Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 4

Hazırlayan: Öğr. Gör. Dr.

Emel Karayel

İSİM ÇEKİMİ ( Declinatio ,    )

Eski Yunancada üç türlü isim çekimi vardır:

1. Birinci Çekim: Gövdesi -  ile biten isimler ( A Gövdeliler, A Gövdeli İsim Çekimi ) . Eril ve dişil
isimler dahildir.

2. İkinci Çekim: Gövdesi -  ile biten isimler ( O Gövdeliler, O Gövdeli İsim Çekimi ) . Eril, dişil ve
cinssiz isimler dahildir.

3. Üçüncü Çekim: Gövdesi;

a) sessiz harfle biten isimler,

b) -  ve -  ile biten isimler,

c) çift sesliyle biten isimler.

Eril, dişil ve cinssiz isimler dahildir.

BİRİNCİ ÇEKİM ( A GÖVDELİ İSİMLERİN ÇEKİMİ )

 Gövdeli Dişil İsimler

Bu çekimin üç şekli vardır :

1. Nominativus’larının sonundaki -  bir sesli harf veya ’ dan sonra gelen isimler. Bu çekimde - 
genellikle uzun olmakla birlikte, kısa da olabilir ve singularis çekimin tüm şekillerinde değişmeden kalır.
Bu nedenle  ᾱ ( ya da ᾰ ) purum  adını alır.
Bu çekime giren dişil isimlerde ’ nın uzun mu yoksa kısa mı olduğu genellikle ton işaretinin
nominativus singularis’teki yerinden anlaşılır. Örneğin : ᾰ , ᾰ , ᾱ .

Örnek çekimler :

Sing. Nom.  ᾱ , ev. Plur. Nom.   , evler.

Voc. -  , ev ! Voc. -  , evler !

Acc.   , evi. Acc.   , evleri.

Gen.   , evin. Gen.   , evlerin.

Dat.   , eve, ev için. Dat.   , evlere, evler için.

Sing. Nom.  ᾱ, memleket, toprak, yer. Plur. Nom.   , memleketler, topraklar, yerler.

Voc. -  Voc. - 

Acc.   Acc.  

Gen.   Gen.  

Dat.   Dat.  


Hazırlayan: Öğr. Gör. Dr. Emel Karayel

Sing. Nom.  , köprü. Plur. Nom.   , köprüler.

Voc. -  Voc. - 

Acc.   Acc.  

Gen.   Gen.  

Dat.   Dat.  

 , bilim, bilgi, bilgelik.  , kaya.

 , cesaret.  , tanrıça.

 , sebep.  , gün.

 , kız öğrenci.  , kapı.

 , haksızlık, adaletsizlik.  , şehir meydanı, pazar yeri, çarşı.

 , akşam.  , meclis.

2. Nominativus’ larının sonundaki -  ,  dışındaki bir sessiz harften sonra gelen isimler. Bu çekimde
-  daima kısadır ve genetivus singularis ile dativus singularis şekillerinde uzayarak ’ ya dönüşür (ᾰ
impurum) .

Örnek çekimler :

Sing. Nom.  ᾰ, araba. Plur. Nom.   , arabalar.

Voc. -  Voc. - 

Acc.   Acc.  

Gen.   Gen.  

Dat.   Dat.  

Sing. Nom.  ᾰ, dil ; lisan. Plur. Nom.   , diller ; lisanlar.

Voc. -  Voc. - 

Acc.   Acc.  

Gen.   Gen.  

Dat.   Dat.  

 , masa.  , arı.

 , düşünce; şan, şöhret.  , deniz.

 , rekabet, yarışma, müsabaka.

* İlgili isim çekimleri için Luschnig 68 , 69 ve 71 , 72 sayfalara bakınız !


Hazırlayan: Öğr. Gör. Dr. Emel Karayel

3. Nominativus’ları -  ile biten isimler.  ’ lı isimlerin çekimi dişil articulus’ un çekimi ile aynıdır.

Sing. Nom.  , köy. Plur. Nom.  , köyler.

Voc. -  Voc. - 

Acc.   Acc.  

Gen.   Gen.  

Dat.   Dat.  

Sing. Nom.  , okul. Plur. Nom.  , okullar.

Voc. -  Voc. - 

Acc.   Acc.  

Gen.   Gen.  

Dat.   Dat.  

 , zafer.  , mektup.

 , ay.  , sanat.

 , savaş.  , kale, şehir kapısı.

 , erdem.  , toprak, kara, memleket.

 , sevgi.  , onur, hürmet, saygı, saygınlık.

 , ruh, yaşam.  , gereklilik, zorunluluk.

Not:  Gövdeli Dişil İsimlerde nom. sing. takısızdır ve gövdeyi verir; acc. sing. ise gövdeye -  eklenerek
oluşturulur . Gen. sing. bitimi olan - ᾱ ile acc. plur. bitimi olan - ᾱ ve dat. sing. takısı -  ile dat.
plur. takısı -  daima uzundur. Çoğul şekiller articulus’un çoğul şekilleriyle aynıdır. Sing. ve plur.
nominativus ile vocativus aynıdır.

İsimlerde Ton İşaretleri :

İsimler nominativus singularis şekillerinin ton işareti ile ezberlenerek öğrenilmelidir. İsimlerin nom.
sing. şekillerindeki ton işareti son hecenin izin verdiği ölçüde korunur. Örneğin :

 ,   ,   , 


Hazırlayan: Öğr. Gör. Dr. Emel Karayel

You might also like