Okres 1241-1288 to wielki bezkrólewie.

W tym okresie nie było żadneggo księcia który byłby w

stanie doonać próby zjednoczenia. Wszyscy książęta uważali się za książąt polskich. Idea państwa
polskiego istaniała, nosiło ją duchowieństwo (byli wykształceni, znali hitorię). Ziemie polskie
znajdowały się w jednej metropoli, której przywódcą był arcybiskup gnieźnieński.
1250-73 w dzijeach rzeszy po wygaśnięciu Hohenstaufów doszło do podwójnej elekcji władców,
którzy nie odgrywali dużej roli. Resza przestaje być jednorodnym organizmem, władztwa terytorialne
stają się osobnymi, niezależnymi jednostkami zarządzanymi przez władcó terytorialnych. W 1273
doszło do elekcji jednego władcy Rudolfa Habsburga.
Njazady mongolskie doprowadziły do upadku państwa Henryków śląskich. Następcy Henryka
Pobożnego utracili swoje ziemie w wielkopolsce. WIelkkopolanie uznali za władców synów
Władysława Odonica-starszego Przemysła I i młodszego Bolesława. Wyparto wpływy śląskie.
Księstwo dolnośląskie/wrocławskie uległo podziałowi między trzech braci. Bolesław Rogatka-
dzielnica legnicka, Henryk III Biały- wrocławska, Konrad Głogowski-głogowska. Każdy
zapoczątkował osbne linie, które obejmowały coraz mniejsze dzielnice. Doszło do podziałow
Opolszczyzny pod koniec XIII w.
Smierć Henryka wykorzystał Konrad Mazowiecki. W 1241 r. zajął Kraków. NA krótko stał się
władcą małoposlki, mazowsza i ziem środkowopolskich. Jego władza niepodobala się możnym
krakowskich. Doszło do buntu. Możni sprowadzili z węgier syna Leszka Białego, Bolesłąwa
Wstydliwego. W 1243 r. Konrad został pokonany i ziemia krakowska i sandomierska znalazła się pod
władaniem Bolesłąwa.
Wkrótce zmarł Konrad w 1247. Jego władztwo uległo podziałom. Zimie środkowoposlkie i kujawy i
łęczyceobjął jego starszy syn Kazimierz Konradowic. Na Mazowszu początkowo rządziło 2 braci-
Bolesłąw i Siemowit. Bolesałw zmarł bezpotomnie. Kazimierz to przodek królewskiej linii piastó
kujawskich. Jego synem był Władysław Lokietek. Siemowit stał się przodkiem linii piastów wymarłej
w 1556 r.
Pomorze gdańskie również został podzielone po śmierci Swiętopełka. Na 3 dzielnice, potem w
wyniku wojny 2. Mściwój władał samodzielnie, jakiś czas wcześniej wygnał swojego stryja.
Rozdrobnienie dobrze przeszła wielkopolska. Po śmierci Henryka władali Bolesław i Przemysł.
Przemysł długo był samodzielnym księciem. Bolesław był znacznie młodzszy i zastępował go.
Bolesław później otrzymał dzielnicę. Przemysł zmarł w 1257 i pozostawił pogrobowca Przemsyla.
Długo Bolesław sprawował samodzielną władzę. Później wydzielił Przemysławowi II dzielnicę, ale aż
do śmierci w 1279 r. zachował decydujący głos w polityce. Gdy zmarł bez męskich potomków (jedna
z jego córek została żoną Łokietka) to cała wielkopolska znalazła się pod panowaniem Przemysła.
Ziemia środkowoposlka (kujawy i łęczyca) gdy Kaziemierz zmarł w 1267 r. pozostawił liczne
potomstwo. Z pierwszego małżeństwa Leszek Czarny (otrzymał dzielnicę jeszcze za życia ojca,
zbuntował się) i Siemomysł,. Z drugiego Władysław Łokiettek, Siemowit i Kazimierz. 3 młodszych
synów dostało południowe ziemie. Zaczęli zdobywać samodzielność. Po śmierci Siemomysła jego
dzielnicę otrzymał Władysław. Dalej było rozdrabniane.

Polska podczas bezkrólewia jest przdmiotem a nie podmiotem polityki. Europę środkową od poł. XIII
do 1296 wstrząsa wilki konflikt nazywany wojną o spadek po Babenbergach. Babenborgowie to była
dynastia niemiecka, która rządziła ziemiami austriackimi i wymarła bezpotomnie. Po spadek zgłoslis
się Przemyślidzi (Przemysł Ottokar II) i Arpadzi (Bela IV). Zwyciężył Przemysł. Opanował te zimię.
W pierwszym etapie brli udział książęta polscy. Bolesław Wstydliwy i Boleslaw Poboży stanowili
pomoc Arpadom (byli ożenieni z siostrami Beli). Proczeski był Kaziemierz Konradowiczi książęta
opolscy i dolnośląscy. Książęta polscy zostali pozyskani przez Przemysła. W 1277 r. zorganizował
zjazd w opawie gdzie zawarł z większością książąt zawarł sojusz. Przemysł król czech, austrii
oczekiwal, że zostanie cesarzem niemiec. Został nim Rudolf Habsburg. Był władcą niewielkiego
księstwa Habsburg na ternie Szwajcarii. Wybrany został bo wielcy elektorzy nie życzyli sobie
żadnego silnego władcy, który mógłby wzmocnić władzę króla niemieckiego. Panujący nad
największym państwem Przemysł nie odpowiadał im jako władztwa.
Rudolf szybko zaczął powiększać swoje dbra. Miał zamiar zdobyć na Przemyśle. Austria Satyria i
Karyntia były spustoszonym lennem i i zażądał zwrotu. Doszło do wojny. W 1278 r. była bitwa, po
stronie przemysła stanęła większość książąt polskich. Niestety Przemysł przegrał i został zabity.
Zostawił niepełnoletniego następcę Wacława II co na jakiś czas królestwo czeskie wyelemionował
jako najważniejszego gracza w Europie środkowej.
Szybko po tej bitwie zmarł bezpotomnie Bolesław Wstydliwy książe małoposli. Z Kingą Arpadówną
nie miał potomstwa, ponieważ Kinga skłoniła go do nie współżycia ze sobą (wzór kulturowy białego
małżeństwa). Bolesław przed śmiercią uznał za następcę Leszka Czarnego (obaj byli potomkami
Kazimierza Sprawiedliwego). Panowanie Leszka nie były udane. Lata 1279-88. Ni miał potomstwa.
Miał jakieś problemy, możliwe skłonności homoseksualne. Możni byli zaniepokojeni. Odbył się zjazd
Małopolan na którym debatowano nad tym. Przywołano Gryfinę (żone), która oświadczyła, że mąż z
nią nie współżyje. W 1288 Leszek umiera. W swoim ręku złączył ziemie małoposlką sieradzką,
sandomierską.
Kres panowania otworzył okres starań o zjednoczenie polski.
Książe wrocławki Henryk IV Probus, Przemysł II. Początkowo w rywalizacji o tron krakowski
wygrał Henryk IV. Zajął kraków, ogłosił się księciem, ale szyko doszło do komplikacji. O małopolskę
upomnieli się książęta mazowieccy-BolesławII, potem Konrad. W sojusz znimi wszedł Władysław
Łokietek, który przejął ziemie sieradzką po Leszku. Zaczęli zwalczać Henryka. Wyparli go z
Krakowa. Ostatecznie w Krakowie i Sandomierzu ulokował się Władysław Łokietek, pokonany
później przez Henryka. Henryk ponownie zajął ziemię Krakowską. Wszczął starania o korone. Zmiarł
w 1290 otruty albo genetyczna przypadłość (jego ojciec zmarł też przedwcześnie). Przed śmiercią
wykazał się odpowiedzialnością za państwo. N amocy testamentu podzielił swoje władztwa na 2
części. Część śląska miał przejąć Henryk głogowski, małopolskę z Krakowem miał przejąć Przemysł
II.
Zamierzenia nie zakończyły się sukcesem. Inni książęta śląscy upomnieli się o dzeidzctwo i Henryk
głogowski nie przejął caości ziem Henryka Probusa. Przemysł II instalował się w Krakowie. Możni
złożyli hołd, ale szybko stracił tam sojuszników. Nie zamierzał przyłączyć do małoposlki ziemie
sandomierskiej, w której utrzymał się Łokietek.Bo Lokietek ożeniony był z siostrą stryjeczną
Przemysła, Jadwigą.
W tym momencie pojawia się krol czeski Wacław II. Podporządkował sobie książąt . Niechęceni do
Przemysła krakwianie wezwali go do Krakowa. W 1291 r zostawił im przywilej gwarantujący im
pozycje w państwie. Zaczął rywalizować z innymi książętami o koronę polską. Wacław miał szersze
plpany polityczne. Po Przemyśle przejął ambicje korony niemieckiej. Zaczął je mądrzej realicować.
Królestwo czeskie to wtedy najbogatsza i największa część rzeszy. Odkryto tam najwięsze złoża
srebra w ówczesnej Europie. Grosze z tego srebra pozwalają prowadzić wielką politykę.
Postawnoil stworzyć wielki blok z królestwa czeskiego i polskie żeby w przyszłości zdobyć koronę
cesarską.
W 1294 r. 25 grudnia zmarł Mściwój II (pomorze gdańskie). Władzę po nim przejął Przemysł II. DO
przjęcia doszło na mocy wcześniejszych układów. Książe wschodnio pomorski zagrożony przez
krzyżaków i brandenburgię uznal się za lennika. Zastsowano przepisy prawa lennego. Opustoszałe
lenno należy do suwerena. Mściwój nie mia Synów.
Przemysł w 26 czerwca 1295 r. koronuje się na króla polski. Chodziło o wznowinie godności
królewskiej w skali całej Poslki. Protestował przeciwko temu Wacław II. Panował nad wIlkopolską,
jego zwierzchnictwo uznał Lokietek, jego bratankowie rządzący Kujawami również. Mazowsze, które
próbował podporządkować sobie Wacław II, weszło w orbite Przemysła. Przemysł nie miał okazj
scalić królewstwa. 8.02.1296 zostal zamordowany przez odział brandenburski. Mieli go porwać, ale
umarł podczas podróży i go porzucono.
Spadkobiercą Na pomorzu, wielkpolski stał się Władysław Lokietek. Ten kompleks był poważny, ale
Łokietek miał rywali. Henryk III Głogowski rozpoczął z nim wojnę. Oddał mu część wilkipolski.
Łokietek nie potrafił sobie ułożyć współpracy z możnymi wielkopolskimi. Jego panowanie jest źle
wspominane. W 1299 r. zagrożony utrata wilekopolski zawarł układ z Wacławem II w yniku uznał się
z jego lennika. Doprowadzilo to do upadku szacunku w wielkopolsce. Biskup g wyklnął.
Wielkopolanie zaprosili na tron Wacława II. Wacław w 1300 r. przybył. Wyrzucił Lokietka. Ten udał
się na emigrację. Nie wiadomo gdzie początkowo. Na początku września Wacław II został
koronowany na króla Polskiego. Wziął ślub z Ryksą, córką Przemysła II.
Polska w niedługim czasie miała 2 króla. Był to pierwszy król z innej dynastii. Wacław został
zaproszony przez polaksów. Władał nad pomorzem gdańskim, ziemią krakowską, sandomierską,
sieradzką, łęczycką, kujawami,. Jeo zwierzchnictwo uznali bratankowie łokietka i książęta opolscy.
Poza jego strefą wpływów pozostało, ziemia dobrzyńska, Mazowsze i książęta dolnośląscy. Wacław
II zjednoczył Polskę.
Gdy w 1301 r. doszło do najazdu na pomorze przez książęta rugijskie to obronił je. Poprosił o pomoc
mistrza krzyżackiego (wtedy jeszcze krajowego). Krzyżacy przybyli, rugijczyków pokonali i wycofali
się wynagrodzeni pieniężnie. Uważali, że Wacław jest władcą z którym nie należy zadzierać.
Książęta dolnośląscy nie uznawali władzy Wacława. Choć w 1301 r. po śmierci Henryka Grubego,
objął władzę nad ziemią wrocławską jako opiekun nieletnich synów zmarłego księcia.
Wacław zaprowadził w kraju porządek. W Polsce był spokój i porządek. Wacław nie rezydował w
Polsce. To stało się powodem szybkiego zniechęcenia elit polskich do niego. Polską zarządzał
starostami. W 1291 r. zostali wprowadzeni gdy był księciem krakowskim . Wystawił wtedy możnym
krakowskim przywilej na mocy którego zapewnił ich, że nie będzie obsadzał urzędów cudzoziemcami,
chodziło o strae urzędy (kasztelan, sędzia, podkomorzy…). Wprowadził nowy urząd starosty.
Starostami byli przede wszystkim cudzoziemcy.
Wcaław w 1301 r. stanął przed możliwością realizacji swojej polityki dynastyczenj. Zmarł ostatni król
Węgier Andrzej III z Arpadów bezpotomnie. Spadek po nim zgłosił się Wacław II. Przemyślidzi byli
spokrewnieni z Piastami i Arpadami. Wacław II przeznaczył tron węgierski dla syna Wacława III.
Wacław III został koronowany.
Zabiegi Wacława zaniepokoiły Cesarza Albrecht Habsburga. Rozpoczął tworzenie koalicji przeciw
Wacławowi. Wciągnął papieża, który w 1302 zakazał Wacławowi II używania tytułu króla polskiego.
W 1303 r. Albrecht zażądał ustąpienia z Poslki. To początkowo u Albrechta znalazł jakieś wsparcie
Łokietek. Otrzymał również wsparie papieża. Papieże źle przyjmowali objęcie tronu węgierskiego
przez Wacława III. Uważali Węgry za swoje lenna (tak jak Polskę, Dagome judex Mieszko, oddanie
ziem w lenno papieżowi, podobnie zrobił Stefan Wielki, płacono tam też specjalny podatek-denar św.
Piotra). Papież miał własnego kandydata-Karola Roberta z dynastii Andegawenów. Karol był
Arpadem po kądzieli. Uważał się za króla Węgier. Miał poparcie papieża, który nadał mu w lenno
Węgry.
Wacław II zaczął czynić ustępstwa. Wycofał syna z Węgier. Próbował ułożyć się z Albrechrem.
Zakończyć wojnę, która wybuchła w 1303 r.
Przez to wszystko Nie mógł bezpośrednio interweniować w Polsce. Z Węgier na teren ziemi
krakowskiej i sandomierskiej przemieścił się Władysław Łokieek. Trafił na niezadowolonie możnych.
W 1304 opanował Sandomierz. W 1305 r. wybuchło powstanie na Kujawach. Wacław II osobiście nie
zdołał się uporać z problemem. W czerwcu 1305 r. zmarł.
Następca został Wacław III, który chciał się dogadać z Albrechtem. Ten zarządał aby przemyślidzi
zrezygnowali z Miśni (która opanował Wacław II). Wacław III za miśnię oddał pomorze gdańskie.
Pogrążyło to go u Polaków. Zamierzał doprowadzić do pacyfikacji Polski. Zbierał wojska. Sierpnia
1306 r. w Ołomuńcu został zabity przez miejscowego zamoachowca.
Ktoś z elit czeskich. Nie było to działanie ludźi Łokietka. Wacław III był ostatnim przemyślidą.
Czechy pogrążyły się w zamęcie. Królem w 1310 r. został Jan Luksemburski (z hrabstwa na terenie
Rzeszy). Otrzymał bo w 1308 r. królem niemieckim został jego ojciec Henryk VII luksemburski.
Henryk chcąc wzmocnić pozycję swojej dynastii. Byli słabi. Henryk wybrany tego samego powodu
co Rudolfa Habsburga w 1273 (mały niewiele znaczący ród, którym mogą kontrolować elektorzy).
Jan szybko wzmocnił swoją pozycję żeniąc się z córką Wacława II. Szybko urodził się Karol
Luksemburski. Jan wraz z przejęciem tronu przez desyknację cesarską i w wyniku ożenku z
Przemyślidówną zyskał prawne podstawy do Polski. Po objęciu Czech zaczął się tytułować Królem
Poslki.