‫‪www.konkur.

in‬‬

‫سری فوریه‬

‫‪ -4-41‬خواص کلی‬

‫تمرینات‬

‫‪ 4-4-41‬هی خَاّین تبثغ )‪( f (x‬ثِ غَست ػجبست دسجِ دٍم اًتگشال پزیش) سا ثِ‬

‫ووه یه سشی فَسیِ هتٌبّی ًوبیص دّین‪ .‬هؼیبس هٌبسجی ثشای دلت سشی ثِ ووه‬

‫اًتگشال هشثغ اًحشاف ثشلشاس صیش ثِ دست هی آیذ‪.‬‬

‫‪2‬‬ ‫‪a0 P‬‬

‫‪P  ‬‬ ‫‪[ f ( x) ‬‬ ‫‪  (an cos  bn sin nx]2 dx‬‬
‫‪0‬‬ ‫‪2 n1‬‬

‫یؼٌی‪:‬‬ ‫‪P‬‬ ‫ًطبى دّیذ وِ ضشـ ویوٌِ ضذى‬

‫‪p‬‬ ‫‪p‬‬
‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬
‫‪bn‬‬ ‫‪an‬‬

‫ثِ اصای ّوِ همبدیش‪ ،n‬ثِ اًتخبة ‪ bn ٍ an‬ثِ غَستی وِ دس هؼبدلِ ّبی (‪)44-41‬‬

‫ٍ (‪ )41/41‬دادُ ضذُ است‪ ،‬هی اًجبهذ‪.‬‬

‫پبسخ‬

‫‪ p‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪p‬‬

‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪2 f ( x)  0   (an cos nx  bn sin nx) cos nxdx  0‬‬
‫‪an‬‬ ‫‪0‬‬
‫‪‬‬ ‫‪2 n 1‬‬ ‫‪‬‬

‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪‬‬
‫‪0‬‬
‫‪f ( x) cos nx  an  0  an ‬‬
‫‪‬‬ ‫‪0‬‬
‫‪f ( x) cos nx dx‬‬

‫‪1‬‬

‫‪forum.konkur.in‬‬
 ‫‪www.konkur.in‬‬

‫ثِ ّویي تشتیت خَاّین داضت‪:‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪‬‬
‫‪bn ‬‬ ‫‪f ( x) sin nx dx‬‬
‫‪0‬‬

‫وِ ثشای سسیذى ثِ سٍاثف فَق اص سٍاثف تؼبهذ (‪)9-41( ٍ )8-41( ٍ )7-41‬‬

‫استفبدُ وشدُ این‪.‬‬

‫‪ 1-4-41‬دس ثشسسی یه ضىل هَج پ یچیذُ (وطٌذُ ّبی الیبًَسی‪ ،‬صهیي لشصُ ّب‪،‬‬

‫ًَاسّبی هَسیمی ٍ هبًٌذ آًْب) ثْتش است‪ .‬اص سشی فَسیِ ای ثِ غَست صیش ثْشُ‬

‫گیشین‪.‬‬

‫‪a0 ‬‬
‫‪f ( x) ‬‬ ‫) ‪  an cos(nx   n‬‬
‫‪2 n 1‬‬

‫ًطبى دّیذ وِ ایي هؼبدلِ ثب هؼبدلِ (‪ّ )4-41‬ن اسص است ٍ دس آى‬

‫‪an  an cosn , bn  an sin n , an2  an2  bn2 , tann  bn / an‬‬

‫پبسخ‪ :‬لجالً سشی فَسیِ سا ثِ غَست صیش تؼشیف وشدُ ثَدین‪.‬‬

‫‪a0 ‬‬
‫‪f ( x) ‬‬ ‫)‪  (an cos nx  bn sin nx‬‬ ‫‪I‬‬
‫‪2 n 0‬‬

‫سشی فَسیِ ج ذیذی وِ دس ًظش گشفتِ ثَدین ثِ غَست صیش لبثل ثسف دادى است‪.‬‬

‫‪a0 ‬‬
‫‪f ( x) ‬‬ ‫‪  an (cos n cos nx  sin  n sin nx) II‬‬
‫‪2 n0‬‬

‫‪2‬‬

‫‪forum.konkur.in‬‬
 www.konkur.in

:‫دس غَستی وِ داضتِ ثبضین‬

an  an cosn , bn  an sin n

.‫ ّن اسص ّستٌذ‬I I ٍ I ‫سٍاثف‬

.‫ سا ثِ غَست یه سشی فَسیِ ًوبیی ثسف دادُ این‬f (x) ‫ تبثغ‬3-4-41


f ( x)   C
n
ne
inx

.‫ ٍؾغ هی ضَد‬Cn ‫ چِ لیذی سٍی ؾشایت‬، f ( x)  f * ( x) ،‫ حمیمی ثبضذ‬f (x) ‫اگش‬

:‫پبسخ‬

 
f ( x)  
n
C
ne
inx  f * ( x)   C
n
ne
*
inx

f ( x) f * ( x)  C inx  Cn*e  C n
ne

  f ( x) dx  f ( x) dx

 2 

ِ‫ ًطبى دّیذ و‬،‫هتٌبّی اًذ‬ ٍ  ِ‫ ثب فشؼ ایٌى‬1-4-41

lim am  0 , lim bm  0
m m

:‫پبسخ‬

2
 n

 
2


b b
a f ( x )  S n ( x ) dx  a  f ( x ) 
m0
(am cos mx  bm sin mx dx  0


forum.konkur.in
 www.konkur.in

‫ همذاس هؼیٌی ًذاسًذ دس ًتیجِ ثشای‬sinmx ٍ cosmx ‫هیل هی وٌذ‬ m ‫ٍلتی‬

.‫ایٌىِ حبغل اًتگشال همذاس هؼیٌی داضتِ ثبضذ ثبیذ داضتِ ثبضین‬

lim am  0 lim bm  0
m  m

.‫ ضگشد هجوَػِ یبثی ایي ثخص سا ثِ وبس ثٌذیذ ٍ ًطبى دّیذ‬5-4-41


sin nx 1 / 2(  x) 0  x 
 
n 1 n 1 / 2(  x)   x  0

.‫ هشاجؼِ وٌیذ‬1-41 ‫ثِ ضىل‬

:‫پبسخ‬

 
sin nx r n sin nx

n 1 n
 lim 
2 1
n 1 n


‫ دستَس الؼول هب ثِ ایي تشتیت است وِ تالش وٌین‬.‫ هكلمبً ّوگشاست‬r  1 ‫وِ ثِ اصای‬

.‫ سشی تَاًی تطىیل دّین‬،‫اص قشیك تجذیل تَاثغ هثلثبتی ثِ تَاثغ ًوبیی‬


r n sin nx  r n  e inx  e inx  1   e inxe inx  r n e inx 
       
n 1 n n 1 n  2i  2i  n 1 n n 1 n 

1  1  reix 

1
2i
 
 ln(1  reix )  n(1  reix )  ln  
2i  1  reix 


r n sin nx  sin nx 1 1  eix 1  1  1  eix 
lim    ln  ln   
r 1
n 1 n n 1 n 2 1  eix 2i  eix  eix  1 

forum.konkur.in
 www.konkur.in

1 1 1 1
 ln( eix )  ln(ei eix )  (i  ix ) (  x)
2i 2i 2i 2


sin nx 1

n 1 n
 (  x)
2
0  x 

.‫ثبضذ خَاّین داضت‬   x  0 ِ‫چٌبًچ‬

1
2i
 1
2i
 1
2i
 
ln (1)eix  ln ei eix    (  x)   (  x)
1
2


sin nx  1

n 1 n

2
(  x)   x  0

.‫ هجوَع سشی هثلثبتی صیش سا ثِ دست آٍسیذ‬6-4-41


sin nx
 (1)
n 1
n 1

.‫ است‬x / 2 ‫ٍ ًطبى دّیذ وِ ایي هجوَع ثشاثش‬

:‫پبسخ‬


sin nx (1)(r ) n sin nx
 (1)
n 1
n 1

n
 lim
r 1 n


sin nx  (r ) n  e inx  e inx 
 (1) n1 
n 
 
n 1 n n 1 2i 

1   (r )n einx  (r )n einx 

   
2i  n 1 n n 1 n 

1  1  reix 
1
2

  ln(1  re )  ln(1  re )  ln 
ix  ix

2  1  re ix 

forum.konkur.in
 www.konkur.in


(r )n sin nx 
(1)n sin nx 1  1  eix 
lim  (1)     ln  
r 1
n 1 n n 1 n 2i  1  e ix 

1  1  1  eix  1 1 x
 ln  ix     ln(eix )  (ix ) 
 ix 
2i  e  1  e  2i 2i 2

.‫ هجوَع سشی هثلثبتی صیش سا ثِ دست آٍسیذ‬7-4-41


sin(2n  1) x

n 0 2n  1

‫ٍ ًطبى دّیذ وِ ثشاثش است ثب‬

  /4 0  x 

  / 4   x  0


sin(2n  1) x 
sin(2n  1) x

n 2n  1
 lim
r 1

n 0
r 2 n1
(2n  1)


(reix )2 n 1  (reix )2 n 1
 lim 
r
n 0 2i(2n  1)

1   (reix )2 n 1  (reix )2 n 1 
   
2i  n  0 2n  1 n 0 2n  1 

.‫ ساثكِ ثبال سا سبدُ هی وٌین‬،‫ثب استفبدُ اص ثسف همبثل‬


t 2 n 1  1  1  t 

n  0 2n  1
 ln 
2 1 t 


1  1   1  re ix   1  reix   1   1  reix 1  reix 

 ln    ln   
 ix  ln   
 ix 
2i 2   1  reix   1  re  4i   1  reix
1  re 

forum.konkur.in
 ‫‪www.konkur.in‬‬

‫‪‬‬
‫‪sin(2n  1) x‬‬ ‫‪ 1  1  reix 1  reix ‬‬
‫‪lim ‬‬ ‫‪ lim ln ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ ix ‬‬
‫‪r 1‬‬
‫‪n 0‬‬ ‫)‪(2n  1‬‬ ‫‪r 1 4i‬‬
‫‪  1  re 1  re ‬‬
‫‪ix‬‬

‫‪1   1  reix 1  reix ‬‬ ‫‪ 1‬‬

‫‪1‬‬
‫‪1‬‬
‫‪ ln ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫) ‪  ln( 1)  ln(e i‬‬
‫‪4i   1  reix 1  reix ‬‬ ‫‪ 4i‬‬ ‫‪4i‬‬
‫‪‬‬

‫‪ /4‬‬ ‫‪0  x ‬‬

‫‪‬‬
‫‪1‬‬
‫‪    ‬‬
‫‪4i‬‬ ‫‪  / 4‬‬ ‫‪  x  0‬‬

‫‪ 1-41‬مزایا و موارد استفاده سری فوریه‬

‫تمرینات‬

‫سا‬ ‫) ‪sin(nx / l‬‬ ‫‪ 4-1-41‬ضشایف هشصی (ًظیش ‪ ( (0)  (l )  0‬جَاثْبیی ثِ غَست‬

‫ایجبة ٍ وسیٌَسْبی هتٌبظش سا حزف هی وٌذ‪.‬‬

‫(الف) تحمیك وٌیذ وِ دس ایي غَست ضشایف هشصی وِ دس ًظشیِ اضتَسم‪ -‬لیَسیل‬

‫هٌظَس هی ضًَذ‪ ،‬دس ثبصُ ‪ 0, l ‬غذق هی وٌٌذ دلت وٌیذ وِ ایي ثبصُ فمف ًػف ثبصُ‬

‫هؼوَلی فَسیِ است‪.‬‬

‫) ‪n  1,2,3,...n ( x)  sin(nx / l‬‬

‫دس یه ساثكِ تؼبهذی‬ ‫(ة) ًطبى دّیذ وِ هجوَػِ تَاثغ‬

‫ثِ غَست صیش غذق هی وٌٌذ‪.‬‬

‫‪7‬‬

‫‪forum.konkur.in‬‬
 www.konkur.in

l l

0
m ( x)n ( x)dx   mn ,
2
n 0

ِ‫ یه جَاة هسئلِ ثبضذ ٍ جَاة دیگشی ث‬u( x)  sin(nx / l ) ِ‫ چٌبًچ‬:)‫پبسخ (الف‬

‫) ثب تَجِ ثِ ضشایف‬49-9( ِ‫ثب استفبدُ اص هؼبدل‬.‫ داضتِ ثبضین‬v( x)  sin(mx / l ) ‫غَست‬

.‫هشصی خَاّین داضت‬

vPuab  0  sin(mx / l ).P(n / l ) cos(nx / l )l0

 sin  (m ).P(n / l ) cos(n )  sin(0) P(n / l ) cos(0)  0

.‫پس ضشایف هشصی ثشلشاس است‬

:)‫(ة‬

m ( x)  sin(mx / l ) , n ( x)  sin(mx / l )

l
I   sin(mx / l ) sin(nx / l )dx
0

l
1  1
sin(m  n)x / l   0  0  0
l l
  sin(m  n)x / l 
2  (m  n) (m  n) 0 2

.‫ خَاّین داضت‬،‫ ثبضذ‬m  n ‫اگش‬

l l
II   sin(mx / l ) sin(nx / l )dx  I   sin 2 (nx / l )dx
0 0

1  cos(2nx / l ) 1  l
  dx   cos nx / ldx 
1 l

0 2 
2 0 0 

forum.konkur.in
 www.konkur.in

1 1  1
sin 2nx / l  l0   l  0 
l 1
  x0 
2 2n  2 2

:ِ‫ ًتیجِ هی گیشین و‬II ٍ I ‫اص ػجبستْبی‬

l 1

0
m ( x)n ( x)dx   mn
2

‫ ایي سشی سا وِ یبفتِ ایذ‬.‫( ثسف دّیذ‬0,2l ) ُ‫ سا دس ثبص‬f ( x)  x ‫ (الف) تبثغ‬1-1-1

.‫( تشسین وٌیذ‬2l ,2l ) ‫(سوت ساست پبسخ سا) سٍی‬

‫ ایي سشی سا‬.‫( ثسف دّیذ‬0, l ) ُ‫ سا ثِ غَست سشی سیٌَسی دس ًین ثبص‬f ( x)  x )‫(ة‬

.‫سسن وٌیذ‬ (2l ,2l ) ‫وِ یبفتِ ایذ (سوت ساست پبسخ سا) سٍی‬

ِ‫ دس ًتیجِ ثب استفبدُ اص هؼبدل‬،‫ است‬x ‫تبثؼی فشد ثش حست‬ f ( x)  x ‫ تبثغ‬:)‫پبسخ (الف‬

.‫) خَاّین داضت‬11-41(

1 2l 1 2l 1  t 2  2l a
a0  
l 0
f (t ) dt  
l 0
tdt    0  a0  2l  0  l
l 2 2

1 2l nt 1 2l nt
b0 
l 0
f (t ) sin
l
dt 
l 0
t sin
l
dt

1  l nt  2l l l nt  
  t  cos  0  0  cos dt
l   n l   n l  

1  2l 2  l  nt  2l 2l  1  nx 
2

    sin
l  n  n 
2l
   x  l   sin 
 n  n 1 n  l 
0
l

forum.konkur.in
 ‫‪www.konkur.in‬‬

‫سا ثسف دّین توبم‬ ‫‪f ( x)  x‬‬ ‫(ة)‪ :‬چَى هی خَاّین ثش حست یه سضتِ سیٌَسی تبثغ‬

‫‪ّ an‬ب ثشاثش غفشًذ ٍ دس ًتیجِ خَاّین داضت ثبصُ هَسد ًظش ثبیذ اص ‪ x0‬تب ‪x0+2l‬‬

‫ثبضذ یب اًتخبة ‪ x0  l‬خَاّین داضت‪.‬‬

‫‪1 l‬‬ ‫‪nt‬‬ ‫‪2 l‬‬ ‫‪nt‬‬ ‫‪2   tl‬‬ ‫‪nt  l ‬‬
‫‪bn ‬‬
‫‪l‬‬ ‫‪‬‬‫‪‬‬‫‪1‬‬
‫‪f‬‬ ‫(‬‫‪t‬‬ ‫)‬ ‫‪sin‬‬
‫‪l‬‬
‫‪dt‬‬ ‫‪‬‬
‫‪l‬‬ ‫‪‬‬‫‪0‬‬
‫‪t sin‬‬
‫‪l‬‬
‫‪dt  ‬‬
‫‪l  n‬‬
‫‪cos‬‬ ‫‪0‬‬
‫‪l  ‬‬

‫‪‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪ 2l‬‬ ‫‪2l  (1) n 1  nx ‬‬
‫‪-41  2 (1) l‬‬ ‫‪cos nt  ‬‬ ‫‪(1)(1) n  (1) n 1‬‬
‫‪2l‬‬
‫‪ f ( x)  x  ‬‬ ‫‪sin‬‬ ‫‪‬‬
‫‪l‬‬ ‫‪n‬‬ ‫‪ n‬‬ ‫‪n‬‬ ‫‪ n 1 n‬‬ ‫‪ l ‬‬

‫‪ 3-1‬دس ثشخی هسبئل ثْتش است وِ ‪ sin x‬دس ثبصُ ‪ 0,1‬سا تمشیجب تَسف سْوی‬

‫)‪ً ax(1  x‬طبى دّسن وِ دس آى ‪ a‬همذاسی است‪ .‬ثبثت ثشای آًىِ اص هیضاى دلت ایي‬

‫تمشیت ثشآٍسدی ثِ دست آٍسیذ‪ 4 x(1  x) ،‬سا ثِ غَست یه سشی سیٌَسی فَسیِ‬

‫ثسف دّیذ‪.‬‬

‫)‪4 x(1  x‬‬ ‫‪0 x1  ‬‬

‫‪f ( x)‬‬ ‫‪   bn sin nx‬‬
‫)‪4 x(1  x‬‬ ‫‪ 1  x  0  n 1‬‬

‫ثِ ضىل (‪ )1-41‬تَجِ وٌیذ‪.‬‬

‫)‪f (x‬‬

‫‪-4‬‬
‫‪x‬‬
‫‪4‬‬

‫‪10‬‬

‫‪forum.konkur.in‬‬
 www.konkur.in

1-41 ‫شکل‬

:‫پبسخ‬

1
an   f (sxo) c nx
dx
1

  4 x(1  x) cos n x dx   4 x(1  x) cos n  x dx

0 1

 1 0 

0 1
   4 x(1  x) cos(n x)( dx)   4 x(1  x) cos n  x dx
1 0

0 1
  4 x(1  sxo) c n x dx   4 x(1  sxo) c n  x dx  0
1 0

  4 x(1 nxi) s nx dx 

1 0 1
bn   f (nxi) s nx
dx dx   4 x(1 nxi) s nx
1  1 0 

0 0
   4 x(1  x) sin(nx)(dx)   4 x(1 nxi) s nxdx
1 1

 8n xi s nx dx 
1 1 1
 2 4 x(1 nxi) s nx
dx dx   nx i2 s nx
0  0 0 

1
ni s nx sxoc nx  2 x  2 x2  
 8 2 2    2 n 2i s nx   3 3  s o c nx 
 n  n  n  n  n  0

  (1) n (1) n 2 2 
 8   3 3 (1) n  3 
 n n n n  3

 32 1
16 n 1

 3.
 3 3 (1)  1   3
n
 n‫فرد‬
n‫زوج‬

 0

11

forum.konkur.in
 ‫‪www.konkur.in‬‬

‫‪ 3-41‬کاربردهای سری فوریه‬

‫تمرینات‬

‫‪ً 4-3-41‬وبیص سشی فَسیِ تبثغ صیش سا تطىیل دّیذ‪.‬‬

‫‪ 0‬‬ ‫‪   t  0‬‬

‫‪f (t )  ‬‬
‫‪sin t‬‬ ‫‪0  t  ‬‬

‫خشٍجی یه یىسَ سبص ًین هَج سبدُ ثِ ایي غَست است‪ .‬اگش گشهبی خَسضیذی‬

‫وِ ثبػث ایجبد وطٌذ دس جَ هی ضَد ًیض تمشیجبً ثِ ایي ضىل است‪.‬‬

‫پ بسخ‪ :‬ثشای ساحتی دس حل هسئلِ تغییش هتغیش همبثل سا دس ًظش هی گیشین‪.‬‬

‫‪ 0‬‬ ‫‪  u  0‬‬

‫‪t  u  f (t )  ‬‬
‫‪sin u‬‬ ‫‪0u ‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪a0 1‬‬

‫‪‬‬
‫‪a0 ‬‬ ‫‪sin udu ‬‬ ‫‪( cos u ) 0 ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪0‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪2 ‬‬

‫‪‬‬ ‫‪2 1‬‬ ‫زوج‪n‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪an ‬‬ ‫‪sin u cos nudu   n 2  1‬‬
‫‪0‬‬
‫‪‬‬ ‫فرد‪n‬‬
‫‪‬‬ ‫‪0‬‬

‫وِ ساثكِ ثبال هكبثك هؼبدلِ (‪ً ) 39-41‬تیجِ ضذُ است ٍ ثِ ووه لَائذ حبغلؿشة‬

‫تَاثغ هثلثبتی لبثل حػَل است‪.‬‬

‫‪‬‬ ‫‪1 ‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪n 1‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ ( )‬‬
‫‪bn ‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪sin u sin nudu   2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪n1‬‬
‫‪‬‬
‫‪0‬‬
‫‪‬‬ ‫‪0‬‬

‫‪12‬‬

‫‪forum.konkur.in‬‬
 www.konkur.in

:‫ثٌبثشایي خَاّین داضت‬


(1) n1
f ( x)  2 sin nx
n1 n

ِ‫ لسوت (ة) تغییش هتغیش همبثل سا اًجبم دّین ث‬1-1-41 ‫ چٌبًچِ دس توشیي‬:‫پبسخ‬

:‫جَاة هی سسین‬

nx 2L   nx 
L
 nx  x  
 n1
(1) n1 sin
 L 


nx 
 nx  
 nx  
(1) n1
 2 (1) n1 sin   nx  2 ( 1) n1
sin    x  2 sin nx
L n1  L  n1  L  n1 n

‫ یه هَج دًذا ًِ اساُ ای دیگش سا هی تَاى ثِ ووه تبثغ صیش غفش تَغیف‬3-3-41

.‫وشد‬

 1
 (  x)   x  0
f ( x)   2
1
 (  x) 0 x 
 2

ِ‫ًطبى دّیذ و‬


f ( x)   (sin nx) / n
n 1

:‫پبسخ‬

1  1 1 0 1 1 1 1 0 1

a0  (  x)dx    (  x)dx   (  x)dx    (  x)(dx)
0 2   2  0 2   2

13

forum.konkur.in
 www.konkur.in

1  1 1 0 1

  0 2
(  x)dx    (  x)dx  0
  2

.‫تجذیل وشدُ ٍ تغییشات الصم سا هجزٍل داضتِ این‬ x   x ‫دٍم‬ ‫دس اًتگشال‬

1  1 1 0 1 1 1 1 0 1
an 
  0 2
(  x)dx    (  x)dx   (  x)dx    (  x)(dx)
  2  0 2   2

1  1 1 0 1

  0 2
(  x)dx    (  x)dx  0
  2

.‫تجذیل وشدُ ٍ تغییشات الصم سا هجزٍل داضتِ این‬ x  x ‫دس اًتگشال دٍم‬

1 1  1 0 1
 0 2   2
an  (  t ) cos ntdt   (  t ) cos ntdt
1 1 1 0 1
  (  t ) cos ntdt    (  t ) cos ntdt  0
 0 2   2

cos(nt )  cos nt : ِ‫هی داًین و‬

11  0 1 1 1 0 1
bn  
 20
(  t ) sin ntdt   

2
(  t ) sin ntdt  
 2
0
(  t ) sin ntdt   
 (  t ) sin(nt )(dt )
2
1 1 0 1 1 1
  (  t ) sin ntdt    (  t ) sin ntdt   (  t ) sin ntdt
 0 2  2  0 2

1  1  t 1  1

 (  t ) sin ntdt    cos nt 0  cos nt 0  2 sin nt 0  
0  n n n  n

 
f ( x)   bn sin nx   (sin nx) n
n 1 n 1

14

forum.konkur.in
 ‫‪www.konkur.in‬‬

‫‪ 1-3-41‬هَج هثلثی (ضىل ‪ ) 7-41‬ثب تبثغ صیش ًوبیص دادُ هی ضَد‪.‬‬

‫‪ x‬‬ ‫‪0  x ‬‬

‫‪f ( x)  ‬‬
‫‪ x‬‬ ‫‪  x  0‬‬

‫)‪ f (x‬سا ثب یه سشی فَسیِ ًوبیص دّیذ‪.‬‬

‫پبسخ‪:‬‬

‫پبسخ‪ :‬اص ضىل ‪ 7-41‬هتَجِ هی ضَین وِ ًوَداس ًسجت ثِ هحَس ػوَدی هتمبسى‬

‫ّب ثشاثش غفش هی ضَد‪.‬‬ ‫‪bn‬‬ ‫است ٍ دس ًتیجِ تبثؼی صٍج ثش حست ‪ x‬است‪ ،‬پس‬

‫‪1‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪21 2‬‬ ‫‪a0 ‬‬

‫‪ ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪a0 ‬‬ ‫‪f ( x)dx ‬‬ ‫‪xdx ‬‬ ‫‪x‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪2‬‬
‫‪0‬‬
‫‪‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪2 2‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬

‫‪ 0‬‬ ‫زوج‪n‬‬
‫‪ ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪an ‬‬ ‫‪f ( x) cos nxdx ‬‬ ‫‪x cos xdx    4 1‬‬
‫‪‬‬ ‫‪0‬‬
‫‪‬‬ ‫فرد‪n‬‬
‫‪  n2‬‬

‫‪‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪cos nx‬‬

‫‪f ( x) ‬‬
‫‪2‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪n‬‬ ‫‪n2‬‬

‫‪  ,‬‬
‫ثسف دّیذ‪.‬‬ ‫‪ 5-3-41‬تبثغ صیش سا دس هحذٍدُ ثبصُ‬

‫‪1‬‬ ‫‪x 2  x02‬‬

‫‪f ( x)  ‬‬
‫‪0‬‬ ‫‪x 2  x02‬‬

‫یبدآٍسی‪ :‬ایي هَج ثب پٌْبی هتغیش دس هَسیمی الىتشًٍیىی حبئض اّویت است‪.‬‬

‫پبسخ‪:‬‬

‫‪15‬‬

‫‪forum.konkur.in‬‬
 ‫‪www.konkur.in‬‬

‫‪f ( x)  1‬‬ ‫‪ x0  x  x0‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪x0‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪x0‬‬ ‫‪a0‬‬

‫‪a0 ‬‬
‫‪x0‬‬ ‫‪‬‬‫‪ x0‬‬
‫‪dx ‬‬
‫‪x0‬‬ ‫‪‬‬
‫‪0‬‬
‫‪dx  2 ‬‬
‫‪2‬‬
‫‪1‬‬

‫‪‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2 sin nx0‬‬ ‫‪2 sin x0‬‬ ‫‪cos nx‬‬
‫‪‬‬
‫‪x0‬‬
‫‪an ‬‬ ‫‪ x0 cos nxdx  nx0 (sin nx) 00  nx0  f ( x)  1  x0‬‬
‫‪x‬‬

‫‪x0‬‬ ‫‪n 1‬‬ ‫‪n‬‬

‫‪ 6-3-41‬یه لَلِ استَاًِ ای فلضی ثِ ضؼبع ‪ a‬ثِ قَس قَلی ثِ دٍ ًیوِ غیش هوبس‬

‫ضىبفتِ ضذُ است‪ً .‬یوِ ثبالیی دس پتبًسیل ‪ً ٍ v‬یوِ پبییٌی دس پتبًسیل ‪ً –v‬گِ داضتِ‬

‫هی ضَد (ضىل (‪ ،)) 8-41‬هتغیشّبی هؼبدلِ الیالس سا جذا وٌیذ ٍ پتبًسیل‬

‫ثِ دست آٍسیذ‪ .‬ثِ تطبثِ ثیي جَاثی وِ ثِ اصای‬ ‫‪ra‬‬ ‫الىتشٍاستبتیىی سا ثِ اصای‬

‫‪ r  a‬یبفتِ ایذ ٍ سشی فَسی ِ هشثَـ ثِ هَج هشثؼی تَجِ وٌیذ‪.‬‬

‫‪+r‬‬

‫‪-r‬‬

‫شکل ‪8-41‬‬

‫پبسخ‪ :‬ثب تَجِ ثِ ضىل ‪ٍ ، 8-41‬اثستگی پتبًسیل ثِ دٍ هتغیش ‪  ٍ r‬ثِ ٍؾَح‬

‫هطخع هی ضَد‪ .‬دس ًتیجِ ثِ ووه هؼبدلِ الپالس ثب تَجِ ثِ ٍاثستگی پتبًسیل ثِ‬

‫ٍ ‪ r‬خَاّین داضت‪.‬‬ ‫‪‬‬ ‫هتغیشّبی‬

‫‪16‬‬

‫‪forum.konkur.in‬‬
 www.konkur.in

1 ru  ru  1  2u
 2V (r , )    0
r r  r  r 2  2

‫هی داًین وِ جَاة ایي چٌیي هؼبدلِ ای دس وتبة هجبًی الىتشٍهغٌبقیس ثِ غَست‬

:‫صیش است‬


V (r , )   r n ( An cos n  Bn sin n )  r  n ( An cos n  Bn sin n ) 
n

‫ جوالت ثب تَاًْبی هٌفی ثِ دلیل‬،‫ هی خَاّین‬r  a ‫چَى پتبًسیل سا ثِ اصای ًمبـ‬

:‫ حزف هی ضًَذ دس ًتیجِ خَاّین داضت‬r  0 ‫ٍاگشا ضذى دس‬

V (r ,  )   r n ( An cos n  Bn sin n )
n

‫ سا ثِ دست هی‬Bn ٍ An
‫حبل ثب استفبدُ اص ضشایف هشصی ٍ سٍاثف تؼبهذ ؾشایت‬

.‫آٍسین‬

V (a,  )   a n ( An cos n  Bn sin n )

n

‫است ضىل هٌبست جَاة ثِ غَست صیش دس‬  ‫تبثغ فشدی اص‬ V (r ,  ) ‫ّوچٌیي چَى‬

.‫هی آیذ‬

V (r ,  )   r n ( Bn sin n  V (a,  )   Bn a n sin n

n n

2
 V (a,  ) sin md   Bn a n  sin n sin md
0
n

17

forum.konkur.in
 ‫‪www.konkur.in‬‬

‫‪‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪V‬‬ ‫‪V V V‬‬

‫‪‬‬ ‫‪V sin md   V sin md   Bn a n m,n  ‬‬ ‫‪cos m    cos m  Bm a m‬‬
‫‪0‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪m‬‬ ‫‪m m m‬‬
‫‪n‬‬

‫‪4V / ma m‬‬ ‫فرد‪m‬‬

‫‪Bm  ‬‬
‫‪‬‬ ‫‪0‬‬ ‫زوج‪m‬‬

‫‪‬‬ ‫‪m‬‬
‫‪4V‬‬ ‫‪1 r‬‬
‫‪V (r ,  ) ‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫فرد‪m‬‬
‫‪  sin m‬‬
‫‪ma‬‬
‫‪ra‬‬

‫‪ 7-3-41‬یه استَاًِ فلضی سا دس هیذاى الىتشیىی یىٌَاخت (یىٌَاخت لجل اص لشاس‬

‫دادى استَاًِ) ‪ E0‬قَسی لشاس هی دّین وِ هحَس استَاًِ ػوَد ثش اهتذاد اغلی هیذاى‬

‫ثبضذ‪.‬‬

‫(الف) پتبًسیل الىتشٍاستبتیىی هختل ضذُ سا ثیبثیذ‪.‬‬

‫(ة)ثبس سكحی المبئی سٍی استَاًِ سا ثِ غَست تبثؼی اص هَؾغ صاٍیِ ای پیذا وٌیذ‪.‬‬

‫‪a‬‬

‫‪E0‬‬ ‫‪E0‬‬

‫ثِ ٍؾَح‬ ‫‪‬‬ ‫پبسخ (الف)‪ :‬ثب تَجِ ثِ ضى ل تشسیوی ٍاثستگی پتبًسیل ثذٍ هتغیش ‪ٍ r‬‬

‫هطبّذُ هی ضَد‪ ،‬هبًٌذ هسئلِ لجل ثِ ووه هؼبدلِ الپالس جَاة سا ثِ غَست صیش‬

‫ثِ دست هی آٍسین‪.‬‬

‫‪‬‬
‫) ‪V (r , )   r n ( An sin n  Bn cos n )  r  n ( An sin n  Bn cos n‬‬ ‫‪‬‬
‫‪n‬‬

‫‪18‬‬

‫‪forum.konkur.in‬‬
 www.konkur.in

.‫هیذاى ثِ غَست یىٌَاخت دس هی آیذ‬ r  a ‫هی داًین دس فَاغل‬

V (r , )   E.d   E0 r cos  r  a

:‫ثب اػوبل ایي ضشـ هشصی خَاّین داضت‬


V (r , )  r ( A1 sin   B1 cos  )  B0   r n ( An sin n  Bn cos n )  A1  0 B1   E0
n 0

V (r , )  r ( B0  E0 r cos    r n ( An sin n  Bn cos n )
n 0


 B  0 n 1
E0 a cos    a n ( An sin n  Bn cos n )  An  0,  n
Bn  E0 b n 1
2
n 0

V (r , )   E0 r cos  r 1 E0 a 2 cos 

:)‫(ة‬

V 1 V ˆ  a2   a2 
E rˆ    rˆE0 1  2  cos   ˆE0 1  2  sin 
r r   r   r 

   0 Er r  a  2 0 E0 cos
)‫(چگبلی ثبس سكحی‬

‫ سا ثِ یه سشی تَاًی تجذیل‬6-3-41 ِ‫ هسئل‬،‫ ثسف فَسیِ هَج هشثؼی‬8-3-41

‫ ایي ػول سا ثشای‬.‫یه سشی ٍاگشا تطىیل هی دٌّذ‬ x 1 ‫ ًطبى دّیذ وِ ؾشایت‬.‫وٌیذ‬

‫ ایي‬.‫ سشی تَاًی سا ًوی تَاى ثشای ًب پیَستگی ثِ وبس ثشد‬.‫تىشاس وٌیذ‬ x3 ‫ؾشایت‬

.‫ؾشایت ًبهتٌبّی حبغل تالش ثشای غلجِ ثش ایي هحذٍدیت اسبسی سشی تَاًی است‬

19

forum.konkur.in
 ‫‪www.konkur.in‬‬

‫پبسخ‪ :‬ثب استفبدُ اص ثسف فَسیِ هَج هشثؼی‪ ،‬هؼبدلِ (‪ )36-41‬داسین‪.‬‬

‫‪h 2h  sin x sin 3x sin 5 x‬‬ ‫‪‬‬

‫‪f ( x) ‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ ...‬‬
‫‪2   1‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪‬‬

‫اص قشفی داسین‪:‬‬

‫‪‬‬
‫‪x 2 n1‬‬ ‫‪sin mx ‬‬ ‫‪( xm) 2 n1‬‬
‫‪sin x   (1) n‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪  (1) n‬‬
‫‪n 0‬‬ ‫!)‪(2n  1‬‬ ‫‪m‬‬ ‫‪n 0‬‬ ‫!)‪m(2n  1‬‬

‫حبل اگش ؾشایت سشی فَق سا ثِ اصای ‪ّ m‬بی هختلف ٍ ‪ n=0‬ثب ّن جوغ وٌین ثِ‬

‫دست هی آٍسین‪:‬‬

‫‪‬‬

‫‪m‬‬
‫‪‬‬
‫ففر‬
‫‪1  1  1  ...  ‬‬

‫دس ًتیجِ هجوَع ایي ؾشایت یه سشی ٍاگشا تطىیل هی دٌّذ‪.‬‬

‫ایي سشی خیلی صٍدتش ٍاگشا هی ضَد‪ ،‬وِ ثِ اصای ‪ n=1‬لبثل ثِ‬ ‫‪x3‬‬ ‫دس هَسد ؾشیت‬

‫دست آٍسدى است‪.‬‬

‫‪‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪33‬‬ ‫‪53‬‬
‫‪‬‬
‫ففر‪m‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫)!‪3! 3(3!) 5(3‬‬
‫‪ ...  ‬‬

‫ثِ غَست صیش است‪:‬‬ ‫‪cos ax‬‬ ‫‪( 9-3-41‬الف) ًطبى دّیذ وِ ثسف فَسیِ‬

‫‪2a sin   1‬‬ ‫‪cos x‬‬ ‫‪cos 2 x‬‬ ‫‪‬‬

‫‪cos ax ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ 2 2 2‬‬ ‫‪ ...‬‬
‫‪  2a a  1 a  2‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪‬‬

‫‪20‬‬

‫‪forum.konkur.in‬‬
 www.konkur.in

2a sin a
an  (1) n
 (a 2  n 2 )

:‫(ة) ثب استفبدُ اص ًتیجِ ثٌذ لجل ًطبى دّیذ‬


a cot a  1  2  (2 p)a 2 p
p 1

،‫ایي هؼبدلِ سٍش دیگشی ثشای استخشاج ساثكِ ثیي تبثغ صتبی سیوبى ٍ اػذاد ثشًَلی‬

.‫) دس اختیبس هب هی گزاسد‬454-45( ِ‫هؼبدل‬

ٍ ‫ثشاثش غفشًذ‬ bn ِ‫ دس ًتیج‬،‫تبثؼی صٍج است‬ cos ax ِ‫ ثب تَجِ ثِ آًى‬:)‫پبسخ (الف‬

:‫خَاّین داضت‬

1  2  2  1
 
cos ax cos nxdx  

an  cos ax cos nxdx  (cos(a  n) x  cos(a  n) x)dx
  0 0 2

1 1 1 
  sin(a  n )  sin(a  n )
  ( a  n) ( a  n) 

1  1 1 
  sin(n  a )  sin(n  a )
  ( a  n) ( a  n) 

(1) n  1 1  2a sin a
  sin a  sin a   (1) n
  a  n) ( a  n)   (a 2  n 2 )

2a sin a  1 cos x cos 2 x 

cos ax    2 2 2  ...
  2a
2
a 1 a  2 2


:)‫(ة‬

21

forum.konkur.in
 www.konkur.in

2a sin a 2a sin a (1) n cos nx


cos ax 
2a 2



n1 (a  n )
2 2

:‫ خَاّین داضت‬x   ‫ثِ اصای‬

2a sin a 2a sin a (1) n (1) n


cos a 
2a 2



n1 ( a  n )
2 2


a2
a cot a  1  2
n1 ( a  n )
2 2

 
a2 a2 / n2
a cot a  1  2  1  2
n1 ( a / n  1) n1 (1  a / n )
2 2 2 2

 2p
a
2
a
    
n ‫لذس ًسجت‬ ‫ ثب‬ n 
p  0 ‫ حبغل جوغ تػبػذ ٌّذسی‬ ‫هخشج وسش داخل‬

.‫است‬

  2p   2 p2
a2  a  a
a cot a  1  2 2    1  2  
n1 p 0 n  n  n1 p 0  n 

  2p  
a  a 
 1  2    1  2  2 p a 2 p
n1 p 1  n  n1 p 1  n 

  
 a 
a cot a  1  2 a   2 p   1  2  (2 p)a 2 p
2p

p 1 n1  n  p 1

‫ ثِ دست‬   x   ُ‫ سا دس ثبص‬ (x) ‫ ثسف سشی فَسیِ تبثغ دلتبی دیشان‬41-3-41

.‫آٍسیذ‬

‫(الف) ثِ جولِ ثبثت چِ هفَْهی هی تَاى ًسجت داد‬

22

forum.konkur.in
 ‫‪www.konkur.in‬‬

‫(ة) ایي ًوبیص دس چِ ًبحیِ ای غبدق است؟‬

‫(ج) ثب استفبدُ اص اتحبد‬

‫‪N‬‬
‫)‪sin( Nx / 2‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪1  x‬‬
‫‪ cos nx ‬‬
‫‪n1‬‬ ‫)‪sin( x / 2‬‬
‫‪cos  N   ‬‬
‫‪‬‬ ‫‪2  2‬‬

‫ثب هؼبدلِ (‪ )83-9‬سبصگبس است‪.‬‬ ‫)‪ (x‬‬ ‫ًطبى دّیذ وِ ًوبیص فَسیِ‬
‫)‪ n (x‬‬ ‫)‪ n (x‬‬

‫‪x‬‬ ‫‪x‬‬

‫پ بسخ‪ :‬ثب تَجِ ثِ ضىل ّبی ًوبیص دادُ ضذُ وِ هشثَـ ثِ تؼشیف ّبی هختلف تبثغ‬

‫دلتب است هی ثیٌین وِ تبثغ دلتب تبثؼی صٍج است‪ .‬دس ًتیجِ ‪ bn‬ثشاثش غفشًذ‪.‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪a0‬‬ ‫‪1‬‬

‫‪ ‬‬
‫‪a0 ‬‬ ‫‪ ( x)dx  ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪2 2‬‬

‫‪ 0‬‬ ‫‪x   / 2‬‬

‫‪lim ‬‬
‫‪ ( x) ‬‬ ‫‪1 / ‬‬ ‫‪/2  x  /2‬‬
‫‪ 0‬‬
‫‪ 0‬‬ ‫‪x  /2‬‬

‫‪23‬‬

‫‪forum.konkur.in‬‬
 ‫‪www.konkur.in‬‬

‫همذاس هتَسف )‪  (x‬دس هحذٍدُ ‪   , ‬است‪.‬‬ ‫‪a0 / 2‬‬ ‫ثب تَجِ ثِ تؼشیف ثبال هی ثیٌین وِ‬

‫‪1‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1 1 ‬‬

‫‪an ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ ( x) cos nxdx ‬‬ ‫‪cos(0) ‬‬ ‫‪  ( x) ‬‬ ‫‪  cos nx‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪2  n1‬‬

‫(ة)‪ :‬ایي ثسف هی تَاًذ دس توبم ًبحیِ ّب گستشش یبثذ‪.‬‬

‫‪1 1 ‬‬
‫‪ ( x) ‬‬ ‫‪  cos nx‬‬
‫‪2  n1‬‬ ‫(ج)‪:‬‬

‫‪1 1 ‬‬ ‫‪1 1 ‬‬

‫‪ (x  t) ‬‬ ‫‪  cos n( x  1) ‬‬ ‫)‪  cos n(t  x)   (t  x‬‬
‫‪2  n1‬‬ ‫‪2  n1‬‬

‫ّوچٌیي هی تَاى ثب استفبدُ اص اتحبد هفشٍؼ ایي خبغیت تبثغ دلتبی دیشان سا ثبثت‬

‫وشد‪.‬‬

‫‪  ( x  t ) 44-3-41‬سا ثِ غَست یه سشی فَسیِ ثسف دّیذ‪ً .‬تیجِ ای سا وِ ثِ‬

‫دست آٍسدُ ایذ ثب غَست دٍ خكی هؼبدلِ (‪ )83-9‬همبیسِ وٌیذ‪.‬‬

‫‪1 1 ‬‬ ‫‪1 1 ‬‬

‫‪ (x  t) ‬‬ ‫‪  (cos nx cos nt  sin nx sin nt ) ‬‬ ‫) ‪  cos n( x  t‬‬
‫‪2  n1‬‬ ‫‪2  n1‬‬ ‫پبسخ‪:‬‬

‫پ بسخ‪ :‬ایي هسئلِ وبهالً ضجیِ هسئلِ لجل (‪ ) 41-3-41‬است ٍ ثب تغییش هتغیش‬

‫ٍ ‪ dx  dt‬جَاة ایي هسئلِ ًتیجِ هی ضَد‪.‬‬ ‫سبدُ ‪x  t  u‬‬

‫‪24‬‬

‫‪forum.konkur.in‬‬
 www.konkur.in

:ِ‫ تحمیك وٌیذ و‬41-3-41


1
 (1   2 ) 
2
e
m 
im (1  2 )

‫یه تبثغ دلتبی دیشان است؛ ثشای اًجبم ایي وبس ًطبى دّیذ وِ ایي تبثغ دس تؼشیف‬

:‫دلتبی دیشان‬

 
1


f (1 )
2
e
m 
im (1  2 )
d1  f ( 2 )

:‫پبسخ‬


f (1 )  c e
m  
n
in 1

:‫ثب جبیگزاسی خَاّین داضت‬

     
1 1


 cn e in1
m  2
 eim(1 2 ) d1  
m  2
 e in 2
n  
 c  e 
n  
n

i 1( m n )
d

  
1

2
 e in 2
m  
 cn 2 m,n 
m  
c
n  
m e im 2  f ( 2 )

:‫ (الف) ثب استفبدُ اص‬43-3-41

f ( x)  x 2 ,  x  

:ِ‫ًطبى دّیذ و‬

25

forum.konkur.in
 www.konkur.in


(1) n1  2

n 1 n2

12
  (2)

،‫ تطىیل ضذ‬1-3-41 ِ‫(ة) ثب ثْشُ گیشی اص سشی فَسیِ هَج هثلثی وِ دس هسئل‬

:ِ‫ًطبى دّیذ و‬


1 2
 (2n  1)
n 1
2

8
  (2)

:‫(ج) ثب استفبدُ اص‬

f ( x)  x 4 ,   x  

:ِ‫ًطبى دّیذ و‬


1 2 
( 1)n1 v 4

n 1 n
4

90
  (4) , 
n 1 n4

72 
  (4)

:‫(د) ثب استفبدُ اص‬

 x(  x) 0  x 
f ( x)  
 x(  x)   x  0

.‫سشی صیش سا استخشاج وٌیذ‬


8 sin nx
f ( x)  
 n1,3,5,... n 3

:‫ٍ ًطبى دّیذ‬

26

forum.konkur.in
 www.konkur.in


1 1 1 3

3
(1) ( n1) / 2 n  1     ...    (3)
n 1, 3, 5,... 33 5 3 7 3 32
‫فرد‬

.‫(ّـ) ثب استفبدُ اص سشی فَسیِ هشثَـ ثِ یه هَج هشثؼی ًطبى دّیذ‬


1 1 1 

1
(1) ( n1) / 2 n  1     ...    (1)
n 1, 3, 5,... 3 5 7 4
‫فرد‬

:‫ ساثكِ صیش سا ثِ دست آٍسدین‬3-3-41 ‫ ثب تَجِ ثِ هثبل‬:)‫پبسخ (الف‬

2 
cos nx
 x2   4 (1) n   x  
3 n 1 n2

:‫ خَاّین داضت‬x  0 ‫ثِ اصای‬

2 
1 2 
n 1 2 
(1) n1
x2   4 (1) n  x 2
  4 ( 1)    ( 2)  
3 n 1 n2 3 n 1 n2 12 n 1 n2

:)‫(ة‬

 4 
cos nx
f ( x) 
2
 
 n1,3,5,... n 2

:‫ فشد است هی تَاًین ثٌَیسین‬n ‫چَى‬

 4 
cos(2m  1) x
n  2m  1  f ( x ) 
2


 m 1 ( 2m  1)
2

:‫ خَاّین داضت‬x=0 ‫ثِ اصای‬

 4 
1 
1 2
0
2
  
 m1 (2m  1) 2 m1 (2m  1) 2

8
  (2)

27

forum.konkur.in
 www.konkur.in

:‫ثِ دست هی آٍسین‬ f ( x)  x 4 ‫ اثتذا ؾشایت هشثَـ ثِ سشی فَسیِ تبثغ‬:)‫(ج‬

1  2  2 5 2 5 2 4 a 4
 

a0  x 4 dx  x 4 dx  x      0 
   0 5
0
5 5 2 5

1  2 

  
an  x 4 cos nxdx  x 4 cos ndx
 0

x m sin nx mx m1 m(m  1) m2

 x cos nx   cos nx   x cos nxdx
m
2
n n n2

2  4 3 24 n 8 2 48
an   2 ( 1) n
 ( 1)   (1) n  4 (1) n
n n 4
 n
2
n

4 
(1) n cos nx 
(1) 2 cos nx
x4   8 2   48
5 n 1 n2 n 1 n4

:ِ‫هی داًین و‬

2 (1) n cos nx
x2   4
3 n2

:‫ثب جبیگزاسی خَاّین داضت‬

 7 4 
(1) n cos nx
x 4  2 2 x 2   48 (1)
15 n 1 n4

:‫ خَاّین داضت‬x   ‫ثِ اصای‬

 7 4 
1
 4   48 4
15 n 1 n

7 4  8 4 
1 
1 4
 4   48 4   4    (4)
15 15 n 1 n n 1 n 90

28

forum.konkur.in
 www.konkur.in

:‫ سا ثشاثش غفش لشاس دّین خَاّین داضت‬x ،)4( ِ‫ٍ چٌبًچِ دس ساثك‬

 7 4 
(1) n 7 4 
(1) n
0  48 4   48 4
15 n 1 n 15 n 1 n


(1) n 1 7 4
    (4)
n 1 n4 72 

1 

 
an  f ( x) cos nxdx


1 0 
  x(  x) cos nxdx   x(  x) cos nxdx 
   0 

1 0 
   x(  x) cos( x)(dx)   x(  x) cos nxdx 
   0 

1 0 
   x(  x) cos nxdx   x(  x) cos nxdx   0
   0 

1 
bn 
   f ( x) sin nxdx


1 0 

 
x (  x ) sin nxdx  0 x(  x) sin nxdx 

1  

 0
x (  x ) sin nxdx  0 x(  x) sin nxdx 

2  
x sin xnxdx   x 2 sin nxdx 
2


x(  x) sin nxdx 

0 0 

:‫ خَاّین داضت‬،‫ثب تَجِ ثِ ساٌّوبیی وِ دس لسوت لجل ضذ‬

2   sin nx x cos nx 2 x sin nx  2 x 2  

bn        
 n3 n  cos nx 0
  n2 n n2   

29

forum.konkur.in
 www.konkur.in

2  2  8
2  n
  3  1  3   3 (1  (1) )  n 3
n 4 n1

 n n  n  n
 0


8 sin nx
f ( x)  
 n1,3,5,... n3

2 8 
sin n / 2 3 
(6) ( n1) / 2
4
 
 n1,3,5,... n3
  
32 n‫ففر‬ n3

:)‫(ّـ‬

1 0 x 
f ( x)  
 1   x  0

4 sin nx
f ( x) 

 n n

:‫خَاّین داضت‬ x  /2 ‫ثِ اصای‬

sin n
4 2  (1) ( n1) / 2
1    
 n n 4 n‫ففر‬ n


1 1 1 
 (1)
n1, 3, 5,...
( n1) / 2
n 1  1     ...    (1)
3 5 7 4

.‫ (الف) ًوبیص سشی فَسیِ تبثغ صیش سا ثیبثیذ‬41-3-41

0 ,   x  0
f ( x)  
x , 0 x 

:‫ ًطبى دّیذ‬،‫(ة) ثب استفبدُ اص ثسف فَسیِ ای وِ یبفتِ ایذ‬

2 1 1
 1 2
 2  ...
8 3 5

30

forum.konkur.in
 www.konkur.in

:)‫پبسخ (الف‬

1  1  1 1 2  1 a 
  
a0  f ( x)dx  xdx  ( x )0    0 
 0  2 2 2 4

1  1 
an 
 
f ( x) cos ndx 
 
0
x cos nxdx

cos nx   1  (1) n 1  
2
1 1  2 n
  x sin nx  0   2    n
 n n 2    n 2 n   0 n


1  1 

  
bn  f ( x) sin nxdx  x sin nxdx
 0

1  sin nx x cos nx   (1) n1

  0
  n 2 n  n

 2 
cos nx  sin nx
f ( x) 
4
 
 n1,3,5,... n 2
  (1) n1
n1 n

:‫ خَاّین داضت‬x=0 ‫ ثِ اصای‬:)‫(ة‬

 2 
1 2 1 1
0
4
 
 n1,3,5,... n 2

8
 1  2  2  ...
3 5


zn
f ( z )  ln (1  z)  ( 1)n1
‫ ثِ اصای‬z  1 ‫]ایي سشی ثِ اصای‬ n 1 n ‫ داسین‬45-3-41

[ z=-1 ِ‫ّوگشا هی ضَد هگش دس ًمك‬ ln(1  z )

:‫(الف) ثب استفبدُ اص اجضای هََّهی ًطبى دّیذ‬

    cos n
ln  2 cos       
 2  n1 n

31

forum.konkur.in
 www.konkur.in

.‫ ثٌذ (الف) سا ثِ غَست صیش تجذیل وٌیذ‬،‫(ة) ثِ ووه تغییش هتغیش‬

    cos n
 ln  2 sin    0    2
 2  n1 n

ِ‫ ثب استفبدُ اص هؼبدل‬،‫ تبثؼی حمیمی است‬ln(2 cos 2) ‫ ثب تَجِ ثِ ایٌىِ تبثغ‬:)‫پ بسخ (الف‬

:‫ثشاثش غفش است ٍ خَاّین داضت‬ v ( r , ) ،)19-41(

 
u (r , )   Cn r n cos   u (1, )   n cos n
n 0 n 0

:‫ ثِ ضىل سشی ثِ غَست ثبال هی سسین‬f (x) ‫حبل ثب تغییشات دس تبثغ‬

 1  1    
ln( 2 cos )  ln( 2 cos ) 2  ln 2 2 cos 2 
2 2 2 2   2 

1
2
1
2

 ln2(1  cos  )  ln(1  e i  e i  1 

1
2
  
1
 ln (1  e i )  ln(1  e i )  ln(1  e i )
2


1   (1) n1 e in  (1) n1 e in   n 1 cos n

      (1)
2  n1 n n 1 n  n1 n

:‫پس دس ایٌجب داسین‬

(1) n1
Cn 
n

32

forum.konkur.in
 www.konkur.in

:‫ لشاس دّین خَاّین داضت‬     ‫(ة) اگش‬


cos(n  n )
ln 2 cos(    / 2)   (1) n1 0    2
n 1 n

   cos n
ln  2 sin    (1) n1 (1) n
 2  n1 n

    cos n
  ln  2 sin    0    2
 2  n1 n

‫ تبثغ صیش تَغیفگش یه پبلس هثلثی هتمبسى ثب ثلٌذی ٍ پٌْبی لبثل تٌظین‬46-3-41

:‫است‬

  x
 a1  ,0  x  b
f ( x)    b 
0 ,b  x  


:‫(الف) ًطبى دّیذ وِ ؾشایت فَسیِ ػجبست اًذ اص‬

ab 2ab(1  cos nb)

a0  , an 
 (nb) 2

:‫پبسخ‬

1 

 
an  f ( x) cos nxdx


1 b 0

 
an  f ( x) cos nxdx   f ( x) cos nxdx
 b

b 
  f ( x) cos nxdx   f ( x) cos nxdx
0 b

33

forum.konkur.in
 www.konkur.in

.‫ اًتگشالْبی اٍل ٍ چْبسم غفش هی ضَد‬،‫ثب تَجِ ثِ تؼشیف تبثغ دس ًَاحی هختلف‬

1 0 1 b 2 b

  
an  f ( x) cos nxdx  f ( x) cos nxdx  f ( x) cos nxdx
b 0 0

2 b x 2 b a b 

 a(1  ) cos nxdx   a cos nxdx   x cos nxdx 
0 b  b 0 0


b
2 a a cos nx a x sin nx 
  sin nx  
 n b n2 b n  0

2  a cos nb a  2ab 1  cos nb 

    2 
 b n 2
n b  (nb) 2

:‫ثب استفبدُ اص لبػذُ پیتبل داسین‬

0 2ab b sin nb ab
a0  lim an   lim 
n0 0 n0  2nb 2 

‫ خواص سری فوریه‬1-41

‫تمرینات‬

‫ ثِ سشی‬   x   , f ( x)  x ِ‫ ًطبى دّیذ وِ اًتگشال گیشی اص ثسف فَسی‬4-1-41

.‫صیش هٌجش هی ضَد‬

2 
1 1 1
  (1) n1 n 2  1     ...
12 n1 4 9 16

34

forum.konkur.in
 www.konkur.in

:‫پبسخ‬


(1) n1 
(1) n1
x  2 sin nx   xdx  2
x
x
cos nx x0
n 1 n x0
n 1 n2

:‫ خَاّین داضت‬x0  0 ِ‫چٌبًچ‬

1 2 
(1) n1 
(1) n1 
(1) n1 
cos nx
x  2 2
cos nx  2 2
 x 2
 4 2
 4 (1) n
2 n 1 n n 1 n n 1 n n 1 n2

:‫ (ة) داسین‬43-3-41 ِ‫ّوچٌیي ثب استفبدُ اص هسئل‬


(1) n1  2 2 
cos nx

n 1 n 2

12
 x 2

3
 4n 1
(1) n
n2

:‫لشاس دّین خَاّین داضت‬ x0 ِ‫چٌبًچ‬

2 
cos nx 2 
  4 (1) 2

n
  (1) n1n 2
3 n 1 n 12 n1

:‫ اتحبد پبسسَال‬1-1-41

:ِ‫ ًطبى دّیذ و‬،‫ثِ قَس یىٌَاخت ّوگشا ثبضذ‬ f (x) ِ‫(الف) ثب فشؼ ایٌىِ ثسف فَسی‬

2 
 f ( x) dx  0   (an2  bn2 )
1  2
a

  2 n 1

)71-9( ِ‫ هؼبدل‬،‫ ایي دس ٍالغ حبلت خبغی اص ساثكِ توبهیت‬.‫ایي اتحبد پ بسسَال است‬

.‫است‬

35

forum.konkur.in
 www.konkur.in

‫(ة) ثب داضتي‬

2 
(1) n cos nx
x2   4   x  
3 n 1 n2

.‫ سا ثِ غَست ثستِ ثِ دست آٍسیذ‬ (4) ،‫ثب ثْشُ گیشی اص اتحبد پبسسَال‬

‫ ایي هكلت سا ثب ثْشُ گیشی اص اتحبد‬،‫(ج) ضشـ ّوگشایی یىٌَاخت ؾشٍسی ًیست‬

:‫پ بسسَال دسثبسُ هَج هشثؼی صیش ًطبى دّیذ‬

 1    x  0 4  sin(2n  1) x
f ( x)    
1 0 x   n1 (2n  1)

:‫پبسخ الف‬

a0 
f ( x)    (an cos nx  bn sin nx)
2 n1

.‫ اًتگشال گیشی هی وٌین‬  ,  ُ‫ ؾشة وشدُ ٍ دس ثبص‬f (x) ‫قشفیي سا دس‬

  f ( x) dx  2
   
f ( x)dx   an  f ( x) cos nxdx  bn  f ( x) sin nxdx 
2
a0

  
n 1 
 


a2  
a0   an (an )  bn (bn )    0   (an2  bn2 )
a0

2 n 1  2 n1 

  f ( x) dx   (an  bn )

1  2
a0 2 2

 2 n 1

36

forum.konkur.in
 ‫‪www.konkur.in‬‬

‫(ة)‪:‬‬

‫‪a0  2‬‬ ‫‪4(1) n‬‬

‫‪f ( x)  x 2 ,‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪, an ‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪n2‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪2 2  16(1) 2 n‬‬
‫‪‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪x dx ‬‬
‫‪4‬‬
‫‪‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪n 1‬‬ ‫‪n4‬‬

‫‪2 4 2 4‬‬ ‫‪‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪ ‬‬ ‫‪ 16 4 ‬‬ ‫‪ 16 4   (4)   4 ‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪n 1 n‬‬ ‫‪45‬‬ ‫‪n 1 n‬‬ ‫‪n 1 n‬‬ ‫‪90‬‬

‫(ج)‪:‬‬

‫‪ f ( x)2  1‬‬ ‫‪,‬‬ ‫‪bn ‬‬

‫‪4‬‬ ‫‪1‬‬
‫)‪ (2n  1‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬

‫‪16‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2 16 ‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪‬‬ ‫‪(1)dx  ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫)‪  (2‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪n 1 ‬‬
‫‪2‬‬
‫‪(2n  1) 2‬‬ ‫‪  2 n1 (2n  1) 2‬‬ ‫)‪n 1 ( 2n  1‬‬
‫‪2‬‬
‫‪8‬‬

‫پ س هی ثیٌین وِ ضشـ ّوگشایی یىٌَاخت ؾشٍسی ًیست‪.‬‬

‫‪ً 3-1-41‬طبى دّیذ وِ اًتگشال گیشی اص ثسف فَسیِ تبثغ دلتبی دیشان (هسئلِ‪-41‬‬

‫‪ ) 41-3‬ثِ ًوبیص فَسیِ هَج هشثؼی هؼبدلِ (‪ )36-41‬ثب ‪ h=1‬هی اًجبهذ‪.‬‬

‫‪ x‬هٌجش هی ضَد چِ‬ ‫‪2‬‬ ‫یبدآٍسی‪ :‬اًتگشال گیشی اص جولِ ثبثت ) ‪ (1 2‬ثِ یه جولِ‬

‫وبسی ثب ایي جولِ اًجبم هی دّیذ‪.‬‬

‫‪37‬‬

‫‪forum.konkur.in‬‬
 ‫‪www.konkur.in‬‬

‫پبسخ‪:‬‬

‫‪1 1 ‬‬
‫‪ ( x) ‬‬ ‫‪  cos nx‬‬
‫‪2  n1‬‬

‫ثب اًتگ شال گیشی اص قشفیي تسبٍی دس ثبصُ ‪   , x‬خَاّین داضت‪:‬‬

‫‪‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪sin nx‬‬
‫‪‬‬
‫‪x‬‬ ‫‪x‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪ ( x)dx ‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪dx ‬‬
‫‪‬‬ ‫‪n 1‬‬ ‫‪n‬‬

‫‪‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1  sin nx‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪x ‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪ n1 n‬‬

‫‪‬‬
‫‪(1) n1‬‬
‫‪x  2‬‬ ‫‪sin nx‬‬
‫ٍ چَى ثسف فَسیِ تبثغ دلتبی دیشان ًیض دس‬ ‫‪n 1‬‬ ‫‪n‬‬ ‫ّوچٌیي هی داًین وِ‬

‫ثبصُ ‪   , ‬است هی تَاًین جبیگزاسی وٌین‪:‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪‬‬
‫‪(1) n1‬‬ ‫‪1  sin nx ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪sin nx‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪ 2‬‬ ‫‪sin nx  ‬‬ ‫‪  1   2‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪n 1‬‬ ‫‪n‬‬ ‫‪ n1 n‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪n‬‬ ‫‪n‬‬

‫‪( 3-1-41‬الف) اص ثسف فَسیِ تبثغ پلِ ای یىِ‬

‫‪0‬‬ ‫‪  x  0‬‬

‫‪f ( x)  ‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪0 x ‬‬

‫اًتگشال ثگیشیذ‪ً .‬طبى دّیذ وِ سشی اًتگشال گیشی ضذُ حبغل ثب هسئلِ ‪41-3-41‬‬

‫سبصگبس است‪.‬‬

‫‪38‬‬

‫‪forum.konkur.in‬‬
 www.konkur.in

:‫پبسخ‬


1  1  sin nx 
an 
  0
cos nxdx 
  n  0
0


bn 
1


sin nxdx 
1   cos nx 
  
1
  0
1  (1) n    n
0   n  0 n 2 / n n

1  a0 1

a0  dx  1  
0 2 2

1 2  sin nx
f ( x)   
2  n n

:‫ثب اًتگشال گیشی اص قشفیي خَاّین داضت‬

1 2   cos nx
f ( x)dx  ( x  x0 )  
x

x

 n
x0
x0 2 n2

[)‫ (ة‬-1-1-41 ِ‫اص قشفی داسین] هسئل‬


2 sin nx
x

 (1)
n 1
n 1

:‫ثٌبثشایي خَاّین داضت‬

1 1 2  cos nx
x  x0  x  x0   2 x

 n n
x0
2 2

x0   / 2
:‫خَاّین داضت‬ ‫ثِ اصای‬

 2 
cos nx  sin nx
x
4
 
 n n2

n n

39

forum.konkur.in
 www.konkur.in

( ,  ) ُ‫ دس ثبص‬1-1-41

n x  1 / 2n
 n ( x)  
0 x  1 / 2n

.‫ سا ثِ غَست یه سشی وسیٌَسی فَسیِ ثسف دّیذ‬ n (x) )‫(الف‬

‫سبصگبس‬  (x) ِ‫ثب ثسف فَسی‬ n  ‫(ة) ًطبى دّیذ وِ سشی فَسیِ حبغل دس حذ‬

.‫است‬

 n (x)

x
 
1 1

2n 2n

.‫ ّب غفشًذ‬bn ،‫ ّب‬y ‫ ثِ ػلت تمبسى ًسجت ثِ هحَس‬:)‫پبسخ (الف‬

1  1 1 / 2 1 a0 1
  
a0   n ( x)dx  ndx   
 1 / 2  2 2

1  2 1 / 2 2n sin nx
  
an   n ( x) cos nxdx  n cos nxdx  1/ 2n

 n
0
 0

2 sin 1/ 2 1 sin 1/ 2 
an 

 n ( x) 
2

 n1
 cos nx

40

forum.konkur.in
 ‫‪www.konkur.in‬‬

‫(ة)‪:‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪1/ 2n‬‬ ‫‪1‬‬

‫‪lim an ‬‬ ‫‪lim ‬‬ ‫‪n cos nxdx ‬‬
‫‪n‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪n 1 / 2 n‬‬ ‫‪‬‬

‫وِ دس هسئلِ (‪ ) 4-7-8‬ثب استفبدُ اص لؿیِ همذاس هیبًگیي ثِ دست آهذُ است‪.‬‬

‫ثٌبثشایي خَاّین داضت‪:‬‬

‫‪1 1 ‬‬
‫‪lim  n ( x) ‬‬ ‫)‪  cos nx   ( x‬‬
‫‪n‬‬ ‫‪2  n1‬‬

‫‪ 5-1-41‬هبّیت تبثغ دلتبیی سشی فَسیِ هسئلِ ‪ 1-1-41‬سا هحمك وٌیذ‪ .‬ثشای ایي‬

‫وِ دس ثبصُ ‪   , ‬هتٌبّی ٍ دس ‪ x=0‬پیَستِ‬ ‫)‪f (x‬‬ ‫وبس ًطبى دّیذ وِ ثِ اصای ّش تبثغ‬

‫ساست است داسین‪:‬‬

‫] ثسف فَسیِ )‪  f ( x)( x‬‬

‫‪‬‬
‫)‪dx  f (0‬‬
‫‪‬‬

‫پبسخ‪:‬‬

‫‪‬‬ ‫‪ 1 1 ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬

‫‪‬‬ ‫‪  cos nx dx ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ f ( x) cos nxdx‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪f ( x)‬‬ ‫‪f ( x)dx ‬‬
‫‪‬‬
‫‪ 2  n1‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪‬‬
‫‪n 1‬‬
‫‪‬‬

‫‪a0 ‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪‬‬

‫‪‬‬ ‫)‪  an  0   cos n(0)  f (0‬‬
‫‪2 n1‬‬ ‫‪2 n1‬‬

‫‪( 6-1-41‬الف) ًطبى دّیذ وِ ثسف سشی سیٌَسی فَسیِ تبثغ دلتبی دیشان‬

‫)‪  ( x  a‬دس ًین ثبصُ )‪ 0  a  L, (0, L‬اص ساثكِ صیش ثِ دست هی آیذ‪.‬‬

‫‪41‬‬

‫‪forum.konkur.in‬‬
 www.konkur.in

2   na   nx 
 ( x  a)   sin  sin
L n1  L   L 


.‫دلت وٌیذ وِ ایي سشی ػوالً تبثغ صیش سا تَغیف هی وٌذ‬

  ( x  a)   ( x  a)( L, L) ُ‫دس ثبص‬

‫ ًطبى دّیذ وِ ثسف‬،x ‫ تب‬0 ‫(ة) ثب اًتگشال گیشی اص دٍ قشف هؼبدلِ لجل اص‬

:‫وسیٌَسی هَج هشثؼی‬

0 0xa
f ( x)  
1 axL

:‫ثِ غَست صیش است‬

2 
1  na  2  1  na   nx 
f ( x)   sin
 n 
n 1
   sin  cos
L   n1 n  L   L 
0  x  L

:ِ‫(ج) تحمیك وٌیذ و‬

2 
1  na 
 sin
 n 
n 1 L 
  f ( x) 

:)‫پبسخ (الف‬

1 L  nx  2 L  nx  2  na 

bn 
L  L
f ( x) sin
 L 
dx  0  ( x  a) sin
L  L 
dx   sin
L  L 



 na  2   na   nx 
 ( x  a)   bn sin    sin  sin 
n 1  L  L n1  L   L 

42

forum.konkur.in
 www.konkur.in

:)‫(ة‬

2   na  L  nx  x

x

0
 ( x  a)dx  
L n1
bn sin 
 L  n
cos
 L 
0

1  na  2  1  na   nx 

2 
f ( x)   sin    sin  cos 0  x  L
 n1 n  L   n1 n  L   L 

)‫(ج‬

2 
1  na  2   na   nx 
 f ( x)   sin    sin  cos
 n1 n  L   n1  L   L 


2 1  na  L

2  1  na   nx 
 
 n1 n  L  0
sin      sin  cos dx
 n1 n  L   L 

L
1  na   2  1
2 
 na   nx  2  1  na 
  sin    2  2 sin  sin    sin 
 n1 n  L    L n1 n  L   L  0  n1 n  L 

‫ (ة) سا ثِ ووه‬6-1-41 ِ‫ هسئل‬،‫ ثسف وسیٌَسی فَسیِ هَج هشثؼی‬7-1-41

.‫هحبسجِ هستمین ؾشایت فَسیِ تحمیك وٌیذ‬

:ِ‫پبسخ هسئل‬

1 L 2 L 2 L 2
a0  
L L
f ( x)dx   f ( x)dx   dx  ( L  a)
L 0 L a L

2 L  nx  2  na 
an 
L a
cos dx  
 L 
sin
n  L 


2 2  1  na   nx 
f ( x)  ( L  a)   sin  cos 
2L  n1 n  L   L 

43

forum.konkur.in
 www.konkur.in

 a  2  1  na   nx 
 1     sin  cos 
 L   n1 n  L   L 

:‫ داضتین‬1-1-41 ِ‫ لجال دس هسئل‬:‫یبدآٍسی‬

2L 
1  nx 
x  L

 n sin
n 1 L 


:‫ داسین‬x=a ‫ثِ اصای‬

a 2  1  na 
 1   sin 
L  n1 n  L 

:‫ثب جبیگزاسی خَاّین داضت‬

2 
1  na  2   na   nx 
f ( x)   sin
 n 
n 1
   sin  cos
L   n1  L   L 
0  x  L

‫ ثب دس ًظش‬.‫سا هحىن وشدُ این‬ xL ٍ x0 ،‫ (الف) دٍ اًتْبی سیسوبًی‬8-1-41

‫ دس هؼبدلِ هَج صیش غذق هی‬y( x, t ) ٌِ‫ پی هی ثشین وِ داه‬،ٌِ‫گشفتي استؼبضْبی ون داه‬

:‫وٌذ‬

2 y 1 2 y

x 2 v 2 t 2

‫ ثِ استؼبش دس‬x=a ‫ سیسوبى دس‬،‫ ثش اثش یه ٍصش تٌذ‬،‫ سشػت هَج است‬v ‫وِ دس آى‬

:‫ اص ایي سٍ داسین‬.‫هی آیذ‬

44

forum.konkur.in
 ‫‪www.konkur.in‬‬

‫‪y( x,0)  0‬‬

‫) ‪y( x, t‬‬
‫)‪ Lv0 ( x  a‬‬ ‫‪t 0‬‬
‫‪t‬‬ ‫دس‬

‫ثبثت ‪ L‬سا ثشای ثِ تَاصى دس آٍسدى اثؼبد )‪(  ( x  a‬وِ ػىس قَل است) گٌجبًیذُ این‪.‬‬

‫ثب استفبدُ اص )‪  ( x  a‬وِ دس هسئلِ ‪( 6-1-41‬الف) دادُ ضذ‪ ،‬هؼبدلِ هَج سا تحت ایي‬

‫ضشایف اٍلیِ حل وٌیذ‪.‬‬

‫) ‪y ( x, t‬‬
‫ساثكِ صیش ثِ دست هی آیذ‪:‬‬ ‫‪ t‬اص‬ ‫(ة) ًطبى دّیذ وِ سشػت ػشؾی سیسوبى‪،‬‬

‫) ‪y ( x, t‬‬ ‫‪‬‬

‫‪na‬‬ ‫‪nx‬‬ ‫‪nvt‬‬
‫‪ 2v0  sin‬‬ ‫‪sin‬‬ ‫‪cos‬‬
‫‪t‬‬ ‫‪n 1‬‬ ‫‪L‬‬ ‫‪L‬‬ ‫‪L‬‬

‫پبسخ (الف)‪ :‬داهٌِ ) ‪ y( x, t‬سا دس حبلت ولی ثِ غَست حبغلؿشة سشی فَسیِ‬

‫هتغیشّبی ‪ t ٍ x‬دس ًظش هی گیشین‪:‬‬

‫‪‬‬ ‫‪nx‬‬ ‫‪nx  ‬‬ ‫‪nvt‬‬ ‫‪nvt ‬‬

‫‪y( x, t )   an cos‬‬ ‫‪ bn sin‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪  an cos‬‬ ‫‪ bn sin‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ n 0‬‬ ‫‪L‬‬ ‫‪L  ‬‬ ‫‪L‬‬ ‫‪L ‬‬

‫حبل ضشایف هشصی سا ثشای ثِ دست آٍسدى ؾشایت اػوبل هی وٌین‪:‬‬

‫‪‬‬
‫‪y( x,0)  0   an  0‬‬
‫‪n 0‬‬

‫) ‪y ( x, t‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪nx‬‬ ‫‪nx   vn‬‬ ‫‪nvt ‬‬

‫‪t  0    cos‬‬ ‫‪ bn sin‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪bn cos‬‬
‫‪t‬‬ ‫‪ n 0‬‬ ‫‪L‬‬ ‫‪L  L‬‬ ‫‪L  t 0‬‬

‫‪45‬‬

‫‪forum.konkur.in‬‬
 www.konkur.in

2   na   nx 
Lv0 ( x  a)  Lv0  sin  sin
L n1  L   L 


  nx nx  vn

   an cos  bn sin  bn
 n 0 L L  L

:‫ثب استفبدُ اص ضشـ هشصی پی هی ثشین‬


vn 2  na  2v L  na 
a
n 0
n  0, b0  b0  0, bn bn
L
 Lv0 sin
L  L 
bn bn  0 sin
nv  L 


2v0 L  1 nx nvt

y ( x, t )  
v n1 n
sin
L
sin
L

:)‫(ة‬

y( x, t ) 2v0 L  1 na nx  nv  nvt

t
 
v n1 n
sin
L
sin 
L  L 
 cos
L


na nx nvt
 2v0  sin sin cos
n 1 L L L

ًِ‫ آصادا‬،‫هحىن ضذُ است‬ x ٍ x  0 ‫ سیسوبًی وِ دٍ اًتْبی آى دس‬9-1-41

:‫ هؼبدلِ صیش حشوت آى سا تَغیف هی وٌذ‬.‫استؼبش هی وٌذ‬

 u ( x, t ) v 2  2u ( x, t )

t 2 x 2

:‫سشی فَسیِ ای ثِ غَست صیش دس ًظش ثگیشیذ‬


nx
u ( x, t )   b(t ) sin
n 1 L

46

forum.konkur.in
 www.konkur.in

:‫ ضشایف اٍلیِ ػجبست اًذ اص‬.‫سا هحبسجِ وٌیذ‬ bn (t ) ‫ؾشایت‬


u ( x,0)  f ( x), u ( x,0)  g ( x)
t

:‫پبسخ‬


nvt nvt nx 
nx
u ( x, t )   ( An cos  Bn sin ) sin  u ( x,0)   An sin  f ( x)
n 1    n 1 

nx
،‫ اًتگشال گیشی وٌین‬ ,  ُ‫ؾشة وشدُ ٍ دس ثبص‬
sin
 ‫اگش قشفیي تسبٍی سا دس‬

:‫خَاّین داضت‬

mx 
mx nx 
dx   An  sin dx    m,n
 

f ( x) sin
 n 1
 
sin
 n 1

2  nx
 An  
 0
f ( x) sin

dx

 
 nv nvt nv nvt  nx
u ( x,0)     An sin  Bn cos  sin t 0
t n 1       

v 
nv
g ( x) 

 nBn 1
n sin


:‫اگش هبًٌذ حبلت لجل ػول وٌین خَاّین داضت‬

mx v  mx nx

dx   nBn  sin
 

g ( x) sin
  n1  
sin

dx

mx v  2  nx
dx   nBn  m,n  nvBn  Bn 

2 g ( x) sin  g ( x) sin dx
0   n1 nv 0 

47

forum.konkur.in
 ‫‪www.konkur.in‬‬

‫‪( 41-1-41‬الف) دس اداهِ هسئلِ سیسوبى هشتؼص‪ ،‬هسئلِ ‪ 9-1-41‬ثش اثش ٍجَد یه هحیف‬

‫همبٍم استؼبضبت هكبثك هؼبدلِ صیش هیشا هی ضًَذ‪:‬‬

‫) ‪ 2u ( x, t‬‬ ‫) ‪2  u ( x, t‬‬
‫‪2‬‬
‫) ‪u ( x, t‬‬
‫‪v‬‬ ‫‪k‬‬
‫‪t‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪x‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪t‬‬

‫سشی فَسیِ ای ثِ غَست صیش دس ًظش ثگیشیذ‪:‬‬

‫‪‬‬
‫‪nx‬‬
‫‪u ( x, t )   bn (t ) sin‬‬
‫‪n 1‬‬ ‫‪‬‬

‫سا هحبسجِ وٌیذ‪ .‬ضشایف اٍلیِ سا ّوبى ضشایكی ثگیشیذ وِ رس‬ ‫) ‪bn (t‬‬ ‫ٍ ثبص ؾشایت‬

‫هسئلِ ‪ 9-1-41‬دس ًظش داضتین‪ .‬فشؼ وٌیذ هیشایی ًبچیض است‪.‬‬

‫(ة) ایي هسئلِ سا ثشای هیشایی ثضسي تىشاس وٌیذ‪.‬‬

‫) ‪bn (t‬‬
‫دس ًظشیِ هؼبدالت هشتجِ دٍم ثِ غَست صیش‬ ‫پ بسخ (الف)‪ :‬هی داًین وِ ضىل‬

‫است‪:‬‬

‫‪bn (t )  e  kt / 2 An cos n t  Bn sin n t ‬‬

‫وِ اص حبل ثِ سٍش ؾشایت ثبثت لبثل حل است‪ ،‬حبل ضشایف هشصی هسئلِ سا اػوبل‬

‫هی وٌین‪:‬‬

‫‪An cos nt  Bn sin nt sin nx‬‬ ‫‪nx‬‬

‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪u ( x,0)   e‬‬ ‫‪kt / 2‬‬
‫‪t 0‬‬ ‫‪ f ( x)   An sin‬‬ ‫)‪ f ( x‬‬
‫‪n 1‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪n 1‬‬ ‫‪‬‬

‫‪48‬‬

‫‪forum.konkur.in‬‬
 ‫‪www.konkur.in‬‬

‫حبل اگش هبًٌذ هسئلِ لجل اص سٍاثف تؼبهذ استفبدُ وٌین‪ ،‬خَاّین داضت‪:‬‬

‫‪2 ‬‬ ‫‪nx‬‬

‫‪An ‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬‫‪0‬‬
‫‪f ( x) sin‬‬
‫‪‬‬
‫‪dx‬‬

‫حبل ضشـ دٍم سا اػوبل هی وٌین‪.‬‬

‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪nx‬‬
‫‪u ( x,0)    e kt / 2 An cos n t  Bn sin n t sin‬‬
‫‪k‬‬
‫‪t‬‬ ‫‪n 1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪‬‬

‫‪nx‬‬
‫‪ e kt / 2 Ann sin n t  Bnn t sin‬‬ ‫‪t 0‬‬
‫‪l‬‬

‫‪‬‬
‫‪k‬‬ ‫‪nx‬‬ ‫‪nx‬‬
‫‪g ( x)   ‬‬ ‫‪An sin‬‬ ‫‪ Bnn sin‬‬
‫‪n 1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬

‫اگش هبًٌذ حبلت لجل ػول وٌین خَاّین داضت‪:‬‬

‫‪2‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪nx‬‬ ‫‪k‬‬

‫‪ ‬‬
‫‪Bn ‬‬ ‫‪g ( x) sin‬‬ ‫‪dx ‬‬ ‫‪An‬‬
‫‪n‬‬
‫‪0‬‬ ‫‪l‬‬ ‫‪2n‬‬

‫(ة)‪ :‬اگش جَاثْبی هؼبدلِ دیفشاًسیل هشتجِ دٍم سا یبدآٍسی وٌین‪ ،‬چَى دس ایي حبلت‬

‫است‪ ،‬جَاثْبیی ثِ غَست هختلف ایجبد ًوی ضَد‪ ،‬دس ًتیجِ هب‬ ‫‪ n2  k / 2  nv /  2‬‬

‫جَاثْبیی ثِ غَست ‪ cos,sin‬سا اًتظبس ًذاسین ٍ ثشػىس جَاثْبیی ثِ غَست‬

‫‪ cosh,sinh‬سا اًتظبس خَاّین داضت‪.‬‬

‫‪bn (t )  e  kt / 2 An cosh n t  Bn sinh  n t ‬‬

‫حبل ثِ هبًٌذ لسوت (الف) ضشایف هشصی سا اػوبل هی وٌین‪.‬‬

‫‪49‬‬

‫‪forum.konkur.in‬‬
 www.konkur.in


nx
u ( x.0)   e kt / 2 An cosh  n t  Bn sinh  n t  t 0 sin  f ( x)
n 1 


nx 2  nx
u ( x,0)   An sin  f ( x)  An   f ( x) sin dx
n 1   0 

.‫ّوچٌیي ثِ ووه ضشـ هشصی ثؼذی خَاّین داضت‬

 
nx
u ( x,0)    e kt / 2 An cosh  n t  Bn sinh  n t  t 0 sin
k
t n 1 2 


nx
  e kt / 2 An n sinh  n t  Bn n cosh  n t  t 0 sin
n 1 


k nx nx 2  nx k
g ( x)    An sin  Bn n sin  Bn   g ( x) sin dx  An
n 1 2    n 0  2 n

‫ پیذا‬6-3-41 ِ‫ تَصیغ ثبس سا سٍی سكح داخلی ًین دایشُ ّبی هسئل‬44-1-41

.‫وٌیذ‬

‫ ثِ یه سشی ٍاگش ا دست هی یبثیذ ٍ ایي سّیبفت سشی فَسیِ دس ایي هَسد‬.‫یبدآٍسی‬

ِ‫ ثب استفبدُ اص ضگشدّبی ًگبضت ّوذیس هی تَاًین ًطبى دّین و‬.‫وبسسبص ًیست‬

.‫ثسف فَسیِ ای داسد‬ csc ‫ آیب‬. csc ‫چگبلی ثبس هتٌبست است‬

:‫پبسخ‬

 m
4V 1r
V (r , )     sin m
 m ma

50

forum.konkur.in
 www.konkur.in

m1
4 V 
r 4 0V 
   0 Er r a  0
a
  
m a
sin m r  a   ( ) 
a m
 sin m

‫ثسف‬ csc ِ‫ ثشای ایٌى‬.‫ّوبى قَس وِ هی ثیٌیذ ثِ یه سشی ٍاگشا دست یبفتِ این‬

1 / sin  ‫فَسیِ ای داسد یب خیش ؾشایت ثسف فَسیِ آى سا ثِ دست هی آٍسین چَى‬

.‫ ّب ثشاثش غفش ّستٌذ‬an ‫تبثؼی فشد است پس‬

1  sin n
 
bn  d
 sin 

1   e in  Im   (cos   i sin  ) n 

   sin    
 Im  d   d 
sin  

2   d 
n  
 Im 
  0 sin 
  m  cos nm
 (i sin  ) m 
m 0   

2   
 n
 Im    d cos nm  (i) m sin m1 
 m 0  m  0

‫) ثِ دست آٍسین ٍ ثِ ٍسیلِ آصهَى‬1-41 ‫چٌبًچِ حبغل اًتگشال سا ثِ ٍسیلِ تبثغ ثتب (ثخص‬

‫ ًبهؼیي است‬bn ِ‫ هی ثیٌین وِ ایي سشی ٍاگشاست دس ًتیج‬،‫ًسجت ّوگشایی ایي سشی سا تؼییي وٌین‬

.‫ثسف فَسیِ هؼیٌی ًذاسد‬ csc ‫ٍ ثٌبثشایي‬

:‫داسین‬41-1-41

 1

sin nx  2 (  x)   x  0
1 ( x)   
n 1 n 1
 (  x) 0 x 
2

51

forum.konkur.in
 www.konkur.in

.‫اص قشیك اًتگشال گیشی ًطبى دّیذ‬

 (  x) 2  2

cos nx     x  0

 2 ( x)   2   4 2 122
n 1 n  (  x)   0 x 

 4 12

:‫پبسخ‬

 x 
cos nx  1 1 1

0 1 ( x ) dx   n 1 n 2
  2   (x  x 2 )0  x  
n 1 n 2 2
 0  
 1 ( x)dx   cos2nx   12   1 (x  1 x 2 )    x  0

x
 n 1 n n 1 n 2 2

 1 x2 
1
   (x  )   2   x  0
cos nx  2
 2 ( x)   2   2 n 1 n

n 1 n   (x  x 2 )   1
1 1
0 x 
 2 2 n 1 n
2

:ِ‫ّوچٌیي هی داًین و‬


1 2

n 1 n
2

6

 (  x) 2  2
 
cos nx     x  0
 2 ( x)   2   4 12
n  (  x ) 2
 2
n 1
  0 x 
 4 12

.‫ اص سٍش هشثغ وشدى استفبدُ وشدُ این‬،‫وِ دس هشحلِ آخش‬

:‫ داسین‬43-1-41

 
sin nx cos nx
 2 s ( x)   2s
,  2 s 1 ( x)   2 s 1
n 1 n n 1 n

52

forum.konkur.in
 www.konkur.in

.‫سٍاثف ثبصگطتی صیش سا ثِ دست آٍسیذ‬

x
)‫(الف‬ 2 s  0  2 s1 ( x)dx

x
)‫(ة‬ 2 s1 ( x)   (2s  1)  0  2 s ( x)dx

:)‫پبسخ (الف‬

x  cos n x 
1 x
 
x
I    2 s 1 ( x)dx   2 s 1
dx  2 s 1 0
cos n x dx
n 1 n n 1 n
0 0


1 1 x sin nx
  sin nx  0   2 s   2 s ( x)
2 s 1
n 1 n n  n

:)‫(ة‬

x  sin n x  1
   2s
x x
II    2 s 1 ( x)dx    sin n x dx
0 0
n 1 n 2s n 1 n
0

 
1  1 x cos nx  1
   cos nx  0    2 s 1
 2 s 1
 n 
2s
n 1 n n 1 n n 1 n


cos nx  1
  2 s 1    2 s ( x)dx
x
2 s 1
n 1 n n 1 n
0

x
 2 s 1 ( x)   (2s  1)    2 s ( x)dx
0

‫ ًطبى دّیذ ػجبست‬41-1-41


cos nx
f ( x)  
n 1 n  1

53

forum.konkur.in
 www.konkur.in

:‫سا هی تَاى ثِ غَست صیش ًَضت‬


cos nx
f ( x)   1 ( x)   2 ( x)  
n 1 n ( n  1)
2

.‫سا تؼشیف وشدُ این‬  2 ( x) ٍ  1 ( x) ‫ دس هسبئل لجلی اص تَاثغ‬:‫یبدآٍسی‬

:‫پبسخ‬


cos nx
 1 ( x)   2 s 1 ( x) s 0  
n 1 n


cos nx
 2 ( x)  
n 1 n2


cos nx
 1 ( x)   2 ( x)  
n 1 n (n  1)
2


cos nx  cos nx  cos nx
  2  2
n 1 n n 1 n n 1 n ( n  1)


cos nx  cos nx  cos nx  cos nx
     f ( x)
n 1 n n 1 n n 1 (n  1) n 1 (n  1)

‫ پدیده گیبس‬5-41

‫تمرینات‬

‫ ثِ ووه ضگشدّبی هجوَػِ یبثی هجوَػِ ّبی جضئی وِ دس ایي ثخص‬4-5-41

‫ همذاس هیبًگیي‬، f (x) ‫ دس یه ًبپیَستگی‬f (x) ِ‫آهَختین ًطبى دّیذ وِ سشی فَسی‬

.‫حسبثی حذٍد چپ ٍ ساست سا ثِ خَد هی گیشد‬

54

forum.konkur.in
 www.konkur.in

f ( x0 ) 
1
2

f ( x0 )  f ( x0 ) 

lim sr ( x0 )
‫ضبیذ ثْتش ثبضذ وِ ثخطی اص اًتگشالْب سا ثب یه تبثغ‬ r  ِ‫دس ٌّگبم هحبسج‬

.‫دلتبی دیشان یىی ثگیشیذ‬

:‫پبسخ‬

1  sin(r  1/ 2)(t  x)

s r ( x) 
2   f (t )
 sin(t  x) / 2
dt

:‫) داسین‬441-8( ‫ثب استفبدُ اص فشهَل‬

1 sin n  1 / 2) x sin (r  1 / 2)(t  x)

 n ( x)  
2 sin( x / 2) 2 sin( t  x) / 2

 sin(r  1/ 2)(t  x0 )
lim sr ( x0 )  lim  f (t )
r  r   2 sin(t  x0 ) / 2


 lim  f (t ) 2 (t  x0 )dt
r  

1  1 
 lim 
r  2 
f (t ) 2 (t  x0 )dt  lim   f (t ) 2 (t  x0 )dt
r  2 x0

1 x0 1 
 lim  f (t ) r (t  x0 )dt  lim   f (t ) r (t  x0 )dt
r  2  r  2 x0

:‫اًتگشال دٍم ٍ سَم غفش هی ضًَذ ثٌبثشایي داسین‬

f ( x0 ) 
1
2

f ( x0 )  f ( x0 ) 

55

forum.konkur.in
 ‫‪www.konkur.in‬‬

‫‪ 1-5-41‬هجوَػِ جضئی‪ ، sn ،‬سشی هتؼلك ثِ هؼبدلِ (‪ )61-41‬سا ثب استفبدُ اص‬

‫سٍاثف صیش تؼییي وٌیذ‪.‬‬

‫(الف)‪:‬‬

‫‪sin mx‬‬ ‫‪x‬‬

‫‪  cos mydy‬‬
‫‪m‬‬ ‫‪0‬‬

‫(ة)‬

‫‪n‬‬
‫‪sin 2ny‬‬
‫‪ cos(2 p  1) y ‬‬
‫‪p 1‬‬ ‫‪2 sin y‬‬

‫آیب ثِ ّوبى ًتیجِ ای هی سسیذ وِ دس هؼبدلِ (‪ )68-41‬ثِ آى دست یبفتِ ایذ؟‬

‫پبسخ‪ :‬ثب استفبدُ اص هؼبدلِ (‪ )61-41‬داسین‪:‬‬

‫‪2h  sin x sin 3x sin 5 x‬‬ ‫‪ 2h  sin mx‬‬

‫‪f ( x) ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪  1‬‬
‫‪‬‬
‫‪3‬‬
‫‪‬‬
‫‪5‬‬
‫‪‬‬ ‫‪...‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ m‬‬
‫ففر‪  m‬‬

‫هجوَػِ جضئی )‪ sn(x‬ثِ غَست همبثل ثِ دست هی آیذ‪.‬‬

‫‪‬‬
‫‪2h‬‬ ‫‪sin mx‬‬
‫‪s n ( x) ‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫ففر‬
‫‪m‬‬ ‫‪m‬‬

‫ثب استفبدُ اص ثٌذ (الف) داسین‪:‬‬

‫‪‬‬
‫‪2h‬‬
‫‪‬‬
‫‪x‬‬
‫‪s n ( x) ‬‬
‫‪‬‬ ‫ففر‬
‫‪m‬‬
‫‪ cos mydy‬‬
‫‪0‬‬

‫‪56‬‬

‫‪forum.konkur.in‬‬
 www.konkur.in

n x n
2h 2h
   cos(2m  1) ydy
x
 cos(2m  1) ydy 
 m1
0  0
m1

:‫ثب استفبدُ اص ثٌذ (ة) ٍ تغییش هتغیشخَاّین داضت‬

2h x sin 2ny
s n ( x) 
 0 2 sin y
dy 2ny  t  dy  dt / 2n

2h 2 nx sin t dt h 2 nx sin t dt
  0

2 sin(t / 2n) 2n 2 0 sin(t / 2n) n

‫) هی‬68-41( ِ‫ تجذیل وٌین اًتگشالذُ ثِ غَست اًتگشالذُ هؼبدل‬n  p ٍ t   ِ‫چٌبًچ‬

.‫ضَد ٍلی ثبصُ اًتگشال گیشی دٍ ثشاثش ضذُ است‬

ِ‫ تجذیل فَسیِ گسست‬-ِ‫ تؼبهذ گسست‬-6-41

‫توشیٌبت‬

‫) سا استخشاج‬75-41( ِ‫ غَستْ بی هثلثبتی تؼبهذ گسستِ هتٌبظش ثب هؼبدل‬4-6-41

.‫وٌیذ‬

2 N 1

 cos(2pt
k 0
k / T ) sin(2qt k / T )  0

2 N 1
 0, pq

 cos(2pt k / T ) cos(tqt k / T )   N , p  q  0, N
k 0 2 N p  q  0, N
 ,

57

forum.konkur.in
 www.konkur.in

2 N 1
 0, pq

 sin(2pt k / T ) sin(2qt k / T )   N , p  q  0, N
k 0 0 p  q  0, N
 ,

.‫ هی تَاى اص اتحبدّبی هثلثبتی ًظیش اتحبد صیش سَد جست‬:‫ساٌّوبیی‬

sin A sin B 
1
sin( A  B)  sin( A  B)
2

:‫پبسخ‬

2 N 1

 cos(2pt
k 0
k / T ) sin(2qt k / T )

1 2 N 1 k k
 
2 k 0
sin ( p  q)  sin ( p  q)
N N

1 2 N 1 k 2 N 1
k
 
2 k 0
sin
N
( p  q )  k 0
sin ( p  q)
N

1  (2 N  1) 
 0  sin ( p  q)  ...  sin ( p  q)
2 N N 

1 2 N 1 k
  sin N ( p  q)
2 k 0

1    
 sin ( p  q)  ...  sin 2 ( p  q)  ( p  q) 
2 N  N 

1 2 N 1 k
  sin N ( p  q)
2 k 0

1    1 2 N 1 k
 sin ( p  q)  ...  sin ( p  q)   sin ( p  q)  0
2 N N  2 k 0 N

58

forum.konkur.in
 www.konkur.in

‫ سا ثِ غَست ثبال تجذیل وٌین‬... ٍ k  2,2N  2 ٍ k  1,2 N  1 ‫اگش جفت جولِ ّبی‬

ٍ ‫ سشی دٍم ًیض هبًٌذ سشی اٍل لبثل تجذیل است‬،‫حبغل ثشاثش غفش خَاّذ ضذ‬

.‫هجوَػِ آى ثشاثش غفش هی ضَد‬

2 N 1
 2pt k   2qt k  1 2 N 1 k k

k 0
cos   cos
 T   T  2 k 0
   cos ( p  q)  cos ( p  q)
N N

.‫ (جلذ اٍل) هسئلِ سا دًجبل هی وٌین‬7-4-6 ِ‫ثب استفبدُ اص هسئل‬

2 N 1
k sin  ( p  q)  2N 1 
 cos N ( p  q)  sin  ( p  q) / 2 N cos
k 0 2N 
 ( p  q)

2 N 1
k sin  ( p  q)  2N 1 
 cos N ( p  q)  sin  ( p  q) / 2 N cos
k 0 2N 
 ( p  q)

ِ‫ ػبهل غفش ضذى هجوَػ‬،‫دس غَست‬ sin  ( p  q) ‫ثبضذ ٍجَد ػبهل‬ pq ِ‫چٌبًچ‬

‫ثشاثش‬ sin  ( p  q) ‫ثبضذ هجوَػِ دٍم ثِ خبقش ػبهل‬ pq0 ِ‫ چٌبًچ‬.‫خَاّذ ثَد‬

.‫غفش هی ضَد ٍ هجوَػِ اٍل ثِ غَست صیش ثِ دست هی آیذ‬

1 2 N 1 k 0 1  cos  ( p  q) 2N
lim
p q 2
k 0
cos ( p  q)   l im
N 0 p  q

(2 / 2 N ) cos  / 9 p  q) / 2 N

2
N

‫ ثبضذ ّش دٍ هجوَع هخبلف غفش ثَدُ ٍ ثب استفبدُ اص لبػذُ َّپیتبل‬p=q=0 ِ‫چٌبًچ‬

.‫ خَاّذ ضذ‬2N ‫هجوَع ثشاثش‬

2 N 1
1 2 N 1 k k
 sin(2pt
k 0
k / T ) sin(2qt k / T )  
2 k 0
cos ( p  q)  cos ( p  q)
N N

59

forum.konkur.in
 ‫‪www.konkur.in‬‬

‫دس غَست‪ ،‬ػبهل غفش ضذى هجوَع خَاّذ‬ ‫)‪sin  ( p  q‬‬ ‫ثبضذ ٍجَد ػبهل‬ ‫‪pq‬‬ ‫اگش‬

‫ثشاثش غفش هی‬ ‫)‪sin  ( p  q‬‬ ‫ثبضذ هجوَع دٍم ثِ خبقش ػبهل‬ ‫‪pq0‬‬ ‫ثَد‪ .‬چٌبًچِ‬

‫هی ضَد ٍ هجوَع ول ثشاثش ‪ N‬خَاّذ ضذ‪ .‬چٌبًچِ‬ ‫‪2N‬‬ ‫ضَد‪ ،‬هجوَع دٍم ثشاثش‬

‫‪ p=q=0‬ثبضذ‪ّ ،‬ش دٍ هجوَػِ هخبلف غفش است‪ ،‬اهب ثِ ػلت تفبؾل دٍ هجوَػِ‪،‬‬

‫هجوَع ول ثشاثش غفش است‪.‬‬

‫‪ 1-6-41‬هؼبدلِ (‪ ) 75-41‬تؼبهذ سا ثب جوغ صدى سٍی ًمبـ صهبًی سا ًوبیص هی‬

‫دّذ‪ً .‬طبى دّیذ وِ ثب جوغ صدى سٍی ًمبـ ثسبهذی ًیض ّویي ساثكِ تؼبهذی سا‬

‫خَاّین داضت‪.‬‬

‫‪1 2 N 1 i tm * i tk‬‬
‫‪ (e p ) e p   mk‬‬
‫‪2 N p 0‬‬

‫پبسخ‪:‬‬

‫‪2 4‬‬ ‫)‪2 (2 N  1‬‬ ‫‪2 p‬‬

‫‪ p  0,‬‬ ‫‪, ,...,‬‬ ‫‪ p ‬‬ ‫)‪, p  0,1,2,..., (2 N  1‬‬
‫‪T T‬‬ ‫‪T‬‬ ‫‪T‬‬

‫‪exp i p mt / 2n exp i p KT / 2 N ‬‬

‫سٍی ًمبـ گسستِ‬ ‫ٍ‬ ‫ثبثت خَاّین وشد وِ تَاثغ ًوبیی‬

‫‪  p‬دس ساثكِ تؼبهذ صیش غبدلٌذ‪.‬‬

‫‪60‬‬

‫‪forum.konkur.in‬‬
 www.konkur.in

 exp i T (m  k ) / 2 N   2 N
2 N 1 2 N 1

 exp(i p kT / 2 N )* exp(i p mT / 2 N )  2 N k ,m2nN 

p 0 p 0
p k ,m 2 nN

.‫ سا ثٌطبًین خَاّین داضت‬s ‫ وویت‬m-k ‫اگش ثِ جبی‬

2 N 1
 i 2p sT  2 N 1
2 N 1
1  r 2 N 1  (e is / N ) 2 N 1  e 2is
p 0
exp(i p sT / 2 N )   exp 
p 0
  exp(ips / N ) 
 T 2 N  p 0 1 r

1  e is / N

1  e is / N

1  r 2 N r 1
 
2 N 1

 exp exp(i p sT / 2 N )   1  r  0
p 0  r 1
 2N

.‫است‬ r 2 N  exp( 2is )  1 ‫ پیبهذ اتحبد‬،s ‫همذاس غفش ثبالیی ثِ اصای ػذد دسست‬

.‫ است‬m=k ‫ هتٌبظش ثب‬r=l ‫ پبییٌی ثِ اصای‬2N ‫همذاس‬

ِ‫ ثِ قَس هطشٍح ًطبى دّیذ وِ چگًَِ اص ساثك‬3-6-41

1 2 N 1 i tk
F ( p )  
2 N k 0
f (t k )e p

:‫ثِ ساثكِ صیش هی سسین‬

2 N 1  i
f (tk )   F (
p 0
p )e ptk

i
ptk
‫ؾشة وٌین ٍ اص قشفیي ساثكِ هجوَع سٍی‬ (e )* ‫دس‬ ‫ اگش قشفیي ساثكِ سا‬:‫پ بسخ‬

:‫ ثگیشین خَاّین داضت‬p ‫اًذیس‬

2 N 1 i 1 2 N 1 i pt m * 2 N 1 i tk
p 0
F ( p )(e pt m
)*  
2 N p 0
(e )  f (tk )e p
k 0

61

forum.konkur.in
 ‫‪www.konkur.in‬‬

‫‪2 N 1‬‬
‫‪1 2 N 1 i pt m * i pt k 2 N 1‬‬ ‫‪2 N 1‬‬ ‫‪ i t‬‬

‫‪‬‬
‫‪k 0‬‬
‫) ‪f (tk‬‬ ‫‪‬‬
‫‪2 N p 0‬‬
‫(‬ ‫‪e‬‬ ‫)‬ ‫‪e‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪k 0‬‬
‫‪f‬‬ ‫(‬‫‪t‬‬ ‫‪k‬‬ ‫)‬‫‪‬‬ ‫‪mk‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪f‬‬ ‫(‬‫‪t‬‬ ‫)‪k‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪f‬‬ ‫(‬‫‪t‬‬ ‫‪k‬‬ ‫)‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪p 0‬‬
‫‪F ( p )e p k‬‬

‫‪ 1-6-41‬تَاثغ ) ‪ F ( p ) ٍ f (tk‬تجذیلْبی گسستِ فَسیِ یىذیگشًذ سٍاثف تمبسًی صیش‬

‫سا استخشاج وٌیذ‪:‬‬

‫) ‪F ( p‬‬
‫هتمبسى ّشهیتی است‪ ،‬یؼٌی‪:‬‬ ‫الف) اگش ) ‪ f (t k‬حمیمی ثبضذ‪،‬‬

‫‪ 4N‬‬ ‫‪‬‬

‫‪F ( p )  F * ‬‬ ‫‪ p ‬‬
‫‪ T‬‬ ‫‪‬‬

‫) ‪f (t k‬‬
‫هََّهی هحؽ ثبضذ‪ ،‬داسین‪:‬‬ ‫ة) اگش‬

‫‪ 4N‬‬ ‫‪‬‬

‫‪F ( p )   F * ‬‬ ‫‪p ‬‬
‫‪ T‬‬ ‫‪‬‬

‫‪4N / T   p‬‬
‫یبدآٍسی‪ :‬تمبسى هَجَد دس ثٌذ (الف) ًوبیطی است‪ ،‬اص دگشًبهی ثسبهذ‬

‫‪p‬‬
‫پٌْبى هی ضَد‪.‬‬ ‫صیش ًمبة‬

‫پ بسخ (الف)‪ :‬ثب استفبدُ اص هؼبدلِ (‪ )79-41‬داسین‪:‬‬

‫‪2 N 1‬‬ ‫‪i‬‬

‫‪f (t k ) ‬‬ ‫‪ F (‬‬ ‫‪p‬‬ ‫‪)e‬‬ ‫‪pt k‬‬

‫‪p 0‬‬
‫(‪)4‬‬

‫چٌبًچِ اص قشفیي ساثكِ (‪ ) 4‬هضدٍج ّشهیتی ثگیشین‪ ،‬خَاّین داضت‪.‬‬

‫‪2 N 1‬‬ ‫‪i‬‬

‫‪f * (t k ) ‬‬ ‫‪F‬‬ ‫*‬
‫‪( p )e‬‬ ‫‪pt k‬‬

‫‪p 0‬‬
‫(‪)1‬‬

‫‪62‬‬

‫‪forum.konkur.in‬‬
 ‫‪www.konkur.in‬‬

‫دس ساثكِ (‪ )1‬جولِ ًوبیی سا هی تَاًین ثِ غَست صیش دس آٍسین‪:‬‬

‫‪ i‬‬ ‫‪ ( i‬‬ ‫)‬ ‫‪i ( 4N / T  p ) tk‬‬ ‫‪ i‬‬
‫‪e‬‬ ‫‪pt k‬‬
‫‪e‬‬ ‫‪pt k‬‬
‫‪e‬‬ ‫‪e‬‬ ‫‪pt k‬‬
‫‪e i 4Ntk / T‬‬

‫ثب استفبدُ اص هؼبدلِ (‪ ) 71-41‬هی داًین وِ ػبهل ًوبیی ثشاثش ثب یه است‪.‬‬

‫‪e i 4Ntk / T  e i 4N / T .kT / 2 N  e i 2k  1‬‬

‫ثِ اصای ّش ‪ k‬خبظ ساثكِ ثشاثش ثب یه خَاّذ ثَد‪ ،‬دس ًتیجِ ساثكِ (‪ )1‬ثِ غَست‬

‫صیش دس هی آیذ‪.‬‬

‫‪2 N 1‬‬

‫‪F‬‬
‫‪i ( 4N / T  p ) tk‬‬
‫‪f * (t k ) ‬‬ ‫*‬
‫‪( p )e‬‬
‫‪p 0‬‬

‫‪2 N 1‬‬

‫‪ F * (4N / T   p )e‬‬

‫‪i p t k‬‬
‫‪‬‬
‫‪p 0‬‬

‫وِ اص یه تغییش هتغیش سبدُ استفبدُ وشدُ این ًظیش ‪ ،‬حبل اص ضشـ حمیمی ثَدى‬

‫) ‪ f (t k‬داسین‪:‬‬

‫‪2 N 1‬‬ ‫‪2 N 1‬‬

‫‪ F (‬‬ ‫‪F‬‬

‫‪i p t k‬‬ ‫‪i p t k‬‬
‫‪f * (t k )  f (t k ) ‬‬ ‫‪p‬‬ ‫‪)e‬‬ ‫‪‬‬ ‫*‬
‫‪(4N / T   p )e‬‬ ‫) ‪ F ( p )  F * (4N / T   p‬‬
‫‪p 0‬‬ ‫‪p 0‬‬

‫(ة) حبل اگش هشاحل اٍلیِ ًظیش ثٌذ (الف) سا دٍثبسُ دًجبل وٌین ثب استفبدُ اص ضشـ‬

‫) ‪f (t k‬‬
‫هََّهی هحؽ است‪ ،‬خَاّین داضت‪:‬‬ ‫ایٌىِ‬

‫‪2 N 1‬‬ ‫‪2 N 1‬‬

‫‪ F ( p )e‬‬ ‫‪   F * (4N / T   p )e‬‬

‫‪i p t k‬‬ ‫‪i p t k‬‬
‫‪f (t k )   f * (t k ) ‬‬
‫‪p 0‬‬ ‫‪p 0‬‬

‫‪63‬‬

‫‪forum.konkur.in‬‬
 www.konkur.in

F ( p )   F * (4N / T   p )

p=0,1,2,3 ‫ سا ثِ اصای‬F ( p ) )‫ (الف‬f (tk )  sin tk ,T  2 , N  2 ‫ ثب داضتي‬5-6-41

ٍ 1  1 ‫سا ثبصسبصی وٌیذ ٍ دگشًبهی‬ f (t k ) ، F ( p ) ‫ (ة) ثب استفبدُ اص‬.‫پیذا وٌیذ‬

.‫سا ًوبیص دّیذ‬ 3  3

:)‫پبسخ (الف‬

t k  kT / 4  k / 2 k  0,1,2,3

f (t k )  (0,1,0,1) ‫ هَلفِ ای‬1 ‫تَسف ثشداس‬ f (t k )  sin t k

p
.‫) ثِ دست هی آیٌذ‬77-41( ِ‫اص هؼبدل‬ ‫ثسبهذّبی‬

 p  2p / T

(2 N ) 1 exp(i pt k )  (2 N ) 1 exp(ipk / 2)
‫هبتشیس تجذیل‬

:‫ثِ غَست صیش دس هی آیذ‬

1 1 1 1 
 
1 1 i  1  i 
4 1  1 1  1
 
1  i  1 i 

64

forum.konkur.in
 www.konkur.in

‫ ثشداس ستًَی صیش ثِ دست هی‬،‫ ػول وٌذ‬f (tk ) ‫ٍلتی ایي هبتشیس سٍی ثشداس ستًَی‬

.‫آیذ‬

i i
F ( p )  (0, ,0, )
2 2

:‫) ثب صسبصی هی وٌین ٍ خَاّین داضت‬79-41( ِ‫ثِ ووه هؼبدل‬ f (tk )

 0 
2 N 1 i
 i/2 
f (t k )   F (
p 0
p )e pt k

 0 
 (e itk e 2itk e 3itk )
 
  i / 2

 (ie itk  ie 3tk )  i(cos tk  cos 3tk )  (sin tk  sin 3tk )

1 1
2 2

1 1
 sin tk  sin tk
2 2

ِ‫ دس ساثكِ تؼبهذ گسست‬، Tm (x) ‫ ًطبى دّیذ وِ چٌذ جولِ ایْبی چجیطف‬6-6-41

.‫صیش غذق هی وٌٌذ‬

N 1
 0 mn
1 1 
Tm (1)Tn (1)   Tm ( xs )Tn ( xs )  Tm (1)Tn (1)   N / 2 mn0
2 s 1 2  N
 mn0

( N  1) s
‫لشاس‬  ‫ّب ثِ قَس ّن فبغلِ سٍی هحَس‬ ‫ وِ دس آى‬، xs  cos  s ‫دس ایٌجب‬

.‫داسًذ‬

65

forum.konkur.in
 www.konkur.in

s
s  , s  0,1,2,..., N
N

:‫پبسخ‬

:‫ثب استفبدُ اص غَستْبی هثلثبتی تَاثغ چجیطف داسین‬

Tn (cos  )  cos n

:‫ثٌبثشایي خَاّین داضت‬

Tn (1)  cos n(2k )  1 , Tm (1  1

 1 n
Tn (1)  cos n(2k  1)  
 1 n

 1 m
Tm (1)  cos m(2k  1)  
 1 m

.‫ ) سیگوب سا ثِ غَست صیش دس هی آٍسین‬s=0( ِ‫حبل ثب اؾبفِ وشدى یه جول‬

N 1 N 1

 Tm ( xs )Tn ( xs )   cos m s cos n s

s 1 s 1

1 N 1 1 N 1
  s
2 s1
cos  ( m  n )   cos  s (m  n)
2 s1

1 N 1 s 1 N 1 s
 
2 s1
cos
N
(m  n)   cos
2 s1 N
( m  n)

1 N 1 s 1 1 N 1 s 1
 
2 s1
cos
N
(m  n)    cos
2 2 s1 N
( m  n) 
2

66

forum.konkur.in
 ‫‪www.konkur.in‬‬

‫حبل ثب جوغ ثٌذی سٍاثف‪ ،‬هطبثِ ثب هسئلِ (‪ )41-6-4‬سٍاثف تؼبهذ لبثل حػَل‬

‫است‪.‬‬

‫‪67‬‬

‫‪forum.konkur.in‬‬