Professional Documents
Culture Documents
PFD 20210924
PFD 20210924
Introduction
1
9/23/2021
Các quá trình hóa học rất phức tạp, và các kỹ sư hóa học trong ngành công
nghiệp gặp phải nhiều loại sơ đồ khác nhau
Điều quan trọng là không xảy ra sai sót hoặc thiếu sót do không có thông tin
liên lạc giữa những người và/hoặc các nhóm liên quan đến thiết kế và vận hành
khi xử lý các quá trình hóa học.
Thông tin trực quan là cách rõ ràng nhất để trình bày tài liệu và ít có khả năng
bị hiểu sai.
Vì những lý do này, điều cần thiết là các kỹ sư hóa học phải có khả năng xây
dựng các sơ đồ quy trình thích hợp và có kỹ năng phân tích và giải thích các sơ
đồ do người khác chuẩn bị.
The most effective way of communicating information about a process is
through the use of flow diagrams.
Tường thuật sau đây được lấy ra từ Kauffman, D., “Flow Sheets and Diagrams,”
AIChE Modular Instruction, Series G: Design of Equipment, series editor J.
Beckman, Vol. 1, Chapter G.1.5 (New York: American Institute of Chemical
Engineers, 1986) liên quan đến việc phát triển một quy trình sản xuất hoá học
mới. Nó chỉ ra cách thức các nhóm kỹ sư đã làm việc cùng nhau như thế nào để
tạo ra một bản thiết kế nhà máy và các loại sơ đồ đã được phát triển.
o Nhóm R&D ở Công ty Hoá chất ABC đã tìm ra cách để sản xuất alpha-beta
souptol (ABS).
o Sau đó các kỹ sư quy trình (process engineers) được phân công làm việc cùng
với nhóm Nghiên cứu và phát triển (research and development_R&D) để phát
triển quy trình sản xuất liên tục ABS thử nghiệm và thương mại. Công việc
này liên quan đến hàng trăm sơ đồ khối (Block Flow Diagrams_BFD), trong đó
có một số rất phức tạp. Dựa trên thông tin thu được từ các sơ đồ khối này,
một quyết định đã được đưa ra để thực hiện quá trình này.
2
9/23/2021
o Một nhóm kỹ sư quy trình từ văn phòng trung tâm của ABC thực hiện tính
toán chi tiết về quy trình, cân bằng vật chất và cân bằng năng lượng, xác định
kích thước cơ bản của thiết bị,… Làm việc với bộ phận vẽ phác thảo, họ đưa ra
một loạt sơ đồ quy trình công nghệ (Process Flow Diagrams_PFD) cho quy
trình sản xuất này.
o Khi có vấn đề phát sinh và được giải quyết, họ có thể sửa đổi và vẽ lại các bản
vẽ PFD. Thông thường công việc này đòi hỏi nhiều lần vẽ, kiểm tra và sửa đổi.
o Các chuyên gia về chưng cất, điều khiển quá trình, động học và truyền nhiệt
được đưa đến để giúp nhóm kỹ sư quy trình trong các lĩnh vực quan trọng.
Một số là nhân viên công ty và những người khác là chuyên gia tư vấn.
o Vì ABC là một công ty có quy mô vừa và nhỏ nên họ không có đủ nhân sự để
chuẩn bị khoảng 120 bản vẽ đường ống và thiết bị đo (Piping and
Instrumentation Diagrams_ P&ID) cần thiết cho nhà máy ABC mới. Do đó ABC
thuê công ty công nghệ và xây dựng nổi tiếng DEFCo để làm việc này cho họ.
o Công ty chỉ định hai trong số các nhóm quy trình ABC làm việc tại DEFCo để
điều phối công việc. Các kỹ sư quy trình, chuyên gia và bộ phận vẽ phác thảo
của DEFCo chuẩn bị các bản vẽ P&IDs. Họ thực hiện phần lớn thiết kế chi tiết
(kích thước đường ống, thông số kỹ thuật của van,…) cũng như phát triển
thiết kế có sự hỗ trợ của máy tính (computer aided design_CAD) và bản vẽ
quy trình cần thiết.
o Công việc có thể mất từ hai đến sáu tháng. Mỗi bản vẽ đều được nhóm dự án
của DEFCo và nhóm của ABC xem xét. Nếu có bất đồng, các kỹ sư và chuyên
gia từ các công ty phải giải quyết chúng.
o Cuối cùng, tất cả các bản vẽ PFD và P&ID đã được hoàn thiện và phê duyệt.
ABC bây giờ có thể tiến hành xây dựng. Họ có thể gia hạn hợp đồng với DEFCo
để bao gồm giai đoạn này, hoặc họ có thể mời thầu xây dựng từ một số công
ty khác.
3
9/23/2021
Bản tường thuật này mô tả một chuỗi các sự kiện điển hình diễn ra một dự án
từ các giai đoạn ban đầu đến xây dựng nhà máy. Nếu DEFCo tiến hành xây
dựng, ABC có thể tiếp tục tiếp quản nhà máy hoặc DEFCo có thể được ký hợp
đồng để thực hiện việc khởi động và vận hành nhà máy. Một khi các thông số kỹ
thuật đạt yêu cầu đã được đáp ứng, ABC sẽ tiếp quản hoạt động của nhà máy và
sản xuất thương mại sẽ bắt đầu.
Từ khi hình thành quy trình cho đến khi nhà máy bắt đầu hoạt động có thể mất
hai năm và hàng triệu đô la sẽ được chi mà không có doanh thu nào. Nhà máy
phải hoạt động thành công trong nhiều năm sau đó để tạo ra thu nhập đủ trả
cho tất cả các hoạt động của nhà máy và hoàn trả các chi phí liên quan đến việc
thiết kế và xây dựng nhà máy.
Trong thời gian hoạt động này, nhiều thay đổi không lường trước có thể xảy ra.
Chất lượng của nguyên liệu thô có thể thay đổi, quy cách sản phẩm có thể được
nâng lên, tốc độ sản xuất có thể cần phải tăng lên, hiệu suất thiết bị sẽ giảm do
hao mòn, các chất xúc tác mới được phát triển tốt hơn, chi phí tiện ích sẽ thay
đổi, các quy định mới về môi trường có thể được áp dụng, hoặc thiết bị cải tiến có
thể xuất hiện trên thị trường.
10
Kết quả của những thay đổi ngoài kế hoạch này là các hoạt động của nhà máy
phải được sửa đổi. Các điều kiện vận hành hiện tại sẽ xuất hiện trên các phiên
bản cập nhật của các sơ đồ quy trình khác nhau, điều này sẽ đóng vai trò là cơ
sở chính để hiểu những thay đổi đang diễn ra trong nhà máy.
Các sơ đồ quy trình này rất cần thiết đối với một kỹ sư, người được yêu cầu
chẩn đoán các vấn đề vận hành, giải quyết các vấn đề trong hoạt động, hệ thống
cải tiến quy trình để tăng công suất và dự đoán tác động của việc thay đổi điều
kiện hoạt động. Tất cả các hoạt động này là cần thiết để duy trì nhà máy hoạt
động sinh lợi nhuận.
Ba sơ đồ quan trọng đối với các kỹ sư hóa học: BFD, PFD, P&IDs. Trong ba sơ đồ
này, sơ đồ hữu ích nhất đối với các kỹ sư hóa học là PFD
11
4
9/23/2021
12
Sơ đồ khối được giới thiệu sớm trong chương trình giảng dạy công nghệ hóa
học. Ví dụ, trong khóa học đầu tiên về cân bằng vật chất và năng lượng, bước
đầu tiên thường là chuyển một bài toán dạng chữ thành một sơ đồ khối đơn
giản.
Sơ đồ này bao gồm:
o Một loạt các khối đại diện cho các hoạt động của thiết bị hoặc đơn vị khác
nhau được kết nối với nhau bằng các dòng đầu vào (input) và đầu ra (output).
o Thông tin quan trọng như nhiệt độ hoạt động, áp suất, độ chuyển hoá và năng
suất được bao gồm trên sơ đồ cùng với lưu lượng và một số thành phần hóa
học.
Tuy nhiên, sơ đồ không bao gồm bất kỳ chi tiết nào của thiết bị trong bất kỳ
khối nào.
13
5
9/23/2021
14
15
6
9/23/2021
16
17
7
9/23/2021
Sơ đồ quy trình (PFD) thể hiện một bước nhảy đáng kể so với BFD về lượng
thông tin mà nó bao gồm. PFD chứa phần lớn dữ liệu công nghệ hóa học cần
thiết cho việc thiết kế một quy trình hóa học.
Không có tiêu chuẩn nào được chấp nhận rộng rãi đối với PFD. PFD từ một
công ty có thể sẽ chứa thông tin hơi khác với PFD cho cùng một quy trình từ
một công ty khác.
Tuy nhiên vẫn có những điểm chung của các bản vẽ PFD
18
Một PFD thương mại điển hình sẽ chứa các thông tin sau:
1. Tất cả các thiết bị chính trong quy trình sẽ được thể hiện trên sơ đồ cùng với
mô tả về thiết bị. Mỗi thiết bị sẽ có một mã định danh duy nhất và một tên mô
tả.
2. Tất cả các đường dòng sẽ được hiển thị và được định danh bằng một con số.
Mô tả về các điều kiện vận hành và thành phần hóa học của mỗi dòng sẽ được
bao gồm. Những dữ liệu này sẽ được hiển thị trực tiếp trên PFD hoặc được đưa
vào bảng tóm tắt dòng đi kèm.
3. Tất cả các dòng tiện ích sử dụng cho thiết bị chính mà cung cấp chức năng
vận hành sẽ được hiển thị.
4. Các vòng điều khiển cơ bản, minh họa chiến lược điều khiển được sử dụng để
vận hành quy trình trong các hoạt động bình thường, sẽ được hiển thị.
19
8
9/23/2021
Rõ ràng là PFD là một sơ đồ phức tạp hơn một BFD, nó đòi hỏi một nỗ lực đáng
kể để chuẩn bị.
Điều cần thiết là nó phải gọn gàng và dễ theo dõi, tránh sai sót trong trình bày
và diễn giải.
Thường thì PFD được vẽ trên các tờ giấy lớn (ví dụ: kích thước D: 24 in × 36 in)
và có thể cần một số tờ được kết nối cho một quy trình phức tạp.
20
21
9
9/23/2021
22
23
10
9/23/2021
24
25
11
9/23/2021
26
27
12
9/23/2021
28
29
13
9/23/2021
30
Sơ đồ đường ống và thiết bị đo (P&ID), còn được gọi là sơ đồ dòng chảy cơ khí
(mechanical flow diagram_MFD), cung cấp thông tin cần thiết cho các kỹ sư để
bắt đầu lập kế hoạch xây dựng nhà máy
Các thông tin trên bản vẽ P&ID gồm:
o For Equipment—Show Every Piece Including
• Spare Units
• Parallel Units
• Summary Details of Each Unit
o For Piping—Include All Lines Including Drains and Sample Connections, and
Specify
• Size (Use Standard Sizes)
• Schedule (Thickness)
• Materials of Construction
• Insulation (Thickness and Type)
31
14
9/23/2021
32
Ví dụ
33
15
9/23/2021
Ví dụ
34
23/09/2021 Thanh-Hưởng Võ 35
35
16
9/23/2021
36
Trong giai đoạn lập kế hoạch và xây dựng của một dự án mới, cần có nhiều sơ
đồ bổ sung. Mặc dù các sơ đồ này không có thêm thông tin về quy trình, nhưng
chúng rất cần thiết để hoàn thành dự án thành công.
Máy tính ngày càng được sử dụng nhiều hơn để thực hiện công việc tẻ nhạt liên
quan đến tất cả các chi tiết bản vẽ này. Công việc sáng tạo xảy ra thông qua việc
phát triển các khái niệm được cung cấp trong BFD và phát triển quy trình cần
thiết để tạo ra PFD.
Máy tính có thể trợ giúp với các bản vẽ nhưng không thể tạo một quy trình mới.
Máy tính có giá trị trong nhiều khía cạnh của quá trình thiết kế, nơi kích thước
của thiết bị để thực hiện một nhiệm vụ cụ thể được xác định. Máy tính cũng
được sử dụng khi xem xét các vấn đề về hiệu suất liên quan đến hoạt động của
thiết bị hiện có.
Tuy nhiên, mô phỏng trạng thái ổn định bị hạn chế khi xử lý các vấn đề chẩn
đoán được yêu cầu trong suốt vòng đời của nhà máy và kinh nghiệm vận hành
rất quan trọng trong việc chẩn đoán các vấn đề trong quy trình.
37
17
9/23/2021
Các sơ đồ được trình bày ở đây được tính theo cả đơn vị Kỹ thuật Hoa Kỳ và SI.
Ngoại lệ đáng chú ý nhất là về kích thước của đường ống, trong đó đường ống
được quy định bằng inch và số Schedule đường ống. Đây vẫn là cách chúng
được sản xuất và mua ở Hoa Kỳ.
Một kỹ sư quy trình ngày nay phải thông thạo với hệ đo lường SI, hệ mét thông
thường và các đơn vị Kỹ thuật của Mỹ.
Các sơ đồ bổ sung gồm
o Utility flowsheet
o Vessel sketches, logic ladder diagrams, wiring diagrams, site plans, structural
support diagrams
o Piping isometrics
38
Ví dụ
39
18
9/23/2021
Ví dụ
40
Ví dụ
41
19
9/23/2021
Ví dụ
42
Ví dụ
43
20
9/23/2021
Ví dụ
44
Ví dụ
45
21
9/23/2021
Ví dụ
46
Ví dụ
47
22
9/23/2021
Ví dụ
48
Ví dụ
49
23