Homeri Ilias 2

22
LIB
DO RI
EX MU
Bibliot
X artium
Ο Μ Η Ρ Ο Υ
Ι ΛΙ Α Σ .
Η Ο Μ Ε RI
ILIAS.
CUM BREVI ANNOTATIONE
CURANTE
C. G. HEYNE..
ACCEDUNT
SCHOLIA MINORA
PASSIM EMENDATA .
VOL . II .
BIBLIOTHEQUE S. L
Les Fontaines
CHANTILLY
OXONII,
E TYPOGRAPHEO ACADEMICO .
MDCCCXXXIV .
Τ Η Σ ΙΛΙΑ Δ Ο Σ
ΡΑΨΩΙΔΙΑ Ν .
ARGUMENTUM.
TROJANIS , qui in castra Achivorum irruperant, sua fortuna uti
jussis a Jove ad alias curas averso , Neptunus opportunitatem specula
tus, ad Trojam proficiscitur, et assumta
Calchantis specie primo Ajaces,
tum ceteros Achivos, ad pugnandum hortatur et nova virtute incendit
1-125. Ita circa Ajacem copiæ constipatæ phalange facta Hectori
occurrunt. Oritur grave prælium , in quo exponendo totus liber con
sumitur. Primo Hector aphalange repulsus, suos ad vires exerendas
hortatur 142—155. Meriones hasta in Deiphobum frustra conjecta
ad tentorium abit hastam aliam petiturus — 169. Interea variæ fiunt
cædes, in his Amphimachi ; nepotis sui cæde exacerbatus Neptunus
Idomeneum adit, et Thoantis persona assumta eum hortatur ad pu
gnandum — 239. Idomeneus armatus cum Merione in pugnam redit,
et quidem versus lævam - 329. Pugna recrudescit-362 . Idomeneus
necat Othryoneum - 382. inde Asium - 401. Deiphobus ab eo aber
rans hasta ferit Hypsenorem - 423. Idomeneus Alcathoum ; inde
ferociens Deiphobum superbisdictis vellicat — 454. quem Ænea arces
sito in se procedere videns, Merionen cum aliis advocat,—488. Ita
circa Deiphobum et Æneam in unum conveniunt fortissimi ex Tro
janis. Certatur acerrime de Alcathoi corpore abducendo et spoliando
496. sq . ad 673 . Congrediuntur Idomeneus et Æneas, cæduntur
Enomaus 506 — Ascalaphus 518 et, nova super hujus exuviis pugna
exorta, Aphareus 541 — Thoon 545 — Adamas 560 — Deipyrus 576–
Deiphobus a Merione vulneratus pugna excedit 526-539. Helenus
vulneratura Menelao 581—600. nec non Pisander et Harpalion 601
-659. Euchenor a Paride 660—673 . Hector ignarus quid in sini
stro navium cornu ageretur, interea acriter pugnat; non minus for
titer resistunt Ajaces ; etiam in eo res erat, ut Hectori esset ceden
dum :—724 . cum Polydamantis consilio fortissimos a Trojanis ad se
arcessit ; qui conglobati Achivos adoriuntur :-808. nec tamen vel sic
Ajaces loco cedunt — ad f. Ceterum rhapsodiæ præcipua pars est Toll
’ loouevéas àpuoteia . Cum eo tamen nec minus Meriones eminet, et e
Trojanis Deiphobus cum Ænea. Inscripta tamen ea olim erat vulgo :
η επί νηυσι μάχη.
Attendendum est in toto libro ad situm castrorum et navium Achi
vorum, quem poeta ubique a parte Achivorum declarare videtur. Tro
jani in castra irruerant à læva parte, non sui agminis, sed Achivorum ;
nam ipsi dextro suo cornu lævam castrorum partem adorti erant. Cum
irrupissent Trojani, pluribus locis pugnatur ; acerrime tamen qua Hector
B 2
4 ARGUMENTUM ILIADOS XIII.
incedebat, cui Ajaces obstiterunt, ( 126. 136. sq. 679. sq.) paullo remo
tius a lævo cornu, versus mediam aciem ; at in extremo lævo cornu
altera fortissimorum virorum pugna fiebat circa Deiphobum , Helenum,
Paridem, Idomeneo cum Merione eo profecto έπ' αριστερά νηών ( 326.
675.765 .) cujus vocis respectu alter locus, in quo Hector contra Ajaces 3
cum quibus hic erant Booti, Athenienses — 681. 685. sqq. pugnat, év
μέσσησι νηυσι (312.) fuisse declaratur : Singulatim exposita videbis ad
46. 310. 330. 675. 681. 765 .
Deorum ministerium hoc libro non nisi per episodia interponitur.
Jove, qui in Ida sedebat inde a A. 182 , ad alias terrarum partes con
verso , furtiva Neptuni profectio splendide ornata in ipso libri exordio.
Neptunus Calchantis speciem mentitus Ajaces hortatur ad pugnam ;
abeuntem deum agnoscunt Ajaces 43-83. inde Neptunus hortatur
alios — 125. et Amphimacho cæso Idomeneum , Thoantis specie indutus
206-239. Ita Neptunus clam pugnantium Achivorum ardorem in
cendit ; Alcathoum stupore defixum tradit occidendum Idomeneo,
434, 5. constitutum tamen a Jove erat, ut hac pugna superiores essent
Trojani 345-36ο.
S
ΥΠΟΘΕΣΙΣ ΤΗΣ Ν. ΟΜΗΡΟΥ ΡΑΨΩΙΔΙΑΣ.

ΔΙΑΡΡΗΞΑΣ τας πύλας του τείχους των Ελλήνων “Έκτωρ, μετά βάρους τε είσ
ελθών, εις φυγήν αυτούς τρέπει και Ζευς μεν αποστρέψας τάς όψεις επί τα πέ
ρατα της γης, αλλοφύλους θεωρεί ανθρώπους. Ποσειδών δε καθεζόμενος επί Σαμο
θράκης, θεασάμενος ηττημένους τους Έλληνας, παραγίγνεται εις Αιγάς, ένθα ήν
αυτό τέμενος λαβών δε συνήθη κόσμον, και υποζεύξας ίππους, παραγίγνεται εις το
πεδίον" και το μεν άρμα καθιστά εν τω πελάγει, αυτός δε, ομοιωθείς Κάλχαντι,
παρορμά τους αρίστους των Ελλήνων και τρόπον τινά έμπνευσθέντες παρά του
θεού, γενναίως αγωνίζονται εν οίς και Ιδομενεύς και Μηριόνης ευδοκιμήσι. Συμ
βολής δε γενομένης, εκατέρων των στρατευμάτων εξαίσιος βοή αίρεται. .
Nύ δε Ποσειδάων Δαναοίς κράτος ώπασε λάθρη .
ΖΕΥΣ δ' επεί ούν Τρωάς τε και "Εκτορα νηυσι πέλασσε,

Ingenium poetæ ex his æstima. Res nunc eo erat adducta, ut vallo a Trojanis
disjectoet castris captis, aut arcessendus esset Achilles, autdiscessus a Troja paran
dus. Prius illud consiliis Jovis parari noramus ; placato igitur, ut arma jungeret,
Achille omnia erant adfinem perducta. Enimveroantequam ad illud deventum es
set, quanta rerum varietas interposita est ! Primo averso Jove Neptunus, Achivis
studens, pugnam restituit : quod antea ausus non erat facere, Il. o . 208_- 211. ex
Jovis interdicto Il. O. 7. sq. Quod autem sublime aliquid in eo esse videtur, Jove
tantum oculos avertente res aliter cedere, ad nostros sensus statuitur, non ex Homeri
sensu : qui ad humanum morem res deorum attemperavit.
1–9. Rebus eo adductis, ut, quod voluerat, Trojani in castra irrupissent, Jupiter
Ι . Ζεύς δ' επεί ούν Τρωάς τε και τιμής. Οι γάρ έν Βοιωτία Θηβαίοι ,
“Έκτορα.] Κεχώρικε των λοιπών Τρώων πιεζόμενοι κακοίς , εμαντεύοντο περί α
τον "Εκτορα κατ' εξοχήν. Μετά την παλλαγής . Χρησμός δε αυτούς εδόθη ,
'Ιλίου πόρθησιν “Έκτωρ ο Πριάμου, και παύσεσθαι τα δεινά , εάν έξ 'Αφνείου
μετά θάνατον, την από θεών ευτύχησε της Τρωάδος τα "Εκτορος οστά διακομι »
LIB . XIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ν. 25.. 5
τους μεν έα παρα τησι πόνον τ' εχέμεν και δίζυν

νωλεμέως αυτός δε πάλιν τρέπενόσσε φαεινώ,
νόσφιν εφ ' ιπποπόλων Θρηκών καθορώμενος αίαν,
Μυσών τ' άγχεμάχων, και αγαυών Ιππημoλγών 5
ad alias curas avertitur. Hoc suo more poeta ita narrat, ut alia terrarum loca me
moret, ad quæ Jupiter se converterit prospicienda. In animum revocandum est ex
Il. 1. 181. sq. Jovem in Idæ vertice sedentem pugnam adhuc esse moderatum :
prospexerat ille versus mare, nunc defterit oculos , (hoc est πάλιν τρέπε νόσφιν ut Γ.
427. 0.415. (non, retro) ab occidente versus septentrionem : occurrunt adeo oculis
Thraces, Mysi, Sarmatæ. Jam locus nobilitatus est memoratione horum populo
rum , eorumque sedium . Thraces utique late tenebant oram continentis Europæ .
Mysi illo tempore tenuerunt loca supra eos versus, forte cis et trans, Istrum . Fu
erunt illi et ipsi e Thracum stirpe, et utrinque in Asiæ et Europæ oris habitarunt,
ut sup. B. 858. Supra eos in borealibus terris habitarunt populi, quos quo nomine
proprio designarit, in controversiam abiit, aliis Agavos, aliis Hippemolgos, aliis Abios
dictos contendentibus. At nomen proprium nullum ex his esse potuit ; sunt mera
epitheta et prædicata barbarorum , quos suo nomine non designat, quorum forte
nec erat illo tempore nomen illud commune Sarmatarum ; ad nomina, quæ totum
genus designant, serius processum est inter homines. Barbari enim habitant per
tribus; nomina singulis sua imposita ; eaque horrida . Solent itaque exteri aut a
primis incolis, quos adiere, auditum nomen, plerumque corruptum , toti populo ac
terræ imponere , aut ex vitæ cultusque memorabili aliqua parte nomen fingere: ut
h. l. Vix quoque nomen Sarmatarum ab ipsis populis usurpatum fuit, sed inter ac
colas primo usu frequentatum . At declarantur barbari nominibus a vite usu petitis :
et γαλακτοφάγοι sunt, Ιππημoλγοι quod lacte equino aut etiam pulte vel farina equino
lacte admixto (ut Plin. XVIII. 11. s. 24. cf. Strabo VII. p. 478 C.) vescebantur,
noto more ; quem antiquissimum gentis fuisse ex h. l. constat. porro äß.o., quod, cum
notionem certam non haberet, varie interpretati sunt veteres. Probabile fit, designari
vitæ simplicitatem , quæcunque tandem illa fuit ; sive ut communibus omnes bonis
uterentur, sive quod agris saltem pascuisve communibus, sive propter paupertatem ,
cum nec certas sedes haberent et in plaustris viverent : ευτελείς τους βίους , απ ' ολί
γων εντελώς ζώντας. justitia celebrantur , δικαιότατοι ανθρώπων. laus ea Sarmatarum, ut
aliorum barbarorum , etiam e Scythis, et Germanis ; partim a comparatione ductum ,
partim in invidiam populorum mitiore cultu utentium dictum , qui bonarum rerum
copiis ad cupiditates et injurias pellici solent; cum contra in ista vitæ simplicitate ac
σθώσιν ες τον παρ' αυτούς καλούμενον έρέει, "Οσσε φαεινώ .] Οφθαλμούς πα

τόπον Διός γονάς. Οι δε τούτο ποιήσαν- ρεχομένους το φώς. ή, στιλπνούς. 4 .
τες, και των κακών απαλλαγέντες, διά Ιπποπόλων.] Περί ίππους πoλoύντων. εξ
τιμής έσχον Έκτορα. Κατά τε τους ε- ού, πολεμικών. Αίαν.] Γήν. 5. 'Aγχε
πείγοντας καιρούς επικαλούνται την επι- μάχων.] Των συστάδην και εκ του πλη
φάνειαν αυτού . Η ιστορία παρ' Αρι- σίον μαχομένων. Αγαυών. ] Λαμπρών,
στοδήμω. 'Επεί ούν.] Επειδή. Πέλασ- και ενδόξων. "Η όνομα έθνους ούτω κα
σε.] Προσεπέλασεν. εγγίσαι εποίησε. λουμένων, 'Αγαυών. “Ιππημoλγών . ] "Ιπ
2. Παρά τήσι. ] Παρά ταύταις. Πό- πους αμελγόντων . γαλακτοφάγοι γάρ εί
νον. ] Την κατά τον πόλεμον ταλαιπω- σιν. όθεν και γαλακτοφάγους αυτούς εί
ρίαν. Οϊζύν. ] Ταλαιπωρίαν. 3. Νω- πεν. ή, οι αρκούμενοι γάλακτι και λιτή
λεμέως.] 'Αδιαλείπτως. Πάλιν τρέπε.] διαίτη. Καλώς είρηται δικαιότατοι. ε.
Την άπό τού ευθέος μεταστροφήν δηλοί πιθυμία γάρ πλειόνων, επ ' αδικίαν άγει.
" Όσσε πάλιν κλίνασα . Οι δε ανά μέ- Τούτο συνιδών και Λυκούργος, κοινών και
ρος : Μυσίας και Θράκην δρών. "Έστι δε ου περιττήν Λακεδαιμονίοις δίαιταν εισή
και τούτο σύνηθες “Ομήρω. Πάλιν ποί- νεγκεν. 6. 'Αβίων.] " Ήτοι, βιοϊς μη χρω
ησε γέροντα. Και: Είς τουπίσω πάλιν μένων, και έστι, τόξοις. *Η, το α, κατ '
έρύσασα. Και ' Εναντίον ουδε πάλιν επίτασιν, ίν' ή, πολυβίων και πολυετών.
6 ΙΛΙΑΔΟΣ Ν. 6–20. LIB , XIII .
γλακτοφάγων, αβίων τε, δικαιοτάτων ανθρώπων. 3
ές Τροίην δ' ού πάμπαν έτι τρέπεν όσσε φαεινών 4
ου γαρ όγ' αθανάτων τιν' έέλπετο ον κατά θυμών

ελθόντ', η Τρώεσσιν αρηγέμεν, η Δαναοίσιν.
Οι δ' αλαοσκοπιην είχε κρείων 'Ένοσίχθων" 1ο
και γαρ ο θαυμάζων ήστο πτόλεμόν τε μάχην τε

υψου επ ' ακροτάτης κορυφής Σάμου υληέσσης
Θρηϊκίης ένθεν γαρ εφαίνετο πάσα μεν "Ίδη,
φαίνετο δε Πριάμοιο πόλις, και νηες 'Αχαιών.
ένθ' άρ' όγ' εξ αλός έζετ' ιών, ελέαιρε δ 'Αχαιούς 15
Τρωσιν δαμναμένους, Δίδε κρατερώς ενεμέσσα.

αυτίκα δ' εξ όρεος κατεβάσετο παιπαλόεντος,
κραιπνα ποσί προβιβάς τρέμε δ' ούρεα μακρα και ύλη
ποσσίν υπ' αθανάτοισι Ποσειδάωνος ιόντος . και
20
τρίς μεν ορέξατ' ιών, το δε τετρατον, ίκετο τεκμωρ,
8. τιν' επέλπετο Foν nisi fuit τινά Fέλπετο Fόν . 17. antea κατεβήσατο.
tenuitate ne quidem sit quod cupiditates hominum stimulet . – 8 . ου γαρ έέλπετο δν κατά
θυμόν, ηοη υerebatur.
το . ουδ' άλαοσκοπιών. Νeque tamen hoc non vidit Neptunus. h. e. bene Joyem ad
alia esse intentum observavit Neptunus. - U . Sedebat ille spectans pugnam : quan
doquidem dii ex sensu istorum hominum delectari dicuntur spectaculo virtutis pu
gnantium . Non necesse erat poetæ monere de ejus discessu ex Olympo, ubi sedebat
O. 200. ad humanum autem morem, ut alia, accommodatum et hoc, quod dii, aliis
diis, inprimis potentioribus, ad alia aversis et clam iis, aliquid exsequi solent, ut in
Odyssea absente apud Æthiopes Neptuno Minerva reducit Ulyssem . – 12. Erat in
Samothrace, opposita Troadi, mons Saos vel Saoce, e quo loca ad Trojam prospici
poterant. - 15 . "Ενθ' άρ' όγ' εξ άλος έζετ' ιών, consederat jarm ante, e mari egressus.
Nunc autem conspecto remissiore Jovis animo, confestim de monte descendit. Locus
qui sequitur sublimitatem habet confessione multorum : inprimis Longini c. 5. s. 9.
Imitantur eum plures ; etiam in singulis partibus, v. 18. quod terra sub incessu con
tremiscit: ut Apollon. II. 681. A polline ad Hyperboreos ex Lycia proficiscente :
δ' υπο ποσσί σείετο νησος όλη, κλύζεν δ' επί κύματα χέρσω. Αlii trinos pressus , quibus
iter a Samothrace ad Ægas absolvitur : inprimis Pindarus, quem jam Eustath. com
paravit, Ρ. ΙΙΙ. 75. ubi Apollo βάματι δ' εν πρώτο statim locum, quo tetenderat, attigit .
–20. ορέξατο, ώρμάτο. fecit tres gressus ; quarto gressu attigerat locum , quo teten
"H, των ήμερον βίον μη έγνωκότων. 'Ε- έτος των Τρωϊκών, χρησμόν έλαβον παρά
πιφέρει γάρ, δικαιοτάτων ανθρώπων. *Η, του Πυθίου, εις τηνενΤρωάδι Θράκης
μη βιαζομένων. "Έστι δε και έθνος εν μετοικήσαι. αφ' ών η Σαμοθράκη προσ
Σκυθία "Αβιοι, οι και Αμαξόβιοι, και ηγορεύθη. Η ιστορία παρά 'Απολλο
Νομάδες ονομαζόμενοι . 10. 'Αλαοσκο- δώρο. Σάμου Θρηϊκίης. ] Της Σαμοθρά
πιών.] Ματαίαν την κατασκοπήν. και ε- Κης. Το μέν τοι εν αυτή όρος , Σαώκη
στιν, επιμελώς εσκόπει . 'Αλαός γάρ , και καλείται . 16. Eνεμέσσα .] 'Εμέμφε
τυφλός . 11. Θαυμάζων. ] Θεώμενος, το. 17. Παιπαλόεντος . ] Τραχέος. 18.
καθορών. 12. Υψού απ' ακροτάτης κο- Κραιπνά.] Κραιπνώς, ταχέως. Προβι
ρυφής Σάμου υληέσσης. ] Σάμιοι οι εν βάς.] Ηρέμα προβαίνων. 20. 'Ορέ
Ιωνία , μετά διακοσιοστών και ένατον ξατο. ] 'Εξέτεινε. διέβη. Το δε τετρα ..
LIB . XIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ν . 21-26 . 7
Αιγάς: ένθα δε οι κλυτα δώματα βένθεση λίμνης ,

χρύσεα , μαρμαίροντα τετεύχαται, άφθιτα αίεί:
ένθ' ελθών, υπ ’ όχεσφι τιτύσκετο χαλκόποδ' ίππω,
ωκυπέτα, χρυσέησιν εθείρησε κομόωντε.
χρυσον δ' αύτός έδυνε περί χροί- γέντο δ ' ιμάσθλην 25
χρυσείην, ευτυκτον, εου δ' επεβήσετο δίφρου
21. δέ Foι . 22. άφθιτα αιεί. v. Obss. 24. χρυσέησι Fεθείρησι.
26. έFoύ. νulgg . επεβήσατο.
derat, Ægas. Magna res et mirabilis ad sensum animi : nec tamen ei ita immoran
dum , ut aut gressus, aut pedum intervallum , aut soleas metiri velis ; ita enim sis to
παιδαριώδες ipsum illud ύψος recideret και subsistendum est in primophantasie im
pulsu ex rei miraculo . — 21. Aizás. sive Eubææ, sive insulæ ad Eubeam : sive
Ægæ Achaiæ quæ o. 203. cum Helice memorantur tanquam Neptuno sacræ .
Enimvero h.1. non de urbe, in qua religioso cultu habetur, agitur, sed de loco in
maris fundo , in quo dei sedes esse narratur. Itaque nisi Ægas, obscuram insulam
vel cautem in mari Ægæo esse malis, assentientibus Strabone et aliis, Ægæ Eu
bææ, urbs ad Euripum , videntur etiam propterea convenire, quod ipsi vortices Eu
ripi æstuantis opinioni fidem facere potuerunt, esse dei maris domum in maris inter
cautes et profunda abysso. Est Neptuni palatium sub undis, alibi indefinito, nunc
definito in loco : Sic in mari Ægæo est Nerei domus : Apollon . IV. 771. sq . et Penei
fluvii regia ap. Virgil. Ge. IV . 363. sq. ubi cf. Excurs. - 22. öpdora aisí. habet regia
Neptuni laudem a firmitate et duratione ; est enim caverna in maris fundo inter sco
pulos et in petris excavatis. Simili sensu Chironis antrum est άφθιτον άντρον ap .
Pindar . I. VΙΙΙ. 89. etsi ibi veteres accipiunt θεσπέσιον, θείον. v. ibi V. L. in nova edit.
Ιta ap . eund. que aurea sunt, sunt άφθιτα, ex duratione : vellus aureum , άφθιτος
στρωμνά , Ρ. ΙV. 41ο. et fulmen a Cyclopibus procusum , άφθιτον έργον ap. Apollon.
I. 730. ipse Jupiter üphotos Pindar. P. IV. 518. Supra B. 447. vidimus aizida ágú
ραον αθανάτην τε.
Quod autem , antequam a Samothrace, Ilio propiore, in Troadem statim proficisca
tur, Ægas prius adit, mirationem facere potest ; id equidem eo fieri censeo consilio,
ut specie et habitu, qui deum deceat, armatus et curru invectus, in re tam ardua, le
gentium mentibus objiciatur ; verbo, phantasma dei ita est splendidius et potentius.
Sic supra Θ . 43. Jupiter, cum ad Idam se confert , ad prospiciendum ex monte : χρυσόν
δ ' αύτός έδυνε sq. In hoc enim poeta , non tam artifex , quam ingeniosissimus poeta
est, quod ad feriendos sensus dilectu et judicio est felicissimus. Commenta veterum
hac de re sunt varia et inepta. - 23. τιτύσκετο ίππω. έτεινε, proprie, τους ιμάντας , jun
gendo eos currui . v. Θ . 41. ubi et χαλκόποδε de robore , et γέντο ιμάσθλην legitur , εί
τον.] Προσληπτέον, ορεξάμενος. 21. Ρητέον, ότι δυεϊν ένεκα πραγμάτων με

Αιγάς. ένθα δε οι κλυτά δώματα.] Αι- μηχάνηται η αποδημία, πρώτον μεν, ίνα
γαι, πόλις 'Αχαΐας εν Πελοποννήσω. αποπλανήση τον Δία ως απολελοιπως τον
"Ενθα τιμάται ο Ποσειδών. "Αγεται δε πόλεμον. δεύτερον δε, ίνα καθοπλισθη εις
και Διονύση εορτή. 'Εν ή επειδ' αν και τον Διός πόλεμον, εάν άρα φωραθείς εις
χορός συστάς τας του δαίμονος τελετάς την συμμαχίαν κινδυνεύση. 23. Υπ'
οργιάζη, και θαυμάσιον επιτελείσθαι φα- όχεσφι τιτύσκετο. ] “Υπεζεύγνυε τα οχή
σιν έργον. "Αμπελοι γάρ, ας καλούσιν ματι τους ίππους. 24. ' Ωκυπέτα χρυ
εφημέρους, άνισχούσης ημέρας, καρπόν σέησιν εθείρησιν κομόωντε.] Χρυσώ κε
βλαστάνουσιν άχρι δε της εσπέρας οίνον κοσμημέναις, ή καλαίς. "Έθειραι δε εί
άφθονον έχουσιν . Η ιστορία παρά Ευ- ρηνται παρά το έξ έθους είρεσθαι, ό έστι,
φορίωνι. Έζήτηται δε, διατί ευθέως ου πλέκεσθαι. 'Ωκυπέτα. ] Ταχέως τρέ
πορεύεται ο Ποσειδών εις Τροίαν, αλλά χοντας. 25. Ιμάσθλην. ] Μάστιγα.
τον χρόνον δαπανά, πορευθείς εις Αιγάς. 27. "Αταλλεν.] Εν νεότητι κατά διά
8 ΙΛΙΑΔΟΣ Ν. 27-38 . LIB . XIII .
βη δ' ελάαν επί κύματ’: άταλλε δε κήτε' υπ' αυτού

πάντοθεν εκ κευθμών, ουδ' ήγνοίησεν άνακτα
γηθοσύνη δε θάλασσα διίστατο" τοι δε πέτοντο
ρίμφα μάλ' ουδ' υπένερθε διαίνετο χάλκεος άξων 30
τον δ' ες 'Αχαιών νηας εύσκαρθμοι φέρον ίπποι.
"Έστι δε τι σπέος ευρυ βαθείης βένθεσι λίμνης,
μεσσηγύς Τενέδοιο και"Ίμβρου παιπαλοέσσης:
ένθ ' ίππους έστησε Ποσειδάων ενοσίχθων,
λύσας εξ οχέων, παρα δ αμβρόσιον βάλεν είδαρ 35
έδμεναι αμφί δε ποσσί πέδας έβαλε χρυσείας,
αρρήκτους, αλύτους, όφρ' έμπεδον αύθι μένoιεν
νοστήσαντα άνακτα ο δ ' ες στρατόν ώχετ' Αχαιών.
27. νulgg. υπ' αυτά. 28. ουδ' ήγνοίησε Fάνακτα .
38. νοστήσαντα Fάνακτα .
λετο.---27 . άταλλε, έσκίρτα, έπαιζε. Nobilis est hic locus, multis poetis exemplo fu .
turus, in his Apollonio, inprimisque Virgilio Æn. V. 818. sq. Petita res e communi
antiquorum hominum opinione de effectibus et signis præsentiæ deorum ; quæ postea
in mera figmenta et phantasmata poetarum abiere ; accedentibus quoque iis, quæ
adventu principum hilaritatem publicam testari solebant. Sunt adeo etiam in his
diversæ rationes, nec confundendæ . — Ipsum mare sensit dominum suum invehi, et
exultando sulcum fecit sponte currui, qua ille incederet.--- 30. oud útivsgês. Summæ
cursus celeritatis notatio, a multis poetis ex h. l. et ex altero T. 227. sqq. petita,
tanto probabilior nunc, quia deequisdeorum agitur ; non de hominum equis, ut ap.
Apollon. I. 179. sq . et Æn. VII. 806. sq. ad quem loc. vide. Ita passim ea , quæ an
tiquiores recte mythica oratione extulerant, de rebus divinis mente tantum conci
piendis, seriores poetæ transtulere ita, ut in hyperbolen ea verterentur, aut in meram
formulam poeticam .
32."Έστι δέ τι σπέος . Stabulum et equile equis Neptuni in fundo maris parari, mi
rum non est ; sed, cur inter Imbrum et Tenedum designetur locus, quæras. Suspi.
cari licet, fuisse ibi locum in mari notum propter mirabiles aquarum vortices, altam
abyssum , inter cautes latentes, testantes. Nulla tamen est suspicionis auctoritas ; et
potuit locus in mari contiguo temere memorari. Similis quæstio moveturde Thetidis
antro inter Samothracen et Imbrum Ω . 78. – 34 . ένθ' ίππους . Currum relinquit Nep
tunus, antequam Troadem pervenerat, quoniam non interesse pugnæ volebat numine
manifesto , verum m ita persona et Calchantis specie assumta Achivos hortari ad
pugnandum : cf. ad E. 775. - 35. αμβρόσιον ειδαρ, equi dei alicujus , etiam de divino
pabulo fuit cogitandum , nihil amplius argutandum , ut E. 777.
θεσιν εγίγνετο. ό έστιν, έσκίρτα, και σης. 33. Τενέδοιο και "Ίμβρου. ] Νήσοι
έχαιρεν. “Υπ' αυτώ.] Αντί του, δι' αυ- πλησίον Τροίας κείμεναι. Και η μεν Τέ
τόν. 28. Πάντοθεν εκ κευθμώνων. ] Εκ νεδος κείται μέση τριών πελάγων, Αι
των καταδύσεων και φωλεών. 29. Γη- γαίου, Ελλησπόντου, Μέλανος κόλπου .
θοσύνη. ] Τη χαρά. 30. Διαίνετο. ) Διό και Τρίοδος υπ’ ένίων καλείται. Η
Διάβροχος εγίγνετο . 31. Εύσκαρθμοι .] δε "Ίμβρος έστιν εν τω Μέλανι κόλπω.
Ευσκάριστοι . “ Ο έστιν, ευκίνητοι , τα- 55. Είδαρ.] "Εδεσμα . τροφήν . 36.
χείς. Σκαρθμός γάρ, κατά διάλεκτον, ο "Εδμεναι.] Εσθίειν . Πέδας.] Δεσμούς .
32."Έστι δέ τι σπέος ευρύ.] Α . "Ήτοι παρά το πιέζειν είρηνται, ή παρά
φώτιστον οίκημα πλατύ. παρά τηνσβέ- τους πόδας. "Ωσπερ παρά τον οβολόν, το
σιν του φωτός. Λίμνης.] Νύν θαλάσ- ημιωβόλιον. 37. 'Αλύτους.] Δυσλύ
LIB , XIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ν . 39-54 . 9
Τρώες δε φλογί ίσοι άολλέες ήε θυέλλη,

"Εκτορι Πριαμίδη άμoτον μεμαώτες έποντο, 40
άβρομοι, αυΐαχοι " έλποντο δε νηας Αχαιων
αιρήσειν, κτενέειν δε παρ' αυτόφι πάντας Αχαιούς.
αλλα Ποσειδάων γαιήοχος , εννοσίγαιος ,
'Αργείους ώτρυνε, βαθείης εξ αλός ελθών,
εισάμενος Κάλχαντι δεμας και ατειρέα φωνήν. 45
Αίαντε πρώτο προσέφη, μεμαώτε και αυτών
Αίαντε, σφω μεν τε σαώσετε λαόν Αχαιών,
άλκης μνησαμένω, μηδε κρυεροϊο φόβοιο.
άλλη μενοι γαρ έγωγ' ου δείδια χείρας αάπτους
Τρώων, μέγα τείχος υπερκατέβησαν ομίλω 50
εξουσι γαρ άπαντας εύκνήμιδες Αχαιοί:
τη δε δη αινότατον περιδείδια, μή τι πάθωμεν,
ή δ' όγ' ο λυσσώδης, φλογί είκελος, ηγεμονεύει
“Έκτωρ, ος Διός εύχετ' έρισθενέος πάϊς είναι.
39. φλογή Fίσοι . 41. αFIFαχοι: Γέλποντο. 45. Γεισάμενος.
47. σφώ, non σφώ. μέν τε pro κε . 53. φλογ ί Fείκελος .
39. Τρώες δε φλογί ίσοι.-- 125. Ρugnant Trojani circa Hectorem summa vi annisi ,
cum Neptunus, Calchantis formam mentitus, hortatur ut vires exserant, primo Aja
ces , 43-82 . tum alios ex Achivis, 83-125 .-4Ι . άβρομοι , άγαν βρομούντες , βρέμοντες.
αυλαχοι , άγαν μάχοντες . Fremitum et clamorem, qui Trojanis pugnam ineuntibus
sollennis erat, vidimus sup. Γ. pr.--42 . παρ' αυτόφ ι. παρ' αυτώ sc . το χώρο. - άτειρία
φωνήν. fortem, validam, ut non facile vociferando deficiat aut debilitetur ; h. 1. tamen
simpliciter ornat epitheton. Iterum P. 555. et X. 227. De voce útsigas v. ad r. 60.
άρρηκτος erat B. 490. - 48 . Apparet , Ajacem cum Teucro a parte valli , ad quam tuen
dam a Menestheo vocatus erat ( M. 331—370.) se recepisse in castra media, qua He
ctor impressionem fecerat, ut ei obsisteret.
47. Vos duo soli, Ajaces, Achivos internecione eripere potestis, si hac parte, qua
Hector irrupit, fortiter pugnabitis. - 54. "Εκτωρ, ός Διός εύχεται πάϊς είναι. non, puto
quasi hoc vociferando nunc professus sit; sed simpliciter, qui sibi videtur, plus
quam humana virtute, pugnare, tanquam deopians aliquis. Notabilis antiqua loquendi
ratio a mira animorum persuasione ducta, quicquid quacunque tandem in re emi
neat, dei alicujus opera et manu præstari aut effici : Ejus persuasionis usum inf.
825. videbimus : Aί γάρ έγών etc. eminere enim inter omres mortales necesse esse eum,
qui Jove natus sit, facile credas. Jam pro eo, quod nos diceremus, videri aliquem
τους. 4ο. "Αμοτον.] Αντί , αμέτως, και δώνος. Και το μεν εν δηλοί , και την γήν
απληρώτως . 41. "Αβρομοι, αυίαχοι. ] συνέχων . το δε έτερον, ο κινών αυτήν.
'Αντί του , πολύβρομοι, και πολύηχοι . Και γάρ, περί ιατρών, δύο εστιν ών χρή
“Εκάστοτε θορυβώδεις τους Τρώας παρί- προΐστασθαι, και τα νοσερά διορθού
στησιν. Αγίαχοι.] 'Αντί του , ανίαχοι. σθαι, και τα υγιεινά προφυλάσσειν.
του γάρ ν εξαιρεθέντος, υπεισήλθε το υ, 48. Κρυεροϊο.] Φρικτού, φοβερού . 49.
ώς και ότε το άγανθοί, αγαυοί. Χρύσιπ- 'Αλλη.] 'Αλλαχού, κατ' άλλο μέρος.
πος δε ο Στωϊκός, και Διονύσιος ο Θραξ 5ο . Υπερκατέβησαν.] “Υπερέβησαν.
ψιλοί το αυίαχοι, ίν' η ξηρόφωνοι. 43. 51. “Έξουσιν.] Εφέξoυσι, κωλύσουσιν.
Γαιήοχος, έννοσίγαιος.] Επίθετα Ποσει- 53. “Η. ρ' όγε.] Καθ' μέρος ούτος. Ο
VOL . II . C
10 ΙΛΙΑΔΟΣ Ν . 55-66 . LIB . XIII .
σφωϊν δ' ώδε θεών τις ενι φρεσί ποιήσειεν, 55

αυτώ θ' εστάμεναι κρατερώς, και ανωγεμεν άλλους
το κε και έσσύμενόν περ ερωήσαιτ’ από νηών
ωκυπόρων, εί και μιν 'Ολύμπιος αυτός εγείρει.
* Η , και σκηπανίω γαιήοχος Έννοσίγαιος
αμφοτέρω κεκοπως πλησε μένεος κρατεροϊο, 6ο
γυία δε θηκεν ελαφρα, πόδας και χείρας ύπερθεν.

αυτός δ', ώστ' έρηξ ωκύπτερος άρτο πετεσθαι,
ός ρα τ' απ' αιγίλιπος πέτρης περιμήκεος αρθείς
ορμήση πεδίοιο διώκειν όρνεον άλλο
ώς από των ήίξε Ποσειδάων ενοσίχθων. 65
τουϊν δ ' έγνω πρόσθεν ' Όϊλήoς ταχυς Αίας ,
64. ορμήσει erat. 4
sibi esse ceteris mortalibus superiorem , vel facere opinionem de se, ut alii eum pu
tent esse ultra humanam sortem aliqua in re, ut virtute bellica, præstantem , hoc ita
effertur : videri eum sibi esse immortalem , a Jove natum : h . e . ultra conditionem
humanam positum . Huic formæ loquendi assueti posteriores tot fabulas excogita
runt de heroibus et viris magnis e diis natis : et de ipso Hectore ex Apolline nato : v.
Schol. br. adr. 314. Schol. Lycophr. 266. ut monitum jam ad Apollod. Obss. ad III.
12, 5. 3. 4. Ut tamen Διός παίς sit idem ac Διΐ φίλος, usu non probari puto. Est h. 1.
nihil amplius vs. 54. quam, quod nos vulgari oratione diceremus, Hector, qui nunc
videtur virtutem hominis excedere. Quanto potentiorem , et epicis phantasmatibus
aptiorem putabimus fuisse priscorum hominum sermonem ! -55 . Notabile hoc , ποιείν
τινι εν Φρεσίν, vel έμποιείν τινί τι Φρεσίν, pro υποθέσθαι, de monitu ,quod et θέσθαι εν Φρεσί.
Sic Π . Τ. 121. έπος τί του έν Φρεσί θήσω. et hoc sepius occurrit . Etiam Eustath. h . 1.
θήσω εις νούν. - 59. σκηπανία, σκήπτρω . Notabilis usus scipionis seu baculi in usu per
ficiendi res mirandas et præternaturales solo attactu, ope scipionis : fere ut Moses
baculo suo usus est. Nota est Circes virga ; Mercurii caduceus : Bacchi thyrsus :
Minervæ scipio Od. N. 429. II . 172. ut tactu , ita alibi afflatu utuntur dii. Serior
superstitio etiam obtutu fascinationem fieri credidit._- 62. avròs so wsignž. levi et ce
leri incessu , quo fiebat, ut confestim ille oculis se subduceret, qualis veri Calchantis
non fuisset, agnitus est deus ab Ajace Oilei. Id enim, quod nos dicimus, visum seu
spectrum evanuisse, si ad sensum commode reddendum est, vix aliter potest reddi
quam per celeritatem discessus et motus. Ιtaque ex hoc αρίγνωτοι θεοί. vs. 72. Com .
paratio itaque h. 1. tantum in celeritate motus ad sensum cernentis est ponenda.-
λυσσώδης.] “Ο μεμηνώς. 57. Ερωήσαιτ ’ ως. Ούτος , μετά την της Ιλίου πόρθη
από νηών.] Αποστρέψοιτε και απελά- σιν, αίτιος τοϊς “Έλλησιν απωλείας εγέ
σουτε των νηών. 59. Σκηπανία.] Σκή- νετο. Κασάνδραν γαρ την Πριάμου, ί
πτρα. Από του σκηρίπτεσθαι, ό έστιν, κέτιν ούσαν 'Αθηνάς, εν τω της θεάς
επερείδεσθαι. 6ο. Κεκοπώς.] Πλήξας. σηκώ κατήσχυνεν, ώστε την θεών τους
62. "Ίρηξ .] Ιέραξ. 63. Αιγίλιπος. ] οφθαλμούς του ξοάνου εις την οροφήν
“Υψηλής. Περιμήκεος.] Λίαν μεγάλης, τρέψαι. Τοις δε “Ελλησιν υποστρέφουσι,
υπερμεγέθους. 'Αρθείς.] Επαρθείς, απο- και κατά την Εύβοιαν γενομένοις, χει
πτάς. 64. Πεδίοιο.] Διά τού πεδίου. μώνας διήγειρε μεγάλους, ώστε πολλούς
"Όρνεον άλλο.] ' Αντί του , αλλόφυλον. αυτών διαφθαρήναι. Διανηξάμενος δε
66. Τον δέ.] Τούτων δέ. Oιλήoς τα- Αίας εις τας Γυράδας καλουμένας πέτρας,
χύς Αίας. ] Αίας Λοκρός μεν ήν το γένος , έλεγε, χωρίς θεών γνώμης , διασωθήναι.
από πόλεως 'Οπούντος, πατρός δε ' Oϊλέ- Ποσειδών δε, αγανακτήσας, διέσχισε την
LIB . XIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ν. 67-83 . 11
αίψα δ άρ' Αίαντα προσέφη Τελαμώνιον υιόν

Αίαν, επεί τις νωι θεών, οι Όλυμπον έχoυσι,
μάντεϊ ειδόμενος κέλεται παρα νηυσι μάχεσθαι:
7ο
ου δ' όγε Κάλχας έστι, θεοπρόπος ολωνιστής
ίχνια γαρ μετόπισθε ποδών ήδε κνημάων
ρεϊ” έγνων απιόντος, αρίγνωτοι δε θεοί περ
και δ' εμοί αυτώ θυμος ένα στήθεσσι φίλοισι
μάλλον εφορμάται πολεμίζειν ηδε μάχεσθαι,
μαιμώωσι δ ' ένερθε πόδες και χείρες ύπερθε. 75
Τον δ' άπαμειβόμενος προσέφη Τελαμώνιος Αίας :
ούτω νυν και εμοί περί δούρατι χείρες άαπτοι
μαιμωσι, καί μοι μένος ώρορε" νερθε δε ποσσιν
έσσυμαι αμφοτέροισι μενoινώω δε και οίος
80
"Εκτορι Πριαμίδη άμoτον μεμαώτι μάχεσθαι.
*Ως οι μεν τοιαύτα προς αλλήλους αγόρευον,
χάρμη γηθόσυνοι, την σφι θεός έμβαλε θυμώ.
τόφρα δε τους όπιθεν Γαιήοχος ώρσεν Αχαιους,
69. μάντεϊ Fειδόμενος.
66. εν τοιιν, inter duo hos.-67 . αίψα δ' άρ'. statimque adeo , proinde. Clarke.-- 68 .
ituí Tis — deest apodosis : agedum pugnemus fortiter : quandoquidem deus aliquis
nos hortatur ad pugnandum .--71. O vice gòp- gressum levem ac celerem ex vs. 62.
non , vestigia ac plantas. ρεία jungi potest et cum έγνων et cum απιόντος . probo prius .
-75. μαιμάν, ορμάν, de pedum et manuum impetu ad animi impetum pariter sponte
se moventium , præclare est ad sensum pronuntiatum . Minus potenter ad sensum,
tyagyūs tamen, Virgilius Æn. IX. 186. aut pugnam aut aliud jamdudum invadere
magnum Mens agitat mihi, nec placida contenta quiete est. - 78 . xai uos pévos ūgops,
pro γίνεται, ορμάται, animus concitatur. etiam meam virtutem concitari, inflammari ,
sentio. – 82 . χάρμη γηθόσυνοι. videtur proprius vocis χάρμης signifcatus hic esse : im
patiens cupido et ardor pugnandi ; unde ipsa pugna dicta χάρμη. Certe h. 1. est και
προθυμία εις την μάχην. Est ipsum illud μαιμάν vs. 77. Convenit Latinorum gestire,
gestu exultationem vel cupiditatem et ardorem declarante . Convenit το παίζειν, το
μίλσεσθαι, pro μάχεσθαι.
83–125. Neptunus ceteros quoque Achivos ad fortiter pugnandum hortatur. Ora
tio bene est argumentis et caussis, quæ moveant, instructa .
83. τους όπιθεν, qui longius versus mare fugerant, ibique recipiebant se, ανέψυχον
εαυτούς. Putandus autem est Neptunus haec quoque facere sub Calchantis persona.
πέτραν, και τον Αίαντα το κλύδωνι πα- 7ο . Οιωνιστής.] Οιωνοσκόπος. Πώς δε

ρέδωκεν. 'Εκριφέντα δε αυτόν, κατάδη- φησιν ο Ποσειδών ουκ έλαβε τον Αίαντα ;
λον νεκρών, Θέτις, ελεήσασα, θάπτει. Και ρητέον , ότι φαντασίαν παρέχει το
'Αθηνά δε ουδε ούτως της οργής επαύ- θείον εαυτού. 71. "Ιχνια.] "Ιχνη, πα
σατο, αλλά και τους Λοκρούς ηνάγκασεν τήματα. 72. 'Αρίγνωτοι.] Ευδιάγνω
επί χίλια έτη εις "Ιλιον εκ κλήρου παρ- στοι . 75. Μαιμώωσι. ] Μετά προθυ
θένους πέμπειν . Η ιστορία παρά Καλ- μίας ορμώσιν. 78. " Ωρορε. ] “Ωρμηται.
λιμάχω εν Αιτίοις. και παρ' αυτά τα “Υπερβιβασμός χρόνου. 79. "Έσσυμαι. ]
Ποιητη εν Δ 'Οδυσσείας, παχυμερώς. " Ώρμηκα, έσπούδακα. 82. Χάρμη γη
C 2
12 ΙΛΙΑΔΟΣ Ν. 84103 . LIB . XIII .
οι παρα νηυσι θοήσιν ανέψυχον φίλον ήτορ.

των δ ' άμα τ' αργαλεω καμάτω φίλα γυία λέλυντο, 85
και σφιν άχος κατα θυμον εγίνετο, δερκομένοισι
Τρωας , τοι μέγα τείχος υπερκατέβησαν ομίλω.
τους οίγ εισορόωντες ,υπ’ οφρύσι δάκρυα λείβον:
ου γαρ έφαν φεύγεσθαι υπ' εκ κακού. άλλ' 'Eνοσίχθων
90
ρεία μετεισάμενος κρατερας ώτρυνε φάλαγγας.
Τεύκρον επί πρωτον και Λήίτον ήλθε κελεύων ,
Πηνέλεών θ ' ήρωα, Θόαντά τε, Δηΐπυρόν τε,
Μηριόνην τε, και 'Αντίλοχον , μήστωρας αύτης
τους όγ εποτρύνων , έπεα πτερόεντα προσηύδα
Αιδώς, 'Αργείοι, κουροι νέοι , ύμμιν έγωγε 95
μαρναμένοισι πεποιθα σαωσέμεναι νέας αμάς:
ει δ ' υμείς πολέμοιο μεθήσετε λευγαλέοιο,
νυν δη είδεται ημαρ, υπο Τρώεσσι δαμηναι.
ω πόποι, ή μέγα θαύμα τόδ' οφθαλμοίσιν ορωμαι,
δεινόν, ο ούποτ ' έγωγε τελευτήσεσθαι έφασκον, Ιοο
Τρώας εφ' ημετέρας ιέναι νέας οι τοπάρος περ

φυζακινης ελάφοισιν εοίκεσαν, αίτε καθ' ύλην
θώων, πορδαλίων τε, λύκων τ' ήία πέλονται,
94. Fέπεα . 98. Fείδεται. 102. ελάφοισι FeFoίκεσαν.
--85. των δα. τούτων άρα. hi et viribus erant exhausti et dolore animi percussi.
90. psix malim ad örguos referre ; ad potentiam dei hoc spectat. Sic etiam faciendum
inf. P. 285 . Sic quoque Ernesti statuebat.- 91. Leitus et Peneleus, Bootorum
duces, ( B. 494.) Thoas, Ætolorum , ( B. 638.) Deipyrus inter principes memoratus
quoque I. 83. Meriones, Idomenei θεράπων, et Antilochus Nestoris f. - κελεύων, idem
quod οτρύνων,εποτρύνων Vs. 94-95 . αιδώς sc. έστω, αιδείσθε. pudorem servate . (non, pu
deat vos !) vos estis illi, quibus fortiter pugnantibus confido naves nos nostras servare
posse. At si-96. πέπoιθα . Monet Clarke, esse confido, non , confidebam. - 100 . τελευ
τήσεσθαι simpl . eventurum esse , locum esse habiturum. - 103 . λύκων ήια , nunc τα ελώ
θόσυνοι. ] Χαίροντες τη ψυχή. "Έστι δε 97. Λευγαλέοιο . ] Όλεθρίου. 98. Νύν

ότε δηλοί ή λέξις και την μάχην. 84. δή είδεται ήμαρ, υπό Τρώεσσι δαμήναι.]
'Ανέψυχον. ] 'Ανεκτώντο, ανέπαυαν . 88.. Νύν ανεφάνη η ημέρα έν ή υπό των Τρώ
Δάκρυα λείβον.] Εστέναζαν, εδάκρυον. ων αναιρεθήσεσθε. Είδεται.] Φαίνεται.
“Υπ’ οφρύσι δακρυα λείβον .] Οι γάρ 100. "Έφασκον.] “Υπελάμβανον, έλεγoν .
οφθαλμοι καθ' "Ομηρον υπό ταϊς οφρύσι: 102. Φυζακινής. ] Φευκτικαίς , δειλαΐς.
Κοίμισόν μοι Ζηνός υπ’ οφρύσιν όσσε φα- 103. Θώων.] Πανθηρίων. Ο θώς, ζώον
εινώ. Διά δε τούτων, εδάκρυον. "Ετεροι άλκιμον και ευκίνητον. "Ένιοι δε, παρα
δε ήκουσαν, λεληθότως έκλαιον. 90. Μετ- πλήσιον υαίνη. Παρδαλίων.] Παρδάλεων.
εισάμενος.] Προς αυτούς αφικόμενος, "Hϊα.] Βρώματα. Κυρίως δε, τα εν τη
μετελθών, ή μεταβληθείς. 95. Αιδώς.] εδώ επιτήδεια. εφόδια . Λύκων τ' ήία
Αιδέσθητε. 69. “Αμάς .] Ημετέρας. πέλονται.] Βρώματα, ού τα εν οίκω δε
LIB . XIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ν. 104-119. 13
αύτως ήλάσκουσαι, ανάλκιδες, ουδ' επί χάρμη

ως Τρώες το πρίν γε μένος και χείρας 'Αχαιών 105
μίμνειν ουκ εθέλεσκον εναντίον , ουδ' ήβαιόν
νυν δε, εκάς πόλιος , κοίλης επί νηυσί, μάχονται,
ηγεμόνος κακότητι, μεθημοσύνησί τε λαών,
οι, κείνω ερίσαντες , αμυνέμεν ουκ έθέλουσι
νηών ωκυπόρων, άλλα κτείνονται αν αυτάς . Πο
αλλ' ει δη και πάμπαν ετήτυμον αίτιός έστιν

ήρως 'Ατρείδης , ευρυκρείων Αγαμέμνων ,
oύνεκ' αποτίμησε ποδώκεα Πηλείωνα
ημέας γ ούπως έστι μεθιέμεναι πολέμοιο,
αλλ' άκεώμεθα θασσον : ακεσταί τοι φρενες εσθλων . 115
υμείς δ ' ουκέτι καλά μεθίετε θούριδος άλκης ,
πάντες άριστοι εόντες ανα στρατόν . ουδ' αν έγωγε
ανδρι μαχεσσαίμην , όστις πολέμοιο μεθίει,
λυγρός εών " υμίν δε νεμεσσομαι πέρι κηρι.
107. νύν δε, Fεκάς. νulg. νύν δ' έκαθεν. 118. νulg. μεθείη.
ρια, preda. - 104 . αύτως ήλάσκουσαι temere vagantes , tanquam consilii inopes et pa
vide. ουδ' επί χάρμη Sc. oύσαι. ουκ επι, εις, προς μάχην, ου μάχιμοι. non ad pugnam
idonei .-- ιο8 . ηγεμόνος κακότητι, κακία, δειλία , ignavia Agamemnonis , qui virtute sua
hanc fugam avertere debebat . Ηoc sensit, aut de calamitate , κακότης in Homericis
fere positum deprehenditur ; latius dictum accipi posset, ducis vitio et culpa, ut forte
Od. Ω. 454. ημετέρη κακότητι, φίλοι, τάδε έργα γένοντο.-- 1ο9. κείνω ερίσαντες, μεμφόμενοι
'Αγαμέμνονι. - Ι1ο. non student propulsare hostes a navibus : αμύνειν scil. τους Τρώας
από των νηών, αλλά κτείνονται αν αυτάς, de eo dictum quod futurum erat. - 111 . αλλ'
ει δη , at sane , etiamsi. Clarke.-- 113. oύνεκ' αποτίμησε, simpl . pro ήτίμησε, injuria
affecit. - 15 . άλλ' άκεώμεθα θάσσον, injuriam Achilli factam reparando ejus iram pla
cemus : nam hoc est ακείσθαι και θεραπεύειν τον θυμόν, τον χόλον. placabili est animo, tan
quam vir bonus ac generosus. Præclare hoc in sententiam generalem versum . Ce
terum nunc inde vs. 111. sq . primo aperta conquestio occurrit de Agamemnonis stul.
titia et injuria, qua Achillem afecerat. - ΙΙ6. υμείς δε ου καλώς μεθίετε, ου καλόν έστιν,
υμάς μεθιέναι, της μάχης, pro hac ponit αλκήν, virtutem in pugnando.- 117. Infir
miori viribus homini, caloni, gregario, equidem haud indignaturus essem , si cum
remissum pugnando viderem ; at vobis (scil. qui satis validi et fortes estis,) vel
maxime succenseo animo meo. μαχεσαίμην. nunc μάχεσθαι est μέμφεσθαι , έπεσι. λυ
γρός, opp. άριστος VS. 117. ut et inf. 237. alibi est, miser et tristis. νεμεσσομαι εν κήρι,
Μεθημοσύνησι. ] Ταϊς αμελεί
εσθιόμενα , αλλά τα έν εδώ. Δεύτε, φί- δειλία .
λοι, ήία φερώμεθα , Σιμωνίδης φησί. και 115. 'Αλλ' άκεώμεθα θάσσον.]
αις.
τα άχυρα δε ήία λέγεται. Ως τό: “Ως 'Αλλ ' ιασώμεθα διά τάχους το γεγονός
δ' άνεμος ζαής, ήίων θαμώνα τινάξη. αμάρτημα. ' Ακεσταί.] Εύθεράπευτοι ,
Τάχα δε τα φερόμενα , παρά το ιέναι. ευΐατοι. “Ο δε λόγος αι των αγαθών
Γενηθέντος γαρ ανέμου , δεύρο κακείσε φρένες ραδίως προς το κρείττον μετατί
φέρονται. 104. Hλάσκουσαι .] Εκκλί- θενται, ευθεράπευτοι ούσαι . "H, θεραΟύ
νουσαι , πλανώμεναι . 1ο6 . Ουκ έθέ- πευτικαί εισιν . 16. Ού καλά.]
λεσκον.] Ουκ ηδύναντο. 1ο7. “Εκάθε . ] καλώς . 19. Λυγρός.] Χαλεπος , ά
Πόρρωθεν. 108. Κακότητι.] Κακία , δοξος. Νεμεσσώμαι .] Μέμφομαι. Περί
ώ πεπονες, τάχα δή τι κακόν ποιήσετε μείζον 1 20
τηδεμεθημοσύνη. αλλ' εν φρεστί θέσθε έκαστος

αίδω και νέμεσιν" δη γαρ μέγα νεικος όρωρεν.
"Έκτωρ δη παρα νηυσι βοην άγαθος πολεμίζει
καρτερός έρρηξεν δε πύλας και μακρόν οχηα.
"Ώς ρα κελευτιόων Γαιήοχος ώρσεν Αχαιούς. 125
αμφί δ' άρ' Αίαντας δοιους ίσταντο φάλαγγες

καρτεραι, ας ούτ' άν κεν "Αρης ονόσαιτο μετελθών,
ούτε κ' 'Αθηναίη λαοσσόος" οι γαρ άριστοι
κρινθέντες Τρωάςτε και "Εκτορα διον έμιμνον,
φράξαντες δόρυ δουρί, σάκος σάκεϊ προθελύμνω 130
ασπίς άρ' ασπίδ' έρειδε, κόρυς κόρυν, ανέρα δ' ανήρ"
ψαύον δ' ιππόκομοι κόρυθες λαμπροϊσι φάλοισι
121. θέσθε δέκαστος .
πέρι, περισσως. - 120. Μox sane - certe enim - Hector nempe- Clarke. τάχα seu ,
mox , seu , forsan ; nil refert ; modo sententiam teneas : verendum esse , ne hac Achi
vorum inertia ad extremam perniciem et fugam res adducantur. - 122. αιδώ και νέμε
ow istum, pudorem ex interno sensu ; hunc ex aliorum judicio, reprehensione, objur
gatione, insectatione, profectum , volunt esse veteres. Certe véusois est indignatio præ
pudore.
126—155. Circa Ajaces conglobati Achivi Hectorem reprimunt irruentem . Locus
est præclarus vi sententiarum et ornamentis. Redit autem poeta ad vss . 81 , 2 .
127. ώς ουδ' άν κεν ονόσαιτο, μέμψαιτο, ' Αρης και Αθηναίη. scil. αλλά θαυμάσειεν αν.
Iteruminf. Ρ. 398, 9. ουδέ κ' 'Αρης λαοσσόος , ουδέ κ' 'Αθήνη τον γε ιδούσ' ονόσαιτ', ουδ' ει
μάλα μιν χόλος ίκοι. quandoquidem dii oblectantur adspectu virtutis et pugne. De
forma loquendi v. sup. ad 2. 539. Est turma pugnatorum tam præclara , ut ipse
Mars et Minerva eam esset probatura et laudatura : cf. inf. 287. — 128. Minerva
λαοσσόος, φue ad bellum aut pugnam copias excitat. ή τους λαούς σοούσα , ορμώσα επί
πόλεμον. Inf. Ρ. 398. est Mars λαοσσόος, et Y. 48. Eris .
130. sqq. Versus nobiles de phalange ; non tamen de Macedonica cogitandum cum
Sch. B. ( etsi ipse Polyb. XVIII. 12. tres hos versus ad eam commode transfert) aut
cum Εustathio de πλινθίω ; sed de ordinibus densis et bene firmatis. Infra 15 2. est
πυργηδόν. appellant quoque συνασπισμόν. - φράξαντες δόρυ δουρί. Expeditius est, quod
inf. Ρ. 268. legimus Φραχθέντες σάκεσι χαλκήρεσι. Ηoc loco non est , quasi alter alte
rius hastam sua hasta contigerit ; sed φράσσειν est πυκνούν , quasi hastam apposita
hasta alia densare ; quo ordo hastarum tam densus sit, ut hastæ crebræ in ordini
bus promineant . Ιdem mox ερείδειν. σάκει προθελύμνω (vocem vidimus jam I. 537. )
ita admoto et juncto altero alteri scuto, ut sibi mutuo scuta pro fundo esse, cui in
niferentur, videri possent ; sunt σάκη άλλο επ' άλλω , επάλληλα, adeoque πυκνά.
131. έρειδε. ασπις επίρειδεν ασπίδα, fuleiebat, sustinebat, pro νulgari, ήπτετο, attinge
bat ; admotus erat clipeus clipeo artissime, ut ei quasi inniteretur. Variavit poeta
Orationem cum posset pergere, φράξαντες-ασπίδα ασπίδι, κόρυν κόρυθι etc. - 132. κόρυ
κήρι.] Εκ ψυχής. 125. Κελευτιόων.] σει γίγνεται ο σεισμός. 127. 'Ονό
Παρακελευόμενος, παρορμών. Γαιήοχος .] σαιτο.] Μέμψαιτο. 128. Λαοσσόος. ]
" Ήτοι και επί γηςοχούμενος. " Η , χαίρων “ Η τους λαούς σεύουσα, τουτέστιν, εις
τοϊς άρμασιν. “Ιππιος γάρ ο θεός. *Η , ο φυγήν άγουσα, ή σώζουσα. 129. Κριν
συνέχων και βαστάζων την γην. Φασί θέντες.] Διαταχθέντες. 13ο . Προθε
γάρ, αυτήν επί ύδατος έστηρίχθαι. 'Εν- λύμνω. ] Επάλληλοι. πυκνοί. 'Aνδρόμα
νοσίγαιος δε και κινών την γην. Τη του χος εν ετυμολογικούς φησι, κυρίως λέγε
ύδατος γάρ παρά χρόνον τινά μεταστά- σθαι τα επαλλήλους κλάδους έχοντα δέν
LIB . XIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ν. 133-I43 . 15
νευόντων ως πυκνοί έφεστασαν αλλήλοισιν

έγχεα δε πτύσσοντο θρασειάων από χειρών
σειόμεν : οι δ ιθος φρόνεον, μέμασαν δε μάχεσθαι. 135
Τρώες δε προύτυψαν αολλέες, ήρχε δ' άρ' "Εκτωρ

αντικρυ μεμαώς όλοοίτροχος ως από πέτρης,
όντε κατα στεφάνης ποταμός χειμάρρους ώση,
ρήξας ασπέτωόμβρω αναιδέος έχματαπέτρης,
ύψι τ' αναθρώσκων πετεται, κτυπάει δε θ' υπ ' αυτού 140
ύλης ο δ' άσφαλέως θέει έμπεδον, όφρ' αν ίκηται

ισόπεδον, τότε δ' ούτι κυλίνδεται, έσσύμενός περ
ως "Εκτωρ είως μεν απείλει, μέχρι θαλάσσης
134. νulg. δ' επτύσσοντο . 137. όλοFoίτροχος. 142. Fισόπεδον .
θες λαμπροϊσι φάλοισι , galea que habent splendentes conos , in quorum αυλούς vel αυ
λίσκοις infixus erat ο λόφος . he κόρυθες ιππόκομοι , alias ιπποδασείαι, equinis cristis, λό
φοις, Ornate erant ; adeoque ipse cristae , ψαύον, ήπτοντο αλλήλων , νευόντων (αυτών.)
Versus iterum leguntur Π . 215, 6, 7.- 134. έγχεα δε πτύσσοντο - σειόμενα , κραδαινό
peira , curvabant, crispabant se, quippe teretes et longæ : nondum tamen emissæ sed
mote ac vibrate . από pro διά. - 135. ιθύς φρόνεον , pro νulgari εφρόνεον ιέναι ιθύς.-136.
προύτυψαν , procurrebant. Sic quoque προβάλλειν. προπεσείν. pro προελθείν , ήρχε δ' άρ
-duxit eos, ut diximus, Hector . Clarke.
137. Comparatio præclara impetus vastarum virium et animi ingentis. Est au
tem ea ex eo genere,quo in ipsa amplificatione aliquid subjicitur, quod novum com
parationis momentum suppeditat, uth . l. prima comparatio est ruentis cum impetu;
όλοοίτροχος ως από πέτρης sc. αντικρύ μέμαι. subsequitur altera, sistentis impetum saxi,
postquam in planitiem delatum est , itaque subjicitur : ως “Εκτωρ είως μέν. Εst au
tem onooiteoxos sc. ritgos qui cum strage rerum obviarum ruit. Origo vocis dubia ;
convenit cum sensu deducto ab órcós . exitiosus. Expressit locum Virgil. Æn. XII.
648. sq. et jam olim Hesiod. Sc. Herc. 374. sq. qui pro commentario esse potest : 'Is
δ' ότ' αφ' υψηλής κορυφής όρεος μεγάλοιο Πέτραι αποθρώσκωσιν επ' αλλήλοις τε πίσωσι, Πολ
λαι δε δρύς υψίκομοι, πολλαι δε τε πεύκαι Αίγειροι τε τανύρριζοι, ρήγνυνται υπ' αυτών Ρίμ
φα κυλινδομένων, είως πεδίονδ' αφίκωνται: “ Ως οι επ' αλλήλοισι πέσον μέγα κεκλήγοντες. Et
iterum 437. Ως δ' ότ ’ από μεγάλου πέτρα πρηώνος ορούσα, Μακρά σ ' αποθρώσκουσα κυλίν
δεται, ήτεδε ήχή "Έρχεται έμμεμαυΐα, πάγος δε οι αντεβόλησεν, Υψηλός, τώ δε συνενείκεται
ένθα μιν άσχει. Αdd. Quint. Ι. 694. sq. ex imitatione Homeri. - 138. κατά στεφάνης, αν
extrema montis ora. — 139. évaidios rirens, ingentis, unde ductum Virgilianum : fer
tur in abruptum magno mons improbus actu. Quod sequitur, Exultatque solo, est
ύψι σ ' αναθρώσκων πετεται, ταχέως φέρεται, Sch. br. έχματα , terram et alia, quibus re
tinetur saxum terrae afixum: τα συνεχόμενα et συνέχοντα. - 141. ασφαλέως, ita ut ni
hil ruentem sustineat ac moretur, ανεμποδίστως. ( ut nihil faciat eum σφάλλεσθαι, ita
ut nec offendat et aberret.) - 142 . τόσο δ' ούτι. subsistit in motu. - 143. είως, pro τίως.
μέχρι τινός. απείλει μέχρι θαλάσσης ρελάδε (pro ρεία. ραδίως ) ελεύσεσθαι επί κλισίας και
δρα, διά το θηλυμανείν. 132. Ψαύον.] λαίας. "Η όρους εξοχής. Νύν δε, λείας
'Ηρέμα ήπτοντο . 134. 'Επτύσσοντο. ] πέτρας. 139. 'Ασπέτω.] Πολλά. ' Α
Εις το αυτό συνήγετο, και εκάμπτετο ναιδέος.] Τραχείας. 14o. "Υψι.] 'Εφ'
κραδαινόμενα . 136. Προύτυψαν.] Προ- ύψους. Αναθρώσκων.] Αναβαλλόμενος,
έβαλον, προέκρουσαν. 137. 'Ολοοίτρο- αναπηδών. Πέτεται. ] Ταχέως φέρεται.
χος.] Λίθος περιφερής, στρογγύλος, και εν 141. 'Ασφαλέως.] Παραμόνως. 142 .
τι τρέχειν όλους, τουτέστιν, ολέθριος, Ισόπεδον.] Ισώμαλον τόπον . 'Εσσύμε
έπει καταφερόμενος πάν το εμπίπτον νός περ. ] Καίπερ ορμή πολλή χρώμενος.
βλάπτει. 138. Στεφάνης.] Περικεφα- 143. 'Απείλει.] ' Ηπείλει, υπισχνείτο.
16 ΙΛΙΑΔΟΣ Ν. Ι44--16ο . LIB . XII.
ρειάδ' ελεύσεσθαι κλισίας και νηας Αχαιών,

κτείνων" αλλ' ότε δη πυκινης ενέχυρσε φάλαγξι, 145
στη ρα μάλ' έγχριμφθείς οι δ' αντίοι υίες 'Αχαιών,
νύσσοντες ξίφεσί τε και έγχεσιν αμφιγύοισιν,
ώσαν από σφείων και δε χασσάμενος πελεμίχθη,
ηυσεν δε διαπρύσιον Τρώεσσι γεγονώς:
Τρώες , και Λύκιοι , και Δάρδανοι αγχιμαχηται, 150
παρμένετ' ούτοι δηρον έμε σχήσουσιν Αχαιοί,

και μάλα πυργηδον σφέας αυτους αρτύναντες
αλλ', οίω, χάσσονται υπ' έγχεος , ει ετεόν ME
ώρσε θεών ώριστος , ερίγδουπος πόσις"Ηρης.
Ως ειπών,ώτρυνε μένος και θυμόνεκάστου. 155
Δηίφοβος δ' εν τοισι μέγα φρονέων έβεβήκει
Πριαμίδης , πρόσθεν δ' έχεν ασπίδα πάντοσ’ είσης,
κούφα ποσί προβιβας, και υπασπίδια προποδίζων.
Μηριόνης δ ' αυτοϊο τιτύσκετο δουρί φαεινώ,
και βάλεν , ουδ ' αφάμαρτε, κατ' ασπίδα πάντοσ ’ είσης 160
144. Leg. ρέα διελεύσεσθαι . 155. Fειπων - μένος θυμόν τε Fεκάστου.
157. επίσης. 16ο. επίσης .
νηας.- Ι45. κτείνων , cedendo , cum strage Achivorum. - 146. έγκριμφθείς , quasi illisus,
repressus έσσύμενός περ,ut 142. Saxum. - 148. χασσάμενος πολεμίχθη, undique turba
urgentium pressus hastis undique pulsatur recedendo. Vidimus jam 4. 535. - 152.
Tugyndòv, respicit phalangem , ordinibus densis ac firmatis incedentem 126. sq . - 153.
υπ ' έγχεος utsepe pro δια, cum significatione necessitatis cui succumbitur . ει ετεόν με
ώρσε Jupiter, per omen etostentum sup . ad M. 236.
156—205. Nunc ipsa pugna enarratur per potiora facinora ornate exposita, Me
rionis, Teucri, utriusque Ajacis ; ex altera parte Deiphobi. Versus 156. sq . évagysīs Ε
sunt.
158. Deiphobus κούφα ποσί προβιβάς , και υπασπίδια προποδίζων . dubia et contro
versa est verborum interpretatio . Præferam notionem incessus levis, agilis, adeo
que animosi, cum alacritate, et sine trepidatione ; caute tamen ; itaque cernis eum
pedem ante pedem ponere , υπασπίδια, pro υπασπιδίως , h . e. υπό της ασπίδος, qua cor
“ Οτε δε το καυχάται και επιπλήσσει δη- τάξει. "Έστι δε επίρρημα παραβολοειδές ,
λοΐ. 145. Πυκινης φάλαγξι. ] Ταϊς πυ- όμοιον τω σφαιρηδόν. 158. Κούφα πο
κναΐς τάξεσιν. 'Ενέκυρσεν.] Ενέτυχεν. σι προβιβάς.] "Ήτοι, μετέωρα και υψηλά
146. Έγκριμφθείς.] Ενερείσας. 147. προβαίνων. Η , επ' άκρων των ποδών
' Αμφιγύοισιν.] Εκατέρωθεν ήκονημένοις, βαδίζων, οιονεί ακροβηματίζων. Υπα
και βλάπτειν δυναμένοις. 149. " Ήϋσεν σπίδια προποδίζων.] “Υπό τη ασπίδι ηρέ
δε διαπρύσιον.] Διά παντός του πέρατος μα και ευρύθμως βαίνων . "H, υπό την
ακουσθήναι δυνάμενον. "Η, διαπεράσιμον ασπίδα τους πόδας τιθείς. τουτέστι , πε
εις ακοάς . "Η, διαπρύσιον διαφανές , και ρικαλύπτων αυτούς τη ασπίδι κατά την
σημαντικόν. 15ο. Δάρδανοι.] Οι εν πορείαν. 'Εξ ου πρόδηλον, ότι ουκ είχεν και
Δαρδάνη πόλει της Τροίας οικούντες. Δηίφοβος αμφιβρότην ασπίδα , ουδέ όπλα,
151. Σχήσουσιν.] Εφέξoυσι, κωλύσου- επεί αν αυτήν εκράτει. 159. Αυτοίο
σι .
15 2. Πυργηδόν.] Δίκην πύργου. έν τιτύσκετο.] Κατ' αυτού εστοχάζετο.
Ι.ΙΒ. ΧΙΙΙ . ΙΛΙΑΔΟΣ Ν . 161-18ο . 17
ταυρείην, της δ' ούτι διήλασεν, αλλά πολύ πριν

έν καυλώ εάγη δολιχόν δόρυ Δηίφοβος δε
ασπίδα ταυρείην σχέθ' από έο, δεισε δε θυμώ
έγχος Μηριόναο δαίφρονος αυταρ όγ ήρως
άψ ετάρων είς έθνος εχάζετο, χώσατο δ' αίνως 165
αμφότερον, νίκης τε, και έγχεος, ο ξυνέαξε.
βη δ ' ιέναι παρά τε κλισίας και νηας Αχαιών,
οισόμενος δόρυ μακρόν, και οι κλισίηφι λέλειπτο.
οι δ' άλλοι μάρναντο, βοη δ' άσβεστος ορώρει .
Τεύκρος δε πρώτος Τελαμώνιος άνδρα κατέκτα 170
"Ιμβριoν αιχμητήν, πολυίππου Μέντορος υιόν:
ναϊε δε Πήδαιον, πριν ελθείν υίας Αχαιών,
κούρης δε Πριάμοιο νόθην έχε Μηδεσικάστην
αυταρ έπει Δαναών νέες ήλυθον αμφιέλισσαι,
αψ εις "Ίλιον ήλθε, μετέπρεπε δε Τρώεσσι: 175
ναϊε δε παρ Πριάμω και δε μιν τίεν ίσα τέκεσσι.

τον δ' υιός Τελαμώνος υπ' ούατος έγχει μακρά
νύξ', εκ δ' έσπασεν έγχος"ο δε αύτ' έπεσε, μελίη ώς,
ήτ', όρεος κορυφή έκαθεν περιφαινομένοιο,
180
χαλκώ ταμνομένη, τερενα χθονί φύλλα πελάσσης
162. έν καυλώ Fάγη . 163. από Fέο. 165. ές Fέθνος.
166. ξυνέταξε . τ68 . 3 Foι. 17 2. f. πρίν γ ' ελθείν .
174. αμφιβέλισσαι. 175. ές Fίλιον. 176. τίε Fΐσα .
179. Fέκαθεν .
pus ille tegebat ut iterum π. 6ο9. - Ι6ι. ασπίδα ταυροίην, Corio tairi inducto , quan
doquidem βουν jam sepe pro corio dictum vidimus. - 162. Meriones ου διήλασε το δόρυ
διά της ασπίδος , αλλά το δόρυ εάγη in hastili : sic hasta preciditur in hastili Π . 115.
–163. δεϊσε δε pro γάρ. - 165. χώσατο, reddunt veteres συνεχύθη perturbatus est, com
motus : ut iterum Ξ. 4ο6. Φ. 519. Χ. 291. νίκης τε και έγχεος , 1. ένεκα 1. περί. sed eo
sensu , ut sit, propter ereptam victoriam et frustra emissam ac fractam hastam .
170—181. Teucer hasta perimit Imbrium.-172. Imbrius inhabitaverat nødvcov
non alibi memoratum oppidum : τόπος ουκ επίσημος περί που τα κατά Τροίαν, ut Eu
stathii verbis utar. Medesicaste memoratur quoque ap.Apollod. III. 12, 5. Expressa
illa erat in Polygnoti tabula ap. Pausan . X. 26. p. 861. f. ubi additur : iğwxíodan de és
Πήδαιον πόλιν φησίν αυτήν “Ομηρος Ιμβρίω, Μέντορος παιδί , ανδρί συνοικούσαν.- 177. τον δ '
“ hunc, inquam , hunc utique. ” Clarke.
162. Καυλώ. ] Καυλός , το άκρον του μενος. Οίσων μεν γάρ ετέρω οίσε θέ
δόρατος, το έμβαλλόμενον εις την επιδο- ειoν , γρη, κακών άκος (και) οίσετε δ'
ρατίδα. Εάγη. ] Κατεάγη , εκλάσθη. άρνα Λευκόν. Οισόμενος δε εαυτώ. 172 .
165. Χώσατο δ' αινώς.] 'Ελυπήθη γάρ Πήδασον. ] Πήδασος, πόλις Καρίας. 178.
κατ' αμφότερα , επί τε τω την νίκην Μελίη ώς.] Ως μελία . "Έστι δε είδος
αφηρήσθαι, και επί τώ κεκλάσθαι το δένδρου. 179. Κορυφή.] Εξοχή. “Έκα
δόρυ. 168. Οισόμενος. ] Κομίσων, οί- θεν περιφαινομένοιο.] Πόρρωθεν δρωμένου ,
σων . Διαφέρει δε το οίσων, και το εισό- περιόπτου . 18ο. Τέρενα . ] Τρυφερά ,
VOL. II . D
ώς πεσεν αμφι δε οι βράχε τεύχεα ποικίλα χαλκώ.

Τεύκρος δ' ώρμήθη, μεμαώς από τεύχεα δυσαι:
"Έκτωρ δ' ορμηθέντος ακόντισε δουρί φαεινώ
αλλ ' ο μεν άντα ιδών ηλεύατο χάλκεον έγχος
τυτθόν ο δ' 'Αμφίμαχον, Κτεάτου υϊ 'Ακτορίωνος , 185
νισσόμενον πόλεμόνδε, κατά στηθος βάλε δουρί:
δούπησε δε πεσών, αράβησε δε τεύχε επ' αυτώ.
"Έκτωρ δ' ωρμήθη κόρυθα κροτάφους αραρυίαν
κρατος αφαρπάξαι μεγαλήτορος 'Αμφιμάχοιο 01
Αίας δ' ορμηθέντος ορέξατο δουρί φαεινώ 190
ε
“Έκτορος" αλλ' ούπη χρώς είσατο, πας δ' άρα χαλκό
σμερδαλέω
S
ωσε δε
κεκάλυφθ': ο δ' άρ' ασπίδος ομφαλόν ούτα,
σθένεϊ μεγάλω" ο δε χάσσατ’ οπίσσω
μιν
νεκρών αμφοτέρων τους δ' εξείρυσσαν 'Αχαιοί.
..
'Αμφίμαχον μεν άρα Στίχιος, διός τε Μενεσθεύς, 195 10
αρχοι Αθηναίων, κόμισαν μετά λαών Αχαιών:

"Ίμβριον αύτ' Αίαντε, μεμαότε θούριδος αλκής.
ώστε δύο αίγα λέοντε, κυνών υπό καρχαροδόντων
5.
αρπάξαντε, φέρητον ανα ρωπήία πυκνα,
181. δέ Foι . 184. άντα Ειδών . 190. Vulg. ακόντισε.
191. χρως Fείσατο. νulg. χροός. 196, νulg. κατά.
182—205 . Cum Teucer Imbrium spoliare vellet, Hector in eum hastam emittit,
quæ ab eo vitata Amphimachum ferit : quem Hector cum spoliare vellet, hasta Aja
cis percussus recedit. Tunc uterque, et Imbrius et Amphimachus, ab Achivis spo
liantur: Imbrii quoque corpus ab Ajace Oilei mutilatur.
185. Amphimachus Cteati f. Actoris nepos, v. B. 620, 1. A. 749. Cum Cteatus
vulgo a Neptuno natus habitus esset, paullo post 207. eundem Amphimachum Ne
ptuni nepotem dici videbimus . Ducebat autem Eleos. - 186. νισσόμενον πόλεμόνδε . 8
navibus in pugnam progressum. - 191 . ούπη χρώς είσατο . ηusquam nuda corporis pars
Conspici poterat : πας äpu totus quippe, totus nempe, ut diximus. Clarke. Scil. est
utique, δή. είσατο nunc ab είδομαι ut Ω . 319. είσατο δέ σφι δεξιός άΐξας. in conspectum
venit, apparuit. — 192. oŰta, nunc simpl. percussit.—195. äge. Scilicet. Clarke.
Stichius Atheniensis. cf. inf. 691. Menestheus Athen . dux sup. B. 552. - 197. jspecóts
θούριδος αλκής pro μάχης. ut E. 732. Juno μεμανί’ έριδος και αυτής. - 198. κυνών υπό άρ
πάξαντε, quod serius υφαρπάζειν τοις κυσί. Videtur de capra silvestri esse accipien
dum. 7ξαλον αιγα Δ . 105. dixerat.-υψού υπέρ γαίης. puta hunc esse morem ferarum
απαλά, ραδίως δυνάμενα τείρεσθαι. "Έτι Νισσόμενον. ] Παραγιγνόμενον. 190 .

δε, χλωρά. "Έοικε δε ώσπερ συναλγών 'Ορέξατο.] 'Εξέτεινε. 191. Χροός εί
τα δένδρα τοιαύτα ειρηκέναι. τ81 . σατο.] Διά τού χρωτός διήλθε. 198.
Βράχε τεύχεα .] Ωνοματοπεποίηκεν. 'Έν- Καρχαροδόντων.] οξείς και επικαμπείς
τεύθεν δε από του ήχου των υδάτων και οδόντας εχόντων. 199. “Ρωπήία. ] Οι
το βρέχειν ωνόμασται. “ Ο δε λόγος " τα τόποι εν οίς ρώπες φύονται. Ρώπες δε
περί αυτών τεύχεα έβραχεν. 186. πολύφυλλα και ιμαντώδη φυτά δρυών.
LIB . XIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ν. 200- 218. 19
υψου υπερ γαίης μετά γαμφιλήσιν έχοντες 200
ώς θα τον υψου έχοντε δύω Αίαντε κορυστα

τεύχεα συλήτην κεφαλήν δ' απαλής από δειρης
κόψεν 'Όϊλιάδης , κεχολωμένος 'Αμφιμάχοιο:
ηκε δέ μιν σφαιρηδον ελιξάμενος δι' ομίλου,
“Έκτορι δε προπάροιθε ποδων πέσεν εν κονίησι. 205
Και τότε δη πέρι κηρι Ποσειδάων εχολώθη,
υιωνοίο πεσόντος εν αινή δηϊοτητι
βη δ' ιέναι παρά τε κλισίας και νηας Αχαιών,
ότρυνέων Δαναούς, Τρώεσσι δε κήδε έτευχεν.
Ιδομενεύς δ ' άρα οι δουρικλυτος αντεβόλησεν, 2 IO
ερχόμενοςπαρ' εταίρου,και οι νέον έκ πολέμοιο

ήλθε, κατ' ιγνύην βεβλημένος οξεί χαλκό
τον μεν εταίροι ένοικαν, ο δ' ιατρούς επιτείλας
ηιεν εκ κλισίης : έτι γαρ πολέμοιο μενούνα
αντιάαν. τον δε προσέφη κρείων Ένοσίχθων, 215
εισάμενος φθογγην' Ανδραίμονος υλι Θόαντι,
ος πάση Πλευρώνι και αιπεινή Καλυδώνι,
Αιτωλοίσιν άνασσε, θεός δ' ώς τίετο δήμω"
204. σφαιρηδόν Fελιξάμενος. V. Obss. 21ο . άρα Foι .
2ΙΙ . Foι. 216. Fεισάμενος. 218. Αιτωλοίσι Fάνασσε .
in præda auferenda. yaponaš nunc de rictu leonum .--201. ás pre tòn— sic, inquam ,
hunc . Clarke .
206—239. Neptunus, nece nepotis, Amphimachi, commotus, iterum , nunc sub
Thoantis persona, Achivos ad pugnandum hortatur, inque his Idomeneum sibi ob
vium factum ,
206. εχολώθη πέρι ( περισσώς, valde, εν) κήρι. - 207. οιωνοίo. Amphimachi, e Cteato nati.
Erat Actoris filius Cteatus, vulgo tamen Neptuni dictus. v. ad 185. Apparet hoc quoque
exemplo, nomen , quod, antiquissimo usu, prædicatum virtutis erat, utdiceretur aliquis
dei filius, jam tum abiisse in sensum mythicum , ut poeta eum , quem ipse veri patris
nomine paullo ante appellaverat, mox Neptuni filium appellaret, tanquam vere exeo
genitum, ita ut ejus mortem pater deus ulcisceretur. - 211 . παρ' εταίρου, preter Ho
mericum morem , nomen non appositum est. Omnino Idomenei nulla mentio in pugna
facta inde a Λ. 51ο. και οι ήλθε, φui reportatusfuerat e pugna. ut etex 213. patet τον μεν
εταίροι Άνεικαν. h. e. έκ μάχης εξήγαγον. - 214. et amici tentorio prodiens in eo erat ut ite
rum in pugnam rediret : sed antea ad petendam ex suo tentorio hastam proficiscendum
ipsi erat, quo videbimus 240. eum pervenisse. — 216 . Thoanti. de quo jam B. 638 sq.
20ο. “Υψού.] ' Εν ύψει. Γαμφιλήσι. ] το όπισθεν του γόνατος. 213. "Ένει
Γομφούς. Σιαγόσι. Παρά το κεκάμ- καν.] Εκόμισαν. 214. Μενoίνα.] 'Ενε
φθαι. 20). Κορυστά.] Κορυσταί. Ο . θυμείτο. 215. Αντιάαν. ] Μεταλαμ
πλίται . 202. Συλήτην.] " Η Δώριών βάνειν , εφάπτεσθαι. 216. Εισάμενος .]
έστιν, ή παρά το συλησάτην. 204. Ομοιωθείς. 217. Πλευρώνι και Καλυ
Σφαιρηδόν. ] Δίκην σφαίρας. “Ελιξάμε- δώνι.] Αντί του Πλευρώνος και Καλυ
νος.] Επιστραφείς. 207. Yίωνοΐο.] δώνος. εισί δε πόλεις Αιτωλίας. 218.
' Εκγόνου. 212. Ιγνύην. ] Αγκύλην. "Η, Αιτωλοίσιν άνασσεν .] Αιτωλός παίς μεν
D 2
Ιδομενεύ, Κρητων βουληφόρε, που του απειλοι

οίχονται, τας Τρωσιν απείλεον υιες 'Αχαιών και 220
Τον δ' αύτ' 'Ιδομενεύς, Κρητών άγος, άντίον ηύδα:

ώ Θόαν, ούτις ανηρ νυν γ αίτιος , όσσον έγωγε
γιγνώσκω πάντες γαρ έπιστάμεθα πτολεμίζειν
ούτε τινα δεος ίσχει ακήριον, ούτε τις όκνω
είκων, ανδύεται πόλεμον κακόν αλλά που ούτω 225
μέλλει δη φίλον είναι υπερμεγέϊ Κρονίωνε,

νωνύμνους απολέσθαι απ’ "Αργεος ενθάδ' Αχαιούς.
άλλα, Θόαν και γαρ το πάρος μενεδήίος ήσθα ,
οτρύνεις δε και άλλον, όθι μεθιέντα ίδηαι:
230
τω νύν μήτ' απόληγε, κέλευε τε φωτί εκάστω.
Τον δ' ήμείβετ' έπειτα Ποσειδάων ενοσίχθων"
Ιδομενεύ , μη κείνος ανήρ έτι νοστήσειεν
εκ Τροίης, αλλ' αύθι κυνών μέλπηθρα γένοιτο,
ός τις επ' ήματι τώδε εκών μεθίησι μάχεσθαι.
αλλ' άγε, τεύχεα δεύρο λαβών άθι: ταύτα δ' άμα χρη 235
σπεύδειν' αϊκό όφελός τι γενώμεθα και δύο εόντε.
συμφερτη δ' αρετή πέλει ανδρων, και μάλα λυγρών
229. μεθιέντα Είδηαι . 23ο. φωτί Γεκάστω. 234. τάδε Fεκών .
224. δέος ακήριον , ut Lat. eranimans : vita privans το κέαρ adimens : jam E. 811.
nemo órzeu söxwv, ut Lat. victus ignavia , óxvāy, pugnam ærumnosam subterfugit.
αναδύεσθαι est αναφυγείν . αναχωρήσαι . sup. Π . 217. υποτρέσαι ουδ' αναδύναι .-225 . αλλά
που. ζα
sed, ut verisimile est. sed , quantum conjicere est . ” Clarke. - 226. μέλλει. έοικε.
-230. μήτ' απόληγε sc. μάχης vel μαχόμενος.--233. κυνών μέλπηθρα, μέλκηθρον, παί
γνιον, ludibrium. - 235.ταύτα δ' άμα χρή σπεύδειν. χρή ημάς σπεύδειν ταύτα, τούτο. άμα ,
oportet hoc properari, parari, pariter αι utroque. - 236. αϊκό όφελός τι γενώμεθα. an,
h. e. ut, prodesse aliquo modo possimus sc. ad fortunam pugnæ in alteram partem
inclinandam. - 237. συμφερτή δ' ά . Verborum sententia est ac si oratio plena hec
essetν : ανδρών,
ν
και μάλα λυγρών, αρετή γίνεται, εάν συμφερτη ή. h. e . εάν οι άνδρες συμφέ
ξωσι αυτή . Est etiam imbellium hominum virtus aliqua, si modo illa à pluribus
conjunctim adhibeatur . Disertus locus est, si in concretum mutaveris : άνδρες και
ήν 'Ενδυμίωνος. “Ος ακούσιον φόνον δρά- στάμεθα. ] Δυνάμεθα, εμπείρως έχομεν.
σας, έφυγεν εις την απ' αυτού προσαγο- 224. "Ισχει.] Επέχει. Ακήριον.] ' Α
ρευθείσαν Αιτωλίαν, κακεί τεκνούται ψυχοποιόν. 225. 'Ανδύεται.] Αναδύε
Πλευρώνα. Αφ' ου η εν Αιτωλία πόλις ται. 226. Μέλλει.] "Έοικε. 228. Με
Πλευρών εκλήθη . Τούτου δε γίγνονται νεδήϊος. ] “Υπομονητικός εν τη μάχη.
δύο παίδες, Κούρης και Καλυδών. 'Αφ' 233. Μέλπηθρα .] 'Εμπαίγματα , παί
ών άλλαι δύο πόλεις εν Αιτωλία προση- γνια. Ειώθασι γάρ οι κύνες κορεσθέντες
γορεύθησαν. 219. Πού τοι απειλεί.] τοϊς λειψάνοις έμπαιζειν. λέων δε το πάν
Λείπει το εισίν. έπειτα από άλλης δια- εσθίει . 236. Σπεύδειν. ] Κακοπαθεϊν ,
νοίας, Ούχονται τας Τρασίν απείλεον υίες ενεργείν. 237. Συμφερτή δ ' αρετή πέ
'Αχαιών. 222. “ Όσσον έγωγε Γιγνώ- λει ανδρών και μάλα λυγρών.] Αντί
σκω.] “Όσον εγώ γνωριζω. 223. 'Επι- τού, συμφορητή. Το δε όλον και η των
LIB . XIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ν . 238251 , 21
νωϊ δε και κ’ αγαθοίσιν επισταίμεσθα μάχεσθαι.

Ως ειπών, ο μεν αύτις έβη θεός αμπόνον ανδρών
Ιδομενεύς δ' ότε δη κλισίην ευτυκτον έκανε, 240
δύσετο τεύχεα καλά περί χροί, γέντο δε δούρες
βη δε μεν αστεροπή εναλίγκιος, ήν τε Κρονίων
χειρί λαβών ετίναξεν απ' αιγλήεντος Ολύμπου,
δεικνυς σημα βροτοίσιν, αρίζηλοι δε οι αυγαί
ως του χαλκός έλαμπε περί στήθεσσι θέοντος . 245
Μηριόνης δ' άρα οι, θεράπων εύς, αντεβόλησεν ,
εγγυς έτι κλισίης μετά γαρ δόρυ χάλκεον ήει
οισόμενος τον δε προσέφη σθένος Ιδομενηος :
Μηριόνη, Μόλου υιε, πόδας ταχύ, φίλταθ' εταίρων,
τίπτ ’ ήλθες πόλεμόν τε λιπών και δηϊοτητακαι 250
ηε τι βέβληαι, βέλεος δε σε τείρει άκωκή και
239. Γειπών . 244. δε Foι. 246. άρα Foι .
μάλα λυγροί, άνανδροι, δειλοί, γίνονται ανδρείοι, faciunt que viri fortes, ει συμφέρουσι την
ανδρείαν. Videtur sic in altero membro vi oppositi esse supplendum : νωι δε, at nos
duo conjunctα υirtute usi , cum simus viri fortes , αγαθοί όντες , επισταίμεθα κς μά
χεσθαι και αγαθοίς , etiam cum viris fortibus poterimus (adeoque audebimus ) com
gredi..
239—329. In Idomeneum in pugnam redeuntem incidit Meriones ad hastam e
tentorio petendam profectus; hasta recepta Meriones eum comitatur ; procedunt
uterqne versus sinistram castrorum partem . Notabilis hic locus propter miram lo
quacitatem Idomenei, ad nostros sensus parum jucundam . Defendas tamen sive ad
artem poetæ hæc referendo, ut senilem facundiam adumbret , sive ut interponat ea
ad varianda rerum narrandarum genera, ne fastidium faciat continua pugnæ nar
ratio ; sive ut omnino ex antiquitatis sensu et judicio hæc esse judicanda contendas.
239. αμπόνον, ανά την μάχην. - 242. Incessit totus fulgens armis ex ere polito.
Comparatio petita a fulmine, quod Jupiter vibrat, εσίναξε,pro τινάσσει, frequens no
stro, ut sup. A. 65, 66. At nunc accedit, quod idem fulmen est oñuece Bpotoñón. scilicet
quod missum est inexpectato, et est fulmen grave et terribile, ut H. 478. sq. unde
subjectum agisnao.. cf. K. 5. sq. Itaque et supra in media pugna, cum ter tonaret,
Jupiter tonuit σημα τιθείς Τρώεσσι, μάχης έτεραλκία νίκην, Θ . 170, 171. - 246. Μηριόνης
δ' άρα. « Meriones autem ut dictum est.” Clarke. Quod alienum ab h. 1. Supra
167. dictum erat , Merionem pugna excessisse ad hastam e castris petendam : άρα est
on, utique. sane. Ιdem Clarke nunc demum querit , quis θεράπων sit . Vid . notam ad
Ζ . 18.-251 . ηε τι βέβληαι, κατά μέρος τι σώματος . nisi est simpliciter, forte : ηε πω :
δειλών και ανάνδρων και μάλα λυγρών 'Αμπόνον. ] Επί τον πόλεμον . 242. 'Ε
δύναμις, εις ταυτό συνελθούσα, αρετήν ναλίγκιος. ] “Ομοιος. 243. Αιγλήεντος. ]
γεννά . ουδεμία πρόφασις λείπει τους άν- Λαμπρού. 244. 'Αρίζηλοι. ] Μεγάλως
δρείοις, είγε και δειλοί αλλήλοις συνιόν- έκδηλοι. 247. Μετά γάρ δόρυ χάλκεον
τες, ενάρετα δρώσι, και μάλα λυγρών ήει Οισόμενος .] Απήει γάρ δόρυ κομίσων.
ανδρών συμφερτή γίγνεται αρετής πόσω 249. Μηριόνη, Μόλου υιέ, πόδας ταχύ ,
μάλλον , ότε και αγαθοίς ήμεϊς δυνάμεθα φίλταθ' εταίρων. ] Δι' ενός στίχου και
μάχεσθαι ; 238. Nώ δε και κ’ αγα- της συγγενείας υπέμνησε, και την των
θοίσιν επιστάμεθα μάχεσθαι. ] Ημείς ποδών ρώμην εμαρτύρησε, και το υπερ
δε και ανδρείοις δυνάμεθα μάχεσθαι. βάλλον αυτού της φιλοστοργίας ενεδείξα
'Επιστάμεθα γάρ , το δυνάμεθα . 239. το . 25 1. Hέ τι βέβληαι.] " Η τετρώ
22 ΙΛΙΑΔΟΣ Ν. 252-271. LIB . XIII .
ηε τευ αγγελίης μετ' έμ ήλυθεςκαι ουδε τοι αυτος

ήσθαι ένα κλισίησι λιλαίομαι, άλλα μάχεσθαι.
Τον δ' αυ Μηριόνης πεπνυμένος άντίον ηύδα
Ιδομενεύ, Κρητων βουληφόρε χαλκοχιτώνων, 255
έρχομαι, εί τι τοι έγχος ένα κλισίησι λέλειπται,

οισόμενος το νυ γαρ κατεάξαμεν, ο πρίν έχεσκον,
ασπίδα Δηϊφόβοιο βαλών υπερηνορέοντος.
Τον δ' αυ τ' 'Ιδομενεύς, Κρητών άγος, άντίον ηύδα
δούρατά γ, αϊκ' εθέλησθα, και εν, και είκοσι δήεις, 260
εσταότ' εν κλισίηπρος ενώπια παμφανόωντα,
Τρώϊα, τα κταμένων αποαίνομαι" ου γαρ οίω
ανδρών δυσμενέων εκας ιστάμενος πολεμίζειν.
τω μοι δούρατά τ' έστι , και ασπίδες ομφαλόεσσαι,
και κόρυθες, και θώρηκες λαμπρόν γανόωντες. 265
Τον δ' αυ Μηριόνης πεπνυμένος άντίον ηύδα
και του εμοί παρά τε κλισίη και νη μελαίνη
πόλλ' έναρα Τρώων" αλλ' ου σχεδόν έστιν ελέσθαι.
ουδε γαρ ουδ' εμέ φημι λελασμένον έμμεναι άλκης ,
αλλα μετα πρώτοισι μάχην ανα κυδιάνειραν 270
ίσταμαι , οππότε νεικος ορώρηται πολέμοιο.

25 2. νulg. ουδέ τι αυτός . 257. κατεψάξαμεν. 26ο. και Fείκοσι
vel και έFείκοσι. 263. Fεκάς . 264. νulg . δούρατά έστι. 1
δέ τευ αγγελίης. ή αγγελίης τινος ένεκα ήλθες μετ' εμέ; sc . ad revocandum Idomeneum
in pugnam . - 253. At et ipse sponte mea propero reditum in aciem . (sup. 162. ) —
256. εί τι τοι έγχος. accipitur τοι, tibi. Ita Meriones statim ad Idomenei tentorium
tendebat. Potest tamen , et sic Koeppen acceperat, toi esse utique : nam Meriones
videtur ad suum tentorium pergere voluisse ; ut évà racoinov sit, in meo . At Idome
neus copiam hastarum sibi superesse profatus, ut ex iis seligat hastam , invitare eum
videtur. Meriones, etsi 467. nec sibi deesse earum copiam præfatus, Idomenei be
nefcium usurpat.-257. κατεάξαμεν - έχεσκον βαλών. enallage numeri notabilis. 26ο.
non accipiendum est : possis hastas XXI. numero habere; sed, poteris inde petere,
seu unam, seu viginti hastas requiras. - 261 . προς ενώπια παμφανόωντα . paries qui lu 2
cem excipit, anterior, sive in vestibulo, sive in ipso dácti luce per fores admissa.
Dictum ad Θ . 435. - 263 . ait se esse αγχέμαχον. - 265 . θωρηκες λαμπρόν γανόωντες.
στίλβοντες. γαναν nunc renidere. ut μειδιών. γελάν.
266—274. Meriones, non quod sibi ipsi desint hastæ , sed quod tentorium longius
absit, adduci se ait, ut ex Idomenei tentorio statim hastam petat. - 269. λελασμένον
αλκής, qui non habet, qui caret : ut contra μνάσθαι αρετής, habere. - 271 . νεΐκος πολί
σαι τι μέρος του σώματος. 25 2. Hέ Και εν τη Θ ούτως" "Αρματα δ ' έκλινεν
του αγγελίης μετ' εμ’ ήλυθες.] "Η περί προς ενώπια παμφανόωντα. 262. Kτα
τινος άγγελείας προς εμέ παραγέγονας. μένων.] 'Αναιρουμένων. Αποαίνομαι. ]
257. Το νυ γάρ.] Εκείνο γάρ δή. Αφαιρούμαι. 263. “Εκάς.] Μακράν,
26ο. Δήεις.] Ευρήσεις. 26ι . Ενώπια .] πόρρω. 265. Γανόωντες.] Λαμπρυνό
Οι εναντίοι κατά τας εισόδους τοίχοι. μενοι, στίλβοντες. 267. Καί τοι έμοί.]
“Ιν' ή, δούρατα παμφανόωντα δηλονότι. Και εμοί δή. 268. 'Αλλ' ου σχεδόν έ
LIB . XIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ν . 272 --- 286. 23
άλλον που τινα μάλλον 'Αχαιων χαλκοχιτώνων

λήθω μαρνάμενος, σε δε ίδμεναι αυτόν δίω.
Τον δ' αύτ' 'Ιδομενεύς, Κρητων αγος, αντίον ηύδα:
οίδ ' αρετήν οιός εσσι · τί σε χρη ταύτα λέγεσθαι και 275
ει γαρ νυν παρα νηυσι λεγοίμεθα πάντες άριστοι
ές λόχον, ένθα μάλιστ' αρετή διαείδεται ανδρών,
ένθ ό τε δειλός ανήρ, ός τ' άλκιμος , εξεφαάνθης
του μεν γάρ τε κακου τρέπεται χρώς άλλυδις άλλη
ουδε οι άτρέμας ήσθαι ερητύετ' εν φρεσί θυμος, 280
αλλα μετοκλάζει, και επ' αμφοτέρους πόδας ίζει

ν δε τεοι
εΚηρας κραδίη
oίoμέν μεγάλοςα dστέρνο
ω πάταγ ισι πατάσσει,
τε γίνετ ' οδόντων :
του δ αγαθού ούτ' αρ τρέπεται χρώς , ούτε τι λίην
ταρβεϊ, επειδαν πρώτον έσίζηται λόχον ανδρών , 285
αραται δε τάχιστα μιγώμεναι εν δαι λυγρή
273. σε δέ Fίδμεναι . 274. Vulg . τον δ' αυ Ι. 275. Foυδ' .
277. διαεί δεται. 28ο . ουδέ Foι. 282. εν δε τε Foι .
μοιο, φυλόφιδος, έριδος, pro μάχη εγείρεται. - 273 . σε δε, quia tanquam θεράπων ad ejus
latus pugnare solet.
274–294. Idomeneus, ne diffidere videatur Merionis virtuti, aberrat in longum
sermonem , probatam eam esse et in insidiis et in acie .
276. Nolim jungere(cum Sch. br. ) λεγοίμεθα παρά νηυσίν, sed πάντες άριστοι παρά νηυσί.
277—286. Insidiis, tã aóxw, virtus viri, judicio priscæ ætatis, velmaximespectari so
let . ν. A. 227, 8.-διαείδεται,perspicitur, cognoscitur. φαίνεται, γνωρίζεται. mox εξεφαάνθη.
-
-279. άλλυδις άλλη, pro άλλοτε άλλως, ut Eustath. - 28ο, 281. ουδέ οι άτρέμας ήσθαι
mutat ille subinde statum corporispræ anxietate, subsidens substratis cruribus, mo
do in hoc modo in illud genu inclinatus. ουδε θυμός ερητύεται οι εν Φρεσί, non constat
mens, non tranquilla manet, (sed in varias partes incerta rapitur ) ( ώστε) ήσθαι άτρέ
uas, ita ut sede sua se contineat quietum . Alias oix ignoústao dopos irascentium , uti
sup. 1. 458—281. Metoxăázs, alternis genua mutando subsidit. modo uni, modó al
teri calci insidet ; ominatur mortem , oletas uñgas contra vir fortis in statu corporis,
etsi molesto , perseverat constanter. - 285 . επειδαν πρώτον. ex quo semel. cum primum.
στιν ελέσθαι.] 'Αλλ' ουκ έστι μοι έγ- μα. 28ο. 'Έρητύεται.] Κατέχεται .
γύς ώστε λαβείν. 275. Τί σε χρή 281. Μετοκλάζει.] Μετακαθίζει επ'
ταύτα λέγεσθαι.] Οίον, ου χρή σε αμφοτέρους πόδας. 'Οκλάξ γάρ έστι το,
περί τούτων λέγειν τί. 276. Ει γάρ επί γόνυ. “Ο έστιν, έγκλίνει τα γό
δη παρά νηυσι λεγοίμεθα.] Το εξής : νατα , δια δειλίαν μετακαθίζων. 282 .
ει γάρ νύν παρά νηυσι λεγοίμεθα εις Πατάσσει. ] Κτυπεί, ή, κινείται μείζονι
λόχον, ουδέ κεν ένθα τεόν μένος. Τα παλμό από το πολλού φόβου. 283 .
δε λοιπά διαμέσου, προς το, δυσυπο- Κήρας oίoμένω.] Θάνατον προσδοκώντι.
μόνητον είναι και τους άνδρειοτάτους Πάταγος.] Κτύπος . 285. Ταρβεϊ. ] Φο
την ενέδραν. Λεγοίμεθα.] Καταριθ- βείται. Επειδάν πρώτον έσίζηται λόχον
μοίμεθα. 277. Διαείδεται.] Δείκνυ- ανδρών.] Επ' άν άπαξ καθεσθή εν τη
ται, φαίνεται. 279. Τρέπεται.] Με- ενέδρα των ανδρών. 286. ' Αράται δε
τατρέπεται, μεταβάλλεται. "Αλλυδις τάχιστα μιγώμεναι έν δαι λυγρή.] Εύ
άλλη.] 'Απ' άλλου εις άλλο κατάστη- χεται δε και γενναίος ανήρ την ταχίστην
24 ΙΛΙΑΔΟΣ Ν. 287-302. LIB . XIII .
ουδέ κεν ένθα τεόν γε μένος και χείρας όνοιτο

ει περ γάρ κε βλείο πονεύμενος, ήε τυπείης,
ουκ αν εν αυχέν όπισθε πέσοι βέλος, ουδ' ενί νώτα,
αλλά κεν η στέρνων, ή νηδύος αντιάσειε , 290
πρόσσω ιεμένοιο, μετα προμάχων οαριστών.
αλλ' άγε , μηκέτι ταύτα λεγόμεθα , νηπύτιοι ώς,
εσταότες, μή που τις υπερφιάλως νεμεσήση
αλλά σύ γε κλισίηνδε κιών έλευ βριμον έγχος.
" Ως φάτο: Μηριόνης δε , θοώ ατάλαντος" Αρηϊ, 295
καρπαλίμως κλισίηθεν ανείλετο χάλκεον έγχος,
βηδε μετ' 'Iδομενέα, μέγα πτολέμοιο μεμηλώς.
οιος δε βρoτoλoιγος "Αρης πόλεμόνδε μέτεισι,
τω δε Φόβος, φίλος υιός , άμα Κρατερός και αταρβης
έσπετο, όστ' εφόβησε ταλάφρονα περ πολεμιστής 300
τω μεν άρ' εκ Θράκης Εφύρους μετα θωρήσσεσθον,
ήε μετα Φλέγυας μεγαλήτορας" ουδ άρα τωγε
291. Γιεμένοιο. 30ο. f. έσπεται, όστε φόβησε.
nt sepe. Sch . br. επάν άπαξ καθεσθή εν τη ενέδρα, ίζηται είς λόχον. - 287. ουκ όνοιτο. Sc.
τις . ου μέμφοιτο,immo vero, unusquisque probet, miretur. ut etiam Od. Θ. 239, 240.
όνoσθαι, pro elevare, vilipendere, pro nihilo habere, Ι . 55. Οd. P. 378. ή όνoσαι. Cf. sup.
ad Δ. 539. - 288. βλείο πονεύμενος. βληθείης μαχόμενος. - 289. non inhonesto vulnere
percussus eris ; sed - 290 . αdverso vulnere . το βέλος αντιάσεις στέρνων,-291 . μετά προ
páxwv óagiotúv. in conflictu, congressu eorum qui ante primam aciem pugnant. ut
ομιλεϊν, όμιλος, ομιλία , de pugna dicitur : sic et βαρος . Sic fere congressus. - 293. υπερ
φιάλω;, inique, aut simpliciter , admodum .
295—305. Idomeneus cum Merione in pugnam procedit. Res egregie ornata com
paratione Martis cum Terrore in pugnam prodeuntis. - 297. μέγα πτολέμοιο μεμηλώς .
toto animo in pugnam intentus, de pugna sollicitus. Sic E. 7ο8. πλούτοιο μεμηλώς.
299. Φόβος Martis f . V. ad O. 119. - ός τ' εφόβησε, φοβεϊ, terrendo in fugam conjicit.
3οί,2.'Εφύρους μέτα - ήε μετά φλέγυας. ( Sunt et Φλίγυες ,et Φλεγύαι) Comparationem
constituit incessus Martis qualis procedit Mars cum Phobo, talis Idomeneus cum
συμβαλείν τοϊς πολεμίοις. Δαι λυγρή.] γάλως. 297. Μέγα πτολέμοιο μεμη
Τη χαλεπή μάχη . 287. Ουδέ κεν ένθα λώς.] Μεγάλως του πολέμου επιμέλειαν
τεόν γε μένος και χείρας όνοιτο.] Ουδ' και φροντίδα ποιούμενος. 298. Πόλε
αν ενταύθά τις καταμέμψοιτό σου την μόνδε μέτεισιν .] Εις τον πόλεμον παρα
δύναμιν και την προθυμίαν. 288. Βλείο. ] γίγνεται. 299. ' Αταρβής. ] "Αφοβος.
Βληθείης. Πονεύμενος.] Ενεργών, πολε- 30ο. Ταλάφρονα. ] Καρτερικών και υπο
μών. Τυπείης. ] 'Εκ χειρός τρωθείης. μονητικόν φρόνημα έχοντα . ανδρείον.
29ο. Στέρνων. ] Στηθών. Νηδύος.] Της 301. 'Έφύρους.] Επί τους 'Έφυραίους
γαστρός. Αντιάσειεν.] 'Απαντήσοι, έλ- πάλαι καλουμένους. νύν δε Κραννωνίους.
θοι. 291. Πρόσσω δεμένοιο.] "Έμπρο- Ιστέον δε, ότι 'Εφύραι εισί τέσσαρες.
σθεν ορμώντος. Μετά προμάχων οαρι- μία μεν η κατά Θεσσαλίαν. δευτέρα δε
στύν.] Εν τη των πρωταγωνιστών όμι- ή κατά την Ήπειρον. τρίτη δε ή της
λία και συναναστροφή. 292. Λεγώ- "Ήλιδος. και τετάρτη η νυν καλουμένη
μεθα.] Διαλεγώμεθα , ομιλώμεν. Νη- Κόρινθος. Νύν ούν λέγει τους καλουμέν
πύτιοι ώς. ] Ως νήπιοι , και άφρονες , ους Κραννωνίους εν Θεσσαλία. ως 'Απολ
293. “Υπερφιάλως.] “Υπερηφάνως, με- λόδωρος ιστορεί. 302. Φλέγυας.] Τους
έκλυον αμφοτέρων, ετέροισι δε κύδος έδωκαν:

τοιοι Μηριόνης τε και Ιδομενεύς, άγοί ανδρών,
ηισαν ες πόλεμον, κεκορυθμένοι αίθοπι χαλκώ. 305
τον και Μηριόνης πρότερος προς μύθον έειπε:
Δευκαλίδη, πη τ’ άρ μέμονας καταδύναι όμιλον και
η επί δεξιόφι παντός στρατού, η ανα μέσσους ,
η επ' αριστερόφιν και έπει ούπoθι έλπομαι ούτω
δεύεσθαι πολέμοιο καρηκομόωντας Αχαιούς. 310
Τον δ' αύτ' 'Ιδομενεύς, Κρητών άγος , άντίον ηύδα:
νηυσι μεν εν μέσσησιν αμύνειν εισί και άλλοι,
Αίαντές τε δύω, Τεύκρός θ', ός άριστος Αχαιών
τοξοσύνη, αγαθος δε και εν σταδιη υσμίνη
μιν άδην ελόωσι και έσσύμενον πολέμοιο , 315
3ο6. Γειπε. 309. οϋποθι Fέλπομαι .
Merione. Reliqua ad ornatum faciunt. Perpetua Martis sedes Thracia, quam tum
inhabitabant barbari bellicosi. Procedunt illi, dum pugna committenda est, quam ad
certum genus revocavit; est pugna Ephyrorum aut Phlegyarum : adfuturi illi et
auxiliaturi sunt alterutri parti. Valet et hoc ad ornatum , quod nondum constitutum
apud se habent Mars et Terror, utri aciei victoriam parent: id quod ad pugnæ initia
spectat. Debet autem poeta agere de bello inter Ephyros et Phlegyas, finitimos po
pulos Thessaliæ , moto ; nam subjicit, utrinque invocatum Martem ad pugnam proce
dere. - 303. έκλυον pro κλύουσιν, αλλά διδόασι νίκην τοίς ετέροις, etsi utrinφue invocatus
Mars alterutri tantum victoriam largitur.
306–329. Deliberatione inter Merionen et Idomeneum facta, in quam pugnæ
partem procedant, tandem ad lævam castrorum partem proficiscuntur. De hac col.
loquentium facundia monitum sup. ad 239. Quod autem dramatice, per sermones ,
hæc exponit, in eo poetæ laus cernitur.
308 , 9. επί δεξιόφινpro επί το δεξιόν. et επί το αριστερόν. - 309, 31ο. επει ούπoθι. quan
doquidem in nulla alia aciei parte puto tam inferiores esse pugnando Achivos , δεύεσθαι
(cf. ad Ρ . 142. ) κατά του πολέμοιο, εν τω πολεμίζειν, μάχεσθαι, quam in leva. nam hic
Hector in castra irruperat et pugnabat ; ibique Ajaces stabant : ut patet vs. 46. 80.
ad eosque confluxerant alii e principibus 83. sqq. Repete animo locorum situm ex K.
ΙΙ2, 3. Μ . 18. et al . et vide Excurs. de τειχομαχία .
312. εν μέσσησι νηυσι, in mediis castris, ante naves, seu inter vallum et naves , quo
Hector pervenerat, ex quo in castra irruperat : Occurrerant et Ajaces cum Teucro
et principibus aliis, ut modo dixi. Ab hoc loco versus lævam castrorum partem
pergit Idomeneus, qua maxime urgebantur Achivi. - 314. έν σταδίη υσμίνη, μάχη,
pugna stataria , in qua hastæ usus est. - 315. oſ μιν ελόωσιν (ές) άδην, εις κόρον, πολέμοιο,
έν Φωκίδι αθέους Γορτυνίους καλουμένους. αυτα δεδομένην. δι' ης κατέθελγε και
οι ενέπρησαν τον εν Δελφούς ναός του Α . τους λίθους , ώστε και προς την τειχοδο
πόλλωνος . ' Ηε μετά Φλέγγυας μεγαλή- μίαν αυτομάτως επέρχεσθαι. Τούτων μεν
τορας.] Φλέγυες , Γόρτυναν κατοικούντες, ούν ζώντων, ουδέν οι Φλέγνες τους ΘΘη
παρανομώτατον και ληστρικόν διήγoν βί- βαίους ηδύναντο διαθεϊναι κακόν. α
ον, και κατατρέχοντες τους περιοίκους, νόντων δε αυτών, επελθόντες, συν Ευρυ
χαλεπώς ήδίκουν. Θηβαίοι δε, πλησιό- μάχο τη βασιλεί τάς Θήβας είλον.
χωροι όντες, έδεδοίκεισαν και μέχρι πολ- Πλείονα δε τολμώντες αδικήματα , κατά
λού, ει μη 'Αμφίων και Ζήθος, οι Διός Διός προαίρεσιν, υπό 'Απόλλωνος διεφθάρ
και 'Αντιόπης, ετείχισαν τας Θήβας. ησαν, ως ιστορεί Φερεκύδης. 31ο. Δεύ
Είχε γαρ 'Αμφίων λύραν , παρά μουσών εσθαι .] Προσδείσθαι. 315. "Αδην ελό
VOL . II . E
"Εκτορα Πριαμίδην, και ει μάλα καρτερός εστιν. .
από οι εσσείται, μάλα περ μεμαώτι μάχεσθαι,

κείνων νικήσαντι μένος και χείρας αάπτους ,
νηας ενιπροσαι, ότε μη αυτός γε Κρονίων
εμβάλοι αιθόμενον δαλον νήεσσι θοησιν 320
ανδρι δε κ' ουκ είξειε μέγας Τελαμώνιος Αίας ,
ός θνητός τ' είη , και έδοι Δημήτερος ακτής, 5
χαλκώ τε ρηκτος , μεγάλοισί τε χερμαδίοισιν

ουδ' αν 'Αχιλληϊ ρηξήνοριχωρήσειεν ,
5/
νγ αυτοσταδίη ποσί δ ούπως έστιν ερίζειν. 325
νωϊν δ' ώδ' επ ' αριστερόέχε στρατού, όφρα τάχιστα

είδομεν, ήε το εύχος ορέξομεν, ε τις ημίν.
" Ως φάτο Μηριόνης δε, θοώ ατάλαντος " Αρης,
ήρα μεν, όφρ αφίκοντο κατά στρατόν, ή μιν ανώγει. BE
οι δ', ως Ιδομενηα ίδoν, φλογί είκελον αλκην, 330

αυτόν και θεράποντα συν έντεσι δαιδαλέοισι,
κεκλόμενοι καθ' όμιλον επ' αυτώ πάντες έβησαν
317. αιπύ Foι . 327. Fείδομεν.
33ο. Ιδομενηα Είδρν , φλογή Fείκελον.
και (καίπερ) εσσύμενον. Ut nunc legitur, verba sic, ut feci , sunt jungenda. φui illum
adducant ad tædium pugnandi, fatigent et ad incitas redigant, etsi locúpavov (Tonéjou
Évsxc) ruentem ad pugnandum . Nam multo minus cum usu verborum convenit, ut
ελών sit fugare, agitare, vel κλονεϊν ,qui illum satis, (κατ') άδην, repellant , reprimant.
Alter locus similis T. 423. add. Od. E. 290.-322, 3. qui mortalis sit et vulnerari
possit. - 325 . ποσί δ' ούπως etsi ei cedat pedum velocitate. 8. cui solo cursu inferior
est ; nam est ποδώκης 'Αχιλλεύς. spectabatur autem pedum velocitas in procurrendo
ante ordines, inter promachos, ad incurrendum , ad repetendam hastam jactam , in
persequendo hoste. - 326. νωϊνδ' ώδ' επ ' αριστερά στρατού έχε. tende hic ad levam
nostri, ημών, (κατά του ) στρατού, aut, quod malim : tende mihi, ημίν, adlevam castro
rum . est enim νιν casus secundus et tertius . έχειν, pro ορμάσθαι, ιέναι. - 329. ή μιν
ανώγει scil. ιέναι, έχειν.
330—383. Profectus Idomeneus cum Merione versus sinistram , pugnat acerrime
ab ea parte. Persequitur eam pugnam poeta usque ad vs. 673. ubi ad Hectorem redit. 2
Narratur primo pugna ipsa , Jovisque et Neptuni interventus ; tum a vs. 361-383 .
Othryonei cædes per Idomeneum facta.
33ο. οι δ' ώς . sunt Trojani. φλογί είκελον αλκήν, non nunc dictum, ut vs. 245. et
v. C. de Hectore P. 88. propter armorum coruscationem ; adjectum enim est åaxhvo
sed de virtute, motu etimpetu pugnantis ; solent hæc comparari cum igni late pro
xima vastante ; ut in illo : ως οι μεν μάραντο δέμα ; πυρός αιθομένοιο. - 332. κεκλόμενοι
ωσιν .] Εις κόρον έλωσιν. ό έστι , πολέμου και άλούμενος , άρτος γίγνεται. 323.
κορεσθήναι ποιήσωσιν. 317. Αιπύ.] Χαλκώ τε ρηκτός.] Σιδηρότρωτος. 324 .
Μέγα, φοβερόν. Έσσείται. ] Γενήσεται. Ρηξήνορι .] ' Ανδρεία. Παρά το ρέζειν.
320. Δαλόν.] Δαυλόν, κεκαυμένον ξύ- Χωρήσειε .] Παραχωρήσειεν. 325. "Έν
λον . 322. "Εδοι. ] Εσθίου. Δημήτερος και αυτοσταδίη. ] ' Εν τη συστάδην μάχη.
ακτήν. ] Τον σίτον. επει κατασσόμενος, 327. Eίδομεν.] Αντί του , ίδωμεν. θεα
των δ' ομον ίστατο νεΐκος, επί πρύμνησι νέεσσιν.

ως δ' όθ' υπο λιγέων ανέμων σπερχωσιν άελλαι
ήματι τω , ότε τε πλείστη κόνις αμφί κελεύθους , 335
οι τ’ άμυδις κονίης μεγάλης ιστασιν ομίχλης
ως άρα των ομόσ’ ήλθε μάχη, μέμασαν δ' ενί θυμώ
αλλήλους καθ' όμιλον εναιρέμεν οξεί χαλκώ
έφριξε δε μάχη φθισίμβροτος εγχείηση
μακρής, ας είχον ταμεσίχροας· όσσε δ' άμερδεν 340
αυγη χαλκείη κορύθων από λαμπoμενάων,
θωρηκων τε νεοσμήκτων, σακέων τε φαεινών ,
ερχομένων άμυδις μάλα κε θρασυκάρδιος είη,
ος τότε γηθήσειεν ιδών πόνον , ουδ' ακάχοιτο.
Τώ δ', αμφις φρονέoντε, δύω Κρόνου υιε κραταιώ 345
ανδράσιν ηρώεσσι τετεύχετον άλγεα λυγρά.
Ζευς μεν άρα Τρώεσσι και "Εκτορι βούλετο νίκην,
κυδαίνων 'Αχιλήα πόδας ταχύν· ου δ' όγε πάμπαν
ήθελε λαόν ολέσθαι 'Αχαιϊκών Ιλιόθι πρό
344. γηθήσειε Ειδών. 349. 'Αχαιϊκόν Fιλιόθι πρό. fuit 'Αχαιών.
καθ' όμιλον. mutuo se cohortando in pugna in eum irruerunt cuncti. – 333. επί πρύ
μνησι νέεσσι. in intervallo inter vallum et naves ; ante naves , quarum puppes in ter
ram spectabant. 334. 337. Utraque acies invicem miscentur sic, ut procellæ per
ventos coguntur in turbinem , ita ut nubem pulveris erigant. Quod vs. 335, 6. pulvis
concitatur, non comparationem facit, sed ad comparationem ornandam adjectum puta.
origzwory vel, concitant pulverem , vel, quod malim , se ,h. e. ruunt. ingruunt. — 336.
οίτ
' sc . άνεμοι. - 337. ώς άρα των ομόσ' ήλθε μάχη, sic horum confictus fiebat ; talis
erat: ώς ούτοι ήλθον ομόσε, συνήλθον, μαχόμενοι μέμασαν δ' εν θυμώ , et toto animo rue
bant in cædes mutuas. cum hoc arte conjuncta sunt seqq. et, quæ post ea, quæ ad
ornandam et declarandam rem interposita sunt, finem faciunt, vs. 343 , 4. pána xs
θρασυκάρδιος εΐη - propter has cedes et vulnera ferocissimus quisque animo Commotus
fuisset pugne adspectu. - 343. έρχομένων άμυδις, συνελθόντων. μάλα κε θρασυκάρδιος είη .
debet esse animo duro, inhumano, atroce, ut is adspectu vulnerum et cædium non
cohorruisset ; posuit generalius : úxáxoto. proprie enim talis aspectus movet hor
Γore et miseratione : ακαχέσθαι, λυπείσθαι , inf. 352. άχθεσθαι.
345. τω δ', άμφις Φρονέoντε, diversas partes tuentes. Alias νόσφι φρονείν. Oppositum
est ομοφρονείν. – 346. τετεύχετον άλγεα λυγρά· έτευχον illi, pararunt mala faeda, νulnera
et caedes , pugnantibus. - 347. Ζεύς μεν άρα Τρώεσσι. Disertius nunc Jovis consilium
σώμεθα . Hέ τω.] *Η τινί. ' Ορέξομεν.] 340. Ταμεσίχροας.] Τμητικές του χρω
Παράσχωμεν. 333. “Ομόν . ] “Ομοιον, τός. Παρά το, ταμώ, ρήμα . ου και μέλ
ισορρεπές. 334. Λιγέων ανέμων.] Των λων ταμέσω. "Αμερδεν.] Εστέρησεν,
κατά τον ήχον οξέων. 336. "Αμυδις.] ημαύρου . 344. Ουδ' ακάχοιτο.] Ουδε
“Ομόσε, ομού, εις τον αυτόν τόπον. λυπηθείη άν . 345. 'Αμφίς φρονέοντε.]
339. "Έφριξε δε μάχη. ] Έπυκνώθη δε Διάφορα και κεχωρισμένα φρονούντες.
η μάχη τη των δοράτων ανατάσει. δυϊκώς. 346. Τετεύχατον . ] "Ετευχον,
Φρίσσειν γάρ, το, ορθούσθαι πυκνώς. κατεσκεύαζον . 35 1. Ορόθυνεν.] Εις
E 2
άλλα Θέτιν κύδαινε και υιέα καρτερόθυμον. 350
'Αργείους δε Ποσειδάων ορόθυνε μετελθών

λάθρη, υπεξαναδυς πολιής αλός ήχθετο γάρ ρα
Τρωσιν δαμναμένους, Διϊ δε κρατερώς ενεμέσσα.
ή μαν αμφοτέροισιν ομον γένος, ήδ ' ία πάτρη,
άλλα Ζευς πρότερος γεγόνει και πλείονα ήδη. 355
τώρα και αμφαδίην μεν αλεξέμεναι αλέεινε , FE
λάθρη δ' αιεν έγειρεκατά στρατόν, ανδρί έoικώς

το δ' έριδος κρατερης και ομοιίου πολέμοιο
πειραρ, επαλλάξαντες , επ' αμφοτέροισι τάνυσσαν,
355. πλείονα Fήδη. 357. ανδρί FeFoικώς. 358. f. δμοιϊόφι πτολέμοιο .
aperitur , quam adhuc factum erat : vid. ad Α. 5. - 35ο . κύδαινε, κυδαίνειν ήθελε, dee
dignitatem vindicando, dum ulciscitur injuriam filio factam .
351, 2. Neptunus, non nunc demum εξαναδύς αλός, sed jam sup. 31. ergo redde :
Neptunus, qui eo consilio e mari emerserat, ogóðuvey 'Axalows, et retrahe huc, utfeci,
λάθρη, nam et sequitur vs. 357. λάθρη δ' αιέν έγειρε . ήχθετο γάρ ρα Τρωσιν δαμναμένους.
ήχθετο τους Αχαιούς δάμνασθαι υπό των Τρώων. « ήχθετο γάρ δα dolebat enim ut dixi.” +
Clarke. – 354. η μάν αμφοτέροισι - ία πάτρη. stirps , gens, eadem. - 355 . πλείονα ήδη.
ex antiquo sermone et populorum rudiorum , etiamnum inter eos obtinente, judicio et
usu , declaratio hæc est sollennis ætatis maturæ aut senectutis, a rerum peritia et ex
perientia, qua juvenilem ætatem antecedit ; cf. inf. T. 218, 219. 0. 449. sq. Od. B.
16. Nostra ætate præcocium ingeniorum uberior proventus contrarium usum in
vexisse videtur, ut pueri et juvenes plura sciant quam senes. Apud veteres res ita
in usum vulgarem abierat, ut etiam is, qui major natu esset fratre, iisdem verbis
declararetur, ut h. l. Jupiter.—356. Tão þce naà non ad ultima est referendum , quod
πλείονα ήδη, sed quod major natu frater erat : huic enim, ex more istarum etatum,
reverentia debetur ; adsunt huic Erinnyes, si a fratre natu minore, injuria ei fiat:
v. inf. Ο. 204.–357. λάθρη δ' αιέν ήγειρε scil. τους Αχαιούς κατά στρατόν, aut , quod
malim, ήγειρε μάχην, πόλεμον, μένος, νείκος, que fere solent adjungi. - 358, 9. Junge :
τω δε, Jupiter et Neptunus,έπετάνισσαν αμφοτέροις πείρας έριδος και πολέμου, επαλλά
ξαντες. πείρας , πέρας, τέλος , est ora funis . h. 1. pro plurali , πείρατα, aut accipe πείραρ
simpliciter pro fune. Petitum est a duobus, de manuum vi et robore certantibus,
cum tenent utrinque funem extremis partibus, oris, et alter alteri ut manu extorqueat
annituntur. Fuit hoc habitum inter lusuum genera : exemplum habemus in gemma
Musei Flor. To. II. tab. 83, 5. et alludit eo Horatius in versu ; ne funis eat retro .
Dictum jam de his ad 1. 336. Similis lusus fuit orientis, annulo utrinque manu ap
ορμήν ήγαγε. Μετελθών .] Επ' αυτούς των, έδησαν ισχυρώ δεσμώ . “ος δεσμός
παραγενόμενος. 35 2: "Ήχθετο.] Εβα- πολλούς αίτιος απωλείας εγένετο. Τέλος
ρείτο, ελυπείτο. 354. Η μάν.] "Όντως γαρ αποτίθεται αλληγορικώς, τάς έκα
δη, αληθώς δή. Ηδ ' ία. ] Το πλήρες, ήδε τέρωθεν εξοχάς επιπεπλεγμένως, μίαν
ία. ίνα ή, και μόνη. Πάτρη.] 'Εκ του μεν Τρώων, μίαν δε Ελλήνων, κατά Πο
αυτού πατρός. γένος, η πατρίς. 356. σειδώνος και Διός γνώμην , των εγκατα
'Aμφαδίην. ] Φανερώς. 358. Τω δ' έ- πεπλεγμένων κτεινομένων από των εξο
ριδος κρατερής και ομοιΐου πτολέμοιο Πεϊ- χών , των μη δυναμένων, μήτε ραγήναι,
ραρ επαλλάξαντες, επ' αμφοτέροισι τά- μήτε λυθήναι. Ταύτα ούν αλληγορεί εις
συστήναι ,
νυσσαν.] “Ο δε Ζεύς, και ο Ποσειδών, το ισόρροπον αυτών την ισχύν συ
τα πέρατα της μάχης και του πολέμου διά τας των θεών βοηθείας. 359. Πεϊ
τείναντες κατά αμφοτέρων των στρα- ραρ. ] Πέρας, τέλος. 'Επαλλάξαντες.]
άρρηκτόν τ' άλυτόν τε, το πολλών γούνατ' έλυσεν . 36ο

"Ένθα , μεσαιπόλιός περ εων, Δαναοίσι κελεύσας
Ιδομενεύς , Τρώεσσι μετάλμενος έν φόβον ώρσε"
πέφνε γαρ' Όθρυονήα, Καβησόθεν ένδον εόντα,
ός ρα νεον πολέμοιο μετα κλέος είληλούθει:
ήτεε δε Πριάμοιο θυγατρων είδος αρίστης , 365
Κασσάνδρην, ανάεδνον υπέσχετο δε μέγα έργον,
εκ Τροίης άέκοντας άπωσέμεν υίας Αχαιών:
τω δ ο γέρων Πρίαμος υπό τ' έσχετο, και κατένευσε,
δωσέμεναι· ο δε μάρναθ', υποσχεσίησι πιθήσας.
Ιδομενεύς δ' αυτοϊο τιτύσκετο δουρί φαεινώ, 370
και βάλεν ύψι βιβάντα τυχών» ουδ' ήρκεσε θώρης
χάλκεος, ον φορέεσκε" μέση δ' εν γαστέρι πηξε
δούπησε δε πεσών ο δ' επεύξατο, φώνησεν τε
'Όθρυονεύ, πέρι δη σε βροτών αινίζομ' απάντων,
ει ετεον δή πάντα τελευτήσεις , όσ ' υπέστης 375
Δαρδανίδη Πριάμω ο δ ' υπέσχετο θυγατέρα ήν.
362. νulg. Τρώεσσιν επάλμενος. 365. Fείδος. 366. ανάδεδνον - μέγα Γέργον.
367. άfέκοντας. 368. Lege τω δε γέρων . 376. θυγατέρα Fήν.
prehenso , qui in Anaglyphis Persepolitanis visitur. Ceterum comparatio cum com
parato est permixta : ut duocontendentes funem utrinque adducunt, intendunt, irah
λάξαντες , dum modo hic modo alter validius intendit : sic intendebant pugnam Jupiter
et Neptunus, ut modo Trojani modo Achivi novum robur sumerent, superiores fie
rent . Ad ornatum spectant adjecta , quod πειραρ est άρρηκτον, άλυτον, quandoquidem
pertinaciter pugnatur , nec alterutra pars de loco cedit.
361-384. Othryoneum necat Idomeneus et corpus spoliare parat.
36ι . μεσαιπόλιος qui jam sparsim mixtos habet canos. - 362. ενωρσε φόβον, ένέβαλε
φυγήν, ut Sch . br. - 363. Cabesus urbs Thracie , incerti situs. ένδον εόντα erat in domo
Priami tanquam gener futurus. ut v. C. Ο. 438. - 364. πολέμοιο μετά κλέος είληλούθει.
audita fama de bello. Sane de bello, jam per multos annos protracto, nuper famam
demum ad eum pervenisse , mirari licet ; sed in poeta , in quem in rebus ornandis
subtilitas historica non cadit , talia urgere velle ineptum esset. Potuit tamen jam
ante multos annos ei innotuisse bellum inter Achivos et Trojanos ; et tamen nuper
demum venisse Trojam , consilio hoc nunc demum capto . — 365. dí. petierat au
tem.—366. úvésdvov. sive ut ipse nulla dve daret, sive ut nulla acciperet. Antiqui
ores prius sequuntur.-369. υποσχεσίησι πιθήσας erectus spe Cassandre sibi pacte.
-37ο. (κατ') αυτοϊο τιτύσκετο. et τυχών sc. αυτού. non τυχών βιβάντα. – 374. αινίζομαι,
prædicandum esse censeo , vel prædicabo. Ceterum ferocia heroum ingenia in hac
irrisione et sarcasmo, immanitatem arguente, ad meliores mores, multo minus ad
'Επιπλέξαντες τας κήρας, και οιονεί δή- πόλεως ενδεδημηκότα. "Έστι δε πόλις
σαντες. 36ο. "Αλυτον. ] Αντί του, Θράκης . 364. Μετά κλέος είληλουθει .]
δύσλυτον. 36ι . Μεσαιπόλιος.] Ο λε- 'Επί τήν του πολέμου δόξαν παρεγεγόνει.
γόμενος σπαρτοπόλιος, και διεσπαρμέναι ει- 366. Ανάεδνον.] " Ανευ των προ γάμου
σιν αι πολιαί. ο μεσήλιξ. 362. 'Εν διδομένων δώρων. 369. Υποσχεσίτσι
φόβον ώρσεν.] Ενέβαλλε φυγήν. 363. πιθήσας.] Ταϊς υποσχέσεσι πιστεύσας .
Καβησόθεν ένδον εόντα .] Από Καβησού 371. “Υψι βιβάντα.] “Υψηλά διαβαί
και κέ τοι ημείς ταυτά γ' υποσχόμενοι τελέσαιμεν

δούμεν δ' 'Ατρείδαο θυγατρων είδος αρίστης,
"Αργεος εξαγαγόντες, όπυιέμεν" εί κε συν άμμιν
380
Ιλίου εκπέρσης εύ ναιόμενον πτολίεθρον.
αλλ' έπευ, όφρ επι νηυσι συνώμεθα ποντοπόροισιν
αμφί γάμω έπει ούτοι εεδιωται κακοί είμέν.
Ως ειπών, ποδος είλκε κατά κρατερων υσμίνης
ήρως Ιδομενεύς. τώ δ' "Ασιος ήλθεν αμύντωρ, -
πεζος πρόσθ ίππων" τω δε πνείοντε κατ' ώμων 385

αιεν έχ' ηνίοχος θεράπων· ο δε ίετο θυμώ
Ιδομενηα βαλείν ο δέ μιν φθάμενος βάλε δουρί
λαιμον υπ ' ανθερεώνα , δια προ δε χαλκός έλασσεν.
ήριπε δ', ώς ότετις δρυς ήριπεν, ή αχερωϊς,
ήε πίτυς βλωθρη, την τ’ ούρεσι τέκτονες άνδρες 390
εξέταμον πελέκεσσι νεήκεσι, νήίον είναι:
ώς και πρόσθ' ίππων και διφρου κείτο τανυσθείς ,
βεβρυχώς, κόνιος δεδραγμένος αιματοέσσης.
εκ δε οι ηνίοχος πλήγη φρένας, ας πάρος είχεν:
378. Fείδος . 38ο . Fιλίου . 382. έFεδνωται. 383. Fειπών .
386. ο δε Ρίετο . 394. εκ δε Foι. -
sapientiam meliorem , non esse exigenda , facile sentis.--- 381 . όφρα συνώμεθα αμφί γάμω , Ε
paciscamur. nam ouviertas , committuntur in unum locum et sermonem , qui pacis

cuntur ; eoque ipsi conveniunt.
383—410. Idomeneo, Othryonei corpus abstracturo, occurrit Asius, sed Idomenei
hasta transfixus cadit ; tum auriga Asii etiam cæso equos abigit Antilochus.
383. είλκεν ( εκ) ποδός. per turbam pugnantum, ut eum spoliaret. – 385. πεζός πρόσθ'
ittw . descenderat curru (v . M. 110. sq.) Asius, et equos a tergo habebat; idem ille,
qui antea curru solus invehi volebat in castra per vallum. - 388. βάλε μιν (κατα) λαι
pòs, in gutture sub mento. - 389. Asii ingentem corporis speciem memoraverat supra
Μ. 136. μέγαν "Ασιον - άχερωΐς, populus albα. η λεύκη. - 390. βλωθρή , procerα α βλώ,
βλώμι, βλώσκω, h. προβάλλω. Εst Virgilianum : se subjiciens in altum : Εcl . X. 74.
-393. βεβρυχώς, dentibus freudens. - 394. εξεπλάγη τας φρένας και ηνίοχος αυτού.–395.
proprie deb. ουκ ετόλμησεν ίππους άψ στρέψας υπαλύξαι χείρας δηΐων .
νοντα. 374. Αινίζομαι.] Έπαινώ . 381. αυτήν υπό Ηρακλέους, στεψαμένου αυτή
Συνώμεθα.] Συνθήκην ποιησώμεθα. 382. επί τη τού Κερβέρου νίκη. 39ο. Βλα
'Αμφί γάμω.] Περί γάμου. Εεδνωται.] θρή.] Μακρά . Παρά το βλώσκειν, και
Προικοδόται. 384. 'Αμύντωρ.] Βοηθός. έστι, βαίνειν. έναυξής γάρ. 391. Νε
385. Πνείοντε κατ' ώμων. ] Καταπνέ- ήκεσι.] Νεωστι ήκονημένοις. 393. Βε
οντες αυτού το μετάφρενον . 386. - βρυχώς. ] Βρυχόμενος, σπώμενος. συντρί
ετο.] Προεθυμείτο. 388. Διά προ δε βων τους οδόντας, ή δάκνων. Μεμίμηται
χαλκός έλασσε.] Διήλασε δε, ό έστι, δε το γιγνόμενον πάθος περί τους βιοθα
διεπέρασε, τον σίδηρον . 389. 'Αχερω- νατούντας. ειώθασι γάρ τους οδόντας βρύ
ίς. ] Η λεύκη, παρά το έκ τού 'Αχέρον- χειν . 394. 'Εκ δε οι ηνίοχος πλήγη
του ποταμού των καταχθονίων κομισθήναι φρένας.] Εξεπλάγη δε, και έκφρων ε
ουδ' όγε τόλμησεν, δηΐων υπό χείρας αλύξας, 395

άψ ίππους στρέψαι. τον δ' 'Αντίλοχος μενεχάρμης
δουρί μέσον περόνησε τυχών ουδ' ήρκεσε θώρηξ.
χάλκεος, ον φορέεσκε" μέση δ' εν γαστέρι πηξεν.
αυταρ όγ άσθμαίνων ευεργέος έκπεσε δίφρου:
ίππους δ''Αντίλοχος, μεγαθύμου Νέστορος υιός, 400
εξέλασε Τρώων μετ' εύκνήμιδας Αχαιούς.

Δηίφοβος δε μάλα σχεδον ήλυθεν 'Ιδομενηος ,
'Ασίου αχνύμενος, και ακόντισε δουρί φαεινώ
αλλ' ο μεν άντα ιδών ηλεύατο χάλκεον έγχος
"Ιδομενεύς: κρύφθη γαρ υπ' ασπίδι πάντοσ ' είση, 405
την άρ' όγε ρινοίσι βοών και νώροπι χαλκό
δινωτήν φορέεσκε, δύω κανόνεσσ’ αραρυϊαν
τη ύπο πώς εάλη, το δ' υπέρπτατο χάλκεον έγχος"
καρφαλέον δε οι ασπις επιθρέξαντος άυσεν
έγχεος ουδ άλιόν ρα βαρείης χειρός αφήκεν, 410
αλλ' έβαλ’ Ιππασίδην Υψήνορα , ποιμένα λαών,
ήπαρ υπό πραπίδων είθαρ δ ' υπό γούνατ' έλυσε.
Δηίφοβος δ' έκπαγλον έπεύξατο, μακρόν αύσας"
Οι μαν αύτ' άτιτος κεϊτ'"Ασιος αλλά φημί ,
εις "Αϊδός περ ιόντα πυλάρτας κρατεροϊο, 415
γηθήσειν κατα θυμόν επείρα οι ώπασα πομπόν.
Ως έφατ'· 'Αργείοισι δ' άχος γένετ' εύξαμένοιο
399. ευεργέος. 404. άντα Fιδών . 405. έFίση. 4ο8. έFάλη.
409. δε Foι. 414. αλλά Fε . 416. ρά Foι.
402—412 . Deiphobus Asii cædem ulturus hastam in Idomeneum emittit, quæ , ah
illo evitata , ferit Hypsenorem , Hippasi f. hominem aliunde non notum ; qui tamen
inter principes Pyliorum esse debuit. -- 407. την άρ δινωτήν φορέεσκε. h. e. κυκλοτερή,
rotundam simpliciter ; si ita statuas, tertii casus absolute positi sunt durius : factam
ασπίδα εκ ρινών και χαλκού praestat tamen altero modo , δινωτής ρινοίσι, rotundam factam
coriis . porro δύω κανόνεσσ’ αραρυϊαν. έχουσαν δύο κανόνας αραρότας , duabus virgis ex ere
cavo clipei prætextis, quibus insertumerat brachium ad regendum clipeum .v. sup. ad
Θ . 193. - 408. εάλη. ήλη, συνήλη, συνεστάλη, συνεστράφη. se collegit in arma . iterum
Υ. 168-278. V. ad π. 714. - 409. καρφαλέον αυσε» de certo genere soni acuti . ut Vir
gil. aridus fragor. {Topážaytos , hasta supervolante ad extremam oram clipei : ita ut
auræ percussu resonaret æs .
413—423. Deiphobo de Hypsenore cæso gloriante Antilochus Hypsenoris cæsi
γένετο και αυτού ηνίοχος. 399. Ευ- λη.] Συνεστάλη. 409. Καρφαλέον. ]
εργέος. ] Επιμελώς κατεσκευασμένου. Ξηρόν. "Οθεν και ο καρπός, και το κάρ
403. 'Ασίου αχνύμενος.] “Υπέρ 'Ασίου φος. Επιθρέξαντος.] 'Επιψαύσαντος, ή
λελυπημένος. 407. Δινωτήν. ] Εύ περι- επελθόντος. " Αϋσεν.] "Ήχησε. 414.
δεδινημένην, και κυκλοτερή. 4ο8 . Εά- "Ατιτος.] 'Ατιμώρητος. 415. Πυλάρ
'Αντιλόχω δε μάλιστα δαίφρoνι θυμον όρινεν

αλλ' ουδ', αχνύμενός περ, εου αμέλησεν εταίρου,
αλλά θέων περίβη, και οι σάκος αμφεκάλυψε. 420
τον μεν έπειθ' υποδύντε δύω ερίερες εταίροι,

Μηκιστεύς , 'Εχίοιο πάϊς , και διος 'Aλάστωρ,
νηας επί γλαφυρας φερέτην, βαρέα στενάχοντε.
Ιδομενεύς δ ου ληγε μένος μέγα" ίετο δ' αιει
ηε τινα Τρώων έρεβεννη νυκτί καλύψαι, 425
ή αυτός δουπησαι, αμύνων λοιγον'Αχαιούς.
ένθ Αίσυήταο Διοτρεφέος φίλονυιόν
ήρω 'Αλκάθοον' - γαμβρος δ' ήν'Αγχίσαο
πρεσβυτάτην δ' ωπυιε θυγατρών Ιπποδάμειαν,
την πέρι κηρι φίλησε πατηρ και πότνια μήτηρ 430
εν μεγάρω" πάσαν γαρ ομηλικίην εκέκαστο

κάλλεϊ , και έργοισιν, ιδε φρεσί· τούνεκα και μίν
γημενανήρ ώριστος ενί Τροίη ευρείης
τον τόθ ' υπ' 'Ιδομενης Ποσειδάων εδάμαστε,
θέλξας όσσε φαεινα, πέδησε δε φαίδιμα γυία . 435
ούτε γαρ εξοπίσω φυγέειν δύνατ', ούτ' αλέασθαι:
αλλ', ώστε στήλης, ήδενδρεον υψιπέτηλον,
άτρέμας έσταότα, στηθος μεσον ούτασε δουρί
ήρως Ιδομενεύς, ρηξεν δε οι αμφί χιτώνα
420. Foι . 424. μέγα Ρίετο. 432. Fέργοισι. 439. ρηξεν δέ Foι.
corpus fuetur et in castra reportat . "Αδην πυλάρτην jam vidimus Θ . 367-420 . περίβη .
περιέβη tutandi caussa Θ . 331.-422 . Iidem homines sup. Θ . 333. erant memorati .
423-444. Idomeneus cedit Alcathoum .
427. Alcathous, Æsyete f. ejusdem forte, cujus tumulus memoratur B. ,793.
Duxerat Hippodamiam, Anchisæ f. Æneæ sororem : cf. Exc. I* ad lib. IX. Ænei
dis. - 430 . πέρι, περισσως. - 431. εν μεγάρο, ούσαν, adeoque adhuc virginem, antequam
ducta erat. Hoc voluit Ernesti . πάσαν γάρ ομηλικίην, κατά πάσας ομήλικας ipsa erat
insignis, eminebat, εκέκαστο, forma , solertia et prudentia. - 434. Ποσειδάων εδάμασσί
μιν. Epicum inventum, quod Neptuno hoc tribuitur, ut inf . π . 791. Αpollini , cum
Patroclus viribus exhaustus deliquium patitur ; stupore corripitur Alcathous e repen
tino casu : vertigine captus de loco decedere nequit. — 435. Géağus. subest verbo notio
debilitandi vi occulta . Sic θέλγειν νούν, θυμόν, ήτορ, et Mercurius όμματα Ω . 343 .
Inde est vocabulum magicae artis : ut ap. Apollon . et passim. όσσε φαεινά sup. 3. et 7 .
φαεινώ. Sequutus hoc est Apollon. ΙΙ. 4ο9 . ΙΙΙ . 673. 1466, alibi alterum. - 439. άμ
φιέρρηξεν οι χιτώνα χ. loricam perrupit hasta. - tum Iorica 441. αυον άυσεν, ut 4ο9. καρ
ται . ] Tού τας πύλας ισχυρώς εφαρμό- λίκων τα κάλλει διέφερε. 435. Θέλ
ζοντος. 416. Πομπόν . ] Σύνοδον. 425. ξας.] 'Απατήσας, αμαυρώσας. 436.
Έρεβεννή.] Σκοτεινή. 429. "Ώπυιεν.] Ούτ ' αλέασθαι.] Ούτε έκκλίναι και φυ
'Εγεγαμήκει. 431. Πάσαν γάρ ομη- γείν . 437. “Υψιπέτηλον.] 'Εφ' ύψους
λικίην έκέκαστο.] Πασών γάρ των ομη- τα φύλλα έχον. 440. "Ήρκει.] 'Aπήρ
Ι.ΙΒ. ΧΙΙΙ .. ΙΛΙΑΔΟΣ Ν. 440-45ο . 33
χάλκεον, ός οι πρόσθεν από χροός ήρκει όλεθρον, 440

δη τότε ηαύον άυσεν, ερεικόμενος πέρι δουρί.
δούπησε δε πεσών, δόρυ δ' εν κραδίη επεπήγει,
ή ρα οι, ασπαίρουσα , και ουρίαχον πελέμιζεν
έγχεος : ένθα δ' έπειτ' αφίει μένος βριμος "Αρης.
Ιδομενεύς δ ' έκπαγλον επεύξατο, μακρον άύσας : 445
Δηίφοβ , και άρα δή τι είσκομεν άξιον είναι,
τρεις ενός αντιπεφάσθαι, έπει συ περ εύχεαι ούτως ;
δαιμόνι , αλλά και αυτός εναντίος ίστασ ’ έμείο,
όφρα ίδη, οίος Ζηνος γόνος ενθάδ' εκάνω
ος πρώτος Μίνωα τέκε Κρήτη επίουρον 450
440. ός Fοι . 443. ή ρά Foι . νulg. πελέμιξεν. 446. δή τι Fεΐσκομεν .
447. νulg. αύτως. 449. όφρα Fίδη. νulg. Tδης.
φαλέον, acute , οξύ. περιερεικόμενος ( συν) δουρί. περισχιζόμενος. διαρρηγνύμενος.--441. άύσε
thorax haud dubie. - 443. ή ρά οι. Ordo : ή ρα και, ασπαίρoυσά οι, πολέμιζεν ουρίαχον.
cor ejus palpitans tremefaciebat etiam ipsam inferiorem haste cuspidem . Quod
an vere narratum sit, quæri potest. Probabilius aliis in locis 11. 612. P. 528. ipsa
hasta motu suo et impetu contremiscit. - 444. ένθα δ' έπειτ' άφίει μένος έβριμος "Αρης.
repetuntur hæc in iisdem binis locis. Difficile est, sententiam verborum satis expe
dire. péros esse potest Martis ; potest esse Alcathoi; tandem péros hastæ , impetus,
quo ferebatur hasta ; et de hac révos accipere jubet ipsa res, nam hasta crispata diu
et quassata tandem se remittit et consistit, et postulat alter locus 11. 613. Ita sen
sus esset : tunc Mars impetum haste, révos 7X80s , fecit remittere se ac cessare :
quæ esset simplicissimainterpretatio: eadem tamen jejuna ; tum sic épréven transi
tive, ut sit, facere ut alia res vires remittat , novo more diceretur. tamen alibi αφιέ
ve dimittere, remittere, esse , dubitari nequit. Sic M. 221. 0. 115. Hoc si pertina
cius teneas, " Apus erit accipiendum dictum pro ipso impetu hastæ , égwń. ea amisit
vim suam, impetus substitit. Veteres "Αρην accepere dictum pro σίδηρος, ut sit ipsa
hasta ; ita hæc bene remittit vim suam, motu cessat : insolens quidem voc. "Agns
notio : videtur tamen posse defendi, quatenus ad Martem referuntur omnia quæ in
pugna fiunt; acies, pugna ipsa, virtus, cædes, ergo et arma, quibus cædes infertur.
Înre dubia, quam nec veteres dijudicare potuere, verecundum est, nihil præstare
velle, sed annumerare probabilia pariter inter se , æque incerta.
445—455. Idomeneus gloriatur de Alcathoo cæso, cum irrisione Deiphobi.-- 446.
hüqz si lioxopesv, vel : nunc utique censeo, vel interrogando : an probabiliter exi
stimo 3 άξιον είναι, scil. χρήμα , h. e. αντάξιον, αφuίparandam rem esse , compensatio
nis loco hoc esse, τρείς ενός αντιπεφάσθαι, φuod tres pro uno casi sint ; tres Trojani ,
Othryoneus, Asius, Alcathous, pro uno ex Achivis Hypsenore a Deiphobo cæso. *
pro κατά τι, adjungendum τω, εΐσκομεν, quod bene Ernesti monet . Inf. Ξ. 471. ή δη
ούχ ούτος ανήρ Προθρήνορος αντιπεφάσθαι άξιος ; φui equiparari possit cum Prothoenore
cæso :—448. Locus de Idomenei stirpe notandus, ad quem provocant viri docti.
450. επίουρον, custodem , nunc regem , άρχοντα. Poeta h . 1. Minoem tertia genera
γεν, εκώλυεν. 441. Aύον.] Ξηρόν, οξύ. θυγκά φασι. Πελέμιξεν. ] ' Εδόνησε, διέ
"Aύσεν.] 'Εβόησεν. 'Ερεικόμενος.] Σχι σεισεν . 444. "Ενθα δ' έπειτ' αφίει
ζόμενος, διακοπτόμενος ο χιτών. 442. μένος έβριμος "Αρης.] Καθ' ο μέρος εκλύ
Δούπησεν . ] Έψόφησεν, απέθανεν. εκ του του δόρατος κίνησις. 446. "Η
Εται
παρακολουθούντος. 443. 'Ασπαίρουσα. ] άρα δή τι είσκομεν άξιον είναι Τρείς ενός

Κινουμένη , πάλλουσα. Ουρίαχιν. ] Τον αντιπεφάσθαι ; "Αρα αξίως και δεόντως
σαυρωτήρα του δόρατος. τουτέστι, το ά- δοκούμέν σοι αυχεϊν , τρείς άνθ' ενός πε
πισθεν μέρος . o και γρόσφος και στόρ- φονευκότες και 45ο. Επίουρον.] Φύλακα .
VOL . II . F
34 ΙΛΙΑΔΟΣ Ν . 451--469 . LIB . ΧΙΙΙ .
Μίνως δ' αυ τέκεθ' υιόν αμύμονα Δευκαλίωνα :

Δευκαλίων δ' έμε τίκτε, πολέσσ’ άνδρεσσιν άνακτα
Κρήτη εν ευρείη νυν δ' ενθάδε νηες ένεικαν,
σοί τε κακόν, και πατρι , και άλλοισι Τρώεσσιν.
Ως φάτο Δηίφοβος δε διάνδιχα μερμήριξεν, 455
ή τινά που Τρώων εταρίσσαιτο μεγαθύμων,
άψ αναχωρήσας: η πειρήσαιτο και οίος .
ώδε δε οι φρονέoντι, δράσσατο κέρδιoν είναι,
βηναι επ ' Αινείαν. τον δ' ύστατον εύρεν ομίλου
εσταότ αιεί γαρ Πριάμω επεμήνιε δίω, 46ο
oύνεκ' άρ', εσθλόν εόντα μετ' ανδράσιν, ού τι τιεσκεν "
άγχου δ ιστάμενος έπεα πτερόεντα προσηύδα:
Αινεία , Τρώων βουληφόρε, νυν σε μάλα χρη
γαμβρώ άμυνέμεναι, είπερ τι σε κηδος κάνει.
αλλ' έπευ,'Αλκαθόω επαμύνομεν, ός σε πάρος γε 465
γαμβρος έων έθρεψε, δόμοις ένι, τυτθον εόντα:
τον δέ τοι Ιδομενεύς δουρικλυτος εξενάριξεν.
" Ως φάτο τω δ' άρα θυμόν ένα στήθεσσιν όρινε.
βη δε μετ' 'Ιδομενηα, μέγα πτολέμοιο μεμηλώς.
452. άνδρεσσι Fάνακτα . 458. δε Γοι . 462. ιστάμενος Fέπεα .
465. νulg. πάρος περ.
tione ante bellum Trojanum vixisse tradit : quo, si ad unum istum Minoem omnia
referuntur narrata ; omnis antiquitas Cretensium perturbatur : etiam locus Od.1.
567. Itaque consensere subtiliores scriptores in Minoem antiquiorem I ; et II multo
seriorem , utrumque Jovis filium vulgo dictum . Observatus error passim a mytho
graphis et a chronographis.
455-469. Deiphobus socium sibi adversus Idomeneum adjungit Æneam .
457. πειρήσαιτο sc. του Ιδομενέως an solus cum Idomeneo congrederetur. - 459 . Si
multas Æneam inter et Priamum inter obscuriores narrationes referenda : orta forte
ex eo , quod sibi insidias ab opibus Æneæ timebat Priamus. v. ad Virgil. Æn. IX.
Exc. Ι* -464. γαμβρό. nunc sororis marito, Alcathon, ut sup. 428, 9. vidimus. αμύ
νειν autem ei debet, ne ejus corpus spolietur.--469 . μέγα πτολέμοιο μεμηλώς. Παgrams
cupiditate pugnandi jam sup. 297.
Τα τόνο δε αναγνωστέον προπαροξυτό- σου λεγόμενος εν Πυάνη, κατά βούλησιν
νως, ως επίκουρον. 456. Eταρίσσαιτο.] της μητρός Αφροδίτης, πόλιν έκτισε την
“Εταίρων και συνεργόν λάβοι. 458. απ ' αυτού Αινειάδα προσαγορευθείσαν .
Δράσσατο.] " Εδοξε. 459. Βήναι επ ’ Τελευτήσαντος δε τούτου , ο εξ αυτής
Αινείαν.] Τροίας αλούσης , Αινείας, 'Αγχί- γενόμενος παίς , λάθρα επί την πατρώαν
στην παραλαβών τον πατέρα, έφυγε. παραγενόμενος, και πόλιν αναστήσας,
Ναυαγίω δε περιπεσών περί τον "Αθω, παραλαβών τε τον στρατόν, μετώκισεν
ανήει συν τω πατρί. Και 'Αγχίσης μεν εις Ιταλίας. 46ο. Επεμήνιεν.] Επι
προς το Καλαύρω όρει, πλησίον 'Ανθέμου μόνως ωργίζετο. 46ι . Ούτι τιεσκεν.]
ποταμού, τελευτά. Θάψας δε αυτών Ουδαμώς ετίμα . 464. Κηδος .] Συγ
Αινείας, όπου και νύν τάφος εστίν'Αγχί- γένεια . “Οτε δε, λύπη. 469. Μεμη
LIB . XIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ν. 470-49Ι . 35
αλλ ' ουκ Ιδομενέα φόβος λάβε, τηλύγετoν ώς, 470

αλλ' έμεν', ώς ότε τις συς ούρεσιν αλκι πεποιθώς,
όστε μένει κολοσυρτονεπερχόμενονπολύν ανδρών
χώρω εν οίοπόλω, φρίσσει δε τε νώτον ύπερθεν
οφθαλμώ δ' άρα οι πυρί λάμπετον αυταρ οδόντας
θήγει,αλέξασθαι μεμαώς κύνας ήδε και άνδρας. 475
ως μένεν 'Ιδομενεύς δουρικλυτος, ουδ' υπεχώρει,
Αινείαν επιόντα βοηθούν αυε δε εταίρους,
'Ασκάλαφόν τ' έσορών, 'Αφαρηά τε, Δηΐπυρόν τε,
Μηριόνην τε, και Αντίλοχον, μήστωρας αύτης
τους όγ εποτρύνων έπεα πτερόεντα προσηύδα 480
Δεύτε, φίλοι, και μ' οίω αμύνετε" δείδια δ' αινώς ‫أو‬
Αινείαν επιόντα πόδας ταχών, ός μοι έπεισιν

ος μάλα καρτερός έστι μάχη ένα φωτας έναίρειν"
και δ' έχει ήβης άνθος, ό τε κράτος έστι μέγιστον.
ει γαρ ομηλικίη γε γενοίμεθα τώδ' επί θυμώ, 485
αλψά κεν ηε φεροιτο μέγα κράτος , ήε φεροίμην.
Ως έφαθ': οι δ' άρα πάντες, ένα φρεσί θυμόν έχοντες,
πλησίοι έστησαν, σάκε' ώμοισι κλίναντες.
Αινείας δ ' ετέρωθεν εκέκλετο οίς ετέροισι ,
Δηίφοβόν τε, Πάριν τ' εσoρων, και 'Αγήνορα διον, 490
οι οι άμ ηγεμόνες Τρώων έσαν αυταρ έπειτα
474. άρα Foι . 48o . Fέπεα . 48 . νulg. αμύνατε.
485. Vulg. ομηλικία γεγενοίμεθα et τώδ' ενί θυμώ. 489. εκέκλετο Foίς.
491. of Foι άμ'.
4704495. Idomeneus imperterritus manet in statione, sociosque et ipse arcessit.
47ο. τηλύγετoν ώς. nunc est, tanquam puerum tenellum. νηπύτιον.--472. κολοσυρτόν
ανδρών turbam venantium μένει, ex natura apri, in statu excipit , sustinet, manet. cf.
sup. M. 146. sqq . - 476 . špsvsy Aivsícev Idomeneus . Ascalaphus Martis f. erat inter
duces Bæotorum , B. 512. habitus inter fortissimos, etiam accensus castrorum excu
biis 1. 82. cum Aphareo et Deipyro cæsus inf. 518. Aphareus Caletoris f. cæsus ab
Ænea inf.541. memoratus jam inter promachos I. 83. Deipyrus ; de quo sup. 92.
Ceditur ab Heleno inf . 576.-- 485. ομηλικίη. ει ομήλικες είημεν, συν ταδε θυμώ. - 486.
aut ipse victoriam de me aut ego de ipso auferrem h. statim congressurus essem . Ite
rum Σ. 3ο8 . - 488. σάκε' ώμοισι κλίναντες admovendo. Faciunt συνασπισμόν, ν. sup. ad
Λ . 592. ubi idem vs. lectus est . - 490 . Agenor Antenoris f. Λ . 59.-493. πιόμεν' εκ
λώς. ] 'Επιμέλειαν και φροντίδα ποιούμε- 475. Θήγει.] 'Ακονά. 478. 'Ασκά
νος.
47ο . Τηλύγετoν ώς.] Παϊδα μο- λαφον.] ' Ασκάλαφος, και λίαν σκληρός.
νογενή. 473. Oιοπόλω.] " Ήτοι εν και παρά το ασκαλές της αφής. 484.
οίες αναστρέφονται, και έστι , πρόβατα: “Ήβης άνθος.] Το ακρότατον της ακμής.
πολεϊν γάρ το, αναστρέφεσθαι. "Η έν 485. “Ομηλικία.] Αντί του, ομήλικες.
ώ οιός τις και μόνος πολείται. εξ ου δη- 487. “ Ένα φρεσι θυμόν έχοντες. ] Εν
λοι , των ερήμω. Φρίσσει. ] "Iστησι. και το αυτό φρονούντες. 492. Κτίλον.]
F 2
36 ΙΛΙΑΔΟΣ Ν . 492-5 14. LIB . XIII .
λαοί έπονθ', ωσεί τε μετά κτίλον έσπετο μηλα

πιόμεν' εκ βοτάνης: γάνυται δ' άρα τε φρένα ποιμήν:
ως Αινεία θυμός ενι στήθεσσι γεγήθει,
ως δε λαών έθνος επισπόμενον εοϊ αυτώ. 495
οι δ' αμφ' 'Αλκαθόω αυτοσχεδον ωρμήθησαν

μακροίσι ξυστοίσι: περί στήθεσσι δε χαλκός
σμερδαλέον κονάβιζε, τιτισκομένων καθ' όμιλος
αλλήλων. δύο δ' άνδρες 'Aρήίοι έξοχον άλλων,
Αινείας τε, και Ιδομενεύς , ατάλαντοι "Αρηϊ, 500
ίεντ ' αλλήλων ταμέειν χρόα νηλεϊ χαλκώ .
Αινείας δε πρώτος ακόντισεν 'Ιδομενηος :
αλλ' ο μεν άντα ιδών ηλεύατο χάλκεον έγχος"
αιχμή δ' Αινείας κραδαινομένη κατά γαίης
ώχετ', επεί ο άλιον στιβαρής από χειρος όρoυσεν . 505
Ιδομενεύς δ' άρα Οινόμαον βάλε γαστέρα μεσσην
ρηξε δε θωρηκος γύαλον , δια δ έντερα χαλκός
ήφυσ'· ο δε εν κονίησι πεσών έλε γαίαν άγοστώ.
Ιδομενεύς δ'εκ μεν νέκυος δολιχόσκιον έγχος
εσπάσατ', ουδ' άρ' έτ' άλλα δυνήσατο τεύχεα καλα 510
ώμοιϊν αφελέσθαι επείγετο γαρ βελέεσσιν.
ου γαρ έτ' έμπεδα γυία ποδων ήν ορμηθέντι,
ούτ ' άρ' επαίξαι μεθ' εόν βέλος , ούτ' αλέασθαι.
τώρα και εν σταδίη μεν αμύνετο νηλεές ήμαρ,
495. Fίδε-Fέθνος επισπόμενον Fεοί αυτώ. 5ΟΙ . Fίεντ '.
5ο3 . άντα Fιδών. 5ο6. άρα Foινόμαον. 5 13. μετά Fόν .
βοτάνης. μετά την νομήν. pastu facto potum ducta . μεθέσπεσο sequi solent κτίλον. Or
nat et amplificat adjectum : γάνυται etc. Elicit simul inde poeta novam compara
tionem. - 494. γεγήθει. bene comparat Koeppen κυδιόων λαοϊσι sup. Β. 479 et Ηesiod .
Sc. H. 26 , 27. lætatur ferociente cum superbia copias intuens.
496—515 . Circa Alcathoi ( cæsi 427. ) corpus pugnatur ; congrediuntur Idome
neus et Æneas : hic frustra emissa hasta, ille ferit @nomaum ; nec tamen spoliat.
494. τιτισκομένων. hasta petentibus atque ideo ferientibus illis se nvicem. - 504.
terræ infixa est hasta sic ut aliquamdiu contremisceret. Iterum sic P. 523, 4. supra
443. erat πελεμίζεσθαι.-- 5ο6. Enomaus erat inter principes cum Asio Castra oppιι
gnantes M. 140.-507. θώρακος γύαλον, το κοίλον του θώρακος . jam sup. Ε. 99. omnino
que thoracem. χαλκός διήφισε τα έντερα ut iterum inf. 517. fecit ut efluerent. Sup. Δ .
525. εκ δ' άρα πάσαι χύντο χαμαι χολάδες.–513. ούτ' άρ' sc . ώστε επαίξαι- ώστε αλέα
Κριόν . 493. Πιόμενα.] Πιούμενα . 'Εκ μηκος γύαλον.] Το κοίλον του θώρακος.
βοτάνης.] Αντί του , μετά την βοτάνων Διά δ' έντερα χαλκός "Ήφυσε.] Διών
και νομήν. Γάνυται.] Διαχείται, χαίρει. τλησε δε και διέκοψε τα έντερα αυτού
497. Ξυστοϊσι .] Τοίς εξεσμένοις δόρασιν. το δόρυ. 513. Μεθ' εόν.] Επί το ί
5οι. "Ιεντο.] Προεθυμούντο. 507. Θώ- διον. 515. Τρέσσαι.] Διαφυγείν μετά
τρέσσαι δ' ουκέτι ρίμφα πόδες φέρον εκ πολέμοιο. 515

του δε βάδην απιόντος ακόντισε δουρι φαεινω
Δηίφοβος: δη γάρ οι έχε κότον εμμενες αίεί:
αλλ' όγε και τόθ' άμαρτεν, ο δ 'Ασκάλαφον βάλε δουρί,
υιον Ενυαλίοιο, δι' ώμου δ' έβριμον έγχος
έσχεν ο δ ' εν κονίησι πεσών έλε γαίαν άγιστώ. 520
ουδ' άρα πώ τι πεπυστο βριήπιος έβριμος "Αρης
υιος εοίο πεσόντος ενί κρατερή υσμίνη
αλλ' όγ' άρ' άκρω Ολύμπω υπό χρυσέοισι νέφεσσιν
ήστο, Διός βουλήσιν εελμένος, ένθα περ αλλοι
αθάνατοι θεοί ήσαν εερχόμενοι πολέμοιο. 525
οι δ' αμφ' 'Ασκαλάφου αυτοσχεδον ωρμήθησαν
Δηίφοβος μεν απ ’ 'Ασκαλάφου πώληκα φαεινής
ήρπασε Μηριόνης δε θοώ ατάλαντος "Αρη
δουρί βραχίονα τύψεν επάλμενος, εκ δ ' άρα χειρος
αυλώπις τρυφάλεια χαμαι βόμβησε πεσούσα.. 530
Μηριόνης δ' εξαύτις επάλμενος , αιγυπιος ώς,
εξέρυσε πρυμνοίο βραχίονος βριμον έγχος"
5 17. γάρ Foι . 5 24. έFελμένος vel βουλήσι Ferελμένος.
525. επερχόμενοι.
σθαι. - 515 . ώς δε τρέσσαι, φεύγειν, ut recederet e pugna, et ut in ordines suos se reci
peret, quoties major hostium vis ingruens sustineri non posset, non celeriter satis
incedebat ; seu , pedem celeritas deerat . πόδες φέρουσί τινα νulgato usu, incedit.
516_525. Idomeneum recedentem Deiphobus hasta petit ; aberrans ab eo Asca
laphum sternit Martis filium . - 517. éxe zótov, quod antea hasta ab eo aberraverat,
404. dum contra Idomeneus tres Trojanos prostraverat 447.- 518. Ascalaphus sup.
478, e Bæotorum ducibus B. 512. Quæ 521–525 . adjiciuntur, non statim compe
risse Martem filii mortem, spectant inf. ad o. 110. sq.- 521. βριήπυος "Αρης. μεγαλό
φωνος , ο ήπύων βρί, μεγάλως. ut βοήν αγαθός. - 523. άκρω Ολύμπω υπό κρ. νέφεσαι. Ergo
nunc super Olympo nubes sunt, et super deorum consessu ; aut est idem ac lv vecí.
S001.-524. Mars autem cum ceteris diis aberat, arcebatur a pugna, e Jovis mandato
sup. A. 75. sq. inde ab 1. o. pr. és apévos, non inclusus, ouyasxasiope'évos, ut reddunt,
sed coercitus ,exclusus a pugna , quod mox εεργμένος (από τους πολέμοιο, μάχης" vetito,
ne pugnæ dii se interponerent.
526_539. Pugnatur de Ascalapho spoliando.-Deiphobus galeam ejus abstulerat ;
νulneratus is a Merione pugna excedit. - 530. αυλώπις τρυφάλεια. est galea instructa
δέους. 516. Βάδην απιόντος. ] Ηρέμα ανθρωποειδώς επίστανται, και αθανασία
απερχομένου. 517. Δή γάρ οι έχεν μόνον διαφέροντες ανθρώπων, τοϊς αυτούς
κόταν έμμενές αιεί.] 'Επιμόνως γάρ αυ- ενέχονται πάθεσι. Βριήπυος.] Μέγα και
το ωργίζετο. 520. "Έσχε.] Διέσχε, βαρύ βοών. Παρά το ήπύειν, ό έστι,
διήλθεν. 521. Ουδ ' άρα πώ τι πέπυ- φωνείν. 524. Εελμένος.] Συγκεκλει
στο.] Ουδέ πω εμεμαθήκει. ' Εζήτηται σμένος. 525. 'Εεργόμενοι.] Ειργόμε
δε, πώς, θεός ών ο "Αρης ουκ ήδει περί νοι, κωλυόμενοι. 527. Πήληκα.] Πε
του υιού ; Ρητέον ούν, ότι παρά τω ποι- ρικεφαλαίαν, λόφον. 530. Βόμβησεν.]
ητη οι θεοί, σωματικώς λαμβανόμενοι, "Ήχησε. 532. Πρυμνοίο βραχίονος.]
38 ΙΛΙΑΔΟΣ Ν. 533553 . LIB . XIII .
αψ δ' ετέρων είς έθνος εχάζετο. τον δε Πολίτης ,

αυτοκασίγνητος, περί μέσσω χείρε τιτάνας,
εξηγε πτολέμοιο δυσηχέος, όφρ' έκεθ ίππους 535
ωκέας, οί οι όπισθε μάχης ήδε πτολέμοιο
έστασαν, ηνίοχόν τε και άρματα ποικίλ’ έχοντες :
οι τον γε προτί άστυ φέρον βαρέα στενάχοντα , ‫راو‬
τειρόμενον" κατα δ' αίμα νεουτάτου έρρεε χειρός.

οι δ' άλλοι μάρναντο, βοη δ' άσβεστος ορώρει. 540
Αινείας δ 'Αφαρία Καλητoρίδην επoρoύσας,
λαιμον τύψ,επί οι τετραμμένον, οξεί δουρί
εκλίνθη δ' ετέρωσε κάρη, επί δ' ασπίς εάφθη,
και κόρυς " αμφί δε οι θάνατος χύτο θυμοραϊστής.
"Αντίλοχος δε Θόωνα , μεταστρεφθέντα δοκεύσας, 545
ούτασ’ έπαιξας από δε φλέβα πάσαν έκερσεν,
ήτ' ανα νώτα θέουσα διαμπερες, αυχέν' κάνει
την από πάσαν έκερσεν ο δ ' ύπτιος εν κονίησι
κάππεσεν, άμφω χείρε φίλοις ετάροισι πετάσσας,
'Αντίλοχος δ' επόρoυσε, και αΐνυτο τεύχε απ' ώμων, 550
παπταίνων. Τρώες δε περισταδόν άλλοθεν άλλος
ούταζον σάκος ευρυ παναίολον" ου δε δύναντο
είσω επιγράψαι τέρενα χρόα νηλεϊ χαλκώ
533. ες Fέθνος. 536. οΐ Foι . 538. προτί Fάστυ.
542. επί Foι . 544. δέ σοι .
alveolo , cui inseritur crista, aópos v. ad E. 182.533. Polites frater Deiphobi, Priami
f . Supra B. 791. τον δε Deiphobum.
540–544. Æneas Aphareum cædit, Caletoris f. jam 476. memoratum . — 545. évà
δ' ασπίς εάφθη. εφήφθη, συνήφθη. ut εφηπτο Ζ. 241. Clypeus balteo , galea loro sub
mento, alligata tenebatur, εξήρτητο. Ιtaque capite nutante et in alteram partem in
clinato, peus et galea eandem in partem ferebantur et pori admovebantur ad
herescentes. Vocem επί-εάφθη e contexto varie interpretantur veteres, atque male
ab έπεσθαι ducunt ..
545—559. Thoonem tergum præbentem Antilochus, Nestoris f. hasta ferit et spo
liat, fortiterpugnans. - 546. φλέβα - ήτ’ ανά νώτα θέουσα, κατά τα νώτα τεταμένη, secun
dum spinam dorsi procurrens, ανατρέχουσα διαμπερές, επί τον αυχέν' κάνει. venan ju
gularem innuit. hanc úrínsgos hasta transversa . — 551. Puta Antilochum inclinatum
ad corpus spoliandum texisse suum tergum scuto . – 553 . επιγράψαι ut Δ. 139. επιξέ
Tού εσχάτην έχοντος από της εκφύσεως αυτή η ασπίς . ό έστιν, επικατηνέχθη.
την αρχήν επί τον νώτον. 534. Περί Παρά το έπεσθαι. 544. Θυμοραϊ
μέσσω χείρε τιτάνας.] Περί τα μέσα στης. ] “ Ο την ψυχήν φθείρων. 546.
αυτού τας χείρας διατείνας, και συλλα- Από δε φλέβα πάσαν έκερσεν.] “Ολην
βών. 535. Δυσηχέος.] Κακόν ήχον φέ- δε απέτεμε την νωτιαίαν φλέβα. "Ε
ροντος. 539. Νεουτάτου. ] Νεοτρώτου. κερσεν.] Έτεμεν, έκειρεν. 547. 'Ανά
542. Λαιμόν. ] Τον βρόγχον. 543. E- νώτα θέουσα. ] Κατά τα νώτα τετα
πί δ' ασπις εάφθη.] Επικατήχθη δε μένη. 551. Περισταδόν. ] Περιϊστά
'Αντιλόχου πέρι γάρ ρα Ποσειδάων ενοσίχθων

Νέστοροςυιον έρυτο, και εν πολλοίσι βέλεσσιν. 555
ου μεν γαρ ποτ' άνευ δηΐων ήν, αλλά κατ' αυτους
στρωφατ' ουδε οι έγχος έχ άτρέμας, αλλά μάλ' αιει
σειόμενονελέλικτο" τιτύσκετο δε φρεσιν ησιν,,
ή τευ ακοντίσσαι, ήε σχεδον ορμηθήναι.
αλλ' ου λήθ 'Αδάμαντα τιτοσκόμενος καθ' όμιλος 560
'Ασιάδην , ός οι ούτα σάκος μέσον οξεί χαλκώ,
εγγύθεν ορμηθείς: αμενήνωσεν δε οι αιχμην
κυανοχαϊτα Ποσειδάων, βιότοιο μεγήρας.
και το μεν αυτού μείν', ώστε σκώλος πυρίκαυστος,
εν σάκει Αντιλόχοιο, το δ' ήμισυ κείτ ' επί γαίης: 565
αψ δ' ετέρων είς έθνος εχάζετο, Κηρ αλεείνων:
Μηριόνης δ' απιόντα μετασπόμενος βάλε δουρί
αιδοίων τε μεσηγύ και ομφαλού : ένθα μάλιστα
γίγνετο "Αρης αλεγεινός δίζυροίσι βροτοίσιν
ένθα οι έγχος έπηξεν ο δ' εσπόμενος, περί δουρί 570
ήσπαιρ', ώς ότε βούς, τον τ’ ούρεσι βουκόλοι άνδρες
557. ουδέ Foι . 558. σειόμενον FeFέλικτο - φρεσι Fήσι.
56ι. ός Foι ούτα . leg. 8 Foι . και οι ν. Obss. 562. δε Foι .
566. ες Fέθνος. 570. ένθα Foι.
sau intra scutum , sub scuto , corpus perstringere. — 554 . Neptunus Antilochum tuetur
Nelei, avi, respectu. Antilochus autem nunquam a pugnando cessabat. 557. éyxos
οι αεί εσείετο. pro hoc dictum , σειόμενον ελίσσετο, έλικτο. - 558. τιτύσκετο . hoc nno loco
est intendebat animo,parabat. Koeppen laudat Hesiod . Theog. 209. Titaivortas péya
έργον ρίξαι. Sic στοχάζεσθαι ad animum refertur .
560–575. Adamas Asii f. frustra hastam in Antilochum emiserat ; eum , receden
tem adverso corpore, hasta trajicit Meriones.
562. Neptunus haste vim et impetum frangit , retundit ; βιότοιο μεγήρας, αυertens
eam a vita Antilochi,h . e. vetans ne eum Adamas vita privaret. Scilicet psycícsiv,
ut φθονείν, ab invidia ductum , est intercedere, ne. prohibere, interdum etiam privare.
του βίου ένεκα , του ζήν, quo minus vitam eriperet . - 564. hasta scuto illisa, nec tamen
alte in corpus penetrans, hærens in scuto mole sua diffracta, partim infixa scuto
heret , το μεν ήμισυ αυτού μείνε, altera pars defracta in terra jacet. – 567 , 8. in in
guine, quo loco vulnus maximos dolores creat. necesse est Adamantem adverso ore
recessisse . "Αρης 569. nunc manifeste ή πληγή, το τραύμα , cf. ad 444.-57ο. εσπόμενος
in vulnus cadens ,hoc est , in eam partem , qua hasta adacta erat : περιπαρείς τα δόρατι,
μενοι . 557. Στροφάτο.] 'Ανεστρέφε- θης είδος, η πυρωθείσα ευτoνωτέρα γίγνε

το. 558. Σειόμενον.] Κινούμενον. ' Ε- ται. Πυρίκαυστος. ] Περικεκαυμένος, η
λέλικτο. ] Είλεϊτο. έστρέφετο. 559. "Η μίφλεκτος. 567. Μετασπόμενος.] ' Ε
τευ.] *Η τινός. 562. 'Αμενήνωσεν.] πιδιώξας, επακολουθήσας. 568. "Ενθα
'Ασθενή γενέσθαι εποίησε. 563. Βιό- μάλιστα Γίγνετ ’ άρης αλεγεινός.] " Όπου
τοιο μεγήρας.] Φθονήσας του βίου. Ο ε- αλγεινή και δεινή γίγνεται η τρώσεις.
στι, της ζωής. 564. Σκώλος.] Ακάν- 57ο. “Εσπόμενος περί δουρί. ] Κατασχε
40 ΙΛΙΑΔΟΣ Ν. 572594 .. LIB . XIII .
ίλλάσιν ουκ εθέλοντα βίη δήσαντες άγουσιν

ως ο τυπείς ήσπαιρε, μίνυνθά περ, ούτι μάλα δην,
όφρα οι εκ χροός έγχος άνεσπάσατ' εγγύθεν ελθών
ήρως Μηριόνης" τον δε σκότος όσσε κάλυψε. 575
Δηΐπυρον δ' "Ελενος ξίφεϊ σχεδον ήλασε κόρσης
Θρηϊκίω, μεγάλω, από δε τρυφάλειαν άραξεν:
μεν αποπλαγχθείσα, χαμαι πέσει και τις 'Αχαιών
μαρναμένων μετα ποσσι κυλινδομένην εκόμισσες
τονδεκατ' οφθαλμών ερεβεννη νυξ εκάλυψεν. 580
'Ατρείδην δ' άχος είλε, βοην αγαθον Μενέλαον :
βη δ ' επαπειλήσας Ελένω ηρωϊ άνακτι,
οξυ δόρυ κραδάων" ο δε τόξου πηχυν ανείλκε.
τω δ' άρ' αμαρτήτην, ο μεν έγχει οξυβεντι
μετ' ακοντίσσαι, ο δε από νευρηφιν οίστω 585
Πριαμίδης μεν έπειτα κατα στηθος βάλεν ιω
θωρηκος γύαλον, από δ' έπτατο πικρός οίστός:
ως δ' ότ’ από πλατέος πτυόφι μεγάλην κατ ’ άλωην
θρώσκωσι κύαμοι μελανόχρoες, η ερεβινθοι,
πνοή υπό λιγυρή και λικμητηρος έρωή 590
ώς από θωρηκος Μενελάου κυδαλίμοιο,
πολλών αποπλαγχθείς, εκας έπτατο πικρός οίστός .
'Ατρείδης δ ' άρα χείρα , βοην άγαθος Μενέλαος,
την βάλεν, ή δ ' έχε τόξον εύξουν έν δ' άρα τόξω
572. Fιλλάσιν . 574. όφρα Foι . 575. νulg. όσσ' εκάλυψε.
582. ήρωϊ Γάνακτι. 585. Fίετ'. 589. νulg. θρώσκουσι. 592. Fεκάς .
super ipse sequutus. ap . Virgil. 572. έλλάσιν loris seu funibus , oις λλεται , ειλείται.
576–580. Deipyrus, Boeotius, de quo v. sup. ad 476. cæditur ab Heleno. Ensis
Thracici vs. 577. certa forma, forte eximiæ magnitudinis, esse debuit, ut solet inter
barbaros. Percussum autem ense et ruptum erat unum e loris, quibus sub mento
colligatis galea firmata erat ; nisi statuas etiam sine corrigiis galeam interdum fuisse
aptatam .
5814600. Menelaus cum Heleno congressus, et ab eo sagitta nullo cum vulnere
ictus, manum ejus vulnerat : tum Heleni vulnus ab Agenore obligatur. — 584. õag
τήτην, ambo unum idemque facere sunt annisi . 587. θώρακος γύαλον. modo vidimus
vs. 5ο7 .
588-592 . Comparatio sagittæ ab ære resilientis cum leguminibus a ventilabro
του πτύου, desilientibus. Locus verborum ornamentis et dignitate in re tenui ανδρών
λικμώντων κατά τας άλωάς Ε. 499. sq. memorabilis. - 594 , 5. εν δ' άρα τόξω. Prestare
θείς, περιπαρείς το δόρατι. 572. 'Ιλ- σα . 584. “Ομαρτήτην.] “Ομού αφή
λάσι. ] Τοίς εξ ιμάντων πεπλεγμένους καν. 588. Πτυόφιν.] Πτύου . Πτύου
δεσμούς. 573. "Ήσπαιρεν .] Εσκάριζεν, δε εστιν, εν ώ τα ήλοημένα γεννήματα
εκινείτο. 577. 'Από δε τρυφάλειαν ά- αναβάλλουσι, χωρίζοντες του αχύρου. Ο
ραξεν .] 'Απέκοψε δε την περικεφαλαίαν. δέ τύπος , παραγωγή. 589. Θρώσκου
578. ' Αποπλαγχθείσα.] Αποκρουσθεί- σιν.] Αποπηδώσιν. 59ο. Λιγυρή.] 0
LIB , XIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ν . 595-613 . 41
αντικρυ δια χειρός ελήλατοχάλκεον έγχος. 595

αψ δ' ετέρων είς έθνος εχάζετο, Κηρ’ αλεείνων,
χείρα παρακρεμάσας το δ' εφέλκετο μείλινονέγχος"
και το μεν εκ χειρός έρυσε μεγάθυμος 'Αγήνωρ,
αυτήν δε ξυνέδησεν ευστρόφω οίος αώτω,
σφενδόνη, ήν άρα οι θεράπων έχει ποιμένι λαών . 6οο
Πείσανδρος δ' ιθυς Μενελάου κυδαλίμοιο

ήξει τον δ' άγε Μοίρα κακή θανάτοιο τέλοσδε,
σοι , Μενέλαε, δαμηναι εν αινη δηϊοτητι.
οι δ ' ότε δη σχεδον ήσαν, επ' αλλήλοισιν ιόντες,
'Ατρείδης μεν άμαρτε, παρα δε οι έτράπετ' έγχος: 605
Πείσανδρος δε σάκος Μενελάου κυδαλίμοιο
σεν, ουδε δια προ δυνήσατο χαλκών ελάσσαι:
έσχεθε γαρσάκος ευρυ, κατεκλάσθη δ ένα καυλώ
έγχος " ο δε φρεσιν ήσι χάρη, και εέλπετο νίκην.
βιο
'Ατρείδης δε, ερυσσάμενος ξίφος αργυρόηλον,
άλτ' επί Πεισάνδρω" ο δ' υπ ' ασπίδος είλετο καλην
αξίνην εύχαλκον, ελαίνω αμφί πελέκκα,
μακρώ, εύξέστω άμα δ άλλήλων εφίκοντο.
596. ες Fέθνος. 598. εκ χειρός Γέρυσε. βοο. άρα Fς .
βο5 . νulg. παραί. παρά δέ Foι. 6ο8. νulg. έσχετο.
βος . φρεσι Fήσι - επέλπετο. 6ιο . δε, Γερυσσάμενος .
putabam jungere έγχος ελήλατο αντικρύ διά χειρός έν τόξω. ή χείρ έν τόξω ούτα, pro συν
τοξω. τόξον έχουσα. Longius enim petitum essevidetur, si sagitta, manu trajecta, in
ipsum hastile fixa fuisse putatur. Video tamen hoc non minus molestum esse, et
redeo ad alterum : το έγχος δια χειρός ενελήλατο, τόξα. trajecta manu hasta impacta
est arcui, cujus partem mediam læva tenuit Helenus. - 598. Agenor, Antenoris f.
vid. 490.- 599. oiòs úátw , simpliciter, fascia lanea ; nec nunc de præstantiore lana
agitur.- 6οο. « ήν άρα φuam, ut feri solet. ” Clarke, quam quidem και θεράπων αυτού
tenebat.
6014619. Menelaus et Pisander congressi. Occiditur Pisander, non alibi memo
ratus; diversus ab alio, et ipso e Trojanis, Antimachi filio sup. 1. 122. sq. Diversus
et tertius, dux Myrmidonum n . 193.
6ο3. σοι, Μ. υπό σου ut sepe. - 6ος. παροτράπετο, αυertit se. quod Clarke notavit .
Vidimus jam supra Λ. 233. - 6ο8. το σάκος επέσχε την ορμήν του έγχους. alibi κατέ
σχεθε. ένα καυλώ. ut jam sup. 162. qua parte hastile ferroimmissum est .--- 611. εφήλιο
Πισάνδρα . ωρμάτο ες αυτόν.--612. Exemplum pugnatoris inter Trojanos securi in
structi, cum manubrio oleagineo,Téxxw. Inf. 0.711 . TEMéxicoi xaà užívno, pugnantes
videbimus. - 613 . εφίκοντο (κατ') αλλήλων. non solum συνήλθον, quod esset αφίκοντο,
ξέως πνεούση . αύρα. 595. 'Ελήλατο.] Επεκώλυσεν . 612. Έλαίνω αμφί πε

'Ενεπάγη. 599. Εύστρόφω οίος αώτω.] λέκκω. ] Το του πελέκεως στειλειά. Πα
Καλώς περιεστραμμένο έρίω. τουτέστιν, ρα το πεπελεκήσθαι. Περί ούν τώ ελα
ερία σφενδόνη. Oιος γάρ αώτω, προβά- ένα στειλώ φησιν . 6ι3. "Αμα δ' αλ
του άνθει, ό έστιν, ερίω. 6ο8. "Έσχετο.] λήλων εφίκοντο.] Υπό το αυτό έτυχον
VOL . II. G
ήτοι ο μεν κόρυθος φάλον ήλασεν ιπποδασείης

615
άκρον υπό λόφον αυτόν και δε προσιόντα, μέτωπον,
ρινός υπερ πυμάτης: λάκε δ ' οστέα, το δε οι όσσε
παρποσίν αιματόεντα χαμαι πέσον έν κονίησιν
ιδνώθη δε πεσών και δε λαξ εν στήθεσι βαίνων,
τεύχεά τ’ εξενάριξε, και ευχόμενος έπος ηύδα :
Λείψετε την ούτω γε νέας Δαναών ταχυπώλων, 620
Τρωες υπερφίαλοι, δεινης ακόρητοι αύτης .
άλλης μεν λώβης τε και αίσχεος ουκ επιδευεις,
ήν έμε λωβήσασθε, κακαι κύνες" ουδε τι θυμώ
Ζηνός εριβρεμέτεω χαλεπήν εδδείσατε μήνιν
625
ξεινίου: όστε πότ' ύμμι διαφθέρσει πόλιν αιπήν.
οι μεν κουριδίην άλοχον και κτήματα πολλά
μαψ είχεσθ' ανάγοντες, έπει φιλέεσθε παρ' αυτή
νυν αύτ' εν νηυσι μενεαίνετε ποντοπόροισι
πυρ όλούν βαλέειν, κτείναι δ ' ήρωας Αχαιούς
αλλά ποθι σχήσεσθε , και έσσύμενοί περ, "Αρηος . 630
Ζευ πάτερ, ή τε σε φασί περί φρένας έμμεναι άλλων
6ι6. δε Foι. 6ι9. Fέπος . 629. ολοσόν Bentl .
sed, se invicem ferierunt.- 614. xógulos párov, conum in vertice, cui inseritur ó cópos.
v. sup. ad r. 371. - 616. Tù dé oi őoos humor oculorum cum sanguine permixtus pro
Huxit. - 618 . ιδνώθη δε πεσών. retro prolapsus capite reclinato , et recurvato , ut serpens
Μ. 204, 5. add . Β . 266.
620—639. Increpat Menelaus Trojanos e pugna non recedentes, sed in media
castra irruentes. Objurgatio hæc per se jejuna videri potest ; verum Menelaus hæc
alio modo pronuntiat : Nunc tandem , cæso Pisandro post alios, arbitrabor impetum
Trojanorum in media castra repressum iri ; cumque his, ille, injuriarum a Trojanis
illatarum dolore exardescens, reliqua ipsis flagitia exprobrat. Accipio ergo asyste
et 630. σχήσεσθε non pro imperativo, sed : Nunc, alio post alium ceso, ultimo loco
Pisandro, sane a navibus disceditis, puto . — 621. Trojani, perjuri et rebelles. ixógntoi
αυτής. quod ατος πολέμοιο E. 388. Η . 117. ex usu loquendi Homerico: V. mox Vs. 635 .
-622 . άλλης μεν λώβης-- respondent 628. νύν αυσ', ουκ επιδευεις . qui nihil reliquum fe
cistis ut aliquid addi possit ; qui cumulate omne injuriæ et contumeliæ genus jam
antea mihi intulistis. – 626. και κτήματα πολλά, v. sup. Γ. 70. - 627. επει φιλέεσθε παρ'
αυτή. εφιλέεσθε, ξενίας ετύχετε. ut recte Sch . br. - 630 .At forte nunc, puto, tot cedi
αλλήλων. 615. Λόφον.] Χαίτην. 6ι6. δεείς, αλλά πλήρεις εστέ . 624. ' Ερι
“Ρινός υπέρ πυμάτης.] Τον υπέρ την βίνα βρεμέτεω. ] Μεγάλως ηχούντος. 625 .
τόπον , το μέτωπον. Λάκεν.] Έσχίσθη. Διαφθέρσει.] Διαφθερεί, απολέσει . 627.
'Ονοματοποιΐα, ο τρόπος. Τώ δε οι όσσε Επεί φιλέεσθε.] "Ότι φιλοφροσύνης και
Παρ ποσίν αιματόεντα.] Το δε υγρών το ξενίας ετύχετε. 63ο. Αλλά ποθι σχή
κατά τους οφθαλμούς εξερρύη αυτού μετά σεσθε.] Αλλά φεύξεσθε δήπου. Αλλά
του αίματος. 62ο. Λείψετε δή.] Kα- πόθι, σύνδεσμος παραπληρωματικός. Του
ταλείψετε δή . 622. "Αλλης λώβης. ] τέστι, πόρρω κρατηθήσεσθε . 631. Περί
"Αλλης ύβρεως. Ουκ επιδευεϊς.] Ουκ εν- φρένας έμμεναι άλλων.] Φρονήσει δια
LIB . XIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ν. 632-65 1 . 43
ανδρων ήδε θεών" στο δ ' εκ τάδε πάντα πέλονται.

οίον δη άνδρεσσι χαρίζεαι υβριστησι,
Τρωσιν, των μένος αιέν ατάσθαλον, ουδε δύνανται
φυλόπιδος κορέσασθαι ομοίου πολέμοιο. 635
πάντων μεν κόρος έστι, και ύπνου, και φιλότητος ,
μολπης τε γλυκερης, και αμύμονος όρχηθμοίο,
των πέρ της και μάλλον δελδεται εξ έρον είναι,
ή πολέμου Τρωες δε μάχης ακόρητοι έασιν.
“ Ως είπών, τα μεν έντε από χροός αιματόεντα 640
συλήσας, ετάροισι δίδου Μενέλαος αμύμων,
αυτός δ'αύτ'εξαϋτις ιών προμάχοισιν εμίχθη.
ένθα οι υιος επάλτο Πυλαιμένεος βασιληος ,
“Αρπαλίων, όρα πατρί φίλω έπετο πτολεμίδων
645
ές Τροίην ουδ' αύτις αφίκετο πατρίδα γαίαν.
ός ρα τότ ' 'Ατρείδαο μέσον σάκος ούτασε δουρί
εγγύθεν, ουδε δια προ δυνήσατο χαλκών ελάσσαι:
αψ δ' ετέρων είς έθνοςεχάζετο, Κηρ' αλείνων,
πάντοτε παπταίνων, μή τιςκρόα χαλκώ επαύρη.
Μηριόνηςδ' απιόντος τει χαλκήρε δίστόν 65ο
και ρ' έβαλε γλουτόν κατά δεξιόν αυταρ οίστος
635. f. ομοιϊόφι πτολέμοιο. 638. έFέλδεται . 64ο . Γειπών .
643. ένθα Foι . 648. ες Fέθνος.
bus promachorum deterriti, a pugnando desistetis. cf.ad 620._632. oéo dº {x, ut alibi,
ix sios, pro dià, oùy Act, tuo numine, voluntate. - 633. olov, prows, pro eo quod indulges ;
ut soles indulgere, aut, vide, quam, quomodo. per exclamationem novam . Expostu
latio cum Jove gravis et rudium hominum sensibus ignoscenda . — 634. Tpwois Tão do
pro οι αεί ατασθαλοί εισι.
636_639. Aliena hæc a nostris notionibus, prorsus ex usu Homerico sunt acci
pienda. Appetitur pugna a pugnaturis et pugnacibus ; itaque et satietas locum ha
bet : quatenus fessi pugnando decedunt et ad castra sua revertuntur. Etiam jucun.
dissimarum rerum , quas cupide aliquis appetierat, ut iis se expleret, succedit tamen
fastidium ; at Trojani pugna, re tam parum desiderabili, exsatiari nequeunt ; pu
gnandi studio inexhaustotenentur, nunquam pugna fessi excedunt, pugnant perti
naciter. Virgilius reddidit : quos nulla fatigant Prælia, nec victi possunt absistere
bello, Εη. ΧΙ. 3ο8. uti et Sc. Ηerc. 13 , 4. λιλαιόμενοι πολέμοιο φυλόπιδα στήσειν. τα
σφιν πολύ φίλτερα θρίνης, pugnare ipsis jucundius est φuam epulari.- 638. εξ έρον είναι
famem eximere, satiare ; ut A. 469.
640—659. Menelaum spoliato Pisandro recedentem dum Harpalio hasta petit, ipse
a Merione sagitta trajectus absportatur. Harpalio Pylæmenis filius, qui dux erat
Paphlagonum : B. 851. cæsus Pylæmenes E. 576. quod non convenit cum vs. 658.
μετά δέ σφι πατήρ κίς. Εrgo interpolatum carmen esse creditur. Ei comes ad Tro
jam venerat flius. - 65ο. ει οιστον ( κατ') απιόντος. εις απιόντα.–653. καθεζόμενος αύθι,
φέρειν των λοιπών θεών. 632. Σέο δ' πάντα ταύτα γίγνονται. 634. 'Ατά
εκ τάδε πάντα πέλονται.] 'Εκ σου δε σθαλον. ] "Αδικον. 638. 'Εξ έρον εί
G 2
αντικρυ δια κύστιν υπ ' οστέον εξεπέρησεν

έζόμενος δε κατ' αύθι, φίλων εν χερσίν εταίρων και
θυμόν αποπνείων, ώστε σκώληξ, επί γαίη

κείτο ταθείς: εκ δ' αίμα μέλαν ρεε, δευε δε γαίαν. 655
τον μεν Παφλαγόνες μεγαλήτορες αμφεπένοντο
ές δίφρον δ' ανέσαντες άγον προτί "Ιλιον ιρην
αχνύμενοι μετά δέ σφι πατηρ κίε, δάκρυα λείβων: και
ποινη δ' ούτις παιδος εγίγνετο τεθνειώτος .

660
Το δε Πάρις μάλα θυμόν αποκταμένοιο χολώθη:
ξείνος γάρ οι έην, πολέσι μετα Παφλαγόνεσσι.
τουόγε χωόμενος προϊει χαλκήρε δίστόν
ήν δε τις Ευχήνωρ, Πολυείδου μάντιος υιός ,
αφνειός τ', αγαθός τε, Κορινθόθι οικία ναίων,
ός δ ' ευ ειδώς Κηρ' όλοήν, επι νηος έβαινε 665
πολλάκι γάρ οι έειπε γέρων άγαθος Πολύειδος ,
νούσω υπ ' αργαλέη φθίσθαι οίς εν μεγάροισιν,
ή μετ' Αχαιών νηυσίν υπό Τρώεσσι δαμηναι:
65 2. νulg. κατά κύστιν. 657. προτί ίλιον. 661. γάρ Foι .
663. Πολυ είδου. νulg. Πολυϊδου. 664. Κορινθόθι Foικία .
665. Fειδώς. κηρ' όλofην Bentl. 666. γάρ Foι έFειπε - Πολύψειδος. 667. Foίς έν.
αποπνείων θυμόν εν χερσίν εταίρων , κείτο ταθείς επί γαίη, ώστε σκώληξ. Comparatio cum
lumbrico in eo spectatur, quod rigens et extentus jacet cum antea sedisset corpore in
curvato. - 657 . ανέσαντες, αναθέντες, αναβιβάσαντες . ex έω, έσω . άνέω, ανίημι. - 659. ποινή
δ' ούτις . nemo ultus est codem filii. Sed hoc non convenit cum seqq . nam Paris ultus
est Harpalionem cæso Euchenore. — 660_672. Paris Euchenorem , Polyidi vatis filium
telo transfigit.
663. Polyidus partis, Cærani f. nothus revocato in vitam Glauco Minois II. filio .
Eodem usus erat somnii de Pegaso domando interprete Bellerophon ap. Pindar. Ol.
ΧΙΙΙ. 105. De eo v. Obss. ad Αpollod . ΙΙΙ. Ι.-666 . πολλάκι γάρ οι έειπε γέρων
Pater filio prædixerat, fatale ei esse ut aut gravi morbo afflictus domi moriatur, aut
ad Trojamprofectus pugna cadat . ή φθίσθαι ή δαμήναι. Optione sibi data ille, tan
quam vir fortis, prætulit alterum , ut ante Trojam pugna occumberet. Tậ , ita , tã
ναι.] Προέσθαι την επιθυμίαν, κορε- στησιν ο Ποιητής. ως Αίαντας δύο , και
σθήναι. 656. 'Αμφεπένοντο.] Περί αυ- Ευρυβάτας δύο κήρυκας, τον μεν 'Αγα
τον ησχολούντο. 657. 'Ανέσαντες.] 'Α- μέμνονος, τον δε Οδυσσέως. "Ένιοι δε
ναθέντες , αναβιβάσαντες. 658. Μετά πιθανώς μεταγράφoυσι. Μετά δ' ού
δέ σφι πατήρ κίε δάκρυα λείβων. ] Μετ ’ σφισι πατήρ κίε δάκρυα λείβων. 659.
αυτών δε ο πατήρ επορεύετο δάκρυσι κα- Ποινή δ' ούτις παιδός εγίγνετο τεθνειώ
ταρρεόμενος. Ζητείται δε, πώς ανωτέρω τος.] Επεί ουχ ο πατήρ τιμωρεί αυτό,
ανηρημένος υπό Μενελάου ο Πυλαιμένης, αλλ ' ο Αλέξανδρος, χαλεπήνας υπέρ του
τα νύν δύναται ακολουθείν το παιδί, και ανηρημένου, Ευχήνορα τον Κορίνθιον άν
κλαίειν . "Έστι δε λέγειν, ότι δύο Πυ- αιρεί. 664. Κορινθόθι οικία ναίων.]
λαιμένεις Παφλαγόνων ηγεμόνας συνί- 'Εν Κορίνθω κατοικών, την οικίαν έχων.
τω δ' άμα τ' αργαλέην θωην αλέεινεν Αχαιών,

νουσόν τε στυγερην, ίνα μη πάθη άλγεα θυμώ 67ο
τον βάλ' υπό γναθμοίο και ούατος ώκα δε θυμος
ώχετ’ από μελέων, στυγερός δ ' άρα μιν σκότος είλεν.
"Ως οι μεν μάρναντο , δεμας πυρός αιθομένοιο :
"Έκτωρ δ' ουκ επέπυστο Δίί φίλος, ουδέ τι ήδη , 675
όττι ρα οι νηών επ' αριστερα δηϊόωντο
λαοί υπ '' 'Αργείων, τάχα
δ' αν και κύδος'Αχαιών
έπλετο τοιος γαρ γαιήοχος Έννοσίγαιος
ότρυν'Αργείους, προς δε σθένει αυτός άμυνεν
αλλ' έχεν, και τα πρωτα πύλας και τείχος εσάλτο,
680
ρηξάμενος Δαναών πυκινας στίχας ασπιστάων.
ένθ' έσαν Αίαντός τε νέες και Πρωτεσιλάου ,
θέν έφ' αλός πολιής ειρωμέναι αυταρ ύπερθε
τείχος έδεδμητο χθαμαλώτατον ένθα μάλιστα
67ο. νulg . πάθοι. 674. ουδέ τι Fήδη. 675. ότι θα Foι . 682. Fειρυμέναι.
βαίνειν επί νηός vs. 665. evitavit ille duo mala. - 669 . θωής αλέεινεν 'Αχαιών. Apparet
hine, jam tum cogi potuisse homines ad militiam, et fuisse multam της αστρατείας.
quod et Eustath. monuit. Parebat autem Corinthus Agamemnoni: sup. B. 570.
670. et morbum gravem , ita ut nec ejus dolores experiretur, h. e. ut expers maneret
malorum ex morbo.
673—722. Nec minus Ajaces, qua parte Hector pugnat, ingruentes Trojanorum
copias fortiter sustinent, ita ut neutrolibet his res succedat.
675. νηών έπ ' αριστερά, -est hic locus inter praecipuos de situ ac descriptione
castrorum ; idem tamen ex parte impeditus et ambiguus; sinistram Hectoris intel
ligendam esse dixeris. At nihil tum est, quod satis conveniat. Ergo sinistra na
vium dicta est ex Achivorum æstimatione: illa ad Simoentem pertingebat. Hector
pugnabat in media αcie, adversus Ajaces et Teucrum : sup. 312. νηυσι μεν εν μέσσησιν
αμύνειν εισί και άλλοι, Αίαντές τε δύω Τεύκρός τε - quod tamen ipsum non de medias
castris intelligi posse supra ad 312. monui ; sed medium oppositum esse extreme
parti, adeoque loca designare ab hac versus media castra tendentia. In illa extrema
sinistri Achivorum cornu parte pugnaverat adhuc Marte hortatore, Idomeneus 326 .
sq. De iis, quæ ibi gesta fuerant,narratum estusque ad v. 673. Sunt in his po
tiora : quod Asius cæditurab Idomeneo ; quem Deiphobus ulturus arcessit Æneam ,
qui Paridem, Agenorem , Helenum habet socios ; Helenum Menelaus vulnerat, Pi.
sandrum et Harpalionem cædit ; Paris vicissim Euchenorem : Nunc poeta ad Hecto
rem redit : quem non minus ab Achivis premi videbimus, quorum virtutem Ajaces
inflammant. Tum ab illa sinistra parte arcessuntur ab Hectore fortissimi, Polyda
mantis consilio 754. sqq. Erat inter eosParis páxins frágiotiçà pugnans 765. Per
hos pugna adversus Ajaces restituitur. - 676. και ότι τάχα και έπλετο αν κύδος 'Αχαιών
et quod parum aberat, quin superiores fierent Achivi ; adeo enim Neptunus eos in
citabat et insuper suα υι αdjuvabat. – 679. ή τα πρώτα. sup. M. extr. - 681. ένθ' έσαν.
Si narrata hæc compares : necesse est navium ordines non ad extremum castrorum
cornu pertinuisse, quod aut Simoentem attingebat aut etiam ulteriorem ripam versus
Rhæteum occupabat, sed aliquantum inde versus mediam aciem littoralem oram oc
cupasse. Ajacis naves, quas lævum cornu tenuisse satis constat, ( 0. 224.) primæ et
extremæ ab hac parte stabant, cum Protesilai navibus : quas iterum memorat 0.
669. Θωήν.] Την ζημίαν. Λέγει δε τό δε σθένει αυτός άμυνε .] Προσεβοήθησε

της στρατείας επιζήμιον. 678. Προς δε και αυτός τη δυνάμει αυτού . 683.
46 ΙΛΙΑΔΟΣ Ν. 684 ---- 698 . LIB . XIII .
ζαχρηείς γίγνοντο μάχη αυτοί τε και ίπποι:

ένθα δε Βοιωτοι, και Ιάονες έλκεχίτωνες, 685
Λοκροί , και Φθιοι, και φαιδιμόεντες 'Επειοί,
σπουδη επαίσσοντα νεών έχον ουδε δύναντο
ώσαι από σφείων φλογί είκελον "Εκτορα διον
οι μεν Αθηναίων προλελεγμένοι εν δ' άρα τοισιν .
ήρχ υιος Πετεωο , Μενεσθεύς : οι δ' άμ' έποντο 690

Φείδας τε, Στιχίος τε, Βίας τ' εύς· αυταρ Επειών
Φυλείδης τε Μέγης, 'Αμφίων τε, Δρακίος τε.
προ Φθίων δε, Μέδων τε, μενεπτόλεμος τε Ποδάρκης .
ήτοι ο μεν νόθος υιός Οίληος θείοιο 4
έσκε Μέδων, Αίαντος αδελφεός αυταρ έναιεν 695
έν Φυλάκη γαίης από πατρίδος, άνδρα κατακτάς,

γνωτών μητρυιης Εριώτιδος , ήν έχ Όιλεύς :
αυταρ ο, Ιφίκλoιο πάϊς του Φυλακίδας:
687. νulg. ουδ' εδύναντο. 688. φλογή Fείκελον . 698. αυτάρ , Fιφίκλoιο.
705. et ante eas vallum erat humilius quam ceteris partibus . - 684 . ένθα μάλιστα ζα
χρηής εγίνετο η μάχη. vel ομάχοντο ζαχρηώς, αυτοί τε και ίπποι. ergo et curribus usi
sunt in his castrorum angustiis ? Merito hoc mirabimur ; inprimis cum M. 80. sq. ex
Polydamantis præcepto omnes currus ante fossam relicti essent. Attamen inf. 749.
quoque Hector curru desilit. Serius ergo admissi fuere currus intra vallum : si omnis
narratio recte constituta est.
685. Hic Hectorem represserunt Bæoti, Iones, Locri, Phthii et Epei, qui istic or
dines suos tenebant; nec tamen eum potuere loco pellere. Spectat locus, quem haud
uno modo interpolatum esse suspicamur, ad ordinem turmarum in acie, qui non
multum abfuisse videtur ab ordine navium in statione . — Iones sunt Athenienses :
qui erant Ionica stirpe cum Pelasgis permixta : έλκεχίτωνες , tunica ad pedes demissa,
forte nec cincta, insignes. Sequitur , alios breviores tunicas habuisse. — 686. Phthii
ex Achæorum stirpe , sunt qui cum Protesilao advenerant, cum iis forte Philoctetis Σ
copiæ .-- Epei, non, qui ex Elide venerant, qui sub ducibus quatuor (Il. B. 615–
624.) habebantur ; sed qui Echinades incolebant : ibid. 625. sqq. Bene hoc vidit
Koeppen . — 690. Menestheus, Petei f. sup. B. 752. jam aliquoties memoratus inter
promachos ; Ê trinis comitibus Stichius sup. N. 195. est memoratus.- 692. Meges
Phylei f. sup . B. 627. Dulichienses ducebat, cum ceterarum Echinadum incolis :
quos Epeos fuisse ex h. 1. apparet; nec mirum , quandoquidem Meges ipse ex Elide
erat oriundus, Augeæ nepos : B. 627. cf. Apollod. II. 5, 5. Duo ejus socios haud
memini alibi legi. - 693. Phthios ducunt Medon et Podarces, hic quidem Iphicli f.
Phylaci n. v. B. 704. sqq: Medon autem Oilei f. nothus, eoque Ajacis minoris frater,
in Philoctetæ locum successerat ducendis copiis e Methone aliisque Thessaliæ locis :
sup. B. 726. sq. Fugerat e patria domo, itaque e Locride, cæso fratre novercæ , Eri
opidis : materejus fuerat Rhene, B. 728. - προ Φθίων - SC. εμάχοντο. quod subjicitur 13
mox 699. οι μεν προ Φθίων –μάχοντο.

Χθαμαλώτατον.] Κοιλότατον . 685. Ι . Φθίαν πόλιν Θεσσαλίας οικούντες. Οι
άονες.] "Ίωνες. Λέγει δε τους Αθηναίους. δε την υπό 'Αχιλλέως, Φθιώται καλούν 4 ,
από "Ίωνος της Κρεούσης της 'Ερεχθέως ται . Φαιδιμόεντες.] Επιφανείς και
και Ξάνθου του Ελληνος . “Ελκεχίτω- λαμπροί ταϊς πράξεσι. 689. Προλε
νες.] Βαθείς χιτώνας έχοντες. άζωστοι. λεγμένοι.] Προκατηριθμημένοι. 697.
686. Φθίοι.] Οι την υπό Πρωτεσιλάου “ Ην έχ ' Οίλεύς.] “ Ην εγεγαμήκει 0
οι μεν προ Φθίων μεγαθύμων θωρηχθέντες,

ναυσιν αμυνόμενοι, μετα Βοιωτών εμάχοντο. 700
Αίας δ ' ουκέτι πάμπαν, Oϊληος ταχυς υιός,
ίστατ’ απ ' Αίαντος Τελαμωνίου ουδ' ήβαιόν.
αλλ ' ώστ' εν νειώ βόε οϊνοπε πηκτόν άροτρον,
ίσον θυμόν έχοντε, τιταίνετον αμφί δ' άρα σφι
πρυμνοίσι κεράεσσι πολυς ανακηκίει ιδρώς : 705
τω μέν τε ζυγόν οίον εύξουν αμφις εέργει

ιεμένω κατά όλκα τέμει δε τε τέλσον αρούρης:
ως τώ, παρβεβαώτε μάλ' έστασαν αλλήλοιϊν.
αλλ' ήτοι Τελαμωνιάδη πολλοί τεκαι εσθλοι
λαοί έπονθ' έταροι, οι οι σάκος εξεδέχοντο, 710
όππότε μιν κάματός τε και ιδρως γούναθ' έκοιτο.
ουδ' άρ' Oϊλιάδη μεγαλήτερι Λοκροί έποντο
ου γάρσφι σταδίη υσμίνη μίμνε φίλον κηρ"
703. βόε Foίνοπε . 704. Fϊσον . 7ο6. έFέργει. 707. Fιεμένων κατά
Faλκα. vulg. τέμνει. 71ο . οι Foι.
701-7. Ajax uterque alter ad alterius latus conjunctis viribus pugnant ; compa
ratione a boum jugo petita. Nexus autem summa : αλλ' ώστε βόε άροτρον τιταίνετον,
ως τω παρίστασαν αλλήλοιϊν παρβεβαώτε.-703. βόε οινοπε. μέλανες. et πηκτον άροτρον
jam sup. Κ. 353. - 704 , 5. αμφί κεράεσσι , quia taurorum cornibus religata sunt lora
jugalia . quod improbatum
ας
jam Columellæ II. 2, 22. Eguneroñor, imis, ima ad frontem
parte cornuum . äge, ut fieri solet. Clarke.” — 706. Jugum unum utrumque taurum
conjungere putandum est ; sed capite utriusque diversa jugi parte inserto ; puta for
mam esse - Ιta οίον ζυγών, μόνον, έν, άμφις εέργει, sejungit eos. De uno
jugo cf. Schneid. ad Colum. VI. 2. Comment. p. 314. - 707. το τέλσον αρούρης. τέλος .
πέρας . simplic . την αρουραν . Oratio inde a 703. ita jungenda : αλλ' ώστε βόε άροτρον
τιταίνετον , τέμει δέ τε (τούτο το άροτρον ) σέλσον αρούρης. ut interposita sint reliqua 704
-7. αμφί δ' άρα σφιν usque ad δεμένω κατά ώλκα ad ornandum . Cujusmodi hyperbata
seu parentheses jam aliquoties vidimus , ut E. 398-402 . Ι . 551-569. - 7ο8. παρβε
buwi
nibu
s. quod alias de iis qui eodem curru adstant aurigæ et pugnant ; nunc in ordi
s:: quod usitatius est παραστήναι, unde παραστάτης in ordine, et hoc ipso loco παρ
βεβαώτε ίστασαν pro παρέστησαν.
709–712. Ajax Telamonius comites circa se habebat, Oilei filius solus erat. Nam
Locri 713—718. leviter armati sagittis et fundis utentes, in primis ordinibus in qui.
bus ille pugnabat, stare non poterant. Ita 719-722. Trojani eminus sagittis, co
minus hastis petiti, in magnum discrimen etiam hac parte, qua Hector pugnabat,
erant adducti. - 71Ι. οππότε κάματος και ιδρώς μιν κατά τα γούναθ' ίκοιτο· εφίκοιτο. καθί
κοιτο. Uno adhuc loco simile legitur de fame : ίνα μή μιν λιμός άτερπης γούναθ' ίκηται.
quod 348. simpliciter ίνα μή μιν λιμός ίκηται et 165. γυΐα βαρύνεται, ήδε κιχάνει δίψα τε
και λιμός. λύεσθαι γούνατα , κάμπτεσθαι γούνατα frequenter occurrunt . βλάβεται δέ τε
γούνατ' ιόντι.
713. Locri leviter armati erant ; quippe qui omnino horridiore vitæ cultu uteban
ίλεύς. 699. Προ Φθίων. ] Προ των Φθίων. έκφυσιν. 'Aνακηκίει. ]' Αναφέρεται. 7ο6.
7οο. Ναΐφι.] “Υπέρ των νεών. 703. Αμφίςεέργει.] Διείργει, χωρίζει. 707.
Βόε οίνοπε. " Ήτοι μέλανες, ή ξανθοί. Ωλκα.] Την αύλακα. Τέμνει δέ τε
704. Τιταίνετον. ] Τείνουσιν , έλκουσι. τέλσον αρούρης .] Τέμνεται δε εις βάθος
705. Πρυμνοίσι κεράεσσι.] Τοίς εσχά- γης. Τέλσον.] Τέλος. 71ο . Εξεδέ
τους μέρεσι των κεράτων. τοϊς προς την χοντο.] Διεδέχοντο. 713. Ου γάρ σφι
ου γαρ έχoν κόρυθας χαλκήρεας ιπποδασείας,

ουδ' έχον ασπίδας ευκύκλους και μείλινα δούρα 715
αλλ' άρα τόξοισι και εύστρόφω οίος αώτω
"Ιλιον εις άμ' έποντο πεποιθότες" οίσιν έπειτα
ταρφέα βάλλοντες, Τρώων ρήγνυντο φάλαγγας.
δη ρα τόθ' οι μεν πρόσθε, συν έντεσι δαιδαλέοισι,
μάρναντο Τρωσί τε και "Εκτορι χαλκοκορυστή 720
οι δ' όπιθεν βάλλοντες έλάνθανον, ουδ' έτι χάρμης
Τρώες μιμνήσκοντο" συνεκλόνεον γαρ οίστοί.
"Ενθα κε λευγαλέως νηων απο και κλισιάων
Τρώες εχώρησαν προτι "Ιλιον ήνεμόεσσαν,
725
ει μη Πουλυδάμας θρασύν "Εκτορα είπε παραστάς
"Εκτορ, αμήχανός εσσι παραρρητοίσι πιθέσθαι.
oύνεκά τοι περι δωκε θεός πολεμήία έργα,
τούνεκα και βουλη εθέλεις πέρι ίδμεναι άλλωνκαι
717. Fίλιον . 721. Vulg. ουδέ τι . 724. προτί Fίλιον . 725. “Έκτορα
Fείπε . 727. 73ο. πολεμήία Γέργα . 728. πέρι Είδμεναι. νulg. περιίδμεναι.
tur quam alii Hellenes . Serioribus etatibus οπλιτεύοντες fuere : Pausan. Ι. 23. idque
jam ap. Hesiod. Sc. Herc. 25. Solet autem armorum usus emendari et perfici cum
vita hominum artibus expolita . ου γαρ έμιμνον εν σταδίη μάχη, ουχ υπέμενον την συστά
δην μάχην. Sch . br. Scilicet μίμνειν absolute, in statu manere. - 716. άλλ ' άρα. sed ,
quod inermium et statariæ pugnæ imperitorum est, sagittis et fundis utentes advene
ταnt. Νam ita πεποιθώς dici, jam aliquoties monitum: statim ad B. 588.-719. Δή
ρα τόθ' οι μέν. “ Et tunc quidem , juxta istam pugnandi consuetudinem . Clarke. ”
Ceteri, praeter Locros, συν ένσεσι pugnabant, hastis et clipeis utentes , οπλίται, Locri
autem a tergo istorum constituti , jaculabantur. - 721. ουδ' έτι χάρμης Τρώες εμιμνή
OXovto. non amplius pugnare poterant, quippe arma expedire non licebat, ingruenti
bus sagittis, sed scutis capita eranttegenda; ita ordinibus ruptis, et impetu represso
tumultuabantur. συνεκλόνεoν αυτούς οίστοί . Opportunum ad hanc rem voc . κλονείν et
συγκλονείν.
723—753. évb xs. atque hic, hoc in rerum positu, cum utroque loco Trojani ab
Achivis premerentur, Trojanis de receptu cogitandum fuisset non si clade accepta :
nisi - Polydamas prudenter monet Hectorem , arcessendos esse aliquot e fortissimis
Trojanorum , ut globo facto Ajaces de loco pellant ; quo facto deliberandum esse
omnino, utrum inconsilio, naves aggrediendi, persistant an recedant.
726. αμήχανός εσσι πιθέσθαι παραρρητοίσι. pro αμήχανών εστί σοι, πείθεσθαι τούς παραρρη
τοϊσιν.ut cedas monitis. τα παραρρητά, ά παραρρέει άλλος τις, παρηγορεί, παραινεί . aliis
παραρρητοι λόγοι placent. - Respicit autem locum M. 216. ubi, ostento objecto, monet
Polydamas: μη ιομεν Δαναοϊσι μαχησόμενοι περί νηών. Ιterat idem consilium inf . Σ.
253. - 727, 8. oύνεκα θεός δωκέ τοι πέρι (περί άλλων) πολεμήία έργα, τούνεκα έθέλεις και
περί άλλων δμεναι (εν) βουλή. quia deus tibi dedit pro aliis facultatem pugnandi,
propterea etiam tibi arrogas, esse prudentiorem consilio. Dat deus πολεμήνα έργα ,
πράγματα, pro facultate et arte pugnandi , virtute bellica , ut deus δωκέ τινι in sqq.
731. ορχηστών, κίθαριν, αοιδήν, facultatem et artem saltandi , canendique cithara et voce .
σταδίη υσμίνη μίμνε φίλον κήρ. ] ου γάρ Λευγαλέως. ] 'Ολεθρίως, αδόξως. 726.
υπέμενον την συστάδην μάχην. 722. Παραρρητοίσι.] Παραμυθητικούς, παραι
Συνεκλογέοντο .] Συνεταράσσοντο. 723. νετικούς. 728. Περιίδμεναι.] Περισσώς
LIB . XII. ΙΛΙΑΔΟΣ Ν. 729-745 . 49
αλλ' ούπως άμα πάντα δυνήσεαι αυτος ελεσθαι:

άλλω μεν γαρ έδωκε θεός πολεμήία έργα 730
άλλω δ ορχηστυν, ετέρω κίθαριν και αοιδην
άλλω δ' εν στήθεσσι τίθει νόον ευρυόπα Ζευς
εσθλόν, του δε τε πολλοί έπαυρίσκοντ’ άνθρωποι
καί τε πόλεις εσάωσε, μάλιστα δε κ' αυτος ανέγνω.
αυταρ έγων ερέω, ώς μοι δοκεί είναι άριστα. 735
πάντη γάρ σε πέρι στέφανος πολέμοιο δεδηε
Τρωες δε μεγάθυμοι, έπει κατά τείχος έβησαν,
οι μεν άφεστασι συν τεύχεσιν , οι δε μάχονται
παυρότεροι πλεόνεσσι, κεδασθέντες κατά νηας.
αλλ' αναχασσάμενος κάλει ενθάδε πάντας αρίστους. 740
ένθεν δ' αν μάλα πάσαν επιφρασσαίμεθα βουλών
η κεν ενί νήεσσι πολυκλήίσι πέσωμεν,
κ ' εθέλησι θεος δόμεναι κράτος, η κεν έπειτα
παρ νηών έλθοιμεν απήμονες. ή γαρ έγωγε
δείδω, μη το χθιζον αποστήσωνται Αχαιοι 745
Sic Demodoco θεός σέρι δώκεν αοιδήν τερπνήν , Οd. Θ . 44.729 . δυνήσεαι αυτός ελέσθαι .
αυτός, σύ μόνος έχειν. consequi . - 732.τίθει νόον έν στήθεσσι θεός, aut ενετίθει νόον στήθεσιν.
est bona mens, prudentia ; quod paullo ante erat, πέρι δμεναι άλλων βουλή .-733. του
δέ τι. seu ου νου έσθλού, seu , τούτου ανδρός , έπαυρίσκονται πολλοί άνθρωποι . e qua pruden
tia multi utilitates (bonorum consiliorum ) capiunt . - 734. καί τε πόλεις εσάωσε. etiam
totas civitates ille in statu continet , servat , σαοϊ ούτος, cui νόον έσθλόν δωκε θεός. μάλι
στα δε και αυτός ανέγνω , pro αναγινώσκει, γινώσκει , experitur, scil . το έπαυρίσκεσθαι του
τουεσθλού, h. e. έπαυρίσκει και αυτός. fructum prudentie habet praecipue ipse, agendo
scilicet omnia prudenter . Sed totus versus, ut nec minus vs. 731. άλλω δ' ορχηστών,
serioris commatis habendi sunt. - 736. πάντη γάρ pro δή, στέφανος πολέμοιο, των πολε
μούντων , περιδίδηέ σε. h. ο πόλεμος , η μάχη, οι μαχόμενοι. pugna fervet circa te, quate
nus eum circumdat pugnantium turba και περιδαίει, περιστέφει, comparatione pugne
cum flamma : nt sæpe M. 35. T. 18.—740. Non consilio habendo vocari fortissimos
censendus est Polydamas velle ; sed ad eum locum, ubi οι οϊστοι των Αχαιών συνεκλό
sov autous, vs. 721, 722. convocare suadet fortissimos Trojanorum : scilicet ut con
globati impressionem faciant (ut fieri videbimus 795. sq.) et perrumpant hostium
turmam . Sejungenda igitur sunt seqq. v. 741. ut sit : et tum videbimus quoque
nos , quid porro agendum sit. πάσαν βουλήν, totam rem, dequa deliberandum est, de
rerum summa dispiciemus .-742 . ή κενή κεν έπειτα, Ordo sententiarum : αι και
έθέλησι θεός δόμεναι κράτος, si superiores facti fuerimus pugnando, εί ή εμπέσωμεν κεν
νήεσσι, ή έλθοιμίν κεν έπειτα παρά νηών απήμονες , utrum adoriamur naves ipsas, an re
cedamus , dum adhuc sumus incolumes. - 745. μη το χθιζόν χρείος αποστήσωνται. ve
reor ne rependant debitum heri contractum , h. e. cladem , quæ ipsis illata est, no
bis, ut ipsi vicissim stragem nostratium faciant, atque ita nobis quasi persolvant ,
είδέναι. 729. "Αμα.] Νύν, επίρρημα λέμοιο δέδηε .] Πανταχόθεν γάρ σε περιε
χρόνου δηλωτικόν . 733. Επαυρίσκον- κυκλώσαντο οι πολέμιοι. 741. Επι
ται.] 'Επαπολαύουσιν. 734. Μάλιστα φρασσαίμεθα .] 'Επινοήσαιμεν. 742 .
δέ κ' αυτός ανέγνω.] 'Εξαιρέτως δε και Πέσωμεν.] Εμπέσαμεν, εισέλθωμεν .
αυτός έγνώρισε το της συνέσεως αγαθόν. 745. Μη το χθιζόν αποτίσωνται Αχαιοί
736. Πάντη γάρ σε πέρι στέφανος πο- Χρεύος.] Μή πως την χθεσινήν ήτταν
VOL . II . H
50 ΙΛΙΑΔΟΣ Ν . 746-759. LIB . XIII .
χρείος, επεί παρά νηυσιν ανήρ ατος πολέμοιο

μίμνει, ον ουκέτι πάγχυ μάχης σχήσεσθαι δίω.
“ Ως φάτο Πουλυδάμας άδε δ "Εκτορι μύθος απήμων
αυτίκα δ' εξ οχέων συν τεύχεσιν άλτο χαμαζε,
καί μιν φωνήσας, έπεα πτερόεντα προσηύδα 750
Πουλυδάμα, συ μεν αυτου ερύκακε πάντας αρίστους

αυταρ εγώ κείσ' είμι, και αντιόω πολέμοιο:
αίψα δ' ελεύσομαιαύτις,επήν εύ τους επιτείλω. +
"Η ρα, και ωρμήθη, όρεϊ νιφόεντι έoικώς,

κεκληγώς, δια δε Τρώων πετετ' ήδ ' επικούρων. 755
οι δ' ες Πανθοίδην αγαπήνορα Πουλυδάμαντα

πάντες έπεσσεύοντ', επει "Εκτορος έκλυον αυδην.
αυταρ ο Δηίφοβόν τε, βίην θ' “Ελένοιο άνακτος ,
'Ασιάδην τ' 'Αδάμαντα , και "Ασιον Υρτάκου υιον ,
748. Fάδε . 75ο . Fέπεα . 754. νιφόεντι FeFoικώς.
758. Ελένoιo Fάνακτος.
quod pro illa clade accepta debent. Est enim ab iotóvat, othoan, appendere ( Il. T.
247. Χ. 35ο. Ω . 232.) αποστήσαι, αποστήσασθαι , quod αποσταθμάσθαι , σταθμώ απο
δούναι.
748, 9. Placuit bonum consilium Hectori et εξ οχέων άλτο. Εrgo Hector currum
se in castra sequi jusserat. Sic tamen que sup. 684. αυτοί τε και ίπποι. Verum
versus repetiti ex M. 80, 85.— 752. siue xai ávtiów . pro futuris : ego illic me conferam ,
et pugnantibus me immiscebo, illa aciei parte, qua fortissimos, ut eos huc convocem ,
reperero. κείσε , έπ' αριστερά , ut sup. 675. vidimus. αντιαν πολέμου, της μάχης, των μα
χομένων.- 753 . επήν τοϊς εύ επιτείλω. ubi iis imperavero , ut huc conveniant . ν. sup.
ad 675.
7544787. Hector ad lævam castrorum partem progressus, ad eum locum , unde
discesserat, convenire pugnantes jubet, ut conglobati impetum in Achivos faciant.
Ubi autem videt magnam fortissimorum virorum stragem factam , Paridem acerbe in
crepat, mox eo comite adscito ad pristinum locum redit.
754. όρεϊ νιφόεντι έoικώς . 6 Similitudo hic desumta partim ex corporis proceritate
et robore, partim ex galeæ splendore et cristæ altitudine.” Clarke. vereor, ne hoc
sit auram captare. Equidem tantum de impetu ruentis et vasta corporis specie co
gitabam . Ceterum præclare ad sensum lectoris vss. 754, 5. se habent : cum mira
tione Hectorem incedentem cernimus. Contra Virgilius nimium auxisse videtur
phantasma Æn . XII. 701. Æneas : Quantus Athos, aut quantus Eryx, aut ipse
coruscis Quum fremit ilicibus, quantus, gaudetque nivali Vertice se attollens pater
Apenninus ad auras. — 756. Audito Hectoris jussu ad eum locum confluunt, quo Po
lydamas, ut conjunctisviribus reprimerentAchivos, Trojanos dispersim pugnantes
convocari jusserat. Adjungit se iis Paris. Quæ sequuntur, tantum episodii loco ha
benda sunt. Circumspicit Hector alios ex promachis, quos desiderat. — 758. Dei
phobus sup. 526–539. a Merione vulneratus, Helenus a Menelao,581—600. Ada
mas cæsus ab Antilocho Nestoris f. 560–575. Asius ab Idomeneo 384. sq. - 761. Toùs
δ' εύρε , h. 1. rescivit . ου πάμπαν ασήμονας ουδ' ανολέθρους a contrarii negatione, it sepe :
αποδώσουσιν ημίν οι Έλληνες, ώσπερ νειν . 747. Σχήσεσθαι. ] 'Αποπαύσα 1
σταθμό δεδανεικότες . Μηδέπω γάρ νο- σθαι. 748. "Αδε. ] "Ηρεσκεν. 75 2 .

μισμάτων υπαρχόντων, σταθμό εδάνει- 'Αντιόω.] 'Απαντήσω, μεταλήψομαι.
ζoν οι αρχαίοι χρυσίον και αργύριον, και 756. Αγαπήνορα . ] 'Αγαπώντα την αν
τα παραπλήσια . 746. Χρεϊος .] Δά- δρίαν. πολεμικόν. 76ι . 'Aπήμονας. ]
LIB . XIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ν. 76o- 778 . 51
φοίτα ανα προμάχους διζήμενος, εί που εφεύροι. 76ο

τους δ' εύρ' ουκέτι πάμπαν απήμονας , ουδ' ανολεθρους .
αλλ ' οι μεν δή, νηυσιν επί πρύμνησιν Αχαιών,
χερσίν ύπ' Αργείων κέατο ψυχας ολέσαντες
οι δ' εν τείχει έσαν βεβλημένοι, ουτάμενοί τε.
τον δε τάχ εύρε μάχης έπ ' αριστερα δακρυοέσσης 765
διον Αλέξανδρος, Ελενης πόσιν ήυκόμοιο,
θαρσύνονθ' ετέρους, και εποτρύνοντα μάχεσθαι:
άγχου δ' ιστάμενος προσέφη αισχρούς επέεσσι:
Δύσπαρι, είδος άριστε, γυναιμανές, ήπεροπευτα ,
που του Δηίφοβός τε, βίη θ’ Ελένοιο άνακτος , 770
'Ασιάδης τ ' 'Αδάμας, ήδ' "Ασιος Υρτάκου υιός ;
πω δε του Όθρυονεύς και νυν ώλετο πάσα κατ' άκρης
Ίλιος αιπεινή" νυν τοι σως αιπυς όλεθρος.
Τον δ' αύτε προσέειπεν Αλέξανδρος θεοειδής
"Εκτορ επεί τοι θυμός αναίτιον αιτιάασθαι: 775
άλλοτε δήποτε μάλλον έρωησαι πολέμοιο
μέλλω επεί ουδ' έμε πάμπαν ανάλκιδα γείνατο μήτηρ.
εξ ου γαρ παρα νηυσι μάχην ήγειρας εταίρων,
768. Fεπέεσσι . 769. Δύσπαρι, Fείδος. 770. Ελένoιο Γάνακτος.
773. Fίλιος . 774. προσέξειπε - θεοειδής. 776. νulg . πτολέμοιο.
sic statim A. 330. ουδ' άρα τώγε ιδών γήθησε. h. comperit eos partim vulneratos esse,
partim cæsos. 5. — 764. év Tsixsi. intra castra : non opponitur, sed est idem quod antea
επι νηυσίν. - 765 . μάχης έπ' αριστερά pugnat Paris in extrema parte sinistri cornu : cf.
Not. sup . 675. - 769. Δύσπαρι. Totus versus jam lectus Γ. 39. Quod nos diceremus :
Indigne homo, perdite, Paris , nonnisi forma insignis, ceterum mulierose et pudori
feminarum insidians.- 772 . Othryoneus caesus ab Idomeneo erat 363 - κατ' άκρης ,
eversa est penitus. Virgilio : ruit alto a culmine Troja . et apud pedestres : lasīv thy
πόλιν κατ’ άκραν. Videtur ductum inde, quod ruina edium ab altis partibus et tectis
procedit. - 773. νύν τοι σως αιπώς όλεθρος, grave, magnum excidium lii nunc certissi
mum paratum est . σως, nunc τέλειος. σαφής. - 775, 6. Objurgas me injuria ; semper
enim hac in aciei parte fortiter pugnavi. Est hic iterum usus ellipticus in { T ,
quandoquidem me immerito incusas, dicam quod res est ; de quo sæpe dictum , ut
Γ. 56. sup. Vs. 68.-έρωησαι. accurate debebat esse έρωηκέναι. Αlio tempore forte ma
gis potui videri a pugna me subduxisse ; scil. non vero nunc. h. e. si forte alias.
non tamen nunc. quandoquidem natura virtutem mihi non denegavit. Nostro
more sententia sic effertur : Nunquam tam fortiter pugnavi sine intermissione
quam nunc ; neque ceteroqui imbellis homo sum.—778. iz où gògvel omnino, ex
'Αβλαβείς, άσινείς. Τους δ' εύρ' ουκέτι οι δε εκ του εγγύς τετρωμένοι ξίφει, ή
πάμπαν απήμονας, ουδ' ανολέθρους.] Συλ- τινι τοιούτω. 767. Θαρσύνoντα.] Πα
ληπτικώς πέφρακεν, αντί του τους μεν ρορμώντα. 773. Νύν του σώς όλεθρος .]
ουκ απήμονας, τους τετρωμένους τους δε Νύν ουδεν ελλείπει σοι προς απώλειαν.
ουκ ανωλέθρους , τους ανηρημένους. 764. 776. "Αλλοτε.] ' Εν άλλων καιρώ. Ε
Βεβλημένοι, ουτάμενοί τε.] ' Αντί τού οι ρωήσαι πτολέμοιο Μέλλω.] "Έοικα ημε
μεν από μήκους βεβλημένοι δόρατι ή ληκέναι του πολέμου. 777. ' Ανάλκι
Η 2
52 ΙΛΙΑΔΟΣ Ν . 779796 . LIB . XII.
εκ τούδ ' ενθάδ' εόντες ομιλέομεν Δαναοίσι

νωλεμέως. έταροι δε κατέκταθεν, ους συ μεταλλάς. 780
οίω Δηίφοβός τε, βίη θ' Ελένοιο άνακτος,
ούχεσθον, μακρησι τετυμμένωεγχείησιν, Ν
αμφοτέρω κατα χείρα φόνον δ' ήμυνε Κρονίων.

όππη σε
νύν δ' άρα, όππη σε κραδίη θυμός τε κελεύει:
ημεϊς δ'έμμεμαώτες άμ' εψόμεθ', ουδέ τι φημι 785
άλκης δενήσεσθαι, όση δύναμίς γε πάρεστι:
παρ δύναμιν δ' ουκ έστι και έσσύμενον πολεμίζειν. α
Ως ειπών παρέπεισεν αδελφειού φρένας ήρως .

βαν δ ' ίμεν, ένθα μάλιστα μάχη και φύλoπις ήεν
αμφί τε Κεβριόνην, και αμύμονα Πουλυδάμαντα, 790
Φάλκην, Όρθαίόν τε, και αντίθεον Πολυφήτην, .
Πάλμυν τ', 'Ασκάνιόν τε, Μόρυν θ' υι ' Ιπποτίωνος

οιρ'εξ'Ασκανίης εριβώλακος ήλθον αμοιβοί
ήoί τη προτέρη" τότε δε Ζευς ώρεσε μάχεσθαι.
οι δίσαν, αργαλέων ανέμων ατάλαντοι αέλλη, 795 *
η ρα θ' υπό βροντης πατρος Διός είσι πέδoνδε,

781. Ελένoιo Fάνακτος. 787. νulg. πτολεμίζειν. 788. Γειπών .
791. νulg. Πολυφοίτην.
quo pugna in castris Achivorum fit; vel ex quo tu hac aciei parte ad naves pugnam
facis; παρά νηυσι μάχην ήγειρας εταίρων.- 78ο, 1. vide ad 77ο. et κατά χείρα, 594. 529.
-786. ουδέ τι φημί- (ημάς) δενήσεσθαι αλκής. exeremus virtutem pro viribus nostris.
-787. και έσσύμενον, h. καίπερ προθυμούμενον.
788_809. Postquam omnes undique principes ad Polydamantem confluxerant,
Trojanos consertis ordinibus Hector antecedens adversus Achivos ducit, et ut libro
sequ. videbimus, de loco cedere cogit.
790. Cebrionem jam vidimus aliquoties, Hectoris fratrem 0. 318. et aurigam ibid.
et 1. 522. 11. 727. cæsum a Patroclo, 11. 738. Reliqui obscuri. Phalces et Morys
cæsi inf. E. 513 , 514. Venerant ex Ascania, Mysiæ, circa Nicæam , quæ postea fuit.
-793. αμοιβοί, εκ διαδοχής. Νοtabile hoc , quod tam bene instituta jam tum res mili
taris fuit, ut ex sociorum terris missi alii in fessorum locum succederent.
795–801. Splendida, etiam verbis et grandisona oratione, comparatio ingruentis
turmæ cum turbine ventorum . Laudata propter το εναργές etiam veteribus, inpri
mis in hoc quod τα άψυχα facit κινούμενα και ζωντα. Αristot . Rhet. ΙΙΙ. ΙΙ. cf. Eu
stath . - Est autem comparatio duplex : exorsus poeta a vehementi impetu, subjungit
δα.] 'Ασθενή. 782. Τετυμμένω. ] Τε- εξ αμοιβής αμύνοντες. "Η, οι αμοιβής
τρωμένω εκ χειρός. 793. 'Ασκανίης. ] αποδιδόντες τω Πριάμω. Διά το και
'Ασκανία , πόλις Φρυγίας. 'Αμοιβοί.] "Η- αυτόν συμμαχήσαι Φρυξιν , επιφέρει, ήoί
του, εξ αμοιβής και εναλλάξεως παραγε- τη προτέρη. Λέγει γαρ εν τω καταλό
γονότες συμμαχήσαι τοϊς Τρωσιν, αντί γω Φόρκυς αυ Φρύγας ήγε, και ' Ασκά
του των πρότερον συνεργούντων αυτούς πο- νιος θεοειδής. "Η , αμοιβοί, πεζοί. Διά
λιτών. Διά γάρ το επί δέκα έτη τον γάρ της αμοιβής των ποδών γίγνεται των
πόλεμον άνύεσθαι, οι πρώτοι κεκμηκότες πεζών έφοδος. 794. 'Ηοΐ τη προτέρη.]
κατά μάχην , ίσαρίθμων αυτοϊς άλλων Τη χθές ημέρα . 796. Υπό βροντής.]
αποστελλομένων, απεπέμποντο, ώς εικός , 'Αντί του, μετά βροντής. Πέδoνδε.] Εις
θεσπεσίω δ' ομάδω αλί μίσγεται, εν δε τε πολλά

κύματα παφλάζοντα πολυφλοίσβοιο θαλάσσης,
κυρτά, φαληριόωντα, προ μεν τ' άλλ', αυταρ επ' άλλα
ως Τρώες προ μεν άλλοι αρηρότες, αυταρ επ ' άλλοι, 800
χαλκώ μαρμαίροντες, άμ ηγεμόνεσσιν έποντο
“Εκτωρ δ' ηγείτο,βρoτoλoιγώ ίσος " Αρηϊ,
Πριαμίδης" προ έθεν δ' έχενασπίδα πάντοσ ' έίσης ,
ρινοίσι πυκινήν πολλές δ' επελήλατο χαλκός
αμφί δε οι κροτάφοισι φαεινή σείετο πήληξ. 8ο5
πάντη δ' αμφί φάλαγγας έπειράτο προποδιζων,

εί πώς οι εϊξειαν υπασπίδια προβιβαντι.
αλλ' ου σύγχει θυμόν ένα στήθεσσιν Αχαιών.
Αίας δε πρώτος προκαλέσσατο, μακρα βιβάσθων
Δαιμόνιε, σχεδον ελθέ τίη δειδισσεαι αύτως 810
'Αργείους και ούτοι τι μάχης αδαήμονες είμεν,

αλλα Διός μάστιγι κακή εδάμημεν Αχαιοί.
ή θήν που τονθυμός εέλπεται έξαλαπάξειν Η
νηας άφαρ δε τε χείρες αμύνειν εισί και ημϊν.

8ο2 . Fϊσος . 8ο3 . προ Fέθεν - επίσης . 8ο5 . δε Foι .
8ο7. Fot . 8ιο . al . ούτως. 813. έFέλπεται .
8οο . crebritatem ordinum ut fluctuum. - 797. εν δε τε, pro εν αλι δέ. sc. γίνονται, vel
ορίνονται, ex voce μίσγεται. nisi hoc ipsum repetere malis. - 798 . παφλάζοντα . εν τω
αναφλύειν, αναζεϊν, ηχούντα. - 799. φαληριόωντα. candentes spuma fuctus . a φάος φάω.
φαληρος quod λαμπρός. – 8οο . Trojani instructi turmatim incedebant ; nam ordines
aliis locis iis fuisse negantur. Mox attende de Hectore dicta, idonea ad viri spe
ciem oculis animoque objiciendam : figitur legentis mens in clipeo, in galea, in in
cessu.- 8ο6, 8ο7.έπειράτο, πάντη αμφί φάλαγγας Αchivorum, προποδίζων ,εί πως. Si
milis locus sup. 157. πρόσθεν δ' έχεν ασπίδα ,--- κούφα ποσί προβιβάς , και υπασπίδια προπο .
δίζων. – 8ο8 . non tainen metum incussit Achivis, ut ordines relinquerent : unde mox
Hectorem frustra δειλίσσεσθαι Achivos dicit Ajax..
809_823. Ajax provocat Hectorem ad pugnandum propius accedendo, et minatur
fugam ; firmantur dicta ostento.
812. Διός μάστιγι κακή εδάμημεν. Phantasma hoc , paullo insolentius, Jovis Ragello
homines insequentis et ad exitium adigentis vidimus jam M. 37.-814. ápas do te x.
το έδαφος, 797. Θεσπεσίν ομάδω.] κροτάφοισι φαεινή σείετο πήληξ.] Περί

Θείω θορύβω. “Αλί.] Τη θαλάσση- δε τους κροτάφους αυτού εσείετο ή περι
798. Παφλάζοντα.] Ηχούντα, αναζέ- κεφαλαία σφοδρώς ενεργούντος . 8ο8.
οντα . 'Ονοματοποιΐα , ο τρόπος. 799. Ου σύγχει. ] Ουκ εθορύβει , ουκ έτάρατ
Κυρτά. ] “Υψηλά. Φαληριόωντα.] Λευ- τε. 8ος. Βιβάσθων.] Διαβάς. 8ιο.
κανίζοντα . τουτέστι , λευκαινόμενα υπό Δειδίσσεαι.] Εις δέος άγεις, εκφοβείς.
αφρού. Προ μέν τ ' άλλα , αυτάρ επ' άλ. 811. 'Αδαήμονες.] 'Αμαθείς. 812.
λα.] "Αλλα προ άλλων, τουτέστιν , έ- Διός μάστιγι. ] Τη Διός πληγή, το
πάλληλα, πυκνά . 8ο4. Έπελήλατο.] κεραυνώ. 813. Η θήν.] " Όντως δή .
Επικατεσκεύαστο . 8ο5. 'Αμφί δε οι Έξαλαπάξειν.] Κενώσεις, πορθήσειν.
ή κε πολύ φθαίη εύ ναιομένη πόλις υμη 815

χερσίν ύφ' ημετέρησιν άλουσά τε, περθομένη τε.
σοι δ' αυτώ φημι σχεδόν έμμεναι, οππότε φεύγων
αρήση Δί πατρί και άλλοις αθανάτοισι,
θάσσονας ιρήκων έμεναι καλλίτριχας ίππους,
οί σε πόλινδ ' οίσουσι, κονίοντες πεδίοιο. 820
Ως άρα οι ειπόντι επεπτατο δεξιός όρνις,

αλετός υψιπέτης: επί δ' ιαχε λαος Αχαιών,
θάρσυνος οιωνώ. ο δ' αμείβετο φαίδιμος "Εκτωρ
Αίαν αμαρτοεπές, βουγάϊε, ποίον έειπες
825
αι γαρ εγών ούτω γε Διός πάϊς αιγιόχοιο
είην ήματα πάντα, τέκοι δε με πότνια "Ηρη,
τιοίμην δ', ώς τίετ ' Αθηναίη και Απόλλων :
ως νυν ημέρη ήδεκακόνφέρει'Αργείοισι
πάσι μάλ'. εν δε συ τοϊσι πεφήσεαι, αϊκε ταλάσσης
830
μείναι εμόν δόρυ μακρόν, και του χρόα λειριόεντα
δάψει : αταρ Τρώων κορέεις κύνας ήδ οιωνούς
δημώ και σάρκεσσι, πεσων επί νηυσίν Αχαιών .
816. ημετέρησι Fαλούσά. 821. “Ως άρα Foι Fειπόντι επέπτατο ν. Obss.
822. επιπίFαχε. 824. αμαρτοπεπές -- 2Fειπες. 826. πότνια Fήρη .
at illico intelliges et nobis esse manus . nam άφαρ est παραχρήμα . παραυτίκα. - 815.
πολύ πρότερον αλώσεται, urbs vestra, quam nostra castra et navale. - 817. σχεδόν έμμε
ve tibi instare hoc, h. tempus haud longe abfore, quo fugam circumspicias. Even
tum habuere minæ cum Achilles de vallo se conspiciendum dedisset infr. £. 222. sq.
-821. Hoc augurii seu ominis et ostenti genere aliquoties usus est poeta : ut sup. ©.
248. sq. M. 200. Οd. ο. τ6ο. 524. Υ. 242.
823 — ad f. Hector Ajaci certam mortem denuntiat, et ducit turmas adversus Achi.
vos ; quos repressos ab Hectore libri sequ . princ. videbimus, vs. 13. sq .
824. αμαρτοεπές , φui stolide Ioqueris : graviore notatu , quam quod Γ. 215. αφά
μαρτοεπής. et Od. Λ. 5 το. καιουχ ήμάρτανεμύθων. βουγάϊε.stolide se actans, ferociens.
ο γαίων, ο γαυριών μεγάλως. Veteres tamen variis modis interpretantur. Iterum de
Iro Od . Σ . 78-825. αι γαρ εγώ ούτω γε Διός πάϊς. - Memorabilis formula asseveran
di : utinam tam certo essem immortalis, (ut sup . 54. Hector se immortalem jactat
Alòs raida) quam certo hoc futurum est. Similia jam vidimus sup. 0.538. Aigas
εγών ως Ετην αθάνατος και αγήραος ήματα πάντα , Τιοίμην δ' ώς τίετ' Αθηναίη και Απόλ .
λων, Ως νυν ημέρη ήδε κακόν φέρει 'Αργείοισιν . Quod ibi est αθάνατος και αγήραος , hoc
loco est filius Jovis et Junonis, ipata Túrtu spectant adimmortalitatem , et præci.
puum inter deos locum declarat memoratio Apollinis et Minerva . — 830. xgóc asigió
Eyta molle corpus. sive ad sarcasmum trahas, sive ut simpliciter ornet, ex natura
omnis carnis et mollium partium. Sup. Γ. 152. erat όψ λειριόεσσα, ηδεία από του, λεί
815. Φθαίη.] Φθάσει. 8ι9. Ιράκων. ] “Αμαρτάνων του σκοπού των λόγων. Bου
“Ιεράκων. "Έστι δε είδος αετών. 820. γάϊε.] Μεγάλωςεπί σαυτώ αγλαϊζόμενε
Κονίοντες.] Κονιορτών εγείροντες. 821. και γαυριών. "H , βουεργέτα . 829. Πε
Δεξιός. ] Αίσιος, αγαθός. 823. Θάρσυ- ψήσεται.] Αναιρεθήση, φονευθήση. Τα
νος.] Τεθαρρηκώς. 824. Αμαρτοεπές.] λάσσης .] Τλής, υπομείνης. 83ο. Λει
"Ως άρα φωνήσας ηγήσατο τοι δ' άμ' έποντο

ήχη θεσπεσίνη, επί δ ' ιαχε λαός όπισθεν.
'Αργείοι δ' ετέρωθεν επίαχον, ουδε λάθοντο 835
άλκης, αλλ' έμενον Τρώων επιόντας αρίστους .
ήχη δ' αμφοτέρων ίκετ’ αιθέρα και Διός αυγάς .
834. Fηχή - επιπίFαχε . 835. έFIFαχον . νulg. ουδ ' ελάθοντο.
837. Γηχή.
ριον, άνθος. proprie, το ευανθές, τρυφερόν, απαλόν.- 833. τοι δε, qui circa Hectorem con
venerant 788. sq.- 837. Διός αυγάς. ex antiquo sermone pro ethere, qui per Δία de
clarari solebat ; adeoque esset ες Δία αιγλήεντα , αυγήςντα , pro quo Διός αυγή. alibi
ηλίου αυγαί. Θ. 48o et al.
ριόεντα.] Ευανθή, τρυφερόν, ή λιπαρόν. Διός αυγάς. ] Τας Διός απολάμψεις.

831. Δάψει. ] Διακόψει, τρώσει. 837.
ΤΗ Σ ΙΛΙΑΔΟΣ
ΡΑΨΩΙΔΙΑ Ξ .
ARGUMENTUM.
REDIT poeta ad Nestorem , qui Machaonem vulneratum in tentorium

suum abduxerat ; (1. 596. sq.) Audito pugnæ tumultu ingravescente
prodit Nestor armatus — 26. Incidit in Agamemnonem , Diomedem et
Ulyssem , qui et ipsi, solliciti de pugna inclinata, processerant. Edoctus
a Nestore Agamemnon, res ad summum discrimen esse adductas, adeo
animo concidit, ut discessum navibus parare cogitet — 82. Objurgatus
graviter ab Ulysse,—102. paret Diomedis consilio, ut ipsi in aciem pro
deant, si non pugnaturi, confirmaturi tamen pugnantes -- 134. Erigit
animum labantem Neptunus specie senis assumta - 152. Juno prospi
ciens Jovem in Ida sedentem , ut ejus animum e pugna avertat, quo
facto in Achivorum gratiam aliquid, quo ipsis subveniatur, parari pos
sit, consilium capit deliniendi eumblanditiis et somno consopiendi.
Lota, uncta et ornata ,-,-186 . cesto a Venere impetrato,—223. et Somno
comite adsumto — 279. ubi ad Idam pervenerat, Jovis animum amore
sui et cupiditate inflammat, amplexuque sui lassatum somno opprimit
353. Nuntiata re per Somnum , Neptunus suadet principibus Achivo
rum, ut vulnerati sua arma, utpote meliora induant aliis integro ro
bore valentibus, et ipse eos ducit adversus hostem - 387 . Recrudescit
pugna ; congressu facto vulneratus ab Ajace Hector absportatur ex
pugna ; depositus humi ad ripam Scamandri delinquit animo. - 439.
Hectore digresso Achivi erecti summis viribus pugnant ; Ajax Oilei
necat Satnium ; ad corpus tuendum advolans Polydamas hasta trajicit
Prothoenorem , Bæotum 451. Gloriantem Polydamantem hasta petit
Ajax Telamonis, quæ Archilochum Antenoris f. ferit ~ 475 . Acamas
Promachum Bæotium - 485. Peneleus Ilioneum – 506 . Tandem fit
fuga Trojanorum extra castra et vallum .
Deorum interventus nullus, nisi quod Neptunus senis specie assumta
Agamemnonis animum erigit 135. sq. Juno autem ad visendum et
consopiendum Jovem in Idam descendit, in quo ille inde a A. 181. sq.
sedebat ; episodium notissimum et suavissimum ; 153–352 . Inde
Rhapsodia olim inscripta esse legitur : Aids anáty.
ΥΠΟΘΕΣΙΣ ΤΗΣ Ξ . ΟΜΗΡΟΥ ΡΑΨΩΙΔΙΑΣ.

' ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ συλλαβών τους τραυματίας και Νέστορα συν αυτούς, έξεισιν
επί τον πόλεμον. “ Ήρα δε τον κεστον λαβούσα παρά της Αφροδίτης κατέρχεται,
και τον “Υπνον πείσασα , κοιμίζει τον Δία . Ποσειδών δε τοις “Έλλησι βοηθεί, και
πολύς φόνος γίνεται των Τρώων. Αίας δε λίθω βαλων “Έκτορα πλήσσει· ο δε ανα
γαγών αίμα λειποψυχεϊ, 'Αριστεύει δε και Αίας ο Λοκρός.
LIB . XIV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ξ. 1-9 . 57
Ξ7, Κρονίδην λεχέεσσι και ύπνω ήπαφεν "Ηρή.

ΝΕΣΤΟΡΑ δ ' ουκ έλαθεν ιαχή, πίνοντά περ, έμπης,
αλλ' 'Ασκληπιάδης έπεα πτερόεντα προσηύδα :
Φράζεο, διε Μαχάον, όπως έσται τάδε έργα:
μείζων δη παρα νηυσι βοη θαλερών αιζηών.
άλλα συ μεν νυν πινε καθήμενος αίθοπα οίνον, 5
εισόκε θερμά λουτρα ευπλόκαμος Εκαμήδη
θερμήνη, και λούση απο βρότον αιματόεντα
αυταρέγων ελθώντάχα είσομαι ες περιωπήν.
Ως είπών, σάκος είλε τετυγμένον υίος εοίο,
1. έλαβε FIFαχή. 2. Fέπεα . 3. τάδε ξέργα. 5. αίθοπα Foίνον .
6. f. λόετρο ηυπλόκαμος. Fεκαμήδη. 7. από alii . 8. τάχα Fείσομαι.
9. Fειπών et υίος επoίo . al . εηος.
1–26 . Nestor audito pugnæ tumultu prospiciens Achivos in summo discrimine
versari videt ; ambigensque utrum ad pugnantes an ad Agamemnonem se conferat,
tandem adhunc procedit, qui et ipse vulneratus a Coone in tentorium se receperat.
1. 273—283. Machaonem vulneratum Nestor curru suo in tentorium reduxerat 1.
510. 596. Potu ab Hecamede parato recreaverant se ambo ; A. 623. sqq. Interce
debat inde longa Nestoris narratio et cum Patroclo ab Achille misso confabulatio 1.
641_803. Tum Patroclus in reditu Eurypylum vulneratum in tentorium ducebat
et vulnus levabat, 1. 803. sqq . interea expugnatum erat a Trojanis vallum , libro XII.
(M.) Prodit Idomeneus in pugnamet fiunt tot cædes per lib. XIII. (N.) et ecce nunc
sequuntur verba Nestoris ad Machaonem : αλλά σύ μέν νυν πίνε - εισόκε θερμά λουτρα
Εκαμήδη θερμήνη. Ιta necesse est aut Hecamedem nimium temporis aqua calefacienda
insumsisse, aut in tam exiguo temporis intervallo nimis multa evenisse. Satis quo
que productam compotationem per tantum temporis dixeris : ut hic saltem sagacita
tem in consarcinandis rhapsodiis desideres. Ne tamen prorsus inique talis censura
fiat , dici potest : refecisse vires per hoc temporis intervallum heroes. At aquam
calefacere non principio statim , sed nunc demum viribus Machaonis refectis, jussisse
videri debere Nestorem .
1. Nihil amplius poeta declarare voluit, quam simpliciter Nestorem Machaoni
assidentem exaudiisse strepitum pugnantium propius admotum. Deduxerat, ut modo
dictum , Idomenei hortatu, Machaonem vulneratum in tentorium suum, et ut vires
ille reciperet, potionem apposuerat. 8. τάχα είσομαι, γνώσομαι, ελθών ες περιωπήν. Ιo
Cum in castris editiorem εξ ου περιόψομαι πάντα.
Ι . Νέστορα δ' ουκ έλαθεν ιαχή , πί- ξεις, βουληθείς τε επί τον Νέστορα έπα
νοντά περ, έμπης.] Σφόδρα συνετός εισά- νελθεϊν, από ταύτης της πράξεως ήρξατο,
γεται ο Νέστωρ,μη νικώμενος υπό μέθης ηνπερ αυτόν κατέλιπε ποιούντα. 3. “ Ο
τον λογισμόν. "Έλαθε. ] Σημαίνει και πως έσται.] Αντί του , όπως γενήσεται.
το, εκ προαιρέσεως μαθόντα παραπέμ- Το έσται διαφέρει του γενήσεται. Το
ψασθαι. ώς τό: Και τότ' εγώ Κίρκης μεν γαρ επί του υπάρχοντος . ώς "Εσται
λαθόμην. Ιαχή.] 'Hχή, κραυγή. "Εμ- γέρων όδε . Το δε επί του μη όντος: Γε
πης.] "Όμως. Σημαίνει δε και το ομοίως. νήσεται παίς. 5. Αίθοπα οίνον.] Νύν
'Εζήτηται δε, πώς ο Νέστωρ επί τοσού- ερυθρόν. 7. Λούση από βρότον.] Απο
τον πίνει χρόνον, αρξάμενος από των εσχά- λούση τον μολυσμών του ανθρωπείου αϊ
των της Λάμβδα . Και ρητέον, ότι ου ματος. Αίματόεντα . ] Ηιματωμένον.
τοσούτον χρόνον έπινεν, αλλ' "Όμηρος, 8. Τάχα.] Ταχέως. Είσομαι.] Γνώσο
κατά παρέκτασιν απαγγείλας τας πρά- μαι, ή φανήσομαι. Περιωπήν.] Τόπον
VOL . ΙΙ . I
58 ΙΛΙΑΔΟΣ Ξ. 10-19 . LIB . XIV .
Ιο
κείμενον εν κλισίη, Θρασυμήδεος ιπποδάμοιο,
χαλκώ παμφαινον ο δ' έχ ασπίδα πατρός εοίο .
είλετο δ' άλκιμον έγχος ακαχμένον οξεί χαλκό
στη δ εκτός κλισίης, τάχα δ είσιδεν έργον αεικές,
τους μεν όρινομένους , τους δε κλονέοντας όπισθε,
Τρωας υπερθύμους ερεριπτο δε τείχος Αχαιών . 15
ως δ' ότε πορφύρη πέλαγος μέγα κύματι κωφώ,

όσσόμενον λιγέων ανέμων λαιψηρα κέλευθα
αύτως, ουδ ' άρα τε προκυλίνδεται ουδ' ετέρωσε,
πρίν τινα κεκριμένον καταβήμεναι εκ Διός ουρον"
ΙΙ . πατρός έFoίo . 13. έσδιδε Γέργον απεικές .
10. In armorum firmitate magnam fiduciam habuisse heroes , unde etiam sæpe
laus et honos et dignitas iis petitur, intelligitur quoque ex hoc, quod arma alii ab
aliis mutuantur aut permutant, ut inf. 38τ . σάκος τετυγμένον. ευτυκτον.
15. τείχος ήριπτο scilicet, cum decederet pugna Nestor Λ . 5I6, vallum nondum
expugnatum erat. Serius enim irrupere Trojani post ejus discessum : M. extr.
16. Versatur comparatio in incerta et fluctuante deliberatione Nestoris. Faciem
maris in primo motu diserte descripsit poeta ; et ex eo alii ; inter eos Catull. Epith.
270 sq. ubi etiam 276 purpuree unde illustratæ sunt a viris doctis, qui carmen
illud tractarunt. Hoc est quod Virgil. Ge. III. 241. nigrumque alte subjectat are
nam unda. πορφύρειν redditur μελαίνεσθαι, de mariturbato, proprie a φύρειν ductum vi
detur , ταράττεσθαι, misceri. se miscent maria, dixit Maro En. IX. 714. κύματι κω
φω, άφώνω. ex vulgari usu. opp. το ηχήεν. Νam κωφος et surdus, ut sepe notatum
est, non modo est, qui non audit, sed et, qui non auditur. Traductum ab auditu
vocabulum ad omnem sensum , ut sit quoque, sine sensu : de quo v. 1. 390 :- 60oó
μενον , significans tempestatem ingruentem hominibus . ανέμων κέλευθα antiquo ser
mone, ventos venientes, et simpliciter ventos ut sæpe réasvoce, odoi, etiam Apollonio
et Tragicis, jamque Pindaro, meræ periphrasi inserviunt. Ceterum quæri potest,
an deliberatio Nestoris, hucne ac illuc eat, sit res satis gravis et digna comparatione
cum mari per ingruentem tempestatem moto.
υψηλόν, εξ ου περιωπίσασθαι και περι- παρακείμενος. και, ήρίμμην, υπερσυντε
βλέψαι εστί πάντα. Ι . “Ο δ' έχ λικός. ήρεπτο και, Αττικός αναδιπλα
ασπίδα πατρός εοΐο.] Πιθανώς ο νέος σιασμός, ερήριπτο και, κατά συστολήν
εισήκται, κεχρημένος τη χρυσή ασπίδι . ερέριπτο. 16. Πορφύρη.] Μελαίνει , τα
Προείρηκε γάρ περί αυτής και Ποιητής ράσσει . Κύματι κωφώ.] Τα δίχα ανέ
'Αλλ ' εφομαρτείτον, και σπεύδετον , αΐκε μου έπαιρομένω. τώ αψόφων, και μηδένα
λάβωμεν 'Ασπίδα Νεστορέην , της νύν ήχον αποτελούντι. μηδέπω γάρ ανέμου
κλέος ουρανόν ήκει , Πάσαν χρυσείην έ- ευκρινούς όντος , το κύμα ηρεμεί. 17 .
μεναι , κανόνας τε, και αυτήν. Ι2. 'Α- 'Οσσόμενον . ] "Ήτοι, προσδεχόμενον, ή
καχμένον.] Εστομωμένον, οξυμμένον. προσημαίνον. Λιγέων.] Σφοδρώς πνεόν
13. Αεικές . ] Απεοικός, απρεπές. 14. των, οξέων. Λαιψηρά .] Ταχέα. Κέλευ
Ορινομένους.] Ταρασσομένους. Κλονέον- θα.] Τας θαλασσίους δρμάς. 18. Αύ
τας.] Ταράσσοντας . 15. Ερέριπτο .] τως.] Νύν, άπράκτως. Προκυλίνδεται. ]
Κατεβέβλητο, κατήριπτο. "Έστι δε ρη- Προσωτέρω κυλίεται. Ουδ' ετέρωσε. ]
μα ερίπτω, και σημαίνει το πίπτω" "Ηρι- Ουδ' όπισθεν. "Ιν' ή από κοινού το, κυ
πε δ' ώς ότε τις δρύς, ή αχερωΐς. Ση- λίνδεται. ό έστιν, ουδ' όπισθεν ανακάμ
μαίνει δε και το, καταβάλλω, ού γίγνε- πτει, το κύμα . 19. Κεκριμένον.] 'Αφω
ται παθητικόν, ερίπτομαι, αντί του κα- ρισμένον. ή στερεών και σφοδρόν. Εκ
ταβάλλομαι. και, ώριμμαι, παθητικός Διός.] Αντί του , εκ των νεφελών. Ού
20
ως ο γέρων ώρμαινε, δαιζόμενος κατα θυμών
διχθάδι', η μέθ' όμιλον οι Δαναών ταχυπώλων,
ήεμετ' 'Ατρείδης 'Αγαμέμνονα, ποιμένα λαών.
ώδε δε οι φρονέοντι δοάσσατο κέρδιoν είναι,
βηναι επ' 'Ατρείδην. οι δ' αλλήλους έναριζον,
μαρνάμενοι" λάκε δε σφι περί χροι χαλκός άτειρης , 25
νυσσομένων ξίφεσί τε και έγχεσιν αμφιγύοισι.
Νέστορι δε ξύμβληντο Διοτρεφέες βασιληες
παρ νηων ανιόντες , όσοι βεβλήατο χαλκώ,
Τυδείδης, Οδυσεύς τε, και 'Ατρείδης 'Αγαμέμνων.
πολλών γαρ απάνευθε μάχης ειρύατο νηες 30
θιν εφ' αλός πολιης" τας γαρ πρώτας πεδιονδε

είρυσαν, αυταρ τείχος επί πρύμνησιν έδειμαν.
23. δε Γοι . 30. f. ειρύατο νήας. V. Obss . 32. Fείρυσαν .
27-134 . Nestor, ad Agamemnonis tentorium processurus, in Diomedem , Ulys
sem et ipsum Agamemnonem incidit, e tentoriis suis progressos , audito pugnæ se
appropinquantis tumultu ; Agamemnoni, de rerum summa tantum non desperanti ,
consultandum esse respondet, quid consilii in tanto discrimine sit capiendum .- 63.
Agamemnonem , consentem naves in mare esse deducendas et noctu discessum pa
randum (481) Ulysses graviter increpat, (-102) cumque Agamemnon meliora con
silia in medium proferre juberet : Diomedes animose suadet ,ut ipsi inaciem proce
dant, una omnes,ad confirmandos pugnantium animos , ipsi, utpote vulnerati, a pu
gna abstineant . Parent omnes (-134 ).
27—41 . Nestori in via Diomedes, Ulysses et Agamemnon obvii facti mirantur
senis occursum . Non sine ingenii et artis laude hæc a poeta attemperata sunt. – 29.
Diomedes vulneratus a Paride, 1. 369—400. Ulysses a Soco 1. 434. sq. 488. Aga
memnon a Coone 273. sq.—30 sqq. Locus ad topographiam castrorum primarius : si
modo eum a prima poetæ manu profectum esse constaret ! Quantum assequi licet,
littus ea parte, qua Achivi escensu facto tendebant, erat sinuosum, (quod Od. X. 385.
κοίλος αιγιαλός ) ita ut et obliqua in curvum esset statio, et naves non una serie appli
cari littori possent. Erant itaque naves ordinibus pluribus, saltem binis, aliæ ante
alias, in littus deductæ ; eoque aliæ altius in terram evectæ, propiusque versus
vallum ; aliæ in ipsa littoris ora hærentes : quæ primæ erant deducendæ , quando
discessus erat parandus. - 30. πολλών γαρ απάνευθε μάχης. necesse est, magnum inde
a vallo ad naves, et ad oram maris, fuisse intervallum . Itaque, quod sequitur, 32 .
τείχος επί πρύμνησιν έδειμαν, non debet urgeri, quasi haud multum ante naves vallum
factum fuerit; ut neque hoc, quod paullo post 65. νηυσιν επί πρύμνησι μάχονται. Sic
jam Ν. 107. Trojani έκαθε πόλιος κοίλης έπι νηυσι μάχονται. πρώτας autem puta esse
naves, que prime, priores ceteris, appulerant ; eas ridiouds , longius a mari, (sis
πεδίον το Τρωϊκόν, inter Simoentem et Scamandrum ,) constituerant ; vallum nuper
eductum factum erat επί πρύμνησιν , quod de puppibus earundem navium est intelli
gendum : nam naves proris ad mare versis stabant, adeoque puppibus versus vallum
Spectabant . Contra inverse inf. 75. πρώται sunt que ad mare stant proxime, qui
busque primo vela sunt solvenda in discessu . Plures, ut dixi, navium erant ordines ;
ρον. ] Τον ορμής αίτιον. 20. “Ώρμαινε.] "Εδοξε. Κέρδιον.] Κρείσσον , ωφελιμώ
Διενοείτο . Δαϊζόμενος κατά θυμόν.] Δι- τερον. 25. Λάκεν.] "Ήχει, έψόφει. 'Α
κη μεριζόμενος το σκέμματι τον λογι- τειρής.] "Ατρωτος, ου τειρόμενος υπό " Α
σμόν . τουτέστιν, επί πολλά τον λογι- ρεος. 27. Ξύμβληντο.] Συνέτυχον. 28.
σμόν μεταφέρων και διασκοπούμενος. Παρ νηών.] Αντί του , από των νηών.
21. "Ιοι.] Πορεύοιτο. 23. Δοάσσατο.] Βεβλήατο. Βεβλημένοι ήσαν . 30 .
1 2
ουδε γαρ ουδ', ευρύς περ εων, εδυνήσατο πάσας

αιγιαλός νηας χαδεειν στείνοντο δε λαοί .
τω ρα προκρόσσας έρυσαν, και πλησαν απάσης 35
ήϊόνος στόμα μακρόν, όσον συνεέργαθον άκραι.

τω δ' οίγ', όψείοντες αυτής και πολέμοιο,
έγχει ερειδόμενοι κίον αθρόοι: άχνυτο δε σφι
θυμός ενί στήθεσσιν. ο δε ξύμβλητο γεραιός
Νέστωρ, πτηξε δε θυμόν ένα στήθεσσιν Αχαιών. 40
τον και φωνήσας προσέφη κρείων 'Αγαμέμνων

“ Ω Νέστορ Νηληϊάδη, μέγα κύδος Αχαιών,
τίπτε, λιπών πόλεμον φθισήνορα, δερ' αφικάνεις και
δείδω, μη δη μοι τελέση έπος όβριμος "Εκτωρ,
ώς ποτ' επηπείλησεν ένι Τρώεσσ’ αγορεύων, 45
μη πριν παρ νηών προτί "Ιλιοναπονέεσθαι,

πριν πυρί νηας ενιπρησαι, κτείναι δε και αυτούς .
κείνος τως αγόρευε τα δη νυν πάντα τελείται.
ωπόποι, η ρα και άλλοι εύκνήμιδες Αχαιοί
εν θυμώ βάλλονται εμοί χόλον, ώσπερ 'Αχιλλεύς , 50
ουδ' εθέλουσι μάχεσθαι επί πρύμνησι νέεσσι.
35. Γέρυσαν. 36. συνεξέργαθον. 44. Fέπος. 46. προτί Fίλιον .
an duo, quod in utramque partem veteres asserunt, non dicam ; in medio utique or
dinum fuere tentoria , apparatus curruum et equorum , tum forum , viæ . - 33. oude
γαρ ουδ' rationem reddit non ultimorum verborum : τείχος επί πρύμνησιν έδειμαν, sed
antecedentium : τας πρώτας πεδίονδε είρυσαν. – 35 . προκρόσσας , simpl. ordinibus, dum
alie ante alias collocate essent. Volunt, esse κλιμακηδόν, scale more ; quod ad
mitti potest, modo non adscensum cogites in altum . Tpóxporoni tamen significare
dixerim ea , quae alia ante alia sunt, omnino : ductum a pinnaculis murorum, κρόσ
σαι, que prominent. Νec Herodot . VΙΙ. 188. aliter . – 36 .ηι όνος στόμα, οτα, pro ipso
littore. άκραι, Rheteum ab aquilone, et Sigeum ab austro ; ut saltem seu fama seu
opinione traditum creditur. – 37. τα δ' οίγ ' ο. redit ad v. 30. cum itaque naves tam
longe abessent a pugna etc. - 40 . πτηξε θυμόν percussit animum heroum accursu suo ,
admiratione et sollicitudine de caussa .Sed versus per se est inutilis.
42–51 . Agamemnonis de iniqua sua fortuna querele. - 45. ώς ποτ' ήπείλησιν ένα
Τρώεσσ’ αγορεύων. Superiore die. sup. Θ. 182. unde Agamemnon hoc rescivisset , poe
to non erat curandum. έπος dictum pro minis. - 49, 5ο. bene adjecta , ut penitere
regem injuriæ Achilli factæ constaret.
Πολλόν.] Πολύ. 34. Χαδέειν.] Χωρή- “ Όσον συνεέργαθον άκραι. ] “Όσον ήν διά
σαι. Στείνοντο .] 'Εστενοχωρούντο διά στημα, και συνέκλειον και συνεδέσμουν αι
το πλήθος . 35. Προκρόσσας είρυσσαν.] του Ελλησπόντου άκραι το “Ροίτειον και
"Αλλην πρό άλλης παραλλήλως ανείλκυ- Σίγειον. 37. 'Οψείοντες.] 'Οπτικώς έ
σαν κλιμακηδόν, και ανθυπέταξαν αυτάς χοντες, θέλοντες ιδείν. 38. 'Ερειδόμε
άλλήλαις. Κρόσσαι γάρ καλούνται αι νοι . ] 'Έπερειδόμενοι , σκηριπτόμενοι. 40 .
τειχομάχοι κλίμακες . Πλήσαν.] Επλή- Πτηξε δε θυμόν.] Το εύρωστος και εύθυ
ρωσαν, έγέμισαν. 36. Hϊόνος στόμα .] μον της εκάστου ψυχής εις δέος ήγαγε.
Την αρχήν, την εισβολήν του αιγιαλού. Γράφεται δε και, πήξε. ίν' ή, ακίνητον
LIB . XIV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ξ . 51-72 . 61
Τον δ' ήμείβετ' έπειτα Γεράνιος ιππότα Νέστωρ"

η δη ταύτά γ ετοίμα τετεύχαται, ουδε κεν άλλως
Ζευς υψιβρεμέτης αυτός παρατεκτήναιτο.
τείχος μεν γαρ δη κατερήριπεν ώ επέπιθμεν, 55
αρρηκτον νηων τε και αυτών είλαρ έσεσθαι:
οι δ' επι νηυσι θοησι μάχην άλίαστον έχουσι
νωλεμές : ουδ ' αν έτι γνοίης , μάλα περ σκοπιάζων,
οππoτέρωθεν 'Αχαιοί όρινόμενοι κλονέονται:
60
ως επιμιξ κτείνονται, αύτη δ ' ουρανόν ίκει.
ημείς δε φραζώμεθ', όπως έσται τάδε έργα,
εί τι νόος ρεξει πόλεμον δ' ουκ άμμε κελεύω
δύμεναι · ου γάρ πως βεβλημένον εστι μάχεσθαι.
Τον δ' αύτε προσέειπεν άναξ ανδρών Αγαμέμνων
Νέστορ, επειδη νηυσιν επί πρύμνησι μάχονται, 65
τείχος δ' ουκ έχραισμε τετυγμένον, ουδέ τι τάφρος,
ή έπι πόλλ ' έπαθον Δαναοί, έλποντο δε θυμώ
5 .
αρρηκτον νηων τε και αυτών είλαρ έσεσθαι:

ούτω που Δι μέλλει υπερμενεί φίλον είναι,
νωνύμνους απολέσθαι απ’ "Αργεος ενθάδ' Αχαιούς. 70
ήδεα μεν γαρ, ότε πρόφρων Δαναοίσιν άμυνεν

οίδα δε νυν, ότι τους μεν ομως μακάρεσσι θεοισι
56. Fεί λαρ. 6ι . τάδε ξέργα . 64. προσέξειπε Fάναξ.
67. Fέλποντο. 71. Fήδεα. 72. Foϊδα .
52_63. Nestor non negat adversa fortuna pugnari ab Achivis, etsi summa cum
virtute; deliberandum tanen esse , quid factu opus sit.- 53. ταύτα γ έτοιμα τετεύχα
ται . Sic βουλή ετοίμη 1. 425. de iis que effectum et eventum habent. Res eo loco
jam sunt, ut omnia hæc eventum habeant, nec apparet via et ratio, qua fieri possit,
ut aliter se habeant aut aliter constituantur. - 56. sinag, munimentum, quod nos
tutos praestaret : jam H. 338. vidimus.--- 57. μάχην άλίαστον sine intermissione . jam
Β. 797. Ad 59. cf. sup . 14--59. οππoτέρωθεν, cum mixti sint Achivis Trojani, et
promiscue cædes fiant: non potest discerni, qua parte laborent et inferiores pugna
sint Achivi et cædantur. – 62. <1 To róos péčer. an , consilium , prudentia, aliquid effi
ciet, an ipsi consilio aliquid efficere poterimus. Scilicet, quia, cum vulnerati sint,
manu nihil efficere poterunt.
64–81. Agamemnon animum despondens discessum classis parare suadet ; neque
nunc explorandorumanimorum caussa, ut sup. Il. B. sed serio.
69. ούτω που Διΐ μέλλει φίλον είναι. έοικε. ut Schol . reddunt ; potius δηλόν εστιν. ap
paret. Sic et Ν. 225. αλλά που ούτω μίλλει δή φίλον είναι υπερμενέϊ Κρονίωνι.- 71. ήδεα
μεν γαρ, ότε . quamdiu ille Achivis studebat , bene hoc , certis signis, animadvertebam,
ήδι». Nunc autem mihi non obscurum est, eum etc. - 72. κυδάνει ομως θεοίσι , antiquo
εποίησεν . 53. Ετοίμα .] Εύληπτα, φα- πεπίθειμεν, επεπιστεύκειμεν. 56. "Αρ
νερά . Τετεύχεται.] Κατεσκεύασται. ρηκτον.] Στερεόν . Είλαρ.] ' Ασφά
54. Παρατεκτήναιτο. ] Παρατεχνάσαι- λεια. 57. 'Αλίαστον. ] ' Αδιάλειπτον.
το, επινοήσειε. 55. Κατερήριπε. ] Kα 66. Ούκ έχραισμεν. Ουκ εβοήθη
τηνέχθη, κατέπεσεν . Επέπιθμεν.] Ε- σεν .
71. "Ήιδεα.] "Ήιδειν, ήπιστάμην.
62 ΙΛΙΑΔΟΣ Ξ. 73-87. LIB . XIV .
κυδάνει, ημέτερον δε μένος και χείρας έδησεν.

αλλ' άγεθ', ώς αν εγώ είπω, πειθώμεθα πάντες
75
νηας, όσαι πρώταιειρύαται άγκι θαλάσσης,
έλκωμεν, πάσας δε έρύσσομεν εις άλα διαν:
ύψι δ' επ ' ευνάων ορμίσσομεν, εισόκεν έλθη
νυξ αβρότη, ήν και την απόσχωνταιπολέμοιο
Τρώες, έπειτα δε κεν έρυσαίμεθα νηας απάσας.
ου γάρ τις νέμεσις φυγέειν κακόν, ουδ' ανα νύκτα . 80
βέλτερον, ός φεύγων προφύγη κακόν, ήε αλώη.

Τον δ' άρ' υπόδρα ιδών προσέφη πολύμητης Οδυσσεύς :
'Ατρείδη, ποιόν σε έπος φύγεν έρκος οδόντων και
ουλόμεν', αίθ ' ώφελλες αεικελίου στρατου άλλου
σημαίνειν, μηδ' άμμιν ανασσέμεν. οίσιν άρα Ζευς 85
εκ νεότητος έδωκε και ές γηρας τολυπεύειν

αργαλέους πολέμους , όφρα φθιόμεσθα έκαστος .
74. εγώ Fείπω. 75. Fειρύαται . 76. δε Γερύσσομεν . 79. κε Fερυσαίμεθα .
81. ηε Γαλόη. νulg . ήπερ αλόη. 82. υπόδρα Fιδών . 83. σε Fέπος .
84. απεικελίου . 85. άμμι ξανασσέμεν. 87. φθιόμεσθα Fέκαστος.
more, pro, valde, suppetias illis fert, ut magnam belli gloriam consequantur, at no
stram virtutem inhibet, infringit , hoc έδησε dixit, ut alias πεδών. - 75. νήας, όσαι, πρώ
ται. primo ordine, versus mare, in primo littore: aliter ac sup. 31.- 77. επ' ευνάων
deductas a littore naves ancoris, seu quæ tum pro iis usu habebantur, saxis vel ar
borum truncis, religatas, in mari tenebimus. – 8ο . ου νέμεσις . ου νεμεσητόν, ου μεμπτέον.
ut jam Γ. 156. – 81 . βέλτερον δς pro εί τις. αλώη perfeat. Ita αλώναι Μ . 172. Ρ. 5ο6.
82–102. Agamemnonem graviter objurgat Ulysses, et docet, quam indecorum et
ipso duce et Achæorum nomine, tum quam periculosum hoc discessus faciendi con
silium sit ..
84. ουλόμενε, perdite . pernicie digne . στρατού σημαίνειν. ut άρχειν τινός et τινί. – 86.
73. Κυδαίνει. ] Δοξάζει. 75. Πρώται.] πολεμίους, επιτρέπει αυτούς φεύγειν, ίνα
'Εν τη αρχή, εν τή άκρα. Είμύαται.] μη δόξη, παρά δύναμιν κατέχων αυτούς
Είλκυσμέναι εισίν. 77. "Υψι.] ' Εφ' ύ- ένεκα του καθ' εαυτόν χρησίμου, αίτιος
ψους. Το υγρόν γάρ υψηλότερον της γης . γενέσθαι του πάντας απολέσθαι" του
διο ανάπλους μεν αναγωγή. κατάπλους ναντίον δε εύνοιαν εαυτώ πορίσηται, διά
δε, η προσόρμισις. 78. Νυξ αβρότη.] το παν οτιούν αιρεϊσθαι ποιείν, και υπο
'Αμβροσία , θεία . Οιονεί αβρότη. "Έστι μένειν, και την εκ της φυγής άδοξίαν,
γάρ τερά των θεών η νυξ, εν ή βροτος ουκ ένεκεν της εκείνων σωτηρίας. 83. “Έρ
αναστρέφεται, ή βρότος , βαρυτόνως" του- κος οδόντων. ] Περιφραστικώς, οι οδόντες.
τέστι, μολυσμός και φόνος, ού γίγνεται . Η τροπικώς, αυτά τα χείλη. 84. Ού
"Ην και τη.] 'Εάν όλως και δι' αυτής. λόμενε.] Όλεθριώτατε, ή, ολέθρου τους
'Εζήτηται δε, πώς ο Αγαμέμνων ούτως “Έλλησι παρασκευαστικέ. ' Αεικελίου.]
αστρατήγως φυγείν προστάσσει τους“Ελ- Ευκαταφρονήτου. ό έστιν, ευτελούς, κα
λησι, λέγων: Νήας όσαι πρώται. Ρη- κού . 85. Σημαίνειν .] Νύν, άρχειν.
τέον ούν, ότι, ο Αγαμέμνων γινώσκων αυ- 86. Τολυπεύειν.] Κατεργάζεσθαι. Με
τους μη φευξομένους, διά την οικείαν α- ταφορικώς. ιδίως γάρ τολύπη καλείται
ρετήν, και ότι ουδέ λαθεϊν ηδύναντο τους το κατειργασμένον έριον. 87. Φθιόμε
LIB. XIV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ξ. 88-105 . 63
ούτω δη μέμονας Τρώων πόλιν ευρυάγυιαν

καλλείψειν, ής είνεκ' οϊζύομεν κακα πολλά και
90
σίγα, μή τις τ' άλλος'Αχαιών τουτον ακούση
μύθον, ον ού κεν ανήρ γε δια στόμα πάμπαν άγοιτο,
όστις επίσταιτο ήσι φρεσιν άρτια βάζειν,
σκηπτουχός τ ' είη, και οι πειθοίατο λαοί
τοσσοίδ', όσσοισι συ μετ' Αργείοισιν ανάσσεις.
vur dé σευ ώνοσάμην πάγχυ φρένας, οίον έειπες. 95
ος κέλεαι, πολέμοιο συνεσταότος και αυτης,
νηας ευσσέλμους άλαδο ελκέμεν, όφρ' έτι μάλλον
Τρωσί μεν ευκτα γένηται, επικρατέουσί περ έμπης,
ημίν δ' αιπυς όλεθρος επιρρέπη" ου γαρ 'Αχαιοί
σχήσουσι πόλεμον, νηών αλαδ' ελκομενάων, Too
αλλ' αποπαπτανέoυσιν, ερωήσουσι δε χάρμης.

ένθα κε ση βουλή δηλώσεται, όρχαμε λαών .
Τον δ' ήμείβετ' έπειτα άναξ ανδρών Αγαμέμνων:
ώ Οδυσεύ , μάλα πώς καθίκεο θυμον ενιπη
με
αργαλέη" αταρ ου μεν εγω άέκοντας άνωγα 105
92. επίσταιτo Fήσι. 93. και Foι. 94. Αργείοισι Fανάσσεις.

95. Γειπες. 103. έπειτα Fάναξ. 105. εγώ απέκοντας.
87. per totam vitam . — 91, 92. nemo qui mente sana sit. sà ápria, proprie tà ip
μοσμένα τοις πράγμασι, τα υγιή. - 93. και οι π. inversa oratio pro και ο πείθοιντο. Μox
95. ώνοσάμην pro ονόω σε κατά τοιον οίον (τουτο δ) έειπες. – 98. επικρατέουσί περ, qui qui
dem vel stic jam superiores pugna sunt. όφρ' ευκτα (τα πράγματα) γένηται Tρωσί, pro
εκείνο, και εύχονται γίνεσθαι. - ιοο , 1οι . ου γαρ 'Αχαιοί σχήσουσι πόλεμον, pugnam sustine
bunt, scilicet , discessu semel parato et facta fuga, Achivorum animi frangentur,
Trojanorum firmabuntur : ita Achivi eos non poterunt sustinere, et ipsi receptum
circumspicient, úTOTUTTAVéouri averso ab hostibus ore dispicient in alias partes, fugam
circumspicient . πάπτηνε δε έκαστος όπη φύγη αιπύν όλεθρον inf. 507. Π . 283. h. 1. respi
ciunt ad naves .
103—134. Copia meliora consulendi ab Agamemnone data, Diomedes suadet pro
dire in aciem , si non ad pugnandum, saltem ad confirmandos aliorum pugnantium
animos.
104. καθίκεο εμε ( κατα ) θυμόν ένιπη proprie, percussisti, fertisti, me objurgatione,
objurgasti me graviter. dictum ut καθάπτεσθαί τινος scil. έπεσι, ut μάστιγι. - το5 . At
qui ego tantum deliberandi gratia hoc in medio protuleram , an forte expediret,
σθα.] Φθαρώμεν, απολούμεθα . 89. Εύκτά.] Ευχής άξια . 99. Επιρρέπη. ]
Καλλείψειν .] Καταλείψειν. 'Οίζεύομεν.] 'Επηρτημένος, καταρρεπής ή. “ Η μετα
Κακοπαθούμεν. 91. “Ον ού κεν ανήρ φορά από των ζυγοστατουμένων σωμά
γε διά στόμα πάμπαν άγοιτο.] “Ον ουκ των . 100. Σχήσουσιν.] “Υπομενούσιν ,
αν είπoι συνετός και σώφρων ανήρ. Ανά άνθέξουσιν. 1οι. 'Αποπτανέoυσιν.] "Ή.
στόμα γάρ, αντί του, διά στόματος . τι εις τάς ναύς αποβλέψουσιν, ή άλλα
92. "Αρτια βάζειν. ] “Υγιή και αρμόδια χόσε. ό έστι, φεύξονται. 'Ερωήσουσιν. ]
λέγειν. 95. Ωνοσάμην.] Εμεμψάμην. Υποχωρήσουσιν, αμελήσουσι. 102. Δη
96. Συνεσταότος. ] Συνεστώτος. 98. λήσεται.] Βλάψει . 104. Καθίκεο. ]
64 ΙΛΙΑΔΟΣ Ξ. το6-117 . LIB . XIV .
νηας έυσσέλμους άλαδο ελκέμεν υίας 'Αχαιών:

νυν δ' είη , ός τήσδε γ αμείνονα μήτιν ενίσποι,
ή νέος, ήε παλαιός εμοί δέ κεν ασμένω είη.
Toισι δε και μετέειπε βοην άγαθος Διομήδης:
εγγυς ανήρ, ου δηθα ματεύσομεν, αί κ ' εθέλητε 1ο
πείθεσθαι" και μη τι κότω αγάσησθε έκαστος ,

oύνεκα δη γενεήφι νεώτατος είμι μεθ υμίν
πατρος δ' εξ αγαθού και εγώ γένος εύχομαι είναι
Τυδέος, ον Θήβησι χυτή κατά γαία κάλυψε.
Πορθεί γαρ τρεις παίδες αμύμονες εξεγένοντο, 115
ώκεον δ' εν Πλευρώνι και αιπεινή Καλυδώνι,
"Αγριος, ήδε Μέλας, τρίτατος δ' ήν ιππότα Οινους,
1ο9. μετέπειπε. 11. αγάσησθε ψέκαστος. ΙΙ6. Foίκεον .
117. ιππότα Foινεύς.
naves deducere. - Ιο8. εμοί δέ κεν ασμένω είη. scil. εκείνος, όςενίσποι. pro νulgari ; έμοι
άσμενον , χαρίεν είη αν, άλλον τινά ειπείν. Quod Attici : εμοί δε βουλομένω αν είη, ego le
tabor, si erit, qui meliora consuluerit.— 109. De Diomede locus hic notabilis post H.
399-404. et 1.31 . sqq. quo morum modestia ( v. A. 401. sq.) et ingenium ejus notatur
generosum, nec ferox et impotensκαι promtum tamen ; preclare illud εγγύς ανήρ, Sc .
δς τήσδε γ αμείνονα μήτιν ενίσποι. pro ούτος εγώ. Quod porro excusat se primum ad
dicendum surgentem , quodque a genere ac stirpe rationes excusationis petit, ad ve
teres mores notandos valere debet. Alterum quidem notissimum est, quod, senum
reverentia, juniores in consessibus non audent sermonem nisi ultimo loco proferre ;
alterum autem , quod a generis nobilitate petitum est, referendum est ad illam po
tissimum persuasionem , quod armorum parandorum et tractandorum studium , et
laudis heroum priscorum æmulatio, non facile locum habebat nisi in regibus ; h. e.
viris principibus, qui opibus et copiis satis ad studia ista valerent, quorumque omnis
laus e virtute bellica peti solebat. Hactenus virtutem illam ipsa stirpis nobilitas et
antiquitas promittere poterat: quemadmodum nostra quoque ætate nobilitas generis
fidem facere potest, liberaliore institutione et meliore disciplina aliquem imbutum
esse , quam in tenui re et vitæ sordibus fieri illud potest. Ait igitur se quidem æ
tate cedere, virtute parem esse ceteris in consilio. Cur autem a Diomede consilium
hoc proponatur, caussa quærenda in eo, quod calidius et audacius consilium recte
conveniebat juniori. Postremum hoc observant quoque Schol. B.- 113 . Ne consi.
lium , tanquam ab homine parum spectatæ virtutis, et juvenili vanitate se jactantis,
profectum , spernatis : forti patre me natum mementote . - 114. Tydeus ante Thebas
occubuit occisus a Melanippo. cf. Apollod I. 8, 5. et III. 6, 8. De ejus stirpe locus
hic classicus. Stemma vid . ad Apollod. tab. IX. a Spectat ad Ætolorum origines ac
mythos. Calydone Eneus habitabat. Portheus autem idem qui et Porthaon, et
Καθήψω, έλύπησας. Ενιπή.] Επιτιμή- σαλεώτερον· άλλως τε και Διομήδης εν

σει, επιπλήξει. 107. Eίη.] "Έστω, φαι- τη προτέρα συμβουλή θαυμασθείς, νύν
νέσθω. Μήτιν.] Γνώμην. Ενίσποι.] μάλλον τεθάρρηκε, και προήρπακε το
Είπoι, φράσοι. το8 . Παλαιός.] Πρεσ- πρεσβυτέρω τους λόγους. Ματεύσομεν.]
βύτερος, γέρων. 'Ασμένω. ] Εκόντι, χαί- "Ήτοι, ματαιοπραγήσομεν. ή αντί του,
ροντι. 1ο. 'Εγγύς ανήρ.] Αντί του, και ζητήσομεν. 111. Κότα αγάσησθε. ]
συμβουλεύσων. 'Εζήτηται δε, διατί νυν Μετ' οργής μέμψησθε. 112. Γενεήφιν.]
Διομήδης συμβουλεύει , και του Νέστωρ. Ηλικία. 14. “Ον Θήβησι χυτή κατά
Ρητέον δε, ότι το μεν γήρας εν τοις δει- γαία κάλυψεν.] 'Αντί του, ος εν Θήβαις
νοϊς έστιν επισχετικόν ή δε νεότης θαρ- ετελεύτησεν εν τω Θηβαϊκών πολέμω.
LIB . XIV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ξ . 118-130 . 65
πατρος έμοιο πατήρ αρετή δ' ήν έξοχος αυτών.

αλλ' ο μεν αυτόθι μείνε, πατηρ δ' εμος " Αργεί νάσθη,
πλαγχθείς ως γάρ που Ζευς ήθελε και θεοί άλλοι. 120
' Αδρήστoιο δ έγημε θυγατρών, ναίε δε δωμα

αφνειον βιότοιο, άλις δε οι ήσαν αρουραι
πυροφόροι, πολλοί δε φυτών έσαν όρχατοι αμφίς:
πολλα δε οι πρόβατ’ έσκα, κέκαστο δε πάντας Αχαιους
εγχείη τα δε μέλλετ' ακουέμεν, ως ετεόν περ. 125
τώ ουκ άν, με γένος γε κακών και ανάλκιδα φάντες,

μυθον ατιμήσαιτε πεφασμένον , όν κ' εύ είπω.
δευτ’ ομεν πόλεμόνδε, και ουτάμενοί περ, ανάγκη
ενθάδ' έπειτ' αυτοι μεν εχώμεθα δηϊοτητος,
εκ βελέων, μή που τις εφ' έλκει έλκος άρηται: 130
122. βιότοιο, πάλις δέ Foι. 1 24. δε Foι . I27 . Fείπω. νulg. ατιμήσητε.
Parthaon. cf. sup. Il. 1. 527. — 119. Tydeus cæde patruelium facta Argos concesserat
et Adrasti filiam duxerat, Deipylen. V. Αpollodor. 1. C. - 120. πλαγχθείς, h. 1. φυγών
radis reatu. - 121. θυγατρών sc. τινά ,μίαν.- 123. et insuper όρχατοι,όρχοι, στίχοι, η
επίστιχος φυτεία. - 124. κέκαστο δε (υπερ) πάντας υirtute.- 125. μέλλετ’άκουέμεν. εοί
κατε. h . e. έoικός εστιν. debetis ipsi nosse, ως ετεόν περ Sc. εγένετο ταύτα. vel ετεόν λε
χθέντα.- 129. αυτοι μεν εχώμεθα, επεχώμεθα . continenmus nos, abstineamus α pugna.
χυτή γαρ , ή τοίς τεθνεώσιν επιχεομένη το, μίαν, την Δηϊπύλην. Διατί νύν και
γή . 18. ' Αρετή .] Ευδαιμονία, ανδρία . Διομήδης εαυτόν γενεαλογεί ; Ρητέον ότι
19. Αυτόθι μείνε.] ' Εν τω τόπω έμει- πάνυ ρητορικώς. Δεϊ γαρ εν ταϊς συμ
νε. Πατήρ δ' έμος "Αργεί νάσθη, Πλαγ- βουλαϊς προαποδεικνύειν, ώς εισιν ουχ οι
χθείς. ας γάρ που Ζεύς ήθελε και θεοί τυχόντες, αλλά τών πάνυ ενδόξων" ν
άλλοι. ] Ευσχημόνως ο Διομήδης παρεσι- ούτως τα αξιώματι πείσωνται . 1 22 .
ώπησε την του πατρός φυγήν. Τυδείς “Αλις .] Δαψιλώς, ικανώς. 123. Πυρο
γάρ, ανελών Λυκοπέα και 'Αλκάθουν έ- φόροι.] Σιτοφόροι. "Ορχατοι.] Αι επί
αυτού παϊδας, έφυγεν. Η δε αληθε- στιχοι φυτείαι, κήποι. 124. Πρόβατα.]
στέρα ιστορία εστίν αύτη. Τυδείς και Πάντα τα τετράποδα εκάλουν οι παλαιοί
Οϊνέως Αιτωλός μεν ήν το γένος, ανδρει- πρόβατα , διά το προ των οπισθίων βά
ότατος δε των κατ' αυτόν γενόμενος. σεων ετέρας έμπροσθίους έχειν. Καθ' και
"Ετι νέος ών εθεάσατο τον πατέρα διά και Ησίοδός φησι Χαλεπος προβάτοις,
γήρας υπό των 'Αγρίου παίδων της βασι- χαλεπώς δ' ανθρώπους. "Εσκεν.] Ην, υπ
λείας εκβαλλόμενον. Διόπερ αναιρεί τους ήρχεν. 'Έκέκαστο.] Εκεκοσμητο, ενί
τε ανεψιούς, και συν αυτοίς άκουσίως κα . 125. Τα δε μέλλετ' ακουέμεν.]
αδελφόν. Φεύγων δ' εις "Αργος προς "Α- Ταύτα είκός υμάς ακηκοέναι. Ως ετεόν
δραστoν, βασιλέα της χώρας, καθαρσίων περ.] Ως αληθές. 126. Γένος κακόν. ]
τε τυγχάνει προς αυτού , και γαμεί την Δυσγενή. Φάντες .] Λογισάμενοι, είπόν
αυτού θυγατέρα Δηϊπύλης. Η ιστορία τες. 127. Πεφασμένον.] Νύν φανερώς
παρά Φερεκύδη. Νάσθη.] Αποκίσθη. ειρημένον. 128. Ουτάμενοι. ] Τετρα
120. Πλαγχθείς.] Αποπλανηθείς, και μένοι. 'Ανάγκη. Διά την ανάγκην.
εκπεσών της πατρίδος διά την φυγήν . 129. 'Εχώμεθα .] 'Απεχώμεθα. 130.
121.'Αδρήστoιο θυγατρών.] Προσληπτέον 'Εκ βελέων.] "Έξω των βελών, Μή που
VOL . II . K
άλλους δ'ότρυνέoντες ενήσομεν, oιτο πάρος περ,

θυμώ ήρα φέροντες, αφεστασ', ουδε μάχονται.
Ως έφαθ' οι δ' άρα του μάλα μεν κλύον, ήδ' επίθοντο
βαν δ' ίμεν, ήρχε δ' άρα σφιν άναξ ανδρων Αγαμέμνων.
Ουδ ' άλαοσκοπιην είχε κλυτος Έννοσίγαιος, 135
αλλα μετ' αυτούς ήλθε, παλαιώ φωτί έoικώς

δεξιτερον δ' έλε χείρ' Αγαμέμνονος Ατρείδαο,
καί μιν φωνήσας έπεα πτερόεντα προσηύδα:
'Ατρείδη, νυν δή που 'Αχιλλήoς όλούν κηρ
γηθεί ένα στήθεσσι, φόνον και φυζαν 'Αχαιών 140
δερκομένω επεί ού οι ένι φρενες ουδ' ήβαιαί.
αλλ' ο μεν ως απόλoιτο, θεός δε ε σιφλώσεις
σοι δ' ούπω μάλα πάγχυ θεοί μάκαρες κοτέoυσιν
αλλ' έτι που Τρώων ηγήτορες ήδε μέδοντες
ευρύ κονίσουσι πεδίον : συ δ' επόψεαι αυτός 145
φεύγοντας προτί άστυ νεών απο και κλισιάων .
" Ως είπών, μέγ άυσεν, έπεσσύμενος πεδίοιο .
132. Fήρα . 134. σφι άναξ. 136. φωτί FeFoικώς. 138. Fέπεα .
139. όλοπόν . Βentl . I41 . ού Foι. 142. δε Fε .
145. νulgg. κονίσσουσι et αυτούς . 146. προτί Ράντυ . 147. Γειπών .
–αποσχώμεθα του μάχεσθαι. εκ βελέων , εκτός , extra telorum jactum. - 131 . ενήσομεν.
1mmittemus in pugnam , adigemus ad pugnandum. - 132. θυμώ ήρα φέροντες, ήρα ab
ήρ, χάρις. V. ad Α. 572. χαριζόμενοι εαυτοίς , ιndulgentes sibi , sue ignavia , et per hoc ,
viribus parcentes.
135--152. Neptunus, forma grandævi viri assumta, confirmat Agamemnonis ani
mum,
135. ουδ' άλαοσκοπιών είχε sed acute vidit. Quod nunc poeta non certum ac defini
tum hominem nomine designat, sed omnino senem memorat, mireris quidem , forte
tamen variare voluit id, quod alibi aliter facit. - Ι41 . επεί ου οι ένι φρένες ουδ' ήβαιαί.
prorsus desipit : quia non videt, dedecus et noxam ad ipsum aliquando perventuram
esse. - 142. ο μεν ως απόλoιτο. sie , cum hoc non intelligat, vel cum hac mente sit, ut
letetur pernicie nostra , σιφλώσειεν, deus eum perdat , σιρλούν proprie parte aliqua
Corporis mutilare, πηρούν, hinc omnino βλάπτειν. - Ι45. ευρύ κονίσουσι πεδίον campum
pulvere obducent, fugient. Sunt autem hæc pro solatio dicta, cum prædictione ejus
τις εφ' έλκεϊ έλκος άρηται. ] Μή τις αυτούς ήλθεν. 139. 'Ολοόν. ] Ολέθριον.
τραυματίας υπάρχων, τραύμα έτερον λά- 140. Φύζαν. ] Την μετά δέους φυγήν.
βη. 131. 'Ενήσομεν. ] Παρορμήσομεν, 141. Δερκομένου. ] “Ορώντος. " Ένι.] * E
εμβαλούμεν τοίς πολεμίοις. 132. Θυ- νεισιν, υπάρχουσιν. Ουδ' ήβαιαί.] Ουδε
μό ήρα φέροντες .] Χαριζόμενοι τη ψυχή ολίγαι. 142. Σιφλώσειε. ] Τυφλώσει
την αργίαν. 135. 'Αλαοσκοπιήν.] Μά- εν. επίψογον ποιήσειε. Σίφλος γάρ κα
'Αλαός
ταιον και τυφλόν τον σκοπόν. 'Αλαός ψόγος. Ι45. Κονίσσoυσι.]
λείται ο ψόγος.
γάρ, ο τυφλός. Έννοσίγαιος.] Κινησί- Κόνεως πληρώσουσιν . 'Εκ δε του παρα
γαιος. "Ένοσις γάρ, η κίνησις. 136. κολουθούντος νοείται το φεύξονται. οι
Μετ' αυτούς ήλθε.] Αντί του, προς γάρ φεύγοντες κατά τον δρόμον εγείρουσι
LIB . XIV. ΙΛΙΑΔΟΣ Ξ. Ι48-16ι . 67
όσσον το εννεάχιλοι επίαχον, η δεκάχιλοι

ανέρες εν πολέμω, έριδα ξυνάγοντες"Αρηος
τόσσης εκ στήθεσφιν όπα κρείων Ενοσίχθων 150
ηκεν Αχαιοίσι δε μέγα σθένος έμβαλ' εκάστω
καρδιη, άλληκτον πολεμίζειν ηδε μάχεσθαι.
"Ηρη δ ' εισείδε χρυσόθρονος οφθαλμοίσι,
στασ', εξ Ούλύμποιο από ρίου, αυτίκα δ' έγνω
τον μεν ποιπνύοντα μάχην ανα κυδιάνειραν 155
αυτοκασίγνητον και δαέρα, χαίρε δε θυμώ
Ζηνα δ' επ' ακροτάτης κορυφής πολυπίδακος Ίδης
ήμενον εισείδε στυγερός δε οι έπλετο θυμώ.
μερμήριξε δ' έπειτα βοώπις πότνια Ήρη,
όππως εξαπάφοιτο Διός νόον αιγιόχοιο. 16ο
ήδε δε οι κατα θυμον αρίστη φαίνετο βουλή,

148. επίFαχον. 15 Ι . vitiosum έμβαλ’ Fεκάστω ν. Obss. 153. Fήρη.
154. Ούλύμποιο από ρ . de hiatu V. Obss. 158. δε Foι .
159. πότνια Fήρη . 16. δέ Foι .
quod eventurum est. - 148. Clamor valet ad inflammandos pugnantium animos ;
hinc Neptunus discursitando , δια πεδίου, tantum clamorem edit, qui pro hortatu mi
litari sit, et alias a ducibus proficiscitur. cf. T. 47. sq. Mox 151. diserte adjectum
'Αχαιοίσι δε μέγα σθένος έμβαλ' εκάστω. Repetita haec ex iis que de Marte dicta erant
iisdem vss . Ε . 86ο. 861. et vss . 15 Ι , 15 2. lecti jam sunt Λ. 11 , 12 .
153-363. Juno, ut avertat Jovem a pugna et cura Trojanorum, eum adit, in Ida
sedentem , blanditiisque suis delinitum somno demulcet. Nunc res in eo erant, ut
Achivi collectis viribus superiores fierent Trojanis ; at restabat grave impedimentum,
Jovis ex Ida prospicientis et Trojanis studentis numen. Ad hoc removendum poeta
adhibet blanditias Junonis et somnum quo ille opprimitur ; adumbrata res prorsus
ad rudium hominum sensum et morem ; itaque a philosophis hæc narratio sæpe
fuit notata ; præclare tamen attemperata ingenio muliebri Junonis : quandoquidem
animus feminæ odio et ira ex accepta injuria aut contumelia accensus nihil intenta
tum relinquit ad vindictæ cupiditatem explendam, et ingeniosus estad artes exco
gitandas, inprimisque ad mentes blanditiis fictis et suæ formæ illecebris irretiendas
eorum , quorum opera utendum sibi esse videt ; facitque id tanto magis admirationem ,
quod superbia et arrogantia Junonis, iræ impotentia victa, ad tales artes descendere
potuit.
153. sissidev iç 'ohútov, et quidem árò prou quandoquidem montis sunt promi.
nentia juga, et talis Olympus v . II. Θ. 25. - 155. ποιπνύοντα ανά μάχην Neptunum
strenue res gerentem. - 158. στυγερός δε οι έπλετο. abalienato animo erat. succensebal
ei, nil amplius. Sup. Θ . 37ο. Νύν δ' έμε μεν στυγέει. abalienatus est a me, dum Thetidi
studet. - Ιβο. όππως εξαπάφοιτο scil. ut eum a pugne inspectione averteret , liberior
κόνιν. "Οψεαι.] Θεάση. 148. Εννε- ληκτον.] "Απαυστον. 154. Στάσ'.] Το
αχιλοι.] 'Εννακισχίλιοι. Πώς δέ φησιν ο πλήρες, στάσα. Από ρίου.] Από του
Ποσειδών, ομοιωθείς πρεσβύτη, υπέρ την ακρωτηρίου του όρους. 155. Ποιπνύον
ηλικίαν φθέγγεται ; Και ρητέον, ότι τη τα.] Ενεργούντα. Γίγνεται δε εκ του
μεν όψει πρεσβύτης εφαίνετο, τη φωνή πονώ, πονύω, πνύω και ποιπνύω , αναδι
δε την του θεού δύναμιν ενεδείκνυτο. 'Ε- πλασιασμώ. 156. Δαέρα.} Ανδρός α
πίαχον. ] Επεβόησαν. 15ο. Εκ στή- δελφόν. 158. Στυγερός.] Κατάπλη
θεσφιν.] Εκ των στηθών. 152." Αλ. κτος, μισητός. " Η , στυγνοποιός. Το γάρ
Κ 2
68 ΙΛΙΑΔΟΣ Ξ . 162-168 . LIB . XIV .
ελθείν εις "Ίδην, ευ εντύνασαν ε αυτήν,

εί πως εμείραιτο παραδραθέειν φιλότητα
ή χροιά,τώ δ' ύπνοναπήμονά τε λιαρόν τε
χεύη επί βλεφάροισινιδε φρεσι πευκαλίμησι. 165
βή δ' ίμεν ές θάλαμος, τον οι φίλος υιός έτευξεν
"Ηφαιστος, πυκινάς δε θύρας σταθμοίσιν επηρσε
κληΐδι κρυπτη, την δ' ου θεος άλλος άνωγεν.
162. εντύνασαν Fέ. . Obss . 164. Fή χροιή. 166. τόν Foι.
168. ανώγεν. non άνωγεν.
que Neptuno auxiliandi Achivis facultas esset.-- 164. η χροιά , suo corpori, sibi, (έν )
φιλότητι. χροιά ηunc, que alias, ο χρήος, κρούς. unde χροί, κρά. - ύπνον απήμονά τε
λιαρόν τε, soinnum placidum et dulcem. Sic oύρον απήμονα aliquoties dixit, et απήμονά
τε λιαρόν τε Οd. Ε. 268. lenem, cui opp. δεινός , λάβρος.
167, 168. Molestiam facit κληΐς κρυπτή, profectam ex obscura veterum ratione
muniendarum forium , earumque obserandarum et reserandarum . Fingi possunt
multa ac varia ; verum de verbis eorumque usu , a quo omnis interpretatio verior
proficiscitur, grammatice ante omnia videndum est. De nostris seris et clavibus
cogitare non licet. In Homericis saltem constant hæc : foribus intus obductos fu
isse utrinque a postibus aut unum aut duo vectes transversos ; porro, si quis a via
ingredi vellet, per foramen forium , seu valvarum , ferrum aduncum inserendum fu
isse,quo vectis removeretur, ita, ut, repagulis solutis, fores paterent. Modum ferri
adhibendi non reperio ; probabile fit in vecte fuisse cava incisa, aut sulcos, quibus
inserto ferro retruderetur vectis. Jam hoc ferrum aduncum appellatum esse xhnica
patet ex loco classico Od. Φ. 6. είλετο Penelope κληΐδα εύκαμπία etc. et vs. 45. ferro
illo adunco, quod ex annulo pendebat, soluto et in manus sumto, ( iuúrta bows úni.
λυσε κορώνης) illa ενήκε κληΐδα, θυρίων δ' ανέκοπτεν οχήα, άντα τιτισκομένη. Jam loco
nostro ambiguitas accedit alia ex subjecto in : πυκινάς δε θύρας σταθμούσι επηρσε κληίδι
κρυπτή. sintne haec ad Vulcanum an ad Junonem referenda. Si Juno est , de qua
agitur, ut επάρειν θύρας σταθμούς sit idem quod επιτιθέναι τας θύρας, admovere fores,
et claudere portam : illa intrasse et pone se fores clausisse putanda est; sic vero
otiose repetitur hoc idem ν. 169. ένθ' ήγ' εισελθούσα, θύρας επέθηκε φαεινάς. et quem
usum tum habuit ranës, ferrum illud aduncum ? Præstat ergo ad Vulcanum referre,
qui, cum thalamum , o'rnua, ædificasset, janua eum instruxit, fores injunxit, inse
ruit postibus. Ιdque recte fieri , docet alter locus Od. Φ. 44, 45. τέκτων, εν δε σταθμούς
άρσε, θύρας δ' επέθηκε φαεινάς: tum in loco nostro Venus ingressa clausit fores : ένθ' ήν
εισελθούσα, θύρας επέθηκε φαεινάς, alio sensu , quam in loco Od. Φ. 44 , 45 . Restat ta
men vel sic questio : quid sit h. 1. κληΐς ; non enim conveniunt reliqua, si est , quod
paullo ante vidimus, ferrum aduncum ad removendum obicem. Non, inquam , con
venit quod sequitur την δ' ού θεός άλλος ανώγεν. quomodo enim illud dici posset ανοίγε
σθαι ? non enim aliquis ferrum insertum ανοίγειν dici potuit ; sed ferro inserto, ανοί
γονται αι θύραι, ergo ή κληΐς ανοίγει, non ο θεός την κλειδα.. Videndum itaque est an
statuendum sit cum veteribus, xanida esse ipsum obicem, pessulum seu vectem fori
bus intus obductum , qui removendus erat ferro inserto. Sane oyev et àvoízes , est
proprie removere. V. ad Ω. 455. ubi est αναοίγεσκον μεγάλην κληδα θυράων, remove
bant magnum obicem a foribus, removerunt magnum obicem forium . Ita vero
exoritur alia difficultas ex adjecto : ranë do ngurtſ. quomodo enim talis vectis, trabs
κεχαρισμένον αυτή ουκ επoίει . 16ο. Εξα- Λιαρόν. ] Θερμόν, ηδύ. Τούς γάρ καθεύ
πάφοιτο.] 'Εξαπατήσειεν. 162. Εντύνα- δoυσι παρακολουθεί θερμαίνεσθαι τα ά
σαν.] Παρασκευασαμένην, κοσμησαμένην. κρα . 165. Πευκαλίμησι. ] Συνεταίς ,
163. Ιμείραιτο.] Επιθυμήσειεν, ερα- πυκναΐς. 167. Πυκινάς.] ' Ασφαλείς ,
σθη. Παραδραθέειν. ] Παρακατακλιθήναι, πυκνάς . Σταθμοίσι. ] Παραστάσι, νύν .
164. “ Ηι χροιά.] Το ιδίω αυτής χρωτί. 'Επήρσεν.] 'Εφήρμοσε. 168. Κληϊδι
LIB . XIV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ξ . 169-178 . 69
ένθ ' ήν εισελθούσα, θύρας επέθηκε φαεινάς:

αμβροσίη μεν πρώτον από χροός ιμερόεντος 170
λύματα πάντα κάθαρεν, αλείψατο δε λίπ’ ελαίω,

αμβροσίω, εδανό, το ρα οι τεθυωμένον ήεν
του και κινυμένοιο Διός προτί χαλκοβατες δω,
έμπης ές γαιάν τε και ουρανόν ίκετ ' αύτμή.
τώρ' ήγε χρόα καλόν άλειψαμένη, ιδε χαίτας 175
πεξαμένη, χερσί πλοκάμους έπλεξε φαεινους ,
καλους, αμβροσίους , εκ κράατος αθανάτοιο.
αμφί δ ' άρ' αμβρόσιον έανόν έσαθ', όν οι 'Αθηνη
172. εανώ vel επανό, το ρά Foι . 178. εανών vel έFανόν Fέσαθ', όν Foι.
foribus intus pretenta , dici potest occulta. Melius κρυπτη conveniret instrumento ,
foribus reserandis apto , aut τη οπή, foramini, cui ferrum inseritur. Ita tamen ite
rum non convenit vox ανοίγειν : την δ' ού θεός άλλος αναγεν. Adoptanda erit , puto,
lectio altera : τας δ' ού θεός άλλος ανώγεν. scil. τας θύρας πυκινάς. Νam et hoc in Ho
mericis frequentatur, e vulgari usu , οίγειν, ανοίγειν, τας πύλας, τας θύρας, ut jam Z.
89. οίξασα κληίδι θύρας ιερούς δόμοιο. reserans fores ferro inserto . Etiam oπήν, fora
men , quo transmittitur ferrum , rasīda appellatum fuisse patet ex usu vocis in re na
vali, quod aperturæ navis, per quas in mare demittuntur remi, appellatæ sunt
κληί δες , κλείδες , etiam ipsi remi, et transtra, quibus sedebant remigesad suum quis
que remum . Suspicari licet, hoc modo dictum esse Od. A. 838. ubi per somnum
objecta species, είδωλον fugit , σταθμοίο παρά κληδα λιάσθη. putes esse , per την οπής,
foramen, quo insertum erat ferrum ad reserandum relictum . Altero tamen loco vs.
8ο2 idem είδωλον, ές θάλαμον δ' εισήλθε παρά κληϊδος ιμάντα, ubi probabile ft , in pri
vatis ædibus repagulum non ferro , verum loro fuisse retractum , quod is, qui intus
erat, poterat colligere, et intus retrahere, ne quis ingrederetur : ita intrabat somnium
juxta lorum xanädos, repaguli, quod eo loro retrahi solebat. Convenit A. 442. Pe
nelope intrat thalamum, adducit fores arrepto annulo, επί δε κληΐδ' εσάνυσσεν ιμάντι,
obicem prætendit foribus ope lori, quod intus retraxit. Erant autem in Olympo
preter Jovis regiam parva edes, θάλαμοι, singulis diis deabusque destinate , ut in
ædibus regum et heroum . v. 1. 76, 77. Similis regia Priami Z. 242. sqq.
170. αμβροσίη. h. 1. pro lavacro, latice , ad lavandum. Ita autem omnia in diis ad
morem humanum adumbrantur, ut etiam deæ sordes contrahant et purgent; totum
corpus dea inungit aíto inaiw , pingui oleo , (K. 571.) unguento, idceva , suavi; seu
potius difuso, quod alibi est το εανών , από του έειν, ιέναι. τεθυωμένον , bene odorum. από
του θυμούν idem quod θυμιάν , odores accendere . θυούται id, quod odorem emittit , το τε
θυσμένον. θυμίαμα.- 173. προτι δωμα , pro κατά δώμα. Ceterum Homerus in Junone
ornanda Horarum ministerium ignorat : at Venerem a Gratiis lavari et inungi nar
rat Od. Θ . 364, 365.- 178. αμβρόσιον εανών, πέπλον. Vestem odoram, ut paulo ante
πλόκαμοι αμβρόσιοι. solebant autem vestes odoribus perfundi. Qui morosior erit , di
κρυπτη.] Ούτω καλούνται κληϊ δες κρυ- Τεθυωμένον.] Τεθυμιαμένον. 173. Κι
πται. 'Ανώγεν.] 'Ανέωγεν. “Η ανάγνω- νυμένοιο.] Σαλευομένου, κινουμένου. Χαλ
στις προπερισπωμένως. 169. Επέθηκεν. ] κοβατές.] Χαλκό βεβηκός, στερεόν. ή,
Ενέβαλεν, έκλεισεν. 17ο. 'Αμβροσίη. ] χαλκούν έχον ουδόν. 174. "Έμπης.]
Θείω αλείμματι . μύρω. Οι δε, θείω Νύν, ομοίως. "Ικετο.] 'Aφικνείτο, εφέ
λουτρώ . Ιμερόεντος. ] Επεράστου, κα- ρετο. ' Αϊτμή.] Πνοή. 175. Ιδε χαί
λου .
171. Λύματα. ] Καθάρσιον. ρύ- τας. ] Και τας χαίτας , ήγουν τας κόμας.
πον. Κάθησεν.] Εκάθαιρεν. 172. “ Ε- 176. Πεξαμένη.] Κτενισαμένη. 177 .
δανα. ] Ηδεί . ό έστιν , ευώδει, ευόσμο. 'Εκ κράατος. ] Εκ της κεφαλής. 178.
70 ΙΛΙΑΔΟΣ Ξ. 179-187 . . LIB . XIV .
έξυσ’ ασκήσασα, τίθει δ' ενι δαίδαλα πολλά

χρυσείης δ' ενετήσει κατάστηθος περονατο. 180
ζώσατο δε ζώνην εκατόν θυσάνοις αραρυγαν

εν δ ' άρα έρματα ήκεν εύτρητοισι λοβοίσι,
τρίγληνα, μoρόεντα χάρις δ' απελάμπετο πολλή.
κρητέμνω δ' εφύπερθε καλύψατο δια θεάων,
καλώ, νηγατέω: λευκόν δ ' ήν, ήέλιος ως. 185
ποσσι δ υπό λιπαροίσιν έδήσατο καλά πέδιλα .
αυταρ επειδή πάντα περί χροι θήκατο κόσμον,
181. Fεκατόν . 182. de metri vitio v. Obss. 185. γέλιος Γώς. Βentl.
υinam interpretabitur, ut et reliqua , έλαιον, πλόκαμος. Εst enim vocabulum com
mune omnibus que θεία sunt. - 179. έξυσ’ ασκήσασα. ξύειν, cum proprie sit radere,
stringere, tum omnino polire : aut declarat illud έξυσε h. 1. partem aliquam operie
textoriæ , quam equidem, ut ingenue profiteor, non satis assequor; fingere enim
aliquid pro lubitu, quod nec satis ipse perspectum habeam , non est interpretari; ad
fulloniam operam et το γνάπτειν, referre videntur. Schol. έξυσ', εκέρκισεν, ξύoυσι γαρ την
κρόκην προς το πυκνωθήναι - οι δε αντί του έγναψε, μετά το υφανθήναι, aut est ξύειν omnino
polite et eleganter efficere, perfcere, ασκήσασα, elaborando. inf . 24ο . τεύξει ασκήσας.
et έξυσεν, έκαμε. Ιta est: illa affabre elaboraserat. και ενετίθει, ενεποιήσατο, δαίδαλα
πολλά, h. e. ενεποίκιλλε, intextis iguris vel ornamentis. Tum ν. ι8ο. peplus 6bula
aurea in pectore, alias in humeris, continebatur ; magnus autem ornatus olim in
fibulis querebatur. - 181. ζώνην θυσάνοις αραρυϊαν, cingulum imbriatum sibi circum
zona esset fimbriis
dedit ; debuit hoc antiquo tempore in mundo muliebri haberi, ut us
apta , ugoooois, quos jam vidimus B. 448. Omnino locus Homeric de ornatu dea
rum multis modis poterit illustrari a studiosis hujus iqua im rerum generis. Ce
terum hoc cingulum diversum est habendum ab illo balteo, quem Juno infra 214 a
Venere mutuatur ; cumque ille α pectore soluntur: από στήθεσφιν ελύσατο, videri illo
debet pectus subligatum fuisse, Sáson autem h. 1. putanda esse cingulum illud, quod
supra femora corpori injicitur. - 183 . έρματα , τρίγληνα, μoρόεντα, inaures trinis lapillis
seu unionibus qui sunt γλήναι, γλήνια, insignes και μετά πολλού μόρου και κακο ακοπαθείας
γιγνόμενα , scite et industrie fabricate. έρμα, vel έρμα, από του είρειν, innectere , ενεί
ρεσθαι τους λοβούς. - 184. κρητέμνω εκαλύψατο , velavit se , capiti imposuit, vittam, qua
comam religaret, h. textum aliquod , quod complicatum pro fascia, explicitum pro
velamine, περιβολαίω , seu frontis seu totius oris, esset . *
187—224. Juno adit Venerem , et ab ea impetrat, ut sibi commodet cestum suum,

,
“Εανόν.] Νύν, πέπλον. Παρά το έννυ- λούς. Παρά το λαμβάνειν, και δέχε α
σθαι. “ Ότ ’ αν δε είπη, εανού κασσιτέ- σθαι. 183. Τρίγληνα. ] Πολλής θέας

ροιο , του ευδιαχύτου λέγει, και απαλού . άξια. Τρίκοκκα. 'Η , τριπρόσωπα . Γλή
“Έσατο.] Περιεβάλετο. 'Ενεπορπούντο νη γάρ ή του οφθαλμού κόρη. "Η, τρί
γάρ τους περιβολαίοις . 179. "Έξυσεν.)] κορα . έχοντα τρεις κόρες της χάριτος.
'Αντί του, κατεσκεύασε . Νύν και, λε- "Η, πολλών κοσμίων άξια. Γλώνεα γάρ,
πτόν ειργάσατο. 'Ασκήσασα.] Μετ' ε- τα κόσμια . ώς και άλλαχού «φησιν · “ Ο
πιμελείας κατασκευάσασα . τ8ο. 'Ε- γλήνεα πολλά κεχάνδει. Μορόεντα.]
νετήσι.] Περόναις. Από του ενίεσθαι Μετά μόρου και κακοπαθείας ειργασμέ
τους ιματίοις. ό έστιν, εμπορπούσθαι. να, περί & έμόρησεν ο τεχνίτης, τουτέ
18ι . Θυσάνοις.] Κροσσούς. Παρά το στιν , έκαμε κατασκευάζων αυτά. Χά
θυσεύεσθαι . ό έστι, κινείσθαι . 182. ρις.] 'Αρετή, καλλονή. 184. Κρηδέμνω. ]
“ Έρματα.] Νύν, ενώτια. 'Εύτρήτοισι.] Κεφαλοδέσμω. Νύν δε, καλύπτρα . 185.
Καλώς τετρημένοις, τετρυπημένοις. Λο- Νηγατέφ. ] Νεωστό γεγονότι. λεπτά .
βοϊσι.] Τοίς άκροις τών ωτίων τοϊς απα- 186. Λιπαροίσιν.] Ευτραφέσι, λευκούς .
LIB. XIV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ξ . 188 202 . 71
βήδ' ίμεν εκ θαλάμοιο καλεσσαμένη δ 'Αφροδίτην,

των άλλων απάνευθε θεών , προς μύθον έειπεν
Η ρα να μοι τι πίθοιο, φίλον τέκος, ο ττι κεν είπω ; 190
ηε κεν αρνήσαιο, κοτεσταμένη τότε θυμώ,
oύνεκ ' εγώ Δαναοίσι, συ δε Τρώεσσιν αρήγειςκαι
Την δ' ήμείβετ' έπειτα Διός θυγάτηρ'Αφροδίτη
"Ηρη, πρέσβα θεα, θύγατερ μεγάλοιο Κρόνοιο,
αύδα ό τι φρονέεις τελέσαι δε με θυμος άνωγεν, 195
ει δύναμαι τελέσαι γε, και ει τετελεσμένον εστί.
Την δε δολοφρονέουσα προσηύδα πότνια"Ηρη
δος νυν μοι φιλότητα και άμερον, ώ τε συ πάντας
δαμνά αθανάτους ήδε θνητούς ανθρώπους
200
είμι γαρ όψομένη πολυφόρβου πείρατα γαίης,
'Ωκεανόν τε θεών γένεσιν, και μητέρα Τηθύν,
οί με σφοίσι δόμοισιν έυ τρέφον ήδ' ατίταλλον,
189. εειπε. 190. ό τι κι Fείπω. 194. Fήρη. 197. πότνια Fήρη.
202. Vulg. οί μ ' έν.
quo ornata Jovem amore sui demulceat. Quod itaque in simplici oratione erat, Ju
nonem adiisse Jovem omnibus iis instructam , quibus Jovis animum ad amorem sui
pelliceret, eximieque vestibus ornatam , et venuste cinctam , hoc poeta mythicis orna
mentis amplificavit.
194. “Ηρη, πρέσβα θεά, quod alias σεμνή.-- 195. θυμος άνωγεν, animus incitat, parato
sum animo ad perfciendum id, quod animo agitas. - 196. και οι τετελεσμένον εστί.
pro τελεστέον. το τελεσθήναι δυνατόν. apud Αpollon . ΙΙΙ. 717. est ανυστα αντιαν. - 198 . Η
φιλότης est ipse amoris sensus, ίμερος conjunctum cum eo desiderium ; nihil amplius.
–200 . πείρατα γαίης 'Ωκεανόν τε θεών γένεσιν. non declarat, qua parte terrarum Ocea
ni regia adeatur; non in Oriente, nec in Occidente ; nam ibi Noctis et Solis regia Η
est. Restat meridies ; quo spectant forte Æthiopes sup. A. 423. Quod Oceanum
θεών γένεσιν appellat, videtur e cosmogoniis petitum esse ; etsi, quo sensu dictum fue
rit, non ausim definire;nam subtilitates physicorum , qui aquam rerum principium
constituerunt, haud dubie ignorarunt prisci illi homines ; pinguius tamen aliquod
visum insidere potuit eorum animis de rerum ortu ex mari ; nam de rerum initiis et
elementis per Titanomachiam , etde caussis physicis per Typhoeum et alia monstra
adumbrandis mature etiam ante Homerum commentati sunt. Quis neget v. c. Cæli
et Terræ , Oceani et Tethyos, Ponti, Croni, progeniem , item genitalia Oceani et
Croni exsecta, ad res physicas spectare ? Verum pro certo aliquid sigillatim et ex
plorato, ut nec dubitare liceat, asseverare velle, aut temerarium est aut superbum :
cum vix duo triave loca inter se conveniant ; contra vero diversis locis diversa phan
tasmata ab eodem poeta , multo magis si auctores diversi sunt, apponantur. Cete
rum Junonis exemplo res abiit in usum poetarum , ut latebras dii quærerent in mari,
ut sup. Ζ. 135. sq. Bacchus, et Σ. 395. sq . Vulcanus. - 202 . οί με σφοίσι δόμοισι. Ita
194. Πρέσβα. ] Έντιμοτάτη. Συγκοπή 20Ι . Θεών γένεσιν.] Θεών πατέρα .
του πρέσβειρα . 195. Αύδα . Λέγε. “Ό, τιEπει πρώτον στοιχείον τινές των φυσι
φρονέεις.] Όπερ βούλει. 196. Τετελεσμέ- κών είπον το ύδωρ, και εξ αυτού τα λοι
νον.] Νύν, δυνατόν. 198.“Ίμερον.] Επι- πα τρία . “ Όθεν ο Πίνδαρος άριστον είπε
θυμίαν. 199. Δαμνά.] Δαμάζεις. 200. το ύδωρ. Τηθύν δέ φησι την γην, οιονεί
Eίμι.] Πορεύομαι, άπειμι. Πολυφόρβου.] τιθηνών τινά ούσαν και τροφών πάντων.
Πολυτρόφου. Πείρατα. ] Πέρατα, τέλη. 202. Σφοίσι. ] Τοις εαυτών. Ευ τρέ
δεξάμενοι Ρείης, ότε τε Κρόνον ευρυόπα Ζευς

γαίης νέρθε καθείσε και ατρυγέτοιο θαλάσσης.
τους είμ' όψομένη, και σφ' άκριτα νείκεα λύσω 205
ήδη γαρ δηρον χρόνον αλλήλων απέχονται
εύνης και φιλότητος, επεί χόλος έμπεσε θυμώ.
ει κείνω γ, επέεσσι παραιπεπιθουσα φίλον κηρ,
εις εύνην ανέσαιμι όμωθήναι φιλότητα:
αιεί κέ σφι φίλη τε και αιδοίη καλεοίμην. 2 IO
Την δ' αύτε προσέειπε φιλoμμειδης Αφροδίτη

ουκ έστ', ουδε έoικε, τεον έπος αρνήσασθαι
Ζηνος γαρ του αρίστου εν αγκoίνησιν ιαύεις.
H , και από στήθεσφιν ελύσατο κεστον ιμάντα,
2ο8 . κείνω Fεπέεσσι vel κείνω γε , Fέπεσσι . 209. f. ανέσαιμ' άν όμωθήναι
φιλότητι. 211. προσέειπε. 21 2. ουδέ FέFoικε , τεόν Fέπος .
que narratum esse debuit inter bella Titanum cum Jove Junonem a matre fuisse
Oceani et Tethyos fidei creditam , in regia Oceani abditam et nutritam . Bellum
eum Titanibus declaratur ab eventu , vss. 203, 4. cum Jupiter Cronum ( cum Titani.
bus cf. inf. 274. 279. ) detrusit in Tartarum : γαίης νέρθε και θαλάσσης , que exposita
sunt in Hesiodi Theogonia.— 205. Debuit in carminibus istis theogonicis et cosmo
gonicis narratum esse et hoc, fuisse aliquando dissidia inter Oceanum et Tethyn :
quod nunc poeta ingeniose alio respectu memorat; quo sensu vero illud ab antiquio
ribus traditum , et quibus de caussis jurgium illud natum fuerit, cum antiqua car
mina perierint, nunc ignoramus. Commenta allegorica spernimus ; sed potuit ac
debuit aliquid symbolice declarari pro vetustatis more.-- 209 . ανέσαιμι, si eos permo
vero , ομούσθαι εις ευνών, ut congrediantur iterum in amplexus mutuos . Ergo seces
sum et divortium fecerant, saltem secubuerant per aliquod tempus conjuges Oceanus
et Tethys. - 212. έπος αρνήσασθαι, quod postulas, recusare, abnegare. VOX generalis
pro propria.
214--223. Cestum Juno a Venere accipit. Unde notio hæc tantarum cesti virium
orta sit, et cur potissimum cesto inesse fingi potuerit, est quæstio, in quam gram
maticos descendisse facile expectes. Plurimum venustatis et elegantiæ, quæ nunc
narratur in cesto fuisse, a balteo callide corpori injecto et a cinctura vestis profi
cisci, facile intelligebatur; id quod ipse adspectus veterum signorum docet. Rem
tamen obscurant verba: τεω δ' εγκάθεο κόλπω vs. 219 et ν. 223. εώ εγκάσθετο κόλπω,
quæ , si verbagrammatice ac proprie accipias, repositum in sinu cingulum et quasi
absconditum declarare videntur; unde creditum est, cestum illum vim aliquam ar
canam habuisse. Videtur quoque serioribus ætatibus notio baltei magici hinc ducta
esse . Plura hujus generis commenta fuere inter seriores. Narrant de cingulo Dia
næ Ephesiæ ignotislitterarum ductibus inscripto. Romæ fuit cingulum Caiæ Cæ
φον.] Μετ ' επιμελείας ανήγον. ' Ατί- 209. Ομωθήναι.] “Ομοιωθήναι. Οικειω
ταλλον.] Έπαιδοτρόφουν. 203. “Ρείης.] θήναι. είς ομόνοιαν έλθεϊν . 210 , Ai
Της Ρέας. Ευρύοπα . ] "Ήτοι, μεγα- δοίη.] Αιδούς αξία , αιδέσιμος. 2 12 .
λόφθαλμος, από του πάντα εποπτεύειν. Ουκ έστ' ουδε έoικε τεόν έπος αρνήσα
*Η, μεγαλόφωνος. 204. Καθεϊσε.] Kα- σθαι.] Ούτε πρέπον, ούτε δυνατόν αρνή
θίδρυσε. 205. Και σφ' άκριτα νείκεα σασθαι περί ών αξιοϊς. "Έοικε.] Προσή
λύσω.] Και τας πολλάς αυτών και αδια- κει, πρέπει. 213. 'Αγκούνησιν . ] 'Αγκά
λύτους φιλονεικίας διαλύσω . 208. Κεί- λαις. 'Ιαύεις .] Κοιμάσαι. 214. Κε
νω.] Εκείνους. Δυϊκώς. Παραιπεπίθου- στον ιμάντα. ] Ζωστήρα ούτω καλούμενον
σα .] Παραπείσασα , εξαπατήσασα. από του πολυκέντητον αυτόν είναι ταϊς
LIB . XIV. ΙΛΙΑΔΟΣ Ξ . 215-227 . 73
ποικίλον ένθα δε οι θελκτήρια πάντα τέτυκτο 215

ένθ' ένι μεν φιλότης , εν δ' ίμερος, έν δ' οαριστός ,
πάρφασις, ή τ’ έκλεψε νόον πύκα περ φρονεόντων:
τον ρα οι έμβαλε χερσίν, έπος τ' έφατ', έκ τ' ονόμαζε
Tη, νύν τούτον ιμάντα τεω εγκάτθεο κόλπω,
ποικίλον, ώ ένι πάντα τετεύχαται' ουδε σε φημι 220
άπρηκτόν γε νέεσθαι, ό τι φρεσί σησι μενoινάς.

"Ως φάτο μείδησενδε βοώπις πότνια "Ηρη,
μειδήσασα δ' έπειτα εω εγκάτθετο κόλπω.
η μεν έβη προς δωμα Διός θυγάτηρ'Αφροδίτη
"Ηρη δ αίξασα λίπε ρίoν Ούλύμποιο, 225
Πιερίην δ' επιβάσα, και Ημαθίην έρατεινην,

σεύατ' εφ' ιπποπόλων Θρηκων όρεα νιφόεντα,
215. δε Γοι. 218. ρά Foι - χερσί, Γέπος. 219. vulg. τες δ' εγκάτθεο.
222. πότνια Fήρη. 223. έπειτα FF. 225. Fήρη.
cilie notum : v. Festus in Prelia p. 148. Similitudinem habet το κρήδεμνον Leuco
theæ in Odyssea, quo religatus Ulysses sustinetur, ne fluctibus submergatur.-- 214.
απελύσατο (από) στήθεος (ergo pectus dee revinxerat ille) κεστον ιμάντα. proprie bal
teum coriaceum affabre factum , acu pictum , unde Foxínov, seu coloribus, seu potius
figuris . Ita Herculis balteus figuris insignis est Odyss . 1. 6o9. et Agamemnonis
sup. 1. 38. tres serpentes. Nec tamen , quæ h . l. memorantur, intexta sunt, sed
poetico phantasmate inesse creduntur. - 219 . τη. λάβε , δέξαι. τες εγκάτθεο κόλπω ve
teres accipiunt, quod verba primo loco offerunt : absconde cestum tuo sinu . Videtur
tamen res postulare, ut sit : pectori tuo cingulum appone, circumda ; et ipsa Venus
illud solverat , από στήθεσφιν ελύσατο vs. 214. unde ap. Αntiphanem in Αnal. Tο. ΙΙ.
Ρ. 204. απο μαστών λυσαμένη . Ρarum commode Venus juberet Junonem nunc cestum
sinu condere, ut paullo post, ubi ad Jovem venerit, depromtum sinu cestum sibi cir
cumdet, non in præsens. Mihi probabile fit, fraudem facere vocem éyxatadcodes ,
quæ h . l. dicta est pro admovere, illigare, circumdare cestum pectori, pectus suc
cingere cingulo . Certe cestus, seu strophium , diversum habendum est a zona , cin
gulo femoribus injecto. – 221. σε άπρηκτον (κατά τούτο) ότι μενoινάς .
225. δίον Ούλύμποιο. nam ibi stabat sup. 154. Ex h . 1. manifestum ft, in ipso
monte Olympo sedem deorum esse constitutam . Ex eo iter fit versus septentrionem
per Pieriam , nam Pieres tum eam partem inhabitabant, et Emathiam , quæ partem
earum terrarum complectebatur, quæ serius dicta est Macedonia. — 227. Ex Ema
ραφαϊς . 215. Θελκτήρια.] Τα θέλ- ον.] "Όρους ακρωτήριον. Παρά το ραΐ
γοντα και απατώντα τους ανθρώπους. ζειν και καταλήγειν εις οξύ. 226. Πι
216. "Ένι.] "Ένεστι, το πλήρες. Φιλό- ερίην.] Χώραν επί την Μακεδονίαν. Ο:
της.] Νύν φιλία , προς μίξιν όρεξις. 'Εν δε , όρος. Μακεδών ο Διός και Αίθρίας ,
δ' οαριστές, Πάρφασις.] "Ένεστι δε και κατασχών την χώραν, ούσαν της Θρά
ομιλία παραινετική. 217. "Έκλεψεν.] κης, αφ' εαυτού προσηγόρευσε . Γήμας
'Εξέκλεψεν. έκρυψε. παρελογίσατο. Πύ- δε μίαν των εγχωρίων, τεκνούται δύο
κα .] Νύν, συνετώς, φρονίμως. 219. παίδας, Πίερον, και "Αμαθον. αφ' ών
Τη] "Αγε, λάβε . Τεώ δ' εγκάτθεο κόλ- δύο πόλεις έν Μακεδονία , Πιερία, και
πω.] Κατάκρυψαν τώ ιδίων κόλπω, φησί, 'Αμαθία . Η ιστορία παρά Μαρσία.
διά τήν προς τον Δία επιβουλήν. Έγκάτ- Νύν δε Ημαθίην καταχρηστικώς όλης
θεο.] Εγκατάθου. 220. Τετεύχεται.] την Μακεδονίαν φησί. Πιερίαν δε, όρος
"Εγκειται, κατεσκεύασται . 225. Ρί- Μακεδονίας, Γερόν Μουσών. 227. Σεύ
VOL . II. L
74 ΙΛΙΑΔΟΣ Ξ . 228-236 . LIB . XIV ,
ακροτάτας κορυφάς" ουδε χθόνα μάρπτε ποδολιν.

Αθόω δ ' επί πόντον έβήσατο κυμαίνοντας
Λημνον δ' εισαφίκανε, πόλιν θείοιο Θόαντος, 230
ένθ' “Υπνω ξύμβλητο, κασιγνήτω Θανάτοιο,
έν τ' άρα οι φυ χειρί, έπος τ' έφατ', έκ τ' ονόμαζεν:
"Υπνε, άναξ πάντων τε θεων πάντων τ' ανθρώπων,
ει μεν δή ποτ ' έμε έπος έκλυες, ήδ' έτι και νυν
πείθευ: εγώ δέ κε τοι ιδέω χάριν ήματα πάντα 235
κοίμησόν μοι Ζηνος υπ ' όφρύσιν όσσε φαεινω
232. έν τ' άρα Foι φυ χειρί , Γέπος. 233. “Υπνε, Fάναξ. 234. Fέπος .
235. Fιδέω. νulg . ειδέω.
thia iter factum per Chalcidicen serius dictam cum peninsula excurrente in montem
Atho . Ognuwr ögsdl. adeo illo tempore ea regio fuit habitata a Thracibus : qui sensim
repressi cessere Grecis de suis sedibus , aut eos colonos accepere . ιπποπόλων . ita
Thraces illis temporibus, ut etiam ex Herodoto patet, equis alendis studuerunt ; et
in bellis equitatu valuerunt , h . e. curribus bellicis. - 228 . ουδε χθόνα μάρπτε ποδοίιν , ut
solet incessus deorum volatui similis haberi, ut superficiem soli vix attingant ; nunc
dea super montium juga et cacumina levi gressu incedit ; ut inf. 285. super silvarum
culmina ; quomodo illud efficiatur, poeta haud narrat ; petita res est ex hominum
sensu , ad avium volatum talem motum et incessum deorum adumbrante . Itaque
nec vs. 229. επεβήσατο πόντον aliter est accipiendum , et aliena sunt a poete ingenio ,
more, et ab vetustatis et sermonis prisci indole, commenta , quæ passim allata fue
runt. Iidem homines, qui nubes celerrime per aerem ferri videbant, facile deos
quoque super his iisdem nubibus ferri putare poterant et sic alia.-229. Athos mons
imminet insulæ Lemno, ut et ejus umbra obscurari narretur insulæ pars media.
231. In Lemno sedes Somni, aut antiqua aliqua religione, Ara vel sacro ibi Somno
constituto , traditur h. 1. aut ex mytho nunc parum noto : nisi præstat,ad occursum
fortuitum hoc referre, cum in mediis Somni per orbem terrarum erroribus ad sopi
endos homines dea ei occurreret. Alias Somni sedes est in inferis, et ad Orci ostia ,
uti jam in Ηesiodo Θ. 744. 758.-233. θεών. nam et illi somno oppressi dormiunt :
ut
sup . pr. - 234 . ει μεν δή ποτ' ήδ' έτι και νυν. ν. π . 236. Si unquam meis precibus
Β.
locus apud te fuit, nunc quoque mihi concede, quod precor te.-- 235. évà dé xé ton idéw
χάριν. ειδείην. είσομαι. οφλήσω.-- 236. quod postόσσε, υπ ’ οφρύσιν adjectum, antiquo ser
ατο. ] “ Ώρμησεν . Εφ' ιπποπόλων.] Περί σον. Λήμνον δ' εισαφίκανε πόλιν θείοιο
ίππους αναστρεφομένων. Νιφόεντα.] Χι- Θόαντος, Ενθ ' "Ύπνω ξύμβλητο. ] Διά
ονιζόμενα , νιφόμενα . 228. Ουδε χθόνα ποίαν δε αιτίαν εν τη Λήμνο μάλιστα και
μάρπτε ποδοϊϊν.] Ουδε τοις ποσίν αυτής “Υπνος διατρίβει ; Ρητέον, ότι Λήμνου
επέβαινε της γης. 229. Εξ 'Αθόω δ' μεν ην δεσπότης "Ήφαιστος" γυνή δε
επι πόντον έβήσατο. ] "Αθως, όρος εν τούτου, Χάρις. Πασιθέας δε της Χάρι -
Θράκη μέγα και υψηλόν, εξέχον εις θά- τος αδελφής ερωτικώς έχων ο "Υπνος εκεί
έχoν χερσονησώδη, διέτριβε. Ταύτην δεΉρα
λασσαν, τον ισθμόνΤούτο αυτώ επαγγέλλε
σταδίων δώδεκα. Ξέρξης και Περ- ται γυναίκα δώσειν η . Δύναται δε
σών βασιλεύς, αγανακτήσας, ότι προς και φυσικώτερον λυθήναι. “Ότι οινοφόρος
αυτό νήες αυτού διεφθάρησαν , διακόψας, η Λήμνος, καθώς λέγει: Νήες δ' εκ
βατόν εποίησεν. Η ιστορία παρά Ηρο- Λήμνοιο παρέστασαν, οίνον άγουσαι. Τούς
δότω. Εξ 'Αθόω. ] 'Εκ του "Αθω. ό δε πολυποτούσι μάλιστα ο ύπνος παρέ
έστιν όρος Θράκης υψηλόν . Επί πόντον πεται . 231. Ξύμβλητο. ] Απήντησε, συν
εβήσατο. ] Αντί του , θαλάσσης επέβη. έτυχε . 232. Φύ.] Ενέφυ, συνέπλεξεν .
Κυμαίνοντα .] Κύματα έχοντα , ταρασ- 235. Eιδέω χάριν .] Γνώσομαι και προσο
σόμενον . 230. Πόλιν. ] Αντί του , νή- μολογήσω σοι χάριν. 240. Θρήνυν. ]
LIB . XIV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ξ . 237-25 1 . 75
αυτίκ', έπει κεν εγώ παραλέξομαι εν φιλότητι.

δωρα δε τοι δώσω, καλον θρόνον, άφθιτον αιεί,
χρύσεον: " Ηφαιστος δε κ' εμος πάϊς αμφιγυήεις
τεύξει ασκήσας , υπό δε θρηνυν ποσίν ήσει, 240
το κεν επισκoίης λιπαρoυς πόδας είλαπινάζων.

Την δ' άπαμειβόμενος προσεφώνεε νήδυμος"Ύπνος
"Ηρη, πρεσβα θεα, θύγατερ μεγάλοιο Κρόνοιο,
άλλον μεν κεν έγωγε θεών αιειγενετάων
ρεία κατευνήσαιμι, και αν ποταμοίο ρεεθρα 245
Ωκεανού, όσπερ γένεσις πάντεσσι τέτυκται.

Ζηνος δ ουκ αν έγωγε Κρονίονος ασσον κοίμην,
ουδε κατευνήσαιμ', ότε μη αυτός γε κελεύοι.
ήδη γάρ με και άλλοτε η επίνυσσεν εφετμή,
ήματι τω, ότε κείνος υπέρθυμος Διός υιός 250
έπλεεν Ιλιόθεν, Τρώων πόλιν έξαλαπάξας.
243. Fήρη. 249. άλλοτε Fή. νulg. και άλλο τεή et άλλοθ' έή.
25ο. νulg. ότ ' εκείνος. 25 1. έπλεε Fιλιόθε .
mone fit; habet vim ad mentis sensum multo magis feriendum , quam si simpl. esset
κοίμησόν μοι Ζήνα. Occurrunt animo plura per adjecta ; atque ideo potentius est ad
phantasiam..
238. Quod Somno θρόνον promittit Juno, puto ad majorum deorum honorem spe
ctare hoc, quod alto throno insident. At referunt ad Somni mollitiem et somnolen
tiam , ut habeat, ubi recumbat. Necesse adeo esset, Ogóvov lecti speciem et usum ha
buisse, ut reclinatus aliquis in eo recumberet ; quod aliunde non teneo. άφθιτον αιεί ,
quid sit, e xqúosov statim intelligitur : quod usu non atteritur, ideoque durabile est.
v. ad B. 46. Talia sunt omnia Vulcani opera .
242—262 . Somnus tergiversatur erga Junonis postulata et metum irascentis Jovis
ostentat.
245. και ρέεθρα ποταμού 'Ωκεανοίΐο ρεία κατευνήσαιμι άν. Αut τα ρέεθρα ' Ωκεανού pro
ipso Oceano, etsi in hoc contexto , ubi de deo sopiendo agitur, parum subtiliter,
dicta esse debent; aut ex mythico sermone hoc insidet poetæ animo, ut Oceanum
et proprie et appellative dictum confundat. Eum ποταμον appellat ; (v. Υ. 7. ) debuit
ergo esse notio ea, ut fluminis modo circumfluere terram, qualem quantamque in
docte tum animo fingebant, crederetur ; inprimis, quoties Sol ex Oceano oriri et in eo
occidere dicebatur ut E. 6. H. 421. et al. add. Strab. I. p. 4. 9. quæ res ad disputa
tionem de notione veterum super Oceano spectat.
249. Repetitum hoc ex Heracliis ; et hoc ipso patet antiquiora ante Homerum fu
isse hujusmodi inn ; alioqui necesse est, et hunc et omnia loca in Iliade de Hercule
esse insititia: quippe quæ alludunt ad fabulas aliis carminibus disertius expositas.
Quod Hercules a Trojarediens tempestate oppressus vix in insulam Con enataverat,
ornatum erat hoc modo : Junonis fraude Jovem somno oppressum fuisse, ut ipsa
tempestatem concitare posset. Fabulam v. ap. Apollod. II. 7. 1. Conjungendus
Iocus alter inf. ο. 18. sqq. ad vs. 30. et A. 587. sq. - 279 . ή επίνυσσεν έφεσμη. Ιlle me
jam antea suis minis perterrefecit, ut me pæniteret similis facti, cum Jovem in tui
gratiam consopiissem. εφετμή h. 1. pro minis. πινύσσειν, facere ut alter resipiscat. σω
“Υποπόδιον . Αρσενικώς. "Ήσει.] “Υποθή- κατ' άλλο. ίν' ή, ήδη γάρ με και κατ'
σει .
241. Eίλαπινάζων.] Ευωχούμενος. άλλο επαίδευσεν η ση πρόσταξις. " Η,
249. "Ήδη γάρ με και άλλο τεή.] "H, άλλοτε ή έπίνυσσεν εφετμή. τουτέστι,
L 2
ήτοι εγώ μεν έλεξα Διός νόον αιγιόχοιο

νήδυμος αμφιχυθείς : συ δεοι κακά μέσαο θυμώ,
όρσασ' αργαλέων ανέμων επί πόντον αήτας:
και μίν έπειτα Κόωνδ ε ναιομένης απένεικας , 255
νόσφιφίλων πάντων. ο δ' επεγρόμενος χαλέπαινε,

ριπτάζων κατά δωμα θεούς, έμε δ' έξοχα πάντων
ζήτει, και κέ μ' άϊστον απ' αιθέρος έμβαλε πόντω,
ει μη Νυς δμήτειρα θεών εσάωσε και ανδρών,
την κόμην φεύγων" ο δ' επαύσατο χωόμενός περ" 26ο
άζετο γαρ, μη Νυκτί θοη αποθύμια έρδοι.

νυν αυ τούτό μ' άνωγας αμήχανον άλλο τελέσσαι.
253. δε Foι. 258. άριστον. 26ι . αποθύμια Γέρδοι.
φρονίζειν. νουθετεϊν. 252 . έλεξα Διός νόον pro τον Δία , sopivi Jovem. εκοίμισα. - 256. νόσφι
φίλων πάντων. puto , quia naufragio facto in insulam enataverat , aut, quod alii nar
rant, ceteris amissis una navi appulerat: v. Apollod. II. 7, 1. Adierat autem Tro
jam Hercules sex navibus, ut sup. Ε . 640. sq. vidimus. - 257. διστάζων κατά δώμα.
expressit mores rudium ætatum , in quibus iræ intemperantia regnat ; v. A. 586. et
mox O. 137.-258. άιστον. de eo qui periit, ut nec amplius ejus notitia supersit, unde
est αιστούν. άίστωθήναι Οd. Κ . 259, 26ο. et h. 1. άιστον idem quod αιστωθέντα. Νec
diversum uidnaov. Videmus ergo et hoc a sensibus hominum petitum , quod deus
non modo in Tartarum, verum et in mare projectus, αιστωθήναι, άιστος γίνεσθαι, pot
est. Omnia enim hæc ad rudissimæ vetustatis sensum sunt adumbrata . Similiter
jam Vulcanum ex Olympo proturbatum vidimus 1. 590. Commode Nox intervenit,
utpote Somni mater : Hesiod. O. 758. et a Nocte ille occultatur. Noctis autem tanquam
antiquissime, πρεσβυτάτης Cum Chao dere magna auctoritas : unde 26ι. άζετο γάρ.
Alia reverentia accessit Nocti e rebus magicis, de qua h. I. non est cogitandum .
Eandem mature communicavit cum Hecate , jam apud Hesiodum in Theogonia. pin
αποθύμια έρδοι. λυπηρόν τι, μη λυπη αυτήν. Dixit Noctem θοήν, celerem, a cursu quo
celum obit ..
τη ιδία έσωφρόνισε και ένουθέτησεν εντολή 256. Επεγρόμενος.] Επαναστάς , διύπνι

και απειλή . 252. "Ελεξα. ] Κατεκοίμι- σθείς . Ο δ' επεγρόμενος χαλέπαινε. “ Ρι
σα . 253. 'Αμφιχυθείς.] Περιχυθείς. πτάζων.] 'Αντιστροφή έστιν αντί του ,
Mήσαο.] Έμηχανήσω, έβουλεύσω. 254. χαλεπαίνων έρριπτε. Μή ποτε ούν τις αφ'
*Ορσασα.] Εις ορμήν αγαγούσα, διεγεί- ετέρας αρχής αναγιγνώσκη το ριπτάζων.
ρασα. 'Αήτας.] Τας των ανέμων πνοάς. Χαλέπαινεν.] 'Ωργίζετο. 257. P.
255. Κόωνδε.] Εις την Kών νήσον. πτάζων.] Ρίπτων, συνελαύνων. " Εξο
Γράφεται δε συν των κατ’ αιτιατικήν . χα.] Μάλιστα. 258. Και κέ μ' άι
“Ηρακλής, ανακομιζόμενος μετά το πορ- στον απ' αιθέρος.] Και αν ιδών με, άνι
θησαι Τροίαν, γενόμενος τε κατά το Αι- στόρητος και αφανή εποίησε, βαλών από
γαίον πέλαγος, βουλήσει “Ήρας, σφοδρό του ουρανού εις θάλασσαν. 259. Δμή
συνεσχέθη ανέμω. Κατασυρθείς τε εις τειρα θεών.] “ Η δαμάστρια . ό έστιν, άρ
Κών την Μεροπίδα , εκωλύθη επιβήναι χουσα. 26ο. Ικόμην.] Ικετεύων παρε
της νήσου υπό Ευρυπύλου του Ποσειδώνος, γενόμην. 261. " Αζετο.] Ενετρέπετο. 'Α
βασιλεύοντος αυτής. Βιασάμενος δε, και ποθύμια .] 'Αηδή, ουκ άρεστά. Αποθύμια
ως ληστής επιβάς , ανείλε τόν τε Ευρύ- έρδοι. 'Εχθρα πράξοι. Θοή. " Ήτοι, ότι
πυλον, και τους παίδας αυτού . Μιγείς δε διά τον ύπνον θάττον ως προς την ημέραν
τη θυγατρί αυτού Χαλκιόπη , Θεσσαλον παριέναι. "H, θεία . 262. 'Αμήχανον.]
έγέννησεν. 'Απένεικας. ] 'Απήνεγκας. "Απορον , αδύνατον . 264. Mενοινάς .]
Τον δ' αύτε προσέειπε βοώπις πότνια “Ήρη"

"Υπνε, τίη δε συ ταύτα μετα φρεσί σησι μενoινάς και
ή φής, ως Τρώεσσιν αρηγέμεν εύρυόπα Ζην, 265
ως Ηρακληος πέρι χώσατο, παιδος εοίο ;
αλλ' 79', εγώ δε κέ τοι Χαρίτων μίαν οπλοτεράων
δώσωοπυιέμεναι, και στην κεκλησθαι άκοιτιν,
Πασιθέην, ής αιεν εέλδεαι ήματα πάντα.
"Ως φάτο. χήρατο δ ' "Ύπνος, αμειβόμενος δε προσηύδα: 270
άγρει νυν μοι όμoσσον αάατον Στυγός ύδωρ,
χειρί δε τη ετέρη μεν έλε χθόνα πουλυβότειραν,
τηδ' ετέρη άλα μαρμαρέην ίνα νωϊν άπαντες
μάρτυροι ώσ' οι ένερθε θεοί Κρόνον αμφις εόντες :
263. προσέξειπε - πότνια Fήρη. 266. έFoto. 269. έFέλδεαι.
271. αγάπατον .
263—291. Novis Junonis promissis delinitus Somnus recipit in se, quod ea peti
erat, ut Jovem sopiat.
264. “ Υπνε, τίη - quomodo tibi haec in animum veniunt !-265. an putas , Jovem
ita Trojanis nunc opitulari, ut olim studuit Herculi, ita ut irasceretur Junoni, quod
eum fraude oppresserat ? Poeta haec coagmentavit : Ζηνα αρηγέμεν τοις Τρωσιν ώς, ως
εχώσατο περί “Ηρακλήoς. - 267, 8, 9. Ex fabulis antiquioribus, nunc obliteratis, peti
tum hoc esse debuit, quod Somnum amor Pasitheæ, unius e Gratiis, tenuit. 's aiềy
είλδεαι ήματα πάντα. cujus amore tu semper teneris. Nostro loquendi more hoc per
præteritum effertur : cujus amore tu semper flagrasti. Virgilius ad futurum tempus
transtulit Εn. Ι. 74. omnes ut tecum - annos ecigat. - 271. όμoσσόν μοι-ή μεν έμοι
δώσειν. αάατον Στυγός ύδωρ, αβλαβές, idem quod ατον , Styx, quam nemo perjurio vio
lare impune ausit.— 272, 3, 4. altera manu terram , altera mare attingere Junonem
jurantem jubet Somnus : magnitudinem hoc habet, pro eo, quod erat, extendere seu
protendere manum versus terram et mare . Est autem is mos jurandi omnium tem
porum , ut jurantes manu teneant aliquid , quod sanctum et religiosum sit ; ut victi.
mam , aram , mensam tactam ; seriores, sceptrum , gladium , codicem sacrum . Idem
fit precando, obtestando, diras faciendo, uti 1. 564, 5. Symbolici aliquid inesse his,
facile agnoscas ; etsi id, quod ab initio symboli usum habuerat, mature in morem
et ritum sine vi et sensu abire solet. Ad jurisjurandi religionem spectant maxime
duo, testes et ultor. Testes h . 1. sunt dii in Tartaro : μάρτυροι ώσ' οι ένερθε θεοί vss .
274, 275. videntur pro testibus adhibiti propter reverentiam antiquioribus diis habi.
tam ; quos in fæderum quoque formula adhiberi vidimus, r. 278, 279. Horum re
spectu apprehendi videtur terra et mare, sub quibus Tartarus est. Ultrix perjurii
Προθυμή, σπουδάζεις. 265. Ζήν . ] Το Λέγει δε τους Τιτάνας. Ούτοι δε είσιν
πλήρες, Ζήνα. 267. Οπλοτεράων. ] Ουρανού παι δες, Κρόνος, Κρείος, “Υπερί
Νεωτέρων. 268. 'Οπυιέμεναι .] Γήμαι. ' ων, Ιαπετός . Κοίος ' Ωκεανού, όσπερ τε
27ο. Χήρατο.] 'Εχάρη. 271. Αάα- γένεσις πάντεσσι τέτυκται . επεί εξ -
τον.] "Ήτοι, αβλαβές, ή, πολυβλαβές . δατος αι αυξήσεις υπάρχουσι . Πώς, “ Η
272. Χειρί δε τη ετέρη μεν έλε χθόνα σιόδου πάντων πρώτων ειπόντος γεγενή
πουλιβότειραν, Τη δ' ετέρη άλα μαρ- σθαι το Χάος, "Ομηρός φησιν Ωκεανόν ;
μαρέην. ] Τα βαρύτατα των στοιχείων Ρητέον ούν, ότι έκαστος μεν είρηκεν ως
όμνυσι, καθάπερ εν τη συνηθεία λέγο- έβούλετο. “ Όμηρος δέ φησι φιλοσοφώτε
μεν, Ξηρόν, και υγρόν. 273. Μαρμα- ρον. Το γάρ ύδωρ των πάντων η ζωή ,
ρέην.] Λευκήν . 274. Θεοί Κρόνον αμ- και προέχει των τεσσάρων στοιχείων,
φές εόντες.] Ο περί τον Κρόνον θεοί. όλα όν. “Όθεν και ο Πίνδαρος άριστον
78 ΙΛΙΑΔΟΣ Ξ . 275-291 . LIB . XIV .
ή μεν εμοί δώσειν Χαρίτων μίαν οπλοτεράων, 275

Πασιθέην , ης τ’ αυτός εέλθομαι ήματα πάντα .
Ως έφατ' ουδ ' απίθησε θεα λευκώλενος "Ηρη,
ώμνυε δ, ως εκέλευε, θεούς δ' ονόμηνεν απαντας,
τους υποταρταρίους , οι Τιτηνες καλέoνται.
αυταρ, έπει δ' όμoσέν τε, τελεύτησεν τε τον όρκον, 280
τω βήτην, Λήμνου τε και "Ίμβρου άστυ λιπόντε,
ήέρα εσταμένω, ρίμφα πρήσσοντε κέλευθον:
"Iδην δ' ικέσθην πολυπίδακα, μητέρα θηρων,
Λεκτόν · όθι πρωτον λιπέτην αλα" τω δ' επί χέρσου
βήτην ακροτάτη δε ποδων ύπο σείετο ύλη. 285
ένθ' “ Υπνος μεν έμεινε, πάρος Διός όσσε ιδέσθαι,
εις ελάτην αναβάς περιμώκετον, ή τότ ' εν "Ίδη
μακροτάτη πεφυυία δι ήερος αιθέρ' έκανεν:
ένθ ' ηστ' όζοισι πεπυκασμένος είλατίνοισιν,
όρνιθι λιγυρή εναλίγκιος, ήν τ' εν όρεσσι 290
χαλκίδα κικλήσκουσι θεοί, άνδρες δε κύμινδιν.
276. επέλδομαι. 277. λευκώλενος Fήρη. ν. Exc. II. ad Α. 55 .
281. Fάστυ . 282. ήέρα Fεσσαμένω. 285. νulg. ύπ ' εσείετο. f. legen
dum σείετ' άρ' ύλη . 286. όσσε Fιδέσθαι.
est Styx, qua pota perjurus sensibus privatur et spiritu per annum integrum , ut est
ap. Hesiod. Θ. 793. - 278. Juno θεούς ονόμηνεν άπαντας" pro simplici: ea juravit per
deos Titanes και putanda enim est facere id, quod Somnus postulaverat και μάρτυροι ώσιν
οι ένερθε θεοί. ergo eos invocare debuit, ut testes essent. hoc ipsum est, quod mox 28ο.
τελευτάν τον όρκον, h. e. τελεϊν, observato rite jurisjurandi ritu et pronuntiata formula.
-281 . Lemni et Imbri άστυ, ut alias πόλις, pro locis insule habitatis; omninoque
ipsa insula. Serius in urbes proprie dictas collecti sunt insularum incolæ.—282 .
ήέρα έσσαμένω, ηube . - 283. "Ιδης - Λεκτόν. apposita : venerunt ad Idam, et quidem ad
primam Idæ partem , Lectum promontorium .- 285. Etiamhoc ad incessum deorum
levem et suspensum spectat, exrudium hominum sensu facile assequendum ; ut sup.
227, 8.-286. πάρος Διός όσσε ιδέσθαι antequam in conspectum Jovis veniret. - 290.
όρνιθι εναλίγκιος , non quasi Somnus in avem mutatus aut ei similis factus fuerit ; sed
insedit arbori avis more, et quidem ex eo genere , quod solet inter frondes maxime
delitescere : hoc volebat Schol. Β . εναλίγκιος κατά την κάθεδραν. nam capite sub fron
dibus occultato insidere arbori solet cymindis. Simili modo Minerva et Apollo
sedebant in arboribus όρνισιν έoικότες αιγυπιούσιν, sup. H. (VII .) 58. sq. - 291. Vulgare
αυτό φησιν. 278. 'Ονόμηνεν. ] Ωνό- δε τα πάντα ακρωτήρια της "Ιδης , Λε

μασε . 28ο. Τελεύτησεν.] Έπλήρω- κτών, Γάργαρον, Φαλάκρη. Επί χέρ
σεν. 281. "Ιμβρου.] "Ίμβρος, νήσος σου.] Επί της γης. 287. Περιμήκε
Θράκης. 282. Hέρα.] Ομίχλης, σκό- τον.] Πάνυ υψηλήν. “Η τότ' εν "Ιδη
τος .
283. Μητέρα θηρών.] Μητέρα μακροτάτη πεφυυία.] Διά τούτο τότε
θηρίων . Θηριοτρόφος γάρ ή "Ίδη, διά το ανήρηκε το ψεύδος, ώστε μη ζητείν αυ
πολύ της ύλης. 284. Λεκτόν.] 'Ακρω- την. 289. Πεπυκασμένος.] Εσκε
τήριον της "Ιδης, κεκλημένος από του εν πασμένος. Είλατίνοισιν.] 'Ελατίνας.
αυτό κατακλιθήναι Δία και “Ήραν. Τρία 290. Λιγυρή.] Οξεία . 291. Χαλκί
LIB . XIV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ξ. 292--3ο8 . 79
"Ηρηδε κραιπνώς προσεβήσετo Γάργαρον άκρον

"Ιδης υψηλής δε δε νεφεληγερέτα Ζεύς.
ως δ' ίδεν, ώς μιν έρος πυκινας φρένας αμφεκάλυψεν,
οίον ότε πρώτιστον έμισγέσθην φιλότητι, 295
ειςεύνην φοιτωντε, φίλους λήθoντε τοκήας .
στη δ' αυτής προπάροιθεν, έπος τ' έφατ', έκ τ' ονόμαζεν:
"Ηρη, πη μεμαύλα κατ’ Ούλύμπου τόδ ' ίκάνεις ;
ίπποι δ' ού παρέασι και άρματα, των και επιβαίης.
Τον δε δολοφρονέουσα προσηύδα πότνια"Ήρη 300
έρχομαι όψομενη πολυφόρβου πείρατα γαίης,
'Ωκεανόν τε, θεών γένεσιν, και μητέρα Τηθύν,
οι με σφοίσι δόμοισιν ευ τρέφον ήδ ' ατίταλλον
τους είμ' όψομένη, και σφ' άκριτα νείκεα λύσω.
ήδη γαρ δηρον χρόνον αλλήλων απέχονται 305
εύνης και φιλότητος επεί χόλος έμπεσε θυμώ.
ίπποι δ' εν πρυμνωρείη πολυπίδακος "Ίδης
εστασ ', οί μ' οίσουσιν επί τραφερήν τε και υγρήν.
292. Fήρη . νulg. προσεβήσατο . 293. Fίδε . 294. ώς δε Fίδ', ώς.
vulg. έρως. 297. προπάροιθε, Fέπος. 298. Fήρη. 30ο. πότνια Fήρη.
303. vulg. μ' έν.
avis nomen Ionum fuit xúpsvdos, doctius seu antiquius, forte in antiquioribus carmi.
nibus memoratum , xarxís. Similem duplicis nominis usum vidimus jam A. 403, 4.
ήν τ' εν όρεσσιν sc . oύσαν, διατρίβουσαν.
292–351. Junone conspecta Jupiter amore exarsit et in ejus amplexus ruit.
294. έρος μιν φρένας αμφεκάλυψε, petitum esse malim a nube (ut inf . 343.) umbra,
tenebris, somno , de his enim frequentatur vox, καλύπτειν et αμφικαλύπτειν , quam a
reti, quod Schol.et Eustath. statuunt.— 295, 296. " Hgas yévo; ad antiquissimos my
thos spectat; et fuit"Hgus vúpos argumentum carminum, e quibus plura fluxere nar
rata. V. Exc. Ι. ad Virgil . En. II. ad Αpollod . Ι. 3. pr.-297. στη δ' αυτής προπάροιθεν
obviam ei processit. — 299. Tam insolens res erat, deos noncurru invehi, sed pedibus
incedere.-301. Ad seqq. cf. sup. 200. sq. - 31τ. δώμα 'Ωκεανού. non bene nunc con
δα.] Χαλκίς είδος ορνέου, ήτις καλείται μηθέα εγέννησε. Ζεύς δε, ύστερον γή
κύμινδις, από της φωνής. Κύμινδιν. ] “Ο μας την αδελφήν, και γνούς τα γενό
κύμινδις οικεί μεν όρη, έστι δε μέλας, μενα, τον μεν Ευρυμέδοντα κατεταρτά
χαλκίζων την χροιάν. και μέγεθος όσον ρωσε, τον δε Προμηθέα, προφάσει πυρός,
Ιέραξ φασσοφόνος, ώς φησιν 'Αριστοτέ- δεσμούς ανήρτησεν. Η ιστορία παρ’ Ευ
λης. Παρά δέ τισι θηλυκώς λέγεται. φoρίωνι. 296. Εις ευνών φοιτώντε, φί
Ευεπίφορον δε εις ύπνον το όρνεον. ' Αεί λους λήθoντε τοκήας. ] Και 'Απολλόδωρος
δε την κεφαλήν υπό τους κλάδους κρύ- ιστορεί , κρύφα τον Δία τη “Ήρα συγκα
πτει. 294. “ Ώς.] Νύν, ευθέως. ή, τότε . Θευδήσαι. 298. Πή μεμανία.] Πού
"Έρος.] Έρως. Αιολικώς. Πυκινάς.] Συν- ορμήσασα. Τόδε.] Εις τούτον τον τό
ετάς. 295. Οίον ότε πρώτιστον έμισ- πον. Ικάνεις.] Παραγίγνη. 307. Πρυ
γέσθην. ] “ Ήραν τρεφομένην παρά τους μνωρείη.] Πρυμνωρείας καλούσιν τα έ
γονεύσιν, είς των γιγάντων, Ευρυμέδων, σχατα και κατώτατα των καιρών. 3ο8.
βιασάμενος, έγκυον εποίησεν. ή δε Προ- Τραφερήν τε και υγρήν. ] Γήν και θά
νύν δε σευ είνεκα δεύρο κατ’ Ούλύμπου τόδ ' εκάνω,

μή πώς μοι μετέπειτα χολώσεαι, αίκε σιωπή 31ο
οίχωμαι προς δωμα βαθυρρόου 'Ωκεανοίο.
Την δ' άπαμειβόμενοςπροσέφη νεφεληγερέτα Ζεύς:
" Ηρη, κείσε μέν έστι και ύστερον ορμηθήναι:
νωϊ δ', άγ, εν φιλότητι τραπείoμεν εύνηθέντε.
ου γάρ πώ ποτέ μ ' ώδε θεάς έρος, ουδε γυναικός, 315
θυμόν ένα στήθεσσι περιπροχυθείς εδάμασσεν,
ουδ' οπότ’ ηρασάμην Ιξιονίης αλόχοιο,
ή τεκε Πειρίθοον, θεόφι μήστωρ' ατάλαντον
ουδ' ότε περ Δανάης καλλισφύρου 'Ακρισιώνης,
ή τεκε Περσηα, πάντων αριδείκετον ανδρών 320
ουδ' ότε Φοίνικος κούρης τηλεκλειτοιο ,
ή τέκε μοι Μίνω τε και αντίθεον Ραδάμανθυν:
309. νulg. δε σευ . 313. Fήρη.
ton όου na e
venit epithe βαθυρρ de perso dei. Sic quoqu sup. 245, 6. pro ipso deo ρέεθρα
s erunt
' S2 xsavoü dictæ erant. Sed hoc vetere non respu . cf. ad 434. - 314. φιλότητι
ευνηθέντε , τραπείoμεν pro ταρτώμεν ab ετάρτην, εύνηθέντε φιλότητι ut 36ο. et Γ . 441. Si
recites : Κείσε μεν, eo quidem si tendis, tum vis inest τω έστι, et scribam : έστι και 5.
-316. Enumeratio amorum est ex pannis rhapsodicis, per se, et alio loco, non in
docta . - 317, 8. Cum Pirithous Jovis f. haberetur, ut B. 741. vidimus: Dia , Deionis
filia, Ixioni nupta, eum ante nuptias e Jove concipere debuit : ergo ’iğiovín öroxos
serius facta. Socerum Ixion fraude sustulerat ap. Pindar. P. II. 59. ubi v . Sch. et
sup . Schol. ad A. 268. – 321. Europa h. I. Phænicis filia, non Agenoris : Apollod .
λασσαν. 313. Κεΐσε. ] Εις εκείνον τον εισδύς εις τον Δανάης κόλπον, συνήλθεν
τόπον. 316. Περιπροχυθείς.] Περιπε- αυτή. Αισθόμενος δε 'Ακρίσιος ύστερον,
σων, κατασχών. Έδάμασσεν.] “Υπέ- εξ αυτής γεγεννημένον Περσέα, μη πι
ταξεν. 317. Ηρασάμην.] Ηράσθην. στεύσας υπό Διός εφθάρθαι, την θυγα
Ιξιονίης αλόχοιο. ] Της Ιξίoνος γυναικός. τέρα μετά του παιδός εις λάρνακα βα
"Ην δε αύτη θυγάτηρ Ιονέως. Μετά δε λων, εις θάλασσαν έρριψε. Διασωθέν
το φθαρήναι αυτήν υπό Διός, ύστερον των δε τούτων είς Σέριφον την νήσον,
Iξίονι εζεύχθη. 319. Ουδ' ότε περ συνέβη ανατραφήναι τον παίδα παρά
Δανάης.] Δανάη 'Ακρισίου θυγάτηρ, η Πολυδεύκη, ή, ως ένιοί φασιν, υπό Δί
Διΐ συγκοιμηθείσα, Περσέα έγέννησε. κτυος του αδελφού Πολυδεύκους. Φυγόν
Χρησαμένω γάρ φησι τω Ακρισία περί τους δε ύστερον 'Ακρισίου, την Αργείων
γενέσεως αρρένων παίδων, ο θεός έφη, βασιλείαν παρέλαβε Περσεύς. Καλλι
τον γενόμενον παίδα εκ της θυγατρός σφύρου.] Καλούς πόδας εχούσης . από
αυτού αυτόν κτενεϊν . Δείσας δε δ 'Α- μέρους, καλής. “ Ο δε τρόπος, συνεκδοχή .
κρίσιος, κατά γης θάλαμος χαλκούν κα- 320. 'Αριδείκετον .] Μεγάλως ευπρεπή ,
τασκευάσας, την Δανάην εφρούρει. Αύ- ασπαστόν. 321. Φοίνικος κούρης.] Θύ
τη δε, ώς φησι Πίνδαρος , και έτεροι γατρός. Λέγει δε της Ευρώπης. "Ένιοι
τινές, εφθάρη υπό του πατραδέλφου αυ- δε αυτήν του Φοίνικος, αλλ ' 'Αγήνορος,
της Προίτου. " Οθεν αυτούς και στάσις είπον . Τα δε περί αυτής ακριβώς είρη
έκινήθη. Ως δε ένιοί φασι, Ζεύς μετα- ται εν τη Μ ραψωδία εν τοίς περί Σαρ
μορφωθείς είς χρυσόν, και διά της οροφής πηδόνος. Tηλεκλειτοΐο.] Μέχρι πόρρω
ουδ' ότε περ Σεμέλης, ουδ' 'Αλκμήνης ενί Θήβη,

ήο Ηρακλήα κρατερόφρονα γείνατο παίδα :
η δε Διώνυσον Σεμέλη τέκε, χάρμα βροτοίσιν. 325
ουδ' ότε Δήμητρος, καλλιπλοκάμοιο ανάσσης
ουδ' οπότε Λητούς έρικυδεος, ουδε σε αυτης
ως σεο νυν έραμαι, και με γλυκυς ίμερος αιρεϊ.
Τον δε δολοφρονέουσα προσηύδα πότνια "Ηρη
αινότατε Κρονίδη, ποιον τον μύθον έειπες ; 330
ει νυν έν φιλότητι λιλαίεαι εύνηθήναι
"Ιδης έν κορυφήσειτα δε προπέφανται άπαντα
πως κ' έοι, εί τις νωι θεών αιειγενετάων
εύδοντ’ άθρήσειε, θεοίσι δε πάσι μετελθών
πεφράδοι ; ουκ αν έγωγε τεον προς δωμα νεοίμην , 335
326. καλλιπλοκάμοιο Fανάσσης. 329. πότνια Fήρη. 33ο . Επειπες.
ΙΙ . 1, 1. cf. sup. Ν. 449 sq.-332. τα δε προσέφανται άπαντα, φανερά εστι. in medio
και πολλού ενδόξου. ή πάνυ ενδόξου . ενιαυτόν προσεδρεύσας. Ως δε επιστρέ

323. Ουδ ' ότε περ Σεμέλης.] Σεμέλης ψας από της στρατείας ηγε τους γάμους
της Κάδμου θυγατρός Ζεύς ερασθείς, κρύ- εαυτού και 'Αλκμήνης, τη αυτή νυκτί
φα συνευνάζετο. Η δε εξαπατηθείσα υπό ερασθείς αυτής και Ζεύς, και εικασθείς
“Ήρας, έπινεύσαντος αυτή Διός, πάν το 'Αμφιτρύωνι, έμίγη , και υιον εποίησεν.
αιτηθέν ποιήσαι , αιτείται τοιούτον αυτόν Ομοίως δε και ο 'Αμφιτρύων τη αυτή
ελθείν οίος ήλθε μνηστευόμενος " Ήραν. νυκτί . " Ηδη δε εκείνης δεκαμηνιαίον χρό
Ζεύς δε, μη δυνάμενος ανανεύσαι , παρα- νον της μίξεως εχούσης, γεννάται Ηρα
γίγνεται εις τον θάλαμον αυτής εφ' άρ- κλής μεν εκ Διός, Ιφικλής δε εξ Αμ
ματος, αστραπαϊς και βρονταϊς ομού, φιτρύωνος, τη αυτή νυκτί. Φασί, Δία ,
και κεραυνόν ίησιν. Σεμέλης δε διά τον συγκοιμώμενον'Αλκμήνη, πεϊσαι τον “ Η
φόβον εκλειπούσης, εξαμηνιαίoν τo βρέ- λιον μη ανατείλαι επί τρείς ημέρας.
φος ο Ζεύς εκ του πυρός αρπάσας ενέρ- " Οθεν και επί τρείς νύκτας συγκοιμηθείς
ραψε τη μηρώ. Η ιστορία παρ’ Ευρι- αυτή ο Ζευς, τον τριέσπερον Ηρακλέα
πίδη έν Βάκχαις. Ουδ' 'Αλκμήνης ενί εποίησε. 325. Χάρμα βροτοίσι.] Χα
Θήβη.] 'Αλκμήνης, της Ηλεκτρύονος και ραν τούς ανθρώποις. διά το ευρεϊν συκήν
'Αναξούς της 'Αλκαίου, ηράσθη 'Αμφι- και άμπελον . 326. Καλλιπλοκάμοιο . ]
τρύων. “ος ανελών Ηλεκτρονα , βοών 'Αλληγορικώς, πλοκάμους, τους στάχυας
αμφισβητήσεως χάριν , εξ "Αργους έφυ- δεί νοείν , ώς και ιστορoύσιν αυτήν εστεμ
γεν εις Θήβας. συν αυτώ δε και ' Αλκ- μένην τοϊς στάχυσι. 327. Λητούς. ]
μήνη. Υποδεχθέντων δε ασμένως υπό Kοίου θυγατρός, ενός των Τιτάνων. Ης
των βασιλέων τών της πόλεως Κρέοντος δύο παίδες, 'Απόλλων, και "Αρτεμις.
και Ηνιόχης, τιμής ετύγχανον μεγίστης. 331. Λιλαίεαι.] Επιθυμείς, προθυμή.
Μη βουλομένης δέ 'Αλκμήνης γαμηθήναι, 332. Προπέφανται.] Προφανή εστι, φα
ει μη οι φονείς των αδελφών αυτής αν- νερά. 333. Πώς κ' έοι.] Πώς αν γέ
αιρεθώσιν κατηγωνίσατο αυτους 'Αμ- νοιτο. τί αν είη. 334. Αθρήσειεν.]
φιτρύων , προσλαβόμενος συμμάχους Βοι- "Ιδοι. Το αυτό δε δηλοί και το διαδρά
ωτούς, και Λοκρούς, έτι δε και Φωκείς, κοι . 335. Πεφράδοι.] Φράσειε, δηλώ
VOL . II . M
82 ΙΛΙΑΔΟΣ Ξ. 336-35 2 . LIB . XIV .
εξ εύνης ένστασα νεμεσσητον δε κεν είη.

αλλ' ει δη ' εθέλεις , και τοι φίλον έπλετο θυμώ,
έστιν τοι θάλαμος, τον τοι φίλος υιός έτευξεν
"Ήφαιστος, πυκινας δε θύρας σταθμοίσιν επηρσεν
ένθ' Κομεν κείοντες , επει να του εύαδεν ευνή. 340
Την δ' άπαμειβόμενος προσέφη νεφεληγερέτα Ζεύς:

" Ηρη, μήτε θεών τότε δείδιθι, μήτε τίν' ανδρων,
όψεσθαι τοιόν τoι εγώ νέφος αμφικαλύψω
χρύσεον ουδ' αν νωϊ διαδράκοι Hέλιός περ,
ου τε και οξύτατον πέλεται φάος είσoράασθαι . 345
“Η ρα, και αγκας έμαρπτε Κρόνου παίς ήν παράκοιτιν
τοισι δ' υπό χθών δια φύεν νεοθηλέα ποίην,
λωτόν θ' ερσήεντα , ιδε κρόκον, ήδ' υάκινθον
πυκνών και μαλακόν ός από χθονός υψώσ' έεργε.
τω ένα λεξάσθην, επί δε νεφέλην έσσαντό 350
καλην, χρυσείην στιλπναι δ' απέπιπτον έερσαι.
Ως ο μεν άτρέμας ευδε πατηρ ανα Γαργάρω άκρω, .
34ο . έπαδε . 342. Fήρη . 346. Fήν παράκοιτιν. 348. leg.

ερσήεντ' ήδέ. 349. έFεργε. 35ο . Fέσσαντο.
posita sunt.-
-336. νεμεσσητόν. indignandum, quia turpe. Hesych. επίφθονον μεμψίμοι
βον. και δάν τις εντραπείη. ultima ad h. 1. spectant ut inf . Π. 544. νεμεσσήθητε. αισχύν
θητε.-338 . Ιdem vs. sup. 167.340 . επεί-ευνή, αmplerus pro έπει άνδάνει σοι (cupido
te incessit ) συνεννάσθαι εμοί. – 343. τοϊόν του. nam ego nobis densissimam nubem obdu
cam . Auream, qualem natura celi interdum offert. αμφικαλύψω ut 359. mox 350.
εφέσσαντο more loquendi Homerico . ut Θ . 33Ι . και οι σάκος αμφεκάλυψε.
346. Locus pulcerrimus ex antiquitate, multis poetarum pro exemplo futurus ;
petitis ornamentis a verno tempore ; et traducta re ab iis quæ præsentiam deorum ar
guunt vel numen ; cf. Ε. 776, 7.-349. υψόσ’ έεργε . διείργεν αυτούς. praeclare reddit
mollitiem tori in gramine alto, quo ita suffulti sumus, ut elevari ab eo videamur.
352-387 . Re a Somno nuntiata , Jovem obdormiisse, Neptunus, nunc instandum
esse videns, incendit Achivorum pugnantium animos ira, suadetque, ut arma fir
σειεν, είπoι . 35ο. Κείοντες.] Κοιμη- τα άψυχα αισθάνεται της δυνάμεως του
θησόμενοι. Εύαδεν.] " Ήρεσκεν. 346. θείου. Δία. ] Η μεγάλη και θαυμαστή .
'Αγκάς . ] Εις τας αγκάλας. "Έμαρπτε.] Φύεν. ] Ανέφευσεν, ανέδωκε. Νεοθηλέα.]
Συνελάμβανε . 347. Toίσι δ ' υπό χθών.] Νεωστί θάλλουσαν, χλωράν. Ποίην.]
'Εκπεσών είς φορτικού πράγματος διήγη- Βοτάνην . 348. Λωτόν.] Λωτός, είδος
σιν, εφ' έτερα τον λόγον μετήγαγε, τα χόρτου ελείου, διό και ερσήεντα , ό έστι,
από της γης φυόμενα άνθη και το νέφος, δροσώδη. Κρόκον.] Κρόκος, είδος άνθους.
δι' ών απέκλεισε το περαιτέρω πολυπρα- “Ως και ο υάκινθος. 349. Μαλακόν . ]
γμονεϊν ημάς. 'Ανθηρώς δε γράφει την “Απαλόν. “Υψόσ ' έεργε.] Εις ύψοςέβά
ευνών, και προθείς το γένος, ποίην, επι- σταζε. °ος από χθονός υψόσ' έεργε. ]
φέρει το είδος. Ουκ είπε δε ρόδον , διά “ος αυτούς ούκ εία επί γης θλίβεσθαι ,
το ακανθώδες. Νεοθηλέα δε, έπει την αλλ' ανείχε, και απεκώλυεν αυτούς.
άλλην ενεμήθη και επάτησε τα ζώα. 35ο. Λεξάσθην. ] Κατεκοιμήθησαν. 35 Ι .
Κατά συλλογισμόν ή υπεροχή, εί γε και Στιλπναί.] Στίλβουσαι, λαμπραί. * E
LIB . XIV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ξ. 353372. 83
ύπνο και φιλότητι δεμείς έχε δ αγκας άκοιτιν.

βη δε θέειν επί νήας Αχαιών νήδυμος Ύπνος ,
αγγελίην έρεων γαιηόχω Εννοσιγαίω 355
άγχου δ' ιστάμενος έπεα πτερόεντα προσηύδα:
Πρόφρων νυν Δαναοίσι, Ποσειδάων,επάμυνε,
και σφιν κύδος όπαζε, μίνυνθά περ, όφρ' έτι εύδει
Ζεύς· έπει αυτό εγώ μαλακών περί κώμα κάλυψα
"Ηρη δ' εν φιλότητι παρήπαφεν εύνηθηναι. 36ο
"Ωςειπών, ο μεν ώχετ' επί κλυτα φυλ’ ανθρώπων
τον δ' έτι μάλλον ανηκεν αμυνόμεναι Δαναοίσιν.
αυτίκα δ' εν πρώτοισι μέγα προθoρών εκέλευσεν
'Αργείοι, και δε αύτε μεθίεμεν "Εκτορι νίκην
Πριαμίδη, ένα νηας έλη, και κύδος άρηταικαι 365
αλλ' ο μεν ούτω φησί, και εύχεται, oύνεκ' 'Αχιλλεύς
νηυσιν επί γλαφυρήσι μένει κεχολωμένος ήτορ
κείνου δ' ούτι λίην ποθη εσσεται, εί κεν οι άλλοι
ημείς ότρυνώμεθ' άμυνέμεν αλλήλοισιν.
αλλ' άγεθ', ώς αν εγώ είπω, πειθώμεθα πάντες. 370
ασπίδας, όσσαι άρισται ένα στρατώ ήδε μέγισται,
εσσάμενοι, κεφαλάς δε παναίθησι κορύβεσαι
355. Fερέων. 356. ιστάμενος Fέπεα . 357. Vulg . επάμυναι.
358. corr. έτι γ' εύδει. 36ο. Fήρη. 36. Γειπών.
37ο. al . έγών item 374. 372. Fεσσάμενοι .
miora invalidi validioribus et fortioribus mutuentur ; persuadet idem hoc ipsis regi
bus in pugnam progressis, cum vulneribus tardati pugnare nequeant. In ipsa nar
ratione inest aliquid luxatum : si compares 134–152 . 363. 385. Obvius factus fuerat
regibus ad pugnam prospiciendam procedentibus jam sup. 135. sq. Neptunus ; nunc
idem iterum prosilit inter promachos, increpat segnes et cessantes, suadetque, ut
arma inter se permutent. Quomodo hoc fieri potuitmedio in conflictu ? et a regibus,
qui aciem haud subierant ?
357. πρόφρων omni cum studio. 358. κύδος έπαζε. νίκην. ut superiores sint pugna .
-36ο. παρήσαφε τον Δία, ώστε (αυτόν) εύνηθήναι (παρ' αυτή) εν φιλότητι.
364. Neptunus animos Achivorum partim pudore partim indignatione, Achillis
mentione facta, pertentat. Qua specie se obtulerit deus, poeta non memorat. Supra
FS. 136. seni se assimilaverat ; antea N. 45. Calchanti , 216. Thoanti.--- 366. ο μεν ούτω
Onci scil. vñas lasīv, putat, confidit, ita se facturum esse et classe potiturum . ut sup.
45. ώς ποτ ' επηπείλησεν. - 372. ασπίδας εσσάμενοι. quod alias de thorace : nunc de clipes,
ερσαι.] Δρόσοι, σταλαγμοί. 358. "ο- νίκην. ] Μεθίεμεν, παραχωρούμεν. Ταύ

παζε.] Περιεπoίει. 359. Kώμα.] Το τα δε, και τα εξής, κατ' επερώτησιν
κοίμημα. 36ο. Παρήπαφε.] Παρη- αναγνωστέον. 365."Αρηται.] Καρπώ
πάτησε. παρέπεισε. 363. Προθορών.] σηται, λάβη. 368. Ποθή.] 'Επιζήτη
Προαλλόμενος, προπηδήσας. 364. 'Αρ- σις, χρεία. 372. “Εσσάμενοι.] Λαβόν
γείοι, και δ' αύτε μεθίεμεν " Έκτορι τες, καθοπλισάμενοι. Παναίθησι.] Πάνου
M 2
κρύψαντες, χερσί τε τα μακρότατ' έγχε ελόντες,

ίομεν αυταρ εγώ ηγήσομαι, ουδέ τι φημι
"Εκτορα Πριαμίδην μενέειν, μάλα περ μεμαώτα. 375
ος δεκ' ανηρ μενέχαρμος, έχη δ' ολίγον σάκος ώμω,
χείρον φωτίδότω,ο δ εν ασπίδι μείζονι δύτω.
Ως έφαθ': οι δ' άρα του μάλα μεν κλύον, ήδ' επίθοντο.
τους δ ' αυτοι βασιληες εκόσμεον, ουτάμενοί περ ,
Τυδείδης, Οδυσεύς τε, και Ατρείδης 'Αγαμέμνων" 380
οιχόμενοι δ' επί πάντας, άρήία τεύχε άμειβον.
εσθλα μεν έσθλός έδυνε , χερεία δε χείρονη δόσκεν.
αυταρ έπει δ' έσσαντο περί χροί νώροπα χαλκόν ,
βάν δ' ίμεν" ήρχε δ' άρα σφι Ποσειδάων ενοσίχθων,
δεινόν άορ τανύηκες έχων εν χειρί παχείη, 385
είκελον αστεροπή τω δ' ου θέμις έστι μιγήναι
εν δαι λευγαλέη, άλλα δέοςισχάνει άνδρας.
Τρώας δ' αύθ' ετέρωθεν εκόσμεε φαίδιμος Έκτωρ.
δη ρα τότ' αινοτάτηνέριδα πτολέμοιο τάνυσσαν
κυανοχαϊτα Ποσειδάων, και φαίδιμος Έκτωρ 390
ήτοι ο μεν Τρώεσσιν, ο δ' ' Αργείοισιν αρήγων.

εκλύσθη δε θάλασσα ποτί κλισίας τε νέας τε
376. vulg. έχει. 382. νulg . δόσκον . 383. επεί Fέσσαντο. 386. Fείκελον.
respectu baltei, e quo pendebat. – 375 . μενέειν, sc. ημάς. subsistendo sustinere.
377. ενδύτω ασπίδι. V. ad K. 254.
386. τω δε, seu Ποσειδώνι, seu άορι. huic nemo ausit occurrere , objicere se ; itaque
nec concurrere cum Neptuno. ου θέμις εστίν. ου θεμιτόν. ut Lat. fas , de eo quod nemo
facere ausit , quia perfici nequit. Ita est non modo quod lege vetitum est, verum
etiam fato, vel etiam metu , ut h. 1. ut Π . 796. πάρος γε μεν ου θέμις ήεν add. Οd. Κ. 73 .
Pindar . Ρ . ΙΧ. 75. de Apolline, σε, τον ου θεμιτόν ψεύδει θίγειν. qui falli nequis. Abilit
quoque ad pedestres scriptores.
388 ad f. Nunc efficitur Neptuni opera et Achivorum virtute, ut Trojani castris
iterum excedant. Primo usque ad 401. pugna recrudescit acerrima. – 388. éxéques.
nunc non ut antea , 379. sed instruere ordinibus. - 389. έριδα πτολέμοιο τάνυσσαν, in
tentis viribus, acriter, pugnarunt. Formam loquendi jam vidimus N. 358, 9. magni.
ficum autem Hectorem opponi Neptuno.
392. Mirabilis rerum species magni ingenii inventum ! ad tumultum pugnæ ex
στιλπναϊς, λαμπραΐς . 376. Μενέχαρ- πα.] Λαμπρόν. 385. Τανύηκες. ] Επί
μος.] Υπομονητικός εν μάχη. 'Ολίγον μήκος ήκονημένον, μακράν και παρατετα
σάκος.] Αντί του, μικράν ασπίδα. "Ε- μένην έχουν την ακμήν. 386. 'Αστε
στι δε ποσότης αντί πηλικότητος. 377. ροπή.] 'Αστραπή. Το δ' ου θέμις έστι
Χείρονι.] Ελάττονι. 379. Eκόσμεον. ] μιγήναι 'Εν δαΐ λευγαλέη.] Το δε Πο
Διέτασσον. 381. Oιχόμενοι δ' επί πάν- σειδώνι ου δίκαιόν εστι μιχθήναι εν τη
τας.] Πάντας επερχόμενοι. "Αμειβον.] όλεθρία μάχη. 387. Ισχάνει.] Κατέ
Νύν, ήλλασσον. 382. Εσθλά.] Γεν- χει, λαμβάνει . Αλλά δέος ισχάνει άν
ναϊα . Δόσκεν. ] 'Εδίδου. 383. Nώρο- δρας. ] Πεποίηται γάρ είς φόβον, ουκ εις
LIB . XIV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ξ. 393-4ΙΟ . 85
'Αργείων» οι δε ξύνισαν μεγάλω άλαλητώ.

ούτε θαλάσσης κυμα τόσον βοάα προτί χέρσον,
ποντόθεν ορνύμενον πνοή Βορέω αλεγεινή 395
ούτε πυρός τόσσος γε ποτι βρόμος αίθομένοιο,

ούρεος εν βησσης, ότε τ’ ώρετο καιέμεν ύλην
ούτ’ άνεμος τόσσον γε ποτί δρυσίν υψικόμοισιν
ήπύει, όστε μάλιστα μέγα βρέμεται χαλεπαίνων
όσση άρα Τρώων και Αχαιών έπλετο φωνή, 400
δεινόν αυσάντων, ότ ' επ' αλλήλοισιν όρoυσαν.
Αίαντος δε πρώτος ακόντισε φαίδιμος Έκτωρ
έγχει, επεί τετραπτο προς ιθύ οι, ουδ' αφάμαρτε,
τη ρα δύω τελαμώνε περί στήθεσσι τετάσθην,
ήτοι ο μεν σάκεος, ο δε φασγάνου αργυροήλου 405
τω οι δυσάσθην τερενα χρόα. χώσατο δ' Έκτωρ,

όττι ρα οι βέλος ωκυ ετήσιον έκφυγε χειρός
άψ δ' ετέρων είς έθνος εχάζετο, Κηρ αλεείνων.
τον μεν έπειτ' απιόντα μέγας Τελαμώνιος Αίας
χερμαδίω, τα ρα πολλά, θοάων έχματα νηών, 410
396. ποτί f. ποθί . 403. ίθύ Foι . 4ο6. τώ Foι .
407. νulg. όττι δή οι. ρά Foι et ωκυ Fετώσιον. 408. ες Fέθνος .
primendum primo in auxilium vocat maris regi suo subvenientis fluctus, tempestate
motos ! ut solet natura deorum præsentiam sentire ; mare adeo exæstuat Neptuno
præsente. tum comparat idem maris et ignis furentis et procellosi aeris fremitum .
Mirabilis vero sagacitas in eo spectanda, quod hæc ab initio præmittit , antequam
de ipsa pugna exponat, ita ut jam ab initio animus legentis percussus sit terrore et
magnarum rerum expectatione teneatur . έκλύσθη δε θάλασσα. έκλυδωνίσθη , fluctibus
agitatum. - 396. ούτε τόσσος γε βρόμος ( γίνεται) προς πυρός pro παρά, δια , εκ πυρός.
At 398. ποτί δρυσίν est dictum pro επί. εν δρυσίν. et 395. cum quarto casu ποτί χέρσον,
eadem vi.
402—439. Hector cum Ajace congressus vulnere accepto absportatur.
403. έπει προσετέτραστό οι. conversus in eum κατ ' ιθύ, recta , ore recto . ουδ' αφά
μαρτι, pro έτυχεν αυτού εκεί, ή. Puta autem a dextra ensem, a sinistra clipeum de
pendisse suis balteis. cf. sup. ad 1. 38. Munimentum corporis itaque hac parte erat
triplex : geminatus balteus super thorace. rígeve, epitheton ornans sine vi. — 406.
χώσατο. veteres reddunt συνεχύθη. - 41ο. έχματα νηών. Subjecta seu supposita saxa ,
quibus firmarentur naves in solum deductæ . Pugnatum adeo jam erat inter naves ?
φόνον. 39ο. Κυανοχαϊτα. ] Μελανό- 397. "Ώρετο. ] “ Ώρμησεν. 399. 'Ηπύ

θριξ. 394. Βοάα. ] Βοά , ηχεί. Προτι ει.] Βοά, ηχεί. 402. Αίαντος ακόντι
χέρσον.] Προσρηγνύμενον τη γη . 395. σεν.] Αντί του, κατά του Αίαντος έβα
Πόντοθεν.] Εκ της θαλάσσης ορμών. λεν. 403. Προς ιθύ οι.] Προς ευθυ
396. Βρόμος.] Κυρίως και του πυρός ήχος. αυτού. 404. Τελαμώνε.] Οι αναφο
"Οθεν και Βρόμιος, από του πυρός. ' Εν ρείς. Τετάσθην.] Εξετέταντο. 406.
οίς οι ποιηται και τον μύθον έπλασαν, Τώ οι ρυσάσθην τέρενα χρόα .] Αντί
ότι εκ Διός και Σεμέλης έστι, βληθείσης του , οίτινες τελαμώνες εφύλαξαν αυτού
τώ κεραυνώ, και ότι πυρογεννής εστιν. το σώμα άτρωτον. Χώσατο. ] Νύν , έλυ
παρ ποσί μαρναμένων εκυλίνδετο των εν αείρας,

στηθος βεβλήκει υπερ άντυγος, αγχόθι δειρης
στρόμβον δ' ώς, έσσευε βαλων, περί δ' έδραμε πάντη.
ως δ' 36 υπο ριπης πατρος Διός εξερίπη δρυς
πρόρριζος , δεινή δε θεείου γίγνεται όδμη 415
εξ αυτης τον δ' ούπερ έχει θράσος, ός κεν ίδηται
εγγυς εών" χαλεπώς δε Διός μεγάλοιο κεραυνός
ως έπεσ ’ "Εκτορος ωκα χαμαι μένος εν κονίησι
χειρος δ' έκβαλεν έγχος , επ' αυτώ δ' ασπις εάφθη,
και κόρυς, αμφί δε οι βράχε τεύχεα ποικίλα χαλκώ. 420
οι δε μέγα λάχοντες επέδραμον υιες Αχαιών,
ελπόμενοι ερύεσθαι, ακόντιζον δε θαμειας
αιχμάς· αλλ' ούτις έδυνήσατο ποιμένα λαών
ούτάσαι, ουδε βαλειν' πριν γαρ περίβησαν άριστοι,
Πουλυδάμας τε, και Αινείας, και διος 'Αγήνωρ, 425
Σαρπηδών τ' αρχος Λυκίων και Γλαύκος αμύμων:
των δ' άλλων ούτις ευ ακηδεσεν , αλλά πάροιθεν
ασπίδας ευκύκλους σχεθον αυτού τον δ' άρ' εταίροι
χερσίν αείραντες φέρον εκ πόνου, όφρ' ίκεθ' ίππους
ωκέας, οί οι όπισθε μάχης ήδε πτολέμοιο 430
έστασαν, ηνίοχόν τε και άρματα ποικίλ’ έχοντες:
416. ός κε Είδηται. 420. δε Foι . 42 Ι. μέγα FiFάχοντες.
422. Fελπόμενοι Γερύεσθαι. 427. ούτις Fεϊ. νulg . ακήδησ'. 430 , οι Foι .
vix putes, si locorum , in quibus pugnatur, situm et prospectum ante oculos habeas :
nisi poetam topographiæ parum memorem dixeris ; præstat statuere, omnino esse
saxa magna, ex eo genere quæ navibus subjici poterant : etsi paullo durius id fieri
bene teneam. - 41 2. στήθος βεβλήκει. recessit adeo Hector νultu versus Achivos verso .
--413 . έσσευεν, Ajax , ως στρόμβον, accipio h. 1. discum ; at veteres βέμβηκα, turbinem
puerorum. περιέδραμε το χερμόδιον.-417. χαλεπώς δε pro γάρ. terribile enim fulmen
est. - supino ore reclinatur, itaque scutum balteo alligatum supra os incidit, iphoon
avtã.zutnuézon cadenti ; ita et galea decidit capite : sed annexa loris pependit.
427. Etiam alii Hectoris curam habuere et pretenderunt ipsi scuta. - 429 , 430. όφρ'
ιεθ' ίππους . Jusserat Hector: currum se subsequi in castra, nam sup. Ν. 749. eum
iterum curru descendere vidimus ; jusserat tamen hunc haud procul a tergo tenere,
ut ex h . 1. patet.
πήθη. 4ΙΙ . 'Αείρας. ] "Αρας. 413 . ου. Προσληπτέον δε, κεραυνού. Οδμή .]
Στρόμβον.] Ως ρόμβον περιφερή. Λέγει Ποιότης. πνοή. 416. Τον δ' ούπερ έ
δε τον καλούμενον βέμβηκα. Δίκην ούν χει θράσος όσκεν ίδηται .] Πάντες δε
ρόμβου εποίησεν αυτόν στρέφεσθαι, σφο- αυτόν καταπλήττονται οι ιδόντες. 419.
δρώς πλήξας . "Έσσευε.] Κινείσθαι ε- 'Επ' αυτώ δ' ασπίς εάνθη.] 'Επικατε
ποίησε. Περί δ' έδραμε. ] Περιήλθεν, ή κάμφθη δε αυτώ ή ασπίς. ό έστι, κατη
πέριξ . 414. Εξερίπη.] Εκπέση. 415. Μέχθη. 423. Αιχμάς. ] Ακόντια . 424.
Πρόρριζος.] Μέχρι ριζών. Θεείου.] Θεί- Περίβησαν. ] “Υπερεμάχησαν. 427 .
LIB . XIV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ξ . 432-446 . 87
οι τόν γε προτί άστυ φέρον βαρέα στενάχοντα.

'Αλλ' ότε δη πόρονάξον εύρρείος ποταμοίο
Ξάνθου δινήεντος, ον αθάνατος τέκετο Ζευς,
ένθα μιν εξ ίππων πέλασαν χθονί, καδ δε οι ύδωρ 435
χευαν ο δ' αμπνύνθη, και ανέδρακεν οφθαλμοίσιν.

εζόμενος δ' επί γουνα, κελαινεφες αίμ' απέμεσσεν.
αύτις δ' εξοπίσω πλητο χθονι , το δε οι όσσε
νυξ εκάλυψε μέλαινα βέλος δ' έτι θυμον εδάμνα.
'Αργείοι δ', ώς oύν ίδoν Έκτορα νόσφι κιόντα, 440
μάλλον επί Τρώεσσι θόρον,μνήσαντο δε χάρμης .

ένθα πολύ πρώτιστος Όϊλήoς ταχύς Αίας
Σάτνιον ούτωσε, δουρί μετάλμενος οξυβεντι,
Ηνοπίδην, ον άρα νύμφη τεκε Νηίς αμύμων
"Ήνοπι βουκολέοντι παρ' όχθας Σατνιόεντος. 445
τον μεν Όϊλιάδης δουρικλυτός, εγγύθεν ελθών,
432. προτί Γάστυ . 435. καδ δέ Foι . 438. δε Foι. νulg. καδ δέ οί.
440. Fίδον . 444. Fηνοπί δην. 445. Fήνοπι.
433. πόρον Ξάνθου ίξον. Iidem vss . Φ . Ι , 2. et Ω . 692 , 693. manifestum adeo Tro
janos ad castra Achivorum pervenisse Scamandro a tergo relicto. Existimes utique
et ita solemus existimare, trajiciendum fuisse amnem ante accessum ad castra. Ex
verbis tamen hoc non efficitur ; potuit locus esse, quo fluvius trajici posset ; at, quem
tamen trajicere necesse non erat iis, qui ad castra tendebant in campo inter duo
amnes patente ; præterierunt saltem hi vadum illud a latere relictum . Jam autem ,
quod vel ex 2. 4. constat, Trojani in planitie camporum inter duo amnes discurre
bant et pugnabant ; et potuit Trojam perveniri amne non trajecto ; sed itinere se
cundum dextram amnis ripam per planitiem camporum facto. cf. ad Q. 1, 2. 12. 350.
et 692 , 3.-434. Non sensit illa etas, non bene Xanthum, nunc deum, dici δινήεντα,
dum subjicitur , eum a Jove natum esse, ut nec sup . de Oceano vs. 311. Sweece Babupa
ρόου 'Ωκεανοϊο. Αtqui nec Alexandrini poete similia respuerunt , nec Horatius aut
Virgilius . - 436. κατέχευαν οι ύδωρ pro vulgari αυτού.--437. έζόμενος επί γούνα, succi
duispoplitibus collapsus. inf . 495. simpl. έζόμενος. - 438. πλήτο χθονί, est a πλάω, idem
ac πελάω, επέπλητο, αdmovebatur terre , collapsus in terram.-- 439 . βέλος , νulnus,
ictus vis, qua vires animi adhuc fractæ et debilitatæ jacebant.
440—458 . Absportato Hectore erecti Argivi acrius instant Trojanis. Ajax, Oilei
f. Satnium Enopis f. necat ; at Prothoenorem ex Achivis Polydamas : qui de successu
gloriatur.
440. νόσφι κιόντα. απερχόμενον, absportatum. - 445 . Satniois Troadis 1. in finibus
Ούτις ευ ακήδησεν. ] Ουδείς δε αυτού λασαν χθονί.] "Έθεσαν εις την γην.
ημέλησε, και φροντίστησε. 433. Πό- 436. 'Αμπνύνθη.] "Έμφρων εγένετο, λει
ρον άξον .] Παρεγένοντο εις το διαβατών ποθυμήσας. Ανέδρακεν .] 'Ανέβλεψεν.
και πορεύσιμον μέρος του ποταμού . 434. 437. Εζόμενος δ' επί γούνα.] Διανα
Ξάνθου δινήεντος, δν αθάνατος τέκετο στάς επί γόνατα. 'Απέμεσσεν.] 'Aπή
Ζεύς.] Ιδίως τον μέν σωματικών Ξάνθον μεσεν, απέμει. 438. Πλήτο.] Προσε
Διός γενεαλογεί, τον δέ ποταμόν ' Ωκε- πελάσθη. 439. Βέλος. ] “Η από της
ανού λέγει, 'Εξ ούπερ πάντες ποταμοί βολής οδύνη . " Η και βεβλημένος τόπος .
και πάσα θάλασσα , Και πάσαι κρήναι, 'Εδάμνα.] Κατεπώνει. 441. Θόρον.]
και φρείατα μακρά νάουσι. 435. Πέ- "Ώρμησαν. 443. Μετάλμενον.] Επι
88 ΙΛΙΑΔΟΣ Ξ . 447-465 . LIB . XIV .
ούτασε καλλαπάρην οδ ανετράπετ'. αμφί δ' άρ' αυτώ

Τρώες και Δαναοί σύναγον κρατερην υσμίνην.
τώ δ' επί Πουλυδάμας εγχέσπαλος ήλθεν αμύντωρ
Πανθοίδης: βάλε δε Προθρήνορα δεξιον ώμων, 450
υιον 'Αρηϊλύκοιo δι' ώμου δ' έβριμον έγχος

έσχεν. ο δ' εν κονίησι πεσων έλε γαίαν άγοστώ
Πουλυδάμας δ' έκπαγλον επηύξατο, μακρον άύσας :
Ου μαν αυτ ’ οίω μεγαθύμου Πανθοίδα
χειρος από στιβαρης άλιον πηδησαι άκοντα, 455
αλλά τις' Αργείων κόμισε χροί και μιν οίω

αυτό σκηπτόμενον κατάμεν δόμον " Αϊδος είσω.
Ως έφατ' 'Αργείοισι δ' άχος γένετ' εύξαμένοιο
Αίαντι δε μάλιστα δαίφρoνι θυμονόρινε
το Τελαμωνιάδη" του γαρ πέσεν άγκι μάλιστα. 46ο
καρπαλίμως δ' απιόντος ακόντισε δουρι φαεινώ.
Πουλυδάμας και αυτός μεν αλεύατο Κηρα μέλαιναν,
λικριφις αίξας" κόμισεν δ' Αντήνορος υιος
'Αρχέλοχος " τώ γάρ ρα θεοί βούλευσαν όλεθρον
τον δ' έβαλε, κεφαλής τε και αυχένος εν συνεοχμώ, 465
447. νulg . oύτα κατά λαπάρην. 453. Vulg. επεύξατο.
464. νulg. Αρχίλοχος.
Lelegum : ut z . 34.ad eum urbs Pedasus ibid. et 0.85 , 86. ubi v. not. — 449. Poly
damas, Panthoi f. quem alias prudentem ( M. 60. N. 726. sq.) nunc et fortem exhibet
poeta . — 450. Prothoenor, Areilyci f. erat inter duces Bæotorum : sup. B. 495.
454. où vào đórs aŭre nunc non potest esse iterum, cum nihil præcesserit : sed pro
oń. utique. De usu particularum in prisco sermone parum subtiliter constituto sæpe
monitum. - πηδήσαι άλιον pro πεπηδηκέναι . εξορμηθήναι. Sollennius πέσεσθαι de hasta.
Comparat το, έκφυγε χειρός Eustathius. - 456. κόμισε τον άκοντα (έν) κροϊ, απεκόμισεν ,
απέλαβε , recepit in suo corpore, εξεδέξατο, ictus est telo. - 457 . ut hasta utatur pro
scipione ; ut reges νulnerati sup. 38. έγχει ερειδόμενοι κίον αθρόοι. 2
458-475. Ajax Polydamantis jactantia incensus telo eum petit, feritque Arche
lochum , Antenoris f. quo facto et ipse gloriatur.—-463. asxgopis viſas, corpore obli
quato, latere contracto,ut præterfugeret hasta eo intacto. Nisi cum Koeppen malis :
saltu seu motu in obliquum facto. δοχμός αΐσσει aper sup. Μ. 148. Οd. T. 451. κόμισε
recepit hastam , ut modo 456. Archelochus Antenoris f. v. sup. M. 100. – 465. jactu
haste ex obliquo facto . εν συνεοχμώ in junctura capitis et cervicis (κατά) νείατον
πηδώντα . 445. Σατνιόεντος. ] Σατνίου ναι, και εξορμηθήναι. *Ακοντα.] 'Ακόντιον .

ποταμού. 447. Κατά λαπάρην.] Κατά 456. Κόμισεν.] “Υποδέξατο. Χροΐ.] Τα
την λαγόνα . Ανετράπετο. ] Εις τουπίσω σώματι. 457. Σκηπτόμενον. ] Σκηριπτό
ανετράπη . 449. 'Αμύνταρ.] Βοηθός. μενον, ερειδόμενον. 463. Λικριφές αίξας. ]
45 2. " Έσχε.] Διήλθεν . 'Αγοστώ.] 'Αγ- Εις πλάγιον ορμήσας. ό έστιν, έγκλίνας .
κάλη. 454. Ου μάν αυτ’ οίω, μεγα- 465. Εν συνεοχμώ.] 'Εν τη συναφή του 1
θύμου Πανθοί δαο.] Εαυτού λέγει. 455. ινίου, εν τω συνδέσμω. 'Αστράγαλον δε
Πηδήσαι άκοντα.] 'Αντί του , πεπηδηκέ- νύν τον σπόνδυλον . Είρηται κατά αντί
LIB . XIV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ξ . 466-485 . 89
νείατον αστράγαλον" από δ' άμφω κέρσε τένοντε.

του δε πολύ προτέρη κεφαλή, στόμα τε, ρίνες τε
ούδεϊ πληντ', ήπερ κνημαι και γουνα πεσόντος.
Αίας δ' αύτε γέγωνεν αμύμονι Πουλυδάμαντι
Φράζεο, Πουλυδάμα, καί μοι νημερτές ένισπε, 470
ή δ' ουχ ούτος ανήρ Προθρήνορος αντιπεφάσθαι
άξιος ου μεν μοι κακός είδεται, ουδε κακών
αλλά κασίγνητος Αντήνορος ιπποδάμοιο,
και πάϊς αυτώ γαρ γενεην άγχιστα εώκει.
Η δ', ευ γιγνώσκων: Τρώας δ' άχος έλλαβε θυμόν. 475
ένθ ' 'Ακάμας Πρόμαχον Βοιώτιον ούτασε δουρί,
αμφι κασιγνήτω βεβαώς : ο δ ' ύφελκε ποδοιϊν.
τω δ' 'Ακάμας έκπαγλον επεύξατο, μακρόν αύσας:
'Αργείοι όμωροι, απειλάων ακόρητοι,
ου θην oίoισί γε πόνος τ ' έσεται και δίζυς 480
ημίν, αλλά ποθ ' ώδε κατακτανέεσθε και ύμμες.
φράζεσθ', ως υμίν Πρόμαχος δεδμημένος εύδει
έγχει εμώ, ίνα μή τι κασιγνήτoιό γε ποινη
δηρον έη άτιτος" τω και κε τις εύχεται ανηρ
γνωτον ένα μεγάροισιν αρης αλκτηρα λιπέσθαι. 485
467. Vulg. πρότερον . 471. νulg. ή δη ουχ. 472. κακός Fείδεται.
v. Obss . 474. άγχισται FeFoίκει. 485. vulg. ένα μεγάροις άρεως.
αστράγαλος h. σπόνδυλον, vertebra extrema versus sinciput.-- 471. Compensari ait, tan
quam αντιμιτρήσει, jacturam in Prothoenore factum cede Archelochi, ultosque adeo
esse Achivos istius cedem. Sic jam Ν. 446. sq .--472 . ουδε κακών εξ sc. γενόμενος, non
ignobili genere . Supra 126. τω ουκ άν με κακών και ανάλκιδα φάντες. Koeppen laudat
Theocr, XXV . 37. ού σε κακών εξ έμμεναι, ουδε κακoίσιν έoικότα φύμεναι αυτόν.
476—485. Acamas qui et ipse est inter Antenoridas : B. 823. necat Promachum ,
Alegenoris f. ( inf. 503.) Bæotum : de quo facinore et ipse gloriatur, ultus fratris
cedem. - 477. αμφί κασιγνήτη βεβαώς, ad tuendum corpus, ne spolietur. - 479. όμω
çou bellicosi. jam 4. 242. - 485. propter hoc ipsum in votis habet quisque, ut sibi
frater superstes sit, qui sui ultoresse possit. igãs áaxoñec omnino mali, calamitatis,
injurie ultorem ; ν. Μ . 334. sed λιπέσθαι sententiam revocat ad ipsam mortem : ergo
φόνου τιμωρόν.
φρασιν πολύστρεπτος γάρ υπάρχει . 479. Ιόμωροι.] Οι περί τους τους, και
466. Από δ' άμφω κέρσε τένοντε.] έστι, τα βέλη , κακοπαθούντες. πολεμι
'Απέτεμε δε αμφότερα τα κατατείνοντα κοί. 'Απειλάων.] Καυχήσεων. 48ο,
αυτού νεύρα. 47ο. Φράζεο.] Νύν, όρα. Ο θην oίoισιν. ] Οι δή μόνοις. Πόνος.]
471. Προθοήνορος αντιπεφάσθαι.] Αντί Κακοπάθεια. 'Οίζύς.] Ταλαιπωρία . 482.
του Προθούνορος πεφονεύθαι. 'Αναστρο- Δεδμημένος. ] 'Ανηρημένος. 483. Ποι
φή, ο τρόπος. Πεφάσθαι.] Πεφονεύθαι. νή.] ' Αντέκτισις, τιμωρία. 484. "Ατι
472. Είδεται.] Φαίνεται. Κακών έξ. ] τος.]'Ατιμώρητος. 485. Γνωτόν. ] Αντί
'Αντί του , εκ κακών. 474. Eώκει.] του, αδελφόν. "Αρεως αλκτήρα.] 'Α
Ωμοιούτο. 475. Γιγνώσκων.] Είδώς . λεξητήρα του πολέμου , και βοηθόν. ή,
VOL . II . N
Ως έφατ'· 'Αργείοισι δ' άχος γενετ' εύξαμένοιο"

Πηνέλεω δε μάλιστα δαίφρoνι θυμον όρινεν
ωρμήθη δ 'Ακάμαντος. ο δ' ουχ υπέμεινεν έρωην
Πηνελέoιο άνακτος: ο δ ούτασεν Ιλιονηα ,
υιον Φόρβαντος πολυμήλου, τον ρα μάλιστα 490
Ερμείας Τρώων έφίλει, και κτησιν όπασσε
τα δ' άρ' υπό μήτηρ μούνον τέκενΙλιονήα.
τον τόθ' υπ' οφρύος ούτα κατ' οφθαλμοίo θέμεθλα,
εκ δ' ώσε γλήνην· δόρυ δ' οφθαλμοίο δια προ,
και δια ινίου ήλθεν. ο δ' έζετο χείρε πετάσσας 495
άμφω" Πηνέλεως δε, ερυσσάμενος ξίφος οξυ,
αυχένα μεσσον έλασσεν άπήραξεν δε χαμαζε,
αυτή συν πηληκι, κάρη, έτι δ' έβριμον έγχος
ήεν εν οφθαλμώ. ο δε φη, κώδειαν ανασχών,
πέφρασε τε Τρώεσσι, και ευχόμενος έπος ηύδα 500
Είπέμεναί μοι, Τρωες, αγαυου Ιλιονηος
πατρί φίλων και μητρι, γοήμεναι ένα μεγάροισιν.
ουδε γαρ η Προμάχοιο δάμαρ 'Aλεγανορίδαο,
489. Πηνελέoιo Fάνακτος et ούτασε Fιλιονήα . 492. τέκε Fιλιονήα .
495. διά Fινίου . 496. δε, Fερυσσάμενος. 5oo . Fέπος .
5ο1 . Γειπέμεναι - Γιλιονήoς .
486—505. Peneleos propter Promachi necem Acamantem ulturus ferit Ilioneum e
Trojanis, gloriabundus et ipse de facinore. - 487. Peneleos, qui ορμάται κατά του
'Ακάμαντος, et ipse erat inter Beotorum duces ( Β . 494.) ut Promachus. - 491, 2. Est
Mercurius interdeos Nomios, agrorum gregumque proventus augentes. πλούτου δοτήρ .
et Έριούνης.-υπ' αυτά δε τέκεν sollenni poete usu , ut B. 714. - 493. κατά ρίζαν οφθαλ
reső, elisa pupula, hasta per occiput prominente : Inverso modo illatum vulnus vidi
mus Ε . 73.-495. έζετο et χείρε πετάσσας ut sup. Ν. 549. videtur hasta oculo inherens
restitisse, quo minus præceps rueret ; subsedit succiduis poplitibus; sup. 437. Gópe sa
νος επί γούνα.-499. κώδειαν ανασχών pro ως κώδειαν tanquamcaput papaveris in caule,
sic nunc caput infixum haste. - 50τ. renuntiate queso. Clarke. - 503. ουδέ γάρ ή π.
Comparata esse debet fortuna duorum cæsorum : uti Promachi Bæoti uxor non erit
exceptura maritum reducem a Troja, ita nunc vicissim Ilionei cæsi parentibus mors
filii erit lugenda. Supplenda adeo est propositio media : nuntiate parentibus Ilionei,
ώς τινες, φόνου τιμωρόν. 49ο. Πολυ- απέκοψε. 498. Πήληκι.] Περικεφα
μήλου. ] Νύν, πολλά πρόβατα έχοντος. λαία. Kάρη.] Κεφαλήν. 499. Ο δε
491. Κτησιν.] Τα κτήματα. 493. φή κώδειαν ανασχών.] Ελλείπει το ως.
Θέμεθλα. ] “Ρίζας, βάσεις. εφ' ών ή- ίν ' ή, ως κώδειαν ανατείνας. Κώδεια δε
δρασται ο οφθαλμός. 494. Γλήνην.] έστιν ή της μήκωνος κεφαλή , έστιν εί
Την του οφθαλμού κόρην. Διά πρό.] δος βοτάνης. Ούτως ούν φησιν είπε , την
Διαμπάς, διόλου. 495. Πετάσσας.] κεφαλήν ανατείνας.500. Πέφραδε.]
“Απλώσας. 497. Αυχένα.] Σπόνδυλον, Σήμανoν, δείξον . “Οτε δε, είπε . Ευχό
τράχηλον . "Έλασσεν.] Αντί του , απέ- μενος. ] Μεγαληγορών, καυχώμενος. 502 .
τεμεν, έκοψεν . 'Aπήραξεν.] 'Απέτεμεν, Γοήμεναι.] Θρηνήσαι. 503. Δάμαρ. ]
LIB . XIV. ΙΛΙΑΔΟΣ Ξ. 5o4-5 22. 91
ανδρι φίλω έλθόντι γανύσσεται, οππότε κεν δη

εκ Τροίης συν νηυσι νεώμεθα κουροι Αχαιών. 505
"Ως φάτο τους δ' άρα πάντας υπό χλωρον δέος είλε.
πάπτηνεν δε έκαστος, όπη φύγοι αιπόν όλεθρον.
"Έσπετε νυν μοι, Μούσαι, Ολύμπια δώματ' έχουσαι,
όστις δη πρωτος βροτόεντ’ άνδράγρι Αχαιων
ήρατ’,έπει δ' έκλινε μάχην κλυτος 'Εννοσίγαιος. 510
Αίας ρα πρωτος Τελαμώνιος "Υρτιον ούτα
Γυρτιάδης, Μυσών ηγήτορα καρτεροθύμων:
Φάλκην δ' 'Αντίλοχος, και Μέρμερον εξενάριξε
Μηριόνης δε Μόρων τε, και Ιπποτίωνα κατέκτα
Τεύκρος δε Προθόωνά τ' ενήρατο, και Περιφήτην 515
'Ατρείδης δ' άρ' έπειθ' Υπερήνορα, ποιμένα λαών,
ούτα κατά λαπάρην, δια δή έντερα χαλκός άφυσσε
δηώσας" ψυχή δε κατ' ουταμένην ωτειλών
έσσυτ' επειγομένη, τον δε σκότος όσσε κάλυψε.
πλείστους δ' Αίας είλεν, Οίληος ταχυς υιός : 520
ου γάρ οι τις ομοίος επισπεσθαι ποσίν ήεν
ανδρών τρεσσάντων, ότε τε Ζευς έν φόβον ώρσεν.
507. δε δέκαστος. 519. νulg. όσσ' εκάλυψε . 5 21. ου γάρ Foί .
esse ipsis lugendum de filii morte ; neque id injuria ; nam nec Promachi ab eo cæsi
uror reducem excipiet maritum . Alio modo eadem extulerat E. 408. sq.
506. ad f. Cæsi Ilionei capite rescisso a Peneleo manu sublato et ostentato conter
riti Trojani fugiunt. Fit eorum cedes promiscua. - 5ο6. τους οφείλε δέος. alias sim
pliciter δέος ελλε. vereor ne prestet υπόχλωρον δέος .-- 508. Musas invocat in re enar
randa, cujus memoria inter homines esse poterat nulla ; ut sup. B. 484. - 509. év
èpúngia, spolia cruenta viri cæsi quis primus legerit; h. e. quis primus ex Achivis
Trojanum hominem necaverit. pugna inclinata ._- 512. Hyrtius Mysorum dux fuit
cum Chromide et Ennomo sup. B.858. memoratis.-513 . Phalces inter Trojanos jam
N. 790. et Morys et Hippotion ibid. 792. at Mermerus, Prothous, Periphetes nus
qnam memorati ; Hyperenoris memoratio iterum fit inf. P. 24. sq. unde patet eum
fuisse Panthi filium. 'Ατρείδης h. 1. est Menelaus. nam Αgamemnonem vulneratum
pugnare non potuisse meminimus: 129.sq. - 517. διήνυσεν έντερα, jam Ν. 507, 8.-520.
sq. in hoc loco, apparet, quanta fugatis hostibus celeritatis pedum laus fuerit.- 521.
επιστίσθαι, επιδιώξαι. ότε τε Ζευς φόβον ένωσε nunc universe dictum; non de presenti
fuga, quæ Jove ignaro fiebat.
Γυνή. 504. Γανύσσεται. ] Ησθη, χαρή. φυσσε.] Διέκοψε, διήντλησε. 518 .
507. Αιπόν.] Χαλεπόν . 5ο8. "Έσπετε.] Δηώσας.] Διακόψας, τρώσας. Ωτει
Λέγετε. 5ο9. 'Aνδράγρια .] ' Ανδρών λήν. ] Τραύμα. 5 19. "Έσσυτο. ] “Ώρ
αγρεύματα , σκύλα. 51ο. " Ήρατο.] μησεν. 521. Επισπέσθαι.] Επακο
22. Τρεσσάντων.
λουθήσαι.. 5522.
'Απενέγκατο, έκτήσατο. "Έκλινεν. ] Ε- λουθήσαι Tρες ] Διά δέος
τεροκλινή εποίησεν , έτρεψε. 5 12. Καρ- φυγόνταν. Φόβον.] Φυγήν. "Ώρση.]
τεροθύμων. ] Ισχυρών, τη ψυχή ανδρείων. 'Έμβάλη.
515. 'Ενήρατο.] 'Ανήρησε. 517. Διά
N 2
ΡΑΨ ΩΙΔΙΑ Ο.
ARGUMENTUM .
JUPITER expergefactus, fugam Trojanorum et Hectorem animam

agentem videns, Junonis fraudes incusat — 33. illa culpam in Neptunum
transferente, Jupiter professus palam , id quod decreverat, superiores se
Trojanos pugna esse redditurum , donec pro injuria Achilli facta panas
solvissentAchivi, Iridem ad hunc avocandum et Apollinem, ut Hecto
rem recreet, mittit — 236 . qui, receptis viribus, Trojanorum fugam sis
tit, Achivos conspectu suo perterret - 280. Thoantis consilio, ab inse
quendo hoste colliguntur Achivi in unum globum a tergo principum ,
qui objectis corporibus Trojanos irruentes sustinent - 305. tandem per
territi Achivi manifestam fugam capiunt, Apolline terrorem injiciente
-327. Cæduntur multi ex Achivis — 342. Achivos intra vallum se re
cipientes Trojani vallo rupto et fossa completa insequuntur viris equis
que ; fit pugna apud naves - 389. Re jam ad summum discrimen
adducta Patroclus in curando Eurypylo adhuc moratus ad Achillem
propere redit - 405. Ante naves objiciunt se Achivi Trojanis, Ajax
Hectori — 418. Ajax Caletorem , Hector Lycophronem cædunt— 435.
Ajacis hortatu Teucer sagitta transfigit Clitum ---- 457 cum altera vice
arcum tenderet, rupto nervo , hasta pugnat_483. qua re conspecta
Trojanos ad pugnam accendit Hector - 500. nec minus altera ex parte
Ajax suos—514. Fiunt cædes et mutui hortatus. Achivi ante naves
fortiter ordines servant-367 . Melanippo ab Antilocho, qui ante or
dines prosiluerat, cæso, Hector multo magis exasperatus perfringere
ordines annititur, et Peripheta cæso tantum terrorem Achivis injicit,
ut post naves se recipiant—658. Nestore hortante, et caligine dispul
sa, Ajax navium tabulata conscendit, aliosque hortatur, ut Trojanos
ignem inferentes arceant — 704. Tandem pugna increbescit circa navem
Protesilai, quam Hector prehenderat, Ajax autem tuetur. ad f.
Ministerium deorum insigne hoc in libro est, primo Jovis, qui in Ida
expergefactus stragem Trojanorum factam videt,Junonis perfidiam ob
jurgat, eam ad Olympum relegat, mandatis ad Iridem et Apollinem da
tis ; 4-78. exposito simul disertius consilio suo, quod Trojanos supe
riores pugna esse decretum apud se habet, donec Patroclo occiso Achil.
les arma iterum capturus sit 61–77 . Juno, ubi in Olympum rediit,
in medio deorum vanitatem consiliorum suorum adversus Jovis decreta
exponit — 76. facta autem ab ea mentione cæsi Ascalaphi, parens ejus
Mars excandescens ægre a Minerva coercetur - 110–142. Iris etApollo
ad Jovem in Idam progressi, illa quidem mandata Jovis ad Neptunum
perfert, ut pugna decedat, quibus ægre ille paret 143—218 . Apollo
LIB . XV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ο. 1--8 . 93
autem mittitur, ut Hectori vires restituat, utque ægide sumta ante

eorum turmas ingressus Achivos terreat 219–262. Quæ ille exse
quens, ante Trojanos incedit cum ægide, 307–311 . 326, 7. vallum di
ruit et fossam complet, ut lata in castra via pateat, 355-366 . Factis
interea a Nestore precibus, Jupiter tonitru facto augurium edit 370
378. Teucro arcum intendenti nervum rumpit 461-5. 489-493.
ut consilia ad exitum adducat, Hectoris et Trojanorum robur animum
que fovet et auget 593—614. Ad mythicum, seu poeticum phantasma
pertinet, quod Minerva (quæ inde a lib. VIII. 426. in Olympo sede
bat) caliginem ab Achivorum oculis removet : hæc et similia dii, emi.
nus quoque, facere narrantur.
Liber est inter præstantiores, germanam virtutem Martiam spirans,
et Hectorem Ajacemque collocans in conspicuo virtutis cum laude exe
rende Ioco. Παλίωξις hac rhapsodia olim fuit inscripta, Achivis invi
cem a Trojanis, qui rejecti a castris fuerant, in castra fugatis.
ΥΠΟΘΕΣΙΣ ΤΗΣ Ο. ΟΜΗΡΟΥ ΡΑΨΩΙΔΙΑΣ.

ΖΕΥΣ εγερθείς, και θεασάμενος τους Τρώας νικωμένους, “Ήρα επιπλήσσει, και
"Ιριν μεν πέμπει προς Ποσειδώνα, κελεύων αφίστασθαι του πολέμου Απόλλωνα δε,
όπως ανδρώση τον "Έκτορα. Ος αναλαβών αιγίδα, τους Έλληνας εις φυγήν τρέπει:
και μέχρι τών νεών συνδιωχθέντων, Αίας ο Τελαμώνιος πολλούς αναιρεί τών πολεμίων
τους ταϊς ναυσι πύρ επιφέροντας.
Ου Κρονίδης κεχόλωτο Ποσειδάωνι και "Ηρη.
ΑΥΤΑΡ, έπει διά τε σκόλοπας και τάφρον έβησαν
φεύγοντες, πολλοί δε δάμεν Δαναών υπό χερσίν,
οι μεν δη παρ' όχεσφιν έρητύoντo μένοντες ,
χλωροι υπό δείoυς, πεφοβημένοι" έγρετο δε Ζευς
"Ίδης έν κορυφήσει παρα χρυσοθρόνου "Ηρης. 5
στη δ ' άρ' αναίξας, ίδε δε Τρωας και Αχαιούς ,

τους μεν όρινομένους , τους δε κλονέοντας όπισθεν
'Αργείους" μετα δε σφι ΙΙοσειδάωνα άνακτα .
6. Fίδε . 8. Ποσειδάωνα Fάνακτα .
1-33 . Jupiter e somno expergefactus, strage Trojanorum animadversa, rem Ju
nonis fraude administratam suspicatus, gravibus minis eam increpat.
Ι . διέβησαν Trojani τάφρον και σκόλοπας h . in spatio super fossam vallis munitam
relicto , ut adiri possent castra. V. ad Μ . 66. Ita enim pluribus locis σκόλοπας και
τάφρον dictum videmus pro simplici fossa , at διαβήναι σκόλοπας και τάφρον, trajicere
aggerem , per fossam ductum . - 3. Currus reliquerant Trojani ante vallum , saltem
plerique. Μ . 76, 82. apud hos nunc consistunt . οι μεν δή, sunt ipsi φεύγοντες, φui fuge
1. Διά τε σκόλοπας και τάφρον έβη- φόβου. Το υπαι δείoυς δύναται και, χλω
σαν. ] Το εξής: διέβησαν τους τε σκό- ροι υπαι δείoυς, και, πεφοβημένοι υπό
λοπας και την τάφρον. “Υπερβατόν γάρ, δέους. Πεφοβημένοι .] Εις φυγήν τετραμ
ο τρόπος . 3. Ερητύοντο.] Κατείχοντο. μένοι. "Έγρετο.] 'Εγρηγόρησεν, ανέστη.
4.“ Υπαι δείoυς.] “Υπό του δέους, ό έστι, 6. Αναΐξας. 'Ανορμήσας, αναστάς. 7 .
94 ΙΛΙΑΔΟΣ Ο . 9-18 . LIB . XV .
"Εκτορα δ' εν πεδίω δε κείμενον αμφί δε εταίροι

είαθ'- ο δ' αργαλέω έχετ’ άσθματι, κηρ απινύσσων, 1ο
αίμ' εμέων επεί ού μιν αφαυρότατος βάλ' 'Αχαιών.

τον δειδών ελέησε πατηρ ανδρών τε θεών τε:
δεινα δ' υπόδρα ιδων "Ηρης προς μύθον έειπεν
“Η μάλα δη κακότεχνος, αμήχανε, σος δόλος, " Ηρη,
Έκτορα διον έπαυσε μάχης, εφόβησε δε λαούς. 15
ου μαν οίδ', εί αύτε κακορραφίης αλεγεινής
πρώτη επαύρηαι, και σε πληγώσιν ιμάσσω.
S
η ου μέμνη, ότε τ’ έκρέμω υψόθεν, εκ δε ποδοτών
9. Είδε . 12. τον δε Ειδών. 13. υπόδρα Fιδων - Γειπε. 16. Forδ' . .
finem fecerant, extra vallum receptu facto. – 10. κήρ απινύσσων, κατά το κήρ . defciens
animo . αίμ' εμέων, ut Ξ . 437. ex ictu saxi valida manu in pectus indicti. - Ι4. κακό
τεχνος δόλος, simpl. κακός. malitiese instructus dolus. mala fraus. - 16. ου μέν οίδα .
delibero. parum abest quin.-17 . και σε πληγώσιν ιμάσσω. Αrgutantur in his veteres ;
noli dubitare , vere de verberibus agi ; res geritur ex rudium et ferociorum ætatum
sensu et more : ut appareat et ipsum mythum et ejus enarrationem referendam esse
ad tempora poetæ vita antiquiora ; nam Homerica ætate talia comminisci ineptum
fuisset.-- ι6. αυτε. iterum, ut ante ad puniendam fraudem ad Ηerculem perdendum
inventam .
18—30 . Nisi hæc a seriore manu inserta , sed antiquiora , sunt, satis ea testantur,
extitisse carmina vetustiora de rebus Herculis, quibus hoc ejus naufragium ad insu
lam Con copiosius expositum esset, una cum pæna Junoni inflicta, cum illa tem
pestatem in Herculem moverat, Jove sopito. v. E. 249. sqq.
18. Petitum a genere supplicii ; quo quis e columna suspensus terram pedibus non
attingit; adjectum et hoc, ut pedibus alligata essent pondera, seu saxorum , seu ferri
massæ, μύδροι. pro his h. l. incudes. Forte ducti ab hoc supplicio Manes in inferis
in aere suspensi : quos Maro narrat: et ab hoc explicationis genere oscilla in Bac
chicis sacris ex arboribus fluitantia . Aliud vinculorum genus celebratum in Prome
theo, aliud in Ixione.
' Ορινομένους.] Ταρασσομένους. Κλονέον- “Υψόθεν.] Εκ του αιθέρος, από ύψους.

τας. ] Ταράσσοντας. 10. "Έχετ’ ά- "Η ου μέμνη ότε τ’ έκρέμω υψόθι, εκ δε
σθματι.] “Υπό άσθματος συνείχετο. και ποδοίϊν "Ακμονας ήκα δύο , περί χερσί δε
έστιν, υπό πολλού πνεύματος, και συνε- δεσμόν Κηλα.] Tούς της Ήρας δεσμούς
χούς αναπνοής. Κήρ απινύσσων.] Εξε- νοητέον φυσικής του αέρος προς τον αι
στηκώς τη ψυχή, και ου διακείμενος θέρα συμπλοκήν. Διά τούτο ούν φησι,
συνετώς, αλλ ' ασυνέτως. 1. Ουκ α- χρύσεον , άρρηκτον. ν' ή, δυσδιαχείρι
φαυρότατος. ] Ουκ ασθενής. 14. Η
στον. επει και το πύρ χρυσαυγές και
μάλα δή κακότεχνος αμήχανε σος δόλος δυσδιάλυτον. "Η ου μέμνη ότε τ’ έκρέμω. ]
“Ήρη.] "Όντως δή ο επί κακό σου τε
Και έμπροσθεν περί τούτου είρηται ικανώς.
τεχνασμένος δόλος, ώ "Ήρα, τον Έκτορα 'Ακριβέστερον δε νύν. Διά γάρ τούτων και
έoικε της μάχης πεπαυκέναι. 'Αμήχα- Ποιητής την κοσμικήν αινίττεται φύσιν .
νε.] Πανούργε. προς όν, ου δύναται τις Δία μεν και Ζήνα τον ανωτάτω υποτι
μηχανήσασθαι και επινοήσαι τι. 16. θέμενος διάπυρον αέρα, “Ήραν δε τον δεύ
Κακορραφίης.] Κακοσυνθεσίας, κακοβου- τερον" και ταύτην φησίν υπό 'Ωκεανού
λίας. 17. Επαύρηαι.] Επιψαύση, ά- τετράφθαι, επειδή έκ τής των υγρών
πολαύσης της κακοβουλίας. Ιμάσσω. ] αναθυμιάσεως γίγνεται αήρ. "Ακμονας
Μαστίξω. 18. 'Εκρέμω. ] 'Εκρέμασο. δε γην και θάλασσαν λέγει. Χρυσούν
LIB . XV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ο. 1927 . 95
άκμονας ήκα δύω, περί χερσί δε δεσμόν ϊηλα

χρύσεον, άρρηκτον και συ δ' εν αιθέρι και νεφέλησιν 20
έκρέμω ηλάστεον δε θεοί κατα μακρόν" Όλυμπος

λύσαι δ ' ουκ έδύναντο παρασταδόν: ον δε λάβοιμι,
ρίπτασκoν τεταγών από βηλού, όφρ' αν όκηται
γην ολιγηπελέων" έμε δ ' ουδ' ώς θυμόν ανίει
αζηχης οδύνη Ηρακλήoς θείοιο, 25
τον συ ξυν Βορέη ανέμω πεπιθούσα Θυέλλας ,
πέμψας επ' ατρύγετον πόντον, κακα μητιόωσα ,
24, 25. νulg . θυμός ανίει αζηχης οδύνη
19. περιέβαλον δεσμών χερσίν.- 21 . Όλάστεον, de sensu mixto et indignatione et mise
ratione. lectum jam M. 163. 22. παρασταδών, παραστάντες. forma Apollonio in deliciis
habita. - 23. ρίπτασκoν τεταγών. apprehensum proturbavi . ut A. 521. ρίψε ποδός τετα
γών. Videntur respici ea, que de Vulcano narrata sunt A. 591. sqq. - 26. τον συ ξύν
Ropin. Videtur Juno in Heraclea Boream in suas partes traxisse, eodem modo, quo
in Iliade Somnum a . 231. sq. Adeo multa sunt, quæ arguunt, antiquiora extitisse
carrmina , e quibus Homerus profecit. - 27. πέμψας επ' ατρύγετον πόντον. curru deje
ctum , nam Argos reditum parabat, tempestate in altum evexisti, ita ut naufragio
δε δεσμόν , το αιθέριον πύρ, ότι εν τω υβρίζει την “Ήραν ο Ζευς διά θνητόν.
ανωτάτω μέρει συνήνται αυτό και αήρ. φησί γάρ, Ου μέμνη ότε τ’ έκρέμω
Και ριπτόμενον τον "Ήφαιστον εις θά- υψόθι. Ρητέον δε, ότι νύν φιλοσοφεί
λασσαν, παρ' όσον μεταβάλλει εις άλ- "Ομηρος" μυθικώς γαρ Ζεύς ενταύθα και
ληλα τα στοιχεία πύρ μεν εις αέρα , αιθήρ ουρανού του περί τον αέρα δεσ
αήρ δε εις ύδωρ. Χαλκεύοντα δε εν μός εστιν ο άγων τα υγρά . και εξ
'Ωκεανού , ότι τα στερεά της δι' ύδατος αυτού δεσμεύονται πάντα. Μετ' αυ
και πυρός εργασίας τυγχάνει. Και Η . τον δε ο αήρ μέσος γης και αέρος, ο δεί
σίοδος ουρανός μεν λέγει την εκπύρωσιν . νοεϊν ημάς την “Ήραν υπάρχειν, του δε
Κρόνον δε τον άνω κρουνηδόν επιφερόμενον αέρος εκκρέμαται ύδωρ τε και γή. ους
όμβρον. Ρέαν δε, την επιρρεομένην ύδα- δει νύν άκμονας λέγειν, παρά το ακο
σιν. 'Έκτομήν δε ουρανού, την του πυ- πίαστα είναι τα στοιχεία . Καλώς δε ου
ρώδους εξ υγρών σβέσιν. Λίθον δε κατα- δύνανται οι θεοί τον δεσμών λύσαι . ισχύς
πινόμενον υπό Κρόνου , επειδήπερ ή μετα- γάρ τών όλων, το συνδεδέσθαι. " Ηκα .]
βολή των υγρών είς στερρότητα πήγνυ- 'Απεκρέμασα. "Ιηλα.] Περιέβαλoν. 20.
ται . Κρύπτεσθαι δε τον Δία , διά το "Αρρηκτον.] Στερεόν. 21. 'Ήλάστεον.]
του ζήν επικρατείν τω το χειμώνα τους ' Εδεινοπάθουν, συνήλγουν. 22. Παρα
καρπούς αφανίζεσθαι πλεοναζόντων των σταδόν όν δε λάβοιμι.] “Ον δ' αν λάβοι
υγρών. Και εν τω Τριχθά δε πάντα μί σοι παρεστώτα. αντί του, ον δε έλα
δέδασται, φυσική γίγνεται διάταξις γε- βον παριστάμενόν σοι. Δήλον δε, ότι
γενημένη. Ο μεν γάρ το ζήν παρεχό- λέγει τον "Ήφαιστον. 23. Ρίπτασκoν.]
μενος, Ζεύς ωνόμασται· ο δε την υγρών 'Ερρίπτουν. Παραγωγή , ο τρόπος. Βη
ουσίαν, από της πόσεως Ποσειδών : "Αδης λού.] Βαθμού . " Οφρ' άν.] “ Έως άν.
δε ο θάνατος, παρά το σκοτεινών και αη- 24. 'Ολιγηπελέων.] ' Ολιγοδρανών, ολί
δές της των ανθρώπων απωλείας. 19. γον ισχύων, και ολιγοψυχών. ' Ανίει.]
"Ακμονας.] Βάρη σιδηρά καθέλκοντα. Eία, κατελίμπανεν. 25. 'Αζηχής.] 'Α
"Ακμονας δύο. ] Τα βαρύτατα των στοι- διάλειπτος. ή κακόν ήχον αποτελούσα .
χείων, γην, και θάλασσαν. 'Έζήτηται 26. Πεπιθούσα.] Πείσασα . Θυέλλας.]
δε, διά ποίαν αιτίαν ούτως ασχημόνως Συμβολάς ανέμων . 27. Mητιόωσα.]
ΟΣ
96 ΙΛΙΑΔ Ο. 28-45 . LIB . XV .
καί μίν έπειτα Κόωνδ ευ ναιομένην απένεικας.

τον μεν εγώ ένθεν δυσάμην, και ανήγαγον αύτις
/
"Αργος ες ιππόβατον, και πολλά περ αθλήσαντα. 30
των σ ' αύτις μνήσω, ίν' απολλήξης απατάων:

όφρα ίδης, ήν του χραίσμη φιλότης τε και εύνη,
ην έμίγης έλθουσα θεών απο,και μ' απάτησας.
Ως φάτο ρίγησεν δε βοώπις πότνια " Ηρη,
nai μιν φωνήσασ’ έπεα πτερόεντα προσηύδα
3
35
*Iστω νύν τόδε Γαία και Ουρανός ευρυς ύπερθε,

και το κατειβόμενον Στυγός ύδωρ, όστε μέγιστος
όρκος , δεινότατός τε πέλει μακάρεσσι θεοίσι
σή θ' ιερή κεφαλή, και νωίτερον λέχος αυτών
κουρίδιον, το μεν ουκ αν εγώ ποτε μαψ ομόσαιμι: 40
μη δι' εμην ιότητα Ποσειδάων ενοσίχθων

πημαίνει Τρωάς τε και "Εκτορα, τοϊσι δ' αρήγει.
αλλά που αυτόν θυμός εποτρύνει και ανώγει:
τειρομένους δ' επί νηυσιν ιδων ελέησεν Αχαιούς.
αυτάρ τοι και κείνω εγώ παραμυθησαίμην, 45
29. νulg. έγών. 32. όφρα Είδης. νulg. όφρ' ειδής. 34. πότνια Fήρη. 4.
34. φωνήσασα Fέπη. 44. νηυσι Fιδών. 45. νulg . κακείνω.

facto Con enataret, aut nave quassata eo deferretur .— 29, 30. Herculem incolumem
Argos reduxit Jupiter καίπερ αθλήσαντα πολλά. Ordo narrate fabulae videtur diver
sus esse ab eo , quem alii sequuntur, cum ab insula Co Herculem in Pallenen de
duxerunt. (Apollod. II. 7, 1.) Nisi poeta ista adversus Gigantes gesta præterit, et
reditum serius factum solum memorat; omisso etiam prælio, quod cum Meropibus in
insula Co fecit.
34–47 . Juno jurat, Neptunum suo ipsius judicio Achivis opitulari, nec se ei aucto
rem consilii fuisse . Itaque Somnus nuntium ad Neptunum , nullo Junonis monitu ,
pertulerat Ξ . 354. A
36. Jurari per numina antiquissima, eaque esse ipsa naturæ elementa, jam alibi
vidimus, ut r . 276. sq. Nunc quoque adjicitur obtestatio per res carissimas vs. 39.
40. scil. tam verum esse id, quod testamur, quam cara res est per quam juramus.
Sunt autem ii per quos juramus, pro testibus; hinc formula "otwo quæ proprie ad
Γαλαν et Ουρανών et Στύγα , pro Orco , et Inferis dictam, spectat : improprie ad caput Ε
et torum mariti translata ; quæ pro pignore fidei et veritatis sunt habenda. De for
mula "Ιστω ν . T. 258. - 37. κατειβόμενον, και εκ πίτρης καταλείβεται ap . Hesiod . Theog .
786.-46. τη μεν η κεν- pro ομοφρονείν σοι. Mox ισον Φρονείν.
Βουλευομένη , εργαζομένη. 28. 'Απένει- γή, θυγάτηρ 'Ωκεανού, ή, ώς τινές φα
κας.] 'Απαχθήναι εποίησας. 30. 'Α- σιν, ότι ομώνυμος ταύτη εστίν η πηγή η
θλήσαντα.] Κακοπαθήσαντα . 31. Αύ- έν "Αιδου, όρκον αυτήν φρικτόν οι θεοί πε
τις.] ' Εκ δευτέρου, πάλιν . 'Απολλήξης.] ποίηνται βουλήσει Διός. 39. Ναΐτερον . ]
Παύση. 32." Ην τοι. ] Εάν σοι. 36. Hμέτερον. 40. Mάψ . ] Ψευδώς, μα
*Iστω.] Γιγνωσκέτω. 37. Kατειβόμε- ταίως. 41. Μη δι' εμήν.] ου δι' εμήν.
νον.] Καταρρέον. Στυγός ύδωρ.] Επεί η Ιότητα. ] Βούλησιν . 42. Πημαίνει. ]
Στύξ κατά τον Ησίοδον εστίν ιερά πη- Βλάπτει , κακοί . 45. Παραμυθησαί
LIB . XV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ο . 46-64 . 97
τη μεν, ή κεν δη συ, Κελαινεφές, ηγεμονεύεις.

"Ως φάτο μείδησεν δε πατηρ ανδρών τε θεων τε,
καί μιν αμειβόμενος έπεα πτερόεντα προσηύδα
Ει μεν δη σύγ έπειτα , βοώπις πότνια " Ηρη,
ίσον έμοί φρονέουσα μετ ' αθανάτοισι καθίζεις, 50
τω κε Ποσειδάων γε, και ει μάλα βούλεται άλλη,
αίψα μεταστρέψειε νόον, μετά τον και εμον κηρ.
αλλ' ει δη ρ' ετεόν γε και άτρεχέως αγορεύεις,
έρχεο νυν μετα φύλα θεών, και δεύρο κάλεσσον
Ιριν τ' ελθέμεναι, και Απόλλωνα κλυτότοξον, 55
όφρ' η μεν μετα λαον Αχαιών χαλκοχιτώνων
έλθη, και είπησι Ποσειδάωνι άνακτι,
παυσάμενον πολέμοιο, τα α προς δωμαθ' ικέσθαι:
"Εκτορα δε οτρύνησι μάχην ές Φοίβος Απόλλων,
αύτις δ' εμπνεύσησι μένος, λελάθη δ' οδυνάων, 6ο
α. νυν μιν τείρουσι κατά φρένας αυταρ'Αχαιους
αύτις αποστρέψησιν, ανάλκιδα φυζαν ενόρσας"
φεύγοντες δ' εν νηυσι πολυκλήίσι πέσωσι
Πηλείδεω ' Αχιληος. ο δ ' ανστήσει τον εταίρων
48. αμειβόμενος Fέπεα . 49. πότνια Fήρη. 5ο. Είσον.
55. Fΐριν . 57. Fείπησι Ποσειδάωνι Fάνακτι. 58. τα Fά .
64. Foν εταίρον .
47-77 . Jupiter placatus (hoc enim est μειδήσας , ut sepe , ridere pro benevolum
esse) Iridem et Apollinem ad se mitti mandat Junoni, simulque consilium aperit,
Achivorum partes non ante fore superiores, quam Achilli pro injuria illata ab Aga
memnone satisfactum fuerit . - 51 . βούλεται άλλη, si consulit in diversum, alia consi
lia sequitur, alia sentit. — 60. zencen de odurów , faciat eum oblivisci dolores, dolorem
e vulnere leniat . ex antiquo usu του μνάσθαι et λήθεσθαι . – 63 . εμπέσωσι νηυσίν 'Αχιλ
años. Si Homerica hæc sunt, quod mihi non persuadere possum , non proprie acci
pienda sunt ; nam fugientes Achivi in suas naves irruerunt, non in Achillis ; cujus
tamen stationi proximo loco Achivorum ceterorum naves stabant, ita ut irruendo in
has videri possent etiam ad Achillis stationem pervenire. Respiciunt autem hæc
dicta Achillis sup . 1. 646--65 1. - 64 . ο δ' ανστήσει δν εταίρων Patroclum scil. non pro
prio suasu , sed Patrocli precibus exoratus. Mox tamen periculo ingravescente Pa
troclum morantem ipse excitat ut festinet Π . 126. όρσεο, διογενές Πατρόκλεις et Myr
μην.] Συμβουλεύσαιμι , είπoιμι. 46. Τη δ ' ετεόν γε και άτρεκέως αγορεύεις .]
ίμεν.] Ταύτην έρχεσθαι, και προαίρεσιν 'Αλλ ' εάν δή φησιν αληθή λέγης. Δις
και γνώμην ομοίαν σου έχειν. 49. Ει δε το αυτό φησιν , επιτάσεως χάριν .
μεν δή.] Εάν, όπου δή. 5ο. *Iσον εμοί 54. "Έρχεο .] "Έρχου . Δεύρο.] Εις τού
φρονέoυσα. ] " Όμοια και τα αυτά έμοι τον τον τόπον . 58. Τα ά.] Τα εαυ
φρονούσα . 51. "Αλλη.] "Αλλως , ή αλ- του ίδια . 6ο. Εμπνεύσησι .] 'Εμβαλή.
λαχού . 52. Μεταστρέψειε.] Μετα- Λελάθη .] Εις λήθην αγάγοι , λήθην ποιή
βάλοι. Μετά σον, και εμόν.] Επί το σειε. 62. Φύζαν .] Δειλίαν, φυγήν .
σοι και εμοι αρέσκον. 53. 'Αλλ' ει δη
VOL . II . 0
98 ΙΛΙΑΔΟΣ Ο . 65-82 . LIB . XV .
Πάτροκλον, τον δε κτενεί έγχει φαίδιμος Έκτωρ 65

'Ιλίου προπάροιθε , πολεις ολέσαντ' αιζηους
τους άλλους , μετά δ', υιον εμον Σαρπηδόνα διον .
του δε χολωσάμενος κτενεί "Εκτορα διος 'Αχιλλεύς.
‫أو‬
εκ τούδ' άν τοι έπειτα παλίωξιν παρα νηων

70
αιεν εγώ τεύχοιμι διαμπερές , εισόκ 'Αχαιοί
"Ιλιον αιπυ έλoιεν, 'Αθηναίης δια βουλάς.
το πρίν δ' ούτ' άρ' εγώ παύω χόλον, ούτε την άλλων
αθανάτων Δαναοίσιν άμυνέμεν ενθάδ' εάσω,
πρίν γε το Πηλείδαο τελευτηθήναι έέλδωρ"
ώς οι υπέστην πρωτον, εμώ δ ' επένευσα κάρητι 75 &
ήματι τω, ότ' εμείo θεα Θέτις ήψατο γούνων,

λισσομένη τιμησαι 'Αχιλληα πτολίπoρθον.
Ως έφατ' ουδ ' απίθησε θεα λευκώλενος " Ηρη 1,
βη δε κατ' "Ιδαίων ορέων ές μακρόν "Όλυμπον.

ως δ' όταν άΐξη νόος ανέρος, όστ' επί πολλών 80
.
γαλαν εληλουθώς, φρεσι πευκαλίμησι νοήση,

ένθ' είην , ή ένθα , μενoινήσειε τε πολλά
66. Fιλιόθι. 71. Fίλιον . 72. νulg. παύσω. 75. Foι. 8ο. νulg. ότ' αναΐξη.
midones exeuntes castris ad strenuam pugnam excitat 11. 200. 210.–68. to di χα
awoáusvos, Patrocli caussa ; non , Sarpedonis; quod rerum ordini adversatur. – 69. ix
Toûd är tos. non hoc factum demum Hectore cæso, sed jam a Patrocli exitu v. 64,
65. huc erit retrahendum. - 70 . τεύχοιμι pro τεύξω .-71 . Αθηναίης δια βουλάς, dolo
equi lignei invento ; v. Od. 0. 492. etiam ducto in arcem Ulysse et Diomede ad
Palladium auferendum et alia : quæ seriora sunt Iliade. - 75. respiciunt Il. A.
523. sq.
78—167. Juno in Olympum redux exponit diis pervicacem Jovis voluntatem ; tum
a v. 109. Martem docet mortem Ascalaphi : quem ira excandescentem ægre coercet
Athene - 142. tum Juno Iridi et Apollini mandata Jovis nuntiat — 167. a quibus ea
mox peraguntur.
8o. Celebrata laudibus cum altero loco Od. Η. 36. νέες ωκείαι ωσεί πτερόν ήε νόημα,
comparatio celeritatis motus cum celeritate cogitandi ; memorabilis in hoc, quod
comparatio a re ducta est, quæ sub sensus non cadit. Ornavit rem multis versibus
in Minerva descensu Apollon. II. 541. sq. iisque paullum impeditis. Translata quo
que comparatio in Hymnos, in Αpoll. 448. in Mercur. 43. - όταν άΐξη νόος . cum ani
mus celerrime se movet, h. e. cogitat. (vg' sönv. hic eram, illic eram . si est pro neuv.
Sin, quod minus bene fit, manemus in sinv, erit optative , utinam sim vel proficiscar.
68. Τού δε χολωσάμενος.] “Υπέρ τούτου “Ως δ' ότ' αναΐξη νόος ανέρος.] Και τα
οργισθείς . 6ο. Εκ τούδ'άν. ] Από του- εξής: ώσπερ δε νούς ανδρός πολλών επε
του του χρόνου . Παλίωξιν.] Την εξ ύ- ληλυθότος γην, και πολλά ιστορικότος ,
ποστροφής των φευγόντων δίωξιν . ότ ' αν εν υπομνήσει ποιείται τα ιστορημένα,
οι πρότερον φεύγοντες, ύστερον πάλιν αυ- και ταχέως άλλοτε επ ' άλλο μεταβαί
τοι διώκωσι θαρρήσαντες. 71. "Ιλιον νει" ούτω και η “Ήρα τότε εκ της "Ιδης
από έλoιεν.] Σημείωσαι τούτο, ότι ου- ευθέως παρεγένετο εις τον Όλυμπον . 8τ .
δετέρως το "Ιλιον ενθάδε φησί μόνον. Πευκαλίμησι.] Συνεταίς . 82. "Ένθα ή
Διό και άθετείται και στίχος ούτος. 8ο. ένθα .] 'Ενταύθα, ή εκεί . "Ενθ' είην ή
και
LIB . XV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ο. 83-100 , 99
ως κραιπνώς μεμασία διέπτατο πότνια Ήρη.

ίκετο δ' αιπον "Όλυμπον. ομηγερέεσσι δ' επήλθεν
αθανάτοισι θεοίσι Διός δόμως οι δε ιδόντες , 85
πάντες άνοιξαν, και δεικανόωντο δεπασσιν.
η δ' άλλους μεν έασε, Θεμιστι δε καλλιπαρώω
δέκτο δέπας , πρώτη γαρ εναντίη ήλθε θέουσα,
και μιν φωνήσασ' έπεα πτερόεντα προσηύδα
"Ηρη, τίπτε βέβηκας , ατυζομένη δε έoικας και 90
ή μάλα δη σε φόβησε Κρόνουπάϊς, ός του ακoίτηςκαι
Την δε ήμείβετ' έπειτα θεα λευκώλενος " Ηρη"
μη με, θεα Θέμι, ταύτα διείρεο" οίσθα και αυτή
οιος εκείνου θυμός υπερφίαλος και απηνής .
αλλά σύ γ' αρχε θεοίσι δόμοις ένα δαιτός είσης. 95
ταύτα δε και μετα πασιν ακούσεαι αθανάτοισιν ,
οία Ζευς κακά έργα πιφαύσκεται" ουδε τι φημι
πάσιν όμωςθυμόν κεχαρησέμεν, ούτε βροτοίσιν,
ούτε θεοίς, είπερ τις έτι νυν δαίνυται εύφρων.
Η μεν άρ' ώς ειπούσα καθέζετο πότνια "Ηρη 100
83. πότνια Fήρη. 85. οι δε διδόντες. 89. φωνήσασα Fέπεα vel Fέπη .
9ο. δε ΓέFoικας. 93. διείρεο Foϊσθα . 95. επίσης . 97. κακά Fέργα .
Ιοο. Γειπούσα - πότνια Fήρη.
recordatione facta celerrime mens diversas terras tanquam præsentes intuetur. — 85.
Honos deæ reduci in Jovis Süpece, acum, habitus ad mores sæculi est adumbratus ;
assident dii epulis, hactenus ομηγερείς , et ανήν ξαν, ανώρoυσαν, ανέσταν, surgunt de suo
quisque loco venientique poculum suum propίnant : hoc est - 86. δεικανόωντο δέπασσιν.
Commode meminit Koeppen alterius loci 1. 666 , 7. de redeuntibus legatis. At Juno
α Themide, primo loco sibi obvia facta, poculum accipit. - 90 . τίπτε βέβηκας, cur:
venis huc ? —94. ÚTeppichos haud dubie superbiam cum truculentia denotat, ut árn
was durus et immitis est, qui ipsi conjugi acerbus et sævus est. Utrumque h. 1. ad
pervicaciam spectat in partibus Trojanorum tuendis adversante Junone. - 95. ögzs
duitòs sive poculo sumto, sive potius ciborum portione accepta : qui solebant ex or
dine distribui singulis mensa cuique apposita : ideo necesse erat, aliquem e pluribus
preire ceteris, άρχειν δαιτος, primo loco appositis ei epulis. - 97. πιφαύσκεται h. 1.
ένθα.] Το είην συν τω ν ' Αριστάρχειοι" γμένη, απορημένη. 91. Η μάλα δή

και σημαίνει το, υπήρχαν. ώς αυτού του σε φόβησεν. ] Ακριβώς δη σε επτόησεν.
ανδρος επιλογιζομένου: Είην, πορευοίμην . 'Aκοίτης.] Ανήρ. 93. Διείρεο.] Διε
“Ο δε λόγος εις εκείνην την χώραν πο- ρώτα. 94. Υπερφίαλος.] “Υπερήφανος,
ρευθείην, ή εις ταύτην πορευοίμην. Με- άδικος. 'Aπηνής.] Χαλεπος, σκληρός.
νοινήσειε .] ' Ενθυμηθή , διανοηθή . 83. 97. Πιφαύσκεται. ] Εμφανίζει, λέγει,
Διέπτατο.] Διέπτη. 86. Δεικανόωντο.] μηχανάται. 98. Κεχαρησέμεν.] Χα
'Εδεξιούντο. 87. Θέμιστι. ] Αντί του ρήναι. 99. Εύφρων.] Ευφραινόμενος,
παρά Θέμιδος. Θέμις δε εστι μία των εν ευφροσύνη και θυμηδία υπάρχων.
Τιτάνων .
90. 'Ατυζομένη.] Τεταρα
0 2
100 ΙΛΙΑΔΟΣ Ο. ΙΟΙΙΙ4 . LIB . XV .
ώχθησαν και ανα δωμα Διός θεοί. η δε γέλασσε

χείλεσιν, ουδε μέτωπον επ' οφρύσι κυανέησιν
Ιάνθη: πάσι δε νεμεσσηθείσα μετηύδα
Νήπιοι , οι Ζηνί μενεαίνομεν άφρονέοντες,
ή έτι μιν μέμαμεν καταπαυσέμεν, ασσον ιόντες , 105
ή έπει, ηε βίη ο δ' αφήμενος ουκ αλεγίζει,
ουδ' όθεται" φησί γαρ εν αθανάτοισι θεοίσι
κάρτεϊ τε σθενεί τε διακριδων είναι άριστος.
τω έχεθ', ο ττι κεν ύμμι κακόν πέμπησιν εκάστω.
ήδη γαρ νυν ελπομ' "Αρηί γε πημα τετύχθαι: 110
υιός γάρ οι όλωλε μάχη ένι, φίλτατος ανδρών,

'Ασκάλαφος, τον φησίν όν έμμεναι έβριμος"Αρης.
Ως έφατ' αυταρ "Αρης θαλερω πεπλήγετο μηρώ
χερσί καταπρηνέσσ', ολοφυρόμενος δε προσηύδα
1οΙ . νulg. ή δ' εγέλασσε. 1ο6 . Fέπει . 1ο9. πέμπησι ξεκάστο .
110. Fέλπομ'. III . γάρ Foι . II 2. φησί Fόν .
denuntiat, minatur; e generali notione, declarat. - 102. ουδέ μέτωπον - ιάνθη. non ex
plicita fuit frons, sed corrugata. Quæritur de animi sensu , unde hic risus aut potius
irrisio profecta sit. Ad malevolentiam Junonis et χαιρεκακίαν, quod nunc deos όχθήσαι
vidit, aut quod tristem casum Marti nuntiatura est, trahere nolim ; videtur esse risus
cum amaritudine ex indignatione, cum sensu stolidi consilii, quod Jovis decreta re
scindere voluere , nullo cum efectu : hoc postulat adjunctum νεμεσσηθείσα, et ipsa ora
tio: Νήπιοι oi - Jungenda autem sunt πάσι μετηύδα.
104–142. Juno primo deorum temeritatem incusat, et a consilio repugnandi Jovi
deterret, tum Marti Ascalaphi filii mortem nuntiat ; quo audito ille furens ad ultio
nem sumendam prosiliens ægre a Minerva coercetur. Obvia est designatio diversæ
indolis in Marte et Minerva ; quemadmodum et illud, quod stolidus et viribus ferox
Mars a prudentiore et moderatiore dea exui armis , objurgari, et 142. sedili suo collo
cari se patitur.
το5 . καταπαυσέμεν h. 1. coercere . άσσος ιόντες, eum invadentes , manum injicientes.
Vidimus ad A. 567.— 106. eonuevos seorsum ab aliis sedens ; bene adjectum , nam
hoc est quod impotentibus dolorem creat, si, se in consilium vel ad agendum non
adhibitis , alium suas res agere vident.-- 107. pnoi gàg, non, ait, sed , novit, intelli
git, se longe praestare. Koeppen ad Θ . 17. sq . revocat. - 1ο9. έχετε, ανέχεσθε. Est
scilicet notum illud: vana est sine viribus ira.-110. Ferat quisque æquo animo,
quod ei acciderit, uti nunc Marti ferendum , quod filio orbatus est. fatorci vereor, ut
sæpe. Ascalaphi nex memorata N. 518. sq .- 113, 4. Adeo dii hominum rudiorum
mores referunt. Vidimus hoc idem in Asio M. 162. Ceterum ad sensum res bene
101. Η δ' εγέλασσε χείλεσιν.] Ούτος άθεται.] Ουδ' επιστρέφεται. το8. Κάρ
ο γέλως Σαρδόνιος καλείται, ότ' άν τις τεϊ.] Ισχύει. κράτει. Διακριδόν. ] Δια
μη εκ διαθέσεως γελά . 103. Ιάνθη.] κεκριμένως, κεχωρισμένως. 1ο9. Τα έ
Διεχύθη , ευφράνθη. Νεμεσσηθείσα.] χετε.] Διό ανέχεσθε, και υπομένετε.
Μεμψαμένη . 104. Μενεαίνομεν.] Προ- 11ο . Πημα. ] Βλάβην, πένθος. Τετύ
θυμούμεθα , οργιζόμεθα. 'Αφρονέοντες.] χθαι.] Γεγονέναι. 113. Θαλερώ. ] Θάλ
Μωραίνοντες. το5 . Mέμαμεν .] Προ- λοντας, ισχυρούς. Δυϊκώς. Πεπλήγετο.]
θυμούμεθα. 1ο6. 'Αφήμενος.] Αποτέ- "Επληξε. 114. Καταπρηνέεσσι.] Kα
ρω και πόρρω καθεζόμενος. 107. Ουδ' τεστραμμέναις, κατωφερέσιν. ' Ολοφυ
LIB . XV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ο. 115-136.. 101
Μη νυν μοι νεμεσήσετ', Ολύμπια δώματ' έχοντες , 115

τίσασθαι φόνον υίος , ιόντ' επί νήας Αχαιών,
είπερ μοι και μοίρα , Διoς πληγέντι κεραυνό
κείσθαι, ομου νεκύεσσι μεθ' αίματι και κονίησιν.
"Ως φάτο και ρ' ίππους κέλετο Δεϊμόν τε Φόβον τε
ζευγνύμεν' αυτός δε έντεο εδύσετο παμφανόωντα. 1 2o
ένθα κ' έτι μείζων τε και αργαλεώτερος άλλος

παρ Διός αθανάτοισι χόλος και μηνις ετύχθη
ει μη Αθήνη, πάσι περιοδείσασα θεοίσιν,
ώρτοδι' εκ προθύρου, λίπε δε θρόνον, ένθα θάασσε:
του δ' από μεν κεφαλής κόρυθ' είλετο , και σάκος ώμων, 125
έγχος δ' έστησε στιβαρηςαπό χειρος ελούσα
χάλκεον η δ' επέεσσι καθάπτετο θούρον" Αρηα
Μαινόμενε, φρένας ήλε, διέφθορας" η νύ τοι αύτως
ούατ' άκουέμεν έστι, νόος δ' απόλωλε και αιδώς ;
ουκ άίεις , άτε φησί θεα λευκώλενος "Ηρη ; 130
και δη νυν παρ Ζηνός Ολυμπίου είλήλουθεν.
5
ή εθέλεις αυτός μεν αναπλήσας κακά πολλα,

αψίμεν Ολυμπόνδε και αχνύμενός περ ανάγκη,
αυταρ τοις άλλοισι κακόν μέγα πάσι φυτευσαι ;
αυτίκα γαρ Τρώας μεν υπερθύμους και Αχαιούς 135
λείψει, ο δ ημέας είσι κυδοιμήσων ές Όλυμπος
121. Vulg. ένθα κέ τις.
126. vulg . εκ χειρός. 127. ή δε Fέπεσσι.
sa tis
est expres adjunc χερσί καταπρ ηνέσσι us is
. manib demiss ad planctum. - 115. μη
γεμισήσετε - τίσασθαι . pro ne me retinete , dixit , ne mihi succensete , sc. improbando,
tanquam rem temerariam aggressuro. — 117, 8. Lucem habet locus comparatis verss.
Ε. 886.
19. Δείμος et Φόβος, Terror: et Horror, sunt θεράποντες Martis iidemque fli, quos
jubet equos jungere ; non autem sunt equorum nomina. v.4. 440. — 124. wgro si ix
προθύρου διήλθε sc. δια του δώματος . Οd. Δ . 37. εκ μεγάροιο διέσσυτο. – 128 . Φρένας ήλέ,
μάταιε, ηλίθιε. stolide, periisti. Dicit autem haec verba , objurgando, καθήπτετο, dum
interea eum in δωμα reducit manu. -132 , 133. αναπλήσας cf. Θ . 34. expertus multa
mala, αψίμεν (συν) ανάγκη , καίπερ άχνύμενος. - 135 . Ιterum in Jove ira describitur
hominum rudiorum necdum ullo decori sensu imbutorum : v. ad vs. 17, 18.-136. si
σιν , ελεύσεται εφ ημάς , κυδοιμήσων, ώστε θορυβήσαι, συν κυδοιμά.- 136, 7. Similia facta
jam vidimus memorata =. 256. sq. A. 590. sq . et videbimus mox 137.
ρόμενος.] Νύν, οδυρόμενος. 115. Νε- θαρσαι. Η νύ τοι αύτως Ούατ ' άκουέ
μεσήσετε.] Μεμφθήσεσθε. 119. Δεί- μεν εστίν. ] "Η ματαίως πάρεστί σοι τα
μον.] * Ονομα δαίμονος. Φόβον.] Νύν, ώτα προς το ακούειν ; 129. Νόος.] Νύν,
όνομα δαίμονος. 123. Πάσι περιοδεί- το της ψυχής κυριώτατον, και νοούμεν.
σασα θεοίσι. ] Περί πάντων ευλαβηθεί- 'Αιδώς.] Νύν, το αιδεσθήναι. 130. Ουκ
σα θεών . 124. Θάασσεν.] 'Εκαθέζε- αΐεις .] Ουκ ακούεις . "Ατε. ] “Ατινα δή.
το.
127. Καθάπτετο.] Νύν, επέπλητ- Φησί.] Λέγει. 132. Αναπλήσας.] 'Α
τε .
128. Φρένας ηλέ.] ' Ανόητε και ναπληρώσας. 136. Είσιν.] Έλεύσεται.
μάταιε τας φρένας. Διέφθορας.] Διέφ- Κυδοιμήσων.] Συνταράξων. 137. Μάρ
102 ΙΛΙΑΔΟΣ Ο. 137--156 . LIB . XV .
μάρψει δ ' εξείης , όστ' αίτιος , ώστε και ουκί.

τω σ ' αυ νυν κέλομαι μεθέμεν χόλον υίος εηος.
ήδη γάρ τις, τούδε βίης και χείρας αμείνων ,
ή πέφατ', ή και έπειτα πεφήσεται αργαλέον δε 140
πάντων ανθρώπων ρυσθαι γενεήν τε τόκον τε.

Ως είπoυσ', ίδρυσε θρόνω ένα θούρον "Αρηα.
" Ηρη δ' 'Απόλλωνα καλέσσατο δώματος εκτός,
Ιρίν θ, ή τε θεοίσι μέτ’ άγγελος αθανάτοισι:
και σφεας φωνήσασ', έπεα πτερόεντα προσηύδα 145
Ζευς σφώ εις "Ίδην κέλετ ' ελθέμεν όττι τάχιστα
αυταρ , επην έλθητε , Διός τ' είς ώπα ίδησθε,
έρδειν, ό τι κε κείνος έποτρύνη και ανώγη.
Η μεν άρ' ώς ειπούσα πάλιν κίε πότνια "Ηρη,
έζετο δ' είναι θρόνω τω δ' αίξαντε πετέσθην, 150
"Iδην δ' ίκανον πολυπίδακα, μητέρα θηρών.
εύρον δ' εύρυόπα Κρονίδην άνα Γαργάρω άκρω
ήμενον, αμφί δε μίν θυόεν νέφος έστεφάνωτο .
τω δε πάροιθ' ελθόντε Διός νεφεληγερέταο,
στήτης" ουδε σφωϊν έδων έχoλώσατο θυμώ, 155
όττι οι ωκ' επέεσσι φίλης αλόχοιο πιθέσθην:

142. Fειπούσ'. 144. Fΐριν. νulg. μετάγγελος. 145. φωνήσασα , Fέπεα
vel Fέπη . 147. ώπα Είδησθε. 149. Fειπούσα - πότνια Fήρη .
155. σφωε Ειδών. ν . Obss. 156. ότι Foι ώκα Fέπεσσι .
143.-219. Nunc Iridi et Apollini Jovis mandata exponit Juno ; tum 150. illi ad
Jovem properant. Jupiter 157. Iridem ad perferenda Neptuno mandata mittit ; 167.
Iris paret jussis.
143. δώματος έξω, mandata dat Juno clam ceteris diis, seu omnino , ne diis bilem
moveat, seu ne saltem Marti, qui modo ad sanam mentem redierat. Quærere licet,
unde Apollo nunc in Olympo adfuerit, cum ille antea ex Pergamo fere prospiciens
memoratus sit Δ. 5ο8. Ε. 46ο . Η. 21. Respondendum est, eum ad consilium deorum
vocatum Il. o. pr. in Olympo mansisse. Etsi mox Il. K. 515. ille prospicit Ulyssem et
Diomedem Athene comite incedentem , et jam ante 0.311 . Teucri sagittam aberrare
facit. Verum hæc et similia sunt extra epicum narrandi ordinem . - 147. cum coram
Jove constiteritis. ut I. 373.-153. θυόεν νέφος fragrans, αμβρόσιον. est eadem nubes
Ξ . 350. - 155. ουδέ σφών έχoλώσατο, ira antea in Junonem concepta, nunc remissa και
ψει .] Συλλήψεται επί τιμωρία . 14ο . Εις όψιν έλθητε, 15ο . Τώ δ' αίξαντε
Πεφήσεται.] Φονευθήσεται. 141. Γε- πετέσθην .] “Υπερβολικώς είρηται, ή συλ
νεήν τε τόκον τε.] Τους γονείς και το ληπτικώς. ου γαρ 'Απόλλων πτερωτός.
γένος. Δισσολογεί δι' αμφοτέρων την 151. Πολυπίδακα.] Πολύύδρον. 152.
γένεσιν. ο δε νούς ου δυνατόν έστι Γαργάρω.] Γάργαρον, το ακρωτήριον της
θεώ, ρύσασθαι την εξ αυτού ανθρωπίνην "Ιδης. 153. Θυόεν νέφος.] Το ευώδες
γένεσιν. Το γάρ αργαλέον νύν αντί του και τεθυμιαμένον, από τε των αναδοθέντων
αδύνατον κείται, του θανάτου δύεσθαι . έκ τής γής άνθέων, και από του μύρου
146. Σφώ.] Υμάς. "Όττι τάχιστα.] της “Ήρας. 'Έστεφάνωτο.] Περιέκειτο.
Σφόδρα ταχέως. 147. Εις ώπα ίδησθε.] 155. Σφάϊν.] Αυτοίς. 159. 'Αγγεί
LIB . XV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ο. 157–18ο . 103
Ιριν δε προτέρην έπεα πτερόεντα προσηύδα

Βάσκ θι, Ιρι ταχεία , Ποσειδάωνι ανακτι
πάντα τάδ' άγγείλαι, μηδε ψευδάγγελος είναι.
160
παυσάμενόν μιν άνωχθι μάχης ήδε πτολέμοιο,
έρχεσθαι μετα φύλα θεών, ή εις άλα διαν.
El d μου ουκ επέεσσ' επιπείσεται , αλλ' άλογήσει,
φραζέσθω δη έπειτα κατα φρένα και κατα θυμον,
μη μ' ουδε,κρατερός περ εων, επιόντα ταλάσση
μείναι. επει ευ φημί βίη πολυ φέρτερος είναι, 165
και γενεή πρότερος , του δ' ουκ άθεται φίλον ήτορ
ίσον εμοί φάσθαι, τόν τε στυγέoυσι και άλλοι .
Ως έφατ' ουδ ' απίθησε ποδήνεμος ωκέα Ιρις
βη δε κατ' 'Ιδαίων ορέων είς "Ιλιον ιρήν.
ως δ' όταν εκ νεφέων πτηται νιφας, ήε χάλαζα 17ο
ψυχρή υπό ριπης αίθρογενέος Βορέας

ως κραιπνώς μεμαυία διέπτατο ωκέα Ιρις
άγχου δ ισταμένη προσέφη κλυτον Έννοσίγαιον
'Αγγελίην τινά τοι, Γαιήρχε κυανοχαίτα ,
ήλθον δεύρο φέρουσα παρα Διός αιγιόχοιο. 175
παυσάμενόν σε κέλευσε μάχης ηδε πτολέμοιο ,

έρχεσθαι μετά φύλα θεών, ή είς άλα διαν.
ει δε οι ουκ επέεσσ' επιπείσεαι, αλλ' άλογήσεις ,
ηπείλει και κείνος εναντίβιον πολεμίζων
ενθάδ' ελεύσεσθαι " σε δ' υπεξαλέασθαι ανώγει 180
157. Fϊριν - Fέπεα . 158. θι, Fίρι-- Ποσειδάωνι Γάνακτι.
162. ου Fεπέεσσ ' vel, ut Bentl. ουχί Fέπεσσ'. 165. επει Fεϊ . νulg. επει έο .
167. Fϊσον . I68 . ωκέα Fϊρις. 169. ές Fίλιον . 172. ωκέα Fϊρις .
176. νulg. σ' εκέλευσε . 177. νulg. έρχεσθ' ή .
178. δε Foι ου Fεπέεσσ ’ vel ουχί Fέπεσσ '. 179. Vulg . κακείνος .
pro contrario : placido eos excepit vultu.-163. Opastoba res nunc est, videat, caveto
ne. – καίπερ κρατερός έων, μή ουδε (μή ού , ουδ' ώς,) ταλάσση μείναι εμέ έπιόντα.- 165. έπει
εpro αυτού. 166. του δ' ουκ άθεται φίλον ήτορ, et tamen ille haud veretur , (ut E. 403.)
ille audet , se equiparare mihi , quem alii στυγέoυσι metuunt , ut H. 112. cf. ad Θ . 515.
169. Non in urbem contendere poterat Iris ad evocandum Neptunum , qui inter
erat pugnæ ; ergo sis "Iaoov h. l. ad loca circa, ante urbem .- 170 . Comparatio celeri
tatis in descensu Iridis cum nive vel grandine habet švégyelar. Vides autem deam vo
λαι.] Αντί του , ανάγγειλον. Είναι .] “Έο.] Αυτού . 167. Φάσθαι.] Είπεϊν.
' Αντί του , έστα . 'Απαρέμφατον αντί 170. Πτήται.] Ταχέως ενεχθή, πτη,
προστακτικού . 162. 'Αλογήσει.] Λόγον κατέρχεται. Νιφάς.] Ψεκάς, ή χιών.
oύ πoιήσεται, καταφρονήσει. 163. Φρα- 171. Υπαι διπής.] Υπό της σφοδράς
ζέσθω.] Λογιζέσθω, σκοπείτω. 164. φοράς. Αίθρηγενέος .] Αίθρηγενέτου. 18ο.
Ταλάσση.] Καρτερήση, υπομείνη. 165. Υπεξαλέασθαι.] Υπεκκλίναι. Φυγεϊν .
104 ΙΛΙΑΔΟΣ Ο . 181-197 . LIB . XV .
χείρας, έπει στο φησί βίη πολύ φερτερος είναι,

και γενεή πρότερος, σον δ' ουκ όθεται φίλον ήτορ
ίσον οι φάσθαι, τόν τε στυγέoυσι και άλλοι.
Την δε μέγ όχθήσας προσέφη κλυτος Έννοσίγαιος"
ώ πόποι, ή δ', αγαθός περ εών, υπέροπλον έειπεν, 185
εί μ' ομότιμον εόντα βίη άέκοντα καθέξει.
τρείς γάρ τ’ εκ Κρόνου ειμεν αδελφεοί, ούς τέκετο Ρέα,
Ζευς και εγώ, τρίτατος δ 'Αίδης ενέροισιν ανάσσων.
τριχθα δε πάντα δεδασται, έκαστος δ' έμμορε τιμής
ήτοι έγων έλαχον πολιην άλα ναιέμεν αιεί, 190
παλλομένων, Αϊδης δ' έλαχε ζόφον ήερόεντα
Ζευς δ' έλαχ ουρανον εύρυν εν αιθέρι και νεφέλησι.
γαϊα δ' έτι ξυνηπάντων, και μακρος "Όλυμπος
τωρα και ούτι Διός βέομαι φρεσίν άλλα έκηλος,
και κρατερός περ εων, μενέτω τριτάτη ενί μοίρη. 195
χερσί δε μή τι με πάγχυ, κακόν ώς, δειδισσεσθω.
θυγατέρεσσιν γάρ τε και υιάσι κέρδιoν είη
I83. Fϊσόν Foι . 185. έFειπε . 186. απέκοντα . 187. Vulg. τέκε “Ρείη .
188. 'AFίδης ενέρoισι Fανάσσων . 189. f. δέδαστο, έκαστος .
191. AFίδης. 194. αλλά Fέκηλος. 196. Bentl. kakòr Fós.
lantem; haud dubie alis. - 182, 3. V. sup. 166, 7. - 186 . καθέξει. sup. το5. erat κατα
παύειν pro coercere. αγαθός περ h. 1. fortis , ut A. 275. eoque potens. - 189. τιμής. Quod
et Ηesiodo modo τιμή, modo γέρας est Θ . Ι12. 882. inprimis 421. sqq. At inf. est
μοίρα 195. ut Ηesiod. 413. et αίσα 209.- 191 . παλλομένων sc. των πάλων, των κλήρων,
Jactis sortibus. at, qui sortiuntur, πάλλουσι. – 192, 3. Vides ουρανόν et "Όλυμπον discerni :
nam Jovi narratur cessisse cælum , seu nubes et aerem , uti Neptuno mare, et Plutoni
loca infera : terram autem et Olympum in communi ditione et usu habitum esse.
194. ου τι Διός βέομαι Φρεσίν. pro βήσομαι, a βέω. βέομαι π . 852. Χ. 431. Ω . 131. non
ego incedam , h. non agam , ex sententia Jovis. adeoque : non parebo. Antiquo lo
185. “Υπέροπλον.] “Υπερήφανον. 188. τον Όλυμπον κοινόν φησιν, έπει και ου
'Ενέροισι. ] Tούς υπό γην, τους νεκρούς. ρανός την γένεσιν εκ των τεσσάρων κέ
189. Τριχθά.] Τριμερώς , τριχή. 190. κτηται στοιχείων. 194. Τα ρα και
"Έλαχον.] "Έτυχον. Πολιήν.] Λευκήν, ούτι Διός βέομαι φρεσί.] Διό και ουδα
διά τον αφρόν. Η απλώς, λευκήν. μώς του Διός επιστροφήν ποιούμαι. ουκ
191. Παλλομένων. ] Κλήρω μεριζομένων. αν κατά την αυτού γνώμην βιώσομαι ,
Πάλος γάρ ο κλήρος. "Έλαχεν.] "Έτυχε. αλλά κατά την εμαυτού. Δημήτριος δε,
Ζόφον.] Σκότος. Λέγει δε τον κατω- αποβήσομαι, ή ζώ, φησιν. Ούτως έχει
τάτω τόπον. ' Ηερόεντα.] Τον ομιχλώδη και τον Ου γάρ μοι δηρόν βέη. ου προ
και σκοτεινόν . 193. Ξυνή.] Κοινή όλων βηση κατά το ζην πολύν χρόνον. 196.
των στοιχείων. Έν αυτή γαρ ευρίσκεται Δειδισσέσθω. ] Έκπλησσέτω, εκφοβείτω .
και τα λοιπά τρία στοιχεία . Το γάρ Χερσί δε μήτι με πάγχυ κακόν ως δει
ύδωρ αυτή συνεσφαίρωται. και πυρός ά- δισσέσθω. ] Ο νους Μή δε ως χερσί κα
ναδόσεις περί αυτήν γίγνονται. και ο κόν όντα εις δέος αγέτω . "H, ως κακόν
αήρ δε περί αυτήν έστι . Καλώς δε και όντα εις τον διά των χειρών αγέτω πόλε
LIB . XV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ο. 198-214.. 105
εκπάγλοις επέεσσιν ενισσέμεν, ούς τεκεν αυτός

οι εθεν οτρύνοντος ακούσονται και ανάγκη.
Τον δ' ήμείβετ' έπειτα ποδήνεμος ωκέα Ιρις: 200
ούτω γαρ δή του, Γαιήρχε κυανοχαϊτα,

τόνδε φέρω Δι μύθον απηνέα τε, κρατερόν τεκαι
ή τι μεταστρέψεις και στρεπται μεν τε φρένες εσθλών. ‫ار‬
οίσθ , ως πρεσβυτέροισιν 'Εριννύες αιεν έπονται.

Την δ ' αύτε προσέειπε Ποσειδάων ενοσίχθων" 205
Ιρι θεα, μάλα τούτο έπος κατα μοίραν έειπες.

εσθλόν και το τέτυκται, ότ' άγγελος αίσιμα είδη.
αλλά τόδ' αινόν άχος κραδίην και θυμον κάνει ,
οππόταν ισόμορον και ομη πεπρωμένον αίση
νεικείειν έθέλησι χολωτοίσιν επέεσσιν. 2 IO
αλλ ' ήτοι νυν μεν κε νεμεσσηθείς υποείξω

άλλο δε τοι ερέω, και απειλήσω τόγε θυμώ
αίκες άνευ εμέθεν και Αθηναίης αγελείης,
"Ηρης, Ερμείω τε, και Ηφαίστοιο άνακτος,
198. Fεπέεσσι . 199. οί Fεθεν . 200. ωκέα Fϊρις. 204. Foίσθ '.
205. προσέξειπε . 206. Fΐρι - τούτο έπος - έψειπες.
207. αΐσιμα Fειδή . 209. οπότε Fισόμορον.
210. χολωτοϊσι Fεπέεσσι . 214. Ηφαίστοιo Fάνακτος.
quendi more, via et incedere in via, de vitæ more: vivere. agere. - 198, 9. Béation
είη, αυτόν επιπλήττειν τοϊς τέκνοις εαυτού. οτρύνοντος simpl . κελεύοντος qui jussis ejus pare
bunt vel inviti.
203. μεταστρέψεις sc. τας φρένας - έσθλών h. 1. prudentum mentes possunt fecti : Ι.
493. — 204. Erinnyes sunt ultrices pietatis in suos violatæ ; ut in parentes ; in ma
jores natu ; nunc et in fratrem natu majorem : iis adsunt, adstant, honorem ipsis
debitum fuentes , et injurias ulciscentes : ita sunt 'Εριννύες μητρός , Φ. 482. cf. ad Ψ.
595. egregium commentum ex symbolico sermone ductum ! Diverso modo dicebatur
"Ατη έπεσθαι ei , qui puniendus erat, sup . Ι. 5ο8. Translatum autem h. 1. ad deos ut
puniantur per Erinnyas ob violatum fas; uti perjurii penas luunt sup. 37.-207 .
εσθλόν και το τέτυκται , ότ' άγγελος αίσιμα είδη. pro αισιμος ή. αγαθόν εστι και, το συνετόν
είναι τον αγγέλλοντα.ut et Eustath. πολλά γαρ και αυτός κατορθοΐ. - 209. ομη πεπρωμένον
aion, peripsos natales, tanquam fratrem , idem jus habentem , destinatum ad eandem
sortem , dixit, pro impertitum portione pari. ergo antiquissimo more æquæ fuere
partes successionis inter filios. - 21ο . νεικείειν, objurgare cum minis. - 212. απειλήσω
τογε θυμώ. adjectum θυμώ, usu antiquo, apud animum meum ;-213. άνευ εμέθεν. non ,
" H, ως χερσίν υπερέχων. 198. Αί από των 'Εριννύων εκδικίαι. 207 .

'Ενισσέμεν.] Κακολογείν, επιπλήσσειν. Αίσιμα.] Καθήκοντα, συμφέροντα. 209 .
202. Aπηνέα.] Σκληρόν, χαλεπόν. Ισόμορον.] Της ίσης μερίδος μεθέξοντα,
203. Μεταστρέψεις.] Μεταθήσεις, με- ισόμοιρον. Ομή. ] “Ομοία και τη αυτή.
ταβαλείς. Στρεπται.] Ευμετάστρεπτοι, 21ο. Νεικείειν.] ' Ονειδίζειν, επιπλήσ
εύπιστοι εις το αγαθόν. 204. Πρεσβυ- σεν , Χολωτοίσιν . ] Οργίλοις. 21 .
τέροισι.] Tούς προγενεστέροις. 'Εριννύες.] Νεμεσσηθείς.] Αίδεσθείς. ό έστι, μεμ

VOL . II . P
106 ΙΛΙΑΔΟΣ Ο. 215-232 . LIB . XV .
Ίλίου αιπεινης πεφιδήσεται, ουδ ' εθελήσει 215

εκπέρσαι, δούναι δε μέγα κράτος 'Αργείοισιν,
έστω τούθ', ότι νωϊν ανήκεστος χόλος έσται.
Ως ειπών, λίπε λαών Αχαιϊκών Έννοσίγαιος,
δύνε δε πόντον ιών: πόθεσαν δ' ήρωες 'Αχαιοί.
και τότ ' Απόλλωνα προσέφη νεφεληγερέτα Ζεύς: 220
" Έρχεο νυν, φίλε Φοίβε, μεθ' “Έκτορα χαλκοκορυστήν

ήδη μεν γάρ τοι γαιήοχος Έννοσίγαιος
ούχεται εις άλα διαν, άλευάμενος χόλον αιπων
ημέτερον" μάλα γάρ τε μάχης επίθοντο και άλλοι,
οίπερ ενέρτεροί είσι θεοί, Κρόνον αμφις εόντες. 225
αλλά τόδ' ήμεν εμοί πολύ κέρδιον, ήδε οι αυτώ
έπλετο, όττι πάροιθε νεμεσσηθείς υπόειξε
χείρας εμάς: επεί ου κεν ανιδρωτί γ' ετελέσθη.
άλλα σύ γ εν χείρεσσι λάβ αιγίδα θυσσανόεσσαν,
τη, μάλ' έπισσείων, φοβέειν ήρωας Αχαιούς. 230
σοι δ' αυτώ μελέτω, Εκατηβόλε, φαίδιμος "Εκτωρ

τόφρα γαρ ούν οι έγειρε μένος μέγα, όφρ' άν Αχαιοί
215. Fιλίου. 217. Fίστω . 218. Γειπών .
224. νulg. μάλα γάρ κε. 226. ήδέ Foι. 230. Vulg. την μάλ' έπισσείων .
231. Fεκατηβόλε . 232. Foι.
sine ; sed seorsum a nobis ; contra voluntatem nostram . — 219. de discessu Neptuni:
πόθεσαν δ' ήρωες 'Αχαιοί sc. μιν. Sic sup. B. 703.
220—262. Nunc Apollini mandata dat Jupiter, ut ad Hectorem recreandum se
conferat et Achivis pavorem injiciat; Hectoris vires restituuntur.
220. Evocatus a Junone Apollo 143. una cum Iride ad Idam se contulerat 150. cui
datis mandatis, ad Apollinem nunc se convertit Jupiter. — 224 . Senserunt, experti
sunt, pugnam mecum initam etiam Titanes, qui cum Crono in Tartaro habentur, ut
supra o . 479, 480. vidimus et E. 274. quippe a Jove in eum dejecti. - 226. et mihi
et ipsi hoc magis expedit. - 228. ετελέσθη. Sc. το πράγμα . nisi e 224. μάχην malis.
229. Ægis h. 1. in A pollinis manu , sed accepta a Jove.cf. inf. 308.sq. ubi Jovi ea a
Vulcano elaborata esse narratur. 318. Alia de Ægide Jovis v. sup. E. 736. sq. et B.
447. Ea θυσσανόεσσα, fmbriis aureis dependentibus ex Ora . ν. ibid . ad terrorem injia
ciendum , inprimis splendore, tum et fimbriarum motu , dum ori adversi hostis inten
tatur. - μάλα επισείων, εκφόβει. - 232-235. Achivis ab Hectore ad mare fugatis aliam
rationem recreandi eos adhibebit Jupiter : nimirum Patroclo in pugnam prodeunte,
πτον ήγησάμενος. “Υποείξω.] “Υπείξω, άλλοι.] Πάνυ γάρ απόπειραν της ημετέ
υποχωρήσω. 215. Πεφιδήσεται.] Φεί- ρας δυνάμεως έλαβον και οι περί Κρόνον
σεται, φεισθείη. 217. Nώϊν.] Ημϊν. Τιτάνες εν τω Ταρτάρω όντες. 225
'Ανήκεστος.] Ανίατος. 219. Πόθεσαν.] Ενέρτεροι.] Οι κατώτεροι. 226. Αλλά
'Εν πόθω εγίγνοντο. 221. Χαλκοκορυ- τόδ' ήμέν έμοί.] Παρά τούτο μεν και
στήν. ] Χαλκό καθωπλισμένον. τουτέστι, έμοί. 228.'Ανιδρωτί.] Χωρίς κακοπα
πολεμικόν. 223. Αιπύν.] Χαλεπόν, νύν. θείας. 23ο. Επισσείων.] Επάνω κι
224. Mάλα γάρ κε μάχης επύθοντο και νών.] 232. "Έγειρε. Παρόρμα. "Οφρ'
LIB . XV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ο. 233252. 107
φεύγοντες νηάς τε και Ελλήσποντον ίκωνται.

κείθεν δ ' αυτος εγώ φράσομαι έργον τε έπος τε ,
ώς κε και αύτις Αχαιοί αναπνεύσωσι πόνοιο . 235
“ Ως έφατ' ουδ' άρα πατρός άνηκούστησεν Απόλλων

βη δε κατ' 'Ιδαίων ορέων, Κρηκι έoικώς
ωκεί, φασσοφόνω, όστ' ώκιστος πετεηνών
ευρ' υιον Πριάμοιο δαίφρονος, Έκτορα διον ,
ήμενον, ουδ' έτι κείτο νέον δ' εσαγείρετο θυμόν, 240
αμφί ε γιγνώσκων ετάρους: άταρ ασθμα και ιδρώς
παύετ', επεί μιν έγειρε Διός νόος αιγιόχοιο.
άγχου δ' ιστάμενος προσέφη εκάεργος Απόλλων:
"Εκτορ, υιε Πριάμοιο, τίη δε σο νόσφιν απ ’ άλλων
ησ' ολιγηπελέων και η πού τί σε κηδος κάνει και 245
Τον δ' ολιγοδρανέων προσέφη κορυδαίολος "Εκτωρ
τις δε συ εσσι, φέριστε θεών, ός μ ' εύρεαι άντης και
ουκ άίεις , και με νηυσιν επί πρύμνησιν Αχαιών,
ούς ετάρους όλέκοντα , βοην άγαθος βάλεν Αίας
χερμαδίω προς στηθος, έπαυσε δε θούριδος άλκηςκαι 250
και δη έγων εφάμην νέκυας και δωμ' Αϊδαο
ήματι τώδ' όψεσθαι, έπει φίλον άϊον ήτορ.
234. Γέργον τε Fέπος τε. 237. Κρηκε FeFoικώς. 240. Vulg . εσαγείρατο.
24Ι . αμφί Fε . 243. Fεκάτεργος. 252. άξιον.
mox ipso Achille. Τόφρα γάρ ούν οι έγειρε μένος μέγα, όφρ' άν - Recreatur: Hector, et
restituuntur ipsi vires, dum ille se ex animi deliquio recipit ; hactenus illud topgan
o@gu locum non habet : at habet locum in iis, quæ sequuntur : tum enim viribus re
fectis, virtus ejus excitabituret incendetur, nt fortiter pugnet, donec Achivorum fuga
ad naves facta sit. Ηaec duo in verbis sunt in unum comprehensa.-- 237, 8. "ίρηκι έoικώς
ωκεί. pro pedestri Iέρακι όμοιος ωκύτητι. Usus erat comparatione Il. N. 62. sqq. φασ
Gopóvos accipiter est hoc ipso nomine ab Aristotele designatus, quod palumbes venatur:
Ηist. Αn. IX. 36.-241 . άσθμα και ιδρώς sudor gelidus corporis e defectione anime.
-243 . επεί μιν έγειρε Διός νόος e deliquio , quod nos dicimus, se receperat Hector , quod
passus erat sup. E. 438, 439. saxo ab Ajace percussus ; hoc Jovi tribuitur antiquo
more ; etsi ab Apolline curata re, jussu tamen Jovis.
244—270. Recreatur nunc Hector ab Apolline, ut iterum in pugnam procedere
possit.
245. inávsi (izi) oé, sollenni usu, vides poeticum ingenium , ea , quæ simpliciter
narrari poterant, mutare in drama et dialogum . — 248. o'r aicis, scis, proprie, audito
accepisti , nosti . ut et ακούειν solet dici.–25 2. επει φίλον άίον ήτορ, cum αnimam age
άν.] “Έως άν. 236. 'Ανηκούστησε.] νοία. 245. 'Ολιγηπελέων.] 'Ολιγοθυ
Παρήκουσεν. 237. "Ιρακι.] Γέρακι. μών. Κηδος.] Κακόν, λύπη. 246. ο.
238. Φασσοφόνω.] Τα φάσσας φονεύ- λιγοδρανέων.] 'Ολίγον ισχύων, εξησθενη
OVTI . 24ο. Νεόν. ] Νεωστί. Έσαγεί- κώς. 247. Φέριστε. ] Βέλτιστε, αν
ρατο. ] Νύν, αθροίζετο. 241. 'Αμφί ε δρειότατε. " Ος με.] “Όστις με. 248 .
γιγνώσκων ετάρους.] Τους περί αυτόν Ούκ άίεις.] Ουκ ακούεις. 252. Επει
γιγνώσκων , ό έστιν, επιστάμενος τη δια- φίλον άϊον ήτορ .] 'Απέπνευσα την ψυ
Ρ 2
108 ΙΛΙΑΔΟΣ Ο. 253-27ο . LIB . XV .
Τον δ' αύτε προσέειπεν άναξ εκάεργος Απόλλων

θάρσει νυν, τοιόν του αοσσητηρα Κρονίων
εξ "Ίδης προέηκε παρεστάμεναι και αμύνειν, 255
Φοιβον Απόλλωνα χρυσάορον ός σε πάρος περ
ρύομ', όμως αυτόν τε και απεινον πτολίεθρον.
αλλ ' άγε, νυν ιππεύσιν επότρυνον πολέεσσι,
νηυσίν επί γλαφυρήσιν ελαυνέμεν ωκέας ίππους:
26ο
αυταρ εγώ προπάροιθε κιών, ίπποισι κέλευθον
πάσαν λειανέω, τρέψω δ' ήρωας Αχαιούς .
Ως είπών, έμπνευσε μένος μέγα ποιμένι λαών.
ως δ ' ότε τις στατός ίππος , ακοστήσας επί φάτνη,
δεσμόν απορρήξας θείη πεδίοιο κροαίνων,
ειωθως λoύεσθαι εύρρειος ποταμοίο , 265
κυδιόων , ύψού δε κάρη έχει, αμφί δε χαίται

ώμους αίσσονται και δε αγλαΐφι πεποιθώς, 2
ρίμφα ε γούνα φέρει μετά το ήθεα και νομών ίππων

ως "Έκτωρ λαιμηρά πόδας και γούνατ’ ενώμα , .
οτρύνων ιππηας , έπει θεού έκλυεν αυδην. 270

253. προσέξειπε Γάναξ Fεκάτεργος. 262. Γειπών . 264. νulg. θείει .
265. Γειωθές. 268. δίμφα Fέ - μετά Fήθεια .
bam ; in eo essem, ut animam eflarem. - 254. τοϊόν του. επει εμε μέγαν άρσσητήρα . nam
me, deum magnum et potentem , præsentem , misit tibi Jupiter. Monuit Érnesti.
Sic jam Δ . 39ο. τοίη οι επίρρoθος ήεν 'Αθήνη. item E. 8ο8, 828. Apollon . Arg. Ι. 471 .
Τοϊόν μ ' 'Aρήνηθεν αοσσητηρα κομίζεις. - 256. χρυσάορον Αpollinem, quo habitu fuit Amy
clis, Pausan . III. 19. pr. hastam auream tenentem ; ex antiquo usu et sermone.
Vidimus jam E, 509.- 257. ős os rúgos Tię púouces, tueri soleo, semper tuitus sum. ut
Latinorum dudum cum praesenti. - 258. ιππεύσι - πολέεσσι. pro τώ πλήθει ιππέων. Ε
260, 1. quod viam planam reddet Apollo, ad discrimen spectat, quod antea Trojani
metuerant, ne propter angustiam viæ et aditus ad vallum impedimento essent cur
rus : sup. M. 65. 81. 108. sq. At nunc altero hocaggressu cum ipsis curribus inve
hentur in castra Trojani : inf. 355. sq.—263 . Præclara comparatio Hectoris recreati
cum equo proripiente se et in pascua solita prosiliente. De vss. vide sup . ad E. 506
-511 . ubi jam lecti sunt. Comparatio h. 1. in celeritate et alacritate querenda.
χήν. *Η , επεί ησθόμην αλγήσας τού λανος, έκλεψεν αυτού και τα επί των
ψύχους. "Αϊον γάρ νύν το ήσθόμην. 254. ώμων τόξα. Μειδιάσας δε ο θεός, έδωκεν
'Αοσσητήρα .] Βοηθόν. 256. Χρυσάο- αυτή την μαντικήν ράβδον. αφ' ου και
ρον.] "Ήτοι χρυσοφάσγανον . "Η χρυσούν χρυσόρραπις ο Ερμής προσηγορεύθη. "Ε
τον αορτήρα της φαρέτρας και της κιθάρας λαβέ τε παρ' αυτού την λύραν. "Οθεν
έχoντα. Ουκ έτι δε ξίφους. αγνός γάρ και και χρυσάφρ ωνομάσθη, από του της κι
θεός. Φοϊβον Απόλλωνα χρυσάορον.] Ερ- θάρας αορτήρος. 261. Λειανέω.] Λείαν
μης και Διός και Μαίας της "Ατλαντος και ομαλήν ποιήσω. Τρέψω.] Εις φυ
εύρε λύραν. Και τους Απόλλωνος βόας γήν αγάγω. 263. Στατός.] 'Ανα
κλέψας, ευρέθη υπό του θεού διά της πεπαυμένος, ιστάμενος. 264. Κροαί
μαντικής . 'Απειλουμένου δε του Απόλ- νων.] Κρούων . 269. Ενώμα .] "Έστρε
LIB . XV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ο . 271-287 . 109
οι δ', ώστ' ή έλαφον κεραόν ή άγριον αίγα

έσσεύοντο κύνες τε και ανέρες αγροιώται:
τον μεν τ' ηλίβατος πέτρα και δάσκιος ύλη
ειρύσατ', ουδ ' άρα τε σφι κιχήμεναι αΐσιμον ήεν:
των δε θ' υπο ιαχής εφάνη λίς ηυγένειος 275
εις οδον, αίψα δε πάντας απέτρεπε και μεμαώτας:
ως Δαναοί είως μεν ομιλαδoν αιεν έποντο,
νύσσοντες ξίφεσί τε και έγχεσιν αμφιγύοισιν
αυταρ έπει δον "Εκτορο έπoιχόμενον στίχας ανδρών,
τάρβησαν, πάσι δε παρα ποσί κάππεσε θυμός. 280
Τοϊσι δ' έπειτ' αγόρευε Θόας , 'Ανδραίμονος υιός,
Αιτωλών όχ’ άριστος , επιστάμενος μεν άκοντι,
εσθλός δ' εν σταδίη αγορα δεεπαύροι Αχαιων
νίκων, όππότε κούροι ερίσσειαν περί μύθων
ός σφιν ευφρονέων αγορήσατο και μετέειπεν: 285
Ω πόποι, ή μέγα θαύμα τόδ' οφθαλμοίσιν ορωμαι"
οιονδ ' αύτ ' εξαυτις ανέστη, Κηρας αλύξας,
274. Fειρύσατο , sed v. Obss . 275. υπό FIFαχής. νulg . υπαί.
279. Fίδον . 28ο. νulg. παραί. 283. δε Με. 285. μετέδειπε.
271–280. Conspectu Hectoris Achivi perterriti sunt : ut conspectu leonis vena
tores feram insectantes . οι δ' , ώστ' - refer ad 277. ώς Δαναοί. et explenda est compa
ratio, que binis membris constat, hunc in modum: οι δε Δαναοί είως μεν - έποντο
αυτάρ τάρβησαν, έπει ίδoν "Εκτορα, ούτως, ως κύνες και ανέρες , ότε ή έλαφον ή αίγα έσσεύοντο,
ταρβούσιν, ότε λίς εφάνη. Εst autem similitudo loci cum illo Λ. 474-482 .
272. έσσεύοντο. σεύονται επί, διώκουσι. et ειρύσατο. pro ερύεται. et mox απέτρεπε pro
αποτρέπει. Latini in his notionem του solet adjungunt. - 274. ουδ' άρα τε αίσιμον ήεν.
ουδέ τε άρα necdum sane αίσιμον ήν σφιν, ουκ έμελλον κιχείν αυτόν. Ρlus tamen est in
altero : non fatale erat , ut ipsi illum assequerentur. - 28ο. παρά ποσί κάππεσε θυμός.
antiquo loquendi more, παρά ποσί quod postea simpliciter έπεσε, κατέπεσεν, εξέπεσε,
θυμός. θάρσος .
281—299. Thoas auctor est Achivis, ut se in castra recipiant; promachis interea
hostis impetum a tergo illorum et ante castra sustinentibus. De Thoante v. B. 638.
—283, 4. Magnifica laus Thoantis non modo a virtute, et quidem , sive eminus sive
Cominus ακοντι vel έγχει, esset pugnandum , (quam laudem Hector sibi arrogat H.
238-24ο.) verum etiam a facundia . οππότε κουροι ερίσσειεν περί μύθων. non tam certa
mine eloquentiæ , quam, cujus sententia reliquos ad assensum pertrahat, in concione
φεν, εκίνει . 272. 'Έσσεύοντο.] 'Εδίω- σιμον .] Ειμαρμένον. 275. Ηϋγένειος. ]

ΚΟ» .
273. 'Ηλίβατος.] Υψηλή, α- Δασύ γένειον έχων. 277. “Ομιλαδόν.]
πρόσβατος. ης άν τις διαμαρτοι της επι- 'Aθρόως. 28ο. Παραι ποσί κάππεσε
βάσεως, διά το πολύύψος. 'Αλιτεϊν γάρ θυμός. ] Τας ψυχάς εταπείνωσαν, ά
το διαμαρτείν. " H, ής ο ήλιος μόνος επι- παντες λειποψυχήσαντες την σωτηρίαν
βαίνει. Δάσκιος ύλη.] Πολύσκιος. λίαν παρά τοις ποσίν είχον . 283. 'Aγορη.]
πυκνή. 274. Ειρύσατο.] Νύν, ερρύσατο, Νύν, λόγω . 284. Νίκων.] Ένίκων.
έσωσε. Κιχώμεναι.] Καταλαβεϊν. Α7- 287. 'Αλύξας.] 'Εκφυγών. 291. “ο
110 ΙΛΙΑΔΟΣ Ο. 288-308 . LIB . XV .
"Εκτωρ" ή θην μιν μάλα έλπετο θυμός εκάστου

χερσίν υπ ' Αίαντος θανέειν Τελαμωνιάδας
αλλά τις αύτε θεών ερρύσατο και εσάωσεν 290
"Εκτορ', και δη πολλών Δαναών υπό γούνατ' έλυσεν
ως και νυν έσσεσθαι οίομαι:ου γαρ άτερ γε
Ζηνός έριγδούπου πρόμος ίσταται, ώδε μενoινών.
αλλ' άγεθ', ώς αν εγώ είπω, πειθώμεθα πάντες
πληθυν μεν προτί νήας ανώξομεν απονέεσθαι: 295
αυτοι δ' , όσσοι άριστοι ένα στρατώ ευχόμεθ' είναι,
στείομεν, εί κε πρωτον ερύξομεν αντιάσαντες ,
δούρατ’ ανασχόμενοι τον δ' οίω και μεμαώτα
θυμώ δείσεσθαι Δαναών καταδυναι όμιλον.
“ Ως έφαθ': οι δ' άρα του μάλα μεν κλύον ήδ' επίθοντο. 300
οι μεν άρ' αμφ' Αίαντε και'Iδομενηα άνακτα,
Τεύκρον, Μηριόνην τε, Μέγην τ' ατάλαντον "Αρη,
υσμίνην ήρτυνον, άριστηας καλέσαντες ,
"Εκτορι και Τρώεσσιν εναντίον αυταρ οπίσσω
η πληθυς επί νήας Αχαιών απονέοντο. 305
Τρώες δε προύτυψαν άολλέες" ήρχεδ' άρ' Έκτωρ
μακρα βιβάς" πρόσθεν δε κί' αυτου Φοίβος Απόλλων,
ειμένος ώμοιϊν νεφέλην, έχε δ' αιγίδα θούριν,
288. μάλα Γέλπετο. et f. θυμός Αχαιούς pro θυμός Fεκάστου . 294. εγώ
Fείπω . νulg . έγών. 301. νulg. Αίαντα . Ιδομενα Γάνακτα . 3ο8 . Fειμένος .
populi .—288. (TETO putabat unusquisque eum occisum , saltem letali vulnere per
cussum esse ab Ajace . - 293. wds usvoivãy . nunc tanto robore et virtute instructus.
295. Thoas prudenter monet , ut Achivi ordinibus servatis recedant, ne, ingruentibus
Trojanis turpi fuga dissipentur . - 297 . στείομεν, ε? κε. στώμεν, ώς , ίνα , ερύξωμεν.
300-327. Thoanti obtemperant Achivi ; aliquamdiu fortiter pugnant; tandem
terrore ab Apolline incusso fugiunt effuse.
302. Meriones Idomenei sodalis. Meges Phylei f. ( B. 627.) ducebat copias ex Du
lichio et Echinadibus. - 305 . órioow étovéovto. a tergo promachorum , versus naves se
recipiebant turme. - 306. Τρώες δε προύτυψαν, progressi, cum illos recedere viderent ,
institerunt, προενέπεσον. Μagnifcum, quod sequitur, phantasma! Precedit agmen
Apollo, Jovis ægidem quatiens : ut sup. E. 592. præcedebant Mars et Enyo, et r.
94. Athene Achillem . Inventum hoc debetur fabulis heroicis. Herculi in laboribus
obeundis adstabat Minerva, etiam in pugna cum Cycno, cui adstabat curru Mars.
308. ειμένος ώμοιϊν νεφέλην. quorsum nube amictum humeros , h. e. caligine involutum,
incedentem facit poeta Apollinem ? Utique non eo consilio ut lateat deus nec agno
scatur ; verum ad terrorem injiciendum spectat hoc, uti mox terret ægide vibrata :
δή πολλών. ] 'Αντί του , ός δή πολλών. κωλύσομεν. 303. "Ήρτυον.] Κατεσκεύ

293. Mενοινών . ] Προθυμούμενος. 295. αζον . 305. Η πληθύς επί νήας Αχαιών
'Ανώξομεν.] Κελεύσωμεν. 297. Στείο- απονέοντο.] 'Εν σχήματι πέφρασται,
μεν.] Στώμεν . 'Έρύξομεν.] Επίσχωμεν, αντί του, οι πολλοί. 3ο8. Ειμένος. ]
LIB , XV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ο. 309-323 . 111
δεινήν, αμφιδάσειαν, αριπρεπέ', ήν άρα χαλκευς

"Ήφαιστος Δι δωκε φορώμεναι ές φόβον ανδρων 310
την άρ' όγ εν χείρεσσιν έχων, ηγήσατο λαών.
'Αργείοι δ' υπέμειναν άολλέες . Δρτο δ' αύτη
οξει αμφοτέρωθεν . από νευρηφι δ' οίστοι
θρώσκον. πολλά δε δουρα θρασειάων από χειρών,
άλλα μεν έν χροί πήγνυτ' ' Αρηϊθόων αιζηών 315
πολλά δε και μεσσηγυ, πάρος χρόα καλόν έπαυρεϊν,
εν เท ίσταντο, λιλαιόμενα χρoος άσαι.
όφρα μεν αιγίδα χερσίν έχ άτρέμα Φοίβος Απόλλων,
τοφρα μάλ' αμφοτέρων βέλε ήπτετο, πίπτε δε λαός:
αυταρ, έπει κατενώπα ιδων Δαναών ταχυπώλων 320
σεισ', επί δ' αυτός άύσε μάλα μέγα, τοϊσι δε θυμών
εν στήθεσσιν έθελξε, λάθοντο δε θούριδος αλκής.
οι δ', ώστ ' ηε βοών αγέλην, ή που μέγ οιων
320. κατενώπα Ειδών .
Sic Α. 47. νυκτί έoικώς. - 309. Egidem αμφιδάσειαν propter Gmbrias θυσάνους . sup. 229.
non enim est h. l. ægis illa , Amalthea pellis qua manus involverat Jupiter in pugna
cum gigantibus , sed clipeus a Vulcano fabricatus, adeoque ex ære seu auro , v. 310.
-wxs fabricaverat, in usum Jovis.- 312. ' Agyeio nunc sunt promachi, qui denso
agmine stant et Trojanam aciem sustinent ingruentem .-313, 4. οιστοι δε απέθρωσκον
ευράφι, από της νευρής. - 316, 317. Jam sup. Δ . 572, 573. - 320, 1, 2. Concutiendo
clipeo inprimis terrorem injectum esse in aperto est ; scilicet splendore metalli præ
stringente oculos . κατενώπα Δαναών , ubi concussit egidem ante ora Achivorum κατ'
ενώπα , ab ενώψ κατέναντα . et quidem ιδών, intuens. cum intutu in eos conjecto ;
puta truculento : Minus bene jungitur ιδών κατενώπα. declarat autem simul adspectu
et intutu oculorum deum augere terrorem , tandem etiam νοciferatione . έπεί σείσε scil .
την αιγίδα , -τοϊσι δέ est apodosis ; pro έθελξεν αυτοίς τον θυμόν, αυτούς . injecit pavorem.
θέλγειν dicuntur ea , que viribus subductis enervant; ut jam M. 255. - 323. οι δε
Ημφιεσμένος , περικείμενος . 309. 'Αμ- σασα, έδωκε καταπιείν . το δε παιδίον
φιδάσειαν.] Πανταχόθεν δασείαν . Και, εις Κρήτην διακομίσασα έδωκε Θέμιδι
οι μεν, αμφίμαλλον οι δε, κύκλω δα- και 'Αμαλθεία , ή ην αίξ. Ταύτην οι
σείαν, διά τους θυσάνους . Υφ' εν δε το Τιτάνες οπόταν θεάσαιντο, εφοβούντο.
όνομα. 313. Οξεία.] Νύν, δριμεία , Αύτη δε τους εαυτής μαζούς επέχουσα,
χαλεπή . 316. 'Έπαυρεϊν .] Επιτυχείν. έτρεφε το παιδίον . Αυξηθείς δε ο Ζεύς,
317. Λιλαιόμενα .] Εφιέμενα , επιθυ- μετέστησε της βασιλείας τον πατέρα .
μούντα εν τη διά μέσου γή επήγνυντο . Πολεμούντων δε αυτά των Τιτάνων , Θέ
του χρωτός επιθυμούντα των εφ' ους μις συνεβούλευσε τα της 'Αμαλθείας
εβάλλετο . "Έστι λώ λαίω, ως κερώ κε- δέρματι σκεπαστηρίω χρήσασθαι. είναι
ραίων Ζωρότερον κέραιε. Χροός άσαι.] γάρ αυτό αεί φόβητρον . Πεισθείς δε και
Του σώματος κορεσθήναι . 318. "Οφρα Ζευς εποίησε, και τους Τιτάνας ενίκησεν .
μεν αιγίδα.] Και τα εξής. Κρόνος ' Εντεύθεν αυτόν φασιν αιγίοχον προσα
χρησμόν λαβών, ότι ο ίδιος αυτόν της γορευθήναι. 320. Κατενώπα .] Κατά
βασιλείας μεταστήσει υιός, τα γεννώ- πρόσοψιν . 322. "Εθελξεν .] Έγοήτευ
μενα κατέπινε . Ρέα δε τεκούσα Δία , σεν, ήπάτησεν . 323. Οιών. ] Προβά
Κρόνο μεν, λίθον αντ' αυτού σπαργανώ- των . 3 24. Θήρε. ] Λέοντες , κατ' εξο
112 ΙΛΙΑΔΟΣ Ο . 324-342 . LIB . XV .
θηρε δύω κλονέωσι, μελαίνης νυκτός αμολγώ,

ελθόντ' εξαπίνης , σημάντορος ου παρεόντος 325
ως εφόβηθεν 'Αχαιοί ανάλκιδες εν γαρ 'Απόλλων
ηκε φόβον, Τρωσι δε και "Εκτορι κύδος όπαζεν.
ένθα δ ανηρ έλεν άνδρα, κεδασθείσης υσμίνης
"Εκτωρ μεν Στιχίον τε και' Αρκεσίλαον έπεφνε,
τον μεν, Βοιωτων ηγήτορα χαλκοχιτώνων " 330
τον δε, Μενεσθηος μεγαθύμου πιστών εταίρων.
Αινείας δε Μέδοντα και "Ιασον εξενάριξεν:
ήτοι ο μεν νόθος υιός Οίληος θείοιο
έσκε Μέδων, Αίαντος αδελφεός αυταρ ένα εν
έν Φυλάκη, γαίης άπο πατρίδος, άνδρα κατακτας 335
γνωτών μητρυιης Εριώτιδος , ήν έχ Οϊλεύς:
Ιασος αύτ ' αρχός μεν Αθηναίων ετέτυκτο,
υιός δε Σφήλοιο καλέσκετο Βουκολίδαο.
Μηκιστη δ' έλε Πουλυδάμας, Έχίον δε Πολίτης
πρώτη εν υσμίνη, Κλονίoν δ' έλε διος 'Αγήνωρ" 340
Δηίοχον δε Πάρις βάλε νείατον ώμον όπισθε,
φεύγοντ', εν προμάχοισι, δια προ δε χαλκός έλασσεν.
324. νulg. κλονέoυσι.
'Αχαιοί 326. Plena comparatio ita se haberet : οι Αχαιοί εφοβήθησαν , dispersi fugie
bant, ως βοών αγέλη ή πώύ οιων φοβείται , ότε θήρε δύω κλονέoυσιν αυτό. - 324. θήρε δύω.
leones : tanquam nobilius genus ferarum . νυκτος αμολγώ. pro nocte omnino, et ση
μάντως ( Δ. 431. ) pro pastore .
328–342. Fit cædes promiscua, pugna per plura loca sparsa .--- 329. Stichius, in
ter duces Atheniensium cum Menestheo : sup. N. 195, 6. 690, 1 . De Menestheo B.
552. Arcesilaus ex Bæotorum ducibus B. 495. - 332. Medon et Iasus. De Medonte
dictum jam ad N. 694. ubi hi iidem versus legebantur. E Locride in finitimam
Thessaliam , et quidem Phylacen, fugerat. Iasus Atheniensium ductor, Spheli f .
Bucoli n. hoc uno loco memoratur. — 339. Mecisteus obscurus, et diversus a Mecisteo
Argivo ex Talaionidis (B. 566.) Erat filius Echii 0. 333. N. 422. Echius hic alius
quam Mecistei pater modo memoratus. - 340. πρώτη εν υσμίνη. in promachis ante
aciem . Clonius est inter duces Bæotorum B. 495. Agenor ex Antenoris filiis :
1. 59. - 341. Deiochus hoc uno loco memoratus.
χήν. 325. Σημάντορος.] "Αρχοντος. ρυτόνως δε αναγνωστέον, ως Ιθάκη, προς

Νύν δε, φύλακος, νομέως. 326. “Ως αντιδιαστολής του δεσμωτηρίου. Κα
εφόβηθεν 'Αχαιοί.] Ούτω και οι Έλληνες τακτάς. ] Ανελών . 336. Γνωτόν.] Νύν ,
εις φυγήν ετράπησαν υπό του φόβου ως αδελφόν. 339. Μηκιστή.] Αντί του ,
ασθενείς. 327. "Οπαζε.] Περιεπoίει, Μηκιστέα . 340. Πρώτη εν υσμίνη. ]
έδίδου. 328. Κεδασθείσης. ] Διαλυθεί- 'Εν τη πρώτη τάξει, εν τοις προταγωνι
σης , σκορπισθείσης, αλλαχού άλλου τρα- σταϊς. 341. Δηίοχον δε Πάρις.] Εϊ
πέντος. 333. Νόθος.] “Ο μη εκ νομίμης ρηται και έμπροσθεν , ότι “Εκάβη, τε
γυναικός. 334. "Εσκεν.] Ην, εγεγόνει. κούσα Αλέξανδρον, διά τόν όνειρον εξέ
335. Φυλάκη.] Πόλις Θεσσαλίας. Βα- θηκεν εις "Ιδην. Ο δε ποιμήν εύρων αυ
LIB . XV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ο. 343-36ι . 113
"Οφρ οι τους ενάριζον απ ’ έντεα, τόφρα δ 'Αχαιοί

τάφρο και σκολόπεσσιν ενιπλήξαντες ορυκτη,
ένθα και ένθα φέβοντο δύοντο δε τείχος ανάγκη. 345
"Εκτωρ δε Τρώεσσιν εκέκλετο, μακρον άύσας,
νηυσιν έπισσεύεσθαι, εάν δ' έναρα βροτόεντα
"Ον δ' αν εγώ απάνευθε νεων ετέρωθι νοήσω,
αυτού οι θάνατον μητίσομαι, ουδε να τον γε
γνωτοί τε γνωταί τε πυρος λελάχωσι θανόντα , 350
αλλά κύνες ερύουσι προ άστεος ημετέροιο.
“Ως ειπών, μάστιγι κατωμαδον ήλασεν ίππους ,
κεκλόμενος Τρώεσσιν, επί στίχας" οι δε, συν αυτω
πάντες, όμοκλήσαντες, έχον έρυσάρματας ίππους,
ήχη θεσπεσίη προπάροιθε δε Φοιβος Απόλλων 355
ρεί όχθας καπέτοιο βαθείης ποσσίν ερείπων

ές μέσσον κατέβαλλε γεφύρωσεν δε κέλευθον
μακρην, ήδ' ευρείαν, όσον τ' έπι δουρος έρωη
γίγνεται, οππότ' ανηρ σθενεος πειρώμενος ήσει.
τη ρ' οίγε προχέoντo φαλαγγηδον, προ δ' 'Απόλλων , 36ο
αιγίδ' έχων ερίτιμον " έρειπε δε τείχος Αχαιων
348. νulg. έγών. 349. Foι . 35 I. Fερύουσι προ άστεος. 35 2. Γειπών .
353. νulg. Τρώεσσι κατά στίχας. 354. έχον περυσάρματας . 355. Fηχή .
343–366. Fuga Achivi effusa in castra irruunt; angusto per fossam aditu turbam
non bene capiente : ν. Excurs . de τειχομαχία ad XII . Hector Trojanos , ut inse
quantur, hortatur, proruto vallo expleturfossa, ut trajici possit.
350. ουδέ τόνγε - πυρός λελάχωσι, λαχείν ποιήσωσι, participem faciant rogi , s. hono
ris funebris ; non impertiunto eum justa sepultura. ut jam H. 79, 8ο. – 35 2. συν μά
στιγι κατά τωνώμων scil.θείνων. feriendo. – 354 . έχον ίππους . ήλαυνον. ut toties. Quod
Apollo 355 vallum dejicit, fossam æquat humo, et quod facit id facillima opera 362
præclarasunt, ad elevandum humanum opus et declarandum numen ; inprimis si
memineris μέγαν πόνον 'Αχαιώνsup. H. et Μ . pr. Dii autem omnia Consilia exsequun
tur facile. psix. ut sup. K. 556. Hesiod.'Eev. pr. Pindar. P. IX. 19. et multis locis.
-358. εγεφύρωσεν οδον μακρών ήδ' ευρείαν (επί τόσον ) εφ' όσον το. pro quo sape όσον sim
pliciter, quam longe. " Iterum o. 251. viam tam latam , quam qua hasta cum vi
emissa pertingere potest h. e. viam hastæ jactum latam . Ita padayandòy, turmatim ,
τόν, διά το μη γνωρισθήναι, εν πήρα μαδόν.] Κατά των ώμων των ίππων.
έτρεφεν. 'Αφ' ού ωνομάσθη Πάρις. 354. 'Ερυσάρματας.] Τους ελαύνοντας
343. Ένάριζον απ’ έντεα.] "Έως ου αυ- τα άρματα, τους υποζυγίους. 356.
τοί τούτους έσκύλευον, αφαιρούμενοι τα "Όχθας.] Κυρίως μεν τά των ποταμών
ημαγμένα όπλα. 344. 'Ενιπλήξαντες. χείλη νύν δε, της τάφρου. Καπέτοιο.]
'Εμπεσόντες. 345. Δύοντο.] Έσήεσαν. Της τάφρου. 'Ερείπων.] Καταβάλλων.
347. Επισσεύεσθαι.] Εφορμήσαι. 349. 357. Γεφύρωσε. ] Διαβατην εποίησεν.
Μητίσσομαι.] Μηχανήσομαι, εργάσομαι. 359. “Ησιν.] 'Αφή, βάδην ακοντίση.
350. Πυρός λελάχωσι.] Της διά πυρός 36ο. Φαλαγγηδόν. ] Κατά φάλαγγας, και
ταφής λαχεϊν ποιήσoυσι. 352. Κατω- έστι, τάξεις. 363. Αθύρματα.] Παί
VOL . ΙΙ.
114 ΙΛΙΑΔΟΣ Ο. 362381 . LIB . XV .
ρεία μάλ', ως ότε τις ψάμαθον πάϊς άγχι θαλάσσης :

όστ', επεί ούν ποιήση αθύρματα νηπιέησιν,
αψ αύτις συνέχευε ποσί και χερσίν, αθύρων
ώς θα συ , ήίε Φοίβε, πολύν κάματον και δίζυν 365
σύγχέας 'Αργείων, αυτοίσι δε φυζαν ενωρσας.
“Ως οι μεν παρα νηυσιν έρητύoντo μένοντες,
αλλήλοισί τε κεκλόμενοι, και πασι θεοίσι
χείρας ανίσχοντες, μεγάλο ευχετόωντο έκαστος .
Νέστωρ αύτε μάλιστα Γεράνιος , ούρος Αχαιών, 370
εύχετο, χείρ' ορέγων εις ουρανόν άστερόεντα

Ζευ πάτερ, είπoτε τις τοι εν " Αργεί περ πολυπύρω,
ή βοος, ή όίος κατα πίονα μηρία καίων,
εύχετο νοστήσαι, συ δ' υπέσχεο και κατένευσας
των μνησαι, και άμυνον, Ολύμπιε, νηλεές ήμαρ' 375
μηδ' ούτω Τρώεσσιν έα δάμνασθαι Αχαιούς.
“ Ως έφατ' ευχόμενος μέγα δ' έκτυπε μητιέτα Ζευς,
αράων αίων Νηληϊάδαο γέροντος .
Τρωες δ', ώς έπύθοντο Διός νόον αιγιόχοιο,
380
μάλλον επ ' Αργείοισι θόρον, μνήσαντο δε χάρμης.
οι δ', ώστε μέγα κύμα θαλάσσης εύρυπόροιο
363. νulg. ποιήσει. 369. ευχετόωντο Fέκαστος. 373. 8τιος .
incedere poterant Trojani. – 363. νηπιέησι. έν νηπιέη, νηπίως, pueriliter. puerili more .
lusu . — 365. Šis doiße, jaculator Apollo. vulgo redditur ; nec melius quid pro explo
rato constat.
367–389. Achivi ad naves consistunt, implorant deorum opem , et inter eos Ne
stor ; Jupiter tonat; Trojani omen ad se pertinere rati, tanto concitatius irruunt;
Achivi de navibus pugnant. - 367. ώς οι μέν. Ιta Achivi substiterunt ad naves ; De
bebat esse : Cum autem Achivi fugientes pervenissent ad naves suas, tum e fuga sub
stiterunt.
372–376. Obtestatur Nestor Jovem per sacra pro reditu facta ante expeditionem .
-374. συ δ' υπέσχεο και κατένευσας pro, et si tu ejus preces exaudieras. - 375. νηλεές
ήμαρ. antiqua loquendi forma , jam vidimus Λ. 484.-378. αρώων άΐων. Ρotest evαι
diens reddi, et simpliciter audiens ; omen autem per se est faustum Nestori. — 379.
επύθοντο Διός νόον, ut sup. 242. et al . voluntatem per tonitru declaratam; ostentum
quod sibi faustum esse censebant, infaustum hostibus.
381. Comparatio fit inter fluctus navis latera superantes magno cum fragore, et
γνια. Και αθύρων παίζων. Νηπιέησι.] Επεί θεών ιατρών Παιήονα “Όμηρος πα
Ταϊς αφροσύναις. 365. " Ηϊε.] Τοξικέ. ραδίδωσι. Kάματον και οιζήν.] Πολλούς
Παρά την άφεσιν των βελών. "Έστι δε καμάτους και ταλαιπωρίας αυτών. 366.
επίθετον Απόλλωνος. Είρηται δε κατά Σύγχεας.] Συνετάραξας, συνέχεας. Φύ
αφαίρεσιν της πρώτης συλλαβής. ίν' ή, ζαν.] Φόβον . Φυγήν. 372. Πολυπύ
έήίε. Ιός γάρ λέγεται το βέλος , παρά ρω.] Σιτοφόρω. 378. 'Αράων αΐων. ]
το ιέναι . " Ένιοι δε, ψιλώς αναγιγνώ- Νύν των ευχών ακούων . 381. Ευρυπό
σκοντες, απέδοσαν , ιατρέ ουκ ορθώς . ροιο.] Ευρυχώρου . πλατείας εν τω περά
LIB . XV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ο. 382-399.. 115
νηος υπερ τοίχων καταβήσεται, οππότ' επείγη

ις ανέμου ή γάρ τε μάλιστα γε κύματ’ οφέλλει:
ως Τρώες μεγάλη ιαχή κατά τείχος έβαινον.
ίππους και εισελάσαντες , επί πρύμνησι μάχοντο, 385
έγχεσιν αμφιγύoις αυτοσχεδον, οι μεν άφ' ίππων,
οι δ' από νηων ύψι μελαινάων, επιβάντες,
μακροϊσι ξυστοισι, τα ρά σφ' επι νηυσιν έκειτο
ναύμαχα, κολλήεντα , κατα στόμα είμένα χαλκώ.
Πάτροκλος δ', είως μεν Αχαιοί τε Τρωές τε 390
τείχεος αμφεμάχοντο, θοάων έκτοθι νηων,
τόφρ' όγ' ενί κλισίη αγαπήνορος Ευρυπίλοιο
ήστό τε, και τον έτερπε λόγοις, επί δ' έλκεϊ λυγρώ
φάρμακο ακήματ’ έπασσε μελαινάων οδυνάων:
αυταρ επειδή τείχος έπεσσομένους ενόησε 395
Τρωας, άταρ Δαναών γένετο ιαχή τε φόβος τε,

ώμωξεν τ' άρ' έπειτα, και ώ πεπλήγετο μηρώ
χερσί καταπρηνέσσ' ολοφυρόμενος δε προσηύδα
Ευρύπυλο, ουκέτι του δύναμαι, χατέoντί περ έμπης,
383. Fίς. 384. FIFαχή. 389. κατά στόμα Fειμένα . 396. γένετο
Fafay . 398. vulg . δ' έπος ηύδα .
Trojanos in vallum magna cunι νοciferatione irruentes. οι δε Τρώες υπερέβησαν το τεί
χος, ως κύμα υπερβαίνει τους τοίχους νηός. pro hoc dixit ώστε κύμα υπέρ τοίχων καταβή
σεται Sc . ένδον εις νήα . Sup. Ν. 50. et 87. erat οι μέγα τείχος υπερκατέβησαν ομίλω. Fu
turum καταβήσεται solito more pro aoristo ac presenti : καταβήσηται άν.θάλασσα ευ
εύπορος, ευρεία. – 386 . οι μεν άφ' ίππων. difficultatem pugne talis , curribus admotis
viderunt veteres grammatici, cum equi pugnantium de navibus telis fuissent petiti.
Putarunt ergo equos aversos et ad urbem conversos stetisse. Præstat dicere : aut
minus accurate hæc esse narrata , potuit enim haud uno modo pugna fieri : aut esse
truncata, aut esse interpolata. - 387. επιβάντες Sc. αυτας, sejunctim scripsi.--389. κολ
λήεντα inf. 677, 8. expletur βλήτρους.
390—404. Patroclus, appropinquante in ipsis castris pugna, relicto Eurypylo ad
Achillem properat, an forte ad subveniendum Achivis ille permoveri possit. Redit
narratio ad 1. 805.ad f. ubi v. ad 803. Omnino ab hoc inde loco tanquam in dra
mate paratur η περιπέτεια.
390. Patrocli indolem mitem et humanitatis sensu perfusam jam 1. 803. com
mendatam vidimus. – 391 . θοάων έκτοθι νηών longe a navium statione, antequam ad
earm esset perventum, dum pugnabant circa vallum ;-394 . φάρμακ' έπασσε, επέπασσεν
έλκει, si proprie dixit, sunt planta et radices contuse. - 395. τείχος έπεσσυμένους , in
σαι. 382. Νηος υπέρ τοίχων καταβή- ξυλα. Κατά στόμα .] Νυν κατά την
σεται.] “Υπέρ τους τοίχους της νεώς. αρχήν. μεταφορικώς. Είμένα χαλκώ.]
389. Ναύμαχα.] Μακρά δόρατα, τα 'Αντί του, κατά το άκρον σεσιδηρωμένα .
προς ναυμαχίαν επιτήδεια. Κολλήεντα.] 392. Αγαπήνορος.] "Ήτοι αγαπώντος
'Εκ πολλών συγκεκολλημένα , ίνα γένη- τους άνδρας. ή ανδρείου. 394. 'Aκή
ται μακρά. οίον σύνθετα , και ου μονό- ματα .] Ιάματα. 399. Χατέoντι. ]
Ο 2
116 ΙΛΙΑΔΟΣ Ο. 400--416.. LIB . XV .
ενθάδε παρμενέμεν δή γαρ μέγα νείκος όρωρεν 400
αλλά σε μεν θεράπων ποτιτερπέτω αυταρ έγωγε

σπεύσομαι εις 'Αχιλήα, ίν' οτρύνω πολεμίζειν .
τίς δ ' οίδ', εί κεν οι, συν δαίμονι, θυμόν ορίνω
παρειπών και αγαθη δε παραίφασίς έστιν εταίρου.
Τον μεν άρ' ώς ειπόντα πόδες φερον αυταρ 'Αχαιοί 405
Τρωας επερχομένους μένον έμπεδον, ουδε δύναντο,
παυροτέρους περ εόντας, απώσασθαι παρα νηων:
ουδε ποτε Τρώες Δαναών εδύναντο φάλαγγας
ρηξάμενοι, κλισίησι μιγώμεναι, ουδε νέεσσιν.
αλλ' ώστε στάθμη δόρυ νήϊον εξιθύνει 410
τέκτονος εν παλάμησι δαήμονος , ός ρά τε πάσης

ευ ειδη σοφίης, υποθημοσύνησιν Αθήνης:
ώς μεν των επί ίσα μάχη τέτατο πτόλεμος τε.
άλλοι δ' αμφ' άλλησι μάχην εμάχοντο νέεσσιν:
"Έκτωρ δ' αντ' Αίαντος εείσατο κυδαλίμοιο. 415
τω δε μιης περί νηος έχον πόνον, ουδε δύναντο
403. τις Foϊδ', εί κε Foι . 404. παρειπών. 405. Γειπόντα .
4ο8 . νulg. ούτε ποτέ. 41 2. Fειδή. 413 . επί Fϊσα .
416. νulg. ουδ' εδύναντο .
castra irrumpentes. - 403. συν δαίμονι . deo annuente. prositio . - 404 . παρειτών, παρη
γορών, monendo et hortando. αγαθόν δε έστι, των εταίρων παραφάσθαι. παρειπείν .
405–418. Pugna ad naves diu æqua utrinque virtute et fortuna fit ; neque Hector
aut Ajax loco cedunt. — Redit ad Patroclum narratio rhapsodia II. pr.
410. Pugna in neutram partem inclinata, sed utrinque æqualis , Achivis ante na
vium ordinem in statu manentibus, comparatur cum trabe ad amussim æquata et
dolata. Inversa Oratio et ornata : pro ως δόρυ εξιθύνεται τη σταθμη, διά της, κατά την
otcbpinn ad amussim . Eadem res comparatione cum lance illustrata erat M. 433.
sqq. Quod δόρυ non quodcunque sed νήίον memorat , poetam decet: cui quam maxime
ad individua et singularia est deveniendum. - 413. επιτέτατο ίσα, ίσως . cf. ad Λ . 336.
-415. αντί Αίαντος εείσατο. ab είναι αντί, άντα. αντιβηναι ( cf. similia ad Λ. 358.) επήλ
Χρήζoντι, δεομένω. 40ο. Δή γάρ μέγα νικής. Το γαρ παλαιόν, πάς τεχνίτης ,
νεϊκος.] Μάλα γάρ μεγάλη μάχη. 401. σοφός εκαλείτο, συγκεχυμένα ονόματι.
Ποτιτερπέτω. ] Παρηγορείτω. 402. Εις ύστερον δε Πυθαγόρας, τούτο μεμψάμε
'Αχιλήα.] Αντί του προς 'Αχιλλέα . νος, σοφόν μεν μόνον είπε το θείον ονομά
404. Παραίφασις.] Παραμυθία , παραί- ζεσθαι' σοφίαν δε μόνην την έχουσαν το
νεσις . 41ο. Στάθμη. ] Εργαλείων τε- τέλειον και άπταιστον της επιστήμης ,
κτονικόν, ή και κατευθυντηρία λεγομένη. ήτις εστί γνώσις θείων τε και ανθρωπίνων
Τούτω δε κανονίζεται το ξύλον. "Έστι πραγμάτων. Υποθημοσύνησιν.] “Υπο
δε και σχοινίον λεπτών, ερυθρά ή μέλανι βολαίς. διδασκαλίαις . 413. Τέτατο. ]
χρώματι κεχρισμένον. Νήϊον.] Το εις Επετέτατο. 414. "Αλλοι δ' αμφ' άλ
ναυπηγίαν ξύλον. 'Εξιθύνη.] Ισον ποιεϊ, λησι μάχην εμάχοντο.] "Αλλοι δε κατ '
ορθού. 4ΙΙ . Δαήμονος.] Έμπείρου. άλλο μέρος των νεών εμάχοντο. 415.
41 2. Ε είδη σοφίης. ] "Έμπειρος τεκτο- ' Αντ' Αίαντος.] 'Αντικρύ του Αίαντος .
+ LIB . XV. ΙΛΙΑΔΟΣ Ο. 417-438 . 117
ούθ' ο τον εξελάσαι, και ενιπρησαι πυρί νηα,

τον
ούθ' κοαι
τον άψ ώσασθαι, έπει δ' επέλασσέ γε δαίμων.
ένθ' υία Κλυτίoιo Καλήτορα φαίδιμος Αίας,
πυρ ες νηα φέροντα, κατά στηθος βάλε δουρί 420
δούπησεν δε πεσών, δαλός δε οι έκπεσε χειρός.

Σ "Έκτωρ δ' ως ένόησεν ανεψιόν οφθαλμοίσιν
έν κονίησι πεσόντα , νεος προπάροιθε μελαίνης,
Τρωσί τε και Λυκίοισιν εκέκλετο, μακρόν αύσας:
Τρώες, και Λύκιοι, και Δάρδανοι αγχιμαχηται, 425
μη δή πω χάζεσθε μάχης εν στείνεϊτώδες
>
αλλ' υία Κλυτίoιο σαώσατε, μη μιν Αχαιοί
τεύχεα συλήσωσι, νεων εν αγώνι πεσόντα .
"Ως ειπών, Αίαντος ακόντισε δουρί φαεινώ
‫او‬
του μεν άμαρθ'· ο δ' έπειτα Λυκόφρονα, Μάστορος υιον, 430

Αίαντος θεράποντα, Κυθήριον, ός ρα παρ' αυτώ
ναϊ”, επεί άνδρα κατέκτα Κυθήροισι ζαθέοισι:
τον δ' έβαλε κεφαλήν υπερ ούατος οξεί χαλκω,
εσταότ’ άγχ Αίαντος " ο δ' ύπτιος εν κονίησι
νηος από πρύμνης χαμάδις πέσει λύντο δε γυία.. 435
Αίας δ ' ερρίγησε, κασίγνητον δε προσηύδα :
Τεύκρε πέπoν,δη νωϊν απέκτατο πιστός εταίρος
Μαστορίδης, ον νωϊ, Κυθηρόθεν ένδον εόντα ,
417. νulg. νήας. 42 1. δέ Foι . 423. νulg. νεώς . 429. Γειπών .
θεν, επήγεν, Αίαντι. - 418 . έπει δ' επέλασσέ γε δαίμων. antique , pro, επελάσθη . επει εφαρ
μάτο ο “Εκτωρ.
419-435. Caletorem Ajax, Lycophronem Hector necant . Caletor Clytii f. ( r.
238.) ανεψιός Hectoris 422. Clytius Γ . 147. memoratus.-- 426. εν στείνει τώδε dum
pugna fitad unam maxime navem , conglobatis ordinibus, nechoste recedente . utsup.
Θ . 476. aliter quam Μ. 66.-428. νεων εν αγώνι. in statione ipsa navium, ναυστάθμα,
nam Homero égwe nondum est certamen ipsum, sed locus certaminis vel consessus
spectantium et certantium . - 430. Lycophron, Mastoris f. Cytheris insula oriundus.
Nil præterea de homine tenetur.
436-441. Cæso Lycophrone, Mastoris f. Ajax Teucrum ad se vocat, ut arcu in
hostem utatur. – 438. fvdov lóvra. domi. advenam e Cytheris in domum nostram re
'Εείσατο.] 'Εφάνη. 418. *Αψ ώσα- πυκνωμένη. 427. Σαώσατε. ] 'Ανα
σθαι.] Εις τουπίσω απώσασθαι. 419. κομίσατε . της μάχης σώσατε. 428.
"Ενθ' υία Κλυτίοιο .] Τότε τον υιόν του Νεών εν αγώνι.] Εν τω αθροίσματα
Κλυτίου . Κλύτιος, αδελφός Πριάμου . των νεών. τώ ναυστάθμο . 431. Κυ
Καλλήτωρ, ανεψιός Έκτορος. "Έστι δε θήριον.] Από Κυθήρων. Κύθηρα δε νη
και έτερος Kλύτιος ομώνυμος. 426. σίδιον της Λακωνικής, Αφροδίτης Γερόν.
Χάζεσθε.] Αναχωρείτε. Στείνεϊ.] Στε- όθεν και Κυθέρειαν επιθετικώς ονομά
νοχωρίαν έχοντι τόπο. "H, τη μάχη ζουσι την θεάν. 437. Δή νωϊν.] Ημών
τη στενοχωρούση , και πανταχόθεν πε- 438, Κυθηρόθεν ένδον εόντα. ]
118 ΙΛΙΑΔΟΣ Ο. 439-454 . LIB . XV .
ίσα φίλοισι τοκεύσιν έτίομεν εν μεγάροισι

τον δ' "Έκτωρ μεγάθυμος απέκτανε. που να τοι ιοι 440
ώκύμοροι και τόξον ,ό τοι πόρε Φοίβος Απόλλων και
Ως φάθ'· ο δε ξυνέηκε: θέων δε οι άγχι παρέστη ,
τόξον έχων εν χειρί παλίντονον, ήδε φαρέτρης
ιοδόκον μάλα δ' ώκα βέλεα Τρώεσσιν εφίει
και ρ ' έβαλε Κλείτον , Πεισήγορος αγλαόν υιον, 445
Πουλυδάμαντος εταίρον , αγαυου Πανθοίδαο ,

ηνία χερσιν έχοντα . ο μεν πεπόνητο καθ' ίππους:
τη γαρ έχ , η ρα πολύ πλείσται κλονέoντo φάλαγγες ,
"Εκτορι και Τρώεσσι χαριζόμενος τάχα δ' αυτώ
ήλθε κακόν, τό οι ούτις ερύκακεν , ιεμένων πέρ 450
αυχένι γάρ οι όπισθε πολύστoνος έμπεσεν ιός:

ήριπε δ εξ οχέων, υπερώνησαν δε οι ίπποι ,
κείν όχεα κροτέοντες . άναξ δ' ενόησε τάχιστα
Πουλυδάμας, και πρώτος εναντίος ήλυθεν ίππων .
439. Fϊσα . 442. δε Foι. 450. το Foι - ερύκακε, Γιεμένων πέρ .
45 I. γάρ Foι . 452. δε Γοι. 453. κροτέοντες: Fάναξ. Male : V. Obss.
454. Vulg . εναντίον .
ceptum.-441 . Manifestum est h . l. ab Apolline acceptum arcum esse simpl. arcum
præstantiorem . Veteres tamen táčov de ipsa arte accipiunt.
442—457. Teucri sagitta transfigitur Clitus, Polydamantis auriga ; equos coercet
Polydamas, eosque regendos mandat Astynoo; qui diversus est ab eo, qui sup. E. 144.
Diomedis telo occubuit.
445. Clitus, Pisenoris f. aliunde haud notus. auriga Polydamantis, Panthoi f. A.
57. M. 6ο.--447. ο μεν πεπόνητο καθ' ίππους. occupatus erat Citus in equis regendis ,
έργον είχε περί τους ίππους: τη γαρ έχε sc. τους ίππους, αgebat, ut centies , nunc εν τω
στένει . 426.-451 . αυχένι γάρ οι όπισθεν έμπεσεν ιός. Cum versus naves conversi essent
currus, pectore, non cervice excipere debuit sagittam . Ut rem expedirent, veteres
grammatici in eam rationem inciderunt, ut currus ad terga quidem pugnantium , sed
conversis versus vallum et urbem frontibus, stetisse putarent. Alii interpolatum
esse locum statuerunt. Sane quidem ore quoque in hostem verso insistentem currui
vulnus in cervice accipere posse video, si ille, tanquam auriga, prono in equos capite
corpus inflectens hasta desuper delata in cervice feritur. Saltem hoc tenendum est,
non pugnatum esse nunc e curribus, sed currus a tergo promachorum habitos, ut e
propinquo conscendi possent.
'Αντί του από Κυθήρων ένδεδημηκότα. Προθυμουμένω, σπεύδοντι. 45 I. Αυ

441. ' Ωκύμοροι.] Ταχύμοροι . Θάνατον χένι γάρ οι όπισθε πολύστoνος έμπεσεν
επιφέροντες . ταχυθάνατοι. 443. Πα- ιός.] "Ήτοι , και οδυνηρός, και πολλών στε
λίντονον .] Εις τουπίσω ελκόμενον. 444. ναγμών αίτιος. 'Αποστρεφόντων δε τα
Ioδόκον.] Iους δεχομένην. “ Ο έστι, άρματα των Τρώων, προς το εξίσου πο
βέλη. 447. Πεπόνητο. ] 'Επεπόνητο, λεμεϊν επιβεβηκόσιν των νεών τους Έλ
ενήργει. 448. Τη γάρ έχε. ] Εκεί λησιν, ούτως ο ηνίοχος τετραμμένος προς
γάρ ήλαυνεν. Ηι ρά.] “ Όπου δή . τους ίππους βέβληται κατά του αυχένος .
Κλονέοντο.] Εταράσσοντο. 45ο. 'Ε- 45 2. “Υπερώνησαν.] “Υπεχώρησαν. 453 .
ρύκακεν. ] Είργεν, εκώλυσεν . Ιεμένω. ] Κείν' όχεα κροτέοντες .] Κενά τα άρματα
LIB . XV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ο. 455473. 119
τους μεν όγ Αστυνόω, Προτιάονος υιεί, δώκε" 455

πολλά δ' επώτρυνε σχεδόν ίσχειν, εισορόωντα,
ίππους: αυτός δ' αύτις ιών προμάχοισιν εμίχθη.
Τεύκρος δ' άλλον οϊστον εφ' "Έκτορι χαλκοκορυστή
αϊνυτο, και κεν έπαυσε μάχης επί νηυσίν Αχαιών,
εί μιν άριστεύοντα βαλών εξείλετο θυμόν 46ο
αλλ' ού ληθε Διός πυκινόν νόον , ός ρ' εφύλασσεν
"Εκτορ', αταρ Τεύκρον Τελαμώνιον εύχος απηύρα ,
ός οι εύστρεφέα νευρήν εν αμύμονι τόξο
ρηξεπί τω ερύήςοντι παρεπλάγχθη δε οι άλλη
ίος χαλκοβαρ , τόξον δε οι έκπεσε χειρός . 465
Τεύκρος δ' ερρίγησε, κασίγνητον δε προσηύδα
Ω πόποι, η δη πάγχυ μάχης επί μήδεα κείρει
δαίμων ημετέρης , ο τε μοι βιον έκβαλε χειρός
νευρήν δ' εξερρηξε νεόστροφον,ήν ενέδησα
πρώϊον, όφρ' ανέχοιτο θαμα θρώσκοντας όϊστούς. 470
Τον δ'ήμείβετ' έπειτα μέγας Τελαμώνιος Αίας:
ώ πέπoν , αλλά βιον μεν έα και ταρφέας τους
κείσθαι, έπει συνέχευε θεός , Δαναοίσι μεγήρας
455. και Fαστυνόω. v. Obss . 463. ός Fοι. 464. Fερύοντι - δε Foι .
465. δέ Foι . 469. ήν Foι .
458–470. Teucer alia sagitta arrepta arcum in Hectorem tendit, rupto nervo sa
gitta aberrat: obstupescit ille eo quod inopinanti acciderat.
462. Trūx possůxos árnúpa , successum optatum , ut sæpe de victoria, de cæde hostis
φuem quispetit telo. - 463. ός - ρηξε. iterum ad Jovem, post όςδ' εφύλασσε, και ός έρρηξε.
Jupiter έρρηξε νευρήν εν τόξω οι ( Teucro) επερύοντι τόξον τω , Hectori. pro κατ ' αυτού
επ' αυτόν. Oratio parum polita. - 467. επικείρει μήδεα. ut Latini, precidere conatum,
Spem, consilium.--470. πρώιον. πρωϊ , hoc ipso mane. Nam superiore die ruptus fue
rat arcus saxo ab Hectore projecto : sup. © . 325. sqq.
471—483. Ajacis monitu Teucer armis, h. e. basta cum clipeo, arreptis se ei pu
gnanti adjungit.
473. συνέχευε. scil. τον βιον et τους ιούς . Dictum non satis accurate . Νon tam
arcum et sagittas conturbaverat Jupiter, quam consilium et conatum sagittas emit
κροτούντες. 456. *Iσχειν.] Κατέχειν. κοβαρής.] Χαλκό βαρούμενος. 467 .

459. Αϊνυι ο.] ' Ελάμβανε, αφηρείτο. Η δή πάγχυ μάχης επί μήδεα κείρει.]
46ι. Πυκινόν. ] Νύν, συνετόν. 462. Πάσαν την εις τον πόλεμον ημών προ
'Aπούρα .] Αφειλετο. 463. Εύστρε- θυμίαν θεός τις κωλύει, και παρασπά .
φέα.] Καλώς περιστρεφομένην. ' Αμύ- 'Επί μήδεα κείρει.] Εμποδίζει τα βου
μονα τόξω. ] "Ήτοι, κατά μετουσίαν του λεύματα. 469. Νεόστροφον.] Καινήν.
φορούντος ή, πανταχόθεν αμέμπτη και νεωστι εστραμμένην. 470. Πρώϊον. ]
υγιεί. 464. Παρεπλάγχθη. ] Παρηνέ- “Έωθεν, όρθριον, η πρόσφατον. ' Aνέχοι
χθη, παρέπεσεν. "Αλλη.] 'Αλλαχόσε, το.] “Υπομένοι, αντέχοιτο. Θαμά. ] Πυ
και ουκ επί τον "Έκτορα. 465. Χαλ- κνώς. 473. Μεγήρας.] Φθονήσας.
120 ΙΛΙΑΔΟΣ Ο. 474-493 . LIB . XV .
αυταρ χερσίν ελών δολιχον δόρυ, και σάκος ώμω, Ε

μάρναό τε Τρώεσσι, και άλλους όρνυθι λαούς. 475
μη μαν άσπουδή γε, δαμασσάμενοί περ , έλoιεν
νηας ευσσέλμους , άλλα μνησώμεθα χάρμης.
"Ως φάθ'· ο δε τόξον μεν ένι κλισίησινέθηκεν
αυταρ όγ' αμφ' ώμοισι σάκος θέτο τετραθέλυμνος
κρατί δ 'επ' άφθίμω κυνέην ευτυκτον έθηκεν, 480
ίππουριν, δεινόν δε λόφος καθύπερθεν ένευεν
είλετο δ' άλκιμον έγχος, ακαχμένον οξεί χαλκό
βη δ ' ιέναι, μάλα δ' ώκα θέων Αίαντι παρέστη .
“Έκτωρ δ' ως είδε Τεύκρου βλαφθέντα βέλεμνα,
Τρωσί τε και Λυκίοισιν εκέκλετο μακρόν άύσας" 485
Τρώες, και Λύκιοι, και Δάρδανοι αγχιμαχηται,
ανέρες έστε, φίλοι, μνήσασθε δε θούριδος αλκής
νηας ανά γλαφυράς: δη γαρ ίδoν οφθαλμοίσιν
ανδρος αριστήoς Διόθεν βλαφθέντα βέλεμνα.
ρεία δ αρίγνωτος Διός ανδράσι γίγνεται αλκή, 490
ημεν ότέοισιν κύδος υπέρτερον έγγυαλίξη,
ήδη ότινας μινύθη τε, και ουκ έθέλησιν αμύνειν
ως νυν Αργείων μινύθει μένος , άμμι δ' αρήγει.
475. νulg. άσπουδεί γε . 484. Fείδε. 488. Fίδον.
tendi, vel usum arcus. Verum et alibi sic : Π. 471. ηνία δέ σφι σύγχυτο. Ιη μεγήρας
non est argutandum : quod quis alteri negat , recusat, eum privat , dicitur μεγαίρειν ,
φθονείν. Etsi per se vera et nota sunt, que de deorum invidia narrantur.--476. φυ
λασσώμεθα μάν, μή. caveamus , me . μή Τρώες, δαμασσάμενοί περ ημάς, έλoιεν νήας άσπου
δίγε, άπονητί. αλλά μνησώμεθα χάρμης. sed agite , fortiter pugnemus ! -- 478. ένα κλι
σίησι pugnabatur enim ad naves ; et inter naves erant κλισίαι. cf. 656. - 479. σάκος
τετραθέλυμνον . quaternis coriis seu stratis laminarum et coriorum indutum. προθέλυμνος
vidimus I. 37 .
484—500. Conspectu rupti arcus Teucri, Hector ferociens Trojanos diis tam mani .
feste opem ferentibus erectos ad fortiter pugnandum hortatur.
486. Repetita aliquoties, ut Θ . 173. Ζ. 12.-487. μνήσασθε αλκής, enserite virtu
tem ; ut vidimus : v. C. Ζ . 1Ι2. - 49ο . ρεία δ' αρίγνωτος Διός αλκή, ηumen interveniens ,
vis, potentia. ραδίως αρίγνωτόν έστιν, όταν η αλκήέκ Διός γένηται. Locus tenendus ad
assequendum quasnam res divinitus, Adóbev, šx Ados, Jovis numine, evenisse putave
rint : scilicet, si rem insolitam inexpectato et sine caussa apparente fieri viderant.
491. quos vult reddere superiores pugna, οίς κύδος υπέρτερον έγγυαλίζει, opp. μινύθειν,
quos vinci vult et inferiores esse. Eo modo solet antiquus sermo uti vocibus gene
476. Ασπουδεί. ] Χωρίς σπουδής,και κακο θεν, ένα τους μεν επιρρώση, τους δε περι
παθείας . 479. Τετραθέλυμνον.] Τετρά- δεείς καταστήση . Τη των θεών ούν ελ
πτυχον , τέσσαρας θέσεις έχουν επαλλή- πίδι ανεγείρει τον στρατόν. 49ο. 'Αλ
λους. 484. Bέλεμνα.] Βέλη. υποκορι- κή. ] Νύν, βοήθεια. 491. “Ότέοισιν. ]
στικώς. 488. Δή γάρ ίδoν.] "Ιδον γάρ Οίστισιν . “Υπέρτερον. ] “Υπερέχον, μέγα .
δή. 489. Διόθεν.] Αναγκαίως το Διό- 492. Μινύθη.] Ελαττού, μειού. 495 .
LIB . XV. ΙΛΙΑΔΟΣ Ο. 4945II . 121
αλλά μάχεσθ' επι νηυσιν άολλέες. ός δε κεν υμέων

βλήμενος, ήε τυπείς , θάνατον και πότμον επίσπη, 495
τεθνάτω ' ού οι αεικες αμυνομένω περί πάτρης
τεθνάμεν" αλλ' άλοχός τε σόη και παίδες οπίσσω,
και οίκος , και κληρος ακήρατος , είχεν Αχαιοί
οίχωνται συν νηυσι φίλην ές πατρίδα γαίαν.
“ Ως ειπών, ώτρυνε μένος και θυμον εκάστου. 5οο
Αίας δ' αύθ' ετέρωθεν εκέκλετο οίς ετέροισιν
Αιδώς, 'Αργείοι· νυν άρκιον, ή απολέσθαι,
ήε σααθηναι και απώσασθαι κακά νηων.
ηέλπεσθ , ήν νηας έλη κορυδαίολος "Εκτωρ,
εμβαδον ξεσθαι ήν πατρίδα γαίαν έκαστοςκαι 5ο5
ή ουκ οτρύνοντος ακούετε λαόν άπαντα
"Εκτορος, ος δη νηας ενιπρησαι μενεαίνει και
ου μαν ές γε χορών κέλετ' ελθέμεν, αλλά μάχεσθαι.
ημίν δ ' ούτις τούδε νόος και μήτις αμείνων,
ή αυτοσχεδιη μίξαι χείράς τε μένος τε. 510
βέλτερον, ή απολέσθαι ένα χρόνον, ηε βιώναι,
496. ου Foι απεικές. 408. Foίκος . 5οο. Γειπών, -θυμόν τε Γεκάστου.
5οΙ . εκέκλετο Foίς. 504. Fέλπεσθ' . 505. Fήν - γαλαν δέκαστος και ν. Obss.
51ο. νulg. αυτοσχεδίην.
ralibus pro propriis, quas nondum habet; cf. Hesiodus "Epy. pr. 5, 6. - 494-499.
Præclaræ sententiæ : quas veteres, in his Crates, grammaticus, idemque Stoicus,
potentius redditas esse quam a Tyrteo aiebant.-- 496. ού οι αεικές, απρεπές.-- 497. ές
το οπίσω , το μέλλον, σόη εστίν. - 408. κλήρος ακήρατος . intacta , incolumis, possessio ;
ager manet ei salvus et tutus ab hostili vi.
501-514. Etiam Achivos adhortatur Ajax ad fortiter resistendum . Præclarus
hic quoque locus.
502. νύν άρκιον, nunc tempus αdest. νύν καιρός έστιν , ή απολέσθαι ήε σαωθήναι. - Uι αut
moriamur, aut hoste α ηαυibus fugato vitam servemus. άρκιον, το αρκούν, ωφέλιμον,
έτοιμον . praestant haec ceteris quae Grammatici dictant. Εadem sententia alibi quo
que ; ut P. 227. 1. 230. xarà pro incendio vel excidio .- 511. Ut verba se habent, aut
statuendum est tria poni, aut jungenda sunt : βέλτερον, ή απολέσθαι ένα χρόνον ηε βιώναι.
ut duo hæc ponantur ab una parte ; præstat periclitari, occubiturus ne sis an vi
cturus et incolumis abiturus, (βιώναι incolumem abire et victorem ) ab altera ή δηθα
Βλήμενος. ] Εκ βολής τρωθείς. Τυπείς.] Aύταρκες, έκανόν. 5ο5. 'Εμβαδόν.]

Εκ χειρός τρωθείς, εκ του σύνεγγυς. Πεζή βαίνοντες. “Iξεσθαι.] 'Αφίξεσθαι,
Πότμον. ] Μόρον, θάνατον. 496. 'Α. ελθείν. 507. 'Ενιπρήσαι .] 'Εμπρήσαι,
εικές.] Κακόν. 497. Σόη . ] Σεσωσμένη, καύσαι. 5ο8. Χορόν.] Εις χορείαν.
υγιής . 498. Κλήρος.] Χωρική περίκτη- 5ο9. Μήτις.] Βουλή . 51ο. Αυτοσχε
σις και ουσία , έπει οι πρώτοι , καταλα- δίη.] Τη εαυτού σύνεγγυς μάχη. 5ΙΙ .
βόντες χώρας, κλήρω αυτήν διενέμοντο. Βέλτερον ή απολέσθαι.] Βέλτιον προς
'Ακήρατος.] Ακέραιος, άφθαρτος. 499. βραχύ κινδυνεύσαι, ή ζώντας και κατ'
Οίχονται.] Πορευθώσιν. 502. "Αρκιον.] ολίγον απολλυμένους ταλαιπωρείν. “Ένα
VOL. II . R
Ι
122 ΙΛΙΑΔΟΣ Ο. 512-528.. LIB . XV.
ή δηθα στρεύγεσθαι εν αινή δηϊοτητι,

ώδ' αύτως παρά νηυσίν, υπ' ανδράσι χειροτέροισιν.
Ως ειπών, ώτρυνε μένος και θυμόν εκάστου.
ένθ' “Εκτωρ μεν έλε Σχεδίον, Περιμήδεος υιον, 515
άρχον Φωκίων: Αίας δ' έλε Λαοδάμαντα, 11

ηγεμόνα πρυλέων, 'Αντήνορος αγλαόν υιόν 11
Πουλυδάμας δ' Ωτον Κυλλήνιον εξενάριξε,

Φυλείδεω έτερον, μεγαθύμων αρχών 'Επειών.
τω δε Μέγης επόρoυσεν ιδών ο δ' ύπαιθα λιάσθη 520
Πουλυδάμας και του μεν απήμβρoτεν ου γαρ'Απόλλων
εία Πάνθου υιον ενι προμάχοισι δαμηναι:
αυταρ όγε Κροίσμου στηθος μέσον ούτασε δουρί. 14
δούπησεν δε πεσών, ο δ ' απ' ώμων τεύχε έσυλα . De
τόφρα δε το επόρoυσε Δόλοψ, αιχμης ευ ειδώς, 525 !
Λαμπετίδης, (ον Λάμπος έγείνατο, φέρτατος ανδρών,,

Λαομέδοντιάδης , ευ ειδότα θούριδος αλκής )
ος τότε Φυλείδαο μέσον σάκος ούτασε δουρί, 9
514. Fειπών, --- θυμόν τε Fεκάστου. 520. επόρoυσε Fιδών .

525. Fειδώς. 527. Fειδότα .
orgsúzeofas. quam diuturna ærumna consumi. Revocandum tamen ad pugnam in

qua nunc versantur per vs. 510. et per dniotñtı sqq. suadet enim Ajax impressionem
facere in hostem eumque adoriri, nec modo excipere et propulsare. Convenit Hora
tianum : Hore momento cita mors venit aut victoria læta. orgsúz sobas, nunc xatun
πονείσθαι, ταλαιπωρείν. proprie στραγγίζεσθαι, οίον, κατά στράγγα κατ' ολίγον εκλείπειν.
515. sqq. Narrantur jam pugnæ singulares variis modis ornatæ : de quibus sigil
latim monere haud opus est.
515. Schedius, Perimedis f. inter duces Phocensium ; diversus ab alio Schedio ,
Iphiti filio, qui cum Epistropho, fratre, summum Phocensium imperium habebat B.
517:4516. Laodamas unus ex filiis Antenoris alibi non memoratus ; ut nec Otus
Cyllene, non Arcadiæ , sed navali Eleorum , ortus, Epeorum dux v . 517. 8. ( Inha
bitabant autem , quod notum est, Epei Elidem Od. N. 275.) Megetis, Phylei f. sodalis.
Itaque Meges mox 520. in Polydamantem irruit : sed aberrante hasta 523. Crosmum
ignotum hominem occidit et spoliat. – 5 20. ύπαιθα λιάσθη subter (h. e. inclinato cor
pore) evitavit. cf. Φ . 255. 493. Χ. Ι4Ι. λιάζειν fuit idem quod χωρίζειν. hinc λιάζεσθαι
omnino disjungi, ut alæ columbæ insidentis malo 4. 879. hinc omnino in diversa
tendere. - 521. ου γαρ 'Απόλλων εία - quare ? quia, puto , Panthous (inter senes , Γ. 146. )
vir partixòs erat. v. Virgil. Æn. II. 318. - 524. doúrnos sc. Kgoñomos minus suaviter
omissum και μέν.
525. In Megetem irruit Dolops Lampi f. Laomedontis nepos. Lampus ergo Priami
frater , sup. Γ. 147. inter principes memoratus .
χρόνον.] Εν μια ροπή. Βιώναι. ] Ζήσαι. Κυλλήνη δε όρος 'Αρκαδίας ιερον Ερμού.
512. Στρεύγεσθαι. ] Ταλαιπωρείν, κα- και υπ ’ αυτό πόλις ομώνυμος. 52ο.
κοπαθεϊν. 513. Αύτως.] 'Απράκτως, “Υπαιθα λιάσθη.] Εις πλάγιον εξέκλινεν ,
ματαίως. 517. Πρυλέων .] Πεζών, δ- εις τούμπροσθεν. 521. Απήμβρoτεν. ]
πλιτών. 518. Κυλλήνιον.] 'Αρκάδα. 'Αφήμαρτεν , απέτυχε. 525. Δόλοψ.]
LIB . XV. ΙΛΙΑΔΟΣ Ο. 529-543 . 123
εγγύθεν ορμηθείς : πυκινός δε οι ήρκεσε θώρης,

τον ρ' εφάρει γυάλoισιν αρηρότα" τον ποτε Φυλεύς 530
ήγαγεν εξ Εφύρης, ποταμού από Σελλήεντος .
ξείνος γάρ οι έδωκεν άναξ ανδρών Εϋφήτης,
ές πόλεμον φορέειν, δηΐων ανδρων αλεωρών
ός oι και τότε παιδος από χροός ήρκεσ ' όλεθρον.
του δε Μέγης κόρυθος χαλκήρεος ιπποδασείης 535
κύμβαχον ακρότατον νύξ έγχει οξυόεντι,
φηξε δ' αφ' ίππειον λόφον αυτού πάς δε χαμάζε
κάππεσεν εν κονίησι, νέον φοίνικι φαεινός.
έως και τα πολέμιζε μένων, έτι δ' ήλπετο νίκην,
τόφρα δεοι Μενέλαος Αρήίος ήλθεν αμύντωρ 540
στη δ' ευραξ συν δουρί λαθών, βάλε δ ώμονόπισθεν
αιχμή δε στέρνοιο διέσσυτο μαιμώωσα,
πρόσσω δεμένη ο δ άρα πρηνης ελιάσθη.
529. δε Foι . 53 2. γάρ Foι έδωκε βάναξ. 534. ός Fοι.
539. έτι δ' Fέλπετο. v. Obss. em . πολέμιζε, μένων δ' έτι ήλπετο.
540. δε Foι . 543. Fιεμένη .
529-534. Megetem , clipeo a Dolope hasta transfixo, ita ut ad usque corpus ea
penetraret, tuitus est thorax : qui propterea narratione facta ornatur: Pater Phyleus
eum ab Euphete hospite acceperat, cum Ephyræ ad Selleentem Thesprotiæ apud
eum devertisset. Scilicet, ut sup. B. 629. vidimus, Phyleus a patre Augea exulare
jussus Dulichium abierat, eoque etiam Thesprotiam facile adire potuit.- 530. tóv
δ' εφόρει γυάλoισιν αρηρότα. h. ός ήν αραρώς γυάλoισιν, δια γυάλων, thorax commissus,
junctus erat cavis partibus : Constabat thorax partibus cavis, plerumque binis, cor
pori applicandis, et fibula colligandis .- 531. Ephyra ad Selleentem Thesprotiæ A.
Versus jam lectus sup. Β. 659. Αlii ad Ephyram Elidis retulere. - 534. ος (θώρηξ) και
ατήρκεσε τότε όλεθρον από κρούς του παιδός οι όντος , του παιδός αυτού, Megetis, qui Phylei
filius erat.
535–543. Meges Dolopis summam galeam hasta percutit, Menelaus autem sub
veniens Dolopem a tergo trajicit. - 536. κύμβαχον ακρότατον. superiorem galee par
tem convexam cui inerat conus cum crista . — Observa 538. pilos equinos, h . 1. pro
crista, jam illo tempore rubro colore infectos. – 539. πολέμιζε μένων. non emiserat
hastam , sed cominus Dolopis galeam percusserat Meges.-541 . sügà's a latere : Si
hurnerum a tergo , όπισθεν, hasta emissa, βάλε, trajecit , ut per pectus exiret : non a
latere stare et ex obliquo jaculari potuit, sed, postquam a latere Dolopem circum
Venerat , a tergo stans jaculatus est. - 543. πρηνής ελιάσθη h. 1. simpliciter έκλίνετο.
Νύν όνομα κύριον . Αιχμής εί ειδώς.] Κύμβαχον.] Το κάτακρον της περικεφα

Πολεμικός, έμπειροπόλεμος. 529. Πυ- λαίας, εν ω εμβάλλεται ο λόφος. 537.
κινός.] Πυκνός, και ασφαλής. " Ηρκε- Λόφον. ] Δε αυτό το επανάστημα.
σεν.] 'Εβοήθησεν, απέστρεψε. 530. 538. Nέον φοίνικι φαεινός.] Νεωστι
Γυάλoισιν αρηρότα.] 'Εν ταϊς συναφαίς φοινικά χρώματι βεβαμμένος. ό έστιν,
των κοιλωμάτων επιμελώς ήρμοσμένον. ερυθρό το αίματι. 540. 'Αμύντωρ. ]
531. 'Εξ Εφύρης.] Της έν " Ήλιδι. ή Βοηθός. 541. Ευράξ.] Εκ πλαγίου.
νύν καλείται Οινόη . 533. 'Αλεωρήν.] 542. Διέσσυτο.] Διεξήλθε. Μαιμώ
Φυλακήν, ασφάλειαν, άδειαν. 536. ωσα.] Ενθουσιωδώς ορμώσα.
R 2
12.1 ΙΛΙΑΔΟΣ Ο. 544-557.. LIB . XV .
τω μεν εεισάσθην χαλκήρεα τεύχε απ' ώμων

συλήσειν: "Έκτωρ δε κασιγνήτoισι κέλευε 545
πάσι μάλα, πρώτον δε Ικεταονίδην ενένιπτεν,
φθιμον Μελάνιππον. ο δε όφρα μεν ειλίποδας βους
βόσκ' εν Περκώτη, δηίων από νόσφιν εόντων 1
αυταρ, έπει Δαναών νέες ήλυθον αμφιέλισσαι,

άψ εις "Ίλιον ήλθε, μετέπρεπε δε Τρώεσσι, 550
ναϊε δε παρ Πριάμω ο δε μιν τίεν ίσα τέκεσσι:
τον ρ ' Έκτωρ ενένιπτεν, έπος τ' έφατ', έκ τ' ονόμαζεν:
Ούτω δη , Μελάνιππε, μεθήσομεν και ουδε νύ σοί περ
έντρέπεται φίλον ήτορ, ανεψιού κταμένοιοκαι
ουχ δράας,οίον Δόλοπος περί τεύχε' έπουσιν και 555
αλλ' επευ ου γάρ έτ' έστιν αποσταδον'Αργείοισι
μάρνασθαι, πρίν γ ηε κατακτάμεν, ηε κατ ' άκρης
549. αμφιfέλισσαι. 55ο . ές Fίλιον . 551. τίε Fΐσα.
55 2. ενένιπτε, Fέπος.
έπεσε preceps prolapsus est. - 544. τω μεν, Menelaus et Meges εεισάσθην irruunt, ad
υolant. ab είμι. ut Λ. 358. notatum , et sup. 415 .
544.559. Menelaus et Meges irruerant ad Dolopem cæsum spoliandum ; ad
quem tutandum adsumto Melanippo approperat Hector .
546. Melanippus, Hicetaonis f. qui Priami frater erat, . 238. pascere greges ad
Percoten jussus e more istorum temporum . Percote ad Hellespontum . B. 835. et 1.
229.-547. ο δ' όφρα μεν h. 1. pro τόφρα όφρα, τέως. adhuc. - 55 Ι . μιν etsi nepotem ex
fratre. = 553. μεθήσομεν vel absolute, ut v . C. Κ. 121. otiabimur? vel negligemus et
relinquemus sc. τον νεκρών του Δόλοπος, Consanguinei : quod contextum docet. - 554
έντρέπεσθαι de pudore accipere placet , quia serius sicεντροπή dicta. ανεψιού proprie h . 1.
de patrueli. Ut fratres erant Lampus, Hicetaon , Priamus, ita Dolops, Melanippus,
Hector, eorum filii, inter se patrueles. - 555 . περί τεύχι' έπoυσι. in iis occupati sunt
Achivi sc. spoliandis. περιέπειν ut αμφιέσειν. ενεργείν. πονείσθαι. - 556. αποσταδόν μάχε
obas. telis eminus jactis, sed cominus, ut robore ac vi eos loco pellamus ; et agir est
diluendum : quin potius ita statuendum est, aut illos cæsuros esse nos, aut nos etc.
nam ut sit dictum pro αποστήναι του μάχεσθαι, vix grammatice teri posse censeo :
etsi sane conveniret cum seqq . non a pugnacessare licebit (χάζεσθαι,μεθίεσθαι) αnte
quam aut nos profligaverimus illos, aut illi Ilium ceperint : et Sch. B.reddit : úto
στατείν μάχης.-557. Supple : αποσταδόν μάχεσθαι (πριν,) πρίν γ ηε (ημά ;) κατ
κατακτάμε
ναι (αυτούς), ηε (τους 'Αργείους) ελέειν "Ιλιον και κτείνειν τους Τρώας.
544. Εεισάσθην.] Νύν, επήλθον, και ώρ- Περιώτη.] Πόλις Ελλησπόντου. οι δε,
μησαν. 545. “Έκτωρ δε κασιγνήτoισι.] Θράκης. 55ο. Μετέπρετεν.] Εκπρεπής
Νύν, πάσι τους συγγενέσι. Σημείωσαι ήν. 553. Μεθήσομεν. ] 'Αμελήσομεν,
γάρ ότι και τους ανεψιούς κασιγνήτους εάσομεν. 554. 'Εντρέπεται.] Επιστρέ
εκάλουν. Ο γάρ Μελάνιππος ανεψιός ήν φεται . οίον εντροπήν επί το βέλτιον λαμ
“Έκτορος. 'Ανεψιοί δέ εισιν οι τών άδελ- βάνει. 555. Οιον.] “Οποίον. Περί τεύ
φών παίδες. ώσπερ Αίας και Αχιλλεύς, χε' έπoυσι.] Περί τα όπλα ασχολούνται .
ο μεν Τελαμώνος, ο δε Πηλέως. 546. “Έπουσιν.] Ενεργούσιν, ασχολούνται.
Ενένισπεν.] 'Εκακολόγησεν, επέπληξεν. 556. Αποσταδόν. ] Αφεστώτες πόρρω,
547. "Οφρα μέν .] “Έως ού , τέως. 548. εκ διαστήματος . 557. Κατ' άκρης. ]
LIB . XV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ο. 558-578 . 125
"Ίλιον αιπεινην ελεειν , κτάσθαι τε πολίτας.

*Ως ειπών, ο μεν ήρχ, ο δ' άμ'έσπετο ισόθεος φώς. 56ο
'Αργείους δ ' ώτρυνε μέγας Τελαμώνιος Αίας:
"Ω φίλοι, ανέρες έστε, και αιδώ θέσθ' ενί θυμώ,
αλλήλους τ' αιδεισθε κατά κρατερας υσμίνας.
αιδομένων δ' ανδρων πλέονες σόοι, ηε πεφανται:
φευγόντων δ' ούτ'άρ κλέος όρνυται, ούτε τις αλκή.
Ως έφαθ'· οι δε και αυτοί αλέξασθαι μενέαινον 565
εν θυμώ δε βάλοντο έπος " φράξαντο δε νηας
έρκεϊ χαλκείων επί δε Ζευς Τρωας έγειρεν"
'Αντίλοχον δ' ώτρυνε βοην άγαθος Μενέλαος
5 ' Αντίλοχ , ούτις σειο νεώτερος άλλος Αχαιών
ούτε ποσίν θάσσων, ούτ' άλκιμος, ως συ, μάχεσθαι: 570
εί τινά που Τρώων εξάλμενος άνδρα βάλοισθα .
"Ωςειπών , ο μεν αύτις απέσσυτο, τον δ' ορόθυνεν"
εκ δ έθoρε προμάχων, και ακόντισε δουρί φαεινω,
αμφίεπαπτηνας υπο δε Τρωες κεκάδοντο,
ανδρος ακοντίσσαντος ο δε ουχ άλιον βέλος ήκεν 575
!
αλλ'Ικετάονος υιον υπέρθυμον Μελάνιππον,
νισσόμενον πόλεμόνδε βάλε στηθος παρα μαζόν.
δούπησεν δε πεσών, αράβησε δε τεύχε επ ' αυτώ
. 558. Fίλιον. 559. Γειπών - έσπετο Fισόθεος . 566. βάλοντο Γέπος.
.
571. νulg . βάλησθα . 572. Γειπών . 574. αμφί Fε .
560-567 . Ajacis hortatu nec minus Achivi inflammantur . ένθεσθε αιδώ θυμώ . είς
θυμόν.-- 563. αιδομένων, dictum de pudoris sensu , sed cum affectu, ut fortiter pugnent
infamiæ metu ; horum autem nunquam fit tanta et tam fæda strages quam turpiter
fugientium . Sententia nobilissima et verissima . - 564 . ούτε τις αλκή, h. e. ασθενείς
είσι.- 565 . αλέξασθαι sc. αλλήλοις ex 562. quod alibi adjicitur ut Γ. 9. - 567. έρκεί
χαλκιίω. ipsi ante naves stantes armati : seu protendendo hastas et obvertendo
scuta .
568—578 . Menelai hortatu Antilochus ante aciem prosiliens Melanippum cum

Hectore incedentem hasta trajicit : at idem ad corpus Melanippi spoliandum advo
lans ab Hectore fugatus ad suos ordines se recipit - 591.
569, 570. Ad procurrendum ante aciem , et hasta jacta celeriter ad ordines recipi
endum se, corporis agilitate opus erat, ideoque juventute. Inde ούτις νεώτερος άλλος,
ουκ άλλος των νέων θοώτερός σου εστίν. - 571. εί τινα , S. Utinam ferias : S. υide αη ferire
possis. Iatinis : Quid si ferias. – 573. Antilochus έκθoρε προμάχων procurrendo. et
υποκεκάδοντο , υπεχώρησαν. jam Δ. 497. - 577. νισσόμενον πόλεμόνδε. non, primum in
pugnam prodeuntem , sed cum Hectore ad Dolopis corpus tuendum in mediam
Κατά κεφαλής, από της ακροπόλεως. Φράξαντο.] "Έφραξαν. 567. “Έρκεϊ

558. Αίπεινήν.] “Υψηλήν. Κτάσθαι.] χαλκείω.] Το κύκλο των ασπίδων, ταϊς
'Αναιρεθήναι. 56ι . Αιδώ θέσθε.] Αι- ασπίσιν . "Έγειρε.] Παρόρμησε. 57ο.
δέσθητε. 563. Πέφανται.] Φονεύον- Θάσσων .] Ταχύτερος. 571. Είτινά που
ται. 564. " Όρνυται.] “ Ώρμηται. 566. Τρώων.] Είτινα των Τρώων. 574. Κε
126 ΙΛΙΑΔΟΣ Ο. 579-598 . LIB . XV .
'Αντίλοχος δ' επόρoυσε, κύων ώς, όστ’ επί νεβρώ

βλημένω άίξη, τον τ' εξ ευνοφι θορόντα 580
θηρητηρ ετύχησε βαλων , υπέλυσε δε γυία
ως επί σοί, Μελάνιππε, θόρ Αντίλοχος μενεχάρμης,
τεύχεα συλήσων. αλλ' ού λάθεν"Εκτορα διον,
ός ρα οι αντίος ήλθε, θέων ανά δηϊοτητα
'Αντίλοχος δ' ου μείνε, θοός περ εων πολεμιστής, 585
αλλ' όγ άρ' έτρεσε, θηρί κακόν ρεξαντι έoικώς,
όστε κύνα κτείνας, η βουκόλον, αμφί βόεσσι,
φεύγει, πρίν περ όμιλον άολλισθήμεναι ανδρών
ως τρέσε Νεστορίδης επί δε Τρώες τε και “Έκτωρ
ήχη θεσπεσίη βέλεα στονόεντα χέοντο. 590
στη δε μεταστρεφθείς , επεί ίκετο έθνος εταίρων.
Τρωες δε, λείουσιν έoικότες ωμοφάγοισι,
νηυσιν έπεσσεύοντο , Διός δε τέλειον έφετμάς
ός σφισιν αιεν έγειρε μένος μέγα, θέλγε δε θυμών
'Αργείων, και κύδος απαίνυτο' τους δ ' ορόθυνεν . 595
"Εκτορι γάρ οι θυμός έβούλετο κύδος ορεξαι

Πριαμίδη, ίνα νηυσι κορωνίσι θεσπιδεές πύρ
εμβάλη ακάματον, Θέτιδος δ ' εξαίσιον αρης
584. ός ρά Foι . 586. δέξαντι FeFoικώς. 590. Fηχή .
591. ίκετο Fέθνος . 592. λείoυσι FeFoικότες. 593. νulg. δ' ετέλειον.
596. γάρ Foι .
pugnam procedentem sup.559.-58ο. τόν τε βαλών ετύχησεν. έτυχεν αυτού . ut jam Δ .
το6. - 584. θέων ανά δηιοτητα, ανά μάχην, μαχομένους, ιnter turmas pugnantium.
585. θοός περ seu acer . αιαcer. seu , quippe celer. – 586. κακόν δέξαντι cade facta, si
laniavit aut pecudem aut pastorem . — 591. recesserat adverso ore, donec ad suam
aciem pervenisset.
592—658. Jove id agente, ut, Achillis ulciscendi caussa, Achivi in summum dis
crimen adducerentur, Trojani cum Hectore omni vi annixi tandem Achivos pone
primum navium ordinem se recipere cogunt. Variis modis hæc ornantur a poeta.
Et primo quidem 594—604. Jovis consilium luculenter exponitur.
593. Διός δε τέλειον έφετμάς, revocat animum ad consilium totius operis : quod sta
tim sub pr. videramus: Διός δε τελείετο βουλή. ad q. 1. vide . Cujus rei respectu omni
no hic locus est classicus secundum alterum Ν. 347. et sup . ο. 63. sq. - 594. θέλγε δε
θυμόν , sup . Μ. 255.-598. Θέτιδος δ' εξαίσιον άρήν πάσαν (respectulibri Α . 523.) επικρή
κάδοντο. ] Νύν , υπεχώρησαν, διέστησαν. σιν. 593. Έπεσσεύοντο. ] Έφώρμη
579. Νεβρώ. ] Νεογνό ελάφω. 58ο. σαν . 594. Θέλγε. ] Έγοήτευσεν. ή
'Εξ ευνήφιν.] Εκ της κοίτης. Θορόντα.] πάτα και παρατείτο την του αμύνασθαι
“Ορμώντα. 581. Έτύχησε. ] Κατεστο- δύναμιν. 595. Απαίνυτο. ] 'Αφηρείτο .
χάσατο. 586. "Έτρεσε. Μετά δέους 596. 'Ορέξαι. ] Δούναι, παρασχεϊν .
έφυγεν. 588. 'Αολλισθήμεναι.] Συνα- 597. Θεσπιδαές. ] Το υπό θεών αναπτό
θροισθήναι. 59ο. Χέοντο.] "Έχεον , ε- μενον , θείον . 598. Εξαίσιον. ] Παρά
τοίμως έρριπτον . 592. Λείoυσι. ] Λέου- το καθήκον γενομένην, μεγάλην. ή, ουκ
LIB . XV. ΙΛΙΑΔΟΣ Ο. 599-616 . 127
πάσαν επικρήνειε. το γαρ μένε μητιέτα Ζευς ,

νηος καιομένης σέλας οφθαλμοίσιν ιδέσθαι. 6οο
εκ γαρ δη του έμελλε παλίωξιν παρα νηών

θησέμεναι Τρώων, Δαναοίσι δε κύδος ορεξαι.
τα φρονέων, νήεσσιν επί γλαφυρήσιν έγειρεν
Έκτορα Πριαμίδην, μάλα περ μεμαώτα και αυτόν.
μαίνετο δ', ώς ότ' "Αρης έγχέσπαλος, ή όλούν πυρ 6ος
ούρεσι μαίνεται, βαθέης ενί τάρφεσιν ύλης
αφλοισμος δε περί στόμα γίγνετο, τω δε οι όσσε
λαμπέσθην βλοσυρήσιν υπ' όφρύσιν αμφί δε πήλης
σμερδαλέον κροτάφοισι τινάσσετο μαρναμένοιο
“Έκτορος αυτός γάρ οι απ’ αιθέρος ήεν αμύντωρ 6ιο
Ζευς, ός μιν πλεόνεσσι μετ' ανδράσι μουνον εόντα
τίμα και κύδαινε. μινυνθάδιος γαρ έμελλεν
έσσεσθ'· ήδη γάρ οι επώρνυε μόρσιμον ήμαρ
Παλλάς Αθηναίη υπό Πηλείδαο βίνφι.
και έθελε ρηξαι στίχας ανδρών, πειρητίζων, 615
ήκαι δη πλείστον όμιλον όρα και τεύχε άριστα
βοο. οφθαλμοίσι Fιδέσθαι . βο5. ολοσόν. 6ο6 . ύλης . 6ο7 . δέ Foι.
βιο . γάρ Foι. βι3. γάρ Foι .
VELE. {Titedérais. id , quod Thetis ab eo supplex flagitaverat, arduum quiddam . - 599.
το γαρ μένε, expectabat tanquam finem , ex quo rerum omnium alius ordo procederet.
–6οΙ. παλίωξιν θ. vide sup. 69, 70. et effecta res inf. Π. 293. sq . 364. sq. - 603. έγειρες
“Εκτορα. sup. μένος έγειρεν et oρόθυνε 594, 5 .
605—638. Hectoris robur et impetus declaratur primo specie pugnantis exhibita,
tum adversæ aciei pertinacia in resistendo, tandem per comparationes cum fluctu
impetuoso 623–9. et cum leonis irruentis impetu : 630—638. Impetus hic et vehe
mens animi corporisque motus per το μαίνεσθαι innuitur.
607–610. Locus įvagyãs declarans terrorem ab Hectore pugnante hosti injectum ;
eum ante oculos adstantem cernas.
6ο7. αφλοισμός. Vox antiqua. seu stridor dentium , seu spuma oris. – 611 . πλεόνεσσι
μετ' ανδράσι. versantem, pugnantem, solum in magna turbα, εν πλήθει, conspicuum
reddebat virtute et successu και τίμα και κύδαινε.-613 , 614. ήδη γάρ οι επώνυε μόρσιμον
ήμαρ Παλλάς Αθηναίη, quia Minerva Achilli erat adfutura in pugna cum Hectore :
inf. X. 214. sq . 226. sq.615. πειρητίζων. quod jam vidimus M. 47. Animi autem ro
bur declarat hoc, quod irruere tentat Hector , qua adversa acies est firmissima.
αγαθών. 'Αρήν. ] Ικεσίαν, ευχήν. “Οτε επιθετικόν ή, ταρφέσιν ως οξέσιν. ταρ

δε, βλάβης. 599. Επικρήνειεν. ] Επι- φέσιν οϊστοϊς. 6ο7 . 'Αφλοισμός.] “Ο
τελέσειε. βοο. Σέλας.] Λαμπηδόνα. αφρισμός, κατά Αιτωλούς. Λαμβάνεται
βος. Μαίνετο.] Νύν , σφοδρότερον έκι- δε και πεποιημένως επί ιδιώματος ύδατος
νείτο, και ενήργει ενθουσιαστικώς . 'Εν- ήχου. 6ο8. Βλοσυρήσι.] Καταπληκτι
χέσπαλος. ] Πολεμικός. 'Ολοόν .] Όλέ- καϊς . Πήληξ . ] Περικεφαλαία . 6ο9.
θριον. 6ο6. Τάρφεσι.] Τοίς πυκνώμα- Τινάσσετο. ] Έτινάσσετο, εσείετο . 613 .
σι. Τάρφεσιν ύλης. ] Ουκ έστιν επιθετι- 'Επώρνυεν.] Εφόρμα . έπεμπε. Μόρσι
κώς ως οξέσιν, άλλ ' ώς βέλεσιν. αν δ' μον. ] Ειμαρμένον. 6ι6. “Ηι δή. ] “ Όπου
128 ΙΛΙΑΔΟΣ Ο . 617630 . LIB . XV .
αλλ' ουδ' ώς δύνατο ρηξαι, μάλα περ μενεαίνων

ίσχον γαρ πυργηδον αρηρότες, ηύτε πέτρη
ηλίβατος, μεγάλη, πολιης αλός εγγυς εούσα
ήτε μένει λιγέων ανέμων λαιψηρα κέλευθα , 620
κύματά τε τροφόεντα, τά τε προσερεύγεται αυτήν

ως Δαναοί Τρώας μένον έμπεδον, ουδε φέβοντο.
αυταρ ο, λαμπόμενος πυρί πάντοθεν, ένθαρ' ομίλω
εν δ ' έπεσ', ώς ότε κύμα θοή εν νηι πέσησι
625
λάβρoν υπό νεφέων ανεμοτρεφές , ή δέ τε πάσα
άχνη υπεκρύφθη, ανέμοιο δε δεινός αήτη
ιστίω εμβρέμεται τρομέoυσι δε τε φρενα ναύται
δειδιότες τυτθον γαρ υπ' εκ θανάτοιο φέρονται
ώς έδαίζετο θυμός ενί στήθεσσιν Αχαιών.
αυταρ όγ , ώστε λέων ολοόφρων βουσιν επελθών , 63ο
617. Bentl. ουδ' Fώς. 622. Vulg. ουδ' εφέβοντο. 626. vulg. αήτης .
v. Obss. 63ο. ολοσόφρων.
618. 'oxov, árteixov, muri instar conserti. Comparatio, etsi obvia, eximie est ornata.
-62ο. ανέμων κέλευθα, impetus irruentium ventorum. - 621. κύματα προσερεύγεται τη
πέτρα 1. προς την π. quod Virgil . VΙΙ. Επ. 59ο. Ιaterique Infusa refunditur algα.
κύμα τρόφ. vidimus Λ. 307.
623–629. Comparatio altera præclara, eaque ex eo genere, quo duplex compa
randum infertur : impetus Hectoris et terror Achivorum.- 625. υπό νεφέων ανεμοτρεφές,
τρεφόμενον δια ανέμων εκ νεφέων έρχομένων. – 628. τυτθόν γαρ υπ' εκ θανάτοιο φέρονται πανί
feruntur, rapiuntur, cum summo vitæ discrimine. At hoc dictum a poeta simpliciter
et graviter : paullulum eos abesse a morte . Alias : navigare in media morte, in
medio vitæ discrimine.— 629. idaïleto h. 1. respondet tớ spousī v. 627. vexabatur,
agitabatur, sollicitudine, metu .
630—638. Tertia comparatio cædis unius ab Hectore irruente factæ cum leone
δή . 618. "Ισχον. ] Επεύχον , εκώλυον . οίς δε προσπίπτει τραχύς αήρ και ανε
Πυργηδόν. ] Πυκνώς , ασφαλώς, εν τάξει μώδης , ταύτα, ταϊς των ανέμων τριβό
και δίκην πύργου. 621. Tροφόεντα. ] μενα πνοαΐς , εύτονον και δυσθραυστον
Ευτραφή , μεγάλα , και ηυξημένα. Προσ- έχει την στερρότητα. ώς φησι Πλούταρ
ερεύγεται.] Μετά ήχου φέρεται, πρόεισι. χος έν Μελέταις Ομηρικαίς. Η δέ τε
Κυρίως δε επί ύδατος τίθεται η λέξις. πάσα "Αχνη υπεκρύφθη.] “ Η ναύς δηλο
623. Λαμπόμενος πυρί. ] “Υπό των όπλων νότι υπό της άχνης εσκεπάσθη . 'Αχνη
λαμπόμενος. 624. Πέσησιν.] Εμπέση. δε το αφρώδες και χορτώδες της θαλάσ
625. Λάβρον. ] 'Αθρόον. συνεχές, πολύ. σης απόβλημα . 626. Δεινός αήτης. ]
“Υπαι νεφέων.] Αντί του , εκ νεφών. Χαλεπόν ανέμου πνεύμα. 627. Εμ
' Ανεμοτρεφές.] Υπό ανέμου ηυξημένον. βρέμεται. ] Ενηχεί, πνεϊ. 628. Τυτθόν
υψηλόν. “Ότ’ αν δε το Αγαμέμνονος γάρ υπ' εκ θανάτοιο φέρονται. ] Βραχύ
άνεμοτρεφές φησιν, ώσπερ εν τη Λ, γάρ έστι το διείργον αυτούς του θανάτου
αντί του ισχυρόν. Τα γάρ υπεύδια και διάστημα. ό έστι, παρ' ολίγον θνήσκου
κατασκιαζόμενα των δένδρων, ευγενή μεν σιν , εγγύς όντες του θανάτου . 629.
και λείον τον όρπηκα ποιεί, ασθενή δε 'Εδαΐζετο.] Διεμερίζετο, εκόπτετο . 63ο.
και μαλακών καιαγύμναστον αναδίδωσιν. 'Ολοόφρων.)] Ολέθρια και δεινά φρονών .
LIB . XV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ο. 63 1645 . 129
αί ρά τ' εν είαμενή έλεος μεγάλοιο νέμονται

μυρίαι, εν δε τε τησι νομεύς ούπω σάφα ειδώς
θηρί μαχέσσασθαι έλικος βοος αμφί φονήσιν
ήτοι ο μεν πρώτησι και υστατίησι βόεσσιν
αιεν ομοστιχάει, ο δε τ’ εν μέσσησιν ορούσας 635
βούν έδει, αι δε τε πάσαι υπέτρεσαν" ώς τότ' Αχαιοί
θεσπεσίως εφόβηθεν υφ' "Εκτορι και Διι πατρι
πάντες, ο δ' οίον έπεφνε Μυκηναίον Περιφήτην,
Κοπριος φίλον υιόν, ός Ευρυσθηος αέθλων
αγγελίης οίχνεσκε βίη Ηρακληείη 640
του γενετ' εκ πατρος πολύχείρονος υιός αμείνων
παντοίας αρετάς, ημεν πόδας, ήδε μάχεσθαι,
και νόον εν πρώτοισι Μυκηναίων ετέτυκτο
ός ρα τόθ' “Έκτορι κυδος υπέρτερον εγγυάλιξε.
στρεφθείς γαρ μετόπισθεν, εν ασπίδος άντυγι πάλτο , 645
632. σάφα Fειδώς. 639. νulg. Ευρυσθήoς άνακτος . v. Obss .
645. νulg. υπ ' ασπίδος.
ex armentis fugatis unam pecudem laniante. Ornatissimus poetæ locus. — 631. sia
μενη έλεος, η prato palustri, seu simpl. irriguo. – 633. αμφί φονήσι. pro φονή, αμφί φόνο
scil. ne fat. Sic jam K. 521. εν αργαλέησι φονήσι. - ο μεν ραstor. - 636. έδει - υπέτρεσαν.
benepro presenti υποτρίoυσι. Εst inversio structure in toto loco ,veteres ανακόλουθον
appellant . o δ' οίον. pro ο γάρ.
638_652. Periphetes ab Hectore cæsus : erat is Coprei, qui Eurysthei mandata
ad Herculem perferebat, filius. Fuit Copreus Eurysthei xñgus. v. Apollod, II. 5, 1.
extr . et Obss. - 64ο. ός οίχνεσκεν άγγελίης (ένεκα ) βίη Ηρακληείη (pro ώστε φέρειν Ηρα
κλεϊ αγγελίας ) Ευρυσθήος.- 642 . (κατά ) παντοίας αρετάς , ημεν (κατά ) πόδας ήδε (κατά
το) μάχεσθαι. h. e.ή ταχύτητι, ή μάχη. quod sup. 57ο. de Antilocho : ούτε ποσί θάσσων
ούτ' άλκιμος μάχεσθαι. scil . μάχη σταθίη, cominus, έγχει. – 643.και αυτός εγένετο (κατα)
vóov, prudentia, év száros , inter primos e Mycenæis, scil. qui prudentia excellerent.
Inf. π. 8ο9. Euphorbus superabat equales έγχεί θ' ίπποσύνη τε πόδεσσί τε καρπαλί
μουσι ,.
645-632. Peripheten retro prolapsum occidit Hector; cum clipeum ανδρομήκη ha

beret, corpore verso, στρεφθείς μετόπισθεν , offenderat pes ad clipei oram. εν ασπίδος άν
63 1. 'Εν εξαμενή.] 'Εν καθύγρα και κολουθεί. 636. " Έδει.] Εσθίει. “ Υπέ
ποώδει χωρίω . “Έλεος.] "Έλους. ό έστι, τρεσαν. ] Υπό δέους έφυγον. 637. Θε
συμφύτου και υγρού τόπου . 633. “ Έλικος σπεσίως.] Θείως. 639. Κοπρήος. ] Κο
βοός αμφί φονήσι.] Περί ανηρημένης πρέως. Ούτος δε ο Κοπρεύς ήν κήρυξ Εύ
βοός. "H, υπέρ του μη αναιρεθήναι. ρυσθέως του των 'Αργείων βασιλέως, ός
“Ελικος δε, ήτοι μελαίνης, ή ελικοειδή τας παρ' εκείνου εντολάς έλεγε το
κέρατα εχούσης, και της εν έλει τεθραμ- Ηρακλεϊ, τών άθλων ένεκα έξωθεν της
μένης. 634."Ήτοι ο μεν πρώτησι και πόλεως μένοντα. Δεδοικώς γαρ αυτόν
υστατίησιν.] Εν πρώταις και υστάταις.ο Ευρυσθεύς, ούκ εία ένδον εισελθείν.
“ Ο δε, και, σύνδεσμος, αντί του, ή, δια-
64ο. 'Αγγελίης.] 'Αγγελίας, άγγελος.
ζευκτικού , κείται. “ Όπερ άμεινον. ν ή,
Oίχνεσκε.] Παρεγένετο, επορευέτο .
ταϊς πρώταις και υστάταις. 635. “Ο- 642. Παντοίας.] Παντοδαπάς. 645.
μοστιχάει.] “Αμα πορεύεται, συμπαρα- 'Εν ασπίδος άντυγε πάλτο . ] Ένή
VOL. II. S
130 ΙΛΙΑΔΟΣ Ο. 646662 . LIB . XV .
την αυτος φορέεσκε, ποδηνεκές έρκος ακόντων:

τη όγ' ενιβλαφθείς, πέσεν ύπτιος αμφί δε πήλης
σμερδαλέον κονάβησε περί κροτάφοισι πεσόντος: d
"Εκτωρ δ' οξυ νόησε, θέων δε οι άγχι παρέστη, T
στηθεί δ' εν δόρυ πηξε, φίλων δέ μιν έγγυς εταίρων 65ο

κτείν' οι δ ' ούκ εδύναντο, και αχνύμενοί περεταίρου, 1
χραισμείν αυτοί γαρ μάλα δείδισαν "Εκτορα διον. !
είσωποι δ' εγένοντο νεων περί δ' έσχεθον άκραι 1
νηες, όσαι πρωται ειρύατο τοι δ' επέχυντο.

'Αργείοι δε νεων μεν εχώρησαν και ανάγκη 655 1
τωνπρωτέων, αυτού δε παρα κλισίησι έμειναν .
αθρόοι, ουδε κέδασθεν ανά στρατόν έσχε γαρ αιδώς Ε
και δέος" αζηχές γαρ ομόκλεον αλλήλοισι

Νέστωρ δ' αύτε μάλιστα Γερώνιος, ούρος Αχαιών,
λίσσεθ' υπερ τοκέων γουνούμενος άνδρα έκαστον 660 1
" Ω φίλοι, ανέρες έστε, και αιδώ θέσθ' ενί θυμώ .
άλλων ανθρώπων επί δε μνήσασθε έκαστος -
649. δε Γοι . 65 2. νulg. μάλ' εδείδισαν . 656. νulg. των προτέρων.

657. Vulg. ουδ' εκέδασθεν. 66ο. άνδρα Fέκαστον . 662. μνήσασθε ψέκαστος.
τυγι πάλτο. ενεπίπαλτο, percussus erat, ( aπάλλειν ut έκπαλτο Y. 483.) clipei allisus
eum labefactaverat, impulerat, itaque įveßāápon, impeditus est, ut prolaberetur in ter
gum . Uti in incessu allidebatur ora clipei pedibus incedentis, sup. Z. 117.
653–657. Argivi repressi, intra navium ordines recepti, resistunt Trojanis ; siew
ποι νεών εγένοντο· ιn conspectu habuere naves . Non de uno momento, sed de rerum
progressu accipio locum hoc modo : Achivi primo seu tergis versis seu dum retroces
serant, in conspectu habuere naves ; inde receperunt se intra spatia inter naves ,
quæ anteriorem ordinem constituebant; ita vñes úrgas, naves quæ priore tempore
et loco fuerant in littus deducte όσαι πρώται είρυντο , περιέσχεθος αυτούς. circumdabant
et obtegebant eos puppibus suis, quæ editiores erant. Trojani insequuntur eos re
cedentes : τοι δ' επέχυντο, έπηνέχθησαν. Ιta Achivi , cum resistere nequibant, ex his
navium intervallis usque ad loca pone priorem navium ordinem ,a tergo navium, se
recepere, νεών μεν εχώρησαν των προτέρων, h. e. υπεχώρησαν, φuibus locis tentoria posita
erant ; non tamen in castra se dispergunt, ( v. 657.) sed collecti ac constipati uno loco
subsistunt.
659—667. Nestoris hortatu firniantur Achivorum animi. Adhortatio magnam
vim habet partim a viri auctoritate, partim a distributione rerum per quas ob
testatur .
λατο και ενεπλάκη τα έξωθεν της ασπί- πρώραι. 654. Επέχυντο.] 'Επηνέχθη
δος κύκλο . 646. Ποδηνεκές.] Μέ- σαν . 655. Έχώρησαν .] “Υπεχώρησαν.
χρι των ποδών διϊκνουμένην. μεγάλην. 656. Προτέρων.] Τών πρώτων και άκρων.
653. Εισωποι δ' εγένοντο νεών ] 'Εν 657. Έκέδασθεν.] Έχωρίσθησαν, εσκορ
όψει τάς ναύς έβλεπον. ό έστιν , εισήλ- πίσθησαν. Αιδώς.] Αισχύνη. 658. Α
θον εις αυτάς, τουτέστιν , υπό την στέγην ζηχές. ] 'Αδιάλειπτον . Ομόκλεον. ] Η .
αυτών εγένοντο. Περί δ' έσχεθον .] Πε- πείλουν, παρεκελεύοντο. 659. Ούρος.]
ρίεσχον, περιεκάλυπτον. "Ακραι.] Αι Νύν , φύλαξ. 66ο. Γουνούμενος. ] Ικε
LIB . XV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ο. 663-677 . 131
παίδων, ήδ' αλόχων, και κτήσιος , ήδε τoκήων,

ημεν ότεω ζώουσι, και ο κατατεθνήκασι.
των ύπερ ενθάδ ' εγώ γουνάζομαι ού παρεόντων, 665
εστάμεναι κρατερώς μηδε τρωπάσθε φόβονδε.
“Ωςειπών, ώτρυνε μένος και θυμόν εκάστου
τοϊσι δ' απ' οφθαλμών νέφος αχλύος ώσεν Αθήνη
θεσπέσιον μάλα δέ σφι φόως γενετ' αμφοτέρωθεν,
ημεν προς νηων, και ομοιίου πολέμοιο" 670
"Εκτορα δ' έφράσσαντο βοην αγαθών, και εταίρους ,
ημεν όσοι μετόπισθεν αφέστασαν, ουδ' εμάχοντο,
ήδ' άσσοι παρα νηυσι μάχην εμάχοντο θουσιν.
Ου δ ' άρ' έτ ' Αίαντι μεγαλήτορι ήνδανε θυμώ
εστάμεν, ένθα περ άλλοι αφέστασαν υίες 'Αχαιών" 675
αλλ' όγε νηώνγκρι επώχετο, μακρα βιβάσθων,

νώμα δε ξυστον μέγα ναύμαχον έν παλάμησι,
667. Γειπών, -θυμόν τε ξεκάστου. 673. νulg. πάρ .
674. μεγαλήτορι Γάνδανε.
668—673. Caligine ademta apertum prospectum factum Achivis dicit poeta ; atqui
non apparet, quæ caligo, et unde, et quorsum fuerit obducta ; nec Hector eos latu .
erat. Aliter res comparata erat cum Diomedis caligine E. 127. Aliis locis, ubi
noctis inter pugnam , e pulvere scilicet et tumultu, mentio fit, longe alio modo in
pro ήδέ.
struitur narratio ; ν. π. 567. P. 269. 366. 643. - 67ο. και ομοιΐου πολέμοιο.. raà
et a tergo versus naves, seu mare, et ante, ad turmas pugnantium.-671 étai
pous sc. Hectoris, qui et remoti a pugna stabant et propiores stabant pugnando ad
naves .
674. ad fin. Cum ex plano non satis resisti posse Trojanis videret Ajax, conscendit
navium tabulata et inde Trojanos contis arcere decrevit. 688. - quo animadverso
Hector ordinibus pugnantium erumpit et unam ex omnibus navem e proximo adori
tur; nova et acerrima ad hanc navem fit pugna — 703. — narratio de ea :-715 . — He
ctor ignem sibi afferri jubet ; quo audito Trojani tanto animosius irruunt in Achi
vos ;-726. At Ajax de navi propulsat ignem ferentes, suos autem in summo discri
mine hortatur et animat . ad f.
674. non ei plucuit : h. e. decrevit Ajax, e loco iniquo prosilire, ex turma procur
rere et navem conscendere, unde propulsaret hostem. Fecerant hoc jam alii sup.
587-9. - 676. νηών κρί επώχετο. tabulata in prora et puppi : nam in his tantum par
tibus constratæ erant naves .
Itaque ix gece apósgns memorantur Od. M. 229, 230.
Media et aperta pars dicta άντλος . Ιn ea sunt τα ζυγά, sedilia remigum, que poetis
quoque κληϊδες sunt. Αpud Αpollon. IV. τ662. Medea conscendit τα κρια, βήσατ'
επ' ακριόφι manu ducta a Jasone δια κληϊδας. Inf. 729. θρηνυς pro iis est. 677. (το)
ξυστόν, (δόρυ.) contum e pluribus brevioribus coagmentatum, et vinctum: vincula sunt
βλήτρα. τα κατά τας συναρμογές συμβλήματα , γόμφοι. Vidimus jam sup. 388, 9. οι δ'
(εμάχοντο) από νηών - μακροϊσι ξυστοίσι, τα ρά σφ' επι νηυσιν έκειτο, Ναύμαχα, κολλήεντα,
κατά στόμα είμίνα χαλκό. cuspide ere prefixa .
τείων. 663. Κτήσιος.] Κτήσεως. 664. χαλεπού. 671. 'Εφράσσαντο.] 'Εθε

“Οτεω.] Ωιτινι. 665. Ου παρεόντων.] άσαντο. 676. "Ικρια.] Τα καταστρώ
Ου παρόντων. 666. Τροπάασθαι.] Τρέ- ματα των νεών. Τα σανιδώματα. Βι
πεσθαι. 668.'Αχλύος.] Σκοτίας. 6γο. βάσθων.] Βαίνων . 677. Nώμα.] Νύν,
“Ομοιϊου.] Το ομοίως πάσιν επιόντος, διέφερεν , εκίνει. Ξυστόν.] 'Εξυσμένον .
S 2
132 ΙΛΙΑΔΟΣ Ο . 678-694. LIB . XV .
κολλητόν βλήτροισι, δυωκαιεικoσίπηχυ.

ως δ' ότ' ανηρ ίπποισι κελητίζειν εν ειδώς,
680
όστ', επεί εκ πολέων πίσυρας συναείρεται ίππους,
σεύας εκ πεδίοιο μέγα προτί άστυ διηται,
λαοφόρον καθ' οδόν" πολέες τεε θηήσαντο
ανέρες, ήδε γυναίκες ο δ' έμπεδον ασφαλές αιεί
θρώσκων, άλλοτ' επ' άλλον αμείβεται, οι δε πέτονται:
ως Αίας επί πολλά θοάων άκρια νηων 685
φοίτα, μακρά βιβας, φωνη δε οι αιθέρ' έκανεν :
αιεί δε σμερδνον βοόων Δαναοίσι κέλευε,
νησί τε και κλισίησιν άμυνέμεν. Ουδε μεν "Εκτωρ
μίμνεν ενί Τρώων ομάδω πύκα θωρηκτάων
αλλ' ώστ' ορνίθων πετεηνών αιετόςαίθων 6go
έθνος εφορμάται, ποταμών πάρα βοσκομενάων
χηνών, ή γεράνων, ή κύκνων δουλιχοδείρων"
ως "Εκτωρ ίθυσε νεος κυανοπρώροιο,
αντίoς αίξας τον δε Ζευς ώρσεν όπισθε
678. δυοκαι[ εικοσίπηχυ. 679. Fειδώς. 68ο. νulg. συναγείρεται.
68I. προτί Fάστυ , νulg. προτί άστυ διώκει. 682. δε Γε .
686. δε Foι . 691. Fέθνος . 694. νulgg. ώσεν .
679—684 . Comparatio referenda unice ad saltum ex una navi in alteram factum .
Locus notabilis, cum altero Od. E. 371. quod non modo equis insidere homines, non
ignoravit Homerus, etsi equitatum in acie non novit ; verum etiam Artis genus
novit, το κελητίζειν, desultoris modo, et quidem quatuor equis , ut ejus etate rem
equestrem jam ad artem adductam fuisse appareat. Quod heroum ætate equis ad
currus bellicos, non ad equitatum , utebantur, videtur ab inopia et caritate equorum
repetendum esse. Si Castor tamen cum fratre equis insedisse narratur : serioribus
hoc poetis debetur. Ceterum vel ex h. 1. probari potest, morem sæculi Trojani dili
genter Homerum servasse : nam suæ ætatis morem sedulo discernit :-ix monów. di
lectu facto e multis. - 681. # porì Coty, forte quia oppidani prospiciunt e muris.-682 .
θηήσαντο mirantur. - 683. continuo, sine offensa , ασφαλώς, έπαμείβεται .
688–695 . Etiam Hector ante ordines procedit et unam navem adoritur . – 690.
αιεσός αιθων. αquila fulva . ορνίθων έθνος. vidimus jam B. 459. – 693. "θυσεν , ώρμησε κατά
νεός.–694. Jupiter eum a tergo manu sua impellit, ut instet gressu , nec subsistat .
bene προς το εκπληκτικόν της φαντασίας. Aliter Patroclus ab Apolline Π. 791, 2.
678. Κολλητόν.] Κεκολλημένον . Βλή- 682. Λαοφόρον.] Λεωφόρον. δι' ής και

τροισι.] Tούς κατά τας αρμονίας γόμ- λεώς έρχεται, ό έστιν, ο όχλος. Θη
φοις, τους επιoύροις. 679. Κελητίζειν.] ήσαντο.] Μετά θαύματος είδoν. 684.
“Ιππον κέλητα ελαύνειν. Κέλης, και μο- "Αλλοτ' επ ' άλλον αμείβεται.] 'Εν μέρει
νάμπυξ, παρά το κέλειν, το βαδίζειν. επέρχεται. ό έστιν, άλλοτ' επ' άλλον
" Οθεν και κέλευθος. 'Επεί το παλαιόν, μεθιζάνει. 687. Σμερδνόν.] Φοβερόν.
ως επίπαν τοϊς άρμασιν έχρώντο. 68ο. 689. “Ομάδω.] Θορύβω, πλήθει. 6οο .
Πίσυρας. ] Τέσσαρας. Συναγείρεται.] Αίθων. ] Διάπυρος, οξύς. ή, σφοδρός κατά
Συλλέγεται. 681. Σεύας.] Ορμήσας, την πτώσιν. Μέλας. 691. " Έθνος .]
LIB . XV. ΙΛΙΑΔΟΣ Ο. 693713 133
χειρίμάλα μεγάλη, ώτρυνε δε λαόν άμ' αυτώ. 695

Αύτις δε δριμεία μάχη παρα νηυσιν ετύχθη
φαίηςκαι’ ακμητας και άτειρέας αλλήλοισιν
άντεσθ εν πολέμω ώς έσσευμένως εμάχοντο.
τοισι δε μαρναμένοισιν od ήν νόος: ήτοι Αχαιοί
ουκ έφασαν φεύξεσθαι υπ ' εκ κακού , αλλ' ολέεσθαι : 700
Τρωσιν δ' ήλπετο θυμός ενι στήθεσσιν εκάστου ,
νηας ενιπρήσειν , κτενέειν θ' ήρωας Αχαιούς .
οι μεν τα φρονέοντες εφέστασαν αλλήλοισιν.
"Έκτωρ δε πρύμνης νεος ήψατο ποντοπόροιο,
καλης, ώκυάλου , η Πρωτεσίλαον ένεικεν 705
ές Τροίην, ουδ' αύτις απήγαγε πατρίδα γαίαν
του περ δη περί νηός 'Αχαιοί τεΤρωές τε
δήoυν αλλήλους αυτοσχεδόν. ουδ' άρα τοίγε
τόξων αίκας αμφις μένον, ουδε τ' ακόντων,
αλλ' οίγ ' εγγύθεν ιστάμενοι ένα θυμον έχοντες , 710
οξέσι δη πελέκεσσι και αξίνησε μάχοντο,
και ξίφεσι μεγάλοισι, και έγχεσιν αμφιγύοισι.
πολλά δε φάσγανα καλά, μελάνδετα, κωπήεντα,
7οι . Τρωσι δ' επέλπετο . quod esse potest et Τρωσι δε Fέλπετο. utrumque
bene. - στήθεσσι ξεκάστου .
696—704. Redintegrata acerrima pugna, maxime ab Hectore ad navem cui Ajax

institerat. — 698. ws looupéews tanta cum contentione, enixe, intentis viribus.- 699.
700. Achivi tantum non desperata salute pugnabant.
704–726 . Hector una ex reliquis nave apprehensa ignem et incendium minatur.
-704. aqúpevnosv. a puppi apprehendit navem , quippe stabant naves puppibus in ter
ram, proris in mare, conversis. Adhuc pugnatum erat a tergo prioris navium or
dinis ; videntur adeo collectis viribus Achivi Trojanos iterum repressisse. — 705. navis
Protesilai : cf. sup. B. 701. prima illa appulerat ; ideo stabat priore loco in ordine
navium anteriore, qua parte Trojani irruerant. — 708. Toíye et Achivi et Trojani ; sic
iterum 71ο. άλλ' οί γε cominus pugnarunt , ut, missilium usus nullus esset. άική, ορμή ,
ab äčš, žiros, quod Apollon. III. 1374. adhibet. — 709. 'pois eminus. opp. aúróxidov.
–713 . μελάνδετα κωπήεντα. est sane idem quod μελαίνας κώπας ένδεδεμένα h. έχοντα.
At vis poetica inest, dum objiciuntur animo species plures in ense : nigredo, tum
manubrium ipsum, quod nunc e contexto et collocatione magnitudinis notionem
Πλήθος . 693. Κυανοπρώροιο .] Κυανό τίαν μόνην την Πρωτεσιλάου παρέδωκε

την πρώραν κεχρισμένης. 695. Χειρί. ] ναύν καιομένην. Ρητέον, ότι ήδέσθη τι
Δυνάμει . 696. Δριμεία. ] Οξεία, θερ- νος των ζώντων έμπρήσαι, μη πως αναν
μή. 697. 'Ακμήτας.] Μη κεκοπωμένους, δρίαν αυτού τις δόζη καταγιγνώσκειν.
απόνους. 'Ατειρέας.] 'Aκαταπονήτους. 7ο9. 'Αϊκάς.] Διώξεις. ορμάς. 'Αμφις
698. "Αντεσθαι.] Συμβαλείν, απαντη- μένον.] 'Αντί του , περιέμενον. 713
σας .
705. 'Ωκυάλου. ] Της ταχέως Μελάνδετα. ] Σιδηρόδετα, ή μέλαινας
πλεούσης. 'Εζήτηται δε, διά ποίαν αι- λαβάς έχοντα. "Έστι γαρ η λαβή δεσ
134 ΙΛΙΑΔΟΣ Ο. 714730 . LIB . XV .
άλλα μεν εκ χειρών χαμάδις πέσον, άλλα δ ' απ' ώμων

ανδρών μαρναμένων" ρεε δ' αίματι γαία μέλαινα. 715
"Έκτωρ δε πρύμνηθεν επεί λάβεν, ουχί μεθίει,

άφλαστον μετα χερσίν έχων, Τρωσι δε κέλευεν
Οίσετε πυρ, άμα και αυτοι άολλέες όρνυτ' αυτήν.
νυν ημίν πάντων Ζευς άξιον ήμαρ έδωκε,
νηας ελεϊν, αι δεύρο θεών αεκητι μολούσαι, 720
ημίν πήματα πολλά θέσαν, κακότητι γερόντων
οι μ', εθελοντα μάχεσθαι επί πρύμνησι νέεσσιν,
αυτόν τ' ισχανάασκoν, ερητύ οντό τε λαόν.
έρητίοντό
αλλ' ει δη ρα τότε βλάπτε φρένας ευρυόπα Ζευς
ημετέρας , νυν αυτός εποτρύνει και ανώγει. 725
Ως έφαθ': οι δ' άρα μάλλον επ' Αργείοισιν όρoυσαν.
Αίας δ' ουκέτ' έμιμνε, βιάζετο γαρ βελέεσσιν,
αλλ' ανεχάζετο τυτθον, οίόμενος θανέεσθαι,
θρηνυν εφ' επταπόδην, λίπε δ' άκρια νηος είσης:
ένθ' άρ' όγ' εστήκει δεδοκημένος " έγχει δ' αιει 730
717. νulg. δ' εκέλευεν. 720. απέκητι .
724. νulg. τότ ' έβλαπτε . 729. επίσης .
habet. - 714 . απ ' ώμων έπεσον. Νοn satis definias modum : puto esse enses humeris
thorace munitis inflictos et aut fractos aut resilientes in terram decidere. — 717. ápaa
στον in puppi ; aplustre, Ornamentum ad formam pinnarum ; antecesserat πρύμνηθεν .
-719. πάντων άξιον ήμαρ . non uno modo hoc quoque dictum esse potest ; accipio : diem,
qui compensat omnia, sc. quæ superioribus temporibus evenere minus faustta et ex
νoto. - 721. κακότητι γερόντων , pusillanimitate , qui consultum esse putaveran , non in
acie objicere Achivis juventutem , sed maluerunt eos murorum munimentis tutos vim
hostilem aut depellere aut vires eorum consumere . — 724. Iterum Jovi tribuitur , e
rudis sermonis et ingeniorum more, quod de sana mente deturbare homines dicitur.
Si olim stulto consilio omisimus facere quod optimum factu erat, nunc ipsa res nos eo
ducit et successum præbet.
727 ad f. Ajax etsi se ab hoste urgeri videns, Achivos hortatur et Trojanos ad
navem incendendam properantes retundit. In hortatibus his, non universe ac com
muniter, sed, ipsius hortantis verbis appositis, quanta vis insit, suus quemque sensus
docere potest .
728. οιόμενος, metuens. - 729. θρήνυν. tabulatis in puppi relictis , desiluit in medium
navis partem , non tectam , et institit transtris, in quibus remigantes sedent; cf. ad
μός τις του ξίφους. 717. "Αφλαστον.] “Υπολαμβάνων. 729. Θρήνυν. ] “Υπο
Το λεγόμενον ακροστόλιον της νεως πρύ- πόδιον. Βέλτιον δε , θρηνυν καλείσθαι
μνης . Και είρηται κατά αντίφρασιν υπό “Ομήρου τας καθέδρας των ερε
εύθλαστον γάρ έστι . 719. Νύν ημίν των. αναχωρών γάρ από της νεως των
πάντων Ζεύς άξιον ήμαρ έδωκε.] Νυν καταστρωμάτων , επί ταύτας αφικνείται .
αντί του, πάντων των τολμηθέντων εις Τινές δε, τόπον της νεως, βάσιν έχοντα ,
ημάς αξίαν αμοιβήν παρέσχεν ημίν ο εφ' ου τον κυβερνήτης τους πόδας τιθέναι,
Ζεύς προς το ελεϊν τάς ναύς. 723. και και εδώλιόν φασιν. " Αλλοι δε, την υ
'Ισχανάασκoν .] Κατείχον , εκώλυον . 'Ε- τoδεχομένην τον ιστον τράπεζας είπαν.
ρητύοντο .] Κατείχοντο. 727. Βιάζε- Οι δε, διαβάθραν από νηος επί νήα.
το. ] Κατεπονείτο . 728. 'Oϊόμενος. ] Επταπόδην.] Επτά ποδών το μέγεθος
LIB . XV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ο . 731746 . 135
Τρώας άμυνε νεων, όστις φεροι ακάματον πυρ.

αιεί δε σμερδνον βοόων, Δαναοίσι κέλευεν
"Ω φίλοι, ήρωες Δαναοί, θεράποντες "Αρηος,
ανέρες έστε, φίλοι, μνήσασθε δε θούριδος αλκής.
ηε τινάς φαμεν είναι άοσσητηρας οπίσσω ; 735
ηε τι τείχος άρειον, ό κ ' ανδράσι λοιγόν αμύναι και

ου μέν τις σχεδόν έστι πόλις, πύργοις αραρτία,
ή κ'άπαμυναίνεσθ,'ετεραλκέα δημον έχοντες
αλλ' εν γαρ Τρώων πεδίω πύκα θωρηκτάων,
πόντω κεκλιμένοι, έκας ήμεθα πατρίδος αίης . 740
τωεν χερσί φόως,ου μειλιχίη πολέμοιο.
"H, και μαιμώων έφεπ' έγχει οξυόεντι.
όστις δε Τρώων κοίλης επί νηυσι φέρoιτο
συνπυρί κηλείω, χάριν "Εκτορος οτρύναντος,
τόνδ' Αίας ούτασκε, δεδεγμένος, έγχει μακρώ. 745
δώδεκα δε προπάροιθε νεών αυτοσχεδον ούτα .
740. Fεκάς . 745. νulg. οξέι δουρί.
vs. 676. ex eoque loco hostem observat accedentem et prohibet. Erat quoque sic ad
mediam usque corporis partem tectus navis latere, toixw . — 733. sequentia jam alibi
vidimus : ut sup. 661, 2 . Danai ήρωες, simpliciter fortes bellatores - μνήσασθε, everite
restram virtutem, intendite eam. - 735. ήε φαμεν, αn putamus. - 736. ανδράσι pro nobis.
737. πόλις πύργοις αραρυϊα. pro urbe munita, cui sint muri , πύργοι. - 738. έσεραλκέα
öñuor, aut, novum robur, irigav nanny, adjecturam civitatem , aut, quæ in alteram par
tem victoriam erit inclinatura et, ut Achivi superiores pugnando sint, effectura. — 740.
πόντα κεκλιμένοι, ad extremum littus castra habentes . κλίνεσθαι de situ et positu , aut
de habitatione, E. 709. nunc de castris, ut quoque 11. 68.—741 . Pows salus est in
manu, fortiter pugnando ; non in remittendo a pugna. ουκ εν μειλιχίη, έν ραθυμία.
742. Cum impetu , animose, hostes adeuntes επιφερομένους, ercipit hasta, ferit. Fere ut
εφέσειν έγχει τινα insequi hasta et occidere . - Ιdem quod supra 730. έγχει δ' αιει Τρώας
άμυνε νεών.
έχoντα . 730. Δεδοκημένος.] Επιτη- λεμείν προσηνώς, η επιφάνεια της σωτη

ρών. 731. "Αμυνεν.] "Ήμυνεν. 735. ρίας, αλλ' εν ταϊς χερσιν ημών. Ου μει
'Αοσσητήρας. ] Βοηθούς. 738. ' Ηι κ ' λιχίη πολέμοιο.] Αρίσταρχος κατά δοτι
απαμυναίνεσθα.] Δι' ής αμυνοίμεθα τους κήν. ίν' ή ο λόγος φώς ημίν εν ταίς
πολεμίους. Ετεραλκέα δημoν. ] Δυνάμε- χερσίν έστιν, ουκ εν τη μειλιχία του πο
νον όχλον εν μέρει προς τα κατεπείγοντα λέμου. Ο δε Θραξ φησίν ουκ έστιν η
βοηθείν τοίς κατεπτοημένοις. 74ο. Πόν- προσήνεια πολέμου, αλλ' ειρήνης . 742.
τω κεκλιμένοι. ] Παρακεκλιμένοι τη θα- Μαιμώων. ] Μανιωδώς, ακατασχέτως.
λάσση, περιεχόμενοι. 741. Το εν χερ- "Έφεπεν.] Επεδίωκεν. ή,έπήρχετο. 744.
σί φόως.] Διό εν ταϊς χερσιν ημών, και Κηλείω.] Καυστικό. Χάριν “Έκτορος ό
τη μάχεσθαι , η σωτηρία. ου γαρ εν τώ, τρύναντος.] Εις χάριν του “ Έκτορος παρ
μειλιχίους ημάς και πράους είναι τοϊς ορμώντος. 745. Ούτασκεν. ] Εκ χει
πολεμίοις . ο έστιν ούτις περί τον πό- ρος έτίτρωσκε. Δεδεγμένος.] Εκδεχόμε
λεμον φιλανθρωπία. Το δέ εξής: ουχ ή νος, επιτηρών. 746. Αυτοσχεδόν ούτα.]
προσήνεια πολέμου οικεία , αλλ ' ειρήνης . Εκ του σύνεγγυς ετίτρωσκεν.
" Η επί δοτικής πτώσεως" ουκ εν τω πο
ΤΗΣ ΙΛΙΑΔΟΣ
PAYSLIAIA II.
ARGUMENTUM .
PATROCLUS ad Achillem redux, cur lacrimas fundat interrogatus,

quo in discrimine Achivi versentur exponit, Achillem objurgat, tandem
precatur, ut sibi saltem concedat, ejus armis induto, Myrmidones ad
auxilium Achivis ferendum educere-47. Annuit Achilles, præcipit
tamen, ut rejectis a classe Trojanis statim ad se redeat— 100. Interea
Ajax, et urgente hoste, et virium defectu , tandem hasta ictu gladii ab
Hectore præcisa, recedere cogitur; ita ignis navi injectus— 123._ Quo
conspecto Achilles Patroclum jubet festinare — 129. Armat se Patro
clus — 154. educuntur Myrmidones — 197. Achilles ad virtutem animos
inflammat - 220. poculo e penu depromto libat et vota facit; gressum
copiarum prospicit — 256. Procedunt Myrmidones, Patroclo hortante,
-275 . cujus adspectu perturbati extemplo Trojani fugam circumspi
ciunt – 284. Pyræchme cæso, fugientes a navibus depellit, ignem re
stinguit Patroclus - 301. Iterum collectis et resistentibus Trojanis,
gravis fit pugna. Enumerantur cæsi et cædentes - 351.donec Trojani
vallo excedunt, et cum iis ipse Hector. Patroclus, præceptorum Achillis
parum memor, eos extra castra insequitur, proturbat, dissipat, cædit
multos — 418. Ecce adversus eum procedit Sarpedon ; Jove a Junone
admonito, ne fatis intercederet, pugna facta, Sarpedon a Patroclo neca
tur — 490. Glaucus a moriente Sarpedone invocatus, ne spoliari se si
neret, arcessit Æneam et Hectorem ; Patroclus sibi adjungit utrumque
Ajacem ; instauratur pugna circa Sarpedonis corpus — 562. Cæduntur
multi, et modo hi modo illi cedunt; -- 644. tandem Hectore recedente
terga vertunt Trojani, Sarpedon spoliatur, corpus in Lyciam defer
tur - 683. Exultans secundo successu Patroclus, contra quam præce
perat Achilles, fugientes insequitur, usque sub urbis mænia ; --697.
Frustra ab Apolline deterritus muros escendere annititur--711. Hector
sub porta Scæa viribus refectis iterum in Achivos invehitur et Patro
clum adoritur— 732. a quo Cebriones, Hectoris auriga, saxo jacto pro
sternitur ; fit pugna circa corpus spoliandum ; cedunt tandem fro
jani — 782. Nova hac victoria animo elatus Patroclus denuo in Tro
janos invectus tandem viribus exhaustis deliquium passus, Apollinis
opera, vacillat, ab Euphorbo vulneratus, dum se ad suos recipit, hasta
ab Hectore transfigitur — 827. Insultanti se Hectori Patroclus simile
fatum ominatur — 863. Auriga ejus Automedon Hectorem se inse
quentem effugit --ad f.
Deorum ministeria maxime ad Jovem et Apollinem redeunt : Patroclo
et Sarpedone congressis deliberat Jupiter, an Sarpedon, ejus filius, a
morte servandus sit ; Juno intercedit, ut tamen corpus ad populares
LIB . XVI . ΙΛΙΑΔΟΣ Π . 1-8 . 137
deferatur haud improbat; tum Jupiter quem adhuc ex Ida prospicientem

cogitare licet, cf. ad 432. instantem Sarpedonis cædem imbre cruento
portendit 431–462 . Defenditur ejus corpus a Glauco ab Apolline sa
nato ex vulnere 508—531. Cum Patroclo fatale esset, hac pugna oc
cumbere, idque statim hac circa Sarpedonis corpus spoliandum conten
tione fieri posset, iterum Jupiter eventum differt, et, ut Trojanos ille
usque sub menia urbis fuget, permittit : 644-658. Interea ab Apol
line Jovis jussu Sarpedonis corpus in Lyciam perfertur - 683. Ab
Apolline porro Patroclus a muris Trojæ repellitur 698-710. mox viri
bus solutis eum inermem dat Euphorbo vulnerandum , et Hectori occi.
dendum : 786-821 .
Inscripta ab antiquis rhapsodia η Πατρόκλεια inter nobilissimas carmi
nis partes haud dubie habenda.
ΥΠΟΘΕΣΙΣ ΤΗΣ Π . ΟΜΗΡΟΥ ΡΑΨΩΙΔΙΑΣ.
ΠΑΤΡΟΚΛΩι δεηθέντι Αχιλλεύς επιτρέπει την αυτού πανοπλίαν αναλαβείν, και

τους Μυρμιδόνας εξάγειν επί τον πόλεμον οι δε, εξελθόντες έτρεψαν τους Τρώας.
Πάτροκλος δε Σαρπηδόνα τον Διός αναιρεϊ, τον παρήoρoν ίππον του Αχιλλέως ανε
λόντα Πήδασον έπειτα δε Πάτροκλος “Έκτωρ αναιρεί πληγέντα πρότερον υπό Εύ
φόρβου, Απόλλωνος αφελομένου την πανοπλίαν αυτού .
Π7 Πάτροκλος έπεφνεν άρήίον "Έκτορος αιχμή.
ΩΣ οι μεν περί νηος έυσσέλμοιο μάχοντο.

Πάτροκλος δ' 'Αχιλη παρίστατο, ποιμένι λαών,
δάκρυα θερμά χέων, ώστε κρήνη μελάνυδρος,
ήτε κατ' αιγίλιπος πέτρης δνοφερόν χέει ύδωρ.
τον δε ιδών ώκτειρε ποδάρκης διος Αχιλλεύς, 5
nas μιν φωνήσας έπεα πτερόεντα προσηύδα:
Τίπτε δεδάκρυσαι, Πατρόκλειςκαι ούτε κούρη
νηπίη, ήθ' άμα μητρι θεουσ ’ ανελέσθαι ανώγει,
5. τον δε Ειδών. 6. Fέπεα .
1-101 . Patroclus lacrimabundus ad Achillem accedit, rogatus nuntiat, quo loco
Achivorum res sint ; ejus duritiem accusat, impetratque ut Myrmidones in aciem
educat.
2. Tumultu pugnæ propiore facto Patroclus, Eurypylo, cujus vulnus curabat, re
licto ad Achillem redierat : 0. 390—404 . - 3 , 4. Comparationem lacrimantis cum
fonte perenni iisdem verss. jam vidimus l. 14 , 15. placuit ea veteribus.
7-11. Suavis oratio per ornamenta ; pro vulgari fles ut puella . - 8. úváre (sc.
3. Θερμά .] Νεαρά , πρόσφατα. Χέ- ακτίσι καταυγάζεται . 4. Αιγίλιπος. ]

ων. ] Καταστάζων. Μελάνυδρος.] Βα- “Υψηλής. ήν και αϊξ απολείπει διά το
θεία , σκοτεινή. Τού γάρ μελαίνεσθαι πολύ ύψος. μάλιστα γάρ ή αϊξ εν τοίς
αίτιον το βάθος . Τα δε εξ επιπολής ύ- κρημνούς βόσκεται. Δνοφερόν.] Μέλαν .
δατα λευκά , καθότι πλέον ταϊς του ηλίου 5. " Ώικτειρεν .] Ηλέησε. 8. Νηπίη.]
VOL . II . T
138 ΙΛΙΑΔΟΣ Π. 9-25 . LIB . XVI .
ειανού απτομένη , καί τ' εσσομένην κατερύκει

δακρυόεσσα δέ μιν προτιδερκεται, όφρ' ανέληται: ΙΟ
τη ίκελος, Πάτροκλε, τερεν κατα δάκρυον είβεις.

ηε τι Μυρμιδόνεσσι πιφαύσκεαι, η εμοί αυτώ;
ηέ τιν' άγγελίην Φθίης έξ έκλυες oίoς;
ζώειν μαν έτι φασί Μενοίτιον, "Ακτορος υιον,
ζώει δ' Αιακίδης Πηλεύς μετα Μυρμιδόνεσσι, 15
των κε μάλ' αμφοτέρων ακαχοίμεθα τεθνειώτων.
ήε σύγ 'Αργείων ολοφυρεαι, ως ολέκονται
νηυσιν επί γλαφυρήσιν, υπερβασίης ένεκα σφης;
εξαύδα, μη κεύθε νόω, ένα είδομεν άμφω.
20
Τον δε βαρυστενάχων προσέφης, Πατρόκλειςιππευ
ώΑχιλεύ , Πηλέος υιε, μέγα φέρτατ’ Αχαιών,
μη νεμέσα τοϊον γαρ άχος βεβίηκεν Αχαιούς.
οι μεν γαρ δή πάντες, όσοι πάρος ήσαν άριστοι,
έν νηυσι κέαται βεβλημένοι, ουτάμενοί τε.
βέβληται μεν Τυδείδης κρατερός Διομήδης: 25
9. Fειανού . 11. Fίκελος. 19. ίνα Γείδομεν. 25. νulg. βέβληται μεν ο Τ.
την μητέρα) ανελέσθαι αυτήν, suscipere in sinum. - 12. πιφαύσκεαι renuntias , habes ,
φuod renunties . εμφανίζεις . λέγεις . jam K. 478. 502.- 13 . οίος, h. e. quam ipse nondum
resciuerim : ex v. 19. ubi est : ut et ego resciscam . - 18 . υπερβασίης ένεκα σφης suo
scelere. sua improbitate. h. e. merito suo, propter injuriam mihi illatam .
21—45 . Patrocli verba ad Achillem prudentia et gravitate se commendant.
25. Diomedes vulneratus erat Paridis telo in planta pedis, 1. 376, 7. Ulysses a
Μικρά κόρη. Θέουσα. ] Τρέχουσα. ' Αν- συγκυνηγούντων , έφυγεν εις Σαλαμίνα
ελέσθαι.] Αναλαβεϊν , βαστάσαι. 'Α- και γήμας Έρίβοιαν την'Αλκάθου έγέν
νώγει .] Παρεκελεύετο, εθέλει . 9. Εί- νησεν Αίαντα . Μενοίτιος δε, αποικίσας
ανού .] Tού πέπλου . Πέπλος ως επιπολύ εις 'Οπούντα, Πάτροκλος ετέκνωσεν. “Ο
το γυναικείον ιμάτιον. το δε άνδρείον , χι- δε, αποκτείνας και αυτός ακουσίως'Αμ
τών. Κατερύκει. ] Κατέχει σπουδάζου- φιδάμαντος παΐδα Κλησιώνυμον , και επί
σαν αυτήν. το. Ποτιδέρκεται.] Προσ- τούτω φυγων εις Φθίαν προς Πηλέα , κα
βλέπει . 11. Τέρεν. ] Νύν , υγρών. Εί- τα συγγένειαν επέμφθη παρ' αυτού προς
βεις. ] Στάζεις , πρoχέεις. 12. Πιφαύ- Χείρωνα . “ος αυτόν μετ' Αχιλλέως αν -
σκεαι. ] Εμφανιζεις, λέγεις. 14. Ζώ- έθρεψεν. Η ιστορία παρά Φιλοστεφά
ειν μαν έτι φασί Μενοίτιον.] Αιακός, ο νω. 15. Αιακίδης. ] Αιακού υιός Πη
Διός και Αιγίνης, γήμας 'Ενδηίδα την λεύς. τ6. Των κε μάλ' αμφοτέρων α
Χείρωνος θυγατέρα, έσχε δύο παϊδας , καχώμεθα τεθνειώτων.] “Υπέρ ών αμφο
Πηλέα , και Τελαμώνα . Μιγείς δε και τέρων λυπηθείημεν άν. 17. 'Ολοφύ
Ψαμμάθη τη Νηρέως, γεννά Φώκον. ρεαι.] 'Οδύρη, οικτείρεις. 18. Σφής.]
Τούτον Πηλεύς αποκτείνας, έφυγεν εις Της ιδίας. 22. Βεβίηκε. ] Καταπεπό
Μαγνησίας της Θετταλίας προς Χείρωνα. νηκε . βεβίασται . 23. "Αριστοι.] Πρό
Τελαμών δε, εν τώ λόγω του Καλυδωνίου μαχοι . 24. Κέαται.] Κεϊνται και έ
συος ανελών άκουσίως και αυτός ένα των στιν, αργοί εισιν . 25. Βέβληται μεν και
LIB , XVI. ΙΛΙΑΔΟΣ Π. 26-36 . 139
ούτασται δ' 'Οδυσευς δουρικλυτός , ήδ' 'Αγαμέμνων:

βεβληται δε και Ευρύπυλος κατα μηρών δίστώ.
τους μεν τ'ιητροί πολυφάρμακοι αμφιπένονται,
έλκε ακειόμενοι" συ δ' αμήχανος έπλευ, Αχιλλεύ.
μη εμε γούν ούτός γε λάβοι χόλος, ον συ φυλάσσεις. 30
αιναρέτη, τί σευ άλλος ονήσεται οψίγονός περ,
αί κε μη 'Αργείοισιν αεικέα λοιγόν αμύνηςκαι
νηλεες, ουκ άρα σοι χεπατηρ ήν ιππότα Πηλεύς,
ουδε Θέτις μήτηρ γλαυκη δε σε τίκτε θάλασσα ,
πέτραι τ’ ηλίβατοι ότι τοι νόος έστιν απηνής. 35
ει δε τινα φρεσί σησι θεοπροπίην αλεείνεις ,

13. Vulg. τίς σευ. 32. απεικέα .
Soco in costis 1. 436. sq. Agamemnon a Coone manu hasta trajecta 1. 251. sq. Eu
rypylus femore sagitta trajecto a Paride Λ. 58ο. sq.-29. αμήχανος έπλεν pro πέλη es
indomitus; φui lecti nequeas. - 31. αιναρέτη, ο επί κακή αρετήν , ανδρίαν, έχων. - nam το
αινον est το κακόν. Sic αινόπαρις. ανελένη, αινόγαμος. ergo et ο αιναρέτης, virtutem
cum aliorum malo habens, h . e. cum animi duritie conjunctam .non ad alios servan
dos, cum haud moveatur Achivorum clade.--33. Locus a multis expressus ad signi
ficandam animi duritiem ; inprimis a Virgilio Æn. IV. 365. sq . Convenit hoc cum
prisco sermone, quo per ejusmodi symbola, quæ postea tropice dicta sunt versa ,
sensus hic animi reddebatur. Ita homines natos aiebant e saxis ; ita tot fabulæ de
feris hominibus e Neptuno natis. - 36. ει δέ τινα. Utitur Patroclus verbis Nestoris
sup. 793. sqq. 802. Prohiberi autem divino monito, ne in pugnam prodiret, cum vitæ
periculo, non tam suspicari debebat Patroclus, quam potius nosse poterat : v. sup. I.
Τυδείδης .] Αντί του, εκ βολής τέτρω- θαλάσσης επικίνδυνον, και ανηλεές, και
ται. 'Εζήτηται δε, πώς Πάτροκλος, περί των πετρών το σκληρόν . 35. 'Ηλίβα
Μαχάονος μηδέν είπών, κατάλογον ποιεϊ- τοι.] Μεγάλαι, υψηλαί. Νόος.] Αντί
ται των τετρωμένων. Και ρητέον, ώς του, η ψυχή. 'Aπηνής.] Χαλεπός. 36.
βεβαιού την ' Αχιλλέως πρόληψιν, ίνα είς Ει δέ τινα φρεσί σησι θεοπροπίην αλεεί
έλεον κινήση παραλιπών. Λέγει δε περί νεις.] Θέτις , καταναγκασθείσα υπό Διός
ών μάλλον ηγωνία. 26. Ούτασται.] Πηλεί γαμηθήναι, τα γεννώμενα παι
'Εκ χειρός τέτρωται. Δουρικλυτός.] "Έν- δία είς πύρ έβαλλε , νομίζουσα τάς θνη
δοξος περί το δόρυ. πολεμικός. 28.'Αμ- τας το πυρί σάρκας καταφλέξεις, το δε
φιπένονται. ] Περί αυτόν ενεργούσιν, α- αθάνατον διαφυλάξειν. Ούτως έξ παί
σχολούνται . 29. “Έλκε' άκειόμενοι.] δας διέφθειρεν. έβδομον δε γενόμενον, ' Α
Θεραπεύοντες τα έλκη. 'Αμήχανος.] 'Α- χιλλέα, βάλλει ομοίως εις πυρ. Θεασά
προσμηχάνητος, άκαμπής. προς ον ουδέν μενος δε Πηλεύς, αφήρπασε τον παιδα,
έστι μηχανήσασθαι. "Έπλευ.] 'Εγένου. και ενεγκών εις το Πήλιον όρος, τρέφειν
31. Αναρέτη.] ' Επί κακώ την αρετήν παρέδωκε Χείρωνι. “Ο δε, λεόντων και
κεκτημένε. Αίνον γάρ, το κακόν. Σεϋ άρκτων μυελοΐς τρέφων, εκάλεσεν ' Α
ονήσεται.] Εκ σου όνησιν έξει . ώφελη- χιλλέα. Διδάξας δε την ιατρικής τέχνης,
θήσεται. ' Οψίγονος.] “Ο μετά πολύν και λυρικήν, και μουσικής, απέδωκε το
χρόνον εσόμενος. μεταγενέστερος. 33. πατρί. Αγανακτήσασα δε Θέτις, και
Νηλεές. ] 'Ανηλεέστατε, ωμότατε. 34. καταλιπούσα τον Πηλέα, έχωρίσθη εις
Γλαυκή δε σε τίκτε θάλασσα. ] Η θάλασσαν. Στρατευoμένω δε 'Αχιλλεί
γλαυκοειδής. Τούτο δε φησι διά τό της επι "Ίλιον προείπεν, ότι πολεμών μεν
Τ 2
140 ΙΛΙΑΔΟΣ Π . 37-52 . LIB . XVI .
καί τινά τοι παρ Ζηνός επέφραδε πότνια μήτηρ

αλλ' εμέ περ πρόες ωχ , άμα δ' άλλον λαόν όπασσον
Μυρμιδόνων, ήν που τι φόως Δαναοίσι γένωμαι.
δος δέ μοι ώμοιϊν τα σα τεύχεα θωρηχθήναι, 40
αι κ' εμέ σοι άσκοντες απόσχωνται πολέμοιο

Τρώες, αναπνεύσωσι δ ''Αρηίοι υίες 'Αχαιών
τειρόμενοι' ολίγη δε τ ' ανάπνευσις πολέμοιο:
ρεία δε μ' ακμητες κεκμηότας άνδρας αυτή
ώσαιμεν προτί άστυ , νεών απο και κλισιάων: 45
"Ως φάτο λισσόμενος , μέγα νήπιος " ή γαρ έμελλεν
οι αυτο θάνατόν τε κακόν και κηρα λιτέσθαι.
τον δε μέγ όχθήσας προσέφη πόδας ωκυς Αχιλλεύς
Ω μοί, Διογενες Πατρόκλεις , οίον έειπες .
ούτε θεοπροπίης, εμπάζομαι, ήντινα οίδα,
ούτε τι
50
μοι παρ Ζηνος επέφραδε πότνια μήτηρ
αλλά τόδ ' αινόν άχος κραδίην και θυμόν κάνει,
41. Fίσκοντες . 45. προτί Γάστυ . 47. Foί αυτό.
49. έδειπες. 5ο . ήντινα Foίδα .
410. sq. - 39. póws, sup. A. 796. is, qui e summo discrimine Achivos eripiat ac servet,
–40. Valet hoc egregium poetæ inventum ad Achillis gloriam , quanta de ejus vir .
tute persuasio esse debuerit, ut vel ejus conspectu inopinato fugiant Troes.— 41. ſjá
σοι ίσκοντες, assimulantes, putantes te in conspectum prodiisse. - 43. ολίγη δε σ ' ανά
πνευσις πολέμοιο scil. γένηται. είη. ut jam Λ. 798.
46, 47. Præivit aliis Homerus h. l. interponendis, tanquam e narrantis persona,
iis, quæ audientis animum erigant quidem et doceant, quid eventurum sit, de modo
tamen rei gerendæ incertum relinquant.
49—100. Affectus varietate notabilis oratio Achillis ; non vaticinium matri datum
de se ad Trojam occubituro, sed injuriam ab Agamemnone acceptam , se retinere,
quominus Achivis succurrat— 59 . constitutum itaque sibi fuisse, non movere arma,
antequam suam ipsius navem Trojani sint adorti — 63. concedere tamen se nunc
velle, ut armis suis Patroclus indutus in prælium exeat, in tanta salutis Achivorum
desperatione — 82. Verum hoc injungit Patroclo, ut, hoste de navibus depulso, sta
tim ad se redeat, ne Achivi omnino bello liberati nullum posthac Achillis desiderium
habeant, neve ipse Patroclus in vitæ periculum incurrat.
50. ούτε θεοπροπίης , ήντινα οιδα. vaticinium, quod quidem novi.–51 . ούτε τί μοι,
nec mater a Jove mihi renuntiavit, aperuit scil. quod me a pugnando retineat.- 52,
53. αλλά το δε άχος εφικνείται (επ')εμέ, me incessit, ότε, επειδή, ανήρ, και τε, ός, κράτει προ
Τρωσί, ζωήν ολιγοχρόνιον κτήσεται , πλεί- 42. 'Αναπνεύσωσιν. ] 'Αναπαύσωνται .

στην δε την δόξαν απεχόμενος δε της 43. 'Ολίγη δε τ' ανάπνευσις πτολέμοιο. ]
μάχης, άδοξον μεν βίον, πολυχρόνιον δε, Προσληπτέον το, εστίν . αντί του, ολίγον
διάξει. “A μαθών 'Αχιλλεύς, δόξαν αι- καιρόν ανάπαυσιν του πολέμου 'δωσιν
ώνιον ζωής προσκαίρου προκρίνας, έστρά- οι κεκμηκότες. 44. Αύτη.] Νύν, μά
τευσεν . “ Η ιστορία παρά Λυκόφρονι. χη. 46. Νήπιος.] Νυν, άφρων, και α
37. Επέφραδεν.] Είπε. 38. Πρόες.] νόητος. 47. Λιτέσθαι.] Ικετεύειν, δεί
Πρόπεμψον . "Οπασσον.] Παράσχου, δός. σθαι. 5ο. 'Eμπάζομαι.] Επιστρέφο
LIB . XVI . ΙΛΙΑΔΟΣ Π . 53-68 . 141
οππότε δη τον ομοίον ανήρ εθέλησιν αμέρσαι,

και γέρας αψ αφελέσθαι, ο τε κράτει προβεβήκη.
αινόν άχος το μου εστίν . έπει πάθον άλγεα θυμώ, 55
κούρην, ήν άρα μοι γέρας έξελον υιες Αχαιών,

δουρί δ εμώ κτεάτισσα, πόλιν ευτείχεα πέρσας,
την άψ εκ χειρών έλετο κρείων'Αγαμέμνων
'Ατρείδης, ωσεί τιν' ατίμητον μετανάστης. 60
αλλά τα μεν προτετύχθαι εάσομεν. ουδ' άρα πως ήν
άσπερχες κεχoλώσθαι ενι φρεσίν. ήτοι έφην γε
ου πριν μηνιθμον καταπαυσέμεν, αλλ' οπόταν δη
νηας εμας αφίκεται αυτή τε, πτόλεμος τε.
τύνη δ' ώμοιϊν μεν έμα κλυτα τεύχεα δύθι ,
65
άρχε δε Μυρμιδόνεσσι φιλοπτολέμοισι μάχεσθαι
ει δη κυάνεων Τρώων νέφος αμφιβέβηκε
νηυσιν επικρατέως: οι δε ρηγμίνι θαλάσσης
κεκλίαται, χώρης ολίγην έτι μοιραν έχοντες ,
54. Vulg . προβεβήκει . 66. νulg. ουδ' άρα περ ήν.
βεβήκη, προέχη αξία , θέλει αμέρσαι (ex seqq . του γέραος ) τον ομοίον, τον εν ίση αξία όντα, και
άψ αφελέσθαι αυτόν το γέρας. – 55 . τούτό μοι έστιν αινόν άχος. Ιta interpungo : hic est
mihi gravis dolor ; hoc animum meum tantopere vexat. Cum ærumnas pertulerim ,
captivam mihi eripuit Agamemnon. - 57. πόλιν ευτείχεα πέρσας, Lyrnessum, cujus
Τ. 29.-59. ταύτην αφείλετο εμέ, ωσεί φυ
capte pars prede fuerat Briseis. ν . Β. 90.
γάδα τινά . cf. sup. Ι . 644 .
6ο . αλλά τα μεν verum mittamus preterita . προτετύχθαι, προγενέσθαι. ν. ad Ρ. 748.
ουδ' άρα πως ήν. ουκ έξεστιν. ου πρέπον, consentaneum non est, pertinaciter iram reti
nere. – 61. Sane quidem constitutum apud me habebam , non, antequam meas ipsius
naves adoriturus esset hostis , arma iterum capere ira deposita . ου πριναλλ' οπόταν.
pro ει μή: vel πριν ή.–66. ει δή, επειδή, quandoquidem Trojanorum ingens multitudo
περιέχει , circumdat naves .---68. οι δε κέκλινται (επι) ρηγμίνι θαλάσσης. illi consistunt
in ipso littore, exiguum adhuc spatium loci tenentes ; ad tantas angustias illi redacti
μαι. 53. 'Αμέρσαι.] Αποστερήσαι, με- Κεχολώσθαι.] Όργίζεσθαι . "Ήτοι έφην

ρίσαι. 54. “Οτε κράτεϊ προβεβήκει. ] γε.] Και του ελογισάμην. 62. Μη
“Οπότ ' αν τώ κρατείν προέχη. ό έστιν, νιθμόν .] Μήνιν, οργήν. Παρασχημα
αξία τινί μείζονι. 55. Το μοι.] Διο τισμός, ο τρόπος. 64. Τύνη. ] Σύ. Δω
μοι. ή, τούτο μοι. 56. "Εξελον. ] Ως ρικώς. Δύθι.] "Ένδυθι. 66. Ει δη κυ
εξαίρετον έδωκαν. 57. Κτεάτισσα. ] άνεoν Τρώων νέφος .] Και τα εξής. Εάν
'Eκτησάμην. 59. Ατίμητον . ] "Ατιμον. δή το των Τρώων πλήθος ως νέφος κατ
Μετανάστης. ] Μέτoικoν, φυγάδα. Μέ- έχη το ναύσταθμον ισχυρώς. Νύν γάρ
τοικοι δε λέγονται οι καταλιπόντες την λέγει νέφος το των στρατιωτών πλήθος.
ιδίαν πόλιν, και άλλην οικούντες. 6ο. Γράφεται και, ή δή. ν' ή, εν ό τόπο το
Προτετύχθαι.] Προγεγονέναι. συμβάν- των πολεμίων πλήθος αμετακίνητόν έ
τα, Ουδ ' άρα περ ήν.] Ουδαμώς δυνα- στιν, εκεί αυτός άρχε Μυρμιδόσι. 67.
τον ήν. 6ι. 'Ασπερχές.] 'Αδιαλείπτως. Ρηγμίνι. ] Τα αιγιαλώ. 68. Κεκλί
142 ΙΛΙΑΔΟΣ Π . 69-83 . LIB . XVI .
'Αργείοι: Τρώων δε πόλις επί πάσα βέβηκε,

θάρσυνος" ου γαρ εμης κόρυθος λεύσσουσι μέτωπον 70
εγγύθι λαμπoμένης τάχα κεν φεύγοντες , έναύλους
πλήσειαν νεκύων,εί μοι κρείων 'Αγαμέμνων
ήπια ειδείη νυν δε στρατόν αμφιμάχονται .
ου γαρ Τυδείδεω Διομήδεος εν παλάμησι
μαίνεται εγχείη, Δαναών απο λοιγόν άμυναι: 75
ουδε πω 'Ατρείδεω οπός έκλυον αυδήσαντος
εχθρης έκ κεφαλης" αλλ' Έκτορος ανδροφόνοια,
Τρωσι κελεύοντος, περιάγνυται οι δ' άλαλητώ
παν πεδίον κατέχουσι, μάχη νικώντες Αχαιούς.
8ο
αλλά και ως, Πάτροκλε, νεων απο λοιγον αμύνων
έμπεσ’ επικρατέως μη δη πυρός αίθομένοιο
νηας ενιπ ρήσωσι, φίλον δ' από νόστον έλωνται.
πείθεο δ', ώς τoι εγώ μύθου τέλος έν φρεστί θείων
73. ήπια Fειδείη. 78. περιβάγνυται.
sunt κλίνεσθαι habitare, nunc castra habere. ut sup. Ο. 740.--- 69. Τρώων δε πόλις πάσα
επιβεβηκε, επιβαίνει, επίκειται. tota Trojana civitas , omnem eorum copie, adveniunt ,
ingruunt.
70—79. Paullo quidem jactantius hæc sunt dicta, evenisse Achivis adversa quia
ipse aberat; eo tamen loco sunt dicta, quo quis recte suam virtutem prædicare pot
est, ex sensu injuriæ sibi factæ . où jeg fuñs. Nam antea quod sup. I. 352. sq. glo
riatus erat Achilles, quoad ipse interfuerat Achivis, Trojani menibus exire ausi non
erant. - 71 . εναύλους, iterum Φ . 283. fossas campi . possis ad loca cava referre, quae
inter montes decurrens facit Simois ; aberant tamen ea longius a locis, in quibus
pugnabatur . - 73. εί μοι ήπια ειδείη. pro ήπιος είη γένοιτο. equus h. 1. pro graviore vo
cabulo : homo est arrogans , insolens, stolide ferOX. - 75. μαίνεται εγχείη, antiquo ser
mone , vibratur : ut jam ΙΙ. Θ. ΙΙΙ. nam μαίνεσθαι et ορμάσθαι eodem sensu dicuntur.
-76. oude ww. amare hæc dicta : Agamemnonem quoque pugna excessisse.-- 78 . He
ctoris vox όψ, (Eustath. supplet αυδή ex αυδήσαντος) περιάγνυται. resonat, pro νulgari,
auditur. Homero frequentatum , petitum a repercussione vocis, inde sæpe usurpatum
a poetis.
80–86 . Rejici et expelli castris Trojanos vult Achilles, ne Achivi cum classe
pereant; invidet quoque laudem eam Trojanis ; at nec Trojanos clade affici vult, ne
sui omne desiderium tollatur Achivis . – 83 . μύθου τέλος έν Φρεσι θείω. ως ενθώ Φρεσί σου
αται.] Παρακέκλινται. 69. Πόλις.] τη Φ. 72. Πλήσειαν.] Πληρώσειαν.

Το πλήθος των Τρώων. Πόλις γαρ διχώς Εί μοι κρείων Αγαμέμνων "Ήπια ειδείη . ]
λέγεται. ή τε κατασκευή των οικοδομη- Εί προσηνής μου και εύνους υπάρχει και
μάτων, και το κατοικούν πλήθος. Πόλις 'Αγαμέμνων. 74. Ου γαρ Τυδείξεω
ούν αντί του, οι πολίται, από του περι- Διομήδεος. ] Και τα εξής. Ουκ έτι γάρ
έχοντος το περιεχόμενον. 7ο. Θάρσυ- αριστεύει κατά τον πόλεμον ο Διομήδης,
νος.] Αντί του , τεθαρρηκυία . προσηγορία προς το αποτρέψαι τα κακά των “Ελ.
αντί μετοχής. 71. 'Εναύλους.] Τους λήνων. 75. Μαίνεται.] Δαιμονίως εν
διά στενού ρέοντας ποταμούς. διώρυγας. εργεί, ενθουσιά. 76. ' Οπός.] Φωνής.
Διά δε τούτου προκατασκευάζει ο Ποιη- 78. Περιάγνυται.] Περιρρήγνυται, εξ ου
της την παρά τω ποταμώ μάχην την εν περιηχεί .
LIB , XVI . ΙΛΙΑΔΟΣ Π. 84-97 . 143
ως άν μοι τιμην μεγάλην και κύδος άρηαι

85
προς πάντων Δαναών: άταρ οι περικαλλέα κούρης
αψ απονάσσωσι, προτι δ' αγλαά δώρα πόρωσιν
εκ νηών ελάσας , ιεναι πάλιν. ει δε κεν αυτοι
δώη κύδος αρέσθαι ερίγδουπος πόσις "Ηρης,
μη σύγ άνευθεν έμείο λιλαίεσθαι πολεμίζειν
90
Τρωσι φιλοπτολέμοισιν· ατιμότερον δε με θήσεις .
μηδ', επαγαλλόμενος πολέμω και δηϊοτητι,
Τρωας εναιρόμενος, προτι "Ίλιον ηγεμονεύειν
μή τις απ’ Ούλύμποιο θεών αιειγενετάων
εμβλη" μάλα τους γεφιλεί εκάεργος Απόλλων:
άλλα πάλιν τροπάασθαι, επην φάος εν νήεσσι 95
θηης,τουσδε δ' εάν πεδίον καταδηριάασθαι.

αι γαρ, Ζεϊ τε πάτερ, και 'Αθηναίη, και "Απολλων ,
84. Vulg . άροιο. 85. Vulg. ατάρ οι. 92. προτί Fίλιον .
94. Fεκάτεργος . 95. νulg. τρωπάσθαι. 96. vulg. θείης.
τον μύθον. Αliter nunc μύθου τέλος quam sup. 1. 56. ούπω τέλος κεο μύθων. Nunc propius
dictum ad vulgarem usum , ut periphrasi et ornatui inserviat: summa orationis pro
ipsa oratione. cf. inf. 630.-- 84. ώς άν μοι. apodosinfacio : εκ νηών ελάσας είναι πάλιν.
Scilicet hoc ipsum laudi cessurum erat Achilli, si Myrmidones ab amico educti sta
tim rem erant restituturi. — 85, 86. et sic quoque futurum erat, ut Achivi proclives es
sent ad injuriam reparandam , reddita Briseide. - 87-90. ne pugnam continues for
tuna elatus : ne meo honori aliquid inde detrahatur, cum Achivi jam existimaturi
sint, se me non, magnopere nunc egere , cum tu iis intersis . - ει δε κεν. Non est ad.
versativadi sed copula. debebat esse, si igitur.
91–96. Multo minus urbem expugnare conare ; nam hoc ad tuam ipsius perni
ciem verti potest . επαγαλλόμενος cum dilectu , de eo qui effertur successu, exsultat,
ferocit : ut mox, P. 473. τεύχια δ' “Εκτως αυτός έχων ώμοισιν αγάλλεται Αιακίδαο.
Preivit in usu vocis aliis multis Homerush . 1. Synonyma sunt γαυριών. επαγαίεσθαι
ap. Apollon . IV. 126ι. πολέμω autem, pugna , pro successu pugnae ac fortuna se
cunda. - 93. μή τις απ’ Ούλύμποιο. Ηec dicta sunt, sive ut vaticinium respiciant,
sive ut metum faciant a diis Troje defensoribus. εμβήη, εμβή, de hostili incursu . cum
Vi , έναντιωθή. ut εμπεσείν. - 95 , 96. φάος nunc salus, liberatis castris et restituta pugna .
v . ad Λ. 796.
97–100. Verba hominis ira non excandescentis sed furentis et insanientis.
86. *Αψ απονάσσωσι.] Εις τουπίσω Iέναι πάλιν.] 'Αντί του, ίθι, και παρα
αποκαταστήσωσιν, αποδώσωσιν . Διατί γίγνου. 89. Λιλαίεσθαι.] Προθυμεί
'Αχιλλεύς επί καθαιρέσει Διομήδους σθαι. 91. Επαγαλλόμενος.] Τερπόμε
μέμνηται και 'Αγαμέμνονος, και ου- νος, χαίρων. 92. Eναιρόμενος.] Αντί
δενός άλλου και λέγων: Ου γαρ Τυδεί δεν του, έναίρων, ό εστι, φονεύων. 94. Εμ
Διομήδεος , Ουδέπω 'Ατρείδεων. Ρητέον βήη.] Κατέλθοι. ό έστιν , εμποδών στή,
δε, ότι 'Αγαμέμνονος μεν είκότως. ήν γάρ εμποδίση. 95. Πάλιν τροπάασθαι.] Εις
εχθρός αυτού . Και Διομήδους δε, διά τουπίσω αναστρέφειν. Φάος εν νήεσσι
λόγους υβριστικούς, ούς εις αυτόν απέρ- Θείης. ] Αντί του, έπει δ' αν σώσης τας
ριψε μετά την πρεσβείαν. λέγει γάρ ναύς. 96. Δηριάασθαι. ] Μάχεσθαι.
Μή όφελες λίσσεσθαι αμύμονα . 87.
144 ΙΛΙΑΔΟΣ Π . 98-112 . LIB . XVI .
μήτε τις oύν Τρώων θάνατον φύγοι, όσσοι έασι,

μήτε τις'Αργείων" νωϊν δ' έκδύμεν' όλεθρον
Ιοο
όφρ' οίοι Τροίης ιερα κρήδεμνα λύωμεν. 9
* Ως οι μεν τοιαύτα προς αλλήλους αγόρευον.

Αίας δ' ουκέτ' έμιμνε βιάζετο γαρ βελέεσσι:
δάμνα μιν Ζηνός τε νόος, και Τρώες αγαυοι
βάλλοντες· δεινήν δε περί κροτάφοισι φαεινή .
πώληξ βαλλομένη καναχήν έχε" βάλλετο δ' αίεί: 105
και φάλαρ' εύποιηθ'. ο δ αριστερον ώμον έκαμνεν, !
έμπεδον αιεν έχων σάκος αιόλον . ού δε δύναντο

αμφ' αυτώ πελεμίξαι ερείδοντες βελέεσσιν . *
αιει δ' αργαλέω έχετ’ άσθματι καδ δε οι ιδρώς

‫ راو‬،
πάντοθεν εκ μελέων πολυς έρρεεν, ουδε πη είχεν IIO
αμπνεύσαι πάντη δε κακήν κακώ έστηρικτο.

"Έσπετε νυν μοι, Μούσαι, 'Ολύμπια δώματ' έχουσαι,
99. νulg. έκδύμεν. V. Obss . 100. Vulg. λύοιμεν.
το6. νulg. καπφάλαρ'. 1ο9. καδ δέ Foι.
99. νωιν δ' έκδύμεν' όλεθρον, νάιν δε γένοιτοεκδύμεναι όλεθρον, nobis duobus solis obtingat ,
ut effugiamus interitum, ut tum soli Trojam expugnemus. Tpoins xpýdejeva (a ca
pitis fascia ducta voce ) τα τείχη, την άκραν, alibi pro την πόλιν, altero loco occurrit
Od. Ν. 388.
102–111 . Ajax , etsi hostibus valde urgentibus, animose tamen pugnat. Redit
poeta ad dicta superiore libro O. sub fin . 727. sqq. Locus dilectu verborum et vivida
rerum declaratione conspicuus; grammaticorum quoque judicio in Schol. B.
103. Znvós os voos. decretum id esse a Jove, ut superiores sint Trojani, noverat
Ajax. II. O. 467. sq. rupto nervo arcus Teucri, et nunc ipsa ex pugnæ fortuna intel
ligebat: ut iterum paullo post 19. - 105 . καναχήν έχε. quod alias καναχήν ποιείσθαι .
καναχείν. - 1ο6. και φάλαρα . resonabat galea et ornamenta galea in fronte, percussa
repetitis telorum ictibus. unde E. 743.erat galeaTsrpapáangos. appellabatur ea pars
galee, que frontem tegebat, στεφάνη. Η. 12.- το8. ουδε δύναντο (sc . Τρώες ), ερείδοντες
(συν) βελέεσσι αμφ' αυτώ, πελεμίξαι (αυτόν. ) loco movere, urgendo cum telis. ερείδοντες
αμφί αυτώ, h. e. έπερείδοντες αυτώ αμφί, undique eum urgentes. - ΙΙΙ. continuo labore
exhaustus viribus deficiebat : κακήν κακώ Εστήρικτο. Continuo exserendis viribus, dum
alia alii ærumnæ succedebat. Nam quæ continuantur, aut, tanquam juncta, se
alterum alterum excipiunt, videntur ipsídeolar. suffulciunt ea se mutuo , dum se mu
tuo attingunt . ut ασπίς άρ' ασπίδ' έρειδε Ν. 131. et δμωαι άλλήλαις έρεί δουσαι Οd.
Χ. 45Ο .
112. 3. Ad momentum rerum summum , quod ipse Jupiter interventus sui tan
quam metam , et Troum fortunæ terminum constituerat sup. 0. 596. sq. pervenerat
poeta ; nunc locus Musis invocandis erat : ut B. 484.
99. Εκδόμεν.] Διαφύγουμεν. Νωϊν δ' Κάπ φάλαρα .] Κατά τα φάλαρα. Φά

εκδύμεν όλεθρον.] 'Απαρέμφατον εστίν. λαρα δε εισί τα κατά το μέσον της πε
ν' ή, ημίν τον όλεθρον εκδύναι γένοιτο. ρικεφαλαίας μικρά ασπιδίσκια , άτινα
Τούτο γάρ λέγει. 100. Τροίης κρή- κόσμου χάριν έντίθενται . 107. Αιόλον. ]
δεμνα.] Νύν, τα τείχη. μεταφορικώς. Νύν, ποικί λον. το8. Έρείδοντες.] Ω
Ιδίως γάρ κρήδεμνον καλείται το της κε- θούντες . 109. "Ασθματι.] Τη πολλή
φαλής κάλυμμα. 103. Δάμνα .] 'Εδά- αναπνοή. ΠΙ . Πάντη δε κακόν κακό
μαζε. 1ο5 . Καναχήν. ] Ψόφον. 106. εστήρικτο.] Πανταχόθεν δε αυτόν περιε
LIB . XVI . ΙΛΙΑ ΔΟΣ Π . 113-130 . 145
όππως δή πρώτον πυρ έμπεσε νηυσίν Αχαιών .

"Έκτωρ Αίαντος δόρυμείλινον άγχι παραστας
πληξ ' άορι μεγάλω, αιχμης παρα καυλον όπισθεν 15
αντικρυ δ απάραξε το μεν Τελαμώνιος Αίας

πηλ' αύτως εν χειρί κόλον δόρυ, τηλε δ' απ' αυτού
αιχμή χαλκείη χαμάδις βόμβησε πεσούσα .
γνω δ' Αίας κατα θυμον αμύμονα, ρίγησεν τε
έργα θεών, ό ρα πάγχυ μάχης επί μήδεα κείρε I 2ο
Ζευς υψιβρεμέτης, Τρώεσσι δε βούλετο νίκην.

χάζετο δ ' εκ βελέων" τοι δ ' έμβαλον ακάματον πυρ
νη θοή της δ ' αίψα κατ' ασβέστη κέχυτο φλόξ.
ως την μενπρύμνην πυρ άμφεπεν. αυταρ 'Αχιλλεύς
μηρώ πληξάμενος Πατροκληα προσέειπεν 125
"Όρσεο, Διογενές Πατρόκλεις, ιπποκέλευθε :
λεύσσω δη παρά νηυσι πυρός δηΐοιο ιωην
μη δη νηας έλωσι, και ουκέτι φυκτα πέλωνται.
δύσεο τεύχεα θάσσον, εγώ δέ κε λαών αγείρω.
" Ως φάτο Πάτροκλος δε κορύσσετο νώροπι χαλκώ. 13ο
117. νulg. κολόν. 120. Γέργα - νulg . κείρει. 125. προσέξειπε.
127. δηΐοιο Γιωήν . νulg. δηΐοιο ερωήν.
114–123. Ajax hastam suam ab Hectore præcisam videns retrocedit ; ignis navi
injicitur. - 115 . παρά καυλών του δόρατος, hastile, qua parte illud ferro insertum est .
cf. N. 162.- 117. πήλ ' αύτως. nullo cum effectu , inutiliter . Vivide singula reddita
mentem in mediam rem ducunt. -119, 120. έργα θεών, pro , και εγένετο πραχθέν υπό θεού.
ότι Ζευς επίκειρε τα μήδεα μάχης, Jovem sentit Ajax consilia pugne praeidisse, inter
cepisse et evertisse : ut ideo incassum virtutem pugnando exsererent Achivi. - 123.
αίψα φλόξ
facile
ασβέστη κατεκέχυτο αυτής, per havem Hamma cucurrit, que extingui haud
potest.
124–129. Incendio navis animadverso Achilles, converso animi affectu , Patro
clum etiam festinare jubet.-124. ώς την μεν πρύμνην πυρ άμφεπε . circumdedit, am
plexa est flamma navem , involvit : ut inf. E. 348. The gástgn . 128. Vereor ne na
νίuminteritu intercipiatur omnino reditus : μη έτι φυκτον είη. μη φεύγειν έξείη. h. e.
ανέρχεσθαι.
130—275 . Cum egressus Patrocli ad pugnam res sit magni momenti in hoc car
στοίχησε τα κακά . 115. Καυλόν .] Το τασβεννυμένη. ή, ή δυσκατάσβεστος.
άκρον του δόρατος το εις την επιδορατίδα παρωνύμο χαρακτήρι. 124. "Αμφεπε.]
εμβαλλόμενον. 16. 'Aπάραξεν.] 'Απέ- Περιείπεν, ενήργει. 125. Μηρώ.] Μη
κοψε. 17. Πήλεν.] Εκράδαινεν, έ- ρούς. δυϊκώς. Πληξάμενος.] Πλήξας,
GEIE . Κολόν. ] Κολοβών , έστερημένον παίσας, τύψας. 126. Ιπποκέλευθε. ]
αιχμής. 18. Βόμβησεν.] " Ηχησε, 'Εφ' ίππων ποιούμενε την κέλευθον. οίον,
ποιον ήχον απετέλεσε . 120. Μάχης ταχύτατε. ιππικέ. ή οιον, παραπλησίαν
επί μήδεα κείρει.] 'Αντί του, τα τών ίπποις ορμήν έχων. 127. Δηΐοιο.] Πο
μαχομένων ενθυμήματα ελαττεϊ . κατά λεμικού. Ερωήν.] Νύν, ορμήν, αναφο
μεταφοράς των κειρομένων. 123. Αίψα ράν, πνοήν . 128. Και ουκ έτι φυκτά
κατασβέστη κέχυτο.] "H, ταχέως κα- πέλωνται.] Αντί του, ουδέ φυγείν δυνή
VOL . II . U
146 ΙΛΙΑΔΟΣ Π . 131-147. LIB . XVI .
κνημίδας μεν πρώτα περί κνήμησιν έθηκε

καλάς, αργυρέοισιν επισφυρίοις αραρυίας
δεύτερον αύ , θωρηκα περί στήθεσσιν έδυνε,
ποικίλον, αστερόεντα , ποδώκεος Αιακίδα :
αμφί δ' άρ' ώμοισι βάλετο ξίφος αργυρόηλον, 135
χάλκεον αυταρ έπειτα σάκος μέγα τε στιβαρόν τε
κρατι δ' επ' έφθίμω κυνέην ευτυκτον έθηκεν
ίππουριν, δεινόν δε λόφος καθύπερθεν ένευεν.
είλετο δ' άλκιμα δουρε, τα οι παλάμηφιν άρήρει:
έγχος δ ' ουχ έλετ’ οίον αμύμονος Αιακίδαο, 140
βριθο, μεγα, στιβαρόν το μεν ου δύνατ' άλλος 'Αχαιών

πάλλειν, αλλά μιν οίος επίστατο πηλαι Αχιλλεύς
Πηλιάδα μελίην, την πατρί φίλω πόρε Χείρων
Πηλίου εκ κορυφής, φόνον έμμεναι ηρώεσσιν.
ίππους και Αυτομέδοντα θοώς ζευγνύμεν' άνωγε, 145
τον μετ''Αχιλληα ρηξήνορα τιε μάλιστα

πιστότατος δε οι έσκε μάχη ένεμείναι όμοκλής .
139. τα Foι et νulg. δούρα. 147. δε Foι.
mine: ornatur ille a poeta eximie ; primo quidem in armis Achillis Patroclo indu.
endis - 144. et quidem non enarrando, quibus armis ille jam indutus sit, sed, more
callide et alibi servato, ut commemoret ordine deinceps sigillatim , quæ Achillis arma
Patroclus induerit ; itaque, id quod ratio ad sensus tenendos facere jubet, motum et
actum induendi ante oculos ponit et succedentes sibi res enarrat, ut eo diutius in iis
recognoscendis detineamur. Singula per se sæpius jam sunt memorata ; primo loco
Γ. 328. sq.
134. θώρακα , αστερόεντα accipiam simpliciter fulgentem. Sic Vulcani domus, οίκος
αστεροεις Σ. 37ο.-138. ίππουριν, δεινόν δε - habet δεινότητα sejunctio hac epitheti, pro
ίππουριν και έχουσαν λόφον, verbo κυνέην εύλοφον. - Ι40. nobilis hasta Pelias e fraxino in
monte Pelio recisa et dono data Peleo pro munere nuptiali a Pallade. Apollod. III.
13, 5. 5. 5.- 144. φόνον έμμεναι ηρώεσσι, ex antiquo sermone και προς το φονεύειν. 141-144 .
iterum , et suo loco, leguntur inf. T. 388-391. Plinius XVI. s. 24. fraxinus — mul
tumque Homeri præconio ( an N. 178. sq. ?) et Achillis hasta nobilitata.
145-154. Equi junguntur currui ab Automedonte Achillis auriga. - Ι47 . δμοκλής,
ad excipienda Patroclijussa in curru regendo - Est hic locus 148.sq. et inf. 381.de
equis Achillis clarissimus. add. T. 400. sq. Xanthus et Balius a colore dicti, (ut Pe
dasus από του πηδάν) et , propter celeritatem cursus a vento geniti dicti, et hinc im
σονται .
134. 'Αστερόεντα.] "Ήτοι, μέν ξέσαι αυτό, “Ήφαιστον δε κατα
αστέρας έμπεποικιλμένους έχοντα. ή, σκευάσαι . Τούτο δε τώ δόρατοι και Πη
λαμπρόν . 14ο. "Έγχος δ' ουχ έλετ’ λεύς εν ταϊς μάχαις ηρίστευε , και μετά
οίον.] Προκατεσκεύακε, μόνον αυτό το ταύτα 'Αχιλλεύς. Η ιστορία παρά το
δόρυ σώζεσθαι, διά το ξύλα μη εργάζε- τα Κύπρια πεποιηκότι. 142. Eπίστα
σθαι τον “Ήφαιστον. Κατά τον Πηλέως το.] Νύν αντί του, ηδύνατο. Πήλαι. ]
και Θέτιδος γάμον οι θεοί συναχθέντες Κραδάναι, σείσαι. 143. Πηλιάδα με
εις το Πήλιον επ' ευωχία , εκόμιζον Πη- λίην.] Την εκ Πηλίου όρους Θεσσαλικού
λεϊ δώρα. Χείρων δε μελίαν ευθαλή τε- τμηθείσαν. Μελία δε, είδος δένδρου ,
μών εις δόρυ παρέσχε. Φασί δε, 'Αθηνών 146. Ρηξήνορα.] 'Ανδρείον. 147. “ Ο
LIB . XVI . ΙΛΙΑΔΟΣ Π . 14816ο . 147
τώδε και Αυτομέδων ύπαγε ζυγόν ωκέας ίππους ,

Ξάνθον και Βαλίον, τω άμα πνoιήσι πετέσθην
τους έτεκε Ζεφύρω, ανέμω "Αρπυια Ποδάργη, 150
βοσκομένη λειμωνι παρα ρόον Ωκεανοϊο .
εν δε παρηορίησιν αμύμονα Πήδασον ίει,
τον ρα ποτ' Ηετίωνος ελών πόλιν ήγαγ 'Αχιλλεύς
ος και θνητός εών, επεθ' ίπποις αθανάτοισι.
Μυρμιδόνας δ' άρ' έπoιχόμενος θώρηξεν 'Αχιλλεύς 155
πάντας ανα κλισίας συν τεύχεσιν οι δε , λύκοι ώς
ωμοφάγοι, τοισί τε πέρι φρεσίν άσπετος αλκή,
οίτ' έλαφον κεραόν μέγαν ούρεσι δηώσαντες
δάπτουσι πασι δε παρήίον αίματι φοινόν
και τ' αγεληδον ίασιν, από κρήνης μελανύδρου 16ο
156. Bentl. λύκοι Fώς.

mortales ; nam quicquid a mortalibus haud proficiscitur, Beñor esse credere licebat.
149. άμα πνoιήσι, ut ventum equarent celeritate. cf. ad M. 207.– 151 . Tribuitur:
Achillis equis ortus mythicus ; ab Harpyiarum una Podarge prognati sunt compressa
a Zephyro, inter pascendum apud Oceanum . Hæc sunt Homerica. Rationes et
caussæ mythi, et variationes ejus apud alios poetas et mythicos scriptores, ad poe
tam haud pertinent. In Od. T. 77. species earum et mythus est diversus ; propior
ille originibus suis, cum procellæ et turbines per Harpyias declararentur : conve
niunt hüzquor Harpyiæ Theogoniæ 267. Verum de his v. dicta ad Virgil. Æn. III.
Exc. VII. Quod ad Achillis equos attinet, eos a Neptuno Peleus acceperat inf. 381 .
¥. 277.Apollod. III. 13 , 5. §. 5. post Achillis mortem Neoptolemo obtigerunt, cum
quo in Elysium abierunt : Quintus III. 740-762. παρά ρόον 'Ωκεανού. pro simplici,
ad Oceanum ρέοντα: ut Γ. 5. Σ. 240. et ρέεθρα Ωκεανού. Ξ . 245.-15 2. είει, ένέβαλεν,
ενετίθει, ενεδέσμει, ταϊς παρηορίαις, Sc . σειραϊς, quibus adjungebatur equus, non ad trahen
dumcurrum , sed ut in promtu esset , quoties opus esset ut succederet in locum equi
jugalis qui forte vulneratus esset. 153. Thebe capta v. sup. A. 366. sq. in prædæ
parte acceperat Pedasum equum Achilles.
155—167. Myrmidonas armare se et ad pugnam procedere jubet Achilles. Locus
splendidus ! etiam comparatione cum lupis gregatim incedentibus, fera laniata, ad
sitim fonte restinguendam ; spectat tamen comparatio tantum ad duces Myrmidonum
et ad το εις την μάχην πρόθυμον et concursum plurium. Fatendum, de nimia copia
Ornamentorum moneri forte posse ; salteminterpositis in medio : εν δε τε θυμός στήθεσιν
άτρoμός έστι.
157. αλκή πέρι, περισσως. περίεστιν εν Φρεσί ut P. 22. Ω . 61.-159. παρήιον αίματι φοι
μοκλήν .] Απειλήν. 148. “Υπαγε ζυ- πόλιν. ] Θήβας τας Υποπλακίους λέγει.
γόν.] Αντί του , υπό τον ζυγόν ήγεν. " Ηγαγεν.] Αντί του , εκόμισε. Φέρεται
15ο. “Αρπυια. ] “Αρπυιαι , ήτοι ανέμου γαρ ώς αυτοκίνητον το έμψυχον κομίζε
είδος, παρά το αρπάζειν" ή δαίμονες αρ- ται δε το άψυχον. 158. Δηώσαντες. ]
πακτικαί, ών τα ονόματα, Αελλώ, Ω- Διακόψαντες, σπαράξαντες. 159. Δά
κυπέτη, Ποδάργη. Τινές δέ φασιν, “Αρ- πτoυσι. ] Σαρκοφαγούσι. Παρήίον. ] Αντί
πυια Ποδάργη, ίν' ή όνομα φορβάδος λευ- του , παρειαι, αι σιαγόνες. Αίματι φοι
κους πόδας εχούσης. 152. Παρηορίησι.] νον.] Πεφοινιγμένον υπό αίματος, οίον
Ταϊς έξω τού ζυγού ηνίαις. Πήδασον.] πυρβόν. 16ο. 'Αγεληδόν.] Κατά αγέ
"Όνομα κύριον ίππου. 153. 'Ηετίωνος λας. "Έστι δε επίρρημα παραβολής δη
Ο 2
148 ΙΛΙΑΔΟΣ Π. 161-175 . LIB . XVI .
και
λάψοντες γλώσσησιν αραιήσι μέλαν ύδωρ

άκρον, έρευγόμενοι φόνον αίματος εν δε τε θυμός
στήθεσιν άτρoμός έστι, περιστένεται δε τε γαστηρ
τοιοι Μυρμιδόνων ηγήτορες, ήδε μέδοντες, *
αμφ' αγαθον θεράποντα ποδώκεος Αιακίδας 165
ρώοντ' εν δ' άρα τοίσιν 'Aρήίοςίστατ’ 'Αχιλλεύς, *
οτρύνων ίππους τε και ανέρας ασπιδιώτας .

Πεντήκοντ' ήσαν νηες θοαι, ησιν 'Αχιλλεύς
ες Τροίην ηγείτο Διί φίλος" εν δε εκάστη
πεντήκοντ' έσαν άνδρες επί κληϊσιν εταίροι: 170
πέντε δ' άρ' ηγεμόνας ποιήσατο, τοϊς επεποίθει,

σημαίνειν' αυτός δε μέγα κρατέων ηνασσε.
της μεν της στιχος ήρχε Μενέσθιος αιολοθώρηξ.
υιός Σπερχειοίο, διϊπετέος ποταμοίο
τον τέκε Πηληος θυγάτηρ, καλη Πολυδώρη, 175
16ι . γλώσσησι Fαραιήσι. 162. νulg . έν δέ γε. 169. εν δε ξεκάστη .
172. έFάνασσε .
yóv. rubet sanguine mala, rictus. — 161-3. Vivida descriptio bibentium luporum :
έρευγόμενοι φόνον αίματος ruborem sanguinis, h. e. rubicundum sanguinem eructantes .
omnia, etiam 163. ad ingluviem luporum referenda sunt. Jungenda sunt ráfoutes
ύδωρ από κρήνης . γλώσσαι αραιαι sunt λεπταί.
168-197. Recensus copiarum a Patroclo educendarum et ducum : numero bis
mille et quingentorum virorum .— Quinquaginta in unaquaque navi erant; at in
Bæotorum navibus centum et viginti : inter hos numeros errant, qui Achivorum
copias ad computum revocant . V. ad B. 494. επί κληϊσιν ad transtra , τα ζυγά. proprie
sunt in latere navis nāsīdes foramina, per quæ remi in mare demissi aguntur ab iis
qui in transtris sedent. Remigarunt autem ipsi milites.
173—199. Ducum quinque, præerant singuli quingentorum virorum turmæ, notitia
subjicitur cum notionibus genealogicis heroicarum ætatum . Menesthius Eudorus
179. Pisander 193. Phænix et Alcimedon , 196, 7.
173. Menesthius, Sperchio, Thessaliæ fluvio, natus e Polydora, Pelei filia, Achil
lis sorore, quæ , Boro nupta, a Sperchio tamen compressa fuerat. Apollod. III. 12, 1 .
αιολοθώρηξ pro αιόλος, αgilis, simpl. sed nunc cum adjuncto , quod corporis cum motu
movet ile thoracem: ut jam Δ . 489. - διϊπεσέος ποταμοίο, epitheton ornans luminum,
quatenus imbribus increscunt aquæ. hoc tamen loco minus bene accommodatum , cum
λωτικόν . Ιάσιν.] Απίασι, πορεύονται . Καθέδραις. 173. Ιης στιχός. ] Μιάς
161. Λάψοντες. ] Πιόμενοι, αναρροφή- τάξεως. Αίολοθώρηξ.] Ποικίλον θώρακα
σοντες. Πεποίηται δε η λέξις από της έχων. 174. Σπερχειοΐο. ] Σπερχειός, πρ
των κυνών γλώττης, ότ' αν πίνωσι . Και ταμός Θεσσαλίας. Διίπετέος.] "Ήτοι,
εστίν ονοματοποιΐα , ο τρόπος. 'Αραιήσι. ] υπό Διός πεπτωκότος . διά το υπό των
Λεπταϊς. 162. "Ακρον ερευγόμενοι φό- ομβρίων υδάτων πληρούσθαι τους χειμάρ
νον αίματος. ] Από άκρου του στόματος τους. ή, διαφανούς. 175. Τον τέκε
έρευγόμενοι την ποιότητα του αίματος . Πηλήoς θυγάτηρ καλή Πολυδώρη .] Έκ
τ63. Περιστένεται. ] Περιστενοχωρείται, τίνος Πηλεύς Πολυδώρην έσχεν και ως μέν
περισσως στενούται . Ι66 . Ρώοντο .] Στάφυλος έν η Θεσσαλικών, εξ Ευρυδίκης
Σπουδαίως ώρμων. 167. 'Ασπιδιώτας . ] της "Ακτορος θυγατρός. Φερεκύδης δε, εξ
“Οπλίτας, μαχητάς . 17ο. Κληΐσι .] ' Αντιγόνης της Ευρυτίωνος . "Αλλοι δε, εκ
LIB . XVI . ΙΛΙΑΔΟΣ Π. 176-189 . 149
Σπερχειό ακάμαντι, γυνή θεώ εύνηθείσα

αυταρ επίκλησιν Βώρω, Περιήρεος υλι ,
ός 'αναφανδόν όπυιε, πορων απερείσια έδνα .
της δ ' ετέρης Εύδωρος 'Αρηίος ηγεμόνευε,
παρθενιος , τον έτικτε χορό καλη Πολυμήλη, 180
Φύλαντος θυγάτηρ της δε κρατύς 'Aργειφόντης
ηράσατ', οφθαλμοίσιν έδων, μετά μελπομένησιν
εν χορώ 'Αρτέμιδος χρυσηλακάτου, κελαδεινης.
αυτίκα δ', είς υπερω αναβας, παρελέξατο λάθρη
Ερμείας 'Ακάκητα πόρεν δε οι αγλαόν υιον 185
Εύδωρον, περί μεν θείειν ταχυν, ήδε μαχητήν.
αυταρ επειδή τον γε μογοστόκος Ειλείθυια
εξάγαγε προ φόωσδε, και ήελίου δεν αυγας ,
την μεν Έχεκληος κρατερον μένος 'Ακτορίδαο
178. απερείσια Fέδνα . 182. οφθαλμοίσι Fιδών. 185. δε Γοι . 188. Είδε .
Deo Fluvio tribuatur : cujus moris exempla jam plura vidimus. - 177. (κατ') επίκλη
Búgw. ut haberetur et nominaretur Menesthius Bori filius.
G19179—193.
Eudorus Polymelæ filius : quæ e Phylante nata erat. Hæc in choro
Dianæ ducto a Mercurio conspecta mox in thalamo compressa puerum ediderat,
quem avus Phylas educavit ; cum mater nupsisset Echecli Actoris filio.- Fapbévios a
virgine non nupta natus . χορώ καλή, καλή εν τω χορεύειν, καλλίχορος. - μετά μελπομέ
νησι. proprium pro saltare et canere. V. ad Η. 240. Diana χρυσηλάκατος, χρυσότοξος,
et κελαδεινή από του κελάδου των θηρευόντων. Diana venatris. - 184. εις υπερω αναβάς in
superiore ædium parte erant tum feminarum thalami; domum itaque reducem puel
lam sequutus compressit Mercurius in gynæceo . At B. 514. Astyoche a Marte com
pressase in thalamum receperat, ibique peperit . - 185.Ερμείας Ακάκητα a monte
Arcadia Acaco et Acacesio. - 187. μογοστόκος Ειλείθυια que laborat circa partum,
obstetriciam operam praestat : jam Λ. 27ο - επειδή τον γε προεξήγαγεν ( εις) φώς, (cf.
Τ. Ι8. ) και (επειδή αυτός , ο Εύδωρος ) ήελίου δεν αυγάς .
Λαοδαμείας της 'Αλκμαίωνος. 177. 'Ηλακάτη τετάνοστο οδνεφές είρος έχου
Αυτάρ επίκλησιν Βώρω.] Κατ ' επίκλησιν σα. Και το υποϊστίον , όταν λέγη" Καδδ '
δε, και φήμην, Βώρο. 178. Αναφαν- αυτού λίνα χεύον επ' ήλάκατα τανύσαν
δόν .] Φανερώς. " Όπυε.] Κατά νόμον τες. Κελαδεινής. ] Κυνηγετικής. Παρά
συνώκει , εγεγαμήκει. Πορών.] Παρα- τον γιγνόμενον εν τοις κυνηγίοις κέλαδον,
σχών. 18ο. Παρθένιος. ] Ο εκ νομιζο- ό έστι, θόρυβον. ώς που και εν θήρα του
μένης παρθένου γεννηθείς , φθαρείσης λα- Καλυδωνίου συός: “Η δ' αμφ' αυτώ θηκε
θραίως. Χορώ καλή.] Εν τω χορεύειν πολύν κέλαδον και αυτήν. 185. “Ερ
καλλίστη . 181. Κρατύς.] Κρατερός, μείας ακάκητα.] “Ο μη δυνάμενος κακω
ισχυρός. ' Aργειφόντης.] Ο Ερμής. αγνός θηναι υπό ετέρου μήτε δε κακώσαι άλ
και αργός και καθαρός φόνου ειρηνικός λον . διά την οικείαν αρετήν. όθεν και
γάρ ο θεός. 182. Μελπομένησιν.] 'Αι- δοτήρ εάων , ό έστιν , αγαθών. 187 .
δούσαις, χορευούσαις. 183. Χρυσηλα- Μογοστόκος.] Μογούσα και πονουμένη
κάτου. ] Καλλιτόξου, ή , χρυσά τα βέλει περί τους τόκους. οίον λοχεύτρια. 188..
χρωμένης. Ηλακάτην γάρ καλούσι το Προφόωσδε.] Εις το φώς, και εις το
βέλος, και το γυναικείον εργαλείον, εξ ου φανερόν. Περισσεύει δε η πρό πρόθεσις.
το νήμα έλκουσιν. Ως εκεί ο Ποιητής: 189. Έχεκλήoς κρατερον μένος. ] 'Εχε
150 ΙΛΙΑΔΟΣ Π. 190-21ο . LIB . XVI .
ηγάγετο προς δώματ', επεί πόρε μυρία έδνα: 190
τον δ' ο γέρων Φύλας εύ έτρεφεν, ήδ' άπίταλλεν,

αμφαγαπαζόμενος, ωσεί θ' έον υιον εόντα.
της δε τρίτης Πείσανδρος Αρήίος ηγεμόνευε,
Μαιμαλίδης , ος πάσι μετέπρεπε Μυρμιδόνεσσιν,
έγχει μάρνασθαι, μετα Πηλείωνος εταίρον. 195
τηςδε τετάρτης ήρχε γέρων ιππηλάτα Φοίνιξ.

πέμπτης δ''Αλκιμέδων, Λαέρκεος υιός αμύμων.
αυταρ επειδή πάντας άμ' ηγεμόνεσσιν 'Αχιλλεύς
στησεν εν κρίνας, κρατερον δ' επίμύθον έτελλε
Μυρμιδόνες, μήτις μοι απειλάων λελαθέσθω, 200
ως επί νηυσι θοήσιν απειλείτε Τρώεσσι,

πάνθ' υπό μηνιθμον, και μ' ήτιάασθε έκαστος !
σχέτλιε, Πηλέος υιε, χόλω άρα σ ' έτρεφε μήτηρ

νηλεές, δς παρά νηυσιν έχεις αεκοντας εταίρους.
οίκαδεπερ συν νηυσι νεώμεθα ποντοπόροισιν 205
αύτις επεί ρα τοι ώδε κακός χόλος έμπεσε θυμώ.
ταύτά μ' αγειρόμενοι θαμα βάζετε. νύν δε πέφανται *
φυλόπιδος μέγα έργον, έης το πρίν γεράασθε.

ένθα τις άλκιμον ήτορ έχων Τρώεσσι μαχέσθω.
Ως ειπών, ώτρυνε μένος και θυμον εκάστου 21ο
190. μυρία Fέδνα . 191. Leg. τον δε γέρων. 192. ωσεί τε Fόν .
202. ήτιάασθε Fέκαστος. 204. απέκοντας. 205. Foίκαδε . 207. νulg. θάμ '
εβάζετε . 208. μέγα Fέργον . 21o . Fειπών , -μένος θυμόν τε Fεκάστου .
193—195 . Pisander, tertiam turmam ducebat, Mæmali filius, excellens pugna sta
taria. Idem ágúños simpliciter fortis, ut et vs. 179. Eudorus erat dictus. Alcimedon
197. iterum memoratus P. 467.
198–209. Achilles hortatur Myrmidones in pugnam egressuros ad fortiter pu
gnandum.
202. πάνθ' υπό μηνιθμών , per totum tempus, quo in ira perstiti et ab armis destiti .
Erat autem dies octavus, a quo Achilles discessum ab Achivis fecerat.-- 203. xóaq
άρα σ' έτρεφε μήτηρ. Vides antiquum morem loquendi symbolicum, hominum mores
animi a caussis physicis ducentium ; bile nutritus aliquis dicitur, pro iracundo ; ut
sermone serius expolito , biliosus. Eustathius comparat e Bucolico laudatum : s poc
λεαίνας μασδόν έθήλαξε. (Idyll. ΙΙΙ. Ι6.) Nota sunt e Virgilio En. IV. 367. sq. Nee
tibi diva parens.
210-220 . Incessus Myrmidonum ordinibus densis. In hoc jam apparent ve
κλής , "Ακτορος παίς. 191. Ατίταλλε.] της οργής χρόνον. 203. Χόλω.] Νύν
Μετ' επιμελείας έτρεφε. 192. Aμφα- αντί του, χολή. 207. Θάμ' έβάζετε. ]
γαπαζόμενος .] Φιλοφρονούμενος, άγα. Συνεχώς ελέγετε. 208. Φυλόπιδος.] Της
πών . 199. Κρίνας.] Διατάξας . 202 . κατά πλήθη μάχης. “ Έης. ] “Ης, εστι
Πάνθ' υπό μηνιθμόν.] Υπό πάντα τον νος . 'Έράασθε. ] 'Εράσθε, επιθυμείτε.
LIB . XVI . ΙΛΙΑΔΟΣ Π. 21 229 . 151
μάλλον δε στίχες άρθεν, επεί βασιληος άκουσαν.

.
ως δ' ότε τοιχον ανήρ αράρη πυκινoίσι λίθοισι

δώματος υψηλοίο, βίας ανέμων αλεείνων :
ώς άραρον κόρυθές τε και ασπίδες ομφαλόεσσαι:
ασπις άρ' ασπίδ ' έρειδε, κόρυς κόρυν, ανέρα δ ' ανήρ" 215
ψανον δ ιππόκομοι κόρυθες λαμπροίσι φάλοισι
νευόντων ως πυκνοί έφεστασαν αλλήλοισι.
πάντων δε προπάροιθε δυ’ ανέρε θωρήσσοντο,
Πάτροκλός τε και Αυτομέδων, ένα θυμόν έχοντες ,
220
πρόσθεν Μυρμιδόνων πολεμιζέμεν. Αυταρ 'Αχιλλεύς
βή ρ' ίμεν ές κλισίην χηλου δ' άπο πωμ' ανεωγε
καλής , δαιδαλέης , την οι Θέτις αργυρόπεζα
θηκ ' επι νηος άγεσθαι, ευ πλήσασα χιτώνων,
χλαινάων τ’ άνεμοσκεπέων, ούλων τε ταπήτων:
ένθα δε οι δέπας έσκε τετυγμένον, ουδε τις άλλος 225
ούτ' ανδρων πίνεσκεν απ' αυτού αίθοπα οίνον,
ούτε τέω σπενδεσκεθεών,ότε μηΔιϊ πατρί.
το ρα τότ' εκ χηλοίο λαβών εκάθησε θεείω
πρωτον, έπειτα δε νίψ' ύδατος καλησι ρούσι
221. νulg. χηλού δ' από. 222. την Foι . 223. Vulg. εύπλήσασα una voce.
225. δε Foι. 226. αιθοπα Foίνον.
stigia melioris tacticæ Achilli notæ , qua ille, etsi Nestoris ea laus fuit præcipua,
inter ceteros Achivos non minus, quam virtute, eminere debuit. — 211. orixss spons
σαν, ήρμόσθησαν, ώς ο τίκτων αράρη τοίχον, (proprie jungit τους λίθους, e quibus paries
ht) ώς άραρον κόρυθες: sic jungebantse, seu juncte erant galeae , h. e . attingebant se
invicem propter densos ordines. Ergo ápágw modo active modo actione immanente
dictum. Notionem mox variata voce reddit, per ερείδειν et ψαύειν.-216. κόρυθες έψαυον
κόρυβας.
220—256. Achilles poculo e penu depromto libatione facta preces facit Jovi pro
fausto egressu Myrmidonum et Patrocli.
221. Observa, qua arte instituta sit narratio per enumerationem ad conciliandam
dignitatem et religiosam augustamque cærimoniam , libationi faciendæ, ex ipsa quoque
poculi dignitate. - 223. θήκ' επι νηος άγεσθαι pro έδωκεν, ώστε άγεσθαι, επι νηός. alioqui
dici solet επιτιθέναι νηΐ· ευπλήσασα τονχηλον χιτώνων.- 224. ούλων τε ταπήτων. Vestem
stragalam τάπητα , jam vidimus K. 156. oύλoν επί του μαλακού dictum esse docent ve
teres ; proprie est crispus, hinc hirtas, δασύς . - 225 . δέπας τετυγμένον, pro ευ τετυγμένον,
εύτεκτον. - 228. Tota libandi h. 1. tenenda est ratio, ad morem religiosum observan
211.'Αρθεν.] Ηρμόσθησαν, έπυκνώθη- εισι. 221. Χηλού . ] Κιβωτού. Ανέ

σαν έξιόντες. 212. ' Αράρη.] “Αρμόση. ωγεν. ] 'Ανέωξεν . 224. 'Ανεμοσκεπέων. ]
214. "Αραρον.] “Ήρμοσαν. 216. Ψαϋ- Σκέπην τινά ποιoύντων διά τον άνεμον.
ον. ] "Έψαυον, ήπτοντο. “Ιππόκομοι. ] Ούλων τε ταπήτων.] Τών δασέων, και
“Ιππείαις θριξί τον λόφον κομώσαι. Λαμ- εχόντων ουλότητα . 225. "Εσκεν.] Ην,
προϊσι φάλοισι.] Tούς της περικεφαλαίας έκειτο. 227. Ούτε τω.] Ούτε τινι άλ
ήλοις . οίτινες ασπιδισκίοις παραπλήσιοι λω. 228. Τόρ ρα.] Τούτο δή . Θεείο. ]
1 52 ΙΛΙΑΔΟΣ Π. 230-235 . LIB . XVI .
νίψατο δ' αυτός χείρας, αφύσσατο δ' αίθοπα οίνον 230

εύχετ' έπειτα στας μέσω έρκεϊ, λείβε δε οίνον
ουρανόν είσανιδών Δία δ ου λάθε τερπικέραυνον
Ζευ άνα, Δωδωναίε, Πελασγικε, τηλάθι ναίων,
Δωδώνης μεδέων δυσχειμέρου αμφί δε Σελλοί
σοι ναίσυσ’ υποφήται ανιπτόποδες, χαμαιεύναι. 235
23ο. αιθοπα Foίνον . 231. δε Foίνον . 233. Fάνα .
dum.-- 231 . μέσω έρκει. Εrat ante tentorium, seu tectum, Achillis, tanquam in domo
aliqua, aula, in qua Jovis Hercei ara erat, ut in aliis ædibus. v. Od. x. 334, 5. cf. ad
Virgil. En . ΙΙ. 512. Exc . ΧΙ.
233. Zsű öve, Awowałe. Achilles invocat Jovem nominibus, quæ communia erant
ceteris Pelasgis, e quorum medio erant quoque Myrmidones, etsi Achivi iis admixti
principatum tenebant. cf. dicta ad B. 684. Pelasgorum stirps aliqua, antiquiore æ
tate, forte e Thessalia profecta, Dodonam condiderat ; non mirum itaque Pelasgicam
religionem eo fuisse deductam . Antiquissimum Pelasgorum numen fuit Jupiter ;
condito autem oraculo præcipua Jovis religio fuit Dodonæi. ergo Jupiter Dodo
næus et Pelasgicus, non minus Achilli domesticum esse debuit numen , quod ab eo
nunc invocari potuit. Ita facile compones tradita et disputata inter veteres. τηλάθι
ναίων, respecti Dodone a Troade magno intervallo remote et dissite. - 234. Δω
δώνης δυσχειμέρου. gelidum fuisse tractum quis miretur, cum silvosa et montana sit
regio ; propter id ipsum etiamnum agrorum et hominum cultu destituta, incolarum
feritateet barbarieinfamis. αμφί δε Σελλοί. Selli , qui et Helli, Pelasgicus populus ,
seu tribus aliqua, quam nos dicimus, inter varios populos istum tractum habitantes,
in quibus fuere quoque Γραικοί. Hi Selli curam habuere sacri ; ex iisdem erant υπο
Oñtai, qui responsa a deo edita enuntiabant, inter ceteros templi antistites facile
principes. Iidem sanctitatem sacro constituerant affectando cultum corporis horri
Θείω. 231. Μέσω έρκεϊ Μέση τη μώνα εχούσης. Σελλοί.] "Έθνος Ηπει
σκηνή . Λείβεν. ] Έσταζεν, έσπενδε. ρωτικών της Θεσπρωτίας, κληθέν από του
233. Ζεύ άνα Δωδωναίε.] 'Εν χωρίω των παραρρέοντος ποταμού Σελλήεντος . Πίν
“Υπερβορέων τη Δωδώνη τιμώμενε. Τίς δαρος δε Eλλούς αυτούς κληθήναι φησί,
δέ έστιν και του Δωδωναίου Διός λόγος, χωρίς του πρώτου σ, από Eλλού του
και ο τόπος, εξ ου αυτόν επικαλείται ου- Δρυτόμου, ώς φασι, πρώτου καταδείξαν
τως και Δευκαλίων , μετά τον επ' αυτού τoς το μαντείον. 235. Υποφήται. ]
γενόμενον κατακλυσμόν , παραγενόμενος Υπoμάντεις, ιερείς. “ Ο έστι, χρησμω
εις την "Ήπειρον εμαντεύετο εν τη δρυΐ. δοι, θεολόγοι, προφήται. Υποφήτας γάρ
Πελειάδος δε χρησμόν αυτώ δούσης, κατ- λέγουσι, τους περί τα χρηστήρια ασχο
οικίζει τον τόπον, συναθροίσας τους πε- λουμένους, και τας μαντείας τάς γιγνο
ριλειφθέντας από του κατακλυσμού , και μένας υπό των ιερέων εκφέροντας. ' Ανι
από του Διός, και Δωδώνης , μιάς των πτόποδες, χαμαιεύναι.] "Ήτοι, βάρβαροι ,
' Ωκεανίδων , Δωδώνην την χώραν προσηγό- σκληρώς τε και νομαδικώς ζώντες , ταύ
ρευσαν. Ιστορεί Θρασύβουλος. Πελασγι- την έχοντες δίαιταν , ως μη δε απονίζε
κέ.] Θεσσαλικέ . Πελασγία γαρ πρότερον σθαι τους πόδας, διά το μή παραδέχε
η Θεσσαλία εκαλείτο. εξ ου και Πελασ- σθαι την εκ του πρώτου βίου μεταβολήν .
γος, ως υπό Πελασγών τιμώμενος, επεί "Η τούτο έκ τινος έθους επί τιμή του θεού
Πελασγοι κατώκησαν την Δωδώνην, εκ- ποιoύντες. "Ένιοι γάρ και λουτρών απέ
βληθέντες από Βοιωτίας παρά Αίολέων χονται, και της τοιαύτης επιμελείας.
εξ "Αρνης της Φθιώτιδος. “ Η μέν τοι Τινές δε αυτούς διά τούτο λέγουσιν ανι
πόλις, Πελασγία . 234. Μεδέων.] Βα- πτόποδας, ότι ουκ εξίασιν έξω του ιερού .
σιλεύων. Δυσχειμέρου. ] Της κακόν χει διό ούτε απολούεσθαι ανάγκην έχουσιν .
LIB . XVI . ΙΛΙΑΔΟΣ Π . 236-253. 153
5
ή μεν δη ποτ' εμόν έπος έκλυες εύξαμένοιο :
τίμησας μεν έμε, μέγα δ' έψαο λαόν 'Αχαιων
ήδ' έτι και νυν μοι τόδ ' επικρήηνον έέλδωρ"
αυτός μεν γαρ εγω μενέω νηών εν αγώνι,
αλλ' έταρον πέμπω, πολέσι μετα Μυρμιδόνεσσι , 240
μάρνασθαι" το κύδος άμα πρόες, ευρυόπα Ζευ

θάρσυνον δε οι ήτορ ένι φρεσιν,όφρα και Έκτωρ
είσεται, ή ρα και οίος επίσταται πολεμίζειν
ημέτερος θεράπων, ή οι τότε χείρες άαπτοι
μαίνονθ', όππότ' εγώ περίω μετά μώλον "Αρηος. 245
αυταρ έπει και από ναυφι μάχην ενοπήν τε δίηται,
ασκηθής μοι έπειτα θοας επί νήας κοιτο,
τεύχεσί τε ξυν πάσι και άγχεμάχοις ετάροισιν.
Ως έφατ' ευχόμενος του δ' έκλυε μητιέτα Ζεύς :
τω δ ' έτερον μεν έδωκε πατήρ, έτερον δ ' ανενευσε 250
νηών μέν οι απώσασθαι πόλεμόν τε μάχην τε
δωκε, σόον δ ' ανένευσε μάχης εξ απονέεσθαι.
ήτοι ο μεν, σπείσας τε, και ευξάμενος Διϊ πατρί,
236. εμόν Fέπος. 238. επέλδωρ. 242. δε Foι .
243. Γείσεται. 244. ή Foι . 25 Ι. μέν Foι .
dum, pedibus illotis incredentes , et humi strati.-- 236. ή μεν δή ποτε--ήδ' έτι και νυν.
ε
pro ει μεν δή ποτήτεκαι νύν. supra Ξ. 234. erat scriptum ει μεν δή ποτε-ήδ' έτι και
νύν. At A. 453. ήδη μέν ποτε--ήδ' έτι και νύν. Η. 301. ή μεν , ήδ' αυτε. si unquam audi
visti preces meas - exaudi me nunc. - 238. τόδ' είλδωρ. sequitur illud vs. 241. τα κύδος
άμα πρόες. – 239 . νηών εν αγώνι de loco classis, ideoque, in castris. - 242. Olirma
ejus animum : virtute instrue : ut Hector intelligat, num Patroclus, vel sine me,
eum pugnantem sustineat, (et) an animose satis mecum congredi ausurus sit,
φιαndo ego ipse in pugnam processero. – 243. είσεται , ή ρα επιστηται et ή μαίνονται.
intelliget , Human. Θ. ΙΙ . είσεται, ει μαίνεται. Substituendum esse εί haud dubito ;
ει ή –ή. Sic enim jungitur . At εί cum conjunctivo, mirabere ? Etiam Θ . 532. εί
σομαι, εΐ κέ μ' άπώσεται, ή κεν εγώ φέρωμαι. Οd X. 7. είσομαι , αί κε τύχοιμι, πόρη δε μοι
εύχος Αθήνη. Ηic tamen πόροι facile substituas, et antea φεροίμην. inf. 436-9. et
648-651. possit ήν substitui . - 244 , 5. χείρες μαίνονται . de futuro. proprie μαίνεται
ipse pugnator, tum ejus hasta, (ut O. II . et sup. II . 75.) tandem et manus, summo
cum impetu vibrantes hastam et immittentes in hostem .
249–252 . Occupat eventum poeta , narrando, precum tantum partem exauditum
iri . Versus sunt notissimi .
253—274. Reposito in penu poculo Achilles exeuntes Myrmidones prospicit : quod
*"Ανδρων δε έν ιστορίαις φησίν , ούτω κλη- 239. Νηών εν αγώνι. ] 'Εν τω αθροίσ
θήναι, επεί φιλοπόλεμοι όντες, ούτως ε- ματι των νηών . έν τα ναυστάθμη .
αυτούς έσκληραγώγουν. 'Αλέξανδρος δέ 243. Επίστηται. ] Επίσταται. 245 .
φησιν ο Πλευρώνιος, έθνος είναι τους Ελ- Μώλον.] Την μάχην από του παρεπο
λους απόγονον Τυρρηνών, και διά πατρώον μένου. 246. Από ναΐφι. ] Από των
εθος, ούτω τον Δία θρησκεύειν. Χαμαι- νηών. 247. 'Ασκηθής.] 'Αβλαβής, υ
είναι. ] Οι επί του εδάφους κοιμώμενοι. γιής. 248. 'Aγχεμάχοις.] Συστάδην
VOL . II . X
154 ΙΛΙΑΔΟΣ Π. 254-273 . LIB . XVI .
άψ κλισίην εισήλθε, δέπας δ' απέθηκ' ένα χηλώ.

στη δε πάροιθ' ελθών κλισίης , έτι δ ' ήθελε θυμώ 255
εισιδέειν Τρώων και Αχαιων φύλοπιν αινήν.

Οι δ ' άμα Πατρόκλο μεγαλήτορι θωρηχθέντες
έστιχον, όφρ' εν Τρωσί μέγα φρονέοντες όρουσαν.
αυτίκα δε σφήκεσσιν έoικότες εξεχέοντο
είνοδίοις , ους παίδες έριδμαίνωσιν έθοντες , 26ο
αιει κερτομέοντες, οδο έπι οικί έχοντας,
νηπίαχοι ξυνόν δε κακών πολέεσσι τιθείσι.
τους δ' είπερ παρά τις τε κιών άνθρωπος οδίτης
κινήση αέκων, οι δ ' άλκιμον ήτορ έχοντες
πρόσσω πας πετεται, και αμύνει οίσι τέκεσσι. 265
των τότε Μυρμιδόνες κραδίην και θυμόν έχοντες
εκ νηων εχέοντο· βοη δ άσβεστος ορώρει .
Πάτροκλος δ' ετέροισιν εκέκλετο, μακρόν αύσας :
Μυρμιδόνες, έταροι Πηληϊάδεω 'Αχιληος,
ανέρες έστε, φίλοι, μνήσασθε δε θούριδος αλκής , 270
ως άν Πηλείδην τιμήσομεν, δς μέγ άριστος

'Αργείων παρα νηυσι, και αγχέμαχοι θεράποντες
γνω δε και 'Ατρείδης, ευρυκρείων 'Αγαμέμνων
256. έσβιδέειν . 259. σφήκεσσι FeFoικότες .
26ο. έριθμαίνωσι Fέθοντες . Vulg. έριδμαίνουσι. 26ι . έπι Foικί”.
264. απέκων. νulg. κινήσει. 265. Foίσι.
præclaro cum judicio adjicitur, nam animo gestiebat Achilles cum iisdem et ipse
exire. Illi spirant iram et pugnandi ardorem ; Patroclus eos hortatur.
259–265. Comparatio Myrmidonum cum vespis in eo continetur, quod multitudo
magna ira et exasperatis animis effundit se. vss. 263, 4, 5. ornant tantum .
26ο. ους παίδες έριδμαίνωσιν έθοντες frequenter accedentes lacessunt. έθειν jam. Ι. 536 .
vidimus. - 261. cf. Μ . 167 , 8. - 262. ξυνον δε κακών πολέεσσι τιθείσι. queri potest de
subjecto. si τιθείσιν scil . οι σφήκες , vespa multis promiscue mala inferunt, sive pueris ,
sive etiam aliis prætereuntibus, non modo pueris petulantibus. Sin subjectum sunt
ipsi pueri, üi malum creant multis promiscue prætereuntibus, quos vespæ a pueris
irritatæ appetunt. seqq. 264. non ad pueros nunc referam , sed omnino vesparum
naturam declarant; diest pro zágo nam si quis viator imprudens eos lacessierit, etc.
268-274. Patrocli hortatius. - 273. γνώ δε και 'Ατρείδης - ήν άτην, et stultitiam et
injuriam . ουδέν έτισεν. υβρισεν. V. sup. A. 412.
μαχομένοις. πολεμικούς . 259. Σφήκεσ- Συνεχώς εξ έθους παραγιγνόμενοι, και

σιν έoικότες.] Σφηξίν όμοιοι. διά το θερ- βλάπτοντες. 261. Κερτομέοντες.] E
μόν αυτών και πληκτικόν. 'Εξεχέοντο.] ρεθίζοντες. 262. Νηπίαχοι.] Νήπιοι ,
'Αθρόως εξήεσαν. 26ο. Είνoδίοις.] Tοϊς άφρονες. 263. Παρά τις τε κιών. ] Το
εν τη οδώ oικoύσιν , ό έστι, φωλεύουσι εξής, παριών τίς. “Οδίτης. ] “Οδοιπόρος .
τοϊς τήν σφηκίαν έχουσι παρά την οδόν. 264. Οι δ' άλκιμον ήτορ έχοντες.] ' Α
Έριδμαίνωσιν.] 'Ερεθίζωσιν. "Έθοντες. ] κόλουθον ήν ειρηκέναι, των δε άλκιμον.
I. LIB . XVI . ΙΛΙΑΔΟΣ Π. 274-296 . 155
ήν άτην, ότ' άριστον 'Αχαιών ουδεν έτισεν.

"Ως ειπών, ώτρυνε μένος και θυμόν εκάστου. 275
εν δε πέσον Τρώεσσιν άολλέες αμφί δε νηες
σμερδαλέον κονάβησαν, αυσάντων υπ''Αχαιών.
Τρώες δ' , ως είδοντο Μενοιτίου άλκιμον υιόν ,
αυτόν, και θεράποντα, συν έντεσι μαρμαίροντας,
50
πάσιν ορίνθη θυμός, εκίνηθεν δε φάλαγγες, 280
ελπόμενοι παρα ναύφι ποδώκεα Πηλείωνα
μηνιθμόν μεν απορρίψαι, φιλότητα δ' ελέσθαι:
πάπτηνεν δε έκαστος, όπη φύγοι αιπυν όλεθρον.
Πάτροκλος δε πρωτος ακόντισε δουρί φαεινώ
αντικρύ κατά μέσσον, όθι πλείστοι κλονέοντο, 285
νη παρα πρύμνη μεγαθύμου Πρωτεσιλάου
και βάλε Πυραίχμην, ος Παίονας ιπποκoρυστας
ήγαγεν εξ 'Αμυδωνος απ' 'Αξιού ευρύ ρεοντος
τον βάλε δεξιον ώμονο δ' ύπτιος εν κονίησι
0
κάππεσεν οιμώξας " έταροι δέ μιν αμφί φόβηθεν 290
Παίονες " εν γαρ Πάτροκλος φόβον ήκεν άπασιν,
ηγεμόνα κτείνας, ος αριστεύεσκε μάχεσθαι.
εκ νηων δ' έλασε, κατά δ ' έσβεσεν αιθόμενον πυρ.
ημιδαής δ' άρα νηυς λίπετ ' αυτόθι: τοι δε φοβηθεν
Τρώες θεσπεσίω ομάδων Δαναοί δ' επέχυντο 295
νηας ανά γλαφυράς όμαδος δ' άλίαστος ετύχθη.
275. Fειπων,-μένος θυμόν τε Fεκάστου . 276. νulg . εν δ' έπεσον.
278. Γείδοντο. 281. Fελπόμενοι . 283. δε Fέκαστος.
. 290. Vulg. αμφεφοβηθεν. 294. νulg. τοι δ' εφοβηθεν.
P
275—283. Irruunt Myrmidones subvenientes Achivis: Trojani putantesAchillem
1 cum iis adesse fugam circumspiciunt. - 277. υπ ' 'Αχαιών sunt ipsi Myrmidones . quod
patet vel ex B. 684. - 28ο. εκίνηθεν turbati sunt ordines . ελπόμενοι simpl. putantes . ελ.
πομένων αυτών.–282 . φιλότητα δ' ελίσθαι preferre et amplecti ; h. e. placatum esse ,
in gratiam cum Atridis rediisse.
284–296. Sequuntur strenue facta Patrocli ad navem Protesilai : (ad quam pu
gnabatur sup. 0. 705. sq .) primo ictu ferit Pyræchmen , ducem Pæonum , de quo v.
B. 848. ubi et de Amydone Thessaliæ , tum adhuc Thraciæ ; quo facto navis jam
ambusta a Trojanis relinquitur. - 295. Δαναοί δ' επέχυντο νήας ανά γλαφυράς, ut supra
0. 653. sq. Achivos videramus intervallis navium cum diu pugnassent pone naves
versus littus fugisse : sic nunc Trojanis cedentibus, iisdem intervallis progressi fu
gientibus instant.
283. Αιπύν .] Χαλεπόν. 287. Πυ- εν τη νηΐ. 29ο. 'Αμφί φοβηθεν . ] Ε

ραίχμην . ] Πεποίηται το όνομα του στρα- κατέρωθεν έφυγαν. 291. Παίονες. ] "Έθ
τηγού, παρά το πυρ και αιχμήν φέρειν νος όμορον Θρακών. 294. “Ημιδαής.]
X 2
156 ΙΛΙΑΔΟΣ Π . 297-3II . LIB , XVI .
ως δ ' ότ' αφ' υψηλής κορυφης όρεος μεγάλοιο

κινήση πυκινην νεφέλην στεροπηγερέτα Ζευς ,
έκ τ' έφανεν πάσαι σκοπιαι και πρώηνες άκροι,
και νάπαι, ουρανόθεν δ' άρ' υπερράγη άσπετος αιθήρ 300
ως Δαναοί , νηών μεν απωσάμενοι δηϊον πυρ,
τυτθον ανέπνευσαν. πολέμου δ ' ού γίγνετ' ερωή
ου γάρ πώ τι Τρώες 'Αρηϊφίλων υπ ’ Αχαιων
προτροπάδην φοβέοντο μελαινάων από νηών,
αλλ' έτ' άρ' ανθίσταντο, νεών δ' υπόεικον ανάγκη. 305
ένθα δ' ανήρ έλεν άνδρα, κεδασθείσης υσμίνης ,
ηγεμόνων. πρώτος δε Μενοιτίου άλκιμος υιος
αυτίκ ' άρα στρεφθέντος 'Αρηϊλύκου βάλε μηρών
έγχει οξυβεντι, δια προ δε χαλκός έλασσες ,
ρηξεν δ'οστέον έγχος και δε πρηνης επί γαίη 310
κάππεσ '. άταρ Μενέλαος 'Αρηίος ούτα Θόαντα ,
298. νulg. κινήσει. 299. νulg. έφανον. 31ο. νulg. επί γαίης.
297–302. Respirant tandem Achivi repressis a navibus, maxime a navi incensa,
Trojanis. Comparationis non satis explicite ac dilucide expositæ vis huc redit : ut,
quum , de monte, cui nubes incubant, vento exorto nubibus dispulsis repente coelum
serenum factum est : ita, Trojanis fugatis, serenior ac lætior rerum fortuna Achivis
obtigit. Declaratur autem pugna per nubem, caliginem , procellam , et pugna in
melius mutata per φώς. ut II . Ζ . 6. Ajax Τρώων ρηξε φάλαγγα φόως δ' εσάροισιν έθηκε.
Est itaque, quod appellamus, tertium comparationis positum in similitudine salutis,
quæ per pãs declarari solet, cum sereno colo. Comparatio autem a cæli caligine ,
dispulsa similis erat jam sup. ©. 551—7. allata : sed ibi de coelo serena nocte, stellis
per nubes caeruleas igni micantibus. cf. mox 364, 365. - 30ο . υπερράγη άσποτος αιθήρ.
luce transmissa per serenum factum nubibus dispulsis. Æther fit ea parte pellu .
cidus, aperitur. ut jam Θ. 554. - 302. ου γίγνετο πολέμου έρωή. idem quod παυσωλή.
B. 386. Trojani, etsi a navi incensa depelluntur, adhuc tamen resistunt, nec effuse
fugiunt: quin pugnant potius acriter. Inde sequitur expositio usque ad 351. mul
tarum utrinque cædium singulorum, ut poeta facere debet ac solet, hominum . - 305.
ysūv & ÚTósıxov evéyxn . nos : etsi a navibus recedere coacti sunt.
307–311. Patroclus Areilycum cædit, non alibi memoratum . Alter hoc nomine
erat ex Achivis, Prothoenoris pater z . 451. – 310. femore hasta trajecto, et femorali
osse perfracto, concidit præceps Areilycus.
3u . Menelaus cædit Thoantem Trojanum . - 313. Meges Phylei f. Amphiclum
“Ημίκαυστος , ημίφλεκτος . 298. Στε- στραπή εγένετο. Διορώνται ούν, φησι,

ροπηγερέτα.] 'Αστραπτικός. 299. Πρώ- και του αιθέρος αστέρες, νεφέλης ραγεί
ονες.] Αι προνενευκύϊαι των ορών έξοχαί. σης. “Υπερράγη.] Διαφανής εγένετο.
30ο. Νάπαι .] Οι ορεινοί και αναπεπτα- "Ασπετος.] Μέγιστος, πολύς, και ασύνο
μένοι τόποι . οι σύμφυτοι. Ουρανόθεν δ' πτος . 302. 'Ερωή. ] Νύν ορμή. "Έστι
άρ υπερράγη άσπετος αιθήρ.] Αίφνης δι- δε ότε την ησυχίαν και ανάπαυσιν δηλοί .
έλαμψεν αίθριον. Ο δε λόγος ξηρού δε 304. Προτροπάδην. ] Επειγμένως και
και πυρρώδους πνεύματος περί την παχύ- ολοσχερώς εκστρέψαντες τα νώτα. 305 .
τητα των νεφών ραγέντος υπό τον ουρα- “Υπόεικον.] Εξίσταντο, υπεχώρoυν . 3ο8 .
νον, εξέλαμψεν αιθήρ. τουτέστιν , α- Στρεφθέντος.] Εις φυγήν κλίναντος.
LIB . XVI . ΙΛΙΑΔΟΣ Π. 312-33ο. 157
στέρνον γυμνωθέντα παρ' ασπίδα' λυσε δε γυία .

Φυλείδης δε "Αμφικλoν εφορμηθέντα δοκεύσας,
έφθη ορεξάμενος πρυμνόν σκέλος, ένθα πάχιστος
μυιών ανθρώπου πέλεται περί δ' έγχεος αιχμή 315
νεύρα διασχίσθη τον δε σκότος όσσε κάλυψε.
Νεστορίδαι δ', ο μεν ούταση 'Ατύμνιον οξεί δουρί
'Αντίλοχος , λαπάρης δε διήλασε χάλκεον έγχος
ήριπε δε προπάροιθε Μάρις και αυτοσχεδα δουρι
'Αντιλόχο επόρoυσε, κασιγνήτoιο χολωθείς , 320
στας πρόσθε νέκυος " του δ' αντίθεος Θρασυμήδης
έφθη ορεξάμενος, πριν ουτάσαι ,ουδ' αφάμαρτεν,
ώμον άφαρ πρυμνόν δε βραχίονα δουρος ακακη
δρύψ' από μυιώνων, από δ οστέον άχρις άραξε
δούπησεν δε πεσών , κατα δε σκότος όσσε κάλυψεν. 325
ως τω μεν δoιoίσι κασιγνήτoισι δαμέντε
βήτην εις "Έρεβος , Σαρπηδόνος εσθλοι εταίροι ,
υλες ακοντισται 'Αμισωδάρου ός ρα Χίμαιραν
θρέψεν αμαιμακέτην , πολέσι κακών ανθρώποισιν.
Αίας δε Κλεόβουλον Οϊλιάδης έπορούσας 330
315. νulg . μυών. 316. vulg. όσσ ' εκάλυψε . 325. νulg. όσσ' εκάλυψε.
317. Antilochus Atymnium , ( diversum ab eo qui E. 581. memorabatur) Marin ejus
fratrem Thrasymedes. Erant illi Lycii, Amisodari filii.
312. γυμνωθέντα (κατα ) το στέρνον, παρ' ασπίδα , subter clipeo, qua parte, clipeo in
caute reducto , nudatum pectus erat. - 314. έφθη ορεξάμενος, antevertit eum petendo,
atque etiam feriendo, (κατά το) πρυμνόν σκέλος. partem superiorem Ossis inter femur
et genu percussam hasta putabimus : quo loco musculus est crassissimus. - 315. tepi
aixuño usus loquendi in vulneribus, hasta infixa: ut ©. 86. N. 441. 570. et Pin
dar. Nem. VΙΙΙ. 4ο. φασγάνω αμφικυλίσσας. - 316. νεύρα tendines. - 322. του δ' έφθη
όρεξάμενος. pro κατά τούδε (ν. modo ad 314.) ( κατά τον) ώμου, πρίν (τον Μάριν) ούτάσαι
(τον 'Αντίλοχον.) Jungenda porro : άφθη ορεξάμενος, ούτ ' αφήμαρτε. - 323. άκακή δουρος
απίδρυψε βραχίοναπρυμνόν (τον ακρότατον versus humerum) μυώνων, (pro απίδρυψε τους
μυώνας ) απήραξε δε άχρις (επί τό), οστέον, hasta brachium ηudavit pulρα carnis et de
cussit eam usque ad os . Vulnus letale puta ex defectu , sanguine amisso.
325—329. Mire variata est tota narratio varietate casuum , vulnerum , etiam in
terpositis narrationibus, ut h. l. de Amisodaro, qui Chimæram nutriisse dicitur : de
φua ν. Ζ. 179. ( Αpollod. ΙΙ . 3, 1. 5. 6.) Reliqua mythi nos fugiunt. άμαιμακέτη , εη
domita, dicta ea est eodem loco .
330—334 . Ajax Oilei f. Cleobulum , 335-341 . Peneleos Lyconem , 342—4. Me
314."Έφθη.]"Έφθασε, προέλαβεν. 'Ορε- δά.] “Ετοίμως, παραχρήμα. 322. ' Ο

ξάμενος .] Νύν, εφικόμενος και πλήξας ρεξάμενος.] 'Επί το πατάξαι ορμήσας.
εκ χειρός. Πρυμνόν σκέλος.] Το έσχατον 323. Πρυμνόν βραχίονα .] Το ακρότατον
μέρος του σκέλους. Πάχιστος.] Παχύς. του βραχίονος. 324. Δρύψ' από μυώ
315. Μυιών.] Η γαστροκνημία . ήτις νων.] 'Απέσυρεν από των μυών. Από δ'
συνέστηκεν εκ πολλών νεύρων και συνε- οστέον άχρις άραξεν.] 'Επέσχισε δε την
στραμμένων σαρκών. 319. Αυτοσχε- σάρκα άχρι του οστού . 327. Εις έρε
158 ΙΛΙΑΔΟΣ Π. 331352 . LIB . XVI .
ζωον έλε, βλαφθέντα κατά κλόνον· αλλά οι αύθι

λυσε μένος, πλήξας ξίφει αυχένα κωπήεντι:
παν δ' υπεθερμάνθη ξίφος αίματι τον δε κατ ' όσσε
έλλαβε πορφύρεος Θάνατος και Μοίρα κραταιή.
Πηνέλεως δε, Λύκων τε, συνέδραμον έγχεσι μεν γαρ 335
ήμβρoτον άλλήλων, μέλεον δ' ήκόντισαν άμφω
τω δ' αύτις ξιφέεσσι συνέδραμον ένθα Λύκων μεν 9
ιπποκόμου κόρυθος φάλον ήλασεν, αμφί δε καυλών
φάσγανον ερραίσθη ο δ' υπ ' ούατος αυχένα θείνε
Πηνέλεως, πάν δ'είσω έδυ ξίφος, έσχεθε δ' οίον 340 7
δερμα παρηέρθη δε κάρη, υπέλυντο δε γυία. 11
Μηριόνης δ' 'Ακάμαντα, κιχείς ποσί καρπαλίμοισι, 1

νύξ', ίππων επιβησόμενον, κατά δεξιον ώμων:
ήριπε δ ' εξ οχέων, κατά δ' οφθαλμών κέχυτ' αχλύς. 1
Ιδομενεύς δ 'Ερύμαντα κατα στόμα νηλεϊ χαλκώ 345
νύξει το δ' αντικρυ δόρυ χάλκεον εξεπέρησε
νέρθεν υπ' εγκεφάλοιο κέασσε δ' άρ' οστέα λευκά .
4
εκ δε τιναχθεν οδόντες ενέπλησθεν δε οι άμφω 2
αίματος οφθαλμοί το δ' ανα στόμα και κατά ρίνας De
πρησε χανών: θανάτου δεμέλαν νέφος αμφεκάλυψεν. 350

ούτοι άρ' ηγεμόνες Δαναών έλον άνδρα έκαστος .
“Ως δε λύκοι άρνεσσιν επέχραον ή ερίφοισι
33 1. αλλά Foι . 348. δε Foι . 35 1. άνδρα Γέκαστος . 35 2. Fάρνεσσι .
riones Acamantem , 345–350. Idomeneus Erymantem , Achivi Trojanos, occide
runt. Acamas seu Asii seu Antenoris f. nam duo sunt inter Trojanos hoc nomine ;
nisi forte hic tertius. - 331. βλαφθέντα offenso pede. ut Z. 39. άζω ένα βλαφθέντε . - 336.
μέλεον, ματαίως . incassum. - 338 . κόρυθος φάλον, conus , cui inserta crista ; ita fractus
ensis ad capulum. - 340. έσχεθε δ' οίον δέρμα, άντείχε, restitit, percussa erat transver
sim media cervix, ita ut, sola cutis parte extrema relicta , caput pendere videres,
παραείρεσθαι. - 349 . Erymas χανών έπρησε (έξεφύσησεν. ut A. 481. εν δ' άνεμος πρησεν) το
αίμα ανά στόμα και κατά δίνας. Vulnera et effecta vulnerum plura occurrunt in Ho
mero nostra arte militari non ubique obvia. Genus hoc cipoppanías notabile 348.
352-419. Trojanos castris fugatos insequitur Patroclus magna cæde facta . 5
352-7. In Trojanos irruunt Achivi, ut lupi σίνται (βλαπτικοί ut leo A. 48τ.) in

vadunt pecudes, easquefugant: επίχραον. pro presenti εφορμώσιν, επέρχονται. Similia
sepe illustrarunt viri docti . υπ ' εκ μήλων αιρούμενοι αίτι. est ύφαιρούμεναι εκ μήλων 4
βος. ] Εις το σκότος. 331. Βλαφθέν- "Έδυ.] Κατά βάθους εισήλθε. 341 .
τα. ] 'Εμποδισθέντα. 333. “Υπεθερ- Παρηέρθη.] Παρηνέχθη, παρεκρεμάσθη.
μάνθη.] 'Εβαπτίσθη. 334. Πορφύρεος 347. Nέρθεν υπ' εγκεφάλοιο.] “ Υπό τον
θάνατος.] Μέλας, σκοτεινός. 336. Μέ- εγκέφαλος. Κέασσε.] Συνέτριψε, περιέ
λεον. ] Ματαίως. 337. Συνέδραμον. ] σχισε. 35ο. Πρησεν.] Εξεφύσησε,
'Εκ του σύνεγγυς εμαχέσθησαν. 339. μετά πνεύματος εξέδωκεν. 35 2. Επέ
'Εβραίσθη.] Διεφθάρη, εκλάσθη . 340. χραον.] Μετά βίας επήλθον. εφόρμη
1. LIB . XVI . ΙΛΙΑΔΟΣ Π . 353-368 . 159
σίνται, υπ ' εκ μήλων αιρεύμενοι, αίτ' εν όρεσσι

ποιμένος άφραδίησι διέτμαγεν' οι δε ιδόντες,
αίψα διαρπάζουσιν ανάλκιδα θυμόν εχούσας: 355
ως Δαναοί Τρώεσσιν επέχραον " οι δε φόβοιο
35. δυσκελάδου μνήσαντο, λάθοντο δε θούριδος αλκής .
Αίας δ' ο μέγας αιεν εφ' "Εκτορι χαλκοκορυστή
ίετ' ακοντίσσαι· ο δε , ιδρείη πολέμοιο,
ασπίδι ταυρείη κεκαλυμμένος ευρέας ώμους, 36ο
σκέπτετ’ οίστων τε ροίζον, και δουπον ακόντων.
10 ή μεν δη γίγνωσκε μάχης ετεραλκέα νίκην
αλλά και ως ανέμιμνε , σάω δ' έριηρας εταίρους .
Ως δ' ότ' απ’ Ούλύμπου νέφος έρχεται ουρανόν είσω, .
αιθερος εκ διης , ότε τε Ζευς λαίλαπα τείνη 365

ως των εκ νηών γένετο ιαχή τε φόβος τε"
5 ουδε κατα μοίραν πέραν πάλιν. "Εκτορα δ' ίπποι
έκφερον ωκύποδες συν τεύχεσι λειπε δε λαόν Ι
354. δε διδόντες . 359. Fίετ' –και δε, Fιδρείη. 365. νulg. τείνει .
366. γένετο FIFαχή .
(εκείνας τας αίγας ή ερίφους ) αίτε διετμάγησαν, dissipate discurrunt. – 356, 7. φόβοιο
μνήσαντο, λάθοντο - sollenni usu, pro usi sunt, et hoc periphrastice, pro έφυγον και ουκ
εμάχοντο.
358-364. Hector aliquamdiu resistit Ajaci se telis petenti. tandem 364-383. et
ipse castris excedere cogitur ; fuga Trojanorum fit effusa ; Patroclus eos insequitur
extra vallum, Hectorem tamen non assequitur. - 358. ίετο έπακοντίσαι "Εκτορι, σκέπτε
70, observavit auditu, eoque, cavit.-- 362, 3. érsgaaría vírny, pugnam in alteram par
tem inclinatam tandem intellexit esse . voc. jam H. 26. et al. vidimus.
364–6. Comparatio ita constituenda : Fuga facta est turmarum conglobatim et
tanto cum impetu quanto nubes collecta a vento procelloso de monte ( Olympum
nominat) propellitur, ut per cælum feratur. fere ut sup. 297.
365. Ζευς λαίλαπα τείνει. εντείνει. επιτείνει, intendit (de Hamma P. 737. ) facit ut εν
σιταμένως, intente let . h. e. immittit vehementem procellam et 366. ώς τών. pro : sic
fugiuntTrojani. - 367. σίραονπάλινin animo habet τάφρον ορυκτών, que demum 369.
sequitur. ουδέ κατά μοϊραν, ατάκτως, ακόσμως - Ita eventum habuit Polydamantis prae
dictio sup. Μ. 223. sqq. "Εκτορα δ' ίπποι έκφερον - Ita is curru vectus fugit . Αtqui
currus reliquerant ante vallum : sup. M. 75. sq. Verum post ista ab Apolline iis via
facta fuerat O. 26ο, Ι . tum (ibid. 384 , 5.) Trojam κατά τείχος έβαινον , ίππους και εισε
λάσαντες επί πρύμνησι μάχοντο. Cum tamen vel sic via per fossam latior facta turbam
fugientum non caperetκαι multi currus fracti sunt. - 368 . λείπε δε λαόν sc . ώς φυγών προ
σαν .
353. Σίνται.] Βλαπτικοί . Υπ' την αιθρίαν κατάστασιν εμβολήν ανέμου
εκ μήλων αιρεύμενοι.] Υφαιρούμενοι τα διεγείρη. Αιθέρος εκ δίης.] Πώς αιθέρος;
λιπαρά των βοσκημάτων. 357. Δυσκε- τα γάρ πάθη ταύτα περί τον αέρα συμ
λάδου.] Κακόν ήχον αποτελούντος. 361. βέβηκε. Τάχα ούν συγχείται ο αήρ προς
Σκέπτετο.] Παρεσκέπτετο, εφυλάσσετο. τον αιθέρα. ώς καν τη Δ ' Αίματι μυ
“Ροΐζον. ] “Ρύμης, ορμήν, ήχον. 365. δαλέας εξ αιθέρος. και: Ζεύς δ' έλας
Αιθέρος εκ δίης, ότε τε Ζευς λαίλαπα ουρανόν εύρυν εν αιθέρι, και νεφέλησιν.
τείνει . ] “ Ότ ' αν πνεύματος ήχον και νέ- Ου γαρ αι νεφέλαι εν τω αιθέρι. 368.
φος παραστήση ότε, φησίν, ο Ζευς μετά Λείπε δε λαόν Τρωϊκόν, ους άέκοντας
160 ΙΛΙΑΔΟΣ Π . 369386. LIB . XVI .
Τρωϊκόν, ους άέκοντας ορυκτη τάφρος έρυκε.

πολλοί δ' εν τάφρω ερυσάρματες ωκέες ίπποι, 370
άξαντ' εν πρώτω ρυμώ λίπον άρματ' ανάκτων.

Πάτροκλος δ ' έπετο , σφεδανόν Δαναοίσι κελεύων,
Τρωσι κακα φρονέων" οι δε ιαχή τε φόβω τε
πάσας πλησαν οδους, έπει αρ τμάγενύψι δ αέλλη
σκίδναθ ' υπό νεφέων" τανύοντο δε μώνυχες ίπποι 375
άψορρον προτί άστυ, νεών άπο και κλισιάων.
Πάτροκλος δ', η πλείστον όρινόμενον δε λαόν,
τη δ' έχομοκλήσας υπό δ' άξοσι φώτες έπιπτον
πρηνέες εξ οχέων, δίφροι δε ανακυμβαλίαζον.
αντικρυ δ' άρα τάφρον υπέρθορον ωκέες ίπποι, 381 )
άμβροτοι, ούς Πηλη θεοί δόσαν αγλαά δωρα ,
πρόσσω ιέμενοι επί δ' Έκτορι κέκλετο θυμός:
ίετο γαρ βαλέειν τον δ' έκφερον ωκέες ίπποι.
Ως δ' υπό λαίλαπι πασα κελαινή βέβριθε χθών
ήματ’ οπωρινώ, ότε λαβρότατον χέει ύδωρ 385
Ζευς, ότε δή τ’ άνδρεσσι κοτεσσάμενος χαλεπήνη,
369. απέκοντας. 37ο. Γερυσάρματες. 37 1. Fάξαντ'. άρματ ’ ανάκτων.
peccat. v. Obss . 373. δε FiFαχή . 374. νulg. άελλα . 376. προτι
Fάστυ. 577. Fίδε . 379. Vulg . ανεκυμβαλίαζον. 380. vulg . ára
τάφρον. 382. Fιέμενοι . 383. Fίετο. 386. νulg. ότε δή δ'.
αυτών. – 371. άξαντ' εν πρώτο ρυμώ. anteriore, puto, qua jugati sunt equi, temonis par
te fracta. εν τω άκρων προς τον ζυγόν.-372σφεδανόν, σφοδρώς. Lectus versus Λ. 165.
378, 9. Valde animate omnia per totum locum narrata : si curruum humilem et
levem structuram cogites , duorum versuum vim melius assequaris. - ανακυμβαλίαζον ,
vox antiqua, pro diversa origine, 1. cum sono subsilierunt, l. subsilientes resonuere.
simpliciter saltem, eversi sunt. - 38ο. αντικρύ δ' άρα τάφρον. Aucta res incredibilem
in modum , Patrocli currum saltu equorum facto trajecisse. Trojanorum certe fuga
fiebat per eandem viam , qua aditus erat, aggere per fossam facto ; nihil itaque aliud
narrari dixerim , quam equos animose concitato cursu eadem via fossam trajecisse :
nihil amplius -381 . Achillis equi : sup . 145. sqq . ούς Πηλή θεοί δόσαν. ut et Ρ. 443.
Definite Ψ. 277. 'Αθάνατοί τε γάρ εισι. Ποσειδάων δ' έπος αυτούς πατρί έμώ, Πηλή.-382 .
επί δ' “Έκτορι κέκλετο θυμός. ο θυμός επικέκλετο "Εκτορι sc. Patroclum : pro επί τον
" Extopa. animus eum incitabat in Hectorem : h. e. ut Hectorem assequeretur. ut
sup . 358. επακοντίσαι "Εκτορι τετο .
384-393 . Uti torrens ex imbre auctus rapide fertur : sic Trojani fugientes ; po
tenter autem nominat in primis currus, et strepitum quemfacit cursus. Ornatissi
mus locus interpositis pluribus que mentem feriunt. χθών βέβριθεν υπο λαίλαπι. βρίθει
Sc. ύδατι, quod sequitur, gravat, opplet aquis, inundat,vi procelle. - 385. ότε λαβρό
τατον χέει ύδωρ Ζεύς . cum pluit effuse. – 386. observanda opinio istius quoque etatis
ορυκτή τάφρος έρυκε.] ' Εν σχήματι πέ- 'Επιτεταμένως έτρεχον. 379. 'Ανε
φρακε. έδει γαρ ειπείν , ον αέκοντα . κυμβαλίαζον .] 'Ανεκρότουν, ανατρέποντο.
374. Επεί άρ τμάγεν.] Επειδή διεσκε- 384. Βέβριθε.] Ψόφου έγεμεν, εβάρει.
δάσθησαν. 'Αέλλη.] Νύν, η κόνις. 375. 385. "Ήματ’ οπωρινώ.] Εν τω της οπώ
Σκίδνατο. ] 'Ανηκοντίζετο. Τανύοντο.] ρας καιρώ. 387. Σκολιάς.] 'Αδίκους.
LIB , XVI . ΙΛΙΑΔΟΣ Π. 387-398 . 16 ,
οι βίη είν αγορη σκολιας κρίνωσι θέμιστας,

εκ δε δικην ελάσωσι, θεών όπιν ουκ αλέγοντες :
των δε τε πάντες μεν ποταμοί πλήθουσι ρέοντες,
πολλάς δε κλιτύς τότ' αποτμήγουσι χαράδραι, 390
ές δ' άλα πορφυρέην μεγάλα στενάχουσι ρέουσαι
εξ ορέων επί κάρ μινύθει δέ τε έργ ανθρώπων
ώς ίπποι Τρωαι μεγάλα στενάχοντο θεουσαι.
Πάτροκλος δ', επεί ούν πρώτας επέκερσε φάλαγγας,
άψ επί νήας έεργε παλιμπετες, ουδε πόληος 395
εία τεμένους επιβαινέμεν, αλλά μεσηγυ
νηών και ποταμού και τείχεος υψηλοίο
κτείνε ματαΐσσων, πολέων δ ' άπετίνυτο ποινήν
392. δέ τε Fέργ'. 395. έFεργε. 396. Γιεμένους. 398. νulg. απετίννυτο .
hominum , calamitates, inque his inundatas aquis terras, a diis ad puniendos homines
improbos immitti. Improbitas autem hominum maxime ista ætate in judiciis memo
rari solet . - 388 . κρίνωσι θέμιστας, δικάζωσι δίκας , σκολιάς pro σκολιώς . si ferant senten
tias iniquas. Oscar otiv, respectum , iTootgopne, et ultionem . Illustravit Clarke allatis
Od. Φ. 28. Hesiod . "Έργ. 185. Θ. 222. (et sepe.) - 39ο. χαράδραι, torrentes, αποτμή
γουσι, revellunt , κλιτύς prominentes rupes. αποτέμνουσι τας των όρων αποκλίσεις, αποκλί
patu . -392. évà ràp, declivi ac præcipite cursu: inundati autem agri(ügya) pereunt,
μινύθουσι, h. e . cultura pereunte vastantur ; ut igni μινύθουσιν οίκοι Ρ. 738.
394_418. Patroclus insequitur fugientes ; multos interimit.
394. πρώτας επίκερσε, (απέτμηξε Λ. 468. Χ. 456.) φάλαγγας, circumvectus et ultra
priores hostium turmas, saltem earum partem , evectus, converso curru fugientes a
fronte adortus versus castra repellit. άψ παλιμπετές , άψ πάλιν. Αd Trojanos fugi
entes hæc spectare quis dubitet ? Ceterum versus 397. est inter eos, quorum usus est
habitus ad locorum situm declarandum , et creditum est, non longe a castrorum
fronte et vallo Scamandrum amne transverso a dextris partibus ad sinistras ferri et
cum Simoente jungi debuisse ; cæsos itaque fugientes et intra naves et vallum , tum
castris elapsos inter vallum et Scamandrum , in ipso trajectu : quem a poeta non
memorari, est, quod miror . Tum vero multo magis miror, Trojanos jam castris
pulsos et per campum fuga dispersos nunc iterum incastris cædi, usongù não. Porro
insolenti modo inter νήας et τείχος interjectus est ποταμός. Debebant jungi νηών και
τείχεος, post que locum suum habebat ποταμός ; nam extra vallum seu castra pate
bat campus inter duo amnes. Sic Trojani consederant μεσηγή νεων ήδε Ξάνθοιο ροάων.
Tandem ipsa res, cujus fides hoc versu nititur, difficultates habet miras, si audias, a
castris digressis superandum fuisse alveum amnis, cujus tamen nulla fit mentio. De
his vid . Excurs . ad lib. VI. de topographic Troudis p. 306. sq.-398. πολέων δ' άπετίνητο
από του ευθέως και ορθού παρατετραμ- ή, επικάρσιαι και πλάγιαι. ή επί κεφα
μένας επί το άδικον. ό έστι, στρεβλάς. λήν, και εις το κάταντες . Επί κάρ.] Τού
388. Εκ δε δίκην ελάσωσι. ] Νύν, το κάρη εστίν αποκοπή, ου το κάρα. Ου λέ
δίκαιον , Θεών όπιν. ] Την εκ θεών επι- γει γάρ ο Ποιητής ποτέ κάρα , αλλά κάρη.
στροφών και φροντίδα. 39ο . Κλιτύς.] Αυτό δε το κάρη, του κάρηνον εστίν απο
Φάραγγας, ή ορών αποκλίσεις . Αποτμή- κοπή. Τα γάρ εις η ουδέτερα , ή δυϊκά
γουσιν.] Αποτέμνονται, χωρίζoυσι. Χα- είσιν, ή πληθυντικά. Μινύθει. ] Ελατ
ράδραι. ] Οι υπό των χειμάρρων εκρησ- τούται, φθείρεται. 394. Επέκερσεν. ]
σόμενοι αυλώνες. Παρά το χαράσσειν, 'Απέτεμεν. 395. "Έεργε .] Συνήλαυνε.
και τραχύνειν την γήν. 392. Επί Παλιμπετές. ] Εις τα οπίσω πεπτωκό
κάρ.] "Ήτοι, άνωθεν εκ του προς αυτούς. τας. 398. Μεταΐσσων. ] Μεταδιώκων.
VOL . II . Y
162 ΙΛΙΑΔΟΣ Π . 399-419 . LIB . XVI .
ένθ' ήτοι Πρόνοον πρώτον βάλε δουρί φαεινώ,

στέρνον γυμνωθέντα παρ' ασπίδα' λυσε δε γυία . 400
δούπησεν δε πεσών : ο δε Θέστορα , "Ηνοπος υιον ,

δεύτερον ορμηθείς: ο μεν ευξέστω ένα δίφρω
ηστο αλείς εκ γαρ πλήγηφρένας, έκ δ' άρα χειρών
ηνία ήίχθησαν ο δ' έγχεί νύξε παραστάς
γναθμών δεξιτερον, δια δ' αυτου πείρεν οδόντων: 405
έλκε δε δουρος ελών υπερ άντυγος" ώς ότε τις φως,

πέτρα επί προβλήτα καθήμενος, ιερον ιχθυν
εκ πόντοιο θύραζε λίνω και ήνοπι χαλκώ
ως έλκ' εκ δίφροιο κεχηνότα δουρί φαεινώ
5/5
nad d ap επί στόμ' έωσε" πεσόντα δε μιν λίπε θυμός. 410
αυταρ έπειτ ' 'Έρίλαον έπεσσύμενον βάλε πέτρω,

μεσσην κακκεφαλήν η δ ' ανδιχα πασα κεάσθη
εν κόρυθι βριαρη: ο δ' άρα πρηνής επί γαίη
κάππεσεν αμφι δε μιν θάνατος χύτο θυμοραϊστής.
αυταρ έπειτ' 'Ερύμαντα, και 'Αμφοτερον, και Επάλτης, 415
Τληπόλεμόν τε Δαμαστορίδης, Έχίον τε, Πύριν τε,
Ιφέα τ', Εύίππόν τε, και 'Αργεάδην Πολύμηλον,
πάντας επασσυτέρους πέλασε χθονί πουλυβοτείρη.
Σαρπηδων δ' ώς oύν δ' αμιτροχίτωνας εταίρους
401. Θέστορα , Fήνοπος. 403. ήστο Fαλείς . 4ο6. vulg. είλκε. 4ο8 . Fήνοπι .
4ΙΙ . νulg. Ερύαλον. 416, νulg. Πύρην. 417. Fιφέα . 419. Fίδ'.
ποινήν. εισεπράττετο (τους Τρώας) δίκην (αντί) πολέων scil. ex Achivis, qui casi fuerant .
fecit sibi solvere, ultionem expetiit, ultus est. Similiter inf. 8. 28.-399 . Pronous et
qui sequuntur, --401. Thestor, Enopis f. 411. Erylaus, et qui vs. 415 , 6 , 7. enume
rantur, a Patroclo occisi, ne sollicite quæras, sunt Trojani; alibi non memorati.
401. ο δε, porro Patroclus, δεύτερον ορμηθείς νύξε jungenda sunt : interpositis mediis : ο
μεν ad ήΐχθησαν. - 403 . ηστο αλείς, metu contrahens se ; συσταλείς, quod alibi est κα
ταπτήσσειν et πτώσσειν , voces εναργείς. Ιterum Φ. 571. Χ . 308. ν. inf. ad 714. Tum
ν. 405. τον γναθμών διέπειρε δια των οδόντων.-- 4ο6. είλε και είλκεν αυτόν υπέρ άντυγος (διά)
δουρός. δόρατι. Ρatroclus hasta , quam immiserat, retracta e Thestoris corpore cum
hasta traxit eum transfixum supra Oram currus. ώς ότι τις έλκει ιχθύν. - 407. Γερον
izovy, seuornans epitheton, ingentem , seu certum genus, de quo ambigitur. v. saltem
Athen . VII. 7. p. 282 , 3, 4. Oppian. Halieut. V. 624. sq. ubi Schneid . -maíva, linea
piscatoria ; και χαλκω, et hamo ex ere ; unde ille fulgens, ήνοψ, est .
419-505. Sarpedon cum Patroclo congressus jugulatur. Res sic ornata, ut Ju
'Απετίννυτο ποινήν. ] Δίκην εισεπράττετο. Λίνω. ] Τη ορμιά, ή το αγκίστρω . "Ηνο
403. Αλείς.] Συσταλείς. Εκ γάρ πλήγη πι χαλκό.] Διαυγεϊ χαλκό. Λέγει δε,
φρένας. ] Αντί του εξεπλάγη. 404. το αγκίστρων . 412. Κεάσθη. ] Έσχί
Ηίχθησαν.] Ωρμήθησαν. 405. Γναθ- σθη. 413. Βριαρή.] Ισχυρά . 414 .
μόν. ] Σιαγόνα . 407. Προβλήτι. ] Προ- Θυμοραϊστής.] “Ο την ψυχήν διαφθεί
βεβλημένω. εκκειμένω. Ιερόν ιχθύν.] ρων, και απολλύων. '
"Ήτοι, μέγαν. 4ο8. Θύραζε.] "Έξω. τωνας.] 'Αζώστους, ή, μίτρα και θώρακι
LIB . XVI . ΙΛΙΑΔΟΣ Π . 420-435 163
χέρσ’ υπό Πατρόκλοιο Μενοιτιάδαο δαμέντας, 420

κέκλετ' άρ' αντιθέοισι καθαπτόμενος Λυκίοισιν
Αιδώς, ώ Λύκιοι, πόσε φεύγετε και νυν θοοι έστε :
αντήσω γαρ εγώ τυδ' ανέρος, όφρα δαείω,
όστις όδε κρατάει και δη κακά πολλά έοργε
Τρωας" έπει πολλών τε και εσθλών γούνατ' έλυσεν. 425
*Η ρα , και εξ οχέων συν τεύχεσιν άλτο χαμαζε.
Πάτροκλος δ' ετέρωθεν, έπει δεν, έκθoρε διφρου.
οι δ', ώστ’ αιγυπιοί, γαμψώνυχες, αγκυλοχείλαι,
πέτρα έφ' υψηλή μεγάλα κλάζοντε μάχωνται
ώς οι, κεκλήγοντες επ' αλλήλοισιν όρoυσαν. 430
Τους δε ιδων ελέησε Κρόνου παίς αγκυλομήτεω,
"Ηρην δε προσέειπε κασιγνήτην άλοχον τε:
" Ω μoι εγώ, ότε μοι Σαρπηδόνα, φίλτατον ανδρών,
μοιρ' υπό Πατρόκλοιο Μενοιτιάδαο δαμηναι.
διχτα δε μοι κραδίη μεμονε, φρεσιν ορμαίνoντι, 435
424. πολλά πέFoργε. 427. Fίδε . 429. νulg. μάχονται.
431. δε Fιδών. 432. Fήρης δε προσέξειπε.
piter de fato Sarpedonis dubitet, Juno autem nequaquam differendum esse fatum con
tendat. 422-457. Edit Jupiter signa future cedis - 462.
άμισροχίτωνας εταίρους. Lyciis peculiare hoc fuisse videtur, ut thoraces nulla sub
jecta mitra seu fascia, quæ atterendæ cuti et tuendis inguinibus inserviret, haberent.
-421. κέκλετο τοϊς Λυκίοις καθαπτόμενος αυτών έπέεσσι .-422 . νυν θοοί εστέ, alacres.
424. Otis Öds reparisi, quinam hic sit, qui superior est pugnando. — 428. puta duo vul
tures in praedam, έλαρ, incidisse.
431. τους δε ιδών- Non apposuit poeta, ubi locorum Jupiter versari nunc putandus
sit ; adhucne ex Ida prospiciens : an in Olympo sedens ? Vidimus sane eum seden
tem in Ida O. 150.sq. Confabulatur nunc cum Junone : vs. 432. quæ in Olympum re
dierat 0. 79. Inf. 665. alloquitur Apollinem ; is vs. 677. ex Ida descendit. Ita putes
Jovem adhuc in Ida sedere. Apollo supra ex mandato Jovis in Ida accepto Hecto
rem recreaverat : 0. 236. sq.-261 . Hectori mox in prælio anteit et terrorem Achivis
injicit vs. 307. Licet puto , rem sic constituere : quandoquidem Jupiter cum Junone
confabulatur , illa autem in Olympum redierat, sup. 0. 77. necesse est etiam Jovem
nunc, et per sequentes libros, cf. E. 356. in Olympo sedere ; Apollinem autem , qui
Ilio quasi excubat, et modo in muris, modo in propinquo colle sedet, vs. 677. ex Ida,
h. e . ex locis ad Idam , circa Ilium, descendere in campum , in quo pugnatur; nisi ille
versus ab interpolatoris manu illatus est, et Apollo nunc in Olympo sedere est putan
dus : nam in hac maxime parte passim laboratum esse vidimus, ut interventus deo
rum locis suis inseretur.
433-438. ώ μoι εγώ. Locus, similis alteri de Hectoris fatis X. 168. sqq. propter
Fati notionem notabilis, quod ab Jove differri potuit, omnino tolli non potuit. cf. sup.
Z. 488. Jupiter animo fluctuat, differatne id quod fatale erat, Sarpedonem Patrocli
manu occumbere, an nunc exitum habere decretum fatale julbeat. μοίρα εστι, μόρσιμον
τον δαμηναι.
435. διχθά μίμονε κραδίη, μενoινά. ορμά. ut jam E. 482 .
μη χρωμένους. 420. Δαμέντας.] 'Αν- Πού. 428. Γαμψώνυχες.] Επικαμπείς
αιρεθέντας. 421. Καθαπτόμενος. ] 'Ε- όνυχας έχοντες. 429. Kλάζοντε.] Φθεγ
πιπλήσσων, ονειδίζων. 422. Πόσε.] γόμενοι, κράζοντες. 435. Μέμονε .] Δι
Υ 2
164 ΙΛΙΑΔΟΣ Π. 436-458 . LIB . XVI .
ή μιν ζωον εόντα μάχης από δακρυοέσσης

θείω άναρπάξας Λυκίης ενί πίονι δήμω,
ή ήδη υπό χερσί Mενοιτιάδαο δαμάσσω.
Τον δ ' ήμείβετ' έπειτα βοώπις πότνια"Ηρη"
αινότατε Κρονίδη, ποιον τον μύθον έειπεςκαι 440
άνδρα θνητόν εόντα, πάλαι πεπρωμένον αίση,
αψ εθέλεις θανάτοιο δυσηχέος εξαναλύσαι ;
έρδ", αταρ ού τοι πάντες έπαινέομεν θεοί άλλοι.
άλλο δε τοι
τοι ερέω, συ δ' ενί φρεσί βάλλει σησιν"
αίκε ζων πέμψης Σαρπηδόνα όνδε δόμoνδε, 445
φράζεο, μήτιςέπειτα θεών εθέλησι και άλλος
πέμπειν ον φίλον υιόν από κρατερης υσμίνης
πολλοί γαρ περί άστυ μέγα Πριάμοιο μάχονται
υιεες αθανάτων, τοϊσι κότον αινον ένήσεις.
αλλ' εί τοι φίλος έστι, τεον δ' ολοφύρεται ήτορ, 450
ήτοι μεν μιν έασoν ενί κρατερή υσμίνη
χέρσ’ υπό Πατρόκλοιο Μενοιτιάδαο δαμηναι:
αυταρ έπην δη τόνγε λίπη ψυχή τε και αιών,
πέμπειν μιν Θάνατόν τε φέρειν, και νήδυμον "Υπνον,
εισόκε δη Λυκίης ευρείας δημον ίκωνται: 455
ένθα ε ταρχύσουσι κασίγνητοί τε, έται τε,
τύμβω τε, στήλη τε' το γαρ γέρας εστί θανόντων.
Ως έφατ' ουδ' απίθησε πατηρ ανδρών τε θεών τε.
439. πότνια Fήρη. 440. 25ειπες . 445. νulg. ζωόν. Σαρπηδόνα Γόνδε .
447. Fόν . 448. περί Fάστυ . 456. ένθα Fε-τε, Γέται τε.
436. ή μιν θείω ή δαμάσσω. cf. sup. ad 243.-438. δαμάσσω, permittam ut occumbat
ille.
439—457. Juno dissuadet fati dilationem ; suggerit autem pro solatio hoc, ut cor
pus Sarpedonis in Lyciam deferatur. Videtur fama fuisse de Sarpedonis sepulcro in
Lycia ; cujus generis monumenta erant frequentia, tumuli cum cippis, ut in campo
Trojæ tumulus Ili, Æsyetæ. probabile itaque erat corpus Sarpedonis in Lyciam
esse reportatum. - 454 . πέμπειν, πέμπε, Θάνατον και “Υπνον, ώστε φέρειν μιν. Locus a
multis observatus, et iterum ac tertium inf. 671. 681. repetitus, notabilis propter
Mortem et Somnum junctos ad auferendum corpus. Infra iidem sunt gemelli.
Ducta hinc est disputatio notissima inter Lessingium et Klotzium , veniente in sub
sidium Herdero : adde Viscontium Mus. Pio -Clement . t. ΙΙΙ. p . 59.-456. ταρχύσουσι ,
justa ei facient, τύμβω τε στηλη τε. habitum igitur hoc pro justorum munere perso
luto, illa ætate, si tumulus factus esset, cum cippo imposito. Itaque tumulos
etiamnum in istis terris oculis obvios monimenta sepulcralia esse probabiliter cre
ανοείται. 441. Πεπρωμένον .] Πέρατος τον .] Νύν φιλονεικίαν. 'Ένήσεις.] Εμ

ήξιωμένον, ειμαρμένον. 442. Έξαναλύ- βαλείς. 456. Tαρχύσουσι. ] Θάψουσι.
σαι.] Ελευθερώσαι, εκλύσαι. 449. Κό
LIB . XVI . ΙΛΙΑΔΟΣ Π. 459-476 . 165
αιματοέσσας δε ψιάδας κατέχευεν έραζε, 460

παϊδα φίλον τιμών, τον οι Πάτροκλος έμελλε
φθίσειν εν Τροίη εριβώλακι, τηλάθι πάτρης.
Οι δ ' ότε δη σχεδον ήσαν επ ' αλλήλοισιν ιόντες,
ένθ ' ήτοι Πάτροκλος αγακλειτόν Θρασύμηλον ,
ός δ ' ήύς θεράπων Σαρπηδόνος ήεν άνακτος,
τον βάλε νείαιραν κατα γαστέρα λυσε δε γυία . 465
Σαρπηδών δ' αυτού μεναπήμβρoτε δουρί φαεινώ,
δεύτερος ορμηθείς · ο δε Πήδασον ούτασεν ίππον
έγχεϊ δεξιον ώμον ο δ' έβραχε θυμόναίσθων,
καδδ' έπεσ' έν κονίησι μακών, από δ' έπτατο θυμός :
τω δε διαστήτην κρίκε δε ζυγών, ηνία δε σφι 470
σύγχυτ', επειδη κείτο παρήορος έν κονίησι.
τοιο μεν Αυτομέδων δουρικλυτος εύρετοτεκμωρ'
σπασσάμενος τανύηκες άορ παχέος παρα μηρου ,
αίξας απέκοψε παρήορον, ουδ' εμάτησε.
τω δ' ιθυνθήτην, εν δε ρυτηρσι τάνυσθεν. 475
τω δ' αύτις συνίτης έριδος περί θυμοβόροιο.
46ο . τον Foι . 464. ηε Γάνακτος . 476. vulg. πέρι .
dunt viri docti. - 459. αιματοέσσας δε ψιάδας. Petitum hoc ab imbre cruento , prodi
gio, quod portendere creditum est eventum rerum infaustum et magnam calamita
tem . At h. 1. per verba 46ο. παίδα φίλον τιμών alia caussa prodigi missi memoratur,
ut edatur illud a Jove in honorem Sarpedonis filii. Profecta videtur hæc opinio ab
ea notione, qua magnorum virorum mortes per prodigia denuntiari creduntur, quasi
rerum naturam sensus aliquis morte magni viri attingat. Est saltem phantasma per
se preclarum !
462—489. Pugna Sarpedonis et Patrocli - 468. Pedasus erat equus mortalis : sup.
152. cui prope adstitisse puta Patroclum , nam pedes pugnabat. - ο δ' έβραχε θυμόν αί
obws, infremuit animum exspirans. In tanta verborum copia sonum qualemcumque
reddentium sunt quoque βράχειν. μάκειν.-- 470. κρίκε δε ζυγών, (qui alias και ζυγός) ge
mebat, equis in diversa tendentibus. Ita turbatæ quoque habenæ (ouvezéxuro) equis
turbantibus. - 471. παρήορος. cf. ν. 152. Pedasus. - 472 . εύρετο τεκμωρ, fnem, nunc,
αurilium, remedium. - 474. απέκοψε παρήορον supra Θ.87. de eadem re Nestor ίπποιο
παρηορίας απέταμνε. idque haud moratus, quod est ουδ' εμάτησε . quod jam E. 233. le
ctum .-- 475 . εν δε δυτήρσι τάνυσθεν. iterum constiterunt equi et annixi sunt adductis
Ioris ut currum traherent. ut sup . 375. τανύοντο δε μώνυχες ίπποι. intenderunt se, cur
sum concitando. - 476. περί έριδος. Αlias συνιέναι έριδι. μάχη.
459. Ψιάδας.] Ψεκάδας, δρόσους. 461. 473. Τανύηκες.] Εκτεταμένον, εις μήκος
Φθίσειν.] ' Απολέσειν. 468. Αίσθων.] έχων την ακμήν. 474. Ουδ' εμάτησεν.]
'Αλγών. εκπνέων. 469. Μακών.] Μυ- Ουδε εματαιοπράγησεν, ή ημέλησεν.
κησάμενος. φθεγξάμενος βαρύ . 47ο. 475. Ιθυνθήτην .] Επ' ευθείας έστησαν
Κρίκεν.] 'Εψόφηκεν, ήχησε, ποιον ήχον τεταγμένοι. “Ρυτήρσι.] Χαλινούς, ηνί
απετέλεσε . 471. Παρήορος. ] Ο έξω αις. Παρά το ερύειν, ό έστιν , έλκειν.
του ζυγού ίππος. παράσειρος λεγόμενος. Τάνυσθεν.] 'Απευθύνθησαν. 476. " Ε
166 ΙΛΙΑΔΟΣ Π . 477-494 . LIB . XVI .
"Ενθ' αυ Σαρπηδών μεν απήμβρoτε δουρί φαεινώ, *
Πατρόκλουδ' υπερ ώμον αριστερον ήλυθ' άκωκή

έγχεος, ουδ' έβαλ' αυτόν ο δ' ύστερος ώρνυτο χαλκό
Πάτροκλος του δ' ουχ άλιον βέλος έκφυγε χειρός, 480
αλλ' έβαλ', ένθ' άρα τε φρένες έρχεται αμφ' αδινόν κηρ.
ήρεπε δ', ώς ότε τις δρυς ήριπεν, ή αχερως,
ηε πίτυς βλωθρη, την τ’ ούρεσι τέκτονες άνδρες
εξέταμον πελέκεσσι νεήκεσι, νηίον είναι:
ώς και πρόσθ' ίππων και δίφρου κείτο τανυσθείς , 485 Ηε
βεβρυχώς , κόνιος δεδραγμένος αιματοέσσης.

ούτε ταυρον έπεφνε λέων αγέληψι μετελθών,
αίθωνα, μεγάθυμον, έν ειλιπόδεσσι βόεσσιν,
ώλετό τε στενάχων υπό γαμφιλήσι λέοντος :
ώς υπό Πατρόκλω Λυκίων άγος ασπιστάων 490 1
κτεινόμενος μενέαινε, φίλον δ' ονόμηνεν εταίρων 1
Γλαύκε πέπoν, πολεμιστα μετ'ανδράσι, νυν σε μάλα χρη

αιχμητήν τ' έμεναι, και θαρσαλέον πολεμιστών
νυν τοι εελδέσθω πόλεμος κακός, ει θοος εσσί.
494. έFελδέσθω.
477. Cum duas hastas gestarent pugnantes, alter fit congressus altera hasta emissa .
-481 . Φρένες έρχεται αμφ' άδινον κήρ. qua parte septum transversum includit cor , sepa
rando thoracem a ventre , αμφιείργουσι το κήρ.- κηρ άδινον, proptermembranas et mus
culos dens0s. Descripsit diaphragma. - 482. ήρισεν, ως ερείπει, ilex vel populus vel
pinus procera.--491 . μενέαινε debet esse h. 1. idem quod έστεναχε. cum respondeat τα
ώλετο δε στενάχων" per se autem de motu animi dicitur seu cupientis seu irascentis :
ut sit προθυμείσθαι et θυμούσθαι: nunc saltem dixero esse, graviter spiravit . Ν
492–501. Sarpedon moriens Glaucum hortatur, ut cum Lyciis corpus suum tuea
tur, ne a Patroclo spolietur. Erat id tanto æquius, quod Glaucum sub vallo vulne
ratum sup . M. 387. sqq. Sarpedon ultus erat. Mirum videri potest, non modo, cum
Eustathio, hoc, quod præcordiis læsis verba facit Sarpedon, verum hoc quoque, quod
Patroclus adstat etGlaucum impune mandata ejus accipere permittit. Mihi videtur Σ
res ita probabilis, si cogites hasta eminusemissa Patroclum paullo post demum accur
risse ad repetendam hastam ; interea Glaucum a Sarpedone esse appellatum ; mox
accurrente Patroclo recessisse .-- 494. ésadiolw , nunc tibi curæ sit pugna, ærumnosa .
ριδος πέρι. ] Περί της φιλονεικίας. 48Ι . ξύλον. 486. Βεβρυχώς. ] Βρυχώμενος ,
"Έρχεται.] Συνέρχονται. 'Αδινόν.] Πυ- ποιον ήχον αποτελών, πιλών τους οδόντας,
κνον, συνετόν . "Ενθ' άρα τε φρένες έρ- και συναρμόζων αυτούς . 489. Γαμφη
χαται αμφ' αδινόν κηρ.] " Ενθα αι φρέ- λήσι.] Σιαγόσι. γνάθοις. 491. Μενέ
νες εισί περί το φύσει λαμπρόν και ηδύ αινε.] Νύν, έλειποψύχει. 'Αλλαχού δε
μέρος της ψυχής. 482. 'Αχερωΐς.] Δέν- φησι Νήπιοι, οι Ζηνί μενεαίνομεν. αντί
δρον, και καλείται λεύκη. "Ένιοι δε φηγού του, οργιζόμεθα. Και: Μενέαινεν κύδος
είδος είπον αυτήν. 483. Bλωθρή.] Εύ- αρέσθαι. αντί του, προεθυμείτο. 'Ονό
αυξης, μεγάλη . 484. Νεήκεσι.] Νεω- μηνεν. ] 'Εξ ονόματος εκάλεσεν. 494.
στι ήκονημένοις. Νήίον.] Ναυπηγήσιμον 'Εελδέσθω.] Επιθυμείσθω. 498. Kα
LIB . XVI . ΙΛΙΑΔΟΣ Π . 495-514 . 167
πρωτα μεν ότρυνον Λυκίων ηγήτορας άνδρας, 495

πάντη επoιχόμενος , Σαρπηδόνος αμφί μάχεσθαι:
αυταρ έπειτα και αυτός εμεί πέρι μάρναο χαλκώ.
σοι γαρ εγώ και έπειτα κατηφείη και όνειδος
έσσομαι ήματα πάντα διαμπερές, εί κέ μ ' 'Αχαιοί
τεύχεα συλήσωσι , νεων εν αγώνι πεσόντα . 500
αλλ' έχεο κρατερώς , ότρυνε δε λαόν άπαντα .
*Ως άρα μιν ειπόντα τέλος θανάτοιο κάλυψεν,
οφθαλμούς, ρινάς θ'· ο δε λαξ εν στήθεσι βαίνων,
εκχρoος έλκε δόρυ, προτί δε φρένες αυτώ έποντο
τοιο δ' άμα ψυχήν τε, και έγχεος εξέρυσ’ αιχμήν. 505
Μυρμιδόνες δ' αυτού σχεθον ίππους φυσιόωντας
ιεμένους φοβέεσθαι, έπει λίπον άρματ' ανάκτων.
Γλαύκω δ' αινόν άχος γένετο φθογγης αίoντι:
ώρίνθη δε οι ήτορ, ότ' ου δύνατο προσαμύναι.
χειρί δ' ελών επίεζε βραχίονα τειρε γαρ αινώς 510
έλκος , ο δή μιν Τεύκρος έπεσσύμενον βάλεν ιω
τείχεος υψηλοίο, άρην ετάροισιν αμύνων.
ευχόμενος δ ' άρα είπεν εκηβόλω 'Απόλλωνι:
Κλύθι , άναξ, ός που Λυκίης εν πίoνι δήμω
502. μιν Γειπόντα . 504. vulg. είλκε, 5ο7 . Fιεμένους - άρμα Fάνακτος.
509. δε Foι . 513. άρα Fείπε Γεκηβόλα . 5 14. Κλίθι, Γάναξ .
498. κατηφείη, ut Γ. 51. - 5οο. νεών εν αγώνι. αρud ηαυes , εν ναυστάθμω. latius nunc
quam 0. 428. et sup. 239. pro, in pugna ad naves orta, etsi continuata in campo, cum
inde pulsi essent Troes .— 504. Qgéves membranæ præcordiorum . - 506, 7. Myrmidones
curru Sarpedonis potiri volebant.- 507. Sive airov sive aínsy legatur, molestus est
versus .
Si : έπει λίπεν άρματ’ ανάκτων vera est lectio, est : cum currus υαcuus relictus
esset α dominis : Sarpedone et auriga 463. ελίπησαν, ερημώθησαν.
508-531 . Glaucus vulnerata manu telo Teucri ( M. 387, 8.) ægre ferens, quod
Sarpedonem tueri non poterat, invocat Apollinem et ab eo sanatur. — 509. wgásón do
Iore et ira . Locus, qui sequitur, est εναργέστατος. Cernimus ante oculum dolentem
Glaucum, χειρί επίεζε τον βραχίονα. - 512. άρήν εσάροισιν αμύνων, propulsans malum α
suis, eos tutatus. Junxi : Τεύκρος έβαλέ μιν ία έπεσσύμενον τείχεος υψηλοίο, melius sic,
τηφείη. ] Αισχύνη. "Όνειδος. 499. Δι- είχοντο δε αυτώ αι φρένες. Φρένες. ]

αμπερές.] Διόλου. 500. Νεών εν α 'Αεί ο Ποιητής φρένας καλεί το διά.
γώνι.] Εν τω αθροίσματι των νηών. φραγμα. 505. Tοίο δ' άμα ψυχήν τε
5οΙ . "Έχεο.] 'Αντέχου της μάχης, και και έγχεος εξέρυσ’ αιχμήν. ] Τούτου δε
προΐστασο. 502. Τέλος θανάτοιο κά- κατ' αυτό τήν τε ψυχής και την του δό
λυψε Οφθαλμούς ρϊνάς τε. ] Ο δε θα- ρατος αιχμήν εξείλκυσε. 5ο7. Λίπον
νατος αυτόν έλαβε τούς τε οφθαλμούς άρματ’ ανάκτων.] "Έλιπον τα άρματα
και τας ρίνας" έπει οι τελευτώντες, ου των δεσποτών . 5ο8. Φθογγής. ] Φωνής.
βλέπουσιν , ούτε αναπνέουσιν , ούτε φρένας 'Αϊοντι.] 'Ακούοντι. 5ο9. ' Ωρίνθη.]
έχoυσι. 504. Προτί δε φρένες.] Προσ- Συνεχύθη. 51ο. Επίεζεν.] 'Εξέθλιβε.
168 ΙΛΙΑΔΟΣ Π . 515-54ο . LIB , XVI .
είς, η ενί Τροίην δύνασαι δε συ πάντοσ' ακούειν 515

ανερι κηδoμένω, ως νυν έμε κηδος κάνει .
έλκος μεν γαρ έχω τόδε καρτερον, άμφι dé μοι χειρ
οξείης οδύνησιν ελήλαται, ουδέ μοι αίμα
τερσηναι δύναται βαρύθει δέ μοι ώμος υπ' αυτού.
έγχος δ ου δύναμαι σχεϊν έμπεδον, ουδε μάχεσθαι 520
ελθών δυσμενέεσσιν ανηρ δ' ώριστος όλωλε,
Σαρπηδων, Διός υιός ο δ' ουδ' ου παιδος αμύνει .
άλλα συ πέρ μοι, άναξ , τόδε καρτερον έλκος άκεσσαι ,
κοίμησον δ' οδύνας, δος δε κράτος , όφρ' ετέροισι
κεκλόμενος Λυκίοισιν εποτρύνω πολεμίζειν" 525
αυτός τ' αμφί νέκυι κατατεθνειώτι μάχωμαι.
Ως έφατ' ευχόμενος του δ' έκλυε Φοίβος Απόλλων.
αυτίκα παύσ' οδόνας, από δ' έλκεος αργαλέοιο
αίμα μέλαν τέρσηνε, μένος δε οι έμβαλε θυμώ.
Γλαύκος δ' έγνω ήσιν ενι φρεσί, γήθησέν τε, 530
όττι οι ωκ' ήκουσε μέγας θεός εύξαμένοιο.
πρώτα μεν ώτρυνε Λυκίων ηγήτορας άνδρας,
πάντη επoιχόμενος, Σαρπηδόνος αμφι μάχεσθαι.
αυταρ έπειτα μετα Τρώας κίε, μακρα βιβάσθων,
Πουλυδάμαντ' επί Πανθοίδην, και 'Αγήνορα διον 535
βη δεμετ' Αινείαν τε, και "Εκτορα χαλκοκορυστήν,
άγχου δ ' ιστάμενος έπεα πτερόεντα προσηύδα
"Έκτορ, νυν δή πάγχυ λελασμένος εις επικούρων,
οι σέθεν είνεκα τηλε φίλων και πατρίδος αίης
θυμόν αποφθινύθουσι· συ δ' ουκ έθέλεις επαμύνειν. 540
522. νulg. ουδ' ό παιδί αμύνει . ου Foύ παιδός. 5 23. με , Fάναξ. V. Obss .
529. δε Ροι. 530. Fήσιν. 53Ι . ότι Foι . 537. Fέπεα .
quam ut sit έβαλε τείχεος. pro από του τείχεος. desuper de muro. V. M. 387, 8.-516.
κηδομένα , ως νυν εγώ κήδομαι, dolore crucior. - 517. χείρ δε αμφιελήλαταί μοι οδύνησιν,
διαπέπαρσαι, διελήλαται, est transfxa dolore ex vulnere : propter brachii motum inter
pugnam. - 522. ο δ' ουδ' (από, υπέρ) ου παιδός αμύνει (τον λοιγόν).- 525. Λυκίοισιν ad κε
κλόμενος, εποτρύνω ( αυτούς).-531 . όττι οι. ιη ejus gratiam. εύξαμένοιο ( αυτού ).
532--553. Glaucus vulnere sanato fortissimos Trojanorum arcessit ad Sarpedonis
Corpus tuendum et in Achivos irruit. - 540. θυμόν αποφθινύθουσι, vitam perdunt : ut
515. Δύνασαι δε τε πάντοσ' ακούειν 'Ελήλαται.] Διαπέπαρται. 519. Τερ

'Ανέρι.] Δύναται δε πανταχόθεν ευχή εις σηναι.] Ξηρανθήναι. Βαρύθει.] Βαρύνε
σε παραγενέσθαι λυπoυμένου ανδρός . ται .
524. Κοίμισον . ] Νύν, κατάπαυ
5 16. Κηδομένω. ] 'Ανιωμένο , λυπoυμένω . σον.
525. Κεκλόμενος.] Παρακελευό
518. 'Οξείης.] Δριμείαις , χαλεπαίς. μενος. 534. Bιβάσθων. ] Προβαίνων.
LIB . XVI . ΙΛΙΑΔΟΣ Π. 541-562 . 169
κείται Σαρπηδων, Λυκίων αγος ασπιστάων,
ος Λυκίην εύρυτο δίκησίτε και σθενεί
τον δ' υπό Πατρόκλω δάμασ’ έγχει χάλκεος "Αρης.
αλλά , φίλοι, πάρστητε, νεμεσσηθητε δε θυμω,
μη από τεύχε έλωνται, αεικίσσωσι δε νεκρών 545
Μυρμιδόνες, Δαναών κεχολωμένοι , όσσοι άλοντο,

τους επι νηυσι θοήσιν επέφνομεν εγχείησιν.
“ Ως έφατο: Τρώας δε κατακρηθεν λάβε πένθος
άσχετον, ουκ επιεικτον, επεί σφισιν έρμα πόληος
έσκε, και αλλοδαπός περ εών πολέες γαρ άμ' αυτώ 550
λαοί έποντ ', εν δ' αυτος αριστεύεσκε μάχεσθαι.
βαν δ' ιθυς Δαναών λελιημένοι ήρχε δ' άρα σφιν
"Εκτωρ, χωόμενος Σαρπηδόνος. αυταρ 'Αχαιους
ώρσε Μενοιτιάδαο Πατροκληος λάσιον κηρ:
Αίαντε πρώτο προσέφη, μεμαώτε και αυτών 555
Αίαντε, νυν σφωϊν αμύνεσθαι φίλον έστω,

οιοί περ πάρος ήτε μετ' ανδράσιν,ή και αρείους.
κείται ανήρ, ος πρωτος έσήλατο τείχος Αχαιών,
Σαρπηδών αλλ' εί μιν αεικισσαίμεθ' ελόντες,
τεύχεά τ' ώμοιϊν αφελούμεθα , καί τιν εταίρων 560
αυτού αμυνομένων δαμασαίμεθα νηλεϊ χαλκώ.
"Ως έφαθ' οι δε και αυτοί αλέξασθαι μενέαινον.
542. σθένεϊ F. 545. απεικίσσωσι. 559. απεικισσαίμεθ'.
απώλεσε θυμόν et similia. - 542 . δς Λυκίην εύρυτο. munera regis ex istarum etatum no
tione h. 1. reddita vides : tueri populum , justitia et fortitudine, illud pace, jure di
cundo , hoc bello, pugnando. δίκησι judiciis,sententiis. 1. pro δίκη,justitia.--- 543. "Αρης
pro pugna . et 546. Δαναών sc. ένεκα vel περί: ut 553 quoque. - 548. κατακρήθεν, vel κα
Táxgngev, quodnos penitus ; prorsus. proprie, inde a vertice, afastigio sc. ad ima.
553–562. Patroclus his conspectis arcessit et ipse auxiliatum Ajacem utrumque.
-556. φίλον έστω σφών scil . oύσι τoίoις, οίοι περ ήτε. - 558. ος πρώτος ν . Μ . 397. primus
labefactavit vallum , et ab ea saltem parte primus irrupit .-- 559. 'aa' xi μίν. ut Lat .
quid ? si. præclara res esset, si. sed videamus, an.
542. Εύρυτο.] "Έσωζε . Δίκησί τε και επιεικτόν.] ου μέτριον, ου φορητόν. “ Έρ

σθένεϊ ω.] Ειδικία και δυνάμει ιδία. μα.] "Έρεισμα , φύλαγμα . 55ο. " Ε
544. Πάρστητε.] Εγγύς στήτε . Νε- σκεν.] Ην, υπήρχεν. 'Αλλοδαπός.] 'Αλ
μεσσήθητε.] Μεμπτον ηγήσασθε. 545. λιγενής, ξένος. 552. Λελιημένοι.] Συ
'Αεικίσωσιν.] Υβρίσωσιν, αικίσωνται, τι- στραφέντες, προθυμηθέντες. 554. Λά
μωρήσωνται. 548. Κατακρήθεν .] Κατά σιον κήρ. ] Συνετόν. Λάσιον κήρ. ] Συν
της κεφαλής, κατά κρατός. 549. " Α- ετη ψυχή. Περίφρασις , ο τρόπος. 556.
σχετον. ] Ακατάσχετον, άφοβον. Ουκ Σφώϊν. ] “Υμίν. 558. “ος πρώτος εσή
VOL . II . Z
170 ΙΛΙΑΔΟΣ Π . 563-584 . LIB . XVI .
οι δ' επεί αμφοτέρωθεν εκαρτύναντο φάλαγγας,

Τρώες και Λύκιοι, και Μυρμιδόνες και Αχαιοί,
σύμβαλον αμφί νέκυι κατατεθνειώτι μάχεσθαι, 565
δεινόν άύσαντες" μέγα δ έβραχε τεύχεα φωτων.
Ζευς δ' επι νύκτ’ ολοήν τάνυσε κρατερή υσμίνη,
όφρα φίλω περί παιδι μάχης ολους πόνος είη.
ώσαν δε πρότεροι Τρώες ελίκωπας Αχαιούς
βλητο γαρ ούτι κάκιστος άνήρ μετα Μυρμιδόνεσσιν, 570
υιος Αγακλήoς μεγαθύμου, διος Επειγεύς,
ός δ ' εν Βουδείω ευ ναιoμένω ηνασσε
το πρίν αταρ τότε γ', εσθλόν ανεψιόν εξεναρίξας,
ες Πηλή ικέτευσε, και ές Θέτιν αργυρόπεζαν
οι δ' άμ''Αχιλληϊ ρηξήνορι πέμπον έπεσθαι 575
"Ιλιον εις εύπωλον, ίνα Τρώεσσι μάχοιτο.
τον ρα τόθ' απτόμενον νέκυος βάλε φαίδιμος "Εκτωρ
χερμαδίω κεφαλήν η δ' άνδίχα πάσα κεάσθη
εν κόρυθι βριαρή» ο δ ' άρα πρηνής επί νεκρώ
κάππεσεν, αμφί δε μίν θάνατος χύτο θυμοραϊστής. 580
Πατρόκλω δ' άρ' άχος γένετο φθιμένου ετάροιο:
άθυσεν δε δια προμάχων, κρηκι έoικώς
ωκεί, όστε φόβησε κoλoιούς τε, ψηράς τε
ώς ιθυς Λυκίων, Πατρόκλεις ιπποκέλευθε,
567. όλοFήν. 568. ολοβός. 569. Fελίκωπας.
572. νulg. είναιoμένων. Επάνασσε. 576. Fίλιον. 582. Κρηκι FeFoικώς.
583. νulg. όστ ’ εφόβησε.
563–632. Enarrantur singula strenue facta in pugna circa Sarpedonis corpus :
αμφί νέκυι 565. quod in animum revocatinf. 638 , 649, 661. - 56 , 8. Ad miraculum
est ornatum , quod de pulverea nube in tumultu pugnantium concitata dici poterat : ut
dictum est simpliciter E. 499-505 . ubi subjicitur 6ο7. αμφί δε νύκτα Θουρος 'Αρης εκά
λυψε μάχη. Narratum erat : pugnatum esse acerrime ; sequitur nunc , et nubes pul
veris omnia caligine obduxerat. Versum hoc est in Jovis studium , et consilium ut
clara esset fama pugnæ circa Sarpedonem factæ . Similia infra in pugna circa Patro .
cli corpus P. 268, 269, et 367. ubi v. notam .
571-580. Epigeus Budeo urbe cædis perpetratæ reus ad Peleum supplex confu
gerat ; nunc Achillem comitatus ab Hectore ceditur. Βούδειον in Thessalia , et quidem
Phthiotide, probabiliter editur.
5814592. Patroclo, ut sodalem ulcisceretur irruenti, cedunt Trojani. Sthene
λατο τείχος Αχαιών. ] Αντί του, διε- Θεσσαλίας. 574. Ες Πηλήα.] 'Αντί
σάλευσεν, επλήρωσεν εισελθών. 563. του, προς Πηλέα . 578. "Aνδιχα .] Δι
' Εκαρτύναντο.] Ισχυροποίησαν, ήσφαλί- χώς, εις δύο . 583. Ψήρας.] Ψάρας.
σαντο . 572. Βουδείω. ] Βούδειον , πόλις
LIB . XVI . ΙΛΙΑΔΟΣ Π . 585-6o4 . 171
έσσυο και Τρώων" κεχόλωσο δε κηρ, ετάροιο . 585

και 'ρ έβαλε Σθενέλαον, Ιθαιμένεος φίλον υιον,
αυχένα χερμαδίω, ρηξε δε άπο τοιο τένοντας .
χώρησαν δ' ύπο τε πρόμαχοι και φαίδιμος Έκτωρ.
όσση δ ' αιγανέης ριπή ταναοίο τέτυκται,
ήν ρά τ'ανήρ αφέη πειρώμενος ή έν αέθλω, 590
ήε και εν πολέμω, δηΐωνυπό θυμοραϊστέων:
τόσσον εχώρησαν Τρώες, ώσαντο δ' Αχαιοί.
Γλαύκος δε πρωτος, Λυκίων άγος ασπιστάων,
έτράπετ', έκτεινε δε Βαθυκληα μεγάθυμον,
Χάλκωνος φίλον υιον, ός Ελλάδι οικία ναίων , 595
όλβω τε πλούτο τε μετέπρεπε Μυρμιδόνεσσι.
τον μεν άρα Γλαύκος στηθος μέσον ούτασε δουρί,
στρεφθείς εξαπίνης, ότε μιν κατέμαρπτε διώκων:
δούπησεν δε πεσών πυκινον δ' άχος έλλαβ' 'Αχαιους,
ως έπεσ ' εσθλός ανήρ " μέγα δε Τρώες κεχάροντο" 6οο
στανδ αμφ' αυτόνιόντεςάολλέες. ουδ' άρ' 'Αχαιοί

άλκης εξελάθοντο, μένος δ' ιθυς φερον αυτών.
ένθ' αυ Μηριόνης Τρώων έλεν άνδρα κορυστήν
Λαόγονον , θρασύν υιον Όνήτορος , δς Διός ερευς
595. Ελλάδι Foικία .
laum, aversum , saxo percutit et cervicem frangit.- 588. recedunt Trojani per tan
tum spatium , quantum pertingit jaculi jactus : et quidem tergis versis ; unde v. 594.
Glaucus vertit se έτράπετο et 598. στρεφθείς. – 589. αιγανέης ταναοίο αοuli Iongioris.
590. Tsipáépesvos, experiens sc. quam longissime jaculari possit. Est enim absolute
dictum pro vires experiri. E. 279. νύν αυ τοεγχείη πειρήσομαι αΐκε τύχοιμι. Plenior erat
Oratio in simili sententiaO. 358. γεφύρωσε δε κέλευθον μακρών ήδ' ευρείαν, όσον το επι δου
ρος έρωή γίγνεται , όππότ ' ανήρ σθένεος πειρώμενος ήσει.-59Ι . δηΐων υπό- forte pro εν δηΐοις.
inter .
593—602. Glaucus conversus e fuga interimit Bathyclem ; tum Trojani se ei
iterum ad pugnandum adjungunt.- 595.' Earádı. pago seu urbe Thessaliæ v. ad B.
684. - 598. ότε μιν κατίκαρπτε διώκων. Bathycles fugientem Glaucum jamjam as
sequutus. — 601. depeo autor, seu Glaucum ; seu circa cæsum : ut armis spoliari
posset.
603-607. Meriones, Idomenei sodalis, interimit Laogonum.-604. Jovis Idæi
Sacerdotem h . 1. videmus, unde patet, aram et sacrum Jovis in Ida fuisse, poetam
589. Αιγανέης.] Είδους ακοντίου, προς ματι κοινό, ώς φησι Θουκυδίδης εν τη
αιγών άγραν επιτηδείου . Ταναοϊο.] Εις Α. Πρότερον δε εκείνοι μόνοι Έλληνες
μήκος τεταμένης, μακράς. 595. “Ελ. εκαλούντο, οι δε άλλοι κατά έθνη έκα
λάδι. ] Ελλάς, πόλις Θεσσαλίας. ής οι στος. ώσπερ και ο Ποιητής εν τω κατα
πολίται πρώτοι είχον τούτο, καλείσθαι λόγω λέγει· Μυρμιδόνες δε καλούντο, και
“ Έλληνες. Από “Ελληνος του Δευκαλίω- “Έλληνες, και Αχαιοί. 596. "Ολβω. ]
νος και Πύρρας. “Υστερον δε πάντες οι Ευδαιμονία , πλούτφ. βοο. Κεχάροντο.]
της Ελλάδος εκλήθησαν Έλληνες, ονό- 'Έχάρησαν. 6ο3. Κορυστήν .] Πολεμι
Z 2
172 ΙΛΙΑΔΟΣ Π. 6ος-622. LIB . XVI .
Ιδαίου έτέτυκτο, θεός δ ' ώς τίετο δήμω" 605

τον βάλ' υπό γναθμοίο και ούατος ωκα δε θυμός
ώχετ’ από μελέων, στυγερος δ' άρα μιν σκότος είλεν.
Αινείας δ' επί Μηριόνη δόρυ χάλκεον ήκεν "
έλπετο γαρ τεύξεσθαι υπασπίδια προβιβώντος 610
αλλ' ο μεν άντα ιδών ηλεύατο χάλκεον έγχος,
πρόσσω γαρ κατέκυψε , το δ' εξόπιθεν δόρυ μακρόν
ούδει ενισκίμφθη, επί δ' ουρίαχος πελεμίχθη
έγχεος ενθάδ' έπειτ ' αφίει μένος βριμος "Αρης "
αιχμή δ' Αινείαο κραδαινομένη κατά γαίης
615
ώχετ', έπει δ' άλιον στιβαρής από χειρος όρoυσεν.
Αινείας δ' άρα θυμόν εχώσατο , φώνησέν τε :
Μηριόνη, τάχα κέν σε , και ορχηστην περ εόντα ,
έγχος εμον κατέπαυσε διαμπερές, εί σε βάλον περ.
Τον δ' αυ Μηριόνης δουρικλυτος αντίον ηύδα:
620
Αινεία , χαλεπόν σε, και ίφθιμόν περ εόντα,
πάντων ανθρώπων σβέσσαι μένος , ός κε σευ άντα
έλθη αμυνόμενος θνητός δέ νυ και συ τέτυξαι .
6ο9. Fέλπετο. 6ιο. άντα Fιδών. 618. Vulg. είσ' έβαλόν περ .
que probabiliter Jovi sedem in Ida tribuere potuisse. Sacerdotes autem ab armis
tractandis nec abhorrere, nec liberari illa ætate, jam aliquoties vidimus.
608-631. Æneas Merione frustra hasta petito indignatur; Merionen ei respon
dentem , Patroclus increpans, pugnandi, non verba inaniter faciendi, locum esse ait.
–βος. τεύξεσθαι (αυτού ) προβιβώντος υπασπίδια. υπ ' ασπίδος . ut clipeo se tegeret. Non
bene jungeres : τεύξεσθαι υπασπίδια, ut hastam subter telum incideret corpori. Vidi
mus jam Ν . 158. κούφα ποσί προβιβάς και υπασπίδια προποδίζων. – 612, 63. De his v.
ad N. 443, 4. Tertius locus est inf. P. 528, 9. Placet inter plura, Martem appellari
impetum , intento pugnantis robore, hasta emissæ impressum , vim suam amittere.
–617 . ορχηστήν περ εόντα ad motum corporis refer in evitanda hasta , uti chori cum
motu corporis et gestu ducebantur . Ne autem hæc, etsi per se satis otiosa, pro nu
gatoriis habeantur, sic eloquere: Bene tibi , quod motu corporis evitasti hastam !
quæ, qua vi jacta erat, facile te trajecisset. réxu confestim .- 620_625. Non ex
pectandum esse Æneæ ait, ut omnes hastæ ab eo emissæ attingant eos qui petun
στην. 6ο9. Τεύξεσθαι .] Επιτυχείν. κεκροτημένον τα πολεμικά καλώς. 'Ε

“Υπασπίδια προβιβώντος.] Υπότην ασπί- πυρρίχιζον γάρ τοϊς όπλοις οι Κρήτες προς
δα βαίνοντος. 6ιο. "Aντα ιδών.] 'Αν- άσκησιν των πολεμικών. ό έστι, συν
τικρύ σκοπήσας. 612. 'Ενισκίμφθη .] τοϊς όπλοις την πυρρίχιον και ένοπλον όρ
'Εγκατεσχέθη, ενεπάγη. Ουρίαχος.] Το χησιν ήσκούντο. Τρία γάρ είδη ορχή
όπισθεν μέρος του δόρατος. δ και σαυρω- σεως πυρρίχη, σίκιννις, ήτις έστιν ιερα
τηρ καλείται. Πελεμίχθη.] Διεσείσθη, τική, και ο σκορδακισμός, αισχρός τις ών
ετινάχθη. 613. "Αρης.] Νύν, ο σίδη- και βεβήλοις αρμόδιος. 621. Σβέσαι
ρος. 617. 'Ορχηστην περ εόντα. ] Εύ- μένος.] Καθελεϊν την δύναμιν . κτείναι.
κίνητον κατά τον πόλεμον . ό έστι, συγ
LIB . XVI . ΙΛΙΑΔΟΣ Π. 623-641 . 173
ει και εγώ σε βάλοιμι τυχών μέσον οξεί χαλκώ,

αίψα κε, και κρατερός περ εων και χερσί πεποιθώς,
εύχος έμοί δώης, ψυχήν δ' " Αϊδι κλυτοπώλω. 625
Ως φάτο" τον δ ' ενένιπτε Μενοιτίου άλκιμος υιός:
Μηριόνη, τι συ ταύτα, και εσθλος έων, αγορεύεις και
ώ πέπoν, ούτι Τρώες ονειδείοις επέεσσι
νεκρού χωρήσουσι πάρος τινα γαία καθέξει:
εν γαρ χερσι τέλος πολέμου, επέων δ', ενί βουλή 630
το ούτι χρή μυθον οφέλλειν, αλλά μάχεσθαι.
« Ως είπών, ο μεν ήρχ', ο δ άμ' έσπετο ισόθεος φώς.
των δ' ώστε δρυτόμων ανδρών ορυμαγδος όρωρεν
ούρεος εν βήσσης,έκαθεν δε τε γίγνετ' ακουή:
ως των ώρνυτο δουπος από χθονός ευρυοδείης, 635
χαλκου τε, ρινού τε, βοών τ’ ευ ποιητάων,
νυσσομένων ξίφεσί τε και έγχεσιν αμφιγύοισιν.
ουδ ' αν έτι φράδμων περ ανηρ Σαρπηδόνα διον
έγνω, επει βελέεσσι, και αίματι, και κονίησιν,
εκ κεφαλης είλυτο διαμπερες ες πόδας άκρους. 640
οι δ ' αιεί περί νεκρών ομίλεον , ώς ότε μυϊαι
625. 'AFίδι. 628. Fεπέεσσι. 630. Fεπέων . 632. Fειπών. έσπετο
Fισόθεος . 634. Fέκαθεν . 636. Vulg. εύποιητάων. 640. Fείλυτο.
tur . tu enim mortalis es etc. - 623. βάλουμί σε μέσον, τυχών (σου). Non τυχεϊν in Ho
mero cum quarto casu ponitur . – 629. νεκρού Sarpedonis ; πάρος τινά e propugnanti
bus, ne corpore potiantur Trojani. - 630. έν γάρ χερσι τέλος πολέμου summa belli sita
est in viribus ; ad verba quæ quis facit , redit summa rerum in consiliis, quæ ha
bentur: non autem in pugna. - 631. jūlov opiaasiv. protrahere. multa verba facere.
Nam οφέλλειν non modo de coρία et auctu , (cf. inf. 65 τ .) verum et de tempore pro
tracto .
633—665. Pugnia congredientium circaSarpedonis corpus redintegrata a Patroclo

et Merione : donec cedentibus Lyciis spoliatur a Patroclo Sarpedonis corpus. Hæc
simplex narratio epica arte ornatur. Comparationem 633. cum lignatorum ictibus
et fragore inde orto per silvam nemo improbet. - 636. fragor fit allisis et percussis
æreis thoracibus galeisque et scutis. - 638, 9, 640. adeo pulvere, vulneribus, telis
imniissis totus erat obtectus, ut vix agnosceret eum aliquis και περ φράδμων, έγνωκώς
αυτόν –είλντο, proprie ad κονίησιν spectat . ένεκάλυπτο.
641—4. Comparatio in turbæ confusæ motu constituenda est ; agis sò rağbos xaà
626. 'Ενένιπεν. ] Επέπληξεν, ωνείδισεν . Δρυτόμων.] Ξυλοτόμων . 635. Ευρυο
628. Ούτοι Τρώες ονειδείοις επέεσσι Νε- δείης.] Μεγαλαμφόδου, πλατείας. 638.
κρού χωρήσουσιν. ] Αντί του , ουδέ ονειδι- Φράδμων.] Διορατικός, οξύς, και έμπειρος.
ζόμενοι, ουδε κακολογούμενοι, οι Τρώες “ Ο δε λόγος" ουδε πάνυ γνώριμός φησι
υπείξουσι του πολέμου. 63ο. Εν γάρ και συνήθης το Σαρπηδώνι, ήδύνατο γνω
χερσι τέλος πολέμου επέων δ' ενί βουλή.] ρίσαι αυτόν, διά το αίματι και κάνει πε
Ο πόλεμος μεν γαρ χειρών δείται προς φύρθαι. 64ο. Είλυτο.] 'Εκεκάλυπτο.
κατόρθωσιν βουλή δε και εκκλησία λό- 641. “Ομίλεον. ] Συνεστρέφοντο.
γων. 631. Οφέλλειν. ] Αύξειν. 633 .
174 ΙΛΙΑΔΟΣ Π . 642-66ι . LIB . XVI .
σταθμώ ένι βρομέωσι περιγλαγέας κατά πέλλας ,

ώρη εν ειαρινή, ότε τε γλάγος άγγεα δεύει
ωςάρα του περί νεκρώνομίλεον.ουδε ποτε Ζευς 645
τρέψεν από κρατερης υσμίνης όσσε φαεινώ,
αλλά κατ' αυτούς αιεν όρα, και φράζετο θυμώ
πολλά μάλ' αμφί φόνω Πατρόκλου μερμηρίζων,
ή ήδη και κείνον ένι κρατερή υσμίνη
αυτού επ' αντιθεω Σαρπηδόνι φαίδιμος "Εκτωρ
χαλκώ δηώση, από τ' ώμων τεύχε έληται, 650
ή έτι και πλεόνεσσιν οφέλλειε πόνον αιπών.
ωδε δε οι φρονέοντι δοάσσατο κέρδιoν είναι,
όφρ' ήύς θεράπων Πηληϊάδεω 'Αχιλλος
εξαύτις Τρωάς τε και "Εκτορα χαλκοκορυστήν 655
ώσαιτο προτί άστυ, πολέων δ' από θυμόν έλoιτο.
"Εκτορι δε πρωτίστω ανάλκιδα φύζαν ενωρσεν
ές διφρον δ' αναβας φύγαδ' έτρεπε, κέκλετο δ' άλλους
Τρωας φευγέμεναι γνω γαρ Διός ιρα τάλαντα.
ένθ ' ουδ' άφθιμοι Λύκιοι μένον, αλλα φοβηθεν
πάντες, επεί βασιλήα ίδoν βεβλημένον ήτορ, 660
κείμενον εν νεκύων αγύρει" πολέες γαρ επ' αυτώ

643. ώρη Fειαρινή . 648. νulg. κακείνον. 65 2. δε Foι.
655. προτί Fάστυ. 656. νulg. ανάλκιδα θυμόν. 659. νulg . αλλ' εφοβηθεν.
66ο . βασιλήα Fίδον.
το πρόθυμον ait Sch. Β. neque assumenda tenuitas animalculorum. ομιλείν de turba
(ομίλω) pugnantium , μυϊαι βρομείν dicuntur κατά πέλλας περιγλαγέας, pro , inter vasa
lacte plena; seu per locum , in quo vasa reposita sunt.
644-655. Varia pugnæ fortuna petitur a Jovis consilio ac decreto, deliberatione
facta, statimne nunc Hectori traderet Patroclum necandum , an permitteret, ut an
tea iterum superior esset pugna Patroclus. Jovem nunc ex Olympo prospicere, re
cordandum est ; cf. ad 432.-647. Φράζετο μερμηρίζων, ή δηώση, ή οφέλλειε. V. ad vs.
243
656_665. Hectore fugiente fugiunt Trojani et Lycii. Sarpedonis corpus spolia
tur a Patroclo .
658. γνώ γάρ Διός ιρα τάλαντα h. υoluntatem Jovis, cui est cedendum ; ut bene
Ernesti. Declaranda verba sunt ex O. 69. Unde tamen Hector mentem Jovis in
tellexit ? scilicet cum videret, imparem se esse Achivorum virtuti et robori. Supra
362. eodem sensu Hector γίγνωσκε μάχης έτεραλκέα νίκην. -66ο. βεβλημένον (κατά το)
642. Σταθμώ. ] Τη των βοσκημάτων Δεύει . ] Βρέχει, υγραίνει, ή πληροί .

στάσει και επαύλει . Βρομέωσι.] Ποιόν 646. Κατ' αυτούς.] Αντί του, επ' αυ
ήχον αποτελούσι . Γλαγέας.] Γάλακτι πε- τους. 65 2. Δοάσσατο.] "Έδoξεν, εφά
πληρωμένας. 643. “ Ώρη εν εαρινή.] 'Εν νη. 658. Διός τρά τάλαντα.] Τα του
τη του έαρος ώρα. Γλάγος. ] Γάλα. Διός ζυγά , τα ιερά τάλαντα . 661 .
LIB . XVI . ΙΛΙΑΔΟΣ Π . 662-683 . 175
κάππεσον, εύτ' έριδα κρατερήν ετάνυσσε Κρονίων.

οι δ' άρ' απ ' ώμοιϊν Σαρπηδόνος έντεο έλοντο,
χάλκεα, μαρμαίροντα, τα μεν κοίλας επί νήας
δωκε φέρειν ετέροισι Μενοιτίου άλκιμος υιός . 665
και τότ' Απόλλωνα προσέφη νεφεληγερέτα Ζεύς:
Εί δ' άγε νύν , φίλε Φοίβε, κελαινεφες αίμα κάθηρον
ελθών εκβελέων Σαρπηδόνα, και μιν έπειτα,
πολλών άπο προφέρων, λουσον ποταμοΐο ρούσι,
χρισόν τ' αμβροσίη, περί δ' άμβροτα είματα έσσον. 670
πεμπε δε μιν πομποίσιν άμα κραιπνοίσι φέρεσθαι,
Υπνω και Θανάτω διδυμάοσιν, οί ρά μιν ώκα
θήσουσ' έν Λυκίης ευρείας πίoνι δήμων
ένθα ε ταρχύσουσι κασίγνητοί τε, έται τε,
τύμβω τε, στήλη τε' το γαρ, γέρας εστί θανόντων. 675
Ως έφατ' ουδ' άρα πατρός ανηκούστησεν Απόλλων :
βη δε κατ' Ιδαίων ορέων ές φύλοπιν αινήν
αυτίκα δ' εκ βελέων Σαρπηδόνα διον αείρας,
πολλών άπο προφέρων, λούσε ποταμοΐο ρούσι,
χρισεν τ' αμβροσίη, περί δ' άμβροτα είματα έσσε" 680
πέμπε δέ μιν πομποίσιν άμα κραιπνοίσι φέρεσθαι,
"Υπνω και Θανάτω διδυμάοσιν οί ρά μιν ωκα
κάτθεσαν εν Λυκίης ευρείας πίoνι δήμω.
67ο. άμβροτα Fείματα Fέσσον. 674. ένθα Fέ - κασίγνητοί τε, Fέται τε.
68ο. άμβροτα Fείματα Fέσσε.
ήτορ, hasta trajectis precordiis. - 662. εύτ ' έριδα κρατερήν εσάνυσσε Κρονίων. ea quo
utrinque acerrime pugnatum erat. v. ad 1. 336. E. 389.
667–683. Sarpedonis corpus, etsi nudum, in patriam reportatur. Jovis jussu ab
Apolline id curatum narrat poeta .
667. ελθών κάθηρον, h. e. ελθε και κάθαιρε Σαρπηδόνα (κατά τό) αίμα εκ βελέων ( purgα
Sarpedonis corpus a sanguine e vulneribus) xceà (TEITA doãoóý piv . molesta est in his
junctura verborum : apertior sententia mOX vs. 678 , 9, 68ο.-669. ποταμοΐο ροησιν.
Scamandrum intelligimus, quippe locis in quibus pugnabatur, propiorem . cf. sup, ad
395-397 .—670. ambrosia etiam h. l. pro unguento quo corruptio avertitur . - 671.
e Junonis suasu sup. 453. sqq. quæ confer. Suavissimum autem inventum hoc et
magno poeta dignum : cum Sarpedonis corpus exanimum transferendum esset in
patriam , deportari illud a Somno et Morte, gemellis. Variatum in Quinto II . 549.
sq . Memnone cæso mittuntur a matre Aurora Venti ad absportandum corpus et ite
rum in Glauco ceso IV. pr. - 673. θήσουσι, καταθήσουσιν. inf. 683. κάτθεσαν εν δήμω
Λυκίης, έν χώρα , γη. – 677. In Ida adhuc sedisse Jovem putes , ut mandatis a Jove
acceptis Apollo Ida descenderet : quod ceteris haud convenit. Jovem enim in
Olympo sedisse proditur locis aliis. v . Not. ad vs. 431 .
'Αγύρει. ] Το άθροισματι. 681. Πομ- 682. Διδυμάρσι.] Διδύμοις. 683. 'Έν
πoίσι. ] Τοίς παραπέμπουσιν αυτόν και πίoνι δήμω. 'Εν πολλά και ευδαίμονι
παρακομίζουσι. Κραιπνούσι. ] Ταχέσι. όχλων.
176 ΙΛΙΑΔΟΣ Π. 684-703 . LIB . XVI .
Πάτροκλος δ' ίπποισι και Αυτομέδοντι κελεύσας,

Τρώας και Λυκίους μετεκίαθε και μέγ αάσθη, 685
νήπιος" εί δε έπος Πηληϊάδαο φύλαξεν,
ήτ' αν υπέκφυγε Κηρα κακήν μέλανος θανάτοιο .
αλλ' αιεί γε Διός κρείσσων νόος, ηε περ ανδρών,
όστε και άλκιμον άνδρα φοβεί, και αφείλετο νίκην
ρηϊδίως, ότε δ' αύτός εποτρύνει μαχέσασθαι: 690
ός oι και τότε θυμόν ένα στήθεσσιν ανηκεν.
ένθα τίνα πρώτον, τίνα δ' ύστατον εξενάριξας ,
Πατρόκλεις , ότε δη σε θεοί θάνατόνδε κάλεσσαν και
"Αδρηστον μεν πρώτα , και Αυτόνοον, και "Έχεκλον,
και Πέριμον Μεγάδην, και Επιστορα , και Μελάνιππον : 695
αυταρ έπειτ' "Έλασον, και Μούλιον, ήδε Πυλάρτης
τους έλεν' οι δ' άλλοι φύγαδε μνώοντο έκαστος.
ένθα κεν υψίπυλον Τροίην έλoν υλες Αχαιών, ‫او‬
Πατρόκλου υπό χερσί, περί προ γαρ έγχει θυεν
ει μη 'Απόλλων Φοιβος εύδμήτου επί πύργου 700
έστη, τώ όλοα φρονέων,Τρώεσσι δ' άρήγων.

τρίς μεν επ' αγκώνος βη τείχεος υψηλοίο
Πάτροκλος, τρις δ ' αυτόν απεστυφέλιξεν Απόλλων ,
685. άπάσθη. 686. ει δε Fέπος. 691. ός Fοι.
697. μνώοντο Fέκαστος. νulg. φύγαδ' εμνώοντο. 70Ι . ολόFα . .
684—711 . Patroclus, iterum conscenso curru , Achillis mandatorum immemor, ju
veniliter exsultans, Trojanos fugientes persequitur, multisque cæsis ipsos muros
Trojæ adortus ab Apolline repellitur.
685. μέγ' αάσθη, vel : έβλάβη τας φρένας. admodum stulte egit. vel : et magnum
sibi malum arcessivit. — 688. Sed fatale hoc erat, Patroclum in fugam conjectos Tro
janos persequi, quo longius a castris provectus, et viribusexhaustis deficiens, neca
retur ; ut ejus mortis ulciscendæ cupiditate incensus Achilles iterum arma sumeret :
cum jam effectum essetid, quod Jupiter propositum habuerat, utAchivi, propulsis a
Patroclo et Myrmidonibus Trojanis, quos ipsi Achivi sustinere haud potuerant, in
telligerent, omnem eorum salutem in Achillis virtute positam esse. 689. αφείλετο,
αφαιρείται.--- 69ο. οτε δ' αυτός - interdum autem pugnandi ardorem injicit. 691. θυ
Mehr å vñxs. eum exstimulavit, ut longius quam debebat a castris procederet. - 697.
φύγαδε μνάσθαι, h. τρέπεσθαι εις φύγα, φυγήν. - 70ο. Αpollo a muris Troja prospiciens
tanquam tutela urbis ; alibi ex acropoli . — 702. iráyxwro; Teixeos ißn. de conatu ;
voluit conscendere ; επέβη του αγκώνος, αdontus est murum , qua parte prominebat
685. Μετεκίαθεν. Αντί του, μετήρ- άλλους ίσχυε. καθ ' υπερβολήν και εν
χετο. Αάσθη.] Έβλάβη. 697. Eμνώ- θουσιωδώς ώρμα. ό έστιν, εμμανώς εμά
οντο.] Μνήμην έποιούντο . 698. “Υψί- χετο συν το δόρατι. 702. 'Αγκώνος.]
πυλον.] “Υψηλήν, μεγάλην. 699. Περί Νύν, της του τείχους εξοχής. 703 .
πρό γάρ έγχεϊ θύε.] “Υπέρ γάρ τους 'Απεστυφέλιξεν.) 'Απεσείσατο. το8.
LIB . XVI . ΙΛΙΑΔΟΣ Π . 704-723 . 177
χείρεσσ’ αθανάτησι φαεινήν ασπίδα νύσσων

αλλ' ότε δη το τέταρτον επέσσυτο, δαίμονι ίσος , 705
δεινα δ' ομοκλήσας προσέφη εκάεργος Απόλλων:

Χάζεο, Διογενές Πατρόκλεις, ού νύ του αίσα,
σω υπό δουρί πόλιν πέρθαι Τρώων άγερώχων,
ουδ' υπ' 'Αχιλληος, όσπερ σέο πολλών αμείνων.
"Ως φάτο Πάτροκλος δ' ανεχάζετο πολλών οπίσσω, 7ΙΟ
μηνιν αλευόμενος εκατηβόλου Απόλλωνος.
“Εκτωρ δ' εν Σκανήσι πύλης έχε μώνυχας ίππους :
διζε γαρ, ηε μάχοιτο κατα κλόνον αύτις ελάσσας,
ή λαους ές τείχος ομοκλήσειεν αληναι.
ταυτ' άρα οι φρονέοντι παρίστατοΦοίβος Απόλλων, 715
ανέρι εισάμενος αιζηώ τε, κρατερω τε,
'Ασία, όςμήτρως ην "Εκτορος ιπποδάμοιο,
αυτοκασίγνητος Εκάβης , υιος δε Δύμαντος,
ός Φρυγίων ναίεσκε ροής έπι Σαγγαρίου
τω μιν εεισάμενος προσέφη Διός υιός 'Απόλλων 720
"Εκτορ , τίπτε μάχης αποπαύεαι και ουδέ τι σε χρή.
αίθ ', όσον ήσσων είμι, τόσον σέο φέρτερος είην
τω κε τάχα στυγερώς πολέμου απερωήσειας .
704. νulg. χείρεσιν . 705. δαίμονι Fίσος . 7ο6. Fεκάτεργος.
711. Fεκατηβόλου. - vulg. αλευόμενος. 714. ομοκλήσειε Γαλήναι.
715. άρα Foι. 716. ανέρι Fεισάμενος . 720. τώ μιν έFεισάμενος vel μιν
Fεισάμενος. Tum vulg. προσεφώνεε Φοίβος Απόλλων.
pars muri inflexa in cubiti morem : ( Rondel) -704. dignum dei numine, quod manu
repulso clipeo Patroclum repulit. Similis Minervæ tactus, quo sagittam a Menelao
avertit Δ . 127. sq. - 7ο6. δεινά δ' - in apodosi δέ. - 709. Ab Achille Trojam non captam
esse, præmonuit poeta ; ut plura ex post -Iliacis h . e. ex iis, quæ Iliadis argumento
seriora sunt.
712—725 . Receperat se Hector cum copiis, ab hoste cedere coactus, sub menia ;
inde animo confirmato conversus iterum in Achivos invehitur ; tribuitur hoc monito
Apollinis in Asii personam versi.
712. Porta Scaea Achivis obversa cf. Γ. Ι49. Ζ. 392 , 393. Substitit Hector έν Σκαι
ήσι: circa portam. - 714 . αλήναι, συστραφήναι. αλέω idem quod ειλέω. Utque ειλέω, scri
bitur, sic et scribitur ádéw. In prioribus libris non nisi E. 823. obvium : abhinc au
tem sepius Σ . 76. αλήμεναι. Ιnde sup. 403. αλείς. αλεν ύδωρ Ψ. 420. αλέντες Φ . 534.
ubi vide . εάλη et εάλη Ν. 408 et al . pro ήλη. άλεν Χ . 12. - 716. Asius Hecube frater
e Dymante ; eoque Hectoris patruus a matre. Diversus hic Asius ab Hyrtaci filio
quem vidimus B. 837. sq. Μ. 35. sq. cesum Ν. 384. sq.-723 . τω κε τάχα στυγερώς πο
Πέρθαι. ] Πορθηθήναι. 'Αγερώχων . ] " Α- Κλόνον.] Ταραχήν, θόρυβον.] 714. “ Ο

γαν εντίμων, πολεμικών. Σημαίνει δε μοκλήσειεν. ] Απειλήσει, κελεύσει. “Α
άλλαχού το αυθαδών , και υβριστών. Λήναι. ] Συστραφήναι . 717. Μήτρως. ]
713. Δίζεν.] 'Αμφέβαλλεν, εδίσταζε. Μητρός αδελφός. 723. 'Απερωήσειας.]
VOL . II . А а
178 ΙΛΙΑΔΟΣ Π . 724--739 . LIB . XVI .
αλλ' άγε, Πατρόκλω έφεπε κρατερώνυχας ίππους,

αίκες πώς μιν έλης, δώη δε τοι εύχος Απόλλων. 725
Ως είπών, ο μεν αύτις έβη θεος αμπόνον ανδρών.

Κεβριόνη δε κέλευσε δαίφρoνι φαίδιμος Έκτωρ
ίππους ές πόλεμον πεπληγέμεν. αυταρ 'Απόλλων
δύσεθ' όμιλον ιών εν δε κλόνον 'Αργείοισιν
ηκε κακόν, Τρωσι δε και "Εκτορι κύδος όπαζεν. 730
"Εκτωρ δ' άλλους μεν Δαναους έα , ουδ' ενάριζεν:

αυταρ ο Πατρόκλω έφεπε κρατερώνυχας ίππους.
Πάτροκλος δ' ετέρωθεν αφ' ίππων άλτο χαμαζε,
σκαιη έγχος έχων ετερηφι δε λάζετο πέτρων
μάρμαρον, όκριόεντα , τονοι περί χειρ εκάλυψεν, 735
ηκε δ' έρεισάμενος, ουδε δην χάζετο φωτός.

ουδ' αλίωσε βέλος" βάλε δ "Εκτορος ηνιοχήα
Κεβριόνην, νόθον υιον αγακληος Πριάμοιο,
ίππων ηνί’ έχοντα , μετώπιον οξεί λαϊ
726. Fειπών. 727. Vulg . δ' εκέλευσε . 732. νulg. έπεχε.
735. τον Foι. V. Obss .
λέμου απερωήσειας . quod 721 , αποπαύεσθαι a pugnando, nunc est απερωεϊν. magno cum
malo tuo ; male tibi hoc foret, quod ita feriaris et otiosus adstas, xoraoríos sis. lo
quitur autem ex anunculi persona et auctoritate. - 724 . έφεπε ίππους Πατρόκλω, im
mitte currum. irrue in Patroclum .
727—582. Hector in Achivos invectus Patroclum petit : qui de curru desiliens
saxo Cebrionem Hectoris aurigam prosternit, eique illudens spolia colligere incipit ;
Hector obsistit ; exoritur inter utrumque pugna ~ 765. mox adjungunt se pugnanti
bus utrinque alii, donec die jam advesperascente Achivi Cebrionis corpore potiun
tur ;—782. – Cebriones auriga successerat in locum Archeptolemi cæsi sup. O. 312 .
318.
735. πέτρον , τον οι περιεκάλυψεν η χείρ. h. e. χερμάτιον. χειροπληθή. - 736. ουδε δήν χά
ζετο φωτός. Εx vulgari usu χάζεσθαι est recedere, υποχωρείν. ut inf. 817. Ε . 440 , 3,
et al. Ita sensus esset : nec Patroclus multum ab Hectore abstitit, pro, prope ei ad
stitit. si subjectum esse dixeris témpov, quod tamen incommode fit, saxum non mul
tum recessit, abfuit, quominus eum attingeret ; attigit tamen Cebrionem . Sensus
tamen postulat, ut accipiatur : nec Patroclus ab Hectore aberravit multum . Altera
lectio est άζετο, non veritus est, pro απέσχετο. etiam durius dictum. Mutavi inter
punctionem .-- 737. Nec saxum incassum emisit oux d'acoy Béaos jrs. Sic Od. E. 104.
Διός νόον αλιώσαι. Ιnter haec querere licet, cur non hasta usum esse fecerit poeta
Patroclum sed saxo ? forte, ut servaret hastam in Hectorem ; saltem variandi con
'Αποχωρήσειας. 724. Πατρόκλω έφε- ναμιν εισενεγκάμενος, και επιπεσών. Ού

πε.] 'Επί τω Πατρόκλο όρμα, διώκων δε δην άζετο φωτός. ] Ουδε επί πολύν
όν. 728. Πεπληγέμεν.] Μαστί- χρόνον απείχετο του ανδρός. 737. “ Α
ζειν. 731. "Έα .] Συνεχώρει, εία . 'Ε- λίωσε.] Μάταιον εποίησε. Βέλος.] Νύν
νάριζεν .] 'Ανήρει, εφόνευε. 735. Μάρ- φησι τον λίθον . 738. 'Aγακλήoς.] " Α
μαρον.] Λευκών λίθον. 'Οκριόεντα.] Τρα- γαν ενδόξου. 739. Μετώπιον.] Το της
χύν . 736. 'Ερεισάμενος. ] Πάσαν δύ- περικεφαλαίας, το κατά του μετώπου
LIB . XVI . ΙΛΙΑΔΟΣ Π . 740-756 . * 179
αμφοτέρας δ' οφρυς συνελε λίθος, ουδε οι έσχεν 740
οστεον οφθαλμοί δε χαμαι πέσον ενκονίησιν

αυτού πρόσθε ποδών: ο δ άρ , αρνευτήρι έoικώς,
κάππεσ' απ ' ευεργέος δίφρου λίπε δ' οστέα θυμός.
τονδ' επικερτομέων προσέφης, Πατρόκλειςιππεύ:
" Ω πόποι, ή μάλ' ελαφρος ανήρ ως ρεία κυβιστα. 745
ει δη που και πόντω εν ιχθυόεντι γένοιτο,
πολλούς αν κορέσειεν ανήρ όδε, τηθεα διφων,
νηος αποθρώσκων, ει και δυσπέμφελος είη
ως νυν έν πεδίω εξ ίππων ρεία κυβιστα
ή ρα και εν Τρώεσσι κυβιστητηρες έασιν. 750
Ως ειπών, επί Κεβριόνη ήρωϊ βεβήκει,
οιμα λέοντος έχων, όστε, σταθμούς κεραίζων,
έβλητο προς στηθος , εη τε μίν ώλεσεν αλκή :
ως επί Κεβριόνη, Πατρόκλεις, άλσο μεμαώς.
"Εκτωρ δ' αύθ' ετέρωθεν αφ' ίππων άλτο χαμαζε. 755
τω περί Κεβριόναο, λεονθ' ώς, δηρινθήτην,
740. ουδέ Foι.. 742. αρνευτήρι FeFoικώς. 743. είFεργέος.
751. Γειπών. 753. στήθος , έFή.
silio. - 740. ουκ αντείχ ου frontale . - 742 . αρνευτήρι έoικώς : urinatoris specie jam sti
εν
pra usus erat M. 385 .
745-750. Condonandus est χλευασμός rudioribus hominibus ; abhorret melior hu
manitas, et melius animi judicium ac decori sensus ; friget tamen vel sic inepta ca
villatio.κυβιστάν, ίστασθαι επί κεφαλή, que et κύβη fuit : et homines dicti κυβιστη
τηρες. - 747. πολλούς αν κορέσεις, magnam testarum copiam paraturus esset ; decla
ratum per id quod sequitur, ut satietatem ita afferat vescentibus –τήθεα διφών, genus
Ostrearum. έρευνών. proprie ψηλαφών.-748. ει και δυσπέμφελος είη . Sc. ο πόντος . vel άλς,
ap . Hesiod . Εργ. 618. ναυτιλίη δυσπέμφελος. Theog. 440. οι γλαυκήν δυσπέμφελον εργά
ζονται, quem versum Schol . A. ad 1. i. excitat.
751—776. Super Cebrionis corpore pugnatur a victore Patroclo et ab Hectore ;
utrique suæ se adjungunt copiæ .
75 1. επιβεβηκέναι et 754. εφάλλεσθαι vel εφήλθαί τινι eodem sensit.-- In comparatione
est impetus leonis ad mortem vulnerati, qui putandus est in eum, a quo vulneratus
est, collectis viribus et ira irruere ; vulnus tamen ipsum ad comparationem non spe
ctat ; non vulneratus erat Patroclus, nec a Cebrione.—755 . Diversa hæc comparatio
a superiore : nunc duo leones fame in rabiem acti de cadavere, in quod ambo inci
derant, pugnant: sic duo viri bellicosi, vs. 759. digladiantur inter se de corpore Ce
κείμενον. 740. Σύνελε. ] Συνέτριψεν. Δυσπέμφελος.] Δυσάρεστος, δυσκίνητος.
"Έσχεν.] Επέσχεν, εκώλυσεν. 742. ή, ως “Ησίοδός φησι, δυσχείμερος. 75 Ι .
'Αρνευτήρι.] Κυβιστητήρι. Από μετα- 'Επί Κεβριόνη ηρωϊ.] Αντί του, ήλαυνεν
φοράς των άρνών. ούτοι γαρ εν τώ τρέ- επί τω Κεβριόνη. 75 2. Oιμα .] “Ορ
χειν την κεφαλήν επισείουσιν. 744. μημα. Σταθμούς .] Νύν, τας επαύλεις.
Κερτομέων.] Παροξύνων, χλευάζων. Κεραΐζων.] Πορθών. Διαφθείρων, αφα
745. 'Ελαφρός.] Ευκίνητος. 747. Τή- νίζων. 754. 'Αλσο.] “ Ωρμησας, ήλων.
θεα .] Είδος όστρέων. Οι δε απλώς, ό- 756. Δηρινθήτην.] Εμαχέσαντο.
στρεα. Διφών.] Ζητών, ερευνών. 748.
A 4 2
180 ΙΛΙΑΔΟΣ Π . 757-778 . LIB . XVI .
ώ τ' όρεος κορυφήσι περί κταμένης ελάφοιο,

άμφω πεινάοντε, μέγα φρονέoντε μάχεσθον:
ώς περί Κεβριόναο δύω μήστωρες αύτης,
Πάτροκλός τε Μενοιτιάδης και φαίδιμος "Εκτωρ, 76ο
ίεντ' αλλήλων ταμέειν χρόα νηλεϊ χαλκώ.
"Εκτωρ μεν κεφαλήφιν έπει λάβεν, ουχί μεθίει:
Πάτροκλος δ' ετέρωθεν έχε ποδός : οι δε δή άλλοι
Τρώες και Δαναοί σύναγαν κρατερην υσμίνην.
“Ως δ' Εύρος τε Νότος τ' έριδαίνετον αλλήλοιϊν 765
ούρεος εν βήσσης βαθέων πελεμιζέμεν ύλην,
φηγόν τε, μελίην τε, τανύφλοιόν τε κράνειαν,
αί τε προς αλλήλας έβαλαν τανυήκεας όζους
ήχη θεσπεσίη , πάταγος δε τε αγνυμενάων
ως Τρωες και Αχαιοί επ ' αλλήλοισι θορόντες 770
δηουν, ουδ' έτεροι μνώοντ’ όλοοίο φόβοιο.
πολλά δε Κεβριόνην αμφ' οξέα δούρα πεπηγει ,
ιοί τε πτερόεντες από νευρηφι θορόντες
πολλα δε χερμάδια μεγάλο ασπίδας έστυφέλιξε
μαρναμένων αμφ' αυτόν ο δ' εν στροφάλιγγι κονίης 775
κείτο μέγας μεγαλωστί, λελασμένος ιπποσυνάων .
" Οφρα μεν Hέλιος μέσον ουρανόν αμφιβεβήκει,
τόφρα μάλ' αμφοτέρων βέλε ήπτετο, πίπτε δε λαός:
761. Fίεντ’. 769. Fηχή - δέ τε Μαγνυμενάων . 771. όλοFoo.
brionis. - 762 . έπει έλαβε τον νεκρών (έν) τη κεφαλή vel κατά της κεφαλής , si scripseris
κεφαλήφι. - 765. pugna asperrima exoritur circa Cebrionis corpus, ut supra de Sar
pedonis corpore . Comparatur illa cum pugna duorum ventorum ex adversis parti
bus ruentium. έριδαίνετον (ώς) πολεμιζέμεν pro πελεμίζοντες, certatim agitant, ita ut
rami mutuo sibi illidantur . - 769. πάταγος δέ τε dura omissio του , γίνεται» cf. Λ. 8οο.
Comparatio ornatissima.- 773. από νευρήφι θορόντες. αποθορόντες της νευράς. - 776. λε
λασμένος ιπποσυνάων pro ίπποσύνης . et hoc pro vulgari της ιππασίας. non tam illudendi
quam miserandi caussa adjectum . peritus ille auriga ecce jacet.
777–828. Post medium diem, Sole jam vergente, inclinata est pugna et Trojani
coacti cedere corpus Cebrionis Achivis spoliandum . Patroclus successu ferociens
mortem sibi arcessit ; manu Apollinis percussus, et viribus privatus, ab Euphorbo a
tergo vulneratus, tandem ab Hectore confectus. De notatione autem temporis pa.
rum tempestiva v. Excurs . ad XII. de castrorum oppugnatione sub. f.
761. “Ιεντο.] Προεθυμούντο. 764. Σύνα- 68. Τανιήκεας .] Εκτεταμένους, μα

γον.] Συνέβαλλον, συνήπτον. 765. 'Ερι- κρούς. 769. Πάταγος.] Ψόφος. Αγνυ
δαίνετον.] Ερίζουσι, φιλονεικούσι. 766. μενάων.] Κατασσομένων, κλωμένων.
Πελεμιζέμεν.] Κινεϊν. 767. Τανύ- 77ο. Θορόντες.] 'Επιπηδώντες. 775 .
φλοιον.] Μακρόν φλοιόν έχουσαν, εΐίνον. Στροφάλιγγι.] Συστροφή. 776. Μέ
LIB . XVI . ΙΛΙΑΔΟΣ Π . 779792 . 181
ήμος ' Hέλιος μετενίσσετο βουλντόνδε,

και τότε δή δ' υπερ αίσαν'Αχαιοί φέρτεροι ήσαν" 780
έκ μεν Κεβριόνην βελέων ήρωα έρυσσαν
Τρώων εξ ενοπης, και απ' ώμων τευχε έλοντο.
Πάτροκλος δε Τρωσί κακά φρονέων ενόρoυσε
τρις μεν έπειτ' επόρoυσε, θοώ ατάλαντος "Αρης,
σμερδαλέαδάχων τρις δ' εννέα φώτας έπεφνεν: 785
αλλ' ότε δη το τέταρτον επέσσυτο, δαίμονι ίσος,
ένθ' άρα του, Πάτροκλε, φάνη βιότοιο τελευτή
ήντετο γάρ τοι Φοίβος ένι κρατερή υσμίνη
δεινός . ο μεν τον ιόντα κατα κλόνον ουκ ενόησεν "
ήέρι γαρ πολλή κεκαλυμμένος αντεβόλησε. 790
στη δ' όπιθε, πλήξεν τε μετάφρενον, ευρέε τ' ώμω
χειρί καταπρηνεί στρεφεδίνηθεν δε οι όσσε.
779. νulg. μετενείσσετο. 78Ι. ήρωα πέρυσσαν. 785. σμερδαλέα
FIFάχων . 786. δαίμονι Fϊσος. 791. νulg. πλήξεν δέ . 792. δε Foι .
780. Útèp aldav hactenus, quod fato constitutum erat hoc die Trojanos superiores
fieri pugna ; attamen nunc in fugam conjecti sunt : hac de forma loquendi v. ad z .
487, 8. cf. P. 321. - xaà iterum in apodosi.- 787. Non magna sagacitate opus est ad
assequendum , qui fundus veri facti, quod aut fama acceperat Homerus aut sumserat
tanquam acceptum , subesse videri debeat: nimia virium intentione, qua usque ad
furorem et rabiem inflammatus sævierat, tandem exhaustus Patroclus stupori ac
defectioni animi propior fuerat ; ita ut arma movere ulterius haud posset . Est hoc,
quod alias est θέλγειν, ut Ν. 435. Neptunus υπ ' 'Ιδομενηι δάμασσε Alcathoum θέλξας όσσε
φαεινά , πέδησε δε φαίδιμα γυία ουδε γαρ εξοπίσω φυγέειν δύνατ ’ ούτ ' αλέασθαι etc. Virgilius
similemfortunam Turni expressit : cum saxum arreptum in Æneam torquere vel
let, lib. XII. 903. Sed neque currentem se nec cognoscit euntem , Tollentemve manu
saxumque immane moventem ; Genua labant, gelidus concrevit frigore sanguis.
Epice hoc præclarum in modum ornavit poeta : Patroclum Apollo percussit manu,
vertigo obnubilavit oculos ; capite pendente decidit galea ; hasta confracta est, cli
peus prolapsus, thoracis vincula soluta : ita mens obstupuit, genua labarunt, mentis
haud compos stetit. Ita ab Euphorbo hasta percutitur; recedens ab Hectore conti
citur. Nihil in his est, quod non et per se probabile, et ingeniose inventum , et cum
poetica vi enuntiatum sit. Hectoris quidem gloria valde est imminuta, cum tertius
accesserit ; ut inf. 850. ipse Patroclus facinus elevat. Verum deorum interventu agun
tur omnia epice, quæ alicujus momenti sunt. v. paullo post ad vs. 818.
792. Apollo a tergo Patroclum manu magna percutit. Ad sensum nostrum, cum
hoc nulla cum virtute, etiam aliqua cum fraude, fiat, indignum id deo esse bene sen
sit Koeppen olim noster. Attamen non nisi de potentis numinis vi ac robore nunc
est cogitandum ; et , si res ad sensum revocanda erat, ut erat, tergo tacto et percussu
manus, statu et mente aliquem dejectum esse, satis potenter et įvagyūs redditum est
το υπερβάλλειν et υπερέχειν δυνάμει, quod diis tribuitur . Jam autem dii contactu, seu
manuum seu virgæ , homines aut roborant, sic 0. 694, 5. aut infirmant, aut alio
modo afficiunt. ut supra Neptunus Ajaces N. 59. sq. Patroclum a muro Troja rejicit
Apollo χείρεσσιν ασπίδα νύσσων sup . 704. Nec aliter vates Hebrei. Neptunus 1. c.
quidem σκηπανίω, quod tenebat , utebatur ; arcu vel sagitta, vel ense aut hasta vix
γας μεγαλωστί.] Μέγας επί μέγαν τό- καθ' ον καιρόν οι βόες απολύονται των
Ον .
779. Μετενείσσετο. ] Μετήλθε. έργων. 792. Καταπρηνεί .] Κατεστραμ
Βουλυτόνδε. ] ' Επί τήν εσπέραν. δείλης. μένη. Στρεφεδίνηθεν .] Περιεστράφησαν
182 ΙΛΙΑΔΟΣ Π. 793-8ΙΙ . LIB . XVI .
του δ' από μεν κρατός κυνέην βάλε Φοιβος Απόλλων.

η δε κυλινδομένη καναχήν έχε ποσσίν ύφ' ίππων
αυλώπις τρυφάλεια" μιάνθησαν δε έθειραι 795
αίματι και κονίησις πάρος γε μεν ου θεμις ήεν,
ιπποκόμον πήληκα μιαίνεσθαι κονίησιν
αλλ ' ανδρος θείοιο κάρη, χαρίεν τε μέτωπον
ρύετ' 'Αχιλληος τότε δε Ζευς "Εκτορι δωκεν
8οο
ή κεφαλή φορέειν. σχεδόθεν δε οι ήεν όλεθρος.
παν δε οι εν χείρεσσιν άγη δολιχόσκιον έγχος,
βριθο, μέγα, στιβαρόν, κεκορυθμένον αυταρ απ' ώμων
ασπις συν τελαμώνι χαμαι πέσε τερμιόεσσα
λυσεδε οι θωρηκα άναξ, Διός υιος, Απόλλων. 805
τονδ' άτη φρένας είλε, λύθεν δε υπό φαίδιμα γυία
στη δε ταφών όπιθεν δε μετάφρενον οξέι δουρί
ώμων μεσσηγή σχεδόθεν βάλε Δάρδανος ανήρ,
Πανθοΐδης Εύφορβος, ος ηλικίην έκέκαστο
έγχεί θ ', ιπποσύνη τε, πόδεσσί τε καρπαλίμοισι
810
καιγαρ δη τότε φώτας εείκοσι βησεν αφ' ίππων,
πρωτ’ ελθών συν όχεσφι, διδασκόμενος πολέμοιο.
795. δε Fέθειραι. 8οο. Fή κεφαλή-δέ Foι. 8οΙ . δε Foι εν χερσί Fάγη.
8ο4. δε Foι θώρακα Fάναξ. 8ιο. επείκοσι . νulg. δή ποτε.
uti potuit Apollo. 792. χειρί καταπρηνεί jam Ο. Ι4. alte demissa ad ictum et impacta.
vel
-στρεφεδίνηθεν δε οι όσσε. Oculorum vertigo ei oborta est ; ιλιγγίασε. nam λιγγα
λιγγον appellant. - 793. κυνέην βάλε Φοίβος A. an manu suα, poeta non adjecit ; sed
enumerat simpliciter effecta contactus Apollinis ; ut et 804. años di oi non manu ;
sed efectum est ut fieret. - 794. καναχήν έχε ut alia vidimus pro καναχήν εποιήσατο.
έκανάχησε. έψόφησεν. αυλώπις τρυφάλεια. ν. Ε. 182.-796. πάρος γε μεν ου θέμις ήεν. δει
vās est adjectum pro nostro : ah ! antea hoc nunquam erat factum ! nam Achilles
ea utebatur. – 8οΙ . παν δε οι. tota hasta, quantaquanta illa erat.--803. ασπίς τερμιό
εσσα και τέρμις pro τέρμα usque ad talos pertingens. ποδηνεκής, ut χιτων τερμιόεις. Οd. T.
242. Hesiod . "Egy : 537. aão: autem sc. balteo soluto, ita ut Patroclus discinctus ad
staret. – 8ο5. τον δ' άτη Φρένας είλε . Potens vocabulum h. 1. de perturbatione et 0c
cæcatione mentis dictum , stupore divinitus immisso. v. ad T. 91. sq.-- 808. Euphor
bus, Panthoi f. quem inf. P. 47—60. a Menelao cæsum videbimus. Est is, quem
Pythagoras aliquando se fuisse meminerat : quod ex Horat. I. 28, 10. tenemus.
Add. Ovid. Met . XV. Ι6ο. sq. Pausan. ΙΙ. 17. ος (κατάτην ηλικίην, ( τους ομήλικας )
έκέκαστο (υπέρ τους άλλους. υπερείχε ) έγχει, haste usu . Ita N. 431. Hippodamia Αη
chise filia πάσαν ομηλικίην έκέκαστο κάλλει και έργοισιν ιδε φρεσίν. Ιta nunc Euphor
bus : excellebat pugna cominus facienda, arte aurigandi et pedum celeritate.
8Ιο. βησεν αφ' ίππων, απεβίβασεν. απέβαλεν. dejecerat curru cesos. – 81. atque his
αυτού οι οφθαλμοί, οιονεί εσκοτώθησαν. άνθρωπος σκέπουσα . μεγάλη. 8ο8. “ Η
795. Αυλώπις.] Το της περικεφαλαίας λικίην. ] Τους ηλικιώτας. 'Έκέκαστο. ]
ανάστημα, και αυτή η περικεφαλαία. “Υπερείχεν, έκεκόσμητο. 8το. Βησεν
Μιάνθησαν.] Έμολύνθησαν. "Έθειραι.] αφ' ίππων. ] 'Απέβαλεν, απεβίβασε των
Λι κόμαι. 796. Ου θέμις.] Ου δίκαιον. ίππων. 811. Συν όχεσφι διδασκόμενος. ]
8ο3 . Τερμιόεσσα.] Ποδήρης, ή όλον τον 'Αντί του αρματομαχεϊν επιστάμενος , εν
LIB . XVI . ΙΛΙΑΔΟΣ ΙΙ . 812-829 . 183
ός του πρωτος έφηκε βέλος , Πατρόκλεις ιππεύ,

ου δε δάμασσ ' ο μεν αύτις ανέδραμε, μίκτο δ ' ομίλω,
εκ χροός αρπάξας δόρυ μείλινoν ουδ' υπέμεινε 815
Πάτροκλον, γυμνόν περ εόντ ', εν δηϊοτητι.
Πάτροκλος δε θεού πληγή και δουρί δαμασθείς
αψ ετάρων είς έθνος εχάζετο, Κηρή αλεείνων.
“Εκτωρ δ', ως είδε Πατροκληα μεγάθυμος
αψ αναχαζόμενον, βεβλημένον οξεί χαλκώ,
αγχίμoλόν ρα οι ήλθε κατά στίχας, ούτα δε δουρι 820
νείατον ές κενεώνα" δια προ δε χαλκός έλασσε .
δούπησεν δε πεσων, μέγα δ' ήκαμε λαον Αχαιών .
ως δ' ότε συν ακάμαντα λέων έβιήσατο χάρμη,
ώτ' όρεος κορυφήσι μέγα φρονέoντε μάχεσθον,
πίδακος αμφ' ολίγης: εθελουσι δε πιέμεν άμφω 825
πολλά δέ τ' άσθμαίνοντα λέων εδαμασσε βίηφιν
ως πολέας πέφνοντα Μενοιτίου άλκιμον υιον
"Έκτωρ Πριαμίδης σχεδον έγχει θυμον απηύρα
και οι επευχόμενος έπεα πτερόεντα προσηύδα:
817. ές Ρέθνος. 818. Fείδε . 820. ρά Foι . 824. νulg. τώ τ'.
829. και Foι - Fέπεα . νulg. πτερόεντ' αγόρευε.
rebus gestis inclaruerat cum ille, tiro adhuc, illo ipso tempore primum in pugnam
progressus esset. – 813 . ο μεν αύτις ανέδραμε. mox 8Ι7. άψ εχάζετο. Euphorbi autem
hastam non alte penetrasse puta ; nec eam tam facile extrahere potuisset : ictu tan
tum labefactasse Patroclum videtur. Tota narratio comparata est ad mirationem et
miserationem herois Patrocli. Contra 818. sq. ad nostrum sensum parum decore
poeta adaptavit personæ Hectoris, quod is non nisi ex hostis jam victi cæde laudem
habet. Sed jam sæpe et ad h. 1. etiam a Koeppen monitum, non uno loco hoc facere
poetam : Hectoris robur in saxi ingentis jactu elevatur opera Jovis M. 450. Ita et
Achillis virtus in Hectoris cæde privatur sua laude Minervæ interventu X. 214. sq.
267. sq. Scilicet poeta mirationem epicam magis in numinis viribus humana vi majo
ribus quærit, quam in heroum robore humanæ naturæ attemperato .-- 820, 1. vsintov
is xevsãvo . aut adverso in hostes ore Patroclus recesserat, quod probabile, aut, ut in
conflictu permista turba pugnantium fit, Hector recedentem obliquo ictu aut etiam
antevertens in infima alvo percutere hasta potuit; ut sup. 806. a tergo aggressus Pa
troclum ferierat Euphorbus .---823. ώς δ' ότε. Ingeniose variata et ornata adjecta
pugnæ caussa, siti, comparatio. Similis locus erat sup. 756. sq. Egregie adjectum
aprum πολλά άσθμαίνοντα, nam etiam Patroclus viribus exhaustus occubuerat .
829–842. Ad affectum movendum faciunt quæ subjiciuntur, priore loco Hectoris
ferociter gloriantis, tum 843-854. Patrocli eum graviter monentis et futura ominan
tis verba . Est autem locus cum his comparandusalter de Hectoris morte, ubi Achil
lis gloriatio X. 330. sq. Hectoris moribundi verba 337. sq. et prædictio de Achillis
morte instante 355. sq. ad typum simillimum expressa sunt.
πολέμω γυμναζόμενος . Διδασκόμενος πο- χε. ] 'Ελύπησεν. 823. ' Ακάμαντα.]

λέμοιο. ] 'Εκμανθάνων τα του πολέμου Ισχυρόν, μέγαν. ' Εβιήσατο.] Κατηγω
έργα. 82ο. Αγχίμολον. ] Σύνεγγυς, ση- νίσατο. 825. Πίδακος αμφ' ολίγης. ]
μαίνει δε το μετ' ολίγον. 822. "Ήκα- Περί μικράς πηγής. 827. Πέφνοντα .]
184 ΙΛΙΑΔΟΣ Π . 830-849 . LIB . XVI .
Πάτροκλο, ή που έφησθα πόλιν κεραϊζέμεν αμήν, 830

Τρωϊάδας δε γυναίκας, ελεύθερον ήμαρ απούρας,
άξειν εν νήεσσι φίλην ές πατρίδα γαίαν,
νήπιε' τάων δε πρόσθ' Έκτορος ωκέες ίπποι
ποσσίν όρωρέχαται πολεμίζειν" έγχει και αυτός
Τρωσί φιλοπτολέμοισι μεταπρέπω, ός σφιν αμύνω 835
ήμαρ αναγκαίον" σεδε τ’ ενθάδε γυπες έδονται.
α δείλ', ουδε τοι , έσθλός εων, χραίσμησεν 'Αχιλλεύς ,
ός που τοι μάλα πολλά μένων επετέλλετ' ιόντι:
μη μοι πριν ιέναι, Πατρόκλεις ιπποκέλευθε,
νηας επί γλαφυρας, πρίν η “Έκτορος ανδροφόνοιο 840
αιματόεντα χιτώνα περί στήθεσσι δαίξαι:
ώς που σε προσέφη, σοι δε φρένας άφρονι πειθε.
Τον δ' ολιγοδρανέων προσέφης, Πατρόκλεις ιππευ:
ήδη νυν, Έκτορ, μεγάλο εύχεο" σοι γαρ έδωκε
νίκην Ζευς Κρονίδης και Απόλλων, οί με δαμασσαν 845
ρηϊδίως αυτοί γαρ απ' ώμων τεύχε έλοντο.
τοιούτοι δ' είπερ μοι εείκοσιν αντεβόλησαν,
πάντες και αυτόθ' όλοντο, εμώ υπό δουρί δαμέντες.
αλλά με Μοίρ' όλοη, και Λητους έκτανεν υιος,
840. Vulg. νήας ανά. 845. oίμ' εδάμασσαν . 847. έFείκοσι.
848. vulg. πάντες άν. 849. όλοFή .
830. Tou ?onoba. Sane quidem , quantum intelligere licet, cogitaveras et animo
presumseras nostram urbem diripere.- 831. ελεύθερον ήμαρ απούρας, erepta libertate.
γυναίκας άξειν. proprium de captivis ; gravius έλκειν. – 833-6. Non memineras, me
pro matronis Trojanis pugnare. 'Evagyis oratio, quod pugnantis speciem ante oculos
ponit, dum curru invectum se memorat, quodque ίπποι memorantur , qui ποσσίν όρω
ρέχαται, ορέγονται, intendunt se, concitate currunt, ad pugnandum,-ήμαρ αναγκαίον ,
quod alias ήμαρ δούλιον, h. δουλοσύνην.--- 836. σε δέ τ' ενθάδε γύπες έδονται. hoc ipso simili
fato corporis Hectoris præluditur .- 837. Achilles, etsi fortis vir, interitum a te haud
propulit, ός που φui forte, ut probabile fit, μένων ipse παρά ναυσι, vetuit redire te nisi
ceso Hectore.839. ιέναι pro πάλιν ιέναι, ανιέναι, επανελθεϊν . – 840, 1. graphice , pro
non nisi Hectore cæso .
842--854. Patroclus, ολιγοδρανέων, αnimam agens . ολίγος δ' έτι θυμός ενήεν, Α. 593.
Patroclus , inquam , partim elevat jactanter dicta ab Hectore, partim minatur ultio
nem suæ cædis, quam expetiturus esset Achilles. Hoc præclare in prædictionem
vertit, quæ moribundis tribui solet, quippe quorum dicta et auctoritatem habere so
lent et veritatem. Nam cadit persona, manet res . Unde opinio hominum nata , μαν
Tiràs esse animas corpore jam solvendas ; quam et philosophi adoptarunt. cf. inf. X.
Φονεύοντα . 83ο. Αμήν.] Ημετέραν. νονται τρέχοντες, ορμώντες . 836. Η .

833. Τάων δε πρόσθ' “Έκτορος.] Τούτων μαρ αναγκαίον.] 'Ανάγκης ημέραν φησί
του θανάτου. 839. Ιπποκέλευθε.] Ιπ
δε προπολεμούσιν οί του “Έκτορος ίπποι .
τούτ' έστιν αυτός ο “Έκτωρ επ' αυτών πικέ. 843. 'Ολιγοδρανέων.] 'Ολίγον ισ
όχούμενος . 834. 'Ορωρέχαται.] Εκτεί- σχύων έκ τών του σώματος μελών.
LIB . XVI . ΙΛΙΑΔΟΣ Π. 85ο- 867 . 185
ανδρώνδ' Εύφορβος: συ δε με τρίτος εξεναρίζεις. 850

άλλο δε του ερεώ, συ
συ δ ' ενι φρεσι βάλλει σησιν,
ού θην ουδ ' αυτός δηρον βέη, αλλά τοι ήδη
άγχι παρέστηκε Θάνατος και Μοίρα κραταιή,
χερσί δαμέντ' Αχιλήoς αμύμονος Αιακίδαο. 855
"Ως άρα μιν ειπόντα τέλος θανάτοιο κάλυψε.
ψυχή δ εκ ρεθέων πταμένη "Αϊδόσδε βεβήκει,
δν πότμον γοόωσα, λιπουσ ανδροτητα και ήβην.
τον και τεθνεώτα προσηύδα φαίδιμος"Εκτωρ
Πατρόκλεις, τί να μοι μαντεύεαι αιπον όλεθρονκαι;
τίς ' οίδ', εί κ' 'Αχιλεύς, Θέτιδος πάϊς ήυκόμοιο, 860
φθηη εμώ υπό δουρί τυπείς από θυμόν ολέσσαι;

Ως άρα φωνήσας δόρυ χάλκεον εξ ωτειλής
εύρυσε, λαξ προσβάς" τον δ ύπτιον ώσ’ από δουρός .
αυτίκα δε ξυν δουρί μετ' Αυτομέδοντα βεβήκει,
αντίθεον θεράποντα ποδώκεος Αιακίδιο: 865
ίετο γαρ βαλέειν τον δ' έκφερον ωκέες ίπποι
άμβροτοι, ούς Πηλης θεοι δοσαν αγλαά δώρα .
855. μιν Fειπόντα . 857. Fόν . 86ο . τίς Forδ' .
863. Fείρυσε. 866. Fίετο.
358.–85 2. ου την ουδ' αυτός βέη υivis pro vives, superstes eris. a βέομαι, incedo , vitam
ago . v. ad 0. 194.
855–858. Mors Patrocli ad sensum veterum expressa : anima corpore liberata in
Hadis sedem abit, lamentando fatum suum, quod ex juvenili corpore excessit. λιπουσ'
άνδροτητα και ήβην υigorem juvenilem, juventam. Sic igitur ακμάζον το σώμα και ευ
ofert's invita relinquere anima visa est rudiore ætate hominibus. Sic iterum de He
Ctore : Χ. 362 , 363. iisdem vss. At seriores Homero substituerunt sententias ex suis
philosophematibus ab Ηomero alienas. Ita Sch. Β. λυπείται η ψυχή, μήποτε ανάξια
πράξασα εαυτής αναξίοις περιπέση, και ότι σώμα έα ακμάζον. De hoc judicio v. Cic. de
Div . I. 30. ubi cf. Davis. Hæc, etsi tenuia visa, animo imprimenda sunt, tanquam
notiones , quibus multa alia tanquam fundo innituntur.
858–867. Placet Hector in ferocia persistens, et animose respondens, tum , relicto
corpore, currum Patrocli, ut eo potiatur, persequens.
85ο. Συ δε με τρίτος εξεναρίζεις.] 'Αν- τρίτος εξεναρίζεις, ν' ή πολλοστός . 856.

τι του, μετά πολλούς σκυλεύεις. 'Εζήτη- 'Εκ ρεθέων.] Εκ των μελών, εκ του σώ
ται δε, πώς τέσσαρας καταριθμήσας, ματος. Πταμένη.] Πτάσα, υποχωρή
μοίραν, 'Απόλλωνα , Εύφορβον, "Έκτορα, σασα. " Αϊδόσδε βεβήκει.] Εις τον άδην
επιφέρει: Συ δε με τρίτος εξεναρίζεις. κατήει. 857. Πότμον.] Μόρον. Γο
έστι δε λέγειν , ότι την μοίραν ουκ άπη- δωσα.] Λυπoυμένη, θρηνούσα. Λιπούσ'.]
ρίθμησεν ως κοινήν πάσιν ανθρώποις έπι- Καταλιπούσα . 'Ανδροτητα .] 'Ανδρίαν.
κειμένην . ένιοι δε το εξής, ούτως αποδι- “Ήβην.] Το σώμα, την ηλικίαν. 86ι .
δόασι: 'Αλλά με μοίρ ' όλοή , και Λητούς Φθήη.] Φθάσει. 867. "Αμβροτοι. ] ' Α
έκτανεν υιός. 'Ανδρών δ' Εύφορβος τρί- θάνατοι.
τος, συ δε μ ' εξεναρίζεις. ή συ δε με
VOL . II . Bb
ΤΗ Σ Ι Λ Ι Α Δ Ο Σ
ΡΑΨ ΩΙΔΙΑ Ρ.
ARGUMENTUM.
HECTORE Patrocli currum et aurigam Automedontem persequente,
Menelaus Patrocli corpus tuetur ; 1-8 . Euphorbum Panthi f. spoliare
corpus audentemhasta percussum prosternit — 60. prostratum ne spo
liaret, deterret Hector in pugnam rediens cum turba Trojanorum in
Menelaum ducta — 113. Pugnabat illa in læva aciei parte, 116. nam
Patroclus videtur cecidisse in media acie ; eodem in cornu inf. 682 .
Antilochus pugnat. Menelaus advocat Ajacem ad tuendum Patrocli
corpus : at illud interea spoliaverat Hector et eorum adventu cum spo
liis ad suos redierat. - 127. Stant ambo, Ajax et Menelaus, ante corpus
nudum.- 139. Glaucus Hectorem objurgat, quod et Sarpedonem ab
Achivis cædiac spoliari siverit, et nunc Ajace veniente a Patrocli cor
pore subducendo recesserit ; potiundum esse Patrocli corpore, ut redi.
mantur eo reddito Sarpedonis arma--168. Hector, ceteris pugnare jus
sis, ipse arma Achillis,quibus spoliato Patrocli corpore potitus erat, in
duit, quippe et validiora et terrorem injectura Achivis- 197. Jupiter
ipse instantem ei mortem auguratur 198–209. Redux in pugnam suos
hortatur, pollicitus dimidiam partem armorum Patrocli ei, qui corpore
potitus fuerit - 236. Hectore Trojanos ducente versus se, Ajacis Tela
monii monitu Menelaus vociferans advocat Ajacem , Oilei f., Idome
neum, Merionem cum aliis — 261. Trojanis tamen ingruentibus corpus
Patrocli deserunt Achivi ; at Ajax iterum conversus impetum in Troja
nos corpus trahentes facit, eosque dissipat - 287. Exoritur pugna cru
enta circa Patrocli corpus : cæduntur e Trojanis Hippothous— 303. ex
Achivis Schedius - 311. inde Phorcyn Hippothoi corpus tuitus ; utrum
que spoliant Achivi - 318. In eo jam res erat, ut Trojani fugerent, cum
ecce Æneas procedit, hortatu Apollinis incitatus, eosqueiterum in ho
stem ducit - 343. Pugnatur multis cum cædibus — 365. Obducitur cæ
lum pulvere sub pugnantium pedibus circa Patrocli corpus orto - 377
Thrasymedes interea et Antilochus, Nestoris filii, alia aciei parte præ
liantur, ignari mortis Patrocli - 383. Ita omni parte pugnatur acriter :
circa Patrocli tamen corpus acerrime ;-401 . Necdum tamen Achilles
de Patrocli morte resciverat — 411. [Interea pugna nihil remittit, dum
mutuo se utrinque incendunt, hortantur — 425.] Automedon qui Hecto
rem insequentem effugerat, equos, Patrocli morte mærentes,postquam
aliquamdiu constiterant, nec ultra citraque procedere voluerant, videns,
Jove equos incitante, iterum in prælium redit,—458. et Alcimedonte
currum conscendere jusso, in pugnam prodit ;—483. qua re animad
LIB . XVII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ρ. 1. 187
versa Hector ad equos in potestatem redigendos procurrit, adjuncto

Ænea et aliis ; contra Automedon Ajaces et Menelaum auxilio vocat ;
Aretum hasta trajicit, ipse Hectoris hastam evitat, qui adventantibus
Ajacibus, cum Ænea et Chromio, recedit, spoliandumque Aretum relin
quit-542. quo facto Achivi vires recipiunt ; Minerva, Phænicis faciem
mentita, animos addente ;-573 . at ab Apolline, sub Phænopis Asii
forma latente de cæso Trojano Pode monitus, dolore stimulatusHector,
impetum in Achivos facit, et, Jove tonante, fugam iis injicit. - 596 .
Fugiunt vulnerati Peneleos et Leitus, Bæoti, fugit cæso Corano Ido
meneus et Meriones.—625. Ajax fugam divinitus immissam sentiens,
Menelaum jubet circumspicere Antilochum , ut mittatur ad nuntium de
Patrocli morte Achilli ferendum ; caligine ex pulveris moti nube dis
pulsa Menelaus ad Antilochum procedit ; mandatisque ei datis ad Pa
trocli corpus revertitur — 706. Menelao auctore consilium capitur, ut
ipse et Meriones corpus absportent, Ajaces autem hostem imminentem
avertant- 723. Insequuntur eos abeuntes Trojani, ab Ajacibus subinde
se convertentibus repressi ; fit tamen fuga fæda Achivorum — f.
Deorum opera in hoc libro P est tantum episodica ; nam Hectorem
in persequendo Automedonte, auriga Patrocli, occupatum , dum interea
Euphorbus cæditur, revocat Apollo 72—82. Achivisque metum incutit
118. Hectore erepta Patroclo arma Achillis induente, Jupiter instantem
ejus mortem ominatur, superiorem tamen pugna hujus diei eum fore
promittit 198—209. Idem Jupiter studet Achivis corpus Patrocli tuen
tibus 268—272. Cedentibus Trojanis Apollo, assumta specie Periphan
tis, Epyti f. præconis, Æneam , ut virtutem exserat, hortatur 321-334.
Jupiter autem equos Patroclo cæso mærentes et tanquam defixos
stantes movet, ut iterumin pugnam revertantur 441–456. mox idem
missa Minerva, quæ Iridis specie cælo descendit, cum ad hoc usque
tempus illa in Olympo sedisset, cum ceteris diis inde a 8.426. sq. etiam
0. 123. sq. Achivos concitat, inprimis Menelaum Phænicis speciem
mutuata_544–573. Menelaus Poden necat-581 . Tum Hectorem
Apollo Phænopis,Asii f. persona sumta, concitat, ut ad eam pugnæ
partem advolet ; confirmatur ille animo tonitru audito . — 646. Inscripta
fuit rhapsodia : Meveháov åpsoteía saltem in tuendo Patrocli corpore.
ΥΠΟΘΕΣΙΣ ΤΗΣ Ρ. ΟΜΗΡΟΥ ΡΑΨΩΙΔΙΑΣ.
ΠΕΡΙ του Πατρόκλου σώματος κρατερά συνίσταται μάχη, καθ' ην Εύφορβος μεν
αναιρείται υπό Μενελάου, “Έκτωρ δε την 'Αχιλλέως ενδύεται πανοπλίαν , και ανθί
σταται τους Έλλησι. Οι δε περί Μενέλαον 'Αντίλοχον διαπέμπονται προς 'Αχιλ
λέα , τον Πατρόκλου θάνατον άγγελούντα. Υποδύντες δε και αράμενοι το σώμα
τους ώμους, εκφέρουσι της μάχης " οι δε Αίαντες προμαχούσι και απείργουσι τους πο
λεμίους..
Ρώ, Δαναοί Τρώες τε νέκυν πέρι χείρας έμισγον.
ΟΥΔ’ έλαθ' 'Ατρέος υιον, 'Αρηΐφιλον Μενέλαον,
1_60 . Menelaus, cum vidisset Patroclum cæsum , ante aciem procurrit ad corpus
tuendum . Occurrit ei Euphorbus, Panthi f. frustraque minis terret ; pugna facta
B b 2
188 ΙΛΙΑΔΟΣ Ρ. 2 20 . LIB . XVII .
Πάτροκλος Τρώεσσι δαμεις εν δηϊοτητι:

βη δε διαπρομάχων κεκορυθμένος αίθοπι χαλκό
αμφί δ' άρ' αυτώ βαϊν , ώς τις περί πόρτακι μήτηρ,
πρωτοτόκος, κινυρη, ου πριν είδεια τοκοιο . 5
ώς περί Πατρόκλω βαίνε ξανθος Μενέλαος.
πρόσθε δε οι δόρυ τ' έσχε και ασπίδα πάντοσ’ είσης,
τον κτάμεναι μεμαώς, όστις του γ' αντίος έλθοι.
ουδ' άρα Πάνθου υιος εμμελίης αμέλησε
Πατρόκλοιο πεσόντος αμύμονος άγχι δ' άρ αυτού 1Ο
έστη, και προσέειπεν 'Αρηΐφιλον Μενέλαον 1
'Ατρείδη Μενέλαε, Διοτρεφες, όρχαμε λαών,

χάζεο, λείπε δε νεκρόν, έα δ' έναρα βροτόεντα
ου γάρ τις πρότερος Τρώων κλειτων τ’ επικούρων .
Πάτροκλος βάλε δουρί κατά κρατερήν υσμίνην. 15
τω με έα κλέος εσθλόν ένι Τρώεσσιν άρεσθαι,

μη σε βάλω, από δε μελιηδεα θυμόν έλωμαι.
Τον δε μέγ όχθήσας προσέφη ξανθος Μενέλαος
Ζευ πάτερ, ου μεν καλών υπέρβιον ευχετάασθαι.
ούτ' ούν πορδάλιος τόσσον μένος, ούτε λέοντος, 20
5. πριν Fειδυλα . 7. δέ Foι - επίσης. ΙΙ. προσέξειπε.

16. leg. τω μ ' έάα. 17. μελιFδέα. *
Euphorbus occiditur et spoliatur a Menelao. - 4. ώς τις περί πόρτακι μήτηρ. πόρτας, s.

πόρτας. Suavis comparatio, suavior per adjecta, quod mater , δάμαλις, est πρωτοτόκος, Σ
et ού πρίν ειδυΐα τόκοιo. Observatio ad historiam nature spectans in poeta notatu est
digna. — 9. Spoliandi corporis jus erat apud eum , cujus manu Patroclus occubuerat,
Hectorem ; is vero persequebatur Automedontem cum equis : v. II. extr. cf. inf. 75 .
Proximo loco id sibi vindicabat Euphorbus, Panthi f. qui prior vulnus intulerat : II.
8o7, 8. Ιtaque ille Menelaum recedere jubet. ου γάρ τις. fui enim ego is, qui primum
(ante Hectorem ) vulnus ei intulit .— 18. Menelaus jactabunde hæc dicta a Panthi
ìlio dolens in mentem ei revocat fratrem ejus Hyperenorem a se cæsum : sup. E.
516. etsi ibi nihil de conviciis vs. 26. ab eo in Menelaum jactis memoratum . nisi ibi
έφατο est putavit, credidit .
20—23. Panthi prolem magnos spiritus habere, audaciam et confidentiam præ se
2. Τρώεσσι δεμείς.] Αντί του υπό 9. Εύμελίης.] "Ήτοι και καλά μέλη έχων
των Τρώων αναιρεθείς. 4. 'Αμφί δ' άρ' και εύμορφος. ή και τη μελία χρώμενος,
αυτώ βαίνε .] Περιέβαινε δε, και υπερε- τουτέστι πολεμικός και ανδρείος. 13 .
μάχει αυτού . Πόρτακι.] Νεογνή βοΐ. " Έα δ' έναρα βροτόεντα .] "Εκειντο γαρ
οιονεί πόριϊ. παρά το γεωστι πορεύεσθαι, επί της γης λύσαντος αυτά 'Απόλλωνος.
και βαίνειν. 5. Πρωτοτόκος.] Πρώτως 16. ' Αρέσθαι.] Απενέγκασθαι, κτήσα
τετοκύϊα. το ούν τόνο παροξυτόνως, ίν' σθαι. 17. 'Από δε μελιηδέα θυμών
ή ενεργητικόν. προπαροξυτόνως δε δηλοί ή έλωμαι.] 'Αφέλωμαί σου την προσφιλε
λέξις την πρώτως τεχθείσαν. Κινυρή.] στάτην ψυχήν. 19. “Υπέρβιον.] “Y
"Οδυρτική , θρηνητική. Ού πρίν ειδυΐα τό- περβίως, υπερηφάνως. Ευχετάασθαι.]
κοιο.] Ου πρότερον ούσα έμπειρος τοκετού . Αυχεϊν, καυχάσθαι. 20. Πορδάλιος. ]
LIB . XVII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ρ. 21-37 . 189
ούτε συος κάπρου όλοόφρονος, ούτε μέγιστος

θυμος ένα στήθεσσι περί σθενεϊ βλεμεαίνει,
όσσον Πάνθου υιες εμμελίαι φρονέoυσιν.
ουδε μεν ουδε βίη Υπερήνορος ιπποδάμοιο
ης ήβης απόνηθο, ότε μ' ώνατο, και μ' υπέμεινε, 25
και μ' έφατ' εν Δαναοίσιν ελέγχιστον πολεμιστών
έμμεναι' ουδε ε φημι, πόδεσσί γε οισι κιόντα,
ευφρήναι άλοχόν τε φίλην, κεδνούς τε τoκήας.
ως θες και σον εγώ λύσω μένος, εί κε μεν άντα
στηης, αλλά σ' έγων αναχωρήσαντα κελεύω 30
ες πληθυν ιέναι, μηδ' αντίος ίστασ’ έμείο,

πρίν τι κακών παθέειν δεχθεν δε τε νήπιος έγνω.
Ως φάτο, τον δ' ου πείθεν αμειβόμενος δε προσηύδα
νυν μεν δή, Μενέλαε Διοτρεφές, ή μάλατίσεις
γνωτών εμον, τον έπεφνες επευχόμενος και αγορεύεις 35
χήρωσας δε γυναίκα μυχό θαλάμοιο νέοιο,

αρητόν δε τoκεύσι γόον και πένθος έθηκας.
21. ολοσόφρονος. 25. Fής. 27. ουδέ Fε-πόδεσσί γε Foίσι .
30. Vulg. στήης et σ' έγών.
ferre solere declarat. ου μένος πορδάλιός έστι τόσον, όσον (μένος ) Φρονέoυσιν υλες π. Est
ergo μένος φρονείν, αnimum spirare ut μέγα φρονείν sup. π . 758. pro νulgari : όσον μένος
έστι των υιών π . όσον φρονούσι.-- 22. βλεμεαίνει, βρέμει, σθένει, ut alibi, et inf. 135. quod
nunc adjicitur πέρι, est pro, περισσώς vel περιβλεμεαίνει, prius preferam. Quid sit fre
mere robore, v. ad Θ . 337. M. 42.-24. ουδέψης ήβης απόνητο h. e. prematura morte
obiit. De Hyperenore ceso ν. Ξ. 516. ότε μ ' ώνατο, ωνείδισεν. εμέμψατο. ab άνω ,quod
νulgo ονόω. - 20. ούτως δή, και σον μένος λύσω. - 27. non salvus et vivus rediit . πόδεσσιν
οίσικιόντα, scil. cum respectu , quod mortuus prelio exportatus est .
33—42 . Fratris cæsi mentione facta exacerbatus Euphorbus ultionem ejus mina
tur. - 36. θαλάμοιο νέοιο. ex more , quia novis nuptis nova edes in συνοικία exstrueban
tur. v. sup. B. 701.-37. úgntör yóov horrendum luctum , detestabilem , ab áçãobas.
Πόρδαλις το ζώον. ή δε δορά παρδαλή. ρεχθέν δέ τε νήπιος έγνω.] Τούτο από

ο μεν από του προσάλλεσθαι. η δε από παροιμίας είληπται. νηπίου γαρ και
του περιβάλλεσθαι. 22. Περί σθένεϊ άφρονός έστι, μετά το πραχθήναι
βλεμεαίνει.] Περί το εαυτού σθένος εν- το κακόν, θεραπείας και επανόρθωσιν
θουσιωδώς βλέπει και μετά πολλής δυνά- αυτού ζητεϊν . ο γάρ άφρων ου προορά
μεως. 25. “Ης ήβης απόνηθ' .] Της το μέλλον, αλλά πραχθέν γιγνώσκει.
ιδίας ακμής, ό έστι νεότητος , απέλαυ- 35. Γνωτών εμόν. ] Αντί του τιμωρίαν
σεν. "Ωνατο.] 'Εξεφαύλισεν, ωνείδισεν, δώσεις υπέρ του εμού γνωτού , ό έστιν
εμέμψατο. 26. "Έφατο.] Νύν ελογί- αδελφού. 36. Χήρωσας.] Χήραν και
σατο, ότε δε είπε. 28. Κεδνούς.] έρημον εποίησας . Θαλάμοιο νέοιο.] Νεω
Κηδεμονικούς, εντίμους . 29. “Ως θήν .] στο κατεσκευασμένου, προσφάτου. 37.
“Ως δή. 32. Πρίν τι κακών παθέειν. 'Αρητόν.] "Ήτοι βλαβερόν. παρά την
190 ΙΛΙΑΔΟΣ Ρ. 38-5 Ι . LIB . XVII .
ή κέ σφιν δειλοίσι γόουκατάπαυμα γενοίμην,

εϊ κεν εγω κεφαλήν τε τεην και τεύχε ενείκας
Πάνθω εν χείρεσσι βάλω και Φρόντιδι διη 40
αλλ' ου μαν έτι δηρον απείρητος πόνος έσται,

ουδέ τ' αδήριτος, ήδη αλκής, ήδε φόβοιο.
Ως ειπών, ούτησε κατ ' ασπίδα πάντοσ ’ είσης
ουδ ' έρρηξεν χαλκός , ανεγνάμφθη δε οι αιχμη
ασπίδα εν κρατερή και δε δεύτερος ώρνυτο χαλκό 45
'Ατρείδης Μενέλαος, επευξάμενος Διί πατρί

αψ δ' αναχαζομένοιο κατα στομάχοιο θέμεθλα
νύξ', επί δ ' αυτός έρεισε, βαρείη χειρί πιθήσας
αντικρυ δ' απαλοίο δι' αυχένος ήλυθ' άκωκή.
δούπησεν δε πεσών, αράβησε δε τεύχε επ' αυτώ. 5ο
αίματί οι δεύοντο κόμαι, Χαρίτεσσιν ομοίαι,
42. νulg. ούτ ' αλκής ούτε φόβοιο. 43. Fειπων - επίσης. 44. δε Foι
νulg. χαλκόν . 45. legendum ασπίδ' ενι κρατερή. 51. αίματί Foι.
unde πολυάρητος . iterum Ω . 741.-38. καταπαύοιμι αν τον γόον αυτών.- 41. πόνος, μά
χη, ήδε (περί ) αλκής ή ( περί) φόβοιo, h. περί νίκης ή φυγής, ουκ έσται. pro έστω, δηρών
απείρητος ουδέ τ' αδήριτος. Νon differenda est amplius pugna, φuα cernatur, uter
υιncat αη υιncatur . πειρατέος νύν ο πόνος εστί. h. e. μαχητέον εστί, age ordiamur pu
gnam .
43–69. Euphorbus, hasta incassum emissa, a Menelao transfigitur, et spoliatur,
nemine e Trojanis accedere audente. - 47 . κατα στομάχοιο θέμεθλα ad imum guttur.
την φάρυγγα. Νam στόμαχος Homero de faucibus, sup. Γ. 292. recedebat ille ad
verso corpore. - 48 . χειρί πιθήσας conftsus pro usus manuum robore , ut jam sepe
vidimus.
51-6o. Ad miserationem movendam adjecta κόμαι Χαρίτεσσιν ομοίαι h, ταϊς κόμαις
των Χαρίτων. Charites a come pulcritudine commendari, non mirum est ; ξανθάς
αράν · ό έστι βλάβην. ή τον απευκτόν . γον , πράξις. 42. 'Αδήριτος. ] Χωρίς
ελλείπει δε το γάμον. 38. Η κέ σφιν μάχης, αφιλόνεικος. 47. 'Αναχαζο
δειλοίσι γόου κατάπαυμα γενοίμην.] μένoιο.] ' Αναχωρούντος. Κατά στομά
Καταπαύσαιμι του θρήνου τους αθλίους χοιο θέμεθλα. ] Κατά την αρχήν, και
γονέας του Υπερήνορος, ανελών σε, και κα- θέσιν του στομάχου. ό έστι τουβρόχθου,
ρατομήσας δώσω την κεφαλήν σου και τα ου μην της κοιλίας. Θέμεθλα . ] “Ρίζας,
όπλα αυτούς. Κατάπαυμα .] Κατάπαυ- βάσεις. 48. " Έρεισεν.] " Ήρεισεν, επε
σις. 40. Φρόντιδι. ] " Όνομα κύριον της βάρησε. Χειρί πιθήσας.] Επακολουθήσας
Πάνθου γυναικός η Φρόντις.την γάρ πα- τη χειρί. 49. Αυχένος .] Σπονδύλου, ή
ρατέλευτον συλλαβών δεί οξυτονεϊν. ν' ή τραχήλου. 'Aκωκή.] Η επιδοματίς. 51 .
κύριον θηλυκόν. έστι και αρσενικών και Δεύοντο.] Νύν έβρέχοντο. Χαρίτεσσιν
Φρόντις εν Οδυσσεία. 41. 'Αλλ' ου ομοίαι.] 'Αντί του ταϊς των Χαρίτων
μαν έτι δηρόν. ] 'Αλλ' ουδαμώς επί πο- κομαις ίσαι . απίθανον δε εστιν. αμόρ
λύν χρόνον άπειροι γενώμεθα της αλλή- φωτος γάρ ή κόμη, ει μη ούτως . Μακε
λων δυνάμεως και μάχης. Πόνος. ] "Έρ- δόνες δε και Κύπριοι Χάριτας λέγουσι
LIB , XVII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ρ . 52-62 . 191
πλοχμοί θ', οι χρυσώ τε και αργύρω εσφήκωντο.

οίον δε τρέφει έρνοςανήρ εριθηλες ελαίης
χώρω εν οίοπόλω, όθ ' άλις αναβέβρυχεν ύδωρ,
καλόν, τηλεθάον, το δε τε πνοιαι δονερυσι 55
παντοίων ανέμων, καί τε βρύει άνθεί λευκώ
ελθών δ ' εξαπίνης άνεμος , συν λαίλαπι πολλή,
βόθρου τ’ εξέστρεψε και εξετάνυσσ' επί γαίη
τοιον Πάνθου υιον εμμελίην Εύφορβον
'Ατρείδης Μενέλαος, έπει κτάνε, τεύχε εσύλα . 6ο
ως δ' ότε τίς τε λέων ορεσίτροφος, αλκί πεποιθώς,

βοσκομένης αγέλης βύν αρπάση, ήτις αρίστη
54. θ' Fάλις . cunm vitio. forte 3 Fάλις. 3, καθ' ό. ubi.
Χάριτας dixit Pindar. Nem. V. extr. - 52 . πλοχμοί θ' οι χρυσό και αργύρω έσφήκωντο.
συνεσφιγμένοι ήσαν. Cincinni fasciis auro argentoque Ornatis vincti, religati.
53-6o. Elaborata comparatio : qualis olea Horibus conspicua a turbine correpta
prosternitur ; talis Euphorbus a Menelao cæsus procubuit. Ut lætius efflorescat
arbor, prosunt humidum solum , pervius aeri locus, an etiam eo spectat xãpos oiotó
dos ? num quod unius arboris tanto magis assidua est cura ? ut fere Eustathius ; an
quod sola sata eo magis conspicua est arbor, quam in oliveto? aut quod sic minus est
obnoxia injuriæ a prætereuntibus ? At Schol. B. ne vicinia aliarum olearum alimenta
radicibus subtrahat. Bene Koeppen laudat Catull. LXII. 49. ut flos in septis se
cretus nascitur hortis ignotuspecori, nullo contusus aratro, quem mulcentauræ , firmat
sol, educat imber. Propert. I. 2, 11. adspice ut - surgat et in solis felicius arbutus
antris. Monet idem in Ossiano similia occurrere loca ; et quot non loca similia
occurrunt in recentioribus poetis ! etsi non ubique ex cognitione et usu naturæpetita.
–54 . όθι άλις αναβέβρυχεν ύδωρ. άναβρύχει. cum strepitu ebullit, αναβλύζει. – 56. παν
τοίων ανέμων, adjectum ,quia motus a ventis vim magnam habet ad alendas et robo
randas plantas : quæ motu non minus vigent quam corpora animantium ; fit tò Qutòy
εύτονον. Unde άνεμοτρεφές έγχος Λ. 256. το έρνος τηλεθάον, seu θάλλον. βρύει άνθεί λευκώ.
Horibus abundat verno tempore.- 59, 6ο. Comparatio haec erat : οίον, ώς, άνεμος
εκστρέφει έρνος και έκτανύει επί γαίη, τοϊον εξετάνυσεν Ευφορβον Μενέλαος. pro hoc cum ad
juncto dictum : τεύχε' εσύλα.
61–69. Nemo e Trojanis propius accedere ausus est, ut leonem in armenta irru
τας συνεστραμμένας και ούλας μυρσίνας, 'Αθηνάς. η ιστορία παρά Καλλιμάχω.

ας φαμέν στεφανίτιδας. 5 2. Πλοχμοί. ] 'Εριθηλές.] Μεγάλως θάλλον, αειθαλλές.
Πλόκαμοι. Εσφήκωντο.] ' Εσφιγμένοι 54. Oιοπόλω.] "Ήτοι ερήμω, και μο
ήσαν, εδέδεντο. όθεν και σφήκωμα είρη- νήρει, ή εν και όλες πολεϊσθαι, και αναστρέ
ται. ή ότι πεπλεγμένοι ήσαν. 53." Έρ- φεσθαι δύνανται. και εστι βόσκεσθαι.
νος.] Φυτόν. Οίον δε τρέφει έρνος άνήρ.] "Αλις.] Πολύ, αθρόως. ' Αναβέβροχεν.]
Ποσειδών και Αθηνά περί της Αττικής 'Αντί του αναπέπωκεν. εάν δε αναβέ
έφιλονείκουν. και Ποσειδών μεν επί της βρυχε, δηλοί το αναβρύειν. ό έστιν ανα
ακροπόλεως της Αττικής κρούσας τη τρι- πηδάν, και αναβάλλεσθαι μετά ψόφου.
αίνη κύμα θαλάσσης εποίησεν αναδο- 55. Τηλεθάον.] Πάνυ θάλλον, ευανθές.
θήναι, 'Αθηνά δε έλαίαν. κριτής δε αυ- Δονέoυσι.] Δονούσι, κινούσι. 56. Βρύει. ]
των γενόμενος Κέκροψ , και των τόπων της Θάλλει, γέμει. 58. Βόθρου.] Βάθους
'Αττικής βασιλεύς, τη θεώ προσένειμε του ορύγματος. 'Εξετάνυσσεν.] Εξέ
την χώραν ειπών, ότι θάλασσα μέν έστι τεινεν, ήπλωσεν. 6ι . 'Oρεσίτροφος. ]
πανταχού, το δε φυτών της ελαίας ίδιον “Ο εν όρει τεθραμμένος. 64, Λαφύσ
192 ΙΛΙΑΔΟΣ Ρ. 63--8ο . LIB . XVII .
της δ' εξ αυχέν' έαξε, λαβών κρατερoίσιν oδoυσι,

πρώτον, έπειτα δε θ' αίμα και έγκατα πάντα λαφύσσει
δηών, αμφί δε τον γε κύνες τ’ άνδρες τε νομπες 65
πολλά μάλ' ούζουσιν απόπροθεν, ουδ' εθέλουσιν
αντίον ελθέμεναι μάλα γαρ χλωρον δέος αιρεϊ
ώς των ού τινι θυμός ενι στήθεσσιν ετόλμα
αντίον ελθέμεναι Μενελάου κυδαλίμοιο.
ένθα κε ρεία φεροι κλυτα τεύχεα Πανθοΐδας 70
'Ατρείδης, ει μη οι αγάσσατο Φοίβος Απόλλων,

ός ρα οι "Εκτορ επώρσε, θοώ ατάλαντον "Αρης,
ανέρι εισάμενος Κικόνων ηγήτορι Μέντη
και μιν φωνήσας έπεα πτερόεντα προσηύδα
75
"Εκτορ, νυν συ μεν ώδε θέεις , ακίχητα διώκων
ίππους Αιακίδαο δαίφρονος"οι δε αλεγεινοί
ανδράσι γε θνητοίσι δαμημεναι, ήδ ' oχέεσθαι,
άλλων, η 'Αχιλήϊ, τον αθανάτη τέκε μήτηρ.
τόφρα δε τοι Μενέλαος, 'Αρηϊος 'Ατρέος υιός,
80
Πατρόκλο περιβας, Τρώων τον άριστον έπεφνε,
63. έταξε . 71. Foι. 72. ός ρά Foι. 73. ανέρι Fεισάμενος . 74. Fέπεα .
entem et bovem dilaniantem nec pastores nec canes aggredi audent. Similis erat
Iocus sup . Λ. 414. 417, 8. inf . Ρ. 725. sq. Σ. 579. sq. Ornata singula, et quidem ex
propria leonis natura, si expenderis. δηών adjectum, dilaniando. – 66 . ιύζουσι, cla
mant iü, iü .
10–113. Menelaum , quo minus spoliet Euphorbum , prohibet Hector. Tribuitur
Apollini, Trojanorum tutelari deo, quod Hector Menelaum adoritur. Assumit ille
personam Mente, e ducibus Ciconum. ρεία φέροι pro abstulisset. έφερεν άν. αγάσσατο.
invidisset, pro, vetuisset, more Homerico. Ergo Menelaus non abstulit Euphorbi
spolia. In fano tamen Junonis apud Mycenas adhuc Pausaniæ ætate (II. 17. p.
148.) monstrabatur ανάθημα ασπίς , ήν Μενέλαός ποτε αφείλετο Ευφορβον εν Ιλίω . Εrgo
creditus est Menelaus abstulisse saltem clipeum : quem Pythagoras agnovisse narratur
a Diogene Laert. et aliis. Clipeus etiam ab Horatio nobilitatus Carm . I. 28, 11. ubi
v. Mitscherlich.
74–89. Quod Hector facere debuit, cum currum Achillis, quo vectus fuerat Pa
troclus, frustra persequeretur, ut rediret ad pugnam , facit nuncmonitu Mentæ , cujus
personam Apollo induerat.
75. ακίχητα, ακιχήτως. itaut κιχάνειν τους ίππους, assequi nequiret. - 76. οι δ' αλε
γεινοί δαμώμεναι, pro αλεγεινόν έστιν, αυτούς δαμήναι υπό θνητών ανδρών. jam vidimus : Κ.
402 , 3. et similia alibi. órásogas äraq ye. h . l. passive, ab auriga regi. Vulgare
σει.] Λάπτει. ό έστι μετά σκυλμού λά- χλωροποιόν. ωχρόν. 71. 'Αγάσσατο. ]
βρως, και μετά σπαραγμού έσθίει. Έφθόνησε. 73. Κικόνων.] Κίκονες έθ
65. Δηών.] Διακόπτων, διαιρών. 66. νος Θρακών. 75. 'Ακίχητα .] 'Ακιχή
'Iύζουσιν.] 'Αγροικική φωνή προσφέρονται. τως, ακαταλήπτως, άφθάστως. 76.
προσφωνούσι. Πεποίηται δε η λέξις παρά 'Aλεγεινοί.] 'Αλγεινοί , δυσχείρωτοι. 77.
το του επίρρημα. 67. Χλωρόν. ] Νύν 'Οχέεσθαι.] Εποχείσθαι. 83. Με
1
Πανθοΐδης Εύφορβον, έπαυσε δε θούριδος αλκής.

“Ως ειπών, ο μεν αύτις έβη θεος αμπόνον ανδρών
"Εκτορα δ' αινόν άχος πύκασε φρένας αμφί μελαίνας "
πάπτηνε δ' άρ' έπειτα κατα στίχας αυτίκα δ ' έγνω
τον μεν απαινύμενον κλυτα τεύχεα , τον δ' επί γαίη 85
κείμενον έβρει δ' αίμα κατ' ουταμένην ώτειλήν.

βη δε δια προμάχων, κεκορυθμένος αίθοπι χαλκώ,
οξέα κεκληγώς, φλογί είκελος Ηφαίστοιο
ασβέστω. ουδ' υιόν λάθεν Ατρέος οξυ βοήσας
90
όχθήσας δ' άρα είπεπρος τον μεγαλήτορα θυμόν
"Ω μοι εγω, ει μεν κε λίπω κάτα τεύχεα καλα,
Πάτροκλόν θ ', δς κείται έμής ένεκ' ενθάδε τιμης,
μή τις μοι Δαναών νεμεσήσεται, ός κεν ίδηται:
ει δε κεν "Εκτορι μούνος έων και Τρωσι μάχομαι
αίδεσθείς, μή πώς με περιστείωσ' ένα πολλοί 95
Τρώας δ ενθάδε πάντας άγει κορυθαίολος"Εκτωρ.
αλλά τίη μοι ταύτα φίλος διελέξατο θυμός και
οππότ' ανηρ εθέλη προς δαίμονα φωτί μάχεσθαι,
όν κε θεός τιμά, τάχα οι μέγα πημα κυλίσθη:
82. Γειπών . 83. Vulg. αμφιμελαίνας. 88. φλογή Fείκελος. 89. ac si
esset ασβέστω υδ ' υιόν. 90. άρα Fείπε προς όν. Forte fuit: όχθήσας δ' άρ'
έφη προς Fόν. 93. ός κε Fίδηται. 98. νulg. έθέλει . 99. τάχα Foι .
esset, ώστε τινά εποχείσθαι αυτοϊς . ut inf . 449.-82 . αμπόνον ανδρών . ανά την μάχην . ανά
τους μαχομένους.--83. άχος αμφιεσύκασε φρένας “Εκτορος , obducit, tanquam ηubes,
oppressit, ut jam Θ.124. 316. tum μελαίνας φρένας vidimus jam A. 103.-86. πατ ’ ου
ταμένην ώτειλής , cominus inflictum vulnus .
89–113. Menelaus Hectori imparem se esse videns, deliberat quid facto opus sit :
constituit tandem in præsenti recedere a Patrocli corpore ; advocato tamen Ajace
statim redire.
91. τεύχεα Euphorbi . - 92. έμής ένεκα τιμής. mei ulciscendi caussa . V. Α. 159. τιμήν
αρνύμενοι Μενελάω. - 94. verendum mihi est, ευλαβούμαι, μή τις et iterum idem sup
plendum 95. ευλαβούμαι, μή πως.-- 96. Τρώας δ' pro γάρ. - 97. διελέξατο, διαλογίζεται.
Colligit nunc, sibi recedendum esse. – 98. προς δαίμονα αdverso numine. έναντιωθέντος
θεού . ut contra Hector pugnat εκ θεόφι ιοι . h. θ. συν δαίμονι . iterum sic 104. και προς
δαίμονά περ.-99 . όν κε θεός τιμά. ei studet adeoque eum pugna superiorem esse vult,
λαίνας. ] Νύν συνετάς. 85. Απαινύ- 95. Περιστείωσι. ] Περιστοιχίσωσι, πε

μενον . ] Αφαιρούμενον. Επί γαίη.] 'Επί ριστώσι. 97. Διελέξατο. ] Διελογίσα
τη γη. 86. 'Ωτειλήν.] Το έκ βολής το. 98. “Οππότ' ανήρ εθέλη προς δαί
τραύμα. 88. οξέα.] Μεγάλα. “Η- μονα φωτί μάχεσθαι.] “Οπότ' άν φησιν
φαίστοιο. ] Νύν πυρός. 90. Προς όν.] εθέλει τις ανθρώπων μάχεσθαι, ο θεός
Προς τον ίδιον. 92. Πάτροκλόν θ', ός προέστηκεν, εν κακoίσι γίγνεται, ό εστι
κείται έμής ένεκ ενθάδε τιμής.] Αντί διά φωτός ευρίσκεται δαίμονι μαχόμενος .
του, ος εμέ τιμήσας κείται. ή ός κείται αντί του δι' ανθρώπου. 8ς γάρ αν δι' αν
ένεκα του εμέ τιμωρήσει τους Τρώας. θρώπου θες μάχηται. 99. Τάχα οι
VOL . II . C C
194 ΙΛΙΑΔΟΣ Ρ . 100-120 . LIB . XVII .
τώ μ' ού τις Δαναών νεμεσήσεται, ός κεν ίδηται 100
"Εκτορι χωρήσαντ', επείεκ θεόφι πολεμίζει.

ει δε που Αίαντός γε βοην αγαθοίο πυθοίμην,
άμφω κ' αύτις ιόντες επιμνησαίμεθα χάρμης,
και προς δαίμονά περ, εί πως έρυσαίμεθα νεκρών
Πηλείδη, Αχιληϊ. κακών δέ κε φέρτατον είη . 105
"Έως ο ταύθ' ώρμαινε κατα φρένα και κατάθυμόν,

τόφρα δ' επί Τρώων στίχες ήλυθον ήρχε δ' άρ' “Εκτωρ.
αυταρ όγ'εξοπίσω ανεχάζετο, λειπε δε νεκρών
εντροπαλιζόμενος ώστε λίς ηυγένειος ,
όν τα κύνες τε και άνδρες από σταθμoίo δίωνται ΥΠΟ .
έγχεσι και φωνή του δ' εν φρεσίν άλκιμον ήτορ

παχνούται, αεκων δε τ' έβη από μεσσαύλoιο:
ώς από Πατρόκλοιο κίε ξανθος Μενέλαος .
στη δε μεταστρεφθείς , επεί ίκετο έθνος εταίρων,
παπταίνων Αίαντα μέγαν, Τελαμώνιον υιόν : 15
τον δε μάλ' αίψ' ένόησε μάχης έπ' αριστερα πάσης,
θαρρύνονθ' ετέρους, και εποτρύνοντα μάχεσθαι
θεσπέσιον γάρ σφι φόβον έμβαλε Φοίβος Απόλλων :
βη δε θέειν, είθαρ δε παριστάμενος έπος ηύδα:
Αίαν, δεύρο, πέπoν, περί Πατρόκλοιο θανόντος 1 20
100. ός κε Είδηται. 104. Fερυσαίμεθα . το5. νulg. φέρτερον.

12. απέκων . 114. ίκετο Fέθνος. 19. Fέπος .
ut jam aliquoties vidimus: v. c. Ο. 611, 612. κυλίσθη , κυλίεται . επέρχεται.-- 105. κα
κων δέ κε φέρτατον είη . είη αν τούτο βέλτιστον ως έν τους κακούς , in his malis φuibus pre
mimur .
106–124. Recedit Menelaus a corpore Patrocli, mox autem adsumto socio Ajace
ad illud redit . Discedit εντροπαλιζόμενος, quia invitus, subinde respiciens.
12. ήτορ παχνούται. ut sollenne poetis, quoties seu subito terrore, seu metu et
formidine constrictum pectus frigore corripitur , horret. - 16 . μάχης έπ ' αριστερά πά
σης . versus Simoentem puto. Patroclus in media fere acie pugnasse putandus.
Non video quidem , quomodo hoc satis definiri possit. Si de acie Achivorum agitur,
qua vallo exierant, læva spectabat versus Simoentem . Sin de fuga ; ratio inversa
esse debuit. - 120. περί Πατρόκλοιο θανόντος σπεύσομεν. super Patrocli corpore studium
adhibebimus. aïre ut saltem spoliatum illud reportemus ad Achillem .
μέγα πήμα κυλίσθη.] Επηνέχθη, επήλ- στρεφόμενος συνεχώς. Λίς. ] Λέων. Αι
θε κακόν τι αυτώ εκ θεού . του . Χω- ολικώς. Ηϋγένειος. ] “Ο καλόν γένειου
ρήσαντα. ] “Υποχωρήσαντα. 'Εκ θείφιν. ] έχων. Πο. Σταθμοίο.] Της επαύλεως ,
Νύν εκ θεού προρρήσεως. 102. Αγα- της αυλείου θύρας. Δίωνται.] Διώξουσιν,
θοϊο. ] 'Ανδρείου. 1ο5. Κακών δέ κε έκ τού δίημι. 112. Παχνούται.] Συ
φέρτερον είη.] Τών δε παρόντων κακών στέλλεται, υπό λύπης πήγνυται. δάκνε
τούτο αν είη το άριστον. ή εκ πολλών ται . η μεταφορά από της πάχνης. 120.
των προγεγονότων κακών το άμεινον γέ- Πέπον.] Νύν προσφιλέστατε.
νοιτο . 109. 'Εντροπαλιζόμενος. ] Επι
LIB . XVII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ρ . 121-140 . 195
σπεύσομεν, αί κε νέκυν περ'Αχιλλη προφέρωμεν

‫ارد‬
γυμνόναταρ τά γε τεύχε έχει κορυδαίολος "Εκτωρ.

Ως έφατ'· Αίαντι δε δαΐφρονι θυμον όρινε
βη δε δια προμάχων, άμα δε ξανθος Μενέλαος.
“Εκτωρ μεν Πάτροκλον, επεί κλυτα τεύχε απηύρα , 125
έλα, ίν' απ' ώμοιϊν κεφαλην τάμοι οξεί χαλκώ,
τον δε νέκυν Τρωσιν ερυσσάμενος κυσί δοίη:
Αίας δ' εγγύθεν ήλθε, φέρων σάκος , ηύτε πύργον.
“Εκτωρ δ 'αψ ες όμιλον των ανεχάζεθ' εταίρων
ές δίφρον δ' ανόρoυσε δίδου δ' όγε τεύχεα καλα 130
Τρωσι φέρειν προτί άστυ, μέγα κλέος έμμεναι αυτώ.
Αίας δ' αμφί Mενοιτιάδη σάκος ευρυ καλύψας,
εστήκει, ως τις τε λεων περί οίσι τέκεσσιν "
ώρα τε νήπι άγoντι συναντήσωνται εν ύλη
άνδρες έπακτηρες " ο δε τε σθενεϊ βλεμεαίνει, 135
παν δε τ’ επισκύνιον κάτω έλκεται, όσσε καλύπτων
ώς Αίας περί Πατρόκλω ήρωϊ βεβήκει.
'Ατρείδης δ' ετέρωθεν, 'Αρηΐφιλος Μενέλαος,
εστήκει , μέγα πενθος ένα στήθεσσιν αέξων.
Γλαύκος δ', Ιππολόχοιο πάϊς , Λυκίων αγος ανδρών, 140
1 27. Τρωήσι Γερυσσάμενος. 131. προτί Fάστυ . 133. vulg. hic
et 139. ειστήκει - περί Foίσι. 134. Vulg. συναντήσονται.
125-139. Cum advenirent Ajax et Menelaus, vident Hectorem Patrocli corpus
spoliasse et in eo occupatum esse, ut caput amputet; tum illi eum conterritum fu .
gant ; et corpus Patrocli protegunt. - 127. ερυσσάμενος. ubi corpus ad se raptaverit,
pertraxerit. - 132. αμφικαλύψας Μενοιτιάδην σάκει.-133. ώς τις τε λέων περί οίσι τέκεσσι.
pro περιστη . περιβή. Elaborata comparatio : ducit νήπια sc. τα τέκνα, τους σκύμνους.
leo h. 1. leena ; nam illa σκυμναγωγεί.-- 135. σθενεί βλεμεαίνει, ira, animo , fremit :
sup. 22.- 136. παν δε σ' επισκύνιον κάτω έλκεται" proprium leonis, demissa et corru
gata fronte despicere, supercilio demisso, cumque eo ipsis palpebris, unde tanto
major fit vultus torvitas. Plinius VIII. 16. s. 19. Quum pro catulis feta dimicat,
oculorum aciem traditur defigere in terram , ne venabula expavescat. hoc itaque
vulgo creditum . Adhibent quoque alii poetæ : Val. Fl. I. 758. quam multa leo cun.
ctatus in arta Mole virum ( inclusus venatorum turba) rictuque genas et lumina
pressit (frendet et palpebras contrahit.) - 139. πένθος αέξων pro έχων. Ιat. forens. reti
nens ; ut Apollon .I. 1339. ου θέν τοι αδευκέα μήνιν αέξω. et II. 643. θάρσος, cf. inf. v3.
226.
140–168. Cum Hector, spoliis Patrocli potitus, Menelao et Ajace supervenienti
134. Νήπιο άγoντι. ] Επιφερομένα τους μα, το συνοφρύωμα του μετώπου. όθεν
σκύμνους. σημειωτέον δε ότι και οι άρρε- και σκύζεσθαι το οργίζεσθαι. διά το εν
νες των λεόντων σκυμναγωγούσιν. 135. διάθετον γίγνεσθαι το μέρος τους οργιζο
Επακτήρες. ] Κυνηγοί , από το επάγε- μένοις. Κάτω έλκεται.] Κάτω έλκει,
σθαι τους κύνας. 136. 'Επισκύνιον. ] κατασπά. παθητικών αντί ενεργητικού.
Το επάνω των οφθαλμών μέρος. ήτοι δέρ- 139. 'Αέξων.] Αύξων , μεγάλως λυπού
C C 2
196 ΙΛΙΑΔΟΣ Ρ. 141-155 . LIB . XVII .
"Εκτορ' υπόδραιδων χαλεπώ ηνίπαπε μύθω

"Εκτορ, είδος άριστε, μάχης άρα πολλών εδεύεο:
ή σ' αύτως κλέος εσθλόν έχει, φύξηλιν εόντα.
φράζεο νυν, όππως κε πόλιν και άστυ σαώσης
οίος συν λαοίσι , τοι Ιλίω εγγεγάασιν 145
ου γάρ τις Λυκίων γε μαχησόμενος Δαναοίσιν

είσι περί πτόλιος" επεί ουκ άρα τις χάρις ήεν
μάρνασθαι δηίοισιν επ' ανδράσι νωλεμες αιεί.
πως κε συ χείρονα φωτα σαώσειας μεθ' όμιλον ,
σχέτλι'' επεί Σαρπηδον', άμα ξείνον και εταίρον, 150
κάλλιπες 'Αργείοισιν έλαρ και κύρμα γενέσθαι

ός τοι πόλλ' όφελος γένετο πτόλεϊ τε και αυτό,
ζωος εών νυν δ' ού οι αλαλκέμεναι κύνας έτλης.
τω νύν, εί τις εμοι Λυκίων επιπείσεται ανδρών,
οίκαδ μεν, Τροίη δε πεφήσεται αιπυς όλεθρος. 155
14Ι . υπόδρα Fιδών. 142. “Έκτορ Fείδος. 144. Γάστυ.
145. συν λαούς, τοι Fιλία. 148. νulg . δηΐοισι μετ' ανδράσι.
15 Ι . 'Αργείοισι Fέλωρ. 153. ου Foι . 155. Foίκαδ' .
bus, recessisset, objurgatur a Glauco, Sarpedonis familiari (H. 491.) quod non Pa
trocli corpus ipsum abstractum Ilium absportaverit, ita enim Sarpedonis arma ab
Achivis redimi potuisse. - 168. Quibus permotus Hector, iterum in aciem prodire
constituit; ut autem tanto majorem terrorem Achivis incutiat, arma Patrocli antea
induit —— 232. Ceterum , si poetæ artificium hoc imputari potest : magna sane cum
arte et sagacitate effectum est, ut Hector ad induenda Patrocli arma permoveatur,
quæ res ad ejus cædem magnum momentum habitura erat, dum Glauci objurga
tione eum stimulatum et incensum narrat poeta. Novi consilii nova a poeta caussa
fuit inventa. Accedit, quod ita quoque avertit poeta et prohibuit id , quod Achivis
intolerabile visum foret , si effectum fuisset, ut arma Achillis Patroclo detracta in
urbe suspensa pro tropæo essent. Neque ita carmen finiri potuisset, nisi Achilles
urbe expugnata arma recepisset : dedecori enim fuisset, si non nisi Hectoris corpore
reddito ea recuperare voluisset.
Ι42. κατα μάχης εδεύεο sc. αλκής ut N. 786. et simpl. eo sensu δεύεσθαι, επιδεύεσθαι.
Omnino, inferiorem esse, cedere. Alibi adjicitur ανδρών Ε . 636. 'Αχαιών Ω . 385.
similiter δεύεσθαι Ψ . 484. - 143. φύξηλιν εόντα μαυidum, qui adeo fugam circumspicit,
fugere solet. Immerito tibi adest fama præclara fortitudinis, cum tam ignavus
sis, ut retrocesseris adveniente Menelao et Ajace. - 145. pro Ilii incolis, oppidanis
dictum.- 146, 7. μαχησόμενος - είσι. ελεύσεται. αd pugnandum procedet . - 147. ου τις
χάρις ήεν, εστί. quandoquidem apud te nulla gratia initur ; benefcium gratus non
agnoscis; etsi aliquis continuis cum hoste pugnis atteritur. - 15ο. επί Σαρπηδόν' άμα.
non, quod occubuit Sarpedon, imputat Hectori, verum quod Sarpedonis corpus haud
eripuerit, ne spoliaretura Patroclo. 61. 656. 663. Nam Apollinis cura corpus abspor
tatum esse putandus est ignorare Glaucus. - 155. οίκαδ' ίμεν scil. δεί . κάλλιόν έστι. do
mum redire prestat ; nisi μεν pro εισόμεθα . domum redeamus. πεφήσεται ut alias φαί
μενος. 142. Έδεύεο.] Νύν απελείπου. τοϊς πολεμίοις . 153. 'Αλαλκέμεναι.]

143. Φύξηλιν.] Δειλών, φυγάδα . 145. 'Απαλεξήσαι, βοηθήσαι. 155. Πεφή
' Εκγεγάασιν.] Εκγεγέννηνται. ό έστιν, σεται. ] Νύν προφανώς γενήσεται, ανα
εισίν. ένοικούσιν . 151. "Ελωρ.] “Ελκυ- φανήσεται. ότε δε το φονευθήσεται.
σμα , σπάραγμα. Κύρμα. ] Επίτευγμα
LIB . XVII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ρ. 156--174 . 197
εί γαρ νυν Τρώεσσι μένος πολυθαρσες ενείη

άτρομον, οιόν τ' άνδρας εσέρχεται, οι περί πάτρης
ανδράσι δυσμενέεσσι πόνος και δημιν έθεντο,
αλψά κε Πάτροκλος ερυσαίμεθα "Ίλιον είσω
ει δ' ούτος προτί άστυμέγα Πριάμοιο άνακτος 16ο
έλθοι τεθνειώς, καί μιν έρυσαίμεθα χάρμης,
αίψα κεν Αργείοι Σαρπηδόνος έντεα καλα
λύσειαν, και κ' αυτόν αγοίμεθα "Ίλιον είσω
τοίου γαρ θεράπων πέφατ' ανέρος, ός μέγ άριστος
'Αργείων παρα νηυσί, και αγχέμαχοι θεράποντες. 165
άλλα σύγ Αίαντος μεγαλήτορος ουκ έτάλασσας
στήμεναι άντα , κατ' όσσε ιδων δηΐων εν αυτή,
ουδ ' ιθυς μαχέσασθαι" έπει σέο φέρτερός έστι.
Τον δ' άρ' υπόδρα ιδων προσέφη κορυδαίολος "Εκτωρ
Γλαύκε , τίη δε συ τοιος εων υπέροπλον έειπες ; 170
ώ πόποι, ήτ' εφάμην σε περι φρένας έμμεναι άλλων
των,όσσοι Λυκίην εριβώλακα ναιετάουσα:
νυν δε σευ ώνοσάμην πάγχυ φρένας, οίον έειπες,
ός τε με φης Αίαντα πελώριον ουχ υπομείναι.
159. Πάτροκλον Γερυσαίμεθα Fίλιον. 16ο, προτί πάστυ - Πριάμοιο Fάνακτος.
16ι . μιν Fερυσαίμεθα. 163. αγοίμεθα Fίλιον . 167, κατ' όσσε Ειδών .
169. υπόδρα Fιδών . 170. έτειπες. 171. νulg . ώ πέπoν. 173. επειπες .
εται. instat, αdest . Non male 156. ει γάρ τιsque ad έθεντο, precative accipi potest . nunc
vulgo ei gàg — apodosis est aitá xe.— -158.
I πόνος και δημιν έθεντο, έποιούντο. ποιούνται.
μάχονται. - 163. έντεα λύσειαν, simpl . reddent. ανταποδώσουσι.-- αυτόν δε Sarpedonis
Corpus. - 164 . πίφαται pro εστι γαρ ο πεφασμένος. ο φονευθείς Πάτροκλος , familiaris, θε
ράπων viri inter Achivos eminentissimi, ut pro ejus corpore redimendo nihil recusa
turi sint Achivi . Reliqua vs. 164, 5. lecta jam π . 271, 2. - 167. κατ' όσσε ιδών. κατι
δών τω όσσε αυτού, αdpsectum, vultum cum consperisses. Ita όσσε sup . Ξ. 286. πάρος
Διος οσσε ιδέσθαι.
169—181. Punxerat Hectorem Glauci objurgatio : excusat discessum suum ex
pugna, et virtutis suæ tanto luculentius nunc documentum se editurum esse pro
mittit ..
17ο. τοϊος εών. e seqq . constituendum. cum prudens homo sis.- 17 . περιείναι άλλων
156. Πολυθαρσές.] Πολλού θάρσους σας.] Ούκ έκαρτέρησας, ουχ υπέμεινας.

ποιητικόν. 157. Εισέρχεται.] Αργιαί- 167. Κατ ' όσσε ιδών. ] Κατιδών τοίς
νει, επέρχεται. 158. Δήριν.] Φιλονει- οφθαλμούς. 170. “Υπέροπλον.] Μέγα.
κίαν. 159. Ερυσαίμεθα.] Βαστάσω- υπερήφανον, αύθαδες. 171. 'Ητ' εφά
μεν, ελκύσωμεν. ι6ο . Είδ' ούτος.] Ει μην.] " Όντως ελογισάμην. Περί φρένας
γάρ ούτος. ο δε αντί του γάρ. 163. έμμεναι άλλων.] Φρονήσει διαφέρεις
Λύσειαν.] Λυτρώσειαν. 164. Πέφα- των λοιπών. 173. Ωνοσάμην.] Εμεμ
ται.] Νύν ανήρηται. τ65. Αγχέμα- ψάμην. 174. " Ος τέ με φής. ] " Όστις
με λέγεις. ενεστώς έστι και εγκλίνεται.
χοι. ] Γενναίοι , ώστε εγγύς εστώτες αλ-
λήλων μάχεσθαι. 166. Ουκ έτάλασ
198 ΙΛΙΑΔΟΣ Ρ. 175-194 .. LIB . XVII .
‫داو‬
ούτοι εγω έρριγα μάχην, ουδε κτύπον ίππων: 175
αλλ' αίει Διός κρείσσων νόος αιγιόχοιο
γε
όστε και άλκιμον άνδρα φοβεί, και αφείλετο νίκην
ρηϊδίως ότε δ' αυτός εποτρύνει μαχέσασθαι.
αλλ' άγε δεύρο, πεπον , παρ' έμ' ίστασο, και ίδε έργον"
ήε πανημέριος κακός έσσομαι, ως αγορεύεις, 180
ή τινα και Δαναών άλκης , μάλα περ μεμαώτα ,

σχήσω άμυνέμεναι περί ΓΙατρόκλοιο θανόντος.
Ως ειπών, Τρώεσσιν εκέκλετο μακρον άύσας "
Τρώες, και Λύκιοι, και Δάρδανοι αγχιμαχηται,
ανέρες έστε, φίλοι,μνήσασθε δε θούριδος άλκης 185
όφρ' αν εγώ 'Αχιληος αμύμονος έντεα δύω
καλα , τα Πατρόκλοιο βίην ενάριξα κατακτάς .
"Ως άρα φωνήσας απέβη κορυδαίολος Έκτωρ
δηΐου εκ πολέμοιο θέων δ' εκίχανεν εταίρους
ώκα μάλ', ούπω τηλε , ποσί κραιπνοίσι μετασπών, 190
οι προτί άστυ φέρον κλυτα τεύχεα Πηλείδαο.
στας δ' άπανευθε μάχης πολυδακρύτου, έντε άμειβεν.
ήτοι ο μεν τα α δωκε, φέρειν προτι "Ίλιον ιρην,
Τρωσι φιλοπτολέμοισιν ο δ' άμβροτα τεύχεα δυνε
179. Flee Fépyor.. 181. Vulg . μέγα περ. 183. Fειπών.
185. Vulg. εστέ. 191. προτί Γάστυ. 193. τα Fα - προτί Είλιο» .
194. νulg. τεύχε έδυνε .
κατά τας φρένας, Φρεσί. των, h. τούτων , οι Λ. - κατά τούτο , τούτου ένεκα , και είπες. - 176. και
Suam itaque fugam divinitus injectam pronuntiat Hector, quia multitudine et vi
majore fuit superatus ; fere ut modo Menelaus v. 98. Jovis voluntas, decretum ,
omnem virtutem hominis infringit. - 177 . αφείλετο. αφαιρείται ότι δε –άλλοτε δε ,
modo autem . Versus repetiti ex 11. 688, 9, 690. nescio an satis commode hoc loco.
-18o. supple : εί, ηε - ή -- 181. ει αλκής σχήσω τινά μέγα πες μεμαώτα. αη αliquem,
etsi magno ille cum impetu fertur, prohibiturus sim , ne Patrocli corpus tueatur : sci
licet aut terrendo eum , aut vulnerando et occidendo. α
183—197 . Armis Patrocli, ut tanto majorem Achivis metum injiciat, Patrocli ex
emplum æmulatus, qui iisdem Achillis armis indutus Trojanos perterrefecerat, cor .
pus munire se velle pronuntiat Hector, et eos, qui ea in urbem absportabant, vs.
130, 1. (ut ibi ávionua fierent in fano ) insequutus, ea induit. Præclara, ut ad v.
232. dictum est, economia in hoc, quod via et ratio idonea reperta est, ut, Hectore
cæso, Achilles sua arma recuperare posset. Prodiit autem Hector iisdem armis al
tero die, quandoquidem noctem in armis exegerat.
189, 190. ώκα μάλα μετασπών, cum celeriter eos insequutus esset. - 193. Deb . δ, (at
ille ) τα μεν α-τα δε 'Αχιλήoς. – 194. άμβροτα τεύχεα ipse poeta interpretatur: α θεοί
ουρανίωνές οι πατρί φίλο έπορον. pro , πατρί αυτού. Εrant Pelei arma in nuptiis cum
Thetide a diis dono data , cf. Σ. 84, 85 .
175. "Έρριγα.] "Εφριξα, εφοβήθην. ξα.] 'Εσκύλευσα . 190. Μετασπών .]

178. “Ότε δέ.] ' Ενίοτε δε. 182. Σχή- Επακολουθήσας. επιδραμών. διώξας.
σω.] Επίσχω, κωλύσω . 187. Ένάρι- 192. "Αμειβεν. ] 'Ενήλλασσεν. 196.
Πηλείδεω 'Αχιληος , ά οι θεοί ουρανίωνες 195
πατρί φίλο έπορον, ο δ' άρα και παιδι όπασσε
γηράς αλλ' ουχ υιός εν εντεσι πατρος έγήρα.
Τον δ ' ώς oύν απ άνευθεν δε νεφεληγερέτα Ζευς
τεύχεσι Πηλείδαο κορυσσόμενον θείοιο,
κινήσας ρα κάρη προτί ον μυθήσατο θυμόν: 200
*Α δείλ', ουδε τι τοι θάνατος καταθύμιός έστιν,

δς δη τοι σχεδόν έστι: συ δ' άμβροτα τεύχεα δύνεις
ανδρος αριστηος, τόν τε τρομέoυσι και άλλοι
του δη εταίρον έπεφνες ενηέα τε, κρατερόν τε
τεύχεα δ ' ου κατά κόσμον από κρατός τε και ώμων 205
είλευ" ατάρ τοι νυν γε μέγα κράτος έγγυαλίξω,

των ποινην, ό τοι ου τι μάχης εκ νοστήσαντι
δέξεται 'Ανδρομάχη κλυτα τεύχεα Πηλείωνος.
H , και κυανέησιν επ' οφρύσι νευσε Κρονίων.
"Εκτορι δ' ήρμοσε τεύχε επί χροΐ· δε δέ μιν "Αρης 2 Ιο
δεινός ενυάλιος πλησθεν δ' άρα οι μέλει εντός

άλκης και σθενεος . μετα δε κλειτους επικούρους
βή ρα μέγα λάχων" ινδάλλετο δε σφισι πάσι,
195. τα Foι. 196. ο δ' άρα F. 198, απάνευθε Fίδε. 20ο . προτί
Fόν .. 207. Vulg. εκνοστήσαντι. 21Ι . άρα Foι. 213. μέγα Fifάχων .
198–209. Quod poeta interponere poterat, ut moneret, de paullo post successura
rerum mutatione, cum mors immineat Hectori : id ingeniose Jovi tribuit, cum in
dignatione miseranti Hectorem .-- 201. oudé ti to . pro oŰ Ti. ut nec vero pro, non .
nulla tibi est cogitatio de morte . - 205 . ου κατά κόσμον. non ut par erat, fortiori ; vel
συν ύβρει. υπερηφάνως και vel parum prudenter. nam varie exponi potest.---207. των ποι
νην, 8. h . e. καθ' 8, pro αντί τούτου, ότι, compensationem. faciam ut tu nunc eximise
virtutis laudem consequaris, ut hoc tibi sit pro compensatione mortis instantis. Cum
affectu autem dictum hoc , quod, pro : Hector e pugna salvus haud redibit, Andro
machen dixit ejus reducis non esse arma deposita excepturam : quod illa facere so
lebat : cf. Θ, 186. sq.- 209. επένευσε συν οφρύσι. antea concusserat caput , 200. nunc
annuit ; utrumque tacite.
210—232. Hector armis Achillis indutus incendi animum sentiens sociorum co
pias (nam ab ea aciei parte socii pugnasse putandi sunt) ad pugnam hortatur, eique
qui corpus Patrocli Ajaci, qui id maxime tuebatur, erepturus sit, promittit partem
spoliorum Patrocli.
21ο. "Εκτορι δ' ήρμοσε τεύχε'. αρμόσαι nunc vi media, se aptare, aptum esse. ut jam
Γ. 333. - 213. ινδάλλετο σφίσι Πηλείωνι. υίcus ipsis est similis esse Achilli. Qui mox
"Οπασσεν.] " Έδωκε . 197. Γηράς. ] 'Αν- εφ ' ύβρει. 207. Ποινήν. ] Τιμωρίαν. οι
τι του γηράσας . 20ο. Προτι δν μυθή- δε αμοιβήν και χάριν. 21ο . Δύ δέ μιν
σατο θυμόν. ] Προς την εαυτού ψυχήν "Αρης.] Εισήλθε δε αυτόν πολέμου επιθυ
έφη. 202. Δύνεις.] 'Ενδύη. 204. μία και ορμή. 21Ι . 'Ενυάλιος. ] Πολε
'Ενηέα. ] Προσηνή , πράον. 205. Ου μικός. 213. ' Ινδάλλετο.] Εικάζετο.
κατά κόσμον.] ου κατά το προσήκον. ώμοιούτο το 'Αχιλλεϊ δηλονότι.
200 ΙΛΙΑΔΟΣ Ρ. 21423 Ι . LIB . XVII .
τεύχεσι λαμπόμενος , μεγαθύμω Πηλείωνε.

ότρυνεν δε έκαστον επoιχόμενος επέεσσι, 215
Μέσθλην τε, Γλαυκόν τε, Μέδοντά τε, Θερσίλοχόν τε,
'Αστεροπαίόν τε, Δεισήγορά θ ' , Ιππόθούν τε,
Φόρκυν τε, Χρομίον τε, και "Έννομον οιωνιστής
τους όγ εποτρύνων, έπεα πτερόεντα προσηύδα
Κέκλυτε, μυρία φύλα περικτιόνων επικούρων, 220
ου γαρ εγώ πληθών διζήμενος, ουδε χατίζων,

ενθάδ' αφ' υμετέρων πολίων ήγειρα έκαστον
αλλ ' ίνα μοι Τρώων άλόχους και νήπια τέκνα
προφρονέως ρύοισθε φιλοπτολέμων υπ’ Αχαιών .
τα φρονέων, δώρoισι κατατρύχω και έδωδη 225
λαούς, υμέτερον δε εκάστου θυμον αέξω.
τω τις νυν ιθυς τετραμμένος, ή απολέσθω,
ήε σαωθήτω» ή γαρ πολέμου καριστός.
δς δέ κε Πάτροκλον, και τεθνειώτά περ, έμπης
Τρώας έςιπποδάμους έρύση, ιείξη δε οι Αίας, 230
ήμισυ τω ενάρων αποδώσσομα , ήμισυ δ ' αυτός
214. νulg. μεγαθύμου Πηλείωνος . 215. ότρυνε δε Fέκαστον επoιχόμενος
Fεπέεσσι. 2 19. Fέπεα . 222. ήγειρα Fέκαστον . 226. δε Γεκάστου .
230. Fερύση, είξη δε Foι. νulg. έρύσει et είξει.
216. memorantur, sunt e sociis : ut quoque intelligas , ex 220. - 225. τα φρονέων hoc
animo, consilio. δώρoισι κατατρύχω και έδωδή λαούς. Locus inservit illustrandis vitae
priscæ institutis. Nondum stipendia erant constituta,nec tributa descripta, unde
ea solverentur ; ita nec alebat rex copias. Pro stipendiis sunt dware, quibus evocan
tur socii , et commentum praebent Trojani : cf. Σ. 290.-226. θυμον αέξω, recreo vos .
sc. rebus necessariis provisis. áéğerv, augere, tum alere, fovere, firmare, fortunare et
quocunque modo melius majusve reddere. cf. M. 214. sup . P. 139.—227. Quare
unusquisque recta in hostem conversus, invadens aciem adversam imperterrito ani
mo, aut pereat, aut salvus discedat, ñ áronsolw wè ouwbhtw. h. e. putato sibi aut per
eundum , aut sibi non, nisi victori, incolumi abeundum esse. vi gåg ( TOŪTO zág boso)
Fodérou óagrotós. hæc sunt belli commercia , hæc est prælii lex et conditio. Quod nos
efferimus, aut pereundum est aut vincendum : alterum hoc effert per ounūolor ut jam
vidimus O. 502 , 503. νύν αρκιον ή απολέσθαι ήε σαωθήναι: exclusa salute e fuga. οαριστές
proprie est ομιλία, confabulatio, ut Ξ. 216. eoque , negotium quod aliquis cum altero
peragit ; μετά προμάχων οαριστών vidimus Ν. 291. he sunt belli υices.
220. Φύλα. ] "Έθνη, γένη , Περικτιόνων. ]

227. Ιθύς τετραμμένος. ] 'Επ' ευθείας
Περιοίκων. 221. Πληθών διζήμενος. ] ορμών. 228. “Η γαρ πολέμου οαρι
Πλήθους δεόμενος. 224. Ρύοισθε .] Σώ- στύς. ] Αύτη γάρ έστιν ή του πολέμου
ζοιτε. 225. Κατατρύχω.] Καταδαπανώ, ομιλία. 8 έστιν, ούτως δεί αναστρέφε
ανιώ, εις ταλαιπωρίαν άγω. 'Εδωδή.] σθαι εν τω πολέμων και αριστεύειν. αύτη
Τροφή. ο δε λόγος καταπονών τους Τρώας, γάρ αρετή πολεμούντων. 230. Eίξει.]
αναγκάζω παρέχειν τους συμμάχοις δω- Yπείξει, υποχωρήσει. 231. 'Αποδάσ
ρεάς και ευωχίας. 226. 'Αέξω.] Αύξω . σομαι. ] 'Απομερίσω. 233. Βρίσαν
LIB , XVII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ρ. 232-25ο . 201
έξω εγώ το δε οι κλέος έσσεται, όσσον εμοί περ.

Ως έφαθ': οι δ' ιθυς Δαναών βρίσαντες έβησαν,
δούρατ' ανασχόμενοι μάλα δε σφισιν έλπετο θυμός
νεκρόν υπ ' Αίαντος ερύειν Τελαμωνιάδας 235
νήπιοι ήτε πολεσσιν επ ' αυτώ θυμόν απηύρα.
και τότ ' άρ' Αίας είπε βοην αγαθον Μενέλαον "
*Ω πέπoν, ώ Μενέλαε Διοτρεφές, ουκέτι νων
έλπομαι αυτώ περ νοστησέμεν εκ πολέμοιο.
ού τι τόσον νέκυος πέρι δείδια Πατρόκλοιο , 240
ός κε τάχα Τρώων κορέει κύνας, ήδ' οιωνούς,
όσσον εμή κεφαλή πέρι δείδια, μή τι πάθησι,
και σή' επεί πολέμοιο νέφος περί πάντα καλύπτει
“Εκτωρ' ημίν δ' αύτ' αναφαίνεται αιπυς όλεθρος.
αλλ' άγ , άριστηας Δαναών κάλει, ήν τις ακούση. 245
Ως έφατ' ουδ' απίθησε βοην άγαθος Μενέλαος
ήύσεν δε διαπρύσιον Δαναοίσι γεγονώς:
*Ω φίλοι, 'Αργείων ηγήτορες, ήδε μέδοντες,
οίτε παρ'' Ατρείδης, Αγαμέμνονα και Μενελάω,
δημια πίνουσι, και σημαίνουσιν έκαστος 250
232. δε Foι . 234. σφισι Γέλπετο. 235. Fερύειν . 237. Fείπε .
239. Fέλπομαι. 24ο. 242. νulg. περιδείδια. 25ο, σημαίνουσι δέκαστος.
233-6. Verbis Hectoris erecti socii Trojanorum invadunt Achivos . βρίσαντες έβη
σαν impressione facta urgent, έβρισαν. δούρασ' ανασχόμενοι , parati ad hastam emitten
dam . 236. Ajax multos irì tớ vergão prostravit.
237—262. Ajace monente, cumtanta Trojanorum turma ingrueret, Menelaus in
vocat e proximo principes ex Achivis, ut sibi adsint. Subveniunt Ajax Oilei, Ido
meneus, Meriones, cum aliis multis.
240_244. Parum dignum Ajace esse dixeris, quod de se magis quam de Patroclo
sollicitus est. Sed videtur sententia inesse : nunc non minus, atque etiam multo
magis, nobis ipsis metuo, quam Patrocli corpori. — 240. Est ó víxus Nargóxãou. — 243.
πολέμοιο νέφος,“Έκτωρ, περικαλύπτει πάντα. Lyrico conveniens oratio, non epico poe
tæ ; Hector, pugnæ nubes, obducit omnia. ut ap. Pindar. Nem . X, 16. Amphia
raus est belli 3. pugne procella. Altera ratio est : “Έκτωρ καλύπτει νέφος πόλεμοιο
περί πάντα, obducit Hector nubem pugnae omnibus, pugnam facit, movet , omni
parte. hoc saltem epicum. Αlias simpliciter dicitur νέφος πολέμου per se . ut Virgil .
Æn. X. 809. Æneas nubem belli, dum detonet, omnem sustinet vim et impetum
pugne , pugnantium ; et κυάνεoν Τρώων νέφος επιβεβηκε νηυσιν dixerat π . 66. - 25ο. δή
τες.] Σφοδρώς επελθόντες, βαρήσαντες. λύπτει.] Επεί πανταχόθεν ημάς εσκό
236. Πολέσσιν επ ' αυτώ θυμόν απηύρα. ] τωσεν ο “Έκτωρ καθάπερ νέφος πολέμου.
'Αντί του , πολλών επ' αυτώ ψυχήν αφεί- 244. Λιπώς όλεθρος.] “Υψηλός. αφ' ου
λετο . 241. Κορέει. ] Κορέσει, πληρώ- μέγας και δεινός. 247. Διαπρύσιον. ]
σει .
242. "Όσσον εμή κεφαλή πέρι Διαπορεύσιμον, μέγα. 249. Παρ' ' Α
δείδια, μήτι πάθησιν.] "Όσον περί εμαυ- τρείδης.] Το πλήρες παρά τοϊς Ατρεί
του φοβούμαι μήτι πάθωμεν. 243. δαις. 25ο. Δήμια πίνουσι. ] Τα δημό
'Επεί πολέμοιο νέφος περί πάντα κα- σια τα παρά του δήμου εξαιρέτως διδό
VOL . II . od
202 ΙΛΙΑΔΟΣ Ρ. 251--264 . LIB . XVII .
λαούς , εκ δε Διός τιμή και κύδος όπηδει:

αργαλέον δέ μοι έστι διασκοπιάσθαι έκαστον
ηγεμόνων τόσσηγαρ έρις πολέμοιο δεδηεν.
αλλά τις αυτος έτω, νεμεσιζέσθω δ' ενι θυμώ,
Πάτροκλον Τρωσι κυσί μέλπηθρα γενέσθαι. 255
“Ως έφατ'· οξυ δ' άκουσεν Οίληος ταχυς Αίας "

πρώτος δ' αντίος ήλθε θέων ανά δηϊοτητα
τον δε μετ' 'Ιδομενεύς και όπάων Ιδομενηος
Μηριόνης, ατάλαντος Ενυαλίω ανδρειφόντη.

των δ' άλλων τις κεν ήσι φρεσίν ουνόματ’ είποι, 26ο
όσσοι δη μετόπισθε μάχην ήγειραν 'Αχαιών.

Τρώες δε προύτυψαν άολλέες ήρχε δ' άρ' "Έκτωρ.
Ως δ' ότ' επί πρoχoυσι διίπετέος ποταμοίο
βέβρυχε μέγα κύμα ποτί ρόον, αμφί δε τ' άκραι
25 2. διασκοπιάσθαι Fέκαστον . forte άπαντας.
259. 'Ενυαλίω 'νδρειφόντη. 26ο . V. Obss.
μια πίνουσι, τα δήμια , δημόσια, χρήματα . pro δημίως , publico sumtu ; epulis a rege
habitis adhibentur : ut autem rex haberet unde tantæ copiæ suppeterent, provisum
erat partim το τεμένει, agro ei publice assignato, partim muneribus a populo afferri
solitis. - 25 1. έκ τε Διός τιμή και κύδος όπηδεϊ. junctura sollennior erat , και οίς - οπηδεί,
h. πάρεστιν, εστί . Supra Α . 97. τιμή δ' εκ Διός έστι. Sententia versus, qui abesse pot
erat, ergo est : et qui dignitatem regiam habent ; nihil amplius ; sed, ex istarum
ætatum sermone, eam divinitus obtigisse, aiunt; quemadmodum omnia præclara
sunt θεία. De jure divino nihil cogitarunt isti homines . - 253. τόσση γάρ έρις πολέ
μοιο δέδηεν. ardet pugna ; pro νulgari, μάχη γίνεται. sed cum notione adjuncta, late
et acriter pugnari, omni aciei parte. - 254. αλλά τις. έκαστος τις. έκαστος. venito
sponte, pro se . - 255 . κυσί μέλκηθρα γενέσθαι predam : sed cum notione dilaniatio
nis. Vidimus jam Ν. 233.-257 . ανά δηϊοτητα per pugne ordines seu turmas. - 26ο.
ήσιν ενα φρεσίν ουνόματ’ είποι. adjecta sunt priora , antiqua orationis copia : quis dixerit
αpud se, quis exputet animo. μετόπισθε erit post et preter: hos duo. μετά τούτους.
262. προύτυψαν invadunt procurrendo. jam lecta vox Ν . 136.
263—318. Redintegratur pugna circa Patrocli corpus ; primo Trojani corpus ab
strahunt; fortiter resistunt Achivi ; Hippothous ab Ajace, Schedius ab Hectore,
Phorcyn ab Ajace vita privantur.
263. Trojani invadunt Achivos, cum clamore qui cum maris fragore comparatur.
Ornatur comparatio dilectu loci, in quo maximus fluctuum fremitus fit, memorato :
επί προχοησι ποταμοίo, aqua amnis erumpente allisis fuctibus repressa . ποταμός διϊπε
μενα τους βασιλεύσι καταναλίσκoυσι. νοις παίζoυσι. μολπή νύν και παιδιά .
και σημαίνει έκαστος. 252. Διασκο- 256. οξύ.] Οξέως, ταχέως. 262 .
πιάσθαι.] Διασκέπτεσθαι. 253. Δέ- Προύτυψαν.] Πρώτον ενέβαλον. 263.
δηεν.] Εξήπται, διεγήγερται. 254. Προχρήσι.] Ταϊς εις θάλασσαν χύσεσι,
'Αλλά τις αυτός κτω. ] 'Αλλ ' υπό ιδίας και εκβολαίς των ποταμών . Διϊπετέος
γνώμης παραγενέσθω. Νεμεσιζέσθω.] ποταμοϊο.] Καταφερούς, πρανούς. ήτοι
Μεμφέσθω, άξιον ηγείσθω μέμψεως, αι- του υπό Διoς πληρουμένου οίον χειμάρρου.
δείσθω . 255. Tρήσι.] Τρωϊκαϊς. Μέλ- και διαφανούς και οιονεί διαπεπετασμένου.
πηθρα .] Ελκύσματα , παίγνια. οι γάρ 264. Βέβρυχε.] Ποιον ήχον απετέλεσεν.
κύνες, οπότ' αν χορτασθώσι, τοϊς λειψά- ονοματοποιία και τρόπος. 265. 'Ερευγο
ήϊόνες βοόωσιν, έρευγομένης αλός έξω 265

τόσση άρα Τρώες ιαχή ίσαν. αυταρ'Αχαιοί
έστασαν αμφί Mενοιτιάδη, ένα θυμόν έχοντες,
φραχθέντες σάκεσι χαλκήρεσιν αμφί δ' άρα σφι
λαμπρήσι κορύθεσσι Κρονίων ήέρα πολλών
χευ · έπει ουδε Μενοιτιάδην έχθαιρε πάρος γε, 270
όφρα ζωος έων θεράπων ήν Αιακίδιο

μίσησε δ' άρα μιν δηΐων κυσί κύρμα γενεσθαι
Τρωησι τω και οι αμυνέμεν ώρσεν εταίρους .
ωσαν δε πρότεροι Τρώες ελίκωπας Αχαιούς.
νεκρόν δε προλιπόντες υπέτρεσαν . ουδέ τιν' αυτών 275
Τρώες υπέρθυμοι έλoν έγχεσιν, ιέμενοί περ

αλλά νέκυν ερύοντο. μίνυνθα δε και του 'Αχαιοί
μέλλον απέσσεσθαι" μάλα γαρ σφέας ωκ' ελέλιξεν
Αίας , ος περί μεν είδος , περί δ' έργα τέτυκτο
των άλλων Δαναών, μετ' αμύμονα Πηλείωνα 280
έθυσεν δε δια προμάχων, συν είκελος αλκήν

καπρίω, όστ' εν όρεσσι κύνας θαλερούς τ’ αιζητους
ρηϊδίως εκέδασσεν, ελιξάμενος , δια βήσσας:
265. Bentl. βοόFωσι. 266. Τρώες FIFαχή . 27ο, νulg. ήχθηρε.
273. Foι . 274. Fελίκωπας . 276. έγχεσι διέμενοι . 277. νέκυν Γερύοντο.
278. ώκα Fέλιξεν , ex mente Dawesii. 279. περί μεν Fείδος, περί δ' Γέργα.
28Ι . συt Fείκελος . 283. εκέδασσε , Γελιξάμενος.
της jam π. 174. - 265. έρευγομένης αλός έξω, εξ αλός, εξερευγομένης προς τον ποταμών και
τας ήδόνας, puta fuctibus e mari in littus se evolventibus. - 268. αμφί δ' άρα σφι λαμ
πρήσι κορύθεσσι (ταϊς κορυσιν αυτών) Κρονίων ήέρα πολλών χιύ-Caliginem ex pulvere
per pugnantes excitato coortam per noctem declaratam inf. 367. sq. videtur poeta in
ostentum vertere quo Jupiter moneat, se nolle Patrocli corpus insepultum abjici.
Forte ad terrorem , qui averteret Trojanos a corpore Patrocli, valere hoc debuit.
Simplicior tamen ratio hæc est : Cum dicendum esset : exorta est acerrima pugna ;
eaque declarari posset per pulverem caligine omnia obducentem , revocatur res,
more solito , ad Jovem . Jam , quod Jovi proprie tribuitur, est, quod pro corpore Pa
trocli tuendo Achivorum ille virtutem inflammat, cum nollet illud insepultum ab
jici. Ita conveniunt sequentia, inprimis 273. quod Achivos ad tuendum corpus con
citat Jupiter . 272. μίσησεν ut φθονείν, pro molle. - 275. νεκρόν δε, pro γάρ. mutato sub
jecto nunc sunt οι προλιπόντες Achivi .
277–287. Trojanos Patroclum abstrahere volentes Ajax denuo repellit. — 278.
ελέλιξε , effecit ut se converterent Achivi. 279. δς περιην Δαναών κατά το είδος και έργα,
μάχην.-281 . συΐ καπρίω. comparationem jam vidimus cum apro similem Λ. 414. add .
Μ. 41. sq.-283 . εκέδασσεν, pro σκεδάζει, δια βήσσας .-285 . μετεισάμενος , irruendo .
μένης αλός έξω.] Εκβρασσομένης της 279. Αίας, ός περί μεν είδος, περί δ'
θαλάσσης εις το έξω μέρος. 270. έργα τέτυκτο.] “ος και ευμορφία και
"Ήχθηρεν.] Έμίσησε, μισητόν ηγήσατο. τοϊς λοιπούς έργοις διέφερε των λοιπών
275. “Υπέτρεσαν.] Υπό δέους έφυγον. πάντων Ελλήνων μετά τον Αχιλλέα .
278. Ελέλιξε. ] Συνείλησε, συνέτρεψεν. 283. 'Εκεδασσεν.] Έσκόρπισε. Διά
od 2
20-1 ΙΛΙΑΔΟΣ Ρ . 284-305 . LIB . XVII .
ως υιός Τελαμώνος αγαυού , φαίδιμος Αίας ,

ρεία μετεισάμενος Τρώων εκέδασσε φάλαγγας, 285
οι περί Πατρόκλω βέβασαν, φρόνεον δε μάλιστα
άστυ ποτί σφέτερον ερύειν ,και κύδος άρεσθαι.
ήτοι τον, Λήθοιο Πελασγου φαίδιμος υιός ,
Ιππόθοος ποδος είλκε κατά κρατερήν υσμίνην,
δησάμενος τελαμώνι παρα σφυρον αμφί τένοντας, 290
"Εκτορι και Τρώεσσι χαριζόμενος. τάχα δ' αυτώ
ήλθε κακόν, τό οι ου τις ερύκακεν δεμένων περ.
τον δ ' υιός Τελαμώνος , επαίξας δι' ομίλου,
πληξ αυτοσχεδίην, κυνέης δια χαλκοπαρίου :
ήρικε δ ιπποδάσεια κόρυς περί δουρος ακακή, 295
πληγείσ' έγχεί τε μεγάλα και χειρί παχείη
εγκέφαλος δε, παρ' αυλόν, ανέδραμεν εξ ωτειλής ,
αίματόεις, του δ' αύθι λύθη μένος" εκ δ ' άρα χειρών
Πατρόκλοιο πόδα μεγαλήτορος ηκε χαμάζε
κείσθαι· ο δ ' άγχ αυτοίo πέσε πρηνής επί νεκρώ, 300
τηλ’ από Λαρίσσης εριβώλακος " ουδε τoκεύσι
θρέπτρα φίλους απέδωκε , μινυνθάδιος δε οι αιών
έπλεθ', υπ' Αίαντος μεγαθύμου δουρί δαμέντι.
"Έκτωρ δ' αύτ' Αίαντος ακόντισε δουρί φαεινώ
αλλ ' ο μεν άντα ιδων ηλεύατο χάλκεον έγχος 305
287. Fάστυ - Γερύειν . 292. το Foι - ερύκακε Γιεμένων.
302. δε Foι . 305. άντα Ειδών.
288—303 . Hippothous Lethi f. v. B. 840. sq. Patrocli corpus fune pedi illigato
abstracturus ab Ajace occiditur .
293. τον δ' manifeste pro γάρ.-294. ( κατ') αυτοσχεδίην (πληγήν), cominus ut jam
M. 192.- 195. ngıxs, dissiluit. diffracta est. ipsixómsvos vidimus N. 441. Ceterum
hastæ desuper sic capitis vertici infigendæ cominus modum vix assequaris. — 297.
Fag' avaòo per conum galeæ, cui alias inseritur crista. - 301. Larissa hæc, quod
probabile fit, est Æolidis : B. 841.v. Strabo XIII. p. 921. D. appellata Opixwvis et ♡
έν Κύμη. Consederat autem ibi Pelasgica stirpis populus.
304–311. Hector Ajacem hasta petens trajicit Schedium , e Phocensium ducibus :
βήσσας. ] Αντί του διά βησσών , ό εστι “Ο δε εγκέφαλος παρά την ανάτασιν του
βασίμων τόπων. 285. Μετεισάμενος.] κράνους σφόδρα και εκτεταμένως τη του
'Επ' αυτούς ελθών. 286. Φρόνεον.] αίματος ρύσει συνεξέρρευσε. αυλός γάρ
Διενοούντο, ήλπιζον. 294. Χαλκοπα- καλείται πάν το στενών και επίμηκες,
ρήου.] Χαλκάς παραγναθίδας εχούσης. κατά μεταφοράς του οργάνου. όθεν το
295. "Ήρικε.] Διεσχίσθη, όθεν και στάδιον δίαυλον εκάλουν, διά το μήκος.
ερείκη, και τα όσπρια ερίγματα, παρά νύν ούν αυλόν φησι τον του αίματος
το καταψοφεϊν. “Ιπποδώσεια.] Η εξ ακοντισμόν. έστι δε ότε και το επίμηκες
ιππείων τριχών έχουσα τον λόφον. 297. του δόρατος. 302. Θρέπτρα. ] Τροφεία.
'Εγκέφαλος δε παρ' αυλόν ανέδραμεν.]
LIB . XVII . ΙΛΙΑΔΟΣ P. 306-322 . 205
τυτθόν · ο δε Σχεδίον, μεγαθύμου Ιφίτου υιον,

Φωκίων όχ άριστον, ος εν κλειτώ Πανοπης
οικία ναιετάασκε, πολέσσ’ άνδρεσσιν ανάσσων:
τον βάλ' υπό κληίδα μέσην δια δ' αμπερές άκρη
αιχμη χαλκείη παρα νείατον ώμον ανέσχε. 310
δούπησε δε πεσών, αράβησε δε τεύχε επ ' αυτώ.
Αίας δ' αυ Φόρκυνα δαΐφρονα, Φαίνoπος υιον,
Ιπποθόω περιβάντα, μέσης κατά γαστέρα τύψε
δηξε δε θώρακος γύαλον, δια δ' έντερα χαλκός
ήφυσ'· ο δε εν κονίησι πεσων έλε γαίαν άγοστώ. 315
χώρησαν δ' υπό τε πρόμαχοι και φαίδιμος "Εκτωρ.

'Αργείοι δε μέγα ίαχον, έρύσαντο δε νεκρούς,
Φόρκυν θ', Ιππόθοόν τε λύοντο δε τεύχε' απ ' ώμων.
"Ενθα κεν αύτε Τρωες 'Αρηϊφίλων υπ ' 'Αχαιών
"Ίλιον είσανέβησαν, αναλκείησι δαμέντες 320
'Αργείοι δέ κε κύδος έλoν, και υπερ Διός αίσαν,
κάρτεϊ και σθενεϊ σφετέρω" αλλ' αυτός 'Απόλλων
306. μεγαθύμου Fιφίτου, νulg . μεγάθυμον. 3ο8. Foικία -- ανδρεσσι Γανάσσων.
317. μέγα FίFαχον , Fερύσαντο. 320. Fίλιον .
de quo v. B. 517. et de Panopeo seu Panope, Phocidis urbe, B. 510.- 309 . irò
xanida, in omoplata, subter jugulo, qua jungitur cervix humero. v. Not. ad E. 461.
Θ. 32 5.
312—315. Ajax Phorcynem interimit. Erat is B. 862. e Phrygum ducibus ; me
moratus supra v. 218. Corpus cæsi Hippothoi 289. tuebatur, ne spoliaretur. – 314.
Cágnxos zúcaov, proprie cavam partem thoracis. Lecti jam vss. N. 507, 508 .
316—343. Cæde Phorcynis perculsi Trojani recedunt: verum ab Apolline, sub
Periphantis persona latente, excitatus Æneas Trojanos iterum adversus hostem
ducit.
320. αναλκείησι διαμέντες. δι αναλκείας, έgnαυία. - 321. - και υπέρ Διός αίσαν. preter
Jovis voluntatem fatalem. Ιdem mox 327. et υπέρ θεόν. Β. 155. υπέρμoρoν. Ζ. 487. sim
pliciter υπέρ αίσαν inf . Υ. 30. 336. Φ . 517. υπέρ μόρον. υπέρ μοίραν. Que loca si inter
se comparaveris, de fato priscos homines ita statuisse intelligas ut crederent fieri ali
quid etiam præter fatum posse, sive, jam omnino fatale non sit, sive ut non hoc
tempore fatale sit ut id eveniat ; unde fit, ut fatum differri posse crediderint ; sive,
ut alio exsequendi modo, per alios homines, fato id constitutum sit; quemadmodum
fatale erat, Trojam ab Achivis deleri, non autem ab Achille. Et hactenus Jovis ali.
qua vis et potestas est in fato differendo, accelerando : etsi subverti ab eo fatum
omnino nequit. Ex loco, in qua versamur, etiam hoc intelligitur, posse Jovis de
cretum , saltem pro tempore, interverti, ubi magna hominis seu dei virtus se exeru
erit : cf. 328, 9, 330. posse quoque hominum incuria, errore, stultitia , ignavia ali.
quid evenire, quod fatale non esset, ut B. 156. discessus Achivorum . Subtiliter ex
cutere velle, quomodo id cum notione numinis conveniat, vanum esset ; nam homi
nes illi habuere vix ipsi aliquid apud se explorati. Illudtamen videntur perspectum
habuisse ; ut deorum studia propitia locum habeant, etiam hominum operam , vir
tutem et prudentiam in actum esse deducendam secundum id quod olim in prover
307. Πανοπής.] Φωκίδος πόλις. 313. 'Αγκώνι , πήχει. 321. Και υπέρ Διός
Περιβάντα.] “Υπερασπίζοντα . 315. αίσαν. ] Και παρά την του Διός γνώμην.
"Ήφυσε.] Διεϊλεν, έκοψεν. Αγοστό.]
206 ΙΛΙΑΔΟΣ P. 323-339 . LIB . XVII .
Αινείαν ώτρυνε, δεμας Περίφαντι έoικώς,

κήρυκ' ' Ηπυτίδη, ός οι παρα πατρί γέροντι
κηρύσσων γήρασκε, φίλα φρεσί μήδεα ειδώς: 325
το μιν εεισάμενος προσέφη Διός υιος Απόλλων:
Αινεία , πως αν και υπερ θεον ειρύσαισθε
"Ιλιον αιπεινην, ως δη ίδoν ανέρας άλλους
κάρτεί τε σθενεί τε πεποιθότας, ηνορέη τε,
πλήθεί τε σφετέρω, και υπερδεα δημον έχονταςκαι 330 !
υμίν δε Ζευς μεν πολυ βούλεται, η Δαναοίσι, .

1
νίκης" αλλ' αυτοι τρείτ ’ άσπετον, ου δε μάχεσθε .

Ως έφατ'· Αινείας δ' έκατηβόλον Απόλλωνα
έγνω εσάντα ιδών μέγα δ' "Εκτορα είπε βοήσας:
"Εκτορ τ', ήδ' άλλοι Τρώων άγοί, ήδ' επικούρων, 335
αιδώς μεν νυνήδε γ, 'Αρηϊφίλων υπ' 'Αχαιών
"Ίλιον είσαναβηναι, αναλκείησι δαμέντας. 15
αλλ' έτι γάρ τις φησί θεών , εμοί άγχι παραστας,
Ζην, ύπατον μήστωρα, μάχης επιτάρρoθον είναι.
323. Περίφαντι FeFoικώς . 324. ός Fοι . 325. μήδεα Fειδώς .
326. μιν εξεισάμενος vel μιν Fεισάμενος. 328. Fίδον . 330. νulg.
υπερδέα . 331. νulg. ημίν. 333. δε Fεκηβόλον . 334. εσάντα
1
Fιδών-- "Έκτορα Fείπε . 337. Fίλιον .

Σ
bio erat συν Αθηνά και την χείρα κίνει. - 323. Periphas. Enyti f. preco Anchise ; di
Versus a Periphante Etolo sup. Ε. 842. - 325. φίλα Φρεσί μήδεα ειδώς, simpl. φίλα φρο
νέων, φιλόφρων . - 327. quid sit , υπέρ θεών diserte expositum est vss . 328, 329, 330. cf.
ad 321. deo invito. contra quam deus constituerit, aut constituisse videri possit. Est
enim sententia nulla alia quam hæc: se vidisse viros fortes res arduas gerere et in
summis periculis versari, ut illis pereundum esse crederes, tamen eluctatos esse
discrimen virtute, robore et animi firmitate , copiarumque alacritate, etsi exiguo
valde ee essent numero. – 330. πλήθεί το σφετέρω,simpliciter λαούς, copiis suis, quas
ducunt. και υπερδιά δημον έχοντας , etsi valde inferiores numero copias haberent. υπερ
δεής, υπερβαλλόντως ενδεής. valde deficiens aliqua re , nunc, numero . - 331. πολύ (sc.
μάλλον) βούλεται.
333, 4. Æneas nunc Apollinem sub Periphantis persona latentem agnoscit ;poeta
tamen non monuit, quo indicio : quod alias facere solet. Ignorat tamen Æneas,
quis deus fuerit 338. - 336. αιδώς ήδε γε. αισχύνη nostro sermone: esset hoc aliquid
pudendum, opprobrium.-- 339. Potest Jupiter esse absolute dictus Ζεύς μήστωρ ύπα
324. Κήρυκι Ήπυτίδη. ] Ηπύτου παιδί, θαρρούντας. 330. Πλήθεΐ τε σφετέρω

ή φωνητικά. 327. Αινεία, πώς αν και και υπερδέα δήμον έχοντας.] Τα πλήθει
υπέρ θεόν.] Ο νούς, πώς αν και παρά του λαού, και περ έλαττουμένους, αλλά
την θείαν βουλήν δύσησθε την πόλιν, ότε περιόντας των πολεμίων διά την ανδρίαν.
του Διός συμπράττοντος υμϊν διά την “Υπερδέα δημον έχοντας. ] “Υπερδέοντα. Ο
ιδίαν ασθένειαν λείπεσθε . Και υπέρ έστι γενναίον. και υπεράγοντα τη δυνά
θέον. ] Και παρά την γνώμην του θεού. μει τους αντιτεταγμένους έχοντας πλείο
329. Kάρτεϊ τε σθένεΐ τε πεποιθότας. ] νας . 332. Τρείτε . ] Δεδίττεσθε, φο
Και το κράτει ημών και τη δυνάμει βείσθε . 354. "Έρχατο.] Πεφραγμένοι
LIB , XVII . ΙΛΙΑΔΟΣ P. 340-36ι . 207
τω PP' ιθυς Δαναών κομεν, μηδ ' οι γε εκηλοι 340

Πάτροκλος νηυσι πελασαίατο τεθνειωτα .
"Ως φάτο και τα πολύ προμάχων εξάλμενος έστη.
οι δ' ελελίχθησαν, και εναντίοι έσταν 'Αχαιών.
ένθ' αύτ' Αινείας Λειώκριτον ούτασε δουρί,
υιον' Αρίσβαντος, Λυκομήδεος εσθλόν εταίρων. 345
τον δε πεσόντ’ ελέησεν 'Αρηΐφιλος Λυκομήδης
στη δε μάλ' εγγυς ιών, και ακόντισε δουρί φαεινώ,
και βάλεν Ιππασίδην ' Απισάονα , ποιμένα λαών,
ήπαρ υπό πραπίδων, είθαρ δ' υπό γούνατ' έλυσεν :
ός δ' εκ Παιονίης εριβώλακος είληλούθει, 350
και δε μετ' Αστεροπαίον αριστεύεσκε μάχεσ θαι.
ς
τον δε πεσόντ ’ ελέησεν 'Αρηίος Αστεροπαίο ,
θυσεν δε και ο πρόφρων Δαναοίσι μάχεσθαι
αλλ' ούπως έτι είχε σάκεσσι γαρ έρχατο πάντη
εσταότες περί Πατρόκλω , προ δε δούρατ’ έχοντο. 355
Αίας γαρ μάλα πάντας επώχετο, πολλά κελεύων:
ούτε τιν' εξοπίσω νεκρού χάζεσθαι ανώγει,
ούτε τινα προμάχεσθαι Αχαιών έξοχον άλλων,
αλλά μάλ' αμφ' αυτό βεβόμεν, σχεδόθεν δε μάχεσθαι.
ως Αίας επέτελλε πελώριος αίματι δε χθων 36ο
δεύετο πορφυρέω. τοι δ' άγχηστίνοι έπιπτον
340. οι γεFέκηλοι. 343. οι δε Fελίχθησαν Bentl. et Dawes. V. ad Α. 530.
344. νulg. Λειόκριτον. 354. έτι είχε - et γάρ Fέρχατο. V. Obss.
τος , ut Θ. 22. cf. inf. 477. tunc est επιτάρρoθος (κατα) μάχης, ut M. 18o. Recte tamen
etiam μήστωρ μάχης jungitur ut alibi μήστωρ αύτης, φόβου. auctor. moderator .
343–377: Conversis nunc, Æneæ hortatu, Trojanis, ab Ænea Leocritus, a Ly
comede Apisaon, cæduntur; hunc Asteropæus ulcisci studet, verum Achivorum
ordines perrumpere nequit ; fit tamen cædes multorum cominus pugnantium ;-365.
Ita circa Patrocli corpus pulverulenta caligo excitatur, dum ceteris locis eminus
pugnatur eoque aeris prospectus liber manet .
344. Leocritus, Arisbantis f. aliunde ignotus. At Lycomedes Creontis f. aliquoties
inter principes Achivorum memoratus, 1. 84. M. 366. T. 244. — 348. Apisaon , Hip
pasi f. inter Pæones fortissimus post Asteropæum , et ipsum e Pæonibus ad Axium
Thraciæ , v. sup. ad M. 102. 0. 140. Alius Apisaon, Phausii f. memoratur sup. A.
577-354. άλλ' ούπως έτι είχε , ουκ έδύνατο μάχεσθαι αυτούς. εεργμένοι γάρ ήσαν σάκεσι,
quod sup . 268. φραχθέντες, septi. – 357. ανώγει. hortatus est, ne quis. ανώγει, ούτε χά
ζεσθαι - Ajax ordines densos servare eos jussit, ita ut nemo nec recederet, nec pro
curreret , ut solebant facere πρόμαχοι, inprimis curribus. ut sup. Δ. 303, 4:-359
αμφ' αυτώ sc . των νεκρώ.-361 . άγχηστίνου, εφεξής. επάλληλοι. jam vidimus Ε . Ι4Ι.
ήσαν. 355. Προ δε δούρατ’ έχοντο. ] και υπερασπίζειν. 36ι . 'Αγχηστίνοι.]

Προεΐχον δε αυτού τα δόρατα . 359. 'Επάλληλοι, πυκνοί.
'Αμφ' αυτό βεβάμεν. ] Περιβεβηκέναι
}
νεκροί ομού Τρώων και υπερμενέων επικούρων,

και Δαναών" ουδ' ου γαρ αναιμωτί γε μάχοντο"
παυρότεροι δε πολύ φθίνυθον μέμνηντο γαρ αιει
αλλήλοις αν όμιλον αλεξέμεναι πόνον αιπών. 365
“Ως οι μεν μάρναντο δεμας πυρός" ουδέ κε φαίης
ούτε ποτ ' ' Hέλιον σόον έμμεναι, ούτε Σελήνην"
ήέρι γαρ κατέχοντο μάχης έπι, όσσοι άριστοι
έστασαν αμφί Mενοιτιάδη κατατεθνειώτι.
οι δ ' άλλοι Τρώες και εύκνήμιδες Αχαιοί 370
εύκηλοι πολέμιζον υπ' αιθέρι: πεπτατο δ' αυγή
Ήελίου οξεία, νέφος δ' ου φαίνετο πάσης
γαίης, ουδ ' ορέων" μεταπαυόμενοι δε μάχοντο,
αλλήλων αλεείνοντες βέλεα στονόεντα ,
πολλών αφεσταότες " τοι δ εν μέσω, άλγε' έπασχαν 375
ήέρι και πολέμω, τείροντο δε νηλεί χαλκό,
όσσοι άριστοι έσαν . Δύο δ' ούπω φώτε πεπίσθην,
363. Vulg. γ' εμάχοντο.
366-377 . Ad majus phantasma extulit, quod ipsa res offerebat, ut in turba comi
nus circa Patrocli corpus pugnantium nubes pulveris excitaretur, contra quam cete
ris in locis . Ιdque jam predictum erat sup. 268 , 9. αμφί δ' άρα σφιν Κρονίων ήέρα πολύ
λήν χεύε. Οmnino hic locus est disertus de ista pulveris caligine, nocte, nube : col
latis 371. 376. 644. add . sup. Π. 567. Conf. Quintus XI. 247, 257. VΙΙΙ. 442. sq.
367. ούτε ποτ' ήέλιον σόον έμμεναι ούτε σελήνην. antiquo sermone , de celo obscurato,
ut nullum sidus conspici posset. - Bene Sch .br. diceret aliquis αμφότερα τα στοιχεία ,
ήλιον και σελήνην, εκλείπειν από της αχλύος. Ceterum haec , etsi multum aucta re, me
liore cum judicio dicta sunt, quam illa in poetis obvia, telis lucem , coelum , eripi vel
obscurari : cujusmodi loca ad h. 1. attulit Barnes ; quanquam in his ipse Virgil. Æn.
XI. 611.est: fundunt undique tela — coelumque obtexitur umbra. Notum quoque
est illud Persæ : Sagittarum multitudine cælum obscuratum iri, respondente La
cone : ita in umbra pugnabimus . - 368. μάχης έπι, κατά της μάχης , έν μάχη . In
toto hoc loco 366–388. videntur plura a diversis interposita esse. - 371. εύκηλοι πο
λέμιζον. εμάχοντο εκήλως , ησύχως. πεπτατο αυγή ήελίου. εξήπλωτο. diffusa solis lux. ma
gis proprie est dictum Od. Ζ. 44· μάλ' αίθρη πίπταται αννέφελος . opp. sol obscuratus
per nubes. Itaque liber et clarus sol exsplendescebat . την βαθείαν ούν αιθρίαν εδήλωσε
poeta. Sch . B.-373. sq. Habemus tanquam in tabula speciem pugnarum istius ævi :
Pugnatur turmatim ; nunquam tota acie concurritur ; acrius diversis locis, segnius
aliis, eminus et per intervalla missilibus jactis.
377–383. Ex quo Trojani castris pulsi excesserant, 1. 294. sqq. Nestoris filii,
Thrasymedes et Antilochus, pugnabant in alia aciei parte, et quidem in sinistra :
362. “Υπερμενέων. ] “Υπερεχόντων τη και σελήνην εκλείπειν από της πολλής
δυνάμει, άνδρείων. 363. Αναιμωτί.] αχλύος. 371. Εύκηλοι.] “Ήσυχοι , ευ
Δι' αίματος και φόνου. 364. Φθί- διάδοχοι. επιφέρει γάρ, μεταπαυόμενοι
νυθον.] 'Εφθείροντο, άνηρούντο. 366. δ' εμάχοντο. ό έστιν, οι μεν αναπαυό
Δέμας πυρός. ] Τρόπον καιομένου πυρός, μενοι, οι δε μαχόμενοι εκ διαδοχής και
θερμού . Ου δέ κε φαίης Ού τε ποτ' ήέ- αναπαύσεως. Πέπτατο.] Εξήπλωτο η
λιον σόον έμμεναι, ούτε σελήνην .] Είπoι λαμπηδών. 373. Γαίης ουδ' ορέων. ]
δ' άν τις αμφότερα τα στοιχεία ήλιον Ούτε από γης, ούτε από τών ορών.
LIB . XVII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ρ. 378399 . 209
ανερε κυδαλίμω, Θρασυμήδης , Αντίλοχός τε,

Πατρόκλοιο θανόντος αμύμονος, αλλ' έτ' έφαντο
ζωον ένα πρώτη ομάδα Τρώεσσι μάχεσθαι. 380
τω δ', επιoσσομένω θάνατον και φυζαν εταίρων,
νόσφιν έμαρνάσθην, έπει ώς επετέλλετο Νέστωρ,
οτρύνων πόλεμόνδε μελαινάων από νηών.
τοις δε πανημερίους έριδος μέγα νεΐκος ορώρει
αργαλέης καμάτω δε καιιδρώ νωλεμες αιει 385
γούνατά τε , κνημαί τε, πόδες θ' υπένερθεν εκάστου ,
χείρές τ', οφθαλμοί τε, παλάσσετο μαρναμένοιϊν,
αμφ' αγαθον θεράποντα ποδώκεος Αιακίδαο .
ως δ' ότ' ανηρ ταύροιο βοός μεγάλοιο βοείην
λαοϊσι δώη τανύειν , μεθύουσαν αλοιφή 390
δεξάμενοι δ' άρα τοίχε διαστάντες τανύουσι
κυκλόσ', άφαρ δε τε ικμας έβη, δύνει δε τ' αλοιφη ,
πολλών ελκόντων, τάνυται δε τε πασα δια προ
ως οίγ ένθα και ένθα νέκυν ολίγη ένα χώρο
είλκεον αμφότεροι μάλα γάρ σφισιν έλπετο θυμός, 395
Τρωσιν μεν, ερύειν προτί "Ίλιον, αυταρ 'Αχαιούς ,
νηας επί γλαφυράς. περί δ' αυτού μώλος ορώρει
άγριος . ουδε κ "Αρης λαοσσόος , ουδε κ ' 'Αθήνη
τον γε ίδουσ ' ονόσαιτ , ουδ' ει μάλα μιν χόλος ίκοι.
386. υπένερθε ξεκάστου. 392. δέ τε ικμάς . 395. σφισι Γέλπετο .
vulg . ήλπετο . 396. μεν, Fερύειν προτί Fίλιον. 399. τόν γε Fιδούσ' .
682. μάχης έπ ' αριστερά πάσης.itaque de Patrocli cede nihil audierant.-38ο. εν πρώτα
ομάδων, ante ordines inter promachos. - 38τ . επιoσσομένω θάνατον και φυζαν εταίρων, προ
ogáusvoi, reputantes quæ cædes et fuga fieri posset, nisi ipsi fortiter pugnarent;
pugnabant seorsum α ceteris qui circa Patrocli corpus stabant. όσσομαι, επιόσσομαι
plerumque ad præsagium refertur. ut £. 224. Nisi dixeris, h. l. esse idem quod
όπτεσθαι, intueri.
384-401. Iterum ad pugnam circa Patrocli corpus redit narratio. Comparatur
a v. 389. conatus utrinque abstrahendi corpus cum opera eorum , qui oleo inunctum
corium molliunt. — 384. at illi per totum diem gravem pugnam sustinebant égidos
μέγα νεϊκος , ut alibi έρις και νείκος , utrumque pro μάχη ορώρει pro ήν ut et alibi . - 39ο.
μεθύουσαν αλοιφή βοείην. ελαίω διάβροχον. Νondum usumnorant faciliorem cuneo vel
clavo affigendi extremas pellis extendendæ oras. — 398. oudi_óvócuito. Vidimus jam
sup. N. 127. præterea edocti sumus, deos delectari adspectu virtutis hominum .
Quod adjectum ουδ' ει μάλα μιν χόλος ίκει, rei speciem auget ; et ductum est ex eo ,
quod dii alterutri parti pugnantium quæ vincitur, putantur esse adversi et infesti :
384. Πανημερίοις.] Δι' όλης ημέρας. 393. Τάνυται.] Διατείνεται, διαχείται.
392. "Αφαρ δέ τε ικμάς έβη, δύνει δέ 398. Λαοσσόος. - “Ο των λαών το πλή
τ' αλοιφή. Ταχέως δε και υγρασία διέρ- θος διοικών και σώζων. οτε δε εις φυγήν
χεται του στέατος , ούσα έλαιώδης. τρέπων .
VOL . II . Ee
210 ΙΛΙΑΔΟΣ Ρ. 400--416. LIB . XVII .
400
τοϊον Ζευς επί Πατρόκλων ανδρών τε και ίππων
ήματι τω ετάνυσσε κακόν πόνον. Ου δ' άρα πω τι
ήδεε Πάτροκλος τεθνειόταδιος Αχιλλεύς:
πολλών γαρ απάνευθε νεών μάρναντο θοάων,
τείχει υπό Τρώων" το, μιν ούποτε έλπετο θυμώ
τεθνάμεν, αλλά ζωον, ενιχριμφθέντα πύλησιν, 405
άψ απονοστήσειν έπει ουδε το έλπετο πάμπαν,

εκπέρσειν πτολίεθρον άνευ έθεν, ουδε συν αυτώ.
πολλάκι γαρ τόδε μητρός έπεύθετο, νόσφιν ακούων,
ή οι απαγγέλλεσκε Διός μεγάλοιο νόημα.
δη τότε γ' ού οι έειπε κακόν τόσον, όσσον ετύχθη, 410
μήτηρ, όττι ρά οι πολύ φίλτατος ώλεθ' εταίρος.

Οι δ' αιεί περί νεκρον ακαχμένα δούρατ’ έχοντες,
νωλεμες έγχρίμπτοντο, και αλλήλους έναριζον
ωδε δε τις είπεσκεν Αχαιων χαλκοχιτώνων"
" Ω φίλοι, ου μαν ήμιν ευκλεές απονέεσθαι 415
νηας επί γλαφυράς" αλλ' αυτού γαία μέλαινα
402. Fήδεε. 404. οποτε Fέλπετο. νulg. ήλπετο. 4ο6 . το Fέλπετο.
407. άνευ πέθεν . 4ο8. νulg. τόγε . 4ο9 . ή Foι . 41ο . ου Foι άπειπε .
4ΙΙ . ρά Foι . 4Ι4. Fείπεσκε .
h. 1. Minerva Trojanis , Mars Achivis . λαοσσόος . V. Ν. 128. - 40ο. εσάνυσσε κακόν πόνον.
pugnam ærumnosam intendit, fecit ut multo acrior et pertinacior fieret. ut évtsta
μένως pugnaretur . v. ad Λ. 336.
401-41. ουδ' άρα πω. Ιnterponitur iterum memoratio de Achille , quod nondum
Patrocli mortem resciverat .-- 404. τείχει υπό Τρώων versus urbem, longius a castris ;
itaque 405. ευκριμφθέντα πύλησιν dixit : ubi ad urbem accesserit . το μίν ούποτε pro δι'
ö, quamobrem . — 408. A matre resciverat duplicem fati vicem , aut ad Trojam profi
ciscendum et ibi gloria parta moriendum , aut domi esse manendum sup. I. 410.
Quæ sæpe simpliciter ita efferuntur; eum rescivisse, brevis ævi se futurum A.
352. 416. Hoc tunc maximelocum habuit, ex quo ad Trojam profectus erat ; nam
nunc liquebat , eum domum non esse rediturum : Σ. 59, 6ο. 36ο. Τ. 420. Ι, 2. Π. 36.
50, (a Chirone id edoctum esse Achillem ait Horat. Épod. XIII. 13. ) sed ante me
nia Trojæ occubiturum Y. 80, 81. et Apollinis telo o. 278. memorato quoque Paride
X. 359. T. 416, 417. Hoc loco P. 406. sq. docemur præterea : prædictum Achilli
fuisse, Trojam eum nunquam esse expugnaturum . add. n. 709. Tertium est inf.
E. 8-11. eo adhuc superstite fortissimum Myrmidonum esse occubiturum . De Pa
troclo nihil monitum fuerat : contra Patroclum sibi superstitem futurum crediderat
Achilles inf. T. 328. sqq. At ipse ei præceperat, ne Trojam sine se expugnare vellet :
sup. π. 83. sq.88. sq. Igitur alterum ουδέ συν αυτώ ad vaticinium, alterum άνευ έθεν ad
preceptum referendum. νόσφιν seorsum ab aliis, secreto. accessit superioribus tan
dem quartum θεοπροπιον" Hectore ceso non diu superstitem fore Achillem Σ. 95, 96.
Alluditur Hectoris ultimis verbis X. 358. sq . 1. 85, 86.
412—423 . Utrinque et Achivi et Trojani se ad fortiter pugnandum hortantur.
416. άλλ' αυτού γαλα χάνοι. sed terra potius nos illico hiatu facto excipiat ; terra
prius condamur, occultemur ; quam relinquamus Patrocli corpus Trojanis abspor
404. Το μιν. ] Διό αυτόν. 415. Εύ- γαλα μέλαινα Πάσι χάνοι . ] 'Αλλ ' εν
κλεές. ] Ένδοξον. 416. 'Αλλ' αυτού του αυτό τόπω πάντες γης χάσματι
LIB . XVII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ρ. 417431 . 211
πάσι χάνοι' το κεν ημιν άφαρ πολύ κέρδιoν είη

ή τούτον Τρώεσσι μεθήσομενιπποδάμοισιν
άστυ ποτί σφέτερον έρύσαι, και κύδος αρέσθαι.
Ωδε δε τις Τρώων μεγαθύμων αυδήσασκεν" 420
ώ φίλοι, ει και μοίρα παρ' ανέρι τώδε δαμηναι

πάντας όμως , μήπω τις ερωείτω πολέμοιο .
ως άρα τις είπεσκε, μένος δ όρσασκεν εκάστου.
"Ως οι μεν μάρκαντο σιδήρειος δ' ορυμαγδος
χάλκεον ουρανόν ικε δι' αιθέρος ατρυγέτοιο. 425
"Ιπποι δ' Αιακίδαο, μάχης απάνευθεν εόντες ,
κλαίον, επειδή πρωτα πυθέσθην ηνιόχοιο
έν κονίησι πεσόντος υφ ' "Έκτορος ανδροφόνοιο.
ή μαν Αυτομέδων, Διώρεος άλκιμος υιος ,
πολλα μεν αρ μάστιγι θοη επεμαίετο θείνων, 430
πολλα δε μειλιχίοισι προσηύδα , πολλα δ ' άρειη
419. Fάστυ - Γερύσαι. 423. τις Fείπεσκε - όρσασκε ξεκάστου. νulg.
όρσασκεν εταίρου.
tandum. In medio posita sunt το κεν ήμιν άφαρ πολύ κέρδιoν είη . id quod nobis utique
optabilius esset, scilicet, quam discedere.
424–483. Equi Achillis, effugiendo Hectorem , jam aliquantum a pugna digressi,
repente substiterant, nec sine Patroclo in castra redire voluerant. Jove annuente,
ut, etsi Trojanis hodierna pugna victoribus, incolumes tamen in castra redeant, re
vertuntur in pugnam , et discurrunt per ordines. Cum tamen Automedon , eos re
gendo, simul armis tractandis vacare non posset : Alcimedontem currum conscendere
jubet, ipse ad pugnandum descendit.
424. σιδήρειος δ' ορυμαγδός - Vix subtilius indagare licet , que notio et huic et ei
quod sequitur, χάλκεον ουρανόν, poetae menti obversata fuerit: obscura utique , ad
sensum tamen animi movendum potens . Per se σιδήρειος ορυμαγδός est fragor e ferro
armorum , et xáausos ougavòs cælum æreo solo instructum , quale ad A. 426. vidimus.
Potest tamen quoque cælum firmum , stabile, æternum esse, et ferreus fragor,
durus ad auditum , adeoque ingens. Hocque præferam , quia ista ætate ferrum in
armis nondummemoratur. δι' αιθέρος ατρυγίτοιο. υastum per aerem: ut mare, άλς
άτρύγετος, vi oppositi , γης τρυγηφόρου, frugifere. A. 316.--426. Sequitur locus de
equis humano sensu instructis notabilis ad sensus veterum hominum agnoscendos
ab usu, cura et amore jumentorum profectus. Adjecit alia mox superstitio, uti de
equis flentibus : quod et in ostentum versum . Abiere ea serius in ornamenta et
phantasmata poetica. Exempla collegit Barnes ad vs. 438.-427. ηνιόχοιο Patrocli,
qui Achillis auriga erat , etsi mox επιβάτης factus cf. ad T. 4οι . ne arguteris cum
Popio. πυθέσθην, ήσθοντο. Si tamen illis sensus vere humanus tribuitur : quidni, dixe
ris, et auditus ?-430 . Tepaisto incessebat equo flagro, proprie ad percutiendum
elevato corpore prominebat. μαίεσθαι, μάσθαι enim επί τι de motu et impetu seu cor
poris seu animi, incumbere, immittere. Jam vidimus E. 748. Iterum r . Το9. Φ. 339.
δεχθείεν. 418. Μεθήσομεν.] 'Αμελή- χιλλέως, Πατρόκλου δε Αυτομέδων, Αυ

σομεν . 422. 'Ερωείτω.] 'Αμελείτω, τομέδοντος δε 'Αλκιμέδων. 429. Η
υποχωρείτω. 424. Σιδήρειος δ' όρυγμα- μάν. ] Και τοι δή. 43ο. Θείνων. ] Τύ
δος.] "Ητοι στερεός, ή από όπλων του πτων, όθεν και θες και αιγιαλός, παρ' όσον
σιδήρου ψόφος. 427. Πυθέσθην ηνιό- τύπτεται υπό των κυμάτων. 431. ' Α
χοιο. ] Ηνίοχος γάρ ήν Πάτροκλος ' Α- ρειι.] 'Απειλή .
E e 2
212 ΙΛΙΑΔΟΣ Ρ. 431-455 LIB . XVII .
τω δ' ούτ' αψ επί νήας επί πλατύν Ελλήσποντον

ήθελετην ιέναι, ούτ ' ες πόλεμον μετ' Αχαιούς :
αλλ' , ώστε στήλη μένει έμπεδον, ήτ' επί τύμβω
ανέρος εστήκει τεθνειότος, ηε γυναικός, 435
ως μένον ασφαλέως περικαλλέα δίφρον έχοντε,
ούδειενισκίμψαντε καρήατα δάκρυα δε σφι
θερμα κατάβλεφάρωνχαμάδις ρεε μυρομένοιϊν,
ηνιόχοιο ποθή· θαλερή δε μιαίνετο χαίτη,
ζεύγλης εξεριπουσα παρα ζυγον αμφοτέρωσε. 440
μυρομένω δ' άρα τω γε ιδών , ελέησε Κρονίων,
κινήσας δε κάρη, προτί ον μυθήσατο θυμόν
* Α δειλώ, τί σφών δομεν Πηλοί άνακτι
θνητώ, υμείς δ' έστον αγήρω τ', αθανάτω τε.
ή ένα δυστήνοισι μετ' ανδράσιν άλγε' έχητονκαι 445
ου μεν γάρ τι που έστιν δίζυρώτερον ανδρος
πάντων, όσσα τε γαλαν έπι πνείει τε και έρπει.
αλλ' ου μαν υμίν γε και άρμασι δαιδαλέοισιν
"Εκτωρ Πριαμίδης εποχήσεται' ου γαρ εάσω.
ή ουχ άλις, ως και τεύχε έχει, και επεύχεται αύτως 3 450
σφωϊν δ' εν γούνεσσι βαλω μένος, ήδ' ενί θυμώ,
όφρα και Αυτομέδοντα σαώσετoν εκ πολέμοιο
νηας επί γλαφυράς : έτι γάρ σφισι κύδος ορέξω,
κτείνειν, εισόκε νηας έυσσέλμους αφίκωνται,
δύη τ ’ Hέλιος , και επί κνέφας ιερον έλθη. 455
436. νulg. έχοντες . 437. vulg. ενισκήψαντε. 438. Vulg. μυρομένοισιν.
439. Vulg. πόθο . 440. Vulg. αμφοτέροισι. 441. τω γε Fιδών.
442. προτί Ρόν. 443. Πηλήϊ Γάνακτι. 447. επιπνείει .
45ο. ή ου πάλις . 45 . νulg. γούνασσι.
-432 . επί πλατύν Ελλήσποντον. Monitum jam ad Η. 86. latius apud Ηomerum pa
tere Hellesponti nomen , etiam ad mare ante fretum ; ita latum dici eum jure, re
spectu ipsius freti et oris angustioris. - 434 . στήλη επί τύμβω columna sepulcralis , cip
pus, non signum : ut quoque Λ. 371.-- 440. χαίτη ζεύγλης εξεριπούσα. excidens (ut E.
47. Ξ. 414. et al. ) jugo. παρά ζυγών, scilicet ex more antiquo και ζυγός , jugum, h. e.
lignum transversum , loris alligatum temoni ; perforatum binis extremis partibus,
ita ut per hos orbes ζεύγλας, immittantur capita boum. Ιdem versus legitur T. 4ο6.
-443. τί σφωι δομεν. προς τί. διά τί. έδoμεν υμάς homini mortali , cum vos sitis im
mortales . Π . 381.-444. αγήρω τ' αθανάτω τε per que duo notio constituta erat na
ture non humanae , adeoque divine. vid . Μ . 323. -447. γαίαν έπι pro επί γής , κατά
γην. - 453 . σφίσι, Trojanis : paullo durius. - 455. κνέφας ιερόν divina , alma nox . cf. Λ .
436. 'Ασφαλέως.] Παραμόνως. 437. * Α δειλώ. ] Ω δειλότατοι , και ελεεινό
'Ενισκήψαντε.] Έμπελάσαντες, έμπε τατοι . 446. 'Οϊζυρότερον. ] Ταλαιπω
σόντες. 44ο. Ζεύγλης.] Ζεύγεος, ζυ- ρότερον. 447. “ Όσσα τε γαίαν επιπνείει
γού. Εξεριπούσα.] Πεσούσα. 443 τε και έρπει.] “Όσα ζώα επί της γης έρ
LIB . XVII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ρ. 456-47ο . 213
Ως ειπών, ίπποισιν ενέπνευσε μένος ηύ.

τω δ' από χαιτάων κονίην ουδάσδε βαλόντε,
ρίμφ' έφερον θούν άρμα μετα Τρώας και Αχαιούς.
τoίσι δ' έπ’ Αυτομέδων μάχετ', αχνύμενός περ εταίρου,
ίπποις αίσσων, ώστ ' αιγυπιος μετα χηνας . 46ο
ρεα μεν γαρ φεύγεσκεν υπ' εκ Τρώων ορυμαγδου ,
ρεία δ επαίξασκε πολύν καθ' όμιλον όπάζων.
αλλ' ουχ ήρει φωτας, ότε σεύαιτo διώκειν
ου γάρ πως ήν, οίον εόνθ ' ιερώ ενί δίφρω
έγχειεφορμάσθαι, και επίσχειν ωκέας ίππους . 465
όψε δε δή μιν εταίρος ανήρ δεν οφθαλμοίσιν
'Αλκιμέδων, υιός Λαέρκεος Αίμονίδαο:
στη δ' όπιθε δίφροιο, και Αυτομέδοντα προσηύδα:
Αυτόμεδον, τις τοι νυ θεών νηκερδέα βουλης
εν στήθεσσιν έθηκε, και εξέλετο φρένας εσθλάςκαι 470
456. Fειπών . 463. Vulg. ότ' εσσεύαιτο . 466. Fίδε .

194. ubi hi duo versus lecti. et iterum ibid. v. 208, 9. Male repetitus saltem vs.455.
dúm o héasos. repugnat enim ordini rerum narratarum . v. in Excursu ad lib. XII.
( M ) de castrorum oppugnatione et reliquis prælii tertii sub f. Supervenit vespera
inf . Σ. 239.
456—482. Equos puta diu pervicaciter resistentes tandem novo impetu retro in
pugnam , unde venerant, cum curru ruisse . Hoc in rem miram versum et ad inter
positum Jovis numen revocatum est. Consilio utique Automedontis factum hoc non
erat ; nam equos se regere non posse ipse fatetur : 475. sq. forte, quod Koeppen bene
conjicit, quia novum aurigam , Automedontemnon audiebant equi, desiderantes Pa
troclum aurigam , cujus voci adsueverant. Solus autem ille curru invectus arma
tractare non poterat; quo animadverso Alcimedon se offert aurigam . Necesse est
hunc aurigandi peritiorem fuisse ; ut patet 465. sq.
459. τοϊσι δ' έπ' et ad Τρώας και Αχαιούς referri potest et ad ίππους. hoc prefero,
ut distinguatur versu sequenti : τοϊσι δ' έπ', επί τούτοις ίπποις , άϊσσων έμάχετο , irruebat
in hostem. αχνύμενός περ , nunc est quippe, quidem. Temere itaque equi per turmas
ferebantur nullo cum fructu. - 462 . οπάζων. διώκων ut versu sequ. redditur . - 464. ού .
πως γάρ ήν, ου δυνατόν ήν, αυτόν, οίον εόντα. Patet ex h. 1. quod sane per se intelligitur,
curruum usum in hoc quoque parum fuisse probandum , quod non modo e duobus
viris fortibus alter non pugnabat, sed regendis equis vacabat, verum etiam , quod ,
altero occiso, alter quoque pugnæ inutilis erat, quippe cui equi regendi essent. Au
tomedonti nunc se Alcimedon ragaſárny offert ; Automedon tamen, cum Alcime
dontem aurigandi arte præstare se nosset, ei offert, ut ipsi aurigetur. Ita Alcime
don fit nvíoxos, at Automedon tapaßúrns, nec tamen de curru pugnat, sed pedes ante
currum : 483. 501. - 464. isgão và dá @ ew præstat inter plura accipere, beiw, præclaro.
cf. ad K. 56. - 465. και επίσχειν ίππους, h . e. ηνιοχεύειν. 467. Alcimedon inter principes
Myrmidonum memoratur 11. 197. — 468. sq. Dramatice narrata res per sermones
utriusque habitos ; quod per se patet, νηκερδή, ανωφελή, inutilein, Vanam fuisse discur
πει και κινείται βαδίζοντα . 46ο. "Ιπ- ελαύνοντι ίππους. 465. Επίσχειν.]
πους αΐσσων. ] Συν τοϊς ίπποις ορμών. Επέχειν, κωλύειν. 469. Νηκερδέα . ]
463. Εσεύατο.] “ Ώρμησεν. 464. Ι- 'Ακερδή, ανωφελή, βλαβεράν.
ερω ενί δίφρω. ] "Ήτοι μεγάλο, ή ιερούς
214 ΙΛΙΑΔΟΣ Ρ. 47 I - 494 . LIB . XVII .
οίον προς Τρωας μάχεαι πρώτω εν ομίλω

μούνος" ατάρ τοι εταίρος απέκτατο" τεύχεα δ ' "Εκτωρ
αυτός έχων ώμοισιν αγάλλεται Αιακίδαο.
Τον δ' αύτ' Αυτομέδων προσέφη, Διώρεος υιός:
'Αλκίμεδον, τίς γάρ τοι Αχαιών άλλος ομοίος , 475
ίππων αθανάτων εχέμεν δμησίν τε μένος τε,
ει μη Πάτροκλος, θεόφι μήστωρ ατάλαντος,
ζωος εών και νυν δ' αυ Θάνατος και Μοίρα κιχάνει.
άλλα συ μεν μάστιγα και ηνία σιγαλόεντα
δεξαι, εγώ δ' ίππων αποβήσομαι, όφρα μάχομαι. 480
Ως έφατ'· 'Αλκιμέδων δε βοηθούν άρμ' έπορούσας,
καρπαλίμως μάστιγα και ηνία λάζετο χερσίν
Αυτομέδων δ' απόρoυσε. νόησε δε φαίδιμος "Εκτωρ,
αυτίκα δ Αινείαν προσεφώνεεν εγγυς εόντα
Αινεία , Τρώων βουληφόρε χαλκοχιτώνων, 485
ίππω τώδ ' ενόησα ποδώκεος Αιακίδιο
ες πόλεμον προφανέντε συν ηνιόχοισι κακoίσι:
το κεν εελποίμην αίρησέμεν, ει σύ γε θυμώ
σω εθέλεις : επεί ουκ αν εφορμηθέντε γε νω
τλαίες εναντίβιον στάντες μαχέσασθαι" Αρηϊ. 490
Ως έφατ' ουδ ' απίθησεν ευς πάϊς 'Αγχίσαο .
τω δ' ιθύς βήτην, βοεης ειλυμένω ώμους
αύησι,στερεήσει πολύς δ ' επελήλατο χαλκός .
άμα Χρομίος τε, και "Αρητος θεοειδής ,
481. Vulg. βοηθόον. 488. έFελποίμην. 489. νulg. νωϊν .
492. Fειλυμένω. 494. θεοειδής.
sationem equorum Automedontis. - 476. εχέμεν δμησίν τε μένος τε videtur essepro δαμάν
το μένος. aut έχειν μένος seorsum pro habere robur ad regendum . - 477 . θεόφι μήστωρ
ατάλαντος ad prudentiam referre prestat. v. sup . 339. - 478. Μοίρα κιχάνει αυτόν, oc
cupat , tenet. iterum inf. 672. Χ . 303. 436. - 48ο. εγώ δ' ίππων αποβήσομαι , ut pedes
pugnet . - 481 .έπορούσας άρμα θοον βοή , εν μάχη.
483—542 . Curru Patrocli iterum conspecto, Hector Ænea adsumto , tum viris for
tibus, Chromio et Areto, ejus potiundi consilium init :-490. quo animadverso Au
tomedon et ipse arecessit Ajaces et Menelaum - 515. simulque emittit hastam trans
figitque Aretum - 524. Hector frustra Automedontem hasta cum petiisset, adventu
Ajacis utriusque perterritus cum Ænea et Chromio retrocedit, Automedonti Aretum
spoliandum relinquit ;-538 . qua de re Automedon gloriatur- 542.
485. βουληφόρε de viro principe, ut statim B. 24. vidimus: ού κρή παννύχιον εύδειν
βουληφόρον άνδρα. - 490. ου τλαϊεν άν (οι ηνίοχοι) μαχέσασθαι "Αρηϊ, πολέμω, στάντες εναντί
βιον, νωι εφορμηθέντε : Casus absolute positi, nobis eos invadentibus. - 492. Incedebant
476. Δμήσιν. ] Καταπόνησιν , υποταγήν. Αίρησέμεν.] Λήψεσθαι. 492. Βοέης. ]
481. Βοηθόον.] Εν πολέμω ταχύν. 488. 'Ασπίσιν . 493. Αύησι.] Ξηραϊς, κού
LIB . XVII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ρ. 495-515. 215
ηισαν αμφότεροι. μάλα δε σφισιν έλπετο θυμός 495

αυτώ τε κτενέειν, ελάαν τ' έριαύχενας ίππους.
νήπιοι, ουδ' άρ' έμελλον αναιμωτί γε νέεσθαι
αύτις απ’ Αυτομέδοντος" ο δ', ευξάμενος Διϊ πατρί,
άλκης και σθενεος πλητο φρένας αμφί μελαίνας"
5οο
αυτίκα δ 'Αλκιμέδοντα προσηύδα , πιστόν εταίρων
'Αλκίμεδον, μη δη μοι απόπροθεν ίσχέμεν ίππω,
αλλά μάλ' έμπνείοντε μεταφρένω" ου γαρ έγωγε
"Εκτορα Πριαμίδην μένεος σχήσεσθαι δίω,
πρίν γ επ' 'Αχιλληος καλλίτριχε βήμεναιίππω,
νωί κατακτείναντα , φοβησαί τε στίχας ανδρών 505
'Αργείων, ή και αυτός ένα πρώτοισιν αλώη.
Ως ειπών, Αίαντε καλέσσατο, και Μενέλαον
Αίαντ', 'Αργείων ηγήτορε , και Μενέλαε ,
ήτοι μεν τον νεκρών επιτράπεθ', οί περ άριστοι,
αμφ' αυτό βεβαμεν, και αμύνεσθαι στίχας ανδρών 510
νωϊν δε ζωοίσιν αμύνετε νηλεές ήμαρ.
τηδε γαρ έβρισαν πόλεμον κατα δακρυόεντα
"Εκτωρ, Αινείας θ', οι Τρώων εισιν άριστοι:
αλλ' ήτοι μεν ταύτα θεών εν γούνασι κείται:
ήσω γαρ και εγώ τα δε κεν Δί πάντα μελήσει. 515
495. σφισι Γέλπετο. 499. νulg. αμφιμελαίνας. 5οΙ . νulg . ίππους.
505. νulg. φοβήσαι δέ. 5ο6. πρώτησι Γαλόη. 507. Γειπών .
5ο9. νulg . όσσοι άριστοι .
adversus hostem scutis pectori et ori prætentis, adeoque ipsis humeris . — 498. Auto
medon firmato animo Hectorem accedentem excipit, ut tamen Alcimedon currum in
propinquo habeat, rogat, scilicet ut vulneratus aut turba oppressus saluti fuga pros
picere possit. - 499. Φρένας μελαίνας. sup. 83.-503. “Εκτορα μένεος σχήσεσθαι , Hecto
rem pervicaciter institurum sibi esse ait, non destiturum , antequam aut curru
Achillis potiatur aut occumbat. proprie : eum non se ab impetu cohibiturum . sup. I.
234. ουδ' έτι φασί σχήσεσθαι, πρίν. cf. inf. 638, 9. - 506. aut antequam ipse ceciderit
inter προμάχους. - 507. Ajaces et Menelaum advocat Automedon . - 509. επιτράπετε
οίπερ (τούτοις οί ) άριστοι ( pro τους αρίστοις ) τον νεκρών , ώστε αυτούς αμφιβήναι αυτά ad
propulsandum hostem. – 5 14. ταύτα θεών έν γούνασι κείται ut nos, in alicujus sinu ali
quid deponere ; sic Homericum , in alicujus sedentis gremio res poni, sive tanquam a
supplice, sive ut v . c. puer in patris gremio ; sive ut, quæ diis vota vel dona offerun
φαις. Έπελήλατο.] Έπεπήγει. 501. λώη.] Ληφθείη. 5ο9. 'Επιτράπεθ'. ]

'Απόπροθεν.] Χωρίς, άποθεν. Ισχέ- 'Εν επιτροπή έσται. 5 1ο. Βεβάμεν . ]
μεν. ] Κατέχειν. 502. Εμπνείοντε με- Έμβεβηκέναι, υπερασπίζειν. 511. Nώ
ταφρένω.] Καταπνέοντες , ό έστι κατα- ϊν δε ζωοίσιν. ] Ημίν δε εν τοις ζώσιν.
φυσώντες αυτού το μετάφρενον . ό έστιν 5 14. Θεών εν γούνασι κείται. ] Οιονεί
εγγύς όντες του νώτου. 503. Σχήσε- παράκειται. ή, εν εξουσία των Θεών έ
σθαι.] Αποσχήσαι, παύσαι. 5ο6. Α . στίν . 5 15. "Ήσω.] Ακοντίσω , πέμψω.
216 ΙΛΙΑΔΟΣ Ρ. 5 16-535 . LIB . XVII .
Η ρα , και αμπεπαλών πρoίει δολιχόσκιον έγχος,

και βάλεν 'Αρήτοιο κατ' ασπίδα πάντοσ ’ είσης:
η δ' ουκ έγχος έρυτο , δια προ δε είσατο χαλκός:
νειαίρη δ' εν γαστρι δια ζωστήρος έλασσεν.
ως δ' όταν οξυν έχων πέλεκυν αιζήίος ανήρ, 520
κόψας εξόπιθε κεράων βοος άγραύλoιο,
ένα τάμη δια πάσαν, ο δε προθορών ερίπησιν
ως άρ' όγε προθoρών πέσεν ύπτιος" εν δε οι έγχος
νηδοίοισι μάλ' οξύ κραδαινόμενον λύε γυία .
"Έκτωρ δ' Αυτομέδοντος ακόντισε δουρί φαεινώ 525
αλλ' ο μεν άντα ιδών ηλεύατο χάλκεον έγχος"
πρόσσω γαρ κατέκυψε το δ' εξόπιθε δόρυμακρον
ούδει ενισκίμφθη, επί δ' ουρίαχος πελεμίχθη
έγχεος ενθάδ' έπειτ' αφίει μένος έβριμος "Αρης:
και να κε δη ξιφέεσσ'αυτοσχεδον ώρμηθήτην, 530
ει μη σφώ' Αίαντε διέκριναν μεμαώτε,
οι δ ' ήλθον καθ' όμιλον, εταίρου κικλήσκοντος.
τούσδ' υποταρβήσαντες έχώρησαν πάλιν αύτις 1
“Έκτωρ, Αινείας τ', ήδε Χρομίος θεοειδής:

"Αρητον δε κατ' αύθι λίπον, δεδαϊγμένον ήτορ, 535
5 17. πάντοσ ’ επίσης . 5 18. leg. διά προ δ' εείσατο .

522. Fϊνα . 523. δε Foι . 5 26. άντα Fιδών .
53 Ι . νulg. ει μη σφω. 534. θεοειδής .
tur, in simulacrorum sedentium gremio . – 5 18. διά προ δε είσατο χαλκός , διήλθε. ut
jam Ε. 538. Μox 519. έλασσεν sc. Alcimedon.- 520. ώς δε βούς προθορών ερίπη , ώς άρ'
όγε έπεσεπροθορών,etsi ύπτιος , cum saltu, subsultim. Nam ita fert natura, ut percus
sum corpus erigat se, sed cum sensu læsionis corruat : in tergum , pondere in eam
partem inclinato . - 522. ένα τάμη δια πάσαν, διατάμη την νωτιαίαν φλέβα, tendinem,
νεύρον. - 523, 4. hasta in visceribus herens agitat se, vibratur , οξέως κραδαίνεται, ex
impetu casus supino ruentis corpore . quod 528. Tehejízon . 527-9. hasta infixa est
solo tanto cum impetu , ut summa pars aliquantum vibratione se moveret, donec
motus haste subsisteret. Quam varie ößeiuos " Agns accipi possit, vidimus ad n.
443, 4. cf. alter locus 11. 612, 613. Placebat, si Martius impetus pugnantis robore
impressus vim suam remittit .-- 531. Advenerant interea Ajaces cum Menelao Au
tomedontis clamore excitati 507. quorum metu recedunt Hector, Æneas et Chro
mius. σφωε μεμαώτε sunt jungenda pro αυτώ.
518. " Ερυτο. ] 'Εφύλαξεν, εκώλυσεν. Τούς εντοσθίοις, τοϊς εντέροις , και εστι
520. Αϊζήίος.] 'Ακμαίος, νέος . 5 2 Ι . σπλάγχνοις. νηδύς γάρ ή κοιλία. Κρα
Κεράων.] Κεράτων. ' Αγραύλoιο.] 'Εν α- δαινόμενον .] Σειόμενον. 528. 'Ενισκίμ
γρώ αύλιζομένου. ή υπαιθρίου. αγρίου. φθη.] Ενερείσθη, έπεσεν. Ουρίαχος.]
5 22. Ινα τάμη διά πάσαν.] “Όλην α- Το άκρον μέρος του δόρατος το όπισθεν.
ποτέμoι την νωτιαίαν φλέβα. Έρίπησι.] Πελεμίχθη.] Έκινήθη , εσείσθη. 530.
Κατενεχθείη, πέση. 5 24. Νηδυΐοισι.] Αυτοσχεδόν.] Εκ του σύνεγγυς. 531 .
LIB . XVII. ΙΛΙΑΔΟΣ Ρ. 53655ο. 217
κείμενον. Αυτομέδων δε, θοώ ατάλαντος "Αρηϊ,

τεύχεά τ’ εξενάριξε, και ευχόμενος έπος ηύδα:
Η δη μαν ολίγον γε, Μενοιτιάδαο θανόντος,
κήράχες μεθέηκα, χερείονά περ καταπέφνων.
"Ως ειπών, ές δίφρoν ελών έναρα βροτόεντα 540
θηκ, ανα δ' αυτός έβαινε, πόδας και χείρας υπερθεν
αίματόεις , ώς τις τε λέων κατά ταύρον εδηδώς.
*Αψδ επί Πατρόκλω τέτατο κρατερή υσμίνη,
αργαλέη, πολύδακρυς. έγειρε δε νείκος Αθήνη,
ουρανόθεν καταβασα προηκε γαρ ευρυόπα Ζεύς, 545
ορνύμεναι Δαναούς" δη γαρ νόος έτράπετ' αυτού.
ηύτε πορφυρέην πριν θνητοίσι τανύσση
Ζευς εξ ουρανόθεν, τέρας έμμεναι η πολέμοιο,
ή και χειμώνος δυσθαλπέος : ός ρα τε έργων
ανθρώπους ανέπαυσεν επί χθονί, μήλα δε κήδει : 550
537. Fέπος . 540. Fειπών . 541. Vulg. αν δ ' αυτός.

547. Fϊριν . 549. τε Γέργων.
543—592. Instauratur pugna iterum circa Patrocli corpus ; redit quoque eo Me.
nelaus, ab Athene sub Phænicis persona monitus, statimque Poden occidit – 581.
Eodem etiam Hector revertitur ab Apolline compellatus - 592. Sequitur pugna
acerrima ..
546. Jovis animus non tam mutatus, quod alioqui v. C. K. 45. est το τρέπεσθαι τον
voữv. quam conversus ad hoc, dicendus est, quod sequitur. Ita possis laudare E. 676.
Od. Ā. 260. – 547. Comparatio Minerva de cælo delapsæ cum arcu cælesti non
unum sensum admittit : aut ut ejus iter et motus cum arcu per aerem orto compare
tur, aut ut intuentibus speciem illa iridis præberet, aut ut illa in nube, quæ iridem
reddit, lateret. Postremum verisimilius ; nam nube se obtexerat, occultaverat : Tu
κάσασα ? αυτήν, καλύψασα . sive ea caerulea, aut rubens, sive candida sit putanda .
Redit autem comparatio ad hæc verba : descendit cælo Athene nube nigricante in
duta , qualis esse solet ea nubes, quæ arcum cælestem in cælo exhibet. Reliqua or
nantia sunt. Porro ex h. l. manifestum fit, arcum cælestem inter ostenta habitum
esse , modo procellæ ingruentis, modo belli seu pugnæ . Hoc disertius quam supra
Λ. 28, ίρισσιν - ας τε Κρονίων έν νέφεϊ στήριξε, τέρας μερόπων ανθρώπων. Quomodo in prius
inciderint, facile est ad assequendum : si procellas, inprimis Ioniæ, cogites, gran
dines et imbres afferentes, infestas repentino frigore suborto pecudibus : avocantes
autem ab opere rustico agricolas, ut se intra tuguria sua recipiant ; at posterius a
niero tropo petitum videtur, ut suborta tempestas, atra nubes repente obducta, color
ferrugineus ac purpureus, videretur symbolicum signum esse similis rerum muta
tionis, h. e. belli instantis. Ita enim fert multitudinis superstitio, ut phænomena
physica ad res humanas, consilia et fata , transferant . - χειμώνα μήλα κήδει, βλάπτει,
Διέκριναν.] Διεχώρισαν. 535. Δεδα- νόος έτράπετ' αυτού .] Εις τούτο γάρ έ
έγμένον.] Μεμερισμένον. 539. Κήρ ά- τράπη αυτού η γνώμη. 547. Πορφυρέην.]
χεος μεθέηκα.] Μικρόν δέ τι της επί Νύν ποικίλην. "Ιριν δε λέγει νύν, το
Πατρόκλη λύπης κεκούφισμαι την ψυ- γιγνόμενον περί τον αέρα πάθος. ό εστι
χήν . 542. 'Έδηδώς.] Καταβεβρωκώς. νέφος υγρόν. 549. Δυσθαλπέος.] Δυσ
543. Τέτατο. ] Hύξετο. 546. Δή γάρ θερμάντου, ψυχρού. 55ο. Κήδει.] Kα
VOL . II .
ως ή, πορφυρέη νεφέλη πυκάσασα ε αυτήν,

δύσετ’ Αχαιών έθνος, έγειρε δε φώτα έκαστον.
πρώτον δ'' Ατρέος υιον εποτρύνουσα προσηύδα,
ίφθιμον Μενέλαον, ο γάρ ρα οι εγγύθεν ήεν,
είσαμένη Φοίνικι δέμας και ατειρέα φωνήν 555
Σοι μεν δη, Μενέλαε, κατηφείη και όνειδος

έσσεται, εί κ' 'Αχιληος αγαυου πιστoν εταίρων
τείχει υπό Τρώων ταχέες κύνες ελκήσωσιν
αλλ' έχει κρατερώς, ότρυνε δε λαόν άπαντα.
Την δ' αύτε προσέειπε βοην άγαθος Μενέλαος: 56ο
Φοίνιξ, άττα, γεραιε παλαιγενές, ει γαρ 'Αθήνη

δοίη κάρτος εμοί, βελέων δ απερύκοι έρωην
το κεν έγωγ' εθέλοιμι παρεστάμεναι και αμύνειν
Πατρόκλω" μάλα γάρ με θανών εσεμάσσατο θυμόν
αλλ '"Εκτωρ πυρος αινον έχει μένος , ουδ' απολήγει 565
χαλκώ δηϊόων τω γαρ Ζευς κύδος όπάζει.
"Ως φάτο γήθησεν δε θεα γλαυκώπις Αθήνη ,
όττι ρα οι πάμπρωτα θεών ηρήσατο πάντων
εν δε βίην ώμοισι και εν γούνεσσιν έθηκε,
55 1. πυκάσασά Fε . 55 2. Fέθνος, -φώτα δέκαστον .
553. νulg. έποτρύνασα . 554- ρα Foι . 555. Fεισαμένη.
558. νulg. ελκύσωσιν. 56ο. προσέξειπε . 564. εσεμάσσατο. non εσεμάσατο.
568. ρά Foι. 569. νulg. γούνασσιν .
per morbos e frigore in medio æstu exorto .--555 . Phænicis personam assumere pot
erat Minerva , quia is cum Patroclo exierat in aciem sup. π. 196. φωνήν άτειρέα, epi
theton ornans, jam Ν. 45. vidimus : est proprie firma , valida . - 562. βελέων ερωήν, nunc
ορμήν. impetum. τα βέλη βεβλημένα. πεσόμενα. - 563. τω κεν. ούτως άρα . - 564. μάλα
γάρ με θανών εσεμάσσατο θυμόν. iterum occurrit Y. 425. Sensus expeditus est : mo
riendo, morte sua magno moerore Patroclus animum meum affecit. At grammatica
ratio molestias creat. Videtur accipiendum esse: μάσθαι, ορμάν, est idem quodεφά
πτεσθαι. ergo είσμασθαι, cum vi in animum descendere , ingredi , de dolore alto , qui
repente opprimit animum. καθικέσθαι της ψυχής.-- 565. At Hector ogned virtute gras
satur , furit.
569-573 . Menelaus Phænicis seu Minervæ hortatu firmatus pertinaciter in re
pellendis a Patrocli corpore Trojanis persistit : haec pertinacia , το επίμονον, quod per
κοί , βλάπτει, ανιά, λυπεί. 551. Πυ- γενές . ] Πάλαι γεγονώς, πρεσβύτα. 562 .
κάσασα. ] Σκεπάσασα, καλύψασα. 556. 'Απερύκοι. ] Αποκωλύοι . 563. Το κεν.]
Κατηφείη.] Στυγνότης, λύπη. από του “Όπως αν . 564. Εσεμάσσατο θυμόν .]
κάτω έχειν τα φάη. 557. "Έσσεται.] Καθηψε, και έλύπησε την ψυχήν και
Γενήσεται. 56ι . Φοίνιξ .] Νύν όνομα εναπεμάξατο. 566. 'Οπάζει. ] Νύν κα
κύριον του Αχιλλέως τροφέως. "Αττα. ] τόπιν διώκει. 568. Πάμπρωτα.] Πάν
Τροφεύ. Έστι δε νεωτέρου προς πρεσ- των πρώτη. 569. Βίην .] Δύναμιν .
βύτερον ηθική προσφώνησις. Παλαι
Ε
Η
LIB . XVII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ρ . 570-588 . 219
και οι μυίης θάρσος ένα στήθεσσιν ενηκεν, 570

ήτε, και εργομένη μάλα περ χροός ανδρομέριο,
ισχανάα δακέειν' λαρόν τε οι αίμ' ανθρώπου
τοίου μιν θάρσευς πλησε φρένας αμφί μελαίνας"
βη δ' επί Πατρόκλω, και ακόντισε δουρί φαεινώ.
έσκε δ ένι Τρώεσσι Ποδης, υιός Ηετίωνος, 575
αφνειός τ', αγαθός τε μάλιστα δέ μιν τίεν Έκτωρ

δημου, έπει οιεταίρος έην φίλος είλαπιναστής
τον ρα κατα ζωστηρα βάλε ξανθος Μενέλαος,
αίξαντα φόβονδε δια προ δε χαλκός έλασσε.
δούπησεν δε πεσών. ατάρ Ατρείδης Μενέλαος 580
νεκρόν υπ' εκ Τρώων έρυσε μετά έθνος εταίρων.
"Εκτορα δ' εγγύθεν ιστάμενος ώτρυνεν Απόλλων,
Φαίνoπι 'Ασιάδη εναλίγκιος, ός οι απάντων
ξείνων φίλτατος έσκεν, 'Αβυδόθι οικία ναίων
τω μιν εεισάμενος προσέφη εκάεργος Απόλλων: 585
“Έκτορ , τις κε σ' έτ' άλλος 'Αχαιών ταρβήσειεν ;
οίον δή Μενέλαον υπέτρεσας , ος το πάρος περ
μαλθακός αιχμητής νυν δ ' οΐχεται οίος αείρας
570. Foι . 571. ή, και Γεργομένη vel quod preferam εfεργομένη cum
Bentleio . 572. τε Foι . 577. Foι . 58ι . Γέρυσε μετά πέθνος.
583. ός Fοι . 584. 'Αβυδόθι Foικία.
585. το μιν Fεισάμενος vel επεισάμενος - Fεκάτεργος.
θάρσος designatur, cum pervicacia musce comparatur. - 572 . ισχανάα , αντέχεται, (ite
rum 4.310.) perseverat mordendo et dulcis ei est sanguis humanus : pro, dulce
dine enim sanguinis allicitur. – 573. Simili pervicacia in pugnando replevit ejus pe
ctus : άπλησέ μιν φρένας sanguine precordia: αμφί, circum circa vel αμφιέπλησε, nam
sic in ceteris locis : A. 103, 104. P. 83. 499. - 575. Podes Eetionis f. alibi non me
moratus : erat is Hectoris familiaris, quem is ad epulas vocare solebat. xatà Eworñga
578. vulneratus, a tergo tamen ; fugiebat enim . cf. aliud exemplum T. 414. similis
νulneris.-- 577. δήμου. κατά των δημοτών. ut M. 213.
582.Phænopis specie assumta Apollo Hectorem qui adventu Menelai et Ajacis a
Patrocli corpore recesserat (vs. 533. ) et alia parte pugnabat, increpat et ad ulciscen
570. Μυίης θάρσος.] Το επίμονον του έλασσε.] Διήλασε δε το δόρυ, ώστε δι

ήρωος λέγει. ούτως γαρ αποτρεπόμενος ελθείν εις τούμπροσθεν. 584. 'Αβυδό
εις άλλον τόπον έτρεχεν εις τον αυτόν. θι.] 'Εν 'Αβύδω. " Αβυδος δε πόλις Τροίας
571. ' Εργομένη.] Κωλυομένη , διωκομένη. “Ελλησπόντου. 587. “ος το πάρος περ
'Ανδρομέδιο.] ' Ανθρωπείου. 752. Ισχα- μαλθακός αιχμητής.] Πρέποντας πολε
νάα.] 'Επιθυμεί. Λαρόν.] Προσηνές, γλυ- μία τους λόγους περιτέθεικεν ο Ποιητής,
κύ. 573. Θάρσευς. ] Θάρσους. Με- επεί τοι ουκ οίδε δειλόν τον Μενέλαον .
λαίνας. ] Νύν συνετάς. 577. Δήμου .] βοήν γάρ αγαθόν πανταχού καλεί αυτόν,
Δημοτών . Είλαπιναστής.] Ομοτράπεζος, ό έστιν εν μάχη. 588. Μαλθακός. ]
συνευωχητής. 579. Διά προ δε χαλκόν 'Aνειμένος τω σώματι , ασθενής .
F f2
220 ΙΛΙΑΔΟΣ Ρ . 589-6o7 . LIB . XVII .
νεκρόν υπ' εκ Τρώων" σον δ έκτανε πιστόν εταίρων,

εσθλόν, ενώ προμάχοισι, Ποδην, υιον Ηετίωνος . 590
" Ως φάτο τον δ' άχεος νεφέλη εκάλυψε μέλαινα
βη Και
δε δια προμάχων κεκορυθμένος αίθοπι χαλκώ.
τότ ' άρα Κρονίδης έλετ' αιγίδα θυσσανόεσσαν,
μαρμαρέην, "Ιδης δε κατά νεφέεσσι κάλυψεν
αστράψας δε , μάλα μεγάλ’ έκτυπε, την δ' ετίναξε: 595
νίκην δε Τρώεσσι δίδου, εφόβησε δ 'Αχαιούς.
Πρώτος Πηνέλεως Βοιώτιος ήρχε φόβοια:
βλητο γαρ ώμον δουρί, πρόσω τετραμμένος αιεί,
άκρον επιλίγδην γράψε δε οι οστέον άχρις
6o0
αιχμή Πουλυδάμαντος ο γαρ έβαλεσχεδον ελθών.
Λήϊτον αυθ: Έκτωρ σχεδόν ούτασε χείρ επί καρπώ,
υιον 'Aλεκτρυώνος μεγαθύμου, παυσε δε χάρμης.
τρέσσε δε παπτηνας, έπει ουκέτι έλπετο θυμώ
έγχος έχων εν χειρί μαχήσεσθαι Τρώεσσιν.
"Εκτορα δ' 'Ιδομενεύς μετα Λήίτον ορμηθέντα βος
βεβλήκει θωρηκα κατα στήθος παρα μαζόν
έν καυλώ δ' εάγη δολιχον δόρυ . τοι δ' έβόησαν
597. νulg. ήρξε. 599. δε Ροι. βοο. νulg. γάρ δ ' έβαλε.
6ο3. ουκέτι Γέλπετο. νulg. ήλπετο . 607. éFáyn . sed v. Obss .
dam Podis cædem incendit - 592. quo facto ille, ostento tonitru confirmatus, Achi
vos aggreditur, qui conturbati fugam circumspiciunt : usque ad 596. Phænops vs.
583. memoratus Asii erat filius. Asius hic videtur idem cum filio Dymantis, fratris
Hecubæ , esse 11. 717. sq.-593. Jovem ægidem pro clipeo incutere terroris caussa ,
jam vidimus A. 166, 167. ut et fimbriatam ægidem E. 738. O. 229. 320. Quæ h. l.
adjiciuntur, videntur notionem ægidis, clipei ære fulgentis, revocare ad fulmen
nigra nube erumpens. Quod Hectore novo cum impetu in Achivos incurrente fa
ctum est, ut illi fugam circumspicerent, præclare a terrore divinitus injecto re
petitur.
597. Peneleos et 601. Leitos, primi fugiunt, Bæotorum duces sup. B. 494. juncti
quoque N. 91, 92. ubi illum Polydamas, Panthi f. hunc Hector vulnerat. - 599. it :
λίγδην strictim, in cute h. in carne, satis tamen alte usque ad Os. - 603 . τρέσσι δε,
Leitus, dextra vulnere percussa . - 605. Leiti, in quem Hector irruebat, cædem
avertit curru invectus Idomeneus, Hectore hasta in pectore percusso , fracta tamen
hasta ; at Hector hastam in Idomeneum torsit, quæ ab eo aberrans Cæranum tra
jecit, aurigam Merionis, qui vs. 620. arreptis habenis versus castra fugit una cum
Idomeneo. - 607. év xaviã. fracta est hasta ea parte, qua ferrum hastili junctum
erat. ut N. 162. Inclamant Trojani seu ea fracta lætantes seu Hectori metuentes.
591." Αχεος νεφέλη. ] Πύκνωμα της λύπης θος , αλλ ' όσον επιψαύσαι εξ επιπολαίου
περιφραστικώς. πλήθος λύπης . 594. Μαρ- την επιφάνειαν. Γράψεν. ] Επέξισεν.
μαρέην.] Αντί του λαμπράν. 597. Φό- "Αχρις.] “ Έως τέλους. 6ο1 . Χειρο επί
βοιο. ] Φόβου. Φόβος δε νύν ή συνδίωξις. καρπώ. ] Προς τη χειρί. 6ο7. Εν καυ
599. "Ακρον επιλίγδην.] Ου κατά βά- λδ.] Το άκρον του δόρατος, το εμβαλ
LIB . XVII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ρ. 6ο8-63ο. 221
Τρώες. ο δ 'Iδομενος ακόντισε Δευκαλίδας

δίφρω έφεσταότος. του μέν δ' από τυτθον άμαρτεν :
αυταρ ο Μηριόναο οπάονά θ', ηνίοχόν τε, 610
Κοίρανoν , ός δ' εκ Λύκτου ευκτιμένης έπετ' αυτώ

πεζος γαρ τα πρώτα, λιπών νέας αμφιελίσσας
ήλυθε, και κε Τρωσί μέγα κράτος εγγυάλιξεν,
ει μη Κοίρανος ώκα ποδώκεας ήλασεν ίππους:
615
και τω μεν φάος ήλθεν, άμυνε δε νηλεές ήμαρ'
αυτος δ ' ώλεσε θυμόν υφ' Έκτορος ανδροφόνοιο .
τον βάλ' υπό γναθμοίο και ούατος, εκ δ' άρ' οδόντας
ωσε δόρυ πρυμνόν, δια δε γλωσσαντάμε μέσσην.
ήριπε δ' εξοχέων, κατά δ' ηνία χεύενέραζε
620
και τάγε Μηριόνης έλαβεχείρεσσι φίλησι
κύψας εκ πεδίοιο, και Ιδομενηα προσηύδα
Μάστιε νυν, είως κε θοάς επί νήας ίκηαι :
γιγνώσκεις δε και αυτός, ότ' ουκέτι κάρτος Αχαιών.
"Ως έφατ'· 'Ιδομενεύς δ' ίμασε καλλίτριχας ίππους
625
νηας επί γλαφυράς: δη γαρ δεος έμπεσε θυμώ.
Ουδ' έλαθ’ Αίαντα μεγαλήτορα και Μενέλαον
Ζευς, ότε δη Τρώεσσι δίδου έτεραλκέα νίκην
τοϊσι δε μύθων ήρχε μέγας Τελαμώνιος Αίας:
* Ω πόποι, ήδη μεν κε και , ός μάλα νηπιός έστι,
γνοίη, ότι Τρώεσσι πατηρ Ζευς αυτός αρήγει. 630
629. νulg . μέν γε .

-611. Coranus, Cretensis, Lycto quam B. 647. memoratam vidimus, oriundus, id
eoque Idomenei et Merionis popularis, Merionis auriga .-- 612 . Tigòs gàe sc. Idome
neus : quod vidimus N. 210. sq. 240. sq. ergo 609. dipew ipsoraùs ille sc. Carano ad
moto . Videtur adeo Meriones curru descendisse et pedes pugnasse. Ubi Coranus,
qui curru Idomeneum receperat, hasta Hectoris trajectus prolapsus est, Meriones
habenis humi collectis Idomeneum in castra se recipere jubet; e seqq. 717. apparet,
Merionen in pugnapermansisse ; itaque Idomeneum , habenis ei traditis, jubere pot
erat 622. Máotis vũv. — 613. et præbiturus fuisset ille morte sua Trojanis materiem
magnæ laudis.615. páos, salutem : ut sæpe.— 617. Debebat sequi, “ Extwe gåg tin,
τούτον, έβαλε. obliquoictu a latere stans, Cerano incurru equos circumagente.
626—701. Trojanis cum Hectore in Achivos magna cum vi irruentibus, Achi
vorum rebus ipse Ajax metuens, Achilli Patrocli mortem nuntiari cupiens, Me
nelaum mittit ad Antilochum , ut is nuntium perferat ;—701. Menelaumque reducem ,
Merione socio adsumto, corpus Patrocli abstrahere et in castra reportare jubet.
λόμενον τη αιχμή . ό έστι τη επιδο- δηλονότι πεζός παρεγένετο από του ναυ
ρατίδι. 612. Πεζός γάρ τα πρώτα στάθμου. 614. Κοίρανος. ] Νύν όνο
λιπών νέας αμφιελίσσας.] Ο Μηριόνης μα κύριον. 621. Κύψας.] Ως πεζός.
των μεν γαρ πάντων βέλε' άπτεται, όστις αφείη,

ή κακός, ή αγαθός: Ζευς δ' έμπης πάντ' ιθύνει:
ημίν δ' αύτως πασιν ετώσια πίπτει έραζε.
άλλ' άγετ', αυτοί περ φραζώμεθα μητιν αρίστης, 1
ημεν όπως τον νεκρόν έρύσσομεν, ήδε και αυτοί 635
χάρμα φίλοιςέτάροισι γενώμεθα νοστήσαντες

οί που δεύρ' ορόωντες ακηκέδατ', ουδ' έτι φασιν
Έκτορος ανδροφόνοιο μένος και χείρας αάπτους
σχήσεσθ', αλλ' εν νηυσι μελαίνησι πεσέεσθαι
640
είη δ', όστις εταίρος απαγγείλειε τάχιστα
Πηλείδη επεί ού μιν οίομαι ουδε πεπίσθαι
λυγρης αγγελίης , ότιοι φίλος ώλεθ'εταίρος.
αλλ' ού πη δύναμαι ιδέειν τοιούτον Αχαιών:
ήέρι γαρ κατέχονται όμως αυτοί τε και ίπποι .
Ζευ πάτερ, αλλά συ ρύσαι υπ ' ήέρος υίας 'Αχαιών. 645
ποίησον δ' αίθρην , δος δ ' οφθαλμοίσιν ιδέσθαι
633. πάσι Fετώσια . 635. Γερύσσομεν, ν . obss . 642. ότι οι.
643. Fιδέειν. 646. οφθαλμοίσι Fιδέσθαι.
631 , 2, 3. Trojanos magis propitia cum fortuna pugnare, εναργώς declarat per cedes
et vulnera quæ faciunt. Aliquoties jam vóov soos intelligi vidimus, alterutra parte su
periore reddita : ut 0. 379. 490. N. 362. Sive ab imbelli sive a valida manu emissa
sint tela, feriunt ; ita Jupiter ea cuncta dirigit, έμπης nihilominus , nullo discrimine,
elliptice , καίπερ ή κακός ήτε αγαθώς αφείη αυτά, τα βέλη. – 634. Cum videret Ajax , re
sisti amplius Trojanis non posse, nec eos in fugam verti, consilium mutat, idque
agit, ut corpus Patrocli saltem absportare et se in castra salvos recipere studeant
Achivi. – 637. ακηκέδαται, απήχηνται, merent et solliciti sunt de nostra salute - φα
σι, putant, metuunt, το μένος και χείρας “Εκτορος (h. τον "Εκτορα) ου σχήσεσθαι. non esse
Hectorem sibi temperaturum, pugnandi finem facturum ;-άλλ' ( ημάς) εμπεσείσθαι
unuoly, nos ad naves esse fugituros. Jubet ita statuere usus loquendi ToŨ oxioban,
σχήσεσθαι, Continere se, si comparas sup. 502, 3. 1. 651. et al. tum εν νηυσι πεσέεσθαι
quod de Achivis in naves irruituris sollenne: B. 175. 1.823. et utrumque junctim I.
234, 5. Μ. ιο6, 107. 125 , 126.--- 64o. Videri debet Ajax spem aliquam habuisse in
Achille, fore ut, audita Patrocli morte, pervicaci animo fracto, succedente ira et ul
ciscendi studio, ad servandum amici corpus, ne Trojani eo potirentur, ( inf. 692. ) in
pugnam proditurus sit. Saltem præparat poeta ea quæ mox lib . sequ. eventura
sunt. adde inf. 709-711 .
643–650. Est et hic locus inter eos, in quibus poeta inopinato magnos sensus
animi movet ; quod Jupiter in cælo, facit ipse in carmine, ut fulgur e nube atra
excitet. Pugnantium studiis moto pulvere, caligo obduxerat locum , ut prospectus
ereptus esset; seu vento moto, seu quod subsederat pulvis motus, mox prospiciendi
copia Ajaci datur. At ornaturres 645, 6 , 7.animosa Ajacis oratione : de qua notus
Longini locus est c. 7. 'Εν δε φάει και όλασσον ingentes animi spiritus prodit : ut sal
tem videamus, per quos perimus utque cæde eorum facta haud inulti moriamur.
643. άλλ' ού πη -- τοιούτον . querit Ajax idoneum nuntium : secundum dicta sup. Ο.
207. et Pindar. P. IV. 493. sq. Antilochus autem communis erat amicus, inprimis
Achilli gratus, cujus etiam cineri communem urnam habuit mortuus Od. 12. 77.
637. 'Ακηχέδαται. ] Λυπούνται. 641. 646. Αθρην .] Αίθρη, και ανέφελος, και
Πεπίσθαι. ] 'Ακηκοέναι , έγνωκέναι. εύδιος αήρ. 647. Φάει.] Φωτί. το αυ
εν δε φάει και άλεσσον, επει να του εύαδεν ούτως .

Ως φάτο τον δε πατηρ ολοφύρατο δακρυχέοντα.
αυτίκα δ' ήέρα μεν σκέδασε, και άπωσεν ομίχλης
ήέλιος δ' επέλαμψε, μάχη δ' επί πάσα φαάνθη. 65ο
και τότ' άρ' Αίας είπε βοην άγαθον Μενέλαον"
Σκέπτεο νυν, Μενέλαε Διοτρεφες, αίκεν ίδηαι
ζωον έτ ' Αντίλοχον, μεγαθύμου Νέστορος υιόν :
ότρυνον δ ' Αχιλη δαίφρoνι θασσον ιόντα
ειπείν, όττι ρα οι πολύ φίλτατος ώλεθ' εταίρος. 655
"Ως έφατ' ουδ' απίθησε βοην άγαθος Μενέλαος
βή δ' ιέναι, ώς τίς τε λέων από μεσσαίλοιο,
όστ', επεί άρ κε κάμησι κύνας τ’ άνδρας τ’ ερεθίζων,
οίτε μιν ουκ είωσι βοών εκ πίαρ ελεσθαι,
πάννυχοι έγρήσσοντες· ο δε κρειών έρατίζων 66ο
ιθύει, αλλ' ούτι πρήσσει θαμέες γαρ άκοντες
αντίοι αίσσουσι θρασειάων από χειρων,
καιόμεναί τε δεται, τάς τε τρεϊ έσσύμενός περ
ηωθεν δ' από νόσφιν έβη τετιηότι θυμώ
ώς από Πατρόκλοιο βοην άγαθος Μενέλαος 665
ηίε πόλλ' άέκων πέρι γαρ διε, μη μιν 'Αχαιοί
αργαλέου προ φόβοιο έλαρ δηίοισι λίποιεν
πολλά δε Μηριόνη τε και Αιάντεσσ' επέτελλεν
Αίαντ ', 'Αργείων ηγήτορε, Μηριόνη τε,
νυν τις ενηείης Πατροκληος δειλοίο 670
μνησάσθω πάσι γαρ επίστατο μείλιχος είναι
ζωος εών νυν αυ Θάνατος και Μοίρα κιχάνει.
647. έFαδε . 651. Fείπε . 65 2. αϊκε Fίδηαι. 655. Fειπείν ότι ρά Foι.
666. απέκων . 667. φόβοιο Fέλωρ. 668. νulg . Αιάντεσσι κέλευε.
657—692. Menelaus invitus discedit a Patrocli corpore : eo spectat comparatio
elaboratissima cum leone insidiante armentis, et re infecta abeunte. - 657. από μεσ
σαύλοιο, α corte, a villa. Ad seqq. cf. Λ. 547. sq. et ibi dicta . Nunc 658. ός τε junge
inf . 664. cum ήωθεν από νόσφιν έβη . ερεθίζων tendando , undique aggressus . πειρώμενος .
664. τετιηότι θυμώ . λυπηθείς. sup. Λ. 555.667 . μη προλίποιεν μιν (διά ) φόβου, όλως δηΐ
0101. — 670. innsins. laudata in Patroclo benevolentia et humanitas erga omnes aliquo
ties. V. ad 204. νύν τις, έκαστος . ut sepe.--- 672 . κιχάνει non consequitur, occupat , sed ,
tenet : ut sup . 478.
το δε δηλοί το σέλας. Εύαδεν.] "Ήρεσε. φόβοιο .] Αντί του, υπό φόβου. ή προ
65 2. Σκέπτεο.] Σκέπτου , όρα. 659. του αναγκασθήναι φεύγειν. “Έλωρ.]
Βοών εκ πίαρ ελέσθαι. ] 'Εξαρπάσαι “Έλκυσμα. 67ο. 'Ενηείης.] Πραότη
την λιπαρωτάτης των βοών. 667. Πρo τoς , προσηνείας. Δειλοίο. ] Δειλού, άθλίου.
22.1 ΙΛΙΑΔΟΣ Ρ. 673-694 . LIB . XVII .
Ως άρα φωνήσας απέβη ξανθος Μενέλαος,

πάντοτε παπταίνων, ώστ' αιετος, όν ρα τε φασίν
οξύτατον δερκεσθαι υπουρανίων πετεηνών, 675
όν τε και υψόθ' εόντα πόδας ταχυς ουκ έλαθε πτώς,
θάμνω υπ ' αμφικόμω κατακείμενος αλλά τ' επ' αυτώ
έσσυτο, και τέ μιν ώκα λαβών εξείλετο θυμόν.
ως τότε σοι , Μενέλαε Διοτρεφες, όσσε φαεινω
πάντοτε δινείσθην, πολέων κατα έθνος εταίρων, 680
εί που Νέστορος υιον έτι ζώοντα ίδοιτο.

τον δε μάλ' αίψα νόησε, μάχης έπ ' αριστερα πάσης ,
θαρσύνονθ' ετέρους, και εποτρύνοντα μάχεσθαι:
άγχου δ ιστάμενος προσέφη ξανθος Μενέλαος:
'Αντίλοχ , ει δ' άγε δεύρο, Διοτρεφες, όφρα πύθηαι 685
λυγρης αγγελίης, ή μη ώφελλε γενέσθαι.
ήδη μέν σε και αυτον οίομαι εισορόωντα
γιγνώσκειν, ότι πημα θεός Δαναοίσι κυλίνδει,
νίκη δε Τρώων" πέφαται δ' ώριστος 'Αχαιών
Πάτροκλος, μεγάλη δε ποθη Δαναοίσι τέτυκται. 69ο
αλλά συγ’ αίψ 'Αχιλήί, θέων επί νήας Αχαιών ,
ειπείν , αί κε τάχιστα νέκυν επί νήα σαώση
γυμνόν ατάρ τά γε τεύχε έχει κορυδαίολος Έκτωρ.
Ως έφατ'· 'Αντίλοχος δε κατέστυγε, μύθον ακούσας
68ο . κατά Fέθνος. 681. ζώοντα Fίδοιτο. νulg. ίδοιο.
682. νulg. αίψ' ένόησε. 692. Fειπεϊν .
673-692 . Menelaus per aciem dispiciens, cum aquila, predam indagante,
comparatur. Tandem ille Antilochum prospicit. Pugnabat ille in sinistro cornu 1
ut sup. 116. Ajax : qui inde fuerat avocatus ; eumque nuntium de Patrocli casu ad
Achillem perferre jubet, ut is ad Patrocli corpus servandum in aciem prodeat. - yo
genin vs. 686. est ipsa res nuntiata , ipse casus, quem evenisse nollet.
685. ει δε βούλει, άγε δεύρο έλθε, όφρα. Ιta explenda sunt ex grammatica ratione.
nam είδε non potest jungi, sed hoc fit in είτε. είθε. είγε. 688. πήμα κυλίνδει. Jam Λ.
347-692. αι κε pro ίνα et h. 1. vs. 693. Ad vs. 692 , 3. notata sup. ad 64ο.
694—701. Antilochus contristatus ad Achillemperfert nuntium de Patrocli morte.
κατέστυγε. ελυπήθη. στύζειν. στύξαι , στυγείν. et tandem στυγέω. omnino de contrista
tione, ex variis animi affectibus, terrore, φρίσσειν, metu , odio , itaque κατα
αταστάζω,
674. Αιετός. ] "Όρνις διορατικός και πειν. “Υπουρανίων. ] Μεγάλων. 676.

οξύς εν τω δράν, και ίπτασθαι. φησί Πτώξ.] Λαγωός. από του πτώσσειν.
γαρ 'Αριστοτέλης, ως ίστησιν τους νεοσ- 677. Θάμνω. ] Συμφύτω τόπω. 'Αμφι
σους προς τον ήλιον αναγκάζων βλέπειν, κόμω.] Πανταχόθεν κομώση. 68ο. Δινή
και ο δυνηθείς δράν , του αετού έστιν υιός θην.] 'Εδινούντο. ό έστι περιεστρέφοντο.
και δε μή, έκβέβληται, και γέγονεν αλι- 693. Γυμνόν.] "Ανευ των όπλων. 694.
αίετος. 675. Δέρκεσθαι.] Οράν, βλέ- Κατέστυγε.] Κατεστύχνασεν, έν στυ
dar de μιν άμφασίη επέων λάβε" τώ δε οι άσσε 695

δακρυόφι πλησθεν, θαλερη δε οι έσχετο φωνή.
Μενελάου εφημοσύνης αμέλησε
αλλ' ουδ' ώς
βη δε θέειν, τα δε τεύχε' αμύμονι δωκεν εταίρω
Λαοδόκω, ός οι σχεδον έστρεφε μώνυχας ίππους.
τον μεν δακρυχέοντα πόδες φερον εκ πολέμοιο, 700
Πηλείδη 'Αχιληϊ κακόν έπος άγγελέοντα .
Ουδ' άρα σοι, Μενέλαε Διστρεφές, ήθελε θυμός
τειρομένοις έτάροισιν αμυνόμεν, ένθεν απήλθεν
'Αντίλοχος" μεγάλη δε ποθη Πυλίοισιν ετύχθη:
αλλ' όγε τoίσιν μεν Θρασυμήδεα διον ανηκεν, 705
αυτος δ ' αύτ' επί Πατρόκλω ήρωϊ βεβήκει.
στη δε παρ' Αιάντεσσι θέων , είθαρ δε προσηύδα :
Κείνον μεν δη νηυσιν επιπροέηκα θοησιν,
ελθείν εις 'Αχιληα πόδας ταχύν. ου δε μιν οιเย
νυν ιέναι, μάλα περ κεχολωμένον "Εκτορι διω 710
ου γάρ πως αν γυμνός έων Τρώεσσι μάχοιτο.
ημεϊς δ' αυτοί περ φραζώμεθα μητιν αρίστην,
ημεν όπως τον νεκρόν έρύσσομεν,ήδε και αυτοί
Τρώων εξ ενοπης Θάνατον και Κηρα φύγωμεν.
Τον δ' ήμείβετ' έπειτα μέγας Τελαμώνιος Αίας : 715
πάντα κατ’ αίσαν έειπες, αγακλεες ώ Μενέλαε
άλλα συ μεν και Μηριόνης, υποδύντε μάλ' ώκα,
695. Fεπέων - τω δε Foι. 696. δε Foι . 699. ός Fοι . 7ο1 . κακόν
Fέπος . 707. θέαν νulg. κιών. 713. νεκρόν Fερύσσομεν ν Obss. forte
ημέν όπως νεκρόν τε Fερύσσομεν . 714. Vulg. φύγουμεν. 716. έπειπες.
κατίστυγε, cohorruit. κατεπλάγη. cf. ad Θ. 515.-- 699. Laodocus ignotus aliunde ;
diversus ab Antenoris filio A. 87. pro Antilochi auriga videtur esse hahendus.
702—722 . Menelaus, Thrasymede qui cum Antilocho pugnaverat v. 378. Pylios
in hostem ducere jusso , ad Patrocli corpus propere redit, et cum Ajace convenit de
eo absportando . — 704. etsi Pylii valde cuperent ut cum iis pugnaret.-- 705. Opaou
μήδεα διον ανήκεν αμύνειν αυτοίς h . θ. επώτρυνε μάχεσθαι, tanquam partibus Antilochi
qui abierat susceptis.-- 709. oude kiv, Achillem . nec tamen spero eum esse huc ven
turum, cum sit, youevos vs. 711. sine armis : perpetuo loquendi usu.—717–721 .
Ajax jubet Menelaum cum Merione corpus Patrocli humeris suscipere et auferre; se
cum Ajace Oilei a tergo Trojanos repellere velle.
γνότητα και κατηφεία εγένετο. 695. λεν.] Ηδύνατο. 705. "Ένεικεν.] " Ήτοι
'Aμφασίη.] ' Αφασία, έκπληξις, άψω- ανέπεισεν , ή ένέβαλεν αφηγείσθαι της
νία . 696. "Έσχετο. ] Έπεσχέθη. 697. μάχης. 714. Ένοπής. ] Αθρόας μάχης.
'Εφημοσύνης.] Εντολής. 702. "Ήθε- 716. Αγακλεές.] Λίαν ένδοξε.
VOL . II . Gg
226 ΙΛΙΑΔΟΣ Ρ. 718738. LIB . XVII .
νεκρον αείραντες φέρετ' εκ πόνου" αυταρ όπισθε

νωϊ μαχησόμεθα Τρωσί τε και "Εκτορι δίω,
ίσον θυμόν έχοντες ομώνυμοι, οι το πάρος περ 720
μίμνομεν όξυν "Αρηα παρ' αλλήλοισι μένοντες.

*Ως έφαθ': οι δ' άρα νεκρον από χθονός αγκάζοντο
ύψι μάλα μεγάλως επί δ' ιαχε λαός όπισθε
Τρωϊκός, ως είδοντο νέκυν άραντας Αχαιούς
έθυσαν δε, κύνεσσιν έoικότες, οίτ ' επί κάπρω 725
βλημένω αίξωσι προ κούρων θηρητήρων

έως μεν γάρ τε θέoυσι, διαρραϊσαι μεμαώτες
αλλ' ότε δή δ' εν τοϊσιν ελίξεται, αλκί πεποιθώς,
άψτ' ανεχώρησαν, διά τ' έτρεσαν άλλυδις άλλος
ως Τρώες , είως μεν ομιλαδoν αιεν έποντο , 730
νύσσοντες ξίφεσί τε και έγχεσιν αμφιγύοισιν
αλλ' ότε δή δ' Αίαντε μεταστρεφθέντε κατ' αυτούς
σταίησαν, τράπετο
των δε χρώς , ουδε τις έτλη
πρόσσω αίξας, περί νεκρού δηριάασθαι.
Ως οι γε μεμαώτε νέκυν φέρoν εκ πολέμοιο 735
νηας επί γλαφυράς επί δε πτόλεμος τέτατό σφιν

άγριος, ούτε πυρ, το τ’ έπεσσύμενον πόλιν ανδρών,
όρμενον εξαίφνης, φλεγέθει. μινύθουσι δε οίκοι
718. νulg. οπίσσω. 720. Fϊσον , 723. δ' Fίαχε ν. Obss . fuit Fίαχε
δ' έπι . 724. Fείδοντο - αϊραντας νulg . αίροντας. 725. κύνεσσι FeFoικότες.
728. εν τοισι Fελίξεται. 733. Vulg. τρέπετο. 735. νulg. ως
οί , έμμεμαώτε. 738. δε Foϊκοι.
722—733. Ita absportatur corpus Patrocli, Trojanis insequentibus et subinde re
pulsis. - Comparatio eorum valde εναργής cum canibus aprum persequentibus : 726.
οί τ ' επαίξωσι κάπρω. έως μεν 727. et 730. est pro τέως, aliquantum. aliquotenus. - 728.
cum aper animosus se converterit in eorum medio.-- 733. Tã di ogársto zgás, expal
luerunt: ut jam vidimus N. 279.
735-741 . Progredientibus Achivis qui ad castra cum Patrocli corpore recedunt,
pugna insequentium Trojanorum per campos protracta cum incendio comparatur
latius serpente .
737. ούτε πυρ scil. επιτείνεται, increbescit , crescit . de vento sup. π. 365. 138. μινύ
θουσι δε οίκοι. Sic Π . 392. eluvie aquarum μινύθει έργα ανθρώπων intereunt . h. 1. incen
720. Ισον.] "Ομοιον. 722. 'Αγκάζοντο.] 733. 'Έτράπετο χρώς.] Ηλάσσετο ή

Εις τας αγκάλας ελάμβανον . 723. ιδέα του προσώπου. 734. Δηριάασθαι.]
Λαός Τρωϊκός.] Οι πολλοί Τρώες. 726. Μάχεσθαι, φιλονεικεϊν. 738. " Ορμενον .]
Προ κούρων θηρητήρων. ] Προ νέων θηρα- “Ορμώμενον, διεγειρόμενον. Φλεγέθει.]
τών. 728. Ελίξεται .] Επιστρέφεται. Φλέγει. Μινύθουσιν.] Ελαττούνται, δι
LIB . XVII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ρ. 739753. 227
εν σέλαϊ μεγάλω το δ' επιβρέμει ις άνεμοιο:

ώς μεν τοίς ίππων τε και ανδρών αιχμητάων 740
αζηχης ορυμαγδος επήγεν έρχομένοισιν.

οιδ ' ώσθ' ημίονοι, κρατερον μένος αμφιβαλόντες,
έλκωσ' έξ όρεος κατα παιπαλόεσσαν αταρπόν
ή δοκών, ηε δόρυ μέγα νήίον εν δε τε θυμός
τείρεθ', ομού καμάτω τε και ιδρώ, σπευδόντεσσιν : 745
ώς οι γε μεμαώτε νέκυν φέρον. αυταρ όπισθεν
Αίαντ' ισχανέτην, ώστε πρων ίσχάνει ύδωρ
υλήεις , πεδίοιο διαπρύσιον τετυχηκώς:
όστε και έφθίμων ποταμών αλεγεινα ρέεθρα
ίσχει, άφαρ δε τε πάσι ρόον πεδίονδε τίθησι 750
πλάζων, ουδε τί μιν σθενεί ρηγνύσι ρέοντες
ως αιεί Αίαντε μάχην ανέργον οπίσσω
Τρώων" οι δ' άμ' έποντο, δύω δ ' εν τoίσι μάλιστα ,
739. Fις ν. Obss . 746. νulg. οίς έμμεμαώτε . 747. νulg. ώσπερ.
75 2. ανέFεργον.
dio. - 739. το δ' επιβρίμει?ς ανέμοιο.vel transitive, ventus facit ignem fremere. vel το
δ ' έπι βρέμει. ut sit επί τούτο. pro τω δ' επιβρέμει. - 741. τοις επήγεν , a tergo insectando
prosequebatur.
742—752. Comparatione a jumentis petita declaratur et labor portantium corpus
Patrocli et virtus resistentium insequentibus Trojanis. κρατερον μένος αμφιβαλόντες.
révos non potest de onere dictum esse, sed esse debet ipsorum mulorum ; illi igitur
onus trahendo summa vi annituntur, robur suum intendunt , itaque αμφιβάλλουσι
μένος aut sibi, induunt, assumunt , robur suum, aut περιβάλλουσι μένος ipsi oneri por
tando, adhibent, περιλαμβάνουσι, Ρrius tamen convenit alteri loquendi formae, επιει
μένος αλκήν, Η. 164. et al. αναιδείην Α. Ι49. indutus, pro instructus, exerens . Ιta αμ
φιβάλλειν, περιβαλείν χιτώνα, σάκος, ergoet robur, μένος. - 744, 5. εν δε τε θυμός τείρε
ται αυτούς σπεύδουσι. - 747. όπισθεν Αίαντ' ισχανέτην scil. Τρώας. quod sequitur demum
vs. 752. μάχην ανίεργον Τρώων.-748. πρων τετυχηκώς (a τευχέω, quod factum τυχέω.
idem quod τυγχάνω ex τεύχω" unde τίτυγμαι, τετύχθαι. ex quo τετύκω) (διά) πεδίοιο
διαπρύσιον. per campum in longum spatium ductus, stans : h . e. extentus, procur
rens, crepido, agger . - 75ο. πάσι (ρείθροις ) ρόον πεδίoνδε, είς πεδίον, τίθησι, πλάζων sc.
uvré, faciens aquam exspatiari in vicina loca plana. Situm locorum fingere licet
apud animum non uno modo : dummodo cogites aquarum vim imbribus auctam de
montium jugis in planitiem camporum delatam , et in cursu intra alveum pergentem ,
donec incidat in oppositam molem , quæ aquas collectas ultra ripas exundare et per
plana loca se explicare cogit.
753-761 . Fugam tandem capessunt Achivi haud dubiam. - 756. oύλoν κεκλήγοντες,
αφθείρονται. 739. Επιβρέμει. ] Επη- 'Ισχανέτην. ] Επεΐχον την ορμήν, και
χεϊ, ψοφεϊ. 742. Κρατερός μένος αμ- επεκώλυον. Πρών.] “Υλώδης τόπος, εξο
φιβαλόντες.] Περιβαλόντες και αντε- χη όρους. 748. Υλήεις. ] Υλώδης, ξυ
ρείσαντες αλλήλοις τας εαυτών δυνά- λώδης. Πεδίοιο διαπρύσιον τετυχηκώς.]
μεις. και εστι συνάψαντες και ισώσαντες. Παρ' όλον το πεδίον παρατεταμένως διή
743. Παιπαλόεσσαν.] Δυσπρόσβατον, Κων . 75 Ι . Πλάζων. ) Πλανών . νύν δε
τραχείαν. 'Αταρπόν. ] ' Αντί του άτροπον ανακόπτων, και ανακρούων. 752. Ανέ
οδόν . 744. Δόρυ. ] Ξύλον. 747. εργον. ] 'Ανέστελλον .
G g 2
228 ΙΛΙΑΔΟΣ Ρ. 754-76ι . LIB . XVII .
Αινείας τ' Αγχισιάδης, και φαίδιμος "Έκτωρ.

των δ' ώστε ψαρών νέφος έρχεται, ηε κολοιών, 755
ούλον κεκλήγοντες, ότε προΐδωσιν ιόντα
κίρκον, ο τε σμικρήσι φόνον φέρει ορνίθεσσιν
ως άρ' υπ ’ Αινεία τε και "Εκτορι κουροι Αχαιών,
ούλον κεκλήγοντες ίσαν, λήθοντο δε χάρμης
πολλά δε τεύχεα καλα πέσονπερί τ' αμφί τε τάφρον, 76ο
φευγόντων Δαναών πολέμου δ' ού γίγνετ’ ερωή.
756. προ Fίδωσι.
sturni conspecto accipitre, oύλoν, όλεθρίως , eoque anxie , tanquam instante sibi exitio ;
ac si jam morte teneantur ; vépos, sturnorum globatim volantium : Plin . X. 34. loco
a viro docto notato. - 757. Circus accipitrum genus Aristot. H. A. IX. 38. Erat
quoque sup. Π. 582. in simili loco pro circo memoratus accipiter : 7θυσεν δε δια προμή
χων, έρηκι έoικώς ωκεί, ός τε φόβησε κoλoιoύς σε ψήράς τε. 76τ . πολέμου δ' ού γίγνεσ’ έρωή.
jam 11. 302. continuata est pugna.
755. Ψαρών.] Συναγελαστικών δεδκολοιός το πολύ τών ορνέων πλήθος. 756. Ού

και φιλάλληλον. ώς ή παροιμία: Αίεί κο- λον κεκλήγοντες.] Οξύ βοώντες. ή πυ
λοιός ποτί κολοιών ιζάνει. φασί δε ούτως φι- κνόν. 757. Κίρκον. ] Είδος αετού, ο λε
λαλλήλους είναι, ως είτιςέλαιον απόθηται, γόμενοςΙέραξ. ο γάρ αετός τα μεγάλα
αφορώντας εις την σκιάν και κατιόντας φονεύει. Σμικρήσι.] Σμικραίς. η λέξις
δήθεν προς τους εταίρους ελαιούσθαι και Ιώνων . 76τ . 'Έρωή.] “Ορμή, δίωξις.
αλίσκεσθαι, είδος ορνέων. Νέφος . ] Νυν
Τ Η Σ ΙΛΙΑΔΟΣ
ΡΑΨΩΙΔΙΑ Σ .
ARGUMENTUM.
REPORTATIO corporis Patrocli in castra summam prioris partis

libri constituit. Interea dum Ajaces repellunt Trojanos ne eos, qui
Patrocli corpus portant, retardent, Antilochus ad Achillem nuntium de
Patrocli morte perfert — 2 1. ille ingenti dolore furit — 35. audit mater
Thetis et accurrit, doloris caussam rogat, ex eo audit-93 . dolet et ipsa,
quod norat Patroclo cæso ipsi quoque filio mortem instare - 96 . quo
audito mortem saltem amici ulcisci constituit Achilles — 126 . Docet
mater, cum amissis Patroclo spoliato armis, inermis in pugnam prodire
nequeat, nova se ei arma allaturam esse a Vulcano fabricanda — 147.
Appropinquantibus jam ad castra Achivis instat tamen Hector, ut Pa
troclicorpore potiatur ; donec, Iridemonente, Achilli in animum venit,
in vallum castrorum prodire et Trojanos vel solo conspectu terrere, ut
fugiant . Patrocli corpus in castra ducitur. Ita dies, cujus acta inde
a libro XI. (1.) narrata erant, occidit—238.
Trojanis, qui ante castra Achivorum constiterant, concione habita,
suadet Polydamas, ut in urbem se recipiant, nec Achillem in pugnam
postero die proditurum acie in campi planitie instructa excipiant, sed
eum a muris pugnando avertant — 283. Contra Hector fortunæ diei in
standum ratus, altero die castra oppugnare constituit ; assentientibus
Trojanis — 313. At Achilles luctui per noctem indulget, nec se humatu
rum essePatroclum denuntiat, nisi Hectoris necem ultus fuerit ; decer
nit simul XII , captivos e Trojanis in ejus funere immolare ; interea
captivas corpus circumstare lamentantes,nunc autem illud lavare, un
gere et linteo obtegere jubet 355. Objurgat Jupiter Junonem propter
rerum summam ab ea sic administratam , ut Achilles iterum in pugnam
prodeat - 368. Thetis interea Vulcanum adit, a Charite, inde ab ipso
Vulcano honorifice excepta , -— 427. quid petitum veniat ,exponit . - 462.
Vulcanus promtam voluntatem ostentans discedit in officinam , et armo
rum fabricam aggreditur ;-477. Inprimis in scuti fabrica et signis in
eo expressis exponendis copiosus est poeta usque ad libri extrema : et
ab episodio hoc rhapsodiæ hujus laus et nomen (ondonolta a veteribus
inscripta fuit) est profectum .
Deorum ministerium non abest ab hoc libro. Ut taceam , quæ in or
namentis sunt, Minervam augere clamorem Achillis et oris terrorem 205.
217. auditis filii lamentis Thetis e mari progressa accurrit, filium caus
sam luctus rogat, et arma se ei esse curaturam promittit 35–147.
Postea Thetidis adventus in Olympo, ingressus in Vulcani ædes, preces
Vulcano factæ , deique facilitas in annuendo et armis fabricandis narra
230 ΙΛΙΑΔΟΣ Σ . -1ο . LIB . XVIII .
tur inde a 369. Hæc ipsius actionis epicæ partem constituere videri
possunt. Præter hæc Iris a Junone missa Achillem excitat, ut in val
lum prodeat , et Trojanos terreat - 166–202 . Interponitur quoque al
tercatio Junonis et Jovis 356—368. in Olympo facta.
ΥΠΟΘΕΣΙΣ ΤΗΣ Σ. ΟΜΗΡΟΥ ΡΑΨΩΙΔΙΑΣ .

' ΑΧΙΛΛΕΥΣ τον Πατρόκλου θάνατον επιγνούςοδύρεται ανελθούσα δε η Θέτις εκ
της θαλάσσης, παρηγορεί αυτόν, και παραινεί απέχεσθαι του πολέμου, έως αν αυτό
όπλα κομίση παρά του Ηφαίστου . κελευσάσης δε“ Ήρας, άοπλος προσελθών επί την
τάφρον, επιφαίνεται τοϊς πολεμίοις, και αυτόν εκπλαγέντες φεύγουσι και κατά την
φυγήν πολλοί διαφθείρονται. το δε του Πατρόκλου σώμα διασώσαντες οι Μυρμιδόνες
λούουσιν · “ Ήφαιστος δε 'Αχιλλεϊ πανοπλίαν κατασκευάζει.
Σίγμα , Θέτις 'Αχιλή παρ' Ηφαίστου φέρεν όπλα.
ΩΣ οι μεν μάρναντο δέμας πυρός αιθομένοιο.
'Αντίλοχος δ' 'Αχιληϊ πόδας ταχυς άγγελος ήλθε.
τον δ' εύρε προπάροιθε νεων ορθοκρατράων,
ταφρονέοντ’ ανα θυμόν, α δη τετελεσμένα ήεν.
όχθήσας δ' άρα είπε προς ον μεγαλήτορα θυμός 5
" Ω μoι εγώ, τί τ' άρ' αύτε καρηκομόωντες Αχαιοί
νηυσιν έπι κλονέονται ατυζόμενοι πεδίοιο ;
un di μου τελέσωσι θεοί κακά κήδεα θυμώ,
ως ποτέμοι μήτηρ διεπέφρασε, και μοι έειπε,
Μυρμιδόνων τον άριστον, έτι ζώοντος έμείο, ΙΟ
5. άρα Fείπε προς Fον ν. Obss. f. άρ' έφη. 7. νulg. επικλονέονται . 9. έFειπ .
1—21 . Nuntium de Patroclo cæso ad Achillem perfert Antilochus.
7. Achivi ατυζόμενοι κλονέονται διά του πεδίου , επι νηυσίν . Ιta veteres : nisi mavis
νηυσιν επικλονέονται. Sentiebat Achilles pugne tumultum et spargi latius per cam
pum et admoveri castris ac navibus. – 8 . μη δή μοι. avertant dii , ne everitum habeat,
quod mihi mater e prædictione aliquando nuntiavit, fore ut me vivente fortissimus
Myrmidonum ad Trojam occumbat. Fuisse hoc tertium e vaticiniis de Achille vidi
mus in Nota ad P. 408. Quatenus autem Patroclus, ipse Locrus, inter Myrmidones
referri potuerit, quæsitum est a veteribus. Saltem dici potest, ducem eum Myrmi
1. “ Ως οι μεν μάρκαντο δέμας πυρός αναιρέσεως, αλλ' ' Αντίλοχος, και διατί
αιθομένοιο.] Ούτως μεν δη ούτοι εμά- γυμνός τρέχει. ρητέον ούν, ότι Αυτομέ
χοντο δίκην θερμού πυρός. 3. Νεών ορ- δοντα μεν αισχρόν ήν μετά τών ίππων έρ
θοκραιράων.] Ορθάς κεραίας εχούσων . χεσθαι προς Αχιλλέα άπρακτον , των
ορθοπρύμνων. καλείται δε κεραία το επά- άλλων αγωνιζομένων περί του σώματος.
νω του ιστού δεδεμένον πλάγιον ξύλον, ου 'Αντίλοχος δε ταχύτατος ών των άλλων
εξάπτεται η οθόνη. 5. 'Οχθήσας. ] προεκρίθη, και γυμνός άπεισι, μετά των
Στενάξας. 7. 'Ατυζόμενοι.] Φοβούμε- όπλων τάς συμφοράς εκπομπεύειν παραι
νοι .
9. Διετέφραδε.] Διασάφησεν, εί- τούμενος και διά το μή βαρούμενον τούς
πεν .
'Εζήτηται δε, πώς ουκ έστιν Αυ- όπλοις χρονίσαι τη οδό. 10. Μυρμιδό
τομέδων μηνυτής της του Πατρόκλου νων τον άριστον.] "Ακτωρ γένει μεν ην
LIB . XVIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Σ. 11-29 . 231
χερσίν υπό Τρώων λείψειν φάος Ήελίοιο.

ή μάλα δη τεθνηκε Μενοιτίου άλκιμος υιος,
σχέτλιος" ήτ' εκέλευον, απωσάμενον δηλον πυρ,
αψ επί νήας ίμεν, μηδ' Έκτορι ίφι μάχεσθαι.
"Έως ο ταύθ' ώρμαινε κατά φρένα και κατα θυμόν, 15
τόφρα οι εγγύθεν ήλθεν αγαυου Νέστορος υλος ,
δάκρυα θερμά χέων, φάτο δ αγγελίην αλεγεινών
“ Ω μοι, Πηλέος υιε δαίφρονος, ή μάλα λυγρης
πεύσεαι αγγελίης , η μη ώφελλε γενέσθαι.
κείται Πάτροκλος: νέκυος δε δη αμφι μάχονται 20
γυμνου: άταρ τα γε τεύχε έχει κορυδαίολος "Εκτωρ.

"Ως φάτο τον δ' άχεος νεφέλη εκάλυψε μέλαινα
αμφοτέρησι δε χερσίν ελών κόνιν αιθαλόεσσαν,
χεύατο κακ κεφαλης , χαρίεν δ' ήσχυνε πρόσωπον
νεκταρέω δε χιτώνι μέλαιν' αμφίζανε τέφρη 25
αυτός δεν κονίησι μέγας μεγαλώστι τανυσθείς
κείτο, φίλησι δε χερσί κόμην ήσχυνε δαίζων.
δμωαι δ', ας'Αχιλευς ληΐσσατο, Πάτροκλός τε,
θυμόν ακηγέμεναι μεγάλ' ίαχον, εκ δε θύραζε
14. "Εκτορι Fΐφι. 16. τόφρα Foι . 29. μέγα FIFαχον.
.-- 12 . ή μάλα δη τέθνηκε. Achilli de Pa
donum fuisse, inter quos cum patre vixerat.
trocli virtute ita persuasum erat, ut eo vivo Achivos versus castra recedere posse
haud crederet.- 13. ήτ' εκέλευον. sup. Π. 83. sqq.--19 . άγγελίη ή μη ώφελλε γενέσθαι.
ipsa res quæ nuntiatur. Laudatur narrationis brevitas et gravitas.
22–35. Achillis dolor, miseratio captivarum , et Antilochi affectus, graphice
omnia sunt adumbrata . Achillis autem insanus dolor exhibitus est ad ductum bar
barorum hominum nullo in animi affectu sibi temperantium , itaque efferatis quoque
animis e dolore sævientium ; abjecto in terram corpore volutantur, manu pulverem
Corradunt, sibi injiciunt, νοciferantur. - 23. κόνιν αιθαλόεσσαν aut simpliciter pulve
rem atrum ; aut cinere ex foco adstante et fuligine permistum . - 25. vextação dè
χιτώνι ευώδει. Jam lectum Γ. 385. νεκτάρεoν έανόν. - 29 . εκ δε θύραζε έδραμον. ergo in ca
Λοκρός. Γήμας δε Αίγιναν την Ασωπού 19. Πεύσεαι.] 'Ακούσοις, μάθους.
του Θηβαίου ποταμού θυγατέρα μετά 20. Κείται. ] Νύν αντί του ανήρηται,
την Διός μίξιν, και καταμείνας εν Οι- τέθνηκεν. 22. "Αχεος νεφέλη.] Πλή
νώνη έγέννησε Μενοίτιον. ός ανελθών επί θος λύπης. 8 έστι, πολλή λύπη. 23 .
την πατρώαν 'Οπούντα, Πάτροκλος εγέν- Κόνιν αιθαλόεσσαν.] Την κόνιν, την σπο
νησεν, όν είκότας Μυρμιδόνα είπε, διά το δόν. παρά το εκκεκαύσθαι. 25. Νεκ
γεννηθήναι τον πατέρα αυτού εν Αιγίνη . ταρέω.] Θείο, καθαρώ. 'Αμφίζανε.]
12. Η μάλα δη τέθνηκεν.] Ακριβώς δη Περιεκάθητο. 26. Μεγαλωστί.] Πο
τέθνηκεν. ούτως γάρ και εν Οδυσσεία λύν τόπον κρατών. 27. " Ηισχυνε.]
έχει: “Η μάλα δή τις έγημε πολυμνή- Καθύβρισε. Δαΐζων.] Διακόπτων, σπα
στην βασίλειαν ν' η ακριβώς έγημε. ράσσων. 28. Ληΐσσατο.] ' Εκ λαφύ
13. Σχέτλιος .] Αντί του, σχετλιασμού των εκτήσατο. 29. 'Ακηχέμεναι.] Λι
άξιος και αγνώμων. ως προς εαυτόν δέ. πούμεναι.
232 ΙΛΙΑΔΟΣ Σ. 30-54 . LIB . XVIII .
έδραμον αμφ' 'Αχιλήα δαίφρονα' χερσί δε πάσαι 30

στηθεα πεπλήγοντο, λύθεν δ' υπό γυία εκάστης.
'Αντίλοχος δ' ετέρωθεν οδύρετο, δάκρυα λείβων,
‫او‬
χείρας έχων Αχιληος ο δ' έστενε κυδάλιμον κηρ

δείδε γαρ μη λαιμόν αποτμήξειε σιδήρω.
σμερδαλέον δ' ώμωξεν άκουσε δε πότνια μήτηρ, 35
ημένη εν βενθεσσιν αλός παρα πατρί γέροντα,
κώκυσεν τ' άρ' έπειτα θεαι δεμιν αμφαγέροντο
πάσαι, όσαι κατά βενθος αλός Νηρηίδες ήσαν.
ένθ ' άρ' έην Γλαύκη τε, Θάλειά τε, Κυμοδόκη τε, 1
Νησαίη, Σπειώ τε, Θόη θ ' , Αλίη τε βοώπις, 40
Κυμοθόη τε, και Ακταίη , και Λιμνώρεια ,

και Μελίτη, και Ιαιρα , και 'Αμφιθόη, και 'Αγαυή,
Δωτώ τε, Πρωτώ τε, Φέρουσά τε, Δυναμένη τε,
Δεξαμένη τε, και 'Αμφινόμη, και Καλλιάνειρα ,
Δωρίς, και Πανόπη, και αγακλειτη Γαλάτεια , 45
Νημερτής τε, και 'Αψευδής , και Καλλιάνασσα
ένθα δ' έην Κλυμένη, Ιάνειρά τε, και Ιάνασσα,
Μαίρα,και 'Ωρείθυια , εύπλόκαμός τ' Αμάθεια
άλλαι θ', αι κατά βένθος αλός Νηρηίδες ήσαν. 5ο
των δε και αργύφεον πλητο σπέος αι δ' άμα πασαι
στηθεα πεπλήγοντο Θέτις δ' εξηρχε γόοιο :
Κλύτε, κασίγνηται Νηρηίδες, όφρ' εν πάσαι
είδετ ' ακούουσαι, όσ ' εμώ ένι κήδεα θυμώ.
ώ μoι εγώ δειλή, ώ μοι δυσαριστοτόκεια,
31. γυΐα Fεκάστης . 46. Καλλιτάνασσα . 47. Vulg. ένθα δε ήν.
Bentl . Fιάνειρα et Fιάνασσα . 53. Fείδετ '.
stris quoque captæ mulieres thalamos suos įy xaisiais, ab herili atrio remotos habu
ere. - 31. λύθεν δ' υπό γυία εκάστης genua labant : quippe subito exterritarum. - 33. και
δ' έστενε Achilles . δείδιε γαρ vs. 34. Antilochus . At 35. ώμωξεν Achilles .
35–64. Mater auditis filii ejulatibus lamentata mari prodit, comitantibus Nerei
dibus. In fundo maris sedes Nerei. v. A. 358. De enumeratione hac veteribus grata ,
numeris suis forte jucunda, antiqua doctrina commendabili, in diversas partes dis
putari potest. - 50. αργύφεον σπέος. condens, αργόν rupibus candentibus, μαρμαρέαις ,
seu topho, seu alio genere. – 51. Θέτις δ' εξήρχε γόοιο alio modo quam in luctus sol
lennibus v. c. inf. 316. v. 12.719. Sed h. 1. illa dolorem prodit cum expositione rei.
31. Πεπλήγοντο. ] " Έπλησσον. 33 . κοσμος , καλή . 5ο. Αργύφεον. ] Μέ

Κυδάλιμον. ] " Ένδοξον. 34. 'Αποτ γα , ή λαμπρόν. Πλητο.] Επληρούτο.
μήξειεν.] Αποτέμοι. 37. Κώκυσεν.] 53. Είδετε.] Αντί του είδητε, ή γνώ
' Ανέκλαυσεν . 'Αμφαγέροντο.] Περί αυ- σεσθε. 54. Δυσαριστοτόκεια .] Επί
τον ήθροίζοντο. 48. Εύπλόκαμος. ] Εύ- κακώ τον άριστον τετοκυία . 56. Ανέ
LIB . XVIII, ΙΛΙΑΔΟΣ Σ . 55-77 . 233
ή τ' έπει αρ τέκον υιον αμύμονά τε, κρατερόν τε, 55

έξοχον ηρώων, ο δ' ανέδραμεν έρνεϊ ίσος,
τον μεν εγώ θρέψασα, φυτόν ως γουνώ άλωης ,
νηυσιν επιπροέηκα κορωνίσιν "Ιλιον είσω,
Τρωσί μαχησόμενον" τον δ' ουχ υποδέξομαι αύτις
βο
οίκαδε νοστήσαντα, δόμον Πηλήίον είσω.
όφρα δε μοιζώει και ορα φάος Ηελίοιο ,
άχνυται, ουδε τί οι δύναμαι χραισμησαι ιουσα .
αλλ' είμ', όφρα ίδοιμι φίλον τέκος , ήδη έπακούσω,
ο ττι μιν ίκετο πένθος, από πτολέμοιο μένοντα.
65
Ως άρα φωνήσασα λίπε σπέος αι δε συν αυτή
δακρυόεσσαι ίσαν, περί δεσφισι κυμα θαλάσσης
ρήγνυτο ται δ', ότε δη Τροίην ερίβωλον ίκοντο,
ακτην είσανέβαινον επισχερώ, ένθα θαμειαι
Μυρμιδόνων είρυντο νέες ταχυν αμφ' 'Αχιληα .
τω δε βαρύ στενάχοντι παρίστατο πότνια μήτηρ, 70
οξυ δε κωκύσασα κάρη λάβε παιδος εοίο
και ρ' ολοφυρομένη, έπεα πτερόεντα προσηύδα
Τέκνον, τί κλαίεις και τι δε σε φρένας ίκετο πένθος και
εξαύδα , μη κεύθε"τα μεν δη τοιτετέλεσται
έκ Διός, ώς άρα δη πρίν η εύχεο, χείρας ανασχών, 75
πάντας επί πρύμνησιναλήμεναι υίας 'Αχαιών,
σε επιδευομένους, παθέειν τ ' αεκώλια έργα.
56. έρνεϊ Fίσος . 57. φυτόν Fως Bentl . 58. κορωνίσι Fίλιον. 6ο . Foίκαδε .
62. τί Foι . 63. όφρα Fίδοιμι νulg. όφρα ίδω τε. 69. Fείρυντο.
70. νulg. βαρυστενάχοντι. 71. παιδός ετοιο. 72. Fέπεα .
76. πρύμνησι Γαλήμεναι. 77. άπεκήλια Fέργα .
-55 . ή σ' έπει άρ-τον δ' ουχ υποδέξομαι αύτις turbata pre dolore oratio. – 62. όφρα δε
μοι ζώει. hoc saltem de futuro tempore : inde ab injurie accepte , ατιμίας , tempore.
65. Comitantur Nymphe Thetidem tanquam sorores majorem natu . κύμα περιερ
ρήγνυτό σφισι emergentibus ex maris fundo et natantibus per mare. - 70. sq. Judicium
et veritas naturæ cum simplicitate in sermonibus Thetidis et Achillis notari meren
tur..
Ait illa : evenisse ei, quæ in votis habuerat, ut Achivos pænitentia injuriæ
incesseret, ultima passos , postquam Achilles ab iis discesserat. - 71. κάρη λάβε bra
chio cervicem amplexa. - 76. πάντας επί πρύμνησιν αλήμεναι. fugientes conglomerari ,
quod alibi κλονείσθαι. αλέω cognatum cum είλέω vel ειλέω, involvo. αλήναι 1. 714. ubi
V. Not.-77. σε επιδευομένους , non modo indigentes, επιδεείς, verum desiderantes,
δραμεν. ] Ηυξήθη. "Έρνεϊ.] Φυτώ. γνυτο.] Περιερρήγνυτο δε αυτούς τα της

57. Γουνα αλωής.] ' Εν τω γονιμωτάτα θαλάσσης κύματα. 68. 'Ακτήν.] Πα
τόπο της γης. 64. Από πτολέμοιο ραθαλάσσιον τόπον. αιγιαλόν. Επισχε
μένοντα .] Χωρίς όντα του πολέμου. ρώ.] 'Εφεξής. 76. 'Aλήμεναι.] Συνα
66. Περί δέ σφισι κύμα θαλάσσης ρή- θροισθήναι. συγκλεισθήναι. 77. Επι
VOL . II . H h
234 ΙΛΙΑΔΟΣ Σ . 78-97 . LIB , XVIII .
Την δε βαρύ στενάχων προσέφη πόδας ωκυς Αχιλλεύς

μητερ έμή, τα μεν άρ μοι Ολύμπιος εξετέλεσσεν
αλλα τί μοι των ήδος , επει φίλος ώλεθ ' εταίρος, 80
Πάτροκλος και τον εγώ περί πάντων τίoν εταίρων,

ίσον εμή κεφαλή, τον απώλεσα τεύχεα δ' Έκτωρ
δηώσας απέδυσε πελώρια , θαύμα ιδέσθαι,
καλά τα μεν Πηλη θεοί δόσαν, αγλαά δώρα,
5/
ήματι τω, ότε σε βροτού ανέρος έμβαλον εύνη. 85

αίθ' όφελες συ μεν αύθι μετ' αθανάτης αλίησι
ναίειν, Πηλεύς δε θνητην αγαγέσθαι άκοιτιν.
νυν δ', ίνα και σοι πένθος ένι φρεσι μυρίoν είη,
παιδος αποφθιμένοιο τον ουχ υποδέξεαι αύτις
90
οίκαδε νοστήσαντ'· έπει ουδ' εμε θυμός ανώγει
ζώειν, ουδ ' άνδρεσσι μετέμμεναι, αί κε μη "Εκτωρ
πρώτος εμώ υπό δουρί τυπείς από θυμόν ολεσση,
Πατρόκλοιο δ' έλωρα Μενοιτιάδεω αποτίση.
Τον δ' αύτε προσέειπε Θέτις καταδακρυχέουσα
ώκύμορος δή μοι, τέκος , έσσεαι, οι αγορεύεις 95
αυτίκα γάρ τοι έπειτα μεθ ' "Εκτορα πότμος ετοιμος .
Την δε μέγ όχθήσας προσέφη πόδας ωκυς Αχιλλεύς
8o . Fήδος . 82. Fϊσον . 83. θαύμα ιδέσθαι . 86. νulg . ως.
88. νulg. μύριον . 90. Foίκαδε . νulg. άνωγε. 93. Πατρόκλου δε Γέλωρα .
94. προσέξειπε .
ποθούντας quod in votis habuerat : ut statim A. 240. ή ποτ ' 'Αχιλλήoς πoθή ξεται υίας
'Αχαιών .
78-93. Achillis verba ad matrem moribus Achillis consentanea , impatientis, ut
ire , ita nunc doloris ex luctu . – 81. τον εγω--τον απώλεσα, pro όν - τούτον.--- 85. Arma
Achillis a Peleo accepta , cui in nuptiis Thetidis a diis pro munere nuptiali ea obti
gerant ; erant ergo ea dióodota. cf. Apollod. III. 13 , 5. f . — 88. Nõv 8', sc. nunc autem
Peleo mortali nupsisti et me mortalem peperisti, ut etiam ex filii morte dolorem
maximum experireris. - 90. quandoquidem tædet me vitæ ; intolerabilis mihi vita
est, nisi Hectorem ultus fuero ; hoc autem quomodo perficeret non habebat armis
cum Patroclo ereptis. - 92 . πρώτος , πρότερον , πρίν, non ante cupiam vivere quam ultus
Hectorem fuero.- 93. έλωρα αποτίση. το έλωρον scilicet τίμημα, penam pro eo quod
corpus Patrocli abjicere rwg, prædam , alitibus canibusque voluit. - 95, 96. A matre
monetur Achilles, Hectori cæso non diu ipsum superstitem futurum . v . ad P. 408.
97–126. Nunc hoc ipso audito , tanto magis ulciscendi studio incenditur Achilles ;
regnat hæc cupido per totam orationem irascitur sibi quod ab armis recessit, quod
in contentionem cum Agamemnone descendit ,-elevat mortis fatum - portendit sibi
gloriam ex ultione, et voluptatem ex hostium luctu a se iis inferendo.
δευομένους . ] Προσδεομένους, χρήζοντας. φαλή.] Επίσης εμαυτώ. 86. “Αλίησι.]

'Αεκώλια.] Δεινά , ή τα μη ησυχίας Ταϊς παραθαλασσίαις Νηρηίσιν. 92.
άξια. ταραχώδη. 8ο. 'Ηδος.] Ηδονή. Τυπείς. ] Πεσών. πληγείς. 93. Πα
ωφέλεια. όφελος. 82. Ισον εμή κε- τρόκλοιο δ' έλωρα Μενοιτιάδεω αποτίση. }
αυτίκα τεθναίην, επεί ουκ άρ' έμελλον εταίρω

κτεινομένωνεπαμυναι: ο μεν μάλα τηλάθι πάτρης
έφθιτ' εμείο δε δησεν αρης αλκτηρα γενέσθαι. 100
νύν δ', επεί ου νέομαί γε φίλην ές πατρίδα γαίαν,

ουδε τι Πατρόκλω γενόμην φάος, ουδ ' ετέροισι
τοις άλλοις, οι δη πολέες δάμεν "Εκτορι δίω
αλλ' ήμαι παρα νηυσιν ετώσιον άχθος αρούρης,
τοιος εων, οίος ούτις Αχαιων χαλκοχιτώνων 1C5
εν πολέμω αγορη δε τ' αμείνονές εισι και άλλοι.
ως έρις έκ τε θεών, έκ τ' ανθρώπων απόλoιτο,
και χόλος, ός τ ' εφέηκε πολύφρονά περ χαλεπήναι,
ός τε, πολύ γλυκίων μέλιτος καταλειβομένοιο,
ανδρών έν στήθεσσιν αέξεται, ηύτε καπνός Ιο
ως εμε νυν έχόλωσεν άναξ ανδρών Αγαμέμνων.

αλλά τα μεν προτετύχθαι εάσομεν, αχνύμενοί περ,
θυμόν ένα στήθεσσι φίλον δαμάσαντες ανάγκη.
νυν δ ' είμ', όφρα φίλης κεφαλής ολετηρα κιχείω
"Εκτορα Κηρα δ' εγώ τότε δέξομαι, οππότε κεν δη 115
Ζευς εθέλη τελέσαι, ήδ' αθάνατοι θεοί άλλοι .
ουδε γαρ ουδε βίη Ηρακλήoς φύγε Κηρα,
104. νηυσι Fετώσιν. 111. έχόλωσε Fάναξ.
98. αυτίκα τεθνείην, έπει tantum abest , ut hoc, quod Hectore ces0 mortem mihi
instare dixisti, me deterreat, ut potius extemplo occumbere velim, quandoquidem
amico meo succurrere non potui, (ουκ άρ' έμελλον,) qui longe a patria occubuit, εμείο
δε δησεν αρής αλκτήρα γενέσθαι, vs. 100. vel pro εδέησε , me indiguit, me opus habuit,
cui debueram auxilio venire ; vel, qui me precatus est ut ultor ei esserm, άρής, βλά
βης. ut Μ. 334. Οd. X. 208. de exitio, morte. - 1οι . νύν δ', επεί ου νέομαι γε - deficit
apodosis, ut sup. 88. post νύν δε , et ante έπει alibi, ut N. 68. que ex mente Achillis
est supplenda : At nunc ardenter cupio mori ; vita intolerabilis mihi est ; quando
quidem . - 102. páos, tutela ; ut sæpe, salus. — vs. 106. melius abesset. — 107. ws ipos
imprecatio hæc iræ et contentionis præclare accommodata est Achillis affectui ;
nisi enim haec fuissent , nec Patroclus exisset sine Achille . - 1ο8 . εφέηκε, ανήκε, πα
pážuys. — 112. versus jam lectus 11. 60. T. 65.-- 117. Mortem non recusat : quippe quæ
Τιμωρίαν δε παράσχη αξίαν υπέρ της λωνίτης, περισσόν το έδησε φησίν. 101 .
Πατρόκλου αναιρέσεως . 1οο . Δησεν.] Ου νέομαι. ] Οι παραγενήσομαι, ουχ υπο
'Ενετό δισεν. 'Αρης αλκτήρα.] Βλάβης στρέψω. 104. 'Ετήσιον άχθος αρού
και κακώσεως αποτρεπτικόν. ό έστι κω- ρης. ] Μάταιον βάρος της γής. 108 .
λυτήν και βοηθόν . οι δε "Αρεος αλκτήρα Έφέηκε.] Παρώξυνε, παρόρμησε. Πο
αποτρεπτικών πολέμου. Παρμενίσκος μεν λύφρονα.] Τον πάνυ σώφρονα , και συνε
ούν βαρυτόνως, το έδησεν αποδίδωσιν ού- τον. 109. Καταλειβομένοιο.] Κατα
τως· ο δε πόλεμος την εμήν αφελόμενος χεομένου, στάζοντος. ΙΙΙ. 'Έχόλωσεν.]
πανοπλίαν, έδησεν εμού την έξοδον, ώστε Είς οργήν ήγαγε. 12. Προτετύχθαι. ]
άλκτήρα μη γενέσθαι Πατρόκλου, όπερ Προγεγονέναι συμβάντα. Ι4 . Φίλης
εστι βοηθόν. Πτολεμαίος δε ο 'Ασκα- κεφαλής.] Προσφιλεστάτης κεφαλής.
Η h 2
236 ΙΛΙΑΔΟΣ Σ. ΙΙ8-135. LIB . XVIII .
όσπερ φίλτατος έσκε Διι Κρονίωνι άνακτι:

αλλά ε Μοίρα δαμασσε και αργαλέος χόλος "Ηρης.
ως και έγων, ει δή μοι ομοίη μοίρα τέτυκται, 120
κείσομ , επεί κε θάνω. νύν δε κλέος εσθλόν αροίμην,

και τινα Τρωϊάδων και Δαρδανίδων βαθυκόλπων,
αμφοτέρησιν χερσί παρειάων απαλάων
δάκρυ’ όμορξαμένην, αδινον στοναχήσαι έφείην
γνοιεν δ', ως δη δηρόν εγώ πολέμοιο πέπαυμαι..
με ίσεις πε
125
μηδε μ ' έρικε μάχης, φιλέουσά περ' ουδε .

Τον δ' ήμείβετ' έπειτα θεά Θέτις αργυρόπεζα
ναι δη ταυτά γε, τέκνον, ετήτυμον' ού κακόν έστι,
τειρομένοις ετέροισιν αμυνέμεν αιπύν όλεθρον
αλλά τοι έντεα καλα μετα Τρώεσσιν έχονται, 130
χάλκεα, μαρμαίρονταιτα μεν κορυθαίολος"Έκτωρ

αυτός έχων ώμοισιν αγάλλεται' ουδε ε φημί
δηρον επαγλαϊείσθαι, έπει φόνος εγγύθεν αυτώ.
αλλά συ μεν μήπω καταδύσεο μώλον "Αρηος,
πρίν γ' εμε δεύρο ελθούσαν εν οφθαλμοίσιν δηαι. 135
118. Κρονίωνι Γάνακτι . 119. αλλά Fε . 132. ουδέ Fς.
135. εν οφθαλμοίσι Είδηαι.
fortissimomortali, Herculi, subeunda fuit. Erat ergo fatale, ut Herculem ira Ju
nonis perderet, nec Jupiter avertere potuit, quoniam fatale erat. Herculem autem
in deos receptum non norat Homerus : hoc saltem loco ; nam alibi alia sequi po
tuit, ut poeta. Sane in Odyss. A. 601, 2. in inferis est Herculis umbra, sidwdove avròs
δε μετ' αθανάτοισι θεοίσι τέρπεται έν θαλίνης, και έχει καλλίσφυρον “Hβην.- 121 . κείσομαι,
proprie sepultus ero , επεί κε θάνω" accipio ex ipsa re ; se mortem contemnere ait :
moriar, quandoquidem moriendum est. - Ι22 . In βαθυκόλπων querunt aliquid Tro
janis mulieribus singulare. Malim commune matronarum esse : quæ sunt BasúĞwo
voie de amplo vestis sinu : 1. 590. eoque de ampla veste omnino.-- 122—4. xai Tive
Τρωιάδων-αδινών στοναχήσαι έφείην, pro εφήσω. faciam multas Trojanas matronas eju
lare, orbas et viduas redditas. Νam έφιέναι τινά στοναχή , είς στοναχήν, nunc est έφιέναι
(ώς) στοναχήσαι. Fereut A. 5 18. όσ ’ έμ' εχθoδoπήσαι εφήσεις "Ηρη. Sic ενιέναι. ut I. 696.
νύν δ' αυ μιν πολύ μάλλον άγηνορίησιν ενήκας. αδινών στoναγήσαι. diversis modis αδινός et
dicitur et accipitur ; proprie est densum , ibgóos . ut B. 87. Tum de lamentis continua
tis, quæ Latinis iterata , perpetua sunt, imprimis more veterum lugendi. Reddunt
itaque multi ex ipsa re, ortgós. Convenit poetæ illud : tristiaque assidue renovans
suspiria. - 125. γνοίέν δ' ως δή δηρόν - utque intelligant me iterum praeliis interesse,
me iterum arma sumsisse. hoc declarat inverse: me diu a pugna abfuisse.
127–137. Mater admonet Achillem de armis Patrocli nece ei ereptis ; promittit
que se ei nova arma a Vulcano esse allaturam . Inde illa vs. 147. sqq. dimissis Ne
reidibus ad Olympum contendit.
128. ναι δη ταύτά γε, τέκνον , ετήτυμον. hoc pro adverbio : ταύτα έσύμως είπες . ου κα
κόν έστιν άμυνέμεν. non improbandum ; immo , preclara res est, ulcisci. - 130. μετά
Τρώεσσι. pro. εν. παρά . vulgare, υπό Τρώων.-- 133. αγλαιείσθαι επ' αυτούς .
124. 'Ομορξαμένην. ] 'Αποψησαμένην . μι. 132. 'Αγάλλεται.] Χαίρει. 133.
'Αδινόν.] ' Ελεεινόν, οικτρόν. Στεναχή- Επαγλαϊεϊσθαι.] 'Aγαλλιάσθαι, γαυ
σαι .] Στενάξαι. 'Εφείην .] Αναγκάσαι- ριάν. 134. Μώλον.] Τον μολισμός της
LIB . XVIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Σ . 136-16ι.. 237
ήωθεν γαρ νεύμαι, άμ' ήελίω ανιόντι,

τεύχεα καλα φέρουσα παρ' Ηφαίστοιο άνακτος.
“ Ως άρα φωνήσασα, πάλιν τράπεθ' υίος εοίο
και στρεφθείσ', αλίησι κασιγνήτησι μετηύδα
Υμείς μεν νυν δύτε θαλάσσης ευρέα κόλπον, 140
όψόμεναι τε γέρονθ ' άλιον και δώματα πατρος,

και οι πάντ’ αγορεύσατ' εγώ δ' ες μακρόν "Όλυμπος
είμι παρ' "Ηφαιστον κλυτοτέχνην, αί κ' εθέλησιν
υιείεμώ δόμεναι κλυτα τεύχεα παμφανόωντα.
Ως έφαθ'· αι δ' υπο κυμα θαλάσσης αυτίκ' έδυσαν. 145
η δ' αύτ' Ολυμπόνδε θεα Θέτις αργυρόπεζα
ήίεν, όφρα φίλω παιδί κλυτα τεύχε ενείκοι.
Την μεν άρ' Ούλυμπόνδε πόδες φέρον αυταρ'Αχαιοί
θεσπεσίω άλαλητή υφ' "Εκτορος ανδροφόνοια
φεύγοντες, νηάς τε και Ελλήσποντον ίκοντο. 150
ουδέ κε Πάτροκλόν περ εύκνήμιδες Αχαιοί

εκ βελέων έρύσαντο νέκυν, θεράποντ' Αχιληος:
αύτις γαρ δη τόν γε κίχαν λαός τε και ίπποι ,
“Έκτωρ τε, Πριάμοιο πάϊς , φλογί είκελος αλκήν
τρίς μεν μιν μετόπισθε ποδών λάβε φαίδιμος "Εκτωρ, 155
ελκόμεναι μεμαώς, μέγα δε Τρώεσσιν ομόκλα"
τρίς δε δύ' Αίαντες, θούριν επιειμένοι αλκήν,
νεκρού απεστυφέλιξαν. ο δ ' έμπεδον, αλκι πεποιθώς,
άλλοτ' επαίξασκε κατά μόθον, άλλοτε δ' αύτε
16ο
στάσκε μέγαδάχωνόπίσω δ' ού χάζετο πάμπαν.
ως δ' από σώματος ού τι λέοντ ’ αίθωνα δύνανται
137. “Ηφαίστοιo Fάνακτος . 138. υίος εξολο. 142. Foι. 152. Fερύσαντο.
154. φλογί Fείκελος. 157. επιδειμένω . 16ο. μέγα FiFάχων .
136. νεύμαι, ελεύσομαι. νέομαι pro νεύσομαι. - Ι42 . ές μακρόν Όλυμπον. Vulcani of
ficina nunc in Olympo : v. inf. 370.
148—238. Patrocli corpore Trojani tantum non potiti Achillis vociferatione ab
sterrentur. Et primo quidem 148–164. fuga Achivorum , tum pugna super Patrocli
corpore narratur. Est hæc pars carminis in pulcherrimis. Finiendæ hujus diei
pugnæ modus erat inveniendus. Reducendus erat in medium Achilles ; nec hoc
fieri debuit nisi illustri aliquo et insigni orsu . Ecce solo conspectu et clamore fugat
Trojanos. Verum ex epica nostri poetæ ratione circumspiciendum erat numinis
ministerium , quo res perpetraretur : nulla opportunior opera fuit, quam Junonis.
15 Ι . ουδέ κε. Res non perficitur nisi inf. 166.-158. úaxi Titodds robur exerendo,
ut jam aliquoties monitum .-- 161. Confer r. 23. sq .
μάχης. 136. Ήθεν.] "Εωθεν, όρθρου, 'Απεστυφέλιξαν.] ' Απεκίνησαν, διέσει
προ του τον ήλιον ανατείλαι. 156. σαν . 16ι . Από σώματος.] Από τινος
“Ομόκλα . ] Ηπείλει . παρεκελεύετο. 158. ζώου. νεκρού γάρ φασι μη άπτεσθαι λέ
238 ΙΛΙΑΔΟΣ Σ . 162-186. LIB . XVIII .
ποιμένες άγραυλοι μέγα πεινάοντα δίεσθαι:

ώς θα τον ουκ έδύναντο δύω Αίαντε κορυστα,
"Εκτορα Πριαμίδην, από νεκρού δειδέξασθαι.
και νύ κενεϊρυσσέντε και άσπετον ήρατο κύδος, 165
ει μη Πηλείωνι ποδήνεμος ωκέα Ιρις
άγγελος ήλθε θέουσ’ απ’ Ολύμπου, θωρήσσεσθαι,
κρύβδα Διός , άλλων τε θεών προ γαρ ηκέ μιν "Ηρη
άγχου δ' ισταμένη έπεα πτερόεντα προσηύδα
Όρσεο, Πηλείδη, πάντων έκπαγλότατ' ανδρών 17ο
Πατρόκλο επάμυνον, ου είνεκα φύλoπις αινη
έστηκε προ νεων οι δ' αλλήλους ολέκουσιν,
οι μεν, αμυνόμενοι νέκυος περι τεθνειώτος,
οι δε, έρύσσασθαι προτι "Ιλιον ήνεμόεσσαν
Τρώες επιθύουσι μάλιστα δεφαίδιμος Έκτωρ, 175
ελκόμεναι μεμονε" κεφαλήν δε ε θυμός ανώγει
πήξαι ανα σκολόπεσσι,ταμόνθ' απαλής από δειρης.
αλλ' άνα, μηδ' έτι κείσο: σέβας δε σε θυμόν ικέσθω,
Πάτροκλον Τρωσι κυσί μέλπηθρα γενέσθαι:
σοι λώβη, αϊ κέν τι νέκυς ισχυμένος έλθη. 180
Την δ' ήμείβετ' έπειτα ποδάρκης διος'Αχιλλεύς :

Ιρι θεά , τιςγάρ σε θεών έμοίάγγελον ήκεκαι
Τον δ' αύτε προσέειπε ποδήνεμος ωκέα Ιρις :
"Ηρη με προέηκε, Διός κυδρή παράκοιτις
ουδ' οίδε Κρονίδης υψίζυγος, ουδέ τις άλλος 185
αθανάτων , οι "Όλυμπον αγάννιφoν αμφινέμονται.
165. και νύ κε Fείρυσε aut ut nos scribimus Fείρισσεν . 166. ωκέα Fϊρις .
169. Fέπεα. 174. οι δε, Fερυσσασθαι προτί ίλιον. 176. δέ Fε .
182. Fϊρι. 183. προσέξειπε - ωκέα Fϊρις. 185. ου For δε.
165-18o. Iris ad Achillem missa, ut amici corpus servet , hortatur. - 167 . άγγελος
ήλθε θωρήσσεσθαι, pro ήγγελλε θωρήσσεσθαι, ut se accingeret ad prodeundum. magis de
finite moX 197. sq . - 175. επιθύουσι. εφορμώσι ut saepe ιθύειν V. c . modo P. 661. de leone.
Mutata autem structura, cum deberet sequi επιθύοντες. - 176. dicere Iris putanda est
que ipsa suspicata est fore. - 178. σέβας, αιδώς, εισικέσθω θυμόν σου. pudori tibi duc,
ideoque prohibe, ne Patrocli corpus projiciatur, et a canibus distrahatur. šron pro ř.
οντα . Αίθωνα .] Διάπυρον, θερμόν . 162. 178. "Ανα.] 'Ανάστηθι. Μηδ' έτι κεϊ
Δίεσθαι. ] Διώξαι. 168. Κρύβδα.] Λα- σο.] Μή δε αργός διατέλει. Σέβας.]
θραίως. 17ο. "Όρσεο.] Διεγείρου. 174. Αιδούς και σεβασμού άξιον. 18o . Λώ
Ερύσασθαι.] “Ελκύσαι. 175. 'Επιθύ- βη. ] Αισχύνη. ' Ηισχυμένος. Καθυ
ουσιν.] Επ' ευθείας ορμώσι. 177. Πή- βρισμένος. 184. Κυδρή.] " Ένδοξος,
ξαι ανά σκολόπεσσι. ] Ανασκολοπίσαι . σεμνή. 191. “Ηφαίστοιο πάρα. ] Πα
LIB . XVIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Σ . 187–205 . 239
Την δ ' άπαμειβόμενος προσέφη πόδας ωκυς Αχιλλεύς:

πως τ' άρ' τω μετα μώλονκαι έχουσι δε τεύχε εκείνοι.
μήτηρ δ' ου με φίλη πρίν γ εία θωρήσσεσθαι,
πρίν γ αυτήν έλθούσαν εν οφθαλμοίσιν ίδωμαι: 190
στευτο γαρ Ηφαίστοιο πάρ' οισέμεν έντεα καλά.
άλλου δ' ού τευ οίδα , τευ αν κλυτα τεύχεα δύω,
ει μη Αίαντός γε σάκος Τελαμωνιάδαο.
αλλά και αυτός όγ', έλπομ', ένα πρώτοισιν ομιλεί,
έγχει δηϊόων περί Πατρόκλοιο θανόντος. 195
Τον δ' αύτε προσέειπε ποδήνεμος ωκέα Ιρις :

ευ νυ και ημείς δμεν, ό τοι κλυτα τεύχε' έχονται:
αλλ' αύτως επί τάφρον ιων, Τρώεσσι φάνηθι,
αί κε σ ' υποδδείσαντες απόσχωνται πολέμοιο
Τρώες , αναπνεύσωσι δ' 'Aρήίοι υιες 'Αχαιων 200
τειρόμενοι ολίγη δε τ' ανάπνευσις πολέμοιο.

Η μεν άρ' ώς ειπούσ’ απέβη πόδας ωκέα Ιρις:
αυταρ 'Αχιλλεύς ώρτο Δί φίλος: αμφί δ' Αθήνη
ώμους ίφθίμοισι βάλ' αιγίδα θυσσανόεσσαν
αμφί δε οι κεφαλή νέφος έστεφε δια θεάων 205
190. οφθαλμοίσι Fίδωμαι . 192. Foida. vulg. oi An ciła. 194. αλλά
και αυτός Fέλπομ', ενί. 196. προσέξειπε - ωκέα Fϊρις . 197. Fίδμεν.
202. Fειπούσ’ -- ωκέα Fϊρις. 205. δε Foι .
187–201 . Achilli regerenti, nulla sibi arma esse ad exeundum in pugnam , Iris
suggerit consilium adspectu et vociferatione deterrendi Trojanos ; quod Achilles ex
sequitur 221. - 191. OTSŪTO ging, pollicita est, cum asseveratione. v. B. 597.— 192.
Ergo solus Ajax pari statura et corporis habitu erat, ut ejus armis pro suis uti po
tuisset Achilles. - 193. Αίαντος σάκος pro τεύχεα.-198. αύτως quo habitu es ; nullis
armis sumtis. - αι κε ut. - 201 . ολίγη δε τ ' αναπνευσις (από) πολέμοιο, της μάχης ( είη αν,
γένηται άν.) Iidem versus qui Λ. 799, 8οο. ubi vide .
203. Locus, quod jam vs. 148. monui, ut in carminis argumento eminentior ; spe
ctat enim res nunc ad exitum : ita ornatissimus de Achille in pugnam prodeunte, et
magno ingenio dignus. Qui, natura ipsa sic ferente, Trojanos invadere debuit ter
ror ex adspectu hominis irati, terribilis ardentibus oculis, tum ex clamore ac minis :
eximie augetur phantasmatibus epicis : ægide, qua terrent dii, instruit Achillem
Minerva ; nube cingit caput ; intermicante flamma tanquam e nube fulmine. Iram ,
et ex ea ductum terrorem , jam declaratum sic vidimus in A polline A. 47. sq. Simili
modo 0. 307. exercitum Trojanum precedebat Apollo είμένος ώμοιϊν νεφέλην. έχε δ'
αιγίδα θούριν, δεινήν, a Vulcano fabrefactam Jovi είς φόβον ανδρών.-204. αιγίδα de cli
peo, ut omnino in Homero, accipere præstat, v. B. 448. et E. 738. nunc et fimbriato,
ut tanto magis perstringerentur oculi fulgore ærearum laminarum . - 205, 6. vipos
ρά Ηφαίστου, και έστιν ο τρόπος ανα- Πατρόκλο τα αυτού ήρμοσε ; και φασί
στροφή. 192. "Αλλου δ' ού την οίδα τινες ότι καταγέλαστον ην ταπεινόν φα
τεϊ αν κλυτά τεύχεα δύω. ] " Αλλου ου- νηναι τοϊς τεθαρρηκόσιν. οι δε ότι του
δενός οίδα αρμόζουσάν μοι πανοπλίαν. Πατρόκλου Αυτομέδων είχεν, ίνα δια
διατί δέ φησι, την Πατρόκλου πανοπλίαν παντός 'Αχιλλέως ηνίοχος νομίζηται .
ουκ αναλαμβάνει ο 'Αχιλλεύς, επειδή και 198. Αύτως. ] Ούτως ώς έχεις. 205.
240 ΙΛΙΑΔΟΣ Σ . 206--219 . LIB . XVIII .
χρύσεον, εκ δ' αυτού δαιεφλόγα παμφανέωσαν.

ως δ' ότε καπνός ιών εξ άστεος αιθερ' ίκηται
τηλόθεν εκ νήσου, την δηίοι αμφί μάχονται,
οίτε πανημέριοι στυγερώ κρίνωνται "Αρης
άστεος εκ σφετέρου άμα δ ' ήελίω καταδύντι 2 IO
πυρσοί τε φλεγέθουσιν επήτριμοι, υψόσε δ' αυγη

γίγνεται αίσσουσα, περικτιόνεσσινιδέσθαι,
αι κέν πως συν νηυσιν "Αρεως αλκτηρες κωνται:
ως απ’ 'Αχιλλης κεφαλής σέλας αιθερ' ίκανε.
στη δ', επί τάφροντίων από τείχεος ουδ' ες Αχαιούς 215
μίσγετο μητρόςγαρ πυκινην ωπίζετ' εφετμών.
ένθα στας ήυσ’ απάτερθε δε Παλλας Αθήνη
φθέγξατ' άταρ Τρώεσσιν εν άσπετον ώρσε κυδοιμόν.
ως δ' ότ’ άριζήλη φωνή, ότε τ' αχε σάλπιγξ
207. εκ πάστεος. 209. νulg . κρίνονται. 210. Fάστεος .
212. περικτιόνεσσι Fιδέσθαι . 219. ότε Fifαχε.
xqúosov, quod esse solet, quoties nubes caliginosa radiis solis fulgidis in ora extrema
est circumdata, emicantibus subinde ex media nube fulguribus, cum quibus crebros
truculentorum oculorum motus, capite verso, comparari puta. Verbo est flammeus
obtutus hominis irati. — 206 . ix S autoū scil. Toũ vépous dea daño pabya fecit emicare,
emisit Hammam : ut E. 5. Minerva Diomedi : δαίε οι εκ κόρυθός τε και ασπίδος ακάμα
τον πύρ, αστέρ' οπωρινή εναλίγκιον - τοϊόν οι πυρ δαλεν από κρατός τε και ώμων. ibi galea et
clipeus ex ære fulgenti locum phantasmati dabat ; nunc numen deæ , sua vi, per
ægidem et nubem .
207—214. Comparantur fulgura e nube Achillis caput involvente cum flamma,
noctu visa, urbis obsessæ , pro signo edita, ut auxilium submittatur a sociis et ami
cis. Insula memoratur, ut sunt in mari Ægæo vicinæ sibi et propinquæ Cyclades
et Sporades . Junctura autem loci haec est : ως δε - άμα ήελίω καταδύντι πυρσοί τε
φλεγέθουσιν επήτριμοι etc. ώς απ ' 'Αχιλλήoς κεφαλής σέλας αιθέρ' έκανε. - 209 . οί το πανη
μέριοι debent intelligi oppidani, qui interdiu pugnant de muris, άστεος εκ σφετέρου.
κρίνωνται 'Αρης jam B. 385.-. - 21μ. πυροί σε φλεγέθουσιν, ardent ignes incensi, h. e. op
pidani incendunt ignes ex alto . επήτριμοι, εφεξής , deinceps plures. - 213. 'Αρεως αληση
ρες, h. 1. βοηθοί, qui hostem obsidentem propulsant, cogunt obsidionem solvere.
"Αρης pro bello , pugna, ergo et obsidio. - 215. στή, ιών επί τάφρον από τείχεος . de
vallo degressus ad fossam , stetit ; orñ iày sæpe sic junctum . ut A. 496. Z.
375 .
219–231. Narratio de effectu conspectus Achillis, et vociferationis auditæ miri.
fice instructa est comparatione eaque Ornatissima. - 219. ώς δ' ότ’ άριζήλη φωνή scil.
γίνεται, exoritur sonus tube, late auditur clangor. ότε σάλπιγξ καχεν υπό δηΐων pro
ότε εσαλπίζετο υπό των δηΐων, cum ab hostibus signum tuba datur ; tum υπό δηΐων πε
'Αμφί δε οι κεφαλήν νέφος έστεφε.] Την πυκνοί . 212. Περικτιόνεσσι. ] Tοϊς πε
κεφαλήν αυτού νέφει εκάλυπτεν. 207. ριοίκους. 213. "Αρεος αλκτήρες.] 'Απο
“Ως δ' ότε καπνός των εξ άστεος.] "Έθος τρεπτικοί του πολέμου. 214. Σέλας. ]
τους αρχαίους, τους πολεμουμένους τη μεν Λαμπρότης. 216. 'Ωπίζετο.] 'Επε
ημέρα καπνών από των τειχών διεγείρειν, στρέφετο. φροντίδα εποιείτο. 219.
τη δέ νυκτί φλόγα , την από των περιοί- 'Αριζήλη.] Μεγάλως έκδηλος. Ως δ' ότ '
κων βοήθειαν και συμμαχίαν επικαλου- άριζήλη φωνή, ότε τ' αχε σάλπιγξ. ]
μένους. ουδέπω γάρ ήν ευρεθείσα σάλ- 'Aπό των ιδίων χρόνων και Ποιητής ωνό
πιχξ . 2ΙΙ . 'Έπήτριμοι. ] 'Επάλληλοι . μασε την σάλπιγγα , έπει ουδέπω εύρητο
LIB . XVII . ΙΛΙΑΔΟΣ Σ . 220-242 . 241
άστυ περιπλομένων δηΐων υπό θυμοραϊστέων: 220
ως τότ’ άριζήλη φωνή γενετ' Αιακίδαο.

οι δ' ώς oύν άίον όπα χάλκεον Αιακίδαο,
πάσιν ορίνθη θυμός αταρ καλλίτριχες ίπποι
αψ έχεα τρόπεον: όσσοντο γαρ άλγεα θυμώ.
ηνίοχοι δ' έκπληγεν, έπει ίδον ακάματον πυρ 225
δεινόν υπερ κεφαλής μεγαθύμου Πηλείωνος
δαιόμενον το δε δαίε θεα γλαυκώπις Αθήνη.
τρίς μεν υπερ τάφρου μεγάλ' αχε διος 'Αχιλλεύς
τρις δε κυκήθησαν Τρώες κλειτοί τ' επίκουροι.
ένθα δε και τότ' άλοντο δυώδεκα φωτες άριστοι 230
όχέεσσι και έγχεσιν. αυταρ 'Αχαιοί

αμφι σφους
άσπασίως Πάτροκλος υπ ' εκ βελέων έρύσαντες ,
κάτθεσαν εν λεχέεσσι. φίλοι δ' άμφέσταν εταίροι
μυρόμενοι μετά δεσφι ποδώκης είπετ’ 'Αχιλλεύς,
δάκρυα θερμά χέων, επεί είσιδε πιστόν εταίρων 235
κείμενον εν φέρτρω, δεδαϊγμένον οξέϊ χαλκώ
τον ρ ' ήτοι μεν έπεμπε συν ίπποισι και όχεσφιν
ές πόλεμον, ουδ' αύτις εδέξατο νοστήσαντα.
Hέλιον δ ' ακάμαντα βοώπις πότνια " Ηρη
πέμψεν επ' Ωκεανοίο ροής αέκοντα νέεσθαι . 240
Hέλιος μεν έδυ, παύσαντο δε διοι Αχαιοί
φυλόπιδος κρατερης και ομοιίου πολέμοιο.
220. Fάστυ . 225. Fίδον . 227. νulg . το δ' έδαιε . 228. μέγα FIFαχε .
2 29. νulg. τρίς δ' εκυκήθησαν. 23 2. Fερύσαντες. 236. νulg . φερέτρω.
239. πότνια Fήρη . 24ο . απέκοντα . 242. forte ομοιϊόφι πτολέμοιο.
λομένων περί άστυ, κυκλούντων το άστυ.--224. όσσοντο γαρ άλγεα θυμώ , κακά, presen
tiebant cladem nunc futuram equi ; nam opp. svíoxos . — 225. potest jungi rūg, desvòn
δαιόμενον, pro δεινώς. το δε δαιεν Αθήνη, ex nube, ut vs. 206. vidimus ; fecit ardere Ham
mam, excitavit, dea .-- 228. útèg rú @ pov, adstans fossæ vocem emisit supra fossam
versus Trojanos irruentes ad castra. - 229. εκυκήθησαν, εταράχθησαν. - 231 . αμφί σφους
οχέεσσι και έγχεσι . pro εν, διά, suis curribus et hastis impediti et transfxi perierunt in
turba tumultuantium .
231—238 . Patroclum intra castra tandem receptum, feretro portant ad tentorium,
comitante corpus Achille. Tum 239—242 . nox pugnæ intervenit, et quidem solito
παρά τους παλαιούς . κόχλω γάρ θαλασ- ρων. κατά διάνοιαν προέβλεπαν. 225 .
σίω εσάλπιζον. 220. Περιπλομένων.] "Έκπληγεν.] 'Εξεπλάγησαν. 229. E
Περιερχομένων. Θυμοραϊστέων.] Της ψυ- κυκήθησαν.] Εταράχθησαν. 231. 'Αμ
χης φθαρτικών. 222. "Αϊον. ] "Ήκουον. φι σφούς. ] Περί τους ιδίοις. 234. Μυ
"Οπα χάλκεον.] Στερεάν φωνήν. 224. ρόμενοι.] Οδυρόμενοι, κλαίοντες . 236.
*Αψ όχεα τρόπεον.] Εις τουπίσω περιέ- Φέρτρω.] Νεκροφόρα κλινιδίω. ή φορείω.
στρεφον τα άρματα. "Οσσοντο.] Προεώ- 239. Ακάμαντα.] Μηδέποτε κοπιώντα.
VOL . II . ii
2-12 ΙΛΙΑΔΟΣ Σ. 243-262., LIB . XVIII .
Τρώες δ ' αύθ' ετέρωθεν, από κρατερης υσμίνης

χωρήσαντες, έλυσαν υφ' άρμασιν ωκέαςίππους.
ες δ αγορών αγέροντο, πάρος δόρποιο μέδεσθαι: 245
ορθών δ' έσταότων αγορη γένετ', ουδέ τις έτλη

έζεσθαι' πάντας γαρ έχε τρόμος, oύνεκ' 'Αχιλλεύς
εξεφάνη, δηρον δε μάχης επέπαυτ’ αλεγεινής.
τοϊσι δε Πουλυδάμας πεπνυμένος ήρχ αγορεύειν
Πανθοίδης: ο γαρ οίος δρα πρόσσω και οπίσσω 250
"Εκτορι δ' ήεν εταίρος, ίη δ' εν νυκτί γένοντο

αλλ' ο μεν άρ μύθοισιν , ο δ' έγχει πολλών ενίκα:
ός σφιν εύφρονέων αγορήσατο και μετέειπεν:
'Αμφι μάλα φράζεσθε, φίλοι. κέλομαι γαρ έγωγε
αστυδενύν ιέναι, μη μίμνειν Ηώ διαν 255
εν πεδίω παρα νηυσίν εκάς δ' από τείχεος ειμέν .

όφρα μεν ούτος ανήρ 'Αγαμέμνονα μήνιε δίω,
τόφρα δε ρηΐτεροι πολεμίζειν ήσαν 'Αχαιοί.
χαίρεσκον γαρ έγωγε θοής επι νηυσιν ιαύων,
ελπόμενος νηας αιρησέμεν αμφιελίσσας 26ο
νυν δ' αίνως δείδοικα ποδώκεα Πηλείωνα "
οίος εκείνου θυμός υπέρβιος , ουκ εθελήσει
253. μετέβειπε. 255. Γάστυ . 256. νηυσί Fεκάς,
26ο . Γελπόμενος - αμφιβελίσσας. Vulg. νηάς γ' .
citius : quod epice tribuitur Junonis operæ : in Achivorum gratiam , ut se recrea
rent ex ærumnis diei.
243-283 . Receptu e pugna facto Trojani novitate rei consternati statim in con
cionem conveniunt; Polydamas argumentis a possibili, a necessario, et ab utili pe
titis, prudenter suadet, ut se in urbem recipiant et, a muris propugnando, avertant
Achillem , quem postridie in pugnam proditurum esse ominatur.
245. ές δ' αγορών αγέροντο, πρίν - Concio e vestigio , statim post receptum in cam
pum , habita , a confluentibus, nec convocata ; tam cupidi erant audiendi, quid in re
nova factu opus esset et quid esset consultum. - 248. μάχης δ' επέπαυτ’ sermone an
tiquo, pro, εξεφάνη και πριν πεπαυμένος, vel δς πριν επέπαυτο. – 249. Αliud Polydamantis
prudens consilium vidimus jam M. 60. sq. ubi v. not. 250. ó yig olos óga agórow rai
órioow. esse ex antiquo sermone prudentiæ declarationem , vidimus jam ad A. 343–
ίη δ ' εν νυκτί γένοντο alter ab Hecuba Priamo, Polydamas autem Panthoo a Pronome,
245. 'Ες δ' αγορών αγέροντο. ] Εις την 25ο. Πρόσσω και οπίσσω. ] Εις το πα
εκκλησίαν συνηθροίζοντο. προς τί φησιν ρωχηκός και το μέλλον . 254. 'Αμφί
εκκλησίαν αθροίζει και τινές μεν ουν τον μάλα φράζεσθε. ] Επιμελώς βουλεύεσθε .
Ποιητήν φασι μετάγειν την μάχην εις 258. Ρηΐτεροι.] Ευκολώτεροι εν τω πο
λόγους αεί θηρώμενον το ποικίλον. οι δε λέμω. ευκαταγώνιστοι. Πολεμιζέμεν.]
διά δέος τους Τρώας αυτομάτους συνδρα- 'Aντι του πολεμίζεσθαι, μάχεσθαι. Πε
μεϊν και αναγκασθήναι δημηγορεϊν τους ρίφρασις ο τρόπος. 259. Θοής επί νηυ
ηγεμόνας. Μέδεσθαι. ] Επιμελείσθαι. σιν ταύων. ] Επαυλιζόμενος ταϊς ναυσί .
LIB . XVIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Σ . 263- 276. 243
μίμνειν έν πεδίω, όθι περ Τρώες και Αχαιοί

εν μέσω αμφότεροι μένος "Αρηος δατέoνται,
αλλά περί πτόλιός τε μαχήσεται, ήδε γυναικών. 265
αλλ' ίομεν προτί άστυ, πίθεσθέ μοι, ώδε γαρ έσται :
νυν μεν νυξ απέπαυσε ποδώκεα Πηλείωνα
αμβροσίη ει δ' άμμε κιχήσεται ενθάδ' εόντας
αύριον ορμηθείς συν τεύχεσιν, ευ νυ τις αυτόν
γνώσεται. ασπασίως γαρ αφίξεται "Ίλιον ιρην, 270
ός κε φύγη" πολλους δε κύνες και γύπες έδονται
Τρώων αι γαρ δή μοι απ' ούατος ώδε γένοιτο.
ει δ' ανεμοίς επέεσσι πιθώμεθα , κηδόμενοί περ,
νύκτα μεν ειν αγορά σθένος έξομεν, άστυ δε πύργοι,
υψηλαί τε πύλαι, σανίδες τ'επί της αραρυϊαι 275
μακραί, εύξεστοι, έζευγμέναι ειρύσονται.

266. προτί Fάστυ. 27ο. αφίξεται Fίλιον. ν. Obss.
273. Fεπέεσσι . 274. έξομεν άστυ, ν. Obss.
Clyti flia : Schol. br. ad M. 231.254. αμφιφράζεσθε περισκέψασθε τη διανοία. - 264.
μένος "Αρηος δατέονται. primo μένος "Αρηος est pro "Αρης , et hic pro πόλεμος , μάχη. δα
τείσθαι μάχην, partiri pugnam, quatenus duo vel plures invicem et mutuo ictus et
vulnera sibi inferunt, dum manus conserunt. Convenit ipsum δαΐζειν et κρίνειν. εν
μέσω seu πεδίου , seu εν μεταιχμίω , intervallo inter utramque aciem, quo πρόμαχοι pro
currunt ; hoc prefero. - 265 . περί πτόλιος ήδέ γυναικών, ( mox vs. 279. περί τείχεος )
pugnant alias obsessi, nunc qui obsident, ut urbe et mulieribus potiantur : nisi ver
sus ad amplificandam sententiam a rhapsodo interjectus est.- 266. ώδε γάρ έσται pro
έστω. ut solent futura pro imperativo adhiberi . sic faciendum, factu opus est. - 272 .
αι γαρ δή μοι απ' ούατος ώδε γένοιτο. αποθεν, μακράν, από της ακοής είη, ώδε ταύτα γεγονέ
ναι. ne unquam hoc auditum ad aures meas accidat . Iterum Χ . 454.-274. Polyda
mas suadet copias intra muros sub armis pernoctare, et altero die per muros distri
bui, et ex iis Achivorum adorientium impetum sustinere. At in verbis hæremus siv
αγορή σθένος έξομεν. Οrdienda est interpretatio ab altero, quippe quod per se perspi
cuum est : άστυ πύργοι είρύσονται, urbem tuebuntur : muri, nos autem σθένος έξομεν εν
αγορά. σθένος έχειν proprio usu est σθένειν. σθεναρόν είναι, υalidi erimus scil. ad urbem
tuendam, εν αγορη όντες, μένοντες. pernoctantes in loco publico. Contra, quam Hector
statuebat, qui extra urbem sub dio copias volebat habere. Non satis placent hæc :
nullus tamen alius sensus grammatice elicitur. Sin autem velis sensum ex rebus
narratis constituere , varia licet comminisci, nihil probatum dare. Si σθένος , ut Lat .
robur, pro copiis dictum esse dixeris, usus ille vocis est seriorum . vires reficere, colli
gere , vix efficias ex voc. έχειν σθένος.-275 . πύλαι σανίδες τε. ut semper apud Ηome
rum , πύλαι est apertura, σανίδες ipse fores , έζευγμέναι, fores junctae, valvis obice
seu pessulo obductis h. e. trabe seu una seu duabus invicem e pariete immissis.
καθεύδων. 264. Μένος "Αρηος.] Τον νές δε απούατον , τον κακόν. ν' ή τον
πόλεμον, καθ' όσον οτε μεν έφευγαν, ότε 'Αχιλλέα. αντί του , είθε γάρ κακός εγέ
δε εδίωκον. Μένος "Αρηος δατέoνται. ] νετο, τούτ' έστι δειλός. 274. Νύκτα
Μερίζονται τον του πολέμου κίνδυνον. μεν είν αγορή σθένος έξομεν.] Της βουλής
272. Αί γάρ δή μοι απ' ούατος .] "Ωφε- επικρατήσωμεν και κατισχύσωμεν. και ε
λεν γαρ από της έμής ακοής γενέσθαι. στι βουλευσώμεθα, τούτ' έστι συναθροι
τούτ ' έστιν είθε γάρ μη ακούσαιμι . τι- σθώμεν. 276. 'Εζευγμέναι.] Ηρμοσ
ii2
244 ΙΛΙΑΔΟΣ Σ . 277-292 LIB . XVIII .
πρωί δ' υπηοίοι συν τεύχεσι θωρηχθέντες

στησόμεθ' αν πύργους. τω δ' άλγιον, αί κ' εθέλησιν,
ελθών εκ νηών περί τείχεος άμμι μάχεσθαι.
άψ πάλιν είσ ' επί νήας , επεί κ ' έριαύχενας ίππους 280
παντοίου δρόμου άση υπό πτόλιν ήλασκάζων.

είσω δ' ού μιν θυμός εφορμηθήναι εάσει,
ουδέ ποτ’ εκπέρσει πριν μιν κύνες αργοί έδονται.
Τον δ' άρ' υπόδρα ιδών προσέφη κορυδαίολος "Εκτωρ
Πουλυδάμα, συ μεν ουκ έτ' εμοί φίλα ταυτ’ αγορεύεις, 285
ος κέλεαι κατα άστυ αλήμεναι αύτις ιόντας.
ή ούπω κεκόρησθε εελμένοι ένδοθι πύργωνκαι
πριν μεν γαρ Πριάμοιο πόλιν μέροπες άνθρωποι
πάντες μυθέσκοντο πολύχρυσον, πολύχαλκον:
νύν δε δή εξαπόλωλε δόμων κειμήλια καλά 290
πολλά δε δη Φρυγίων και Μηονίην ερατεινήν
κτήματα περνάμεν ίκει, επει μέγας ώδύσατο Ζεύς :
278. νulg. αμπύργους . 284. υπόδρα Fιδών.
286. κατά Fάστυ Fαλήμεναι. 287. κεκόρησθε FeFελμένοι .
278. τω δ' άλγιον scil . έσται, ut vs. 3ο6.-28ο. άψ πάλιν είσι pro είσεται. ίππους παντοίου
δρόμου άση. ubi discursu vario ac multiplici circa muros incassum equos defatigaverit.
άδειν. κορέειν satiare etiam de tedio ex labore, fatigare : ut Λ. 87, 88.-282. θυμός ουκ
šáosi. non audebit, non satis animi habebit : Solent enim nomina in communi ser
mone interdum sic adhiberi : non admittet facere hoc animus.
284–309. Polydamantem graviter objurgat Hector, quod iterum includi vult Tro
janos muris, quo bellum protrahatur ; esse potius hic, ubi excubant, nocte exacta,
crastino die pugnandum ; nec se detrectare congressum cum Achille. - 286. xatie
άστυ αλήμεναι, άλήναι, αλίζεσθαι, includi intra muros . V. ad Π. 714. Omni autem su
periore tempore intra urbem se continuerant Trojani, usque ad Iliados initium . cf.
Ε. 788. sq. Ι. 352. sq.-287. ή ούπω κεκόρησθε. annon consilii hujus nοxam malo ve
stro jam satis experti estis ? omnibus enim opibus et copiis ea res vos exhausit. rogsão
fere, ut modo άδειν vs. 28Ι .-288. πρίν μεν γάρ. lium olim propter opulentiam in
clutum fuisse, videramus 1. 401. sq.-290. attriti erant Trojani belli necessitatibus et
sociis alendis : sup. P. 225. sq. cum interea ager in Achivorum potestate haberetur
nec coli posset. Apparet autem ex his urbem obsessam non ita circumdatam fuisse
ab hostibus, quo minus in urbem commeatus inferri posset : scilicet a parte orientali,
per juga Idæ : quod docet locorum situs : cum Achivi tantum loca inde a mari oc
cupassent. Ne rudiora quidem oppugnandarum urbium elementa adhuc tenebant
Achivi. — 291, 2. hahemus hic exemplum commerciorum cum vicinis populis ad com
meatum parandum permutatione των κειμηλίων. περνάω et πέρνημι est proprie το περαν,
εξάγεσθαι, etsi per πιπράσκεσθαι redditur : quod tamen , de emtione dictum, ab illa e
tate erat alienum . - επει μέγας ώδύσατο Ζεύς . h. e. quando bellum nobis illatum est και
ex nota vulgi opinione, inprimis priscorum hominum , mala belli repetendi a numinis
μέναι . 281. "Αση.] Πληρώση, κορέση. ελμένοι. Συγκεκλεισμένοι, συνηγμένοι.

Hλασκάζων.] Πλανώμενος, περιερχόμε- 289. Μυθέσκοντο.] "Έλεγoν. 291. Μη
νος, ή εκκλίνων, ή ελαύνων. 287. Κε- ονίην. ] Λυδίαν. ούτω γαρ πρότερον έκα
κόρησθε.] 'Εκορέσθητε, επληρώθητε. 'Ε- λεΐτο . 292. Περνάμεν”.] Πιπροσκόμε
LIB . XVIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Σ . 293-31ο . 245
νυν δ' ότε πέρ μοι έδωκε Κρόνου πάϊς αγκυλομήτεω

κύδος αρέσθ' επι νηυσι, θαλάσση τ’ έλσαι Αχαιούς,
νήπιε, μηκέτι ταύτα νοήματα φαιν' ενί δήμω. 295
ου γάρ τις Τρώων επιπείσεται" ου γαρ εάσω.
αλλ' άγεθ', ώς αν εγώ είπω, πειθώμεθα πάντες.
νυν μεν δόρπον έλεσθε, κατά στρατόν, εν τελεεσσι,
και φυλακής μνήσασθε, και έγρήγορθε έκαστος :
Τρώων δ' ος κτεάτεσσιν υπερφιάλως ανιάζει, 300
συλλέξας, λαοίσι δότω καταδημοβορήσαι,

των τινα βέλτερόν έστιν έπαυρέμεν, ήπερ 'Αχαιούς .
πρωϊ δ υπηοίοι συν τεύχεσι θωρηχθέντες,
νηυσιν επί γλαφυρήσιν εγείρομεν όξυν 'Αρηα.
ει δ ' ετεον παρα ναύφιν ανέστη διος 'Αχιλλεύς, 395
άλγιον, αί κ' εθέλησι, τω έσσεται" ού μιν έγωγε

φεύξομαι εκ πολέμοιο δυσηχέος, αλλά μάλ' άντης
στήσομαι, ή κε φέρυσι μέγα κράτος , ή κε φεροίμην.
ξυνος Ενυάλιος , καί τε κτανέοντα κατέκτα .
“Ως “Εκτωρ αγόρευ'' επι δε Τρώες κελάδησαν, 310
294. θαλάσση τ’ Fέλσαι. V. Obss . 297. εγώ Fείπω .
299. εγρήγορθε δέκαστος .
ira. cf. vs. 311.-294. θαλάσση έλσαι cingere , includere : jam A. 409. ab έλω unde
ειλέω et ειλέω . Ιnf . 445 , 6. αυταρ 'Αχαιούς Τρώες επί πρύμνησιν εείλεον. eodem modo.
298. εν τελέεσσι , εν τάγμασι. in ordinibus stantes : uti jam vidimus idem hoc Η. 88ο.
Λ . 729.30ο , , 2. Τρώων δ' ός κτιάτεσσιν υπερφιάλως ανιάζει. videntur per sarcasmum
dicta esse in Polydamantem ejusque consilium recipiendi se intra mænia, quasi illud
a cura tuendarum fortunarum profectum sit, ne in hostium potestatem eæ veniant :
ο κτεάτεσσιν ανιάζων , ανιώμενος , υπέρ κτεάτων, ne scilicet urbe capta in hostium manus
veniant, et qui propterea a muris urbem tueri vult ; si itaque aliquis hac sollicitudine
tenetur, is præveniat hos tem, distribuendo bona inter cives, ad inopiam eorum le
vandam . s
In sarcasmi non nimis subtiles esse solent hom ines um
in rer ten
et sen
tiarum comparatione. — 304. unuciv éri, castra iterum aggredi vult Hector .- 308. Ý
κς φέρησι μέγα κράτος ή κε φεροίμην. sive ille victoriam auferat, sive ego obtinuero .
Jam Ν. 486. Possunt φέρειν et φέρεσθαι pro eodem haberi : potest quoque alterum
discerni , ferre sibi. - 309. ξυνός Ενυάλιος . κοινός "Αρης. communis est belli fortuna ;
eaque etiam ei,qui ad occidendum alium egressus erat, cædem interdum parat.
310—313. Hectoris jussu sub dio pernoctant Trojani. Versamur iterum in re
να. “Ήκει.] 'Aφικνείται, ή απέρχεται. λείπον προσυπακούεται, συναγαγών αυτά,

'Ωδύσατο. ] ' Εχολώθη. αργίσθη. 295. δότω τους πολίταις . βέλτιον γάρ έστιν
Νοήματα .] Βουλεύματα . Φαίνε.] Δια- υπό τούτων αυτά δαπανηθήναι. 301 .
φανή ποίησον. 298. 'Εν τελέεσσιν.] Καταδημοβορήσαι .] Δότω αυτά τα πλή
'Εν τούς τάγμασιν . 30ο. Τρώων δ' ος θει καταναλώσαι . 302. Επαυρέμεν. ]
κτεάτεσσιν.] Και τα εξής. Τών δε 'Aπόνασθαι, απολαύσαι. 3ο9. Ξυνός
Τρώων ός τις αν υπερβαλλόντως ανιάται ενυάλιος .] Κοινή και του πολέμου τύχη .
επί τοις χρήμασι , ως μέλλων απολλύειν Καί τε κτανέοντα κατέκτα.] Ελπίζοντα
αυτά υπό των πολεμίων . τούτο γάρ ελ. ανελεϊν τον πλησίον, συμβαίνει πολλάκις
Ι
246 ΙΛΙΑΔΟΣ Σ. 311-33ο . LIB . XVIII .
νήπιοι· εκ γάρ σφεων φρένας είλετο Παλλάς Αθήνη:

" Εκτορι μεν γαρ επήνησαν κακα μητιόωντι,
Πουλυδάμαντι δ' άρ' ού τις , ος εσθλην φράζετο βουλήν.
δόρπον έπειθ' είλoντo κατά στρατόν αυταρ'Αχαιοί
παννύχιοι Πάτροκλος άνεστενάχοντο γοώντες. 315
τοισι δε Πηλείδης αδινού εξηρχε γόοιο,
χείρας επ' ανδροφόνους θέμενος στήθεσσιν εταίρου,
πυκνά μάλα στενάχων" ώς τε λίς ηυγένειος ,
a p θ' υπό σκύμνους ελαφηβόλος αρπάση ανηρ
ύλης έκ πυκινης· ο δε τ ' άχνυται ύστερος ελθών: 320
πολλα δε τ ' άγκε' επήλθε μετ' ανέρος έχει έρευνών,

εί ποθεν εξεύροι" μάλα γαρ δριμύς χόλος αιρεϊ.
ως ο βαρυ στενάχων μετεφώνεε Μυρμιδόνεσσιν"
Ω πόποι, ή δ' άλιον έπος έκβαλον ήματι κείνω ,
θαρσύνων ήρωα Μενοίτιον εν μεγάροισι 325
φην δε οι εις 'Οπόεντα περικλυτον υιόν απάξειν,

Ίλιον εκπέρσαντα, λαχόντα τε ληΐδος αίσαν.
αλλ' ού Ζευς άνδρεσσι νοήματα πάντα τελευτα
άμφω γαρ πέπρωται ομοίην γαίαν ερεύσαι
αυτού ένι Τροίη · έπει ουδ' εμε νοστήσαντα 330
324. άλιον Fέπος. 326. δέ Foι . 327. Fίλιον . 330. Vulg. ουδέ με .
rum , et in carminis, cardine. Si in urbem se recipiebant Trojani, actum erat de
tota Diade ..
314–355 . Achillis lamenta de Patrocli morte, cum cura cadaveris.
314. 'Αχαιοί sunt h . 1. Myrmidones, qui cum Achille erant. - 316. αδινού εξήρχε
gónio. exemplo suo præivit Achilles, luctumque et lamenta aliorum movit : ådivès la
menta continua designat, seu crebra : ut sup. 124. - 317 . χείρας ανδροφόνους suas, επι
θέμενος στήθεσσιν εταίρου, apprehendendo, nihil amplius.-- 318. ώς τε λίς ευγένειος. Et
iam h. l. aïs est leæna : ut P. 133. nam ea ingemiscere fertur rugitu suo, cum ab
latos sibi se absente animadvertit catulos. - 321. πολλά δέ τ ' άγκέα . multas convalles
pererrat μετερευνών, ίχνια ανδρός, venatoris. - 324. ώ πόποι ή δ' άλιον. Αd miseratio
nem faciunt hæc, non ex poetæ, sed ex ipsius Achillis, ore, pronuntiata, memora
tione eorum, quæ sperata aliter ceciderant : qui locus omnino ad miserationem est
efficax, propter comparationem fortunæ et vicissitudinem . Menæetium Opunte ori .
undum vidimus jam, Λ . 764. sq . et videbimus disertius Ψ. 85. sq. - 329 . γαίαν ερεύσεις
υπ ' εκείνου αναιρεθήναι. 3 16. 'Αδινού.] τονουμένης μέν της πρώτης συλλαβής, το
οξέος , οικτρού. 317. Χείρας επ' άν- του λέοντος έκγονον βαρυνομένης δε , τα
δροφόνους θέμενος στήθεσσιν εταίρου.] των άλλων ζώων. 'Ελαφηβόλος.] Κυνη
'Αμφίβολον πότερον τας εαυτού ανδρο- γός. 321. "Αγκεα.] Τους συνδένδρους
φόνους χείρας και Αχιλλεύς επιθεις τα του τόπους των ορών. 324. "Έκβαλον. ] Μά
εταίρου στήθει, και τας του ανδροφόνου Πα- την προηκάμην. 326. 'Οπόεντα .] 0
τρόκλου επιθεις τα ιδία στηθει. βέλτιον πούντα , πόλις της Λοκρίδος. 329. Πέ
δε το πρότερον. 319. Σκύμνους. ] Οξυ- πρωται. ] Είμαρται. ' Ερεύσαι.] Ερυθράν
LIB . XVIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Σ. 331348 . 247
δέξεται ένα μεγάροισι γέρων ιππηλάτα ΙΙηλεύς,

ουδε Θέτις μήτηρ, αλλ' αυτου γαία καθέξει.
νυν δ' επεί ούν, Πάτροκλε, σευ ύστερος είμ' υπό γαίαν,
ού σε πρίν κτεριώ, πρίν γ "Εκτορος ενθάδ' ενεϊκαι
τεύχεα και κεφαλήν μεγαθύμου σείο φονηος : 335
δώδεκα δε προπάροιθε πυρης αποδειροτομήσω
Τρώων άγλαά τέκνα, σέθεν κταμένοιο χολωθείς.
τόφρα δε μοι παρα νηυσι κορωνίσι κείσεαι αύτως:
αμφί δε σε Τρωαι και Δαρδανίδες βαθύκολποι
κλαύσονται, νύκτας τε και ήματα δακρυχέουσαι, 340
τας αυτοί καμόμεσθα βίηφί τε δουρί τε μακρώ,
πιείρας πέρθoντε πόλεις μερόπων ανθρώπων.
“ Ως ειπών , ετάροισιν εκέκλετο διος 'Αχιλλεύς,
αμφί πυρί στησαι τρίποδα μέγαν, όφρα τάχιστα
Πάτροκλον λούσειαν απο βρότον αιματόεντα. 345
οι δε λoετροχόον τρίποδο ίστασαν εν πυρί κηλέω,

έν δ' άρ' ύδωρ έχεαν, υπό δε ξύλα δαίον ελόντες :
γάστρων μεν τρίποδος πυρ άμφετε, θέρμετο δ' ύδωρ.
343. Γειπών .
scil . αίματι, φοινίξαι. - 33ο. επει ουδ' εμέ. ν. nota ad Ρ. 408. - 333. σε ύστερος είμ ' υπό
γαϊαν, είσομαι. - 334. ού σε πρίν κτεριώ. exsequitur haec inf. Ψ. 20. sq. - 336 . δώδεκα δε
πρ. inferiarum loco: ab homine sevo, hoc cum respectu, ut vita Patrocli compen
saretur duodecim aliorum vita . Immanitatem ipse poeta incusat ¥. 175, 176.-
337. σέθεν κραμένοιο χολωθείς . h. e. ad explendam iram et vindictam. - 338. κείσεαι αύ
τως . sic ut es. – 339-342. Videmus hic et inf. Ω . 664. ritum barbarorum populo
rum ejulandi et lamentandi assidendo cadaveri per plures dies et noctes. Maxime
cura ea erat mulierum , h. l. captivarum . Ita satis habebatur, lamenta fieri : quo
sensu et affectu, non quærebatur. Mansit tamen mos etiam per vitæ cultoris tem
pora , ut Athenis, et Romae per prefcas. - 341 . τας αυτοί καμόμεσθα, paravimus
multis erumnis toleratis. κάμνειν. καμέσθαι. συν καμάσω εργάζεσθαι, nunc κτάσθαι.
--342. rip@orts rózsis circumferendis armis per oppida opulenta Ilió vicina : 1. 328,
329.
343. sq . Exponitur cura cadaveris abluendi et vestibus operiendi. Locus est ex
iis, qui tantum in prisco poeta placere possunt, res tenues sigillatim et copiose enar
rante : juvat audire vitæ prisca simplicitatem narratam ab homineearum rerum
teste. – 347. υπ' αυτού δε έδαιον, pro hoc dicit , δαίον ελόντες, ελλον και εδαιον, antiqua
copia . ligna incenderunt. - 348 . γάστρης, το κοίλον, πυρ άμφεπε. ut Π. 124. την πρύμνην.
τα αίματι ποιήσαι. 334. Κτεριώ.] τρίποδα. ] Εν τω πυρί θερμάναι το ύδωρ.

Θάψω. 336. 'Αποδειροτομήσω. ] Τους 345. Βρότον.] Τον της μάχης μολυσμόν .
τραχήλους αποτεμώ. 341. Καμόμε- 346. Λουτροχόον.] 'Εξ ου τα λουτρά
σθα.] Μετά κακοπαθείας, και πόνου εκ- και καθάρσια γίγνονται. 348. Γά
τησάμεθα. 342. Πιείρας. ] Πλουσίας, στριν.] Χώρημα , το πλάτος του λέβη
ευδαίμονας. 344. 'Αμφί πυρί στήσαι τος. "Αμφεπε.] Περιέλαβε, περιείχεν .
248 ΙΛΙΑΔΟΣ Σ . 349-367 . LIB . XVIII .
αυταρ επειδη ζέσσεν ύδωρ ενί ήνοπι χαλκώ,

και τότε δη λουσάν τε, και ήλειψαν λίπ’ ελαίω 350
έν δ' ώτειλας πλησαν αλείφατος εννεώροιο:
εν λεχέεσσι δε θέντες , εανώ λιτή κάλυψαν
ές πόδας εκ κεφαλής καθύπερθε δε, φάρεϊ λευκώ.
παννύχιοι μεν έπειτα πόδας ταχυν αμφ' 'Αχιλέα 4
Μυρμιδόνες Πάτροκλος άνεστενάχοντο γοωντες. 355
Ζευς δ "Ηρην προσέειπε κασιγνήτην, άλοχον τε
έπρηξας και έπειτα, βοώπις πότνια "Ηρη,
ανστήσασ ' 'Αχιλήα πόδας ταχύν" ή ρα νυ σείο
εξ αυτης εγένοντο καρηκομόωντες'Αχαιοί.
Τον δ' ήμείβετ ' έπειτα βοώπις πότνια"Ηρη 36ο
αινότατε Κρονίδη, ποιον τον μύθον έειπες και
και μεν δή που τις μέλλει βροτος ανδρί τελέσσαι,
όσπερθνητός τ' έστι , και ου τόσα μήδεα οίδε
πως δη έγωγή, η φημι θεάων έμμεν' αρίστη,
αμφότερον, γενεη τε, και ούνεκα ση παράκοιτις 365
κέκλημαι, συ δε πάσι μετ' αθανάτοισιν ανάσσεις,
ουκ όφελος Τρώεσσι κοτεσταμένη κακά ράψαι και
349. ένι Fήνοπι. 357. πότνια Fήρη. 36ο. πότνια Fήρη.
36ι . έψειπες. 363. μήδεα Foίδε . 366. αθανάτοισι Fανάσσεις .
-349. ήνοπι χαλκώ. jam Π. 408.-35ο. λίπι ελαίων. ad K. 577. - 351 . νulnera reple
verunt αλείφασος εννεώροιο. εννέα ετών. h. unguento, quod domo secum attulerant ante
novem annos. - 352. čavão aozè tenui peplo linteo. v. ad 6. 441 .
356—368. Jupiter Junoni exprobrat tantum Achivorum studium , quo effectum
sit ejus artibus, ut Achilles in pugnam redeat; sane hoc sarcastice ; ipse enim hoc
idem paraverat ; excusat illa studium suum ira et ultione, qua Trojanos prosequitur,
exemplo et more mortalium. - 357. έπειτα και (είτα ) έπρηξας το αναστήσαι τον Αχιλ
λέα, ώστε τον Αχιλλέα αναστήναι. Ιta tandem effecisti hoc, ut Achilles , missa pervi
cacia in absistendo ab armis , excitatus iterum ad res agendas se accingat. - 358. ή
ρά νυ σείο εξ αυτής εγένοντο. sarcastice. sane ex te ipsa geniti videntur esse Achivi ; pro
vulgari, diligere te necesse est Achivos tanquam liberos ex te prognatos.— 362. Ts
λέσσαι scilicet tale quid , ut ultionem in eos paret, quos odit. - 363. ου τόσα μήδεα οίδε
scil. ut ego quæ dea sum . - 364. Cur non ego, quæ primum locum inter deas teneo,
debui mala machinari Trojanis mihi exosis ? Inepta inde a vs. 356. interpolatio, ab
aliquo rhapsodo, rhapsodias consuente , illata, qui ministerium deorum , Junonis ma
xime, supplere voluit.
351. 'Αλείφατος.] Από αλείμματος έ- πειτα.] 'Αντί του εξετέλεσας δή και
λαίου. Εννεώροιο.] 'Ενναετούς. “Ωρος ήνυσας θήβουλήθης, Ηρα, αναστήσασα
γάρ ο χρόνος. 352. Εανώ.] Λεπτά τον Αχιλλέα. 362. Και μεν δή που
πέπλο, παρά το έννυσθαι. Λιτί.] Λιτό, τις μέλλει βροτός ανδρί. Προσληπτέον
και αποικίλω τα υφάσματι. 353. 'Ες τελέσαι, ν' ή, και μην άνθρωπος ανθρώ
πόδας εκ κεφαλής.] Αντί του από κεφα- πω κακών κατασκευάσει. 367. Ρά
λής έως ποδών. 357. "Έπρηξας και έ- ψαι.] Μηχανήσασθαι, κατασκευάσαι .
LIB . XVIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Σ . 368-379 . 249
"Ως οι μεν τοιαύτα προς αλλήλους αγόρευον.

Ηφαίστου και έκανε δόμον Θέτις αργυρόπεζα
άφθιτον, αστερόεντα, μεταπρεπε αθανάτοισι, 370
χάλκεον, όν δ' αυτος ποιήσατο Κυλλοποδίων.
τον δ εύρ' ιδρώοντα, ελισσόμενον περί φύσας,
σπεύδοντα τρίποδας γαρ εείκοσι πάντας έτευχεν,
εστάμεναι περί τοίχον ευσταθεος μεγάροιο
χρύσεα δε σφ' υπό κύκλα εκάστω πυθμένα θηκεν, 375
όφρα οι αυτόματοι θείον δυσαίατ’ αγώνα,
ήδ'αύτις πρός δωμα νερίατο, θαύμα ιδέσθαι.
οι δ' ήτοι τόσσον μεν έχουν τέλος, ούατα δ' ούπω
δαιδάλεα προσέκειτο, τα δ' ήρτυε, κόπτε δε δεσμούς.
372. ιδρώοντα , Fελισσόμενον. 373. ε - είκοσι. 375. κύκλα Fεκάστα .
376. όφρα Foι . 377. θαύμα Fιδέσθαι .
369—381 . Thetis intrat domum Vulcani in Olympo : cf. sup. 142 .
369. δόμον άφθιτον. - quem mox χάλκεον appellat ; omnino de eo, quod solidum
et durabile est : cf. ad B. 46. E. 238. Æris autem usus fuit in pavimento et pariete
obducendo, et in foribus. - αστερόεντα fulgentem ut thoracem dixit Π. 134.- μετα
πρεπέα αθανάτοις. εκπρεπή εν α. - 372. ελισσόμενον περί φύσας simpl. versantem in opere
fabrili : ideoque circa folles : quos, cum ars rudis nondum meliora excogitasset,
manu tractabat faber ad Hammam accendendam ; ut inf. 409. όφρ' αν εγώ φύσας απο
θείομαι. add. 41 2. - 373. εείκοσι πάντας pleno numero : Ex vs. 374. qui statui possent
ad parietem , apparet, vitam jam tum ita fuisse excultam , ut parietes atrii circum .
circa essent tripodibus adstantibus ornati ; erat autem tripodum usus pro basi, cui
imponeretur modo tabula, ut pro mensa esset, modo pelvis, modo lebes, focus, cra
ticula , patella et sic porro. - 375. υπέθηκε δε σφιν ( pro οίς υπέθηκε) εκάστω, πυθμένι, (εν
π . ) κύκλα. h. e. τροχούς.
375–377. Versum est in miraculum , quod loco moveri poterant tripodes rotis
subditis; ut in mytho de Dedali signis αυτοκινήτους. - Tripodibus rotas aureas sub
jectas esse narrat; an etiam tripodes aurei fuerint, non addit; fit tamen probabile ;
etsi ærei sollenni usu erant tripodes. — Porro tripodibus oüeta affixa sunt, h. e.
ansæ , non ferruminatione, sed fibulis, uncis, aut clavis impactis : v. 379. Ansæ au
tem affixa exterius in superiore ora , ut tolli possent et portari. – 376, 7. όφρα οι θεών
δυσαίατ’ αγώνα, ut consessum deorum ipsi sponte ingrederentur, ήδ' αύτις πρός δωμα νε
οίατο. Cogitandum est de specie et prospectu Olympi, qualis apud Ηomerum est.
Præter magnum illud atrium Jovis, quod excipit deos seu consultantes seu epulan
tes , δώμα, adjacent οίκοι, δόμοι, δώματα , μέγαρα, diis singulis exstructa , ut h . 1. δόμος
Vulcani vs. 369. Cum tripodes redeant προς δωμα Vulcani, necesse est θείον αγώνα,
consessum deorum esse h. I. in magno illo atrio Jovis, quod Vulcanus operibussuis
exornat ; unde ea in domum Vulcani reportantur.-378. οι δ' ήτοι τόσσον μέν έχον
τέλος, ούατα δ' ούπω προσέκειτο. nisi quod ansa adjungenda erant clavis, quos δεσμούς,
appellat . τόσσον - ούατα δε, h. e. (επι) τόσον, (εφ') όσον τα ούατα μη προσέκειτο, hoc an
371. Κυλλοποδίων. ] Χωλός. 372. “Ε- 376. Θείον δύσονται αγώνα.] Εις τα
λισσόμενον. ] Νύν κακοπαθούντα, ενερ- των θεών κατελεύσονται τεμένη και α
γούντα. 373. Εείκοσι πάντας .] Πε- θροίσματα . 378. Τόσσον μεν έχουν τέ
ρισσόν το πάντας. είκοσι δέ. 374. λος. Το μεν λοιπόν παντελώς έσχον. και
'*Ευσταθέος.] Ευποιήτου, εδραίου. 375. έστι τετελείωντο. 379. " Ηρτυε.] Kα
Χρύσεα δέ σφ' υπό κύκλα . ] Εκάστω δε τεσκεύαζε. Κόπτε. ] Κατεσκεύαζεν , έ
πυθμένι χρυσούς κύκλους υπέβαλλε. χάλκευε. Δεσμούς.] “ Ήλους, καθ' ο
VOL . II . Kk
250 ΙΛΙΑΔΟΣ Σ . 38ο - 396 . LIB . XVIII .
όφρ' όγε ταυτα πονείτο ιδυίησι πραπίδεσσι, 380

τόφρα οι εγγύθεν ήλθε θεα Θέτις αργυρόπεζα.
την δε ίδε πρoμoλoύσα Χάρις λιπαροκρήδεμνος
καλή, την ώπυιε περικλυτος 'Αμφιγυηεις,
‫او‬ ‫او‬
έν τ' άρα οι φυ χειρί, έπος τ' έφατ', έκ τ' ονόμαζε

Τίπτε, Θέτις τανύπεπλος, κάνεις ημέτερον δω , 385
αιδοίη τε φίλη τεκαι πάρος γε μεν ούτι θαμίζεις:
αλλ' έπεοπροτέρω, ίνα του παρ ξείνια θείω.
"Ως άρα φωνήσασα, πρόσω άγε δια θεάων
‫او‬
την μεν έπειτα καθεϊσεν επί θρόνου αργυροήλου,

καλού, δαιδαλέου, υπό δε θρηνυς ποσίν ήε 390
κέκλετο δ ' "Ηφαιστον κλυτοτέχνην, είπε τε μυθον:

"Ηφαιστε, πρόμολ' ώδε, Θέτις νύ τι σείο χατίζει.
τηνδ' ήμείβετ' έπειτα περικλυτος 'Αμφιγυήεις:
Η ρα να μοι δεινή τε και αιδοίη θεός ένδον,
ή μ' εσάωσ', ότε μ ' άλγος αφίκετο τηλε πεσόντα 395
μητρος εμης ιότητι κυνώπιδος , ή μ ' εθέλησε
38ο. πονείτο Fιδυίησι. νulg. ταύτ' επονείτο . 381. τόφρα Foι.
382, την δε Fίδε. 384. άρα Foι φυ χειρί , Γέπος. 385. νulg. Θέτι τανύπεπλε .
389. άργυροσήλου. 39o. vulg . ήεν. 391. Fείπε . 396. νulg. έθέλεσκε .
tiquo more extulit per δε , ούατα δ' ούπω προσέκειτο. - 382 , την δε δε προμολούσα Charis ,
ex atrio domus prospiciens et procurrens venientem deam amanter excipit. Charis
Vulcano nupta ; ingenioso mytho. Quæ enim potest esse artis gratia , ut placeat,
nisi venustas adsit ! λιπαροκρήδεμνος , κρήδεμνον (v. ad Ξ . 184. ) λιπαρών candentem ca
piti fasciam circumdatam habens.--- 387. ίνα του παραθώ ξείνια, epulas, quibus hospes
excipitur, lotus antea et unctus.—-389. επί θρόνου άργυροήλου sellas putabis fuisse all
reas, ut £. 238, 9. argenteis clavis insignitas : miro ornatu ! Pro dignitatis autem
gradu altiores fuisse sellas, nota res est, unde scabella subjecta pedibus. cf. E. 240.
391–467. Charis induxerat Thetidem intra domum seu atrium, cui vicina esse
debet officina Vulcani, ita ut ab eo Charitis vox exaudiri posset ; itaque ille respon
det intra officinam opere adhuc occupatus. Est autem hic rerum na tarum ordo :
Vulcanus evocatus a Charite, audito Thetidis nomine, beneficia ab ea accepta gratus
memorat ; tum vs. 410. adornat se, ut in conspectum deæ honeste ac decenter ve
nire possit. Tum vs. 423. ex officina prodit, Thetidis postulata audit sibi ab ea ex
posita ; ipse vs. 462. se paratum ad arma Achilli fabricanda ostendit, et ad opus fa
ciendum protinus se accingit .
395. Ingeniose poeta mytho antiquo in rem suam utitur, quo permotus Vulcanus
prona sit voluntate ad præclara illa et memorabilia Achillis arma fabricanda ; non
enim vulgaris illa operæ erant. Narrationem puta esse partem mythi antiquioris
aliis carminibus disertius tum expositi. Discrepat illa ab altera A. 587. propius ac
συμβάλλουσι και συνδεσμούσι τα ώτα μένον έχουσα τον πέπλον, κοσμία . 386.
του τρίποδος. 382. Προμολούσα .] Προ- Ούτι θαμίζεις.] Πυκνώς oύ παρεγένου.
ελθούσα. Λιπαροκρήδεμνος.] "Ήτοι λαμ- 39ο. Θρήνος.] “Υποπόδιον. 392. Πρό
πρά έχουσα περιβόλαια τη κεφαλή έξ μολε.] Πρόελθε. "Ωδε.] Ούτως ώς έ
ου ευσταλής και κοσμία . ή λιπαρά από χεις . 394. Δεινή. ] Νύν ή θαυμαστή ,
του ελαίου. 385. Τανύπεπλε.] Τετα
LIB . XVIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Σ . 397-41ο . 251
κρύψαι χωλόν εόντα τότ' αν πάθον άλγεα θυμώ,

ει μη μ' Eυρυνόμη τε , Θέτις θ' υπεδέξατο κόλπω,
Ευρυνόμη θυγάτηρ αψορρόου Ωκεανοϊο.
τησι πάρ' εινάετες χάλκευον δαίδαλα πολλά, 400
πόρπας τε, γναμπτάς θ'έλικας, κάλυκάς τε, και όρμους, >
εν σπη γλαφυρώ περί δε ρόος Ωκεανοίο

αφρό μορμύρων ρεεν άσπετος ουδε τις άλλος
ήδεεν ούτε θεών, ούτε θνητων ανθρώπων,
άλλα Θέτις τε, και Ευρυνόμη ίσαν, αί μ ' εσάωσαν. 405
ή νυν ημέτερον δόμον ίκει· τω με μάλα χρεώ
πάντα Θέτι καλλιπλοκάμω ζωάγρια τίνειν.
άλλα συ μέν νυν οι παράθες ξεινήϊα καλά,
όφρ' αν εγώ φύσας απoθείομαι όπλα τε πάντα.
*Η, και απ ' άκμοθέτοιο πέλαρ αίητον ανέστη 410
404. Fήδεε. 405. Vulg. έσαν . Είσαν. 4ο6. νulg ήκει. 4ο8 . Foι.
cedit Iocus Hymni in Αpoll. 336. ( Pyth. 138.) - 397. τότ ' αν πάθον, ex tam gravilapsu
fieri non potuisset,quin corpus sugillatumet male affectum haberet.-399. Ipse deus
h. l. útóppoos appellatur, cum amnis sit epitheton ; quæ åxuponoría passim est no
tata ; etiam ad Horatianum Vulcanus ardens. -400. Vulcanus statim puer fabrilia
tractat et opera levioris artis perficit . — 401. Occupatus tamen ille fuit in levioribus,
procudendi fibulas, tum έλικας et κάλυκας , Ornamenta infexa , et fistulae speciem
habentia ; res quæ in mundo muliebri habentur . - 402. év orñü yaaQugã . In fundo
maris puta esse specus, non aliter ac in littorum rupibus, quos Nereides et Oceanides
inhabitant ; de his ad opiniones populares figmentis poetarum v. ad Virgil. Ge. IV.
Excurs. III. in uno ex his specubus latuit Vulcanus ; Ad Oceanum autem recipere se
et confugere solent dii, ab Olympo profugi et latebras quærentes ; accedente, ut
probabile fit, notione, quod ad extremam terræ et cæli oram Oceanus sedem habet,
ut A. 422. E. 301. vidimus. In Oceano clam educata fuerat Juno ipsa 2. 202. ubi
monitum est de hac re , at Z. 135 , 136. Bacchus ad Thetidem confugit. Fluxisse hinc
videtur, quod in fabulis Italicis Saturnus in Hesperiam fugisse narratur. Specum in
quo latet deus, circumfluit Oceanus : ergo h. 1. Thetis, una Nereidum , et Eurynome,
Oceanidum una, in Oceano sedes habent . At in Iliade Thetidis et patris Nerei regia
erat in fundo αλος , θαλάσσης , tanquam parte maris Egei, ex adverso Troje : Α.
357, 8. E. 36. 140. Tantopere variatur in mythis in hoc ipso carmine. Aut igitur
statuendum est diversorum poetarum esse singula loca ; aut mythorum aliquod con
textum et σύστημα , disciplinamve aliquam nunquam fuisse, ideoque nos varia opi
nantes idoneo fundo destitui, et perperam pervicaciter de incertis digladiari.— 407.
ζωάγρια τίνειν, premia. hoc est, gratiam pro vita servata referendam . ut ανδράγρια
Ξ. 5ο9.
41ο. πέλως αλητον , portentum immane, h. e. deus portentose stature, ingenti cor
399. 'Αψοβρόου .] Εις τουπίσω ρέοντος , σκους. λέγει δε τάς λεγομένας σύριγ
υποχωρούντος, ή του ταχέως δέοντος καθ' γας, αι περιλαμβάνουσι τους πλοκάμους,
και πέριξ έχει την γήν. 40ο . Τησι πά- ή εις ας κατακλείονται αι περόναι. “ Όρ
ρα.] Παρ' αις. αναστροφή και τρόπος. μους. ] Περιτραχήλια . 403. Μορμύ
401. Πόρπας.] Αίς αι χλανιδες κατα- ρων.] Φοβερώς ζέων, και οιονεί αναζέων.
βάλλονται, περόνας δηλαδή. Γναμπτας 405. "Έσαν.] Παρεγένοντο. 407. Ζω
έλικας.] Επικαμπεϊς. λέγει δε τα ψέλ- άγρια .] Tα της ζωής χαριστήρια. 41ο.
λια καλούμενα. Κάλυκας.] Σωληνί- 'Ακμοθέτοιο.] Τόπο ώ αρμόζεται και άκ
Kk 2
χωλεύων, υπό δε κνημαι ρώοντο αραιαί.

φύσας μέν δ' απάνευθε τίθει πυρος, όπλα τε πάντα
λάρνακ ες αργυρέην συλλέξατο, τοις επονείτο
σπόγγω δ' αμφί πρόσωπα και άμφω χείρ απομόργνυ,
αυχένα τε στιβαρόν, και στηθεα λαχνήεντα 415
δυ δε χιτων' έλε δε σκηπτρον παχύ· βη δε θύραζε
χωλεύων" υπό δ ' άμφίπολοι ρώοντο άνακτι,
χρύσειαι, ζωησι νεήνισιν ειoικύθαι,
της εν μεν νόος έστι μετα φρεσιν, εν δε και αύδη,
και σθένος, αθανάτων δε θεών απο έργα ίσασιν. 420
αι μεν ύπαιθα ανακτος εποίπνυον αυταρ ο έρρων,
πλησίον, ένθα Θέτις περ, επί θρόνου τζε φαεινού,
έν τ' άρα οι φυ χειρί, έπος τ' έφατ', έκ τ' ονόμαζε
Τίπτε, Θέτις τανύπεπλος, κάνεις ημέτερον δω,
41. ρώοντο Fαραιαί. 417. ρώοντο Fάνακτι. 418. νεήνισι εισoικυίαι .
420. άπο Fέργα Fίσασι. 421. ύπαιθα Fάνακτος - ο Fέρρων.
423. έν τ' άρα Foι φύ χειρί, Fέπος. 424. Vulg. Θέτι τανύπεπλε.
poris magnitudine : nec mirum , cum illud duro fabrili opere exercitum esset. voc.
aintov antiquatum, notione incerta. Equidem sic colligebam : esse idem quod catoy,
et Φ. 395. αητον.--4ΙΙ. υπο δε κνημαι crura ex claudicatione infrma (άραιαι jam E.
425.) movebant se gnaviter. υπερρώοντο αι κνήμαι, υπ' αυτώ. -417. υπό δ' άμφίπολοι ρώοντο
ανακτι . υπερρώοντο υπ' αυτώ, movebant se, incedebant, subeundo, sustentando ejus
brachia et humeros. In his puellis poeta miraculum in prodigium auxit, cum essent
eæ Vulcani arte factæ ex auro, tanquam moventes se et ad res agendas idoneæ.
Ducta hæc esse ex antiquo loquendi et res notionesque de iis declarandi more, non
dubito. - 418-420. είοικυίαι νεήνισι ζωήσι, της (αίς ) ένεστι νούς και αν δή, και σθένος και
το εργάζεσθαι έργα σοφά. ut saepe legimus captivas et servas melioris conditionis ,
muliebria opera edoctas, haud dubie ipso habitu cultuque corporis conspicuas. Osão
απο έργα ίσασιν, ex antiquo more , quem toties vidimus, omnem ingenii corporisque
facultatem et præstantiam ad beneficium dei alicujus referendi; itaque et sagacitatem
in texendo , act pingendo, vestes parando, et sic porro. έργα absolute ; alias, έργα γυ
ναικών. - 421 . Ιlle operam praestabant, ministrabant, subjiciendo se ei, brachiis suis
eum sustentando. At ille éppws, incedens simpliciter ; sic et alibi. Od. A. 367. Vri
οίω έρχονται συνήντετο.
424–461 . Rogatu Vulcani, Thetis vs. 428. sq. ærumnas suas, tum 436. filii fata,
μων το κορμί. Πέλωρ.] Μέγιστον . χαλκευτικά εργαλεία. 413. Λάρνακα. ]

Αίητον .] Μέγα . πέλαρ αίητον, πέλαρ Κιβωτόν. Τούς επονείτο.] οίς ειργάζετο,
μέγιστον. αίητον δε το μέγα . ή πελώ- και ενήργει . 415. Λαχνήεντα. ] Τετρι
ριος και μετέωρος. από μεταφοράς δε το χωμένα . 416. Σκήπτρον.] Την βακτη
αίηταν από των αετών, κατά γάρ την ρίαν. 417. “Υπό δ' άμφίπολοι ρώοντο.]
πτησιν οι αετοί πολύ τι εαυτούς βαστά- Συνεξώρμων δε αυτώ. 418. Νεήνισι.]
ζoυσι. κακώς ούν υφ' εν μέρος αναγνόν- Νεανίαις. 420. 'Αθανάτων δε θεών
τες πελωραίητον αποδιδούσι. το μέγα, άπο έργα ίσασι.] Παρά δε των θεών τα
από του μεγέθους. 411. Υπό δε κνή- έργα εισί δεδιδαγμένα . 421. "Υπαιθα.]
μαι ρώοντο αραιαί.] Αι δε ασθενείς και Εις τούμπροσθεν. 'Επoίπνυον.] 'Ενήρ
λεπται αυτού κνήμαι υπερεκινούντο μετά γουν. "Ερρων.] Κυρίως μεν μετά κακο
κακοπαθείας. 41 2. "Οπλα.] Νύν τα παθείας και φθοράς παραγενόμενος, νύν
αιδοίητε, φίλητεκαι πάρος γεμεν ούτι θαμίζεις. 425

αύδα ό τι φρονέεις τελέσαι δε με θυμος άνωγεν,
ει δύναμαι τελέσαι γε, και ει τετελεσμένον εστί.
Τον δ' ήμείβετ' έπειτα Θέτις καταδακρυχέουσα
"Ηφαιστ', και άρα δή τις, όσαι θεαι είσ ' εν Ολύμπω,
τοσσάδ' ενι φρεσιν ήσιν ανέσχετο κήδεα λυγρα , 430
όσσ' εμοί εκ πασέων Κρονίδης Ζευς άλγε' έδωκεν κ;αι
εκ μεν μ' αλλάων αλιέων ανδρί δάμασσεν,
Αιακίδη Πηληϊ , και έτλην ανέρος εύνην,
πολλά μάλ' ουκ έθέλουσα . ο μεν δη γήραϊ λυγρώ
κείται ένα μεγάροις αρημένος . άλλα δε μοι νύν. 435
υιον επεί μοι δωκε γενέσθαι τε, τραφέμεν τε,

έξοχον ηρώων, ο δ' ανέδραμεν έρνεϊ ίσος:
τον μενεγώ, θρέψασα, φυτόν ως γουνώ άλωής ,
νηυσιν έπι προέηκα κορωνίσιν "Ιλιον είσω,
Τρωσί μαχησόμενον" τον δ ' ουχ υποδέξομαι αύτις 440
οίκαδε νοστήσαντα, δόμον Πηλήίον είσω.
όφρα δε μοιζώει και ορά φάος Ήελίοιο,
άχνυται, ουδε τι οι δύναμαι χραισμήσαι ιούσα.
κούρης ήνάρα οι γέρας έξελον υλες Αχαιών,
την άψ εκ χειρών έλετο κρείων 'Αγαμέμνων. 445
430. φρεσι Fήσι. 437. έρνεϊ Είσος . 438. Bentl. φυτόν πώς.
439. κορωνίσι Γίλιον . Vulg. νηυσιν επιπροέηκα. 44 I. Foίκαδε .
443. τί Foι . 444. άρα Foι .
enarrat, satis copiose, ut Vulcanum rerum , quæ extra officinam gererentur, valde
ignarum esse, illa credidisse videri debeat, tandem 457. sua postulata exponit, ut
Vulcanus nova ei arma paret.
426, 427. Lecti jam Ξ. 195 , 6.-432. ανδρί δάμασσεν, pro elocavit, in conjugium
dedit. Quod hic Jovi tribuitur, inf. Ω . 6ο. Junonis opera factum est. - 434 . ουκ
εθελουσα μάλα πολλά , πολύ, plurimum renuens : unde subnate fabule de Thetide in
varias se mutante formas, ne Peleus ea potiri posset ; jam in Pindaro Nem. IV. 101 .
sq.-ο μεν δη γήραν λυγρό κείται αρημένος . et άρήμενος sane non tum, cum Thetis ei nu
beret ; sed, quod dea, quæ non senescebat, dolet, esse putes quod maritus consenuit.
αρημένος, βεβλαμμένος,Confectus senio. Οd. Σ . 53. άνδρα γέροντα, δύη αρημένον . Vox an
tiquata.--435. άλλα δέ μοι νύν refer ad vs. 431.άλγεα δωκε.-- 437-443. jam lecti sup.
56–62.
444–456. Habes brevem repetitionem totius argumenti Iliadis ad hunc usque
diem ; inprimis si adjeceris alteram narrationem Achillis ad Thetidem matrem Il. A.
366. sq. Potest de loco in utramque partem disputari, antiquitatemne redoleat an
δε μόλις, διά την χωλότητα . 430. 'Α- ληπτέον το έδωκε κακά . 438. Γουνά
νέσχετο.] “Υπέμεινεν, ανεδέξατο. 435. αλωής.] Τα γονίμω τόπο της γης.
'Αρημένος.] Παρειμένος, βεβλαμμένος. 444. "Εξελον.] Εξαίρετον έδωκαν.
" Αλλα δέ μοι νύν.] Από κοινού προσ
ήτοι και της αχέων, φρένας έφθιεν αυταρ 'Αχαιούς

Τρώεςεπί πρύμνησιν εείλεον, ουδε θύραζε
είων έξιέναι" τον δε λίσσοντο γέροντες
'Αργείων, και πολλά περικλυτα δωρ' ονόμαζον.
ένθ' αυτός μεν έπειτ' ηναίνετο λουγον άμυναι: 450
αυταρ ο Πάτροκλος περί μεν τα 4 τεύχεα έσσε,

πέμπε δέ μιν πόλεμόνδε , πολύν δ ' άμα λαόν όπασσε .
παν δε ήμαρ μάρναντο περί Σκαιησι πύλησι:
και να κεν αυτημαρ πόλιν έπραθον, ει μη Απόλλων,
πολλά κακά ρεξαντα, Μενοιτίου άλκιμον υιόν, 455
έκταν ένα προμάχοισι, και "Εκτορι κύδος έδωκε.
τούνεκα νύν τα σα γούναθ' εκάνομαι, αί κ' εθέλησθα
υι εμώ ωκυμάρω δομεν ασπίδα και τρυφάλειαν,
και καλάς κνημίδας, επισφυρίοις αραρυίας,
και θώρηχ’: ο γαρ ήν οι, απώλεσε πιστός εταίρος, 46ο
Τρωσί δανείς και δε κείται επί χθονι θυμόν άχεύων.
Την δ' ήμείβετ ' έπειτα περικλυτος 'Αμφιγυήεις:
θάρσει, μή του ταυτα μετα φρεσί σησι μελόντων.
αι γάρ μιν θανάτοιο δυσηχέος ώδε δυναίμην
νόσφιν αποκρύψαι, ότε μιν μόρος αίνος ικάνοι: 465
ώς οι τεύχεα καλα παρέσσεται, οία τις αύτε
ανθρώπων πολέων θαυμάσσεται, ός κεν ίδηται.
Ως ειπών, την μεν λίπεν αυτου, βη δ ' επί φύσας:
τας δ' ες πυρ έτρεψε, κέλευσέ τε εργάζεσθαι:
447. έFείλεον. 45ο. νulg. ηνώνατο. 451. τα Fα τεύχεα Fέσσε. 46ο. Foι.
466. Foι. 467. κε Fίδηται. 468. Fειπών . 469. κέλευσέ τε Fεργάζεσθαι.
rhapsodi loquacitatem. - 446. και της (ίνεκα ) αχέων, φρένας έφθιεν de merore , quo cont
cimur, contabescimus. quod alibi φθινύθειν, φθινυθέσκειν, ut A. 494. ubi Achilles φθινύ
θεσκε φίλον κηρ. - αυτάρ Αχαιοί ιntrα υallum compulsi a Trojanis , qui noctu ante ca
stra excubabant : Θ. 343, 5. sq . θύραζε έξιέναι non navibus, sed vallo. - 448. τον δέ λίσ
σοντο γέροντες . legati, Ulysses, Phoenix cum Ajace Π. Ι. - 453. περί Σκαισι πύλησι Π .
653. 712.454. και να κεν π . 698. sq. - 456. 'Απόλλων - έκτανε Patroclum ; scilicet
Vertigine ei injecta , ut vidimus Π . 788. sq.464. θανάτοιο - αποκρύψαι. novo more ,
occulere aliquem , ne Mors et Fatum eo potiri possint pro vulgari, a morte liberare,
mortem αυertere. - 466. τις ανθρώπων πολέων iterum quod νulgo έκαστος τις.
468-477. Orditur Vulcanus opus fabrile ; tum arma fabricatur .
469-473. Majora solito omnia tribui dei arti, consentaneum est, nec postula
tur, ut doceat poeta , quomodo ille solus XX. folles inflaverit. Artis tamen rationem
446. 'Αχέων. ] Λυπούμενος."Έφθιεν.]'Αν- Ούτως γάρ ήν αυτώ. 46ι . Τρωσι δα

τι του, τέτηκεν. 447. Εεί λεον.] Συνεί- μείς.] 'Αντί του υπό των Τρώων αναιρε
λουν , συνέκλειον . 46ο. Ο γάρ ήν οι.] θείς.
φυσαι δ ' εν χοάνοισιν εείκοσι πασαι έφύσων, 470

παντοίην εύπρηστον αύτμην εξανιείσαι,
άλλοτε μεν σπεύδοντι παρέμμεναι, άλλοτε δ' αύτε,
όππως "Ηφαιστός τ' εθέλοι και έργον άνοιτο.
χαλκών δ' εν πυρί βάλλεν άτειρέα, κασσίτερόν τε,
και χρυσόν τιμηντα, και άργυρον αυταρ έπειτα 475
θηκεν εν ακμοθέτω μέγαν άκμονα γέντο δε χειρί
ραιστηρα κρατερών, έτερηφι δε γέντο πυράγρην.
Ποίει δε πρώτιστα σάκος μέγα τε,στιβαρόν τε,
πάντοτε δαιδάλλων, περί δ'άντυγα βάλλε φαεινής,
480
τρίπλακα , μαρμαρέην, έκ δ' αργύρεoν τελαμώνα.
πέντε δ' άρ' αυτού έσαν σάκεος πτύχες. αυταρ εν αυτώ
ποίει δαίδαλα πολλα ιδοίησι πραπίδεσσιν.
47ο . έFείκοσι. 473. Γέργον. 477. νulg. κρατερόν.
482. πολλά διδυίησι.
aliquam in follibus parandis et adhibendis jam tum notam fuisse apparet; etsi di
serte eam exponere nequeo. Machina admota, non solis manibus, folles inflatos
collecto vento fuisse probabile fit: quandoquidem viginti simul inflari poterant. Fu
isse folles mobiles , supra 412. vidimus φύσας μέν δ ' απάνευθε τίθει. Poterant adeo ap
poni et amoveri, et quidem plures paucioresve numero, et majore minoreve impetu
ac vi, si opus posceret. ενεφύσων χοάνοισι, υαsis seu ollis metallo coquendo paratis ven
tum admovebant, immittebant, folles, — &ühenotov úütunu, ventum bene efflatum ,
quatenus ejus vis temperatur 472, 3. vel aftantem, spirantem, εύ πρήθoυσαν.--472.
άλλοτε δ αυτε scil. παρέμμεναι, presto esse , μη σπεύδοντι vicissim. - 474. χαλκών ενέ
βαλλε πυρί, proprie ollis, χοάνοις, igni admotis, et quidem, quod res postulabat , plu
ribus ollis ex ordine positis, etiam pro metallorum diversitate. - 475. incus erat mo
bilis, ut nunc imponenda esset caudici seu fulcro, basi. - 476 , 7. είλετο, prehendit
malleum cum forcipe. γέντο jam Θ. 43.
478. Sequitur locus nobilissimus de Clipeo Achillis, de cujus invento, arte, anti
quitate, probabilitate, disputare notarum angustia vetat.
478-482. Clipeus erat materiis, figuris et coloribus variegatus. - Fecit autem
Vulcanus primo loco clipeum , h. e. cratem , e quinque seu laminis seu coriis con
stantem, que πτύχες sunt, πλάκες, e diversis metallis : quod docet locus alter inf .
Υ. 27ο. sqq. πάντοτε δαιδάλλων, afabre fabricando. itaque etiam Oram triplici lamina
circumduxit αντυγα τρίπλακα, τρισι πλαξι τετυγμένην, ut tanto firmior Ora esset ad
excipiendum ensis ictum, arbitror : ex ere quidem, unde fulgidam dixit , φαεινής,
μαρμαρέην. - 48ο. τελαμώνα , εκ της άντυγος, vel εκ του σάκους , quod praestat . est autem
h. 1. balteus ex clipeo aptus, factus e corio , lamina argentea inducto : injicitur ille
humero dextro ut a sinistro latere pendeat. Similis Agamemnonis balteus sup. A.
38. - 482 . εν αυτώ , τα σάκει, in summa ejus superficie, erea lamina, fecit multa
47ο. Χοάνοισι.] Χώνοις πηλίνοις, εν οις κευτικών καρκίνον , τον οξύλαβον. παρά
χωνεύεται τα μέταλλα . 471. Εύ- το τα το πυρί αγρεύειν. 479. Πάν
πρηστον. ] Είφύσητον. Αύτμήν.] Πνο- τοσε δαιδάλλων . ] Εις πάν μέρος δαί
ήν. 'Εξανιείσαι.] 'Αφιείσαι. 472. δαλα ένθείς, ό έστι ποικίλλων αυτό. " Αν
Παρέμμεναι.] Παρεϊναι. 473. " Ανοι- τυγα.] Τον έξωθεν της ασπίδος κύκλος .
το.] Ανύοιτο, τελειούτο . 474. 'Ατει- 48ο. Τρίπλακα. ] Τριπλήν , τρίπτυχον .
ρέα.] 'Aκαταπόνητον . 477. Ραιστή- πτύχες γάρ, τα ελάσματα της ασπίδος.
ρα. ] Σφύραν σιδηράν. παρά το παίζειν. 482. Iδυίησιν.] Εμπείρους .
Γέντο.] "Έλαβε. Πυράγρην. ] Τον χαλ
εν μεν γαίαν έτευξ , εν δ' ουρανόν, εν δε θάλασσαν,

Hέλιόν τ' ακάμαντα, Σελήνην τε πλήθουσαν,
εν δε τε τείρεα πάντα, τα τ' ουρανός εστεφάνωται, 485
Πληϊάδας θ', Yάδας τε, τότε σθένος 'Ωρίωνος,
signa affabre efficta. Dixit generatim saídana , arte fabricata, affabre efficta . Ea
autem sunt fôr, signa, quæ mox commemorantur.
483—489. Expressum fuit in clipeo Universum : terra, cælum , mare. Memo
rantur inde sigillatim in cælo Sol, Luna, Sidera. Reliqua a vs. 490. ad Terram
spectant ; ambit eam vs. 606. Oceanus. Ars prisca itaque cum poesi antiqua in hoc
convenisse videtur, quod argumenta sua a rerum natura exprimenda petiit. Simili
enim modo carmina ab ipsis poetis pro antiquissimis memorata, a rerum primordiis
erant ducta ; quæ res nota esse potest vel ex Virgilii Sileno Ecl. VI. IopaÆn. I.
740. unde ipse Virgilius colorem duxit, cum carminum argumenta, quæ sibi deli
gere vellet, memorat Ge. II. 475. Me vero primum. Convenit hoc cum miro pro
cudendarum cosmogoniarum studio, quod certa aliqua ætate viguisse inter Græcos
debet.
485. Terram , Cælum , et Mare, et Solem cum Luna et Astris ordine naturali
haud memorat και θάλασσα . mare mediterraneum esse credendum est . Hemispherium
arcticum declarari vss. 485. apparet . τείρεα πάντα.antiqua voce , τα τείρεα , pro astris .
proprie a τερέειν, τείρειν, ea que sculpta sunt. Memorabilis autem hic locus 486–
490. usque ad nostra tempora habitus est, quia creditum est inde apparere, quæ si
483. 'Εν μέν γαίαν έτευξ , έν δ ' ουρα- βουλομένην την Ιλίου πόρθησιν θεάσα
νόν.] Εγκατεσκεύασε δε τη ασπίδι , ου- σθαι, τώ το κτίσμα είναι των απογόνων,
ρανόν και γήν . 484. Ακάμαντα.] καταλιπείν τον τόπον ένθα καταστέριστο,
Τον ακαταπόνητον, καιάοκνον. Σελήνην διόπερ ούσας πρότερον επτά, γενέσθαι έξ.
τε πλήθουσαν.] Την οίον πεπληρωμένην, η ιστορία παρά τοϊς Κυκλικούς. Υάδας.]
και εγκυμονα του ηλιακού φωτός. λέγει Τους επί των κεράτων του Ταύρου επτά
δε την πανσέληνον. είρηται δε σελήνη αστέρας κειμένους. καλούνται δε “Yάδες,
οιονεί σέλαςνέον. 485. Τείρεα.] Τα ήτοι διά την προς του στοιχείον ομοιότη
άστρα , παρά το τερατώδη, και σημειώ- τα, και επειδή, αίτιοι όμβρων, και υετών
δη ταύτα είναι. Τα τ ' ουρανός εστεφά- καθίστανται. Ζεύς εκ του μηρού γεννη
νωται.] οίς κεκοσμηται ο ουρανός. 486. θέντα Διόνυσον, ταϊς Δωδωνίσι νύμ
Πληϊάδας.] “Επτά αστέρες εισί κείμεναι φαις τρέφειν έδωκεν, 'Αμβροσία, Κο
επί την πλευράς του Ταύρου και γάρ Ταύ- ρωνίδι, Ευδώρη, Διώνη , Αισύλη, Πο
ρος σώος ουκ ανηστερισται, αλλ' έως τών λυξοϊ. αύται θρέψασαι τον Διόνυσον,
ισχίων. Αύται δέ εισιν "Ατλαντος , και περιήεσαν συν αυτώ , την ευρεθείσαν άμ
Πληϊόνης θυγατέρες. ών τα ονόματα , πελον υπό του θεού τους ανθρώποις χαρι
Μαΐα, Ταϋγέτη, Κελαινώ, Μερόπη, Η. ζόμεναι. Λυκούργος δε μέχρι της θα
λέκτρα, Στερόπη, Αλκυόνη. "Ατλας είς λάσσης συνεδίωξε τον Διόνυσον . εκείνας
των γιγάντων, μιγείς Πληϊόνη τη 'Ωκεα- δε ελεήσας ο Ζεύς κατηστέρισεν. η ιστο
νού έσχε θυγατέρας επτά, αι την παρ- ρία παρά Φερεκύδη. Πληϊάδας θ' “ Yάδας
θενείαν αγαπήσασαι, συνεκυνήγουν τη τε.] Τας μέν κατηστερισμένας εν τω
'Αρτέμιδι. θεασάμενος δε ' Ωρίων, ηράσθη μετώπω του Ταύρου “Yάδας φασίν ειρή
και εδίωκεν αυτάς μιγήναι βουλόμενος. σθαι. τάς δε επί της ημιτόμου πλευράς,
αιδε περικατάληπτοι γιγνόμεναι, θεούς Πλειάδας καλείσθαι. " Ατλαντι γάρ του
ηύξαντο μεταβαλείν τήν φύσιν. Ζεύς δε 'Ιαπετού, και Αίθρα τη ' Ωκεανού, καθά
ελεήσας αυτάς Πελειάδας εποίησε, και φησι Τίμαιος, θυγατέρες δώδεκα, και
δι' αυτών άστρον κατηστέρισεν. ωνομά- υιός “Ύας. τούτον εν Λιβύη κυνηγούντα ,
σθησαν δε Πληϊάδες από Πληϊόνης της όφις κτείνει, και αι μεν πέντε τον αδελ
μητρός αυτών . φασί δε Ηλέκτραν ού φον θρηνούσαι απόλλυνται. τάς δε λοιπάς
*Αρκτον θ', ήν και άμαξαν επίκλησιν καλέoυσιν,

dera jam Homeri ætate Ionibus innotuerint: Pleiades, Hyades, Orion , Ursa major
nunquam occidua ; ea-–487. "Αρκτος, que et “Αμαξα , Plaustrum, a situ stellarum
δι' οίκτον καταστερίσας Ζεύς, “Yάδας τηστερίσθαι φησίν Αισχύλος . Πληϊάδων

επωνόμασεν, επωνύμως του αδελφού. αι δε ανατολή εώα ηλίου όντος εν Διδύμοις.
δε πλείους επτά, βραδέως μεν, πλήν άπο- δύσις δε εώα κατά την διάμετρον ηλίου
θανούσαι, Πληϊάδες είρηνται. Φερεκύδης όντος εν Σκορπίο . Ταύρου δε όντος κατά
δε , καθάπερ είρηται , τάς Υάδας Δωδω- το είκός εκατέρωθεν, επίφασις γίγνεται.
νίδας νύμφας φησίν είναι, και Διονύσου και γάρ τον προανατέλλοντα Κριόν επί
τροφούς. ας παρακαταθέσθαι τον Διόνυ- πέντε ημέρας προκαταλάμπει καταρχάς
σον 'Ινοί διά τόν της “Ήρας φόβον. καθ' εγγύς ών αυτού, και τους προανατέλλον
δν καιρόν και αυτάς Λυκούργος εδίωξε. τας Διδύμους επ ' άλλας ημέρας πέντε ,
των δέ Πληϊάδων ουσών επτά, πάνυ ώσπέρ τι καιόμενον πύρ θέρμης απόρροιαν
άμαυρος ο έβδομος αστήρ. ώς μεν "Αρα- έχει βραχείαν και προς τους εκατέρωθεν.
τος εν τω προς Θεόπροπον επικηδεία φη- διά τούτο και Ησίοδος έφη" Αt δή του
σι, Τροίας πoρθουμένης την Δαρδάνου μη- νύκτας τε και ήματα τεσσαράκοντα κε
τέρα Ηλέκτραν μίαν ούσαν τών Πληϊά- κρύφαται. διότι καταυγάζονται. Το τε
δων , φυγείν τε την των αδελφών συνο- σθένος 'Ωρίωνος.] Περιφραστικώς τον
δίαν, και τας κόμας λύσασαν, ενίοτε κο- ' Ωρίωνα . ο δε 'Ωρίων εστιν άστρον μέγι
μήτην αστέρα φαίνεσθαι. φησί δε και στον εν τω ουρανό κατηστερισμένων ού
Ελλάνικος εν τώ πρώτα των 'Ατλαντι- τως. Υριεύς ο Ποσειδώνος και 'Αλκυόνης
δών, τάς μεν εξ θεούς συνελθεϊν , Ταϋγέ- μιάς των " Ατλαντος θυγατέρων, ώκει μεν
την Διΐ , ών γενέσθαι Λακεδαίμονα . εν Τανάγρα της Βοιωτείας. φιλοξενώτα
Μαίαν Διά, αφ' ών “Ερμής. Ηλέκτραν τος δε ών υπεδέξατο ποτέ και θεούς .
Διά, ών Δάρδανος. 'Αλκυόνης Ποσειδώνι, Ζεύς δε και Ποσειδών , και “Ερμής επι
ών Υριεύς. Στερόπης "Αρει, ών Οινόμαος . ξενωθέντες αυτό , και την φιλοφροσύνην
Κελαινώ Ποσειδώνι και αυτήν, ών γενέ- αποδεξάμενοι, παρήνεσαν αίτεϊν και τι αν
σθαι Λύκον . Μερόπην δε Σισύφη θνητή βούλοιτο. ο δε άτεκνος ών, ήτήσατο παί
όντι, ών Γλαύκος, ήν και αμαυρών είναι. δα . λαβόντες ούν οι θεοί τήν του ιερουρ
“Yάδας δε ειρήσθαι, ήτοι παρά το σχή- γηθέντος αυτούς βοός βύρσαν , απεσπέρ
μα της των αστέρων θέσεως. τώ γάρυ μηναν εις αυτών, και εκέλευσαν κρύψαι
στοιχείω παραπλήσιόν έστιν , ή επεί ανα-κατά γην , και μετά δέκα μήνας ανελέ
τελλουσών αυτών και δυνουσών ύει και σθαι, ών διελθόντων εγένετο ο Ουρίων ,
Ζεύς . αι δε Πληϊάδες, ήτοι από της μη- ούτως ονομασθείς διά το ουρήσαι ώσπερ
τρός αυτών Πληλώνης. ή ότι πλείους ομού τους θεούς, έπειτα κατ' ευφημισμόν , Ω
κατά μίαν συναγωγήν εισι. βότρυν γούν ρίων. συγκυνηγών δε ούτος 'Αρτέμιδι , επε
αυτάς λέγουσιν. ή ότι πλείους μεν είναι χείρησεν αυτήν βιάσασθαι. όργισθείσα
δοκούσιν, επί δε της αληθείας ελάττους δε ή θεός, ανέδωκεν εκ της γης σκορπίον,
εισίν . ή Πλησιάδας" πλησίον γάρ κεϊν- ος αυτόν, πλήξας κατά τον αστράγαλον,
ται . ή ότι πλείους δι' αυτάς αι των ωρών απέκτεινε . Ζεύς δε συμπαθήσας κατη
επισημασίαι, ή ότι πλειώνος, ό έστιν ενι- στέρισεν αυτόν . διό του Σκορπίου ανατέλ
αυτού σημαντικοί. χειμώνα γάρ και θέ- λοντος, Ωρίων δύνει. Η ιστορία παρ'
ρος διορίζουσιν καθότι επιφέρονται, και Ευφορίωνι. 487. " Αρκτον θ' ήν και
διά μόνων αυτών σημειούνται τας εώας άμαξαν επίκλησιν καλέoυσιν.] "Αρκτοι
επιτολάς προς θέρος, και τας εσπερίoυς δύο δείκνυνται εν τω βορείω κλίματι.
προς άροτρον" ως “Ησίοδος: Πληϊάδων αύτη τε η μεγάλη και καλουμένη και
'Ατλαγενάων επιτελλομενάων, "Αρχεσθ' "Αμαξα , διά το εις αμάξης τύπον κατη
άμητοϊο, αρότοιο δε δυσομενάων. τάς δε στερίσθαι. και εγγύς εκείνης ή μικρά και
" Ατλαντος ατυχίας κλαιoύσας αυτάς κα- Κυνόσουρα καλουμένη διά το ως κυνός
VOL. II . 11
ήτ' αυτού στρέφεται, καιτ' 'Ωρίωνα δοκεύει:

οίη δ' άμμορός έστι λετρων Ωκεανοϊο .
'Εν δε δύω ποίησε πόλεις μερόπων ανθρώπων 490
καλάς: έν τη μέν ρα γάμοι τ' έσαν, είλαπίναι τε
hujus sideris, appellata essememoratur. Inter hæc tamen nec statui debebat, nulla
alia sidera tum fuisse cognita ; nam , tanquam poeta, per distributionem et sigilla
tim nonnulla tantum enumerat, eoque rávra vs. 485. restringitur ; tum non pronun
tiari potest tam indubitate, ad ea tempora, quibus Homeri vita assignatur, hæc
quoque satis tuto referri posse : quandoquidem tam ambiguum et incertum judicium
est ut in tot aliis locis, tum in hoc clipeo, quemnam auctorem habuerit, antiquiorem
an seriorem. - 488. ήτ' αυτού στρέφεται, κατ' αυτού του τόπου, Iatius tamen eadem
cæli parte, in qua Pleiades, Hyades et Orion versantur. alioqui est probandum :
esse αυτού, eodem semper in loco, nullo motu. porro , η ' Ωρίωνα δοκεύει . er adverso
sibi positum in sphæra australi, ir subsías; observat autem eum , tanquam suspe
ctum sibi, quippe venantem . Tandem 489. δίη δ' άμμορός έστι λουτρών 'Ωκεανοίo . h.
non occidit, non subter ogíznuta, finitorem , descendit, quæ perpetua inde ab Homero
mansit declaratio occasus siderum, uti et ortus, per speciem submersionis in Oceano.
cf. ad Ξ. 246.
490—540. Ornatissimus locus. Expressæ erant ære duæ urbes : altera 490
–508 . pacatis rebus florens, altera ab hoste obsessa . Pacatum rerum statum de
clarat ab iis, quæ an poeta alicubi sculpta viderit, recte dubitari potest, certe ut
poeta carmine reddidit ; narrare itaque putandus est_ res sculptas, non tanquam
sculptas, sed tanquam visas, auditas, sensu perceptas. Itaque cantus nuptialis cum
tibiis et fidibus auditur, altercantur duo, pronuntiant, et sic porro. Hæc semel
monita esse satis sit ; poetica omnia sunt, non plasticæ et sculptoriæ artis. Clipeus
est poeticus, non ab arte fabrefactus. Admirabilis quoque est rerum dilectus, non
quem artifex faceret, sed poeticus, eorum scilicet, quæ suavissima phantasmata et
objicerent, et poetici ornatus plurimum admitterent : deductio novæ nuptæ 491–496.
judicium et caussa forensis 497–508 .
έχειν ανακεκλασμένην την ουράν. ης “ Ο- oύν δηλονότι των κατηστερισμένων άμοι

μηρος ου μέμνηται, ώς ύστερον ευρεθείσης ρός έστι των ωκεανού ρείθρων, και ου
υπό Θαλού του Μιλησίου ενός των επτά καταδύεται. επεί τοι και άλλα τινά
σοφών. Ζεις Καλλιστούς της Λυκάονος έστι αειφανή , όσα ο "Αρκτικός αποτέμνε
ερασθείς, εμίσγετο αυτη λανθάνων Η . ται κύκλος. έστι δε ήτε Κυνόσουρα κα
ραν. επιγνούσα δε ή θεός μετέβαλλεν λουμένη "Αρκτος. και ο δι' αμφοτέρων
αυτήν εις άρκτον, και ως θηρίον 'Αρτέμι- των "Αρκτων Δράκων , και η χείρ του
δι προσέταξε τοξεύσαι . Ζεύς δε εις ου- Βοώτου, μέρη τε του Κηφέως τα από
ρανόν αυτήν αναγαγών, πρώτην κατη- εξύος μέχρι ποδών. " Αμορος.] 'Αμέτοχος ,
στέρισεν. η ιστορία παρά Καλλιμάχω. άμοιρος. Λουτρών ωκεανοϊο.] 'Αντί του
488. “Η τ' αυτού στρέφεται.] “Ή τις δύσεως. 491. Eίλαπίναι τε.] Θυσίαι,
περί τον Αρκτικών και αειφανή καλού- εορται. Τίνες εισιν αι δύο πόλεις, άς φη
μενον κύκλον, ήτοι πόλον στρέφεται, και σιν εν τη Ασπιδοποιΐα , Εν δε δύο ποίησε
επιτηρεί τον' Ωρίωνα , νεύουσα εις αυτόν πόλεις ; Αγαλλίας και Κερκυραίος, ο 'Αρι
ως κυνηγέτης. βλέπει γάρ η μεγάλη άρ- στοφάνους γνώριμος είπε τας δύο πόλεις
κτος προς το του 'Ωρίωνος άστρων. Ή τ' είναι 'Αθήνας και Ελευσίνα κατασκευά
αυτού στρέφεται .] Αντί του περί τον ζων ούτως, την μεν προτέραν, επεί κατά
αυτόν τόπον, ως μη καταδυομένη. 489. γένεσιν του κόσμου πρώτη πόλις 'Αθήναι.
Οίη δ' άμμορός έστι λουτρών ' Ωκεανοίo. ] μετά δε την φύσιν των στοιχείων ο θεός
'Αντί του μόνη ου δύνει εις τον ωκεανόν. την πόλιν τειχοποιεί. επιφέρει δε γάμους
αι γάρ άρκτοι ου δύνουσιν, ούσαι εν τω και υμεναίους εν γαρ 'Αθήναις ταύτα
άει φανερά. αί εισιν αμφότεραι του απ’ πρώτον ήχθη. αυλούς τε εν τούς γάμους
αυτών καλουμένου πόλου 'Αρκτικού. μόνη εύρεν 'Αθηνά . δίκας τε εν τη πόλει παρά
LIB . XVIII , ΙΛΙΑΔΟΣ Σ . 492497 . 259
νύμφας δ' εκ θαλάμων, δαΐδων υπό λαμπoμενάων,

ηγίνεον ανα άστυ πολύς δ ' υμέναιος ορώρει:
κουροι δ' ορχηστηρες έδινεον, εν δ' άρα τοίσιν
αυλοί, φόρμιγγεςτε βοηνέχον" αι δε γυναίκες 495
ιστάμεναι θαύμαζον επί προθύροισιν εκάστη.
λαοί δ ' ειν αγορη έσαν αθρόοι. ένθα δε νεικος
492. νulg. υπολαμπομενάων . 493. ανά πάστυ . 496. προθύροισιν εκάστη.
492. υπό δαίδων, μετά, fiebat enim deductio vesperi, a domo sponse ad sponsum.
Memoratu dignum , quod újévesos jam tum in usu fuit ; vocabulum de cantu nup
tiali : 493. et mos, quod inter illum incessum erant, qui saltabant, et quidem
soli , inter cantum tibiarum et fidium. - 495. βοήν έχον, alias έποιούντο βοήν, έβόων,
εφώνουν.
497-508. Memorabilis locus, qui judicii antiquiorum ætatum formam ante
oculos sistit. Judicium in foro habitum : antiquissimo more, in populi cætu, £x
κλησία . Seniores e populo sunt judices . Controversia erat de preti solutione pro
compensanda cæde, altero asseverante, se jam persolvisse, altero negante se quic
quam accepisse. Populo silere jusso consedere senes ; jussus uterque caussam
agere : binis auri talentis in medio positis, seu ut esset sacramentum , seu quod erat
illud ipsum pretium , quo satisfieret pro cæde.
497. νείκος ωρώρει. non quasi nunc primo ortum ; sed agebatur controversia ,
γάρ 'Αθηναίους πρώτον εγένετο δικαστή- Νύμφας. ] Νύν τας γαμουμένας. Δαΐ
ριον επί 'Αλιρροθία του Ποσειδώνος. οι δε δων υπολαμπομενάων.] Αντί του μετά
δικασται 'Αθήνησι μισθον λαμβάνουσι, λαμπάδων. 493. Ηγίνεον.] Ηγον.
και διατούτο λέγει κείσθαι εν τω μέσω Πολύς δ' Υμέναιος ορώρει .] Εξήπτο,
χρυσού δύο τάλαντα . Την δευτέραν διεγήγερτο πλείστη γαμήλιος οδή τον
πόλιν ούσαν Ελευσίνα. πόλεμον δε Αθη- δε Υμέναιον ετυμολογούσιν, οι μεν από
ναίοι έσχον προς Ελευσινίους, ον επολέ- του ναίειν ομού τον νυμφίον, και την
μησεν Εύμολπος ο Ποσειδώνος. βοηθοί δε νύμφην άλλοι δε φυσικώς, επεί υμών
αυτούς είσιν "Αρης τε και 'Αθηνά και μέν έστιν ο ρηγνύμενος εν τη των παρθένων
χάριτας αποδιδούς , ότι απελύθη κριθείς διακορήσει. ο δε ότι “Υμέναιός τις 'Αρ
έν 'Αρείω πάγω και δε ότι της πόλεως ως γελος παραπλέων τας Αθήνας, κατέλα
οικείας έκήδετο. και τα επαγόμενα δε βεν Αττικής παρθένους, αρπαζομένας
ίδια Ελευσίνος, ευρεία τρίπολος, επείπερ υπό Πελασγών τινων, αις επιφανείς αϊ
'Ελευσίνι πρώτον καρπούς Δημήτηρ έδω- τιος εγένετο του μη βιασθήναι, αποδιώ
κεν . ή δε σταφυλή ή κατά μέγα βρίθου- ξας τους Πελασγούς. διά γούν τούτο νο
σαν άλωήν, επί Ικαρίου και Διονύσου μίμως γαμούμεναι, ώσπερ προσκαλούμε
πορεία . ο δε ποικιλλόμενος χορός, 'Αριάδ- ναι αυτόν, ύμνον τινά έλεγον εις αυτόν ον
νης και Θησέως έχει πράξεις. ίδιος δε εκάλουν Υμέναιον . 494. Έδίνεον.]
και ο τεχνίτης των Αθηνών “Ήφαιστος. 'Ανεστρέφοντο, έκινούντο. 497. "Ενθα
' Εριχθονίω γάρ τώ υιώ χαριζόμενος βασι- δε νεΐκος ωρώρει.] Εφιλονείκουν, ήμφισ
λεύοντι 'Αθηνών την τοιαύτην κατασκευής βήτουν. δικαστήριον εισάγει δύο τινών
παρήγαγε . το δε ιερώ κύκλω τον "Αρειον ανδρών. ών ο μεν εγκαλούμενος, αποδεδω
πάγον ερμηνεύει, οί τεδικασται Αθηναίοι. κέναι λύτρα υπέρ του πεφονευμένου φησί
διά ποίαν δε αιτίαν μόνος και Ωκεανός πο- ο δε εγκαλών, έλεγε μη ειληφέναι. δύο
ταμός ου πάρεστι τη εκκλησία των δε τάλαντα χρυσού κατέθεντο, ώστε τον
θεών και ρητέον ότι επεί συνεκτικόν έχει το αποδείξαντα το αληθές λαβείν αμφότε
του κόσμου ρεύμα , κατά το, Ωκεανός και ρα. ποινής ούν λέγει της καλουμένης πα
πάσα περίρρυτος εκδίδεται χθών. 492. ρα τοϊς Αττικούς, υποφόνια, & εδίδoσαν
1 1 2
260 ΙΛΙΑΔΟΣ Σ. 4985ο6. LIB . XVIII .
ωρώρει. δύο δ' άνδρες ενείκεον είνεκα ποινης

ανδρος αποφθιμένου ο μεν εύχετο, πάντ ' αποδούναι,
δήμω πιφαύσκων: ο δ' άναίνετο, μηδεν ελέσθαι. 500
άμφω δ' εσθην επί ίστορι πείραρ ελέσθαι.
λαοί δ' αμφοτέροισιν επήπυον, άμφις αρωγοί
κήρυκες δ' άρα λαόν έρήτυον' οι δεγέροντες
είατ' επί ξεστοίσι λίθοις, ιερώ ένα κύκλω"
σκηπτρα δε κηρύκων έν χέρσ ’ έχον ήεροφώνων: 505
τοίσιν έπειτ' ήίσσον, αμοιβηδες δε δικαζον .

5ο1 . Fιέσθην επί πίστoρι. 5ο6. νulg. δ' εδίκαζον.
caussa. - 498. είνεκα ποινής ανδρός αποφθιμένου , φονευθέντος , e more priscarum etatum
in judiciis ponixūve quæ primum Athenis instituta fuere. Est itaque observatum , ex
hoc loco patere, caussas ponixàs jam ante Draconem in judicio fuisse actas sed ali
ter constituto . Solvendum erat proximis agnatis et cognatis pretium pro cæso ,
maxime tamen in cæde haud voluntaria. Res nunc nota ex antiquitate Græca. cf.
1. 628. sq.-499. πάντ' αποδούναι, pro πάσαν ποινήν. ut 1. 387. πρίν γ από πάσαν εμοί δό
μεναι θυμαλγέα λώβην. - 50ο. εύχετο δήμο πιφαύσκων, professus est asseverando, decla
rando iis qui aderant. - 501 . δέσθην επί ίστορι πείρας ελέσθαι, έβούλοντο το νεΐκος, την (δί
κην, ex vs. 498. ) λαβείν πέρας. h. e. postulabant litem dirimi testibus adhibitis . uter
que paratus erat ad producendos testes, secundum quos sententia ferri et lis decidi
posset. At alii : επί ίστορι, arbitro seu judice sententiam ferente, accipiunt , minus
accommodate.— 502. adstantes inýtvov, acclamabant, ws Bongoi, favendo alterutri.
Faciunt adjuncta haec ad rem εμφαντικώς declarandam. - 503. λαών έρήτυον silere ju
bebant ut B. 96, 97. répovres, seniores ex populo, qui pro senatu erant, etiam erant
pro judicibus : nam ipsi sustinebant vices populi ; erant autem judicia antiquissimo
more populi, non singulorum judicum ; nisi his arbitrium delatum esset a litiganti
bus. Videmus itaque h. I. consessum senum e medio populi seu urbis. - 504 . isgãi iyà
xúxaw, de ipso consessu accipio, augusto , venerabili, sacro. Sic φυλάκων Γερόν τέλος
K. 56. ubi v. notam . - 505. baculum seu hastam dicturi sumunt, ut hoc ipso decla
rent, se publice dicturos esse venia dicendi impetrata : cf. Od. B. 37. et sup. B. 185.
Ulysses sumta Agamemnonis hasta seu sceptro mandata se a rege accepta dare signi
fcabat. precones ήερόφωνοι,quorum vΟΣ per aerem diditur, et auditur. - 5ο6. τoίσιν
vel ut vulgo accipitur, συν οίς σκήπτροις. vel , ut sexcenties, pro εν τoίσιν, εν αυτοίς, ήίσ
cov, inter eos surrexerunt ad dicendum , et petitor et is, unde petitur ; et alter post
τους οικείους των ανηρημένων οι ανελόντες. 503. Γέροντες.] οι δικασται δηλονότι.
λέγεται δε κοινώς πάσα αντέκτισις, ποινή . 504. Ιερώ ενί κύκλω. ] Τα μεγίστων δικα
499. Εύχετο.] Νύν διωρίζετο. 5οο. στηρίω, επεί το δίκαιον αποδιδούσιν εκά
Δήμω πιφαύσκων.] Το κοινό παντί δει- στο έν αφιερωμένο. 5ο5. Ηεροφώνων. ]
κνύς και εμφανίζων. Αναίνετο.] 'Aπηρ- Μεγαλοφώνων, ή των τον αέρα πληττόντων
νεϊτο. 5οΙ . “Iέσθην.] Προεθυμούντο, τη φωνή. φωνή γάρ έστι, ως 'Απολλώνιος
εβούλοντο, έσπευδον. Επί ίστορι.] Μάρ- φησιν, αήρ πεπληγμένος. 5ο6. Toίσιν
τυρι, ή κριτή. αμφότεροι δε εβούλoντo έπειτ ' ήίσσον.] Αντί του συν οίς σκή
επί μάρτυρι δικάσασθαι, τούτ' έστι παρ- πτροις επί το δημηγορείν ώρμων. ένιοι δε
έχοντες μάρτυρας, ο μεν του δεδωκέναι, ήίσσον, κατεσίγαζον. ή ότι άει συνδιετί
ο δε του μη ειληφέναι τα υποφόνια. θεντο τους λόγους. 'Αμοιβηδίς δ' εδίκα
Πείραρ. ] Πέρας . 502. 'Έπήπυον.] ζον. ] 'Εν μέρει δε ακούοντες εδίκαζον. και
Ενήργουν. το δε πλήθος εις τους δικά- εστι κατά εναλλαγής αποφαίνων την
ζοντας διηρημένως εβόα . ' Αμφις αρω- εαυτού γνώμην έκαστος.
γοί.] Χωρίς εκατέρω οι ίδιοι βοηθοί.
LIB . XVIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Σ. 5ο7-516 . 261
κείτο δ' άρ' εν μέσσοισι δύο χρυσούο τάλαντα ,

τα δόμεν, δς μετά τοϊσι δίκηνιθύντατα είπη.
Την δ' ετέρην πόλιν αμφι δύο στρατοι είατο λαών,
τεύχεσι λαμπόμενοι δίχα δε σφισιν ήνδανε βουλή , 510
ηε διαπραθέειν,ή άνδίχα πάνταδάσασθαι
κτησιν, όσην πτολίεθρον επήρατον εντός έέργει.
οι δ' ούπω πείθοντο , λόχω δ' υπεθωρήσσοντο.
τείχος μέν δ ' άλοχοί τε φίλοι και νήπια τέκνα
ρύατ', έφεσταότες , μετα δ' ανέρες, ούς έχε γηρας. 515
οι δ' ίσαν" ήρχε δ' άρα σφιν "Αρης και Παλλάς Αθήνη,
2ο8. ιθύντατα Fείπη. 21ο. σφισι Γάνδανε . 512. έFέργει.
alterum idixclor, caussam egerunt. - 507. rsīto. duo talenta, quæ, ut probabile est,
ipsam ποινήν αντί φόνου constituebant, erant a reo apportata , in medio posita , ut ea au .
ferret is qui caussa vicisset. - 508 . δς δίκην ιθύντατα είπη. qui caussam suam verissime
dixisset, h. e. edocuisset judices, justa se postulare.
509-540. Urbs obsessa, et quidem a duobus exercitibus. Pro more istorum ho
minum , in primis poliorceticis rudimentis, exibant oppidani et in insidiis collocati
prædabantur obsidentium armenta , ut haberent, unde ipsi obsidionem tolerarent.
Quo conspecto, accurrit agmen obsidentium , et pugnam committit.
Non hæc narrata esse, uti sculpta , per se obvium est ; narrata sunt, uti poeta
rem auditam ante oculos positam mente concipiat et carmine vivide enarret. Ob
scuratur tamen narratio usu pronominum parum accurate instituto ; et quod dúo
στρατοι sunt.
5 το. τεύχεσι λαμπόμενοι bene adjectum , ut sensui oculorum res subjiciatur. δίχα δε
σφισιν. Deliberabant obsidentes, aut potius, ex deliberatione constituerant, urbe ca
pta deditave, vel bona oppidanorum diripere vel predam dividere. 513. οι δ' ούπω
πείθοντο, oppidani sunt . Videtur conditio esse proposita oppidanis, ut obsidentibus
dimidiam bonorum suorum partem tradant, quo facto fore, ut obsidione liberentur,
sin recusent, et ultima experiantur, fore ut urbs diripiatur. Nec tamen oppidani
Conditionem admiserunt. Nisi verba ου πείθεσθαι simpliciter dicta accipias : at oppi
dani deditionem renuebant. - 511 , 512. πάντα , per appositionem , κτησιν, όσην. Simi
lis prorsus est pactio ab Hectore proposita inf. Χ. 114. sq . - 513. λόχω δ' υπεθωρήσσον
το. είς λόχον. Convenit cum more veterum in re bellica , ut non modo eruptionem fa
cerent obsessi, verum et extra urbem insidias struerent obsidentibus, inprimis ad
pecora , pro præda abacta , recuperanda et in urbem abducenda. Obsidentes autem ,
cum machinas et alias artes oppugnationis ignorarent, id machinabantur, ut urbem
propugnatoribus vacuam occuparent ; itaque oppidanis de tutela murorum erat co
gitandum τείχος έρρυντο. Vss. 514, 515. cf.sup. Θ . 518. sq. - 516. οι δ' ήσαν, oppidani
ad insidiasstruendasegressi. Sequentia animum ad anaglyphum aliquod revocare
possunt ; Mars et Pallas auro efficti et, tanquam dii, majore specie quam mortales ;
ergo conspicui , αρίζηλοι. Contra copie υφήσσονες , ήττους μεγέθει. sunt tamen nec minus
5ο8. Ιθύντατα .] Δικαιότατα, ορθότα- ήμισυ των εν τη πόλει κτημάτων. 512.

τα.
5ο9. Την δ' ετέρην πόλιν αμφί Επήρατον.] Επέραστον, καλόν. 'Εέρ
δύω στρατοι είατο λαών.] “Εν στράτευ- γει.] Φυλάττει, επέχει . 513. Λόχο
μα νοητέον εις δύο διηρημένον. πολιορκία δ' υποθωρήσσοντο.] Εις ενέδραν παρε
γάρ ήν, και ού πεδιάς η μάχη. 5 Ιο. σκευάζοντο. 5 14. Τείχος μέν δ' άλο
Δίχα δέ σφισιν ήνδανε βουλή.] Σημειού- χοί τε φίλαι και νήπια τέκνα “Ρόατ '
ται,ότι οι επιστρατεύσαντες πόλει τινί, έφεσταότες μετά δ' ανέρες. ] Εις το ρύ
και μετά σπονδών απαλλασσόμενοι , ατο στικτέον. το δε έφεσταότες, το
ελάμβανον παρά των πολεμουμένων το ανέρες συντακτέον.
άμφω χρυσείω, χρύσεια δε είματα έσθην,

καλώ και μεγάλω συν τεύχεσιν, ώςτε θεώ περ ,
αμφις άριζήλω" λαοί δ' υπολίζονες ήσαν.
οι δ' ότε δή δ ' ίκανον, όθι σφίσιν είκε λοχησαι , 520
έν ποταμώ , όθι τ' άρδμος έην πάντεσσι βοτoίσιν ,
ένθ' άρα του γάζοντ ', ειλυμένοι αίθοπι χαλκώ.
τοισι δ' έπειτ' απάνευθε δύω σκοποι είατο λαών ,
δεγμενοι , οππότε μηλα ιδοίατο και έλικας βους.
οι δε τάχα προγένοντο, δύω δ' άμ' έποντο νομήες , 525
τερπόμενοι σύριγξι δόλον δ' ού τι προνόησαν .
οι μεν τα προϊδόντες επέδραμον , ώκα δ' έπειτα
τάμνοντ ’ αμφι βοών αγέλας και πώεα καλα
αργεννων οίων" κτείνον δ ' έπι μηλοβοτηρας.
οι δ ' ώς oύν επύθοντο πολύν κέλαδον παρα βουσιν, 530
ειράων προπάροιθε καθήμενοι, αυτίκ' εφ' ίππων
βάντες αερσιπόδων μετεκίαθον αίψα δ' άκοντο.
5 17. δε Fείματα Fέσθην. 520. σφίσι Fεϊκε . 522. lectum fζον ,,
Fειλυμένοι. 5 24. μήλα Γιδοίατο . De Fέλικας ν. Exc . de digammo .
5 27. προσιδόντες. 529. δFίων . 53 1. Fειράων νulg. Γράων et τράων.
poetica ; notabiles quoque versus sunt ad opinionem de pulcritudine et magnitudine
corporum ,quibus dii ad humanam naturam adumbrabantur.
520. οι δ' ότε δή δ ' ίκανον-ένθ' άρα τοίγε sunt iidem oppidani : ubi venerant ad lo
cum, in quo ipsis visum erat, insidias collocare, apud amnem, ad quem obsidentis
exercitus pecudes potum duci solebant : illi ibi consederunt, humi, clipeis suis tecti,
(είλυμένοι, ut P. 492. non simpliciter induti) constitutis duobus speculatoribus. Pe
cudes sunt λεία , eedem, quas hostes predati vicina abegerant. - 525. οι δε ( sc. μήλα
και βόες των πολιορκούντων ) τάχα προγένοντο, παρεγένοντο. Tum vs. 527. οι μεν τα προϊ
δόντες sunt oppidani in insidiis sedentes ; ii statim αμφιετάμνοντο, απετάμνοντο, ar
menta et pecora, undique includendo, quo minus fugæ locus esset, iisque potiti
predam in urbem egerunt. - 5 29. κτείνον δ' επί μηλοβοτηρας, vel επί praeterea , vel επ '
αυτούς καθεστηκό επ' αυτούς όντας. – 530. οι δ' ώς oύν επύθοντο. jam hi sunt obsidentes
et quidem excubantes ante castra, in quibus exercitus versabatur in foro, loco pub
lico , iv üyorã , in qua concio habebatur. Excubias agentes etiam ante castra Achi
vorum vidimus K. 180. sigue vel iga est locus concionis, et ipse cotus. vox quoque
5 17. “Έσθην. ] Περιβεβλημένοι ήσαν, σαν. 528. Τάμνοντ' αμφί.] Περιέτα

οτέ δε έκάθευδον. 519. 'Αμφις άριζή- μνον, περιήρουν, απεχώριζον. Πώεα.] Τα
λω.] Χωρίς εκάτεροι διάδηλοι. Λαοί δ' ποίμνια . 529. Μηλοβοτήρας. ] Βοσκή
υπολίζονες ήσαν.] Οι δε όχλοι ελάττονες τορας, νομέας. 531. Ιράων προπάροι
και μικρότεροι ήσαν. 520. Είκε λοχή- θε.] Προ των αγορών, ό εστιν εκκλησιών.
σαι.] Ενεχώρει, ώστε ενεδρεύσαι. 521. από του είρειν εν αυταίς και λέγειν. όθεν
'Αρδμός. ] Ποτισμός. άρθμός δε η φιλία . δ ίρος. 53 2. Αερσιπόδων.] Αερόντων εις
Βοτοϊσι.] Βοσκήμασιν. 522. Ειλυμέ- ύψος τους πόδας εν τη πορεία. Μετεκία
νοι. ]Περιβεβλημένοι, κεκαλυμμένοι. θον.] Μετήρχοντο.
526. Ούτι προνόησαν.] Ου προεσκόπη
στησάμενοι δε μάχοντο μάχης ποταμοίο παρ' όχθας,

βάλλον δ ' αλλήλους χαλκήσεσιν εγχείησιν.
εν δ ' "Έρις, εν δε Κυδοιμός ομίλεον, εν δ' ολοη Κηρ, 535
άλλον ζωον έχουσα νεούτατον, άλλον άουτον,
άλλον τεθνειώτα κατα μόθον έλκε ποδοιϊν .
είμα δ' έχ αμφ' ώμοισι δαφοινεόν αίματι φωτων
ωμίλουν δ', ώστε ζωοι βροτοί, ήδ' εμάχοντο,
νεκρούς τ' αλλήλων έρυον κατατεθνειώτας. 540
Εν δε τίθει νειον μαλακήν, πίειραν άρoυραν,
ευρείαν, τρίπολον " πολλοί δ' άροτηρες εν αυτή
ζεύγεα δινεύοντες ελάστρεoν ένθα και ένθα .
οι δ' οπότε στρέψαντες ικoίατο τέλσον αρούρης,
τοϊσι δ' έπειτ' εν χερσί δεπας μελιηδέος οίνου 545
533. Vulg. δ' εμάχοντο. 535. όλοFή . 538. Fείμα. 540. Fέρυον.
54Ι . νulg. εν δ' ετίθει. 545. Μελιγηδέος Foίνου ν. Obss.
apud Hesiod. Theog. 804.-535 . sq. Poeticum phantasma, quo declaratur, alios vul
nerari inter pugnandum , alios occidi. Pugna et Cædes in personas mutatæ sunt:
"Έρις et Κυδοιμος ipse tumultus pugnando contendentium inter se ; Κήρ , Mors fatalis ,
sævit, alium jam vulneravit, arripit alterum Coutov, ut eum vulneret, alium jam
cæsum abstrahit, ut solent corpora abstrahi ad spolia legenda. Accedunt tamen et
hæc propius ad argumentum an constituendum. Ita in arca Cypseli ad
pugnam inter Ajacem et Hectorem declarandam expressa est stans inter utrumque
"Έρις, tum Φόβος, Κήρ. Sunt haec inter ea , in quibus ars plastica antiquior plura au.
debat, quam arti natura rerum concessit ; voluit illa reddere ea, quæ mera phan
tasmata sunt, sermone antiquo et oratione poetica feliciter exprimi solita, cum ab
stracta in personas mutata sint ; eadem ab arte expressa , allegorica sunt, quæ re
bus ex vera natura adumbratis vix bene interponuntur et admiscentur : nam pu
gnantibus addita femina ad oculorum sensum nihil aliud erit quam femina pugnans :
nec nisi nomine adscripto assequi licet , esse deam Discordiam. - 539. ωμίλευν, εμά
χοντο, οι στησάμενοι vs. 533, 534. - 540. et corpora cesorum mutuo abstrahunt , ut ea
spolient. Ceterum vss. 535. ad 540. leguntur quoque in Sc. Herc. 156. sq. et 249. sq.
Extremi vss . 5.39, 540. mera sunt repetitio.
541–573. Sequuntur argumenta jucundiora, inter se cognata ; aratio, messis,
vindemia ; putes tria anni tempora adumbrari. Tum subjiciuntur pascua primo
armentorum , tum ovium 574–589. priora illa georgici erant argumenti, hæc vitæ
pastoralis.
541. εν δε τίθει. ενεποίησε. ίτευξεν. νειών μαλακήν, agrum novalem, molli solo. Κ. 353.
erat νειός βαθεία. ut et mox 547• τρίπολος , trina aratione versam. iterum Od. Ε. 127.
cf. Ge. I. 47. et ad e. 1. notata. – 544. οι δε, οπότε ίκoιντο επί τέλσον, τέρμα αρού
ρης, Sulco aucto , retro ad locum unde processerant : nam adjectum στρέψαντες.
85.
535. “Ομίλεον.] 'Ανεστρέφοντο. 536. τόν. ό έστι γεωστι ήρoτριασμένην, απα

Νεούτατον.] Νεωστι τετρωμένον. " Αου- λήν, και διακεχυμένην. ώς γαρ νέα φαί
τον.] "Ατρωτον. 538. Δαφoίνεον. ] " Η- νεται η τοιαύτη γη . Πίειραν. ] Λιπαρό
τοι φοινικού χρώματος πεποιημένον . ή αί- γειον χωρίον . 542. Τρίπολον. ] Τρεις
ματι διάβροχον, πεφοινιγμένον. 539. εστραμμένην, και ηροτριασμένην. 543 .
“ Ωμίλευν. ] Αντί του παρετάσσοντο, Δινεύοντες. ] Στρέφοντες την άνω κάτω .
συναναστρέφοντο. 540. "Ερυον.] Είλ- Ελάστρεoν.] " Ήλαυνον . 544. Τέλσον. ]
κον . 541. Νειόν.] Την λεγομένην νεα- Τέλος, πέρας.
264 ΙΛΙΑΔΟΣ Σ. 546-556. LIB . XVIII .
δόσκεν ανήρ έπιών: τοι δε στρέψασκoν άν' όγμους ,

ιέμενοι νειοίο βαθείης τέλσον ικέσθαι.
η δε μελαίνετ’ όπισθεν, άρηρομένη δε εώκει,
χρυσείη περ εουσα το δη περί θαύμα τέτυκτο.
Εν δε τίθει τέμενος βαθυλήϊον ένθα δ' έριθοι 550
ήμων, οξείας δρεπάνας εν χερσιν έχοντες
δράγματα δ ' άλλα μετ' όγμον επήτριμα πίπτον έραζε,
άλλα δ' άμαλλοδετηρες εν ελλεβανοϊσι δεοντο.
τρεϊς δ άρ' άμαλλοδετηρες έφεστασαν αυταρ όπισθε
παίδες δραγμεύοντες , εν αγκαλίδεσσι φέροντες , 555
άσπερχες πάρεχον. βασιλεύς δ' εν τoίσι σιωπή
547. Fιέμενοι. 548. δε FeFώκει . 549. Vulg. θαύμ' ετέτυκτο .
55ο. et 56Ι . νulg . έν δ' ετίθει.
546. potu recreati denuo convertunt se ad novumsulcum ducendum orgáy noxov. Versu
547. carere poteramus. αν’ όγμους, secundum series jugorum , κατά τάξεις , nam plures
vs. 542. erant aratores, et juga. vulgo, per sulcos accipiunt. quo sensu etiam öynor
dicuntur; per se tamen est quævis series. cf. 552. 557. cf. 1. 68.- 548, 9. agri su
perficies auro adumbrata erat, a tergo tamen arantium nigricabat; h. e. fusco co
lore aurum inductum erat. Hic sane videtur poeta iterum opus fabrile ex metallo
ante oculos habere, tincto per aliud metallum fusura aliqua cum auro mixtum, forte
opus encaustum aliquod ex ære mixto. Simili modo licet conjectare de seqq .
quando 562. μέλανες βότρυες, 564. κυανέη κάπετος , memorantur . Potest tamen acumen
nostrum perperam in his se exercere; et non improbabile videri potest, poetam hæc
narrare, non quomodo ars ea effecerit aut efficere potuerit, sed qua specie res ipsæ
extra opusin rerum natura se offerunt; et esse phantasmata mere poetica. Mino
rem difficultatem ad cogitationem de ipsa arte habent admixtæ ex argento et cassi
tero partes et figuræ . In miracula operis divini refert sulcos nigricantes Plinius
XVII. 5. - terram teneram , quæ vocatur pulla ; erit igitur hæc optima et operi et
satis,-illa post vomerem nitescens ; qualem fons ingeniorum Homerus in armis a
deo cælatum dixit, addiditque miraculum nigrescentis, quamvis fieret in auro . (alii,
ex auro.) - 549 . περί vel πέρι, περισσως , admodum : ut P. 279. et passim.
550-560. Messis ; argumentum et arti et poeticæ facultati egregie accommoda
tum: 58ο. έριθοι sunt , qui opus faciunt , seu mercenari , seu famuli. – 552. Dum cul.
mi falce secantur, manipuli partim μετ' όγμον, serie, qua recisi fuerant deinceps ,
επήτριμα, συνεχή και πυκνά, cadebant in solum, partim fasciculis colligabantur ; nam
plura δράγματα colliguntur in άμαλλαν, Garben, et obligantur . 553. εν ελλεδανούσι,
συν δεσμούς ab ειλέω. Εtiam Sc. Ηerc . 291. οι δ' άρ' έν έλλετανοϊσι δέον.-- 555. δραγμεύον
Tis, qui culmos demessos manipulatim colligunt et collectos porrigunt iis, qui opaed
λαν, fasciculum, vinciunt. - 556 . βασιλεύς , herus, άναξ, adstabat an eam seriem me
546. Επιών.] Επερχόμενος. " Ογμους.] άλληλα , πυκνά. "Εραζε.] 'Επί της
Τας επ ' ευθείας του έργου διεξόδους φησί , γής. 553. 'Αμαλλοδετήρες. ] Οι τα
τας αύλακας. 548. Μελαίνετο.] Βα- δράγματα συνδεσμούντες, και εστι τους
θεία εγίγνετο. 'Αρηρομένη.] Ηροτριασ- αυλούς των ασταχύων. 'Έλλεδανούσι. ]
μένη. 55ο. Τέμενος. ] Χωρίον, εις τι- Τούς δεσμούς. Δέοντο.] 'Εδεσμούντο.
μην αποτετμημένον τινί. " Έριθοι.] Κυ- 565. Δραγμεύοντες.] Δράγματα επί
ρίως μεν εριουργοί. καταχρηστικώς δε και δεσμών συνάγοντες. 'Αγκαλίδεσσιν.]
οι μισθού εργαζόμενοι. 55 1. "Ήμων.] 'Αγκάλαις . 556. 'Ασπερχές .] 'Αδια
'Έθέριζον. 552. Δράγματα .] Tα των λείπτως. Βασιλεύς .] Νύν και του χωρίου
χειρών πληρώματα . 'Επήτριμα.] 'Επ- δεσπότης.
σκηπτρον έχων εστήκει επ' όγμου γηθόσυνος κηρ.

κήρυκες δ' απάνευθεν υπό δρυ δαίτα πένoντο:
βούν δ' ιερεύσαντες μέγαν, άμφεπον αι δε γυναίκες
δείπνον ερίθοισι, λευκ' άλφιτα πολλά πάλυνον. 56ο
'Εν δε τίθει σταφυλήσι μέγα βρίθουσαν αλωήν,
καλήν, χρυσείην, μέλανες δ' ανα βότρυες ήσαν
εστήκειδε κάμαξι διαμπερες αργυρέησιν.
αμφι δε , κυανέηνκάπετον, περί δ'έρκος έλασσε
κασσιτέρου μία δ ' οΐη αταρπιτός ήεν επ ' αυτήν, 565
τη νίσσοντο φορηες, ότε τρυγόφεν αλωήν.
παρθενικαι δε και ήίθεοι, αταλα φρονέοντες,
πλεκτοίς εν ταλάροισι φέρον μελιηδέα καρπόν.
τοίσιν δ ' εν μέσσοισι πάϊς φόρμιγγι λιγείη
568. μελιψηδέα .
tentium. - 558. κήρυκες officia principum virorum et publica et domestica obibant. -
559. Boūv isosúoartis, simpliciter de mactatione, ut notum est ; nulla vero pecus
mactabatur, cujus primitiæ non diis consecrarentur; ita utraque res ad unam no
tionem redibat ; ut in Odyssea locis pluribus. άμφεσον. Sollennia sunt πίνεσθαι δαίτα
et περί δαίτα πονείσθαι. – 56ο. λεύκ' άλφιτα πολλά πάλυνον, scil. επ ' αυτού , του δείπνου,
carnibus apponendis ; nam caro assa farina aspersa tanquam crustam induebat.
Alibi quoque ut Od. E. 76, 77. Non aptum esset voc. rałóveiv, si intelligere velle
mus paratum farina potum, ut sup . Λ. 630. nam hoc esset ενέμασσον, ενέμισγον άλφισα
υδατι .
561-572. Vindemia . Mirum est, quod in hac potissimum diversorum colorum
fit mentio, et quod tam diversis coloribus est distincta ac variata . árwn, vinea in
plano h .1. βρίθουσα σταφυλήσι, dicta est pro vitibus ; erant άμπελοι, vites, βρίθουσαι
σταφυλαίς , βότρυσι. et erant uve mature ανά. h. θ. ανά την άλωήν. 563. εστήκει δε και
αλωή, h. e. αι άμπελοι εστήκεισαν , ήσαν, ( ανα ) κάμαξιν. Ipsa vinea , cum vitibus , ex
auro facta, uvæ autem purpureæ , pali quibus alligantur, argentei, fossa cærulea,
et septum e plumbo candido. Si vere notio artis et operis similis obversata est poeta
animo:: næ vixit ille ea ætate, qua metallorum tractandorum ratio esse debuit ad
modum elaborata. - 564. κυανέην κάπετον. Quis sit κύανος et κασσίτερος disputatum
jam est ad Λ. 24, 25. nec satis liquet. – 566. ότι τρυγόφεν τας βότρυας. – 567. pueri
απαλά φρονέοντες, απαλοι, αβροί. @tate .
569–572. Suave phantasma, poeticum utique ; puer stans in medio saltantium :
Qui tamen illi sunt ? aliine ac diversi ab iis qui uvas ferunt canistris ? est ergo
alius temporis articulus, vindemia jam facta . At est τοϊσι δ' εν μέσσοισι. Videntur
ergo esse iidem vindemiantes : incedunt illi ac gestant calathos, in capite puta , fa
ctis ad numeros gressibus ; oraigorris torto, puero quasi chorago antecedente cum
557. Γηθόσυνος κήρ. ] Χαίρων τη ψυχή. Τειχίον . "Έλασσεν.] 'Εποίησεν εις μη
55 8. Πένοντο . ] 'Ενήργουν. 559. "Αμ- κος. 565. 'Αταρπιτός. ] Αταρπός, οδός. ]
φεπον.] Περί αυτόν είποντο, ησχολούντο. 566. Νείσσοντο.] Επορεύοντο. Φορήες.
56ο. Πάλυνον.] Ενέμισγον, έμασσον. Οι τον καρπόν των σταφυλών πα
56ι. Βρίθουσαν.] Βαρουμένην τη καρ- ραφέροντες. 567. Παρθενικαι δε και
πρ. 563. “Εστήκει δε κάμαξι.] Πά- ήίθεοι αταλά φρονέοντες.] Τρυφερά , νή
σα δε εκεχαράκωτο η άμπελος. κάμαξιν πια, πρβα , κατ' επικράτησιν δε του άρ
ούν στύλοις, οί είσι ξύλα ορθά παραπε- ρενος είρηκε φρονέοντες, και ου φρονέου
πηγότα ταϊς αμπέλοις. 564. Κάπε- σαι . 'Ήθεοι.] "Αγαμοι, ακμάζοντες,
τον .] Κοίλον όρυγμα, τάφρων. “ Ερκος.] νέοι . 'Αταλά.] Τρυφερά .
VOL . II . M m
266 ΙΛΙΑΔΟΣ Σ . 570-58ο. LIB . XVIII .
ιμερόεν κιθάριζε, λίνον δ' υπό καλόν άειδε 570
λεπταλέη φωνή τοι δε ρήσσοντες αμαρτη

μολπή τ’ εύγμώ τε, ποσί σκαίροντες έποντο.
'Εν δ' αγέλην ποίησε βοών ορθοκραιράων
αι δε βόες χρυσοίο τετεύχατο, κασσιτέρου τε,
μυκηθμώ δ ' από κόπρου έπεσσεύοντο νομόνδε 575
παρ ποταμών κελάδοντα, παρά ροδανόν δονακηα .
χρύσειοι δε νομίες άμ' έστιχόωντο βόεσσι
τέσσαρες , εννέα δέ σφι κύνες πόδας αργοί έποντο.
σμερδαλέω δε λέοντε δ' εν πρώτησι βόεσσι
ταυρον ερύγμηλον εχέτης και δε, μακρα μεμυκώς 580
571. νulg. oμαρτή . 576. νulg. περί. legendum διά ραδανόν δονακήα
per arundinetum mobile.
lyra et ducente chorum incedentium . Suavior sic rerum adspectus; sicque accepe
rat quoque Philostratus jun. c. Χ. παρθένοι τε γαρ και ήίθεοι εύιον και βακχικόν εν ρυθμό
βαίνουσιν , ενδιδόντος αυτούς τον ρυθμόν έτέρου. – 57ο. ο παίς ημερόεν κιθάριζε, λίνον δ' υπό κα
hòv úsds. Sunt plures jungendi et interpretandi modi; sequamur ordinem gramma
ticum, eumque elegantiorem, ipse puer άειδε καλόν, υπό λίνον. υπηδε τω λίνω, idibus
accinuit, voce seu submissa , seu molli ac suaviore. - 571, 2. τοι δε έποντο, ρήσσοντες
(scil. τό πέδον, την γην, ) ομαρτη, συν μολπη σ' εύγμώ τε, σκαίροντες πόδεσσι, συν ποσί.
pulsantes, quatientes pede terram .
573–586. Armentorum pascua ; variatum argumentum per leones ea aggressos.
Etiam in hac area colorum ratio habita est, plus quam in superioribus; boves auro
et cassitero eficti ; quatenus τετευγμένοι ήσαν εκ χρυσού , fuere sane fulvi ; at, qui ex
Cassitero erant , fueruntne candidi an nigri ? nam quis κασσίτερος fuerit , ut modo ad
vs. 564, 5. monitum est, ignoramus ; probabilius tamen ex aliis locis candidum cassi.
terum fuisse . ex auro pastores.
575. από κόπρου. e stabulo. από του βουστάθμου. etiam Od. K. 4ΙΙ. έπεσσεύοντο, cum
dilectu positum, ad naturam pecudum pascua nota petentium . - 576. rapà podavòv do
yaxña. pascua erant ad amnem ; et quidem ad eam amnis partem , qua, inundata
ripa aquis, arundinetum enatum erat; hoc arundinetum , hunc dovaxña, legimus
esse ροδανόν, νοce haud dubie corrupta ; pro qua veteres legerunt ραδαλών et ραδανόν.
videtur prius, Zenodoti esse ea lectio fertur, præferendum esse, ut sit mobile, vento
φuassatum. δονακεύς , male pro adjectivo νulgo habitum. - 578 . πόδας αργοί, ταχύπο
δες . – 58ο . ταύρον ερύγμηλον mugientem. ex ερύγηλος Υ. 404. ήρυγες ώς ότι ταύρος έλκό
57ο. Ιμερόεν.] Έπέραστον, καλόν . Λί- τύπω τοις ποσί το έδαφος. Ομαρτή.!
νον δ' υπό καλόν άειδεν.] "Ήτοι λίνον . και “Ομού και κατά το αυτό. 572. Iύ
δε εξηπτο αντί νευράς της κιθάρας, έπει γμώ.] Προσληπτέον το συν ωδή και διώ
οι πρώτοιτουςθεούς μετά ώδης υποκιθαρί- ξει. Σκαίροντες.] Κινούμενοι, σκιρτώντες,
ζοντες, ουκ εξ εντέρων κατεσκεύαζον τας η πυκνώς κινούμενοι. 575. Μυκηθμώ.]
κιθάρας, ουχ όσιον , ουδέ θεούς άρεστον Μυκήσει. Κόπρου.] Της επαύλεως, του
είναι υπολαμβάνοντες , διά το εκ νεύρων βουστάθμου. 576. “Ροδανόν. ] Ειδιά
πεποιήσθαι, αλλά εκ λίνου πεποιημένου. σειστον, ευκίνητον. διά τους εν αυτώ πε
η Λίνον δ' υπό καλόν άειδεν, αντί του, φυκότας καλάμους. Δονακήα.] Δόνακας
την επι Λίνω τα 'Απόλλωνος παιδί ωδήν έχοντα, ήγουν καλάμους. 578. Πόδας
όντι νηπίω, και υπό κυνών ποιμενικών αργοί. ] Ταχύποδες. 58ο. Ερύγμηλον.]
διασπασθέντι, πρώτην ασθεΐσαν. 571. Μέγα μυκώμενον , ή έρευγόμενον την τρο
Λεπταλέη. ] Λεπτή, ηδεία . Ρήσσοντες.] φήν.
'Αντί του κροτούντες συν αρμονία και
έλκετο' τους δε κύνες μετεκίαθον, ήδη αιζηοί.

τω μεν αναρρήξαντε βοός μεγάλοιο βοείην,
έγκατα και μέλαν αίμα λαφύσσετον' οι δε νομίες
αύτως ενδίεσαν, ταχέας κύνας οτρύνοντες.
οι δ' ήτοι δακέειν μεν άπετρωπωντο λεόντων, 585
ιστάμενοι δε μάλ' εγγυς υλάκτεον, έκ τ' αλέοντο .
Εν δε νομόν ποίησε περικλυτος 'Αμφιγυήσεις,
εν καλή βάσση μέγαν οιων αργεννάων,
σταθμούς τε, κλισίας τε κατηρεφέας, ιδε σηκούς.
Εν δε χορόν ποίκιλλε περικλυτος 'Αμφιγυήσεις, 590
το ίκελον, οιόν ποτ ' ενί Κνωσσώ ευρεία
Δαίδαλος ήσκησε καλλιπλοκάμω 'Αριάδνη.
58τ . νulg. τόν . 588. οίFών . 591. Fίκελον .
μενος . Ιdem μεμυκώς.-584. οι δε νομήες αύτως ενδίεσαν. ενεδίωκον, nec tamen aliquid
efficiebant ; non enim prope accedere audebant nec ipsi nec canes . - 585. únetew
πώντο λεόντων (από του) δακέειν αυτούς . refugiebant canes , detrectabant, morsu appe
tere leones.
587–9. Pascua ovium cum stabulis et tuguriis et caulibus.
590_605. Chorum s. choricam saltationem expresserat Vulcanus, quam poeta
descripsit, qualem sibi aliquis fingere potest animo, non , qualem ars potest expri
mere . Attamen materiem et colorem ille memorat, enses ex auro, balteis argenteis
suspensos . - 591. rã ixedov. Extabat ergo in Creta exemplum similis operis , cujus
auctor Dædalus ferebatur ; adjectum famæ, factum id esse jussu, seu in gratiam ,
Ariadnes . Forte haec saltatio , que argumentum operis constituebat , habebat ali
quid singulare, quod Creticum morem referebat ; est enim saltationis genus inso
lens : quæ observatio ad crisin hujus loci tenenda est. - 592. nounos. vocabulo pro
583. Λαφύσσετον. ] 'Αθρόως ήσθιον. τον δασμών οι Αθηναίοι τούτον, επί το

584. 'Ένδίεσαν.] Ένεκελεύοντο, παρορ- δεδολοφονηκέναι 'Ανδρόγεων τον παιδα
μώντες επέβαλλον. 585. Απετρωπών- Μίνωος αγωνιζόμενον και νικώντα παρ'
το. ] Απετρέποντο. 586. Έκ τ ' αλέ- αυτοίς τα παναθήναια. εκόντα ούν αυτόν
οντο.] Και εξέκλιναν. 588. 'Αργεν- φασι συγκαταλέξαι τοϊς απιούσι, και
νάων . ] Λαμπρών. 589. Κλισίας.] παραγενόμενον εις Κρήτης, ήδέωςοφθήναι
Νύν, τας των ποιμνίων και ποιμένων κα- , φασιν υπό 'Αριάδνης της του Μίνωος θυ
ταγωγάς. Kατηρεφέας. ] Εσκεπασμένας, γατρός. και διά τούτο τέχνη Δαιδάλου
καταστέγους. Σηκούς.] Περιβόλους εν οίς σωθήναι τρόπο τοιώδε. μίτον αγαθίδος
βοσκήματα ίστανται . 59ο . Εν δε έδωκε Δαίδαλος τη 'Αριάδνη, είπών δού
χορόν ποίκιλλε.] Και τα εξής. 'Εγκατε- ναι το Θησεί , όπως την αρχήν εξάψας
σκεύασε δε επιμελώς ο “Ήφαιστος και της εισόδου της αγαθίδος, ούτως ανελών
χορόν ομοίαν τάξιν έχοντα χορευόντων τώ αυτήν εισέλθοι εις τον λαβύρινθον και
υπό Δαιδάλου του μηχανικού κατασκευ- περιγενόμενος του θηρίου, πάλιν έχοι ρα
ασθέντι 'Αριάδνη εν Κνωσσώ πόλει της δίαν και ελεύρετον την έξοδος του λαβυ
Κρήτης. Ιστόρηται ότι Θησέα παρα- ρίνθου, ποικίλως επιπεπλεγμένους έχοντος
γενόμενον εξ 'Αφιδνών εις Αθήνας νεα- τας εισόδους . έξελθών δε μετά το νική
στι, καταλαβόντα δε τον δασμών απο- σαι ο Θησεύς μετά των ήϊθέων και παρ
πεμπόμενον Μίνωϊ εις Κρήτης, τους δίς θένων χορόν. τοιούτον έπλεκεν εν κύκλο
επτά ήιθέους και παρθένους. ετέλουν δε τους θεούς, οποία και η του λαβυρίνθου
M m 2
ένθα μεν ήίθεοι και παρθένοι αλφεσίβειαι

ώρχεύντ', αλλήλων επί καρπώ χείρας έχοντες.
των δ' αι μεν λεπτας οθόνας έχον, οι δε χιτωνας 595
είατ ’ ευνήτους, ήκα στίλβοντας ελαίω
και δ' αι μεν καλάς στεφάνας έχον, οι δε μαχαίρας
είχον χρυσείας εξ αργυρέων τελαμώνων.
οι δ' ότε μεν θρεξασκοντροχών
επισταμένοισιενπόδεσσα
άρμενον παλάμησιν
ρεία μάλ', ώς ότε τις τροχών άρμενον 6οο
έζόμενος κεραμεύς πειρήσεται, αί κε θέησιν

άλλοτε δ' αυ θρέξασκον επί στίχας αλλήλοισι.
596. Fείατ' et Fήκα . Vulg . είατο ευνήτους.
prio artis, άσκειν , elaborare, ut jam vidimus Γ. 388.-593. ένθα μέν in hac chorea
efficti erant a Vulcano saltantes ; non enim haec ad Dedalum spectant. - άλφεσί
Boras, amabiles, quæ ad amorem sui allicerent ; hoc ex prisco more redditum :
quæ procos nanciscerentur, a quibus emebantur a parentibus. In seriore ætate
alio more nominantur puellæ, quæ dotem afferunt, ubi declarandæ sunt ingenuæ,
nobiles, patrimæ et matrimæ . - 595. Quæ sequuntur ad 605. saltem inde à 595 .
vix ab artifice expressa, sed tanquam a poeta mente concepta narrari puta . Ad
chori apparatum maxime vestitus spectat, quippe ad sensus percutiendos valens ;
itaque puellæ peplo tenui sunt indutæ , et comas habent redimiculis vinctas ; juve
nes tunicis candore fulgentibus et gladiis insignes e balteo pendentibus. Debuit
igitur hoc esse certum genus saltationis choricæ , forte Creticum. 'Olórny peplum
reddo scilicet, quo totum corpus involvebatur exterius tunicæ injecto, ita ut quoque
caput a cervice et vertice adductus velare posset. Docent hoc signa antiquæ artis.
cf. Γ. 141. Apollon. IV. 466.–596. ήκα στίλβοντας ελαίω χιτώνας , antiqua loquendi
forma, de nitore qui per oleum, tanquam υγρόν τι στίλβον, declaratur ; forte antiqui
ores simpliciter στίλβειν ελαίω dixere ; nos substituimus, tanquam, ως ελαίω. Sic Od .
Γ. 408. Η. 1ο7. χιτώνας εύνητους . tunicas textas simplici flo. ν. ad Φ. 31. - 598. οι δ'
ότι μεν et 6ο2. άλλοτε, pro ότε μεν, ότε δε. – 6οο. ώς ότι τις. ad cyclicam saltationem
spectare, ex comparatione apparet. Celeritatem motus in orbem declarat a celeri .
tate rote tguline circumacte ; ότε πειρήσεται αί κε θέησιν, si quis tgulus, opus ag
gressus, principio manus impulsu explorat rotam , sitne satis mobilis et facile cir .
cumagenda ; itaque assidet figulus, έζόμενος, ut opus faciat. τροχον άρμενον εν παλάμη
σιν, εναρμενον ταλάμαις, habilem, que manubene possit apprehendi etfacile moveri.
–6ο2. est όρχησις κατά στροφάς , nam procedunt ordinibus rectis, et aliquantum pro
είσοδός τε και έξοδος αυτό εγεγόνεια της ται.] Ημφιεσμέναι ήσαν. Ευνήτους.] Εύ
δη χορείας την εμπειρίαν ο Δαίδαλος αυ- νενησμένους, και ειργασμένους, λεπτούς.
τοϊς υποδείξας εποίησε. Ποίκιλλε.] Ποι- Ηκα στίλβοντας ελαίω.] Ηρέμα πώς
κίλη τορνεύσει επoίει. 593. 'Αλφεσί- στίλβοντας ως έλαιον. 597. Στεφάνας.]
βοιαι.] " Εντιμοι. και διά την ευμορφίαν Κόσμους γυναικείους χρυσούςπερί κεφαλής
βόας ευρίσκουσαι έδνα. θρέμματα γάρ το κειμένους. 598. Τελαμώνων.]' Αναφορέων.
παλαιόν εδίδοτο προ των γάμων δώρα. 599. Θρέξασκον.]'Ενκύκλφέτρεχον.'Έπ
ωνόμασται δε από μέρους. επειδή έντιμοι ισταμένοισιν.] Επιστήμισιν, εμπείρους.
το παλαιόν οι βόες. αλφαίνειν γούν το βοο. "Αρμενον.] Εύ ήρμοσμένον πάντο
ευρίσκειν , και άλφή η τιμή, και άλφα θεν. βοι . Εζόμενος κεραμεύς.] Διά
το στοιχείων και τι ευρέθη προ των άλλων. της του χορού παραβολής έγκυκλoναυτών
594. Επί καρπώ χείρας έχοντες.] Ορ- την πορείαν υφιστά. Πειρήσεται.] Απο
θώς και τούτο κατ ' επικράτησιν του αρ- πειρώμενος ανακινήσει . 6ο2. Επί στί
σενικού πέφρακεν. 595. 'Οθόνας.] Δια- χας. ] 'Επ ’ ορθήν τάξιν.
φανείς εσθήτας, λαμπράς. 596. Eία
LIB . XVIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Σ. 6o3-616. 269
πολλός δ' ίμερόεντα χορον περιϊσταθ' όμιλος
τερπόμενοι δοιώ δε κυβιστητηρε κατ' αυτούς
μολπηςεξάρχοντες έδίνευον κατα μέσσους. βος
Εν δε τίθει ποταμοίο μέγα σθένος 'Ωκεανοίο
άντυγα παρ πυμάτην σάκεος πύκα ποιητοιο.
Αυταρ επειδη τευξε σάκος μέγα τε στιβαρόν τε,
τευξ άρα οι θωρηκα φαεινότερον πυρός αυγής
τευξε δεοι κόρυθα βριαρην, κροτάφους αραρύϊαν, βιο
καλην, δαιδαλέην επί δε χρύσεον λόφον ηκε
τευξε δε οι κνημίδας εανού κασσιτέροιο.
Αυταρ έπει πάνθ' όπλα κάμε κλυτος 'Αμφιγυήεις,
μητρος Αχιλληος θηκε προπάροιθεν αείρας.
η δ, έρηξ ώς, άλτο κατ ’ Ούλύμπου νιφόεντος, 615
τεύχεα μαρμαίροντα παρ' Ηφαίστοιο φέρουσα.
βος. άρα Foι . 6ιο. δέ Foι . 612. δέ Foι . βι5 . Fως, Bentl.
gressi iterum se convertunt.θρέξασκον επί στίχας (έν) αλλήλοις, inter se divisi in cer
tos numeros et ordines : alii post alios. – 6ο4 . δύο κυβιστητήρε. Spectat et hoc ad
certum ac singulare aliquod saltationis genus e more prisco, cum essent, qui seor .
sum a ceteris in medium prodirent et motus exquisitiores facerent, in quibuset hi
erant, ut capiti insisterentet pedibus sublatis motus numerosos facerent. Videri
potest hæc vexnois propria fuisse Cretensibus, et cum ab his plura instituta ad La
cones pervenerint, potuit ea illis quoque familiaris esse , ut apud Menelaum hospites
Telemachus et Pisistratus eo spectaculo delectarentur Od. A. 18, 19. ubi sunt iidem
versus, interposito alio versu post τερπόμενοι, μετά δέ σφιν εμίλσετο θείος αοιδός φορμί
ζων, δοιώ δε κυβιστητήρε κατ ' αυτούς μολπης εξάρχοντες (εξάρχοντος ) έδίνευον κατά μέσσον.
Ex tot locis similibus et vers. assutis, quos notavi, non magno acumine opus est ad
divinandum , vs. 605. esse a rhapsodo ex eodem loco assutum ad explendam senten
tiam antecedentem . Nota est disputatio de isto loco ap. Athen . IV. 28. p. 180, 1 .
Videmus tamen ap. Herodot. VI. 129. etiam Hippocliden Atheniensem hac ógzhou
spectari voluisse, nota narratione, cum apud Clisthenem nuptiis filiæ excideret.
Spectat res ad Solonis tempora ; nam Clisthenes Sicyonis tyrannus vicit Pythia Ol.
ΧLΙΧ. 3. έδίνευον, videtur proprie in ea ορχήσει dictum esse , forte ut in ipsa κυβιστή
σει, capiti insistendo corpus rotarent . Sed quod vs. 6o4, 5. κυβιστητήρες εξάρχουσι
μολπης difficultatem habet, quandoquidem εξάρχειν κιθαρωδού est , non των κυβιστητή
gwr.
6ο7. άντυγα παρ πυμάτην. de hac jam 479, 48ο. non in ipsa Ora Oceanus expressus
erat, sed interius super oram . Hic utique manifestum fit, auctorem voluisse orbem
terrarum in clipeo esse adumbratum .— 609. Ex ære puta reliqua quoque arma esse
facta ; itaque adjicitur vs. 611. aurea crista, seu potius summa galeæ pars cum
cono, cui crista e juba inserta erat. — 612. lavoũ xaopitágono, ductili. De cassitero mo
nitum sup. ad 564.
6ο4. Κυβιστητήρε . ] Ορχησταί. βογ. ητοϊο.] 'Επιμελώς , και συνετώς κατε

*Αντυγα παρ πυμάτην.] Παρά το έσχα- σκευασμένου. βι2. Εανού.] Λαμπρού,
τον μέρος της ασπίδος. πέριξ. Πύκα ποι- ευχύτου, απαλού . 6ις. "Ιρηξ.] Ιέραξ.
ΡΑΨ Ω ΙΔΙΑ Τ.
ARGUMENTUM.
DIE orto apportat Thetis arma Achilli ; qui adspectu commotus, et a

matre accepto promisso, corpus Patrocli incorruptum iriservatum, ejus
jussu Achivos ad concionem vocat 1–41. Conveniunt frequentes cum
ipso Agamemnone ; adversus hunc Achilles profitetur, iram se animo
dimittere et in votis habere, ut Achivi ad pugnam educantur — 73. Læti
omnes verba accipiunt, inprimisque Agamemnon, qui oratione habita
stulte a se factaexcusat, reatum in Aten conjicit, promittit eadem dona,
quibus antea(Il. I.) Achillem placare voluerat — 144. Omnis moræ im
patiens Achilles confestim in pugnam ruere mavult,—153 . Ulysses non
nisi cibo sumto copias educi posse docet ; interea donis allatis publice
inter Agamemnonem et Achillem res compositum iri — 183. adstipula
tur Agamemnon — 197. ægre assentitur Achilles, at cibum sumere recu
sat - 214. refellit ejus dicta Ulysses - 237. Interea missi Nestoris filii
afferunt dona, ab Agamemnone promissa, cum Briseide ; ipse Agamem
non jurejurando fidem facit, intactam a se Briseidem reddi - 268. Achil
lis jussu ad tentorium dona absportantur cum Briseide :-282 . quæ
conspecto Patrocli corpore lamenta movet — 302. adveniunt seniores
Achivorum , Achillemque hortantur, ut cibo sumto vires roboret ;at ille
pertinaciter se facturum negat, et in lamenta de Patrocli morte effundi
tur-338. Cum verendum esset, ne impastus in pugnam proditurus
Achilles viribus deficeret, missa a Jove Minerva nectar et ambrosiam
ei instillat - 356 .
Interea corpore curato prodeunt agmina in aciem ; ipse Achilles se
armat ; equos junctos affatus hortatur, ut videant, ne nisi se salvo et in
columi in castra redeant; respondet alter ex iis Xanthus, non sua culpa
factum esse , ut Patroclus cæsus caderet ; simile tamen fatum ipsum
Achillem manere - 417. quod Achilles profitetur se haud curare, dum
modo Trojanos ultus fuerit. ad f.
Deorum interventus est primo Thetidis, quæ arma apportat, et ne
ctare et ambrosia instillata Patrocli corpus a corruptione servat 1-39.
tum Minerva a Jove missæ, ut Achillis omnem cibum detrectantis vi
res pari modo nectare et ambrosia instillata recreet. 340—356. Nam
episodium deAte 95—133 a Jove ex Olympo deturbata non ad ipsam
actionem Iliadis spectat.
Inscripta a grammaticis rhapsodia a potiore parte , μήνιδος απόρριψις.
ΥΠΟΘΕΣΙΣ ΤΗΣ Τ. ΟΜΗΡΟΥ ΡΑΨΩΙΔΙΑΣ ..
ΘΕΤΙΔΟΣ κομισάσης Αχιλλεί τα όπλα παρά Ηφαίστου, συναγαγών εις εκκλησίαν
LIB . XIX . ΙΛΙΑΔΟΣ Τ. 1–19 . 271
τουςΈλληνας και ήρως, απόρρησιν ποιείται της μήνιδος, και λαμβάνει τα δώρα άπερ αυτώ
'Αγαμέμνων δώσειν υπέσχετο. Τροφήν δε ανελομένων εκείνων, αυτός άσιτος διαμεί
νας οπλίζεται, και στρατείας εξάγει επί τον πόλεμον. ο δε έτερος των ίππων αυτού
Ξάνθος την εσομένην αυτό αναίρεσιν καταμαντεύεται, ό και επιπλήττει.
Τα δ' απέληγε χόλoιο και έκθoρε δίoς 'Αχιλλεύς.
ΗΩΣ μεν κροκόπεπλος απ' Ωκεανοίο ροάων
ώρνυθ ', ίν' αθανάτοισι φόως φέρoι ήδε βροτοίσιν
η δ ' ες νηας έκανε , θεού πάρα δωρα φέρουσα.
εύρε δε Πατρόκλω περικείμενον ον φίλον υιόν ,
κλαίοντα λιγέως πολέες δ' αμφ' αυτόν εταίροι 5
μύρονθ '. η δ' εν τοϊσι παρίστατο δια θεάων,
έν τ' άρα οι φυ χειρί, έποςτ' έφατ', έκ τ' ονόμαζε
Τέκνον εμόν, τούτον μεν εάσομεν, αχνύμενοί περ,
κείσθαι, επειδή πρώτα θεών ιότητι δαμάσθη
τύνη δ' Ηφαίστοιο πάρα κλυτα τεύχεα δέξο, ΙΟ
καλά μάλ', οί ' ούπω τις ανηρ ώμοισι φόρησεν.

“Ως άρα φωνήσασα θεα κατά τεύχε έθηκε
πρόσθεν'Αχιλληος τα δ' ανέβραχε δαίδαλα πάντα .
Μυρμιδόνας δ' άρα πάντας έλε τρόμος, ουδέ τις έτλη
άντην εισιδέειν, αλλ' έτρεσαν. αυταρ 'Αχιλλεύς 15
ως είδ', ώς μιν μάλλον έδυ χόλος έν δε οι όσσε
δεινόν υπό βλεφάρων, ώσει σέλας. έξεφάανθεν
τέρπετο δ' εν χείρεσσιν έχων θεού αγλαά δώρα.
αυταρ έπει φρεσίν ήσι τετάρπετο, δαίδαλα λεύσσων,
4. περικείμενον Fόν . V. Obss. 7. άρα Foι φύ χειρί, Fέπος. 15. έσπιδέει» .
16. Γείδ' - δέ Foι . 19. φρεσι Fήσι. νulg. φρεσιν τσιν έτάρπετο.
1-18. Apportat orto die Thetis arma Vulcani ad Achillem ; quorum adspectu ille
delectatur.- Una autem nocte arma a deo facta esse puta .
2. αθανάτοισι, quia etiam in Olympo dies noctesque sibi succedunt, ut jam aliquo
ties vidimus.-- 4. περικείμενον, ut αμφιχυθείς, περιφυς, de amplexu. - 9. επειδή πρώτα.
cum semel. ut jam A. 235.-13. τα δ' ανέβραχε πάντα. cum in terram reponerentur,
resonabant. δαίδαλα. epitheton pro voce primaria, vel cum vellet dicere τα δε τεύχεα
δαίδαλα , vel quod usus erat τα δαιδαλα dicere simpl. pro opere arte facto ; sic et 19.
et E. 482. – 14. Myrmidones contremiscunt primum fragore audito , tum fulgore ar
morum repente oculos præstringente. Magnifice hæc in majus aucta . - 15 . Achil.
les ira incenditur multo magis ex adspectu , præclare : scilicet recordatione armorum
Patroclo ademtorum , et ulciscendi cupiditate.
19—39. Armorum adspectu cupiditate pugnandi incensus Achilles a Patrocli cor
pore discessurus, de eo a corruptione vindicando sollicitus, a matre hac cura leva
4. Περικείμενον. ] Περιπεπλεγμένον. 13. ' Ανέβραχε.] Ποιον ήχον απετέλεσεν.
5. Λιγέως.] Περιπαθώς, οδυνηρώς, οξέως. 15. "Έτρεσαν.] Έφοβήθησαν. 19 .
6. Μύροντο. ] 'Εθρήνουν . 9. Ιότητι. ] 'Ετάρπετο .] 'Ετέρφθη.
Βουλήσει. 10. Τύνη. ] Σύ. Δωρικώς.
272 ΙΛΙΑΔΟΣ Τ. 20
-35 . LIB . XIX.
αυτίκα μητέρα ήν έπεα πτερόεντα προσηύδα 20
Μήτερ έμή, τα μεν όπλα θεός πόρεν, οί ' επιεικές

έργ έμεν αθανάτων, μηδε βρoτον άνδρα τελέσσαι.
νύν δ' ήτοι μεν εγώ θωρήξομαι άλλα μάλ' αινώς
δείδω, μή μοι τόφρα Μενοιτίου άλκιμον υιόν
μυϊαι, καδδυσαικατά χαλκοτύπους ωτειλάς, 25
ευλας εγγείνωνται, αεικίσσωσι δε νεκρόν:

εκ δ' αιών πέφαται κατά δε χρόα πάντα σαπήη.
Τον δ' ήμείβετ' έπειτα θεα Θέτις αργυρόπεζα
τέκνον, μή τοι ταύτα μετά φρεσε σησι μελόντων
τώ μεν έγώ πειρήσω αλαλκεϊν άγρια φύλα, 30
μυίας, αι ρά τε φωτας αρηϊφάτους κατέδουσιν.
ην περ γαρ κηταί γε τελεσφόρον εις ενιαυτόν,
αιεί τώδ' έσται χρώς έμπεδος, ή και αρείων.
άλλα σύγ εις αγορών καλέσας ήρωας Αχαιούς,
μηνιν αποειπων 'Αγαμέμνονι, ποιμένι λαών , 35
20. μητέρα Fήν Fέπεα . 21. επιδεικές . 22. Fέργ'. 26. απεικίσσωσι.
27. νulg. σαπείη . 32. νulg. κείται. 35. αποπειπών .
tur, et jubetur concione convocata iram Agamemnoni remittere tumque in pugnam
exire.
24. Cum Achilles ad pugnam festinaturus est, necessario et ipsi et poetæ fuit co
gitandum de corpore Patrocli incolumi servando a putredine, inprimis sub illo cælo.
Narratum ab antiquioribus reperit seu excogitavit poeta modum condituræ simi.
lem , v. mox 39. aut a legendis ossibus petitum : nam Achillis ossa lecta oivas év
άκρήτω και αλείφατι.Οd. Ω . 73. Nullus in his est commentis locus και res aperta per
se. Sic inf. Ψ. 186. Hectoris cadaver unguento servatur : Venus ροδόντι δε χρϊεν ελαίω,
'Αμβροσία,-25, 26. μη εγγείνωνται pro εγγεννήσωσι, μή γεννώσιν αι μυϊαι ευλάς, καταδύ
σαι τας ώσειλάς. Vermes pullulant ex muscarum ovulis, que tamen veteres non me
morant, sed : έντίκτουσί τι αι μυϊαι.- 27 . αιών δ' εκτίφαται sunt haec in mediointer
posita: δε pro γάρ. vita enim expulsa est. φάει », φονεύειν, nunc φθείρειν, κατά δε κρόα
πάντα σαπήη jungenda sunt cum μή - αεικίσσωσι- και κατασαπη ο νεκρός (κατα) πάντα
χρόα , κατά πάνσώμα. - 30. άγρια φύλα μυιών antiqua periphrasi a poetis servata pro
uviai šygias, fere , indomitæ , quæ abigi nequeunt. - 33. Epais šutidos. incolume
h . 1. corpus. – 35. μήνιν αποειπών 'Αγαμέμνονα remittens, deponens . Supra A. 283. erat
21. Οι επιεικές.] Οποία είκός θεού έργα έφθαρται. ό έστιν ο νωτιαίος μυελός.
είναι. τουτέστιν οία έπρεπε θεόν παρέ- Πέφαται.] Τέτρωται, ανήρηται, ηφάνι
χειν . επιεικές γάρ το πρέπον. 25. Καλ σται .
29. Μελόντων .] Αντί του με
δύσαι.] Κατελθούσαι . Χαλκοτύπους.] λέτωσαν . 30. Πειρήσω.] Πειράσομαι.
“Υπό σιδήρου τρωθέντας. 26. Ειλάς έγ- 'Αλαλκεϊν.] ' Αλεξησαι, βοηθήσαι . Φυ
γείνωνται.] Σκώληκας εγγεννήσωσιν. λα.] "Έθνη, γένη. 31. 'Αρηϊφάτους.]
ίσως δε είρηνται ευλαι οι σκώληκες, παρά 'Εν πολέμοις πεφονευμένους, ή σιδήρω.
την είλησιν. ' Αεικίσσωσιν.] 'Αφανίσω- και γάρ ο σίδηρος άρης. 32. Κέεται.
σιν, αικίσωσιν. 27. 'Εκ δ' αιών πέφα- 'Αντί του κείται. Τελεσφόρον.] Τον πάν
ται. ] "Ήτοι ανήρηται ο βίος. ό εστι ζωής τα τελειούντα . και εστι τελείους καρπούς
εστέρηται. ή ως οι γλωσσογράφοι, αιών φέροντα.
LIB . XIX . ΙΛΙΑΔΟΣ Τ. 36-5ο . 273
αίψα μάλ' ες πόλεμον θωρήσσεο, δύσεο δ αλκήν.

Ως άρα φωνήσασα, μένος πολυθαρσες ενηκε:
Πατρόκλω δ ' αύτ' αμβροσίην και νέκταρ ερυθρον
στάξε κατα ρινών, ίνα οι χρως έμπεδος είη.
Αυταρ ο βη παρά θίνα θαλάσσης διος Αχιλλεύς, 40
σμερδαλέα δάχων, ώρσε δ ' ήρωας Αχαιούς .
και δ', οίπερ το πάρος γε νεών εν αγώνα μένεσκον ,
οι τε κυβερνηται, και έχον οιήία νηων,
και ταμίαι παρα νηυσιν έσαν, σίτοιο δοτηρες
και μην
οι τότε γ' είς αγορών ίσαν, oύνεκ'' Αχιλλεύς 45
εξεφάνη , δηρονδε μάχης επέπαυτ’ αλεγεινης.
τω δε δύω σκάζοντε βάτην "Αρεος θεράποντε,
Τυδείδης τε μενεπτόλεμος, και διoς Οδυσσεύς,
έγχει ερειδομένω" έτι γαρ έχον έλκεα λυγρά
xad de μετα πρώτη αγορη ίζοντο κιόντες. 50
39. ένα Foι . 41 , σμερδαλέα FiFάχων .
μεθέμεν χόλον.–36. δύσεο δ' αλκήν. jam aliquoties usum του δύεσθαι, δύσεσθαι, vidimus ;
ut indui dicantur, quæ sumuntur, adhibentur, exseruntur . et utere virtute tua.
exere virtutem . — 37. révos švõus , quod solent facere dii, modo non semper declarato,
alibi aflatt, interdum tactu . ut sup. Ν. 59. ubi v.-38. αμβροσίην και νέκταρ ερυθρόν.
A numine petitum est remedium , quod vulgari usu erat parandum antisepticis odo
ribus . Unguentum esse αμβροσίην h. 1. manifestum est : subint . oδμήν, divinum odo
rem . alterum nectar diis paratum esse tanquam vinum generosius, ejusque notionem
a vini inter mortales usu petitam esse, apparet ex epitheto įgyogóv. Nam hoc vini
genere maxime usi erant antiquiores Græci. Norant iidem vim ejus adstringen
tem et antisepticam : de qua h . 1. cogitasse videntur.
40–54. Achilles convocat Achivos non præconis, sed sua voce : re nova perculsi
omnis multitudo accurrit.
40. παρά θίνα , inde a Sigeo, in dextro cornu, procedit in medium castrorum, in
φιο αγορά erat; ideoque incedit secundum littus. cf. Θ. 223.-42 . Νondum remiges
et milites diversi erant ordinis ; sed heroes ipsi remigabant; at gubernatores et qui
penum victumque curabant extra pugnantium numerum fuisse videmus. vsão įy
αγώνι. qui in ναυστάθμο manere solebant, ut jam Ο. 428-43. και οι έχον, και οι έσαν.
dura ellipsi.-- 44. Constituti ergo in exercitu fuere certi homines ad distribuendum
victum. - 46. δηρόν δε μ . modo antiquo pro δηρόν γάρ. δς δηρόν επέπαυτο. ut jam Σ. 248.
-50. μετά πρώτη αγορη ίζoντo in primis sedibus tanquam principes .
37. 'Ενηκεν.] Ενέβαλεν. 38. 'Αμβρο- κας, πηδάλια . 44. Ταμίαι.] Οι φύ
σίην.] Θειότητα. 39. Χρώς έμπεδος. ] λακες των πρός τροφήν. 47. Τώ δε δύω
Το σώμα άφθορον. 4ο . Αυτάρ και βή.] σκάζοντε.] Συλληπτικώς πέφρακε. μόνος
'Εζήτηται διά ποίαν αιτίαν ου χρήται γάρ ο Διομήδης ώφειλε σκάζειν κατά του
κήρυκι ο 'Αχιλλεύς προς το συγκαλέσαι ταρσού τετρωμένος. ο μέντοι Οδυσσεύς
τους όχλους. Ρητέον ούν ότι έθος εστίν την πλευράν, ει μή κατά συμπάθειαν
αρχαίον αυτού τούτο. ούτως γούν και εν των μερών δοξαιμεν αυτόν τούτο πεπον
τη α ραψωδία αυτός 'Αχιλλεύς συγκα- θέναι. 49. 'Ερειδoμένω. ] 'Έπερειδόμε
λεϊ . άλλως τε και διά την χαράν μετά νου, σκηριπτόμενοι. 50. Πρώτη αγορώ.]
σπουδής συνδεδραμήκασιν, ουδε τους κή- Τη προεδρεία το δέ.
ρυκας αναμείναντες. 43. Οΐία .] Οία
VOL . II . N n
274 ΙΛΙΑΔΟΣ Τ . 51-7ο . LIB . XIX .
αυταρ ο δεύτατος ήλθεν άναξ ανδρων Αγαμέμνων,

έλκος έχων" και γαρ τον ένι κρατερή υσμίνη
ούτα Κόων Αντηνορίδης χαλκήρεϊ δουρί.
αυταρ επειδή πάντες άολλίσθησαν 'Αχαιοί,
τοϊσι δ' ανιστάμενος μετέφη πόδας ωκυς Αχιλλεύς : 55
'Ατρείδη, ή άρ τι τόδ ' αμφοτέροισιν άρειον
έπλετο, σοι και εμοί: ότε νωί περ, αχνυμένω κηρ,
θυμοβόρω έριδι μενεήναμεν, είνεκα κούρης.
την όφελ' εν νήεσσι κατακτάμεν "Αρτεμις ιώ, 60
ήματι τω, ότ' έγών ελόμην Λυρνησσον ολέσσας
τω κ ' ου τόσσοι Αχαιοί όδας έλoν άσπετον ούδας
δυσμενέων υπό χερσίν, έμευ απομηνίσαντος .
"Εκτορι μεν και Τρωσι το κέρδιoν αυταρ 'Αχαιους
δηρόν εμης και της έριδος μνήσεσθαι δίώ.
65
αλλά τα μεν προτετύχθαι εάσομεν, αχνύμενοί περ,
θυμόν ένα στήθεσσι φίλον δαμάσαντες ανάγκη.
νυν δ' ήτοι μεν έγώ παύω χόλον, ουδέ τι με χρη
άσκελέως αιεί μενεαινέμεν. αλλ' άγε θάσσον
ότρυνον πόλεμόνδε καρηκομόωντας Αχαιούς ,
όφρ' έτι και Τρώων πειρήσομαι αντίον ελθών, 70
51. ήλθε άναξ. 70. Vulg. αντίoς .

53. Coon vulneraverat Agamemnonem sup. 1. 251. Diomeden Paris sagitta A. 376 .
et Ulyssem Socus 1. 436. sq.
55—73 . Inde Achilles ad dicendum surgit, et Agamemnoni omnem simultatem se
abdicare profitetur, tum , ut pugna fiat, hortatur. Oratio homine generosæ indolis
digna, qui ira semel discussa injuriæ acceptæ facile obliviscitur.
56. ή άρ τι τόδ' άμφοτέροισιν άρειονέπλετο. reticescit reliqua : satius fuisset, si hoc ,
quod nunc facimus, τόδε, το ομονοείν, fecissemus tum, τότε , ότε νΐ πες μενεήναμεν. Ιta
est idem, quod nos diceremus; melius fuisset, si nunquam in hanc contentio
nem descendissemus. - 57. άχνυμένω κήρ, dolentes alter repetita Chryseide, alter
erepta Briseide. - 58. έριδι μενεήναμεν, ώργιζόμεθα. cum dilectu verborum, etiam θυμο
βόρω έριδι, αnimum vegante , ut jam H. 210. - 59 . Ιterum a Diane sagittis repetita
mors violenta et justo maturior : quæ observatio nunc inter vulgares habetur. iv
voow in castris.— 60 . Lyrnesso capta Briseis abducta : ut vidimus B. 690. erat una
ex XI urbibus Troadis ab Achille eversis. — 62. épső árojenvioavtos nunc est in ira
perseverante me. - 66. éváyxn l. inviti 1. rebus sic exigentibus l. omnibus viribus,
dolorem comprimendo. Versum jam vidimus π . 60-67 , 68. ουδέ τι χρή, άσκελέως
αεί εμε μενεαινέμεν. Νunc κρή pro είκός έστι consentaneum, rectum, decorum. ασκε
51. Δεύτατος. ] "Έσχατος. 56. "Α- Θήβης της Κιλικίας. 6ι. Τα κ' ου
ρειον.] Κατ' επερώτησιν αναγνωστέον. τόσσοι.] Ούτως αν ου τοσούτοι . Οδάξ
θέλει γάρ ειπείν , ότι άρειον αμφοτέροις έλoν άσπετον οίδας.] "Έδακον την γην
ομονοείν υπάρχει . "Αρειον . ] Βέλτιον. αναιρεθέντες. 65. Προτετύχθαι.] Προ
βο. Λυρνησόν.] Πόλις της Υποπλακίου γεγονέναι. 68. 'Ασκελέως.] "Αγαν σκλη
LIB . XIX . ΙΛΙΑΔΟΣ Τ. 71-83 . 275
αί κ' εθέλωσ' επι νηυσιν ιαύειν. αλλά τιν' οίω

άσπασίως αυτών γόνυ κάμψειν, ός κε φύγησι
δηίου εκ πολέμοιο υπ ’ έγχεος ημετέροιο.
Ως έφαθ': οι δε χάρησαν εύκνήμιδες Αχαιοί,
μήνιν άπειπόντος μεγαθύμου Πηλείωνος. 75
τοϊσι δε καιμετέειπενάναξ ανδρώνΑγαμέμνων,

αυτόθεν έξ έδρης, ουδ' εν μέσσοισιν αναστάς
“Ω φίλοι, ήρωες Δαναοί, θεράποντες "Αρηος,
εσταότος μεν καλών ακουέμεν , ουδε έoικεν
υββάλλειν χαλεπόν γαρ, επιστάμενόν περ εόντα. 80
ανδρών δ ' εν πολλών ομάδω πως κέν τις ακούσαι,

η είπoι; βλάβεται δε, λιγύς περ έων αγορητής.
Πηλείδη μεν έγών ενδείξομαι αυταρ οι άλλοι
74. νulg. οι δ' εχάρησαν. 76. μετέβειπε Γάναξ . 79. ουδέ FέFoικε . 82. Fείποι .
λέως, continuo, sine fine. nam quod siccatum, induruit , nihil remittit. - 71 . ιαύειν hac
nocte ut ante ad castra pernoctare, έπαυλίζεσθαι ; et τινά pro πολλούς. αnte υallum,
επί νηυσίν.-72. γόνυ κάμψεις, considere et se e fuga recipere. Puto fore qui salvos
se ex pugna evasisse lætentur. Lecti versus jam H. 118, 119.
74–144. Excipit Achillem Agamemnon longa oratione, eaque prorsus ad prisco
rum hominum sensum ac moremcomposita. Primo ut se patienter audiant, rogat ;
tum iracundiæ suæ stultitiam fatetur, sed culpam a se avertit in fatalem aliquam
necessitatem , qua ita fieri debuerit, et qua ipsi dii adducantur ut inviti faciant ali
quid mox exitiosum futurum ; appellat hanc Aten, et de ea disserit more veterum
hominum , ut in personam mutet, et prædicata in factum vertat, eoque mythum
enarret : quem mox videbimus. Inde, 134. se stultitiæ dudum pænituisse et nunc
pro injuria satisfacere et muneribus placare velle Achillem pronuntiat.
78_82. Audite me dicentem , nec interpellate me. Est enim molesta res dicenti,
si interpelletur strepitu tumultuantium , etiamsi sit bonus orator. Scilicet veretur
Agamemnon tumultum Achivorum pervicaciam ejus accusantium , et tot fortissimo
rum virorum cædes et vulnera exprobrantium ; forte et metuentium , ne iterum
nova expostulatione cum Achille iras redintegret. Vividior fit rerum propositarum
species, si, Agamemnone ad dicendum se parante, concionem commotam et tumul.
tuantem ante oculos nobis ponamus ; ut in dramatibus, quæ legimus, hoc idem
sæpe faciendum est.-- 79. totaótos simpliciter dicentis ; ejus qui ad dicendum surgit.
nam ipse vulnere impeditus non stabat, ut v. 77. patet. καλόν έστι, Consentaneum,
equum est , έoικός audire dicentem . ουδε έoικεν , έoικός έστιν, υποβάλλειν, κραυγάζειν και
υποκρούεσθαι τον λόγον. non autem decet strepitu moto interpellare dicentem: quod
faciebant forte aut facere poterant οι φιλαχιλλείς, qui Achilli studebant, Agamem
noni vero iraecebantur. - 82. βλάβεται, βλάπτεται λιγύς περ εών αγορητής.et licet sit
orator sonora voce instructus, non auditur, eoque non persuadet, sive quod contur
batur, sive quod vox strepitu obtunditur : pro hoc vetus poeta generali voce utitur :
noxa afficitur, h. e. successum non habet. - 83 . Πηλείδη μεν εγώ ενδείξομαι scil . τον λό
ρώς, αμεταστρεπτί. Μενεαινέμεν.] Ορ- ζει λέγων, δύσκολον είναι εν πολλώ θο
γίζεσθαι. 71. Ιαύειν.] Κατευνάζε- ρύβω διαλέγεσθαι. ένιοι δε καθεζόμενον
σθαι . 77. Έξ έδρης .] 'Εκ της καθέ- τον 'Αγαμέμνονα επενόησαν δημηγορείν.
δρας. 79. “Εσταότος μεν καλών ακουέ- 8ο. Υββάλλειν.]“Υποκρούειν, εμποδίζειν
μεν, ουδε έoικεν Υββάλλειν . ] Ειδώς και τον λέγοντα . τινές δε κακώς ήκουσαν το
'Αγαμέμνων, ότι μέλλει θορυβείσθαι ως δι' ετέρου λέγειν. 'Επιστάμενον. ] "Εμ
αίτιος γεγονώς φθοράς τη “Ελληνική πειρον. 82. Βλάβεται δέ.] Εμποδί
στρατιά , ήσυχίαν εαυτώ προκατασκευά- ζεται, βλάπτεται. 83. Πηλείδη μεν
N n 2
276 ΙΛΙΑΔΟΣ Τ . 84-90 . LIB . XIX .
σύνθεσθ', 'Αργείοι, μυθόν τ' ευ γνώτε έκαστος,

85
πολλάκι δή μοι τούτον Αχαιοί μύθον έειπον,
καί τε με νεικείεσκον. εγώ δ ' ουκ αίτιός είμι,
αλλά Ζεύς, και Mοίρα , και ήεροφοίτις Εριννύς,
οι τέ μοι είν αγορη φρεσιν έμβαλον άγριον άτην,
ήματι τω, ότ' Αχιλληος γέρας αυτός απηύρων.
90
αλλά τί κε ρεξαιμι ; θεός δια πάντα τελευτά
84. γνώτε ψέκαστος. 85. έδειπον. 90. νulgo κεν δέξαιμι.
γον . Convertam verba ad Achillem. ut αποδείξαι, επιδείξαι de dicente. αυταρ οι άλλοι .
at vos ceteri, o Achivi, percipite et recte considerate ea , quæ dicturus sum.
85. πολλάκι δή μοι τούτον μύθον. non eloquitur, quenam haec dicta sint : scil . ob
jurgantium eum , quod injuria in Achillem et ira ac rixa intempestiva abalienaverat
Achillem , hujusque abarmis discessu Achivis tot strages arcessiverat. Fuerat ex
numero increpantium Nestor : 1. 104. sq. - 87. εγώ δ' ουκ αίτιος είμι, αλλά Ζεύς. Βene
ad morem hominum , culpam calide et stulte perpetratorum in fatalem aliquam ne
cessitatem transferentium . Decantatum hoc in Tragicis, etiam in facinoribus per
petratis , ut Clytemnestra marito interfecto ad Orestem : η Μοίρα τούτων, ώ τέκνον,
παραιτία . Εschyl. Choeph. 91ο. Ζεύς, tanquam auctor Omnium rerum , etiam fata
lium . Moſque, quæ fata ordinat, alia cum Jove, alia, quihus ipse Jupiter tenetur.
'Εριννύς, que άτην, facinusimprobum, ulciscitur. - 88. οίτε μοι είν αγορά. haec respi
ciunt narrata A. 130. sq. έμβαλον άγριον άτην, que mox in personam mutata proce
dit, nunc est ira et rixa qua occæcatus Achillem injuria affecerat. - 90, 91. ä bsòs
πρέσβα, Διός θυγάτηρ, "Ατη, διατελευτα πάντα, διατελεί, ad effectum adducit, que ipsa
in fraudem hominum machinatur. Est ómn exemplum illustre sermonis symbolici
antiquorum hominum varia inter se quodammodo cognata, quod inprimis in affecti.
bus animi locum habet, complexi ; est enim primo, vecordia animi, ira, superbia
aliove affectu, ad pravum facinus abrepti, quæ sæpe a veteribus ad fatalem aliquam
necessitatem , ad dei alicujus invidiam vel fraudem refertur, qua mens hominis oc
cæcatur ; ut modo vss . 87, 88. vel proturbatur : ut 11. 805, 6. Ex tali sensu seu
facinore än est üßges, injuria, contumelia aliorum ex superbia et ira . Sup. 1. 500.
1, 2. in personam mutata; tum ipsum flagitium tali animo perpetratum ; sic Pari
dis, άτη Ζ. 356. Ω . 28. άται Agamemnonis I. 115 , 116. αμαρτίαι, αδικίαι. porro reatus
ex facinore perpetrato et poena debita ; malum et calamitas facinore, animi errore
vel fraude, arcessita : sic quoties Agamemnon suam in conqueritur, insolentiæ
suæ effectum B. III . A. 237. et al. Interdum hæc omnia ad bráßns notionem revo.
cantur, et õrn comprehendit plura ex concomitantibus : ut in Ate dea l. 500. sq. et
in loco nostro . cf. ad 1. 115. Sollertia ingenii se probat in abstractis, ac mente, non
sensu , perceptis, forma ac specie ad sensus induendis. Ea itaque ürn, quam paullo
ante vidimus, noxa ac stultitia, nu dea est, ut 1. 500. sq. (nec tamen facie prorsus
eadem ) est Jovis filia , ut solent ad Jovem omnia referri; contra Eridis filia est in
Theog. 226. 230.alio respectu : quandoquidem ex animi affectu et impetu vecordia
que proficiscitur ütn. Quæ gentis et originis diversitas pro diverso consilio a poe
tis admittitur . est πρέσβα , σεμνή, dea . ή πάντας άάται, βλάπτει, promiscue omnes deos
hominesque illo malo afficit, et hactenus illa est exitiosa, súaop'ívn. Sequitur : 92, 93.
eam opprimere et invadere homines inopinato ; quatenus animi affectu et impetu
occæcati ad stulta consilia abripimur; itaque illa habet pedes molles, sine strepitu
incedentes, et corpus leve librat, ut nec gressibus solum radat, sed ea evolat supra
hominum capita alis suspensa ; ita ut involare aliquem et opprimere incautum pos
εγών ενδείξομαι. ] οίον την απότασιν τών η απροοράτως φοιτώσα , και επερχομένη,
λόγων προς 'Αχιλλέα ποιήσομαι φανερώς. ως τιμωρός των αδικημάτων. έστι δε κα
ή απολογήσομαι. 84. Σύνθεσθ' 'Αρ- ταχθονία δαίμων ή 'Εριννύς. οίον η διε
γείοι. ] οι δε λοιποί ακούσαντες , είπατε ρευνώσα τα εν ταις πράξεσιν έργα. 90.
τούς μή ακούσασι. 87. 'Ηεροφοίτις. ] Η Θεός διά πάντα τελευτά.] Θεός γάρ
διά του σκότους φοιτώσα. ή αόρατος. ή πάσι τοις πραττομένοις τέλος επάγει .
LIB . XIX . ΙΛΙΑΔΟΣ Τ. 91-100 . 277
πρέσβα Διός θυγάτηρ "Ατη, ή πάντας ααται,

ουλομένη. τη μεν θ ' απαλοι πόδες: ου γαρ επ' ούδει
πίλναται· αλλ' άρα ήγε κατ' ανδρών κράατα βαίνει,
βλάπτουσ'ανθρώπους . κατα δ ' ούν έτερόν γε πέδησε.
και γαρ δή νύ ποτε Ζην άσατο, τον περ άριστον 95
ανδρών ήδε θεων φάσ’ έμμεναι, αλλ' άρακαι τον
" Ηρη, θηλυς εουσα, δολοφροσύνης απάτησεν
ήματι τω, ότ' έμελλε βίην Ηρακληείην
'Αλκμήνη τέξεσθαι εύστεφάνω ενί Θήβη.
ήτοι όγ' ευχόμενος μετέφη παντεσσι θεοίσι: 100
92. νulg. της μέν. 93. legendum αλλ' άρα τη γε. 95. al . άσσατο.
sit. - 94 , 95. κατεπέδησε δε και έτερόν γε (ή και νω ) και γαρ δή όpsum enim Jouem eα
in fraudem et malum inducit, άσατο. έβλαψε, dum ille incaute est elocutus juravit
que, illectus fraude et dolo Junonis persuadentis ei, ut juraret ; tribuitur hoc Atæ ,
quia stoliditati suæ Jupiter utrumque imputare debuit ; dumque ille mox pænitentia
et pudore tenebatur , indignatione motus Aten de cælo præcipitavit. 125 , 6. Monui
hæc, ut perspiciatur hominum priscorum ratio excogitandi symbolice dicta, et cum his
mos mythos hujus generis struendi.
96—133. Locus conspicuus ex mythologia, de Hercule, copiosius haud dubie ex
positus εν Ηρακλείαις , ad reddendam caussam probabilem, cur Hercules fortissimus ,
et Jove natus, imperio Eurysthei ignavi hominis paruerit et jussos ab eo labores
susceperit. Fundus mythi est historicus, hoc est, verus rerum eventus. Mycenis a
Perseo conditis regnabat Electryon , unus ex Persei filiis ,pater Alcmenæ , quam
duxerat Amphitruo, natus ex Alcæo, alio Persei filio. Is Electryone patruo occiso
exulatum abierat Thebas ; itaque occupavit regnum alter filiusPersei, Sthenelus;
cui successit Eurystheus filius, æqualis ille ætate Herculi, nisi quod Eurystheus
præmaturo partu editus uno vel altero mense Herculem anteverterat. Parendum
itaque fuit Herculi jussis Eurysthei, qui regnum Mycenarum tenebat, privatusregi.
Heraclidæ quoque regnoMycenarum exclusi non nisi multis ætatibus serius Pelo
ponnesum occuparunt. Etsi enim post Herculis mortem Eurystheum , a quo bello
petiti fuerant, ad Marathonem victum interfecerant, Hyllus tamen, peste Pelopon
nesum vastante, a Mycenis adeundis retractus est ; quas occupavit Atreus a Pelope
oriundus, post eum Agamemnon, Orestes, Penthilus, sub cujus mortem Heraclidae
cum Doribus Peloponnesum occuparunt. Mythica narratio ad numen infestum Ju
nonis caussas horum casuum retulit ; odia in pellicem Alcmenam et Herculem in
ipso partu illa exercuit. - 99. εύστεφάνω ενα Θήβη, ευτείχη. Sunt Thebe a muris et a
septem portis sæpe commendatæ .- 100. Alcmena jam partui vicina, Jupiter, fato
rum gnarns, prædixerat, eo die mortalem ex se ortum in lucem proditurum esse ,
qui Mycenis regnaret ; Juno, euge, inquit, jura hoc. Juravit ille stolide. Tum Juno,
quæ norat Stheneli conjugem utero ferre filium, advolavit Argos,ejusque partum
maturavit, retardato partuAlcmenæ. Ita Eurystheus prior natus Hercule. Narrat
ex Homero Apollod. II. 4, 5. g. 8, 9. Latebat fraus in Jovis verbis obscuris, quæ
videntur ex prisco sermone servata esse ; volebat ille declarare aliquem ex se pro
creatum filium ; at ille utitur voce generaliore : nasciturum esse aliquem e suo san
guine: v. mox vs. 105. et 111. poteratque adeo hoc etiam ad aliquem referri, qui a
Perseo, ex Jove nato, genus ducebat : isque fuit Eurystheus Stheneli filius, Persei
91. Πρέσβα .] "Έντιμος. Αάται.] Βλά- τα δ' ούν έτερόν γε πέδησεν . ] "Ένα γούν
πτει. 92. Ου γαρ επ' ούδει Πίλναται.] τινά έβλαψεν ότι μη πολλούς. 95 .
Ου γαρ προσπελάζει τη γη. 93. Κατ ' 'Αάσσατο.] "Έβλαψεν η " Ατη.
ανδρών κράατα βαίνει . ] Κατά τας των Θήλυς.] Θήλεια. 99. Εύστεφάνω ένα
ανθρώπων κεφαλάς επιβαίνει. 94. Kα- Θήβη. ] Κατατετειχισμένη, μεταφορι
278 ΙΛΙΑΔΟΣ Τ . 101-115 . LIB . XIX .
Κεκλυτε μευ, πάντες τε θεοί , πασαί τε θέαιναι ,

όφρ' είπω, τα με θυμός ενι στήθεσσιν ανώγει:
σήμερον άνδρα φόωσδε μογοστόκος Ειλείθυια
έκφανεί, ος πάντεσσι περικτιόνεσσιν ανάξει,
των ανδρών, γενεης ούθ ' αίματος εξ εμε εισι. 105
Τον δε δολοφρονέουσα προσηύδα πότνια" Ηρη
ψευστήσεις , ουδ' αύτε τέλος μύθω επιθήσεις.
ει δ' άγε, νυν μοι όμoσσον, Ολύμπιε, καρτερον όρκον,
ή μην τον πάντεσσι περικτιόνεσσιν ανάξειν,
ός κεν επ ' ήματι τώδε πέση μετά ποσσί γυναικός 110
των ανδρών, οι σης εξ αίματός εισι γενέθλης.

Ως έφατο: Ζευς δ' ούτι δολοφροσύνην ενόησεν,
αλλ'' όμασε μέγαν όρκον, έπειτα δε πολλών άάσθη
"Ηρη δ' αίξασα λίπε ρίoν Ούλύμποιο ,
καρπαλίμως δ' ίκετ "Αργος Αχαιϊκόν, ένθ ' άρα ήδη 115
IO2 . όφρ' Fείπω . V. Obss . 104. περικτιόνεσσι πανάξει . 1ο6. πότνια Fήρη.
109. περικτιόνεσσι Fανάξειν. 14. Fήρη. 15. ένθ ' άρα Fήδη.
nepos. - 103 . μογοστόκος Ειλείθυια ministrans parturienti , labores partus levans . ut
jam Λ. 270.
105. των ανδρών γενεής ούθ' αίματος εξ εμεύ εισι. Obscura hec , ut dixi , ex antiquo ser
mone servata . Sollenni more γενεής τε και αίματος junguntur ut Z. 21Ι . Υ . 24Ι.
quod h. 1. non procedit. Primo totus locus sie est constituendus : σήμερον lithyia
έκφανεί φόωσδε άνδρα των ανδρών in lucem producet partu , quod inf. vs. 118. προεξάγειν
φόωσδε, seu εις φώς. Ρorro, άνδρα των ανδρών pro τινά των ανδρών. Jam varia esse
potestjunctura ; cum tamen ea attemperanda sit versui alteri, in quo verba Jovis a
Junone repetuntur , ΙΙΙ. των ανδρών, ο σης εξ αίματός εισι γενεθλης , necesse est , ut id
amplectamur, quod utrique loco convenit. Jam ex altero hoc versu 111. apparet,
post åndpão esse interpungendum , nec licere jungere tão dvdgão gevens. porro, cum
verba vs. III . aliter ordinare non liceat , quam : οί είσιν εξ αίματος γενέθλης σης: etsi
insolens dictu est ailece ysvébans videtur consentaneum esse, ut etiam vs. 105. junga
mus : οίτε εισίν εξ αίματος γενεής εμεύ : Sententia est aperta : φui sunt et sanguine
stirpis mea , h . ex me oriundi. In his quidem acquiescere præstat. Verba sunt
servata ex antiquiore ævo et sermonis usu , ad vaticinii modum instructa . Alioqui in
promtu esset emendatio utriusque versus.
το8. ει δε βούλει, άγε .- ΙΙο. ός πέση μετά ποσσί. antiqua dicendi formula notata jam
e sacris litteris de partu . - ΙΙ3. πολλών άάσθη, έβλάφθη et animo, dum stolide egit , et,
eventu, dum magna noxa affectus est ; et quandoquidem factum est per fraudem ,
accipi potuit pro ήπατήθη. Jupiter de Hercule cogitabat, at Juno de Eurystheo, qui
nonquidem ex ipso Jove erat prognatus, genus tamen ducebata Jove, progenitore
Persidarum ; nam e Jove et Danæ natus Perseus, e Perseo Sthenelus , Eurysthei
pater ..
15. "Αργος Αχαϊκόν. Si est ipsa urbs, necesse est Sthenelum cum Mycenis Αr
gos quoque tenuisse ; potest tamen esse pro Argolide, ut jam B. 108. I. 141. vidi.
κώς, διά το υπό 'Αμφίονος και Ζήθου Αίματος .] Αντί του σπέρματος, γένους.
αυτήν τετειχίσθαι. 103. Μογοστόκος. ] Το7 . Ψευστήσεις.] Ψεύση . Πο . Πέ
“Η περί τας τικτούσας κοπιώσα, ή ή τους ση μετά ποσσί γυναικός.] Γεννηθή , από
μόγους επικουφίζουσα των τικτουσών. του παρακολουθούντος. 13. Αάσθη.]
104. Περικτιόνεσσι.] Περιοίκους . 105. 'Ηπατήθη. Ι4 . Ρίον.] " Όρους ακρω
LIB . XIX . ΙΛΙΑΔΟΣ Τ . 116-119 . 279
ίφθίμην άλοχον Σθενέλου Περσηϊάδαo'

η δε κύει φίλον υιόν, ο δ' έβδομος εστήκει μείς.
εκ δ' άγαγεπρο φόωσδε, και ηλιτόμηνον εόντα :
'Αλκμήνης δ' απέπαυσε τόκον, σχεθε δ Ειλειθυίας.
117. vulg . ή δ ' εκύει .
mus. v. ad B. 684. - 16. Sthenelus Persei f. ex Andromeda v. Apollod . II. 4, 5.
17. ο δ' έβδομος εστήκει μείς . in decursu erat. Fuit igitur jam Homerica ætate hic
usus vocis ίστασθαι, qui serius in μηνός ισταμένου , de mense in cursu , seu decursu, est.
Disertius hoc videmus Od. Ξ. 162, et T. 519. - 18. εκ δ' άγαγε προ φόωσδε. προεξήγα
γεν εις φως , εξηγεν. In his , προεξάγειν per se simpliciter est εξάγειν. occurrebat jam
π . 188. Paullo ante v. 103, 104. hujuslibri, lithyia σήμερον άνδρα φόωσδε έκφανε, eodem
sensu . quod illud de partuimmaturo hic accipiendum est, fit per adjecta : xaì nnotó
μηνον εόντα , h. e. καίπερ όντα αλιτούντα μηνών, deficientem mensibus, h. e. deficientem
justo mensium numero, dwpov. Ceterum habemus exemplum antiquissimum partus
estris. - Ι9. σχεθε δ' Ειλειθυίας deas cohibuit , quominus Alcmene partum
septimrum
matu educerent in lucem .
τήριον. 116. 'Ιφθίμην άλοχον .] Την βαλείν. διά τούτο γίγνεται και ετέρα
Θεσσαλοϋ γυναίκα . έφθίμην λέγειεπιθε- κίνησης κατά τον θ, καθ' ήν έχει προς
τικώς αντί του αγαθήν, το γαρ κύριον δυνάμεως και η μήτηρ αποβαλείν αυτό.
αυτής όνομα ήν Λευκίππη. 117. Έκύει.] αι δε κινήσεις ευτάκτως εις δ. είθ' ούτως
Κατά γαστρος είχεν. Μείς. Και μην είς τρείς, ως εύσθενέστεραι. είτα εις δύο
Αιολικώς, ώσπερ δις ρινός, και θις θινός. μήνας, ως έτι είσθενέστεραι. εξ ών απο
ούτω και μείς μεινός κλιθήσεται κατά τελείται το εννεάμηνον. ούτως έχουσι και
την αναλογίαν. 18. 'Ηλιτόμηνον.] αι οπώραι απότριψιν, ωριμότητα, και
Διημαρτηκότα του τελείου αριθμού των αποβολής της μητρός , καθ' ήν αποβάλλει
εννέα μηνών. επταμηνιαίος γάρ Ευρυσθεύς ή μήτηρ όταν ξηρανθή το μεταξύ της
ήν. άλιτείν ουν το αποτυχεϊν . 119. μητρος και της οπώρας λεγόμενον πισμά
'Αλκμήνης δ' απέπαυσε. ] Ζευς μιγείς τη τιον. εις τοίνυν τον έβδομον μήνα, επει
Ηλεκτρυώνος 'Αλκμήνη, όν τρόπον είρηται έχει κίνησιν της εις φώς προόδου εί γέ
εν τη ξ, έγκυον κατέστησε. μελλούσης νηται τούτο , αλγεί μεν ή μήτηρ, το δε
δε τίκτειν, ώμοσεν εν θεοίς τον εκείνη τη βρέφος σώζεται, κατά δε τον ή, όν , συν
ημέρα γεννηθέντα των εξ αυτού βασι- εχούς κινήσεως ούσης προς τον θ, και
λεύσειν. "Ήρα δε ζηλοτύπως διατεθείσα, διακοπείσης εκείνης , απόλλυται το κυο
τάς μεν 'Αλκμήνης ωδίνας επέσχεν, 'Αν- φορούμενος και πολλάκις και η μήτηρ.
τίβειαν δε, ήν τινες Νικίππην είπον, την είς γαρ την συνεχή κίνησιν ει γένηται
Σθενέλου γυναίκα κυοφορούσαν Ευρυσθέα τμησις επί πλέον βλάπτει, και δήλον εκ
επτάμηνον τεκεϊν εποίησεν. όθεν και τα της φλεβοτομίας. οι δε Πυθαγόρειοι και
επτάμηνα γεννώμενα , τροφής μοίρας εί- μαθηματικώς ήτοι αριθμητικώς την αι
ληχε. βασιλεύς δε ών Ευρυσθεύς Ηρα- τίαν αποδιδόασιν, λέγοντες · εκκείσθω
κλεϊ τους άθλους επέτασσε, ούς τελειώ- τρίγωνον σκαληνόν το α, β, γ, έχον την
σας κατά τας Αθηνάς και Απόλλωνος μεν α , β, μονάδων δ. την δε β , γ, μο
υποθήκας, αθανασίας μετέλαβε. πώς τα νάδων ε. τήν δε α, γ, μονάδων γ. φανε
επταμηνιαία ζωογονούνται, τα δε οκτα- ρον ότι κατά τους Πυθαγορείους και μεν γ ,
μηνιαία ού ; και λέγομεν τρείς κινήσεις και δε άρρενες, ως περιττοί και δε δ θη
έχειν το βρέφος εν τη γαστρί. την κατά λυς, ως άρτιος. πεπολυπλασιάσθω δδ επί
δ μήνα , καθ' ην τας φυσικάς εμφαίνει τών ε, γίνονται κ. και δε, εφ' εαυτόν
κινήσεις, και έτι την καθ' έβδομον, καθ' κε, ομού με. ταύτα επί το ήμισυ του
ήν έχει κίνησιν της εις φώς προόδου. αλλ ' εμβαδού του τριγώνου ήτοι τον 5 , γίνον
ή μήτηρ αδυνατεί και άωρός έστιν απο- ται σο, και περιέχουσι χρόνον μηνών θ.
280 ΙΛΙΑΔΟΣ Τ . 120- I31 . LIB . XIX .
αυτή δ' άγγελέουσα , Δία Κρονίωνα προσηύδα: 1 2o
Ζευ πάτερ, αργικέραυνε, έπος τί τοι εν φρεσι θήσω

ήδη ανηρ γέγον εσθλός, ος Αργείοισιν ανάξει,
Ευρυσθεύς, Σθενέλοιο πάϊς Περσηϊάδαο,
σον γένος : ού οι αεικες ανασσέμεν Αργείοισιν.
Ως φάτο τον δη άχος οξυ κατα φρένα τοψε βαθείαν. 125
αυτίκα δ' είλ' "Ατην κεφαλής λιπαροπλοκάμοιο ,
χωόμενος φρεσιν ήσι, και ώμοσε καρτερον όρκον,
μήποτ' ες Ολυμπόν τε και ουρανόν άστερόεντα
αύτις ελεύσεσθαι "Aτην, ή πάντας ααται.
Ως ειπών, έρριψεν απ' ουρανού άστερόεντος, 13ο
χειρί περιστρέψας τάχα δ ' ίκετο έργο ανθρώπων.

121. άργικέραυνε, Fέπος . 122. 'Αργείοισι πανάξει . 124. ου Foι απεικές
Μανασσέμεν. v. Obss. 1 27. φρεσι Fήσι . 130. Fειπών . 131. ίκετο Fέργ .
121 .
Jupiter, narrabo tibi aliquid , quod factum est ; έπος pro evento. ένθέσθαι τι
ταϊς Φρεσίν ,ut εμβάλλειν, εμβάλλεσθαι. animo seu suo seu alterius aliquid mandare.
124. σον γένος, tua progenies, ortu a Perseo scilicet : V. modo ad vs. 13. ού οι αεικές.
ουκ αεικές εστιν, αυτόν ανάσσειν'Αργείοις. dignus ille est , qui Argivis imperet, cum ex te
genus ducat.
125—133. Iterum hoc exemplo intelligitur, quantam ornamentorum ubertatem
sermo symbolicus in poesin intulerit. Simplex sententia erat : Jovem penituisse
temeritatis sue. άχος έστυψεν αυτόν κατά φρένα, έπληξε. Usitatius καταπλήσσειν, εκπλήσ
osv.-126. Manu prehensis capillis Aten Olympo proturbavit. Habemus ita iterum
Jovem διστάζοντα κατά δώμα, ut videramus eum Ξ. 257. more iratorum hominum.
Ate λιπαροπλόκαμος, epitheto simpliciter Ornante : nam pulcritudinem vix laudare
πάλιν τον δ επί τον ε, γίνονται κ. τον 7 νος, όθεν Περσηϊάδην αυτόν φησι. 124 .
επί τον ε, γίνονται ιε, ομού λε. ταύτα Ού οι αεικές.] Ου δεινόν και αεικές και
επί το ήμισυ τού εμβαδού τού τριγώνου απεοικός, και ου χαλεπόν αυτώ. 126.
τον 5, ομού σι. και περιέχουσι χρόνον μη- Αυτίκα δ' είλ' "Ατην κεφαλής λιπαρο
νων ζ. πάλιν τον χ, επί τον ε, γίνονται πλοκάμοιο .] Αφείλετο δε εκ της αυτού
ιε. εφ' εαυτόν γίνονται κε, ομού μ. ταύ- βαθυπλοκάμου κεφαλής την "Ατην. οι δε
τα επί το ήμισυ τού εμβαδού τον 5, γί- εκ της ηλειμμένους πλοκάμους εχούσης.
νονται σμ . και περιέχουσι χρόνον μηνών 127. Καρτερον όρκον. ] Το Στυγός ύδωρ.
η. επεί ούν μόνον επί των θ και ζ κατά την Στύγα Ωκεανού παιδα ούσαν και
φυσικήν συμπλοκήν άρρενος, και θήλεος αυτήν τιμιωτάτης των αδελφών μετά την
του ε, και δ, και γ, οι αριθμοί των ζ των ουρανίων θεών μάχην των λεγομένων
και θαγίνονται , είκότως τα ούτω τικτό- Τιτάνων, είναι συνέβη διά τήνδε την αι
μενα ζωογονείται, επί δε τών η μηνών, τίαν. οι περί Κρόνον Ουρανού παίδες αρ
ου φαίνεται άρρενος συμπλοκή προς το χαίοι Τιτάνες τοίς αμφί τον Δία νεωτέ
θηλυ, ούτε γάρ ο ε, ούτε ο γ γίγνονται ροις θεούς πόλεμον ήραντο, και του Διός
επί τον δ, ός έστι θηλυς. εικότως ούν συμμάχους αγείροντος, η Στύξ πρώτη
παρά φύσιν ούσης της συμπλοκής, ου ζω- πάντων συν τοις παισιν αυτής παρεγένε
ογονείται τα τικτόμενα. 121. 'Αργι- το. δι' και εξόχως αυτήν ετίμησαν οι περί
κέραυνε. ] Λαμπρόν έχων κεραυνόν, ή τα- τον Δία θεοί . και το ύδωρ αυτής της εν
χύν. 123. Σθενέλοιο πάϊς Περσηίά- άδου πηγής θεών όρκον εποίησαν. 131 .
δας.] Ευρυσθέως . ήν γάρ Περσέως έγγο- Τάχα.] Ταχέως. 138. 'Αρέσαι.] Φι
LIB , XIX . ΙΛΙΑΔΟΣ Τ . 132-150 . 281
την αιεί στενάχεσα , όθ ' εαν φίλον υιον ορώτο

έργον αεικές έχοντα υπ’ Ευρυσθηος αέθλων.
Ως και εγών, ότε δ' αύτε μέγας κορυδαίολος Έκτωρ
'Αργείους ώλεσκεν επί πρύμνησι νέεσσιν, 135
ου δυνάμην λελαθέσθ' άτης, και πρωτον άάσθην.
αλλ' επεί αασάμην, και με φρένας εξέλετο Ζευς,
αψ εθέλω αρέσαι, δόμεναι τ' απερείσι άποινα.
αλλ' όρσευ πόλεμόνδε, και άλλους όρνυθι λαούς .
δωρα δ' έγων όδε πάντα παρασχεϊν, όσσα του ελθών 140
χθιζος ένα κλισίησιν υπέσχετο διoς Οδυσσεύς.
ει δ εθέλεις , επιμεινον, επειγόμενός περ " Αρηος:
δωρα δε τοι θεράποντες, εμης παρα νηος ελόντες,
οίσουσ', όφρα ίδηαι, και του μενοεικέα δώσω.
Τον δ' άπαμειβόμενος προσέφη πόδας ωκυς Αχιλλεύς: 145
'Ατρείδη, κυδιστε, άναξ ανδρών, Αγαμεμνον,
δωρα μεν αϊ κ' εθέλησθα παρασχέμεν, ως επιεικές,
ήτ' εχέμεν, παρά σου νύν δε μνησώμεθα χάρμης
αίψα μάλ' ου γαρ χρη κλοτοπεύειν ενθάδ' εόντας,
ουδε διατρίβειν έτι γαρ μέγα έργον άρεκτον: 150
132. ότε Fόν . 133. Fέργον απεικές . 135. νulg. όλέεσκεν .
144. όφρα Fίδηαι et μενοψεικέα. 146. κυδιστε , Fάναξ. 147. επιδεικές.
15ο. μέγα Fέργον.
voluit. - 131. ταχέως κατέπεσεν εις γην.-132. την, h. δια ταύτην τον 'Ατην. ut vulgari
usu dicimur στενάχειν τινά , et , gemere aliquid , pro, propter . - 133 . έργον αεικές έχοντα.
debet h . 1. έργον έχειν, esse pro πόνον έχειν, πονείσθαι. erumnam tolerare, αεικώς, υπό,
δια, αέθλων Ευρυσθέως.
134. ότε δ' αύτε.nullam vim habet το δέ : nam est : ούτω και εγώ αυτε, postea , ότε
“Εκτωρ. - 136. ου δυνάμην λελαθέσθ' άτης. respiciunt vs. 132. την, αλεί στενάχεσκε Jupi
ter. ita et ego semper recordabar stultitiæ , qua primum abreptus fueram , ut Achil
lenm ab Achivorum caussa et armis abalienarem. - 137. αλλ' επεί αασάμην, ασάμην,
άσα, quandoquidem stolide egi. docet hoc quoque quod adjectum est, και μεν Φρένας
εξέλετο Ζεύς. - Ι4ο. δώρα δ' εγώ όδε πάντα παρασχεϊν. εγώ όδε, ego ille scil . πάρειμι. έτοι
μός είμι, ώστε παρασχεϊν. - 14I. όσσα του ελθών respiciunt legationem Π. Ι. 262. sqq.
142. επειγόμενός περ "Αρηος . μάχης. ένεκα. Οd. Α. 309. επειγόμενός περ οδοίο .
145–153 . Achilles munera quidem non aspernatur ; ante omnia tamen pugnam
jubet parari.
147. παράσοι (έστι, πάρεστι, arbitrii tui res est) παρασχεϊν τα δώρα, ως επιεικές εστιν,
ήτ' εχέμεν αυτά. - 149. κλοτοπεύειν, subterfugere pugnam hic terendo tempus, ενθάδ'
όντας. Vox antiquata , a κλέπτειν ducta. – 150. restat enim adhuc magna res infecta ,
λοποιήσασθαι, αρμόσασθαι. 147. Δώ- τοπεύειν .] "Ήτοι υποκλέπτειν αυτούς της

ρα μεν αϊκ ' εθέλησθα παρασχέμεν.] Τα μάχης εν τοις λόγοις, ή ετέρου τινός επι
μεν δώρα είτε θέλεις παρασχεϊν, είτε θυμεϊν. 15ο. Διατρίβειν.] Χρονουργεϊν ,
και παρ' εαυτό έχειν, εν σοί έστι. 148. παρέλκειν. " Ετι γάρ μέγα έργον άρε
Παρά σοι.] Πάρεστί σοι. 149. Κλο- κτον.] 'Ατελείωτον, άπρακτον . ήτοι δε
VOL . II . Ο Ο
282 ΙΛΙΑΔΟΣ Τ . 151-168 . LIB . XIX .
ως κέ τις αύτ ' Αχιλήα μετα πρώτοισιν ίδηται

έγχει χαλκείων Τρώων ολέκοντα φάλαγγας.
ώδε τις υμείων μεμνημένος ανδρί μαχέσθω.
Τον δ' άπαμειβόμενος προσέφη πολύμητις Οδυσσεύς
μηδ' ούτως, αγαθός περ εων, θεοείκελ' 'Αχιλλεύ, 155
νήστιας ότρυνε προτι "Ιλιον υίας Αχαιών
Τρωσί μαχησομένους επεί ουκ ολίγον χρόνον έσται
φύλοπις, εύτ' αν πρωτον όμιλήσωσι φάλαγγες
ανδρών, εν δε θεός πνεύση μένος αμφοτέροισιν
αλλά πάσασθαι άνωχθι θοής επί νηυσίν Αχαιους 16ο
σίτου και οίνοιο' το γαρ μένος έστι και αλκή.

ου γαρ ανήρ πρόταν ήμαρ ες ήέλιον καταδύντα
άκμηνος σίτοιο δυνήσεται άντα μάχεσθαι.
είπερ γαρ θυμώ γε μενoινάα πολεμίζειν,
αλλά τε λάθρη γυία βαρύνεται, ήδε κιχάνει 165
διψα τε και λιμος, βλάβεται δε τε γούνατ' ιόντι.
ος δε κ' ανηρ οίνοιο κορεσσάμενος και έδωδης
ανδράσι δυσμενέεσσι πανημέριος πολεμίζη,
15 Ι. πρώτοισι Fίδηται. 153. νulg. ώς δε τις. 155. θεοΓείκελ'.
156. προτί Fίλιον . 161. Foίνοιο. 167. Foίνοιο. 168. Vulg. πολεμίζει.
ut ulciscar Hectorem . — 151. ús ne tis. seu ut aliquis, certus aliquis, cum respectu ad
Hectorem, seu, omnino: ut, qui volet, videat: hoc prefero. – 153. ώδε τις, ούτως
έκαστος τις υμών, usu Homerico, vestrum quisque, ad pugnam seaccingito. ανδρι,
cum adversario quisque suo. μεμνημένος, scil. του μάχεσθαι. της αρετής , της αλκής, της
χάρμης. ex vs. 148.
154–183. Ulysses Achillis impetum et festinationem reprimit ; ante pugnam in
eundam necesse esse, ut Achivi corpora curent. Interea suadet primo, (vs. 172. ) ut
munera Agamemnonis Achilles in suum tentorium afferri patiatur, utque Agamem
non jurejurando asseveret, nunquam se Briseidis usum habuisse ; tumvero (178.sq.)
Agamemnonis epulisut intersit et cibo se recreet Achilles. Tandem (vs. 180.) Aga
memnoni bene consulit in posterum .
161. το γαρ μένος έστι και αλκή. eo paratur robur et vires , reparantur vires ex nu
tritione. – 163. ακμηνος σίτοιο. άγευστος. άπαστος. cibi expers . ab ακμη, η νηστεία . ένδεια .
Vox hac una rhapsodia obvia , 207. 320. 346.-165. είπερ γαρ προθυμείται μάχεσθαι,
guice Bagúveras, membra gravantur, tardantur, fessa ad motum et actum , deficienti.
bus viribus. - 166. δίψα και λιμός κιχάνει αυτόν,έφικνείται, opprimit eum, καταλαμβά
νει. βλάβεται (antiqua forma βλάβω) δε τε γούνατ' ιόντι debilitantur; corpore viribus
exhausto , mox vs. 170. κάμνει. notoloquendi more . H. 271. βλάψε δε οι φίλα γούνατα .
περί της Πατρόκλου ταφής λέγει, ή της "Ανωχθι.] Κέλευσον . 161. Το γάρ μέ
του “Έκτορος αναιρέσεως. 158. Πρώ- νος εστί και αλκή. ] Τούτο γάρ της θρε
τον.] Νυν καθάπαξ. Ομιλήσωσι φά- πτικής δυνάμεως έστι παρασκευαστικών
λαγγες.] Εις ταυτό συνέλθωσιν αι των παντός του σώματος. 163. "Ακμηνος.]
στρατιωτών τάξεις πολεμούσαι, συμπλα- "Αγευστος. 164. Μενoινάα.] Προθυ
κείσαι . 16ο. Πάσασθαι. ] Γεύσασθαι . μεϊται. 169. Θαρσαλέον.] Υπομονη
LIB . XIX . ΙΛΙΑΔΟΣ Τ . 169-183 . 283
θαρσαλέον νυ οι ήτορ ενα φρεσιν, ουδε τι γυία

πριν κάμνει, πριν πάντας ερωησαι πολέμοιο. 170
αλλ' άγε, λαόν μεν σκέδασον, και δείπνον άνωχθι
όπλεσθαι" τα δε δώρα άναξ ανδρων Αγαμέμνων
οισέτω ές μέσσην αγορών, ίνα πάντες Αχαιοί
οφθαλμοίσιν ίδωσι, συ δε φρεσί σησιν Ιανθης
όμνυέτω δετοι όρκον, εν' Αργείοισιν αναστας , 175
μήποτε της εύνης επιβήμεναι, ήδε μιγήναι,

και θέμις έστιν , άναξ, ήτ' ανδρων ήτε γυναικών
και δε σοι αυτώ θυμός ενι φρεσίν ίλαος έστω.
αυταρ έπειτά σε δαιτι ένα κλισίης αρεσάσθω
180
πιείρη, ίνα μή τι δίκης επιδευες έχησθα.
'Ατρείδη, συ δ' έπειτα δικαιότερος και επ' άλλω
έσσεαι. ου μεν γάρ τι νεμεσσητον, βασιληα
άνδρ' απαρέσσασθαι, ότε τις πρότερος χαλεπήνη.
169. νυ Foι. 172. δώρα Γάναξ. 174. οφθαλμοίσι Fίδωσι.
177. έστι, Fάναξ.
quod alias λύειν. λύεται γούνα.- 17ο. πρίν πάντας ερωήσαι πολέμοιο, υποχωρήσαι. pugna
excedere ; verbo, ille postremus omnium pugna recedit. - 171 . λαών h. 1. Myrmido
nes, quibus imperabat. oxidarov, fac eos discedere in sua tentoria : ut B. 398. évotáv
τες δ' ορέοντο, κεδασθέντες κατά νήας. όπλεσθαι δείπνον , οπλίζεσθαι.-173. ές μέσσην αγορών,
ut satisfiat Achilli pro injuria publice, in conspectu omnium Achivorum in loco
publico ;–177. nec congressum esse, ut vir cum muliere solet. v. ad 1. 134.-178. et
tu ipse te placabilem praebe , tu placator . - 179. άρεσάσθω σε δαιτι πιείρη Ιautis epulis
te excipito Agamem non. αρίσασθαι, ελάσασθαι, propitiare; nunc placare et exhilarare.
-τ8ο. ίνα μή τι δίκης επιδευες έχησθα, μη δέη τινός των δικαίων. h . e. ut consequaris
omnia, quæ , ad satisfaciendum tibi pro injuria accepta, postulare jure poteras.
Cogitandum autem est de honore epularum, ad quas admittuntur a rege principes.
18ι . επ' άλλω, είς άλλους. - 183. ανδρ' απαρέσσασθαι, pro αρέσσασθαι, placare , ut vulgo
accipitur. Sententia itaque alia esse nequit quam hæc : non indigne ferenda res est,
h. e . equum est, satisfacere viro principi , ότε τις πρότερος χαλεπήνη, οργίζηται, si quis
prior exarserit, eumque injuria affecerit : quemadmodum Agamemnon prior abreptus
ira lacessierat Achillem . Ita sententia per se bene habet ; nullo tamen modo cum
antecedentibus coheret : συ δ' έπειτα . in posterum in alios esto moderation . Nam
hæc requirunt, ut sententia sit : non enim indignandum est, virum principem alie
nari animo, si quis eum ultro lacessierit ; ut tu Achillem prior injuria facta provo
Casti. ergo απαρέσσασθαι, δυσαρεστείν esse debet, οργίζεσθαι, si alter prior χαλεπήνη, ex
arserit, eumque injuria affecerit. Alterutrum igitur est statuendum ; aut hoc, nova
vi vocem esse positam ; aut prius, ut aliena a loco suo sententia sit, saltem non
jungenda cum proximis.
τικόν, τολμηρόν. 17ο. Ερωτήσαι. ] “Υ- έχησθα. ] “Ίνα μηδέν έλλίπη των οφει
ποχωρήσαι. 171. Σκέδασον.] Σκόρπι- λόντων προς σε δικαίως πραχθήναι. 181 .
σον . 174. Ιανθής .] Διαχυθής, χαρής. Επ’ άλλω.] Προς άλλους. I82 . Ού
179. 'Αρεσάσθω.] Δι’ αρέσκειαν θερα- μεν γάρ τι νεμεσσητόν, βασιλήα "Ανδρ'
πευσάτω, φιλοφρονησάτω. 18ο. Πιεί- απαρέσσασθαι.] Ου μεμπτος γάρ υπάρ
ρη . ] Λιπαρά , δαψιλεί , πολυτελεί . έστι χει βασιλεύς θεραπεύων άνδρα ον προηδί
δε μεταφορά. “Ένα μή τι δίκης επιδενες κησεν. 183. Χαλεπήνη.] Κακώς βλά
Ο Ο 2
284 ΙΛΙΑΔΟΣ Τ . 184 202 . LIB . XIX .
Τον δ' αύτε προσέειπεν άναξ ανδρών, 'Αγαμέμνων:

χαίρω σευ, Λαερτιάδη, τον μύθον ακούσας: 185
εν μοίρη γαρ πάντα διίκεο και κατέληξας.
ταύτα δ' έγων εθέλω ομόσαι, κέλεται δε με θυμος,
ουδ 'επιορκήσω, προς δαίμονος. αυταρ'Αχιλλεύς
μιμνέτω αύθι τέως περ, επειγόμενός περ "Αρηος,
μίμνετε δ' άλλοι πάντες άολλέες, όφρα κε δώρα 190
εκ κλισίης έλθησι, και όρκια πιστα τάμωμεν.
σοι δ' αυτώ τόδ' εγών επιτέλλομαι, ήδε κελεύω,
κρινάμενος κούρητας άριστης Παναχαιών,
δωρα δ' εμης παρα νηος ενεγκέμεν, όσσ’ 'Αχιλης
χθιζόνυπέστημεν
Ταλθύβιος δεμοι δώσειν,
ωκα κατααγέμεν τε γυναίκ
στρατόν εύρυν ας.
'Αχαιων
195
κάπρον ετοιμασάτω ταμέειν Διί τ', 'Ηελίω τε.

Τον δ ' άπαμειβόμενος προσέφη πόδας ωκυς Αχιλλεύς
'Ατρείδη, κυδιστε, άναξ ανδρων, 'Αγαμεμνον,
200
άλλοτέ περ και μάλλον οφέλλετε ταυτα πένεσθαι,
οππότε τις μετα παυσωλή πολέμοιο γένηται,
και μένος του τόσον ήσαν ένα στήθεσσιν έμοισι.
194. προσέξειπε Fάναξ . 189. Vulg. τέως γε . 194. νulg . δώρα έμής
et ενεικέμεν . 199. κύδιστε, Fάναξ . 201. vulgo μεταπαυσωλή.
184-197. Probat Agamemnon dicta Ulyssis.
186. έν μοίρη. κατά μοιραν. κατά το δέον.-187, 8. ομόσαι προς δαίμονος. ut προς Διός.
–189. επειγόμενός περ 'Αρηος h . e. μάχης ένεκα, ut sup. 145. τέως περ, aliquantum,
όφρα , pro έως. - 191 . και (άφρα ) όρκια πιστα τάμωμεν, τάμω. dum ego jurαυero. Nam
solus Agamemnon jurat quod fit 250. 257. Quia tamen res communis est cum
Achille, et adducunt alii τα όρκια (σφαγεία ) poterat dicere, mactemus victimas.
193. Inversa oratio. pro κρίνου κούρους ώστε φέρειν δώρα, dixit: κρινόμενος-ενεγκέμεν.
puta esse, συ μέμνησο ενέγκειν δώρα, κρινόμενος κούρητας , pro, φέρειν διά.- κούρητας, κού
gous . hoc uno libro, hic et 248. obvia mox.- 195. xoazov, ut sup. 141. pro nudius ter
tius. - 197. ταμέειν pro mactare , στόμαχον αποταμεϊν.
198—214. Impatienter ferens omnem moram Achilles gravatur et recusat cibum
sumere .
200. οφέλλετε nunc idem quod οφείλετε, pro , consentaneum erit ut paretis. - At
nunc alieno temporeid facitis 203. tum 201. μεταγένηται, ut B. 386. ου γαρ παυσωλή
γε μετέσσεται.-202 . μένος τόσον αnimus tam concitatus ultionis cupidine et pugnandi
ψη. ό έστιν, εις οργήν έλθη. 186. Εν Χθές. Υπέστημεν. ] “Υπεσχόμεθα . 197 .
μοίρη.] Κατά το προσήκον, κατά το πρέ- Ταμέειν. ] Διχοτομήσαι. δι' εντόμων ποι
πον . 188. Προς δαίμονος. ] Κατά θεόν. ήσασθαι. 20ο. "Αλλοτέ περ και μάλ
189. Μιμνέτω.] Μενέτω. Αύθι.] Αυ- λον οφέλλετε ταύτα πένεσθαι.] "Αλλοτε
τόθι . Επειγόμενός περ.] Καίτοι σπεύ- ποτέ ταύτα δρών οφείλετε, παυσαμένου
δων. 193. Κρινάμενος.] Επιλεξάμενος. τού πολέμου , και μη τοσαύτης οργής κατ
Κούρητας.] Κούρους , νέους. 194. ' Ε- εχούσης την ψυχήν. 20Ι . Μεταπαυ
νεγκέμεν .] Ενεγκεϊν . 195. Χθιζόν. ] σωλή.] 'Ανάπαυσις. 202. Μένος ώσιν.]
LIB . XIX . ΙΛΙΑΔΟΣ Τ . 203-22T . 285
νυν δ' οι μεν κέαται δεδαϊγμένοι, ούς εδάμασσεν

Έκτωρ Πριαμίδης, ότε οι Ζευς κύδος έδωκεν.
υμείς δ' ες βρωτύν οτρύνετον. ήτ' αν έγωγε 205
νυν μεν ανώγοιμι πτολεμίζειν υίας Αχαιων
νηστιας , ακμήνους , άμα δ ' ήελίω καταδύντι
τεύξεσθαι μέγα δόρπον, επην τισαίμεθα λώβην .
πριν δ' ούπως αν έμοιγε φίλον κατα λαιμον είη
2 IO
ου πόσ
c/ ις , ουδε βρώσις , εταίρου τεθνειώτος,
όςμο υ ένα κλισίη δεδαϊγμένος οξεί χαλκό
κείται, ανα πρόθυρον τετραμμένος, αμφί δ ' εταίροι
μύρονται. το μου ού μετα φρεσι ταύτα μέμηλεν,
άλλα φόνος τε, και αίμα , και αργαλέος στόνος ανδρων.
Τον δ' άπαμειβόμενος προσέφη πολύμητις Οδυσσεύς: 215
ώ 'Αχιλεύ, Πηλέος υιε, μέγα φερτατ’ 'Αχαιών,
κρείσσων ειςεμέθεν και φερτερος ουκ ολίγον περ
έγχει, εγώ δέ κε σείο νοηματί γε προβαλoίμην
πολλών επεί πρότερος γενόμην, και πλείονα οίδα:
τω τοι επιτλήτων κραδίη μύθοισιν έμοίσιν. 220
αλψά τε φυλόπιδος πέλεται κόρος ανθρώποισιν,

204. ότε Foι . 216. vulg. Πηλέως. 2 19. πλείονα Foίδα .
ardore. - 205. υμείς δ' ες βρωτύν οτρύνετον. vos duo urgete Achivos ut cibum parent,
antequam in aciem exeant. ni åv čywye sane quidem ego, jam nunc malim in
pugnam educere, et pugna demum facta de cibo cogitare. — 209. Antea autem , (nisi
hoc facto ) ego utique cibum non sumam . cf. 12. 641, 642. Sic et 306. non descendat
cibus in meas fauces. ut ap. Horat. Epod. 2. non Afra avis descendat in ventrem
meum iucundior. - 212 . ανά πρόθυρον τετραμμένος , amplificata sententia , more jam
commemorato componendi mortuum jamjam efferendum . — 213. só por. ideo, dió,
δια τούτο.
215—237. Ulysses Achillis impetum compescit, docetque, fieri non posse, ut Achivi
jejuni pugnam sustineant.
218. νοήματί γε προβαλοίμην κέ σε, το νόημα prudentia , ut alibi. υπερβαλέσθαι, προβα
λέσθαι, proprie de cursu, προφέρεσθαι, superare, quia etate et experientia rerum te
antecedo: id quod , ut jam alibi monitum, olim magni momenti esse creditum est ;
nostra ætate res aliter se habet : quo quis est minor natu, eo plus sapit.— -220 . επι
τλήτω μύθοισι pro τλήτω επι τους μύθους. scil. ut mea dicta admittas, iis pareas.
221. Puta omissum esse antecedens : Si jejuni milites exierint in prælium : xogos
Οργή υπάρχη. 203. Κέαται.] Κεΐν- θύραν δρών. “ Ο έστι τετραμμένους έχων
ται. Δεδαϊγμένοι.] Διακεκομμένοι. 205. εν αυτή τους πόδας . ούτω γαρ τίθενται
Βρωτύν.] Βρώσιν. ' Ητ' άν έγωγε. ] Τέως οι νεκροί. διά το εξερχομένους του αν
αν εγώ. 208. 'Έπήν τισαίμεθα λώ- θρωπίνου βίου μηκέτι αναστρέφειν εις
βην.] Επειδ' άν την υπέρ των αποθα- τους οίκους. 213. Το μοι.] Διό μοι.
νόντων ύβριν και βλάβην εκδικήσωμεν. 218. Προβαλoίμην. ] Νικήσαιμι. 219.
209. Ιείη.] Καθίει. 212. Κείται ανά Επεί πρότερος γενόμην. ] Επειδή πρεσβύ
πρόθυρον τετραμμένος.] Κείται επί την τερος υπάρχω. 221. Αύψά τε φιλό
286 ΙΛΙΑΔΟΣ Τ. 222
233 LIB . XIX .
ης τε πλείστον μεν καλάμην χθονί χαλκός έχευεν,

άμητος δ' ολίγιστος, επην κλίνησι τάλαντα
Ζευς, ός τ' ανθρώπων ταμίης πολέμοιο τέτυκται.
γαστέρι δ' ούπως έστι νέκυν πενθήσαι Αχαιούς. 225
λίην γαρ πολλοί και επήτριμοι ήματα πάντα

πίπτουσι πότε κεν τις αναπνεύσειε πόνοιο ;
άλλα χρη τον μεν καταθάπτειν, ός κε θάνησι ,
νηλέα θυμον έχοντας, επ' ήματι δακρύσαντας:
230
όσσοι δ' άν πολέμοιο περί στυγεροίο λίπωνται,
μεμνησθαι πόσιος και έδητύος, όφρ' έτι μάλλον
ανδράσι δυσμενέεσσι μαχώμεθα νωλεμες αιεί,
εσσάμενοι χροι χαλκον άτειρέα. μη δε τις άλλης
233. Fεσσάμενοι.
φυλοπιδος πέλεται ανθρώποις αίψα, tedium pugne celeriter subit , h. e. ardor pugnan
di extinguitur, viribus deficientibus, pugnæ , inquam , ós rs, in qua jam ferrum plu
rimos calamos dejecit, h. e. magna cædes jam facta est ; nunc cum verbis : xogos
φυλόπιδος πέλεται : sunt jungenda : άμητός τ' ολίγιστος πέλεται, et in qua pugna jam
rare hostium funt cedes, επήν κλίνησι τάλαντα Ζεύς. dum pugna inclinata fugam
circumspiciunt hostes : scil. vires fame debilitatæ non satis validæ sunt ad instan .
dum victis, ad persequendos fugientes, et ad cædem fugientium faciendam . Hac
junctura expeditur locus, dummodo memineris, comparatum cum comparante esse
permixtum : cædes in pugna, primo magna, mox remissior, cum messe, in qua
primo calami magna copia falce resecti procumbunt, eo facto autem non nisi paucæ
aristie , quae supersunt in agro , metuntur. - 223. έπην κλίνησι τάλαντα Ζεύς, ut dixi,
fugam jam parari , pugna in alterutram partem inclinata, innuit. Jovis τάλαντα,
lancem jam vidimus Θ . 69. sq ..
225. γαστέρι δ' ούπως εστί. nova sententia et argumentatio . Abstinentia autem a
cibo præ nimio luctu nullius frugis est ad mortuos, neque ad te ipsum ; ita enim
tibi fame erit contabescendum , nam quotidie homines moriuntur. γαστέρι, pro esurie .
proprie, ventre scil. coercendo ut contra, etiam nude , γαστης pro ingluvie et vora
citate memoratur. - 226. quotidie multi pereunt. επήτριμοι. alius super alium.-- 227.
πότε κεν. quando tandem aliquis vacare possit a luctu ! πόνος pro πένθος. - 229. νηλέα
θυμόν έχοντας, non crudelem, sed animum obfirmatum habere, postquam humatum
luctu prosequutus est aliquis. Scilicet : non vero decet fractum animo muliebria
lamenta per longum tempus perpetuare. - 230. όσσοι δ' άν περιλίπωνται (εκ) πολέμοιο,
τούτους χρή μεμνήσθαι πόσιος . cibo et potu uti .
233. Novum præceptum . Cibo autem sumto, non alio novo expectato jussu,
copie continuo in pugnam exetito . μήτε τις λαών ισχαναάσθω, contineto se, cessato,
πιδος πέλεται κόρος ανθρώποισι. ] Ταχέως 223. "Αμητος.] Προπαροξυτόνως μεν, και
γάρ κόρος λαμβάνει τους ανθρώπους έν άμώμενος και θεριζόμενος καρπός του σί
τη μάχη. ολίγοι εισίν οι απολειπόμενοι του, αμητός δε οξυτόνως ο καιρός του θέ
ζώντες, πολλοί δε οι φονευόμενοι. 222 . ρους. 'Ολίγιστος.] Όλίγος, μικρός. 'Ε
Καλάμην. ] Καλάμη δε κυρίως το ξυλώ- πην κλίνησι τάλαντα Ζεύς.] Οπόταν
δες των ασταχύων. ή τους στάχυας πε- τροπήν εργάσηται ο Ζεύς. 226. Επή
ριφραστικώς. αλληγορικώς oύν καλάμην τριμοι.] Επάλληλοι, πυκνοί. 229. Νη
νύν κέκληκε τα σώματα των ανηρημέ- λέα.] 'Ανηλεή , ασυμπαθή. Έπ' ήματι
νων. άμητον δε τον του θέρους καιρόν. δακρύσαντας.] Μίαν ημέραν κλαύσαν
θέλων δηλώσαι, ότι τροπής έκ Διός γιγνο- τας . 232. Νωλεμές. ] 'Αδιαλείπτως.
μένης πολλοί πίπτουσι κατά πόλεμον. 233. “Εσσάμενοι.] Περιβαλόμενοι, εν
LIB . XIX . ΙΛΙΑΔΟΣ Τ . 234-25 2 . 287
λαών ότρυντών ποτιδεγμενος ισχαναάσθω.

ήδε γαρ ότρυντές κακόν έσσεται, ός κε λίπηται 235
νηυσιν έπ' Αργείων. αλλ' αθρόοι ορμηθέντες

Τρωσιν εφ' ιπποδάμοισιν εγείρομεν όξυν άρια.
H , και Νέστορος υίας οπάσσατο κυδαλίμοιο,
Φυλείδην τε Μέγητα, Θόαντά τε, Μηριόνην τε,
και Kρειoντιάδης Λυκομήδεα , και Μελάνιππον: 240
βαν δ' ίμεν ές κλισίην 'Αγαμέμνονος Ατρείδαο.
αυτίκ' έπειθ' άμα μύθος έην, τετέλεστο δε έργον.
επτα μενεκ κλισίης τρίποδας φέρον, ούς οι υπέστη ,
αίθωνας δε λέβητας εείκοσι , δώδεκα δ' ίππους:
εκ δ' άγoν αίψα γυναίκας αμύμονα έργο ειδυίας , 245
έπτ', αταρ όγδοάτην , Βρισηίδα καλλιπάριον
χρυσου δε στήσας Οδυσεύς δεκα πάντα τάλαντα,
ήρχ , άμα δ' άλλοι δώρα φέρον κούρητες Αχαιών.
και τα μεν εν μέσση αγορη θέσαν. αν δ ' Αγαμέμνων
έστατο. Ταλθύβιος δε, θεώ εναλίγκιος αυδην, 250
κάπρον έχων εν χειρί, παρίστατο ποιμένι λαών .
'Ατρείδης δε ερυσσάμενος χείρεσσι μάχαιραν ,
242. δε Γέργον. 243. Foι . 244. έFείκοσι . 245. αμύμονα έργα
Fιδυίας . νulg. αμύμονας. 251. νulg. χερσί. et άορτο. 252. δε Γερυσσάμενος .
remaneto, (ut M. 38. Argivi apud naves ισχανόωντο.) ποτιδέγμενος άλλην ότρυντύν. nam
235. si hunc alterum hortatum aliquis expectaverit, mora facta : næ illi male hoc
cessurum est.
238—276. Ulysses, assumtis aliis, munera Agamemnonis afferri curat—249. Tal

thybius præco porcum adducit ; quem Agamemnon mactat, et jurat, intactam a se
Briseidem se remittere — 268. Achilles, mala hæc a Jove immissa testatus, concionem
dimittit - 276.
238. οπάσσατο , se sequi jussit, όπηδούς έλαβε. ut jam K. 238. nam cumiis ipse ivit ,
ut e vs. 247. apparet. Sunt autem illi cum Nestoris filiis, Antilocho et Thrasymede,
Meges, Phylei f. dux Dulichiensium B. 627. Thoas Ætolus, B. 638. Meriones, Ido
menei comes, B. 651. Lycomedes, Creontis f. qui erat inter septem principes excu
bias agentes, Il. 1. 84. Eum Cretensem et ab Hesiodo inter procos Helenæ memo
ratum fuisse, narrant Schol. Townl. Melanippus, non alibi memoratus. — 242. hinc
vulgare illud : άμ' έπος , άμ ' έργον. obvium jam apud Ηerodotum. In seqq. redeun
dum est ad promissa Agamemnonis I. 122. sq. - 247. χρυσού δε στήσας . postquam ap
penderat ad libram ; puta ex reliqua, quæ aderat Agamemnoni, auri copia . — 249. iv
μίσση αγορη θέσαν, in conspectu omnium, sane nunc in ipsa concione : Unde postea
vs. 279. in Achillis tentorium absportantur.-- 250. Talthybius , θεώ εναλίγκιος αυτήν,
h. e. magna, insigni, voce instructus ; e vetere sermone; nihil amplius ; ut jam
sæpe vidimus, omnia præclara cum divinis comparari. — 252. Notant hinc et ex r.
δυσάμενοι . 'Ατειρέα.] Τον ακαταπόνη- 'Οπάσσατο .] Πρoσηταιρίσατο, ακολού

τον , και άτρωτον. 234. 'Οτρυντύν. ] θους έλαβε. 247. Στήσας .] 'Αριθμή
Παρακέλευσιν, παρόρμησιν. 'Ισχαναά- σας. ή διά ζυγού στήσας. ούτως γάρ οι
σθω.] Αναμενέτω, απεχέσθω. " 238. αρχαίοι τα χρήματα εστάθμιζον, όθεν
288 ΙΛΙΑΔΟΣ Τ . 253-268 . LIB . XIX .
ή οι παρ ξίφεος μέγα κουλεον αιεν άωρτο,

κάπρου από τρίχας αρξάμενος, Διά χείρας ανασχών,
εύχετο. τοι δ' άρα πάντες επ' αυτόφιν είατο σιγή 255
'Αργείοι, κατα μοίραν, ακούοντες βασιληος.
ευξάμενος δ' άρα είπεν, ιδων εις ουρανόν ευρύν:
*Iστω νυν Ζευς πρώτα, θεων ύπατος και άριστος ,
Γη τε, και Hέλιος, και Εριννύες, αί θ υπό γαίαν
260
ανθρώπους τίνυνται, ότις κ' επίορκον ομόσση.
μη μενεγώ κούρη Βρισηίδι χείρ' επενεϊκαι,
ούτ ' εύνης πρόφασιν κεχρημένος, ούτε του άλλου
αλλ' έμεν απροτίμαστος ένα κλισίησιν έμήσιν.
ει δε τι τώνδ' επίορκον , εμοι θεοί άλγεα δoιεν
πολλά μάλ' , όσσα διδουσιν, ότις σφ' άλίτηται ομόσσας. 265
“Η, και από στόμαχον κάπρου τάμε νηλεί χαλκώ.
τον μεν Ταλθύβιος πολιης αλός ες μέγα λαϊτμα
ρίψ' επιδινήσας , βόσιν ιχθύσιν. αυταρ 'Αχιλλεύς
253. ή Foι . 257. άρα Fείπε , Fιδών. 258. Fίστω. 26ι . νulg. επενεϊκα .
272. morem cultri gerendi una cum ense.-254. κάπρου τρίχας απαρξάμενος. tanquam
primitias victimæ, quibus in ignem conjectis preces fiunt. Locus in hac re frequen
tatus, cum altero Γ . 273. - 255. επ' αυτόφιν είατο. επ' αυτού scil. του χώρου είντο. έζοντο,
έν σιγή, κατά μοϊραν, composite, religioso silentio, quo dicebantur favere linguis.
258. Vetustissima numina in jurejurando excitari jam notatum erat ad r. 277. ubi
dii inferi erant ; pro quibus nunc Erinnyes. - 26ι. μη μέν εγώ επενεϊκαι non potest
jungi cum έστω γάρ. sed supplendum est όμνυμι. ut sup . 175. habetur . nam est όμνυμι,
μη επενεϊκαι χείρα. έστω per se in formula habetur : conscius ac testis esto, adeoque
vindex Jupiter perjurii. Lectum jam Κ. 329. Ο. 36. pro eo erat μάρτυροι εστί Γ. 276.
Sape ap. Apollonium, ut loco ex his vs. hausto II, 257. sq. - 262. ούτ' εύνης πρόφασιν
κεχρημένος, ούτε του άλλου . potest κεχρημένος esse a χρήσθαι, qui utitur , tum supplen
dum αυτή κατά πρόφασιν seu consuetudinis , seu alterius servilis ministerii caussa.
potest etiam esse, qui indiget , cum casu secundo . ούτε εύνης κεχρημένος, χρήζων, ούτε
άλλου τινός, δια vel κατά πρόφασιν, nec expetens ejus amplexus, nec aliud quid (ser
vile ministerium) ulla de caussa . Prius, puto, simplicius. - 263. άλλ' έμεν' άπροτίμα
στος, intacta , άψαυστος. απρόσμαστος και μάω, μάσθαι . ψαύειν, θίγειν. - 264 . ει δέ τι τώνδ'
επίορκον. scil. ώμοσα. ex vs. 261. - 265. όσσα διδώσινεκείνω, όστις ομόσας αλίτηται (είς )
σφε. αμαρτήση: h . e. ός ομόση άν επίορκον. - 266. Notatur sacrificandi mos in jureju
rando, abjiciendi victimam in mare ; quia cum diris illud conjunctum est, ut similis
interitus eveniat pejeranti. v. r. 292. 298. sq.
268-276. Achilles, iterum sollenni excusatione usus, divinitus (εκ θεομηνίας) hanc
oβoλoστάται είρηνται. 255. Επ' αυ- 265. "Ος τις σφ' άλίτηται ομόσσας.]
τόφιν.] Επ' αυτού του τόπου. 258. "Ος τις αμάρτη επιορκήσας. 266. Στό
“Υπατος.] Πρώτος, μέγιστος. 26ο. Τί- μαχον. ] Λαιμόν . 267. Τον μεν Ταλ
νυνται. ] Τιμωρούνται. 26ι . 'Έπενεϊ- θύβιος Ρίψ' επιδινήσας.] 'Επιστραφείς
και.] Επιβαλείν, άψασθαι. 262. Ούτ' φησιν έρριψεν εις θάλασσαν τον κάπρον .
ευνής πρόφασιν κεχρημένος .] Ως ούτε σημαίνει ότι τα από των όρκων ιερεία
της συνουσίας αυτής χρήζων αφειλόμην. ουκ ήσθιον, αλλ ' ερρίπτουν, ή έκαιον, ως
263. 'Aπροτίμαστος . ] 'Ανύβριστος. ά- εν τη γ. φησί. 268. Βόσιν.] Βοράν ,
θικτος συνουσίας, και μίξεως ανδρός. βρώσιν.
LIB . XIX. ΙΛΙΑΔΟΣ Τ. 269--289 . 289
ανστας Αργείοισι φιλοπτολέμοισι μετηύδα

Ζευ πάτερ, ή μεγάλας άτας άνδρεσσι διδοίσθα: 270
ουκ άν δήποτε θυμον ένα στήθεσσιν έμοισιν
' Ατρείδης ώρινε διαμπερές, ουδε κε κούρης
ήγεν, έμευ αέκοντος , αμήχανος" αλλά ποθι Ζευς
ήθελ' 'Αχαιοίσι θάνατον πολέεσσι γενέσθαι.
νυν δ' έρχεσθ' επί δείπνον, ίνα ξυνάγωμεν άρηα. 275
Ως άρ' εφώνησε λυσε δ αγορών αιψηρών.
οι άρ' έσκίδναντο εην επι νηα έκαστος .
μεν
δωρα δε Μυρμιδόνες μεγαλήτορες αμφεπένοντο.
βαν δ' επί νήα φέροντες 'Αχιλληος θείοιο:
και τα μεν εν κλισίησι θέσαν, κάθισαν δε γυναίκας 280
ίππους και εις αγέλης έλασαν θεράποντες αγαυοί.
Βρισηίς δ' άρ' έπειτ', ικέλη χρυσέη Αφροδίτη,
ως δε Πάτροκλον δεδαϊγμένον οξεί χαλκώ,
αμφ' αυτώ χυμένη, λίγα κώκυε, χερσί δ' άμυσσε
στήθεά τ', ήδ' απαλήν δειρην, ιδε καλα πρόσωπα 285
είπε δ ' άρα κλαίουσα γυνή, είκυία θεήσι:
Πάτροκλε, μοι δειλη πλείστον κεχαρισμένε θυμώ,
ζωον μέν σε έλειπον εγώ, κλισίηθεν ιούσα,
νύν δε σε τεθνειώτα κιχάνομαι, όρχαμε λαών,
273. απέκοντος . 277. έσκίδναντο FeFήν επί νήα Fέκαστος. V. Obss .
282. έπειτ', Fικέλη. ν. Obss . 283. Γίδε.
284. νulg. λίγ' εκώκυε . 286. Fείπε - Fεικυία .
noxam suæ cum Agamemnone altercationis evenisse, concionem dimittit. Sunt au

tem hæc eo consilio dicta , ut placatum se Agamemnoni ostendat, culpa ab eo in
Jovem versa. - 27ο. ή μεγάλας άτας. άται nunc mala sunt e stolida pervicacia pro
fecta . - 275. Supple : nam nisi hoc ita se habuisset, ut tuo numine hæc ita regeren .
tur: ουκ άν etc.-273. αμήχανος, fere ut σχέτλιος, et Iatinorum, improbus ; notione
non satis determinata, sed cum exprobratione; h. 1. de Agamemnone, qui ira excan
descens injuriam intulerat , animi impotens. cf. Π . 29. Ν. 726. Ο. Ι4 . αλλά ποθι Ζεύς .
vulgaris junctura modus erat ει μή Ζεύς.-276. λύσε δ’ αγορών αιψηρών. celerem in
discedendo . pro αιψηρώς.
277–302. Cum muneribus ad Achillem missis venerat et Briseis ; quæ Patrocli
corpus amplexa lamentatur, sua ipsius infortunia memorando. Ne hæc ad nostros
mores revocemus, et miremur Achillem , suspiciosum hominem , hac mirifici in alium
virum affectus testificatione non commotum fuisse, meminerimus morem plangendi
mulieribus demandatum , et sensus istorum obtusiores in amore.
27ο. Διδοϊσθα. ] Διδούς. 273. 'Αμή- ταχέως αθροισθείσαν. 284. ' Αμφ' αυ
χανος αλλά ποθι Ζεύς.] “Ωστε τον τω.] Περιπλακείσατώ Πατρόκλο δηλονότι.
Δία αμήχανον δηλούσθαι, ό έστι κακο- Λίγ' εκώκυεν. ] ' Οξέως εθρήνει. *Αμυσσε.]
μήχανον. 276. Αγορών αιψηρήν.] Την Κατέξεε τοις όνυξιν, εσπάραττεν. 289.
VOL . II .
PP
290 ΙΛΙΑΔΟΣ Τ. 290-304. LIB . XIX .
άψ ανιούσ'· ώς μοι δέχεται κακόν εκ κακού αιεί. 290
άνδρα μεν, ώ έδoσάν με πατήρ και πότνια μήτηρ,

είδον προ πτόλιος δεδαϊγμένον οξέϊ χαλκώ
τρείς τε κασιγνήτους, τους μοι μία γείνατο μήτηρ,
κηδείους, οιπάντες ολέθριον ήμαρ επέσπον.
ουδε μεν ουδε μ' έασκες , ότ’ άνδρ' εμον ώκυς Αχιλλεύς 295
έκτεινε , πέρσε δε πόλιν θείοιο Μύνητος,
κλαίειν, αλλά μ ' έφασκες 'Αχιλληος θείοιο
κουριδίην άλοχον θησειν, άξειν τ’ ένα νηυσιν
ες Φθίην, δαίσειν δε γάμον μετα Μυρμιδόνεσσι.
τω σ' άμoτον κλαίω τεθνειότα, μείλιχον αιεί. 300
Ως έφατο κλαίουσ ' επί δε στενάχοντο γυναίκες,
Πάτροκλος πρόφασιν, σφών δ' αυτων κήδε' εκάστη.
αυτόν δ' αμφί γέροντες 'Αχαιών ηγερέθοντο,
λισσόμενοι δειπνησαι: ο δ' ηρνείτο στεναχίζων
292. Fείδον . 295. νulg. ουδ ' έμ'. 297. vulg . αλλ ' εμ'.
302. κήδε' Fεκάστη. V. Obss .
290. ώς μοι δέχεται κακόν εκ κακού αιεί. non δέχεται μοι sunt jungenda; nam dicen
dum esset ως κακόν δέχεται με. sed interpositum μοι more vulgari, quo dicimus : peri
isti mihi. - 292. προ πτόλιος, erat Lyrnessus, cujus rex Mynes matrimonio habebat
Hippodamiam, Brisei filiam. ν. Β. 69ο. sq .- 294. κασιγνήτους κηδείους. valde caros .
sunt κήδειοι, ών κηδoς, φροντίδα , έχομεν. - 295. Iocus memorabilis, quam diversi sensus
mulierum istius ætatis fuerint a nostris ; mulier cæso marito captiva beatam se
prædicat, quod victoris matrimonio se potituram esse sperare potest. At cogitandum
est de aliarum captivarum conditione servili. Notandum porro et illud : potuisse ea
ætate cum captiva, hoc est, cum serva, legitimum matrimonium iniri; et potuisse
hoc a Patroclo promitti ; etsi in Homericis utrumque parum fit probabile .— 298.
κουριδίην άλοχον. improprie dictum ; non enim est h. 1. quam virginem duxit ; sed
omnino aut caram aut teneram. - 299. δαίσειν γάμον, epulas nuptiales instruere ; pa
rare nuptias.
302. Πάτροκλος πρόφασιν. Vix accipere licet : pretexta morte Patrocli, dum vere
mala sua pla ebant. Verum : caussa oblata luctus de morte Patrocli, simul sua ip
sorum mala in memoriam revocando : ut paullo post 338, 9. principes Achivorum
lamentis Achillis adgemiscunt μνησάμενοι, τα έκαστος ένα μεγάροισιν έλειπον. item Ω .
167, 168.
303–339. Cum principes Achivorum frustra Achillem invitassent ad cibum su
mendum , discedunt ; restant cum eo pauci, interquos ille lamenta prosequitur mise
rantibus adstantibus ..
Κιχάνομαι.] Καταλαμβάνω. "Ορχα- φασκες.] "Έλεγες. 298. Κουριδίην . ]

με. ] Ηγεμών . 29ο. "Αψ ανιούσα.] Την παρθενικήν. "Αξειν.] Απάξειν.
Είς τουπίσω ανερχομένη. " Ως μοι δέχε- 299. Δαίσειν.] Ευωχήσειν . 30ο. "Α
ται κακόν εκ κακού αιεί.] Ως εν αδια- μoτον.] 'Αμότως, άπληρώτως. 302.
λείπτους γίγνομαι κακοίς. 294. Κηδεί- Σφών δ' αυτών κήδε' εκάστη.] Αι δε
ους. ] Ευνουστάτους, και μάλλον διαφέ- λοιπαι γυναίκες συν τη Βρισηίδι δήθεν,
ροντας τη συγγενεία. φροντίδος αξίους. ως επί προφάσει Πατρόκλου έκλαιον" τη
'Επέσπον.] Επηκολούθησαν. 297. Έ- δε αληθεία , εκάστη επ' αυτώ έθρήνει την
LIB . XIX . ΙΛΙΑΔΟΣ Τ. 305-324 . 291
Λίσσομαι, εί τις έμοιγε φίλων επιπείθεθ ' εταίρων, 305

μη με πριν σίτοιο κελεύετε μηδε ποτητος
άσασθαι φίλον ήτορ, επεί μ' άχος αινόν κάνει:
δύντα δ' ες ήέλιον μενέω, και τλήσομαι, έμπης.
"Ως ειπών, άλλους μεν απεσκέδασε βασιλήας
δοιώ δ' 'Ατρείδα μενέτην, και διoς Οδυσσεύς, 310
Νέστωρ, Ιδομενεύς τε, γέρων θ' ίππηλάτα Φοίνιξ,
τέρποντες πυκινώς ακαχήμενον. ουδέ τι θυμώ
τερπετο, πριν πολέμου στόμα δύμεναι αιματόεντος.
μνησάμενος δ ' αδινώς ανενείκατο, φώνησεν τε
Η ρα νύ μοι ποτε και συ, δυσάμμoρε, φίλταθ' εταίρων, 315
αυτός ένα κλισίη λαρόν παρα δείπνον έθηκας
αίψα και στραλέως, οπότε σπερχοίατ’ Αχαιοί
Τρωσιν εφ' ιπποδάμοισι φέρειν πολύδακρυν άρηα.
νυν δε συ μεν κείσαι δεδειγμένος " αυταρ εμον κηρ
ακμηνον πόσιος και έδητύος, ένδον εόντων, 320
σή ποθη. ου μεν γάρ τι κακώτερον άλλο πάθοιμι"

ουδ' εΐ κεν του πατρος αποφθιμένοιο πυθοίμην,
ός που νυν Φθίνφι τερεν κατα δάκρυον είβει
χητεί τοιουδ ' υίος : ο δ' αλλοδαπώ ένι δήμω
309. Γειπών . 31ο. νulg. Ατρείδαι.
305. εί τις έμοιγε επιπείθεται , νulgaris oratio : ώ φίλοι , πείθεσθε εμοί μή κελεύοντες.
308. έμπης reddi potest utique, persicaciter : proprie tamen subintellig. καίπερ ουκ
ασάμενος ήτορ σίτου, καίπερ άσιτος ών. ut bene Koeppen. ita M. 326. - 312. τέρποντες de
conatu.- τέρπετο. vides pro solari esse dictum , antiquo sermone: paullo aliter ac Λ.
642. ubi simpliciter sermonibus recreare erat .-313. πολέμου στόμα δύμεναι: Aciem
pugnantium jam vidimus declarari per 08 , ut nobis per frontem. - 314. αδινώς ανενεί
κατο, substituendum est aliquid ex ipsa re, στεναγμούς, aut ex φώνησίν τε, την φωνήν.
-315. In memoriam revocat Achilles, (huc pernote pesvos spectat) quod sæpe sibi sub
exitum in pugnam epulas paraverat Patroclus ; secundum αυτοδιακονίαν heroum. Pe
tita hæc sunt ex sensu vero ac more lugentium in desiderio eorum , quos amavera
mus.-320. ακμηνον, άγευστον. sup. 163. ένδον εόντων sc. τούτων, της πόσιος και έδητύος.
cum in domo parata sint, in penu sint, suppetant. Aliquoties occurrit.-- 323. Hinc
narrata de Pelei ærumnosa senectute. v. ad Apollod . III. 12, 6. §. 12. p. 309.-324.
εαυτής συμφοράν. 3ο6. Σίτοιο.] "Αρτου. Δυσάμμoρε .] Κακόμοιρε. 316. Λαρόν.]
307. "Ασασθαι. ] Κορεσθήναι. 3ο8. Ηδύ. 317. Αίψα και οτραλέως.]
Δύντα δ' ες ήέλιον.] “Έως ηλίου δυσμάς. 'Ενεργώς, και σπουδαίως. το αυτό είπεν
309. 'Απεσκέδασεν.] 'Απεσκόρπισε. επιτάσεως χάριν. Σπερχοίατο.] Ταρασ
31 2. Τέρποντες. ] Αντί του τέρπειν βου- σόμενοι επείγοιντο. 321. Ση ποθη.] Τα
λόμενοι, παρηγορούντες. Πυκινώς.] Συνε- σύ πόθο, τη ση ζητήσει. Κακώτερον.]
τώς . 'Ακαχήμενον.] Λυπούμενον. 314. Χείρον. 322. Πυθοίμην. ] Ακούσαιμι.
'Αδινώς ανενείκατο.] Αθρόως και ελέ- 323. Τέρεν.] Απαλόν, υγρών. Είβει.]
εινώς και οικτρώς ανέκραξε. ή οιονεί ανε- Κυρίως μεν σπένδει. " Αρτι δε προχεϊ,
στέναξε, και πολύ ήγαγε πνεύμα. 315. στάζει. 324. Χήτει.] Στερήσει, εν
Pp 2
292 ΙΛΙΑΔΟΣ Τ . 325-339 . LIB . XIX .
είνεκα ριγεδανης Ελένης Τρωσί πτολεμίζω 325
ήε τον, ος Σκύρω μοι ένι τρέφεται φίλος υιός ,

εί που έτι ζώει γε, Νεοπτόλεμος θεοειδής.
πριν μεν γάρ μοι θυμόςενι στήθεσσιν εώλπει,
οίον έμε φθίσεσθαι απ' "Αργεος ιπποβότοιο
αυτού ενί Τροίη, σε δε τε Φθίωνδε νέεσθαι, 330
ως άν μοι τονπαίδα θοή σύν ναι μελαίνη
Σκυρόθεν εξαγάγοις, και οι δείξειας έκαστα,
κτησιν εμην, δμωάς τε, και υψερεφες μέγα δωμα .
ήδη γαρ Πηληά γ οίομαι ή κατάπάμπαν
τεθνάμεν, ή που τυτθον έτι ζώοντ’ ακαχησθαι 335
γήραϊ τε στυγερώ, και εμην προτιδεγμενον αιει
λυγρών αγγελίην, ότ' αποφθιμένοιο πύθηται.
* Ως έφατο κλαίων επί δε στενάχοντο γέροντες ,
μνησάμενοι τα έκαστος ένα μεγάροισιν έλειπε.
327. θεοσειδής . 328. ένα στήθεσσι FeFώλπει .
332. Foι δείξειας Fέκαστα . V. Obss . 337. νulg . πίθοιτο.
339. τα Fέκαστος. porro έλειπον νulgg .
χήσει τοιουδ' υίος . εμού. pro ex absentia mea, cum indiget meo auxilio . εν δήμω. ite
rum pro terra. - 325. ριγεδανής Ελένης. κρυερής. φρικτής. αλhorrende . quia τα στυγερά
gelu , ρίγος , faciunt. - 326. ήε τον sc. αποφθίσθαι. Mutavit structuram. Post ε? κεν του
Fatpis sequi debebat ń toū, ós. Hi vss. cum Od. 1. 491. 505. sqq. sunt fundus fabu .
larum de Neoptolemo. – 328. πρίν μίν. Ρrius solum se morti ante Trojam destinatum
esse norat, nihil de amico resciverat. ex vaticinio accepto,de quo v. sup. I. 410. cf. ad
P. 400. - 329. Argos h. 1. Thessaliæ esse debet. Sin, quia in robotoy proprium est Ar
gorum in Peloponneso, ut Γ. 75. et al . ad hos referendum est, dicendum est το"Αργος
omnino pro Grecia dictum esse : de quo alioqui dubitatur in Homericis. - 332. δείξειας ,
ut vindicare sibi posset ab aliis possessa . – 335. τυτθόν έτι ζώοντα @gre vitam trahentem
fere quod ολιγηπελεϊν .
δεία , σπάνει. 325. “Ριγεδανής .] Φρι- τον παΐδα τυγχάνειν, πορευθέντες εις
κτης, χαλεπής. 328. Eώλπει.] " Ήλ- Σκύρον υπονοήσαντες μετά των παρθένων
πιζεν. 33 2. Σκυρόθεν.] Σκύρος νήσος τον Αχιλλέα τρέφεσθαι, ταϊς Οδυσσέως
μία των Κυκλάδων . ' Αλεξάνδρου Ελένην υποθήκαις , όπλα και ταλάρους έρριψαν
αρπάσαντος, 'Αγαμέμνων και Μενέλαος συν ιστουργικούς εργαλείοις έμπροσθεν του
τους Έλληνας κατά Τρώων έστρατολό- παρθενώνος. αι μεν ούν κόραι επί τους
γησαν . Πηλείς δε προγιγνώσκων ότι ταλάρους όρμησαν, ο δ' επί τα όπλα .
μοιρίδιον ήν εν Τροία θανείν 'Αχιλλέα, πρότερον δε ταϊς παρθένοις συνδιατρίβων,
παραγενόμενος εις Σκύρον προς Λυκομήδην έφθειρε Δηϊδάμειαν την Λυκομήδους. η
τον βασιλέα παρέθετα τον Αχιλλέα, τις εξ αυτού έγέννησε Πύρρον τον ύστε
γυναικείαν εσθήτα αμφιέσας ως κόρην . ρον Νεοπτόλεμον κληθέντα . ός τις τούς
ο δε αυτόν μετά των θυγατέρων ανέτρε- “Έλλησι νέος ών συνεστρατεύσατο μετά
φε, χρησμού δε δοθέντος, μη αλώσεσθαι θάνατον του πατρός. η ιστορία παρά τους
την "Ιλιον χωρίς 'Αχιλλέως, πεμφθέντες Κυκλικούς. 333. Κτησιν .] Κτήματα .
υφ' “Ελλήνων Οδυσσεύς, Φοίνιξ , και 335. ' Ακαχήσθαι.] Λυπείσθαι. 337.
Νέστωρ, Πηλέως αρνουμένου παρ' αυτώ Πίθοιτο.] 'Ακούσει. 34ο. Μυρομένους. ]
LIB . XIX . ΙΛΙΑΔΟΣ Τ. 340357 293
Μυρομένους και άρα τους γε ιδών ελέησε Κρονίων, 340

αίψα δ' 'Αθηναίην έπεα πτερόεντα προσηύδα
Τέκνον εμόν, δη πάμπαν απoίχεαι ανδρος έηος.
η νύ τοι ουκέτι πάγχυ μετα φρεσί μέμβλετ' Αχιλλεύςκαι
κείνος όγε, προπάροιθε νεων ορθοκραιρίων,
ήσται οδυρόμενος έταρον φίλον. οι δε δη άλλοι 345
οίχονται μετα δείπνον, ο δ ' άκμονος και απαστος .
αλλ' ίθι, οι νέκταρ τε και αμβροσίην ερατεινην
στάξoν ένα στήθεσσ', ίνα μη μιν λιμός ίκηται.
Ως είπών, ώτρυνε πάρος μεμαυίαν Αθήνην.
η δ', άρπη είκυία τανυπτέρυγι, λιγυφώνω, 350
ουρανού εκκατεπάλτο δι' αιθέρος. αυταρ 'Αχαιοι
αυτίκα θωρήσσοντο κατά στρατόν. η δ 'Αχιλη
νέκταρ ενί στήθεσσι και αμβροσίην έρατεινής
στάξ , ίνα μη μιν λιμός άτερπης γούναθ' ίκηται.
αυτη δε προς πατρός έρισθενέος πυκινόν δω 355
ώχετο. τοι δ' απάνευθε νεών εχέοντο θοάων.
Ως δ ' ότε ταρφειαι νιφάδες Διός εκποτέονται
34ο . γε Fιδών . 34I . Fέπεα . 347. θι, Foι .
349. Γειπών . 35ο . Γεικυία . 35 1. νulg. εκκατέπαλτο .
340-356. Cum Achilles pervicaciter cibo abstineret, divino beneficio et Minerva
munere, ne pugnam mox futuram ingressus viribus deficeret, ambrosia et nectare
reficitur.
342. απoίχεαι ανδρός έήoς fortem virum deseris. eum non curas . απoίχεσθαι, non
modo discedere, sed et abesse, ut Ulysses δηρον απoίχεται Οd. Δ . το9 . absistere. ut Λ .
4ο8. οι κακοί απoίχονται πολέμοιο. - 343. μεμβλεταί σοι, υπό σου. μέλεισοι, cf. sup . ad Δ.
ΙΙ .–347, 8. nectar et ambrosiam instilla ένσταξόν οι, si de cibo est accipiendum et
potu , ut vires refciantur, est αμβροσίη τροφή. quod pectus adjicitur, στήθεσιν, respicit
vires in pectore, nec in voc . otáčov est hærendum ; cum sit omnino, immitte, ingere.
ίκηται , καθίκηται , καθάψηται.
350. άρπη. Aquile genus est ; aliis, miluorum. - 351. εκκατεπάλτο, ήλτο, ab άλ.
λεσθαι. καθήλτο, desiluit, εκ του ουρανού, κατά την γήν επί τον Αχιλλέα . Sic Thetis Σ.
615.-356. απάνευθε νεών εχέοντο. simpl. pro από, εκ νεών.
357–398. Procedunt Myrmidonum copiæ armatæ magno numero ; declaratur
res per effectum ad visum, crebra arma, galeæ , scuta . Armat se Achilles. Cum
nunc res ad ακμής adducta sit , ut Achilles in pugnam prodeat , qua rerum περιπέτεια
Κλαίοντας. 342. Πάμπαν.] Παντε- Είδος ορνέου. τινές ικτίνον καλούσιν, έτε
λώς δή. ' Aπoίχεαι.] οίχη, πεπόρευσαι. ροι δε φάνην. λέγεται δε και το δρέπα
343. Mέμβλεται.] Mέλει, παρακάθηται. νον. Τανυπτέρυγι. ] Μακράς πτέρυγας
346. Μετά δείπνον.] Επί το δείπνον. εχούση. Λιγυφώνω.] Οξυφώνω. 35 1 .
347. Νέκταρ. ] Θείον πόμα. 'Αμβρο- 'Εκκατέπαλτο. ] Καθήλατο. 355. ' Ε
στην.] Θείαν τροφήν. 348. “Ίκηται.] ρισθενέος.] Μεγαλοσθενούς, ισχυρού . Πυ
Καθίκηται, καθάψηται. 35ο. "Αρπη. ] κινόν. ] Πυκνόν , ασφαλές. 357. Εκπο
294 ΙΛΙΑΔΟΣ Τ. 358--375. LIB . XIX.
ψυχραι υπό ριπής αιθρηγενέος Βορέας:

ως τότε ταρφειαι κόρυθες, λαμπρόν γανόωσαι,
νηων εκφoρέοντο, και ασπίδες ομφαλόεσσαι, 36ο
θωρηκές τε κραταιγύαλοι, και μείλινα δούρα
αίγλη και ουρανόν εκε, γέλασσε δε πάσα πέρι χθών
χαλκού υπόστεροπης" υπό δε κτύπος ώρνυτο ποσσίν
ανδρών. εν δε μέσοισι κορύσσετο διος Αχιλλεύς .
του και οδόντων μεν καναχή πέλε, τω δε οι όσσε 365
λαμπέσθην , ωσεί τε πυρός σέλας: έν δε οι ήτορ
δυν' άχος άτλητον· ο δ' άρα Τρωσί μενεαίνων
δύσετο δωρα θεού, τά οι "Ήφαιστος κάμε τεύχων.
κνημίδας μεν πρώτα περί κνήμησιν έθηκε
καλάς, αργυρέοισιν επισφυρίοις αραρυίας. 370
δεύτερον αύ, θωρηκα περί στήθεσσιν έδυνεν:
αμφί δ' άρ' ώμοισι βάλετο ξίφος αργυρόηλον,
χάλκεον αυταρ έπειτα σάκος μέγα τε, στιβαρόν τε,
είλετο, του δ' απάνευθε σέλας γενετ', ηύτε μήνης.
ως δ' όταν εκ πόντοιο σέλας ναύτησι φανής 375
362. νulg. περί. 365. δέ Foι. 366. δέ Foι .

568. τα Foι. 375. Vulg. φανείη.
parabitur, consentaneum erat, ut ejus species exhiberetur quam maxime ornata.
36ο. νηών εκφορίoντo aut pro, prodibant, egrediebantur, ut arma dicta sint pro armatis,
ut sit pro εξήρχοντο. ut contra εξέρχεσθαι dicuntur ea , que exportantur, εκφορούνται.
aut dicendum , arma in navibus servata nunc fuisse exportata ante naves in ordini.
bus ; et inter eos ipse Achilles se armabat. Parum tamen placent hæc. - 361. báo
ρηκες κραταιγύαλοι pro κραταιογύαλοι, pro simplici κραταιοί. Cum tamen thoraces ha
berent duo cava, anterius et posterius, yucka, saltem omnis thorax habeat cavum
intra se, et habeat gúchov ; ornatius est epitheton compositæ vocis, aucta notione.
366. ενέδυνε το ήτόρ οι άχος, dolor, recolendo Patrocli mortem. ut jam sup. ν. 16.
369. Disertus nunc est poeta in armando Achille. v. ad vs. 357. Iterum narrationem
ita instituit, ut non narret, eum jam armatum esse, et, quæ arma illa fuerint, tum
subjiciat ; verum ponit eum ante oculos nostros armantem se ; ipso rerum ordine eo
ducente, non ut poetæ pro magna judicii subtilitate hoc imputandum sit. Pleraque
ex hoc loco jam in locis similibus fuere memorata . — 370 . érioPúgree fibulas jam r.
331. vidimus. - 372. αμφί δ' άρ' ώμοισι βάλετο ξίφος . proprie περιεβάλετο balteum, ζωμα,
ex quo ensis pendebat. — 375—380. Comparatur fulgor clipei cum igni in montibus
eminus a navigantibus conspecto : ornata res, quod navis tempestate jactatur, et
pro signo incensus est ignis, nec possunt navigantes littus tenere ventorum vi re
τέονται.] Εξίπτανται. 358. “Υπαι Γύαλα δε τα κοιλώματα. 363. Y

διπής.] Υπό σφοδρότητος και ορμής. Αι- πό στεροπής.] 'Αστραπής, λαμπρότητος.
θρηγενέος.] Τού αιθρίαν ποιούντος. 359. 365. Καναχή.] Ψόφος. 366. Σέλας.]
Γανόωσαι.] Λάμπουσαι. 36ο . Εκφο- Λαμπρότης. 367. "Ατλητον.] 'Ανυπο
ρέοντο. ] Εξεφέροντο. 36ι. Κραταιγύ- μόνητον , ακαρτέρητον. 368. Δύσετο. ]
αλοι.] Ισχυρά γύαλα έχοντες . Ισχυροί. 'Ενεδύσατο . 374. Μήνης.] Σελήνης.
LIB , XIX . ΙΛΙΑΔΟΣ Τ . 376-392 . 295
καιομένοιο πυρός, το δε καίεται υψόθ' όρεσφι,

σταθμώ εν οίοπόλω" τους δ' ουκ εθελοντας άελλαι
πόντονεπ' ιχθυόεντα φίλων απάνευθε φέρουσιν
ως απ' 'Αχιλληος σάκεος σέλας αιθέρ έκανε
καλού, δαιδαλέου. περί δε τρυφάλειαν αείρας 380
κρατί θέτo βριαρήν ή δ', αστηρ ώς, απέλαμπεν
ίππουρις τρυφάλεια, περισσείοντο δ' έθειραι
χρύσεαι,ας" Ήφαιστος ίει λόφον αμφι θαμειάς.
πειρήθη δ ' έο αυτού εν εντεσι διος'Αχιλλεύς,
εί οι εφαρμόσσειε, και εντρέχοι αγλαά γυία 385
τω δ' εύτε πτερα γίγνετ', άειρε δε ποιμένα λαών.
εκ δ' άρα σύριγγος πατρώϊον εσπάσατ' έγχος,
βριθυ, μέγα, στιβαρόν το μεν ου δύνατ ' άλλος Αχαιων
πάλλειν, αλλά μίν οίος επίστατο πηλαι ' Αχιλλεύς ,
Πηλιάδα μελίην, την πατρί φίλω τάμε Χείρων 390
Πηλίου εκ κορυφής, φόνον έμμεναι ηρώεσσιν.
ίππους δ ' Αυτομέδων τε και "Αλκιμος αμφιέποντες
38Ι . αστήρ Fώς. Βentl. 382. δ' Fέθειραι. V. Obss.
384. πειρήθη δε Fε αυτού . v. Obss . 385. Foι . 386. νulg. ηύτε.
jecti. Ignis potest videri esse πυρσός , φανός, accensus , ut signum sit navigantibus,
quo loco appellenda sit navis ; at vento adversante nautæ prohibentur a littoris ac
cessu ; απάνευθε φίλων: itaque ap. Eustath. πυρσός σωστικός redditur. Αliud genus
πυρσών vidimus Σ. 211. εκ πόντοιο. nautis e mari prospicientibus conspicitur. - 38ο.
αείρας περιέθετο ήειρε και περιέθετο. - 382 . περισσείοντο δ' 2θειραι χρύσεαι , fulve, ut quoque
Σ . 6II . επι δε χρύσεον λόφον ήκε , ας θαμειάς αμφιΐει “Ηφαιστος ώς είναι λόφον. - 384 . πειρήθη
δ' έο αυτού εν εντεσι. experitur se in armis. h. e. arma, an sint satis apta membris , iis
que movendis anrespondeant. - 385. εί τα γυία (οι πόδες ) τρέχοι εν τοις έντεσι . an ipse
incedere posset in armis. - 386. Jam , cum nulla parte pondus æris premeret, nec
nimium gravaret corpus , ille subsilit et se levat, quasi alis instructus, εγίγνετο αυτό
τα έντεα ως πτερα , αείροντα αυτόν. erant ipsi quasi ale elevantes ipsum ; hec elo
quutus est durius : άειρε δε τα έντια αυτόν, tam parum gravabatur pondere thoracis ,
ut et quasi elevare se, et evolare sibi videretur. Creditur ex h . l. Xenophon duxisse
suum illud : έμοι δοκεί τα των όπλων φορήματα πτερούς μάλλον έoικέναι ή φορτίω. Cyrop .
II. 3, 14.- 387. de hasta Peliade, ex trunco in Pelio monte recisa, a Peleo. Lecti
jam versus II . 141. sq.
392. Duo homines memorati iterum Ω. 474. in jungendis equis sunt occupati pro
377. Oιοπόλφ.] 'Εν ώ δίες πολούνται, λεϊ κούφα και αρμόδια τα όπλα έ
και αναστρέφονται. 38ο. Αείρας. ] γίγνοντο ώσει πτερά. 387. Σύριγγος. ]
'Έπάρας. 382. Περισσείοντο.] Περι- Της δορατοθήκης. 389. Επίστατο.]
εσείοντο. "Έθειραι.] Αι εξ έθους κεκοσ- 'Αντί του ήδύνατο. Πήλαι.] Κινήσαι,
μημέναι κόμαι. 383. “Ιει.] Ενεποί- σείσαι. 390. Πηλιάδα. ] Την έκ Πη
κιλλεν, ένέβαλεν. 385. Εφαρμόσσει- λίου όρους Θεσσαλίας τμηθείσαν. λέγει
εν.] “Αρμόσειεν. 'Εντρέχοι.] 'Aκωλύτως δε το δόρυ. μελία γαρ είδος δένδρου επι
χρώτο, ώστε μη εμποδίζεσθαι. 386. τηδείου προς κατασκευήν δοράτων. 392 .
Το δ' ούτε πτερα γίνετο.] Το δε Αχιλ- "Αλκιμος.] 'Αλκιμέδων, υποκοριστικώς.
296 ΙΛΙΑΔΟΣ Τ. 393405 . LIB , XIX .
ζεύγνυον αμφί δε καλά λέπαδν' έσαν εν δε χαλινους

γαμφηλώσ' έβαλον, κατά δ ηνία τείναν οπίσσω
κολλητόν προτί δίφρον· ο δε μάστιγα φαεινην 395
χειρί λαβών αραρυίαν, εφ' ίπποιϊν ανόρoυσεν

Αυτομέδων όπιθεν δε κορυσσάμενος βη 'Αχιλλεύς,
τεύχεσι παμφαίνων, ώστ' ηλέκτωρ υπερίων .
σμερδαλέον δ ' ίπποισιν εκέκλετο πατρός εοίο
Ξάνθε τε, και Βαλίε, τηλεκλυτα τέκνα Ποδάργης, 400
άλλως δη φράζεσθε σαωσέμεν ηνιοχήα
αψ Δαναών ες όμιλον, επεί εώμεν πολέμοιο
μηδ', ως Πάτροκλον, λίπετ' αυτόθι τεθνειωτα .
Τον δ' άρ' υπό ζυγόφι προσέφη πόδαςαίόλος ίππος
Ξάνθος, άφαρ δ ' ήμυσε καρήατι, πάσα δε χαίτη, 405
395. νulg. ο δ' άρ. 399. πατρός έFoto .
uno ministro : alter Achillis auriga Automedon ; alter Alcimedon , nunc Alcimus di
ctus , e Myrmidonum ducibus II. 297. qui, Patroclo cæso , currum conscenderat P.
467. λέπαδνα sunt Iora, collum et pectus ambientia, quibus equi jugo illigati erant:
cf. E. 730. Ori insertus est zadovos, frænum ; et habenæ quibus reguntur, e jugo
nexe et retro versus currum ducte , αι ηνίαι, vel τα ηνία. οι δυτήρες, γαμφιλήσι, nunc
de malis equorum rictu diductis. Supra N. 200. de rictu leonum . — 396. Conscendit
currum Automedon ηνίοχος , et post illum παραβάτης Achilles. - 398. ηλέκτωρ υπερίων,
omisso nomine ipso “Ηλιος, cujus epitheton est υπερίων sup. Θ . 48ο. Οd. Α . 8. et al .
Duo epitheta apposita sunt : ηλέκτωρ , idem, quod ακάμας et υπερίων in altum evectus.
Abiit hoc epitheton serius in nomen proprium , seu loco eodem est habitum , ut Od.
A. 24. Tandem Hyperion pro patre Solis dictus, et Sol 'Tripovídns. quod jam uno
Od. M. 176. loco occurrit . Etiam ηλέκτωρ sine “Ηλιος, absolute de Sole positum erat
Ζ . 5 13:
399. ad fin . Achilles hortatus equos, currui junctos, audit alterum ex iis, Xan
thum, se et comparem , culpa cædis Patrocli liberantem et ominantem ipsius Achillis
fata jam instantia ; at ille nihil ab ardore ulciscendi mortem Patrocli remittit. Totus
locus est ex antiquitatis sensu legendus.
399. ίπποισι πατρός εοίο. equos Achilles habuit a patre Peleo , ille a Neptuno inter
τα έδνα cum Thetide . Apollod. ΙΙΙ. 3, 5. 5. 5. - 401.άλλως δή, non ut antea, sed me
lius. Nam antea Patroclum cæsum reliquerant in acie, reportandum ab aliis ;
solum Automedontem pugna extulerant . Vide Ioca π . 866. Ρ. 452. - 402. επεί ' εώ
μεν πολέμοιο. postquam satis pugnatum erit.proprie, ubi satiaverimus nos pugna. ex
antiquo έω, nunc έημι, satio ; per ellipsin , έειν, εξέειν, eximere, έρον του πολέμου, cupi
ditatem pugnandi . ut πόσιος και έδητύος εξ έρον έντο Α. 469. Ιtaque a grammaticis red
ditur : πληρωθώμεν. κορεσθώμεν.
404. αίολος ίππος . nunc ταχύς. - 405. ήμυσε καρήατι, έκλίθη, inclinavit se capite ;
demisso in terram capite stetit. ut B. 148. quod Ρ . 437. equi oύδει ενισκίμψαντε καρήατα.
393. Λέπαδνα.] Οι υποτραχήλιοι ιμάν- ομεν , υποχωρήσομεν. ' Επεί και εώμεν.]
τες, οι μασχαλιστήρες. 40ο. Τηλε- 'Επειδ' άν κορεσθώμεν. 404. “Υπό ζυ
κλυτά.] Πάνυ ένδοξα. Ποδάργης .] Tοϊς γόφιν. ] “Υπό ζυγού. Αιόλος.] Αντί του
ποσίν επαρκούσης. ταχείας. 401. "Αλ. ταχύς . 405. "Ήμυσσε καρήατι.] Παρ
λως.] Μή ουχί ούτως, κατά άλλην έν- έκλινε την κεφαλήν αυτού. ταχέως δε
νοιαν. Φράζεσθε.] Σύνετε, νοείτε . 402. εις θάτερον έκλινε την κεφαλήν, παρε
'Επεί και εώμεν πολέμοιο .] 'Επειδ' άν πιστρέψας εις τουπίσω, ως προσβλέψων
αναμιχθώμεν τοίς πολεμίοις , ένιοι δε χέ- τα 'Αχιλλεί μέλλων αυτώ διαλέγεσθαι.
LIB . XIX . ΙΛΙΑΔΟΣ Τ. 406420 . 297
ζεύγλης εξεριπουσα παρά ζυγών, ούδας έκανεν

αυδήεντα δ' έθηκε θεα λευκώλενος " Ηρη
Και λίην σ ' έτι νυν γε σαώσομεν, άβριμ' 'Αχιλλευ
αλλά τοι εγγύθεν ήμαρ ολέθριον, ουδέ τοι ημείς
αίτιοι, αλλά θεός τε μέγας και Μοίρα κραταιή . 410
ουδε γαρ ημετέρη βραδυτητί τε, νωχελίη τε,
Τρώες απ' ώμοιϊν Πατρόκλου τεύχε έλοντος
αλλα θεων ώριστος , ον ηύκομος τέκε Λητώ,
έκταν ένα προμάχοισι, και "Εκτορι κύδος έδωκε .
νω δε και κεν άμα πνοή Ζεφύροιο θέoιμεν, 415
ηνπερ ελαφροτάτην φάσ’ έμμεναι· αλλά σοι αυτώ

μόρσιμόν έστι, θεώ τε και ανέρι ίφι δαμηναι.
“Ως άρα φωνήσαντος Εριννύες έσχεθον αυδην.
τον δε μέγ όχθήσας προσέφη πόδας ωκυς Αχιλλεύς
Ξάνθε, τι ро! θάνατον μαντεύεαι ; ουδε τι σε χρή. 420
4ο9 . νulg. ουδέ τι ημείς. 417. ανέρι Fΐφι.
-406. tam alte quidemdemisso capite, ut juba in humum decideret, solum attinge
ret , jugi orbiculo, cui insertum erat caput equi, excussa . χαίτη ζεύγλης εξεριπούσα
παρά ζυγόν. Ιdem versus sup. P. 437. - 407 . αυδήεντα δ' 3θηκε " Ηρη. Juno loquendi
facultatem indiderat equo : et, tanquam equus esios, habet ille quoque facultatem
prædicendi futura. Serius a prodigiis facilis erat progressus ad talia commenta :
antiquioribus vero a rudi et mythico sermone, quo agentes et loquentes induceban
tur ii, de quibus narrabatur ; itaque jumenta quoque, tanquam sensum et vocem ha
berent: dum res narratæ dramatice exhibebantur. — 408 . Utique te et nunc quidem
incolumem e pugna reducemus. - 41ο. θεός τε μέγας και Μοίρα κραταιή. θεός nunc
Omnino το θείον; nisi, ut mos est, Jupiter et h. 1. cum Fato jungitur . Versus ali
quoties lectus, sed plerumque Θάνατος και Μοίρα κραταιή junguntur: primo loco Ε.
83. Π. 334. 853. Υ. 477. Φ . 41ο . Ω. 132.-413. αλλά θεών ώριστος. Αpollo Patroclo
vertiginem objecerat sup. II . 788.-415 . άμα πνοή Ζεφύροιο. equato Zephyri cursu,
venti Hatu . - 416. αλλά σου μόρσιμόν έστι. v. Not . ad Ρ. 408. - 417. θεώ τε και ανέρι.
Ab Apolline sub Paridis specie, sive a Paride, jussu Apollinis sagittam emittente,
occisus fuerat Achilles ; ita εδάμη υπό θεού και ανδρός . cf. inf. Χ. 359. Virgil. En. VI.
56. Phæbe - Dardana qui Paridis direxti tela manusque Corpus in Æacidæ.
418. Substitit equus, nec disertiora de Achillis fato edixit. Refertur hoc ad Erin
nyes vetantes plura loqui. Ne vaticinio vulgentur plura, quam necesse visum, tri .
buitur alibi diis, Jovi, Junoni, Parcis ; ut ap. Virgil. Æn. III . 379, 380. pæna quo
que infligitur vatibus, plura, quam jussi erant, vulgantibus ; quod per Erinnyas (v. C.
de Phineo ap. Apollon . II. 220. Apollinis jussu vs. 179. sq. ) bene fieri poterat ; nam
illæ pænas exigunt a scelestis. At h . l. vetant, ne plura vaticinetur equus : ex more
solenni vaticiniorum , in quibus plura reticescunt vates, quæ nosse intererat.
Χαίτη. ] Θρίξ. 4ο6. Ζεύγλης. ] Ζεύ- Απόλλωνος και ανδρος Αλεξάνδρου. Δα
ξεως, ζυγού. 407. Αυδήεντα.] Φωνή μηναι. ] Δαμασθήναι. 418. “ Ως άρα
ενάρθρο χρώμενον. 41ο. Κραταιή.] Ι . φωνήσαντος 'Εριννύες έσχεθον αυτήν.]
σχυρά. 41Ι . Νωχελίη.] Βραδυτήτι, Ούτως ειπόντος φησί του ίππου επέσχον
ασθενεία. 415. Θέoιμεν. ] Τρέχοιμεν. αυτού αι Εριννύες την φωνήν. πάντα γάρ
417. Μόρσιμον .] Μεμοιραμένον, είμαρ- τα παράλογα και τεράστια δοκεί υπό
μένον . Θεώ τε και ανέρι .] Υπό θεού Εριννύων γίγνεσθαι.
VOL . II . Q 9
298 ΙΛΙΑΔΟΣ Τ. 421-424 . LIB . XIX.
ευ νύ τοι οίδα και αυτός, ό μοι μόρος ενθάδ' ολέσθαι,

νόσφι φίλου πατρός και μητέρος αλλα και έμπης
ου λήξω, πριν Τρωαςάδην ελάσαι πολέμοιο.
Η ρα, και εν πρώτοις ιάχων έχε μώνυχας ίππους.
42 Ι . τοι Foίδα . V. Obss . 424. Γιάχων.
421. οίδα και αυτός. audita a matre : jam v. sup. ad Σ. 95 , 96.-- 423. ού λήξω πρίν Α .
416, 417. Τρώας (ακορώτους μάχης εόντας. N. 639. 635. ) ελάσαι εις άδην, κόρον, πολέμου.
ita ut victi porro pugnare recusent : Sic N. 315.
ΡΑΨΩΙΔΙΑ Υ .
ARGUMENTUM.
CUM jam armati ad pugnam prodirent Achivi et Trojani ; quos qui.
dem conspectu Achillis conturbatos fore prævideri poterat ; deorum
concilio vocato Jupiter, ut immisceant se illi pugnæ, auctor est, ne
Achilles nimis magnam Trojanorum cladem edat — 30. Descendunt
Olympo ; Juno, Minerva, Neptunus, Mercurius et Vulcanus Achivis
se adjungunt; Mars, Apollo , Diana, Latona, Xanthus, Venus, Tro
janis — 40. Dant signum pugnæ dii ex adverso sibi invicem stantes
75. Objicit Achilli Æneam Apollo adscita facie Lycaonis, Priami f.
—III . Cum Juno jam interponere se vellet, intercedit Neptunus,
suadetque, ut, hominibus suas res agerejussis, ipsi dii speculentur eo

rum facta,nec immisceant se rebus, nisi Martemvel Apollinemvideant
contra Achillem aliquid manu moventes ; considunt ipsi in Herculis
muro, alterius partis dii in colle Callicolone dicto — 155. Progressi
Æneas et Achilles sermonibus mutuo habitis — 259 pugnant ; eripitur
Æneas neci opera Neptuni-353. Nunc confirmata utraque acie , hinc
ab Achille, inde ab Hectore, cum Hector ante aciem pugnare vellet,
ab Apolline in turbam se recipere jubetur :-380 Irruit Achilles et
stragem Trojanorum edit, cæso Iphitione Oryntei f. - 393. Demole
onte Antenoris f.- 400. Hippodamante - 406. Polydoro Priami f.
-418. quem ulturus Hector præcepti Apollinis immemor, irruit in
Achillem ; hastam emissam avertit Minerva ; ita in inermem irruit
Achilles, tum vicissim Hectorem Apollo eripit-454. Pergit Achilles
cædem facere : Dryopis, Demuchi, Laogoni et Dardani, Alastoridis,
Mulii, Echecli, Deucalionis, Rigmi, Areithoi—489. Verbo, vectus
curru quaqua versus stragem facit ad f.
Major rerum hoc libronarratarum pars continetur consiliis et ma
chinationibus deorum , ita quidem ut jam ipsi partes agendas suscipi
ant. Habito concilio Jupiter, dum ipse in Olympo se remansurum
esse docet, diis dat veniam , partes, ut quisque velit, suas tuendi ac
juvandi ; itaque illi in aciem procedunt, ut paullo ante memoratum
est : 1–40. Edunt pugnæ signum Minerva et Mars, Jove tonante,
Neptuno terram concutiente 47–66 . Stant adversis frontibus Nep
tunus et Apollo, Minerva et Mars, Juno et Diana, Mercurius et La
tona, Vulcanus et Xanthus 67-74. Objicit Achilli Æneam Apollo
79. Juno, Achilli metuens, aut Æneam avertere aut Achilli adstare
mallet ; at Neptuno consultius est visum , pugnæ inter Achillem et
Æneam haud intercedere, nisi ubiMars vel Apollo pugnæ se immis
cuerint ; Ita considunt in muro Herculis et adversa deorum pars in
Q 9 2
300 ΙΛΙΑΔΟΣ Υ . 1-5 . LIB . XX .
Pulcro Colle 112-155 . Æneam tamen jam in summo discrimine ver

santem, ne ab Achille juguletur, bona cum Junonis venia ipse Nep
tunus, etsi ab Achivorum partibus stans, eripit, 290–342 . Similiter
hastam in Achillem ab Hectore emissam repellit Minerva, et Achilli
irruenti subducit Hectorem Apollo 438-444.
Inscripta a veteribus rhapsodia η θεών μάχη.
ΥΠΟΘΕΣΙΣ ΤΗΣ Υ. ΟΜΗΡΟΥ ΡΑΨΩΙΔΙΑΣ.

ΔιοΣ επιτρέψαντος, κατέρχονται βοηθήσοντες οι θεοί πάντες τους μεν “Ελλησιν
“Ήρα τε και 'Αθηνά, και Ποσειδών και “Ήφαιστος, και “ Ερμής τους δε Τρωσιν
'Αφροδίτη, και 'Απόλλων . έτι δε και "Αρτεμις, και Λητώ, "Αρης τε, και Σκάμανδρος.
Αινείαν δε αντιστάντα 'Αχιλλεϊ σώζει Ποσειδών νεφέλη καλύψας" 'Αχιλλεύς δε άλ
λους τε αναιρεί, και Πολύδωρον τον Πριάμου παΐδα. “Έκτωρ δε αντιστάς αυτώ,
φεύγει, 'Απόλλωνος σώσαντος αυτόν . τους δε άλλους 'Αχιλλεύς επί την πόλιν φεύ
γοντας κατεπείγει .
Y , μακάρων έρις ώρτο, φέρει δ' επί χάρτος Αχαιούς.

«ΩΣ οι μεν παρα νηυσι κορωνίσι θωρήσσοντο
αμφί σε, Πηλέος υιε, μάχης ακόρητον, 'Αχαιοί:
Τρωες δ' αύθ' ετέρωθεν επί θρωσμό πεδίοιο.
Ζευς δε Θέμιστα κέλευσε θεούς αγορώνδε καλέσσαι
κρατός απ ’ Ούλύμποιο πολυπτύχου. η δ ' άρα πάντη 5
1. Quod ad operis summam supererat, erat hoc, ut Achilles in pugnam progressus

et cum Hectore congressus Patrocli mortem ultus victor rediret. Episodiis hæc sunt
ornata dicam an onerata, inprimisque præclaris Achillis facinoribus, et sic in tertium
hinc librum protracta . Ut tamen tanto augustior esset rerum narrandarum species,
Achille nunc tandem ad res agendas inducto, deos iterum rebus gerendis interesse
comminiscitur poeta, ingenioso invento. Nec tamen hoc suum consilium ille ab initio
statimexponit ,nec historici morererum narrandarum ordinem præstruit aut consti
tuit. Contra initium narrationis facit a concilio deorum , et Jovis edicto, ut suis quis
que partibus auxilietur. Quæ quorsum pertineant, non nisi vs. 26. sq. intelligitur.
3. Trojaniad pugnam se accingunt ini Opwonâ rsdioso, in camporum planitie versus
Trojam . v. K. 160 .
4—30. Concilium deorum habetur ; dat diis veniam Jupiter, ut præliis Achivorum
et Trojanorum , a quibus abstinere se jussi erant, inde a libro VIII ( ©) et iterum ,
minis adjectis, libro XV (0) denuo intersint et suis quisque partibus auxilientur. No
tabile autem , quod Themis nunc deos convocat : non Iris aut Mercurius. Est autem
ea hic Olympi facies, ut sparsæ sint. per diversa loca deorum domus, Jovis autem sit
magnum aliquod dwud, ædes, in qua dii conveniant in æco seu atrio. cf. 1. 76, 77.
1. Θωρήσσοντο.] Καθωπλίζοντο. 2 . κριθήναι λέγουσι περί κάλλους. ονομάζε
' Αμφί σε. ] Περί σέ. ορθοτονητέον την ται δε Καλλικoλώνη, επεί των πέριξ τό
αντωνυμίαν. Ακόρητοι .] Απλήρωτοι. 3 . πως επισημότατός εστιν. η ιστορία παρά
Θρωσμώ.] “Υψηλά τόπο , όθεν έστι κα- Δημητρίω τω Σκηψία. 4. Θέμιστα .]
ταθoρεϊν, και πηδήσαι . έστι δε ούτος έν 'Αντί του Θέμιν , δικαιοσύνην, ήτις εστί
'Ιλίω , σταδίων πέντε την περιμέτρον με- μία των Τιτανίδων. 5. Κρατός απ'
ταξύ Σιμούντος ποταμού, και της Ιλιέων Ούλύμποιο. ] Κορυφής του Ολύμπου, της
καλουμένης κώμης, όπου και τας θεάς άκραρείας. Πολυπτύχου.] Πολλάς απο
LIB . XX . ΙΛΙΑΔΟΣ Υ. 6--20 . 301
φοιτήσασα κέλευσε Διός προς δωμα νέεσθαι .

ούτε τις oύν Ποταμων απέην, νόσφ' 'Ωκεανοίο,
ούτ' άρα Νυμφάων, ται τ' άλσεα καλά νέμονται,
και πηγας ποταμών, και πίσεα ποιήεντα.
ελθόντες δ' ες δωμα Διός νεφεληγερέτας, ΙΟ
ξεστησ' αιθούσησιν ενίζανον, ας Διί πατρί

"Ήφαιστος ποίησεν ιδυίησι πραπίδεσσιν.
ώς οι μεν Διός ένδον αγηγέρατ’. ουδ' 'Ένοσίχθων
νηκούστησε θεάς, αλλ ' εξ αλός ήλθε μετ' αυτούς .
ίζε δ' άρ' εν μέσσοισι, Διός δ' εξείρετο βουλών 15
Τίπτ' αυ, 'Αργικέραυνε, θεους αγορώνδε κάλεσσαςκαι
ή τι περί Τρώων και Αχαιών μερμηρίζειςκαι
των γαρνυν άγχιστα μάχη πόλεμος τε δεδηε.
Τον δ' άπαμειβόμενος προσέφη νεφεληγερέτα Ζεύς :
έγνως , Έννοσίγαιε, εμην εν στήθεσι βουλήν, 20
Π . νulg. εφίζανον. 12. ποίησε Fιδυίησι.

16. νulg. αγορώνδ' εκάλεσσας. 20. V. Obss.
7. Novum hoc, quod Fluvii et Nymphæ cum Neptuno in Olympo adsunt, quodque
unus Oceanus a concilio abest. Sunt autem Nymphe άλσηΐδες , κρηνίδες et λειμωνίδες .
-1. ξεστησ αιθούσησιν ενίζανον. δώμα illud puta esse magnum atrium ( Saal ) columnis
intervallo aliquo intra parietes relicto, porticus in modum , procurrentibus : itaque ai
θουσαι memorantur : inter columnas sunt sedilia , quibus dii insident ; in medio atrio
sedet Jupiter. - 18. των γάρ νύν άγχιστα μάχη δέδης, proxime instat, pro δαίεται, et
hoc : in eo est ut exardescat. cf. N. 736. öyxista nunc de tempore. Neptunus autem
prior Jovem de conventus caussa interrogat quippe ei dignitate, auctoritate, et ætate
proximus, tum idem rerum gerendarum studiosissimus , a Jove fratre superioribus
diebus pugna excedere jussus : Il. O. 174. 211 .
20. Cum consilium hoc expressum sit fere ad formam prioris lib. VIII. pr. variat
tamen in multis ; in primis in eo, quod diis in pugnam prodire jussis ipse Jupiter in
Olympo sedens manet ; dum in altero solus Jupiter ad Idam proficiscitur. čews asse
quutus es mentem meam, ών ένεκα, pro ου ένεκα. quid illud sit, cujus caussa concilium
κλίσεις και εξοχάς έχοντος . 6. Φοιτή- των, Επιμηλίδες . αι δε επί των ορών,
σασα .] Παραγενομένη. 7. 'Απέην.] 'Α- Ορεστιάδες . και όσαι ταύταις όμοιαι.
πην. Νόσφι.] Χωρίς. τον δε Ωκεανόν ομοίως δε και επί των ελών, Ελειονόμοι .
ου παρέλαβεν εις το των θεών συνέδριον . 9. Πείσεα. ] Τα υδρηλά χωρία , τους καθ
ίνα μή κωλύση αυτούς της προς αλλή- υγρους τόπους. από του είναι εν αυτοίς
λους μάχης, πρεσβύτατος υπάρχων. 8. πείσαι. ό έστι ποτίσαι . Ποιήεντα.]
Ούτ' άρα Νυμφάων ται τ' άλσεα καλά Βοτάνην έχοντα. 13. Ουδ' 'Eνοσίχθων
νέμονται. ] Αι τα άλση κατοικούσαι Νηκούστησε θεάς.] “Ο δε Ποσειδών ου
Νύμφαι, 'Αλσηίτιδες καλούνται. αι δε παρήκευσε της Θέμιδος . τούτο δε είρηκε
επί των δένδρων, Αμαδρυάδες. αι δε τα διά την γεγονυΐαν αυτώ μικρώ πρόσθεν
νάματα των υδάτων, Ναΐδες και Υδριά- προς τον Δία φιλονεικίαν. 14. Νήκού
δες, και τούτων αι μεν Κρηνίδες, αι δε στησε. ] Παρήκουσε. Μετ' αυτούς. ] Προς
'Επιποταμίδες. αι δε επί των βοσκημά- αυτούς. τ8 . Δέδηε.] Φαίνεται , φλέγει.
302 ΙΛΙΑΔΟΣ Υ . 21-36. LIB . XX .
ών ένεκα ξυνάγειρα μέλουσί μοι, ολλύμενοί περ.

αλλ' ήτοι μεν εγώ μενέω πτυχί Ούλύμποιο
ήμενος, ένθ' ορόων φρένα τέρψομαι: οι δε δη άλλοι
έρχεσθ', όφρ' αν ίκησθε μετα Τρώας και Αχαιούς.
αμφοτέροισι δ' αρήγεθ', όπη νόος έστιν εκάστου. 25
ει γαρ 'Αχιλλεύς οίος επί Τρώεσσι μαχείται,
ουδε μίνυνθ' εξουσι ποδώκεα Πηλείωνα .
και δε τε μιν και πρόσθεν υποτρομέεσκον δρώντες.
νυν δ', ότε δη και θυμων εταίρου χώεται αινώς,
δείδω, μη και τείχος υπέρ μόρον έξαλαπάξη. 30
“Ως έφατο Κρονίδης, πόλεμον δ ' άλίαστον έγειρε. ‫او‬
βαν δ' ίμεναι πόλεμόνδε θεοί, δίχα θυμόν έχοντες

" Ηρη μεν μετ’ αγώνα νεων και Παλλάς Αθήνη ,
δε Ποσειδάων γαιήοχος, ήδ' έριούνης
3
Ερμείας , ος επί φρεσι πευκαλίμησι κέκασται: 35
"Ηφαιστος δ' άμα τoίσι κίε σθενεί βλεμεαίνων,
22. V. Obss . 25. έστι Fεκάστου . 35. νulg. ενικέκαστο.
deοrum convocaverim. - 21. μέλουσί μοι, Achivi et Trojani ex vs. 17. - 26-30 . Ape
ritur nunc caussa, cur dii prodire jubeantur in pugnam , quod Trojani, si nullum deo
rum auxilium adfuerit, Achillis impetum sustinere non poterunt. Prodeunt tamen
dii non modo Trojanorum , qui Achilli se objiciant, sed et ii, qui Achilli opitulentur.
Nec convenire hæc dixeris cum summa consiliorum Jovis, qui, si de unitate carminis
quæritur, spectare debuit, ut Achilles injuriæ quidem ab Agamemnone illatæ satis
factione accepta, nunc insuper in summohonore per edenda virtutis summæ exempla
constitueretur ; declarari hæc virtus mirabili modo poterat, si ipsi dii prælio inter
erant, et ipse Achilles cum deo pugnabat. At poeta nunc ad id convertit Jovis ani
mum, quod fatale erat, ne Achilles Iliumexpugnaret : quod ab altero illo diversum
est. Locum hunc in animo habuit Horatius IV . Carm .6, 17. sqq. Sed palam captis
gravis etc. Ni tuisvictus precibus etc. ubi Apollinis et Venerisprecibus victus Ju
piter Achillem ab Ilii expugnatione avertit, ne omnis progenies Trojana cum Ænea
ferro deleatur.- 30 . Úrig pógov. De sensu et opinione formulæ v. ad P. 321. fatale
erat Trojam ab Achivis deleri, non autem ab Achille.
31–40. Ad alterutras, quibus quisque favet, partes procedunt dii : Juno, Minerva ,
Neptunus,Mercurius,Vulcanus ad Achivos, Mars, Apollo, Diana, Latona, Xanthus,
Venus ad Trojanos.
34. έριούνης hic vel έριoύνιος, in extremis tantum libris frequentatum nomeri : ab
ονέων και μεγάλως όφελών. – 35. επί Φρεσι πευκαλίμησι κέκασται. pro ός επικέκασται, idem
quod simpl . κέκασται, κεκοσμηται, pro simpl . habet. Sic paullo ante ν. 26. επιμάχεσθαι
pro μάχεσθαι. Μercurium et Vulcanum stare pro Achivis, supra memoratum memi
nimus 0. 214. at alterum nunc, puto, primum discimus, v. 39, 40. Dianam , Lato
nam et Xanthum studere Trojanis : unde varias suspiciones nasci nemo mirabitur.
36. σθένει" βλεμεαίνων robore fremens. γαυριών. ut jam Θ . 337.–37. υπο δε κνήμαι ρώοντο
21. Ξυνάγειρα.] Συνήγειρα, ήθροισα. "Ηγειρεν, εκίνησε . 32. Δίχα .] Διχώς,
22. Πτυχί.] Αποκλίσει, εξοχή. 24. εις δύο . 33. 'Αγώνα νεών.] Την συνα
"Ίκησθε.] Παραγένησθε. 29. Χώεται .] γωγήν των πλοίων. 34. 'Εριούνης.] Με
Λυπείται. 3ο. “Υπέρ μόρον.] Παρά το γάλην όνησιν παρέχων, μεγαλωφελής.
ειμαρμένον . παρά το δέον. 31. 'Αλί 35. Πευκαλίμησι. ] Δριμείαις, συνεταίς.
αστον.] Χαλεπόν, άφυκτον. "Έγειρεν.] 36. Βλεμεαίνων.] Επιρρωνύμενος, έπιών .
LIB . XX . ΙΛΙΑΔΟΣ Υ. 37-53. 303
χωλεύων, υπό δε κνημαι ρώοντο αραιαί.

ες δε Τρωας "Αρης κορυδαίολος" αυταρ άμ' αυτώ
Φοίβος ακερσεκόμης, ήδ' "Αρτεμις ιοχέαιρα ,
Λητώ τε, Ξάνθος τε, φιλομμειδής τ’ 'Αφροδίτη. 40
είως μέν δ' απάνευθε θεοί θνητών έσαν ανδρών,

τέως άρ' 'Αχαιοί μεν μέγα κύθανον, oύνεκ' 'Αχιλλεύς
εξεφάνη, δηρον δε μάχηςεπέπαυτ’αλεγεινής
Τρωας δε τρόμος αινός υπήλυθε γυία έκαστον ,
δειδιότας , όθ ' δρώντο ποδώκεα Πηλείωνα 45
τεύχεσι λαμπόμενον, βρoτoλoιγώ ίσον 'Αρηϊ.
αυταρ, έπει μεθ ' όμιλος Ολύμπιοι ήλυθον ανδρών,
ώρτο δ'"Έρις κρατερή, λαοσσόος. αύε δ' 'Αθήνη,
στάσ' οτε μεν παρα τάφρον ορυκτών, τείχεος εκτός,
άλλοτ ' επ ' ακτέων έριδούπων μακρόν αύτει. 50
αυε δ "Αρης ετέρωθεν, ερεμνη λαίλαπι ίσος ,
οξύ κατ' ακροτάτης πόλιος Τρώεσσι κελεύων,
άλλοτε παρ Σιμόεντι θέων επί Καλλικoλώνη.
37. ρώοντο Fαραιαι . 42. νulg. μέγ εκύδανον . 43. νulg. απέπαυτ’ .
44. γυΐα Fέκαστον . 46. Fϊσον . 5 Ι . λαίλαπι Fίσος. 52. Vulg . πόλεως .
αραιαί. υπερρώοντο, υπεκινούντο, needebant, movebant se crura infirma, claudicantia.
ut jam Σ. 4ΙΙ . vidimus. - 38. Mars κορυδαίολος jam Β . 816. et Diana Iοχίαιρα Ε. 53.
Unde Xanthus accesserit, non minus miretur aliquis, quam quod Simois non pari
jure fruatur.
41—74. Procedunt utrinque dii hominesque ad congressum pugnæ .
42. μέγα κύδανον. h. 1. eferebant se . εσεμνύνοντο. Αlias hoc sensu dixit κυδιών, ut B.
579.-43. δηρόν δε, pro γάρ. postea in usu habitum est participium, ο πεπαυμένος πάρος
της μάχης. Jam monitumΣ. 248. Τ. 46. - 47, 48. Apodosis est in ώρτο δε, abundante
di ut sæpe. Postquam dii in aciem prodierant, Eris progressa est, processit: h. e.
pugna habuit initium . Quod porro in pugnæ initio fieri solebat, utduces vocifera
tione h. e. hortatu, alta voce facto, incenderent pugnantium animos, discurrentes
per turmas: id nunc tribuitur hinc Minerve, inde Marti. Eris nunc λαοσσόος copias
ad pugnam excitans ut N. 128. Athene, et P. 398. Mars. inf. 79. Apollo. — 48, 49.
Minervam putes modo a primis ordinibus, modo a postremis stantem hortatam esse ;
h. e. modo a fronte, modo ab extremo agmine ; pro his fossam ante vallum , h. e.
propiorem agmini seu quod educitur, seu educto, et littoralem plagam , tanquam re
motiorem , memorat;–Contra Mars 51, 2, 3. modo ab acropoli Pergamo hortatur
Trojanos, modo a Callicolone ad Sinioentem , qui propior agmini collis fuisse vide
tur, ultra Simoentem forte, ut probabile fit, incerto tamen situ.-51 . Mars égszerin
λαίλαπι ίσος sive involutus ipse nube atra , sive, ut procelle similis esset impetuoso
motu . v. ad Α. 47.-52. (ότε μεν) κατ' ακροτάτης-άλλοτε δε παρ Σιμόεντι.
39. 'Ακερσεκόμης .] Μη κειρόμενος την πων.] Μεγαλοήχων. Μακρόν αύτει.]
κόμην. αεί κομών, διά τάς ακτίνας. ίσος Μέγα εβόα. 51. Αίεν.] Έφώνει, έ
γάρ τώ ηλίω ο Απόλλων. 42. Έκύ- βόα . εάν δε δασύνηται, εξέκαιεν. 'Ερε
δανον.] Έδόξαζον. 5ο. Επ’ ακτέων.] μνή.] Σκοτεινή, φοβερά. 52. 'Οξύ.]
'Επί τών αιγιαλών. λέγω δη των παρα- Χαλεπόν, δριμύ. 53. Θέων επί καλλι
θαλασσίων τόπων των τήδε κακείσε του κολώνη.] “Ο έστι τρέχων. 'Αρίσταρχος
ναυστάθμου προβεβλημένων. 'Εριδού- ανέγνω περισπωμένως, το χωρίον θεών
304 ΙΛΙΑΔΟΣ Υ. 54-67 . LIB . XX .
" Ως τους αμφοτέρους μάκαρες θεοί οτρύνοντες,

σύμβαλον, εν δ ' αυτούς έριδα ρήγνυντο βαρείαν. 55
δεινόν δε βρόντησε πατηρ ανδρών τε θεών τε
υψόθεν αυταρ νέρθε Ποσειδάων ετίναξε
γαίαν άπειρεσίην, ορέων τ' αιπεινα κάρονα.
πάντες δ ' εσσείοντο πόδες πολυπίδακος "Ίδης,
και κορυφαί, Τρώων τε πόλις, και νηες Αχαιών. βο
έδδεισε δ' υπένερθεν άναξ ενέρων, Αϊδωνεύς :

δείσας δ' εκ θρόνου αλτο, και ταχε, μή οι ύπερθε
γαϊαν αναρρήξειε Ποσειδάων ενοσίχθων,
οικία δε θνητοίσι και αθανάτοισι φανήη
65
σμερδαλές, ευρώεντα ,τά τεστυγέoυσι θεοί περ
τόσσος άρα κτύπος άρτο θεών έριδι ξυνιόντων.
ή τοι μεν γαρ έναντα Ποσειδάωνος άνακτος
56. νulg . δ' έβρόντησε. et mox Vs. 57. αυτάρ ένερθε. 59. al . πολυπιδάκου .
6ι . υπένερθε Fάναξ 'AFιδωνεύς. 62. ånz' , idè Fífaxe, uń For.
64. Foικία . νulgo φανείη. 67. Ποσειδάωνος Γάνακτος ν. Obss.
54. ώςμάκαρες θεοί σύμβαλον, και ρήγνυντοέριδα εν αυτοίς . ήγειρον μάχην. Ρutes σύμ
βαλον scil. αυτούς, αμφοτέρους esse supplendum, ut utramque aciem dii commiserint
pugna inita ; potest tamen σύμβαλον absolute dictum esse, ut π. 564, 565. ipsi dii
conflixerunt, ipsi congressi sunt et pugnam inter se fecerunt. Sequitur enim mox
66. τόσσος άρα κτύπος άρτο θεών έριδι ξυνιόντων. ut iterumΦ. 387, 8. ubi ad veram pu
gnam res deducitur. Adversatur tamen vs. 134. Ergo non satis prudenter hæc
sunt narrata ; nisi vs. 66. male insertum dixeris . — igida púyvurto aut pugnam exorsi
sunt; aut excitarunt ; proprie, fecerunt pugnam erumpere. ut prazas owviny, dáxqua .
--56—66 . Sublimia hæc et ad terrorem injiciendum præclara : tonitru facto et terra
conquassata. Referes autem ad pugnæ auspicia : etsi nonnulla sunt in loco quæ
non satis conveniant, et adducere possunt legentem , ipsum pugnæ tumultum ita
describi, ut accedat tonitruum fragor et terra concussa. Aliquoties simile quid nar
ratum , quoties Jupiter terrorem alterutri parti injicit, O. 75. 170. P. 593. Coacer
yata hæc et similia videbis in pugna deorum ap. Hesiod . Theog. 665. sq. et 839—
853. – 57. Neptuno terræ motus tributos esse prisca opinione, nota nunc res est vel
ex Homero. - 60. naves concusse , nam in terram erant subductæ : etsi et mare
sentit terræ tremores. - 61. tam magnificum phantasma, quod Longinus s . 9. 6.
prædicat, ductum est a vulgari illo : terram esse concussam usque ad intimos reces
sus. - 62.και ταχε μή οι. supple δείσας, μή οι. – 65. ευρώεντα. Latinorum squalida ab ευ
ρως, mucilago e situ et humiditate . τά τε στυγέoυσι θεοί περ. aversantur : quod Virgil.
λέγων· η δε Καλλικoλώνη εστίν υψη- στοιχείων προς στοιχεία αντίταξιν, κα

λός τόπος. 55. “Ρήγνυντο.] "Έρρησσον. κιών προς αρετάς. ' Απόλλων μεν γάρ
57. Eτίναξε. ] Διέσεισεν. 58. 'Απει- έναντιούται Ποσειδώνι, το μερικών πύρ ,
ρεσίην.] Μεγάλην. 59. Πόδες.] Τα τα παντί υγρώ. 'Αθηνά δε " Αρεϊ. η
καταλήγοντα των καιρών, μεταφορικώς. φρόνησις τη αφροσύνη. “Ήρα δε' Αρτέ
62. "Ιαχεν. ] Έβόα . 65. Στυγέoυσι.] μιδι. ο περίγειος αήρ τη σελήνη. Ερμής
Δεδοίκασι , φοβούνται. 66. Ξυνιόντων.] δε Λητοι . ο λόγος τη λήθη . "Ήφαιστος
Συνερχομένων. 67. "Ήτοι μεν γαρ έ- δε Ξάνθη. το όλον πύρ μέρει του ύδατος.
ναντα Ποσειδάωνος άνακτος. ] Και τα Διατί δε ούτοι οι θεοί προήρηνται βοηθείν
εξής. ή των θεών μάχη περιέχει φυσικήν τοϊς "Ελλησιν, " Ήρα, 'Αθηνά , Ποσειδών,
LIB . XX . ΙΛΙΑΔΟΣ Υ. 68-74 . 305
ίστατ’ Απόλλων Φοίβος , έχων τα πτερόεντα

άντα δ ' 'Ενυαλίοιο θεα γλαυκώπις Αθήνη:
70
"Ηρη δ' αντέστη χρυσηλάκατος , κελαδεινή,
"Αρτεμις ιοχέαιρα , κασιγνήτη Εκάτοιο:
Λητοί δ' αντέστη σωκος, έριoύνιος Ερμής
άντα δ' άρ' Ηφαίστοιο μέγας ποταμός βαθυδίνης,
δν Ξάνθον καλέoυσι θεοί, άνδρες δε Σκάμανδρον.
71. Fεκάτομο.
VIII . Εη . 245. regna pallida , dis invisa.--68. ια hoc uno loco, pro ιούς.-7ο. χρυση
λάκατος "Αρτεμις ab aureis sagittis ; ut κρυσότοξος. Π. 183.-72. σώκος Ερμής. h. e.
ισχυρός , κρασύς , σωκεϊν , ισχύειν , ut Sophocl . Εl. 120.
"Ήφαιστος, Ερμής τοϊς δε Τρωσιν , 'Α- αύτη ανθίσταται το πολέμω , και εικό
πόλλων, "Αρτεμις, Λητώ , Σκάμανδρος , τως πάρεστι βοηθός τοϊς Τρωσιν . 68. Ιά. ]
'Αφροδίτη ; “ Ήρα μεν ούν “Έλλησι βοη- Βέλη, πληθυντικώς. 69. "Αντα δ' E
θεϊ, ότι γαμήλιος εστίν η θεά. μισεί δε νυαλίοιο . ] Εξεναντίας δε του 'Αρεος. και
μοιχόν όντα τον Αλέξανδρον . ή ότι εν δε τρόπος μετωνυμία ώς από 'Ενυούς της
το "Αργει ετιμάτο λαμπρώς. όθεν φησίν πολεμικής δαίμονος . 7ο. Χρυσηλάκα
και Ποιητής και το, "Ηρη τ' Αργείη . ή και τος.] Έργατική . νύν δε η χρυσούν τόξον
ότι ως το "Αργος ούτως οικεία ήν αυτή έχουσα. χρυσότοξος. από τούτου δε και
και η Σπάρτη και η Μυκήνη . ώς φησιν κελαδεινή . αντί του κυνηγετική . κραυ
εν τη δ. 'Αθηνά δε ήτοι διά αποδοκιμα- γάζουσι γάρ οι κυνηγοί. 72. Σώκος .]
σθήναι υπό Αλεξάνδρου. ή διά το άλλο- "Ήτοι ο ισχυρός. σώκειν γάρ τό ισχύειν .
τρίους είναι της συνέσεως τους βαρβά- ή σοούμενος ωκέως . τουτέστιν ορμών τα
ρους . Ποσειδών δε επεί οι πλείους των χέως . άγγελος γάρ ο θεός. 74. “Ον
“Ελλήνων νησιώται εισι, και διά το όρ- Ξάνθον καλέoυσι θεοί, άνδρες δε Σκά
γίζεσθαι μεν Λαομέδοντι επί τη απο- μανδρον .] Τών διωνύμων το μεν προγε
στερήσει του μισθού της τειχοποιΐας . νέστερον όνομα εις θεούς αναφέρει ο Ποι
“Ερμής δε ότι εξ Αρκαδίας . ή ότι λό- ητής, το δε μεταγενέστερον εις ανθρώ
γιος, και ότι επειδή κήρυκας αποσταλέν-
πους. διατί δε κατά τον πόλεμον ουτοι
τας προς αυτούς υπό Ελλήνων επί δια- οι θεοί εναντιούνται αλλήλοις ; Ποσειδών
λύσει ήβουλήθησαν ανελεϊν οι Τρώες . μεν Απόλλωνα . ότι κατά τον μύθον συν
των δε κηρύκων προστάτης ο Ερμής . αδικηθείς αυτό υπό Λαομέδοντος , εκείνη
“Ήφαιστος δε διά το μισείν "Αρης ότι συνήργει. "Αρης Αθηνά. επεί εκώλυσεν
εμοίχευσεν αυτού την γυναίκα Αφροδί- αυτόν τον 'Ασκαλάφου θάνατον εκδικήσαι .
την. τοίς δε Τρωσι προέστη "Αρης, το ή διότι ενόψει των θεών ύβρισεν αυτόν, εί
όμοιον μεταδιώκων , φιλοπόλεμος γάρ και πούσα , Μαινόμενε φρένας ηλέ. “Ήρα δε
θεός. φιλοπόλεμοι δε και οι Τρώες. και 'Αρτέμιδι. έστι γαρ αυτής μητρυιά . Λητού
την μοιχείας του Πάριδος περιέπων ως δε Ερμής, δικαίως , μουσικός γάρ υπάρχων
μοιχός. ο δε Απόλλων , και ήτοι διά τό τήν τον μουσικόν Απόλλωνα γεννήσασαν ,
τόξον, τοξικοί δε και οι Τρώες, και εν και τωνεπιτηδευμάτων αντίζηλον μεμίση
πρώτοις 'Αλέξανδρος. ή ότι κιθαριστής , κεν. ή ώς λόγιος και μνήμων αποστρέφεται
και εύμορφος ως Αλέξανδρος . "Αρτεμις αυτήν ως λήθην. " Ήφαιστος δε Ξάνθη ,
δε και Λητώ χαριζόμεναι τα 'Απόλλωνα , είκότως . ότι η μεν ποταμών φύσις πέ
ή ότι παρά τους βαρβάροις τιμώνται . φυκεν υγρά . “Ήφαιστος δέ έστι του
Ξάνθος δε ως υπέρ οικείας χώρας μάχε- πυρός δεσπότης . ου τα ξύλα τροφή . κατά
ται. ή δε 'Αφροδίτη διά το υπό 'Αλε- δε τον φυσικόν λόγον Απόλλων ήλιος ών
ξάνδρου προκριθήναι, και σχεδόν ειπείν , αναπίνει τα υγρά στοιχεία . ' Αθηνά δε
VOL . II . Rr
306 ΙΛΙΑΔΟΣ Υ. 75-92 . LIB . XX .
Ως οι μεν θεοί άντα θεών ίσαν. αυταρ 'Αχιλλεύς 75

"Έκτορος άντα μάλιστα λιλαίετο δυναι όμιλον
Πριαμίδεω του γάρ ρα μάλιστα ε θυμός ανώγει
αίματος ασαι " Αρηα , ταλαύρινον πολεμιστής.
Αινείαν δ' ιθυς λαοσσόος ώρσεν Απόλλων
αντία Πηλείωνος , ενηκε δε οι μένος ηύ. 80
υιεί δε Πριάμοιο Λυκάονι είσατο φωνην,

τώ μιν εεισάμενος προσέφη Διός υιός Απόλλων:
Αινεία , Τρώων βουληφόρε, που του απειλοι,
τας Τρώων βασιλεύσιν υπέσχεο οινοποτάζων,
Πηλείδεω Αχιληος εναντίβιον πολεμίζειν και 85
Τον δ' αύτ ' Αινείας απαμειβόμενος προσέειπε
Πριαμίδη , τι με ταύτα , και ουκ εθέλοντα , κελεύεις
αντία Πηλείωνος υπερθόμοιο μάχεσθαικαι
ου μεν γαρ νυν πρωτα ποδώκεος άντ' Αχιληος
στήσομαι , αλλ' ήδη με και άλλοτε δουρί φόβησεν 90
εξ "Ίδης, ότε βουσιν επήλυθεν ημετέρησι,
πέρσε δε Λυρνησσον και ΓΙήδασον αυταρ έμε Ζευς
77. μάλιστα Fε. νulg. μάλιστα γε. 8ο . δε Foι . 81. Λυκάονι Fείσατο.
82. έFεισάμενος. 84. υπέσχεο Foινoποτάζων. 86. προσέξειπε .
75—340. Nunc dii debebant congredi tanta expectatione animis injecta. Quod
non fieri ægre ferre auditorem necesse est. Differtur res in librum sequentem : v.
385. Interponitur certamen Achillis et Enee. - 78. αίματος άσαι "Αρηα. vidimus jam
E. 289. servatum ex rudiore ævo , quo delectare se cædibus et exsatiare Mars dictus
est. Itaque et is, qui strages hominum edit, Martem cædibus et sanguine satiare
dictus. Vides in nulla re magis inter se convenire homines, seu barbaros seu huma
niores, quam adumbranda divina natura ex sensibus suis. - 79, 8ο. ώρσεν. ενηκεν. de
conatu . id agebat ut eum concitaret ; quod ægre efficitur dei hortatu . – 81. Lycaon ,
Priami f. supra nomine memoratus r . 333. de ejus fatis v. inf. p. 34. sq. cui nunc
voce se assimulat, vocem ejus imitatur, Apollo. – που του απειλεί ; similis locus Θ .
229. ubi sunt ευχωλαί. eodem significatu : sunt promissa magna jactabundi hominis.
84. βασιλεύσιν. sunt principes ac seniores. - 87. ταύτα, κατά ταύτα, pro ούτως κελεύεις.
nam κελεύεις με μάχεσθαι jungenda, ut interpunxi. Puta igitur Enearm detrectare
pugnam cum Achille, quippe se fortiorem , quem se jam olim ait vix effugisse ar
menta adortum . - 90. Educatus Æneas in agro apud armenta . v. Exc. I* ad Æn.
IX.-92. Lyrnessus cum Thebe, inter urbes Troadis ab Achille direptas jam memo
rata B. 690. sq. T. 295. sq. add. inf. 191. Pedasus memorata jam 2. 34, 35. etinf.
0. 86. sq. Nequaquam autem hæ urbes in Æneæ ditione erant, quippe paullo lon
εστι φρόνησις, "Αρης δε 'Αφροσύνη. έναν- το πύρ. Ξάνθος το υγρόν, αλλότριον δε
τία δε και πολέμιά έστι ταύτα αλλή- το πύρ του υγρού . 78. 'Ασαι.] Πλη
λων. “Ήρα δε έστιν αήρ. "Αρτεμις δε ρώσαι, κορέσαι. 8ι. Είσατο. ] Ωμοι
σελήνη , αερότεμις τις ουσα, και τον αέ- ώθη. 83. 'Απειλαί . ] Νύν, καυχήσεις.
ρα τέμνουσα, εξ ου ήρτηται, και το βα- 84. Oινοποτάζων. ] Τών δημοσίων τιμών
ρύνον αυτήν πολέμιον νενομικεν. “Ερμής τε και γερών απολαύων και ευωχούμενος .
δέ έστιν ο λόγος. Λητω δε αμνημοσύνη . 92. Λυρνησόν. ] Πόλις τών Υποπλακίων
οίον ληθώ τις των λόγων. "Ήφαιστος δε Θηβών. Πήδασον. ] Ποταμός Ελλησ
LIB . XX . ΙΛΙΑΔΟΣ Υ . 93--12 . 307
ειρύσαθ', ός μοι επωρσε μένος λαιψηρά τε γούνα.

ή κ' εδάμην υπό χερσίν Αχιλληος και Αθήνης ,
ή οι πρόσθεν ιουσα τίθει φάος, ήδε κέλευεν
‫او‬
95
έγχει χαλκείο Λέλεγας και Τρωας έναίρειν.

τώ ουκ έστ' Αχιλλος εναντίον άνδρα μάχεσθαι:
αίει γαρ πάρα είς γε θεών, ος λοιγον αμύνει.
και δ ' άλλως του γ ίθυ βέλος πετετ , ουδ' απολήγει ,
πριν χρoος ανδρομέοιο διελθέμεν· ει δε θεόςπερ Ιοο
ίσον τείνειε πολέμου τέλος, ού με μάλα ρέα

νικήσει, ουδ' ει παγχάλκεος εύχεται είναι.
Τον δ ' αύτε προσέειπεν άναξ, Διός υιός , 'Απόλλων "
ήρως, αλλ' άγε και συ θεούς αιειγενέτησιν
εύχεο. και δε σε φασι Διός κούρης Αφροδίτης 105
εκγεγάμεν, κείνος δε χερείονος εκ θεού εστίν.
η μεν γαρ Διός έσθ', ή δ' εξ αλίοιο γέροντος.
αλλ' ιθυς φέρε χαλκόν άτειρέα, μηδε σε πάμπαν
λευγαλέοις επέεσσιν αποτρεπέτω και αρείη.
Ως είπών, έμπνευσε μένος μέγα ποιμένι λαών. I IO
βη δε δια προμάχων, κεκορυθμένος αίθοπι χαλκώ.

Οι δ ' έλαθ' 'Αγχίσαο πάϊς λευκώλενον "Ηρην,
93. Fειρύσαθ'. corruptum v. Obss . 95. Foι . νulg . ήδ' εκέλευεν .
1οι . Είσον . 103. προσέξειπε Fάναξ. 1ο4. al . αλλά γε.
Ιο9. Fεπέεσσι. 11o . Fειπών.
gius inde ad austrum sitæ . Verum Æneas per Idæ montis juga fugam versus eas
urbes, persequente eum Achille, fecerat, fueratque, ut apparet, caussa expugnatæ ab
Achille Lyrnessi,ipse tamen inde fugerat : ut narrat Achilles inf. 191. sq.-95 . ý o
πρόσθεν ιούσα τίθει φάος. antecedit Achillem et ei omnia tuta reddit Athene : ut olim
Herculem ; τίθει φάος, paravit salutem, incolumem praestitit, adstitit ei ; mox eadem
λοιγόν αμύνει. - 96. Λέλεγας. quorum per varia loca dispersorum pars Ioca circa Lyr
nessum et Pedasum habitabat. - 100 . ει δε θεός περ ίσον τείνεις πτολέμου τέλος, si vero
deus quidem fortunam pugnæ , seu pugnam , faciat parem , ita ut a neutra parte stet
deus aliquis. De forma Ioquendi v . sup. Λ. 336. Ν. 359.-Ιο4. και σε θεούς εύχεο, ut
adsit tibi, pariter atque Achilli, numen . Similis locus Δ. ΙΟΙ . εύχεο δ' 'Απόλλωνα.-
1ο5 . φασί δε και σε, etiam te dea natum esse. Apparet ex his, Thetidem pro inferiore
numine habitam ; præ Venere, Jovis filia , cum ipsa e Nereo nata esset. 109. nove
gadíous Tso .. nunc, asperis, atrocibus . — 110. ágsiģ. nec conviciis nec minis. Jam
Ρ. 43Ι .
112—155 . Cum jam congressuri essent Æneas et Achilles, Juno de pugnæ for
tuna sollicita,suadet diis partium suarum , ut aut pugnam dirimant aut auxilientur
Achilli. At Neptunus ut recedant pugna, nec, nisi Mars vel Apollo prælio se im
miscuerint, subveniant Achilli, persuadet. Consident dii utrinque in locis propinquis.
πόντου, και τόπος. 96. Λέλεγας. ] ται . του. ' Ανδρομέδιο.] 'Ανθρωπίνου.
Τους εν “Ελλησπόντα από της Θεσσα- 1ΟΙ . *Iσον τείνεις πολέμου τέλος.] Ισον
λίας πρώτους κατοικούντας . 98. Πάρα. ] ποιήσειε το τέλος του πολέμου. μή δ'
Πάρεστιν . 99. 'Απολήγει. ] Αποπαύε- ετέρω βοηθή. Το9. 'Αρειη .] 'Απειλή
RY 2
308 ΙΛΙΑΔΟΣ Υ. 13-132 . LIB . XX .
αντία Πηλείωνος ιων ανα ουλαμόν ανδρών

η δ ' άμυδις καλέσασα θεους μετα μυθον έειπε
Φράζεσθον δη σφωϊ, Ποσείδαον, και Αθήνη , 115
εν φρεσίν υμετέρησιν, όπως έσται τάδε έργα .
Αινείας όδ' έβη , κεκορυθμένος αίθοπι χαλκώ ,
αντία Πηλείωνος άνηκε δε Φοίβος 'Aπόλλων.
αλλ' άγεθ', ημείς πέρ μιν αποτρωπωμεν οπίσσω
αυτόθεν , ή τις έπειτα και ημείων 'Αχιλης 1 2o
παρσταίη, δοίη δε κράτος μέγα . μηδε τι θυμώ

δευεσθω , ένα είδη, ο μιν φιλέoυσιν άριστοι
αθανάτων , οι δ' αύτ ' ανεμώλιοι , οι το πάρος περ
Τρωσιν αμύνουσι πόλεμον και δηϊοτητα .
πάντες δ' Ούλύμποιο κατήλθομεν αντιόωντες 125
τησδε μάχης, ίνα μή τι μετα Τρώεσσι πάθησε
σήμερον ύστερον αύτε τα πείσεται , άσσα οι Αίσα
γεινομένω επένησε λίνω, ότεμιν τεκε μήτηρ
ει δ' Αχιλεύς ου ταυτα θεών εκπεύσεται ομφης,
δείσετ ' έπειθ ', ότε κεν τις εναντίβιον θεός έλθη 130
εν πολέμω χαλεποι δε θεοί φαίνεσθαι εναργείς.

Την δ' ήμείβετ' έπειτα Ποσειδάων ενοσίχθων"
13. ανά Foυλαμόν. ΙΙ4 . έπειπε. 16. τάδε ξέργα .
122. ίνα Fειδή. 127. άσσα Foι .
114. άμυδις καλέσασα, dictum pro συγκαλέσασα . - ΙΙ8. ανήκε δε Φοίβος Α . sc. μιν. uti
Ε. 405. σοι δ' έπι τούτον ανήκε θεά γλαυκώπις Αθήνη. et sepe ο θυμός μιν ανήκε. - 19. μίν
et ad Apollinem et ad Æneam trahi potest. Præfero prius. 121. debebat pergere,
και ένα μη δεύηται θυμώ. ne virtute inferior sit.- 123. οι δ' αύτ' ανεμώλιοι, pendet ab ίνα
είδη, 8. και 3. ότι, αύτε οι (εκείνοι) quodque contra illi dii, qui Trojanis ex more auxi
liari solent , sunt imbecilli , impotentes ; saltem viribus inferiores . - 125 . πάντες δ' ο.
profitentur dii, se in pugnam processisse omnes, ut Achilles pugna superiorfieret.
Alia caussa narrata erat vs. 26. sq.— 130. metuit Juno, perturbatum iri Achillem , si
Apollinem conspexerit, nec norit sibi ipsi alios deos adesse. - 131. χαλεπου δε θεοί φαί
νεσθαι εναργείς . dictum sollenni Grecismo , χαλεπόν έστι, δεινόν, terribile est , terrorem
injicit , τους θεούς φαίνεσθαι εναργώς, si cui dii appareant manifeste, divina sua specie,
ut agnoscantur.
132–143. Neptunus nihil metuendum esse ait, nec opus esse , ut dii pugnæ se
immisceant, cum pars adversa sit inferior ; præstare, ut recedant pugna, nec in eam
procedant, nisi ubi dii Trojanarum partium contra Achillem aliquid moliantur.
οι δε βλάβη, από το "Αρεος. 14. Η φής.] Ει δέ 'Αχιλλεύς ουκ ακούσεται εκ

δ' άμυδις καλέσασα θεούς.] Αύτη δε της θείας φωνής. τούτ' έστιν ημών αυ
τους θεούς ομού συγκαλέσασα. 122 . τών. Ομφής. ] Κληδόνος . 130. Δεί
εται.] Φοβηθήσεται. 131. Χαλεποί
Δευέσθω.] Προσδείσθω. 123. Οι το σεται.]
πάρος περ. ] Νύν οι εξαρχής. 128. 'Ε- δε θεοί φαίνεσθαι εναργείς.] Χαλεποι δε
πένησεν.] Επέκλωσεν. 129. Ει δ' 'Α. και δεινοι οι θεοί φανεροί φαινόμενοι τους
χιλεύς ου ταύτα θεών εκπεύσεται ομ- ανθρώποις. 133. Παρέκ νόον.] Παρά
LIB . XX . ΙΛΙΑΔΟΣ Υ. 133Ι45 . 309
"Ηρη , μη χαλέπαινε παρεκ νόον ουδέ τι σε χρή.

ουκ αν έγωγ' εθέλοιμι θεους έριδι ξυνελάσσαι
ημέας τους άλλους, επειη πολυ φέρτεροι είμέν. 135
αλλ' ημείς μεν έπειτα καθεζόμεσθα , κιόντες
εκ πάτου, ές σκοπιην, πόλεμος δ' άνδρεσσι μελήσει.
ει δε κ' "Αρης άρχωσι μάχης, η Φοιβος Απόλλων,
η 'Αχιλη' ίσχωσι, και ουκ είωσι μάχεσθαι,
αυτίκ' έπειτα και άμμι παρ' αυτόφι νεικος ορείται 140
φυλόπιδος μάλα δ ' ώκα διακριθέντας δίω
αψίμεν Ούλυμπόνδε, θεών μεθ' ομήγυριν άλλων,
ημετέρης υπό χερσίν ανάγκη ίφι δαμέντας.
“ Ως άρα φωνήσας ηγήσατοΚυανοχαίτης
τείχος ες αμφίχυτον Ηρακλήoς θείοιο, 145
135. νulg. ήμεν. I43 . Fΐφι .
133. παρέα νόον, ανοήτως. ουδέ τι σε κρή. ουδε κατά τη χρή σε χαλεπαίνειν. nec ullo
modo opus est , tantopere excandescere. - 134. ουκ άν έγωγε εθέλοιμι, ημάς (nos, qui
stamus ab Achivorum partibus,) ξυνελάσαι τους άλλους θεούς έριδι, μάχη. h. e. εις μά
χην, ως μάχεσθαι. committere pugna ; sup. 55. συμβάλλειν" ubi vide. Pari sensu συν
τημι. A pr . τίς δ' άρα σφωε θεών έριδι ξυνέηκε μάχεσθαι ; Secundum hac verba dii non
dum manus conseruerant. v. ad vs. 75. - 137. is oxotiny, vix esse potest locus idem
editus , qui inf. X. 145. memoratur prope urbem ; sed omnino locus editior quis
quis ille fuerit ; max deligitur agger , seu vallum . - Ι4ο. αυτίκα παρ' αυτόφι . παρ'
αυτού του χρόνου vel τόπου, illico.- Ι41. μάλα δ' ώκα διακρινθέντας sc. αυτούς οίω αν
μεν, deos adverse partis; saltem Martem et Apollinem. Ut κρίνεσθαι. συγκρίνεσθαι
" Agni, méxạ. cerni, committi, dicuntur pugnantes : ita qui, judicio finito, vel pugna
facta, victi sunt, dicti sunt διακρίνεσθαι, discedere diremti ; quod et sine victoria factum
vidimus, Γ. 98. το2 . Η . 306. ανάγκη, υί majore , que cogat , ut cedendum sit, ut Λ . 150.
φυγείν ανάγκη et al .
144—155. Præit Neptunus et considet cum suis diis in muro seu vallo Herculis ;
dii adversi in Callicolone; prius illud propius ad mare, alterum hoc remotius ad ur.
bem esse debuit . τείχος αμφίχυτον vallum, aggesta utrinque humo : quod Hercules
habuisse propugnaculum narrabatur, si cetos eum assequeretur, quod liberandæ
Hesiones caussa adortus erat. cf. Apollod. II. 5, 9. 8. 9. De Callicolone v. sup. 53.
γνώμην, ανοήτως. 137. 'Εκ πάτου. ] ες. Τείχος ες αμφίχυτον Ηρακλήoς θεί
"Εκτοθεν της κοινής οδού. τούτ ' έστι της 010, το ρά οι Τρώες και Παλλάς Αθήνη
συναναστροφής. 'Εκ πάτου ές σκοπιήν. ] Ποίεον, όφρα το κήτος υπεκπροφυγών
'Εκ της πεπατημένης οδού είς τόπον αλέοιτο.] Ποσειδών και Απόλλων προσ
σκοπιάν έχοντα. λέγει το “Ηρακλέ- τάξαντος Διός Λαομέδοντι θητεύσαι επί
ους χώμα. Ι4ο. Αυτίκ' έπειτα και μισθό τεταγμένω, το τείχος κατασκευ
άμμι παρ' αυτόφι νεϊκος ορείται. ] “Ίν' ή, άζουσι , Λαομέδων δε παραβάς τους όρ
διεγερθήσεται, κινηθήσεται. ευθέως ούν κους και τας συνθήκας, μη δούς τον μι
φησι και ημίν αυτοίς φιλονεικία και σθόν , απήλασεν αυτούς . αγανακτήσας δε
μάχη γενήσεται. 142. “Ομήγυριν .] Ποσειδών, έπεμψε τη χώρα κήτος , και τους
"Αθροισιν. Ι45. Τείχος ες αμφίχυτον .] τε παρατυγχάνοντας ανθρώπους και τους
Το πανταχόθεν περικεχυμένον κύκλο , γιγνομένους καρπούς, διέφθειρε. μαντευο
πολλώ το χώματι εις ύψος, το και χω- μένω δε τώ Λαομέδοντι χρησμός εδόθη,
στον λεγόμενον, και κατεσκεύασαν οι Τρώ- Ησιόνην την θυγατέρα Λαομέδοντος βο
310 ΙΛΙΑΔΟΣ Υ. 146-162 . LIB . XX .
υψηλόν, το ρα οι Τρώες και Παλλας Αθήνη

ποίεον, όφρα το κήτος υπεκπροφυγών αλέοιτο,
οππότε μιν σεύαιτο απ’ ήϊόνος πεδίoνδε.
ένθα Ποσειδάων κατ' άρ' έζετο, και θεοί άλλοι,
αμφί δ' άρ' άρρηκτον νεφέλην ώμοισιν έσαντο: 150
οι δ' ετέρωσε κάθιζον επ' οφρύσι Καλλικoλώνης,
αμφί σε, ήιε Φοίβε, και "Αρηα πτολίπoρθον.
ώς οι μεν δ ' εκάτερθε καθείατο μητιόωντες
βουλάς: αρχέμεναι δε δυσηλεγέος πολέμοιο
όκνεον αμφότεροι:Ζευςδ', ήμενος ύψι, κέλευε. 155
Των δ' άπαν επλήσθη πεδίον, και λάμπετο χαλκό
ανδρών ήδ' ίππων κάρκαρε δε γαία πόδεσσιν
ορουμένων άμυδις. δύο δ' ανέρες έξοχο άριστοι
ές μέσον αμφοτέρων συνίτην, μεμαώτε μάχεσθαι, 16ο
Αινείας τ' Αγχισιάδης, και διος 'Αχιλλεύς .
Αινείας δε πρώτοςαπειλήσας έβεβήκει,
νευστάζων κόρυθι βριαρή αταρ ασπίδα θούριν
Ι46. ρά Foι . 15ο. ώμοισι πέσαντο . 153 : μεν ψεκάτερθε.
155. vulg. ώκνεον. 156. νulg . και ελάμπετο .
-154. δυσηλεγίος πολέμοιο. pugna gravis, molesta, dura. Ad verbum est, que cu
ram et sollicitudinem animo injicit ; erumnosa. ab αλέγειν. - Ι55 . Ζευς δ , ήμενος
ύψι, κέλευε, pro νulgari : etsi Jupiter ad pugnam concitandam eos hortatusfuerat :
Sup . 23, 24, 25 .
156_340. Nunc tandem pugna fit inter Æneam et Achillem ; cujus ex manibus
eripitur Æneas Neptuni opera.
157. καρχαιρε δε γαία πόδισσι. quassata resonuit. vox ad sonum ipsum facta.
165. λέων ως σίντης. βλαπτικός. jam ante Λ. 481. Inter plures comparationes a leone
petitas hæc facile est disertissima. Similis locus est in Scuto Herc. 426. sq. Ex iis
profecere alii, etiam Romani, poetæ , ut Virgil. Æn. XII. 4. sq. ex eoque Lucan. I.
ραν εκδούναι, και ούτως απαλλαγήσε- 'Εκκλίνοι , φυλάξοιτο. 148. Σεύαιτο.]

σθαι του δεινού, προθείς δε εκείνος την Κατεπείγετο διωκόμενος. 'Απ’ ήϊόνος. ]
θυγατέρα , μισθον εκήρυξε το το κήτος 'Aπό τού αιγιαλού . 15ο. "Αρρηκτον.]
ανελόντι τους αθανάτους ίππους δώσειν, "Aπρακτον . 151. Οφρύσι.] 'Εξοχαϊς,
ούς Τρωί Ζεύς αντί Γαννυμήδους έδωκεν .μεταφορικώς. 152. " Ηϊε.] "Απολλων
“Ηρακλής δε παραγενόμενος, υπέσχετο τοξικέ, από του δέναι. 153. “Εκάτερ
τον άθλον κατορθώσεις, και 'Αθηνάς αυ- θε .] Κεχωρισμένως. Καθείατο.] 'Εκαθ.
το πρόβλημα ποιησάσης το καλούμενον έζοντο. Mητιόωντες.] Βουλευόμενοι.
αμφίχυτον τείχος εισδύς διά του στόμα- 154. Δυσηλεγέος.] Δεινού , χαλεπού,
τος εις την κοιλίαν του κήτους τάς λαγό- δυσκόλου . 155. "Ωκνεον. ] " Ωκνουν .
νας διέφθειρεν. ο δε Λαομέδων υπαλλά- 156. 'Έπλήσθη.] 'Επληρώθη. 157 .
ξας, θνητούς δίδωσιν ίππους. μαθών δε Κάρκαιρες.] Εκινείτο. ήχει. ονοματο
“Ηρακλής έστράτευσε, και "Ίλιον επόρθη- ποιΐα ο τρόπος. 162. Νευστάζων κό
σε, και ούτως έλαβε τους ίππους . η ιστο- ρυθι.] Επινεύων τη περικεφαλαία . Βρι
ρία παρά “Ελλανίκα . 147. 'Αλέοιτο.] αρή.] Στιβαρή, ασφαλεί. Θούριν.] Πολε
LIB . XX . ΙΛΙΑΔΟΣ Υ. 163-18ο . 311
πρόσθεν έχε στέρνοιο, τίνασσε δε χάλκεον έγχος.

Πηλείδης δ' ετέρωθεν εναντίον ωρτο, λέων ως
σίντης, όν τε και άνδρες αποκτάμεναι μεμάασιν, 165
αγρόμενοι, πώς δημος" ο δε πρώτον μεν ατίζων
έρχεται αλλ', ότε κέν τις' Αρηϊθόων αιζηών
δουρί βάλη, εάλη τε χανών, περί τ' άφρος οδόντας
γίγνεται, εν δε τε οι κραδίη στένει άλκιμον ήτορ,
ουρή δε πλευράς τε και ισχία αμφοτέρωθεν 170
μαστίεται, έε δ' αυτόν εποτρύνει μαχέσασθαι:

γλαυκιόων δ' ιθυς φέρεται μένει, ήν τινα πέφνη
ανδρών, ή αυτός φθίεται πρώτα εν ομίλω
ως'Αχιλη' ώτρυνε μένος και θυμός αγώνωρ
αντίον ελθέμεναι μεγαλήτορος Αινείαο. 175
οι δ ' ότε δη σχεδον ήσαν επ ' αλλήλοισιν ιόντες ,
τον πρότερος προσέειπε ποδάρκης διος 'Αχιλλεύς:
Αινεία, τι συ, τόσσον ομίλου πολλών επελθών,
έστης και η σέ γε θυμός εμοί μαχέσασθαι ανώγει,
ελπόμενον Τρώεσσιν ανάξειν ιπποδάμοισι 180
164. λέων Fώς. Βentl. 168. έFάλη . 169. τε Foι . 171. έπε.
177. προσέξειπε. 18o. Fελπόμενον Τρώεσσι Fαναξέμεν .
205. sq.-168. εάλη τε κανών. pro ήλη. άλη, Ν. 408. colligit se corpore incurvato ,
quippe mox saltu facto irruiturus. Est hoc observatum de leone ; de quo v. conge
sta a Gesnero in hist. Animal. cap . de leone.-169. εν δε τε οι κραδίη στένει άλκιμον
nroe. Est hic gemitus, seu fremitus, diversus a rugitu. Ap. Lucan. 1. 1. erexitque
jubas, vasto et grave murmur hiatu Infremuit. — 170 . Nota res. Plinius VIII. s. 18.
leonum animi index cauda, sicut et equorum aures ;-in principio terra verbera
tur, incremento terga, ceu quodam incitamento , flagellantur. marrietai flagellat
proprium de tali motu. - 172. ίθύς φέρεται μένει. διά μένεος . συν μένει. et γλαυκιόων 8 .
fulgentibus s. acriter intentis oculis intuens . a γλαύσσειν , βλέπειν . Occurrit quoque in
Sc . Ηerc . 430. sq .
176—271. Mira carminis economia, quod , cum magna facta esset expectatio,
primo pugnæ deorum , mox pugnæ inter Achillem et Æneam , nunc ad sermones
mutuos utrinque descenditur.
178—186. Achilles suspicatur Æneam spe succedendi in regno Trojanorum , seu
agrorum partem obtinendi, processisse in pugnam. πολλών ομίλου επελθών, pro διελθών.
μικήν. 165. Σίντης. ] Βλαπτικός , κα- τως είωθώς, έχει δέ τι εν τη ουρά ανα
κούργος . 166. 'Αγρόμενοι πάς δήμος.] μέσον των τριχών κεντρίoν μέλαν, ως
'Εν σχήματι περιφραστικώ , αντί του οι κεράτιον. υφ' ού νυττόμενος, πλέον άγρι
δημόται. 'Ατίζων.] 'Ατιμάζων. 167. ούται εκ της οδύνης. 171. "Έε δ' αυ
'Αρηθόων.] Εν τω πολέμω ευκινήτων. τόν. ] Αντί του , αυτός δε εαυτόν άγρι
168. “Εάλη.] Συνεστράφη, ειλήθη. ούσθαι ποιεϊ. 172. Γλαυκιόων . ] Πυρ
169. Στένει. ] Στενάζει. ή στενοχω- δώδες και φοβερόν βλέπων . αφ' ου αγρι
ρείται. 17ο. Ουρή μαστίεται.] Τη ούμενος. 173. Φθίεται. ] Φθείρεται.
ουρά μαστίζει εαυτόν φησιν ο λέων , ού
312 ΙΛΙΑΔΟΣ Υ. 181-199 . LIB . XX .
τιμής της Πριάμουκαι ατάρ είκεν έμ’ εξεναρίξης,

ού τοι τούνεκά γε Πρίαμος γέρας εν χερι θήσει:
εισίν γάρ οι παίδες : ο δ' έμπεδος, ουδ' αερίφρων.
η νύ τι τοι Τρωες τέμενος τάμον , έξοχον άλλων,
καλόν, φυταλιές και αρούρης, όφρα νέμηαι, 185
αί κεν έμε κτείνης ; χαλεπώς δε σ' έολπα το ρέξειν.
ήδη μενσε γε, φημί, και άλλοτε δουρί φόβησα.
ή ου μέμνη, ότε περ σε, βοών άπο, μουνον εόντα,
σευα κατ’ Ιδαίων ορέων ταχέεσσι πόδεσσι
καρπαλίμως και τότε δ' ούτι μετατροπαλίζει φεύγων" 190
ένθεν δ' ες Λυρνησσον υπέκφυγες " αυταρ εγώ την
πέρσα, μεθορμηθείς συν 'Αθήνη και Διϊ πατρί:
ληϊάδας δε γυναίκας, ελεύθερον ήμαρ απούρας,
ήγον ατάρ σε Ζευς ερρύσατο και θεοί άλλοι.
αλλ' ου νυν σε ρύεσθαι οίομαι, ως ενι θυμώ 195
βάλλεαι αλλά σ' έγωγήαναχωρήσαντα κελεύω
ές πληθων ιέναι μηδ' αντίος ίστασ’ έμείο,
πρίν τι κακών παθέειν δεχθεν δε τε νήπιος έγνω.
Τον δ ' αύτ' Αινείας απαμείβετο , φώνησεν τε
183. γάρ Foι . 186. δε σ' έFoλπα. 195. νulg . σ ' ερύεσθαι. V. Obss ..
διεπελθών. - 182. ανάξειν Τρωσιν διά τιμής της Πριάμου. έν τιμή και γέρα, constitutum in
loco Priami. fere ut 1. 601.- 182 . végæs videtur nunc esse idem quod pipeń. regia di.
gnitas, principatus, quo seu cedat Priamus, seu successorem constituat Æneam.
183. ο δ' έμπιδος . opp. αερίφρων, levis, ergo prius est, prudens. Sic quoque Z. 352 .
τούτω δ ' ούτ' άρ νύν Φρένες έμπεδοι. Communi usu aliis locis est mens integra ,imper
territa. - 184 , 5. quod ΙΙ . Ι. 575, 6. τέμενος περικαλλές - οινοπίδοιο. ήμισυ δε ψιλής άρoσιν
πεδίοιο ταμέσθαι. τέμενος τάμον, CGassignarunt. duo versus jam lecti Z. 194, 195. - 186.
χαλεπώς δε σ' ολπα το ρέξειν. spero, speravi” Clarke. At h. I. est, vereor, ut hoc
efficias.
187–198. Achilles jam antea Æneam apud armenta inopinato oppresserat, cum
que is fuga Lyrnessum se recepisset, urbe obsessa iterum eum fugere coegerat. Est
et hoc ex Ante - Iliacis temporibus ; h. e. ante argumentum Iliadis. cf. sup. 90. sq.
193. ληϊάδας δε γυναίκας. In his captivis erat Briseis. Β. 69o. verba ν. Ζ. 455. et Α.
356-195. άλλ' ου νυν σε δύεσθαι οίομαι. non spero , h. e. Vereor serveris. - 196. αλλά τ '
έγωγε - μηδ' αντίος ίστασ ’ έμείο. per inversionem ; quocirca ego tibi auctor sum, ut e
vestigio omissapugna recedas, etintra turmas te recipias.
199—258. Æneas Achillem docet, nulla re ei se inferiorem esse , nec genere et
natalibus, (-ad 241.) neque animo et virtute .
181. Τιμής της Πριάμου.] "Ένεκεν της ωξα . 190. Ούτι μετατροπαλίζεο. ]
βασιλείας. αντιφέρει γάρ ούτως τoύνεκα Ουδε επεστρέφου. 193. Ληϊάδας.]
Πρίαμος γέρας. 183. Ου δ' άεσίφρων.] Τας εκ της λείας αιχμαλώτους. 195 .
Ου δε κούφος, και ματαιόφρων το φρό- “Ως ένι θυμώ βάλλεαι.] Ως κατά διά
νημα. 186. Χαλεπώς.] Δυσκόλως . νοιαν εννοή .
"Έολπα .] Ελπίζω. 189. Σεϋα.] 'Εδί
LIB . XX . ΙΛΙΑΔΟΣ Υ. 200215 313
Πηλείδη, μη δη μ ' επέεσσί γε, νηπύτιον ώς, 200
έλπεο δειδίξεσθαι· έπει σάφα οίδα και αυτός

ημεν κερτομίας ήδ' αίσυλαμυθήσασθαι.
ίδμεν δ' αλλήλων γενεών, ίδμεν δε τοκας,
πρόκλυτ’ ακούοντες έπεα θνητων ανθρώπων
όψει δ' ούτ' άρ' πω συ έμους ίδες, ούτ' άρ' εγώ σούς. 205
φασί σε μεν Πηληος αμύμονος έκγονον είναι,
μητρος δ'εκ Θέτιδος, καλλιπλοκάμου, αλοσύδνης :
αυταρ έγων υιός μεγαλήτορος 'Αγχίσαο
εύχομαι εκγεγάμεν, μήτηρ δε μοι έστ' 'Αφροδίτη.
των δη νυν έτεροί γε φίλον παίδα κλαύσονται 2 IO
σήμερον ου γάρ φημ', έπέεσσί γε νηπυτίοισιν

ώδε διακρινθέντε, μάχης εξ απονέεσθαι .
ει δ ' εθέλεις και ταύτα δαήμεναι, όφρ' ευ ειδης
ημετέρην γενεών, πολλοί δέ μιν άνδρες ίσασι:
Δάρδανον αρ πρώτον τεκετο νεφεληγερέτα Ζεύς: 215
200. με Fεπέεσσι νηπύτιον Fώς. Βentl. 201. Fέλπεο - σάφα Foϊδα .
203. Fίδμεν - τίδμεν. 204. Fέπεα . 205. Fίδες.
21. φημι Fέπεσσι. 212. al . εξαπονέεσθαι una voce. 213. Fειδής.
214. άνδρες Fίσασι. V. Obss.
202. κερτομίας ήδ' αίσυλα. Sunt haec, αίσυλα, que proprie sunt maledicta, illa, κερ
Touías, quæ cum cavillatione et dicacitate dicuntur. vss. tres iterum inf. T. 431 , 2,
3. legentur. Erat autem Æneas jam monitus ab Apolline, ut convicia hæc adsper
naretur sup. το8, το9.–204. πρόκλυτα ακούοντες tenentes et auditu, narrationes αη
tiquas, majorum fama celebratas. Si xaús est úxoveiv, à xaurà proprie sunt på
ήκουσμένα, πεφημισμένα. – 207. - αλοσύδνης. h. αλοσύνης, εναλίας. Thetis marina. Vox et
iam ap. Apollon . Rh. IV. 1599. Nereides αλοσύδναι ; at Od. Δ. 404. seu Thetis seu
Amphitrite simpliciter est dicta á horúàyn. de præstantia ex natalibus simile judicium
v. inf . Φ. 186. sq.--21ο. των δή νύν sc. τοκέων ex 203. - 213. ει δ' εθέλεις . Maternum
genus nosti. Si autem etiam paternum genus etsihaud obscurum nosse cupis, ac
cipe : δάηθι .
215. sq. Ad Æneæ stirpem cognoscendam digressio hæc a momento pugnæ , ad
nostrum utique sensum , est aliena , ad doctrinam autem mythicam præclara. De
Dardano Jovis ex Electra filio v.Excurs. VI. ad Æn . III. et ad seqq. v. Apollod.
20ο. Νηπύτιον. ] Νήπιον , άφρονα. 201 . ών ακούσεσθαι ; ή λείπει το αναιρεθέν
"Ελπεο.] "Έλπιζε. Δειδίξεσθαι.] Εις δέος τα . 212. “Ωδε.] Ούτως , νύν. 215
άξεις, φοβηθήναι. 202. Κερτομίας.] Δάρδανον αν πρώτον τέκετο νεφεληγερέ
'Ερεθιστικούς και χλευαστικούς λόγους. τα Ζεύς. ] Το Δαρδάνου γένος δηλονότι
204. Πρόκλυτα . ] Τα υπό των προτέρων πρώτον εποιήσατο ο Ζεύς . Δάρδανον αυ
πεφημισμένα, παλαιά. 205. "Όψει.] πρώτον τέκετο.] Δάρδανος ο Διός και
Οφθαλμοίς. 207. “Αλοσύδνης .] 'Ενα- Ηλέκτρας της " Ατλαντος θυγατρός διϊων
λίας θεού, έν θαλάσση κατοικούσης. την Σαμοθράκην επομβρίας γενομένης,
209. ' Εκγεγάμεν.] Γεγονέναι. 210. κατασκευάσας σχεδίων και ασκον εαυτό
Τών δή νύν έτεροί γε φίλον παίδα κλαύ- περιθείς, διεκομίσθη εις την " Ιδην της
σονται Σήμερον. ] “Υπερβολικώς είρηκε το Τρωάδος. και αποβάς Διός υποθεμένου,
σήμερον. Πώς γαρ έμελλεν ο έν Φθία κτίζει πόλιν ήν και αφ' εαυτού Δαρδα
VOL . II . SS
314 ΙΛΙΑΔΟΣ Υ . 216--227 . LIB . XX .
κτίσσε δε Δαρδανίην, έπει ούπω"Ίλιος ερη

εν πεδίω πεπόλιστο, πόλις μερόπων ανθρώπων,
αλλ' έθ' υπωρείας ώκεον πολυπίδακος Ίδης.
Δάρδανος αυ τέκεθ' υιον'Εριχθόνιον βασιλέα,
ος δη άφνειότατος γένετο θνητων ανθρώπων 220
του τρισχίλιαι ίπποι έλος κάτα βουκολέοντο

θήλειαι, πώλoισιν αγαλλόμεναι αταλήσι.
τάων και Βορέης ηράσσατο βοσκομενάων,
ίππω δ' εισάμενος παρελέξατο κυανοχαίτης
αι δ' υποκυσσάμεναι έτεκον δυοκαίδεκα πώλους: 225
αι δ' ότε μεν σκιρτώεν επί ζείδωρον άρουραν,
άκρον επ' ανθερίκων καρπόν θεον, ουδε κατέκλων:
216. Fίλιος. 218. Foίκευν . al . πολυπιδάκου . 224. δ' Fεισάμενος . V. Obss .
III. 12, 1. cum Dionys. Hal. 1. 62. — 216. Fuit antiquioris originis Dardania ; ha
bitabant tum homines, (more primorum in terris novis colonorum , quem Plato de
Legg. III. p. 681. et ex eo Strabo XIII. p . 885. bene observarunt) adhuc in locis
montanis, donec in campo Ilium fuit conditum . Caussa memoratur metus aquarum
e Deucalioneo diluvio. Licet de aquarum Ponti Euxini in mare Ægæum eruptio
nis fama aliqua antiqua cogitare ; caussa tamen simplicissima erat, cura se tuendi a
vi hostili, si in loco edito considerent. Nec vero Dardania in iisdem locis est quæ
renda, quibus Ilium conditum fuit: longius enim versus septentrionem fuit sita.
Porro, si inhabitarunt homines υπωρείας "Ιδης, intelligendum hoc de jugis a vertice
remotioribus et ad planitiem littoralis plage vergentibus : nec τα κάτω μέρη των
ógão sunt ipsæ radices aut plana. Nimium presse Maro; Nondum Ilium et arces
Pergameæ steterant : habitabant vallibus imis Æn. III . 109. Tandem si Ilium év
tredím fuit conditum : videri debet ethoc non absolute dictum , in ipsa campi plani
tie ; sed relate ad antecedens, paullo longius hino sub radicibus Idæ, qua versus
plana loca subsidunt juga ; unde fit, ut epitheta Hii a montanis locis petita sint :
"Ιλιος ήνεμόεσσα , οφρυόεσσα, αιπεινή. - Quibus neglectis, argutandi opportunitatem ex
h. 1. inprimis e verbis šv redio nacti sunt viri docti in disputatione de situ Ilii ve
teris.
219–229. Ericththonius, Dardani filius, Trois pater ; cujus equi nobilissimi.
221. έλος κάτα, forte Simoentis, hoc nomine celebrati ab ipso Homero, quod sta
gna facit. Est tamen nos omnino dictum de locis campestribus irriguis ; ut sæpe
apud poetas , in his Apollon. Rh. cui et έλος λειμώνων. - 222. πώλoισιν αγαλλόμεναι, Or
nate pro έχουσαι πώλους. - 223 . Vento concipere equas , vidimus jam π. 15o. Con .
junxere homines notionem velocitatis in ventis. Nunc Boreas tanquam rapidissi
mus inter ventos genuisse equos hos dictus est. — 226–9. Repetita ex h. l. a multis
prodigiosa celeritas ; ex antiquo sermone ad miracula proclivi, repetita : in quo,
pro priscorum hominum sensu , nec laudandi nec reprehendendi locus est. Simile
jam vidimus illud Ν. 29. sq . άνθέρικες, οι εν τοις στάχυσι λεπτοι αθηρες, sunt cacumina
νίαν εκάλεσεν. ίστορεϊ Λυκόφρων. 216. νας τρίχας έχοντι. 225. “Υποκυσσά
Δαρδανίην.] Πόλις Τροίας. 217. Πε- μεναι.] "Εγκυαι γενόμεναι. 227. "Α
πόλιστο. ] "Εκτιστο. 218. Yπωρείας. ] κρον επ' ανθερίκων καρπών θέον, ου δε
Τα κάτω μέρη των ορών. 222. 'Ατα- κατέκλων. Νύν τών εν τοις στάχισι
λήσιν.] “Απαλαϊς , νέαις. 223. Τάων λεπτών αθέρων. 'Ελαφρώς oύν φησιν
και Βορέης ηράσσατο.] Λείπει η εκ πρό- άνωθεν αυτών διέτρεχον. ομοίως και επί
θεσις ν' ή, εκ τούτων, ου γαρ πασών της των κυμάτων επιφανείας, μη βαπτι
ηράσθη. 224. Κυανοχαίτη. ] Μελαί- ζόμεναι τα ύδατι, κυρίως δε άνθέριξ κα
LIB . XX . ΙΛΙΑΔΟΣ Υ . 228 – 248 .. 315
αλλ' ότε δε σκιρτώεν επ' ευρέα νωτα θαλάσσης ,

άκρον επί ρηγμένος αλός πολιοίο θεεσκον.
Τρωα δ' 'Εριχθόνιος τέκετο Τρώεσσιν άνακτα 230
Τρωος δ' αυ τρεις παίδες αμύμονες εξεγένοντο,
“Ιλός τ', 'Ασσάρακός τε, και αντίθεος Γανυμήδης,
ος δη κάλλιστος γένετο θνητων ανθρώπων
τον και ανηρείψαντο θεοί Διι οινοχρεύειν,
κάλλεος είνεκα οίο, ίν' αθανάτοισι μετείη. 235
Ιλος δ' αυ τέκεθ ' υιον άμύμονα Λαομέδοντα
Λαομέδων δ' άρα Τιθωνον τέκετο, Πρίαμόν τε,
Λάμπον τε, Κλυτίον θ', Ικετάονά τ', όζον "Αρηος"
'Ασσάρακος δε Κάπυν" ο δε άρ' 'Αγχίσην τεκε παίδα:
αυταρ έμ' 'Αγχίσης , Πρίαμος δε τέχ "Εκτορα διον . 240
ταύτης τοι γενεης τε και αίματος εύχομαι είναι .
Ζευς δ ' αρετήν άνδρεσσιν οφέλλει τε, μινύθει τε,
εθέλησιν ο γαρ κάρτιστος απάντων.
αλλ' άγε μηκέτι ταύτα λεγόμεθα , νηπύτιοι ώς,
εσταότ' εν μέσση υσμίνη δηϊοτητος. 245
έστι γαρ άμφοτέροισιν ονείδεα μυθήσασθαι
πολλα μάλ'ουδ' αν νηυς εκατόζυγος άχθος άροιτο.
στρεπτη δε γλώσσ' έστι βροτών, πολέες δ' ένα μύθοι,
228. Vulg. αλλ' ότε δή. 23ο . Τρώεσσι Γάνακτα . 232. Fϊλος.
234. Διά Foινoχoεύειν . 235. είνεκα Foto. 236. Fϊλος . 240. Vulg . δ'
έτες 244. νηπύτιοι Fώς. Βentl . 247. Fεκατόζυγος νulg. εκατόνζυγος .
spicarum, quae grana continent, unde ανθερίκων καρπός. simpl. ariste. - 229 . επί το
άκρον ρηγμινος αλός simpliciter in summo mari. ρηγμιν nunc non littoris , sed ipsius
maris : nam et fluctus franguntur.
230. Erichthonii filius Tros iis, quibus imperabat, nomen impertiit, ut Troes
essent. — 234, 5. Tòv xoà . sup. E. 266. Nihil amplius Homerus , quam pulcritudi
nem Ganymedis declarat sollenni formula : Amari a diis pulcros et pulcras, et rapi
ab iis. Versa mox ornamenta mythica in narrationes mythicas. — 242. De virtute,
quod alterum erat, quo Achilles superbiebat, et Æneam se inferiorem jactaverat,
modeste loquitur Æneas. Virtutem meam qualis sit, prædicare nolo; est ea inter
dona deorum. Preivit Homerus Socraticis, αρετήν θεία μοίρα obtingere hominibus.
246-255 . Forte ex interpolatione rhapsodi, certe otiose dicta. - 247. νηυς εκατόζυ
yos. ergo jam Homerica ætate fuit in usu navis C. remigum ? cum heroum ætate
πεντηκόντορος esset maxima moles navis, que innotuisset: scilicet Argo.248. στρέ
λείται, και του ασφοδέλου καυλός . έστι δε Διαλεγόμεθα. Νηπύτιοι ώς.] Ως νή

φυτόν λαχανώδες. 234. 'Ανηρείψαν- πιοι, και άφρονες. 247. Εκατόνζυγος.]
το.] 'Ανήρπασαν. 235. Kάλλεος είνε- “Υπό εκατόν ερετών έλαυνομένη. Ζυγά
κα οίο.] Διά το ίδιον αυτού κάλλος. γάρ αι των ερεσσόντων καθέδραι. "Αχθος.]
242. 'Αρετήν.] Ευδαιμονίαν . ανδρίαν. Φορτίον, βάρος. "Αροιτο.] Λάβοι, κτή
Μινύθει.] Φθείρει. 244. Λεγώμεθα.] σαιτο . 248. Στρεπτή. ] Ευκίνητος .
S S 2
316 ΙΛΙΑΔΟΣ Υ. 249-268 . LIB . XX .
παντοίοι επέων δε πολύς νομος ένθα και ένθα.

οπποιόν κ' είπησθα έπος , τοϊόν κ ' επακούσαις. 250
αλλά τίη έριδας και νείκεα νωϊν ανάγκη

νεικείν αλλήλοισιν εναντίον, ώστε γυναίκας,
αίτε χολωσάμεναι έριδος περί θυμοβόροιο
νεικεύσ ’ αλλήλησι μέσης ες άγυιαν ιουσαι,
πόλλ' έτεά τε και ουκί: χόλος δε τε και τα κελεύει . 255
άλκης δ' ού μ' επέεσσιν αποτρέψεις μεμαώτα ,
πριν χαλκό μαχέσασθαι εναντίον · αλλ' άγε, θασσον
γευσόμεθ' αλλήλων χαλκήσεσιν εγχείησιν.
Ηρα, και εν δεινώ σάκει ήλασεν έβριμον έγχος
σμερδαλέω , μέγα δ' αμφί σάκος μύκε δουρος ακακή 260
Πηλείδης δε σάκος μεν από έο χειρί παχείη
έσχετο ταρβήσας φάτο γαρ δολιχόσκιον έγχος
ρέα διελεύσεσθαι μεγαλήτορος Αινείαo
νήπιος , ουδ' ενόησε κατα φρένα και κατά θυμόν,
ως ου ρηΐδι' έστι θεών έρικυδεα δωρα 265
ανδράσι γε θνητοίσι δαμάμεναι, ουδ' υποείκειν .
ουδέ τότ' Αινείαο δαίφρονος βριμον έγχος
ρηξε σάκος χρυσός γαρ ερύκακε, δωρα θεοίο
249. Fεπέων. 25ο. οποίον Fείπησθα Fέπος. 254. νulg. αγυιάν .
256. με Fέπεσσι . 259. Vulg. χάλκεον έγχος. 261. από Fέο .
263. Vulg . ρεϊάδ ' ελεύσεσθαι .
πτή γλώσσα νolubilis. sup. Ο. 203. Φρένες στρεπταί. mens hominis mutabilis, que
fecti potest. - 249. έπέων δε πολύς νομος –h. e. έπη πολλά νέμονται distribuuntur utrin
que , sparguntur, jactantur. Etiam Hesiod. "Έργ. 403. συ δ' ετώσια πόλλ’ αγορεύσεις,
αχρείος δ' έσται επέων νομός. cf. Hymn. in Αpoll . 20. νομοι ωδής. et Ηoratianum : car
mina divides. - 253. χολωσάμεναι έριδος περί θ. per contentionem, rixam, exasperate.
ut jam H. 30. et 210 .--255. vsixsūds—toniá. nunc est probra multa sibi invicem in
gerunt. paullo ante 251. έριδας και νείκεα νεικείν erat urgia facere .
259–289. Pugna inter Achillem et Æneam : primo jacta ab Ænea hasta Achillis
clipeum ferit, nec tamen perforat :—272 .
259. ενήλασε το σάκει δεινώ: (terribiti H. 245.) το έγχος. impegit. - 26ι. Achilles cli
peum Ηφαιστότευκτον, tanquam opus divinum, haud perforari posse , non reputave
rat ;-266. ως ου ράδιόν εστι τα δαμήναι υπ' ανδρών, ουδε ραδιόν έστιν, αυτά υποείκειν. ce
μεταβολάς πολλάς έχουσα. 249. No- 255. Πόλλ ' ετεά τε και ουκί.] Πολλά
μός. ] Νομή, διάταξις. 251. "Έριδας.] και αληθή και ψευδή . 258. Γευσόμεθ'
Φιλονεικίας. Νείκεα .] Νείκη, ονείδη λέ-
αλλήλων.] Αντί του αψώμεθα. και έστιν
γειν . 253. Χολωσάμεναι .] Οργισθεί- απόπειραν ληψόμεθα της αλλήλων δυνά
σαι . 254. Νεικεύσι .] Φιλονεικούσι, μεως. είρηται δε μεταφορικώς. 26ο.
λοιδορούσι. Μέσην ές αγυιάν ιούσαι .] Μύκεν.] 'Εψόφησεν. και μεταφορά από
Εις μέσον το άμφοδον προελθούσαι. της φωνής.
LIB . XX . ΙΛΙΑΔΟΣ Υ . 269-281. 317
άλλα δύο μέν έλασσε δια πτύχας, αι δ' άρ' έτι τρείς
ήσαν έπει πέντε πτύχας ήλασε Κυλλοποδίων , 270
τας δύο χαλκείας , δύο δ' ένδοθι κασσιτέροιο,
την δε μίαν χρυσέην τη ρ ' έσχετο μείλινον έγχος .
δεύτερος αύτ' 'Αχιλευς προϊει δολιχόσκιον έγχος,
και βάλεν Αινείαο κατ' ασπίδα πάντοτε ίσην,
αντυγ υπό πρώτην, ή λεπτότατος θέε χαλκός, 275
λεπτοτάτη δ' επέην ρινός βοός : η δε δια προ
Πηλιάς ήίξε μελίη, λάκε δ' ασπις υπ' αύτης.
Αινείας δ' εάλη, και από εθεν ασπίδ ' ανέσχε
δείσας: εγχείη δ' άρ' υπερ νώτου ενί γαίη
έστη δεμένη, δια δ' άμφοτέρους έλε κύκλους 280
ασπίδος αμφιβρότης . δ δ αλευόμενος δόρυ μακρον ,
272. νulg. χάλκεον. 274. πάντοσ ’ έFίσης .
278. έFάλη, et από Fέθεν. 28ο. Γιεμένη .
dere materiam ictibus, adeoque perforari aut cavari. — 269. dúo rtúxes. laminæ duæ
e quinis , quibus clipei crates inducta erat : sup . Σ . 481. πέντε δ' άρ αυτού έσαν σάκεος
πτύχες . Usque ad tertiam hasta penetraverat , in hac herebat : fuit her haud du
bie aurea , media inter ceteras, quarum duæ ex cassitero inferiore, duæ ex ære su
periore loco erant. Cassiteri usus habet forte, quod mireris in clipeo, si, quod vul
go male fit, pro stanno habeas ; v. ad 1. 25. Telum , quod per tres laminas jam pe
netraverat, non potuit nisi obtusius esse et in lamina, etsi forte molliore hærere.
Ex ære erat superficies cum altera lamina ex ære subjecta . Supra A. 135. transit
sagitta per balteum ex ære , per thoracem et mitram , et stringit ipsam cutem. At
Hectoris hasta transit per sex coria clipei Ajacis H. 248. et languescens ad septimum
hæret.
273—283. Achillis hasta extimam trajicit oram clipei Æneæ et terræ infigitur.
-278. Æneas túan. ut hasta prætervolaret, collecto corpore et incurvato subsedit.
ut sup. 168. - 28ο. αμφοτέρους κύκλους, laminam eream cum corio : 275 , 6.-281 .
έστη ξεμένη. cupiens ulterius procedere : ut jam 0. 543. et al. διείλε, διέκοψε, alias διέ
σχε , αμφοτέρους κύκλους ασπίδος , Sc. extremam Oram duplicis integumenti ex ere et
corio, quo clipeus Æneæ obductus erat. Cum vs. 322. Neptunus hastam ex Æneæ
clipeo extractam Achilli reddat , ο δε μελίην ασπίδος εξέρυσεν: necesse est clipeum hasta
26ο. Αλλά δύω μεν έλασσε διά πτύ- κοίτη και ου τρώσις. 270. Πτύχας. ]
χας.] “Έως του Τη δ ' έσχετο χάλκεον Τα ελάσματα της ασπίδος. "Ήλασεν.]
έγχος. 'Ατρώτων υπαρχόντων παρ' “Ομή- "Επληξεν, έτρωσεν. Κυλλοποδίων.] Χω
ρω των 'Αχιλλέως όπλων , έξωθεν κατ' λός. λέγει δε τον " Ήφαιστον. 272 .
ενίους τεταμμένης διά πλείονα κόσμον "Έσχετο.] 'Επεσχέθη. 275. "Αντυγ
της χρυσής πτυχώς, ούτως αποδοτέον τον υπό πρώτην.] Κατά τον έξωθεν κύκλος
λόγον, 'Αλλά μέχρι μεν δύω πτυχών της ασπίδος. “Ηι λεπτότατος θέε χαλ
προήλθεν ή του έγχους ενέργεια , είξεως κός.] Καθ' ό μέρος τη ασπίδι λεπτότα
και οιονεί συνιζήσεως γενομένης . επί δε τος περιέκειτο χαλκός. 277. Λάκεν.]
τη τρίτη έπεσχέθη. πώς φησιν άτρωτον 'Εψόφησεν, ήχησεν, ή διεκόπη, ως και εν
υποστησάμενος την ασπίδα νύν τούτο λέ- τοίς ιματίοις , λακίδες λέγονται αι διακο
γει και ρητέον ούν, ότι ο χρυσός ών μαλ- παί. 278. Εάλη. ] Συνεστάλη. 28ο.
θακώτερος χαλκού και σιδήρου, ενέδωκε Ιεμένη.] Προθυμουμένη, επειγομένη. “Ε
τα δόρατι και εκοιλάνθη, και εγένετο λε.] Διεϊλεν, έκοψεν.
318 ΙΛΙΑΔΟΣ Υ . 282-298 . LIB . XX .
έστη, καδ δ' άχος οι χύτο μυρίον οφθαλμοίσι,

ταρβήσας , και οι άγχι πάγη βέλος . αυταρ 'Αχιλλεύς
έμμεμαώς επόρoυσεν, ερυσσάμενος ξίφος οξυ,
σμερδαλέαδάχων και δε χερμάδιoν λάβε χειρι 285
Αινείας, μέγα έργον, ο ου δύο γ άνδρε φέρoιεν,
οίοι νυν βροτοί είσ'· ο δε μιν ρεα πάλλε και ολος.
ένθα κεν Αινείας μεν έπεσσύμενον βάλε πέτρω,
η κόρυθ', ήε σάκος, τό οι ήρκεσε λυγρον όλεθρον,
τον δε κε Πηλείδης σχεδον άορι θυμόν απηύρα 290
ει μη άρ' οξυ νόησε Ποσειδάων ενοσίχθων

αυτίκα δ ' αθανάτοισι θεοίς μετα μυθον έειπεν
“Ω πόποι, ή μοι άχος μεγαλήτορος Αινείαο ,
ος τάχα Πηλείωνι δαμεις " Αϊδόσδε κάτεισι,
πειθόμενος μύθοισιν Απόλλωνος εκάτοιο , 295
νήπιος" ουδε τί οι χραισμήσειλυγρον όλεθρον.

αλλά τίη νυν ούτος αναίτιος άλγεα πάσχει,
μαψ ένεκ' αλλοτρίων αχέων, κεχαρισμένα δ' αιει
282. καδ δ' άχος Fοι. corrigendum αχλύς χύτο. 283. 3 Foι .
284. επόρoυσε Γερυσσάμενος . 285. σμερδαλέα FiFάχων. 286. μέγα Fέργον .
289. το Foι. 292. έFειπε . 295. Fεκάτοιο . 296. τί Foι.
trajectum regi manu Æneæ haud potuisse sed abjectum esse. Hinc quoque Æneas
saxo e terra sublato , Achillem petere cogitur vs. 285.
281—291 . Hasta frustra emissa irruit Achilles in Æneam gladio stricto ; at hic
magnum saxum arripit. Nunc (vss. 288, 9.) prævideri poterat, cum Achillis arma
frangi aut penetrari non possent, eum incolumeni fore , Æneam autem occidi : hoc
animadvertit Neptunus et pugnam dirimere decernit . — 282. Offusa ejus oculis est ex
subito discriminis sensu et terrore caligo. έστη ταρβήσας.-285 . ο δε χερμάτιον. Lecti
jam versus ad E. 302, 3, 4.-289. ή (κατά) κόρυθ' ήε σάκος. atqui haec arma ηφαιστό
TEUXTA frangi nequibant.
291—340. Neptunus eripit Æneam pugnæ. Hoc ita adornatum a poeta : Nep
tunus diis suadet ut subducant morti Æneam, tanquam probum et religiosum ho
minem ; (298, 9.) eumque Jovi carum , a quo,ex fato, constitutum sit, ut per eum
reliquiæ stirpis Dardani, quem Jupiter insigniter amaverat, superstites serventur,
et ut, altera progenie Priami invisa et exitio destinata, Æneas cum posteris suis
Trojanis regnet. Hunc in modum dispesco sententias. - 308. Relinquit hoc Juno,
suo et ceterorum deorum nomine, Neptuni arbitrio, ut pro lubitu faciat. — 317. tum
ille pugnantis Achillis oculis caliginem objicit, hastam Æneæ solo evulsam ante
Achillis pedes projicit, Æneam sublimem aere subducit et in extrema acie Trojano
rum collocat. - 329. eumque objurgat, quod cum Achille congressus sit, quem in po
sterum evitare in pugna jubet.—339. Tota pugna est adumbrata ad formam pugnæ
Diomedis cum Ænea E. 297. 302. sq. quod varias suspiciones præbet.
295 , 6. ουδέ τι οι χραισμήσει (προς ) όλεθρον Apollo. Sup. 79. cf. mox ad vs. 318.
297. άλγια πάσχει. pro graviore, perire, ex Vs. antec. ένεκ' αλλοτρίων αχέων, Apolli
nis infesti Achivis. Versus 298, 299. videntur fuisse fundus pietatis Ænea a Virgi
282. Χύτο.] Περιεχύθη. 289. "Ήρκε- Πηλείωνι δαμείς.] Υπό 'Αχιλλέως αναι
σεν.) 'Eβοήθησεν, ωφέλησεν. 294. ρεθείς.
LIB . XX. ΙΛΙΑΔΟΣ Υ . 299–313 . 319
δωρα θεοίσι δίδωσι, τοι ουρανόν εύρυν έχουσιν και

αλλ' άγεθ ', ημείς πέρ μιν υπ' εκ θανάτου αγάγωμεν, 300
μήπως και Κρονίδης κεχoλώσεται, αίκεν 'Αχιλλεύς
τόνδε κατακτείνη μόριμον δε οι έστ' αλέασθαι,
όφρα μη άσπερμος γενεή και άφαντος όληται
Δαρδάνου, δν Κρονίδης περί πάντων φίλατο παίδων,
οι εθεν εξεγένοντο, γυναικών τε θνητάων. 305
ήδη γαρ Πριάμου γενεην ήχθηρε Κρονίων
νύν δε δη Αινείαο βίη Τρώεσσιν ανάξει,
και παίδων παίδες, τοι κεν μετόπισθε γένωνται.
Τον δ' ήμείβετ' έπειτα βοώπις πότνια "Ηρη
'Εννοσίγαι', αυτός συ μετά φρεσί σησι νόησον 3 IO
Αινείαν, ή κέν μιν έρύσσεαι, ή κεν εάσεις
Πηλείδη 'Αχιλήϊ δαμημεναι, εσθλόν εόντα.
ήτοι μεν γαρ νωι πολεϊς ώμόσσαμεν όρκους
302. δε Foι . 305. Fέθεν . 307. Τρώεσσι Fανάξει . 309. πότνια Fήρη.
311. μιν Γερύσσεαι. corr. μιν ρύσεαι.
lio celebrate. Sum pίus Eneas. - 302 . μόριμον δε οι έστ ' αλέασθαι. per fata licet, ut
Servetur Eneas . Potuisset tamen ille occidi υπέρ μοίραν, ut inf. 336. Conf. supra ad
P. 321. – 303. Fatale itaque erat, ut ex Dardani stirpe altera progenies succederet
alteri. — 306 . Priamus et ipse oriundus erat a Dardano, ut vidimus vss. 215. sqq.
nam Dardani nepos, Tros, habuit filios Ilum et Assaracum . Ex Ilo natus Laome
đon, ex hoc Priamus: hanc stirpis ex Ilo progeniem cum excidio Trojæ defecisse ,
norat auctor horum versuum. Supererat altera progenies, ab Assaraco ducta, a quo
Capys, ab eoque Anchises, Æneæ pater, progenitus fuerat. Æneam Trojæ excidio
superfuisse vulgata fama constabat : vss. 338, 9. Constare porro debuit, Æneam
principatum aliquem Trojanorum , qui Trojæ excisæ superfuerant, habuisse, eum
que ad ejus posteros pervenisse : nec tamen additum , quibus in locis. Hinc enata
narrationum seges, quam vide in Excurss. ad Virgilium . Succinit obscuritas ora
culi ; quo loco haberi possunt, et habita sunt, haec Neptuni verba : Πριάμου γενεών
ήχθηρα Κρονίων. A rudibus hominibus credebantur dii odisse eos, quibus magne Ca
lamitates acciderant. Sic et Atrei stirps loco haud absimili Od. A. 435. sq . T. 363.
sq. Latissime per omne genus humanum patuit sinistra hæc opinio, innumerarum
fraudum et superstitionum genetrix : quod mala vitæ humanæ ad iram et aliena
tam numinis voluntatem referenda esse crediderunt.
310–317. Arbitrium servandi Æneam Neptuno relinquit Juno ; sui ipsius et Mi.
nervæ nullam ea in re operam fore. Erant enim hæ deæ Trojanis infestissimæ
vss . 313. sqq. cujus odii caussas a Paridis judicio repetierunt seriores . - 310. ipse
302. Μόρσιμον. ] Ειμαρμένον, μεμοιρα- Αινείαν , και βουλομένη πρόφασιν κατα

μένον. 'Αλέασθαι. ] 'Εκκλίναι, διασωθή- σκευάσαι της των Πριαμιδών καταλύ
ναι . 303. *Ασπερμος.] "Ατεκνος, άγο- σεως, Αλεξάνδρω πόθον Ελένης ενέβαλε,
νος . 304. Φίλατο.] Έφίλησε. 307. και μετά την αρπαγήν τω μεν δοκεϊν
Νύν δε δήΑινείαο βίη Τρώεσσιν ανάξει.] συνεμάχει τοϊς Τρωσί, ταϊς δε αληθείαις,
'Αφροδίτη χρησμού εκπεσόντος, ότι της παρηγόρει την ήτταν αυτών, ίνα μη παν
Πριαμιδών άρχής καταλυθείσης, οι απ’ τελώς απελπίσαντες, αποδώσει την Ελέ
'Αγχίσου Τρώων βασιλεύσουσιν, 'Αγχίση νην. Ιστορεί 'Ακουσίλαος. 311. Έρύσ
ήδη παρηκμακότι συνήλθεν. τεκούσα δ' σεαι.] Ρύση, σώσεις. 313. Πολείς. ]
320 ΙΛΙΑΔΟΣ Υ. 314-329 . LIB . XX .
πασι μετ' αθανάτοισιν, εγώ και Παλλας Αθήνη ,

μήποτ' επί Τρώεσσιν αλεξησειν κακόν ήμαρ, 315
μηδ' οπόταν Τροίη μαλερω πυρί πάσα δάηται
δαιομένη, δαίωσι δ '' Αρηίοι υιες Αχαιών.
Αυταρ έπει τον άκουσε Ποσειδάων ενοσίχθων,
βη ρ' ίμεν άν τε μάχης και ανα κλόνον εγχειάων,
ξε δε όθ' Αινείας ήδε κλυτος ήεν 'Αχιλλεύς. 320
αυτίκα τω μεν έπειτα κατ' οφθαλμών χεεν αχλύν,
Πηλείδη 'Αχιλη και δε μελίην εύχαλκος
ασπίδος εξέρυσε μεγαλήτορος Αινείας
και την μεν προπάροιθε ποδων 'Αχιληος έθηκεν ,
Αινείαν δ' έσσευεν από χθονος υψόσ ' αείρας 325
πολλας δε στίχας ηρώων, πολλας δε και ίππων
Αινείας υπεραλτο, θεού από χειρος δρούσας
ξε δ' επ' εσχατιην πολυάϊκος πολέμοιο,
ένθα δε Καύκωνες πόλεμον μετα θωρήσσοντο .
320. νulg. ήδ' ο κλυτός. 325. Vulg . Αινείαν δ' επέσευεν.
329. νulg. μεταθωρήσσοντο .
apud te reputa , νόησον, (εί) Αινείαν ή έρύσσεαι κεν ή εάσεις. - 315. nos non esse subven
turas Trojanis : pro contrario : nos exitium ipsis esse machinaturas. επαλεξειν τινι το
xaxòv, ut in apóveiv, propulsare malum ab aliquo : h. e. ei auxilium ferre ; sæpe sim
pliciter αλεξείν, απαλεξειν τινι, ut Θ. 365. Λ. 428. et al .
318-329. Æneas ex discrimine a Neptuno eripitur subductus per aerem , caligine
Achilli objecta : talis aeris obscuratio passim memoratur in miraculum aucta et dei
alicujus interventui tributa, ut P. 644. O. 668. Diversi generis est hæc caligo ab ea,
quam alibi a vertigine capitis ortam memorat, ut de Patroclo 11. 792. Alia exaùs a
merore subito inf. 421. pro qua est άχεος νεφέλη, Ρ. 591. unde et 'Αχλύς pro Tristitia
in Sc. Herc. 264. alia oculorum caligo a subito terrore memorabatur supra 282 : Pro
pius ad nostrum locum spectat caligo Diomedi objecta E. 127. removenda ab ejus
oculis, ut numen videre posset. Ceterum , cum Apollo sup . 103. sq. is fuisset, qui
Æneam invitum ad pugnam cum Achille ineundam pertraxerat, eum quoque putes
debuisse eripere discrimine Æneam . Verum poetæ varianda fuere acta ; nam si
mili modo, quo nunc 325. a Neptuno aufertur, sublimis per aerem raptus Æneas
fuerat jam sup. Ε. 445. ab Apolline e pugna cum Diomede. - 327. θεού από χειρος ορού
σας pro διά, υπό, χειρός , όρνύμενος. φερόμενος. - 329. ένθα δε Καύκωνες, stetere Caucones
in extremis ordinibus Trojanæ aciei, quos jam memoratos meminimus sup. K. 429.
ubi illi versus mare tendebant in dextro Trojanorum cornu : quod tamen haud re
ferre licet ad pugnam , de qua nunc agitur. Eos Paphlagonibus accensos fuisse, no
tatum est a Strabone VIII. p . 531. A. Fuerunt a Pelasgica stirpe orti, per plures
terras dispersi, etiam in Peloponneso Od. Γ. 366. Caucones Pylii ap. Herodot . Ι.
147.
Πολλούς. 325. Επέσευεν.] " Ωρμησεν , Καρίας. 'Εζήτηται δε , πώς τον Αινείαν ουκ
εδίωξε. 329. Καύκωνες. ] οι μεν Τρωϊ- 'Απόλλων έρύσατο, αλλά Ποσειδών. και
κόν έθνος βάρβαρον, άλλοι δε Παφλαγω- φασίν, ότι η μεγάλη περί θεούς ευσέβεια
νίας, οι δε τους επίκλης Καυκανίας. η δε δυσωπούσα τυγχάνει και τους δι' έχθρας
Καύκανος πόλις παράλιος Λυκίας και όντας.
LIB . XX . ΙΛΙΑΔΟΣ Υ . 330-353 . 321
τώ δε μάλ' εγγύθεν ήλθε Ποσειδάων ενοσίχθων, 330

Αινεία , τις σ ' ώδε θεων ατέοντα κελεύει
αντία Πηλείωνος υπερθυμοιο μάχεσθαι,
ός σευ άμα κρείσσων, και φίλτερος αθανάτοισιν και
αλλ ' αναχωρήσαι, ότε κεν συμβλήσεαι αυτώ, 335
μη και υπερ μοίραν δόμον " Αϊδος εισαφίκηαι.
αυταρ έπει κ' 'Αχιλευς θάνατον και πότμον επίσπη,
θαρσήσας δη"πειτα μετα πρώτοισι μάχεσθαι:
ου μεν γάρ τις σ' άλλος Αχαιων εξεναρίξει.
Ως ειπών, λίπεν αυτόθ', έπει διεπέφραδε πάντα. 340
αίψα δ' έπειτ' 'Αχιληος απ' οφθαλμών σκέδασ’ αχλύν
θεσπεσίην' ο δ ' έπειτα μέγ' εξιδεν οφθαλμοίσιν
όχθήσας δ' άρα είπε προςον μεγαλήτορα θυμόν:
*Ω πόποι, ή μέγα θαύμα τοδ οφθαλμοίσιν ορωμαι:
έγχος μεν τόδε κείται επί χθονός , ουδε τα φώτα 345
λεύσσω, τώεφέηκα , κατακτάμεναι μενεαίνων.

ή ρα και Αινείας φίλος αθανάτοισι θεοίσιν
ήεν. ατάρ μιν έφην μαψαύτως ευχετάασθαι.
ερρετω. ού οι θυμος έμε έτι πειρηθήναι
‫او‬
έσσεται, δςκαι νυν φύγεν άσμενος εκ θανάτοιο. 350

αλλ ' άγε δη , Δαναοϊσι φιλοπτολέμοισι κελεύσας,
των άλλων Τρώων πειρήσομαι αντίος ελθών.
H , και επί στίχας άλτο, κέλευε δε φωτί εκάστω
33 1. Fέπεα . 333. vulg. αντί” 'Αχιλλήoς πολεμίζειν ηδε μάχεσθαι .
34ο . Γειπών . 343. άρα Fείπε πρός Foν de hoc ν. Obss ..
349. Γερρέτω. ού Foι . 353 φωτί Fεκάστω.
330—340. Increpat Æneam Neptunus cum Achille congredi ausum .
332. σε άτέοντα. tanquam divinitus insania correptum ; stolide agentem. άφραί
νοντα. ατώμενον. - 336. υπέρ μοίραν , praeter fatalem rerum ordinem ; ante diem . ν.
sup. vs. 30. et ad P. 321. — 339. Si Achillis manum effugeris, a nullo alio necari te
fato constitutum est. cf. 306. Norat adeo auctor horum versuum , superstitem Trojæ
excidio fuisse Æneam .
341–352. Achilles caligine ab oculis detersa, Æneam sibi ereptum cum didicis
set , pugnando alios Trojanos aggredi statuit. – 342. μέγ' εξιδεν, mira loquendi forma ;
Comparanda cum μέγα γηθείν, τάχειν, et similibus. remote caligine υidit clare . Αpud
Hesiod. Theog. 429. Hecate ω εθέλει, μεγάλως παραγίνεται ή όνίνησι. Convenit quo
dammodo μάλα. λίαν. - 348. ατάρ μιν έφην, sup. 207.
353-374. Hortantur utrinque copias suas, hinc Achilles, illinc Hector.
353. επί στίχας άλτο. επιάλτο. εφήλτο ut N. 643. επαλτο. est : irruit. επήλθεν. ergo
332. 'Ατέοντα.] ' Εν άτη όντα , και εστι 341. Σκέδασεν.] Έσκόρπισε. 347 .
βλαπτόμενον και αφροντιστoύντα σαυτού. Η ρα.] " Όντως δή. 349. Ερρέτω.)
34ο. Διετέφραδε. ] Διεσήμανεν . είπε . Φθειρέσθω. 35ο. "Ασμενος.] Χαίρων.
VOL . II . Tt
322 ΙΛΙΑΔΟΣ Υ. 354-372 . LIB . XX .
μηκέτι νυν Τρώων εκας έστατε, διοι Αχαιοί,

αλλ' άγ, ανήρ άντ’ άνδρός ίτω, μεμάτω δε μάχεσθαι. 355
αργαλέον δεμοι έστι, και έφθίμω περ εόντι ,
τοσσούσδ' ανθρώπους εφέπειν , και πάσι μάχεσθαι:
ουδε κ' "Αρης, όσπερ θεός άμβροτος , ουδε κ' 'Αθήνη,
τοσσησδ' υσμίνης έφεποι στόμα, και πονέoιτο:
αλλ' όσον μεν εγώ δύναμαι χερσί τε, ποσί τε, 36ο
και σθενει , ού με τι φημι μεθησέμεν ουδ ' ήβαιόν:
αλλά μάλα στιχος είμι διαμπερές, ουδέτιν' οίω
Τρώων χαιρήσειν, όστις σχεδόν έγχεος έλθη.
" Ως φάτ' έποτρύνων Τρώεσσι δε φαίδιμος "Έκτωρ
κέκλεθ ' ομοκλήσας, φάτο δ ' έμμεναι άντ' Αχιληος: 365
Τρώες υπέρθυμοι, μη δείδατε Πηλείωνα:
και κεν έγών επέεσσι και αθανάτοισι μαχοίμην
έγχει δ' αργαλέον, επειη πολύ φέρτεροί εισιν.
ουδ ' Αχιλευς πάντεσσι τέλος μύθοις επιθήσει,
αλλα το μεν τελέει, το δε και μεσσηγυ κολoύει. 370
του δ ' εγώ αντίος είμι, και ει πυρί χείρας έoικεν,
ει πυρί χείρας έoικε , μένος δ' αίθωνι σιδήρω.
354. Fεκάς. 36ι . vulg. ου μ ' έτι. 367. εγώ επέεσσι .
37Ι . έFoικε . 372. Foικε.
Trojanos ? atqui hoc ft demuum inf. 381. εν δ' Αχιλεύς Τρώεσσι θόρε. Εrgo εφήλτο h. 1.
simpliciter, accessit ad suas turmas Myrmidonum. - 355. άντα ανδρός . non αντί: et
sic 365.-35 7. τόσσουσδ' ανθρώπους εφέπειν και πάσι μάχεσθαι, pro , εφίπειν μαχόμενον ,
obire tantam aciem pugnando cum omnibus. 'špiru is ,qui oberrat, et aggreditur aut
persequitur, et 359. εφίποι και πονέοιτο, pro πονούμενος, h . μαχόμενος, εφίποι. obeat, dis
cursitet per totam aciem pugnando. στόμα πολέμου, μάχης , acies , quam nos frontem
dicimus . jam K. 8.-362 . στιχος είμι διαμπερές, h. e. είσομαι διά στιχος , οberrabo totam
aciem hostilem , et aggrediar, quicunque se obtulerit.
366. μη δείδισε Πηλείωνα, pro, Achillis rminas, ut e sqq. apparet : και κεν εγώ si
minis res peragi posset, sane et ego cum diis pugnarem ; deos ad pugnandum pro
vocarem . έγχει δε, vera pugna, ipsa re.--369. τέλος επιθήσει,τελέσει, τελειώσει. - 37ο .
κολούει, h. e. ου τελέει, relinquet imperfectum, αποτεύξεται. Οd. Θ . 21. έο δ αυτού
πάντα κολούει, sibi ipsi notam facit . Fere quod sup. Π . 120. μάχης επί μήδεα κείρει
et Θ. 48ο. ενικλά όττι νοήσω. - 371. qui stragem hostium facit, comparatur cum igni
late vastante ; itaque ile manu , virtute, (κατά ) τας χείρας έoικε πυρί. cf. inf. 49ο .
493. quatenus autem haud cedit, repulsus et superatus, animus ejus invictus com
paratur cum ferro.
357. Τοσσούσδ' ανθρώπους.] Ο 'Ασκα- μικρόν . 362. Στιχος είμι διαμπερές.]

Διά της τάξεως ελεύσομαι. 365. Φάτο
λωνίτης προπερισπά κατά δεϊξιν , ώς τοσ-
σης δ υσμίνης. ο δε Αρίσταρχος κατά δ' ίμεναι άντ ' Αχιλήoς. ] "Έλεγε δε άν
παρολκήν εδέξατο τόνδε. 359. 'Εφέ- τικρυς ελεύσεσθαι του Αχιλλέως. 37ο.
ποι.] 'Επέρχοιτο, επιδιώκοι. Στόμα.] Κολούει.] 'Ακέφαλος , και ατελή ποιήσει.
Την σύστασιν. 361. Hβαιόν. ] " Όντως τούτ' έστιν, αποτεύξεται προ του ποιή
LIB . XX . ΙΛΙΑΔΟΣ Υ. 373-394.. 323
*Ως φάτ’ εποτρύνων" οι δ ' αντίοι έγχε άειραν

Τρώες. των δ' άμυδις μίχθη μένος, ώρτο δ' αύτή.
και τότ ' αρ' "Εκτορα είπε παραστας Φοίβος Απόλλων 375
"Εκτορ, μηκέτι πάμπαν 'Αχιλλη προμάχιζε,
αλλά κατά πληθύν τε και εκ φλοίσβοιο δεδεξo,
μή πώς σ ' ήε βάλη, ήε σχεδον άορι τύψη.
Ως έφαθ': “Έκτωρ δ' αύτις εδύσατο ουλαμον ανδρων,
ταρβήσας , ότ' άκουσε θεου όπα φωνήσαντος . 380
έν δ' Αχιλευς Τρώεσσι θόρε, φρεσίν ειμένος αλκην,
σμερδαλέαδάχων: πρώτον δ' έλεν Ιφιτίωνα
εσθλον, Ότρυντείδην, πολέων ηγήτορα λαών,
ον Νύμφη τεκε Νηίς Ότρυντη πτολιπόρθω,
Τμώλωυπό νιφόεντι, Υδης εν πίoνι δημω 383
τον δ' ιθυς μεμαώτα βάλ' έγχει διος 'Αχιλλεύς ,
μέσσης και κεφαλήν η δ' άνδίχα πάσα κεάσθη
δούπησεν δε πεσών. ο δ' επεύξατο διος Αχιλλεύς
Κείσαι, Ότρυντείδη, πάντων έκπαγλότατ’ ανδρών,
ενθάδε τοι θάνατος γενεη δε τοι έστ' επί λίμνη 390
Γυγαίη, όθι τοι τέμενος πατρώϊόν έστιν ,
"Υλλω επ' ιχθυόεντι, και Έρμω δινήεντι.
"Ως φάτ’ επευχόμενος τον δε σκότος όσσε κάλυψε.
τον μεν 'Αχαιων ίπποι επιστώτρoις δατέοντο
373. νulg. άειρον. 375. "Έκτορα Γείπε. 379. εδύσατο Γουλαμόν.
38ι . φρεσι Fειμένος . 382. σμερδαλέα FIFάχων" πρώτος δ' έλε Ριφιτίωνα .
385. f. Fύδης . 386. νulg. τον δ '.
375-38ο. Αpollinis monita Hector vitat congressum cum Achille, nec προμαχίζει
h . έν τρομάχοις μάχεται, sed intra turmas pugnantium se continet .
381-418. Cum nemo Achilli se oferret προμαχίζων, turmam Trojanorum ille
adoritur facitque cædes promiscuas; necat primo Iphitionem , Otryntei filium - 393.
tum Demoleontem , Antenoris f.- 400. Hippodamantem — 406. Polydamantem Pria
mi f. - 418. – 38ι. Φρεσίν ειμένος αλκήν. V. Α. 149.–383. Iphition Otryptei f . ex Nym
pha Naide, sub Tmolo in vico Hyde, ad lacum Gyg @ um , inter Hermum et Pa
ctolum , amnes, situm ; supra Hermum ad Hyllum usque camporum planities erat
fertilitatis laude celebratissima ; in ea agrum tenuerat Otryntei filius.— 390. yeven
δέ τοι έστ ' επί λίμνη Γυναίη. Longe hinc in Lydia natus occumbis in terra peregrina,
Troade. Memoratus lacus jam sup. B. 865. haud longe a Sardibus est, serius Coloe
dictus. v. Herodot. 1. 93.-394. inioowogu vidimus E. 725. rotarum igitur canthis,
σαι. 38. Ειμένος αλκήν.] Περικεί- 'Έσχίσθη . 388. Επεύξατο.] Επεκαυ
μενος δύναμιν. 385. Τμώλω.] " Όρει χήσατο. 39ο. Λίμνη Γυναίη.] Ούτως
Λυδίας. "Ύδης. ] "Υδη διά του και πόλις έν Λυδία λίμνη καλουμένη Γυναίη, ήτοι
Λυδίας, ή νύν καλουμένη Σάρδεις. διά δε από Γύγου του Κανδαύλου, ον πρώτον
του λ “Ύλη, πόλις Βοιωτίας. Πίονι δή- φασι βασιλεύσαι Λυδών και από τινος
μω.] Τα ευδαίμονι. 387. Κεάσθη. ] εγχωρίου ήρωος Γύγου καλουμένου. 394.
Tt 2
324 ΙΛΙΑΔΟΣ Υ. 395-407 . LIB . XX .
πρώτη εν υσμίνη ο δ επ' αυτώ Δημολέοντα 395
εσθλόν αλεξητηρα μάχης, Αντήνορος υιον,

νύξε κατά κρόταφον, κυνης δια χαλκοπαρίου:
ουδ ' άρα χαλκείη κόρυς έσχεθεν, αλλά δι' αυτης
αιχμή δεμένη ρηξ οστέον, εγκέφαλος δε
ένδον άπας πεπάλακτο δάμασσε δε μιν μεμαώτα . 400
Ιπποδάμαντα δ' έπειτα καθ ' ίππων αίξαντα,

πρόσθεν έθεν φεύγοντα , μετάφρενον ούτασε δουρί
αυταρ ο θυμόν αίσθε και ήρυγεν, ώς ότε ταυρος
ήρυγες έλκόμενος Ελικώνιον αμφι άνακτα,
κούρων έλκόντων, γάνυται δε τε τοις Ένοσίχθων 405
ως άρα τον γ ερυγόντα λίπ’ οστέα θυμός αγώνωρ.
Αυταρ ο βη συν δουρί μετ' αντίθεον Πολύδωρον
399. Γιεμένη . 401. Vulg. άίσσοντα . 402. πρόσθε Fέθεν .
404. αμφί Γάνακτα .
seu laminis, quibus rotarum extremi orbes muniuntur , s. simpliciter , rotis, ίπποι
h. e. currus δατέoντo , διέκοπτον , laniarunt corpus.
395–400. Demoleontem , Antenoris filium , occidit Achilles, hasta per tempora
trajecta . επ ' αυτώ. deinceps. post istum. αλεξητήρα (κατα) μάχης, propugnatorem in
pugna. - 399. δεμένη. sup. 281. Vss. 398, 9, 40ο . jam lecti sunt Λ. 96, 97, 98. ubi ν.
Not.
401-406. Hippodamantem a tergo Achilles hasta percussit.- 403. θυμόν άισθε ef
favit π . 468. et ερεύγειν, nunc rugire, unde ταύρος ερύγμηλος Σ . 58ο. - 404. Ελικώνιον
αμφι άνακτα, Neptunum. Sacrum hoc ab Egis Achaia in Ioniam a novis colonis
fuisse traductum satis constat; dubitatur de etymo nominis, quod non ab Helice
ductum esse potuit, sed ab Helicone, seu nomine Helices minus usitato, seu loco
seu heroe : nam incerta ratio est. Proprium autem huic sacro, contra quam solenni
opinione, fuisse apparet , ut pro bono omine haberetur, ( προς το καλλιερείν, litare ) si
victima ad aram pertracta mugiebat. Ita fere Apollo delectatus dicitur a Pindaro
apud Hyperboreos, si asini mactandi subsilirent et calcitrarent.--406. (narà tà )
οστέα. pro το σώμα. defecit eum rugientem vita. quod antea erat: θυμόν αίσθε και ήρυ
γε, pro, ήρυγεν αίσθων θυμόν, effando animam, exspirando .
407-418. Tandem Polydorum Priami filium natu minimum , jaculo trajicit
Achilles in ilibus a latere. Alter locus de eo Q. 91. ubi ejus frater Lycaon occiditur
ab Achille ; ibidem e Laothoe, Altæ regis Lelegum filia , susceptus memoratur.
Adde X. 46. Ab hoc diversus est Polydorus memoratus tragicis, ut Euripidi in He
'Επισσώτρoις.] Kανθοϊς. Δατέοντο.] Διέ- μεν, όρος Βοιωτίας, Ελίκη δε, νήσος
κόπτον . 396. 'Αλεξητήρα. ] Μάχης α- 'Αχαΐας, εν ή ιερόν Ποσειδώνος. η δε
ποτρεπτικόν, βοηθόν. 398. "Έσχεθεν. ] ιστορία αύτη. Νηλεύς ο Κόδρου χρησμόν
'Επέσχεν, εκώλυσε. 40ο. Πεπάλακτο.] λαβών, αποικίαν έστελλεν εις Μίλητον,
'Επεμόλυντο. 403. *Αισθεν. ] Εξέπνευ- και Καρίαν, ένθα ιερόν Ποσειδώνος ιδρύ
σεν. " Ήρυγεν.] Έμυκήσατο. άνερύγγανε. σατο. και από του εν Ελίκη τεμένους,
πνεύμα σφοδρών αφήκεν . Ως δ' ότε ταύ- Ελικώνιον τον θεόν προσηγόρευσε. δοκεί
ρος Ελικώνιον αμφι άνακτα.] Τον Πο- δε έπειδ ' αν θύωσι, βοησάντων μεν των
σειδώνα. ήτοι, ότι εν Ελικώνι όρει της βοών, προσδέχεσθαι το θείον την θυσίαν .
Βοιωτίας τιμάται, ή εν Ελίκη. μάλλον σιγώντων δε, λυπείσθαι και μηνιάν νο
ούν παρά τον εν Ελίκη θεόν. διαφέρει μίζεσθαι. η ιστορία παρά Κλειτοφώντι.
γαρ Ελικών και Ελίκη" ότι “ Ελικών 405. Γάνυται .] “Ήδεται, χαίρει . 4ΙΙ .
LIB . XX . ΙΛΙΑΔΟΣ Υ . 408-424.. 325
Πριαμίδην, τον δ ούτι πατηρ είασκε μάχεσθαι,

oύνεκά οι μετα παισι νεώτατος έσκε γόνοιο,
και οι φίλτατος έσκε, πόδεσσι δε πάντας ενίκα . 410
δη τότε νηπιέσι, ποδων αρετήν αναφαίνων,
θύνε δια προμάχων, έίως φίλον ώλεσε θυμόν
τον βάλε μεσσον άκοντι ποδάρκης διος'Αχιλλεύς
νωτα παραϊσσοντος, όθι ζωστηρος οχηες
χρύσειοι σύνεχον, και διπλόος ήντετο θώρηξ. 415
αντικρυ δε διέσχε παρ ομφαλον έγχεος αιχμή.

‫او‬
γνυξ δ' έριπ’ οιμώξας: νεφέλη δε μιν αμφεκάλυψε

κυανέη, προτί οι δε λάβ' έντερα χερσί λιασθείς.
"Έκτωρ δ' , ως ένόησε κασίγνητον Πολύδωρον,
έντερα χερσιν έχοντα, λιαζόμενων προτί γαίη, 420
κάρ ρα οι οφθαλμών κέχυτ' αχλύς , ουδ' άρ' '
δηρον εκας στρωφάσθ ', αλλ' αντίος ήλθ' 'Αχιλης ,
οξύ δόρυ κραδάων, φλογί είκελος " αυταρ 'Αχιλλεύς
ως είδ', ώς ανεπάλτο και ευχόμενος έπος ηύδα:
4ο9 . oύνεκά Foι . vulg. μετά πάσι . 4JO . και Foι. 4Ι8. προτί Foι.
νulg. δ' έλαβ'. 421 , κάρρα Foι. 42 2. δηρόν Fεκάς . V. Obss.
423. φλογή Fείκελος . 424. Fείδ' - Fέπος. νulg. ανέπαλτο .
cuba, ex eoque Virgilio Æn. III. 22. qui Polydorum Priami ex Hecuba filium in
Chersonesum Thraciam missum narrant, a Polymnestore proditum . Notata res
jam a pluribus; v. Eustath . p. 1214. extr.
41. νηπιέησι . νηπιέη pro διά νηπιείας. juvenili stultitia Π. 363. - 413. άκοντι hasta
missili. Fuit έγχος παλτόν . non ορεκτόν. - 414. νώτα παραΐσσοντος scil . αυτού. pro ,
βάλε (κατά τα) νώτα, τον, τούτον, παραΐσσοντα. - άθι ζωστήρος οχήες συνεχον. συνείχον εαυ
τούς . συνίεσαν. coibant. ut Δ . 132, 133. et inf. 478. quo loco auree cinguli fbule se
excipiebant; eoque constringebant thoracem ; et thorax mitra subjuncta munitus ac
duplicatus occurrebat ictui :tamen vel sic hasta penetravit ad iliaet corpus trajecit
ut per umbilicum exiret. Thorax cingebatur et firmabatur superaddito balteo, cujus
extremæ oræ fibula constringebantur ; tuebatur hac inferiore corporis parte ilia sub
texta thoraci fascia seu lamina, peiten alibi dicta, unde duplicatus videri poterat tho
rax . v. disputata de his ad A. 132 , 133. Contra sup. 1. 234. sq. erat qui hasta ne
quidem balteum trajiceret, multo minus ad zonam seu mitram penetraret. — 418.
asoosis, proprie declinando a recto cursu , in obliquum prolapsus, ut 0. 520. nota
tum , nunc omnino corruens, ut vs. 420. Facit mirationem h. l. quod, cum a tergo
hasta trajectus esset, vulnus tamen excepisse narratur ea parte, qua baltei fibulæ
constrictæ erant; sequitur itaque, balteum non in anteriore corpore, sed in tergo,
fibulis adstrictum fuisse. Simile vulnus compara P. 578.
419–454. Polydori fratris cæde exardescens Hector in Achillem progressus ha
stam frustra in ejus scutum emittit; ne ab Achille juguletur, ab A polline eripitur.
421. αχλύς ν. ad 318. ουδ' άρ' έτ' έτλη. immemor preceptorum Αpollinis 375. sq.
424. ώς ανεπάλτο. v. Θ . 85. Statim atque eum animadverterat , exsiluit pre gaudio.
Νηπιέησιν .] 'Αφροσύναις, ανοίαις. 4Ι4. Γνύξ.] 'Επί γόνυ. Oιμώξας.] Στε

'Οχήες. ] Οι συνέχοντες τον ζωστήρα νάξας. 418. Προτί οί. ] Προς εαυτόν .
ιμάντες. 416. Διέσχε.] Διήλθε . 417. Λιασθείς.] ' Εκκλίνας. 42ο. Λιαζόμε
326 ΙΛΙΑΔΟΣ Υ. 425-439 . LIB . ΧΧ .
Εγγυς ανήρ, ος εμόν γε μάλιστ’ εσεμάσσατο θυμον, 425

ός μοι εταίρον έπεφνε τετιμένον" ουδ' άρ' έτι δην
αλλήλους πτώσσοιμεν ανα πτολέμοιο γεφύρας .
H , και υπόδρα ιδων προσεφώνεεν "Εκτορα διον
άσσον 19 , ώς κεν θασσον όλεθρου πείραθ' ίκηαι.
Τον δ' ου ταρβήσας προσέφη κορυδαίολος"Εκτωρ 430
Πηλείδη, μη δη μ ' επέεσί γε, νηπύτιον ώς,
έλπεο δειδίξεσθαι έπει σάφα οίδα και αυτός
ημεν κερτομίας ήδη αίσυλα μυθήσασθαι
οίδα δ, ότι συ μεν εσθλός, εγώ δε σέθεν πολυ χείρων.
αλλ ' ήτοι μεν ταύτα θεών εν γούνασι κείται, 435
αίκε σε χειρότερός περ εων από θυμόν έλωμαι,
δουρι βαλών επειή και εμον βέλος οξυ πάροιθεν.
Η ρα, και αμπεπαλών προϊει δόρυ, και το γ 'Αθηνη
πνοι 'Αχιλληος πάλιν έτρεπε κυδαλίμοιο,
425. Vulg . εσεμάσατο . 428. υπόδρα Fιδών . 431. μη δη με Fέπεσσι .
νηπύτιον Fώς. Βentl . 43 2. Γέλπεο - σάφα Foίδα . 434. Foίδα .
-425 . δς εμόν γε μάλιστ’ εσεμάσσατο θυμόν, εφήψατό μου. qui percussit me manimo do
Iore , quasi penetravit animum. μάσθαι, idem quod αΐσσειν, ορμάν. unde είσμασθαι, ir
rumpere, irruere. Vox admodum vexata ; de qua v. dicta ad P. 564. ubi Menelaus
de Patroclo : μάλα γάρ με θανών εσεμάσσατο θυμόν. - 426. ne diutius in media utrius
que aciei, inter agguecé mnus, stemus, tanquam alter alterum expavescentes : Truoropesu
(προς) αλλήλους. De γεφύρα πολέμου v. Δ. 371. - 429 . ολέθρου πείρατα . εις τέλειον όλε
θρον, et ικέσθαι (επι) το πέρας ολέθρου, επί τον όλεθρον.
431–433. Eadem verba jam vidimus sup. vss. 200, 1 , 2. Æneæ ad Achillem.
435. θεών εν γούνασι κείται . Sententiam tenemus: deorum in potestate et voluntate
sita sunt. Caussa formæ incerta : v. sup. ad P. 514.
438. Minervæ opera hastæ Hectoris impetus debilitatur et a scuto Achillis repel
litur. Sæpe jam notatum est : nihil Homerum putasse detrahi heroum virtuti, si
dii se interponerent et hostem ipsi sternerent. Neque illud indecorum visum , si ar
morum præstantia magis quam manuum robore vinceret aliquis. Tandem, quod ab
ære indurato resiliebat hasta immissa ab Hectore, in miraculum versum tribuitur
Minervæ , quæ Achilli adest. In hoc autem illa violat id, de quo supra , Neptun
auctore, erat conventum , 136. sq. ut non interponerent se pugnæ dii Achivorum ,
nisi Mars aut Apollo aliquid movissent. Nunc, cum ipsa se pugnæ immiscuisset,
fas quoque fuit Apollini 443. Hectoris saluti prospicere. Illa autem præclare ad
vim et numen Minervæ declarandam adjecta sunt, quod impetum hastæ magna
cum vi vibratæ (ávanitar v. . 355.) solo halitu oris illa avertit; quod ad no
strum sensum , inprimis cum proverbio simili uti soleamus, puerile videri possit ;
( id quod bene sensit Koeppen ) si tamen ab hoc discesseris, et spectaculum deæ in
Àatis buccis spirantis haud admiseris, magnam speciem habet numinis, quod solo
νον ποτί γαίη. ] Προς τη γη κεκλιμένον , 433. Αίσυλα .] Τα παρά το καθήκον

και εστι κείμενον. 425. Εσεμάσσατο. ] γιγνόμενα, άδικα . 437. οξύ πάροι
Καθίκετο , έλύπησε. 426. Tετιμένον.] θεν.] Έξυστο του έμπροσθεν μέρους, κα
Τετιμημένον . 427. Πτώσσοιμεν.] Φο- τα την ακμήν. 439. Πνοιώ.] Πνεύ
βοίμεθα. Πτολέμοιο γεφύρας.] Τα με- ματι. 'Αχιλήoς πάλιν . ] Επί το έτερον
ταξύ των πολεμούντων διαστήματα. μέρος 'Αχιλλέως, και εστι το εναντίον .
LIB . XX . ΙΛΙΑΔΟΣ Υ. 440-462 .. 327
ήκα μάλα ψύξασα το δ' αψ ίκεθ'Έκτορα δίον, 440

αυτού δε προπάροιθε ποδών πέσεν. αυταρ 'Αχιλλεύς
έμμεμαώς επόρoυσε, κατακτάμεναι μενεαίνων,
σμερδαλέα δάχων" τον δ' εξήρπαξεν Απόλλων
ρεία μάλ', ώστε θεός, έκάλυψε δ' άρ' ήέρι πολλή.
τρίς μεν έπειτ' επόρουσε ποδάρκης διος 'Αχιλλεύς 445
έγχειχαλκείω, τρις δ' ήέρα τύψε βαθείαν
αλλ' ότε δη το τέταρτον επέσσυτο, δαίμονι ίσος,
δεινά δ' ομοκλήσαςέπεα πτερόεντα προσηύδα
'Εξ αυ νυν έφυγες θάνατον, κύον. ήτέ τοι άγκι
ήλθε κακόν νυν αύτέ σ ' έρύσατο Φοίβος Απόλλων, 450
ώ μέλλεις εύχεσθαι, ιών ες δουπον ακόντων:
ή θήν σ ' εξανύω γε και ύστερον αντιβολήσας,
είπου τις και έμοιγε θεών επιτάρρoθός έστι:
νυν δ ' άλλους Τρώων επιείσομαι, όν κε κιχείω.
Ως ειπών, Δρύοπ' ούτα κατ' αυχένα μέσσον άκοντι" 455
ήριπε δε προπάροιθε ποδων. ο δε τον μεν έασε,
Δημoύχoν δε Φιλητoρίδην ήύν τε μέγαν τε
και γόνυ δουρι βαλων ηρύκακε" τον μεν έπειτα
ουτάζων ξίφεϊ μεγάλω, εξαίφυτο θυμόν.
αυταρ ο Λαόγονον και Δάρδανον, υίε Βίαντος , 46ο
άμφω εφορμηθείς εξ ίππων ώσε χαμάζε,
τον μεν δουρί βαλών, τον δε σχεδόν άορι τύψας.
440 , Fηκα . 443. σμερδαλέα FIFάχων. 447. δαίμονι Είσος .
448. Fέπεα . 45ο. νulg. έρύσσατο. 455. Γειπών .
halitu gravem hastam repellit, nec manus opera uti necesse habet. - 442. Quas par
tes supra 318. sq. Neptunus in se receperat in Ænea servando, has partes nunc agit
Apollo in Hectore subducendo . — 445. sq. Similia legebamus in pugna Diomedis cum
Ænea ab Apolline erepto E. 436. sq. add. 11. 703. de Patroclo, muros Troja adori.
ente. - 447 . δαίμονι ίσος , uti E. 438 , 9. iisdem vss . Et vss. 449. ad 455. lecti sunt 1 .
362-7 . subducto tum quoque Hectore Diomedis furori. - 451. και μέλλεις 1. soles , 1.
ad quem probabile it, te preces facere, έoικας.-452. ή θην (pro δή) σ ' εξανύω, pro fu .
turo, conficiam , perimam .
455–489. Facit nunc Achilles aliorumcædes promiscuas : inter hos necat Dryo
pem , Demuchum ,—460. Laogonum et Dardanum, Biantis filios, —463. Troem ,
Alastoris f. - 473. Mulium - 474. Echeclum — 478. Deucalionem — 485. Rigmum Pireï
f . - 487. Areithoum ejus aurigam .
458. ηρύκακι scil. μεμαώτα. dum ille cum impetu ferebatur , in cursu eum sustinuit,
44ο. Ηκα μάλα ψύξασα .] Πάνυ ηρέ- Ερύσατο.] "Έσωσε . 451. Mέλλεις. ]
μα και πράως καταπνεύσασα και υπο- "Έοικας. 'Ες δούπον ακόντων.] Επί την
κλάσασα της ορμής. ή κούφιον ποιήσασα. άφεσιν τών δοράτων. επί την μάχην .
448. “Ομοκλήσας.] 'Απειλήσας. 45ο. 454. Έπιείσομαι.] Επελεύσομαι. 459.
328 ΙΛΙΑΔΟΣ Υ. 463-486. LIB . XX .
Τρώα δ' 'Aλαστορίδην. ο μεν άντίος ήλυθε , γούνων,

είπως εύ πεφίδοιτο, λαβών, και ζωον αφείη,
μηδε κατακτείνειεν, ομηλικίην ελεήσας: 465
νήπιος, ουδε το ήδη, ο ου πείσεσθαι έμελλεν.
ου γάρ τι γλυκύθυμος ανηρ ήν, ουδ' αγανόφρων ,
αλλά μάλ' έμμεμαώς . ο μεν ήπτετο χείρεσι γούνων,
ιέμενος λίσσεσθ ', ο δε φασγάνω ούτα καθ' ήπαρ'
εκ δε οι ήπαρ όλισθεν, ατάρ μέλαν αίμα κατ' αυτού 470
κόλπον ενέπλησε , τον δε σκότος όσσε κάλυψε,
θυμου δευόμενον. ο δε Μούλιον ούτα παραστας
δουρί κατ' ους είθαρ δε δι' ούατος ήλθ' ετέροια
αιχμη χαλκείη ο δ' 'Αγήνορος υιον "Έχεκλον
μεσσην κακ κεφαλήν ξίφει ήλασε κωπήεντι 475
πάν δ' υπεθερμάνθη ξίφος αίματι τον δε κατ' όσσε
έλλαβε πορφύρεος Θάνατος και Μοίρα κραταιή.
Δευκαλίωνα δ' έπειθ', ίνα τε ξυνέχoυσι τένοντες
αγκώνος, τη τόν γε φίλης δια χειρός έπειρες
αιχμή χαλκείη ο δε μινμένε χείρα βαρυνθείς, 480
πρόσθ' ορόων θάνατον ο δε φασγάνω αυχένα θείνας ,

τηλ’ αυτή πήληκι κάρη βάλε. μυελός αύτε
σφονδυλίων έκπαλθ'· ο δε επί χθονι κείτο τανυσθείς.
αυταρ ο βη δ ' ιέναι μετ' αμύμονα Πείρεω υιον,
Ρίγμον, ος εκ Θρήκης εριβώλακος είληλούθει: 485
τον βάλε μέσσον άκοντι, πάγη δ' εν νηδύ χαλκός :
464. Γεύ . 466. το Fήδη. 469. Fιέμενος. 470. δε Γοι .
pergere prohibuit. - 463. γούνων λαβών scil. αυτόν , γουνούμενος . Ι. 579. mox V. 468. ήπτε
το χείρεσι γούνων, τέμενος λίσσεσθαι. - είπως. quod νulgo όπως. ένα.-466. δ, και τι, ου πεί
σεσθαι έμελλε sc. Achilles. nam Tros eum πείθειν νult, at ille non fectitur. ου πείθεται.
-468 . έμμεμαώς, pro simplici μεμαώς. impetuosus, violentus.--47ο. αίμα κατ ' αυτού
sc. του ήπατος scil. ανακοντίζον aut simile quid, emicans. ανερχόμενον. - 477 . πορφύρεος
Oávatos mors atra. Versus jam lectus , saltem hemistichium : v. ad T. 410. – 478.
ίνα σε ξυνέχoυσι accipio dictum absolute pro συνέχονται, συνίασι, coeunt junctura, li
gantur tendines cubiti cum vola. Sic sup. 414,5. et Δ . 133. 8θι ζωστήρος οχήες συνεχον,
ibulae constricte erant . - 482 , 3. μυελός σφονδυλίων έκπαλτο , εξεπίπαλτο. Ο. 645. e
Εξαίνυτο.] 'Αφηρείτο, ελάμβανε. 464. νόμενα νεύρα. 479. "Έπειρεν.] Επέ

Εϊπως πεφίδοιτο.] Είπως αυτού φεί- ρασε . 481. Πρόσθ' ορόων θάνατον.]
δοιτο. 467. Γλυκύθυμος.] 'Aνειμένος, "Έχων προ οφθαλμών τον θάνατον . 1
και προσηνής τη ψυχή. Αγανόφρων.] 483. Σφονδυλίων.] Σφονδύλων, οί εισιν
Πράος το φρόνημα . 47ο. "Ολισθεν. ] κδ. έν τη ράχει. " Εκπαλτο.] Εξεπή
"Έπεσεν. 471. Ενέπλησεν.] Επλήρωσεν. δησε. 486. Νηδύτ .] Γαστρί. 49ο.
478. “Ινα.] “ Όπου . Τένοντες.] Τα τει- 'Αναμαιμάει.] Αναφέρεται, και ενθουσιά .
LIB . XX . ΙΛΙΑΔΟΣ Υ. 487-503 . 329
ήριπε δε εξ οχέων. ο δ 'Αρηίθοον θεράποντα,

αψ ίππους στρέψαντα, μετάφρενον οξεί δουρί
νύξ , από δ ' άρματος ώσε κυκήθησαν δε οι ίπποι.
Ως δ' άναμαιμάει βαθε' άγκεα θεσπιδαες πυρ 490
ούρεος αζαλέοιο, βαθεία δε καίεται ύλη,
πάντη τε κλονέων άνεμος φλόγα ειλυφάζει:
ώς όγε πάντη θύνε συν έγχεϊ, δαίμονι ίσος ,
κτεινομένους εφέπων: ρεε δ' αίματι γαία μέλαινα .
ως δ' ότε τις ζεύξη βόας άρσενας ευρυμετώπους, 495
τριβέμεναι κρίλευκόν είκτημένη εν αλων,
ρίμφα τε λεπτ’ εγένοντο βοών υπό πόσσ’ έριμύκων"
ως υπ' 'Αχιλληος μεγαθύμου μώνυχες ίπποι
στείβον ομού νέκυάς τε και ασπίδας" αίματι δ' άξων
νερθεν άπας πεπάλακτο,και αντυγες αι περι δίφρον, 500
ας άρ' αφ ιππείων οπλέων ραθέμιγγεςέβαλλον,
αί τ' απ'έπισσώτρων και δε ίετο κύδος αρέσθαι
Πηλείδης , λύθρω δε παλάσσετο χείρας αάπτους.
489. δέ Foι. 492. φλόγα Fειλυφάζει. 493. δαίμονι Fϊσος .
496. vulgo εϋτροχάλα. 502. δε Fίετο .
vertebris spinæ dorsi medulla exsiliit.490. Comparatio sæpe obvia ; nunc autem
Ornatissima , verbis quoque significantibus. cf. Λ. 155. sq . ignis furit , αναμαιμα scil.
ανά τα άγκεα .-493. φλόγα είλυφάζει, είλύει , tammam υoluit ventus.-- 494 . κτεινομέ
νους εφέπων pro διώκων και κτείνων persequens cedendo .
495 — f. Adhuc peditem pugnare vidimus Achillem ; nunc et curru invectum : quo
per aciem acto pulsantur corpora et arma: ut frumenta a bobus triturantibus.-- 496.
ly sawing parte agri editiore, aptata et ad id instructa v. ad Tibull. I. 5. 22. - 498
502. jam lecti Λ . 533. sq.-5οο. άντυγες αι περί δίφρον duo hemicyclia , intra que stat
qui vehitur. cf. ad E. 728.-501. τας άντυγας ραθέμιγγες έβαλλον, προσέβαλλον, έρραι
νον. (αίτι ) αφ' όπλών, αί τ' απ' έπιστώτρων. - 502. απ' επισσώτρων rotarum canthis, h.
rotis . sup . 394. et Ε. 725.-503. λύθρω. cruore . jam lectus versus Λ. 169. cf. Ζ. 268.
Θεσπιδαές.] Υπό θεών αναπτόμενον, 5ο1 . “Ας άρ' αφ' ιππείων οπλέων ραθά
θείον. 491. 'Αζαλέοιο . ] Ξηρού. 492. μιγγες εβαλλον.] “Ας αποπίπτουσαι των
Κλονέων.]Ταράσσων. Είλυφάζει.] Ει- ιππείων οπλών, όέστιν ονύχων, αι ρανίδες
λεϊ, συστρέφει. 494. Κτεινομένους έ- εβαλλον. “ Ραθέμιγγες.] “ Ρανίδες. 503.
φέπων. ] "Εδει ειπεϊν , έφεσπε κτείνων . Λύθρα.] Ο εκ της πολεμικής ενεργείας
495. Ευρυμετώπους. ] Πλατυμετώπους. μολυσμός , και το μετά κονιορτού και ιδρώ
496. Τριβέμεναι.] 'Αλοάν. 497. E- τος ανθρώπειον αίμα λύθρος καλείται.
ριμύκων.] Μεγάλως μυκωμένων. 499. Αάπτους.] 'Aπροσπελάστους, χαλεπάς.
Στεϊβον νέκυας. ] Έπάτουν τους νεκρούς.
VOL . . υ u
Τ Η Σ ΙΛΙΑ Δ Ο E
Σ
ΡΑΨ ΩΙΔΙΑ Φ .
ARGUMENTUM .
Tot viris fortibus ab Achille cæsis, ut superiore libro narratum erat,

non mirari licet, Trojanos terga vertisse . Saltem nunc comperimus ad
Xanthum usque eos retrocessisse. Fuga inde manifesta pars eorum ur
bem petit per planitiem camporum , alii in amnem, quen trajicere vole
bant, se conjiciunt-- 16 . Achilles in alveum prosilit, ense obvios cædit,
duodecim vinculis ligatos in castra mittit Patroclo pro inferiis mactan
dos.—32 . Incidit in Lycaonem Priani f. quem supplicem factum cædit
et in amnem projicit — 135. Irascitur Xanthus - 138. Cædit Achilles
porro Asteropæum—204. et facit stragem Pæonum , quos iste duxerat:
-210. Xanthus frustra increpato Achille, et Apolline, ut Trojanis opem
ferat, monito, vim parat, et Achillem in alveum desilientem fluctibus
collectis opprimit --- 245. egressum amne persequitur fugientem campos
inundans—271 . Perterritum Achillem et sibi timentem obfirmant Nep
tunus et Athene-297. Assunto Simoente Xanthus inundat totum cam
pum - 327. Achille novissima jam timente, Vulcanus a Junone evocatus
igni domat Xanthum, alveum exsiccat, donec Juno exorata Vulcanum
cessare jubet-384. Sequuntur deorum singulorum inter se certamina :
Martis cum Minerva . Martem victum abducit Venus : -417 . eam ,
Junone hortante, adorta Minerva prosternit--- 434. Apollo et Neptunus
congressi, mutuis se sermonibus dehortati, a pugna discedunt—469.
Dianam , dum Apollinem increpat, Juno arreptam pharetra de humeris
detracta verberat—496. Latonam Mercurius veritus, non audet manus
cum ea conserere - 513. Finita ita deorum pugna, ceteri ad Olympuni
redeunt, Apollo Ilium se recipit, ut urbem tueatur - 519. Priamus por
tam urbis reserare jubet, ut fugientes Trojani intra muros se recipere
possint, Achille a tergo instante - 543. Avertit eum Apollo immisso in
eum Agenore, Antenoris filio ; qui multa apud se cum reputasset,
Achilli se objicere constituit - 570. hasta incassum in Achillis ocream
emissa, ne ab Achille interficiatur, ab Apolline ereptus servatur - 598.
Apollo ejus speciem mentitus recedendo a pugna Achillem in diversas
partes sevocat, ut interea Trojani fugientes in urbem se recipiant :
ad f.
In hoc libro dii non se in tuendis iis, quibus favent, continent, sed
ipsi pugnam inter se facere constituunt: motis principio et conversis a
Scamandro fuvio aquis in Achillem cæsorum cadaveribus alveum ob
struentem . Fluvius, aquarum fluctibus auctis, littus egressus, Simoente
sibi socio assumto, camporum plana inundans, a Vulcano, Junonis
jussu, solutis in vapores aquis et exarescente solo in alveum se recipere
LIB . XXI . ΙΛΙΑΔΟΣ Φ. 1 , 2. 331
cogitur. 212-384. Ea quasi prolusum est pugnæ reliquorum deorum

385-391; congreditur Mars cum Athene ; 391—415. quem prostra
tum cum Venus vellet absportare, percussa pugno ab Athene prosterni
tur et ipsa : 416—434. Apollo Neptunum reveritus pugnam declinat ;
435—469. Dianæ ira in eum exardescentis spiritus domat Juno, ne ar
mis quidem adhibitis, sed ipsa deæ pharetra derepta ore verberato :
470–496. Latona et Mercurius verbis inter se factis manus conferre
recusant. 497—502 . Latona collectis Dianæ sagittis ad Olympum re
dit ; ubi Diana apud Jovem de injuria a Junone sibi illata conqueritur
502-514. ad Olympum reversis diis ceteris, Apollo Ilium se recipit
515-520 . ut sane ad rerum summam deorum interventu nihil sit effec
tum ; poeticis tamen phantasmatibus materia esset parata uberrima.
Inde Agenorem Antenoris f. in Achillem incitat 545. seqq. cumque res
jam in eo esset, ut Agenor ab eo conficeretur, eo erepto , faciemque ejus
ipse mentitus Achillem inducit in fraudem , ut, pugna relicta, se fugien
tem persequatur. Ita fugientibus Trojanis data potestas recipiendi se in
tra portam patentem ; fugatisque etiam diis qui Trojanis auxiliantur, e
prælio, restant Achilles cum Hectore : magnum spectaculuni ! Inscripta
olim haec rhapsodia: παραποτάμιος μάχη.
ΥΠΟΘΕΣΙΣ ΤΗΣ Φ. ΟΜΗΡΟΥ ΡΑΨΩΙΔΙΑΣ.

ΤΩΩΝ
Ν Τρώων εις δύο διαιρεθέντων μέρη, τους μεν εις την πόλιν, τους δε εις τον
Σκάμανδρον 'Αχιλλείς διώκει, και δώδεκα νεανίας ζωγρεΐ είς ποινήν Πατρόκλου τον
δε Πριάμου υιον Λυκάονα και Αστεροπαΐον αναιρεϊ , έπειτα του ποταμού πλημμύραν
τος, κινδυνεύοντα αυτόν σώζει “Ήφαιστος, έμπρήσας τον ποταμών και το πεδίον . μετά
ταύτα θεών μάχη γίγνεται προς αλλήλους. 'Αχιλλέα δε Απόλλων είργει 'Αγήνορι
ομοιωθείς, και φεύγων εξαπατά , έως οι Τρώες διασώζονται εις την πόλιν.
Φί, μόγος Αιακίδαο παρ' ήίόνας ποταμοίο .

'ΑΛΛ', ότε δη πόρον άξον εύρρειος ποταμοίο ,
Ξάνθου δινήεντος , ον αθάνατος τέκετο Ζευς,
1–16. Trojani in fugam acti, ad Scamandrum cum perventum esset, partim per
camporum planitiem diffugiunt, partim attoniti in amnem se conjiciunt, Achille fu .
gientibus instante.
1 et 2. jam lecti sunt Ξ. 433, 434. ubi v. iterum Ω. 692 , 693. Ut haec in prin
cipio moneamus, primo, rerum et locorum facies in miraculumest aucta, Auvioque
1. Πόρον ποταμοΐο. ] "Ήτοι τον ποτα- άλλη τις ιστορία , ότι ο Ηρακλής ποτέ
μόν περιφραστικώς, ή το διαβατόν αυτού δίψει κατασχεθείς, ηύξατο το πατρι
μέρος, καθ' ον διαπορεύονται αυτόν. Δια- Διΐ, επιδείξαι αυτό νάμα. δε μη θέ
τι δε πάντων των ποταμών εξ ωκεανού λων αυτόν τρύχεσθαι, ρίψας κεραυνών ,
δεόντων περί μόνου του Ξάνθου ο Ποιητής ανέδωκε μικράν λιβάδα. ην θεασάμενος
φησιν· “Ον αθάνατος τέκετο Ζεύς. πώς Ηρακλής, και σκάψας ως εις το πλου
ούν και Ωκεανού και Διός παίς; και σιώτερον μετεισφέρεσθαι, μετονόμασε
ρητέον, ότι είκότως αν και Διός καλούτο Σκάμανδρον, οιονεί Κάμανδρον γενόμενον
παΐς. είγε οί όμβροι μεν εκ Διός. όμβρω καμάτου άκος εαυτό. Ξάνθος δ' εκλή
δε ούτος αυξάνεται. φαίνεται δε και θη, ότι λουσάμεναι του ύδατος αι Τρωά
υ 1 2
332 ΙΛΙΑΔΟΣ Φ . 3-12 . LIB . XXI .
ένθα διατμήξας, τους μεν πεδίονδε δίωκε

προς πόλιν, ήπερ'Αχαιοί ατιζόμενοι φοβέοντο
ήματι των προτέρω, ότε μαίνετο φαίδιμος "Εκτωρ. 5 1
τη ’ οί γε προχέoντo πεφυζότες. ήέρα δ' "Ηρη

πίτνα πρόσθε βαθείαν, ερυκέμεν. ημίσεες δε
ες ποταμόν ειλεϋντο βαθύρροον , αργυροδίνην
εν δ' έπεσον μεγάλο πατάγω" βράχε δ' αιπα ρέεθρα , 1Ο
όχθαι δ' αμφί περί μεγάλ' αχον οι δ' άλαλητώ
έννεον ένθα και ένθα, ελισσόμενοι κατα δίνας.
ως δ', όθ ' υπό ριπης πυρος ακρίδες ήερέθονται
3. νulg. πεδίονδ' εδίωκε . 5. νulg. ότ' έμαίνετο. 6. δ' Fήρη . Βentl.
8. Fειλεϋντο. 10. μέγα FIFαχον. II . ένθα Fελισσόμενοι .
per se exigui alvei ingens aquarum moles tributa ; quæ quandoquidem a poetico
ostro proficiscuntur, cum consilio poetæ bene conveniunt ; tum vero Scamandri
is cursus esse debuit, ut a castris Achivorum ad urbem tendentes partim per campo
rum planitiem , ideoque secundum ripam amnis, iter facere possent, partim ut tra
jecto amne alia via ad urbem duceret : etsi , an fugientium pars eo modo incolumis
ad urbem pervenerit, non narratur ; hæc manifesta fiunt e vss. 3. sqq. Videtur igi
tur alia esse loci facies, quam sup. E. 773. ubi Simois et Scamander, loco aliquo
ante castra , miscentur : ήχι βοάς Σιμόεις συμβάλλετον ήδέ Σκάμανδρος. nisi mecum con
tendas, oubkaasuv posse accipi de amnibus binis inter se vicinis ita decurrentibus,
ut aliquo loco alveis suis invicem sibi appropinquantibus, angustiore inter utrumque
campi spatio relicto, utrinque deferantur ; nam et sic συμβάλλει ροές , συμβάλλεσθαι,
quodammodo dici potuere. Quod autem poeta de locorum situ magis perspicue et
accurate tradere neglexit, tanquam poeta recte fecisse statuitur : non enimgeogra
phica subtilitate singula hæc constituenda ab eo erant; relinquenda erant plura au
dientium animis, quæ ipsi effingerent et in majus, si vellent ac possent, augustius
que amplificarent. Apparet tamen a littore inde et castris Achivorum , cum in su.
perioribus libris pugnæ quas Trojani exorsi erant, fere factæ essent a boreali parte,
versus et secundum Simoentem , nunc a dextra parte, versus Scamandrum , res geri :
qua parte jam superiore die Achivorum a Patroclo ad urbem ductorum fuga facta
erat. - 4. ήπερ, Patroclo rejecto ab urbe ac ceso: Ρ. 756. sq.
6. Præclarum hocinventum, quod a Junone objecta estcaligo fugientibus, ut tre
pidantes et occæcati timore ipsi se Achilli cædendos offerrent ; hoc dixit : neque
πίτνα Juno, pretendit nebulam seu tenebras, ώς τε ερύκειναυτούς, ut iis impediret fu
gam , eos retardaret, cum alias iter versus Ilium ipsis liberum pateret ; partim illi
in amnis alveum desilierunt. siasīvto, seu coacti et inclusi sunt, ut exire et alteram
ripam superare non possent, ut Achivi in castris erant inclusi, et įv otáve, cü'asov Od.
Χ. 46ο. seu είλεϋντο ες ποταμόν, detrusi, provoluti sunt, permixtim ac precipites ,
nam sequitur εν δ' έπεσον.
12. Comparatio cum locustis, incensis camporum herbis, ad fluvium profugienti
bus, (πτώσσουσι, καταδύονται) est a re petita in locis Asie etiamnum obvia , cum
agrestes incendunt in agris stipulas, ut locustas fugent ingruentes segeti. Quod 15.
alveus repletur viris et curribus, opportunitatem dat undis, ut objecta mole auctæ
fluctus volvant.
δες ξανθάς κόμας έσχον. 3. Διατμή- Λαμπράν. 9. Πατάγω.] Ψόφω, ήχο.

ξας. ] Διατεμών, εις δύο χωρίσας. 4. Βράχε.] 'Εψόφησεν. ήχησε. μεταφορι
'Ατυζόμενοι.] Ταρασσόμενοι, φοβούμε- κώς. Αιπά.] Νύν βαθέα. 10. " Οχθαι. ]
νοι .
6. Προχέοντο.] Αθρόως έφευγαν. Τα των ποταμών χείλη, οι κρημνοί. 'Αμ
Πεφυζότες.] Πεφευγότες, πεφοβημένοι. φί περί μεγάλ' ίαχον. ] Μέγα περιήχουν.
'Hέρα.] Αέρα. σκότος . 7. Πίτνα .] 1. "Εννεον.] 'Ενήχοντο. Ελισσόμενοι . ]
'Εξέτεινεν, επέβαλεν. 8. ' Αργυροδίνην.] Στρεφόμενοι . 12. Ριπής.] “Ορμής.
LIB . XXI . ΙΛΙΑΔΟΣ Φ . 13-31 . 333
φευγέμεναι ποταμόνδε,το δε φλέγει ακάματον πυρ

όρμενον εξαίφνης, ται δε πτώσσουσι καθ' ύδωρ"
ως υπ ’ 'Αχιλληος Ξάνθου βαθυδινήεντος 15
πλητο ρόος κελάδων επιμιξ ίππων τεκαιανδρών.

αυταρ ο Διογενης δόρυ μεν λίπεν αυτου επ ’ όχθη,
κεκλιμένον μυρίκησιν ο δ' έσθoρε, δαίμονι ίσος,
φάσγανον οίον έχων, κακά δε φρεσί μήδετο έργα
τύπτε και επιστροφάδην' των δε στόνoς ώρνυτ' αεικής 20
άοριθεινομένων, ερυθαίνετο δ' αίματι ύδωρ.

ως δ' υπό δελφίνος μεγακήτεος ιχθύες άλλοι
φεύγοντες, πιμπλάσι μυχους λιμένος ενόρμου,
δειδιότες " μάλα γάρ τε κατεσθίει, όν κε λάβησιν
ως Τρώες ποταμοίο κατα δεινοίο ρεεθρα 25
πτώσσον υπό κρημνούς. ο δ', επει κάμε χείρας εναίρων,
ζωους εκ ποταμοίο δυώδεκα λέξατο κούρους,
ποινην Πατρόκλοιο Μενοιτιάδαο θανόντος:
τους εξηγε θύραζε τεθηπότας , ηύτε νεβρους,
δησε δ' οπίσσω χείρας εύτμητοισιν ιμασι, 30
τους αυτοι φορέεσκον επί στρεπτοίσι χιτωσε:
17. νulg. όχθαις. 18. vulg. ένθoρε. 19. μήδετο Fέργα . 20. απεικής.
17-26. Achilles, seposita hasta, in alveum Scamandri insilit et Trojanos fugien.
tes gladio cædit. Illustratur res exemplo piscium delphinem fugientium . — 18 . mv
ρίκησιν. Νam abundat campestris illa regio hoc arbusto. V. K. 466, 7. - 19. κακά δε,
insiluit infesto, hostili animo , cedem parans. - 26. πτωσσον υπό κρημνούς. Vox cum
dilectu posita de eo, qui submisso capite et incurvato corpore latebras quærit. Vi.
dimus eam A. 371. E. 634. et al.
26–33 . Achilles XII. juvenes captivos in castra mittit servandos inferiis, quas Pa
troclo meditatur : ut jam νοverat Σ. 336.-28. ποινήν (αντί) Πατρόκλου , την εκδίκησιν.
it Π . 398. πολέων δ' άπετίνητο ποινήν. h. e. αντί πολλών. Inf. 134. τίσετo Πατρόκλοιο φό
νον. - 31. τους αυτοι φορέεσκον. Queras , quorsum ? Praeeunte Εustathio referunt ad
morem lora secum gestandi, quibus vinciantur quos captos abducere contigerit.
Probabilius mihi fit, eos, pro balteis affabre factis, ilia cinxisse loris coriaceis. Xitwa
στρεπτός qualis fuerit , satis tuto pronuntiari nequit. Supra Ε. Π3. de thorace dictum
esse, manifestum erat. Nunc, cum de hominibus agatur, qui in gregariis catervis
'Ηερέθονται.] "Ήτοι ερεθίζονται, και εις στροφάδην. ] ' Επιστρεφόμενος πυκνώς.

αέρα αίρονται, και αποκρύπτονται. 13. Αεικής.] Απεοικως, χαλεπός. 21. " Αο
'Ακάμαντον .] 'Aκοπίαστον. πολύ . 14. ρι.] Ξίφει. 23. Πιμπλάσι.] Πληρού
"Ορμενον. ] Διεγερθέν, κινούμενον . Πτώσ-
σι . Μυχούς .] Φωλεούς . λέγει δε τους
σουσι.] Καταδύονται, κρύπτονται. 16. εσωτάτω τόπους και αποκρύφους . Ευόρ
Πλήτο.] Επληρώθη. Κελάδων.] 'Ηχών . μου. ] Καλούς όρμους έχοντος . 26. Πτώσ
παροξυτόνως. 18. Κεκλιμένον μυρίκη- σον.] Εφοβούντο , έκρύπτοντο . Κρημνούς .]
σιν.] “Υπό μυρικών περιεχόμενον , κεκα- Τας των ποταμών όχθας . 29. Τεθη
λυμμένον . "Έκθoρε .] 'Ενήλατο , επήδησε . πότας .] 'Εκπεπληγμένους . 31. 'Επι
Δαίμονι ίσος. ] Θεώ όμοιος . 20. 'Επι- στρεπτοϊσι χιτώσιν .] "Ήτοι ευκλώστους .
334 ΙΛΙΑΔΟΣ Φ. 32-48 . LIB . XXI .
δωκε δ' εταίροισι, κατάγειν κοίλας επί νήας:

αυταρ ο άψ επόρoυσε, δαΐζέμεναι μενεαίνων.
"Ενθ' υιεί Πριάμοιο συνήντετο Δαρδανίδαο,
εκ ποταμού φεύγοντι, Λυκάονι» τον ρα ποτ ’ αυτός 35 .
ήγε λαβών εκ πατρός αλωης , ουκ εθέλοντα ,
εννύχιος προμολών ο δ' έρινεον οξεί χαλκώ
τάμνε, νεους όρπηκας, έν' άρματος αντυγες ειεν
τω δ' άρ' ανώϊστον κακόν ήλυθε διος 'Αχιλλεύς.
και τότε μέν μοι Λημνον εύκειμένην επέρασσε, 40
νηυσιν άγων: άταρ υιός Ιησονος ώνον έδωκε.
κείθεν δε ξεινός μιν ελύσατο, πολλά δε δωκεν ,
"Ίμβριος 'Ηετίων, πέμψεν δ' ες διαν Αρίσβην
ένθεν υπεκπροφυγών, πατρώϊον ίκετο δωμα.
ένδεκα δ' ήματα θυμον ετέρπετο οίσι φίλοισιν, 45
ελθών εκ Λήμνοιο δυωδεκάτη δέ μιν αύτις

χερσίν 'Αχιλληος θεός έμβαλεν, ός μιν έμελλε
πέμψειν εις Αίδαο, και ουκ εθέλοντα νέεσθαι .
33. Vulg. κατακτάμεναι. 42. Vulg. δ' έδωκε .
45. ετέρπετο Foίσι . 48. ' AFFδαο.
militabant, videntur tunicæ , vestimenta, esse e filis pluribus simplicibus in unum
flam, laquei more , torquendo coactis, texta : χιτώνες εκ στρεπτών κροκών. ut oppo
nantur οι νητοι , εύνητοι, Σ. 596. simplicibus flis texte tunice . Ita convenit cum
thorace e pluribus loris seu funibus texto : Cujus generis multa exempla in vasis
pictis antiquis occurrunt. Etsi in his ac similibus parum mihi confido . Subtilius
de his egit nunc Schneider ad Orphei Arg. 589.
34–35. Lycaonem , Priami filium , quem , anteajam captum , pretio soluto libera
verat, iterum sibi oblatum miratus, supplicem sibi factum , efferato animo occidit
Achilles. Digressio inserta habet nonnulla, quæ discere jucundum est. — Oppressus
fuerat ille vs. 36. ab Achille έν άλωή πατρός , vinea vel arbusto , noctu , dum fabricaba
tur manu sua currum . Poliebat vs. 38. caprificum , ut inde latera currus in orbem
cingentia eum, qui currui instaret , άντυγας του δίφρου, (nam duo erant semicirculi,
ut modo Y. 50ο. et jam E. 728. vidimus,) elaboraret. - τάμνεν έρινεόν (κατά τους ) έρπη
xus h. novellas frondes, ramos, amputabat, exasciabat.—40. vendidit Achilles (inf.
4. 747. Patroclo tribuitur) captivum in insulam Lemnum , in qua Achivi Trojam op
pugnantes mercatum facere solebant : ut H. 467. sq .-- ώνον, pretium pro captivo. Emit
eum Jasonis filius, Euneus, quem supra memoraverat H. 468. Fuit autem pretium
crater ex argento : quod diserte memoratur inf. 4. 746 .-—-42. Hospitio junctus Pri
amo, redimit ejus filium Eetion, ex insula Imbro, ab Euneo, et mittit eum Aris
bam , Asiæ urbem ad Hellespontum : memoratam sup. B. 836. unde Lycaon in pa
triam se recepit. Ejus redemtio et ad patrem reditus paullo ante hoc tempus con
tigerat: XII. dies 45. sq. satis subtiliter memorantur , respectu temporis rerum in
Iliade gestarum .
36. 'Αλωής.] Γης. κήπου νύν . 37. ρασσε .] Πέραν θαλάσσης επώλησεν .
'Εννύχιος. ] Διά νυκτός. Προμολών.] 41. Yίος ήσονος.] Ο Εύνηος. Ωνον. ]
Προελθών. ' Ερινεόν.] Συκήν αγρίαν. 38. Ωνήν, τιμήν. 42. Ελύσατο.] 'Ελυ
"Ορπηκας.] Κλάδους. 39. ' Ανώϊστον.] τρώσατο. 43. 'Αρίσβην.] Πόλιν Θρά
'Ανυπονόητον, απροσδόκητον. 40. Επέ- κης υφ' “Ελλήσποντον. 57. Νηλεές ή
LIB . XXI . ΙΛΙΑΔΟΣ Φ . 49 % 74. 335
τον δ' ώς oύν ενόησε ποδάρκης διος 'Αχιλλεύς

γυμνόν άτερ κόρυθός τε και ασπίδος ου δ έχεν έγχος, 50
αλλά τα μεν δ' από πάντα χαμαι βάλε τειρε γαριδρως
φεύγοντ' εκ ποταμού, κάματος δ' υπό γούνατ' εδάμνα
όχθήσας δ' άρα είπε προς τον μεγαλήτορα θυμόν:
Ω πόποι, ή μέγα θαύμα τόδ ' οφθαλμοίσιν ορωμαι.
ή μάλα δη Τρώες μεγαλήτορες, δύσπερ έπεφνον, 55
αύτις αναστήσονται υπό ζόφου ήερόεντος :
οίον δη και όδ' ήλθε, φυγών υπό νηλεές ήμαρ,
Λήμνον ες ήγαθέην πεπερημένος" ουδέ μιν έσχε
πόντος αλος πολιης, ο πολεις αέκοντας ερύκει .
6ο
αλλ' άγε δή και δουρος ακακης ημετέροια
γεύσεται, όφρα ίδωμαι ένι φρεσιν, ήδε δαείω,
ή άρ' όμως και κείθενελεύσεται, ή μιν ερύξει
γη φυσίζοος, ήτε κατά κρατερόν περ ερύκει.
"Ως ώρμαινε μένων και δε οι σχεδον ήλθε τεθηπως ,
γούνων άψασθαι μεμαώς: περί δ' ήθελε θυμώ 65
εκφυγέειν θάνατόν τε κακόν και κηρα μέλαιναν.
ήτοι ο μεν δόρυ μακρον ανέσχετο διος 'Αχιλλεύς,
ουτάμεναι μεμαώς ο δ' υπέδραμε και λάβε γούνων
κύψας: εγχείη δ' άρ' υπερ νώτου ενί γαίη
έστη, δεμένη χροός άμεναι ανδρομέριο. 70
αυταρ και τη έτερη μεν ελών έλλίσσετο γούνων,

τη δ' ετέρη έχεν έγχος ακαχμένον, ουδε μεθίει:
καί μιν λισσόμενος έπεα πτερόεντα προσηύδα:
Γουνούμαι σ', 'Αχιλεύ συ δε μ' αϊδεο, και μ ' ελέησον.
53. άρα Fείπε προς Fόν . V. Obss . 59. απέκοντας . 6τ . όφρα Είδωμαι.
64. δε Foι . 70. Γιεμένη. Ρorro νulg . άμμεναι . 73. Fέπεα .
49. τον δ' ώς oύν ένόησε όχθήσας δ' άρα. Vs. 53. se excipiunt . δε in apodosi ; ut ali
quoties vidimus. - 52. φεύγοντ' έκ ποταμού. non escenderat in alteram ripam Seaman
dri, ad austrum ; verum in campo intra duo amnes patente cum ceteris fugiebat.
55. ή μάλα δη–Sane nunc eveniet, ut Trojani a me cesi etiam ex inferis redeant,
cum hic Lemnum venditus redierit. – 57. (κατά τοϊον ) οδον . ούτως , ώς.-- 62 . Ut videam
et discam ( :') — — num etiam illinc, ex inferis, ( ex 56.) reversurus sit, an terra
eum coercitura sit, h. e. rediturus non sit. ows, pari modo . — 70. isuérn xgoos äpsvar.
ut έμμεναι. έμμεναι pro έμεναι. άσασθαι, κορέσασθαι. Νam esse debuit άω ,et άμι,stirps
του άδω, satio, et hinc ductorum . Creditur vulgo factum ex αδέμεναι, άδειν. δούρα λι.
λαιόμενα κρούς ασαι vidimus jam aliquoties , ut Λ . 573.-74. συ δε μ' αϊδεo quod pro
μαρ.] Ανηλεή ημέραν. λέγει δε τον θά- είτο, ελογίζετο . Τεθηπώς. ] Εκπεπληγ
νατον. 58. Πεπερημένος.] Πεπεραιωμέ- μένος . 7ο. "Αμμεναι.] Πληρωθήναι, κο
νος, πεπραμένος. 64. “ Ωρμαινε.] Διενο- ρεσθήναι. 72. Μεθίει. ] Ούκ εία. 74.
336 ΙΛΙΑΔΟΣ Φ. 75-89 . LIB . XXI .
αντί τοι είμ' ικέταο, Διοτρεφες, αιδοίοιο. 75
παρ γάρ σοι πρώτο πασάμην Δημήτερος ακτην

ήματι τω, ότε μ' είλες ευκτιμένη εν άλων,
nas με πέρασσας, άνευθεν άγων πατρός τε, φίλων τε,
Λήμνον ες ήγαθέηνεκατόμβοιον δε τοι ήλφονεστιν
8ο
νύν δε λύμην τρις τόσσα πορών: ηως δε μου
ήδε δυωδεκάτη, ότ' ες "Ιλιον ειλήλουθα ,
πολλά παθών. νυν αυ με τεης εν χερσίν έθηκε
Μούρ' όλοή. μέλλω που απέχθεσθαι Διϊ πατρι,
“όςμε σοι αύτις δωκε μινυνθάδιον δε με μήτηρ
γείνατο Λαοθόη , θυγάτηρ "Αλταο γέροντος ,
>/
85
"Αλτεω, ος Λελέγεσσι φιλοπτολέμοισιν ανάσσει ,
Πήδασον αιπήεσσαν έχων επί Σατνιόεντι:
του δ' έχε θυγατέρα Πρίαμος , πολλές δε και άλλας .
τησδε δύω γενόμεσθα, συ δ ' άμφω δειροτομήσεις .
78. νulg. και μ ' επέρασσας. 79. Fεκατόμβοιον .
8ο. νulg. δ' έλύμην. 81. ότε Fίλιον . V. Obss . 83. όλοFή. Βentl .
86. φιλοπτολέμοισι Fανάσσει. 87. Vulg. υπό Σ .
prium de religione in hospitem et supplicem. unde is est αιδοίος, αιδούς άξιος. - 75 , 76.
Locus notabilis propter notiones hominum priscæ ætatis. Vult Lycaon, servatus,
cum in pugna captus esset, ab Achille, videri ei esse loco irétov. An recte Lycaon
ita censuerit, disputari potest. Eustath . hoc negavit : ικέτης μεν γαρ, ο εκουσίως προσ
φυγών τινι. Ιtaque adjectum ab ipso Lycaone : αντί γκέτου σοι είμι, h. e. κατά τρόπον
Tivò inéons. Alterum est : adhibitum mensæ esse, fuisse pignus incolumitatis. Vendi
tamen, etsi fde data, talis captivus potuit. - 79. εκατόμβοιον δέ τοι ήλθον sc. τιμήν, άξίαν
S. τίμημα. videtur non subtiliter de pretio centum boum, sed omnino de magno pretio
dictum esse, quod Achilli solutum fuerat eo vendito. Fuit enim pro pretio crater ar
genteus ; quod inf. Ψ. 746. diserte narratur. Nam id, unde ditescimus, dicitur äa.
φειν, parare, nobis opes . ut Od. Ο. 452. δ δ' υμίν μυρίων ωνον άλφοι. Ρ. 25ο. Υ. 383. unde
etiam dici potuit puella αλφεσίβοια que acquireret parentibus boves : Σ . 593.–8ο. Νύν
di aúny. Nunc autem , jam vero, (formula pergendi in narratione ,) illo tempore (cum
in Lemnum venditus eram ) redemtus fui, lăsaópnu.83. videor invisus esse Jovi, qui
me iterum in tuas manus incurrere fecit. Odisse creduntur dii eum , qui in mala
graviora incidit. — 84. Lycaonis genus maternum : Laothoe filia Altis, s.Altæ , regis
Lelegum , qui Pedasum ad Satnioentem fl. in australi Troadis parte ad sinum Adra
myttenum inhabitabant. Pedasus ad Satnioentem fl. memorata jam Z. 34, 35. et T. 92
Γουνούμαι. ] Γονάτων άπτομαι. ικετεύω . εξετύπουν , ενδεικνύμενοι το αρχαίον έθος,
75. Αντί τοι είμ' ικέταο.] Αντί γκέτου και παροιμία, Βούς επί γλώσσης, ό εστι
σοι ειμί. Αιδοίοιο.] Αιδούς και εντροπής νόμισμα. αρμόζει δε η παροιμία αύτη
αξίου. 76. Πασάμην.] 'Εγευσάμην , επί των ρητόρων των λαμβανόντων νο
Δημήτερος ακτήν.] Τον άρτον, περιφρα- μίσματα υπέρ του μη κατασυνηγορήσαι
στικώς. 78. Eπέρασσας.] Πωλήσας. τινι, αλλά σιωπήσαι. 'Ηλφον.] Εύρον.
79. Εκατόμβοιον .] Τιμήν εκατόν βοών 8ο. Λύμην.] Λυτρωσοίμην . 82. Τεής.]
αξίαν. οι παλαιοί πριν επινοηθή τα νο- Ταϊς σαΐς. 83. ' Απέχθεσθαι .] Μισεί
μίσματα , τάς συναλλαγές έποιούντο διά σθαι. 87. Σατνιόεντι. ] Ποταμός Τροίας.
των τετραπόδων , όθεν ύστερον εφευρεθέν- 89. Δειροτομήσεις.] Τον τράχηλον κό
των των νομισμάτων , βούν επ ' αυτών ψεις. δειρή γάρ ο τράχηλος. 90. Πρυ
LIB . XXI . ΙΛΙΑΔΟΣ Φ. 90I13 337
ήτοι τον πρώτοισι μετά που λέεσσι δάμασσας, 90

αντίθεον Πολύδωρον, έπει βάλες οξεί δουρί
νυν δε δη ενθάδε μοι κακόν έσσεται " ου γαρ οίω
σας χείρας φεύγεσθαι, έπει δ' επέλασσέ γε δαίμων .
άλλο δε τοι ερέω , συ δ ' ενι φρεσι βάλλει σήσι :
μη με κτείν', επεί ουχ ομογάστριος "Εκτορός είμι, 95
ός τοι εταίρον έπεφνεν ενηέα τε, κρατερόν τε.
Ως άρα μιν Πριάμοιο προσηύδα φαίδιμος υιος,
λισσόμενος επέεσσιν αμείλικτον δ' όπ' άκουσε
Νήπιε, μη μοι άποινα πιφαύσκεο, μηδ' αγόρευε
πριν μεν γαρ Πάτροκλος επισπείν αίσιμον ήμαρ, JOO
τόφρα δε μοι πεφιδεσθαι ενι φρεσί φίλτερον ήε

Τρώων, και πολλους ζωους έλoν, ήδε πέρασσα
νυν δ ' ουκ έσθ', όστις θάνατον φύγοι, όν κε θεός γε
Ιλίου προπάροιθεν εμής ενχερσί βάλησι,
και πάντων Τρώων, πέρι δε αύ, Πριάμοιό γε παίδων . 105
αλλά , φίλος, θάνε και σύ τίη ολοφύρεαι ούτως;
κάτθανε και Πάτροκλος , όπερ σέο πολλών αμείνων.
ουχ οράας, οίος καγώ, καλός τε , μέγας τε,
πατρος δ' είμ ' αγαθοίο, θεα δε με γείνατο μήτηρ
αλλ' επί τοι και εμοι Θάνατος μαι Μοίρα κραταιη 1ο
έσσεται , η ηως, ή δείλης, ή μέσον ήμαρ,

οππότε τις και εμείο "Αρει εκ θυμον έληται,
ή όγε δουρί βαλων , ή από νευρηφιν οίστώ.
98. Fεπέεσσιν. 1οο. νulg. μόρσιμον. 1οι . νulg. τόφρα τί μοι .
102. νulg. ήδ' επέρασσα. το3. νulg. ός κεν θάνατον φύγη . 104. Fιλιόφι.
Ιο5. νulg. συμπάντων. 1ο6. vulg. αύτως. Ιο9. Vulg . δε μ ' εγείνατο.
10. vulg. καμοί. 12. Εμείο άρει. V. Obss.
eversa cum Lyrnesso : v. ad B. 69ο.-90. ήτοι τον - Polydorum.sup. Υ.407. sq.-92. κακόν,
h. 1. όλεθρος. - 99. μή μοι άποινα πιφαύσκεo Ostende, nunc, verbisΣ .500. - τοο . πρίν μεν
τόφρα. aut pro όφρα, τόφρα. aut πρίν μεν, πριν ή. - 105. πίρι δ' αυ. περισσώς. ante alios.
--1ο. άλλα του και εμοί επίσσεται θάνατος: ingruet mors. Hemistichium aliquoties
obvium. V. ad T. 41ο.-ΙΙ. ( ει) ή ήώς, ή δείλης ( ώρα ) ή μέσον ήμαρ (γένοιτο άν.) Enu
meratio mira partium diei, quibus in pugna cadere possit; pro , quocunque tempore,
quavis hora. - 13 . βαλών. dum eminus telo petitur. nam ut cominus aliquis pugna
λέεσσι.] Πεζούς. Δάμασσας .] 'Απέκτει- δ' όλως μοι διαλέγου . ιοο. 'Επισπείν.]
νας. 95. “Ομογάστριος.] Ο εκ της αυ- 'Επιδιώξαι. πληρώσαι. Αίσιμον ήμαρ. ]
της γαστρος αδελφός. 98. 'Αμεί- Τον θάνατον . Πο. 'Αλλ ' επί τοι. Το
λικτον.] 'Aπηνή, σκληράν . 99. Μή εξής , αλλά και εμοί επελεύσεται θάνα
μοι άποινα πιφαύσκεο.] Περί λύτρων μη τος. I12. "Αρης εκ θυμόν έληται. ] Σί
VOL . II . X X
338 ΙΛΙΑΔΟΣ Φ. ΙΙ4-130 . LIB . XXI .
Ως φάτο του δ' αυτού λύτο γούνατα και φίλον ήτορ.

έγχος μέν δ' αφέηκεν, ο δ' έζετο χείρε πετάσσας 115
αμφοτέρας. ' Αχιλεύς δε ερυσσάμενος ξίφος οξυ

τύψε κατά κληϊδα παρ' αυχένα παν δε οι είσω
δυξίφος άμφηκες. ο δ' άρα πρηνής επί γαίη
κείτο ταθείς εκ δ' αίμα μέλαν ρέε, δευε δε γαίαν.
τον δ' Αχιλευς ποταμόνδε, λαβών ποδος , ήκε φέρεσθαι, I 20
και οι επευχόμενος έπεα πτερόεντ’ αγόρευεν

Ένταυθοι νυν κείσο μετ' ιχθύσιν , οι σ ' ώτειλών
αίμ' απολιχμήσονται, ακηδεες: ουδε σε μήτηρ
ενθεμένη λεχέεσσι γοήσεται» αλλα Σκάμανδρος
οίσει δινήεις είσω αλός ευρέα κόλπον . 125
θρώσκων τις κατά κύμα, μέλαιναν φρίκ υπαλύξει,
ιχθυς, ός κε φάγησι Λυκάονος αργέτα δημόν.
φθείρεσθ', εισόκεν άστυ κιχείομεν Ιλίου Γρης,
υμείς μεν φεύγοντες, εγώ δ' όπιθεν κεραίζων
ουδ ' υμίν ποταμός περ εύρροος αργυροδίνης 130
116. δε Γερυσσάμενος. 37. δε Foι . 121. Fou – Fέπεα .

122. νulg. ωτειλής. 128. εισόκε πάστυ κιχείομεν Fιλίου . V. Obss.
congressus eum interimat , haud veretur. - 15. έγχος μέν δ' αφέηκεν. έγχος puta Achil
lis, quod Lycaon manu sua prehensum retinebat sup. vs. 72.- 117. xarà xanödu , in
jugulo. ut E. 146.
122-135. Si parum humana parumque amabili indole in his sarcasmis Achilles
habendus est : naturæ tamen suæ convenienter exhibetur, ipso molliore affectu in
Patroclum ad atrocitatem ire et affectus abreptus . - 123. ακηδέες pisces , qui id non
curant ut sepulture honorem habeat: ου φροντίζοντες. ου κηδόμενοί σου. Sic Hectorem
equi Achillis έλκον ακηδέστως Χ . 465. - 126. μέλαιναν φρίχ' υπαλύξει. Φρίξ h. 1. mare
ipsum venti motu horrens. Οd. Δ. 402. Proteus prodit μελαίνη φρικι καλυφθείς. υπα
λύσκειν, υποδύεσθαι, potest dici et is, qui fundum maris petit, et is, qui e fundo maris
emergens subit superficiem maris, υπέρχεται. υπονήχεται. υποτρέχει την επιφάνειαν αλός.
Potest utroque modo accipi, melius tamen , censeo, hoc altero : nam natat in summo
mari cadaver recens. Tum θρώσκων κατά κύμα , Iudens in mari, emicans, exiliens , ut
solent, inprimis delphines, maxime imminente tempestate , ut inf . Ψ. 692. ώς δθ' υπό
δηρος την ψυχήν αφέληται. 19. ήρεμαία του ύδατος κίνησις . “Υπαίξει. ]
Δεύε. ] "Έβρεχεν. 122. 'Ενταυθού νύν “Ο δε νούς, ο δε ιχθύς ουκ επιπολής γενή
είσο. ] 'Ενταύθα αρτίως κατάκεισο. σεται, αλλ' επί την φρίκα αίξει. τα
123. Απολιχμήσονται.] 'Απολείξουσιν. γάρ νεοσφαγή των σωμάτων άνωθεν επι
'Ακηδέες.] 'Αφρόντιστοι. 124. Γοήσε- πλεϊ. 'Αίξει.] “Υπονήξεται. υπεκκλινεϊ.
ται. ] Θρηνήσεται. 126. Θρώσκων τις 127. Ιχθύς ός κε φάγησιν . ] Ου δεί το
κατά κύμα. ] Και τα εξής. Έφαλλό- ός κε φάγησιν άρθρων υποτακτικόν λαμ
μενος και νηχόμενος τις των ιχθύων κατά βάνειν , αλλ' αντί του ως κεν επίρρημα.
θάλασσαν, και εμπλησθείς της Λυκά- 'Αργέτα δημόν. ] Τον λευκών επίπλουν, το
ονος πιμελής, πάλιν υπό την μέλαιναν λίπος. 129. Κεραΐζων .] Διαφθείρων.
φρίκα κατελεύσεται. Φρίξ δε εστι η
LIB . XXI . ΙΛΙΑΔΟΣ Φ. 131154 . 339
αρκέσει, και δη δηθα πολεϊς ιερεύετε ταύρους,

ζωους δ' εν δίνησι καθίετε μώνυχας ίππους.
αλλά και ως πλέεσθε κακόν μόρον, εισόκε πάντες
τίσετε Πατρόκλοιο φόνον, και λοιγόν Αχαιών,
ούς επί νηυσι θοησινεπέφνετε, νόσφιν έμείο. 135
Ως άρ' έφη Ποταμος δε χολώσατο κηρόθι μάλλον
ώρμηνεν δ ανα θυμον, όπως παύσειε πόνοιο
διον Αχιλλέα , Τρώεσσι δε λοιγόν αλάλκοι,
τόφρα δε Πηλέος υιος, έχων δολιχόσκιον έγχος,
'Αστεροπαίω επάλτο, κατακτάμεναι μενεαίνων, 140
υιεί Πηλεγόνος τον δ''Αξιός ευρυρέεθρος
γείνατο, και Περίβοια , Ακεσσαμενοϊο θυγατρων
πρεσβυτάτη τη γάρ ρα μίγη Ποταμός βαθυδίνης.
τω δ' Αχιλεύς επόρoυσεν. ο δ' αντίος εκ ποταμοίο
έστη, έχων δύο δούρες μένος δε οι έν φρεσί θηκε 145
Ξάνθος, έπει κεχόλωτο δαϊκταμένων αιζηών,
τους 'Αχιλεύς εδάϊζε κατα ρόον, ουδ' ελέαιρεν.
οι δ ' ότε δη σχεδον ήσαν επ' αλλήλοισιν ιόντες,
τον πρότερος προσέειπε ποδάρκης διος 'Αχιλλεύς:
Τίς , πόθεν εις ανδρών, ό μεν έτλης αντίος ελθείν και 150
δυστήνων δε τε παίδες εμώ μένει αντιόωσι.
Τονδ' αυ Πηλεγόνος προσεφώνεε φαίδιμος υιός:
Πηλείδη μεγάθυμε, τίη γενεών ερεείνεις και
είμ' εκ Παιονίης εριβώλου, τηλόθ' εούσης ,
145. δε Γοι. 147. νulg. εδάϊξε. 149. προσέξειπε .
φρικός Βορέω αναπάλλεται ιχθύς θιν ' επί φυκιόεντι. - 131, 2. ουδ' υμίν αρκέσει, επαρκέσει.
Notabile sacrum Fluvio, non modo tauris, sed et equis factum .-- 135. róopor fysio.
εμού ου παρόντος ,ideoque nec opitulante me Patroclo. - 137. όπως παύσειε πόνοιο. μάχης.
ut toties vidimus.
139—202. Asteropæum , Pelegonis filium , Axii et Peribææ nepotem , Thracem e
Pæonibus ad Axium fl. Thraciæ, posthæc Macedoniæ, aggressus Achilles altera
ejus hasta, nam ambidexter ille erat, in manu leviter perstringitur, ipse hastam fru
stra in illum emiserat, tum gladio eum percutit, antequam illehastam terræ infixam
recipere poterat. De ejus cæde gloriatur Achilles inde a vs. 184.
145. έχων δύο δούρε. memorabile exemplum non gestantis modo duo spicula , sed
etiam iis utentis uno eodemque jactu in pugna. v. inf. 162. Fuit igitur ambidexter;
eumque sine clipeo adstitisse, necesse est. — 154. Pæones hi, e Thracum stirpe, loca
131. Αρκέσει.] 'Επαρκέσει , βοηθήσει. βοηθήσει. 140. 'Επάλτο. ] 'Εφήλατο.
Δηθά πολεϊς. ] Πολλά και πολλούς. 1. ώρμησε. 146. Δαϊκταμένων. ] Των εν πο
ερεύετε.] Θύετε. 136. Κηρόθι μάλ- λέμοις αναιρουμένων. 147.'Εδάϊζε.] Δι
λον .] Εκ ψυχής. 137. "Ώρμηνε.] Δι- έφθειρεν. εφόνευε. 151. Δυστήνων. ]
ενοείτο. 138. 'Αλάλκοι.] Αποστρέψει, Κακοδαιμόνων, δυστυχών. 154. 'Ερι
X X 2
340 ΙΛΙΑΔΟΣ Φ. 155-176 .. LIB . XXI .
Παίονας άνδρας άγων δολιχεγχέας ήδε δέ μοι νύν 155

ήως ενδεκάτη, ότ ' ες "Ίλιον ειλήλουθα :
αυταρ εμοί γενεή εξ 'Αξιού ευρυ ρέοντος ,
'Αξιού, ός κάλλιστον ύδωρ επί γαίανίησιν,
ός τεκε Πηλεγόνα κλυτόν έγχεϊ τόνδ' έμε φασί
γείνασθαι.νύν αύτε μαχώμεθα, φαίδιμ''Αχιλλεύ. 16ο
" Ως φάτ’ απειλήσας. ο δ'ανέσχετο διος'Αχιλλεύς

Πηλιάδα μελίην· ο δ' αμαρτή δούρασιν αμφις
ήρως 'Αστεροπαίος, επεί περιδέξιος ήε.
και ρ' ετέρω μεν δουρί σάκος βάλεν, ουδε δια προ
ρηξε σάκος χρυσός γαρ ερύκακε, δωρα θεοίο: 165
τω δ' ετέρω μιν πήχυν επιγράβδην βάλε χειρος
δεξιτερης, σύτο δ' αίμα κελαινεφές και δε υπερ αυτού
γαίη ενεστηρικτο, λιλαιομένη χροός άσαι.
δεύτερος αύτ' 'Αχιλευς μελίην ίθυπτίωνα
'Αστεροπαίω έφηκε, κατακτάμεναι μενεαίνων 170
και του μεν δ' αφάμαρτεν ο δ' υψηλήν βάλεν όχθην,
μεσσοπαλες δ' άρ' έθηκε κατ' όχθης μείλινον έγχος.
Πηλείδης δ', άορ οξυ ερυσσάμενος παρά μηρου,
άλτ' επί οι μεμαώς: ο δ' άρα μελίην 'Αχιληος
ου δύνατ' εκ κρημνοίο ερύσσαι χειρί παχείη 175
τρίς μεν μιν πελέμιξεν, έρύσσεσθαι μενεαίνων,
156. ότε Fίλιον. 162. νulg. oμαρτή . 172. νulg. μεσσοπαγές.
173. οξύ Fερυσσάμενος . 174. επί Foι . 175. κρημνοίo Fερίσσαι.
176. πελέμιξε, Fερύσσεσθαι. νulg. έρύσσασθαι.
Thraciæ ad Axium habitantes,noti nobis sunt ex B. 848. ubi idem vs. qui h. 1. 158.
-162 . ο δ' αμαρτή δούρασιν αμφις 8c. έβαλλεν. ήκοντίζετο. αμφίς utrinque , utraque manu,
αμφοίν. εodem momento. ut Σ . 502. αμφίς αρωγοί. - 165. χρυσός γαρ- Comparandus
locus Y. 269. sq.-167 . σύτο, έσσυτο, pro εξέσσυτο. - Ι68. κρούς άσαι, vide modo Φ . 70.
–169. μελίην ίθυπτίωνα. επ' 1θύ πιτόμενον. a πτίμι.-172. μεσσοπαλές δ' άρ' έθηκε. έπηξε
κατά της όχθης το έγχος, εν μέσω παλλόμενον, propter longitudinem teres hasta in
medio incurvata vibrat se, κραδαίνεται. - 174 . εφήλιο, επήλθεν, αυτά. ο δ' άρα: Astero
βώλου.] Μεγαλοβώλου, ευγείου. 155. έσχεν, εκώλυσεν. 166. 'Επιγράβδην. ]

Δολιχεγχέας.] Μακρά δόρατα έχοντας. "Αχρι του επιξέσαι μόνον το δέρμα.
157. 'Αξίου .] Ποταμός Παιονίας. ή δε 167. Σύτο.] 'Ανηνέχθη. ερρύη. 168.
Παιονία της Θράκης. 16ι . 'Απειλή- 'Ενεστήρικτο. ] Ενεπάγη. Χρους άσαι.]
σας.] Νύν αυχήσας, ή οργισθείς. 162. Του σώματος κορεσθήναι. ι6ο. Ιθυ
“Αμαρτή δούρασιν αμφίς.] ο δε αμφό- πτίωνα.] 'Επ' ευθείας φερομένην , και οι
τερα τα δόρατα ομού αφήκε . ι63 . ονεί ιπταμένην. 172. Μεσσοπαγές. ]
Περιδέξιος .] 'Αμφοτέραις ταϊς χερσί δε- Μέχρι του ημίσεος καταπεπηγός τη γη ,
ξιώς χρώμενος. 165. Ερύκακεν.] Επ . εαν δε μεσοπαλές, εκ μέσου σειόμενον.
LIB . XXI . ΙΛΙΑΔΟΣ Φ . 177-194 . 341
τρις δε μεθηκε βίη το δε τετρατον, ήθελε θυμώ

άξαι επιγνάμψας δόρυ μείλικον Αιακίδαο .
αλλά πριν Αχιλεύς σχεδον άορι θυμον απηύρα.
γαστέρα γάρ μιν τύψε παρ' ομφαλόν εκ δδ'' άρα πάσαι 18ο
χύντο χαμαι χολάδες τον δε σκότοςόσσε κάλυψεν
ασθμαίνοντ'. 'Αχιλεύς δ' άρ' ένα στήθεσσιν ορούσας
τεύχεά τ’ εξενάριξε, και ευχόμενος έπος ηύδα
Κείσ' ούτω. χαλεπόν τοι έρισθενέος Κρονίωνος
185
παισιν έριζόμεναι, Ποταμοίό περ εκγεγαώτι.
φησθα συ μεν, Ποταμού γένος έμμεναι ευρυ ρέοντος
αυταρ εγώ γενεην μεγάλου Διος εύχομαι είναι:
τίκτε μ ' ανήρ, πολλοίσιν ανάσσων Μυρμιδόνεσσι,
Πηλεύς Αιακίδης: ο δ ' άρ' Αιακός εκ Διός ήε
τω κρείσσων μεν Ζευς Ποταμών αλιμυρηέντων, 190
κρείσσων δ' αύτε Διός γενεή, Ποταμοίο τέτυκται.

και γάρ σοι Ποταμός γε πάρα μέγας, ει δύναται τι
χραισμείν αλλ' ουκ έστι Διϊ Κρονίωνι μάχεσθαι:
τω ουδ κρείων 'Αχελώίος ισοφαρίζει,
178. Fάξαι. 183. Fέπος. 188. πολλοίσι Fανάσσων .
194. νulg. τώ ούτε. 'Αχελώϊος Εισοφαρίζει. V. Obss.
peus, qui duabus hastis emissis, nihil habebat armorum. - 177. μεθηκε βίη , εν βίη, de
fecit, robore. quod alias esset βίην, κατά βίην. Usitatius μεθιέναι βίης . ut Od. Φ . 125 ,
6.- 179. πριν, scil . πριν και τούτο γενέσθαι.
184—199. Fatendum est, inaniter gloriantem et satis loquacem h . 1. Achillem in
duci. Comparat primum genus suum a Jove ductum cum ortu Asteropæi a Fluvio
ducto: jam autem Fluvium Jove esse inferiorem . Vanitatem prædicandi originem
generis præstantiorem inter eos quoque, qui diis nati essent, vidimus jam 7. 206. sq.
ubi de Ænea et Achille agebatur. Comparatione inter matres habita ; nunc, inventi
similitudine, nobilitas e paterno genere predicatur. - 186. φησθα , έφης, Jactabas.
190. Quare, quum Jupiter præcellat Fluvios, necesse est, ejus quoque progeniem
prestare progenie Fluviorum. - 192. και γάρ σοι Ποταμός γε πάρα μέγας. Dubitari
primo intuitu potest, sitne Axius intelligendus, an Xanthus seu Scamander : Verum
dubitationem tollunt verba rága llotapós boti. quod non nisi de Xantho accipi pot
est , qui aderat Asteropeo: vs. 136. - το sc. Διΐ ισοφαρίζει, cum quo Jove nec Ache
174. Επί οί.] 'Επί αυτώ. 177. Με- Με ούτε κρείων 'Αχελώϊος ισοφαρίζει. ] “ Η
θηκεν. ] ' Απέλιπεν, είασεν . 178. 'Ε- ρακλής εις άδου κατελθών επί τόν Κέρ
πιγνάμψας. ] Επικάμψας. 181. Χύν- βερον, συνέτυχε Μελεάγρων τω Οινέως.
το.] ' Απεχύθησαν αθρόως. Χολάδες.] ου και δεηθέντος γημαι την αδελφήν Δη
Τα έντερα . 182. 'Ορούσας. ] “Ορμών . ιάνειραν , επανελθών εις φώς, έσπευσεν
190. “Αλιμυρηέντων.] Εις την θάλασ- εις Αιτωλίαν προς Οινέα. καταλαβών δε
σαν δεόντων. 194. 'Αχελώϊος.] Ποτα- μνηστευομένην την κόρην 'Αχελώον τον
μός μεταξύ Αιτωλίας και Ακαρνανίας, πλησίον ποταμόν , διεπάλαισεν αυτώ ταυ
κοινώς δε πάν ύδωρ 'Αχελώος καλείται . ρου μορφήν έχοντι. ου και αποσπάσας το
'Ισοφαρίζει. ] Ισός έστιν, εξισούται. Τα έτερον των κεράτων έλαβε την παρθένον .
342 ΙΛΙΑΔΟΣ Φ. 195--213 . LIB . XXI .
ουδε βαθυρρείταο μέγα σθένος 'Ωκεανοίο, 195

εξ ούπερ πάντες ποταμοί, και πάσα θάλασσα,
και πάσαι κρηναι, και φρείατα μακρα νάουσιν
αλλά και ος δείδoικε Διός μεγάλοιο κεραυνών,
δεινήν τε βροντήν, ότ' απ' ουρανόθεν σμαραγήση. 200
Η ρα, και εκ κρημνοίο έρύστατο χάλκεον έγχος.
τον δε κατ' αυτόθι λείπεν, έπει φίλον ήτορ απηύρα ,
κείμενον εν ψαμάθοισι, δίαινε δέ μιν μέλαν ύδωρ.
τον μεν άρ' έγχέλυές τε και ιχθύες αμφεπένοντο,
δημον ερεπτόμενοι επινεφρίδιον κείροντες.
αυταρ ο βη δ' ιέναι μετα Παίονας ιπποκoρυστας, 205
οί έτι παρποταμον πεφοβήατο δινήεντα,
ως είδον τον άριστον ένα κρατερή υσμίνη
χέρσ’ υπό Πηλείδαο και αορι ιφι δαμέντα.
ένθ' έλε Θερσιλοχόν τε, Μύδωνά τε, Αστύπυλόν τε,
Μνησόν τε, Θρασίoν τε , και Αίνιον, ήδ' 'Οφελέστην 210
και νύ κ ' έτι πλέονας κτάνε Παίονας ωκυς Αχιλλεύς,

ει μη χωσάμενος προσέφη Ποταμός βαθυδίνης ,
ανέρι εισάμενος , βαθεης δ ' έφθέγξατο δίνης:
198. και θς, non Fός. est enim ούτος εκείνος , non suus. 200. κρημνοίo Fε.
ρύσσατο. 207. Fείδον . 2ο8. άορι Fΐφι. 2ο9 . τε , Γαστύπυλόν τε.
213. ανέρι Fεισάμενος . νulg. βαθέης δ' έκφθέγξατο δίνης.
lous, inter: Fluvios princeps , nec ipse Oceanus, Contendit . - 195, 6. εξ ούπερ πάντες
ποταμοί (sunt ) non uno modo ac sensu haec sententia ab antiquis est pronuntiata ,
modo paullo disertius, modo obscurius, ut h. l., mythice tamen .- 198, 199. metuit
Jovem . At positum est id , quo Jupiter terret, fulmen .
200—234. Relicto corpore spoliato Asteropæi ad cædem aliorum Pæonum pro
cedit Achilles in ripa et arenis Scamandri discurrentium . Indignatus Fluvius ( 212. )
cursu aquarum strage cadaverum intercepto, monet eum , ut relicto alveo Trojanos
agitet per campos. Recte, ait sarcastice Achilles, 222. faciam hoc, simulque e ripa
in medium alveum desilit. Interea Scamander Apollinem objurgat cessantem a suc
currendo Trojanis.
203. åpe Potívovro simpl. occupati erant circa corpus, nisi propria ea notione acci
pias, qua est, epulas instruere fere ut Ψ . 184. sicque πένεσθαι, πονείσθαι - δημον έπινε
φρίδιον pinguedinem venum ερεπτόμενοι κείροντες devorantes arrodendo :-206 . παρ πο
Tapòv, in ripa : nam non insilit in amnem , nisi demum 233, 234. — 209, 210. sunt ii
φασί δε αυτόν τον 'Αχελώον παρ' Α- Ρέoυσι. 199. Σμαραγήση.] Ηχήση.

μαλθείας της 'Ωκεανού κέρας λαβόντα 204. 'Ερεπτόμενοι.] Εσθίοντες. Επινε
δούναι τα Ηρακλεί και το ίδιον απολα- φρίδιον. ] Το περί τους νεφρούς λίπος.
βεϊν . δοκεί δε τών εν τη Ελλάδι ποταμών Δημον ερεπτόμενοι επινεφρίδιον κείρον
μέγιστος είναι ο 'Αχελώος, διό και πάν τες.] Το ερεπτόμενοι και κείροντες, διλο
ύδωρ - τη τούτου προσηγορία καλείται. γείται. δεί συνάπτειν δημών επινεφρί
ιστορεί Πίνδαρος. 197. Φρείατα.] Φρέ- διον. επί των νεφρών γάρ επίκειται η
ατα. Μακρά .] Νύν βαθέα . Νάουσι.] πιμελή. 213. Εισάμενος.] Ομοιωθείς.
LIB . XXI . ΙΛΙΑΔΟΣ Φ. 214-234 . 343
" Ω 'Αχιλεύ, πέρι μεν κρατέεις, πέρι δ' αίσυλα ρεζεις

ανδρων αιεί γάρ τοι αμύνουσι θεοί αυτοί . 215
εί τοι Τρώας έδωκε Κρόνου παις πάντας ολέσσαι,
εξ έμεθεν γ' ελάσας πεδίον κάτα, μέρμερα ρέζε
πλήθει γαρ δη μοι νεκύων ερατεινα ρεεθρα,
ουδε τί πη δύναμαι προχέειν ρόον είς άλα διαν,
στεινόμενος νεκύεσσι· συ δε κτείνεις αϊδήλως. 220
αλλ', άγε δη και έασoν άγη μ' έχει, όρχαμε λαών.

Τον δ' άπαμειβόμενος προσέφη πόδας ωκυς Αχιλλεύς:
έσται ταύτα, Σκάμανδρε Διοτρεφες, ως συ κελεύεις:
Τρώας δ' ού πριν λήξω υπερφιάλους έναρίζων,
πριν έλσαι κατά άστυ, και "Εκτορι πειρηθήναι 225
με δαμάσσεται, ή κεν εγώ τόν.
αντιβίην, ή κεν
Ως ειπών, Τρώεσσιν επέσσυτο, δαίμονι ίσος.
και τότ' Απόλλωνα προσέφη Ποταμός βαθυδίνης:
"Ω πόποι, 'Αργυρότοξε, Διός τεκος, ού συ γε βουλας
ειρύσαο Κρονίωνος , ό τοι μάλα πόλλ ' επέτελλε 230
Τρωσι παριστάμεναι και αμύνειν, εισόκεν έλθη
δείελος οψε δύων, σκιάση δ' ερίβωλον αρουραν.
H , και 'Αχιλλεύς μεν δουρικλυτος ένθoρε μέσσω,
κρημνού απαίξας" ο δ ' επέσσυτο, οίδματι θύων:
217. νulg. ρέζειν. 225. πρίν Fέλσαι κατά πάστυ.
227. Fειπών, -δαίμονι Fίσος. 234. επέσσυτο , Foίδματι.
e vulgo Peonum. - 214, 5. περί (υπερ) ανδρών. (υπέρ άλλων) nefanda perpetras plus
quamquisquam alius inter homines : quod sane non mirandum, dii enim tibi semper
adsunt. Attamen tibi vel sic mei reverentia erat hahenda nec alveus meus cadave .
ribus obstruendus ; persequere Trojanos extra alveum in campo. - 218. pásega ranost,
plenus est alveus cadaveribus cesorum . - 221. άγε δή και ίασον , tandem nunc saltem
desine : έασαν το κτείνειν. άγη μ' έχει ut conveniat satis, conjunge cum superioribus:
συ δε κτείνεις αι δήλως . άγη μ' έχει . stupor me tenet, obstupesco temeritatem tuam .
Sarcastice respondet Achilles : fiet hoc : sed tum demum, cum Trojanos in urbem
Compulero (έλσαι Α. 409.) et cum Hectore pugnavero. - 225. και πριν πειρηθήναι scil.
της μάχης κατ' αντιβίην "Εκτορι. - 229. βουλάς, voluntatem, mandata : et επέτελλε se
quitur. Respicit adeo T. 25 , 26.
233. Perstat in furore Achilles : άνθoρε μίσσω 1. ποταμώTum
, 1. ειςin τοAchillem
μέσον τωνirruit
ΤρώωνSca
ex
224. Redit tamen ad idem ; certe in amnem desilit.
mander 233. Quod enim necesse erat aliquando fieri, ut obstructus amnis auctis
aquis tandem majores fluctus faceret, iræ Scamandri bene tribuitur : idque nunc
214. Ρέζε.] Πράττε. 220. Στεινό- ελάσαι, συγκλείσαι . 23ο. Ειρύσαο.]

μενος.] Στενούμενος. 'Αϊδήλως.) 'Α- Εφύλαξας. 232. Δείελος οψε δύων.]
φανιστικώς, όλεθρίως. 221 . "Αγη. ] Η όψινή κατάστασης του ηλίου παρ'
"Έκπληξις, θαύμα . 225. "Έλσαι .] Συν- 'Αττικούς δείελος λεγομένη. 234. Οίδ
344 ΙΛΙΑΔΟΣ Φ. 235–252 . LIB . XXI .
πάντα δ' όρινε ρεεθρα κυκώμενος ώσε δε νεκρούς 235

πολλους , οι ρα κατ' αυτόν έσαν άλις, ούς κτάν Αχιλλεύς
τους έκβαλλε θύραζε, μεμυκώς, ούτε ταυρος,
χέρσονδε ζωους δε σάω κατα καλα ρεεθρα,
κρύπτων εν δίνησι βαθείησι μεγάλησι.
δεινόν δ' αμφ' ' Αχιληα κυκώμενονίστατο κυμα, 240
ώθει δ' εν σάκεϊ πίπτων ρόος, ουδε πόδεσσιν

είχε στηρίξασθαι. ο δε πτελέην έλε χερσίν
ευφυέα, μεγάλης ή δ' εκ ριζών εριπουσα
κρημνόν άπαντα διώσεν, επέσχε δε καλα ρέεθρα
όζοισι πυκινο γεφύρω δέ μιν αυτόν,
ϊσι ο δ'σεάρ' εκ δίνης ανορούσας,
είσω πασ' εριπουσ'·
2.45
ήιξε πεδίοιο ποσί κραιπνοίσι πέτεσθαι,

δείσας. ουδ ' έτ ' έληγε μέγας θεός , ώρετο δ' επ' αυτόν
ακροκελαινιόων, ένα μιν παύσειε πόνοιο
διον Αχιλλέα, Τρώεσσι δε λοιγόν αλάλκοι. 250
Πηλείδης δ'απόρoυσεν, όσον τ'έπι δουρος έρωη,

αλετου οίματ' έχων μέλανος του θηρητηρος,
236. έσαν πάλις . Vulg. άλις έσαν. 238. νulg . δ' εσάο».
246. νulg. έκ λίμνης.
materiam ingenio poetae suppeditat idoneam. - 238 . ζωούς δε σάω. poeticum phan
tasma, non physicum : si fluctibus ac vorticibus involvendo Trojanos servat. Totus
hic locus de congressu Scamandri cum Achille est haud dubie e præstantissimis
propter magna et sublimia phantasmata poete. - 241 , 2. ο ρόος εμπίπτων σάκει, h. e.
το κύμα , ώθει αυτόν, ουδέ αυτός έδύνατο στήναι τοις ποσίν, ώστε στηρίξαι εαυτόν.-245. γε
φύρωσε δέ μιν αυτόν - ipsum duvium : proprie γεφυροί is, qui jungit utramque riparm,
tanquam ponte, nunc saltem partem alvei, qua ille in ripam eniteretur, ulmus in al
veum prolapsa sypúgwos .-246. tum tandem enisus super hac ulmo prostrata ex
alveo Achilles in plana camporum se recipit ; at insequuntur eum aquæ late in
campum evolutæ .- 249. exgoxsaawów , nigricans in superficie, ut in aquis altis solet
fieri. et ίνα μην παύσεις πόνoιο, μάχης. -252 . όσον τ ' έπι, saltibus factis fugit επί τόσον,
εφ' όσον δουρος έρωή γίνεται. φuamlonge hasta manuemitti potest . ut plene est 0. 358.
-252. aisto obar' ixwo cum impetu et porñ aquilæ, ex earum genere, quæ venan
ματι. ] Οιδήματι, κύματι. Θύων.] Πλη- το . 245. Γεφύρωσε. ] Διαβατών εποί
θύων και ενθουσιωδώς ορμών. 235. Κυ- 246. 'Εριπούσα.] Πεσούσα .
ησεν .
κώμενος.] Ταρασσόμενος. 237. Θύρα- 249. 'Ακροκέλαινιόων.] Το άνω μέρος
ζε. ] "Έξω. Μεμυκώς, ούτε ταύρος.] 'Εν- του κύματος εξ επιπολής μελαινόμενος.
τεύθεν κινηθέντες οι μεθ' “ Ομηρον ποιη- τοιούτοι δέ εισι πάντες οι οξείς ποταμοί .
ται, ταυρομόρφους λέγουσιν είναι τους 252. Οίματα.] “Ορμήματα. Μέλα
ποταμούς. 238. Χέρσονδε.] Εις την γην. νος.] Μέλανος όντος. είτα από άλλης
241. Ου δε πόδεσσιν Είχε στηρίξα- αρχής του θηρητήρος. τινές δε μέλανός
σθαι.] Ου δε ήδύνατο στήναι τοις ποσίν. του, ήγουν μέλανός τινος. μελανόστου
243.Ευφυέα.] Εύ πεφυκυίαν. μεγάλην . ' Αριστοτέλης συνθέτως κατά βαρείαν τά
244. Διώσε.] Συνεμόχλευσεν. απεώσα- σιν ως' Ορέστου, φησί γάρ τους αετούς
LIB . XXI . ΙΛΙΑΔΟΣ Φ . 253-271 .. 345
ός θ' άμα κάρτιστός τε και ώκιστος πετεηνών.

τω εικώς ήιξεν επί στήθεσσι δε χαλκός
σμερδαλέον κονάβιζεν ύπαιθα δε τοιο λιασθείς 255
φευγ , ο δ' όπισθε ρεων έπετο μεγάλων ορυμαγδω.
ως δ' ότ' ανήρ οχετηγός από κρήνης μελανύδρου
αμ φυτά και κήπους ύδατος ρόον ηγεμονεύη,
χερσί μακελλαν έχων, αμάρης δ' εξ έχματα βάλλων:
του μέν τε πρoρέοντος, υπό ψηφίδες άπασαι 260
όχλεύνται, το δε τ' ώκα κατειβόμενον κελαρύζει
χώρω ενί προαλεί, φθάνει δε τε και τον άγοντα
ως αιει 'Αχιλήα κιχήσατο κυμα ρόοιο,
και λαιψηρον εόντα θεοί δε τε φερτεροι ανδρών.
όσσάκι δ' ορμήσειε ποδάρκης διος 'Αχιλλεύς 265
στηναι εναντίβιον, και γνώμεναι, εί μίν άπαντες
αθάνατοι φοβέoυσι, τοι ουρανόν εύρων έχoυσι ,
τοσσάκι μιν μέγα κυμα Διϊπετέος ποταμοίο
πλάζ ώμους καθυπερθεν ο δ' υψόσε ποσσίν επήδα ,
θυμώ ανιάζων ποταμός δ' υπό γούνατ' εδάμνα 270
λάβρος , ύπαιθα ρέων, κονίην δ' υπερεπτε ποδοιϊν.
254. Fεικώς. 25 8. νulg. ηγεμονεύει .
tur minora animantia . Eandem μόρφνον, θηρητήρα, appellat inf. Ω. 316.-Pro jejuno
μέλανος του θηρητήρος facile probes μελανοστέου (vel - οστού).- 255. ύπαιθα τολο λιασθείς
φεύγε. fugit ante alterum, sed ύπαιθα, υπ' αυτού, quippe a quo, alto ineum irruente
fluctu , jamjam obrui posset, pūzs xaà incálsto, se subduxit declinando se et incli
nando : ut O. 520.
257. Comparatio suavis et ornata Fluvii Achillem insequentis cum rivulo in viri
darium e fonte per canaliculos deducto. Suavitas maxime ipsa re, et positu ejus
inter terrorem et discrimen Achillis, tum ante sensum oculorum et animi singula
apponendo, proficiscitur. Versatur ante oculos vinitor cum ligone canaliculum ape
riens 259. et obstantes rivo glebas vel lapillos removens. εκβάλλων έχματα, κωλύ
ματα της αμάρης , διώρυγος. - 258. ανά φυτά και κήπους. Etsi omnino de agro culto cu.
jusvis generis accipi potest, ourà tamen de arbusto proprie, ut vidimus E. 123. di.
cuntur, et h. 1. per κήπους declarantur. - 262 . χώρω ένα προαλεί . declivi . ex άλημι ,
ειλέω. de quo v . ad π. 714.-269. πλάζε μιν κύμα (κατά τους) ώμους , καθύπερθεν. amnis
in altos fuctus intumescens irruit in ipsum desuper . πλάζειν ita σφάλλειν, de statu
movere, ne posset firmiter stare. Sic P. 751. agger ρόον πλάζει. - 271 . Amnis subter
μέλανα οστέα έχειν . τινές δε γράφoυσι ου. 'Αμάρης.] Της υδρορρόης του οχετού .
μελανόσσου , παρά το μέλανας οφθαλ- "Έχματα.] Έμφράγματα. 26ι . Κα
μούς έχειν. 253. "Ωκιστος.] Τάχιστος. τειβόμενον.] Καταφερόμενον. καταρρέον.
254. Eικώς.] ' Εοικώς. “Ομοιωθείς. 255. Κελαρύζει.] Ποιον ήχον αποτελεί . 262.
“Ύπαιθα .] 'Εκ πλαγίου, η έμπροσθεν. Προαλεϊ.] Κατωφερεϊ. 269. Πλάζε. ]
Λιασθείς.] Χωρισθείς. εκκλίνας. 257. 'Απέκρουεν, έπλάνα, και προσεπέλαζεν.
'Οχετηγός.] “Υδραγωγός. και τον του ύδα- 27ο. Ανιάζων. ] 'Ανιώμενος, λυπούμενος.
τος οχετόν καθαίρων. 259. Μάκελ. 271. Λάβρος.] Αθροός. σφοδρός. Κονί
λαν. ] Μακέλλην. έστι δε είδος εργαλεί- ην.] Κόνιν. τέφραν. “Υπέρεπτε.] “Υπέ
VOL . II . Y Y
346 ΙΛΙΑΔΟΣ Φ. 272-288.. LIB . XXI .
Πηλείδης δ' ώμωξεν, ιδων εις ουρανον ευρύν:

Ζευ πάτερ, ώς oύ τις με θεών ελεεινόν υπέστη
έκ ποταμοίο σαώσαι έπειτα δε και τι πάθοιμι.
άλλος δ' ου τις μου τόσον αίτιος ουρανιώνων, 275
άλλα φίλη μήτηρ, ή με ψεύδεσσιν έθελγεν,
ή μ' έφατο Τρώων υπό τείχει θωρηκτάων
λαιψηρούς όλέεσθαι Απόλλωνος βελέεσσιν.
ώς μ' όφελ’ Έκτωρ κτείναι, ός ενθάδε γ' έτραφ' άριστος,
τω και αγαθος μεν έπεφν, αγαθόν δε κενεξενάριξε
υν ε
280
ν δ με λευγαλέω θανάτω είμαρτο αλώναι,
έρχθέντ' έν μεγάλων ποταμώ, ως παίδα συφορβον,
όν "Ως
ρά το φάτο"
έναυλοςτώαποέρση χειμωνι περώντα.
δε μάλ' ώκα Ποσειδάων και Αθήνη
στήτηνεγγυς ιόντε, δεμας δ' άνδρεσσιν είκτην 285
χειρί δε χείρα λαβόντες επιστώσαντ' επέεσσι:
τοϊσι δε μύθων ήρχε Ποσειδάων ενοσίχθων
Πηλείδη, μήτ' άρ τι λίην τρέε, μήτε τι τάρβει:
272. ώμωξε, Γιδών . 279. νulg. ός ενθάδε τετραφ'.
28ο. vulg.immutato ordine: αγαθόν - άγαθος- ,
281. είμαρτο Γαλώναι . Βentl. Fείμαρτο. sine caussa idonea.
282. Fερχθέντ' έν. 283. νulg . αποέρσει. Αη αποξέρσει sit, v. Obss .
285. άνδρεσσι Fείκτην . 286. επιστώσαντο Fέπεσσι.
pedes impetu suo eruens solum , subducta sub pedibus arena labantem gressum effi
ciebat , ideoque eum εδάμνα , labefactabat , statu dejiciebat .
272—298. Achilles jam salutem desperans et mortem ignobilem in undis conque
stus, confirmatur a Neptuno et Minerva asseverantibus, salvum ipsum e discrimine
evasurum esse et Hectorem ,fuga Trojanorum facta, occisurum .
273. ου τις θεών υπέστη σαώσαι εμε ελεεινόν, ελέου άξιον όντα , εκ ποταμού. pro υφίσταται,
υπομένει. nemo sustinet, in se recipit , id agit, ut me servet. έπειτα δε και τι πάθοιμι.
(ex noto usu του, παθείν τι, de eo , cui humani aliquid accidit , h . e. qui moritur ) haud
uno modo accipi potest : έπειτα, secundum hec , si nemo mihi subvenit, erit tum
mihi pereundem : usu Homerico obvio . Ita equidem malim . Potest tamen sic quo
que reddi : postea , dummodo nunc servatus fuero, licet, alia morte occumbam , dum
modo honesta !-277, 8. Iterum nova vaticinii, toties memorati, accessio : quod
Apollinis sagittis confodietur ; v . ad P. 408 .-- 279. Ms re ipsa quanto magis debebat.
h. e. utinam. ός ενθάδε γ' έτραφ' άριστος proέγένετο. veteres pro εστράφη dictum volunt .
Prestat dicere τράφω et τράφημι habuisse eam vim, ut esset , adolesco , νινο. ut E.
555.-283. ő já o čvaraos ároígon. quem forte perdat, mergat aqua, et suffocet tor
συρεν, υφήρπαζεν. όπισθεν υπεδύετο. χθέντα.] 'Εν τω ύδατι αποπνιγέντα .
274. "Έπειτα δε και τι πάθοιμι.] Σω- Συφορβόν.] Χοιροβοσκόν . 283. "Έναυ
θείην εκ του ποταμού . έπειτα δε και λος.] Χείμαρρος ποταμός διά στενού ρέων.
πάθοιμί τι. κατά το, Εν φάει δε και 285. Είκτην.] Ωμοιούντο. 286. E
όλεσον. 276. " Εθελγεν.] Εξηπάτα . πιστώσαντο.] Πίστιν της σωτηρίας έδω
278. Λαιψηρούς.] Ταχέσι. 281. Λευ- καν. 288. Τρέε.] Φοβού . το αυτό δε δη
γαλέω.] Χαλεπώ, αδόξω. 282. Ερ- λού και το τάρβει. 289. Επιταφρόθω. ]
LIB . XXI . ΙΛΙΑΔΟΣ Φ. 289-3ο8 . 347
τοίω γάρ τοι νωι θεών επιταρρόθω ειμεν,

Ζηνός έπαινήσαντος , εγώ και Παλλάς Αθήνη: 290
ως ού του ποταμώ γε δαμημεναι αΐσιμόν έστιν
αλλ' όδε μεν τάχα λωφήσει, συ δε είσεαι αυτός .
αυτάρ τοι πυκινώς υποθησόμεθ', αίκε πίθηαι,
μη πριν παύειν χείρας ομοίου πολέμοιο,
πριν κατα Ιλιόφι κλυτα τείχεα λαόν έέλσαι 295
Τρωϊκόν, ός κε φύγησι συ δ' Έκτορι θυμον απούρας
αψ επί νήας ίμεν· δίδομεν δε τοι εύχος αρέσθαι.
Τω μεν άρ' ώς ειπόντε μετ ' αθανάτους απεβήτης.
αυταρ ο βη , μέγα γάρ ρα θεων ώτρυνεν έφετμη,
ές πεδιον, το δε παν πληθ' ύδατος εκχυμένοιο , 300
πολλά δε τεύχεα καλα δαι κταμένων αιζηων
πλώον, και νέκυες. του δ' υψόσε γούνατ' επήδα
προς ρόον αίσσοντος αν’ ιθύν: ουδέμιν έσχεν
ευρυ ρέων ποταμός μέγα γαρσθένος έμβαλ’ Αθήνη.
Ου δε Σκάμανδρος έληγε το ον μένος, αλλ' έτι μάλλον 305
χώετο Πηλείωνα , κόρυσσε δε κυμα ρόοιο,
υψώσ' αειρόμενος: Σιμόεντι δε κέκλετ’ άύσας:
Φίλε κασίγνητε, σθένος ανέρος αμφότεροι περ
292. συ δε Fείσεαι. 294. ομοιϊόφι πτολέμοιο. 295. κατά Fιλιόφι--επέλσαι.
298. Γειπόντε. 301. Vulg. δαϊκταμένων una voce. 305. το Fόν .
rens, qui implevit cava Ioca . έναυλος sup . π. 71. έρρειν, φθείρειν. - 289. τοίω γάρ τοι.
formula jam ante obvia, ut E. 828. - 290. Znvàs irannoavtos. Jove probante : haud
temere adjectum ; valet ad το πιστούν, S. πιστούσθαι, tanquam fide data confirmare
animum, proprie manu data. – 295. είλσαι quod έλσαι sup. 225. Άλω, ειλέω.
299–323. Confirmatus ita animo Achilles per campos fugam continuat : haud
dubie versus loca edita. At aquæ , Simoente Scamandri hortatu aquas suas admis
cente, auctæ in novissimum discrimen adducunt Achillem .
299, 30ο. εφετμή, nunc est hortatus . Abierunt μετ ' αθανάτους, non , in Olympum,
sed ad deos assidentes suarum quemque partium defensores, Y. 144. sq. - 303. του δ'
υψοσε γούνατ' επήδα προς ρόον άΐσσοντος αν 3θύν. amnem a tergo venientem fuctibus
eum impulisse, animo tene; nam ipse ab amnis alveo fugerat altiora loca petendo ;
ergo ordo verborum et sententia esse debet : του δε άίσσοντος αν’ έθύν, dum Achilles
recta contenderet cursu , τα γούνατα επήδα υψόσε, προς ρόον, prouti fuctus auctus (a
tergo scilicet ) in eum irrueret . ουδέ μιν έσχεν, κατέσχεν, luvius, quo minus porro fu .
geret Achilles. - 306. xóguoos xūpa, erexit aquas, in eum collectas immisit, ipse as
'Επιτάρρoθοι. δυϊκώς, σημαίνει δε βοηθούς. “Έκτορι θυμόν απούρας. ] Αντί του “Έκτο
29ο. 'Επαινήσαντος.] Συγκαταθεμένου. ρος. 3ΟΙ . Δαϊκταμένων. ] Διακοπτομέ
291. Δαμημεναι. ] Αναιρεθήναι . 292. νων. 303. 'Αν' ιθύν.] Έπ' ευθείας κατά
Λωφήσει.] Λήξει, παύσεται . μετενή- την ορμήν του ποταμού. "Έσχεν. ] Επέ
νεκται δε η λέξις από τών τα φορτία σχε. 3ο6. Κορυσσεν.] “Υψωσεν.
αποθεμένων του λόφου υποζυγίων. 296.
ΥΥ 2
348 ΙΛΙΑΔΟΣ Φ. 309-324 . LIB . XXI .
σχώμεν, έπειτάχα άστυ μέγα Πριάμοιο άνακτος

εκπέρσει, Τρώες δε κατά μόθον ου μενέoυσιν 310
αλλ' επάμυνε τάχιστα , και εμπίπληθ . ρεεθρα

ύδατος εκ πηγέων , πάντας δ' ορόθυνον εναύλους
ίστη δε μέγα κύμα πολύν δ' ορυμαγδόν όρινε
φιτρων και λάων , ίνα παύσομεν άγριον άνδρα ,
ος δη νυν κρατέει , μέμονε δ' όγε ίσα θεοίσι. 315
φημί γαρ ούτε βίην χραισμησέμεν , ούτε τι είδος,

ούτε τα τεύχεα καλά τα που μάλα νειόθι λίμνης
κείσεθ ' υπ' ιλύος κεκαλυμμένα καδ δε μίν αυτον
είλύσω ψαμάθοισιν άλις χέριδος περιχεύας
μυρίον, ουδε οι οστε' επιστήσονται Αχαιοί 320
άλλέξαι τόσσης οι άσιν καθύπερθε καλύψω.
αυτού οι και σημα τετεύξεται, ουδε τι μιν χρεώ
έσται τυμβοχοησ', ότε μιν θάπτωσιν 'Αχαιοί.
*Η, και επωρτ’ 'Αχιληϊ, κυκώμενος, υψοσε θύων,
309. τάχα Fάστυ - Πριάμοιο Fάνακτος. 315. όγε Fΐσα .
316. ούτε τι είδος. 319. Fειλύσω ψαμάθοισι, Fάλις. νulg . χεράδος.
320. ουδέ Foι . 32I . Foι . 322. Foι . 323. νulg. τυμβοχοής.
surgens. - 310. ου μενέoυσιν sc . αυτόν. eum non sustinebunt. - 312. πάντας δ' ορόθυνον
έναύλους. διέγειρε τους χειμάρρους, aquis auctis. - 316. Minatur Fluvius, mersum iri
Achillem cum armis . μάλα νειόθι λίμνης. κατωτάτω κατά του ποταμού. – 318. κατειλύσω
μιν ψαμάθοις. - 319. περιχεύας ( αυτά) κέρατος μυρίον. 1mmensam collusiem, limum.
Jam potest jungi περιχεύας άλις. multum, afatim, plus quam satis est , aut etiam εί
λύσω ψαμάθοισιν άλις, ut facit Venetus. - 320. επιστήσονται, δυνήσονται. ut Π.142. Οd.
Ν. 207. - 32f. άσιν, λύν και ψάμμον, ei obducam. - 322. Εodem in loco etiam tu
mulus educetur a nobis : ita non necesse erit τυμβοχοήσαί μιν. Ne offendat, saltem
enuntia : Ipsa limi colluvies in eam molem congeretur, ut pro tumulo esse ei possit.
-Ceterum Simois obtemperasse Scamandro haud videtur, nulla saltem ejus rei fit
mentio ; solum Scamandrum coercet Vulcanus.
324-384. Scamandro majore cum impetu in Achillem irruente, Juno ei metuens,
3ο9. Σχώμεν . ] Επίσχωμεν . 31ο. Κατά τους είναι δε τον νούν τοιούτον, πολλή
μόθον.] Κατά την μάχην. 312. 'Ορό- ιλύι ουκ ολίγον πλήθος των ποταμίων λί
θυνον .] 'Ερέθισον , διέγειρον. 'Έναύλους.] θων επισωρεύσας χώσω, χεράδος ούν, λι
Τας των ποταμών διώρυγας. ή τους διά θάδος. 320. 'Επιστήσονται.] Γνώναι
στενού ρέοντας ποταμούς. 313."Iστη.] δυνήσονται. 321. 'Aλλέξαι. ] Αναλέ
' Ανίστα . 315. Μέμονε.] Προθυμείται. ξαι, συλλέξαι. "Ασιν.] Ιλύν. ό εστι
317. Νειόθι.] Κάτωθεν . 318. Υπ' γήν ψαμμώδη , όθεν ασιoγείαι αι αιμα
ιλύος.] Υπό της ιλύος του ποταμού, και σιαι. 323. Τυμβοχοής.] Χωστού τά
έστι του πλήθους του πηλού. 319. φου. τύμβος γάρ ο τάφος. το πλήρες
Χεράδος.] Της υπό ποταμών άθροιζο- τυμβοχοήσαι. ούτως 'Αρίσταρχος και ' Α
μένης ψάμμου , και ξύλων συγκομιδής. σκαλωνίτης, και οι πλείους. άμεινον γάρ
'Αρίσταρχος δέ φησι, χεράδας καλείσθαι εν τω βήματι το πράγμα λαμβάνειν , ή
τους ποταμούς, και τους εν αυτοίς λί- τω ονόματι. 324. Θύων.] Πληθύων
LIB . XXI . ΙΛΙΑΔΟΣ Φ . 325-342 . 349
μορμύρων αφρό τε, και αίματι, και νεκύεσαι. 325
πορφύρεoν δ ' άρα κυμα Διϊπετέος ποταμοίο

ίστατ’ άειρόμενον, κατα δ' ήρεε Πηλείωνα.
"Ηρη δε μέγ άύσε, περιδδείσασ''Αχιλης,
μη μιν άποέρσειε μέγας ποταμος βαθυδίνης
αυτίκα δ' "Ηφαιστον προσεφώνεεν ον φίλον υιόν 330
"Ορσεο , Κυλλοπόδιον , εμον τέκος" άντα σέθεν γαρ
Ξάνθον δινήεντα μάχη ήίσκομεν είναι
αλλ' επάμυνε τάχιστα, πιφαύσκει δε φλόγα πολλών
αυταρ εγώ Ζεφύροιο και αργέσταο Νότοιο
είσομαι εξ αλόθεν χαλεπήν όρσουσα θύελλαν , 335
ή κεν από Τρώων κεφαλας και τεύχεα κήαι,

φλέγμα κακών φορέουσα συ δε Ξάνθοιο παρ' όχθας
δενδρεα και”, εν δε αυτον τει πυρί μηδε σε πάμπαν
μειλιχίοις επέεσσιν αποτρεπέτω και αρειη
μηδε πριν απόπαυε τεόν μένος" αλλ' οπόταν δη 340
φθέγξομ' εγών ιάχουσα , τότε σχεϊν ακάματον πυρ.

“ Ως έφαθ': "Ηφαιστος δε τιτύσκετο θεσπιδαές πυρ.
329. αποξέρσειε. 330. προσεφώνεε Fόν. 33 2. FoFίσκομεν.
339. Fεπέεσσι . 341. FIFάχουσα .
Vulcanum in amnem concitat, qui explicitis per campum ignibus arbores in ripa
concremat et aquas exsiccat : donec Scamandro exorante Juno Vulcanum incendium
sistere jubet.
327. καθήρει δε, in eo erat , ut prοsterneret. - 329 . άποέρσειε ut 283.-332. άντα σέθεν
είναι esse adversarium tibi destinatum, et oppositum. cf. Υ . 73. Ο. 415. sic άντα στη
ναι. ιέναι. – 333 . πιφαύσκο δε φλόγα πολλήν, ut jam vidimus, pro φαίνε, essere, -334 .
αργέσταο Νότοιο. qui serenat calum. Λ. 306.-335 , 6 , 7. α mari venientibus ventis
(ut solet ) Hamma concitabitur. φλέγμα , φλόγα. ή αποκήαι κεν Τρώων κεφαλάς, Τρώας.
præclare autem ornatum , quod ipsa Juno ventos arcessit. áróðsv, ex mari, non quasi
in eo habitent, sed θύελλαν έξ άλόθεν, quam venti afferunt ex mari commoto ortam.
338. ipsum involve Hamma. - 339. vidimus jam P. 431.-340. πρίν - αλλ ' οπόταν. pro
πριν ή ότε.
342. Vulcanus τιτύσκετο πυρ tanquam telum direrit . - 344. κατ' αυτόν, sc . ποταμόν
και ορμών. 325. Μορμύρων. ] Αναζέων. δε και διέγειρε πολλήν φλόγα εμφαίνων ,
πληθύων . 326. Πορφύρεον. ] Νύν βαθύ. ίνα γνώ την του πυρός δύναμιν . 335.
Διϊπετέος. ] Tού εκ των όμβρων του Διός Είσομαι.] “Ορμήσω. πορεύσομαι. 336 .
γεγονότος. 327. Αειρόμενον.] Έπαιρό- Κήαι .] Καύσει. 337. Φλέγμα. ] Φλό
μενον, υψούμενον. Κατά δ' ήρεε. ] Κατε- γωσιν, πύρωσιν. 338. 'Εν δ' αυτόν
λάμβανε δέ . 33 1. Κυλλοπόδιον.] Χω- ίει πυρί.] Και αυτόν δε τον Ξάνθον πε
λέ. λέγει δε τον " Ήφαιστον. "Aντα σέ- ρίβαλλε πολλή φλογί. 341. Σχείν. ]
θεν γάρ Ξάνθον δινήεντα .] Κατά σού 'Επισχεϊν. 'Ακάματον.] Ακατάπαυστον.
γάρ άξιον ανταγωνιστής ηγούμεθα τον πολύ και παρ' όσον το πύρ ακμητί έκβό
Ξάνθον . 333. Πιφασκεο.] 'Ενδείκνυσο σκεται την ύλην. 342. Τιτύσκετο.]
350 ΙΛΙΑΔΟΣ Φ. 343-362 .. LIB . XXI .
πρώτα μεν έν πεδίω πυρ δαίετο, καίε δε νεκρούς

πολλούς, οι ρα κατ' αυτόν άλις έσαν, ούς κτάν' 'Αχιλλεύς
παν δ'εξηράνθη πεδίον, σχετο δ αγλαόν ύδωρ. 345
ως δ' ότ’οπωρινός Βορέης νεοαρδε' άλωην
αίψ άν ξηράνη" χαίρει δε, μίν όστις εθείρη"
ως εξηράνθη πεδίον παν, καδ δ' άρα νεκρους
κήεν, ο δ ' ες ποταμόν τρεψε φλόγα παμφανέωσαν.
καίοντο πτελέαι τε, και Ιτέαι, ήδε μυρίκαι, 350
καίετο δε λωτός τ', ήδε θρύον, ήδε κύπειρον,
τα περί καλά ρέεθρα άλις ποταμοίο πεφύκει.
τείροντ' έγχέλυές τε, και ιχθύες, οι κατα δίνας ,
οι κατα καλα ρέεθρα κυβίστων ένθα και ένθα ,
πνoιη τειρόμενοι πολυμήτιος Ηφαίστοιο . 355
καίετο δ' ής Ποταμοίο, έπος τ' έφατ', έκ τ' ονόμαζεν:

"Ηφαιστ', ου τις σοι γε θεών δύνατ' αντιφερίζειν.
ουδ' αν εγώ σοι γ ώδε πυρί φλεγέθοντι μαχοίμην.
ληγή έριδος Τρωας δε και αυτίκα διος 'Αχιλλεύς
άστεος εξελάσειε τί μοι έριδος και αρωγής και 36ο
Φη πυρί καιόμενος ανα δ' έφλυε καλα ρέεθρα.
ως δε λέβης ζει ένδον, επειγόμενος πυρί πολλώ,
344. Fάλις . V. Obss . 346. forte νεοΓαρδέ'..
347. νulg. ανξηραίνη et εθείρει. 35 2. ρέεθρα Fάλις .
356. καίετο Fiς Ποταμοίο , Fέπος . 36ο . Fάστεος.
atqui nunc de campi planitie agitur; requiritur ergo xar' aúró. scil. ridíov.- 346.
Aquilones etesiæ , qui post Caniculæ ortum perflant in plagis Ioniæ etArchipelagi.
-347. όστις εθείρη qui colit arbustum vel vineam. ός έθει, έθος έχει , εργάζεσθαι, επιμε
λέσθαι αυτού. - 35o . Memorantur arbores in locis humidis nasci solite : de myrica
jam vidimus sup. ad. Κ . 466. herbse lotus ; tum θρύον et κύπειρος juncorum palustrium
genera. – 355. Troiñ ' Hpaíotoo. proprie aura flamme, quæ etiam longius ab igni
sentitur : Diversaest üütus, ut v . c. in Hesiod. Theog. 696. et mox vs. 366. de va
pore aque ferventis. - 358. σοι πυρί μαχοίμην. pro πυρί σου.--36ο. και άστεος εξελάσεις.
vel ex ipsa urbe, non modo ex amne. τί μοι πράγμα εστιν. έριδος. - 362. λέβης ζεί ένδον,
επειγόμενος πυρί , μελδόμενος κνίσσην . In his λέβης est το εν λέβητι όν, αdeps in lebete,
κνίσση σιάλοιο (συος) Adeps suillus . nam est κνίσσα , το λίπος omenti , ut Od. Σ . 118.
alias nidor ex adipe in flamma liquefacto. Jam aéßns, h. e. adeps 3xã švdov, et insi
γεται πυρί πολλά , urgetur , agitatur, vi Hamme lebeti undique admote, et effer .
vescit. Pοrrο λέβης (κατά quod attinet ad ) κνίσσην μελδόμενος est pro κνίσση μελδομένη
εν λέβητι. Tum λέβης, h. e. κνίσση, αdeps, ζει πάντοθεν αμβολάδης , ebulliens ab omni
Κατεσκεύαζεν, ούτρέπιζεν. 346. 'Ο- ο λεγόμενος θρύσις. Κύπειρον . ] "Ένιοι

πωρινός.] “Ο κατά την οπώραν πνέων. φασι κώβριον. 355. Πνοιώ. ] Θέρμη.
Νεοαρδέα.] Νεωστι πεποτισμένης και Πολυμήτιος.] Πολυτεχνου. 356. "Ι..]
άρδευθείσαν. 347. Εθείρη.] ' Εξ έθους Δύναμις. 36ι . Ανέφλυε.] 'Ανέζει.
επιμελούτο. 351. Θρύον.] Είδος πόας,
LIB . XXI . ΙΛΙΑΔΟΣ Φ. 363-385 . 351
κνίσσης μελδόμενος απαλοτρεφέος σιάλοιο,

πάντοθεν αμβολάδην, υπό δε ξύλα κάγκανα κείται:
ώς του καλα ρέεθρα πυρί φλέγετο, ζεε δε ύδωρ , 365
ουδ' έθελε προρέειν, αλλ' ίσχετο: τειρε δ' αύτμή,
Ηφαίστοιο βίνφι πολύφρονος αυταρ όγ' "Ηρην,
πολλά λισσόμενος , έπεα πτερόεντα προσηύδα
" Ηρη, τίπτε σος υιός εμον ρόον έχραε κήδειν
εξ άλλων και ου μέν τοι έγώ τόσον αίτιος είμι, 370
όσσον οι άλλοι πάντες, όσοι Τρώεσσιν αρωγοί.
αλλ' ήτοι μεν έγων αποπαύσομαι, ει συ κελεύεις
παυέσθω δε και ούτος. εγώ δ' επί και τόδ' ομούμαι ,
μήποτ' επί Τρώεσσιν αλεξήσειν κακόν ήμαρ,
μηδ' οπόταν Τροίη μαλερώ πυρί πάσα δάηται 375
καιομένη, καίωσι δ' 'Aρήίοι υιες Αχαιών.
Αυταρ έπει το γ άκουσε θεα λευκώλενος "Ηρη,
αυτίκ άρ' "Ηφαιστον προσεφώνεεν ον φίλον υιόν
" Ήφαιστε, σχέο, τέκνον αγακλέες. ου γαρ έoικεν
αθάνατον θεον ώδε βροτών ένεκα στυφελίζειν. 380
"Ως έφαθ': "Ηφαιστος δε κατέσβεσε θεσπιδαές πυρ
άψορρον δ' άρα κύμα κατέσσυτο καλα ρέεθρα.
αυταρ έπει Ξάνθοιο δάμη μένος , οι μεν έπειτα
παυσάσθην: "Ηρη γαρ ερύκακε χωομένη περ.
Εν δ' άλλοισι θεοίσιν έρις πέσε βεβιθυία , 385
363. νulg. κνίσση. 368. Fέπεα. 369. Fήρη.
378. προσεφώνεε Fόν . 379. έFoικε .
parte. - 369 . έχρας κήδειν. ώρμησεν, ώστε λυπείν. - εμόν ρόον (pro εμε μάλιστα ) εξ άλλων
θεών. me potissimum. - 374, 5, 6. lecti jam Y. 315, 6, 7. – 38ο. αθάνατον θεόν στυφελί
Soov, male mulcare, ut inf. 512. quippe igni aquis admoto ut effervescerent. - 382. pò
κύμα (aqua) έσσυτο άψορρον (retro) iit, (redit) κατά (επί τά) καλά ρέεθρα (intra alveum.)
oi kèn Vulcanus et Xanthus.
385-520. Committuntur nunc pugna reliqui dii : primo Mars cum Athene : quæ,
Marte saxo percusso , cum Venerem eum abducentem vidisset, etiam hanc, percusso
manu pectore, prostravit. — 434. Neptunus et Apollo a conserendis manibus pruden
363. Κνίσση μελδόμενος. ] Αντί του τα δρώς. Κήδειν.] Λυπεϊν, κακούν. 37ο.
λίπη τήκων. παθητικών αντί ενεργητικού ' Εξ άλλων.] “Υπέρ τους άλλους. 375.
το μέλδων. Σιάλοιο.] Ευτραφούς, λιπα- Μαλερώ.] Τα πάντα μαραίνοντι. Δά
ρού . 364. 'Αμβολάδην.] Αναβάλλων . ηται .] Καίηται. 379. Σχέο .] Επίσχες.
Κάγκανα.] Κατάξηρα, παρά το κήαι. 38ο. Στυφελίζειν.] Ταράσσειν, θλί
366. Ουδ' έθελε. ] Νύν, ουκ ήδύνατο . βειν, κακούν. 382. Κατέσχετο καλά
'Αλλ' ίσχετο.] 'Αλλά επίσχετο. 369. ρέεθρα.] Γράφεται και κατέσσυτο, ίν'
"Εχραε.] 'Επεί εξαρχής επηνέχθη σφο- ή τα καλά ρείθρα ώρμησε. 385. Βε
352 ΙΛΙΑΔΟΣ Φ. 386-398 . LIB . XXI .
αργαλέη, δίχα δε σφιν ένι φρεσίθυμός Ψητο.

συν δ' έπεσον μεγάλων ομάδω, βράχε δ'ευρεία χθών:
αμφί δε σάλπιγξεμέγας ουρανός: άιε δε Ζευς
ήμενος Ούλύμπω, εγέλασσε δε οι φίλον ήτορ
γηθοσύνη, όθ' ορατο θεούς έριδι ξυνιόντας. 390
ένθ ' οι γ ουκ έτι δηρόν αφεστασαν" ήρχε γαρ "Αρης

ρινοτόρος, και πρώτος Αθηναίηεπόρoυσε,
χάλκεον έγχος έχων, και ονείδειον φάτο μύθον·
Τίπτ' αύτ' ώ κυνάμυια, θεους έριδι ξυνελαύνεις,
θάρσος άωτον έχουσα, μέγας δε σεθυμός ανηκεν και 395
ή ου μέμνη, ότε Τυδείδην Διομήδε ανήκας
ουτάμεναι, αυτή δε πανόψιον έγχος έλουσα
θύς εμεί ώσας , δια δε χρόα καλόν έδαψας;
389. δέ Foι . 394. νulg . κυνόμυια . et αύ .
ter abstinent — 469. Dianam eum increpantem Juno male verberibus mulcat — 496.
Mercurio et ipso pugnam detrectante, Latona in Olympum redit — 505. ubi Diana ad
Jovem de injuria a Junone illata conqueritur - 514. Redit Apollo Ilium et ceteri dii
in Olympum. Ita solus relinquitur Achilles - 520. Hoc est episodium της θεομαχίας .
de quo h. 1. saltem hæc monebo. Nulla caussa idonea apposita est, cur nunc demum
dii manus conferant. Supra T. 138. convenerat Neptuno auctore, ne intervenirent
dii pugnæ , nisi ab Apolline et Marte aliquid novatum esse vidissent. Tum ipse con
gressus nihil habet, quo fortuna pugnæ inter Trojanos et Achivos mutetur, nisi qua
tenus Scamander in ordinem coactus quiescit. Totum itaque episodium , quod per
se plurima habet præclara phantasmata et ornamenta , natat in medio et fluctuat, ne
que carminis summæ ullo vinculoadhærescit. cf. ad T. 75 .
385-39ο. Ρugna inter: deos inita . έρις βεβριθυία , βαρεία. – 386. δίχα θυμός άητο. εφέ
ρετο μετέωρος. ipsi ambigebant. ut que in aere suspensa sunt, aftlante vento mota
modo huc modo illuc feruntur. Ductum inde αεσίφρων. – 388. ουρανός σάλπιγξε simpl .
resonuit, remugiit. – 389 . εγέλασσε . V. Η. 6ι . Θ. 8ι .
391-414. Primo loco pugnam facit Mars cum Minerva, parum feliciter.
391. čvoce tum illi, qui diu otiosi sederant, T. 146. irruentes manus conseruerunt.
-394-409. et sq. Ad ductum moris vitæ heroicæ convicia sibi faciunt dii pugnan
tes. - 394 . κυνάμεια, η αναιδής. que aliis κυνόμυια. - 395. θάρσος άητον. άατον. ingens.
άτω , ατον, άατον, eri nequit, validum , ingens, nunc äntoy et 2. 410. aintov.
Nisi ab άδω, satio , duxeris, Nicandri exemplo, Ther . 783. ποηφάγος, αιέν αητος . pro
άπληστος . Certe άητον est το πολύ, το μέγα-396. annon recordaris sc. sup. Ε . 855 .
sqq.-397. πανόψιον, η conspectu omnium, palam. κατά το επιφανές, επιφανώς. nisi
βρεθυΐα .] Βαρεία , δεινή. 386. "Αητο. ] λούνται αι ασπίδες, ότι εκ βοείων βυρ
'Εκινείτο, ώρμα. Δίχα δε σφισι θυμός σών εισιν. ομοίως δε και το των ανθρώ
άητο.] Διχώς δε αυτών ωρμήθη η ψυχή , πων δέρμα . 393. 'Ονείδειον.] 'Ονειδι
τουτέστι διάφορον έσχον την γνώμην. στικόν. 394. Κυνόμυια . ] 'Αναιδής ως
387. Πατάγω.] Ψόφω. 388. 'Αμφί μυϊα . εκ δύο αναιδών τελείων του τε κυ
δε σάλπιγξ ίαχε.] Περιήχησεν δε ή νος και της μυίας διά το υπερβάλλον της
σάλπιγξ , εξ ών προείρηται, ότι των ιδί- αναιδείας. Συνελαύνεις. ] Συμβάλλεις εις
ων χρόνων ωνόμακε την σάλπιγγα ο Ποι- μάχην. 395. Θάρσος αητον.] Μέγι
ητής. 392. “Ρινοτόρος.] Ο τιτρώσκων στον θάρσος. 397. Πανόψιον έγχος.]
και διακόπτων τους ρινούς. ρινοι δε κα- 'Εν τη πάντων όψει δρώμενον. πάσιν ορώ
T
LIB . XXI . ΙΛΙΑΔΟΣ Φ. 399-417. 353
T ]o' au νυν οίω αποτισέμεν , όσσα μ' έοργας.

Ως είπών, ούτησε κατ' αιγίδα θυσσανόεσσαν, 400
σμερδαλέην, ήν ουδε Διός δάμνησι κεραυνός ,
τη μιν "Αρης ούτησε μιαιφόνος έγχει μακρώ.
η δ' αναχατσαμένη λίθον είλετο χειρί παχείη,
κείμενον εν πεδίω, μέλανα, τριχύν τε, μέγαν τε,
τον ρ’ άνδρες πρότεροι θεσαν έμμεναι ουρον αρούρης 405
τω βάλε θουρον "Αρηα κατ' αυχένα , λυσε δε γυία

επτα δ' επέσχε πέλεθρα πεσών, εκόνισσε δε χαίτας,
τεύχεά τ' άμφαράβησε . γέλασσε δε Παλλάς Αθήνη ,
και οι επευχομένη έπεα πτερόεντα προσηύδα
Νηπύτι', ουδε νυ πω περ έπεφράσω, όσσον αρείων 410
εύχομ' εγών έμεναι, ότι μοι μένος αντιφερίζεις ;
ούτω κεν της μητρος Εριννύας εξαποτίνοις,
ή τοι χωομένη κακά μηδεται, oύνεκ' 'Αχαιους
κάλλιπες , αυταρ Τρωσιν υπερφιάλοισιν αμύνεις.
" Ως άρα φωνήσασα, πάλιν τρέπεν όσσε φαεινών 415
τον δ' άγε χειρος έλουσα Διός θυγάτηρ 'Αφροδίτη,
πυκνα μάλα στενάχοντα μόγις δ' εσαγείρετο θυμόν.
399. όσσα μ' έFoργας aut potius όσσα FέFoργας. 40ο . Γειπών .
409. Fou – Fέπεα . 415. νulg. τράπεν. 417. vulg. εσαγείρατο.
preferas pro λαμπρόν έγχος . - 400-3. Indocte satis clipeum ferit Mars ; quo ictu
penetrare non poterat in corpus , sed tantum deam percellere et de statu movere. At
mirum , quod illa 403. non et ipsa hasta eum petit, sed saxo arrepto : putabimusne
eam jam solo acclinem in genua subsedisse ? an et hoc ex vetustiore carmine Θεομα
χίας , ut cetera esse arreptum ?-402. τη μιν 'Αρης ούτησεν. h. e . εν ταύτη τη αιγίδι.
hasta in egidem impacta percussit. - 405. ουρον αρούρης, όρος χώρας, terminum agri.
406. In collo petitur saxo Mars ut sup. Teucer ab Hectore o. 326. Sic 11. 587. Patro
clus Sthenelaum ferit." Forte dum petebatur caput. Æneas tamen a Diomede in '
ισχίον Ε. 305 et al. - 407. Locus memorari solitus in notatione vaste speciei deorum.
plethrum centum pedum. - 41. ότι μοι μένος αντιφερίζεις, κατά μένος . μένει. ut inf. 482 .
488.-412 . μητρός Εριννύας εξαπατίνοις. Erinnyes ulciscuntur scelus ; impietatem, in
juriam : ut πρεσβυτέροισιν 'Εριννύες αιέν έπονται, ο. 204. Inde dicte μητρος 'Εριννύες . Οd.
Λ .279. άλγεα - όσσα τε μητρός Εριννύες εκτελέονται: (ut πτωχών 'Εριννύες ultrices injurie
Od. P. 473.) et nunc ipsam poenam debitam ex scelere declarant; dum ille persolvit
pænam , luit quoque impietatem in matrem , dum adversas ei partes tuetur. Hæc
pena mox declaratur per κακά. Αlio ac diverso modo Erinnys est ipsum scelus , et
reatus, tandem et furor animi, unde scelus et injuria manavit. Sic et Latini . regnat
Erinnys et, Furias Ajacis Oilei. — 413. quæ te ultura est.- 415. Contemtus hostis
victi bene declaratur in dea.- Tum 416-434. Venus Martem abducens, Junone in
stigante , a Minerva prosternitur. - 41 7. μόλις δ' εσαγείρετο θυμόν Mars. Formam lo
μενον . Οιονεί πανόρατον. 398. "Έδα- 'Επέγνως, ενόησας. 'Αρείων. ] Bελτίων.
ψας. " Έκοψας. 403. Αναχασσα- 41 2. Ούτω κεν της μητρός Εριννύας εξα
μένη. ] “Υποχωρήσασα. 405. Ούρον α- ποτίνοις.] Ούτως αν σε αι της μητρός
ρούρης.] " Όρος χώρας. 4ο8 . 'Αμφορά- έριννύες μετέλθοιεν. 413. Χωομένη. ]
βησε. ] Περιήχησεν. 41ο. Έπεφράσω.] Νύν οργιζομένη.
VOL . II . ZZ
354 ΙΛΙΑΔΟΣ Φ . 418-441 . LIB . XXI .
την δ' ώς oύν ενόησε θεα λευκώλενος "Ηρη,

αυτίκ ' 'Αθηναίην έπεα πτερόεντα προσηύδα:
* Ω πόποι, αιγιόχοιο Διός τέκος, άτρυτώνη, 420
και δ' αύθ' η κυνάμυια άγει βρoτoλoιγον "Αρηα
δηίου εκ πολέμοιο κατα κλόνον αλλα μετελθε.
* Ως φάτ'·' Αθηναίη δε μετέσσυτο, χαίρε δε θυμώ
και ρ ' επιεισαμένη, προς στηθεα χειρί παχείη
ήλασε, της δ' αυτού λύτο γούνατα και φίλον ήτορ. 425
τω μενάρ' άμφω κείντο ποτί χθονι πουλυβοτείρη

η δ' άρ' επευχομένη έπεα πτερόεντ’ αγόρευε
Τοιούτοι νυν πάντες, όσοι Τρώεσσιν αρωγοί,
είεν, ότ' Αργείοισι μαχίατο θωρηκτησιν,
ώδέ τε θαρσαλέοι και τλήμονες, ως 'Αφροδίτη 430
ήλθεν 'Αρει επίκουρος , εμώ μένει αντιόωσα
τω κεν δη πάλαι άμμες έπαυσάμεθα πτολέμοιο ,
Ιλίου εκπέρσαντες εύκτίμενον πτολίεθρον .
" Ως φάτο μείδησεν δε θεα λευκώλενος "Ηρη.
αυταρ'Απόλλωνα προσέφη κρείων Ένοσίχθων" 435
Φοίβε, τίη δη νωϊ διέσταμεν ; ουδε έoικεν ,
αρξάντων ετέρων το μεν αίσχιον, αί και αμαχητί
ίομεν Ολυμπόνδε, Διος προτί χαλκοβατες δω.
άρχε, συ γαρ γενεήφι νεώτερος" ου γαρ έμοιγε
καλον, έπει πρότερος γενόμην, και πλείονα οίδα . 440
νηπύτι', ως άνoον κραδίην έχες, ουδε νυ των περ

419. Fέπεα . 421. νulg. κυνόμυια . 427. Fέπεα .
433. Fιλίου . 436. ουδέ FέFoικε . 440. πλείονα Foίδα.
quendi vidimus jam O. 240. άτρυτώνη : jam Β. 157. - 424. καί ' επιεισαμένη . επελθούσα .
μετελθούσα , μετεσσευμένη. ut in antec. verss. - 425 . jacuit prostrata et sensu privata ,
syncopen passa . - 430 . τλήμονες , εύτολμοι . sarcastice. - 432 . τω κεν. τω , εν τούτω, ούτως.
subintell. Quod si jam antea factum esset : dudum sạne Troja capta esset.
435—469. Neptunus cum Apolline congressurus revocat ei in animum injurias a
Laomedonte acceptas, stultitiamque exprobrat, quod nunc nihilominus Trojanorum
Tum Apollo verecundia victus pugna haud tentata discedit.
res tutetur.
1
439. άρχε, συ γαρ - Notabis exquisitum hunc heroice etatis sensum honesti et
decori, quod minori natu jus est emittendi primo loco hastam . Quod igitur in cæ
dibus ex provocatione mutuis homines nostri ad honoris, quem appellant, sensum
exquisitiorem referunt, uter alterum priore loco petat et jugulet, jam rudes et bar
bari homines, nec modo in provocandi alios immanitate , verum in ipso prælio, sta
tuerunt. - 440. ου γαρ έμοι γε καλόν sc . το άρχειν της μάχης . - 442-46ο . Fabula de
422. Μέτελθε.] Επ' αυτήν παραγενού. 430. Θαρσαλέοι.] Ευθαρσείς . 437 .

τιμώρησον. 423. Μετέσσυτο.] " Ώρμη- Αίσχιον.] 'Ονειδιστικόν. 438. Χαλκοβα
σεν. 424. Eπιεισαμένη.] 'Εφορμήσασα . τές. ] Ισχυρόν.
LIB . XXI . ΙΛΙΑΔΟΣ Φ. 442-455 .. 355
μέμνηαι, όσα δη πάθομεν κακα "Ίλιον αμφι,

μουνοι νωι θεων, ότ' αγήνορι Λαομέδοντι
παρ Διός ελθόντες θητεύσαμεν εις ενιαυτόν,
μισθώ επί ρητώ, ο δε σημαίνων επετελλεν και 445
ήτοι εγω Τρώεσσι πόλιν πέρι τείχος έδειμα
ευρύ τε και μάλα καλον ίν' άρρηκτος πόλις είη
Φοίβε, συ δ ' ειλιποδας έλικας βoυς βουκολέεσκες
"Ίδης εν κνημoίσι πολυπτύχου υληέσσης .
αλλ ' ότε δη μισθοίο τέλος πολυγηθέες “ Ωραι 450
εξέφερον, τότε νωι βιήσατο μισθον άπαντα
Λαομέδων έκπαγλος, απειλήσας δ' απέπεμπε.
συν μεν όγ' ήπείλησε πόδας και χείρας υπερθε
δήσειν, και περάαν νήσων επί τηλεδαπάων:
στευτο δ' όγ' αμφοτέρων αποκοψέμεν ούατα χαλκώ . 455
442. κακά Fίλιον . 446. νulg. πόλιν και τείχος . 448. Fέλικας .
453. Vulg. σοι μέν.
Ontsią Neptuni et Apollinis apud Laomedontem , et munita muris Troja. cf. Apollod.
ΙΙ. 5, 9. 8. 9. - 444. παρ Διός , Jovis jussu, pena a Jove inflicta. - 445 . ο δε σημαίνων
επέτελλε, Laomedon, tanquam dominus τούς θητεύουσιν, opus injungit. - 448. Alias
Apollo et ipse muris exstruendis operam dat, ut etiam ap . Pindar. Ol. VIII. 41. sq.
et in ipso Homero Il. H. 45 3. - 45ο. μισθοϊο τέλος. της μισθώσεως. diem dictam mer
cedis persolvende. - 451. ναι βιήσατο (κατα) μισθόν, injuriam fecit auferendo, h. ne
gavit mercedem condictam. - 453. συν μεν όγε . una cum hoc. preterea. Vix tamen
ab eoderm auctore profecti sunt vss . 453, 454. et is, qui subjicitur, στευτο δ' όγε. - 454.
περάαν vendere in servitutem. - 455 . στευτο δ' όγ' asseverabat . διεβεβαιούτο, Β. 597. et
443. 'Αγήνορι.] 'Ανδρείω. 444. Θη- κύνας αργούς. βουλόμενοι ούν τον θεόν
τεύσαμεν.] 'Επί μισθώ εδoυλεύσαμεν. δυσωπείν, ίνα τους λοιμούς αποστρέψη,
445. Επί ρητώ.] Επί ώμολογημένα νόμιον και φύλακα των βοσκημάτων έ
και ορισμένων μισθώ. πώς δέ φησιν κάλεσαν. όθεν ηδύνατο “Όμηρος είπεϊν
'Απόλλων μεν ου μέμνηται της παρά έβουκόλησε παρά Λαομέδοντι, και 'Αδ
Λαομέδοντος θητείας, Ποσειδών δε μνεί- μήτω ιπποφορβησεν, ούτως ιστορεί 'Α
αν ταύτης ποιείται και και ρητέον, ότι πολλόδωρος. “Έλικας βούς βουκολέεσκες.]
Ποσειδών μεν είκότως τους Έλλησι βοη- "Ένεμες, έβοσκες. έλικας και τας βούς
θεί, και προσέτι παροξύνεται τη μνήμη . φησιν επιθετικώς, ήτοι από της κινήσεως
'Απόλλων δε ου μνησικακεί, διότι μάλλον των ποδών, καθ' ό είλίποδες λέγονται, ή
τιμάται παρ' αυτών, η δε τελευταία τους ελικοειδή τα κέρατα έχοντας, και
χάρις καν ελάσσων η δύναται μείζον έστιν επικαμπή. 449. Κνημoίσι. ] Ταϊς
έγκλημα λύσαι. 446. "Εδειμα .] ' Ωι- προβάσεσι των ορών. Πολυπτύχου. ]
κοδόμησα. 448. Φοίβε, συ δ' ειλιπο- Πολλάς εξοχάς και αποκλίσεις έχοντος.
δας έλικας βούς βουκολέεσκες.] Φασί τον 45ο. Πολυγηθέες. ] Πολλήν χαράν τοις
'Απόλλωνα κεκλήσθαι νόμιον, διά τοιαύ- ανθρώποις τη αυτών επελεύσει έμποιού
την αιτίαν . οι παλαιοί τους λοιμούς εξ σας . 45 1. Βιήσατο .] Μετά βίας αφ
' Απόλλωνος ενόμιζον. πάς δε λοιμός από είλετο . 454. Περάαν.] Περάσαι.
των αλόγων άρχεται, ώς φησι και “ Ο- Τηλεδαπάων.] Πόρρω ουσών. 455. Στεί
μηρος Ουρήας μεν πρώτον επώχετο, και το.] Διεβεβαιούτο, υπισχνείτο. 'Απολε
Ζ Ζ 2
356 ΙΛΙΑΔΟΣ Φ. 456-475 .. LIB . XXI .
νωϊ δε τ' άψουροι κίομεν, κεκοτηότι θυμώ,

μισθού χωόμενοι, τον υποστας ουκ ετέλεσσε.
του δη νυν λαοίσι φέρεις χάριν ; ουδε μεθ' ημέων
πειρά, ώς κε Τρωες υπερφίαλοι απόλωνται
πρόχνω κακώς, συν παιδί και αιδοίης αλόχοισι και 460
Τον δ' αύτε προσέειπεν άναξ εκάεργος Απόλλων:
Εννοσίγαι', ουκ άν με σαόφρονα μυθήσαιο
έμμεναι, ει δη σοί γε, βροτων ένεκα, πτολεμίξω,
δειλων, οι φύλλοισιν έoικότες, άλλοτε μεν τε
ζαφλεγέες τελέθουσιν, αρούρης καρπόν έδοντες, 465
άλλοτε δ αυ φθινύθουσιν ακήριοι. αλλα τάχιστα
παυσόμεσθα μάχης" οι δ' αυτοι δηριαάσθων.
"Ως άρα φωνήσας πάλιν έτράπετ' αϊδετο γάρ ρα
πατροκασιγνήτoιο μιγώμεναι εν παλάμησι.
τον δε κασιγνήτη μάλα νείκεσε, πότνια θηρων 470
"Αρτεμις αγροτέρη, και ονείδειον φάτο μύθον
Φεύγεις δη , Εκάεργε ; Ποσειδάωνι δε νίκην
πασαν επέτρεψας, μέλεον δε οι εύχος έδωκας και
νηπύτιε, τι νυ τόξον έχεις ανεμώλιον αύτως ;
μή σευ νυν έτι πατρος ενί μεγάροισιν ακούσω 475
46ι. προσέξειπε Fάναξ Fεκάδεργος. 463. Vulg. πτολεμίζα .
464. φύλλοισι FeFoικότες. 472. FεκάFεργε. 473. δε Γοι .
al. - 458. λαοίσι Laomedontis, τοϊς Τρωσί. - 46ο. πρόχου vidimus I. 566.-- 465, 6. ζα
φλεγέες et ακήριοι. modo sunt vigore etrobore pleni , υigentes, alacres, ένθερμοι. δραστήριοι.
modo viribus deficiunt ; privati omni vi et vita. úrágios a xíug, xão, vita, vis. ut jam,
Ε. 812. δέος ακήριον .
470—496. Diana, stans et ipsa a Trojanorum caussa, Apollinem objurgat pugnam
cum Neptuno detrectantem . Tum inde a 479. his auditis Juno eam verbis exagitat,
mox arrepto ejus arcu verberibus mulcat.
473. piacov súxos . gloriam , victoriam , inanem , quippe nulla pugna úrouri, partam .
--475. Possis credere, Apollinem aliquando cum Neptuno esse congressum ; forte
pugna contra Neptunum et Minervam , cum Jovem vincire illi volebant ; v. ad A.
400. Potest tamen junctura verborum haud uno modo fieri. uinosū vāv ľTh. vide nem
ψέμεν.] ' Απολεπίσαι. Ούατα.] Ωτα. τα απορρέοντο αφανίζεσθαι. 465. Ζα

456. Κεκοτηότι.] Οργίλω. Κεκοτηότι φλεγέες.] Μεγάλως ένθερμοι. ενεργείς.
θυμώ.] ' Ωργισμένη τη ψυχή. 458. Του δραστήριοι. ή λαμπροί και αυξανόμενοι.
δή νύν λαοϊσι φέρεις χάριν. ] Διά ούν Τελέθουσι.] Γίγνονται. 467. Δηρια
τάς τοιαύτας αιτίας, τους τούτου όχλοις άσθων.] Φιλονεικείτωσαν. 468. Αίδε
φέρεις χάριν. 46ο. Πρόχου. ] Παντε- το.] Ηιδεϊτο. 469. Πατρικασιγνήτοιο
λώς, πρόβριζοι. 462. Σαόφρονα. ] Σώ- μιγώμεναι έν παλάμησιν.] Εις χείρα
φρονα, φρόνιμον. 464. Δειλέων. ] Δει- ελθεϊν του πατρός αδελφού . 471. Α
λών, άθλίων. Ο φύλλοισιν έoικότες.] γροτέρη.] Κυνηγετική, θηρατική. λέγει
'Αντί του φύλλους όμοιοι, διά το και αυ- δε την "Αρτεμιν. 473. Mέλεον.] Μά
LIB . XXI . ΙΛΙΑΔΟΣ Φ. 476-494 . 357
εύχομένου, ως το πριν εν αθανάτοισι θεοίσιν,

άντα Ποσειδάωνος εναντίβιον πολεμίζειν .
"Ως φάτο την δ ' ούτι προσέφη εκάεργος 'Aπόλλων.
'Αλλα χολωσαμένη Διός αιδοίη παράκοιτις ,
νείκεσεν Ιοχέαιραν όνειδείοις επέεσσι 480
Πώς δε συ νυν μέμονας, κύoν αδδεες, αντί” εμείο
στήσεσθαικαι χαλεπή τoι εγώ μένος αντιφερεσθαι,
τοξοφόρω περ εούση, επεί σε λέοντα γυναιξι
Ζεύς θηκεν, και έδωκε κατακτάμεν', ήν κ' εθέλησθα.
ήτοι βέλτερόν εστι κατ’ ούρεα θηρας εναίρειν, 485
αγροτέρας τ' ελάφους, ή κρείσσοσιν ίφι μάχεσθαι.
ει δ' εθέλεις πολέμοιο δαήμεναι όφρ' ευ ειδης,
όσσον φερτέρη είμ', ότι μοι μένος αντιφερίζεις.
Η ρα, και αμφοτερας επί καρπώ χείρας έμαρπτε
σκαιη, δεξιτερη δ' άρ' απ' ώμων αινυτο τόξα 490
αυτοϊσι δ' άρ' έθεινε παρ' ούατα μειδιόωσα

εντροπαλιζομένην" ταχέες δ' έκπιπτον οιστοί :
δακρυόεσσα δ' ύπαιθα θεα φύγεν, ώστε πέλεια ,
ή ρα θ' υπ ' έρηκος κοίλην εισεπτατο πέτρων,
478. Fεκάτεργος. 48o . Fεπέεσσι. 482. νulg. στήσασθαι .
486. κρείσσοσι Fΐφι. 487. Fειδής . 493. Vulg. έπειτα .
φυλάσσου , ίνα μή.-482. χαλεπή τoι εγώ μένος αντιφέρεσθαι . χαλεπόν έσται , ώστε σε αντι
φέρεσθαι εμοί κατά το μένος, μένει , ut 488. μοι ( κατα ) μένος αντιφερίζεις .-483. επεί σε ad
ultima spectant , τοξοφόρω περ εούση . itaque minorem interpunctionem appono. Αr
cum illa gerit tanquam venatrix : hactenus Jupiter eam inter deas ceteras constituit
aborta , leænam , h . e. vastatricem , ferarum . Eo sensu continuatur oratio vs. 485.
At, si Jupiter έδωκε κατακτάμεν ήν κ' εθέλησθα . nihil est quo ήν referas quam ad voc.
γυναιξίν , ut sit ήν γυναίκα . Nunc igitur necesse est, aut, quod veteres sequuntur, ut
ad præsidem partuum Dianam hac referamus, etsi Ilithyiarum munus hoc est apud
Homerum ; aut, quod equidem mihi persuadeo , respiciunt hæc opinionem de mu
lieribus subita morte extinctis per tela Diane .-487. ει δ' εθέλεις πολέμοιο δαήμεναι :
cum gestu , ( εν ήθει) et cum actu : scilicet, agedum discito hoc meo facto . Cum his
manum Dianæ utramque sua sinistra prehendit Juno, et dextra eam verberat .--
490. Tóğa, ipsum arcum ex humero suspensum , eoque ejus tempora et aures percutit ;
sequitur tamen : έκπιπτον οιστοί : quod non nisi de pharetra accipi potest ; aut igitur
de hac accipienda sunt τόξα, aut dicendum, ista , έκπιπτον οίστοι, spectare ad motum
corporis deæ , subducentis se verberibus, ita ut inclinato aut intorto humero phare
tra exciderent sagitte.-- 492 . εντροπαλιζομένην. Sane ad rem ipsam ad vivum exhi
bendam accommodatissimum . Ut hæc ferenda in carmine hoc putarent veteres, te
nendum est : pro discipline prisce domestice lege , Dianam , ut puellam , a Junone
matrona castigari . - 493. comparatio est suavis et bene ornata adjunctis. ύπαιθα φύγε ,
ταιον . 481. 'Αδδεές. ] Μή δεδoικυία , Μαθείν . 489. "Έμαρπτε.] Κατέλαβεν.
θρασεία . 482. Μένος αντιφέρεσθαι.] 'Αμφοτέρας επί καρπώ χείρας έμαρπτε.]
'Εναντιούσθαι την δύναμιν. 483. Λέ- 'Αμφοτέρας τας χείρας συνέλαβε των
οντα. ] Επίφοβον ώς λέοντα. 485. Βέλ- καρπών. 49ο. Αϊνυτο.] 'Αφηρείτο.
τερον. Βέλτιον, κρείσσον. 486. 'Α. 491. "Έθεινεν.] "Έτυπτεν. 493. Πέ
γροτέρας.] 'Αγρίας. 487. Δαήμεναι .] λεια.] Περιστερά. 494. "Ίρηκος.] Ιέ
358 ΙΛΙΑΔΟΣ Υ . 495-511 . LIB . XXI .
χηραμόν ου δ' άρα τη γε αλώμεναι αΐσιμον ήεν: 495

ως η δακρυόεσσα φύγε, λίπε δ' αυτόθι τόξα.
Λητώ δε προσέειπε διάκτορος 'Aργειφόντης
Λητοί , εγώ δε τοι ούτι μαχήσομαι αργαλέον δε
πληκτίζεσθ' αλόχοισι Διός νεφεληγερέται"
άλλα μάλα πρόφρασσα μετ' αθανάτοισι θεοίσιν 500
εύχεσθαι εμε νικήσαι κρατερηφι βίηφιν.

"Ως άρ έφη: Λητώ δε συναίνυτο καμπύλα τόξα,
πεπτεώτ’ άλλυδις άλλα μετα στροφάλιγγι κονίης
η μεντόξα λαβούσα πάλιν κίε θυγατέρας της
ๆ O άρ' "Όλυμπον έκανε, Διός ποτί χαλκοβατες δω, 505
δακρυόεσσα δε πατρός εφέζετο γούνασι κούρη,

αμφί δ' άρ' αμβρόσιος εανός τρέμε, την δε προτί οι
είλε πατήρ Κρονίδης, και αναίρετο, ηδυ γελάσσας
‫ار‬
Τις νύ σε τοιάδ' έρεξε, φίλον τεκος , ουρανιώνων

μαξιδίως, ωσεί τι κακόν ρεζουσαν ενωπή και 510
Τον δ' αύτε προσέειπεν ευστέφανος Κελαδεινή
495. τη γε Fαλώμεναι. 497. προσέξειπε. 503. νulg. πεπτεότο .
504. Fής. 5ο7 . προτί Fot . 5ο8. ανείρετο, Fηδύ . νulg. ανήρετο.
511. προσέξειπε.
Diana vapulans subter manibus Junonis elabitur, ut columba fugiens sub accipitre
in aere volatu se circutnagente. Int. X. 141. circo in columbam irruente ή δε θ' ύπαιθα
φοβείται. cf. ad o . 520.-- 495. χηραμος idem quod κοίλη πέτρη, cavum quo reconditur
ales, qui fugit.
497–513. Latona, Mercurio et ipso congressum recusante, collectis filiæ sagittis
in Olympum redit, ubi Diana apud Jovem de contumelia a Junone illata frustra con
queritur.
499. πληκτίζεσθ' αλόχοισι Διός. frequentius, διαπληκτίζεσθαι, μάχεσθαι. idem quod
πλήττεσθαι. unde πλήκτης, πληκτος, πληκτικός. αλόχοισι. subint. συν αλόχοις. Et sunt
őãoxos nunc amicæ Jovis et concubinæ , vocabulo honesto. Periculosum autem cum
iis pugnare, ne Jovis iram in se concitet. Est ergo : Nolo tecum pugnare, quippe
cum ea , que amata est a love . - 500. αλλά μάλα πρόφρασσα εύχεσθαι. εύχου, μάλα
apogórws, per me, ex animi sententia, quantum voles, gloriare, me victum esse a te,
ut E. 816. τω του προφρονέως ερέω έπος, ουδέ τι κεύσω. - 504. πάλιν κίς θυγατέρος ής. con
Versa abiit, μετά θυγατέρος υπεχώρει. discessit simpliciter. ut saepe πάλιν ιέναι, τρα
πηναι. et πάλιν κίον Ψ . 257. Ω . 8οι .-502 . τόξα nunc sunt sagitte : etsi epitheton
arcus servatum est.-- 507 . αμβρόσιος εανός τρέμε suaviter ipsius corpore contremiscente
et palpitante. προτιεϊλεν οί, αttrait ad se . προσείλε, προσήγετο. - 5Io. μαψιδίως vel nulla
idonea de caussa, vel impune. ένωπή palam, in aliorum conspectu : uterque versus
lectus sup. E. 374. Cogitandum , ut dixi, de disciplina domestica priscorum Græco
ρακος. Προσληπτέον το διωκομένη. 495. κότα. Στροφάλιγγι.] Συστροφή. 507 .

Χηραμόν.] Χώρημα . κατάδυσιν. Αλώ- Εανός.] Πέπλος. Προτί οι.] Πρός εαυ
μεναι είμαρτο.] Ληφθήναι ειμαρμένον ήν. τον. 511. 'Ευστέφανος.] Καλήν στε
499. Πληκτίζεσθαι. ] Διαπληκτίζεσθαι. φάνην έχουσα . στεφάνη δε εστι κόσμος
στασιάζειν. 502. Συναίνυτο. ] Συνε- γυναικείος, και περικεφαλαίας είδος .
λάμβανε. 503. Πεπτεότα. ] Πεπτω
LIB . XXI . ΙΛΙΑΔΟΣ Φ . 5 12-532 . 359
σή μ' άλοχος στυφέλιξε, πάτερ, λευκώλενος "Ηρη,

εξ ης αθανάτοισιν έρις και νείκος έφηπται.
" Ως οι μεν τοιαύτα προς αλλήλους αγόρευον.
αυταρ'Απόλλων Φοίβος έδύσετο "Ίλιον ιρήν 515
μέμβλετο γάρ οι τείχος εύδμήτοιο πόληος ,
μη Δαναοί πέρσειαν υπερ μόρον ήματι κείνω.
οι δ' άλλοι προς "Όλυμπον σαν θεοί αιεν εόντες,
οι μεν, χωόμενοι, οι δε, μέγα κυδιόωντες :
καδ δ' ίζον παρ Ζηνί κελαινεφεί. Αυταρ'Αχιλλεύς 520
Τρωας όμως αυτούς τ ’ άλεκεν και μώνυχας ίππους .
ως δ' ότε καπνος ιωνεις ουρανόν εύρυν κάνει
άστεος αιθομένοιο θεών δε ε μηνις ανηκε
πάσι δε θηκε πόνον , πολλοίσι δε κήδε έφηκεν
ως 'Αχιλευς Τρώεσσι πόνον και κηδεα θηκεν . 525
Εστήκει δ' ο γέρων Πρίαμος θείουεπί πύργου,

ές δ' ενόησ’ Αχιλήα πελώριον. αυταρ υπ' αυτού
Τρώεςάφαρκλονέoντo πεφυζότες, ουδέτις άλκη
γίγνεθ'. ο δ' οιμώξας από πύργου βαίνε χαμαζε,
οτρύνων παρα τείχος αγακλειτους πυλαωρούς 530
Πεπταμένας εν χερσί πύλας έχετ', εισόκε λαοί
έλθωσι προτί άστυ πεφυζότες ή γαρ 'Αχιλλεύς
51 5. εδύσετo Fίλιον. 516. γάρ Foι . 520. Vulg . παρά πατρί.
523. Fάστεος - δε Γε . 524. νulg . δ' έθηκε. 525. Vulg. κήδε' έθηκεν.
526. νulg . ειστήκει. 53ο . al . ότρυνέων. 53 2. προτί Fάστυ.
rum in puellarum custodia.512. otupíaage male mulcavit, ut modo 380. ultro citro
que jactando , pulsando. - 513. νείκος έφηπται 1mmitti solet .
515-520. Apollo Ilium, reliqui dii in Olympum redeunt. Relinquuntur suis ip
sorum viribus et animis pugnantes : ita ut vix assequare, quo cum fructu ac consilio
dii in pugnam descenderint. – 517. υπέρ μόρον, nondum ultima necessitate fatali ur
gente , que averti nequit ; v. ad Ρ . 321. οι μεν χωόμενοι, indignantes cum pudore,
se victos esse. At veteres, confusi , perturbati, accepere : συγχεόμενοι, ut Ν. 165.
520–536. Redit narratio ad Achillem , qui servatus a Vulcano (328. sq.) Tro
janis fugientibus instat. Ad eos recipiendos Priamus portam urbis apertam habere
jubet.
522. Comparatur strages Trojanorum ab Achille facta cum incendio late grassante,
vento immisso ; quod repetitur a diis iratis ; πάσι δέ τίθησι πόνον,( μήνις θεών an καπνός ?
hoc prefero) qui in igni restinguendo desudant, πολλοίς δε κήδεα εφίησι, incensis do
mibus.-.523. θεών δε ε μηνίς ανήκε. pro , ον καπνόν,ignem ανίησι θεών μήνις. Etiam hoc
ex antiqua simplicitate, cum , incendio facto repente magna venti vis aut procella
ingruit, ita ut flamma increbescat ; pro istorum hominum superstitione res nova ab
ira deorum repetitur. – 527. avrde ür ' avtoữ. Mutata structura facit orationem vivi
diorem, quam vulgaris : videbat Achillem και τους Τρώας κλoνoυμένους. - ουδέ τις αλκή
516. Μέμβλετο.] "Έμελλεν. 521. "Ώ- Ενδόξους. Πυλαωρούς.] Πυλωρούς. 531 ,

λεκεν.] 'Ανήρει. 530. Αγακλειτούς.] Πεπταμένας.] 'Ανεωγμενας.
360 ΙΛΙΑΔΟΣ Φ. 533-549 .. LIB . XXI .
εγγυς όδε κλονέων νυν οίω λoίγι' έσεσθαι"

αυταρ επεί κ' ες τείχος αναπνεύσωσιν αλέντες,
αύτις επ' αψ θέμεναι σανίδας πυκινώς αραρυίας: 535
δείδια γαρ, μη ούλοςανήρ ες τείχος αληται.
“Ως έφατ' οι δ' άνεσάν τε πύλας, και απώσαν οχηας:
αι δε πετασθείσαι τευξαν φάος. αυταρ 'Απόλλων
αντίος εξέθoρε, Τρώων ένα λουγον αλάλκοι.
οι δ' ιθυς πόλιος και τείχεος υψηλοίο, 540
δίψη καρχαλέοι, κεκονιμένοι, εκ πεδίοιο
φεύγον· ο δε σφεδανών έφεπ' έγχεί λύσσα δε οι κηρ
αιεν έχε κρατερη, μενέαινε δε κύδος αρέσθαι.
ένθα κεν υψίπυλον Τροίην έλoν υλεςΑχαιών,
ει μη'Απόλλων Φοίβος'Αγήνορα διον ανηκε 545
φωτ ',' Αντήνορος υιον αμύμονά τε, κρατερόν τε.

εν μέν οι κραδίη θάρσος βάλε, παρ δε οι αυτός
έστη, όπως Θανάτοιο βαρείας χείρας αλάλκοι,
φηγώ κεκλιμένος" κεκάλυπτο δ' άρ' ήέρι πολλή.
534. αναπνεύσωσι ταλέντες. 536. vulg. αληται.
542. Vulg. σφεδανόν έφεπ'. δέ Foι . 547. εν μέν Foι - δε Foι .
γίνετο. resistere instanti non poterant. - 533 . νύν οίω λoίγι' έσεσθαι. τα λοίγια pro τον
λοιγόν, sic iterum Ψ. 31ο. et οίω metuo. – 534. ές τείχος αλέντες junge, intra urbem
collecti, recepti . iterum inf. 6ο7. Χ. 47. v. ad Π. 714.–536. ες τείχος αληται iruat
in urbem per portam patentem εισέλληται ab άλλομαι, velάλλομαι, nam et hoc scri
ptum olim est : ut in μετάλμενος . Sup. Λ. 192. εις ίππους άλεται.
537. - ad f. Aperta urbis porta fugientes recipiuntur. Consulit eorum saluti Apollo.
Cum enim instaret iis Achilles, prorumpit ante portam , et Agenorem incitat, ut is,
ad eum avertendum , se objiciat Achilli; hasta in hunc emissa sine vulnere, fugit
Agenor in diversas ab urbe partes, eoque erepto et ejus specie assumta ipse Apollo
fugere pergit, ut instante ei Achille tutus interea esset receptus Trojanis fugienti
bus. Sunt in his nonnulla, quæ cum novissimis fatis Patrocli conveniunt ; variata
tamen .
538. τευξαν φάος salutem, ut sepe.–541 . δίψη καρχαλέοι, κατάξηροι, aridi, sicci,
pre siti. καρχαρος, καρχαρέος et καρχαλέος, τραχύς , οξύς asper , exasperatus. Εtiam
Apollon . IV. 1442. Ιdem ΙΙΙ. το58. καρχαρέοι vel καρχαλέοι κύνες. - 542. σφεδανών, οι
instans, urgens a opedavàs, quod vidimus 1.165. 11. 372. – 544. Salutem fugientibus
parat Agenor, unus ex Antenoris filiis, Achillem a cæde in se avertendo, dum ei
occurrit eumque ad pugnam provocat,mox fugit. Quæ vir fortis deliberato facit,
Apollinis monito tribuuntur, qui sub ilice caligine occultatus adstat. -548. Adstat
Apollo Agenori, ut mortem ipse ab eo avertat. Num et memorabile est Θανάτου
χείρας. Mutatus ille in personam , unde in Eurip. Alcest. in scenam non sine exem
plo Thanatos produci potuit.- 551. multa ei animus versabat. Præclare hic locus
534. 'Αλέντες.] Συστραφέντες. 535. Δίψη καρφαλέοι. ] Ξηροί υπό δίψης.
Αύτις επ' αψ θέμεναι.] Πάλιν επικλείσαι, Καρφαλέοι.] Ξηροί. 542. Σφεδανόν.]
και επιθεϊναι . Σανίδας.] Θύρας. 537. 'Αντί του σφεδανώς, έσπευσμένως, ή κα
*Ανεσάν τε.] 'Ανέστειλαν, ενέωξαν. 'Ο- ταπληκτικώς. 549. Κεκλιμένος φηγώ. ]
χηας.] Νύν μοχλούς . 538. Πετασθεί- ' Αντί του περιεχόμενος υπό φηγού. και
σαι.] Εξαπλωθείσαι, ανοιχθεϊσαι. 541. περικεκλιμένος αυτή. 551. Πόρφυρε. ]
LIB . XXI . ΙΛΙΑΔΟΣ Φ. 550--568 . 361
αυταρ όγ , ως ένόησεν Αχιλλέα πτολίπoρθον, 550

έστη, πολλά δε οι κραδίη πόρφυρε μέναντι
όχθήσας δ ' άρα είπε προς ον μεγαλήτορα θυμών:
" Ω μοι έγών. ει μέν κεν υπό κρατερού 'Αχιληος
φεύγω, τη περ οι άλλοι ατιζόμενοι κλονέονται,
αιρήσει με και ως, και ανάλκιδα δειροτομήσει. 555
ει δ' αν εγώ τούτους μεν υπό κλονέεσθαι εάσω
Πηλείδη 'Αχιλη , ποσίν δ' από τείχεος άλλη
φεύγω προς πεδιον Ιλήίον, όφρ' αν ίκωμαι
" Ίδης τε κνημους, κατά τε ρωπηία δύω,
εσπέριος δ' αν έπειτα, λοεσσάμενος ποταμοίο, 56ο
ιδρωαποψυχθείς, προτι"Ιλιον απονεοίμην" -
μη μ ' απαειρόμενον πόλιος πεδίονδε νοήση,
με μεταίξας μάρψη ταχέεσσι πόδεσσιν.
ουκ έτ' έπειτ ' έσται Θάνατον και Κηρας αλύψαι. 565
λίην γαρ κρατερός περί πάντων έστ' ανθρώπων.
ει δε κεν οι προπάροιθε πόλεος κατεναντίον έλθω»
και γάρ θην τούτω τρωτος χρως οξεί χαλκώ,
55 Ι . δε Foι .552 , άρα Fείπε προς Fόν. v. Obss . 554. νulg. φοβέονται.
556. νulg. υποκλονέεσθαι. 558. πεδίον Γιλήίον . 56ο . Fεσπέριος.
56ι . ποτί Fίλιον. 567. κέ Foι , νulg. πόλιος et πόλεως.
et hæc deliberatio animi in omnes partes se vertentis est exposita : lv illa reci
tanda. Heu, inquit Agenor, misero mihi ! utrum elegero, miser sum . Nunc tria
subjicit. Si in turba ceterorum fugientium fugero : cædar et ipse inter fugientes :
553, 4, 5.-556, 7. Alterum quod in mentem venit: Sin vero fugiam ; sic, ut a ce
teris fugientibus deflectens, declinem fugam capessam versus Ili sepulcrum. unde
mihi facilis sit ad Idæ saltus receptus, ita ut, sub noctem Trojam incolumis red
eam ; Jam apodosis vs. 563. sequitur ; interposito vs. 562. tanquam dubitantis. id
φuod (561) tutius foret : κλανείσθαι υπ' 'Αχιλήν, pro υπ' 'Αχιλλήoς. – 559. καταδύω τα
ρωπήία, υπεισέλθω τα δάση. Βene haec cum situ locorum conveniunt : de quo v. Ex
cursum ad libr. V.-562-566. Alteri huic consilio, ut ipse fuga in diversas partes
facta sibi consulat, obstare ait Agenor, quod verendum sit, ne Achilles animadver
tens eum fugientem persequatur et attingat. - 563 . μή μ ' subint. δέδοικα. δείδω, μη
απαειρόμενον πόλιος πεδίoνδε. απαίροντα. αποχωρούντα. φεύγοντα. ante 562. est aposiope
sis: συνείς ότι ου καλώς ενταύθα νοεί, εγκόπτει τον εφεξής ειρμόν του λόγου τούτου, ait Eu
stath . και αφείς αναπόδοτος, κατά σχήμα ελλείψεως, επισημαίνεται το κακόβουλον. Αλλά
τίη sq.–567-57ο. ει δε κέν oi - Restat tertium : Quid vero ? si ei ante urbem occur
ram ? omissa apodosis : optimum hoc factu esse videtur : κάλλιον έσται aut simile
Κατά βάθος έμερίμνα , και διανοείτο. δάσεα της ύλης. 562. Διελέξατο.]
556. Ει δ' αν εγώ υποκλονέεσθαι εάσω Διελογίσατο. 563. 'Απαειρόμενον .] 'Απ
Πηλείδη.] Υπό ' Αχιλλέως συγχωρήσω αίροντα. 564. Μάρψη. Καταλάβη.
ταράσσεσθαι. 558. Πεδίον 'Ιλήϊον.] 567. Ει δε κέν οι προπάροιθε πόληος.]
Τόπος ενώ ο "Ιλλου τάφος εστί. 559. Εάν δε αυτώ έμπροσθεν της πόλεως .
“Ρωπήία .] Ιμαντώδη φυτά, αφ' ού τα
VOL . II .
3 Α
362 ΙΛΙΑΔΟΣ Φ . 569-591 . LIB . XXI .
εν δε ία ψυχή, θνητόν δε ε φάσ’ άνθρωποι

έμμεναι αυτάρ οι Κρονίδης Ζεύς κύδος όπάζει. 570
Ως είπών, Αχιλήα αλείς μένεν εν δε οι ήτορ
άλκιμον ωρματο πτολεμίζειν ηδε μάχεσθαι.
ούτε πόρδαλις είσι βαθείης εκ ξυλόχοιο
ανδρος θηρητηρος εναντίον, ουδε τι θυμώ
ταρβεϊ, ουδε φοβείται, επεί κεν υλαγμόν ακούση 575
είπερ γαρ φθάμενός μιν ή ουτάση, ηε βάλησιν,
αλλά τε, και περίδουρί πεπαρμένη, ουκ απολήγει
άλκης, πρίν γ ήε ξυμβλήμεναι, ηε δαμηναι:
ως 'Αντήνορος υιος αγαυού, διος'Αγήνωρ,
ουκ έθελε φεύγειν , πριν πειρήσαιτ 'Αχιληος. 580
αλλ' ο γαρ ασπίδα μεν πρόσθε σχέτο πάντοσ' είσης,

εγχείη δ' αυτοϊο τιτύσκετο, και μεγ αύτει:
“ Η δη που μάλ' έολπας ένα φρεσί, φαίδιμ'Αχιλλεύ,
ήματι τώδε πόλιν πέρσειν Τρώων άγερήχων
νηπύτι , ήτ' έτι πολλά τετεύξεται άλγε' επ' αυτή 585
έν γάρ οι πολέες τε και άλκιμοι ανέρες είμεν,
οί κε πρόσθε φίλων τοκέων, αλόχων τε, και υιών,
"Ίλιον ειρυόμεσθα: συ δ ' ενθάδε πότμον εφέψεις,
ώδ' έκπαγλος έων και θαρσαλέος πολεμιστής.
Η ρα, και όξυν άκοντα βαρείης χειρός αφηκε 590
καί δ' έβαλε κνήμην υπό γούνατος, ουδ' αφάμαρτεν.
569. dé fe. porro leg. èv dé z ľa. 570. αυτάρ Foι . 571. Fειπών ,
'Αχιλήα Fαλείς- δε Foι . 573. νulg. πάρδαλις. 581. éFionu. vulg. or'
άρ–πρόσθ' έσχετο. 583. έFoλπας . 586. γάρ Foι . 5 88. Fίλιον .
r
quid. Fieri enim potest, ut ipse interimatu a me; est enim et ipse mortalis, etsi
nunc superior pugnando est. Ita enim accipienda αυτάρ οι. ex more Homerico.
571-594. Postrema ratione prælata, ut cum Achille congrediatur, manet in statu
Agenor et Achilli venienti se offert ; verbis eum provocat, hasta petit, ferit crus nec
tamen sauciat. - 571. áàsis, collectus, incurvatus h . e. corpore ad excipiendum ho
stem et hastam emittendam composito, quod inf. 581 , 2. declaratur. Vidimus jam
Π. 403. ν. ad Π. 714.-573 . εισι, cum impetu, ruit. ut jam alibi.–577 . περιπεπαρμένη
δουρί. transfαα . ουκ απολήγει αλκής, pro της μάχης . ξυμβλήμεναι , cominus congreditur
cum venatore , unguibus et dentibus ut dilaniet, nisi eminus telo fera percussa fuerit,
ήε δαμηναι.-- 58ο. ουκ έθελε φεύγειν. constitutum habuit, ne fugeret, sed maneret :
apir, non, quasi postea fugere vellet ; sed eo sensu, ut sit : loco, vice. Tantum aberat,
ut fugeret, ut potius aggrederetur. - 587. πρόσθε φίλων- "Ιλιον είρυόμεσθα. dictum ut πρόσθε
57ο. 'Οπάζει.] Κατόπιν διώκει. 571. έολπας.] "Όντως δή πάνυ ήλπικας.
'Αλείς.] Συστραφείς. 573. Ξυλόχοιο.] 584. 'Αγερώχων.] Αυθαδών. 588. Εί
Υλώδους τόπου συνδένδρου. 578. 'Αλ- ρυόμεσθα. ] Φυλάττομεν. Πότμον εφέ
κης.] Νύν αλεξήσεως, βοηθείας. 582. Ψεις.] Τεθνήξη, επί θάνατον έλθης.
'Aύτει.] Έβόα. 5 83. *Η δή που μάλ'
LIB . XXI . ΙΛΙΑΔΟΣ Φ . 592-6ιι . 363
αμφί δέ μιν κνημίς νεότευκτου κασσιτέροια

σμερδαλέον κονάβησε. πάλιν δ' από χαλκός όρουσε
βλημένου, ουδ' επέρησε θεού δ' ηρύκακε δώρα .
Πηλείδης δε ωρμήσατ' 'Αγήνορος αντιθέριο 595
δεύτερος. ου δε τ' έασεν Απόλλων κύδος άρεσθαι.
αλλά μιν εξήρπαξε, κάλυψε δ' άρ' ήέρι πολλή,
ησύχιον δ' άρα μιν πολέμου έκπεμπε νέεσθαι.
αυταρ ο Πηλείωνα δόλω αποέργαθε λαού
αυτώ γαρ Εκάεργος Αγήνορι πάντα έoικώς, 600
έστη πρόσθε ποδών, ο δ' επέσσυτο ποσσί διώκειν .
"Εως και τον πεδίοιο διώκετο πυροφόροιο ,
τρέψας παρ ποταμον βαθυδινήεντα Σκάμανδρον,
τυτθον υπεκπροθέοντα δόλω δ ' αρ εθελγεν Απόλλων,
ως αιεί έλποιτο κιχήσεσθαι ποσίν οίσι: βο5
τόφρ' άλλοι Τρώες πεφοβημένοι ήλθον ομίλω
ασπάσιοι προτί άστυ πόλις δ' έμπλητο αλέντων.
ουδ ' άρα του γ έτλαν πόλιος και τείχεος εκτός
μείναι έτ'αλλήλους, και γνώμεν ,ός τε πεφεύγ
αι νως εσέχυντο οι ,
ός τ' έθαν'εν πολέμω" αλλ' έσσυμέ βιο
έες πόλιν, όντινα των γε πόδες και γουνα σάωσαν.
599. από Fέργαθε . βοο. γάρ Fεκάτεργος -- πάντα FeFoικώς. νulg . γάρ δ'
“Εκάεργος. βο3 . νulg. στρέψας. 6ο5 . Fέλποιτο - ποσί Foίσι.
6ο7. προτί πάστυ - έμπλητο Fαλέντων. βιο . νulg. αλλ' ασπασίως.
-μάχεσθαι. h. πρo, tuendo eos . Proprie est πρόσθεν στάς, ut Π. 321.-592. Oerea κασσι
τέρου. Νοn satis nobis constare de hujus metalli natura : monitum jam ad Λ. 25. hoc
loco ærea cuspis ab eo resonante resilit : durum ergo metallum fuisse necesse est.-
595. - ad f. Achilles jam hasta transfixurus erat Agenorem , cum Apollo hunc eripuit,
ejusque persona sumta Achillem fugiendo ad diversas partes traxit: interea Trojani
fugadilapsi in urbem se recipiunt. - 598.ησύχιον δ' άραμιν. ησύχως. tranquille, tacite,
leniter, ut a nemine animadverteretur. - 602 . έως και τον πεδίοιο διώκετο: h . όφρα ο 'Απόλ
λων τον 'Αγήνορα -respondet 6ο6. τόφρα . dum - interea. – 603. τρέψας παρά Σκάμαν
dpov. Vidimus supra 556. sq. Agenorem fugam capere voluisse seorsum a ceteris,
qui secundum Scamandrum versus Trojam tendebant, dum ipse in lævam partem
campi, versus Ili tumulum , ad Simoentem tenderet ; hoc idem, specie ejus assumta,
puta exsequutum esse Apollinem ; itaque Achilles eum per planitiem segetibus con
sitam persequitur sic, ut, a læva , qua Simois prætendebatur, præveniendo ejus cur
sum, interceptum eum versus Scamandrum , aut ejus fontes, retroageret ; opetus
αυτόν παρ ποταμών Σκάμανδρον. Interea Trojani fugientes cursu portam urbis attin
gunt. – 6ο4. δόλω δ' άρ εθελγεν, quasi fascinavit, fefellit : De vocis vi vidimus M. 255 .
-607 . årévrwv. sup. 534. - 608. Fugiunt intra menia suæ quisque saluti consulens
nec, quid de aliis fieret, circumspiciens.
594. Ηρύκακε.] Κατέσχεν. 599. Α- "Εθελγε.] Νύν πάτα . 6ιο. Εσέχυν

ποέργαθεν.] 'Απείργεν, απεχώριζε. 6ο4. το. ] 'Αθρόως επήλθον .
3 Α 2
THE IAIAAOE
PAYSIAIA X.
ARGUMENTUM .
TROJANIS in urbem fugientibus Achivisque propius ad mænia ac

cedentibus, Hector extra portam Scæam subsistit - 7. Achillem , qui se
Agenorem fugientem persequi putabat, ab Apolline de dolo edoctum,
redire versus urbem prospiciens (-24 .) Priamus hortatur Hectorem, ut
intra portam se recipiat-76. Adjungit preces suas mater Hecuba-92 .
At Hector in diversa consilia districta mente in statu manere decernit
130. accedente tamen propius Achille expavescens in fugam se conjicit,
insequente et eum ter ab urbe intercludente Achillem 165. Jove Hecto
ris fortunam miserante, Minerva indignata, venia data Olympo descen
dit,-187. Cursu aliquamdiu continuato ab Hectore, quem Apollo re
creaverat,-207. cum jam quarta vice ad fontes Scamandri perventum
esset, fatis utriusque lance expensis Jupiter Hectoris mortem sciscit,
Apollo eum derelinquit,—213.Minerva, Achille vires colligere jusso ,
225. Deiphobi persona sumta , Hectorem inducit ad novam pugnam in
eundam tanquam ei adfutura,—247. Paciscitur Hector de sepultura ;
ferociter abnuente Achille ;—272. Hastam in se conjectam evitat He
ctor, et hasta sua ferit clipeum Achillis, nec perforat. Reddit Achilli
hastam Minerva ; at Hector se nudum et ab Deiphobo desertum videns,
et a Minerva se proditum suspicatus, fortiter mori decernit-305.educto
ense in Achillem procedit, a quo vulnus in gutture accipit, frustraque
sepultura exorata, Achilli fatum simile ulciscentium deorum ominatur
360. Ita animam exhalat ; at Achilles eum armis spoliat, accurrentibus
Achivis ad contemplandum hostem prostratum ; tum quasi triumphum
acturus, alligato currui cadavere, in castra redit — 405. Interea summus
in urbe luctus exoritur prospicientium hæc de muro ; inde lamenta Pri
ami — 429. Hecubæ - 430. et, quæ domo accurrerat, Andromaches
515 f.
Deorum ministerium in hoc libro est haud obscurum sub novissima
Hectoris. Primo Apollinis, qui assumta Agenoris persona Achillem a
fugientibus Trojanis ad alias campi partes abduxerat : 7—20. Tum,
Achille Hectorem fugientem urgente, Jupiter inter deos de Hectoris fato
consultat ; Minerva, ne is fatis intercedat, obtinet, et de Olympo de
gressa, 166–187. partes agit deæ persona parum dignas. Cum enim
Jupiter lancibus sublatis Hectorem morti damnasset, et Apollo,qui ejus
vires aliquamdiu sustentaverat, eum deseruisset, v . 203, 4. 213. Minerva
Achillem confirmat vires recipientem ; fraude aggreditur Hectorem , per
sona Deiphobi assumta ei obvia facta, ut pugnam cum Achille renovet
hortata : 214–247. a qua se elusum Hector sentit, dum hasta frustra
LIB . XXII . ΙΛΙΑΔΟΣ Χ . 1-1 2 . 365
in Achillem emissa aliam a Deiphobo sibi subministrandam frustra cir

cumspicit . 293-299 .
Inscripta rhapsodia η “Έκτορος αναίρεσις.
ΥΠΟΘΕΣΙΣ ΤΗΣ Χ . ΟΜΗΡΟΥ ΡΑΨΩΙΔΙΑΣ.
ΤΩΝ Τρώων εγκλεισθέντων εις την πόλιν, μόνος Έκτωρ υπομείνας Αχιλλέα, το
μεν πρώτον φεύγει, έπειτα δε ανθίσταται , 'Αθηνάς αυτόν πεισάσης και αναιρείται.
' Εξάψας δε αυτόν του άρματος'Αχιλλεύς, διά του πεδίου επί τον ναύσταθμον έλκει.
Οι δε κατά την πόλιν οδύρονται ταύτα δρώντες έγκεκλεισμένοι.
Χι δ' άρα τρίς περί τείχος άγων κτάνεν " Εκτορ' 'Αχιλλεύς.
ΩΣ οι μεν κατα άστυ πεφυζότες, ούτε νεβροι,
ιδρω απεψύχοντο, πίoν τ', ακέοντό τε διψαν,
κεκλιμένοι καλησιν επάλξεσιν. αυταρ'Αχαιοί
τείχεος ασσον ίσαν, σάκε' ώμοισι κλίναντες.
"Εκτορα δ ' αυτου μείναι όλοη Μοίρα πέδησεν, 5
Ιλίου προπάροιθε, πυλάων τε Σκαιάων.
αυταρ Πηλείωνα προσηύδα Φοίβος Απόλλων
Τίπτε με, Πηλέος υιε, ποσί ταχέεσσι διώκεις ,
αυτός θνητός εών θεόν άμβροτον και ουδε να πώ με
έγνως ως θεός είμι, συ δ ' άσπερχες μενεαίνεις και ΙΩ
η vú τοι ου τι μέλει Τρώων πόνος, ους εφόβησας ,

οι δη τοι εις άστυ άλεν, συ δε δεύρο λιάσθης.
1. κατα Fάστυ. 5. όλοFή . vulg. όλοιη Μοίρ' επέδησεν. 6. Fιλιόφι .
12. ές Γάστυ Γάλεν .
1–20. Sentit tandem Achilles persequendo Agenorem se a pugna longius reces
sisse .
Ι . πεφυζότες . ut Latini, qui eu fuga nondum se receperunt. ιδρώ απεψύχοντο Λ. 620.
Φ . 56ι. – 3. κεκλιμένοι επάλξεσιν, έπερειδόμενοι τους τείχεσιν. -4. Subeunt menia Achivi
σάκι ώμοισι κλίναντες, non rejectis in tergum clipeis ; sed arcte junctis ordinibus, ita
ut clipeos ante se ferendo humero admotos haberent : quod faciunt acie accedentes
ad hostem 1. 592. ubi cf. Not. hoc loco muros subeuntes, et, ne telis de turribus pe
tantur , verentes . - 5 . Μοίρα επέδησεν Hectorem , ώστε μείναι.--10 . ασπερχες μενεαίνεις.
jam Δ. 32. - ΙΙ, 12. η νύ τοι ου τι μέλει Τρώων πόνος. seu simpl. μάχη seu fuga et ήττα
Trojanorum , qui ne in urbem se reciperent, cavere debebas. üasv hanoar. v. 11. 714.
1. Κατά άστυ.] Κατά την πόλιν. επάλξεσιν.] Προσκεκλιμένοι. ό έστι πε

Πεφυζότες. ] Δεδειλιακότες, εκπεπληγμέ- ριεχόμενοι υπό των τειχών. επάλξεις γάρ
νοι, ή μετά δέους πεφυγότες. 2. ' Απε- οι των τειχών καλούμενοι προμαχώνες .
ψύχοντο.] Προς άνεμον εξηραίνοντο, αν- 4. "Ίσαν.] Παρεγένοντο. Σάκε' ώμοισι
εκτώντο εαυτούς. 'Ακέοντο. ] ' Εθεραπεύ- κλίναντες .] Τους ώμους ταϊς ασπίσι κα
οντο. κυρίως ακείσθαι , το άγχος ιάσθαι . λύψαντες. 5. 'Ολοή.] 'Ολεθρία . Π.
και το οπωσδήποτε θεραπεύειν, όθεν Φρύ- Τρώων πόνος.] Το κατά Τρώων έργον.
γες ακεστήν τον ιατρόν, και Αθηναίοι 12. "Αλεν.] Συνεστράφησαν, έφυγον .
ακέστορα φασί. 3. Κεκλιμένοι καλήσιν Λιάσθης. ] 'Εξέφυγες, εξέκλινας, ή έ
366 ΙΛΙΑΔΟΣ Χ. 13-29 . LIB . XXII .
ου μέν με κτενέεις , έπει ούτοι μόρσιμός είμι.

Τον δε μέγ όχθήσας προσέφη πόδας ωκυς 'Αχιλλεύς
έβλαψάς μ', Εκάεργε, θεών όλοώτατε πάντων, 15
ενθάδε νυν τρεψας από τείχεος" ή κ ' έτι πολλοί

γαϊαν όδα είλον, πριν "Ιλιον εισαφικέσθαι.
νυν δ' έμε μεν μέγα κύδος αφείλεo, τους δ' εσάωσας
ρηϊδίως, επεί ούτι τίσιν γ έδδεισας οπίσσω.
ή σ' αν τισαίμην, ει μοι δύναμίς γε παρείη. 20
“Ως ειπών, προτί άστυ μέγα φρονέων έβεβήκει,

σευάμενος, ώσθ' ίππος αεθλοφόροςσυν όχεσφιν,
ός ρά τε ρεία θεησι τιταινόμενος πεδίοιο :
ως 'Αχιλευς λαιψηρα πόδας και γούνατ’ ενώμα.
Τον δ' ο γέρων Πρίαμος πρώτος δεν οφθαλμοίσι, 25
παμφαίνονθ', ώστ' αστέρ, έπεσσύμενον πεδίοιο,
ός ρα τ’ οπώρης είσιν' αρίζηλοι δε οι αυγα
φαίνονται πολλοίσι μετ' αστράσι νυκτός αμολγώ
όν τε κύν Ωρίωνος επίκλησιν καλέoυσι:
15. έβλαψας δεκάδεργε. leg . βλάψας με δεκάδεργε. porro ολοβώτατε .
17. πρίν Fίλιον. 21. Fειπών, προτί Γάστυ . 25. πρώτος Fίδε. 27. δε Foι .
–13. ούτοι μόρσιμός είμι. non obnorius morti, non mortalis._έβλαψάς με. mentem
occecasti, eoque in errorem induxisti . βλάπτειν τας φρένας , θέλγειν , Ο . 724. Οd. Ξ.
178.- 19. STSì oŰ to quia bene noras, te , utpote deum, impune hoc facere posse nec
tibi verendum esse , ne ponam a te expetam .
21-37. Achille ad mernia accedente, Hectorem hortatur Priamus, ut in urbem
:-22 . comparatio præclara , et lucida, re ante sensus constituta, si vete
se recipiat.-
res currus certaminum memineris, leves nec cursum tardantes . - 23. Tituróue vos
equus , εντείνων εαυτόν cursu διά πεδίου. nam protendit se cursum intendendo. Sic Ψ .
403. 517, 8. X. 23.- 25—32. Achillem armis divina arte factis conspicuum cum
stella fulgida, Canicula, comparat. έπεσσύμενον (διά) πεδίοιο junge cum παμφαίνοντα
sic : fulgebat discurrendo, cum incedebat per campum. - ής δά τ ’ οπώρης είσιν, oritur
κατ’ οπώρης, h. estate exeunte : nam ita οπώρα dicitur . Est idem qui αστήρ οπωρινός
πλανήθης. 13. Μόρσιμος . ] Μοίρα υπο- 'Ωρίωνος.] Τον αστρώον κύνα ούτως έφη.
κείμενος, θνητός . 15. 'Ολοώτατε. ] 0- ένιοι δέ φασι τόνδε τον κατηστερισμένον
λεθριώτατε. 17. 'Οδάξ.] Tοϊς οδού- κύνα , ούκ ' Ωρίωνος, αλλά 'Ηριγόνης υπάρ
σιν. 19. ' Οπίσω.] “Υστερον. χρονι- χειν, δν κατηστερισθήναι διά τοιαύτην
κώς. 20. Η σ' άν τισαίμην.] 'Ετι- αιτίαν. Ικάριος γένος μεν ήν 'Αθηναίος
μωρησάμην αν σε . 22. Σενάμε- έσχε δε θυγατέρα Ηριγόνην , ήτις κύνα
νος.] “Ορμήσας. 'Λεθλοφόρος.] 'Αγω- νήπιον έτρεφε. ξενίσας δέ ποτε ο Ικάριος
νιστής. 23. Θέησι.] Τρέχη. Τιται- Διόνυσον, έλαβε παρ' αυτού οϊνόν τε και
νόμενος .] Τείνων . έλκων. 24. Λαι- αμπέλου κλήμα. κατά δε τας του θεού
Ψηρά. ] Ταχέα . Ενώμα. ] Κατέφερεν. υποθήκας, περιήει την γήν προφαίνων την
εκίνει. 27. 'Οπώρης. ] Κατά το φθινό- του Διονύσου χάριν, έχων συν εαυτό και
πωρον. Είσιν.] Ανατέλλει, ανεισι την τον κύνα . γενόμενος δε εκτός της πόλεως,
εώαν ανατολήν δηλονότι. 'Αρίζηλοι. ] βουκόλοις οίνον παρέσχε. οι δε αθρόως εμ
Λαμπραι, ευσύνοπτοι. 29. “Όν τε κύν ’ φορησάμενοι, οι μεν εις βαθύς ύπνος
LIB . XXII . ΙΛΙΑΔΟΣ Χ . 30-46 .. 367
λαμπρότατος μεν όδ' έστι, κακόν δε τε σημα τέτυκται, 30

καί τε φέρει πολλών πυρετόν δειλοίσι βροτοίσιν
ως του χαλκός έλαμπε περί στήθεσσι θεοντος .
ώμωξεν δ' ο γέρων, κεφαλήν δ ' όγε κόψατο χερσίν,
υψώσ' ανασχόμενος, μέγα δ' οιμώξας εγεγώνει,
λισσόμενος φίλον υιόν. ο δε προπάροιθε πυλάων 35
εστήκει, άμoτον μεμαώς'Αχιλη μάχεσθαι.
τον δ' ο γέρων ελεεινά προσηύδα, χείρας όρεγγύς:
"Εκτορ,μη μοι μίμνε, φίλον τέκος, ανέρα τούτον
οίος , άνευθ’ άλλων, ίνα μη τάχα πότμον επίσπης,
Πηλείωνι δαμείς: επειη πολυ φέρτερός εστιν. 40
σχέτλιος , αίθε θεοίσι φίλος τοσσόνδε γένοιτο,
όσσον εμοί τάχα κεν ε κύνες και γυπες έδονται
κείμενον ή κέ μοι αινόν από πραπίδων άχος έλθοι:
ός μ υιών πολλών τε και εσθλών εύνιν έθηκε,
κτείνων, και περνας νήσων επί τηλεδαπάων. 45
και γαρ νυν δύο παίδε, Λυκάονα και Πολύδωρον,
30. Vulg. όγ' εστί. 36. νulg. ειστήκει. 42. τάχα κέ Fe.
erat Ε. 5. ubi v. Not. – 30. κακόν σήμα , σημείον , ostentum ex sequ. quia estus nimius
sub illud anni tempus febres acutas corporibus immittit ; unde ille inter sidera sini.
stra et noxia : cf. laudd. ad Virgil. Æn. X. 273. sq . primo loco Apollon. II. 518. c.
Schol. et hinc erat ούλιος αστήρ sup. Λ. 62. - 34. υψόσ' ανασχόμενος sc. τας χείρας, 82
pius χείρας ανασχών, ανασχέσθαι tamen pro ανασχεϊν etiam alibi vidimus . V. Γ. 362.
Od. Σ . 94 • 99 :
38—78. Miserabilis oratio Priami ad persuadendum Hectori, ut intra urbem se
recipiat ; argumento gravissimo a miseratione senis patris ducto. Interposita exe
cratio Achillis cum expositione malorum ab eo sibi inflictorum 41-55 .
41. α ?θε θεοίσι φίλος τόσσονδε -όσσον εμοί. ex ipsa re , φίλος nunc pro invisus. τάχα
έδονται κεν. pro ούτως έδωνται αν, έδoιντο.-43. ή μοι αιναν από πρασίδων άχος έλθοι κε.
h. e . απείη . α me removeretur dolor , αnimus dolore lewaretur . - 44 . εύνιν έθεντο, έστε
ρημένον. ab είς, και μεμονωμένος. - 46. Duo ex filiis non poterat cernere Priamus , quia
Lycaon cæsus erat ab Achille in Scamandri alveo 0. 34-135 . Polydorus 7. 407.
έτράπησαν. οψέ τε εγερθέντες, και νομί- "Ήται κυρίως ως ημείς λέγομεν, ή την
σαντες πεφαρμάχθαι, τον Ικάριον απέ- του αέρος έκκαυσιν. 39. "Ανευθ' άλ
κτειναν. ο δε κύων υποστρέψας προς την λων.] Χωρίς των λοιπών. 40. Πηλεί
'Ηριγόνην, δι' ώρυγμού εμήνυσεν αυτη τα ωνι δαμείς.] Υπό ' Αχιλλέως αναιρεθείς.
γενόμενα. ή δε μαθούσα το αληθές, εαυ- 41. Τοσσόνδε.] Τοσούτον. 43. Η κε
την ανήρτησε. νόσου δε εν Αθήναις γενο- μοι αινόν από πραπίδων άχος έλθοι .] Ού
μένης, κατά χρησμόν 'Αθηναίοι τον τε τώς αν απέλθοι μου τα κακά των φρε
Ικάριον και την Ηριγόνην ενιαυσιαίαις νών. 44. Εύνιν.] "Έρημον. χήρον. έστε
έγέραιρον τιμαΐς. οί και κατηστερισθέν- ρημένον . εύνιν και έστιν ευναζόμενον , εξ ου
τες, Ικάριος μέν Βοώτης εκλήθη , Ηρι- το ησυχάζοντα , εξ ου ήρημωμένον, εξ ου
γόνη δε παρθένος. ο δε κύων την αυτήν έστερημένον. ή παρά το είς ενός ένις και
ονομασίαν έσχεν. “Ιστορεί' Ερατοσθένης. εύνις, και μεμονωμένος. 45. Περνάς.]
30. Σημα.] Σημείον . 31. Πυρετόν .] Πιπράσκων . Τηλεδαπάων. ] Πόρρω ου
368 ΙΛΙΑΔΟΣ Χ . 47-66.. LIB . XXII .
ου δύναμαι ιδέειν, Τρώων είς άστυ αλέντων ,

τους μοι Λαοθόη τεκετο, κρείουσα γυναικών.
αλλ ' ει μεν ζώουσι μετα στρατό, ήτ’ αν έπειτα
χαλκού τε χρυσου τ' απολυσόμεθ' έστι γαρ ένδον: 50
πολλά γαρ ώπασε παιδι γέρων όνομα κλυτος "Αλτης .

ει δ' ήδη τεθνάσιο και είν Αίδαο δόμοισιν
άλγος εμώ θυμώ και μητέρι , τοι τεκόμεσθα,
λαοίσι δ' άλλοισι μινυνθαδιώτερον άλγος
έσσεται , ην μη και συ θάνης, Αχιλη δαμασθείς . 55
αλλ' εισέρχεο τείχος , εμον τέκος, όφρα σαώσης

Τρώαςκαι Τρωας, μηδε μέγα κύδος όρεξης
Πηλείδη, αυτός δε φίλης αιωνος αμερθής .
προς δ', εμε τον δύστηνον έτι φρονέοντ’ ελέησον ,
δύσμορον, όν ρα πατήρ Κρονίδης επί γήραος ουδώ 6ο
αίση εν αργαλέη φθίσει, κακά πόλλ' επιδόντα,

υιάς τ' ολλυμένους, έλκηθείσας τε θυγατρας,
και θαλάμους κεραϊζομένους , και νήπια τέκνα
βαλλόμενα προτί γαίη, εν αινη δηϊοτητι,
ελκομένας τε νυους όλοής υπό χερσίν Αχαιών. 65
αυτόν δ' αν πύματόν με κύνες πρώτησι θύρησιν

47. Fιδέειν, -ες Γάστυ Γαλέντων . 51. vulg. ονομάκλυτος.
59. νulg. ελέαιρε . 65. όλοFής.
sq.-47. εις άστυ αλέντων. v. Φ. 534. – 51. Altes ; Lelegum rex Pedason incolentium :
sup. Φ. 85.sq . cujus fliam Laothoen Priamus conjugio habuit. - 52 . ει δ' ήδη τεθνάσι:
apodosis : άλγος (έσονται) και εν 'Αίδαο δόμοισιν όντες έμοί και μητέρι, λαοϊσι δε εσσεται
άλγος μινυνθαδιώτερον. sin autem mortui jam sunt : nobis quidem parentibus etiam in
inferis sunt luctus caussa . Aliis tamen luctum tantum brevem ferent, dummodo
tu, o Hector, incolumis manseris. — 59. Egos dè, præterea, insuper me miserum ad
huc vitam protrahentem miserare. Φρονέοντα, ζώντα.--- 6ο. επί γήραος ουδά, ingressu ,
antiquo sermone . pro ipsa Senectute. Iterum Ω . 487. φθίσει sc. si Hector se occiden
dum præbuerit. h. e. opprimet me mors in conditione et statu vitæ atrocissimo, ut
urbem captam ac direptam oculis meis videam. - 62. έλκηθείσας τε θύγατρας mox έλ
xqu'évas, latinis raptatas, de captivis abductis : v. 2. 465. Locus affectu et gravitate
σών . 47. 'Αλέντων.] Συστραφέντων. του φρονείν είμαι κύριος. 6ο. Επί γή
συγκλεισθέντων. φυγόντων. 48. Κρεί- ραος ουδώ.] Επί τη του γήρως εξόδω, επί
ουσα.] Κρατιστεύουσα. 5ο. 'Απολυ- τα τέρματι. 6ι . 'Επιδόντα .] Θεασά
σόμεθα. ] 'Απολυτρωσόμεθα . 51. 'Ονο μενον. 62. Ελκυσθείσας τε θύγα
μακλυτός. ] " Ένδοξος. αναγνωστέον δε τρας. Αντί του αιχμαλωτισθείσας.
υφ' έν . 54. Μινυνθαδιώτερον. ] 'Ολιγο- 63. Κεραΐζομένους.] Πορθουμένους. 64.
χρονιώτερον. 58. Αιώνος.] Βίου, ζωής. Βαλλόμενα ποτί γαίη.] Προσρηγνύμενα
'Αμερθής.] Στερηθής, αφαιρεθης. 59. τη γη . 65. Νυούς.] Νύμφας. 66.
"Έτι φρονέοντα.] "Ετι σωφρονούντα, πριν Πύματον .] Τελευταίον, έσχατον. Πρώ
επιστηναί σοι τους πολεμίους. ήγουν έως τησι θύρησι. ] Ταϊς πρώταις θύραις , ταϊς
LIB . XXII . ΙΛΙΑΔΟΣ Χ . 67-83 . 369
ώμησται ερύουσιν, έπει κε τις οξεί χαλκό
τύψας, ηε βαλών, ρεθέων εκ θυμόν έληται,
ούς τρέφον εν μεγάροισι, τραπεζηας θυραωρους,
οι κ' εμόν αίμα πιόντες, αλύσσοντες πέρι θυμώ, 70
κείσοντ' εν προθύροισι. νέω δε τε πάντ ' επέoικεν
'Αρηϊ κταμένω, δεδαϊγμένω οξέϊ χαλκό,
κείσθαι πάντα δε καλα θανόντι περ, ο ττι φανήη.
αλλ' ότε δη πολιόν τε κάρη πολιόν τε γένειον
αίδω τ' αισχύνωσι κύνες κταμένοιο γέροντος, 75
τουτο δη οίκτιστον πέλεται δειλοίσι βροτοίσιν.
"Η δ' ο γέρων, πολιας δ' άρ' ένα τρίχας έλκετο χερσί
τίλλων εκ κεφαλής του δ' Εκτορι θυμόν έπειθε.
μήτηρ δ' αύθ' ετέρωθεν οδύρετο δακρυχέουσα,
80
κόλπον ανιεμένη, ετέρηφι δε μαζoν ανέσχε,
καί μιν δακρυχέουσ ’ έπεα πτερόεντα προσηύδα
"Εκτορ, τέκνον εμόν, τάδε τ' αϊδεο, και μ' ελέησον
αυτήν. ει ποτέ τοι λαθικηδεα μαζoν επέσχον,
67. Fερύουσι, νulg. έρύσουσι, επεί. 69. νulg. πυλαωρούς .
71. πάντ ' επέFoικε vel πάντα FέFoικε . 73. νulg . φανείη .
81. δακρυχέουσα Fέπεα (h. e. έπη.)
insignis. - 70 . αλύσσοντες θυμώ πέρι, περισσως rabie efferati ipso sanguinis et carnis
gustatu. - 71. νέα (κατα) πάντα επέoικε κείσθαι. juvenis vir si caesus pugna jaceat , omni
modo decorum adspectum præbet intuentibus ; et quicquid ineo etiam mortuo nuda
tum est, pulcrum est. - 75 . aidão saioxúvwo, cum comas, barbam, pudenda diripien
do foedant canes. Expressus locus in notis Tyrtæi verss . servatis a Lycurgo c.
Leocr. Ceterum ex iis, quæ ominatur Priamus, ductasunt ea , quæ de ejus novissimis
fatis narrantur a serioribus; ornata a Virgilio Æn. II.
79-89. Lamenta Hecubae et hortatus ut intra menia se recipiat Hector. Illa
altera sinum vestis levat, αναστέλλει, pectus nudat, altera mammam exserit eamque
ostentando obtestatur . - 82. τάδε δ' αιδεο. δεικτικώς . Quod in artificium rhetoricum
mutatum adhibuit alio modo Euthias in Phryne capitis accusata ap . Athen. XIII.
p. 59ο. ex quo duxit sua Eustath . ad h . 1.–83. λαθικηδία μαζον quam cum sugeret in
fans doloris oblitus obdormiscit . τάδε. των. etsi de solo μαζώ.
προαυλίοις . 67. 'Ωμησται.] 'Ωμοφά- είπον άγαν λυττώντες. 71. Κείσοντ '
γοι . 'Ερύουσιν.] Ελκύσουσι. 68. Τύ- εν προθύροισιν .] Κείσονται εν τοις προθύ
ψας.] Εκ χειρός πλήξας. Ρεθέων.] ροις. 74. Πολιόν.] "Η το πεπολιωμένον,
Τών του σώματος μελών , ότι κατά παν- ή το έντιμον και αιδούς άξιον του σώμα
τος μέλους το ζωτικών και ψυχικόν έστι. τος. 75. Αισχύνωσι. ] Καταισχύνωσιν ,
ρέθη δε τα ζώντα μέλη, δι' ών ρέζομέν ενυβρίσωσιν. 76. Οϊκτιστον .] 'Ελεει
τι: Αιολείς δε, το πρόσωπον και ρεθομα- νον, οικτρόν. Δειλοίσι. ] Δειλαίοις, άθλί
λίδας τας ευπροσώπους. 69. Τραπε δις . 8ο . Κόλπον ανιεμένη.] Γυμνούσα
ζηας. ] Τους ένα τραπέζη τρεφομένους. τον κόλπον. λέγει δε το κατά στήθος
Πυλαωρούς.] Πυλωρούς. φύλακας. 7ο. μέρος. 'Ανέσχεν.] 'Ανέτεινεν . 82. Αϊ
'Αλύσσοντες.] Υπό πλησμονής αλύοντες. δεο.] Αιδού, εντρέπου. 83. Λαθικηδέα
οίον έν άλη όντες, δυσφορούντες, οι δε μαζόν.] Τον λήθην εμπoιoύντα τοϊς παισι
VOL . II . 3 Β
370 ΙΛΙΑΔΟΣ Χ . 84-99 . LIB . XXII .
των μνησαι, φίλε τέκνον άμυνε δε δηϊον άνδρα

85
τείχεος εντός έων " μη δε πρόμος ίστατο τούτω.
σχέτλιος" είπερ γάρ σε κατακτάνη, ου σε τ' έγωγε
κλαύσομαι εν λεχέεσσι, φίλον θάλος, δν τέκον αυτή,
ουδ' άλοχος πολύδωρος. άνευθε δε σε μέγα νωϊν
'Αργείων παρα νηυσι κύνες ταχέες κατέδονται.
*Ως τώ γε κλαίοντεπροσαυδήτην φίλον υιόν, 90
πολλά λισσομένω. ουδ"Εκτορι θυμόν έπειθον:

αλλ' όγε μίμν 'Αχιλήα πελώριον ασσον ιόντα .
ως δε δράκων επί χειη ορέστερος άνδρα μένησι,
βεβρωκώς κακά φάρμακ', έδυ δε τέ μιν χόλος αίνος,
σμερδαλέον δε δεδορκεν ελισσόμενος περί χειη 95
ως "Έκτωρ, άσβεστον έχων μένος, ουχ υπεχώρει,

πύργω επί προύχοντι φαεινην ασπίδ' ερείσας.
όχθήσας δ' άρα είπε προς δν μεγαλήτορα θυμόν,
"Ω μοι έγων, ει μεν κε πύλας και τείχεα δύω,
85. vulg. iór. 95. δέδορκε Fελισσόμενος. 98. άρα Fείπε προς τον
aut είπε FeFoν μ. aut verius άρ' έφη προς Fον μ.
90—130. Nullis hortatibus permotus Hector multa animo volvens, pervicaciter,
accedente Achille, in statu manet.
93. Comparatio hæc est celebratissima vel ex Virgilii imitatione Æn. II. 471 .
sqq. ad quem locum vide. in Homero spectat ad pervicaciam in subsistendo acce
dente hoste. Oρέστερος, nunc άγριος. βεβρωκώς κακά φάρμακα, Succos herbarum, qui
acritudine, calore, sale suo, succos serpentis imbuere et iracundiam exasperare vi
deri possunt: mala gramina pastus est in Virgilio ; et ibidem eum tumidum appel
lat : quod ductum ex verbis : έδυ δε σέ μιν χόλος αινός. Cogitandum autem est de ser
pente qui ante lustrum suum in sole apricatur: unde ελισσόμενος περί χειη, quod ex
ornamentis ap. Nicandrum Ther . 31. sqq. et Virgil. 1. l. multo magis patet, ubi et
iam adjicitur tempus vernum, pelle exuta; et quod hic est σμερδαλέον δε δίδορκε am
pliatum est : Lubrica convolvit sublato pectore terga Arduus ad solem et linguis
micat ore trisulcis. - 97. έπερείσας ασπίδα πύργω προύχοντι, crepidini muri , inferiore
parte positu saxorum latiore, prominenti.
99--130. Varia animo versat Hector : incessit pudor, quod Polydamantis consiliis
non obtemperaverat superiore nocte - 110. tum subit consilium depositis armis
agendi cum Achille de reddenda Helena et parte bonorum , quæ in urbe supersint:
-121 . Verum Achillem sibi haud placabilem fore ratus, armis congredi decernit ,
130.
των κακών πάντων. 84. "Αμυνε.] ρος .] 'Εν όρει διατρίβων. όρειος. εξ ου
'Αμύνου. Δήϊον.] Πολεμικών , εχθρόν.] άγριος. 94. Βεβρωκώς. Φαγών τα
87. Θάλος .] Βλάστημα, φυτόν πάν το κακωτικά και του ποιητικά φάρμακα.
νέον, από το θάλλειν τή αυξήσει. 88. λέγει δε μύρμηκας και κανθάρους. 95 .
Πολύδωρος .] Πολλά δωρουμένη αγαθά, ή Δέδορκε.] Βλέπει. διά γάρ τούτο και
και μετά πολλών δώρων και έδνων γεγα- δράκων είρηται, διά το οξέως δεδορκέναι.
μημένη. 93. Xει .] Σχισμή . λέγει δε, “Ελισσόμενος.] Συστρεφόμενος, ειλούμε
τη του δράκοντος καταδύσει. 'Ορέστε- νος. 97. Προύχοντι.] Προέχοντι.
LIB . XXII . ΙΛΙΑΔΟΣ Χ. 1οο 123 371
Πουλυδάμας μοι πρώτος έλεγχείην αναθήσει, 100
ός μ ' εκέλευε Τρωσί ποτί πτόλιν ηγήσασθαι,

νύχθ' υπό τηνδ' ολοήν, ότε τ’ ώρετο διος'Αχιλλεύς.
αλλ ' εγώ ου πιθόμην ήτ' αν πολύ κέρδιoν ήεν
νυν δ' έπει ώλεσα λαόν ατασθαλίησιν έμησιν,
αιδεομαι Τρώας και Τρωάδας έλκεσιπέπλους, 105
μήποτέ τις είπησι κακώτερος άλλος έμείο :
"Έκτωρ ήφι βίηφιπιθήσας ώλεσε λαόν.
ως ερέoυσιν εμοί δε τότ ' αν πολύ κέρδιoν είη,
άντης η 'Αχιληα κατακτείναντα νέεσθαι,
ηε κεν αυτώ ολεσθαι ευκλειως προ πόληος. IIO
ει δε κεν ασπίδα μεν καταθείoμαι ομφαλόεσσαν,

και κόρυθα βριαρην, δόρυ δε προς τείχος ερείσας,
αυτός ιων Αχιληος αμύμονος αντίοςέλθω,
και οι υπόσχωμαι Ελένην,και κτήμαθ' άμ' αυτή
πάντα μάλ', όσσα τ' Αλέξανδρος κοίλης ένα νηυσιν 115
ηγάγετο Τροίηνδ ', ή τ' έπλετο νείκεος αρχη,
δωσέμεν Ατρείδησιν άγειν, άμα δε αμφιςΑχαιούς
άλλ ' αποδώσσασθαι, όσσα πτόλις ήδε κέκευθε
Τρωσιν δ' αυ μετόπισθε γερούσιον όρκον έλωμαι,
μητι κατακρύψειν, αλλ' άνδίχα πάντα δάσασθαι, 120
κτησιν όσην πτολίεθρον επήρατον εντός έέργει.

μη μιν εγώ μεν ίκωμαι ιών. ο δε μ' ουκ ελεήσει,
102. όλοFήν . το6 . τις Fείπησι. Το7 . Fήφι βίηφι. 14. Foι .
100. έλεγχείην αναθήσει ιη· me conferet. θήσει. επιθήσει. h. e. exprobrabit mihi , ός pes
κίλευε sup . Σ. 254. sq . 284. 313. Μ. 6ο . notam. - 104. ατασθαλίησιν έμήσι pro
útaobaaię ut alia in Homero : simpl. pro stultitia, errore pudendo. — 107. Hector,
violentia et impetu animi, imprudenter et inconsulto perdidit exercitum , quem ser
vare poterat incolumem , si Polydamanti obtemperans intra urbem se recepisset.
το9. ή άντης (επι) 'Αχιλήα νέεσθαι (έμε,) κατακτείναντο (αυτόν) pro νέεσθαι και αποκτεί
ναι. vel άντην νεόμενον κατακτειναι 'Αχιλλήα. - ΙΙΟ. αυτώ. υπ ' αυτού.-III-121 . ει δε
κεν. φuid vero si. - 14 . κτήμαθ’ άμ' αυτή. ita cum Helena opes ablate repetuntur
alibi v. Γ. 70. sq. ubi. v. notata . add . 93. 287.- 117, 118. αμφίς praeter illa , αποδάσ .
σασθαι Αχαιούς άλλα, όσσα. eorum partem, (ex vs. 120. ανδικα patet, esse dimidiam)
reddere , partiri : hoc est αποδάζεσθαι. – 19. Τρωσιν δ' αυ έλωμαι pendat ab ει δέ κεν
καταθείoμαι vs. 11. Tum γερούσιον όρκον. h . όρκον γερόντων, ut jurare jubeat principes,
quo tanto major fides fiat fæderi. Notabilis forma : faéchaun ogxov tiví. ut ögxous acco
βεϊν παρά τινος. et δούναι τινι. Pollux IV. 30.- 123. μή μιν. dii prohibeant , ne ego eum
100. Έλεγχείην.] "Όνειδος. 102. " Ωρε- 'Ενδόξως. 118. Κέκευθε.] Κέκρυφεν.
το. ] " Ωρμησεν . 104. 'Ατασθαλίησιν .] εν αυτή είχε. 19. Γερούσιον όρκον.]
“Αμαρτίαις, βλάβαις. Ιο6. Είπησι. ] Τον επί των εντίμων όρκον , δν εν τοϊς εν
Περί εμού είπη. 11ο . 'Εύκλειώς .] τίμιοις εξην ομόσαι. 123. "Ίκωμαι. ]
3 Β 2
372 ΙΛΙΑΔΟΣ Χ . 124-137. LIB . XXII .
ουδέ τι μ' αιδέσεται, κτενέει δε με, γυμνόν εόντα,

αύτως ώστε γυναίκα, επεί και από τεύχεα δύω. 125
ου μέν πως νυν έστιν από δρυός ουδ ' από πέτρης
τω οαριζόμεναι, άτε παρθένος ήθεός τε,
παρθένος ήθεός τ’ οαρίζετoν αλλήλοιϊν .
βέλτερον αύτ' έριδι ξυνελαυνέμεν όττι τάχιστα
είδομεν, οππoτέρω κεν Ολύμπιος εύχος όρεξη. 130
Ως ώρμαινε μένων και δε οι σχεδον ήλθεν 'Αχιλλεύς,

ίσος Ενυαλίω κoρυθάϊκι πτολεμιστή,
σείων Πηλιάδα μελίην κατα δεξιον ώμον,
δεινήν αμφί δε χαλκός έλάμπετο είκελος αυγή
η πυρός αιθομένου, ή ήελίου ανιόντος. 135
"Εκτορα δ', ως ένόησεν, έλε τρόμος, ουδ' άρ' έτ' έτλη

αύθι μένειν, όπίσω δε πύλας λίπε, βη δε φοβηθείς.
128. νulg . αλλήλοισιν . 130. Fείδομεν. 131. δε Γοι .
132. Fϊσος . 134. ελάμπετο Fείκελος. 135. νulg. αιθομένοιο .
supplex adeam.-126. από δρυός ουδ' από πέτρης non nunc tuto et per otium, Confabu
lari licet. Sunt petita a vita rustica, cum sermones seruntur, confabulationes ha
bentur, ab otiosis quidiversis in locis morantur; confabulantur alter humi stans alter
in arbore vel rupe sedens ; nam notio securitatis subesse videtur : unde res in pro
verbium abire debuit, de sermonibus tuto faciendis. Convenit ex parte quod vinde
miatores facere dicit Horatius ; Ι, 7, 30, 31. Serm.
131–166. Propius accedente Achille Hector, se solum ei objectum esse sentiens,
repente expavescens fugam capessit, persequitur eum Achilles. Ad nostros sensus
et opiniones id non minus indecore quam imprudenter fieri, in aperto est ; at naturæ
humanæ etiam in viro forti id consentaneum esse, ut repentino conspectu, aut dis
crimine ipso instante, percellatur animus,sæpe monitum est etiam a fortibus viris,
qui ipsi ea experti erant. Ad terrorem injiciendum praeclare faciunt vss . 132-5 . nec
minus ad aspectum Achillis terribilem declarandum .
137. οπίσω δε πύλας λίπε. aversus ab urbe , imprudenter , et porta , ad quam propu
gnatores erant, a tergo relicta, fugit. Achilles, Trojanos fugientes insequutus,
fraude Agenoris versus Simoentem aliquantum abductus, nunc ad eas partes, unde
declinaverat, rediisse putandus est. Necesse ergo est, Hectorem primo versus sini.
stras a porta Scæa partes fugisse ; occurrente autem ab hac parte Achille se rece
pisse versus dextram ; ab ea tamen et ipsa Achillem eum prævenisse eique obsti
Νυν αντί του ικετεύσω. 1 24. Αϊδέσε
κες τίκτουσαι εν τοις όρεσιν υπό τα κοι
ται .] Προσδέξεται, ώς ικέτην. οι γάρ λώματα των πετρών και δρυών ανέστρε
ικέται αιδοίοι . 126. Ου μέν πως νύν φον. ευρίσκοντες δέ τινες, ενόμιζον εκείθεν
έστιν από δρυός ουδ' από πέτρας Τα οαρι- γεγεννήσθαι. η ιστορία παρά Διδύμω.
ζέμεναι.] Ούκ έστι φησίν άντικρυς 'Α- 127. Οαριζέμεναι.] Γυναικώδεις προσ
χιλλέως μύθους διηγείσθαι, οποίους αν διαλέγεσθαι λόγους. όαροι γάρ, αι γυναί
παρθένοι και ήίθεοι. οι γάρ παλαιοί τα κές . 128. 'Ηίθεος.] 'Aκμάζων νέος.
εκτιθέμενα βρέφη παρά δρυσι ή πέτραις 129. Ξυνελαυνέμεν .] Συμβάλλειν . 130.
ευρίσκοντες, ενόμιζον εκ τούτων γεγεννή- Είδομεν.] Μάθωμεν . 132. Κορυθάϊκι.]
σθαι. εκ τοιούτου δε έγένετο η υπόληψις. Πολεμικώ . κινούνται την περικεφαλαίαν
οι γάρ παλαιοί νομαδική έχρώντο βίω, καταπλήξεως ένεκα και φόβου των εναν
οικίας μηδέπω κεκτημένοι. αι ουν γυναί- τίαν.
Πηλείδης δ' επόρoυσε, ποσί κραιπνούσι πεποιθώς

ούτε κίρκος όρεσφιν, ελαφρότατος πετεηνών,
ρηϊδίως οίμησε μετα τρήρωνα πέλειαν· 140
η δε θ' ύπαιθα φοβείται ο δ εγγύθεν οξυ λεληκώς
ταρφέ επαΐσσει, ελέειν τε ε θυμός ανώγει:
ως άρ' όγ έμμεμαώς ιθυς πετετο τρέσε δ ' "Εκτωρ
τείχος υπό Τρώων, λαιψηρα δε γούνατ’ ενώμα .
οι δε παρα σκοπιων και ερινεον ήνεμόεντα 145
τείχεος αιεν υπ' εκ κατ ' αμαξιτόν έσσεύοντο
κρουνώ δ' ίκανον καλλιρρόω, ένθα δε πηγαι
δοιαι αναΐσσουσι Σκαμάνδρου δινήεντος.
η μεν γάρ θ ' ύδατι λιαρώ ρέει, αμφί δε καπνός
142. τε Fe .
tisse. Licet saltem ex narratione qualemcunque rerum et locorum speciem ante
oculos sibi ponere ; alioqui nulla carminis satis magna esset suavitas. — 140. oignos.
οιμά. ορμά. – 141 . ύπαιθα φοβείται. fugit, subter υolando , sed sic, ut impetum recta
ruentis eludat, dum simul in obliquum tendit, ut jam 0.493 . O. 520. et al. Est ex
ipso rei adspectu petitum .
143. τρέσε δ' "Έκτωρ τείχος υπό Τρώων. έφυγε. Ρerventum est ad nobilem locum de
fuga Hectoris non satis perspicue declarata, et in diversas partes accepta. Notabi
mus uno loco ea , quæ ex ipsa narratione ad eam definiendam facere possunt : re
licta porta Scæa fugit Hector sub murum útò tsizos secundum murum; putes hoc
eo factum , ne Achilles auderet propius accedere ; quod si fecisset, telis a muris peti
poterat. Mirum tamen Hectorem longius a muris recessisse ; cum priore cursu sem
per tutus esse potuisset a vi Achillis ;si modo per totum murum , quam longus erat,
Trojani in statione erant : At manifestum fit, tantum ad unam portam Scæam tur
rim fuisse, in qua propugnatores stabant; cf. inf. 194. 6. nam hoc tantum loco in
tervenit et prohibet Achilles, ne Hector ad murum accedat, eumque longius ab urbe
in campum evagari cogit. - 145, 6, 7. Sunt adeo duo termini, intra quos cursus fa
ctus est : ab una parte, si urbe exires, a destra erat specula et caprificus, ab altera
ad lævam, fontes Scamandri. Cursus in via publica semper útèx , quod antea irò,
Tiigsos. secundum muros exteriore eorum parte. Jam de his fontibus disputationes
notæ angustia haud capit. Non nisi citra urbem eos esse posse, ratio grammatica
docet ; tum vix aliter quam sive ex fama, sive ex locorum situ tradere hæc potuit poe
ta ; nec potest merum commentum esse quod loca adeuntes refellere possent. Si nunc
calorem et frigus desideres, naturæ vicissitudinibus haud uno modo hoc evenire po
tuit. In ipsa descriptione nonnulla sunt ambigue dicta . Creduntur duo fontes esse
ipsius Scamandri; xpouva sunt scaturgines ipsæ, e quibus duo fontes aquæ pro
fluunt ; his Scamander procedit collectis in unum alveum . In vs. 181. i goścign,
necesse non est statuere, alterum fontem tantum æstate profluxisse ; itaque post
προρέει interpunctionem sustuli : deluit ή ετέρη πηγή εικυία εν θέρει χαλάζη. Cum de
ipsa re nil satis constet ; manet et hoc in ambiguis. Exotino autem et ipivsòv jam vi
dimus sup. Z. 433. Scilicet fuit a dextra urbis parte exeuntibus locus ante muros
editior caprificis consitus, quo etiam minus difficile erat muros conscendere. Itaque
140. Οίμησεν .] " Ώρμησε. Πέλειαν. ] καταφυσάται των κοίλων . 146. 'Αμα
Περιστερών. 141. Φοβείται δε.] ξιτόν.] ' Αμαξήλατον οδόν. 'Έσσεύοντο.]
Φεύγει δέ. Λεληκώς.] Κεκραγώς, νύν δε "Ωρμων. 147. Κρουνώ.] Κρουνοί, κυρίως
ήχον διά της πτήσεως αποτελών . 145. μεν αι αρχαι των ρευμάτων. νύν δε οι
Ηνεμόεντα .] Καταπνεόμενα . υψη- τόποι όπου πλύνουσι. 148. 'Αναΐσσουσι. ]
λά. τα γάρ υψηλότερα μέρη μάλλον 'Ανορμώσι.
γίγνεται εξ αυτης, ωσεί πυρός αιθομένοιο 150
η δε ετέρη θέρεί προρέει είκυία χαλάζη,

ή χιόνι ψυχρή, ή εξ ύδατος κρυστάλλω.
ένθα δ' επ ' αυτάων πλυνοί ευρέες εγγυς έασι
καλοι, λαϊνεοι, όθι είματα σιγαλόεντα
πλύνεσκον Τρώων άλοχοι, καλαί τε θύγατρες, 155
το πριν επ' ειρήνης, πριν ελθείν υιας 'Αχαιών.

τη ρα παραδραμέτην, φεύγων, ο δ' όπισθε διώκων:
πρόσθε μεν έσθλος έφευγε, δίωκε δέ μιν μέγ αμείνων
καρπαλίμως επεί ουχ ιερήίον, ουδε βοείην
ι6ο
αρνύσθην, ά τε ποσσίν αέθλια γίγνεται ανδρών,
αλλά περί ψυχής θεον "Εκτορος ιπποδάμοιο.
ως ότ’ άεθλοφόροι περί τέρματα μώνυχες ίπποι
ρίμφα μάλα τρωχώσι, (το δε μέγα κείται άεθλον,
η τρίπος , ηε γυνή,) ανδρος κατατεθνειώτος ,
ως τω τρις Πριάμοιο πόλιν πέρι δινηθήτης 165
151. Fεικυία . 154. όθι Fείματα . 165. νulg . περιδινηθήτης.
apposita erat specula, e qua hostium insidiæ prospici possent. — 153. Ad fontes hos
erant Tauvoi, solia e saxo facta, lintres, alvei, magna vasa, quibus vestes lavarentur
a mulieribus, more istarum etatum. -157. τη ρα παραδραμάτην. hic, ηum παρά τω
xgouve ? Immo vero, ea via inter caprificum et fontes Scamandri; unde ter redibat
Hector, et, cum quarta vice eo pervenisset fraude Minervæ deceptus substitit, 208.
sq.- 159, 16ο. ουχ τερήίον ουδε βοείην άρνύσθην. dictum de conatu : non obtinere sole
bant seu bovem seu corium taurinum scuto parando idoneum . — 162. Comparatio per
se præclara ; de hoc nemo dubitet, nec quicquam moveat ; verum hoc monetur,
esse eam nihil aliud quam variationem superiorum versuum 159, 160. non illi tan
quam in certamine cursus, proposito præmio bove vel corio, cursum ? instituebant;
iterantur ea nunc hoc modo : quemadmodum præmio proposito tripode vel femina
in certamine currunt equi, sic currebant illi. ripi réguata simpliciter cursum curu
lem declarare potest ; qui semper ita fiebat, ut circa metam flexu facto altera parte
ad carceres redirent equi. — 164. Agitur de ludis funebribus, et jungenda sunt : ws 8
ότε ίπποι τρωχώσινάνδρός κατατεθνειωτος, interjectis illis : (το δε μέγα κείται άεθλον ή
τρίπος ή γυνή.) - 165. τρις πόλιν πέρι δινηθήτης. hic jam, imprimis si voces περί τέρματα
animo habeas, dubitatio illa existit, num circa totam urbem , qua ambitus patet,
cursus factus fuerit; quod nec probabile, nec ex locorum situ possibile est, nec ver
bis et narrationi superiori vss. 145 , 6, 7. 157. convenire, jam ex supra dictis patet.
Αut itaque admittenda sunt , que probari nequeunt , aut, ne miraculum in το απί
Bevov abeat, statuendum est, circa urbem esse, præter, ante urbem ; aut conjectandum
est , vs. 165. ώς τώ τρίς , esse interpolatoris serioris molestam opellam ; una cum vs.
25 1. Si mediam rationem admiseris, potest quoque probari scriptio περιδινηθήτην, cir
cumegerunt se, κατά πόλιν, παρά, επί. Ιta nec περιστήναι, περιβήναι, περιδραμείν, sem
per declarat motum esse undique, in orbem. v . c. inf. 369. άλλοι δε περίδραμον υίες
'Αχαιών. Ιta saltem interpretandi rationibus satisfecisse videor.
154. Λαΐνεοι.] Λίθινοι. 159. Ιε- νίσματα . 162. Αεθλοφόροι .] 'Αγωνι

ρήίον .] Ιερείον ταύρον. Βοείην.] Βύρ- σται, αθληται. Τέρματα.] Τέλη, καμ
σαν. 16ο . 'Αρνύσθην.] “Υπέρ αγώνος πτήρας . 163. Τρωχώσι. ] Τρέχουσι. 165 .
έσπούδαζον λαβείν . 'Αέθλια. ] 'Αγω- Περιδινηθήτην.] 'Έκύκλωσαν , περιήλθον .
LIB , XXII . ΙΛΙΑΔΟΣ Χ . 166–189 . 375
καρπαλίμοισι πόδεσσι. Θεοί δε τε πάντες ορωντο

τοϊσι δε μύθων ήρχε πατηρ ανδρων τε θεων τε
" Ω πόποι, ή φίλον άνδρα διωκόμενον περί τείχος
οφθαλμοίσιν ορωμαι' εμόν δ' ολοφύρεται ήτορ
"Έκτορος, ός μοι πολλα βοών επί μηρί” έκηεν, 170
"Ιδης έν κορυφήσι πολυπτύχου, άλλοτε δ ' αύτε
εν πόλει ακροτάτη" νυν αυτέ ε διος 'Αχιλλεύς
άστυ πέρι Πριάμοιο ποσί ταχέεσσι διώκει.
αλλ' άγετε, φράζεσθε, θεοί, και μητιάασθε,
ηέ μιν εκ θανάτοιο σαώσομεν, ήέ μιν ήδη 175
Πηλείδη 'Αχιλήί δαμάσσομεν, εσθλόν εόντα.
Τον δ ' αύτε προσέειπε θεα γλαυκώπις Αθήνη
ώ πάτερ, αργικέραυνε, κελαινεφές, οίον έειπες ;
άνδραθνητονεόντα, πάλαι πεπρωμένον αίση,
αψ εθέλεις θανάτοιο δυσηχέος εξαναλύσαι ; 180
έρδο: άταρ ούτοι πάντες επαινέομεν θεοί άλλοι.
Την δ' άπαμειβόμενος προσέφη νεφεληγερέτα Ζεύς :
θάρσει, Τριτογένεια, φίλον τέκος"ού νυ τι θυμώ
πρόφρονι μυθέομαι, εθέλω δε τοι ήπιος είναι: 5
έρξον, όπη δη τοι νόος έπλετο, μηδέτ' ερώει. 185

Ως ειπών, ώτρυνε πάρος μεμαυίαν Αθήνην,
βη δε κατ' Ούλύμποιο καρήνων αίξασα.
"Εκτορα δ' άσπερχές κλονέων έφεπ' ώκυς Αχιλλεύς.
ως δ' ότε νεβρόν όρεσφι κύων ελάφοιο δίηται,
172. αυτέ Fε . 173. Γάστυ . 177. προσέξειπε . 178. έFειπες.
185. Fέρξον . 186. Γειπών .
166-187 . Interponitur deorum de fato Hectoris altercatio : ut sup. n. 431. de
Sarpedone. Jove de fato Hectoris sollicito et ambigente, Minerva, nullum misera
tioni locum relinquens , ad pugnam mittitur. - 173. άστυ πέρι sensus constituendus ex
vs. 165. iterum 230. - 176. 'Αχιλή pro υπό 'Αχιλλέως, ut sexcenties, et supplendum
εί ηε - ή -.-- I81. ούτοι πάντες επαινέομεν . αssentimur. ut jam saepe ; omissum est τον
pūgov. vss. 179, 180, 181. janı lecti 11. 441, 2 , 3. At Jovis oratio quæ sequitur, 182.
sq. est ignava et ex Θ. 38 , 39 , 40. recocta. - 184. ού νυ τι θυμώ πρόφρονι μυθέομαι. ex
ipsa re esse debet : animo pervicaciter in proposito meo persistente. - 185 . νόος έπλετο,
πίλεται. et μηδέ σ ' ερώει, nec cessa . Β . 179.
188—247 . Continuatur cursus ante urbem ; cum autem quarto ad Scamandri fon
tes perventum esset, Jupiter intellexit, fatale esse, ut Hector caderet ; ita Apollo
eum dereliquit ;-213. Minerva autem primo Achillem confirmat et subsistere ju
bet,-225. inde ad Ηectorem pergit, Deiphobique persona assumta ei fraudulenter
suadet, ut fratris auxilio confisus subsistat et Achillem aggrediatur - 247.
189. Comparatio egregie accommodata Achilli ab omni parte occurrenti fugæ
172. Πόλει ακροτάτη.] 'Ακροπόλει. 188. "Έφεπεν .] 'Εδίωκεν. 189. Δίηται.] Διώξει .
όρσας εξ εύνης, διά τ' άγκεα, και δια βήσσας: 190

τον δ', είπερ τε λάθησε καταπτήξας υπό θάμνω,
αλλά τ' ανιχνεύων θέει έμπεδον, όφρα κεν εύρη
ως “Εκτωρ ου ληθε ποδώκεα Πηλείωνα.
όσσάκι δ' ορμήσειε πυλάων Δαρδανιάων
αντίον αίξασθαι, εύδμήτους υπό πύργους, 195
είπως οι καθυπερθεν αλάλκoιεν βελέεσσι:
τοσσάκι μιν προπάροιθεν αποστρέψασκε παραφθας
προς πεδίον αυτός δε ποτί πτόλιος πετετ' αλεί.
ως δ' εν ονείρω ου δύναται φεύγοντα διώκειν
ούτ' άρ και τον δύναται υποφεύγειν, ούθ ' ο διώκειν 2οο
ώς και τον ου δύνατο μάρψαι ποσίν, ουδ' ος αλύψαι.

πως δε κεν "Έκτωρ Κηρας υπεξέφερε θανάτοιο ,
ει μη οι πύματόν τε και ύστατον ήντετ’ 'Απόλλων
εγγύθεν, ός οι επωρσε μένος λαιψηρά τε γούνα και
195. Vulg. επί. 196. Foι. 198. Vulg . πεδίον γ.
202. νulg. υπεξέφυγε. 203. Foι. 204. ός Fοι .
Hectoris . - 191 . είπερ τε λάθησι καταπτήξας υπό θάμνω, res narrata εναργώς , etiam per
το καταστήσσειν. quod et καταπτώσσειν . - 192. αλλά τε pro όμως . - Ι94. άντίον ( αντι)
πυλών Δαρδανιών. - 195 , 196. Igitur hac utique murorum parte propugnatores sta
bant ; quod monitum sup. ad 143. είπως pro όπως. ςut toties .- 197. παραφθ άς αποστρέ
ψασκε προς πεδίον. quod serius est έφθη αποστρέψα .-199 . Comparatio per se non
insuavis . Per somnum potest aliquis cursu persequi aliquem sic ut nunquam eum
assequi videatur . διώκειν nunc erit μάρπτειν, assequi . Ne vero altero versu 200. bis
idem dictum sit, erit discrimen , fere ad ductum Eustathii, faciendum inter φεύγοντα
et υποφεύγοντα . ut prius , sit, simpliciter και τρέχων , και φεύγων. etiamsi nemo sit qui eum
persequatur. Altero loco is, qui insequentem effugiat. Quam jejuna tamen hæc
sit subtilitas, facile percipitur : ita ut versum sublatum esse præstet . — 202. Ut lon
gum cursum sustinere posset Hector, Apollo iterum ad eum accessisse et eum viri .
bus instruxisse putandus est. Ut autem nexus sit cum anteced . supplendum est
tamdiu. πώς δε Έκτωρ (επί τόσον), υπεξέφερεν άν κήρας θανάτοιo , tamdiu mortem fatalem
distinuisset, moram ei fecisset : dudum eum defecisse putares viribus, si un.
190. " Ορσας εξ εύνης. ] Εκ της κοίτης νει τον Έκτορα ; και φασίν οι μεν εξε
εγείρας ώρμησε. Διάτ’ άγκεα και διά βήσ- πίτηδες αυτόν υπό του Ποιητού καταπε
σας.] Αντί του δι'αγκέων και βησσών, ού- πονήσθαι πολλών πόνω πρότερον, ίν' ώσπερ
τω δε καλούνται οι κοίλοι και βάσιμοι των εν θεάτρω νύν μείζονα κινήση πάθη , οι
ορών τόποι . 191. Καταπτήξας. ] Δεί- δε, ότι τον ενδoτέρω και προς τα τείχει
λιάσας. Θάμνω.] Θάμνοι καλούνται οι δρόμον “Έκτορος ποιουμένου, Αχιλλεύς δι
σύμφυτοι και υλώδεις τόποι, παρά το πλάσιον έκαμνεν έξωθεν περιθέων. 202 .
θαμινόν. 192. 'Ανιχνεύων.] 'Εξ ίχνους “Υπεξέφερεν.] “Υπεξέφυγεν. ολίσθηνε.
διώκων. 194. “Ορμήσειε πυλάων Δαρ- Πώς δέ κεν “Έκτωρ Κήρας υπερξέφερε
δανιάων. ] Ως επί τας Δαρδάνου πύλας θανάτοιο. ] Και τα εξής. Πώς δέ, φη
δρμήσει . 201. “Ως και τον ου δύνατο σιν, ο “Εκτωρ ήδύνατο διαφυγείν τον 'Α
μάρψαι ποσίν, ουδ' ος αλύξαι. ] Πώς τά- χιλλέα , ει μη υστάτην βοήθειαν παρέ
χιστος ών ο 'Αχιλλεύς, ου καταλαμβά- χων αυτώ ο Απόλλων ποδώκη εποίησεν.
λαοϊσι δ' ανένευε καρήατι διος 'Αχιλλεύς , 205

ουδ' έα ιέμεναι επί "Εκτορι πικρα βέλεμνα
μη τις κύδος άροιτο βαλων, ο δε δεύτερος έλθοι .
αλλ ' ότε δη το τέταρτον επί κρουνούς αφίκοντο,
και τότε δη χρύσεια πατηρ ετίταινε τάλαντα
εν δ ' ετίθει δύο κηρε τανηλεγέος θανάτοιο, 210
την μεν, 'Αχιλληος , την δ', "Εκτορος ιπποδάμοιο

έλκε δε μέσσα λαβών ρεπε δ' "Εκτορος αΐσιμον ήμαρ .
ώχετο δ' εις Αίδαο λίπεν δε ε Φοίβος Απόλλων .
Πηλείωνα και έκανε θεα γλαυκώπις Αθήνη,
άγχου δ ισταμένη έπεα πτερόεντα προσηύδα 215
Νυν δη νωί γ εολπα , Δι φίλε, φαίδιμ' ' Αχιλλεύ,
οίσεσθαι μέγα κύδος 'Αχαιοίσι προτί νηας,
"Εκτορα δηώσαντε, μάχης ατόν περ εόντα.
ου οι νύν έτι γ εστι πεφυγμένον άμμε γενέσθαι,
ουδ ' εί κεν μάλα πολλα πάθοι εκάεργος 'Aπόλλων , 220
213. δε Γε . 215. Fέπεα . 216. νω: FέFoλπα .

219. ου Foι . 220. Fεκάτεργος.
208. Nobilis locus. Cum memorandum esset, fatale decretum a Jove esse pronuntia
tum : poeta rem ad trutinationem fatorum utriusque, Hectoris et Achillis, revocat.
Ipsa fata per figuras adumbrata. Comparandus alter locus O. 69. sq. de fatali clade
Achivorum. - 209. έτίταινε τάλαντα libravit lances, h. libram. - 2 το. δύο κήρε θανάτου,
et mox 212. αΐσιμον ήμαρ , αίσα, sunt mortes fatales utrinque: adeoque idem ac si di
xisset Vitas a fato utrique decretas. Æschylus xñous in Luxàs mutarat apud Virgil.
ΧΙΙ. 726. et fata mponit diversa duorum. - 212. έλκεδε μέσσα λαβών. Ηic et sequens
versus magna phantasmata exhibent ; expende singula. majore longe pondere est fa
tum Hectoris, adeoque gravat ac deprimit lancem: Necessitas enim, ανάγκη, mortis
urget ac premit . Eustath . το ρέπειν et ροπήν in Tragicis comparat p. 1266. 38. ώχετο δ'
εις Aίδαο comparatum cum altero επί χθονι εζέσθην, sublimitatem habet ex ipsa no .
tione Orci, roõ 'Aidov, qui sane, si sensum haud obtusum habes, phantasma objicit
majus, quam si lanx tantum in terram consederet. At sensum animi percutit hor
rore quodam, id, quod sequitur : λίπε δ' “Εκτορα Φοίβος 'Aπόλλων. nunc conclamatum
esse de Hectore sentimus.
214-225 . Minerve partes h. 1. nullo modo ex decoro , multo minus ex sensu ju.
sti, sed tantum poetice sunt probandæ. nam poetæ interventus numinis, ex epicæ
narrationis indole, accommodatus erat rerum mirationi augendæ . Quod autem
ipsa res postulabat, opus erat, ut Achilles reciperet se longo cursu , antequam pu
gnam iniret : ejusque rei providenda erat caussa idonea : cum autem ita Hector
fuga elabi posset, ratio ineunda erat, quomodo et is subsisteret et pugnam iniret.
Ita fraude res geritur tanquam in hostem . Illud autem jam sæpe vidimus, ex isto
rum hominum sensu plus mirationis fuisse, si deus præsens victoriam dedisset,
quam si virtute herois ea obtigisset. Eo spectant dicta ap. Eustath. p. 1267, 6.
218. μάχης ατον, άατον, ακόρεστον , Ε. 388. - 219. πεφυγμένον είναι, πεφύχθαι pro φυγείν
ημάς . 220, πολλά πάθοι, κάμοι. expertus sit. - 226-247. Deiphobi forma assumta ad
205. Kαρήατι.] Κεφαλή. 209. Τά- έστι πεφυγμένον άμμε γενέσθαι.] 'Αδύ
λαντα. ] Ζυγά . 218. Δηϊώσαντε.] νατόν φησίν έστιν αυτώ διαφυγείν ημάς.
'Ανελόντες. 219. Ού οι νύν έτι η
VOL . II . 3 C
378 ΙΛΙΑΔΟΣ Χ . 221-246 .. LIB . XXII .
πρoπρoκυλινδόμενος πατρος Διός αιγιόχοιο.

αλλά σε μεν νυν στηθη και έμπνυε τόνδε δ ' εγώ τοι
οίχομένη πεπιθήσω εναντίβιον μαχέσασθαι.
Ως φάτ’ Αθηναίη: ο δε πείθετο, χαίρε δε θυμώ.
στη δ' άρ' επί μελίης χαλκογλώχινος έρεισθείς. 225
η δ' άρα τον μεν έλειπε, κιχήσατο δ' Έκτορα διον ,
Δηϊφόβο εικυία δεμας και άτειρέα φωνήν.
άγχου δ' ισταμένη έπεα πτερόεντα προσηύδα
Ήθεί”, ή μάλα δη σε βιάζεται ώκυς Αχιλλεύς,
άστυ πέρι Πριάμοιο ποσί ταχέεσσι διώκων" 230
αλλ' άγε δη στέωμεν, και αλεξώμεσθα μένοντες.

Την δ' αύτε προσέειπε μέγας κορυδαίολος "Εκτωρ"
Δηίφοβ , ή μέν μοι το πάρος πολύ φίλτατος ήσθα
γνωτών, ούς Εκάβη ήδε Πρίαμος τεκε παίδας :
νυν δ ' έτι και μάλλον νοέω φρεσί τιμήσασθαι, 235
δς έτλης, έμευ είνεκ', επει ίδες οφθαλμοίσι,
τείχεος εξελθεϊν, άλλοι δ' εντοσθε μένoυσι.
Τον δ' αύτε προσέειπε θεα γλαυκώπις Αθήνη"
ήθεϊ ”, η μεν πολλά πατηρ και πότνια μήτηρ
λίσσονθ', εξείης γουνούμενοι, αμφί δ' εταίροι, 240
αύθι μένειν τοιον γαρ υποτρομέoυσιν άπαντες :

αλλ' έμος ένδοθι θυμός ετείρετο πένθεί λυγρώ.
νυν δ' ιθυς μεμαώτε μαχώμεθα, μηδε τι δούρων
έστω φειδωλή, ένα είδομεν, ει κεν Αχιλλεύς
νωϊ κατακτείνας, έναρα βροτόεντα φερεται 245
νηας επί γλαφυρας, ή κεν σα δουρί δαμείη.
2 24. νulg . δ δ' επείθετο. 227. Γεικυία . 228. Fέπεα . 230. Fάστυ .
232. προσέξειπε . 236. Fίδες. 238. προσέξειπε . 243. νulg. μηδ' έτι.
244. ίνα Fείδομεν.
Hectorem pergit Minerva , eique persuadet ut cursum sistat et cum Achille congre
diatur. Narratio hæc de facinore deæ indignissimo est prorsus ex sensu antiquorum
hominum obtusiore judicanda ; ut jam dixi. — 230. ärtu répı sup. v. 173.- 235. v06w .
quod alias ad cogitationem et animadversionem spectat , νοέω και φράζομαι, επιφράζο
μαι , nunc refertur ad animum et voluntatem hic et Ω . 56ο. et aliquoties in Odyssea .
propositum mihi habeo , carum te habere. - 243. μηδ' έτι δούρων έστω φειδωλή, nunc de
mora et cunctatione : ne differatur pugna : est nunc utendum armis. Supra B. 386.
221. Πρoπρoκυλινδόμενος πατρος Διός.] κας εχούσης γωνίας. 235. Νύν δ' έτι
Προ των ποδών του Διός κυλινδούμενος, o και μάλλον νοέω φρεσι τιμήσασθαι.]
εστ : ν ικετεύων . 222. "Αμπνυε.] 'Ανα- Νύν δ' έτι μάλλον σε τιμήσω. 241 .
παύεο . 225. Χαλκογλώχινος.] Χαλ- Τοϊον. ] Τοίως, ούτως. 244. Φειδωλή.]
LIB . XXII . ΙΛΙΑΔΟΣ Χ. 247-264. 379
" Ως φαμένη, και κερδοσύνη ηγήσατ’ Αθήνη.

οι δ ' ότε δη σχεδον ήσαν επ ' αλλήλοισιν ιόντες ,
τον πρότερος προσέειπε μέγας κορυδαίολος"Εκτωρ
Ού σ' έτι, Πηλέος υιέ, φοβήσομαι, ως το πάρος περ" 250
τρίς περί άστυ μέγα Πριάμου δίον, ουδε ποτ' έπλην
μείναι επερχόμενον νυν αυτέ με θυμός ανηκε,
στήμεναι αντία σείο: έλoιμί κεν, ή κεν αλώην.
αλλ' άγε δεύρο θεους επιδώμεθα · τοι γαρ άριστοι
μάρτυροι έσσονται και επίσκοποι αρμονιάων" 255
ου γαρ εγώ σ' έκπαγλον αεικιώ, αϊκεν εμοί Ζευς
δώη καμμονίην, σην δε ψυχήν αφέλωμαι
αλλ' επεί άρ κε σε συλήσω κλυτα τεύχε', 'Αχιλλεύ,
νεκρών Αχαιοίσιν δώσω πάλιν ώς δε συ ρεζειν.
Τον δ' άρ' υπόδρα ιδων προσέφη πόδας ωκυς Αχιλλεύς: 26ο
"Εκτορ, μη μοι, άλαστε, συνημοσύνας αγόρευε.
ως ουκ έστι λέoυσι και ανδράσιν όρκια πιστα,
ουδε λύκοι τε και άρνες ομόφρονα θυμον έχουσιν,
αλλα κακά φρονέoυσι διαμπερες αλλήλοισιν
249. προσέξειπε. 25 Ι . περί Fάστυ. 253. ή κε Fαλoίην . 256. απεικιώ .
26ο. υπόδρα Fιδών. 263. ουδέ λύκοι και Fάρνες. V. Obss .
erat παυσωλή πολέμοιο. et sic φείδεσθαι pro abstinere, cessare. - 247 . (συν) κερδοσύνη,
κερδαλέως. fraudulenter. dolose .
248—272. Confirmatus animo, quod Deiphobum pugnæ socium habebat, Hector
subsistit, et, Achille propius accedente, ad pugnam se parat. Nunc armis congres
suri sermones inter se faciunt Hector et Achilles ; ille ut paciscatur, ne victor victi
corpus fædet ; hic omnem conditionem ferociter respuit.
252. nunc vicissim lubet tecum congredi. — 253. sive occidam te sive ipse occidar.
ut 244, 245. - 254 . θεούς επιδώμεθα . ab επιδόσθαι subintellecto μάρτυρας. deos constituα
mus testes. διδόναι, επιδιδόναι μάρτυρα επί πράγματι τινι cf. ad Ψ . 485.-256. έκπαγλον
arxsw. non quasi modica foedatione contentus esse velit ; verum omnis aixíce est
έκπαγλος. Εst adeo pro ου μάλα, nequaquam ; aut pro simplici ουκ αεικιώ σε immani
hoc more quo sæviri solet. Similis pactio erat ante pugnam Hectoris cum Ajace
Il. H. 77. sqq. Faciunt hæc, ut tanto major calamitas esse deberet, cum idem He
ctor , qui haec pacisci volebat, cesus male mulcaretur. - 257. καμμονίην, virtuterm ,
proprie quæ viribus inexhaustis sustinet hostem ; nunc ex virtute victoriam . iterum
Ψ. 661. Contrarium est φυγή , ήττα. - 261. έλαστε invisum et abominandum de
signat. τον έλαστα, ανεπίληστα, κακά δεδρακότα. συνημοσύνην, pactionem, qua conve
niat inter nos , ώστε συνιέναι και συντίθεσθαι περί τινος.-263. ομόφρονα θυμόν, pro federe,
Φειδώ . 247. Κερδοσύνη. ] 'Εντρεχεία, ων.] Των συνθηκών. 257. Καμμονίην. ]

πονηρία , απάτη . 25ο. Φοβήσομαι. ] Την εκ καταμονής νίκην, ό εστιν εκ μο
Φεύξομαι. 251. Δίον.] "Έδεισα. έδιω- νομερούς. 26ι . "Αλαστε. ] 'Αλάθητε.
κόμην. έφευγον. 254. Θεους επιδώμε- δεινά και ανεπίληστα ειργασμένε. Συν
θα.] Ομόσωμεν, επόπτας και μάρτυρας ημοσύνας αγόρευε. ] Αντί του μη μοι
των λεγομένων ποιησάμεθα . 'Ε-
255. 'Ε περί συνθηκών διαλέγου. 263. Ομό
πίσκοποι.] "Έφοροι, φύλακες. “Αρμονιά- φρονα θυμόν έχουσιν. ] “Ομονοούσι.
3 C 2
380 ΙΛΙΑΔΟΣ Χ . 265-287 .. LIB . XXII .
ως ουκ έστ' έμε και σε φιλήμεναι, ούτε τι νωϊν 265

όρκια έσσονται, πρίν γ ή έτερόν γε πεσόντα
αίματος ασαι"Αρηα ταλαύρινον πολεμιστής .
παντοίης αρετής μιμνήσκει " νυν σε μάλα χρη
αιχμητήν τ' έμεναι και θαρσαλέον πολεμιστής .
ού τοι έτ' έσθ' υπάλυξις: άφαρ δε σε Παλλάς Αθήνη 270
έγχει εμώ δαμάα . νυν δ' αθρόα πάντ' αποτίσεις
κηδε εμων ετάρων, ούς έκτανες έγχει θύων .
“Η ρα, και αμπεπαλών προϊει δολιχόσκιον έγχος:
και το μεν άντα ιδων ηλεύατο φαίδιμος "Εκτωρ
έζετο γαρ προϊδων, το δ' υπέρπτατο χάλκεον έγχος , 275
εν γαίη δ' επάγη ανα δ' ήρπασε Παλλάς Αθήνη ,
αψ δ' Αχιληϊ δίδου, λάθε δ ' “Έκτορα , ποιμένα λαών .
"Έκτωρ δε προσέειπεν αμύμονα Πηλείωνα:
"Ημβρoτες, ουδ' άρα πώ τι, θεούς επιείκελ' 'Αχιλλεύ,
εκ Διός ήείδης τον εμον μόρον ήτοι έφης γε: 280
αλλά τις άρτιεπής και επίκλoπoς έπλεο μύθων,

όφρασ ' υποδδείσας μένέος άλκης τε λάθωμαι.
ου μέν μοι φεύγονται μεταφρένω εν δόρυ πήξεις,
αλλ' ιθυς μεμαώτι δια στηθεσφιν έλασσον,
τοι έδωκε θεός νυν αύτ' εμον έγχος άλευαι 285
χάλκεον. ως δή μιν σω έν χροι παν κομίσαιο:
και κεν ελαφρότερος πόλεμος Τρώεσσι γένοιτο,
274. άντα Fιδών . 275. προσιδών . 278. προσέξειπε. 279. επιείκελ '.
28ο . ήFείδης. 28τ . άρτιΓεπής.
ομόνοια.-265 . φιλήμεναι amicitiam contrahere. εις φιλίαν έλθείν. priusquam id heri
possit, alterutri nostrum moriendum est.—268 . Quin tu te ad pugnam accinge. tar
τoίης αρετής. Illustrationem pete ex Π. 237. sq. cf. ο. 642 .
273—291 . Impatienter moram ferens Achilles præcipitat ictum, et hasta aberrat.
Recipit tamen illam Achilles, clam a Minerva redditam . Hector exultans et verbis
Achillem increpans, emittit et ipse hastam , et medium Achillis scutum percutit, a
quo illa resilit.- 279. ουδ' άρα πώ τι - ικ Διός ήείδης respiciunt vs. 27ο.άφαρ δε σε Πάλ
λας ' Αθήνη έγχει εμώ δαμάα. - 281. άρτιεπής cum alias de prudenti homine dicatur ,
ειπείν τα άρτια, consentanea, υγιή, ut Ξ. 92. nunc in deteriorem sensum dicitur de
vafro et insidioso. ÉTixãotos pólwy, es homo vafre verba faciens et callidus dicendi.
callidus δια μύθων, τα μυθεϊσθαι, κλέπτων. άπατών. - 283. versus lectus Θ. 95.-286.
205. Φιλήμεναι.] Εις φιλίαν έλθεϊν . "Ήτοι έφης γε.] Και του έλεγες. 281 .
266. Πεσόντα.] Αναιρεθέντα. 27ο. 'Αρτιεπής.] 'Aπηρτισμένος και ικανός εί
“Υπάλυξις.] "Εκκλισις, φυγή. 271. 'Α- πείν, ή άρτι εσκευασμένος . δεινός. Επί
ποτίσεις. ] Εκτίσεις , αποδώσεις. 28ο. κλοπος. ] Παραλογιστικός, απατεών , διά
'Ηείδεις.] 'Ακριβώς επίστασο, κατά λόγων κλέπτειν την αλήθειαν ειδώς.
επίτασιν του η . Μόρον . ] Ειμαρμένην. 285. "Αλευε .] "Εκκλινε, φυλάσσου.
σείο καταφθιμένοιο συ γάρ σφισι πημα μέγιστον.

"Η ρα, και αμπεπαλών προϊει δολιχόσκιον έγχος ,
και βάλε Πηλείδαο μέσον σάκος, ουδ' αφάμαρτε. 290
τηλε δ απεπλάγχθη σάκεος δόρυ. χώσατο δ ' "Έκτωρ,
όττι ρα οι βέλος ωκυ ετώσιoν έκφυγε χειρός
στη δε κατηφήσας, ουδ' άλλ' έχε μείλινον έγχος.
Δηίφοβον δ' εκάλει λευκάσπιδα, μακρον αύσας,
ήτεέ μιν δόρυ μακρόν ο δ' ούτι οι εγγύθεν ήεν. 295
"Εκτωρ δ' έγνω ήσιν ενί φρεσί, φώνησεν τε
" Ω πόποι, ή μάλα δη με θεοί θάνατόνδε κάλεσσαν.
Δηίφοβον γαρ έγων εφάμην ήρωα παρείναι
αλλ' ο μεν εν τείχει, έμε δ ' εξαπάτησεν Αθήνη.
νυν δε δη εγγύθι μοι θάνατος κακός, ουδε τ’ άνευθεν 300
ουδ' αλέη" ή γάρ ρα πάλαι τό γε φίλτερον ήεν
Ζηνί τε και Διός υτι Εκηβόλω, οί με πάρος γε
πρόφρονες ειρύαταινύν αυτέ μεΜοίρα κιχάνει:
и μαν άσπουδί γε και ακλειως απολοίμην,
άλλα μέγα ρέξας τι και εσσομένοισι πυθέσθαι. 305
Ως άρα φωνήσας , ειρύστατο φάσγανον όξυ,
το οι υπο λαπάρην τέτατο μέγα τε, στιβαρόν τε
292. ρα Foι βέλος ωκυ Fετώσιον . 295. ούτι Foι. 296. Fήσι.
297. νulg . θάνατόνδ ' εκάλεσσαν . 302. υίι Fεκηβόλω. νulg. υιεί.
303. corrig. εύρυνται. 304. Vulg. άσπουδεί γε . 3ο6. Fειρύσσατο .
3ο7 . το Foι .
κομίσαιο utinam tu recipias corpore tuo totam hastam !-291 . τηλε απεπλάγχθη resi
liendo ab erea et convexa superficie του σάκους Ηφαιστοσεύκτου .
291. χώσατο δ' αινώς. graviter excanduit . Veteres tamen hoc quoque loco acci
piunt συνεχύθη ν. Ν. 165.-294. λευκάσπιδα de splendore erei clipei accipio. Emissa
perperam hasta, circumspicit fratrem Deiphobum Hector, ut ejus hasta utatur :
nunc delusum se videt a dea, quam putandus est novisse Achillis studiosam , sentit
que se morti damnatum ; vel sic tamen fortiter pugnando occumbere decernit. Inest
loco magna vis et nervus cum affectu . – 3οι . ή γάρ ρα πάλαι τότε φίλσερον ήν. φίλον ήν
adest mors, neque est effugiendi eam locus ; nam dudum illa mihi (in hoc tempus)
decreta erat a Jove et Apolline, etsi amicissimis mihi per superiorem vitam diis ;
fatalis hora nunc instat ; fatum , mors, me assequitur. – 304. res pày úotoudi yer
ne tamen ignave et inglorie occumbam ! deprecantis formula . Talem nunc ample
ctimur Hectorem ! και εσσομένοισι πυθέσθαι. pro νulgari τοίς εσομένοις πυθομένοις αυτό vel
αυτού. Jam Γ . 287. Β. 119.
306–329. Congressi, impari utique pugna , Hector gladio stricto, at hasta Achil
291. Χώσατο. ] Συνεχύθη , ελυπήθη. φυλακή. Φίλτερον. ] “Ήδιον. 303. Εί

293. Κατηφήσας.] Στυγνάσας. Ουδ' ρύατο. ] Ειρύοντο. έσωζον. 304. ' Α
άλλ' έχε. ] Ο δε αντί του γάρ. ου γάρ σπουδεί.] Χωρίς κακοπαθείας . 305 .
είχεν άλλο. 3οι . 'Αλέη.] "Εκκλισις , Πυθέσθαι. ] Γνώναι. μαθείν.
οίμησεν δε αλείς , ώστ' αιετός υψιπετήεις,

ός τ' είσι πεδίονδε δια νεφέων ερεβεννών,
αρπάξων ή άρν αμαλήν, ή πτωκα λαγων 310
ως "Έκτωρ οίμησε τινάσσων φάσγανον οξύ.
ώρμήθη δ 'Αχιλεύς, μένεος δ' εμπλήσατο θυμόν
αγρίου" πρόσθεν δε σάκος στέρνοιo κάλυψε
καλόν, δαιδάλεον" κόρυθι δ ' επένευε φαεινή,
τετραφάλω,καλαι δε περισσείοντο έθειραι 315
χρύσεαι, ας "Ηφαιστος άει λόφον αμφί θαμειάς.
οιος δ ' αστηρ είσι μετ ' αστράσι νυκτος αμαλγώ
έσπερος, ος κάλλιστος εν ουρανώ ίσταται αστήρ
ως αιχμης απέλαμπ ' ευήκεος, ήν άρ' 'Αχιλλεύς
πάλλεν δεξιτερη, φρονέων κακών "Εκτορι δίω, 320
εισορόων χρόα καλόν, όπη είξειε μάλιστα .

του δε και άλλο τόσον μεν έχε χρόα χάλκεα τεύχη,
καλά , τα Πατρόκλοιο βίην ενάριξε κατακτάς
φαίνετο δ', ή κληϊδες απ' ώμων αυχέν ' έχoυσι,
3ο8. δίμησε δε Fαλείς . 31o. Fάρν'. 315. περισσείοντο Fέθειραι.
318. Fέσπερος.
les : in qua pugna cervix Hectoris nudata ab hoc transfigitur. - 308. dipunge di åasis
colligens vires contracto corpore, colligens se et insurgens, in eum irruit. ut modo
Φ. 571-312. Achilles, nunc summum facinus perpetraturus, preclare ad sensum
describitur ; dum autem ita oculis nostris tanquam vivus obversatur, vis carminis
est maxima. - 315. τετραφάλω κόρυθι quatuor conis, adeoque totidem cristis instructo :
que h. 1. sunt jube equine Have, έθειραι χρυσαϊ, eaque θαμειαι, dense. V. ad
Ε. 743. - 317. Fulgor cuspidis haste comparatus cum Hespero seu stella Veneris
exoriente sub vesperam ; hac hasta autem nunc edendum erat facinus dudum ex
pectatum ; itaque ea quasi in conspectum nostrum adducitur. - 319 . Sup. 26. sq.
comparatio Achillis eratcum canicula ;nunc hastæ cum hespero. Pallantem cum
lucifero comparat hinc Virgil. En. VΙΙΙ . 589.-321 . εισορόων , όπη είξειε κρούς μάλι
ota , ubi cederet sc. mucroni, transfigi posset, nudatum nec ære munitum corpus,
ut hasta penetraret. - 322. άλλο τόσον μεν έχε. Τota oratio, per se tautologica , sic
explenda est : τα τεύχη χάλκεα έχε, (κατείχον, tegebant ) τον χρόα του (αυτού ) κατά
το άλλο (μέρος του χροός) (επι) τόσον (μέρος). Debebat sequi εφ' όσον μη κληΐδες έχουσι
h. aliquantum , excepta ea parte, qua jugulum patet inde ab humero et crate pecto
ris : sup. Φ. 117. Ε. 146, 7. Θ . 325. Nunc invertit haec in alium modum: φαίνετο
so . quod ad reliqua corporis attinet, arma tegebant corpus aliquantum . Cf. He
siod. Sc. Herc. 416—420. ubi Cycno Hercules simile vulnus infert.- 324, 325. Ex
plenda haec sunt , aut: φαίνετο (scil. ο κρούς) κατά της λαυκανίης,in gutture, ή - aut :
φαίνετο της λαυκανίας τι, (μέρος τι ) εν ταύτη τη χώρα, εν ή κληϊδες απέχουσιν) h. e. απείρ
31ο. “Αμαλήν.] “Απαλήν. τρυφεράν. νη- “Έκτορος φησί το μεν λοιπόν σώμα υπό
πίαν . Πτώκα .] Λαγωόν , παρά το πτήσ- των όπλων κατεκάλυπτο. 323. Πα
σειν . δειλόν γάρ το ζώον. 313. Αγρίου. ] τρόκλοιο βίην . ] Περιφραστικώς τον Πά
Χαλεπού. 319. Ευήκεος.] Καλώς ήκο- τροκλον. 324. “ Ηι κληδες απ' ώμων
νημένης . 322. Το δε και άλλο τόσον αυχέν' έχoυσι.] Καθ' ό μέρος αι κατα
μεν έχε χρόα χάλκεα τεύχη.] Tού δε κλείδες συνάπτουσι διείργουσαι τον αυ
LIB . XXII . ΙΛΙΑΔΟΣ Χ. 325-339 . 383
λαυκανίης, ένα τε ψυχής ώκιστος όλεθρος : 325
τη δ' επί οι μεμαώς έλασ’ έγχει διος 'Αχιλλεύς:

αντικρυ δ' απαλοίο δι' αυχένοςήλυθ' άκωκή:
ουδ ' άρ' απ' ασφάραγον μελίη τάμε χαλκοβάρεια ,
όφρα τί μιν προτιείπoι αμειβόμενος επέεσσιν.
ηρίπε δε έν κονίησ' ο δ' επεύξατο δίος Αχιλλεύς 330
"Εκτορ, ατάρ που έφης, Πατροκλή εξεναρίζων,

σως έσσεσθ ', έμε δ ' ουδεν οπίζεο νόσφιν εόντα
νήπιε, τoίo δ' άνευθεν αοσσητηρμέγ ' αμείνων
νηυσιν επί γλαφυρήσιν εγώ μετόπισθε λελείμμην,
ός του γούνατ' έλυσα . σε μεν κύνες ήδ' οιωνοί 335
ελκήσουσ' αϊκώς, τον δε κτεριούσιν 'Αχαιοί.
Τον δ' ολιγοδρανέων προσέφη κορυδαίολος"Εκτωρ
λίσσομ' υπερ ψυχης, και γούνων, των τε τοκήων,
μη με έα παρα νηυσι κύνας καταδάψαι Αχαιών:
326. επί Foι . 329. προτιΓείποι - Γεπέεσσι. 331. vulg. έφησθα.
336. AFικώς. 339. leg . μη μ' έάα.
γουσιν) αυχένα απ' ώμων, qua parte clavicula , os furcale, a sterno ad scapulam pro
tenditur, et, collo finito, initium humeri facit. - 326. τη ρα, επιμεμαώς οι, έλασεν αυτόν
'Αχιλλεύς. parte colli nudata ; quandoquidem thorax Patroclo ereptus non sedebat
collo , non erat aptatus hac parte corporis Hectori . – 328, 9. ουδ' άρ' απ' ασφάραγον.
nec tamen hasta disciderat guttur, fauces, bronchum , qua aer, seu spiritus, ducitur.
o'p qa té psy. non , quasi id consilio factum esset ; sed : quo factum est, ut posset
Hector verba fari.
331-343. Achillis gloriatio;et Hectoris preces , ne corpus fedetur , sed propin
quis ad sepulturam reddatur. Esse in his respectum nonnullorum , quæ in Patrocli
cæde evenerant, docet locorum comparatio n . 829. sqq. Mirum tamen a poeta in
tota narratione, nec in Achillis verbis Hectori quicquam exprobrari, aut pro compen
satione factorum annumerari, quod ea , quæ nunc experitur, malo exemplo ipse antea
in se statuerit. -332. σως έσσεσθαι. nunc est impunitus, incultus , qui impune aliquid
fert. — 336. où laxnoouo' aïrüs , indignis modis, frede dilaniabunt, diripient. Tum. vs.
337. ολιγοδρανέων , deficiens jam Hector, animam agens .
χένα από των ώμων. 325. Λαυκα- εις τον πνεύμονα . ο δε στόμαχος εις την
νίης.] Στόμαχος, λαιμός. "Ινα τε ψυ- κοιλίαν. και μεταξύ δε φάρυγγος και
χης ώκιστος όλεθρος.] " Όπου τρώσεως γε- γλώσσης επιγλωσσίς επιπωματίζουσα
νομένης , ταχεία γίνεται της ψυχής και του φάρυγγος το στόμα. Ποσειδώνειος
απώλεια , και τοι αθάνατον οίδε την ψυ- δέ φησι κατά ριπήν της τροφής σκέπε
χήν. νύν ούν την αφάνειαν φησίν αυτής σθαι υπό της επιγλωττίδος τον βρόγχον .
και τον από του σώματος χωρισμόν. 326. "Ελασσεν .] "Επληξεν, έτρωσεν.
Πραξαγόρας δε εν τη Ανατομή ούτως 328. 'Ασφάραγον.] Φάρυγγα. βρόγχων.
φησί: Μετά δε την τής γλώττης θέσιν 33 2. Σώς έσσεσθαι.] Σωθήσεσθαι. 'Ο.
υπέρκειται κατά το έσχατον του ουρανού πίζεο.] ' Εντροπήν ποιού . 333. ' Αοσ
ή κιονίς. μετά δε ταύτην φάρυγξ και σητήρ. ] Βοηθός. 336. 'Αϊκώς. ] Αίκι
στόμαχος. έστι δε ο μεν φάρυγξ εκ του στικώς, υβριστικώς. 337. 'Ολιγοδρα
έμπροσθίου, και δε στόμαχος έκ τού οπι- νέων.] 'Ολιγοδυναμών, ολίγον ισχύων.
σθίου , προσπεφυκώς τοΐς του τραχήλου 339. Καταδάψαι.] Καταδαπανήσαι ,
σπονδύλοις , και ο μεν φάρυγξ εμφύεται κατακόψαι.
αλλά συ μεν χαλκόν τε άλις χρυσόν τε δεδείο, 340
δωρα , τα του δώσουσι πατηρ και πότνια μήτηρ

σώμα δε οίκαδ ' εμόν δόμεναι πάλιν, όφρα πυρός με
Τρωες και Τρώων άλοχοι λελάχωσι θανόντα .
Τον δ ' άρ' υπόδρα ιδων προσέφη πόδας ωκυς Αχιλλεύς :
μη με, κύoν, γούνων γουνάζεο, μηδε τoκήων. 345
αι γάρ πως αυτόν με μένος και θυμος ανήη
ώμ' αποταμνόμενον κρέα έδμεναι, οία μ' έοργας
ως ουκ έσθ', ός σης γε κύνας κεφαλης απαλάλκοι:
ουδ' εί κεν δεκάκις τε και είκοσινήριτ’ άποινα
στήσωσ' ενθάδ ' άγοντες, υπόσχωνται δε και άλλα 350
ουδ' εί κεν σ ' αυτόν χρυσώ έρύσασθαι ανώγοι
Δαρδανίδης Πρίαμος" ουδ ' ώς σε γε πότνια μήτηρ
ενθεμένη λεχέεσσι γοήσεται , ον τεκεν αυτή,
άλλα κύνες τε και οιωνοί κατα πάντα δάσονται.
Τον δε καταθνήσκων προσέφη κορυδαίολος "Εκτωρ 355
ή σ ' ευ γιγνώσκων προτιόσσομαι, ουδ' άρ' έμελλον
πείσειν ή γαρ σοί γε σιδηρεος εν φρεσι θυμός.
340. τε πάλις. 342. δε 349.
347. οίά μ ' έFoργας.
Foίκαδ'.δεκάκις
344.καιυπό δρα Ειδών. 346. νulg. ανείη .
εικοσινήριτ'. 35 I. Fερύσασθαι.
357. νulg. ένδοθι.
342. όφρα με πυρός λελάχωσι, impertiant me justis funebribus , tanquam λάχει, mu
nere. ut H. 80 .
343–363 . Atrox Achillis et inhumanum responsum ; tum Hector animam agens
ominatur ultionem divinitus ipsi paratam, et exspirat. Achilles enim et ipse ad
portas Sceas erat occubiturus. - 345. μή με ( διά ) γούνων γουνάζεο. - 346 , 7. αι γάρ πως
αυτόν με . utinam possem , natura non repugnante. ανίεναι est incitare, immittere , effe
rare. είθε όρεξις έγγένηταί μοι. οία έοργας pro κατά τοια , ολα . pro iis que. – 348. ώς ουκ
έσθ' ός. adeo nemo prohibebit , quo minus cadaver tuum canibus lacerandum projicia
tur .
Præstruitur sic difficultas redimendi corporis Hectoris ; quæ tamen Il. 2.
efficitur . - 349, 35ο. ουδ' ε? κεν στήσωσι. appendant, ad redimendum. cf. ad Ν. 745. άπο
στήσωνται, είκοσινήριτα άποινα, εικοσάκις εξισούμενα . εριστά, quia ea , que sunt aliis αντ
άξια, ερίζουσι προς αυτά , contendunt paritate. - 351. χρυσώ έρύσασθαι ανώγοι, si roget ,
ut auri pari pondere appenso corpus tuum ponderetur; si pari auri pondere appenso
redimere te voluerit. ερύειν, έρύσασθαι, ut έλκειν, έλκεσθαι, de libra et lancibus : sup. vs.
212. - 356. ή σ' ευ γιγνώσκων προτιόσσομαι. est hoc pro simplici, όσσομαι, animo video,
sentio , percipio. pro communi : ευ γιγνώσκω σε και όσσομαι, ωσσόμην, ότι ου μέλλω πεί
345. Μή με γούνων γουνάζεο, μηδέ το- εί κέν σ' αυτόν χρυσό έρύσασθαι ανώ
κήων.] Μή με προς των γονάτων και γει .] Ουδ' ει χρυσό σταθμίσασθαι θε
γονέων λιτάνευε. 348. 'Απαλάλκοι.] λήσει το σώμα και Πρίαμος. ' Έρύσα
'Αποδιώξοι. 349. Είκοσινήριτ’ άποι- σθαι.] ' Ερύσασθαι γάρ νύν το ζυγο
να.] Είκοσαπλασίονα , εικοσάκις εξισού- στατήσαι. 354. Δάσονται.] Μερί
μενα τη του σώματος σωτηρία. το γάρ σονται . 356. Προτιόσσομαι. ] Καλώς
ερίζειν, εξισούσθαι εστιν. 35 1. Ουδ ' γιγνώσκων και προορών ταύτά σοι λέγω.
φράζεο νυν, μη του τι θεών μήνυμα γένωμαι

ήματι τω, ότε κέν σε Πάρις και Φοίβος Απόλλων,
εσθλόν εόντο, ολέσωσιν ενί Σκαιησι πύλησιν. 36ο
“Ως άρα μιν ειπόντα τέλος θανάτοιο κάλυψε:
ψυχή δ' εκ ρεθέων πταμένη " Αιδόσδε βεβήκει ,
ον πότμον γοόωσα, λιπουσ' ανδροτητα και ήβην.
τον και τεθνειωτα προσηύδα διος 'Αχιλλεύς:
Τέθναθε κηρα δ' εγώ τότε δεξομαι, οππότε κεν δη 365
Ζευς εθέλη τελέσαι, ήδ' αθάνατοι θεοί άλλοι.
“Η ρα, και εκ νεκροίο έρύσσατο χάλκεον έγχος:
και τογ άνευθεν έθηκ , ο δ' απ ' ώμων τεύχε εσύλα
αιματόεντ’ άλλοι δε περίδραμον υίες 'Αχαιών,
οι και θηήσαντο φυών και είδος αγητον 370
"Εκτορος. ουδ ' άρα οι τις ανoυτητί γε παρέστη.
ωδε δε τις είπεσκεν έδων ές πλησίον άλλον
"Ω πόποι, ή μάλα δη μαλακώτερος άμφαφάασθαι
“Έκτωρ, ή ότε νηας ενέπρησε πυρί κηλέω.
Ως άρα τις είπεσκε, και ουτήσασκε παραστάς. 375
τον δ' έπει εξενάριξε ποδάρκης διος 'Αχιλλεύς,
36ι . Γειπόντα . 363. Foν πότμον. νulg. αδρoτητα. 367. εκ νεκροίο
Fερύσσατο . 370. Fείδος . 37 1. ουδ' άρα Foί. 372. τις Fείπεσκεν Ειδών .
375. τις Γείπεσκε.
σειν σε.–358. Φράζεο νυν, μή τoί τι. vide ne caussa noxe, ποινής, ultionis , tibi sim di
vinitus. Animæ morientium sunt partixaí. Etiam Patroclus vaticinabatur moriens
11. 851. Quod Hector de morte post Hectoris cædem mox subsequutura monet,
resciverat jam Achilles ex matre 2. 96. et de morte ex deo et mortali a Xantho equo
T. 416, 417. Exposita hæc sunt a Quinto lib. III. Præmunita est fabulis seriorum
materia de Achillis cæde variis modis exornata .-363 . δν πότμον γοόωσα , λιπουσ ' αν
δροτητα και ήβην. « quod corpus adhuc vigens, nondum maturum morti, linqueret . ”
Ern. vss. 361 , 2, 3, 4. jam legimus ΙΙ . 855. seqq. - 366. Ζεύς εθέλη τελέσαι scil . κήρα,
ad eventum adducere ..
364—375. Increpat moribundum Hectorem et spoliat Achilles. Similia in Patro
clo π . 859. sq.-369. άλλοι δε περίδραμον. οι και θηήσαντο, mirati sunt . Accurrunt
Achivi, et insultant corpori : quod summæ immanitatis, plus quam belluinæ, fla
gitium facile se tueatur ferorum hominum exemplo et more. At sarcasmus vs. 373,
4. est, simul cum fæditate, tam jejunus et illiberalis, ut vix assequi liceat, quomodo
ille iis, qui Iliademconcinnarunt, tolerabilis videri potuerit.
376_405. Achilles primo Achivis persuadere vult, ut ad urbem accedendo, quasi
muros adorituri, experiantur, an Trojani perterriti cæde Hectoris omni spe abjecta,
urbem tradituri sint ; mox mente mutata, ex recordatione Patrocli, pompam trium
phalem raptato Hectoris corpore in castra indicit. Prius illud ad laudem impera
μάτην δε, ου γάρ σε πείθω . 358. Μή σαν . 'Aγητόν. ] Θαυμαστόν. 371 .
τοί τι θεών μήνυμα γένωμαι.] Μή πως 'Ανουτητί γε παρέστη.] Ουδαμώς γάρ
της εκ θεών βλάβης αίτιός σοι καταστώ. τις χωρίς του επιτιτρώσκειν τον “Έκτορα
37ο. Θηήσαντο. ] ' Εθεάσαντο. εθαύμα- παρέστη. 373. 'Αμφαφάασθαι.] Kα
VOL . II . 3 D
στας εν Αχαιοίσιν έπεα πτερόεντ' αγόρευεν

Ω φίλοι, 'Αργείων ηγήτορες, ήδε μέδοντες,
επειδη τόνδ' άνδρα θεοί δαμάσασθαι έδωκαν,
ος κακά πόλλ ' έρδεσκεν, όσ ' ου σύμπαντες οι άλλοι 380
ει δ' άγετ ', αμφί πόλιν συν τεύχεσι πειρηθώμεν,

όφρα κέ τι γνώμεν Τρώων νόον, όντιν' έχουσιν
ή καταλείψουσι πόλιν άκρην, τούδε πεσόντος,
ηε μένειν μεμάασι, και "Εκτορος ουκ έτ ' εόντος .
αλλά τίη μοι ταύτα φίλος διελέξατο θυμός και 385
κείται παρ νήεσσι νέκυς άκλαυτος, άθαπτος,
Πάτροκλος του δ' ουκ επιλήσομαι, όφρ' άν έγωγε
ζωοίσι μετέω, καί μοι φίλα γούνατ’ ορώρη.
ει δε θανόντων περ καταλήθoντ’ είν 'Αίδαο,
αυταρ εγώ και κείθι φίλου μεμνήσομ' εταίρου. 390
νυν δ' άγ , αείδoντες Παιήονα, κουροι Αχαιών,

νηυσιν επί γλαφυρήσι νεώμεθα, τόνδε δ' άγωμεν
ηράμεθα μέγα κύδος επέφνομεν "Εκτορα διον,
ώ Τρώες κατα άστυ, θεώ ώς, ευχετόωντο.
377. εν Αχαιοίσι Fέπεα . 386. νulg. άκλαυστος . 39ο. vulg. κακείθι.
394. κατά πάστυ . θεά Fώς. Βentl .
toriam pertinuisse facile intelligas ; alterum ut præferret consilium et iræ indulgeret
Achilles, ad poetæ artem refertur ; cum Ilium ab Achille non esset capiendum .
381. αμφί πόλιν πειρηθώμεν absolute, hoc, esperiamur, όφρα γνωμεν (ει) ή καταλεί
Youriv, nè pesuceol. pro vulgari, experiamur, an Trojani sint urbem relicturi. adjectum
συν τεύχεσιν, ut πειρασθαι συν τεύχεσι jam vidimus Λ. 386. et συν έντεσι πειρηθήναι Ε . 220.
Omnino aggredi. αμφί πόλιν breviter ; plena Oratio esset : discursu circa menia
facto. – 385. αλλά τίη μοι ταύτα. Subit animum, quod Patroclus insepultus jacet ,
quem non ante sepelire se velle professus erat, quam Hectorem cæsum adduxisset
ad cadaver Σ. 333. sq. - 389 , 39ο. θανόντων καταλήθoνται. Εx Achillis sensu putes
esse sententiam: se etiam post mortem in inferis , είν ' Αϊδαο, και κείθι , memorem fore
amici : ita vero prior versus parum respondet ; Conjunctim utique incedentes in
Necyia Od. Λ. 465, 6. Achillem et Patroclum exhibuit auctor, carminis. Ut tamen
nunc verba leguntur : ratio suppetit nulla, quam ut jungantur verba θανόντων, των εν
άδη όντων. ut sit : ει (οι άλλοι , ει πάντες,) καταλήθoνται των θανόντων, είν 'Αΐδας (όντων) si
omnes homines viventes obliviscuntur mortuos, ego tamen memor ero amici etiam
mortui, εγώ εταίρου και κείθι όντος , (ut fere Ψ. 19.) μιμνήσομαι. – 391 . Παιήονα nunc
carmen quodcunque et h . 1. victoris. - 392. έπινεώμεθα νηυσίν. είς νήας επανέλθωμεν . ad
castra ; non enim de reditu in patriam dictum est ; etsi νεώμεθα pro απονεώμεθα recte
diceretur, non tamen επί sed συν νηυσι vel εν νηυσί.-394. ώ, θεώ ώς, ευχετόωντο, quem
dei loco habebant; proprie ei ut deo vota precesque facere solebant. Ita Ant súzstá
woban II. z. 268. In simili forma interdum propius ad gratias agendas vox spectat,
ut Λ. 76ο. πάντες δ' ευχετόωντο θεών Διϊ, Νέστορι δ' ανδρών. Similiter dictum est at Ulysse
θάπαξ ψηλαφάσθαι. 379. Δαμάσαι ακεφάλοις χρήται ο Ποιητής. ώστε ου

σθαι έδωκαν.] Δαμασθήναι ή αναιρεθή- δεί περιστάν, φίλε κασίγνητε. 383 .
ναι παρέσχον. Επειδή τόνδ' άνδρα θεοί Πεσόντος.] Νύν αποθανόντος . 393 .
δαμάσασθαι έδωκαν.] Σημειωτέον, ότι 'Ηράμεθα . 'Έκτησάμεθα . “Έκτορα δι
LIB . XXII . ΙΛΙΑΔΟΣ Χ. 395-4Ι . 387
Η ρα, και "Εκτορα διον αεικία μηδετο έργα 395

αμφοτέρων μετόπισθε ποδων τετρανε τενοντε,
ές σφυρον, εκ πτέρνης, βοέους δ'εξηπτεν ιμάντας,
εκ δίφροιο δ έδησε" κάρη δ' έλκεσθαι έασεν
ές δίφρον δ' αναβας, ανά τε κλυτα τεύχε' αείρας,
μάστιξεν δ ' ελάαν, τώ δ' ουκ άέκοντε πετέσθην: 400 :
του δ' ήν ελκομένoιο κονίσσαλος " αμφί δε χαίται
κυάνεαι πίτναντο , κάρη δ' άπαν εκ κονίησι
κείτο, πάρoς χαρίεν" τότε δε Ζευς δυσμενέεσσι
δωκεν αεικίσσασθαι εη εν πατρίδι γαίη.
« Ως του μεν κεκόνιτο κάρη άπαν. ή δε νυ μήτηρ 405
τίλλε κόμην, από δε λιπαρών έρριψε καλύπτρης
τηλόσε' κώκυσεν δε μάλα μέγα, παϊδ' εσιδουσα.
ώμωξεν δ' ελεεινα πατηρ φίλος, αμφί δε λαοί
κωκυτώ τ' είχοντο και οιμωγή κατά άστυ
τω δε μάλιστ' άρ' έην εναλίγκιον, ως ει άπασα 410
"Ίλιος όφρυόεσσα πυρί σμύχοιτο κατ' άκρης.
395. απεικέα . 40ο. νulg. άκοντε, απέκοντε. 404. απεικίσσασθαι έFή.
407. Bentl. malit παϊδα Fιδούσα sed ν. Exc. de Digammo. 409. κατά
Fάστυ . 4II . Fίλιος .
ad Nausicaam Od. O. 467. et a Telemacho ad Helenam 0. 181. Inf. 434. Hectorem
cives ut deum ercipiebant . Notio gloriandi ab his aliena est.–395 . μήδετο έργα ( εις )
"Εκτορα . - 397. ές σφυρών , εκ πτέρνης . ad talum , a calce. quod nos ; in tendine inter
talum et calcem. - 399. τεύχεα , spolia .-402 . χαϊται πίτναντο solute dispergebantur .
εξεπετάννυντο .
405—-429. Sequuntur lamenta Trojanorum super Hectoris fato ; primo Priami,
quem vix retinent, quo minus ad supplicandum Achilli urbe exeat.
41ο. τώ δε μάλιστ' άρ' έην. quod plene foret το δε χρήμα ήν εναλίγκιον τα (χρήματι,)
ώσει luctus erat non aliter: ac si Troja capta igni deleretur. - 41. "Ιλιος οφρυόεσσα, εν
ον.] 'Αντί του κατά “ Έκτορος του δίου χος φησίν, ότι πάτριόν εστι Θετταλούς,
και ενδόξου. 396. Τέτρηνε.] Διέκοψεν. τους των φιλτάτων φονέας σύρειν περί
397. 'Ες σφυρόν εκ πτέρνης.] 'Αντί του, τους των φονευθέντων τάφους. Σίμωνα
από σφυρού έως πτέρνης. 398. 'Εκ δι- γάρ φησι Θεσσαλόν το γένος Ευρυδά
φροιο δ' έδησε" κάρη δ' έλκεσθαι έασε.] μαντα τον Μειδίου σύραι φασίν απο
Διατί 'Αχιλλεύς θανόντα διασύρει τον κτείναντα Θρασύνον τον αδελφόν αυτού,
“ Έκτορα ; και λέγομεν, ου δι' ωμότητα, άρξασθαί τε του νόμου πρώτον. τούτον
ός γε και Ηετίωνα φονεύσας ουκ εσύλη- γάρ εξάψαι του δίφρου τον φονέα , και
σεν, αλλά συν αυτούς τους όπλοις έθαψε. περί τον του τετελευτηκότος τάφον έλ
αλλ' ότι πρότερον ο “Εκτωρ εις τον Πά- κειν. ως Θεσσαλον ούν και τον Αχιλλέα,
τροκλον αεικέα μήσατο έργα , οία και πατρίω έθει και τούτο ποιήσαι. 402.
λέγει περί αυτού· Κεφαλήν δε θυμός άνω- Πίλναντο.] Τη γη προσεπελάζετο. 4ο6.
γε Πηξαι ανά σκολόπεσι ταμπόνθ' απαλής Λιπαρήν.] Λαμπράν. 407. Κώκυσε. ]
από δειρής. παρανομούσι δε ουχ οι αμυνό- Θρηνώδες ανεβόησεν. 409. Oιμωγή .
μενοι, αλλ' οι άρξαντες. ο δε Καλλίμα- Οδυρμός. 4Ι. Οφρυόεσσα.] Εις ύψος
3 D 2
λαοίμέν ρα γέροντα μόγις έχον ασχαλόωντα,

εξελθεϊν μεμαώτα πυλάων Δαρδανιάων.
πάντας δε λιτάνευε, κυλινδόμενος κατά κόπρον,
εξονομακλήδην ονομάζων άνδρα έκαστον 415
Σχεσθε, φίλοι, και μ' οίον εάσατε, κηδόμενόν περ,
εξελθόντα πόληος, ικέσθ' επί νήας Αχαιών:
λίσσωμ' ανέρα τούτον ατασθαλον, οβριμοεργών,
ήνπως ηλικίην αιδεσσεται, ήδ' ελεήση
γηρας, και δε νυ τώδε πατηρ τοιόσδε τέτυκται 420
Πηλευς, ός μιν έτικτε και έτρεφε, πημα γενέσθαι
Τρωσί μάλιστα δ ' εμοί περί πάντων άλγεα θηκε.
τόσσους γάρ μοι παίδας απέκτανε τηλεθάοντας.
των πάντων ου τόσσον οδύρομαι, αχνύμενός περ,
ως ενος , ου μ ' άχος οξυ κατοίσεται " Αϊδος είσω, 425
"Εκτορος. ως όφελε θανέειν εν χερσίν έμήσι.

τω κε κορεσσάμεθα κλαίοντέ τε, μυρομένω τε ,
μήτηρ 6', ή μιν έτικτε δυσάμμoρoς, ήδ' εγώ αυτός.
Ως έφατο κλαίων " επί δε στενάχοντο πολίται:
Τρωησι δ' Εκάβη αδινού εξήρχε γόοιο: 430
Τέκνον, εγώ δειλή τί να βείομαι, αινα παθούσα,

σευ αποτεθνειώτος ; ό μοι νύκτας τε και ήμαρ
ευχωλη κατα άστυ πελάσκεο, πάσι τ' όνειας
4Ι2. νulg. μόλις. 415. άνδρα Fέκαστον . 416. νulg. κηδόμενοί περ. 418.οβρι
μοεργόν. νulg . λίσσομαι ανέρα. 422. νulg. άλγε' έθηκε. 433. κατά πάστυ .
όρρύι της " Ιδης, prominente colle , sita . αιπεινή , αlta Virgilio . κατ' άκρης, a culmine,
Latini, funditus V. ad N. 772.-414. κατά κόπρον, simpl. κατά κόνιν. - 416. σχίσθε,
φίλοι, Continete vos ; eoque sinite me.--426. ως όφιλε. quantopere ille debebat ! pro,
utinam. ita satiassemus nos.
430—436. Jam lamenta matris Hectoris excipiunt.
431. τι νυ βείομαι : quorsunt , προς τί vivo. v. ad o. 494. - 433 . ό μοι (3ς μοι) ευχολή
πεπολισμένη. μεταφορά και τρόπος. Σμή- 43ο. 'Aδινού.] Νύν ελεεινού, οικτρού .
χοιτο. ] Καταφλέγοιτο. ο δε λόγος, τοι-431. “Έκτωρ τέκνον εμόν τι νυ βείομαι. ]
ούτος φησί θρήνος διεγήγερτο, ώς της 'Αντί του, εις τί έτι βιώσω, ό έστι ζή
Ιλίου πάσης υπό πυρός καταφλεγομένης. σομαι . Πώς “Εκάβη μεν ου πίπτει, 'Αν
41 2. 'Ασχαλόωντα.] Δυσανασχετούν- δρομάχη δε τούτο πάσχει και ρητέον, ότι
τα, λυπούμενον . 415. 'Εξοιoμακλή- εκείνη μεν εκ του κατ' ολίγον και εν
δην.] Εξ ονόματος καλών. 416. Σχέ- προσαγωγή δεξαμένη το πάθος, ουχ ήτ
σθε. ] Επίσχετε. 418. 'Ατάσθαλον. ] τήθη των κακών τοσούτον . 'Ανδρομάχη
“Αμαρτωλόν, άδικον. 423. Τηλεθάον- δε απροσδοκήτως είσπεσούσα , είκότως του
τας. ] Πάνυ θάλλοντας, ακμάζοντας. το πάσχει. 433. Πελέσκεο. ] “ Υπήρ
425. Κατοίσεται. ] Κατοίσει, αποκομίσει. χες, εγένου. "Ονειαρ.] Ωφέλεια.
LIB . XXII . ΙΛΙΑΔΟΣ Χ. 434-453 . 389
Τρωσί τε και Τρωησι κατα πτόλιν , οί σε, θεον ώς,

δειδέχατ'· ή γαρ και σφι μάλα μέγα κύδος έησθα, 435
ζωος εών νυν αυ Θάνατος και Μοίρα κιχάνει.
“Ως έφατο κλαίουσ' άλοχος δ' ούπω τι πεπυστο
"Εκτορος" ου γάρ οί τις ετήτυμος άγγελος ελθών
ήγγειλ’, όττι ρα οι πόσις έκτοθι μίμνε πουλάων
αλλ' ήγ’ ιστον ύφαινε, μυχώ δόμου υψηλοίο, 440
δίπλακα πορφυρέην, εν δε θρόνα ποικίλ' έπασσε.
κέκλετο δ' άμφιπόλοισιν εύπλοκάμοις κατα δωμα,
αμφί πυρί στησαι τρίποδα μέγαν, όφρα πέλoιτο
"Εκτορι θερμα λουτρα μάχης εκ νοστήσαντι
νηπίη, ουδ ' ενόησεν, ο μιν μάλα τηλε λουτρων 445
χερσίν 'Αχιλληος δάμασε γλαυκώπις Αθήνη.
κωκυτου δ ' ήκουσε και οιμωγης από πύργου,
της δ' ελελίχθη γυία , χαμαι δε οι έκπεσε κερκίς .
η δ' αύτις δμωησιν εύπλοκάμοισι μετηύδα:
Δεύτε, δύω μοι έπεσθον, ίδωμ', ότιν' έργα τέτυκται" 450
αιδοίης εκυρης όποςέκλυον, εν δε μου αυτή
στήθεσι πάλλεται ητορ ανα στόμα, νέρθε δε γουνα
πήγνυται εγγυς δή τι κακόν Πριάμοιο τέκεσσιν.
434. θεόν πώς. Βentl . 438. ου γάρ Foί. 439. ρα Foι.
441. νulg . δίπλακα μαρμαρέην . 448. δε Γοι.
45ο. έπεσθον , Fίδωμ', ότιν ' Fέργα. ν. Obss. 45 1. Fεκυρής .
πελίσκεο , h . e . καύχησις , ut jam Β. Ι6ο . et Δ. 173. de quo Hecuba gloriari poterat ; at
civibus ille erat όνειας, όφελος . h. erat ωφέλιμος. - 435 . οί σε, θεόν ώς, δειδέχατο, δε
δειγμένοι ήσαν , putes redeuntem ex pugna . verum nunc omnino est , excipere honore ,
colere. - 436. κιχάνει , non nunc, assequitur , sed , assequutus, tenet , occupat , te op
pressit.
437. ad f. Andromachæ adventus ad muros ; ubi illa prospicit Hectoris corpus
raptatum . Sederat illa in thalamo, omnium rerum ignara,bona materfamilias, ma
riti reditum exspectans. — 447. Mox audit e longinquo ejulatus ; conterrita exsilit,
Hectoris recordatio animum percutit, ad muros properat - 461. ubi videt obtrunca
tum et tractum bigis, defectu animi corripitur. – 472. ægre refecta in lamenta erum
pit - 476. Locus inter felicissimas carminis partes, dulcissimi affectus et gravissimi ;
etsi emblematibus alienis fædatus.
441. dírara fuisse videri vestem duplicem , dorzoida, quæ duplicata corpori inji.
ceretur ; itaque pannum amplum, largum ; jam dictum est ad Γ . 126. πορφυρέην, seu
vere purpure0 colore, seu fulgidam, candentem, μαρμαρέην. Ιntexebat illa θρόνα, άνθη
ποικίλα, variis coloribus ( Ranken.) - 448. ελελίχθη γυία tremore quassata sunt ; et
excidit manu xspris, radius : instrumentum , diversæ formæ a nostris, quo stamina
441. Θρόνα. ] Ποικίλματα, άνθη. " Ε- μάχη προήλθε. φασί δε, ότι η προτέρα
πασσεν.] Εποίκιλλεν, εξ ου και παστός. του ανδρός επίπληξις ή έν τη ζ σωφρο
447. Κωκυτού δ' ήκουσεν.] Αντί του, νείν αυτήν ηνάγκαζεν. 448. 'Ελελίχ
θρήνου ήκουσεν. εζήτηται δε, πως το- θη.] Κλονοειδώς εσείσθη υπό τρόμου.
σούτου γενομένου θορύβου, μόλις ' Ανδρο- 45 1. 'Οπός. ] Φωνής. 452. Πάλλε
390 ΙΛΙΑΔΟΣ Χ. 454-473. LIB . XXII .
αι γαρ απ' ούατος είη έμεύ έπος . αλλά μάλ' αινώς

δείδω, μη δη μοι θρασύν "Εκτορα διος Αχιλλεύς, 455
μουνoν αποτμήξας πόλιος, πεδιονδε διηται
και δη μιν καταπαύση αγηνορίης αλεγεινής,
ή μιν έχεσκ' επεί ούποτ' ενί πληθύι μένεν ανδρών,
αλλά πολύ προθέεσκε, το ον μένος ουδενί είκων.
460
"Ως φαμένη, μεγάροιο διέσσυτο, μαινάδι ίση,
παλλομένη κραδίην άμα δ αμφίπολοι κίον αυτή.
αυταρ, έπει πύργον τε και ανδρων ξεν όμιλον,
έστη παπτηνασ’ επί τείχεϊ τον δ ενόησεν
ελκόμενον πρόσθεν πόλιος, ταχέες δέ μιν ίπποι
έλκον ακηδεστως κοίλας επί νήας Αχαιών. 465
την δε κατ' οφθαλμών ερεβεννη νυξ εκάλυψεν
ήριπε δ' εξοπίσω, από δε ψυχήν εκάπυσσε,
τηλε δε από κρατός χεε δέσματα σιγαλόεντα,
άμπυκα , κεκρύφαλόν τ', ήδε πλεκτην αναδέσμην,
κρήδεμνόν θ ', ό ρα οι δωκε χρυσέη Αφροδίτη 470
ήματι τω, ότε μιν κορυδαίολος ηγάγεθ' "Έκτωρ

εκ δόμου 'Ηετίωνος , έπει πάρε μυρία έδνα .
αμφί δε μιν γαλάω τε και είνατέρες άλις έσταν,
454. Fέπος. 459. το Fόν . 46ο. μαινάδι fίση. 469. Vulg.
κεκρύφαλόν τε , ιδέ. 47ο . ρά Foι. 472. μυρία Fέδνα . 473. Fάλις.
discriminabantur , ut diremto stamine inseri posset trama . - 454 . απ' οϋατος jam Σ .
272.- 457. άγηνορίη debet esse quod vs. 459. μένος, audacia, eaque αλεγεινή , exitiosa,
quod illa Z. 407. efferebat : φθίσει σε το σον μένος .-459. (κατα ) το ον μένος ουδενί είκων.
nemine inferior sua virtute. - 465. ακηδέστως , ad verbum: ita ut ipse privatus esset
honore justorum, ακήδεστος . aut ita, ut nemo ejus vindicandi curam haberet. itaque
ανηλεώς . Ιterum Ω. 417. ακήδεστοι και άφαντοι erant sup. Ζ. 6ο. Αd 468, 9. saltem
haec notare licet : Generalis vox δέσματα mox per singula capitis ornamenta decla
ratur , quæ sigillatim quomodo constituerent, nec grammatici antiquiores habuerunt ;
probabiliter erat óperut, fascia, qua coma in fronte religatur in verticem , et cum ea
αναδέσμη, funiculus ad colligendam comam circa tempora και κρήδεμνον autem latius ali
quod textum in fasciam collectum , quod solutum et explicitum velare caput poterat.
--470. Suave est seu poetæ inventum , seu aliunde acceptum , quod ornatus Andro
maches a munere nuptiali Veneris repetitur . Talia dona nuptialia , ut vel ex Catullo
et Statio liquet, in nuptiis Thetidis et Harmoniæ celebrata sunt a poetis . - 473. árus
ται.] Πάλλει , αγωνιά . 454. Αί γάρ πνεύμα, κατά διάλεκτον , εξ ου και κήπος .
απ' ούατος είη έμεύ έπος.] Είθε γάρ μή 469. "Αμπυκα .] Κόσμον τινά περί την
ήκουσα ποτέ του λόγου τούτου . 457. κεφαλήν ανέχοντα τάς τρίχας της κεφα
'Αγηνορίης .] Νύν άνδρείας . 459. Το λής. Κεκρύφαλον .] Τον προς ημών λε
εν μένος.] Την ιδίαν δύναμιν. 465. γόμενον κροκύφαντον. 47ο. Κρήδεμνον.]
'Ακηδέστως. ] 'Αφροντίστως, αμελώς. Κεφαλόδεσμον . 472. "Εδνα. ] Τα υπό
467. 'Από δε ψυχήν εκάπυσεν .] 'Ανέπνευ- τών νυμφίων διδόμενα δώρα ταϊς γα
σε δε την ψυχήν. κάπος γάρ καλείται το μουμέναις. 473. Είνατέρες.] Αί των
αίε μετά σφίσιν είχον ατυζομένην απολέσθαι.

η δ' επεί ούν άμπνυτο, και ες φρένα θυμός αγέρθη, 475
αμβλήδην γοόωσα, μετα Τρωησιν έειπεν:
“Έκτορ, εγώ δύστηνος. 1η άρα γεινόμεθ' αΐση
αμφότεροι, συ μεν εν Τροίη Πριάμου κατά δωμα,
αυταρ εγώΘήβησινυπό Πλάκα υληέσση, 480
εν δόμω Ηετίωνος, όμε τρεφε τυτθον εουσαν,
δύσμορος αινόμoρoν ως μη ώφελλε τεκέσθαι.
νυν δε συ μεν Αίδαο δόμους, υπό κεύθεσι γαίης,
έρχεαι, αυταρ έμε στυγερω ενα πένθεί λείπεις
χώρην εν μεγάροισι, πάϊς δ ' έτι νήπιος αύτως,
όν τέκομεν συ τ’ εγώ τε δυσάμμοροι, ούτε συ τούτω
‫او‬
485
έσσεαι, "Εκτορ, όνειαρ, έπει θάνες, ούτε σοι ούτος.
ηνπερ γαρ πόλεμόν γε φύγη πολύδακρυν'Αχαιών,
αιεί τοι τούτω γε πόνος και κηδε οπίσσω
έσσοντ’ άλλοι γάρ οι απουρίσσουσιν αρούρας.
ήμαρ δ' ορφανικόν παναφήλικα παιδά τίθησι: 490
πάντα δ' υπεμμήμυκε, δεδάκρυνται δε παρειαί.

δευόμενος δε τ' ανεισι πάϊς ες πατρός εταίρους,
άλλον μεν χλαίνης ερύων, άλλον δε χιτωνος
των δ ' ελεησάντων κοτύλην τις τυτθον επέσχε,
474. αϊ Fε. 476. Fειπε. 48ο. νulg. ό μ ' έτρεφε. 489. γάρ Fol . 493. Γερύων.
έσταν confertim. - 474. άτυζομένην. percussam, mente alienatam, ita ut exanima απο
λέσθαι videretur. - 476. άμβλήδην alte petitis suspiriis, puto . αναβολάδην. quod de
ebullitione erat Φ. 364.-477. fato infausto uterque ut pariter uteremur. - 48ο. τυφθον
εούσαν pro τυτθην, ut iterum 494.-479. De Thebe hac v. Α. 366. et Ζ. 397. c. Not. De
buit in ea regione seu collis nemorosus seu tractus esse ń Irános dictus; etsi Stra
bonis etate nomen ignotum erat : ΧΙΙΙ. p. 912. extr.--489. απουρίσσουσιν αρούρας.
αφορίσουσιν. αφαιρήσονται. - 49o. Ad generales sententias delabitur Andromache. Con
ditio pupilli reddit puerum παναφήλικα , desertum ab omnibus equalibus.-491 .
υπεμμήμυαε pro υπερήμυκε , dejecto , submisso , est vultu, non attollens oculos , pre
metu aut pudore. υποπτήσσει. ab ήμύω. υπημύω . ut T. 405.-- 492. Πle omnium rerum
indigus adit patris amicos, unum post alterum , mendicando, eosque a precibus suis
aversos , veste arrepta vellicat. - 494 . κοτύλην. vix tandem aliquis ex paternis amicis
miserabundus sitienti porrigit parvum calicem , nec ad sitim restinguendam quod
αδελφών γυναίκες. 475. "Αμπνυτο.] νον της απ' αυτών διατριβής. 491 .
'Ανέπνευσεν .'Αγέρθη. Συνηθροίσθη. “Υπεμμήμυκε. ] Καταμέμυκε. κατεστύ
476. 'Αμβλήδην.] Αναφέρουσα αθρόως γνακε. κάτω βλέπει. και δε 'Αρίσταρ
το πνεύμα. 477. 'Ιη.] Μιά. 48 τ . χος, επί του κατανέμευκε εκδέχεται. οι
Αινόμορον.] Κακόμορον. 489. ' Απου- δε, αντί του εις ανάμνησιν έρχεται του
ρίσσoυσι. ] Παραγενόμενοι αφαιρήσουσιν. πατρός. 492. Δευόμενος .] 'Ενδεής ών.
490. Παναφήλικα.] Πάντων ηλικιο- 494. Επέσχε. ] Τα στόματι προσήνεγκε.
των έστερημένον, τουτέστι ελαυνόμε- Κοτύλην.] Νύν είδος ποτηρίου. ούτω λέ
392 ΙΛΙΑΔΟΣ Χ. 4955 15 . LIB . XXII .
χείλεα μεν τε διην, υπερώην δ' ουκ έδιηνε. 495

τον δε και αμφιθαλής εκ δαιτύος έστυφέλιξε,
χερσίν πεπληγώς, και όνειδείοισιν ενίσσων,
έρρ' ούτως oύσος γε πατηρ μεταδαίνυται ημίν.
δακρυόεις δε τ' ανεισι πάϊς ες μητέρα χήρης
'Αστυάναξ, δς πρίν μεν εου επί γούνασι πατρος 500
μυελον οίον έδεσκε, και οιων πίονα δημών:
αυταρ όθ' ύπνος έλοι, παύσαιτό τε νηπιαχεύων,
εύδεσκ' έν λέκτρoισιν, εν αγκαλίδεσσι τιθήνης,
ευνή ένα μαλακή, θαλέων εμπλησάμενος κηρ
νυν δ' αν πολλά πάθησι, φίλου απόπατρός αμαρτων, 505
'Αστυάναξ, δν Τρώες επίκλησιν καλέoυσιν
οίος γάρ σφιν έρυσο πύλας και τείχεα μακρά.
νύν δε σε μεν παρα νηυσι κορωνίσι, νόσφι τοκήων,
αιόλαι ευλαι έδoνται, επεί κε κύνες κορέσωνται,
γυμνόν. ατάρ τοι
τοι είματ’ ένα μεγάροισι κέονται, 5 Ιο
λεπτά τε και χαρίεντα , τετυγμένα χερσί γυναικών.

αλλ' ήτοι τάδε πάντα καταφλέξω πυρί κηλέω,
ουδέν σοι γ όφελος , επεί ουκ έγκείσεαι αυτούς ,
αλλά προς Τρώων και Τρωϊάδων κλέος είναι .
"Ως έφατο κλαίουσ' επί δε στενάχοντο γυναίκες. 515
495. νulg. μέν τ' εδίην. 498. Fέρβ'. 5οο. 'Αστυπάναξ επού .
5ο6. 'Αστυπάναξ. 5 Io . Fείματ’.
satis sit. υπερώην. palatum. ουρανίσκον. egregius versus !-496. αμφιθαλής patrimus et
matrimus. — 499, 500. redit ad matrem suam puer . Et hic est ille Astyanax ! qui
502. νηπιαχεύων puerorum more ludens, παίζων νηπίαχος ών. - 504. θαλέων satiatus opi
mis cibis . τα θαλέα res laute, opime. Mox 505. πατρός αφαμαρτων , orbatus. - 5ο6, 7 .
Jam lecti Z. 402 , 3.-509. alóra súrcà mobiles vermes, lubrici. - 513. comburam ve
stes , non quidem sic, ut tuo cum corpore comburantur ;-514. αλλά ως είναι, κλέος
σου
após Tpáwnsed ut sint tibi honori in conspectu Trojanorum .
γουσι και το του ισχίου οστούν, και 504. Θαλέων εμπλησάμενος κηρ. ] Πάν
πάν το κοίλον . 495. “Υπερώην.] Τον των των προς το θάλλειν εμπλησθείς.
καλούμενον ουρανίσκον. 496. 'Αμφιθα- 505. Από πατρός αμαρτών.] Χωρι
λής. ] Κατά αμφοτέρους τους γονείς θάλ- σθείς. ό έστι του πατρός αστοχήσας.
λων, ό εστιν έχων τους γονείς αμφοτέρους. 5ο7 . "Έρυσο. ] Έφύλαττες. 509 .
Εστυφέλιξε.] Μετά πληγών ύβρισεν. Αιόλαι.] Ποικίλαι, ευκίνητοι . Εύλαί.]
497. 'Ενίσσων.] Επιπλήσσων, κακο- Σκώληκες, παρά το αίολεϊσθαι , και εστι
λογών. 498. Ούτως. ] Ως έχεις. Με- κινείσθαι , το δε τόνο ως ευναί . 51ο.
ταδαίνυται ημίν. ] Μεθ' ημών ευωχείται. Κέονται. ] Κεϊνται . 511. Χαρίεντα . ]
501. Μυελόν.] Το νοστιμότατον της Ευχάριστα, καλά . 514. Αλλά προς
τροφής. Πίονα δημόν.] Τον επίπλουν, το Τρώων και Τρωϊάδων κλέος είναι. ] 0
λίπος . " Έδεσκεν.] " Ήσθιεν. 502. Νη- μoίως αν φιλεργών, ήτοι ως άν πλουσίων ,
πιαχεύων. ] Νήπια φρονών, νηπιευόμενος. ή διά την εκ του πλήθους δόξαν.
ΡΑΨ ΩΙΔΙΑ Ψ.
ARGUMENTUM .
REDUX in castra Achilles Myrmidonibus pompam funebrem indicit

decursu ter circa corpus Patrocli facto : Hectore ad Patrocli feretrum
projecto 1—29. tum ille sociis epulum funebre instituit-34. Ipse ab
Agamemnone vocatus corpus curare negat antequam justa Patroclo per
soluta sint : et noctem insomnis exigit—61 . tandem somno oppressum
Patrocli anima properare justa et providere jubet, ut, si quando Achilles
fato functus fuerit, utriusque cinis eadem urna condatur — 110. Die orto
Merione, cui negotium hoc datumerat, urgente operam , ligna cædun
tur. — 127. Iis allatis, et apportato Patrocli corpore, in pompa Myrmi
donum funebri — 139. Achilles comam , Spercheo fluvio patrio post redi.
tum in patriam exvoto consecratam , abscissam Patroclo in manus re
ponit tanquam amoris sui pignus- 152. Vulgo dimisso sub vesperam
rogus extruitur; multæ cæduntur victimæ, et in rogum conjiciuntur,
cum his cæsi XII. captivi e Trojanis - 182. Hectoris vero corpus cani
bus laniandum servat,quod tamen intactum præstant Venus et Apollo
-191 . Votis ab Achille factis venti tandem ingruunt, ut rogusigne
consumatur, Achille interea libante et lamentante-225 . Die orto con .
duntur Ossa Patrocli tumulo facto --- 257 ..
Inde Achilles ludos funebres instituit, propositis præmiis. Habentur
certamina, primum cursus curulis - 652 . tum pugilatus cestu - 699.lu
ctx - 739 . cursus gymnici-- 797. pugnæ cum hasta — 825. disci— 849.
Sagittandi - 883 . jaculandi ad f.
Deorum interventus nullus est, nisi in corpore Hectoris servando
Veneris et Apollinis cura vs. 184–191 . tum Borea et Zephyro ab Iride
arcessitis, ut ignem rogo immittant : 192—218. rogo consumto illi do
mum redeunt 226—230.
A parte potiore liber inscriptus olim : 'Aγών επιτάφιος et τα επί Πατρό
κλω άθλα .
ΥΠΟΘΕΣΙΣ ΤΗΣ Ψ. ΟΜΗΡΟΥ ΡΑΨΩΙΔΙΑΣ .

' ΑΧΙΛΛΕΥΣ τών νενομισμένων επί τοϊς νεκρούς μεταδίδωσι Πατρόκλο, πυράν νή
σας και σφάξας επ' αυτώ δυοκαίδεκα Τρωϊκούς νεανίσκους, και κύνας και ίππους,
και άλλα ιερεία. έπειτα και αγώνα επιτάφιον ποιεί, εν ώ νικά ίπποις μεν Διομήδης,
δρόμο δε 'Οδυσσεύς, άλλοι δε άλλους και ούτως ο αγών διαλύεται .
Ψή, Δαναοίσιν αγώνα διδούς ετέλεσσεν 'Αχιλλεύς.

VOL . ΙΙ . 3 Ε
394 ΙΛΙΑΔΟΣ Ψ . -20 . LIB . XXIII .
ΩΣ οι μεν στενάχοντο κατά πτόλιν αυταρ 'Αχαιοί,

επειδη νηάς τε και Ελλήσποντον ίκοντο,
οι μεν άρ' έσκίδναντο εην επί νήα έκαστος
Μυρμιδόνας δ' ουκ εία αποσκίδνασθαι 'Αχιλλεύς,
αλλ' όγε οίς ετέροισι φιλοπτολέμοισι μετηύδα: 5
Μυρμιδόνες ταχύπωλοι, εμοί ερίερες εταίροι,

μη δηπω υπ' όχεσφι λυώμεθα μώνυχας ίππους,
αλλ', αυτοίς ίπποισι και άρμασιν ασσον ιόντες,
Πάτροκλος κλαίωμεν· ο γαρ γέρας εστί θανόντων.
1ο
αυταρ, επεί κ' όλοοίο τεταρπώμεσθα γόοιο,
ίππους λυσάμενοι δορπήσομεν ενθάδε πάντες.
Ως έφαθ' οι δ' ώμωξαν άολλέες: ήρχε δ 'Αχιλλεύς.
οι δε τρις περί νεκρον εύτριχας ήλασαν ίππους
μυρόμενοι, μετα δεσφι Θέτις γόου ίμερον ώρσε.
δεύοντο ψάμαθοι, δεύοντο δε τεύχεα φωτων 15
δάκρυσι τοιον γαρ πόθεον μήστωρα φόβοιο.

τοισι δε Πηλείδης έδινου εξηρχε γόοιο,
χείρας επ' ανδροφόνους θέμενος στήθεσσιν εταίρου
Χαίρε μοι,ώ Πάτροκλε, και είν 'Αίδαο δόμοισι
πάντα γαρ ήδη τοι τελέω, τα πάροιθεν υπέστης, 20
3. έσκίδναντο FeFήν επί νήα Fέκαστος. 5. όγε Foίς. 10. όλοFoto .
1—26. Reditu in castra facto Myrmidones, antequam equos solvant, et cibo sumto
se recreent, lamenta cursu circa corpus Patrocli ter facto instaurare jubet Achilles ;
corpus Hectoris ad feretrum prostratum abjicit. Adornata autem hæc sunt eo con
silio, ut honos funebris Patroclo habitus, Hectoris corpore insepulto projecto, com
paratione tacite facta tanto magis illustretur.-14 . μετά δέ σφι Θέτις γόου ίμερον ώρσε,
si versus sunt Homerici, necesse est ipsam deam interfuisse, ex mari propinquo ( v.
inf. 1. 78.) egressam , et suo luctu aliorum luctum excitasse, ut alibi fit : inf. 108.
153.-15 . Dicas, nimis yopyös hæc narrata esse, ipsam arenam lacrimis esse hume.
ctatam. Verum in luctu exprimendo prisca ætas sibi mirum in modum indulsit.
16. τοϊον γαρ , h. e. praestantissimus enim erat heros, cujus mortem lugebant . Sic
τοίος Δ. 39o. Is autem qui anteit ceteris et auctoritate et dolore, εξάρχει γόου Σ. 51 .
et γόος αδινός , συνεχής ibid . 316. ubi hic idem versus. et vs. 18. χείρας επ' jam lectus
Σ. 317. cum vs. 17.-20. τα πάροιθεν υπέστην Σ. 335. sq. effectum habent inf. 175.
2. Επειδή νηάς τε και “Ελλήσποντον “ο γάρ. ] Τούτο γάρ . 1ο. Τεταρπώ

έκοντο. ] 'Ακέφαλος καλείται τούτο το μεσθα.] Τερφθώμεν. ΙΙ. Δορπήσομεν.]
μέτρον . πέπoνθε γάρ καταρχάς ο στίχος. Δειπνήσομεν. 14. "Ίμερον. ] Επιθυμίαν.
“Ελλήσποντον δε καλεϊ, την πέριξ Ιλίου 15. Δεύοντο.] Έβρέχοντο. Ψάμαθοι. ]
θάλασσαν. 5. "Όγε. ] ούτός γε. 8. Αι παραθαλάσσιοι άμμοι. 17. 'Αδινού.]
Αυτοϊς ίπποισι και άρμασι.] Κατά 'Ατ- Νύν πυκνού , συνεχούς. Γόοιο.] Θρήνου.
τικόν έθος πέφρακε χωρίς του σύν . 9.
LIB . XXIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ψ. 21-38 .. 395
"Εκτορα δευρο έρύσας δώσειν κυσίν ώμα δάσασθαι:

δώδεκα δε προπάροιθε πυρής αποδειροτομήσειν
Τρώων άγλαά τέκνα, σέθεν κταμένοιο χολωθείς.
Η ρα, και "Εκτορα διον αεικέα μήδετο έργα,
25
πρηνέα παρ λεχέεσσι Μενοιτιάδαο τανύσσας
έν κονίησ' οι δ' έντε άφωπλίζοντο έκαστος
χάλκεα , μαρμαίροντα λύον δ υψηλέας ίππους.
καδ δ ίζον παρα νηι ποδώκεος Αιακίδας
μυρίου αυταρ ο τοίσι τάφον μενοεικέα δαίνυ.
30
πολλοί μεν βόες αργοί όρέχθεον αμφί σιδηρο,
σφαζόμενοι , πολλοί δ' δίες και μηκάδες αίγες:
πολλοί δ' αργιόδοντες ύες, θαλέθοντες αλοιφή ,
ευόμενοι τανύοντο δια φλογος Ηφαίστοιο
πάντη δ' άμφι νέκυν κοτυλήρυτον έρρεεν αίμα .
αυταρ τόν γε άνακτα ποδώκεα Πηλείωνα 35
εις 'Αγαμέμνονα διον άγον βασιληες Αχαιών,

σπουδή παρπεπιθόντες, εταίρου χωόμενον κηρ.
οι δ', ότε δη κλισίην Αγαμέμνονος άξον ιόντες ,
21. δεύρ' Γερύσας. V. Obss . 24. δίον απεικέα μήδετο Fέργα.
26. εφοπλίζοντο Fέκαστος. 29. μενοψεικέα. 31. Fιες.
35 . τόν γε Fάνακτα .
21. κυσίν ωμά δάσασθαι , ωμώς . dilaniandum a canibus. - 24 . έμήδετο , μηχανήσατο αεικές
τι. etiam X. 395 .
27–34. Myrmidones Achilles epulis factis recreat ex acie. Epulæ hæ loco rápou,
epularum funebrium ab Achille parantur. - 30. Bóes opézosov de gemitu seu mugitu
cesorum accepere veteres : έστεναχoν. εμυκώντο. έβρύχοντο. – 34 . κοτυλήρυτον magna
copia, ac si vase effusum esset.
35–56. Ad Agamemnonem deductus Achilles corpus quidem lavare et curare, an
tequam justa Patroclo persoluta fuerint, recusat ; epulis paratis aut ipse omnino non
interest, aut cibum saltem haud degustat. Nam ipse videri debet nec corpus curasse
22. Αποδειροτομήσειν. ] 'Αποτεμεΐν τους φωνής, και προϊενται αναιρούμενοι οι βούς.

τραχήλους. 24. “Έκτορα δίον. ] Κατά οι δε εκόπτοντο, από τούτου και ερεγμός,
“Έκτορος δίου, ήγουν ενδόξου. 25. Παρ και αποκεκομμένος κύαμος. 31. Μηκάδες.]
λεχέεσσι.] Παρά το φερέτρο. ήγουν τη Μηκητικαί, από του ιδιώματος της φωνής.
κλίνη. 26. Αφοπλίζοντο.] 'Αφηρούντο 32. Θαλέθοντες.] Θάλλοντες. λιπαροί.
τα όπλα . 29. Τάφος μενοεικέα δαίνυ.] 33. Ευόμενοι.] Φλογιζόμενοι. Τανύον
Τάφον, το περίδειπνον, το επί τοις τε- το.] 'Εξετείνοντο φλογιζόμενοι το πυρί.
τελευτηκόσιν παρασκευαζόμενον. οι Κύ- 34. Κοτυλήρυτον.] Τοσούτον τώ πλήθει
πριοι και τον φόνον τάφον καλούσι. Με- ώστε και κοτύλη αρύσασθαι. κοτύλης
νοεικέα. ] Θυμήρες, αυταρκες. Δαίνυ. ] δε πάν το κοίλον έλεγον, ώστε και το
Ευώχει. 30. 'Ορέχθεον. ] 'Απετείνοντο κοίλον της χειρός κοτύλην λέγεσθαι.
αναιρούμενοι. ή έφθέγγοντο, και ώσπερ 36. Εις 'Αγαμέμνονα .] Αντί του, προς
επέστενον. μεμίμηται γάρ το ιδίωμα της τον 'Αγαμέμνονα . 37. Σπουδή παρ
3 E 2
396 ΙΛΙΑΔΟΣ Ψ. 3959 . LIB . XXIII .
αυτίκα κηρύκεσσι λιγυφθόγγοισι κέλευσαν,

αμφί πυρί στήσαι τρίποδα μέγαν" εί πεπίθοιεν 40
Πηλείδην, λούσασθαι από βρότον αιματόεντα.
αυταρ όγ' αρνείτο στερεως, επί δ' όρκον όμoσσεν"
Ου μα Ζην, όστις τε θεών ύπατος και άριστος,
ου θέμις έστι λoετρα καρήατος ασσον ικέσθαι,
πρίν γ ένι Πάτροκλον θέμεναι πυρί, σημά τε χεϋαι, 45
κείρασθαί τε κόμην επεί ου μ' έτι δεύτερον ώδε
ίξετ' άχος κραδίην, όφρα ζωοίσι μετείω.
αλλ' ήτοι νυν μεν στυγερήπειθώμεθα δαιτί:
ήθεν δ' ότρυνον, άναξ ανδρών Αγαμεμνον,
ύλην τ' αξέμεναι, παρά τε σχεϊν, ως επιεικές 5ο
νεκρόν έχοντα νέεσθαι υπό ζόφον ήερόεντα

όφρ' ήτοι τούτον μεν επιφλέγη ακάματον πυρ
θάσσον απ ’ οφθαλμών, λαοί δ' επί έργα τράπωνται.
" Ως έφαθ' οι δ' άρα του μάλα μεν κλύον, ήδ ' επίθοντο.
έσσευμένως δ' άρα δορπον εφοπλίσσαντες έκαστοι
δαίνυντ' ουδε τι θυμος εδεύετο δαιτός είσης.
55
αυταρ έπει πόσιος και έδητύος έξ έρον έντο,

οι μεν κακκείοντες έβαν κλισίηνδε έκαστος .
Πηλείδης δ' επι θινή πολυφλοίσβοια θαλάσσης
39. Vulg. κέλευσεν. 45. νulg. χεύσαι. 48. νulg. μέν νυν .
49. ότρυνον Fάναξ. v . Obss . 5ο . επιεικές . 53. επί Fέργα.
55. εφοπλίσσαντες Fέκαστοι. V. Obss. 56. επίσης . 58. κλισίηνδε Fέκαστος.
nec lavasse se et unxisse, ante justa Patroclo persoluta. -41. βρότον αιματόεντα jam H.
425. et al. - 44. λουτρά καρήατος ασσον ικέσθαι, h. e. άπτεσθαι, antiquo sermone , pro λού
εσθαι. adnoveri aquam ei. - 48. στυγερή πειθώμεθα δαιτι, invisas celebremus epulas etsi
inviti. se ipsum annumerat, etsi ipse expers sibi manet ; pro πείθησθε. - 50. ως επιεί
κές. Jungo sic : ως επιεικές εστι, νεκρόν έχοντα (scil. αυτά) νέεσθαι. ut consentaneum
est, mortuum iis instructum ad inferos discedere. pro νulgari παρασχεϊν ταύτα, και
έχων νέηται αν υπό ζόφον 53. βάσσον απ' οφθαλμών. ut paullo ante απ ' οϋατος. plene: ένα
ταχύτερον εκτός της όψεως ημών γένηται.
57–108. Epulis factis alii ad quietem se componunt, Achilles, sero capto somno,
Patrocli videt umbram adstantem auditque monentem , ut justis quam primum
factis aditum sibi ad Haden procuret ; tum ut, ubi ipse obierit, ossa utriusque ea
dem urna componi curet. - 93. Respondet Achilles, frustraque umbram fugientem
amplectitur.
πεπιθόντες.] Μόλις και μετά πολλής θέμις .] Ου δίκαιον, ου προσήκον. 45.

κακοπαθείας πείσαντες. 4ο. Τρίποδα.] Xεύσαι.] Χάσαι. 46. Επεί ου μ '
Λέβητα, βάσιν έχοντα τριών ποδών. έτι δεύτερον ώδε "Ίξετ' άχος κραδίην.] Ουκ
41. Βρότον.] Τον φόνον. 43. Ου μα άν μοι άλλο τοιούτο συμβήσεται κακόν.
Ζην".] Ου μα τον Δία. “Υπατος .] "Ή- Δεύτερον.] "Έσχατον. 47. Μετείω.]
του και μέγιστος , ή και άριστος. 44. Ού Μετώ. 51. Ζόφον .] Σκότος , δν ημείς -
LIB , XXIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ψ. 60-77 . 397
κείτο βαρυστενάχων, πολέσι μετα Μυρμιδόνεσσιν, 6ο
εν καθαρώ, όθι κύματ' επ ' ήίόνας κλύζεσκον

εύτε τον ύπνος έμαρπτε, λύων μελεδήματα θυμού,
νήδυμος αμφιχυθείς μάλα γαρ κάμε φαίδιμα γυία,
"Εκτορ επαΐσσων προτι "Ίλιον ήνεμόεσσαν.
65
ήλθε δ' έπι ψυχή Πατροκληος δειλοίο,
πάντ' αυτώ, μέγεθός τε και όμματα κάλ', είκυία ,
και φωνήν, και τoία περί χροί είματα έστο:
στη δ' άρ' υπέρ κεφαλής, καί μιν προς μυθον έειπεν:
Εύδεις, αυταρ έμείο λελασμένος έπλευ, Αχιλλευ ;
ου μέν μευ ζώοντος ακήδεις, αλλά θανόντος . 70
θάπτε με όττι τάχιστα , πύλας Αίδαο περήσω.
τηλέ με είργουσι ψυχαι, είδωλα καμόντων,
ουδε με πως μίσγεσθαι υπερ ποταμοίο εώσιν
αλλ' αύτως αλάλημαι αν ευρυπυλές " Αϊδος δω .
και μουδος την χειρό, ολοφύρομαι' ου γαρ έτ ' αύτις 75
νίσσομαιεξ 'Αίδαο, επήν με πυρος λελάχητε.

ου μεν γαρ ζωοί γε φίλων απάνευθεν εταίρων
6ι . νulg. ήϊόνος. 64. προτί Fίλιον . 66. κάλ', Fεικυία . V. Obss.
67. χροt Fείματα Fέστο. 68. Fειπε . 71. AFίδαο . 72. the Felpyovo , vel
τηλέ μ' έFέργουσι - Fείδωλα. 74. "AFιδος . 76. AFιδαο.
61. iv rabagão simpl. de loco hominum frequentia vacuo, solitario, accipio. cf. ad
usum vocis Θ. 49ο. Κ . 199.-62. Achilles επί θαλάσσης κείτο, -ευτε τον ύπνος έμαρπτε.
jacebat, ingemiscendo, cum somnus eum oppressit. Vss. 66, 67, 68. notabiles de
specie per somnum oblata. υπέρ κεφαλής sollenni usu somniorum : ut B. 20. et al.
69. λελασμένος έπλεν. πέλη, ut εύδεις.- 71 . Locus, unde vetusta opinio illustratur, adi
tum ad loca infera non dari animæ insepulto corpore. Nondum portam Orci intra
vit : (πύλας Αίδαο περήσω ait ) in animarum cetum trans amnem ( Oceanum h .
amne trajecto ) nondum admittitur ; 72 , 73. Versatur tamen umbra évà dwrece "Aïdos
74. Operam perdet , qui hanc locorum inferorum faciem cum aliis locis in consen
sum revocare volet. Videtur tamen altero loco generalius dictum , ut inf. 103 , 104.
de tota conditione , que nos post mortem manet.-73. μίσγεσθαι sc. αυτοϊς υπέρ ποτα
μoίo , Oceano. - 75. καί μοι δος την χείρα , ολοφύρομαι . da mihi manum, rogo cum fetu.
–77. ad miserationem movendam apti versus, non amplius una erimus. - 79 . έμε
δην λέγομεν. 'Ηερόεντα.] Αερώδη, σκο- Των τεθνηκότων. 74. 'Αλάλημαι.] Πλα
τεινόν, ή πλατύν . 6ι . 'Εν καθαρώ, όθι νώμαι. Ευρυπυλές. ] Πλατείας πύλας
κύματ' επ' ήίόνος κλύζεσκον. ] “Όπου επι- έχον. 75. 'Ολοφύρομαι.] Οίκτίζομαι,
κλύζουσα η θάλασσα επoίει καθαρόν τον θρηνώ . ελλείπει δε το ένα . 76. Νίσ
αιγιαλόν. 62. Eύτε. ] Ηνίκα . "Έμαρ- σομαι.] Παραγενήσομαι. Λελάχητε.]
πτεν.] Ελάμβανεν. Μελεδήματα.] Φρον- Λαχεϊν και τυχεϊν ποιήσετε. 77. Φί
τίδας . 64. "Έκτορ επαΐσσων. ] Επί λων απάνευθεν εταίρων. ] Τών εταίρων ά
“Έκτορα ορμών. 69. "Έπλευ.] Έγένου. ποθεν των ημετέρων. τούτο γάρ προσ
70. Aκήδεις.] 'Αφροντίστεις. 72. Ε΄- υπακουστέον.
δωλα.] 'Απεικονίσματα . Καμόντων. ]
398 ΙΛΙΑΔΟΣ Ψ. 78-94 . LIB . XXIII .
βουλας έζόμεναι βουλεύσομεν· αλλ' έμε μεν Κηρ

αμφέχανε στυγερη, ήπερ λάχε γεινόμενών περ.
80
και δε σοι αυτώ μοίρα , θεοίς επιείκελ' 'Αχιλλεύ,
τείχει ύπο Τρώων ευηγενέων απολέσθαι.
άλλο δε τοι ερέω και εφήσομαι, αϊκε πίθηαι:
μη εμα σων απάνευθε τιθήμεναι οστε, 'Αχιλλεύ.
αλλ', ομού ως έτράφημεν εν υμετέροισι δόμοισιν ,
εύτε με τυτθον εόντα Μενοίτιος εξ 'Οπόεντος 85
ήγαγεν υμέτερόνδ', ανδροκτασίης υπό λυγρής,

ήματι τω, ότε παίδα κατέκτανον 'Αμφιδάμαντος,
νήπι ος, ουκ εθέλων, αμφ' αστραγάλοισι χολωθείς
Erta με, δεξάμενος εν δώμασιν, ιππότα Πηλεύς
90
έτραφε τ’ ενδυκέως, και τον θεράποντ’ ονόμηνεν:
ως δε και οστέα νωϊν ομη σορος αμφικαλύπτοι ,
χρύσεος αμφιφορεύς, τον τοι πόρε πότνια μήτηρ.
τον δ' άπαμειβόμενος προσέφη πόδας ωκυς 'Αχιλλεύς:
Τίπτε μοι, ηθείη κεφαλή, δερ' ειλήλουθας ,
8ο . επιείκελ' . 90. Vulg. έτρεφε τ'.
μεν Κηςάμφέχανε, αμφιχαίνει, εις εμέ, inhiat in me. Fatum, Mors fatalis, Parca, que
me assignatum sibi accepit nascentem , in me involavit tanquam prædam . Nam
αμφιχαίνει, ut devoret, praedam fera vel ales. – 8ο. και δε σου αυτά μοιραι. De hac
predictione v. ad Ρ. 408.-- 81. Troes ευηγενείς, ευγενείς. (nisi fuit ήύγενέων hic, et sup.
Λ. 427. ήύγενέος) ut iidem μεγάθυμοι et μεγαλήτορες sunt dicti. - 83. μή εμα των απά
νευθε τιθήμεναι. quod factum esse docemur Od. Ω. 74. sq .-84. άλλ ' ομού ως έτράφημεν.
apodosis 91. ώς δε και οστέα. –85 . είτε με cf. sup . ad Λ. 764. ubi Menetium in Pelei
domo degentem vidimus vs. 770. 87. Clysonymum Amphidamantis fil. v. ibid . - 92.
αμφιφορεύς de eo v. Οd. Ω. 74. cf. Obss. ad Αpollod. p. 232. extr . Post σορός , capu
lus, arca, memoratur αμφιφορεύς, tanquam per appositum ; quasi σορός et αμφιφορεύς
una eademque res sit ; quod vix fieri posse putes. Nisi versus 92. ex Od. 1. 74. est
confictus a rhapsodo, dicendum est, alteram vocem esse declarative positam ; inter
dum enim urna, qua cinis reconditur, in arcareponebatur, sicque humabatur. Alio
qui solus σορός, λάρναξ cinerem recipiebat. Uterque mos in sepulcris Companie est
deprehensus. Ceterum etiam apud Quintum III. 727. Achillis ossa leguntur is xnais,
79. 'Αμφέχανε. ] Περιέχανε, κατέπιεν . μοία και η αυτή. “Ως δε και οστέα
81. Ενηγενέων.] Εύ διαγόντων. ευγενών. νωϊν ομη σορός.] Διόνυσος "Ήφαιστον
82. 'Εφήσομαι ] 'Επισκέψομαι . εντε- γενόμενον εν Νάξω μιά των Κυκλάδων
λούμαι. 85. 'Οπόεντος. ] ' Οπούντος. η ξενίσας, έλαβε παρ' αυτού δώρον χρύσεον
δε 'Οπούς πόλης της Λοκρίδος. 86. Υμέ- αμφορέα . διωχθείς δε ύστερον υπό Λυ
τερόνδε. ] Προσληπτέον οίκον . 'Ανδροκτα- κούργου, και καταφυγών εις θάλασσαν,
σίης υπό λυγρής.] Διά τήν χαλεπήν άν- φιλοφρόνως αυτόν υποδεξαμένης Θέτιδος ,
δροφονίαν. 87. Παϊδ' 'Αμφιδάμαντος. ] έδωκεν αυτή τον Ηφαιστότευκτον αμ
Κλυσώνυμος ήν ο υπό Πατρόκλου αναιρε- φορέα . ή δε το παιδί έχαρίσατο , όπως
θείς. ή δε ιστορία είρηται εν τη μ . μετά θάνατον εν αυτώ αποτεθη τα οστά
89. Δεξάμενος. ] “Υποδεξάμενος . 90. αυτού. ιστορεϊ Στησίχορος . 92. 'Αμ
' Ενδυκέως.] Επιμελώς. 91.“Ομή.] “Ο- φιφορεύς.] Νύν σορός. λέγεται δε ούτω
LIB . XXIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ψ . 95-11. 399
xas μοι ταύτα έκαστ’ επιτέλλεαι και αυταρ εγώ τοι 95

πάντα μάλ' εκτελέω, και πείσομαι, ως συ κελεύεις.
αλλά μοι άσσον στηθι: μίνυνθά περ αμφιβαλόντε
αλλήλους, όλοοίο τεταρπώμεσθα γόοιο.
"Ως άρα φωνήσας ωρέξατο χερσί φίλησιν,
ουδ' έλαβε ψυχή δε κατά χθονός , ούτε καπνός, Joo
ώχετο τετριγυία. ταφων δ' ανόρoυσεν 'Αχιλλεύς ,

χερσί τε συμπλατάγησεν, έπος τ’ ολοφυδνον έειπεν :
Ω πόποι, η ρά τις εστί και είν'Αίδαο δόμοισι
ψυχή και είδωλον, άταρ φρένες ουκ ένι πάμπαν
παννυχίη γάρ μοι Πατροκληος δειλοίο 105
ψυχη έφεστήκει γοόωσά τε, μυρομένη τε,
και Bot έκαστ' επέτελλεν έίκτο δε θέσκελον αυτώ.
"Ως φάτο τοίσι δε πάσιν υφ' ίμερον ώρσε γόοιο
μυρομένοισι δε τoίσι φάνη ροδοδάκτυλος Ηώς
αμφί νέκυν ελεεινόν. 'Αταρ κρείων'Αγαμέμνων Πο
ουρηάς τ ' ώτρυνε και ανέρας, αξέμεν ύλην,

95. ταύτα Fέκαστ' . 98. όλοΓοίο. 102 , συμπλατάγησε, Fέπος - Γειπε.
104. Fείδωλον . 1ο6. νulg. έφειστήκει.
Ιο7 . και μοι Fέκαστ’ (ν. Obss.) επέτελλε: FέFικτο.
et tum Thetis prebet αμφορήα , in quo ossa reponuntur . - 99 . ώρεξατο χερσί, v. ad Δ.
307. - 101 . ώχετο τετριγυΐα acute ejulando. Voc . vidimus de pullis passerum B. 314.
et Od. Ω . 6. sq. pro stridere inf. 714. - Ιο2. χερσί τε συμπλατάγησε, pro , πλαταγών
εποίησε συν χερσί, χείρας συνεκρότησε. - 104 . ατάρ φρένες ουκ ένι πάμπαν. Sunt ergo se
quentia quæ ex dictis colligas, nam alia in Odyssea occurrunt, non cum his confun.
denda, fere hæc : Aninia , Luxn, quam 66, 67. Patroclo simillimam , etiam amictu ,
vidimus verba facere ; tum , cum Achilles eam amplecti vellet, diffluxit, fumi instar,
acute exclamando . Εtenim, quod έχετο κατά χθονός, interpretatio est Achillis , nam
ipse tantum evanuisse viderat. Nunc ille pro experto habet, etiam post mortem, in
Hade, h. e. postquam vita effluxit, superesse instar aliquod hominis ; 104. Yuxinn et
είδωλον, esse ; sed non sunt Φρένες in hoc simulacro , quod vi oppositi nihil aliud esse
potest, quam nihil solidi inesse, nullum corpus solidum . Ogéves, proprie diaphragma,
(v. ad 11. 481. ) nunc omnino tendines et musculi, quos pinguiore vocabulo nervos
appellant, adeoque partes solidiores ; quibus deficientibus nulla vis, robur, inest,
omninoque nihilsolidi. Supra Φρένες μένεος πίμπλαντο Α. 103. pectus sanguine ex ira
intumescens simul vim et impetum capiebat. At de mente h . l. cogitare velle, alie
num esset-- 107 . έικτο δε θέσκελον αυτώ. θείως . θαυμαστώς.
το9-126. Die orto ligna ad rogum exstruendum apportantur. - ΙΙ2 . επί δ' ανής
και το μέγα κεράμιον. 98. Τεταρπώ- σεν. 'Ολοφυδνόν . ] 'Ελεεινόν, οικτρόν,

μεσθα γόοιο.] Ούτω γαρ ο θρήνος άτερ- θρηνώδες. 104. Φρένες.] Νύν όλον το
πής εστί και παραμυθείται δε τους ανι- σώμα. 107. " Είκτο.] Ωμοίωτο. Θέ
ωμένους. 99. 'Ωρέξατο.] Νύν, προετεί- σκελον. ] 'Αντί του θεσκέλως, ό εστι
νατο. του . Τετριγυΐα . ] Τρίζουσα , θείως και θαυμαστώς . 111. 'Αξέμεν
ποιον ήχον αποτελούσα. 102. Συμ- ύλην . ] Κόπτειν ύλην, παρά το άξαι. ή
πλατάγησε.] Ψόφων εποίησε , συνεκρότη- φέρειν. άγεται γάρ το ζώον.
400 ΙΛΙΑΔΟΣ Ψ . 112130 . LIB . XXIII .
πάντοθεν εκ κλισιων επί δ' ανηρ έσθλός ορώρει

Μηριόνης, θεράπων αγαπήνορος Ιδομενηος.
οι δ' ίσαν, υλοτόμους πελέκεας εν χερσιν έχοντες ,
σειράς τ' ευπλέκτους" προ δ' άρ' ουρηες κίον αυτών. 15
πολλα δ' άναντα, κάταντα, πάραντά τε, δόχμιά τ', ήλθον.

αλλ' ότε δη κνημους προσέβαν πολυπίδακος "Ίδης,
αυτίκ άρα δρυς υψικόμους ταναγκέϊ χαλκό
τάμνον επειγόμενοι ται δε μεγάλα κτυπέουσαι
πίπτον" τας μεν έπειτα διαπλίσσοντες 'Αχαιοί, I 2ο
έκδεον ημιόνων. ται δε χθόνα ποσσί δατευντο,

ελδόμεναι πεδίοιο, δια ρωπηία πυκνά.
πάντες δ' υλοτόμοι φιτρους φέρον " ώς γαρ ανώγει
Μηριόνης, θεράπων αγαπήνορος Ιδομενηος.
καδδ' άρ' επ' άκτης βάλλον επισχερώ, ένθ' άρ' 'Αχιλλεύς 125
φράσσατο Πατρόκλο μέγα ηρίον, ήδε οι αυτώ.
Αυταρ έπει πάντα παρακάββαλον άσπετον ύλην,
5/ 5
είατ' αρ αυθ. μενοντες άολλέες αυταρ 'Αχιλλεύς
αυτίκα Μυρμιδόνεσσι φιλοπτολέμοισι κέλευσε,
χαλκών ζώννυσθαι, ζεύξαι δ ' υπ ' όχεσφιν έκαστον 13ο
120. Vulg. διαπλήσσοντες . 126. μέγα Γηρίον , ήδέ Foι.
130. υπ ’ όχεσφι Fέκαστον.
ορώρει. επορώρει. ad hoc erortus est, processit, ducem se obtulit, operam suam ad hoc
conferendo. Non vero, incitabat eos. Nam oρώρειν, όρωρα , ubique νim immanentem
habent.-120. τάς μεν έπειτα 'Αχαιοί έκδεον, έδεoν έξ, ημιόνων, διαπλίσσοντες , ευ δια
βάντες, gressu firmato, ut viribus intentis vincula adstringerent, quibus ligna mula
rum dorsis illigarentur. nunc homines darríocovor. At Od. 2. 318. de mulabus : sů
δε πλίσσοντο πόδεσσιν. πλίσσειν, quod πλέκειν. διαπλίσσειν, διαβεβηκέναι. pede altero ante
alterum frmiter impresso. - 121 . χθόνα ποσσι δατεύντο dictum ut , carpere viam. - 122 .
la dómsveen rediono, cupidi plani campi, cupientes in planitiem descendere, ut minus æ
rumnosus esset incessus, tendentes in campum. - 126. φράσσατο designaverat. Μox
vs. 138. πέφραδε.
127–137. Myrmidones armatos incedere et in eorum medio corpus Patrocli, ad
rogum seu ad locum , ubi rogus exstruendus erat, e tentorio duci jubet Achilles.
113. Αγαπήνορος .] 'Ανδρείου. 114. Y- δέσμευον. Ποσσι δατεύντο.] Έμερί

λοτόμους.] Ευλοτόμους. 115. Σειράς ευ- ζoντo βαδίζουσαι. μερισμά γάρ τινι
πλέκτους.] “ Υστριχίδας. Ι6. " Αναν- όμοιον γίγνεται κατά την πορείαν.
τα. ] Προσάντη, ανωφερή. Κάταντα 122. Ρωπήία. ] Διά των δασέων και
δε.] Κατωφερή. Πάραντα.] Τα κρη- θαμνωδών τόπων. 123. Φιτρούς.] Κορ
μνώδη και γήλοφα . Δόχμια.] Πλάγια. μούς. 125. Επ’ ακτής.] Επί του αι
17. ' Αλλοτε.] 'Αλλαχού των ποδών γιαλού. Επισχερώ.] 'Εφεξής. 126.
τιθεμένων. Κνημούς . ] Τας προβάσεις Φράσσατο.] 'Εβουλεύσατο. ενόησε. ' Η
των ορών νύν. 120. Διαπλήσσοντες.] ρίον. ] Κατά γην μνήμα. τάφον. 130.
Διακόπτοντες. 121. "Έκδεον. ] Εξε- Ζώννυσθαι. ] Καθοπλίζεσθαι. 132. Πα
ίππους. οι δ' ώρνοντο, και εν τεύχεσσιν εδυνον.

αν δ' έβαν εν διφροισι παραιβάται, ηνίοχοί τε:
πρόσθε μεν ίππηες, μετα δε νέφος είπετο πεζών,
μυρίου εν δε μέσοισι φέρον Πάτροκλος εταίροι.
θριξι δε πάντα νέκυν καταείνυον, ας επέβαλλον 135
κειρόμενοι όπιθεν δε κάρη έχε διος 'Αχιλλεύς
αχνύμενος έταρον γαρ αμύμονα πέμπ’ "Αϊδόσδε.
Οι δ' ότεχώρον ίκανον, όθι σφίσι πέφραδ' Αχιλλεύς ,
κάτθεσαν, αίψα δε οι μενοεικέα νήεον ύλην.
ένθ' αύτ' άλλ' ενόησε ποδάρκης διος ' Αχιλλεύς 140
στας απάνευθε πυρης ξανθης απεκείρατο χαίτην,
την ρα Σπερχειό ποταμώ τρέφε τηλεθέωσαν:
όχθήσας δ' άρα είπεν , ιδων επί οίνοπα πόντον
Σπερχεί”, άλλως σοί γε πατηρ ηρήσατο Πηλεύς ,
κεισεμε νοστήσαντα φίλην ες πατρίδα γαίαν, 145
σοί τε κόμην κερέειν, ρέξειν θ ' ιερην ετατόμβην
πεντήκοντα δ' έναρχα παρ' αυτόθι μηλ’ ιερεύσεις
135. καταπείνυον . 137. "AFιδος . 139. δέ Foι μενοψεικέα .
143. άρα Fείπε, Fιδών επί Foίνοπα .
131. εν τεύχεσσιν έδυνον. ενέδυνον τεύχεσιν, είσοδύοντο τα τεύχεα . et , ανέβησαν εις δίφρους.
135. θριξι δε πάντα νέκυν κατείνυον-quod mox 140. sq . ipse Achilles facit ; orto forte
more ab eo consilio, ut in sui memoriam mortuo darent partem sui aliquam aufe
rendam : quod patet v. 151 , 2 , 3. Ex έω, ένω , έννυμι. είνω, είνύω . induo. obtego. obruo .
quod ενδύω et καλύπτω.
138—163 . Ipse Achilles comam rescissam Patrocli manibus reponit ; tum disce
dere jubet turbam , nec retinet preterquam necessarios. - 139. αίψα δε οι μενοεικέα
νήεον ύλην aggesserunt ligna, eduxerunt rogum in altum, quantum ipse volebat, μενο
εικώς. sup. Η . 428. νεκρούς πυρκαιης επενήνεον. - Ι42. Ex his patet , Peleum in filii, tum
adhuc comam alentis, discessu vota fecisse pro ejus reditu, ut, si is rediturus esset,
se ejus comam Fluvio patrio, sacro facto, esse consecraturum .- 146. Hecatombe h. I.
per L oves constituitur. cf. ad A. 65. ένοχα μήλα, όρχεις έχοντα . accipio simpliciter ,
integra, ut opp . castratis. Tum 148. notabile, Fluvio, nunc quidem in Thessalia,
ραιβάται. ] Οι επί των αρμάτων συμπο- θύν. 144. "Αλλως.] Μάτην. "Αλλως
λεμούντες, τουτέστι κύριοι των αρμάτων. σοί γε πατήρ ηρήσατο Πηλεύς.] "Έθος ήν
133. Νέφος .] Πλήθος νύν. 135. Θριξή τους αρχαίους, μετά το παρακμάσαι της
δε πάντα νέκυν καταείνον.] Κατεκά- νεότητος, τάς κόμας αποκείρειν τοϊς πο
λυπτον , εσκέπαζον. τουτέστι πολλάς τρί- ταμούς. τούτους γάρ ενόμιζον των ανα
χας κατέβαλλον, ώστε καλύπτειν τον τροφών αιτίους είναι. διά ταύτην δε την
νεκρόν: τούτο δε προς τιμήν εγίγνετο τα αιτίαν, και εις τους ποταμούς ύδωρ εκό
θνήσκοντι. ώς και άλλαχού φησι: Το μιζον, τέκνων τε γενέσεως και παιδοτρο
γάρ γέρας εστί θανόντων, Κείρασθαί τε φίας οιωνόν τιθέμενοι. διόπερ και τας
κόμην, βαλέειν τ’ από δάκρυ παρειών. 'Αχιλλέως κόμας Πηλεύς τούτω καθιέ
139. Μενοεικέα.] Πολλήν. Νήεον.] 'Ε- ρωσεν. ήν γάρ εκ Φαρσάλου της Θετ
σώρευον. 142. Σπερχειά.] Ποταμός ταλίας. 147. "Ενορχα.] "Όρχεις έχον
Θετταλίας. 143. Oινοπα. ] Νύν, βα- τα . τοιαύτα γάρ έθυον τους ποταμούς .
VOL . II . 3 F
402 ΙΛΙΑΔΟΣ Ψ . 148-167 . LIB . XXIII .
ές πηγές, όθι του τέμενος βωμός τε θυήεις.

ώς ήραθ' ο γέρων, συ δε οι νόον ουκ ετέλεσσας.
νυν δ' επεί ου νέομαί γε φίλην ές πατρίδα γαίαν, 150
Πατρόκλω ήρωϊ κόμην υπάσαιμι φέρεσθαι.
Ως ειπών, εν χερσί κόμην ετάροιο φίλοιο
θηκεν τοισι δε πάσιν υφ' ίμερον ώρσε γόοιο,
και νύ κ' οδυρομένοισιν έδε φάος ήελίοιο,
ει μη'Αχιλλεύς αίψ 'Αγαμέμνονι είπε παραστάς 155
'Ατρείδη , (σοι γάρ τε μάλιστα γε λαός 'Αχαιων
πείσονται μύθοισι) γόοιο μέν έστι και άσαι:
νύν δ' από πυρκαϊης σκέδασαν, και δείπνον άνωχθι
όπλεσθαι τάδε δ' αμφί πονησόμεθ', oισι μάλιστα
κήδεός έστι νέκυς παρα δ ' οι τ’ αγοί άμμι μενόντων. 160
Αυταρ έπει το γ άκουσεν άναξ ανδρών Αγαμέμνων ,
αυτίκα λαόν μεν σκέδασε κατά νηας είσας,
κηδεμόνες δε παρ' αύθι μένον, και νήεον ύλην.
ποίησαν δε πυρην εκατόμπεδον ένθα και ένθα :
εν δε πυρή υπάτη νεκρόν θέσαν, αχνύμενοι κηρ. 165
πολλα δε ίφια μήλα , και ειλίποδας έλικας βους

πρόσθε πυρης έδερόν τε, και άμφεπον εκ δ' άρα πάντων
149. δε Foι . 152. Γειπών . 155. 'Αγαμέμνονι Fείπε . Ι6ι . άκουσε Fάναξ.
162. έFίσας . 164. al. εκατόμπoδoν. 166. δε Fίφια - Γέλικας.
litatum esse ad fontem, ibique ei sacellum et aram fuisse consecratum. - 149. συ δε
οι νόον ουκ ετέλεσσας pro ου τελείς. Νorat autem hoc Achilles , se non esse rediturum
in patriam , e matris monito, et ex umbra Patrocli sup. 80. Ad 151. v. notata sup.
ad 135.- 157. γόοιο μέν έστι και άσαι. vel, supplendo ύστερον. licebit iamentari, φuan
țum lubet, in posterum : võ dí. vel: est lamentandi modus aliquis. utrávtwy pis xogos
εστί. Ν. 636. sq. Sic, Od. Δ. 103. αιψηρός δε κόρος κρυερoίo γόοιο. et inf . Ω . 227. επήν γόου
εξ έρον έντο. – 158. από πυρκαιης σκέδασαν, jube discedere et se ad sua conferre. -δείπνον
όπλεσθαι, οπλίζεσθαι. Τ. 171 , 172. inter haec scilicet jam noctem ingruere puta . Ex.
sequiae autem habentur noctu. - ι6ο. οίς μάλιστα ( δια ) κήδεός έστιν ο νέκυς , Corpus .
Iidem mox 163. κηδεμόνες.
163—191. Exstruitur rogus, parantur inferiæ , accenditur ignis, Hectoris corpus
servat canibus dilaniandum, quod tamen dii ab omni injuria vindicant, ne fæ
detur .
163. κηδεμόνες. simplic. οι κηδόμενοι. επιμελούμενοι. Ιterum sic 674.-164. πυρήν έκα
τόμπεδον ένθα και ένθα, h. τετράγωνον, τετράπλευρον, καθ' εκάστην πλευράν εκατόν ποδών.
15 1. 'Οπάσαιμι. ] Παράσχοιμι. 158. άμμι μενόντων.] Παραμενέτωσαν δε η
Πυρκαϊής.] Πυράς. 159. “Οπλεσθαι.] μϊν οι ηγεμόνες. 164. Εκατόμπεδον
Ετοιμάζεσθαι. Τάδε τ' άμφιπονησό- ένθα και ένθα .] Τετράγωνον ώστε εκά
μεθα . ] Ταύτα ασχολησόμεθα. 16ο. στην πλευράν εκατόν ποδών μέτρον έχειν .
Κήδεος.] Φροντίδος άξιος, κηδεύσιμος . κη- "Ενθα και ένθα.] Τη δε κακείσε, κατά
δεμόνες γάρ οι κύριοι οίς μάλιστα προσή- μήκος και πλάτος. 165. Πυρή υπάτη.]
κει το φροντίζειν. Παρά δ' οι ταγοί Νύν εν μέσω και εξέχοντι μέρει της
LIB . XXIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ψ. Ι68--186 . 403
δημον ελών εκάλυψε νέκυν μεγάθυμος 'Αχιλλεύς

ές πόδας εκ κεφαλής, περί δε δρατα σώματα νήει:
εν δε τίθει μέλιτος και αλείφατος αμφιφορέας , 170
προς λέχεα κλίνων" πίσυρας δ' εριαυχενας ίππους
έσσευμένως ενέβαλλε πυρή, μεγάλα στεναχίζων.
εννέα τω γε άνακτα τραπεζήες κύνες ήσαν
και μεν των ενέβαλλε πυρή δύο δειροτομήσας,
δώδεκα δε Τρώων μεγαθύμων υιεας εσθλους , 175
χαλκώ δηϊόων κακα δε φρεσι μηδετο έργα

εν δε πυρός μένος ηκε σιδηρεoν , όφρα νεμοιτο.
ώμωξε τ' άρ' έπειτα, φίλον δ' ονόμηνες εταίρος
Χαίρε μοι, ώ Πάτροκλε , και είν 'Αίδαο δόμοισι.
πάντα γαρ ήδη τοι τελέω, τα πάροιθ υπέστη . 180
εν
δώδεκα μεν Τρώων μεγαθύμων υιέας εσθλους,
ν
τους άμα σοι πάντας πύρ εσθίει: "Εκτορα δ' ούτι
δώσω Πριαμίδην πυρί δαπτέμεν, αλλά κύνεσσιν .
"Ως φάτ’ απειλήσας τον δ' ου κύνες αμφεπενοντο
αλλα κύνας μεν άλαλκε Διός θυγάτηρ 'Αφροδιτη 185
ήματα και νύκτας ροδόεντι δε χρίεν ελαίω,
172. νulg. στoναχίζων. 173. τω γε Fάνακτι . 176. μήδετο Fέργα .
169. δρατά σώματα. excoriate pecudes, cum ceteris que ad inferias spectant in
seqq., honoris caussa cremantur; adipe, tipian, involvitur corpus alendæ flammæ
caussa, quod facile est ad assequendum .-- 170. Vasa melle et adipe repleta ita collo
casse videtur Achilles, ut ea vergerent versus corpus in lecto reclinatum , quo vi ignis
effusus adeps in corpus manaret.- 174. Junge και ένέβαλλε πυρή των μεν κυνών δύο, δει
ροτομήσας, δώδεκα δε Τρώων υιούς, δηι όων χαλκά- Ι76. κακά δε φρεσι μήδετο έργα, scil. ipso
hoc, quod idówos, necavit, atrox consilium exsequutus est in eos . — 183. Constat sibi
pervicacia in hoc, quod semel ad contumeliam Hectoris pronuntiaverat, insepultum
ejus corpus objectum iri, Χ. 348. δώσω δάπτειν κυσίν, ου πυρί έσθίειν.-184. τον δ' ου κύνες
αμφετένοντο. a parando cibo : antecedens pro consequente ; non comederunt , lania
runt; sic jam sup. 9. 203. Veneris opera id factum dicitur. Omnino Hectoris cor
pus servatum est incolume ; ut nec cutis raptato corpori detraheretur nec calore solis
siccata exaresceret, sed ut corpus adspectu haud fædum servaretur. Tribuuntur
hec Veneris et Apollinis opere. - 186. ροδόεντι δε χρϊεν ελαίω αμβροσίω. Unguento ,
pro hoc Homerus έλαιον dicit , hoc effectum facile intelligas, ne corpus putresceret ;
verum est quoque remedio, ne attritu tractuque livida cutis soluta in corruptelam
abeat. Ita equidem accipio. Ovv pisc. Achilles. Plin . XXI. 10. rosa oleo maceratur ;
πυράς. 168. Δημον ελών.] Προς το μεγάλους, από μέρους. 177. Πυρός μέ
ταχύ την πιμελήν εξαφθήναι τούτο ποιεϊ νος.] Περιφραστικώς, το πυρ. Σιδή
' Αχιλλεύς. 169. Περί δε δρατά σώ- ρέον.] Νύν, ισχυρόν. " Οφρα νέμοιτο .]
ματα νήει.] Εσώρευε δε τα σώματα “Όπως εσθίη, τουτέστι καταδαπανά .
των ανηρημένων ανδρών . Δρατά.] Εκ- 179. Χαίρε μοι, ώ Πάτροκλε .] 'Αντί του
δεδαοςρμένα . 170. Αλείφατος.] 'Αλείμ- χαίρε, τέρπου, ό έστιν ήδου. 183. Δα
ματ , ελα . 171. Πίσυρας. ] Τέσ- πτέμεν.] ' Εσθίειν, διακόπτειν. 186. Ρo
ίου
σαρας. 'Εριαυχενας. ] Μακροτραχήλους. δόεντι ελαίω.] Τα ροδινώ.
3 F 2
40-1 ΙΛΙΑΔΟΣ Ψ. 187--206 . LIB . XXIII .
αμβροσίω, ίνα μη μιν αποδρύφοι ελκυστάζων.

τω δ έπι κυάνεον νέφος ήγαγε Φοίβος Απόλλων
ουρανόθεν πεδίoνδε: κάλυψε δε χωρον άπαντα,
όσσον επείχε νέκυς, μη πριν μένος ήελίοιο 190
σκήλη αμφί περί χρόα ένεσιν, ήδε μέλεσσιν.
Ού δε πυρή Πατρόκλου έκαίετο τεθνειωτος.
ένθ' αύτ' άλλ' ενόησε ποδάρκης διος 'Αχιλλεύς,
στας απάνευθε πυρης, δοιούς ήρατ’ 'Ανέμοισι,
Βορεη και Ζεφύρω, και υπέσχετο ιερα καλά 195
πολλα δε και σπένδων χρυσέω δεπαϊ, λιτάνευεν
ελθέμεν, όφρα τάχιστα πυρί φλεγεθοίατο νεκρόν,
ύλη τε σεύαιτο καήμεναι. ωκεα δ' Ιρις
αράων αίουσα μετ' άγγελος ήλθ' 'Ανέμοισιν.
οι μεν άρα Ζεφύροιο δυσαέος αθρόοι ένδον 2οο
είλαπίνην δαίνυντο: θεουσα δε Ιρις επέστη

βηλώ επί λιθέω. τοι δ ' ώς ίδoν οφθαλμοίσι,
πάντες ανήίξαν, κάλεον δε μίν εις ε εκαστος "
η δε αύθ ' έζεσθαι μεν ανήνατο, είπε δε μύθον"
Ουχ έδoς είμι γαρ αύτις επ' Ωκεανοίο ρεεθρα , 205
Αιθιόπων ές γαίαν, όθι ρέζουσ' εκατόμβας
191. χρόα Γίνεσι. 198. ωκέα Fϊρις. νulg. ύλη τ' εσσεύοιτο. parumm
grammatice .. 201. θέουσα δε Fϊρις. 202. Fίδον .
203. εις F& Fέκαστος. 204. ανήνατο , Fείπε .
idque jam a Trojanis temporibus Homero teste ! Serioribus quoque temporibus fuit
unguentum rosaceum inter antiseptica habitum ; v. Pausan . IX. extr. qui grava eo
inungi solita memorat. Inf. 12. 20. corpus tractum Apollinis quoque ægide levatur.
—188. Nube corpori obumbrato inducta calor solis infringitur, ne corpus exsiccet.
192—230. Vento suborto rogus consumitur. Ingeniose hoc adornatum a poeta ;
vota facit Ventis Achilles ; nuntiat ea Ventis Iris ; adveniunt illi et flammam au
gent. Suspicari licet boream et zephyrum memorari, quia sunt venti stati in illa
regione, qui sub certum noctis tempus exoriuntur.
198. όφρα (οι άνεμοι) νεκρόν φλεγέθoιντο, ύλη σε σεναιτο καηναι et ligna ocyus confia
grarent; quasi, se incitent, festinent, ut ardeant. Iris itaque h. l. vota ac preces
perfert ad eos, quibus sunt factæ . Novum hoc, et inter singularia hujus libri ha
bendum. Nam ubique Iris non mortalium preces, sed Junonis vel Jovis mandata
perfert : v. sup. ad B. 786. add . r. 121. Tum 200. etiam Ventorum , ut deorum , vita
epulis exigitur. - 199. άγγελος μετήλθεν 'Ανέμους nunc dictum est , uti επήλθε , pro ήλθε
μετά τους 'Ανέμους. – 202. Locus similis sup . Ο. 85. sq.-205 . είμι γαρ αύτις. Videmus
veterem mythum in formulam poeticam et inventum esse versum æmulando anti
187. 'Αποδρύφοι.] Αποσπά, και απο- περί τους νεύροις χρώτα . 198. Σεύαιτο.]
σύρη. Ελκυστάζων.] "Έλκων. 188. “Ορμήν λάβοι, επειχθή. 199. 'Αουσα. ]
* Ηγαγεν.] Επήγαγε. 190. Μένος ήε- 'Ακούουσα. 20ο. Δυσαέος. ] Σφοδρών
λίοιο.] Περιφραστικώς, ο ήλιος. 191. πνεύμα έχοντος . 202. Βηλώ.] Τη φλιά,
Σκήλη. ] Σκληρύνη. ξηράνη, όθεν και σκε- από του βαίνεσθαι. 203. Εις ε.] Προς
λετός ο ξηρός. 'Αμφι περί χρόα ένεσι.] Τον εαυτόν εκάλουν. 207. Μεταδαίσομαι. ]
LIB . XXIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ψ . 207-230 . 405
αθανάτοις, ίνα δη και εγώ μεταδαίσομαι ιρων

αλλ' 'Αχιλεύς Βορέην ήδε Ζέφυρον κελαδεινόν
ελθειν αραται, και υπόσχεται ιερα καλα,
όφρα πυρην όρσητε καήμεναι, ή ένα κείται 21ο
Πάτροκλος, τον πάντες αναστενάχουσιν 'Αχαιοί.

Η μεν άρ' ώς ειπούσ ’ απεβήσετο. τοι δ ' ορέοντο
ήχη θεσπεσίη, νεφεα κλονέoντε πάροιθεν,
αίψα δε πόντον έκανον, αήμεναι. ώρτο δε κυμα
πνοίη υπό λιγυρη. Τροίην δ' ερίβωλον ικέσθην, 215
εν δε πυρή πεσέτην, μέγα δ' ιαχε θεσπιδαες πυρ.
παννύχιοι δ' άρα του γε πυρης άμυδις φλόγο έβαλλον,
φυσώντες λιγέως. ο δε παννυχος ωκυς 'Αχιλλεύς
χρυσέου εκ κρητηρος, ελών δεπας αμφικύπελλον,
οίνον αμφυσσόμενος χαμάδις χεε , δευε δε γαίαν, 220
ψυχην κικλήσκων Πατροκληος δειλοίο.

ως δε πατηρ ου παιδος οδύρεται οστέα καίων
νυμφίου, ώστε θανων δειλους ακάχησε τοκας:
ως'Αχιλεύς ετάροιο οδύρετο οστέα καίων ,
ερπύζων παρα πυρκαϊων, αδινα στεναχίζων. 225
ήμοςδ' Εωσφόρος είσι, φόως ερέων επί γαίαν,
όν τε μέτα κροκόπεπλος υπειρ άλα κίδναται ηως,
τημος πυρκαϊη εμαραίνετο, παύσατο δε φλόξ.
οι δ' "Ανεμοι πάλιν αύτις έβαν οίκόνδε νέεσθαι,
Θρηίκιον κατα πόντον ο δ' έστενεν, οίδματι θύων . 230
212. Fειπούσ' . 213. Fηχή. 216. μέγα ΓίFαχε. V. Exc. III. ad
lib. XIX. Bentl . μέγα Fίαχε . 219. νulg. έχων. 220. Foίνον .
222. Foυ παιδός . 229. Foϊκόνδε . 23ο. έστενε , Foίδματι .
quiora:Α . 423. - 212 . sq. Locus preclare elaboratus. - 214. πόντον έκαναν ήμεναι. in
cessus Ventorum e Thracia ferebat super mare Ægæum : missi autem erant, ut
flando flammam rogi augerent, non , ut mare moverent ; est ergo omnino dictum.
δρέοντο, iverunt , ώστε αήμεναι. itaque interpunctionem mutavi. - 217. φλόν έβαλλον
φυσώντες sane proέφύσων. Sed in βάλλειν, αναβάλλειν, est notio του αναρριπίζειν, susci
tare flammam jactando et ventilando.—218. sqq . habes inferiarum morem diserte
expositum .
226—248. Sub diem ortum rogus erat consumtus ; somno paullulum capto Achil.
les excitatus cinerem et ossa legere et tumulum exstruere parat.
Μεταλάβω αυτών , ευωχηθώ . Ιρών. ] “Ιε. τος. 'Ακάχησεν.] 'Ελύπησεν. 225. “Ερ
ρών. θυσιών . 21ο . " Ορσητε. ] Ορμή- πύζων. ] Συγκεκυφώς και ηρέμα παραγε
σητε . 212. ' Ορέοντο.] "Ωρμων. 2 Ι4. νόμενος. 226. Εωσφόρος.] “Ο κατά την
'Αήμεναι. ] Πνεϊν. 215. Λιγυρή.] Ο . ημέραν ανατέλλων λαμπρότατος αστήρ,
ξείη. 218. Λιγέως.] οξέως. 223. ός “Έσπερος καλείται , ούτος δ' έστιν και
Νυμφίου.] "Ήτοι νεογάμου ηλικίαν έχον- της Αφροδίτης . Έρέων.] Απαγγέλλων .
Πηλείδης δε από πυρκαϊης ετέρωσε λιασθείς,

κλίνθη κεκμηώς , επί δε γλυκύς ύπνος όρoυσεν.
οι δ' αμφ' 'Ατρείωνα αολλέες ηγερέθοντο,
των μιν επερχομένων όμαδος και δουπος έγειρεν:
έζετο δ' ορθωθείς, και σφεας προς μύθον έειπεν: 235
' Ατρείδη τε, και άλλοι , άριστηες Παναχαιών,
πρώτον μεν κατα πυρκαϊην σβέσατ' αίθοπι οίνω
πάσαν, οπότσον επέσχε πυρός μένος " αυταρ έπειτα
οστέα Πατρόκλοιο Μενοιτιάδαο λέγωμεν,
ευ διαγιγνώσκοντες : άριφραδεα δε τέτυκται 240
εν μέσση γαρ έκειτο πυρη, τοι δ' άλλοι άνευθεν
εσχατιή καίοντ' επιμιξ ίπποι τε και άνδρες
και τα μεν εν χρυσέη φιάλη και δίπλακι δημώ
θείομεν, εισόκεν αυτός έγων " Αϊδι κεύθωμαι.
τύμβον δ' ου μάλα πολλών εγώ πονέεσθαι άνωγα, 245
αλλ' επιεικέα τοιον έπειτα δε και τον, Αχαιοί ,
ευρύν θ ' υψηλόν τε τιθήμεναι, οι κεν έμείο
δεύτεροι εν νήεσσι πολυκλήίσι λίπησθε.
" Ως έφαθ οι δ' επίθοντο ποδώκεϊ Πηλείωνι.
πρώτον μεν κατα πυρκαϊην σβέσαν αίθοπι οίνω, 250
όσσον επί φλόξ ήλθε, βαθεία δε κάππεσε τέφρη"
κλαίοντες δ' ετέροιo ενηέος οστέα λευκά
άλλεγον ές χρυσέην φιάλην και δίπλακα δημόν:
εν κλισίησι δε θέντες, εανώ λιτή κάλυψαν.
237. αίθοπι Foίνο . 244. απιδι . 2.46. επιεικέα. 25ο. αίθοπι Foίνω.
240. Locus disertus de modo legendi cineris corporis ex cinere lignorum et pecu
dum cesarum. - 243. δίπλακι δημώ. notabile inventum ad excludendum aerem et
cum eo putorem . Scilicet adeps eundem usum præstat, quem alias unguenta , quibus
corpus inaugi et condiri solebat. - 246. Jubeo facere τύμβον επιεικέα, τοϊον, tumulum
modicum , fere tantum, δεικτικώς, quantum manu ac gestu circumscribebat ac def
niebat : Fama autem acceptum hoc esse debuit, tumulum Patrocli, illato mox Achil.
lis cinere , fuisse in majus auctum et, non quidem latius, sed altius tamen , eductum ;
nam ut frutóu Tido fieret, jam Achilles designaverat sup. vss. 164.—247. vos, Achivi,
qui me superstites in exercitu ad Trojam eritis, μέμνησθε τιθέναι.
249–257. Leguntur ossa ; exstruitur tumulus ; et Patrocli ossa in eo conduntur.
-254. έν κλισίησι δε θέντες, in tentorio collocant urnam, donec tumulus confectus
239. Λέγωμεν.] Αναλέγωμεν. 24ο . την οδόν ποιήσομαι. συγκέκοπται δε από
' Αριφραδέα.] Ευεπίσημα. εύγνωστα. του κελεύθομαι, και σημαίνει πορεύο
242. 'Εσχατιη.] Τα κατωτάτω μέρει. μαι. 245. Πονέεσθαι.] Πονείν, ενερ
'Επιμίξ.] Αναμεμιγμένως. 243. Φιά- γεϊν . 252. Ενηέος.] Προσηνούς. 254.
λη.] 'Αγγείων κοίλω. 244. "Αϊδι κεύ- Εανώ λιτί.] “Απαλό και λιτή ιματίω.
θωμαι.] Εις άδου την κέλευσιν , ό εστι
LIB . XXIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ψ. 255-268 . 407
τορνώσαντο δε σημα, θεμείλιά τε προβάλοντο 255

αμφί πυρήν είθαρ δε χυτήν επί γαίαν έχευαν
χεύαντες δε το σημα, πάλιν κίον. Αυταρ 'Αχιλλεύς
δε το
αυτούλαον έρυκε, και ίζανεν εύρυν αγώνα:
νηών δ' έκφερ' άεθλα , λέβητάς τε, τρίποδας τε,
ίππους θ', ημιόνους τε, βοών τ' άφθιμα κάρηνα, 26ο
ήδε γυναίκας ευζώνους, πολιόν τε σίδηρον.
ιππεύσι μεν πρώτα ποδώκεσιν αγλά άεθλα
θηκε, γυναίκα άγεσθαι, αμύμονα έργο ειδυίαν,
και τρίποδο ωτώεντα δυωκαιεικοσίμετρον,
το πρώτο αταρ αυ τώ δευτέρω ίππον έθηκεν 265
εξέτε', αδμήτην, βρέφος ημίονον κυέουσαν
αυταρ τώ τριτάτω άπυρον κατέθηκε λέβητα,
καλόν, τέσσαρα μέτρα κεχανδότα , λευκόν έτ' αύτως
263. leg. γυναίκα τ' άγεσθαι, αμύμονα Fέργα Fιδυΐαν . 264. δυωκαιδεικό
σίμετρον. Βentl . malebat δυοκαιεΓεικοσίμετρον. 266, εξFετε'.
esset , cui inferri posset. εανώ λιτί tenui linteo . Σ. 35 2.255. τορνώσαντο δε σημα, de
Scripserunt, περιέγραψαν, aream, quam terra aggesta erant accumulaturi ; nam, si
recte assequor, tumulus in ipso rogi loco exstruitur, ut sup. H. 336. sq. multo tamen
latior, nam quadringentorum pedum in circumitu esse debuit, cum a quaternis late
ribus εκατόμπεδος esset. Νec tamen tumulus tum ad summum cacumen educi potuit ;
verum serius post Achillis mortem , cinere ejus cum Patrocli cinere conjuncto. Ita
convenit quoque Od. 1. 80.
257. sqq. Edicuntur ab Achille ludi funebres ; et quidem primo loco ludi curules ;
secundo vs. 653. fit pugilatus ; tertio 700. lucta ; quarto 740. cursus ; quinto vs. 798.
monomachia ; sexto vs. 826. discus ; septimo vs. 850. arcus ; et octavo vs. 884. jacu
lum .
258. ίζανεν ευρύν αγώνα. magnum hominum consessum instruxit ; ut τζάνειν τον λαόν.
etsi proprie locum indixit, designavit et instruxit, in quo multitudo ad spectandum
considere posset. De ipso consessu et sedentibus årùs aliquoties in hoc libro ; in
terdum pro ipso loco.262. In curuli certamine, tanquam nobiliore ac ceteris præ
stantiore quinque proposita sunt præmia ; prodeunt quinque certaturi 287. sq. Fit
inde certamen, et persolvuntur præmia — 652.– Observanda est in seqq. notabilis
ratio habita illa ætate inter pretia diversarum rerum : ut statim serva et tripus XXII.
mensurarum , majore pretio fuere habita quam equa gravida ex asino ; minore pretio
quam equa, tripus ex ære IV congiorum ; huic inferius habitum præmium III ta
lentorum auri: quod quis nostra æstimatione ita statuat ? phiala ex ære huic post
habita ultimo loco memoratur : siquidem deminutum est in singula præmia pretium .
-266. Equam sex annorum, jugo tamen nondum subditam, notabis tum eandem
έγκυον ex asino. - 267. άπυρον, igni nondum admotum . mox απύρωτον.-268. λευκών ,
255. Τορνώσαντο.] Κύκλω περιέγραψαν. και είκοσίμετρον. ] Δύο και είκοσι μέτρα
256. Χυτήν.] Χωστήν. ού πάσαν δε, χωρούντα . 266. Εξέτεα.] “Εξαέτη.
αλλά την ιδίως τους νεκρούς επιχεομένην. 'Αδμήτην.] 'Αδάμαστον. Βρέφος. ] “ Ος η
257. Xεύαντες. ] Χώσαντες. 259. "Α- μεϊς έμβρυον λέγομεν εν τη γαστρι όν.
εθλα.] Νικητήρια, έπαθλα . 26ο. Βοών Κνέουσαν.] "Έγκιον και κατά γαστρος
ύφθιμα κάρηνα . ] Περιφραστικώς, βούς. έχουσαν. 267. "Απυρον.] Καινόν. ουκ
26ι . "Ευζώνους.] Καλάς, από μέρους. εις πυρ χρήσιμον, αλλά αναθεματικόν.
264. Ωτώεντα .] Ωτα έχοντα . Δύω 268. Κεχανδότα.] Χωρούντα .
τω δε τετάρτω θηκε δύο χρυσοίο τάλαντα

πέμπτω δ' αμφίθετον φιάλην απύρωτον έθηκε 270
στη δ ' ορθος, και μύθον εν Αργείοισιν έειπεν:
'Ατρείδη τε, και άλλοι εύκνήμιδες Αχαιοί,
ιππηας τάδ ' άεθλα δεδεγμένα κείτ ' εν αγώνι.
ει μέν νυνεπί άλλο άεθλεύοιμεν Αχαιοί ,
ήτ' ανεγώ τα πρώτα λαβών κλισίηνδε φεροίμην. 275
ίστε γαρ, όσσον εμοί αρετή περιβάλλετον ίπποι:
αθάνατοί τε γάρ εισι. Ποσειδάων δ ' έπορ' αυτους
πατρίεμώ Πηλης, ο δ' αύτ' εμοί εγγυάλιζεν.
αλλ' ήτοι μεν εγώ μενέω, και μώνυχες ίπποι.
τοίου γαρ σθένος εσθλόν απώλεσαν ηνιόχοιο, 280
ηπίου, ος σφωϊν μάλα πολλάκις υγρών έλαιον

χαιτάων κατέχευε, λοέσσας ύδατι λευκώ.
τον τώ γ εστατες πενθείετον, ούδεί δε σφι
χαίται ερηρέδαται, τω δ' έστατον αχνυμένω κηρ "
άλλοι δε στέλλεσθε, κατα στρατόν όστις Αχαιων 285
ίπποισί τε πεποιθε και άρμασι κολλητοίσιν .
" Ως φάτο Πηλείδης" ταχέες δ' ιππηες άγερθεν.
ώρτο πολύ πρώτος μεν άναξ ανδρών Εύμηλος,
'Αδμήτου φίλος υιός,ός ιπποσύνη εκέκαστο
τω ' έπι εΤυδείδης ωρτο κρατερός Διομήδης , 290
27I . Fειπ . 276. Fίστε. 281. σφώϊν. non σφώϊ. 287. al. έγερθεν.
288. μεν Γάναξ. ν. Obss.
φαεινόν.-27ο. αμφίθετον φιάλην, que fundum in medio habet, adeoque supra et infra
cavum , ut duplex sit poculum .
272—286. Pronuntiat Achilles certamen curule : a quo suos equos abfuturos esse
ait, qui alioqui facile victoriam ceteris erepturi sint. - 273. άθλα προσδεχόμενα ιππήας.
expectantia victorem h. e. victori proposita. iis destinata. - 274 . επί άλλω . in alterius
honorem Iudis factis. - 276. περιβάλλετον. υπερβάλλετον. - 277. Dati equi Peleo a Ne
ptuno, in nuptiis cum Thetide. v. sup . II . 380, 381.—279, 280. nec ego nec equi mei
intererunt certamini ; τoίoυ γάρ. nam auriga suo praestantissimo, Patroclo , nunc Ca
rent bigæ . — 281. Locus notatus propter curam equorum . loti sunt aqua et uncti, ut
homines corpus curant. - 282 . ύδατι λευκό pellucido, puro.-284. oύδει δέ σφι χαίται
έρηρέδαται. ήρεισμέναι εισί. ερείδονται. ex Ρ. 437. ούδει ενισκίμψαντε καρήατα de iisdem
equis. Mox 285. στέλλεσθαι est κοσμείσθαι. parare se, accingere se ad certamen .
287–357. Prodeunt certaturi quinque : Eumelus, Diomedes, Menelaus, Antilo
chus et Meriones. Commemorantur eo ordine, quo præstabant equi. Eumeli primo
27ο. Αμφίθετον.] Διπλήν, οιονεί έχουσαν, στικών, και το ένα υγρότητι διαφυλάττον ,
και επί στόμα , και επί τον πυθμένα θέσιν. και μή εών ξηραίνεσθαι, ή ότι το έλαιον
273. Δεδεγμένα. ] ' Αναμένοντα, προσ- ουκ αποκρυσταλλοϋται πολύ έχουν εν αυ
δεχόμενα. 'Αγώνι. ] Νύν , τόπο. 276. τω το θερμόν. 284. Έρηρέδαται. ] ' Ε
Περιβάλλετον .] “Υπερβάλλουσιν. 281. ρηρεισμέναι εισί. τη γη προσπελάζονται.
“Υγρόν έλαιον.] "Ήτοι σωμάτων χαλα- 285. Στέλλεσθε. ] Παρασκευάζεσθε. δρ
LIB . XXIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ψ. 291-31ο . 409
ίππους δε Τρωους ύπαγε ζυγών, ούς ποτ' απηύρα

Αινείαν, ατάρ αυτόν υπεξεσάωσεν Απόλλων
τώ δ' άρ' έπ’ Ατρείδης ώρτο ξανθος Μενέλαος
Διογενης, υπό δε ζυγον ήγαγεν ωκέας ίππους,
Αθην την'Αγαμεμνονέων,τον εόν τε Πόδαργον" 295
την Αγαμέμνονα δώκ 'Αγχισιάδης 'Εχέπωλος

δωρ , ίνα μή οι έποιθ' υπό "Ίλιον ήνεμόεσσαν,
αλλ' αυτου τέρποιτο μένων μέγα γάρ οι έδωκε
Ζευς άφενος, ναϊεν δ' όγ εν ευρυχάρω Σικυώνι:
την όγ' υπό ζυγόν ήγε μέγα δρόμου ίσχανέωσαν. 300
'Αντίλοχος δε, τέταρτος εύτριχας ωπλίσαθ ' ίππους,
Νέστορος αγλαός υιός υπερθόμοιο άνακτος
του Νηληϊάδαο Πυλουγενέες δε οι ίπποι
ώκύποδες φέρον άρμα πατηρ δε οι άγχι παραστας
μυθείτ' εις αγαθα, φρονέων νοέοντι και αυτών 305
' Αντίλοχ , ήτοι μεν σε νέον περ εόντ' εφίλησαν και
Ζεύς τε Ποσειδάων τε, και ιπποσύνας εδίδαξαν
παντοίας τω και σε διδασκέμεν ου τι μάλα χρεώ.
οίσθα γαρ ευ περί τέρμαθ' ελισσόμεν' αλλά τοι ίπποι
βάρδιστοι θείειν, τω τ' οίω λούγι έσεσθαι. 310
291. νulg . Tρφούς. 295. τον Foν τε. 297. μή Foι - υπό Fίλιον .
298. γάρ Foι. 302. υπερθυμοιο Fάνακτος.
303. δε Foι . νulg. Πυληγενέες. 304. δε Foι . 3ο8. νulg. κέν σε.
3ο9. Foϊσθα - τέρμαθ’ Fελισσέμεν. V. Obss.
Ioco. ut B. 763. sq. vidimus. - 291. oύς ποτ' απηύρα Αινείαν. sup. Ε. 323. Eorum equo
rum laudes ibid . 265. sq. - 297. Locus notabilis , quod, regia potestate admodum tum
circumscripta, cogere tamen poterat rex ad armasumenda, quodque munia militaria
a rege remittuntur pretio seu munere dato. Erat autem Sicyon in Agamemnonis
ditione Β. 572. - 30ο. μέγα δρόμου ίσχανόωσαν cupidam cursus , h. e. gestientem cur
rere . ισχανών etiam est αντέχειν τινός , persistere pervicaciter aliqua in re , etiam in
appetendo ; imminere rei seu homini . Sup. Ρ . 572. musca ισχανάα δακέειν.
304–349. Nestor longa oratione filium Antilochum cursus rationem servandam
edocet. Clarus autem ile erat laude artis equestris Γερώνιος ιππότα Νέστωρ. et Νεστό.
ρεαι ίπποι Θ. 113. Jungo 305. μυθείτο εις αγαθά και sup. Ι. 102. όταν τινα θυμός ανώγη εί
πείν εις αγαθόν. ειπείν επί των αγαθώ. - 307 . ιπποσύνας παντοίας pro sing. ίπποσύνην, quam
esse την ηνιοχικής τέχνην jam aliquoties vidimus, ut Δ. 303. tum παντοίη ιπποσύνη reddi
sane potest omnis aurigandi ars, haud dubie est proprie ars equestris omnigena,
quandoquidem varii modi et multiplex ars est regendi currus. Vide ad 313. dicenda.
Sic et παντοϊος δρόμος erat Σ . 281. παντοίοι δόλοι Γ . 202. παντοίης αρετής Χ. 268. - 310.
μάτε. 295. Αθην.] " Όνομα της ίππου 30Ι . Εύτριχας. ] Καλούς, από μέρους.
πεποιημένος ίσως από του θερμώς και 305. Mυθείτο. ] "Έλεγεν. Εις αγαθά
ταχέως τρέχειν . 296. Αγχισιάδης 'Ε- φρονέων.] Εις αγαθά σωφρονίζων. 309.
χέπωλος. ] Ο 'Αγχίσου παΐς 'Εχέπωλος . Τέρματα.] Τέλη . καμπτήρας. “Ελισσέ
30ο. Ισ χανόωσαν.] 'Εξεχομένην, εκτει- μεν.] Είλεϊν, κάμπτειν, 31ο. Βάρδι
νομένην. και επιθυμούσαν, αν η άνευ του σ. στοι .] Βραδύτατοι .
VOL . II . 3 G
410 ΙΛΙΑΔΟΣ Ψ. 311-3 26. LIB . XXIII .
των δ' ίπποι μενέασιν αφάρτεροι, ου δε μεν αυτοί

πλείονα ίσασι σέθεν αυτού μητίσασθαι.
αλλ' άγε δη συ , φίλος, μητιν εμβάλλεo θυμώ
παντοίην, ίνα μη σε παρεκπρoφύγησιν άεθλα.
μήτι τοι δρυτόμος μέγ' αμείνων, ήε βίηφι: 315
μήτι δ' αύτε κυβερνήτης ενί οινοπι πόντω
νηα θαην ιθύνει έρεχθομένην ανέμοισι
μήτι δ' ηνίοχος περιγίγνεται ηνιόχοιο .
άλλος μέν θ' ίπποισι και άρμασιν οίσι πεποιθώς,
αφραδεως επί πολλών ελίσσεται ένθα και ένθα , 320
ίπποι δε πλανόωνται ανα δρόμον, ουδε κατίσχει.

ος δε κε κέρδεα ειδη, ελαύνων ήσσονας ίππους ,
αιεί τερμ' ορόων, στρέφει εγγύθεν ουδε ε λήθει,
όππως το πρώτον τανύση βοέοισιν ιμασιν,
αλλ' έχει ασφαλέως, και τον προύχοντα δοκεύει. 325
σημα δε τοι ερεω μάλ' αριφραδες, ουδε σε λήσει:
31 2. πλείονα Είσασι. 3 16. ένι Foίνοπι. 3 19. άρμασι Foίσι. νulg. αλλ ' ός.
320. πολλών Fελίσσεται . V. Obss . 322 , κέρδεα Fειδή. 323. ου δε Γε .
τα τ ' οίω λoίγι' έσεσθαι . et hoc ipso vereor ne noxa futura sit, ne sinistri quid λoίγιόν
τι eveniat h. e . ne successu excidas . λoίγια subint . έργα, ut A. 518. ή δή λοίγια έργα et
hec pro λοιγος, ut sup . Φ. 533. νυν οίω λoίγι' έσεσθαι. - 31Γ. αφάρτεροι . velociores qui
dem equos ipsi habent ; artis tamen peritia te non antecellunt . - 313. μήτιν εμβάλλει
θυμω παντοίην. μήτις , ut in seqq. apparet , est sagacitas cum peritia et usu conjuncta ;
eoque, complexus modorum et artium , quibus quis suo loco et tempore uti debet .
παντοίων μήτιν intellige consilia omnigena , h. e. artes et modos varios regendi equos
et currum .- 315–325 . Docet Nestor filium , etsi equos tardiores regat, si tamen ar
tem aurigandi teneat, in oculis semper habendo metam , ne a recta ac brevissima
linea evagetur, proxime ad metam flectere equos. Hæc sententia generali extulit.
317. νήα έρεχθομένης ανέμοισι , vexatam, jactatam ventis .-319. άλλος . alius suis equis
confidens, nec arte in consilio in iis regendis utens, cursu incerto temere fertur. oids
αυτός κατίσχει αυτούς .-322. ός δέ κε κέρδεα είδη, αrtes aurigandi , etsi ελαύνων ήσσονας
IT TOUS, cursu inferiores, ille proxime ad metam circumflectit equos ; ne, ambitu ex
teriore capto, ad evitandam metam , aliis se præveniendi opportunitatem præbeat.
-ουδέ ε λήθει, όπως , nec negligit , h . e. diligenter providet, ut statim a cursu sprinci
pio regat habenis equos, όπως (κατα) το πρώτον τανύση (τους ίππους ) βοέοισιν υμάσι, συν
ηνίαις . Ρroprie τανύεσθαι ηνία dicitur intendi ; tum ίππος , ηνία . Oppositum, laware
habenas, equos, cursum . vaa' ixs, sed retinet equos firmiter, habenis adductis, et
observat antecedentem , scilicet, ut opportunitate capta eum prætereat interiore ad
metam cursu .-325 . τον προέχοντα. προελαύνοντα. Sic et Ηerodot. IX . 22. iterum inf .
45ο. ίππον αριπρεπέα προύχοντα . (ab έχειν scil. εαυτόν, proείναι ).- 326-333. Metam ,
τον καμπτήρα, circa quam cursus erat lectendus, describit Nestor ; Achilles designat
311. 'Αφάρτεροι.] 'Αμείνους . ταχύτα- "Η συνετός , ή πανούργος. “Ήσσονας. ]
το..
312. Μητίσασθαι.] Κατεργά- 'Ελάττονας. 324. Τανύση.] 'Εκτείνη .
σασθαι . βουλεύσασθαι. 315. Μή- Βοέοισιν υμάσιν.] Ηνίαις. 325. Πρού
τι.] Συνέσει. τέχνη. 317. 'Ερεχθο- χοντα.] Προέχοντα . προάγοντα. υψη
μένην. ] Βαρουμένην. 320. 'Αφρα- λόν . Δοκεύει.] Ένεδρεύει. επιτηρεί.
δέως.] 'Ανοήτως. 322. Κέρδεα ειδή.] 326. Σημα. ] Νύν, σημείον. 327. Αϊ
έστηκε ξύλον αυον, όσον τ' όργυι', υπερ αίης,

η δρυός, η πεύκης ,το μεν ου καταπύθεται όμβρω
λαε δε του εκάτερθεν έρηρέδαται δύο λευκώ,
εν ξυνοχησιν οδου λείος δ' ιππόδρομος αμφίς: 330
η τευ σημα βροτοίο πάλαι κατατεθνειωτος ,
η το γε νύσσα τέτυκτο επί προτέρων ανθρώπων,
και νυν τέρματ' έθηκε ποδάρκης διος'Αχιλλεύς:
τω συ μάλ' έγχρίμψας, ελάαν σχεδον άρμα και ίππους,
αυτός δε κλινθηναι ευπλέκτω ενί διφρω, 335
ήκ' επ' αριστερα τοϊν αταρ τον δεξιον ίππον
κένσαι όμοκλήσας , είξαι τε οι ηνία χερσίν.
εν νύσση δε τοι ίππος αριστερος έγχριμφθήτω,
ς
ως αν τοι πλήμνη γε δοάσσεται άκρον ικέσθαι

κύκλου ποιητοίο λίθου δ' αλέασθαι επαυρείν 340
μήπως ίππους τε τρώσης, κατά θ' άρματα άξης.

χάρμα δε τοις άλλοισιν, έλεγχείη δε σου αυτό
329. Fεκάτερθε. 337. δε Γοι . 341. άρματα Fάξης.
paucis, inf. vs. 358. - 328. το μεν ου καταπύθεται όμβρω φuod genus arborum non (non
facile) imbre, humore, putrescit.—- 329. duo saxa utrinque ad latus stipitis impacta
sunt.-330. έν ξυνοχησιν οδου puta dictum pro εν ξυνοχή. reddunt veteres in parte cur
sus angustissima ; ubi via Ourémetai, angustatur : (puto in ipso flexu, qua citerius cum
ulteriore spatio continuatur ;) at ipsum curriculum est citra et ultra læve, planum ,
nullo lapide asperum . - 331. Habemus monumentum memorabile mortui, non tu
mulum , nec saxum ; sed, quod mireris, stipitem , acclinatis utrinque binis saxis.
334–342 . propius ad hanc metam currum esse flectendum docet Nestor, ita tamen
ut ne currus allidatur saxis. peca? ¿yxgépeix as, nunc, simpl. propius accedens, ut et 338.
non προσκρούσας, sed προσπελάσας.–335 . ita ut ipse versus levum (ad quam ei erat
meta ) inflectat se toto corporis pondere in obliquum nitendo, dextero equo habe
nam laxet ; lævus autem 336. equus, proxime ad metam accedito, ut rote modio
lus, ως πλήμνη κύκλου ποιητου , του τροχού , δοάσσεται (ως δοκή ) ικέσθαι (επι) το άκρον ( της
νύσσης ) pro εφικέσθαι, tantum non stringere το άκρον, ertimam metam, videatur ; ut
tamen evitet saxa ν. 329. utrinque posita . έπαυρεϊν 34ο. est θίγεσθαι. attingere , strin
gere. - 340 . λίθου δ' αλέασθαι επαυρεϊν. αλέου, άλευε, ψαύειν, επιτυχείν, λίθου mete.
341. τρώσης. βλάψης. ut Μ. 66. Herodot. I. 174. έφαίνοντο τιτρώσκεσθαι οι εργαζόμενοι.
342. χάρμα δε τοις άλλοισιν. non potest juigi cum μήπως και sed est propositio abso
ον.] Ξηρόν. 'Οργυία.] “Η των δύο χειρών ' Αντί του είξον. 339. Πλήμνη.] Χοινι
εις πλάτος έκτασις. 328. Καταπύ- κίδι, από του πληρούν τον άξονα. Δοάσ
θεται.] Σήπεται, φθείρεται . 329. σεται.] Δόξειεν. Ως άν τοι πλήμνη γε
Λάε.] Λίθοι. 33ο . Εν ξυνοχήσιν οδού.] δράσσεται άκρον ικέσθαι.] Επί τω καμ
'Εν ταϊς ξυμβολαίς, καθ ' και μάλιστα πτηρί σοι και αριστερός ίππος ούτως εμπε
εστένωται η οδός. Λείος δ' ιππόδρομος λασάτω ακριβώς, ώστε την έξωθεν περι
αμφίς.] Ομαλός δέ έστιν και μετ' αυτό φέρειαν του τροχού δόξαι ψαύειν της χοι
ιππόδρομος. 332. Νύσσα.] Καμπτήρ . νικίδος. τούτο δε πάσχειν δοκεί και παρά
335. Κλινθήναι.] Συγκαμφθήναι. 337. τον καμπτηρα τροχός. 340. Κύκλου. ]
Κένσαι όμοκλήσας.] Τα κέντρα πλήξον, Τροχού , διά τούτο και ποιητοϊο. 'Έπαυ
και τη φωνή επιπλήξας. Είξαι ηνία. ] ρείν.] Νύν ψαύσαι. 341. "Aξης.] Κατ
'Αντί του επιδούναι, χαλάσαι. Είξαι.] άξης, κλάσης. 342. Χάρμα.] Χαρά.
3 G 2
412 ΙΛΙΑΔΟΣ Ψ . 343-36ο. LIB . XXIII .
έσσεται. αλλά , φίλος, φρονέων πεφυλαγμένος είναι.

ει γάρ κ' έν νύσση γε παρεξελάσησθα διώκων,
ουκ έσθ', ός κε σ' έλησι μετάλμενος, ουδε παρέλθοι: 345
ουδ' εί κεν μετόπισθεν 'Αρείονα διον ελαύνοι,

'Αδρήστου ταχυν ίππον, ος εκ θεόφι γένος ήεν,
ή τους Λαομέδοντος, οι ενθάδε τε τράφεν έσθλοί.
Ως ειπων Νέστωρ Νηλήϊος άψ ένα χώρη
έζετ', έπει ο παιδί εκάστου πείρατ’ έειπε. 350
Μηριόνης » άρα πέμπτος εύτριχας ωπλίσαθ' ίππους .
Αν δ' έβαν ές δίφρους, εν δε κλήρους εβάλοντο.
πάλλ' 'Αχιλεύς, εκ δε κληρος θόρε Νεστορίδας
'Αντιλόχου μετά τόνδε λάχε κρείων Εύμηλος
τω δ' άρ' έπ ' 'Ατρείδης δουρικλειτος Μενέλαος : 355
το δ έπι Μηριόνης λάχ έλαυνέμεν ύστατος αύτε
Τυδείδης, όχ άριστος εων, λάχ ελαυνέμεν ίππους.
σταν δε μεταστοιχεί σήμανε δε τέρματ’ 'Αχιλλεύς,
τηλόθεν εν λείω πεδίω παρα δε σκοπόν εισεν
αντίθεον Φοίνικα , οπάονα πατρος εοίο , 36ο
345. νulg. παρέλθη. 348. Vulg. ενθάδε τετραφεν . 349. Fειπών .

35ο . Fς παιδί Fεκάστου πείρατ ’ έFειπε . 354. νulg . μετά τόνδ' έλαχε .
36ο. πατρός έFoo .
lute interposita. – 343 . αλλά , Φρονών, prudenter, πεφύλαξο. φύλασσε. Quod si ita sibi
caverit, fieri non posse ut alius eum prætereat. - 344. sin alios præterieris in meta,
circumfectendo metam, nemo posthac assequi te poterit: μετάλμενος . insequutus,
insequendo. έλη assequatur , καταλάβη. – 346. Arion, Adrasti nobilis equus . Apollod .
ΙΙΙ. 6, 8. . 7. 348. Iaomedontis equi : sup. Ε . 269. οι ενθάδε σε τράφεν, έτράφησαν,
εγένοντο, εισίν, (ut B. 66τ .) εσθλοί . Ιta Od. Κ. 416. τρηχείης Ιθάκης , ένα τετράφεν ήδ'
εγένοντο. iidem, quos sibi pactus erat Hercules Ηesionem liberaturus : Apollod. ΙΙ . 5,
9. 8. 12. – 35ο. εκάστου πείρατα simpl. έκαστον. proprie est vel summa rei cujusque
vel capita præcipua.
351–361. Redit ad v. 301. Sorte loca occupant quini aurigæ ; primum Antilo
chus, favente fortuna, tum Eumelus , Menelaus, Meriones , Diomedes. - 352. κλήρους
343. Πεφυλαγμένος είναι.] 'Αντί του τω. τούτω δε διαγωνισάμενος Ηρακλής

πεφύλαξο. 346. Ουδ' είκεν μετόπισθεν προς Κύκνον "Αρεος υιόν καθ' ιπποδρομίαν,
'Αρείονα δίον ελαύνοι.] Ποσειδών ερασθείς ενίκησεν εν τω του Παγασαίου Απόλ
' Εριννύος, μεταβαλών την αυτού φύσιν είς λωνος ιερώ , ό έστι προς Τροιζηνι . είθ'
ίππον, έμίγη κατά Βοιωτίαν παρά τη ύστερον αύθις ο Ηρακλής, Αδράστη τον
Τιλφούση κρήνη. ή δε έγκυος γενομένη, πώλον παρέσχεν, εφ' ού μόνος ο 'Αδρα
ίππον εγέννησεν, ος διά το κρατιστεύειν, στος εκ του Θηβαϊκού πολέμου διεσώθη,
' Αρείων εκλήθη. Κοπρεύς δ' Αλιάρτου των άλλων απολομένων. η ιστορία παρά
βασιλεύων πόλεως Βοιωτίας, έλαβε δώρον τοϊς Κυκλικούς. 358. Μεταστοιχεί.]
αυτόν παρά Ποσειδώνος, ούτος δε αυτόν Κατά στοίχον . εφεξής. 359. Σκοπόν.]
“Ηρακλεϊ έχαρίσατο, γενομένω παρ' αυ- 'Επίσκοπον. παρατηρητήν. 36ι . Ως
LIB . XXIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ψ, 36-373 . 413
ως μεμνέωτο δρόμου, και αληθείην αποείποι .

Οι δ' άρα πάντες εφ' ίπποισι μάστιγας άειραν,
πέπληγών θ' ιμάσιν, ομόκλησάν τ' επέεσσιν
έσσευμένως οι δ' ώκα διέπρησσος πεδίοιο,
νόσφι νεων, ταχέως" υπό δε στέρνοισι κονίη 365
ίστατ’ άειρομένη, ώστε νέφος ήε θύελλα "
χαϊται δε ρώοντο μετά πνοής ανέμοιο
άρματα και άλλοτε μεν χθονί πίλνατο πουλυβοτείρη,
άλλοτε δ' αίξασκε μετήορα" τοι δ' ελατηρες
έστασαν εν δίφροισι πάτασσε δε θυμός εκάστου, 370
νίκης ιεμένων" κέκλoντο δε οίσιν έκαστος
ίπποις, οι δε πέτοντο κονίοντες πεδίοιο.
αλλ', ότε δη πύματον τέλεον δρόμον ωκέες ίπποι
36ι . από Fείποι. 362. νulg. οι δ' άμα . 363. τε Fέπεσσι.
367. νulg. δ' ερρώοντο. 370. θυμός Fεκάστου. V. Obss .
371. Fιεμένων - δε Foίσι Fέκαστος. 372. νulg. οι δ' επέτοντο.
ενεβάλοντο scil. εις κυνήν, eaque inversa , excidunt sortes , seu σύμβολα , sup. Η. 175. sq.
36ι . ως μεμνέωστο δρόμου. ut observaret cursum. μεμνέοιτο . Ιdem μεμνότο , επιμελούτο .
Ut statim totius certaminis curulis ordinem teneamus, eum hic adscribam : Sorte
tenent loca : Antilochus, Eumelus, Menelaus, Meriones, Diomedes. Cursu inito,
prævertunt statim ceteros Eumelus et Diomedes equorum velocitate 376. At Eu
melus fracto jugo curru exigitur, 390. sq. et Diomedes priorem locum occupat. Qui
proximus erat curriculo, Menelaus, circumacta jam meta, in angustiore via subsi
stere coactus prævertitur ab Antilocho 419. sq. Ergo sine controversia fert præ
mium primarium Diomedes 508. sq. Eumeli misertus Achilles præmium secundum
ei dare constituerat ; at Antilocho ita sibi injuriam fieri clamante extraordinarium
munus Eumelo decernit 558. Tum Menelaus in Antilochum insurgit, qui dolo malo
eum prævertisse videri poterat; placatus tamen consentit, ut ille præmium secundo
loco ferat, ipse in tertio acquiescit ; 612, 613. quartum aufert Meriones ; 614. reli
quum quod erat, quintum , honoris caussa Nestori assignatur ab Achille, 615.
362-65 2. Initur cursus curulis ; evolant equi. – 364. οι δ' ώκα διέπρησσον (τον δρό
μον διά του) πεδίου. νόσφι νεών, inde a mari versus planitiem campi , intra vallum ta
men : non autem, secundum littus, inde a Sigeo versus Rhæteum . - In seqq. poeti
cam vim miraberis et copiam in reddendis sensum significanter , εμφαντικώς , iis,
quæ nobis ipsum decursum ante oculos exhibere videantur. Non ad consilium hu
jus operæ spectat, alios poetas comparare, qui cum nostro certarunt, aut ex eo mutua
sumserunt vel adumbrarunt; de his agendum est in iis ipsis, qui Homerica ex
pressere. In his princeps est Virgilius in En. V.367. juba jactatur μετά πνοής
ανέμοιο cum vento moto. cf. ad M. 207.-373 . αλλ' ότε δή πύματον τέλεον δρόμον άψ εφ'
árós . versus mare, retro, unde cursus erat factus versus campum , vs. 365. Non
itaque πύματος δρόμος est ultimum ex pluribus curriculis seu decursibus; nam unus
tantum fuit decursus versus metam , inde retro ad carceres . Ergo est altera curri
culi pars inde a meta , quæ sane novissima est, posterior post anteriorem , factam
μεμνέωτο δρόμου. ] "Όπως επιμελούτο και νούντο . εσείοντο . Μετά πνoιής ανέμοιο . ]
επισκοπούτο τον δρόμον, μή τις περί τον 'Αντί του , ανέμου δίκην. 368. Πίλνα
καμπτηρα πανουργήση. 363. Ωμό- το.] Προσεπέλαζεν, προσήγγιζεν. 369.
κλησαν. ] 'Ηπείλησαν, ένεκέλευσαν. Mετήορα.] “Υψηλά. Ελατήρες.] Ηνίο
366. Αειρομένη .] Αναφερομένη, έπαι- χοι . 37ο. Πάτασσεν. ] Επάλλετο.
ρομένη εις ύψος. 367. Ερρώοντο.] 'Εκι- ηγωνία. 372. Κονίοντες. ] Κονιορτόν
414 . ΙΛΙΑΔΟΣ Ψ . 374-392 . LIB . XXIII .
αψ εφ' αλός πολιης, τότε δη αρετή γε εκάστου

φαίνετ', άφαρ δ' ίπποισι τάθη δρόμος . ώκα δ' έπειτα 375
αι Φηρητιάδαο ποδώκεες έκφερονίπποι.

τας δε μέτ' εξέφερον Διομήδεος άρσενες ίπποι
Τρώϊοι· ουδε τι πολλών άνευθ' έσαν, αλλά μάλ' εγγύς
αίει γαρ δίφρου επιβησομένοισιν είκτην.
380
πνοή δ' Ευμήλοιο μετάφρενον ευρέε τ' ώμω
θέρμετ' επ' αυτώ γαρ κεφαλας καταθέντε πετέσθην .
και να κεν η παρέλασσ ', ή αμφήριστον έθηκεν,
ει μη Τυδεος υλι κοτέσσατο Φοίβος Απόλλων ,
ός ρα οι εκ χειρων έβαλε μάστιγα φαεινής
τοιο δ ' απ' οφθαλμών χύτο δάκρυα χωομένοιο, 385
oύνεκα τας μεν όρα έτι και πολυ μάλλον εούσας,
οι δε οι έβλάφθησαν , άνευ κέντροιο θέοντες .
ουδ' άρ' Αθηναίην ελεφερόμενος λάθ ' 'Απόλλων
Τυδείδην, μάλα δ ' ώκα μετέσσυτο ποιμένα λαών,
δωκε δε οι μάστιγα, μένος δ' ίπποισιν ενηκεν. 390
η δε μετ' 'Αδμήτου υιον κοτέουσα βεβήκει ,
ίππειον δε οι ηξε θεα ζυγόν αι δε οι ίπποι
374. αρετή γε Fεκάστου . 377. νulg . μετεξέφερον . 379. επιβησο
μένοισι Fείκτην. 384. ρά Foι . 387. οι δε Foι. 39ο . δε Γοι.
391. νulg. κοτέουσ ' έβεβήκει. 392. dé For Fimgc. v. Obss. ai 8é Fos .
versus metam .-375 . ώκα δ' έπειτα. cursu jam circa metam fexo in alteram partem
hippodromi, ea quæ sequuntur, evenerunt. Primi inter ceteros cursu prævaluerunt
nunc Eumelus et Diomedes ; et hic quidem scutica amissa retardatus , mox tamen
ea recepta insequitur, at 391. Eumelus jugo fracto humi sternitur. Ita Diomedes
priorem locum occupat.- 376. Onentoádco, Eumeli , nepotis Pheretis, filii Admeti. cf.
Β. 763. έκφερον. ut 759. εξέφερον εαυτούς προέχειν erat sup. 325. - 377. Diomedis ίπποι
Τρώιοι, quiεοςEnee fuerant το; ut memineris
ενον
ex sup. 290.
ου
sq.- 38ο. junge : πνοή δε (τωνr
του Διομήδ ίππων ) εθέρμε το μετάφρ του Ευμήλ ευρές τ' ώμω.-- 382. aut prete
gressurus erat Eumelum Diomedes, aut eum exæquaturus, ita ut dubium fuisset,
uter altero prior carceres attigisset . - 387 . at alteri (scil. sui equi) έβλάφθησαν , re
tardati sunt in cursu , π . 331. Η. 271. donec recipiebat scuticam. – 388. ελεφηρά
μενος h . βλάψας δι' απάτης . Vox hic lecta et Od. T. 365. de Somniis fallacibus . At
apud Ηesiod. Theog. 330. est simpl. βλάπτειν, leo Nemeeus ελεφαίρετο φύλ’ ανθρώπων .
Nunc 391. intentis nimium per equos annitentes ( E. 730. 11. 470.) habenis frangi
ποιούντες. 375. Tάθη δρόμος. ] Σύντο- λέγοντα: Τας εν Πιερίη θρέψ' αργυρότο
νος εγένετο. εκτείνονται γάρ έν το δρόμο ξος Απόλλων , "Aμφω θηλείας φόβον " Α
οι ίπποι. 382. Αμφόριστον.] Τον αμ- ρηος φορεούσας. δοκεί γάρ κατά τον μύ
φοτέρωθεν εξισούμενον, ή αμφισβητήσι- θον Απόλλων θητεύσαι 'Αδμήτω το Ευ
μον. 383. Ει μη Τυδέος υλι κοτέσσατο μήλου πατρί. 388. 'Ελεφηράμενος. ]
Φοίβος Απόλλων.] Δεόντως των Ευμήλου Δι' απάτης βλάψας. 389. Μετέσσυ
ίππων προνοείται ο Απόλλων, έπει αυτός το. ] Μετάει. 392. Ηξε.] Συνέτριψεν.
ανεθρέψατο αυτές κατά τον Ποιητών
αμφις οδού δραμέτην, ρυμός δ' επί γαίαν έλύσθη.

αυτος δ' εκ δίφροιο παρα τροχον εξεκυλίσθη,
αγκωνάς τε περιδρύφθη, στόμα τε, ρινάς τε, 395
θρυλλίχθη δεμέτωπον επ' οφρύσι: τω δε οι όσσε
δακρυόφι πλησθεν, θαλερη δε οι έσχετο φωνή.
Τυδείδης δε παρατρέψας έχε μώνυχας ίππους,
πολλον των άλλων εξάλμενος εν γαρ 'Αθήνη
ίπποις ηκε μένος , και επ' αυτώ κύδος έθηκε. 4co
τω δ' άρ' έπ ','Ατρείδης είχε ξανθος Μενέλαος.

'Αντίλοχος δ' ίπποισιν εκέκλετο πατρος εοίο
"Εμβητον, και σφωι τιταίνετον, όττι τάχιστα,
ήτοι μεν κείνοισιν έριζεμεν ούτι κελεύω
Τυδείδεω ίπποισι δαίφρονος, οίσιν ' Αθήνη 405
νυν ώρεξε τάχος, και επ ' αυτώ κύδος έθηκεν
ίππους και Ατρείδαο κιχάνετε, μηδε λίπησθον,
καρπαλίμως , μη σφωϊν έλεγχείην καταχεύη
Αθη, θηλυς εούσα, τίη λείπεσθε , φέριστοι και
code γαρ εξερεω, και μην τετελεσμένον έσται: 410
ου σφωϊν κομιδη παρα Νέστορι ποιμένι λαών

έσσεται' αυτίκα δ ' ύμμε κατακτενεί οξεί χαλκώ ,
396. δέ Foι . 397. δε Foι . 402. πατρός εξολο .
tur jugum equorum Eumeli. - 393. αμφις οδού . χωρίς , έξωθεν. e via. seorsum . ρυμος δ'
επί γαίαν έλύσθη. ab έλύεσθαι ειλύω. provolutus humi est temo. έλυσθείς Ω . 51ο. Οd. 1.
433. - 396. θρυλλίχθη. συνεθραύσθη. contusum est Os. Conveniunt θρυλλίσσειν. θρύειν.
τρύειν, item θραύειν.-40o. και αυτώ, Diomedi , κύδος επέθηκεν. έδωκε.-- 4οι . τω δ' άρ' εα '.
επί τάδε, post hunc.proxime a Diomede , Menelausagebat equos .
402—447. Celeritate præiverant ceteros equi Eumeli et Diomedis . Eumeli casu
Diomedes unus emicat. Huic proximus cursu nunc erat Menelaus ; quem antever
tere studet Antilochus, ut saltem alterum a Diomede præmium obtineat; insequu
tus itaque eum in viæ angustia cursum ejus impedit, tandemque sistere cogit, atque
ita eo post se relicto præteragit. Tantum igitur ille callidi Nestoris consiliis pro
fecerat , qui arte curuli eum docuerat majora obtineri posse quam equorum veloci
tate ..
403. σφωι τιταίνετον , τιταίνεσθον. τανύεσθον. quod alias sollenne, ut π . 375. et X. 23.
extendite vos, cursum intendite.—— 408, 9. ne vos probro adspergat Æthe quæ me
morata est vs. 295. καταχέειν έλεγχείην jam Ξ. 38. αίσχος Λ. 432. όνειδος Χ . 463.
393. 'Αμφις οδού.] Χωρίς και έξωθεν σχετο.] Έπεσχέθη . 403. Σφώϊ τιταί
της οδού . Ρυμός. ] Το διήκον από του άρ- νετον.] Υμάς αυτούς επείγετε προς τον
ματος έως τού ζυγού ξύλον. 394. E- δρόμον, και μη απολιμπάνεσθε. 4ο8 .
ξεκυλίσθη .] Συνετρίβη, ή εξετάθη. οι δε 'Ελεγχείην καταχεύη.] "Όνειδος επιβάλη.
παρεκυλίσθη . συνεστράφη. 396. Θρυ- 4ο9. Φέριστοι. ] Βέλτιστοι, ή κάλλιστοι.
λίχθη.] Συνετρίβη, έθραύσθη. 397. 411. Κομιδή.] Επιμέλεια . Ου σφώϊν
Δακρυόφιν πλησθεν.] Δακρύων επληρώ- κομιδή παρά Νέστορι ποιμένι λαών.]
θησαν. Θαλερή.] “ Ιλαρά. ακμαία. "Ε- Ουκ έτι υμών ούτως επιμελήσεται ο Νέ
416 ΙΛΙΑΔΟΣ Ψ . 413-431. LIB . XXIII .
αί κ' αποκηδήσαντε φερώμεθα χείρον άεθλον

αλλ ' έφομαρτειτον, και σπεύδετον όττι τάχιστα
ταύτα δ' εγών αυτός τεχνήσομαι, ήδε νοήσω, 415
στεινωπώ έν οδώ παραδύμεναι, ουδε με λήσει .
Ως έφαθ' οι δε, άνακτος υποδδείσαντες ομοκλής,
μάλλον επιδραμέτην ολίγον χρόνον αίψα δ' έπειτα
στείνος οδου κοίλης δεν'Αντίλοχος μενεχάρμης
ρωγμός έην γαίης, ή χειμέριον αλεν ύδωρ 420
εξέρρηξεν οδοίο, βάθυνε δε χωρον άπαντα
τη δ' είχε Μενέλαος, αματροχίας αλεείνων .
'Αντίλοχος δε παρατρέψας έχε μώνυχας ίππους
εκτός οδού, ολίγον δε παρακλίνας εδίωκεν.
'Ατρείδης δ' έδδεισε, και Αντιλόχω εγεγώνει : 425
'Αντίλοχ , αφραδέως ιππάζεαι· αλλ' άνεχ ίππους .
στεινωπός γαρ οδος , τάχα δε ευρυτερη παρελάσσεις:
μήπως αμφοτέρους δηλώσεαι, άρματι κύρσας.
“ Ως έφατ'· 'Αντίλοχος δ' έτι και πολύ μάλλον έλαυνε,
κέντρω επισπέρχων, ως ουκ αίoντι έoικώς. 430
T
όσσα δε δίσκου ούρα κατωμαδίοιο πέλονται,
417. δε, Fάνακτος. 419. Fίδε . 420. Fαλέν . 43ο. άϊοντι FeFoικώς.
413. αποκηδήσαντε, si ego et vos remisse et supine agentes, h. e. non summis viribus
contendentes. Alias ακηδείν. sup. 7ο. Ξ. 427-415 . ταύτα δε , h. e . τούτο δε εγώ αυτός
τεχνήσομαι, (ώστε) παραδύναι.παραδραμείν. parat astute speculari in angustiis vie op
portunitatem prevertendi Menelaum. - 418. ολίγον χρόνον. Non multum aberant ab
eo loco, quo via curriculi coartabatur : το στεϊνος οδού κοίλης, στεινωπός έν οδώ . et mox
42ο. disertius : ρωγμός έην. solum excavatum a torrente hibernis imbribus eo deferri
solito ; quod ingrediendum erat curribus, quia via per illud ducebat ; Menelaus ca
verat, ne quis una fauces ingrederetur, et juxta incedens utrique periculum crearet ;
Antilochus tamen extra orbitam invectus eum præterit, coactum inhibere equos, ne
rotis mutuo illisis currus frangerentur . - 420. χειμέριον αλέν ύδωρ, collecta aqua, συν
αθροισθεν, ν. ad Π . 714. εξίρρηξεν οδού (μέρος τι) pro την οδόν. - 422. αματροχίας , την αμα
τροχίαν, τους άμα τρέχοντας, ne suo currui illideretur alter in angusto tramite. - 424 .
ixtòs odoữ, quæ erat in illa cavitate ; ab orbita rotarum paullulum deflectendo, et
aliquam viæ partem una cum Menelao incedendo, donec ille sibi cavens equos si
steret ; ita Antilochus antegreditur. - 431: όσσα δε δίσκου ούρα, pro όρα, (ut όρω pro
ορμάω ) ορμήματα. όσον το όρμημά έστιν. Equato jam cursu , aliquantum spatii decur
rebant juxta utræque bigæ ; et quidem spatio jactus disci a valida manu in hume
στωρ. 413. 'Αποκηδήσαντες.] 'Αφρον- τούτο το μέρος ήλαυνεν. “Αματροχίας. ]

τιστήσαντες, αμελήσαντες. 4Ι4. 'Ε- Τας των τροχών συγκρούσεις, τας από
φομαρτείτον.] Επιδιώκετε . 419. Στεί- των άλλων αρμάτων. 426. "Ανεχε .]
νος.] Στένωμα τόπου . 420. “Ρωχμός.] 'Ανάκοπτε, κράτει. 428. Κρύσας. ] Συμ
“Ρηξις. έστι δε τόπος κεχαραγμένος υπό πεσών. 430. Επισπέρχων.] Επισπου
όμβρίου ύδατος. “Ηι αλέν.] “Όπου συνε- δάζων. αναγκάζων. 431. Δίσκου ου
στράφη, και εστι συνεχύθη. 421. “Ο- ρα.] Δίσκου ορμή, ό έστιν άφεσις. Κα
δοϊο.] Οδού . 422. Τη δ' είχε.] Κατά τωμαδίοιο .] “Ον αφιάσι κατά των ώμων
όντ’ αιζηος αφήκεν ανήρ, πειρώμενος ήβης,

τόσσονεπιδραμέτην αι δ' ηρώησαν οπίσσω
'Ατρείδεω" αυτός γαρ εκών μεθέηκεν ελαύνειν,
μήπως συγκύρσειαν οδώ ένα μήνυχες ίπποι, 435
διφρους τ' ανστρέψειαν εύπλεκέας, κατα δ' αυτοί
έν κονίησι πέσoιεν, επειγόμενοι περί νίκης.
τον και νεικείων προσέφη ξανθος Μενέλαος
'Αντίλοχ , ούτις σείο βροτών όλοώτερος άλλος.
έρρ', επεί ού σ' έτυμόν γε φάμεν πεπνύσθαι Αχαιοί. 410
αλλ' ου μαν ουδ' ώς άτερ όρκου οίση άεθλον.

Ως ειπών ίπποισιν εκέκλετο, φώνησεν τε:
μη μοι ερύκεσθον, μηδ' έστατον αχνυμένω κηρ
φθήσονται τούτοισι πόδες και γουνα καμόντα,
η υμίν άμφω γαρ ατέμβονται νεότητος. 445
Ως έφαθ'· οι δε, άνακτος υποδδείσαντες ομοκλής,
μάλλον επιδραμέτην, τάχα δε σφισιν άγχι γένοντο.
'Αργείοι δ' εν αγώνι καθήμενοι εισορόωντο
434. γάρ Fεκών . V. Obss . 436. f. άντρέψειαν. 439. όλοξώτερος.
440. Γέρρ'. 442. Γειπών . 446. οι δε, άνακτος.
rum elata jacti (κατωμαδίου.) De voc. το ουρον, όρμημα V. sup . Κ. 351. δίσκουρα sunt
inf. 523. - 432. πειρώμενος ήβης, virium juvenilium.-- 434 . εκών μεθέηκεν ελαύνειν. Μene
laus videns, fieri posse ut currus allisi invicem et rotis impliciti et impediti fran
gantur , sustinet currum : non incitat equos ; itaque hi ηρώησαν οπίσσω, ανερωούσιν,
αναχωρούσιν, non amplius cursu contendunt cum Antilocho : ita hic precurrit.
439. όλοώτερος . in objurgatione jam vidimus vocem adhibitam in Jovem Γ. 365. et
Χ. 15. ubi erat βλαπτικός, χαιρέκακος, malitiosus ; etiam nunc Menelaus Antilochi
factum ad malitiam animi refert, et dolum malum.-- 440. Junge : ουκ έφαμεν έτυμον,
εσύμως , σε πεπνύσθαι, πεπνυμένος είναι, συνετόν. vidimus et hic notionem prudentie
cum honestate conjungi ; noli tamen putare, fieri hoc philosophica subtilitate, sed
simplicitate vitæ et sermonis, qui virtutumnomina definita nondum habebat.
441. ουκ άτερ όρκου : scil. ut juraret, se non dolo malo et in fraudem Menelai hoc fe
cisse, v. inf. 581. sqq. Nam poterat abreptus esse equorum impetu, aut putare, id
licere facere in certamine et sic porro-444. φθήσονται πόδες τούτοις και γούνα καμόντα,
( πριν, πρότερον,) ή υμίν. defcient viribus citius quam vestri pedes, vos. Nam φθάνει τις
καμών, prevertit alterum τω καμεϊν. Altera lectio nec ipsa mala est : φθίσονται.-- 445 .
ατέμβονται νεότητος. nam Antilochi equi juvenili vigore destituti sunt. Nec mirum ,
nam a Nestore jam habiti fuerant vs. 301. ita nec mirum eos fuisse tardos 310.-
447. σφίσιν, Antilochi equis.
448-499. Jam in reditu ad carceres , in quo omnia haec inde a vs. 373. evene
rant, conspecti e longinquo currus : primus quidem Idomeneus, oculorum acie pol
lens senex , prospiciens animadvertit, non eundem curruum esse ordinem, qui antea
τρέχοντες. 432. “ Ήβης.] Νύν, ακμής. το συντύχωσιν. 44ο. "Ετυμον. ] Αλη

433. Αί δ' ηρώησαν.] Εκτός έδραμον, θές. Πεπνίσθαι.] Σώφρονα, και συνετόν
ή εις τούμπροσθεν υπεχώρησαν. 434. είναι . 443. 'Έρύκεσθον.] Κατέχεσθε.
Μεθέηκεν . ] Ημέλησεν . 435. Συγκύρ- 444. Φθίσονται. ] Φθαρήσονται. 445 .
σειαν.] Συγκρούσειαν. όμοιον δ' αυτώ και 'Ατέμβονται. ] Στέρονται.
VOL . II . 3 Η
ίππους, τοι δε πέτοντο κονίοντες πεδίοιο.

πρωτος δ' 'Ιδομενεύς, Κρητων αγος , έφράσαθ' ίππους 450
ήστο γαρ εκτός αγωνος υπέρτατος εν περιωπή
τοιο δ', άνευθεν εόντος , ομοκλητηρος ακούσας
έγνω φράσσατο δ' ίππον αριπρεπέα προύχοντα ,
ος το μενάλλο τόσον φοίνιξ ήν, ενδε μετώπω
λευκόν σημα τέτυκτο περίτροχον , ούτε μήνη 455
στη δ' ορθος, και μύθον εν 'Αργείοισιν έειπεν:
Ω φίλοι,' Αργείων ηγήτορες, ήδε μέδοντες ,
οίος έγων ίππους αυγάζομαι, ηε και υμείς και
άλλοι μου δοκέoυσι παροίτεροι έμμεναι ίπποι,
άλλος δ' ηνίοχος ινδάλλεται αι δε που αυτού 46ο
έβλαβεν έν πεδίω, αι κεϊσέ γε φέρτεραι ήσαν.

ήτοι γαρ τας πρώτα ίδoν περί τέρμα βαλούσας:
ε
νυν δ' ούπη δύναμαι ιδεειν , πάντη δεμοι όάσσε
‫עטע‬ σσ
Τρωϊκόν αν πεδίον παπταίνετον εισορόωντι.
455. Vulg. σημ' ετέτυκτο . 456. 5ειπε . 462. πρώτα Fίδον.
463. Vulg. ούπω. 464. νulg. αμπεδίον .
fuerat ; non Eumeli esse equos sed Diomedis , qui ceteros præverterint . — 472. Con
tendit contra Ajax, non alios esse equos quam Eumeli et, putes te inter homines
nostros litteratos versari, truculenter statim a conviciis et contumeliis exordium fa
cit ; neque enim ii interrogant, ut Idomeneus : -458 . οίος εγώ ίππους αυγάζομαι ήε και
υμείς και άλλα έδεσθε και έμμες . sed Ajaces illi ab initio statim vociferantur : 'Iδομενεύ ,
τί πάρος λαβρούμαι και ούτε τοι οξύτατον κεφαλής εκδέρκεται όσσε. cecutis , homo, et omnes
alii cæcutiunt ; ego solus visu valeo ; tu abi, et perspicilla tibi cura . Vides ergo
in nostra quoque vita superesse vestigia vitæ heroum , inter viros nostros litteratos.
-481. Inde rixa inter eos ; ab Achille repressa — 498. Inter hæc Diomedes curru
adstat ; disputantes Ajax et Idomeneus diremti ; secus quam nostri philosophi so
lent, qui ipsam rerum ac sensuum veritatem sophismatibus eludunt et propositi te
naces pervicaciter altercari pergunt.
451. Idomeneus sedebat éxtos érūvos, seorsum a cætu spectantium , in loco edi.
tiore, unde prospectus liberior esset, εν περιωπή. ut sup. Ξ. 8. - 452. Diomedis vocem
agnoscit equos hortantis ; tum et equum rufum , cum candore in fronte : ( xarà) sò
μεν άλλο τόσον quod ad cetera attinet, rufus επί τόσον, εφ' όσον ουκ εν μετώπω. ίππον
προύχοντα. precurrentem : sup. 325. - 459. άλλοι sc. quam qui exierant primo loco
carceribus :-46ο . αυτου, ejus scilicet , Eumeli, equi, qui κείσέ γε, usque ad metam
circumfectendam, ceteros cursu superabant , έβλάβησαν, cursu sunt intercepti, casu
aliquo impediti : ut sup. 387.-462 . ήτοι γάρ τάς , ταύτας. Casus ille infaustus eve
nerat Eumelo, jam relicta a tergo meta , et ad ulteriora progresso ; (sup. ad 375.) in
451. Εκτός.] "Έξω. “Υπέρτατος .] Ανώ- Θεωρώ. 459. Παροίτεροι. ] Μάλλον

τατος. Περιωπή .] Τόπος υψηλός, αφ ' ου έμπροσθεν. 46ο . Ινδάλλεται.] Φαίνε
εστι περιβλέψαι και ιδείν πάντα. 454. ται, ή ομοιούται. 461. "Έβλαβεν.]
"Αλλο τόσον. ] Το άλλο όλον σώμα. Έβλάβησαν. 462. Περί τέρμα βαλ
Φοίνιξ.] Φοινικούς το χρώμα, ό εστι ούσας. ] Περιελθούσας τον καμπτήρα.
πυρρός. 455. Περίτροχον.] Περιφερές. 463. Νύν δ' ούπω. ] Νύν δ' ουδαμώς.
Μήνη. ] Σελήνη. 458. Αυγάζομαι.] 464. Παπταίνετον.] Περιβλέπουσιν.
ήε τον ηνίοχον φύγον ηνία , ουδε δυνάσθη 465

ευ σχεθέειν περί τέρμα, και ουκ ετύχησεν ελίξας.
ενθα μίν εκπεσέειν οίω, σύν θ' άρματα άξαι:
αι δ' εξηρώησαν, επει μένος έλλαβε θυμόν.
αλλά δεσθε και ύμμες ανασταδόν ου γαρ έγωγε
ευ διαγιγνώσκωδοκέειδε μοι έμμεναι ανηρ 470
Αιτωλόςγενεην, μετα δ 'Αργείοισιν ανάσσει
Τυδέος ιπποδάμου υιος , κρατερος Διομήδης.
Τον δ' αισχρώς ενένισπεν Οϊληος ταχυς Αίας
Ιδομενεύ, τί πάρος λαβρεύεαικαι αι δε τ’άνευθεν
ίπποι αερσίποδες πολεος πεδίοιο διενται. 475
ούτε νεώτατος εσσι μετ' Αργείοισι τοσουτον,
ούτε τοι οξύτατον κεφαλης εκδέρκεται όσσε.
αλλ' αιεί μύθοις λαβρεύεαι. ουδέ τι σε χρη
λαβραγόρην έμεναι πάρα γαρ και αμείνονες άλλοι .
ίπποι δ' αύται έασι παροίτεραι, αι το πάρος περ, 480
Ευμήλου , εν δ' αυτος έχων εύληρα βέβηκε .
Τον δε χολωσάμενος Κρητων αγος αντίον ηύδα:
Αίαν, νείκος άριστε, κακοφραδες, άλλα τε πάντα
467. άρματα Fάξαι. 469. αλλά σίδεσθε. 471. 'Αργείοισι Fανάσσει .
48ο, νulg. αύτε. 483. νulg. νείκει.
redituversus carceres. - 466. ευ σχεθέειν 1. ηνία, 1. τους ίππους. επισχείν . και ήτύχησεν εν
τω ελίξαι το άρμα περί τον καμπτήρα .-468. equi forte via excesserunt , ώρμησαν έξω
του δρόμου, tramite , orbita, acti consternatione, efferati : το μένος έλαβε θυμόν, ira et
furor invasit equos. Sup. 312. μένεος δ' εμπλήσατο θυμόν αγρίου. Εt μένος sic jam Α.
103. de Achille : μένεος δε μέγα φρένες αμφιμέλαιναι πίμπλαντο.
473—481. Ajax Oilei f. ferociter Idomeneum increpat, Diomedis equos priores
esse aientem ; esse equos Eumeli, eosdem quos priore cursus parte ante flexum circa
metam viderat, priores esse contendit. Cur Eumelo tantopere ille studeat, non
apparet caussa ; ut hoc faciat, nihil aliud eum adducere videtur, quam ferox animus
proclivis ad contradicendum dicto alterius : qua indole multi sunt natura et more
asperi et arrogantes. - 474 . τί πάρος λαβρεύεαι ; τί προ καιρού πολυλογείς -- και μεγαλη
γορείς. ut Apollonii verbis utar.-- 475. διά πεδίου διώκουσι.-- 481. αυτός εμβέβηκε τα δίφρω
ηνιοχών. εύληρα έχων, τας ηνίας. vox hoc uno loco obvia : παρά το είλω, νolvo, ελληρα ,
εύληρα .
482–487. Pro suo asserto pugnat Idomeneus: tum compescitur contentio ab
Achille 488. κακοφραδές, ότι τοι νόος εστίν απηνής sunt jungenda : vecors , quandoqui
dem tibi animus truculentus est. Reliqua , άλλα τε πάντα δεύεαι των 'Αργείων, sunt in
medio : hac una re excellis ; quoad cetera omnia inferior es inter Achivos. v. ad P.
465. “Ηνία.] Τα λώρα. 466. Σχε- υπάρχουσιν. 479. Λαβραγόρην.] Προ

θέειν . ] Επισχεϊν. Ελίξας.] Συστρέψας πετη εν τοις λόγοις, τουτέστι λάβρον,
περί την κάμψιν τους ίππους. 469. και θρασύν. 481. Εύληρα.] Τα ηνία .
'Ανασταδόν.] Αναστάντες. 473. Αί- 483. Νείκει άριστε.] Κακόβουλε, κα
σχρώς. ] Χαλεπώς. 474. Λαβρεύεαι. ] κολόγε . "Αλλα τε πάντα Δεύεαι 'Αρ
Προπετεύεις . 475. Δίενται.] 'Ενδεείς γείων. ] Και τους λοιπούς έργοις απολείπη
3 Η 2
420 ΙΛΙΑΔΟΣ Ψ. 484--5ο6 . LIB . XXIII .
δεύεαι Αργείων, ότι τοι νόος έστιν απηνής.

δεύρο νυν η τρίποδος περιδώμεθον, ηε λέβητος 485
ιστορα δ' 'Ατρείδην 'Αγαμέμνονα θείομεν άμφω,
οππότεραι πρόσθ' ίπποι · ίνα γνοίης αποτίνων.
Ως έφατ'· ώρνυτο δ' αυτίκ Οίληος ταχυς Αίας,
χωόμενος, χαλεποίσιν αμείψασθαι επέεσσι.
καινα κε δη προτέρω έτ' έρις γένετ' αμφοτέροισιν, 490
ει μη 'Αχιλλεύς αυτός ανίστατο , και φάτο μύθον:
Μηκέτι νυν χαλεποίσιν αμείβεσθον επέεσσιν,
Αίαν, Ιδομενευ τε, κακοίς: επεί ουδε έoικε "
και δ' άλλο νεμεσάτον, και τις τοιαύτά γε ρεζοι.
αλλ' υμείς εν αγώνι καθήμενοι εισoράασθε 495
ίππους: οι δε τάχ αυτοί επειγόμενοι περί νίκης
ενθάδ ' ελεύσονται τότε δε γνώσεσθε έκαστος
ίππους Αργείων, οι δεύτεροι, οί τε πάροιθεν.
Ως φάτο Τυδείδης δε μάλα σχεδόν ήλθε διώκων,
μάστι δ' αιεν έλαυνε κατωμαδόν: οι δε οι ίπποι 500
υψοσ ειρέσθην ρίμφα πρήσσοντε κέλευθον:
αιει δ' ηνίοχον κονίης ραθέμιγγες έβαλλον»
άρματα δε χρυσά πεπυκασμένα κασσιτέρω τε,
ίπποις ώκυπόδεσσιν επέτρεχον ουδε τι πολλή
γίγνετ' επισσώτρων αρματροχιη κατόπισθεν 505
εν λεπτή κονίη" τω δε σπεύδοντε πετέσθην.
486. Fίστορα . 489. Fεπέεσσι. 492. Fεπέεσσι. 493. ουδε FέFoικε .
497. γνώσεσθε ψέκαστος. 5οο . δε Foι . 504. νulg. ουδέ τε.
142.-485. ή τρίποδος περιδώμεθον. faciamus sponsionem pignore posito, tripode vel
lebete. ut sup. X. 254. erat επιδόσθαι, pro δόσθαι μάρτυρας επί τινι χρήματι, sic nunc
τρίποδος περιδώμεθα est δώμεθα όρκον περί τρίποδος , quem pene loco daturus erit uter
nostrum temere contenderit . Οd. Ψ. 78. nutrix ad Penelopen oppignerat se : δώσομαι
(όρκον ) περί εμαυτής, ώστε σε κτεϊναι έμε jurejurando obligabo me tibi, ut me interfi
cias. - 486. ίστορα , testem, seu verius arbitrium qui, facta sponsione et pignore de
posito, arbitrium fert, uter caussa exciderit. - 496.επειγόμενοι . περί νίκης τρέχοντες.
499-513 . Finitur contentio inter Ajacem et Idomeneum adventu bigarum Dio
medis primo loco, qui premium aufert. - 499. διώκων agens , sc. τους ίππους, ut su
pra . nam alius eum non anteibat . κατωμαδόν Ο. 352. - 505 . rotarum vix levia vestigia
in pulvere visebantur κατόπισθεν. a tergo , non nisi levis nec alte depressa in pulvere
των Ελλήνων, σκαιός τον τρόπον υπάρχων . δούς. 5οο. Κατωμαδόν. ] Κατά τον
485. Η τρίποδος περιδώμεθον.] Περί ώμον. 503. Πεπυκασμένα .] Κεκοσ μη
τρίποδος συνθήκας ποιησώμεθα. 486. μένα . 504. Ου δε τε πολλή Γίγνεται
“Ιστορα.] Επιστήμονα, και μάρτυρα έπισσώτρων αρματροχιή κατόπισθεν.]
της συνθήκης. 487. Αποτίνων.] 'Απο- Ουδέ βαθεΐα εγένετο η των τροχών έγ
LIB . XXIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ψ. 507-527. 421
στη δε μέσω εν αγώνι, πολύς δ' ανεκήκιεν ιδρώς

ίππων, έκ τε λόφων και από στέρνοιο χαμάζε.
αυτός δ' εκ δίφροιο χαμαι θόρε παμφανόωντος,
κλίνε δ' άρα μάστιγα ποτί ζυγόν, ουδε μάτησεν 5IO
ίφθιμος Σθενελος , αλλ' έσσυμένως λάβ άεθλον»
δωκε δ' άγειν ετέροισιν υπερθόμοισι γυναίκα ,
και τρίποδο ωτώεντα φέρειν' ο δ έλυεν υφ' ίππους .
τω δ' άρ' έπ’ Αντίλοχος Νηλήίος ήλασεν ίππους,
κέρδεσιν , ούτι τάχει γε, παραφθάμενος Μενέλαον: 515
αλλά και ως Μενέλαος έχ εγγύθεν ωκέας ίππους .
όσσον δε τροχού ίππος αφίσταται, ός ρά τ' άνακτα
έλκησι πεδίοιο τιταινόμενος συν όχεσφι,
του μέν τε ψαύουσιν έπισσώτρου τρίχες άκραι
ουραϊαι, ο δε τ' άγχι μάλα τρέχει, ουδέ τι πολλή 520
χώρη μεσσηγυς, πολέος πεδίοιο θέοντος
τόσσον δη Μενέλαος αμύμονος 'Αντιλόχοιο
λείπετ’ άταρ τα πρωτα και ές δίσκουρα λέλειπτο:
αλλά μιν αίψα κίχανεν οφέλλετο γαρ μένος ή
ίππου της'Αγαμεμνονέης καλλίτριχος Αθης : 525
ει δε κ' έτι προτέρων γένετο δρόμος αμφοτέροισι,
το κέν μιν παρέλασσ', ουδ ' αμφήριστον έθηκεν.
517. ός ρα Γάνακτα .
orbita relinquebatur post currum. - 5 το. ουδε μάτησεν (ut Π. 474. nil cunctatus)
Sthenelus : suaviter, ex sensu et more sodalitii et amicitiæ : secundum Pindaricum
ΟΙ. ΙV. 7. ξείνων δ' ευ πρασσόντων έσαναν αυτίκ' άγγελίαν ποτί γλυκείαν έσλοί .
514. Secundo loco Antilochus victor : tum Menelaus proxime. - 517–527. Tam
prope inhærebat Menelaus Antilochi currui, ut si cursus longius fuisset protractus,
haud dubie ille Antilochum anteversurus fuisset. Angustum illud spatium , quo
aberat Menelaus ab Antilocho, significanter declaratur per spatium inter equum et
rotam inter currendum: αυτού θέοντος για πολλού πεδίου, 521. Recordandum autem,
quod e monumentis antiquis apparet, exiguum admodum spatium fuisse, quo equi
juncti a curru distabant ; ut vix assequi possis, quomodo cursus satis tutus fuerit .
5 18. τιταινόμενος . sup. 403. σφών τιταίνετον. - 523. primo , postquam ab Antilocho se
præteriri passus erat Menelaus sup. 434. aberat ab Antilocho fere disci jactum :
δίσκου ουρα, Sup . 431. nunc una voceτο δίσκουρον, δίσκου όρμημα, et pro hoc plur. δίσκου
ρα. Sic επίoυρα ημιόνων, Κ. 351. όρμημα, incessus. - 527. ουδ' άμφήμιστον έθηκεν. de quo
contendi potest, ambiguum . Lectus jam vs. 382. de Diomede.
χάραξις επί της γης. 5ο8. Λόφων .] 520. Ουραϊαι. ] Αί της ουράς τρίχες .
Νύν, αυχένων. τραχήλων. 5το. Έμά- 523. 'Ατάρ τα πρώτα και ές δίσκου
τησεν.] ' Aργός και άπρακτος έμεινε. ρα λέλειπτο.] Και του πρότερον δίσκου
513. 'Ωτώεντα.] Καλάς λαβάς έχοντα. βολής διάστημα απολελειμμένος. 526.
515. Κέρδεσι. ] Δόλοις, πανουργίαις. Προτέρω. ] Εξωτέρω, πρoσωτέρω. νύν,
517. Τροχού . ] Νύν, του αρματίου. επίρρημα χρόνου δηλωτικόν .
422 ΙΛΙΑΔΟΣ Ψ. 528547 . LIB , XXIII .
αυταρ Μηριόνης, θεράπων εύς Ιδομενηος,

λείπετ’ αγακλήoς Μενελάου δουρός έρωήν.
βάρδιστοι μεν γάρ οι έσαν καλλίτριχες ίπποι, 530
ηκιστος δ' ην αυτός ελαυνέμεν άρμ' εν αγωνι.
υιός δ' 'Αδμήτοιο πανύστατος ήλυθεν άλλων,
έλκων άρματα καλα, ελαύνων πρόσσοθεν ίππους.
τον δε ιδων ώκτειρε ποδάρκης διος 'Αχιλλεύς
στας δ' άρ' έν Αργείοις έπεα πτερόεντ' αγόρευε" 535
Λοϊσθος ανηρ ώριστος ελαύνει μώνυχας ίππους :
αλλ' άγε δή οι δωμεν αέθλιον, ως επιεικές,
δεύτερ' αταρ τα πρωτα φερέσθω Τυδέος υιός.
“Ως έφαθ' οι δ' άρα πάντες επήνεον, ως εκέλευε
nas vi
νύ κέν οι πόρεν ίππον, επήνησαν γαρ'Αχαιοί, 540
ει μη άρ Αντίλοχος, μεγαθύμου Νέστορος υιος,
Πηλείδης Αχιλήα δίκη ήμείψατ' αναστάς:
Ω Αχιλεύ, μάλα του κεχολώσομαι, αίκε τελέσσης
τούτο έπος" μέλλεις γαρ αφαιρήσεσθαι άεθλον,
τα φρονέων, ότι οι βλάβεν άρματα και ταχέ' ίππω, 545
αυτός τ' εσθλός εών· αλλ ' ώφελεν αθανάτοισιν
εύχεσθαι" το κεν ούτι πανύστατος ήλθε διώκων.
530. γάρ Foι έσαν. 531. Vulg . ήκιστος. 534. δε Ειδών . 535. Fέπεα .
537. δή Foι - επιεικές . 54ο . και νύ κέ Foι . 544. τούτο έπος .
545. ότι Foι .
528–531 . Meriones tardioribus equis usus et ipse imperitior aurigationis, serius
advenit : haste jactu δουρος έρωήν, ορμήν, Ο. 358. post Menelaum. - 531 . ήκιστος. idem
quod ήκιστος, ελάχιστος, inimus arte et peritia . Et tamen Meriones erat auriga Ido
menei. Unde patet, aurigationem in certaminibus majoris artis fuisse quam in
pugna .
532.-575 . Eumelus fracto curru incedens (sup. 391. sq. ) miserationem movet
Achilli etAchivis, ita ut Achilles ei vellet præmium loco secundo assignare. Quo
facto, injusto modo se eo fraudari clamat Antilochus, eumque adducit, ut Eumelo
aliud premium extra ordinem arressi jubeat .-- 533 . έλκων. quia fractus erat currus,
ελαύνων ίππους, non ut plerumque, agens cursu, sed nunc ante se agens vel ducens.
et 536. ελαύνει λοίσθος, ultimo loco. idem quod λοίσθιος, νοc. hoc uno loco occurrens
et λοισθεύς, λοισθήλος inf. 75 1. 785. - 542. συν δίκη, δικαίως, απεκρίθη.-545. τα φρονέων,
ori oi. hoc reputando, quod. pro , hac de caussa, quod et 546. aurós lofnos iwv, pro
autoõ Övtos. absolute, cum ipse vir præstantissimus sit ; nisi potius : cum ipse peri
tus sit aurigationis. ώφελεν αθανάτοισιν εύχεσθαι. Εx sensu istorum hominum Eume
lus, casum adversum expertus, deos adversos et iratos habuit ; hos sibi propitios
reddere eum debuisse ait : (ait Pandarus sagittam emissurus precatur A. 101. 1. 104.
5. inf. Ulysses 770. add. 873. ) non autem sibi præmium eripi debere. — 547. có xsy
529. 'Aγακλήoς. ] "Αγαν ενδόξου . 530. τελευταίος . 533. Πρόσσοθεν . ] "Έμ
Βάρδιστοι.] Βραδύτατοι. 531. "Ήκι- προσθεν. 536. Λοΐσθος.] "Έσχατος, ύ
στος.] Πάντων ηττώμενος. ασθενής, ή στατος. 542. Δίκη ήμείψατο.] Δι
άτεχνος. 53 2. Πανύστατος. ] Πάντων καίως απεκρίθη. 55 2. Αινήσωσιν.] Επ
ει δε μιν οικτείρεις, και τοι φίλος έπλετο θυμώ,

έστι τοι εν κλισίη χρυσος πολυς, έστι δε χαλκός,
και πρόβατ’, εισί δε τοι δμωαι, και μώνυχες ίπποι: 550
των οι έπειτ ' ανελών δόμεναι και μείζον άεθλον,
ηε και αυτίκα νυν, ίνα σ ' αινήσωσιν Αχαιοί.
την δ' εγώ ου δώσω" περί δ αυτης πειρηθήτω
ανδρών, ός κ' εθέλησιν εμοί χείρεσσι μάχεσθαι.
*Ως φάτο μείδησεν δε ποδάρκης διος 'Αχιλλεύς, 555
χαίρων 'Αντιλόχω, ότι οι φίλος ήεν εταιρος :
καί μιν αμειβόμενος έπεα πτερόεντα προσηύδα:
'Αντίλοχ , ει μεν δή με κελεύεις οίκοθεν άλλο
Ευμήλω επιδούναι, εγώ δε κε και το τελέστω
δώσω οι θωρηκα, τον 'Αστεροπαίον απηύρων, 56ο
χάλκεον, ώ πέρι χεύμαφαεινού κασσιτέροιο

αμφιδεδίνηται πολεος δε οι άξιος έσται.
“Η ρα, και Αυτομέδοντι φίλω εκέλευσεν εταίρω,
οισέμεναι κλισίηθεν ο δ' ώχετο, και οι ένεικεν:
Ευμήλω ' εν χερσί τίθει" ο δε δεξατο χαίρων. 565
Toισι δε και Μενέλαος άνίστατο , θυμόν άχεύων ,
'Αντιλόχω άμoτον κεχολωμένος εν δ' άρα κήρυξ
χειρί σκηπτρον έθηκε, σιωπησαί τε κέλευσεν
'Αργείους ο δ' έπειτα μετηύδα ισόθεος φώς
'Αντίλοχε, πρόσθεν πεπνυμένε, ποίον έρείαςκαι 570
ήσχυνας μεν εμην αρετήν, βλάψας δε μοι ίππους ,
548. vulg. φίλον. 55 I. Foι . 556. ότι Foι . 557. Fέπεα .
55 8. Foίκοθεν. 56ο. Foι. 562. δε Foι. 564. και Foι .
565. νulg. ο δ' εδέξατο . 568. νulg. χερσί et τ ' εκέλευσεν . 569. Fισόθεος .
ούτι. διο, ούτως αν διώκων, αurigando . – 553 . τήν δ' sc . την ίππον sup. 265, 266, 5 .
-560. Asteropæum , Pelegoni f. Axii A. nepotem Achilles spoliaveret cæsum . o.
139. Ι7ο. 183.-56ι . ώ αμφιδεδίνηται πέρι χεύμα κασσιτέρου. thoracis erei extrema
or circumducta erat cassitero fuso. κασσίτερος περικεχυμένος εστί το θώρακι . De
plumbi candidi usu jam dicta v. ad 1. 25 .
566–613. Locus animi honestate et candore, et sensuum veritate ac probitate
suavissimus. Menelaus iratus Antilochum in jus vocat, statim e consessu Achivo
rum ei judicium cogit et Antilochum jurare jubet, non dolo malo se ejus currum re
tardasse. Optimus juvenis, cum hac culpaomnino liberare se non posset, verbis
honorificentissimis præmium suum concedit Menelao; qui generoso sensu permotus
illud Antilocho remittit: amabo equidem talem adolescentem ! 566. surgit Menelaus
dicturus, scipione sumto ex more , ut B. 186. et al. Σ . 505. - 571 . ήσχυνας μεν εμήν άρε
αινέσωσιν. 56ι . Περιχεύμα.] Περί- ' Εν δ' άρα κήρυξ Χερσί σκήπτρον έ
χυμα. 562. 'Αμφιδεδίνηται.] Ωι κύ- θηκε.] Παρά τους αρχαίους οι δημηγο
κλω περικέχυται και κασσίτερος . 567. ρούντες σκήπτρα έκράτουν. 571. " Ηι
τους στους πρόσθε βαλών, οι τοι πολυ χείρονες ήσαν.

αλλ' άγετ', 'Αργείων ηγήτορες, ήδε μέδοντες,
ές μέσον αμφοτέροισι δικάσσατε, μηδ' επ' αρωγή
μήποτέ τις είπησιν Αχαιων χαλκοχιτώνων, 575
'Αντίλοχον ψεύδεσσι βιησάμενος Μενέλαος
ούχεται ίππον άγων , ότι οι πολύ χείρονες ήσαν
ίπποι, αυτός δε κρείσσων αρετή τε, βίη τε.
ει δ' άν έγών αυτός δικάσω, και μ' ούτινα φημι
580
άλλον επιπλήξειν Δαναών ιθεία γαρ έσται
'Αντίλοχ , αι δ' άγε, δεύρο, Διοτρεφες , ή θέμις έστι,
στας ίππων προπάροιθε και άρματος αυταρ ιμάσθλην
χερσίν έχε ραδινήν, ήπερ το πρόσθεν έλαυνες:
ίππων αψάμενος,γαιήοχον 'Εννοσίγαιον
όμνυθι, μη μεν εκών το εμόν δόλω άρμα πεδησαι. 585
575. Fείπησι. 577. ότι Foι . 58I . vulg. ει δ' άγε. 583. νulg. έχων.
585. μεν Fεκών. το εμόν. V. Obss.
την, βλάψας δέ μοι ίππους. utrumque ad laudis detractionem spectare debuit ; tu
meam aurigandi peritiam ludibrio tradidisti, et equos retardasti, ut pro deterioribus
habeantur , laude sua priventur. αρετή h . 1. in aurigando ; hanc ille dehonestaverat ,
dedecore obscuraverat : eodem modo quo sup. E. 24. pulcram faciem suam Achilles.
et sic γένος πατρώϊον αισχύνειν Σ . 209. βλάπτειν ίππους, mox 585. άρμα πεδήσαι impedire
in cursu: ut jam vs. 387. et 782.572. τους στους πρόσθε βαλών, ut προάγειν. προβάλλειν.
iterum 639.-574. δικάσατε αμφοτέροις, εις μέσον. μέσως. εξ ίσου. judicio animi in neu
tram partem inclinato ; re petita a lancibus -- μηδ' έπ' αρωγή. sine partium studio,
μη κατά χάριν. Σ . 502. vidimus αρωγούς simili sensu de studio ac favore. - 575. ne
quis dicat: scil. si, quod peto, præmium secundo loco abstulero, Antilocho ere
ptum :-576. Menelaus abstulit premium , Αντίλοχον ψεύδεσσι βιησάμενος , απάτη, Ca
lumnia, doli mali eum temere arguens. - 577. Junge βιησάμενος, ότι, Superior fuit in
judicio, quod, etsi haberet equos deteriores, auctoritate tamen et potentia prævale
bat : junctura antiqua ότι (μεν) αυτός δε– pro κάν–όμως. Ηec expeditissima ratio .
-58ο. 1θεία γάρ έσται scil . η δίκη, sententia. αυτός δικάσω. ipse statim sententiam fe
ram , litem dirimam . h . e. edicam id, quod ex justo et æquo sit ; jurato Antilochus,
se non consulto, et deliberato, fraude me circumvenire voluisse. Minatus hoc erat
Menelaus jam supra, se Antilochum jurejurando adacturum esse , vs. 441-581. Me
morabilis locus de more et ritu jurandi cum certis symbolis conjuncto : unde adje
ctum, ή θέμις έστιν, uti fas est facere ; per Neptunum, utpote in re equestri ; tenens
Hagellum manu, ραδινήν Ornat, λεπτήν, ισχνήν. - 584 . ίππων αψάμενος , ut alias ara at
tingitur, aut sceptrum , aut alia res, de qua agitur. Observari potest et hoc, quod e
certaminum lege licuit quidem sollerti invento uti ad prævertendos alios ; non ta
men dolo malo ; quo an Antilochus usus esset erga Menelaum , et an ejus calliditas
in antevertendo possit pro dolo malo haberi, in controversiam adducebatur. Antilo
chus parentis Nestoris præcepto 325. sqq. ad hoc ipsum adductus erat, ut prudenti,
σχυνας. ] “Ύβρισας. 572. Πρόσθε βα- 58ο. Ίθεία γάρ έσται. ] Δικαία . ορθώς
λών.] Προδραμών. 574. 'Ες μέσον αμ- γάρ δικάσω. 583. “Ραδινήν.] Ευκίνη
φοτέροισι δικάσσατε.] Οιονεί μεσολα- τον. ισχνήν. 584. Γαιήοχον.] Γαιήοχος
βήσατε την δίκην, και ίσως δικάσατε. και τοϊς οχήμασι γαίων , ό εστι γαυριών.
Μηδ' επ ' αρωγή.] Μηδ' ετέρω ημών βοη- ιππικός γάρ ο θεός. 585. Πεδήσαι.]
θείτε . 576. Ψεύδεσσι. ] 'Απάταις. Αντί του έμπεπoδικέναι. 587. " Αν
LIB . XXIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ψ . 586-6o4. 425
Τον δ' αύτ' Αντίλοχος πεπνυμένος άντίον ηύδα:

άνσχεο νυν, πολλον γαρ έγωγε νεώτερός είμι
σείο, άναξ Μενέλαε, συ δε πρότερος και αρείων.
οίσθ', οίαι νέου ανδρός υπερβασίαι τελέθουσι
κραιπνότερος μεν γάρ τε νόος, λεπτή δέ τε μητες: 590
τω τοι επιτλήτων κραδίη. ίππον δε τοι αυτός
δώσω, την αρόμην εί και να κεν οίκοθεν άλλο
μείζον απαιτήσειας, άφαρ κέ τοι αυτίκα δουναι
βουλοίμην, ή σοί γε, Διοτρεφές, ήματα πάντα
εκ θυμού πεσέειν, και δαίμοσιν είναι αλιτρός. 595
“Η ρα, και ίππον άγων μεγαθύμου Νέστορος υιος
εν χείρεσσι τίθει Μενελάου. τοιο δε θυμός
ιάνθη, ωσεί τε περί σταχύεσσιν εερση
ληΐου αλδήσκοντος, ότε φρίσσουσιν αρουραι :
ως άρα σοι, Μενέλαε, μετά φρεσί θυμός ιάνθη. 6οο

'Αντίλοχε, νύν μέν τοι έγω υποείξομαι αυτός ,
χωόμενος επεί ού τι παρήορος ουδ' αεσίφρων
ήσθα πάρος: νυν αύτε νόον νίκησε νεοίη.
588. σείο , Γάναξ. 589. Foίσθ' . 592. κε Foίκοθεν . 6ο1 . Fέπεα .
astuto, consilio uteretur.- 587. dvoxso simpl. Toxso, A. 214. contine te, nec perge.
quod 591.επιπλήτων κραδίη. - 589. Οίσθ' οίαι νέου ανδρός. conveniunt verba Γ. 108. sq. nec
abhorrent K. 225, 6. de eo qui solus in rebus agendis versatur, αλλά τε οι βράσσων τε
νέος λεπτή δέ τε μήτις. - 591 . επιτλήτων κραδίη , iram comprime, αυτός δώσω, sponte.
594. βουλοίμην αν μάλλον ή εκ θυμού πεσέειν . εκπεσείν θυμού,non, memoria, ut alibi , sed
h. 1. gratia et amicitia excidere, privari : Dictum ut αποθύμιον είναι τινι. et εκπεσείν φι
λίας. δαίμοσιν αλιτρος, εις θεούς violando reverentiam majori natu debitam: ex antiqua
morum severitate : de qua v. ad O. 204.
598. ιάνθη, ωσεί τε– comparatio animi placati cum segete ex rore revirescente, sla
vissima, ab aliis poetis inde frequentata: recreatus, exhilaratus est, ωσεί τε εερση περί
σταχύεσσιν (ούσα) ληΐου αλδήσκοντος, supple Iαίνει αυτό, το λήίον. ut ros, spicis adhae
rescens, recreat segetem jam adultam . Ita inversa est oratio, pro: wosè aniov iaívetat
ligon. At veteres, et multo quidem melius, videntur accepisse: iosì ligon laivetes
περί σταχύεσσιν, ut ros liquescit sole orto ; pro τήκεται forte ex Od. M. 175. αίψα δ'
idiveto xngés. ita illius animus est mollitus, eoque placatus. — 603. oŰ to tagjogos, oid'
decimew . nec excors, fatuus, nec levis. alterum hoc vidimus jam r. 183. prius de
equo, qui jugali adjunctus, solutus vagatur, H. 156. et al. Hinc rughogos mente so
luta , levi , evagante ad vana, ut μετήoρoς . Νam Φρένες ήερέθονται Γ. το8 . Contra Φρε
νήρης, ο αραρώς τας φρένας, dictus έμπεδος . – 6ο4. νυν αυτε contra , nunc, η νεοίη scil.
σχεο.] 'Ανάσχου. 59ο . Κραιπνότερος.] σος. 599. 'Αλδήσκοντος. ] Αυξομένου.
'Οξύτερος. Λεπτή.] 'Ασθενής. 593. "Οτε φρίσσουσιν αρουραι.] "Οτε πεπύ
'Επαιτήσειας.] Ει έπαιτήσεις επί το κνωνται διανεστηκότες ταϊς χώραις οι
ίππω. 595. Εκ θυμού πεσέειν. ] Απο- στάχυες. 6ο3 . Επεί ούτι παρήορος.]
πεσείν της ψυχής, και έστι μισηθήναι. Ου κεχαλασμένος τον λαιγισμόν . παρά
'Αλιτρός .] “Αμαρτωλός εις θεούς . 598. φρων. 'Αεσίφρων. ] Κούφος ταϊς φρεσιν
Ιάνθη.] Διεχύθη. εχάρη . 'Εέρση. ] Δρό- άνθρωπος. 6ο4 . Νεοίη.] Νεότης . ο δε
VOL . II .
31
426 ΙΛΙΑΔΟΣ Ψ. 6ος -628 . LIB . XXIII .
βος
δεύτερον αύτ' αλέασθαι αμείνοναςήπεροπεύειν.
ου γάρ κέν με τάχ άλλος ανήρ παρέπεισεν Αχαιών.
αλλά συ γαρ δή πόλλ' έπαθες, και πολλ' έμόγησας,
σός τε πατήρ αγαθος, και αδελφεός , είνεκ'εμείο
τω τοι λισσομένω επιπείσομαι, ήδε και ίππον
δώσω, εμήν περ εουσαν ίνα γνώωσι και οίδε, 610
ως εμος ούποτε θυμός υπερφίαλος και απηνής.

Η ρα, και Αντιλόχοιο Νοήμονι δωκεν εταίρω
ίππον άγειν' ο δ' έπειτα λέβηθ’ έλε παμφανόωντα.
Μηριόνης δ ' ανάειρε δύο χρυσοίο τάλαντα
τετρατος, ώς έλασε πέμπτον δ' υπελείπετ ’ άεθλον , βι5
αμφίθετος φιάλη την Νέστορι δωκεν 'Αχιλλεύς ,
'Αργείων αν αγώνα φέρων και έειπε παραστάς
Τη νυν, και σοι τούτο, γερον, κειμήλιον έστω,
Πατρόκλοιο τάφου μνημ' έμμεναι· ου γαρ έτ' αυτόν
όψει εν'Αργείοισι. δίδωμι δέ τοι τόδ' άεθλον 620
αύτως ου γαρ πύξ γε μαχήσεαι, ουδε παλαίσεις ,

ουδε τ' ακοντιστων εσδύσεαι, ουδε πόδεσσι
θεύσεαι ήδη γαρ χαλεπόν κατα γηρας επείγει.
Ως ειπών, εν χερσί τίθει και δε δέξατο χαίρων,
καί μιν φωνήσας έπεα πτερόεντα προσηύδα
Ναι δη ταυτά γε πάντα, τέκος, κατα μούραν έειπες . 625
ου γαρ έτ' έμπεδα γυία, φίλος, πόδες, ουδε τι χείρες
ώμων αμφοτέρωθεν επαίσσονται ελαφραί.
βο5 . νulg. βέλτερον αύτ' . 617. έFειπε. 62 2. νulg. ενδύσεαι .
624. Γειπών. νulg. ο δ' εδέξατο. 625. Fέπεα . 626. Fειπες .
627. Vulg. ουδέ τε.
ηλικία , νεότης, h. e. juvenilis animi impetus , precipitem te egit ; νίκησε νόον, mentem,
prudentiam , precurrit. – 6ο5. δεύτερον αυτε, in posterum vero αλέασθαι (μέμνησο ) pro
fuge, noli. – 6ο8 . αδελφεός, Thrasymedes. - 611 , υπερφίαλος . superbus, et h. 1. e su
perbia implacabilis.
614–652. Cum Meriones quarto loco, Menelaus tertio præmia tulissent, Eumelo
autem premium extra ordinem datum esset : restabat quintum, αμφίθετος phiala ,
quod Nestori Achilles pro munere honorario assignat. Ille lætabundus funebrium
ludorum Amaryncei recordatur, in quibus ipse juvenis certaverat. De phiala v. sup.
vs. 270.-622 . ουδέ τ ' ακοντιστών έσδύσεαι. ut alias δύμεναι πόλεμον, μάχην, sic nunc
εσδύεσθαι dictum puta αγώνα, certamen jaculandi . Malim ακοντιστών de ipso numero
certantium accipere ; ita dictum ut καταδύεσθαι όμιλον. V. C. Δ . 86.–627, 8. ουδέ τι
λόγος" νύν δε τον νούν σου εξενίκησεν ή αγώνα. 622. Ου δε τ' ακοντιστών εν
νεότης. 618. Κειμήλιον. ] ' Aπόθετον δύσεαι. ] Ουδ' εις ακοντίου αγώνα κα
κτημα . 6ι9. Τάφου. ] Εις επιτάφιον τελεύση. 623. Θεύσεαι.] Δράμης.
είθ ' ώς ηβώοιμι, βίη τέ μοι έμπεδος είη ,

ως οπότε κρείοντ’ 'Αμαρυγκέα θάπτον 'Έπειοι 630
Βουπρασίω, παίδες δε θεσαν βασιληος άεθλα:
ένθ' ούτις μοι ομοίος ανήρ γένετ', ούτ' άρ' Επειών,
ούτ' αυτών Πυλίων, ούτ ' Αιτωλών μεγαθύμων.
πυξ μεν ενίκησα Κλυτομήδεα, "Ήνοπος υιόν:
'Αγκαίον δε πάλη Πλευρώνιον, ός μοι ανέστη" 635
"Ιφικλον δε πόδεσσι παρέδραμον, έσθλόν εόντα
δουρί δ' υπειρέβαλον Φυληά τε, και Πολύδωρον.
οίοισι μ' ίπποισι παρήλασαν 'Ακτορίωνε ,
πλήθει πρόσθε βαλόντες , αγασσάμενοι περί νίκης ,
oύνεκα δη τα μέγιστα παρ' αυτόφι λείπετ άεθλα . 640
οι δ ' άρ' έσαν δίδυμοι: ο μεν έμπεδον ηνιόχευεν ,
631. Vulg. παίδες δ' έθεσαν. 634. Κλυτομήδεα , Fήνοπος. 636. Fίφικλον .
χειρες - επαΐσσονται, movent se ad res agendas, gestiunt. ορμώνται. – 629. sq. Ε79' ώς
ηβώοιμι. more suo ut Λ. 669. sq. Η. 132. sq. 157. sq. add. Δ. 319. sq. Nestor pristina
suæ virtutis in simili re ac tempore meminit. Amaryncei nomen in Elide fuit cla .
rum ; pater Pyttius, e Thessalia oriundus, in Elidem immigraverat. Amarynceus
cum Molionidis inter socios erat Augeæ in bello cum Hercule : Pausan . V. i extr .
Ei mortuo funebres ludos edixere filii, quibus Nestor interfuit. Ludi hi antiqua
fama, forte etiam carmine, celebrati esse debuere ; habiti Buprasio, urbe vel tractu
et agro Elidis memorato sup. B. 615. 1. 759. Inter filios Amaryncei fuit Diores,
inter duces copiarum ex Elide memoratus B. 622. Alius filius erat Hippostratus, qui
corruperat Peribeam Hipponoi filiam , postea Eneo nuptam : Apollod . I. 8, 5. cum
Hesiodo, cujus fragm . v. Obss . ad e. 1. Hi igitur videntur esse filii vs. 631. qui ludos
fecerant. - 633. ούτ' Αιτωλών μεγαθύμων, fuit antiqua cognatio inter Etolos et Eleos ,
quandoquidem Ætolus ex Elide in Ætoliam fugerat ibique cum iis quos secum
duxit , stirpem gentis Ætolorum condiderat : Apollod . I. 7, 6. 7. Pausan . V. 1 .
p. 376. Clytomedes, Enopis f. et Ancæus e Pleurone Ætoliæ , eoque diversus ab
Ancæo Arcade, qui venationi apri Calydonii, et Argonautis interfuit. Obscura no
mina . Ancæum tamen iterum a Nestore victum in ludis funebribus Peliæ narrat
Quintus IV. 307. 311. sqq. At Iphiclus v. 636. est Phylaci filius, celebratus ille pe
dum velocitate : v. ad Apollodor. İ. 9, 12. Obss. - 637. Phyleus probabiliter censen
dus est Augeæ filius esse ; de quo v. Apollodor. II. 5, 5. Polydorus unus est Epi
gonorum apud Pausan. II. 20.—638. ’Artogíwve. Cteatus et Eurytus, ex Actore et
Molione, a qua etiam Molionidæ dicti : qui cum duo essent viribus conjunctis ple
rumque utentes, bicorpores appellati sunt, διφυείς, more antiqui sermonis mythici.
De iis v . dicta sup. ad 1. 708. 749. et B. 620. Locum habuere fabulæ inprimis in
Heracliis, h. e. in carminibusde rebus Herculis; nam is in pugna cum Augea ab iis
fugatus, mox ex insidiis eos interemit. Apollod. II. 7, 2. et Obss. Iidem h . 1. Nesto
rem Vicerunt certamine curuli, πλήθει πρόσθε βαλόντες Vs. 639. prevertendo Nestorem,
et quidem πλήθει, h. 1. de duobus , quod duo erant aurigantes eodem in curru, cunι
alias in cursu curuli unus tantum currui insisteret. Novitas rei mythico ornatui
locum fecit. αγασσάμενοι περί νίκης invidentes, ne ego victor essem, seu cupidi victo
rio obtinende. παρελείπετ’ άεθλα quod sup. 615. υπολείπετο premia certaminis po
639. Πλήθει πρόσθε βαλόντες.] "Ήτοι γασσάμενοι.] Φθονήσαντές μου τη νίκη.
των χειρών, και των αρμάτων, και των συναι- 64ο. Παρ' αυτόφι λείπετ’ άεθλα.] Παρ'
ρουμένων αυτούς θεατών τώ πλήθει έμε αυτούς τους ίπποις έκειντο τα άθλα ,
νικήσαντες. διφυείς γάρ και ανατέσσαρας 641. Δίδυμοι .] Δύο .
χείρας έχοντες ιστορούνται. Νίκης α
3 1 2
428 ΙΛΙΑΔΟΣ Ψ. 642--66ι . LIB . XXIII .
έμπεδον ηνιόχευ', ο δ' άρα μάστιγι κέλευεν

ώς ποτ' έον νυν αύτε νεώτεροι αντιοώντων
έργων τοιούτων έμε δε χρη γήραϊ λυγρώ
πείθεσθαι, τότε δ ' αύτε μετέπρεπον ηρώεσσιν. 645
αλλ' ίθι, και σον εταίρων αεθλοισι κτερεϊζε.

τούτο δ' εγώ πρόφρων δέχομαι, χαίρει δε μοι ήτορ,
ώς μευ αεί μέμνησαι ενηέος, ουδε σε ληθω,
τιμης ης τε μ' έoικε τετιμησθαι μετ' Αχαιούς .
σοι δε θεοί τώνδ' αντί χάριν μενοεικέα δοίεν . 650
Ως φάτο Πηλείδης δε πολύν καθ' όμιλον Αχαιών
ώχετ', έπει πάντ' αίνον επέκλυε Νηλείδαο.
αυταρ ο πυγμαχίας αλεγεινης θηκεν άεθλα .
ημίονον ταλαεργών άγων κατέδησ' εν αγώνι
εξετε', αδμήτην , ήτ’ αλγίστη δαμάσασθαι. 655
τω δ' άρα νικηθέντι τίθει δεπας αμφικύπελλον.
στη δ' ορθος, και μύθον εν 'Αργείοισιν έειπεν:
'Ατρείδη τε, και άλλοι εύκνήμιδες Αχαιοί,
άνδρε δύω περί τωνδε κελεύομεν, ώπερ αρίστω
δε κ' 'Απόλλων
πυξ μάλ' ανασχoμένω πεπληγέμεν· ο δε 660
δώη καμμονίην, γνώωσι δε πάντες Αχαιοί ,

644. Fέργων. 649. ώς τε μ ' έFoικε vel ής με FέFoικε. utrumque bene .
65ο . μενοψεικέα. 654. ταλαβεργόν. 655. εξπέτε'. 657. έδειπε .
658. νulg. 'Ατρεϊδαι.
tiora. - 644. γήραϊ πείθεται victus, infirmus. V. ad Η. 282. – 646. αλλ' ίθι και-κτερέιζε.
scil . τούτω τώ αγώνι. perge in hoc honore funebri persolvendo. Nam τα κτέρεα pro
prie dicta dudum erant peracta. – 648. αεί μέμνησαι εμεί ενηέος, προσφιλούς σου. (Inter
ponuntur verba: ουδέ σε λήθω. neque a te praetereor, quoties de honore agitur.)
649. τιμής scil . ένεκα, δι' ής, ή τιμή, έoικεν, έoικός έστιν, εμε τετιμήσθαι, τιμάσθαι, μετ'
'Αχαιούς. Supra 1. 6οι. ουκέθ' όμως τιμής έσεαι. pro δια τιμής , έν τιμή. add. 1. 181 .
653—699. Proponitur nunc II. certamen pugilatus. Epeus prodit, et Euryalum
contra se progressum prosternit.
654. Mule tam magnum pretium fuisse, notabile est. Quod ταλαεργος est, spe
ctat ad naturam jumenti. quod tamen üduńon est, cum jam sexennis sit, mirationem
facere potest, nisi meminerimus, tanto robustiora esse jumenta, quo serius gravi la
bore vires franguntur. - 66ο. πυξ πεπληγέμεν, πλήσσειν, μάλα ευ, αλλήλους, ανασχο
μένω, ανατείναντας , Sc. τας χείρας. cf. ad 686. – 66ι. δώη καμμονίην. victoriam : sed ,
646. Κτερέϊζε.] Τίμα, θάπτε. 648. ανήρει. υπό δε της πολλής υπερηφανείας
' Ενηέος.] 'Επιεικούς, προσηνούς. 649. έβούλετο και προς τους θεούς το τοιούτον
Τιμής.] Της συνήθους εν τούς Έλλησι. φρόνημα έχειν. διο Απόλλων παραγενό
65 2. Πάντ’ αίνον .] “ Όλον τον επαίνου μενος, και συστάς αυτώ, απέκτεινεν αυ
λόγον. 66ο. Ωι δέ κ' 'Απόλλων Δώη τόν . όθεν εξ εκείνου της πυκτικής έφορος
καμμονίην. ] Φόρβας ανδρειότατος τωνκαθ' ένομίσθη ο θεός. η ιστορία παρά τους
αυτού γενόμενος πυγμή ενίκα . και τους Κυκλικούς. 66ι . Καμμονίην. ] Την εκ
μεν παριόντας αναγκάζων αγωνίζεσθαι καταμονής νίκην .
LIB . XXIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ψ. 662--681 . 429
ημίονον ταλαεργον άγων κλισίηνδε φερέσθω:

αυταρ ο νικηθείς δεπας οίσεται αμφικύπελλον.
Ως έφατ' ώρνυτο δ' αυτίκ ' ανηρ ήύς τε μέγας τε,
είδως πυγμαχίης, υίος Πανοπηος Επειός : 665
άψατο δ ημιόνου ταλαεργού, φώνησεν τε:
* Ασσον έτω, όστις δεπας οίσεται αμφικύπελλον,
ημίονον δ' ού φημί τιν' αξέμεν άλλον Αχαιών,
πυγμή νικήσαντ’ : επεί εύχομαι είναι άριστος.
ή ουχάλις, όττι μάχης επιδεύομαι και ουδ άρα πως ήν 670
έν πάντεσσ’ έργοισι δαήμονα φώτα γενέσθαι.
ώδε γαρ εξερέω, τοδε και τετελεσμένονέσται,
αντικρυ χρόα τε ρηξω, σύν τ' οστε' αράξω,
κηδεμόνεςδε οι ενθάδ' άολλέες αύθι μενόντων,
675
οι κέ μιν έξοίσουσιν, έμής υπό χερσί δαμέντα.
"Ως έφαθ' οι δ' άρα πάντες ακήν εγένοντο σιωπή.
Ευρύαλος δε οι οίος ανίστατο, ισόθεος φως,
Μηκιστέος υιός, Ταλαϊονίδαο άνακτος ,
ός ποτε Θήβασδ ' ήλθε δεδουπότος Οιδιπόδαο
ες τάφον, ένθα δεπάντας ενίκα Καδμείωνας. 680
τον μεν Τυδείδης δουρικλυτος αμφεπονείτο,

662. ταλαβεργόν. νulg. κλισίηνδε νεέσθω. 665. Fειδώς aut verius Fείδος
vel Fίδος . 666. ταλαβεργού . 67ι . εν πάσι Γέργοισι. 674. δε Foι.
677. δέ Foι - ανίστατο, Εισόθεος . 678. Vulg. Μηκιστέως. Ταλαϊονίδας
Fάνακτος . 679. vulg. Θήβας ήλθε .
quod jam X. 257. vidimus, cum notione ærumnæ in ea consequenda ; vírny, quam
quis consequitur τω διακαρτερήσαι.- 665. Epeus , Panopei, qui Amphitryonis expedi
tioni in Teleboas interfuit : Apollod. II. 4, 7. §. 3. filius, nobilis fabricator equi du.
ratei Od. o . 493. ceterum nulla virtute animi insignis, ferox corporis robore : de
quo multi poetarum fuere lusus, iterum productus in ludis funebribus Achillis ap.
Quintum IV. 324.-67ο. ότι (κατα) μάχης επιδεύομαι, inferior sum aliis. V. ad Ρ. 142 .
–673 . αντικρύ. seu coram, hic in Conspectu omnium, constitutum mihi ex adverso,
seu, quod cum συναράξω οστέα convenit , cutem mediam disrumpam, διαμπερές . peni
tus. - 674. κηδεμόνες. simpl. οι κηδόμενοι. ut sup. 163. presto sunto hic stantes, qui
eum , tam male a me mulcatum , excipiant, ejusque curam habeant, ut eum abspor
tent. — 677. Euryalus, Mecistei f. Talai nepos , Argivus. Apollod. I. 9, 13. memora
tus supra B. 565. — 679. habemus hic ludos funebres in honerem Edipi celebratos,
qui olim fama celebrati esse debuere. ός ποτε, Mecisteus, qui et ipse a nonnullis
inter duces Αrgivos fuit memoratus . δεδουπότος . δουπησαι. δεδουπηκέναι, ut πεσείν , vi
detur mortem violentam declarare ; imitatione vocem hanc adhibet Apollon. I. 1304.
IV. 557. quale tamen mortis genus fuerit, poeta haud declarat.—- 681. Diomedes,
quippe ipse inter duces Argivos, et quidem primo loco, (B. 563—565.) ei aderat ad
ministerium praestandum, et παρακατέβαλεν vs. 683. αυτό το ζωμα, attulit et coram
662. Ταλαεργόν .] “Υπομονητικόν περί Κηδεμόνες .] Επιμεληται . ή προσήκον
τα έργα. 671. Δαήμονα.] "Έμπει- τες κατά γένος. 679. Δεδουπότος.]
ρον. 673. 'Αράξω. ] Συντρίψω. 674. Εν πολέμω τεθνηκότος .
θαρσύνων έπεσι, μέγα δ' αυτώ βούλετο νίκην .

ζωμα δε οι πρώτον παρακάββαλεν, αυταρ έπειτα
δωκεν ιμάντας ευτμητους βοος άγραύλoιο.
τω δε, ζωσαμένω βήτην ές μέσσον αγώνα. 685
άντα δ' ανασχoμένω χερσί στιβαρήσιν άμ' άμφω,
σύν δ ' έπεσον, συν δέσφι βαρείαι χείρες έμιχθεν.‫واو‬
δεινός δε χρώματος γενύων γένετο, έρρεε δ ιδρώς

πάντοθεν εκ μελέων επί δ ώρνυτο θείος Επειός
κόψε δε παπτηναντα παρήίον, ουδ' άρ' έτι δην 690
εστήκειν αυτού γαρ υπήρεπε φαίδιμα γύϊα.
ως δ' όθ' υπό φρικός Βορέω αναπάλλεται ιχθυς
θέν εν φυκιόεντι, μέλαν δε ε κύμα κάλυψεν
ως πληγείς ανεπάλτ' αυταρ μεγάθυμος Επειος
χερσί λαβών ώρθωσε φίλοι δ' άμφέσταν εταίροι, 695
οιμιν άγον δι' αγώνος εφελκομένοισι πόδεσσιν,
αίμα παχύ πτύοντα, κάρη βάλλονθ' ετέρωσε
καδ δ' αλλοφρονέοντα μετα σφίσιν είσαν άγοντες:
αυτοί δ' οίχόμενοι κόμισαν δεπας αμφικύπελλον.
Πηλείδης δ' αίψ άλλα κατα τρίτα θηκεν άεθλα, 7οο
682. Fέπεσι. 683. δε Foι . 691. Αlii ειστήκειν. 693. δε Γε.
νulg. θιν' επί φ. 694. Vulg. ανέπαλτ'.
posuit,ut ille cingeret se . ζωμα, το περίζωμα περί τα αιδοία. – 686. ανασχoμένω χερσί,
supra 66ο. absolute ανασχoμένω, ubi supplebam τας χείρας. ut alibi est ανασχέσθαι το
δόρυ. με Φ. 67. nunc est, insurgentes, erigentes se, arrecti, συν χερσί, manibus scil.
et ipsis erectis . — 688. xesucedos sive malarum ex ictibus strepitus ; sive dentium stri .
dor.692. gravi ictu percussus exilit . ανεφάλλεται ν. Θ. 65. Comparatio novitate et
veritate se commendans eademque ευφαντασιώδης. ώς δ' 80' υπό Φρικός Βορέω. Debet
nunc peiz Bopów esse horror maris a borea moti, superficies horrens fluctibus. fere ut
Φ. 126, 127.–693. μέλαν δε ε κύμα κάλυψεν pro καλύπτει, ut sit : mox vero iterum
nigricans fluctus eum occulit. In littore autem apponitur, quia fluctus versus littora
volvuntur a ventis. - 698. αλλοφρονέοντα, turbata mente, καθείσαν, εκάθιζον.
700—739. III. Tertium certamen indicit Achilles lucte . Surgunt Ulysses et
Ajax Telamonius. Æquo certamine eos discedere jubet Achilles, et præmiis pari
683. Zώμα δε οι.] Νύν περίζωμα, πρώ- σιαγόνων. 689. Έπί δ' ώρνυτο. ]
τον έθος ήν τους παλαιούς περιζώματα 'Εφόρμα δέ. 691. “Yτήριπε.] Κατ
φορείν περί τα αιδοία , και ούτως αγω- ηνέχθη. Φαίδιμα.] Λαμπρά. 692 .
νίζεσθαι. κατά δε την λ. και δευτέ- Φρικός.] Φρίξ , ή επιπόλαιος του κύ
ραν ολυμπιάδα , Όρίππου του Λακεδαι- ματος κίνησις. ή λεπτοκυμία . ' Ανα
μονίου λυθεν αγωνιζομένου το περίζωμα, πάλλεται.] Αναπηδά. 693. Εν φυ
αίτιον αυτώ ήττης εγένετο, εξ ου νό- κιόεντι.] Φυκία έχοντι. φύκος δε έστιν
μος ετέθη γυμνούς τρέχειν. Παρακάβ- ήτοι η άχνη της θαλάσσης, ή πόα πα
βαλε .] Παρεκατέθηκεν. 684. Αγραύ- ραθαλασσία ούτω καλουμένη . 697 .
λοιο.] 'Εν αγρώ αύλιζομένου. 688. Ετέρωσε.] Εις το έτερον μέρος. 698.
Xρόμαδος.] Ποιός ήχος του χρωτός των 'Αλλοφρονέοντα.] Ουκ εν αυτώ όντα,
δεικνύμενος Δαναοίσι, παλαισμοσύνης αλεγεινης

τω μεν νικήσαντι μέγαν τρίποδο εμπυριβήτης"
τον δε δυωδεκάβοιον ένα σφίσι τιον 'Αχαιοί
ανδρι δε νικηθέντι γυναίκ' εν μέσσον έθηκε,
πολλά δ' επίστατο έργα , τίον δε ε τεσσαράβοιον 705
στη δ' ορθος, και μυθον εν 'Αργείοισιν έειπεν
"Όρνυσθ', οί και τούτου αεθλου πειρήσεσθον.
ώς έφατ ' αρτο δ' έπειτα μέγας Τελαμώνιος Αίας,
αν δ' 'Οδυσεύς πολύμητις ανίστατο, κέρδεα ειδώς
ζωσαμένω δ' άρα τω γε βάτην ές μέσσον αγώνα , 710
άγκας δ' αλλήλων λαβετης χερσί στιβαρήσιν
ως δ' ότ ' αμείβοντες , τούς τε κλυτος ηραρε τέκτων ,
δώματος υψηλοίο, βίας ανέμων αλεείνων.
τετρίγει δ' άρα νώτα θρασειάων από χειρών,
ελκόμενα στερεως, κατά δε νότιος ρεεν ιδρώς . 715
πυκναι δε σμώδιγγες ανα πλευράς τε και ώμους
αίματι φοινικόεσσαι ανέδραμον . οι δε μάλ' αιει
νίκης ιέσθην, τρίποδος περί ποιητοιο.
ούτ ’ Οδυσεύς δύνατο σφήλαι , ούδει τε πελάσσαι ,
ούτ' Αίας δύνατο, κρατερη δ' έχεν ις Οδυσηος . 720
αλλ ' ότε δη ρ' ανίαζον εύκνήμιδας Αχαιούς,
705. επίστατο Γέργα, -δε Fε . 7ο6. έFειπε. 709. κέρδεα Fειδώς.
718. Fιέσθην. 720. έχε Fίς . 72Ι . νulg . ανίαζον εύκνήμιδες Αχαιοί.
bus. Exhibet in Achillis ludis funebribus luctam quoque Ulyssis et Ajacis Quintus
IV. 215. sq. variatam quidem , unde tamen illustrari possunt nonnulla.
7οι . δεικνύμενος Δαναοίσι. exhibens, in conspectu collocans. - 702. τρίποδα έμπυριβή
Thu, qui igni admoveri posset, cujus esse posset usus, ut igni imponeretur ; non ut
soli ostentationiesset inter domus Ornamenta, aut αναθήματα. - 703. eum estima
runt interse Achivi pretio XII. boum. - 705. πολλά δ' επίστατο έργα, pro επισταμένην
έργα πολλά , και ήν έτιον, έτιμώντο, τεσσάρων βοών άξίαν , de pretiis cf. dicta ad vs. 262 .
—707. Duo tantum surgunt, quia luctatorum tantum paria certare possunt. - 711.
Exordium pugnæ fit eo modo, ut amplexi se mutuis nexibus, et obnixi, alter alte
rum de statu dejicere nitantur : cf. 719.-712 . ut trabes tecti αμείβοντες (scil. στύλοι),
δοκοί αντερείδουσαι, sibi obverse, et se mutuo fulcientes, (scilicet se mutuo ample
cruntur , λαβέτην, λαμβάνουσιν, αλλήλων) Strebebalken. - 714. τετρίγει (sup. τοτ .) δ'
öpce vw ta . stridebant terga nexibus brachiorum comprehensa, dum luctantes obni.
tendo labefactare se mutuo et prοsternere conantur. - 721. αλλ' ότι δη ανίαζον 'Αχαιούς
tædio afficiebant, cum neuter alteri cederet, sed in eodem statu uterque maneret.
αλλ ' εξιστάμενος τη διανοία . 703. βαστάζειν την οροφήν, αίτινες και συ
Δυωδεκάβοιον . ] Δώδεκα βοών άξιον. στάται καλούνται . 714. Τετρίγει . ]
705. Τεσσαράβοιον. ] Το τεσσάρων "Ετριζεν. 717. Φοινικόεσσαι. ] Πελειώ
βοών. 712. Αμείβοντες. ] Δοκοί με- δεις. ερυθραί . 719. Σφήλαι.] Κατα
γάλαι άλλήλαις προσπίπτουσαι, ώστε βαλεϊν , νικήσαι. 720. "Έχε.] Κατ
432 ΙΛΙΑΔΟΣ Ψ. 722741 . LIB . XXIII .
δη τότε μιν προσέειπε μέγας Τελαμώνιος Αίας :

Διογενές Λαερτιάδη, πολυμήχαν’ Οδυσσεύ,
ή μ' ανάειρο, ή εγώ σε, τα δ' αυ Διι πάντα μελήσει.
Ως ειπών, ανάειρε δόλου δ' ού λήθετ’ Οδυσσεύς : 725
κόψ' όπιθεν κώληπα τυχών, υπέλυσε δε γυία
καδδ έβαλ' εξοπίσω" επί δε στήθεσσιν Όδυσσεύς
κάππεσε" λαοί δ ' αυ θηρυντό τε, θάμβησάν τε.
δεύτερος αύτ' ανάειρε πολύτλας διος οδυσσεύς,
κίνησεν δ' άρα τυτθον από χθονός , ουδε τ ' άειρεν, 730
εν δε γόνυ γνάμψεν επί δε χθονί κάππεσον άμφω

πλησίοι αλλήλοισι, μιάνθησαν δε κονίη.
και να κε το τρίτον αύτις αναίξαντε πάλαιον,
ει μη 'Αχιλλεύς αυτος άνίστατο, και κατέρυκε
Μηκέτ’ ερείδεσθον, μηδε τρίβεσθε κακoίσι: 735
νίκη δ αμφοτέροισιν, άεθλια δ ' ίσ ’ ανελόντες

έρχεσθ ', όφρα και άλλοι άεθλεύωσιν Αχαιοί.
"Ως έφαθ': οι δ' άρα του μάλα μεν κλύον, ήδε πίθοντο ,
nai δ ' άπoμoρξαμένω κονίην, δύσαντο χιτώνας.
Πηλείδης δ' αίψ άλλα τίθει ταχυτητος άεθλα, 740
αργύρεων κρητηρα τετυγμένον εξ δ ' άρα μέτρα
722. προσέξειπε. 725. Fειπών . 733. νulg. αναίξαντ' επάλαιον .
736. άεθλα δε Fϊσ ' .
724. ή μ' ανάειρ' ή εγώ σε. Sc. αναείρω, αναβαστάζω. Fuit roboris experimentum in
attollendo altero de humo et sic prosternendo. — 725. præbuit Ulysses dorsum ; ut
Ajax eum amplecteretur et ut tolleret; quod cum ille faceret, eumque elevatum
humo teneret, Ulysses retro circumacta calce poplitem Ajacis percutit ; ita ille in
clinato genu supinus cadit, inque ejus pectus supinus ipse Ulysses. Ita bene jam
rem proposuit ex Eustathio Ernesti ad vs. 724. 727. a tergo autem amplexumfactum ,
docent verba : καδ δ' έβαλ' εξοπίσω Ajacem Ulysses , επί δε στήθεσσιν Ajacis 'Οδυσσεύς
κάππεσεν dorso suo. κόψ' όπιθεν κώληπα, ιγνύν, τυχών scil. αυτού , του κώληπος.-730.
Ulysses Ajacem , aversum puta , et ipse de terra tollere nititur ; ægre tamen , et pa
rum labefactat a terra motum ; εν δε γόνυ κάμψεν, putes Ulyssem, onere et pondere
Ajacis victum poplitibus labasse, sicque lapsum una cum altero ; At veteres ita ac
cepere: Ulyssem , Ajacis tergo innixum , suo genu ejus poplitem inflexisse, ita ut
Ajax, quem firmis talis solo inniti putare licet, labefactatus obliquo motu caderet,
altero genu impulso et flexo, atque Ulysses, qui eum arto tenebat amplexu, una
juxta eum procideret. — 735. urxía špsidsogov. vox propria in lucta ,quæ fit rã avrigs
δεσθαι αλλήλοις ; estergo pro, μη παλαίετε πόρρω. μηδέ τρίβεσθε κακoίσι. τούτωτώ πόνου
της πάλης . μη πονείσθε. μή κακοπαθείτε.
740—797. Quarto loco proponitur IV. certamen cursus : certant Ulysses, Ajax
Oilei f. et Ant.lochus ; vincit Ulysses.
741. κρητηρα τετυγμένον. ε τοτυγμένον, ευτυκον , fabrefactum . ut alibi ποιητών. -
είχε. 726. Κόψ' όπιθεν κώληπα τυ- λείται . ώς των μέσων εδρωμένων περι
χών.] "Έκρουσεν αυτού, φησιν, επιτυχώς πλέκεται. 729. 'Ανάειρεν.] Ηρεν. ε
την έγνύαν όπισθεν, ήτις και αγκύλη κα- βάστασεν.
χάνδανεν, αυταρ κάλλει ενίκα πασαν επ' αίαν

πολλον, επεί Σιδόνες πολυδαίδαλοι εύ ήσκησαν,
Φοίνικες δ' άγον άνδρες επ’ ήεροειδέα πόντον,
στησαν δ' εν λιμένεσσι, Θόαντι δε δωρον έδωκαν : 745
υλος δε Πριάμοιο Λυκάονος ώνον έδωκε
Πατρόκλω ήρωϊ Ιησονίδης Εύνηος.
και τον Αχιλλεύς θηκεν αέθλιον ου ετάροιο,
όστις ελαφρότατος ποσσί κραιπνοίσι πελoιτο.
δευτέρω αυ βουν θηκε μέγαν και πίoνα δημώ 750
ημιτάλαντον δε χρυσού λοισθητ’ έθηκε.
στη δ' ορθος, και μύθον εν Αργείοισιν έειπεν:
"Όρνυσθ', οι καί τούτου αεθλου πειρήσεσθε.
ως έφατ'· ώρυτο δ' αυτίκ Οϊλήoς ταχυς Αίας ,
αν δ' οδυσευς πολύμητης, έπειτα δε Νέστορος υιός 755
' Αντίλοχος" ο γαρ αύτε νέους ποσί πάντας ενίκα.
σταν δε μεταστοιχεί σήμανε δε τέρματ’ Αχιλλεύς.
τοϊσι δ' από νύσσης τέτατο δρόμος ωκα δ' έπειτα
744. ήεροειδέα . 748. άεθλον Foύ . 751. Vulg. λουσ θηι έθηκε.
745. Craterem a Phænicibus venum expositum apud Lemnios emerat Thoas rex ;
memoratus E. 230. pater Hypsipyles, cujus filius ex Jasone Euneus eum craterem
dedit pro pretio redimendi Lycaonis a Patroclo, dvov. 747. a quo Lycaon, Priami
filius, captus et venditus fuerat ; pro Patroclo Achilles memoratus erat sup. 0. 39–
41. ubi adjectum narrationi etiam hoc : redemtum postea fuisse Lycaonem et patri
Priamo redditum ab Eetione Imbrio et Arisben deductum . Mercabantur autem
Achivi victum in insula Lemno sup. H. 467. sq. Craterem hunc nunc aufert Ulysses.
Alterum craterem , simul cum isto pro pretio redemti Lycaonis datum , ex imitatione
manifesta adjungit et pro præmio ponit Thetis in ludis funebribus Achillis ap.
Quint. IV. 381. - 745 . στήσαν sc. την νήα, ut Od. Δ . 581, 2. προσώρμισαν. - 751. λοισθήια
sc . donc pro singulari : donum ejus qui extremo loco victor est. ut inf.785.—754.
5, 6. tres ætatis gradu dispari; in cursu non modo agilitas et mobilitas pedum ve
rum et virium firmitas et genuum vigor requiritur; quæ major erat in Ulysse.
757. μεταστοιχεί, eadem linea ac serie. - 758. από νύσσης. Difficultas in adumbra
tione hujus cursus objicitur in spatio constituendo. Decurritur in stadio a linea
usque ad metam : ita finitur cursus. In cursu curuli vúcou sup. 332. erat meta circa
quam currus flectuntur, ut ii iterum ad carceres perveniant: sic et apud alios, ut
Apollon. ΙΙΙ. 1271. Si νύσσα etiam in stadio est το τέρμα , ad eam finiri debuit cursus .
At h. 1. cursus intenditur inde από νύσσης. putes sic νύσσαν esse ipsam lineam, unde
curritur: eandem , quæ in curuli cursu declaratur per voc. carceres ; ut sit : títuto
δρόμος, concitatus, intentus cursus erat statim ab initio. Atque ita dictam νύσσαν
videas apud Quintum IV . 195. οι δ' από νύσσης καρπαλίμως δίμησαν. Sequitur : αλλ'
ότε τέρματ' έμελλον έκανέμεναι. Enimvero docent reliqua vere de meta esse cogitandum
742. Kάλλει.] Τέχνη. 743. Σιδόνες. ] 75 1. Λοισθηγ. ] Τα εσχάτω. από ευθείας

Οι Φοίνικες, Σιδών γάρ πόλις Φοινίκης. ο λοισθεύς. 757. Μεταστοιχεί. ] Επί
744. 'Ηεροειδέα. ] Σκοτεινόν . μέγαν, ή στοίχον. επί τάξιν . 758. Τέτατο.]
αναπεπταμένον. έν και αήρ μόνος δράται. Μετά προθυμίας εξετείνετο αυτοϊς ο δρό
745. Θόαντι.] Το της Λήμνου βασιλεί. μος .
VOL . II . 3 και
έκφερ' Oϊλιάδης: επί δ' ώρνυτο διoς Οδυσσεύς

άγχι μάλ', ώς ότε τις τεγυναικός ευζώνοιο 76ο
στήθεός έστι κανών, όντ’ ευ μάλα χερσί τανύσση,
πηνίον εξέλκουσα, παρεκ μίτον, αγχόθι δ' ίσχει
στηθεος ως οδυσεύς θέεν εγγύθεν αυταρ όπισθεν
έχνια τύπτε πόδεσσι, πάρος κόνιν αμφιχυθηναι:
καδ δ' άρα οι κεφαλής χέ' αύτμένα διoς Όδυσσεύς, 765
αιει ρίμφα θέων· ίαχον δ' επί πάντες Αχαιοί
νίκης ιεμένω, μάλα δε σπεύδοντι κέλευον.
αλλ' ότε δη πύματον τέλεον δρόμον , αυτίκ ' ' Οδυσσεύς
εύχετ' Αθηναίη γλαυκώπιδι δν κατα θυμών:
κλύθι, θεα, αγαθή μοι επίρρoθος ελθε ποδοιϊν. 770
ως έφατ' ευχόμενος του δ' έκλυε Παλλάς Αθήνη"
γυία δε θηκεν ελαφρα, πόδας, και χειρας υπερθεν.
αλλ ' ότε δη τάχ έμελλον έπαιξεσθαι άεθλον,
765. άρα Foι . 766. FIFαχον. 767. Fιεμένω. 769. γλαυκώπιδι Fόν .
et de cursu a meta retro ad lineam facto.- 759. έκφερ' Oϊλιάδης, εξέφερεν εαυτόν, ut
jam sup. 376. προεξεφέρετο , προφερέστερος των άλλων ήν εν δρόμο. Supra sic προβάλλειν .
-760. Comparatio Ulyssis inhærentis Ajacis tergo fit cum muliere textrice tenente
radium , quo discriminat stamina ad inserendum subtemen ; putes fuisse bacillum ,
lignum rectum , licio involutum , et transmittente eum per stamina. E more vete
rum stantes texunt,in tela ad parietem desuper pendula, ergo ea pectore prope ad
moto opus facit. Non longius ergo ab Ajace aberat Ulysses, nec majus interval.
lum erat, quam radii a pectore mulieris texentis. Vertitur autem ille et transmitti
tur per stamina continuo, eodem spatio inter pectus et radium perpetuo relicto .-- us
ότι τίς τε κανών sc. μάλα άγχι εστί στήθος . Fuit autem κανών, radius, loco naviculae
nostræ , forte, ut modo dixi, lignum rectum , circumvolutum subtemine seu filo inter
stamina inserendo : hoc, quod tớ navóvi, ligno recto, radio, circumvolutum est, ap
pellatum est anvíoy, licium , cujus fila singula, quæ extrahuntur texendo, sunt péron,
e quibus trama fit. - 761. Övts xepoi ravúron quem illa manu tenet, tractat, inter sta
mina trajiciendo licium . Tavósuv de re in longum porrecta ; ita xavwv, radius, qualem
diximus, in longum spatium trajectus τανύεται, ut quis cursu τανύεται, cujus cursus
τείνεται, extenditur ; Nisi dicas κανόνα , radium, cui licia involuta sunt, nunc licia
ipsa declarare : tum sane licium extenditur. Præfero tamen prius propter cetera.
-762. εξέλκουσα μίτον, παρέκ πηνίον, extrahens flum licio , quod radio circumvolutum
est, interea , dum ille inter stamina transmittitur . - 768. πύματον τέλεον δρόμον. acci
piendum de extremis cursus jam absolvendi temporibus : ut supra quoque 372, quod
Virgil. Æn. V. 327. jamque fere spatio extremo fessique sub ipsum finem adventa
bant. — 773. Cum jam in eo essent, ut præmium apprehenderent: ~ tum Ajax pro
lapsus est : Ulysses autem abstulit , praeripuit , craterem. Si νύσσα esset meta, et
decursu per stadium ad metam finito victoria parta fuit : non conveniunt hæc. Vi.
ctimæ quoque non erant cæsæ in loco remoto: sed in curriculi principio. Statu
endum itaque est, νύσσαν h. 1. esse ipsam lineam, unde cursus est factus, et, cum per
76ι . Κανών. ] “Ο κάλαμος, περί δν ει- 764. "Ιχνια τύπτε πόδεσσι, πάρος κόνιν
λείται ο μίτος ο ιστουργικός. Τανύσση.] αμφιχυθήναι. ] Επέβαινε αυτού τοίςίχ
'Επιτείνη. 762. Πηνίον. ] Εϊλημα κρό- νεσι πριν ή κονιορτωθήναι. 765. 'Α
κης. πάντα τα έργα εν παραβολαίς εί- τμένα.] Αναπνοήν. άσθμα.
πών, νύν και περί γυναικωνίτιδος έφη.
LIB , XXIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ψ. 774-795 . 435
ένθ ' Αίαςμεν όλισθε θέων, (βλάψε γαρ'Αθήνη)

τη ρα βοών κέχυτ’ άνθος αποκταμένων έριμύκων, 775
ούς επί Πατρόκλω πέφνε πόδας ωκυς Αχιλλεύς:
εν δ' όνθου βρέου πλήτο στόμα τε, ρϊνάς τε.
κρητηρ' αύτ' ανάειρε πολύτλας διος οδυσσεύς,
ως ήλθε φθάμενος και δε βουν έλεφαίδιμος Αίας:
στη δε κέρας μετα χερσίν έχων βοος άγραύλoιο, 780
όνθον αποπτύων, μετα δ' 'Αργείοισιν έειπεν:
"Ω πόποι , ή μ' έβλαψε θεά πόδας, ή τοπάρος περ,
μήτηρ ώς, Οδυσηίπαρίσταται, ήδ' επαρήγει.
Ως έφαθ': οι δ' άρα πάντες επ' αυτώ ηδυ γέλασσαν.
'Αντίλοχος δ' άρα δη λοισθηϊον έκφερ' άεθλον, 785
μειδιόων, και μύθον εν Αργείοισιν έειπεν
Ειδόσιν ύμμ’ ερεω πάσι, φίλοι, ώς έτι και νυν
αθάνατοι τιμώσι παλαιοτέρους ανθρώπους
Αίας μεν γαρ εμεί' ολίγον προγενέστερός εστιν
ούτος δε προτέρης γενεης, προτέρων τ' ανθρώπων 790
ωμογέροντα δέ μιν φάσ’ έμμεναι. αργαλέον δε
ποσσίν έριδδήσασθαι Αχαιούς, ει μη 'Αχιλλεί .
"Ως φάτο' κύδηνες δε ποδώκεα Πηλείωνα .
τον δ' Αχιλεύς μύθοισιν αμειβόμενος προσέειπεν"
'Αντίλοχ, ου μέν τοι μέλεος ειρησεται αίνος, 795
781. έFειπε. 783. μήτηρ Fώς. Βentl . 784. Fηδύ .
786. έFειπε. 787. Fειδόσι. forte ύμμι Fερέω. V. Exc . III . ad lib. Xix.
795. forte μέλεος Fειρήσεται.
ventum esset ad rò répuce stadii, decursum inde retro factum esse ad caput stadii,
ad locum , in quo præmia stabant ita, ut ea manibus arripere possent et auferrent,
victores.
782. έβλαψε πόδας ut sup. 571.-785 . Antilochi ingenium mite his quoque verbis
se commendat. Etsi præmiis potioribus exciderat, tantum abest, ut ira incensus
convicietur iis, a quibus victus erat, ut potius verborum humanitate demereatur vi
ctores : viderideos senioribus plus studere quam junioribus. - 790. ούτος δε - Ulysses
Ajace provectior ætate ; attamen vegeto corpore erat. Sic de Charonte Virgilius
cruda deo viridisque senectus. - 792. αργαλέον δε (τοις άλλοις ) 'Αχαιούς, ει μη μόνο
τω Αχιλλεί, excepto uno Achille , ποσσίν έριδδήσασθαι, ερίσαι περί δρόμου, τον Οδυσσεί.
tam validum , simulque agile corpus ille, etsi jam adultiore ætate, habebat. — 795.
μέλεος αίνος υαηα ιαus : nunc pro adverbio dicta : ουκ ειρήσεταί σοι μελέως, non in
774. "Ολισθεν .] " Έπεσεν . 775. " Όν- πω πάνυ γέροντας, αλλά πλησίον του
θος.] “Η των βοών κόπρος. 'Εριμύκων .] γήρως και τους πρό ώρας και παρ' ηλικίαν
Μεγαλοφώνων. μυκηθμός γάρ, ή των βοών γεγηρακότας. 792. 'Εριδδήσασθαι. ]
φωνή. 791. 'Ωμογέροντα.] Ούτω λέ- Εξισωθήναι. άμιλληθήναι. 793. Κύ
γουσιν ήτοι τους έτι συνεστώτας, και μη δηνεν. ] Εδόξασεν. 795. Αίνος. ] Νύν
3 K 2
αλλά του ημιτάλαντον εγώ χρυσου επιθήσω.

ως είπών, εν χερσί τίθει" ο δε δεξατο χαίρων.
Αυταρ Πηλείδης κατα μεν δολιχόσκιον έγχος
θηκ' ες αγώνα φέρων, κατά δ' ασπίδα, και τρυφάλειαν,
800
τεύχεα Σαρπήδοντος, ά μιν Πάτροκλος απηύρα
στη δ' ορθος, και μύθον εν Αργείοισιν έειπεν :
"Ανδρε δύω περί τώνδε κελεύομεν, ώπερ αρίστω,
τεύχεα εσταμένω, ταμεσίχροα χαλκών ελόντε,
αλλήλων προπάροιθενομίλου πειρηθήναι: 805
οππότερός κε φθησιν όρεξάμενος χρόα καλόν,
ψαύση δ ενδίνων, διά τ’ έντεα, και μέλαν αίμα,
τω μεν εγώ δώσω τόδε φάσγανον αργυρόηλον,
καλόν, Θρηίκιον, το μεν 'Αστεροπαίον απηύρων
τεύχεα δ' αμφότεροι ξυνήία ταύτα φερέσθων 810
καισφιν δαιτ’ αγαθήν παραθήσομεν εν κλισίησιν.
Ως έφατ' αρτο δ' έπειτα μέγας Τελαμώνιος Αίας,
αν δ' άρα Τυδείδης ώρτο κρατερός Διομήδης.
οι δ' επεί ούν εκάτερθεν ομίλου θωρήχθησαν,
ές μέσον αμφοτέρω συνίτηνμεμαώτε μάχεσθαι, 815
δεινον δερκομένω. θάμβος δ' έχε πάντας Αχαιούς.
αλλ' ότε δη σχεδον ήσαν επ' αλλήλοισιν ιόντες:
τρις μεν επήίξαν, τρις δε σχεδον ωρμήθησαν
797. Fειπών . vulg. δ δ' εδέξατο. 8οΙ . επειπε . 8ο3. τεύχεα Γεσσαμένων.
810. νulg. παραθήσομαι. 813. an Fεκάτερθεν. ν. Exc. III . ad lib. xix .
.
vanum , perperam ; sed cum fructu , cum et ipsi præmium extra ordinem assig
natur.
798--825. Quinto loco V. pugnam duorum armatorum, μονομαχίαν, edicit Achil

les : præmio proposito armaturæ Sarpedoni detractæ a Patroclo. Pugnæ fortuna
æquadiscedunt Ajax et Diomedes. Sarpedoni detracta spolia supra II. 663.sqq.
8ο5. φθησινόρεξάμενος χρόα dura ellipsis φθη ορεξάμενος (συν έγχει κατ'αυτού επί τόν)
χρόα. ut jam aliquoties monitum, primo loco ad Δ . 307. tum petere aliquem hasta,
est h. 1. pro attingere ; est enim idem ac : οπότερος φθάνη ταμών, qui prior vulnera
verit. – 8ο6. ψαύση δ' ενδίνων. Ad verbum hæc essent, si quis per clipeum et thora
cem et per sanguinem penetraverit in viscera : Nimis truculente pro lusu pugnæ .
Voluere occurrere veteres nova vi νοci ενδίνων assignata , ut sint τα εντός των εντέων,
pro cute, corporis superficie : ut sit : uter attigerit cutem, corpus intra thoracem ;
etsi tò uénar ailla nec sic convenit. Verum versus haud dubie est rhapsodi foetus
truculenti hominis . — 808. Asteropæum spoliatum vidimus 0. 163. 183. Erat is ex
Pæonibus. ibid. 141.-In 809, 810. mirari licet arma unius ejusdemque viri disper
λόγος . 8ο5. Ορεξάμενος χρόα .] Εφ- όπλοις , οι δε αποδιδόντες εντέρων αγνο

αψάμενος του χρωτός. 8ο6 . ' Εν- ουσιν, ου γαρ μέχρι θανάτου μονομα
δίνων. ] Των εντός όπλων μελών . από χούσιν .
του εντείνεσθαι θώρακι και τους λοιπούς
LIB . XXIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ψ . 8ι8-832 . 437
ένθ' Αίας μεν έπειτα κατ' ασπίδα πάντοσ' είσης

νύξ , ουδε χρό” έκανεν: έρυτο γαρ ένδοθι θώρηξ. 820
Τυδείδης δ' άρ' έπειτα υπέρ σάκεος μεγάλοιο
αιενεπ' αυχένα κυρε φαεινού δουρος ακακή.
και τότε δή δ', Αίαντι περιδδείσαντες , Αχαιοί
παυσαμένους εκέλευσαν αέθλια ίσ ’ ανελέσθαι.
αυταρ Τυδείδη δωκε μέγα φάσγανον ήρως ,
συν κολεώ τε φέρων, και εύτμήτω τελαμώνι. 825
Αυταρ Πηλείδης θηκε σόλον αυτοχόωνον,
δν πριν μενρίπτασκε μέγα σθένος Ηετίωνος,
αλλ' ήτοι τον έπεφνε ποδάρκης διος 'Αχιλλεύς,
τον δ' άγετ' εν νήεσσι συν άλλοισι κτεάτεσσι.
στη δ ' ορθος, και μυθον εν'Αργείοισιν έειπεν 830
" Όρνυσθ', οί και τούτου αεθλου πειρήσεσθε
εί οι και μάλα πολλών απόπροθι πίονες αγροι,
8ι8. έFίσης . 823. αέθλια Fϊσ'. 830. έFειπε. 832. εΐ Foι .
tita inter duo. – 819. έρυτο γάρ ένδοθι θώρηξ. si thorax corpus tuebatur , ne hasta im
missa in corpus penetraret, necesse est, ut illa clipeum perforaverit ; satis serio pro
certamine ludicro ! At Diomedes multo etiam invenustius v. 821. hasta Ajacis jugu
lum petit, αιέν επέκυρς αυχένι αυτού (συν) δουρος ακακή, imminebat ei semper hasta : ita
vero eum vita privasset, ut Achilles Hectorem X. 321. sq.
826—849. VI. sexto loco discus proponitur, qui et a certantibus jaceretur et victori
pro præmio cederet. Certant Polypetes, Pirithoi, qui Centauros perdomuit, filius,
et Leonteus, Coroni f. Cænei nepos, uterque e Lapithis: v. Il. B. 740—747. eos
dem vidimus conjunctam operam præstantes in valli aditu tuendo M. 127. sq. tum
Ajax et Epeus. Aufert præmium Polypætes.
826. σόλον αυτοχόωνον, massam ferri non arte elaborati, sed , ut ex stricturis ferri
excoctum provenerat, rude et impolitum. κεχωνευμένον. totum fusum, ut aratrum αυ
τόγυον ap. Hesiod. "Εργ. 433.–827 . Potitus erat hac massa ferri, cujus nmetalli adhuc
illa ætate magnum inter Achivos pretium habitum esse ejusque usum maxime in
agro colendo ad instrumenta rustica optatum fuisse, vel ex hoc loco patet, Achilles
in præda Theba abacta, Eetione, Andromaches patre, cæso : de quo modo ante x.
472. sqq. memoratum est.-- 829. τον δ' άγετ' εν νήεσσι. τον δε τον σόλον ήγετο in preda
parte abduxit navibus juxta littus a Thebe ad castra ante Trojam . - 832. Omissa
821. Κύρε.] "Ήγγιζεν, έπετύγχανεν. τη λεοντή. 826. Σόλον. ] Δίσκον . δι

Αίεν επ ' αυχένι κύρε φαεινού.] Ιστόρη- αφέρει δε σόλος και δίσκος: ότι ο μεν
ται ότι κατεκείνο καιρού έτυχεν Ηρακλής
δίσκος, πλατύς έστι και κοιλότερος και δε
τη νήσο Σαλαμίνι κατά τινα χρείαν σόλος, στρογγύλος και σφαιροειδής. Αυ
προσπλεύσας, Τελαμώνι δε άρτι γενέ-
τοχόωνον.] 'Εκ χεομένης ύλης εική κε
σθαι τον παίδα Αίαντα. επιστάς ούν και
χωνευμένον. αυτοχώνευτον, οίον μη έχον
“Ηρακλής, και αναλαβών τον παίδα, τα κατασκευήν τερπνήν, ήγούν τεχνικών,
περιέβαλε τη λεοντή. εφ' και εξατο αυ- αλλ' εκ μόνης χωνείας αναληφθέντα.
τον γενέσθαι άτρωτον. ο δε ηύξήθη, και 827. Ρίπτασκεν.] " Έρριπτε μακράν.
το πάν του σώματος εγένετο άτρωτον , 829. " Αγετ' εν νήεσσιν.] Αντί του έκό
πλήν του αυχένος, τούτο γάρ έδόκει τότε μισε. 832. Πίονες αγροί.] Νύν, ευδαί
κατά τύχην το μέρος μη περιβεβλήσθαι μονες .
438 ΙΛΙΑΔΟΣ Ψ. 833-85ο . LIB . XXIII .
έξει μιν και πέντε περιπλομένους ενιαυτους

χρεώμενος" ου μεν γάρ οι, άτεμβόμενός γε σιδήρου ,
ποιμήν, ουδ' άροτηρ, είσ' ες πόλιν, αλλά παρέξει. 835
Ως έφατ'· ώρετο δ' έπειτα μενεπτόλεμος Πολυποίτης ,
αν δε Λεοντήoς κρατερον μένος αντιθέριο ,
αν δ' Αίας Τελαμωνιάδης , και δέος Επειός,
εξείης δ' ίσταντο, σόλον δ ' έλε διoς Επειός ,
ηκε δε δινήσας γέλασαν δ' επί πάντες Αχαιοί . 840
δεύτερος αύτ' αφέηκε Λεοντεύς, όζος "Αρηος:
το τρίτον αύτ' έρριψε μέγας Τελαμώνιος Αίας
χειρος από στιβαρης , και υπέρβαλε σήματα πάντων:
αλλ' ότε δη σόλον είλε μενεπτόλεμος Πολυποίτης "
845
όσσον τις τ' έρριψε καλαύροπα βουκόλος ανήρ,
ήδε θ' ελισσομένη πετεται δια βούς αγελαίας
τόσσον παντός αγώνος υπέρβαλε. τοι δ' εβόησαν.
ανστάντες δ' έταροι Πολυπoίται κρατεροϊο
νηας επί γλαφυρας έφερον βασιληος άεθλον .
Αυταρ ο τοξευτήσι τίθει όεντα σίδηρον, 850
834. γάρ Foι. 843. νulg. πάντα. 846. ήδε Fελισσομένη . 85ο. Γιόεντα .
sunt verba : hoc ferrum esto pro premio victori. ει οι και μάλα πολλών απόπροθιπίονες
ergoi. non ; agri, qui longe absint, sed, qui longe extentos fines habeant, agri latis
finibus, ut ad eos colendos multum ferri usus postulet ; tum is, qui præmium acce
perit, habebit ad usus suos per plures annos, neque ejus épígols, operis in agro, pastori
vel aratori, si ferro se opus habere significaverit, eundum erit in urbemad ferrum
mercandum, sed herus ei ex ea massa prebiturus erit : είσι ές πόλιν, είσεται. Debuit
jam tum forum rerum venalium esse in oppidis, quo ex agris commeabatur. At
illud quæras : quomodo hæc massa adhiberi potuerit, si ferri portio peteretur ad
usus domesticos vel rusticos, v. c. ad instrumenta rustica ; non enim securi pars re
cidi potuit . Scilicet vix aliter res expediri potest, quam nunc quoque id curares ;
necesse fuit discum rudis ferri candefacere, et ex eo,flamma mollito , quantum opus
esset, malleo disjungere. Dicas forte simplicius hæc exponi de diuturnitate usus
ferri, antequam attritu extenuetur. Ita vero jejuna fieret oratio ; et rotunda massa ,
integra relicta, quibus usibus ea inservire potuisset ? Ceterum mirari licet, quomodo
tanta ferri massa, quanta esse ista debuit, manu projici potuerit.
836, 7. Polypetes et Leonteus . Vide modo ad 826. De Epeo ν . Vs. 665.-- 844.
αλλ' ότε δή σόλον είλε - tum ille παντός αγώνος υπέρβαλε τον δίσκον επί τόσον, εφ ' όσον βου
κόλος έρριψε τον καλαύροπα. Erit αγών nunc spatium intra quod disci jactus fit ; et
ille vel έβαλε τον δίσκον υπέρ παντός αγώνος, ultra spatium , vel έβαλεν υπέρ τους άλλους
δια παντός αγώνος.
850——883. Septimo loco VII. sagittandi certamen , columba in malo navis sus
pensa : Procedunt Teucer arte sagittandi nobilis, ut sæpe vidimus, et alter, Cre
tensis, Meriones ; ille filum , quo illa religata fuerat, rumpit sagitta, Meriones co
834. Χρεώμενος .] Χρώμενος, ή χρήζων. ξύλον κατά το έτερον μέρος ροπήν έχον, και
'Ατεμβόμενος. ] Στερόμενος. 843. Y- έστι βάρος. 846. Ελισσομένη.] Συ
πέρβαλεν.] “Υπερέβαλε. 845. Καλαύ- στρεφομένη. Διά βούς αγελαίας.] Αντί
ροπα.] Την βουκολικήν ράβδον. έστι δε του δι’ αγελαίων βοών. 85ο. Τοξευτή
LIB . XXIII . ΙΛΙΑΔΟΣ Ψ. 85 1-867 . 439
καδ δε τίθει δεκα μεν πελέκεας , δέκα δ' ημιπέλεκκα:

ιστον δε στησε νηος κυανοπρώροιο
τηλου επί ψαμάθους: έκ δε τρήρωνα πέλειαν
λεπτη μηρίνθω δησε ποδος, ής άρ' ανώγει
τοξεύειν. ός μέν κε βάλη τρήρωνα πέλειαν, 855
πάντας αειράμενος πελέκεας, κλισίηνδε φερέσθω
ος δέ κε μηρίνθοιο τύχη, όρνιθος αμαρτων,
ήσσων γαρ δη κείνος, όδ' οίσεται ημιπέλεκκα.
* Ως έφατ' αρτο δ' έπειτα βίη Τεύκροιο άνακτος,
αν δ' άρα Μηριόνης, θεράπων εύς Ιδομενηος" 860
κλήρους δ' εν κυνη χαλκήρεϊ πάλλον ελόντες.
Τεύκρος δε πρώτος κλήρω λάχεν. αυτίκα δ' ιον
ήκεν επικρατέως . ου δ' ήπείλησεν άνακτι
αρνών πρωτογόνων ρεξειν κλειτην εκατόμβην.
865
όρνιθος μεν άμαρτε,μέγηρε γάρ οι τον Απόλλων,
αυτάρ ο μήρινθον βάλε παρά πόδα , τη δέδετ' όρνις :
αντικρύ δ' από μήρινθον τάμε πικρός οίστός .
851. νulg . καδ δ' ετίθει . 85 2. νulg. Ιστον δ' έστησε.
853. νulg. επί ψαμάθου. 859. Τεύκροιο Fάνακτος . 863. ήπείλησε Fάνακτι.
864. Γαρνών. 865. debuit esse δε Foι .
lumbam volantem trajicit. In hoc certamine redhibendo inprimis laboravit Maro
En. V.485. sq.
85ο. ιόεντα σίδηρον, nigrum ferrum : apponit σίδηρον πελέκεας pro νulgari εκ σιδήρου .
πελέκεις σιδηρούς ferreας secures . Antea oóños rudis ferri massa, nunc instrumenta e
ferro procusa proponuntur pro præmio. - 851. secures alias utrinque, alias uno tan .
tum oreaciem habentes. Alius securium usus fuit in sagittando in Odyss. 0. 75. sq.
–858 . ήσσων γάρ δή κείνος , inferior arte , adeoque certamine. Difficilius adeo Visum
columbam ferire, quam filum e quo illa nexa erat ?-863 . Non propitium habuit
Apollinem , quandoquidem aberravit ; redditur hoc per caussam , quodeum non ex
Oravit votis factis. απειλείν h. 1. de voto facto . ut απειλαι sunt promissa Y. 83. Sol
lennes has preces in sagittando vidimus in Pandaro A. 101. cf. sup. ad X. 546.865 .
μέγαρεν, έφθόνησε. antiquo more, quatenus non favit ei, non efecit, ut voti compos
heret. Ut alibi μεγαίρειν, φθονείν, erat, vetare. impedire.867. αντικρύ medium tra
σι.] Τοξόταις. Ιόεντα.] "Ητοι τον γεν- πέμποντες διά τών τρητών αυτών το βέ
νώντα, ή μέλανα. άμεινον δε τον πρός λος, δι' ού εμβάλλεται αυτούς και στει
των κατασκευής επιτήδειον, ό εστι βε- λειός. Πάντας πελέκεας.] Τους όλους
λών. 854. Μηρίνθω, ] Σπάρτω. σχοι- πελέκεας. 'Αειράμενος.] Επάρας. 857 .
νίω. 856. Πελέκεας. ] Αξίνας διστό- Μηρίνθοιο τύχη.] Και μην τούτο έμπεί
μους. έστι δε και σταθμός σιδήρου έχων ρου, αλλά προύκειτο ή του ζώου τύχη
μνάς δέκα . το δε ημιπέλεκον, το ήμισυ τύχης δε προσεδείτο πτοουμένης της όρνι
του πελέκεως. το έκ του ενός μόνου μέ- θος, και ουκ εν αυτώ μενούσης. 863 .
ρους έχον ακμήν , και διστράλιον κα- Ουδ' ήπείλησεν.] Ου δε ηύξατο. 865 .
λούσιν. ούς τινας εφεξής ιστώντες επί “Αμαρτεν. ] 'Απέτυχεν. Μέγαρεν.] Εφ
τινα βαθμόν εγυμνάζοντο οι τοξόται, θόνησεν.
440 ΙΛΙΑΔΟΣ Ψ. 868 ---883. LIB . XXIII .
η μεν έπειτ' ήίξε προς ουρανόν, η δε παρείθη

μήρινθος προτί γαίαν άταρ κελάδησαν 'Αχαιοί.
870
σπερχόμενος δ' άρα Μηριόνης εξεύρυσε χειρός
τόξον αταρ δη οϊστον έχε πάλαι, ως "θυνεν.
αυτίκα δ' ήπείλησεν εκηβόλω Απόλλωνα
αρνών πρωτογόνων ρέξεις κλειτην εκατόμβην.
ύψι δ' υπό νεφέων είδε τρήρωνα πέλειαν, 875
τη ρ' όγε δινεύουσαν υπό πτέρυγος βάλε μέσσην
αντικρυ δε διήλθε βέλος: το μεν άψ επί γαίη
πρόσθεν Μηριόναο πάγη ποδός αυταρ η όρνις,
ιστω έφεζομένη νηος κυανοπρώροιο,
αυχέν' άπεκρέμασε, συν δε πτερα πυκνά λίασθεν .
ωκυς δ' εκ μελέων θυμός πτάτο, τηλε δ' απ ' αυτού 880
κάππεσε" λαοί δ' αυ θηεϋντό τε, θάμβησάν τε.
αν δ ' άρα Μηριόνης πελέκεας δεκα πάντας άειρε,
Τεύκρος δ' ημιπέλεκκα φέρε κοίλας επί νηας .
87ο. Βentl. εκτείρωσε. 872. ήπείλησε Fεκηβόλω. 873. Γαρνών.

874. Fείδε . 875. νulg. τήν δ' όγε.
jectum et abruptum funiculum. - 870, I. σπερχόμενος δ' άρα Μηριόνης. Εx vulgata
lectione sic res se habet. Cum uno utrique arcu esset utendum , Meriones propere
eripit arcum manu Teucri : sagittam quidem dudum manu tenebat, interea dum
Teucer arcum intendebat in scopum . Nunc poeta non apponit ea, quæ per se in
telligi possunt : Merionen arcum tetendisse, sagittam nervo applicuisse, in colum
bam direxisse ; sed tantum id narrat, deo favente, piis precibus factis, Merio
nen sagitta columbam trajecisse. Atqui hæc portentosa sunt, si in arcu ten
dendo tanta celeritate usus esse dicatur, ut columbam evolantem prævenire potu.
erit : igitur de alia lectione est dispiciendum . Fertur enim Massiliensis lectio fuisse :
Σπερχόμενος δ' άρα Μηριόνης επεθήκατ' οίστον Τόξα εν γαρ χερσίν έχε πάλαι, ως "θυνε.
ita uterque suum habuit arcum , et Meriones eum habuit ita expeditum , ut confestim
sagittam nervo impositam emitteret. Sunt tamen in hac quoque lectione, quæ mo
lestiam faciant : έν γάρ χερσίν έχε πάλαι, ως "θυνε : tenebat enim manu jamdudum,
dum collineabat ; quidnam ? seu οιστον, seu τόξον. Αtqui, si collineabat , 2θυνε, sagit
tam non tenebat manu ; si arcum dudum tenebat, collineans, non nunc demum iri
Ghxat' örtòv, sagittam imposuit. Ut ratio loci constet, damnandus est versus alter :
sive τόξον ατάρ δή οιστον etc. sive τόξων έν γάρ χερσίν etc. retinendus solus versus Mas
silieusis lectionis prior : σπερχόμενος δ' άρα Μηριόνης επεθήκατ' οίε τον αντίκα δ' ήπείλη
σεν etc. Interpolatio nata ex interpretamento verborum : πεθήκατ' οίστον, addito τόξο
Interpolatus locus alio modo ab aliis. Virgilius portentum sagittæ emissæ tracta
vit diverso modo Æn. V. 522. sq.-877. Putandum , columbam e vulnere confestim
in malum se demisisse in eoque hæsisse insidentem . — 879. et simul alæ disjunctæ
sunt . λίασθεν . cf. sup. ad o. 520.--881 . θηεύντο admirantes spectarunt , admirati sunt :
ut sæpe .
87ο. Εξείρυσε χειρός.] Δηλονότι του πυκνά λίασθεν. ] Συνεκρότησε δε τα πτε

Τεύκρου , τα γάρ αυτο τόξο έχρώντο. ρά. Λίασθεν.] Διεχωρίσθησαν. 88ο.
875. Δινεύουσαν.] Συστρεφομένην. σο- Πτάτο.] Επετάσθη.
βαρώς ιπταμένην. 879. Συν δε πτερα
Αυταρ Πηλείδης κατά μεν δολιχόσκιον έγχος ,

καδ δε λέβητ’ άπυρον βοός άξιον ανθεμόεντα 885
θηκ' ες αγωνα φέρων. και ρ' ήμονες άνδρες ανέσταν
αν μεν άρ' 'Ατρείδης ευρωκρείων Αγαμέμνων,
αν δ' άρα Μηριόνης, θεράπων εύς Ιδομενηος .
τοϊσι δε και μετέειπε ποδάρκης διος 'Αχιλλεύς :
'Ατρείδη, ίδμεν γαρ, όσον προβεβηκας απάντων, 890
ήδ' όσσον δυνάμει τε και ήμασιν έπλευ άριστος
αλλά συ μεν τόδ' άεθλον έχων κοίλας επί νήας
έρχευ αταρ δόρυ Μηριόνη ήρωϊ πόρωμεν,
ει σύ γε σω θυμώ εθέλοις" κέλομαι γαρ έγωγε.
Ως έφατ' ουδ' απίθησεν άναξ ανδρών Αγαμέμνων 895
δωκε δε Μηριόνη δόρυ χάλκεον . αυταρ όγ' ήρως
Ταλθύβίω κήρυκι δίδου περικαλλές άεθλον.
889. μετέπειπε. 8go . Fίδμεν. 895. απίθησε Fάναξ.
884. ad f. Octavo loco VIII. certandum erat jaculis : Cum autem Agamemnon sur
rexisset ad certamen , eleganti sensu et judicio, ne regis dignitas minueretur, ut non
improbabili ratione colligitur, Achilles certamen non admittit, sed sine certamine
Agamemnoni præmium tribuit.
884. δολιχόσκιον έγχος debuit h. 1. non ορεκτον esse, sed παλτόν , missile. – 885 . lebe
tem ανθεμόεντα, fulgidum, άνθούντα , άνθηρόν, quia άπυρος erat, non igni admovendus ,
sed inter cimelia habendus. – 886. ήμονες άνδρες, έμπειροι του δέναι τα ακόντια . της ήμο
σύνης, του ακοντισμού.- 8go. Jungendasunt : όσον πρoβέβηκας απάντων, προέχεις, ήδε
όσον έπλεν άριστος, δυνάμει τε και ήμασιν, h. e. τώ ακοντισμώ , aut τη δυνάμει του ακοντίζειν.
haud dubie enim corporis robur spectabatur in emittendo jaculo. – 892. συ μεν τόδ' ά
εθλον, lebetem, έχων έρχεν pro έχε. – 894. κέλομαι γάρ έγωγε. εγώ γαρ θέλω πορείν, προ
θυμούμαι δούναι.
895. sq . ώς έφατο, δώκε δε Μηριόνη δόρυ χάλκεον Achilles : in medio interposita sunt,
ουδ απίθησε άναξ ανδρών Αγαμέμνων, annuente illo Achillis dictis αυτάρ όγ ' ήρως, Aga
memnon dedit lebetem præconi, scilicet ad tentorium absportandum .
885. 'Ανθεμόεντα .] "Ήτοι ουκ εις πύρ 89ο. Πρoβέβηκας.] “Υπερβέβηκας. προ
χρήσιμον, αλλ' αναθεματικόν . και ανθε- ελήλυθας. 891. “ Ήμασιν.] 'Ακοντίσ
μώδη . 886. “ Ήμονες. ] 'Ακοντισταί. μασιν . από του ιέναι. "Έπλευ.] Εγένου.
VOL . II .
3 L
ΡΑΨΩΙΔΙΑ Ω .
ARGUMENTUM.
CERTAMINE finito cum ad sua quisque se recepisset,Achilles per
noctem luctui indulget,-12. die orto Hectoris corpus circa Patrocli
tumulum ter raptat currui alligatum : quod tamen Apollo tuetur ne
fædatum sit—21 . dii miserantes constituerant Mercurio mandare, ut
illud clam eriperet ; at repugnant Juno, Neptunus et Minerva — 30 .
Tandem die inde duodecimo Apollo objurgat deos, quod tantam Achillis
sævitiam patienter ferunt,-54. Junone quidem aliter statuente.—63 .
Jupiter aliud consilium init, utmajore cum Achillis gloria corpus magno
pretio redimatur a Priamo — 76 . Itaque Thetidem ab Iride in Olympum
advocatam jubet Achilli persuadere , ut corpus redimentibus remittat ;
mandatum illa exsequitur. – 142. Iris a Jove missa, Priamo similiter
persuadet, ut munera paret, quibus Achillem placet et corpus redimat
188. Id quod Priamus exsequitur, etsi Hecuba repugnante, dum ejus
vitæ metuit, -237. Trojanos, qui accurrerant, stomachabundus abigit,
-248. filios currum adornare jubet — 282. libatione facta, et bono au
gurio oblato, cum præcone Idæo iter ingreditur - 331. (jam die incli.
nato v.ad 349.) Jovis jussu , Mercurius, juvenis specie assumta ei obvius
factus, se unum e Myrmidonibus esse simulans comitem ei esse velle
pollicitus — 439. ducit senem intra Achillis tentorium , cui Priamus sup
plex factus - 507. miserationem movet ;-551. Cum paullo ardentius in.
staret, ut sine mora corpore ad absportandum tradito dimittatur, exar
descens Achilles moram patienterferre jubet,-570. ipse tentorio egres
sus munera de curru tolli, corpus Hectoris lavari et linteo tegi præcipit
-595 ; tum Priamum hospitali cæna excipit, somnoque se dare ut
possit, dimittit, XII dierum inducias paciscitur — 676. Priamus e somno
excitatus a Mercurio et ut reditum maturet monitus, die orto in urbem
regressus, magna cum omnium lamentatione excipitur—717 . Luctus
inde et lamenta sollennia instituuntur, quæ primo Andromache, -746.
tum Hecuba—760. inde Helena—776 . exordiuntur. Priamus inducias
pactas nuntiat, ligna ad rogum parare jubet ; corpus crematur, celebra
tur epulum funebre. Ita justa persoluta sunt — ad f. 804.
Deorum ministerio pleraque hoc libro geruntur, ut efficiatur id, quod
libri argumentum est, ut reddatur Hectoris corpus patri, et ut id fiat
summo cum Achillis honore. Posterius hoc debetur Jovis consiliis in
Thetidis gratiam id machinantis. Singula jam ante vidimus ; Miseran
tur dii contumeliam Hectoris corpori ab Achille illatam, infestis in Tro
janos animis pertinaciter sævientibus Junone, Neptuno et Minerva 23
---30. Apollo die XII cum indignatione in deos invectus, Junone qui
LIB . XXIV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ω . 1--6 .. 443
dem obloquente, obtinet tamen, ut Jupiter mitiora consulat, utque

Thetidem arcessere, et arcessitam ab Iride Achillis animum mollire
jubeat, ne munera pro redimendo Hectoris corpore offerenda renuat
31-119. quod illa exsequitur, dum interea Iris Priamo mandata Jovis
perfert - 188. Priamo iter ingresso, sequitur ministerium Mercurii in
sene deducendo ad castra Achivorum 331–469. et iterum educendo e
castris 677-694.
Economia carminis per se est præclara. Cum res per se paucis
verbis expediri posset, Priamum senem ipsum ad redimendum filii cor
pus supplicem Achilli factum , et, quod rogaverat consequutum cum
corpore redemto rediisse idque humasse : dignitas facto et augusta
species acquiritur ex voluntate deorum ; tum vero illud ingeniose est
inventum quod Jupiter hoc ipsum in Thetidis honorem machinatur, ut
filius pretio magno redemtionis accepto superbiat : quo ipso quodam
modo res revocata videri potest ad optata et promissa in principio car
minis ut Achilli pro injuria satisfat ,utque ο άτιμηθείς τιμήν και κύδοςom
ni ex parte consequatur. Mercurii persona aptissima ei officio, ut
ducem se seni præbeat, juvenilem speciem facile artificum ingeniis sug
gerere potuit ; cum alias ille, tanquam præco deorum, senili forma et
facie indutus esse debuisset.
Nota fuit inter veteres haec rhapsodia nomine των λύτρων. τα λύτρα
“ Έκτορος.
ΥΠΟΘΕΣΙΣ ΤΗΣ Ω . ΟΜΗΡΟΥ ΡΑΨΩΙΔΙΑΣ.

ΖΕΥΣ κηδόμενος "Εκτορος Θέτιν προς Αχιλλέα πέμπει, όπως αποδό του ήρωος το
σώμα Ιριν δε προς Πρίαμον, όπως λύτρα κομίσας Αχιλλεϊ, τον νεκρών του παιδός
απολάβοι . ο δε, προπεμφθείς υπό Ερμού , κοιμίσαντος τους Ελληνικούς φύλακας , πα
ραγίγνεται προς τον Αχιλλέα, και ικετεύσας αυτόν απολαμβάνει τον υιόν και ανα
κομίσας εις την πόλιν, θάπτει, και επ' αυτό δείπνον άγει .
Ω, Πρίαμος νέκυν υία λαβών, γέρα δώκεν 'Αχιλλεί.

ΛΥΤΟ δ' αγών, λαοί δε θοας επί νήας έκαστοι
εσκίδναντ' ιέναι. τοι μεν δόρποιο μέδοντο
ύπνου τε γλυκερου ταρπήμεναι αυταρ 'Αχιλλεύς
ύπνο
κλαίε, φίλου ετέρου μεμνημένος , ουδε μίν ς
ήρει πανδαμάτωρ , αλλ' έστρέφετ ’ ένθα και ένθα, 5
Πατρόκλου ποθέων ανδρoτητά τε και μένος ηύ

Ι . νήας Fέκαστοι . V. Obss.
1–22 . Ludis funebribus finitis redeunt ad sua quisque, epulantur, dormiunt ;
Achilles noctem insoninem luctu exigit ; mane Hectoris corpus currui junctum ter
circa Patrocli tumulum raptat ; ne illud laniatum hoc modo fredetur, Apollo curat.
Ι . λύτο δ' άγών, το άθροισμα spectantium ; populus. - 6. desiderans ejus virtutem
Ι . Λύτο δ' άγών.] Νύν , το άθροισμα των θεατών. 2. Δόρποιο μέδοντο. ] 'Επι
μελούντο τροφής και ύπνου .
3 2
444 ΙΛΙΑΔΟΣ Ω. 7-24 . LIB . XXIV .
ήδ', οπόσα τολύπευσε συν αυτώ, και πάθεν άλγεα,

ανδρών τε πτολέμους , αλεγεινά τε κύματα πείρων,
των μιμνησκόμενος, θαλερόν κατά δάκρυον είβεν,
άλλοτ' επί πλευρας κατακείμενος, άλλοτε δ' αύτε 1ο
ύπτιος , άλλοτε δε πρηνής, τότε δ ' ορθος αναστας

δινεύεσκ’ αλύων παρά θιν' αλός ουδε
φαινομένη λήθεσκεν υπειρ άλα τ' ήίόνας τε.
αλλ' όγ ,επεί ζεύξειεν υφ' άρμασιν ωκέας ίππους,
"Εκτορα δ' έλκεσθαι δησάσκετο δίφρου όπισθεν, 15
τρίς δ' έρύσας περί σημα Μενοιτιάδαο θανόντος,
αύτις ενα κλισίη παυέσκετο, τόνδε δ έασκεν
εν κόνι έκτανύσας προπρηνέα. τοιο δ' 'Απόλλων
πασαν αεικείην άπεχε χροί, φωτ’ ελεαίρων
και τεθνειότα περ" περί δ' αιγίδι πάντα κάλυπτε 20
χρυσείη, ίνα μη μιν αποδρύφοι ελκυστάζων.

"Ως ο μεν "Εκτορα διον αείκιζε μενεαίνων.
τον δ' έλεαίρεσκον μάκαρες θεοί εισορόωντες ,
κλέψαι δ οτρύνεσκον εύσκοπον' Aργειφόντην.
16. τρις Fερύσας. 19. απεικείην . 22. απείκιζε . 24. νulg. ωτρύνεσκον .
et fortitudinem ; simpliciter , Patrocli desiderio, fortis et validi. - 7. ήδε μεμνημένος
τών, οπόσα τολύπευσε, και οπόσα έπαθεν άλγεα. – 8. In sequentibus variavit : ανδρών
πτολέμους possunt jungi cum έπαθεν άλγεα και πολέμους , pro vulgari άλγεα εν πολέ
μοις. Debebat sequi και άλγεα του θαλασσοπορείν, pro hoc est : πείρων, διαπερών κύ
Mata åreyerrá. et in animum revocando quot labores et discrimina cum eo socio
obierat, pugnas et navigationes, expeditiones inprimis in expugnandis insulis et ur
bibus Ore maritime Troadis : sup. Ι. 328, 329. - 12. δινεύεσα' αλύων discurrebat me
rens, h. e. αδημονών. ut E. 352. quod de Bellerophonte Z. 201. οίος αλάτο, δν θυμόν κατέ
δων - ουδέ μιν Ηώς φαινομένη λήθεσκεν. nec sub diei ortum obdormiit , sed diem illuces
cere vidit.-14-17. άλλ ' όγε - αύτις ενα κλισίη παρέσκετο.–19. πάσαν αεικείην απεχε
κροϊ, ne corpus fedaretur nec ulceribus et livoribus, nec putresceret : cf. sup. Ψ . 184.
sqq. – 20. περιεκάλυπτε δε πάντα αιγίδι. recte nubes obducebatur ab Apolline ibid . v .
189 : ut Solis vis cum putredine averteretur ; at h. l. minus accommodate clipeo tegi
fertur corpus, ne raptando laceraretur.
22—188. Paratur nunc id, quod libri summam constituit, ut Priamus corpus He
ctoris redimeret. Ut augusta et epica rei species sit ,efficitur ea per deos :quorum
alii miserantur Hectorem , alii ejus casu lætantur. Primo suasio fit, ut subducatur
corpus Hectoris a Mercurio ;melius mox consilium suggerit Jupiter, ut redimatur
corpus ab Achille. Mittitur Thetis ad hunc flectendum , et Iris ad Priamum , ut con
silium hoc ejus animo subjiciat. Ad economiam epicam spectant hæc in eo quoque,
quod efficitur, ut Achillis ira non vulgari modo, sed deorum interventu , placetur.
Jam primum 22–76. diversa deorum consilia narrantur. Primo loco subducendum
a Mercurio corpus esse statuunt .
8. Πείρων.] Διαπερών. II . Τότε δε. ] Μενεαίνων.] Μηνιών, οργιζόμενος. 24.

"Οτε δε. 12. Δινεύεσκεν.] 'Ανεστρέ- Κλέψαι δ' ώτρύνεσκον εύσκοπον 'Aργει
φετο. 'Aλύων. ] Καταστένων. αλώμενος, φόντην.] Ζεύς ερασθείς Mαίας της Ατ .
και λύσιν μη ευρίσκων των κακών. 22 , λαντίδος, λαθών “Ήραν έμίγη. ή δε έγ
LIB . XXIV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ω . 15-40 . 445
ένθ' άλλοις μεν πάσιν ενδανεν, ου δε ποθ' "Ηρη, 25

ουδε Ποσειδάων', ουδε γλαυκώπιδι κούρη
αλλ' έχον, ώς σφιν πρώτον απήχθετο"Ίλιοςέρη,
και Πρίαμος και λαός , Αλεξάνδρου ένεκ' άτης
ος νείκεσσε θεας, ότε οι μέσσαυλον ίκοντο,
την δ' ήνησ’, ή οι πόρε μαχλοσύνην αλεγεινήν. 30
αλλ' ότε δή δ' εκ τούο δυωδεκάτη γένετ' ηως,

και τότ' άρ' αθανάτοισι μετηύδα Φοίβος Απόλλων
Σχέτλιοι έστε, θεοί, δηλήμονες. ού νυ ποθ' υμίν
“Έκτωρ μηρί ’ έκηε βοων αιγών τε τελείων
τον νυν ούκ έτλητε, νέκυν περ εόντα, σαώσαι 35
και τ' αλόχω ιδεειν, και μητέρι, και τέκεϊ ώ,

και πατέρι Πριάμω, λαοίσί τε τoί κέ μιν ώκα
εν πυρί κήαιεν, και επί κτέρεα κτερίσαιεν.
αλλ' όλοώ'Αχιληί, θεοί, βούλεσθ' επαρήγειν,
40
ώ ούτ' άρ φρένες εισίν εναίσιμοι, ούτε νόημα
25. εξάνδανεν . 27. απήχθετο Fίλιος. 29. ότε Foι. 30. ή Foι .
36. Fή - Γιδέειν - τέκεϊ Fή. 38. Vulg. κτερίσειαν. 39. ολοFή .
27. άλλ' έχον, ως το πρώτον . perstiterunt in odio Troje et Trojanorum. - 28 .
'Αλεξάνδρου ένεκ' άτης. (de voc . ad Τ. 91.) memoratam hanc vecordiam et ex ea contra
ctam noxam , vidimus sup. Z. 356. ubi ad raptum Helenæ spectabat ; at h. I. nova
caussa subjicitur vs. 29. ός νείκεσσε θεάς. judicavit deas ; sedit judex inter deas, ut
vulgo acceptum est ; veixsīv, proprie et vulgari usu, ut sup. E. 498. de litigantibus di
ctum, nunc erit de judice accipiendum, ut sit δικάζειν, κρίνειν . nisi malis esse, qui
deas, duas utique, contumeliose habuit, reprobando eas sententia adversus eas lata.
quandoquidem νεικείν est quoque objurgare , λοιδορείν ,Φ . 48ο. ονειδίζειν, ergo nunc ύβρι
osv. Opponitur vs. 30. The d ñuno', probavit, prætulit. Secundum hos versus Paris
fuit in agro educatus. Narrarunt alii alia, quomodo inde ad ludos Ilii habitos venerit
et a parentibus suis agnitus sit. - ή οι πόρε μαχλοσύνην , que ejus animo injecit libi
dinem , animum incendendo amore Helenæ , eoque eum induxit in exitiosam libidinem ,
amorem .
31. Dies XII inde ab Hectoris morte. iterum inf. 413. altero ab ea die ligna con
gesserant ad rogum , quo Patrocli corpus nocte sequenti est crematum , tertio certa
mina sunt habita. Inde novem dies effluxerant inter contentiones deorum mutuas :
inf. 107.35. non , quod grata utique memoria suadere vobis potuit, in animum in
duxistis viri pii saltem corpus servare incolume suis, idzīv, adspiciendum , ut illi justa
persolvere possint. - 39. βούλεσθ' επαρήγειν, decretum habetis, favere, studere, probare
ejus consilia et juvare. - 40. Φρένες εναίσιμοι, mens equa, humanitatis sensu imbuta ,
κυος γενομένη εν Κυλλήνη της Αρκαδίας, ταϊς τάς εσθήτας. έκλεψε δε και τας
“Ερμήν έγέννησεν. ός τις επιθυμίαν έσχε 'Απόλλωνος βούς. η ιστορία παρ' Ερα
του κλέπτειν ότι και Ζεύς κλέψας την τοσθένει. 29. Νείκεσσε θεάς.] Νύν,
“ Ήραν, έμίγη Μαία, και δήποτε της μη- έκρινε. Μέσσαυλον.] "Έπαυλιν. 30 .
τρός μετά των αδελφών αυτής λουομένης " Ήινησεν. ] Επήνεσε. Μαχλοσύνην.] Την
λαθών οφείλετο τάς εσθήτας. γυμναι δε προς συνουσίαν κατωφέρειαν. 33. Δη
εκείναι , οπόρουν τι πράξωσι. γέλωτα δε λήμονες. ] Βλαπτικοί. 40. 'Εναίσιμοι
διά τούτο Ερμής κινήσας, απέδωκε αύ- φρένες. ] Καθήκουσαι. δίκαιαι.
446 ΙΛΙΑΔΟΣ Ω . 41-58 . LIB . XXIV .
γναμπτον ενι στήθεσσι λέων δ' ώς, άγρια οίδεν,

όστ', επεί αρ μεγάλη τε βίη και αγήνορι θυμώ
είξας, είσ' επί μήλα βροτών, ένα δαύτα λάβησιν
ως Αχιλεύς έλεον μεν απώλεσεν, ουδε οι αιδώς
γίγνεται, ή τ’ άνδρας μέγα σίνεται, ήδ ' ονίνησι. 45
μέλλει μεν που τις και φίλτερον άλλον ολέσσαι,
ήε κασίγνητον ομογάστριον, ήε και υιόν:
αλλ' ήτοι κλαύσας και οδυράμενος μεθέηκε.
τλητόνγάρ Μοίραι θυμόνθέσαν ανθρώποισιν.
αυταρ όγ Εκτορα διον, επει φίλον ήτορ απηύρα, 50
ίππων εξάπτων, περί σημ' ετέροιο φίλοιο
έλκει . ου μήν οι τό γε κάλλιον, ουδε τ' άμεινον.
μη, αγαθώ περ εόντι, νεμεσσηθώμεν οι ημείς.
κωφην γαρ δη γαίαν αεικίζει μενεαίνων.
Τον δε χολωσαμένη προσέφη λευκώλενος "Ηρη 55
είη κεν και τούτο τεόν έπος, Αργυρότοξε,
ει δη ομην'Αχιλη και Εκτορι θήσετε τιμήν.
"Εκτωρ μεν θνητός τε, γυναικά τε θήσατο μαζόν
41. άγρια Foίδε . Βentl. λέων δ' Fώς. 44. ουδέ Foι . 46. νulg . μέλλει γάρ που.
48. νulg. οδυρόμενος. 52. Foι . 53. νεμεσσηθώμεν Foι . V. Obss .
54. αεικίζει. 56. τεόν Fέπος.
mitis .-- 41 . άγρια οίδε, άγριός εστιν. ut sape vidimus.-42. θυμώ είξας nunc leo insti
gatus, excitus animi ferocia. — 44. aidws, respectus ac reverentia aliorum , qui ejus
facta, h. l. immanem animum , improbant. At vs. 45. alienus a loco et petitus ex
alio poeta ; (f. ex Hesiodo, in quo occurrit Εργ. 316.) - 46. φίλτερον άλλον simpliciter
φίλον vel φιλώτατον.-- 48. μεθέηκε. postquam eum luxit, cessat a luctu, finem luctus
facit et animum componit. μεθίησι scil. του κλαύσαι και οδύρεσθαι.-49. τλητον θυμόν ,
active pro τλήμονα, animum ad tolerandos vitae casus a natura, quam per Μοίρας de
clarat, factum, h. e. natura sua ita comparati sunt homines, ut ipso temporis pro
gressu ac decursu luctus minuatur, dumque dolori adsuescimus, sensus levetur. At
Achilles luctum non deponit, sed ingenita animi immanitate præ dolore in Hectoris
corpus savit.-- 52. ου μήν οί. nec vero hoc ipsi decorum, aut probandum.- 53. είτα ου
δέδοικε, μή . annon saltem vereri debuit, ne nos ei irasceremur ob tam indignum faci
nus ! Aut, si hoc paullo subtilius, supple ex solito usu : δέδοικα, μή. vereor, ne nos
dii ei irascamur . -54. κωφήν γάρ δή γαίαν. sensu carentem glebam. αναίσθητον σωμα
υβρίζει. Videtur proverbiale dictum fuisse . Non enim de corpore in pulverem mu
tando est cogitandum .
55–63. Juno ægre fert, Achillem et Hectorem eodem loco haberi ab Apolline.
είη κεν και τούτο τεόν έπος. locum habeant forte haec a te dicta, si eodem honore vos
dii habendosputabitis Achillem et Hectorem. ut Od . 0. 434. είη κεν και τούτ' ει μοι εθέ.
λουτέ γε , ναύται όρκη πιστωθήναι pro έστω ουτως. Tum supple : enimvero res longe
41. Γναμπτόν.] Εύκαμπτον. εύπιστον. μών την μητρός αδελφότητα. 48. Μεθ
45. Σίνεται.] Βλάπτει. 46. 'Ολέσσαι. ] έηκεν.] 'Απέλιπε. 54. Κωφών γάρ δή
'Αντί του όλωλέναι. αόριστον αντί υπερσυν- γαίαν αεικίζει .] 'Αντί του αναίσθητον
τελικού . 47. 'Ηε κασίγνητον ομογάστρι- σώμα υβρίζει. 57. Ομήν.] Ομοίαν.
ον, ηε και υιόν.] Φαίνεται "Ομηρος προτι
LIB . XXIV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ω . 59-78 .. 447
αυταρ'Αχιλλεύς έστι θεάς γόνος , ήν εγώ αυτή

θρεψα τε, και ατίτηλα, και ανδρί πόρον παράκοιτιν 6ο
Πηλεί, ός πέρι κηρι φίλος γένετ' αθανάτοισι
πάντες δ' αντιάασθε, θεοί , γάμου" εν δε συ τοισι
δαίνυ , έχων φόρμιγγα, κακών εταρ , αιεν άπιστε.
Την δ' άπαμειβόμενος προσέφη νεφεληγερέτα Ζεύς
"Ηρη, μη δη πάμπαν αποσκύδμαινε θεοίσιν. 65
ου μεν γαρ τιμή γε μι' εσσεται, αλλά και Έκτωρ
φίλτατος έσκε θεοίσι βροτών, οι εν Ιλίω εισίν.
ώς γαρ έμοιγ' επεί ούτι φίλων ήμάρτανε δώρων.
ου γάρ μοι ποτε βωμός εδεύετο δαιτός είσης,
λοιβής τε, κνίσσης τε' το γαρ λάχομεν γέρας ημείς.. 70
αλλ' ήτοι κλέψαι μεν εάσομεν, (ουδε πη εστι
λάθρη'Αχιλληος) θρασυν"Εκτορα ή γάρ οι αιει
μήτηρ παρμέμβλωκεν ομως νύκτας τε και ήμαρ.
αλλ' εί τις καλέσειε θεων Θέτιν ασσον εμείο,
75
όφρα τιoι είπω πυκινόν έπος, ώς κεν 'Αχιλλεύς
δώρων εκ Πριάμοιο λάχη, από θ' "Έκτορα λύση.
“Ως έφατ' άρτο δε Ιρις αελλόπος άγγελέουσα
μεσσηγύς δε Σάμου τε, και "Ίμβρου παιπαλοέσσης ,
67. οι έν Fιλίω. 69. επίσης. 72. ή γάρ Foι. V. Obss .
75. όφρα τί Foι Fείπω πυκινόν Fέπος. 77. ώρτο δε Fϊρις .
aliter se habet . - 62 . πάντες δ' αντιάασθε γάμου. ut μάχης , πολέμου αντιάν, αντιασθαι,
non modo adire, sed et, interesse, κατά γάμου. – 63 . συ δαίνιο pro εδαίνυσο, κακών εταρε
improborum omnium sodalis et fautor, cui ideo nihil fidere licet in bonis consiliis : aišy
άπιστε .
64–76. Jupiter componit litem , suadendo, ut pretio ab Achille redimatur corpus
Hectoris. - 66. αλλά και, verum tamen , altera ex parte, etiam, Hector θεοφιλής erat,
ως γαρ έμοιγε. ita mihi saltem ille carus fuit . – 68 . ου γάρ τι φίλων ήμάρτανε δώρων,
nunquam intermisit mihi sacra facere, quæ sunt munera, dãga, usu sollenni. Alias
is qui dona non accipit, dicitur αμαρτάνειν, αποτυγχάνειν, at nunc is, qui non dat.
69. duotos itons, manifeste epulæ sacræ pro ipso sacro, victima cæsa. versus jam lecti
Δ . 48, 49.-71 . εάσομεν (το) κλέψαι. έαν, omittere, a consilio desistere. - 72. ή γάρ οι
αιει μήτηρ παρμέμβλωκε, assidet , et curam habet eique advigilat. queritur οι sitne re
ferendum ad "Extopa, an ad Achillem . Utrumque alienum est a re et sententia .
Utrumque absurdum. Versus concinnatus ex Δ. 10 , Π . - 74 . αλλ' εί τις . είθε τις θεών.
-75 . πυκινόν έπος. συμβουλήν, ut consilium ei communicem.
77-92. Αrcessitur Thetis ab Iride. - 78. Thetidisin mari sedem inter Samothra
cen et Imbrum constituisse videtur poeta, ut in vicinia Troadis illa habitaret: ita ut
audiret filium lamentantem , A. 357. £ . 35. Et sup. 14. Thetis Achivis lugentibus
6ο. 'Ατίτηλα .] Νήπιον όντα έθρεψα . 65. χωρήσωμεν. 73. Μήτηρ παρμέμβλω
'Αποσκύδμαινε.] Οργίζου. 68. Eπει κεν.] "Έξωθεν η μήτηρ παραμένει φυ
ούτι φίλων ήμάρτανε δώρων.] Επεί ουχ λάττουσα. 75. Πυκινόν έπος. ] “Ότι
αμαρτάνων έγιγνώσκετο παρά τους θεούς. συμφέρει αυτώ δούναι, ίνα μη κλαίη.
71. Κλέψαι μεν έάσομεν.] Κλέψαι συγ
ένθoρε μείλανι πόντω, έπεστενάχησε δε λίμνη.

η δε , μολυβδαίνη ικέλη, ές βυσσος όρoυσεν, 80
ήτε, κατ' άγραύλoιο βοος κέρας, εμβεβανία

έρχεται ωμηστησιν επ' ιχθύσι κηρα φέρουσα
εύρε δ ' ενί σπηί γλαφυρώ Θέτιν, αμφί δε τ' άλλα!
είαθ' ομηγερέες άλιαι θεαί ή δ ' ενί μέσσης
κλαίε μόρον ού παιδος αμύμονος , ός οι έμελλε 85
φθίσεσθ' εν Τροίηεριβώλακι, τηλάθι πάτρης.
άγχου δ' ισταμένη προσέφη πόδας ωκέα Ιρις"
"Όρσο, Θέτι, καλέει Ζευς άφθιτα μήδεα ειδώς .
την δ' ήμείβετ' έπειτα θεα Θέτις αργυρόπεζα
90
Τίπτε με κείνος άνωγε μέγας θεός, αιδέομαι δε,
μίσγεσθ' αθανάτοισιν και έχω δ' άχε άκριτα θυμώ.
είμι μεν ουδ' άλιον έπος έσσεται, ο ττι κεν είπη.
“ Ως άρα φωνήσασα , κάλυμμ έλε δια θεάων
κυάνεον, του δ' ούτι μελάντερον έπλετο έσθος.
βη δ ' εναι, πρόσθεν δε ποδήνεμος ωκέα Ιρις 95
ηγείτ' αμφί δ άρα σφι λιάζετο κύμα θαλάσσης.
ακτήν δ' είσαναβάσαι, ές ουρανόν αίχθήτης.
εύρον δ' ευρύοπα Κρονίδην, περί δ' άλλοι άπαντες
είαθ ' ομηγερέες μάκαρες θεοί αιεν εόντες.
79. νulg. έπεστονάχησεν. 8ο. Ρικέλη. 85. μόρον Foύος Fοι .
87. ωκέα Fϊρις. 88. μήδεα Fειδώς. 92. άλιον Fέπος - ότι κε Fείπη.
vulg. είποι . 94. έπλετο Fέσθος. 95. ωκέα Fϊρις.
intererat. - 79. μείλανι πόντω. insolensepitheton : cum alibi sit δίνοψ πόντος. At haud
longe inde abest Μέλας κόλπος inter Thraciam continentem et Chersonnesum Thra
cicam : ( v. Apollon . Arg. I. 922. sq. Oppian. Halieut. IV. 514. sq.) de quo veteres ad
h. 1. cogitarunt. 8ο. ή δε μολυβδαίνη ικέλη. Similis plumbo, plumbem massa , ap
pensæ in extrema funiculi ora, ut hamus tanto celerius et altius in mare descendat;
ne arrodatur funiculus a piscibus, ille in inferiore parte munitur cornu bovino, quo
tanquam canaliculo seu siphone funiculus includitur; igitur illa massa plumbeaxar'
άγραυλοίο βοός κέρας scil. ούσα , funiculo enim illa innexa vel adstricta esse debet, forte
intra ipsum tubum corneum,εμβεβαυία έρχεται, (εμβαίνει, paullo ante εις βυσσος όρoυσε)
επιφέρουσα ιχθύσι κήρα, escam hamo (αγκίστρα) appensam, ut cum illa hunc deglutiant
et enecentur pisces. – 88. Ζεύς άφθιτα μήδεα ειδώς . quia ipse est άφθιτος . Sic Virgilius
En. Ι. 230. eterna imperia dixit .-- 91 . άχεα άκριτα , simpl. πολλά. – 92 . έπος, jius
sum . faciam quod jussit.
93–119. Thetis a Jove mandata accipit, quo Achilli persuadeat, ut corpus Hecto
79. Μείλανι. ] Μέλανι . τω και έτι νύν μεν κυρίως, οι δε την τρίχα. άμεινον δε
καλουμένο μέλανι πόντο. έστι δε το νοείν κεράτιόν τι προκεΐσθαι το αγκί
σχήμα παρένθεσις. 8ο. Μολυβδαίνη .] στρω , ίνα μή οι ιχθύες αποβιβρώσκωσι
Μολυβδίνη. ορμιά μόλυβδος δε επίκει- την ορμιάν. 91. "Ακριτα.] ' Αδιαχώρι
ται το αγκίστρω εις το καθέλκειν αυτό στα, και πολλά . 96. Λιάζετο κύμα. ]
το βάρει κάτω. 81. Βοος κέρας.] Οι 'Αντί του διΐστατο.
LIB . XXIV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ω. 100— I 22 . 449
η δ' άρα παρ Δί πατρί καθέζετο, είξε δ'' Αθήνη. 100
"Ηρη δε χρύσεον καλον δέπας εν χερι θηκε,

και δ' εύφρην επέεσσι: Θέτις δ'ώρεξε πιούσα.
τoίσι δε μύθων ήρχε πατηρ ανδρών τε θεών τε"
"Ήλυθες Ολυμπόνδε, θεα Θέτι, κηδoμένη περ,
πένθος άλαττον έχουσα μετα φρεσίν οίδα και αυτός 105
αλλά και ως ερέω, του σ' είνεκα δεύρο κάλεσσα.
εννημαρ δη νεικος εν αθανάτοισιν όρωρεν
"Εκτορος αμφί νέκυι, και 'Αχιλλήί πτολιπόρθω
κλέψαι δ' οτρύνεσκον εύσκοπον ' Aργειφόντην
αυταρ εγώ τόδε κύδος 'Αχιλλη προτιάπτω , Πρ
αιδώ και φιλότητα τεην μετόπισθε φυλάσσων.

αίψα μάλ' ες στρατόν έλθε, και υιεί σω επίτειλον"
σκύζεσθαι οι ειπε θεους, έμε δ ' έξοχα πάντων
αθανάτων κεχoλώσθαι, ότι φρεσί μαινομένησιν
"Εκτορο έχει παρα νηυσι κορωνίσιν, ουδ' απέλυσεν: 15
αϊ κέν πως εμετε δείση, από θ' Έκτορα λύση.

αυταρ εγώ Πριάμω μεγαλήτορι Ιριν εφήσω,
λύσασθαι φίλον υιόν, ιόντ’ επί νήας Αχαιών,
δωρα δ' Αχιλλη φερέμεν, τα κε θυμον τήνη.
Ως έφατ' ουδ' απίθησε θεα Θέτις αργυρόπεζα 1 2o
βη δε κατ' Ούλύμποιο καρήνων αίξασα.

ξεν δ' ες κλισίην ου υιέος, εν δ' άρα τον γε
102. εύφραινε Fέπεσσι . 105. φρεσί: Foίδα . 1ο9. νulg. ωτρύνεσκον .
33. Foι Γειπέ . 117. μεγαλήτορα Fϊριν. 122. Foυ .
ris reddat. — 100 . site de 'Abhvn. honoris caussa de suo loco cessit ; erat autem Thetis,
quippe Nerei filia, ex antiquioribus deabus.-- 106 . saade raà ús. etsi te luctu teneri
sciam , ita ut nulli alii rei animum attendas, exponam tamen tibi, quid illud sit, cujus
caussa te arcessi jusserim : ερέω του είνεκα 1. τίνος 1. εκείνο, ού. 107. εννήμαρ. V. sup. ad
ν. 31.-1ο9. οτρύνεσκον οι αθάνατοι. Vs. Ιο7 . 10. τόδε κύδος προσάπτω, περιβάλλω. hunc
honorem ei paro, tribuo : scil. ut ille redemtionis pretio accepto corpus reddat.
III . Servando reverentiam tui et amicitiam in perpetuum. φυλάσσων αιδώ και φιλό
τητα τεήν (σού, εις σε) μετόπισθε, (εις το μετόπισθε, h. e. άεί.) Ait se Thetidis caussa
Achilli studere, ideoque intercessisse, ne Hectoris corpus clam auferretur, sed provi
disse, ad illustrandum Achillis nomen, ut corpus pretio redimeretur ; id scilicet
gloriæ ipsi cedere debuit.— 116. ai név wws, ut me veritus reddat Hectorem .- !!7
"Ιριν εφήσω Πριάμο h. e . πέμψω, ώστε αυτήν κελεύειν Πρίαμον λύσασθαι υιόν. ut precipiat
Priamo, uteat ad redimendum filium muneribus apportatis. — 118. Dupòv isun v. ad 4.
597 , 598.
120–142 . Thetis ad filium mandata Jovis perfert, quibus se pariturum esse,
Achilles spondet.
102. "Ώρεξεν.] Ενεχείρησεν. 1ο5 . "Αλαστον .] 'Ανεπίληστον, χαλεπόν.

VOL . II . 3 M
450 ΙΛΙΑΔΟΣ Ω. 123-144 . LIB . XXIV.
εύρ' αδινά στενάχοντας φίλοι δε αμφ' αυτόν εταίροι:

έσσευμένως επένοντο, και εντύνοντο άριστον
τοϊσι δ' όϊς λάσιος μέγαςεν κλισίη έρευτο. 125
η δε μάλ' άγχ αυτοίο καθέζετο πότνια μήτηρ ,
χειρί τέ μιν κατέρεψεν, έπος τ' έφατ', έκ τ' ονόμαζε
Τέκνον εμόν, το μέχρις οδυρόμενος και άχεύων
στην έδεαι κραδίην, μεμνημένοςουδέ τι σίτου
ούτ' εύνης και αγαθον δε γυναικί περ εν φιλότητα 130
μίσγεσθ' ου γάρ μοι δηρόν βέη, αλλά τοι ήδη
άγχι παρέστηκε Θάνατος και Μοίρα κραταιή.
αλλ' εμέθεν ξύνες ώκα, Διός δε τοι άγγελος είμαι
σκύζεσθαί σοι φησί θεους, έε δ' έξοχα πάντων
αθανάτων κεχoλώσθαι, ότι φρεσι μαινομενησιν 135
"Εκτορ έχεις παρά νηυσι κορωνίσιν, ουδ' απέλυσας.
αλλ' άγε δη λύσον, νεκροίο δε δεξαι άποινα.
Την δ' άπαμειβόμενος προσέφη πόδας ωκυς Αχιλλεύς
τηδ' είη, ος άποινα φέρου, και νεκρόν άγοιτο,
ει δη πρόφρονι θυμώ Ολύμπιος αυτός ανώγει. 140
Ως οίγ' εν νηων αγύρει μήτηρ τε και υιός
πολλά προς αλλήλους έπεα πτερόεντ’ αγόρευον .
"Ιριν δ' ώτρυνε Κρονίδης είς "Ιλιον ιρήν
Βάσκ' ίθι, Ιρι ταχεία , λιπουσ ’ έδoς Ούλύμποιο,
124. Inde a Clarkio: εντύνοντ ’ άριστον. V. Obss . 125. άπις .
127. κατέρεξε, έπος. 134. FέFε . 142. Fέπεα .
143. Fϊριν –– ές Fίλιον. 144. ίθι, Fίρι .
123. αδινά στενάχοντα . jam Σ. 124.- 124. εντύνοντο άριστον . Sequentia sunt acta
unius diei, duodecimi post Hectoris cædem : inde a die orto vs. 13, 31. In vita he
roum , antequam ad vitæ negotia se accingant homines, cibus sumitur, et iterum
vitæ negotiis peractis sumitur cibus, paratur cæna. Prior ille cibi sumendi appara
tus nunc est άριστον, alibi δόρπος generali vocabulo . Nec in his erat argutandum.
125. όις έρευτο simpliciter , mactabatur . quod nunc est inter res notas. - 129. omnia
fugis quæ animum levare et luctum fugare possint : hoc ad sensus rudiorum ætatum
declaratum est.- 131 . ου γάρ μοι δηρόν βέη. pro futuro βήση, incedes , vives . V. ad o.
194.- 139. τηδ' είη, ός, adsit huc, veniat , qui ferat pretium. - 140 . πρόφρονα θυμά , νο
luntate in hoc propensa , προπετεί, ut Θ . 39 , 40 .
143-158. Mittitur altera ex parte Iris ad Priamum , ut is filii corpus pretio redi
124. 'Εντύνοντο άριστον .] Παρεσκευά- σφακτο. 129. " Έδεαι. ] Αναλώσης,
ζοντο, ευτρεπίζοντο. άριστον δε λέγει νύν φάγης. 137. Νεκροίο δε δέξαι.] “Υπέρ
το πρωϊνών, και ημείς λέγομεν άκράτισμα του νεκρού δέξαι. 139. Τη δ είη καις
ώσπερ αν πάλιν το παρ' ημίν άριστον, και άποινα φέροι.] 'Ενταύθα έστω. ενθάδε
Ποιητής φησι δείπνον, μεθ' 8 δεί πονεϊν ηκέτω ο κομίζων τα λύτρα . 141. Νη
το δε δείπνον , δόρπον. 125. Λάσιος.] ών αγύρει. ] “Ομοιον τ , Νεών εν αγώνι .
Δασύς, τετριχωμένος. σημαίνει δε και ό έστιν αθροίσματι.
το συνετός. Ιέρευτο.] Ιερουργείτο. έ.
LIB . XXIV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ω. 145-164. 45 1
άγγειλαν Πριάμω μεγαλήτορι, "Ίλιον είσω , 145

λύσασθαι φίλον υιόν, ιόντ’ επί νήας Αχαιών,
δωρα δ' Αχιλλη φερέμεν, τα κε θυμον τήνη,
οίον , μηδέ τις άλλος άμα Τρώων άτω ανήρ.
κήρυξ τίς οι έποιτο γεραίτερος, ός κ ' ιθύνοι
ημιόνους και άμαξαν εύτροχον, ήδε και αύτις 150
νεκρον άγοι προτί άστυ, τον έκτανε διος 'Αχιλλεύς .

μηδε τί οι θάνατος μελέτω φρεσί, μηδε τι τάρβος
τοϊον γάρ οι πομπόν οπάσσομεν 'Aργειφόντην,
ός άξει, είως κεν άγων 'Αχιληί πελάσση.
αυταρ έπην αγάγησιν έσω κλισίην'Αχιληος, 155
ούτ ’ αυτός κτενέει, από τ' άλλους πάντας ερύξει
ούτε γαρ έστ' άφρων, ούτ’ άσκοπος , ούτ' άλιτήμων
αλλά μάλ' ενδυκέως ικέτεω πεφιδησεται ανδρός.
"Ως έφατ ' ώρτο δε Ιριςαελλόπος άγγελέουσα
ξεν δ' ες Πριάμοιο. κίχε δ' ενοπήν τε γόον τε. 16ο
παίδες μεν πατέρ' αμφί καθήμενοι ένδοθεν αυλής,
δάκρυσιν είματ’ έφυρον ο δ ' εν μέσσοισι γεραιός
έντυπάς έν χλαίνη κεκαλυμμένος, αμφί δε πολλή
κόπρος έην κεφαλή τε και αυχένα τολο γέροντος,
145. μεγαλήτορι, Fίλιον . Ι49. τίς Fοι . 15 Ι. προτί Γάστυ . 15 2. τί Foι .
153. γάρ Foι . 159. δε FTρις. 162. δάκρυσι Fείματ’.
mere apud se constituat . - 148. οίον ιόντα junge. - 152. μηδέ τί οι θάνατος μελέτω Φρεσί,
μέλειν etiam de rebus metuendis ; quod κ . 383. μηδέ τί οι θάνατος καταθύμιος έστω.
Priamus autem ικέτης aditurus est Achillem ; ideoque tutus sanctitate ικεσίας. – 157.
άσκοπος . άστοχος τη γνώμη. ανόητος . tum άφρων , insaniens, et αλιτήμων , scelestus . im
pius . μηδέ τι σάρβος sc . έστω.
159—188. Iris Jovis mandata ad Priamum perfert. Ita poeta administravit id
quod Priamus suo ipse consilio initurus erat .
16ι . ένδοθεν αυλής. non intra edes : sed εν προθύρω. ante edes enim magnum έρκος,
cujus interiora αυλή sunt, per quam ad domum acceditur . κόπρος memoratur, quia
aulam pecudes e stabulis educte perambulant. - 163 . έντυπάς έγκεκαλυμμένος χλαίνη
involutus veste ita adstricta, ut tota corporis forma per eam appareret ; quod secus
est in toga et pallio aut stola, ut bene Ern . Mutuatus hinc est vocem Apollon. I. 264.
147. Ιήνη.] Διαχέη , ό εστι χαρήναι μέσου παρακειμένου. 162. "Έφυρον.]

ποιήση του Αχιλλέως την ψυχήν. 151. "Έδευον, έβρεχον. 163. ' Εντυπάς έν
*Αγοι.] Απάγοι. 153. Πομπόν.] Σύν- χλαίνη κεκαλυμμένος.] Ούτως φησίν αι
οδον . οδηγόν. Οπάσσομεν.] Παράσχω- τον κεκαλύφθαι τη χλανίδι εν τετυπω
μεν . 157. "Ασκοπος.] "Αστοχος τη μένοις ίματίοις όλον το σώμα, ώστε μό
γνώμη, και απτόητος του μέλλοντος, εξ νον τον των μελών τύπον φαίνεσθαι.
ο ανόητος. 'Αλιτήμων .] “Αμαρτωλός. 164. Κόπρος .] Κοινώς μεν τα κόπρια .
158. 'Ενδυκέως.] Επιμελώς. Ικέτεω.] νύν δε η κόνις.
Ικέτου. Πεφιδήσεται.] Φείσεται. από
3 M 2
την ρα κυλινδόμενος καταμήσατο χερσίν εήσι. 165

θυγατέρες δ' ανα δώματ', ιδε νυοι, οδύροντο,
των μιμνησκόμεναι, οι δη πολέες τε και εσθλοι
χερσίν ύπ' Αργείων κέατο ψυχάς ολέσαντες .
στη δε παρα Πρίαμον Διός άγγελος, ήδε προσηύδα ,
τυτθον φθεγξαμένη" τον δε τρόμος έλλαβε γυία 17ο
Θάρσει, Δαρδανίδη Πρίαμε, φρεσί, μηδέ τι τάρβει:

ου μεν γάρ τοι εγω κακόν όσσομένη τόδ' εκάνω,
αλλ’ αγαθά φρονέoυσα Διός δε τοι άγγελος είμι,
ός σευ, άνευθεν έων, μέγα κήδεται, ήδ' ελεαίρει:
λύσασθαι σε κέλευσεν Ολύμπιος Έκτορα διον, 175
δωρα δ' Αχιλλη φερέμεν, τα κε θυμον τήνη,
οίον, μηδε τις άλλος άμα Τρώων έτω ανήρ.
κήρυξ τις τοι έποιτο γεραίτερος, ός κ' ιθύνοι
ημιόνους και άμαξαν εύτροχον, ήδε και αύτις
νεκρόν άγοι προτί άστυ, τον έκτανε διος Αχιλλεύς . 180
μηδε τι τοι θάνατος μελέτωφρεσί, μηδέ τι τάρβος.

τοιος γάρ τοι πομπός άμ' έψεται 'Aργειφόντης ,
ός σ ' άξει, είως κεν άγων Αχιληϊ πελάσση.
αυταρ επήν αγάγησιν έσω κλισίην' Αχιλλος,
ούτ’ αυτός κτενέει, από τ' άλλους πάντας ερύξει 185
ούτε γαρ έστ' άφρων , ούτ’ άσκοπος , ούτ' άλιτήμων
αλλά μάλ' ενδυκέως ικέτεω πεφιδησεται ανδρός.
Η μεν άρ' ώς ειπουσ’ απέβη πόδας ωκέα Ιρις.
αυταρ όγ' υίας άμαξαν εύτροχον ημιονείην
οπλίσαι ενώγει, πείρανθα δε δήσαι επ ' αυτης 190
αυτος δ' ες θάλαμον κατεβάσετο κηώεντα,
165. χερσί FeFήσι. 175. Vulg. σ ' εκέλευσεν. 18o. προτί Fάστυ .
188. Γειπούσ ’ - ωκέα Fϊρις.
II. 863, 864. Quintus V. 528.-In seqq. 164, 165. vides impatientiam doloris homi
num in priscis etatibus. καταμήσατο κόπρον collegit. αμάν de messe ; de foribus le
gendis E. 551. nunc de pulvere.— 172. xaxòn óooouévn. malum quid l. animo agitans
1. annuntians :hoc verius puto : fere ut erat A. Io5 . κάκ' οσσόμενος.
189–321 . Priamus se accingit ad iter refragante Hecuba ; munera Achilli pro
redimendo Hectore depromit ; filios currum instruere jubet ; libatione facta cum
precibus currum conscendit . — 190. reigyba, cratem currus e viminibus textam , capa
cem rerum imponendarum. - 19Ι . θάλαμον κηώεντα. bene odorum. V. ad Z. 288.-192.
165. Κατεμήσατο.] Κατεχέατο. κατε- 190. Oπλίσσαι. ] Κατασκευάσαι, ετοι
πάσατο. 168. Κέατο. ] "Εκειντο. 185. μάσαι. Πείρινθα. ] Το επικείμενον τη
'Ερύξει.] 'Εφέξει , κωλύσει . 189. “ Η- αμάξη πλινθίων , εφ' ού φέρoυσι τα φορ
μιονείην.] Προς ημιόνων ζεύξιν επιτηδείαν. τία. o και υπερτερίαν καλούσιν. 191 .
κέδρινον, υψόροφος, ός γλήνεα πολλά κεχάνδει,

ές δ' άλοχον Εκάβην εκαλέσσατο, φώνησέν τε
Δαιμονίη, Διόθεν μοι Ολύμπιος άγγελος ήλθε ,
λύσασθαι φίλον υιόν, ιόντ’ επί νήας Αχαιών, 195
δωρα δ 'Αχιλλη φερέμεν, τα κε θυμον τήνη.
αλλ' άγε μου τόδε είπε, τι τοι φρεσιν είδεται είναι και
αίνως γάρ μ' αυτόν γε μένος και θυμός ανώγει,
κείσ ' ιέναι,επί νήαςέσω στρατόν εύρυν 'Αχαιών.
Ως φάτο κώκυσε δε γυνή , και αμείβετο μύθω 200
ώ μοι, πη δη τοι φρένες οΐχονθ ', ής το πάρος περ

έκλε' επ' ανθρώπους ξείνους, ήδ' οίσιν ανάσσειςκαι
πως έθέλεις επί νήας Αχαιων ελθέμεν οίος,
ανδρος ες οφθαλμους, ός του πολέας τε και εσθλους
υιέας εξενάριξε ; σιδήρειον νύ τοι ήτορ. 205
ει γάρ σ' αιρήσει και εσόψεται οφθαλμοίσιν
ώμηστης και άπιστος άνήρ όδε, ού σ ' ελεήσει,
ουδέ τι σ ' αιδεσεται. νυν δε κλαίωμεν άνευθεν
ήμενοι εν μεγάρω. τω δ ώς ποθι Μοίρα κραταιη
γεινομένω επένησε λίνω, ότε μιν τέκον αυτή, 2 IO
αργίποδας κύνας άσαι, εων απάνευθε τoκήων,

ανδρι παρά κρατερώ του εγώ μέσον ήπαρ έχoιμι
197. τόδε Γειπέ - φρεσι Fείδεται. 202. oίσι Fανάσσεις .
211. άσαι, ετών.
gaúvse res pretiosas, quarum recensum videbis inf. 229. sqq. Ex h. 1. voc. habet
Apollon. IV. 429. et alii.
193—216. Priamus Hecubam ad se vocat, et de profectione in castra Achivorum
cum ea agit.dissuadet Hecuba profectionem , metu periculi Priamo imminentis a
sevitia Achillis, qui nec ικετείας reverentiam habiturus sit ; unde 208. ουδέ τί σ' αιδί
σεται. – 194. δαιμονίη, ο βοηα : ut jam A. 56ι. – 202. prudentia qua clarus eras inter
Trojanoset exteros. - 205. σιδήρειον δέ τοι ήτορ non h.1. ad duritiem spectat, que op
ponitur miserationi, vel humanitati, sed ad fortitudinem ; si quis terroris et metus
est expers, periculi nullum sensum habens seu respectum ac curam. - 206. ει γάρ σ'
αιρήσει και εσόψεται, si te potitus fuerit, in potestate sua habuerit, et ubite conspexe
rit. - 209. τω δ' ώς ποθι ita , ut apparet , ώς που, at ipsi Hectore fuit hoc fato constitu
Κηώεντα.] Τεθυμιωμένον. ευώδη. 192. άκροκόσμια λέγουσι. 194. Διόθεν.]

Κέδρινον υψόροφον.] 'Εκ κεδρίνων ξύλων Παρά του Διός. 198. Αϊνώς.] Λίαν,
έχoντα την οροφήν υψηλήν. Γλώνεα .] πάνυ. 202. "Έκλεε.] Ένδόξως έφημί
Πολλής θέας άξια, κόσμια. ή χρήματα, ζου . 205. Σιδήρειον ήτορ.] Ισχυρά
κατά Ηλείους. οι δε αξιοθέατα. γλήνη ψυχή, εξ ου απηνής και σκληρά. 206.
δε παρά το γλαμυρών ήτοι δίύγρον . όθεν Αιρήσει.] Λήψεται. 207. 'Ωμηστής. ]
'Αρχέδημος ο Γλάμων, και παροιμία: 'Εν ' Ωμός τον τρόπον. οία τα ομοφάγα θη
τυφλών πόλει Γλάμυρος βασιλεύει. ή ρία . 2ΙΙ . 'Αργίποδας.] Ταχύποδας.
από μέρους είρηκε. γλήνας γάρ κυρίως τα
454 ΙΛΙΑΔΟΣ Ω. 213-230. LIB . XXIV .
εσθέμεναι προσφύσα τότ' άντιτα έργα γένοιτο

παιδος εμού επεί ούτε κακιζόμενόν γε κατέκτα,
αλλά προ Τρώων και Τρωϊάδων βαθυκόλπων 215
εσταότ', ούτε φόβου μεμνημένον, ούτ' άλεωρης.
Την δ' αύτε προσέειπε γέρων Πρίαμος θεοειδής
μη μ'εθέλοντ' ιέναι κατερύκανε, μηδέ μοι αυτή
όρνις ένα μεγάροισι κακός πέλευ ουδε ME πείσεις .
220
εί μεν γάρ τις μ' άλλος επιχθονίων εκέλευεν,
ή, οιμάντιές εισι, θυοσκόοι, η ιερηες ,
ψεύδος κεν φαϊμεν, και νοσφιζοίμεθα μάλλον
νύν δ', αυτός γαρ άκουσα θεού,και εσέδρακον άντης,
είμι, και ουχ άλιον έπος έσσεται· ει δε μοι αίσα
τεθνάμεναι παρα νηυσίν Αχαιών χαλκοχιτώνων , 225
βούλομαι" αυτίκα γάρ με κατακτείνειεν 'Αχιλλεύς
αγκάς ελόντ' εμόν υιον, επην γόου εξ έρον είην.
* Η, και φωριαμών επιθήματα κάλ’ ανέωγεν"
ένθεν δώδεκα μεν περικαλλέας έξελε πέπλους,
δώδεκα δ ' απλοΐδας χλαίνας, τόσσους δε τάπητας, 230
213. άντιτα Γέργα . 2Ι4 . ου Γε. 217. προσέξειπε - θεοειδής.

219. f. όρνις εν μ . 221. Vulg. μάντεες. 224. Fάλιον Fέπος .
tum sic, ut sepulture honore privaretur : ως άσαι.-213 . τόσ' άντιτα έργα γένοιτο,
tum, ita, par pari referretur ; quae summa ultionis est . αντίτισις γένοιτο. τίσις , άμοι
βή, αντί. si modo άντιτος est pro αντίτιτος , nec pro ανάσιτος, pari sensu. Iterum Od.
P. 60. – 214. Świi. latet omissa propositio : nam immanitas Achillis in corpus inse
pultum atrocissima : quandoquidemvirum fortem pro patria pugnantem tam indignis
modis habet, cujus virtutem revereri debebat. Græcismus porro est in structura
verborum επεί ο ε κακιζόμενόν γε κατίκτα, pro επει εκείνος , όν κατέκτα, ουκ ήν κακιζόμε
νος, ignavus, κακός.
217–227. Priamus, more multorum hominum , qui consulunt alios de iis, quæ
jam animo decreverant , in proposito suo persistit. - 221 . μάντιες primo universe me
morantur , tum duo genera , θυοσκόοι, qui ex omni sacrorum apparatu omina captant ,
ιερήες, extispices. cf. A. 62. - 222. ψευδός κεν φαλμεν, dicerem esse commentitium et
μάλλον, μάλα, valde diffiderem, fidem abnegarem. Versus lectus B. 8Ι. - 224 . ουν
üasov (Tos, dei jussum exsequar. — 226 . vel illico interficito me Achilles, dum modo
amplexus filii corpus flendo me satiaverim . iſeinu ipov. V. A. 469.
228–238. Munera ad redimendum filium cistis depromit Priamus : erant autem
ee in thalamo, quo τα κειμήλια recondita erant : sup. 191. – 230 . απλοΐδας χλαίνας.
Videtur declarandum esse ex altero : διπλούς , διπλή, δίπλαξ. quod varie accipi potest .
Mihi probatum erat r. 125 , 126. esse amictum , vestem ampliorem , duplicatam ,
213. Προσφύσα.] Προσελθούσα . " Αν- οι λιβανoμάντεις . Ιερήες .] Θύται. 222 .
τιτα . ] 'Αντιτιμώρητα. εν μέρει τινί τι- Νοσφιζοίμεθα.] 'Αποτρεποίμεθα. 227 .
μωρίαν λαμβάνοντα . 214. Ου ε κακι- 'Εξ έρον είην. ] Την επιθυμίαν πληρώ
ζόμενον.] Ου δειλιώντα αυτόν. 219. σαιμι. 228. Φοριαμών.] Κιβωτίων.
" Όρνις κακός.] Κακός οιωνός , και μάντις. Επιθήματα .] Πώματα . 'Ανέργεν.] " Η
221. Θυοσκόοι. ] Οι τας θυσίας επιτε- νοιξεν. ανώγνυεν. 230. “Απλοϊάδας.)
λούντες, και δι' αυτών μαντευόμενοι . ή “Απλάς.
τόσσα δε φάρεα καλά, τόσους δ' επί τοισι χιτωνας.

χρυσου δε στήσας έφερε δέκα πάντα τάλαντα
εκ δε δύο αίθωνας τρίποδας, πίσυρας δε λέβητας,
εκ δε δεπας περικαλλές, ό οι Θρήκες πόρον άνδρες
εξεσίην ελθόντι, μέγα κτέρας" ουδε να του περ 235
φείσατ’ ένα μεγάροις ο γέρων" πέρι δ' ήθελε θυμώ
λύσασθαι φίλον υιόν ο δε Τρωας μεν άπαντας
αιθούσης απέεργεν, έπεσσ’ αισχροίσιν ενίσσων
"Ερρετε, λωβητήρες, έλεγχέες oύ νυ και υμίν
οίκοι ενεστι γόος, ότι μ' ήλθετε κηδήσοντες ; 240
ή ούνεσθ', ότι μοι Κρονίδης Ζευς άλγε' έδωκε,
παϊδ ' ολέσαι τον άριστον και αταρ γνώσεσθε και έμμες
ρηΐτεροι γαρ μαλλον Αχαιοίσι δη έσεσθε,
κείνου τεθνειώτος , εναιρέμεν, αυταρ έγωγε,
πρίν αλαπαζομένην τε πόλιν, κεραϊζομένην τε, 245
οφθαλμοίσιν ιδείν, βαίην δόμον "Αιδος είσω.
" H , και σκηπανίω διεπ' ανέρας, οι δ' ίσαν έξω,
σπερχομένoιο γέροντος" ο δ' υιάσιν οίσιν ομόκλα,
234. 8 Foι . 236. fuit ένα μεγάροισι γέρων.
238. απέβεργε Fέπεσσ'. 239. Fέρρετε. 240. Foίκοι .
246. οφθαλμοίσι Fιδείν ,-άτιδος . 248. υίάσι Foίσι.
duplo corpori circumjectam. Contrario modo dicta erit vestis simplex. - 232 . στή
σας postquam ad lancem appenderat. V. ad Ν. 745. - 235 . ( κατ') εξεσίην, πρεσβείαν,
(iterum Od. Φ . 20.) ελθόντι legatione, legatus missus ad Thraces : forte juvenis a
parente. Non enim ipse rex legatus mitti solet.
237–282 . Priamus thalamo egressus, currum paraturus, videt turbam ante æ
dium fores et in porticu circa ædes stantem ; rei novitate, audita regis profectione,
excitatam ut accurreret ; stomachabundus, utpote senex mærore confectus, nunc
autem etiam thesauros suos alio translaturus, eos abigit, seu lamentis suis mole
stos, seu in negotio curando se morantes ; mox filios increpat cessantes currum in
struere ; faciunt illi jussa, efferunt thalamo munera et currui imponunt.
238. αιθούσης . que sit v . ad Z. 242, 243-239 . έρρετε, λωβητήρες. φθείρεσθε, υβρισταί.
ut B. 275. Λ. 385. έλεγχέες επονείδιστοι. probrosi, Δ . 242. - 24ο. κηδήσοντες , nunc λυ
πούντες. ανιώντες. molesti. - 241. ή oύνεσθε, an volupe vobis est ? an gratum vobis spe
ctaculum est ? όνω. unde ονέω. όνημι. juνο. όνομαι, quod Bνημαι. απολαύω fructum habeo
ex re , delector . ut απόνημαι. όνησιν έχω. Sic oνέομαι Ζ. 26ο. Η. 173. et al . at alii e ve
teribus voluere esse h. 1. μέμφεσθε. - 243. ρηΐτεροι γάρ. Hectore interemto, μάλα ρηΐτε
ρον έσται τους Αχαιούς, έναίρειν υμάς. - 247. σκηπανίω δίεπ' ανέρας, turbam σκήπτρω εδίω
κε. insequebatur, abigebat, baculo. - 248. σπερχομένoιο γέροντος, Concitato sene sc.
23 2. Τάλαντα.] Νύν, χρυσού. 235. "Η oύνεσθε. ] "Η εφήδεσθέ μοι, και επί
'Εξεσίην.] Κατά δημοσίας έξοδον πρεσ . ταϊς συμφοραίς ευφραίνεσθε. από του
βείας . 238. Αισχροίσιν. ] Χαλεπούς. άνασθαι. ή έκφαυλίζετε και μικρών ηγεϊ
239. "Έρρετε.] Φθείρεσθε. Λωβητήρες.] σθε. 245. Κεραϊζομένην.] Πορθουμένην.
Υβρισται. 'Ελεγχέες.] Επονείδιστοι. 247. Δίεπε. ] Διώκει, ή διεξήει. 248.
24ο. Κηδήσοντες.] Πενθήσοντες. 241. Σπερχομένoιο.] Επειγομένου. “ Ομόκλα.]
νεικείων "Ελενόν τε, Πάριν τ', 'Αγάθωνά τε διον,

Πάμμονά τ', 'Αντίφoνόν τε, βοην αγαθόν τε Πολίτην, 250
Δηίφοβόν τε, και Ιππόθοον, και Δίον αγαθόν.
εννέα τους και γεραιος όμοκλήσας εκέλευε
Σπεύσατεμοι, κακά τέκνα , κατηφόνες. αίθ' άμα πάντες
"Έκτορος ωφέλετ' αντί θοής επί νηυσι πεφάσθαι.
ώ μoι εγώ πανάποτμος, επεί τέκον υίας αρίστους 255
Τροίη εν ευρείη , των δ' ούτινα φημί λελείφθαι:

Mήστoρά τ' αντίθεον, και Τρωίλον ιππιoχάρμην,
"Εκτορά θ', δς θεός έσκε μετ' ανδράσιν , ουδε εώκει
ανδρός γε θνητου πάϊς έμμεναι, αλλά θεοίο :
τους μεν απώλεσ ' "Αρης, τα δ' ελέγχεα πάντα λέλειπται , 26ο
ψευσται τ', ορχησταί τε, χορουτυπίωσιν άριστοι,
αρνών ήδ' ερίφων επιδήμιοι αρπακτηρες.
ουκ άν δή μοι άμαξαν εφοπλίσσαιτε τάχιστα,
ταύτά τε πάντ' επιθείτε,ίνα πρήσσωμεν οδοίο και
Ως έφαθ': οι δ' άρα πατρος υποδδείσαντες ομοκλής 265
εκ μεν άμαξαν άειραν εύτροχον ημιονείην,
καλην, πρωτοπαγέα πείρανθα δε δησαν επ' αυτή
258. FeFήκει . 262. Γαρνών. 264. επιθείτε, ίνα . V. Obss.
προς το διέπειν. σπέρχεσθαι proprie concitare se et sic vel festinare, ut Λ. 110. et al .
vel irasci.-253. κατηφόνες, κατηφείς, κατηφείας ( Γ. 51. Π. 498.) άξια πράττοντες,
probra pudenda patrantes, καταισχυντοι. - 257. Troilimemoria fuit clara in Antei
liacis. v . Excurs . XVII. ad Virgil . En. ΙΙ . 26ο. τα δ' ελέγχεα πάντα λέλειπται.
probra hec, probrosi hi nequam Β. 235. omnes superstites sunt.-26ι . ορχησται,
non quasi saltatio per se probro fuisset,sed quia ei indulgent in vita desidiosa ;
ideoque χοροισυπίησιν άριστοι. excellentes choreis, non in armis ; (puta τον χορόν, ter
ram, τυπήναι pulsari pedibus. Οd. Θ . 264. πέπληγών σε χορον θείον ποσίν. ) ita quoque
262. επιδήμιοι άρπακτήρες, predatores popularium, qui predas agunt non ex hoste
sed ex popularium agris et bonis. Vides nec patriarcharum vitam malis et injuriis
promiscuis caruisse.
267. Parant filii Priami currum recipiendis muneribus ; imponunt axi πείρανθα ,
(vs. 190.) textum vimineum , 268. deripiunt (suspensum in pariete) de clavo jugum ,
( ita aptatum ut ei colla inserant juncti duo muli,) 269. buxeum , media sui parte
eminentiore in umbilici speciem , circum quam religari possint funes, instructum
Διεκελεύετο μετά ονείδους . 25ο. Πο- Πεφάσθαι. ] Αναιρεΐσθαι. 255. Πα

λίτην.] Νύν, όνομα κύριον. 251. Δηϊ- νάποτμος. ] Παντελώς δυστυχής. 257.
φοβόν τε και Ιππόθοον.] Αλεξάνδρου “Ιππιoχάρμην .] "Ήτοι αφ' ίππων μαχό
τοξευθέντος υπό Φιλοκτήτου, Πρίαμος τον μενον, ή ίπποις χαίροντα. 26ι . Χοροι
“Ελένης γάμον έπαθλον έθηκε το αρι- τυπίησιν άριστοι .] Εις χορούς επιτήδειοι.
στεύσαντι κατά την μάχην . Δηίφοβος 262. Επιδήμιοι αρπακτήρες.] Tα των
δε γενναίως αγωνισάμενος έγημεν αυτήν. πολιτών αρπάζοντες, και ου τα των πολε
η ιστορία παρά Λυκόφρωνι. 253. Kα- μίων. 267. Πρωτοπαγή.] Πρώτως πα
τηφόνες . ] "Αξιοι καταφονευθήναι. 254. γείσαν . ό έστιν εξόχως πρώτον πεπη
.LIB . XXIV . ΙΛΙΑ ΔΟΣ Ω . 268-28ο . 457
καδ δ από πασσαλόφι ζυγον ήρεον ημιώνειον,

πύξινον, ομφαλόεν, ευ οικεσσιν αρηρός.
έκ δεφέρονζυγόδεσμον άμα ζυγώ εννεάπηχυ 270
και το μεν εύ κατέθηκαν ευξέστω επί ρυμώ,
πέζη επί πρώτη, επί δε κρίκον έστορι βάλλον
τρίς δ' εκάτερθεν έδησαν επ' ομφαλόν αυταρ έπειτα
εξείης κατέδησαν, υπό γλωχίνα δ' έκαμψαν:
εκ θαλάμου δε φεροντες , ευξέστης επ' άπήνης 275
νήεον Εκτορεης κεφαλής απερείσι άποινα.
ζευξαν δ' ημιόνους κρατερώνυχας, εντεσιεργους,
τους ρα ποτε Πριάμω Μυσοιδόσαν αγλαά δωρα.
ίππους δε Πριάμω ύπαγον ζυγον, ους ο γεραιος
αυτός έχων ατίταλλεν έυξεστη επί φάτνη 280
270. Vulg. εκ δ' έφερον. 273. τρις δεκάτερθεν. 274. νulg. έγναμψαν.
275. νulg. ευξέστου. 277. εντεσιεργούς . 28ο , νulg. ευξέστω .
annulis ; tum v. 270. affertur una cum jugo lorum jugale, novem cubitorum ; idque
lorum , v. 271. applicant et innectunt temoni, 272. in summa temonis parte , et ad
movent annulum paxillo (v. inf. ad h. v .) tumque 273. ter religant utrinque (funes)
circa prominentem umbilicum in medio jugo ; postea vero 274. deinceps colligant,
(nodo) et oram (oras funium ) subdunt (nodo) ne dependeant (oræ ). Jam de singu
lis. - 269 . το ζυγόν ομφαλόεν, quod umbilicum, h. e. partem in medio eminentiorem
habet, cui, ut paxillo et clavo, circumligantur lora . sů úgneos, aptatum , instructum
οιήκεσσιν, jugum, habens aptatos ei annulos, οίακας , quibus lora implicantur jugalia,
ad ipsos mulos illigandos. - 270. το ζυγόδεσμον, Iorum jugale, quo jugum temoni in
nectitur; hoc aptant temoni, et quidem — 272. min tv agúrn, in extima temonis
parte , qua cum jugo temo committitur. (πέζα, πάν το άκρον, ut πους ) επέβαλον δε κρί
κον έστορι. (ab έω , ίημι, έσις, έστωρ, πάσσαλος ενιέμενος , εμβαλλόμενος το ρυμώ. ) clavo, ut
judico, qui in temonis anteriore ora est, immittunt annulum , cui lora jugalia altera
ora illigata sunt ; quæ eadem nunc vs. 273. altera sui parte ter religata erantcirca
umbilicum jugi, in vs. 269. memoratum, εκάτερθεν, in utroque mulo jugali ; nisi
prestat , utrinque, ab utraque parte, dextra et sinistra. - 273, 4.αυταρ έπειτα εξείης
κατέδησαν. quidnam ? censeo omnia ad το ζυγόδεσμον esse referenda; εξείης κατέδησαν
ordine, ceteris diversis locis ac partibus, και γλωχίνα υπέκαμψαν, Oram Iori jugalis,
γωνίαν. το τέλος του ιμάντο subtus inflexam cuerunt. Nunc vs. 227. sqq. jun
gunt curribus jumenta: primo 277. mulos εντεσιεργούς , τους εν εντεσι του άρματος, h. e.
εν άρματι εργαζομένους, in plaustro trahendo laborantes. - 279. ίππους ύπαγον ζυγών,
hyov irò sugòn, sistendo eos loco suo, ut jungi jugo possent, mox 281. Priamus et
praeco eos jungunt Ioris jugalibus religando . εν δώμασιν,inf. 323. πρόθυρον et αίθουσα.
Potest tamen latius quoque dictum accipi de ipsa aula, quam circumdabat éqxos et
αίθουσα . V. ad vs. 323 .
γυίαν. ό έστι καινήν. έστι γαρ το μεν χίνα. ] Την γωνίαν . λέγει δε το τέλος
τάξεως, το δε ποιότητος. 269. 'Ομ- τού ιμάντος. "Εγναμψαν.] " Έδησαν.
φαλόεντα.] Νύν, κεκοσμημένον . 272. καθηψαν. 275. Έπ’ απήνης.] 'Επί της
“Εστορι.] Το ανιεμένω πασσάλο κατά αμάξης. 277. ' Εντεσιουργούς. Τους
του ρυμού τού ζυγού. τινές δε γράφουσιν υποζυγίους, μη ψιλώς νωτοφόρους, αλλά
έκτορι, οίον εχέτoρι. Επί δε κρίκον έστoρι την τε άμαξαν , και την πείρανθον έλκον
βάλλον. ] Αντί του, τα δε οκκάβω τον τας. άπερ και έντεα φησί. 278. Μυ
έστορα έβαλον, 273. Επ ’ ομφαλόν.] σοί.] "Έθνος βάρβαρον. 279. "Υπαγαν
'Επί το μέσον του ζυγού. 274. Γλω- ζυγόν.] “Υπό τον ζυγόν ήγον.
VOL . II . 3 Ν
τω μεν ζευγνύσθην εν δώμασιν υψηλούσι

κήρυξ και Πρίαμος , πυκινα φρεσι μηδε έχοντες .
αγχίμολον δε σφ' ήλθ' “Εκάβη τετιηότι θυμώ,
οίνον έχουσ' εν χειρί μελάφρονα δεξιτερηφι,
χρυσέω εν δεπαϊ, όφρα λείψαντε κιοίτην 285
στη δ' ίππων προπάροιθεν, έπος τ' έφατ', έκ τ' ονόμαζε
Tη, σπείσον Δι πατρι, και εύχεο οίκαδ ' ικέσθαι
αψ έκ δυσμενέων ανδρών επεί άρ σε γε θυμός
οτρύνει επί νήας, εμείο μεν ουκ εθελούσης .
αλλ' εύχευ σύγ έπειτα κελαινεφεϊ Κρονίων 290
Ιδαίω, όστε Τροίην κατά πάσαν οραται:

αϊτει δ' οιωνον ταχυν άγγελον, όστε οι αυτώ
φίλτατος οιωνών , και ευ κράτος έστι μέγιστον ,
δεξιόν όφρα μιν αυτός , εν οφθαλμοίσι νοήσας,
τώπίσυνος επί νήας της Δαναών ταχυπώλων. 295
ει δε τοι ου δώσει τον άγγελον ευρυόπα Ζευς ,
ουκ αν έγωγε σ ' έπειτα εποτρύνουσα κελoίμην
νηας έπ' Αργείων ιέναι, μάλα περ μεμαώτα.
Την δ' άπαμειβόμενος προσέφη Πρίαμος θεοειδής
ώ γύναι, ου μέν τοι τόδ ' εφιεμένη απιθήσω 300
εσθλόν γαρ, Διά χείρας ανασχεμεν, αί κ' ελεήση.
Η ρα, και αμφίπολον ταμίην ώτρυν' ο γεραιός
χερσιν ύδωρ επιχευαι ακήρατον. η δε παρέστη,
284. Foίνον . 286. προπάροιθε , Fέπος. 287. εύχεο Foίκαδ' .
292 . ώστε Foι . 293. και Fευ . 296. Fεόν . 299. θεοειδής .
283-321 . Religiosa mulier, Hecuba, apportat vinum ad libandum et preces fa .
ciendas_- 316. quibus exauditis, augurium mittitur — 231.
283. TitinÓTI dupã vexato animo curis. v. 1. 555. - 291. Jovi, qui ex Ida omnem
Troadem prospicit, καθoράται. - 292. αΐτει δ' οιωνόν. vides veterem superstitionem,
cum signum , omen, prodigium , a numine expeterent precantes ; ad eam devenire
homines proclive erat, ex quo ii omina rerum futurarum edi sibi persuaserant;
optare enim necesse erat , ut non modo bonum eventum coepta haberent, verum ut
quoque leti eventus maturius pignus aliquod daretur. - 293 . και εύ (pro αυτού ) κράτος
irrà péyiotov, et est ejus alitis robur maximum ; antiqua phrasi, pro, et cujus : gra
tissimi Jovi alitis etalitum omnium validissimi. οιωνών δεξιον junge. - 296. sin augu
rium nullum obtigerit. gòv őgysãoy suum nuntium : vel, si omnino non miserit ; ut
aquila omnino non visa fuerit ; sive, quod tamen vix Homericum est, ut sua sit h. l.
propitia ; ut latine, deus non suus, in Tibullo deus non meus, aversus. — 300 . ood
283. 'Αγχίμολον.] Νύν, μετ' ολίγον. λοιπών ορνίθων. 296. Eόν άγγελον.]
287. Τη. ] Δέξαι, λάβε. 292. Οιω- 'Αγαθόν. ίδιον. 30ο. Εφιεμένη. ] Έν
νόν.] "Όρνιν. 293. Και εν κράτος έστι τελλομένη, ή υποτιθεμένη. 302. Τα
μέγιστον. ] “ος ισχυρότατός έστι των μίην .] Προστάτιν . 303. ' Ακήρατον.]
χέρνιβον αμφίπολος, πρόχρόν θ' άμα, χερσίν έχουσα.

νιψάμενος δε, κύπελλον εδέξατο ης αλόχοιο 305
εύχετ' έπειτα στας μέσω έρκεϊ, λειβε δε οίνον,
ουρανόν είσανιδών και φωνήσας έπος ηύδα:
Ζευ πάτερ, "Ιδηθεν μεδέων, κυδιστε, μέγιστε,
δος μ' ές 'Αχιλληος φίλον ελθείν, ήδ' ελεεινόν:
πέμψον δ οιωνον ταχυν άγγελον, όστε σοι αυτώ 310
φίλτατος οιωνών, και εν κράτος έστι μέγιστον,

δεξιόν όφρα, μιν αυτός εν οφθαλμοίσι νοήσας,
τω πίσυνος επί νήας ίω Δαναών ταχυπώλων.
"Ως έφατ' ευχόμενος του δ' έκλυε μητιέτα Ζεύς
αυτίκα δ' αιετον ήκε, τελειότατον πετεηνών, 315
μόρφνον, θηρητηρ', ον και περκνον καλέoυσιν .
όσση δ' υψορόφοιο θύρη θαλάμοιο τέτυκται
ανέρος άφνειοίο έυκλης αραρτία
τόσσ’ άρα τουεκάτερθεν έσαν πτερά είσατο δε σφι
δεξιος αίξας δια άστεος " οι δε ιδόντες 320
γήθησαν, και πασιν ενι φρεσι θυμός ιάνθη.
Σπερχόμενος δ' ο γέρων ξεστού επεβήσετο δίφρου:
εκ δ' έλασε προθύροιο και αιθούσης έριδούπου.
305. εδέξατο Fής. 3ο6. δε Foίνον . 307. Fέπος . 31. και Fευ .
319. Fεκάτερθεν έσαν πτερά: Fείσατο. 32ο . διά Γάστεος . νulg . υπέρ
άστεος . οι δε Γιδόντες .
εφιεμένη . monenti. suadenti. - 304. χέρνιβον. de vase latiore ore accipitur , in quod ex
προχόο aqua, και χέρνιψ, defunditur . - 308. "Ιδηθεν μεδέων . pro explicatione sunt versus
290, 291. Vidimus jam Γ. 276. - 309. δός με ελθείν φίλον scil . αυτώ, non invisum ipsi,
sed gratum, quem benevolo ani mo adspiciat, et miseretur , ήδ' ελεεινόν.- 315. τελε ιό
um
τατον πετεηνών , cujus auguri est inter omnium alitum auguri letiss a et imum
certissimum . Versus jam lectus O. 287. -316. Quale hoc aquilarum genus sit, ex
s
his quidem notis et characteribu parum dijudicari potest ; Locus classicus est Ari
stot. Η. Α. ΙΧ . 32. μόρφνος , niger , idem περπνός. μίλας θηρητήρ erat Φ. 252.
322—338 . Ingreditur iter Priamus cum Idæo præcone, mittit Jupiter Mercurium
ad eum ducendum. - 323 . αίθουσα , porticus, ambit partem domus anteriorem ; qua
'Αδιάφθορον. 304. Χέρνιβον .] Νύν το είδος. Περανόν.] Τον αυτόν τώ προειρη

αγγείον το υποδεχόμενον το ταϊς χερσίν μένω . μέλανα, αφ' ου και τον μελαινό
επιβαλλόμενον ύδωρ, ο και λέβητά φησι. μενον καρπόν περκάζειν λέγομεν. 317.
Πρόχρον.] Τον παρ' ημίν καλούμενον ξέ- Υψορόφοιο.] “Υψηλοστέγου. υψηλού.
στην. 306. “Έρκεϊ.] Νύν, περιβολαίω. 318. Εύκληΐς αραρυΐα. ] Εί ταϊς κλει
περιφράγματι. 3ο9. Ελεεινόν.] 'Ε- σιν ήρμοσμένη. ασφαλής. δύναται και
λέου άξιον. 315. Τελειότατον.] Νύν, υφ' εν, ίν' η ευκλειστος. 319. Είσα
επιτελεστικώτατον. 316. Μόρφνον.] το .] 'Εφάνη. ώρμησε. 322. Σπερχό
" Ήτοι περί φόνους μεμορηκότα, τον φό- μενος.] Σπεύδων. 323. 'Εριδούπου. ]
νιον . ή μέλανα ή άρπαγα. οι δε αετού Μεγαλοήχου.
3 N 2
πρόσθε μεν ημίονοι έλκον τετράκυκλoν απήνην,

τας Ιδαίος έλαυνε δαίφρων" αυταρ όπισθεν 325
ίπποι, τους ο γέρων εφέπων μάστιγι κέλευε

καρπαλίμως κατα άστυ' φίλοι δ' άμα πάντες έποντο,
πόλλ' ολοφυρόμενοι, ωσεί θάνατόνδε κιόντα.
οι δ' επεί ούν πόλιος κατέβαν, πεδίον δ' αφίκοντο,
οι μεν άρ' άψορροι προτι"Ίλιον απονέοντο, 330
παίδες και γαμβροι. τω δ' ού λάθον ευρυόπα Ζην",

ές πεδίον προφανέντες ιδών δε ελέησε γέροντα,
αίψα δ' άρ' Ερμείαν, υιον φίλον, άντίον ηύδα:
Ερμεία, σοι γάρ τε μάλιστα γε φίλτατόν έστιν
ανδρι εταιρίσσαι, και το έκλυες, ώ κ' εθέλησθα, 335
βάσκ' ίθι, και Πρίαμον κοίλας επί νήας Αχαιων
ως άγαγ , ως μήτ' άρ τις ίδη, μήτ' άρ τε νοήση
των άλλων Δαναών, πριν Πηλείωνάδ' ικέσθαι.
Ως έφατ' ουδ' απίθησε διάκτορος 'Aργειφόντης.
αυτίκ ' έπειθ' υπο ποσσίν έδησατο καλα πέδιλα , 340
αμβρόσια , χρύσεια, τα μιν φερον ημεν εφ' υγρών,
ήδ' επ' άπειρονα γαίαν, άμα πνoιής άνεμοιο.
327. κατά Fάστυ. 33ο. προτί Fίλιον. 332. προφανέντε: Fιδών.
337. τις Fίδη. V. Obss.
ejus parte porta domus est, fit mgóðupor; ergo junguntur h. 1. Hoc erat, quod vs. 281 .
equi currui juncti erant εν δώμασιν υψηλοίσι. Νec tamen repugno, si latius de aula
dictum acceperis. - 329. οι δ' επεί ούν sunt Priamus et Ideus, at 330. οι μεν turba
Trojanorum. - 335 . ανδρί εταιρίσσαι. εταίρος γίγνεσθαι , sodalem se adjungere , pro ami
co ac comite se gerere ; ut habent verba in ιζω similem vim : sic βαρβαρίζειν. ελληνί
ζειν. Sup. N. 456. erat εταρίζεσθαι . ή τινά που Τρώων εταρίσσαιτο , και τ ' έκλυες pro κλύεις,
audis, εκείνω ω εθέλης κε κλύειν, in cujus gratiam vis audire. h. e . quem exaudire libet,
in quem sis prona et benevola voluntate, ita ut ei accedas et subvenias.
339—468. Paret Mercurius Jovis jussis et, assumta adolescentis ingenui persona,
Priamo occurrit, terrefactum eum confirmat, sese ducem in castra præbet, tandem
que se prodit Mercurium esse.
341. τα μιν φέρον φuibus, ut viator, indutus, ille incedit, iter facere solet marri ter
raque, summa celeritate. φέρεσθαι, omnino de motu, ergo et de incessu , de volatu ;
additur interdum ποσί, πτερούς, άμα πνoιής et sic porro. Ergo et πόδες φέρουσί τινα, si
ille incedit . Νec aliter de diis : sic de Thetide Σ . 148. sq. την μεν άρ' ολυμπόνδε πό
des Pégov. Si tamen iter longinquum faciunt, habent dii, viatorum more, calceamen
ta , υποδήματα, soleas, πέδιλα, quibusincedunt, iter faciunt : ut Juno Ξ. 186. Minerva
Od. A. 96. ergo et nuntius deorum Mercurius, ut petaso et virga instructus, ita so
leis, quoties ab Olympo missus iter facit, h. 1. et Od . E. 44. Alias de modo motus
vel incessus Mercurii aliorumque deorum nihil additur, ut modo de Iride 77. 95 .
Alibi memorantur nubes, venti, alæ, equi, currus. Cf. dicta ad Apollod. II. 4, 2. p .
19. - 342 . άμα πνοής ν . ad M. 207.-343. όμματα θέλγει debilitat, (ut ad M. 255. )
3 24. Τετράκυκλoν.] Τετράτροχον. 'Aπή- σαι.] Εταίρω βοηθήσαι. 342. 'Απεί
νην.] "Αμαξαν. 326. Εφέπων.] Επα- ρονα .] Μεγάλην, ή κυκλοτερή.
κολουθών, επιδιώκων . 335. Εταιρίσ
είλετο δε ράβδον, τη τ' ανδρών όμματα θέλγει,

ών εθέλη, τους δ' αύτε και υπνώοντας εγείρει
τηνμετα χερσίν έχων πετετο κρατος ' Aργειφόντης. 345
αίψα δ' άρα Τροίην τε και Ελλήσποντον έκανε
βη δ' ιέναι, κούρω αισυμνητηρι έoικώς,
πρώτον υπηνήτη,τουπερ χαριεστάτη ήβη.
οι δ ' έπει ούν μέγα σημα πάρεξ "Ιλοιο έλασσαν,
στησαν άρ' ημιόνους τε και ίππους , όφρα πίoιεν , 350
έν ποταμώ δη γαρ και επί κνέφας ήλυθε γαίαν

τον δ ' εξ αγχιμόλoιο ιδώνέφράσσατο κήρυξ
Ερμείας, προτί δε Πρίαμον φάτο, φώνησεν τε:
Φράζεο, Δαρδανίδη φραδέος νόου έργα τέτυκται:
344. Vulg . έθέλει. 347. Vulg. αισυητήρι . FeFoικώς. 349. πάρεκ Fίλοιο
έλασσαν . de hiatu V. Obss. 35 2. αγχιμόλoιo Fιδών. 354. νόου Γέργα . ν . Obss.
somno opprimit. Versus repetiti Od. E. 47, 48. et Od. 1. 2, 3, 4. Notus locus En .
IV. 242. sq. hinc expressus. – 347. κούρω αισυμνητήρι. adolescenti nobili genere nato.
ut αισυμνηται viri principes Οd . Θ. 258. repetiti versus Od. Κ. 278, 279. - 349 . οι δ'
έπει ούν μέγα σημα παρέξ "Ιλοιο έλασσαν . Via ab lio ad castra ducere potuit aut per
campum medium inter duo amnes, aut dextra ad Simoentem incedendo, aut læva
secundum Scamandrum ; Potuit quoque iter fieri inde ab urbe versus castra ab al
tera Scamandri ripa, australi, ita ut in inferiore aliquo loco amne trajecto ad castra
perveniretur. Postremum hunc profectionis modum vulgo animo circumferebamus
propter versum , quo Scamander dictus est cum Simoente συμβάλλειν δοάς Ε. 774. ήχι
δοάς Σιμόεις συμβάλλετον ήδέ Σκάμανδρος . Νeque, si morose agas, verba aliter videntur
intelligi posse, quam amnes duo in unum alveum confluxisse ; sic quoque 4. 452, 3.
ως δ' ότε χείμαρροι ποταμοί , κατ' άρεσφι ρέοντες, ές μισγάγκειαν συμβάλλετον έβριμον ύδωρ.
Itaque, etiam h. 1. Priamum putabamus ab australi parte profectum, trajecisse Sca
mandrum , quia et infrain reditu ν. 692. πόρος Ξάνθου memoratur : quod tamen ne
cesse non est statuere. Intra campum , secundum Scamandrum , et ad ejus ripam ,
incedere potuit Priamus, quia ad Achillem tendebat, castra tenentem ad Sigeum ;
qua parte etiam minus periculum erat, ne incideret in hostem palantem . Jam tu
mulus Ili in planitie situs, 1. 166. ipsi erat in prospectu . Subsistunt equi ad amnem
et aquam hauriunt v, 350, 1: potuit eo loco vadum Scamandri esse, quod inf. 692.
diserte memoratur πόρος Ξάνθου, nec tamen necesse est, ut Priamus illud trajecerit ;
ita nec , ut jam tum alveus Scamandri præter castra ductus fuerit et immissus in
Simoentem . Tam difficile est ex consutis pluribus Homericis locis aliquid confi .
cere, quod liquido constet . Conf. ea quæ de chorographia Troadis sunt disputata .
Porro 351. δή γαρ και επί κνέφας ήλυθε γαίαν. jam advesperascebat : nam die jam ver
tente urbe exierant, haud dubie consulto , ne obvii fierent Achivi.
352—378. Mercurii conspectu exhorrescunt præco et Priamus, incidisse se rati
in Achivum aliquem palantem et prædantem . At Mercurius propius accedens et
Senem comiter appellans metu eos liberat. – 354. Φραδέος νόου έργα τέτυκται, res est
343. Θέλγει. Προς και θέλει αμαυροί. ραία ακμή. 349. Μέγα σήμα πάρεξ
347. Αισυητήρι. ] Βασιλικό νέων. οι δε "Ιλλοιο έλασσαν.] Παρήλασαν τον "Ιλ
αντί του εντίμων τηρούντι τα αίσια , και λου τόπον, ή τάφον. 35 2. 'Εξ αγχι
εστι τα δίκαια . 348. Πρώτον υπηνή- μόλoιο .] ' Εκ του σύνεγγυς. 354. Φρα
τη.] 'Αρχομένη γενειάζειν" υπήναι δε δέος νόου έργα τέτυκται.] Συνετου νου
καλούνται αι τρίχες, αι περί τα χείλη, και άριστα βουλεύεσθαι δυναμένου ο πα
ο μύσταξ άρτι φυόμενος. οι δε κοινώς εί- ρων καιρός δείται.
πον το γένειον. Χαριεστάτη ήβη.] Ω
άνδρ’ δρόω, τάχα δ' άμμε διαδραίσεσθαι δίω: 355

αλλ' άγε δη φεύγωμεν εφ' ίππων η μίν έπειτα
γούνων αψάμενοι λιτανεύσομεν, αί κ' ελεήση.
" Ως φάτο συν δε γέροντα νόος χύτο, δείδιε δ ' αινώς:
ορθαι δε τρίχες έσταν ένα γναμπτοϊσι μέλισσι
στη δε ταφών. αυτός δ' Ερμούνιος εγγύθεν ελθών, 36ο
χείρα γέροντος ελών, εξεύρετο και προσέειπε:
Πή, πάτερ, ώδ ' ίππους τε και ημιόνους ιθύνεις
νύκτα δι αμβροσίην, ότε θ' εύδουσι βροτοί άλλοι και
ουδε συ γ ' εδδεισας μένεα πνείοντας Αχαιούς,
οι τοι δυσμενέες και ανάρσιοι εγγυς έασιν ; 365
των είτις σε ίδοιτο, θοήν δια νύκτα μέλαιναν,
τοσσάδ' ονείατ' άγοντα , τίς αν δη τοι νόος είηκαι
ούτ’ αυτός νέος εσσι, γέρων δε τοι ούτος όπηδεί,
άνδρ' απαμύνασθαι, ότε τις πρότερος χαλεπήνη
αλλ' εγώ ουδεν σε ρεξω κακόν, ήδε κεν άλλον 370
σε απαλεξήσαιμι φίλω δε σε πατρι είσκω.

Τον δ' ήμείβετ' έπειτα γέρων Πρίαμος θεοειδής
ούτω πη τάδε γ' έστι , φίλον τέκος, ως αγορεύεις.
αλλ ' έτι τις και εμείο θεών υπερέσχεθε χείρα ,
ε)
os por τoιόνδ' ήκεν οδοιπόρον αντιβολήσαι, 375
αίσιον, οίος δη συ δέμας και είδος άγητος,

πέπνυσαί τε νόω, μακάρων δ' εξ εσσι τοκήων.
36ι . προσέξειπε . 366. σε Είδοιτο . 37ο. νulg. αλλά κεν.
371. πατρί Λεβίσκω . 372. θεοειδής. 376. Fείδος. 377. Vulg . νόον .
mentis prudentis : prudenti consilio nunc opus est.–356. εφ' ίππων, curru equis jun
cto ; plaustro, mulabus juncto, relicto ; aut subsistamus et supplices fiamus, ut vitæ
parcat . – 358. συνεκέχυτο θυμός , perturbatus est ; ut sepe ; nil amplius. - 365. ανάρ
σιοι, infesti ut hostes. - 367. quid tibi tunc animi foret ! ονείατα , nunc χρήματα .
Supra erant βρώματα , Ι. 9Ι. - 368, 9. ούτ ' αυτος νέος έσσί, ( ώς) άνδρ' άπαμύνασθαι, si
quis aggrediatur te : χαλεπήνη injuria affecerit , πρότερος, etsi non lacessitus a te.
Versus iterum obvius Od. π. 72. Φ . 133-371. φίλω δε σε πατρι είσκω . meo patri te
similem esse video . hoc suavi cum affectu est adjectum .
355. Διαρραίσεσθαι .] Διαφθαρήσε- νασθαι. ] Αποκωλύσαι . αποδιώξαι. Χα

σθαι. 358. Συν δε γέρονται νόος χύτο.] λεπήνη.] Κακώσει. ή αδικήσει. 37ο.
Το εξής, συνεχύθη αυτού ο νούς . 359. Ουδέν.] Νύν, ουδαμώς. 371. 'Απαλε
Ορθαι δε τρίχες έσταν.] Αντί του έφρι- ξήσαιμι. ] 'Αποστρέψαιμι. βοηθήσαιμι.
ξαν. 36ο. Ταφών.] Εκπλαγείς. 'Ερι- 375. “Οδοιπόρον.] Συνοδόν . 376. Αϊ
ούνιος.] Μεγαλωφελής. 362. Ιθύνεις.] σιον. ] Δεξιόν. δίκαιον . 'Aγητός.] Θαυ
Επ' ευθείας ελαύνεις . 365. Ανάρ- μαστός. 377. Πέπνευσαι.] Συνετός εί .
σιοι .] "Αδικοι . εχθροί. 369. Απαμύ- πεπαίδευσαι .
LIB . XXIV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ω. 378-399 . 463
Τον δ' αύτε προσέειπε διάκτορος Αργειφόντης:

ναι δη ταύτα γε πάντα, γέρον, κατα μοίραν έειπας :
αλλ' άγε μοι τόδε είπε, και ατρεκέως κατάλεξον 380
ηε πη εκπέμπεις κειμήλια πολλά και εσθλα
άνδρας ές αλλοδαπους, ένα περ τάδε τοι σόα μίμνη και
ή ήδη πάντες καταλείπετε "Ιλιον ιρην
δειδιότεςκαι τοίος γαρ ανηρ ώριστος όλωλε
σος πάϊς ου μεν γάρ τι μάχης επιδεύετ' Αχαιών. 385
Τον δ' ήμείβετ' έπειτα γέρων Πρίαμος θεοειδής
τις δε συ εσσι, φέριστε, τέων δ' εξ εσσι τοκήων,
ως μου καλά τον οίτον απότμου παιδος ένισπες και
Τον δ ' αύτε προσέειπε διάκτορος Αργειφόντης:
πειρα εμείο, γεραιε, και είρεαι "Εκτορα διον 390
τον μεν εγώ μάλα πολλά μάχη ένα κυδιανείρη
οφθαλμοίσιν όπωπα, και εύτ' επι νηυσιν ελάσσας
'Αργείους κτείνεσκε, δαίζων οξέι χαλκώ.
ημείς δ' έσταότες θαυμάζομεν. ου γαρ'Αχιλλεύς
εία μάρνασθαι, κεχολωμένοςΑτρείωνι. 395
του γαρ εγώ θεράπων, μία δ' ήγαγε νηυς ευεργής
Μυρμιδόνων δ' εξ είμι πατηρ δε μοι εστί Πολύκτωρ
αφνειός μεν όδ' έστι, γέρων δεδη , ως συ περ ωδε
εξ δε οι υίες έασιν, εγώ δε οι έβδομος είμι
378. προσέξειπε . 379. έπειτας . 38ο . τόδε Γειπέ .
383. καταλείπετε Fίλιον. 385. νulg. παΐς et επεδεύετ'. 386. θεοειδής.
388. νulg. ός μοι . 389. προσέξειπε. 396. εύFεργής . 399. δε Foι .
380—439. Mercurius dissimulanter Priamum caussam profectionis rogat, de cor
pore Hectoris integro servato eumedocet, tandemque se viæ comitem ac ducem per
castra offert, se unum e Myrmidonibusesse professus.
385. ου μεν γάρ (κατά) τι επιδεύετο 'Αχαιών (κατά της) μάχης. nihil inferior erat
Achivis virtute . Sic E. 636. επει πολλών κείνων επιδεύεαι ανδρών. conf. ad Ρ. 142. Non
jungam μάχης Αχαιών. – 388. ως καλά, καλώς, ένιστές μοι τον οίτον παιδός. quam pre
clare, honorifice mentionem fecisti de filio meo !-390. Teygão susão. aliter quam inf.
433. et nunc simpliciter, rogas de filio ; junctum cum είρεο "Εκτορα, περί “Εκτορος.
Nec est locus tentandi vel explorandi, tanquam suspecta fide. Od. 1.237. Ulysses
dubitat , ή πρώτ’ εξερέοιτο, έκαστα σε πειρήσαιτο, et Δ. 119. μερμήριξε, ήξ – ή πρώτ’ εξερέ
οιτο έκαστά τε πειρήσαιτο, ubi νulg . μυθήσαιτο legitur. - 399. Sunt patri meo septem
387. Τέων.] Τίνων. 388. Οίτον.] 396. Μία δ' ήγαγε νηύς ευεργής .]
Μόρον. 'Απότμου παιδός. ] Πολυπότμου. “Εταίρον και φίλον εαυτόν βούλεται συ
δυστυχούς. 390. Πειρά εμείο γεραιέ.] στήσαι 'Αχιλλεί ο Ερμής προς πλείονα
Πειράζεις με , ώ γέρον. 391. Κυδια- πίστιν , οι γάρ τοιούτοι μιάς νεως επιβαί
νείρη.] 'Εν ή δοξάζονται οι άνδρες. νουσιν .
των μέταπαλλόμενος, κλήρω λάχον ενθάδ' έπεσθαι. 400

νυν δ' ήλθον πεδίονδ ' από νηών: ηωθεν γαρ
θήσονται περί άστυ μάχην ελίκωπες Αχαιοί.
ασχαλόωσι γαρ οίδε καθήμενοι, ουδε δύνανται
ίσχειν έσσευμένους πολέμου βασιληες 'Αχαιών.
Τον δ' ήμείβετ' έπειτα γέρων Πρίαμος θεοειδής 405
εί μεν δη θεράπων Πηληϊάδεω Αχιληος
είς , άγε sń μου πασαν αληθείην κατάλεξον ,
ή έτι παρ νήεσσιν έμος πάϊς, ηε μιν ήδη
ήσι κυσί μελείστί ταμων προύθηκεν Αχιλλεύςκαι
Τον δ' αύτε προσέειπε διάκτορος 'Aργειφόντης 410
ώ γέρον, ούπω τόνγε κύνες φάγαν, ουδ' οιωνοί:
αλλ' έτι κείνος κείται 'Αχιλληος παρα νη
αύτως εν κλισίησις δυωδεκάτη δε οι ήως
κειμένω, ουδέ τι οι χρως σηπεται, ουδέ μιν ευλαι
έσθουσ', αι ρά τε φώτας'Αρηϊφάτους κατέδουσιν. 415
ή μέν μιν περί σημα του ετάροιο φίλοιο
έλκει ακηδεστως, ηως ότε δια φανής
où dé μιν αισχύνει. θηρίο κεν αυτός επελθών,
40ο. νulg. μεταπαλλόμενος. 402 , περί Fάστυ - Γελίκωπες.
403. νulg. ο γε. 405. θεοειδής . 4ο9 . Fήσι, 41ο. προσέξειπε.
4ΙΙ . vulg. τόνδε. 413. δε Γοι . 4Ι4 . τί Foι . 416. σήμα Fεβού .
417. νulg. φανείη. 418. νulg. θειοΐο.
filii , ex his ego unus sum. - 40o . μετά τούτων παλλόμενος, Sortitus, Sortem expertus,
quis ex septenis fratribus profectioni interesset. Videtur secundum hæc regibus
jam tum jus fuisse cogendi ad militiam , atque, si plures essent filii, ut unus saltem
arma sumeret et in numeros abscriberetur. Convenit, quod ¥ . 296. sq. narratur ali
quis equo pro munere dato se a militia liberasse.--401. νύν δ' ήλθον πεδίονδ', an tan
quam speculandi caussa ? crastino enim die pugnam facient. τιθέναι μάχην,μάχεσθαι,
περί άστυ, urbem oppugnare. - 403 . ασχαλόωσι γαρ οίδε καθήμενοι, εαυτούς καθήσθαι. in
dignantur: se otiose sedere ; ut jam B. 297. ου νεμεσίζομ' 'Αχαιούς ασχαλάαν παρά νηυσι
κορωνίσι. et paullo ante 292. και γάρ τις θ' ένα μήνα μένων συν νηυσι, από ης αλόχοιο,
ασχαλάα .-- 404. ουδέ βασιλήες Αχαιών δύνανται άσχειν , επίσχειν, αυτούς πολέμου , έσσυ
révous. eos retinere a pugnando, ardentes studio pugnandi. Potest tamen et loove
μένους πολέμου ferri, ut Ν. 315. - 409. προώθηκεν. Ιoco gravioris verbi παραβάλ .
λειν, ut ίπποις έδωδήν Θ . 504. at παρατιθέναι. προτιθέναι τράπεζαν. - 413. αύτως ,
ut fuit, integer. δυωδεκάτη δε οι ήώς. sup. vs. 31.-- 417. έλκει ακηδέστως, ita Hector
ακήδεστος, insepultus manet, της κηδείας, justorum, expers. Ita sane accipi pot
est υβριστικώς. Sic et X. 465.-418 . ουδέ μιν αισχύνει. nec tamen corpus fedat
40ο. Μεταπαλλόμενος. ] Μετ' αυτών λαι.] Σκώληκες. 415. 'Αρηϊφάτους. ]
κληρούμενος. πάλoι γαρ, οι κλήροι. 403. Τους εν πολέμω ανηρημένους, ή υπό ξί
'Ασχαλόωσι.] Δυσανασχετούσι, λυπούν- φους. "Αρης γάρ ο σίδηρος. 417. 'Α
ται .404. *Iσχειν.] Επίσχειν. καλύ- κηδέστως.] ' Αφροντίστως. ου κηδεμονι
σαι .
409. Μελεϊστί.] Κατά μέλος. κώς, αλλ' υβριστικώς. 418. Αισχύνει. ]
413. Αύτως εν κλισίησι. ] Ματαίως , Αικίζει. Θειοϊό κεν. ] Θαυμάσειας άν.
ανεπιμελήτως εν τη σκηνή . 414. Εύ
LIB . XXIV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ω. 419 439. 465
οίονεερσήεις κείται, περί δ' αίμα νένιπται,

ουδέ ποθι μιαρός συν δ' έλκεα πάντα μεμυκεν, 420
όσσ ' ετύπη " πολέες γαρ επ ' αυτώ χαλκός έλασσαν "
ώς τοι κήδονται μάκαρες θεοί υίος έηος,
και νέκυός περ εόντος : επεί σφι φίλος πέρι κηρι.
Ως φάτο γήθησεν δ' ο γέρων, και αμείβετο μύθω
ώ τέκος, ή δ' αγαθών και έναΐσιμα δωρα διδούναι 425
αθανάτοις έπει ούποτ' εμος πάϊς , είποτ' έην γε,
λήθετ ’ ένα μεγάροισι θεών, οι Όλυμπον έχουσι.
των οι επεμνήσαντο και ένα θανάτοιό περ αίση.
αλλ ' άγε δη τόδε δέξαι εμεί πάρα καλόν άλεισον
αυτόν τε ρύσαι' πέμψον δε με, συν γε θεοίσιν , 430
όφρα κεν ές κλισίην Πηληϊάδεω αφίκωμαι.
Τον δ' αύτε προσέειπε διάκτορος 'Aργειφόντης
πειρα εμείο, γεραιε, νεωτέρου: ου δε με πείσεις :
ός με κέλη σεο δωρα παρεξ 'Αχιλήα δέχεσθαι.
τον μεν έγώ δείδοικα , και αιδεομαι πέρι κηρι 435
συλεύειν, μή μoί τι κακόν μετόπισθε γένηται.
σοι δ ' αν εγώ πομπός καί κε κλυτον "Αργος ικοίμην
ενδυκέως , εν νηι θοή, ή πεζός ομαρτέων
ουκ άν τις τοι, πομπόν όνoσσάμενος, μαχέσαιτο.
428. Foι. νulg. τω οι απεμνήσαντο. 432. προσέξειπε.
Achilles (h. ουκ αισχύνεται το σώμα ) hac raptatione. θηοϊό κεν αυτός, si accesseris, vide
ris ipse cum miratione, quam roscidus, recens, sit.-420. ουδέ ποθι μιαρός, fedatus
cruore, ut aversandus sit adspectu . συν δ' έλκεα πάντα μέμυκε, νulnera coierunt, oris
seu labiis clausis, nec hiant, ut naturali modo fieri necesse esset ; quod ipsum pro
digii speciem habet.-421 . πολλοί γάρ έγχη επέλασσον αυτω. sup. Χ . 371. ούτις άνου
τητί γε παρέστη.-- 425 . Ergo bona res est , bene agimus, munera justa, debita , h. e.
sacra , diis reddere.- 426. είποτ' έην γε, οπότε ην. έως γε ήν. V. Γ. 18ο. - 428. eorum sa
crorum recordantur dii et gratiam referunt, h. e. remunerantur pietatem , cum mor
tem avertere non potuerint, saltem post mortem , corpus illæsum servando, ut se
pulturae honorem adhuc consequi possit. - 430. αυτόν τε ρύσαι, fac ut corpus mihi
reddatur, nam δύεσθαι idem, quod λυτρώσασθαι et τα ούτρα sunt, λυτήρια, λύτρα. πέμ
ψον δέ με, deduc me, συν θεούς, faventibus, propitiis dis.-- 434 . παρεξ 'Αχιλήα, inscio
Achille, nisi h. I. proprie dictum : præter Achillem , qui unus habet jus munera pro
Corpore redimendo accipiendi. - 436. μή μοι. φυλασσόμενος, μη μοι. - 439. Non aggres
419. Εερσήεις.] Κάθυγρος. νεαρός . 420. 429. "Αλεισσον.] Ποτήριον, κυρίως δε το
Μιαρός. ] Μεμιασμένος. Μέμυκε. ] Συμ- τετορνευμένον. 430. Σύν γε θεοίσιν. ]
μέμυκεν. 421. 'Ετύπη.] Εκ χειρός Ει οι θεοί μη αντιπράττοιεν, αλλά βοη
ετρώθη. 425. 'Εναισιμα.] Καθήκοντα. θοιεν. 433. Πειρά. ] Πειράζεις. 434 .
Διδούναι.] Δούναι. 426. Eί ποτ' έην Κέλη.] Κελεύεις. 436. Συλεύειν.] Συ
γε . ] “Έως περ ήν. 428. 'Επεμνήσαντο.] λάν , γυμνούν . 438. “Ομαρτέων.] Συν
"Επεμνημόνευσαν . Αίση. ] Ειμαρμένη. τυχών . ακολουθών. 439. Ουκ άν τις
VOL . II . 30
466 ΙΛΙΑΔΟΣ Ω. 440459 . LIB . XXIV .
H , και αναίξας'Εριoύνιος άρμακαι ίππους, 440
καρπαλίμως μάστιγα και ηνία λάζετο χερσίν

έν δ' έπνευσ ’ ίπποισι και ημιόνους μένος ηύ.
'Αλλ' ότε δη πύργους τε νεών και τάφρον έκοντο,
οι δε νέον περί δόρπα φυλακτήρες πονέοντο,
τοισι δ εφ' ύπνον έχευε διάκτορος 'Aργειφόντης 445
πασιν . άφαρ δ' ώιξε πύλας , και απωσεν οχηας,

ές δ' άγαγε Πρίαμόν τε και αγλαά δωρ' επ' άπήνης.
αλλ' ότε δη κλισίην Πηληϊάδεω αφίκοντο
υψηλήν, την Μυρμιδόνες ποίησαν άνακτι
δούρ' ελάτης κέρσαντες, ατάρ καθύπερθεν έρεψαν, 450
λαχνήεντ’ όροφον λειμωνόθεν αμήσαντες
αμφί δε οι μεγάλην αυλήν ποίησαν άνακτι
σταυροίσι πυκινoίσι: θύρην δ' έχε μούνος επιβλης
ειλάτινος, τον τρείς μεν επιρρήσσεσκον Αχαιοί,
τρεϊς δ' αναοίγεσκον μεγάλην κληϊδα θυράων, 455
των άλλων 'Αχιλευς δ' άρ' επιρρήσσεσκε και οίος

δη ρα τόθ' Ερμείας έριoύνιος ωξε γέροντα,
ές δ' άγαγε κλυτα δώρα ποδώκεϊ Πηλείωνε,
εξ ίππων δ' απέβαινεν επί χθονί, φώνησεν τε
440. Vulg. επαίξας. 449. ποίησαν Fάνακτι. V. Obss .
452. δε Fou---ποίησαν Fάνακτι .
surus est te aliquis, me duce contemto ; h. e . nemo audebit tibi vim inferre habenti
me ducem .
440—468 . Mercurius Priamum in castra et ad tentorium Achillis deducit.—441 .
Adstitit ergo Priamo in bigis Mercurius, sumtisque habenis rexit equos, dum interea
Ideus agebat suas mulas. - 442. έμπνευσε μένος. quod Hagris fit et hortatibus, h. 1. vi
detur præsentiæ numinis tribui. - 443. Clam nec quoquam animadvertente castra
ingressus est, et quidem vesperi, Priamus. - 444. οι δε νέον πονέoντo, sive de cena pa
randa dictum est, sive de cibis jam sumtis : si conferas vs. 475. Videtur tamen alt
rum hoc magis consentaneum , ut somnus oppresserit cibis jam satiatos.-- 446. sunt
haec de castrorum porta accipienda. πύλας, fores utrasque , repagulis retro actis.
448. άλλ' ότε δή κλισίην αφίκοντο. apodosis sequitur versu 457. δή ρα τόθ' “Ερμείας.
Ceterum habemus hic designationem accuratam tentorii Achillis, eoque omnino di
scimus, qualis adspectus castrorum ea ætate fuerit. Erat casa cum corte , seu aula ;
Intra aulam , seu septum hoc, palis adactis condensatum , fores ingenti vecte obdu
ctæ ducebant ad domum , casam seu tugurium , stipitibus abiegnis in solum depactis
exstructum, densa serie inter se junctis et coarctatis ; quales esse narrantur casæ
septentrionalium populorum. De transversis stipitibus vel asseribus nihil memora
tur .. Tectum et ipsum e trabibus nexum , planum , viminibus et juncis constipatum .
Erat tamen ædes, in fronte porticu, aidoton, instructa, puta , trabibus ultra parietes
prominentibus et pilis seu columnis innixis. In hac porticu inf. 644. paratur lectus
Priamo ; eadem appellatur πρόδoμο; vs. 673. et ante portam πρόθυρον Τ. 212. Intrantes
τοι πομπόν ονοσσάμενος μαχέσαιτο.] ταφρονήσας. 444. Δόρπα .] Δείπνα .
Ουκ άν μαχεσθή καταφρονήσας εμού 446. 'Απώσει . ] Απώσατο. 'Οχήας.]
του παραπέμποντος. Ονοσσάμενος.] Kα- Μοχλούς. 45ο. Δούρα.] Νύν ξύλα.
LIB . XXIV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ω . 46ο - 476 . 467
"Ω γέρον, ήτοι εγω θεός άμβροτος είλήλουθα 46ο
Ερμείας σοι γάρ με πατηρ άμα πομπόν όπασσεν

αλλ' ήτοι μεν εγώ πάλιν είσομαι, ουδ' Αχιλλος
οφθαλμούς είσειμι· νεμεσσητόν δε κεν είη,
αθάνατον θεόν ώδε βρoτους αγαπαζεμεν άντην.
τύνη δ ' εισελθών λάβε γούνατα Πηλείωνος , 465
xat
μιν υπέρ πατρος και μητέρας ήυκόμοιο
λίσσεο, και τέκεος" ίνα οι συν θυμόν ορίνης.
“Ως άρα φωνήσαςαπέβη προς μακρον Όλυμπος
Ερμείας Πρίαμος δ' εξ ίππων άλτο χαμαζε,
Ιδαίον δε κατ' αύθι λίπεν. ο δε μίμνεν ερύκων 470
ίππους ημιόνους τε. γέρων δ' ιθυς κίεν οίκου,
τη δ' Αχιλεύς "ζεσκε, Δι φίλος. εν dé μίν αυτόν
ευρ έταροι δ' απάνευθε καθείατο. τω δε δύ οίω,
ήρως Αυτομέδων τε, και "Αλκιμος όζος " Αρηος,
ποίπνυον παρεόντε. νέον δε απέληγεν έδωδης 475
έσθων και πίνων, έτι και παρέκειτο τράπεζα.
467. ένα Foι . 471. κίε Foίκου .
domum excipiebat magnus ecus (Saal) quem poeta 647. μέγαρον appellat --45ο.
δούρ ελάτης, δούρα ελάτινα, κέρσαντες. vel simpliciter, τέμνοντες, ταμόντες, vel decorti
cando, aut truncis securi accisis, ut opp.sitξέειν, poliendo. έρεψαν, λαχνήεντ' όροφος
λειμωνόθεναμήσαντες. demessis ac collectis in pratis juncis palustribus . - 453. επιβλής ,
μοχλός, οbex , οχεύς, (nunc unus , sup. Μ . 455. δοιοι εντοσθεν οχήες) νectis transversus
de pariete ad parietem , seu de poste ad postem ductus, foribus obductus. Obicem
injicere, obducere, est επιβάλλειν , h. 1. επίρρήσσειν, επιρρησσίσκειν, contra removere, ad
fores aperiendas, άνοιγέσκειν τον επιβλητα . Jam κληΐs in aliis locis est aduncum illud
ferrum , quo per foramen forium immisso trabs seu una, seu duæ trabes obversæ ,
removentur retro, ut, in postes reductis illis, pateant fores : v. sup. ad 5. 167, 168.
Ιta vero haud convenit vox ανοίγεσκον. οίγειν, ανοίγειν, et proprie removere, ut sup.
228. ανοίγεις το επίθημα et Π. 321. το πώμα , itaque ανοίγεις την κληίδα esse necesse est
removere trabem intus foribus obversam, ut sit adeo h. 1. κλείς idem quod επιβλής.
462. Ex veterum opinione nefas est deum conspici ab aliis, quam ab eo, cujus
caussa in medium processit. νεμεσσητόν, h. 1. simpl. non probandum. αντην in Con
spectu etcetu hominum promiscuo. - 467. συνορίνης ad miserationem.
468—485. Discesserat Mercurius, et, ex ejus jussu, Priamus relicto curru et præ
cone, intrat tentorium Achillis et ei fit supplex.
474. Automedon , et Alcimedon memorati jam T. 392. ubi v.
Κέρσαντες. ] Περικόψαντες. σχίσαντες. ρον χρή νοεϊν. Επιβλής.] “Ο τη θύρα
"Έρεψαν.] Εστέγασαν. 451. Λαχνή- επιβαλλόμενος μοχλός. 454. Ειλάτι
εντ’ όροφον.] Τον δασύν. λέγει δε την νος. ] 'Ελάτη είδος δένδρου. 456. E
από της καλάμης ύλην, και της τούτων πιρρήσσεσκεν.] Επέβαλλεν. επέκρουεν,
κόμης. όροφος γάρ είδος καλάμου προς και μετετίθετο. 46ο. "Αμβροτος. ] “Ο μη
οροφής επιτηδείου. Λειμωνόθεν αμήσαν- βροτος, οίον θείος. άφθαρτος. 463 .
τες.] Εκ λειμώνος θερίσαντες. 453. Οφθαλμούς γάρ είσειμι.] Εις τους
Σταυροίσιν.] οξέσι ξύλοις. σκόλοψι. οφθαλμούς εισέρχομαι. 464. 'Αγα
Θύρην.] Αυτό το σώμα φησίν, και επεϊχεν παζέμεν.] 'Αγαπάν. 475. Έδωδής.]
και επιβλής μοχλός. την δε θύραν μονόθυ- Τροφής. 476."Ετι και παρέκειτο τρά
3 0 2
τους δ' έλαθ ' εισελθών Πρίαμος μέγας, άγκι δ' άρα στας
χερσίν 'Αχιλλήoς λάβε γούνατα, και κύσε χείρας
δεινάς, ανδροφόνους,αι οι πολέας κτάνον υίας. 480
ως δ ' όταν άνδρ' άτη πυκινη λάβη, όστ' ενί πάτρη
φώτα κατακτείνας, άλλων εξίκετο δημoν,
ανδρος ες άφνειού , θάμβος δ' έχει εισορόωντας
ως Αχιλεύς θάμβησεν, ιδών Πρίαμον θεοειδεα
θάμβησαν δε και άλλοι, ες αλλήλους δε δοντο.
τον και λισσόμενος Πρίαμος προς μύθον έειπε: 485
Μνησαι πατρος σείο, θεοίς επιείκελ' 'Αχιλλεύ ,
τηλίκου , ώσπερ έγων, όλοώ επί γήραος ουδω.
και μέν πουκείνον περιναιέται αμφις εόντες
τείρουσ', ουδε τις εστίν, άρης και λοιγόν άμυναι.
αλλ' ήτοι κείνός γε, σέθεν ζώοντος ακούων, 490
χαίρει τ' εν θυμώ, επί τ' έλπεται ήματα πάντα
όψεσθαι φίλον υιον, από Τροίηθε μολόντα .
αυταρ εγω πανάποτμος , επεί τέκον υιας αρίστους
Τροίη εν ευρείη, τώνδ' ούτινα φημί λελείφθαι.
πεντήκοντά μοι ήσαν, ότ' ήλυθον υλες Αχαιών. 495
479. Foι . 483. θάμβησε, Fιδών –– θεοειδέα . 484. δε Fίδοντο.
485. Fειπε. 486. επιδείκελ'. 487. όλοFώ. 491. επί τ’ Fέλπεται.
v. Obss . 492. Vulg. από Τροίηθεν ιόντα .
48ο. ώς δ' όταν άνδρ' άτη πυκινη λάβη. Comparatio ita se habet : ως θάμβος έχει εισο
ρόωντας ένα ανδρός άφνειού (δόμω ) άνδρα, δν άτη λάβη, και δς εν πάτρη φώτα κατακτείνας άλ
λων εξίκετο δήμον. Ιnversione dicta variavit poeta. άτη πυκινή, το άγος , piaculum, fa
cinus piaculare, ex cede commissa ; v. de Ate ad Τ. 90. πυκινή, grave, δεινόν. δν άτη
λάβε, κατέλαβε, qui reatum suscepit , se illigavit pene . sup. Β . Ι . Ζεύς με άτη ενέ
dnos Beepsin. Cæde perpetrata autem exulasse reos nota res est ; illi in terris pere
grinis adire solebant virum aliquem nobilem, gravem et sanctum, a quo ritu sollenni
expiarentur. Ita venit ille προς τον αγίσοντα : ut Hercules ad eleum Apollod. II .
6 , 2. sicque alii.
486–506. Sequitur Priami oratio per omnes ætates inter præstantissima elo
quentiæ monumenta habita, quod sine arte et fuco ad naturæ ductum miseratio
movetur per ea , quæ maximam ad animos humanos vim habent. Exorsus a paren
tis Pelei memoratione, fortunæque, quam is experitur, comparatione cum fortuna
sua, progreditur ad profectionis consilium quod simplicissime exponit, seque supplicem
Achillis profitetur.
488. και μέν που κείνον. Peleum jam senem fuisse , vidimus T. 323. Inde Tragicis
πεζα.] Φασί γάρ τοϊς παλαιούς μή όλως γίγνεσθαι είς τινος οικίαν ανδρός πλου
αίρεσθαι την τράπεζαν. χωρίς ει μή διά σίου, και καθίζειν επί της οικίας συγκε
την του Πατρόκλου λύπην. 478. Κύ- καλυμμένον καθαρσίων δεόμενον. 487.
σεν.] Έφίλησεν. 48ο . Ως δ' όταν Τηλίκου.] Τοιαύτην ηλικίαν έχοντος.
άνδρα.] Και τα εξής. "Έθος ήν παρά 488. 'Αμφις εόντες.] Περί αυτόν οι
τους παλαιούς τον ακούσιον φόνον εργασά- κούντες. 489. 'Aρήν. ] Βλάβην, νύν .
μενον φεύγειν εκ της πατρίδος και παρα- 491. Επί τ' έλπεται.] Επεί ελπίζεται.
LIB . XXIV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ω. 496-519. 469
εννέα και δέκα μεν μοιτης εκ νηδύoς ήσαν,

τους δ ' άλλους μοι έτικτον ένα μεγάροισι γυναίκες.
τωνμεν πολλών θούρος "Αρηςυπό γούνατ' έλυσεν
èsdé μου οίος έην , είρυτο δε άστυ και αυτούς ,
τον συ πρώην κτείνας, αμυνόμενον περί πάτρης, 500
"Έκτορα . του νυν είνεχ ικάνω νηας Αχαιών,
λυσόμενος παρα σείο, φέρω δ' άπερείσι' άποινα.
αλλ' αιδείο θεούς, 'Αχιλεύ, αυτόν τ ' ελέησον,
μνησάμενος του πατρός : εγώ δ' ελεεινότερός περ ,
έτλην δ', δι ' ούπω τις επιχθόνιος βροτος άλλος , 505
ανδρος παιδοφόνοιο ποτό στόμα χειρό ορέγεσθαι.

Ως φάτο τω δ ' άρα πατρός υφ' ίμερον ώρσε γόοιο,
αψάμενος δ' άρα χειρός, απώσατο ηκα γέροντα.
τω δε μνησαμένω, ο μεν Έκτορος ανδροφόνοιο,
κλαί’ άδικα, προπάροιθε ποδων 'Αχιληος έλυσθείς 510
αυταρ 'Αχιλλεύς κλαίεν έον πατέρ', άλλοτε δ' αύτε

Πάτροκλος των δε στοναχή κατά δώματ' ορώρει.
αυταρ έπει δα γόοιο τετάρπετο διος Αχιλλεύς,
και οι από πραπίδων ήλθ' ίμερος,ήδ' από γυίων,
αυτίκ από θρόνου ρτο, γέροντα δε χειρος ανίστη, 515
οικτείρων πολιόν τε κάρη, πολιόν τε γενειον
καί μιν φωνήσας έπεαπτερόεντα προσηύδα:
*Α δείλ', και δη πολλά κάν' άνσχεο σον κατα θυμόν.
πως έτλης επί νήας Αχαιων ελθέμεν οίος,
496. νulg. εννεακαίδεκα. 499. εύρυτο δε πάστυ . 5ο8. απώσατο Fήκα .
51Ι . κλαίε FeFόν . 514. Foι. 517. Fέπεα .
argumentumfabularum ortum. - 503 . αιδείο θεούς, propter jus ικετείας quod dii tuen
tur. – 506. Dura est oratio, quamcunque viam tentaveris ; fac ógépsofas esse ; præter
Homericum morem, pro ορέγειν· ita erit aut ορέγεσθαι χείρα προς στόμα ανδρός, ut tan
quam ικέτης mentum Achillis attigerit , aut interpretaberis ex 478. χερσίν 'Αχιλλήoς
λάβε γούνατα και κύσε χείρας. ut sit ορέγεσθαιχείρε άνδρός παιδοφόνοιο ποτό στόμα (εαυτού)
admovere manus Achillis ad os suum . Homerico usu ορέγεσθαι est extendere se ,
χειρί πρός τι.
507–551. Achilles recordatione patris ad miserationem Priami adductus erigit
supplicem , eumque consolatur. - 514. et, postquam impetus flendi se remiserat :
μερος (γόου) απήλθε πραπίδων. sunt eadem que τετάρπετο γόου. - 519 . hi tres versus
496. 'Ιης.] Μιάς. Νηδύος .] Γαστρός. άγειν τα στόματι και φιλεϊν. 507 .
5οο. 'Αμυνόμενον.] Βοηθούντα. 503. “Υφ' ίμερον ώρσε γόοιο .] Επιθυμίαν θρή
Αιδείο. ] Αιδού. 5ο6. 'Ανδρος παιδο- νου ενέβαλεν. 5 1ο. Έλυσθείς.] Είλυ
φόνοιο ποτό στόμα χεΐρ' ορέγεσθαι. ] Το θείς. 513. Τετάρπετο. ] 'Ετέρφθη.
φονέως μου των παίδων τας χείρας προσ
ανδρος ές οφθαλμους, ός του πολέας τε και εσθλους 520
υιέας εξενάριακαι σιδήρειον να του ήτορ.

αλλ' άγε δή κατ' άρ' έζευ επί θρόνου άλγεα δ' έμπης
εν θυμώ κατακείσθαι εάσομεν, αχνύμενοί περ.
ου
γάρ τις πρηξις πέλεται κρυεροϊο γόοιο.
ώς γαρ επεκλώσαντο θεοί δειλοίσι βροτοίσι, 525
ζώειν άχνυμένους αυτοί δε τ' ακηδέες εισί.

δοιοί γάρ τε πίθοι κατακείαται εν Διός ούδει
δώρων, οία δίδωσι, κακών , έτερος δε τ' εάι
εάων
ώ μεν καμμίξας δώηΖευς τερπικέραυνος ,
άλλοτε μεν τε κακό όγε κύρεται, άλλοτε δ ' εσθλώ 530
ώ δέ κε των λυγρών δώη, λωβητον έθηκε
και ε κακή βούβρωστις επί χθόνα διαν ελαύνει:
5 28. νulg. έτερος δε εάων. 532. και Γε .
lecti jam sup. 203 , 4, 5. - 523. άλγεα εν θυμώ jungo . et per se dictum κατακείσθαι ,
accipio quiescere . - 525. επεκλώσαντο θεοί, hoc uno loco et in Odyssea, inde apud
alios. ut et hoc : Parcas nere fla , et επικλώθειν pro επιμοιράν..- 526. ζώειν άχνυμένους ,
non tam semper contristatos, sed obnoxios sollicitudinibus, xudsoi; ex opp. åxndies.
527. εν Διδς ούδει, εν οίκω, εάων ab εος , bonus. έή scil . δόσις. μοίρα Duo hac dolia bono
rum et malorum (έτερος μεν) κακών, έτερος δε εάων satis decantata sunt. Ex dolio bo
norum nemo meracius accipit ; ( hoc memorare omisit) sed mixta ex utroque dolio
alius accipit 529 , 530. ut Demodocus in Od. Θ, 63, 64. τον περί Μουσ έφίλησε, δίδου δ'
αγαθόν τε κακόν τε. οφθαλμών μεν άμερσε, δίδου δ' ηδείαν αοιδών. alius ex dolio malorum
solo hausta aufert : 531 , 532, 533. hic prorsus miser est. - alio modo Pindarus Pyth .
ΙΙΙ. Ι46. έν παρ' έσλόν πήματα συν δύο δαίονται βροτοίς αθάνατοι. pro uno bono dispertiun
tur: hominibus dii mala duo. - 531. λωβητον 3θηκε . άτιμον τίθησι και τλήμονα , reddit
ærumnosum et injuriis expositum . Explicatur per 532, 533. Errat ille omnium
rerum egens, inops, αλήτης , nec a diis nec ab hominibus ullo honore habitus, ου θεούς
τετιμένος , quatenus constans hominum presertim veterum opinio opes et άλβον ad
deorum favorem et studium refert : ut et reges sunt honorati a Jove. Ceterum hæc
in medio sermone ab Achille interposita redhibent indolem et usum antiquiorum ho
524. Κρυερoίo.] Δεινού. φρικτού. 526. άλγε' έχoυσι. ρητέον ούν ότι ενταύθα
'Ακηδέες. ] " Αλυποι. 527. Δοιοί γάρ 'Αχιλλεύς έστιν ο λέγων έκ θεών είναι
τε πίθοι κατακείαται εν Διός ούδει.] Εις τα κακά, αγνοών την αλήθειαν εν δε τη
παραμυθίαν Πριάμου και ποιητής εισήγαγε 'Οδυσσεία Ζευς, ός σαφώς επιστάμενος
τον Αχιλλέα λέγοντα ταύτα. επεί τοι λέγει την αλήθειαν. λύεται ούν το ζήτη
μόνων αγαθών δωρητικούς επίσταται “ ο- μα προσώπω . 528. Εάων. ] 'Αγαθών.
μηρος τους θεούς, λέγων Θεοί δωτήρες 529. Καμμίξας. Συμμίξας. 530.
εάων. ίδιον γαρ θεϊον δώρον το αγαθόν . "Αλλοτε μέν τε κακό όγε κύρεται, άλ
ζητούσι δέ τινες από τούτων των επών, λοτε δ' εσθλώ.] Αντί του , οτε μεν εν
πώς ενταύθα μέν φησιν ο ποιητής εκ κακούς γίγνεται, ότε δε έν άγαθοίς. Κύ
θεών είναι τα κακά τους ανθρώπους, εν δε ρεται. ] 'Εντυγχάνει. κυριεύει . 531.
τη & της Οδυσσείας και αυτούς φησιν Λυγρών. ] Χαλεπών. φαύλων. Λωβητόν .]
επισπάσαι τα κακά τους ανθρώπους. Εξ 'Επονείδιστον. κακόν. 532. Βούβρω
ημέων γάρ φασι κακ' έμμεναι, οι δε και σις.] Κυρίως μεν ο μέγας και χαλεπος
αυτοι Σφησιν ατασθαλίησιν υπέρμoρoν λιμός. νύν δε αντί του μεγάλης ανίας
LIB . XXIV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ω . 53355 Ι. 471
φοιτά δ' ούτε θεοίσι τετιμένος, ούτε βροτοίσιν.

ώς μεν και Πηλή θεοί δόσαν αγλαά δώρα
εκ γενετής πάντας γαρ επ' ανθρώπους εκέκαστο 535
όλβω τε, πλούτω τε , άνασσε δε Μυρμιδόνεσσι,
και οι θνητώ εόντι θεαν ποίησαν άκοιτιν
αλλ' επί και τα θηκε θεος κακόν, όττι οι ούτι
παίδων εν μεγάροισι γονη γένετο κρειόντων,
αλλ' ένα παϊδα τεκεπαναώριον· ου δε νυ τόν γε 540
γηράσκοντα κομίζω, επει μάλα τηλάθι πάτρης

ήμαι ενί Τροίη, σε τε κήδων, ηδε σα τέκνα .
καί σε, γέρον, το πρίν μεν ακούομεν όλβιον είναι.
όσσος Λέσβος άνω Μάκαρος έδoς εντός έέργει,
και Φρυγίη καθύπερθε, και Ελλήσποντος απείρων 545
των σε, γέρον, πλούτω τε και υιάσι φασί κεκάσθαι.
αυταρ, επεί τοι πημα τόδ ' ήγαγον Ουρανίωνες,
αλεί τοι περί άστυ μάχαι τ' ανδροκτασίαι τε.
άνσχεο, μηδ' άλίαστον οδύρεο σον κατά θυμόν.
ου γάρ τι πρηξεις ακαχήμενος υιος εηος , 550
ουδε μιν αυστήσεις, πριν και κακόν άλλο πάθησθα.
536. πλούτο τε, Fάνασσε. 537. Foι. 538. ότι Foι. 544. έFέργει.
548. περί Γάστυ.
minum efferendi animi cogitata et sensus per symbola, tropos et allegorias . - 534. sq.
Peleivariafortuna poetarum memoratione celeberrima. v. c. PindariPyth. III. 154.
sqq. Nem. IV. 188. sq. V. 46. sq. cum I. VΙΙΙ. 83. sq .-540. παιδα παναώριον. quiim
matura morte erit obiturus άωρος. - 543-546. Priami pristine opes : Ut verba con
stituta sunt, sententia esse debet : Etiam te fama accipimus olim fuisse fortuna
tum.
Quantum (hominum ) intra se continet Lesbus, Phrygia et Hellespontus,
inter hoς αιunt te opibus et progenie eminuisse . όσσον (ανδρών) όσους - των σε, γέρων.
pro τούτων. At non ita habes , quorsum άνω referas ; itaque ex grammatica ratione
etsi duriore et asperiore, haec est sententia , ut etiam veteres haec acceperunt : quan
tum (terrarum ) superne, ( supra se, superius versus septentrionem positum ) finit,
ambit et includit Lesbus (ab austro sita ), et ab altera, superiore, parte Phrygia et
Hellespontus, adeoque omnis ditio Trojana interjacens, horum , harum terrarum
h . e. eorum, qui eas incolunt, (των σε pro τούτου σε. vel όσσον pro όσα , τών ) opibus et
filiis aiunt te maxime conspicuum floruisse. - 551. mpir xai antequam id fiat, potes
και λύπης κείται η λέξις. ένιοι δε βού- μίζω .] Επιμελείας αξιώ. 542. Κή
βρωστιν τον οίκτον εξεδέξαντο. 533. δων.] Λυπών. 544. Λέσβος άνω Μά
Φοιτά.] 'Επιπoρεύεται, επέρχεται. Τε- καρος έδoς. ] Αντί του οικητήριον. έκτισε
τιμένος.] Τετιμημένος. 535. 'Εκ γε- γάρ την Λέσβον Μάκαρ ο Κρινάκου, και
νετής.] Από γενεάς. 536. "Όλβω.] εβασίλευσεν αυτής. 'Εέργει.] Αποχωρί
Ευδαιμονία. 539. Γονή.] Γέννησις. ζει , διορίζει . 545. Απείρων.] Μέγας.
Kρειόντων.] Κρατίστων. 540. Πανα- 546. Κεκάσθαι.] Κεκοσμήσθαι. 55 1 .
ώριον.] Παντελώς άωρον. αποθανούμενον, Ουδέ μιν ανστήσεις. ] Ουδαμώς αναστή
και νέον κομιδη δύσμορον . 541. Κο- σεις, τούτο γάρ αδύνατον. Πριν και κα
Τον δ' ήμείβετ' έπειτα γέρων, Πρίαμος θεοειδής:

μη με πω ες θρόνον έζε, Διοτρεφές , όφρα κεν "Εκτωρ
κείται ένα κλισίησιν ακηδης: άλλα τάχιστα
λύσον, ίν' οφθαλμοίσιν έδω. συ δε δέξαι άποινα 555
πολλά , τα τοι φέρομεν. συ δε τώνδ' απόναιο, και έλθοις
σην ές πατρίδα γαίαν, επει με πρωτον έασας
αυτόν τε ζώειν και οράν φάος ήελίοιο.
Τον δ' άρ' υπόδρα ιδών προσέφη πόδας ωκυς Αχιλλεύς
μηκέτι νυν μ' ερεθιζε, γέρον. νοέω δε και αυτός 56ο
"Έκτορά τοι λύσαι. Διόθεν δε μοι άγγελος ήλθε ,
μήτηρ, ή μ ' έτεκε, θυγάτηρ αλίοιο γέροντος..
και δεσε γιγνώσκω, Πρίαμε, φρεσιν, ουδε με ληθεις ,
όττι θεών τις σ ' ηγε θοάς επί νήας Αχαιών.
ου γάρ τε τλαίη βροτος ελθέμεν, ουδε μάλ' ηβών, 565
ές στρατόν ουδε γαρ αν φυλάκους λάθοι' ουδε κ’ όχηας
ρεία μετοχλίσσειε θυράων ημετεράων.
τω νυν μή μοι μάλλον έν άλγεσι θυμόν ορίνης,
μη σε , γέρον, ουδ' αυτόν ένα κλισίησιν εάσω,
και ικέτην περ εόντα, Διός δ ' άλίτωμαι έφετμάς. 570
Ως έφατ' έδδεισεν δ' ο γέρων, και επείθετο μύθω.
55 2. θεοειδής. 555. οφθαλμοίσι Fίδω . 559. υπόδρα Fιδών.
malum malo addere. quandoquidem nimio mærore nova mala aliquis sibi arcessere
potest : v. c. exacerbato in alios animo, incuria aliarum rerum , debilitato corpore
ac mente . Non autem respectus tit ad ea quæ post sequuntur 559. sq.
552–570. Priami precibus iteratis, ut sine mora corpus filii reddatur, offenditur
Achilles. Quæ Achillem exasperant, esse puta non modo senis impatientiam , sed
et quod diffidere videtur voluntati Achillis, quod hospitalem mensam recusat, quod
non spatium dat abluendi corporis Hectoris, cujus adspectu in nimia lamenta facile
erumpere possit Priami dolor, iisque irritari ferox Achillis animus. (hoc quoque
Sch . B. memorat.) Firmatur inf. 583. seqq . - 560. voéw xaà avròs, eo sum animo, vo
luntate , propositum habeo, ut X. 235. - 56ι. Διόθεν δε μοι - μήτηρ. sup. vs. 122. sq.
566. Nec fores mei tentorii clausas (utpote vespere) aperiat : vectem qui foribus
pretenditur , removendo. V. sup . 453. sq. 568. μή μοι μάλλον έν άλγεσι θυμον ορίνης
simpl. μάλλον pro μάλα, ut sepe: sic statim B. 81. και νοσφιζοίμεθα μάλλον. nec licet
argutari. θυμόν έν άλγεσιν όντα μη όρινε. - 569. ne te relinquam intactum, h . e. ne tu a
me malum accipias. Notabilis usus του εαν. fere ut Latine, mittere. Iterum 684.
έπει σ ' είασεν 'Αχιλλεύς. Expletum erat alio versu adjecto 557, 8.-57ο. Διός δ' άλίτω
μαι (εις ) έφετμάς.
571—595. Achilles munera accipit et ad se perferre jubet, et corpus Hectoris ab
luendumet velandum curat, ut Priamo reddi possit.
κόν άλλο πάθησθα.] Πρίν άλλο γένηται υποβλεψάμενος, έπει δώρων υπέμνησε.
σοι κακόν . οίον, πολλά και άλλα κακά 566. Φυλάκους.] Φύλακας. τη τάσει δε
πάθοις. 556. Aπόναιο.] Απολαύσειας. αναγνωστέον ως αγαθούς. 567. Μετ.
557. "Έασας.] Εύφρανας. 559. Τον οχλίσειε. ] Μετακινήσειε. 569. Μή
δ' άρ' υπόδρα ιδών.] Τούτον δε δεινώς σε γέρων ουδ' αυτόν ένα κλισίησιν εάσω.]
Πηλείδης δ' οίκοιο, λέων ως, άλτο θύραζε,

ουκ οίος άμα τω γε δύω θεράποντες έποντο,
ήρως Αυτομέδων τε και "Αλκιμος, ούς ρα μάλιστα
τη 'Αχιλεύς ετάρων, μετα Πάτροκλόν γε θανόντα. . 575
οι τόθ' υπό ζυγόφι λύον ίππους ημιόνους τε.
ές δ' άγαγον κήρυκα καλήτορα τοίο γέροντος,
καδ δ' επί δίφρου είσαν. εύστώτρου δ' απ’ απήνης
ήρεoν Εκτορεης κεφαλής απερείσι άποινα.
‫ ܕ‬.‫ܬ‬
καδ δ ' έλιπον δύο φάρε', εύννητόν τε χιτωνα, 580
όφρα νέκυν πυκάσας δώη οίκόνδε φέρεσθαι.
δμωας δ' εκκαλέσας λούσαι κέλετ', αμφί τ' αλείψαι,
νόσφιν άειράσας, ως μη Πρίαμος ίδοι υιόν
μη ο μενάχνωμένηκραδιη χόλονούκ έρύσαιτο,
παιδα ιδών, Αχιληϊ δ ' όρινθείη φίλον ήτορ, 585
και ε κατακτείνειε, Διός δ' άλίτηται εφετμάς.
τον δ' έπει ούν δμωαι λούσαν και χρισαν ελαίω,
αμφί δε μιν φαρος καλόν βάλον, ηδε χιτώνα,
αυτός τόνγ' 'Αχιλεύς λεχέων επέθηκεν αείρας ,
συν δ' έταροι ήειραν εύξέστην επ’ απήνην. 590
ώμωξέν τ' άρ' έπειτα, φίλον δ' ονόμηνεν εταίρων
Μη μοι, Πάτροκλε, σκυδμαινέμεν, αΐκε πύθηαι,
είν " Αϊδός περ εων, ότι "Εκτορα διον έλυσα
πατρί φίλω" επεί ού μοι αεικέα δωκεν αποινα
σοι δ' αυ εγώ και τώνδ' αποδώσσομαι, όσσ ' επέoικεν. 595
572. δ' Foίκοιo . V. Obss . 578. νulg. ευξέστου . 581. Foϊκον .
583. Πρίαμος Fίδη. 5 84. ου Γερύσαιτο. 585. παΐδα Fιδών . 586. Fε.
594. απεικέα . 595. όσσ' επέFoικε. Βentl. όσσα Fέοικε . potius όσσα FέFoικε.
576. υπέλυον ίππους ζυγούς vel ζυγών. – 577. καλήτωρ. hoc uno loco idem quod κλή
τωρ. calator. κήρυξ. - 58ο. εύννητόν τε χιτώνα . ad involvendum corpus Hectoris ; φάρεα
autem , pallia, alterum substernendum , alterum superne injiciendum . - 589, 590.
Junge αυτός άείρας ( από) λεχέων επέθηκεν (sc. απήνη), έταροι δε συνήειραν, επ ' άπήνην. ut
antea δμωαι erant αείρασαι νόσφιν τον νεκρόν.- 595. Aliquam ei partem munerum videri
potest assignare voluisse ; quo modo id fieri posset, obsçurum est ; rogo incenso id
fieri potuisset, aut inferendo in tumulum , aut ludis funebribus : quibus tamen , jam
peractis, non amplius locus erat.
Λείπει το ζωντα. 572. Θύραζε. ] "Έξω . Ου κατάσχη επί το παιδί την οργήν.
577. Καλήτορα .] Επιθετικώς τον κή- 592. Σκυδμαινέμεν. ] Σκύζεσθαι, οργί
ρυκα, από του βοών και συγκαλεϊν τον ζεσθαι . 594. Επεί ού μοι αεικέα δώ
όχλον. 579. " Ήιρεον.] “Ηιρουν. έβα- κεν άποινα . ] Επεί ουκ ευτελή μοι παρ
σταζον. 58ο. Είνηστον.] Καλώς νε- έσχε λύτρα , αλλά τουναντίον πολυτε
νησμένον. 584. Χόλον ουκ έρύσαιτο. ] λή. 595. Αποδάσσομαι. ] 'Απομερίσω.
VOL . II . 3 P
474 ΙΛΙΑΔΟΣ Ω. 596--612 . LIB . XXIV .
Η ρα, και ές κλισίην πάλιν ήιε διος 'Αχιλλεύς.

έζετο δ' εν κλισμό πολυδαιδάλω, ένθεν ανέστη,
τοίχου του ετέρου, προτί δε Πρίαμον φάτο μύθον:
Υιός μεν δή τοι λέλυται, γέρον, ως εκέλευες, 600
κείται δ' εν λεχέεσσ', άμα δ' ήoί φαινομένηφιν
όψεαι αυτός άγων νυν δε μνησώμεθα δόρπου.
και γάρ τ' ηύκομος Νιόβη εμνήσατο σίτου ,
τη περ δώδεκα παίδες ένα μεγάροισιν όλοντο,
εξ μεν θυγατέρες, εξ δ υιέες ηβώοντες:
βος
τους μεν Απόλλων πέφνεν απ’ αργυρέοιο βιοϊο ,
χωόμενος Νιόβη, τας δ' " Αρτεμις ιοχέαιρα,
oύνεκ' άρα Λητοί ισάσκετο καλλιπαρή ».
φη δοιώ τεκέειν, ή δ' αύτη γείνατο πολλούς
τω δ' άρα, και δοιώ περ εόντ', από πάντας άλεσσαν.
6ιο
οι μεν άρ' εννημαρ κέατ' εν φόνω, ουδε τις ήε
κατθάψαι: λαούς δε λίθους ποίησε Κρονίων"
τους δ' άρα τη δεκάτη θάψαν θεοί ουρανίωνες.
6ο7 . Fισάσκετο.
596-620. Achilles Priamum solatur et cibum sumere jubet.
598. Sedit Achilles Priamo ex adverso, avriov. ut I. 218, 219.-—- 602. Iterum anti
quus mos observandus : quod familiari quoque sermone antiquis factis et eventis
utebantur ad sensa animi efferenda. Fabulæ Niobes hic est antiquissimus fundus ;
multo ornatior illa apud seriores ; hoc autem loco uni huic consilio inservit, ut do
ceat, etiam maxima calamitate oppressos tandem ad cibum sumendum adigi ; pro
generali sententia, ut poeta, ponit exemplum feminæ calamitosissimæ : quæ non
una sobole, sed multis liberis et uno tempore amissis, iisque per plures dies insepul
tis jacentibus , tamen solatia admisit et cibum sumsit. – 6ο8. έφη, αυτήν, την Λητώ ,
σεκείν , τετοκέναι, δύω. - βιο. έκειντο εν φόνο 3. pro loco , ut veteres, seu in sanguine, ut
erant cesi ; similis disputatio erat K. 521.άνδρας τ' ασπαίροντας εν αργαλέησι φονήσι.
sed primaria notio est, quod insepulti per IX dies erant; ut nunc Hector. Qua de
caussa in saxa mutati fuerint homines, debuit in antiqua narratione, adeoque ante
Homerum , disertius expositum esse ; probabile fit propter duritiem animorum pe
nam illatam esse, quia tam inhumani fuerant Phryges, ut corpora insepulta per tot
dies relinquerent, ira exacerbati in Nioben , quæ sua impietate deorum vindictam et
luem non modo in suam domum, sed in totam civitatem, derivaverat . ούτε τις ήν, ως
597. Κλισμώ.] Θρόνο. 6ο2 . Και 'Απόλλων μεν τους άρρενας αναιρεί κυ
γάρ τ ' ήύκομος Νιόβη εμνήσατο σίτου.] νηγετούντας εν Κιθαιρώνι. "Αρτεμις δε
Νιόβη θυγάτηρ μεν ην Ταντάλου, γυνή τας θηλείας επ' οίκου ούσας. Θρηνούσαν
δε 'Αμφίονος. συνοικούσα δε αυτώ, παί- ούν την Νιόβην αφάτως το τοιούτον δυσ
δας έσχε δυοκαίδεκα , έξ μέν θηλείας, εξ τύχημα , Ζεύς ελεήσας, είς λίθον μετέ
δε άρρενας. επαρθεϊσά τε τώ πλήθει των βαλεν , ος και μέχρι νύν εν Σιπύλη της
παίδων και τη καλλονή, ωνείδιζε τη Λη- Φρυγίας δράται παρά πάντων , πηγάς δα
του , ότι δύο μόνους εγέννησεν, 'Απόλλωνα κρύων προϊέμενος. η ιστορία παρ’ Ευφο
και "Αρτεμιν, και ότι ευτεκνοτέρα αυτής ρίωνι. 6ο7 . Ισάσκετο.] Εξισούτο.
έστιν αγανακτήσαντες δε οι θεοί, έ- 61. Λαούς δε λίθους ποίησε Κρονίων. ]
πεμψαν τοϊς παισιν αυτούς θάνατον. Και 'Αντί του λιθίνους τας ψυχάς, και ασυμ
LIB . XXIV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ω. 613632 . 475
ηδ ' άρα σίτου μνήσατ', έπει κάμε δακρυχέουσα.

νυν δε που
εν πέτρησιν, εν ούρεσιν οιοπόλοισιν,
εν Σιπύλω, όθι φασί θεάων έμμεναι ευνας 615
Νυμφάων, αίτ’ αμφ' 'Αχελώϊον ερρώσαντο,
ένθα , λίθος περ εουσα θεών εκ, κήδεα πέσσει .
αλλ' άγε δη και νωί μεδώμεθα , διε γεραιε,
σίτου, έπειτα κεν αύτε φίλον παίδα κλαίοισθα,
"Ίλιον εισαγαγών πολυδάκρυτος δε τοι έσται. 620
“Η, και αναίξας δίν άργυφον ωκυς Αχιλλεύς

σφάξ' έταροι δ ' έδερόν τε και άμφεπον εύ κατά κόσμον,
μίστυλλόν τ' άρ' επισταμένως, πειράν τ ' οβελούσιν,
ώπτησάν τε περιφραδέως, έρύσαντό τε πάντα .
Αυτομέδων δ' άρα στον ελών επένειμε τραπέζη 625
καλοίς εν κανέοισιν· αταρ κρέα νείμεν 'Αχιλλεύς .
οι δ' επ' ονείαθ' ετοιμα προκείμενα χείρας Καλλον.
αυταρ έπει πόσιος και έδητύος έξ έρον έντο,
ήτοι Δαρδανίδης Πρίαμος θαύμαζ 'Αχιλήα,
όσσος έην, οίος τε θεοίσι γαρ άντα εώκει . 63ο
αυταρ Δαρδανίδην Πρίαμον θαύμαζεν Αχιλλεύς,
εισορόων όψιν τ' αγαθην, και μύθον ακούων.
620. Fίλιον. 62I . F.ν. 624. Fερύσαντο. 63ο. άντα FeFώκει.
καταθάψαι, nam in saxa mutati fuerant homines. — 614–617. Niobe nunc, deorum
voluntate, θεών εκ in Saxum mutata , alicubi in Sipylo,indulget dolori, dolet, κήδεα
πίσσει. ut B. 237. γέρα πεσσέμεν. Μox 639. iterum και κήδεα μυρία πέσσω. Ρorro : in
Sipylo, ad amnem Acheloum : Hoc ita expressit ; ubi Nymphæ (Naides) habitant,
quæ ad Acheloum choreas agere solent. Nam his lusibus Nympharum vita decla
rari solet - 615 . θεάων ευνάς. ut B. 783. είν 'Αρίμοις, όθι φασί Τυφώτος έμμεναι ευνάς.-- 616.
αίτ' αμφ' 'Αχελώον ερρώσαντο. nunc de saltatione et choreis, cum proprie sit , movere
se cum impetu :ν . Α . 5 29. Etiam Hesiod . Theog. 8. Muse επερρώσαντο δε ποσσίν.
Achelous h. 1. Phrygiæ fluvius : nomen mythicum antiquiorum poetarum , quoties
amnis est commemorandus.
621–648. Achilles Priamum cæna excipit satis celeriter parata , eique lectum
sterni jubet. vss . 625—8. jam lecti I. 216 , 7. 91 , 92. A. 469.—628. Suaviter, quod, re
creati cibo potuque, nuncotiose ad alia mentem advertunt ; et alter alterum intuendo
παθείς εποίησε, προς το μη θάψαι. λης γάρ ποταμός από Σιπύλου ρέει εις
614. Οιoπόλοισιν.] 'Ερήμοις. 6ι5. την Σμυρναίων γην. 617. Θεών εκ κή
'Εν Σιπύλω. ] 'Εν όρει της Λυδίας, και δεα πέσσει. ] Τας εκ θεών αυτή επιφερο
Μαγνησίας. 6ι6. Νυμφάων.] Νύν θε- μένας συμφοράς εν εαυτή έχει. 618.
ών. Αίτ' αμφ' 'Αχελώϊον ερρώσαντο.] Μεδώμεθα.] Φροντίσωμεν. 621. " Αρ
Αί τινες περί το ύδωρ χορεύουσιν , ήτοι γυφον.] Λαμπρόν , ή λευκόν. 622. "Αμ
από του Αχελώου ποταμού, του εν Αι- φεπον.] Περιείπον. περί αυτόν ησχο
τωλία , ός ωνόμασται από του τα άχη λούντο. 625. 'Επένειμεν.] Επεμέρισεν.
λύειν" ή ότι 'Αχελώος κοινώς καλείται 63ο . "Οσσος. ] Ηλίκος. 632. Αγα
πάν ύδωρ, ή διά του η 'Αχελήϊον . ' Αχέ- θήν.] Νύν, επί του είδους.
3 P 2
476 ΙΛΙΑΔΟΣ Ω . 633-65 2 . LIB . XXIV .
αυταρ έπει τάρπησαν ες αλλήλους ορόωντες ,

τον πρότερος προσέειπε γέρων Πρίαμος θεοειδής 635
Λέξον νυν με τάχιστα , Διοτρεφες, όφρα κεν ήδη
ύπνω υπό γλυκερω ταρπώμεθα κοιμηθέντες
ου γάρ πω μύσαν όσσε υπό βλεφάροισιν έμοίσιν,
εξ ου σης υπό χερσίν έμός πάϊς ώλεσε θυμόν:
αλλ' αιεί στενάχω και κήδεα μυρία πέσσω,
αυλης εν χόρτοισι κυλινδόμενος κατα κόπρον. 640
νυν δη και σίτου πασάμην, και αίθοπα οίνον
λαυκανίης καθέηκα πάρος γε μεν ούτι πεπάσμην.
“Η ρ ', 'Αχιλευς δ' ετέροισιν, ιδε δμωσι κέλευσε,
δεμνί υπ' αιθούση θέμεναι, και ρηγεα καλα
πορφύρε έμβαλέειν, στορεσαι τ' εφύπερθε τάπητας, 645
χλαίνας τ’ ενθέμεναι ούλας καθύπερθεν έσασθαι.
αι δ' ίσαν εκ μεγάροιο, δάος μετα χερσίν έχουσαι
αίψα δ' άρα στόρεσαν δοιώ λέχε εγκονέoυσαι.
τον δ' επικερτομέων προσέφη πόδαςωκυς Αχιλλεύς:
'Εκτός μεν δη λέξο, γέρον φίλε μήτις Αχαιων 650
ενθάδ' επέλθησι βουληφόρος , οι τε μου αίει
βουλας βουλεύουσι παρήμενοι, ή θέμις εστί:
634. προσέξειπε-–-θεοειδής. 64Ι . αιθοπα Foίνον .
646. καθύπερθε Fέσασθαι. 648. νulg. άρ' έστόρεσαν.
miratur.637 , 8. adeoque per XII noctes . – 64ο. αυλής εν χόρτοισι κυλινδόμενος κατά
razpov, in septo aulæ humi projectus, animo doleo ; nihil amplius. res exposita sup.
163, 4, 5. tum αυλής εν χόρτα, jam sup. Λ. 773-641, 2. cf. sup. de Achille T. 209,
21ο. et λαυκανίην vidimus X. 325. de gutture, faucibus. - 644, 5 , 6. Hec ad vitam
heroicam notanda occurrunt aliquoties in Odyssea, et hi ipsi versus Od . H. 336.
ad 340. Sternitur lectus in porticu ante ædes ; sunt décevice, stratum inferius, qui
bus imponuntur physa, vestes stragulæ , colore tinctæ, purpureæ , et super his rá.
πητες, molliores vestes stragule . At χλαίνας induunt decubituri. ούλας molles v. ad
Π. 224.
649–676. Achilles Priamum decubitum mittit, caussam, cur in porticu lectum
paraverit, exponit, inducias XII dierum ad funus Hectori celebrandum paciscitur.
648. έγκανέoυσαι. ενεργούσαι και πονούσαι. lectum uno hoc loco , et Od. H. 340. et Ψ.
291. ubi hic versus.–649. επικερτομέων. cum senem metus incessere posset, ex di
cendis, subridendo et quasi leniter jocando, verba enuntiat. — 650 . Verendum sci
licet erat, ne repentino casu etiam per noctem adiret Achillem aliquis principum ,
atque Priamum , etsi dimissum ab Achille, tamen pro hoste haberet : disertius expo
sita haec inf . 683. sqq. – 65 2. ή θέμις εστί. more et usu..
su.-- 655 . ανάβλησις, αναβολή, jam
633. Τάρπησαν. ] ' Εκορέσθησαν , ετέρ- σάμην . 642. Λαυκανίης.] Λαιμού.

φθησαν. 635. Λέξον. ] Νύν, κοίμι- Ούτι πεπάσμην. ] Ουκ έγευσάμην. 644.
σον. 64ο. Αυλής εν χόρτοισι.] Εν Δέμνια. ] Τας κοίτας. Ρήγεα. ] Τα
τοϊς περιφράγμασι της αυλής, ό έστιν βαπτά στρώματα. 648. Έγκονέoυσαι . ]
υπαιθρίοις. 641. Πασάμην.] Εγευ- 'Ενεργούσαι. σπεύδουσαι.
των είτις σε ίδοιτο θοην δια νύκτα μέλαιναν,

αυτίκ' αν εξείπoι Αγαμέμνονα ποιμένι λαών,
και κεν ανάβλησις λύσιος νεκρούο γένηται. 655
αλλ' άγε μοι τόδε είπε , και ατρεκέως κατάλεξον,
ποσσομαρ μέμονας κτερεϊζέμεν "Εκτορα διον ,
όφρα τέως αυτός τε μένω και λαών ερύκω.
Τον δ' ήμείβετ' έπειτα γέρων Πρίαμος θεοειδής :
ει μεν δή μ' εθέλεις τελέσαι τάφον "Εκτορι δίω, 66ο
ώδε κέ μοι ρεζων, 'Αχιλεύ, κεχαρισμένα θείης.

οίσθα γαρ, ώς κατά άστυ έέλμεθα,τηλάθι δ' ύλη
αξέμεν εξ όρεος μάλα δε Τρώες δεδίασιν.
εννημαρ μέν κ' αυτόν ένα μεγάροις γοάοιμεν,
τη δεκάτηδε κε θάπτουμεν, δαινυτό τε λαός: 665
ενδεκάτη δε κε τύμβον επ' αυτώ ποιήσαιμεν,
τη δε δυωδεκάτη πολεμίξομεν, είπερ ανάγκη.
Τον δ' αύτε προσέειπε ποδάρκης διος'Αχιλλεύς
έσται τοι και ταυτα, γέρον Πρίαμ', ως συ κελεύεις.
σχήσω γαρ πόλεμον τόσσον χρόνον, όσσον άνωγας. 670
“Ως άρα φωνήσας, επί καρπω χείρα γέροντος

ση ενί θυμ
έλλαβε δεξιτερην , μήπως δείαυτ ώ.
ပါ။ μεν άρ' έν προδόμω δόμου όθι κοιμήσαντο
653. σε Fίδοιτο . 656. τόδε Γειπέ . 659. θεοειδής.
662. Foϊσθα – κατά άστυ Fefέλμεθα - ίλη. 668. προσέξειπε .
67ο. νulg. τόσσον πόλεμον .
B. 380.-657. Notandum , quod Achilles sibi sumit jus induciarum paciscendarum ,
tñs ávoxñs, quod aut Agamemnoni, aut consessui principum conveniebat ; forte con
fisus auctoritati suæ , et metui, ne, si ceteri non assensuri essent, copias suas a bel
lando iterum retineret.--- 662. τηλάθι δ' έστιν ύλη, ώστε άγειν αυτήν εξ όρεος .-664. Et
iam numerus dierum inluctu est notandus.--665. δαινύτο. δαινύοιτο.-- 67ι. επί καρπώ.
debuit is mos esse, non volam alterius apprehendere, sed carpum : sic quoque Od.
Σ . 257. δεξιτερήν επί καρπο ελών. cf. ib. Ω . 397. ubi Dolius etiam osculatur Ulyssis
manum επί καρπώ. – 673. εν προδόμω δόμου. supra 644. αίθουσα erat ; recte, nam por
ticus ante domum ducta erat ; ejusque pars ante domus ingressum , quæ pro vesti
bulo erat, proprie dicta πρόδομος .
657. Ποσσήμαρ. ] Πόσαις ημέραις. αγγέλλεται το Πριάμω ταύτα , άπερ

Κτερεϊζέμεν.] Ενταφιάζειν. 661. Θεί- υπισχνείται. ρητέον ούν, ότι ο 'Αχιλ
ης.] Ποιήσεις. 665. Δαίνυτο λαός.] λείς τα των πολέμων επετέτραπτο πάν
Το περίδειπνον λέγει. 671. Επί καρ- τα , και αυτός είχε την εξουσίαν πάν
πώ χείρα γέροντος " Έλαβε δεξιτερήν.] των των του πολέμου ανοχών τε και
'Εδεξιώσατο τον γέροντα. εξήτηται δε, συμβολών. 673. Προδόμο.] Τα προ
πώς 'Αχιλλεύς χωρίς των βασιλέων επ- του θαλάμου οίκο.
κήρυξ και Πρίαμος, πυκινα φρεσί μήδε έχοντες 675

αυταρ 'Αχιλλεύς εύδεμυχώ κλισίης ευπήκτου
τω δε Βρισηίς παρελέξατο καλλιπάρηος.
'Αλλοι μέν ρα θεοί τε και ανέρεςιπποκoρυσται
εύδον παννύχιοι, μαλακώ δεδμημένοι ύπνω
αλλ ' ουχ Ερμείαν εριούνιον ύπνος έμαρπτεν,
ορμαίνοντ’ άνα θυμόν, όπως Πρίαμον βασιλέα 680
νηών εκπέμψειε, λαθών ιερούς πυλαωρούς.

στη δ' άρ' υπερ κεφαλής, καί μιν προς μυθον έειπεν:
"Ω γέρον, ού νυ τι σοί γε μέλει κακόν οίον έθ' εύδεις
ανδράσιν εν δηίοισιν, επεί σ' είασεν Αχιλλεύς.
και νυν μεν φίλον υιόν ελύσαο, πολλά δ' έδωκας : 685
σείο δε κε ζωου και τρις τόσα δoιεν άποινα
παίδες του μετόπισθε λελειμμένοι, αϊκ' Αγαμέμνων
γνοίη σ ' 'Ατρείδης, γνώωσι δε πάντες 'Αχαιοί.
Ως έφατ' έδδεισεν δ' ο γέρων, κήρυκα δ' ανίστη.
τοίσιν δ' Ερμείας ζεύξ ' ίππους ημιόνους τε 690
ρίμφα δ' άρ' αυτός έλαυνε κατα στρατόν, ουδε τις έγνω.
'Αλλ' ότε δη πόρον ίξον εύρρειος ποταμοίο
Ξάνθου δινήεντος , ον αθάνατος τεκετο Ζευς ,
Ερμείας μεν έπειτ' απέβη προς μακρόν Όλυμπον.
695
Ήως δε κροκόπεπλος εκίδνατο πάσαν επ' αίαν.
οι δ' εις άστυ έλων οιμωγή τε στοναχή
676. νulg. τώ δ' άρ Βρ. 679. Vulg. Ερμείην. 682. έFειπε .
69ο. νulg. τοϊσι δ' άρ. 696. ές Fάστυδ' έλων .
677–694. Monitu Mercurii ante diluculum surgit de strato Priamus, et corpore
Hectoris currui imposito clam omnibus castra relinquit. Providendum enim erat, ne
alius ex Achivis eum animadverteret . vss. 677, 678. lecti ΙΙ. Β . Ι . Κ. 2.-68ι . λαθών
ιερούς πυλαωρούς, φύλακας3. εκκρίτους s. omnino θείους erimios. ut K. 56. φυλάκων ιερών
τέλος.-682. στη δ' άρα υπέρ κεφαλής ut Somnium sup. Β. 20. ubi V. - 683. οίον έθ' εύδεις
pro eo quod ; quandoquidem. κατά τοϊον , καθ ' οιον . καθώς , ως.-684. έπεί σ ' ελασεν Α .
te dimisit incolumem ut 569.—686. at si Agamemnon et ceteri Achivi te animadver.
terint, non nisi ingenti pretio tu ipse redimendus fores a filiis tuis.—692 , 3. Sca
mandri rógov, vadum , trajectum aliquem in iis locis fuisse, nemo dubitet ; an vero
ille necessario trajiciendus fuerit perventuris in urbem , non inde cogitur; patuit
quoque aliud iter secundum amnis cursum a dextra ripa, intra campum . Vidimus jam
de his ad vs. 349. sup. 350. 1. cf. ad Q. 1 , 2 .
695—718. Mercurius discesserat, et Priamus urbi appropinquabat, cum a Cassandra
prospiciente ex arce nuntiata re procedunt omnes obviam et lugent Hectorem . Iis
cedere jussis domum suam inducit currum cum corpore Priamus.
696. "Έλων] "Ήλαυνον. Oιμωγή. ] Οδυρμώ.

LIB . XXIV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ω. 6977 19. 479
ίππους, ημίονοι δε νέκυν φέρον. ουδε τις άλλος

έγνω πρόσθ' ανδρών καλλιζώνων τε γυναικών
αλλ' άρα Κασσάνδρη, ικέλη χρυσέη Αφροδίτη,
Πέργαμον είσαναβασα, φίλον πατέρ' εισενόησεν 700
εσταότ' εν δίφρω, κήρυκά τε αστυβοώτης
τον δ' άρ' εφ' ημιόνων ίδε κείμενον εν λεχέεσσι.
κώκυσέν τ' άρ' έπειτα , γέγωνε τε παν κατα άστυ "
"Όψεσθε, Τρώες και Τρωάδες, "Εκτορο ιόντες,
είποτε και ζώοντι μάχης εκ νοστήσαντι 705
χαίρετ' επεί μέγα χάρμα πόλει τ' ήν, παντί τε δήμω.

Ως έφατ' ουδε τις αυτόθ' ένα πτόλεϊ λίπετ ' ανήρ,
ουδε γυνή πάντας γαρ αάσχετον ίκετο πένθος.
άγχου δε ξύμβληντο πουλάων νεκρών άγoντι.
πρώται τον γ άλοχός τε φίλη και πότνια μήτηρ 710
τιλλέσθην επ' άμαξαν εύτρoχoναίξασαι,
απτόμεναι κεφαλής. κλαίων δ' αμφίσταθ' όμιλος.
και να κε δη πρόταν ήμαρ ες ήέλιον καταδύντα
"Εκτορα δακρυχέοντες οδύροντο προ πυλάων,
ει μη άρ' εκ δίφροιο γέρων λαοίσι μετηύδα: 715
Είξατέ μοι, ουρεύσι διελθέμεν αυταρ έπειτα

άσεσθε κλαυθμοίο, επην αγάγοιμι δόμoνδε.
Ως έφαθ' οι δε διέστησαν, και είξαν απήνη.
οι δ' επεί εισάγαγον κλυτα δώματα, τον μεν έπειτα
699. Fικέλη. νulg. χρυσή. 7οι . κήρυκά τε Γαστυβοώτης.
702. Fίδε . 703. κατά Fάστυ.
6ο8. άλλ' άρα. ου τις άλλος πρόσθε, ή Κασσάνδρη. praeter quam Cassandra. ut toties
ου πριν, αλλά pro ού πρίν ή. v. c. Π. 62. - 7o5. είποτε έχαίρετε, όψεσθε ιόντες. Si olim
lætati estis reditu Hectoris e pugna , ite nunc et videte corpus Hectoris. Forma
et alibi obvia είποτε pro έπει , επειδάν. quandoquidem. et forte sic in formula είποτ ' έην
γε sup. 426. et futurum όψεσθε pro imperativo. - 7ο8. εφίκετο. omnes enim summo
luctu ex Hectoris morte tenebantur. - 710, 711. πρώται –– αίξασαι επί άμαξαν σιλλίσθην
(δια) τον γε evellebant sibi comas pre dolore, (ut κόπτεσθαί τινα. τύπτεσθαί τινα.
plangere bovem Memphitem Tibull. I. 7, 28. omisso doà, propter.) amplexæ mortui
caput.
719—776. Proposito nunc in lecto Hectoris corpore, lamenta sollennia initium
habent, per novem dies, ut supra vidimus. Observandus mos hic veterum , et mul
torum adhuc populorum , cum lamenta fiunt, per plures dies plerumque et statis tem
7οι . 'Αστυβοώτην. ] Επιθετικώς τον τον . 709. Ξύμβληντο. ] Συνέτυχον ,

κήρυκα από το ένα το άστει βοών, απήντησαν. 716. Ουρεύσιν.] Ημιό
7ο4 . "Οψεσθε.] Θεάσεσθε. 3ο8. ' Α νοις.
άσχετον .] 'Ανυπομόνητον . ακατάσχε

480 ΙΛΙΑΔΟΣ Ω . 720-736. LIB . XXIV .
τρητοίς εν λεχέεσσι θέσαν, παρά δ' είσαν αοιδους , 720
θρήνων εξάρχους, ούτε στονόεσσαν αοιδης

οι μεν άρ' εθρήνεον, επί δε στενάχοντο γυναίκες.
τησιν δ' 'Ανδρομάχη λευκώλενος ήρχε γόοιο,
"Εκτορος ανδροφόνοιo κάρη μετα χερσίν έχουσα
*Ανερ, απ' αιώνος νέος ώλεo, καδ δε με χήρης 725
λείπεις ένα μεγάροισι. πάϊς δ' έτι νήπιος αύτως,

δν τέκομεν σύ τ' εγώ τε δυσάμμοροι, ουδε μίν οικω
ήβην ξεσθαι. πριν γαρ πόλις ήδε κατ' άκρης
πέρσεται. ή γαρ όλωλας επίσκοπος , ώστε μιν αυτην
ρύσκευ, έχες δ ' αλόχους κεδνας, και νήπια τέκνα 730
αι δη τοι τάχα νηυσιν oχήσονται γλαφυρήσι,
και μεν εγώ μετά τήσι. συ δ' αύ, τέκος, ή έμοί αυτη
έψεαι, ένθα κεν έργα αεικέα εργάζοιο,
αθλεύων προ άνακτος αμειλίχου ή τις 'Αχαιών
ρίψει, χειρός έλων, από πύργου, λυγρον όλεθρον, 735
χωόμενος, ο δήπου αδελφεόν έκτανεν "Εκτωρ,
732. νulg. και δή εγώ . 733. ένθα κε πέργ άρ' απεικέα Fεργάζοιο.
734. προ Γάνακτος. 736. νulg. χωόμενος, και τινι δήπου.
poribus, modo a proximis cognatione feminis, modo a conductis feminis, uti Romæ,
et a viris ut h. 1. ab αοιδούς ; et quidem ad certas formulas, ut h. 1. praeunte uno vel
una, et ea desinente accinentibus ei ceteris, tanquam choro ; nec putandum verba
fuisse per turbam mulierum repetita ; sed sub cantus finem ejulatus et lamenta pro
miscue edebantur : 1 , ut in Tragicis. Nunc ita disposita est hæc carminis pars,
ut, post αοιδών θρήνους, prima sint lamenta Andromaches 723. altera Hecube 747.
tertia Helenæ 760. — Novum hoc vs. 720, quod apud Trojanos úoidoù memorantur ;
iidem θρήνων έξαρχοι. ut mox femine : Andromache ήρχε γόοιο et Hecuba εξήρχε γόοιο.
tandem Helena.
723—746. Andromaches lamenta affectus muliebris plena ; deplorat solitudinem
et fata quæ sibi et filio imminent. Dulcissimi sunt vss. 742. sqq. — 725. ár' aląsos
νέος ώλεo juvenili etate interiisti. forte , νέος απ ' αιώνος , pro νέος αιώνι , vel (κατ') αιωνα.
ut από γένους Ηρακλείδης ών pro, γένει. - 73ο. έχες δ' άλόχους servabas, tuebaris mu
liebrem sexum.- 734. άθλεύων serviles operas , prestans προ άνακτος nunc προ in
720. Tρητοίς. ] Καλώς κατεσκευασμέ- σώφρονας. 731. 'Οχήσονται.] Επι

νοις. τετρημένοις. 'Αοιδούς.] Νύν τους βήσονται. 733. Αεικέα.] Χαλεπά .
θρηνωδούς. ήσαν δε ούτοι Κλείτος και 734. 'Αεθλεύων.] Κακοπαθών. πονών.
'Επιμήδης. 725. 'Απ' αιώνος.] Από Προ άνακτος.] “Υπέρ δεσπότου. 'Αμει
του βίου , από του χρόνου της τών άν- λίχου.] 'Aπηνούς. χαλεπού. "H τις ' Α
θρώπων ζωής. 728. “ Ήβην. ] Νεότητος χαιών Ρίψει χειρός ελών.] Εντεύθεν
ακμής. “ Iξεσθαι.] 'Aφικέσθαι. 729. κινηθέντες οι μεθ' “Ομηρον ποιηται, ρι
Επίσκοπος. ] Φύλαξ. 73ο. Ρύσκευ.] πτόμενον κατά του τείχους υπό των Ελ
Συνείχες. έσωζες. ερρύου. "Έχες.] Εί- λήνων εισάγουσι τον 'Αστυάνακτα.
χες . εφύλαττες. Κεδνάς. ] Κηδεμονικάς,
LIB . XXIV . ΙΛΙΑΔΟΣ Ω . 737-758. 481
ή πατέρ', ηε και υιόν. επει μάλα πολλοι Αχαιών

"Εκτορος έν παλάμησιν όδας έλoν άσπετον ούδας.
ου γαρ μείλιχος έσκε πατηρ τεός εν δαι λυγρή.
τω και μίν λαοί μεν οδύρονται κατα άστυ. 740
αρητόν δε τοκετσι γόον και πένθος έθηκας,
"Εκτορ. εμοί δε μάλιστα λελείψεται άλγεα λυγρά.
ου γάρ μοι θνήσκων λεχέων εκ χείρας όρεξης:
oudé ti но! είπες πυκινον έπος , ου τε κεν αιει
μεμνήμην νύκτας τε και ήματα δακρυχέουσα. 745
" Ως έφατο κλαίουσ' επί δε στενάχοντο γυναίκες.

τησιν δ' αύθ' “Εκάβη αδινου εξηρχε γόοιο "
</
Έκτορ, εμώ θυμώ πάντως πολύ φίλτατε παίδων ,
ή μέν μοι ζωός περ εων, φίλος ήσθαθεοίσιν
οι δ' άρα σε κήδοντο και ένα θανάτοιο περ αίση. 750
άλλους μεν γαρ παϊδας έμους πόδας ωκυς Αχιλλεύς
πέρνασχ , όντιν' έλεσκε, περην αλός ατρυγέτοιο,
ές Σάμον, ές τ' "Ίμβρον, και Λημνον αμιχθαλόεσσαν
σε δ' επεί εξέλετο ψυχην ταναγκέϊ χαλκό,
πολλα ρυστάζεσκεν εου περί σημ' ετέροιο, 755
Πατρόκλου, τον έπεφνες ανέστησε δέ μιν ουδ ' ώς .
νυν δέ μοι ερσήεις και πρόσφατος εν μεγάροισι
κείσαι, τω ίκελος , όν τ' αργυρότοξος Απόλλων
74o . κατά Fάστυ . 744. Fείπες πυκινόν Fέπος .
755. ρυστάζεσκε FeFoύ . 758. Fίκελος .
commodum. in gratiam heri . alias υπέρ.-74Ι . αρητόν δε γόον detestabilem dolorem,
jam . P. 37.
747-759. Hecube matris lamenta . Solatur se commemorando το θεοφιλές (com .
mendatum jam supra vs. 425 ) filii, cum dii etiam post ejus mortem , quam gratus ille
sibi fuerit , testati sint eo , quod corpus incolume servatum est. - 751 . άλλους μεν γάρ.
Cum Achilles in te crudelius sæviisset quam in ceteros meos filios, quos captivos
peregre in servitutem abducendos vendidit : nunc mirabili eventu tuum corpus in
colume servatum est. - 753. Lemnum αμιχθαλόεσσαν. non adeundam, inhospitalem.
Etymon et sensum varie constituerunt veteres . — 756. ávéotnos in vitam revocavit.
757. épońcus roscidus, ut jam 419. et succi plenus, xaà ngóopatos recens ; vox etiam ap.
Pindar. IV. 533.-758. τω ίκελος , όν τ' Απόλλων - Μanifeste h. 1. apparet sensum
74Ι . 'Αρητόν.] 'Επάρατον . χαλεπόν. ώδεις, και ληστρικόν βίον επανηρημένους.

747. 'Αδινού.] Συνεχούς. οικτρού. 753. ένιοι δε ουχ ούτως, αλλά την ομιχλώδη
'Αμιχθαλόεσσαν.] " Ήτοι απρόσμικτον, απέδωκαν. 754. Tαναηκέϊ. ] Μακρή .
και ραδίως ου μίγνυται και άπο τής θα- αποξυμμένω. 755. Ρυστάζεσκεν. ] Είλ
λάσσης ούσαν καθ' και αλίμενός εστιν ή κεν, έρυσεν. 757. Ερσήεις.] ' Ανθηρός.
διά τους ενοικούντας αγρίους και θηρι- Πρόσφατος.] Νεωστι πεφονευμένος. 758.
VOL . II . 3 Q
οίς άγανούς βελέεσσιν επoιχόμενος κατέπεφνεν.

"Ως έφατο κλαίουσα, γόον δ ' άλίαστον όρινε. 760
τησι δ' έπειθ ’ Ελένη τριτάτη εξηρχε γόοιο:

"Έκτορ, εμώ θυμώ δαέρων πολυ φίλτατε πάντων,
ή μεν μοι πόσις εστίν Αλέξανδρος θεοειδής,
ός μ' αγαγε Τροίηνο ως πρίν ώφελλον ολέσθαι.
ήδη γαρ νυν μοι τόδ ' εεικοστον έτος εστιν, 765
εξ ου κείθεν έβην, και εμης απελήλυθα πάτρης
αλλ' ούπω σευ άκουσα κακόν έπος , ουδ' ασύφηλον
αλλ' είτις με και άλλος ένα μεγάροισιν ενίπτοι
δαέρων, ή γαλόων, ή είνατέρων εύπεπλων,
ή εκυρη, (εκυρος δε, πατηρ ώς, ήπιος αιεί,) 770
άλλα συ τόνγ' επέεσσι παραιφάμενος, κατέρυκες

σή τ’ αγανοφροσύνη, και σοίς άγανοϊς επέεσσι.
τω σε θ' άμα κλαίω και έμ άμμορον, άχνυμένη κηρ.
ου γάρ τις μοι έτ ' άλλος ένι Τροίη ευρεία
ήπιος , ουδε φίλος πάντες δε με πεφρίκασιν. 775
Ως έφατο κλαίουσ ' επί δ' έστενε δημος απείρων.
λαοίσι δε γέρων Πρίαμος μετα μυθον έειπεν
"Αξετε νύν, Τρώες, ξύλα άστυδε, μηδέ τι θυμώ
759. Foίς . 763. θεοειδής. 765. τόδ' επεικοστόν Fέτος . 767. κακόν έπος.
77ο. Γεκυρη, Fεκυρός. πατήρ Fώς. Βentl. 771. τόνγε Fέπεσσι .
772. αγανούς Fεπέεσσι. 777. Fειπε . 778. ξύλα Fάστυδε.
mythicæ formulæ : Apollinis sagittis aliquem esse necatum ; de repentina morte
fuisse , acceptum, qua corpus non deformatur : hinc αγανά βέλη, mitia .
761–776. Helenæ lamenta, quæ memorat mite Hectoris ingenium et benevo
lentiam erga se.-765 . τόδ' εεικοστόν έτος. Locus memorabilis , aut illatus in liaderm ,
aut constituta inde est tota res liaca cum temporibus. - 767. ουδ' ασύφηλον, probro
sum , et omnino asperum . Vox lecta I. 643.-- 770. Mitem Priami animum vidimus
sup. Γ . Ι6ι . sq.-771 . παραιφάμενος κατέρυκες, monendo, castigando verbis. μητρι δ' εγώ
παράφημι Α . 577.
777–787. Priamus ligna ad rogum advehi jubet ; consumtis hac cura novem die
“Ον αργυρότοξος Απόλλων οίς άγανούς της. βλαπτικόν, υβριστικόν. 768. E

βελέεσσιν επoιχόμενος καταπέφνη.] 'Αν- νίπτοι. ] 'Επιπλήττοι. 77ο. Eκυρή. ]
τι του, εν συνέβη αιφνιδίων και οξεί θα- 'Ανδρός μήτηρ , πενθερά. 771. Παραι
νάτω τελευτήσαι. 759. 'Aγανούς βε- φάμενος. ] Παρειπών. παραμυθησάμενος.
λέεσσι. ] Πραέσιν, ανώδυνοι γάρ οί οξείς 772. Αγανοφροσύνη.] Πραότητι. φρε
θάνατοι. 765. "Ηδη γάρ νύν μοι τόδε νών προσηνεία . 773. "Αμμορον.] Kα
εικοστόν έτος εστίν 'Εξ ου κείθεν έβην.] κόμοιρον. 775. Πάντες δε με πεφρί
Δεκαετία γάρ ήθροίσθη ο στρατός των κασι .] Νύν βδελύττονται, ό έστι μι
“Ελλήνων, δεκαετία δε άλλη επορθήθη η σούσι. 776. 'Απείρων.] Μέγας, πο
"Ιλιος. 767. 'Ασύφηλον. ] Μετά απά- λύς.
δείσητ ’ 'Αργείων πυκινόν λόχον ή γαρ'Αχιλλεύς

πεμπων μ' ώδ' επέτελλε μελαινάων από νηων, 780
μηπρινπημανέειν,πριν δωδεκάτη μόλη ήώς.
Ως έφαθ': οι δ' υπ' αμάξησι βόας ημιόνους τε
ζεύγνυσαν αίψα δ' έπειτα προ άστεος ηγερέθοντο.
εννημαρ μεν τοί γε άγίνεον άσπετον ύλης:
αλλ' ότε δη δεκάτη εφάνη φαεσίμβροτος Ηώς, 785
και τότ' άρ' εξέφερον θρασύν "Εκτορα δακρυχέοντες,
εν δε πυρήυπάτη νεκρών θέσαν, εν δ' έβαλον πυρ.
Ημος δ' ήριγένεια φάνη ροδοδάκτυλος Ηώς,
τημος άρ' αμφί πυρην κλυτου Έκτορος έγρετο λαός .
αυταρ έπει δ' ήγερθεν, ομηγερέες τ’ εγένοντο, 790
πρώτον μεν κατα πυρκαϊην σβέσαν αίθοπι οίνω

πασαν, οπόσσον επέσχε πυρος μένος " αυταρ έπειτα
οστέα λευκά λέγοντο κασίγνητοί θ ' έταροί τε,
μυρόμενοι, θαλερον δε κατείβετο δάκρυ παρειών .
και τα γε χρυσείην ές λάρνακα θηκαν ελόντες, 795
πορφυρέοις πέπλοισι καλύψαντες μαλακoίσιν.
αίψα δ ' άρ' ές κοίλην κάπετον θεσαν αυταρ ύπερθε
πυκνοίσι λάεσσι κατεστόρεσαν μεγάλοισι .
783. προ Fάστεος . 784. ύλην. corrig . τοί γ' ήγίνεον.
791. αίθοπι Foίνω . 793. νulgg. κασίγνητοι έταροί τε.
bus, decimo die corpus Hectoris effertur et comburitur. - 78ο. πέμπων με απο νηων,
επέτελλεν ώδε μή (τινα των Αχαιών ) πριν πημανέειν (ημάς) πρίν - dimittens me , ea dedit
mandata: ne quis prius lacesseret Trojanos, quam. - 786. εξέφερον. 5. εκ δώματος , και .
extra urbem : hoc probabile fit.
788. ad f. Die postero, qui erat undecimus, et induciarum ultimus, fit ossilegium ;
ossa conduntur in arcula ; ea conditur humo, terra effossa ; super ea educitur tumu
lus. Tandem epulum funebre celebratur. — 792. Copiosius hæc, quæ sequuntur, in
Patrocli funere erant exposita ; ¥. 237. sq. 250. sq. et apparet ritus funebres utriusque
populi fuisse fere communes.- 795. χρυσείην ές λάρνακα, arca in qua Ossa cum cinere
condebantur : non in urna, quæin arcam reponeretur, ut de Achille videbamus, ¥.
91 , 92. ubi tamen alter versus est suspectus.-- 796. quod eam purpurea veste tegunt,
non factum est, nisi quamdiu in domo arca fuit posita, donec tumulo condi posset.
Disces comparato Ψ. 254. έν κλισίησι δε θέντες εανώ λιτή κάλυψαν. Sequi debebat ; inde
confestim humo effossa rá @ gov, fossam , fecerunt, in qua arcam reponerent: ad hanc
obtegendam magna saxa imposuerunt, et super ea terra congesta tumulum , oñua ,
χώμα , τύμβον , eduxerunt . Ita digerenda est tota sepultura.-798. κατεστόρεσαν sc.
78Ι . Πημανέειν.] Βλάψειν, κακώσειν. λεγον. 794. Kατείβετο. ] Κατεφέρετο,

784. 'Aγίνεον.] Ηγον . 785. Φαεσίμ- κατέρρει. 795. Λάρνακα.] Κιβωτόν.
βροτος.] Η φαίνουσα και παρέχουσα το 796. Μαλακοϊς.] Νύν απαλούς. 797 .
φώς τους ανθρώπους. 787. “Υπάτη.] Κάπετον .] Τάφον. όρυγμα.
Τη ανωτάτων. 793. Λέγοντο. ] Συνέ
3 0 2
48.4 ΙΛΙΑΔΟΣ Ω . 799-804 . LIB . XXIV .
ρίμφα δε σημ' έχεαν, περί δε σκοποι είατο πάντη,

8οο
μη πριν εφορμηθειεν εύκνήμιδες Αχαιοί.
χεύαντες δε το σημα, πάλιν κίον αυταρ έπειτα
ευ συναγειρόμενοι , δαίνυντ ' έρικυδεα δαϊτα,
δώμασιν εν Πριάμοιο Διοτρεφέος βασιληος.
" Ως οίγ' αμφίεπον τάφον Έκτορος ιπποδάμοιο.
8ο2. νulg. συναγειρόμενοι .
τον κάπετον. – 8οο . μή πριν εφορμηθείεν. que inducie XII dierum in exitu erant .
Tum 802. mos notandus præbendi epuli funebris ; est is é súpos de quo ad y. 29 . vi
dimus.
799. Σκοποί. ] Κατάσκοποι. Eίατο. ] τες. 8ο4. 'Αμφίεπον.] Περιείπον . ή

'Εκάθηντο. 8ο1 . Xεύαντες. ] Χώσαν- σχολούντο.
ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΙΛΙΑΔΟΣ .

INDICES,
I. NOMINUM ET RERUM,
II . VOCUM GRÆCARUM .
INDEX NOMINUM ET RERUM
A.
persuadere conanti, ut iterum præ
ABANTES—unde, quo duce et quot lium ineat, indigoabundus respondet
navibus adversus Trojam renerint. B. -429. æque ac Phænici, quem se
536–545 cum manere jubet — 615. denique Aja
Abarbarea , Naïs Nympha, Æsepi et Pe- ci—651 . Mittit Patroclum ad Nesto
dasi ex Bucolione mater. Z. 22. rem et Machaonem, quos pugna exce
Abas, Eurydaniantis f ., a Diomede occidere videt, sciscitaturum , sitne Ma
ditur. E. 148–151 . chaon vulneratus. 1. 598—615. De
Abydus, urbs. B. 836. discrimine Achivorum certior factus,
Acamas , Antenoris f ., Dardaniorum Patroclo permittit, Myrmidones in a
dux B. 823. castra Achivorum invadit. ciem ducere. II . I - 10 . navem in
M. 100. Promachum cædit. E. 476— censam conspicatus, eum properare ;
486. cf. Annott. a Merione cæditur. -129. copias armari jubet. 155–167.
I. 342-344. cf. Annott. earum recensus-197. eas hortatur
Acamas, Thracum dux , Troum socius. 209. pro fausto Myrmidonum egressu
B. 844. ab Ajace sternitur. Z. 8. cf. precatur. 220—256. —Patrocli cæsi
Aunott. ad b. 1. et ad E. 462. II. 342 . nondum gparus. P. 401–411. ejus
Acessamenus, Peribææ pater. 0. 142 . cædem suspicatur. E. 15. nuntio ac
3. cepto luget-27 . Thetidi causam dolo
Achæi. v. Achivi. cf. Annott. ad B. 684. ris et consilium , pugnam subeundi ,
Achelous. n . 616. aperit ab ea manere jubetur, donec
Achilles, Pelei e Thetide f., T. 206. 7. pova ipsa adferat arma — 137. Junonis
adversus Trojam ducit Myrmidones. jussu, ah Iride excitatus, ut Troes et
B. 685. Junovis jussu, peste coorta, Hectorem , Patrocli corpus rapturos,
principes convocat. A. 54. Calchantem deterreat. 166—201 . a Minerva adju
vatem de causa calamitatis interrogatus, clamore suo terrorem iis injicit:
tum loqui hæsitantem firmat - 91. A- servato Patrocli corpori lacrimans ad
gamemnonem pro Chryseïde reddenda stat - 238. illud lavandum curat. 316
aliud munus postulantem retundit- -355. Arma a Vulcano facta 478—
129. quo acrius instante et munus 617. a Thetide accipit. T. 1-12 . qua
alienum erepturum se minante, ira- pollicita, Patrocli corpus non iri cor
tus, ab exercitu se discessurum profi- ruptum , convocat Achivos — 54. omni
tetur - 171. vix a Minerva placatur, in Agamemnonem ira deposita, pu
quo minus manum illi inferat - 220 . gnam suadet ~ 73. oblata ab isto mu
conviciis asperrimis in eum invehitur, nera 137–144 . non aspernatur , ante
neque Nestoris oratione prohibetur, omniatamen puguam parari jubet ,
quo minus iratus ad naves discedat- 153. et, Ulysse cibum sumi jubente,
306. Briseïdem , sibi pro munere da omnem moram recusat. 198—214.
tam , ægre ferens, ad Agamemnonem Ulysse iterum instante - 237 . Achivos
mittit - 350 . matrem adfatur - 356. jubet corpora curare - 275. deductis
eam advenientem , narrata injuria , ad naves ipsius muneribus — 282. ci
hortatur, ut injuriam acceptam ulcis- bum sumere recusans , Patroclum lu.
catur - 365. ejus jussu 421. seorsim ab get - 338 . Jovis jussu nectar et am
exercitu degit. 488—492. cf. B. 689. brosiam ei instillat Minerva - 356. ar
legatos ab Agamemnone ad se missos matus , currum conscendit - 399. equos
benigne excipit. I. 196—221. Ulyssi, hortatur --403. cum Xantho loquitur
a Confecti sunt Indices ejusdem viri docti Frid. Chr. Bergmanni Hannov. e semi
narii Regii philologici sodalibus, opera, qui industriam suam eruditis Apollodori
Indicibus approbaverat. Ignobilia et poeticæ tantum copiæ in ornando inservien
tia nomina sunt omissa ; nec in recensum sunt assumta ea, quæ in Excursibus le
guntur.
M
488 INDEX NOMINU
424. cum Hectore congredi cupit. T. et a Minerva concitati, exeunt. 412–

75–78. cum Ænea congressus, con- 493. eorum recensus - 759. Ordiuntur
vicia facit. 158–198. commisso cer- pugnam . T. 8. Hectorem telis petunt,
tamine, Æneam acriter urget ; eo ab Agamemnone arcentur. 79–82.
Neptuni ope - 340. sibi erepto stupet Trojanis cedentibus, a Minerva fir
352. Achivos hortatus — 364. Troes mantur. A. 505-514. Trojanos fu
adoritur et multos cædit - 504. duo- gant. E. 37. fortiter pugnant. 498–
decim hostes capit ad celebrandum 532. ab Hectore pelluntur. 699. Eo
Patrocli funus. 0. 1–33 . Lycaonem , rum res superior. Z. 1–72 . A puguan
olim jam captum, cædit - 120. et A. do abstinere jubentur . H. 57. castra
steropæum - 204. cum multis Pæoni muniunt. 435—442. 465. Jovem ira
bus—210. Scamandri undis Neptuni tum placant, epulis structis. 476.
et Minervæ ope eripitur — 304. iterurn 481. Ex Jovis voluntate fugiunt. O.
ab isto correptus, Junonis jussu a 73–79. et, re jam restituta, iterum .
Vulcano liberatur - 356 . Apollinis 130—159. ab Agamemnone retinen
fraude ab urbe retinetur. 538–604. tur ; faustis ominibus firmati Troes
qua perspecta, propius ad urbem ac- fugant. 212—335 . fugiunt. – 349. Ex
cedit. X.7—24. Hectorem persequens. cubias constituunt. l. 79–89 . Ad
131–166. non assequi potest. 188- proelium procedunt. A. 47–52. vin
207. Minervæ ope eum assequitur- cunt — 283. fugiunt. 402. M. 37. ægre
248. eum superat-354. spoliat - 369. castra defendunt. 415. a Neptuno fir
de funere Patrocli ad Achivos fatus- mati, N. 44–125. Hectorem manent.
395. cadaver Hectoris contumeliis affi- Post ejus discessum Troibus instant.
cit — 405. Patrocli funus parat. ¥.4- E. 440. Neptuni discessu facto 0. 219 .
34. ad Agamemnonem venit, quem Hectoris redeuntis conspectu terrentur.
jubet ligna afferenda curare ad cada- 271–280. ægre resistunt -- 418. intra
ver Patrocli cremandum—54. per so- navium ordines repressi pugnant
mpum monetur, ut rogum parari ac- 657. adventu Patrocli erecti respirant.
celeret - 110. quo parato Achivos di- II. 297–302. Troes pellunt. 780–
mittit - 160. justa peragit – 228. ossa 82. a Menelao ad corpus Patrocli tu
componi jubet- 248. quo facto— 257 . endum vocati . P. 248–261 . Troibus
ludos funebres instituit et præmia di- irruentibus resistunt - 273. tandem
stribuit_897. noctem insomnem agit. fugiunt – 761. 2. 148. cedentibus ab
1. 3—20. Jovis voluntatem ex The- Achillis clamore Trojanis cadavera
tide audit, ut Hectoris cadaver popu- subtrahunt. 231. Ab A chille convocati
laribus reddat. 120–142 . Priamo ad T. 41–54. corpore curato in aciem
se venieati, muneribus datis, Hecto- prodire parantes. 357–364. arman
rem reddit ; inducias pactus per dies, tur. T. 12. in eorum partes abeunt
quibus Hectoris funus celebretur, eum Juno , Minerva, Neptunus, Mercurius,
lectum ire jubet-674. ipse dormit- Vulcanus. 31–37. Ad urbem prode
676. unt . X. 3. 4.
Achillis genus e Jove. $. 187. quomodo Philoctetem in Lemno reliqueruvt. B.
Trojam ductus sit. ad H. 127. 187. 722. juraverunt,se nonnisi capta Troja
ejus fatum . I. 410. cf. ad P. 408. A redituros. B. 286. cf. Annott.
Chirone artem medicam doctus. A. Actæa, Nereïs. 2. 41 .
830. I. Briseïdem , Thebe et Lyrnesso Actor, Astyoches pater. B. 513 .
captis, munus acceperat. B. 689. sq. Actorione - al. Molione. cf. ad A. 708.
Thebe capta, Eetionem cum filiis oc- Actoris e Molione filii . B. 621. cf. ad
cidit ; uxorem cepit. Z. 414. sq. cf. n. A. 749. Nestorem vicerunt certamine.
153. Lesbum expugnavit. I. 120. Te- 4.638–642. ubi cf. Aunott.
nedum cepit. 1. 624. Æneam in Ida Adamas, Asii f ., castra Achivorum ado
vicit. T. 90. 91. Lyrnessum et Peda- ritur. M. 140. a Merione cæditur. N.
sum evertit. ib . 92. 191. 2 . 560—575 .
De ejus hasta v. N. 140—4. de equis ib . Admetus, Eumeli pater. B. 714. ¥. 288 .
148. sq. 351. sq. cf. ad B. 769. P. 426 9.
-482. ¥ . 277. 8 . Adrastea. B. 828 .
Achivi. Eis pestis immittitur. A. 43–54. Adrastina v. Ægialea.
lustrantur. 313. In concionem convo- Adrastus, primus Sicyonis R. B. 572 .
cati, Agamemnoni discessum suadere Dežpyles pater. E. 121. cf. Annott.
simulanti læti assentiuntur. B. 51- Adrastus, Meropis f., Troum socius B.
155. Ulyssis prudentia retinentur.- 830. a Menelao captus, ab Agamem
211. ejus, manere jubentis, consilia none cæditur . Z. 35–65. cf. Annott.
probant. 283-335 . ad pugnam vocati sed vide A. 629–33 .
ET RERUM . 489
Æacus, Jovis f., Pelei pater. 8. 189. poscit — 129. Achillem indignabuudus
Ædium partes, v. ad I. 468. 9. affatur - 139. Chryseidem abduci jubet
Ægæ , Achaiæ urbs. ad @. 203. ibi do- -147 . Briseïdem Achilli se erepturum
mus Neptupi . N. 2 ) . mipatur, neque a Nestore placatur
Ægæon, qui et Briareus. A. 403. 285. Chryseïdem abducendam curat
Ægialea - Adrasti filia , Diomedis uxor. 308. ministros ad petendam Briseïdem
E. 412. v. Ind . A pollod. mittit. 318-326. Falso somnio ad
Ægialus, Peloponnesi. B. 575. Paphla- proelium incitatus. B. 16–34. Achivis
gonnm . ib. 855 . congregatis discessum suadere simu
Ægipa. B. 562. lat. 110–141. Nestoris consilium , sta.
Ægis Jovis. V. ad. O. 229. 309. P. 593– tim pugnare jubentis, probat. B. 370
596. Mivervæ . E. 738. 393. sacra facit — 429. cf. Annott. A
Ægium . B. 574 . chivos convocat~ 443. T. 119. ab He.
Æneas, Anchisæ e Venere f. dux Dar- lena Priamo monstratur. 178. pac
daniorum . B. 820. T. 208. Diomedem tione foederis facta . 275. sq . Menelaum
adoritur. E. 166—240. a Venere ser- in certamine cum Alexandro victorem
vatur - 318 . ab ea vulnerata relictus- professus, ut pactis fæderis stetur,
346. ab Apollive defenditur. 432— poscit. 455–460. in acie circumit et
444. Trojam ducitur - 448. e vulnere copias atque heroës excitat. A. I
recreatus, in pugnam redit. 514-518. 421. cf. ad v. 231. sternit Hodium . E.
fugit. 571. castra invadit. M. 98. 99. 39—42 . Deſcoontem . 533–540. Ela
adversus Idomeneum venit. N. 459– tum . 2. 33. Adrastum . 37–65 . Mene
505. tuetur Hectorem vulneratum. E. laum , cum Hectore pngnaturum re
425. Medontem et lasum cædit. O. 332. primit. H. 92-122 . ad pugnam cum
frustra petit Merionem . II. 608—614. Hectore prodit. 162. inducias pacis
ab Apolline monitus, deum agnoscit. citur. 405 – 412. Fugit. O. 78. iterum
cf. Annott. Troes in aciem reducit . P. procedit, acie turbata restituta — 261.
323–43. Hectorem comitatur. 484— Concione convocata discessum suadet.
493. cedit. 534. Achivos urget. 754. I. 9–28 . a Diomede refellitur — 49.
ab Apolline excitatus, obviam it A. munera Achilli dauda enumerat. 115
chilli. T. 79—111 . cum eo congressus . -161 . Principes convocat. K. 179.
153—176. illudentem provocat - 258. Armatur. 1. 15–46. multos cædit
a Neptuno servatur - 340. 261. a Coone vulneratus pugna exce
Ejus genus. T. 200 sq . - Ab Achille fu . dit — 283. De iniqua fortuna queritur.
gatus in Ida, a Jove servatur. T. 90- E. 42–51. serio discessum suadet. 64
93.— De ejus equis v. E. 265. sq. T. -81 . ab Ulysse objurgatur - 102. me
290-292 . liora consilia poscit - 108. a Neptudo
Ænus. A. 520. cf. Annott. firmatur. 135—152. Achilli placato
Æpea, urbs Messepiæ . I. 152. iterum munera offert et mittit cum
Æpy. B. 592 . Briseïde T. 76—144. jurejurando fi
Æsculapius, Podalirii et Machaonis pa- dem facit, intactam a se Briseidem
ter. B. 732. reddi. 237–268 . Achæos mittit ad
Æsepus, Bucolionis ex Abarbarea f ., ab ligna cædenda ad cremandum Patrocli
Euryalo cæditur. 2. 21–29 . corpus. Y. 110-112 . in ludis Patrocli
Æsepus fl. B. 825. M. 21 . funebribus hasta decertaturus sine cer
Æsyetes, Alcathoi pater. N. 427. cf. An- tamine præmium aufert. 887–897.
nott. Æsyetæ tumulus. B. 793. cf. Ejus sceptri , simulque gentis historia.
Annott. B. 101. sq. cf. Annott. Ejus proles.
Æthices. B. 744. cf. Annott. I. 142. 5. Ejus atque Menelai mores ,
Æethiopes — ad illos veniunt Dii , ab 0. v. ad z . 53. vestitus. v. ad K. 23 .
ceano convivio excepti. A. 423. cf. arma. v. ad A. 15. sq . – Arcadibus
Annott. et Y. 206 . paves subministravit. B. 612-614.
Æthra, Pitthei f., Helenæ comes. r. Ab Echepolo Æthen equam accepit.
144 . ¥. 295. 6.
Ætoli, quo duce et quot navibus in Tro- Agapenor , Ancæi f., Arcadum dux. B.
adem venerint. B. 638–644. Eorum 609.
rex Thoas. N. 216. 8 . Agasthenes, Augiæ f., Polyxeni pater. B.
Agacles, Epigei pater. N. 571 . 624.
Agamemnon , Atrei f ., Mycenæorum dux. Agathon , Priami f. 2. 249.
B. 576. Chrysem injuriis offendit. A.- Agave , Nereïs. 2. 42.
26. Calchantem ,jubentem ei reddi fi. Agenor, Antenoris f. 1. 59. Elephenorem
liam Chryseïdem , increpat ; se tainen cædit. A. 468. castra invadit. M. 93 .
redditurum ait, sed aliud munus pro ea cf. Annott . ab Ænea advocatur. N.
VOL . II . -3 R
490 INDEX NOMINUM 1
490. cf. ib. 598. tuetur Hectorem . E. -737 . cum Diomede. 811-825. disco
425. Clonium cædit. O 340. a Glauco. victus. 838_847.
vocatur ad tuendum Sarpedonis cor- Alcathous, Æsyetæ f. Hippodamiæ con
pus. n . 535-547 . cum Achille con. jux , castra invadit. M. 93. cf. An
gressus , ab Apolline servatur. $. 545 not. ab Idomeneo occiditur. N. 427
-598 . 444 .
Agenor, Echecli pater. T. 474. Alcestis , Peliæ f ., Admeti uxor. B. 715 .
Aglaïæ ex Charopo f. Nireus. B. 672 . Alce dea. E. 740 .
Agrius, Porthei f. E. 115.7 . Alcimedon , Laërcis f . , Myrmidonum
Ajax, Oïlei filins, Locroruin dux . B. 527 . dux . II. 197. Achillis equos regit. P.
528. eum hortatur Agamemnon . A. 466-482. ib . 500. sq . cf. Alcimus.
285. Ad pugnam cum Hectore prodit. Alcimus, minister Achillis. T. 392-5 .
H. 164. Fugit. Ⓡ. 79. iterum procedit. n. 474. ib. 573. idem atque Alcime
ib. 262. noctu ad concionem vocatur. don. v . ad T. 392.
K. 175-179. A Neptuno excitatur. N. Alcmena : ejus partum moratur Juno
47–82 . fortiter Trojanos sustinet 673 contra Jovis voluntatem . T. 98—119.
--722. Satnium steroit, z . 442-447 . Herculis e Jove mater. E. 323–4.
et multos alios. 520-522. Cleobulum . Alectryon , Leïti pater, P. 602.
I. 330_334. A Patroclo arcessitur Aleïum . Z. 201. cf. Annott.
contra irruentes Trojanos. 553–562 . Alexander, Priami f. n. 249. principes
a Menelao advocatur. P. 248–256 . ab Achivorum ad certamen provocat. r .
Automedonte. 507–515 . pugnam huuc 20. Menelai conspectu territus cedit ,
inter et Hectorem dirimit. 531. Troes 37. ab Hectore increpitus, se offert ad
sustinet. 732-53 . ægre resistit He- certamen cum Menelao, quo bellum
ctori. £. 151–165 . cum Idomeneo dirimatur. 58–75 . cui jam commisso
altercatur. V. 450—498. in ludis fu- et fere finito a Venere eripitur - 382.
nebribus ab Achille institutis victus Helenam exacerbatam placat. 438–
ab Ulysse ; donatur. 754—784. 448. Ab Hectore iterum increpitus. Z. 1
Ajax, Telamonis f ., Salaminiorum dux. 326–358. eum comitatur. 503–529 .
B. 557. fortissimus post Achillem. 768 . exoptatus veuit Troibus. H. 7. Mene
ab Helena Priamo monstratur. T. 229 . sthium cædit. 9. Antenore Helenam
Ab Agamemnone excitatus . A. 285 . cum opibus reddi jubente, illam reti.
Simoïsium sternit. 473—489. ab An- nere, has reddere vult. 355-364. ea
tipho frustra petitur-491. Amphium pactio rejicitur — 400. Diomedem vul .
cædit . E. 612. Acamantem sternendo nerat. A. 369. Machaoneni. 505. 6.
aciem Troum rumpit. Z. 5-1 . Ei Castra adoritur. M. 93. ab Ænea ad
sorte obtingit, cum Hectore pugnare . vocatur. N. 489. 90. cum Hectore con.
H. 181–3. certamen committit, quo tra Ajaces procedit. 768–789. Deio
per præcones direm to , datis invicem chum interficit. 0. 341. Ejus mores.
muneribus redit - 312. Fugit. ©. 79 . Annot. ad 2. 321. 2. add . 517. Ejus
iterum procedit. 262. legatus ad A. injuria in Junonem et Minervam . n .
chillem venit. I. 169. sq. cf. Legati . 28-30 . Pherecli ope uavem constru
-Ulyssem a Troibus oppressum ser- xit. E. 62. Multas divitias cum Hele
vat. A. 464-487. multos cædit — 491. na abduxit. v. ad r. 70. Antimachum
pugnans cedit. 543—579. Epicleum auro corrupit, ut Helenam reddi dis
sternit. M. 378. 9. frustra petit Sarpe- suaderet. A. 123 - Achilli fatalis. X.
donem . 400. sq. A Neptuno firinatus. 359—60 .
N. 47--82. fortiter sustinet Troës. Alisium . B. 617.
673—722 . Hectorem vulnerat. E. 402 Aloeus, Oti et Ephialtis pater E. 385 .
-420. Archelochum sternit. 458- Aloïdæ, Martem vinctum tenuerunt. E.
475. fortiter pugnat. 0. 415-516. 385. 6. cf. Annott.
Trojanos a navibus arcet. 674-688. Alope. B. 682 .
ib. 727-740. I. 101-11 . cedit . Alpheus fi. per Pyliorum agros decur
114-120. acrius instat Hectori. 358 . rens. B. 592. E. 545. cf. Aunot. Orsi
a Patroclo advocatur. 553—562. a lochi pater . ib.
Menelao vocatur contra Hectorem . P. Altes, Lelegum R. , Laotloës pater. $.
120. eum fugat- 139 . fortitur pugnat 85. 6. cf. Annot.
~ 315 . certamen Hectorem inter et Alus. B. 682 .
Automedontem dirimit. 530. 1. Troi- Alybe, ubi argentifodinæ . B. 857. cf.
bus resistens, Patrocli corpuis subtrahi Anpott .
jubet. 715–753 . ægre sustinet Hecto Amarynceus, Epeorum R .; in ejus bo
rem . E. 151–165 . in ludis Patrocli norem certamina a filiis instituta . ¥.
funebribus cuin Ulysse certat, ¥. 700 630. sq . cf. Annot.
ET RERUM . 491
Amathea , Nereïs. £. 48. 477. Thoonem interficit. 545 — 559.

Amazones. T. 189. cf. Annot, a Bellero Phalcem et Mermerum. E. 513. Me
phonte victæ. Ž . 186. cf. Annot. lauippum . 0. 568—578 . ab Hectore
Amisodarus, Atymnii et Maris pater, pellitur - 591. Atymnium occidit. n.
Chimæræ nutritor. I. 327–9. cf. 317–9 . Menelai jussu Achillem de
Annot. morte Patrocli certiorem facit. P. 685
Amphidas, galeam ab Autolyco accepit, -701 . 2. 16-21. Subit certamina in
dedit Molo. K. 267 . ludis Patrocli fupebribus . ¥. 301
Amphigenia. B. 593 .. 613. ib. 755—797 :
Amphimachus, Cteati f., Elidensium dux . Antimachus , Pisandri , Hippolochi et
B. 620. ab Hectore sternitur. N. 185. Hippomachi pater. A. 122. M. 188. 9 .
6. add . 202 . Ulyssem et Menelaum interfici, Hele
Amphimachus , Nomionis f., Troum so nam retineri suasit. A. 123—140 .
cius. B. 870. Antipbonus, Priami f. N. 250.
Amphinome, Nereïs. 2. 44. Antiphus, Priami f., Ajacem petens ,
Amphithoë Nereïs. 2. 42 . Leucum sterpit. A. 489–492. ab A
Amphius , Meropis f ., Trouin socius. B. chille olim captus et redditus, ab Aga
830. a Diomede cæditur. 1. 329-33 . memnone steroitur. A. JOI - 122 .
Amphius, Selagi f. ab Ajace T. cæditur. Antiphus, Talæmenis f. Troum socius.
E. 612 . B.864.
Amyclæ B. 584 . Antiphus, Thessali f., e Græcis ducibus.
Amydon. B. 349. II. 288. cf. Annot. B. 678 .
Amyntor, Ormeni f. K. 266 . Antron. B. 697.
Ancæus, Agapenoris pater. B. 609. Apæsus . B. 828 .
Ancæus certainine victus a Nestore. Y. Aphareus, Caletoris f ., excubiis præest.
635 . 1. 83. ab Idomeneo advocatus. N. 447.
Anchises, Æneæ e Venere pater. B. 820. 8. ab Ædea sternitur . ib. 541–4 .
T. 208. 9. ib. 240. Hippodaniæ pater. A pia . A. 270. cf. Annot.
N. 428. 9. Equis Laomedontis, quos Apisaon, Hippasi f ., e Pæonibus, a Ly
hic a Jove Troï datos alebat, equas comede occiditur. P. 346–51 .
submisit. E. 265. sq. Apisaon , Phausii f ., ab Eurypylo cædi
Audræmon , Thoantis pater. B. 638. N. tur . A, 575. 7 .
216. Apollo, pestem immittit exercitui Græ
Andromache, Eetionis f. X. 480. cum corum . A. 9. 44. sq . et 94. cf. 370. sq .
Hectore marito colloquitur. Z. 394 placatur. ib. 315. cf. 390 et 448. sq .
494. serius auditam Hectoris cædem Trajanos hortatur. A. 508-514. Æ
luget. X. 437–515 . ejus cadaveri ad neam servat. E. 343–46 . ib . 432
stat et lamenta facit. 2. 725—746. 446. Martem in Diomedem instigat.
A Venere xphoeuvov accepit. X. 470. 454-470 . decernit certamen Hectoris
Anemorea . B. 521 . singulare . H. 20—42. Teucri sagittam
Antea, Præti uxor, Bellerophontem ab Hectore avertit. 0. 311. cædem a
suum
amorem aspernatum perdere Diomede inter Thraces factam Troi
vult. Z. 160 . bus patefacit. K. 515-526. In Olym
Antepor, senex Trojanus. r. 148. pater po versatur. O. 143. cf. Annot . Jovis
Archelocbi et Acamantis . B. 823. He jussu Hectorem firmat, Achivos terret
licaonis. T. 122. Laodoci. A. 87. Pe -327. (quo inde abierit v. ad 4314)
dæi. E. 69. Iphidamantis et Coonis. Vulnerato Glauco medetur. 513-529.
A. 221. 248. 262. Laodainantis. 0. Jovis jussu Sarpedonis corpus in Ly
516.7 . Demoleontis. T. 395. 6. Age ciam ferendum curat. 666—683. pellit
noris. $. 543. 6. Patroclum . 703 ~ 711. Hectorem in
Venit cum Priamo ad certamen Paridis stigat. 715—725 . Patroclam percutit.
cum Menelao . r . 262. Helenam cum 788. sq . - Hectorem monet. P. 71–82.
opibus reddi jubet. H. 347–353 . cf. Æneam excitans. 322-32 . deus agno .
Annot. scitur. 324. cf. Annot. Hectorem in
Anthea . I. 151 . stigat. 582-590 . in partes Troum ,
Anthedon. B. 508. Jove permittente, abit. T. 39. stat
Authemion , Simoisii pater. A. 473 . contra Neptunum , ipse non pugnans.
Antilochus, Nestoris f ., Echepolum ster 67. 8. cf. 151. 2. Æneam Achilli ob
pit. A. 457. in Æneam irruens, My viam ire jubet. 79–110. Hectorem
donem cædit. E. 565. Ablerum . Z. 32 . retinet. 375–79 . eum Achilli subdu
a Neptuno firmatur. N. 93. Asii equos cit. 444. 5. a Xantho advocatur. $.
abducit. 396—401. tuetur corpus Hy 228. 32. Cuin Neptuno decertare re
psenoris 420. ab Idomeneo advocatus. cusans. 435–69 . a Diana vituperatur
3 R2
492 INDEX NOMINUM
-479. Ilium adit, tuiturus ab Achivis. Ascalaphus, Martis ex Astyoche f ., Or

$ . 515—7. Achillem a portis retinet, chomepiorum dux . B. 512. excubiis
simul servaus Agenorem arte — 604. præest. I. 82. a Deïphobo steruitur. N.
quam aperit Achilli . X. 7-13 . firmat 518. 20. Ejus mors patri narratur a
Hectorem . 203. 4. ejus cadaver tue- Jupone. 0. 110-112 .
tur. ¥. 188–91 . 2. 32—54. Diomedi Ascania. B. 863. N. 793. cf. Annot. 1
infestus. ¥. 385–7 . Ascanius, Troum socius. B. 862. N. 791 . 1

Ejus et Musarum cantus epulis Deorum Asine. B. 560.
adbibetur. A. 603. 4. Calchantem fecit Asius campus. B. 461. cf. Annot.
vatem . ib. 72. Pandaro dedit arcum. Asius, Dymantis f. , Hecubæ frater. Ejus
B. 827. Pergami mænia exstruxit. H. speciem sumit Apollo . II. 717.8.
452. cf. 0. 441-57. et Annot. Mu- Asius, Hyrtaci f., Troum socius. B. 837.
nimenta castrorum Græcorum evertit. castra invadit. M. 95—172. ab Idome
M. 17. Achilli fatalis. X. 356. 60. Æ. peo cæditur. N. 384–93.
neam servavit. ¥. 292. Niobes filios Asopus. A. 383. cf. Annot. K. 287.
cedidit. n . 605. Auknyevhs. A. 101 . Aspledon. B. 511.
119. cf. Annot. Assaracus, Troïs f. Capyis pater. T. 231 .
Apseudes, Nereïs. E. 46 . 239 .
Aræthyrea. B. 571 . Asterium . B. 735 .
Arcades in recensu copiarum . B. 603— Asteropæus, sequitur Sarpedonem , qui
614. pares ab Agamemnone accepe- socios ducit adversus castra . M. 102 .
runt. ib. Eorum bellum cum Pyliis. H. cf. Annot.
134 . Asteropæus, Pelegonis f., Pæonum dux ,
Arcesilaus, e Bæotorum ducibus. B. 495 . Apisaonis mortem ulcisci nequit. P.
ab Hectore cæditur. 0. 329. cf. Au- 352–355 . a Xantho excitatus, cum
not.
Achille congressus, cadit. $. 140—
Archelochus, Antenoris f ., Dardaniorum 204.
dux. B. 823. castra invadit. M. 100. ab Astyapax, ita a T'roibus vocatur Sca
Ajace sternitur. E. 463–8. maudrius, Hectoris ex Andronache f . 1
Archeptolemus, Hectoris auriga, a Teu- Z. 402. 3. X. 500 .
cro interficitur. Ⓡ . 312 . Astynous, Protiaonis f. Ei a Polyda
Arcus in theca servari solet. v . ad A. mante equi regendi mandautur. O. 455 .
105 7.
Arcus cælestis inter ostenta . v. ad P. Astyoche, Ascalaphi et Ialmeni e Marte
547 . mater. A. 513-5.
Areilycus, Prothoenoris pater. 2. 450. Astyoches, ex Hercule proles. A 659.
1 . Ate , Jovis f., ex Olympo pulsa , ad ho
Areïthous, Menesthii pater. H. 10. cf. mines venit. T. 91–132 .
Annot. a Lycurgo cæsnis. ib. 137. sq . Athenienses , qno duce et quot naribus
Arene. B. 591. A. 722. cf. Annot. in Troadem veneriut. B. 546—556
Aretus, Hectorem coinitatur, equos A- Athos. E. 229. cf. Annot.
chillis capturum . P. 494. 5. ab Auto- Atymnius, Mydonis pater. E. 580. 1 .
medonte cæditur. 516–24. spoliandus Atreus sceptrum , a Vulcano acceptum,
linquitur Acbivis . 5.35. Thyesti tradidit. B. 106.
Argentifodinæ ad Alyben . B. 857 . Augeæ. B. 532. al. ib . 583 .
Argissa. B. 738 . Anguria. cf. ad O. 246. M. 239. 40 .
Argivi, proprie sic dicti, unde, quo duce, Aulis. B. 496. ostentum ibi visum et Cal.
quibus navibus in Troadem venerint. chantis de capienda Troja oraculum .
B. 559–568. ib . 303. sq. cf. Anuot.
Argos, generaliori notione de Græcia Autolycus, galeam , Amyntori ereptam ,
dictum. B. 287. cf. Aupot. — Pelasgi. dedit Amphidamanti. K. 266—8.
cum . ib . 687. cf. Annot. vide quoque Automedon , jungit equos Achillis. n.
ad r. 73. Z. 456. et T. 115 . 145. eos regens ab Hectore fugit. 864
Arimi montes . B. 783. cf. Annot. -7 . provehi nequit. P. 429-440. Al
Arisbas, Leocriti pater. P. 344. 5 . cimedonti tradit. 483. fortiter pugpat
Arisbe . B. 836. Z. 13. cf. Annot. M. 96. –527 . Iterum jungit equos. T. 392.
$ . 44. cf. Annot. cum Achille currum conscendit - 97 .
Arma Minervæ. E. 734-747. Achillis Occurrit quoque. n . 474. 573 .
induit Patroclus . I. 130-144 . recen- Autophonus, Lycophontæ pater. A. 395 .
tiora a Vulcano facta. 2.468—617 . Axius A. B. 849. e Peribaea genuit Pele
Armandi modus et ordo . T. 330--339 . gonem . $. 141—3 . ib. 157–9.
Arne . B. 507. H. 9. Axylus, Teuthrantis f. a Diomede oc
Arsinous, Hecamedes pater. A. 625 . ciditur. Z. 12—19 .
ET RERUM .. 493
B. Caligo pulveris. V. ad P. 366–77. al. ad

Bacchus, Semeles e Jove f. E. 323. 5. a T. 519 .
Lycurgo iufesto animo receptus , ad Callianassa , Nereïs . E. 46.
Thetidem fugit. Z. 132—7. Callianira, Nereïs. 2. 44.
Balteum adstringendi modus. Aunot. ad Calliarus. B. 531 .
T. 418 . Callicolone. T. 53.
Batiea - collis. B. 813. cf. Annot. Calydnæ ipsulæ B. 677 .
Belleroplon , Glauci f. a Prato hospitio Calydon . B. 640. Z. 116.
exceptus, ob Anteæ calumnias ad Ly- Cainirus. B. 656.
ciæ regein trucidandus mittitur. Z. Capaneus, Stheneli pater. B. 564 .
157–170. hujus jussu pluribus pera- Capys, Assaraci f ., Anchisæ pater. T.
ctis laboribus, filiam cum parte regni 239. 40.
accipit — 193. cf. Annot. ejus progenies Cares, Troum socii . B. 867. Carum mu
-197 . calamitas— 200. sq. De literis ei lieribus ars tinctoria in usu. A. 142 .
datis cf. ad z . 168 . Cardamyle. I. 150.
Bessa . B. 532 . Caresus, A. M. 20.
Bias, Laogoni et Dardani pater. T. 460. Carystus . B. 539.
Boagrius. A. B. 533 . Cassandra, Othryoneo a Priamo despon
Bæbe . B. 712 . sa. N. 363. sq . Hectoris cædem queri.
Bebeis λίμνη . Β. 711 . tur. 2. 699—706.
Booti, quibus ducibus, quot navibus in de Cassitero v ad E. 564.
Troadem venerint. B. 494-516. cf. Castianira, Gorgythionis e Priamo ma
Annot. ter. O.302-5
Boreas, ab Achille exoptatus, ad exci- Castor v. Pollux .
tandum ignein venit rogi Patrocli. Y. Castra Achivorum . Eorum situs . v. ad
194—230. Erichthonii equabus misce- N. 675. et 2. 30. sq. add. 433. De por
tur . T. 223 . tis eorum v . ad M. 175. Troes intrant
Borus, Polydoræ conjux. II . 177.8. ea. M. 442—70.
Borus, Mæonum R., Phæsti pater. E. Catena Homerica. v. ad 6. 19.
44 : Caucones. K. 429 .
Briareus , a Thetide in auxilium vocatus, Cayster, fl. B. 461.
deterret Deos, Jovem vincturos. A. Cebriones , Priami f. nothus, Hectoris
402–6 . auriga. Ⓡ . 312. 8. 1. 521–30 . inter
Briseïs, Achillis gépas. A. 184. cf. B. 689 primos castra Achivorum intrare pa
et Apnot. ei eripitur ab Agamemnone rat. M. 91. cf. ad N. 790. a Patroclo
—347. cf. 1. 106. Eam reddere vult cæditur. n. 737. Achivis spoliandus
Agamempon. I. 132. Intacta, T. 258 relinquitur. 780—2.
–65. ad Achillem redux facta, Patro- Celadon, A. H. 133. cf. Annot.
cli mortem luget. ib. 278-302. Oc- Centaurorum cum Lapithis pugna. B.
currit quoque. 2. 676. 744. cf. Anuot.
Bryseæ . B. 583 . Cephallenes, quo duce et quot navibus in
Bucolion, Laomedontis f., Æsepi et Pe- Troadem venerint. B. 631—7 .
dasi ex Abarbarea pater. Z. 22—26 . Cephissus, fl. B. 622. 3 .
Budeum . n . 572. Ceres , Jovis in eam flamma. E. Ejus
Buprasium . B. 615. V. 631. urbs Pyrasus. B. 695 .
C Cestus Veneris. 2. 215. cf. Annot.
Cabesus, urbs Thraciæ . N. 363. cf. An- Chalcis. B. 5.37. al. 640 .
not. Charis, benigne excipit Thetidem et du.
Cadmei v . Thebani. cit ad Vulcanum maritum . 2. 382–
Cælum moveri vel stellas ad occasum 92. cf. ad 382 .
procedere dicunt veteres. v. ad K. Charopus, Nirei ex Aglaïa pater. B. 672 .
252 . Chimæra, ab Amisodaro nutrita. II. 328.
Caneus. A. 264. 9. a Bellerophonte vincitur. Z. 1796
Calchas, Thestoris f., vates, isque Achi- 83 .
vorum in Troadem euntium dux. A. Chiron , Achillem docuit artem medi.
69. 72. Achillis jussu causam explicat cam . 1. 830. cf. Annot. hastam dedit
pestis, a Neptuno missæ. 74–91 . Peleo . II. 140. cf. Annot.
Ejus formam induit Neptunus. N. 45. Chromis, Troum socius. B. 858.
Ejus oraculum de capienda Troja. B. Chromius, Priami f ., a Diomede cæditur.
322. sq . E. 159. 60 .
Caletor , Apharei pater. N. 541 . Chromius, Hectorem comitatur, Achillis
Caletor, Clytii f. ab Ajace sternitur. O. equos capturum . P. 494. 5. cedit. 534.
419-21 , Chrysa. A. 37. ico . 451. cf. ad 431. 38.
494 INDEX NOMINUM
Chryseīs, Chrysis f.,Agamemnonis repas Cteatus, Amphimachi pater. B. 621. cf.

(A. 369. cf. ad A. 13.) a patre frustra ad N. 185 .
reposcitur. A. 16–26. peste coorta, Currus, qui in castris sunt, teguntur ve
Calchantis jussu—94. redditur. 310. lo. B. 777. cf. Annot. Currus paratır.
cf. 390. et 439 v. ad L. 267. sq. Junonis . E. 727. Jo-
Chryses, Apollinis sacerdos. A. II . cf. ad vis. O. 41. 438 .
13. filiam ab Agamemnone frustra re- Cyllene. B. 603. cf. ad O. 518.
petit — 26 . ab Apolline petit, ut se ul- Cymodoce , Nereis. £. 39.
ciscatur. 37. filiam recipit. 440. sq . Cymothoë, Nereïs. ib. 41 .
Chrysothemis, Agamemnonis f. I. 145 . Cynus. B. 531 .
Cicones, Troum socii . B. 846. Cyparissis. ib . 519.
Cilla. A. 38. 452 . Cyphus. ib . 748.
Cinyras, thoracem dedit Agamemnoni. Cytoruś. ib. 853.
A. 20 . D.
Circus, accipitrum genus. v . ad P. 747 . Danaë, Persei e Jove mater. E. 319. 20.
Cisseus, Iphidamantem educavit. A. 221 Danai. v. ad A. 42. ef. Achivi.
-23 . Dardania, Ilio antiquior, a Dardano con
Cissus . v . ad A. 22 . dita . T. 215—8.
Cleonæ . B. 570 . Dardanus, Biantis f. ab Achille occidi
Clipeus Agamemnonis. 1. 36. 7. Achil. tur. T. 460—2 .
lis. E. 483. sq. Sarpedonis. M. 297. ubi Dardanus, Jovis f., Erichthonii pater,
Dardaniam condit. T. 215-19.
v. Annot.
Clitus, Pisenoris f., Polydamantis auri- Dares, Vulcani sacerdos, Phegei et Idæi
ga, a Teucro cæditur. O. 445–453 . pater. E. 9-11. cf. Annot.
Clonius, e Bæotorum ducibus. B. 495 . Daulis . B. 520.
ab Agenore sternitur . O. 340. Dedicatio et consecratio . v. ad K. 461 ,
Clyneue, Helenæ ancilla. T. 144 . Δείμος in prelio. Δ . 44ο.
Clymene, Nereïs. £ . 47. Deiphobus, Priami ex Hecuba f. X. 234.
Clytæmnestra, Agamemnonis ux. A.113 . 5. 2. 251. castra Achivorum adoritur. 1
Clytius, Laomedontis f., Caletoris pater. M. 94. a Merione petitur. N. 156. sq .

r. 147. O. 419. ( cf. Annot.) T. 238. Hypsenorem cædit. 402—12. Æneam
Clytomedes, Enopis f. certamine victus advocat. 455–67. vulneratus pugna
a Nestore. Y. 634. excedit–539 . Ejus formam sumit Mi
Cnossus. B. 646. perva . X. 227.
Columnæ, tumulis imponi solitæ . v. ad Deïpyle, Adrasti f. Tydei uxor. E. 119.
1. 371 . sq . cf. Annot .
Concionem convocat , qui vult. v . ad A. Derpylus, equos Æneæ abducit . E. 325 .
54. Concionis locus notandus. H. 383. Deïpyrus, excubiis præest. I. 83. a Nep
Coon, Autenoris f., vulnerat Agamemno- tuno firmatur. N. 92. ab Idomeneo ad.
nem ; ab eo cæditur. A. 249-263. vocatur. 477. cf. Annot. ab Heleno
Copæ. B. 502 . cæditur. 576–80.
Copreus, Eurysthei præco, Periphetis Democoon, Priami f. nothus, ab Ulysse
sterpitur. A. 499 .
pater. O. 638. 9. cf. Annot.
Corinthus. B. 570. Demoleon , Antenoris f., ab Achille oc
Coronea . ib. 503. ciditur. T. 395-400 .
Corunus , Leontei pater. B. 746 . Deucalion , Minoïs f. Idomenei pater. N.
Corynetes — Areïthous. H. 9. 138 . 451. 2 .
Cos. B. 677 . Dexamene, Nereïs. E. 44.
Cranaë. T. 445 . Dia, Deionis f. Ixioni nupta , a Jove a
Crapathus. B. 676. vulgo Carpathus in- mata, Pirithoum peperit. E. 317. 8. cf.
sula. Annot .
Creta εκατόμπολις. Β. 649. Diana, Æneæ medetur in templo Apol.
Cretenses, unde, quo duce et quot navi- linis Trojæ . E. 447. cf. Annot. Jove
bus ad Trojam venerint. A. 645– permittente in partes Troum abit. T.
652 . 39. stat contra Junonem. 70. 71. pree
Crethon, Dioclis f., ab Ænea interfici. lio non miscetur. 151. 2. Apollinem ,
tur. E. 541—60. cum Neptuno pugnare recusantem , in
Crissa . B. 520. crepat. $. 470—7 . a Junone sagittis
Crista , e pilo equino rubro colore infe privata fugit — 496 . apud Jovem queri.
cto . O. 538 . tur. 505-13
Crocylea . B. 6:33. Scamandrium docuit venationem . E. 51 .
Cromna. B. 855 . Niobes filias interfecit. n . 606. Dianæ
Cronus v. Saturnus. chori. II. 183. cf. de ea ad $. 483.
ET RERUM . 495
Dierum actionis epicæ numerum v. in Dodona . B. 750 .
Excursu ad Σ . Dolia duo bonorum et malorum. n. 527.
Dii- ab Oceano convivio excipiuntur. A. cf. Annot.
423. Eorum consessus. A. 1. Prælio Dolon, explorator Trojanus, cæditur. K.
excedunt. Z. J. cf. Annot. Jis interdi 314-457
cit Jupiter, ne pugnæ sese immisce . Dolopion, Hypsenoris pater. E. 77 .
ant. O. 5—27 . In Olympo versantur. Dolops, Lampi f ., a Menelao cæditur.
cf. ad . 40. lis permittit Jupiter in 0.525-43 .
partes Troum vel Achivorum abire in Donarium , ad placandum Deum obla
prælia . T. 4–31. Parati stantes. 67 tum . 2. 9o. cf. Annot.
—74 . nondum prælio miscentur. 144 Doris, Nereis. E. 45 .
-155 . pugnare incipiunt. 0. 385. in Dorium . B. 594 .
Olympum redeunt. 518. 9. Hectorem Doryclus, Priami f., ab Ajace cæditur.
ab Achille fugientem spectant. X. 166. 1. 489.
Mercurium jubent eripere Hectoris Doto, Nereïs. £. 4.3.
corpus injuriis Achillis . 2. 23. 24. Dryas, Lycurgi pater. Z. 130.
Olympii dii conspirarunt in Jovem . A. Dulichienses, unde, quo duce et quot
399—406. cf. Annot. Rapuerunt Gany- navibus in Troadem venerint. B. 625
medem . T. 232-5 . Debetur eis honor - 30 .
sacrificiorum . A. 49. cf. Annot. Inviti Dymas, Asii et Hecubæ pater. 11.717.8.
a mortalibus non cernuntur. v. ad E. Dynamene, Nereïs. 2. 43.
127. 845. cf. n. 462. Eorum incessus E.
E. 778. 2. 341. cf. Annot. Solo con- Echeclus, Agenoris f. ab Achille cædi .
tactu homines varie afficiunt. v . ad II. tur. T. 474–7:
792 . Echemon , Priami f. a Diomede cæditur.
Deæ tonitru mittunt. v. ad . A. 45. 46. E. 159. 60.
Dii in Tartaro testes juramenti. v. ad E. Echepolus, Thalysii f. ab Antilocho ster
274. nitur. A. 458.
Diocles, Crethonis et Orsilochi pater. E. Echepolus, Sicyonius, Æthen equam de
542. dit Agamemnoni, ne Trojam iret. T.
Diomede, Phorbantis f ., Achillis pellex. 296—9.
1. 661 . Echipades iusulæ. B. 625 .
Diomedes, Tydei f., Argivorum dux. B. Echius, Mecistei pater. N. 422 .
563. cum Agamempone loquitur. A. Eeribæa, Martem ab A loïdis vinctum
365—421 . a Minerva animo firmatur. prodit Mercurio . E. 389. 9o. cf. An
E. 1. Phegeuin sterpit, Idæum fugat. pot.
17–26. a Pandaro vulueratus, et a Eetion , rex Thebes, Andromaches pater.
Minerva refectus, prælium audacius z. 396. X. 480. et Podis . P. 575. Ly
subit. 95–274 . Venerem vulnerat. caonem , Priami filium , captivum rede
330 ~ 343. ab Apolline retinetur ab mit. 8. 43. 4. Ejus urbs ab Achille
Ænea. 432—444. Hectori cedit. 596 eversa ; ipse cum aliis trucidatus. A.
-600 . Martem vulnerat. 793–859 . 366. cf. B. 691. Z. 414. 1. 153. T.
Axylum sternit. Z. 12-19. cum Glau- 827 .
co convenit. 119–236. ad pugnam Eione. B. 56 .
cum H tore prodit. H. 163. rem A- Eioneus, Rhesi pater . K. 435 .
chivorum servat. Ⓡ. 91-129 . Aga- Eleon . B. 500. K. 266.
memnonem increpat, fugam suaden- Elephenor, Abantum dux. B. 540. Eche
tem . I. 32–49. cum Ulysse res Troja- polum spolians, ab Agenore cæditur.
norum explorat. K. 219–579. Cum A. 463–9.
Hectore congreditur, quem vuluerat. Elis. B. 615 .
1. 312–366 . ab Alexandro vulnera- apud Elidenses certamina antiqua . v . ad
tus, ad naves abit. 377-400 . Aga- 1. 699 .
memnonem , discessum suadentem , in Elone. B. 739.
pugnam reverti jubet . E. 109-134 . Emathia . E 226 .
In ludis Patrocli funebribus versatur . Eniopeus , Hectoris auriga, a Diomede
Y. 290-513. ib. 812–825 . Ejus ve- cæditur. Ⓡ . 119-123 •
recundia . v. ad A. 401. Mors ejus im- Enispe . B. 606.
matura . v. ad E. 407 . Ennomus, Troum socius, ab Achille cæ.
Dione, Venerem filiam vulneratam sanat. ditur. B. 858.
E. 371–417 Enope. I. 150.
Diores, Amaryocei f ., Elidensium dux. Enops, Clytomedis pater. ¥. 634 .
B. 622. a Piroo cæditur. A. 517-26. Enops, pater Satuii. E. 443. Thestoris.
Dius, Priami f. 2. 251 . II . 401 .
M
X INU
496 INDE NOM
Eayeus, Scyri conditor. I. 664. cf. Annot. us , naves cum vino mittit ad castra
Enyo. E. 592 . Acbirorum. H. 468. sq. Emit ab A.
Epei, quo duce et quot pavibus iv Tro- chille Lycaonem . $. 41.
adem venerint. B. 615-24. cf. ad A. Euphemus, Træzevi f ., Troum socius. B.
687. et N. 686. Epeorum ludi fune- 846.
bres in honorem Amaryncei regis. Y. Euphetes Phyleo thoracem dedit. O. 500.1.
630. sq. Euphorbus, Pauthoi f ., Patroclum vul.
Epeus, Panopei f ., in ludis Patrocli fune- nerat. n. 807–12 . a Menelao cædi
bribus occurrit. V. 665—99. ib . 838– tur . P. 10460 .
40. cf. de eo ad 665 . Europa. 8. ad E. 321 .
Ephialtes. v. Aloïdæ . Euryalus, Mecistei f ., Argivorum dux.
Ephyra. B. 659. Z. 152. O. 531 . B. 565. res fortiter gerit. Z. 20—29.
Epidaurus. B. 561. cf. Annot. In ludis Patrocli funebri
Epigeus, e patria urbe Budeo ob cædem bus occurrit. ¥. 677-95. ubi cf. ad
exul, Pelei hospes, Achillem comitatus. 977
ab Hectore cæditur. II. 571–80. Eurybates, minister publicus. A. 318–
Epirus. B. 635 . 347. I. 170. Ithacensis. B. 184.
Epistrophus, Eveni f ., ab Achille cædi- Eurydamas, auspex, Abautis et Polyidi
tur. B. 692. pater. E. 148 .
Epistrophus , Halizonum dux, Troum so- Eurymedon , Ptolemæi f., ininister Aga
cius. B. 856. memnonis. A. 227. 8. O. 114.
Epistrophns, Iphiti f ., Phocensium dux. Lurynome, Oceani f ., servavit Vulca
B. 517 num . 2. 398—403 .
Epulæ et sacrum . v. ad B. 400. H. 313. Eurypyli urbs, Cos. B. 677. cf. Annot.
1. 210 . Eurypylus, Eræmonis f., e Græcis dui
Equorum pabulum . v. ad . E. 196. O. 188 . cibus. B. 736. Hypsenorem sterpit. E.
1. 569. Equos jungendi modus. v. ad 76–84. Melanthium . Z. 36. ad pu
z. 40. Ars equitandi : equitatus. v. ad gnam cum Hectore prodit. H. 167. A.
K. 513. Quorum equi in exercitu A- pisaone cæso . A. 577. a Paride rulne
chivorum præstantissimi ? B. 762. sq . ratus-583 . pugna excedit - 595. ei
Erebus. O. 368 . medetur Patroclus. 808-847.
Erechtheus, Telluris f. a Minerva educa- Eurystheus. Ejus fata a Junone accele
tus. B. 547. 8. colitur ab Atheniensi. rantur. T. 115–124. Labores Her
bus. 550. cf. Aduot. culi imposuit. O.363. O. 639.
Eretria . B. 537 . Eurytus, Thalpii pater. B. 621. cf. An
Ereuthalion, Arcas, a Nestore cæsus. A. not. et ad 596.
319. H. 133—155 . Eyssorus, Acamantis pater. Z. 8.
Erichthonius, Dardani f ., Troïs pater di- Eutresis. B. 502.
tissimus . T. 219-30 . Exadius , Lapitha. A. 264.
Erinnyes. V. ad O. 204. Exploratores : Achivi : v. Ulysses et Di
Eriopis, Oilei uxor. N. 697. 0. 336. omedes — Troes : v. Dolon . cf. Argum.
Eris. A. 440. sq . E. 740. a Jore mittitur L. X.
ad pugnam excitandam. 1. 3. sq. cf. F.
Annot . Farinæ in potionibus usus. V. ad 1. 630.
Erythræ . B.499. de Faro cf. ad P. 321 .
Erythini colles. B. 855 . Fluviorum Dii in Olympum veninnt. r.
Eteonus. B. 497. 4—7. Fluvii ex Oceano. 8. 195—7 .
Evænon , Eurypyli pater. K. 756. E. 79. Fores portarum . v. ad M. 121 . Forium
A. 574. reserandarum et obserandarum usus.
Eubea. B. 536. v. ad E. 167. 8.
Euchenor, Polyidi f. a Paride cæditur. G.
N. 660—72. Galatea, Nereïs. 2. 45 .
Eudorus, Mercurii e Polymela f ., Myr- de galea cf. ad 1. 106 .
midonum dux . II 179–92 . Ganymedes, Trois f ., a Diis raptus. 7.
Evepus, Mynetis et Epistrophi pater. B. 231–5. Ejus rapti pretium . E. 266.
693 . Γαργανον άκρον in Ida . Θ. 48. Ξ. 292 .
Eumedes, Dolonis pater. K. 314. Glaphyræ . B. 712.
Eumelus, Admeti ex Alcestide f. ex A. Glauce , Nereïs. . 39.
chivorum ducibus. B. 714. De ejus e- Glaucus, Hippolochi f. 2. 206. Lyciorum
quis cf. ad B. 764. Occurrit in ludis dux , l'roum socius. B 876. ad pugnam
Patrocli funebribus. ¥. 288-397 . ib. cum Diomede congressus, hospitium
532-565 . majorum expertus, abit. Z. 119—236.
Euneus, Jasonis ex Hypsipyle f. Lempi. Iphinoum conficit. H. 13. sq. Castra
ET RERUM . 497
adoritur . M. 102. ib. 309—29 . a Teu Achivos fugat - 349. Troes extra ur
cro vulneratus, abit. 387–91. tuetur hem pernoctare jubet. 489—542. ex
Hectorem vulneratum . E. 426. a Teu . ploratorem mittit. K. 299–331 . Ad
cro vulneratus, sanatur ab Apolline. prælium accingitur. 1. 61–67. Jovis
II. 501-529. Sarpedonis corpus de jussu ab Iride monitus, copias colli
fendit - 553. a Patroclo fugatus. 581– git. 184—214. multos cædit hostes.
92. reversus, Bathyclem cædit - 594. 284–309. a Diomede vulneratur. 350.
Hectorem increpat, quod corpus Pa fortiter pugnat adversus Nestorem et
trocli non abstulerit. P. 140-168. Idomeneum : aciem suorum restituit.
Glaucus, Sisyphi f. Bellerophontis pater. 497-542. Achivos fugat ; castra ado.
z . 155 . ritur, sinistro omine non deterritus.
Glissas . B. 504. M. 37-250. primus vallum superat.
Gonoessa . B. 573 . 437. densos principum ordines adori
Gorgo . v. ad O. 349. Gorgonium caput . tur. N. 136. Amphimachum cædit.
E. 741. cf. Annot. 183-185 . Ajacibus instat. 724—837.
Gorgythion, Priami e Castianira f., a ab Ajace vulneratus, abit. E. 402—
Teucro cæditur. O. 302–8. 439. Jovis jussu ab Apolline firmatus.
Gortys. B. 646. 0. 244–70. fortiter puguans , plures
Gratiæ , Veneris comites. E. 338. cf. An. cædit. 329-652. naves aggressus ,
not. comarum pulchritudine insignes. ignem afferri jubet. 688—725. Ajacein
v. ad P. 51 . cedere cogit. II. 114-120 . ipse cedit.
Græa. B. 498 . 358–69. ad tuendum Sarpedonis cor
Granicus, fl. M. 21 . pus vocatur. 536–547. irruenti Patro
Gremium sedentis et in eo posita varia clo cedit. 588. fugit. 657. ab Apolline
notione dicuntur . v . ad P. 514. monitus, redit et Patroclum conficit.
Grues perniciem ferunt Pygmæis. r. 6. 712_842. equos Achillis assequi ne
Guneus, e Græcis ducibus. B. 748. quit. 867. Apollinis jussu , in Mene
Gygæa níuvn . B. 865. cf. ad T. 390. laum se vertit. P. 71-88. a Patrocli
Gyrtope. B. 738. corpore pellitur. 125—9. a Glauco in
H. crepitus, redit_232. Schedium ster
Habenæ pretiosæ . v. ad E. 583 . nit, Ajacem petens. 304–311. cedit.
Hades. . 16. cf. Appot. et 367. 8. 1. 316. Achillis equos assequi conatus,
Pluto . urget Achæos. 483-758. eos fugat.
Hæmon . A. 296. 2. 148. 50. Patrocli corpus abstrahens
Halia , Nereïs. E. 40 . repellitur. 151–165 . contra consilium
Haliartus. B. 503 . Polydamantis Troes extra urbem per
Halizones, Troum socii . B. 356. cf. An noctare jubet. 284–309. Excitat Tro
pot. es. T. 364–72. jussu Apollinis Achil
Harma. B. 499 . lem evitat – 380. in eum irruens, ab
Harpyia Podarge v. Podarge. Apolline servatur. 419-445 . ceteris
Hebe, oivoxóos. A. 3. in parando curru urbem intrantibus, extra muros ma
Junoni ministra. E. 722. lavat Mar net, parentibus frustra dissuadentibus.
tem . M. 905 . X. 5–91. Achillem manet- 131. eo
Hector , Priami ex Hecuba f. n. 258 . appropinquante fugiens- 207. a Mi
748. Andromaches conjux. X. 471 . nerva deceptus, subsistit, et, certa
Ab Iride monitus, Troes educit. B. 302 mine commisso, victus cæditur - 363.
-16. Alexandrum objurgat ; certa Ejus cadaver tuentur Venus et Apollo.
men ejus cum Menelao parat. r. 38– ¥ . 182—191 . Priamus in urbem per
117. et 374–7. Troes hortatur ; for fert. 8. 599–719. Cædes lugetur
titer pugnans, Achivos terret. E. 471 . 776. funus celebratur — 804.
-96. et 590—710. Heleni jussu , a Hecuba, Dymantis f. n . 718. conjux
cie restituta, in urbem properat, ad Priami. X. 234. 5. etc. Hectori per
parandam Minervæ supplicationem . suadere nequit, ut Achille instante in
2. 76-18. ib. 237-312 . Paridem urbem se recipiat. X. 79–91. beque
increpat - 331. Andromachen adit ; Priamum retinet, quo minus ad Achil.
cum ea loquitur. 359-494 . cum Pa lem eat. N. 200—27. cædem Hecto
ride in prælium redit - 529. Eïoneum ris luget. X. 405. 7. ib. 430—6. 8. 447
cædit . H. JI . J2 . Achivos ad certa -60.
men singulare provocat. 47-91. cum Helena, belli Trojani causa . B. 161. 177 .
Ajace congreditur. 225–273 . certa 590. Certamen Menelaum interet
mine per præcones diremto abit - 312. Paridem committendum spectatum ve
Nestori et Diomedi minatur. . 160_ nit. T. 121-145 . Priamo heroës A.
197. Teucrum vulnerat. 300-334 . chivos commonstrat- 242. De ea vi.
VOL . II . 3 s
UM
498 INDEX NOMIN
ctori adjudicanda fit pactio. ib. 279. sq. Hyda. T. 385 .

Jovita ducitur ad naritum a Venere Hyla. B. 500. E. 708. H. 22 ) .
certamini ereptum . ib. 390 ~ 448. eum Hyllus, f. 7. 392 .
objurgat. Z. 343. Hectoris cædem lu. Hyperea. B. 734.
get. 2. 761–76 . Hyperesia. B. 573 .
Helenus, Priami f. 2. 249. Hectorem Hypothebæ . B. 505 .
jubet urbem intrare, ad parandam Mi- Hypsenor, Dolopionis f ., ab Eurypylo
nervæ supplicationem . Z. 76—101 . cæditur. E. 76.
eundem jubet principem Achivum ad Hypsipyle, Eunei ex Jasone mater. H.
certamen provocare. H. 44–54 . Ca. 468 .
stra adoritur. M. 94. Deïpyrum cædit. Hyria. B. 496 .
N. 576-80. vulneratur - 600 . Hyrmine. B. 616.
Helicaon , uxor Laodice. T. 123 . Hyrtacus, Asii pater. B. 837 .
Helice. B. 575 . Hyrtius, Mysorum dux, ab Ajace sterni
Hellas. B. 684. II. 595 . tur. E. 511. 2.
Hellenes . B. 684. cf. Annot. I.
Hellesponti ab ora Troibus ducit socios læra, Nereïs. 2. 42 .
Asius. B. 837 . Ialmenus, Martis ex Astyoche f., Orcho
Helus. B. 584. al. 594. mediorum dux. B. 512. excubiis præ
Heneti. B. 852. cf. Annot. est . I. 82 .
Heptaporus, f . M. 20. Tamenus, castra adoritur. M. 139. a Le
Hercules, Jovis ex Alcmene f. E. 323. 4 . opteo cæditur. 193.
Ejus partum et fata contra Jovis vo- Ianassa , Nereïs. 3. 47 .
luntatem Juno moratur . T. 98-124 . Ianira , Nereïs. ib.
Junonem vulneravit. E. 392—4. Ejus Iapetus . © . 479 .
comes Minerva. Ⓡ. 362–9. Ejus ex- lardanes, A. H. 135. cf. Annot .
peditio in Neleum et Pylios. v. ad A. Jason, Eunei ex Hypsipyle pater . H. 468 .
689. A Troja redux, procella agitatur 9. $ . 41. cf. Annot .
a Junone . E. 249. cf. ad O. 25. Ei la. Iasus, Spheli f. , ab Ænea cæditur . O.
bores ab Eurystheo impositi. O. 639. 332 .
40. Tlepolemum genuit ex Astyoche. Icarium mare. B. 145. cf. Annot.
B. 658. 9. cf. Annot. De eo carmina Idæi montes . Fluvii inde venientes . M.
antiqua. v . ad E. 249. 0. 18. add . 26 . 19-22 . Inde sæpius graves oriuntur
cf. de eo ad £. 117 . procellæ . H. 478. o. 75. (Venerunt
Hermione. E. 560. inde Ilii incolæ . T. 216. 8. v . Annot.)
Hermus, f. T. 392. Idæus, præco , Priamum vocat ad fee
Hicetaon , Laomedontis f. T. 238. Me- dus feriendum . T. 249. ejus mandata
lanippi pater. O. 546. 7. ib. 576. Oc- de induciis faciendis et opibus sine
currit quoque . T. 147 . Helena reddendis ad Achivos perfert.
Hippemolgi. v. ad N.1-9. H. 387–397. Occurrit quoque. ib .
Hippodamia, Anchisæ f. Alcathoi con- 274. et n . 325 .
jux. N. 429—33. Idomeneus, Deucalionis f. N. 451. Cre
Hippodamnia , Polypoetis e Pirithoo ma- tensium dux . B. 645. ab Helena Pri
ter . B. 742. amo commovstratur. r . 230. cum A
Hippolochus, Antimachi f., supplex ab gamemnone loquitur, heroës hortante.
Agamemnone occiditur. A. 122–147 . A. 257–265. Phæstum cædit . E. 43
Hippolochus, Bellerophontis f. , Glauci -48. Ad pugoam cum Hectore pro
pater . Z. 197. 206. P. 140. dit . H. 165. In proelio fugit. Ⓡ . 78 .
Hippomachus, Antimachi f., a Leonteo redit. 263. Cum Hectore pugnat. A.
cæditur. M. 189. 501-515. A Neptuno incitatus, for
Hippothous, Lethi f ., Troum socius . B. titer res gerit. N. 210—303. ib . 363—
842. corpus Patrocli ablaturus, ab A- 518. Erymantem steroit. . 345-50 .
jace cæditur. 288–303 . X Menelao advocatur . P. 248–58 .
Hippothous, Priami f. 2. 251 . Leïtum ab Hectore defendit. ib . 605
Histiæa . B. 537 . 7. Occurrit quoque ¥ . 450-98 .
Hodius , Halizonum dux , ab Agamemno- lelyssus. B. 656. quæ Ialysus.
ne caeditur. B. 856. E. 38—42 . Ilesium . B. 499 .
Horæ : eis ministerium ad fores Coli Ilioneus, Phorbantis f ., a Peneleo cædi .
datum . E. 749. Annot. Sunt in inini tur. E. 489. sq.
sterio Junonis. v . ad O. 453 . Ilithyiæ . 1. 270. I. 187. A Junone pro
Hospes , sub tectum receptus, sanctus. V. hibitæ , quo minus partum Alcmenes
ad . I. 636. de hospitio vide Z. 174. maturum ederent. T. 119 .
Hyampolis. B. 521 . Ilium, jam per novem annos oppugoa.
ET RERUM. 499
tum ; quo carmen Homericum incipit ad incitandos Troes, ut lacessant A

tempore. B. 134. cf. 328. Est invisum chivos. A. 1–68. Veneri vulneratæ
. Neptuno, Junoni, Minervæ. 1. 27 . illudit. E. 418. cum Minerva proelium
Jovi carum . A. 46. Ad ejus topogra adit, Achivos excitat. 711–792 . in
phiam loca notabilia in 2. 431. sq . E Olympum revertitur. 908. Contra
jus incolæ ex Ida venerunt. T. 216. 8 . Jovis voluntatem Neptuno suadet, ut
Ilus, Trois f ., Laomedontis pater. T. Achivis auxilium ferat. Ⓡ. 198–207.
231-236 . Ili tumulus v. ad K. 415 . ipsa suppetias jam latura, a Jove pro
A. 166 . hibita, increpatur, consilia ejus com
Imbrius, Mentoris f ., a Teucro cæditur. perit. 350-484. Tonitru moto omen
170-195 . dat. 1. 46. cf. Annot. Jovem ope cesti,
Imbrus. N. 33. 1. 78 . a Venere impetrati, atque Somni , a
Induciæ fiunt. H. 416-20. 2. 656—76 . prælio avertit. E. 153–351. ob do
' Iókn. E. 740. lum increpatur. O. 13–33. maritum
Iolcus . B. 712. placat—47 . de consiliis ejus certior,
Ipbianassa, Agamemnonis f. I. 146. in Olympum redux, Marti nuntiat
Iphiclus, Protesilai et Podarcis pater. B. mortem Ascalaphi ; ad Jovem mittit
705. cf. Anpot . Irin et Apollinem- 148 . Sarpedonis
Iphidamas, Antenoris f ., ab Agamemnone fatum accelerari cupit. n . 431-458.
cæditur. A. 221–247 . Achillem clam excitat. 2. 166–169.
Iphitus, Panopei R. , Schedii et Epistro Jove ideo ipsam objurgante culpa se
phi pater. B. 518. P. 306.7. liberat. 356-368 . Eo permittente in
Ire, urbs. I. 150. partes Achivorum abit. T. 33. stat con
Iris, Jovis jussu , Trojanos de Græcorum tra Dianam . 70. 1. quieta. 149. Æne
exitu ad pugnam certiores facit. B. am juvare non vult. 309–17. Achil
786. cf. Annot. Sub forma Laodices lem Scamandro eripit, hunc cogit auxi.
Helenæ nuntiat, certamen Menelaum lium suum a Troibus avertere. $. 328
inter et Paridem commissum iri. r . -84. Minervam jubet persequi Vene
121-138. Abducit Venerem vulne rem . 419-422. Dianam sagittis pri
ratam . E. 353-370. Jovis jussu Ju vat. 479-92 . in Olympum redit. 518 .
nonem et Minervam , Achivis auxi 9. Hectoris corpus servari ægre pa
lium laturas, revocat. © . 398—425 . titur. 2. 25. ib. 55–62. Thetidem in
monet Hectorem . A. 184–209. et Olympo benigne excipit. ib. 101 .
Neptunum a pugna avocat. 0. 144— Juno, cum Neptuno et Minerva in Jo .
210. Junonis jussu excitat Achillem , vem conspiravit, eumque vincire ro
ut Troes a Patrocli corpore deterreat. luit, sed a Briareo et Thetide deterrita
2. 166–202. Arcessit Boream et est. A. 399—406. cf. Annot. Vulca
Zephyrum ad rogum Patrocli. T. 198 num e cælo protrudit. E. 395. cf. An
-212. Jovis jussu Thetidem ducit in not. Turbandis Herculis et Eurysthei
Olympum . 2. 74–97. Priamum ju fatalibus Jovem fefellit. T. 97–125.
bet ire ad Achillem , ad petendum He Ab Hercule vulnerata est. E. 392—4.
ctoris corpus. ib. 142–188 . Falso perhibetur Diis omnibus persua
Ithaca. B. 632. sisse, ut a partibus Achivorum starent.
Ithæmenes, Sthenelai pater. I. 586. B. 15. 22 . De Junonis et Jovis dissi
Ithome. B. 696. diis . cf. ad E. 892 .
Ithymoneus, a Nestore cæsus. A. 671 . Jupiter, Corpi f., Juvonis conjux, De.
Isander, Bellerophontis f., a Marte occi orum R. A. 58–61 . A convivio Oce
sus. Z. 203. 4. ani (cf. Annot.) redit. A. 423-494.
Isus, Priami f., ab Agamemnone sterni. Thetidi ad ulciscendum Achillem pol.
tur. A. JO - 122 . licetur victoriam Troum . 501-528.
Judicia antiqua. v. ad £ . 497. quod consilium Junonem celat - 567.
Juno, Croni f . natu maxima, Jovis con Agamemnonem falso somnio ad pu
jux. A. 59–61. Achivos miserata, gnam excitat. B. 5. sq . Irin mittit Tro.
Achillem jubet concilium vocare . A. jam . ib. 787. Post altercationem cum
55. 5. ad placandam Achillis iram , Mi Junone Minervam jubet incitare Troes,
nervam mittit. 195. cf. Annot. Jovis ut lacessant Achivos. A. I - 73 . Vene
concilia secreta extorquere nequit. 540 ri, ut a præliis abstineat, suadet. 426
-611 . Minervam jubet prohibere A -430 . Junonem et Minervam , auxi.
chivos, Trojam relicturos. B. 156 % lium Achivis laturas, non retinet. E.
165. post altercationem cum Jove ef 754–766. Martein vulneratum incre
ficit, ut Minerra in terram mittatur pat; sanandum curat. 869-899. Ne
b K. 414. 1. 166. X. 145. cf. Annot.
3 S 2
500 INDEX NOMINUM
ptunum , de Achirorum operibus, qui. 2. 2. 693. De ejus amoribus cf. z.

bus castra munierant, conquestum so- 317-27 . Diis in eum conspirantibus
latur. H. 454–463. Diis interdicit a servatur a Tbetide, Briarei ope. A. 399
proeliis subeundis. Ⓡ. 5—27 . in Idam —406. cf. Annot. Vulcanum ex Olynı
se confert. 41–52 . de fortuna pugnan- po dejecit.A. 591. cf. Juno. Sceptrum ,
tium decernit. 69–74. ominibus terret a Vulcano acceptum , dedit Mercurio.
Achivos.—79. ib. 132–135. ib. 170. 1 . B. 102. 3. Typhoeo iratus. ib . 781. sq.
Agamemnoni precanti melius dat o. Troï dedit equos, Ganymedis rapti
men . 246—250. Iriu mittit, Junopem pretium . E. 265. 6. cf. T. 232-35 .
et Minervam a proelio avocaturam ; Lycurgum , Bacchi contemtorem pu
isti consilia aperit. 3974484. Irin nit. Z. 139. Herculis et Eurysthei fa
mittit, ad prælium excitandum . 1. 3 . tis Junonis fraude turbatis, Aten e
malum dat omen. 52. Hectorem ser- cælo proturbat. T. 95–131 . Æneam
vat. 163. Agamemnonem monet. 185 servavit. T. 90–93. ib. 191. 2. Phry
—209 . Fortunam prælii exæquat. ges (de causa cf. Annot.) lapides fecit.
366.7 . procellam mittit ex Idæis mon- 22. 611 .
tibus. M. 252. Ejus consilium in ju. Jurisjurandi formula. H. 412. cf. Annot.
vandis Trojanis. N. 347–50. A Ju- et Y. 581. Dii jurant per numina an
none fallitur. E. 292—351. Dolum tiquissima. r. 276. T. 258. per Deos
animadvertit ; irascitur ; placatur. O. I inferos. V. ad E. 273. per res carissi
-47. Junoni consilia aperit – 77. A- mas. v. ad O. 36.
pollini et Iridi dat mandata. 157—235. Ixionis uxor . v. Dia.
Hectorem tuetur. 461-64. Troum L.
animos firmat. 567. cf. ib. 594—604. Lacedæmonii,unde, quo duce et quot
Hectorem notat. 694. 11. 121. Achillis navibus ad Trojam venerint. B. 5814
preces audit. 11. 232-52. ( Junonis 90. De nomine cf. Annot.
jussu in Olympo. cf. Not. ad v. 431 et Laërces, Alcimedontis pater. I. 197. P.
677.) fatum Sarpedonis accelerat. 431 467.
--58 . cf. 567. 8. De fato Patrocli dubi . Lampus, Laomedontis f. Dolopis pater. 1
tat. 644–655. Apollinem Sarpedonis T. 147. 0. 525. 7. cf. Annot. T. 238,
corpus in Lyciam absportandum cu- Laodamas, Anteporis f. ab Ajace cædi
rare jubet. 666—75. Achillis equos tur. O. 516.
in prælium redire jubet. P. 341-55. Laodamia, Bellerophontis f ., e Jove pa
Minervam mittit ad Acbivos. 545. 6. rit Sarpedonem . Z. 197—9.
Trojanos pugna superiores facit . 593 Laodice, Agamemnonis f. I. 145 .
-96. ib. 625. 7. Ajacis preces exau- Laodice , Cycni f., Ulyssis yépas. v. ad
dit. 645–50. Junonem objurgat quæ A. 138.
Achillem excitaverat. 2. 356–59 . cf. Laodice, Priami f. Helicaopis uxor. r.
Annot. Minervam jubet, nectar et 121. Z. 252. Ejus formam induit Iris.
ambrosiam Achilli instillare. T. 340- r. 121 .
49. deos convocatos in partes pugoan- Laodocus, Antenoris f. A. 87 . 1
tium ire permittit. T. 1–31. pugpan . Laodocus, Antilochi auriga. P. 699. cf.
tes prospicit. 388. - 90. coram eo que Annot.
ritur Diana, sagittisa Junone privata. Laogonus, Biantis f., ab Achille cædi
505-13 . Hectoris fatum acceleran- tur. T. 460–2. alius, Onetoris f ., a
dum Minervæ mandat. X. 167–86 . Merione sternitur. II . 603—7.
mortem Hectoris decernit. 209–13. Laomedon , Ili f. T. 236. pater Bucolio
Thetidem jubet filio persuadere, ut nis. Z. 23. sed cf. Annot. atque Titho
Hectoris corpus reddat. n. 64–119. ni , Priami, Lampi, Clytii , Hicetaonis.
ut Priamus adeat Achillem , curat . 143 T. 236–38 . Neptunum et Apollinem
-59. ib. 308–39. Jupiter fulmen sibi servientes impie tractat. $. 441
gestans. A. 184. cf. Annot. iram per 57. cf. Annot. et H. 452. 3 .
tonitrua portendit. H. 478. cf. Annot. Laothoe, Altis f., Lycaonis et Polydori e
Jupitur Idæus, fæderis testis et ultor. Patroclo mater. • . 84–91. X. 46–
r. 276. Jovis Hercei ara in aula tento- 48.
rii Achillis. cf. Anyot. ad . 231. Jovis Lapitharum bellum cum Centauris. B.
pomina inter Pelasgos solita. v. ad . 744. cf. Annot.
233. Jupiter et Fatum . v . ad P. 321. Larissa . B. 841. cf. Annot. al . P. 303. cf. !
et T. 87. Jovis et Junonis dissidia . v. Apnot.

ad E. 892 . Las. B. 585 .
Jupiter : pater Dardani . T. 215. Minoïs. Latona , Apollinis e Jove mater . A. 36.
N. 499. 50. Pirithoï . B. 741. Sarpe cf. E. 327 Æneam curat in templo
donis. Z. 198. 9. Xanthi . E. 434. $. Apollinis Trojæ . E. 477. cf. Annot.
ET RERUM , 501
In partes Troum pugnantium abit. T. Lycophontes, Autophoni f ., Thebanus,

40. stat contra Mercurium . 72. otiosa. Tydeo insidiatus, ab eo cæsus . A.
151. 2 . Mercurio cum ipsa pugnare 395. sq .
nolente, colligit Dianæ sagittas, a Ju- Lycophron , Mastoris f ., ab Hectore cæ
none dispersas. $.497–504 . in Olym . ditur. O. 430–5 .
pum redit. 518. Niobes superbiæ in- Lyctus. B. 647.
festa. 2. 607 . Lycurgus, Dryantis f. , Bacchi contem
Lecti apparatus. v . ad 1. 657 . tor, a Jove puoitur. Z. 130-9. al.
Legati, ad Achillem cum Agamemnone H. 142 .
reconciliandum mittendi eliguntur, Lyrnessus, ab Achille eversa. B. 691. cf.
duce Phænice, Ajax et Ulysses. I. 168. Annot. et T. 92. 191 .
69. abeunt : benigne excipiuntur. 182 M.
–221 . consilium non perfectum re- Mæarder, f. B. 869.
nuptiant. 665–88. Legati, ad Achil- Machaon, Æsculapii f. inter principes
lem ad Trojam ducendum missi. v. ad Achivorum B. 732. Menelao vulnerato
H. 127 . medetur A. 208. a Paride vulneratus,
Leitus, Alectryonis f., e Bæotorum a Nestore pugvæ subtrahitur. A. 505–
20.
ducibus. B. 494. Phylacum cædit. Z.
35. a Neptuno firmatur. N. 91. ab He- Mæmalus, Pisandri pater. II. 193. 4.
ctore vulneratus, ab Idomeneo defen- Mæon, Thebanus, Tydeo insidiatus, in
ditur. P. 601-7 . clade ceterorum insidiantium servatur.
Leleges. K. 429. 0. 86. T. 96 . A. 394. sq . cf. Annot.
Lernnus. Inde veniunt naves cum vino Mæones, Troum socii . B. 864. Mæonum
ad castra Achivorum . H. 467. sq . Ibi mulieres arte tinctoria insigues. A.
relictus Philoctetes. B. 722. Illuc deci- 142 .
dit Vulcanus, a Jove ex Olympo de- Mæra, Nereïs. E. 48 .
jectus . A. 593 Magnetes, quo duce in Troadem vene
Leocritus, Arisbantis f., ab Ænea cædi. rint. B. 756.
tur. P. 344. 5 . Manes, descendere ad inferos dicti im
Leonteus, Coroni f. B. 745. castra defen- proprie, nondum persolutis justis. H.
dit. M. 127. sq . multos cædit bostes. 330. cf. Annot. De solita opinione v.
181–194 . Occurrit in ludis Patrocli ad 4.-72.
funebribus. Y. 837–47 . Mantinea . B. 607.
Lethus, Hippothoi et Pylæi pater. B. 843. Maris, Lycius, Amisodari f., Antilochum
P. 288 . petens, a Thrasymede cæditur. II.
Libatio vini . v . ad r . 295 . 319-25
Licymnius, a Tlepolemo cæditur. B. 663.
Lilæa B. 523
Mars, stat a partibus Troum pugnan
. • tium . A. 439. cf. Annot. Eum e proe
Limnorea, Nereïs. 2. 41 . lio abducit Minerva. E. 30–36 . Ve
Lindus. B. 656. neri vulneratæ currum dat, quo veba
Locri , quo duce et qnot navibus in Troa- tur in Olympuin . 355–64. Apollinis
dem venerint. B. 527–35 . Locris Ho- moditu Troes hortatur. 455–69 . He
mero ultra Eubeam sita . v. ad B. ctori adstat. 592. Periphantem cædit.
535 . 842. Diomedem frustra petit. 851–4.
Lycaon, Priami e Laothoe f. 9. 85. X. 46 ab eo vulneratus, ingentem edit cla
--48 . Ejus thoracem induit Paris. T. morem - 863. in Olympum redit et a
333. ejus formam Apollo. T. 81. 2. ab Jove objurgatur_898. Pæonis opera
Achille olim captus, venditus et libera- sapatur-906. Ascalaphi f. mortem
tus, iterum in ejus manus incidit et ignorans N. 521. eam comperit ; et
cæditur. $. 34–120 . cf. Y. 740 . eam ulturus, ægre retinetur. O. 110
Lycaon, Pandari pater. B. 826. A. 89 . 42. Jove permittente in partes Troum
Lycastus. B. 647 . in prælium abit. T. 38. stat contra
Lycia, pars Troadis a Lyciis habitata . Minervam. 69. nihil moliens. 151. 2.
E. 105. cf. Annot. ab ea vincitur. $. 391–426 . in Olym
Lycii, Troum socii. B. 846. vallo castro . pum redit. 518. 9 .
rum instant. M. 413. 4. Lyciæ rex Martis ex Astyoche progenies. B. 512.
(lobates) Bellerophontem , a Proto ad Licyınii pater dicitur. ib. 663. Ex
se missum , ut tru daretur , plures sub- ejus stirpe Elephenor. ib. 540. Ab
ire jubet labores, quibus peractis fi- Aloïdis vinctus, a Mercurio servatus.
liam ei dat cum parte regai. Z. 168– E. 385-90. Isandrum cecidit. Z.
93 • 203. 4.
Lycomedes , Creoptis f. inter principes Mases. B. 562 .
Achivorum . I. 84. cf. Annot. Mastor, Lycophronis pater. O. 431 .
502 INDEX NOMINUM
Matronarum munus, equos curru sol midonum dux. N. 173. 6.

vere . V. ad Ⓡ. 187 . Mentes, Ciconum dux ; ejus formam in
Mecisteus, Echii f. Ⓡ . 333. N. 422. a Po- duit Apollo . P. 73.
lydamante cæditur. 0. 339. cf. Annot. Mentor, Imbrii pater. N.171 .
Mecisteus, Talai f., Euryali pater. B. Mercurius, in partes Achivorum abit. T.
566. ¥. 677. 8. 35. stat contra Latonam . 72. otiosus.
Medeon . B. 501 . 149. cuin ea pugnare non vult. $. 497
Medesicaste , Priami f ., Imbrii uxor . N. --502. in Olympum redit. 518. Jovis
173. cf. Annot. jussu Priamum ducit ad Achillem . s.
Medon, Oilei f. nothus, Philoctetis co- 331–469. et redituin parat. 679—95 .
pias ducit. B. 727. cf. Annot. ab Ænea Sceptrum, a Jove acceptum, dedit Pe.
cæditur . O. 332 . lopi. B. 103. 4. Martem ab Aloïdis
Meges, Phylei f ., inter principes Achivo . vinctum liberavit. E. 390. Ejus e Po
rum . B. 627–30. cædit Pedæum . E. lydora f. Eudorus. II. 180—7.
69–75 . Crosmum. O. 520—4. Am- Meriones, Idomenei comes. B. 651. Phe
phiclum . I. 313—6 . Occurrit K. 175 reclum cædit. E. 59–68. ad certamen
-9. De ejus thorace cf. O. 530. sq. cum Hectore prodit. H. 166. excubiis
Patri infensus Dulichium fugit. B. 629. præest. I. 83. cum Diomede vult pro
v. Annot . ficisci ad explorandas res Troum . K.
Melanippus, Hicetaonis f. cum Hectore 229. A Neptuno viribus firmatus, N.
corpus Dolopis defensurus. O. 545– 93. Deïphobum pugna cedere cogit.
59. ab Antilocho cæditur. 575—78. 526–39. Cædit Adamantem . 567–
Melas, Porthei f. E. 115.7 . 75. Harpalionem. 650—9. Moron et
Meleager. B. 642 . Hippotionem . E. 514. Acamantem . I.
Melibæa . B. 717 . 342. 4. Laogonum . 603—7. Cum Æ
Melite, Nereïs. 2. 42 . nea congreditur. 608—31. A Menelao
Menelaus, Atrides, Lacedæmoniorum advocatur. P. 248–59. Patrocli corpus
dux , Helenæ uxoris raptum ulturus, hostibus subtrahere studet. 515–36 .
ad Trojam venit. B. 586—90. Paridem memoratur in ludis Patrocli funebri.
aggredi parat. r. 20—29. Cum eo solo bus. V. 351-615. ib. 860–96. De
certamen suscipit.97–110.victum sibi ejus galea v. K. 261. sq.
eripi videt. 339–82. Cum Heleno pu- Merops, Adrasti et Amphii pater. B. 831 .
goat . 581_600. Pisandrum cædit. - A. 329.
619. ab Harpaliope petitur — 647. a Messe. B. 582.
Pandaro vulneratur ; tuetur eum Mi. Messenia, Laconicæ pars. Annot. ad
nerva . A. 125. sq .; medetur ei Ma. E. 541 .
chaon . 212. Cædit Scamandrium . E. Mesthles, Talæmenis f., Troum socius.
49–58 . Pylæmenem. 565. capit A. B. 864.
drastum . Z. 37. Ad certamen cum Metalla tractandi ars. v. ad A. 24.
Hectore prodiens, reprimiturab Aga- Methone . B. 716.
memnone. H. 92-122. Cum Diomede Midea. B. 507.
proficisci vult ad explorandum res Miletus Cretæ urbs. B. 647.
Troum . K. 230. Servat Ulyssem . A. Miletus , Carum . B. 868 .
464–88 . Cædit Hyperenorem . E.516 Minerva , a Junone missa, Achillem , jam
-9 . Dolopem . 0. 540–43 . Tloan- manus Agamemnoni illaturum , reti.
tem . II. 311. 2. Euphorbum . P. 1-60. net. A. 197-221 . Achivos domum
Troes terret – 69. cf. Annot . ad 70 % properantes manere cogit. B. 156
113. Hectorem fugat a corpore Patro- 181. eos incitat. 446—52. Jovis jussu
cli. 89—139. ceteros principes advo- perficit, ut Troes lacessant Achiros.
cat. 246-55 . ab Automedonte voca- A. 69—103. Menelaum tuetur . 127–
tus ; 507—15 . a Minerva firmatus, 33. Tydeo fert auxilium . 390. adstat
Poden sternit. 569-31. Achilli nun- Achivis . 439. cf. Annot. et 515. Dio
tiandam curat Patrocli cædem . 651– medis animum firmat . E. 1. Martem
93. subtrahere studet hujus corpus. e pugpa abducit. 30–36 . Diomedi dat
714—36 . Occurrit in ludis Patrocli facultatem mortales ab immortalibus
funebribus. V. 293-613 . Trojam ve- discernendi. 121–32 . Veneri ab eo
nit, Helenam repetens. r . 206. vulneratæ illudit. E. 418. sq. cf. v.
Menesthens, Petei f ., Atheniensium dux . 405. Cum Junone in partes Achivo .
B. 552. Occurrit. A. 326–48. M. 331 rum oppressorum abit. 711–83. Dio.
–75 . N. 195 . medem hortatur. 793—837. a Marte
Menesthius, Areïthoi f ., a Paride cædi- defendit- 854 . in hunc dirigit hastam
tur . H. 8. 9. illius – 59. in Olympum redit. 908.
Menesthius, Šperchii e Polydora f., Myr- Ipsam inter, inde reducem , et Apolli
ET RERUM . 503
nem convenit de certamine singulari cantus epulis Deorum adhibetur. A.

Hectoris. H. 17–42. A Jove precatur, 604. Thamyrin cantu et lumine orba
ut Achivos juvare liceat. 0. 30—40. runt. B. 594
hoc cum Junone facere conata , prohi. Mycale. B. 869.
betur. 350—456. Ulyssi et Diomedi Mycalessus. B. 498 .
exploratoribus adstat. K. 274. ib. 508. Mycenæ. B. 569. Junoni caræ. 4. 52.
Martem coërcet, Ascalaphi filii cæ- Mycenæi , quo duce et quot navibus in
dem ulturum. 0. 123–42. Caliginem Troadem venerint. B. 569–580. Ob
Achivos tegentem discutit. 668—73 . omida sinistra poluerunt interesse ex
cf. Annot. Menelai animum firmat. P. peditioni septem ducum adversus The
544–73. Ex Olympo veniens ad eum , bas. A. 381. cf. Annot.
cum arcu cælesti comparatur. cf. ad Mygdon. T. 186.
v. 547. Achillem juvat. 2. 203—27. ei Mynes, Eveni f., ab Achille cæsus. B.
nectar et ambrosiam instillat. T. 340– 692 .
56. In partes Achivorum it prælian- Myrınidones , ab Achille in Troadem
tium . T. 33. stat contra Martem. 69. ducti . B. 684. cf. Annot. et ad A. 180.
nil moliens . 149. Achillem tuetur ; abstinent a pugna. B. 686. Ab Achille
438—40. liberat ex undis Scamandri . jubentur armari. 11. 155—67 . Eorum
$. 284–304. Martem et Venerem recensus - 197. Eos hortantur Achilles
vincit. 391-434. in Olympum redit. et Patroclus. 198–265 . Adoriuntur
518. 9. Jovem jubet accelerare He- Troes. 276. Patrocli cadaver curant.
ctoris fatum ; eo annuente in terram E. 323—55 . fupus parant. ¥. 4-16 .
descendit. X. 177–87. Hectorem A celebrant. 129–54.
cbilli objicit. 214–47 . in ludis Patro- Myrsinus . B. 616 .
cli funebribus Diomedem juvat . Y. Mysi, Troum socii . B. 858. cf. K. 430. et
388. 90. Eumelo noxam parat. - 397. ad N. 1-9.
Ulyssem juvat. ib. 771–77 . Hectoris N.
corpus servari pon vult. n. 26. Theti- Naïs, Nympha , Satnii ex Enope mater .
dem in Olympo benigne excipit. ib. E. 443. 5. alia Iphitionis mater ex
100 . Otrynteo. T. 382. 4 .
Minervæ fit supplicatio a Trojanis mu- Nastes, Nomionis f., Troum socius. B.
lieribus. Z. 286312. Minerva et Ju- 870.
no tonitru mittunt. v. ad A. 45. 46. Naubolides i . e. Iphitus. B. 518.
Minervæ arma. E. 733. sq . cf. Annot. Navium et copiarum recensus et ordo.
De peplo ei oblato v.ad 2. 9o. Signum B. 494-877 .
ejus. ib. 92. Neleus, Hadem vulneravit. E. 395. sq .
Minerva in Jovem conspiravit ; a Bria- Nemertes, Nereis . 2. 46.
reo et Thetide coërcita est. A. 399— Neoptolemus, Achillis f. T. 327.
406. cf. Annot. Nutriit Erechtheum. Neptunus: ob munimenta castrorum A.
B. 547. Phereclo fabro studet. E. 61. . chirorum iratus, placatur a Jove. H.
Herculis comes. O. 362—9. pariter 445–63. A Junone non permovetur,
Tydei. K. 285. Peleo dedit hastam . ut in prælium eat in partes Achivo
Annot. ad 11. 140. Achillis comes . T. rum . O. 198—211 . Iis tamen adest .
94. Juravit, se nunquam Trojanis N. 10–125 . Excitat Idomeneum . 206
auxilium laturam . ib . 314. 5 . - 39. Ejus consilium in juvandis Achi
Minos, Jovis f ., Deucalionis pater. N. vis ib .351. Antilochum tuetur. N. 553 .
449—51 . cf. Annot. et E. 322 . sq. Achivos hortatur. 677. Agamem
Minyæ . sub iis Orchomenus. v. ad B. nonem . E. 135–52 . Jove dormiente
511 . Achivis consulit. 352~-87. eos defen
Molione. A. 708. cf. Annot v. Actorione. dit ab Hectoris impetu -91. A Jove
Molus, Merionis pater, cui dedit galeam. per Iridem jubetur prælio abstinere.
K. 269. N. 249 . 0. 173. sq. Vocatur in Olympum . 1.4
Mors et Somnus. II. 454. cf. Annot. add. -14. in prælium abit tuiturus partes
671. 82. Mars et Moipa. V. ad T. 410. Achivorum . 34. terram concutit. 57
cf. de Morte Annot. ad $. 548. 66. contra Apollinem stat. 67. 8. pon
Mundi partes, qua ratione inter Jovem pugnans. 151. 2 . Deos prælio absti
et fratres distributæ sint. v. ad O. 192. nere jubet. 132-43. Æneam subripit
3. Notiones de mundo : ad O. 13. Achilli. 291-340. hunc liberat a Sca
Munimenta castrorum Achivorum a Diis mandro . $. 284–90 . Apollinem fru
post bellum Trojanum evertenda. M. stra provocat. 435—69. Hectoris cor
17. sq . pus servandum esse negat. 2. 26.
Musæ invocantur. A. 1. B. 484. 761. Neptunus, cum Junone et Minerva in
A. 218. 2. 508. 11. 112. 3. Earum Jovem conspirat : a Briareo et The.
504 INDEX NOMINUM
tide cohibetur. A. 399–406 . cf. An 0.

not. Laomedonti per annum serviens, Ocalea . B. 501 .
mænia et urbem Troibus exstruxit. $ . Oceanus . r. 5. Annot. ad H. 422. 0. 478 .
441–57. H. 452. Munimenta castro- et E. 245. add . Y. 205. 6. eôv yévedis.
rum post bellum Trojanum evertit. M. v. ad E. 201. Omoium fluviorum ori .
17."sq . go. $. 195—7 . Deos convivio excipit.
Nereïdes, cuin Thetide lugent. E. 37– A. 423. cf. Annot. et ad 2. 402.
51. eam comitantur, ad Achillem emu- Ochesius, Periphantis pater. E. 843.
tem – 69. redire jubentur, 138—44 . Echalia, urbs Euryti . B. 596. 730.
Neritus. B. 632 . Epeus, Porthei f ., Tydei pater. E. 115.
Nesæa , Nereis. £ . 40. 7. cf. Annot. Bellerophoutem hospitio
Nestor, Pyliorum dux. B. 601. Ejus ætas. excepit. Z. 216. sq. cf. Annot.
A. 250. Achillem et Agamemnonem Etylus. B. 585 .
conciliare studet. A. 254. Ejus forma Oileus. Ejus f. Ajax. B. 528 , et nothus
induitur " Ovelpos, a Jove ad Agamem- Medon . B. 727. 0. 333. 4.
nonem missus. B. 20. Ante ejus ten- Olenia rupes. B. 617 .
toria habetur Senatus. 53. 54. Achivos, Olenus. B. 639 .
mansuros, statim pugnare jubet. 337– Olizon . B. 717 .
68. ib. 434–40 . copias suas instruit. Oloosson . B. 739.
A. 293. cf. Annot. eum adit Agamemº Olympus. v . ad A. 426. Olympi cacu.
non . 313–17 . Hortatur Achivos, ne men . O. 25. Olympus Jovis nutu con
in spoliandis hostibus morentur . Z. 66 cutitur. A. 530. Olympi regia. y. ad
-72 . principes excitat ad certamen A. 606. Ibi sedes Deorum . v . ad E.
cum Hectore . H. 123–63 . induciis fa- 225. et 2. 376. Ibi vices diei et poctis .
ctis cæsos sepeliri et castra muniri ju A. 2 .
bet. 323–44 . Diomedis virtute serva- Olympii v. Dii .
tus, cum eo fugit. Ⓡ. 80–159 . Excu- Omen. B. 303. sq. cf. Annot. ib. 350. v.
bias collocari jubet. I. 52–78 . et A- ad H. 478. O. 75–79 . ib. 132—35 . ib.
chillem placari. 96–113. add. 162— 170. I. M. 200 sq. N. 821. 2. 0. 377 .
73. Agamemnonem sollicitum conso 2. 320 .
latur. K. 101-107. exploratores mitti Onchestus. B. 506.
jubet. 204—17 . quos, Ulyssem et Dio- " Oveipos, Jovis jussu . B. 5–15 . Nestoris
medem , redeuntes, interrogat. 532 — forma indutus, Agamempunem fallit
53. Adversus Hectorem pugnat : Ma- -35 .
chaonem vulneratum proelio subtrahit. Onetor, Laogoni pater. 11. 604 .
A. 501–20 . ad castra venit — 622. Pa- Opbelestes, a Teucro cæditur. 8. 274.
troclo narrat discrimen rerum . 669– alius ab Achille. $. 209. 10.
761. Achillis et Patrocli auxilium pe- Opbeltius, ab Euryalo sternitur. Z. 20.
tit — 802. Ad Agamemnonem procedit, alius ab Hectore. A. 302 .
cui sollicito , consultandum esse aït. E. Opites, ab Hectore conficitur. 301 .
1–63. hortatur Achivos. 0. 659—67. Oppugnationes urbium . v. ad A. 308 .
Antilocho f. certamen adituro in ludis 2. 290 .
Patrocli funebribus dat præcepta. Y. Opus . B. 531 .
304-50. donum accipit at Achille. ib. Orchomenii,quibus ducibus et quot na
615–650. De ejus poculo. cf. Annot. vibus ad Trojam venerint. B. 511-16 .
ad A. 631. Nestor, juvenis , in bello Orchomenus Arcadiæ. B. 605 .
Arcadum cum Pyliis, Ereuthalionem Orcbomenus sub Minyis. v. ad B. 511. et
cecidit. H. 133–55 . cf. A. 319. Occi- I. 381 .
dit quoque Itymoneum . 1.671. Mu. Orcus. cf. Pluto . Hades.
lium . 738. In ludis Amaryncei fune- Ordines duo hominum v. ad 1. 397.
bribus victor. Y. 629–43. Achillem e Orestes, castra adoritur. M. 139. a Leon
Pelei domo ad Trojam duxit. v. ad H. teo cæditur . 193 .
127 . Orestes, Agamemnovis f. I. 142.
Niobes superbia et calamitas. n. 606 . Orithyia , Nereïs. 2. 48.
Nireus, Charopi ex Aglaïa f ., e Græcis Ormenium . B. 734. .
ducibus. B. 675 . Orneæ. B. 571 .
Nisa. B. 508. Orsilochus , Dioclis f ., ab Ænea sterni
Nisyrus. B. 676. tur. E. 541_60 .
Nomion , Nastis et Amphimachi pater. Orsilochus, Alphei f ., Dioclis pater. E.
B. 871 . 546. 7 .
Nymphæ , in Olympum vocantur. T. 4. Orthe. B. 739.
8. Oora , Dea, Jovis jussii Achivos ad con
cionem vocat. B. 93. cf. Annot.
ET RERUM . 505
Othryoneus, Cassandram in matrimo- chille eversa . Z. 34. cf. Annot. T. 92.

pium ducturus, ab Idomeneo cæditur 0.87
N. 363—73 . Pelasgicum Argos . B. 681. cf. Annot.
Otreus. T. 186. Pelasgi Larissæi, Troum socii. B. 840.
Otrynteus, Iphitionis pater. T. 383. 4. cf. Annot.
Otus v. Aloïdæ . Pelegon, Axii f. e. Peribæa, Asteropæi
P. pater. $. 1404–43 . ib . 157–59.
Pabulum equorum . v. ad 6. 188. K. 569. Peleus, Achillis pater e Thetide. T. 206.
Pactio fæderis. r. 264. sq. cf. Annot. 7. $ . 188. 9. et Polydoræ. n . 175 .
Pæones, Troum socii, sub Asteropæo. Apud eum Patroclus et Menoetius.
B. 848. K. 428. 11. 287. 8. 155. cf. Annot. ad H. 127. Excepit Epigeum.
Annot. II . 574. De equis, a Diis ei datis vid.
Pæon , sanat Martem . E. 899-906 . cf. n . 867. Y. 277. 8 .
Annot. Pelias, Alcestidis pater. B. 715 .
Pammon , Priami f. 2. 250. Pelias hasta. II . 140 .
Pandarus , Lycaonis f ., Troum socius. B. Pelion , m . B. 757. Relinquitur a Pheri
827. a Minerva incitatus, petit Mene- bus . B. 744. cf. Annot.
laum . A. 93—126. Diomedem ferit. Pellene, B. 574.
E. 95. sq. cf. 180. una cum Ænea Dio- Pelops, sceptrum , a Mercurio acceptum ,
medem adortus. 166—240. ab hoc cæ- Atreo dedit. B. 105 .
ditur. 275–96. Peneleos, e Bæotorum ducibus. B. 494.
Panope, Nereïs 2. 45 . cædit Ilioneum . E. 486—-505. Lyco
Panopeus Phocidis, B. 520. P. 307 . nem . 11. 335—41 . a Polydamante vul
Panopeus, Epei pater. Y. 665 . neratus fugit. P. 597–600.
Panthous, Trojanus. C. 146. Polydaman- Peneus, B. 752 .
tis pater. E. 449. 50. Percote. B. 835 .
Paphlagones, Troum socii . B. 851. cf. Pergami mania v. Neptunus .
Obss. Peribæa, Acessameni f ., Pelegonis mater
Paris , v . Alexander. ex Axio. $. 141 , 2 .
Parrbasia . B. 608 . Perieres , Bori pater. I. 197 .
Parthenius, A. B. 854. Perimedes, Schedii pater. O. 515 .
Patroclus, Menetii f., Achillis comes ; Periphas, Epyti f., præco Anchisæ. Ejus
jussu hujus Briseidem tradit ministris formam induit Apollo. P. 323 .
Agamemnonis. A. 337–46 . legatos Periphas, Ochesii f., a Marte cæditur.
hujus excipit. I. 201. mittitur ad Ne- E. 842 .
storem et Machaonem , pugna exce- Periphetes, Coprei f., ab Hectore cædi
dentes. 1. 598_643. hunc videt vul- tur. 0. 638–52 .
neratum_653. a Nestore petitur ejus Perrhæbi, quo duce Trojam venerint.
vel Achillis auxilium_802. Eurypyli B. 749
vulnus curat — 847. Achillem permo- Perseus, Jovis e Danae f. E. 319. 20.
vere studet, ut Achivis auxilium ferat. Peteon . B. 500.
0. 390–404. Ab isto impetrat , ut Phænops, Xanthi , Thoonis . E. 152. et
Myrmidones in aciem ducere sibi li. Phorcynis pater. P. 312. Ejus speciem
ceat. II. 1-101 . navibus incensis, sumit Apollo . P. 582. 3 .
properare jussus , armatur . 124–44 . Phæstus, Bori f ., ab Idomeneo tur.
Myrmidones liortatus. 268—74 . forti . E. 43-48 .
ter res gerit — 663. Nimis progressus , Phæstus , urbs. B. 648 .
ab Apolline repellitur . 684—711 . cum Phalces , Trojanus. N. 791. cf. Annot . ab
Hectore pugnans, conficitur Apollinis Autilocho cæditur. E. 513 .
ope. 727-828 . 857. Circa ejus corpus Pharis. B. 582 .
acerrime pugnatur . P. 263-318 . ib. Phea . H. 135. cf. Annot .
366–77 . ib. 543-92. Tandem illud Phegeus, Daretis f., Diomedem petens,
servatur. 715-2. 238. Ejus funus pa- sternitur. E. 15-19 .
ratur . ¥ .4-34 . peragitur - 257. Ludi Pheneos. B. 605 .
funebres aguntur - 897. Pheræ . B. 711. I. 151. E. 543. cf. Annot .
Ante hellum Trojanum versatur apud Phereclus ( cujus ope Paris navem ex
Peleum . Annot, ad H. 127 . struxit) à Merione cæditur. E. 59–
Pedæus, Antenoris f., a Theano educatus, 68 .
a Megete cæditur. E. 69—75 . Pheres, øñpes, Centauri. Eorum bellum
Pedasus, Bucolionis ex Abarbarea f ., ab cum Lapithis. A. 268. B. 783. cf. Obss.
Euryalo cæditur. Z. 21–29. Pherusa, Nereïs. 2. 43 .
Pedasus Messeniæ . I. 152 . Phidippus, Thessali f., e Græcis ducibus.
Pedasus, juxta Satnioentem A. , ab A. B. 678.
VOL . II . 3 T
506 INDEX NOMINUM
Philoctetes, in Lemno relictus. B. 718 . 704. cf. Annot .

poßos. A. 440. v. ad E. 738. et B. 767 . Podarge, Harpyia, e Zephyro suscepit
Phoceuses, unde, quo duce et quot navi- Xanthum et Balium . 11. 156.
bus in Trojam venerint. B. 517-24. Podalirius, Æsculapii f., e Græcis duci
Phænix, Amyntoris f. I. 446. e ducibus bus . B. 732.
Myrmidonum . 11. 196. legatus ad A- Podes , Eetionis f ., a Menelao cæditur .
chillem . I. 168. cui persuadere conatur , P. 575–81. cf. Annot .
ut ad prælia redeat. 434—601 . Ejus Polites , Priami f. 2. 250. in specula se
formam induit Minerva . P. 555. Oc- det. B. 791. Echium sterdit . 0. 339.
currit quoque. Y. 359–61 . Pollucem et Castorem in exercitu Achi
E patria exul , a Peleo benigne exceptus, vorum desiderat Helena. T. 237 .
Achillem nutriit. I. 446-490. cf. de Polydamas, Panthoi f., castra adoritur.
eo ad H. 127 . M. 60—90. ob sinistrum omen Hecto
Phorbas, Diomedis pater. I. 661. al. Ilio- rem cedere jubet. 210—29 . adversus
pei . E. 490 . Ajaces pugnat. N. 724-53 . tuetur He
Phorcys, Phænopis f., Troum socius. B. ctorem vulneratum. E. 425. cædit Pro
862. ab Ajace sternitur, P. 312-15 . thoenorem . 449. Otum . 0. 518. Me
Phryges, Troum socii . B. 862. cistenm . 339. a Glauco advocatur. II.
Phthia. A. 157. cf. ad B. 683 . 535—47 . Pepeleum vulnerat. P. 597—
Phthii. v . ad N. 686. 600. Troes jubet sub noctem in urbem
Phylace. B. 695 . se recipere. £ . 249–83.
Phylas, Eudorum , e Polymela f. et Mer- Polydora, Pelei f., Boro nupta, Mene
curio natum educavit. 11. 180–92. sthium e Sperchio peperit. II. 174–78.
Phyleus, Megetis pater. B. 628. cf. An- cf. Anoot.
not. E. 72. thoracem ab Euphete acce- Polydorus, Priami e Laothoe f. 8. 85–
pit. O. 530. 91. X. 46–48. ab Achille cæditur. r.
Phylomedusa , Menesthji ex Areïthoo ma- 407-18. cf. Annot.
ter . H. 10. Polydorus certamine a Nestore victus.
Dûça. Annot . ad 1. 2 . ¥. 637. cf. de eo Annot.
Pidytes, ab Ulysse cæditur. Z. 30. cf. Polyidus, Eurydamantis f ., a Diomede
Annot. sternitur. E. 148–51 .
Pieria. B. 766. E. 226. Polyidus, vates, Euchenoris pater. N. 662 .
Pilorum e fronte victimæ recisorum dis- sq . cf. Annot .
tributio . r. 273 . Polymela, Phylantis f ., post editum e
Pirens , Rigmi pater. 7. 485 . Mercurio Eudorum , Echeclo nupta .
Pirithous, Jovis f. E. 318. Polypetis 11. 180—90 .
pater. M. 129 . Ejus cum Centauris Polynices, Mycenas mittitur a septem
pugna. B. 741 . ducibus ad fædus jungendum . A. 377 .
Pirous, Troum socius. B. 844. Diorem Polyphemus, Lapitha, A. 264.
sternit. A. 517–26 . a Thoante sterni. Polypætes, Pirithoi f ., e Græcis duci
tur -31 . bus. B. 740. Astyalum cædit. Z. 29.
Pisander, Antimachi f. ab Agamemnone Castra fortiter defendit. M. 127-94 .
cæditur. A. 122-47 . Memoratur in ludis Patrocli funebri.
Pisander alius, a Menelao sternitur. N. bus. Y. 836–49 .
601. cf. Annot. Polyxenus, Agasthenis f., e Græcis duci.
Pisander, Mæmali f. , Myrmidonum dux . bus. B. 623
II. 193 . Portheus : ejus progenies. E. U5. sq. cf.
Pisenor, Cliti pater. O. 445 . Annot.
Pittheus, Æthræ pater. T. 144. Practium. B. 835 .
Pityea. B. 829 . Pramneum vinum . v. ad A. 638 .
TO TXáklov mops. v. ad z . 424. et ad X. Præcones apparatum sacrorum adducunt .
479. T. 245. 269. sed cf. Annot.
Platæa. B. 504. Præmia fortissimorum in poedpią et epu
Pleuron . B.639. 2. 16. jis. v. ad Ⓡ . 162 .
Pluto , Hades , Orcus — Jove minor. $. Preces . r. 276. cf. Annot. Z. 306. et An
194. terra a Neptuno concussa timet. not. I. 171. et Appot. et ib. 498. sq .
T. 61. 3 . Priamus, Laomedontis f. T. 237. exerci
Perjurii pænas exigit. v. ad r . 278. 9 . tum spectans, ex Helena sciscitatur
Quadrigis vel bigis vehitur. v. ad A. 445. nomina heroum Achivorum. T. 149. sq.
Ejus galea. 1. ad E. 845. A Neptuno Vocatus, sacris factis, pactionem foe
vulneratur. E. 395 . deris init cum Achivis. 249–310. in
Podarces , Iphicli f., in locuin Protesilai ducias fieri, Helenam retineri, opes
fratris succedit dux Phylacensium . B. ablatas reddi vult. 366–78 . de portis
ET RERUM . 507
Trojæ aperiendis præcepta dat. 0. Reges . Forum munus jus dicere. A. 238 .
525—36 . Hectori non persuadet. ut 1. 98. cf. Annot. Urbes donant pro
Achillem evitet. X. 25--78. Iridis jus- lubitu. v. ad I. 153. Quomodo dent
su Mercurio comite ad Achillem pro- partem regui. v . ad 2. 193. De regia
fectus Hectoris corpus secum ducens, dignitate cf. M. 310.
incolumis redit, funus celebrat n. 159 Regiarum ædium forma. v. ad 2. 242.
-804. Ejus domns. Z. 242—50. Ejus Regii pueri, gregibus præfecti. v. ad z .
progenies quinquaginta filii. 2. 495– 20–36.
7. e quibus memorantur : Antiphus . A. Rhadamanthus , Jovis ex Europa f. E.
101, 2. Agathon . 2. 249. Antiphonus . 322 .
ib. Cassandra . N. 365. 6. Chromius . Rhena, Orlei pellex . B. 728.
E. 160. Deipbobus. M. 94, 5. N. 156, Rhesus, f . M. 20.
7. X. 234, 5. 2. 250. Democoon . A. Rhesus, Eïonei f. , cum Thracibus extra
499. Dius. 2. 251. Doryclus. A. 489. castra Trojanorum tendens, a Dio
90. Echemon . E. 160. Gorgytbion. mede cæditur. K. 434-95 .
O. 302. 3. Hector. T. 237–46. He- Rhipe. B. 606.
lenus. M. 94. 5. D. 249. Hippothous. Rhodii , quo duce et quot navibus ad
1. 250. Isus. A. 101. Laodice. T. 124. Trojam venerint. B. 653—72 .
Lycaon. T. 81. 8. 84–91. X. 46–48. Rhodius, A. M. 22 .
V. 746. Medesicaste. N. 173. Pam- Rhytium . B. 648 .
mon , Paris, Polites. 2. 249–51 . Po- Rigmus, Pirei f ., ab Achille cæditur. T.
lydorus. T. 407-10. 0. 84–91. X. 484—7 .
46–48 . Eorum omnium levitas et S.
mala fides r . 106. Sacerdotum auctoritas. v. ad . I. 571 .
Prætus, uxoris calumniis inductus , Bel- Sacrum et epulæ. v. ad B. 400. ritus sa
leropbontem mittit ad regem Lyciæ, crorum . T. 264–313 . honor sacrificio
qui eum trucidet. Z. 157–70. rum diis debitus. A. 49. cf. Anuot.
Propontis. B. 830. Sacrum equis factum . v. ad $. 132.
Proserpipa et Pluto a mortuis pænas per- Salaminii, quo duce et quot navibus ad
jurii exigunt. v . ad r. 278. Trojam venerint. B. 557 , 8 .
Protesilaus, e Græcis ducibus , sub ip- Saltatio Cretensis. v. ad 3. 591. sq .
sum escensum occubuit. B. 698. sq . E- Samos . B. 634.
jus navem adoritur Hector. 0.764, 5 . Samothrace. N. 12. 13. cf. Annot.
Prothoenor, e Bæotorum ducibus . B. 495. Sangarius, A. T. 187. 11. 719.
a Polydamante cæditur. 2. 449. sq. Sarpedon, Jovis e Laodamia f. 2. 198. 9.
Prothous, Tenthredonis f., e Græcis du- Troum socius. B. 876.
cibus . B. 756. Hectorem instigat . E. 471–92. a Tlepo
Protiaoni, Astynoi pater. O. 455 . lemo vulneratus , eum cædit. 628–29 .
Proto, Nereïs. 2. 43. cf. Anuot. e prælio abductus, reficitur
Pteleus . B. 594. 697 . —698 . Castra adoritur. M. 101. ib .
Ptolemæus, Eurymedontis pater. A. 228 . 397–412. Hectorem tuetur. E. 426.
Pygmæi. r . 6. a Patroclo cæditur. 11. 419–501. Cir
Pylæmenes, Troum socius. B. 851. a ca ejus corpus pugnatur. 563–632.
Menelao cæditur. E. 576. sq . Abducitur illud in Lyciam . 667–83 .
Pylæus, Lethi f., Troum socius. B. 842 . Satniois, fl. Z. 34. 8. 87 .
Pylartes, ab Ajace vulneratus, A. 491. a Satnius, Enopis f., ab Ajace sternitur. E.
Patroclo cæditur. 1. 696. 442-47
Pylene. B. 639. Saturnus, Junonem natu maximam f.
Pylii , unde, quo duce et quot navibus in habuit. A. 59. cf. de eo @. 479.
Troadem venerint. B. 591-602. Py- Scæa, porta Trojæ, Achivis obversa. v.
liorum cum Arcadibus bellum . H. 134. ad Z. 306. 392. O. 58. I. 712 .
Pylus. B. 591 , al. E. 545 . Scamander v . Xanthus.
Pyræchmes, Troum socius. B. 848. a Scamandrius, Hectoris f. v. Astyanax.
Patroclo cæditur. II. 284-90 . Scamandrius, Strophii f., a Menelao cæ
Pyrasus. B. 695. ditur . E. 49–58.
Pythicum templum . v. ad I. 403 . Scandia. K. 268. cf. Annot.
Python . B. 519. Scarphe. A. 532.
Q. Schedius, Iphiti f., Phocensium dux . B.
Quadrigæ . v. ad 6. 185 . 517. ab Hectore cæditur. P. 306–11 .
Quercus ante portam Scæam . Z. 237. Schedius , Perimedis f. , e ducibus Pho
R. censium ab Hectore cæditur. 0. 515 .
Recensus copiarum . B. 494–877. De or- cf. Annot .
dine recensus Achivorum . cf. ad 494. Schænus. B. 497 .
3 T 2
UM
508 INDEX NOMIN
Scipionis usus in perficiendis rebus miris. Tarne. E. 44.

v. ad N. 59. Tarphe. B. 533
Scolus . B. 497 Tartarus. v. ad 6. 13. et 478.
Scyrus, ab Achille capta. I. 664. Tecinessa , Ajacis yépas. v . ad A. 138 .
Selagus, Amphii pater. E. 612 . Tegea. B. 607.
Selleis, A. B. 659. M. 7. O. 531 . Tellus, Erechthei mater. B. 548 .
Selli , 11. 234. cf. Annot . Tenedus, ins. A. 38. 452. ab Achille ca
Semele, Bacchi mater e Jove. E. 323. 5 . pta . 1. 624.
Sesamum . B. 853 . Tenthredon , Prothoi pater. B. 756.
Sestus. B. 836. T'entoria, ante et inter ordines navium
Sicyon . B. 572 . disposita. 1. 602. cf. Annot. Eorum
Sidones, artium fabrilium periti . V. 743 . forina. ad N. 448.
Simoïs f. M. 21. cf. ad E. 773. et II . 397 . Terea. B. 829.
a Scamandro in auxilium vocatur ad Terror. ad E. 738. O. 119.
perdenduin Achillem , $ . 305-323 . Teucer, Telamonis f. O. 466. Aretaonem
Simoisius, Anthemionis f ., ab Ajace ster- sternit. Z. 31. plures conficit Trojanos.
pitur. A. 473–89 . O. 266–77 . ab Hectore, quem petie
Sinties, Lemni incolæ , Vulcanum exci.. rat, lapide percutitur. 291-334. Glau
piunt, ex Olympo dejectum . A. 594. cum vulnerat. M.371-89. a Neptuno
cf. Annot. firmatus N. 91. Imbrium sternit. 170 .
Sipylus. 2.615. 1. ab Hectore frustra petitur — 185.
Sisyphus, Glauci pater. Z. 153 . conficit Prothoonem , Peripbetem . 2 .
Sminthius Apollo. A. 391. cf. Annot. 515. Clitum . 0. 436–53. Hectore 1
Solymi , a Bellerophonte vincuntur. Z. frustra petito , hastam et clipeum su 1

184. 5 . mit. 458–83. Glaucum vuluerat. II .
Somnus, Junoni , ut Jovem opprimat, 510, 1. Certat in ludis Patrocli fune
postulanti non annuit . E. 230—62. bribus. Y. 859–83 .
tandem permovetur. 291. Jovem ob- Thalia , Nereis. 2. 39.
dormivisse, nuntiat Neptuno. 352— Thalpius, Euryti f. , Elidensium dux. B.
60. Sarpedonis corpus in Lyciam du- 620 .
cere jubetur. 11. 672. 82 . Thalysius, Echepoli pater. A. 458.
Sortitiones de certamine. T.314 . H. 171 . Thamyris, Thrax , certamine cum Musis
Sparta. B. 582. Junoni cara. A. 52 . inito, cantu et luminibus orbatus. B.
Speo, Nereis. £ . 40. 594. sq .
Sperchius fl. Menesthii e Polydora pater. Thaumacia . B. 716.
. 174. 6. cf. quoque ¥. 142 . Theano, Minervæ sacerdos Trojana. Z.
Sphelus, Jasi pater. 0. 337. 8 . 298 .
Stentor , non præco . v. ad E. 785 . Theano , educavit Pedæum . E. 70.
Sthenelus , Capanei f ., e ducibus Argivo . Thebæ Ægypti. v . ad l. 381 .
rum . B. 564. ab Agamemnone increpi. Thebæ Bæot. in recensu urbium B. nou
tus, silere jubetur a Diomede. A. 365 memorantur . v . ad B. 494. sq .
-418 . Diomedis vulpus curat. E. UT. Thebæus, Eniopei pater. O. 120.
ei suadet, ut saluti suæ consulat. 241 Thebani , a Tydeo victi A. 389. sq.
--50. equos Æneæ captos abducit. Thebe, Eetionis urbs , ab Achivis capta
319–29. Nestoris equas ducit. O. U14. et eversa. A. 366. X. 479. cf. Annot.
Sthenelus, Eurysthei pater. T. 123 . ad A. 13. 366. B. 691. Z. 397 .
Stichius, e ducibus Atheniensium . N. Themis, Jovis jussu deos convocat. T.
195. ab Hectore cæditur. O. 329. 4-6 .
Stratie. B. 606. Templorum structura. V. ad I. 405 .
Strophius, Scamandrii pater. E. 49. Thersites. B. 212-69.
Stymphelus. B. 608. Theseus. Ægei f. A. 265 .
Styra. B. 539. Thespia. B. 498.
Styx. B. 755. cf. Annot. O. 369 . Thessalus, Heraclida, Phidippi et Anti
Syme, ins. B. 671 . phi pater. B. 679 .
T. Thestor, Calchantis pater. A. 68.
Tabellæ , cum signis dantur Bellero Tbestor, Enopis f., a Patroclo cæditur.
phouti a Præto , ad Lyciæ regem fe- II . 401-10 .
rendæ . Z. 168. 9. Thetis , Achillis e Peleo mater. 206_
Tactice Achivorum . v . ad B. 362. A. 294. 7. filii precibus commota, a Jove petit
Talæmenes, Mesthlis et Antiphi pater. et impetrat, ut Achivi calamitate affi
B. 865 . ciantur. A. 361–532 . cf. Ⓡ. 370. N.
Talthybius, præco . A. 318—47 . r. 120 . 350. filio , prælia iterum subituro , ar
A. 192. H. 274. T. 196. 267. ¥. 897 . ma parat. &. 35 – T. 12 . Patrocli ca
ET RERUM . 509
daver incorruptum servat - 39. Jovis recipiunt. 73. 74. induciis factis mor
jussu Achillem Hectoris corpus reddere tuos sepeliunt. H. 55.417–77. Eorum
jubet. 2. 74–140. res in prælio superior. Ⓡ. 74. Achivos
Jovem servat Briarei ope. A. 399-406. premunt. 335-49. extra urbem per
Bacchum excipit. Z. 136. Vulcanum . noctant. 489–561. Æquo Marte pu
2.395-405. Ejus sedes. v. ad. 2. 78. graut 1. 56–83. cedunt— 283. Ulys
Thisbe. B. 502 . sem opprimunt. 459. ab Ajace fugan
Thoas, Andræmonis f ., Ætolorum dux . tur. 489–97. Castra adoriuntur. M.
B. 638. Piroum sternit A. 527–31 . 86—124. ib. 442—70. N. 39. 136. ab
ad certamen cum Hectore prodit. H. Ajacibus retinentur. 673—722. fu
168. a Neptuno firmatur. N. 92. Achi- giunt. E. 306. 7. acrius instant. 0.
vis persuadet, ut in castra se recipiant. 353–89 . vincere nequeunt. 405—18 .
0. 281–99. ab Hectore incitati. 486—500. et a
Toe , Nereis. 2. 4o. Jove firmati. 567. sunt superiores. 592 .
Thoon , Shænopis f. a Diomede cæditur. 658. ignem navibus illaturi, ab Ajace
E. 152—55 repelluntur. 701–31. inferunt. II . 122 .
Tbraces, Troum socii. B. 844. alii sub 3. Patroclo irruente 276–83 . a nave
Rheso, extra Troum castra tendentes . incensa recedunt. 294. subsistunt. 302 .
conficiuntur a Diomede K. 434–96 . -5. fugiunt. 352—419. et 581–92 .
Cf. de Thracibus Annot. ad A. 533. I. subsistunt.6oo. fugiunt.657.8. Cebrio
72. N. 1-9. E. 227 . nis corpusdeserunt.765–82.Menelaum
Thracicus pontus. ¥. 229. 30 . timent P. 60–69. ab Hectore excitati.
Thrasymedes, excubiis præest. I. 81 . 233–6. prodeunt, a Jove terrentur
Pylios ducit. P. 704. 5. Marin cædit. 275. cedunt. 316. ab Ænea revocan
II . 319–25 . tur. 342. 3. ad fortiter pugnandum se
Thropiuin . B. 533. hortantur. 420. 3. superiores facti. 723
Thryoessa. A. 710. cf. Annot. -61 . Achillis clamore territi , fugiunt .
Tbryus . B. 592. 2. 218–44. Hectoris jussu , extra ur
Thyestes, sceptrum , quod Vulcanus erat bem pernoctant -314. armantur. 1. 3 .
fabricatus, Agamemnoni dedit. B. 107 . in eorum partes veniunt in prælium
Thymbra. K.430. Mars, Apollo, Diana, Latona , Venus ,
Titanes. v. ad ©. 13. 479. et ad O. 224 . Xanthus. 38–40. Eos hortatur Mars .
Titaresius, A. B. 751. cf. Annot. 44-53. excitat Hector. 364–72. A
Tithonus , Laomedonti f. T. 237. conjux chilles gravi clade affligit. 381-504.
Auroræ . A. I. cf. Annot. Intrant urbem . 0. 606 - II . Hectoris
Tiryns. B. 559. funus celebrant. 777-804.
Tlepolemus, Herculis ex Astyoche f., ob Trojanorum socii. B. 819. cf. ad K. 428.
Licymnium cæsum e patria exul, Rho. Trojani vaticinio jussi, a re maritima
diorum dux . B. 653. cf. Annot. a Sar- abstinere . v. ad E. 64.
pedone cæditur. E. 628–69. Tros, Erichthonii f., Troum R. , Ili , As
Tmolus. B. 866. T. 385 . saraci et Ganymedis pater. T. 230_2.
Tonitrua. H. 479. cf. Annot. pro Ganymede rapto equos accepit. E.
Trachin . B. 682 . 265. 6.
Tricce. B. 729. Tydens, Enei f ., Diomedis pater. De
Tripodes. v. ad 2. 375 . eo vide E. 119. cf. Annot. et ad A.
Troas. v. ad . 397. Urbes in ejus lit- 376–98 . E. 800. K. 285 .
tore jacentes direptæ. I. 328. cf. An . Typhoeus . B. 782. cf. Annot.
not. Hanc inter et Phthiam montes. U.
A. 157. cf. Annot. Ulysses, Cephallenum dux. B. 631–36.
Træzen . B. 561 . Chryseïdem ducit ad patrem et Apol
Træzenus, Euphemi pater. B. 847. lipi sacra facit. A. 311. 430. 478. Mi
Troja . v. Ilium . nervæ jussu Achivos, domum prope
Trojani, cum Achivis numero coinparan- raptes retinet, Thersite in ordinem
tur. B. 123. accepto nuntio Græcos ad coacto. B. 169—332. parat certamen
pugnam prodire, 786, ab Hectore edu- Paridem inter et Menelaum commit
cuntur.809-16. cum clamore pugnam tendum. T. 314–17. ab Agamemnone
ordiuntur . T. 2. a pugnando retenti 76. objurgatur. A. 326–48. Democoon
sacra faciunt, armis depositis. 103- tem cædit. 496-504. multos Lycios.
114. in Alexandrum certamini ere. E. 669–80. Pidytem . Z. 30. certamini
ptum irati . 454. ad pugnam se accin- cum Hectore se offert. H. 168. Troja
gunt. A. 221. ( cf. ad A. 433. ) cedunt. nis cedit. O. 97. Legatus ad Achillem .
505–14 . E. 37. ab Hectore firmantur. 1. 169. ei persuadere conatur, ut arma
497. cedunt. Z. 1–72. in urbem se iterum jungat. 225—306 . Cum Dio
510 INDEX NOMINUM ET RERUM .
mede explorator. K. 231-563. Dio. v. ad K. 23. cf. 133. 4.

medem hortatur. 1. 312. fortiter res De victimis cæsis. cf. ad r. 292.
gerit. 335. vulneratus, servatur - 488. Vitium cultura antiqua inter Thraces. v.
Agamemnonem , discedere Achivos ju ad 1. 72 .
bentem , retundit. E. 82-102 . Achil- Vulcanus, Jovem et Junonem conciliare
lis, ad pugnam ruentis impetnm repri- studet. A. 573—600. Thetidis precibus
mit. T. 154–83. et 215–37 . Aga- commotus, arma fabricatur Achilli . E.
memnonis munera ad Achillis tentoria 369—613. stat ab Achivorum partibus
ferenda curat. 238–48 . Certat in ludis in prælio . T. 36. stat contra Xan
Patrocli funebribus. Y. 700—37 . et thum . 73. 4. nil movens 149. eumque
7554-79. cogit ab Achillerecedere. . 330—82.
Ejus sapientia. v. ad B. 169 . in Olympum redit. 518 .
Ejus gépas. V. ad A. 138. A Jore ex Olympo dejectus. A. 590—94 .
Achillem adduxit ad Trojam . v. ad H. cf. 2. 395–405. Sceptrum , quod post
127. Trojam venit, de reddenda He fuit Agamemnonis, fabricatus, dedit
lena acturus. r. 206. Jovi. B. 101 , 2. Ejus sacerdos Dares.
Urani progenies. E. 898. cf. Annot. E. 10. Ejus officina. v. ad 2. 142 .
V. X.
De vallo castrorum Achivorum cf. ad I. Xanthus s . Scamander , A. , Jovis f. B.
66. et M. 386. 465.7.877 . E. 774. cf. Annot. 0. 556 .
Vates. v. ad H. 53. et ad D. 221 . M. 21. E. 434. 8. 2. 2. 693. Abit in
Venus, Alexandrum morti eripit. r. 380. partes Troum in prælium . T. 40. stat
Helevam ad eum ducit - 425. Æneam contra Vulcanum . 73. 4. otiose. 151. 2 .
servat. E. 311-18 . a Diomede vulne. Achillem perditurus, a Junone et Vul .
ratur. 330—43. cum Iride in Olym- cano cogitur prælio abstinere. $. 136.
pum vehitur - 370 . Junoni cestum dat. -384.
E. 187—224. ad partes Troum tuen. Ejus sacerdos Dolopion. E. 77. cf. An
das abit. T. 40. Martem vulneratum not.
abducens, a Minerva percutitur. $. Xanthus, Phænopis f ., a Diomede cæ .
416—26. Hectoris corpus a canibus ditur. E. 152. 5 .

tuetur . ¥. 185—7 . Æneæ mater ex Z.
Anchise. B. 820. T. 208. 9. Ejus do- Zacynthus. B. 634.
num Andromaches κρήδεμνον . Χ. 47ο. Zelea. B. 824.
Ejus munera . I. 54. De notione ejus Zephyrus. B. 147. cf. Annot. ab Achille
et amore Martis . v. ad E. 330. exoptatus venit. ¥. 194-230 . Xanthi
Vestitus heroum , Agamemnonis inaxime. et Balii pater e Podarge. I. 150.
INDEX VOCUM GRÆCARUM MEMORABILIUM,
QUÆ IN ANNOTATIONIBUS NOTATÆ ET EXPLICATÆ SUNT.
Α.
αμφιδρυφής Β . 700.
αμφικαλύπτειν . έρως φρένας αμφεκάλυψε Γ.
* ΑΑΠΤΟΣ Α. 567. 442 .
αάσσατο μέγα θυμώ Λ. 34ο. αμφικύπελλον δέπας Α. 584.
άβροτάζειν κ . 65. αμφίς ιδείν Β.384. φράζεσθαιib.13 .
άγαλμα Δ . 144. αμφιχέεσθαι. θείη δέ μιν αμφέχυτ’ ομφή Β.
αγασσάμενοι μύθον Η . 41 .
αγγελία σου Γ. 206. άν. έλωμαι άν Α. 137.
άγειν π. 832 . αναδέσμη Χ . 468 .
αναδύεσθαι Ν. 225 .
αγκών τείχεος π. 702 .
άγονος Γ . 4ο. αναιδείην επιειμένος Α. 149 .
αγορά 1. 11. κυδιάνειρα Α . 490. αγοράς αγο- αναιρείν. ανέλοντο ούλοχύτας Α. 449 .
ρεύειν Β . 788. θεοπροπίας Α. 385 . ανακυμβαλιάζειν Π. 379.
αγορηται Γ. 15ο. αναστήσαι Α. 191 .
αδδηκότες K. 98. 471 . ανιέναι Χ. 346.
αδείν Γ . 173. ανιέω Ε. 88ο.
αέξειν Ρ. 226. άντεσθαι Δ. 132 .
αι κέν πως Β. 72. αντιαν λέχος Α. 31 .
αιγίς Δ . 166. Σ. 204. άντεξ Κ . 474. 5.
αΐδηλον πυρ Β. 455. απειλείν μύθον Α. 388. simpl. Ψ. 863.
αίδεισθαι Ι . 504. απέλεθρον Α. 354.
αιδοίος Γ. 172. απερωεϊν Π. 723 .
αιδώς. τα τ' αιδώ αμφικαλύπτει Β. 262. αποδάζεσθαι Χ. 18.
αίητον Σ. 41ο. αποκρίνειν, αποκρινθέντε Ε. 12 .
αίμα ερωήσει Α. 303. απολυμαίνεσθαι Α . 313 .
αίθουσα Ι . 468 . αποτίειν Α . 128 .
αίμονα θήρης Ε. 49. αποφθινύθουσι θυμόν Π. 54ο.
αιολοθώρης Δ. 489. αρέομαι Δ. 362 .
αιολόπαλοι Γ. 185 . άρκιον. ού οι ά. εσσείται φυγείν Β. 393.
αισχρά έπη Γ. 38. αρμόζειν Ρ. 21ο.
ακείσθαι Ν. 15 . άροτρον πηκτον Κ . 353.
ακήριον δέος Ν . 224. άρσαντες κατά θυμόν Α. 136.
ακμή. επί ακμής ξυρού Κ. 173. άρτια Ε . 326.
άκρητοι σπονδαι Β. 341 . αρτύνεσθαι βουλήν Β . 55.
ακρίτως Β. 796. άρχειν δαιτος Ο . 95 .
ακρόκομοι Δ. 533. άσβεστος γέλως Α. 599.
αλαστεϊν Μ. 162 . άσπερχές Δ. 32.
άλγος Γ. 67. άλγεα πάσχων Β. 667. άλγε' άσσον ιέναι Α. 567.
έθηκε Α . 2 . ασχαλάν Β. 293.
αλέω π. 714. Σ. 76. άτειρής Γ. 6ο.
άλοχοι Jovis Φ. 499. άτη Β. 111. Θ. 237. Ι. 115. Τ. 88.
αλυσκάζω Ζ. 442. άτρύγετος Α. 316 .
άλωαι Ε . 9ο. άτρυτώνη Β. 157.
αμαρτάνειν δώρων Ω . 68 . αυλώπις Ε. ι82. Λ . 353 .
άμβροσίη Ξ. 17ο. αμβρόσιαι χαϊται Α. 529. αύριον Θ. 538.
αμείβεσθαι όπι A. 6ο4. αυτάρ pro και Β. 599 .
αμέγαρτος Β. 42ο. αυτος Α . 4.
άμπυξ Χ. 468. άφαμαρτοεπής Γ. 215 .
αμφιβαίνειν Α. 37. de cursu Solis Θ. 68. αφέξεται Α. 97 .
αμφιγυήεις A. 6ο7 . άφθιτος Β. 46.
512 INDEX VOCUM GRÆCARUM .
αφίει μένος ”Αρης Ν. 444 . διέπειν Β. 207 .

άφλαστος Ο. 717 . δικάζειν Α. 542 .
αφλοισμός Ο. 6ο7 . δίπλαξ Γ. 125. Χ. 441 .
αφραδίη Β. 368. δίπτυχα ποιείν Α. 461 .
αφυσγετός Λ. 495 . δόμος ημιτελής Β. 701 .
αφύσσειν Α. 171 . δόρυ μαίνεται Θ. ΙΙΙ .
άχος πύκασε Θ. 124. Δύσπαρις Γ. 39.
αχρείον ιδών Β. 269. δυστήνων παίδες Ζ . 127.
Β.
δωμα Α . 426. 533. cf. 6ο6. Διός Y. το.
βαθύκολπος Σ. 122. δώρα pro γέρας Α. 230.
βαίνειν . βήσεται pro αποβήσεται Β . 339. Ε.
βάλλειν . αμφί ώμοισι βάλετο ξίφος Β. 45. έασκε Β. 832.
μετ' απρήκτους έριδας και νείκεα βάλλει έγκλάν Θ. 4ο8 .
ib.376. - φιλότητα μετ ' αμφοτέροις βάλ. έδνοπάλιζεν Δ. 472 .
λειν Δ . 16 . έθνεα μελισσάων Β. 87.
βαμβαίνειν Κ . 375 . ειδω Δ. 195 .
βασιλείς διοτρεφείς και διογενείς Α. 176. είδωλον Ε . 449.
279 . είλαρ Ξ. 56.
βέλος Λ. 269. έχεπευκές Α. 51 . ειλόμενοι Ε. 783.
βιασθαι Λ. 557. ειρύαται θέμιστας Α. 238.
βλάπτειν φρένας Χ. 15. έϊσος Α. 468. Β. 765 .
βλωθρή πίτυς Ν. 390. είσω . " Ίλιον ει . Α. 7ι .
βοήν άγαθος Β. 408. εκατόμβη Α. 65. Ζ. U5.
βουλή Διος Α. 5 . εκλύεσθαι Ε. 293 .
βουληφόρος Β. 24 . εκμυζήσας αίμα Δ . 218. .
βράχειν Π . 468 . έκπαγλότατος Α . 146 .

Γ. εκχέειν Γ . 295.
γάρ ρα pro δή άρα Β. 342 . εκών Γ . 66 .
γαστήρ Τ . 225 . ελαν Ν. 315 .
γέροντες B. 404. ελαύνειν επί νηυσίν Λ . 274. ίππους Ψ . 533 .
γερούσιος οίνος Δ. 259. έλεόθρεπτος Β. 776 .
γέφυραι Δ. 371 . ελικώπις Α. 98.
γη Γ . 201 . ελώρια Α. 4 .
γήρας δμοίϊον Δ. 315 . εμπίπτειν νηυσίν B. 175 .
γλυφίς Δ . 122. έναυλος Π. 71 .
γόνυ κάμψειν Η . ι8 . ενδέξια Α. 597.
γούνατα Δ. 313. ενδέειν άτη Β. ΙΙΙ .
γουνα αλωής Ι . 35ο. ενδύεσθαι όπλοις Κ . 254.
γράφειν Ζ. 168 . ενίπτειν ονείδεσι Γ. 438.
γύαλα Ε . 98 . έντρέπεσθαι Ο . 554 .
γυμνός Ρ. 711. εξαιρείσθαι Β. 69ο.
Δ.
δαίδαλα πάντα Ε. 6ο.
εξάρχειν βουλάς Β. 273.
επαγάλλεσθαι Π. 91 .
δαις Δ. 48. δαίνυσθαι Ι. 53 1. έπαιγίζειν Β . 148.
δαμήναι Ζ. 159. επάνθειν Β. 219. Κ. 134.
δατείσθαι μάχην Σ. 264. έπει pro ει μή Α . 231 .
δάφοινος Λ. 474. επείγειν Ε. 902.
dè in apodosi A. 57. 137.194. et al . habet έπεισι Α. 29.
vim του δη Δ, 2ο8 . ponitur pro αλλά επερείδειν Ε. 856.
Z. 458. επερέφειν Α . 39.
δειδιότες Γ. 242 . έπεσβόλος Β. 275 .
δειλίσσεσθαι Β. 190. επέσσυται θυμός A. 173 .
δεινός Γ. 171. το δεινόν Η. 346. δεινώ όσσε επί ροάων Γ. 5. επ ' όεσσι Ζ . 25 .
Α. 20ο . επιβαίνειν πυρής Δ . 99.
δέπας αμφικύπελλον Α. 584. επιβάλλεσθαι Ζ . 68.
δέρκεσθαι επί χθονί Α. 88. επιβρέμειν Ρ. 739 .
δηλείσθαι Γ . 1ο7 . Δ. 236. επιγνάμψασα φίλον κήρ Α. 569.
δημος pro urbe B. 547.-Γ. 201 . επιγράφειν Ν. 553 .
διαείδομαι Θ. 535. επιδιφρίας Κ. 475.
διακοσμηθέντες τρίχα B. 655 . επίηρα φέρειν Α. 572 .
διάκτορος Β. 103 . επιλίγδην Ρ. 599.
διατρίβειν χόλον Δ. 42 . επιμαίεσθαι Ρ. 430.
δίδωμι Δ. 43. επιμάσσεται Δ. 190 .
INDEX VOCUM GRÆCARUM . 513
επιμέμφεσθαι A. 65 . Θ.
επίορκον Κ . 332. θάλαμος Ι . 468. θαλσμοι θεών Α . 426 .
επιστέφεσθαι Α. 47ο. Ι. 175. θαλύσια Ι. 530 .
επισπείν θάνατον Β. 359. θείος αγών Η. 298.
επισφύρια Γ . 331. θέμιστες Α. 238. Β. 206. 1. 98. 156.
επιτιθέναι φρένα Κ. 46. θεοπροπίη Α. 385 .
επιτροχάδην Γ. 213. θεοπρόποι Ζ. 438 .
επιφράσσασθαι Β . 282 . θεός . συν θεώ Ι. 49 .
επoίχεσθαι Α. 5ο. θεράποντες ' Αρηος Β. 11ο.
έπος Α. 216. 221. 543 . θέσκελα Γ. 130 .
έργα Γ. 321. Ε. 92. έ . γάμοιο E. 429 . θεσπεσίη Β. 367.
ερέουσα Β. 49. θρωσμός πεδίου Κ . 16ο. Λ. 56.
έρητύειν Β. 75 . θύειν Ι. 219 .
έριδι ξυνιέναι Α. 8 . θυμός Λ. 334. al. Ψ. 594.
ερίζειν Β. 214. θύσανοι Β. 448.
έριούνης Υ . 34 . θύσθλα Ζ . 134 .
έρκος Ι. 468. πολέμοιο Δ. 299. θώραξ Δ. 132 .
έρμα Δ . 116. θωρήσσειν Β . 72.
έρος. εξ έρον έντο Α . 469 . θώς Λ. 474 .
ερύεσθαι Θ. 143. 1.
ερωδιός Κ. 274. έάπτειν Β. 193 .
έρωεϊν Ε . 303. Β . 179 . ιδείν αμφίς Β . 384.
εσθλόν έπος Α . 1ο8 .
είναι Α. 436. Ιερός ιχθύς Π.407. ιερή πόλις A. 366.
ίρος Δ. 46.
ευρυόπης Α . 498 . fζόντων λαών Β . 96.
εύχεσθαι είναι Α. 91 . 1θυσε μάχη Ζ. 2.
ευχετάασθαι Χ . 394. (κμενος ουρος Α. 479.
εύχος Λ. 288 . έκρια Ο. 676.
ευχωλή Β . 16ο. Ιλιάς Α . Ι .
εφάπτω. κήδε ' εφήπται Β. 15. ιμάσσειν Β. 782 .
εφέστιοι Β. 125 . ινδάλλεσθαι Ρ. 213 .
έχεπευκές βέλος Α. 51 . εξαλος Δ . 105 .
εχθοδοπεϊν Α. 5 18 . ιόμωρος Δ. 242 .
έω. έσσω λάϊνον χιτώνα Γ. 56. ασπίδας ιππήες Δ. 144 .
εσσάμενοι Ξ . 372.
Ζ.
Ιπποκoρυσται Β. Ι.
ιπποσύνη Δ . 303 .
ζείδωρος Β . 548 . ίπτειν Β. 193 .
ζεύγλη Ρ . 440 . ιστάναι Τ. 79. ίστασθαι ib . 17 .
Ζεύς. Διός βουλή Α. 5. cf. Β. Ι4 . Διός στον επoίχεσθαι Α. 31 .
ενιαυτοι Β . 134. Δ. αυγαι Ν . 837. Δ. έστω Τ. 258 .
έφετμαι ο . 593. εκ Διός τιμή και κύδος λύζειν Ρ . 66.
οπηδεί Ρ. 25Ι. Κ.
ζυγος Ρ. 440 . καθαρός . εν καθαρώ Ψ. 6ι.
ζωμα Δ. 132. κακός είδος Κ . 316.
ζώνη Β. 479 . κακότης N. 1ο8.
ζωστήρ Δ. 132. K. 77. Λ . 236 . κάρηνα Α. 44. Β . 117 .
Η.
κατά δαιτα pro επί Α. 424:. κατά σφέας
ή μέν Α. 77 . Β. 366.
ηγήσατο Α. 71. καταθύμιος Κ . 383 .
το ήδος Λ. 318 . καταπέσσειν χόλον Α . 8ι.
δερέθονται φρένες Γ. το8 . κατενωπα Ο. 320.
ήϊος Apollo O. 365 . κεκαδέω Θ. 353 .
ηλάσκειν Β. 47ο. κέλευθος Λ. 504. κέλευθοι θεών Γ . 406.
ηλος Α. 246. Λ . 631 . κελητίζειν ο . 679 .
ήμαρ Π . 831. 6. κέρας Λ . 385.
ημίθεοι Μ. 23. κερδαλεόφρων Α . 149 .
ημιτελής δόμος Β . 7ΟΙ . κερτόμιος Α . 539.
ήμύειν Β. 148. 373 . κήδεσθαι Ζ. 55 .
ήνεμόεσσα Γ. 305. Κήρες Β. 302. 834.
ήρωες Α. 4. κήρυκες , Διός άγγελοι και ανδρών Α. 334.
ήτορ παχνούται Ρ. 112 . Eorum officia Σ. 558..
ηφαιστότευκτα Β . 100. κηώδης κόλπος Ζ . 483.
ήώς Ε. 267. κηώεις θάλαμος Ζ . 288 .
VOL . II .
3 U
514 INDEX VOCUM GRÆCARUM .
κιχάνω Ρ. 672 . μέλας. νήα μέλαιναν Α. 141 .

κλέος οιον Β. 486 . μέλλει Β . 116.
κλέπτειν νόφ Α. 132. μένειν συν νηt B. 293 .
κληΐs E. 146. Θ. 325. X. 324. in corpore μένος Α. 103. έριδος μένεϊ H. 21ο. μένος
P. 309. φρονείν Ρ. 20. al. Ρ . 742 .
κλίνεσθαι π. 68. κεκλιμένον είναι Ε . 7ο9 . μετατρέπεσθαι Α. τ6ο.
ασπίσι κεκλιμένοι Γ . 135. μετοκλάζειν Ν . 281 .
κλονεϊν Λ. 525 . μισγάγκεια Δ. 453 .
κλώμακες Β. 729 . μίτρα Δ. 132.
μνήσονται
κοιρανέων Β. 207 . πατρίδος αίης Δ . 172 .
κόρυμβα Ι. 24Ι . μορέω. έμμορε Α . 278 .
κορώνη Δ. 111 . μύειν , μύζειν Δ . 20.
κορωνίς Α. 17ο. μύθος Α . 221. 545 .
κοσμείν Β . 554 . μυθήσασθαι μήνιν Α. 74.
κότον τιθέναι Θ. 449 . μυρικίνη όζω Ζ . 39. Ν
κοτύλη Ε . 305 . .
κουριδίη άλοχος Α. 114. Ναίoυσι Β . 626.

κουρος Ζ . 58. νεικείειν ο. 21Ο. νεικείν Ω. 29.
νέκυες H. 409 .
κρατερός μύθος Α. 25 .
κρατερώς Θ. 29. Νεστόρεος Β. 54.
κρήγυον Α. ιο6. νεύειν Α . 5 28.
κρήδεμνον Χ. 468 . νεύρον Δ . 15 Ι .
κρινώμεθ ' 'Αρηϊ Β. 385 . νημερτές Α. 514.
κρητηρα ελεύθερον Ζ . 528. νοείν μύθον Α. 549.
κροταλίζειν Λ. Ι6ο . νυ Ι. ΙΙ6 .
κτίλος Γ. 196. Νύμφη Γ . 130.
κτίς Κ. 335 . νύξ διακρινέει μένος ανδρών Β . 387. νυκτί
κυάνεος Δ . 282 . έoικώς Α. 47 .
κυδιάνειρα αγορή Α. 49ο. νύσσα Ψ. 773
κυδιστος Α . 121 . Ξ.
κύδος Α . 279. κύδεϊ γαίων 405 . Ξίφος Γ. 334.

κύμβαχος Ε. 586. ξύειν Ξ. 179 .
κύμινδις Ξ. 291. ξυνιέναι έριδι Α. 8 .
0.
κυρτος Δ . 426.
κωφος Λ. 39ο. Ξ. 16. " Ογε pro αυτός A. 19ο. ο δε pro και A. 191.
Λ. οαριστές P. 228 .
Λαξ Ε. 62ο. Κ . 158 . όβριμος 'Αρης Ν . 443. Ρ. 529.
λειριόεις Γ . 152. Ν. 830. όγκοι Δ . 15Ι.
λέπαδνα Τ. 395. όγμος Λ. 67. 8.-Σ. 546.
λέχος αντιαν Α . 31. οδός. εις οδόν ελθέμεναι Α. 151 .
λιγέως Γ. 214 . οδύρονται αλλήλοισιν Β. 290 .
λινοθώρης Β . 830. δίεσθαι Δ . 12 .
λιπαροί πόδες Β. 44 . οίνος γερούσιος Δ. 259 .
λίπ ’ ελαίω Κ . 577. όλεϊν θυμόν Α. 205 .
Λιται Ι . 498 . ολιγοδρανέω π. 843 .
λοιδορείν Α . 211. ολίγον τε φίλον τε Α . 167.
λοίσθος Ψ. 536. όλους Γ. 365 .
λύειν, λύεσθαι Α. 20. ολύρα Ε . 196.
λώβη Γ. 42 . ομιλείν Α. 269 .
λωβητήρ Β. 275 . ομφή Β. 4Ι .
Μ. ονειδίζειν Α. 211. Ι . 34 .
Μαίνεσθαι Π . 75 . όνoσθαι Ν . 287 .
μάκειν π. 768. όνομαι. ουκ ονόσαιτο ανήρ έργον Δ 539.
μάντις Α. 62. Ω. 221 . όπατρος Λ. 257 .
μάρπτειν Θ . 405. οπώρα Ε . 5 .
μάσθαι Ρ. 564. ορέγεσθαι (κατά) τινος συν έγχει Δ . 307.
ματς Ε. 233 . όρεσκώοι A. 268 .
μάχεσ θαι Ε. 875. μαχόμην κατ ' εμ' αυτόν ορίνεσθαι Λ. 525 .
Α 27 Ι
. . όρκια Γ. 245. πιστά Β. 124. δηλείσθαι Γ.
μαξιδίως Ε. 374. 107 .
μεγαίρειν Δ . 54. Ν . 562. όρκος Β. 478 .
μεγαλίζεσθαι κ. 69. όρμημα Β . 356.
μειλίσσειν Η . 41ο. όρνισιν έoικότες H. 59 .
INDEX VOCUM GRÆCARUM . 515
όs, οι pro ή Α . 79. αίτε pro ταιγε Γ. 4. προϊάπτειν Α. 3. Ε. 190.

όσσα, όσσομαι A. 105 . προϊέναι έγχος Γ. 346.
όσσε καθαιρείν Λ. 453. προκρόσσαι ν. Ξ. 35 .
ότριχες Β. 765 . πρόμαχοι Γ. 16. Ζ. 5.
ουδος λάϊνος Ι. 404. προς δαίμονα Ρ. 98. προτί χέρσον Ξ. 394.
ουλομένην A. 2 . ποτί δρυσίν 398.
ουλος Β. 6. κατά πρότμησιν Λ . 424.
ουλοχύται Α. 449 . προφέρειν Γ . 64. προφέρεσθαι έριδα Γ. 7.
ουρανός Ο. 192. 3. πρώϊζα Β. 302.
ουροι Β. 153. πρωτόγονος Δ. 102.
ούτω δή Β. 158 . πτω. πτήμι Θ. 136.
οφέλλειν Β. 42ο. μυθον π. 631 . πυκάζειν Θ. 124. Κ . 271 .
οχέεσθαι, passive P. 77. πυκινός λόχος Δ. 392 .
όψον Λ. 629 . πύλαι Θ. 58. ad M. 121. Ξ. 167. 8. Σ. 275 .
Π. πυρ . εν πυρί γίνεσθαι Β. 34ο, πυρ αΐδηλον
Παιήων Α. 473. ib. 455 .
παλάμαι Γ. 128. πύργος Δ . 334. Θ. 213.
παλάσσειν Λ. 98. Ρ.
παλίντονα τόξα Θ. 266. Ράβδοι in cavo clipei interiore Θ. 192 .
πάλλεσθαι Η. 171 . Σ.
παραβαίνειν. παραβάτης Λ. 522. Ν . 7ο8 . Σανίδες Σ. 275.
παρέρχεσθαι Α. 132. σαούσθαι Ρ . 228 .
παρήορος Η. 156 . σαώτερος Α. 32.
παρμέμβλωκε Δ. Π . σήματα Ζ. 168 .
πάντες εννέα Η. ι6ι . σθένεϊ βλεμεαίνειν Ρ. 135 .
πάσσειν Γ. 125. Δ . 218 . σιδήρειος ορυμαγδός Ρ. 424.
παχνούται ήτορ Ρ. 12. σιφλούν Ξ. 142 .
πειράσθαι Π . 590. σκήπτρον Α. 14.
πέλει Δ. 158. σκόλοπες και τάφρος Ο. Ι .
πέμπειν Α. 390. σκύζεσθαι Δ. 23 .
πέπλος Ε. 733 . σορός Ψ. 92 .
περί Β. 831 . σπάρτον Β. 135 .
περιβήναι Ε. 21. Θ. 331 . στέμμα Α. 14 .
περιδινείσθαι Χ. 165 . στεφάνη Λ. 96 .
περιτρέφεται το γάλα Ε. 903. στήλη επί τύμβω Ρ. 434.
περιχέω . περί κέχυθ' ύπνος Β . 19. στόμαχος Ρ. 47.
πέσσειν χόλον Ι. 56ι . στοναχή Β. 356.
πευκεδανός Κ . 8 . στρατασθαι Δ. 378.
πημαίνειν Γ. 299 . στρεύγεσθαι Ο. 51 2 .
πηρος Β. 599 . στυγείν Η . 12. Θ. 515 .
πίναξ Ζ. 168 . στυφελίζειν Α. 58ο.
πλάζειν Β. 132. συγχεϊν θυμόν Ι. 6ο8 .
πληθύς Β. 488 . συλον Ζ. 71 .
ignis. Φ. 355. συνοχούν Β. 218.
ποιμήν λαών Β. 85 . συντιθέναι Α. 76.
πόλεις Β. 494 . σχέσθαι. σχήσεσθαι Ρ. 639.
πολεμήϊα έργα Β. 338. σχέτλιος Β. 112. Ε. 403.
πολύ A. 112. σώμα Γ . 23 .
Τ.
πολυάϊξ πόλεμος A. 165. Ε. 8ιο.
πολύδωρος άλοχος Ζ. 394 . Τανύειν Λ. 336.
πολύκεστος Γ. 371 . τάφρος Ο. Ι .
πολύκνημος Β. 497. τάω Α. 591.
πολυπίδαξ Θ. 47. τειχεδιπλήτης Ε . 31 .
πολύσκαρθμος Β . 814. τεκμαίρεσθαι Ζ. 349. Η. 7ο.
πολυτρήρων Β. 502. τελαμών Α. 38.
πόντος Θ. 479. τελείται Β. 33ο.
πορσαίνειν λέχος Γ . 4Ι. τα τέλη Λ. 729.
πορφύρειν Ξ. 16. τέμνω. τεμόντες όρκια πιστά Γ. 25 2 .
πορφύρεος θάνατος Ε . 83 . τερμιόεσσα ασπίς Π. 8ο3 .
πρίν Α. 29. τέττα Δ . 41 2 .
πρόδoμος Ι . 468. τέττιγες Γ. 152 .
προθέουσιν Α. 291. τιθέναι μετ' αμφοτέροις Γ. 321. ε θέσθαι
προϊάλλειν Θ. 365 . Β. 382.
M GRÆC ARUM .
516 INDEX VOCU
τιμάν Α. 171. 505. Β. 3. τιθέναι ιεροίς Κ . 46.

τιμή Α. 159. B. 197. Γ. 286. 459. φρήτραι Β. 362 .
τιτύσκετο Θ. 41. Ν. 558. φρονέειν Γ. 97.
τομή Α. 235 . φύειν Ζ. 149.
τόξον Α. 45. Θ. 279. Φ. 49ο. φυή Α. 115. Γ. 208 .
τραπείoμεν φιλότητι εννηθέντε Γ. 441 . φύλα Β. 362.
τρέφειν Ε . 555. φώς Δ. 194. Ζ. 6. Θ. 282. Π. 39.
Χ.
τρύζειν Ι. 3ΙΙ. Χάζεσθαι Π. 736.
τρυφάλεια Ε . 182. Λ. 352 .
τύμβος άκριτος Η . 336, 7 . χαϊται αμβρόσιαι Α. 529.
τυχείν τινός, non, τινά π . 623 . χάλκεος ουρανός Ρ. 425.
Υ. χαλκίς Ξ. 291.
“ Ύδωρ και γαία γίνεσθαι Η . 99. χαλκοβατέςδω Α. 426 .
υπέρ όρκια Γ.299. χαλκόπους Θ. 41 .
υπερίων Θ. 48ο. χάρμη Ν. 82 .
υπέρμορα Β. 155. χατείν Ι. 515.
υποβλήδην Α. 292. χέρεια Δ. 40ο .
υποπεπτηώτες Β . 312. χηρωσται Ε . 158 .
υπόσχεσις pro vaticinio B. 349.. χθιζα Β. 302.
υπόψιος Γ. 42.
χιτών Γ. 56. Δ. 132. Ε. 113. 733. στρεπτός
Φ. 31 .
υφέντες προτόνοισιν Α . 434.
Φ. χλαίνα Κ . 134.
Φαίνεσθαι Γ. 457. Κ. 236. χόλων καταπέσσειν Α . 8ι .
φάλος Λ . 41. 2 . χολούν Α . 78 .
φάρος πορφύρεον μέγα Θ. 221 . χόρτος Λ. 773 .
φέρεσθαι Ω. 34Ι . χραισμειν et χραισμείν Ε . 53 .
φεύγειν Β . 74. 140. χρόμαδος Ψ. 688 .
Φήρες A. 268 . χρυσάορος Ε. 5ο9. Ο. 256.
φθίω. έφθίατο δύο γενεαι Α. 250. Ι . χρυσον έχων Β . 872.
φίλος. ολίγον τε φίλον τε Α. 167. χυτή γαία Ζ. 464 .
φιλότης Γ. 354. χώρος οιοπόλος Ρ. 54.
Φόβος Β. 767 .
φοιτάν Ε . 595 . Ψυχή Α. 3. Λ. 334.
εν φονήσι Κ. 521 . τόξ' ώμοισιν έχων Α. 45 .
φράζειν . φράζεσθαι Α. 83 .
φρένες μέλαιναι Α. 103. Ρ . 83. φρένα επι
ΗΡΑΚΛΕΙΔΟΥ
“ ΗΡΑΚΛΕΙΔΟΥ
Α Λ Λ Η ΓΟΡΙΑΙ Ο Μ Η ΡΙΚΑ Ι .
1. ΜΕΓΑΣ απ' ουρανού και χαλεπός αγών Ομήρω καταγγέλλε

ται περί της εις το θείον ολιγωρίας.1πάντη γαρησέβησεν, ει μηδέν
ήλληγόρησεν· ιερόσυλοι δε μύθοι, και θεομάχου γέμοντες απονοίας,
« δι' αμφοτέρων των σωματίων μεμήνασιν. ώστε, εί τις άνευ φιλοσό
φου θεωρίας, μηδενός αυτοϊς 2υφεδρεύοντος αλληγορικού τρόπου, “νο
μίζοι κατά ποιητικής παράδοσιν ειρήσθαι, Σαλμωνεύς αν "Ομηρος
είη, και Τάνταλος, ακόλαστον γλώσσαν έχων, αισχίστην νόσον.
ώστε έμοι γε και σφόδρα συμβέβηκε θαυμάζειν, πώς και δεισιδαίμων
βίος , ο ναούς και τεμένεσι και ταϊς διά έτους εν ταϊς περί θεών 3προ
τρεπόμενος εορταϊς, ούτω την ομηρικήν ασέβειαν ενηγκάλισται φιλο
στόργως, τους εναγείς λόγους δια στόματος άδων, ευθύς γαρ εκ πρώ
της ηλικίας τα νήπια των αρτιμαθών 4παίδων διδασκαλία παρ' εκείνο
τιτθεύεται, και 5 μονονούκ ένεσπαργανωμένοι τους έπεσιν αυτού, κα
θαπερεί ποτίμα γάλακτι, τας ψυχάς επάρδομεν άρχομένω δ' εκάστω
συμπαρέστηκε, και κατ ' h ολίγον 6απανδρoυμένο συνηβά, τελείοις δ'
a 'Hpakheítov perperam habet in- € νομίζει Ν .
scriptio pro “Ηρακλείδου. GESN. In f Σαλμονεύς " Ομηρος αν είη Ν .
ejusdemeditione inscriptus est li- g Euripidis Orest. v. 10.
bellus præeunte Cod . MS. sic : 3 προστρεπόμενος ScHOw.
“Ηρακλείδου του Ποντικού αλληγορίαι 4 Heynius παιδίων .
σοφώταται και ειθικώταται εις τα του 5 Sic Vat. ut partim conjecit
“Ομήρου περί θεών ειρημένα , και αντιρρή- Schow. Vulgo μονονού εσπαργανωμέ
σεις των κατ' αυτού βλασφημησάντων. νοις .
ScΗow . Pro είθικώταται Heynius h Fuit in codice Galei ab ανδρου
scribit ηθικώταται . μένω ad τελείoις lacuna. Videtur
ib. Προλεγόμενα των αλληγοριών της tantummodo verbum aliquod defi
' Ιλιάδος Ν . i. e. ms. Νον. Coll . η . cere, quod τοϊς συμπαρέστηκε et ενακ
298. μάζει respondeat , verbi causa : και
b αλληγορίας Ν. qui mox ισώσβη- κατ' ολίγον απανδρoυμένο παραστατεί,
σεν. et ad virilem ætatem paulatim pro
1 πάν Vat. gredienti illa adest tanquam comes
c δι' om. Ν. qui mox σωμάτων. perpetua. Schow .
Η φιλοσοφίας pr. Ν. 6 απανδρoυμένω. Sic Vat. συνηθα
2 Sic Vit. N. Vulgo εφεδρεύοντος. addit Ν. ms. συνηβώ pr.
Supra auto pr. N.
VOL . II .
2 HERACLIDIS
ενακμάζει, και κόρος ουδε εις άχρι γήρως, αλλά παυσάμενοι διψώμεν
αυτού πάλιν ενάρχεσθαι, και σχεδόν εν πέρας Ομήρω παρ' ανθρώ
ποις , ο και του βίου.
2. Δι' ών σαφές , oίμαι, και πάσιν Kεύδηλον, ότι ουδεμία κηλίς
εναγών μύθων τοϊς έπεσιν 7ενεσπείρηται. ηκαθαρά δε και παντός
αγνεύουσα μίσους Ιλιάς πρώτη, και μετά ταύτην Οδύσσεια, σύμ
φωνον εκατέρα περί της ίδιας ευσεβείας κέκραγε φωνήν
η Ουκ αν έγωγε θεοίσιν επουρανίοισι μαχοίμην.
ο Νήπιοι, οι Ζηνί μενεαίνομεν ισοφαρίζειν.
POίος μεν εν ουρανώ δια των επών καθιέρωται Ζεύς, αφανεί νεύματι
σείων ως δε Ποσειδώνος 8ορμήσαντος αιφνιδίως,
« Τρέμε δ' ούρεα μακρά, και ύλη .
τα αυτά δ ' υπέρ "Ήρας άν τις Γείποι:
5Σείσατο δ' είναι θρόνω, ελέλιξε δε μακρόν "Όλυμπον.
ομοίως δε Αθηνών παρεστάναι:
" Θάμβησεν δ' Αχιλεύς, μετα δ' έτράπετ',αυτίκα δ' έγνω
Παλλάδ' 'Αθηναίην, δεινω δε οι όσσε φάανθεν.
« Οίη δ' "Αρτεμις είσι κατ' 9ούρεος λοχέαιρα,
*Η κατα Τηύγετον περιμώκετον, ή 'Ερύμανθον,
Τερπομένη κάπροισι και ν ωκείης ελάροισιν.
i Inter πάλιν et και σχεδόν lacuna ο ΙΙ . Ο. TO4:

in ΜS. GALE . ενάρχεσθαι addit Ν. Ρ οίος ] οι Ν.
8 Sic Vat. pro ορμίσαντος . Μox
k Inter εύδηλον et ουδεμία aliquid
deesse MS. notabat GALE. ώς ουδε- idem τρέμεν ούρεα. Εt N.
μία Ν. 4 Ι . Ν . 18 .
1 αναγών Rs.
1 r είπoι ] έρεί Ν.
7 ενεσπείρηται] Vox Heynio sus s ΙΙ . Θ . 199 .
pecta. έσπαρταιΝ . t II. A. 199. Gesn . ed. θάμβησε
m καθαράν δε και παντός αγνεύουσαν et δεινά.
w ] Locus hic corruptus est in u Od . Ζ . 102. In edd . Homeri
voceλύσιν, que si prorsus abesset , legitur : κατ' ούρεος et ωκείης. Ηi
reliqua satis convenirent : καθαράν versus, a versibus Homericis , pro
-φωνήν κέκραγεν εκατέρα περί της et xime allatis, disjungi , nec continua
sic porro. Doctus hujus libelli in- oratione efferri, debebant ; ideoque
terpres Gesnerus locum hunc ita hiulcum locum Gesnerus vertendo
vertit, ut videatur legisse : martòs ita supplevit : Et de Diana , sic ca
αγνεύουσαν μύσους , αb omni scelere et nit : facile autem animadvertitur,
flagitio intactam, qua lectione 0- nunquam ab ipso auctore citatus
mnia sunt clara et expedita. Oc- esse hos versus ; sed a seriore de
currit similis locus c . 34. ώσθ' “ Ηρα- mum Grammatico oræ codicis ad
κλέους χείρες αγνεύουσι παντός ολυμπίου notatos, et deinde a librariis con
μίσους . Scrow . καθαρά δε και παντός textui insertos . ScΗow .
αγνεύουσα μίσους Ν . 9 Sic Vat . oύρεα νulg.
η 11. Ζ . 129 . V
ωκείαις ] ωκείης Ν.
ALLEGORIÆ HOMERICÆ . 3
“ A μεν γαρ εξ ίσου και κατά κοινόν υπέρ και απάντων ιεροπρεπώς τε
θεολόγηται, τί δεϊ και λέγειν και
ΥΜάκαρες θεοί αιέν εόντες ,
και ,
–άφθιτα μήδε' έχοντες
ή νή Δία ,
a Δωτήρες εάων,
και,
bΡεία ζώοντες.
« Ου γαρ σίτον έδουσ ', 4ου πίνουσ’ αίθοπα οίνον,
Τούνεκ ' αναίμονές εισι, και αθάνατοι καλέoνται.
3. Τις 10ούν επί τούτοις "Ομηρον ασεβή λέγειν τολμά και
€ Ζεύ κύδιστε, μέγιστε, κελαινεφές, αιθέρι ναίων.
Hέλιός θ', δς πάντ' έφοράς, και πάντ' επακούεις,
Και ποταμοί , και γαία, και οι υπένερθε καμόντας
'Ανθρώπους 11τίννυσθον, ό τις κ' επίορκον ομόσση:
"Υμείς μάρτυρες έστε της Ομήρου θεοσεβούς προαιρέσεως, 12 ότι
πάθεσιν εξαιρέτους και επάν νεωκορη το δαιμόνιον, έπει και αυτός έστι
θείος . ει δ' 13αμαθώς τινες άνθρωποι την ομηρικήν αλληγορίαν άγνο
oύσιν, ουδ' εις και τους μυχούς της εκείνου σοφίας καταβεβήκασιν, αλλ'
άβασάνιστος αυτούς ή της αληθείας κρίσις έρριπται, και το φιλοσό
φως ρηθέν ουκ ειδότες, και μυθικώς δοκεϊ πλάσαι, προσαρμόζουσιν,
ούτοι μεν έρρέτωσαν" ήμεϊς δ' , οί των αβεβήλων εντός περιρραντη
X πάντων Ν. 11 τίνυσθον Vat . Tum όστις ουκ
y Od. Θ. 3ο6. Μ. 371. 377. επίορκον ομόσσει Ν.
2 ΙΙ . Ω. 88. Ηom. hymn . in Ve- f Alluditur ad Il . r. 280.
nerem v. 43. Legitur autem in 12 ότι πάθεσιν εξαιρέτoις επών νεωκο
utroque Ioco : άφθιτα μήδεα ειδώς. ρεϊ τ. δ. ScΗow.
Quod de Jove ibi dicitur, auctor de g Nullus commodus sensus huic
omnibus diis intelligendum esse loco inest. Equidem énày mutan
monere voluit, ut recte Gale. dunm arbitror in επών και τα έπη, et
ScΗow .. pro νεωκορη, quandoquidem cum ότι
a Od . Θ . 324. jungitur, scribendum est νεωκορεϊ,
b Od. A. 805. E. 122. et sæpe ut omnino locus ita refingatur : Ti
alibi .. πάθεσιν εξαιρέτους επών νεωκορεί το δαι
c 11. Ε. 342 . Móvrov, poetam , ait, ea, quæ deos
d ουδέ πίνουσι Rs. attinent, carminibus pie et religiose
10 Addidi oύν ex Vat.. describere, et in eo quasi deorum
e lidem versus iterum infra c. ministri partes agere. Scuow. επάν
23. repetuntur. Primus est ex II . οωκορεϊ Ν .
Β. 41 2. reliqui ex II . Γ. 276. unde 13 αμαθείς Heyne.
eos emendavimus ; nam in edd . le- h τα μύχια τους μυχούς Ν.
gebatur: και οι υπένερθε καμόντες αν- 1 προσαρμόζουσιν ] προσαρπάζουσιν Ν.
θρώποις τίνυσθον . ScΗow.
*
Α 2
4 HERACLIDIS
ρίων ηγνίσμεθα , Κσεμνήν υπό νόμω των ποιημάτων την αλήθειαν ιχνεύ
ωμεν.
4. ''Ερρίφθω δε και Πλάτων και κόλαξ, m" Ομήρου συκοφάντης, έν
δοξον η από της ιδίας πολιτείας τον φυγάδα προπέμπων, λευκούς ερίοις
άνεστεμμένον, και πολυτελεί μύρο την κεφαλήν διάβροχον. ουδ
Επικούρου φροντίς Ρημίν, «ός της ασέμνου περί τους ίδιους κήπους
ηδονής γεωργός έστιν, άπασαν ομού ποιητικήν, ώσπερ ολέθριον μύθων
δέλεαρ, αφοσιούμενος. προς ους μέγα δή τι στενάξας, είπoιμ’ αν ευ
λόγως
r'Ω πόποι, οίον δή νυ θεούς βροτοί αιτιόωνται .
και το πικρότατον,αρχήν εκάτεροι των παρ' εαυτούς δογμάτων έχοντες
"Ομηρον, αφ' ού τα πλείστα της επιστήμης ωφέληνται, περί τούτον
άχαρίστως είσιν ασεβείς. αλλ ' υπέρ μεν 'Επικούρου και Πλάτωνος
αύθις 14 εξέσται λέγειν.
5. Νυνί δ' αναγκαίον ίσως μικρά και σύντομα περί της αλληγο
ρίας τεχνολογήσαι.σχεδόν γαρ αυτο τούνομα, και λίαν ετύμως είρη
μένον, ελέγχει την δύναμιν αυτής. ο γαρ άλλα μεν αγορεύων τρόπος ,
έτερα δε, ών λέγει, σημαίνων, επωνύμως αλληγορία καλείται, κα
θάπερ Αρχίλοχος μεν εν τοις Θρακικούς απειλημμένος δεινούς , τον πό
λεμον εικάζει θαλαττίω κλύδωνι, λέγων ώδε πως:
Γλαύχ’ όρα, βαθύς γαρ ήδη κύμασιν ταράσσεται
k σοφών Ν. pr . scriptionis codicum error. άπασαν
1 Hec in Platonem acerbitas oμού ποιητικών - αφοσιούμενος. talia ab
respicit disputationem politicam , Epicuro tradita fuisse, innuere vi
quam super lectione Homerica et detur Plutarchus de Audiend . Poet.
poesi dramatica libris de republic . p. 15. D. edit. Francof. Πότερον ούν
II . et III. p . βο3 . f. ad p. 614. de- των νέων ώσπερ των ιθακησίων κηρώ
inde lib. X. p. 751. c. Plato insti- τινι τα ώτα ατέγκτο καταπλάσσοντες
tuit . Αd hoc etiam loca conferri αναγκάζωμεν αυτούς, το επικουρείον ακά
potest Plutarch . de Audiendis Poe- τιον αραμένους, ποιητικήν φεύγειν και
tis p. 15. e. seqq. Schow. παρεξελαύνειν; ή μάλλον ορθώ τινι λο
m και Ομήρου Ν . γισμό περιστάντες και καταδέοντες, την
η ου της ιδίας Ν. et mox νύν τον κρίσιν, όπως μη παραφέρηται το τέρ
φυγάδα. ποντι προς το βλάπτον, απευθύνωμεν και
ο Quinam hi horti Epicuri fue- παραφυλάττωμεν ; ScHOw.
rint, et quænam illa dogmata et pinui om . N.
præcepta , quæ in his hortis audi- 9 Ex MS. Angl. (sic et Vat. ) os
toribus suis tradidit, exposuit Diog. oñs åréusov reposuimus. vulgo vitio
Laert. in vita Epicuri lib. X. p. se ős tis legebatur. Schow .
6ο8. segm . 1ο. 136. 139. 140. e r Od . Α. 32 .
dit . Menag. Pro τις ασέμνου, της S αυτοϊς Ν .
àséuvou, e MS . Angl. reponere non 14 εξέστω Vat.
dubitavi : hanc enim textus muta- t Occurrunt hi versus Archilochi
tionem postulabant ratio et solitus etiam in Plutarch . de Superstitione
πόντος , αμφί δ' άκρα γυρεόν 15 άρπον ίσταται νέφος,

σήμα χειμώνος, κιχάνει δ' εξ αελπτίης φόβος.
'Εν ικανούς δε και τον Μιτυληναϊον μελοποιών ευρήσομεν αλληγο
ρούντα. τας γάρ τυραννικάς16ταραχάς εξίσου χειμερία προσεικάζει
17 καταστήματα θαλάσσης, ασυνέτην νή των ανέμων στάσιν
* Το μεν γαρ Yένθεν κύμα κυλίνδεται,
p. 169. edit. Paris. sed pro γυρεόν Ρro εξίσου Galeus dedit εξουσίας.
όρπον legitur ibi γυρεύον ορθόν. Τheod . 17 Sic Vat. plenius tamen post
Canterus Var. Lect. II . 15. ita ex- καταστήματα (sic ) interpungens.
citat : αμφί δ' άκρα γυρεόν ορθόν ίστα- Vulgo, καταστήματα θαλάσσης, ασυ
ται νέφος . At Βrunckius V. C., ne- νέτης και τ , α . σ. Lectu difficilis est
scio utrum ex sua an ex alterius h. 1. N. qui videtur tamen exhibere
emendatione, γυρεόν ορφνόν edidit in τη
Analectis vet. Poet. Græc. tom . I. ασυνε " έτυ των ανέμων στησιν.
42. XIII. ubi hi versus ad metrum x Exstant hi versus Alcæi , in
trochaicum ita digesti sunt: quibus multa adhuc obscura aut
Γλαύκο, όρα" βαθύς γάρ ήδη κύμασι corrupta sunt, etiam in Fulvii Ur
ταράσσεται sini Carm. Poet. Lyric. p . 102.
Πόντος, αμφί δ' άκρα γυρεόν ορφνόν pro μεγάλο καλάν legituribi μεγάλο
ίσταται νέφος, κάλα. pro χολαίσι, χαλάσι. Ad He
Σήμα χειμώνος" κιχάνει δ' εξ αελ- raclidis textum eos recensuit Hen
πτίης φόβος. ricus Stephanus in Fragm . Lyric.
Preiverat in his constituendis Poet. p. 17. pro ζάδηλον tamen ha
Piersonus Verisimil. lib . II . C. 10 .
bet άδηλον. Και λακίδες μεγάλαι κατ'
p. 253. 4. Nihil melius scribitur αυτό (sc. το λαϊφος ) scissuris magnis
κύμασιν ταράσσεται και at idem γυρεόν vela dilacerantur. λακίδες apud Ηe
όρπον retinet ; όρπος quid sit ignoro. sychium sunt : τα λεπτά των αρμένων
γυρεός idem esse videtur, quod γυρός, σχίσματα. Αt χολαΐσι est vitiosa
κυρτός. Sane ορφνόν magis est poeti- lectio ; habent Stephanus et Ursi
cum, quam vulgata lectio opdày, nus χαλάσι, quod Eolice dictum
nam γυρεόν ορφνόν νέφος cate et atre pro χαλώσι. scilicet χαλώσι δ' άγκυ
nubes ad speciem rei est magis ter- pai, sese relaxant vel remittunt an
rificum , est etiam huic loco conve- choræ e fundo maris, cui antea in
nientius ; quum atræ nubes tem- fixæ erant. Tandem illa verba : ka
pestatum et procellarum indicia λάν παρά μέν γάρ άντλος ιστοπέδαν έχει,
esse soleant. τα άκρα sunt haud du- sunt admodum obscura. Pro καλάν
bie cacumina montium ac promon- Ursinus, ut modo dixi, habet κάλα.
toria, quibus adhærescunt atræ illæ Hesych. et Suid. Kára tà fúnx. h . 1.
nubes . κιχάνει δ' εξ αελπτίης φόβος. trabes navis ; sed vocem hanc me
hæc Plutarchus l . cit . non habet . trum respuit. Videri potest latere
εξ αελπτίης Ηesych. εξ ανελπίστου Vox κάλως S. κάλος, rudens. At la
i. e. άελπτώς, inopinanter. Occurrit tet aliud vitium in παρά μέν γάρ vel
etiam αελπτία in Pindar . Pyth . ΧΙΙ. πάρ μεν γάρ, ut Ursinus metri causa
V. 55. ούτος, καί τιν' αελπτία βαλών. legit, cui niederi nequeo. Τον άντ
Schow . λον interdunm a poetis pro θάλασσα
ι γυραι ορθ' ίσταται Ν. vel πόντος adhiberi, V. V. D. D. ad
15 όρπων Vat . Hesychium in h . v. multis exem
16 Sic Vat. Vulgo om. ταραχάς. plis probarunt ; sic in Euripidis
6 HERACLIDIS
Το δ' ένθεν· άμμες δ' αν το μέσον

Ναι φορήμεθα συν μελαίνα ,
Χειμώνι μοχθεϋντες μεγάλων 18 καλαν
Παρ μεν γαρ άντλος ιστοπέδαν έχει ,
Λαΐφος δε πάν 19 ζάδηλον ήδη
Και λακίδες μεγάλαι κατ' αυτό.
χολαίσι δ' άγκυραι.
τις ουκ άν ευθύς εκ της προτρεχούσης περί τον πόντον εικασίας, αν
δρών πλωϊζομένων θαλάττιον είναι νομίσειε φόβον , αλλ' ουχ ούτως
έχει: Μύρσιλος γάρ ο δηλούμενός έστι, και τυραννική κατά Μιτυ
ληναίων έγειρομένη σύστασις . ομοίως δε τα υπό τούτου αινιττόμενος
ετέρωθί που λέγει:
aTόδ' 20 είτε κύμα των προτέρω νέμω
στίχει, bπαρέξει δ' άμμι πόνον πολύν
cάντλην.
έπει και ναός Πέμβαίνει. κατακόρως εν ταϊς αλληγορίαις και νησιώτης
θαλασσεύει, και τα πλείστα των διά τους τυράννους επεχόντων κακών
€πελαγείοις χειμώσιν εικάζει. Και μην ο Τήλος 'Ανακρέων εταιρικών
φρόνημα και σοβαράς γυναικός υπερηφανίαν ονειδίζων, τον έν και αυτή
σκιρτώντα νούν ως ίππον ήλληγόρησεν, ούτω λέγων"
h Πώλε Θρηικίη, τί δή με
Hecuba V. 1025. άντλον αλίμενον a Etiam hi versus Alcæi exstant
scholiastes exposuit per sò témayos in Stephani Fragm . Lyric. Poet.
αλίμενον. ιστoπέδη a lexicographis se- p. 18. Ρro το δε legitur ibi το δή , et
cundum Εustathium ita constitui- h. 1. in ed . Gesn . τοδί. Fulvius Ur
tur : τόπος, ενώ τίθεται ο ιστός, ή ξύ- sinus τόδ' εύτε , et pro των προτέρω
λον ορθόν, και προσδέδεται ο ιστός. Si νεομαστίχει, que est prorsus vitiosa
hoc loco ιστoπέδη poetica ratione lectio , habet το προτέρ' ωνέμω στίχει.
adhibitum est pro iotós, malus ipse, latere in hoc suspicatur Ill. præ
άντλος ιστοπέδαν έχει eo ducit, ut ceptor meus: το δεύτερον γε κύμα το
sensus sit: in mare malum deci- tpotépa Quootixeữ. cum primo fluctu
disse. Aliam rationem iniisse video alter procedit. Schow .
Virum Celeb. Valckenaer. ad Am- 20 τόδ' ευ τε -- προτέρω νέμω στίχει
monium p. 1Ι4. ut legat : κοίλαν --πόνον πολύν άντλην Vat. το δ' αύτε
πάρ μεν γαρ άντλος ιστοπέδαν έχει. ut -νόμω στείχει Ν. το δε εί γε - νεο
ita sit : άντλος παρέχει κοίλαν ιστoπέ- μαστίχει - πόνων πολλών ά. Vulgo.
δην. Ceterum fragmentum hoc Al- b παρέχει Ν.
cæi expressit Horat. Carm. lib. I. C αντίον Ν .
14. ScΗow. d έμβαίνει κόρος Ν. qui mox o νη
y ένθα N. et mox ένθ'. σιότης θαλαττεύει.
18
μεγάλο, καλά περ άμεν γαρ άντ- ο πελαγίοις Ν.
f φώνημα Ν.
λος Vat. καλά περάμεν-ισοπέδων Ν.
19 ζάδηλον ] Sic Vat. et Inox , με και αυταίς Ν .
γάλαι , κατ' αυτό χολαίσι δ ' ά. h V. Anacr. Carm . LIX. vel LXI .
2 γάρ om. Ν. qui nnox Μιτυλη- ex h . 1. Servatum et editum . ScΗ.
ναϊον . Θρηικία Ν.
λοξόν όμμασι βλέπουσα

νηλεώς φεύγεις, δοκέεις δε
μ ' ουδέν ειδέναι σοφόν.
*Ισθι του, καλώς μεν άν τοι
τον χαλινόν εμβάλοιμι,
ηνίαςδ' έχων, στρέφουμι
αμφί τέρματα δρόμου.
Νύν δε λειμώνας τε βόσκεαι,
κουφά τε 21 σκιρτώσα παίζεις
δεξιόν γαρ ιπποπείρων
ουκ k έχεις επεμβάτην.
Και καθόλου μακρός αν είην επεξιών έκαστα των παρά ποιηταίς τε
και η συγγραφεύσιν ήλληγορημένων απόχρηδ' ολίγαις εικόσι την όλην
του πράγματος τεκμηριώσασθαι φύσιν. 22'Αλλ' ουδ' αυτός "Ομηρος
αμφιβόλοις έσθ' ότε και ζητούμεναις έτι ταϊς αλληγορίαις ευρί
σκεται χρώμενος , η ενεργή τον τρόπον ημίν της ερμηνείας παραδέ
δωκε τούτον, εν οις Οδυσσεύς , τα πολέμου και μάχης κακά διεξιών,
φησίν
oΩς ότε πλείστην μεν καλάμην χθονί χαλκός έχευεν
άμητος
Ζεύς
δ' ολίγιστος, επήν κλίνησι τάλαντα
.
Το μεν γαρ λεγόμενόν έστι γεωργία, το δε νοούμενον μάχη' πλην
όμως δι' εναντίων αλλήλοις πραγμάτων το δηλούμενον 23επείπομεν .
6. Ρ'Οπότ ' ούν συνήθης μεν άπασι τοις άλλοις και της αλληγορίας
τρόπος , ήγνόηται δε ουδέ παρ' “Ομήρω, τι παθόντες, όσα φαύλως
έχειν δοκεϊ « περί θεών, ου διά τοιαύτης απολογίας θεραπεύσομεν;
τάξις δέ μοι γενήσεται των λόγων και των ομηρικών επών τάξις, εν
εκάστη ραψωδία διά λεπτής επιστήμης επιδεικνύντι τα περί θεών
ήλληγορημένα . Ο τοίνυν μιαρός αει και βάσκανος φθόνος ουδε της
πρώτης εν αρχή πέφεισται πολύς δ' αυτό και θρυλλείται περί της
21 σκιρτούσα Vat. et v. seq. έξεις . manu interposita. Schow.
k έξεις Ν. η εν αρχή ] ενεργή Ν.
1 μακρόν Ν . ο ΙΙ. Τ . 222. ubi legitur : “Ης τε
m ζωγραφουσιν Ν.qui mox om . δ'. πλείστον. Vat. habet ή ότε πλ. et Ν.
22 αλλ' ούν αυτός "Ομηρος, ος - ευρί- 23 επείπεν ΗΕΥΝΕ . είπομεν Ν.
P Ex ΜS. Αngl. οπότ' ούν recepi
σκεται χρώμενος, εν αρχή - παραδέδωκε.
HEYNE . Mens auctoris hæc est :(sic et Vat.) ; νulgo πότ' ούν. ScΗ.
quin etiam Homerus ipse, ambi- οπόταν Ν.
guis allegoriis usus, allegoricam q MS. Αngl. περί θεών. GALE. et
hanc interpretandi rationem nobis sic Vat. Al . čtí.
tradidit et commendavit. αλλ' ουδε, r δεικνύονται περί θεών on. ήλληγορη
quod huic loco haud convenit, mu- uéva N.
tandum puto in αλλ' όγε. έσθ' ότε s θρυλλoύται Ν .
και ζητουμέναις έτι videntur aliena
8 HERACLIDIS
'Απόλλωνος οργής λόγος, ότι τους ουδέν αιτίους "Ελληνας οι μάτην

αφεθέντες οϊστοι παρανάλωσαν, και ούτως άδικός εστιν ή τούτου
μήνις, ώσθ' ο μεν υβρίσας Χρύσην 'Αγαμέμνων ουδεν εξαίρετον έπα
θεν, οφείλων, είπερ ήδίκει, κολασθήναι και οι δ' επιβοήσαντες,
Αιδείσθαι θ' ιερέα, και αγλαά δέχθαι άποινα,
της αγνωμοσύνης του μη πεπεισμένου γεγόνασι παρανάλωμα. Πλην
έγωγε την και υπολελημμένην εν τοις έπεσιν αλήθειαν ακριβώς διαθρήσας,
ουκ ' Απόλλωνος οργήν οίμαι 24 ταύτα, λοιμικής δε νόσου κακόν, ου
θεόπεμπτον, αλλ' αυτόματον φθοράν 25 συστάσαν τότε και πολλαχή,
ωστεκαι μέχρι των δεύρο χρόνων εκνέμεσθαι τονανθρώπινον βίον.
ότι μεν τοίνυν και αυτός Απόλλων ηλίω, και αθεός εις δυσιν ονόμασι
κοσμείται, σαφές ημϊν έκ τε των μυστικών λόγων, ούς αι απόρρητοι
τελεται θεολογούσι, και το δημώδες άνω και κάτω θρυλλούμενον
ήλιος 'Aπόλλων, ο δέ γε Απόλλων ήλιος.
7. Ηκρίβωται δ ' ή περί τούτων απόκειξις και Απολλοδώρω, περί
πάσαν ιστορίαν ανδρι δεινώ τούτ' έγωγε την “επί πλέον εξεργασίας
και άκαιρου λόγου περιττον υπερθήσομαι μήκος εκείνο δε, ο εκ της
ημετέρας εικασίας αναγκαίον ειπείν, ου παρήσω, δεικνύς, ότικαι καθ'
" Όμηρον 26 , αυτός έστιν Απόλλων και ήλιος. τούτο δε, εί λεπτώς
εθέλει σκοπεϊν τις, εξ απάντων ευρήσει των επιθέτων γνώριμον· € α
μέλει Φοϊβον αυτόν είωθε συνεχώς ονομάζειν, ου μα Δία ουκ από
Φοίβης, ήν Λητούς φασιν είναι μητέρα σύνηθες γάρ Ομήρω τοίς
πατρόθεν επιθέτοιςχρήσθαι, τα δ' εκ μητέρωνουκ άν εύροι τις όλως
παρ' αυτό. Φοϊβον ούν, από των ακτίνων λαμπρόν, αυτόν ονομάζει,
το μόνον ηλίο προσόν εξ ίσου κοινώσας Απόλλωνα. hκαι μην ουδ'
εκάεργον είκός έστιν Εκαέργης ομώνυμον είναι, της εξ Υπερβορέων
απαρχάς επί Δήλον 27 ενεγκούσης, αλλ' έστιν ετύμως εκάεργος, και τα
έκαθεν εργαζόμενος, τουτέστιν ο ήλιος, 285 πόρρωθεν αφεστώς της η
t αφέντες Ν. 26 Articulus inseritur ex enm .
u ήδίκη Ν . Schowii.
x II. A. 23 . d επιθέντων Ν.
και υπολελειμένην τοις έπεσιν Ν. e Ut II. A. 13. 64. 72. 182. 456.
24 Sic Vat. Olim ταύτην . et sæpe alibi..
25 συστάντος ] συστάσαν Schow. f είναι μητέρα φασί Ν.
συστάντος του πάθους HEYNE. φοράν και τοϊς mOX εύρητις om . όλως παρ'
συστασαν Ν. αυτώ Ν.
7 χρόνων om . Ν. b Il. A. 147. et sæpe. Sic N.
ο θεό Ν. qui mox εν δυσίν . 1 ομώνυμον είναι εκάεργον - Υπερβο
b και το θρυλλούμενον άνω και κάτω, ρείων τάς Ν.
ο ήλιος 'Απ. Ν. 27 ενεγκούσας Vat.
c επιπλέον εξεργασίαν ΜS. Αngl . 28 πόρρωθεν ο αφ. Vat . πόρρωθεν υφ
GALE. Et quod ad v. ult. Vat. εστως Ν.
Vulgo επεργεσίαν.
μετέρας γής, ωρών και επιγείων γεωργός , ευκαίρως έφίσταται τη γή , χει

μώσιν αντιμετρών, 20και πλωτού άροτού τε, και σποράς αμητου τε,
και των κατά 30γεωμορίαν έργων αίτιος ανθρώποις γενόμενος. ηΛυ
κηγενέτην δε προσηγόρευσεναυτόν, ουχ ωςέν Λυκία 31γεγενημένον,
έξω γαρ ούν της ομηρικής αναγνώσεως ούτος νεώτερος μύθος" αλλ'
ώσπερ, oίμαι, Ρτην ημέραν ήριγένειαν ονομάζει, την τo ηρ γεννώσαν,
όπερ έστιν « όρθρον, ούτω λυκηγενή προσηγόρευσε τον ήλιον, επειδή του
κατά την όρθριoν ώραν λυκαυγούς αυτός έστιν αίτιος, ή ότι τον λυκά
βαντα γεννά, τουτέστι, τον ενιαυτόν όρος γαρ ετησίου χρόνου, δια
δραμών ήλιος εν μέρει τα δώδεκα ζώδια . και μην χρυσάορον αυτόν
ονόμασεν, ουχ ως υπεζωσμένου χρυσούν ξίφος: 32 ανοίκειον γαρ'Α
πόλλωνι το όπλον, τοξότης γαρ ο θεός· αλλ' επειδήπερ εξ ανατολών
χρυσώ μάλιστα το φέγγος δραθεν έoικεν, ευρέθη πρέπον επίθετον Yτω
ηλίω, δια τας ακτίνας, το χρυσάωρ: Δόθεν, oίμαι, κάν τη θεομαχία
Ποσειδάωνι ίσταται διαμιλλώμενος αιει γαρ 33άσπειστος έχθρα πυρί
και ύδατι, των δύο στοιχείων εναντίαν προς άλληλα φύσιν αποκεκλη
ρωμένων δια τούθ ο Ποσειδών, υγρά τις θών ύλη, και παρά την
πόσιν ούτως ώνομασμένος , εξ αντιπάλου μάχεται ταϊς διαπύρους
ακτίσι του ηλίου. προς γαρ 'Απόλλωνα 34 ποίαν έχει πρόφασιν εξαί
ρετον απεχθείας και
8. Ταύτα τοίνυν ειρήσεται, ανθ' ότου ποτέ τον εαυτόν απεφηνά
μην ήλιον Απόλλωνα. και τι πειρώμενος κατασκευάζειν, αι λοιμικαι
νόσοι την μεγίστην έχουσι της φθοράς πρόφασιν τον ήλιον. όταν μεν
k επιτηδείων. Ν. μ επειδή Ν .
29 και πρώτου τε και σποράς Vat. Χ φάσι Ν .
ποτού τε και σποράς Ν. και το om . Ν.
30 Sic Vat. Vulgo , γεωργίαν . Sic 2 το χρυσάορον Ν .
N. a 1. 1. 67 .
1 τοις ανθ . Ν . 33 άσπειστος Pierson . άσπονδος
m Λυκηγενής occurrit in Homero Schol . Ven . άπιστος νulgo . άπειστος
Ι . Δ. τοι . 19. alterum λυκηγενέτης Ν .
apud alios poetas legitur . Schow . byom . N.
η λυκείω Ν . C παρά legitur ex Gesneri emen
31
yeyevvnuévov. Vat. et mox oitos datione pro nepi, quod in MS. suo
ο νεώτερος . invenerat. Habet etiam nepè MS.
ο ούν οιη . Ν . Angl. et omittit öv. Gale. Et sic
p Ut II . A. 477. et sæpe . Vat ..
1 τον όρθρον Ν . d τοΐς Ν.
Τ' αίθριον Ν . 34 ποιάν] ποίαν Vat. ποσειδών. Schol.
s ήτοι τον Ν . Ven .
t επεζωσμένον Ν. Leg. τον αυτόν απεφ. GALE. Sic
e
32 ανοίκιον Vat. omisso in proxi- Vat. Vulgo deest αυτόν. Μox omi
mis oύ, quod et delevi. V. Schol. si προς cum Vat . ante τον η.
Ten 10. .5ο9 Ε. . φοράς.
VOL . II . B
10 HERACLIDIS
γαρ 8η θέρειος αυγή, μαλακή και πραεία, δι' ευκράτου της αλέας
ησυχή 35διαθάλπηται, σωτήριον ανθρώποις επιμειδιά φέγγος" αυχ
μηράδε και διάπυρος Λέκκαείσα, 36νοσερούς από γής ατμούς εφέλκε
ται, κάμνοντα δε τα σώματα, και διά την αήθη του περιέχοντος τρο
πην νοσούντα λοιμικούς , πάθεσιν αναλούται. των δ' οξέων συμφορών
αίτιον " Ομηρος υπεστήσατο τον Απόλλωνα, διαρρήδην τοϊς αιφνιδίοις
θανάτοις επιγράφων τον θεόν" φησί γάρ
k'Ελθών αργυρότοξος Απόλλων 'Αρτέμιδι ξύν,
Oις αγανούς βελέεσσιν επoιχόμενος κατέπεφνεν.
'Επειδήπερ ούν ο ένα μεν και τον αυτόν υφίσταται το Απόλλωνα
τον ήλιον, εκδε του ηλίου τα τοιαύτατων παθημάτων ή συνίσταται,
φυσικώς επέστησε τω λοιμώ τον Απόλλωνα. και ότι , καθ' ον καιρόν
συνέβαινε τους Έλληνας εν τω λοιμώ νοσείν, θέρειος ήν ο καιρός,
ήδη πειράσομαι 37 διδάσκειν oώστε ουκ οργήν 'Απόλλωνος, αλλ' 38αυ
τόματον φθοράν αέρος είναι το συμβεβηκός. αυτίκα των ημερών το
μήκος, εις πλείστην άμετρίαν εκτεινόμενον, ελέγχει την ακμήν του
θέρους,
PΌτε τ’ ήματα μακρά πέλονται.
μία γαραπό της 'Αγαμέμνονος αριστείας επί την 'Αχιλλέως Θάνοπλον
έξοδον ημέρα παρατείνεται, και το μείζον , ουδ' ολόκληρος
s'Hέλιον δ' ακάμαντα βοώπις πότνια "Ηρη
Πέμψεν επ' ωκεανοίο ροής αέκοντα νέεσθαι .
39 χρεοκοπήσασα των υπολειπομένων ωρών ουκ ολίγον, oίμαι, μέρος.
9. Αι δε μεταξύ πράξεις « είς οκτώ ραψωδίας μεριζονται και
πρώτη μεν η 40 έν πεδιάδι μάχη, πολλές ανδραγαθίας εκατέρων Υεμ
περιέχουσα μετ' αυτήν δε, η παρά τους Ελληνικούς τείχεσι: 8 και
και ώρα θέρειος αυτού Ν . η ημέρας προτείνεται Ν.
35 Sic Vat. Vulgo διαθάλπεται. s II. Σ. 239. hic male legebatur
h καείσα Ν . γαρ pro δέ. ScΗow.
36 νοσηρούς - αφέλκεται Vat . 39 Sic Vat. Vulgo, XpewK.
i ανιλούται Ν. 6 όρων Ν .
k Od . Ο. 409 . u Ab II . Λ . usque ad ΙΙ . Τ.
1 ουν om . Ν. Scuow .
m Ita ex MS . Angl. emendavit x Gesn . emendat : η επί "Ιλου σή
Gale. (Sic et Vat. ) In ed . Gesn. ματι μάχη. cf. ΙΙ. Λ. 166. ScHOw.
erat : έν μεν καί. ScΗow. 40 επί δυάδι] Vat . επί διάδι, unde
η συνέστηκε Ν . patet cum Ηeynio leg. ή εν πεδιάδι
37 δικάσειν Vat . M. Bast. Sic Valckenaerius in He
ο ότ’ Ν. rodot. V. 121. η πεδιάς μ. Ν .
38 αυτομάτου Vat . Ν. και εμπεριέχει Ν .
ν Οd. Σ. 366. Χ . 301 . ι Ι . Μ . Ν. Ξ .
q ένοπλον Ν . a ΙΙ . Ο. Π . Ρ. Σ .
τρίτην προστίθημι, την έπι ναυσι μάχην 41 άχρι της αναιρέσεως του
Πατρόκλου, και της δι' εκείνον 'Αχιλλέως εξοδου πλην όμως τον
αριθμόν ούτω πολύν όντα των έργων ουκ 42 άπιστον η θέρειoς ώρα πε
ποίηκεν,αί τε νύκτες ήκιστα χειμέριοι. πώς 43γάρ ανκρύους ετόλ
μησεν " Έκτωρ ταϊς αχαϊκαϊς € επινυκτερεύσαι ναυσίν ; Ουδ' άν αυλών
συρίγγων τ’ ένοπή δια του βαρβαρικού στρατεύματος επανηγυρίζετο
στιβας γαρ 44άλεεινή και στρατόπεδα τούς πολεμούσι χειμώνος ευ
τρεπίζεται, των δε υπαίθρων αγώνων εκτός εισινε. ώστ' ουκ αν "Έκτωρ,
την πόλιν εκλιπών, έν ή μετ' ασφαλείας διέτριβεν, ελθών αν επι τη
θαλάττη γυμνά τα στρατεύματα καθίδρυσε. Κπώς δε των κατά συμ
μαχίαν εληλυθότων έκαστος ούτω ριψοκίνδυνος' ήν, ως παρ' ώραν έφε
δρεύειν τοϊς πολεμίοις, και μάλιστα της "Ιδης 10 υπερκειμένης, όρους
η δυσχειμέρου, και ρείθρα ποταμών άπειρα πηγαζούσης. εκρήγνυται
γαρ από των κατά μέρη λαγόνων
ΡΡήσος θ ', Επτάπορός τε, Κάρυσός τε, Ρόδιός τε,
Γρηνικός τε, και Αίσωπος , « διός τε Σκάμανδρος,
Και Σιμόεις .
οι δίχα των απ' ουρανού φερομένων υετών ικανοί το πεδίον ήσαν εκ
λιμνάσαι. φέρε δ' ούν υπ' αναισθησίας τους βαρβάρους το ασύμ
‫עשס‬ ‫חדש‬
φορον έλέσθαι τι ποιεϊν αντί τινός και οι πάντα φρονήσει διαφέροντες

t"Έλληνες, επιλεξάμενοι τους αρίστους , επί την κατασκοπήν νύκτωρ
αποπέμπουσιν, ίν' έκ του κατορθώσαι τι τηλικούτον ωφεληθώσιν, οπόση
βλάβη διαμαρτόντων απήντα; νιφετος γαρ είς, καιχειμερίων υδά
των επομβρία ραδίως και αν αμφοτέρους κατέκλυσεν. εγώ μεν γαρ αυτήν
νομίζω την απότης πόλεως έξοδον επι την μάχην,ουκ άλλου τινός
είναι καιρού σημείον, ή θέρους. άπας γάρ αναπαύεται πόλεμος εν
χειμώνι, καιτην προς αλλήλους εκεχειρίαν άγουσιν, ούθ' όπλα δυνά
μενοι βαστάζειν, ούτε τας πολεμικές υπηρεσίας φέρειν. πώς γαρ ή
41 Omisi h . 1. ταϊς cum Vat. k Forte respicit II . Θ. 497. ScΗ.

b του onm . Ν . 1 ήν om . N. Tum ώστε ώρoν Ν .
42 Sic Vat. Vulgo άπιστος. m επικειμένης Ν .
O
C αίτινες νύκτες Ν . χειμερίου Ν . et mox πηγάζοντος
d Respicit ad fin . II . K. et II . Σ. εκρήγνυνται.
298 . Ο μέρη λαγόνων ] μέρος λεγομένων Ν.
43 Deest γάρ Vat .. Ρ ΙΙ . Μ . 20.
€ έπινυκτερεύεσθαι Ν . πλείστα Σκάμανδρός τε Ν .
f II . Κ. 12 . r Cf. ΙΙ . Σ . 31ο . sqq. δ' ου. Ν .
44 ελεεινή Vat. Ν . S και πάντα Ν .
8 ώς της Ν t “Έλληνες επιλεξ . om . Ν .
h Cf. ΙΙ . Κ . 49ο. u V. ΙΙ . Κ . 205. S40 .
i étiom . N. x är om . N.
Β 2
12 HERACLIDIS
διώξαι ράδιον, ή φυγείν και πώς δ' αν αι χείρες 45 ευστοχία βάλλoιεν,

υπό του κρύους και δεδεμέναι; θέρει δε τω μεσαιτάτω τα πλήθη τέ
τραπται προς την μάχην, και τούθ' ότι τοιούτόν έστιν, απ' ουδεμιάς
εικασίας, αλλ' εναργώς σκεπτέον.
10. Μετά γάρ την στρατηγικών Αγαμέμνονος διάπειραν, εξα
ναστάντες οι "Έλληνες επί τάς ναύς κατατρέχουσιν ,
c“Υπό δ' ήρεoν αέρματα νηών.
ου δήπου, 46% κατά πρώραν εναντίων εστηκότων ανέμων, ουδ' άπει
λούσης της θαλάσσης. τις γαρ αν ήν κυβερνήτης επί πρόδηλον ούτω
κίνδυνον έξιoύσιν, άλλως τε “μήδ' ολίγην περαιούσθαι μέλλουσιν αυ
τοϊς θάλασσανκαι ου γαρ είς Τένεδον απήρον , ουδ' επί Λέσβον και
Χίον παρευτρεπίζοντο τον πλούν ή δ' Ελλάς απώκιστο πόρρω, και
το πέλαγος ήν χαλεπόν, δ και θέρους ποτε πλέοντες έσφάλησαν. έτι
τοίνυν φερομένων από της εκκλησίας αυτών εγείρεται δαψιλής κόνις:
h οι δ' άλαλητό
Νήας έπεσσεύοντο , ποδών δ' υπένερθε κονία
"Ιστατ’ άειρομένη .
τίνι τρόπο της γης έτι διάβροχον εχούσης τούδαφος ; έν τε ταϊς
εφεξής παρατάξεσιν είωθε συνεχώς λέγειν,
k Λευκοί ύπερθε γένοντο κονισσάλω, όν ρα δι' αυτών
Ουρανόν ες πολύχαλκον επέπληγον πόδες ίππων .
τί δ' επί του τετρωμένου Σαρπηδόνος ; 47 ου ριπή βόρειος
1Ζώγρει επιπνείουσα κακώς κεκαφηότα θυμόν.
αναψύξεως δεομένου του σώματος έν αέρι διαπύρων και πάλιν ετέρωθεί
που,
m Δίψη καρχαλέοι κεκονιμένοι εκ πεδίοιο.
και,
η Ιδρώ απεψύχοντο, πίoν τ', ακέοντό τε δίψαν.
45 Ιta Cod . F. εύστοχα. Parthen. e Ex MS. Angl. reposui : ping'
C. 15. p . 377. ed. Commel. αυτήν ολίγην (sic Vat.), quod jam Gale
εύστοχα βάλλειν επoίει η "Αρτεμις. Αd- probavit, nec recepit. Antea lege
de Heracl. C. 34. εύστοχα βληθείς . batur : μη δε ολίγην. ScΗow. ουδ'
BAST . ολίγην Ν .
f
9 δεδειγμέναι Ν . Λέσβου ή Χίου Ν.
Ζ από μειάς ουκούν εικασίας Ν. g ουδ' Ν .
a Alludit ad Il. B. 110. seqq. h II . Β . Ι49. ubi legitur, τοι δ' .
b
στρατιωτικών Ν . 1 άβροχον Ν .
c 11. Β. 154 . k 11. Ε . 5ο3.
d έργματα Ν. 47 ου Vat.
46 ή delet Schow . et mox έναν 1 ΙΙ. Ε . 698.
τίων Pierson . Veris . p . 63. εναντίον η ΙΙ . Φ. 54Ι .
N. η II . X. 2 .
άπερ εν χειμώνα μεν αμήχανα συμβήναι τινι, θέρους δε μαχομένοις

ήν αλεξήματα. τί δεί τα πολλά μηκύνειν ; σχεδόν γαρ απόχρη, κάν
εί τι των ειρημένων 48εν απεδείξαμεν, εκφήναι του έτους τον καιρόν.
PKαίοντο πτελέαι τε, και Ιτέαι, ήδε μυρίκαι,
Καίετο δε λωτός τε, είδε θρύον, ήδε κύπειρον.
11. Ει δε θέρος μεν ομολογείται κατ' εκείνον είναι τον χρόνον, αι
δε νόσοι περί την 49 θέρειoν ώραν συνίστανται, των δε λοιμικών παθη
μάτων προστάτης 'Απόλλων, τί λοιπόν, ή δοκεϊν το συμβεβηκός ου
θεού μήνιν, αλλά συντυχίαν αέρος γενέσθαικαι σφόδρα γούν πιθανώς
s“Ηρόδικος αποφαίνεται , μήθ' όλην την δεκαετίαν εν Ιλίω μεμενη
κέναι τους Έλληνας, αλλ' επί τέλει του καθειμαρμένου χρόνου της
αλώσεως εληλυθέναι. και γαρ ήν άλογον ειδότας « εξ ών προείπεν και
Κάλχας, ότι τα δεκάτω πόλιν αιρήσουσιν εύρυάγυιαν, επ' ουδενί χρη
σίμω τοσούτων ετών άργίαν αναλίσκειν. αλλ' εικός εν τοις μεταξύ
καιρούς περιπλέοντας άνω και κάτω την Ασίαν, άμα τάς τε πολεμι
στηρίους ασκήσεις υπογυμνάζειν, και λαφύρων το στρατόπεδον εμ
πιπλάναι, του δεκάτου δ' ενστάντος έτους , ενώ πεπρωμένον Yήν το της
αλώσεως τέλος , αθρόους καταχθήναι. κοίλα δ' αυτούς τενάγη και
τόπος ελώδης εξεδέχετο. και διά τούτο θέρους ενστάντος ή λοιμική
νόσος εγκατέσκηψε.
12. Νύν τοίνυν και τα κατά μέρος ειρημένα περί της νόσου “δια
σκεψώμεθα. σχεδόν γαρ άπαντα ασυνάδει τοϊς υφ' ημών λεγομένοις.
και “ πρώτόν γε φυσικήν υπεστήσατο την φερομένων από των δίστών
φωνήν. ου μα Δί', ου μυθικώς βέλη φθεγγόμενα τερατευόμενος, αλλ'
έστιν εν τω στίχο θεωρία φιλόσοφος
g "Έκλαγξαν δ' άρ' όϊστοί επ ' ώμων χωομένοιο
Αυτού κινηθέντος .
ο δεχομένοις Ν. ad Ilium mansisse Græcos . Sch.
48 #vape ) . Vat. t δεκάτην Ν.
p Il . 0. 350. ubi in vulgg. legi- u Respicit Il. B. 322.
tur : λωτός τ' ήδέ. Χ πολεμίους υπογυμνάζειν Ν.
9 η μυρίνους Ν. y ήν et της om . Ν.
r ήδε Ν. 2 αθρέον Ν.
49 Vocem supplet Vat. a θέρους om. Ν .
s Existimat Vossius de Historic. b Nūv om . N.
Græc. lib. I. 98. hunc Herodicum c διασκεψόμεθα Ν.
esse Herodicum Crateteum , ita di- Ο συνάδει ex ΜS. Αngl. Gale
ctum a doctore Cratete, qui Ari- emendavit. In ed. Gesn. erat cuva
starchi grammatici equalis fuit. δέει. SCHOw. συνάψει Vat.
Quæ Heraclides ipsi tribuit, ad € πρώτην Ν.
ejus σύμμικτα υπομνήματα referenda f φθεγγόμεθα Ν.
esse putat. Pro μη δ' ύλην, quod g II. A. 46. Desunt in N, ab h .
νulgolegitur, malim : μη δι' όλην την 1. usque ad έζετ' έπειτ' p. Ι4.
δεκαετίαν. Non per totum decennium
14 HERACLIDIS
είσι γαρ, εισί τινες ουράνιοι μεθ' αρμονίας 50 έμμελούς ήχοι, κατά
την αίδιον φοράν άποψαλλόμενοι, μάλιστα δε της ηλιακής περιόδου
συντόνως φερομένης. ου γαρ δήπου ράβδω μένυγρά πλήξας τις εική
τον αέρα, και λίθον από σφενδόνης αφείς, ροίζους αποτελεί και συ
ριγμόν ούτω βαρύφθογγον τηλικούτων δε σωμάτων ή 51 κυκλοφόρος
βία δρόμους απ ’ ανατολών εις δύσιν άρματηλατουμένη μεθ' ησυχίας
τον σφοδρον οδοιπορεί 52 νόμον. τούτους δετους διηνεκώς 53εν τω ου
ρανό τελουμένους φθόγγους αγνοούμεν, ή δια την από πρώτης γονής
συνήθειαν 54ενδελεχώς ενοικούσαν ημίν, ή δια την άμετρον υπερβολήν
του διαστήματος, έκλυομένου του ψόφου τη διείργοντι 55αμέτρω. και
τούθ' ότι τοιούτόν έστιν, ο φυγαδεύων "Ομηρον εκ της ιδίας πολιτείας
συγκαταινεϊ Πλάτων, ούτω λέγων· :επι δε των κύκλων αυτού άνωθεν
εφ' εκάστου βεβηκέναι Σειρήνα συμπεριφερομένην, φωνήν 56 είσαν
ένατον. απασών δ' οκτώ ουσών, μίαν αρμονίαν συμφωνείν. ομοίως δε
και ο Εφέσιος * Αλέξανδρος, επεξελθών, όπως κατά τάξιν οι πλά
νητες αστέρες οδεύουσιν, επάγει περί των εκάστου φθόγγων
50
έμμελείς νulgo. έμμελούς Schol . μίαν γάρ αυτήν άσχιστον είασεν. Την
Ven , ubi mox om . κατά . δ' εντός σχίσας εξαχή, επτά κύκλους
51 κυκλοπόρος Vat. Schol. Ven. ανίσους κατά την του διπλασίου και τρι
52 δρόμον Schol. Ven. πλασίου διάστασιν εκάστην, ουσών εκα
53 εν τω add . Schol. Ven . τέρων τριών, κατά ταναντία μεν αλλή
54 evexõ Vat. λους προσέταξεν ιέναι τους κύκλους. Αd
55 μέτρα Vat. Schol . Ven . hæc conferendum est argumentum
h Pro έτι δε των κύκλω lego: επί Marsilii Ficini ad Ionem Platonis
δε των κύκλων . Est sententia loci p. 361. ubi mira illa Platonis opi
admodum concise expressa, et ita nio satis accurate exponitur. Vi
expedienda : επί δε των κύκλων αυτού tiosam lectionem έτι των κύκλω et
(του ουρανού) άνωθεν εφ' εκάστου (τού- iam habet editio Gesneri, etsi in
των των κύκλων ) βεβηκέναι Σειρήνα terpretando eam emendaverit. ScΗ.
συμπεριφερομένην , φωνήν είσαν ένατον κύκλων prebet Vat.
56
απασών δε (Σειρήνων) οκτώ ουσών, μίαν μίαν inserit Vat..
αρμονίαν συμφωνείν ( αυτάς τας Σειρή- i årtépes ex emend . Gesneri le
νας) .Est dogma Platonicum de gitur. In cod . erat : αστερώς. ScΗ .
septem totius universi circulis eo- αστέρες Vat.
rumque vi et harmonico motu ex- * Alexandri hujus ætatem ad
positum a Diog . Laert. in vita Pla- tempora Ciceronis retulit Vossius
tonis lib. III. segm . 68. In Plato- de Poet. Græc. p. 219. Vocatur
nis Timæo p. 1050. D. ed . Fran- ille etiam Lychnus, vid. Strabo I.
cof. cujus verba apponam: Τον μεν ΧΙV . p. 642. Ηinc errasse videtur
έξω, τον δ' εντός έποιείτο των κύκλων. Meursius, qui Biblioth. Grec. tom.
Την μεν ούν έξω φοράν έπεφήμισεν είναι ΠΙ. lib. Ι. p . 1083. Alexandruni
της ταυτού φύσεως τήν δε εντός, της Ephesium et Lychnum tanquam
θατέρου . Την μεν δη ταυτού κατά πλευ- quo diversos auctores sejunxit. cf.
ραν επί δεξιά περιήγαγε την δε θατέρου Vossius de Historic . Graec . lib. III .
κατά διάμετρον έπ' αριστερά . Κράτος p. 159. ScΗow,
δ' έδωκε τη ταυτού και ομοίου περιφορά
Πάντες δ' επτατόνoιο λύρης φθόγγοισι συνωδών

“Αρμονίην 57 προχέoυσι, διαστας άλλος απ' άλλου.
δι' ών αν είη γνώριμον, ως ου κωφός ουδ' άφθογγός έστιν ο κόσμος.
13. 'Αρχή δε ταύτης της δόξης " Ομηρος, είπών τας ηλιακάς
ακτίνας αλληγορικώς βέλη, προσθείς δ', ότι φερόμεναι δια του αέρος
έκλαγξαν ιδίαν ένθεόν τινα φωνήν. τα κοινά δε των φθόγγων παραστή
σας, επί το ίδιον ευθύς του λόγου μετέβη, προσθείς
k“Ο δ' ήίε νυκτί έoικώς.
Ου γαρ ακήρατον φώς, ουδ' αμιγές αχλύος μελαίνης υφίσταται το
του ηλίου, νυκτί δ' αυτον εθόλωσεν, οποία σχεδόν είωθεν εν τοις λοι
μικούς πάθεσιν επιπροσθείν το 58δι' ημέρας φέγγει. πως γε μην το
ξάζειν εσπουδακώς Απόλλων
1 "Εζετ' έπειτ' απάνευθε νεών, μετά δ' ιον έηκε ,
Δεινή δε κλαγγή γένετ' αργυρέοιο βιολο ;
ει 11 γαρ ούν δι' οργήν ετόξευεν, εγγυς έδει τους τιτρωσκομένοις εστάναι
‫עשס‬
τον βάλλοντα. νύν δ' άλληγορών τον ήλιον, είκότως η άπωθεν αυτού την
φοράν της λοιμικής ακτίνος υπεστήσατο.
14. Και μην εναργέστατον επιφέρει μετά τούτο σημείον ειπών
ΡΟύρσας μεν πρώτον επώχετο και κύνας αργούς .
ου γαρ ούτως άκριτον ήν παρανάλωμα της Απόλλωνος οργής τα άλογα
τωνζώων" ουδ' άν ο θυμός αφρόνως ημιόνους ενήκμαζε και κυσίν, ως
το θρακικόν ανδράποδου Ομήρου κατεξανίσταται: λέγω δε, τον αμφι
πολίτην Ζώίλον, άνω και κάτω τοιούτους τινάς λήρους φληναφούντα.
"Ομηρος δε και σφόδρα φυσικώς την περί τα λοιμικά των παθημάτων
συντυχίαν δια 59 τούτων παρίστησιν" και οι γάρ εμπειρίαν ιατρικής τε
και φιλοσοφίας έχοντες, δι' ακριβούς παρατηρήσεως έγνωσαν, εν
ταϊς λοιμικαϊς νόσοις το δεινόν απότων τετραπόδων ζώων άρχόμενον.
κατ' άμφω δ' η πρόφασίς έστιν εύλογος, ώστ' ευάλωτα προς το δει
νόν είναι της τε γαρ διαίτης το ακριβές μου θηράται, δι' ήν άταμι
εύτως σιτίων τε και ποτών πιμπλάμενα διαφθείρεται, μηδενός λο
γισμού της επί το πλείον ορμήν χαλινούντος. έπειθ', δ και μάλλον
57 Sic recte Bredow. pro προσέ- 59 τούτου Vat. Ν .
χoυσι . 5 αι γάρ εμπειρίαι ιατρικής τε και
k II . A. 47 . φιλοσοφίας έχουσαι] οι γάρ εμπειρίαν
58 Sic Vat. Vulgo δ' ημέρας. 1. τ. κ. φ. έχοντες Ν.
t
1 Il . A. 48. Male legebatur åtá- ερχόμενον Ν.
δευθεν εών. SCHOw. u Negativam oủ Gesnerus addidit,
m yàp om . N. deerat quoque in ΜS. Αngl. ScΗ.
η αποθεν Ν. Vat. item deest. τηρείται Bredow .
0
αργέστερον φέρει Ν. το ακριβές μη έχοντες αταμιεύτως Ν .
Ρ Ι . Α. 5ο. ξ Χ τε onm . Ν . qui nox φθείρονται .
1 ημιόνοισιν αφρόνως ενήκμαζεν Ν. 9 πλείστον Ν .
Υ αμφιπολίτου φληναφούντας Ν.
16 HERACLIDIS
αληθές έστιν, οι μεν άνθρωποι μεταρσίοις ταϊς αναπνοαϊς τον καθα

ρώτατον έλκοντες αέρα, βραδύτερον αλίσκονται τα πάθει τα δ' έπι
γης θερριμμένα ζώα τους νοσώδεις εκείθεν ατμούς εύμαρέστερονέλκει.
πάνυ γε «μην αληθώς ουκ εν 60αρτίαις ημέραις την απαλλαγής της
νόσου δεδήλωκεν, αλλ' εν περιτταϊς:
e'Εννήμαρ μεν ανά στρατόν ώχετο κήλα θεολο .
μάλιστα γαρ εν τη παρ' έκαστα πείρα γνώριμόν έστι τούθ', ότι κρί
откой των σωματικών παθημάτων αι περιτται γίγνονται των ημερών.
15. Λυτήρ δ' Αχιλλεύς της νόσου: hΧείρων γαρ αυτόν εδί
δαξε
δικαιότατος Κενταύρων ,
δς πάση μεν εκέκαστο σοφία: Kπεριττός δε ήν την ιατρικής, όπου
γνώριμον αυτώ φασίν είναι και 'Ασκληπιόν. προσέθηκε δ' Αχιλλεϊ
θεραπεύονται, η φυσικώς αλληγορήσας, θεάν " Ήραν.
η Τα γαρ επί φρεσίθηκε θεα λευκώλενος "Ήρη.
δύο γαρ όντων κατά τους φυσικούς των πνευματικών στοιχείων, αι
θέρος τε και αέρος, τον μεν Δία, την πυρώδη φαμεν ουσίαν· η δε Ηρα
μετ' αυτόν έστιν αήρ, μαλακώτερον στοιχείον, δια τούτο και θηλυ.
τα δ'ακριβή περί τούτου διαλεξόμεθα μικρόν ύστερον. νύν δ' απόχρη
τοσούτον ειπείν, ότι, του πάλαι Pθολερού διαχυθέντος αέρος, αιφνιδίως
διεκρίθη το 61 συμβάν, ουδέ γάρ αλόγως λευκώλενον είπε την "Ήραν,
αλλ' από του συμβεβηκότος, ότι 62τη νυκτί προσεoικυίαν αχλύν και
λευκός αήρ επι το καθαρώτερον έλάμπρυνεν. είτ’ ανεθέν της νόσου το
ελληνικών πλήθος επι την συνήθη τοϊς απηλλαγμένοις οδόν έτράπη
λέγω δε τους ονομαζομένους αποτροπιασμούς τε και καθαρμούς .
x Οι δ' απελυμαίνοντο , και εις άλα λύματ’ εβαλλον .
16. Δοκεϊ δέ μοι και Οδυσσεύς και ουδέν άλλο, ή τον ήλιον ιλάσ
κεσθαι, δι' ής προσηνέγκατο θυσίας. αμέλει
2 έμπνοαΐς Ν. 0 Ita MS. Angl. Antea excude
και των πάθων Ν. batur : η δε “Ήρα , μετ' αυτόν δε αήρ .
b έρποντα Ν. ScΗow . έστιν item Vat. αήρ μετ'
C εκείνους Ν. αυτόν Ν.
4 μέν Ν . Ρ διαχυθέντος θολερού Ν.
60 αρτίοις Vat.. 61 f. σύμπαν Heyne.
e 11. Α. 53 . ή άλλως Ν.
f εκάστω Ν . 62 την Vat. N. et νύκτα pr.
8 ' χρήσιμον Ν. r åkpòv N. in textu .
b Respicit Il . A. 831 . s ανελθεν Ν .
i δικαιότερος Ν. 6 ετράπησαν Ν.
Κ περιττώς δε τη ιατρική Ν. Η δη Ν .
1 αυτόν Ν . x II. Α . 314 .
η κατά φυσικούς Ν . 9 ουδένα άλλον ΜS. Αngl . SCHOw.
η ΙΙ . Α. 55. et sic Vat. N.
-πανημέριοι μολπή θεόν ιλάσκοντο.

bΗμος δ' ήέλιος κατέδυ, και επί κνέφας ήλθε,
Δή τότε κοιμήσαντο παρά πρυμνήσια νηός.
πέρας γάρ έστι της ευσεβείας ή δύσις, έως ακούοντα και βλέποντα
τον θεόν έτίμων μηκέτι δ' d αυτού τοϊς τελουμένοις παρεϊναι το λοιπόν
δυναμένου, το της εορτής πέπαυται. επρός γε μην βαθύν τον όρθρον
αναχθέντων, φησίν ο ποιητής
fToίσι δ' ίκμενoν ουρον ίει εκάεργος Απόλλων.
το περί τον ήλιον εσπουδακώς ιδίωμα καιδηλούν άχρι Βγάρ ουδέπω
φλογώδης, ουδ' έμπυρος επί μεσημβρίαν ο δρόμος αυτού νέφευκεν, η
δροσώδης ικμάς, υγρόν τοπεριέχουν αφεΐσα, αμυδρά καιενωθή παρα
πέμπεται τα προς έω πνεύματα. διά τούτο Kτο άρθριον ο ήλιος αυτούς
έναυστόλησεν, 63 ικανόν αποστείλας άνεμον, τον έκ της ικμάδος πνέ
οντας την μεν ούν πρώτην άλληγορίαν επεδείξαμεν, ου θυμόν Απόλ
λωνος οργισαμένου μάτην, αλλά φυσικής θεωρίας φιλοσοφούσαν έν
νοιαν.
17. Έφεξής δ' ημίν σκεπτέον υπέρ της εφισταμένης Αθηνάς

'Αχιλλεϊ .
"Έλκε γαρ εκ κολεοίο μέγα ξίφος" ήλθεδ' 'Αθήνη
Ουρανόθεν, προ γαρ ήκε θεά λευκώλενος "Ηρη,
*Αμφω ομως θυμώ φιλέουσά τε, κηδομένη τε.
Στη δ' όπιθεν , ξανθης δε κόμης έλε Πηλείωνα,
Οίω φαινομένη των δ' άλλων ου τις moράτο.
Θάμβησεν δ' Αχιλεύς, μετά δε τράπετ', αυτίκα δ' έγνω
Παλλάδ' 'Αθηναίην δεινώ δε οι άσσε φάανθεν.
Το μεν γαρ πρόχειρον εκ των λεγομένων έστιν ειπείν, ότι μεταξύ του
σπωμένου σιδήρου, η θεά, παντός οξυτέρα τάχους την ουράνιον εκλι
πούσα διατριβής, εμποδών Ρέστη τη μιαιφονία, πάνυ γραφικό σχή
ματι της κόμης απριξ α όπισθεν Αχιλλέως λαβομένη. λαμπρά γε
μην και λίαν 64 φιλόσοφος υφεδρεύει τοϊς νοουμένοις κατ’ αλληγορίαν
b 11. Α. 47 5 : έλκετο δ ' εκ. et v. 199. μετά δ' έτρά

c Alluditur ad Il . r . 277 . πετ' . Cf. Homeri vita in Galei Ο .
4 αυτώ Ν. pusc. Mytholog. p. 345. Schow.
€ πρόσθεν μέν βαρύν Ν. έλκετο γαρ εκ. Vat. Ν.
* ΙΙ. Α. 479. ιnde leg. τοϊσιν δ' 7. m δράτο και τα εξής Ν.
Schow . η γάρ om. Ν. qui mox το μεταξύ.
g διελεϊν Ν . ο η θεά om . Ν.
h
γάρ om . Ν . ρ έστι τώ μιαιφόνω Ν .
i vooñ N. 9 'Αχιλλέως όπισθεν Ν.
k το om . N. Γ τε Ν.
63 ίκμενον Pierson . Veris. I. 19 . 64 φιλοσόφον Vat.
1 Il . A. 194. Sed legitur in edd . και ο
VOL. II .
18 HERACLIDIS
και επιστήμη. πάλιν Φούν και προς "Ομηρον αχάριστος εν τη πολιτεία Πλά
των ελέγχεται διά τούτων των επών το περί της ψυχής δόγμα νοσφι
σάμενος απ' αυτού υτήν γαρ όλην ψυχήν διήρηκεν εις γένη δύο, το
τε 65 λογικόν, και το άλογον υπ' αυτού προσαγορευόμενος του δε
αλόγου μέρους 66 ίδικωτέραν υφίσταται διαίρεσιν, εις δύο μερίζων
και το μεν επιθυμητικόνονομάζει, το δ' έτερον θυμοειδές. Οκαθάπερ
δεμενοίκους τινάς εκάστο μερίζει, και διατριβής εντω σώματι διένει
το μεν ούν λογικών της ψυχής, 67 ως ακρόπολίν τινα, την ανω
τάτω της κεφαλής μοίρας 8είληχέναι νομίζει, πάσι τοις αισθητηρίοις
έν κύκλο δορυφορούμενον του δ ' αλόγου μέρους και μεν θυμός οικεί
περί την καρδίαν, αι δε των επιθυμιών ορέξεις έν ήπατι.ταύτα δε αλ
ληγορικώς εν τω « Φαίδρω προσωμοίωσενίπποις τε και ηνιόχο, διαρ
ήδην λέγων· ο μεν τοίνυν αυτών εν τη καλλίονι στάσει ών, το τ'
είδος ορθός, και διαρθρωμένος, ύψαύχην, επίγρυπος, “ λευκός ιδεϊν, με
λανόμματος, τιμής εραστής, μετά σωφροσύνης τε και αιδούς, και
αληθινής δόξης εταίρος, άπληκτος,κελεύσματα και λόγωμόνο ηνιο
χείται. Ταύτα μεν περί θατέρου μέρους της ψυχής περί δε του λοι
που φησιν οδ' αυ σκολιός, πολύς, εική συμπεφορημένος, και κρατερού
χην, πολυτράχηλος , σιμοπρόσωπος, μελανόχρως, γλαυκόμματος, ύφ
αιμος , ύβρεως και αλαζονείας εταίρος, Ηπεριωτάλσιος, υπόκωφος,
μάστιγι μετα κέντρου μόλις υπείκων. το μέντοι λογικόν μέρος της
ψυχής, και εν τη κεφαλή καθίδρυτο, των όλων πεποίηκεν ηνίοχον,
και επιστήμης Ν. legitur in textu Platonis , κελεύ
εγούν προς Ν. σματι μόνον και λόγω . pro μελανόχρως,
u Hanc animæ humanæ parti- ueháyxpas, quæ est vera lectio .
tio nem Platonicam exposuit Diog . Hujus imaginis, qua animæ hu
Laert. in vitaPlatonislib. III. p. manæ vim et naturam effinxit Pla
205. segm. 67. SCHOw. to, singulis partes accuratius con
65 λογιστικών Vat. stituit p. 1221. d. I. cit. Schow.
66 ίδικωτέραν Vat. et sic conj. e λευκών Ν.
Heynius pro νulg. ιδιοτικωτέραν. f Vocem αληθινής, que in utro
Χ υφίστησιν αίρεσιν Ν . que codice defuit, e Platonis Phæ
9 και καθάπερ δε. ΜS. Αngl . Vat. dro p. 1226. C. ed. Francof. resti
N. tuit Gesnerus. Ιdem pro πολυτρά
67 ώς om . Vat. Ν. χηλος legendum monet βραχυτράχη
2 τινα om. Ν. qui mox ανωτέραν. λος, antecedenti ύψαύχην oppositum.
a ειληφέναι Ν. Schow. Kai áhnouvñs om. Vat. N.
b του δύο μέρους λόγου Ν . και καρτεραύχην Ν.
C τα Ν. h Emendata lectio habet : περί
d Locus est ex Platonis Phaedro, ώτα λάσιος . Αpud Ρlatonem quo
p. 1226. c. Variam lectionem tex- que l. cit. mox κωφός legitur. GESN.
tus Platonici, que in adnotatione περιώ
i
Ν.
Galei non observata est, hic indi μόγις Ν.
cabo : pro κελεύσματι και λόγω μόνο k όπερ Ν.
ούτωσι λέγων· περί δετου κυριωτάτου παρ' ημίν ψυχής είδους δια
νοείσθαι δεϊ τήδε, πως άρα αυτό δαίμονα θεός εκάστω 68 δέδωκε τούτο,
και δη φαμέν οικείν μεν ημών επ ' άκρο τω σώματι, προς δε την εν
ουρανώ ξυγγένειαν από γής ημάς αίρειν, ως όντας φυτόν ουκ επί
γειον , αλλ' ουράνιον.
18. Ταύτα τοίνυν ώσπερ εκ πηγής των ομηρικών επών εις τους
ιδίους διαλόγους ο Πλάτων μετήρδευσεν. και πρώτόν γε περί των
αλόγων μερών της ψυχής σκεπτέον ότι μεν γαρ ο θυμός Ρεϊληχε
τον υποκάρδιον χώρον, ο Οδυσσεύς τούτο ποιήσει και σαφές εν τη
κατά μνηστήρων οργή, καθάπερ οίκόν τινα της μισοπονηρίας θυρο
κρουστών την καρδίαν.
Στήθος δε πλήξας κραδίην ηνίπαπε μύθω
Τέτλαθι δη κραδίη, και κύντερον άλλο ποτ' έτλης.
'Αφ' ής γαρ αι 69θυμικαί δέουσι πηγαι, προς ταύτην ο λόγος απο
κλίνων. τον γε μην Τιτυόν ερασθέντα των Διός γάμων, αφ' ού μέρους
ήρξατο νοείν, εις τούτο υφίσταται κολαζόμενον.
* Γύπε δέ μιν εκάτερθε παρημένου ήπαρ έχειρον.
Αντί τίνος , " Ομηρε ;
Υ Λητω γαρ είλκυσε Διός κυδρήν παράκοιτιν.
" Ωσπερ δεοι νομοθέται τους πατροτύπτας χειροκοπούσι, το δυσσεβήσαν
αυτών μέρος εξαιρέτως αποτέμνοντες, ούτως "Ομηρος έν ηπατι κολάζει
τον δι' ήπαρ ασεβήσαντα . Περί μεν δη των αλόγων της ψυχής μερών
αουτωσι πεφιλοσόφηκεν.
19. Λοιπόν ούνBκαταλείπεται ζητεϊν, εν ω τόπω το λοιγικόν ίδρυ
ται μέρος. έστι τοίνυν η κεφαλή καθ' "Ομηρον εν τω σώματι την κυ
ριωτάτην ειληχυία τάξιν. όλον Δούν είωθεν ονομάζειν τον άνθρωπον,
εξαιρέτως αφ' ενός του κρατίστου τα λοιπά δηλών,
1 επί δε του κυριωτάτου] Locus in ca, legere vult Gesn . De re cf.
Plat. Timæo p. 1087. C. ita legitur : Vita Homeri l. c. Schow.
το δε δή περί του κυριωτάτου παρ' ημίν Γκόρον Οδυσσεύς Ν .
ψυχής είδους διανοείσθαι δει τήδε ως και σαφές om. Ν.
άρα αυτο δαίμονα θεός εκάστω δέδωκε t Od . Υ. 17 .
τούτο. Pro επίγειον in Ρlat. 1. cit. 69 μυθικαι Vat. Ν.
έγγειoν scriptum reperitur . GESN. Η εις om . Ν. qui mox κολαζόμενος.
περί δε κ. Ν. qui mox της ψυχής. x Od . Λ. 577.
η ώς αν αυτό δαίμοσι Ν. Υ Ιbid. 579. Ubi editur ήλκησε,
68 δέδωκε prebet Vat. Schow.
η τούτο ημάς αίρειν om Ν. Z πατροτύπτους Ν.
ο όντος φυσικών Ν. a ούτω Ν.
Ρ είληφε Ν . b λείπεται N. et mox τρόπο.
9 Potius περικάρδιον, voce magis • εν τω σώματι om . Ν.
usitata, et sententia magis Platoni d γούν
N.
* C 2
20 HERACLIDIS
« Τοίην γαρ κεφαλήν ένεκ ' αυτών γαία 70κατέσχεν,

Αίανθ ' .
και σαφέστερον επί του Νέστορος ίππου, και κυριώτατον αποφαίνεται
τούτο το μέρος
g "Όθι ται πρώται τρίχες ίππων
Κρανίω εμπεφύασι, μάλιστα δε καίριόν έστι.
ταύτην δε την δόξαν άλληγορικώς βεβαιών, τα κατά την'Αθηνών ημίν
Επαραδέδωκεν. επειδή γαρ ο'Αχιλλεύς, υπόπλεως οργής γενόμενος,
ώρμησεν επί τον σίδηρον, επισκοτουμένου του κατά την κεφαλήνόλο
γισμού τους περί τα στέρνα θυμούς, κατ ' ολίγον εκ της αγανακτούσης
μέθης ο νούς επί το βέλτιον ανένηψεν. ή δε συν φρονήσει μετάνοια
δικαίως εν τοις ποιήμασιν 'Αθηνά νομίζεται σχεδόν γαρ ή θεός ουκ
άλλου τινός ή συνέσεως Κεπώνυμός εστιν, άθρηνά τις ούσα, και πάντα
τοϊς λεπτοτάτοις όμμασι των λογισμών διαθρούσα, 1διο δη και παρ
θένον αυτήν ετήρησαν άφθορον γαρ αει το φρόνημα, ουδεμιά κηλίδι
μιανθήναι δυνάμενον, ηέκ τε της του Διός κεφαλής γεγενήσθαι δο
κεϊ. τούτον γαρ απεφηνάμεθα τον χώρον ιδίως λογισμών είναι μη
τέρα.
20. Και τι δεί τα πολλά μηκύνειν; ουδεν, και ο τελέως φρόνησις
αύτη. τοιγαρούν από των διαφλεξάντων'Αχιλλέα θυμών, ώσπερ
σβεστήριον κακού φάρμακον επέστη,
P -ξανθης δε κόμης έλε Πηλείωνα .
παρ' ον μεν γαρ οργίσεται καιρόν, εν τοϊς στέρνοις ο θυμός έστηκεν
έλκων γαρ το ξίφος,
Στήθεσσι λασίοισι διάνδίχα μερμήριξεν.
“ Ηνίκα δ' η οργή καιπεπειρα γίνεται, μετειλήχασι δ' αυτόν, οία μετα
νοούντα ήδη, λογισμού, της κεφαλής άπριξ ή φρόνησις εύληπται.
X
Θάμβησεν δ' Αχιλλεύς,
Yτο προς πάντα κίνδυνον άτρεμές αυτού και ακατάπληκτον δρών,
e Od. 1. 548. et alibi ut Od. A. Ο τέλεια Ν.
343. SCHOw. 11. Α. 197 :
70 κατέσχε τον Αίαντα Vat. 9 οργίζετο Ν.
f καιριώτατον Ν. r Ibid. 189.
8 ΙΙ . Θ . 83. ubi edd. όθι τε. 5 πεπειρος Ν.
h παρέδωκεν Ν . qui mox οργής έμ- t Ita Gale e MS . Angl. Editum
πλεον , erat male αυτό. ScΗow. Sic et Vat .
1 λογισμού om. Ν . ηλλάγησαν
k επώνυμός τις ένεστιν Ν. μετειλήχασι δι' αυτόν Ν.
1 Hymn. in Venerem v. 7. seqq. Η λογισμός δε της κεφαλής άπαξ η
m Hymn. in Palladem v. 4. seqq. φρόνησις λέγεται Ν .
et Hymn. in Apollinem v. 323 . x II . A. 199 .
η γεγενήσθαι om. Ν . y "Aνοιαν Gesnerus mutare voluit
εφοβήθη την έκ "λογισμών 71 μετάνοιαν. επιγνούς δ' εις οδον κακόν

Απροκυλισθήναι παρά μικρόν έμελλεν, ώς ηνίοχον ευλαβήθη τον έφε
στώτα νούν· όθεν ουδέ παντελώς απήλλακται της οργής. επιφέρει
γούν
b'Αλλ ' ήτοι έπεσι μεν ονείδισον, ως έσεται περ.
θεά μεν ούν βοηθούσα πάντως αν ολόκληρον ειρήνην του πάθους κατ
εσκεύασεν· αεπειδή δε λογισμός ανθρώπινος ήν, το ξίφος άνεϊρξεν
αναγκαίως, και το μεν άχρι των έργων τολμηρόν εκκέκοπται· υπο
μένει δε έτι λείψανα της οργής, ου γαρ αθρόως υφ' ένα καιρόν οι
μεγάλοι θυμοι των παθών αποκόπτονται, και τα μεν περί 'Αθηνάς, ήν
μεσίτιν Κυπεστήσατο του προς 'Αγαμέμνονα θυμού, 72αυτής αλληγο
ρίας άξιούσθω.
21. Βαρύτατον δ' έγκλημα κατά Ομήρου, και πάσης καταδίκης
άξιον, είπερ άρα μεμύθευκεν, ώς εν τούς έφεξής ένεστιν ευρείν m ότε
τον απάντων ηγεμόνα
-ξυνδήσαι ολύμπιοι ήθελαν άλλοι,
"Ήρη τ' ήδε Ποσειδάων και Παλλάς Αθήνης
in diávosas, et opãy neutro genere in quavis pericula subeunda intrepida

fine sententiæ collocare. MS. Angl . et imperterrita, expavescebat tamen
habet μετάνοιαν. Utraque autem dementiam, extra mentis sanitatem
lectio sententiæ adversatur. De- constitutam, cum se animadvertis
inde lectio MS. Angl. est tantum set. Malim sane ópãy prorsus ab
emendatio cujusdam librarii, qui esse, impeditiorem enim facit ora
auctoris mentem non percepit. Vi- tionis structuram , et videtur inser
tium in prepos . εκ latere puto, tum ab aliquo, qui reliqua non as
eamque aut in Ew vel éktós esse sequabatur. Schow .
mutandam , aut ék eo sensu acci- Z λογισμού Ν . qui mox επιγένους.
piendum ; est itaque εφοβήθη την 71 Sic Vat. Vulgo άνοιαν.
έξω λογισμών (ούσαν ) άνοιαν. expanit 8 προκλυσθήναι μικρόν Ν.
dementiam extra mentis sanitatem b II. A. 21. ubi έπεσιν editur.
constitutam . Locum ergo ita con- C την ειρήνην Ν.
stituo: Θάμβησεν δ' 'Αχιλεύς. sunt d έπει Ν.
ipsa Homeri verba, et ea, quæ se- € νεΐκος Ν.
f
quuntur : το προς πάντα κίνδυνος ατρε τολμηρών Ν.
μες αυτού και ακατάπλη κτον , δρών εφο 8 λείψανον Ν.
βήθη την έξω λογισμών άνοιαν, allego- h ου γαρ αθρόως MS. Αngl. Gale.
ricam eorundem verborum inter- Et sic Vat. Vulgo άθροον.
pretationem continent . το άτρεμές i της Ν.
και ακατάπληκτον αυτού pro ipso A- k εστήσατο Ν .
chille imperterrito dictum est, et ad 72 ταύτης της ScΗow. et Ν.
illud referendum δρών.. Totius au- 1 αυ Ν. qui mox om. ως.
tem loci sensus erit hic : Ista Ho- m ΙΙ. Α. 399. οππότε μιν ξυνδήσαι &c.
meri verba : Θάμβησεν δε 'Αχιλλεύς, η ότι των απάντων ΜS. Αngl. Gale.
sunt per allegoriam ita accipienda : Ad eandem lectionem vertit inter
vis, quæ in eo erat, animi, ad pres. Schow . Sic et Vat. N.
22 HERACLIDIS
'Αλλα συ τον γ ' ελθούσα θεά υπελύσαο δεσμών,

* Ως εκατόγχειρον καλέσασ ' εις μακρόν "Όλυμπον,
“ΟνΒριάρεωνκαλέoυσιθεοί, άνδρες δέτε πάντες
Αιγαίων', ο γαρ αύτε βίη ου πατρός αμείνων.
'Εν τούτοις τους στίχους αξιός έστιν" Ομηρος ουκ εκ μιάς της Πλά
τωνος ελαύνεσθαι πολιτείας, αλλ' υπέρ ° “Ηρακλέους, φασίν, εσχάτας
στήλας, Ρκαι την άβατον ωκεανού θάλασσαν. Ζευς γαρ ολίγου δεσμών
πεπείραται, και την επιβουλήν αυτό συνιστάσιν ουχ οι Τιτάνες, ουδε
το κατά Παλλήνην θράσος Γιγάντων, άλλ' " Ήρα, διπλούν όνομα ,
φύσεως και συμβιώσεως, ότ' αδελφός Ποσειδών, εξ ίσου νεμηθείς
άπαντα, και ουχί και του διαμαρτείν, ής ώφειλε τιμής 73 άξιούσθαι, κατά
του πλεονεκτήσαντος ήγανακτηκώς: τρίτη δ' Αθηνά , διά μιάς επιβου
λής εις πατέρα και μητέρα δυσσεβούσα, νομίζω δε έγωγε της επι
βουλής Διί την σωτηρίαν άπρεπεστέραν· Θέτις γαρ αυτόν απήλλαξε
των δεσμών, και Βριάρεως. απρεπείς δ ' αι τοιαύται ελπίδες, ως τοι
ούτων δεηθήναι συμμάχων.
22. Ταύτης τοίνυντης ασεβείας έν έστιν αντιφάρμακον , εάν επι
δείξωμεν αλληγορημένον τον μύθον ή γαρ αρχέγονος απάντων και
πρεσβυτέρα φύσις εν τούτοις τοις έπεσι θεολογείται, και των φυσι
κών κατά τα 74στοιχεία δογμάτων είς αρχηγός "Ομηρος, εκάστω τινι
των μετ' αυτόν, ής έδοξεν ευρεϊν, επινοίας γεγονώς διδάσκαλος. * Θά
λητα μέν γε τον μιλήσιονομολογούσι πρώτον υποστήσασθαι τών και όλων
κοσμογόνον στοιχείον το ύδωρ" ή γαρ υγρά φύσις εύμαρώς εις
έκαστα μεταπλαττομένη, προς το ποικίλον είωθε 8 μορφούσθαι το τε
γαρ εξατμιζόμενον αυτής αερούται, και το λεπτότατον από αέρος αι
θηρ ανάπτεται, συνιζάνον τε το ύδωρ και μεταβαλλόμενον εις έλυν
απογαιούται· διό δη της τετράδoς των στοιχείων ώσπερ αιτιώτατον και
Θάλης απεφήνατο στοιχείων είναι το ύδωρ . τίς ούν έγέννησε ταύτην
την δόξαν και ουχ "Ομηρος και είπών,
ο Ηρακλείας Ν. vita Thalet. lib. I. p. 18. edit.
Ρ και om. N. et mox om . γάρ. Steph . αρχήν δε των πάντων ύδωρ υπε
q Alludit ad Il . A. 60. στήσατο. et p. 35. Β. refert eum
r Respicit Il. O. 187 . dixisse : ζώα γενέσθαι εξ υγρού , και
και το διαμαρτείν Ν. et mox. ώφελε. θερμού , και γεώδους. Ηujus Thaletis
73 ήξιώσθαι Vat. Ν. philosophematis rationem habuit
t toll om . N. Pindarus in primo Olymp. vers. I.
Η θεολογικώς κατά τα στοιχεία Ν. *Αριστον μεν ύδωρ. ScΗow. θάλαττα
74 tà addidimus ex Vat. Ex eo Ν . pr.
dem mox τινι pro νulg. τοίνυν. και άλλων Ν.
* Hæc Thaletis de primo om- 2 Vocem υγρά ex ΜS. Αngl. re
nium rerum principio opinio et- posuit Gale. Schow. Et sic Vat.
iam exponitur in Stobæi Eclogis και μεταμορφούσθαι Ν.
Physicis lib. I. 26. Diog. Laert. in
b 'Ωκεανός , όσπερ γένεσις πάντεσσι τέτυκται .

φερωνύμως μεν ωκεανόν είπών την υγρών φύσιν, παρά το ωκέως νάει »,
τούτον δ' υποστησάμενος απάντων γενεάρχην. αλλ' ο κλαζομένιος
' Αναξαγόρας, κατά διαδοχήν γνώριμος ών Θάλητος, συνέζευξε το ύ
δατι δεύτερον στοιχείων την γην, ένα ξηρώ μιχθέν υγρόν εξ αντιπάλου
φύσεως εις μίαν ομόνοιαν ανακραθή. και ταύτην δε την απόφασιν
πρώτος "Ομηρος εγεώργησεν, Αναξαγόρα σπέρματα της επινοίας χα
ρισάμενος , εν οις φησί
e'Αλλ' υμείς μεν πάντες ύδωρ και γαία γένοισθε.
πάν γαρ το φυόμενον έκ τινων, εις ταύτα αναλύεται διαφθειρόμενον,
ώστερεί της φύσεως, τα δεδάνεικεν εν αρχή,χρέα κομιζομένης επι
τέλει . διο δή τοϊς Κλαζομενίοις δόγμασιν επόμενος Ευριπίδης φησί
h Χωρεί δ' οπίσω, τα μεν εκ γαίας
φύντ ' εις γαίαν, τα δ' απ' αιθρίου
βλαστόντα γονής εις αιθέρα .
καταρώμενος ούν και ποιητής τοϊς"Ελλησι, μίαν εύρεν άρχήν φιλόσο
φον, εί πάλιν ύδωρ και γη γένοιντο διαλυθέντες εις ταύτα, αφ' ών
επήχθησαν, ότε εγεννώντο. εσχάτη τοίνυν υπό των μεγίστων φιλοσό
φων η τελεία τετρας εν τοίς στοιχείους συνεπληρώθη δύο μεν γαρ
υλικά φασιν είναι, γήν τε και ύδωρ, δύο δε πνευματικά, αιθέρα Ιτε
και αέρα, τούτων δε τας φύσεις, Κάλλήλαις εναντία φρονούσας, όταν
εις το αυτό 75 κραθώσιν, ομονοεϊν.
23. Αρ' ούν, εί τις θέλοι ταληθές εξετάζειν, ουχί και ταύτα τα
στοιχεία παρ’ Ομήρω φιλοσοφείται η; και περί μεν των " Ήρας
δεσμών, εν οις η τάξις ήλληγόρηται των τεττάρων στοιχείων, ευκαι
ρότερον αύθις ερούμεν" νύν δ' αποχρώσιν οι κατά την τρίτην ραψωδίαν
όρκοι, το λεγόμενον υφ' ημών βεβαιώσαι.
ο Ζεύ κύδιστε , μέγιστε, κελαινεφές, αιθέρι ναίων,
Hέλιός θ' ός πάντ ' έφοράς, και πάντ ' επακούεις ,
b Il. E. 246. ubi legitur 'Mked- xagorea p. 38. Est autem fragmen
νου . tumi dramatis Chrysippi. Scuow .
C γενάρκην Ν. τε om . Ν.
Ο ανακριθή Ν. 75 κερασθώσιν Vat. Ν.
e I). Η . 99 . k αλλήλας Ν.
f & δεδάνεικεν ] δεδενακυίας Ν. 1 το αληθές θέλοι Ν.
g Κλαζομενίου Ν. m Respicit Il. 0. 18. cf. Vita
h Exstat hoc fragmentum Euri- Homeri Plutarcho tributa. Schow.
pidis inter incertas ejus Tragoedias η αφ' Ν .
edit. Barnes . p . 504. plenius adhuc o Il. Β . 412. reliqua ex 11. Γ. 277.
et accuratius in Valkenarii V. C. Eosdem versus jam supra laudarat .
Diatribe cap. IV. in Euripidis Ana- Schow .
24 HERACLIDIS
και ποταμοί και γαία , και δP υπένερθε καμόντας

ανθρώπους τίνυσθον, 43 τις κ' επίορκον ομόσση.
πρώτον επικαλείται τον οξύτατον αιθέρα, την Γανωτάτω τάξιν ειληχότα.
Σπυρος δε ειλικρινούς φύσις, άτ’ οίμαι κουφοτάτη, τον υψηλότατον
αποκεκλήρωται χώρον είη δ' άν, oίμαι, τούτο Ζευς επώνυμος, ήτοι το
ζην παρεχόμενος ανθρώπους, και παρά την έμπυρον ζέσιν τούτως ώνομασ
μένος. αμέλει δε και ο * Ευριπίδης τον υπερτεταμένον αιθέρα φησίν
“ Όράς Yτον ύψού τόνδ' άπειρον αιθέρα ,
και γήν πέριξ έχοντ’ υγραϊς εν αγκάλαις ;
τούτον νόμιζε Ζήνα, τόνδ' ηγού θεόν.
“Ο μεν ούν πρώτος αιθήρ καλείται μεσίτης των ορκίων" ποταμοί δε
και γή , τα υλικά στοιχεία, μετά την πρώτην φύσιν αιθέρος. Ετον δ'
υπένερθεν αίδην άλληγορικώς αέρα προσαγορεύει μέλαν γάρ τουτί
76το στοιχείον, ως άν oίμαι, παχυτέρας και διύγρου « λαχόν μοίρας.
δίχα γούν των καταφωτίζειν δυναμένων αλαμπής έστιν όθεν ευλόγως
αυτόν αίδην προσηγόρευσε. τί ούν το πέμπτον, ο ήλιος και ένα τι και
περιπατητικούς φιλοσόφους χαρίσηται " Ομηρος, επεκαλέσατο και
τούτο γαρ άξιούσιν, ετέραν του πυρός είναι ταύτην την φύσιν, ήν
κυκλοφορητικών ονομάζουσι, πέμπτον είναι τούτο το στοιχείον ομολο
γούντες. ο μεν γαρ αιθήρ δια την κουφότητα προς τους ανωτάτω
χωρεί τόπους: ήλιος δε και σελήνη και των ομοδρόμων αυτοϊς έκα
στον άστρων, την εκ κύκλο φοράν δινούμενα διατελεϊ, της πυρώδους
ουσίας άλλην τινά δύναμιν έχοντα. διά τούτων απάντων υπεσήμανεν
ημίν τα πρωτοπαγή στοιχείατης φύσεως.
24. Και περί αυτού μηδείς λεγέτω, πώς μεν ο αιθήρ προσαγορεύ
εται Ζευς, αΐδην δ' ονομάζει τον αέρα, και συμβολικούς ονόμασι την
φιλοσοφίαν αμαυροί παράδοξον γαρ ουδέν, εί, ποιητής τε ών, άλλη
γορεί, και
μενων.
των 77προηγουμένως φιλοσοφούντων τούτω τω τρόπο χρω
ko γούν σκοτεινός Ηράκλειτος ασαφή , και δια συμβόλων εί
Ρ επένερθε Ν. 2 αγκύλαις Ν.
4 ος και επίορκον Ν. a και τα υλικά Ν .
Γ ανωτάτην Ν. και τις δ' ο υπάνερθεν Ν. pr.
8 πυρός γάρ ΜS. Αngl. Gale. πυρός c αέρα προσαγορεύειν αλληγορικώς Ν..
γάρ ειλικρινής Vat. Ν. mox ούτ' οίσαι 76 Articulum addit Vat.
κουφώ Ν. d λάχοι Ν.
t ούτος Ν. e o om . Ν.
u dè om . N. f κυκλοφορικής Ν.
x Cum fragmentis Pacuvii et En- g tò om . N.
nii contulit hoc fragmentum Val- h εχούσης Ν. qui mox εσήμανεν.
kenarius in Diatribe in Eurip . 1 δ' Ν. qui mox om. τε ών.
Fragm . cap . VI. de duobus rerum 77 προηγουμένων Vat . Ν.
creatarum principiis p. 47. Scho. k Humana omnia continua qua
και τον υψού om. Ν . dam mobilitate fluere, moveri, sin
ALLEGORIÆ HOMERICE . 25
κάζεσθαι δυνάμενα, 79 θεολογεί τα φυσικά, δι' ών φησί θεοί θνητοί

τ' άνθρωποι αθάνατοι, ζώντες τον εκείνων θάνατον, θνήσκοντες την εκείνων
ζωήν.και πάλιν ποταμούς τοϊς η αυτοϊς έμβαίνομέντε, και ουκ έμβαί
νομεν , και είμέν τε, και ουκ είμεν. όλον τε το περί φύσεως αινιγματώδες
gulisque momentis mutari, nobi- Sunt nempe ex Heracliti opinione
lissimum hujus Heracliti dogma dii homines, quatenus anima , quæ
fuit. Vid. Platonis Cratylus p. 276. corporibus humanis includuntur, di
D. Diog. Laert. in vita Heracliti vina etiam naturæ particulæ sunt ;
lib. IX . p . 551. segm. 7. Ab hac et vice versa , homines sunt dii, qua
Heracliti opinione profecta esse tenus ipsorum anima ad deorum
videntur mira ista et obscura di- naturam pertinent, eamque consti
cta, quæ hic ab auctore afferun- tuunt. Tradidit porro idem Hera
tur : ποταμούς τους αυτούς εμβαίνομεν clitus , animas, quum in corpora
τε και ουκ έμβαίνομεν. είμέν τε και humana detruderentur, etheream
ουκ είμεν. Sensus adeo horum ver- ac divinam suam vim perdere ; a
borum erit hic : Undantes fluminis corporum vero mole liberatas pri
aquæ urgentur aliæ ab aliis, ita stina sua divina vita iterum beari.
ut quovis motu suo varientur ; quan- Sextus Empiricus Pyrrh. Hypot.
do igitur flumen iterata vice ingre- lib. III. p . 157. C. edit . Colon .
dimur, dicimur quidem ex vulgari hanc Heracliti opinionem ita ex
hominum opinione idem lumen in- posuit: “Ο δε Ηράκλειτος φησίν, ότι
gredi, propter varias tamen illas, και το ζήν έστι το αποθανείν, και εν τω
quas singulis momentis oices flumen ζην ημάς έστι και τεθνάναι: ότε μεν γάρ
subit, revera idem Runnen non est . ημείς ζάμεν, τας ψυχάς ημών τεθνάναι,
Nos ipsi etiam in singulas horas και εν ημίν τεθάφθαι· ότε δε ημείς απο
mutamur, ita ut, etsi nobis videa- θνήσκομεν, τας ψυχάς αναβιούν και ζήν.
mur üidem esse , qui antea fuimus, Ex his jam illustranda sunt ista
revera tamen iidem non simus. Ea- Heracliti verba : SãUTES TÒékeivar
dem etiam afferuntur a Platone 1. θάνατον, θνήσκοντες την εκείνων ζωήν.
cit. λέγει (Ηράκλειτος) ως δις εις τον Homines nempe, animis morte a
αυτον ποταμόν ουκ άν έμβαίης. Etiam corporibus solutis , vere ac perennis
in Plutarch. Quæstion. Natural. vitæ compotes fiunt ; quousque au
Quest. Secund . p. 912. Α . ποτα- tem in hisce terris versantur, ani
μούς γάρ δις τους αυτούς ουκ αν έμβαίης, marum divina υι per corporum cras
ώς φησιν Ηράκλειτος έτερα γάρ επιβρεϊ sitiem oppressa ac debilitata, υita
ύδατα. Docuit etiam iste Heracli. hominum morti simillima est. Has
tus, per totum universum diffusas Heracliti sententias illustravit
esse animas, easque naturam deo- Brucker. in Histor. Crit. Pbilos.
run constituere : πάντα ψυχών είναι pars II. lib. II. Cap . XII . p . 1222 .
και δαιμόνων πλήρη. Diog. Laert. in VI. Gesnerus in Comment. Soc .
vita Heracliti lib. IX. p. 551 . Ab Reg . Scient. Goetting. tom . I. p.
hoc Heracliti dogmate petenda est 83. IV.
interpretatio obscuri illius dicti : 1 δύναμιν θεολογικής φυσική Ν. 0
θεοί θνητοί τ’ άνθρωποι αθάνατοι, ita missis δι' ών φησί.
enim interpunctio instituenda est. 79 θεολογείται φυσικά Vat.
Verba illa, quibus eadem diis et m αυτού Ν. omissis τε και ουκ έμ
hominibus natura communis esse βαίνομεν..
traditur, plenius sic se habent : Deol n
nuev N. et sic mox .
άνθρωποι αθάνατοι, άνθρωποι θεοί θνητοί .
*
VOL . II . D
26 HERACLIDIS
αλληγορεί. τί δ ' ο άκραγαντίνος Εμπεδοκλής ; ουχί, τα τέτταρα

στοιχεία βουλόμενος ημϊν υποσημήναι, την ομηρικήν αλληγορίαν με
μίμηται ;;
Ζεύς Ράργής, "Ηρη τε φερέσβιος, ήδ' 'Αϊδωνεύς,
Νηστις θ', ή δακρύοις τέγγει κρούνωμα βρότειον.
Ζήνα μεν είπε τον αιθέρα, γήν δε την "Ηραν, 'Αϊδωνέα δε τον αέρα, το
ο Ζευς αργής, "Ηρη τε φερέσβιος,
φερέσβιος , ήδ' Νηστιν etiam per το ύδωρ exponit
'Αϊδανείς, Diog. Laert. I. cit. Idem hujus
Νηστις θ', ή δακρύοις τέγγει κρούνω- fragmenti versus apud Suidam in
μα βροτείον.. v. Nñotis ita expressus legitur : Nñ
Hujus fragmenti Empedoclei, in στις θ', ή δακρύοις γε πικρούς νωμά βρο
quo quatuor elementa expressa esse Telov yévos. in quo manifesta inter
videntur, (et sane otorgeia elvan TÉT- polationis sunt vestigia. Idem Sui
ταρα , πύρ, qui hic Ζεύς et αιθήρ est, das Nηστιν per το ύδωρ interpreta
Edwp, vñv, dépa, Laertius in ej. vita tur. Alioqui lexicographi vulgo in
testatur) verba eadem sunt apud eo consentiunt, ut iis Nñotis sit tò
Henric. Stephan. in Poesi Philos. vtepov vel • Gostos, quasi výsitic,
Fragm. Empedocl. p. 21. et apud παρά το νή στερητικών και το σίτιον.
Sextum Empiric. advers . Mathe- Vid. Etymolog. M. et Suid. in h . v.
mat. p. 433. B. nisi quod sequens Menagius in Observat. ad Laert.
versus in utroque ab initio addi- lib . VIII. segm . 76. deducit Nño tis
tur : a véw nato ; sed nihil hac ratione
Técrapa tūv Trávtwy pofáuata mpã efficitur. Nunquam ut puto, ad li
τον άκουε .. quidum perduci vel constitui pot
Exstat idem fragmentum etiam in est ratio et origo significatus, quem
Stobæi Eclog. Physic. lib. I. p. 25. Empedocles priscæ huic voci tri
sed ibi pro Nñotis O’, legitur Nñ- buerit ; quum nullo alio loco ea
GTIS O ", mv : ita hoc spoúvwwa Bpotelov, vel ab antiquioribus vel serioribus
fons humanus, dictum videri potest poetis sit adhibita. Miror tamen ,
de oculo , lacrimis irriguo, qui flen- quum alia Empedoclis fragmenta
do irrigat Nestin , quicquid tandem habeamus, in quibus eadem qua
illa sit, terra forte cum Aidoneo tuor elementa expressa sunt, (v.
seu Hade juncta. Etiam apud Sto- Henr. Steph . Poes. Philos. Fragm .
bæum I. cit. Nñotis et Kpourwuce Boo- Emped. p. 19. 21. 24. ) in iis non
Telov tanquam res duæ diversæ ac- eandem vocem NÕOTIV occurrere ,
cipiuntur, et allegorice explicantur sed elementum aquæ, partim per
per το σπέρμα et το ύδωρ. In Diog. το ύδωρ, partim per τον πόντον, ex
Laert. lib . VIII. segm . 76. idem primi. Unde suspicetur quis Nñ
Empedoclis fragmentum niultum oth in hoc fragmento esse vitio
variat a textu Heraclidis ; legitur sam vocem, forte ex grñ ortam ; es
enim : Νηστις θ', ή δακρύοις επιπικροί set tum a poeta hoc suaviter di
όμμα βροτείον. At enim όμμα est ctum , quod terram miseri homines
sine dubio glossema νοcis κρούνωμα, lacrimis suis humectant . Quod si
et tum , ut metri causa révyer in vero in hoc loco vitium latet, anti
TOT IK poñ converteretur, omnino ne- quiori jam ætate ista corruptio fa
cesse erat . Ceterum in eliciendis cta ut sit , necesse est . Schow .
ex his versibus quatuor elementis P &p' N.
δε δακρύοις τεγγόμενον κρούνωμα βρότειον το ύδωρ. ου δη παρά

δοξον, εί, των προηγουμένως ομολογούντων φιλοσοφείν αλληγορικούς
ονόμασι χρησαμένων, ο ποιητικών επαγγελλόμενος εξίσου τοϊς φιλο
σόφους ήλληγόρησε.
25.Λοιπόν ούν σκοπώμεν, ει ή κατά Διός επιβουλή των στοιχείων
έστιν απαρίθμησις, και φυσικωτέρας άπτεται θεωρίας. φασί τοίνυν
οι δοκιμώτατοι φιλόσοφοι ταύτα περί της διαμονής των όλων έως
μεν 80 αν αφιλόνεικος η αρμονία τα τέτταρα στοιχεία διακρατή, μη
δενός εξαιρέτως υπερδυναστεύοντος, αλλ' εκάστου κατ' εμμέλειαν, ήν
είληχε, τάξιν οικονομούντος, ακινήτως έκαστα μένειν ει δ' επικρατή
σαι τι των εν αυτοίς, και τυραννήσαν εις πλείω φοραν παρέλθοι, τα
λοιπά συγχυθέντα τη του κρατούντος ισχύι μετ' ανάγκης υπεύξειν.
πυρός μεν αιφνιδίως εκζέσαντος, απάντων έσεσθαι κοινήν εκπύρωσιν"
ειδ' 81 αθρόον ύδωρ εκραγείη, κατακλυσμώ τον κόσμον απολεϊσθαι.
δια τούτων τοίνυν των ετών μέλλουσάν τινα ταραχήν εν τοις όλους
"Ομηρος υποσημαίνει: « Ζευς γάρ, ή και δυνατωτάτη φύσις, υπό των άλ
λων επιβουλεύεται στοιχείων, " Ηρας μεν, του αέρος, Ποσειδώνος δε,
της υγράς φύσεως, Αθηνάς δε, της γης "επει δημιουργός έστιν απάν
των, και θεός εργάνη. ταύτα 82 δε τα στοιχεία πρώτον μεν συγγενή
δια την εν αλλήλοις ανάκρασιν' είτα , συγχύσεως παρά μικρον 83 αυ
τοϊς γενομένης, ευρέθη βοηθός ή πρόνοια. Θέτιν δ' αυτήν ευλόγως
ώνόμασεν αύτη γαρ 84 υπέστη των όλων 4 εύκαιρον 85 απόθεσιν, εν τοίς
ιδίοις νόμοιςιδρύσασα τα στοιχεία. σύμμαχος δ' δ αυτή γέγονεν η
βριαρά και 86 πολύχειρος δύναμις" τα γαρ τηλικαύτα των πραγμά
των νοσήσαντα πως άλλως “δύναιτο, πλήν μετά μεγάλης βίας, αναρ
ρωσθήναικαι και το μεν άφυκτον έγκλημα περί των Διός ασεβών δεσ
μών ούτω φυσικής αλληγορίας έχει θεωρίαν.
26. Έγκαλούσι 48' Ομήρω “περί της Ηφαίστου ρίψεως το μεν
4 απαγγελλόμενος Ν . 2 επειδή Ν . om. mox απάντων et

η δυνάμεως Ν. εργάνη.
80 αν deest Vat. έως μέν έφιλονείκει 82 δη Vat. και ταύτα δη Ν .
αρμονία τα τέσσαρα Ν . 83 αυτού Vat. αυτόν Ν .
8 ει δε κρατησαν τί τών Ν . 84 υπεστήσατο Schow.
a
t διέλθοι Ν . εύκαιρον om . Ν.
u Koving ex MS. Angl . restituit 85 υπόθεσιν vel την θέσιν Heyne.
Gale. male editum κοινή. ScΗow . b αύτη Ν.
κοινήν item Vat. κοινή veram putat 86 πολύχειο Vat . Ν.
Heyne. C δύναιντο Ν.
81 άθρουν Vat. Tum ύδωρ om. Ν. Ο δ' ομοίως Ν .
x Cf. Ι . Θ . 17. et alibi . e Respicit II . A. 590, 591 .
και δυνατωτέρα Ν .
* D 2
28 HERACLIDIS
πρώτον, ότι χωλόν αυτόν και υφίσταται, την θείαν άκρωτηριάζων φύσιν
είθ', ότι παρά μικρον ηκε κινδύνου.
587 Πάν (γάρ φησι) δ' ήμαρ φερόμην , άμα δ' ήελίω καταδύντι
Κάππεσον εν Λήμνω. ολίγος δ' έτι θυμός ενήεν.
και τούτοις δ' υποκρύπτεται τις Ομήρο φιλόσοφος νους, ού πλάσ
μασι ποιητικούς τους ακούοντας τέρπων m αυτίκα χωλόν ημίν παρα
δέδωκεν " Ηφαιστον, ου τον έξ "Ήρας και Διός η μυθολογούμενον παίδα:
τούτο γάραπρεπές όντως ιστορείν περί οθεών· αλλ', επεί η πυρός ουσία
διπλή, και το μεν αιθέριον (ως έναγχος ειρήκαμεν) επί της ανωτάτω
του παντός αιώρας ουδεν υστερούνέχει προς τελειότητα, τού δε παρ'
ημίν πυρός η ύλη, Ρπρόσγειος ούσα, φθαρτη, και δια της 88 υποτρε
φούσης παρ' έκαστα ζωπυρουμένη, διά τούτο την οξυτάτην φλόγα
συνεχώς ήλιόν τε και Δία προσαγορεύει, το δ' επί γής πύρ, "Ήφαι
στον, ετοίμως απτόμενόν τε και σβεννύμενον. όθεν είκότως, κατά
σύγκρισιν εκείνου του ολοκλήρου, τούτο νενόμισται χωλόν είναι το
πύρ. άλλως τε και πάσα ποδών πήρωσις αεί το διαστηρίζοντος επι
δείται βάκτρου το δε παρ' ημίν πύρ, άνευ της των ξύλων παραθέσεως
ου « δυνηθέν αν επιπλείον παραμείναι, συμβολικώς χωλόν είρηται. τον
γούν " Ήφαιστον, ουκ αλληγορικώς εν ετέροις, αλλά διαρρήδην, πύρ
φησίν "Ομηρος είναι:
S
Σπλάγχνα δ' άρ αμπείραντες υπείρεχον Ηφαίστοιο.
Μεταληπτικώς υπό του Ηφαίστου τα σπλάγχνα φησίν οπτασθαι.
και μην απ' ουρανού 89 ριπτούμενον αυτόν υφίσταται. φυσικώς γαρ
κατ' αρχάς, ουδέπω της του πυρός χρήσεως επιπολαζούσης, άνθρωποι
χρονικώς χαλκοϊς τισιν οργάνοις κατεσκευασμένοις εφειλκύσαντο
τους, από των μετεώρων φερομένους, σπινθήρας, κατά τας μεσημ
βρίας εναντία τώ ηλίω τα όργανα τιθέντες. όθεν 90 oίμαι δοκεϊ και
f V. II . A. 6ο7 . 11. Σ. sepius. υποτρεφούσης παρ' εκάστη Ν. qui mox
g υφίστησιν - άκροτηρίαζον Ν. την μεν οξυτάτην.
h και παρά Ν. Η δυνηθή Ν. et mox επιπλεον παρα
i II. A. 592. ubi legitur : Πάν δ' βήναι συμβολικώς άν είρηται χωλόν .
ήμαρ. r διαρρήδην φησίν όμοιον το πύρ εί
87 Sie Vat. Vulgo φησί γάρ Παν ναι Ν.
ήμαρ φ . s Il. B. 426. ubi vulgo minus
k και om . N. et mox Oμήρω. bene legitur εμπείραντες. ScΗow.
1 πλάσμα ποιητικόν Ν . pr. et mox δ' άρα πείραντες υπέρεσχον Ν .
τέρπον. 89 Sic Vat . Vulgo cum N. ριπτό
η αντιχωλόν Ν . μενον.
η μυθούμενον ΜS. Αngl. N. Vat. t υφίστησιν Ν.
ο των θεών Ν . u εναντίως Ν.
P πρός τι ούσα Ν. pr. 90 Supplevimus oίμαι δοκεϊ ex Vat..
88 Sic Heyne pro υποστρεφούσης . Vulgo habetur λέγεται post πύρ , cu
και ο Προμηθεύς απ' ουρανού διακλέψαι το πύρ επειδήπερτέχνης Yπρο

μήθεια των ανθρώπων επενόησε την εκείθεν απόρροιαν αυτού. Λήμνον
δε πρώτον ουκ αλόγως εμύθευσε, την υποδεξαμένην το « θεόβλητον πύρ
ενταύθα γαρ ανίενται θέγγηγενούς πυρός αυτόματοι φλόγες. δηλοί δε
σαφώς, ότι τούτο θεωρητόν εστι το πύρ , εξ ών επήνεγκεν:
ολίγος δ' έτι θυμός ενήεν.
απόλλυται γαρ ευθέως μαρανθεν, ει μη λάβοιτο της, διαφυλάττειν
αυτό δυναμένης, προνοίας .
27. Και ταύτα μεν περί Ηφαίστου « φιλοσοφητέον. εώ γάρ επι
του παρόντος , ως τερατείαν τινά, την Κράτητος φιλοσοφίαν, ότι Ζεύς,
αναμέτρησιν του παντός εσπουδακώς “ γενέσθαι, δύο πυρσούς ισοδρο
μούσιν, Ηφαίστω τε και ηλίω, διετεκμήρατο του κόσμου τα διαστή
ματα τον μεν άνωθεν από του βηλού καλουμένου ρίψας, τον δ' απ '
ανατολής εις δύσιν αφείς φέρεσθαι. δια τούτ' αμφότερα και συν
εχρόνισαν" άμα γαρ 91ηλίω καταδύντι κάππεσεν "Ηφαιστος εν Λήμνω.
τούτο τοίνυν, είτε κοσμική της αναμέτρησης , είθ', και μάλλον αληθές
έστιν, αλληγορική του καθ' ημάς άπυρος ανθρώποις παράδοσις, ουδέν
ασεβές υπέρ Ηφαίστου παρ’ Ομήρω λέλεκται.
28. Και μην επί της δευτέρας ραψωδίας και ανακομιζομένων των
“Ελλήνων, Οδυσσεϊ Κδιαπoρoύντι παρέστηκεν, ουκ άλλη τις 92 αλλ'
η θεία φρόνησις, ήν'Αθηνών ονομάζει. και την αποστελλομένην Ιριν,
άγγελος του Διός, τον είροντα λόγον 1 υφίσταται, ώσπερ Ερμήν, τον
ερμηνεύοντας δύο γαρ άγγελοι θεών, ουδενός άλλου, πλην m επώνυμοι
της κατά τον λόγον ερμηνείας. • 'Αλλ' απρεπώς 'Αφροδίτη μαστρο
πεύει προς Αλέξανδρος ΡΕλένην. αγνοούσι γαρ, ότι νύν λέγει την εν
jus loco Gesnerus scribendum pu- e troiño ai N. textu .

tabat μεμύθευται. αμφότεροι ΜS. Αngl. et Vat. γάρ
και o om . Ν . αμφότερα Ν.
9 προμύθια των εκείθεν απενόησεν την 91 neníw Vat. N.
εκείθεν απόρροιαν αυτών Ν. g πυρός om . Ν. qui mox παρά
2 θεοπρόβλητον Ν. δωσις.
a Ita a Gesnero emendata codi- h II. Β . 149. αναγκαζομένων Ν .
cis lectio εγγυγηγενούς. ScΗow. έγ i Ibid . 170, 171 , 172 .
γύγηγενούς et mox θεωρητών Vat. γη- k απορoύντι Ν. qui om. παρέστηκεν .
γενούς Ν. Schol . Odyss . Θ. 284. 9? Sic Vat. Vulgo, αληθεία, ή.
b και τούτο υπήνεγκεν Ν. Infra c. 3 Ι . ου κατ ' άλλο τι μέρος,
c Pro θεωρητών Gale legendum αλλά .
conjicit αιθέριον vel θεόβλητον. nam 1 υφίστησι Ν.
supra dixerat, duplicem esse ignem , m επώνυμον Ν.
alterum æthereum , alterum terre- η τον om . Ν.
strem . Schow. ο 11. Γ . 390. Seqg :
Η φιλοσοφείσθω Ν , p Ελένη mox onm . την εν Ν .
30 HERACLIDIS
τοϊς ερωτικούς πάθεσιν άφροσύνην, ή μεσίτίς έστι, και αδιάκονος άει

μειρακιώδους επιθυμίας" αύτη και τόπον εύρεν επιτήδειον, όπου τον
Ελένης δίφρον και αφιδρύσει, και ποικίλους μαγγάνοις εκατέρων κινεί
τον πόθον, Αλεξάνδρου μεν ερωτικώς έτι διακειμένου, της δε Ελένης
μετανοείν άρχομένης. Ιδιό δη κατ ' αρχάς αντειπούσα, τούσχατον
υπείκει,μεταξύ δυοϊν φερομένη παθών, έρωτός τε του προς Αλέξαν
δρον, και αιδούς της προς Μενέλαον.
29. "Η γε μην ευωχουμένοις υποδιακoνoυμένη κατ' αρχάς " Ηβη,
τις άν είη, πλήν η διηνεκώς εν ταϊς ευφροσύναις νεότης: Υ ουδέν γάρ
έν ουρανώ γήρας, ουδ' υπεστί τι της θείας φύσεως έσχατον βίου νό
σημα. πάσης δ ' εξαιρέτως θυμηδίας, ώστερεί 93 συνεκτικόν όργανών
έστιν ή των συνεληλυθότων επί την ευφροσύνην ακμή. Περί μέν γε
της "Έριδος ουδ' υπεσταλμένως ήλληγόρησεν, ουδ', ώστε δεϊσθαι λε
πτης τινος εικασίας· αλλ' εκ του φανερού τα κατ' αυτήν πεπόμ
πευκεν .
2" Η τ ' ολίγη μεν πρώτα κορύσσεται, αυταρ έπειτα

Ουρανώ έστήριξε κάρη, και επί χθονί βαίνει.
δια γαρ τούτων των επών ου θεά τις ούτω παντάπασιν τερατώδης υφ'
Ομήρου μεμόρφωται, τας προς 94εκάτερον μεταβολές του σώματος
απίστους έχουσα, και ποτέ μεν επί γης ερριμμένη ταπεινή , ποτέ δ'
εις άπειρον 95 αιθερος εκτεινομένη μέγεθος αλλ', ο συμβέβηκεν αει
τοϊς φιλονεικούσι, πάθος εκ ταύτης της αλληγορίας 96 διετύπωσεν.
αρξαμένη γαρ από λιτής αιτίας ή έρις, επειδαν υποκινηθή, προς μέγα
δή τι 97κακού διογκούται, και ταυτί μέν ίσως μετριώτερα.
30. Πολλή 98 δε καθ' Ομήρου τραγωδία σκηνοβατείται παρά τους
άγνωμόνως αυτόν έθέλουσι συκοφαντείν, ότι παρεισάγει κατά την
πέμπτης ραψωδίαν τιτρωσκομένους θεούς και Αφροδίτης το πρώτον υπό
Διομήδους, είτ' " Αρην. προστιθέασι δε τούτοις, όσα κατα παρηγο
ρίαν η Διώνη περί των έτι πρότερον ήτυχηκότων απαγγέλλει θεών. εν
μέρει δ' υπέρ εκάστον τον λόγον αποδώσομεν ημείς, ουδεμιάς εκτός
99όντα φιλοσοφίας. Διομήδης γαρ, 'Αθηνών έχων σύμμαχον , τουτ
Η διάκοσμος Ν. εκατέρου.
r τρόπον Ν. 95 aidepos supplent Vat. Schol .
S
εφιδρύσει Ν . Ven ..
t εκάτεροι κινέτης Ν. 96 εδήλωσεν Schol . Ven .
u Il . r. 299. seqq . Omnia quæ 97 κακόν - ταύτα Schol.
sequuntur desunt N. 98 δη Vat. πολλάκις η Schol . Ven .
x II. Δ . 2 . a V. ΙΙ. Ε. 336.
You'dè yap MS. Angl. b Ibid. 855. seqq.
93 συνεκτικού Vat . • Ιbid . 382 .
ι ΙΙ. Δ . 442 . 99 Sic Vat. Schol. Ven . Vulgo
94 Sic: Vat. Schol . Ven. Vulgo όντος.
ALLEGORLE HOMERICÆ . 31
έστι την φρόνησιν, έτρωσεν Αφροδίτην, 100 ήτοι την αφροσύνην ου

μα Δία, ού θεάν τινα, την δε των μαχομένων βαρβάρων άλογιστίαν.
αυτός μεν γαρ, άτε δια πάσης εληλυθώς πολεμικής μαθήσεως, και
τούτο μεν εν Θήβαις, τούτο δε εν Ιλίω, δεκαετή χρόνον έμφρόνως
του μάχεσθαι προϊστάμενος, εξ εύμαρούς διώκει τους βαρβάρους, οι
δ', αναίσθητοι και λογισμών ολίγα κοινωνούντες, υπ' αυτού διώκονται,
καθάπερ
d δίες πολυπάμμονος άνδρός εν αυλή.
πολλών ούν φονευομένων, αλληγορικώς "Ομηρος την βαρβαρικήν αφρο
σύνην υπό Διομήδους τετρώσθαι παρεισήγαγεν.
31. Ομοίως δε ο "Αρης ουδέν έστιν άλλο, πλήν ο πόλεμος, παρά
την άρην ώνομασμένος, ήπέρ έστι βλάβη. γένοιτο δ' αν ημίν τούτο
σαφές εκ του λέγειν αυτόν μαινόμενον, τυκτον κακόν, αλλοπρόσαλ
λον. 1 επιθέτοις γαρ αρμόζουσι πολέμω κέχρηται μάλλον ή θεώ μα
νίας γάρ εισι πλήρεις άπαντες οι μαχόμενοι, προς τον κατ' αλλήλων
φόνον ενθουσιαστικώς ζέσαντες, και το αλλοπρόσαλλον ετέρωθι που
δια πλειόνων εξηγείται , λέγων
• Ξυνός Ενυάλιος , καί τε κτανέοντα κατέκτα .
νεμεσηται γαρ αι πολέμων επ' αμφότερα ροπαί. και το νικηθεν ουδε
προσαντήσαν 2 αιφνίδιον πολλάκις εκράτησεν. ώστε, της εν ταϊς
μάχαις αμφιβολίας άλλοτε προς άλλους μεταφοιτώσης, ετύμως
κακόν αλλοπρόσαλλον είρηκε 3 προς τον πόλεμον. έτρώθη δε υπό
Διομήδους "Αρης, ου κατ' άλλο τι μέρος, αλλά
8 Νείατον ές κενεώνα .
σφόδρα πιθανώς επί γαρ τα κενά της μη πάνυ φρουρουμένης και των
αντιπάλων τάξεως παρεισελθών, εύμαρώς έτρέψατο τους βαρβάρους.
και μην χάλκεον λέγει τον " Αρην, τας των μαχομένων πανοπλίας
υποσημαίνων. σπάνιος γάρ ήν ο σίδηρος και εν τω τότε πάλαι χρόνο
το δε σύμπαν 7 έσκέποντο χαλκό. δια τούτό φησιν
100 Sic Schol. Ven . Vulgo om. V. 3 προς delet Ηeyne .

d ΙΙ . Δ . 433 . 4 Sic Vat. Schol. Ven . Vulgo
1 Ηinc usque ad αλλοπρόσαλλον ουκ.
vulgo omissa inseruimus ex Vat. et g II. Ε. 857.
Schol. Ven . 5 των αντιπάλων Vat. Schol . Ven.
e Il. E. 309. unde rescripsi &vvós. Vulgo om . articulus.
male edebatur ξείνος. ScΗow. 6 εν τω πάλιν χρόνω Schol. Ven.
2 αιφνιδίως Vat. Schol . Ven . πάλαι delet Ηeyne ..
1 ΙΙ . Ε . 831 . 7 έσκέπτοντο Vat.
32 HERACLIDIS
hΌσσε δ' άμερδεν

Αυγή χαλκείη κορύθων απολαμπομενάων ,
Θωρήχων τε νεοσμήκτων.
αναβοά δε τρωθείς,
" Όσσον το εννεάχιλοι επίαχον ή δεκάχιλοι .
και τούτο δε τεκμήριον πολλών διωκομένων πολεμίων ου γαρ αν
είς θεός ανεβόησε τοσούτον, αλλ' ή φεύγουσα μυρίανδρος, oίμαι,
των βαρβάρων φάλαγξ. ώστ' εναργέσι τεκμηρίοις και διά των κατά
μέρος εδείξαμεν, ουκ "Αρην τον τετρωμένον υπό Διομήδους, αλλά τον
πόλεμον .
32. Αύται 8 δ' εν παρεκβάσει των προτέρων αλληγοριών, δι' ών
9και τεχνικωτέραν έχουσιν εμπειρίαν, εν οις φησιν
k Τλή μεν "Αρης, ότε μιν Ωτος κρατερός τ' 10'Εφιάλτης,
Παίδες 'Αλωήoς , δήσαν κρατερώ ενί δεσμώ.
1Η γενικοί γαρ ούτοι οι κατ’ αλκήν νεανίαι ταραχής και πολέμου με
στον ήδεσαν τον βίον , ουδεμιάς δ' ειρηνικής αναπαύσεως μέσης τους
παρ' έκαστα κάμνοντας ανιείσης, ιδίοις όπλοις εκστρατευσάμενοι,
την επιπολάζουσαν ηαηδίαν ανέστειλαν. άχρι μεν ούν τρισκαίδεκα
μηνών, άκλινής και αστασίαστος αυτών ο οίκος, εν ομονοία 12τε την
ειρήνην διεστρατήγει" μητρυιά δε παρεισπεσούσα και φιλόνεικος οι
κίας νόσος ανέτρεψε την προτέραν ευστάθειαν εκ δευτέρου δε πάλιν,
ομοίας ταραχής αναφθείσης , έδοξεν ο "Αρης από του δεσμωτηρίου λε
λύσθαι, τουτέστιν, ο πόλεμος.
33. Ηρακλέα δε νομιστέον, ουκ από σωματικής δυνάμεως ανα
χθέντα, τοσούτον ισχύσαι 13τοϊς τότε χρόνοις. αλλ' ανήρέμφρων,
και σοφίας ουρανίου μύστης, ώστερεί κατά βαθείας αχλύος 14έπι
δεδυκυίαν, έφώτισε την φιλοσοφίαν, καθάπερ ομολογούσι και στωικών
οι δοκιμώτατοι. περί μεν ούν των άλλων άθλων, οπόσοι της παρ'
Ομήρω μνήμης υστερούσι, τί δεί παρά καιρον εκμηκύνειν φιλο
τεχνούνταςκαι ότι κάπρον μεν ειλε, την επιπολάζουσαν ανθρώποις ακο
λασίαν. λέοντα δε, την ακρίτως ορμώσαν έφ ' ά μη δεί φοράν. κατ '
h Il. N. 340. unde άμερδεν repo- ανείης - ανιδίαν ανέστειλαν Vat. άνιεί
sui . male legebatur άμειδεν. Scrow. σης - ακηδίαν ανέστειλαν Schol. Ven .
i II . Ε. 86ο . m αηδίαν ανέστηλαν e MS . Αngl.
8 δ ' αι παρεμβάσεις Schol. Ven . reposui . νulgo : αηδίαν έστηλαν.
9 kai addidimus cum Vat. Schol. Schow.
Ven. 12 και ειρήνη Schol . Ven.
k II. Ε. 285. 13 Sic Vat. Schol. Ven. Vulgo
10 ”Emiá»Tns Vat. τοϊσδε .
11 γεννικοί Vat. Schol . Ven . 14 υποδεδυκυίαν Ηeyne.
1 ανείης ΜS . Αngl . f. ανείσης . ScΗ .
αυτό δε θυμούς αλογίστους πεδήσας, τον υβριστής ταύρον ένομίσθη

δεδεκέναι. δειλίαν γε μην έφυγάδευσεν εκ του βίου, την 15κεραυνίαν
έλαφον. και τις απρεπώς ονομαζόμενος άθλος εκμεμόχθηται, διακαθή
ραντος αυτού την επιτρέχουσαν 16 ανθρώποις αηδίαν. όρνεις δε, τας
συννηνέμους ελπίδας, αι βόσκουσι τον βίον ημών, απεσκέδασε δε
και την πολύχουν κόπρον, και πολυκέφαλoν ύδραν, ήτις, όταν εκκοπή,
πάλιν άρχεται βλαστάνειν, ώσπερ [η ύδραν τινά ] δια πυρός της παρ
αινέσεως εξέκοψεν. °αυτός γε μην ο τρικέφαλος, δειχθείς ηλίω, κέρ
βερος είκότως αν την τριμερή φιλοσοφίαν 18 υπαινίττοιτο. το μεν γαρ
αυτής λογικόν, το δε φυσικόν, το δε ηθικών ονομάζεται. ταύτα δε,
ώσπερ Ραφ' ενός αυχένος εκπεφυκότα, τριχη κατά 19 την κεφαλήν
μερίζεται.
34. Περί μεν δή των άλλων, ώσπερ είπον, άθλων έν συντόμω δε
δήλωται. τετρωμένην δ' " Ομηρος υπεστήσατο την "Ηραν, τούτο ακρι
βώς παραστήσαι βουλόμενος , ότι τον θολερον αέρα , και προ της εκά
στου διανοίας επαχλύοντα, πρώτος Ηρακλής, θείω χρησάμενος λόγω,
20 διήρθρωσε, την εκάστου των ανθρώπων αμαθίαν, πολλαίς νουθεσίαις
κατατρώσας. όθεν από γης εις ουρανόν αφίησι τα τόξα πάς γαρ
ανήρ φιλόσοφος έν θνητώ και επιγείω τω σώματι πτηνών ώσπερ τι
βέλος, τον νούν, εις τα μετάρσια διαπέμπεται. τεχνικώς δε προσέθη
κεν, είπών: Γιώ τριγλώχινι βαλών. ίνα διά συντόμου την τριμερή φι
λοσοφίαν υπό του τριγλώχινος υποσημήνη βέλους. και 21 μεθ' "Ήραν δε
τετόξευκε και τον " Αδην. ουδείς γαρ άβατος φιλοσοφία χώρος, αλλά
μετ' ουρανόν εζήτησε την κατωτάτω φύσιν, ίναμηδέ των νέρθεν αμύ
ητος ή τον ούν αλαμπή και πάσιν ανθρώποις άβατονάδηνκαι της σο
φίας οϊστος, εύστοχα βληθείς, διευκρίνησεν. ώσθ' 2 αι Ηρακλέους
χείρες αγνεύουσι παντός ολυμπίου μίσους. αρχηγός δε πάσης σοφίας
γενόμενος, αλληγορικώς παρέδωκε τοϊς μετ' αυτόν αρύσασθαι κατά
μέρη πάνθ', όσα πρώτος πεφιλοσόφηκε.
35. Νομίζουσι τοίνυν ένιοι μηδέ Διόνυσον είναι παρ' Ομήρω θεόν
15 Κερυνείαν Muncker . ad Hygin.. Ρ αυχένος e MS. Αngl. inserui.
Ρ. 72 . Vulgo legebatur : αφ' ενός εκπεφυ
16 ανθρώποις accessit ex Vat. Ρro κότα. ScΗow .
αηδίαν Sch. Ven. ασέλγειαν. 19 την deest Vat. Schol . Ven .
17 συνημένους Vat. συνανέμους Sch. q Vid . ΙΙ . Ε. 392 .
Ven. υπονέμους Hemsterhus . ad Lu- 20 διώρθρωσε Schow .
cian . Dial . M. V. 2 . Γ 11. Ε . 393
η έδραν τινά om . Schol . Ven . ubi s Respicit Il. E. 395. seqq.
mox εξέκαυσεν pro εξέκοψεν. 21 μετά δε “Ήραν Schol. Ven . Val
ο Cf. Ι . Θ. 368. goημέραν .
18 Sic Schol. Ven. Vulgo υπαινίτ 22 aí accedit ex Vat .
τεται .
*
VOI . II . E
34 HERACLIDIS
επειδήπερ υπό Λυκούργου διώκεται, και μόλις δοκεϊ σωτηρίας τυχεϊν ,

Θέτιδος αυτό παραστάσης. το δ' έστιν οίνου συγκομιδής γεωργούς
αλληγορία, δι' ών φησιν
t"Ός ποτε μαινομένοιο Διονύσοιο τιθήνας
Σεϋε κατ ’ ηγάθεον Νυσσήίον αι δ' άμα πάσαι
Θύσθλα χαμαι κατέχευον, υπ ' ανδροφόνοιο Λυκούργου
Θεινόμεναι βουπλήγι. Διώνυσος δε φοβηθείς
Δύσεθ' αλός κατά κύμα: Θέτις δ' υπεδέξατο κόλπα
Δειδιότα .
μαινόμενον μεν είρηκεν αντί Διονύσου τον οίνον επειδήπερ οι 23πλείονι

το ποτό χρώμενοι, του λογισμού διασφάλλονται. Η ώσπερ το δέος,
ει τύχοι, χλωρόν λέγει, και πευκεδανόν τον πόλεμον & γαρ απ'
αυτών συμβαίνει, ταύτα εκείνους περιήψεν, όθεν άρχεται τα πάθη.
Λυκούργος δε, ανήρ ευαμπέλου λήξεως δεσπότης, μετά την οπωρινών
ώραν, ότε συγκομιδή των διονυσιακών καρπών εστιν, επί την ευφορω
τάτην εξεληλύθει Νύσαν. τιθήνας δε νομίζειν δει τας αμπέλους. και
μετά τούτο, έτι δρεπομένων των βοτρύων, φησί - Διόνυσος δε φοβη
θείς . επειδήπερ ο μεν φόβος είωθε τρέπειν την διάνοιαν και δε της
σταφυλής καρπός τρέπεται θλιβόμενος εις οίνον. έθος γε μην τοίς
πολλούς, επί φυλακή του διαμένειν ακλινή τον καρπόν, επικαρνάναι
θαλαττίω ύδατι παρά τούτο ο Διόνυσος
y Δύσεθ ' αλός κατά κύμα Θέτις δ' υπεδέξατο κόλπω.
η τελευταία μετά την απόθλιψιν του καρπού θέσις αύτη γαρ εσχάτη
δέχεται τον οίνον, δειλιότα τον εν αρχή του νεοθλιβούς γλεύκους παλ
μον, και την μεθαρμόζουσαν ορμήν δέος είπε γαρ 24 τρόμον. ούτως
"Όμηρος, ού φιλοσοφείν μόνον αλληγορικώς, αλλά και 25γεωργείν θε
ωρητικώς επίσταται.
36. Φυσικής δε άπτεται θεωρίας, και όταν ο Ζευς, εις το αυτο
συναθροίσας 26τους θεούς άπαντας, άρχηται των μεγάλων απειλών.
7'Ακροτάτη κορυφή πολυδειράδος Ούλύμποιο
πρώτος έστηκεν αυτός επειδή την ανωτάτω τάξιν, ώσπερ έδηλούμεν,
η αίθριώδης επέχει φύσις. σειράν δ' απήρτησεν από του αιθέρος επί
πάντα χρυσήν οι γάρ δεινοί των φιλοσόφων περί ταύτα, ανάμματα
t II . Ζ. 132. seqq. Διονύσσοιο et x Ut II . K. 8 .

Διώνυσσος edebatur etiam hic . Mox y II. Ζ. 136.
in Homeri edd . κατέχευαν. ScΗow. 24 Sie Vat . Vulgo τον τρόμον.
23 Sic Vat. Vulgo πλείονες. Μox 25 θεωρείν Vat. Schol . Ven .
Vat. articulum praebet ante πόλε 26 Duæ voces accedunt ex Vat.
μον. Schol. Ven .
u Ut ll . H. in fine. 2 ΙΙ . Θ . 3 .
πυρός είναι τας των αστέρων περιόδους, νομίζουσι, το δε σφαιρικών

ημϊν του κόσμου σχήμα δι' ενός εμέτρησε στίχου
aTόσσον ένερθ' αίδευ, όσον ουρανός έστ’ από γαίης.
μεσαιτάτη γαρ απάντων εστία τις ούσα, και δύναμιν κέντρου επ
έχουσα, και καθίδρυται βεβαίως η γή πάσα, κύκλω δ' υπέρ αυτήν 27 και
ουρανός, απαύστoις περιφοραίς ειλούμενος, απ’ ανατολής εις δύσιν τον
αεί δρόμον ελαύνει. συγκαθέλκεται δ' ή των απλανών σφαίρα. πάσαι
γε μην, αι από του περιέχοντος ανωτάτω κυκλοφορούμεναι προς το
κέντρον, ευθείαι και κατ' αναγωγάς εισιν αλλήλαις ίσαι. διά τούτο
γεωμετρική θεωρία το σφαιρικών σχήμα διεμέτρησεν, είπών
Τόσσον ένερθ' αΐδεω , όσον ουρανός έστ’ από γαίης.
37. "Ένιοι δ' εισιν ούτως αμαθείς, ώστ’ αιτιάσθαι τον " Ομηρον
και περί των Λιτών, “ εί τας Διός γονας ούτως ύβρισε, διάστρoφoν
αυταίς περιθείς άμορφίας χαρακτήρα.
4 Και γάρ τε Λιται είσι Διός κούραι μεγάλοιο,
Χωλαίτε, δυσαί τε, παραβλώπές τ' οφθαλμώ .
εν δε τούτοις τοις έπεσι το των ικετευόντων σχήμα διαπέπλασται.
πάσα γαρ ούν συνείδησις αμαρτόντος ανθρώπου βραδεία, και μόλις οι
δεόμενοι τοίς ικετευομένους προσέρχονται, 28 την αιδώ κατά ρήμα με
τρούντες, ούτε μην ατρεμές δεδόρκασιν, αλλ' οπίσω τας των ομμάτων
βολάς αποστρέφουσι και μήν έν γε τοϊς 20πρώτοις ουδέν γεγηθος
των ικετευόντων η διάνοια περιτίθησιν έρευθος, αλλ' ώχρα 30 και κατ
ηφής, δια της πρώτης όψεως εκκαλουμένη τον έλεον. όθεν ευλόγως,
ου τάς Διός θυγατέρας, αλλά τους ικετεύοντας απεφήνατο,
Χωλούς τε, ρυσούς τε, παραβλώπάς τ' οφθαλμώ.
«τούμπαλιν δε την "Ατην, σθεναράν τε και άρτίπoυν" κρατερόν γαρ
αυτής το άφρον. αλογίστου γαρ ορμής υπόπλεως, δρομάς ώς, επί
πάσαν αδικίαν 31 ίεται, παθών ούν ανθρωπίνων ώσπερεί ζωγράφος, " Ο
μηρός έστιν αλληγορικώς το συμβαίνον ημϊν θεών περιθείς ονόμασιν.
38. Οίμαι δ' έγωγε, fκαι το ελληνικών τείχος, και προς καιρόν
έρυμα της ιδίας ασφαλείας επύργωσαν, ουχ υπό του συμμάχου
a 11. Θ . 16. 29 f. προσώπους Heyne .
b
καθίδρυται και βεβαίως MS . Αngl. 30 και om . Vat. ώχροί και κατηφείς
27 Articulus ex Vat. Schol . Ven . --έκκαλούσιν Schol . Ven ..
cei tàs Aids e MS. Angl. repo e 11. Ι . 5οΙ.
sui . Antea edebatur eis. Schow . 31 Dro Vat.
d ΙΙ . Ι . 498 . f Vid . Il. M. 4. seqq.
28 f. κατά την αιδώ ρήματα μετρούν g Neptunus Graecorum σύμμαχος
τες Heyne.. praecipue II. Ζ . Ν . Ο. Υ. Φ. ScΗow.
E 2
36 HERACLIDIS
καθηρήσθαι Ποσειδώνος, αλλ' ως υετού δαψιλούς γενομένου, και των

απ ' "Ιδης ποταμών πλημμυράντων, συνέβη καταρριφήναι· όθεν επώνυ
μος του πάθους γέγονεν και της υγράς φύσεως προστάτης, Ποσειδών.
εικός δε και σεισμούς διατιναχθεν υπονοστήσαι το κατασκεύασμα
δοκεϊ δε ο Ποσειδών έννοσίγαιος και σεισίχθων είναι. τοϊς τοιούτοις
των παθημάτων 32επιγραψάμενος, αμέλει φησίν
h Αυτός δ' 'Εννοσίγαιος , έχων χείρεσσι τρίαιναν,
Ηγείτ '· έκ δ' άρα πάντα θεμείλια κύμασι πέμπε
Φιτρών και λάων, τα θέσαν μογέοντες Αχαιοί.
σεισμού τινος φορά διαδονήσας εκ βάθρων τα του τείχους θεμέλια.
δοκεϊ δέ μοι, λεπτώς εξετάζονται τα τοιαύτα, μηδε το κατά την τρίαι
ναν αφιλοσόφητον είναι , δι' ής υφίσταται τους λίθους αναμεμοχλεύ
σθαι του τείχους. τα γάρ τοι σεισμών, διαφέροντα τοις παθήμασιν οι
φυσικοί λέγουσιν είναι, 33όσον καί τινας ιδίους χαρακτήρας ονομάτων
επιγράφουσιν αυτοίς, βρασματίαν τινα 34και χασματίας και κλιμα
τίαν προσαγορεύοντες. τριπλαϊς ούν καθώπλισεν ακμαϊς τον των σει
σμών αίτιον θεόν. αμέλει, προς βραχύ κινηθέντος αυτού ,
Τρέμε δ' ούρεα μακρά και ύλη.
το των σεισμών ιδίωμα του ποιητού διασημήναντος ημίν.
39. "Ετι τοίνυν πολλήν τινα χλεύης, και μακρόν ηγούνται κατα
γέλωτα, τους ακαίρους Διός ύπνους εν "Ίδη, και την όρειον, ώσπερ
αλόγους ζώοις υπεστρωμένην, ευνών έν ή δυσί τοϊς άφρονεστάτοις
πάθεσι δεδούλωται Ζεύς, έρωτα και ύπνο. νομίζω τοίνυν έγωγε, αυτά
ταύτα δι' αλληγορίας εαρινήν ώραν έτους είναι, καθ' ήν άπαντα φυτά
και πάσα εκ γής ανίεται χλόη, του παγετώδους ήσυχη λυομένου
κρύους. υφίσταται δε την "Ήραν, τουτέστι, τον αέρα στυγνόν από
του χειμώνος έτι και κατηφή, διά τούτο, oίμαι, πιθανώς αυτής στυ
γερος έπλετο θυμός μετά μικρόν δε, αποκρουσαμένη το συννεφές
της αηδίας,
1 Λύματα πάντα κάθησεν, αλείψατο δε λίπ’ ελαίω,
'Αμβροσία, 35 εανώ, το ρα οι τεθυωμένον ήεν.
η λιπαρά και γόνιμος ώρα μετά της των ανθέων ευωδίας υποσημαί
32 επιγραψόμενος Vat. ται καλούνται οι δε άνω ριπτoύντες και
h 11. Μ . 27 . κάτω κατ’ ορθές γωνίας , βράσται οι δε
33 ίσα Vat . Schol. Ven . συνιζήσεις ποιoύντες εις τα κοίλα , χασ
34 και χασματίαν accedunt ex Vat. ματίαι.
Schol . Ven . ubi et κλιματίαν pro 1 11. Ν . Ι8 .
νulg. κληματίαν. Aristoteles de k Vid . Il . E. 352 .
Mundo c. 4. p. 11 , 22. ed . Syl 1 II . Ξ . 171. ubi pro éavậ editur
burg . των δε σεισμών, οι μεν εις πλά- εδανό . Scrow.
για σείοντες κατ’ οξείας γωνίας, επικλίν- 35 eSavị Vat.
ALLEGORIÆ HOMERICE . 37
νεται τοιούτω χρίσματι της " Ηρας αλειψαμένης. τούς τε πλοκαμούς

φησιν αυτήν αναπλέξασθαι
m Καλούς, αμβροσίους εκ κράατος αθανάτοιο,
την των φυτών αινιττόμενος 36 αύξησιν· επειδή δένδρον άπαν κομά,
και θριξιν ομοίως από των κλάδων 37 απαρτάται τα φύλλα. δίδωσι
δε έγκόλπιον τω έαρι και τον κεστον ιμάντα,
n "Ένθ' ένι μεν φιλότης, εν δ' ίμερος, εν δ' οαριστύς.
επειδήπερ αύτη μάλιστα του έτους η ώρα το τερπνότατον επλήρωσε
των ηδονών μέρος. ούτε γάρ λίαν υπό του κρύους πεπήγαμεν, ούτε
άγαν θαλπόμεθα μεταίχμιον δέ τι της εκατέρωθεν εύκρασίας εν τοις
σώμασιν ανείται. τούτον τοίνυν τον αέρα συνέμιξεν " Ομηρος μετά
μικρόν τα αιθέρι. διά τούτο επί της υψηλοτάτης άκρωρείας καταλαμ
βάνεται Ζευς, εν ή
ο Δι' ήέρος αιθέρ' έκανεν.
ενθάδε κερνάται , καθ' εν αναμιχθείς, και αήρ τώ αιθέρι. εμφαντικώς
ούν τοϊς ονόμασιν είπεν
p38 "Ηραν τ ' αγκάς έμαράτε Κρόνου παίς , ήν παράκοιτιν.
εναγκαλίζεται γαρ εν κύκλω περιέχων ο αιθήρ υφηπλωμένον αυτό τον
αέρα. της δε συνόδου και κράσεως αυτών το πέρας έδήλωσε την εαρι - .
νην ώραν .
« Τοίσι δ' υπό χθων δια φύεν νεοθηλέα ποίην,
Λωτόν θ' ερσήεντα, ιδε κρόκον, ήδ' υάκινθον
Πυκνών και μαλακόν, δς από χθονός υψόσ’ έεργεν.
ίδια στέφη ταύτα της άρτιθαλούς ώρας, επειδάν εκ των χειμερίων *
παγετών η στερίφη και μεμυκυία πηγάς, ως κυοφορουμένας ένδον

ωδίνας, εκφώνη. προσεπισφραγιζόμενος δε τούτο, τον λωτόν είπεν
ερσήεντα, 39τον δροσερον, της εαρινής καταστάσεως εμφανέστερον 1.
ποιών τον καιρόν .

s'Επί δε νεφέλην έσσαντο
Καλήν, χρυσείην στιλπναι δ' ανέπιπτον εέρσαι.
τις αγνοεί τούθ', ότι χειμώνος μεν επάλληλα πυκνώματα των νεφών
m ΙΙ . Ξ . 177 . q 11. Ξ . 347. FE

*ing
36 αύξην Schol . Ven . η άρτιθαλούς ΜS. Αngl. et Vat .
37 αναρτάται Schol. Ven. pro αμφιθαλούς. Schol. Ven. άρτι
η 10. Ξ. 216 . θαλλούσης .
ο Ιbid . 288 . 39 Sic Vat. Vulgo το δρ . Ex eo
Ρ Ιbid. 346. dem addidimus εμφανέστερον. Ιbid.
38 ήρα κατ’ αγκάς Vat. ex mox nox του καιρού. επεί.
αγκαλίζεται . s 11. Ξ . 35ο .
38 HERACLIDIS
εκμελαίνεται, και μετά θολεράς αχλύος κατηφής άπας ο ουρανός

άμαυρούται του δε αέρος υποσχίζοντος, αργά τα νέφη μαλακώς υπο
σπείρεται, ταϊς ηλιακαϊς ακτίσιν εναγκαλιζόμενα, και παραπλήσιόν
τι χρυσαϊς μαρμαρυγαϊς αποστίλβει. τούτο δή το περί την "Ιδην
κορυφαίον ημϊν νέφος και της εαρινής ώρας δημιουργός "Ομηρος 40 έδή
λωσεν.
40. ' Αλλ' εφεξής ή των επιφυομένων αυτώ τόλμα τους "Ηρας δε
σμούς αιτιάται, και νομίζουσιν ύλην τινά δαψιλή της αθέου προς
"Ομηρον έχειν μανίας.
t *Η ου μέμνη, ότε τ ’ έκρέμω υψόθεν εκ δε ποδοΐϊν
"Ακμονας ήκα δύω, περί χερσί δε δεσμόν 7ηλα
Χρύσεον, άρρηκτον: συ δ' εν αιθέρι και νεφέλησιν
'Έκρέμω.
λέληθε δ' αυτούς, ότι τούτοις τούς έπεσιν ή του παντός εκτεθεολόγη
ται γένεσις, και τα συνεχώς αδόμενα τέτταρα στοιχεία τούτων των
41
στίχων εστι τάξις, καθάπερ ήδη μοι λέλεκται, πρώτος αιθήρ, και
μετά τούτον αήρ, είθ' ύδωρ τε, και γη τελευταία, 42τα πάντων δη
μιουργά στοιχεία ταύτα δ ', αλλήλοις 43επικιρνάμενα, ζωογονείται,
και των αψύχων αρχέγονα καθίσταται. Ζεύς τοίνυν ο πρώτος 44 τον
εαυτού αέρα κατήρτηκε στερεοι δ' άκμονες υπό ταϊς εσχάταις αέρος
βάσεσιν , ύδωρ τε και γή. και τούθ', ότι τοιούτόν έστιν, εφ' εκάστης
λέξεως, εί τις ακριβώς 45 εθέλει σκοπεϊν, ταληθές ευρήσει.
*Η ου μέμνη, 46 ότε τ’ έκρέμω υψόθεν .
από γαρ των ανωτάτω και μετεώρων τόπων φησίν αυτήν απηρτήσθαι.
περί χερσί δε δεσμών τηλα χρύσεον, άρρηκτον. τί τούτο 47το καινόν
αίνιγμα της κολακευούσης τιμωρίας και πώς οργιζόμενος Ζευς πολυ
τελεί δεσμώ την κολαζομένην ήμύνατο, χρυσούν αντί του 48κραταιο
τέρου σιδήρου τον δεσμών επινοήσαςκαι αλλ' έoικε το μεταίχμιον αι
θέρος τε και αέρος χρυσό μάλιστα την χρόαν εμφερές είναι, πάνυ
δή πιθανώς, καθ' ο μέρος αλλήλοις επισυνάπτουσι λήγων μεν 49 γάρ
ο αιθήρ, αρχόμενος δε μετ' εκείνον ο αήρ, χρυσούν υπεστήσατο δεσμόν.
επιφέρει γούν. Συ δ' εν αιθέρι και νεφέλησιν έκρέμω. τον άχρι νεφών
τόπονορίσας μέτρον αέρος . έκ δε των τελευταίων μερών τούαέρος, α
40 εφήλωσεν Vat. 46 Sic Vat. Vulgo ότ'.

t II. Ο. 18. 47 το ex Vat. Schol. Ven .
41 στοιχείων Heyne. 48 Sic Vat. Schol. Ven. Vulgo
42 τα insertum ex Schol . Ven . κραταιοτάτου .
43 επικαρνώμενα Vat. Schol. Ven . 49 γάρ ex Vat. Μox υπεστήσαντο
44 εαυτού τον αέρα Heyne . Schol . Ven .
45 θέλοι Schol . Ven .
50 καλεί πόδας, απήρτησε στιβαρά βρίθη , γήν τε και ύδωρ εκ δε

ποδοϊϊν άκμονας ήκα δύω. πώς 51 ούν είπε δεσμόν άρρηκτον, αυτίκα
της "Ήρας λυθείσης, είγε το μύθω προσεκτέον και άλλ', επειδήπερ ή
των όλων αρμονία δεσμούς αρραγέσι συνωχύρωται, και δυσχερής η
του παντός εις ταναντία μεταβολή, το μή δυνηθέν αν διαζευχθήναι
ποτε, κυρίως ωνόμασεν άρρηκτον.
41. Ταύτην δε την τετράδα των στοιχείων και μετά μικρόν εν
τοϊς όρκους διασάφησεν" Ηρα
u "Ίστω νύν τόδε γαία , και ουρανός ευρύς ύπερθεν ,
Και το κατειβόμενον Στυγός ύδωρ.
τρισί γάρ όρκοις τηνομόφυλον και αυτής και συγγενή φύσιν ωνόμασεν,
ύδωρ τε και γήν, 52 και τον υπερθεν ουρανόν, τουτέστι, τον αιθέρα:
τέταρτον γαρ στοιχείον ήν η ομνύουσα. 53 διευπορών γέ τοι και επί
καλούς αλληγορικώς παριστάναι βουλόμενος ταυτί τα στοιχεία, και
μετ' ολίγον έν τοϊς Ποσειδώνος προς Ιριν λόγοις αυτά ταύθ' υφί
σταται λέγειν
ΥΗτοι έγων έλαχον πολιήν άλα ναιέμεν αιει
Παλλομένων: Αίδης δ' έλαχε ζόφον ήερόεντα"
Ζευς δ' έλαχ' ουρανόν ευρύν εν αιθέρι και νεφέλησι.
Γαία δ' έτι ξυνη πάντων και μακρός Όλυμπος.
ου μα Δί' ου κληρος ο μυθευόμενος εν Σικύωνι ταύτα, και διαίρεσις
αδελφών ούτως ανώμαλος, ώστ' ουρανόν αντιθεϊναι θαλάττη και ταρ
τάρω πάς γαρ ο μύθος ήλληγόρηται περί των επ’ αρχαϊς τεττάρων
στοιχείων. Κρόνον μεν γαρ ονομάζει τον χρόνον κατά μετάληψιν
ενός στοιχείου πατήρδε των όλων ο χρόνος, και τελέως αμήχανόν,
τι
και γενέσθαι των όντων δίχα χρόνου διοδη ρίζα των τεττάρων στοι
χείων ούτός έστι. μητέρα δ'αυτής ένειμεν είναι Ρέαν επειδή ρύσει
τινι και αεννάω κινήσει το πάν οικονομείται. χρόνου 54 δε και ρύσεως
τέκνα, γήν τε και ύδωρ, αιθέρα τε και αέρα συν αυτό υπεστήσατο
καιτη μεν πυρώδει φύσει τόπον ένειμεν ουρανόν την δ' υγράν ουσίαν
Ποσειδώνι προσέθηκε' τρίτον δε Αίδην, τον αφώτιστον αέρα, δηλοί.
κοινόν δε πάντων και εδραιότατον απεφήνατο στοιχείον είναι την γήν,
ώσπερ εστίαν τινά της τών όλων 55 δημιουργόν.
50 καλεϊ Schol. Ven. Vulgo κα mox τα ante στοιχεία .
λείται . 53 διαπορών και επί πολλοίς Schol.
51 αν Vat. Schol . Ven . Ven ..
u Il. Ο. 36. και . Ο. 190. Seq9 :
* Ita MS. Angl. editum erat : • Respicit II. Ο. 187.
αυτής συγγενή. GALE. Sic et Vat. 54 δή Vat.
52 και ex Vat. Schol. Ven . et 55 δημιουργίας Scliol . Ven.
40 HERACLIDIS
Γαία δ' 56 έτι ξυνη πάντων και μακρός Όλυμπος.

57 Διά τούτο δε μοι δοκεί συνεχώς αλληγορεϊν υπέρ αυτών, 587) ή
δοκούσα τοϊς έπεσιν εφεδρεύειν ασάφεια το διηνεκεϊ της παραδόσεως
ή γνωριμωτέρα .
42. « Τάγε μην έπι Σαρπηδόνι δάκρυα λύπην μεν ου καταψεύδε
ται θεού, δ και παρ' ανθρώποις νόσημα αυτό δε, βουλομένη τάκριβές
έρευνάν, επινοείται τρόπος αλληγορουμένης αληθείας. πολλάκις γαρ
εν ταϊς μεταβολαϊς των μεγάλων πραγμάτων ιστορoύσι τεράστια το
βίω συμφέρεσθαι σημεία, ποταμών τε και πηγών ναμάτων 59 αιμο
φορύκτοις ρεύμασιν εκμιαινομένων, ως επ' 'Ασωπού τε και Δίρκης
παραδιδόασιν οι παλαιοί μύθοι. λόγος δ' έχει, και κατά νεφών ψεκά
δας ύεσθαι, φόνου τισι κηλίσιν επικεχρωσμένας. επει τοίνυν η μετα
βολή της μάχης αθρόαν φυγήν έμποιήσειν έμελλε τους βαρβάροις,
εγγύς δ' ήν και του κατ’ αλκήν αρίστου Σαρπηδόνος όλεθρος, ώσπερεί
τεράστια προϋφάνη ταύτης της συμφοράς αγγελτικά αίματοέσσας
δε 60ψεκάδας κατέχευεν έραζε. τούτον δη τον 61 φονέα όμβρον αλλη
γορικώς είρηκεν αιθέρος δάκρυα. Διός μεν ού, άκλαυστος γαρ, εκ
δε των υπεράνω τόπων, ώσπερεί θρήνοις μεμιγμένου, καταρραγέντος
υετού.
43. Ταυτί μεν ίσως ελάττω τεκμήρια περί των ελληγορημένων.
Β επί μέν τοι της οπλοποιίας, μεγάλη και κοσμοτόκω διανοία την των
όλων περιήθροισε γένεσιν όθεν γαρ αι πρώται του παντός έφυσαν αρ
χαι, και τις και τούτων δημιουργός, και πως έκαστα πληρωθέντα διε
κρίθη , σαφέσι τεκμηρίοις παρέστησε, την Αχιλλέως ασπίδα της
κοσμικής περιόδου χαλκευσάμενος εικόνα . και το πρώτον υπεστή
σατο της παντελούς δημιουργίας νύκτα καιρόν επειδήπερ αύτη χρό
νου πτερα πάτρια πρεσβεία κεκλήρωται, και, πριν και διακριθήναι τα
νύν βλεπόμενα, νυξ ήν το σύμπαν, και δη χάος ποιητών ονομάζουσι
παϊδες. ου γαρ ούτως άθλιόν τινα και κακοδαίμονα παρεισάγει τον
“Ήφαιστον, ως μηδέ νυκτός ανάπαυσιν έχειν της χειρωνακτικής έρ
γασίας, όπου γε και παρ' ανθρώποις άθλίοις άτοπον είναι δοκεϊ, το
μηδέ 62 νυκτός των πόνων εκεχειρίαν άγειν. αλλ' ουκ έστι ταύτα χαλ
κεύων 'Αχιλλεϊ πανοπλίαν "Ήφαιστος, ουδ' εν ουρανό βουνοί χαλκού
56 kgTu Vat. 61 f. φόνιον Heyne.
57 Kai dià Vat. b Cf. ΙΙ . Σ. 468. usque ad finem
58 ίνα μη δοκούσα - ασάφεια σαφής libri.
τα - παραδόσεως ή. c Sic MS. Angl . pro vulg. Tòn
a Vid . ΙΙ. Π. 459 . πρώτον. respicit autem II. Σ. 239.
59 Sic Vat. αιμοφύρτοις Vat. B. 240. Schow . Sic et Vat.
Vulgo αιμοφράκτοις. Schol. Ven , αι- 62 Sic Vat. Β . νulgo νύκτα , την
κοροφύτοις, ubi πηγαίων pro πηγών. νύκτα Schol . Ven .
60 ψιάδας Vat . Schol . Ven.
ALLEGORIÆ HOMERICA . 41
και κασσιτέρου, αργύρου τε και χρυσού εισιν αμήχανον γαρ, τας

αηδείς και φιλαργύρους γης νόσους επ' ουρανόν αναβήναι. φυσικώς δε
της αμόρφου 3 τε και μηδιακεκριμένης ύλης τον καιρόν απoφηνά
μενος είναι νύκτα, δημιουργών, ηνίκα έμελλε πάντα μορφούσθαι, τον
"Ήφαιστον επέστησε, τουτέστι, την θερμήν ουσίαν " απυρός γαρ δή,
κατά τον φυσικών Ηράκλειτος, αμοιβή τα πάντα γίγνεται. ° όθεν
συνοικούσαν ουκ απιθανως το τών όλων αρχιτέκτονι πεποίηκε την
Χάριν έμελλε γαρ ήδη το κόσμο χαριείσθαι τον ίδιον κόσμον. ύλαι
δε τίνες 64 αυτού της κατασκευής και
f Xαλκόν δ' εν πυρί βάλλεν άτειρέα, κασσίτερόν τε.
εί μεν 'Αχιλλεϊ κατεσκεύασε πανοπλίαν, πάντα έδει χρυσών είναι:
8 και γαρ, oίμαι, σχέτλιον, Αχιλλέα μηδέ Γλαύκο κατά την πολυ
τέλειαν ίσον είναι. νύν δε τα τέτταρα στοιχεία κίρναται και χρυ
σον μεν ωνόμασε την αιθερώδη φύσιν, άργυρον δε τον αυτή τη χρόα
συνομοιούμενον αέρα" χαλκός δε και κασσίτερος, ύδωρ τε και γή
προσαγορεύετ δια την εν αμφοτέροις βαρύτητα. Η πρώτη δε από
τούτων των αιστοιχείων ασπις υπ' αυτού χαλκεύεται , σφαιροειδές
έχουσα το σχήμα , δι' ου τον κόσμον ημίν εμφανώς εσήμανεν δν ουκ
από της οπλοποιΐας μόνον , αλλά και δι' άλλων τεκμηρίων 65 επίστα
ται κυκλοειδή.
44. Συντόμως δε εν παρεκβάσει τας υπέρ τούτων φιλοτεχνούντες
αποδείξεις δηλώσομεν. συνεχώς τοίνυν τον ήλιον ακάμαντα, k και
ηλέκτορα, και υπερίονα προσαγορεύει, δια των επιθέτων ουκ άλλο τι
πλην τούτο το σχήμα σημαίνων. 66 και τε γάρ ακάμας, και μη κάμνων,
έoικεν όρους έχειν ουκ ανατολής και δύσιν, αλλά την αει περίδρομος
ανάγκην. ηλέκτωρ δε δυοϊν θάτερον ή γαρ αλέκτωρ ο θεός ονομά
63 ποτε Vat. Schol . Ven .
d
Diog. Laert. 3. cit. p. 552, 553.
Heracliti jam supra Heraclides segm. 8. Clarius adhuc et disertius
C. 24. mentionem fecerat. Inter exponitur hoc Heracliti dogma a
præcipua ejus dogmata hæc refe- Plutarcho de Plac, Philosoph. lib. I.
runtur : εκ πυρος τα πάντα συνεστά cap. 3. p. 877. ScΗow .
ναι , και εις τούτο αναλύεσθαι . Porro • Respicit II. Σ . 382.
etiam : πυρός αμοιβήν τα πάντα αραι- 64 αυτώ Vat. B.
ώσει και πυκνώσει τα γιγνόμενα . Diog. f II. Σ . 474.
Laert. in vita Heracliti lib. IX. p. g Alludit ad Il. Z. 236.
h
551. segm . 7. Rationem autem , Respicit Il . Σ. 478, 479 .
qua omnia ex igni orta erant, hanc 65 1. υφίσταται Heyne .
esse ille statuit : ex igni nempe i Ut II . Σ. 239. 484.
aquam , ex aqua terram , ex terra k Ut Il . Z. 5 13 :
denique aerem et ætherem exsti 1 Ut Od . M. 133. et sæpe .
tisse. Idem, hæc omnia, ignis vi 66 H. l . ex Schol . Venet. refinxit
aliquando resoluta, ad primas suas Hasius . Vulgo ότι - ή ήλεκτρος et
origines esse reversura , docuit . Ο . ως.
VOL . II . F
42 HERACLIDIS
ζεται, ως μηδέποτε κοίτης επιψαύων ή τάχα πιθανώτερον, 67 επι

ελίκτωρ τις ών, και κυκλοτερεϊ φορά η δι' ημέρας και νυκτός ανα
μετρούμενος τον κόσμον. υπερίονα δε νομιστέον αυτόν, τον υπερι
έμενον αεί της γης, ώσπερ, oίμαι , και Ξενοφάνης ο κολοφώνιός
φησιν
Hέλιός θ' υπεριέμενος , γαϊάν το επιθάλπων.
ει γάρ πατρωνυμικώς αυτόν ηθέλησεν ονομάζειν, είπεν αν υπεριονί
δην ως άτρείδην, ει τύχοι, τον Αγαμέμνονα, και πηλείδην, τον ' Α
χιλλέα.
45. n"Ή τε θοη νυξ ουκ άλλο τι σημαίνει, πλην το σφαιροειδές
όλου του 68κόσμου σχήμα τον γαρ αυτόν ηλίω δρόμον η νυξ ανύει,
και πάς ο καταλειφθείς υπ' εκείνου τόπος, ευθύς υπό ταύτης εκμε
λαίνεται. σαφώς γούν ετέρωθι που τούτο μηνύων, φησί
ο'Έν δ' έπεσ ' ωκεανώ λαμπρόν φάος ήελίοιο,
“Έλκον νύκτα μέλαιναν επί ζείδωρον άρουραν.
ώσπερ γαρ απηρτημένης εαυτού , την νύκτακατόπιν εφέλκεται, συγ
χρονούσαν τοϊς ηλίου τάχεσιν. εικότως ούν αυτήν "Ομηρος είρηκε
θούν . δύναται γε μην πιθανώτερόν τις επιχειρών θοήν ονομάζειν μετα
ληπτικώς, ου την κατά κίνησιν οξείαν, αλλά την κατά σχήμα" και
γαρ ετέρωθι που φησίν
PΈνθεν δ' αυ νήσοισιν 69 επιπροέηκε θοησιν,
ου το τάχος των ερριζωμένων νήσων ηλιθίως 70 δηλώσειν εσπουδακώς,
αλλά το σχήμα, προς 1οξείαν απολήγουσαν 72αποτελούν γραμμών.
είκότως ούννύκτα θοήν 73ώνόμασε, την επ' όξο τέλος της εσχάτης
σκιάς αποτερματίζουσαν.
46. Φυσικώς δε περί τούτου ο λόγος αποδείκνυσιν, ότι σφαιροει
δής έστιν ο κόσμος. τριχή 74 δε οι μαθηματικοί τα σχήματα των
σκιών φασιν αποπίπτειν επειδάν γαρ έλαττον ή το περιλάμπον του
καταλαμπομένου, την σκιάν συμβέβηκε καλαθοειδώς επί την υστάτην
πλατύνεσθαι βάσιν, από λεπτής άνισταμένης της κατά κορυφήν αρ
χής όταν δε μείζον ή το καταλάμπον φώς του καταλαμπομένου
τόπου, κωνοειδή συμβέβηκε την σκιάν από πλατείας της αρχής εις
λεπτών αποστενούσθαι πέρας. επειδάν γε μην ίσον ή το καταλαμπο
67 επιελίκτωρ Vat. Vulgo. επιελέ- 70 γάρ δηλώσεις Vat. γάρ Schol.
κτωρ . Ven .
πι επί ημέρας. ΜS. Αngl. 71 οξύ Heyne ..
n Ut Il. N. 366. et saepe. 72 απο λεϊν Vat. Schol . Ven .
68 πόλου Vat. Schol. Ven . 73 λέγεσθαι Vat. Schol. Ven . pro
ο ΙΙ. Θ . 485 . ωνόμασε.
Ρ Οd. Ο . 298. 74 γάρ Vat. Schol . Ven. διά του -
69 επιπροέηκα Vat. του Vat. Β . ubi onυ . έστιν.
μένω το καταλάμπον, κυλίνδρου δίκην η σκιά προς ίσον εν ταϊς έκα

τέρωθεν έχει γραμμαΐς. βουλόμενος ούν "Ομηρος τον ήλιον άλλως
μείζονα της γης κατά την των πλείστων φιλοσόφων έννοιαν αποδείξαι,
9 ευλόγως θοήν την νύκτα προσηγόρευσεν, εις οξύ το προς τα πέρατι
σχήμα λήγουσαν άτε, oίμαι, μήτε κυλινδροειδώς, μήτε καλαθοειδώς
της σκιάς πίπτειν δυναμένης, αλλά τον λεγόμενον κώνον αποτελούσης.
δ δη πρώτος" Ομηρος, εκ μιάς λέξεως υπαινιξάμενος, τάς μυρίας των
φιλοσόφων αμίλλας 75επιτέτμηται.
47. Και μην αι φοραι των εναντίων ανέμων δηλούσι το του
Γκόσμου σφαιροειδές. βορέας μεν γαρ , από της άρκτου πνέωνμετέ
ωρος, καιμέγα κύμα κυλίνδει την γαρ από του μεταρσίου φοράν επι
το ταπεινότερον εκ μιάς λέξεως κατεκύλισεν ο στίχος. τούμπαλιν δε
επί του νότου, πνέοντος από των κάτω τόπων, ιστόρησεν
t"Ένθα νότος μέγα κύμα ποτί σκαιόν βίον ωθεί.
την από του ταπεινοτέρου κίνησιν εις το μετέωρον 76ανακυλίει. Ο έτι
γε μην μετά των άλλων απείρονα γαϊαν ονομάζει. και πάλιν επι
της "Ήρας:
και Ειμι γαρ όψομένη πολυφόρβου πείρατα γαίης.
Ου δή που μαχομέναις δόξαις προς αυτόν στασιάζων· αλλ' επειδή
πάν σφαιροειδές σχήμα και άπειρόν έστι, και πεπερασμένον· τω μεν
γάρ όρον τινά και περιγραφήν έχειν, ευλόγως αυτό πεπεράσθαι νομι
στέον. άπειρον δ' αν ο κύκλος ονομάζοιτο δικαίως επειδήπερ αμήχανόν
έστι δείξαι πέρας εν αυτώ τι' το γαρ νομισθεν είναι τέλος εξ ίσου
γένοιτ' άν αρχή.
48. Ταυτί μεν ούν αθρόα τεκμήρια του σφαιροειδή τον κόσμον
είναι παρ' Ομήρω. το δ' εναργέστατόν έστι σύμβολον ή της'Αχιλ
λέως ασπίδος κατασκεύη κυκλοτερες γαρ τω σχήματι " κεχάλ
κευκεν όπλον" Ήφαιστος, ώσπερ εικόνα της κοσμικής περιόδου. μυθι
κώς μεν ούν ασπίδα χαλκευομένην υποστησάμενος αρμόζουσαν'Αχιλ
λεϊ, την δια πάντων ενεχάραξε πορείαν τις δε ήν αύτη και
Στησάμενοι δ' εμάχοντο μάχης ποταμοίο παρ' όχθας,
q Ex MS. Angl. vocem Born ad Ven .
didimus . Schow . Sic et Vat. a Uti Od . E. 46.
75 Sic Vat. Gale. επιτετίμηται . x II . Ξ. 200.
Gesn . Schow. y Ita e MS . Angl . Gale. Edeba
Γ του κόσμου ex ΜS. Αngl. revo- tur τη 'Αχιλλέως ασπίδος κατασκευή.
cavi , pro vitioso σεισμού. ScΗow. ScΗow. Sic et Vat. ή της - κατα
κόσμου itenn Vat.. σκευή Schol. Ven.
5 Οd . Ε. 296. ubi κυλίνδων. 7 Εx 11. Σ . 479 .
t Od . Γ . 295 . 77 μετεχάλκευεν Schol. Ven .
76 ανακυλεϊ Vat. ανακυκλοί Schol . a II. Σ. 533. ubi in ultimo versu
* F 2
44 HERACLIDIS
Βάλλον δ' αλλήλους χαλκήρεσιν εγχείησιν.

' Εν δ' "Έρις, εν δε Κυδοιμός ομίλεον, εν δ' ολοή Κήρ,
"Αλλον ζωών έχουσα νεούτατον, άλλον άουτον,
"Αλλον τεθνειώτα κατά 78 μόθον έλκε ποδοϊϊν .
Ταύτα γαρ ήν ο διηνεκής 'Αχιλλέως βίος. νύν δε "Ομηρος, Ειδία
τινι φιλοσοφία δημιουργών τον κόσμον, ευθύς τα μέγιστα της προ
νοίας έργα μετά την αδιευκρίνητον και κεχυμένην ύλην έχάλκευσεν.
' Εν μέν γαίαν έτευξ, έν δ' ουρανόν, εν δε θάλατταν,
'Hέλιόν τ' ακάμαντα, σελήνην τε πλήθουσαν.
ή της κοσμικής γενέσεως ειμαρμένη πρώτον θεμελιούχον έκρότησε
την γήν είτα επί ταύτη, καθάπερ τινά θείαν στέγην, τον ουρανόν
έπωρόφωσε, και κατά των αναπεπταμένων αυτής κόλπων αθρόαν έχεε
την θάλατταν, ευθύς τε ηλίω τε και σελήνη τα διακριθέντα των στοι
χείων από του πάλαι χάους έφώτισεν.
c'Εν δε τα τείρεα πάντα, τα τ ' ουρανός έστεφάνωται .
δι' ου μάλιστα σφαιροειδή παραδέδωκεν ημίν τον κόσμον. ώσπερ γαρ
ο στέφανος κυκλοτερής της κεφαλής κόσμός εστιν, ούτω τα διεζωκότα
την ουράνιον αψίδα, κατάσφαιροειδούς 7θέσπαρμένα σχήματος, εικό
τως ουρανού στέφανος ώνόμασται.
49. Διακριβολογησάμενος δ' υπέρ των «ολοσχερών αστέρων, και
κατά μέρος επιφανέστατα δεδήλωκεν. ου γαρ ήδύνατο πάντα θεολο
γεϊν, ώσπερ Εύδοξος, ή "Αρατος, Ιλιάδα γράφειν αντί των φαινομέ
νων υποστησάμενος εαυτό. μεταβέβηκεν ούν αλληγορικώς επί τας
δύο πόλεις, την μεν ειρήνης, την δε πολέμου “ παρεισάγων" ίνα μηδ'
f'Εμπεδοκλής και ακραγαντίνος απ ' άλλου τινός , ή παρ’ Ομήρου, την
pro κατά χθονός legitur : κατά μόθον. totius nature virium nmotu sive
Schow . fluxu, quo, pro mutua earum natu
78 Sic Vat. Vulgo χθονός. rae convenientia vel disconvenien
b
ιδία τινί φιλοσοφία e MS . Αngl. tia, aut in unum consοciantur, aut
edidi. Tivè vulgo omissum . Schow. in diversa tendunt, harmoniam, or
τινι habet Vat . dinem et concentum totius uni
c 11. Ξ. 485. versi effici et constitui. Diog. La
79 επηρμένα Hasius e Schol . Ve- ert. in vita Empedoclis lib. VIII.
net . ubi επηρμένην. Heynius excidisse segm. 76. Hoc Empedoclis dogma
putat άστρα. diserte etiain exprimitur in frag
4 ολοσχερών αστέρων e MS. Αngl. mento quodam Empedoclis, quod
revocavi. posterior vox male ab ed. exstat in Henr. Stephani Poesi
Gale. aberat. Scu . Consentit Vat . Philos. p. 21. et in Stobæi Eclog.
e Ita e MS. Angl . Gale. Male Physic. lib. I. p. 26.
edebatur : προεισάγων. ScΗ . Con- *Αλλοτε μεν φιλότητι συνερχόμεν εις
sentit Vat. εν άπαντα
f Notum est illud Empedoclis "Αλλοτε δ' ού δίχ' έκαστα φορεύμενα
philosophema : continuo quodam νείκεος έχθει. ScΗow .
σικελικήν άρύσηται δόξαν. άμα γαρ τοϊς τέσσαρσι στοιχείοις κατά

την φυσικής θεωρίαν παραδέδωκε το νεΐκος και την φιλίαν. τούτων δ'
εκάτερον" Ομηρος υποσημαίνων, πόλεις ενεχάλκευσε τη ασπίδι» την
μεν ειρήνης, τουτέστι, της φιλίας την δε πολέμου, τουτέστι νεί
κους.
50. 8Πτύχας δ' υπεστήσατο της ασπίδος πέντε, σχεδόν ουκ
άλλο τι, πλήν τας εμπεποικιλμένας τω κόσμω ζώνας υπαινιξάμε
νος. η μεν γάρ ανωτάτω περί τον βόρειον ειλείται πόλον αρκτικήν δε
αυτήν ονομάζουσιν. ή δ' εφεξής εύκρατός εστιν. είτα την τρίτην δια
κεκαυμένην καλούσιν. ή 80δέ τετάρτη ομωνύμως τη δευτέρα81πρό
τερον εύκρατος ονομάζεται. πέμπτη δ' επωνύμως του νοτίου μέρους, η
νότιος τε και αντάρκτιος καλουμένη. τούτων αι μεν δύο τελέως αοί
κητοι δια το κρύος, ή τε τον βόρειον ειληχεία πόλον, 82 και η τον
απαντικρυ νότιον. ομοίως δ' εν αυταίς η διακεκαυμένη καθ' υπερβολήν
της πυρώδους ουσίας ουδενί βατή ζώω. δύο δε τας ευκράτους φασίν
οικείσθαι, την μέσην αφ' εκατέρας ζώνης κράσιν επιδεχομένας, ο γούν
'Ερατοσθένης και σφοδρότερον εν τώ Ερμή 83 ταύτη διακρίβωσεν,
είπών:
Πέντε δέ οι ζώναι περιηγέες έσπείρονται.
Αι δύο μέν γλαυκολο κελαινότεραι κυάνοιο.
Η δε μία ψαφαρή τε και έκπυρος, οίον ερυθρή,
Τυπτομένη φλoγμοίσιν επεί ρά έ μοίραν επ' αυτήν
Κεκλιμένην ακτίνες αειθερέες πυρόωσιν.
Αι δε δύω , εκάτερθε πόλoιο περιπεπηγυίαι ,
Αιεί κρυμαλέαι, αιεί δ' ύδατι μογέουσαι.
51. Ταύτας ούν "Ομηρος πτύχας ώνόμασεν, εξ ών φησιν
‫עשס‬
k'Eπει πέντε πτύχας ήλασε κυλλοποδίων,

Τας δύο χαλκείας, δύο δ' ένδοθι κασσιτέροιο,
Την δε μίαν, χρυσήν.
τας μέν ανωτάτω κατά 84 τους άλαμπεϊς μυχους του κόσμου κειμέ
νας δύο ζώνας χαλκώ προσεικάσας: ψυχρά γαρ η ύλη, και κρύους
g Vid. ΙΙ . Σ. 481 . Arati Phenomen . p. 153. haben
h In Gesneri codice : πλήν ουκ tur : unde, comparatione cum hoc
εμπεποικιλμένας, quod ille sic emen- loco facta, ut jam Gale monuit,
davit. ScΗow . ουκ item Vat. eos restituit Jos . Scaliger ad Ma
80 τετάρτη δ' Vat. Schol . Ven . nilium p. 320. ed. Argent. Etiam
81 πρότερον delet Ηeyne.. Fell in Fragmentis Eratosth. repe
82 Sic Vat. Schol. Ven . Vulgo tiit ad Arati calcem p. 46. Schow.
deest in. k II . Υ. 27ο . Seq9 :
83 Sic Vat. Vulgo ταύτας . 84 Sic Vat . Vulgo, τον αλαμπή
i Eratosthenis versus hi etiam μυχόν.
apud Achillem Tatium Isagoge in
46 HERACLIDIS
μεστή. λέγει γούν ετέρωθι που - ψυχρόν δ' έλε χαλκός οδούσι, την
δε μίανχρυσήν την διακεκαυμένην" επειδήπερ ή πυρώδης ουσία κατά
την χρόαν έμφερεστάτη χρυσώ. δύο δ' ένδοθι κασσιτέροιο, ταςευκρά
τους υποσημαίνων" υγρά γάρή ύλη, και τελέως εύθικτος ή του κασ
σιτέρου, δι' ής το περί τας ζώνας ευαφές ημϊν και μαλθακών δεδή
λωκε. το μεν ούν έν ουρανό σεμνον εργαστήριον Ηφαίστου την ιεράν
‫עם עשס‬
φύσιν ούτως εδημιούργησεν.

52. 'Ανίσταται δ' ευθύς ο φρικώδης και χαλεπώς έφ' Ομήρο των
συκοφαντούντων φθόνος υπέρ τηςθεομαχίας. η ουγαρ έτι Τρώων και
'Αχαιών φύλoπις αινή παρ' αυτώ 85 συνέρρωγεν· αλλ' ουράνιαι ταρα
χαι και στάσεις το θείον επινέμονται.
n'Ητοι μεν γαρ έναντα Ποσειδάωνος άνακτος
“Ιστατ ’ Απόλλων φοίβος, έχων τα πτερόεντα.
*Αντα δ' ενυαλίοιο θεά γλαυκώπις Αθήνη.
" Ηρη δ' αντέστη χρυσηλάκατος, κελαδεινή,
" Αρτεμις ιοχέαιρα, κασιγνήτη έκάτοιο.
Λητοι δ' αντέστη σωκος έριoύνιος Ερμής.
"Αντα δ' άρ' Ηφαίστοιο μέγας ποταμός βαθυδίνης.
ουκέτι ταύθ' " Έκτωρ προς Αίαντα μαχόμενος, ουδ' Αχιλλεύς προς
"Εκτορα, και μετά Πατρόκλου Σαρπηδών αλλά τον μέγαν ουρανού
πόλεμον άγωνοθετήσας " Ομηρος, ουδ' άχρι μελλήσεως το κακόν ώπλι
σεν· αλλ' ομόσε τους θεούς συνέρραξεν αλλήλοις. ° επτά μεν γαρ
"Αρης
επέσχε πέλεθρα πεσων, έκόνισσε δε χαίτας.
μετά ταύτα δε 'Αφροδίτης
Ρλύτο γούνατα και φίλον ήτορ.
g" Αρτεμις δε και προσεξύβρισται, τοϊς ιδίοις τόξοις 86 ως νηπία
κόρη σωφρονισθείσα. Ξάνθος δε παρ' ολίγον ουδέ ποταμός ερρύη δια
" Ήφαιστον.
53. "Ομως δ' ούν πάντα ταύτα κατ' αρχάς μεν ουδ' όλως σφόδρα
πείθειν δύναται τους πολλούς. ει δ' 87 εθελήσει τις, ενδoτέρω κατα
βας των ομηρικών οργίων, εποπτεύσαι την μυστικών αυτού σοφίαν,
επιγνώσεται, το δοκούν αυτώ ασέβημα πηλίκης μεστόν έστι φιλοσο
φίας. ενίοις μεν ούν αρέσκει, την των επτά πλανήτων αστέρων έν ένι
1 ΙΙ . Ε . 75 . p Ibid . 425 :
m 11. Ζ. pr . 9 Ad hæc cf. Il. 0.489. seqq .
85 Sic Vat. Schol. Ven. Vulgo 86 ανηπία Vat.
συνέρρωσεν. Εx iisdem nmox επινέμον r Cf. 11. Φ. 366.
ται pro απονέμονται . 87 εθελήσαι Vat. θελήσει Schol.
n 11. Y. 67. seqq. Ven .
ο 11. Φ. 4ο7 .
ζωδίω σύνοδον υφ Ομήρου δια τούτων δή λεχθείσαν φθορά δε παν

τελής, όταν τούτο γένηται. σύγχυσιν ούν του παντός 88υπαινίττεται,
συνάγων εις έν Απόλλωνα, τουτέστιν, ήλιον, και "Αρτεμιν, ην φαμεν
είναι σελήνην, τόν τε της Αφροδίτης και 89'Αρεως, έτι δε και Ερ
μού και Διός αστέρα. ταύτην μεν ούν πιθανότητος μάλλον ή αλη
θείας έχομένην την αλληγορίαν, άχρι τού μη δοκεϊν άγνοεϊν, παρειλή
φαμεν .δ δ' έστινεναργέστερα, και της Ομήρου σοφίας έχόμενα,
ταύτη δη σκοπεϊν αναγκαίον.
54. 'Αντέταξε γούν κακίαις μεν αρετάς ταϊς δε μαχομέναις
φύσεσι τας αντιπάλους. αυτίκα των θεών ή ζεύξις ούτω πεφιλοσόφη
ται της μάχης Αθηνά και " Αρης, τουτέστιν, αφροσύνη και φρόνη
σις. ο μεν γαρ, ώσπερ έφην, και μαινόμενος έστι, τυκτον κακόν, άλλο
πρόσαλλον: t ή δ εν πάσι 90θεοίσι
Μήτι τε κλέεται και κέρδεσιν.
αδιάλλακτός γε μην έχθρα τοϊς τα βέλτιστα διευκρινούσι λογισμούς
προς την ουδέν δρώσαν αφροσύνην. ώς δε μάλιστα τον βίον ονήσεις
έμελλεν, ούτω τα της μάχης διευκρίνησεν ου γαρ ή μεμηνεία και
παραπλής αναισθησία της συνέσεως γέγονε κρείσσων. ενίκησε δε
'Αθηνά τον 'Αρην, και κατά γής εξέτεινεν επειδήπερ άπασα κακία
χαμαιπετής εν τοϊς ταπεινοτάτοις έρριπται βαράθροις, πατούμενον
νόσημα, και προς πάσαν ύβριν υποκείμενον αμέλει συνεξέτεινεν αυτό
την Αφροδίτην, τουτέστι , την ακολασίαν.
«Το μεν άρ' άμφω κείντο επί χθονί πουλυβοτείgn,
συγγενή, και τοις πάθεσι γειτνιώντα τα νοσήματα.
55. Λητοί δ' άνθέστηκεν Ερμής: επειδήπερ ο μεν ουδέν άλλο
πλήν λόγος έστι των ένδον εν ημίν παθών. λόγω δε παντί μάχεται
Λητώ, οιονεί ληθώ τις ούσα καθ' ενός στοιχείου μετάθεσιν' το γαρ
αμνημονούμενον ουκ έτι αγγελθήναι δύναται. διο δή και μητέρα Μου
σών Μνημοσύνην ιστορούσι, τας προστατίδας 91 του λόγου θεάς υπό
μνήμην γεγενήσθαι λέγοντες. εικός ούν, την λήθην προς αντίπαλος
άμιλλαν έξωρμηκέναι και δικαίως δ ' υπεϊξεν αυτή λόγου γαρ ήττα
λήθη, και το φανερόν υπ ' αμνηστίας εν κωφή Υγενίκηται σιωπή των
γε μην υπολειπομένων θεών η μάχη φυσικωτέρα.
56. « Ητοι μεν γαρ έναντα Ποσειδάωνος άνακτος
"Ιστατ''Απόλλων Φοίβος .
88 Sic Vat. pro επαινίττεται. 91 του deest Vat. Schol . Ven .
89 *Aveo, Vat. * Eadem fere hic et in sqq. in
s ΙΙ. Ε. 831 . vita Homeri p. 193. T. V. ed. Ern.
t Od. Ν . 298. y Sic e MS. Angl . Gale. In edi
90 660ĩ; Vat. tis νενίκηκε . ScΗow . νενίκηται Vat.
u II.Φ.426, ubilegitur : ποτί χθονί. z Il. T. 67 .
48 HERACLIDIS
ύδατι πύρ αντέθηκε,τον μέν ήλιον Απόλλωνα προσαγορεύσας, την δ'

υγραν φύσιν, Ποσειδώνα. τούτων δε εκάτερον ως εναντίαν 92 έχει δί
ναμιν, τί δεϊ και λέγειν και φθαρτικών αει κατ ' επικράτειαν θατέρου
θάτερον. και μην υπό λεπτής της περί την αλήθειαν θεωρίας διαλύει
αμφοίν την μάχην" επειδήπερ ηλίου τροφήν απεφηνάμεθα την ένυγρον
ουσίαν, και μάλιστα την αλμυράν· λεληθότως γαρ 4 από γής το
δίύγρον αναστών της ατμίδος, τούτο μάλιστα την πυρώδη φύσιν
93 αύξει. χαλεπόν δ' ήν τώ τρέφοντι το τρεφόμενον άνθιστάμενον δια
τούθ' υπεϊξαν αλλήλοις.
57. b"Ηρη δ' αντέστη χρυσηλάκατος, κελαδεινή,
":
c "Αρτεμις λοχέαιρα.
Ουδε τούτ' αλόγως εισήγαγεν "Ομηρος" αλλ', ώσπερ έφην, "Ηρα μέν
έστιν αήρ την δε σελήνην "Αρτεμιν ονομάζει. πάν δε το τεμνόμενον,
αει πολέμιόν εστι τό τέμνοντι και δια τούτο έχθραν αέρι την σελή
νην υπεστήσατο, την έν αέρι αυτής φοράν και τους δρόμους υποση
μαίνων. εικός δε ταχέως νενικήσθαι την σελήνην· επειδήπερ ο μεν
αήρ πολύς, και απάντη κεχυμένος ή δ' ελάττων, και συνεχώς υπό
των αερίων παθημάτων αμαυρουμένη, τούτο μεν εκλείψεσι, τούτο δ'
αχλύϊ, και ταϊς υποτρεχούσαις νεφέλαις. δια τούτο της νίκης τα
βραβεία το μείζονι και συνεχώς βλάπτοντι προσέθηκεν.
58. e ”Αντα δ' άρ' Ηφαίστοιο μέγας ποταμός βαθυδίνης:
'Εν τοϊς υπέρ 'Απόλλωνος και Ποσειδώνος λόγοις τον 94 ουράνιον ημίν
αιθέρα και την ακήρατον ηλίου φλόγα δηλώσας, νύν μεταβέβηκεν
επί το θνητον πύρ, και τούτο ανθώπλισε ποταμό, την διάφορον εκατέ
ρου φύσιν εις μάχην παροξύνας, πρότερον μέν 95ούν είκοντα τον ήλιον
Ποσειδώνι παρεισάγει νύν δε την υγραν ουσίαν υπό της πυρώδους
ήττωμένην δυνατώτερον γαρ τόδε το στοιχείον θατέρου. εις ούν ούτω
μέμηνεν, ως θεούς μαχομένους αλλήλοις παρεισάγειν, Ομήρου φυσι
κώς ταύτα δι' αλληγορίας θεολογήσαντος.
59. f'Επί τέλει ούν της ελιάδος, 96 και σφόδρα τον Ερμήν έναρ
γώς ακολουθούντα, Πριάμω δεδήλωκεν, αλληγορήσας. ουδέν γάρ έοι
κεν ούτω πειθήνιον ανδράσιν οργιζομένοις, ουκ άργυρος , ο χρυσός,
92 έχειν Vat. et mox διαλύειν. έχον αιρα deerantin ΜS. Αngl.
--διαλύειν Schol. Ven . d πάνυ ΜS . Αngl . pro πάντη. ScΗ .
a από γής e MS. Αngl. edidit πάντη Vat.
Gale. legebatur antea υπό . ScΗow. e II . Υ . 73 .
από Vat. από της γ. Schol . Ven . 94 ένουράνιον Vat.
93 củỆeĩ Vat.. 95 ών om . Vat .
b II. Υ. 7ο . Γ ΙΙ . Ω. 36ο . seq .
c He due voces : " Αρτεμις ιοχέ 96 Kai om . Vat.
ουδε ή διά δώρων πολυτέλεια μειλίχιον δε και προσηνές ικεσίας

όπλον εστίν ή δια του λόγου πειθώ. πάνυ γούν αληθώς Ευριπίδης
Ουκ έστι Πειθούς ιερόν άλλο, πλήν λόγος.
Τούτω τε Πρίαμος, ώσπερ οχυρά παντευχία, καθώπλισται και και
μάλιστα την 'Αχιλλέως 7 επέκλασεν οργήν,ουκ εν αρχή δείξας εδώ
δεκα πέπλους, δώδεκα 98 διπλοΐδας χλαίνας, τά τε λοιπά των κομι
σθέντων δώρων· αλλ' αι πρώται της ικεσίας φωναι τους άρσενας αυ
του θυμούς εξεθήλυναν .
h Μνήσαι πατρός σοίο , θεοίς επιείκελ' 'Αχιλλεϋ,
Τηλίκου, οίος έγων, όλοώ επί γήραος ουδώ.
δι' ολίγου προοιμίου των λόγων συνήρπασεν Αχιλλέα, και σχεδόν
αντί Πριάμου γέγονε Πηλεύς. διά τούτο 199 ήλέηται μεν άχρι τρα
πέζης: Κλουτρούς δε κοσμηθεν αποδίδοται το "Εκτορος σώμα. τοσού
τον ίσχυσεν και των παθών ερμηνεύς λόγος, δν απέστειλεν "Ομηρος αυ
τω, τηςικεσίας παράκλητον.
60. Αρ' ουκ απόχρηδι' όλης της ελιάδος συνάδουσα και διηνεκής
η Ομήρου φιλοσοφία, έν ή τα περί θεών ήλληγόρησεκαι ζητούμεν δε
τούτων τι περιττότερον, και, μετά τοσαύτας αποδείξεις , ενδεϊν έτι τα
κατά την οδύσσειαν ηγούμεθα και
Πλην όμως ακόρεστον άπαν το καλόν: 1 από της εναγωνίου και
πολεμικής Ιλιάδος επί την ηθικήν μεταβώμεν οδύσσειαν. ουδε γαρ
αύτη τελέως αφιλοσόφητος" αλλ' εν εκατέροις τοις σωματίοις ό
μοιον ευρίσκομεν "Ομηρον, μηδέν περί θεών απρεπές ιστορούντα, δίχα
δε της τοιαύτης εμπειρίας αινιττόμενον.
61. η Aυτίκα τοίνυν εν αρχή την ' Αθηνών υπό Διός αποστελλο
μένης προς Τηλέμαχον ευρίσκομεν ευλόγως: η επειδή έκ τής άγαν
νεότητος ήδη την εικοσαετή ηλικίαν υπερκύπτων, μετέβαινεν εις τον
άνδρα. και τις αυτόν υπέδραμε των γιγνομένων λογισμός, ως ουκ έτι
χρή Ρ διακαρτερείν επί τη τετραετεί τών μνηστήρων ασωτία : τούτον
97 Sic Vat. Vulgo, επήλασεν. bet Schol. Odyss. Ι.
Schol . Ven . επέκλα . 2 τελείως Vat. Schol. αλλ' εν εκατ.
8 Respicit II. Ω. 229. 230. ubi -αινιττόμενον om . Schol .
in edd. legitur : δ' απλοίδας. ScΗ. 1 απρεπείας legendum putavit Ge
98 δ' απλοίδας Schel . Ven . snerus. f. å treipias. Schow.
h II. Ω. 486. ubi pro σoίo legitur m Od . Α . 88 .
σείο. et pro οίος, ώσπερ. sed oίoς pre- n Respicit Od. A. 296.seqq.
stat. Schow. Ο εις τον άνδρα ΜS. Αngl. nnelius
i Respicit 11. Ω. 6ο1 . 626. quam 'antea vulgatum erat : επί τον
99 ήλεκται Vat. ă. Scrow. Consentit Vat. eis äv.
k II . Ω. 582 . δρας Schol ..
1 Ηinc usque ad γέρονται ήκει ha- P dlakaptepeîv legendum conjicie.
VOL . II . * G
50 HERACLIDIS
ούν τον αθροιζόμενον εν Τηλεμάχο λογισμόν 'Αθηνάς επιφάνειας

ήλληγόρησεν. ομοιωθείσα γαρ γέροντι, ήκει: (παλαιός γούν ομολο
γείται ξένος Οδυσσέως ο Μέντης είναι. πoλιά δε και γήρας, ιεροί
των τελευταίων χρόνων λιμένες, ασφαλές ανθρώποις όρμισμα, και
όσον η του σώματος ισχύς υποφθίνει, τοσούτον ή της διανοίας αύξεται
ρώσις .
62. Τίνα τοίνυν παρεισελθών ο νούς εξεπαίδευσε τον Τηλέμαχον και
ου θεάς παρακαθημένης, καιταύθ', & λέγει, παραινούσης διαπετ
τεύοντος: ηάγε δή , φησιν , ώ Τηλέμαχες μειρακίου γαρ ήδη τι φρο
νείς πλέον
και Νή' άρσας ερέτησιν εείκοσιν, ή τις αρίστη,

"Έρχεο, πευσόμενος πατρός δήν οίχομένοιο .
πρώτος ευσεβής και δίκαιος εκ βαθείας 3της διά την ηλικίαν αφρο
σύνης υπεισήλθε λογισμός, ώς ουκ άξιόν έστιν αργούς εν Ιθάκη
τατρίβειν χρόνους, αμνηστίαν έχοντα του γεγεννηκότος" αλλ' αναγ
καίον ήδη ποτέ τον φιλοπάτορα ναύν ευτρεπισάμενον επί τας διαπον
τίους 6 εκδραμεϊν κληδόνας, ένα την Οδυσσέως 4 απόδημον άγνοιαν
ανιχνεύση. δεύτερον δ' επί τούτοις διεσκέψατο, όπου μάλιστα δεί την
πατρώαν έρευνήσαι τύχην υπηγόρευσε δ ' η φρόνησις, ο εγγύς αυτού
καθεζομένη
x Πρώτα μεν ές Πύλον ελθε και είρεο Νέστορα διον:
Κείθεν δε 5 Σπάρτηνδε παρά ξανθον Μενέλαον.
ο μεν γαρ είχε την από γήρως εμπειρίαν ο δ' από της οκταετούς
πλάνης επανεληλύθει νεωστί.
ΥΔεύτατος γαρ ήλθεν 'Αχαιών χαλκοχιτώνων.
έμελλεν ούν ωφέλιμος αυτό παραινών γενήσεσθαι Νέστωρ" ταληθή δε
περί της Οδυσσέως πλάνης έρεϊν Μενέλαος.
63. 'Αμα δε ταύτ' εννοούμενος , ώσπερεί παρακροτών εαυτόν, είπεν
Z Ουδέ τι σε χρή
6 Νηπιάας όχέειν· επεί ουκ έτι τηλίκος έσσίν.
ώσπερεί παιδαγωγός και πατήρ ο λογισμός αυτού το μεθεκτικόν των
bat Gesnerus ; quod verum : vulgo 4 f. αποδήμου Ηeyne .
διαμαρτυρείν. ScΗow. διακαρτερείν u Respicit Od . A. 120, 121 .
Vat . Schol . x Od. A. 284 .
q Vid . Οd . Α . 187 . 5 Σπάρτην τε Vat.
r Respicit Od . A. 222 . 9 ος γάρ δεύτατος ] Οd. A. 286.
s Od. A. 28ο . unde Gale refinxit : quod non ne
3 Quatuor w . accedunt ex Vat. cessarium . Antea legebatur: detta
ubi mox έχοντας. τος γάρ ήλθεν. ScΗow .
t εκδραμεϊν e MS. Αngl . recepί . 1 Οd. A. 296 .
νulgo : δραμείν. ScΗ . Consentit Vat. νηπιάσας Vat .
φροντίδων ανήγειρεν. είτα καθ' ομοίωσιν ηλικιώτιδος αρετής εις την

ίσης φρόνησιν αυτόν παρακέκληκεν
a'Η ουκ αΐεις , οίον κλέος έλλαβε δίoς Ορέστης
Πάντας επ' ανθρώπους: έπει έκτανε πατροφονήα ;
τοιούτοις επαρθείς λογισμούς , ευλόγως μετέωροναυτού την διάνοιαν
ελαφρίζει: 7 διο και προσείκασεν αυτήν "Ομηρος όρνιθι, λέγων·
b"Όρνις δ' ώς ανόπαια διέπτατο .
μεταρσία γαρ η φρόνησις, ως άν, oίμαι, τηλικούτον όγκον εν αυτή
πραγμάτων “κυοφορούσα, διανέστηκεν. αμέλει ταχέωςεκκλησία συνα
θροίζεται, και πατρώοις λόγοις ενρητορεύει, τον δ' απόπλουν ευτρέ
πιζεν και της αλληγορίας « επώνυμος, “ Φρονίου μεν υιος, Νοήμων δε
τούνομα. δι' ών αμφοτέρων ουδέν άλλο, πλην τους υπογείους αυτού
λογισμούς υπεσήμαινεν. επιβαίνοντι δ' αυτώ της νεώς συνεμβέβηκεν
'Αθηνά, Μέντορι την μορφήν εικασμένη και πάλιν, ανδρί προς φροντί
δας την διάνοιαν έχoντι, φρονήσεως μητέρα. δι' ων απάντων και κατ'
ολίγον εν τω Τηλεμάχω τρεφομένη σύνεσις εν τοις έπεσιν ιστό
ρηται.
64. Και μην και περί Πρωτέως λόγος, f ούτω πολύς έκταθείς υπό
Μενελάου, την εξαπατώσαν ευθύς έχει φαντασίαν, πάνυ 9 μυθώδης
γεγονέναι της εν Αιγύπτω και νησίδος άθλιον έπoικoν, εις αθανάτου
μέτρα τιμωρίας παρελκόμενον, ώ βίος ηπείρου και θαλάττης κοινός,
ατυχείς ή ύπνους μετά φωκών 10 κοιμώμενος, ήν αυτού κολάζηται και
το τερπνόν. θυγάτηρ δ' Είδoθέα, διά πατρός αδικίας ξένον εύ ποι
ούσα, και γενομένη προδότες αυτού. k δεσμοί μετά τούτο, και Μενέ
λαος ενεδρεύων. 1 είθ ' η πολυπρόσωπος εις άπαντα, ά βούλεται,
Πρωτέως μεταμόρφωσις, ποιητικοί και τεράστιοι μύθοι δοκούσιν,
εί μή τις ουρανίω ψυχή τας ολυμπίους Ομήρου τελετάς m ιερο
φαντήσεις.
65. Την γούν προμήτορα των όλων υφίσταται γένεσιν, αφ' ής το
a Od. A. 298. f Cf. Οd.Δ. 349. 37ο . et 354:
7 διό και om . Vat. 9 μυθώδης ών Heyne..
b Od . Α. 320 . g νησίδος e MS. Αngl. νulgo νη
• Ε Gesneri conjectura edidit σιάδος. ScΗow. νησίδος Vat.
Gale pro vitioso κυοφθορούσαι. ScΗ. h Vid . Od. A. 439. seqq.
κυοφορούσα Vat. 10 κοιμώμενον Heyne.
Η επώνυμος e MS. Αngl. reposuit i Vid. Od . A. 366. seqq .
Gale.. Excusuum antea υπώνυμος. k Ibid . 454.
ScΗow. επώνυμος Vat . 1 Ιbid. 456.
e Vid . Od. B. 386. et de seqq . m Ex MS. Angl. reposui : iepo
416. et 401 . φαντήσειε. την γούν. Vulgo : ιεροφαν
8 πάλιν post συνεμβέβηκεν collocat τήσει. την ούν. ScΗow. Consentit
Heyne . Vat..
* G2
52 HERACLIDIS
πάν ριζωθεν, εις και νύν βλέπομεν, ήκει κατάστημα. παλαιοί γάρ ήσαν
ποτέ χρόνοι, καθ' ους ατύπωτoν ή 11 υπόλιμνον ήν, ουδέπω κεκριμένους
χαρακτηρσιν εις τέλεον 12ήκουσα μορφής ούτε γαρ γη τη των όλων
εστία κέντρον επεπήγει βέβαιον, ούτ' ουρανός, περί την αυτήν, την
αίδιον φοράν ιδρυμένος εκυκλείτο. πάντα δ' ήν ανήλιος ηρεμία και
κατηφούσα σιγή, και πλέον ουδέν ήν, ή κεχυμένης ύλης 13 άμορφος
αργία, πριν ή δημιουργός απάντων και κοσμοτόκος αρχή σωτήριον
ελκύσασατο βίοτύπου, τον κόσμον απέδωκε τω κόσμω, 14διεζεύγνυ
τον μεν ουρανόν γής, εχώριζε δε την ήπειρον θαλάττης, τέτταρα δε
στοιχεία, τών όλων ρίζα και γέννα, εν τάξει την ιδίαν μορφήν έκομί
ζετο. τούτων δε προμηθώς κιρναμένων, ο θεός , μηδεμιάς ούσης διακρί
σεως , περί την άμορφον ύληνο.
66. Πρωτέως δε θυγάτηρ Είδoθέα δικαίως είδους εκάστου γενο
μένη θέα διά τούτο, μία το πρίν ών φύσις, ο Πρωτεύς εις πολλάς
εμερίζετο μορφής, υπό της προνοίας διαπλαττόμενος .
'Ητοι μεν πρώτιστα λέων γένετ' ευγένειος
Αυταρ έπειτα δράκων, και πάρδαλις, ήδε μέγας σύς:
15 Γίνετο δ' υγρόν ύδωρ , και δένδρεον υψιπέτηλον.
διά μέν ούν του λέοντος, έμπύρου ζώου, τον αιθέρα δηλοΐ. δράκων δ'
έστιν η γη το γαρ αυτόχθον αυτού και γηγενες ουδέν άλλο, πλην
τούτο, σημαίνει. δένδρον γε μην άπαν αυξανόμενον, και την 16από
γής ορμήν μεταρσίαν αει λαμβάνον, συμβολικώς είπεν αέρα. το μεν
γαρ ύδωρ εις ασφαλεστέραν, ών πρoηνίξατο, δήλωσιν εκ του φανερω
τέρου παρέστησεν, είπών : 17Γίνετο δ' υγρόν ύδωρ. ώστε εύλογον, την
μεν άμορφον ύλην Πρωτέα καλείσθαι, τήν δ' είδωλοπλαστήσασαν
έκαστα πρόνοιαν, Είδοθέαν εξ αμφοίν δε πάν διακριθέν εις τα συνεχή
καιΡπροστακτικά των όλων σχισθήναι, πιθανώς δε και την νήσον,
ή ταύτα διέπλασε, Φάρονώνόμασεν" επειδήπερ εστί το φέρσαι,
το γεννήσαι. και την γην αφάρωτον ο Καλλίμαχος είπε την άγο
11 υπόλημνον Vat . 17 γείνετο Vat.
12 ηκούσης Heyne. P Gesnerus conj. συστατικά aut
η He due voces: την αυτήν, de- συνεκτικά. f. προστατικά. SCHOw.
erant in ΜS. Αngl. et Vat. q Alludit ad Od . A. 354.
13 άμορφος γάρ α. Vat . Γ το φέρσαι e MS. Αngl. scripsi.
14 διεζεύγνυτο μεν ουρανός γης Vat. Omissum vulgo ró. Scuow . tò dép
o Animadvertitur statin, senten- σαι γεννήσαι Vat.
tiam non esse absolutam : forsan s Exprimenda curavi : και την γήν
excidit πάντα διευκρίνησεν. ad ean- αφάρωτον ο Καλλίμαχος είπε. Male
dem fere lectionem vertit inter- legebatur : αφάρωτον, ο Καλλ. ScΗ.
pres. Schow. + Necesse est décran ductum pu
15 γείνετο Vat. tasse grammaticum a φέρω, φέρσω.
16 Sic Vat. Vulgo υπό. Similiter Φερσεφόνης interpretatur
νον αφάρωτος οιον γυνή. φυσικώς ούν τον απάντων πατέρα χώρου
ωνόμασε Φάρον, εκ της γονιμου προσηγορίας, και μάλιστα έβούλετο,
σημήνας.
67. Τίσι γε μην επιθέτοις και τον Πρωτέα κεκόσμηκεν, ήδη σκο
πώμεν .
Πωλείται τις δεύρο γέρων άλιος, νημερτής.
18το μεν γαρ,oίμαι,της αρχεγόνου και πρώτης ουσίας γεραίτερον,
ώστε αποσεμνύναι τη πολιτεία του χρόνου την άμορφον ύλην. άλιον
δε ώνόμασεν, ου μα Δί', ου θαλάττιόντινα δαίμονα , και κατά κυμά
των ζώντα το δ' εκ πολλών και παντοδαπών συνηλισμένον, όπερ
έστι , συνηθροισμένον. νημερτής δε ευλόγως είρηται· τί γαρ ταύτης
της ουσίας αληθoυργέστερον, εξ ης άπαντα γεγενήσθαι νομιστέον ;
Και μην και η Καλυψώ την πειθώ των ποικίλων παρ’ Οδυσσέως
*λόγων Ερμήν προσηγόρευσε" μόγις μεν, αλλ' όμως καταθέλξαντος
αυτού τον έρωτα της νύμφης, ήν εις Ιθάκης 19προπεμφθείη. Ύδια
τούτο, όρνιθι προσωμοιωμένος, Ερμής ελήλυθεν απ’ Ολύμπου: Ιπτε
ρόεντα γάρ τα έπη κατά τον " Ομηρον, και τάχιον ουδέν έν ανθρώπους
λόγου.
68. Δεί δε ημάς ουδε τα μικρά παροδεύειν, αλλά και δι' εκείνων
την λεπτών εξετάζεινΟμήρου φροντίδα. τον γαρ Ημέρας και Ωρί
ωνος έρωτα, πάθος ουδ' ανθρώποις εύσχημον, ήλληγόρησεν.
a“Ως μέν, ότ ' 'Ωρίων' έλειο ροδοδάκτυλος Ηώς .
20παρεισάγει γάρ αυτόν, έτι νεανίαν, εν ακμή του σώματος , υπό του
Etymol. M. in h. v. deficit tamen et άφαρος facile putet aliquis : sed
ratio etymologica, si Φάρον 8 φέρσαι alius locus esse potuit, in quo αφά
ducas. Deducunt tamen et άφαρον, ρωτον occurrebat. Ηoc idem jain
quod mox sequitur, ab eodem pépw Hemsterhusius ex loco Etymol. M.
Grammatici v. Etymol. Μ. in αφαυ- corrupto monuit ad Ηesych. in
pós. Melius idem in papão ducit voce åpápwtos. Quid vero Galei
άφαρος και φαρώ , άροτριώ, et in voce nota ad h. 1. (p. 491. 4.) sibi velit,
αφάρωτος 3 φάρσαι, και εστι σχίσαι . cum γη legendum esse contendat,,
Sic etiam Hesych. in v. φαρώσαι. non adsequi licet. Forte pro γυνή.
Exstat Fragmentum Callimachi in Schow .
edit. Spanhemii p . 246. α Οd. Δ. 384.
Η άφαρον φαρόωσι. 18 f. ουδέν γάρ - τη πολιά Ηeyne.
Plenius adhuc idem ex Etymol. M. x Respicit Od. E. 87. seqq .
in v. papã desumtum p. 252 . 19 προσπεμφθείη Vat.
*Η άφαρον φαρόωσι, μέλει σφίσιν y Respicit Od. E. 51 .
όμπνιον έργον . z Ut İl. A. 201. et sæpe al.
Cujus etiam fragmenti auctor no a Od. Ε. 121 .
ster hoc in loco rationem habuisse 20 Hinc usque ad ανηρπασμένου
videri potest , unde pro αφάρωτον et habet Schol . Odyss . 121 .
αφάρωτος emendandum esse άφαρον
54 HERACLIDIS
χρεών προ μοίρας συναρπασμένον. Βήν δε παλαιόν έθος τα σώματα

των καμνόντων, επειδαν αναπαύσηται του βίου, μήτε νύκτωρ εκκομί
ζειν, μήθ', όταν υπέρ της το μεσημβρινών επιτείνεται θάλπος, αλλά
προς βαθύν όρθρον, απύρους ηλίου ακτίσιν ανιόντος. επειδαν ούν ευγε
νής νεανίας, άμα και κάλλει προέχων, τελευτήση, την όρθριον εκκο
μιδην “επευφήμουν “Ημέρας αρπαγήν, ως ουκ αποθανόντος, αλλά δι'
ερωτικής επιθυμίαν ανηρπασμένου. καθ' "Ομηρον δε τούτο φασίν. Ια
σίων, ανήρ γεωργίας επιμελούμενος, και δαψιλώς τους από των ιδίων
αγρών καρπούς λαμβάνων, είκότως «υπό της Δήμητρος έδοξεν ήγα
πήσθαι. δι' ών"Ομηρος ουκ ασελγείς έρωτας ιστορεί θεών, ουδ' ακο
λασίας σημαίνει δε τάς ευαγεστάτας, Ημέραν τε και Δήμητρας
τοϊς ευσεβώς έρευνάν εθέλουσι φυσικής 21 θεωρίας ακριβή αφορμήν
χαρίζεται.
69. 22 Νύν, άπαντα τάλλα αφέντες, επί την διηνεκή, και χαλε
πώς θρυλλουμένην υπό των συκοφαντών, κατηγορίαν τραπώμεν. άνω
γαρ ούν και κάτω τραγωδούσι, τα περί "Αρεος και Αφροδίτης ασε
βώς διαπεπλάσθαι λέγοντες. ακολασίαν γαρ έμπεπολίτευκεν 23 εν
ουρανό και το παρ' ανθρώπους, όταν γένηται, θανάτου 24τιμώμενον
ουκ έδυσωπήθη παρά θεοίς ιστορήσαι, λέγω δε μοιχείαν.
e'Αμφ' "Αρεος φιλότητος εύστεφάνου τ' Αφροδίτης,
“Ως τα πρώτα μίγησαν εν Ηφαίστοιο δόμοισιν.
*Είτα μετά τούτο δεσμοί, 6και θεών γέλωτες, 2 ικεσία τε προς " Η
φαιστον Ποσειδώνος. άπερ τει θεοί νοσούσιν, ουκ έτι τους παρ' άν
θρώποις αδικούντας έδει κολάζεσθαι. νομίζω δ έγωγε, καίπερ Κεν
Φαίαξιν, ανθρώποις ηδονή δεδουλωμένοις, αδόμενα, ταύτα φιλοσόφου
τινός επιστήμης έχεσθαι. 25τα γάρ σικελικά δόγματα και την εμ
πεδόκλειον γνώμην έoικεν από τούτων βεβαιούν, 26"Αρην μεν ονομά
σας το νεϊκος, τήν δ' 'Αφροδίτην φιλίαν. τούτους ούν, διεστηκότας έν
αρχή, παρεισήγαγεν "Ομηρος εκ της πάλαι φιλονεικίας εις μίαν
ομόνοιαν κιρναμένους. όθεν 27 εύλογος εξ αμφοίν “Αρμονία γεγένηται,
b Sic v. c. ΙΙ. Η . 421. seqq. Οd . 8 Ibid . 343. seqq.
Ω. 72 . h Ibid . 344 .
C επευφήμουν reposui e MS. Αngl . i el beol Gesn. legendum monuit,
pro νulg . έπεφήμουν. SCHOw. Con et firmavit MS. Angl. In cod.
sentit Vat. επ' ευφήμου Schol. Gesn. erat : οι θεοί . ScΗow. οι θ.
d Cf. Οd. Ε. 125 . Vat..
21 ακριβή θεωρίας Vat . k Cf. Οd. Θ. 371. 383 .
22 νύν τοίνυν Vat. 25 Ηinc usque ad ειρήνην αγόντων
23 έν deest Vat.. Schol . ad Odyss. Θ. 266.
24 τιμωρούμενον Vat. 26 άρη Vat.
e Od. Θ. 267. 27 ευλόγως Vat. Schol .
f Ut Ibid. 296.
του παντός ασαλεύτως και κατ' εμμέλειαν αρμοσθέντος. γελάν δ'επί

τούτοις, είκός ήν, και συνήδεσθαι τους θεούς, άτε δη των ιδίων Χα
ρίτων ούκ 28επί φθοραίς διϊσταμένων, αλλ ' ομονοούσαν ειρήνην αγών
των. δύναται γε μην και περί της χαλκευτικής τέχνης αλληγορείν. και
μεν γαρ 'Αρης είκότως αν ονομάζοιτο σίδηρος, τούτον δε ραδίως
"Ήφαιστος έχειρώσατο το γαρ πύρ, άτ', oίμαι, σιδήρου κραταιοτέ
ρας δυνάμεως μετειληχός, ευκόλως εν αυτή την εκείνου στερρότητα
θηλύνει. δείδε τω τεχνίτη προς το κατασκευαζόμενον και Αφροδίτης
όθεν, oίμαι, διά πυρός μαλάξας τον σίδηρον, επαφροδίτω τινί τέχνη
την εργασίας κατώρθωσε. Ποσειδών29δ' ο ρυόμενος παρ' Ηφαίστου
τον "Αρη πιθανώς επειδήπερ έκ τών η βαναυσων διάπυρος και του σιδή
ρου μύδρος ελκυσθείς ύδατι βαπτίζεται, και το φλογώδες, υπό της
ιδίας φύσεως 30 κατασβεσθέν, αναπαύεται.
70. Καθόλου δε την Οδυσσέως πλάνην, εί τις ακριβώς εθέλει
σκοπεϊν, ήλληγορημένην εύρήσε: πάσηςγάρ αρετής καθάπερ όργανών
τι τον Οδυσσέα παραστησάμενος εαυτό, ηδια τούτο πεφιλοσόφηκεν,
επειδή τας εκνεμομένας τον ανθρώπινον βίον ήχθηρε κακίας, ηδονήν
31 μέν, το 32 λωτοφάγον χωρίον, ξένης γεωργον απολαύσεως, Ρην
Οδυσσεύς έγκρατώς παρέπλευσε. « τον δ ' άγριον εκάστου θυμόν,
ώσπερεί καντηρίω, τη παραινέσει των λόγων επήρωσε. Κύκλωψ δε
ούτος ώνόμασται, και τους λογισμούς 33 υπολωπών. τί δε, ουχί πρώτος,
εύδιον πλούν δι' επιστήμης αστρονόμου τεκμηράμενος, έδοξεν ανέ
μους δεδωκέναι και φαρμάκων τε των παρά Κίρκης γέγονε κρείττων,
υπό πολλής σοφίας πεμμάτων, επεισάκτων κακών, ουχ ήττώμενος.
μη δε φρόνησις έως άδου καταβέβηκεν , ίνα μηδέ των νέρθεν αδιε
ρεύνητον 34η.
1 συνήδεσθαι e MS. Αngl. Gale p V. Οd. Ι . 1οο.
edidit. Edebatur συνιέσθαι. SCHOw. q Respicit ibid . 259.
συνήδεσθαι item Vat. et Schol . η καυτερία ΜS. Αngl. Scribeba
28 επιφοραίς Schol . tur : καυστηρίω . ScΗow. καυτηρίων
29 δ ' έστιν ο Vat. Vat..
m Si βαναυσων recte legitur, ne- 33 υποκλοπών Bredow.
cesse est, Heraclidem Bávavoor de s Od . K. 19. Ventos ab Æolo in
fornace dixisse. Sed probabilius utre conclusos accipere dicitur ;
est cum Valck. ad Ammon . p. 215. itaque δεδεκέναι scribendum videtur,
emendandum esse βαύνων. Νam quamvis et ΜS. Αngl. habeat δεδω
βαύνος η κάμινος. ScΗow. κέναι . GALE.
30 Sie Vat. Vulgo ύδατι κατασβ. t κακών και λυσόμενος MS. Αngl. κα
n Edidi : διά τούτο πεφιλοσόφηκεν. κών λύσιν ευρόμενος Vat.
e MS. Αngl. Vulgo : διαπεφιλοσόφη u Od. Λ.
κεν . ScΗow . Consentit Vat. Χ αδιερεύνητον ή. Τίς δε Σειρήνων
ο Cf. Οd. Ι. 84. ακούει ΜS. Αngl. (sic item Vat.)
31μέν γε Vat.. M. Meibom. emendavit : τί δε ;
32 Λωτοφάγων Heyne. 34 τι ή Heyne.
56 HERACLIDIS
Τί δέ ; Σειρήνων ουκ ακούει, τας πολυπείρους ιστορίας παντός αι

ώνος εκμαθών και Υ και Χάρυβδις μεν η 35πολυδάπανος ασωτία, και
περί πότους άπληστος, ευλόγως ωνόμασται: Σκύλλας δε την πολύ
μορφον αναίδειαν ήλληγόρησε. 2διο δη 36 κύνας ουκ αλόγως υπέ
ζωσται προτομαΐς, αρπαγή, τόλμη, και πλεονεξία πεφραγμέναις.
θαι δ' ηλίου βόες 37εγκράτεια γαστρός είσιν ει μηδε λιμόνέσχεν,
αδικίας ανάγκην. α δη μυθικώς μέν έστιν ειρημένα 38 περί τους ακού
οντας: ει δ' επί την ελληγορημένην σοφίαν καταβέβηκεν, Φώφελιμώ
τατα τοϊς μιμουμένοις γενήσεται.
71. “Τον μεν γαρ Αίολον εξαιρέτως έγωγε νομίζω τον ενιαυτόν
είναι, όταϊς δωδεκαμήνους του χρόνου περιόδοις ενδεδεμένον. ώνόμα
σται γούν αίολος, τουτέστι, ποικίλος επειδήπερ ουκ ισοχρόνο και
μονοειδείκατά πάσαν ώραν τη φύσει συνήνωται , διάφοροι δ' αυτόν αι
παρ' έκαστα μεταβολαι ποικίλλουσιν. έκ τε γαρ αργαλέου κρύους εις
πραείαν ηδονήν έαρος γαληνούται, και το νοτερον της εαριζούσης
καταστάσεως έμπυρος ή του θέρους βία πυκνοϊ . μετόπωρον δε φθινάς
ώρα καρπών ετησίων το θέρειoν 39 ελκύσασα θάλπος, ώραις χειμερίαις
προοιμιάζεται. ταύτης δε της ποικιλίαςκαι ενιαυτός ών πατήρ, είκότως
αΐολος ωνόμασται. fπαΐδα δε αυτόν ωνόμασεν Ιππότου τί γαρ οξύ
τερος χρόνουκαιτι δ' ούτω ποδώκες και αειφερομένωνκαι ρέοντι τωτάχει
τους όλους αιώνας εκμετρουμένου . δώδεκα δ ' αυτού παϊδές εισιν οι
μήνες
g"Εξ μεν θυγατέρες, εξ δ' υπέες ηβώοντες.
το μεν εύκαρπον και γόνιμοντων τοθέρος 40έμπιμπλάντων μηνών θη
λεία γονή προσείκασε το δε στερρώνκαι πεπηγός των χειμερίων ήρ
ρένωσεν. ούκ ασεβής δ' ουδ' ο περί των γάμων μύθος, αλλά τους
αδελφούς ανέμιξε ταϊς αδελφαΐς επειδήπερ υπ' αλλήλων συμβέ
βηκε τας ώρας έχεΐσθαι. ταμίας δ' έστιν ανέμων,
y Pro io topía Gesnerus legere vo- b Ita e MS. Angl. Gale. (et
luit : γαστριμαργία. f . ή δάπανος περί Vat.) Edebatur: ωφελιμωτάτη. ScΗ.
ευωχίας ηδυπάθεια , και περί πότους απλη- Schol.
c V. Od . K. 2. et v. 6.
στία . Vid. Οd. Μ . 104. ScΗow. d Od. K. 5 :
35 Sic Heyne ex Eustathio p. e έαρος γαληνούται , και το νοτερον e
1716, 32. Vulgo ή δάπανος ιστορία .MS. Angl . ( et Vat.) rescripsimus,
z Respicit Od. M. 96. ubi tamen pro eo , quod legebatur : έαρος εία
ιχθυάα κύνας. non υπέζωσται ScΗow. ρινού μεταβάλλει και το ν. ScΗow.
36 κυνών- προτομές –πεφραγμένη 39 εκλύσασα Heyne.
Heyne. f Respicit Od. K. 2.
à Respicit Od . M. 128. seqq. g Od . K. 6.
37 ακράτεια Heyne et mox έσχον. 40 εκπιμπλάντων Vat .
38 παρά vel προς Heyne, et mox b Respicit Od. K. 7. 8.
ει δέ τις. i Ibid. 21 .
ALLEGORIÆ HOMERICÆ 57
k* Η μεν πανέμεναι, ήδ' ορνύμεν , όν κ ' εθέλησιν.

έμμηνοι γάρ αι τούτων φοραι, και κατά προθεσμίαν πνέουσαι, 41δε
σπότης δ' απάντων και ενιαυτός. Και τα μεν υπέρ Αιόλου τοιαύτης
ήξίωται φυσιολογίας. Ο δε Κίρκης κυκεών ηδονής έστιν αγγείον,
και πίνοντες οι ακόλαστοι δια της εφημέρου πλησμονής, συών αθλιώ
τερον βίον ζώσι. Διά τούτο οι μεν Οδυσσέως εταίροι, χορός όντες
ηλίθιος, ήττηνται της γαστριμαργίας, ή δ' 'Οδυσσέως φρόνησις ενί
κησε την παρά Κίρκη τρυφήν. Αμέλει το πρώτον έκ της νεώς ανιόντι
και πλησίον όντι τοϊς προθύροις Ερμής εφίσταται, τουτέστιν, ο έμ
φρων λόγος. Υφιστάμεθα γούν ετύμως αυτον Ερμήν λέγεσθαι, παν
τος του νοουμένου κατά ψυχήν ερμηνέα τινα όντα τετράγωνόν τε
ζωγράφων και λιθοξόων χείρες αυτόν έλείαναν, ότι πάς ορθός λόγος
εδραίαν έχει την βάσιν, ουκ ολισθηρώς έφ' εκάτερα κυλινδούμενος
και μην πτερούς ανέστεψαν αυτόν, αινιττόμενοι το παντός λόγου τά
χος" ειρήνη τε χαίρει, πόλεμοι γαρ [ούχ] ήκιστα λόγων ενδεείς, το
γάρ πλείστον εν αυτοίς κράτος ειλήχασι χείρες. "Ομηρος δε και διά
των επιθέτων τούτ' έoικεν ημίν σαφέστερον ποιεϊν, 'Aργειφόντην τε
και αυτόν ονομάζει τον θεόν, ου μα Δί' ουχί τους Ησιοδείους μύθους
επιστάμενος, ότι τον βουκόλον Iούς εφόνευσεν, αλλ' επειδή μία
παντός λόγου φύσις έκφαίνει εναργώς το νοούμενον, δια τούτο είπεν
αυτόν ' Aργειφόντην έριούνιον και σώκον. " Ετι δ' ακάκητα λόγων
έμφρόνωντο τελειότατόν έστι μαρτύριον εκτός τε γαρ κακίας ο λο
γισμός ώκισται, σώζει δε πάντα τον χρώμενον αυτώ, και μέγα ωφέ
λησεν. Τί ούν δή διπλές και διχρόνους διένειμε τω θεώ τιμάς, την
μεν υπό γην χθονίαν, τήν δ' υπέρ ημάς ουράνιονκαι επειδή διπλούς και
λόγος, τούτων δε φιλόσοφοι τον μεν ενδιάθετον καλούσι, τον δε
προφορικόν, ο μεν ούν τών ένδον λογισμών έστι διάγγελος, ο δε υπό
τους στέρνοις καθείρεται φασί δε τούτω χρήσθαι και το θείον, μηδε
νός γαρ όντες ενδεείς, την φωνήν της χρείας εν αυτοίς στέγουσι δια
τούτ' ούν "Ομηρος τον μεν ενδιάθετον είπε χθόνιον, αφανής γαρ εν τοίς
τηςδιανοίας βυθούς απεσκότωται, τον δεπροφορικόν,επειδή πόρρωθεν
έστι δηλος, εν ουρανό42κατώκισε. Γλώττα δ' αυτώουσία, το μό
νον λόγου μέρος, και τελευταίω κατά κοίτην ιόντες Ερμήσπένδου
σιν, επειδή πάσης φωνής έστιν όρος ύπνος . Ούτος ούν Οδυσσεϊ
παρέστηκε σύμβολος επί Κίρκην βαδίζoντι, και κατ ' αρχάς μεν υπό
οργής τε και λύπης φερόμενος ακρίτως ενθουσιά , κατά μικρόν δ' εκεί
νων των παθών μαραινομένων, υπαναλύεται το μετά του συμφέροντος
k Od. K. 22. 42 κατώκησε ΜS. et paullo supra ,
41 Sequentia e cod . Vat. nunc στέργουσι.
primum typis descripta exhibentur. 1 Οd . H. 138 .
*
VOL . II . HΗ
58 HERACLIDIS
ευλόγιστον όθεν “Ερμείας χρυσόρραπις αντεβόλησεν αυτό, το μέν γε

χρυσούν αντί του καλού παρείληπται, το δε ραπτον μεταφορικώς
αντί του συντιθέναι τε και διανοείσθαι· λέγει γούν εν ετέροις
Κακά ραπτομεν αμφιέποντες.
διά τούτο και μύθους πλοκίους είπεν, επειδή λόγος εκ λόγου γινόμε
νος και συρραφήσαι αυτό γινόμενος, ευρίσκει το συμφέρον. Ουκούν Ι
χρυσόρραπιν είπε τον λόγον, έκ τού δύνασθαι καλώς βουλεύεσθαι τε

και ράπτειν πράγματα. Παραστάς ούν ούτος ο λογισμός από της
ακρατούς οργής επέπληξεν αυτώ μάτην κατασπεύδοντι,
Τίφθ' αύτως δύστηνε δι' άκρας έρχεαι οίος,
Χώρου αίδρας εών.
ταύτα προς αυτόν ελάλησεν Οδυσσεύς , μετανοούντι λογισμώ την
πρότερον ορμήν αναχαλινώσας, τηνδε φρόνησιν ουκ απιθανώς μώλυ,
μόνους ανθρώπους, και μόλις εις ολίγους έρχομένην φύσις δε αυτής
ρίζα μέλαινα, γάλακτι δε είκελον άνθος. Πάντα γάρ ούν συλλήβδην
τα τηλικαύτα των αγαθών τας μεν αρχάς προσάντεις και χαλεπάς
έχει γενικώς δ' όταν υποστή τις έναθλήσας τώ κατ' αρχήν πόνο, τη
νικαύτα γλυκύς έν φωτί των ωφελειών και καρπός. Υπό τοιούτου φρου
ρούμενος Οδυσσεύς λογισμού, τα Κίρκης νενίκηκε φάρμακα. T
Μεταβας δε υπέρ της θεωρημάτων " Ομηρος, ουδε την αφανή και
νεκράν φύσιν είασεν αναλληγόρητον, αλλά και τα ένάδου συμβολι
κώς έφιλοσόφησε. Κωκυτός γούν ο πρώτος ονομάζεται ποταμός
επώνυμος ανθρωπίνου πάθους κακόν, θρήνοι γάρ επί τούς τεθνεώσιν οι
παρά των ζώντων, Πυριφλεγέθοντα δε εφεξής ονομάζει, μετά γαρ τα
δάκρυα ταφαι, και πύρ αφανίζον, ό εστι θνητής σαρκός εν ημίν.
'Αμφοτέρους δε τους ποταμούς εις ένα τον 'Αχέροντα συρρέοντας
οίδεν, επειδήπερ ενδέχεται μετά τους πρώτους κωκυτους και την
οφειλομένην ταφήν, άχη τινα και λύπαι χρόνιοι προς ολίγας υπομνή
σεις ερεθίζουσαι τα πάθη. Στυγός δ' απορρώγες οι ποταμοί δια την
στυγνότητα και την επι τω θανάτω κατήφειαν. "Αιδης μεν ούν και
αφανής τόπος επωνύμως ωνόμασται, Φερσεφόνη δ' άλλως η τα πάντα
πεφυκυία διαφθείρειν. εν οις ουκ όχνη επ’ όχνη γηράσκει, μήλον δε
επί μήλα, τα δ' ενερριζωμένα πρέμνα τοϊς άρσεσιν, αίγειροι και Ιτέαι
όλεσίκαρποι τάς δε θυσίας συνοικείωσε τω τόπω, της σελήνης
άμαυρούμενος και του ηλίου κύκλος αμβλύνεται, και πολλάκις άστρων
διαφεγγείς μαρμαρυγας δρώμεν ευλόγως ούν τούτο Θεοκλύμενος
είπεν και τα θεία κλύων ευρε γαρ άξιον της φυσικής θεωρίας και τού
νομα .
νυκτί μεν υμέων
Ειλύαται κεφαλαί τε, πρόσωπα (τε) νέρθε τε γούνα.
και μήν εν ταϊς εκλείψεσιν αίματι προσφερης χρόα το βλεπόμενον,

εκφοινίσσεται γάρ. Διά τούτ' επήνεγκεν,
Αίματι δ' έβράδαται τοίχοι καλαί τε μεσοδμαί.
Προθεσμία δε της εκλείψεως ήν"Ιππαρχος ηκρίβωσε κατά την ονο
μαζομένην τριακάδα και νουμηνίαν, ήν 'Αττικών παίδες έναν τε και
νέας ονομάζουσιν, ουδ' άν άλλην τις εύροι της εκλείψεως ημέραν.
"Οτε ούν Θεοκλύμενος ιστορεί ταύτα, τις ην ο χρόνος έξεστι παρ' αυ
του μαθεϊν Ομήρου,
Του μέν φθίνοντος μηνός, του δ' ισταμένοιο .
τοσαύτη και περί των παρακολουθούντων και της προθεσμίας η κατά
την έκλειψιν ακρίβεια. Τι δεί τούτοις άπασι προστιθέναι, την
επί τέλει της μνηστηροφονίας παρεστωσαν 'Αθηνών 'Οδυσσεϊ, του
τέστι την φρόνησιν. Ει μεν γαρ εκ του φανερού και βιαζόμενος
ήμύνατο τους λελυπηκότας ,άριστ’ αν ο πόλεμος συναγωνίζετο νύν δε
δόλο και τέχνη περιελθών ίν' αγνοούμενος έλη, δια συνέσεως κατώρ
θωσε .
Διά δή πάντα καθ' εν αθροίσαντες αλληγορίας πλήρη την όλην
ποίησιν ευρίσκομεν. Αρ' ούν επί τούτοις ο μέγας ουρανού και θεών
ιεροφάντης " Ομηρος, και τας αβάτους και κεκλεισμένας ανθρωπίνοις
ψυχαίς ατραπούς επ' ουρανόν ανοίξας, επιτήδειός έστι κατακριθήναι
δυσσεβείν, ίνα ταύτης της ανοσίου και μιαράς ψήφου διενεχθείσης,
αναιρεθέντων τε των ποιημάτων, άφωνος άμαθία του κόσμου κατα
σκεδασθή, και μήτε νηπίων παίδων χορός ωφελήται τάς σοφίας παρ'
“Ομήρου πρώτον ως από τιθήνης γάλα, μήτε αντίπαιδες ή νεανίαι και
το παρηβηκός ήδη το χρόνο γήρας απολαύη τινος ηδονής, πάς δ' και
βίος αναιρεθείς την γλώτταν εν κωφότητι διάγη : Φυγαδευέτω τοίνυν
από της ιδίας πολιτείας Πλάτων "Ομηρον, ως αυτόν εξ Αθηνών έφυ
γάδευσεν εις Σικελίαν· έδει δε ταύτης της πολιτείας Κριτίαν απωστόν
είναι, τύραννος γάρ ή 'Αλκιβιάδης τον έν παισι μεν απρεπώς θηλυν,
έν δε μειρακίοις άνδρα, τον έν συμποσίους Ελευσίνεια παίζοντα, και
Σικελίας μέν αποστάτην, Δεκελίας δε κτιστήν. Αλλά του Πλάτων
μεν "Ομηρον εκβέβληκε της ιδίαςπόλεως, και δε σύμπας κόσμος
“Ομήρου μία φησίν είναι πατρίς. Ποίας γούν άστον " Ομηρον ανα
χραψώμεθα πάτρης; κείνον δν φώτα και χείρουςέχουσι πόλεις, εξόχως
δ' Αθήναι, αι Σωκράτην μεν άρνησάμεναι πολίτης μέχρι φαρμάκου,
μίαν δ' ευχήν έχουσαι δοκεϊν Ομήρου πατρός είναιπώς γε μην αυ
τος "Ομηρος έμπολιτεύεσθαι τοϊς Πλάτωνος άν έκαρτέρησε νόμοις,
ούτως εναντία και μαχομένη στάσει διωκισμένων αυτών και ο μέν γε
συμβουλεύει κοινούς γάμουςκαι τέκνα, το δ' άμφω τα σωμάτια γά
μοις σώφροσι καθωσίωται: διά μέν γάρ Ελένην έστρατεύκασιν "Έλ
60 HERACLIDIS
ληνες , διά Πηνελόπην δ' 'Οδυσσεύς πλανάται και θεσμοί μεν δικαι T
ότατοι παντός ανθρωπίνου βίου δι' αμφοίν των Ομήρου σωματίων έμ
πολιτεύονται τους δε Πλάτωνος διαλόγους άνω και κάτω παιδικοι
καθυβρίζουσινέρωτες, ουδαμού δ' ουχί της άρσενος επιθυμίας μεστός
εστίν ανήρ. Μούσας μεν " Ομηρος επικαλείται, θεάς παρθένους, επι
τοϊς λαμπροτάτοις των κατορθωμάτων, όπου τι και γεννικόν έστιν
επίταγμα και της Ομηρικής θειότητος άξιον έλασσον ή κατά πόλεις
διαταττομένη και μεγάλων ηρώων άριστείας συνεχώς oύν καθάπερ είς
χώρον αυτό συνήθη τον Ελικώνιον έφίσταται, λέγων,
" Έσπετε νύν μοι Μούσαι, Ολύμπια δώματ' έχουσαι,
Οι τινες ηγεμόνες Δαναών και κούρανοι ήσαν.
ή πάλιν ηνίκα της Αγαμέμνονος άνδραγαθίας ανέρχεται, τοϊς τρισι
θεούς ήρωα σύμμορφον υμνών,
"Εσπετε νύν μοι Μούσαι
"Όστις δή πρώτος 'Αγαμέμνονος αντίος ήλθεν.
1
'Αλλ' ό γε θαυμαστός Πλάτων εν τω περικαλλεϊ Φαίδρα της σώ

φρονος υπέρ ερώτων διακρίσεως άρχόμενος ετόλμησεν, ως ο Λοκρός
Αίας εν τω παρθενώνα της αγιωτάτης θεάς, άγος τι Μουσών κατα
σπείσας, τας σώφρονας έργων ασελγών καλέσαι βοηθούς "Αγετε δή ,
Μούσαι, είτε δι' ωδής είδος λίγειαι, είτε διά γένος τι μουσικόν το
λιγύων ταύτην έσχετε την επωνυμίαν, σύμμοι λαβέσθαι τούδε τού 1
μύθού. Περί τίνος είπoιμ' άν, και θαυμασιώτατε Πλάτων, υπέρ ου

ρανού και της τών όλων φύσεως, ή περί γης και θαλάττης, αλλ' ουδε 1
περί ηλίου και σελήνης, ουδ' υπέρ απλανών τε και πλανήτων κινή
σεως ; 'Αλλά τί της ευχής πέρας έστιν αισχύνομαι και λέγειν ήν
δε παίς ούτω καλός, μάλλον δε μειρακίσκος, ου πολλοί μεν ήσαν *
ερασται, εις δέ τις αιμύλος, δς επεπείκει αυτόν έρών ότι ουκ έρώη,
και ποτε αυτόν αιτών έλεγεν ώδε γυμνούς τοϊς όμμασι την ασέλγειαν
ως επί τέγους ανέωξεν, ουδ' ευπρεπεί σχήματι το του πράγματος αι
σχρόν υποκλέψας. Τοιγαρούν είκότως ο μεν Ομήρου λόγος ηρώων
έστι βίος,οι δε Πλάτωνος διάλογοι μειρακίων έρωτες, και πάντα τα
παρ' Ομήρω γεννικής αρετής γέμει, φρόνιμος Οδυσσεύς, άνδρείος
Αίας, σώφρων Πηνελόπη, δίκαιος εν άπασι Νέστωρ, ευσεβής εις
πατέρα Τηλέμαχος, έν φιλίαις πιστότατος 'Αχιλλεύς, ών παρά
Πλάτωνα τη φιλοσόφω πλην ει μη νή Δία τιμήν 43..... ωφελήσο
μεν είναι τα σεμνα των ιδεών τερετίσματα, και παρ' 'Αριστοτέλει
το μαθητή γελώμενα διά τούτ' αξίας oίμαι των καθ' “Ομήρου λόγων
δίκας υπέσχεν, 1
43 Lacuna in Cod .
Ι
'Ακόλαστον έχων γλώσσαν, αισχίστην νόσον

ως Τάνταλος , ως Καπανεύς , ως οι δια γλωσσαλγίαν μυρίαις κεχρη
μένοι συμφοραίς, πολλάκις επί τας τυραννικάς έφθείρετο θύρας, εν
ελευθέρω δε σώματι δουλικήν τύχην ήνέσχετο και μεχρι πράσεως
ουδε εις γαρ αγνοεί τον Σπαρτιάτην 44Πόλλιν, ώ ουδ' ως λιβυκού
χάρις ελέου σεσωσται, και μνών είκοσι καθάπερ ανδράποδον ευτελές
ετιμήθη. Και ταύτα τών εις "Ομηρον ασεβημάτων οφειλομένων τι
μωρίαν της αχαλίνου και απυλώτου γλώττης. Προς μεν ούν Πλά
τωνα και πλείω λέγειν δυνάμενος, εώ, τούνομα της Σωκρατικής σο
φίας αιδούμενος και δε Φαίαξ φιλόσοφος Επίκουρος, και της ηδονής εν
τοϊς ιδίους κήπους γεωργός, ο πάσαν ποιητικής άστρους σημανάμενος,
ουκ εξαιρέτως μόνον "Ομηρον, άρ' ουχί και ταύθ' & μόνα τω βίω
παρέδωκεν αισχρώς αγνοήσας παρ' Ομήρου κέκλoφεν ; & γαρ Οδυσ
σευς υποκρίσει παρ' 'Αλκινόα μη φρονών εψεύσατο, ταύθ' ως αλη
θεύων απεφήνατο τέλη βίου
'Αλλ ' όταν ευφροσύνη μεν έχη κατά δήμον άπαντα,
Δαιτυμόνες και ανά δώματ' άκουάζωνται αοιδού ,
Τούτο τί μοι κάλλιστον ένι φρεσίν είδεται είναι .
λέγει δ' 'Οδυσσεύς, ουχ ο παρά Tρωσίν αριστεύων, ουχ ο Θράκης
κατασκάπτων, ουχ ο παρά τας Λωτοφάγους ηδονάς παραπλέων, ουδ'
και του μεγίστου Κύκλωπος έτι μείζων, δς επέζευσε την άπασαν γήν,
δς έπλευσε την ωκεάνιον θάλατταν, ός έτι ζών είδεν 'Αίδην, ουχ ούτος
Οδυσσεύς έστιν ο ταύτα λέγων, αλλά το βραχύ της Ποσειδώνος
οργής λείψανον, δν οι βαρείς χειμώνες επί τον Φαιάκων έλεον εξεκύ
μηναν, ά δη παρά τοϊς υποδεξαμένοις ένομίζετο τίμια , τούτοις εξ
ανάγκης συγκαταινεί.
44 Vid. Diogen . Laert. III. 19. et Menagium .
VOL . 1 .
li
16

Homeri Ilias 2

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Homeri Ilias 2

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

22

CUM BREVI ANNOTATIONE

ΥΠΟΘΕΣΙΣ ΤΗΣ Ν. ΟΜΗΡΟΥ ΡΑΨΩΙΔΙΑΣ.

Nύ δε Ποσειδάων Δαναοίς κράτος ώπασε λάθρη .

ΖΕΥΣ δ' επεί ούν Τρωάς τε και "Εκτορα νηυσι πέλασσε,

τους μεν έα παρα τησι πόνον τ' εχέμεν και δίζυν

σθώσιν ες τον παρ' αυτούς καλούμενον έρέει, "Οσσε φαεινώ .] Οφθαλμούς πα

γλακτοφάγων, αβίων τε, δικαιοτάτων ανθρώπων. 3

ές Τροίην δ' ού πάμπαν έτι τρέπεν όσσε φαεινών 4

ου γαρ όγ' αθανάτων τιν' έέλπετο ον κατά θυμών

και γαρ ο θαυμάζων ήστο πτόλεμόν τε μάχην τε

Τρωσιν δαμναμένους, Δίδε κρατερώς ενεμέσσα.

Αιγάς: ένθα δε οι κλυτα δώματα βένθεση λίμνης ,

τον.] Προσληπτέον, ορεξάμενος. 21. Ρητέον, ότι δυεϊν ένεκα πραγμάτων με

βη δ' ελάαν επί κύματ’: άταλλε δε κήτε' υπ' αυτού

Τρώες δε φλογί ίσοι άολλέες ήε θυέλλη,

σφωϊν δ' ώδε θεών τις ενι φρεσί ποιήσειεν, 55

γυία δε θηκεν ελαφρα, πόδας και χείρας ύπερθεν.

αίψα δ άρ' Αίαντα προσέφη Τελαμώνιον υιόν

πέτραν, και τον Αίαντα το κλύδωνι πα- 7ο . Οιωνιστής.] Οιωνοσκόπος. Πώς δε

οι παρα νηυσι θοήσιν ανέψυχον φίλον ήτορ.

Τρώας εφ' ημετέρας ιέναι νέας οι τοπάρος περ

θόσυνοι. ] Χαίροντες τη ψυχή. "Έστι δε 97. Λευγαλέοιο . ] Όλεθρίου. 98. Νύν

αύτως ήλάσκουσαι, ανάλκιδες, ουδ' επί χάρμη

αλλ' ει δη και πάμπαν ετήτυμον αίτιός έστιν

ώ πεπονες, τάχα δή τι κακόν ποιήσετε μείζον 1 20

τηδεμεθημοσύνη. αλλ' εν φρεστί θέσθε έκαστος

αμφί δ' άρ' Αίαντας δοιους ίσταντο φάλαγγες

νευόντων ως πυκνοί έφεστασαν αλλήλοισιν

Τρώες δε προύτυψαν αολλέες, ήρχε δ' άρ' "Εκτωρ

ύλης ο δ' άσφαλέως θέει έμπεδον, όφρ' αν ίκηται

ρειάδ' ελεύσεσθαι κλισίας και νηας Αχαιών,

παρμένετ' ούτοι δηρον έμε σχήσουσιν Αχαιοί,

ταυρείην, της δ' ούτι διήλασεν, αλλά πολύ πριν

ναϊε δε παρ Πριάμω και δε μιν τίεν ίσα τέκεσσι.

ώς πεσεν αμφι δε οι βράχε τεύχεα ποικίλα χαλκώ.

Αίας δ' ορμηθέντος ορέξατο δουρί φαεινώ 190

αρχοι Αθηναίων, κόμισαν μετά λαών Αχαιών:

απαλά, ραδίως δυνάμενα τείρεσθαι. "Έτι Νισσόμενον. ] Παραγιγνόμενον. 190 .

υψου υπερ γαίης μετά γαμφιλήσιν έχοντες 200

ώς θα τον υψου έχοντε δύω Αίαντε κορυστα

ερχόμενοςπαρ' εταίρου,και οι νέον έκ πολέμοιο

Ιδομενεύ, Κρητων βουληφόρε, που του απειλοι

Τον δ' αύτ' 'Ιδομενεύς, Κρητών άγος, άντίον ηύδα:

μέλλει δη φίλον είναι υπερμεγέϊ Κρονίωνε,

νωϊ δε και κ’ αγαθοίσιν επισταίμεσθα μάχεσθαι.

ηε τευ αγγελίης μετ' έμ ήλυθεςκαι ουδε τοι αυτος

έρχομαι, εί τι τοι έγχος ένα κλισίησι λέλειπται,

ίσταμαι , οππότε νεικος ορώρηται πολέμοιο.

άλλον που τινα μάλλον 'Αχαιων χαλκοχιτώνων

αλλα μετοκλάζει, και επ' αμφοτέρους πόδας ίζει

ουδέ κεν ένθα τεόν γε μένος και χείρας όνοιτο

έκλυον αμφοτέρων, ετέροισι δε κύδος έδωκαν:

"Εκτορα Πριαμίδην, και ει μάλα καρτερός εστιν. .

από οι εσσείται, μάλα περ μεμαώτι μάχεσθαι,

χαλκώ τε ρηκτος , μεγάλοισί τε χερμαδίοισιν

νωϊν δ' ώδ' επ ' αριστερόέχε στρατού, όφρα τάχιστα

οι δ', ως Ιδομενηα ίδoν, φλογί είκελον αλκην, 330

των δ' ομον ίστατο νεΐκος, επί πρύμνησι νέεσσιν.

άλλα Θέτιν κύδαινε και υιέα καρτερόθυμον. 350

'Αργείους δε Ποσειδάων ορόθυνε μετελθών

λάθρη δ' αιεν έγειρεκατά στρατόν, ανδρί έoικώς

άρρηκτόν τ' άλυτόν τε, το πολλών γούνατ' έλυσεν . 36ο

και κέ τοι ημείς ταυτά γ' υποσχόμενοι τελέσαιμεν