‫بش‬

Archive of SID

280-271 ٍ‫ صفح‬/3 ٌ‫ شمار‬/6 ٌ‫ دير‬/1395 ‫ سال‬/‫مکاویک سازٌَا ي شارٌَا‬

‫مجله علمی ژپوهشی م کانیک سازه اه و شاره اه‬

DOI: ****

‫طراحي ي تحلیل يک ديدکش خًرشیدي مقیاس کًچک با استفادٌ از ديىامیک سیاالت محاسباتي‬

2
‫* ي مُدي َاشمآبادي‬،1‫جاماسب پیرکىدي‬
‫ تُران‬،‫ داوشگاٌ صىعتي مالک اشتر‬،‫ مجتمع داوشگاَي ًَافضا‬،‫ استاديار‬1
‫ تُران‬،‫ داوشگاٌ صىعتي مالک اشتر‬،‫ مجتمع داوشگاَي ًَافضا‬،‫ داوشجًي دکتري‬2
1395/07/24 :‫؛ تبضید پصیطـ‬1395/05/27 :‫؛ تبضید ثبظًگطی‬1394/12/24 :‫تبضید زضیبفت‬

ٌ‫چکید‬
ٌِ‫ یه زٍزوف ذَضقیسی ثب اؾتفبزُ اظ زیٌبهیه ؾیبالت هحبؾجبتی هَضز تحلیل ٍ َطاحی لطاض گطفتِ اؾت ٍ اثؼبز ثْی‬،‫زض وبض حبيط‬
‫ ؾُح همُغ زٍزوف ذَضقیسی ثِنَضت هؿتُیلی زض ًظط گطفتِ قسُ اؾت ٍ هسلؾبظی ثِنَضت ؾِثؼسی‬.‫زٍزوف تؼییي قسُ اؾت‬
ٍ ‫ زٍزوف زض اثؼبز هرتلف ٍ ثب همبَغ ٌّسؾی گًَبگَى هسل قسُ اؾت ٍ اثط ٌّسؾِ زٍزوف ضٍی خطیبى َّای زاذل‬.‫اًدبم قسُ اؾت‬
‫ فكبض‬،ٍ‫ اثط تغییط قبض حطاضتی زضیبفتی اظ هحی‬،‫ ػالٍُ ثط اثط ٌّسؾِ زٍزوف‬،‫ زض ایي تحمیك‬.‫ هَضز ثطضؾی لطاض گطفتِ اؾت‬،‫ػولىطز آى‬
‫ ًتبیح ًكبىزٌّسُ ٍخَز ػطو‬.‫هثجت زض زّبًِ ٍضٍزی ٍ زهبی َّای ٍضٍزی ثط زثی َّای ذطٍخی اظ زٍزوف هَضز هُبلؼِ لطاض گطفت‬
ٍ )‫ ٍات‬1300 ‫ تب‬100( ‫ ثطضؾی ًتبیح ًكبى هیزّس وِ زض قبضّبی حطاضتی هرتلف‬.‫ثْیٌِ ثِ هٌظَض ثیكیٌِؾبظی زثی َّا زض زٍزوف اؾت‬
‫ پؽ اظ ایي ًمُِ ثب‬.‫ هتط ازاهِ پیسا هیوٌس‬0/2 ‫ اهب ایي ضًٍس تٌْب تب ػطو‬،‫ زثی زض ٍاحس ََل زٍزوف افعایف هییبثس‬،‫ثب افعایف ػطو‬
‫ افعایف فكبض‬،‫ افعایف ؾُح زّبًِ ٍضٍزی‬.‫ ایدبز ٍ گؿتطـ خطیبى ثطگكتی اؾت‬،ُ‫ ػلت ایي پسیس‬.‫ زثی وبّف پیسا هیوٌس‬،‫افعایف ػطو‬
.‫ ؾجت افعایف ػطو ثْیٌِ هیقَز‬،‫زض زّبًِ ٍضٍزی ٍ افعایف اضتفبع زٍزوف ػالٍُ ثط افعایف زثی ٍ ثْجَز ػولىطز‬
.ٌِ‫ زٍزوف ذَضقیسی؛ تَْیِ َجیؼی؛ زیٌبهیه ؾیبالت هحبؾجبتی؛ ٌّسؾِ ثْی‬:‫کلمات کلیدي‬

Design and Numerical Investigation of a Small Scale Solar Chimney using

Computational Fluid Dynamics

J. Pirkandi1,*, M. Hashemabadi2
1
Assist. Prof., Aerospace Eng., MalekAshtar Univ. of Technology, Tehran, Iran.
2
Ph.D Student., Aerospace Eng., MalekAshtar Univ. of Technology, Tehran, Iran.

Abstract
In the current study, a solar shimney is analyzed and designed using computational fluid dynamics (CFD).
The optimal dimensions of the chimney is determined. The chimney has a rectangular cross section and it is
modeled in three-dimenstional space. The chimney has been modeled in various dimensions and with
various geometric sections and impact of chimney geometries have been investigated on internal air flow and
its performance. In addition to the geometry of the chimney effect, impact of change heat flux received from
environment, entrance positive pressure and inlet air temperature were studied on outlet air mass flow rate
from the chimney. The results indicated that there is optimum width in order to maximize air flow rate in the
chimney. Optimum width is increased with Increase in inlet cross section, entrance pressure and chimney
height in addition to increased air mass flow rate and performance improvement. The results of this plan can
be used for appropriate design of a solar chimney and finally making it.
Keywords: Solar Chimney; Natural Ventilation; Computational Fluid Mechanics; Optimized Geometry.

02122987004 :‫* ًَیؿٌسُ هؿئَل؛ تلفي‬

j_pirkandi@dena.kntu.ac.ir :‫آزضؼ پؿت الىتطًٍیه‬

www.SID.ir
‫‪Archive of SID‬‬

‫‪272‬‬ ‫پیرکندی و هاشمآبادی‬ ‫مکانیک سازهها و شارهها‪ /‬سال ‪ /5931‬دوره ‪ /6‬شماره ‪9‬‬

‫حطاضت تبثكی ٍ ّوطفت زض زٍزوف ذَضقیسی ثِ خبثِخبیی‬ ‫‪ -1‬مقدمٍ‬

‫هحؿَؼ َّا ٍ ثِ زًجبل آى ثْجَز تَْیِ هیاًدبهس‪.‬‬ ‫‪1‬‬
‫تَْیِ َجیؼی‪ ،‬اؾتطاتػی هْوی زض َطاحی پبیساض ؾبذتوبى‬
‫زٍزوف ذَضقیسی‪ ،‬یه وبًبل َّایی تطهَؾیفَى اؾت‬ ‫اؾت وِ لطىّب هَضز اؾتفبزُ ثكط ثَزُ‪ ،‬ثِ ػلت هعایبی‬
‫وِ ؾبظٍوبض انلی هحطن خطیبى َّا زض آى قٌبٍضی گطهبیی‬ ‫ثبلمَُاـ ثط ؾیؿتنّبی تَْیِ هىبًیىی اظ ًظط اًطغی هَضز‬
‫اؾت [‪ .]4‬گًَبگًَیّبی ظیبزی زض َطاحی زٍزوف‬ ‫ًیبظ ٍ هٌبفغ التهبزی ٍ ظیؿتهحیُیاـ‪ ،‬تَخِ فعایٌسُای‬
‫ذَضقیسی هیتَاى یبفت وِ تحت تأثیط ػَاهل هتؼسزی‬ ‫ثِ ذَز خلت وطزُ اؾت‪ .‬ؾیؿتنّبی تَْیِ هىبًیىی‪ ،‬ههطف‬
‫ّوچَى‪ ،‬هىبى‪ ،‬اللین‪ ،‬خْت‪ ،‬اًساظُ فًبی تَْیِ قسُ ٍ ثْطُ‬ ‫اًطغی ًبهُلَثی زاضًس‪ ،‬چَى ثطای وبضوطزى ثِ ثطق ثیفتطی‬
‫گطهبی زاذلی اؾت [‪ .]5‬ثب ایي حبل‪ ،‬ػٌبنط انلی ّوچَى‪،‬‬ ‫ًیبظ زاضًس‪ .‬زض ثطذی قْطّب‪ ،‬تدْیعات تَْیِ هُجَع‪ ،‬تمطیجب‬
‫ولىتَض ذَضقیسی‪ ،‬پَقف قفبف ٍ زّبًِّبی ٍضٍزی ٍ‬ ‫ول ظطفیت قجىِ ثطق ضا ههطف هیوٌٌس [‪ .]1‬اظ ؾَی زیگط‪،‬‬
‫ذطٍخی ثرفّبیی اظ ّط َطاحیاًس (قىل ‪.)1‬‬ ‫اًتظبض هیضٍز تَْیِ َجیؼی‪ ،‬زض قطایٍ هٌبؾت اللیوی ٍ‬
‫ػولىطزی‪ ،‬حسٍز ‪ ٪۰۱‬زض اًطغی ؾطهبیف ٍ حسٍز ‪ ٪۰۱‬زض‬
‫ثطق ههطفی پطٍاًِ زض ؾبل نطفِخَیی وٌس [‪ .]2‬ثطضؾیّب‬
‫ًكبى هیزّس وِ تَْیِ َجیؼی‪ ،‬ثِ ػٌَاى ٍؾیلِای ثطای‬
‫نطفِخَیی زض ههطف اًطغی ٍ فطاّن آٍضزى َّای ثبویفیت ٍ‬
‫آؾبیف گطهبیی وبفی ثطای ؾبوٌبى زاذل ؾبذتوبىّب‪ ،‬ازاضُّب‬
‫ٍ هحیٍّبی نٌؼتی‪ ،‬ثیفتط هَضز تَخِ لطاض گطفتِ اؾت‪.‬‬
‫تَْیِ َجیؼی ثب قٌبٍضی گطهبیی‪ ٍ 2‬یب ًیطٍی ثبز ایدبز‬
‫هیقَز‪ .‬تَْیِ ثب ثبز تٌْب ثِ خْت ثبز ٍ قست ثبز ٍاثؿتِ‬
‫اؾت‪ .‬ایي زٍ ػبهل‪ ،‬تهبزفی‪ 3‬هیثبقٌس ٍ هالحظبت َطاحی ضا‬
‫چبلفثطاًگیع ٍ زقَاض هیوٌٌس‪ .‬اظ ؾَی زیگط‪ ،‬تَْیِ ثب‬
‫قٌبٍضی ثِ اذتالف زهب ثیي زاذل ٍ ذبضج ؾبذتوبى ٍ ًیع‬
‫شکل ‪ -1‬شماتیک کارکرد ديدکش خًرشیدي در ساختمان[‪]6‬‬ ‫ثیي ًَاحی هرتلف زاذل ؾبذتوبى ثؿتگی زاضز‪ .‬ایي پسیسُ‬
‫حتی زض ضٍظّبی گطم ٍ ثیثبز تبثؿتبًی ًیع هیتَاًس ضخ ثسّس‪.‬‬
‫تمطیجب ّوِ هُبلؼبت زٍزوف ذَضقیسی ثب ّسف یبفتي‬ ‫زٍزوف ذَضقیسی‪ً ،‬وًَِ فَقالؼبزُای اؾت وِ ثطای‬
‫ضاّىبضّبی َطاحی ثْیٌِ ثطای ثْجَز تَْیِ َجیؼی ٍ ثب زض‬ ‫‪4‬‬
‫ثیكیٌِؾبظی اثط تَْیِ ثب ثیكیٌِؾبظی ثْطُی ذَضقیسی‬
‫ًظطگطفتي پبضاهتطّبی هرتلف َطاحی اًدبم هیقَز‪ .‬زض هیبى‬ ‫[‪ ٍ ]3‬زض پی آى ایدبز اذتالف زهبی وبفی ثیي زاذل ٍ ذبضج‬
‫ثؿیبضی اظ پبضاهتطّبی گعاضـ قسُ زض همبالت‪ ،‬هكرم قس‬ ‫ؾبذتوبى ثطای ایدبز ًطخ هٌبؾت خطیبى َّا‪َ ،‬طاحی قسُ‬
‫وِ ًؿجت هٌظطی زٍزوف (اضتفبع زٍزوف ثِ ػطو قىبف‬ ‫اؾت‪ .‬زض ضٍظّبی گطم ػبزی تبثؿتبى‪ ،‬اذتالف زهبی اًسوی‬
‫َّا)‪ ،‬اضتفبع تَْیِ (اضتفبع هیبى زّبًِّبی ٍضٍزی ٍ ذطٍخی)‪،‬‬ ‫ثیي زاذل ٍ ذبضج ؾبذتوبى ٍخَز زاضز؛ زض ًتیدِ ًیطٍی‬
‫هؿبحت زّبًِّب‪ ،‬هكرهبت گطهبیی هبزُی خصثٌسُ‪ٍ 5‬‬ ‫گطهبیی ٍ زض پی آى تَْیِ زض زٍزوف هتساٍل وِ ثط اؾبؼ‬
‫ظاٍیِی قیت زٍزوف ثط ػولىطز تَْیِ ثیفتطیي تأثیط ضا‬ ‫انل تَْیِ زٍزوكی وبض هیوٌس‪ً ،‬بوبفی اؾت؛ زض حبلی وِ‬
‫زاضًس‪.‬‬ ‫ثب اؾتفبزُ اظ زٍزوف ذَضقیسی هیتَاى ثب ثیكیٌِؾبظی ثْطُ‬
‫زض ثیكتط تحمیمبت اًدبم قسُ ثطای زٍزوفّبی‬ ‫ذَضقیسی اذتالف زهبی وبفی ضا ایدبز وطز‪ .‬تطویت اًتمبل‬
‫ذَضقیسی زض اللینّبیی ثب تبثف ًبوبفی ذَضقیس یب قبض‬
‫گطهبیی ًؿجتبً پبییي‪ً ،‬تبیح هٌبؾجی اضایِ ًكسُ اؾت‪ .‬زض ایي‬ ‫‪1‬‬
‫‪Sustainable design‬‬
‫‪2‬‬
‫‪Thermal Buoyancy‬‬
‫‪3‬‬
‫‪Stochastic‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪Absorber‬‬ ‫‪Solar gain‬‬

‫‪www.SID.ir‬‬
‫‪Archive of SID‬‬
‫‪273‬‬ ‫پیرکندی و هاشمآبادی‬
‫زؾت یبفت‪ .‬ثِ تبظگی‪ ،‬ایسُ تَْیِ ذَضقیسی‪-‬ثطج ثبز ضا‬
‫ًَآًگِ ٍ ّوىبضاى [‪ ،]9‬ثِ نَضت ػسزی تحلیل وطزًس وِ زض‬
‫آى هؿألِ تَْیِ هرلٌَ زض ًظط گطفتِ قسُ ثَز‪ .‬زض ؾیؿتن‬
‫پیكٌْبزی آىّب‪ّ ،‬نضفت اخجبضی زض ؾیؿتن ثطج ًبقی اظ‬
‫فكبض هٌفی ایدبزقسُ زض ذطٍخی ثطج اظ اثط ًٍتَضی ٍ ّنضفت‬
‫آظاز ًبقی اظ اثط قٌبٍضی ثَز‪.‬‬
‫آضؼ ٍ ّوىبضاى [‪ ،]10‬ػولىطز گطهبیی زٍزوف‬
‫ذَضقیسی ضا ثب هسل اًساظُ ٍالؼی زض ضٍظ ٍ قت هسیتطاًِای‬
‫ثطای تَْیِ َجیؼی ثطضؾی وطزًس‪ .‬زیَاضی اظ ثتي هؿلح ثِ‬
‫اضتفبع ‪ ،4/5 m‬پٌْبی ‪ ٍ 1 m‬يربهت ‪ ،0/15 m‬ثِ ػٌَاى‬
‫خصة وٌٌسُ ذَضقیسی ثِ وبض ضفت‪ .‬ؾُح خٌَثی زٍزوف‬
‫هكىی هبت ضًگ قسُ‪ ،‬ؾَُح وٌبضی ٍ پكتی آى ػبیكثٌسی‬
‫قسُ ثَز‪ .‬زیَاض خبشة ثب قیكِای ثِ يربهت ‪0/004 m‬‬
‫پَقبًسُ قس تب اظ اتالف گطهبیی ّنضفت اظ زیَاضُ خلَگیطی‬
‫قَز‪ .‬قىبف َّایی‪ 0/3 m ،‬ػوك زاقت ٍ اضتفبع زٍزوف‪،‬‬
‫‪ 3/5 m‬ثب ًؿجت هٌظطی تمطیجی ‪ 11‬ثَز‪ .‬ثب ایي پیىطثٌسی‪،‬‬
‫ثیكیٌِ ًطخ خطیبى ‪ 374 m³/h‬زض قست آفتبة ‪604 W/m²‬‬
‫گعاضـ قس‪ .‬زض ایي تحمیك‪ ،‬يطیت ترلیِ‪ 3‬ثب آظهبیف ثِ‬
‫زؾت آهس تب هحبؾجبت ًطخ خطیبى حدوی اًدبم قَز‪ .‬همساض‬
‫ثِزؾتآهسُ يطیت ترلیِ‪ ،‬حسٍز ‪ ٪۹‬ونتط اظ هیعاى‬
‫پیكٌْبزی زض همبالت ثَز‪ً .‬تبیح ثسؾت آهسُ اظ ایي تحمیك‪،‬‬
‫ًكبى زاز وِ ًطخ خطیبى َّا اظ ؾیؿتن زٍزوف ذَضقیسی‬
‫ثؿیبض تحت تأثیط اذتالف فكبض ثیي زضیچِّب ثَزُ وِ ایي‬
‫هؿبلِ ًبقی اظ گطازیبى زهب ٍ ؾطػت ثبز اؾت‪.‬‬
‫هیبظاوی ٍ ّوىبضاى [‪ ،]11‬ثِ ووه قجیِؾبظی زیٌبهیه‬
‫ؾیبالت هحبؾجبتی‪ ،‬ػولىطز گطهبیی زٍزوف ذَضقیسی ضا‬
‫ثطای یه اتبق ازاضی ثِ هؿبحت وف ‪ 36 m²‬اظ یه ؾبذتوبى‬
‫یهَجمِ ثِ نَضت ػسزی تحلیل وطزًس ٍ تغییط ثبض گطهبیی ضا‬
‫زض آى زض ًظط گطفتٌس‪ً .‬تیدِی ثِزؾتآهسُ ثطای قىبف‬
‫َّایی‪ 0/3 m ،‬تُبثك ثْتطی ثب زازُّبی آظهبیكگبّی ًكبى‬
‫زاز‪ً .‬تبیح ایي تحمیك ًكبى زاز وِ ثطای َطاحی زضًظط گطفتِ‬
‫قسُ زٍزوف ذَضقیسی‪ ،‬قىبف َّایی ‪ 0/3 m‬هیتَاًس‬
‫ثیكتطیي تأثیط (ًطخ تَْیِ) ضا ثب ّعیٌِ ًؿجتب ون ایدبز وٌس‪.‬‬
‫زض ثیكتط تحمیمبت اًدبم قسُ ثطای زٍزوفّبی‬
‫ذَضقیسی زض اللینّبیی ثب تبثف ًبوبفی ذَضقیس یب قبض‬
‫‪1‬‬
‫‪3‬‬
‫‪Discharge Coefficient‬‬
‫مکانیک سازهها و شارهها‪ /‬سال ‪ /5931‬دوره ‪ /6‬شماره ‪9‬‬
‫تحمیك ثطذالف ؾبیط تحمیمبت اًدبم قسُ‪ ،‬اثط چٌس پبضاهتط‬
‫هرتلف ضٍی ػولىطز زٍزوف ذَضقیسی ثطضؾی قسُ اؾت‪.‬‬
‫ٌّسؾِ زٍزوف‪ ،‬اثط تغییط قبض حطاضتی زضیبفتی اظ هحیٍ‪،‬‬
‫فكبض هثجت زض زّبًِ ٍضٍزی ٍ زهبی َّای ٍضٍزی اظ خولِ‬
‫پبضاهتطّبیی اؾت وِ زض ایي تحمیك‪ ،‬هَضز هُبلؼِ لطاض گطفتِ‬
‫اؾت‪.‬‬
‫‪ -1-2‬مطالعٍ کارَاي پیشیه‬
‫ثؿیبضی اظ وبضّبی پیكیي ضٍی تَْیِ َجیؼی وِ ثط اؾبؼ‬
‫خطیبى ثبز ٍ هطثٌَ ثِ ثبضگصاضی آیطٍزیٌبهیىی [‪ ]1‬اؾت‪ ،‬زض‬
‫تًَل ثبز اًدبم قسُ اؾت‪ .‬ثب پیكطفت فٌبٍضی هحبؾجبتی‪،‬‬
‫هُبلؼبت هكبثِ ٍ پیچیسُتطی ثب اؾتفبزُ اظ تىٌیهّبی‬
‫زیٌبهیه ؾیبالت هحبؾجبتی اًدبم قسُ اؾت‪ .‬هُبلؼِ اذیط‬
‫ًیىبؼ ٍ ّوىبضاى [‪ً ،]7‬كبى زاز وِ هیتَاى اَالػبت ؾطػت‬
‫المبیی ٍ هیساىّبی فكبض ثطای تَْیِ ػجَضی َجیؼی ضا ثب‬
‫هسلؾبظی زیٌبهیه ؾیبالت هحبؾجبتی ثِ زؾت آٍضز‪.‬‬
‫تحمیمبت پیكگبم ضٍی زٍزوف ذَضقیسی ضا ثٌؿل ٍ‬
‫ّوىبضاى [‪ ]3‬اًدبم زازًس وِ ایسُای ثطای ثْجَز تَْیِ‬
‫زٍزوكی ثط اؾبؼ هسل ضیبيی حبلت پبیساض‪ 1‬پبیِگصاضی‬
‫وطزًس‪ .‬تحلیلّبی ثبظزّی ثطای هؿبحت ولىتَض‪ 2/25 m² ،‬ثب‬
‫اًساظُ هدطای ‪ 15 cm‬ثطای همبزیط هرتلف تبثف ذَضقیس‬
‫اًدبم قس‪ً .‬تبیح ًكبى زاز وِ زض زهبّبی هرتلف هحیٍ ثطای‬
‫تبثف ذَضقیس زض ثبظُ ‪ 200‬تب ‪ 1000 W/m²‬هیتَاى ثِ ًطخ‬
‫(تَْیِی) خطیبى َّای المبیی ‪ 140-330 m³/h‬زؾت یبفت‪.‬‬
‫زض ًتیدِ‪ ،‬ثٌؿل ٍ ّوىبضاى [‪ ]8‬ثطای تحمیك ضٍی یه‬
‫‪2‬‬
‫زٍزوف ذَضقیسی هتهل ثِ ؾیؿتن تَْیِ ثب ثطج ثبز‬
‫(ثبزگیط)‪ ،‬ثِ نَضتی وِ زٍزوفّبی ذَضقیسی زض اًتْبی‬
‫زّبًِّبی ذطٍخی اتبق ًهت قسُ ٍ تأثیط زٍزوكی زض ثطج‬
‫ثبز ًبچیع ثَز‪ ،‬اظ پیىطثٌسی زٍزوف ذَضقیسی هكبثْی‬
‫اؾتفبزُ وطزًس‪ً .‬تبیح آًبى ًكبى زاز‪ ،‬زٍزوف ذَضقیسی‬
‫هتهل ثِ ثطج ثبز هیتَاًس ًطخ خطیبى َّایی تب ‪ 1/4 kg/s‬زض‬
‫قست آفتبة ‪ 700 W/m²‬تَلیس وٌس؛ ّوچٌیي ًكبى زازُ قس‬
‫وِ ثب ًطخ خطیبى خطهی ‪ 0/75-1/3 kg/s‬ثطای ؾطػت ثبز‬
‫‪ 1 m/s‬زض هحیٍ‪ ،‬هیتَاى ثِ تؼَیى َّای ثطاثط ثب ‪35-73‬‬
‫‪Steady State‬‬
‫‪2‬‬
‫‪Wind Tower‬‬
‫‪www.SID.ir‬‬
‫‪Archive of SID‬‬

‫‪274‬‬ ‫پیرکندی و هاشمآبادی‬ ‫مکانیک سازهها و شارهها‪ /‬سال ‪ /5931‬دوره ‪ /6‬شماره ‪9‬‬

‫‪ ،‬یىی اظ هسلّبی ثْجَز‬ ‫هسل اغتكبقی‬ ‫گطهبیی ًؿجتبً پبییي‪ً ،‬تبیح هٌبؾجی اضایِ ًكسُ اؾت‪ .‬ثب ایي‬
‫اؾت ٍ زض ایي هسل‪ ،‬یه تطم ثِ هؼبزلِ ‪‬‬ ‫یبفتِ هسل‬ ‫حبل زضٍضی ٍ ّوىبضاى [‪ً ،]12‬كبى زازًس وِ زٍزوف‬
‫ايبفِ قسُ وِ زلت ضا ثطای خطیبىّبی اغتكبقی ٍ چطذكی‬ ‫ذَضقیسی‪ ،‬حتی زض قطایٍ قبض گطهبیی پبییي (حسٍز‬
‫ثبال هیثطز‪ .‬ایي هسل ثطای ػسز پطاًتل اغتكبقی ًیع‪ ،‬یه‬ ‫‪ ،)50-60 W/m²‬تَاًبیی تَْیِ ذبًِّبی وَچه ضا زاضز‪ .‬تَْیِ‬
‫فطهَل اضایِ هیزّس‪ ،‬زض نَضتی وِ زض هسل اؾتبًساضز یه‬ ‫قجبًِ زض اللینّبی هسیتطاًِای هَضز تَخِ ثؿیبضی ثَزُ وِ‬
‫ػسز ثبثت اؾت؛ ّوچٌیي ایي هسل‪ ،‬یه فطهَل زیفطاًؿیلی‬ ‫ثب زٍزوف ذَضقیسی ّوطاُ ثب ایٌطؾی گطهبیی هٌبؾت ثِ‬
‫تحلیلی ثطای ٍیؿىَظیتِ هَثط زض ضیٌَلسظّبی پبییي اضائِ‬ ‫زؾت هیآیس‪ .‬یه هسل زیٌبهیىی ضیبيی ثطای چٌیي‬
‫هیزّس وِ ضٍـ اؾتبًساضز فبلس تَاًبیی اضائِ خَاة زلیك زض‬ ‫زٍزوف ذَضقیسیای ضا هبضتلیّطضٍ ٍ ّطاؼؾلویي [‪،]13‬‬
‫ایي هحسٍزُ ػسز ضیٌَلسظ اؾت‪ .‬هطاخغ زیگطی اظ لجیل هطاخغ‬ ‫پیكٌْبز ٍ حل وطزُاًس‪ .‬اظ زیگط تحمیمبت اًدبم قسُ زض ایي‬
‫[‪ً ]18 ،5‬یع اظ ایي هسل آقفتگی اؾتفبزُ قسُ اؾت ٍ هیعاى‬ ‫ظهیٌِ هیتَاى ثِ تحمیمبت انٌبلی [‪ ،]14‬ؾٌگی [‪،]15‬‬
‫زلت آى هَضز ثطضؾی لطاض گطفتِ اؾت ٍ ًكبى زازُ قسُ اؾت‬ ‫للوچی [‪ ٍ ]16‬ضيبیی [‪ ]17‬اقبضُ‬
‫وِ ایي هسل زاضای زلت ذَثی اؾت‪ .‬ثِ ّویي زلیل اظ ایي‬ ‫وطز‪.‬‬
‫هسل آقفتگی اؾتفبزُ قسُ اؾت‪ .‬هؼبزالت اًتمبل ثطای حبلت‬
‫) ثِ قطح ظیط اؾت‪.‬‬ ‫ولی هسل (‬ ‫‪ -2‬معادالت حاکم‬
‫ثِ هٌظَض پیفثیٌی ضفتبض خطیبىّبی آقفتِ ًیبظ ثِ هسلّبیی‬
‫اؾت وِ ثب فیعیه هؿبلِ ّورَاًی زاقتِ ثبقٌس ٍ يوي‬
‫(*‬ ‫)‬ ‫‪+‬‬ ‫(‪)4‬‬ ‫پیفثیٌی زلیك خطیبى تب حس اهىبى پیچیسگیّبی حل‬
‫هؼبزالت ضا وبّف زٌّس‪ .‬همبزیط لحظِای ؾطػت‪ ،‬فكبض ٍ زهب‬
‫ٍ ًَؾبًی‬ ‫̃ ̃ ̃ ثِ زٍ ثرف هتَؾٍ‬
‫تمؿینثٌسی هیگطزز‪ .‬ثب اؾتفبزُ اظ ایي فطو زض‬
‫(*‬ ‫)‬ ‫‪+‬‬
‫هؼبزالت پیَؾتگی‪ ،‬هوٌتَم ٍ اًطغی ٍ ثب هتَؾٍگیطی اظ ایي‬
‫(‪)5‬‬ ‫هؼبزالت ٍ فطو زائوی ثَزى خطیبى‪ ،‬ضٍاثٍ ًبٍیط‪-‬اؾتَوؽ‬
‫زض ضٍاثٍ ثبال تطم ( )‪ ،‬ثیبًگط ًطخ تَلیس اًطغی خٌجكی‬ ‫ثِنَضت ظیط ثِزؾت هیآیٌس‪.‬‬
‫آقفتِ ثِ ػلت گطازیبى ؾطػت هتَؾٍ اؾت‪.‬‬ ‫هؼبزلِ پیَؾتگی‪:‬‬
‫(‪)1‬‬
‫‪ -3‬مدلسازي ديدکش خًرشیدي‬ ‫هؼبزالت هوٌتَم‪:‬‬
‫‪ -1-3‬مدلسازي َىدسي‬ ‫(‬ ‫)‬
‫(‬ ‫)̅̅̅̅̅‬ ‫(‪)2‬‬
‫ٌّسؾِ اؾتفبزُ قسُ زض پطٍغُ حبيط ثِ قىل هىؼت‬
‫هؿتُیل اؾت‪ّ .‬وبىََض وِ زض قىل ‪ً 2‬كبى زازُ قسُ‬ ‫هؼبزلِ اًطغی‪:‬‬
‫اؾت‪ ،‬زٍزوف زاضای یه ٍضٍزی َّا زض پبییي ٍ یه ذطٍخی‬
‫(‬ ‫)̅̅̅̅‬ ‫(‪)3‬‬
‫زض لؿوت ثبال اؾت‪ .‬زض فطآیٌس قجىِثٌسی زض لؿوتّبیی اظ‬
‫ٌّسؾِ وِ تغییطات هتغیطّبی خطیبى ثیكتط اؾت (ًعزیىی‬ ‫زض هؼبزالت ثبال‪ ،‬تبًؿَض هطتجِ زٍم ̅̅̅̅̅ وِ تبًؿَض تٌف‬
‫زیَاضُّب ٍ ٍضٍزی خطیبى)‪ ،‬قجىِ ثِ اًساظُ وبفی ضیع اًتربة‬ ‫ضیٌَلسظ ًبهیسُ هیقَز ٍ ثطزاض قبض حطاضتی هغكَـ ̅̅̅̅‬
‫قسُ اؾت تب فیعیه خطیبى ثِ ذَثی هسل قَز‪ .‬زض زیگط‬ ‫ثِػٌَاى هدَْل ايبفی زض هؼبزالت خطیبى ؾیبل ٍاضز‬
‫ًَاحی‪ ،‬قجىِ زضقتتط اًتربة قسُ اؾت تب اظ ثبض هحبؾجبتی‬ ‫هیقَز‪ .‬ایي تبًؿَض تٌف ٍ ثطزاض قبض حطاضتی هغكَـ‬
‫وبؾتِ قَز‪ .‬ؾلَلّب ثطای زٍزوف هؿتُیلی ثِ نَضت‬ ‫هدَْل‪ ،‬تَؾٍ ضٍـّبی هرتلفی تمطیت ظزُ هیقَز وِ ایي‬
‫هىؼت هؿتُیل اًتربة قسُاًس تب ثْتطیي ًتیدِ ثسؾت ثیبیس‬ ‫ضٍـّب ضا انُالحبً هسلؾبظی آقفتگی هیًبهٌس‪.‬‬

‫‪www.SID.ir‬‬
‫‪Archive of SID‬‬

‫‪275‬‬ ‫پیرکندی و هاشمآبادی‬ ‫مکانیک سازهها و شارهها‪ /‬سال ‪ /5931‬دوره ‪ /6‬شماره ‪9‬‬

‫جديل ‪ -2‬خًاص ًَا‬ ‫ٍ هؼبزالت ثمب ثب ووتطیي ثبلیهبًسُ اضيب قًَس‪ً .‬وًَِ قجىِ‬
‫همساض‬ ‫ذبنیت‬ ‫هَضز اؾتفبزُ زض ایي تحمیك‪ ،‬زض قىل ‪ً 3‬كبى زازُ قسُ‬
‫‪1/204‬‬ ‫چگبلی (‪)kg/m3‬‬ ‫اؾت‪.‬‬
‫‪1006/43‬‬ ‫گطهبی ٍیػُ (‪)J/kg.K‬‬
‫‪0/025596‬‬ ‫ضؾبًف گطهبیی (‪)W/m.K‬‬
‫‪ -2-3‬شرايط مرزي ي ايلیٍ‬
‫‪1/8205*10-5‬‬ ‫ٍیؿىَظیتِ )‪(kg/m.s‬‬
‫‪0/0034112‬‬ ‫يطیت اًجؿبٌ حطاضتی (‪)1/K‬‬ ‫قطٌ اٍلیِ ثطای توبهی هتغیطّب (ثِ غیط اظ زهب)‪ ،‬همساض نفط‬
‫زض ًظط گطفتِ قسُ اؾت‪ .‬قطٌ هطظی زض زیَاضُّب‪ ،‬ثِ نَضت‬
‫قطٌ ػسم لغعـ ٍ زهبی ثبثت ٍ زض ٍضٍزی ٍ ذطٍخی‬
‫زٍزوف فكبض ثبثت زض ًظط گطفتِ قسُ اؾت‪ .‬قطٌ هطظی زض‬
‫هؿبلِ انلی‪ ،‬ػسم لغعـ ٍ قبض حطاضتی ثبثت اًتربة قسُ‬
‫اؾت‪ .‬ایي اًتربة‪ ،‬ثِ ایي زلیل اؾت وِ زیَاضُ خلَیی‬
‫زٍزوف قیكِای ثَزُ‪ًَ ،‬ض ذَضقیس ضٍ اظ ذَز ػجَض هیزّس‪.‬‬
‫ًَض ػجَضی ثب ثطذَضز ثِ زیَاضُ پكتی‪ ،‬ؾجت افعایف زهبی آى‬
‫ٍ زض ًتیدِ اًتمبل گطهب ثِ َّای زاذل زٍزوف هیقَز؛‬
‫ثٌبثطایي قبض حطاضتی غیط نفط ثطای زیَاضُ پكتی ٍ قبض‬
‫حطاضتی نفط ثطای زیگط زیَاضُّب هٌظَض قسُ اؾت‪ .‬خسٍل ‪،1‬‬
‫تكطیح وبهلی اظ قطایٍ وبضی ٍ هطظی هسل پبیِ ضا اضایِ‬
‫هیزّس‪.‬‬
‫ػالٍُ ثط قطایٍ هطظی‪ ،‬پبضاهتطّبی ػسزی هؿبلِ ًیع‬
‫ّوچَى‪ ،‬ذَال فیعیىی َّا ثبیس تؼییي قَز‪ .‬ایي همبزیط زض‬
‫شکل ‪ -3‬ومًوٍ ساختار شبکٍبىدي مدل ديدکش با سطح‬ ‫خسٍل ‪ 2‬اضایِ قسُ اؾت‪.‬‬
‫مقطع مستطیلي‬
‫جديل ‪ -1‬شرايط مرزي ي کاري مًرد استفادٌ در مدلسازي‬
‫‪ -4‬وتايج شبیٍسازي‬ ‫همساض‬ ‫ذبنیت‬
‫‪0‬‬ ‫فكبض ٍضٍزی ٍ ذطٍخی (پبؾىبل)‬
‫زض ایي ثرف‪ً ،‬تبیح ثِ زؾت آهسُ اظ تحلیل زٍزوف‬
‫‪20‬‬ ‫زهبی ٍضٍزی َّا (زضخِ ؾلؿیَؼ)‬
‫ذَضقیسی ًوًَِ اضایِ قسُ اؾت‪ .‬ثطای ایي وبض‪ ،‬اثتسا هؿبلِ‬
‫‪101325‬‬ ‫فكبض وبضی (پبؾىبل)‬
‫اؾتمالل ًتبیح اظ قجىِ ثطضؾی قسُ اؾت‪ .‬زض ازاهِ ًیع‪ً ،‬تبیح‬
‫ثِ زؾت آهسُ زض همبیؿِ ثب وبضّبی هكبثِ اػتجبضؾٌدی‬
‫گطزیسُ اؾت‪ .‬زض اًتْبی همبلِ ًیع‪ً ،‬تبیح هرتلف ایي‬
‫قجیِ ؾبظی اضایِ قسُ‪ّ ،‬وچٌیي تبثیط پبضاهتطّبی هرتلف ثط‬
‫ػولىطز ًْبیی زٍزوف ذَضقیسی‪ ،‬هَضز ثحث ٍ ثطضؾی لطاض‬
‫گطفتِ اؾت‪.‬‬

‫‪ -1-4‬اعتبارسىجي‬
‫لجل اظ اؾترطاج ًتبیح‪ ،‬ثبیس اظ ػسم ٍاثؿتگی ًتبیح ثِ‬
‫قجىِثٌسی اَویٌبى حبنل وطز‪ .‬ثطای ّویي هٌظَض زض‬ ‫شکل ‪ -2‬مًقعیت يريدي ي خريجي ًَا در ديدکش از وماي‬
‫قىل ‪ً ،4‬وَزاض زثی خطهی زض ٍاحس ََل ثطحؿت اذتالف‬ ‫جاوبي‬

‫‪www.SID.ir‬‬
‫‪Archive of SID‬‬

‫‪276‬‬ ‫پیرکندی و هاشمآبادی‬ ‫مکانیک سازهها و شارهها‪ /‬سال ‪ /5931‬دوره ‪ /6‬شماره ‪9‬‬

‫زهبی زیَاضُ ٍ هحیٍ ثطای قجىِثٌسیّبی هرتلف اضایِ قسُ‬

‫اؾت‪ّ .‬وبىََض وِ زیسُ هیقَز‪ ،‬قجىِّبی اًتربة قسُ‬
‫ثطای هسلؾبظی هٌبؾت ثَزُ‪ ،‬هیتَاى اَویٌبى حبنل وطز‬
‫وِ ًتبیح‪ ،‬هؿتمل اظ قجىِ ّؿتٌس‪ .‬زلیل اًُجبق ًتبیح‬
‫قجىِّبی هرتلف ایي اؾت وِ زض توبهی آىّب ؾلَلّبی‬
‫ًعزیه زیَاضُ ثِ ذَثی ظیطالیِ لعج ضا هسل هیوٌٌس وِ ایي‬
‫هَيَع زض خطیبى آقفتِ ثؿیبض حبئع اّویت اؾت‪ .‬ثطای ایي‬
‫پطٍغُ‪ ،‬اظ قجىِ ثب ‪ 105000‬الوبى اؾتفبزُ قسُ اؾت‪.‬‬
‫گبم ثؼس اظ ایدبز ّط هسل‪ ،‬تأییس ٍ تهسیك آى ثطاؾبؼ‬
‫انَل هحبؾجبتی ٍ ضیبيی اؾت‪ .‬تأییس هسل‪ ،‬حبوی اظ لبثلیت‬
‫شکل ‪ -4‬استقالل وتايج از شبکٍ براي ديدکش بٍ ارتفاع ‪3‬‬ ‫اَویٌبى آى‪ ،‬ثطای تُجیك قطایٍ ٍالؼی ثب اؾتفبزُ اظ تحلیل‬
‫متر‪ ،‬يريدي ‪ 0/1‬متر ي عرض ‪ 0/1‬متر‬ ‫هحبؾجبتی اؾت‪ .‬ثطای اًدبم همبیؿِ ثیي ًتبیح هسلؾبظی‬
‫فؼلی ثب ًتبیح ثِ زؾت آهسُ اظ ؾبیط وبضّب‪ ،‬ثبیس قطایٍ اٍلیِ ٍ‬
‫‪0.16‬‬
‫‪2‬‬
‫هطظی ضا ثب آى تُجیك زاز‪ّ .‬وبًَُض وِ زض قىل ‪ 4‬زیسُ قس‪،‬‬
‫‪q''=1300 W/m‬‬
‫‪2‬‬
‫‪0.14‬‬ ‫‪q''=900 W/m‬‬
‫‪q''=500 W/m2‬‬
‫ثب افعایف زهبی زیَاضُّب زثی خطیبى ًیع‪ ،‬افعایف پیسا‬
‫‪q''=100 W/m2‬‬
‫‪0.12‬‬ ‫هیوٌـس وِ ایي افعایف هٌُجك ثب ًتبیح گعاضـ قسُ تَؾٍ‬
‫)‪Mass flow (kg/m.s‬‬

‫‪0.1‬‬ ‫ثَچط [‪ ]18‬اؾت‪ .‬ثطای اَویٌبى اظ نحت ًتبیح ػسزی زض‬

‫‪0.08‬‬ ‫هسلؿبظی خطیبىّبی آقفتِ‪ ،‬ثبیس قجىِثٌسی زض ًعزیىی‬
‫‪0.06‬‬
‫زیَاضُ ثِ اًساظُ وبفی ضیع ثبقس‪ .‬ایي هَيَع ثب ثطضؾی وویت‬
‫‪0.04‬‬
‫اًدبم هیقَز وِ ػسزی ثی ثؼس اؾت‪ .‬همساض ػسزی‬
‫زض توبم ًمبٌ‪ ،‬وَچىتط اظ ‪ ٍ 5‬زض هحسٍزُ هدبظ اؾت؛ ثٌبثطایي‬
‫‪0.02‬‬
‫هیتَاى اظ حل زضؾت فیعیه خطیبى هُوئي ثَز‪.‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬ ‫‪0.1‬‬ ‫‪0.2‬‬ ‫‪0.3‬‬ ‫‪0.4‬‬ ‫‪0.5‬‬ ‫‪0.6‬‬
‫)‪Chimney width (m‬‬

‫شکل ‪ -5‬اثر شار حرارتي ي عرض ديدکش بر دبي جريان در‬

‫‪ -2-4‬اثر شار حرارتي‬
‫ديدکش ‪ 3‬متري‬
‫ثطای ثطضؾی ایي هَيَع‪ ،‬ثب ثبثت ًگِ زاقتي توبهی هتغیطّب‬
‫‪0.16‬‬ ‫ثطای هسل پبیِ ػطو زٍزوف اظ ‪ 0/1‬هتط تب ‪ 0/5‬هتط ٍ قبض‬
‫‪Width = 0.2 m‬‬
‫‪0.14‬‬ ‫‪Width = 0.15 m‬‬ ‫حطاضتی اظ ‪ 100‬تب ‪ٍ 1300‬ات ثط هتط هطثغ تغییط زازُ قس‪.‬‬
‫‪Width = 0.3 m‬‬

‫‪0.12‬‬
‫‪Width = 0.1 m‬‬ ‫ّوبًَُض وِ زض قىل ‪ 5‬زیسُ هیقَز‪ ،‬زض اثتسا ثب افعایف‬
‫‪Width = 0.5 m‬‬
‫)‪Mass flow (kg/m.s‬‬

‫‪0.1‬‬
‫ػطو‪ ،‬زثی زض ٍاحس ََل زٍزوف افعایف هییبثس‪ ،‬اهب ایي‬
‫ضًٍس تٌْب تب ػطو ‪ 0/2‬هتط ازاهِ پیسا هیوٌس‪ .‬پؽ اظ ایي‬
‫‪0.08‬‬
‫ًمُِ ثب افعایف ػطو‪ ،‬زثی وبّف پیسا هیوٌس‪ .‬ػلت ایي‬
‫‪0.06‬‬
‫پسیسُ‪ ،‬ایدبز ٍ گؿتطـ خطیبى ثطگكتی اؾت‪.‬‬
‫‪0.04‬‬
‫افعایف قبض حطاضتی زثی خطیبى ضا ظیبز هیوٌس وِ ایي‬
‫‪0.02‬‬
‫هؿبلِ‪ ،‬ثِ زلیل افعایف ًیطٍی قٌبٍضی اؾت‪ .‬زض قىل ‪،6‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬ ‫‪200‬‬ ‫‪400‬‬ ‫‪600‬‬
‫) ‪Heat flux (W/m‬‬
‫‪800‬‬
‫‪2‬‬
‫‪1000‬‬ ‫‪1200‬‬ ‫‪1400‬‬ ‫هكرم اؾت وِ افعایف قبض ثیكتطیي تبثیط ضا زض ػطو‬
‫شکل ‪ -6‬اثر عرض ديدکش ي شار حرارتي بر دبي جريان در‬ ‫ثْیٌِ زاقتِ‪ ،‬ووتطیي ثبثیط ضا ظهبًی زاضز وِ خطیبى ثطگكتی‬
‫ديدکش ‪ 3‬متري‬ ‫ثِ ثیكتطیي حس ذَز ضؾیسُ اؾت‪ .‬زض ٍالغ اثط ػطو زٍزوف‬

‫‪www.SID.ir‬‬
‫‪Archive of SID‬‬

‫‪277‬‬ ‫پیرکندی و هاشمآبادی‬ ‫مکانیک سازهها و شارهها‪ /‬سال ‪ /5931‬دوره ‪ /6‬شماره ‪9‬‬

‫‪ -3-4‬اثر ارتفاع ديدکش‬
‫یىی اظ هْوتطیي هتغیطّبی اثطگصاض ثط زثی‪ ،‬اضتفبع زٍزوف‬
‫اؾت‪ .‬ثطای ثطضؾی ایي هَيَع‪ ،‬ثب ثبثت ًگِ زاقتي قبض‬
‫حطاضتی زض ‪ٍ 100‬ات ثط هتطهطثغ‪ ،‬اثط اضتفبع ‪ 4 ٍ 3 ،2‬هتطی‬
‫زٍزوف هُبلؼِ قس‪ .‬ثب افعایف اضتفبع ٍ زض ًتیدِ افعایف‬
‫ؾُح اًتمبل حطاضت‪َّ ،‬ای زاذل زٍزوف گطهبی ثیكتطی‬
‫خصة وطزُ‪ ،‬چگبلی آى افعایف ثیكتطی هییبثس وِ ایي هؿبلِ‬
‫هٌدط ثِ افعایف ًیطٍی قٌبٍضی ٍ زثی هیقَز (قىل ‪.)9‬‬
‫ًىتِ لبثل تَخِ زض قىل ‪ ،9‬تغییط ًمُِ ػطو ثْیٌِ اظ ‪0/2‬‬
‫هتط ثِ ‪ 0/3‬هتط اؾت‪ٍ .‬اثؿتگی ػطو ثْیٌِ ثِ اضتفبع‬
‫زٍزوف‪ ،‬هَيَػی اؾت وِ هحممبى زیگط ًیع ثِ آى اقبضُ‬
‫وطزُاًس ٍ همساض ثْیٌِ ثطای ًؿجت اضتفبع ثِ ػطو ضا ػسز ‪10‬‬
‫گعاضـ وطزُاًس‪ .‬الجتِ ایي ػسز یه ترویي اؾت؛ ظیطا آًَُض‬
‫وِ زض ازاهِ ایي تحمیك هكبّسُ هیقَز‪ ،‬هتغیطّبی زیگطی‬
‫ثط ػطو ثْیٌِ تبثیطگصاض ّؿتٌس‪.‬‬
‫ثط زثی زض قبضّبی ثبالی حطاضتی هحؿَؼتط اؾت‪ً .‬تبیح‬
‫ًكبى هیزّس وِ اثط تبثف ثط زثی ثهَضت هدبًجی ثَزُ‪ ،‬قیت‬
‫تغییطات زثی ثطحؿت تبثف ّوَاضُ افت هیوٌس‪.‬‬
‫هكرهِ زیگطی اظ زٍزوف وِ هَضز هُبلؼِ لطاض‬
‫هیگیطز‪ ،‬زهبی ذطٍخی َّاؾت‪ .‬زض قىلّبی ‪ ،8 ٍ 7‬اثط قبض‬
‫حطاضتی ٍ ػطو زٍزوف ثط زهبی ذطٍخی زٍزوف اضایِ قسُ‬
‫اؾت‪ .‬زهبی ذطٍخی زٍزوف ثطحؿت ولَیي ًكبى زازُ قسُ‪،‬‬
‫ّطچِ گطهبی اًتمبلی ثِ َّا ثیكتط ثبقس‪ ،‬ایي زهب ًیع ثیكتط‬
‫ذَاّس ثَز‪ .‬يوي ایٌىِ ٍلتی زٍزوف ثبضیهتط اؾت ٍ َّا‬
‫ثیكتطیي توبؼ ضا ثب زیَاضُّب زاضز‪ ،‬زهبی َّا ثیكتطیي‬
‫افعایف ضا تدطثِ هیوٌس ٍ اثط قبض هحؿَؼتط هیقَز‪ .‬زض زٍ‬
‫ًوَزاض اضایِ قسُ‪ ،‬اضتفبع زٍزوف ثِ اًساظُ اضتفبع یه‬
‫ؾبذتوبى ٍ ‪ 3‬هتط زض ًظط گطفتِ قسُ اؾت‪.‬‬
‫‪330‬‬

‫زض قىل ‪ ،10‬اثط ػطو ٍ اضتفبع زٍزوف ثط زهبی‬ ‫‪325‬‬

‫‪q''=1300 W/m2‬‬
‫ذطٍخی ثطای قبض حطاضتی ‪ٍ 100‬ات ثط هتط هطثغ اضایِ قسُ‬ ‫‪320‬‬
‫‪q''=900 W/m2‬‬
‫‪2‬‬
‫‪q''=500 W/m‬‬
‫)‪Exit Temperature (K‬‬

‫‪2‬‬
‫اؾت‪ّ .‬وبًَُض وِ هكبّسُ هیقَز‪ ،‬ثب افعایف اضتفبع زهبی‬ ‫‪315‬‬
‫‪q''=100 W/m‬‬

‫َّای ذطٍخی ًیع افعایف هییبثس‪ ،‬اهب ایي افعایف زض همبثل‬

‫‪310‬‬
‫اثط قبض حطاضتی ًبچیع اؾت‪ .‬ثطای تَيیح ایي هَيَع‪ ،‬ثبیس ثِ‬
‫‪305‬‬
‫ایي ًىتِ تَخِ زاقت وِ افعایف اًتمبل حطاضتی وِ ثب افعایف‬
‫‪300‬‬
‫اضتفبع ٍ ؾُح حطاضت زض ایي هؿبلِ نَضت گطفتِ اؾت‪،‬‬
‫ثؿیبض ووتط اظ افعایف حطاضت ًبقی اظ اظزیبز قبض حطاضتی زض‬ ‫‪295‬‬

‫لؿوت لجل اؾت‪.‬‬ ‫‪290‬‬

‫‪0‬‬ ‫‪0.1‬‬ ‫‪0.2‬‬ ‫‪0.3‬‬ ‫‪0.4‬‬ ‫‪0.5‬‬ ‫‪0.6‬‬
‫)‪Chimney width (m‬‬

‫‪0.1‬‬
‫شکل ‪ -7‬اثر عرض ديدکش بر دماي خريجي‬
‫‪Height = 4m‬‬
‫‪Height = 3m‬‬
‫‪Height = 2m‬‬ ‫‪330‬‬
‫‪0.08‬‬

‫‪325‬‬ ‫‪Width = 0.1 m‬‬

‫)‪Mass flow (kg/m.s‬‬

‫‪Width = 0.15 m‬‬

‫‪Width = 0.2 m‬‬
‫‪0.06‬‬ ‫‪320‬‬ ‫‪Width = 0.3 m‬‬
‫)‪Exit Temperature (K‬‬

‫‪Width = 0.5 m‬‬

‫‪315‬‬
‫‪0.04‬‬
‫‪310‬‬

‫‪305‬‬
‫‪0.02‬‬

‫‪300‬‬

‫‪0‬‬
‫‪0‬‬ ‫‪0.1‬‬ ‫‪0.2‬‬ ‫‪0.3‬‬ ‫‪0.4‬‬ ‫‪0.5‬‬ ‫‪0.6‬‬ ‫‪295‬‬
‫)‪Chimney width (m‬‬
‫شکل ‪ -9‬اثر ارتفاع ي عرض ديدکش بر دبي براي شار‬ ‫‪290‬‬
‫‪0‬‬ ‫‪200‬‬ ‫‪400‬‬ ‫‪600‬‬ ‫‪800‬‬ ‫‪1000‬‬ ‫‪1200‬‬ ‫‪1400‬‬
‫‪2‬‬
‫) ‪Heat flux (W/m‬‬
‫حرارتي ‪ 100‬يات بر مترمربع‬ ‫شکل ‪ -8‬اثر شارحرارتي ديدکش بر دماي خريجي‬

‫‪www.SID.ir‬‬
‫‪Archive of SID‬‬

‫‪278‬‬ ‫پیرکندی و هاشمآبادی‬ ‫مکانیک سازهها و شارهها‪ /‬سال ‪ /5931‬دوره ‪ /6‬شماره ‪9‬‬

‫‪300‬‬
‫پیفثیٌی قسُ اؾت‪ً .‬ىتِ هْوی وِ ثبیس ثِ آى تَخِ قَز‪،‬‬
‫ایي اؾت وِ افعایف زهبی ٍضٍزی‪ ،‬هٌدط ثِ وبّف چگبلی‬ ‫‪Height = 4m‬‬
‫‪Height = 3m‬‬
‫َّا ٍ زض ًتیدِ وبّف زثی َّا هیقَز‪.‬‬ ‫‪Height = 2m‬‬

‫)‪Exit Temperature (K‬‬

‫زض قىل ‪ ،13‬اثط تغییط زهبی ٍضٍزی ثط زٍزوف ضٍی‬ ‫‪298‬‬

‫زثی َّای زاذل آى هكبّسُ هیقَز‪ .‬زض ایي تحمیك‪ ،‬زهبی‬

‫ٍضٍزی ثِ زٍزوف زض هحسٍزُ ‪ 20‬تب ‪ 40‬زضخِ ؾبًتیگطاز زض‬
‫ًظط گطفتِ قسُ اؾت وِ الجتِ قطایٍ ضاحتی افطاز زاذل یه‬ ‫‪296‬‬

‫فًب‪ ،‬زض هحسٍزُ ‪ 22‬تب ‪ 28‬زضخِ ؾبًتیگطاز اؾت‪ّ .‬وبًَُض‬

‫وِ هكبّسُ هیقَز‪ ،‬ایي وبّف زثی چٌساى هحؿَؼ ًیؿت؛‬
‫ثٌبثطایي هیتَاى اظ ًتبیح حبنل ثطای پیفثیٌی ػولىطز‬ ‫‪294‬‬
‫‪0‬‬ ‫‪0.1‬‬ ‫‪0.2‬‬ ‫‪0.3‬‬ ‫‪0.4‬‬ ‫‪0.5‬‬ ‫‪0.6‬‬
‫)‪Chimney width (m‬‬
‫زٍزوف زض هٌبَمی اؾتفبزُ وطز وِ زهبی ٍضٍزی َّا هتغیط‬
‫شکل ‪ -10‬اثر ارتفاع ي عرض ديدکش بر دماي خريجي براي‬
‫اؾت‪.‬‬
‫شار حرارتي ‪ 100‬يات بر مترمربع‬

‫‪0.14‬‬

‫‪ -4-4‬اثر ارتفاع دريچٍ يريدي‬

‫‪0.12‬‬
‫یىی زیگط اظ هتغیطّبی هَضز ثطضؾی اضتفبع زضیچِ ٍضٍزی ٍ‬
‫‪0.1‬‬
‫ثِ ثیبى زیگط‪ ،‬هیعاى زض زؾتطؼ ثَزى َّا زض ٍضٍزی خطیبى‬
‫)‪Mass flow (kg/m.s‬‬

‫‪Inlet height = 0.4m‬‬

‫‪0.08‬‬
‫‪Inlet height = 0.1m‬‬ ‫اؾت‪ .‬قىل ‪ً 11‬كبى هیزّس وِ ثب افعایف اضتفبع زضیچِ‬
‫‪0.06‬‬
‫ٍضٍزی اظ ‪ 0/1‬ثِ ‪ 0/4‬هتط‪ ،‬زثی خطیبى افعایف لبثل تَخْی‬
‫زاقتِ اؾت؛ ّوچٌیي ًمُِ ثْیٌِ ػطو‪ ،‬تغییط ثؿیبض‬
‫‪0.04‬‬
‫چكوگیطی زاقتِ اؾت وِ ایي هَيَع اّویت زض زؾتطؼ‬
‫‪0.02‬‬
‫ثَزى َّای ٍضٍزی زض ػولىطز ثْیٌِ زٍزوف ذَضقیسی ضا‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬ ‫‪0.1‬‬ ‫‪0.2‬‬ ‫‪0.3‬‬ ‫‪0.4‬‬ ‫‪0.5‬‬ ‫‪0.6‬‬ ‫‪0.7‬‬ ‫‪0.8‬‬ ‫‪0.9‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1.1‬‬
‫ًكبى هیزّس‪ .‬اثط هثجت ایي هَيَع‪ ،‬ظهبًی ثیكتط خلت تَخِ‬
‫)‪Chimney width (m‬‬
‫هیوٌس وِ وبّف قبض حطاضتی ثِ ػلت وبّف ؾُح زیَاضُ‬
‫شکل ‪ -11‬اثر ارتفاع دريچٍ يريدي بر عرض بُیىٍ ي دبي در‬
‫گطهب زٌّسُ ثطای ٍضٍزی ٍؾیغتط هس ًظط ثبقس‪ .‬قبض حطاضتی‬
‫ديدکش ‪ 3‬متري‬
‫ثطای زضیچِ ثب اضتفبع ‪ 0/1‬هتط ثطاثط ‪ٍ 290‬ات ٍ ثطای زضیچِ‬
‫‪300‬‬ ‫ثب اضتفبع ‪ 0/4‬هتط ثطاثط‪ٍ 260‬ات اؾت‪ .‬زض قىل ‪ً 12‬یع‪ ،‬اثط‬
‫اضتفبع زضیچِ ٍضٍزی ثط زهبی ذطٍخی زٍزوف لبثل هكبّسُ‬
‫‪Inlet height = 0.1m‬‬
‫‪Inlet height = 0.4m‬‬
‫‪298‬‬
‫اؾت‪ .‬افعایف اضتفبع زضیچِ ٍضٍزی‪ ،‬ؾجت وبّف زهبی‬
‫)‪Exit Temperature (K‬‬

‫گبظّبی ذطٍخی اظ زٍزوف ذَاّس قس‪ .‬زض زٍ قىل‪ ،‬قبض‬

‫حطاضتی ‪ٍ 100‬ات ثط هتطهطثغ هٌظَض قسُ اؾت‪.‬‬
‫‪296‬‬

‫‪ -5-4‬اثر دماي يريدي‬

‫‪294‬‬
‫تغییط قطایٍ زهبی زاذل فًب ؾجت هیقَز وِ زهبی ٍضٍزی‬
‫ثِ زٍزوف‪ ،‬ثِ ػٌَاى یه پبضاهتط هْن هَضز ثطضؾی لطاض گیطز‪.‬‬
‫‪292‬‬
‫‪0‬‬ ‫‪0.1‬‬ ‫‪0.2‬‬ ‫‪0.3‬‬ ‫‪0.4‬‬ ‫‪0.5‬‬ ‫‪0.6‬‬
‫)‪Chimney width (m‬‬
‫‪0.7‬‬ ‫‪0.8‬‬ ‫‪0.9‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1.1‬‬ ‫تغییط قطایٍ زهبی زاذل فًب‪ً ،‬بقی اظ قطایٍ آؾبیف زاذل‬
‫شکل ‪ -12‬اثر ارتفاع دريچٍ يريدي بر عرض بُیىٍ ي دماي‬ ‫فًب ثَزُ‪ ،‬تبثؼی اظ وبضثطی فًب اؾت‪ .‬ثطای فًبّبی هرتلف‬
‫خريجي در ديدکش ‪ 3‬متري‬ ‫ؾبذتوبى َجك خساٍل اؾتبًساضز‪ ،‬قطایٍ ضاحتی هرتلفی‬

‫‪www.SID.ir‬‬
‫‪Archive of SID‬‬

‫‪279‬‬ ‫پیرکندی و هاشمآبادی‬ ‫مکانیک سازهها و شارهها‪ /‬سال ‪ /5931‬دوره ‪ /6‬شماره ‪9‬‬

‫‪ً ،16 ٍ 15‬تبیح حبنل اظ ثطضؾی ایي هَيَع ثطای همبزیط‬ ‫زض قىل ‪ً 14‬یع‪ ،‬اثط تغییطات زهبی ٍضٍزی ثط زٍزوف ثط‬
‫هرتلف فكبض هثجت زض ٍضٍزی زضیچِ َّا ًكبى زازُ قسُ‬ ‫ضٍی زهبی َّای ذطٍخی اظ آى هكبّسُ هیقَز‪ .‬ثب افعایف‬
‫اؾت‪.‬‬ ‫زهبی َّای ٍضٍزی ثِ زٍزوف‪ ،‬زهبی گبظّبی ذطٍخی اظ آى‬
‫زض قىل ‪ ،15‬اثط فكبض هثجت زّبًِ ٍضٍزی ضٍی زثی‬ ‫ًیع افعایف پیسا ذَاّس وطز‪ .‬زض زٍ قىل اضایِ قسُ‪ ،‬قبض‬
‫َّای ػجَضی زض زٍزوف ‪ 3‬هتطی ثب قبض حطاضتی ‪ٍ 100‬ات ثط‬ ‫حطاضتی ‪ٍ 100‬ات ثط هتط هطثغ هٌظَض قسُ اؾت‪.‬‬
‫هتطهطثغ ًكبى زازُ قسُ اؾت‪ّ .‬وبًَُض وِ هكبّسُ هیقَز‪،‬‬
‫‪0.08‬‬
‫افعایف فكبض ًِ تٌْب ؾجت افعایف وبضایی ٍ زثی خطیبى َّای‬
‫‪0.07‬‬
‫ػجَضی زض زٍزوف هیقَز‪ ،‬ثلىِ همساض ػطو ثْیٌِ زٍزوف‬
‫‪Tin = 20 °C‬‬
‫ضا ّن افعایف هیزّس‪ .‬ثسیي تطتیت هیتَاى ؾُح همُغ‬ ‫‪0.06‬‬ ‫‪Tin = 30 °C‬‬
‫‪Tin = 40 °C‬‬

‫)‪Mass flow (kg/m.s‬‬

‫زٍزوف ضا افعایف زازُ‪ ،‬ثِ ًطخ زثی ثبالتط ضؾیس‪ .‬زض قىل ‪16‬‬ ‫‪0.05‬‬

‫ًیع‪ ،‬اثط فكبض هثجت ثط زهبی ذطٍخی زٍزوف ثب ّوبى قطایٍ‬ ‫‪0.04‬‬

‫وبضی ًكبى زازُ قسُ اؾت‪ّ .‬وبىََض وِ زض قىل ‪16‬‬ ‫‪0.03‬‬

‫هكرم اؾت‪ ،‬زض همبثل تبثیط لبثل تَخِ فكبض ثط زثی‪ ،‬زهبی‬ ‫‪0.02‬‬

‫ذطٍخی زٍزوف‪ ،‬تغییطات هحؿَؾی ًؿجت ثِ تغییط فكبض اظ‬ ‫‪0.01‬‬

‫ذَز ًكبى ًویزّس‪.‬‬ ‫‪0‬‬

‫‪0‬‬ ‫‪0.1‬‬ ‫‪0.2‬‬ ‫‪0.3‬‬ ‫‪0.4‬‬ ‫‪0.5‬‬ ‫‪0.6‬‬
‫)‪Chimney width (m‬‬
‫شکل ‪ -13‬اثر دماي يريدي بر دبي در ديدکش ‪ 3‬متري‬
‫‪ -5‬وتیجٍگیري‬
‫ثب تَخِ ثِ هُبلت اضائِ قسُ زض ایي همبلِ‪ ،‬هیتَاى هَاضز ظیط‬ ‫‪330‬‬

‫ضا ثِػٌَاى خوغثٌسی ثحث اضائِ وطز‪:‬‬ ‫‪325‬‬

‫‪Tin = 40 °C‬‬
‫‪ -‬ثب ثطضؾی تبثیط ػطو زٍزوف‪ ،‬ثبثت قس وِ ػولىطز هسل‬ ‫‪320‬‬
‫‪Tin = 30 °C‬‬
‫‪Tin = 20 °C‬‬
‫)‪Exit Temperature (K‬‬

‫ثطای هدوَػِ هكرهی اظ پبضاهتطّبی ثبثت‪ ،‬زض ػطو ذبنی‬ ‫‪315‬‬

‫ثْتط اؾت‪ .‬ػلت ٍخَز ػطو ثْیٌِ‪ ،‬ایي اؾت وِ زض اثتسا ثب‬
‫‪310‬‬
‫افعایف ػطو‪ ،‬ؾُح همُغ افعایف یبفتِ ٍ زثی ثیكتط‬
‫‪305‬‬
‫هی قَز‪ ،‬اهب پؽ اظ ًمُِ ثْیٌِ‪ ،‬افعایف ػطو هٌدط ثِ ایدبز‬
‫‪300‬‬
‫خطیبى ثطگكتی زض ذطٍخی زٍزوف هیقَز وِ ایي هَيَع‬
‫‪295‬‬
‫زثی ضا وبّف هیزّس‪.‬‬
‫‪290‬‬
‫‪ -‬ثطضؾی ًتبیح ًكبى هیزّس وِ افعایف قبض حطاضتی‪ ،‬ؾجت‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0.1‬‬ ‫‪0.2‬‬ ‫‪0.3‬‬ ‫‪0.4‬‬
‫)‪Chimney width (m‬‬
‫‪0.5‬‬ ‫‪0.6‬‬

‫افعایف زثی قسُ‪ ،‬ثیكتطیي تبثیط افعایف قبض زض ػطو ثْیٌِ‬ ‫شکل ‪ -14‬اثر دماي يريدي بر دماي خريجي در ديدکش ‪ 3‬متري‬
‫ٍ ووتطیي تبثیط آى ٌّگبم ٍخَز خطیبى ثطگكتی اؾت‪.‬‬
‫‪ -‬زثی خطیبى ثب افعایف اضتفبع افعایف هییبثس وِ ایي ثِ زلیل‬
‫‪ -6-4‬اثر فشار مثبت در دَاوٍ يريدي‬
‫افعایف حطاضت زضیبفتی زٍزوف اؾت‪ً .‬ىتِ لبثل تَخِ‪ ،‬تغییط‬
‫ؾیؿتنّبی تَْیِ زض ؾبذتوبىّب ثب تَخِ ثِ اذتالف فكبض‬
‫ًمُِ زثی ثْیٌِ ّوعهبى ثب افعایف اضتفبع زٍزوف اؾت‪.‬‬
‫زاذل ًؿجت ثِ ذبضج ؾبذتوبى ثِ ؾِ زؾتِ‪ ،‬فكبض هثجت‪،‬‬
‫‪ -‬همبیؿِ ًتبیح ثِ زؾت آهسُ اظ تغییط اضتفبع زضیچِ ٍضٍزی‪،‬‬
‫فكبض ذٌثی (ثبالًؽ) ٍ فكبض هٌفی تمؿین هیقًَس‪ .‬ثب تَخِ‬
‫ًكبى هیزّس وِ ایي پبضاهتط زض افعایف زثی ٍ ّوچٌیي‬
‫ثِ ًحَُ ػولىطز زٍزوف ذَضقیسی اًتظبض هیضٍز ٍخَز‬
‫خبثدبیی لبثل تَخِ ًمُِ ػطو ثْیٌِ ثؿیبض هَثط اؾت‪ .‬الظم‬
‫فكبض هثجت زض زاذل ؾبذتوبى (اؾتفبزُ اظ ؾیؿتنّبیی ثب‬
‫ثِ شوط اؾت وِ افعایف زثی زض ایٌدب زض حبلی ضخ هیزّس وِ‬
‫لسضت زهف َّای ثیطٍى ثِ زاذل هبًٌس َّاؾبظ‪ ،‬وَلط آثی‪،‬‬
‫ؾُح هَثط گیطًسُ حطاضت وبّف یبفتِ اؾت‪.‬‬
‫ایطٍاقط ٍ ‪ ،)....‬ؾجت ثْجَز وبضایی زٍزوف قَز‪ .‬زض قىلّبی‬

‫‪www.SID.ir‬‬
Archive of SID

280 ‫پیرکندی و هاشمآبادی‬ 9 ‫ شماره‬/6 ‫ دوره‬/5931 ‫ سال‬/‫مکانیک سازهها و شارهها‬

[3] Bansal NK, Mathur R, Bhandari MS (1993) Solar ‫ زض حبلی وِ زهبی ٍضٍزی َّا زض ػولىطز زٍزوف تبثیط‬-
chimney for enhanced stack ventilation. Build
Environ 28(3): 373-377. ٍ ‫ اهب فكبض هثجت ٍضٍزی زض افعایف زثی‬،‫چٌساًی ًساضز‬
[4] Gan G (2006) Simulation of buoyancy-induced .‫ّوچٌیي خبثدبیی ًمُِ ػطو ثْیٌِ ثؿیبض هَثط اؾت‬
flow in open cavities for natural ventilation. Energ
Buildings 38(5): 410-420. 0.22
[5] Harris DJ, Helwig N (2007) Solar chimney and 0.2
building ventilation. Appl Energ 84(2): 135-146.
0.18
[6] Baharvand E (2010) How to model a wall solar
0.16
chimney. Department of Architecture, Building and

Mass flow (kg/m.s)

Planning, Unit Building Physics and Systems, 0.14 P = 1 Pa
P = 0.1 Pa
Technical University of Eindhoven. 0.12 P = 0.01 Pa
P = 0 Pa
[7] Nikas K, Nikolopoulos SN, Nikolopoulos A (2010) 0.1
Numerical study of a naturally cross-ventilated 0.08
building. Energ Buildings 42(4): 422-434.
0.06
[8] Bansal NK, Mathur R, Bhandari MS (1994) A
0.04
study of solar chimney assisted wind tower system
for natural ventilation in buildings. Build Environ 0.02
29(4): 495-500. 0
0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6
[9] Nouanégué HF, Alandji LR, Bilgen E (2008) Chimney width (m)
Numerical study of solar-wind tower systems for
ventilation of dwellings. Renew Energ 33(3): 434- ‫ اثر فشار مثبت دَاوٍ يريدي بر دبي در ديدکش‬-15 ‫شکل‬
443. ‫ متري‬3
[10] Arce J, Jiménez MJ, Guzmán JD, Heras MR,
Alvarez G, Xamán J (2009) Experimental study for
natural ventilation on a solar chimney. Renew 300

Energ 34(12): 2928-2934.

P = 0 Pa
[11] Miyazaki T, Akisawa A, Kashiwagi T (2006) The P = 0.01 Pa
effects of solar chimneys on thermal load P = 0.1 Pa
P = 1
Exit Temperature (K)

Pa
mitigation of office buildings under the japanese 298
climate. Renew Energ 31(7): 987-1010.
[12] Drori U, Dubovsky V, Ziskind G (2005)
Experimental verification of induced ventilation. J
Environ Eng-Asce 131(5): 820-826.
296
[13] Martı´-Herrero J, Heras-Celemin MR (2007)
Dynamic physical model for a solar chimney. Sol
Energy 81(5): 614-622.
[14] Asnaghi A, Ladjevardi SM (2012) Solar chimney
294
power plant performance in Iran. Renew 0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6
Sustainable Energ R 16(5) 3383-3390. Chimney width (m)

[15] Sangi R (2012) Performance evaluation of solar
chimney power plants in Iran. Renew Sustainable
Energ R 16(1) 704-710.
[16] Ghalamchi, M, Kasaeian A, Ghalamchi M (2015)
Experimental study of geometrical and climate
effects on the performance of a small solar
chimney. Renew Sustainable Energ R 425-431.
[17] Amir Rezaei S, Imani H (2015) Experimental and
numerical investigation on an innovative solar
chimney. Energ Convers Manage 95: 446-452.
[18] Bouchair A (1994) Solar chimney for promoting
cooling ventilation in southern algeria. Build Serv
Eng Res Technol 15(2): 81-93.
‫ اثر فشار مثبت بر دماي خريجي در ديدکش‬-16 ‫شکل‬
‫ متري‬3
‫ مراجع‬-6
[1] Linden PF (1999) The fluid mechanics of natural
ventilation. Annu Rev Fluid Mech 31(1): 201-238.
[2] Emmerich SJ, Dols WS, Axley JW (2001) Natural
ventilation review and plan for design and analysis
tools. US Department of Commerce, Technology
Administration, National Institute of Standards and
Technology.

www.SID.ir