Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 83

YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA

YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA


YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA
ZAWNAWLNA
Published by
A THU PHEK
Assembly Mission Board
Thuhmahruai i
Presbyterian Church of Myanmar
Ziaktu thuhma iii

BUNG I THUHMA 1
1. Yin hnam \obul 2
2. Hnam hming 3
3. Yinnet khuate 3
4. Population 5
1st Edition - December, 2021.
5. Myanmar history-ah Yin chanchin 5
Copies -
6. Nupui pasal inzawn leh inneih dan 7
7. Sakhuana 8

BUNG II YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA


HMASA 9
1. Methodist hmalakna 10
2. Myanmar Evangelical Mission 11
3. Southern Shan field 11

BUNG III RAWNGBAWLNA HMALAK DAN


TLANGPUI 13
1. Zirna lama rawngbawlna 13
2. Tihdam rawngbawlna 14
3. Krismas crusade 19
Printed at
4. Chanchin hriatna 21
5. Ruihhlo hmang lo tura zirtirna 25
6. Baptima chang 26
YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA

A THU PHEK

BUNG IV MISSION FIELD HMASAWN


ZEL DAN 31
1. Mission quarter 31
2. Hmun ram 42
3. Field Committee
4. Field property
46
46
YINNET HNAM ZINGA
5. Retreat & Training 47 RAWNGBAWLNA
6. Medical training 48

BUNG V RAWNGBAWLNA HMASAWN


ZEL DAN 49
1. Yinnet alphabet 49
2. Mei eng 53
3. Tui 55
4. Field-in ringtharte training turin
a tir chhuak 58
5. Tihdam rawngbawlna 61
6. Lehkha an zir duh ta 62
7. Thu leh hlaa hmasawnna 63
8. Naupang Sunday School 66
9. Biak in a ding ta 67

BUNG VI SOUTHERN SHAN FIELD-A THAWK


MISSIONARY-TE CHANCHIN 72 By
1. HM T. Remluaia 72 Home Missionary T. Remluaia
2. HM Khawlsiamliana 77
3. HM Khup Suan Thang 82
4. HM Vanbawiliana 86
5.  HM C. Laltlankima 90
YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA i
A THU PHEK THUHMAHRUAI

BUNG XIII FIELD FANG LEH WORK-CAMP Mission rawngbawl thei a kan awm hi kan van neia,
LO KALTE 153 alawmawm hle bawk. Kan Biblein” Ram tinah kal u la chan chin
1. Field fanga lote 153 tha chu hrilh rawh u,” a tih ang khan rawngbawlna kan zauh
2. Work-camp-a lo kalte 157 zela, Myanmar Evangelical Mission (MEM ) chuan 1998 khan
hma la turin ro an rel a, 1999-ah Missionary an rawn dah a,
BUNG XIV YINNET & RAMHUAI 161 2013 khan MEM chuan Assembly Mission Board ah an rawn
hlan a, an thawktu mi panga pawh Missionary atan kan chhawr
BUNG XV FIELD SERECTARY THAWK nghal a.
TAWHTE 163 Southern Shan Field kan tih chu Namsang khawpui Bial
chhungah Yinnet hnam awmna khua hi khaw 24 lai awm a, tunah
hian Missionary pasarih kan dah a, chung zingah chuan khaw 6
-ah Missionary kan indah thei a a lawmawm hle. Baptisma chang
][ tawh mi 120 lai kan nei tawh a. Tun a member kan enkawlte chu
  Nawnglengkhuaah mi 12, Kunglan khuaah mi 18 kungpouh
  khuaah mi 7 leh Tasai khuaah mi 1 an vaiin mi 38 an ni a.
Yinnet hnam hi lehkha zir lam tingai lo an ni a,naupang
chuan Bawng an veng ang. Tih kha an hnam dan a ni tawp mai a,
tichuan, 2014 Pi Biakveli (Upa Bawihkhama nupui ) feet 100
feet 80 a zau compound Namsang khuaah Boarding house sak na
tur min pe ta a. Chutah chuan Naupang enkawl nana hmang a
rawngbawlna kal pui AMB chuan May 4,2016 a ruahman a
naupang panga an la ta a,Boading house kan thawk tan a.Tunah
hian Nuapang 18 an awm a.
He Mission rawngbawl chanchin hi, a bu a chhuah sak
turin AMB Annualah an rawn thlen a, AMB chuan chhuah rem
ati a, (AMB/2021.24).Yinne thnam zinga rawngbawlna hian
hma asawn zela hmanhmawh theih chu a ni lo va, zawi zawia
ii YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA
hma lak a pawi mawh hle a. Tin, thawktute an tangruala, thahnem A THU PHEK
ngaihna tak tak nen rawng an bawla, an rawngbawlna pawh
Pathianin mal a sawm a ni. He lehkha bu chhiartu zawng zawngte BUNG VII LALPA |AWNG|AINA 96
Pathianin malsawm rawh se.
BUNG VIII AN TESTIMONY-TE 97
1. Yah Chawi Rahi testimony 97
2. Pi Yah Lang Ni testimony 100
In rawngbawlpui, 3. Yah Phit Buhi testimony 104
4. Yah Nuhi testimony 121
5. Yah Chawii testimony 125
6. Nilungi testimony 132
7. Tah  Chawia testimony 134

Rev Zomawia BUNG IX RINGTUTEN HARSATNA AN TAWNG 140


Mission Secretary 1. Kristian dana inneihna 142
Assembly Mission Board May 2022 2. Nuihzatthlak deuh 143

BUNG X RINGTU MITTHI KAN NEIHTE 144


1. Tah Sami 144
2. Tah Lu 144
3. Tah Phit 145
4. Yah Baw 145
5. Tah Am 146
6. Tah Cham Lang 146

BUNG XI MEMBER-TE TANA IN SAK 150

BUNG XII AMB (PCM) HUANG PAWN LAM


RAWNGBAWLNA 152
iv YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 1
Pi Lalthuammawii chungah pawh lawm thu ka sawi bawk. YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA
Khawvelah hian Chanchin |ha hril tluka hna hlu a awm BUNG I
lo va, chu hna hlu ber thawktua Lalpan min hmang tluka lawmna THUHMA 
dang ka nei lo. Chanchin |ha avanga zirna leh thiamna nei lo
Missionary-ten, mite kan bawihsawm dan leh kan hmalakna tlawm Yin hnam kan tih hi Shan State, Myanmar ram chhunga
tak i chhiar hunah ‘rawngbawlna mawlmang tak’ tia ngainep awm a ni a, Shan State chhunga cheng hnam 33 zinga hnam khat
mai lovin, mi fing leh mi thiam awm lohna hmunah, mi mawl a ni. Yin hnam hi Yinnet leh Yinchia tiin chi hnih an awm a.
leh tlawm zawkte pawh Lalpan a hman duhzia hre thiam a, Lalpa Shan State chhunga Yin mite bukna lai ber chu Southern Shan
tana ke pen chhuak tur emaw, \awng\ai leh thilpek hmanga thlarau lama Namsang khawpui bial chhungah a ni a (Kan Mission field
bo chhan chhuak ve tura nasa zawka hma laktirtu che lehkhabu hming pawh Southern Shan field tih a ni nghe nghe), he lehkhabua
hlu lo ni hram se tih hi ka \awng\aina a ni. Chhiartu zawng kan tar lan ber pawh Namsang khawpui chheh vela awm Yinnet
zawng Lalpan malsawm che u rawh se. hnam zinga kan rawngbawlna a ni. Namsang khawpui hi Shan
State chhim lam Loilem District chhunga awm, Loilem khawpui
a\anga mel 16-a hla, Taunggyi khawpui a\anga mel 75-a hlaah a
awm a, sea level 3116 ft.-a sang a ni.
T. Remluaia Southern Shan field hi Myanmar Evangelical Mission
Missionary (MEM) hma lakna, kum 2003-a MEM chhawr lai mek mission-
Namsang November 28, 2021 ary 5-te chawpa PCM Assembly Mission Board (AMB)-in kan
chhung rochun tak kha a ni a, kan Kohhran Mission Board pawhin
kum 18 chhung a enkawl ta reng mai. AMB-in field atana a lak
kuma Yinnet nau piangte chuan nupui pasal neiin \henkhat chuan
fa an nei hlawm der tawh a. Field naupang lutuk chu kan ni tawh
awm lo ve. 
Beiseina lian zawk leh hmathlir thui tak neih vangin field
hming hian huam zau hle mah se, tunah rih chuan Yinnet hnam
zingah chauh rawngbawlna hi kalpui a ni a. A hming pu zo turin
eng tikah nge hnam dang hnen kan thlen ve ang tih chu Pa chauh
lo chuan a hre lo. Eng pawh ni se, Yinnet mite hi Pathian hian a
lo hmangaih ngang a ni ang e, kha leh chen rah hmuh tur awm
2 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA iii
mang lo chung pawha dawh thei taka Kohhranin Chanchin |ha ZIAKTU THUHMA
hril hna a lo kalpui zel hi. A ni lah tak a, Chanchin |ha atana
inhawng lo hnam em ni an nih tih, tur khawpa rawngbawlna rah Yinnet mite zinga kan rawngbawlna chanchin hi Yinnet
hmuh mai tur awm lohna hmun mah ni se, Yinnet mite tana Hnam Chanchin leh An Zinga Rawngbawlna tih thupuiah
\awng\aina, sum leh tha thawha rawngbawlna a chawl ngai chuang hmanga ziak tumin kum 2015 khan bul ka \an ve zet a, ka puitlin
lo va, tun hi kan thleng ta a ni. Vawiinah chuan Kohhran hmel a thei lo va. Kum 2019 Field Committee chuan Yinnet Hnam
lang ve dawn \an ta. Kohhranhote \awng\aina leh sum leh tha Zinga Rawngbawlna tih hming chawia lehkhabu chhuah ni se
kan sen hi a thlawn lo a ni. tiin a rel a, a ziaktu atan min ruat nghal a. Rilrua huphurh tak
 
chung siin ka hnial phal bik si lo. Yinnet hnam nunphung leh an
He lehkhabuah hian Yinnet hnam \obul leh an hnam khawsak dan hi lehkhabuah chuang ve se tih ka duh em avangin
nunphung tlem te thai lan a nih bakah he Mission field hi engti part 1 atan Yinnet Hnam Chanchin ka ziak ta tho a.
ang taka lo piang nge a nih tih te, engti ang takin nge mission- Amaherawhchu, part 2, An Zinga Rawngbawlna ka han ziak
ary-ten rawng an bawl tih te, mission field hmasawn zel dan te, zawh meuh chuan a tam ta lutuk a, lehkhabu chhah tak a nih
he thu ziak a nih thlenga thawk mek missionary-te chanchin leh dawn avangin Yinnet Hnam chanchin chu ka dah \ha ta vek a,
ramhuai be \hin Lal Isua ringtua inpe tate testimony ngaihnawm hetiang hian tihchhuah a ni ta a ni.
tak takte tar lan a ni.
1. Yin hnam \obul Thu ziak mi ni lo mah ila, thu ziak lam hi ka tui ve em em
Yinnet thawnthuah chuan Yinnet hnam lo chhuah dan a, vawi khat pian ve manah lehkhabu pakhat tal han khawr pum
chu sazukpui hi a zung a, chu sazukpui zun lo luang thla chu ve chak \hin mah ila, keini ang duang tan a awl thlawt si lo.
Nanmiah-u-sa tia koh nula pakhat chuan a lo in a, a rai ta a. Chu Chutih laia Field Committee kal tlanga Lalpan rem min ruatsak
nula Nanmiah-u-sa fa a\anga Yinnet hnam hi lo piang chhuak ta hi ka lawm em em a, min duhsaktu ka rawngbawlpuite chungah
niin an sawi. Yinnet hnam chanchin chhuina paper kan hmuh lawm thu ka sawi tak meuh a ni.
theih tlem te a\anga a lan dan erawh hetiang hi a ni. China ramah
lal Kublaikhan-an ro a rel laiin, Yu-Nan bial chhunga cheng Ka thu ziak hi ka rawngbawlpuite nen vawi eng emaw
tlangmite chuan hel zai an rel a. Indonaah chuan tlangmite chu zat kan en ho a. Tin, Mission Board lama kan hotute, he lehkhabu
an chak ta lo va. Tichuan, chhim (South) lam panin an ral tlan ta min lo edit-sak a, min lo chulmam saktute chungah pawh lawm
a ni. Thailand ram leh Cambodia ram lamah an tlan lut a. Chuta thu ka sawi a. Kan Mission Secretary Rev. Zomawia’n
\ang chuan \henkhat chu Northern Shan State, Myanmar lamah thuhmahruai min ziaksak theih avangin a chungah ka lawm hle.
te rawn lutin Chauh Me District hmar lama awm Mankung ramah He lehkhabua ziak tur rawngbawltu ka interview apiangten hlim
khawpui an din zet a. Amaherawhchu, chung lai vel ram lal nen taka ka thu hriat duhte min hrilh hlawm avangin an chungah ka
an indonaah an tlawm leh avangin Shan State chhim lamah an ral lawm tak zet. |hahnemngai taka min \awng\aipuitu ka \hiannu
4 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 5
lui hmar lama awm khuate chu Kunglang, Umrai, Rangrun, a, an culture inan lohna laite an sawi ho a, an phone camera
Ruklah, NawngUmBu, Samkha, Plangplah, Ramdel, Umtuh, hmangin video te an la nasa niin Pu Kungnah (Tasai) chuan min
Kangtung (Nawngleng),  Rangsel, Nawng-ing, Pruh-tanmih, hrilh.
Umpal, Ping-ur, Umbulung, Umngam leh Rangkap khua (Khaw
18)–te a ni. Tunah chuan Umbulung, Umngam leh Rangkap Kan sawi tak khuate bakah hian Mu-et khua te, Pukpalip
khuate hi Yinnet khua dik tak mah ni se, hnam dang nen an khua te, Phalem te, Samngiang leh Banhui khua te chu Yinnet
inawm pawlh ta a.  hlang chenna khua ni \hin mah se, tunah chuan hmuh tur awm
lovin a rem vek tawh a.
Tin, Pinlong khawpui a\anga hla lo tak, in 200 lai awmna
Hengte bakah hian hnam dang Pa-oh, Palawng, Kawl
Chu-yum an tih Yinnet khua a awm bawk a. Yinnet mite khua
leh Shan-te nena cheng ho an awm ve nual a. Yinnet mite chu
zingah chuan khaw lian ber leh a mi chengte pawh an changkanna
Shan-ho nen an inawm pawlh tam deuh ber. Tin, Thein-chaung
hmun ber a ni awm e. Anni hi Shan leh Kawl \awng an lo hman
lui chhim lamah hian Yin-chia kan tihte kha an awm ve bawk a.
nasat avangin an aw phawi pawh a dik zan tawh bik lo va. Mahse,
Anni hi Yinnet aiin mihring an tlem zawk a, an khua pawh khaw
lehkha thiam an awm nual a, school zirtirtute pawh an awm nuk
9 chauh an ni.
tawh. Tun hnaiah mahni \awng thiam loh a pawi tih hriain an
\awng leh nunphung an zir \ha leh a. Thla bial leh thla mang niah
4. Population
Namsang biala awmho Yinnet khaw hrang hrangah Phungyi
Kum 2014 chhiarpuia Namsang township-a awm Yinnet
(Monk) chaung (Monastery) kaiin an kal \hin a. Anmahni khaw
bik population chu 3207 chauh an ni. Thailand ramah hian Yinnet
chhungah phei chuan Yin leh Yin hnam dang \awnga inbiate chu
mite hi Shan rama awm, hmun thuma \hena hmun khat vel chu
lei chawi tur tih dan thar an siam hial niin Chu-yum khaw pain
an awm a rin thu Pu Tah Nuha chuan a sawi. Myanmar media
min hrilh a ni (Missionary-te pawh khaw dang, min hre chiang
lam a\anga chanchin puangtute chuan Yinnet mite population hi
lotute chuan, kan hmel leh hawiherah anmahni mi niin min hre
15000 vel niin an puang a. Yinnet mite hi inchhiarnaa tel duh lo
si lo, Yinnet \awng pai deuh taka kan \awng ve zat zat si chu,
tam tak an awm avangin an population dik tak hriat a har hle a.
“Chu-yuma awm em ni in nih?” tiin min zawt \hin-RLa).
Chhiar tel loh Chu-yum khua mite leh township danga mite nen
Tunah hian Nawngleng, Kunglang, Kungpouh, Tasai, chuan Yinnet mi zawng zawngte hi mi 30000 chuang awm tura
Umpal leh Umrai khuaahte PCM Missionary-ten rawng kan bawl ngaih a ni.
mek a ni.
5. Myanmar history-ah Yin chanchin
Tin, Mainshoe bialah khaw sarih lai chu Yinnet hnam Kum eng zat liam ta a\ang khan nge Shan ramah hian an
hlang an awm bawk. Khaw khatah mi pakhat \heuh, mi 7–te lo luh hriat ni chiah lo mah se, Yin-ho hian kum tam tak chu
chuan Tasai-ah kalin Namsang biala Yinnet unau awmte an tlawh neitu chanchangin  Shan ram hi an lo luah lum tawh a; Shan ram
6 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 3
hmun hrang hrangah an awm darh a ni. Myanmar history-ah tlan ta zel a. Chu lamah awm hmun an inbengbel ve ta a, Yin kan
chuan AD 1694 a\ang daih tawh khan an hming hi a lo lang ve tih hnam hlawm hi a lo piang ta niin an tar lang hlawm a ni. Shan
tawh. Siangpahrang Ngiong Yan Minn thlah chhawng (Ngiong State chhunga Da-nuh hnam, Pa-oh hnam leh Inn Ta hnamte ai
Yan Minn Set), Minn Ye Kyaw Htin (1673-1698) leh Sani Minn hian Shan State chhim leh hmarah Yin mite hi an inzar darh
(1698-1714)-te hun lai khan, mahnia ram hran neih ve ngei tum zawk niin an sawi nghe nghe.
Yin-ho chuan theih tawp chhuahin \an an lo la tawh \hin a. Kum
300 chuang liam tawha thil thleng record fel tak hmuh theih tlem 2. Hnam hming
te kan nei a, hei hian Yin mite kha Kawlho pawhin thapui chhuah Yin hnam hi Yinnet leh Yinchia tiin chi hnih a awm a.
meuha an lo beih zia a tifiah awm e; Anmahni chuan Riang tiin anin ko. Shan-ho hian Yiang tiin an
· 1694 December 20 = Yin ral a lian tiin ral do turin an ko a. Chu chu Kawlhoin la chhawngin Yin tiin an ko ve a. Kawlho
chhuak leh. koh dan chu kan hriat lar tak hi a lo ni. Yinnet tih chu Kawl
· 1965 January 15 = Yin ral an do leh. \awng tho niin, Yin Dum tihna mai a ni. Anmahni ngei pawhin
· 1965 April 5 = Min Ye Zi Ya chu General atana Riang Lang (Lang= dum) tiin an in ko ve bawk. Hei hi an
hmangin Yin ral an bei leh. thawmhnaw hak rawng dum vang a nih mai hmel. Yinchia pawh
· 1696 January 3 = “Yin hel ho hliam kan tuar” tia Yinnet-ho chuan Riang Lai an ti a. Kawlho nen an hming koh
dilna avangin police-te pawh silai chhan a thuhmun chiah, Yin tial tihna a ni. Hei pawh an
pek an ni a, ral do turin an thawk thawmhnaw hak dana koh an nih hmel tho. Yinchia chu Vanrui
chhuak leh. tiin Yinnet mite chuan an ko bawk.
· 1697 April 4 = General atan Nanda Balah hmangin Tin, Wankun khua, Lechhia biala Yin awmte chu Shan-
Yin ral beiin an chhuak leh. hovin Wankun Yin tiin an ko a, an awmna khaw hming an
· 1698 July 14 = Nyaungshwe-ah police-ten Yin-ho puttir mai a nih hmel; anmahni chuan Riang Rong tiin an in ko
an mante an rawn hruai, tiin. thung. Wankun Yin pawh hi Yinnet nen an \awng leh nunphung
He thu ziaka an indo hun record kan neih hi, ‘ral do turin an an inang vek a, Yinnet tho an ni e.
chhuak leh,’ tih a ni a, vawi eng zat nge an lo indo tawh tih hriat
a ni lo. 3. Yinnet khuate
Hnam dang nena inawm pawlh lem lo, Yinnet hlang deuh
Tin, Yin hnam hming chawia “Yin khawpui” or “Yin taka an chenna khua hi Southern Shan State, Namsang bialah
ram” tih hming hi ram chanchin record-ah hmuh tur awm lo hian khaw 24 a awm a, Ting-Chaung lui chhim lam leh hmar
mah se, indona chawk chhuaka an hel hun lai khan Shan ram lama awm tiin Yinnet khuate hi kan chhiar mai ang a. Ting-
awptu sipaite tuk dawl zawh loh khawpa chak, Nay Pyi Daw Chaung lui chhim lama awm khuate chu Huloi, Bangbun, Loisau,
sipaite puihna dil hial ngai khawpa chak an ni tih a lang a. Chu Loi-ngin, Kungpouh leh Tasai (Khaw 6)–te a ni a; Ting-Chaung
8 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 9
an inpe tawn em tih te, nula man zatte an zawt a; palaite hmaa 8. YINNET & RAMHUAI
inneih ngei an duh tak takzia an inpuan hnuah nula nu leh pa an
kai tho ta a, nula chu a mu ve ta thung a. Nula nu leh pa an bia Leilung siam tirh ata mihring chenna khawvel ram zauah
a, nu leh pa \henkhat chuan nulain a man zat a sawi kha tlem te hian setana thuihhruai ramhuaite hian ram zau tak an lo luah \hin
an belh a, leng leh tura inremin palaite ken zu an in ho a. Tichuan, a, Lal Isua hming thlenna rama lo awm ramhuaite chuan Isua
a vawi hnihnaa an len leh zanah nula chu an hruai haw nghal hming lam lohna ram panin an tlan chhe zel a; Lal Isua chanchin
\hin. |henkhat chu vawi thum len ngaite pawh an awm ve bawk. hi hril darh a nih zelavangin khawvelah hian an ram a chep tulh
Mipa in lamah zan thum an riah hnuah hmeichhia chu a nu leh tulh ni te hian a mithla theih awm e. Myanmar ram Shan State
pate in lamah a thlah let leh rih a (mipa zawk pawh a va riak ve chhunga hnam hlawm te tak te, Yinnet mite hi ramhuai bia an ni
thei tho bawk). Chumi hnuah inneihna an buatsaih ta \hin a ni. bawk a, ramhuai an tam hle ang tih chu a rin theih mai. Ramhuai
Inneihna an la buatsaih lo cheu a nih chuan mipa lamah te pawh chungchang sawi hi tunlaiah mi tam takin an awih duh vak lo.
an haw leh \hin a. Hmanlai (hmanlai kan tih \henkhat chu mis- Finna a san zualna ramah phei chuan ramhuai chu sawi loh Pathian
sionary-te thlen hnu kum 2010 hma lamte a huam) chuan hmeichhe pawh a awm lo nia ring an tam hle tawh a, buddhist sakhaw
man hi zu man bak sen a ni ngai lem lo va, tunah chuan hmeichhe zuitu aia tam mah an ni tawh hial awm e. Tunlai social media
man a to tawh hle. lam kan bih chuan keini Mizo zingah pawh Pathian a awm lo tih
ringtu kan awm dawn mek niin a lang a, a lungchhiatthlak hle.
7. Sakhuana Yinnet mite zinga rawngbawltute hian Pathian awmzia an hre
Yinnet mite hi buddisth sakhua zuitu, Buddist ramhuai chiang angin ramhuai awmzia pawh an hre chiang a. Sawi tur an
bia an ni. An hnam nunphung pawh an sakhua nen a inzawm tlat nei \heuh. Mi mal thil tawn sawi hman lo mah ila, huhoa kan
a, buddisth sakhaw chanchin erawh hriat an nei tlem hle. Bud- thiltih pakhat chauh hi ka han tar lang ang e.
dhist thurin re-incarnation (pian nawn leh rinna) hi an ring nghet
hle a, an zavai hian tu emaw lo ni vek tawh, tu emawah an piang Field-a thawktu zawng zawngte hian thla tin Inrinni hmasa
leh dawn tih hi an pawm dan a ni. Hremhmuna tlak an inring lo ber leh hnuhnung berah chaw nghei \awng\ai program khaw hrang
hle. Piang nawn lehte chanchin sawi tur a tam a, kan sawi hman hrangah kan hmang ho \hin a. |um khat Kunglang khuaa pro-
tawh lo vang. Tin, hremhmun an rin dan pawh a hlauhawm lo gram kan hman ni chuan, in chhung lama hun kan hman zawh
hle. Hremhmun a\anga nibban (vanram ti mai ang) lawn kaina chuan khaw dai velah an ramhuai biakna hmuna kal a, ramhuaiho
kailawn pawh mitthi tan an siamsak \hin. Heti ang taka um chhuah rawtna a awm a, kan kal chhuak ta hlawm a.
chhandamtu mamawh lote hnena rawngbawl dan chanchin chu Kunglanga kan tlangvalin ‘ramhuai a awm’ an tihna apiangah
he lehkhabua kan ziah ber chu a ni. min hruai zel a. Kunglang khuaa ramhuai biakna hmun pawimawh
bera an sawi hmawng lian pui hnuaia an biakna hmuna kan
\awng\ai zo chu, kan \awng\ai a\anga ni rei lo teah chu hmawng
10 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 7
thing zar lian tak chu a tlu ta rum rum mai ni awm a ni. Khaw chuan hel, pawl te chhe lo tak an nih a lan chiantir hle mai. |um
chhung a\ang pawhin an hre thei. A zar dang pawh tliak lehin a 6 lai an indo hnuah ram hla zawk a\anga puihna avangin Yin-ho
kung chawpin a tlu fai ta vek a. He hmawng a tluk hlim chuan Pi chu tuk dawlin an lo awm ta a. Vawiin thleng hian, “Keini Yin-
Yah Seng Awngi’n he thu ziaktu hnenah, “Tah Sra, in \awng\ai ho chuan ram kan nei ve lo a, Shan ramah kan awm,” tiin lungawi
a, ramhuai in um kha a tlan tak tak a ni. Hmawng kha a tlu a chiah lo awin an la sawi fo \hin. Tuk dawla an awm hnu ve thung
nia. Kan in a\ang pawhin a tlu ri kan hre thei. Mahse, tu ma chuan dawl zawrin an zawr tih mai turin an dawl chiang kher
hnenah in \awng\ai vang a ni tih ka hrilh miah lo a nia aw. Miin mai a, hnam dang mite chan ang dinhmun \ha zawk reng reng
an huat che u ka hlau a, in \awng\ai vang a ni tih chu ka hre ru anmahni tan an beisei ngam lo, “Yinnet thla hlawh ei ka hre ngai
reng alawm,” tiin a hrilh a. lo ve,” tiin hlawh ei pha ve turah an indah ngam lo a ni. An
hnam hmasawn tur chuan an moral develop hmasa tura zirtirna
Khaw danga an ramhuai biakna hmunah pawh \ha pek a ngai hle a ni.
rawngbawltute a huhoa kalin ramhuai um bo \awng\ai program
kan hmang \hin. Thawktu \henkhat chuan anmahni chauh pawhin 6. Nupui pasal inzawn leh inneih dan
zan reh khaw thim tak hnuaiah, an inthawina hmunah kalin Yinnet nula leh tlangvalte hi Mizo nula leh tlangvalte ang
ramhuai an um a, an \awng\ai fo \hin a ni.   bawka inrim \hin an ni. Mizote ang chuan nula leh tlangvalte hi
                                                          lawm an inzui ngai lo. Khawlaiah pawh an inzui ngai hek lo.
Nulat tlangval hi an hre hma hle thung a. Kum 13–a pasal neite
pawh an tam. Khaw dang nulate pawh khaw dang tlangvalten an
BUNG II rim \hin bawk. Mahni khaw nula hauhte pawh an ti na \hin hle
YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA HMASA awm asin, mikhual tlangval \henkhatte chu an tlanchhe haw \hin
a ni.
Kum za chuang liam tawhah khan Southern Shan State, Nula leh tlangval inngaizawngte hian innei tura an
Panlong khawpui bula Yinnet khaw pakhat Chu-yum an tih khuaa insawmin nula hian a man zat tur a hrilh (a inchhiar) nghal \hin
awm Ai Aih-a (Ai Ching tia koh bawk) chu mitdel a ni a, a nupui a, intiamkamna atan thil an inpe \hin. Neih atana induh tak takte
Yah Than Lang-i chuan kum 1894 khan a fapa mitdel chu Rev. chuan kawr an inpe \hin. Chutia anmahni pahnih an indawr a,
Henderson, America ram a\anga Missionary lo kal, Mu-ne khuaa khawi lam zawka lawi tur nge tihte thlenga an sawi fel hnuah ni
Mission Hospital-a thawk hnenah a hruai a. Missionary chuan \ha thlangin tlangvalin palai a tir a, hetiang hian an leng \hin;
Ai Aih-a mit chu a lo zaisak a, Pathian thute hrilhin a lo enkawl tlangval chuan \hian \ha pakhat hruaiin zanriah ei kham veleh
a. Mitdel chuan Pathian malsawmna zarah mit varna a lo chang nula chu an lo va rim a (nula a mut mai loh nan), mi mut reh fel
ta hlauh mai. hnuah tlangvala palaite mi pathum vel chu nula inah an chuangkai
ve leh a. Nula leh tlangvalte chu an induh tak tak em tih te, kawr
12 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 13
an chhuak tawh a, PangLong Kohhran pawh hi Naung Pang avangin kum khat bak thawk lovin an inhnuk dawk leh ta a ni.
Kohhran member chhuak tate din a ni. Tunah hian Naung Pang MEM-te hian thawktu mi 14 lai an lo inchhawr ve hnuah, kum
Kohhran chu in 20 chuang niin, member 150 vel an ni a, kum 2003 khan an chhawr mek missionary 5-te nen PCM Assembly
2022-ah Naung Pang Kohhran kum 125 Jubilee hmang turin an Mission Board hnenah MEM chuan a hlan ta a ni.
inbuatsaih mek a ni.                                                    
3. Southern Shan field
1. Methodist hmalakna Yinnet hnam bik hnena rawngbawlna a nih vangin, a tirah
Kum 1989-ah Upper Methodist Kohhran chuan Mission Field chuan field hmingah pawh Yinnet Mission Area tih a ni \hin a.
tur an zawng a, Namsang chheh vela awm Yinnet hnam zinga Mahse, kum 2005 khan Southern Shan Area tiin, kum lo kal
rawngbawl hi \ha an ti ta a. Tichuan, kum 1990-ah Field atan leh zel turah he field huam chhunga hnam dang zawng zawngte
pawmin a hnuaia mite hi rawngbawltu atan an chhawr a. pawh huam thei vek tur zawnga field hming hi thlak a lo ni ta a.
1. Pu Saplianenga Amaherawhchu, vawiin thleng chuan Yinnet mite um zui bikin
2. U Hla Htoo Chanchin |ha hril a la ni zel rih a ni. 
3. Pu Lalhriata
Tichuan, MEM a lo luh a\anga vawiin thlengin Mission-
Pu Lalhriata hi Kungpouh-ah a \hu a. Pu Saplianenga hi ary thawk tawhte leh thawk mek te, an thlen kum leh rawngbawlna
Kunglang-ah a \hu bawk a. U Hla Htoo hi Namma-khohsint (Kawl an chawlhsan kum, an thawh hun chhung (service) hetiang hian
khua)a awm tura tih ni mah se, Kunglang-ah, Pu Saplianenga tar lang ila.
nen an cheng dun tam zawk mah awm e. Mah se, kum 1993–ah Thawh \an Ban
Yinnet hnam zinga an rawngbawlna hi an chawlhsan ta a. Pu No. Hming kum kum Service
Lalhriata khan hnung zuitu nei \hin mahse, Methodist 1. HM Lalparmawii 1999 2013 14
rawngbawlnaah hian baptisma chang an neih hriat a ni lo. 2. Pi Vanlalpeki (MEM) 2000 2000       1
3. Nl. Elis Lalrinthangi
2. Myanmar Evangelical Mission (MEM) 2000 2000       1  
Upper Methodist-in Yinnet hnam zingah rawngbawlna a 4. Nl. Vanlalhnemi
chawlhsan hnuah, kum 1998 khan Myanmar Evagelical Mission (MEM) 2001 2002       2
(MEM) tirh palaite chuan Yinnet mite hnen an rawn thleng a. 5. Nl. Zaithangpuii
Field atana pawmin, kum 1999-ah Tasai khuaah an lut nghal a. (MEM) 2001 2002   2
Tin, kum 2000-ah Kalvary Kohhranin Mission Field tur rawn 6. HM Zoremsangpuii     2001 2006      5
zawng vein, kum 2001 khan Nl. Thanzuali chu Kungpouh khuaah 7. HM Parlianmawii 2001 2006     5
an dah ve leh a. Mahse, Yinnet mite zingah MEM an lo luh tawh 8. HM Zunglianthangi     2002 2007       5
14 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 11
9. HM Biakneitluangi     2002 2007   5 Chutia damna an chan hnu chuan Lal Isua ringtua inpein
10. HM Lalthuammawii 2003 2012     9 kum 1895 kum tir lamah an nufain Rev. Henderson-a kutah
11. HM T. Remluaia    2008            - - baptisma an chang ta a ni. An nufaa baptisma an chan hnuah an
12. HM MC Thanga 2009 2010      2 pa ber Pu Than Langa pawhin baptisma a chang ve leh ta thuai a.
13. Nl. Malsawmthangi Hetia an chhungkua (member 3) ringtua an inpe ta hi Chu-yum
Nabu-i(Shan-phai Presbytery)2008 2009      2 miten an hriatin an duh lo hle a, an khua a\angin an hnawt chhuak
14. HM Khawlsiamliana 2011 - - ta a ni. Khawtlang a\anga hnawh chhuah an nih hnu kum 1897-
15. HM Khup Suan Thang 2013 - - ah Pinlong khawpui bul, dil awmnaah awm hmun an khuar a,
16. HM C. Laltlankima 2014 - - Naung Pang khua an din ta a. Naung Pang chanchin sawina
17. HM Van Bawi Liana 2014 - - pamphlet-ah chuan, he khua an din kum hi Yinnet mite zinga
18. HM Krawsengmawii 2018 2019   1  rawngbawlna hma lak \an kum leh Naung Pang Kohhran din
19. HM Lalramneihmawia 2021 - - kum anga sawi a ni.
20. HM K. Tun Lin (Zautea) 2021 - -
Note: MEM-in thawktu atana a lak, Yinnet khuaa lut ve tak tak He thu ziak a nih laia Naung Pang Baptist Church pastor
lote chu list-ah kan tar lang ta lo a ni. ni mek Rev. Sai Myat Soe chuan, “U Than Lang te chu Isua
A chunga kan tarlan-te hming hmaa HM kan dah zawng zawngte ringtuah an inpe ta tih thu Chu-yum khawtlangin an hriat veleh
hi AMB tirh Missionary-te an ni a, chu lo dangte chu an hming an thin a rim em em mai a, anmahni pawh an lo hawn hmain an
hnungah braket-in a tirtu dah a ni. lo hnawt chhuak sa a ni,” a ti. Pu Than Lang te nupa leh Ai Aih
Heti zawng pawh hian thawktute chanchin sawi fiah ta ila. Kum te hnuah Yinnet mi 15 ten baptisma an chang leh a. Japan ral lian
2003 a MEM field AMB in a rochun khan missionary thawk a reh fel vel khan Makmungmun khua a\angin Shan ringtu mi
mek mi 5 a rochung tel a, chungte chu eng emaw zatin an va fin a; tunah chuan Naung Pang Kohhran
1. Nl. Lalparmawii dintu Yinnet thlahte chuan an \awng an thiam tawh mang lo va,
2. Nl. Parlianmawii an Kohhran pawh Shan Kohhran anga ngaih a ni ta. “Miten Shan
3. Nl. Zunglianthangi Kohhran min ti mah se, Naung Pang Kohhran hi Yinnet Kohhran
4. Nl. Biakneitluangi dik tak kan ni,” tiin an pastor, Rev. Sai Myint Soe chuan a sawi.
5. Nl. Zoremsangpuii te an ni. Tuna Naung Pang Kohhran Upa ni mek, Upa Saw Maunga kum
Tin, Pi Vanlalpeki, Nl. Elis Lalrinthangi, Nl. Vanlalhnemi, Nl. 62 mi chuan, “Yinnet ringtua inpe hmasa ber Pu Ai Aih kha 'Ka
Zaithangpuii te kha AMB-in a lak hma a, MEM hnuaia thawk an pa pu a ni,'” a ti.
ni. Nl. Lalthuammawii hi Mogok kohhranin kum engemaw zat
an chawm hnu ah AMB-in a chhawr leh a. Nl. Malsawmthangi Naung Pang Kohhran hi heng lai vela Kohhran ding hmasa
(Lahu mi, a Lahu hming Nabu-i)hi Shan-phai Presbytery chawm ber a ni a, he Kohhran a\ang hian member-te \um thum a hlawmin
16 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 17
1. Zirna lama rawngbawlna (Educational ministry) tlem ve takte an ni hlawm a, Pathianin an \awng\aina a chhan
Yinnet mite hi hnam hnuaihnung tak, lehkha zir nachang vang chauha enkawl dam ve \hin an ni. HM Parlianmawi’n, “Ni
pawh hre lo khawpa awm mawl ve tawp, thingtlang lo siam leh 30.6.2003 zanah kan awmna pitar ngei chu kaw\halovin a awm
ran vulha ei zawng, an chheh vel hnam dang mite zirna lama \an a, a tal buaiin, a mangang hman khawp mai. Tichuan, min
an lakzia hmu reng chunga an tih ve tura ngai miah lo hnam, han kai tho a, ‘min \awng\aisak rawh u,’ tiin min ngen a. A lu
hnam dang nena inchiahpiah ngaina lo tak, hmasawn pawh tum chungah kut nghatin kan \awng\aisak a; Aieng leh Burmeton
em em lem lo ni ber hian an lang. An dinhmunah an lungawi em kan pe a, a ziaawm ta a. Zingah chuan kan hnenah lawm thu
em mai a. Kungpouh khuaa Pu Ai Lu-a chuan he thu ziaktu a sawi a, ‘e…keini tihdam i ni hlei nem, nangmah hmangaihtu
hnenah, “Keini Yinnet-ho chuan kan naupangte lehkha zirtir pawh Pathian khan a tidam che a ni,’ kan ti a, a lawm em em a ni,”
kan duh ve lo. Lehkha thiam chu chhungkaw keh darh zawhna a ti. Damlo enkawl nan Aieng leh Burmeton an hman rimzia thu
mai a ni,” a ti. Pi Biakneitluangi pawhin a sawi.

Mahse, lehkha thiam loh pawizia hre vein zir pawh a ruk |um khat chu Kunglang khaw mi Chingnah-a chu zing
tak chuan an duh, zirna purchaw tura pen chhuah an ngam lo lam dar 3 vel a\angin a zung thei lo tlat mai a. Tlai lamah a
mai a ni. Hei hi rawngbawlna atana Pathian remruat pawh a ni chhungte mangang tawh chuan Missionary Nl. Zunglianthangi
ang. Anmahni luh chilhtu Missionary-te chu anmahni lehkha leh Nl. Zoremsangpuii te chu an kohtir ta a. Anni an zuk thlen
zirtirtu turah an lo ngai zel. Chhunah hna thawh leh ran ven \ul chuan damlo inah chuan mi an lo khat tlat tawh a. Namsanga
avangin lehkha zir nan hun an pe thei lo va, zanah missionary- kalpui pawh ‘a thih hlauh chuan khaw chhungah a ruang lak luh
ten lehkha an zirtir \hin. An fate lehkha zirtirtu chu nu leh pa, a theih dawn si lo,’ tiin an kalpui ngam lo va, damloa chhungte
khawtlang lal leh upate pawhin an zahin an thu an awih em em a. chu an mangang tawh tak zet a ni. Pu Chingnah-a pawh pindan
Zirna (Education) hi Yinnet mite zinga missionary-te leh inpui a lut chhuak chhen mai, na a ti lutuk chu a thlan hian a
rawngbawlna hma lak hmasak ber dan a ni. leih nasain a huh hluam tawh mai si a. A bulah \hua an va \awng\ai
hnuah, HM Zunglianthangi chuan, “Ka thinlungah hnuhnun/
2. Tihdam rawngbawlna (Medical ministry) thingfanghma hel a lo lang a, huaisen chhuahin ka han chawh
Kum za chuang liam taa Yinnet hnam zinga rawngbawlna ve tawp mai a,” a ti. Tichuan, thingfanghma hel zawngin an kal
hmasa ber chu tihdam rawngbawlna a ni a. PCM Missionary chhuak a, an rawn thlen veleh thingfanghma hel chungah Bible
thleng hmasate thawh hmasak ber pakhat chu damlo enkawl hi a nghatin an \awng\ai a, an pe ta a ni. Chumi hnu chuan Pu
ni. Mizoram a\anga lo kal Nl. Lalparmawii chu Mission tana Chingnah-a chu pindan chhungah a va lut leh a, a rawn chhuak
inbuatsaihin Aizawl-ah medical training nei zoa lo kal a ni a, leh chu a rawn nui vur vur mai a, “Ka zung \euh mai,” a rawn ti
damlo enkawl hi a rawngbawlna ki pui ber pakhat a ni. Thawktu ta a. Chutah le! kan rawngbawltute chu dawi thiamah an ngai ta
dang kal hmasate kha chu tihdamna (medical) lam hriatna nei a. Pu Chingnah-a kha miin an dawi a, chu an dawi chu Mission-
18 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 15
ary-te hian an sut ta niah an ngai tlat a ni. Damlo apiangin an ko a ni.
ta a. Missionary-te thiamna hi Shan dawi thiamte thiamna aiin a
sang zawk daih ni te pawhin an han sawi duh hial a. Mahse,                                 
rawngbawltute chuan, dawi sut thiam an nih loh thute an hrilh BUNG III
\hin. RAWNGBAWLNA HMA LAK DAN TLANGPUI

Zan khat pawh zing lam dar khat velah Pu Ai Nuh leh Pu Yinnet hnam zinga rawngbawl dan tlangpui hi hetiang
Chia Ling’an an kai tho a, damlo awmna an zuk thlen chuan hian han sawi duat duat hmasa ila. Rawngbawltu thleng hmasate
naupang a lo kaih mek chu lo niin. Paracetamol, Fancidar leh khan chenna tur in pawh nei lovin mi inahte an awm a, an
Burmeton chu an han rawt sawk sawk a, tui vawtin an dep bawk hnathawhte an pui \hin. Mahnia khawsakna tur in hran (mission
a, a awm chungah Bible nghatin an \awng\aisak a, damdawi an quarter) kan neih hnu thlengin mite hnathawh hi an pui fo \hin.
pe ta a. Naupang chu a lo \ha ve ta mai a. Chutiang chuan Mis- Tin, home visiting an nei taima hle \hin bawk. MEM-in hma an
sionary-te hi damloten an rinchhan ve em em mai a, anni chuan lak laia an field incharge Upa Bawikhama khan thawktute chu,
an damdawi kawl leh an thiamnate chu rinchhan tlak a nih lohzia “Lal Isuan zirtirte a koh khan, ‘mihring mantuah ka siam
an hre chiang em em a. Anmahni inring zo lo va, LALPA an ang che u,’ a ti a nih kha. Mihring hi man tum phawt ula, an
rinchhannaah Lalpan a thiltihtheihna a tilang fo \hin a ni. thlarau chu Pathianin a man mai ang,” tiin home visiting nei
taima turin a fuih \hin a. Tin, field huapin kum tin crusade leh
Tin, HM T. Remluaia Kunglang khua a thlen hlim khan camping te kan buatsaih \hin bakah, thawktuten mahni khuaah
a \henawmpa chu thingtlang lo hna thawka an riahnaah a dam lo Home cell leh Home crusade te, senso mahni intum chawpin kan
nasa mai a, ni thum lai khum beta a dam loh hnuah, lo lama a buatsaih fo a. Thawktute inpumkhatna kan nei \ha a, huhoin
thih mai hlauin bawng tawlailirin an phur haw a. Missionary bialte kan fang a, thawktu awm lohna khuaah pawh Free Clinic-
chuan a damdawi neih chhun Paracetamol mum khat te hi a lo pe te kan nei \hin. Tin, thla tin chaw nghei \awng\ainate kan hmang
a, a \awng\aisak a. Mak tak maiin ei nawn leh ngai miah lovin a ho \hin a, eng emaw changin tlaivar \awng\ai program te, ramah
dam vang vang mai. |ul bikna avangin khawsik enkawl nan leh ni thum leh zan thum riaka \awng\aitein hun kan hmang ho \hin
pumna, kaw\halo enkawlna tur damdawi tlem te tal chu a kawl bawk. Tin, Yinnet thalaite football khelh zirtirin kum thum chhung
ve ta reng a. Khawtlanga damloten an rinchhan ve em em \hin. chu Namsang bial tornament-ah Yinnet hmingin kan chhuahpui
Mi ina a len chhuah changte hian damlo mu reng a hmu \hin a. a, team khat mah kan hneh ngai lo. Yinnet hnam tan erawh a hlu
'Ni eng zat nge a mut tawh,' tia a han zawh hian, ni hnih thum hle. Chutianga hun kan hman dan chipchiarin sawi hman lo mah
lai mu tawhte hi an lo ni \hin a. Chung damlo mu mekte chuan, ila, pawimawh ka tih zualte hetiang hian tlem han sawi zui bik
“Vawiin ka mut nilen a, ka khawsik a reh loh chuan naktukah deuh ila.
damdawi ka rawn dil ang che ka lo ti a,” an lo ti \hin. An dam
20 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 21
an ti hle a ni. Hospital a\angin pum thepa a haw leh chu khawtlang reng suh aw,” a ti hlauh zawk a. HM Van Bawi Liana pawh, mi
mite mak tih a tling a, \henkhat phei chuan, ‘Kristiana inpek vek a chiu dawn apiangin a zam ru \hin a, damlo kha lehlam hawitir
tur a nih hi,’ ti tawk pawh an awm niin missionary phet a tum a, a hawi duh tlat lo leh nghal a. HM Khup Suan
Khupsuanthanga chuan a sawi. Inzaina room a\angin an rawn Thang pawh, thisen zama damdawi thun tura mi a han chiu chu
nawr chhuak a, a mutna tur khuma kan dah fel hnuah, a hliam na a hriau hmawr chu a chiu luhna bul lawkah a tlang chhuak daih
ti lutuk a rum chu, a nu a lam lo va, “Zirtirtu” tia a rum ri ka lo \hin a. Chutiang mite hnenah chuan damlote chu lo kal fovin,
hriatin ka lairil min fan tak meuh a ni. Miin hliam na tak a tuar Missionary-ten an lo enkawl ve fo mai. Pathian rawngbawltute
a, manganna tak takin a tlakbuak chuan patling meuh pawh kan an nih avangin Lalpan a hum tlat a, mualpho lo tein vawiin kan
rumin ‘nu’ kan lam ngai a ni a. Pi Yah Rungi’n kan rawngbawltu thleng thei hi Pathian awmpuina kan dawn vang liau liau a ni tih
a lam daih hian kan damlote tan leh kan member-te tana loh rual a ni lo.
rawngbawltute hlutzia a tilang chiang hle niin ka hria. 
Hetiang hi Southern Shan Field dinhmun a nih avangin
Yinnet mite hi mahni pawh inngaihsak lem lo, chhungkua AMB lam pawhin hre thiamin, Mission field danga an neih ve
leh u leh naute ngei pawh an dam lohin enkawl tura tha pelh ui ngai loh Medical aid budget siamsakin kum tin a \anpui \hin a.
tak an ni a. Chutiang kara khawsa rawngbawltute chuan damlote Chutianga AMB \anpuina an dawn a\ang chuan, a thlawna
hi an chhungte aiin an ngaihsak zawk a. Missionary-te inpekna a tihdam rawngbawlna (Free Clinic Ministry) neiin, khaw hrang
sang hle a, Yinnet mite an ngaihsakna nasa tak hi an nupui fanaute hrangah a huhoa riak chhuakin, a thlawnin damlo an enkawl \hin
pawhin an thik dawn hial \hin asin, “Mahni nupui fanaute ai a ni. Amaherawhchu, kum 2017 khan Nawngleng khuaah
pawhin Yinnet-ho hi i hmangaih zawk a,” tia pasalte kam khat damdawi zawrhna dawr (Dispensary)-a thlaksak a ni ta a,
hial pawh thawktu chhungkaw zingah kan awm tawh \hin a ni. thawktu, damdawi hmanga damlo enkawl thei dangte hnenah
pawh damdawi lei nan sum lu pek an nih tak avangin kum tina an
Kan sawi tawh angin, medical training nei lem lova lo \anpui \hin budget chu tihtawp a ni ta a ni.
kalte an ni hlawm a, beisei lawk hauh lohin doctor hna an thawh
a ngai a, practical-in damlo an hmachhawn nghal mawlh mawlh 3. Krismas crusade
mai a ni. Missionary, Syringe pawh la vuan ngai lo leh damdawi Krismas hun hi Chanchin |ha hril nan hman a ni \hin a,
hming pawh hre mang lote khan damlo an enkawl loh chuan Kristmas crusade tia hming vuahin rawngbawlna kalpui \hin a
enkawltu tur dang an awm mawlh si lo. Damlo enkawl hna chu ni. A tlangpui thuin Krismas ni tak thlen hmain Kristmas cru-
tihmakmawh an koa tla a ni. sade hi hman \hin a ni a. Kristmas nipui tak hi chu Missionary-
te chuan Namsang Kohhranah kan hmang \hin. Kum 2018
HM T. Remluaia pawh, thisen zama damdawi a thun Krismas Committee khan, kan Yinnet member-te hi Krismas ni
dawnin a khur der der \hin a, damlo chuan, “Zirtirtu, hlau reng dik takah hmanpui ni tawh se, tiin a rel a, a hranin kan hmang ve
22 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 19
ta a ni.  loh veleh damdawi rawn dil \hin turin a hrilh \hin a. |henkhat
chuan damdawi a thlawna pek an nih vanga hmaizah luatah an
Krismas tih hming hi Yinnet mite beng hriatah lam rik a dil ngam loh thute an lo hrilh ve bawk a. Anmahni \anpui tura lo
ni fo tawh \hin a. Ziak lan tawh angin Kalvary Kohhran tirh kal a nihzia leh hmaizah a \ul loh thu te, rei tak dam loh hnu
Missionary Nl. Thanzuali khan a lo hmanpui tawh a. Kum 2004- chuan damdawiin mi a hneh har tih thu te hrilhin, dam lo dawna
ah khan Kunglang khuaah leh Nawngleng khuaahte an lo hmang an inhriat veleha damdawi dil \hin turin a hrilh \hin a ni.
tawh \hin bawk. Report-a a lan dan chuan Kunglanga Krismas
an hman khan an zirlai naupang mi 12-ten, Lal Isua chu an Lal HM Khawlsiamliana pawhin damlohna avanga mi tam
leh Chhandamtua pawmin baptisma an chang nghe nghe a. tak mangang a hmuh khan damdawi hmang lo thei niin a inhre ta
Nawnglengah ve thung chuan stage zau nuam tak, a dung feet lo. Medical training nei lo a nih inhriain, Pathian rinchhan tak
24, a vang feet 18-a zauin an dawh a, chu stage chungah chuan meuh meuhin damlo enkawl hna chu a thawk a. Nawngleng leh
puitling 100 vel leh naupang 60 vel, an zavaiin 160 vel zet an a chheh vel khuate chuan doctor puitling ang maia ngaiin
inkhawmpui thei a ni. Hei hi Yinnet rama rawngbawlnaah stage damlohna tinreng a hnenah an kalpui \hin. Pi Yah Cawi Rahi te,
dawh hmasa ber a ni hial awm e. Hemi \uma an Kristmas cru- Pi Yah Lang Nii leh Pi Yah Phit Buhi te hi a enkawlna Lalpan
sade hmanpui ve turin heng lai vel ram awptu Pa-Oh lal pawh an mal a sawm a, damna chang lar zualte an ni a, vawiin thlengin
sawm ve a. Sawmna ngai pawimawhin Pa-Oh lal a lo tel thei a, Nawnglenga kan member nghette an ni. Damdawi hmanga
program an hman chhung zawng chu Pa-Oh sipaiten vengin an rawngbawlna, Krista hminga damlo enkawl hi Pathian leh a
hual khup nghe nghe a ni. A ropui danglam hle. Chung hun lai Chanchin |ha avanga tih a nih phawt chuan a lo hlawkzia mit
chuan tunlai angin lirthei a la awm lo va, ke hlira kal \hin an nih ngeia hmuh theihin a lo lang ta a ni.
avangin in\awiawm kha thil awlai lo tak a ni a, Krismas pawh
thawktuten mahni \hutna khua \heuhah an buatsaih mai \hin a. Kum 2020 September thla khan HM Khupsuanthanga’n
Kum 2011 a\angin field chhungah Krismas hi hmun khatah, a Nawnglenga kan member Pi Yah Rungi, kum khat chuang naupai
huhoa hman ni se tih a ni a, khaw hrang hranga kan member-te hrin hun tawh pum ang maia pum puar chu damdawi inah a rawn
nen a huhova hman \hin a ni ta. hruai a. Namsang doctor-ten Taunggyi-a kal nghal turin hrilh
mah se, sum an neih miau loh avangin an kal thei lo va. An kal
Kum 2011 Kristmas crusade kha a huhovin Nawnglengah lo tih doctor-ten an hriat veleh an ko leh a, Namsang Khaing
hman a ni a, stage chungah Kunglanga kan school naupangten Myit Ta-ah a thlawnin an zaisak ta a ni. Chuta a puma tui tling
acting song an lam a, an \awngin Pathian fak hla an sa bawk a. puar pung an lak chhuah chu pound 22 zeta rit a ni a, chawhtawlh
Chu chu Nawngleng khaw mite tan thil thar mak danglam tak a pangngai takah a khat hmuk mai. Ani hi a chhungte pawhin thi
ni. Nawngleng naupangte pawhin zai leh lam an zir chho ve ta a, tura an ngaih tawh avangin Kristiana a inpek pawh an phal hle a,
Field-in Krismas crusade kan buatsaih leh field huap rawngbawl rawngbawltuten hmangaih taka kan lo enkawl duh hi mak pawh
24 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 25
vaukam pawh a chim ta zel a, tu dan theih rual a ni lo. Lehkha Battery nei lote tan pawh kuta herh vut vutin a ngaihthlak theih
thiam lo Yinnet mite pawhin hmasawnna tuifawnin a len chhuah mai a. Missionary-ten inleng kan neih chuan kan inlengte
thil \ha tam tak an lo chhar ve nawlh nawlh ta mai. ngaihthlak turin kan tape neih chu kan herh vut vut \hin a, Pathian
thu kan ngaihthlaktir \hin a ni. Yinnet aw ngei a nih mai bakah,
Southern Shan field-ah Media hmanga rawngbawlna kan thu sawi loh karah an music (chavas) a ri riai riai \hin chu Yinnet
hmuh theih hmasa ber chu kum 2004-ah daih tawh khan a ni a. mite tan music mawi leh ngaihnawm tak a ni tih kan lo hriatpui ve
Namsang-a awm Sayama Easter-ite chhungin Shan \awnga thei a ni.
Chanchin |ha hrilna cassattee leh lehkhabute Missionary-te an
present a. Tape-ah, chu Cassattee chu play-sakin an ngaihthlak Tin, kum 2008-ah HM T. Remluaia, Kungpouh khua a
tir \hin a. Ngaithlatu \henkhatte chuan, “Thih pawh a hlauhawm lo thlen khan zan khat chu a lennaah pitar video en lo haw hian,
tawh lo,” tiin an rilru a hnehzia leh ngaihthlak nuam an tihzia “Zirtirtu, Cartoon te pawh hian chenna ram bik an nei ve awm
thu HM Zunglianthangi’n a sawi. A rawngbawlpuite pawhin he si a maw…” a ti vawng vawng mai a. Missionary chuan an
tape (Cassattee) hmanga an rawngbawlna an hlimpuizia report- video en hi an awih tak tak nia a hriat avangin Isua film, Shan
ah an thai lang hlawm bawk a. HM Zunglianthangi vek chuan \awnga lehlin hawh tur a zawng ta a. Kungpouh khuaa video
Shan \awnga ziak pamphlet a sem bawk a, Shan \awng chhiar neitute biain, zan khat a hawh tawp a. Khaw chhung in tinah
theiten an han chhiar a, chhiartu \henkhatte chuan, “’Sayama, a lutin, “Video a thlawna en tur,” tiin \hahnemngai takin mi a
va han famkim tak em! Kei pawh ka thih thlengin Isua hi ka sawm a. Thlasik khaw vawh lai mah ni se, mi an tawt em avanga
ring tawh ang,’ titein an han \awng chhuak mai chu, a lawmawm thlan hluah khawpin Isua film chu an en a. In chhunga leng lo,
\hin khawp mai,” a ti nghe nghe. Tin, he cassattee hi Yinnet en ve thei ta lo an awm nual avangin, zan khat dang Missionary
\awng ngeia lehlin \hain an hria a, Global Recording Network chuan hawh lehin Isua film chu a chhuahsak leh a. A tukah zan
Myanmar hma laknain Yangon a\angin Saya Albik leh a \hianpa lama an thil enin engti angin nge mi rilru a khawih dan hre turin
an lo kal a, Yinnet mite ‘aw’ ngei an record ta a. Chu Chanchin a leng kual leh a. Isua tuarna an hmuh khan an khawngaih em
|ha hrilna cassattee chu Yinnet \awng ngeiin kum 2007 khan tih em a, insum zo lo va lo \ap ve ta an awm nual tih chu a result
chhuah a lo ni ta a ni. hriat chu a ni. Chhandama an awm theihna tura tuar a nih an la
hre thiam si lo.
Chu cassattee leh lehkhabute chu khaw tinah sem a ni a.
Tape nei apiangte chuan anmahni \awng ngei, anmahni mite aw Hun a her liam zel a, Missionary-te zarah Yinnet mite
ngei hmangin Chanchin |ha tluantling an lo ngaithla thei ta a ni. hmasawnna pawh a speed a chak ta hle mai. Rawngbawltute
Tin, Global Recording Network Myanmar kal tlangin Saya zarah solar an hmang thiam ta a, television an nei ta sup sup
Albika’n Hand win player, Cassattee, Field-in a tihchhuah mai. Mahni \awnga film en tur an neih loh avangin missionary-
ngaihthlakna tur Field quarters tin tan min pe nghal bawk a. te chuan anmahni \awng ngeia Pathian thu en tur chhawp theih
26 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 23
thuai an chak hle a; mahse, tih theih an nei chau hle si. Chutianga hona kan neih apiangin Kunglang leh Nawnglenga kan naupangte
media thilten an nun a chim \an mek lai chuan, kum 2013-ah acting song lam hi mipui hip nana kan hmanraw \ha ber a ni ta
HM T. Remluaia'n video camera man tlawm te a lei ve ta a. Chu zel a. Kum 2013 khan Kunglang-a kan school naupangte chu an
a video camera hmang chuan Kunglang school naupangte aw a zirtirtu HM T. Remluaia’n Shan lam dan zul zuiin lam a zirtir a,
khung a, amahin Keyboard a tum a. Shooting an han nei ve Krismas-a an han lam chu mipui lawm an hlawh hle mai. Lam
nawk nawk bawk a. Yangon-ah edit-tirin, Yinnet \awnga DVD thiam tiin Yinnet zingah hriat an hlawh a. Chuta \ang chuan
tlangzarh hmasa ber chu an tichhuak ve ta hlawl mai. Pathianin field-in Krismas a buatsaih apiangin Shan hnam lam rawng kaia
mal a sawm a, he DVD hi Thailand-a awm Yinnet mite hnen lam a tel ta reng a. Krismas kan hman dan pawh Shan-puai
thlengin an thawn darh a. Yinnet DVD chhuak hmasa ber a nih buatsaih dan zul zui deuha zan hun hi hman a ni \hin; Stage
avangin an en duh hle. Pathian fak hla a nih avang erawh miten dawhin Pathian fakna hla khaw hrang hranga kan naupangten an
hlut an duh ang tak chuan an hlut thei lo. He DVD lo en vetu lampui a, mipui hip khawmna \ha tak a ni. Lam en tura lo kal
Tah Pawi Nang, Loisau khuaa awm chuan, “Kan Yinnet \awngin khawm mipuite hnenah Chanchin |ha hril a ni \hin. 
hla a lo phuah ve theih a ni maw…” a ti vawng vawng a; an
\awngin hla a phuah ve theih tih a hriat chuan Shan hla a letling Hetianga stage dawh \hin kan nihna leh Shan hnam lam
a, a sa ta a; love song a ni bawk a, an hnam zingah a lar nghal hle rawng kaia kan lam \hin chu zir vein Yinnet miten Kut an
mai. Tichuan, Yinnet \awngin love song a piang ta a, a pian belh buatsaihnaah stage an dawh ve ta \hin a, Shan hla an lampui ve
ta zel a. Tunah chuan facebook-ahte pawh Yinnet love song hla \hin. Tunah chuan khaw tin deuhthawin hetiang hian Kut an
ngaihthlak tur a awm ta nual mai. Tah Pawi Nang-a pawh an buatsaih tawh. Zai ngai lo, lam ngai hauh lote khan Isua Chanchin
hnam zinga singer lar tak a ni ta bawk a. |ha zar zoin lam te hial an lo thiam chho ve ta. Kum 2017
Krismas Nawnglenga kan hmang chu chhun lamah Yinnet foot-
Tin, kum 2015-ah field hmingin Kunglang leh Nawngleng- ball tournament, Yinnet khaw tin sawma field-in Cup a chhuah
a kan school naupangte combine-in Kawl hla hmangin acting bawk avangin zan pawh mikhual chhimtu an \hahnem hle mai a.
song tihchhuah leh a ni a. Tin, Chanchin |ha hrilna tur atan Khaw hrang hrang a\angin nula lam tur an lo kal bawk a. Dawr
hrim hrima buatsaih, 'Creation' tih film chu lehlin \ha dawna kaiten an dawr an rawn chhawm a. Yinnet khuaa Kut (puai)
thawktuten kan hriat avangin Ko Myint Aung (Samkha) leh HM ropui tak zawng a va ni em! 
T. Remluaia ten an letling ngat ngat a. An lehlin chu kum 2015
khan Kunglang quarter-ah, Saya Guilbirth David-te nupa leh 4. Chanchin hriatna (Media)
Sayama Thida Twe te Yagon a\anga lo kalin Yinnet mite ngei Kan chenna khawvel lian leh zau tak khaw te ang leka
‘aw’ record a ni a. Mahse, kum 2016-ah recording nei \ha leh siamtu, Global village tih hming pu tura khawvel sawr zima
turin Saya David leh Sayama Thida Twe ten Saya Angam-a rawn hrual mumtu chu Media hi a ni. Khawvel hmasawnna tuifawn
hruaiin Yinnet Boarding House, Namsang-ah kan member-te aw anga sang taka fawn hlup hlup chuan hnam mawl tak takte awmna
28 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 29
5. Ruihhlo hmang lo tura zirtirna (Drug awarness) chinah Upper Methodist tirh missionary-te kha Yinnet hnam zinga
Shan State hi hel ram a ni a. Hel sipaiten ruihhlo (Drug) rawngbawltu lut leh hmasa ber an ni. Anni hun lai khan baptisma
hi sumdawnna atana an hman avang hian ruihhlo a tam em em a. chang an awm thu kan hre lo. Chuvangin, Yinnet miten Isua
Yinnet mite zingah pawh zu leh damdawi (WY) ngawlvei an ringa baptisma changte chanchin hi an hnam zingah MEM a luh
\hahnem hle tawh a ni. Hmanlai ata tawh Yinnet mite hi zu in a, Yinnet Mission field pawh PCM Assembly Mission Board
mi, kut ni vang thla leh thiltihho nikhua hrim hrimah zu tel lova enkawl a nih a\angin kan chhui a ngai dawn a. Hetiang hian
eng program mah buatsaih theih loh ni hial awma mawi, Yinnet mi Lal Isua ringa baptisma chang kan neih dan kum
thiltihhonaah tawh phawt chuan zu a tel ngei tur a ni tih ziak loh indawtin kan tar lang ang a, baptisma changte zinga testimony
dan dik taka zuitute an ni a, zu hi an nunah hian a pawimawh em ngaihnawm deuh neite chanchin tlem tih lan kan tum bawk dawn
em a ni. Chutianga ruihtheihthilin a chim buai nasat tawh avangin a ni.
chhungkaw tam takin buaina an tawk nasa tawh a, mi tam takin Kum 2004-ah mi 24-in Rev. Lalsangluaia (Area Secretary)
an thih phah tawh bawk a. chhungkaw tam tak hma lam hun chu kutah baptisma an chang. 
a thim hle a ni. Chuvangin, ruihhlo hmang lo tura zirtirna (drug Kum 2006-ah mi 4-in Rev. Vanlalmuana kutah baptisma an
awareness) neih hi rawngbawlna tihmakmawh tak a ni. May 8, chang. 
2019 khan Yangon Kohhran PYF-te chuan Dr. Lalhmingmawia Kum 2007-ah mi 2-in Rev. Thanglianmawia kutah baptisma an
resource person atana hmangin Namsang an rawn thleng a. chang.
Tichuan, Tasai, Kungpouh, Kunglang leh Nawngleng khuaahte Kum 2011-ah mi 6-in Rev. Lalriliana (Area Secretary) kutah
Drug Awareness Campaign buatsaih a nih bakah, Free Clinic baptisma an chang.
neih nghal zel a ni a, a hlawkthlak hle. Projector hmangin film, Kum 2012-ah mi 9-in Rev. Lalriliana (Area Secretary) kutah
drug edict vanga mi mal leh chhungkua buaina rapthlak tak tak baptisma an chang.
entir nghal an ni bawk. Vawiin thlengin hemi \uma an thil en hi Kum 2014-ah mi 3-in Rev. Lalriliana (Area Secretary) kutah
an sawi chhuak fo \hin. baptisma an chang.
Kum 2015-ah mi 10-in HM T. Remluaia (Area Secretary)
6. Baptisma chang kutah baptisma an chang.
Yinnet hnam zinga Isua ringtu hmasa ber chu kum za Kum 2016-ah mi 9-in HM T. Remluaia (Field Secretary) kutah
chuang liam tawhah khan a ni tih kan tar lang tawh a. Sap Mis- baptisma an chang.
sionary kut hnu kan hmuh theih pawh, Chanchin |ha Marka Kum 2017-ah mi 11-in HM Khawlsiamliana (Field Secretary)
ziak, kum 1955 lama an lo lehlin tawh kha a ni. Yinnet mi Kristian kutah baptisma an chang.
hmasate chu Shan hnam zinga khawsain, Shan mi ang an nih Kum 2017-ah mi 8-in Rev. Hrin Lawm Thang (AMS) kutah
zawh tawh avangin Yinnet hnam zingah chuan Kristian la awm baptisma an chang.
ngai hauh lo ang tho a ni a. Kan hriat theih leh hmuh phak Kum 2018-ah mi 13-in HM Khawlsiamliana (Field Secretary)
30 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 27
kutah baptisma an chang. record \hat leh a ni a. Tichuan, Yinnet \awnga Pathian thu
Kum 2019-ah mi 5-in HM Khawlsiamliana (Field Secretary) tluantling ngaihthlak mai ni lo, en theih turin Mission field chuan
kutah baptisma an chang. a tichhuak leh ta a. Yinnet khaw tinah a thlawnin kan sem chhuak
Kum 2020-ah mi 2-in HM Khawlsiamliana (Field Secretary) ta chur chur mai a. 
kutah baptisma an chang.
Kum 2021-ah Boarding House naupang mi 15-te chu Rev. Tin, Yinnet Pathian fak hla kan neih tharte satu tur mi
Lalriliana’n baptisma a chantir.  pali thlang chhuakin Kawp Yisuh Pan tih Yinnet Gospel music
Kum 2021-ah mi 7-ten HM T. Remluaia (Field Secretary) album chu kum 2019-ah tihchhuah leh a ni. Yinnet khaw tinah
kutah baptisma an chang leh bawk. thawktuten kan sem chhuak leh vek a, a hlimawm \hin hle. Hetiang
taka Music album recording pangngai tak tihchhuah hi Yinnet
Tin, kum 2012-a Lalpan member thar min pek Kunglang hnam zinga thil awm ngai rih lo a nih avangin Pathian hla mah ni
khua, Pu Tah Mang-a chanchin hi tlem tar lan \hain ka hria. Ani se miten an hlut hle niin a hriat a. Zan khaw tlaivara en an awm
hi Thailand, sum zawnga a khawsakna ramah miin an dawi a. niin thu (feedback) kan dawng nghe nghe (Kawl hla acting song
Thailand rama awm Nat Saya (Aien thiam) hrang hrang a pan a, kan tihchhuah kha Tahan-ah Mahruaia’n min edit-sak a, chutih
enkawl dam thei reng reng an awm si lo. Tihngaihna an hriat loh DVD kan tihchhuah \hinte kha video camera hmanga record,
tawh loh avangin, mahni pian leh sei lenna khuaa thih a \ha ang, mahni thiam ang anga music intum chawp, shooting pawh expe-
tiin Kunglang khuaah an hawpui ta a. Kunglang a thlen hnuah rience nei hauh lova tih ve mai a nih \hin avangin en pawh a
pawh Yinnet khua leh Shan khuaa Nat Saya lar deuh apiang chu hrehawm \hin hle, love song tichhuakho pawh phone hmanga
an panpui leh char char a. An sum neih an khawh ral zo ta. record leh siam chawp vel mai mai an ni \hin). Hetianga DVD
Miten “Isua rawngbawltu a awm asin,” tiin an khuaa Mission- field hminga kan tihchhuahte bakah hian Krismas kan hman
ary an kawh hmuh chuan Missionary T. Remluaia chu an ko ta apiangin mi mal \hahnemngaiten video an la a, an tichhuak \hin
a. Missionary a va thlen chuan damlo chu a lo mu a, an pathian bawk a.
lama a ke dahin a pumah an nu kekawrte (underwear) an dah a.
Chutiang lo chuan a muhil thei lo a ni awm e. A lo cher chhe Tin, Kum 2016 kum tir lama kan Field Secretary HM T.
tawhin a chau tawh hle. Pathianin a tidam emaw tidam lo emaw Remluaia Singapore-a a zin khan, Singapore-a awm Nl. Van
Isua chu Pathian a nih avang leh hremhmun ata chhandamtu a Biak Siar (Siar Bawih) chuan kan field tan projector a lo leisak
nih avanga ring turin a fuih a. Ani pawh chuan Isua ringtua hlauh mai a. Chu projector hmang chuan khaw hrang hrangah
inpek chu a lo duh reng tawh a lo ni. Tichuan, Missionary chuan Yinnet \awng ngeia Isua film kan lehlin leh Shan \awnga Chanchin
Area Secretary Rev. Lalriliana a hrilh a. Chutih lai chuan Shan- |ha puanna film-te chhuaha rawngbawlna neih \hin a ni a, a
Phai P.Y.F. Conference-ten Yinnet Mission Area tlawha an lo hlawkthlak hle \hin a ni.
zin lai tak a ni a. Shan-Phai \halai rualten Kunglang-a an riah
32 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 33
1. Mission quarters  
awm chu nuam a ti em em a. ‘Krismas-ah ka lut ve duh,’ a tih
A chunga kan sawi tawh angin field bul \an a nih lai
\awngkam awmzia pawh an lo hre fiah ta zel a. Mahse, a nun
chuan Missionary-ten chenna tur in nei lovin mi inah an awm ve
hlui chuan Kunglang ringtu member-te rilruah rinhlelhna nasa
tawp \hin a. Chutiang dinhmun a\ang chuan thawktu chenna tur
tak a siam a, Kohhran member ni tura seng luh ve rem an ti mai
mission quarter pawh khaw hrang hrangah a lo awm ta zel a.
thei lo a ni. Amah lah chuan Kohhran member ni fel zan tawhah
Mission quarter khaw hrang hranga sak a nih dan chipchiar deuhin
a inngai bawk si a. Chutianga tawkfang Kohhranho zinga a
sawi lan kan tum ang.
khawsak hnuah baptisma chan a dil fo avangin thawktute inhmu
khawm chuan chang ve tawh mai se, tiin baptisma chu Field a. Tasai Quarters
Secretary chuan a chantir ta a. Kristian a nih hnua a awm dan Tasai khua hi Missionary luh hmasak berna khua a ni a,
chu danglam tak a ni, a nun a hlim hle reng a. Baptisma a chan in 60 vel an ni. Myanmar Evangelical Mission (MEM)-ten an
hmaa ngaih dan lo siam maitute rin dan ang lo takin Kohhran Missionary tirhte chu School zirtirtu hna thawk turin Tasai
member duhawm tak a ni zui zel a ni.  khawtlang hruaitute inah an invawm lut tawp a ni. Tin, mi in
hawhin an khawsa leh a. In luah hawh tur a remchan reng loh
AMB huang pawn lam, Nl Zunglianthangi te rawngbawlna vang em ni dawn, HM Parlianmawii chu pitar inah a awm ve
a\angin mi 8 chu Namsang PCM Biak inah Rev. Lalrinmaka’n rawih mai a. Missionary-te chenna tur mission quarter kan nei
Baptisma a chantir a, Upa MC Thanga te nupa rawngbawlna lawk thei lo hian eng emaw chenah harsatna a siam ve a,
(naupang enkawl) a\angin mi 13 chu Rev. Lalriliana’n Baptisma rawngbawlna pawh a nghawng lo thei lo a ni. |um khat phei chu
a chantir bawk. HM Parlianmawii chu a awmna pitarin a ina lehkha zir a phal
tawh lo va, school pawh ni eng emaw zat chu an chawlh phah
BUNG IV nghe nghe. Chutiang taka a rawngbawltuten hnam dang zinga
MISSION FIELD HMASAWN ZEL DAN chenna tur in takngial pawh nei lo va an awm chu Lalpan a hmu
reng a, Pathian hun ruat a lo thlen chuan missionary-te tan in,
Southern Shan Field hi hel sipaite awp beh hnam mawl mission quarter min pe ta a ni. Mission hmun ram hi Pu Ingta te
zinga rawngbawl a nih avangin a tir lamah mipa luh ve a remchang chhungin Missionary-te an pe a, hmun zau tak ft. 90 x 182 a ni.
lo va. Hmeichhe awm nem zawkten hma an la \an a. Chenna tur Mission tan an pek hnuah in sakna tur sum a awm loh avangin in
in pawh awm sa lova lut tawp an nih avangin mi inah an invawm an sa lawk lo va. Hmun ram petuten in an sak mai loh avangin
lut ve tawp hlawm kha a ni a. Chutiang dinhmun a\ang chuan hmun ram an pek sa chu lak let leh an tum a. A manganthlak hle.
field pawh hma sawn hret hretin a changtlung telh telh a. Hetiang Chutia mangang taka thawktute an awm lai chuan Upa
hian field hmasawn dan hrang hrang i lo thlir teh ang. Bawikhama'n cheng fai nuai khat a rawn thun tawp mai a. Chumi
sum hmang chuan ban leh thingzai tlem azawng leiin in hmun
humna tur chuan hna an \an theih ta a ni. Tasai quarters sak \ulna
34 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 31
chuan Kohhran leh mi mal thinlungah thu a sawi zel a. Tichuan,
zan, 16 April, 2012-ah mipui tam tak pung khawmho hmaah,
Lalpa Kohhrante leh a ram tana mi \hahnemngaite inpekna zarah
Area Secretary Rev. Lalriliana kutah baptisma a chang ta a ni.
quarter chu puitlin a lo ni ta a ni. Hetiang hian Tasai Mission
Date 17 April, 2012 zingah Missionary leh Area Secretary te
Quarter sak nana sum kan hmuh record-a lang chin kan han tar
chu baptisma chang thar Tah Manga hnenah an zuk leng a. Tah
lang ang e.
Manga chuan \hi-hna lianpui hi Nat Saya-ten an lo awrhtir chu
· Namsang Kohhranpui = Ks. 20,000
an zuk hmu fuh kher kher a. Area Secretary chuan a kuta an
· Namsang PWS              = Ks. 10,000
\awn mi leh an awrhtir zawng zawng chu Lal Isua hmingin a zai
chat ta vek a. |hi-hna lianpui chu mi ta a hawh chawp a nih
Tin, Taunggyi leh Aungtapyi lam a\ang pawhin Tasai
avangin pek kir leh atan an dah \ha a, chu lo dang zawng chu an
quarter sak nan hetiang hian sum dawn a ni.
hal ral ta vek a ni.
· Pu Aung Than Oo te chhung = Ks. 5,000/-
(Aungtapyi)
Pu Tah Manga chu Pathianin damna famkim a pe ta a. A
· Pu Lalremthanga te chhung = Ks. 1,000/-
lo dam ta chu a nun a zalenin nuam a ti em em mai a. Damna
(Aungtapyi)
chang turin cheng khat mah sum a seng si lo. A zan mut a tui a,
· Pi Laltlanthangi te chhung    = Ks. 5,000/-
a chaw ei a tui ta bawk a, a hlim em em ringawt mai a ni. Thi
(Taunggyi)
mai tawh tur, taksa cher dawldang tawh tak chu rei lo teah a lo
· Pu Kapzinga te chhung   = Ks. 5,000/-
mawi leh em em ta a. Pathian hnathawh ropui tak a lang a ni. An
(Taunggyi)
khaw lalin ‘I dam ta bawka lo let leh ta che,’ a ti a. ‘Isua hi
· Pu Lallianmawia te chhung = Ks. 2,000/-
nunna mi pe lehtu a ni a, ka rawn let leh thei tawh lo,’ tiin a
(Taunggyi)
chhang a. A dam fel hnuah Thailand ramah a kal leh ta.
· Upa Hrangchhuana te chhung = Ks. 5,000/-
(Taunggyi)
Yinnet mite zingah an Culture music (Cha-vas) \um thiam
tak, mi taw-rawt ve tak, zu leh ruihhlo damdawi (WY) pawh tih
Tin, AMB pawhin Tasai quarter sakna tur hian Ks.
lo ching tawh \hin leh lo zuar ve tawh \hin, nun hlui chanchin
300,000/- (Nuaithum) pek turin a passed a (AMB/04-65), mahse,
sawi pawh zahthlak tak tak lo nei ve tawh Pu Tah Wa Ling
sum harsatna avangin a pui mai thei si lo. Sum mamawhna a
Cham chuan, a nunah beidawnna a neih vangin Isua rin ve duhna
sang hle si a. Pathian hnenah thawktute an \awng\ai a. Pathian
thinlung a nei ta a. A tirah chuan Missionary Vanbawiliana
puihna an dawng a ni kan ti thei ang. Tasai quarter sak zawh a
hnenah, “Krismas-ah ka lut ve duh a nia,” tiin Kristiana inpek
nih tak dan hetiang hian Rev. Lalsangluaia (Area Secretary) re-
a duh thu a lo sawi tawh a. Mahse, Missionary chuan Krismas
port ziak kan hmu, “Malsawmna Pathian a nih ang bawkin, mi
kut (puai)-a tel ve duh satliah maiah a ngai a. Chumi hnu chuan
mal thinlung chhungah Pathian hnathawhna a thleng a, Taunggyi
ringtute inpawl honaahte tel ve \hinin Isua hnung zuitute zinga
36 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 37
seng hauh lo va hmun ram hei zata zau fel taka han neih theih chu chuan Mission quarters chu a hmun pawnah a awmtir ta a.
chu a lawmawm hle bawk. Chutianga in hmun sawn a nih tawh loh nan HM Khawlsiamliana
te awm laiin hmun ram teh fel thlap leh ziaka nemngheh thlap
b. Nawngleng tawh ni se, kan ti a; Pu Tah Phita te pawhin anmahni huan ram
Yinnet khua zingah Nawngleng hi khaw lian hmasa niin chin tihfel ve an lo duh ve tawh bawk a, document pawh ft(120
in 100 an tling. Nawngleng khuaah hian sawrkar school zirtirtu x 63 ft.-a zau) ziah fel thlap a ni ta. Kum 2016 April thlaah
thawk Sayama Rimawii a awm a. Ani rinchhanin HM Zohmun Venglai Kohhrante bawk chu Nawngleng quarter sa
Lalparmawii chu kum 2001 khan a lut a. Rawngbawltu turin work camp-in an lo kal leh a. Mahse, quarter thar sa lovin,
Nawngleng khuaa lut hmasa ber a ni. Damlote a enkawl bakah mission hmunah quarter hi min tawlh luhsak ta zawk a, Yinnet
naupang lehkha zirtir hnate pawh Sayama Rimawii puiin a thawk khuaa in pawh sawn vawi khatna a ni a, mak an ti hle a ni.
ve \hin a. Tichuan, kan sawi tur ber Mission quarter hi 2003 Tichuan, Nawngleng quarter chu a thar sak ngai ti em em chungin
March thlaah Tv. Lalchuanmawia te, Pu Seikunga te leh Pu kum 4 pumhlum luah zui a nih hnuah kum 2021 March 2-24-ah
Lalsanglianaten tlawmngaiin, kum tam tak Nawngleng khaw lal Namsang Kohhranin work-camp-in Nawngleng quarters thar min
lo thawk tawh Pu Tah Phita, kum 2007–a baptisma chang tate in saksak leh ta a. Budget a tam tawk lo a; mahse, Namsang PCM
bulah, khawsak ve nawk nawk theihna tur in te tak te an saksak member-te inpekna a ropui a, ei in tumsaktu kan nei deuh reng
a. Hei hi Nawngleng khuaa Mission quarter ding hmasa ber a ni. a, work-camp-a hnatlangte kan hnianghnar hle a ni. Tichuan, 26
He in teah hian HM Lalparmawii leh a thawhpui Nl. March 2021-ah quarters thar hlanna inkhawm program kan hmang
Lalthuammawii te chu kumchhiartakmeuh Lalpa rawngbawlin a, Field Secretary HM Khawlsiamliana’n inkhawm a hruai a,
an lo khawsa a. Namsang Bialtu Pastor, Rev. Lalriliana'n quarters hlanin hun a
hmang.
Tichuan, 2009 kum March 6-ah Zohmun Venglai c. Kungpouh
Kohhrante work camp-in mi 6 an lo kal a, Nawngleng khuaah Kungpouh khua hi in 80 awmna khua a ni a, MEM hun
Mission quarters thar ft 24 x 16-a zau, a chung rangva, a bang lai a\ang tawhin Missionary luh hmasakna khua a ni. Pu Lalhriata
dap, a chhuat thingphel, in nuam tak chu min rawn saksak a. te khan an chenna tur in an sa ve ngei mai a. Anni hnuah chuan
March 28-ah an sa zo. Quarters sakna hmun hi Pu Tah Phita te rawngbawltute khan khawtlang hruaitute belin mi inah kum eng
chhungkuain an compound mission tan an pe tawp mai a ni. Pu emaw zat an awm a. Chutianga mi mitmei en reng ngaia
Tah Phita zan khat mit chhin a lo tawk hlauh a nih pawha buaina rawngbawltute an awm hnu kum 2005–ah Lalpan a rawngbawltute
a awm loh nan work camp-a lo kalten ft 64 x 42–a zau com- chenna tur in (Quarter) min pe ta. Kungpouh khuaa Mission
pound chu rua hmangin an hung nghal a ni. quarter a lo din tak dan chu hetiang hi a ni.
Kum a lo liam zel a, hmun ram min petu Pu Tah Phita’n Kum 2004 Shan-Phai Presbytery inkhawmpui Mandalay-
Mission hmun a pek hi lehlam zawk hi ni se, tiin a thu a thlak a,
38 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 35
a nghah chu Yinnet Area-a thawktu kan Missionary-te pawhin Pastor biala Kohhran, mi mal tlawmngaiten an thawh khawm
an chhim ve hlawm a. Inkhawmpui chhim palaiten thawktute an chu Ks. 168,100/- kan hmu a, AMB a\angin Ks. 30 000/- min
kawmna a\angin Mission quarter sak \ulzia an lo hre chiang ta a. \anpui bawk. Rangva awm sa phek 28, Ks. 98,000/- man nen
Tichuan, Upa Phunthanga Pyin Oo Lwin chuan, Mission quar- chuan kan sa a. Ks. 296,100 sengin, ni 17.12.2004-ah kan sa zo
ter sakna tur ‘di zai’ a rawt ta a. Biak in kawngkhar bulah ‘bur’ thei ta a ni. Lalpa ropui rawh se,” tiin.
an dawh ta a ni. Chumi bura tling khawm bakah mi mal
\hahnemngaiten an thawh khawm bawk a; Shan-Phai Presbytery Kum a lo vei zel a, kan quarters pawh luahtu mumal
inkhawmpui chhim palaite hnen a\anga Kungpouh quarter sakna awm loh changte a lo awm \hin bawk nen, a hlui chhe ve ta
tur sum dawn zawng zawng chu Ks. 240,610/- a tling thei a ni khawp mai a. Tichuan, Nl. Bethlehemi te unau Yangon-in, an
(January 24, 2005–a ziak report paper by Rev. Lalsangluaia). nu Pi Biaknguri (L) hriat reng nan Tasai quarter chu a thar min
Tin, Pu Kapzinga te chhungkua a\angin Ks. 20,000/- (Singhnih) saksak a; 24 x 16 –a zau, a chung rangva, a bang dap, a chhuat
dawn a ni bawk. Tichuan, Area Secretary Rev. Lalsangluaia thingphel, a hun lai chuan Tasai khuaa ding atana zahpuiawm lo
hoin Pu Seikunga, Pu Rinawma, Tv. Lalchuanmawia leh tak mai chu April 13-21, 2009 khan Shan Phai PYF Conference
khawtlang mipuite nen ni 17 January, 2005-ah quarter an sa \an Work-Camp-in an sa a, quarter thar luah chakawm tak kan nei
nghal a. Sum leh pai indaih lohna avangin duh angin hma an la leh ta a ni. Tasai quarter thar chu 23 April, 2009 niah Rev.
chak thei lo va.  Mahse, khawtlang mite nen an \anrual \hat em Thanglianmawia’n Pathian hnenah a hlan a, quarters thar hlanna
avangin March 25, 2005–ah Kungpouh khuaa Mission quarter inkhawm program hlimawm tak hman a ni. 
chu an sa zo thei ta a. Mission quarters sakna hmun hi mi com-
pound chhungah a ni a. An hnam danah chuan kan awm duh HM C. Laltlankima awm laiin document fel tak siam a ni
chen chen chu a awm theih a, hmun ram erawh kan ta a ni ngai a. Mahse, hmun ram a to tak em avangin min pe tu ten kan
chuang dawn lo a ni.  compound chu neih let leh tumin min chuh buai ta fo mai a.
Tichuan, March 26, 2005–ah Rev. Lalsangluaia AMS Khawtlang mite nena buai a, rawngbawl hleih theih loh dinhmuna
leh Acting Area Secretary Nl. Lalparmawii te kaihhruainain Area din ai chuan ‘hmun leh ram zawnga lo kal kan ni lo va, mihring
chhunga rawngbawltu zawng zawngte leh Namsang Kohhran (thlarau bo) zawnga lo kal kan ni zawk a, kan mi man turate nen
unaute bakah khawtlang hruaitu leh nu leh pate nen Quarter thar ber kan inrem theih dawn loh ai chuan inphahhniam a \ha e’ tiin
hawnna leh lawmna program hlim takin an hmang ho thei a. tlawm zawkah kan \ang ta a. Tichuan, ni 28 October, 2021 khan
an lungawi dan tawk ft(90 x 182)-a zau min pein VC Chair-
Kumte a lo vei zel a, kum 2012 a lo her chhuah leh chuan man leh Secretary te hmaah, Uksuh Secretary hian Sa-chhuk
Mission field-in Pu Tah Kaw Mat te hmun ram Ks. 50,000/- a ziak vek a, hming sign thlapin kan inrem fel ta a ni.
(Singnga)-in a lei ta a. Chu hmun thar aia hmun laili \ha zawk Pi Han ena hmun ram zau tak, kum tam tak mission field taa kan lo
Yah Sui Kieh te huan ram nen kan inthleng leh ta a ni. Kan huan ngaih tawh han chan leh chu a uiawm duh hle a; mah se, sum
40 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 41
chu sawmin ruai buatsaih a ni a. An hnam lam (Cultural dance) pawt chhuakin an han lampui mai chu nuam an tihzia kha
te lamin zan khaw tlaivara in thar lawmna hun hman a ni. In thar theihnghilh leh mai theih rual a ni lo. Kunglang mission com-
lawmna tura sum thawh record kan hmuh theihte chu:- pound zau zawng hi ft120 x ft70 a ni a, HM T. Remluaia awm
· Pu Seikunga te chhungin     = Vawk sa buk 1 laiin (2012) document fel taka siam a ni.
· Pi Lalnuntluangi te chhung    = Buhfai pyi 1
· Upa Bawikhama te chhung    = Ks. 1,000/- e. Umpal
· Pi Hmachhuani te chhung      = Ks. 1,500/- Assembly Mission Board-in Yinnet hnam zinga
· Pi Lalhlunchhungi te chhung  = Ks. 500/- rawngbawl tur mi pahnih kum 2014-a a lak thar khan Southern
· Pi Vanlalpeki te chhung        = Ks. 500/- Shan Field-a thawktute \hutchilh khua zauh belh ni se, tiin Field
· Pu Hrangluaia te chhung      = Ks. 500/- te an ni. Secretary leh thawktuten Missionary \hutna tur khaw thar kan
ngaihven vat vat a. Yinnet khaw lian deuh leh in tam zawk khua
Missionary-te, he ina kum hnih an khawsak tlingtlak leh kan beiseite chuan, “Shan sipaiten zirtirtu an rawn dah tlat mai
hnu chuan PCM Tahan Vengthlang-in Mission quarters thar, a a, khaw khata pawl pahnih awm dun chu a rem lo ang,” an lo ti
chung rangva, a bang dap, a chhuat thingphel, sang thawveng zel si a. Chutia itawm deuh khuate a remchan theih loh lai chuan
nuam tak mai chu kum 2006-ah work camp-a lo kalin an rawn sa in 20 awmna Umpal khaw lal Pu Nan Tih Tring chuan
leh ta a. Tin, quarters thar sak ngai dinhmun a lo nih leh chuan Nawnglenga \hu kan thawktu HM Khawlsiamliana hnenah an
North Kabaw Presbytery chuan November 12-December 17, 2012 khuaa thawktu dah ve an rawn dil hlauh mai a. Khaw te, in tlem
kum tawp dawn ruaiah Mission quarters thar, Kunglang te chauh an nih avanga sawrkar school dil thei an ni lo tih inhria-
khawtlanga concrete ding hmasa ber tur chu work camp-in an in, an naupangte lehkha zirtirtu tur an duh em em mai hi a lo ni
rawn sa leh ta a ni. a. Hei ngei hi Pathian min pek khua a nih dawn hi, tiin lawm
Tichuan, quarters thar sak zawh fel a nih veleh Decem- takin Missionary awmna tur khua atan kan nemnghet ta a ni.
ber 18, 2012 tukah quarters thar hawnna program buatsaih nghal
a ni a; Rev. Lalriliana Area Secretary-in Ribbon chep chatin a Tichuan, Missionary thar pahnih an lo thleng a, a pakhat
hawng a, missionary zawng zawngte bakah work camp-a lo kal zawk HM Vanbawiliana chu Umpal khuaa awm turin Namsang
te, Namsang Kohhranho leh Khawtlang mipuite nen hlim takin Bialtu Pastor, Rev. Lalriliana leh Field Secretary-te kaihhruaiin
program kan hmang ho a ni. August 13, 2014 (Nilaini)-ah thawktu dang zawng zawngte nen
kan thlah a. Umpal khaw lal leh upaten lui ral lehlamah Htaw-
Zan lam pawh work camp-ho haw tur thlahna ni pah lar-gyi-in an lo hmuak a, zirtirtu thar an khawtlangin an nei ve hi
fawmin khawtlang mite nen program hlimawm tak kan hmang an lawmzia a lang chiang hle. Missionary chenna tur quarter a
ho a, Yinnet miten an hnam lam an lam ve a, Mizo hnam lam, awm loh avangin, a thlen kum chu khaw lal inah, an ei ang ang
Chheih lam te an lam ve bawk a, kan nulaten Yinnet pa \henkhatte ei a, inho turin kan dah lut tawp a. Kan indah luh zan chu khaw
42 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 39
lalten tlangau autirin in tin mi pakhat an lo chhuak khawm a. thar \henawm Pu Ai Neka ten an ram hlam hniha zau chu Ks.
Khawtlang mipuite hmaah Rev. Lalrilianan an khawtlang \hatna 20,000/- (Singhnih) buhfai ip khat, chhitui buk khat leh sahbawn
tura hma lak dan tur leh Mission pawl nena inpawhna \ha nei a, phut pack khat sengin kan lei belh a. Kan hmun ram hi HM T.
a \ul anga in\anpui tawn tura kan inhuam reng thu te, an zirtirtu Remluaia te awm laiin document fel taka siam nghal a ni a, 165
nen inpawh taka awm ho turtein fuihna thuchah a sawi a. x 98 ft-a zau a ni. Hetianga hmun ram \ha tak kan neih theih nan
he khuaa Missionary lo thawk tawh Pi Biakneitluangi’n hmun
Tin, naupang lehkha zirtirna tur school pawh a la awm ram neitute min biaksak zara nei thei kan ni. Chu hmun tharah
loh avangin, a tuk khaw var veleh lal in hnuai ban kar chu chuan Tv. Vansangliana’n (Yangon) a pa, Rev. Tum Bal leh a
Silpoline-in an ping dang chawp a, dap an khawn khawm sawk nu Pi Hani hriat reng nan Ks. 3,700,000/- (Nuai sawm thum leh
sawk a, khup chen vela an dawh kanah an phah a. Umpal khuaa pasarih) sengin, January–March 2013 kumah Mission quarter
lehkha zirna school hmasa ber chu chutianga din chu a ni. Tichuan, min rawn saksak a. A chungah mission field a lawm hle a ni. He
naupang \hahnem tak an lo pung khawm ta a, nupui nei tawhte quarter sa tur hian Upa Remthanga Aungtapyi leh Pu Vanlalzara
mi 5 nen Kawl lehkha Missionary chuan a zirtir nghal a. Mis- te rawih an ni a, Missionary-ten an pui a. Namsang Kohhran
sion school bul \an nghal a ni der mai. unaute an rawn hnatlang ve \hin bawk.

Kum a lo thar a, Umpal khuaah Mission quarter sak phalna d. Kunglang


kan hmuh a, sakna tur Ks. 500,000/- (Nuainga) kan dawn veleh Kunglang khua hi tunah chuan in 100 chuang khua an ni
khawtlang mite hnatlang tura sawmin thawktu Missionary zawng ta. Khaw dang ang bawkin Kunglang khuaah pawh Mission quar-
zawngte nen quarter sain ni hnih (March 30-31, 2015) kan ter a awm loh avangin kum 2002–a Missionary lut hmasate chu
hnatlang ho a.  Chutichuan, a chung rangva, a bang atan Silpoline khawtlang lal inah an invawm lut ve leh \huai a. Khawtlang
zar kualin, dap an tun hnan a, a chhuat atan pawh dap hmangin hruaituten naupang lehkha zirtirtute in sak chu \ul ti takin kum
khawsak ve nawk nawk theihna tur quarter lian vak lo chu sak 2002-ah lal hmuh phak china an awm theih nan, lal in bulah buk
zawh a ni ta a ni. Tichuan, April 6, 2015-ah Pathian hnena lawm te tak te an khawhsak a. HM Zunglianthangi chuan an chenna in
thu sawina program hmangin Field Secretary-in Pathian thu sawiin hniamzia sawiin, “Zang a kul hlen ang tih hlauhawm tak a ni,”
quarter thar hlanna a nei a, khawtlangin ruai kan \heh a ni. a ti. Chu buk tea kum hnih an khawsak hnuah, naupang lehkha
zir an \hahnem \hin si a, zirtirtute chenna tur in lian zawk a ngai
Kum 2016 a lo her chhuak a, Boarding House hma lakna tih hriain khawtlang lal leh upaten an ngaihtuahsak leh ta a; Pi
bul \an a nih khan thawktu indaih lohna avangin Umpal khua hi Yah Khin te in chu Ks. 15,000/- (Sing khat leh sang nga)-in,
kan chhuahsan leh rih a. Mahse, he khaw naupang mi eng emaw khawtlangin an leisak leh ta a ni. He Missionary-te chenna tur in
zat chu Namsang lamah school kaiin an awm zui ta a. Kum 4 lai thar lawm nan khawtlang lal leh upate bakah khawtlanga kum
Umpal khuaa thawktu tur kan neih loh hnuah kum 2021 March upa, thla bial leh thla mang nikhuaa an monastery-a riak chinte
44 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 45
Hetianga hmun ram nghet leh quarter hial kan nei ta hi a lawmawm 2015-ah an hlawhtling leh ta a. A hmun then fai hna thawkin
tak zet a ni. Missionary-te \um eng emaw zat kan hnatlang ho bawk a. Board-
ing House sakna sum sen zawng zawng hi Champhai Venglai
g. Boarding House Kohhran Ramthar Committee tum vek a ni. Tichuan, in sak a
Yinnet mite hi lehkha zir ngai lo an nih avang hian Pathian theih veleh Tahan lam khaw hrang hrang a\angin work camp
thu zirtir pawh a awl lo hle a. Naupang lehkha zirtir hi turin mi 5-te chu November 25, 2015-ah Mission Board Chair-
rawngbawlna hma lak dan tur pawimawh tak a ni tih hi an zinga man Upa Lal Hulh leh Associate Mission Secretary Rev.
thawk Missionary-ten an lo hmu lawk reng tawh. Upa Vanlalzara te nen an lo thleng a. A tuk zing dar 8:00-ah Rev.
Bawihkhama phei chuan kum 20 plan a lo duannaah a lo hisap sa Vanlalzara’n Boarding House lungphum a phum a, hunserh pro-
dap tawh nghe nghe. Hetiang zawnga rawngbawlna hma lak hi a gram hman zawh veleh Boarding House sak hna \an nghal a ni a.
\ul leh pawimawhzia hriain AMB chuan kum 2016-ah a Taima tak leh \hahnemngai takin an tih theih tawk ti zoin min
tihlawhtling thei ta a. hawnsan leh ta a. Tichuan, Zohmun Venglai Kohhrante
Nawngleng Quarter sa tura work camp lo kalten luah theih tura
2. Hmun ram an buatsaih hnuah Assembly Mission Board annual-in HM
Southern Shan field-a Boarding House, Namsang khawpui Khawlsiamliana te chhungkua chu Boarding House luah tura a
chhunga awm hi Upa Bawihkhama’n a lo ruahman lawk sa, rel tawh angin, May 4, 2016-ah an luah ta a. Tichuan, Boarding
tipuitling hman lova a thihsan hnuah, August 25, 2014 khan a House-a naupang enkawl tur mi 5-te chu May 25, 2016-ah lak
nupui Pi Biakveli chuan an huan mawng lam hmun zawl rem lai an ni. Boarding House-a naupang awm hmasa berte chu:-
tak feet 100 x 80-a zau chu Yinnet mite zinga rawngbawl nan
tiin AMB kutah a hlan a, Field Secretary HM T. Remluaia’n 1. Tah U (KG)          2. Tah San (KG)         
AMB aiawhin a lo dawng a. Hetiang taka mi inpe zo Lalpa ram 3. Tah Kaw (KG)        4. Yah Pan Aye (KG)       
zauhna tura \hahnemngaite zarah he rawngbawlna hi bul \an a lo 5. Yah Pan Aye (KG)-te an ni.
ni ta a ni. Tah Kaw-a hi Umpal mi a ni a, mi dang zawng chu Nawngleng
vek an ni.
Hetia hmun leh ram Field-in a neih hnuah Land record
form (105) hmu turin Field Secretary leh a thawhpuite chuan Tin, a \um hnihna atan naupang mi 5, kum 2017-ah lak
theih tawp an chhuah a. Hmun ram rawn tehtu tur nena intawn belh leh an ni a.  Chung mite chu:-
fuh a awl lo hle mai a. May thla a\anga Office an kal deuh reng 1. Tah Chang Nawngleng    Grade 2
chu August 7, 2015–ah (pungsan -105) tihfel a ni ta a. In 2. Tah Thun  Nawngleng Grade 2
sak phalna hmu turin chung lam Office-ah an kal leh vat vat a. 3. Yah Chawi  Nawngleng Grade 4
Office dawr ngai hrang hrangte an dawr hnuah September 21, 4. Yah U        Nawngleng Grade 4
46 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 43
5. Yah Phang    Kunglang       Grade 3 te an ni. thlaah HM Lalramneimawia chu Umpala awm turin Namsang a
lo thleng leh ta a. Umpal quarter pawh Nawngleng Biak in sakna
Kum 2018-ah a \um thumna atan mi 5 lak belh leh an ni chakin a daih loh avangin April thla 2019-ah kan lo \hiat tawh
a. Chung mite chu:- kha a ni a, a chak hman tlak deuhte kha Nawngleng Biak in sak
1. Tah Sawi      Kunglang Grade 5 nan kan lo hman tawh avangin kan Missionary lo kal thar pawh
2. Tah Lu          Kunglang    Grade 1 April 26, 2019 khan thawktu zawng zawngten a huhoa thlahin
3. Yah Chum    Kunglang    Grade 2 HM Vanbawiliana kan dahna Pu Nan Tih Tring-te inah bawk
4. Yah Kham     Nawngleng  Grade 3 kan indah leh ta a. Mahse, thla tam a awm hmain sum tlem kan
5. Yah Sawn      Nawngleng Grade 3 te an ni. dawn leh chak hluite hmangin May 24-25, 2021-ah Umpal Mis-
sion quarter tur chu kan sa leh ta a. Mission quarter hlan pro-
Kum 2016-ah Boarding House hi luah \an ni tawh mah gram pawh Field Secretary HM T. Remluaia kaihhruainain June
se, December 8, 2018 khan hawn a ni ve ta chauh a; Boarding 10, 2021-ah khawtlang mite nen hlim takin kan hmang ho a ni.
House hawng tur hian Champhai Venglai Kohhran Ramthar
Committee member mi eng emaw zat an lo kal a, Upa f. Umrai (Nam Hai)
Khuangbuaia’n ribbon chep chatin a hawng a, lawmna ruai Umrai khua hi in 60 lai an ni. He khuaah hian ringtu
buatsaih a ni bawk.   nghet tak chhungkaw khat an awm a, Pi Yah Chawii kan tih, a
testimony kan la ngaihthlak leh tur hi a ni. HM Krawsengmawii
a. Namsang Mission Quarter chu kum 2018-ah Pu Yaw Chawii te inah kan dah tawh a. Kum
Boarding House naupang pawh mi 15 lai an lo ni ta a. khat chiah a thawk hman. Kum 2021-ah HM K. Tun Lin
Naupang enkawltute chhungkua nena inawm pawlh nuai lo va, (Lalramzaua) dah leh a ni a. Tichuan, Umrai khuaah hian June
Boarding House Incharge chenna tur quarter hran neih hi Board- 7, 2021 khan, Pu Lung Mun-a hmun ram 74 x 62 ft–a zau chu
ing House Committee chuan \ha tiin AMB-ah a thlen a (BHC/ Ks. 150,000/- (Nuai khat leh sing nga)-in kan lei fel a, Umrai
19-4). AMB annual meeting-in a phal veleh quarter thar sa tura khaw lal hriatpuiin hming sign thlap a ni. AMB Office a\angin
hma lak nghal a ni. Sa turin PCM Tahan Venglai LMC work Mission quarter sakna tur Ks. 2,000,000/- (Nuai sawm hnih)
camp-in an lo kal a. Anni hi May 15, 2019-ah rawn thlengin min rawn thawn veleh, October 21, 2021 a\angin thawktuten
\hahnemngai takin an thawk a, ni 22 an thawh meuh chuan an zo quarter kan sa \an a, November 2-ah sa zoin, November 7, 2021
fel ta der mai. An hna an uluk a, khawpuia awm quarter a nih (Pathianni) tlai dar 3:00 pm-ah Field Secretary-in Pathian hnenah
angin khawpui level-in an sa niin a hriat a, an kut hnu a mawiin, a hlan a. He quarter thar hlanna program hi Missionary-te bakah
a in design pawh a nalh hle a ni. An hna zawng zawng fel fai Namsang lam a\ang te, Kunglanga kan member-te leh Umrai
taka thawk zoin June 7, 2019-ah Tahan lam panin an haw leh ta. khaw lal leh Secretary-ten min hmanpui a, Field Secretary-in
Pathian thuchah \hahnemngai takin a sawi a, a hlawkthlak hle.
48 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 49
Mahse, field rawngbawlnain hma a sawn zel angin field inrelbawl Mission Board hnuaia thawk Missionary zawng zawng tan kum
dan pawhin hma a sawn zel a; kum 2015 a\angin Field Commit- 2009 khan Mandalay-ah leh 2015 kum khan Tahanah training a
tee Chairman te, minute ziaktu leh sum vawngtute thlengin a buatsaih a. Hei bak chu Southern Shan Field-ah chuan Commit-
hranpaa inruat a lo ni ta a. Field Committee pawh a puithu ta hle tee-in \ul a tih angin retreat emaw training emaw field-in a
niin a hriat a, Second Fourth Monthly meeting August, 2015 buatsaih \hin a ni. Kum 2012–ah Innlay-ah thawktu retreat pro-
a\angin Field Secretary report pawh paper-a ziakin sem a ni ta. gram kan hmang a, Area Secretary Rev. Lalriliana paper buatsaih,
Tin, Field annual Committee ni apiangin thawktu chhungkua “Tihmakmawh ka chunga innghat” (1 Kor. 9:16) tih zir ho a
zawng zawngte kan kal khawm a, Namsang PCM Committee, ni a. A hlawkthlak hle. Tin, Aungtapyi-ah kum 2017 khan
OB zawng zawngte sawmin chaw kan ei ho \hin a ni. thawktute retreat hman leh a ni a, Field Secretary HM
Khawlsiamliana paper buatsaih, “Lalpa hman tlak nun,” (2
4. Field property  Tim. 2:21) tih zir ho leh a ni. Hetiang program hmang hian
Southern Shan field hi property lamah pawh hma kan rawngbawltu nun chau leh khawhar takten thlarau leh rilru lamah
sawn nasa hle a. Field property nepnawi zawng zawng tar lang hlimna leh chakna kan chang thar leh \hin a, hlawkthlak kan ti
lovin, tar lan tlaka kan ngaihte hetiang hian lo tar lang ila. hle. Tin, Mission Board Office a\angin Rev. Vanlalzara (MS-
1. Kyeboard ... 1  2. Meikhawl ... 1 2017) leh Rev. Zomawia (AMS-2019)-ten \um khat ve ve
3. Sound Box ... 4 (Gasoline Generator)   thawktute leh kan nupuite training min rawn neihpui tawh bawk
4. Nibban ... 2 leh a lian ... 2       a. Rev. Vanlalhneman kum 2015–ah ni khat training min pe
5. Amplifier ... 2    6. Mixer ... 1     tawh bawk. Chu bak chu Namsang Bialtu Pastor, Rev. Lalrilianan
7. Mike ... 4    8. Projector ... 1    thawktute mamawh nia a hriat training min pe \hin a, a chungah
9. Auto Soundbox ... 1     10. Thir thingrem ... 1     Southern Shan field pawh a lawm hle a ni. Ani hi kum tam tak
11. Darthlalang Almira.. 1     12. Puan\huikhawl ... 2     mission field-a awm tawh a nih bakah Southern Shan field Sec-
13. Overlock ... 1     retary pawh lo thawk tawh a nih avangin thawktute tlakchham
14. Sewing Machine/40 Stitch (Pan Thu Set) ... 1     leh mamawh a hre hle a; Mission field kawt chhuah Namsang
15. Electric thing nawhna 1   Pastor Bial term 2 a vawn chhung khan Southern Shan Mission
16. Settee set \hutthleng (one set)-te a ni. field chuan field inrelbawl danah hma a sawnpui hle a ni. 

5. Retreat & Training 6. Medical training


Field chhunga thawk Missionary-te hi mi famkim lo kan A hma lama kan sawi lan tawh angin, Yinnet mite zingah
nih ve tho avang leh Chanchin |ha hrila ringlo mi zinga khawsa lehkha thiam an awm rih loh avang leh, an dam loh nikhuaa
reng kan nih avang hian, a khat tawka retreat (or) training pro- inenkawl thiam lo an nih rih avang hian, an zinga rawngbawltu
gram hmanga intuai thar fo hi a pawimawh hle a ni. AMB-in tan chuan natna tlanglawn tal enkawl thiam tura damdawi lam
50 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 47
zirna neih hi tihmakmawh a ni. Damdawi lam zirna nei hauh lo He Southern Shan Field Quarter thar hi Rev. Zomawia
pawha damlo enkawl a ngaih fo avangin Missionary-te hian AMS, Field fang leh Missionary-te training pe tura a lo kal lai
Medical training an neih ngei a ngai tih hriain hotuten Tahana denchhenin hawnna program buatsaih a ni a, June 22, 2019-ah
Wesley Hospital an lo bia a; HM Lalthuammawii chu kum 2011 hawn a ni. Boarding House Incharge quarter ni lovin Namsang
–ah Sick-helper training course kum khat a zir thei ta a. Ani hi Mission Quarter tih ni se, tia AMS thu rawn angin a hming hi
Southern Shan field a\anga medical training neia kal chhuak hmasa puttir a ni ta a ni.
ber a ni. Tin, His Sanctuary of Glory Kohhran Yangon leh MCC
\ang rualin an buatsaih, Sikserh enkawl dan leh Sikserh nei lo b. Damdawi zawrhna dawr (Dispensary)
tura inven dan kar khat course, YMCA Taunggyi-ah, April 7- Yinnet mite zingah ngampa tak leh zalen taka
10, 2014-a an buatsaihah kan field aiawhin HM Khawlsiamliana rawngbawltute kan khawsak theihna chhan chu, a hma lama kan
a tel thei a. Tin, field chhung rawngbawlna hma lak danin a zir tar lan tawh angin, zirtirtu anga min hriatna leh damlo enkawltu
bawk a, medical training neih ngei \ulnain thawktute a nawr anga min ngaih vang hi a ni. Mission field dang ang lo takin
nasat avangin HM Khup Suan Thang chuan kum 2015-ah thla Southern Shan field hi chu Special deuh takin AMB hian a enkawl
thum course, Taunggyi-ah a zir ve leh bawk. Kum 2016-ah thla a, kum tin Medical support leh Educational support a pe \hin a
thum course tho, Taunggyi, Khaing Myittar Hospital-ah HM ni. Mahse, kum 2016 AMB annual meeting chuan kum tina
Vanbawiliana a training leh bawk a ni. hetianga sum leh paia \anpui ngai tawh lo va, damdawi zawrhna
                                                dawr (Dispensary) din sak law law tur leh, nuai 15 budget dah a
remti ta a. Budget sum dawn a nih veleh Nawngleng compound
chhungah damdawi zawrhna dawr (Dispensary) in sak a ni ta a
BUNG V ni. Zohmun Venglai Pavalai Pawlte chu Upa Raldotawna hovin
RAWNGBAWLNA HMASAWN ZEL DAN March 9, 2018-ah dawr (in) sa tura work-camp turin an lo thleng
a. March 20 thlenga an cham chhungin Nawngleng damdawi
He bunga sawi awm tam tak chu rawngbawlna hma lak dawr (Dispensary House), damdawi dahna tur bizu - 1, dawhkan
dan hrang hrangah khan tar lan tawh a ni a. Kan la tar lan loh - 1 leh khum - 3 an siamsak bakah, Boarding House tan bual in,
lam tlem azawng sawi kan tum dawn a ni. Missionary-te Tasai quarter tan bual in leh Kungpouh quarter tan bizu - 1-te an
rawngbawlna a zara Yinnet hnamin hmasawnna a neihte pawh siamsak a, Mission field tan an thawk \hahnem hle a ni.
tar lan tel kan tum bawk ang.
3. Field Committee
1. Yinnet alphabet Field Committee hi Committee member tlem vangin kum
Lal Isua lo kal lehna a hnai tawh nia kan hriat laiin, Yinnet eng emaw ti chhung kha chu Field Secretary-in a kaihruai mai
mite chuan an \awng hi lehkhapuan varah ziak kai ve theih a ni \hin a, field sum pawh Field Secretary kutah vek a awm \hin.
52 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 53
hi an ti lo nge, thla ruk chhung survey neih an duh a. Chumi
Kum 2011-a Rev. Lalriliana, Namsang Pastor Bial enkawl hnu, Yin alphabet a chhuah tak tak hnuah thla sawm leh pariat
tura a lo thlen veleh, ani'n thawktute ko khawmin an sawi ho a, chhung Missionary-te training min pek an duh a ni. Thla khat
Yinnet alphabet chu an pawm fel ta a ni. Tichuan, field hminga training hnuah thla thum in lamah kan zirtir ang a, thla khat
Yinnet tana alphabet an siam rem zawh fel veleh field chhunga dang kan va training leh \hin ang. Lehkha zirtir dan mai bakah
naupang lehkha zirte chu zirtir an ni ta a. Yinnet mite zinga mite rilru hip dan kan thiam theihna tur pawh min zirtir an duh
rawngbawltu Saya Myint Aung, Yinnet mi, a pa Taung-yoe (Pa- a. Training-na hmun tur chu Maesai khawpui Thailand ram
Oh hnam chi khat) chuan Missionary-ten Yinnet alphabet an siam chhung, Myanmar ramri, passport leh visa buaipui ngai lo tura
ta tih a hriatin a rilru a hneh em em mai a. Thil pawi tak erawh ngaih a ni. Tin, Yinnet rama survey nei turin Nl. Phio Phio
chu thawktute hna thawh \awmpui mai duh lova ama puala siam Myint-i, Shan nu chuan kum thar Januanry 6 khian Namsang lo
ve a duh tlat mai kha a ni. A ngaihtuah \hin a, a ngaihtuah kala Yinnet khua 3 or 4 vel tlawh theih beisei a ni. ‘Yinnet hnam
thiamnain a pha bik si lo. Kum 2011 khan HM T. Remluaia zinga rawngbawlna hi PCM Mission field hma lakna a ni a.
hnenah zan riak meuhin a lo kal a, Yinnet \awng ziak harsa a tih PCM hian sum leh tha tam tak sengin a lo thawk ve tawh a. Tin,
lai apiang a sawi a, kan Missionary chuan a ziak zel thei si a. A Yin lehkha kan lo siam tawh hmanga khi zat kan ziak tawhah
haw ta chu zai khatah luangin \hahnemngai takin an \awng zirtirna harsatna kan nei lo bawk. Zirna chawl meuha bul \an \hat leh ai
kawngah an thawk ho thei tawh turah missionary-in a ngaih laiin, chuan tuna hma latute siam dan inang lo lai siam \hata zirtir
Missionary hnen a\anga idea thar a neih hmangin Yin alphabet chhunzawm zel hi a \ha mai zawk lo'ng maw? Kan lo thawh hah
thar siam tumin \an a la leh ta a. A tawpah Yangon-a Pastor zawng zawngte kha eng tin nge ni ang?’ tia ka zawhna chu
pakhat \anpuinain linguistics (NGO) an dawr fuh ta a. NGO lamin chhangin, ‘In lo thawh hah tawh sa kha a thlawn dawn lo a nia.
PCM Missionary-te hmuh an duh avangin Pu Myint Aung-a chuan Zirna chu lo chawl phawt mai ula, in hotute chu keiman ka lo
min sawm ta a. Chuta (NGO) linguistics-te be tura Southern dawr ang e,’ min ti a. Kan siam tawh dan nen a inang thei a, a
Shan Field aiawha Yangon a kal HM T. Remluaia chuan a kalna dang daih thei bawk tih min hrilh a ni. Mark Wannemacher kan
chanchin report Mission Secretary hnenah hetiang hian a ziak: hmuh hnuah Nl. Phio Phio Myint-i nen ni khat kan inkawm ho
“September 17, 2013 (Thawhlehni) tlai dar ruk (6:00 pm)-ah leh a,” tiin.
Mark Wannemacher chu a thlenna hotel-ah ka kalpui Ko Myint
Aung leh Pastor Yaw Nah (Myanmar-a ami Director)-te nupa Thil lungchhiatthlak tak chu hun ruat sa tar lan niah a lo
nen kan va hmu a. Mark Wannemacher hian kan buatsaih sa kal thei lo va, AMB annual meeting laiin a lo kal a, PCM Mis-
zir\an bu kha min dil a, ka pe a. Yinnet \awng lehkhabu chhuak sionary-te nena thawk ho tur ni si, thawk ho lo va. Ko Myint
tawhte a awm em tih min zawt a, hla bu leh zir\an bu bakah Aung-a nen chauha hma an la ta kha a ni. PCM Missionary-te
Chanchin |ha Luka ziak, Bung 4 zo lo deuh thlenga kan lehlin chuan chutia Yinnet lehkha siam hnaah hnualsuat deuhin an awm
tawh thu ka hrilh a. Mahse, anni hian kan siam tawh sa rin mai tih an inhriatin an kal dan ngaia kal zel \ha an ti a, an zirtirna chu
54 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 51
an theih ang angin an chhunzawm leh ta a ni. Tichuan, Yin tih pawh rin ngaihna an lo la hre lo hi a lo ni a. Yinnet alphabet
lehkha chi hnih a awm ang tih kan hlauh thawn ruk ang takin chi hi kum 1910-ah Pu Khampanan Latin hawrawp hmangin a lo
hnih a awm ta a. He thu ziak a nih lai hian keini lam pawh siam tawh a. Chumi hnuah Kawl hawrawp hmangin mi
Yinnet lehkha zirtirna kan chawlhsan ta rih a, anni lamah pawh \henkhatten an lo siam bawk. Ziak thei leh chhiar thei pawh an
rokhawlhna neuh neuh avangin hma an la hlei thei bik rih lo. awm ve hman niin thu inhlan chhawnah chuan an sawi ve \hin.
Amaherawhchu, mahni hnam lehkha ngaih san nachang hre lo
Chutiang karah Kristiante hma laknaa Yinnet alphabet an nih avang leh ziak leh chhiar thiamate pawhin an zirtir zel loh
siam a ni hi tlawmah an lak vang nge, Shan alphabet hmanga vang pawh a ni ang, lehkha nei lo hnam, lehkha thiam pawh
Yinnet lehkha siam tum mi dang an awm leh a. Mahse, Shan awm lo hnam an la ni ta reng a. HM T. Remluaia'n kum 2008-
sipaiten an remtihsak tak loh avangin an inzirtir ta lo. He thu a Kungpouh khua a thlen veleh thawktu hmasate Pathian thu
ziaktu hian chu an alphabet siam chu Loisau khuaa Tah Pawi lehlin, cassattee a ngaithla chhuak a, a ziak chhuak a; linguistics
Nang-te inah a chhiar nghe nghe. lam zir mi thiam a nih loh avangin, Mizo a,aw,b hmanga Yinnet
  \awng hi ziak theih a ni em tih a zir chiang a. Chu a zir chianna
Khawvel hmasawnna sang zelah, mi fing leh mi mawl a\ang chuan vowel siam belh a ngai tih hriain a siam belh a,
pawh thliar lo va, mi thiamte thil thar siam chhuahten hmun kil hetiang hian Yinnet alphabet a siam thu Field Secretary hnenah
khawr ber pawh a hrut chhuah vek miau avangin phone changkang report a ziak, “Lehkha nei lo hnamte tana lehkha siamsak hi
leh \ha \hate chu Yinnet mite tan pawh khawvelin a chhawpsak Missionary kal hmasate pawhin hnapuia an neih hmasak ber
ta si a. Facebook leh messenger adt-te an hmang thiam ta zel a. pawl a ni awm e. Yin mite pawh hian an \awng ngeia lehkha ziak
He technology thiamna hmanga thil siam an han hum ve meuh leh chhiar thiamtir leh, chhiar tur an neih ve nana lehkhabu
chuan mahni \awnga lehkha ziak leh chhiar thiam hlutna a lang siam chu an hnena Pathian nung rawngbawltute kova innghat
chho mek zel a ni. Tin, facebook lamah pawh an lehkha zir niin ka hria a; chumi atana \ul hmasa ber chu alphabet siam hi
thiam tawhten an thlalak chungah lehkha an han ziak \ial ve a ni. Pathian hnenah dilin, nasa taka ka \awng\aina Lalpan min
chuai chuai ta bawk a. Eng pawh ni se, Yinnet alphabet siam a ni chhang ta a, Yin alphabet atan kan Mizo a,aw,b tidanglam hretin
ta hian an hnam hma sawn turin a nawr nasa hle tih zawng hai ka han buatsaih ve a. He ka alphabet duan hmang hian Yin
rual lohvin a lang reng mai. He thu ziak a nih thleng hi chuan \awng hi ziaka dah kim theih a nih ngei ka beisei. Bible lehlin
Yinnet lehkha, a eng zawk zawk pawh hi a hlawhtling dawn em leh lehkhabu buatsaih chu a,aw,b neih hian a chawh ngei dawn
eng mah sawi lawk theih a ni lo. a, lehkha chhiar thiam mihring kan chher chhuah ruala chhiar
tur lehkhabu a pian chhuah ve chu tihmakmawh a ni awm e.
2. Mei eng Pathianin Yin alphabet min pe hi rawngbawlna ropui tak niin ka
Chanchin |ha hriltute avanga Yinnet miten hmasawnna hria a, Pathian hnenah lawm thu ka sawi mawlh mawlh a ni,”
duhawm tak an neih dang leh chu mei eng an nei ta hi a ni. tiin.
56 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 57
inbiak fel hnuah electric hrui a lei ta a. An siam zawh zan khawpui a\anga Yinnet khaw hnai ber a ni bawk a, sawrkar hma
meikhawl a ri a, a rawn eng pup mai chu, a school naupangte lakna zar zo hmasatu niin March 17, 2021 khan electric tihthlen
lawmin an au dur dur mai a. Mahse, an hlimna chu a rei lo kher fel a ni ta mai a. Namsang bial Yinnet khuatea electric luh
mai, a thui a vanga mei hruiin dawl lovin a chat a, a thim leh ta hmasakna ber khua a ni. Sawrkar a \hata hma kan sawn zel chuan
khup mai. Missionary chuan solar lei theih dan tur a ngaihtuah rei lo teah Yinnet khaw tin hian electric an dawng thuai lo vang
ta a. Battery 12 vol leh solar lian vak lo, inverter te nen a lei ta tih sawi theih a ni ta lo. Engkim mai hi Pathian khawngaihna an
a. Solar in chunga a dah chu mite chuan mak an ti hle mai. A dawn a nih hriat thiam hun nei tak ang maw!?
hmutu apiangin Missionary chu eng nge a nih an zawt ziah a,
ani'n a hrilh fiah zel a. Hmana mei lak a tumna pa Pu Tah Chang- 3. Tui
a, Kunglang khaw hausa hmasa leh mi induh ve tak, Missionary Yinnet khaw tin deuhthaw hian tui an hlat em em vek a.
ina leng ngai miah lo pawhin eng nge in chunga a dah tih zawt Chutih laiin Kunglang khuaah erawh dil lian ve zet mai a awm a.
tur leh zir chiang turin a han leng ve ngat a. Missionary T. Chu dil tui chu Kunglang khaw mite mai bakah an bawng leh
Remluaia chuan, “Chhuna ni eng hi ka khawl a nih hi. In chunga lawi zawng zawngte pawhin an tlan ve vek a ni. Mihring an
mi khian ni eng a hip a, chu chu a hruiah hian lo chhukin hemi inbual a, ran an inbual bawk a. An in tur erawh dil bul lawkah
(battery) chhungah hian a lut a. Zanah hemi chhung ata la hian tuikhur an lai a, chu tuikhura tui tling chu an chawi \hin.
chhuakin chhuna ni eng kha zanah, hetah kan tieng leh ta a ni,” Tuikhur nghet leh kumhlun an nei ngai lo. Dil bul hnaiah khup
tiin a lo hrilh fiah a ni. Tin, khaw dang a\anga lo kalte pawhin chen aia thuk deuh chauh hian an han lai a, tui hna a lo awm mai
mak tiin an thlek vung vung \hin a. A hman dan an han hriat a. Chu chu an tihthianghlim zawh chuan an tlan a. |halah dil tui
chian hnu chuan kan Missionary hman mek aia lian zawk an lei a kam a, tuikhur tuihna a chat a, tui a awm loh (or) tui a tlem
a. An in chhung tihenna daih khawp chauh ni lo, video hial veleh dil hnaih deuh zawkah tuikhur dang an lai leh mai a. A \ul
chhuah theih a nih hriain video an lei sup sup ta a ni.  Rei lo teah angin an sawn thla zel a. Fur a lo ni a, an tuikhur dil tuiin a chim
Yinnet in tin mai chu a lo eng thluah ta mai a. Manhla tak a ni. chuan an sawn chho leh zel mai \hin a ni.
Lal Isua zara hetianga malsawmna dawng an nih hi vawiin thleng
chuan la hre thiam rih lo mah se, an in chauh ni lo, an thinlung Chutiang reng renga tuikhur nei \ha lo an ni chu Mis-
thim zawng zawng pawh tihen a lo nih hunah chuan Lalpa sionary-te chuan an enghelh em em \hin a. Mission Board-ah an
malsawmna hi an la chhiar thiam leh ngei ang a; enna petu Lalpa thlen chho ta a ni (Field annual meeting/2014-4). Kunglang Mis-
chu thinlung takin an la chawimawi ngei dawn a ni. sion quarter sa tura North Kabaw Presbytery aiawha work-camp
lo kalte pawhin an tuikhur nei \ha lo lutuk chu veiin tuikhur an
Tunah zet chuan kan ram sawrkar inthlak danglamah lai tawh nghe nghe a. Kunglang mite chuan “Chin-ho tuikhur”
hmasawnna kawng kan zawh chhoh kum rei lo te chhung khan tiin an sawi \hin. Tin, Tahan Vengthlang PWS-ten kum 2016-a
Yinnet khaw khatah chuan thil thar a thleng ta. Tasai hi Namsang kan field an rawn fan khan Kunglang tui harsatzia an hmuhin an
58 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 55
vei haw em em a. Tichuan, anni chuan tuichhun siam nana kan Namsang khawpui hi an mamawh chakkhai an dapna hmun, an
mamawh zat tur sum Ks. 600,000/- (Nuairuk) min tumsak ta a. thlai thar an hralhna hmun leh an bazarna hmun pui ber a ni a.
Chumi sum hmang chuan kum 2017 \hal lai, May 4-12 khan Namsang khawpui a\anga Yinnet khua hnai ber chu Tasai khua
Missionary-te chuan Kunglang tuichhun laih hna thawkin kan niin, mel 4 chauha hla a ni. Mahse, Namsang khawpuia thil
hnatlang a. Tuichhun feet 16-a thuk, feet 3 hawlhtlanga zau kan awm, hnamin hma a sawn phahna hial tur thil \ha tam tak chu
lai a. A chim theih loh nan khui bakah lungte pawh mahni tana hawn a, hmasawnpui tum ngaihna an hre lo va, tunlaia
kan thlak a. Tui pawh chhuahna tur pawh \ha taka siam a ni. an neih mei eng neih loh hrehawmzia hre thiam lovin, lungawi
Ruah tui a luh theih loh nan rangva hmanga khuh a ni a. Naupang takin an khawsa vel mai mai a ni.
an tlak theih loh nan tuichhun tlang hi tai chen vela tih san a ni
bawk. Hetiang taka tuichhun \ha hi Yinnet ramah a la awm ngai An zinga rawngbawltu thleng hmasate pawh khan
lo. Mombati chhiin lehkha an zirtir \hin a. Yinnet khuaah chuan chu
aia enna nasa zawk petu beisei an nei ngai chuang lem lo. Kum
An khawtlang ta tur a ni tih hi kan hnatlan hma a\ang 2010-a HM T. Remluaia Kunglang khua a lo thlen khan mi dang
rengin kan sawi nasa tawh a. Ta neihna rilru an nei lo palh ang tih ang bawkin bul a \an a. Zirlaite lehkha zirna tur Mombati hi
tih hlauin anmahni nena thawh ho pawh kan tum nasa. A hmuna rawngbawltuten an tumsak vek \hin. Kunglanga rawngbawltu
\hu HM Vanbawiliana’n tuichhun laia hnatlang turin khawtlang chuan theih tawp chhuaha lehkha a zirtir a, lehkha thiam chakna
mite sawm \hin mahse hnatlang hman an awm meuh lo va. Kan tak tak a zirlaite thinlunga a tuh hnuah mahni intodelhna rilru an
han siam zawh meuh chuan khawtlang mite chu lawm viau pawhin neih theih nan, an lehkha zirna tura an mamawh Mombati pathum
an lang mai duh lo. Kristiante tuikhur bika ngaiin an khaw lal \heuh rawn keng turin a hrilh ta a. Mahse, zan khat chu zirlaite
hian a er tlat a, ama puala laih ve te a tum thul. Mahse, a zingah, “Kei ka ken mi ka chhi tawh, nang i la chhi miah lo,” tia
hlawhtling hlei lo va. Miin an chawia an tlan viau hlau ni awm an inhnial lai Missionary-in a hmuh chuan hrehawm a ti em em
fahranin, “Tuikhurah hmeichhe underpant a tla,” tih te khaw lal mai a. Zirlaiten Mombati ken ngai lova mei eng \ha zawk hnuaia
hian a sawi a. Mi tam tak chuan an tlan nasa hle tho. Hetiang lehkha an zir theih dan tur mawlh chu a ngaihtuah ta a.
taka tuikhur \ha a lo awm ta chu tuichhun siam dan leh siam  
nachang te an lo hre ve ta a. Tuichhun dang pawh dil bulah an Chung hun lai chuan Mission quarters kawmthlang lam
siam belh ve ta zel a ni. Amaherawhchu, kan tuichhun siam hla deuh takah Pu Tah Chang-a (Tah Chawia pa) chuan mei
tluka \ha siam thei an awm lo va, vawiin thleng hian khawtlang khawl hmangin video zan tin man neiin a chhuah \hin a. Pathianni
tlan ber a ni ta reng a ni. zan phei chu ‘alawng’ chhuah zan a ni a, ruah sur hnuaiah pawh
a tar a zurin video an en vek \hin a, khua hi a reh ruih \hin a ni.
Tin, Nawngleng khua hian \hal va-ek char lai pawha kang Pu Tah Chang-a te mei lak dan tur rawngbawltu chuan a ngaihtuah
ve ngai lo tui tlan an nei a, Ting Chaung lui, khawtlangin insuk ta a. Thla tin mei mana a chawi zat tur khawl neitu nena an
60 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 61
a. Kut thiam zira training Tahan kal chuan Kham Hawmi leh I-Chingi Kunglang ve ve a
Yinnet mite hi lehkha thiam lo an nih avang hian ringtu hruai chho leh a. Tichuan, I-Lingi, Tahana awm sa leh Kham
member kan neihte pawh hi an thlarau nun \hang lian turin in Hawmi chuan puan \hui AMB kut hnuaiah an zir a. I-Chingi
lamah mahnia Bible chhiar thiam lo, Missionary-te thu sawi leh erawh Beauty porlour a zir ve thung a. A zawnin kum thum
zirtirna chauh ringa chawm an ni a, an \hang duang mawh hle. chhung chu kut thiam zir tur mi kan intir chhuak thei a nih chu.
Hei vang hian he field-a Secretary hna chelh tawh Rev. Kum 2019-ah I-Lingi leh Kham Hawmi pawh an lo haw a. South-
Lalsangluaia chuan, “Yinnet zinga kan rawngbawl dante thlirin ern Shan field Committee chuan indantir \ha a ti a, dawr inhawngin
hmanhmawh theih a ni lo. Ringtharte Pathianin min pe a; mahse, hna an thawk ve ta a ni. Anni pahnih hi Yinnet hnam huapa puan
Pathian lehkhabu chhiar thei an awm lo. Lehkha zirtir hmasak \hui dawr hawng hmasa ber an ni ta a. Mahse, kum a tawp hmain
an ngai. Rawngbawl dan chi khat chauha kal thei kan ni lo. Tun an hna an tawpsan leh ta rih a. Thawktuten kut thiam zir chhuakte
hnu kum (20) velah eng nge kan an ang? tiin January 24, 2005 hmanga rawngbawlna zau zawk (Multipurpose ministry) neih
report thu ziak tlang a zial nghe nghe tawh \hin a ni. Sawrkar hmathlir an neihte chu Lalpan \ul a la ti lo em ni ang, tihpuitlin
school-a pawl zat pawh nei lo, Missionary-ten theih tawp chhuaha beiseina a tham ral leh ta riai riai rih a nih hi.
an zirtirna zara Kawl lehkha chhiar ve thei nawk nawkte tan hian
kut thiam zir bak an tan beiseisak tur a har a. Mission field b. Bible school kai
chhunga kan member-te hmasawn zel dan tur leh rinna kawngah Missionary-te hian Yinnet \awng an thiam vek a, Yinnet
an nun a puitlin dan tur thawktuten an ngaihtuah nasa a. Lehkha \awngin Chanchin |ha an hril \hin. Mahse, mahni pianpui \awng
thiam lo an nih avang hian kawng dap a harsa hle a ni.  ni lo na na na chu thiam hle tawha ngaihte pawh \awng neitute
bengah thlum taka lut tura thu sawi a har hle a, Pathian lama
Kum 2016 AMB annual meeting chhima Field Secretary harhna thlen thei khawp tur chuan, a awl lo hle mai. Hnam dang
HM T. Remluaia Tahan kal chuan I Lingi puan \hui zirna tur a zinga rawngbawltute aia nasa zawka inpekna te, Thlarau
ngaihven a, rawngbawlnaah ngaiin Nl. Biaktei chuan an ina awm Thianghlim \anpuinate hi he hnam zinga rawngbawltute tan a
turin a lo remti hlauh mai. Tichuan, field-a thawktute remtih ngai zual bik em ni tih mai awl tak a ni.
tlannain April 10, 2016-ah HM Khupsuanthangan Tahanah a han
thlah chho a. Kan field hnathawh danin a nghawng a ni em tih Hetiang dinhmuna ding an nih avangin thawktute chuan
chu sawi fak theih ni lo mah se, AMB chuan field tin a\anga mi anmahni mi ngei, an mite zinga rawngbawltu tur chher chhuah
2 zel koh chhuah a, thla thum chhung puan \hui zirtir \ha tiin, kan nghakhlel hle mai a. Pawl sawm fail chu sawi loh pawl 4 zir
kum 2017 January a\angin hma a la \an nghal a. Kan field a\ang chhuak pawh kan member-te zinga an awm loh avang hian kum
pawhin I-Loii leh I-Changi, Kunglang mi ve ve kan tir chho ve eng zat tak innghah la ngai ang maw kan tih laiin, Pu Tah Chawi-
a. AMB chuan he training hi a kalpui zel a, kum 2018 AMB a, Kawl lehkha chhiar ve thei chhawih chhawih, broken taka
annual meeting chhim tura Field Secretary HM Khawlsiamliana Kawl \awng hmang ve thei bawk chuan Bible school kai a chakin
62 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 59
field-ah a rawn dil ta a. Kum 2017 AMB annual-in kan dilna min leh inbual nan taka an hmanna bulah, chu tui thiang tak chu
remtihsak loh hnuah kum 2018 AMB annual meeting chuan min putin Ting Chaung luiah a luang lut hum hum mai a.
phalsak ta hlauh mai a. Tichuan, Mission Bible College, Tahan Amaherawhchu, khua a\anga chhuk zawnga pan ngai a ni a, a
Sanmyo, Sa\awm-ah B.Th. course zir ve turin June 1, 2018 tukah hmun thlen tawh chuan nuam hle mah se, kal kawng hi a hautak
Tahan lam panin an in lum a chhuahsan ve ta a ni. Kum khat a deuh. Chu tui \ha hmang chuan khawtlang miten motor bunin
zir zawh khan a kaina Bible school hotute chuan, “Khawngaih kum 2011-ah an pump chhuak a, Nawngleng khaw chhung pawh
takin hetiang zirna school rap ngai hauh lo hi chu kan school-ah electric an tieng ve pup tawh \hin a. Mahse, mi thiam bik leh
chuan rawn dah tawh lo hram ula,” tiin kan Field Secretary an enkawltu bik an awm loh avangin an tichhe ta thuai mai pawh a.
lo ngen a; a character erawh \ha an ti em em a, a zirna hlawhtling He tui hi khaw chhung in tina pek theih tumin Mission field-in
ngei turin \an a la hle niin an sawi bawk. A nungchang leh a thu- project lian tak a kalpui mek. 
awih danahte chuan an fak hle a ni. Kum thum chhung school-a
a awm chhungin kum hnih chu nungchang mawi lawmman Tin, Tasai khuaah chuan sawrkar hma laknain December
(lehkhabu pahnih) a dawng hial reng a. Lehkha zir ngai lo mah 5, 2020 khan tui tihthlen a ni ta a, khawtlang miten manhla an ti
ni se, Hermeneutics Subject bikah Assignment ziak \ha ber hle a ni. Tin, Tasai khuaa sawrkar hma laknaa tui an tihthlen
niin lawmman atan Christian Leadership and Church Manage- zawh veleh Namhu khuaah te, Kungpouh khua leh Umrai khuaah
ment tih lehkhabu \ha tak an school hmingin an hlan a ni. Ani hi te pawh tui tihthlen a ni ta. Heng khuate hi tunah chuan tui an
kan hriat theih chinah Yinnet mite zinga Bible school rap hmasa hnianghnar ta rih hle. Loisau khawtlang tan pawh Shan
ber niin, tluang taka zir zoin March 2021 khan a lo haw leh ta a. chhungkaw pakhat hma laknain tui tihthlen a ni ve ta bawk a.
Field chhungah hlawk taka rawng a bawl kan beisei hle a ni. Tunah chuan tui harsatna khuaten tui an lo hmu ta hlawm a,
manhla an ti hle a ni.
5. Tihdam rawngbawlna (Medical ministry) 4. Field-in ringtharte training turin a tir chhuak
Rawngbawlna hmalak dan hrang hrang kan sawi lan Southern Shan Field hian kan hnuai keu tleirawl leh
tawhah khan Missionary-te hnathawh ber pakhat chu damlo rawltharte hi anmahni mite zinga rawngbawltu atana chher chhuah
enkawl a ni tih kan sawi tawh a. Tin, zirna nei lem lo Mission- tumin hun rei tak, hmathlir thui tak neiin kan lo tum tawh \hin a.
ary-te tana enkawl rual loh natna nei leh inhliam na takte chu a Mahse, finna leh thiamna pur chaw tura ram dangah, hnam dang
\ul angin Namsang damdawi inah te, Loilem Hospital leh a \ul mite zinga khawsak chu thih hrehin an hreh hi a ni ber a.
viau chuan Taunggyi leh Yangon thlengte hialin Missionary-ten Thawktuten thiam taka an hma hun tur (future life) thlirpuia an
kan kalpui \hin a ni. Kan unau Yinnet mite hian an hnam sawi thiam hle chung hian, harsa an ti hle mai. Amaherawhchu,
thawmhnaw an hak hi an su ngai lo va, suk chi a ni lo an ti tawp Pathian kaihhruaina zarah field-in kut thiam zir tur leh Bible zir
mai. An hak rei tawh vanga a rawng a tlak (dal) viau tawh chuan turin tirh chhuah a nei ve thei ta a. Hetiang hian han sawi ila.
hnim hnah hmangin an tidum leh \hin. Kan unaute hi inbual
64 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 65
hnathawh Lalpan mal a sawm tih a lan fiahna pakhat chu Yinnet nei an nih si chuan an lo chhuahna a thuhmun ngei ang tih pawh
mite hmel Hospital lama hmuh theiha an awm ta hi a ni. Mis- a rin theih awm e. Heng an thawnthute hi ziaka dah \hatsak a
sionary-te hnathawh an hnam huapin an \hatpuina pakhat a ni chakawm hle nachungin vawiin thleng hi chuan chu lam hawia
pawh ti ila kan uar lutukin ka ring lo. hma la an la awm lo niin a lang. Yinnet hnam chanchin hi hnam
dang lehkha lo chuan ziakin a awm ngai lo va, thu leh hlaa
6. Lehkha an zir duh ta hmasawnna tih thuah hian rawngbawltute hmalakna a\anga Mis-
Yinnet mite hian, ‘lehkha thiam chu chhungkaw keh sion field chhung bika hmasawn dante kan luh chilh bik dawn a
darhna,’ niin ngai \hin mah se, lehkha thiam loh hi mitdelna chi ni. Hetiang hian lo en zui ila.
khat niin an ngai tho bawk. Mahse, bawng ven \hulh nana hman
erawh an phal \hin lo kha a ni a. Theih tawp chhuaha a. Thu
rawngbawltuten \an kan lakna Lalpan mal a sawm a, tunah chuan Kum 1950-ah daih tawh khan rawngbawltu tu tih hriat
Namsang khawpui chhungah ringawt pawh Yinnet naupang eng theih tawh lohten Chanchin |ha Marka ziak hi Yinnet \awnga
emaw zatin lehkha an zir duh ta. Anni bakah hian khaw hrang lehkhabu siamin an lo dah ve tawh a. Hei hi Yinnet \awnga thu
hrangin sawrkar school hmu tawhin, anmahni khua \heuhah ziak kan neih hmasak ber a nih a rinawm hle. Yinnet alphabet
naupang tam takin lehkha an zir ta a. Hmun hla zawka lehkha zir pawh \um hnih lai chu siam a lo ni tawh \hin a, mahse, an lehkha
sawi tur an awm ve pheuh pheuh ta bawk. Tunah chuan khawvel siam hmanga lehkha ziak hnut chhiah a awm thu hriat a ni lo.
mite intlansiakna kawng pakhat, zirna kawngah Yinnet mite pawh PCM Missionary-ten Yinnet hawrawp kan siamsak hnua kan
tlan vein, zirna lam kawng an zawh ve ta hi rawngbawltute thawh hmalak dan chu Yinnet \awnga Pathian fakna hla kan neih zawng
rah niin anmahni chuan an sawi duh kher lo mai thei; mahse, zawngte a buin kan siam a, Pathian fakna hla thar a pian belh zel
rawngbawltute thawh rah langsar tak pakhat a ni, ti ila kan uar avangin hla bu pawh a vawi hnihna atan chhut nawn leh a ni
lutuk lo vang. tawh a. Hla thar piang leh zel tur nia a lan avangin hla bu pawh
7. Thu leh hlaa hmasawnna update zel a ngai dawn a ni. Tun hnaiah kan Boarding House
Yinnet mite hian hmanlai thawnthu zawng sawi tur tam naupangte hla phuah hla 69 chu a bua siamin Boarding House
tak an nei ve ngei a; mahse, mi \henkhatten Yinnet hnam incharge-in September 2021 khan naupangte tan bu 20 a
nunphung hmanga an thesis-ah an thai lan thawnthu pahnih khat tihchhuahsak bawk.
bak ziaka dah \hat a awm lo. Tin, Yinnet hnamin thawnthu an                    
neihte hi Shan leh Thai thawnthute nen hian thu hmun reng niin Tin, kum 2015-ah ‘Jesus is alive’ tih Bible milem
Pu Tah Yawn-a chuan asawia. “Hmanlaia nu leh paten an fate thawnthu, thawktuten Yinnet \awnga an lehlin chu Sayama
thawnthu an hrilh \hin kha tunah chuan television-ah en theihin Lalmuankimi Yangon \anpuina zarah copies 100 tihchhuah a ni
an rawn tichhuak reng tawh a ni,” tiin Tah Muna pawhin a sawi a, an naupangte tan a hlu hle. Tin, thawktuten Yinnet mi Pu Tah
nghe nghe. Chutianga Shan leh Thai-te nena thawnthu thuhmun Cawia puihnain Chanchin |ha Marka ziak kan letling bawk a.
66 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 63
Hei hi Assembly Mission Board (PCM)-in kum 2017 khan bu taima viau \hin mah se, an thawmhnaw hi suk ngai loh a nih
100 min tihchhuahsak nghe nghe a ni. Hla bu leh Bible bakah avang hian rim dang an nei deuh \hin a, anmahni ngei pawh hian
hian Missionary zawng zawngten Yinnet \awngin Pathian thu hnam dang mite tan an tenawm deuh nia inhriatna an nei bawk.
article an ziak a, Lawng Phra Chaoh Yisuh tih chu lehkhabu Chu chuan mahni inkiltawihna a neihtir lo thei lo va, Hospital-a
hminga hmangin ringtharte leh Yinnet lehkha chhiar thiam tawhte thawk Nurse leh Doctor-te bulah an awm \ha ngam lo. An
chhiar atan tiin kum 2018-ah bu 30 tihchhuah a ni bawk. Tin, dinhmun hniamzia hriain taksa lama mi thianghlim zawkte hian
Pathian thu leh hlate bakah hian Yinnet lehkha zir\an bu siam a khawngaihna lantir taka ruangin an lo hmusit zawk a, hmangaihtu
ni bawk a. Kum 2013 khan first edition chhut a ni a, chu chu a leh hmusittu hre thiam ve kur kan unaute chuan, sawrkarin a
hnu rei lo teah revised a ni. Kum 2018-ah third edition changtlung ram mi damlo enkawl nana a buatsaih Hospital chu an pan ngam
zawka tihchhuah leh a ni a. Kum 2021 August leh September loh phah a. Tin, taksa lam thianghlim loh vanga an inkiltawih
thla khan Boarding House naupangte thu ziak chu thla tin bu 50 tawh mah tih laiin, Kawl \awng an thiam lo hian a tidawih zual
ve ve tihchhuah a ni a, tihchhuah zel tum a ni. Heng hi Southern hle bawk. Chung avangte chuan kum tam tak chhung chu Hospi-
Shan field hmalakna a\anga thu ziak a bua tihchhuah kan neihte tal hi an tan chuan awmze nei lo in lian satliah mai a ni.
chu an ni. Yinnet alphabet siam chhuah a nih hnu hian khawvel
mi tam takte hman facebook leh messenger lamahte pawh an Mahse, Pathian hmangaihna Missionary-tea luang liam
\awnga thu ziak thei an awm ve zel tawh a. Yinnet mite zinga chu kan unaute hian an lo dawng a. Doctor leh nurse-te hmuhsit
rawngbawltute hmalakna leh thawh chhuah tawhte hian Yinnet Yinnet mite chu Missionary-te chuan Krista hmangaihnaa
mite nun a tihmasawn ngeiin hriat reng an hlawh tawh ang tih a hmangaihin an enkawl a, an enkawl theih lohte chu an ngam lo
beisei awm hle. chung chung Hospital-ah an hruai a, an aiawhin doctor leh nurse-
te an hmachhawn a. Chutianga vawi tam tak mite an \anpui a, mi
b. Hla tam takin damna an lo chan hnu chuan, chung chanchinte chu
‘Hla’ kan tih hi ‘ngawk’ an ti a, an hnam hlapuia an neih Yinnet mi tinin an lo hre thuai a. Tichuan, an thinlunga Hospital
lah chu ‘ngawk=hla’ ti lovin, ‘hai’ an ti daih thung a. Hmun hla ralrapna leh hnam dang mite tan chauha inenkawlna hmun nia an
deuha awm Yinnet miten an \awngin hlate an lo phuah vein, hla ngaihna thinlung chu zawi zawiin a kiang hret hret a. Tunah zet
sak turte an lo nei ve tawh reng em tih chu kan hre phak hauh lo; chuan Hospital hlauh tlatna thinlung chu a tla fai ta em ni tih hial
Namsang chheh vel Yinnet khaw 24-a chengte a\ang hi chuan turin damlo tam takte chuan Missionary-te \anpui pawh ngai lovin
Missionary-te thlen hmain hla (ngawk) phuah an awm ve tawh Namsang damdawi in an pan ta. A \ul chuan Loilem Hospital-ah
thu hriat tur a awm lo. pawh an kal ve mai tawh a, Taunggyi hial han thleng pawh an
Missionary-te an lo thlen khan Kawl hla Chorus–te an awm \an ta. Namsang leh Loilem Hospital-ahte hian Yinnet mi
letling a, an zirlai naupangte an zirtir ve \hin a. Vawiin thlenga hmuh tur hi an awm ve deuh reng tawh mai. Damlo kan \anpuite
kal hmasate hla ziak kan la sak fo chu “Kah ka-ar tang kaitak hian Lal Isua ring nghal rih mai lo mah se, Missionary-te
68 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 69
taka pawimawh chu a nih an hriat vang em ni ang, kan Mission- Kunglang leh Nawngleng khuaah Biak in hial a lo ding ve ta si a.
ary hmasate khan an zirlai naupangte kha Sunday School an lo Field chhunga Kohhran hmel a lo lan \an dan bulthum deuh takin
kaipui ve \hin a. |henkhatte chuan Lalpa \awng\aina (The Lord’s hetiang hian sawi ta ila.
prayer)-te pawh Mizo-in an thiamtir vek thei a. Mizo hlate an
zirtir \hin a ni. Mahse, chung hun chuan ruah mual liam angin HM T. Remluaia \hiannu Pi Lalthuammawi’n nau a pai
mual an liam zo ta a. Anni hnua Sunday School kai leh theihna khan rai no a haw em em mai a. Namsanga an inenkawl dam
hmasa ber leh Kohhran hmel a rawn lan chhuahpuina chu HM hleih theih loh avangin Loilem Hospital an pan ta a. Loilem-a
T. Remluaia’n Kunglang naupangte February 13, 2011-a Sun- churh On The Rock Pastor, Saya Win Ko chuan damdawi inah a
day School a kaipui kha a ni. Hemi tuk a\ang hian Kohhran ding va kan a. Chuta an inkawmnaah Saya Win Ko-a chuan, “Saya,
tura inkhawmna puitling zawk an neih thlengin naupang Sunday chutianga naupang Sunday School te i kaipui thei tawh a, an nu
School hi an chhunzawm thei ta zel a. He Sunday School kai ni leh pate nen pawh in innel viau tawh bawk si chuan ti hian
hi vawiina Yinnet hnam zinga PCM rawngbawlna hnuaia Kohhran chhuanlam siam la, i naupangte hnenah, ‘Hei damdawi in
a lo din chhuahna tura step hmasa ber a ni ti pawhin a sawi theih a\angin Pathian zarah damin kan lo haw leh thei ta a. Kan
awm e. lawm em em a, Pathian hnenah lawm thu sawi kan duh a ni.
Pathianni hian in nu leh pate hnenah kan ina lo kal turin hrilh
Nawnglenga rawngbawltu HM Khawlsiamliana chuan ula, \awng\aihonate kan nei ang a, lawm thu sawina coffee-te
puitling inkhawm a neihpui hnuah naupang Sunday School angin kan in ho dawn nia,’ tiin hrilhtir la. Chutia vawi khat in inkhawm
Inrin zanah naupangho pualin Pathian thu a zirtir \hin bawk a. theih chuan Pathianni lehah chhuanlam dang i siam leh ang a, i
Kunglang leh Nawngleng khuaa puitling inkhawm kan neih theih ko khawm leh \hin dawn nia. Tichuan, Pathianni apiangin in
hnu chuan kan Sunday School naupangte an lo puitling chho ve inkhawm thei zel tawh mai ang,” tiin thurawn \ha tak a lo pe a.
ta bawk nen, he thu ziak a nih lai hian naupang Sunday School Chu a thurawn dawn ang chuan a ti ta ngei a, Kunglang khuaah
pawh kan field chhungah a awm leh tawh rih lo a ni. August 4, 2013 khan puitling inkhawm bul \an a lo ni ta a ni.
9. Biak in a ding ta Chutia Kunglanga Pathanni inkhawm \an a nih hnu chuan
Kohhranin missionary a tirh chhan ber chu Pathian nung Nawngleng pawh inkhawm buatsaih thei tur khawp Pathianniah
chanchin, a hmangaihna leh chhandamna thu hre loten an lo hriat inleng an neih \hin chu remchangah laa inkhawmna huaihawt
a, Lal Isua rin avanga chhandamna an lo chan a, Kohhran din hi turin an han infuih a, Kunglanga inkhawm an \an hnu kar khatna
a ni kan ti thei ang. Mission Field-a Kohhranin rawng a bawlna 11 August, 2013-ah HM Khawlsiamliana chuan Nawnglengah
hi a hlawhtlin leh hlawhtlin loh tehna ber chu Kohhran a din leh inkhawmna bul a \anpui thei ta a. Vawiin thlengin Pathianni
din lohah a ni tho tho \hin. Chu tehna hmanga Southern Shan inkhawm program pelh lovin a la kal tluang zel thei a ni.
field hi kan teh dawn a nih chuan rawngbawlna a hlawhtling \an
mek a ni tih kan hmu thei ang; Field chhung khaw pahnih, Chutianga Pathianni inkhawm chu bul \an ni mah se, Biak
70 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 67
in erawh a ding mai lo va, kum eng emaw ti chhung chu Mission han tawm” (chhangper 5 leh sangha 2) tih hla, Nl. Parlianmawii
quarter-ah inkhawm program hman \hin a ni. Southern Shan field lehlin kha a ni. Hla dang phuah pawh an nei ngei ang, mahse,
chhunga Biak in din hmasakna ber chu Nawngleng khuaah a ni hriat reng an ni hlawm ta lo. Kal hmasaten field an chhuahsan
a, kum 2017 April thlaa sak a ni. Kum 2016 khan Biak in sak hnua thu leh hla lam tuipui Missionary Lalpan Yinnet mite tan a
beiseiin Nawnglenga kan thawktu HM T. Remluaia chuan field- tir lut ve leh a, kan vannei hle. HM T. Remluaia hi sawi lan
ah a rawn thlen a, field-in Biak in sak chu \ha a ti a. Nawngleng- tawh angin, kum 2008-ah Kungpouh khuaah a lo lut a. Yinnet
a kan member-te pawh Biak in sakna tur hmunte hnatlangin an khuaa thla 5 a awmin Chorus a phuah \an a. Tichuan, Lalpan a
tifai a. Hei hi HM Khup Suan Thang te Nawnglenga an insawn pek ang zela hla a phuah ve hrim hrim bakah mi hlate a letling a,
fel veleh a taka tihhlawhtlin niin, Southern Shan field chhunga hla thluk awm sa hmanga thu dang bel te, chang khat hla lehlina
Biak in hmel kan hmuh hmasak ber a lo ding ta. Ni 16 April, chang dang phuah belhte tiin Lalpan hla a pe \hin a. Kum eng
2017 khan Field Secretary HM Khawlsiamliana’n Biak in emaw zat chu Samkha khuaa rawngbawltu Saya Myint Aunga
lungphum atan Yinnet \awnga Bible kan neih chhun Chanchin nen Yinnet ringtharte thlarau nun hla hmanga chawmtu an ni.
|ha Marka ziak chu a phum a. Biak in sak chu kan \an ve ta a. Yinnet ringtharten Pathian an fakna tur hla phuahtu hmasate an
Kan sak zawh hnu June 4, 2017-ah Biak in thar hi Field Secre- ni pawh a tih theih ang chu. Tin, kum 2013-a field lo thleng HM
tary-in a hawng ta a ni. Chu Biak in chu a chung rangva tih loh Khupsuanthanga’n Yinnet \awng a han thiam hnu chuan ringtharte
chu rua hlir hmanga sak a ni a. Biak in sa tura work-camp lo kal sak tur tunlai hla thluk, sak nuam tak tak a rawn phuah chhuak
chak tak tak awm bawk mah se, kan member-ten an neih sum leh ve leh ta a. Kohhran tiak tir te teten an hlimpui tak zet a ni. Anni
tha-te seng ve ngei se, anmahni Biak in ngei a nih an pawm thlap mai bakah hian HM Khawlsiamliana pawhin hla nung tak a lehlin
theih nan tiin, thawktuten kutdawh Kohhran kan din palh hlauin hnuah hla thar Pathianin a pe \hin ta bawk a. Tin, HM T. Remluaia
hetianga hmalak a ni ta zawk a ni.  zirtir Tah Suha khan tunlai thlenga inkhawmnaa ringtute sak
kham theih loh hla a lo ziak ve hman bawk. Tunah zet chuan kan
A ni reng lah tak a, Mission field \henkhatah chuan Boarding House naupangte pawhin fakna hla thar an ziak an ziak
ringtharten an beisei phak hauh lo leh an rin phak baka \ha Biak ve ta mai. Hetianga hla nei ngai lo leh zai ve ngai lo hnamin hla
in, ramthim/ramthar vei Kohhranten an saksak a, ringthar (mem- an nei a, Pathian faka an han zai ve ta han hmuh hian PCM
ber)-ten an sum pai leh tha tel hauh lova Biak in mawi tak awlsam Missionary-te hmalakna hi a hlawhtling thawkhat hle tawh tih a
taka an nei mai chu ‘ta neihna rilru’ an hlauh va, a chhiat leh lang reng a ni. 
hunah pawh Biak in satute puihna bawk an beisei leh \hin; “Khawi 8. Naupang Sunday School
nge heng hi chu lungrualin i siam \ha ve teh ang u, kan Biak in Mission field-ah reng reng chuan naupang Sunday School
a nih hi,” tih rilru an nei tawh lo va, puih ngai reng leh mite neihpui theih hi tum hmasak ber tur a ni tiin Rev. Dr. Lai
\anpui beisei reng Kohhran, ringthar member-te duat luatah, |huama’n he thu ziaktu hi a lo hrilh tawh \hin a. Naupang Sun-
kutdawh Kohhran din an lo awm tawh \hin a ni. Chungte chu day School hi Kohhran din nana step hmasa ber a ni. Chutiang
72 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 73
tum ta a. Biak in sa turin Zohmun Vengpui Kohhran Pavalai sawi tawh ang tho khan, Biak in hi chu anmahni kut kawih ngeia
Pawlte work camp-in an lo kal ta hlauh mai. April 24 zanah din ni thei hram se tih duhna avangin AMB \anpuina pawh dawn
Namsang an lo thleng a. April 26, 2019 niah Field Secretary ngai kan ti lem lo va. Chutiang chuan Kunglang ringtute ngei kut
HM Khawlsiamlianan Biak in lungphum atan Shan Holy Bible a chhuak Biak in a lo ding ta a ni. Biak in lungphum hi Field
phum a, Biak in sak \an nghal a ni. Nawngleng Kohhranten an Secretary HM Khawlsiamliana’n 24 April 2018 9:30 am khan a
theih tawp chhuaha chak an lo lak khawm sa hmangin, Southern phum a. Kunglang member zingah mipa an tam loh avangin kan
Shan field-ah hetianga Biak in \ha leh nalh kan nei ang tih kan lo thawktu HM Vanbawiliana pawh a thawk rim hle. Ani hi a
beisei ngam ngai hauh loh, Biak in \ha leh nalh tak min rawn inpekna a san bakah kum thuah pawh la \halai tak a ni bawk a,
saksak ta a. Kum tam tak lungmuang taka inkhawmna tur member-te tana rinchhan tlak leh Kohhran tana pa nih tling takin
Nawngleng ringtuten an nei ta hi kan lawm tak zet a ni. Work a thawk nasa a, a rim hle a ni. Thawktu leh Kohhran member-te
camp-a lo kalte chuan May 8, 2019-ah Zohmun lam panin min \ang ruala theih tawp an chhuah hnuah Kunglanga Biak in hmasa
hawnsan leh ta a. June 22, 2019-ah Rev. Zomawia AMS, Mis- ber tur chu sak zawh a lo ni ta a, ni 22 July, 2018 2:30 pm khan
sionary-te training pe tura a lo zin remchan laiin Nawngleng Biak in hawn inkhawm program buatsaih niin Field Secretary
Biak in thar hi min hawnsak a. Biak in hawn ni hian kan Associ- HM Khawlsiamlianan a hawng a ni.
ate Mission Secretary hian Yinnet Gospel Album min release-
sak nghal nghe nghe. Inkhawm pawh kan hlim tlang hle a ni. Kan sawi tak a\ang khian ‘Southern Shan field
rawngbawlna pawh Kohhran hial a ding ta’ tih fak theih a la ni lo
Tin, Kunglang khuaa Biak in a lo din chhuah ve dan han kan ti a nih pawhin, tunah chuan khaw hnihah Biak in a lo ding
en zui leh ila. Kum 2016-ah HM Vanbawiliana’n Kunglang Mis- ve ta der mai a, hei hian he field-a rawngbawlna hlawhtlin dan
sion quarter a luah \an a. Pathianin mal a sawm a, inkhawm leh hmasawn ve tawhzia a tilang chiang awm e.
program tluang taka an hman chhunzawm zel theih bakah mem-
ber pawh an pung zel a. Tichuan, Nawngleng khuaa Biak in a
din hnuah, “Kunglang khuaah pawh ringtute inkhawmna tur Biak LALPA |AWNG|AINA (THE LORD'S PRAYER)
in sak dan kawng ngaihtuah ve a \ha ang, Biak in tia sawi lovin,
\awng\aina tur in (Bethel) tih hming puttir ila, damlo enkawl Yinnet naupang hruaia Namsanga kan inkhawm changte
ngaite pawh enkawlna hmun tur a ni tiin sawi ni se,” tih thurawn hian inkhawm ban nana \awng\ai rual, Lalpa \awng\aina (The
Field Secretary hnen a\anga kan dawn hnuah Kunglang ringtute Lord’s prayer) kan hmang \hin hi kan naupangten an awt thei em
chu Missionary huaihawtnain ramhnuaiah an kal a, Biak in ban em a, chu chuan an \awnga Lalpa \awng\aina lehlin \ul tihna lian
tur leh chak dangte lain an hnatlang deuh reng mai a. He thu hi tak min neihtir a. Tichuan, Nl. Biakneitluangi lo zin remchan lai
AMB-ah thlen a ni a, AMB annual pawhin nuai (10)-a puih thu chuhin November 8, 2011 kum khan Kungpouh khua Pu Ai Awn-
a passed tawh bawk. Mahse, Nawngleng Biak in sak \an dan kan a te inah ka zirlai tlangval Tah Suha hruaiin, kan pathumin kan
74 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 71
letling a. He lehkhabu buatsaih thleng hian Yinnet ringtuten kan rilrua vawng rengin Kohhran din kawngah thawktute kan fimkhur
hmang mek a ni. hle a. Nawngleng-a kan member-te sak tih hming puttirin, Mis-
sionary-te chu an Biak in sakpuitu ang chauhin kan awm a; kan
AMB (PCM) HUANG PAWN LAM RAWNGBAWLNA hnatlang ho a. Biak in sakna tura ringtharten pawisa faia an thawh
theih zat tur an chhan ni kha theihnghilh a har dawn mange aw…
Yinnet hnam zinga rawngbawl hi keini (PCM) Kohhran ni tin ei chawp zawng, kuta sum awm pawh nei lo tih kan hriat
chauh kan ni lo va, mi mal \hahnemngai rawngbawl ve mi pathum reng hmeithaiten rinnain Ks. 10,000/- (Sing khat)-tein huai takin
lai an awm. Chung mite chuan member pawh eng emaw zat chu an han chhang tawp mai han hmuh kha chuan hnuk hi a ulh tlat
an nei ve a, tunah chuan PCM Missionary-te \hutna chhiar tel nia maw le… engtin nge kha zat sum a chhan ve ngawt kha a
lovin rawngbawltu dang awmna Yinnet khua khaw 3-ah inkhawm tihpuitlin theih ang aw? E le… hnim hnah chawhmeh tur vaiin a
program buatsaih a ni ve ta reng mai. Kum rei lo teah Chanchin ram chhuak a, chumi nia a hmuh zawng zawng chu a naktukah
|ha-in Yinnet mite fan chhuakin a eng chhuak thuai tawh ang tih Namsanga zuar turin zan khaw tairek thlenga mengin a tel a,
a beiseiawm hle. zing khawvar hmaa thovin kein Namsangah a phur a, sanghnih/
                                                thum te te a hmuh chu a khawl ve a, Biak in sak nan a thawh ta
a ni. Chutianga mahni Biak in sak nana \hahnemngaite chu vawiin
BUNG VI thlenga zing leh zanah \awng\ai tura Biak in kawngkhar,
SOUTHERN SHAN FIELD-A THAWK MISSIONARY-TE inthlahrung lo leh tu mitmei mah veng lo va hawng reng ngamtute
CHANCHIN hi an ni.

Southern Shan field hi MEM hmalak \an a\anga kan chhiar Nawngleng lam kan sawi lai hian sawi zawm law law ila.
chuan kum 23 zeta upa a ni ta a, AMB pawhin kum 18 zet a Rua hlir hmanga ni thum lek kan sak Biak in chu kum tam tak
enkawl ta. He thu ziak a nih lai hian Missionary mi 7-in daih tura beisei a ni lo hrim hrim a. A chung lam pawh a dawkin
rawngbawlna kan la thawk chhunzawm mek a. He bungah hian zanah phei chuan arsi a chhiar theih a, ruah a surin Biak in
he field-a lo thawk tawh Missionary zawng zawngte chanchin chhung a huh vek bawk si. Biak in hi sak \hat a nih loh chuan
ziak theih duhawm viau mah se, tuna thawk mek mi 7-te zinga han luah zui chi pawh ni tawh lo khawp dinhmunah an ding ta a
mi 5-te chanchin chauh lo chu kan ziak thei dawn ta lo a ni ni. Nawnglenga thu HM Khup Suan Thang hi pavalai, mi chakvak
(Thawk mek mi pahnihte chu field thleng hlim chauh an ni si a). tak leh thothang \ha tak a ni bawk a, member zinga mipa awm
Hetiang hian an chanchin a mal malin sawi zui mai ila. chhun tlem tete nen ramhnuaiah kalin thing an hmuh ang ang an
zai a; Biak in thar sak nan an theih tawp tak meuh an chhuah a
1. HM T. Remluaia    ni. Chutianga \an an han lak chuan Biak in lian vak lo sakna
HM T. Remluaia hi ni 24 February 1997 kumah Pu khawp tur chak chu ngah ve tawh nia inhriain Biak in sak chu an
76 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 77
han tlan chhe tur em kan nih,” (Neh. 6:11) tih thu kha a rilruah b. Kunglang khuaa rawngbawlna
a lo lang ta si a. “Pathianin Shan sipai zinga rawngbawl tura Kum 2010 March-ah Kunglang khua hi a thleng a. He
min duh a nih chuan min hruai ve mai a ni ang chu,” tiin tlan khua a thlen hian naupangte lehkha zir turin zanah an lo kal \hin
chhe lo turin thutlukna a siam ta a. A rilru ruk tak chuan a hlau a. Naupangte chu lehkha a zirtir a, hlate zirtirin a lampui \hin a.
ve ngang a ni ang e, zan khat chu pawn lamah chahbiin kawngkhar Ring tak takin a Haleluiah-pui \hin. An zai leh lam thawmah
a kalh a, choka lamah lutin a khumah chuan a mu a. Chutianga quarter-a leng lo khawpin mipui an lo pung khawm a. Pathian
thlabar taka a awm lai chuan Pathianin a awmpui a, zanah tui thu a thiam tawk hrilhin a \awng\ai a, lehkha uluk takin a zirtir
takin a mu \hin. Zing lam dar khat vela a han harhte hian, “Aw..ka \hin. Hetia lehkha a zirtirhote hi kum 2011 February 13 Sunday
mutna khumah ngei a ni ka la mut hi ni. Lalpa ka lawm e,” tiin tuk khan Sunday School a kaipui \an ta a. Chuta \ang chuan
a \awng\ai a, tui takin a muhil zui leh mai \hin a. Zing khua a lo Pathiannia puitling inkhawm a neihpui thlengin naupang Sunday
var a, “Kei zawng ka mu chu ka lo muhil ta a; ka han harh School hi a kaipui thei a. Puitling inkhawm hi August 4, 2013
leh a, Lalpa chuan mi lo chelh reng a,” (Sam 3:5) tih thute a khan \an a ni ta bawk a. Hei hi Yinnet hnam zinga PCM
chhiar a, a tan bik liau liaua ziak nite hian a hre hial \hin. rawngbawlnaah Kohhran hmel lang tura inkhawm bul \anna a
“Thlamuang takin ka mu ang a, ka muhil bawk ang; Lalpa, ni.
nangmah ngei hi a ni, mahni chauh pawha him taka mi awmtir
\hin hi ni,” (Sam 4:8) tih thute hi a duh \hin hle. Tawn hriat a la A zirlai naupangten an \awng an han ziak thei a, ‘chu
neih loh vanga a hlauhna chhan kha sipaiten mihring an demand chuan chu mi chu a ngaizawng’ tih lehkha thema ziak hrual muma
a, khawtlang aiawha kal tur mi an inhmuh zawh loh chuan sipaite an han invawm a, an buaite hian Yinnet mite zinga thil awm ngai
chuan, “Keimahni kan lo kal ang a, kan hmuh remchan apiang lo a nih avangin a ruk tak chuan a hlim \hin. A naupangte hi lam
kan man dawn a ni,” tiin thu an rawn thawn a. “Shan sipaiho a zirtir \hin a, field in Krismas leh Crusade, Fieldin a buatsaih te
chumi khuaah an awm,” tiin chanchin an inhrilh hria a, “Chumi hian mipui hip khawmtute ber an ni \hin. Kunglang naupangte hi
khuaa mi, chu pa chu an man ta,” tih thute an hre \hin a. Khua Yinnet zinga lam thiam hmasate niin, tunah chuan kan tih dan
an rawn hnaih tawh hlea an hriatin an hlau tak zet \hin a ni. zirin Yinnet miten Kut an buatsaih apiangin stage dawhin an lam
Kungpouh khua a luh tirha thil thleng ang kha a thleng nawn fo \hin ta a, an culture tihmasawntute an ni pawh a tih theih ang
mai. Mahse, Lalpa zarah HM T. Remluaia chauh ni lo, Mission- chu.
ary tu mah hi hel sipai hlauin an zam tawh ngai lo a ni.
Tin, naupangte hi zanah lehkha zir tura an lo thlen hma
Tin, Kungpouh khuaa a awm lai hian Mizo a,aw,b, chuan an lo kal loh hlauin a \awng\ai ngat ngat \hin a, khaw thim
behchhanin Yinnet lehkha (alphabet) a siam \an a, field-in a pawm leh ruahpui sur karah torchlight chhi-a an rawn inzui tliar tliar a
hnuah kan zirtir zui ta a ni. hmuh veleh pindanah lawm thu sawiin a \hing\hi leh \hin a.
Chutiang deuh tho chuan Pathianni inkhawm tura a inkhawm
78 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 75
member-ho an lo thlen hma chuan inkhawm tur an awm lo vang Tlangtinkapa leh Pi Hlemmawii te fa upa ber ni turin Rihkhawdar
tih hlauin a \awng\ai ngat ngat \hin a, pitarho rawn inzui thluai khuaah a piang a, chuta sei lian chu a ni. Kum 2007 khan Yinnet
thluai a hmuha a hlim \hinzia kha.  hnam zinga rawngbawl turin AMB-in a la a, kum 2008-ah field
chhungah lutin rawng a bawl \an a, vawiin thlenga Southern
Chutianga Pathianni tina inkhawm an neih theih hnu chuan Shan Mission Field-a missionary thawk mek kan neih senior ber
dona rite a lo thang ta a, dotute vauna leh sawi chhiatna avang a ni. Kum sawm chuang rawngbawlna field-a awm tawh chuan
chuan \henkhat zam mai an tum ta. Baptisma pawh la chang lo chanchin sawi tur a tam a, hetiang hian Yinnet hnam zinga a
inkhawm member \henkhatte pawh khawtlang mite chuan Kristian rawngbawl dan tlangpui tar lan kan tum ang.
dik tak angah an ngai vek tawh mai si a, puipun nikhuaah an
hmel a zum deuh lo thei ta lo. Lal Isua rinna thinlung rukah an a. Kungpouh khuaa rawngbawlna
neih tawh si avangin milim leh lukawlh hmaa kun an hreh tawh Kum 2008 March-ah Yinnet khaw pakhat Kungpouh
a, an tih lohin sawiselna aw a ring tawh si. Thinlunga an rin Lal khuaah a lut a. Mi hnathawhte puiin Yinnet \awng a zir a,
Isua lama \ang nghet turin \anpuitu tur leh huaisenna an tlachham naupangte leh \halaite zanah lehkha a zirtir \hin. Thla nga a awmin
bawk si a. Ding hlei thei lova tlu ta pawh an awm nual lo thei ta Yinnet hla Chorus a ziak \an a, a hla thar chu naupangho zirtirin
lo a ni.  chhuat su delh delh khawpin an lam \hin a, nuam a ti \hin hle. A
inleng tlangvalte hnenah “Isuan a hmangaih che u,” a han ti
|um khat pawh inkhawm member pakhat hi Missionary chu an nui dar dar mai a. Eng vanga nui nge an nih a han zawh
hnenah lo kalin, “Zirtirtu, kan khaw lal leh upaten ringtu zawng chian chuan nula leh tlangval inhmangaihna \awng kam a lo hman
zawngte hi um chhuah vek min tum a nia, engtin nge kan tih vang a lo ni a. Yinnet \awng zira a han ziak chu Yinnet putar
ang?” tiin mangang takin a rawn zawt a. Ani lah chuan lo hnem pakhat chuan mak tiin vawi eng emaw zat a chhiar nawntir a, an
taka ruangin, “Min um chhuah chuan kan chhuak anga a ni mai,” \awng hi ziak theih a nih an rin loh vang a ni.
tiin a lo chhang a. “Kan ran zozaite nen khawiah nge kan awm
tak ang a?” tia pitar pakhat manganzia mawlh kha aw…. Mis- Yinnet \awng pawh a la thiam tak tak hmain Shan sipai
sionary chuan um chhuah pawh tuar ngam ringtu an nih beiseiin an rawn hrang ta chu, rawlthar leh pavalai zawng zawngte chuan
khatiang khan a lo chhang mai kha a ni a. Mizo ringtu hmasate zanriah ei kham veleh zan riah puan puin ramhnuai lam an pan ta
pawhin tihduhdahna leh neksawrna an lo tuar nasatzia te, Lal sung sung \hin a, mahni in luma riak ngam reng an awm lo. A
Isua phat duh hauh lova an lo tuar chhuah tak vanga vawiin zirlai tlangval neih chhun chuan, “Zirtirtu, nang pawh riak chhuak
thlenga hnam pum huapa malsawmna kan dawn dante a hrilh ve rawh. Shan sipaite hian Yinnet \awng an thiam lo va, nang
mawlh mawlh hlawm a. Mahse, “Mizo ringtu hmasate angin i lahin Shan \awng i thiam bawk si lo. Kawl \awng lah chu an duh
tuar ve ang u aw” tih rilru put harsa an ti hle mai. An khawtlanga lo bur mai si a. An hruai daih ang che aw,” a ti a. Zan khat chu
thil thleng ngai lo hmachhawntute an ni si a. tlan ve mai a \ha ang em tih a ngaihtuah a; mahse, “Keini ang hi
80 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 81
rama a awm mek laiin rawngbawl tura kohna a dawng a. Kohna
chhangin Myanmar ramah a haw nghal a, rawngbawl tura Khawvel hmasawnna tui lian chuan Yinnet mite a rawn
inbuatsaihin hemi kum vek hian Nazaren Bible School-ah B.Th. chim thlen lai leh video en an thiam \an lai te, handphone/mobile
a zir a. Tin, Theological Seminary, Chil Chil, India ramah M.Div. phone hmanga MP3 hla ngaihthlak leh MP4 an hman thiam chhoh
a zir zawm nghal a, kum 2011-ah a zir zo. zel dante chu HM Khawlsiamliana chuan chik takin a lo bih
ngun hle \hin a, khawvel changkanna thil hmanga rawngbawl
Mission field-a luh beiseiin May thla 2011-ah Tahan hlawk dan tur a ngaihtuah ta a. Missionary chuan, “Mei eng nei
Vengchhak, Presbyterian Church of Myanmar-ah an inpe a. A thei ila, video chhuahsak thei bawk ila, mipui chu kan thu sawi
inpek thla hi Assembly Mission Board (PCM)-in Southern Shan ngaithla turin an awm reng a ni,” a ti nghe nghe. Tichuan, mei
field-a thawk tur Missionary a lak tur thla chiah a lo ni ve bawk eng \ha nei theia video hial chhuahsak thei tur chuan thla tina a
a. Tichuan, AMB chuan Southern Shan field-a thawk turin a la lawmman dawnin daih hek lo, thingtlang lo a siam ta a. Mahnia
a, June thlaah Mission field lamah a tir chhuak ta a ni. intodelh tum tlat HM Khawlsiamliana chuan Nawngleng mite
hip nan video a lei theih huna Pathian thu sawi ngaithlatu tur an
Yinnet khaw pakhat Nawngleng-ah an lut a. Yinnet khua tamzia mitthla chungin lo acre 3 vel zeta zau a siam ta a. Chung
a thlen \an tirh chuan \awng thiam loh vangin rawngbawlna dang hunlaia a report pekah chuan, “Hei hi ka rawngbawlna chu a ni
vak a nei thei mai lo, damloten an rawn pan a, damdawi mum a a, thil hahthlak tak a ni,” a ti.
pek dawnin a \awng\aisak \hin. Lalpan a \awng\aina a chhang a, Kum 2011 Krismas kha field huapa hmang turin
damlote chuan damna an lo chang ve zel a.  Nawnglenga nghah a ni. Kunglanga kan naupangte leh Samkha a
ringtharten anmahni \awng ngeia Pathian fak hla an han sa chu
Chutia hun eng emaw chen mahni in chhung bak an thlen an \awngin hla a awm ve a, an \awngin Pathian hi a fak theih a ni
theih loh lai chuan tuk khat chu nu pakhat hian a fanu damlo tana tih pawh lo la hre ngai lo Nawngleng mipuite chuan mak an ti a,
\awng\ai turin a rawn ko ve tlat mai a. Isua chanchin pawh a la Krismas a han zawh meuh chuan Nawngleng naupangte pawhin
sawi ngai loh avangin Isua tihdam beiseina an nei chu mak pawh an \awnga Pathian fak hla zirin an han sa \an ve ta. Zai ngai hauh
a ti em em zawk a. Damlo in an va thlen chuan Yah Ve-i fanu lo hla sak zirtir chu a awl lo hle. 
Nang Chang-i chu nikhaw hre lovin a lo mu bal mai a. HM
Khawlsiamliana chuan a lu chunga kut nghatin vawi hnih a Kum 2012 a lo her chhuah chuan, \hal awl len lai hun
\awng\aisak a. Vawi hnih a \awng\ai zawh chuan damlo chu a chuhin crusade an chhungkuain an buatsaih ta a. Yinnet thisen
khawsikin a thlah ta a, a biak theih ta. Hetia Pathianin kai zinga Pathian hmu fuhtu, U Myint Aung-a chu speaker atan
rawngbawlna kawng a hawnsak hnu hi chuan damlo a tlawh leh \awng lettu atana ruaiin ni nga chhung crusade March thlaah
apiangten \awng\aisak an lo beisei \hin a, Isua chanchin a thiam an buatsaih ta a. Thu ngaithlatu pawh mi 60-100 an lo kal zan tin
ang tawka hrilhin a \awng\aisak \hin ta a ni. \hin a ni. Program zawh apiangin thingpui ruai an buatsaih \hin
82 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 79
a. Tin, Kunglang lama kan naupangte leh Samkhaa ringtharten
an \awiawm ve bawka, a hun laia Area Secretary Rev. Lalriliana Zan khat chu inkhawm member pakhat hi a lo kal vang
pawhin zan riakin a \awiawm ve bawk. He program hi a vang mai a, “Zirtirtu, naktuk zingah Tah Kawlenga leh Ai Nuha
hlawkthlak an ti hle a ni. te an lo leng dawn a nia. Khawtlang meeting-ah i chungchang
an sawi nasa hle mai a. Um chhuah daih che pawh an duh hlawm
HM Khawlsiamliana chuan, “September thla a\ang zet a. Anni pahnih hi i hnena leng phawt turin an ruat a ni. An lo kal
chuan Pathianin a rawng min bawltir duh dan chu damdawi hunah i mangang lutuk palh ang tih hlauvin, a rukin ka rawn
hmangin a ni tih ka hre thiam ta,” tiin kum 2012 September thla hrilh che a nia,” tiin thuruk a rawn thlen a. Pathian hnenah
a\angin syringe pawh a vuan ta a. Nawngleng khua leh a chheh \awng\aiin an lo kal huna a lo dawnsawn thiam nan finnate a dil
vel khua zawng zawnga damlo apiangten an rawn pan ta chur a, a lo inbuatsaih ve nasa. Mahse, a tuk khua a lo var a, an lo
chur mai a ni. An \awng\aina Lalpan a chhang a, an mi enkawlte thlen huna a lo hlui tur leh lo welcome dan tur a inbuatsaih lawk
chuan damna an chang zel a. Field hminga hnatlang leh thiltihhona nasat teh lul nen, an rawn lang ta miah lo va. Kunglang a
avanga a riah chhuah changa damloten rawngbawltu an chhuahsan ni thlengin khawtlang aiawha lo kal, inleng mission-
mamawhzia ama \awngkam hian a tifiah hle, “Pathianin min ary hian a nei hauh lo. Khawtlang lal leh upate a\anga dona lo
kaihhruaina avangin damloten min beisei hle \hin a, ka awm loh awm a hmuh hian a rawngbawlna Lalpan mal a sawm a ni tih
changte hian ni khatah vawi hnih vawi thum kan ina lo kalin min hriain a rilru tak chuan a lawm hle zawk \hin. Mahse, a member-
zawng a, khawsik hluah hluah leh lu na em em chunga ni hnih ni te rilru dawih dan leh Lal Isua lama \ang nghet tlat tura huaisenna
thum min lo nghakte chu ka haw meuh chuan an lo cher chhe an nei lo lutuk a hmuh hian hrehawm a ti a, chu chuan a tibeidawng
hman tawh hle \hin. In ka thlen veleh theih tawp chhuahin ka hle \hin a ni.  
enkawl a, Pathianin min tihdamsak leh \hin,” tiin. Hetiang taka
damlo enkawl tur hian damdawi lam zirna eng mah nei lo, HM T. Remluaia hi kum 2013-2017 February thleng khan
dinhmunin a nawr em avanga he hna hi thawk mai a ni a, hrehawm Field Secretary a ni tawh a, 2021 AMB annual chuan Field Sec-
pawh a ti \hin. Damlo a enkawlte hnenah, “Doctor ka ni lo va, retary atan a ruat leh a. Tunah hian a nupui Pi Lalthuammawii
damdawi lam zir leh damdawi thiam pawh ka ni lo a nia. Pathian leh an fate VL Rawngbawli leh VL Hmingthanpuii te nen
rinchhanin a ni ka enkawl che u ni. In damna tur pawh he damdawi Namsang Mission quarter-ah an khawsa mek a ni.
vang ai mahin Lalpa hnena kan \awng\aina hi a ni zawk. Pathian
hnenah nangni pawh \awng\ai ve \hin rawh u, a chhang ngei ngei 2. HM Khawlsiamliana
dawn che u a ni,” tiin doctor a nih loh thute pawh tlang taka HM Khawlsiamliana hi Tuibual khua, Falam township-
hrilhin Pathian thu a sawi nghal \hin. Hetianga Pathianin mal a ah Pu Sut Lian Thang leh Pi Lal Lawm Thluai te fa pathumna ni
sawm a, chheh vel khaw hrang hrang a\anga damloten an rawn turin a lo piang a. Mahse, a naupan laiin Letpanchaung-ah an
pan khawm tak tak chu, thawk khat lai phei chu in chhung (sit- pem a, chutah a sei lian a. Kum 2003-ah sum zawnga Malaysia
84 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 85
a thawh lai chuan miin thi ngei tura an ngaih, pum puar leh vung thawk turin Assembly Mission Board chuan Missionary atan a la
luk mai, thla 6 lai eng mah ei thei tawh lo, a thi ngei dawna a ta a ni. Assembly Mission Board hotuten training an pek hnuah
hriat avanga a pasal pawhin a kalsan tak Pi Yah Chawi Rahi chu June thlaah Mission field panin an chhuak a. June 9-ah Namsang
\awng\aina nen a enkawlna Lalpan mal a sawm a, a dam ta chu an thleng. 
Isua ringin baptisma a chang duh ta a. Ani rual hian Thailand
ram a\anga lo haw nupa tuak khatin Isua an rin tawh avangin Mission field a thlen hma chuan HM Khup Suan Thang
baptisma chan an dil bawk a. Kum 2014 April thlaah an pathum chuan Yinnet mite hi hring ei an nih a ring a, hring ei kara lut tur
hian Rev. Lalriliana kutah baptisma an chang ta a ni. Anni hi anga a inngaih avangin zamna leh hlauh ruk deuhna a nei nghe
Lalpan HM Khawlsiamliana member nghet a pek \anna a ni. nghe. Chuvangin, an nupa maia kal lovin, a nau tlangval a rawn
Tichuan, member-te lo pung zelin Pathianni inkhawm a kal tluang hruai tel a. A hun laia Field Secretary-in an mamawh tur \awng
zel a, Yinnet hnam zinga Biak in hmasa ber chu Nawngleng tlanglawn a zirtir a. Hetia Mission field-a an han khawsak \an
khuaah ngei hian kum 2017 khan a lo ding ta a ni.  tirh chuan hlauhna rilru a neih deuh avangin zan mutnaah pawh
chem a inchhawp hial \hin. Khaw laiah pawh leng ngam mai
Kum 2016-ah Boarding House-ah Yinnet naupang lak \an lovin an chhungkuaa inah awmin Bible an chhiar tluk tluk \hin a.
a ni a, naupangte enkawltu atan AMB-in a ruat angin HM Thuthlung Hlui an chhiar zo dawn ta. Ni khat chu a inngaihtuah
Khawlsiamliana te chu Namsangah Boarding House-a naupangte harh a, an in a\anga kal chhuakin \awngte a zir a, \hiante a siam
enkawl turin hemi kum vek hian sawn luh an ni a, kum 5 chhung \an ta a. Chutia \hiante a siam a, Lalpa rawngbawl hna a han \an
naupang an enkawl a. Tichuan, kum 2021 April thlaah Tasai theih chuan beiseina sang tak a nei ta a, kum thum chhunga
khuaah dah an ni leh ta a. He thu ziak a nih lai hian an chhungkuain member sawm nei hman turin \an a la ta a. Amaherawhchu, kum
Tasai khuaah rawngbawlin an khawsa mek a ni. thum hnuah member duhawm tak Champuka Lalpan a pe ve ta
chauh a ni.
3. HM Khup Suan Thang
Southern Shan field-a thawk HM Khup Suan Thang hi Ni khat chu buh vuaknaah a feh ve a. Lo an thleng chu lo
Tedim Synod-a kan Pastor, Rev. Nang Khan Lian leh Pi Chin neituin amah chauhin hruih a siam a, tu mahin puih an tum der
Nuam Vung te fa pasarih zinga fa lai a ni. Ni 15 April, 1995 lo chu mak a ti hle mai. Lo sul an hawng a, in an thleng chu lo
khan Suansang khuaah a piang a. Kum sarih mi a nihin Tedim- neituten an loa feh zawng zawngte ni tha hlawh an pek bakah
ah an insawn a, Tedim-ah a sei lian a. A naupan lai chuan naupang zanriah an hlui dawn hi a lo ni reng mai a, chaw ei hmain zu an
sual ve tak a ni awm e. Chutianga tleirawl chimawm ve tak, chhawp hmasa a, zu in thei lo tan beer an chhawp bawk a. An
enkawl harsa tak chu a pa chuan kum 2009 khan Bible school-ah nunphung danglam tak, lo neitu tana senso hautak zet leh buh
a luhtir ta ngawt a. |ha taka zirin kum 2013 February-ah B.Th. vuak ni hlimawm dang dai tak a hmu chu mak a tiin an zinga
a zir zo va. Hemi kum vek May thlaah Southern Shan field-a khawsak chu nuam pawh a ti ve ta em em a.
86 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 83
ting room)-a damlo lo enkawl mai chi ziazang ni hek lo, pindan
Tin, Kungpouh khuaa kan member, Pu Tah Lu Kaka a lamah seniority-in an ko lut ta ringawt a, damlote an ina an len
thih khan, ringtu thi ta khan a tu leh fate hnenah, “Ka thih chuan loh avanga \henawmte ina mu tawk an awm chang pawh a awm,
Phunggyi in ko tur a ni lo, Kristian Saya-te in ko tur a ni. hna a hautak tak zet a ni. 
Anmahniin min vui ang,” tia a thuchah HM Khup Suan Thang
an han hrilh chu \awng a la thiam loh avangin mawhphurhna lak Kum 2013 a rawn inher chhuah chuan naupangte hnena
hrehin a lo mangang hle hman nghe nghe a. Thlanmual kawngah rawngbawlna Lalpan kawng a hawnsak leh a; zanah naupangho
Mizo tlawmngaihna chhuahin ruang zawntute a put chhawk vei an lo pung khawm a, sawrkar school zirlai an zirtir mai bakah
rawk a, tu mahin an chhawk veleh duh tawh si lo, thlanmual Pathian thu leh hla, \awng\ai dante an lo zirtir a. Hla sa ngai lo
thleng rawkin a pu thla a, hahthlak a tihzia thu sawiin ‘a inchhir Nawngleng naupangten Pathian fak hla an han sa thiam ta chu
awm hle a ni,’ a ti (Yinnet mite hian thlan laitu tur hlawhfa an la naupangte hian nuam an ti hle a, zirtirtu tan pawh a nuam hle
\hin a, thlan laitute hian ruang zawn pawh mawhphurhna an la ang, “Khawlai han len chhuaha naupang hla zir \hinten min lo
nghal vek zel a ni. Inhlawh zinga mi ni ve loten an pui ngai lo). hmuh hian kan hriat ngei ngei turin an hla thiam (kan hla zirtir)-
te chu an lo sa vel \hin a. Naupangte hi an phur hle tih a hriat a,
Yinnet mite inbual hi, nulate pawh hnute lang veka inbual keini tan pawh a hlimawm hle a ni,” a ti. Heng naupangte leh
\hin kha an ni a (tunah chuan an ni tawh bik lo), hmu ngai lo tan puitling baptisma chang tawhte hruaiin Kunglangahte an riak a,
chuan mak ti taka an inbual leh tui cheng vel thlir reng awl tak a Kunglanga kan member-te leh naupangte nen fellowship neiin
ni. Mahse, hring ei zinga khawsa tura a lo inbuatsaih avangin program hlawhtling tak an nei bawk. 
Yinnet mite saruak deuhthawa an inbual chu HM Khup Suan
Thang chuan mak a tih lem loh thu a sawi. Tui hleuh an thiam Hetiang taka naupangten an bawr a, zan tin mai lehkha,
em em mai erawh mak a ti hle. Ni khat chu luia a zuk kalin Pu Pathian thu leh hla leh lamte zira an inhman a, damloten an pan
Tah Thana hian a fapa naupang te hi tuiah a paih thla tawp a, a, khawtlangin an rinchhan em em lai hi remchangah hmangin
naupang chu a hak deuh bawrh bawrh mai a, a la chhuak a, a kum 2013 August 11 a\ang khan an naupangte bakah \henawmte
paih leh \hin a; “Tui hleuh ka zirtir a nih hi,” a ti sam et mai chu sawmin Patianniah inkhawm program an hmanpui ta a. Pathianni
mak a ti hle a ni. inkhawm pawh an \hahnem \hin hle a ni. 

Kungpouh Mission quarter kawtah chiah hian Lamkhuang Kristaa nun nei tawh Kohhran member-te enkawl ai chuan
kung lian vak lo hi a ding a. Kan compound chhunga awm a nih thlarau bote chhan chhuahna kawng chu kham kar chhengchhia
avangin Field Secretary chuan a duh leh lo kit mai turin a hrilh leh lui kawr thuk tak pawh ni se Krista tana thih huama chu
a. Ni khat chu kan Missionary chuan Lamkhuang chu mi a lo kawng ngei chu zawh tura thlang zawk a ni bawk a, a
kihtir a. Yinnet mite danah chuan compound kha kan ta ni mahse, rawngbawlnaah \hahnem a ngai hle. Chutianga \hahnemngai taka
88 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 89
baptisma chan pawh a duh hial a. Mahse, baptisma chu a chang lawm hle a ni. He thu ziak a nih lai hian HM Khup Suan Thang
leh ta lo. Khawvel miin a thi ta. Tin, Pathian thu hrilh tur nupui Pi San Nuam nen fanu Vung Deih Tawi leh fapa Lian Kim
remchang zawngin zanah a leng chhuak \hin a. Thailand ram Sang an nei a, Kunglang khuaah an chhungkuain an khawsa mek
a\anga lo haw Pi Yah Phiti chuan a thu hrilna eng a\angin kan a ni.
Pathian hi malsawm theitu Pathian nung a nihzia a hre thiam ta.
Malsawmna duh ngang an nih avangin Kristiana inpek a duh ta 4. HM Vanbawiliana
a. Kristiana a han inpek dawn tak tak meuh chuan khawtlang lal HM Vanbawiliana hi Pu Vantu leh Pi Mante te fa pasarih
leh upate beng a thleng ta a, anni'n Isua ringtua inpe lo tura vau- zinga fa lai a ni. A pa hi EFC Kohhranah rawngbawla a awm
in an dang a, Kristiana a inpek chuan khawtlang sum khawn laiin, ni 1 July, 1990-ah Lawngdan khua, Chin State-ah a piang
pawh a bin zel an chawitir tur thu leh ‘Nang hmeichhia eng nge a. Mahse, Matupi-ah an insawn nghal a, Matupi-ah hian a sei
i hriat a, chutia Kristiana luh mai i tum,’ tia hrosain an vau zam lian a ni. 
ta a ni. Kungpouh khaw lal upa Pu Lungsuha-te ina a \awng\ai
thu HM Khup Suan Thang chuan hetiang hian a sawi, “Motor hi Missionary hna hi a hnathawh tum ni lem lo mah se, kum
an awt ve em em mai a. Ka \awng\ai zawhah ‘kumin chhungah 2008-a pawl sawm a passed hnuah English \awng thiam beiseiin
in nei ang,’ tiin ka hrilh a. Ka \awng\aisak hnu thla hnihnaah Yangon-ah Bible school a zuk kai ve a. An school Principal-in
motor chu an nei ta a ni,” tiin. an school chawlh chhung Rakhine State-a Missionary turin in-
Kum 4 Kungpouh khuaa an awm hnuah, kum 2017 khan volunteer thei an awm em tih a zawt a. Thlarau bo vei vang ni
Nawngleng khuaah an insawn a. Tichuan, Nawngleng-ah Biak lovin, M.Div. a zir zawmna tura experience atan a \hian mi
in sa tura field-in ruahmanna a neih sa chu hma a la nghal a. pathumte nen an inpe ta a ni. Rakhine State chhung, Paletwa
Southern Shan field-a Biak in hmasa ber chu sak a lo ni ta a ni.  ramri hrul Tanthawng khuaah rawng an bawl a. A
rawngbawlpuiten an rinawm lohsan zawh vek hnuah, amah chauh
Southern Shan field-a Biak in ding hmasa ber kha a chung chuan a peih bik lo va, an Principal phone-a biain haw a dil a.
rangva tih loh chu rua hlira sak a ni a, kum tam han daih tur zia Principal chuan school luh leh huna haw turin hrilh mah se amah
reng ni hek lo, sak \hat a ngai thuai a. HM Khup Suan Thang hi chauha rawngbawl harsa a tih em avangin kein Matupi panin a
pavalai thothang \ha tak a ni bawk a, Kohhran member tlangval haw tawp mai a, ni sarih a thang a ni. M.Div. zir zawm leh tura
Tah Tu nen khawlin ramhnuaiah thing an zai a, nuho leh \halai a inbuatsaih mek laiin Matupi-ah Primary school zirtirtu hna a
lamten an theih ang thawkin, anmahni kutkawih ngei Biak in dil bawk a, written interview a chhang zo, personal interview a
neih tumin \an an la nasa hle a ni. Biak in sak nan chak an la daih tih tur ni takah a hriat hauh lohva a pa leh an Pastor-in Mission-
ta tihah Zohmun Vengpui Pavalai Pawl work camp-in an lo kal ary hna an lo dilsak avangin, “Interview nei tura Tahan kal a
hlauh mai a. Anni'n Biak in mawi tak, kum tam tak daih tur chu hun ta,” tiin an hrilh thut a. Pastor-in a kalna tur T.A. Ks 50,000/
Nawngleng Kohhran tan min rawn saksak ta a, an chungah kan - pek pahin, “Tahan-ah kal rawh le,” a rawn ti ta mai chu, “Pawisa
90 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 87
min pe lo se chuan ka kal kher lo vang,” a ti. Tichuan, personal compound chhunga thing erawh kan ta a ni chuang lo hi a lo ni a.
interview a chhan tur niah Tahan lam panin a kal ta a ni. Pathian Kha Lamkhuang kha inti tatu mi pathum lai an lo awm a, a thing
remruat zel a ni ang chu, Yinnet hnam zinga thawk tur Mission- inchuhin an buai deuh hak mai, Phunggyi (monk) an ko ta a.
ary atana lak a lo ni ta a. Monk chuan kan Missionary chu, “Heta awm i duh chuan ti
tawh reng reng suh,” tiin a kam khat a. Thawktu chuan a hlau
Missionary atana lak a nih hnu hian AMB hotuten thla duh bik lo va, “He buaina hi nang nen eng mah inzawmna a
hnih chhung (June-July) training an pe a. Ni 3.8.2014 zanah awm lo ve,” a lo ti ve bawk a. Khawtlang upa Pu Lungsuha a lo
Tahan Vengthlang Biak inah AMB hminga Missionary tirh chhuah kal a, “He kan monk hi khua a\anga um chhuah daih tur a ni,” a
inkhawm program hman a ni. Tichuan, ni 5.8.2014-ah Mission rawn ti ve bawk a. An buaina chu an ching fel thei ta a ni.
field pan turin HM C. Laltlankima nen Tahan an chhuahsan a, ni
9.8.2014-ah Namsang an thleng. Field-a a thawhpui turten Tichuan, kum a lo vei chuan football a lei a, inkhel tura
Namsang Pastor quarter-ah an lo hmuak a. Tin, ni 11-12 Au- lo kalte tan ball a han theh chhuak chu a laiah an dah a, “I ngam
gust, 2014-ah HM C. Laltlankima nen Field Secretary HM T. em, i pa em?” tiin, khat hnih thum an chhiar a, an han inpetchilh
Remluaia awmna Kunglang quarter-ah an riak lut a, Yinnet \awng pawp ta mai a, \henkhat chu “Ar ke perh fuh ang an ni,” tiin HM
tualleng Field Secretary-in a zirtir a. Tichuan, 13 August, 2014 Khup Suan Thang chuan a sawi. 
(Nilaini)-ah a awmna tur Umpal khuaah Namsang Bialtu Pastor  
Rev. Lalriliana leh Field Secretary te bakah thawktu zawng |halaiho chu ball khelh dan a zirtir ta a. Nuam an tiin
zawngte nen kan va thlah ta a ni (Umpal chanchin en rawh). khawtlang \halaite an phur hle mai. HM C. Laltlankima leh HM
Vanbawilianan an tawiawm a, anni kaihhruaina a\ang hian a ni
Shan State-a rawngbawl tur a nih avangin hnam mawl field hminga Yinnet-ho Namsang tournament-a kan chhuahpui
tak zinga khawsa turah a inngai lo va, Kawl \awng hman theihna hial kha. HM Khup Suan Thang football khel hmutu Kawlho
mi pangngai tak zinga rawngbawl turah a inngai. Mahse, Namsang chuan an khaw hminga khel turin an sawm fo a, mahse, Yinnet
an lo thleng a, Field Secretary-hoa thingpui dawra an \hut laiin mite tan a inpek vangin a hlawkna tur leh hming mawina tur chu
Yinnet mi thil zuara vak vel an hmu a, mahni hnam thuam ngaina a chan ta zawk a ni.
tak an la nih avangin an la mawl hle dawn a ni tih a ring nghal a.
Hnam la mawl ve tak zingah chuan huaisen takin Pathian thu a Pathian thu a sawi hmasakna ber pawh accident avanga
sawi theih ang tih ringa Umpal khua phur taka a han luh meuh ke tliak Pu Ai Teta, Taunggyi thlenga a hruaite inah a ni a;
chuan, Kawl \awng thiam hlawm hek lo an \awng thiam ngei a Abrahama thawnthu hrilhin an hnenah Chanchin |ha a hril a.
ngai tih a hriatin Field Secretary-in Yinnet \awng a zirtir leh Ngaihthlak nuam an ti hle a ni. Tin, Pu Ai Chuma pawh an
Yinnet mite \awng a ziak theih ang ang a ziakna, a note bu kengin hnena a len \hin avangin Pathian thu a lo hrilh a, inkhawmnate
ramhnuaiah a kal chhuak \hin a, \awng a zir ta ngat ngat a ni. an lo neihpui \hin a. Kum khat lai an lo inkhawmpui hnu chuan
92 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 93
hian Pathianin a rawngbawlna mal a sawm a, member chau tawhte a\ang pawhin rin lo ang tak thil thleng a hmu zel a, mak tih leh
chak thar lehin thinlunga rinna nei tawh; mah se, Isua hnung zui beidawng taka awm chang a ngah hle. 
tura inpe tak tak ngam lote pawh an inpe thar nasa hle a. Mem-
ber an pung hle a ni. Hetia Lalpan member a pek belh tak zel Kum 2016 February 12 khan Pu Ta Hlah leh Pi Nuhsein-
siah chuan inkhawmna tur Biak in sak ve mai \haa hriain, South- te fanu naupang ber Nl. Pan Win Phyo, Mro hnam, Rakhine
ern Shan field-a Biak in ding hmasa ber pahnihna ni turin kum State-a mi nen Namsang Presbyterian Biak inah Rev. Dr.
2018 khan anmahni Kunglang member-te kutkawih liau liauin Vanlalhnema (Retired) kutah 'tiam tlat e' an ti a (An nu nen hian
Biak in sak a lo ni ta a ni. Biak in nei tur hian HM Vanbawiliana Bible school-a intawng an ni). Kum 2021 April thlaah Nawngleng
hoin member-te an thawk rim hle a, thawktu dangte chuan kan khuaah an insawn leh a, he thu ziak a nih lai hian an nupain
remchan danin kan pui lek chauh a ni. Nawngleng member enkawlin an khawsa mek a ni.
                                                        
HM Vanbawiliana pawh hi Mission field a lo thlen hian 5.  HM C. Laltlankima
damdawi lam chu eng mah zir leh thiam nei sa lo a ni a. Mahse, HM C. Laltlankima hi Mizoram, Khawzawl Dinthar
Mission field a thleng chu damlo mangangten an pan nghal mai venga piang leh sei lian a ni. Pu C. Chawngliana leh Pi Sangthangi
si a. A tirah chuan damdawi mum a lo pe \hin a. Mahse, te fa 5 zinga upa ber niin February 25, 1983-ah a piang a. Amah
Kunglanga a awm hnu kum 2016-ah Taunggyi-ah thla thum course hi pa hang lam deuh, pumruaa hleitling pangngai tak, mi zaidam
a han kai ve ta a. A zir zo a lo haw veleh Kunglang khaw lalin leh kawm nuam em em a ni.
thisen chaw inthuntir turin a pan nghal a. Tu mah dang pawh a la
chiu hmaa khaw lal a han chiu hmasa ber tur chu a zam ru hle Kum 2006-ah piantharna a chang a. Piantharna a chang
mai. Khaw lal hnenah chuan, “I hlauh deuh chuan lehlam hawi ta chu thlarau bo a vei nghal em em mai a, Pathian kohna a ni tih
mai rawh aw,” a ti a, lehlam hawitir a tum a. Mahse, ani lah hriain chhan ngei a tum ta a. Tichuan, Mission Foundation Move-
chuan, “Ka hlau lo a nia Saya, min chiu tawp mai rawh,” tiin a ment (MFM)-ah Missionary thawk turte training a zawm ve ta a
chiuna tur ama kut chu a lo en ve ran mai si a. Chutianga bul ni. Heta a training lai hian Pu Biakliana, Myanmar ram Innlay
\anin damlo a enkawl a, tunah chuan khawtlangin dam lohna dila khawsaho zinga Missionary thawk mek nen an inhmu a, Pu
thuah an rinchhan em em a ni. Biakliana rawngbawl dan a ngaihthlak a\angin Myanmar rama
rawngbawl duhna rilru lian tak a nei ta a, training a zawh veleh
Yinnet khua Umpal-a a awm lai khan nu pakhat chu a kum 2007 khan Pu Biakliana chu a zui haw ve ta a ni.
pasalin a boralsan hlauh mai a. A pasal thih a\anga ni sarih niah,
a pasal puala hun an hman chuan ngaihzawng a lo nei leh der Theih tawp chhuaha Pa-Oh-ho zinga rawng a bawl laiin,
tawh kha mak a ti hle. Mahse, a han awm rei a, rinawmna an kum 2014-ah Pa-Oh-hovin an khua a\angin an hnawt chhuak ta
tlakchhamzia a hre chiang tual tual a, ringtu kan member zing hlauh mai a. Chutia hnawh chhuaha a awm thu Namsang Bialtu
94 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 91
Pastor, Rev. Lalrilianan a lo hriat veleh Namsang lama chawl Umpal khuaah hian mission hmun kan la neih loh avangin an
hahdam turin a sawm a. Hetih lai hian Assembly Mission Board khaw lal inah a awm a. |awng a thiam loh avang hian hrehawm
(PCM) chuan Yinnet hnam zinga rawngbawl tur mi pahnih an pawh a ti hle. A awmna in neitu nu leh paten an duatin an fapa
duh thu advertisment an chhuah a. Pathian kohna a nih ringin ang maia an enzia te, an duhsakzia erawh a lawm tak zet a, “ka
\awng\aiin Pathian a rawn bakah, amah chawmtu Khawzawl theihnghilh leh tawh ngai lo ang,” a ti.
Dinthar Kohhran leh amah enkawltu Pu Biakliana te chu a rawn
a, anni'n rem an tih hnuah Mission Board-ah chuan dilna chu a Kawl \awng an thiam loh avanga a beidawn belhchhahin
theh lut ve ta rawih a. Pathian remruat a lo ni ngei a ni ang, kar khat lehkha a zirtir hnuah chhung a,b.c em pawh an la thiam
AMB chuan Home Missionary atan a la ta a ni.  thei lo chuan a tibeidawng zual hle mai. Mi ina awm a ni a, nun
dan leh ei in a dang daih a, \awng thiam loh leh hriselna \ha tawk
Mission Board hruaitute chuan thla thum chhung train- lo nen, “Khatih hun laia kan Mission Secretary Rev. V.L.Zorema
ing an pe a. An training zawh veleh Tahan Vengthlang Biak inah khan, ‘Kan hnam timualphotu ni lo hram turin, rawngbawlnaah
missionary thlahna inkhawm program buatsaih a ni. Tichuan, \an i la dawn nia,’ tiin thu min chah lo sela chu ka haw leh daihin
Southern Shan field lamah a \hian HM Vanbawiliana nen an kal ka ring. Mission field ka thleng chauha beidawnga ka haw leh
ta a. Namsang PCM Manse-ah field-a thawktute leh Namsang mai chuan kan hnam timualphotu ka ni dawna ka hriat avangin
Kohhranhoten hlim takin an lo hmuak a. Field Secretary hnenah ka awm hram hram a ni,” a ti. Tichuan, Umpal khuaah hian
zan hnih riakin, an \hian dunin Yinnet \awng an zir hnuah Au- AMB-in Ks. 500,000/- (Nuai nga) min rawn thawn hmangin
gust 18, 2014 khan Tasai khuaah thawktute leh Namsang Mission quarter kan sa a. He khuaa kum hnih dawn a awm hnuah,
Kohhranhoten zan khat riakin kan thlah fel ta a ni. kum 2016-ah Kunglang khuaah a insawn leh ta a ni. 
Tasai khua school naupangten mission zirtirtu a lo thleng Southern Shan Field-a Kohhran hmel a lo lanna tura
tih an hriat chuan an school ban veleh Mission quarter-ah an kal inkhawm bul \anna hmasa ber chu Kunglang khua hi a ni a.
khawm a, school-a an zirlaite chu Missionary chuan a lo zirpui Member awm tawhna khuaa insawn chu chakawm viauin lang
leh \hin a. Chhunah mission compound thian faiin, tlaiah naupang mah se, “Member enkawlna kawngah a lo awm hmasa HM T.
lehkha a zirtir \hin. HM C. Laltlankima lo thlen hma kha chuan Remluaia anga \awng ka la thiam \hat loh avang khan member-te
Tasai mission compound hi hling buk lutukin a hual chhuak a, tihnungtawlhtu lek ka ni ang tih ka hlau ru hle,” tiin HM
sam fai huphurhawm tak a ni. Taima taka a han tihfai meuh Vanbawilianan a sawi. Mahse, Kunglang khua a han thleng a,
chuan mission compound nuam tak a lo ni ta.  naupang lehkha zirtir a chhunzawm a, naupang hnen a\angin
Yinnet \awng pawh hma a sawn chak hle a ni. Inkhawm hmasakna
Tasai khawtlanga damloten an pan ngei dawn avangin a ber ni mah se, Kunglang member-te an lo chau hle tawhin,
rawngbawlpuiten damdawi lam tlem azawng an zirtir nawk nawk inkhawm pawh an harsat chho tawh hle kha a ni a. Ani a thlen
96 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 97
an han van/ban chho chu a hlauhawm hle mai. Pathian venna an be mai tihte a han hmu a, an \halai nunphung a han zir chiang
chang a, an chhuak thei hram a ni. Hmun rem chin an thlen chu mak a ti khawp mai. An tlangvalte pawh hmeichhia ang
chhoh hnua Pu Ingtali-an, “Zirtirtu, ding lawk teh,” a han ti a, maia hnawihsen an inhnawih sen hlar mai leh an biangte an titai
Missionary chuan, ‘Eng nge,’ tih a zawh chuan, ‘Heta hi pa ka deuh hlar zel chu mak a ti hle. 
hmu,’ a han ti chu hah nak a laiin, a thinrimthlak duhin a mawlzia
ngaihtuahin a nuihzatthlak bawk si,” a ti. HM C. Laltlankima hi Ram sawrkarin hma a sawn zel zar zoin Tasai khua pawhin
awm lo se chuan, an chhan chhuah a rinawm lo. Vawiin thleng mei leh tui a dawng ta hial a. Mei leh tui an hmuh theihna tura
hian Tasai mite chuan an la sawi fo \hin. sawrkar thuneitute biak chungchangah pawh a \angkaiin khaw
lal leh upate pawhin an rinchhan hle. Electric hrui zam nan khaw
Zan khat chu zan laiah Pu Tah Nuha’n a rawn kai tho a, chhunga rua leh thing kung liante then fai a ngai a. Khaw chhung
“Zirtirtu, khawngaih takin min rawn \anpui hram teh, ka fapa khawlaiah hmawng kung lian tak a awm a, chutah chuan an
Tah Nia a thi tep a nia,” a rawn ti a. An in a zuk thlen chuan Tah inthawi fo \hin a ni. Chu hmawng kung chuan electric hrui kalna
Nia chu tlangval chak tak mi pathum hian an lo bawh bet a, a tihbuai avangin kih thluk ngei a ngai a, ramhuai chenna nia an
Yinnet hnam huapa an bawlpu lar leh thiltithei a lo awm ve bawk hriat avangin an khawih ngam ngang si lo. An khaw lalte chuan
a, zan lai e ti lovin an inah chuan mipui an lo khat tlat tawh. Missionary chu \anpuina a dil ta a. “Zirtirtu, min kihsak hram
Missionary chu a zam ru ve deuh hle. A chhan chu khatiang teh,” tiin. HM C. Laltlankima chuan a rawngbawlpuite hrilhin
enkawl turin damdawi eng mah hriat a nei lo va, enkawl dan Missionary-ten Yinnet mite hlauh em em, ramhuai chenna nia
turah a ngaihna reng a hriat loh vang a ni. Mahse, “Ka han an ngaih hmawng kung chu Isua ropui nan an kit ta a ni.
\awng\ai ang nge aw,” tiin a \awng\ai a. |awng\aina chhangtu HM C. Laltlankima hi rawngbawlnaah \an a la khawp a,
Pathian chuan ramhuaipu (bawlpu) leh khawtlang mipui pung khaw chhunga in tin tlawh chhuakin \awng\ainate a sem \hin a.
khawm hmaah a thiltihtheihna a rawn lantir a, Tah Nia chu a A remchan dan azirin Home crusade te a buatsaih \hin. Naupang
muhil zui ta mai a. He thil thleng avang hian Tasai bawlpu (Yinnet Lang camp te buatsaihin, Bible track Shan lehkhaa ziakte khaw
hnam huapa zah kai) hian HM C. Laltlankima hi a zah ta em em chhungah a sem chhuak vek a. Kum 2019 June thla a\ang khan
mai a ni. \henawm khawvengte sawmin Pathianni inkhawm program an
hmang thei ta a, he thu ziak a nih thlengin member awm chhun
Yinnet nula leh tlangval inrim dan ah chuan nu leh pate inkhawmpui hi a la kal tluang zel a ni.
an la men chhung chuan nula leh tlangval inbe mang lo va, an
inen ralh ralh dan leh nu leh pate an mut hnua an inkawm ve Kum 2018 May 12 khan Nl. Biakneitluangi nen Chin
chauh dan te, kut ni vangthlaah tual zawl hmun rem laia mipui Baptist Kohhran Biak in, Yangon-ah Pathian leh a Kohhran
pun khawmna laiah tlangvalin nula hmaiah tak torch-light-in an thianghlimte hriatpuiin Rev. Laltinhrea kutah an innei a. Fapa
han chhun tawp mai a, hmel \ha an tih zawng a nih chuan an va pakhat Rodingliana neiin Kungpouh khuaah chhungkuain an
khawsa mek a ni.
98 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 95
                                                      a. Rin lawk ang ngeiin damloten an pan ta a, “Chiu ngei ngai ka
han chiu ve chu, ka chiu sual ang a, ka chiu zo hi an chhiatpui
                                                          nghal mai ang tih hlau em emin rilruin ka \awng\ai mawlh mawlh
BUNG VIII \hin a ni,” a ti. Pathian zarah mualpho lo tein a chiu fuh ve zel
AN TESTIMONY-TE thei a. Lalpan a rawngbawlpui tur nupui a pek chinah damdawi
lam chu an nuin a thawk chhunzawm ta zawk a ni.
Yinnet miten Pathian an hriat thiam dan ber nia lang chu
tidamtu a nihna hi a ni a, Lal Isua hminga tihdamna changte hi Yinnet-ho chuan sawntlung hi ramhuai chenna nia an hriat
tihduhdah leh nekchepna karah pawh rinawm taka Isua hnung avangin an hlau \hin hle a. Hmeithai pakhat huana sawntlung
zui fan fantute an ni. Natna mak tak tak, doctor-te hmanga enkawl chu HM Khup Suan Thang nen an \hiahsak a, huan neitute an
dam theih loh Lal Isua an rin avanga dam tate chanchin sawi tur lawm hle. Tun hma chuan Tasai-ah hian ek in nei an awm ngai
a awm nual mai. Chung zinga mi \henkhat chanchin hetiang hian lo va, HM C. Laltlankima leh a rawngbawlpuiten hmeithai
han tar lang ila. chhungkaw pakhat tan ek in an siamsak a. Chuta \ang chuan
zawi muanga ek in neih nachang hriain chhungkaw tinin ek in an
1. Yah Chawi Rahi testimony nei ta hi hmasawnna ropui tak a ni.
Yah Chawi Rahi pa Pu Tah Awnga hian nupui 5 a nei a,
a nupui 2-na Pi Yah U-i nen fa 5 an nei; an fa upa ber chu Yah |um khat chu Pu Ingtali-a feh a lo haw lo va, a fanuin
Chawi Rahi a ni. Tin, Yah chawi Rahi hian pasal 2 a nei ve a. A zan dar 9 velah a pa zawng turin a rawn sawm a. Pu Ingtali-a
pasal hmasa zawk nen fa 3 an nei a, tuna a pawm lai nen fanu fapa leh a makpate nen an va zawng a. An va hmuh chuan lui
pakhat an nei bawk.  kam kham karah thing kung lian takah hian lung lian tawk pathum
hian a ke a lo delh bet a, mahnia han tal chhuah theihzia reng a
Tin, nuhrawn a hrawn ve avang khan a pa hnung zuiin lo ni lo. A delhtu lung chu an lak sawn hnuah a hliam tuam nan
hna a thawk rim em em \hin a. Ei leh in lamah an induat thei bik Missionary chuan a kawr a zai thler tawp a, a tuamsak a. A
bawk si lo. Chuvangin, a taksa len ang huin tha a nei lo niin min hmun hi a chep em avangin mi pahnih din dun theih a ni lo. Chet
hrilh. Tuna a pasal Pu Aung Chapa nen fanu an han neih a\ang sual hlek chuan khama tlak thlak nghal a nih dawn avangin
phei chuan a chak loh a zual a. Chak loin hrisel lo viau mah se fimkhur thiam a ngai hle. Damlo zawn turin hmunin a zir ngang
kawla ni chhuak chhiara feh a ngai tho si. An fanu nausen te chu si lo va, HM C. Laltlankima chuan a paw ta ringawt a. Ruah sur
Missionary Nl. Lalthuammawii hnenah an dah a, loah an feh nal nen kham karah, a makpain a hma lam a\angin mahni \an
\hin a ni.   hmun tur siam fel hnuah a kut a zuk pe a, a fapain a mawngah a
lo dawm chho bawk a. Ruah sur nal leh zan khaw thim karah
Hun a lo liam zel a, ni khat chu loa an feh hawng ruahin
chet sual hleka khama liam thlak mai theih tih hre reng chunga
100 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 101
a, a pet vel thinin \um hnih chu a nghawngah a rek hrep a ni awm
A pasal chu khawtlang aiawha Shan sipaia \ang turin e. An pa hian chaw a ei kham veleh an chaw belah hmunphiah a
khawtlangin nuai sawmin an tir chhuak a. A vanneiha siamin hnawh lut tawt \hin a. A sual thiam hle. |um khat chu pawisa
Shan sipaiho awmna a va thleng chu, ‘a ngai tawh lo ve’ an lo ti Ks. 1,000/- a dil a, a neih loh chuan sah hlumah a vau a. Pi Yah
a. Pawisa nuai sawm chu a thlawnin a nei ta. Hei hi an nu a um Chawii chuan a hlauh lohzia tihlan nan amah a sah sawkna tur
chhuah hmaa thil thleng a ni. Sum a neih vanga an nu hi um chem chu a hriam lo palh ang nge tiin a tahsak a, mahse, pawisa
chhuak pawh a ni mai thei. Nupuite tel lo chuan rei a khawsa sangkhat chu mi ta a puksak ta tho a. Tun hnaiah a pasal hmasa
thei lo va, hruai leh beiseiin leng \hin mah se, Yah Chawii chuan nena an fanu Thailand rama awm hnena tlan turin a ti deuh fo
a duh lo. A pasal hian chaw pawh a rukin a eisak \hin niin a mai.
sawi. Hruai haw thei ta mai lo chu an pa chuan \hian pakhat
ruaiin zu a hrai rui a. Chu zu ruipa chu an chenna Lawi inah han Kan Bible-in, “Ringlo mite nen rual lo taka nghawngkawl
lawnin an puanthuah leh thawmhnawte chu a la khawm sawk bat dunin awm suh u,” (2 Kor. 6:14a) a lo tih angin, ringlo mi
sawk a, pherin a zial a, a pu chhuak ta mai. Tichuan, thla 4 zet he a pasal nen hian nghawngkawl an lo bat dun si a, Pi Yah
ran ina an awm hnuah a neih zawng zawng pu chhuaktu chu a Chawi Rahi chuan engtik niah emaw Pathianin a pasal nun a la
zui lo thei ta lo va. Vawiin thlengin an awm ho leh ta a ni.  tihdanglamsak beiseiin a \awng\ai zel phawt a ni e. 

Tichuan, Pi Yahchawi Rahi pawh a dam chho ve zel a, a 2. Pi Yah Lang Ni testimony
damdawi man turte pawh a inhlawh ve thei ta deuh a. Kan Mis- Pi Yah Lang Ni hi Pu Tah Kham Ni leh Pi Yah Panthengi
sionary-in burpui khai zui zel rih tura a hrilh angin inhlawh chawp te fa 8 zinga a naupang ber dawttu a ni a. Pu Ingta nen inneiin fa
chuan a inenkawl ve \awk \awk a. Chutia Missionary-te hnena pakhat an nei a. Mahse, vanduaithlak takin kum hnih an inneih
inenkawl leh Pathian thu leh \awng\aina dawng reng chu a dam hnuah an pa hian a boralsan ta a, pasal dang nei leh tawh lovin a
veleh ringtuah a inpe ta a, kum 2014 khan Rev. Lalriliana kutah hmeithai hlen ta a ni. Hmeithai mah ni se an harsa lo, bawng leh
baptisma a chang ta a ni.  lawi rual an nei a, Nawngleng khuaa chhungkaw awm thei
pangngai tak an ni.
Lal Isua ringtu a nih avangin harsatna a tawk nasa hle. A
pasal rilru lah a khauh tual tual emaw tih mai tur, Isua ringtu a Ani hi tunlai mite angin naupang taka pasal nei a ni em
nih avangin an nu hi a vau nasa \hin a, vawi tam tak thah a tum tih ka zawt a, “Zirtirtu, hmanlai Yinnet nun chu tunlai ang a ni
\hin. An nu nghawng zai nan tiin a chempui a tat hrut hrut \hin ni lo. Tunlaia naupang taka hmeichhiain pasal an nei ang hi keini
awm asin. Eng emaw changin Missionary-te ina a leng hi hun lai kha chuan a ni ve lo. Hmanlai chuan thawmhnaw siam
kawngkhar a lo kalh a, a hawn duh tlat si loh avanga \henawmte leh puantah an thiam hma chuan hmeichhiain pasal neih mai kan
ina a riah chang a tam. Vawi eng emaw zat hmunphiahin a vua ngam ngai lo. Mi ina mo niha mahni hak tur thawmhnaw pawh
102 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 99
siam thiam lo nih chu a zahthlak tlat a. Chuvang chuan keini a nan a, in a thlen chuan khum betin a na ta a. Ni thum lai a mut
hunah chuan kan nula rei khawp mai,” tiin min chhang. hnuah HM Khawlsiamliana te nupain an zuk kan a, a natzia an
zuk hmuhin Namsang Hospital lama hruai an tum a. Mahse, an
Pi Yah Lang Nii hi chhul cancer nia rin, uih vut vut tawh pa chuan, “Namsang lama kalpui a ngai lo, a thi dawn lo,” a ti
a ni. Hetiang hian a nat \an dan a sawi, “Rannung chi khat (Sa- tlat a. An pa hi a hming chuan bawlpu a ni ve a, pantu pawh an
ar an tih) hian ka chawnah min zuk a. Min zukna hmuamhma awm ve \hin. Chutianga Yah Chawii a dam loh lai chuan khaw
chu zawi zawiin a vung a, chu vung chu zawi zawiin a insawn danga damlo enkawl turin mi pakhatin a rawn ko a. An pa rawn
chho zel a. Kum hnih lai hnuah chuan ka mawng tam a thleng a. kotu chuan, “Mi dang damlo i enkawl fo a, in nu dam lo lah i
Ka mawngah chuan a vung lian ta khawp mai a, a tawpah a hnai enkawl der si lo,” a ti nghe nghe. Tichuan, a awm loh chhunga
leh thisen a chhuak ta a, no 2 vel zet tur hi kan sawr chhuak a ni. an nuin eng mah chhiatna a lo tawn loh nan lehkhaah milem a
Tichuan, a dam ta a. Mahse, chumi a dam fel vel lai chuan ka ziak a, dawi thu a chham hnan zawhah kawngkapui bulah leh an
chhul lam natna hi a in\an nghal a ni,” tiin. A chhul nat \an dan pathian dahnaah a tar a, an nu dam lo, tho thei lo chu a kalsan ta
hi a mak danglam hle. a ni. 

A chhul nat \an dan chu a thi a put reng a, kum khat zet A pasal hian dam thei lo nupui neih reng a peih loh vang
a thi a put hnuah thisen pawh ni tawh lovin a varin a put ta reng a ni mahna, a natna um chhuahsak anga insawiin a thawmhnaw
mai a. Amaherawhchu, eng mah na reng a hre lo. Kawla ni zawng zawng pherin a zial a, pawnah a vawm chhuak vek a,
chhuak chhiarin hna pawh a thawk ni tin thei tho; mahse, a uih dam hlei thei lo a nupui pawh chu a um chhuak zui ta law law a.
vut vut mai a, mi zingah pawh a awm ngam lo. A chhungte A van lainatawm tak em! U leh nau pan tur pawh nei lo, rin loh
rualin chaw hlui pawh a kil ve ngam tawh lo va. Tui hmunah taka um chhuah a han tawk ta mai chu kalna tur dang hre hek lo,
pawh mi tui chawi loh lai chuhin tui chawiin a inbual \hin. A an \henawm te an va bel a (a pasal hmasa nena an fa naupang ber
nunkhua hi a har ngawih ngawih mai a. Hetianga thil var a put a awmpui bawk a). Pu Tah Phita hnenah an Lawi in ruaka awm
reng chhung hi kum khat chuang zet a ni, a ti. Thisen leh a vara phalsak turin an ngen a. |um hnih lai a dil hnuah kan Mission-
a put chhung chu kum hnih chuang a nih chu. Heti tak hian ary pawhin phalsak turin a lo sawipui a, a phal ta a. An mamawh
mangang teh mahse khawi lai Nat Saya aien thiam mah a pan tur bungbel an pek bakah ran in kha mihring khawsakna tura
lo. Inenkawl a duh loh vang a ni lo va, kalpuitu tur a neih loh siamin kan Missionary-te pawh an buai hle. An pa khan buhfai
vang zawk a ni. Rinchhan tur a neih chhun a makpain a kalpui fang khat pawh a chhawmtir loh avangin Missionary-te chhungkua
peih bawk si lo. Sepui ruah tawrh an sawi ang deuha tawrh tlawk hian buhfai ei turte an pek bak chu mi buhfaite pukin an han
tlawk mai a ngai a. |um khat chu damdawi thiam pawh ni lo, inbawl hrang ve nawk nawk a. Kan Missionary chuan a theih
Umbu khuaa awm an chhungkhat lainaten ram hrui chi khat leh tawkin a enkawl zui a, Pathianin mal a sawm a, mi zawng zawngin
thingzung chawh pawlh damdawi atana \ha an tih chu a \hatpui thi ngei tura an ngaih tawh chu a lo dam leh ta.
104 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 105
Khawlsiamliana te chhungin Pathian thu an hrilh \hin te, an fapa
Kan thawktuin Namsang Hospital-ah a hruai a, Loilem Namsanga awm lo hawin a dam em tih a zawt \hinte chuan an
Hospital-ahte an kalpui leh a. Mahse, Taunggyi pan turin an lo ti ngaihsakzia a tilang a, a lo thlamuanpui em em \hin a ni. Taunggyi
zel si a. A uih avanga thotle (pawvawng)-ten an zui vut vut chunga an thlenin, Dr. Elis Lalrinthangi (Ph.D.) leh Pu Biakliana te
Taunggyi kalna tur motor biak chu a nuam lo hle. Taunggyi lam chhungin Krista hmangaihna avanga an lo ngaihsaknate chu a
chu kan thawktu chuan a panpui ta a. Kalkawng chaw dawrah lawmzia thu a sawi bawk. 
pawh mi chaw einaa ei ngam lovin an awm a. Taunggyi an thleng
pawh an motor chu thotle-te bawm vut vut a nih avangin miten 3. Yah Phit Buhi testimony
mak tiin an thlir duh hle mai. Damdawi ina an lut chu an bula mu Pi Yah Phit Buhi hi Pu Tah Sama leh Pi Yah Rungi te fa
ve damlo dangte chuan khatianga uih hmangaih taka a enkawl sawm zinga naupang ber a ni a, Nawngleng khuaah an khawsa
kha ama nu ngei a nih vangah an ngai a. Mahse, a nu a nih loh mek. A tleirawl chhuah tak tak hmain a nu leh paten an thihsan
thu an hriatin kan Missionary chu tlawmngai pawla thawk a nih a. An khawtlang mite chuan a nu hi hnam/khawhring nei nia an
an ring a, mi eng emaw zat chuan \anpuinate pawh an pek phah ngaih vek thu min hrilh. Thil thleng chanchin hetiang hian a
hial a ni. Doctor pawhin a zai man a la duh ta lo bawk. Mi sawi, “Ka nuin ka u a pai lai hian kan \henawmte in a kang a, ka
thawmhnaw sua inhlawhte chu an ko a, Pi Yah Lang Nii nu hlau lutuk chu a â ta a ni ber mai. Mahse, eng lai pawha â
thawmhnaw suktir an tum a; mah se, inhlawhho pawhin a reng ni lovin, at chhuah chang a nei a ni,” a ti. A nu hetianga a
thawmhnaw hi an su duh lo va, kan thawktuten an suksak vek a. awm hnuah Yah Phit Buhi hi a lo piang ve a. A nu chu ‘Khawhring
Hetiang taka enkawltu chu Pi Yah Lang Nii pawh hian a pa a nei’ tiin an khawtlang mite chuan lui lamah an hnuk thla a.
angin a ngai a ni.  Chutia an hnuhthlak laite chuan Pi Yah Rungi chuan, “In duh
chu sawi rawh u, ka pe ang che u. Kan ina awm eng pawh, in
Kum hnih chuang zet uih vut vut leh nun beidawng taka duh apiang la mai rawh u, min khawngaih rawh u,” tiin a au thla
a awm lai khan dam chhuah leh theih a inbeisei tawh lo va, a rawng rawng a. Tin, Tingchaung lui kam an thlen thlak veleh a
chaw ei pawh a tui thei ngai hek lo. A taksa pawh a chak lo hle nghawngah chemin an sat a, a thih mai loh avangin silaiin an kap
tih a inhria. Mahse, Taunggyi Hospital a thlen a\ang khan a leh ta a ni. A ruang chu luiah an paih nghal a, tuiin a len thla ta
chaw ei a tui nghal a, Pathian mite enkawlna a dawng khan a thla a. Heng thil a thlen lai hian kum 13 vel mi a ni awm e. A nu leh
a timuang hle a ni. Tin, Pi Yah Chawi Rahi, thi ngei tura rin pa dam lai chuan Lawi leh Bawng pawh an nei nual niin a sawi
tawh damna chang leh ta khan, Lal Isua ring tur leh a rin phawt bawk.
chuan amah anga a dam leh ngei a rinpui thu a lo hrilh tawh \hin
bawk a. Kan Mission compound min petu Pu Tah Phita pawhin, Chutia a nu leh paten an thihsan tak hnu chuan a ute
“Yah Chawi Rahi pawh a dam hi, Isua ring ve rawh; damna i hnenah hun eng emaw chen a khawsa ve phawt a; pasal a nei ta
chang ve ngei ngei ang,” tiin a lo fuih ve bawk a. HM a. Mahse, an pa nen fapa pahnih an neih hnuah an in\hen leh a.
106 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 103
An fate chu ani hian a hmeithaipui ta a ni. ve hlauh beiseiin a han la a. A chhum a, a tui huin a inup thlan
dup bawk a (Yinnet-ho hian puan an inzar phui vek a, an thlan
Hetia a han hmeithai ve ta chu, eng mah ro chhawm nei chhuak turin tui hu lo chhuak kha an taksain an lo dawng \hin a,
hek lo, amah leh a fate tana ei tur zawngin, a fapa naupang zawk an thlan huh dup \hin a ni), a chhumna hangin a inbual bawk a.
pawh nausen mai mah ni se, nauthenbawmah thenin lo lamah a Mahse, a dampui chuang si lo. 
liamsan \hin lo thei si lo. Rei lo teah naupang enkawltu \ha nei lo
leh chaw \ha pangngai ei lo chu a taksa a lo vung a, a chak lo Chutianga a uih vut vut tawh hnu chuan dam duh leh
ngawih ngawih mai a, a thaw dep dep thei chauh a ni awm e. A enkawltu tur mamawh em em chung si hian, “Hruaitu tur pawh
hmutu tu mah a dam khaw chhuah theih ring an awm lo. A u nei mah ila, tu mah ka pan ngam tawh meuh lo, ka uih em avang
phei chuan, “I rilru kha tipachang la, i fa kha enkawl duh tawh khan mahni chauha awm bak duh thlan theih nei hian ka inhre
suh. Mihring a chang dawn chuang si lo, i hah thlawn mai mai,” lo,” a ti. Mahse, nun beidawng tak Pi Yah Lang Nii chuan enkawl
a ti nghe nghe. A nu chuan a fapa chu puain an \henawm bawlpu a duh lo tak tak tihna chu a ni hauh lo. Nawngleng khuaa Kawl
a va pan a, bawlpu chuan an kaiten/kailawn hnuaiah luhtirin \awng thiam ve leh pa fel ve tak Pu Chandah Langa, khawtlang
vawi thum a hel kualtir a. Chumi hnuah khangthur chiah tuiin a upa, khawtlang aiawha sikserh enkawl dan kar khat course
lo zutsak ta a ni. Hetia an enkawl hnu hian an ziaawm deuhin an Namsanga training kai chhuak chuan sikserh en dan a zir angin,
inhria a. Mahse, rei lo teah a dam lo leh \hin. Zan khat phei chu Pi Yah Lang Ni-te inah kalin a thisen a va check-up vel a. Han
a kaih a, a thih ngei an rin avangin a ruang tuamna tur pawh an tih vak ngaihna a hriat loh hnuah an khuaa awm Missionary pan
zawng sa diam a. Amaherawhchu, khaw dangah leh Namsang turin a rawn ta a. Mangang tawh Pi Yah Lang Nii chuan an
thleng hiala hruaiin theih tawp tak zetin a enkawl a. Dam deuha khaw upa thurawn angin HM Khawlsiamliana chu a pan ta a ni.
an inhriat hnu pawha rei an dam theih loh leh an mangan em em Tichuan, missionary chuan Namsang lamah a hruai nghal a. Doc-
lai chuan Missionary Nl. Lalthuammawii chuan a va \awng\aisak tor-ten an han en a, Taunggyi panpui thuai turin an lo hrilh a.
a, an inahte a riahpui \hin a. Hetia an hnena a va chenchilh deuh Missionary chuan a ranglamin Taunggyi-ah a chhohpui ta nghal
takah chuan an retheihzia a hre chiang a, an hman tur sahbawnte a. Hmun hrang hranga kan Kohhrante hnenah Pi Yah Lang Ni
pein a theih tawkin an damlo chu a thlawnin a enkawl a. Zan tana \awng\aipui turin hriattirna kan thawn darh nghal a.
riah puan an neih panzia hriain a silh lai puante a pe a. He thu Kohhranhote \awng\aina Lalpan a chhang a, chhul cancer nia
ziak a nih thleng hian a puan pek an la silh thu lawm takin a sawi ngaih, uih vut vut tawh chuan damna a lo chang ta a ni. Mak ve
a ni. deuh mai chu a nat \an tirh a\anga a dam thleng khan a chhul
avanga ‘na’ eng mah a hre lo. Taunggyi Hospital-ah hian a nau
Umtuh khuaa a uten an hnena awm turin an ko a, hun eng fanute nupain an awmpui a, thla khat ni 3-a tling lo an mut hnuah
emaw chen an va khawsa a. A ute hian a fapa hi an dil \hin a, a dam takin an lo haw leh ta a ni. Tunah chuan a taksa a mawiin a
phal bik si lo. Tichuan, Nawngleng-ah an haw leh a. Anmahni in hmelah a hrisel tih a hriat hle, ringtu nghet tak a ni ta.
108 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 109
Di zai la, in i sa dawn nia,” a ti ta hlauh mai a. Di chu a zai ta a. mumangah chaw pawh hlui tel tura hrilhtu a lo nei a. Dil lamah
Tichuan, a u (hmeichhia)-te in nen a rualin an sa ta a. A ute kalin an va inthawi leh a, chaw pawh a hlui ta ngei a. Mahse, a
chuan, “Thawktu mipa in awm ve si lo va, in sak senso vel hi dam thei ta meuh lo.
pawisa i chawi tam deuh dawn a nia,” an ti a. Duh thlang thei a
nih tlat loh avang leh a mizia hrim hrim hi mi zawi, mi hmaizah Chutia a hrisel thei ta lo chu khaw dang Nat Saya hnenah
nei na mi, mi inngai hnuai tak a nih avang hian an rorel dan ang kalin ai a va entir a. Nat Saya chuan, “I thlarau (khuan) a chhuak
chu a tih dan tur leh a awm dan tur chu a ni deuh mai zel a ni. tawh a nih hi. Mihringah nge a luh a, ranah nge a luh ka hre thei
Eng pawh ni se, chenna tur in an nei ve ta phawt mai.  tlat lo. I hnenah chuan a awm tawh lo a ni,” a lo ti a. Chu a
thlarau (khuan) koh kir hna chu an thawk ta a. A thlarau kal
A fapa hrisel thei lo tak pawh a \ha ta viau a, hlim taka an chhuak tawh chu koh kir leh a har ngang mai, ni thum zet Nat
nufa thuma an khawsak lai chuan zan khat chu, fate rualawh Saya-in a beih hnu pawh chuan a la hlawhchham zel mai si. A
vangin, an nufa za chuan Uchang ei zawng turin Nawngleng dil tawpah Mombati hrawl tak chhiin Pi Yah Phit Buh-i vanneihna
lamah an kal chhuak ve ta. Uchang pawh bag te khat zet chu an chu a han siam \ha ta a. Chumi hnu chuan a thlarau chu an ko kir
hmu. Mahse, tui chhunga an awm lai chuan Pi Yah Phit Buh-i leh thei ta a ni. A thlarau an koh kirsak theih hnu, a tuk maiah
chu a lu a nat thut avangin an haw ta a. In an thlen veleh tui so- pawnah tui a chawi chu a tlu hlauh mai a, Nat Saya chuan a lo
ah an Uchang man chu a han thlak hlum phawt a, a lu a nat em hmu a, “En teh u khu nu khu, a thlarau kan ko kir hlim chauh a
avangin a mu ta a ni. A han muthilh chuan a mumangah dilah ni a, a tluk khu. A thlarau a tlan chhuak leh ngei ngei ang,” a ti
bawk chuan an lo awm a, dil a\anga a chhuak chu rul lianpui a. Chumi ni chuan an haw ta a. A zan chu a muhil thei der lo
hian kawng a lo dang tlat mai a; hel a tum pawhin chu rul chuan mai. A thlarau a lo kal chhuak leh tak tak a lo ni, bawlputen an
a lo dang zel a. A tawpah rul chuan a awmah a chu ta a. A muhil koh kirsak leh a, a \ha ve leh ta.
chu a harh ta a ni. Mak a ti em em mai a. Chu mizan zan a
muthilh chuan rul chu a mumangah a hmu leh \hin a ni. A tuk Mahse, a dama a inhriat hnuah pawh zana a muthilh dawn
khua a lo var chuan Uchang chu a fate ei tur tlem a la a, a ute leh hian thla ni awm tak rawn thlawk a hmu \hin a, chu chuan a
mi dang a pe ta vek a. Amah phei chuan a ei ngam ta miah lo. tiharh leh \hin. Zana a mut \hat theih \hin loh avangin a ute
Hlauhna thinlung a nei lian ta hle mai a, amah mai chuan dil hnena riah a beisei a, a ute lah chuan, “I ti ve mai mai,” tiin, an
lamah a kal leh ngam tawh lo. Mahse, \um khat chu \hian nei ina riah an lo remti \hin si lo. A mangang chu mi inahte a riak ta
lovin a kal chhuak a, dil a thlen chuan a awm hi darh hawk ang ngawt \hin a. Chutianga a awm lai chuan \um khat chu a pum a
mai hian a inhria a, a pum a na ta a. Nat Saya ai en thiam) na a, a lu pawh a na hle bawk. A pum na hmet dam turin pum
hnenah kalin ai an en a, dil bulah kalin ramhuai hnenah ngaihdam hmeh thiam a ko a. Ziaawm deuh mah se a na leh \hin. A nat zin
an va dil ta a ni. Ngaihdam dil nana a thil pek chu pangpar chauh deuh avangin zai ngai tawh ngei turah a inring hial. A unauten
a ni deuh tlawng mai a, ramhuai a lungawi lo a ni ang, a zan mi ina a riak \hin chu duh loin Thailand rama kal daih turin an tir
110 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 107
leh chiam a. Mahse, a kal duh lo. Chutianga mangang reng renga chhe te an thlen hnuah zing lam ar khuan hun vel hian a fapa te
a awm lai chuan a mangan belhchhah turin Shan helhovin sipaia hian, “Na nu, kan inah haw tawh ang,” tiin a ngen chiam \hin a,
\ang turin mihring an rawn zawng a, fapa naupang a neih avangin “Hei hi kan in alawm ka fapa, kan inah a nia kan riah ni,” tia a
hlauthawng reng rengin a hun a hmang a ni.  hrilh pawhin \ap chungin a ngen chiam \hin a. A nu rilru a nuam
Bawlpu pakhat hian inthawina zuin a tihhuh lei hi a la a, lo \hin hle.
inah tui nen a chiar \ha leh a; chu chu Pi Yah Phit Buhi a pe a, “I
taksa na lai apiangah i hnawih dawn nia,” a ti a. Chu lei diak chu A fapa kaw \ha thei lo hi an manganpui tak zet a. Mangang
a pum leh a dar vel natna lai apiangah chuan a han inhnawih ta a. na na na chuan naupang kaw \ha thei lo tana \ha nia mi sawi
A \hatpui chuang lo. A zual zawk mah a. Chu lei diak chu apiang an ti lo thei lo. Damdawi \ha nia an sawi pakhat chu
bawlpuin a lakna ngaiah a va dah leh a ni. Bawng (or) Lawi ek chep rawhsaka eitir a ni. Chutiang tak chuan
a fapa chu chep rawhsakin a eitir a; mahse, a \hatpui thei si lo.
A tukah Pi Yah chawi Rahi pasal Awng chapa’n lehkhaah Chu aia tuihnai lo zawk damdawi atana \ha an sawi leh chu ek
milem a ziak a, chu a lehkha chu meiin a hal a, a vap chu noah vung hi puanin an fun a, tuiah an chiah a, chu tui chu naupang
tuiin a chiah a, Pi Yah Phit Buhi chu a intir ta a. Bawlpu chuan kaw \ha thei lo leh chakvak thei lo intir tur tih a ni. Pi Yah Phit
dawithu a chhamtir nghe nghe a, a thu chham tawpna chu, ‘phuah, Buhi fapa Tah Khama chuan a nuin he tui a intir thu sawiin, “A
phuah,’ tiin. Ziaawm phahin a inhre nghe nghe. Chuta \ang chuan uih ngei mai, tui lo tak a ni,” a ti.
zan pawh a mu thei deuh ta. Mahse, rei a daih leh chuang lo.
Zan a muthilh dawna a hmuh \hin ang kha a hmu leh \hin a. A Ni khat chu loah an feh a, a fapa chu a kua a zut leh
mangang tak zet a ni. Chutah miin Kristiante inkhawmnaah tel chiam mai a. Eng mah damdawi an nei si lo. Kaw\halo atana \ha
ve turin thurawn an lo pe a. Yah Phit Buhi ang mi mangangte an hriat pakhat chu di an pawt a, chu di chu kuta an hum theih
chuan Isua hnen ata damna chan beiseiin inkhawmna lam an pan chin chiahin an tan a, tuiah an chiah a, naupang chu an intir ta a.
\hin reng a ni. Ringtute hnena a inkhawm a\ang chuan HM A \hatpui ve ngei niin Pi Yah Phit Buhi chuan a sawi.
Khawlsiamliana'n a lo enkawl ta a. Pathian thu a lo hrilh \hin
bawk a. Pathianin rawngbawltu enkawlna mal a sawm a, a \hatpui An dam hleih theih loh avang hian zanah a fapa hian a
ta khawp mai. Pathian thu erawh varpawh harsa a tihzia tihian a thihsan mai ang tih hlaua a ute ina riah a tum pawh, a ute chuan
sawi, “Pathian thu min han hrilh hi ka ngaithla ve khuau ngei a, an lo remti lo va. Hetih lai hian in an la nei lo va, a ute buh ina
mahse, ka thinlungah a lut thei lo. Eng mah hi ka hre thiam thei awm mai an ni; a ute hian buh in hi an mamawh avangin Thai-
lo reng reng. Tun hmaa kan hriat ngai loh vang pawh a ni ang,” land rama kal turin an tir fo nghe nghe. A fate hi a uten laksak an
a ti. Tichuan, Nawngleng lui kama field-in camping an buatsaih beisei reng bawk a. Mahse, chutia chenna tur in pawh nei lo leh
khan camp-ah a lut ve a. Lal Isua chu a Lal leh Chhandamtuah mahni u leh naute ngaihsak pawh hlawh lo Pi Yah Phit Buhi chu
pawmin Field Secretary HM T. Remluaia kutah baptisma a chang Pu Tah Suntahan, “Lungngai suh, ka thlam ban ka pe ang che.
112 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 113
ary-te tan chawhmeh a hawn ve ngei ngei \hin. Tin, Namsanga a
bazarte hian Missionary fate tan hmawmsawm a lei haw ve ngei Program an hman zawh hnuah DVD (Isua film) an pe a.
ngei \hin bawk. Nawngleng Kohhranin tlawhtu mikhual kan neih Chu an film pek an han en a, Isua a ngaih dan chu ‘Mi sual
dawn apiangin a \ul \ul thawk turin a lo inpe tawp \hin a, ama sarthi’ a ti mai a, an vuak leh hrem nasat em vanga thisen chhuak
hna pawimawh a thawk ngai lo. Pathian avanga nung dama awm nasa tak mai chu a ten hle, a hlau hle bawk a. Isua film a en
a nih a inhra a, Chanchin |ha hriltute a zah der thiamin an thu a avangin chaw pawh a ei tui thei lo hial a ni. Myanmar rama an
awih thei hle bawk.  rawn haw dawnin, chung mite chu an lo leng leh a, “Harsatna in
neih chuan min rawn phone rawh u aw,” tiin an phone number-
Hetiang taka Pathian \ih mi a nih avang hian Lalpan mal te an pe a. Mahse, mi bum tuma hawihhawm der vel an nih
a sawm a, a in chhe tak chu \hiatin Mission compound bul hnaiah ringin phone-a biak chu an tum lo nasa.
in thar, work camp-a lo kal Zohmun Venglai Pavalai Pawlin an
saksak ta a. Chutah chuan kum 4 an khawsak hnuah HM Khup An khua an thlen hnu rei vak lovah, tuk khat chu an fanu
Suan Thangan February 2021-ah in thar a saksak leh a, chutah a tho tlai lutuk, a muttui vang a nih ringa an kaih thawh duh lawk
chuan an khawsa mek a ni. loh chu, lo lama feh a hun tawh pawha a harh theih loh avangin
an va en a. An fanu hmai chu mak tak mai hian a lo var vek a, an
4. Yah Nuhi testimony  han koh pawhin a harh thei mai lo. An pawm tho a, bike an
Pi Yah Nuhi hi Pu Tah Mu leh Pi Yah Sui te fa 5 zinga hawh a, Namsang lamah Nat Saya thiam hnenah an tlanpui thuai
upa ber a ni a, a pasal chu Pu Sawnta a ni. Lalpa malsawm fanau a. Chu Nat Saya chuan an fanu dawitir/tu chu mi eng ang nge a
4 an nei a. Tunah hian Yah Nuhi te hi chhungkuaa Lalpa tana nih tih te, an in awmna leh an in bul vela thing kung awm dante
ding nghetin, Rangrun khuaah an khawsa mek. Yah Nuhi natna thlengin a sawi thei vek a. Chutianga a fanu tinatu a hriat chian
hi dawi vang niin a insawi a, natna khirh tak ata Isua rin avanga hnu chuan tlai khat chu Pu Sawnta chuan zu kam nam tawka a in
damna chang a ni. Hetiang hian a testimony min hrilh a. hnuah, a fanu tinatu chu a va hau a. An inhau nasa hle a ni awm
e. Tichuan, Pu Sawnta chuan chem sei kengin sah hlum tumin a
Pasal a nei a, fa 2 an neih khan Thailand ramah inhlawhin pan leh ta. An sekawtrawlh leh an in bul vela balhla kungte chu
chhungkuain an khawsa a. Kristmas dawnah English mi leh Thai a sat tlu vel a. Mahse, mi dangin an lo thelh theih hram avangin
mite, Shan mite pawh telin an huan vennaah an lo kal a, an rawn tual a that hman ta lo niin an nu hian a sawi. Pi Yah Nuhi chuan
zai a, an lam a; drama te an rawn show a ni. Tuna a ngaihtuah hetianga natna namen lo a tawrhna chhan pawh hi an hmelma
kir lehin Mari leh Josepha-te thawnthu kha an rawn chang ni pain an pa dawi hlumtir a tum a, an pa chunga thil thleng tur a
ngeiin a hria a. Ei leh in tur pawh an rawn chhawp tui viau awm chungah a thleng ta zawk niin a sawi. 
e. Chutianga program an rawn hmang kha Isua hming a hriat
vawi khatna a ni.  A nat tan dan hetiang hian a sawi, “Zan khat chu zanriah
114 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 111
ei kham hnua ka mu hi ka thlan a chhuak nasa a, a hnu lawkah ta a. Chuta \ang chuan zanah tui takin a muhil thei ta a ni.
vawt ka ti leh em em a. Tichuan, ka thaw a chham dawn a, ka “Baptisma ka chan a\ang khan mei tihen loh pawhin ka mu ve
tho ta ngawt a. Ka mut chuan ka taksa hi hmettu nei ni awm tak thei ta a ni,” a ti. Amaherawhchu, eng emaw changin a chiang lo
leh te chem chem ang hian ka inhria a, ka thaw \ha thei bawk si leh dawn \hin a, chutianga a \hat loh dawn veleh HM
lo. Namen lova hlauhnain ka thauah min man zui a, ka hlauh Khawlsiamlianaten an \awng\aisak \hin a, a mu tui leh thei \hin a
luatah ka thi \ep niin ka inhria,” a ti. Chutianga buai leh mangang ni awm e.
taka ni thum vel a tuar hnuah Nat Saya, Palawng pa an ko a,
mahse, a lo kal ngam lo. Damdawi erawh a siamsak a, “Hei hi Kum 2016 khan ni khat chu lui ral lehlamah bazarna tur
lo ei sela a \ha ang. A \hatpui thei lo a nih chuan an in kha \hiat thlai hnah vaiin an ram chhuak a. Rin lawk lohvin ruah tak zet
sela, hmun dang deuhah sa rawh se,” tiin a lo hrilh a. Chu mai a sur a, an lo haw lamah chuan lui tui pawh a lo lian hle
damdawi a ei chuan ziaawm ve deuh \hin mah se, a \ha tak tak tawh mai. Tui an dai kai dawnin Pi Yah Phit Buhi chu thing
thei chuang lo.  hnuaiah a \awng\ai a. Tichuan, a \hiante hnung zuiin lui tui chu
a dai kai ve ta a. Hetia an dai mek lai pawh hian tui chu a rawn
Dam thei lo na na na chuan Nat Saya lar Samkha khuaa tam zual deuh deuh a ni awm e. A \hiante ral lehlam an kai
mi an pan lo thei ta lo. Samkha khuaa an chhungkhatpa in chu chuan ani chuan a nghawng thlenga tui daiin, a bazarna tur a thil
Nat Saya chu vauin, “An hmelmaten ka unau nu an tihnatna tur hmuh ve chhunte chu tuiin a len thlak daih hlaua chhipchhuanin,
hian anni chu dawi i lo siamsak em ni? A thih vaih chuan aw… ral lehlam kai ve theih ngei tum chuan a theih tawp chhuahin a
he dawi hi phelhsak vat ang che,” tiin. Rei tak Nat Saya hnenah bei ve ngat ngat mai a. A \hiante chuan a kai theih pawh an ring
riakin inenkawl mah se, an dam thei chuang lova, beidawng em tawh meuh lo. Puih ngaihna hre chuang si hek lo, an lo uipui tui
emin an haw leh ta a ni. Zan a han mut hian mang chhiain a lian thlir mai mai lo thei lo. Amah pawhin, “Lei pawh ka dai
tibuai zel a, a mu thei ngai meuh lo. Chutianga rei tak harsatna a mang lo reng reng. Ka \awng\aina kha Lalpan min hria a, min
tawrh hnu chuan a chauin, a taksa pawh a chhe ta hle mai a, a ven vangin ka kai ve thei ta mai niin ka inhria,” a ti. Zanah a thil
thihpui ngei a ring a. Tichuan, hmana Isua hming a hriat kha a zawrh tur chu a tel a, rei tak a meng a. A mut dawnah a thlai
rilruah a lo lang thar leh ta. Chu veleh an khuaa awm rawngbawltu hnah an vuai chhiat mai loh nan tui emaw tiin a neih chhun
Sayama Ki Ki chu a pan ta a ni. Ani chuan Isua ring turin a lo khawnvartui chu a han leih a. A tuk zing khawvar hmaa thoin
fuih a, man pawh chawi lo va a tihdam theih thu a lo hrilh chuan, Namsangah a tlanpui ve ta tho a. Pathian \anpuina zarah a va
“Kan pa ka lo rawn phawt ang nge aw,” a ti a. An pa a han rawn inhralh zo ve hram thei chu a lawm tak zet a ni. Tunah chuan
chuan, “I damna tur a nih dawn chuan Kristian-ah lut phawt mai ringtu \ha, \awng\ai mi a ni a. Nawngleng damlo mi tam takin a
la. Kei chu zu nghei ka duh lo. Ka lut lo ang,” a lo ti a. Chutia \awng\aisak beiseiin an pan \hin a ni.
an pain a phal hnu chuan Pathiannia inkhawm turin kawngpui
lamah Sayama Ki Ki nen an inkai chho ta hnak hnak a. Meihawl Chawhmeh zawnga a ramvah apiang mai hian Mission-
116 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 117
Tichuan, Yah Nuhi a lo dam tak hnuah a pasal Pu Sawnta Hospital an pan ta a ni. Hospital an thlen hnu rei lo teah a taksaah
chu an nu ang chiah khan a dam lo ve leh ta a. An nuin \awng\aisak hrik te tak te te rawn bei chawt chawtin, chung hrikte chu a
a tum pawhin a duh lo bur mai. Yah Nuhi chuan a theih tawpa taksaah chuan an lut zel ni hian a hria a. An rawn bei chawtna lai
hna thawkin sum a zawng a, an pa chu a enkawl a. Mahse, a dam apianga an luh nghal zel avangin a taksa khawi lai mai pawh chu
thei si lo. An pa beidawn tawpah chuan, “Min \awng\aisak turin a na em em vek mai a ni. A mu hle hle thei ta lo. A tal let vel
Kristian Saya-te chu min kohsak ta mai che,” a ti ta a. tawp tawp reng a, zan thum Hospital-a an riak chu zan khat mah
Rawngbawltuten an han \awng\ai chuan a dam ta mai reng a. a muhil thei lo. Chutianga a tal reng avang chuan nurse pakhat
Tichuan, Kristian-ah a inpe ve ta a. Vawiin thleng hian taksa leh chuan vawi thum a vaw hrep a, amah vawtu nurse chu kut a lo
thlarauah a hrisel \ha hle a. Krista hminga damna a chan hnu thlak ve bawk a. Nurse chuan, “Muthilhna damdawiin ka chiu
chuan Kristian chhungkua hlim tak an ni ta. ang che a, i muhil thei chuang lo a nih chuan naktukah in haw
mai dawn nia,” a ti a. Muthilhna damdawi pawhin a hneh tak loh
5. Yah Chawii testimony avangin an hawtir ta a ni. 
Pi Yah Chawii hi Pu Sawnta leh Pi Yah Kumi te fa 6
zinga upa ber a ni. Pi Yah Kumi a neih hma hian Pu Sawnta An haw ta chu Tasai khuaa Nat Saya hnenah inenkawl
chuan nupui 2 a lo nei tawh a. A nupui hmasa ber nen fa 2 an nei turin an lut a. Nat Saya chuan ai a lo ensak a, a la dam chhuah
a, pakhat zawk a la dam. A nupui pahnihna nen fa an nei lo. Pi leh tur thu sawiin a hawtir leh ta a. In an thlen chuan Chawkteng
Yah Kumi hi a nupui 3-na a ni.  khuaa Nat Saya an ko va. Nat Saya-in mombati a chhi tur chu a
chhi alh thei ta reng reng lo mai. Mak ti em em leh hlau em emin
Pi Yah Chawii hi mi \awng duh ve tak a ni a. A nulat lai a haw ta daih a. Nat Saya-te khuaah kalin um zui mah se, Nat
pawhin an hnam lam (Hai) leh mipa (tlangval) nena han inlem Saya chuan an inah ngei pawh mombati chu a chhi alh thei ta
der vel (Kan-ui) pawh a thiam viau mai a. Chutianga a mi chuang lo. A enkawl thei ta lo va. Nat Saya thil tithei deuh nia an
biangbiak thiamna avang chuan tlangval \henkhatten a duh tak hriat pan zel mah se an dam thei chuang si lo. Yinnet mite zinga
tak emaw tiin nupui atan an va dil \hin a, tlangval 5 lai chuan an Nat Saya lar Samkha khuaa mi hnenah thla khat chuang an
dil hlawhchham tawh niin a insawi. Mahse, kum 13 vel a nihin inenkawl a. He Nat Saya-in a enkawl dan mak tak mai i han sawi
pasal a nei ta mai reng a. Tuna a pawm lai hi a pasal pangana a ni. zui teh ang.
Dam chhuah leh rin ngaihna awm lo khawpa natna A natna hi ‘dawi’ niin, a natna tuar hrehawm leh
rapthlak tak a tuar \an dan chu, kum 2014 vel khan chak lo deuh manganthlak lai ber chu zan dar 11 a\anga zing lam dar 3 thleng
nia a inhriat a\anga rei lo teah, tlai khat chu vawi thum teh meuh hi a ni \hin. Tichuan, a enkawltu Nat Saya chuan natna hneh
a thi a put (thiin a hawrh) chiam a. A tukah damdawi thiam theihna hmawlh (Kawn pe yawka) hrawl teltawl, Nawng-ing Nat
awmna hnai ber Namakhohsin-ah kalin an inentir a. Ziaawm Saya hnen ata Ks. 30,000/- (Singthum)-a a lei hmang chuan thla
deuha inhriain haw mah se, zanah a thi a put leh chiam a, Namsang khat chhung chu tlai tin vawi thum zel a vua a. A taksate chu a lu
118 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 115
thlengin a sen vual tep tup mai a ni. Chaw pawh ei thei tawh lo, phur Htaw-lar-gyi lo kal chu zuiin, tlak hlau em emin meihawl
mu \ha hle hle thei si lo, chokaah an dah tawp a. Zawhte nen vut chungah chuan an chuang dun a, Biak ina inkhawm turin Namsang
kai phungin an mu a, tu ngaihsak vak a hlawh lo. An pa lah rui lam an pan ta a ni. Namsang an thleng a, Biak inah chuan an
reng mai a lo ni si. Nat Saya chuan Yah Cawii dawitu dawi a inkai lut a. A inkhawm pawh thusawi eng mah a hre chuang hlei
chak hle niin a sawi a. A vuak vak vak pawha a chhuah duh tlat law, fak hla pakhat mah a sa thiam bawk hek lo. “Mahse, kan
loh avangin a kaw chhunga awm ramhuai chu, “A luhlul lutuk a inkhawm chhung zawng chuan, ‘Isu, Pathian nung i ni tih an
ni,” a ti. sawi a. I nih tak tak chuan nun thar min pe rawh. Thisen thar
min siam la, chakna thar min pe rawh,’ tiin bang lovin ka
A enkawl dan dang pakhat chu tuikhur hmun sariha mi \awng\ai ngat ngat a ni,” a ti. “Inkhawm kan han ban meuh
tui gallon 5 khat chu ni thum chhungin a in zawhtir a. Hmun chuan ziaawm ta hle ni hian ka inhria a, nuih chaknate ka nei ve
sariha mi tui chawi turin hlawhfa an la a, tui chawi nana an ta a. Pathianni lo thleng leh se, inkhawm leh ila tih mawlh mai
senso chu Ks. 15,000/- leh damdawi (drug) Yama (WY) mum 6 chu ka chak a ni. A chhan chu Pathian hi khawi kipa awm a ni
a ni. |um khatah no lian no thumtein tui chu a intir a, a pum a tih leh khawiah pawh a biak theih tih te, eng niah pawh a biak
puar ur \hin. A in zawh veleh a ka a kawmsak a, a natna law theih tihte ka la hriat loh avangin, Pathanniah chauh Pathian hi
chhuak vek turin a kawm luak \hin a. Mi nung a la nih si avangin biak theih turin Namsang Biak inah a lo kal niin ka ring a.
a hre vek a, hrehawm a ti ngang mai. Chuvang chuan, Pathianni lo thleng leh tur kha ka nghakhlel em
Ramhuai um chhuah a tum dan dang leh chu dawra an em a ni,” tiin a sawi nghe nghe. Sayama Ki Ki chuan, “Ka
zawrh \hin leia siam leibel te tak te, kutzungpui aia lian deuh \awng\aisak zel ang che nga, i muhil thei zel ang. Pathian kan
chauh hi meiah, a sat avanga sen vek khawpin a rawh a, tulthir a hnenah a awm reng alawm,” tiin a lo hrilh ta a.
rawh sen vam ham mai bawk a. Chaichehin leibel te chu a chep
a, a taksa chet deuhna laiah a dah a, tulthir sen vam ham mai Pathianni a lo thlen leh chuan Namsang Biak inah an va
chuan a sawh zawt zawt mai a ni. A nghawng velin a ti a, a pum inkhawm leh ta a. Shan \awng thiamten Pathian thu an lo hrilh
leh a taksa dang dangah pawh a tihsak a, a tihna zawn chu a sen fiahsak a. Pathian thu a hre fiah thiam deuh deuh chu a lawm em
\hawt \hawt zel lo thei lo. Mi nung tuar atan chuan a na hle mai. em mai a. A kut leh keahte chuan thisen a lo awm \ha leh ta ni
Mahse, ramhuai chu a um chhuak thei chuang lo va. hian a inhra a, a ni telin a chak deuh deuh a, a lo dam ta viah mai
a ni. Amaherawhchu, baptisma chang mai lovin kum 2 zet chu
Tlai khat chu amah enkawltu Nat Saya leh pavalai pakhat ringtu, inkhawm member ang chauhin a awm a. An pa chuan,
hian a mawng taibawl an khersak a. Pi Yah Chawii chuan, “Ka “Hei, tunah chuan i dam ta bawk a, lo kir leh tawh mai ta che.
mutna ata an pahniha min rawn la chhuak chu min dim lo ngei Isua ringtute nena chen ho chu a harsa a nia. I dam tawh tho hi
mai. Eng mah ‘na’ pawh ka hre thei tawh loah min ngai emaw maw,” tiin a thlem a. Mahse, a let leh duh ta lo.
ni, min pawm chhuak lovin a hnuhin min hnuk chhuak a.
120 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 121
tawh bawk si, sazute chu a taksa khawi laiah pawh an lawnin an kengin an inah hun an hmang a, an \awng\aisak ve bawk a.
tlan vel mai mai tawh a. A ha-hni chung lam pawh a far \an ta. A Sanpiuh fian hnih thum vel an hawptir thei nghe nghe.
sam tla kawlh vek mahse, a zak hmul leh mit hmulahte chuan Chumi zan dar sawm velah a harh ta a, a \hu thei ta. A hmui leh
hrik-hrah an awm a. A pasal ngei chuan tawlailira phurh a, dai a mit velte a inchulin a inzut hliau hliau a, a pasal Tah Nia leh an
pawna va paih mai a duh tawh hial. Thi thei tak tak si lo, dam \henawmpa Tah Khama, amah \hutpui rengtute chuan a thih dawn
leh tur chuan han beisei rual niin a hre si lo va. avanga inchul vel a nih an ring a. Ani'n “Ka \ha a nia,” a tih
pawhin an awi thei lo. A pasal chuan bati engin banga an nu
Beiseina reng an neih tawh loh hnuah mi pakhatin, “Nat hlimthla chu kawkin, “A nghawng seizia khi en teh,” tiin an nui
Saya thiam thiam panin hmun hla tak takah in kal a, hnaivaia mi dun vel mai mai a. “|ing\ang hi a lo pawimawh hle mai. Pathian
in lo kal-kan palh hlauh te a ni ang nge,” a ti a. Chu thurawn faka \ing\ang an tum khan ka taksa hi a nuam seng seng mai a.
avang chuan an nu tana ai en turin Pu Tah Nia chu a kal chhuak Chet hi ka chak em em ringawt mai a ni,” tiin Pi Yah Chawi’n
leh ta. An khaw \henawm Rangrun khuaa Pu Sawnta-te kawt a an ina \ing\ang an perh ri a hriata a awm dan a sawi. Tin, a lo
thlen chuan an ina leng lut turin Pu Sawntaten an lo sawm a. Ani dam tak dan pawh, “Boruakah \ing\ang ri ang hi ka hria a, hmuh
chuan zu an khilai dawn loh chuan a leng peih lo tih a hrilh a. Zu erawh ka nei lo. Mahse, kut pahnihin min rawn chawi ang hian
um chanve an neih thu an hrilh chuan Pu Sawnta-te inah a leng ka inhria a, chu veleh ka harh dam huai mai a, tho-a \hu thei
lut ta. Hemi ni hi Isua chanchin a hriatna hmasa ber a ni. Pu turin chakna thar ka nei ta nghal a ni,” tiin a dam tak dan a sawi
Sawnta leh an nu Yah Nuhi chuan Yah Chawii natna chu Isua zui nghe nghe.
chauhvin a tidam thei a ni tih an lo hrilh a. |awng\ai an duh thu
pawh an sawi nghal a. Tah Nia chuan, “|awng\aisak ula ti nia. Chuti fakoa harsatna namen lo an tawng chu, 'Miin an
A dam chuan ka ring ve ang chu, a dam loh erawh chuan Isua dawi che niin i ring em, rinhlelhte in nei reng em,' tia ka zawhna
chu ka ring ve dawn chuang lo ve,” a ti a. Tichuan, Rangrun chu chhangin, “Heti taka harsatna kan tawng hi miin min dawi
khuaa rawngbawltu Sayama Ki Ki leh Yah Nuhi-te pahnih chu ngei a ni tih kan hria, min dawitu pawh kan hria a ni.
Umrai khuaah kalin Yah Chawii, a thla tel teh meuh eng mah ei Namakhauhsin khuaa awm an ni,” a ti. An dawina chhan hetiang
in thei tawh lo, thi luma lum reng tawh chu an \awng\aisak ta a. hian a sawi, “Kan lo ram hi keinin kan siam hma hian an lo siam
Yah Nuhi chuan damlo, lukhama mahni lu pawh hlang thei tawh ve tawh \hin a. Mahse, an duh tawh loh hnua siam kan ni. Keini
lo Yah Chawii lu chu a lukhama hlan chhohsak pahin, “Lal Isuan pawhin kan siam hnuah kum eng emaw zat siam duh lovin kan
a tidam che a ni,” a ti a. “Chutia min \awng\aisak lai chuan hnawl ve tawh \hin. Tu mah siamtu an awm ngai lo. Siamtu awm
ka rilruin Lal Isua chu min Chhandamtu atan ka lo pawm ve lo ram ruak reng a nih avangin kan siam ve leh a. Tun hnua
tawp mai,” Pi Yah Chawiin a ti. Ni dangah an pahnihin an leilehna khawl a lo thlen hian min awt leh si a ni. Ni thum chhung
\awng\aisak leh a. An \awng\aisak vawi hnihna tlaiah chuan chu kan ram inchuhah kan inhnial buai nasa a. Kan pa phei chuan
Samkhaa rawngbawltu Saya Myint Aung leh a \hiante chu \ing\ang silaia kah hlum mai a duh tak tak tawh a. Mahse, kan indang thei
122 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 119
hram hram a,” a ti a. Tah Nia chuan, “A nia lawm. Ka rilru tak Kawngkhar biangahte min khawng deuh sawk sawk a, min ren
chuan ka kap hlum ang a, kan inhnial buai dan zawng zawng min lo khawp mai. Pawn leika dawhah min hnuk chhuak a, ka mawng
hmua min hriatpuitu (withness) ka nei bawk a. Tichuan, Shan chu min khersak ta a. Ka thisen chu a far kauh kauh mai a, ka
sipaite hnenah ka va in-report nghal ang tiin ka ngaihtuah sa dap thisen pawh a sen lo, a dum vek, leika pui dawh hnuai chu ka thi
a ni. Shan sipai nihna nei ve unau kan nei a,” tiin an nu thusawi chuan a tidum kuk thei a ni. An duh tawk hnuah pawh in chhungah
lai a lo zawm ve a. min dah lut mai lo, leika dawhah chuan thi lumin ka lum reng a,
ka thih zui mai min rin vang pawh a ni mah na. Zanriah an ei
Eng vanga Namakhohsin khaw mi daihin in lo ram rawn kham veng vawng hnuah (khaw thim hnuah) chauh min dah lut
chuh nge an nih? tia ka zawh chuan, “A pa hian kan khaw nu a leh a ni,” a ti. Samkhaa an inenkawl lai hian a thih ngei ringin
rawn nei a, kan khuaah hian an awm tawh \hin a ni. Chu nu chu ralna sum pawh cheng faiin Ks. 80,000/- (Singriat) leh a thih
nu hmel \ha tak, pumrua pawh hleitling nalh em em mai hi a ni hnua a hak tur thawmhnaw thar, an hnam thuam kim chu mi
a. Mahse, hnam/khawhhring nei a lo ni a. Chu nu chuan mi a lo pathum hnen a\angin a dawng bawk a ni.
ei hlum tawh \hin. |um khat chu, chu nu ei hlum nu fapa chuan
a nu phuba lak tumin silaia kah hlum a tum a, tuikhur kawngah Chuti taka enkawl harsa a nih avang chuan a enkawltu
a lo chang a. Mahse, a silai a tlawlh hlauh mai a. Chu nu chuan, pawh a beidawng hle tawh a, khaw dangah damlo enkawlin a kal
‘Min kah hlum i tum a ni maw?’ a ti a. Ani chuan, ‘Mu kah ka bosan \hin. Thla khat zet Samkha khua Nat Saya hnena an
tum mai a ni. Nang kah che ka tum lo ve,’ tiin a chhang a. Mi inenkawl hnuah beidawng takin an haw leh ta. A enkawl man hi
dang hnenah kah hlum a tum a, a silai a tlawlh hlauh thu a sawi a dam si loh chuan pek a ngai lo ang ti mah se, a kut an silsak
chuan, ‘Nangmah ngeiin i thah a ngai hlei nem. Sarthi ruh ro niah Ks. 140,000/- (Nuaikhat leh singli) an pe a ni. 
zawng la, an in kawngkhar chung ditipah thiat rawh. Anmahni
chhungkua an buai ang a, an inthat mai dawn alawm,’ tiin an lo Nat Saya lar lar an pan kim ta a, beidawng taka thih hun
hrilh a. Mi thurawn ang chuan a ti ta a. An nupa intithiam lovin nghah bak tih theih an nei tawh lo tak zet a ni. A fate pawhin an
an pa chuan hreipuiin a chek hlum ta a ni,” tiin thu ngaihnawm hlau em em mai a (Yinnet-ho hian damlo thi mai tura ngaih tawh
tak min hrilh zui nghe nghe a ni. leh mitthi hi an hlau em em vek a) chhun chaw ei tur pawhin an
in chhungah an lut \ha ngam lo va, “Ka nu hi a la nung em aw,
Aw le, tunah chuan Yah chawii chu Pathian tihdamna a che em,” tia an inzawt a hriat chuan a kut zung\ang a lo tiche
changin taksa pangngai, hriselna \ha tak neiin, Lalpan fapa pahnih det a. ‘A la thi lo e’ tiin an unaute chuan chaw bel awmna lam
rila rah malsawmna a pe a (tun hma chuan a rai ve ziah a, nau a panin an inkai phei ta \hin a, chaw thing hing tawhte hi an ei
chhiat zel niin a sawi). A testimony hi hun remchang a neih \hin. Pa ber a ruih reng avang leh an fate tan chaw a chhum peih
phawt chuan a sawi \hin a, rawngbawlna kawnga mi \hahnemngai reng loh avangin. Chutiang reng renga eng mah ei thei lo leh in
tak a ni. A pasal Tah Nia pawhin an nu khatiang khawpa dinhmun thei lo va ni eng emaw zat a mut reng hnu chuan amah sehtu sazu
chhe tawh, damdawi tel hauh lo va a dam leh thei ta hi mak a ti hnawt kiang tur pawhin chakna a nei tawh lo. A taksa a lo uih
124 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 125
duh ta a, Namsang Biak inah kum 2011 December 25 khan Rev. “Kum khatah vawi thum chiah ka tir che a, min tihhlawhtlinsak
Lalriliana kutah baptisma a chang ta a ni. ngai miah lo. Tah Sra (Missionary)-te thu chu Pathianni apiangin
i awih a. Ka chawm sei len che i ni lo em ni! I naupan laiin thing
Kum 2019 April 13 (Inrinni) kha Field Committee-in kung sang deuh tak a\angin i tla a, i thi buai mai a, ka enkawl che
ringtharte training pek ni atana a lo ruat ni a ni a. He ni hi asin,” tiin a hau a. Pathianni apianga inkhawm hi Missionary-te
Kunglang khaw lal Pu Tah Kunga’n Namsang monastery-ah thu awih vang niin a ngai a, inkhawm pelh tura Pathianni
khawtlang huapa kal tur a tih ni a lo ni ve bawk a. Motor khalhtu denchhena a tirhna a tihhlawhtlinsak lo kha ‘na’ a ti em em mai
atan a makpa (Nilungi pasal) Tah Mata a ruat bawk. Tichuan, a ni. HM T. Remluaian fate enkawl chu pa mawhphurhna hrim
Kunglanga \hu kan thawktu \hahnemngai lutukin, “Tunlaiah motor hrim a nihzia thuin a lo chhang a. Tin, Pathianni apianga inkhawm
khalh thiam an tam e mai,” tiin motor khalhtu tur mi dang a lo hi Missionary thu awih vang ni lovin, Pathian thu awih vang
zawnsak a, Tah Mata-te nupa chu training turin Namsang lamah zawk a nihzia a sawi bawk. Mahse, a hre thiam thei lo. Tun
a rawn hruai a. Beisei loh leh rin loh tak maiin Kunglang motor \uma buaina hian Kunglang khuaa kan ringtute a nghawng ve
Namsang lama kal chu Htaw-lar-gyi-in a lo su hlauh mai a. bawk. Tun hma a\ang rengin Kunglang khaw lal hian ringtute
Kunglang khaw lal chuan hetia accident an tawk ta hi a fanu vau \hinin hnawh chhuah hial duh \hin mah se, a fanu ngei pawh
Kristian a nih vang leh a remruat anga thil a kal loh vang a ni, ringtu ruh tak a nih si avangin miten, ‘mahni fanu pawh hneh
tiin a fanu chunga a thinrimna a so sang hle ta mai a (hman mang si lo,’ tiin khaw lal an demna \awngkam a hre let fo \hin a.
a\anga Isua ring lo tura a tih fo, a hneh theih si loh a ni a). A fanu hi a vau chamchi a, a thlem \hin bawk a. Amaherawhchu,
Kunglang khaw lal thinrim leh rilru hah lutuk chu a fanu chungah tihdanglam theih rual a ni si lo. A fanu chunga a lungawi lohna
a \uan ta. A fanu chu chhuatnawhna fawng (aluminiam tlawn) chuan a vawrtawp a thleng a ni ber mai. 
bung hmawk khawpin a vaw ta mai a. A \ap nasa hle a ni. Chutia
Krista hming avanga vuak hial a tawng ta chu a hlau ta em em a, 7. Tah  Chawia-a testimony
Namsanga kan Boarding House lamah a tlanchhe ta a. Hetih lai Tah Chawia hi Pu Tah Chang Chaw leh Pi Yah Pami -i
hian buh a hmin tawh a, an buhte chu \ha hlein zai mai tur ni fapa upa ber niin Tasai khuaah June 17, 1997 khan a piang a,
tawh mah se, Nilungi duh dan chuan an thlai seng tur zawng nau pahnih a nei. A pa hian nupui hmasa lakah fa pathum neiin
zawng pawh tlansan a, chhungkuaa Thailand rama tlan nghal pahnih an la dam a. Tasai khuaah hian thla nga a nih thleng vel
mai hi a ni. Mahse, Missionary-ten thil \ha ber tura an ngaih chauh an awm a, Kunglang khaw ram, Tingchaung lui kama ram
angin Field Secretary HM Khawlsiamliana leh HM T. Remluaia- pilril tak, thingtlang lo siam nana hmun rem tak leh lei \ha tak,
te chu a pa hnenah an va leng a. Tichuan, HM T. Remluaia leh Klunmawn an tihah an chhungin an khawsa a. Chuta \ang chuan
Kunglanga \hu HM Vanbawiliana ten Nilungi chu an inah an kum 2000 khan Kunglang khaw chhungah an pem lut ta a ni.
thlah hawng leh ta a ni. Amaherawhchu, Krismas hmain Thai- Tichuan, Kunglang khuaah Tah Chawia chu a sei lian a. 
land ramah an liam ta tho a. Pu Tah Kunga chuan a fanu chu, Tah Chawia hian Kunglang khuaa Missionary Nl.
126 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 123
Zunglianthangi leh Nl. Zoremsangpuii te hnenah lehkha a zir ve lutuk a, Isua hi Pathian a lo ni tih ringin Kristianah a inpe ta a.
a. Lal Isua a rin avangin kum 2004 khan Area Secretary Rev. Tunah chuan ruih theih thil eng mah a khawih tawh lo. Kristian
Lalsangluaia kutah baptisma a chang tawh nghe nghe. Tichuan, chhungkaw hlim tak, rinna avanga khawtlang ensan leh khua ata
kum 2008-a Missionary Nl. Nabu-i a awm khan lehkha a zir leh hnawh chhuah hial an nih pawha Isua lama \ang tlat niin Umrai
a, Kawl lehkha pawl hnih zirlai thleng chu a zir zo ve a.  khuaah an khawsa mek.
Kum 2010-ah HM T. Remluaia Kunglang a lo thlen khan 6. Nilung-i testimony 
Tah Chawia pawh hian tlem chu lehkha a zir belh a. |hal awl- Pi Nilungi hi Kunglang khaw lal Pu Tah Kunga fanu, a
len lai chhun khawharah a naute pahnih hruaiin Missionary hnenah nupui hmasa nena an fa naupang ber a ni. HM T. Remluaia
a leng \hin a. |hahnemngai taka Missionary-in Pathian thu a Kunglang a thlen khan Nilungi hi a pain Missionary hnena lehkha
hrilh chu Lalpan mal a sawm a, a thlarau mit tihvarin a awm ta. zir ve turin a tir a. Tichuan, Missionary chuan Pathian thu leh
Chuta \ang chuan Pathian thu hrilh duh vangin Missionary hian hla a zirtirna a\angin Pathian nung, engkim siamtu a awm ngeizia
a hnathawhnaahte pawh a zui deuh chawt \hin a, Pathian thu an leh Chhandamtu Isua Krista rinna a lo nei ta a. Naupang te mah
inhrilh deuh mawlh mawlh \hin a ni. Hun eng emaw chen an ni se, Thlarau Thianghlimin a hruai hle a ni tih ama thusawi
inzui hnu chuan Isua a rinna pawh a lo nghet ta deuh deuh a. a\ang hian a hriat, “Naupang te ka ni a, bawng venga ramhnuaia
Missionary hian fimkhur takin Pathian rin avanga mi tam takte ka awm laiin Pathian thu ka hriat tlem te chu ka ngaihtuah neuh
tawrhna leh nunna hial an chan dan thu thiam takin a zirtir zel a. neuh a. Mak tak maiin ka thinlung hi kawngkhar inhawng ang
Isua hming avanga tuar ngam tur khawp rinna a neih tak veleh, mai hian a inhawng huai ni hian ka hria a,” a ti. Tichuan, Isua
“Tunah chuan Isua hming avangin thih ka hlau tawh lo. Tasai chu a ring nghet hle a. Zan khat pawh a mumangah Isua hi an tui
khuaa awm ka pa unaute hnenah Chanchin |ha ka hril hmasa ber dahna (umlu) bulah a lo hmu a, “A eng lutuk a, a hmel tak chu
ang,” a ti a. Tichuan, a sawi ang ngeiin Tasaiah chuan a kal a, a ka hmu thei lo,” a ti. A mumang chu an zirtirtu hnenah a sawi
pa unaute leh an chhungkhat lainate chu Isua ring turin a hrilh \hin a. Missionary chuan lo dawngsawngin hlimpui viau angin
hlawm a. Mahse, tu mahin an ngaihsakin an pawmpui duh lo. awm mahse, zirtirtu tihlawm nana a phuah chawp sawiah a ngai
Rawngbawl duhna rilru a nei nasa hle. ru deuh a. |um khat chu Shan Phai Presbytery inkhawmpui chhim
Chutia Lal Isua a rin hnu chuan baptisma chan a dil ta. turin HM T. Remluaia chuan Yangon-ah a hruai a. Motor chunga
Hmana a chan tawh kha a tawk tiin hrilh mah se, “Hmanah kha a muthilh laiin “Haleluiah” tiin a rawn au chhuak thut mai a. A
chuan ka la naupang lutuk a, eng mah ka hre lo. Tunah chuan harh zui nghal a. Missionary chuan mak ti tak mai hian eng nge
keima duh thu ngeiin, mipui tam tak hmaa baptisma chan ka duh a hmuh a zawt a. Ani chuan, “Ramhuaiin min um a, min man a
a ni,” tiin a dil ngut ngut a. Missionary chuan Namsang Bialtu tum avangin ka hlau lutuk a, ka Halleluiah vak a,” tiin, motor
Pastor a rawn a, a lungawina tur a nih phawt chuan baptisma chu chhung mi mut reh \hiap laia a \awngvai ta chu zak deuh ni awm
chang nawn mai rawh se a tih avangin, field hminga kum 2011 hmel puin a sawi. A rinna lo thang zelin baptisma chan hial a
128 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 129
zingah a hming a lang chho \an a, miten ‘Sra’ tiin an ko \an ta a zawh rualin, “Isua i ring a, Kristiana i lut tak tak a nih chuan
(Nat Saya ang deuhah an ngai). Chutianga miten an ko chu zakin ka pa pawh min ti tawh suh ang che,” a ti a. Isua rin avanga
damlo pawh a \awng\aisak ngam tawh lo a. Tah Chawia chuan, kut thlak a han tuar meuh chuan hlauhna namen lo a nei ve ngei
“Lalpan Thailand rama min tirh chhan kha, Thailand rama awm mai, mahse, a rinna chu a phatsan chuang lo. Hei hi April thla,
kan hnam zingah a ropuina tihlan a duh vang a lo ni ngei ang. water festival lai vela thil thleng a ni a, chutih hun lai chuan an
Mahse, ka zahzumna avangin tihhlawhtlin a ni ta lo a ni,” a ti. inah chaw pawh ei \ha ngam hek lo, mi inah lengin chhangban
Thailand rama awm Kunglang mi Yah Ngini nen an innei a. an lo hluite chuan a kaw ruak lutuk a inhnawh puar vel mai mai
Thailand a\anga lo hawin a nupui pawh ringtuah a inpe a, kum \hin a (water festival lai hi chuan in tinin chhangban an siam \euh
2015 khan Field Secretary HM T. Remluaia kutah baptisma a \hin a). Chokaa awm a nu hnenah, “Ka nu, chhangban ei bang in
chang. An nupaa ringtu an nih hnu hian rinna kawnga an puitlin nei em?” tiin a ruka zawtin, a pa hriat lohin an inpe \hin. Hei lo
theih nan Pathianni zan apiangin Missionary hian Pathian thu pawh hi Isua ringtu tana tih remchang lo a tih loh avangin a pain
zirna program a neihpui \hin.  a vua a. Vawi khat chu a leng haw a pain sairawkherhin a lo perh
a; mahse, a ke pen lai takin a ke inkarah a perh a, a fuh lo hlauh.
Han let leh lawk ila, ni khat chu chhun chaw a chhum A nun beidawng lutuk chu intihhlum hial a duh a, Missionary T.
laiin a pain, “Mei kha vil \ha rawh aw, mei hi hlauhawm deuh Remluaia hnenah mahni intihhlum hi Pathianin a duh em tih a
mai a nia. Kangmei a chhuah tak tak chuan pathiante meuh pawh zawt a, Missionary chuan mahni intihlumte hi tualthat an ni a,
a kang fai vek thei a nia,” a ti a. Chutah Tah Chawia chuan, hremhmun chu an chan tur a nih a lo hrilh chuan a hlau a, a
“Pathian nung chu kang tel thei lo ve. Milem pathian mai maite intihlum ngam ta lo a ni tih he thu ziak tura kawmnaah a sawi.  
chu a kang thei alawm, pathian dik tak an ni tlat lo va,” tia a han
chhang chu, a pa chuan aw ki sang vin deuh \hak hian, “Naupang, Missionary-in Pathianni zan apianga Pathian thu a zirtir
i pa ka nih hi. Pathian thute chu nanga zirtir ka ngai lo ve,” a ti lai khan ina an haw hi a pa hian kawngkhar a lo kalh \hin a. Tah
a. Chuta \ang chuan an inkarah kak a lo awm \an a. A rinna Chawia chu an nu kokiah a lawn a, an nu chuan dinpuiin an
bansantir tumin a zilhin a hau deuh reng a, “Min hauh loh ni hi khum bula anmahni leng tawk awngah chuan a inrawlh chho a,
a tlem viau a ni. Zing hma taka ka thawh a, hna thawka ka an nu chu a pawt chho ve leh a, an mutna khum chu harsa tak
chhuah bo nilen daih nite hi min hau loh ni chu a ni deuh mai,” chuan an thleng thei hram a. Chu mizan a\ang chuan Pathianni
a ti. Eng emaw chang chuan a pain a hau loh nan Pathian hnenah zan apiangin chutiang hlir chuan an tih a ngai \hin ta a. A pain a
a dil ngawt \hin a. Ni khat chu Isua rinna a phatsan thei lo leh hauh reng avangin Pathian thu zir tura Pathianni zana an kal
Missionary hnena len a bansan theih loh thuah a zilh a. A thu chhuak pawh, in danga leng tur angin thlang lam an pan phawt
sawi laiin Tah Chawia chu pindanah lutin a mu zal a, zilhna a, kawng leh lam a\angin Mission quarter lamah an kual chho
ngaithla duh lo leh zah loah ngaiin a pa thinrim chuan hmunphiah leh \hin. Inhau reng chung chuan Pathian thu zir tura kal chhuah
a la lawk a, a mutnaah a va vaw ta zawt zawt mai a ni. A vuak fo a awl lo hle a, Pathian thu zir pawh tihtawp a ni ta nge nge a
130 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 127
ni. Krismas crusade Nawnglenga kan buatsaih zan, mipui tam tak
hmaah Rev. Lalrilianan baptisma a chantir ta a ni. 
Tichuan, kum 2016-a field-in film (Creation) kan lehlin- Tichuan, Missionary chuan a school naupangte leh Tah
a an aw kan record khan a kultai bera kan hman a nih avangin Chawia te chu Pathianniah Samkha khuaah a kalpui \hin a. Samkha
Boarding House-ah, buh lu chuh hun lai takin, kar khat dawn khuaa inkhawmnaah Tah Chawian chuan a vawi khatna atan thu
riah chhuah a ngai a. Recording kan zo a haw chu buh zaiin loah a sawi ve ta a. Mumang mak tak a neih thu ti hian a sawi, “Ka
a riak nghal a, buh an zai zawh veleh a pain a um chhuak ta a ni. zan mumangah chuan thim leh êng in\henna lai tak, thim lam
Kalna tur dang awm hek lo, a puzawnte an bel a, hei hi Pathian deuhah hian ka lo ding a. Êng lama pakai tuma ka kal tur chu
remruat a nihzia thu ti hian a sawi, “Ka pain min um chhuak kha eng emaw hian min pawt bet tlat ni hian ka hria a, ka kal hlei thei
Pathian remruat a ni. Min um chhuak lo se Bible zirna kawng hi lo. Mahse, theih tawp chhuaha \an ka lak chuan êng lamah chuan
ka zawh thei dawn hauh si lo. Ka puzawn hi training a remti em ka lo pakai thei ta hram a,” tiin aw lawi leh khur hlawk hlawk
tih vawi khat chiah ka zawt a, min phal em em mai si a,” tiin. chungin a sawi a. Hetia Tah Chawian Missionary a zui fo leh
Missionary-te hnena Kawl lehkha pawl hnih thleng zir kha a ni Kristiana a lut ta hian a pa a tilawm lo hle. Missionary nen an
ve mai a, chu pawh kum eng emaw zat lehkha lam a ngaihsak inhmuh fo loh nan khaw dangah hna thawk turin a riah botir
tawh loh hnua Bible school a han zawm chu harsa a ti hle mai. \hin. Mahse, a lo haw veleh Missionary hnenah lengin an inkawm
Bible school enkawltute pawhin beidawnthlak an tih thu Field leh zel si. A tawpah chuan Thailand rama inhlawh turin a tir ta
Secretary HM Khawlsiamliana hnenah sawiin, “Hetiang em em a. Ram dangah pawh Lal Isua a rinna chu a vawng nung zui
chu khawngaih takin min rawn thawn tawh suh u aw,” an lo ti ve hram hram a. Thawk khat chu rinnaah a chau hle tawh tih a
bawk a. Lehkha thiam lo a nih a inhria a, theih tawp chhuah tak inhriatin, HM T. Remluaian Bible school kai a lo sawi hmuh
meuhin a \ang a, thu a awihin a nungchang a mawi hle tiin an fak kha atan chuan beisei bo niin a ngai a, Missionary hnena lehkha
hle bawk. Bible school a luh kumah a pain a boralsan hlauh mai zir mekten Bible school an kai theih nan suma lo \anpui thei tura
a, a lo haw thei si lo. Sawi chhetute tan sawichhiatna remchang pawisa neih theih dan tur a rilruk ta zawk a. Rinna kawnga a
tak a ni. Mahse, sawi chhiatna zawng zawng phur zoin, second buai ruk lai chuan Kunglanga haw tur a hmu remchang hlauh
year a\ang chuan a nufate pawhin Tah Chawia hnenah an awmpui mai a, Kunglang Missionary HM T. Remluaia hnenah Shan Holy
ve ta law law a (Yinnet mite hi hun rei tak nupa awm hran an Bible a chah ta a, Missionary chuan Thuthlung Thar Shan Bible
theih ve loh vangin Field Committee-in kawng a zawnsak ta a chu a thawn ta a ni. Chuta \angin thlarau lamah chakna thar
ni). Pathian khawngaihna zarah Bible zir zoin kum 2021 March neiin, damlote pawh a \awng\aisak a, an dam ta zel a (Mi zakzum
thlaah a lo haw a, field-in chhawr rih lo mah se, a theih dan dana a nih avangin an lu chunga kut nghatin a \awng\aisak ngam lo, a
rawngbawla inhmangin Lal ram tan a \angkai hle (Field-in a la \awng\aisak tur thu leh an dam leh tur thu hrilhin inah a haw a,
chhawr thuai ang). Tichuan, tunah hian fanu pakhat Naomi neiin a chenna in a\angin a \awng\aisak \hin). Chutia  damlo a
Kunglang khuaah an chhungkuain, hlim takin an khawsa mek a ni. \awng\aisakte an dam zel chu Thailand rama awm Yinnet mite
132 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 133
sawisel tur hi ka hre peih lo a ni,” tiin an inpek loh phah a ni. lo mai ang chu,” tiin a chhang a. Mahse, buai zual lai boruak a
reh deuh veleh a rawn inkhawm leh ta a. He thu ziak a nih thleng
Kunglang khaw mi Pi Yah Pawi-i chu ringtu pawh a inti hian ringtu tha tak a la ni zui zel a ni.
lo, chawlhnia a inkhawm avang maiin zan khat chu ruah sur 1. Kristian dana inneihna
karah a pasalin a thawmhnaw zawng zawng pawnah a lo theh Yinnet mite hian nupui pasal inneih dan an nei ve a,
chhuahsak vek a, zan khaw thim hnuaia ruah sur tak lai takin a Sakhuana lamah Buddhist zuitute ni mah se, Buddhist inneih dan
um chhuak a ni. Baptisma pawh a chan hma atang rengin Krista an zui lem lo va, anmahni dan ngata inneihna sawngbawl \hin
hming avanga vuak leh hnawh chhuah a tuar hi a mak kan ti a, hnam an ni. A ruka tlan/inru pawh an awm ve chawk.
kan lainat em em a ni. An inhruai leh hnuah Baptisma chu a Rawngbawltu Missionary-te an thlen hma chuan Yinnet mi
chang leh ta tho a. Mahse, a pasalin a vuak fo avangin a inkhawm Kristian an awm lo a. Naupang kan zirtirhote an rawn nula ta
ngai ta lo. hlawm a, kum lo kal leh zel turah chuan Kristian dana innei
pawh an la rawn awm leh zel turah beisei ila. He lehkhabu siam
Tum khat Kunglang khawtlang meeting-na ah, an khaw a nih thleng hian kan field chhungah Kristian dana innei tuak
lal Tah Kunga chuan ringtute chu an mit taka kawk chungin, hnih kan nei ve a. Kristian dana innei hmasa ber chu dan hnihna
“Nang, Isua ringtu i ni zel dawn em?” tiin Pu Tah Wunnah chu hmangin a ni. Kum 2018 November thla khan kan member ve
a zawt a. Ani chuan, “Ni zel ang,” tiin a chhang a. Khaw lal ve, Kunglang khuaa mi Tah Than Vih leh I-changte chu an lo
chuan an chhungkua chu Kristian leh Buddhisth insem turin a inru ve a, ringtute an nih avangin Kristian dana innei turin kan
fuih a. Mahse, a pawm theih loh avangin, “In chhungkuain Mis- inzirtir chawp a, Mission quarter-ah, Kristian dan hnihnain, HM
sionary-te awmnaah insawn rawh u,” a ti a. Tichuan, chumi ni Khawlsiamliana Field Secretary-in a inneihtir a. Anni hi Kristian
la la chuan an chhungkuain an khaw hlui, Rangkap khawah an dana innei kan neih hmasa ber an nih avangin Yinnet ringtu
kir leh ta a. Mahse, Rangkap khaw lalin Kunglang khaw lal a va zawng zawngte bakah Namsanga PCM Kohhrante sawm an ni a,
biak hnuah Rangkap khua atangin an um chhuak leh a. Hun eng hetiang program kan vawi khat hmanna a ni bawk a, kan sawmte
emaw ti chhung chu mi sangha vengin an chhungkuain ramah an pawhin min hlutpuiin he inneihna hi a hluin a ropui hle. 
khawsa ta a. He thu ziak a nih lai hian ramhnuai atangin lo kir
leh tawh mahse, an in chu khaw lalin “miin an lei tawh” a ti Tin, ni 17 March 2020-ah Kunglang-a kan member ILingi
ringawt a, in an nei tawh lo va, Baptist kohhran hmun ram leh Lashoe-a awm Lisu hnam Tv. Elia-te chu Kristian dan
chhungah chhungkuain an khawsa mek a ni. thianghlimin Kunglang Biak inah an innei a, HM Khawlsiamliana
He mi ni vek hian baptisma chang thar deuh ber Pu Tah Field Secretary-in a inneihtir. He thu ziak a nih thleng hi chuan
Wa Ling Chama pawh a mit taka kawkin khaw lal chuan, “Nang, kan sawi tuak hnihte bak Kristian dan hmanga innei field chhungah
Isua ringtu i ni zel dawn em?” tiin a zawt a. Ani chuan hlau leh kan la nei rih lo. Amaherawhchu, Yinet ringtu, kan field pawn
khur dawt dawt chung hian, “A… in phal tlat loh chuan ka ni zel lama rawngbawlnaah chuan kum 2015 khan Umbulung khuaah
134 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 131
leh November 18, 2020-ah Rangrun khuaah Kristian dan                                                  
thianghlima innei an awm tawh.
                                                              
2. Nuihzatthlak deuh BUNG IX
H.M T. Remluaian thing \ha chu a rah pawh a \ha a, RINGTUTEN HARSATNA AN TAWH DAN
thingchhia chu a rah pawh a chhia tih thu a sawi a, Pi Yah Sii
chuan, “Min sawi chhan a ni” tiin a inkhawm duh tawh lo va. Kan tar lan tawh angin rawngbawltute kha sawrkar hna
Ani sawi chhan kher a nih loh thu insawi fiah a ngai. thawk angin an lut a, khawtlangin damlo enkawl tur leh naupangte
lehkha zirtirtu atan an mamawh em vangin rawngbawltu duh
H.M Vanbawilianan buh chi thehtu tehkhin thu a sawi a, lohna an nei ngai lo. Kristian an lo awm ta a, an pung zel a,
a let 30 te, 60 te, 100 tea a rah thu a han sawi chuan “Buh kung khaw thenkhat khawtlang hruaitute chuan a ruka missionary
khatah fang za a awm thei dawn em ni?” tih chu a thusawi laiin huatna an lo nei ta a, ‘um chhuah daih tur an ni’ tih thawmthang
an lo sawi ho ve laih laih a. awm thin mah se, he thu ziak a nih thleng chuan  Pathian zarah
harsatna kan tawng lo a ni.
Pi Yah Chawi Rahi thilpek hlana \awng\ai turin an sawm
a, vawi thum vel a hnap a han sut hraih hraih hnuah, “Halleluiah Chutih laiin kan memberte erawh chuan harsatna neuh
Lalpa, Awng Chap (a pasal) hi engti ang pawhin sual mahse ka neuh sawi tur an ngah ngei mai. Pi Yah Muni chu ringtu a nih
inkhawm tho tho ang,” tiin bul a \an phawt \hin. avangin a pianpui a u leh nauten an ensan tawp a. An kawta a u
lo kal pawh hian an in lam a hawi duh lo tih sawiin, “Zirtirtu, ka
Pi Yah Lang Ni ve thung chu a \awng\ai thuchham tu thih nia ka unaute an lo kal lo a, kan khaw mite pawh an lo kal lo
mahin an hre thei ngai lo va, a tawpa ‘Amen’ hi ring takin a sawi a nih pawhin a pawi ka ti chuang lo. Nangmahnihoin min vui
a, an lo Amen ve mai \hin. ang a, a tawk a ni mai,” tiin min hrilh nghe nghe. Khaw dang
aiin Kunglang khaw mite hian ringtute an duh lohna an tilang
Kum 2015 kuma field-in Camping a buatsaih khan nasa zual bik a. Phungkyichaung (monastery)-a khawtlang an
Speaker-in Chhandamtu eng zat nge awm tih a zawt a, kum 2007- Meeting apiangin Agenda-a tel lo, ‘Kristianho hi,’ an han ti a,
a baptisma chang tawh Pu Tah Phitan “pathum” tiin a lo au lauh um chhuah tur nge ni tih an rel zui nghal mai thin. Ringtute tih
lauh. |henkhat chuan sawm tal chu an awm ngei an ring. loh tur milem biak emaw Pathian duh loh an hnam dan leh hrai ti
ve ngei tura phut luihna thu an rel thin a. Rinnaa nausen piang
Nawnglenga Pu Tah Khama chu ringtu hnungtawlh tawh hlim, Pathian thu hriat pawh la nei mang lote tan, mi huat leh
ni mah se, damlote a \awng\aisak ve fo mai. Biak inah balhla sawi chhiat phurh reng hi peih awm lo tak a ni. Chuvangin,
thlai thar thawhlawm an rawn thawh ve a, \awng\aia hlanna an ringtua inpek ve chak mi eng emaw zat chuan, “An mi rel leh
136 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 137
ko tur a ni lo. Chin Saya (Missionary)-te in ko zawk tur a ni,” 4. Yah Baw
tiin fel fai takin a chah sa thlap a. Chuvangin, kum 2013-a a thih Pi Yah Baw-i hi Pu Tah Phita nupui a ni. Kum 2015-ah
khan a tu leh faten an hnam dana vui turin a ruang hi min chuh Field Secretary HM T. Remluaia kutah baptisma a chang a, kum
tinah an tin miah lo va, Southern Shan Field-ah Yinnet mi Kristian 2019-ah a thi. A pasal Pu Tah Phitan a boralsan hnu khan a fate
dan ziktluak taka vui liam hmasa ber a ni. A lo chah sa angin a hnenah a khawsa a. Ani pawh hi ringtu \ha leh nghet tak mah ni
thih veleh Field Secretary HM T. Remluaia, Loilem Hospitala se, a thih hnua a ruang hlawmtu tur chungchang thuah eng mah
awm mek chu hrilh hriat vat a ni a, an nu damlo chu Hospital-ah thu hnutchhiah leh sawi lawk a nei ngai lo. Nat lawk eng mah
hnutchhiahin mitthi vui program hmang turin Kungpouh khuaah awm lo va hetiang taka a thih thut hi a inring mai bik lo pawh a
a kal nghal a. Field Secretary hi serh leh sang khawih theihna ni ang e. Chutianga kan member kan chan tak thutah chuan a
pek a la nih loh avangin Namsang Bialtu Pastor, Rev. Lalrilianan ruang hlawm leh vuina program engkim mai chu kan koa tla leh
a vui ta a ni. In chhungah Field Secretary-in Pathian thuchah kan tih ngei turah kan ngai nghet bur mai a. Amaherawhchu, a
Yinnet \awngin a sawi a, Yinnet dan angin mitthi ruang lak tu leh faten an hnam dana vui a nih loh chuan an lungawi thei
chhuaha kal chhuahpui a ni. Thlanmual thlen hmain, ruang an ngai dawn lo a ni, tiin a ruang chu min chuh leh ta. Ringtu a ni
chawlhpuina hmun (mitthi taa thiltih \ha leh sual an bukna hmun)- a, kan tih tur a nih thu leh Kristian dana tih a nih avanga
ah mitthi vuitu Rev. Lalrilianan thlamuanna thuchah tawi a sawi hlauhthawn tur eng mah a awm loh thute inhrilh eng ang mah ila
a, Field Secretary-in Yinnet \awngin a let. Mitthi ruang chu kalpui an remtih theih ngang tak si lohah chuan keini lam pawh tlema
lehin thlanmualah Pastor-in a vui liam ta a ni. inhnuk dawk deuhin, in lam leh thlanmual lam chang tur insem
turin kan inrem thei ta a. Kan duh lam, in lama program hman
3. Tah Phit kan thlang a. Tichuan, Field Secretary HM Khawlsiamlianan
Pu Tah Phita hi kum 20 chuang Nawngleng khaw lal lo Pathian thuchah sawiin vuina program a hmang a. In a\anga a
thawk tawh a ni a, Nawngleng Mission compound min petu a ni. ruang lak chhuah a nih veleh an hnam dana kalpui leh vui liam a
Kum 2007 khan Rev. Thanglianmawia kutah baptisma a chang ni ta a ni.
a, kum 2018-ah a thi. A thih hmain a ruang hlawmtu tur eng mah
sawi lawk a nei lo va, a tu leh faten an hnam dan ngeia vui an 5. Tah Am
duh a, ringtu a nih avangin Kristian dana vui ngei kan duh ve Pu Tah Am-a hi a thihpui tur natna hrehawm tak a tuar
bawk si avangin a ruang hlawm kan inchuh a. A tu leh fate an laia ringtua inpe a ni a, baptisma a chang hman lo. Mahse, Kristian
lungawi thei reng reng lo mai a. A tawpah chuan, “A thlarau dan ziktluak taka vui liam a ni ve thung a. Ani hi anmahni rin
chhandam a nih chuan a tawk mai lo'm ni, buai ai chuan a ruang dan chuan hnam/khawhring ei hlum a ni. A nat \an a\angin Nat
hi chu i pe phal mai ang u,” tiin tlawm zawk nih kan thlang ta a. Saya hrang hrang an pan a, an dam theih loh avangin Kristian
Tichuan, ringtu mah ni se a ruang chu an hnam danin buddish rawngbawltute lam an lo hawi ta a. Missionary-ten kan
monk-in a vui liam ta a ni. \awng\aisak a, a \ha sawt hle mai. Mahse, Missionary zawng
138 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 135
zawng Tahan lama chhuah chhoh a \ul avangin enkawl zuitu kan neih hmain naupanghoin an lo ei zo vek.
awm ta lo va. Amaherawhchu, ringtuah a inpe nghet hle tawh a,                                                      
kan \awng\aina a dawn a\anga a taksa awm danah Isua hi Pathian
nung a nihzia a chang fiah a ni ang, a nupui fanaute pawh Kristiana BUNG X
lut vek turin a ti a. A damna tur a nih dawn phawt chuan a RINGTU MITTHI KAN NEIHTE
chhungte leh khaw lal leh upate pawhin Kristiana a luh chu an
remti a. Mahse, chutia rawngbawltuten kan awm lohsan hlan Pathian malsawmna zarah Yinnet mite zingah ringtu an
chuan a thawmhnaw Nat Saya hnenah an thawn a, dam lo mangang pung ve zel a, he thu ziak a nih thleng hian kan member-te zingah
na na na chu an dam theih dan tur kawng an lo dap ve lo thei si mi 6 an thi tawh a ni. Ringtu thi tate leh anmahni vuina program
lo. Tichuan, a thi ta hlauh a ni. Tah Am-a chhungten Isua ringtu kan hman dan chanchin tlangpui hetiang hian tar lang ila.
a ni tawh an tih avangin Kristian dana vui turin min pe phal a,
Field Secretary HM Khawlsiamlianan a vui. Ringtu mitthi kan 1. Tah Sami
neih thu hi Yinnet ringtu zawng zawngte hnenah kan inhrilh Pu Tah Sami hi Tasai khuaa kan member neih hmasa ber
darh a, khaw hrang hrang a\angin ringtute an lo fuan khawm a, a ni. Area Secretary Rev. Lalsangluaia kutah baptisma a chang
Kunglang khaw miten ‘Kristian dana vui’ tiin min telpui duh lo a. A dam lai khan vawi eng emaw zat a mumangah Lal Isua a
mah se, mikhual an \hahnem em em mai a, Tah Am-a ruang ni hmu \hin niin an sawi. Lal Isua ringtu rinawm tak mah ni se,
chu a ropui tak zet a ni. Ropui taka Tah Am-a kan vui liam veleh kum 2008 kum thara a thih khan a chhungten a ruang Kristiante
Pi Yah Sii leh Pi Yah Muni-te pahnihin, “Isua ringtute pawh an kuta pek tawp chu an ui deuh a. Chuvangin, in lamah Kristianten
thih nia khati khawpa a ropui si chuan ringtua inpek kan ngam kan chang a, a ruang kal chhuahpui a nih veleh an hnam danin
lohna chhan tur a awm ta lo ve, baptisma chan kan hlau tawh lo thlanmuala vui liam a ni ta a ni. Namsang khawpuia Kohhran
a ni,” tiin ringtuah an inpe ta nghe nghe. awm zawng zawng insuihkhawm (NCC)-in Pu Sami ruang vui
program hi mawhphurhna a la a, Rev. Joseph Bu, Baptist Pas-
Yinnet mite zinga rawngbawl ve Kohhran dangte pawhin tor-in a vui a. NCC Committee member zawng zawng bakah
an member mi 2 thite chu, Kristian dana vui an ni a, keini lam PCM member-te \hahnem tawk tak thawk pheiin Tasai khuaah
pawhin kan \awiawm ve bawk \hin a ni. Pu Sami ruang vuina program hi urhsun taka hman a ni a, Yinnet
mite zinga Kristian dana mitthi vui kan hriat vawi khatna a ni.
6. Tah Cham Lang
Pu Tah Cham Lang hi Nawngleng khaw mi niin Kristiante 2. Tah Lu
haw em em, khawtlang puipun nikhuaa ringtute deusawh zawnga Pu Tah Lu-a hi Kungpouh khuaa Pi Lalthuammawii a
thu sawi ching, rawngbawltute hmaah erawh mi \ha em em si a \hut lai, kum 2012 tawp dawn ruaia Rev. Lalriliana kuta baptisma
ni \hin a. A ngeiawm ve \hin hle. Mahse, kum 2020 a\angin a chang ta kha a ni a. Pu Tah Lu Kaka chuan a tu leh fate hnenah,
hriselna a \ha ta lo va, hmun hrang hrangah Nat Saya a pan kual “Ka thih hunah chuan ka ruang min vui turin buddish monk in
140 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 141
dan a \ha lo nia hriain Missionary chuan Khaing Mitta Hospital insiamsak hian nasa takin thu a sawi zui ang tih kan beisei.
chu a phone a, mahse, hospital lam chuan, “Enkawl dam chi a ni                                                            
tawh lo, a natna pawh sawi ngam a ni lo,” tiin an hnena hruai leh
pawh an remti tawh lo va, November 29, 2020 Pathianni tukah a BUNG XI
thi ta a ni. Yinnet mite hian Pathianni leh Thawh\anni hian thlan MEMBER-TE TANA IN SAK
laih an serh tlat mai a, mitthi an phum ngam ngai lo. Chuvangin,
mitthi zan hnih kan men a. Mitthi ruang min chuh leh hlauin kan Missionary-te hi Kohhran member rethei ve tak takte tan
veng deuh tak tak a. Khaw dang a\anga lo kal chhungkhat zu rui pa an ni tak meuh mai. Member rethei chhumchhiate \anpui
lungpuamten ruang min chuh tura fuihpawrh tum deuh \hin mah kawngah an fakawm tak zet, an member-te kawng hrang hranga
se, amah Pu Tah Cham Langa khan thu a lo hnutchhiah tlat an \anpui dan tar lang thei lo mah ila, an member-te tana in an
avangin huai takin Missionary-ten kan hum thei a ni. saksak thu chauh hi han tar lang i la.
 
Mitthi vuina program hi tualzawlah kan hmang. Khaw Kunglang khuaa Pu Wah Ling Chama chu a laina hnaite
danga ringtute kan sawm vek a, khawtlang mipuite an lo pung huanah buk te, a chung leh a bang thing hnah veka sak, a chhuat
khawm tam bawk nen, mipui kan \hahnem hle. Khaw hrang hrang dap inah a khawsa a. Ruah a surin a in chhung chu a huh vek a,
a\anga lo kal ringtuten Pathian fak hla sain Chanchin |ha hrilna a mut theih loh. In thar a neih theih nan a \awng\ai \hin a.
hun tawi an hmang zel a, program a rei duh hle. Thlamuanna Kunglanga \hu Missionary Pu Vanbawiliana pawhin a vei hle.
thuchah sawitu Field Secretary HM Khawlsiamliana pawhin hun Tichuan, Namsang Kohhranho hnenah an sawi a, Pastor leh
a chang tlem hle a ni. Kohhran hruaituten a in an hmuhin \anpui ngai an ti hle. Hetiang
Tichuan, mitthi kan kal chhuahpui chu khaw lalten khaw hian sumin an \anpui:-
chhung pal tlang min phal lo va, daiah khua kal hualin thlanmual - Kohhran Ks. 100,000/-
kan pan a. Thlanmualah Namsang Bialtu Pastor, Rev. Lalrilianan - PWS Ks. 100,000/-
a vui a, HM T. Remluaian \awng a let a. Hetia program kan - PYF Ks. 50,000/-
hman lai mek hian kan sir lehlamah khawtlang hruaituten monk - Southern Shan field Ks. 200,000/-
kovin mitthi vui program hran an lo hmang ve bawk a. Hetianga - Pu Tha Cung family Ks. 50,000/-
Kristian dan leh buddist dan hmanga mitthi a ruala vui hi kan - Pi Lalnuntluangi family Ks. 50,000/-
vawi khat tawnna a ni a, mak kan ti hle. - HM C. Laltlankima Ks. 20,000/-
- HM Khup Suan Thang Ks. 10,000/-
Thlan hi Pu Lalhmuakpuia leh Tv. Lalduhzuala ten uluk - HM Vanbawiliana Ks. 10,000/-
taka lung remin, Nawngleng khuaa cement thlan hmasa ber ni
turin tlawmngai takin min siamsak a. Hetiang taka \ha thlan kan Tichuan, a in ban tur chu amah Pu Wah Ling Cham-an
142 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 139
ramhnuaiah thing kitin a lo la ve a. A ban lak sa chu HM a, a dam thei si lo. Kunglang khuaa monk-in Kristiana luh mai
Vanbawiliana, HM C. Laltlankima leh HM Khup Suan Thang loh chu atan damna tur kawng a awm lo tih a lo hrilh a. An
ten an phurhsak a. HM Vanbawiliana hi a hrisel loh lai tak mah khuaa kan thawktu Pu Khup Suan Thang chu an inah lengin a
ni se Namsang lama thing leh thil lei ngai zawng zawng a buaipui \awng\aisak \hin. Missionary hian monk-in Kristiana inpe tura
vek a. In sak theiha engkim peih a nih veleh Missionary-te leh thurawn a lo pek thu a hriat chuan a kawm nel zual a, kum 2020
Namsang Kohhrante \angrualin an sa ta a. Ni thum an hnatlan August thla khan ringtuah a inpe ta a ni. 
chuan Pu Wah Ling Chama chuan in thar a nei ta. A lawmzia
chu a hmel leh a awm danah a lang chiang hle. A chenna in a Baptisma chang tura buatsaih a nih laiin an inah Mission-
chhe si a, in thara riak lut mai tura thurawn petu HM Vanbawiliana ary Khup Suan Thang chu lengin, Pu Tah Cham Lang-a tu leh
hnenah, “|awng\aia hlan a nih hma chuan ka riak lut ngam lo,” fate zawng zawng a ko khawm a, “Hei, in pu, in pa ber Pu Tah
a ti a. Chu veleh in thar lawmna program buatsaih nghal a ni. Cham Langa chuan Kristiana inpek duhin, a rilru zawng zawng
Namsang Kohhran member-te pawh Pastor hoin an rawn tel Isua hnenah a hlan vek tawh a ni. Keini pawhin lawm luh kan
\hahnem hle a, Kunglanga kan member-te leh thawktute nen in chak tawh hle. Mahse, zaninah hian, a tu leh a fate in kim vek
thar lawmna program hlim takin kan hmang ho a ni. bawk a, thu sawi fel tur kan nei. In hriat angin, kan khuaah hian
Isua ringtu mitthi pahnih kan nei tawh a, Kristian dana vui tur
Nawnglenga kan member Pi Yah Phit Buhi hi hmeithai thuah buaina kan tawk ve ve. Khatiang kha a thlen nawn leh
rethei ve tak a ni a. Zohmun Venglai work-camp lo kalten kan tawh loh nan zaninah amah kan pu dam lai ngei hian thutlukna
Mission quarters bulah in an saksak a. Mi hmun rama sak a nih fel kan siam a \hain ka hria. Isua ringtua a inpek chuan,
avangin hmun danga sak leh a ngai a. Nawnglenga kan Mission- \awngthuchhe lovah, mihring a lo chang zo ta lo a nih pawhin a
ary Pu Khup Suan Thanga'n in sakna tur mi hmun ram a dilsak tu leh fate hian eng mah sawi buai lo turin thu min tiam thei ang
a, rem an tih veleh Pi Yah Phit Buhi fapa nen ramhnuaiah kalin em?” tiin a zawt a. Tichuan, amah Pu Tah Cham Langa ngei chu
thing an zai a, ban an la a. Austrilia rama awm HM Khup Suan lo \awng chhuakin, “Ka fate u, ka tute u, hei le, Kristianah ka
Thang nau Tv. Mung Lian Sang'n rangva leh perek man zawng inpe ta a. Eng emaw tia ka lo thi ta a nih hlauh chuan ka ruang
zawng a rawn tumsak a, February, 2021-ah hmeithai in chu an chu Kristian dan ngeiin, kan zirtirtute hian min vui liam rawh se
sa ta a. HM C. Laltlankiman ni hnih a va pui ve tih loh chu HM aw. Chu chu ka chah duh che u,” a ti ta a.
Khup Suan Thang'n thawktu dangte pawh hrilh lovin, amaha Chutia Kristiana a inpek hnu chuan a chaw ei a tuiin a
hmeithai in sak ve hi a tum tlat a, “Rev. Lalrilianan Rakhine mut a tui ta bawk a. A thlamuang ta hliah hliah a ni ber. A dam
field-ah amah ngawtin mi in a sak thu a sawi khan ka rilru min chhoh zel kan beisei chungin a \ha tak tak thei lo va, a chawnpuara
hneh hle a, keima puala in pakhat sak ve hi ka duh vangin ka bawk lian em em (kuttum tiat zeta puar) chu Khaing Mitta Hos-
rawngbawlpuite pawh ka sawm ta lo che u a ni,” a ti. An sak pital-ah an zai ta a. Mahse, a dam \hat phah chuang lo. A awm
zawh veleh Nawngleng Kohhranhoten \awng\ai hona an nei a,
144 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 145
inkhawmpuiah Missionary-te tan bel min present a ni. Kum · Kum 2019 June 30-ah Mizoram Synod hruaitute Rev. B.
2016-ah Upa Kapzinga nupui Pi Lianmawii te nufain Mis- Sangthanga Executive Secretary leh Rev. Vanlalroa Junior
sionary zawng zawngte tan thilpek hlanin quarter tin an tlawh Secretary te chu Rev. Za Nei Thang Associate General Sec-
chhuak bawk.  retary (PCM)-in a rawn hruai a, Southern Shan Mission field-
· Kum 2008 April 17-ah Saya Thangmawia (TTC Lecturer ni a thawktute nen Namsang Mission quarter-ah zan khat riakin
ta)-te unauin Namsang naupangte hruaiin Kungpouh khua an inkawm hona kan nei.
rawn tlawh.
· Kum 2008 April 26-ah Yangon Kohhranho, Rev. Tahan Vengthlang PWS-ten November 2016 khan kan field an
Lalhmangaiha hoin gospel-in an lo kal a, Kungpouh khua leh rawn fang a, chuta lo kalte chu:-
Tasai khua te an rawn tlawh thei. 1. Upa H. Lalringliana     2. Pi Lalthanchhungi    
· Kum 2009 April-ah Tasai quarters saa, Yangon a\anga lo 3. Pi V. Lalrinmawii     4. Pi Lalthangmawii
kalten Kunglang ek in pawh an sa a, Kungpouh pawh tlawhin 5. Pi Kimpuii                   6. Pi Seiliani                  
Nawngleng khuaah pawh Rev. Thanglianmawia leh Upa 7. Pi Lalnunziri           8. Pi Chatuanthangi
Ralkapthanga te an kal bawk. 9. Pi Cherchhingpuii      10. Nl. Awm Seni
· Kum 2011 May 7-ah PWS training-ten (Rev. Lairivunga hoin) te an ni.
Kunglang leh Tasai khua-te an tlawh a. Kum 2015 April-ah
Shan Phai PWS Conference Namsanga lo kalten kan field an Segyi PWS-in November 2018 khan Southern Shan field fangin
fang leh bawk. Missionary \hutna khaw tinah an riak a, ringthar in tinte tlawhin
· Kum 2012 April-ah Shan Phai PYF Conference-in kan field \awng\aina an nei a, field tan leh thawktute tan thilpek an hlan
an rawn fang chhuak vek bawk. bawk. Field fanga lo kalte chu:-
· Kum 2012 November 5-ah Namsanga Presbytery inkhawmpui 1. Rev. Lalriliana               2. Pi Bawichhungi        
chhimho \henkhatin Tasai an tlawh a, Yangon Kohhranhoin 3. Pi Lalchawimawii     4. Pi Hualthanchhingi    
Nawngleng an tlawh ve thung a. 5. Pi Hruaikhawmi        6. Pi Biaknguri              
· Kum 2017 May 5-ah Rev. Lalnuntluanga, Pro. Pastor 7. Pi Suithawni 8. Pi Khuangtlemi        
Lallianpuia leh Upa Lalena ten Namsang-ah Sunday School 9. Tv. John-a
retreat an neihin Kunglang, Tasai leh Kungpouh khuate an te an ni. 
tlawh.
· Kum 2018 November 24-25-ah Mogok-ho lo kalin Kunglang Tahan Venglai PWS-ten November 2018 (Segyi PWS-te haw
khuaah Krismas hmuahna zan hnih rawngbawlna neih a ni a, niin an lo thleng) khan kan field an rawn fang a, anni hian ‘An
Pu Biakliana Taunggyi speaker atan an hruai. Second-hand dang chuang lo ve’ tih hla, HM T. Remluaia lehlin chu solfa key
\ha tak tak sem a ni bawk. kim (Choir)-in field chhunga inkhawmna apiangah leh Namsang
146 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 143
PCM Biak inah an rem zel a. Yinnet hla solfa key kima rem an luah zui nghal a. Kan missionary hi member-te tan pa nih a
hmasa ber an ni. Tin, kan ringtharte tan lu meh dan leh puan tling tak zet a ni. 
cheh dante training an pe a. Kunglang leh Nawngleng Biak in
tana mamawh thilpek an hlan bawk. Chuta lo kalte chu:- Tin, Zohmun Vengpui (PCM) Pavalai Pawlin Nawngleng
1. Rev. Lalzamkima   2. Pi F. Laltawnpari     Biak in min rawn saksak lai khan Nawnglenga kan member rethei
3. Pi Lallawmthangi     4. Pi Lalawmi  ve tak Pi Yah Chawi Rahi te in pawh an saksak nghal a. A chung
5. Pi Lalhminghlui     6. Pi Vanlalthangpuii       leh bang rangva, a hnuai cement (tamantalin) hmanga sak a ni.
7. Pi Lalkhawthangi      8. Pi Lalbiakhnemi Hetiang taka in \ha hi anmahni ngawta sa tur chuan an tan a awl
9. Pi Lalrammawii     10. Pi Lalzami             lo hle.
11. Pi Rochhari             12. Pi Hmangaihzuali
13. Pi Chhingpuii      14. Pi Sawmtluangi     BUNG XIII
15. Pi Manthangi        16. Pi Germanthangi FIELD FANG LEH WORK-CAMP LO KALTE
17. Pi Roluahpuii      18. Pi Sawi\huami     
19. Pi Lalrinkimi            20. Pi Lalengzami Southern Shan field hi hawn a nih phat a\ang khan
21. Pi Vanlalruati      22. Pi Kapchhungi       Kohhranten kan ngaihsak hle a, field-a kan Mission quarter pawh
23. Pi Zapari                 24. Pi Zothanzami a changtlungin hma a sawn hle a ni. Field fang tur hrim hrima lo
25. Pi Zirthangi 26. MC Zamawii kalte leh work-camp-a lo kalte hetiang hian tar lang ila.
te an ni.
1. Field fanga lo kalte
Tamu PYF Branch - Ni 16 December, 2019 khan Tamu PYF Kan field hian tlawhtu leh work camp-a lo kal kan nei
Branch-ten kan field an rawn fang a, an Upahoin member mi 22 \hahnem hle tawh a. Chuta kan field tlawhtu kan hriat theih chin
an ni. Chuta lo kalte chu:- chu hetiang hian kan han tar lang ang e.
1. Upa Lalngaia                 2. Pu Lalneiha                   · Kum 2004 May 8 khan PWJC hruaitute Pi Lalruati leh Pi
3. Pu Vanlalrawna     4. Pu Lalbiakdika Lalbiakhnemi WS-te, Area Secretary Rev. Lalsangluaian a
5. Pu Lian\huama              6. Tv. Lalawmpuia           fanpui a, Nawngleng erawh an thleng thei lo.
7. Tv. Lalremthanga    8. Tv. Lalramnghilhlova · Kum 2006 August 15 khan Pu Lalrotlinga te nupa, HM
9. Tv. Lalremsiama          10. Tv. Lalhmangaihkima     Lalparmawii rawn thlah pahin kan field an rawn tlawh.
11. Pi Ramhlunmawii    12. Nl. Lalenkawli     · Kum 2007-ah Saya Albik leh a \hiante Yinnet mite aw record-
13. Nl. Lalhmingchhuangi 14. Nl. Lalramnghaki       in an lo kal.
15. Nl. Lalpianthangi     16. Nl. Lalrinawmi     · Kum 2008 April 3-ah Upa Kapzinga te chhungkua nen
17. Nl. Lalhrilliani              18. Nl. Vanlalawmi             Nawngleng-ah kan kal. Anni chhungkua hian Bial
148 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 149
1. Upa H. Laltluanga     2. Pu Kapthankima       inah an lut phawt a. Mi in chhe te hawha awm lai pawh a awm.
3. Pu Lalrammawia 4. Pu K. Vanlalruata         Tichuan, Lalpan Tasai quarter hmasa ber min pek dan leh Shan-
5. Tv. Ramneimawia te an ni. phai PYF Conference-ten work-camp-a quarter thar sak a nih
Note : Hemi \um hian Nawnglenga kan member Pi Yah Phit leh dante kan sawi tawh a. Vawiin thlengin tihdanglam a ni tawh
Buhi (Hmeithai)-te in an sa bawk. rih lo (Tasai quarter chanchin en rawh).

Tin, Nawngleng quarters sak hnuhnun ber chu March Tasai Mission school sa turin March 30 a\anga April 26
2021 –ah PCM Namsang-in Work camp-in an sa. thleng, 2010 khan Zohmun Venglai a\angin work-camp an lo kal
a; chung mite chu:-
Nawngleng Dispensary sa turin Zohmun Venglai work- 1. Upa H. Laltluanga     2. Upa Zakalkhama    
camp-in March 8-22, 2018 khan an lo kal leh a, dispensary satute 3. Pu Raldotawna     4. Pu Kapthankima
chu:- 5. Pu C. Lallawmsanga      6. Pu Thangchhunga    
1. Upa Raldotawna       2. Pu Thangchhunga     7. Pu Lalruata te an ni.
3. Pu Lalngaizuala 4. Pu Rohmingliana      (Namsang PCM Kohhranten hnatlangin min pui \hin bawk).
5. Pu Lalpekhlua te an ni.
              (c) Boarding House sa tura work-camp lo kalte chu:-
Nawngleng Biak in hi \um hnih sak a ni ta. A \um khatna 1. Pu Biakliana Tuingo   
chu Nawngleng ringtute leh Missionary-ten kan sa a. A \um 2. Upa Kapngenga Tuingo   
hnihna chu PCM Zohmun Vengpui Kohhran a\angin Pavalai 3. Pu Vanlalchhuanga Tahan Vengchhak
Pawlin min rawn saksak a. Work camp-a lo kalte chu:- 4. Pu Sui Kio Hmun\ha Vengpi      
1. Upa Hnehliana               2. Pu Lalseia                    5. Pu Johnathan Hmun\ha Vengpi te an ni. 
3. Pu Lalhlimpuia           4. Pu Lalramthanga Anni hnuah hian Zohmun Venglai, Nawngleng quarter sa tura
5. Pu Lalrinzuala                6. Pu Chanchin\hamawia    work-camp lo kalten luah theih turin hmabak tlem la awm an
7. Pu Lalhuliana 8. Pu Lalthansiama        tizo ta a ni. 
9. Pu Hriatrenga          10. Pu Lalrosiama te an ni.
Anni hian Biak in mai bakah Pi Yah Chawi Rahi-1 te in an sa a. (d) Namsang Mission quarter 
Kunglang Biak in varanda an siamsak bawk bakah, Boarding Namsang Mission quarter sa turin PCM Tahan Venglai
House in chung tlung khumna a thlaksak bawk a ni. LMC chu March 15, 2019 khan work-camp-in an lo kal a. Chung
mite chu:-
(b) Tasai quarters sak thu 1. Pu Shaloma     2. Pu Lalliantluanga (Valtea)  
Tasai khuaa Missionary lut hmasate kha chu khaw lal 3. Pu Zodingliana     4. Tv. Kawlthanglura
150 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 147
5. Tv. Lal\hazuala   6. Tv. Lal\anpuia     19. Nl. Lallawmzuali          20. Nl. Lalrinmawii
7. Pu F. Vanlalrawna      8. Pu Laldinpuia (Mapuia) 21. Nl. Jessica Vanlalhriati 22. ?
9. Pu Lalengliana     10. Pu Biakthianghlima     te an ni. 
11. Pu Laldingliana    12. Pu Sawihmingthanga
te an ni. Anni hian Yinnet ringtharten kan sak fo \hin Yinnet hla
pathum solfa key kimin an rawn zir sa a. Namsang Biak inah leh
(e) Kunglang Mission quarter satute hetiang hian sawi leh ila. Yinnet khuaa an riahna apiangah zaipawl thiam takten an han
Kunglang khuaa Missionary-te an luh khan (2001) an awmna tur rem \hin chu ngaihthlak kan kham lo \hin hle. Yinnet khua an
in te tak te khawtlangin an saksak a. Chumi hnuah Yah Khin-i te riahna apiangah zan an inkhawm bang hi Mission quarters-ah
in chu Ks. 15,000/-in khawtlangin Missionary-te tan an lei leh a Yinnet ringtute nen an zai ho dup dup \hin a, an lam nasa \hin
(2004). Tichuan, kum 2006-ah Mission quarter tia koh tur chu hle. Zan kan kham lo \hin teh asin. Inkham lo tak chungin 20
Tahan Vengthlang Kohhran (PCM) a\anga work-camp lo kalte December, 2019 khan kan field chhuahsanin min hawsan leh ta.
leh Namsang tlangvalte nen an sa ta a. Chung mite chu:-
1. Upa Tharzuala         2. Upa Thandailova     2. Work-camp-a lo kalte
3. Tv. Hunlawmawma     4. Tv. Ramnghinglova (a) Nawngleng quarters work-camp-a satute
5. Tv. Lalchuanmawia Namsang             Nawngleng quarters hmasa ber chu kum 2003 March thla
6. Tv. Vanlallawma Namsang te an ni. khan sak a ni a. A satute chu:-
1. Pu Seikunga     2. Pu Lalsangliana    
Kum 2012 November–December khan North Kabaw 3. Tv. Lalchuanmawia te an ni.
Presbytery chuan Kunglang quarter thar (Taihpuh- ) an rawn       
sa leh a; chuta work-camp-a lo kalte chu:- Nawngleng Mission quarters sak vawi hnihna chu March
1. Upa T. Ramliana Zohmun Vengpui                3-28, 2009 khan Zohmun Venglai a\angin work-camp lo kalten
2. Pu Lalhlimpuia Zohmun Vengpui an sa a, chung mite chu:-
3. Upa Lalngaia Tamu   1. Upa H. Laltluanga     2. Pu Raldotawna       
4. Upa S. Lalhmingmawia Tamu     3. Pu Kapthankima 4. Pu Lalrammawia         
5. Tv. Zonunmawia Mamouh 5. Pu K. Vanlalruata     6. Pu Thangchhunga te an ni.
te an ni.
                                                        Nawngleng quarters kha kan hmun ram pawna ding a nih
leh takah chuan compound chhunga sawn luh leh a ngai a. Zohmun
Venglai a\angin work-camp lo kalten kum 2016 April thlaah min
sawn luhsak leh a ni. Work-camp lo kalte chu:-
152 YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 153
YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA YINNET HNAM ZINGA RAWNGBAWLNA 151

 
                                                                             
FIELD SERECTARY THAWK TAWHTE

MEM-in incharge atana a hman tar lang telin, Yin Area


a nih lai leh, Southern Shan Area/Field a nih hnu, he thu ziak a
nih thlenga Field Secretary thawk tawhte chu hetiang hi an ni.
1. Upa Bawikhama 1999-2002 (MEM)
2. Rev. Lalsangluaia 2003-2004 
3. HM Lalparmawii 2005-2006; 2007-2010 
4. Rev. Lalriliana 2011-2012 
5. HM T. Remluaia 2013-1016; 2021 – 
6. HM Khawlsiamliana 2017- 2020

][

You might also like