HANDBUK O MANWAL

TUNGKOL

SA

KASAL

NOEL GALAROZA FERNANDEZ

Hukom
Municipal Circuit Trial Court ng Victoria at San Antonio
Hilagang Samar
Rehiyon 8       

HANDBUK O MANWAL
TUNGKOL SA KASAL

oOo

Ang babae at lalaking ikakasal ay tatayo sa harap ng Hukom.

Sa kanilang likuran ay nakatayo ang kanilang mga magulang at
mga ninong at ninang.

1. PAYO

1
 Hukom:

(Ang Hukom ay magsasalita sa ikakasal sa mga

kahalintulad ng mga salita.)

Bago tayo mag-umpisa, papakiusapan ko ang mga

ikakasal na tingnan at suriin muna ng mabuti ang
inyong Marriage Contract at tingnan ninyo kung may
mali sa mga nakasulat o encode upang ang mga ito ay
maitama o maiwasto agad. Kasi kung ito ay mairehestro
na, napakahirap at mahal po ang proseso ng
pagsasaayos o pagtatama ng inyong Marriage Contract
dahil kailangan na nito ang pagsampa ng isang Petesyon
ng Pagwawasto ng maling detalye sa inyong Marriage
Contract sa hukuman. Kayo ay kukuha ng isang abogado
at magpapublish pa kayo ng inyong Petesyon bilang isa
sa mga kailangang proseso ayon sa Panuntunan ng
Hukuman o Rules of Court.

(Pagkatapos ng pagwawasto o kung ito ay walang mali, ang seremonya

ay magpapatuloy).

Hukom:

Tayo ay magpatuloy na.

Ang kasal ng dalawang tao – isang lalake at isang

babae ayon sa ating batas o Family Code – ay isang
sagrado at seryosong pangyayari.    Dahil ang ating
Saligang Batas at ang diwa ng mga batas tungkol sa
kasal at pagaasawa ay nagpapatibay o nagsasabi na ang
kasal ay mananatili o permamente at hindi ito basta
mabubuwag. Ito ay nangangailangan na ang bawat isa
sa inyo ay mapagbigay at nasa husto ng pagiisip para
kayo ay marunong umintinde at mag-alala sa
kapakanan ng bawat isa sa inyo.

Ayon sa ating Family Code o umiiral na batas

hinggil sa kasal at pagaasawa, “Ang kasal ay isang
espesyal na kontrata ng palagiang o permamenting
pagsasama ng isang lalaki at babae na ginawa ayon sa
batas upang magtatag ng isang buhay mag-asawa at ng

2
 isang pamilya.    Ito ay pundasyon ng isang pamilya at
isang hindi nalalabag na institusyong panlipunan na
kung saan ang kanyang nature, consequences and incidents
ay saklaw ng batas at hindi ito pweding pag-usapan na
lamang o pagsang-ayunan kung ano ang kanilang
gagawin o gustong mangyari maliban sa marriage
settlement na pweding pagusapan at pagsang-ayunan ng
mag-asawa. Pero ito ay dapat gawin bago pa ang kasal
na naayon sa limitasyon na sinasaad ng umiiral na mga
batas at ng ating Family Code.

By the way, mayroon ba kayong marriage settlement?

Kung meron, pakisubmit o pakibigay dahil dapat ito ay
maerehistro kasama ng inyong marriage contract para ito
ay maging epektibo o mabigyan ng legal na bisa.

Kung may marriage settlement at ito ay ibinigay, ang

Hukom ay magsasabi:

HUKOM:

Ayon sa ating Family Code, dahil kayo ay nagkaroon ng

marriage settlement, ang inyong relasyon sa inyong mga
ari-arian ay sang-ayon sa inyong marriage settlement.

Kung walang marriage settlement na ibibigay, ang Hukom

ay magsasabi:

        HUKOM:

Dahil wala kayong marriage settlement, ang inyong

relasyon hinggil sa inyong mga ari-arian ay ayon sa
tinatawag ng batas na regime of absolute community of
property, na ibig sabihin ay simula sa araw na ito na kayo
ay ikinasal bawat isa sa inyo ay wala nang ari-arian na
kanya lamang, dahil kung ano man meron kayo ngayon
o ang inyong mga naipundar ng kayo ay dalaga at
binata pa, lahat nang mga iyan ay magiging party ng
inyong conjugal partnership o regime of absolute community
of property.

Ayon sa Article 92 ng Family Code, ang mga hindi

kasali sa nasabing regime of absolute community of property
3
 ay ang mga sumusunod: 1) Habang kayo ay kasal, ay
ang mga bagay o ari-arian na edinonate o nakuha o
ibinigay sa isa sa inyo, na walang kapalit o
konsiderasyon, kasama ang lahat ng produkto o kita sa
mga ito, maliban na lamang kung sa donasyon ay
malinaw na para sa inyong dalawa ibinibigay ang
nasabing bagay;    2) Maliban sa mga alahas, lahat ng
mga gamit na esklusibong pag-aari lamang ng bawat isa
sa inyo (bilang lalake o babae) ayon sa batas, sa
kadahilanang hindi puweding gamitin ninyong dalawa;
at 3) Mga bagay na napundar ng isa sa mag-asawa na
may mga lihitimong anak sa unang asawa, kasama ang
mga produkto at kita o incomes na inyong matatanggap
sa mga nasabing ari-arian)   

Ayon sa Article 94 ng Family Code, lahat ng mga ari-

ariang ito na kasama sa absolute community of property ay
sasagot sa lahat ng gastusin at suporta sa inyong
pamilya, kasama na ang pagpapa-aral ng inyong mga
anak, pagbabayad sa mga utang para sa pamilya o para
sa isa na may pahintulot ng isa, na naganap ng kayo ay
mag-asawa na, utang bago kayo ikasal pero ang
nakinabang sa ito ay kayo bilang isa nang pamilya, sa
mga gastusin medikal o pagpapagamot, sa mga taxes, at
sa lahat ng mga kailangang gastusin tulad ng pagtayo ng
inyong sariling bahay o family home at sa pagmamantini
o pagsasaayos nito.

HUKOM:

Tulad ng sinabi ko kanina, ang estado natin ay

may karapatang manghimasok sa kasalang ito.    Ang
inyong pagpapakasal ngayon ay hindi lamang magiiba
ng inyong estado legal sa buhay bilang may asawa. Ito
din ay nag-aatang sa inyong balikat ng mabigat na
obligasyon at seryosong responsabilidad.   

Ang aking presensya ngayon ay bilang isang

representative o kumakatawan sa ating estado para
bigyan diin ang katotohanan na ang kasal ay hindi
pribado sa mag-asawa lamang. Ito ay may legal at
pangpamayanan na aspeto o pahalaga or legal and societal
4
significance.

Kayo ay pweding mabiyayaan o hindi ng mga

anak. Kung meron man, dapat ninyo silang alagaan at
palakihin hindi lamang dahil sinasabi ng batas kung
hindi dahil ito ay tama at nararapat lamang na gagawin
ninyo bilang mga magulang at mga responsabling tao.
Kung hindi man kayo mabiyayaan ng anak o mga anak,
alalahanin ninyo na ang pagbibigay katuparan ng bawat
isa sa inyo ng isang masaya at makabuluhang
pagsasama bilang magasawa ay kasing halaga din ng
isang importanting adhikain ng pagsasama at
pagpapalaki at pagkakaroon ng mga anak at mga
salinglahi.

Ang pagaasawa ay isang walang katapusang

proyekto o ang tinatawag na isang ongoing project.
Simula sa araw na ito pagkatapos ng inyong kasal, kayo
ay magsasama, magmamahalan, magtutulungan at
laging may respeto at maging tapat sa bawat isa. Ayon
sa Artikulo 68 ng ating Family Code, you should “live
together, observe mutual love, respect and fidelity, and render
mutual assistance and support.”

Kung mapapansin ninyo, ang responsibilidad

upang mapanatili ang inyong pagsasama at
pagmamahalan bilang mag-asawa ay hindi lamang
nakaatang sa balikat ng isa. Bagkos sa inyong dalawa
bilang mag-asawa.

Dapat kayong dalawa ay magkatuwang at

magkasamang nagmamahalan at tapat sa bawat isa para
ang inyong pagiging mag-asawa ay maging
matagumpay at makahulugan o may saysay.
Alalahanin niyo ang kasabihang na ang pagaasawa ay
hindi puro sarap at ito ay hindi tinatag sa langit. Ito ay
gawa sa lupa ng dalawang tao – ng babae at lalake – na
nagsusumikap na maging tapat sa kanilang sinumpaan
bilang mag-asawa!

Bilang panghuli, kung kayo ay may

pananampalataya, kayo ay dapat sumunod sa mga
5
 gabay at alituntunin ng inyong simbahan o relihiyon.
Dahil ang Republika ng Pilipinas, sa lumipas na
maraming taon ng kasaysayan at legal na tradisyon, ay
nagbibigay halaga at papuri sa relihiyon bilang elemento
at parte ng buhay mag-asawa at bilang tao na bahagi ng
isang pamayanan.   

Hindi naman siguro kalabisan upang ipaalala sa

inyo na kahit nandito tayo na sa isang kasl na sibil,
siguro nararapat lamang na lagi nating isaalang-alang na
tayo ay basbasan ng ating Ama sa Langit o Poong
Lumikha sa ating buhay may asawa. Matoto kayong
magdasal na magkasama, magkasamang magsimba, at
gawin ang Dios bilang bahagi ng inyong pagsasama at
buhay may asawa dahil pag ginawa ninyo ito ako ay
nakakasiguro na ang inyong pagsasama bilang mag-
asawa ay gagaan at ang inyong buhay may asawa ay
may isang matatag na pundasyon o solidong moog na
masasandalan.

HUKOM:

Bago tayo magpatuloy, meron bang nandirito

ngayon na tumutotol sa legal na kadahilanan o may
alam na legal impediment, o ano mang balidong dahilan
kung bakit hindi dapat ituloy ang kasalang ito o kung
bakit hindi dapat ang dalawang tao na ito ay hindi dapat
pag-isahin sa ngalan ng kasal?   

Kung meron man, pakitayo at lumapit at

magpaliwang tungkol sa iyong kadahilanang; dahil
kung hindi, tayo ay magpapatuloy na sa kasalan at
kailan man ay hindi na kayo makakapagsalita upang
tutulan ang kasalang ito.

At kayong lahat na naririto, hindi kayo nandirito

bilang saksi o tagamasid lamang. Nandirito kayo para
isiguro o e-assure ang estado na kung magiging mabigat
na ang kanilang buhay may asawa, kayo ay nandoroon
para tumulong at bigyan sila ng kahinahunan at
katiwasayan ng pagiisip, ng mga payo at ng inyong
pagiging mga magulang at kaibigan sa mga ikinakasal
6
 ngayon.

        2.    Pagpapahayag ng kusang loob (Declaration of

voluntariness)                         

Hukom:

(Pangalan ng babaeng ikakasal o bride), ikaw ba ay

kusang loob na pumunta upang magpakasal at
makipag-isang dibdib kay __________ (pangalan ng
groom)?

Babaeng ikinakasal (Bride):

Opo, Kagalang-galang na Hukom.

Hukom:

(Pangalan ng lalaking ikakasal o groom), ikaw ba ay

kusang loob na pumunta upang magpakasal at
makipag-isang dibdib kay _________ (pangalan ng
bride)?

Lalaking ikakasal (Groom):

Opo, Kagalang-galang na Hukom.

Hukom:

Pangangatawanan ba ninyo ang inyong mga tungkulin

at responsibiliadad ng kusang loob at may kalayaan na
gampanan ang mga ito?

Mga ikinakasal:

Opo, Kagalang-galang na Hukom.

        3.    Pagpapahayag ng mga Pangako (Exchange of Promises)

Hukom:

(Pangalan ng babaeng ikakasal o bride), Tinatangap

7
 mo ba si __________________ (pangalan ng lalaking
ikakasal o groom) na nandirito ngayon bilang iyong legal
na asawa, at ikaw ba ay kusang loob na ibinibigay ang
iyong sarili sa kanya bilang kanyang may bahay o
asawa?

Babaeng ikinakasal (Bride):

Opo, Kagalang-galang na Hukom.

Hukom:

At tinatanggap mo ba si __________________
(pangalan ng lalakeng ikinakasal o groom) na maging
kabiyak ng iyong puso sa habang buhay, sa hirap at
ginhawa, sa sakit o kalusugan, at mamahalin mo siya sa
habangbuhay bilang iyong asawa?

Babaeng ikinakasal (Bride):

Opo, Kagalang-galang na Hukom.

Hukom:

(Pangalan ng lalakeng ikakasal o groom),

Tinatangap mo ba si __________________ (pangalan ng
babaeng ikakasal o bride) na nandirito ngayon bilang
iyong legal na asawa, at ikaw ba ay kusang loob na
ibinibigay ang iyong sarili sa kanya bilang kanyang
asawa?

Lalaking ikinakasal (Groom):

Opo, Kagalang-galang na Hukom.

Hukom:

At tinatanggap mo ba si __________________
(pangalan ng babaeng ikakasal o bride) na maging
kabiyak ng iyong puso sa habang buhay, sa hirap at
ginhawa, sa sakit o kalusugan, at mamahalin mo siya sa
habangbuhay bilang iyong asawa?

8
 Lalaking ikinakasal (Groom):

Opo, Kagalang-galang na Hukom.

Hukom:

(Sa mga ikinakasal), Kayo ba ay sumusumpa na

magiging tapat at totoo sa bawat isa habang kayo ay
nabubuhay?

Mga ikinakasal: (Sabay na magsasabi)

Opo. Sumusumpa po kami Kagalang-galang na Hukom.

        * * * * *
(Dito idagdag kung meron mang pagpapalitan o
pagsusuot ng singsing pangkasal sa bawat isa.)

Hukom:

(Kukunin ang maliit na singsing at ibibigay sa lalake o

groom): Pakisuot mo itong singsing sa kaliwang ring
finger ng iyong bride at pakiulit ang aking sasabihin:

(Pangalan ng babaeng ikinakasal o bride)

______________, ibinibigay ko itong singsing bilang
tanda ng aking marubdub na pagmamahal at pagiging
tapat sa iyo, ngayon at mapagkailanman.

Hukom:

(Kukunin ang mas malaking singsing at ibibigay sa babae o

bride): Pakisuot mo itong singsing sa kaliwang ring finger
ng iyong groom at pakiulit ang aking sasabihin:

(Pangalan ng lalakeng ikinakasal o groom)

______________, ibinibigay ko itong singsing bilang
tanda ng aking marubdub na pagmamahal at pagiging
tapat sa iyo, ngayon at mapagkailanman.

                                    * * * * *

Hukom:

9
 Alinsunod sa kapangyarihan na iginawad sa akin ng
Republika ng Pilipinas bilang Hukom ng Municipal
Circuit Trial Court of Victoria-San Antonio, Victoria,
Northern Samar, kayo ______________________ at
______________________ (sabihin ang buong pangalan
ng mag-asawang ikinakasal) ay pinag-isang dibdib
bilang mag-asawa.

          4 .    Kumpirmasyon ng mga saksi (Confirmation by

Witnesses)

Hukom:

Kayo mga ninong at ninang, kayo ba ay nagpapatotoo

bilang mga saksi na sina __________________ at
__________________    (pangalan ng babaeng ikinakasal o
bride) at (pangalan ng lalakeng ikinakasal o groom) ay
kusang loob na nagpahayag ng kanilang mga pangako at
sila ay pinagbuklod na ng kasalang ito?

Mga Ninong at Ninang (Witnesses):

Opo, Kagalang-galang na Hukom.

          5 .    Bilang pagtatapos (Conclusion)

Hukom:

Sa ngalan ng Republika ng Pilipinas, hangad ko ang

inyong masayang pagsasama. Pagpalain nawa kayo ng
Dios.    At hinihikayat ko kayong mga kasapi ng
pamayanan, na tanggapin sila bilang bagong kasal o
bilang bagong mag-asawa ng ating pamayanan at sila ay
tulungan at suportahan ng inyong pagmamahal at pag-
aalala.

(Kay lalakeng ikinasal) Pwede mo nang halikan ang iyong

asawa tanda ng iyong marubdub at wagas na pagmamahal.

[Malyete (Gavel)….]

(Nota: Ang hukom, sa tulong nga kanyang court staff, ay

papipirmahin ang mag-asawang ikinasal, pati ang mga ninong
10
at ninang, sa marriage contract na may apat na kopya.
Pagkatapos ay siya naman ang pipirma bilang solemnizing
officer.

Ang orihinal na sipi ay ibibigay sa mag-asawang

ikinasal.    Sisiguraduhin ng Hukom na ang dalawang kopya o
sipi ay madadala sa Local Civil Registrar, kasama ang marriage
settlement kung meron man, para maerehistro na hindi lalagpas
sa labinlimang (15) araw simula ng ganapin ang seremonya ng
kasal. Ang pang-apat na kopya ay maiiwan para sa sipi o record
ng korte.)

Isinalin sa wikang Filipino ni:

J. Noel Galaroza Fernandez

o0o
NGF

11