Kształcenie Ruchowe

You might also like

Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 2

Aktywność ruchowa jest jednym z podstawowych elementów zdrowego stylu życia, regularna aktywność dobrze wpływa na zdrowie, na sen

i kreatywność.
Hipokinezja zmniejszenie aktywności ruchowej
Akinezja całkowity bezruch ogólny, bezruch całego ciała lub miejscowy niedowład gips
Skutki ograniczenia ruchu: gorsze ukrwienie serca i narządów, zwiększenie spoczynkowej akcji serca, obrzęki, zastoje, żylaki, niedotlenienie, zmniejszenie siły mięśni
Cechy jakościowe ruchu:
● struktura przestrzenna czasowa
● Rytm dynamiczno czasowa
● Sprzężenie płynność ciągłość przebiegu
● Dokładność stałość stopień zgodności powtarzającej się
● Zakres przestrzenna rozległość
● Moc wielkość wpływ siły
● Tempo częstotliwość wykonywania ruchu

Rozwój motoryczny w okresie ontogenezy


Rodzaje motoryczności
● Produkcyjna praca
● Wyrazowa możliwość komunikacji niewerbalnej, oddziaływanie na ludzi i porozumiewanie się między sobą
● Sportowa rekreacja, sport, zabawa
Ontogeneza inaczej rozwój osobniczy zespół wszystkich zmian które zachodzą przez całe życie

Dekalog zasad rządzących rozwojem motorycznym człowieka


1. Rozwój ruchów przebiega od reakcji ogólnych do specyficznych
2. Rozwój ruchów przebiega według następstwa cefalokaudalnego czyli stopniowo zstępowanie od głowy ku innym częścią ciała
3. Rozwój ruchów według następstwa proksymalnego czyli ośrodkowo od osi głównej ku innym osią ciała
4. Rozwój ruchów symetrycznych do asymetrycznych
5. Łatwiejsze i wcześniejsze ruchy cykliczne od acyklicznych
6. Rozwój ruchowy polega na stopniowym opanowaniu ruchów i wdrażaniu się do ich kontroli
7. Rozwój motoryczny polega na wiązaniu strefy czuciowej z ruchową
8. Rozwój ruchu zmierza ku jego interoryzacji, uwewnętrznieniu i intelektualizacji
9. Rozwój ruchu odbywa się na zasadzie asocjacji i dysocjacji, syntezy i analizy
10. Rozwój motoryczny wspierany jest najpierw przez proprioreceptory, tangoreceptory, a później telereceptory

Ontogeneza
1. Rozwój noworodka
● Faza premotoryczna, niewielka liczba odruchów wrodzonych, bezwarunkowych. Odruchy zapewniają podstawową funkcję życiową na przykład ssanie. Odruchy zapoczątkowujące powstanie odruchów warunkowych na przykład
zaciskanie dłoni przy dotyku wewnętrznej powierzchni. Odruchy pozostające po przodkach na przykład pływanie.
● Faza promotoryczna, wczesno ruchowa, ruchy są mimowolne impulsywne są to tak zwane ruchy błędne. Zaczynają występować praksje czyli zdolność do wykonywania ruchów celowych i precyzyjnych na przykład ubieranie się
1. Po poniemowlęcy 1-3 lat. Doskonalenie czynności ruchowych, doskonalenie narządów zmysłu związanych z pionizacją. Umiejętność pokonywania przeszkód na przykład schody, więcej frakcji, kombinacja ruchów, intelektualizacja czyli
mowa pamięć myślenie.
2. Okres przedszkolny tak zwane pierwsze apogeum motoryczności. Doskonale nieznanych umiejętności, tworzenie nowych tak zwany kombinacje ruchowe, ogromna spontaniczność aktywności, rozwój jakościowy, poprawa precyzji,
dynamiczny rozwój zdolności motorycznych. Problemy w skupieniu się brak koncentracji zaznaczenie się dyformizmu płciowego.
3. Okres młodszy wiek szkolny. Szkoła i system szkolny jest niekorzystny dla rozwoju motorycznego pomimo to rozwija się. Rośnie zdolność koncentracji na jednej czynności, oszczędne ruchy rozwój ruchów lokomocyjnych i sportowych.
Niespotykana z żadnym innym okresie łatwość uczenia się. Okres 10-11 u dziewcząt i 12/13 u chłopców koniec okresu młodszego wieku szkolnego.
4. Okres pokwitania dojrzewania tak zwane drugie apogeum motoryczności. Duże zmiany rozwojowe zwiększenie wydzielanie hormonów, wzrost kośćca, zmiany w sferze psychicznej i emocjonalnej, pogłębienie dymorfizmu płciowego
w zakresie wszelkich zdolności motorycznych. Pubertalna niezręczność W związku z rozwojem somatycznym ruchy stają się niezręczne, brak harmonii i dokładności. Ociężałość i apatia ruchowa, trudność przy ruchach a cyklicznych
kombinowanych, precyzyjnych.
5. Okres młodzieńczy 18-21. Powrót do równowagi ukształtowanie się motoryczności pełnej, dojrzałej zrównoważonej kropka wyraźniejszy dymorfizm płciowy, wyraźne różnice wynikające ze stylu życia zainteresowań czy zawodu
6. Okres dorosłości 21 do 40 pełnia rozwoju fizycznego i psychicznego, potencjalnie utrzymanie wysokich możliwości ruchowych.
7. Okres późnej dorosłości 40-60 większości to początek Iwolucyjny motoryczny przebiegający w różnym tempie, bardzo ważna rola aktywności rekreacyjnej i sportowej oraz higienicznego stylu życia
8. Okres starzenia się 60 w górę. Nie jesteśmy w stanie powstrzymać naturalnego procesu. Redukcja komórek czynnych ważnych narządach i stopniowe obniżenie wydolności, obniżenie zainteresowanie ruchowych zanika potrzeba ruchu,
niechęć do większości wysiłków fizycznych i ruchów nowych neofobia. Znaczne obniżenie poziomu koordynacji tak zwana starcza nieporadność

Ogniwa umiejętności ruchowych


1. Diagnoza ustalenie przyczyny zaistniałego stanu rzeczy i określenie poziomu sprawności i umiejętności ruchowych oraz cech motorycznych
2. Prognoza przewidzenie skutków określenie możliwych do uzyskania rezultatów co pozwala na sprecyzowanie kolejnych celów postępowania może ulec zmianie
3. Ordynacja przepisywanie zarządzanie, dobór i zlecanie najbardziej właściwych środków dla wszystkich złożonych celów kształcenia ruchowego
4. Realizacja stosowanie odpowiednich środków zgodnie z podanym planem skuteczność postępowania zależy głównie od wiedzy i umiejętności instruktora z pacjentem
5. Kontrola i ocena rezultatów powtarzanie co jakiś czas badań pomiarów testów

Etapy są określone pewnymi pośrednimi poziomami umiejętności, sprawności czy wydolności, których osiągnięcie jest punktem wyjścia lub warunkiem koniecznych dla następnego etapu, mają logiczność kolejność i stanowią swojego
rodzaju programu

Cele
● Cele nadrzędne rehabilitacji jest to przywrócenie pełnej lub możliwie maksymalnej sprawności psychicznej i fizycznej
● Cele etapowe do rehabilitacji na danym etapie postępowanie poprawa zapobieganie, ważne jest ich kolejność
● Cele szczegółowe dotyczy reguły pewnych umiejętności czy funkcji na przykład likwidacja przykurczów zwiększenie ruchomości
● Cel operacyjny dotyczy konkretnych działań praktycznych realizowanych w pojedynczej jednostce zajęć ruchowych

Zadania fizjoterapeuty
● Diagnoza ustalenie rodzaju i stopnia dysfunkcji
● Określenie celu bliższego i dalszego usprawniania
● Dobór odpowiednich metod, środków, form oraz właściwe przeprowadzenie odpowiednich ćwiczeń
● Okresowa kontrola i ocena rezultatów
● Modyfikacje celów i zmiany form środków i metod
● Prowadzenie dokumentacji

Zadania pacjentów
● Dbałość o zdrowie
● Rozwój zdolności psychosomatycznych i sprawności fizycznej
● Kształtowanie prawidłowej postawy
● Kształtowanie umiejętności ruchowych o charakterze utylitarnym
● Wyrabianie nawyków higienicznych oraz dotyczących ergonomii pracy i czynności życia codziennego
● Kształtowanie nawyków prozdrowotnych oraz świadomego i aktywnego podejścia do własnego zdrowia i sprawności fizycznej

Zasady edukacji i reedukacji


1. Nieszkodzenia oznacza unikanie ćwiczeń które u danej osoby mogą powodować niekorzystne skutki
2. Wczesności możliwie jak najszybszej ingerencji w razie stwierdzenia stanu patologicznego, urazu choroby
3. Kompleksowości konieczność wszechstronnego oddziaływania, zajmujemy się człowiekiem jako całością a nie tylko odcinkiem jego ciała
4. Systematyczności inaczej ciągłości ćwiczenia niesystematyczne nie będą wywoływać korzystnych zmian adaptacyjnych
5. Podmiotowego traktowania pacjenta oraz zasada świadomego i aktywnego udziału ćwiczących dotyczy bardzo korzystnego dla osiągnięcia optymalnego rezultatu w terapii aktywnego i świadomego udziału pacjenta
6. Dostępności konieczność dostosowania ćwiczeń do aktualnych możliwości ćwiczących
7. Poglądowości ma na celu wyodrębnienie odpowiednich wyobrażeń ruchowych podstawą jest prawidłowe pokaz ćwiczenia i właściwe ich objaśnienie
8. Kolektywność i konieczność i skuteczność prowadzenia zajęć grupowych w tych przypadkach kiedy jest to możliwe
9. Trwałości dotyczy systematyczności, ciągłości procesu edukacji i reedukacji co pozwala na utrwalenie rezultatów
10. Współpracy z otoczeniem dotyczy współpracy z rodziną opiekunami nauczycielami i tak dalej
11. Indywidualizacji jest zasadą nadrzędną dotyczy indywidualnego podejścia do każdego ćwiczącego w odniesieniu do jego potrzeb możliwości i efektów

Płaszczyzna strzałkowa lub przednia dzieli na prawo i lewo


Płaszczyzna czołowa lub boczna dzieli na przód i tył
Płaszczyzna poprzeczna lub horyzontalna dzieli na góra i dół

Skurcze
● Izotomiczny stałe napięcie w mięśniu wraz ze zmianą długości. Dzielimy na koncentryczny gdy mięsień ulega skróceniu lub ekscentryczny gdy mięsień ulega wydłużeniu
● Izometryczny charakteryzuje się wzrostem mięśnia bez zmiany jego długości
● Auksotoniczny wzrost napięcia mięśnia wraz ze skróceniem jego długości

Zadania ściśle określone – metody odtwórcze


● Metoda naśladowcza ścisła (bodźce reakcja według przekazywanego wzoru)
● Metoda zadaniowa ścisła (według przekazywanego wzoru, niezbędna motywacja własna ucznia)
● Metoda programowego uczenia się (ściśle według instrukcji na przykład tablice opisy, konieczna motywacja własna)

Zadania częściowo określone – metody proaktywne, usamodzielniające


● Metoda zabawowo naśladowcza (zgodna z zasadą wszechstronności, polecana dla dzieci)
● Metoda zabawowo klasyczna (realizacja różnych potrzeb ćwiczących wiążąca się z koniecznością stosowania i dozowania ruchu)
● Metoda bezpośredniej celowości ruchu (realizacja podanych sposób pół ścisły zadań ogólnorozwojowych głównie gimnastyki)
● Metoda programowanego usprawniania się (samodzielne realizowanie programu usprawniania się przez ucznia, niezbędna praca własna)

Zadania wymagające pełnej inwencji twórczej – metody kreatywne


● Metoda ruchowej ekspansji twórczej (realizacja potrzeb wewnętrznych ucznia niezbędna jego inwencja)
● Metoda problemowa (realizacja zadań z różnych dziedzin kultury fizycznej, konieczna motywacja własna)

Podział ćwiczeń
1. Somatyczno anatomiczny – uwzględnia oddziaływanie miejsca ćwiczeń kolejno głowa szyja ramiona tułów nogi oraz płaszczyzny strzałkowa czołowa poprzeczna i złożone
2. Fizjologiczny
● Statyczny czynny napięcie mięśni, stosowane dla utrzymania i rozwoju masy i siły mięśni zaniku w mięśni oraz w Stanach gdy ruch w danym odcinku jest niemożliwe do wykonania
● Dynamiczne związane z dynamiczną czynnością mięśni i widocznym efektem ruchowym
1. Strukturalny
● Ćwiczenia cykliczne fazy ruchu powtarzają się np chód bieg
● Ćwiczenia acykliczne skoki rzuty
● Ćwiczenia mieszane połączenie dwóch powyższych
● Ćwiczenia symetryczne krążenie ramion
● Ćwiczenia asymetryczne naprzemienne krążenie ramion
1. Uwzględniające zaangażowanie osoby ćwiczącej
● Ćwiczenia czynne zależna od siły mięśni ćwiczącego dzielimy na czynne wolne, czynne z oporem, czynne w obciążeniu oraz czynne w odciążeniu z oporem
● Ćwiczenia bierne z wykorzystaniem dodatkowej siły zewnętrznej na przykład przybory lub druga osoba
● Ćwiczenia czynno bierne pomoc terapeuty w wykonywaniu ruchu
● Ćwiczenia wspomagane tak zwane prowadzone współpraca osoby ćwiczącej z terapeutą, prowadzi on ruch w całym jego zakresie a ćwiczący współdziała w miarę swoich możliwości
● Ćwiczenia samowspomagane wspomaganie ruchu kończyny nie sprawnej kończyną sprawną

Podział ćwiczeń stosowany inaczej praktyczny


● Ćwiczenia porządkowo dyscyplinujące musztra
● Ćwiczenia kształtujące pozycje wyjściowe do ćwiczeń, ćwiczenia wolne indywidualne lub w parach trójkach przecinek z przyborami, na przyrządach
● Ćwiczenia użytkowo sportowe bieg, skoki, akrobatyczny, równoważnie
● Ćwiczenia uzupełniające rozluźniające i relaksacyjne, stretching, gry i zabawy
Struktura zajęć ruchowych – czas trwania 45 minut
1. Część wstępna 10-15 minut, zawiera czynności organizacyjno porządkowe oraz rozgrzewkę, nawiązanie kontaktu z grupą podanie tematyki i celu zajęć, rozgrzewka jest lepszą adaptację organizmu do wysiłku. Na początku powinien się
znaleźć element ożywiony bieg albo trucht, następnie kilka ćwiczeń kształtujących, łączone ruchowe w najważniejszych połączeniach stawowych we wszystkich płaszczyznach. Ćwiczenia powinny zapewnić wszechstronne
przygotowanie i pobudzenie.
2. Cześć główna czas trwania około 30 minut. Jest najbardziej zróżnicowana i stanowi największe wyzwanie. Ukierunkowana na korekcje wady postawy i dysfunkcji z którą mamy do czynienia. Występuje u to ćwiczenia wzmacniające
mięśnie.
3. Część końcowa 5,10 minut stretching rozluźnienie uspokojenie, zmniejszenie natężenia wysiłku zgodnie z krzywą natężenia wysiłku.

Zasady budowy zajęć ruchowych i doboru treści


● Zasada wszechstronności – wszechstronny dobór środków dla kompleksowego oddziaływania w rehabilitacji nie skupiamy się tylko na uszkodzonym odcinku
● Zmienności pracy mięśniowej – umiejętny dobór ćwiczeń i układu tak aby ćwiczenia mające tę samą cechę motoryczną nie występowały po sobie. Ćwiczenia łatwe na zmianę z ciężkimi, wykorzystywanie Przyborów
● Stopniowanie natężenia wysiłku – natężenie wysiłku w czasie zajęć powinno stopniowo wzrastać tak aby 3/4 czasu trwania zajęć osiągnąć maksimum a następnie obniżać natężenie.
● Dostosowanie ćwiczeń do poziomu sprawności osób ćwiczących

Sprawność fizyczna – całość zdolności i umiejętności człowieka warunkująca efektywne wykonywanie wszelkich zadań ruchowych oraz szeroko rozumiana sprawność organizmu warunkowana przez odpowiedni poziom strukturalny i
funkcjonalny układu naszego ciała.

Sprawność motoryczna – określa możliwości ruchowe, możliwości uczenia się nowych aktów ruchowych oraz zdolność łączenia różnego typu ruchów

Zdolności motoryczne
● Siła – zdolność motoryczna zależy od osiągniętej przez mięśnie siły skurczu, zależą one od powierzchni fizjologicznego przekroju mięśnia, ilości i synchronizacji pracujących włókien mięśniowych, długości mięśnia, prędkość skręcania
mięśnia podczas wykonywanego ruchu.
● Metoda treningu ciężkoatletyczna polega na stosowaniu krótkotrwałych ale maksymalnych obciążeń na przykład wyciskanie czy przysiady
● Metoda treningu kulturystyczna system bodybuilding ma na celu wszechstronny rozwój głównych grup mięśniowych, wpływa na duży przyrost masy mięśniowej i siły mięśnia.
● Trening obwodowy polega głównie na zwiększeniu odporności organizmu na zmęczenie w mniejszym stopniu wpływa na wzrost przekroju fizjologicznego mięśnia jednoczesne kształtowanie siły i wytrzymałości
● Wytrzymałość - odporność organizmu na zmęczenie, można określić wytrzymałość na podstawie utrzymania określonego ciężaru lub czasu przebiegnięcia jakiegoś dłuższego z dystansu. Wytrzymałość ogólna jest to zdolność do
wykonywania przez długi czas dowolnej pracy fizycznej angażujące i liczne grupy mięśniowej. Wytrzymałość specjalna zdolność organizmu do wykonywania specyficznego wysiłku uwarunkowanego konkretną specjalizacją ruchu
● Metoda kształtowania ciągła podczas wysiłku który odbywa się w sposób ciągły nie ma przerw na odpoczynek czas wysiłku 1,5-2min
● Metoda kształtowania powtórzeniowa o charakterze pracy szybkościowo wytrzymałościowej, intensywność maksymalna czas 20-25 sekund odpoczynek 8 do 10 minut
● Metoda interwałowa charakteryzuje się maksymalną intensywnością czas trwania 40-90 sekund. Odpoczynek 1 do 3 minut
● Metoda startowa polega na kształtowaniu wytrzymałości przez udział w zawodach różnej rangi
● Szybkość – określają zdolności organizmu w zakresie przemieszczania całego ciała lub jego części w przestrzeni w jak najkrótszym czasie
● Metody kształtowania ćwiczenia muszą być dobrze opracowane żeby ćwiczący nie musiał się zastanawiać nad ich kompozycją, czas taki by na końcu szybkość nie malała podstawową metodą treningu jest metoda powtórzeniowa
● Zwinność zdolność do koordynacji ruchów dokładnych w zależności od sytuacji, dostosowanie aktywności do zmieniających się warunków otoczenia
● Metody rozwijania szybkości opierają się na treningu techniki opanowania nawyków ruchowych, gibkości ruchu w stawach koordynacji mięśniowo ruchowej i innych zdolności motorycznych
● Gibkość jest ważnym elementem w ćwiczeniu zwinności, jest to umiejętność wykonywania ruchów w stawie zgodnie z możliwościami fizjologicznymi z zakresu ruchów w stawach. Gibkość najłatwiej rozwinąć w wieku dziecięcym i
młodzieżowym
● Koordynacja określają możliwości organizmu w zakresie wykonywania precyzyjnych ruchów w zmieniających się warunkach zewnętrznych

You might also like