-D e Em e n d at ; T emporvm L ib.

VI L 6 $i
A lippicus, & Mctonicus , qui cmbolifmos praecipitant arite tem­
pus , ne eorum neomeniae cpocham Solftitialem anteueiuant; A t
" in Iudaiea ratione ncin prius intercalatur, quam Solis exceffus
fupra Lunam eo progreffus f i t , yt menfem i aut am plius, Confi­
ciat. H ac ratione anni ^-6.8. i i . I 4 -I7 -1 9 intercalationi attribu­
ti funt , quod illis interuallis , non alias exceffus Solis menfem
colligunt. . .
Excefius mmfis ) Aufer feptenarios dierum vnius menfis i 9 . 1 1 ,
/ 9 5 . Relinquuntur exceffus vel epa&ae vnius nouilunij 1.12.
Excefius anni communit) Annus communis, fiue fimplex eft x n
menfium. Itaque epa&ae vnius nouHunij 1.12.795 duodecies multi-
B plicatae, abiedis feptenariisdierum, fiunt 4 . 8 . 8 7 6 . epa&ae videli­
cet vnius anni communis.
Excefius anni embolimai) Epa<5 he duodecim menfium 4 . 8 . 8 7 6 ;
epaftae vnius menfis 1.12.795. Coniunftse fiunt epactae trcdecim
menfium 5. 21. 589. nimirum epa& x anni embolimaei, qui eft
menfium x m . ,
Excejsus cycli) In cyclo funt anni x i x . qtiorum duodecim fim-
plices * feptem embolimaei, duodecies epa&ae anni fimpiicis 4 .8 .
8 7 6 fiunt 5 . 9 . 7 9 2 . Septies cpa&ae anni embolimaei 5. 21.589,
fiunt 6. 6. 885. I uniti m fiunt 2.16. ^ fjep a & a e annorum x i x ,
duodecim fimplicium, feptem embolimaeorum, qui eft modus v-
C n i u s cycli.
y$onilunium Tohu) S-ipiAiov nouilunij Iudaici, fiue Radixy yt vul­
go vocan t, eft feria fecunda, hora quinta, ferup. ducenti quatuor.
Cuius pofitio haec eft: 2.5. 2 0 4. Huius ratio reddita eft libro fecun­
d o , & infra reddetur amplius. Diei ciuilis Iudaici initium ftatim a
Sole occafo 5& propterea compUtus Lunaris imminutus eft horis fex,
vt fuo loco videbitur* ludaei inferioris vetuftatis vocant hoc Se/juAw
vin V?io, id e f t , mfjdwict» t o h v enim ipfiseft , quod veteri­
bus Graecis Eft itaque T^oAntys fjutd-nfjutnw, vt funt omnes e-
pochae motuum. Sed & Iudaeis hoc nouilunium 7r?oAwritx,o\ vocatur
?— iB'1 3 ibio, neomenia Item dicitur i—inVn j—ia>n hrizAtitty
j ) <nAms, increpatio Lunae, ridiculo commento. Fingunt Lunam So­
lem aemulatam apud Deum Opt.Max. cxpoftulaffc, quod fecum Sol
vna luceret. Omne enim regnum efte impatiens confortis. Itaque o b
id a Deo grauiter correptam, a feria quarta, qua fufpenfa funt in cae­
lo luminaria, tenebris obdu&am non luxiffe, donec h o m a primus
creatus. Sic biduum filuifie Lunam , feriam quartam, & quintam1
continuas. Vnde fadtum, vt nouilunio complendo biduum defide-
retur, quod quidem defignatur hoc nouilunio Tohu. Q uid verbis
G gg * °PU?
 I O S E P HI SCAUGERI
$2
opus eft? Nunquam veteres Graeci morbo mythologiaram ita in- ^
faniuerunt, ac Iudaei. V bi Rabbinica a&«g>4 t defundum fe putat
L e d o r , praeter expedationem in ip(b articulo opprimunt eum. Si
quando enim dignus vindice nodus inciderit, praedoeft ©goV p-
fcilicet fabula mL'izo«§y$oT(&•, aut (citum aliquod veteris
Rabbini, quo negotium ac lis omnis deciditur. Et quare Luna ae­
mulari potuit Solem , quod fecum luceat, quae fine Sole nullum lu­
men habet? Nouilunium igitur primum Iudaicum fuit feriafecun­
d a, hor. 5. 2 0 4 , poft Solem occafum , v e l q u o d idem eft, fc-
ria fecunda, hor. 11 .2 04 , poft meridiem Hierofolymis, anno pe­
riodi lulianae 95$, Q dobris v i i , in litera G , cyclo Solis primo.
Nam cyclus Solis Romanus idem eft cum Iudaico. R
cAnnus Solaris) Secunda pars Computi ludaici ad Solem perti- "
nens, a qua parte pendet Tekupharum dodrina.
Excejius Solisfufra armum Lunarem) Aufer modum anni Luna­
ris $y 4 . 8 . 8 7 6 a modo anni Solaris $6 y. 6. o. Remanet
falOLKtl IO. 21 .2 0 4 . '
Excejsus cycli) Ex Canone Gamaliclis, quem fupra expofuimus,
poft fcpties multiplicatum exceftum Solis, dedudis menfibusLuna­
ribus , remanet differentia Solis & Lunae» hor. 1.48 5. Quod ita li­
bro fecundo demonftrauimus. Abiice feptem menfes fyriodicos 206.
17.151, a nouemdecimcxceftibusSolaribus, 2 0 6 , 1 8 .6}6. Relin­
quitur idem exceftiis cycli Solis 0.1.48 5. Hic cft primus Canon ^
Tekupharum.
Excefius Tohu Solaris) Libro fecundo indicauimus cauffamhuius
exceftiis. Annus Solaris Iudaicus idem fuit, eftquc h od ie, cum ve­
teri Syromacedonico. N am Hyperberetarus tetraetericus Macedo­
num Alexandreus carpit dic v m Odobris. Itaque vltima dies anni
erat vii O d o b r is , vbi quarto quoque anno exeunte intercalabatur
dies tam a Syromacedonibus, quam ab Hagarenis; & ludaris, qui
periodo Calippica Alexandrea vtebantur. Tekupha igitur autumni,
quod Macedonibus dicebatur (tfaruepov, erat in vii O do­
bris. (ju&sov, Tekupha hiberna in v i Ianuarij. Tekupha
vernalis, xsvi$ov i&givov in vn Aprilis. Tekupha aeftiua, xfwsovStgpM
v ii Iulij. Eaeque Tekuphae non eft commentum Iudaicum, fed
Graecorum, vt ahbi diximus, qui eas partes anm vocabant. E­
dito anno Iuliano , primi omnium Antiocheni ftatim eum typum
admiferunt, deinde etiam ip(i Iudaei. N a m & Iofephus tempora bel­
li ludaici deferiptionibus dierum Iulianorum Antiochenfiumdeft-
gnat: vt iam ab initio eam accepifle videantur, (altem a patrimonio
Archelai in fifcum redado. Neque dubium eft , quin aut tunc,
aut
 D e E m e n d a t . T e m p o r v m L ib . VII.
A aut fub Herode eain anni formam acceperint. Tunc caepte putari
Tekuphae Iulianae, & Macedonicae delitae. A Tekupha igitur veterij
nempe a vii O d o b ris, ad xxiv Septembris, vbi Sofigenes ftatuit ae­
qui nodi um , dies fiint xiii praecife. N am aequino&ium Soligenis (iint
xxiv dies a Kalendis Septembris: autem fttffa&ejaufo eft xxxvii
dies ab iifdem K alendis: in qua die primum nouilunium fuit hora
5. i 0 4 , vt didum eft. Tekupha autem Tifri in primo anno eft 9
horarum in node praecife. Si igitur nouilunium fingitur fuifle in
die 3 7 . 5 . 2 0 4 : Tekupha autem in 24. 9, o figenda e ft, quae olim
clfet « 1 3 7 : vt hoc fiat, non aliter poteft, quam fi de diebus 37;
5. 2 0 4 , eximantur dies 12. 20. 204. Itaque relinquentur dies
B 24. 9. o. Haec eft ratio * cur dies 12. 20. 204 eximendi funt dd
veteri Cardine Macedonico. Ita de 13 diebus (olidis delibatae
funt horae 3. 8 76. Cum conflaret iam de medio motu Luna?
etiam inter Iudaeos, & tam en, vt fit, non poftet extorqueri vfus
periodi Calippicae Alexandreae de manibus vulgi, Magiftri T i-
beriadis illam periodum fuftulerunt, & nouum nav, id eft , Com -
putum inftituerunt. Pro x m igitur diebus, quibus pYifca Te­
kupha Caefarianam excedit, acceperunt cyclos 216, id eft , an­
nos 4 1 0 4 : quibus congruunt dies x i i i xfosfirikBowe <r&lwajimsj
& hora vna praecife. Igitur tempus emendationis incidit in an­
num Computi Iudaici 4 1 0 4 abfolutum j adeo vt primus annus
C corregionis (it annus Computi iniens 4105 , qui congruit anno
Chrifti Dionyfiano 3 4 4 . Nouilunium Septembris ex Tabulis a-
ftronomicis erat Hierofolymis nodte x x n n Septembris feria (e->
eunda; hora io , l a meridie diei * X i i i , quae erat feria prim a, cy-'
clo Solis 17. v e l , quod idem eft, hora 4-— a Sole o ccalo , ciuili-
ter. Iudaei, vt in methodo Tekuphae nihil relinquerent de (crUpu-
^lis, pro ^ acceperunt quia (crupula 8 7 6 , quae fuperlunt de
m odo vnius anni com m uni, de modo anni (olaris detracta relin­
quunt 204. Quare cum in Tekupha Tifti & Ni(an nulla fcrupula
relinqui debeant, neceftario eadem 204 debent e(Te & in exceftu So­
lis (iipra Lunam, & in primo nouilunio.Ita fadtum, vt illa 204 tam
D fint in primo nouilunio, quam in exceftu Solis. Exceftiis Solis io .
21. 204. Nouilunium primum o. 5. 204. Differentia nouilunij ciui->
lis Iudaici, & aftronomici, hor. 1.158. De hocin/ra diceturOpportu-
nioreloco. Haec fane ingeniofiftime : (ed imperite eundem diem &
Tekuphae & nouilunij ftatuunt. Tekupha enim eft vltimus dies anni
Solaris , fiue 1—ud , nouilunium autem primum eft prima
dies anni. Momentum S-wgrrov eft inter tempus Tekuphae
& tempus primi nouilunij, illius delinentis, huius ineuntis. Itaque
refte

(
6 } 4 I o SEP HI S c A L I G E R I
re&c antiquitus Tekupha erat in vii O&obris. Nouilunium autem ^
debebat effe in fequenti, nempe in v m : quod quidem accidit anno
mundi 2455 ineunte. Tunc enim ftatim poft aequinoctium confe­
Ctum, quod erat in vii OCtobris, iniuit nouilunium Marcbe/cb vvan
in v m , feria tertia: & fequens Nifan in ipfb die aequinoClij ciuilis,
fcria v, Aprilis fecunda, qui eft menfis Exodi: quo quidem nihil no­
tabilius in ratione temporum facrae hiftoriae. Q uod igitur & Tcku-
pham , & nouilunium primum in eadem die (latuerunt, peccant &
innaturam rei ipfius, & in prifcam anni Macedonici confuetudinem:
quod nimirum Tekupha fit finis anni antecedentis, nouilunium au­
tem principium fequentis: & praeterea Macedones annum ciuilem
Solis non a vn,fed a fequenti inftituebant. Habes caudas anni&com-B
puti Iudaici, quas penitus ignorant ipfi Iudaei. N eque vero dubito,
quin vetus fit illa opinio inter ludaeos, mundum creatum in vii 0-
fto b ris, idque propter ignorationem doCtrinae O lym piadum : de qua
toties diximus.Quum igitur veris rationibus dudti hanc fuifTecaufram
& principium Computi hodierni Iudaici oftendcrimus, tandem in­
cidimus in Commentarios Io h a s i n , in quibus non folumconfir-
matur conieChira noftra, fed etiam nomen au&oris Compuri prodi­
tum eft. Is fuit H illel, de quo ita ibi fcriptum reperimus: ua trfnn Vwi
H3N p n rvm *m p rruio si3'i» iy Nisai nsipn *pi Sy -miyn |pn rrnrv i
nnia^ yin natfa n»m nnnmn wrvsa jnui pvou; i 3ra pi nau. Hillel Prin-_
ceps filius Iuda Principis ordinauit Computum fecundumTekuphain
Rabbi A d a, donec veniat Meflias Filius Dauid. Fuit autem foculo
Abai & Rabba. Atque ideo ita fcripfit Rabbi Simeon Duran inEx-
pofitione Exhortationum. Fuitqueanno 6 70 ContraChium. Ha&e-
nus. Hic annus erat 5 58 Chrifti, annis x i 1 1 1 poft ordinationem,
quae incidit in annum $54. Perpetuum Computum fcripMe ait,
nempe hodiernum. Praeterea ad regulam Ada, quod veriftimum Felix
igitur fuit coniedtura noftra In libro in nex. pag. 2 6 .rmvr nuw po irno
p i in jnoan nc^nn pio -p Jim ■j'? in3/v eounMn htuun on
rm ovin in» 31.
Excejsus menfis Tekupha) Si excefium Solis 10. 21. 204. per xi 1
diuiferis, habebis 0. 21. 827 epaCtas menfis Tekuphae. Annus igitur
Tekuphae eft proprie excefius lpfe Solis. Similiter excefius cycli Te-^
kuphae eft excefius cycli Solaris fupra Lunarem, 0,1. 485, epadas
videlicet cycli Tekuphae.
zsid(ciendum nouilunium.) HaCtenus Canones Com puti Iudaici.
SubieCtum Computi eft Annus. Annus Hebraicus eft mixtus .‘ quate­
nus ratione Solis & Lunae confideratur. Ratione Luna:, propter
menfes Lunae, ad cuius fideris motum deferipti funt. Ratione
Solis,
F

! B e E m e n d a t . T e m p o r v M L ib . Vi.
A Solis /propter duas caudas. Primo propter aequationem temporis, q u z
fit remedio embolifmorlim: deinde propter Tekuphas. Rurfus anni
i duplex diuifio: in duodecim menfes, propter nouilunia: in quatuor
Tekuphas, propter Solem.Quae duplex diuifio eftfumma fummarum ‘
in Computo Hebraico: qui in genere duo tantum docet .-nouilunia,
ac Tekuphas. Prior igitur methodus nouiluniorum, quam Tekupha-
rum. Primum nouilunium Computi Iu-
daici in v ii O & o b r i s , vc toties dixi­ E X C E S S V S EXCESSVS
mus, cyclo Lunae m , Solis primo,an­ 1 V Ni S. SOLIS.

2 00 5 22 200
no periodi lulianae 955, annis 189 ab- 80 5
12 1 880'
4 80 4- 1 9 1 0 0 0
folutis, poft conditum reram. Primum, .1 1 595 P . 1 481
17 6 10 210 0 0 0
3 vt fcias annos Computi ludaici, abiice *Tohu 2 5 2 0 4 0 0 0
9 5-2 annos abfolutos de periodo Iudai- Nouii. 1 1 0 2 0 9 1 6 2 3 2 8 1
Tifri
ca. Reliquum eft annus currens Iudai- 5*57 x i i i Sepe.
cus a nouilunio primo autumni. Exem-
pium" Annus ifte Chrifti Dionyfianus 1596 erat 6509 periodi Iu-
lianae. Dedudtis 95 2 , relinquitur annus ludaicus 5557 iniens a
primo nouilunio autumni. V olo nunc fcire characterem Tifri eius­
dem anni ludaici ineuntis. Diuifis 5556 annis praeteritis per 19,
habes 281 cyclos abfolutos, & 17 annos praeterea expanfos abfb-
lutos. In principio harum Notarum dedimus tabulas tres chara*
fterum tredecim menfium, hoc eft, exceffuum Lunae fupra Septe-
Cnarios 19 annorum expanfbrum: cyclorum tam expanforum, quam
per denarios & centenarios colleCtorum. Rurfus habes aliam Tabu­
lam 19 annorum exceffus Solis, & praetereat Tabulam cyclorum ex­
ceffus Solis. Igitur de Tabula cyclorum charaCteris men-
TABVLA
lium , cyclis 2do competunt 5 .2 2 .2 0 0 .cyclis 8 o,con­ N O V l l V -
niorum pri
gruunt 5.4.8 o.vni cyclo 2.16. 59 5.annis 17 abfoltitis 6. ini cycli Iu-
10. 2 i o ; & pro 18 ineunte nouilunium Tohu 2. 5. 204. daici* •
1 7 0 &ob.
Summa 1.16.2 o 9.Ideft, nouilunium Tifri anni 5 } 57 e(jt 2 26 Scpt.
feria prima, hor.i 0.209. V olo fcire cui diei lulianae rc- ? 17 Scpt.
4 5 Odob:
fpondet. Condidimus Tabellam primi cycli ludaici: Ac* $ 2} Sepe.
6 1 jSepr.
X) cipe igitur excefius Solis congruentes totidem cyclis ab- 7 1 O&ob;
fblutiS: qui funt, vt habes in minore diagrammate dies J & 2 2$ept.

1 6.hor. 2 $. 2 01. Illi exceffus funt dies Tifot/tiTiluo-ew <rsAw- I 09 28 Scpt.

9 O&ob.

i&ucns, quibus Luna poft aliquot cyclos anteuertitprifcam 1 1 i7$epr.

I 2 6o & o i/
cpocham in anno luliano. Totidem igitur dies abiice a M 24 Scpt.
prifcaepocha cycli primi. Et vide quota Jit feria , & quae 1 4 143Sepe. Odtob.
*5
litera Dominicalis. Feria indicabit locum nouilunij. 1 6 2 2 Sepe.
17 Sepe.
N am dies illi m im non poffunt conftanter ».7 18 29 Sepe.
19 Scpt.
haerere in eadem dic propter multas cauffas, quas 1 9
prudentes
 Io S E P HI S.C A L I G E R I

prudentes Omittimus. Igitur colliguntur dies 1 6. * 5, ^

201. Et ifte annus propofitus eft 18 cycli. In vctere cy clo nouilu-
nium anni 18 erat in 29 Septembris, vt patet ex Tabula, de quaepo-
cha fi deduxeris dies 16. 25. 201, nouilunium hoc anno afcenderit
ad x n Septembris. Eft feria prima nouilunij, litera autem dominica-
lis D C . Ergo nouilunium hoc incidit in litera C . Proinde litera C ,
quas proxima eft diei x u Septembris ante aut poft,ea eft epocha n o ­
uilunij Tifri huius anni propofiti 55 57. erit igitur in x u , vt etiam
conftabat ex diebus : quorum ope, aduocato feri* 6cli—
terae dominicalis auxilio , nunquam errabis. T ot enim dies Luna
afcenderit, quot ex cyclis exceffus Solis colle&i fuerint. Sed obfei-
uandum , fi nouilunium attigerit horas 18 praecife, aut amplius* B
transferendam efle feriam. CaufTa in promptu eft. 18 horae Computi
Iudaici fiint 24 horae aftronomice, hoc eft, a meridie. N a m pri*
mum nouilunium, vti diximus, Iudaice eft hor. 5. 2 0 4 , ab occafii
Solis, aftronomice 11.204, a meridie. Proinde 18 horae ab occafu
Solis, funt 24 horae aftronomice a meridie. Sic in hoc nouilunio
propofito horae 10. 209 ab occafu Solis, funt 16. 209 a meri­
die. Hoc ne do&iores quidem Iudaei aduertertint: cuius rei igno­
ratione illud oraculum fciuerunt: rin Nrnnp 1— p m iyy ii
«rp>nvp Viginttquatuor horis Luna latet, id eft , filet. Sex nouella fit,
decem edo jit vetus. Graece, c# w%jfafiiga vTrctvyosm io tA m h Q
TiT'bfm[jLogjc) tict.ci» ogial Tifoepi/jLoyiois m. Sed haec ridicula funt, & pro- j
dunt in illis ignorationem caufTae 18 horarum: quas nefeiunt effe
2 4 , id eft, folidum Tunc manifefto non feria propofi-
ta , fed fequens afTumenda , propter diem integrum, qui latet fub
18 h o ris, quae putatae a meridie fiunt 2 4 , id eft, dies integer. Po­
terant numerare integras horas a m eridie, & quidem tutius $vt nos
fecimus in noftro anno caelefti , in quo nunquam intercala­
m u s , nifi poft 2 4 horas. Quare fi a meridie procederet com-
p u tu s, vbi hodie incidit hora 18 abfoluta, tunc incideret hora 24,
id e ft, dies integer. Scito autem vetuftiftimis Iudxis has horas aequi­
noctiales in vfu non fuifte , fed tantum rds xcutims, vt patet ex E­
uangelio , idque a temporibus Romanorum. Om nino enim etiam D
horarum appellatio noua eft, vtpote a Graecis in nationes Orienta­
les deriuata. Quare antiquior eft appellatio dierum feptimanae fub
nominibus feptem Planetarum, quam horarum Planetariarum.
Nam omnis hora eft commentum recentius appellatione dierum
•fub notis Planetarum. Iudaei antiquitus diem ipfum in te­
nebras & lucem , vefperam & mane diuidebant, q u od tempus
coniun&im l?a“ 3"3v vocabant, vt Daniel. Graecis eadem compos
1 ' fitione
 D e E ME ND A t. TEMt ORVM L l B . VII. 6}?
^ {itione eft Totum hoc interuallum quadrifariam diuidc-
bant. Quadrantes ipfos Vigilias vocabant, v t & Romani & Grascii
Primus quadrans a Sole occafo, ad mediam nodlem an» rntotfN dice-*-
batur. Apoftoli vertunt tytcu/ {impliciter. Sequebatur hanc rntotfNi
rutomn vigilia media, a media fcilicet n o d e , ad Solem Orientem, ob
id di<5ta , quod inter duos Soles interie&a eftet, inter occafum lucis an*
tecedentis, & ortum lucis fequentis. Deinde fequebatur ngan rniom
Vigilia matutina, a Sole orto, ad meridiem. Apoftoli Poftre^
nio quarta V igilia onrwn, meridies * a (exta hora, ad duodecimam, &
Solem occafum. Prifca haec Hebraeorum partitio fuit. Pfalmo l v . i 8*
Poftea in tres partes, ftue Vigilias nodtem ip(am diuiferunt, more Ro-
B mano. Vide Aufonium in Ternario. Proinde f fd rri& s $ f 4 >u-
Actkvs meminit O o m i n t s apud Lucsin x 11-Sed in M sico x 111, pri—
mapars vocatur A j*, fecunda ftcGnlxmt, tertia aKxKscpaua.. Quare
in rvbia «fi itafcriptumeftiiortpVa Sin nV^n «n niiDwo n®1:®p - p n i* *
.nam® >1« nem «impia ®iipn " W - Ecct quod dicimus, efitres w
filias 'nodis,' dfingulis vigiliit Deus bentdiOus dicit : hbv qv o d
d e s o l a v i d o m v m m e a m . Iudaicum quidem oraculum , &
ineptum: fed quod verum eft de triplici vigilia n o d is, idque infti-
tuto Romano. . .. ,
^Adsict nouilm ium ) Q u i fcit nouilunium protentum ; & vult
(cite (equens , adiiciat proterito nouilunio epactas menfis vnius.
C T ifri proximus , vt oftendimus , erit i. io. 209. Aduce i c i i .
‘ - 9 , , charaderem menfis vnius. Habes 2. 22. 1 002 , charade-
rem nouilunij Marchefvvan feria tertia , quia excedit 18 horas
ab occafu, Vel 24 a meridie. Erit igitur in nod e duodecima
O dobris. . . - . -
^ d /ciendum Tekupham T ifii) ncipn eft anni conaerfio proprie. &
nihil aliud fignificabat tempore M ofis, qui lubctnluo-mr^us celebra­
ri nw»i n?ipn> anno vertente, initio Autumni fcilicet: Exodi x x x i v:
i z . N am q u o d ibi vocat njfnnpipjj, id x x m , 6 , dicitur niwnnNx:
Sed poftquam Iudai acceperunt formam anni Alexandrei & perio­
dum Calippicam , vna etiam acceperunt annum Lunarem ; & qua-
D tuor xsi"T?a Macedonica, quae ipfi vno nomine nisipn vocarunt ,quia
annus incipit ftatim poft nj*n neipii, poft conuerfionem anni. H oc
inuen turri, vt diximus, eft plane Graecum,& vetuftiffimum, qui an­
ni Solaris nullam in rncnfes deferiptionem tenebant, fed conflabat il­
lis quadriennium,fiue Luftrum Solare, efle dierum 1 46 1 . fextairi
autem decimam partem etfc dierum 91 a . Hoc ipfi tipt; & x » i? m
& 1 ? « ^ vocabant: quorum exemplo & Iudaei niaipn appellarunt:
quod ad verbum eft fjwds. Elidenfes primo anno Olympiadis
4 - Rhh interca-
 I O S E P H I S C A L I G E R I

intercalabant inter vm , & i x Iulij. quo nihil verius eft. Annum in-A
-cipiebant a Sole occafo. Anni fequentis initium erat a media node,
tertij ab ortu Solis, quarti a meridie.quinti , eiufdemqqe primi Olym­
piadis ab initio nodis. Ita non fentiebant fe diem intcrcalaffe, cum
tamen intercalaftent. Ammianus Marcellinus : Spatium anni tvcr-
tentis id efie periti mundani motus fiderum definiunt Deteres, inter
quos Menon (Meton) Euclemon $ Hipparchus, Mrchtmedes ex­
cellunt , cum Sol perenni rerum fiubhmmm lege, polo (poli) percurfifi-
gnifero, quem Zodiacum firmo Gr&cus appellat, trecentis $ fixaginta
quinque diebus menfis, neftibus , ad eundem redierit cardinem. Vt
*verbo tenus, f i a fecunda particula elatus frietis , ad eam dimenfio-
ne redierit terminata. Sed anniinteruallum verifim um memoratis die- 3
bus , herisfex ad vfque meridiem concluditur plenam : anniquefe-
quentis erit pofl horamfiextam initium , porrectum ad vefperam.Tartius
a prima •vigilia fumens exordium } ad horam ncBis extenditur fex­
tam. Quartus a media notfis, vfque ad claram trahitur lucem. Redc
fane & ad mentem noftram , item ad morem vetuftum Graecorum
accommodatiftime. Quemadmodum igitur diligenter notabant
*t$emdg Sig/xd?, ita etiam ^mdg hmfjLtgjwds, & Tfgprds xt/uagjLtds. Hoc
imitati Iudaei diligenter momentum obferuant, q u o haec con­
ficiuntur, antiqua confuetudine, vt foIet,in fuperfticionem vertente.
Ol i m, vt diximus,
cum anno mero T AB E L L A TEKVPH ARVM.
Alexandreo vte- Tl s RI T i b ht h N I SA N T AMV Z j Anni
rentur, T ekupham N 9 O D 430 N O O N ^7 3° ^ I
D O D 10 30 N 6 0 D 1 3° 1I
primam ftatuebant D 93 O N 4 30 D 12 0 D 7 3° III
N O N 10 3 0 D 18 0 N 1 III I
in vii Odobris. 3 30
Poftea eam fixe­
runt in x x i v Septembris, accepta forma Iuliana. In primo anno
luftri Tekupha Tifri eft hora 9 nodis, Tekupha Tebcthhora 4. }o
diei. Tekupha Nifan initio nodis. Hoc fignificanc literae D , & N.
in Tabella Tekupharum a nobis fubieda. D enim eft dies:N autem
nox. De Tekuphis ita fcnbunt : nbibn nniin rmn navj hba nteipnn
*jnaN oip rtyp&a : nzjo nsipn nw *w> o-ip miov »s fi?n djddi iin obiybD
onp o'D’ roown : non nsipn ynn n;n» pVu oip o’Dj * I?’? nsipn i»cn nw
nun nsipn -ven rrn’ n:rieiN. Tekuphct fingulis annis perpetuo reuoluun-
tur, ac redeunt in orbem: quarum fignum 8 , 7 , 6 , 7 . hoc efl: oBo die­
bus ante lanuanum efl 7$oniri Tebeth. Septem diebus ante Aprilem erit
fiem per t r o p e 'Nifan. Sex diebus ante lulium eritJemper t r o p e
Tamuzj. Septem diebus ante Octobrem eritfemper t r o p e Tifii. Dc
fuperftitioneautem, qua Tekuphas obferuant Judaei, libro fecundo
, jnjonuimus.
 D e E m e n d a t . T e Mp o r vm Li b. VI L
A monuimus. Nam a veteribus illis Macedonibus didicerunt exa&iC.
limum ingrelTum Solis in figna per illud tempus fieri. Per tzmcU e­
nim SteAvds nihil aliu d , quam v m Iulij, & per 'izwpds'%i{ju&uds, vi
lanuarij , & Macedones 6c omnes Graeci intelligebant. Neque fecus
ac veteres illi Graeci * vnicuique fiue Tekuphae foi^aoi/ fuum at­
tribuunt. Tekuphae Tebeth brumali a q v a m : Tekuphae Nifari
vernali a e r e m : TekuphaeTamuz Solftitiali i g n e m : Tekuphae
Titei autumnali t e r r a m , atque adeo ex horum quatuor elemen­
torum excefiii interitum mundo & hominibus minantur : puta ex
Solftitialis Tekuphae exceflu C4t7rv$mv : ex brumalis exceflii M & -
jj rAvirfjuh. ex altera fore , vt fataliter exaquefeat M undus, ex altera
’ exignefcat. Sic etiam propter eafdem rationes periculum illi
im minere, qui iii eo momento, quo Tekupha Tebeth committi­
tur , aliquid biberit: aut y.cw< tw (& , & ardentiflimi morbi , qui in
Tekupha Tamuz ad ignem acceflerit. Propterea fuperftitiofitfima
curiofitate articulum ipfum Tekuphariim obteruant, ne forte impru­
dentes malum immedicabile incurrant. Vide Commentarium Rab-
bi Saadia Gaori in Sepher Ietzira, capite quinto, fi modo alicui tan­
tum otij eft ab rebus feriis , vt in his nugis tempora perdat. Itaque
horum hominum (iiperftitioni acceptum feramus licet >quod Grae-^
eorum vetuftiflima 7%o7rdv dodrina nobis
q conferuata fit. A d methodum igitur veniamus.
2 0 0 ii I 880
Collige epactas excefluum Solis in cyclis & an­ 80 4 1000
r I 485
nis 'praeteritis. A fumma abiice dies 12. 26. 17 7 19 870
20 4. Refiduo adiice nouilunium, fiue chara­ Summa *4 18 1075
Aufer 11 20 204
cterem feriae, vt habes in praetenti diagramma­ Refiduum II 22 87 1
te. Cyclis enim 281, & annis 17 praeteritis Adde O 10 209
te k u ­
congruunt epadae Solares 24.18.107 y. de qui­ pha 12 9 —-----0
Tifri.
bus dedudis ex perpetua Regula diebus 12.
2o. 2 0 4 , refiduo autem 11. 22. 871 adiedis
horis nouilunij o. 1 0 . 2 0 9 , fiunt dies abfoluti 12 de Tifri, cum
horis 9. o. Ergo Tekupha Titei committetur n od e , quae fe-
'p q u etu r Solem occafiim diei 1 2 T ifri, hora 9 noctis abfoluta. In
eo , inquam , momento committetur Tekupha. Quod fi eflent
horae 21, abiedis 12 , reliquae nouem attribuerentur diei fequen-
ti. Nam horae infra 12 pertinent ad nodem . quod eft reliquum
(upra duodecim , pertinet ad diem. Sed obteruandum in hoc ne­
gotio > fi tranflatio ciuilis fia t, vna die minus putandum erit* v t
hic , habemus dies 12. hor. 9.0. hoc eft, Tekupha eft poft 12 diem
T itei, nimirum hora 9 nodis, x 1 1 1 Titei. Sed fi tranflatio fiat a
prima feria, ad fecundam ( vtfane fiet hoc anno) tunc non x i i i
Hhh r nox,
 l oSEPHt ScALIGERI
n o x, fed x n accipienda erit. De qua tranflatione infra dicetur. Por- A
ro in anno Embolimaeo, qualis fuit ifte 5556 ad finem decurrens»
Tekupha Xifri erit in Marchefvvan , Tekupha autem Tebeth in
Schebat. Collige ergo exceffus competentes cyclis 281, annisque ab-
folutis 16. Deduc ex perpetua tegula'dies 12.2 0.104. Adiice horas
& momenta nouilunij 2.12.700. Fiunt dies 31, horae 5.0. Teku­
pha igitur autumnalis fuit poft horas tres , nod e , quae fequuta eft
31 diem a neomenia T ifri, id eft, node fecunda Marchefchvvan,
feria quinta ineunte. Adeptus Tekupham Tifri .
habebis fequentem, additis ad priorem diebus 10 0 it 1 Mol
S 0
91, horis 7.7. Sic in anno propofito 5 3 5 6 , 3 4 1000
I 0 i +85
neomenia Tifri erunt dies 122 , horae i o f . ___ i£ 1 6 **
16 n » 3 79 3
379
Summa 41 $4 5*4
Quare Tekupha brumalis erit n o d e , quae fe- Aufer 12 IO 204
quutura eft diem 1 2 2 , 3 neomenia Tifri. Fuit Relid. 3 ° 14 J 80
A dde no- 0 11 700
annus abundans. Tifri, Marchefchvvan, Cafleu uil unium.
dierum 90. cum quo compofitis 29 diebus Tekupha. 31 3 0

Tebet, fiunt omnes dies 119: quibus dedudis

122, relinquuntur dies 3, horae 10 7 de menfc Schebat. Igitur Tc-
kupha' brumalis contigerit hora 1 o 7 nodis , quae fequutura eft 3
diem Schebat; & proinde Tekupha contigerit n o d e quarta Schebat,
feria quinta. Haec fiint ingeniofiftima, quorum tamen caufx abipfis
artificibus Computi ignorantur, pro quibus cauffis fabulas apponunt
nobis, vt cum fpedatore Plautino faturi fiamus fabulis. Sed metho- C
dum huius Computi Lunaris argutiftimam & elegantiffimam elfc
nemo harum rerum paulo peritior inficiabitur. Quoties feripta Iu-
dxorum leg o , fuccurrit m irari, quomodo tam perfeda methodus
potuit excidere hominibus, qui quali confulto videntur ignoratio­
nem omnium bonarum rerum profiteri. Epilogifmus tamen eorum
Lunaris progreffu temporis paulo longior iufto deprehenditur.
Epilogifmus lyzygiae ludaicae , dierum 29. horarum 12 , mo-
ment. 793. quae quidem 793 momenta fiint fcrupula fexagena-
ria 4 4 '. 3 ". 20 ". A t verus epilogifmus aftronomicus hor. 12.
4 4 '. 3". 1 i". Differentia, ferup. o'. o". 9"'. quae quidem ter- p
tia in fyzygias vnius cycli fblidi duda fiunt ferup. o'. 35". 15 ".
Cyclus Iudaicus dies 6939. h °r- 5 9 5 . id e ft , hor. 16.33.3".
t o 'n. D edudis ferup. o'. 35". 15'", relinquuntur dies 6939. hor.
x6. 3 2'. 2 8 '. 5'", modus cycli aftronomici. Cyclus Iulianus, dies
6939.18.0. Differentia cycliIuliani, & aftronomici, hor.i. 27'. 31".
55"', qui exceffus maior eftluliano. Minor eft enim modus cycli
aftronomici modo cycli Iudaici. Quare detrado cyclo aftronomi-
co de cyclo Iuliano , maior relinquetur exceffus, quam ex cycli
Iudaici
 D e E m e n d AT. TEMi pORvM L ib. VI L 641
fi Judaici dctra&ione. Proinde exccffus 216 cyclorum aftrdnomfccJ-
rum fiint dies 1$. 2. 6'. 54''. id eft, dies 15.horae 2.momenta 126 fe­
re. ZVt excefTus totidem cyclorum Judaicorum funt tantum dies 15;
h o t.i. o. Differentia i hor. 1. 126. Quare anno Chrifti $ 4 4 noui-
lunium Tifri a meridie erat Judaice horarum 11. 204. aftronomice
autem tantummodo id. quae diferepantia nata eft ex illo cpilo-
gifmo Lunari, quo non Iudxi tantum , fed aftronomi illorum fx -
culorum nebantur.
c4 d fetendum quotus numerus cycli maioris) Cyclus maior eft cy­
clus Solis, cyclus minor eft cyclus Lunae. Cyclus Solis incipit a no-
<5te x x v i N ifan , eoque vtuntur ad inueftigationem feriae Teku-
B pharum.
cAccife seram minorem) Msz minor eft illis , quae eft infra mille­
narium. V t exempli gratia, in anno Computi Judaici 5956, foli
tres vltimi numeri } 56 dicuntur £ R A m i n o r i pop bib yt ipfi
loquantur.
osfditce x x ) Haec x x xoftohiitol, qua: adiici praecipit Canon» He­
braei Computatores vocant riii vav onus magnum. Sed hoc lo­
cum non habebat ante 5201 annum Iudaicum, neque habebit poft
5999. Sed non magnae fubtilitatis eft, rem per tot diuerticula quae­
rere , ad quam publica via licet peruenire. Adieftis 16 ad aeram mi­
norem , & a fummaabieftis omnibus 28, relinquitur annus cycli So­
ciaris Iudaici. Inibit proxime annus 5 j 5 7 .Adieftis 16 ad j ^ f u m -
ma per 28 diuifa relinquitur annus 9 cycli Iudaici Solaris, qui eft
idem cum Romano.
Quotus numerus cycli minoris) Quemadmodum fuperior Canon;
ita & hic locum tantum habere caepit ex anno 5 201, in quo erat cy­
clus Solis x x i , L u n x x 1 1 1 1 . Hinc femper iubentur apponi x x
anni abfoluti ad methodum Solis, xh i autem ad methodum Luifx;
cAdjciendum annum S e m i t a ) neoti eft Qlod^deta., vt alibi dici­
mus. Ita vocatur & feptimus annus hebdomadis, & tota hebdomas
vt Sabbatum tam feptima dies, quam tota feptimana.
cAbiicefeftenaria ab sera mundi) Computus Iudaicus falfo dedu-
D cicur a primordiis rerum , cum fit Computus annorum artificialis,
vt periodus noftra Iuliana. Computus igitur Iudaicus minor eft mun­
dano annis 189 , hoc eft, feptimanis annorum 27. Et mundanus per
7 diuifus relinquit annum Hebdomadis fiue Semita. E rg o & Judai­
cus , cum ab eo differat numero feptenario, per 7 diuifus eundem!
annum hebdomadis dabit. Hoc idem facit & periodus noftra Iu­
liana. Nam per 7 diuifa dabit verum annum Hebdomadis ab au­
tumno. Hoc anno Chrifti Dionyfiano 159 6, quo currit annus periodi
H hh ? lulianx
642 I o S EP Hl Sc A L I G E R I
Iulianae 6 5 0 9 , incipiet annus mundi 5546 >Iudaicus autem $$jy , A
a diebus autumnalibus* Tres hae ./Erae per 7 diuifse dabunt annum
fecundum Semita ab initio autumni.
C a n o n e s f e r i a r v m ) Anni Hebraici caput incertum ac
mobile e ft, duabus de cauffis: propter nouilunia, ac propter ferias.
N am alterum nouilunium ab altero praeuertitur vndecim diebus fe­
re , nifi alia cauffa interuenerit. Feriae autem quotannis mutantur in
anno Solari propter vnum diem fuperfluum vitra Septimanas die—>
rum. Quanto magis in anno Lunari propter inflabiles fedes noui-
luniorum ? Rurfus annui capitis duplex caufla : altera »altera
$4<r<i eft. Phyficam mutationem vocamus eam , quam iam diximus,
propter periodum Hebdomadumfcilicct, & cyclum Solarem. NamB
litera B , exempli gratia, quae illo anno prima feria eft , fequente erit
fecunda, interdum etiam erit tertia a prima poft bifextum.Mutatio
3*g<r<l, fiue 7rohmm, eft obferuatio diei idonei, aut n on idonei. Ido­
nei dies capiti anni funt fecunda, tertia, quinta, feptima feria.Reli-
.quae feriae '— noayocantur, hoc eft, df'o)Ufi& tiftigge.. Dies ,quae re­
perta eft idonea capiti a n n i, dicitur k e v i a , dejur^os, termi­
nus : quodin ea haereat & figatur caput anni. Quare n on omnis feria
nouilunij erit idonea ad k e v i a . Vnde in fequente m aut tertiam
diem diffunditur : quod dicitur <£ xjxri^x.tte. Quamob-
rem illae dies vocantur Epiphanio, capite mlt amrw. Ula
vero \zri*fkmc, fiue , vt Hebraei Computatores loquuntur, iwn du- C
plex eft : Lunaris fiue c t f , & 7toAitim. A^vojuum fit propter
nouilunium im & vetus, quoties nouiluniumperuenit ad 18 horas:
quae quidem putatae a Soleoccafb , delinunt in meridiem, a meri­
die putatae delinerent in ortum Solis. Sed h ora, quae aflronomis eft
feptima a m eridie, ea eft prima ciuilis ludaris ab occafii. Ideo 18
horae delinunt in meridiem. Quocirca fiue in ortum Solis, fiue in
meridiem definant, vtrumque alienum eft neomeniae in/lituendae il­
lis gentibus, quae diem incipiunt a nofte. Ciuilis tranflatio fit pro­
pter duorum Sabbatorum continuationem, quod fi eueniat, incom­
modum in Tifri effe docent veteres Magiftri. Propter has \angJWf
accidit, vt annus nunc maior f i t , nunc minor iufto. Ideo nunc Tt$o- 0
dnoKy nunc dQcugtois fit. Annus diuiditurin bina femeftria. Sed quia
inceruallum femeftre a Nifan ad T ifri, habet duo nobiliflima fb-
lem nia, Pafcha & Pentecoften, item proxime orfjmTmyLfa, optimum
fadlu iudicarunt in eo femeftri sjjctygeVfc & ^o&H<r<i£ facere, vbi ea
folennia non occurrunt. Marchefchvvan igitur & Cafleu delefti, in
quibus haec fierent. Marchefchvvan eft menfis cauus, Cafleu ple­
nus. Cum igitur 7%6&im fit, Marchefchvvan ex cauo fit plenus, cum
depalat,
 De E mendat . T emporvm L i b . Vl L t+ y

j^d^oApsw, Caflcu ex pleno fit cauus. Hinc nafcitur triplex genus an»
n i , ordinarius, cauus, fiue defe&iuus,plenus, vel abundans. Iuftu*
annus fiue ordinarius dicitur i*noD nas», wicwlk kolt oUdhsyov, annus
competens, aequabilis, ordinarius. Annus defe&iuus , mon rnv*,
gMcrk , annus mancus, cauus. Annus plenus npVtbnatf, cvicuioe oAi-
x.7inys, annus folidus, plenus >abundans. Atque hi primoribus li­
teris fingulariis ita notantur: nij ttfan. Hoc eft n habet a» Annus de»
fediuus habet tres dies (upra 3 50. a habet i. ordinarius habet qua-
tuor dies (upra 5 50.w habet n. Abundans habet quinque diesfupra
5^0. intelligc de anno communi. N am eaedem notae quoque acci»
jgdunt anno embolimaeo, fed fupra 380 dies. Apud Graecos notaui-
mus fuiffe annos ij;ou&<nfJL<x4&> Sic primam fpeciem anni ludaici Grae­
ce vocare pofCmus Vfc t fiue mfov. fecundam sfo ofJLA^
tertiam %$ '
• cAnnus communis h a c h a s g a d a ) Annus communis diuifus
per feptem relinquit tres d ies, fi fit defe&iuus j quatuor , fi aequabi»
lis j quinque» fi abundans. Iam expofuimus. Sic concipiuntur:3 5 3 .

H a c h A s h o z ) Annus embolimaeus per feptem diuifus dat

quinque dies defe&iuus, fex aequabilis , feptem abundans. Sic con-
cipiuntor: 383.384. 385. Cum ad qualitatem anni inueftigandam
^ d u o defiderentur: prius, vtrum fit communis,an embolimaeus: alte­
rum , vtrum defectiuus, an ordinarius , an plenus : priori curae fa-
tisfaciet cyclus Lunae, alteri differentia neomeniae propofitae cum fe-
quenti comparatae. Exemplum : Annus hic eft Iudaicus 5356 de­
currens prope ad metas. Neomenia Tifii fuit 2. 12.700. & eft an­
nus x v n c y c li, & proinde embolimaeus. Neomenia proximi Tifii
1. io. 20^) quae transferenda eft in fecundam feriam, vt poftea vide­
bimus. V olo feire qualitatem huius anni 5356 currentis. Compara
eius neomeniae feriam, nempe fecundam^cumferia neomeniae fe-
quentis, nempe cum fecunda. Interuallum feriae ad fimilem feriam,
funt v n . Proinde per praefentem Canonem hic annus eft abundans*
j ) dierum vtique 385 habens Marchefehvvan ^cLKoSfMi^v fiue ple­
num. Idem fiat in caeteris.
A d v in omnibus annis) Feriae 1, m i , v i , vt diximus »funt o^ioa,
hoc eft, dfloKifjioi , & reprobae capiti anni inftituendo. Hoc fignifica?
tur illis fingulariis literis , prima, quarta, fexta. Q uare, fi menfis
T ifii incipit feria prima, quartadecima menfis erit Sabbatum,& x v
folenne oKlwo7myioL$. Erunt igitur duo Sabbata continua, quod eft
fugiendum. Si menfis incipit feria fexta, quintadecima ergo eft
wljuvoTwyioL. En iterum duo Sabbata continua. Si denique incipit
H hh 4 quarta
^ ^ 4- IOSEPHI SCALIGERl
quarta feria, decima erit fexta feria : & fequens Sabbatum. Iterum A
erunt duo Sabbata continua , Kippurim , & Sabbatum ordinarium.
D u o Sabbata continua ipfis dicuntur nna inatf nn dVo QstQ&b <nwt$-
C u m hoc inftituerunt veteres Iudaei (inftituerunt autem ante tempo­
ra Seleucidarum ) vnius Tifri rationem habuerunt, qui fere totus
folennitatibus exceptus eft. Deinde duo Sabbata continua in com ­
moda erant in traftu Hierofolymitano , propter c ib o s , quos co6tos
biduum continuum afferuare tempore autumni feruentiffimo in illis
regionibus periculofum erat. Item corpora mortuorum afferuati non
poftunt citra putoris & corruptionis periculum. Itaque propter Tif­
ri hoc inftitutum. Alioquin alias duo Sabbata continua reperiun-
tur. Cum neomenia Nifan incipit a feria prima * x iv Ni(an eftSab-B .
batum , & fequenti die (blenne Azymorum. En duo Sabbata con­
tinuat Rurfus (i neomenia Nifan incipit feria (eptima , vt hoc an­
no 5; 56 5 Pentecofte eft feria prima. Ita Sabbatum ordinarium &
(blenne Pcntecoftes continuantur. N os tranflationum vetuftatcm
afteruimus contra quofdam viros do<ftos noftri fieculi, Vide libro fe­
cundo. Igitur anno proximo 5357 ineunte , nouilunium Tifri erit
u o . 209 >feria prima, x n Septembris. Sed propter a d v transfe-
1 ndum in feriam fecundam , hoc eft, x m Septembris.
I a h indiebus) Tralationesalias politicas, alias aftronomicas feci­
mus. a d v fit 7 t o K m w k : 1 a h autem , id eft iv , cum no­
uilunium attigit horas x v 111. N am inia , hoc eft, feria fecunda, te^- <S
t i a , quinta, (eptima, funt idoneae capiti anni aroAmxfik: fed& dsy-
vo/juxdg ili# transferuntur, fi nouilunium attigit horas 18. Fit autem
non raro, vt vtraque tralatio politica , & aftronomica concurrant:
quae ideo vocetur a nobis /m,M. Anno 5540 nouilunium Tifti fiiit
1. 2 j 1079. Transferenda prima feria in fecundam dupliciter,pro­
pter nouilunium vetus, & propter a d v . Saepe etiam duae
fiunt, quae a nobis vocatur xzsrifiwfi Efto nouilunium y 11.
5 4 2.Propter nouilunium vetus transferenda feria tertia in quattam:
item quarta in quintam, propter a d v .
G a t r a d in communibus) tum , hoc eft, $. 9. 2 o 4. Feriae ido­
neae capiti anni transferuntur non (olum propter n’ proxime praecc- D
dentem C anon cm , fed etiam infra 18 horas. Sed diferimen ponen­
dum. Q uia n’ propter fe transfertur, vtpote cum in (e nouilunium
vetus habeat. At ex h o c , & fequente Canone etiam relpedhi fequen-
tis anni feriae idoneae fit mutatio. Hoc enim contingit tam anno em­
bolimaeo , quam communi. De embolimaeo (uo loco. In anno com­
muni igitur transfertur feria idonea, (iquidem nouilunium (uerit y
9. 2 0 4 , aut amplius.Pone cpa&as vnius anni communis 4 .8 .8 7 6 .
(iipra
 D e £ h e d A t . tEM fr o r vm L i b . Vtt. g 4 y
A fapra nouilunium 5. 9. 2 04. Prodibit nouilunium fequentis. anni 7 ;
18 .0 ,transferendum prOptcr m. Transferetur igitur in primam: fed
non poteftpropter a d v . Comperendinetur igitur. Ergo charader
erit 2.18. o. A t fuperius nouilunium fuerat 5.9.2 o 4. Diftantia feria­
rum, dies vi. Ergo annus ille communis fuerit dierum 556 : quod
eft abfurdum, per Canonemriii v lh . Quare nccefTariO nouiluniuni
5 . 9 . 2 0 4 transfertur in feriam quintam duplici tranflatione. Tunc
annus erit abundans: & differentia feriarum dies v. Quod fi noui­
lunium minus fuerit vno fcrupulo 5.9.20 5, tunc manet immotum;
B a t v t a k p h a t ) Ecce alteram regulam mutandx feriae idoneae
refpe£tu fequentis nouilunij, non fu i: idque proximo poft emboliP
B mum anno: quemadmodum illa fiiperior tralatio in anno commu-
rii: nempe fi nouilunium fuerit 2.15. 589, aut etiam fupra 589. A u­
fer epadas anni embolimaei y. 21. 589 a 2.15.589. Relinquitur 5.18.
o,nouilunium praecedentis anni embolimaei: cuius & fequentis com­
munis differentia 2; 15.58 9, fiint tantum dies quatuor, contra C a-
nonem ii.i v iii. N am fi admittamus nouilunium 5. 18. 0, tranfla­
tione duplici fungendum eft, aftronomica in feriam quartam, po­
litica in quintam. Differentia igituf quintae feriae, & fecundae, i v
dies. Q uod fi nouilunium fuerit minus etiam fcrupulo vn o , vt
• 58 8 , non transfertur.
N unquam b a d v ) Annus Lunaris aequabilis, fiue Ordinarius ih
C duo femeftria diuiditur: in Tifri & Nifan. A N ifan, ad Tifri, femper .
interuallum eft dies 1 7 7 , das&fihcbiTw. A N ifan, ad T ifr i, toti­
dem , fiquidem anni qualitas non mutetur : quae mutatio fit fem­
per in Marchefcbvvan & Cafleu. Atqui a Nifan, ad T ifri, in*
teruallum femper eft 17 7 dierum: quod, vt diximus, eft immu­
tabile x) Itaque neomenia Tifri eft femper feria tertia
N ifan aiit folennis Azymorum. Puta fi folenne Azymorum fuerit
feria prima, Tifrifequens erit tertia. Si Azym a feria tertia , Tifri
quinta. Hoc anno neomenia N ifan, & proinde etiam x v eiufdem*
menfis fuit feria feptima. Ergo Tifri proximus erit fecunda , cuius
charader 1.10.20 9. Ideo tralatione fungendum. Duo igitur fem-
D per apponenda feriae Nifan, vt habeas feriam Tifri. Diuide 17 7 per
7 . Remanent duo catholica apponenda feriae N ifan, ad methodum
feria? Tifri. Contra minue duo de feria Ti f r i , habebis feriam Nifan
proxime antecedentis. Hinc clarum, quare dixerit reiiculas effe fe­
rias 2. 4. 6 in Nifan, aut in Pafcha.
Nunquam g a h a z ) j—nxy proprie ad verbum eft Notio ver­
bi ? tfpv, eft feptis cohercere, & circunfcriberc. Idem verbum W
defignat, vnde rv^y , quod eo tempore ab opere faciendo manus'
 646 I OSEPHI ScALIGERI
abftineaiit, aut fe intra fepta templi cohibeant, vt ait Daiiid KimhL
Sed & n w MrmfjutciMk , inquit K im hi, eft o&aua Tabernaculo­
rum. In hoc vero Canone eft Pentecofte. Et fane veteres Iudaei eo
nomine nihil aliud intclligebant, quam Unwco^w. lofephus iibrom .
cap. x: t « ITgnwcofw, w Efynot A 2 A P T A , anfLaiaii q t Jt Tl&h
•morlw'. tryey vel > vt ipfe vu lt, Nrmy eft quidem Ilamovi), fcd non
ideo etymon cius eft TltmKosi In libro Germen Dauid 4 0
mscy ona^ noa p Inter Pafcha & oblationem Pentecoftes, id eft, ob­
lationem primitiarum. Etiam in Arabifmo Chriftianorum dicitur
j*2*£L “«oycum interpretatione Delcenfus Spi­
ritus San&i. Sed in Nomocanone Muhammedico a Kalendis Ianua- g
rij, ad putantur dies 198. Ita Pentecofte incideret femper
in 17 Iulij, quae tamen nunquam eo peruenit, & praeterea eft fo-
lenne mobile. Sed a Muhammedanis de his rebus fides non eft exi­
genda. Igitur nunquam Pentecofte incidit in feriam tertiam , quin­
tam , fepcimam. Quare? quia Pentecofte eft fecunda feria Pha(e,fiuc
fblennis A zym orum , fiue neomeniae Nifan. Si x v N ifan, id eibfo-
lenne Phafe, eft feria feptima , Pentecofte erit feria prima , vt hoc
anno contigit. Si Pafcha eft prima, Pentecofte eft fecunda. Omnino
Pentecofte eft fA /rigi V ndya,-. Putatur enim noen mnpp M f A&-
jipj/A 2? II cL%cl. Per do&rinam proximi Canonis Pafcha nunquam
. eft iia. Ergo Pentecofte nunquam erit ini. Quom odo Pentecofte fue-^»
rit tertia, fi Pafcha nunquam fecunda? Quom odo quinta, fi Pafcha
nunquam quarta? Quom odo denique feptima,fi Pafcha nunquam
fexta >
Nunquam a d v caput anni) Expofitum eft.
Nunquam z a b a d Phurim ) p h v r in libro Efter exponitur t” >*u
lingua Sufiana, vt opinor. Perfice & Arabice eft Phurim ita­
que eft folenne in x i v Adar: quafi dicas , ob fortem in
yrnas conie<ftam tempori caedi Iudaeorum optando. A x i v Adar,
in qua eft cultus Phurim, ad x v Nifan, in qua eft Pafcha, interual-
Jum eft dies x x x . Diuide per vii. Differentia biduum. Ita Pafcha j)
eft femper tertia feria fefti Phurim proxime antecedentis. Detrahe
duo de feria Pafchatis. Habes Phurim antecedens. Contraria vicc
Pafcha eft fexta feria Phurim. Si enim Pafcha feria prim a, ergo Phu­
rim antecedens feria fexta. Si igitur Pafcha nunquam eft iia , non
opus eft interprete quare Phurim non fit nat, id eft, y i i , i i , i v . Si
Phurim eflet v i i , Pafcha cflet duo, contra Canoncm b a d v , & c.
Nunquam a g v Kippurim) K i p p v r i m , Graece iAaqu# , eft
decima
 De E mendat . T emporvm L ib. VII. 6 4 .? .

A decima Tifri. Si prima Tifri nunquam eft n«, ergo Kippurim nun­
quam nunquam feria prima, tertia, fexta. Si enim prima, nona
fuiffet feptima, & proinde v m fuerit fexta, contra Canonem , & c.
Si tertia, nona erit fecunda, o&aua, prim a, contra Canonem, & c. 1
Nunquam B a c h ) ia Litera a eft feria fecunda, litera r\eft p-ipS
ordinarius. Prius agit de anno com m un i: deinde de cm bolim so.
Nunquam ordinarius annus communis incipit a feria feeunda. N am
in anno ordinario interualluma Tifri , ad N ifan, nempe 1 7 7 dies;
per 7 diuifum relinquit duo x&S-ohDtd , quae ad feriam neomenias
Tifri appofita dabunt quartam feriam neomeniae Nifan, quod eft
contra Canonem;
B n eque c a c h ) i i Id eft, tertia deficientis. Annus defedfiuiis com­
munis nunquam incipit a feria tertia. N am 176 per 7 diuifa dant v-
nitatem, quae cum feria tertia Tifri componerent feriam 4 Pafcha,
aut N ifan, contra Canonem.
Neque g a s c h ) v a , id eft, tertia abundantis. Neque tertia fe^
ria in pleno poteft effe. interuallum 178 per 7 diuifum dat 5. quae
ctim feria tertia compofita conflarent feriam v i in Pafcha. quod eft
Paful ex Canone b a d v ;
Neque Z a c h ) Ordinarius annus non poteft incipere Sabbato:
quia 2 de 17 7 appofita Sabbato darent feriam Pafchae fecundam.
Neque H a c h ) Neque quinta feria in anno cauo. Vnitas refidua
C e x 176 'addita ad feriam v daret feriam v i Pafchatis, contra C a­
nonem. .
Nunquam H a c h ) Ha&enus de aiino communi. Nunc de em­
bolimaeo. Annus embolimaeus ordinarius non incipit feria quinta.
Diftantia Tifri & Nifan 207 per 7 diuifa relinquit 4. Itaque 4
cum quinta feria Tifri darent fecundam feriam Pafcha contra Ca­
nonem B a d v .
Neque G a s c h ) Diftantia Tifri & Nifan in anno embolimaeo
abundanti per 7 diuifa dat v ,quae cum tertia feria Tifri coniun<5ta
dant feriam primam in Pafcha. quod nullus Canon vetat. Legen­
dum fine dubio ni non teii. Hoc eft: annus embolimaeus defe&iuus
D nunquam incipk feria tertia: quia Pafcha incideret in feriam v i.
Semper dies primus N ifan) Pafcha, fiue (blenne Azym orum , hoc
eft , x v Nifan, eft wuiovi<r(ik reliquorum folennium. Contra aliafo-
lennia viciflim fiint x,dvon<rtu .k ? TLd^ct. Prima feria Pafcha eft neo­
menia Nifan. Patet, quia eft x v menfis. Secunda feria Pafcha eft
Pentecofte. N am Pentecoftc putatur &rav£ ? Floi^ct. Tertia
feria Pafcha eft neomenia Tifri. Expofitum eft. Quarta feria Pafchatis
eft Laetitia Legis. N am Laetitia Legis eft fecunda feria Tifri: Tifri
auterri
 It) SE P HI S c A L I C E R I
autem tertia Pafchatis. Ergo Laetitia legis eft quarta feria Pafcha. A
Q uinta feria Pafcha eft Kippurim. N am Kippurim eft feria
tertia Tifri . Tifri autem tertia Pafcha. Ergo Kippurim quinta
Pafcha. Sexta feria Pafcha p v r j m antecedens. Q uod eft ex­
plicatum.
Semper feftmitas Legis ) r-nin r-nnv, Laetitia Legis. Aliter dici­
tur , benedictio: quia eo die caput penultimum Deuterono-
mij legitur in Synagoga. Celebratur autem x x m Tifri, nona die
mCjuDacnyite: cuius cultus inftitutio vctuftiflima. N am eius clara ex-
tant.veftigia Nehemiae ix , ftatim initio. Cum enim primo die
cdw m yite populus fleret ob Moabitidas, quas vxores duxerant, &
luctus videretur feftiuitatis laetitiam interrumpere: Nehemias cumB
Ifd ra fcriba vetuit eos lugere, quandiu rebus diuinis operarentur»
Itaque a x v T ifri, in qua celebratur prima $ cidwomyictg, ad ofta-
uam eiufdem folennitatis, quae eft x x i i T i f t i , luctu abftinuerunt,
item poftridie. Die vero x x i v ciliciis operti & cinere iniperfi luctui
operam dederunt. Nimirum inter x x n , & x x i v Tifri, aliud fo-
lennc interiectum eft, nempe mnin r—inettr. Propterea in xxim
menfis luctum diftulerunt. Ea dies eft daufiila feftiuitatum. Mox
proximo Sabbato primum Genefcos caput legitur : quod eft initium
lectionum fynagogicarum* Vi de, quam vetufta frnr inftituta. iftat
quam multa ignoramus > dum credimus Iudaeos ab hinc mille an­
nis multa innouafle. In fine Tifri igitur incipit Lectionarium Iu-^
daicum : quod perfuafrim veteribus fuerit mundum in Libra com-
ditum. Sumina autem diuifio fertorum Iudaicorum in Legalia , &
Politica. Legalia v o c o , quae fpcciali legis mandato indicta funt.
Politica, quae confcnfii Ecclefiae inducta, & recepta. Sed & Politi­
corum alia ex lege funt, alia ex euentu. Rurfrts quae exeuentu,a-
lia ante Prophetarum tempora, alia poft Prophetas inftirura, vtin
fubie&o Diagrammate habes»

L egalia»
C l a n g o r f V B A , prima Tifri. Lcuit. x x m . D
K i p p v r i m , a t y m o i g , ^ A c t r f jL o L decima Tifri. Leuit. x xm.
XKluvoTtnyioL, x v Tifri. L e u it.x x m .
Eo§ri), r-nxy o c t a v a ndwQTPnyicLg>xxi i Tifri. Leuit. xxm»
P a s c h a x i v Nifon. Leuit. x x m . Exod.xii.peuter.xvi»
A z y m a , x v Nilan. Leuit» x x m»
S e p t i m a a z y m o r v m , x x i Nifiin. Leuit. x x n i i
P e n t e c o s t e r-n xy, v i Sivvan» Leuit. x x m . Iofcphdib.in.*
cap.x*
Poft
 De E mendat . T emporvm L ib. VI L 64 $
A Poft inftitutionem hodierni Compati eandem fblennitaterti celebrant
, biduo, propterea quod menfem incipiunt a medio motu Lunae. Ita­
que c=jnN?n nnaann pBop propter dubium coniun&ionis Liminarium*
Pafcha celebrant x v & x v i N ifan, Pentccoften 7i & in Sivvan,
Xenopegiam x v & x vi Tifri. idque vocant ni»*w uv ai» ov Feftuni
fecundum Exiliorum, quia in exilio nunc funt, cuerfo fan&uarib a
Vefpafiano.
Po l i t i c a ex lege;

i s e p t i m a (nduvomyias, x x i Tifri. Kiddufs.

O c t a v a T a b e r n a c v l o r v m , x x u Tifri.
B F e s t i v i t a s L e g i s , xxi i i Tifri. Kiddufs.
I e i v n i v m t a m v z , x v i i Tamuz. Zachar. vm.19; Iofeph;
Kiddufs. . / .
/. » *
Ex E V E N T V . ANTfe E S b R A M .
I eivnivm g o d ol i a , m Tifrii Zachar. v m . 1$. Hic-
rony. Kiddufs.
I e i v n i v m t e b e t h , ix Tebeth. Zachar.vm. 19.Kiddufs;
P h v r i m » x iv Adar. Efter. 11 Macab.cap. xv.
I e 1 vn 1 vm a b , ix Ab. Zachar. vii. y. vm .19. Kiddufs.
. T e MPORIBVS E Z D R £ , ET POST;
C
i-
E ncaeni a m a c a b £ i , x x v Cafleu. Macab.
■ .

F e s t i v i t a s i i a r S xxi i i Ijaf abrogata. 1. & Ii Macab.

F e s t i v i t a s a d a r , Xiii Adar abrogata. l & 11 Macab.
X y l o p h o r i a , x x i i Ab abrogata, lofeph. 11.dhtocrtw.pag.
7 48 afcl fyhstyoeiw ita feribit libro fecundo dxd<rim. r» 0 fgfc 7t5v
toeTYfi aW , b wnam v*Jju>id nZo<r<pt$iv, onm fxn nori
't%o<ph 'd nvpt A«W&. <hcty!)fki a<r&rov dd. lohafin. panpp rn rniatjtf
asa h a i o ia o»xv fanp patres noflri offerebant in eo ( fefto ) oblatio­
nem lignorum x x 11 Ab. Inftitutio extat Nehemiae cap. x. $4. &
x ii i . 51. Vtrobique vocatur n w ja^ip & a Graeco interprete verti­
tur %ute4>o%tci, item Mgot/ gvfatpopm. Eam autem eo anno, de quofen-
D tit Iofephus, in x iv Augufti incidifTe, patet ex illis, quae longo in-
teruallo interiicit, feribens rltit s^nc fuiffe x v Loi menfis, hoc eft,
x v Augufti.r« 0 (nwTiKajuPiKdmq w Ada fjdwfc ) mrlw'
Krrwm. Annus autem ille erat vndecimus Neronis definens. Ergo
erat cyclus Solis x v iii . Nam primus annus Neronis caepit cyclo
Solis vm .quod & confirmatur illis, quae fubiicit de caede cohortis
Komanae Sabbato, feptima Gorpiaei, id eft , Septembris. F igitur
erat litera Dominicalis: & proinde verum eft, quod diximus, cyclum
lii Solis
 Io S E P H I Sc A L I G E R I

Solis fiiifte x v m . Itaque erat annus Alexandreus $ 76 definens.Se-^

quens Tifri 5 7 7 fena (exta transferenda in v n , Septembris xxi.
Proinde neomenia Elui antecedentis feria v i, Augufti x x m . Abfe-
ria i v , Iulij x x i v . Itaque x iv Augufti erat x x n Ab. Omninoaut
neomenia, aut v i i i > aut xv, aut xxii , aut xxix die Elui celebrari
'£v?\9tp(>tioL neceife erat, ne concurrerent in Sabbatum, quo die non
liceret ligna portare. Atqui neomenia & x x ix (aerae erant, parafeeue
nempe noui anni, vili igitur , aut x v , tantum poterant celebrari’
Sed illae dies videntur aliis cerimoniis exceptae. Ergo Xylophoria
celebrabantur xxn Ab. In lib. Orah Haiim Rabbenu Iacob Ben Afer
legimus, in quibus menfibus eftfolennitas infignis, eos vocarid^ d:
inter quos A b ianp'? o>xv D'xxip m iatf ^j)o w. Abefl %ex, quod in eoa- B
d nt ligna in Jacrifictum. V ocat ergo quam lofephus £u-
aut %u?tfpoejvL. N on inuenimus recentiorem audorem,qui
nobis antiquitatem huius rei aperiret. Habent & alias obferuationes,
fed ftatas, vt Tekuphoth in anno Iuliano. item diem rnSwp,idcft,
Tufcrddo , qui eft ftatus in xxn Noucmbris Iuliani. A vn Odobris,
quod eft principium anni Solaris Iudaici, ad xxn Nouembris, in-
clufiuc, fiint dies 4 7 : nempe primus menlis diluuij , & xvii fecun­
di menfis, in quo diluuium caepit. Eo enim die operantur Litaniis
pluuiae, quod vocant otian ppn, & leguntur ex Gene/i, quae perti­
nent ad Diluuium. Q uia igitur eft dies ftatus, propterea ad inuefti- q
gandum eum eadem methodo vtuntur , qua etiam in Tekupha. An- %
no 5557 proxime inituro erit nhmn in xi Cafleu. Cycli 281 fluxe­
runt a capite Computi Iudaici, item anni 17. Colliguntur excelTus
Solis 24.18. 1075. Addantur horae & ferup. nouilunij 10.209.C0I-
liguntur dies 2 5.5.2 04. quibus ex perpetua regula adiice dies 47*
Colliguntur dies 72. 5. 2 0 4 : a capite Tifri ad nSwtf, flue Ai%pwu.
Sed tranflatio fada eft a prima, ad fecundam. Erunt igitur dunta-
xat dies 71 a capite T ifri, ad litaniam inclufiue. Erit autem annus
abundans. Dedudtis duobus primis menfibus plenis, nempe diebus
6 o , remanet vndecima Cafleu dies tdfcoidcLC. Habuerunt praeterea
notabiles dies Angariarum >fiue niuvn per fingulos menfes. quorum
etiam mentio fit in hbro ca»n nn».

PIES
 D e E m e n d a ?. T em P orvm L ib. V ti. £ fl
A moyn w dies a n g a r ia r v m ;
N I S A N.

i. M ortui fiunt fili) Aarorr.

x. M o ritu r M a ria m nNan pVnwii .
xxvi* M o ritu r io fise filiu s N u n .
Ii a r .
x. M o ritu r Mi "Pont. M o x . $ am bo filij eius. capitur o rca tefii-
; m ontj. .
xxviii.M o ritu r S a m u d Propheta. P langitur ab om ni populo .
Si v v a n .
B xxiii. 'Defiifiitur a prim ogenitis Jtficrofolym aferendis, tem pore leroboam
fili) "Nebat.
XXVi O cciditur TLabban sim eon filius G am altel , %abbi Ifm ael, %abbi
H a n in a oonan jad ^
xxvi i. Com buftus H a b b ijia n in d filius Tardion mna cu m libro legis.
Tamvz:
xyii. F ra n g u n tu r T a b u U leg i*. Cefiat &KhM%ier[JLo?. V rbsfifia. Apofld-
m os crem at librum legi*. Ponit fia tu a m in Templo.
A b»
1. M o ritu r A haronfacerdos.
ix; D ecretum contra Patres nofiros lu d a o s, Synagogas cogerent in
C lud aa >oh/, ne ingrederentur in terra m lu d a a m . D efolatut.
- T em plum p rius ($ pofierius.
xvi n. E x tin tta efl lucerna mefipertina in diebus Abazj.
El v l .
xvi i. M o riu n tu r Exploratores, q u i d iffa m a u era n t te rra m *
T
i s ri .
iii. C aditur Godolias filius Jh ik a m mna cu m ludat's, q u i eran t cu n i
eo in M a z p a . ... . .
v. M o riu n tu r xx Jfiradita. Tldbbi Akiba filius Jofieph coniicitur in v in ­
c u la , mbi m oritur.
£ v ii . D ecretum contra P atres nofiros, mt perirent g la d io , f a m e , a c pe-
fie,p ro p ter m itulum fabricatum *
M arc hes v v a n .
V1 1; B xca ca ru n t oculos Sedekia, filios eius coram eo iu gu la ru n t .
* C aslev. .
xxviii . loiakim com bufiit v o lu m e n ,q u o d fcrip fera t 'B aruch, d id a n t e le -
rem ia. T hebeth. • ;
Vi i i . Scripta efi lex d r a c e , diebus PtJolemai%egis. Tenebra iii dies p er
m niuerfitm orbem . . ,
. J Iii
Iii 3
i ix .N o rt
 6 5z * - ' IoSEPHl SC A LI G E R I
ix. Non jfcrip/erunt Magiftri noftri, quare td dies notata. 4
x. obfidetur Hierufalem a 'Rege Babylonis.
ScHEBAT.
v. Moriuntur Seniores, qui fuerunt Aquales lofiu flij JTuti:
xxjii* CongregatiJunt omnes ljraekta contra ‘Bemarmn, propter jpelli-
cem >£5 idolum Micha. 1
' A dar.
vii. oritur Mofes Magifttr nofier, qui in pace quiefcat.
1 x. 'Decretum ieiunium , propterea quod Schola Sammai Schola
Hillel inter fe'digladiati capta.
Ha funt dies, quibus indicuntur angaria ex lege. In illu non eflur,
■ non bibitur *6fque ad •vefperam< j
Semper Tifii g a t ) V t feriarum, quas mirap vocant, Canones tra­
didit , ita etiam nunc Tekupharum. Tekupha Tifri eft femper tertia,
aut nona hora: quod notatur per literas numerarias,» & i . Vide La­
terculum feriarum fujpra.
Semper Tebeth d a m , i a m ) i eft nota quaternarij. b autem figni-
ficat {emiflem.r^no. Semper Tekupha Tifri eft quarta & dimidia
hora. In primo enim anno JLuftri eft hora 4 7 Diei. In fecundo ho­
ra 1 o j- item Di e i : hoc eft , hora quarta & femifle poft meridiem;
A nno tertio eft hora 4 ' No<5tis. Anno vltimo hora I-Gf Nodis, id
eft i hora 4 7 poft mediam noctem. Ergo Tekupha Tebeth eft femper
hora quarta cum femifle. G
Semper N ifan t h a v ) rieft r-v^nn principium, i eft (exta hora. Sem­
per Tekupha Nifan eft v i hora completa, Nodtis aut Diei, aut prin­
cipium Nodtis, aut Diei. Vide Laterculum.
Semper Tamuz, a m , z a m ) n , eft hora prima, b eft nwno dimi­
dium. Semper Tekupha Tam uz eft hora prima cum femifle. Anno
primo Luftri Iudaici eft hon 7 * No<Stis. Ergo hora prima No*
<ftis cum femifle; Anno fecundo hor. i.~ Diei. Anno ter­
tio 7 7 Diei, hoc e ft, hora prima Diei ciim femifle. Anno vltim o
hora Nodtis 1 .7 . •
sEra annorum Mundi ) Tertia pars Computi Iudaici pertinens
ad ovoidee, xzjvw. AEram mundi quod periodum artificialem vo- D
cen t, non magis illis vitio verti debet , quam Graecis , qui idem
cenfent de fua periodo. Defunt Computo Iudaico ad veros annos
Mundi» anni 189.
Ad ingrefium ifraelis) Ingreflus Ifraelis in terram, eftprimtis annus
Septimanae. Anni Iudaici, vt notum e ft, per 7 diuifi dant verum
annum feptimanae. 2488 anni per p diuifi dant 3. Ergo tertioanno
feptimanae ingrefli eflent terram, quod eft ineptum* Summo Dei
, beneficio
 D e E m e n d a t . T e m p o r v m L i b . VI L Syj
A beneficio annus Semita a Iudais cuftoditus e ft , quemadmodum
Sabbatum dierum. Neque potuerunt eum annum ignorare: quia &
in exilio obferuarunt. leremias cap. x x i x feribens ad deportatos*.
D e u s , inquit , e x e r c it u u m , D e u s Ijra elis ita d icit om nibus d ep o rta tu ,
q u o s ego H iero fily m is B abyloniam tra d u ci i u f i : ^ E d iftcate d o m o s ,
in eis ha bita te : conferite h o rto s , eo rum fru & ib u s v e fiim in i ,
&c»
Sane fi colebant hortos, & agriculturae operam dabant, & requiem
igitur feptimi anni obferuarunt, quum ita Deus praeceperit Exodi
x x i i i , io. ynde quem in exilio annum ceffationis obferuarunt, is
eft, quem antea obferuabant, & quem hodie obferuant. vt audien*
di non fint imperiti quidam, qui impudentiftime aiunt annum Sab-
Bbaticum a Iudais in exilio neglectum fuiife. Sed legibus , quas ifti
Lycurgi fanciunt, foli fungi & ftipites tenentur, non homines, qui
vel minimum vident in literis. Quis iftis Criticis dixit, annum Sab-
baticum in exilio obferuatum non fuiife ? Atqui in tot exiliis tam
multifariis hodie omnes obferuant. Et in vno exilio non potue­
runt ? Sed nae ego meo otio abutor, qui harum nugarum rationem
habeam. •. * .
x ra m C o n tra d u u m ) Quae
hic mterualla digefta fiint, ea fem-
per funt extra terminum fuum. In magno Computo Iudaeorum Ger-
manenfium, quem dono mihi dedit vir eruditifs. B. Vulcanius >funt
eaedem & aliae epochae, fed multum tempore diferepantes. Male au-
Cteitl aeram contraduum ftatuunt ih anno Computi lui 3449. Erat
enim annus 3 4 5 0 , nili eo referas, quod annus contraduum fex
menfibus epocham Alexandream anteuerteret, vt alibi demonftra-*
uimus. Sed falfum eft. Nam in contradibus omnino incipiebant a
T ifri, &com putus neomeniarum initur ab eodem Tifri. Mera enim
periodo Calippica Alexandrea vtebantur. Quare & in Talmud in
tradatu n w n itfsn manifefto demonftratur Tifri, fuiffe principium
contraduum , Nifan autem folennitatum. Iofephus loquens de Dilu-
uio: tmu& 0 r« r 7rub& w/ jj f d$%ik , bf •
pdjuu) , A io»(jfy Moucs^omv Aeyofjflpv, Qusra' Efycuw
. «Vca ^ @) ksyu7&M rvrcM faLlifo%oT&. Mavcrfco osisi Zcu/Quco#
D fjena. ^eSrv m zo£lcu$ (ayurst Kp t Stv t *sV EGpcu# Tifoctya*
y m a r s 0 ctvidfy etweLreKTekh V A«ov vjlccis ngyvp.bj fjSjfifayt tovdt
^ tipefiris , Kj rW d tM jo thoman tov % Vetus pa-
KoofjLov fcQ vA etfy.
raphraftes Chaldaicus primo Regum v m , i , itafcribitde menfef
e t h a n i M,quiincurrebat in menfem Tifri f^n-y rfr np sp;nv-i wn-na
n sv w wrv s m n s e n p ln m en fi , q u em a n tiq u i v o ca b a n t p rim u m ,
n unc a u tem eft /ep tim u s. A Tifri igitur cum Syromacedonibus, qui­
bus parebant, wdp fc 4$ 7c$d<rm epochas inftituebant. Vnde haC
lii 3 ara
 I osephi Sc a u c e r i
ara dicitur m hptfpD m A s/^^k ovfipoAajw. Aliter irritus fuiffet A
contra&us, fi alia « r a , & alio anni capite inccpident: quod nimi­
rum ita edi&o regum Syriae fancitum effet.
Et objignatam 'vifionem.) Praepollere interpretantur verba Danielis
d e l E s v vero M e s s i a f i l i o d e i pmoinnV. A c n e
ad ipfum I e s v m referant, qui fuit claufula vifionis & prophetia?, con
/erunt illud ad annum primum Seleuci N icatoris, a cuius pofterita-
te pollutum templum. N efcio, an idem fentiat audior libri praeflan-
tiffimi Macabaeorum’ prioris, cap.1x.27. yy tfytto 5 Ai\}/£ (MydAt h*
id hrggwA, «77? GWt sfyifa dty h bfjLtgps GWt u<p3-*i TrgoQmtf c# atms: qui
locus diligenter notandus, & perpendendus. Quidam veteram re­
tulerunt ad pollutionem templi fub A ntiocho, ex verbis Danielis.B
Iofephus vero tunc prophetiam ceflaffe exiflimat, quando lapilli pre-
ciofi fummi Pontificis folitum fulgorem , quo praefentiam Dei figni-
ficabant , mittere defiuerunt: quod quidem c g annis ante tempora
fua contigifTe prodit. Scribebat autem anno periodi Iulianae 4807.
Ergo hoc contigerit anno 4 6 0 7 .qui erat annus 205 Seleucidarum.
Itaque hoc contigerit plufquam 5 6 annis poft pollutum templum.
Ita non fibi conflant. Notius autem ef l , quam vt probari indigear»
illorum lapillorum alteram v r i m , alterum t h t m m i m vocatos,
hoc eft,<N)Amv, ty dAr&idv, vt vertunt Septuaginta, & Idus FiliusSi-
rach. N am Septuaginta quidem Vrim & Thummim vertunt dvAet
(c cLxiM m . Iefus autem Sirach cap» x x x i 11, m rk 0voyJ& , tk \qmyuL C
M aw . H oc efl, tanquam Vrim & Thummim. uEiianus in libris Va­
riae hifloriae feribit prifeos jEgypti Reges, cofdem & faeerdotes fuiC-
fe : ex quorum collo aptum Smaragdum eximium & ingentem vo­
catum fuiife dAr&ift).
c^d regnum fam ilU Hafmunai) Quamuis quatuor annis plus di­
cit , tamen fatis aperit, fe intelligerc tunc caepifTe regnum Hircani,
^cum praefidium de arce depulit. Vide lib. v.
cA d regnum Jlagm norum ) Redte olim interpretati fiimus regnum
Herodis. Nam Herpdes Idumaeus. Poflea fiifpitio noftra confirmata
ex M agno Computo Iudaeoram Germanenfium. A regno Herodis,
ad annum 5517 >quo ille Computus feriptus e f l , numerat annos B
1 6 9 1 , manifedo errore librarij pro 1591. Dedudlis igitur 1591 de
5 5 1 7 , remanet idem num erus, qui hic $726. quod perfpicue efl
initium Herodis a captis a Sofio Hierofolymis.
*Ad Aram chriftianorum) JEra Chriftianorum dcefl in magno
Computo Germanorum, vt & >&ra Ifmaelitaram. Annus Iudai-
cus $7 6 o »efl annus 471 2 periodi Iulianae > Conflantinopolitanus
Pafchalis 5508, anno integro ante annum natalis Chrifli fecundum
Dionyfium.
 \

D e B mend a T. / T e Mp o r vm L i b. V lt.
^ Diortyfiunh Natalis Chrifti fecundum Dionyfium x x v Decemb;
anni 4 7 1 y. Itaque annus 3761 Iudaicus, eft annus, in qUo natalis
Chrifti fecundum Dionyfium. Sic hoc anno 1596 Chrifti Diony-
fiano> ineunte ailno Iudaico 7357* inibit & fecundum illos annui
Chriftianorum 1597.
tsid excidium templi fecundi) Si a capite eomputi, ad annum va­
llati templi, fiint praecife anni 5 8 2 8 , ergo annus 3829 e ft, is iri
quo templum vadatum. Sed vno anno minus dicit; fu it enim an­
nus 3$3 6 >vt alibi ex Iofepho demonftratur.
cA d abfolutam Mifeia) Vel , vt eft in Hebraifmo, ad obfignatani
“^JVlifna. Rabbi ludas Simonis F; fcripfit njwp, hoc eft, Nam
: rcli ncLizoafyuPoTtA , & extera fcita Rabbiriica, Graeci patres Ec-
clefiaftici <PA%d<rfa vocant. Epiphaniiis: tSkgdrif i tfS 7rfe<r&Tf$6tj
Tioraqes, fjuct& ovofjict Mw sw tpegffjfilp».cPAtrt^tef[n?x&Aa-
Pa|3/B<Atifod. ifim A J W , im I TtraLp* ifch ? Arctfiwafai
Igitur hic dicitur confcripta anno Iudaico 3949. Ego alibi reperid
anno 3952. In magno Computo a compotita M ifna, ad annum
5 3 1 7 , putantur anni 1368. Ergo a capite fiir x , adcompofitidneni
M ifn xj anni 3 9 5-7. Ita non conftat inter illos. Hoc habuifle in ani­
m o Eliam patet, cum in praefatione in Mafbreth Hatomafoteth di­
cit, Talmud editum anno 3989: eUmque annum fuifle 4 3 6 atem-
^ pio deleto. Vtrumque faltiim.
claufetU Atnor&orum} Sophiftx ^ ePdjltgdtretiv fiue Mifiia vocati
fiint '«an , hoc eft, JuPamutPyt. etiam vertit Epi-
phanius : quorum princeps fuit Rabbi Simeon cognomine Iuftus.
Vltimus fuit Rabbenu Hakkadofs. Sophiftac Talmud vocati '«i/ dn,
ytoifjLo^yoi, ita d id i a C h riis, quas pronuntiabant» quae nrvp« di­
cuntur , Latine autem s c i t a j Eorum Sophiftarum princeps
fuit Rabba. Vltim i Rabena , & Rabr Ale. Hi funt 4 qui d id i
♦ tnjiDN ywfju>*Jyoi ^n^ofjLOL^^. Illis fiicceftunt tiD»a1«an Magnifici:
cum tamen in Bibliis {iMi fit nomen fubftantiuum. Vide Eliam in
. fuoTisbi.
cAdConflantinum) Annus ludaicus 4033 eft273 Chrifti Diony-
fianus. Annus autem primus Conftantini 307. Differentia, anni
3 4- Tantum errat.
Talmud Hierofelymitaiium) Hic a capite M rx Iudaicx, ad editio-’
nem Talmud Hierofolymitani, putantur anni 4229. A t in magnd
Com puto Germanenfi, a capite JErx, ad annum 5317, anni 1188:
Ergo a capite M tx , ad editionem Talm ud, anni 4229. Quare
conuenit illi cum hoc noftro.
Talmud Babylonium) Anno yo8 a Chrifto nato fecundam D icm
lii 4 nyfium*
' • loSEPHI SCAL I G E R I ,
nyfi um, Rabbi Afe cx Digeftis Rabbi Simonis Iufti, & Rabbi Ioha- a
nan, Talm ud Babylonium contexuit. Sed morte occupatus inchoa­
tum opus reliquit: quod filij eius M o r , & Maremar abfol uerunr.
In magno C o m p u to , ab aditione Talmud Babylonij, ad annum
5 5 1 7 , putantur anni 1009. Ergo a capite aerae, ad editionem Tal­
mud Babylonij, anni 4508. Hic vero 4 2 6 5 . Multum ergo dis­
crepant. Sed error eft in Computo magno au&oris, an librari), haud
temere dixerim.
Manum Magijtri Mofis) Opus excellentiflimum, Digeftorum to­
tius iuris Canonici, & ciuilis Iudaeorum inftar Talmud. Vocatur
ni id eft, manus: quod in x iv tra&atus partitum. N a m t quoque
funt x i v . B
€xiUum Francta) Recentiorum Iudaeorum hic nouitius & nupe­
rus $ upor , j— iB"iif hoc eft, Sareptam Syriae Franciam interpretantium
&c -neo Hilpaniam, & uatft* Alemaniam. Ha&enus Gomputus anni
ludaici, quo nihil accuratius, nihil perfe&ius in eo genere; vt no-
ftris conditoribus cyclorum Pafchalium, & epa&arum per illos me-
iius hanc artem aut dilcere liceat,aut tacere.

CoMPY"
 3De E m e n d a t . T e m p o r v m L i b. VII. 65-7

A C O M P V T V S S A M A R I T A R V M.

JJfF I. 2 m w / r r . ffl Y 2 FI. p$ ^snto» irISN n» a® 3

. *q.ft FI. 3 X 3 rnT.X3 iTT3 -2 R .3 /TfA nns ninn^N na
.ZW 3 *.XqiW3 :.q^X.a-ZW 3 :.f[T3 -21Ai b.vn o\niNn jIini q^ nh
!)XWJTI.ZW 1 .!3I I I N .X ^ X T ia X A ^ Y iP ™ :V? «VW ">^'1
&YQ fllX.T&arwTTX.^AaFI ap?!l F™’) D?T?y
• ^ a p i x . w s .r D X A F ix .^ x fr r x p™ uji™
:3 * D D X A 3 N tfm X A^DZFIX t=3n«i ncnw iiv\vi
i v / a .w x a f i . N a ^ a . a ^ 2 .^fiT 7 nr
•' a^/TT.y ^i/TTKxam .a x a m <=9^3* » 0 ^ ™ ,
a A a / T T X ^ / r r a r a .n z N .^ ^ A .a ^ m z o n r ; a « w «ft* m na^v
B 4A/FTFI. S ttW A X 3 O : i* 3 N FI ™ “>13Y ‘ t= 3?]?«
a B ^ x f a .? ‘N m m w a u ^ 1 J_"TO
NXUV./TT.Z^ ^ r ^Jn'7!* rn,DS
X X X Z X S .^X/TT.D^ .< v w ^ x r v z a x 1 uV * * 0,1 7 nf V1 ^
: F I Z .3 : A A F I ^3 , ^ " ™ lD
• N X ^ N / n .Z D .a ^ tk y Z N .N X ^ ^ ' m y w i H y mnohNr-nox
i 0:32 i.Xr\ Z l.A .Z / 7T Z .a y .a ^ O X r v z ^ X nos> 1317117,17 7 7 ^ ^ s;
\ YIT t'j3rTTv\ *5*M A ^ I®"*
i l X W X 4 'J A M \ ,H X 3 m ' f " ? ’ '- iy ^ r_”ov
A .x v z .x .z / T r z .!) 3 * a w ^ x .H Z N x ^ i° 7 *7 rnX?ni
. f iz t y s m n m £ 3 nX? * ™’N*°
C K x w . r t r . z s j>i7ra<A.Hx:ra> 1 hy y,;n *""**
X A 2 . K ♦ aXfTT.a 3 A¥D./TTNZNX 1ih N1 D ” *f ™y ’nV”
Z .n A m $ > . 5 3 7 Y l,1,'aD,Dl
I n n o m i n e 1 a h Dei Ifrael. N on eft fimilis 1 a h Deo noftro.
1 e h o v a vnus, Deus Deorum, & Dominus Dominorum: Deus ma­
gnus, fortis >& terribilis. N on eft fimilis Deo i e s c h v r v n , Deo A -
braham , Ifaac, Iacob, Iofeph, & Domini noftri M ofis, & Aharon >&
Eleazar ,& Itham cr,& Phinhas. Sanciat vobis benedictionem Domini
noftri Mofis.
I e h o v a Deus Patrum vcftrorum adiiciat fuper v o s , quot eftis,
D mille vices, & benedicat vobis. C o m p v t v s a n n i c c x .
O bsignatio m e n s Iv m a n n i s e p t im i in s c h e m i t a h :
C o n ivn ctio Elhagiath fuper decem horas & dimidium , & de-
eimam a die fecunda, tertia, in fexta Adar. v . x x x j .
C o n i v n c t i o Muharram fuper tres horas, & dimidium, & d e -
cimam a noCte quarta, in Phafe quarta N ifan. 1. x x xr.
C o n i v n c t i o Xzcphar fuper fex horas, trientem, & decimam a
. noCtc fexta» in quarta Ijar. 111. x x x i .
C o n i v n c t i o Rabie fuper decem horas & tricefimam decimx a
die feptima, prima, in tertia Sebim vi; x x x . ,. ,
' "“"* - ypin
658 I o S E P HI ScALl GERI
' aw .w ff2A 5.v> /?m .N X .m :—rv ■ ><<<—& yi31 ntar 4
2/7T2..ir).3>3'a:.rTTN2NX.r( mN 2NX '~>'V p oon 'rfnii |>n'?iii
1512 .N .lX 3 N .3 n .a .X " \ 2 ..a nVm non jo 3 irt i
30w .wff.20./n a s x .n x s n w t« » > 1— j y i -i o j niD*
« l.a x /T rj3 ^ u ./T rM Z H x ,A 2 ra x i i a t |Doon 'nVm rtti
.HI2 A .aN .^ .N .X T L 2. Kh i a» f o tfi
.i.a m . 1 n m• * 40- 111 VNi
:*
.H xn 3a.aB 3’w a J—riasnT^wpya
. .u x w .B ^ o .m a T .N X s jn r~\yyv io •—>vnw m o*
.Z X32.3.2/TT2.33S/TTN2NX *? irt n
.2 A .a R .1 3 S n as p
.HXW\U.20.^<V.NX3!m , J^iy® n u-iy an j—»idx q
.axnr.a3.3aEt.nTW 2H x.H 2N x cai» p oamnhni
. 2 x 2 m w .a a 2S& r v f t .x r v 2 .v x p Baini^ ii
. 2 .i ili
i— ny® n *— »y jioytf niosr .
.n z m z x s p c ^ / ^ jn n z R x .u z u x n V» p -wy vftni nVm
.n z .a .m w R ^ *>*S a n v n jd na uV
- .NX^)W.2t.2,T) 5T\ J— nytf f t i y p o i mox
«ba B f » p ■ wpvrtm
*7 n /amo /o b
. 2 , W W . NX 3 !m m yv n Vy Vfotf /udk
.x ^ A .z m z z s $\WQ.I7THZKK ia'? i V» p -roy >r\Vii <3
♦ ^ s . 3 flrT2 G ^ 3 X ^ «*? i ca^ oa jo b
myw i Vy r—nyphNnicif
a a > xr\z^ t nx ■ & n c » p pvm
0^ 2 j 7> L .H a r n ^ ^ N ^ n ^ p
C o n i v n c t 1 o Rabie fuper x i horas & tricefimam,& tricefi­
mam quintas a nodte fecunda in fecunda Tamuz.i< xxxii
C o n i v n c t i o Giumadi fuper vndecim horas j & d im id ia m , &
tricefimam quintae a die tertia quarta in prima Ab. i v. x x x i. !'
CAPVT N E O M E N 1A R V M A N N I V I I . I N S E M 1T A H . S V C C O T H »
C o ni v n c t i o Giumadi fuper i X lloras , & tricefimam a no&e
quinta in tricefima Ab. i v. x x x . D
C o n i v n c t i o Regeb fuper Viii horas, & trientem & tricefi­
mam quintae a die fextafeptima in Solenni x x i x Uul. v i i . x x x .
C o n i v n c t i o Sahaben fuper quinque horas, & trientem, & tri­
cefimam decimae anodtc prima in xxvjii Tifri.n xxxii
C o n i v n c t i o Ramazun fuper quinque horas & tricefimam de­
cimae a die fecunda in x x v i Marfcheban. v . x x x .
C o n i v n c t i o Sehewal fuper v horas6 ctricefimam decimae, i
notte quarta in x x v i Caflim. v n . x x X i .
C o n i v n c t i o Elfeadathi fuper tres horas >& tricefimam a die
quinta in X xi 11 T ib e th .i i i , x x x i i edw