Professional Documents
Culture Documents
Pozytywizm Prawniczy
Pozytywizm Prawniczy
pojęcie
prawa sprowadza się do normy (reguły)
nie ma
koniecznego związku między prawem i moralnością, tzw. teza o rozdziale
prawo
obowiązuje jedynie na określonym terenie w określonym czasie, jest ustanowione przez
uznawany autorytet (państwo)
- Może oznaczać pewien typ poglądów na prawo, a zwłaszcza sposób rozumowania prawa i uzasadniania
obowiązku dawania prawa posługi lub określony sposób nauczania prawa.
Pozytywizm prawniczy według Johna Austina- reprezentował teorię, która niekiedy nazywana była
pierwotnym pozytywizmem prawniczym. Według niej prawo pozytywne jest rozkazem pochodzącym od
suwerena i „obliguje generalnie do działania lub powstrzymania się od całej klasy zachowań”[3], a
społeczeństwo jest temu suwerenowi podporządkowane. Gwarancją wykonywania tego prawa jest
sankcja, która jest w teorii pozytywistycznej elementem koniecznym prawa. Ta odmiana pozytywizmu
bezwzględnie wykluczała jakikolwiek związek pomiędzy prawem stanowionym a normami moralnymi
Pozytywizm prawniczy według Herberta Harta- zwany niekiedy wyrafinowanym pozytywizmem
prawniczym. Swoje twierdzenia przedstawił w pracy The Concept of Law. Uważał, że z racji faktu, że
suweren kontaktuje się ze swymi poddanymi za pomocą języka wynika, że prawo nie jest tylko nakazem
wymuszonym przez sankcję. Gdyby tak było, to posłuszeństwo obywateli wobec prawa nie różniło by się
od posłuszeństwa wobec bandyty, który grozi komuś rewolwerem przystawionym do głowy. Aby zatem
obywatel zrozumiał i szanował regułę prawną, musi zająć wobec niej postawę „krytyczno-refleksyjną”
patrząc na nią z „wewnętrznego punktu widzenia” i dopiero wtedy ją uznać. Sformułował również teorię
„minimum prawa natury” podnosząc, że pomimo że prawo nie musi koniecznie odwoływać się do norm
moralności czy sprawiedliwości, to musi jednak zawierać w sobie pewne podstawowe zasady wynikające
z norm moralnych, takie jak np. równość czy normy chroniące ofiary przestępstw.
Poglądy neopozytywistów:
Oparci
e całej wiedzy na danych empirycznych i odrzucenie wszystkiego co nie znajduje oparcia w
faktach empirycznych.
Opisani
e tej wiedzy językiem matematyczno-logicznym.
Sprowa
dzenie wszystkich nauk do fizyki, lub przynajmniej zastosowanie w nich technik badawczych i
opisu matematycznego wziętych z fizyki – dotyczy to nawet takich nauk jak psychologia i
ekonomia.
Znaną koncepcję normatywistyczną przedstawił Hans Kelsen. Określał on przynależność norm prawnych
do danego systemu prawnego w sposób formalny, opierając się na kompetencji udzielonej normie
niższego rzędu przez normę wyższego rzędu. Przy czym za normy prawne uważał on zarówno normy
generalne i abstrakcyjne, jak i normy indywidualne i konkretne.
Konstruował w ten sposób tzw. „piramidę norm” – hierarchiczną strukturę systemu prawnego, na
szczycie którego znajdowała się norma podstawowa (niem. Grundnorm). Jednakże owa norma
podstawowa nie miała charakteru ustawowego a jedynie domyślny (jako abstrakt), stanowiąc
hipotetyczne założenie stanowiące podstawę obowiązywania całego systemu prawa.