Pagbasa at Pagsusuri ng ibat ibang teksto tungo sa Pananaliksik

Aralin 1:

Gustav Flaubert
- Isang manunulat na Pranses na siyang nagpaunlad ng Realismoing pampanitikan sa
Pransya at sa kanyang akda na Madame Bovary (1857)
- Huwag kang magbasa, gaya ng mga bata upang libangin ang sarili, o gaya ng mga
matatayog ang pangarap, upang matuto. Magbasa ka upang mabuhay.

Pagbasa – kompleks na kognitibong proseso ng pagtuklas sa kahulugan ng bawat

simbolo upang makabuo ng kahulugan.
Ayon kina Anderson et al. (1985)
- Isang proseso ng pagbuo ng kahulugan mula sa mga nakasulat na teksto.
- Isang kompleks na kasanayan na nangangailangan ng koordinasyon ng iba’t iba at
magkakaugnay na pinagmulan ng impormasyon
Ayon kina Wixson et al. (1987)
- Isang proseso ng pagbuo ng kahulugan sa pamagmagitan ng interaksing ng
A. imbak o umiiral nang kaalaman ng mambabasa.
B. impormasyong binibigay ng tekstong binabasa.
C. konteksto ng kalagayan o sitwasyon sas pagbabasa

Intensibong Pagbabasa
- Pagsusuri sa kaanyuang gramatikal, panandang diskurso at iba pang detalye sa
estruktura.
Ekstensibong Pagbabasa
- Isinisagawa upang makakuha ng pangkalahatang pag-unawa sa teksto.
Scanning
- Mabilisang pagbasa na ang pokus ay hanapin ang ispesipikong impormasyon.
Skimming
- Mabilisang pagbasa na ang layunin ay alamin ang kahuluhan ng kabuoang teksto.

Primarya - Pinakamababang antas ng pagbasa at pantulang upang makamit ang

literasi sa pagbasa.
Mapagsiyasat – nauunawaan ang kabuuang teksto at nakapagbibigay ng impresyon.
Analitikal – ginagamit ang mapanuri o kritikal na pag-iisip upang malalimang
maunawaan ang kahulugan ng teksto o ang layunin ng manunulat.
Sintopikal – salitang binuo ni Mortimer Adler mula sa salitang syntopicon tumutukoy
sa uri ng pagsusuri na kinapapalooban ng paghahambing sa ibat ibang teksto
. Aralin 2:

Bago Magbasa
- Sinisimulan sa pagsisiyasat ng tekstong babasahin.
- Pagsusuri ng panlabas na katangian ng teksto upang malaman ang tamang
estratehiya sa pagbasa batay sa uri at genre ng teksto. Previewing or Surveying

Habang Nagbabasa
- Sabay-sabay na pinapagana ang iba’t ibang kasanayang upang lubusang maunawaan
ang teksto.
Pagtantiya sa bilis ng Pagbasa – binabago-bago ang bilis o bagal batay sa hirap ng
teksto at personal na kakayahan sa pagbasa.
Biswalisasyon ng binabasa – bumubuo ng mga imahen sa kaniyang isip.
Pagbuo ng koneksiyon – pagpapayaman ng ugnayan sa pagitan ng teksto at imbak na
kaalaman upang matyak ang komprehensiyon.
Paghihinuha – pag-uugnay ng impormasyon mula sa teksto at imbak na kaalaman.
Pagsubaybay sa komprehensiyon – pagtukoy sa posibleng kahirapan sa pagbasa ng
teksto.
Muling pagbasa – muling pagbasa ng isang bahagi o kabuuan ng teksto kung
kinakailangan kapag hindi naunawaan.
Pagkuha ng kahulugan mula sa konteksto – paggamit ng iba’t ibang estratehiya upang
alamin ang kahulugan ng mga di-pamilyar na salita.

Pagkatapos Magbasa
Pagtatasa ng komprehensiyon – sagutin ang iba’t ibang tanong tungkol sa binasa
upang matasa ang kabuuang komprehensiyon.
Pagbubuod – natutukoy ang pangunahing ideya at detalye ng binasa.
Pagbuo ng sintesis – pagbibigay ng perspektiba at pagtingin ng manunulat batay sa
pag-unawa.
Ebalwasyon – pagtataya sa katumpakan at kaangkupan ng mga impormasyong nabasa
sa teksto. Tinutukoy kung ano ang halaga at ugnayan ng teksto sa layunin ng pagbasa.

Opinyon – mga pahayag na nagpapakita ng preperensiya batay sa personal na

paniniwala ng isang tao.
Katotohanan – mga pahayag na maaaring mapatunayan sa pamamagitan ng
pananaliksik.
Layunin – tumutukoy sa nais iparating at motibo ng manunulat sa teksto.
Pananaw – pagtukoy kung ano ang preperensiya ng manunulat sa teksto.
Damdamin – pakiramdam ng manunulat sa teksto.
Paraphrase – muling pagpapahayag ng ideya ng may-akda sa ibang pamamaraan.
Abstrak – buod ng pananaliksik, tesis, o tala ng isang komprensiya sa isang tiyak na
larangan.
Rebyu – layunin ay suriin ang aklat batay sa nilalaman, estilo, at anyo ng pagkakasulat.

Aralin 3:

Tekstong Impormatibo
- Naglalayong magbigay ng impormasyon o magpaliwanag nang malinaw at walang
pagkiling.
Ekspositori – isang anyo ng pagpapahayag na naglalayong magpaliwanag at magbigay
ng impormasyon.

Layunin ng may akda

- Maaaring magkakaiba-iba sa pagsulat ng isang tekstong impormatibo.
Pangunahing ideya
- Nagagawa sa pamamagitan ng paglalagay ng pamagat sa bawat bahagi.
Pantulong na kaisipan
- Makatutulong na makaubo ng pangunahing ideyang nais matanim o maiwan.
Estilo sa Pagsulat
- paggamit ng mga nakalarawang representasyon, pagbibigay-diin sa mahahalagang
salita sa teksto, pagsulat ng mga talasanggunian.

Paglalahad ng totoong pangyayari - inilalahad ang mga totoong pangyayaring naganap

sa isang panahon.
Pag-uulat pang-impormasyon – nakalahad ang mahahalagang kaalaman o
impormasyon.
Pagpapaliwanag - nagbibigay paliwanag kung paano o bakit naganapang isang bagay
Aralin 4:

Tekstong Deskriptibo
- Naglalarawan na gumagamit ng mabisang pananalita upang mahikayat ang
mambabasa.

Subhetibo – naglalarawan nang napakalinaw at nakabatay lamang sa mayamang

imahinasyon at hindi nakabatay sa totoong buhay.
Obhetibo – may pinagbabatayang katototohanan.

Cohesive Device
- Mahalaga sa pagbibigay ng mas malinaw at maayos na daloy ng mga kaisipan.
Reperensya – paggamit ng mga salitang maaaring maging reperensya ng paksang
pinag-uusapan sa pangungusap.
Anapora – nasa dulo ang panghalip.
Katapora – nasa una ang panghalip.
Substitusyon – paggamit ng ibang salitang ipapalit sa halip na muling ulitin ang salita.
Ellipsis – binabawasan ang bahagii ng pangungusap subalit nagiging malinaw pa rin.
Pang-ugnay – pag-uugnay ng sugnay sa sugnay, parirala sa parirala, at pangungusap
sa pangungusap.

Paglalarawan sa tauhan – paglalarawan sa pisikial na kaanyuan, kilos at gawi.

Paglalarawan sa damdamin – nakapokus sa damdamin upang mapukaw ang atensiyon
ng mambabasa.
Paglalarawan sa tagpuan – inilalarawan ang lugar o panahon ng isang akda.
Paglalarawan sa isang mahalagang bagay – pumapaksa sa isang bagay na nagbibigay
kahulugan sa kabuong ng isang kuwento.

Aralin 5:

Tekstong Naratibo
- Pagsasalaysay o pagkukuwento ng mga pangyayari nang may maayos na
pagkakasunod-sunod mula simula hanggang katapusan.

Tauhan – mga karakter na gumaganap sa teksto. Ang nagbibigay buhay sa isang akda.
Pangunahing Bida – sa bida umiikot ang pangyayari sa kuwento.
Kontrabida – sumasalungat o kalaban ng pangunahing tauhan/
Kasangga – karaniwang kasama ng pangunahing tauhan.
May-akda – sinasabing ang panunahing bida at may-akda ay lagi nang magkasama.
Tauhang Bilog – tauhang nagbabago ang pananaw ayon sa pangangailangan.
Tauhang Lapad – madaling mahulaan at maiugnay at maituturing sa stereotype.
Tagpuan at Panahon – tumutukoy hindi lang sa lugar kundi ganyundin sa panahon at
maging sa damdaming umiiral sa kapaligiran.
Banghay – maayos na daloy o pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari.
Paksa o Tema – sentral na ideya kung saan umiikot ang mga pangyayari

Aralin 6:

Tekstong Prosidyural
- Espesyal na uri ng tekstong expository. Inilalahad ang serye o mga hakbang sa
pagbuo ng isang gawain upang matamo ang inaasahan.
- Uri ng teksto na nagbibigay impormsyon kung paano isagawa ang isang bagay.

Mga Dapat Tandaan sa Pagsulat ng Tekstong Prosidyural

1. Kailangang may malawak na kaalaman sa paksang tatalakayin.
2. Malinaw at tama ang pagkakasunod-sunod ng dapat gawin.
3. Paggamit ng mga payak ngunit angkop na salitang madaling maunawaan.
4. Gawing simple, malinaw, at nauunawaan ng lahat.
5. Nakatutulong ang paglalakip ng larawan o ilustrasyon kasama ng mga paliwanag.

Paraan ng Pagluluto (Recipes)

- Nagbibigay ng panuto kung paano magluto. Kailangan malinaw ang pagkakagawa.
Panuto (Instructions)
- Naggagabay sa mga mambabasa kung paano maisagawa o likhain ang isang bagay.
Panuntunan sa mga Laro (Rules for Games)
- Nagbibigay sa mga manlalaro ng gabay na dapat nila sundin.
Manwal (Manual)
- Nagbibigay kaalaman kung paano gamitin, paganahin at patakbuhin ang isang bagay.

Aralin 7:

Tekstong Persuweysib
- Uri ng sulatin na ginagamitan ng mga pananalitang nakakahikayat.

Tatlong Paraan ng Panghihikayat ayon kay Aristotle

Ethos – dapat makumbinsi na siya ay malawak na karanasan tungkol sa isinusulat.
Pathos – tumutukoy sa gamit ng emosyon o damdamin.
Logos – tumutukoy sa gamit ng lohika at batay sa impormasyon at datos ang pananaw
ng manunulat.

Mga Hakbang sa Pagsulat ng Tekstong Persuweysib

1. Umisip kung ano ang nais na paksa.
2. Bumuo ng panimulang talata na makakakuha ng atensiyon.
3. Bumuo ng ikalawang talata na nagsasaad ng pangunahing ideya.
4. Isulat sa ikatlong talata ang ikalawang ideya.
5. Palalimin pa ang ideya para sa ikaapat hanggang ikapitong talata.
6. Bumuo ng ikawalong talata bilang kongklusyon.

Aralin 8:

Tekstong Argumentatibo
- Uri ng teksto na nangangailangang ipagtanggol ang posisyon sa isang tiyak na paksa
gamit ang mga ebidensya.
- Ginagamitan ng logos.

Hakbang sa Pagsulat ng Tekstong Argumentatibo

1. Pumili ng paksang isusulat na angkop para sa tekstong argumentatibo.
2. Itanong sa sarili kung anong panig ang nais panindigan.
3. Mangalap ng ebidensiya.
4-5. Gumawa ng borador.
6. Basahing muli ang isinulat upang maiwasto ang mga pagkakamali sa gamit ng wika.
7. Muling isulat ang teksto taglay ang anumang pagwawasto.