Department of Education

Division of Bukidnon
Edukasyon sa Pagpapakatao 9
Ikaapat na Pasulit
SY 2019-2020
Pangalan_______________________________Pangkat_____________Iskor________
Pangalan ng Guro___________________________________Petsa_______________
Basahin at unawaing mabuti ang mga panuto bago sagutin ang mga katanungan.

Sagutin ang mga katanungan at isulat ang tamang sagot sa patlang na nakalaan.

1-2. Ang ____________________________ at ________________________ ang

dalawang kakayahang taglay ng bawat tao upang makipagkapuwa at makibahagi sa
buhay-sa-mundo.

3. Ang_______________________________ ay may kinalaman sa kahusayan o galing

sa isang bagay o tiyak na abilidad na maaaring matuklasan mula sa pakikiharap sa mga
taong nakakasalamuha.

4. ______________________________Ang kasanayang ito ay may kakayahang

makipagtulungan at makisama sa iba, magiliw, mapaglingkod at nanghihikayat sa iba
na kumilos at mag-isip para sa iba.

5-8. Sa teoryang Multiple Intelligences ni Dr. Howard Gardner ang lahat ng tao ay may
angking talino.I to ang magsisilbing batayan sa pagpili ng tamang track o kurso upang
mapaunlad ang sarili. Ano-ano ang mga ito?

a.____________________________ f._____________________________

b.____________________________ g._____________________________

c.____________________________ h. _____________________________

d.____________________________ i.______________________________

e.____________________________

9-12. Bakit mahalaga ang mga pansariling salik sa pagpili ng iyong track o kurso at
hanapbuhay?
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
___________________________________________________________

13-16. Ano ang maaaring mangyari kung hindi tugma ang iyong talino, kakayahan,
interes at pagpapahalaga sa iyong napiling track o kurso?
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
________________________________________________________________
17-20. Ano-anong mga paghahanda ang iyong gagawin upang makamit ang iyong
piniling track o kurso?
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
________________________________________________________________

21-24. Paano mo haharapin kung may mga pagsubok na dumating o humaharang na

makamtan ang iyong mga plano?
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

25-28. Sa paggawa ng Personal na Misyon sa Buhay kinakailangan na gamitan ito ng

SMART.Ito ay mahalaga upang maging kongkreto sa tao ang kanyang tatahakin sa
buhay. Ano ang ibig sabihin ng SMART?

S_______________________________

M_______________________________

A_______________________________

R_______________________________

T_______________________________

29-32. Tukuyin at ipaliwanag ang kabuluhan ng bawat hakbang sa pagbuo ng

personal na misyon sa buhay.

a.____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________

b.____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________

c.____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________

d.____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________

33-36. Paano nakakatulong ang personal na pahayag ng misyon sa buhay sa isang

tao?
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
__________________________________________________________________

37-40. Ayusin ang mga letra para mabuo ang trabahong may mataas na demand lokal
man o global ayon sa survey ng DOLE mula 2020 hanggang 2030.

37. DIMELAC SIMOUTR

38. SVIRESECBYERC

39. NSTUROCTOINC

40. NISSUSEBRGAI

41-44. Isulat sa talaan ang mga hinihingi ng bawat aytem. Itugma ang ikalawa,ikatatlo
at ikaapat na hanay ayon sa naka sulat sa unang hanay.

Track Hilig, kakayahan, at Kurso Trabahong

talento maaaring pasukin

45-48. Ayon sa Department of Labor and Employment at sa mga search engine, ano-
ano ang mga uri ng trabaho na in demand sa bansa at sa buong mundo? Isulat sa
talaan ang mga hinihingi.

Key Employment Generator Mga Kaugnay na Trabaho

49-52. Isaayos ang sumusunod na hakbang sa pagpaplano ng karera o uri ng buhay

na minimithi. Lagyan ng bilang ang patlang kung nasaaan ang 1- unang hakbang na
dapat isagawa at 5 naman ang huli

__________ Magtakda ng mga mithiin.

__________Kilalanin ang mga pansariling salik sa pagpili ng kurso.

__________Tingnan ang ginawang talaan ng mga pamimiliang kurso at magkalap ng

mga impormasyon tungkol sa napiling kurso.
__________Magsiyasat tungkol sa mga kursong akademiko, teknikal-bokasyonal o
negosyo na naaayon sa iyong natuklasan tungkol sa iyong pansariling salik sa pagpili
ng kurso.

__________Pumili ng kursong iyong palagay ay pinakamabuti para sa iyo.

53-56. Gamit ang iyong napiling track o kurso, gumawa ng isang pagsusuri gamit ang
talaan sa ibaba.

Pagsusuri ng Napiling Trabaho

Job Title

Mga Gawain

Paglalarawan ng mga gawain at

mga responsibilidad kaugnay sa
trabaho

Paglalarawan ng kalagayan at
konteksto ng trabaho

Mga kailangan upang maging

matagumpay sa trabaho
a. Edukasyon at Pagsasanay
b. Kaugnay na Karanasan sa
Trabaho
c. Mga Kakailanganing mga
Pagpapahalaga Kaugnay ng
Trabaho
d. Mga Kakailanganing
Kasanayan
e. Mga Kaugnay na Hilig o
Interes
f. Saloobin sa Pagtatrabaho o
Pagpapahalaga

57-60.Bakit mahalaga ang pagtutugma ng pansariling salik tulad ng talento, hilig,

kasanayan, pagpapahalaga at mithiin sa lokal at global na demand na trabaho?
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
_______________________________________________________________

KEY ANSWERS
1-2. Kakayahang mag-isip at malayang kilos-loob

3. Hilig

4. People skill o kasanayan sa pakikiharap sa mga tao

5. Logical/ Mathematical

Verbal/ linguistic

Visual/Spatial

Musical/ Rhythmic

Bodily/ Kinesthetic

Intrapersonal

Interpersonal

Naturalist

Existentialist

9-12. Kung naipaliwanag niya ng maayos at malinaw na ang pagiging tugma ng mga
personal na salik sa mga pangangailangan (requirements) sa napiling kursong
akademiko, teknikal-bokasyonal, sining at isports o negosyo ay daan upang magkaroon
ng makabuluhang hanapbuhay o negosyo at matiyak ang pagiging produktibo at
pakikibahagi sa pagpapaunlad ng ekonomiya ng bansa, bigyan ng 4 puntos, at kung
ang paliwanag ay medyo may kulang o hindi masyadong malinaw pero may punto
naman bigyan ng 2.

13-16. kung nakapagbigay siya ng mga maaaring mangyari kung hindi tugma ang
talino, kakayahan, interes at pagpapahalaga sa napiling track o kurso, bigyan ng 1
puntos bawat pangyayari.

17-20. Kung nakapagbigay siya ng mga paghahandang gagawin upang makamit ang
piniling kursong akademiko, teknikal-bokasyonal, sining at palakasan o negosyo (hal.,
pagkuha ng impormasyon at pag-unawa sa mga tracks sa Senior High School),
bigyang ng 1 puntos kada paghahanda.

21-24. Kung nakapagbigay siya ng mga paraan paano niya haharapin ang mga
pagsubok na darating o haharang sa kanyang mga plano sa buhay bigyang ng 1
puntos bawat paraan.

25-28.

SPECIFIC

MEASURABLE

ATTAINABLE

RELEVANT

TIME BOUND
29-32. Kung natukoy nila at naipaliwanag isa-isa ang mga hakbang sa pagbuo ng
Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay bigyan ng 1 puntos bawat hakbang.
Mababasa ang mga hakbang sa pahina 242 ng sangguniang aklat.

33-36. Kung naipaliwanang niya ng malinaw at maayos na ang Personal na Pahayag

ng Misyon sa Buhay ay nagsasalamin ng pagiging natatanging nilalang ng tao na
nagpapasya at kumikilos nang mapanagutan tungo sa kabutihang panlahat, bigyan ng
4 na puntos. At kung hindi masyadong malinaw pero may punto naman bigyan ng 2
puntos.

37. MEDICAL TOURISM

38. CYBER SERVICES

39. CONSTRUCTION

40. AGRIBUSINESS

41-44. Kung naitala nila ng malinaw, tama at maayos ang mga mapamimiliang track na
angkop sa sariling talento, kakayahan at hilig kalakip ang kurso at trabahong maaaring
pasukin bigyan ng 1 punto bawat track. Makikita ang halimbawa sa pahina 266 ng
sangguniang aklat.

45-48. Kung naitala nila ng malinaw at maayos sa talaan (updated and accurate) ang
mga impormasyon na hinihingi tungkol sa mga trabahong kailangan sa Pilipinas at sa
ibang bansa upang mapili at mapaghandaan ang kursong akademiko o teknikal-
bokasyonal na maaaring maging susi ng sariling tagumpay at ng pag-unlad ng
ekonomiya ng bansa bigyan ng 4 puntos at kung ang pagkasulat ay medyo may kulang
at hindi masyadong malinaw bigyan ng 2 puntos.Makikita sa pahina 258-262 ng
sangguniang aklat.

49-52.

5
1
3
2
4

53-56. Kung nakabuo ng maayos at malinaw na pasya sa pipiliing kurso o job analysis
batay sa pahina 274 ng sangguniang aklat , bigyan ng 4 puntos. Kung ito ay hindi
masyadong malinaw pero may punto naman , bigyan ng 2 puntos
57-60. Kung naipaliwanag nila ng malinaw at maayos na mahalaga ang pagtutugma ng
pansariling salik sa lokal at global na demand upang makamit ang mga itinakdang
tunguhin tungo sa pagpapaunlad ng sarili at pakikibahagi sa lipunan at sa pamamagitan
ng mabuting pagpili o pagpasya ay makakamit nila ang kanilang mithiin sa buhay
bigyan ng 4 na puntos. Kung medyo kulang at hindi masyadong malinaw pero may
punto naman bigyan ng 2 puntos.