Professional Documents
Culture Documents
Budist G-9 S
Budist G-9 S
9 fY%aKsh
ISBN 978-955-25-0358-0
ii
Y%S ,xld cd;sl .Sh
iii
iii
wOHdmk wud;HdxYfha fn!oAO WmfoaYl uKav,h úiska wkqu;
lrk ,o .=re jkaokd .d:dj iy wêIaGdk moHh
iv
fmrjok
ÈhqKqfõ ysKsfm; lrd .uka lrkd j;auka f,djg" ks;e;skau wjeis
jkqfha jvd;a kjH jQ wOHdmk l%uhls' tu`.ska ks¾udKh l< hq;af;a ukq.=Koï
imsreKq yd l=i,;dj,ska hqla; oremrmqrls' tlS W;a;=x. fufyjrg cj n,h
imhñka" úYaùh wNsfhda. i`oyd Èßfhka uqyqK Èh yels isiq mrmqrla ks¾udKh
lsÍu i`oyd iydh ùu wmf.a mru j.lSu jkafka h' bf.kqï wdOdrl iïmdok
ld¾hh fjkqfjka il%Sh f,i ueÈy;a fjñka wm fomd¾;fïka;=j ta fjkqfjka
odhl;ajh ,nd fokafka cd;sfha oreoeßhkaf.a keK myka o,ajd,Sfï W;=ï
wÈgfkks'
fufyhùu (
ví,sõ' ta' ks¾u,d mshiS,s
wOHdmk m%ldYk flduidßia ^ixj¾Ok&
wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j
iïnkaëlrKh (
ã' tï' chka; mqIaml=udr
ksfhdacH flduidßia ^md,k&
wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j
ixialdrl uKav,h (
1' mQcH foajdf,a.u fïOdkkao iajdóka jykafia
úY%dñl uydpd¾h" le,Ksh úYajúoHd,h
fidaÿm;a lshùu (
tia' î' tï' ksu,a O¾uisß
wOHdmk wOHlaI ^wd.ñl yd idrO¾u wxYh&
wOHdmk wud;HdxYh
vii
viii
mgqk
msgq ksmqK;d
wxlh uÜgu
ix
msgq ksmqK;d
wxlh uÜgu
x
01 iïnqoaO mßks¾jdK iuh
4
fï lreKq mjik úg nqÿrÿka ;ud w;ayer hk fudfyd; <Õdjk nj
jgyd.;a wdkkao ysñhkg ord.; fkdyels fYdalhla Wmkafka h' Wka jykafia y~d
je<fmkakg jQy' túg wdkkao f;reka le|jQ nqÿrcdKka jykafia O¾udjjdofhka
is; iekiQy' nqoafOdamia:dkh uekúka isÿ l< whqre jodrd th w.h l<y'
W;aidyfhka ls%hdfldg b;d blaukska ry;aúh yels nj o jod<y' ta iu.u NslaIQka
jykafia,d wu;d wdkkao ysñhkaf.a .=K j¾Kkd l<y'
Wmj;a;k i,a Whk wl,g msmqKq i,a u,ska .ejiS .;af;a h' nqÿrÿkag
Wmydr lrkakdla fuka u,a f¾Kq yd u,a fm;s nqÿ isrer u;g fiñka m;s;
úh' nqÿrcdKka jykafia ish Wm;ska wiQjk úh imsreKq fjila mqr mif<diajl
fmdfyda od rd;s%fha w¨hu Wodjg fmr ish¨ ixialdr O¾uhkaf.a wksh; nj ish
Ôú;fhka u ;yjqre fldg wkqmÈfiai mßksíndk Od;=fjka msßksjka md jod<
fial' t ieKska uyfmdf<dj lïmd jQfha iïnqoaO mßks¾jdKh uq¿f,djg ±kqï
§ug fuks'
idrdxYh
l%shdldrlu
1' iïnqoaO mßks¾jdK iufha isÿùï ;=<ska .; yels jvd;a jeo.;a wdo¾Y myla
wod< isoaêh o iu. olajkak'
6
mejreu
mqyqKqjg
1' wdo¾Yj;a nj
uq¿ uy;a nqoaO pß;h u wdo¾Y iïmkak h' ienE kdhlhl= kï Tyq
wdo¾Yj;a úh hq;= h' ish wkq.dñlhka fufyhjkq ,nkafka kdhlhd úiska jk
neúks' m%:u ry;ka jykafia,d yeg ku O¾u ¥; ld¾hfhys ksr; lrjQ nqÿrcdKka
jykafia O¾u m%pdrh i|yd Wrefj,a okõjg jevu lf<a wkq.dñlhkAg wdo¾Yhla
imhñks' we;eï kdhlfhda iajlSh wkq.dñlhska hï hï l%shdldrlïj, ksr;
lrj;s' tfy;a ;uka tys ksr; fkdfj;s' nqÿrcdKka jykafia fiiq whg Wmfoia
,nd § ;uka jykafia o tu WmfoaYfha msysgd lghq;= l< wjia:d nqoaO pß;h mqrdu
olakg ,efí' nuqKka b.ekajQ l=,fNaoh úfõpkh l< nqÿrÿka mqoa., iudkd;au;dj
w.hñka isõ l=,fha u whg iiqka.; ùfï wjia:dj ,nd §u o wdo¾Yj;a h' laI;%sh
l=,hl bmso ñysß fNdack je<£fï yelshdj ;sìh§;a uyu. msvq isÕd jevuùu"
Èjd ld,fhys muKla oka je<£u" úfgl mdxY=l+, isjqre ±Íu" w,afmaÉP;dj wdÈh
nqÿrcdKka jykafiaf.a wdo¾Yj;a kdhl;aj ,laIKj,g ksoiqka fõ'
8
2' pß;j;anj
lshk foa lrk .=Kh h:djd§ ;:dldÍ kï jk w;r lrk foa lshk .=Kh
h:dldÍ ;:djd§ kï fõ' we;eï kdhlhska ;=< fuu .=Kh ±l .ekSu wmyiq h'
fuu W;=ï .==Kh nqoaO pß;h ;=<ska uekúka m%lg fõ' nqÿrÿka m%:u ry;ka
jykafia,d yeg ku wu;d ÿka WmfoaY l%shd;aul lrkq ,enqfõ ;ksj u Wrefj,a
okõjg jevu lsÍfuks' .s,kqqkag Wmia:dk lsÍfï jeo.;alu wjOdrKh lrkq
,enqfõ ish;ska u .s,kqkag Wmia:dk lsÍfuka wk;=rej h' tfia u nqÿrcdKka
jykafia hula fkdlrkakehs NslaIQka jykafia,dg foaYkd lf<a ;uka jykafia o
th fkdlrñka h' úld, fNdack YslaId moh mekùu thg tla ksoiqkls' —uyfKks
uu taldik fNdackh j<|ñ' taldik fNdackh j<|k uu w,amdndO nj o ksÿla
nj o meje;au o ldh n,h o iqL úyrKh o oksñ' kqU,d o taldik fNdackh
j<|õ'˜ hkqfjka nqÿrÿka foaYkd lf<a lshk foa lrk lrk foa lshk kdhlhl=
jQ neúks'
4' iudkd;au;dj
n%dyauK mQclhka úiska Ndr;Sh iudch p;=¾ j¾Khlg fyj;a l=, y;rlg
fnod ;snqKs' ta wkqj wod< uQ,sl ñksia whs;sjdislï mjd ysñ jQfha úiu f,isks'
nqÿrcdKka jykafia ;u b.ekaùï ;=<ska fuka u l%shdldrlï ;=<ska o p;=¾ j¾Kh
u iudk hehs i,ld ms<sf.k we;' Wka jykafia n%dyauK" laI;%sh" ffjYH" Y=ø hk
isõ l=,fha u whg iiqka.; ùug wjia:dj ,nd ÿkay' .sys l, ;u mq;Kqjka jQ
nqÿ isßf;ys úYsIag ,laIK 9
rdyq, l=ureg fuka u ;uka jykafiag fndfyda fia ysßyer l< foajo;a;g o iu
fu;a is;ska l%shd l<y' ish iq¿ uEKshka jQ uyd m%cdm;Sf.da;ñhg fuka u mqKaKd
odishg o meúoao ,nd§ug l%shd l<y' ;k;=re m%odkh lsÍfï § Wia my;a fío
fkdi,lk ,È' fuf,i nqÿrcdKka jykafiaf.a iudkd;au;d .=Kh nqoaO pß;h
;=< fldf;l=;a ±lsh yels h' iEu kdhlhl=g u fuu .=Kdx.h w;HjYH fõ'
5' wlïms; nj
6' ldreKsl nj
wkqkaf.a ÿla mSvd ±l i;a mqreIhkaf.a yoj;a ;=< we;sjk lïmkh lreKdj
kï fõ' ienE kdhlhd ljrl=g jqj o úm;la lrorhla we;s jQ úg th ;ukg isÿ
jQ fohla f,i is;d Wmldrh wjYH wjia:dfõ u ,nd §ug fkdmels,j l%shd lrhs'
nqoaO;ajhg m;aj Èú f.jQ mkaid,sia jir ;=< nqÿrÿka iEu Èkl u ;udf.a uq,a u
ld¾hh njg m;alr.;af;a o msysgúh hq;= wh ljqreka o hkak úuid ne,Sug h'
w¨hï fõf,ys uyd lreKd iudm;a;shg iuje§ nqÿ weiska f,dj neÆ Wka jykafia
ÿlg m;a jQ fndfyda fokdg msysg jQy' uj mshd ;u orejdg olajk lreKdjg;a
jeä lreKdjlska Wka jykafia l%shd l<y' iqkS;" fidamdl" rÊcqud,d" uÜgl=Kav,S"
mqlal=id;s hk whg msysg jQ wdldrh ms<sn| l:d mqj;a ;=<ska fuu .=Kh uekúka
m%lg fõ' fndai;aa wjêfha mdró oï msrefõ o uyd lreKdj fmr±ß lrf.k h'
fuu .=Kdx.h lsishï kdhlhl= i;= j mj;Skï Tyq ck;d ys;jd§ kdhlfhls'
10
7' w.;s.dó fkdùu
8' kuHYS,s;ajh
9' Rcq nj
12
12' wdl¾IKSh jd.a ú,dih
15' nyqY%e; nj
foõ ñksiqkaf.a muKla fkdj hlaI kd. wdÈ fndfyda fokdf.a hym;g
wod< b.ekaùï o nqoaO foaYkd ;=< olakg ,efí' fï ish¨ lreKq ;=<ska mila
jkafka nqÿrÿkaf.a nyqY%e; njhs' ienE kdhlhl= kï Tyq fiiqq wkq.dñlhkag
idfmalaI j weiQ msre ;eka we;s whl= úh hq;= h'
idrdxYh
fuu mdvfï § idlÉPd lrk ,oafoa nqÿrÿkaf.a kdhl;aj ,laIKj,ska
lsysmhla muKs' fujka kdhl;aj ,laIK fndfydauhla ;%smsgl O¾uh
wOHhkh lsÍfï § y÷kd.; yels fõ' fuys wka;¾.; kdhl;aj ,laIK
Tnf.a kdhl;aj .=Kdx. j¾Okh lr.ekSug w;sYhska u bjy,a fõ' fïjdfha
mj;akd i¾jld,Sk jákdlu ye¢kf.k ;u Ôú;h ilia lr .ekSug o
fndfyda fihska WmldÍ lr.; yels h'
l%shdldrlu
2' iudkd;au;d .=Kh ms<sìUq flfrk wjia:d ;=kla nqoaO pß;fhka fmkajd
fokak'
3' mdi,a msßh; ;=< m%o¾Ykh lsÍu i|yd nqÿ isßf;a kdhl;aj ,laIK weiqfrka
wdo¾Y mdG myla ,shkak'
mejreu
1' iqmámkak
2' Wcqmámkak
3' [dhmámkak
[dh hkq ksjka u.g kuls' nqÿ oyug wkqj ksjka wruqKq lr.;a Y%djlhd
ÿlaL ksfrdaO.dñks mámod ud¾.fha .uka l< hq;= h' th wd¾h wIagdx.sl ud¾.hhs'
iÕ ueog tkafkda
wß wgÕs uÕ hkafkda
[dh má mkafkda
lshd tneúka ye¢ka fjkafkda
4' idóÑmámkak
5' wdyqfkhH
ÿr isg /f.k tk
fohlska jqj o ie±fyk
msÿug ksis neúk
wdyqfkhHhs wßh iÕ .K
18
6' mdyqfkhH
7' olaÅfKhH
fuf,dj mrf,dj iem; msKsi ms<s.kajkq ,nk ish¨ odk ms<s.ekSug iqÿiq
ùu olaÅfKhH kï fõ' oka §fuka wfmalaId lrk wdksYxi Wmßu jYfhka ,eîug
kï iqÿiq mqoa.,hskag u ms<s.ekaúh hq;= h' ta wkqj oka ms<s.ekaùug jvd;a u iqÿiq
jkafka uy iÕrejkhs' tksid Wka jykafia,d olaÅfKhH .=Kfhka hqla; h'
odhl mlaIhg foõ ñksia iem ,efnkafka tjeks msßilg oka ms<s.ekaùfuks' YS,"
iudê" m%{d wdÈ ms<sfj;a iïmQ¾K l< yd tfia lsÍug fjr ork msßila jYfhka
ix> r;akh olaIsKdj ms<s.ekaùug yeu w;ska u iqÿiq W;=uka fõ'
idrdxYh
;%súO r;akfhys ;=kajeks r;akh uy ix> r;akhhs' uy iÕrejk i;=
j YS,dÈ .=K O¾u /ila we;' tu .=Kdx. idrdxY fldg olajd we;s mdGh
iqmámkafkda hkqfjka wdrïN fõ' fidajka wd§ ud¾.M,,dNS wd¾h uyd ix>
r;akfha .=K wiSñ; h' ta ish,a, .=K kjhla f,i ix.%y fldg ;sfí'
20
l%shdldrlu
1' iqmámkafkda mdGh ksje/È j iÊ®dhkd lrkak'
3' ix> r;akh fjkqfjka .syshka úiska bgq l< hq;= hq;=lï fmkajd fokak'
mejreu
mqyqKqjg
22
fid<diauia:dk ms<sn| f;dr;=re
wkqrdOmqr wguia:dk
w;S;fha mgka furg fn!oaO ck;dj jkaokd .uka hEu b;d ie,iqï
iy.; j ±ä ´kElulska hq;= j isÿ fldg we;' tys § tlsfkld w;r b;d iqyo
tluq;=lula mej;s w;r jkaokd .uka ìukaj, § wfkHdakH iyfhda.h lemS
fmfkk ,laIKhla úh' w;S;fha jkaokd pdßld isÿjQfha md .uksks' bkaa miq
.e,aj,ska o miqj f,dß r: yd niar:j,ska o jkaokd .uka isÿ úh' w;S;fha ;snQ
ÿIalr u .uka fol jQfha Y%Smdo jkaokdj yd l;r.u jkaokdjhs' .ukd.uk
lghq;= ÿIalr jljdkqj, § jkaokd lghq;= i|yd .; lsÍug isÿ jk Èk .Kk
wúksYaÑ; úh' .ufkys ÿIalr;dj ksid we;s jk Ôú; wjodku i,ld ish foafmd<
bvlvï mjd we;eï wjia:dj, ióm {d;Skag mjrd jkaokdfjys fhÿKq msßia
isáhy' me/kafkda iEu j¾Ihl u mQckSh ia:dk jkaokh fkdjrojd l< hq;a;la
f,i ie,l+y' tu .uka ìukaj, § .dhkh i|yd f;dard .;af;a o f;rejka
.=K lshefjk lú yd iSmo h' tfia Ndú; l< lúfmd;la jYfhka ;=ka irKh
ye¢kaúh yels h' my; ±lafjkafka thg wh;a lúhls'
24
nqoaOx irfKa isri ordf.k
Oïux irfKa is; myodf.k
ix>x irfKa isjqre ordf.k
b[a[hs ;=ka irfKa woydf.k
² jkaokd .uk msg;a ùug fmr iyNd.s jk ish¨ fokd .fï mkai,g fyda
<Õ u msysá isoaOia:dkhlg fyda f.dia f;rejka je|mqod .ekSu yd ndrydr ùu
² jkaokd .ufkys ksr; jk ld,h ;=< ks¾udxi Ôú;hla .; lsÍu
² ixjr we÷ñka ieriSu
² jkaokd lú muKla .dhkd lsÍu
² jkaokhg fmr iakdkh fldg msßisÿ ùu
² mQcd N+ñj,g we;=¿ ùfï § iqÿ we÷ñka ieriS isàu
² lg jroaod .ekSu hkqfjka o ye¢kafjk fkd.e<fmk joka mßyrKh fkdlsÍu
² mQcd øjH m~qre wdÈh msßisÿ fldg /f.k hdu
² meñfKk yd msg;a jk fõ,djka fkdmejiSu
j¢uq ie±fyka W;=ï mqo ìï 25
² iduQysl;ajhg uq,a ;ek §u
² jeäysáhkag .re lsÍu
² .ukl § m%Odk jeäysáhl= m;a lr .ekSu yd Tyq zkfâ .=reZ hkqfjka ye¢kaùu
² l,a;nd .; yels foaYSh wdydr mdk ilia lr f.k hEu
² fjfyi ÿre lr .ekSug wïn,u Ndú;h yd meka myi ksjd .ekSug msx;d,sh
Ndú;hg .ekSu
furg oyia ixLHd; ne;su;ayq uy;a Y%oaOdfjka je| mqod .ekSug Wkkaÿ
jk ia:dkhla f,i Y%S mdoia:dkh ie,lsh yels h' YS% mdo ,dxPkh u; k<,
;nd jkaokdudk lsÍug ,eîu ;ukaf.a Nd.Hhla f,i fn!oaOfhda l,amkd lr;s'
foieïn¾ ui isg uehs ui olajd ld, jljdkqj fï i|yd fhdod .efka' Y%S mdo
jkaokh merKs jkaokdudk iïm%odhhka /ila fy<sorjq lrk legm;la jeks h'
idrdxYh
jkaokd .ukaj,g È.= b;sydihla we;' nqÿ oyu furgg ,eîu;a
iu. Èjhsk mqrd fjfyr úydr /ila bÈ úh' tajd w;r wguia:dk yd
fidf<diauia:dk m%Odk fõ' me/kakkaf.a jkaokdudk yd ne÷Kq isß;a úß;a
/ila we;' YS%mdo jkaokdj" l;r.u jkaokh fn!oaOhska w;r jvd;a is;a .;a
tajd h' jkaokfha § wixjr p¾hdjkaf.ka je<lS" w¾:dkaú; j lghq;= lsÍu
b;d jeo.;a h' w¾:dkaú; jkaokd .ukaj,ska mqoa., ixj¾Okh fuka u iudc
ixj¾Okh o ie,fia'
mejreu
mqyqKqjg
28
05 issysh msysgqjd yqiau .ksuq
isÿy;a l=ure úiska oU rela fijfKa m,Õ ne|f.k jvk ,oafoa wdkdmdki;s
Ndjkdjhs' fuu Ndjkdj ms<sn| bf.kqug fmr Ndjkdfõ we;s jeo.;alu ms<sn|j
wm o; h;= lreKq /ils' bka lsysmhla úuid n,uq'
fï wkqj"
yqiau .ekSu yd msg lsÍu ms<sn| isysh msysgqùu wdkdmdki;s Ndjkdj kñka
ye¢kafõ'
isiqkag fuu Ndjkdj m%.=K lsÍfuka ,nd .; yels m%fhdack /ils' wmf.a
wkd.;h id¾:l lr .ekSu i|yd fndfyda foa ±k W.; hq;= h' úúO wdldrfha
yelshdjka m%.=K lr .; hq;= h' ta i|yd W;aidyh w;HjYH fõ' W;aidyfhka ksis
m%fhdack w;am;a lr .ekSug kï wm isÿ lrk ljr lghq;a;la jqj o tlÕ jQ msßisÿ
is;ska l< hq;= h' tlÕ fkdjQ wmsßisÿ is;ska lrk lsisÿ lghq;a;lska ksis m%fhdack
.ekSu wiSre h' úNd.j,ska fuka u wksl=;a lghq;=j,ska o by< ch.%yK ,nk wh
we;' tu ish¨ ch.%yK ;=< ieÕjqKq ryi kï ukd isysh hs' ls,sá jQ jia;%hlg
fl;rï idhï fmdjkq ,enqj o Wrd fkd.kS' tfy;a msßisÿ jia;%hlg jyd idhï
Wrd .kS' tfia u wmsßisÿ jQ pxp, is;ska hq;= j lrk bf.kSfï lghq;=j,ska kqjK"
30
OdrKh fkdjefâ' W.kajkq ,nk úIh lreKq myiqfjka OdrKh lr .ekSug
msßisÿ tlÕ jQ is;g by< yelshdjla we;' mdvu ukig fyd¢ka ldjefoa' ;ekam;a
yd iqjm;a jQ uki ´kE u mqoa.,hl= id¾:l;ajh lrd /f.k hhs'
Ndjkdjg fmr weÕ m; uqyqK lg fidaod msßisÿ úh hq;= h' fojkqj wjYH
mQcd øjH ms<sfh, fldg ;nd f;rejka je¢h hq;= h' f;jkqj mkais,a iudoka úh
hq;= h' isõjkqj Ndjkdjg t<ôh yels h'
mshjr 2
fuys § l< hq;af;a wdYajdi lrk jdhqj Wvq f;d, u; fyda kdih w. jÈk
úg tlhs hkqfjka fufkys lsÍuhs' fojk jr wdYajdi lrk úg folhs hkqfjka
fufkys lrkak' fufia wdYajdi jdhqj miaj;dj olajd .Kkh lrkak' tu.ska is;
l%ufhka ikaiqka fõ' wdYajdi jdhqj kdih w. fyda f;d,a w;r .efgk whqre Tng
uekúka ±fkkq we;' YsIHhl= jYfhka wdkdmdki;s jeãug wod< mshjr lsysmhls'
Ndjkd lrkakl= úiska wjidkfha isÿ l< hq;= m%d¾:khla we;'
idrdxYh
32
l%shdldrlu
2' wdkdmdki;s Ndjkdj jvk YsIHhl= i|yd iqÿiq Wmfoia m;%sldjla ms<sfh,
lrkak'
mejreu
² Tng ,eî we;s Wmfoia wkqj ksjfia § Èkm;d wdkdmdki;s Ndjkdj jvkak'
ta i|yd .; l< yels ld,h ms<sn| igykla ;nd .kak'
iïnqoaO Ydikh nen<jQ w;S; .sys meúÈ Y%djl Y%dúldfjda wdo¾Yj;a núka
wkQk jQy' tu pß; ms<sn| j ,sheù we;s .oH moH ks¾udK wOHhkh lsÍfuka
ta nj meyeÈ,s fõ' meúÈ Y%dúld pß; w;r m%cdm;S f.da;ó pß;h yd hfidaord
pß;h m%uqL fõ' thg m%Odk;u fya;=j tajd nqoaO pß;h yd ne£ meje;Su muKla u
fkdfõ' mqoa., Ôú; wdf,dalj;a lr .ekSug WmldÍ jk wdo¾Y iuqodhla tu
pß; ;=< wka;¾.; j ;sîu h' rc f.or meje;s wkka; iïm;a yer oud meúÈ j
fufyKjrl jevfjfiñka wdOHd;añl iqjh ,enQ tlS fufyKska jykafia,df.a
pß;dmodk úuid ne,Sfuka wm cSú;j,g o wdo¾Y ,nd.; yels h'
.uka fjfyiska mSvdjg m;aj isá m%cdm;S f.da;ó ìij we;=¿ mkaishhla
fokd l+gd.dr Yd,dj fodrgqj wìhi /§ isáhy' fï msßi ÿgq wdkkao f;rKqfjdaa
tu ia:dkhg jevu fldg tfia /£ isàug fya;= úuid isáhy' Tjqyq ;uka ish¨
fokd u meúoao wfmalaIdfjka /£ isák nj mejiQy' wdkkao f;rKqfjda nqÿrÿka
rcf.oßka fufyKjrg 35
fj; jevu l<y' nqoaOud;dj we;=¿ msßi meúoao wfmalaIdfjka fodrgqj wNshi
/£ isák nj ±kqï § tu msrsig meúoao ,nd fok f,i wdhdpkd l<y' tu
b,a,Su nqÿrÿka úiska f;jrla u m%;slafIam lrk ,È' túg wdkkao f;rKqfjda
nqÿrÿkaf.ka fufia úuid isáhy'
—wdkkaohsks" hï ia;%shla meúÈ j ù¾h jvhs kï" wehg wehf.a ia;%S Ndjh ksjkg
ndOdjla fkdfõ'˜
túg wdkkao ysñfhda m%cdm;Sf.da;ó foaúh iq¿ ujl jYfhka fkdj je¥
ujl mßoafoka .sysl, nqÿrcdKka jykafiag ,ndÿka /ljrKh yd fifkyi
.ek isysm;a lrñka wef.a Wodr .=K j¾Kkd fldg wehg meúoao ,nd fok f,i
kej;;a wdhdpkd l<y' nqÿrcdKka jykafia thg m%;spdr olajñka fufia jod<
fial'
36
wIag .re O¾u kï jQ fï lreKq wg wdkkao f;rKqfjdaa m%cdm;S f.da;ó
foaúhg ±kqï § tajd ms<s.kafkakï wehg th u meúoao yd Wmiïmodj fõhehs ±kqï
ÿkay' túg m%cdm;S f.da;ñh nqÿrcdKka jykafia jev isák Èidjg kuialdr
lrñka tu O¾uhka by<ska u ms<s.kakd njg f;jrla u m%;s{d ÿkakd h' wIag
.re O¾u ms<s.ekSu;a iu. wehg meúoao yd Wmiïmodj ysñ úh' t;=ñh;a iu. isá
fiiq l=udßldjkag o meúoao ,nd .ekSug wjia:dj Wod jqKs' fï ish¨ fokd meúoao
,nd .ekSu NslaIqKS iudcfha iudrïNh úh' ta jk úg nqoaO Ydikh wdrïN ù jir
myla bl=;a ù ;snqKs'
túg iqfodjqka rc;=ud nqÿrÿka jäk fmru.g f.dia" —iajdókS" wmg ,Êcd lrñka
msvqisÕd jäkafka l=ulg o@ fï msßig wdydr ,nd §fï wfmdfydi;alula ug
;sfí±@˜ hs nqÿrÿkaf.ka úuid isáfha h'
—uyrc fï wfma jxYfha isß;˜ hehs nqÿrcdKka jykafia iqfodjqka rcqg jod<y'
—iajdóks" wfma jxYh uyd iïu; laI;%sh jxYhhs' tys lsisjl= isÕufka f.dia
ke;"˜ hkqfjka iqfodjqka rcf;fï mejeiqfõ h'
—uyrc" ta Tfí jxYhhhs' wfma jxYh nqoaO jxYhhs' tys pdß;%h fuhhs"˜ nqÿrcdfKda
jod<y'
40
—isoaOd¾: l=udrfhda b;d ±ä is;a we;af;da h' ;mig hk úg fkdlshd u .shy' Wka
jykafiag ud mlaImd;Sj jdih lr we;akï Wka jykafia ud ±lSug jevujkq we;'
túg ud leue;s mßÈ j¢ñ'˜
jhi wjreÿ ye;a;E wfÜ § t;=ñh msßksjka mdkakg ;SrKh lrkq ,enqfõ
nqÿrÿka Ôjudk iufha u th isÿúh hq;=hehs hk woyi we;sj h' nqÿrcdKka
jykafia jev isá úYd,d uykqjr l+Gd.dr Yd,djg jevu fldg ;u woyi
±kajQjd h' nqÿrcdKka jykafiaf.a wkq±kqu we;sj m%d;syd¾h ±lajQ NoaolÉpdkd
f;rKsfhda fmr wd;au Njhkays f;dr;=re m%ldY fldg nqÿrÿkaf.a isßmd kuialdr
lr wjir f.k msßksjka mE fial'
42
idrdxYh
rc f.or meje;s iïm;a yer oud meúÈ j fufyKs wimqjl jev fjfiñka
wdOHd;añl iqjh ,enQ ry;a fufyKska jykafia,d w;r uyd m%cdm;Sf.da;ó
f;rKsh yd NoaolÉpdkd f;rKsh iqúfYaI fj;s' tfia jkafka fï fofokd u
nqoaO pß;h yd Rcq in|;djla meje;Su muKla u fkdj wdo¾Yj;a pß;j,ska
hqla; ùu;a Ydik wNsjDoaêhg l< W;=ï fiajh;a ksid h' úfYaIfhka wdOHd;añl
ÈhqKqjg ia;%S;ajh ndOdjla fkdjk nj fï pß; foflka fok jeo.;a wdo¾Yh
jkafka h' wo ojfia wfma Ôjk pß; f.dv k.d .ekSug o fï pß; fnfyúka
jeo.;a jkq we;'
l%shdldrlu
mejreu
² hfidaord foaúh ms<sn|j ,she ù we;s lú yd .S; tl;= fldg l=vd fmd;la ilia
lrkak'
rcf.oßka fufyKjrg 43
07 Oïu mofhka ì|la
iqlrdks widOQks
hym;a fohla l< yelafla hym;a is;sú,s we;s whl=g u h' tu ls%hdfjka
Tyqf.a hym;a nj ;j ;j;a ÈhqKq fõ' tfia jqj;a th t;rï myiq ld¾hhla fkdfõ'
Wvq .x n,d msyskSula jeks ÿIAlr ld¾hhls' tfuka u ;udg whym; msKsi mj;sk
foa isÿ lsÍu myiq h' c,h my<g u .,d hkakdla fuks' fï nj meyeÈ,s flfrk
.d:djla Oïu mofha we;=<;a fõ' tu .d:d foaYkdjg miqìï jQ l:d mqj;la o we;'
msKavmd;fhka miqj fjfyrg jeä wdkkao f;rKqfjda foõo;a f;reka úiska m%ldY
lrk ,o ish,a, nqÿrÿkag okajd isáhy'
44
tu wjia:dfõ nqÿrcdKka jykafia fufia jod< fial'
iqlrdks widOQks
w;a;fkda wys;dks p
hx fõ ys;x p idOqxp
;x fõ mru ÿlalrx
^Oïu moh - w;a; j.aa.h&
ieje;a kqjr pq,a,ld< kï Wmdil flfkla Od¾ñl j Ôj;a úh' Tyq iEu
osklu rd;%sfhys fjfyrg f.dia nK wid w¨hï fõ,dfjys f.or n,d hhs' oskla
w¨hï fõ,dfõ fidreka f.hla ì| Okh meyer .kakd l,ays f.ysñfhda wjÈ jQy'
meyer.;a Okh /f.k fidre m,d .shy' f.ysñfhda fidreka miq mi ¨yqn¢kakg
jQy' lr lshd .; yels lsisjla ke;s jQ tla fidfrla nK wid f.or hk pq,a,ld<
Wmdil wi,g fidrnvq oud ieÕù m,d .sfha h'
pq,a,ld< Wmdil ;=ud úydrhg f.dia ;udg isÿjQ yÈis lrorh NslaIQka
jykafia,dg fy<s lf<a h' NslaIQka jykafia fj;ska f;dr;=re ±k.;a nqÿrcdKka
jykafia my; i|yka .d:dj jod<y'
m<uq .d:dfõ tk idOq hkafkka woyia jkafka hym;a p¾hdjka h' widOq
hkq whym;a p¾hdjka h' ta ta ixialD;sl" wd.ñl" idudðl mßirh wkqj fyd|
krl ms<sn| w¾: ksrEmK úúO iajrEm .; yels h' fuys § w¾:j;a jkafka fn!oaO
b.ekaùï wkqj hym;a foa hkak h' nqÿ oyu ;=< fm!oa.,sl iqn isoaêh Wfoid wod<
lr.; yels m%dfhda.sl b.ekaùï iuqodhla mj;S'
miamúka je<lSu
oi wl=i,fhka fjkaùu
mrdNj lreKqj,ska neyer ùu
46
jeks m%lg lreKq lsysmhla ms<sn|j jqj o i,ld ne,Sfuka ta nj ;yjqre fõ' widOq
O¾uhkaf.ka fjkaùu myiq fkdfõ' tu ksid m<uq .d:dfjka whym;a oE isÿ lsÍu
myiq nj foaYkd fldg ;sfí' —lrk l,g mõ ñysßh ó fia˜ hehs ùod.u ud ysñhka
f,dajev iÕrdfõ § m%ldY l< mßÈ mõlï lsÍu ó meKs fuka rij;a h¦ myiq h¦
úfkdaoh i;=g f.k fohs' tfy;a th ;djld,sl h' tys m%;sM, wmf.a fuf,dj
hym; j<ld,k w;r Nj.dó Èúmeje;au o lgql tlla njg m;alsÍug fya;= fõ'
;ud úiska lrk ,o whym;a l%shd ksid ;ud wmsßisÿ jkjd fuka u ;ud
úiska lrk ,o hym;a ls%hd ksid ;ud msßisÿ ùu o isÿ fõ' flkl= msßisÿ jkafka
fyda wmsßisÿ jkafka Tyqf.a l%shd l,dmh wkqj h'
idrdxYh
;udf.a whym; msKsi fya;=jk oE myiqfjka l< yels w;r ;udg ys;lr
jQ hym;a foa lsÍu b;d u ÿIalr h'
;ud úiska lrk ,o mdmh ;ud ls,sá lrkafka h' ;ud úiska fkdlrk
,o mdmh ;ud msßisÿ lrhs' msßisÿ nj fyda wmsßisÿ nj fyda ;u ;ud w; u
mj;skakls' flfkla ;j flkl= msßisÿ fkdlr;s'
48
l%shdldrlu
1' fuu .d:d ksje/È WÉpdrKfhka hq;= j ;d,hlg .dhkd lrkak'
2' fuu .d:d wdY%fhka wmg ,nd.; yels Wmfoia we;=<;a ;Sre ,smshla rpkd
lrkak'
mejreu
² fuu mdvfï we;=<;a Oïu mo .d:dj, w¾: we;=<;a jk fia moH ks¾udKh
lrkak'
ñksia Èúh Wiia lsÍug u.fmkajk b.ekaùï /ila nqÿ oyfuys we;=<;a h'
tn÷ .=Kdx. w;=ßka isõ nU úyrKj,g ysñ jkafka iqúfYaI ia:dkhls' fu;a;d"
lreKd" uqÈ;d" WfmlaLd hkq tu nU úyrK i;rhs' fuu .=Kdx. n%yau úydr" n%yau
úyrK hkqfjka o ye¢kafõ' n%yau hkafkys W;=ï" fY%aIaG hk wre;a we;=<;a h'
úyrK hkafkys meje;au" jdih lsÍu hk wre;a we;' ta wkqj n%yau úyrK hkq
W;=ï meje;au hkakhs' fuu úyrK i;r p;= wmamu[a[d hkqfjka o ye¢kafjhs'
isõ nU úyrK Wiia uÜgñka m%.=K lsÍu n%yauhdg iudk ùula f,i ie,flhs'
foudmshka uyd n%yauhdg Wmud fldg we;af;a o fuu Wiia .=Kdx. foudmshka
orejka flfrys m;=rejk neúks'
fu;a;d
lreKd
uqÈ;d
wka whf.a ÈhqKqj ±l tu ÈhqKqj ;udg we;s jQjla fia i,ld i;=gg m;a
jk iajNdjh uqÈ;djhs' ´kE u mqoa.,hl= jvd leue;s jkafka ;u ÈhqKqj h' ;udf.a
ÈhqKqj ±l i;=gq jkjd fia u wka whf.a ÈhqKqj ±l i;=gq ùu o Wiia .=Kdx.hls'
iem;g m;a ;eke;a;d ;u ys;j;l= fyda {d;shl= fyda kï túg we;s jk i;=g
uqÈ;d .=Khla f,i ie,lsh fkdyels h' kEoE ys;j;alï lsis;a fkdue;s j ´kE u
W;=ï meje;afuka Èú ux ire lruq 51
mqoa.,hl=f.a ÈhqKqjl § wdhdihlska f;dr j i;=gg m;a ùug yels ùu uqÈ;d n%yau
úydrh f,i ie,lsh yels h' uqÈ;d .=Kh mqoa.,hd ;=< ksrdhdifhka cks; jk
is;sú,a,la fkdfõ' tu .=Kh wdhdifhka j¾Okh lr .; hq;a;ls' mqyqÿka ñksid
;=< jeä jYfhka cks; jk is;sú,a, B¾IHdj h' fuu is;sú,a, hgm;a lr .ekSug
wm uqÈ;d .=Kh m%.=K l< hq;= h¦ fï i|yd jeäh hq;af;a uqÈ;d Ndjkdj h'
WfmlaLd
lror úm;a isÿ jk úg ljrl=g jqjo wka whf.a Wojq Wmldr wjYH fõ'
;ks ;ksj fuka u iduQysl j o tjeks lror" úm;a j,g uqyqK §ug isÿ jkafka
wkfmalaIs; j h' ldreKsl ñksiqka fjfik iudchl úm;g m;a jQjkag läkñka
iyk ie,fia' miq.sh wjêfha furg we;s jQ .xj;=r" iqkdñ jeks úm;a;sodhl
wjia:dj, § fndfyda fokd läkñka iqÅ; uqÈ; jQfha wka whf.a lreKdj Tjqka
flfrys fhduq jQ ksid h'
52
wka whf.a ÈhqKqj ±l i;=gg m;a jk" uqÈ;d .=Kh mj;sk iudchl ÈhqKqj
fõ.j;a fõ' tjeks iudchla mßydkshg m;a fkdfõ' B¾IHdj" fl%daOh" ffjrh
jeks udkisl ÿn,;d uqÈ;dfjka hgm;a fõ' tksid iudc .egqï wvq fõ'
WfmalaId .=Kh ÈhqKq lr .;a úg ,dN" w,dN" hi" whi" kskaod" m%Yxid"
iem" ÿla wdÈ wIagf,dal O¾u yuqfõ fkdie,S jdih lsÍug yels h' udkisl
iunr;dj úúO f,vfrda. iukhg fuka u mqoa.,hdf.a .=Kd;aul w.h j¾Okh
lr .ekSug o bjy,a fõ'
idrdxYh
fu;a;d" lreKd" uqÈ;d" WfmlaLd hkq i;r n%yau úyrK h' Wiia jQ
yeisÍu hkak fuys woyihs' fu;a;d hkq ys;j;a njhs' wka whf.a ÿfla §
msysg ùug bÈßm;a jk is;=ú,a, lreKdj fõ' wkHhkaf.a ÈhqKqj ±l i;=gq
jk iajNdjh uqÈ;dj fõ' ÿl iem fofla § ueoy;a is;=ú,s mj;ajdf.k hdu
WfmalaIdj fõ' fuu .=K O¾uj,ska hq;= mqoa.,hd fY%aIaG wfhls' fuu .=Kdx.
m%.=K lsÍfuka mqoa.,hdg fuka u iudchg o iekis,sodhl ;;a;ajhla Wod lr
.; yels h'
l%shdldrlu
54
09 iS, iq.kaOh u
W;=ï jkafka h
fï iir ÿla iys; h' widr jQ iir blaujd" ÿl Èkd úuqla;sh Wodlr.kq
msKsi nqÿrÿka jod< ud¾.h" ÿlaL ksfrdaO.dñKS mámodj kï fõ' th iS," iudê
m%{d hk ;%súO YslaIdjlska hqla; h' tys uq,ska u ±lafjkqfha o iS,hhs' iïud jdpd"
iïud lïuka; iy iïud wdÔj hk ud¾.dx. iS, YslaIdjg we;=<;a fõ' ldhsl
jdpisl ÿisß;aj,ska fjkaù" iqisß;aj, ksr;ùu ñka woyia flf¾' fm< oyfuys
iS,h úúOdldrfhka meyeÈ,s ù ;sfí'
i÷ka ;=jr,dÈ ish¨ iq.kaO" iS, iq.kaOh úiska mrojkq ,efí' u,a
iqj| mßirh iqj|j;a lrhs' th há iq<`.g iSud fjhs' Wvqiq<`.g yud fkdhhs'
i;amqreIhkaaf.a iS, iq.kaOh Wvqiq<`.g o yud hkafka h' wo;a wms iïud
iïnqÿrcdKka jykafiag jkaokd lruq¦ f.!rj lruq¦ mqo i;aldr lruq' ießhq;a"
uq.,ka" iSj,S wdÈ uy ry;ka jykafia,d jkaokd lruq' Wkajykafia,d msßksjkg
jev jir fooyia mkaishhla bl=;a j f.disks' tfy;a wmf.a jkaokhg md;% jkafka
Wkajykafia,d W;=ï iS, iq.kaOfhka o iq.kaOj;a jQ neúks'
ysß T;a;mam
ysß T;a;mam fol iS,fhys mokuhs' tajd foaj O¾u" f,dal md,l O¾u
f,i o ye¢kafjhs' fuys zysßZ hkq mõ lsÍug we;s ,Êcdj h' T;a;mam hkq mõ
lsÍug we;s ìhhs' —foúhka i;= .=K O¾u˜ ke;fyd;a —flkl= foaj;ajhg Wiia
lrjk .=K O¾u˜ hk w¾:fhka fïjd foaj O¾u kï fõ' hul= mjg ,Êcdjla fyda
ìhla ke;akï is,aj;a ðú;hla f.dvkÕd .ekSug fm,fUkafka ke;' Tyq ´kE u
ÿisß;lg myiqfjka u fm,fò' is,aj;a Ôú;hlg fm,fUkafka ysß T;a;mam we;s
;eke;a;d h' tu ksid ysß T;a;mam fol iS,fha mokuhs' iS,hg b;d u <Õska isg
Wmldr lrkafka;a ta fol h' fuys ,Êcdj yd nh hkq idudkH Ôú;fha iuyr
wjia:dj, § wmg we;sjk nh fyda ,Êcdj fkdj" mjq lsÍug we;s ,Êcdjla yd
ìhhs' tfyhska nqÿrÿka úiska fuu .=K O¾u fol zf,dajeiaidf.a yeisÍu md,kh
lrk lreKqZ fyj;a f,dal md,l O¾u f,i y÷kajd § we;'
—;s%fldaá mdßY=oaêh˜ hkq wxY ;=klska fyj;a ;=ka wdldrhlska iS,h wdrlaId
lsÍuhs' tkï"
1' mõlï fkdlsÍu
2' mõlï fkdlrùu
3' wka wh lrk úg wkqu; fkdlsÍu
fï wdldrhg fiiq YslaIdjka flfrys o mej;sh hq;= nj fuys W.kajd ;sfí'
fuys § >d;k" ysxik fuka u tajd i|yd wkqn, §ï wkqu; lsÍï wdÈfhka
je<lSu woyia fjhs' ta wkqj iS,fhka mqoa.,hdf.a ÈhqKqj ie,fihs' tfia u
lreKdj ohdj wdÈ Wiia udkj .=K O¾u iudchg odhdo lsÍu u.ska iudc
iodpdrh o j¾Okh fõ'
is,a /lSfï § w;a;+mkdhl O¾u m¾hdh wkqj l%shd lsÍu b;d jeo.;a h'
m%dK>d; YslaIdj wdrlaId lsÍfï § w;a;+mkdhsl O¾u m¾hdh fufia Ndú; l<
yels h' ;ud Ôj;a ùug leue;s h¦ urKhg wleue;s h' fiiq i;a;ajfhda o Ôj;a
ùug leue;s h¦ urKhg wleue;s h¦ o~qjug" o~quq.=rej,g ìh h' tf,i ;ud Wmud
fldg wkqka keiSfuka je<lsh hq;= h' i;a;ajhskaf.a Ôj;a ùfï whs;sh iqrlaIs;
lsÍu fuhska woyia flf¾' tfia u ;udf.a foam< ;ud ika;lfha mj;ajdf.k
hdug iEu mqoa.,hd u leue;s h' th wjfndaO fldg f.k wkqkaf.a foam< meyer
.ekSfuka je<lS isáh hq;= h' fiiq YslaId mo iïnkaOfhka o fuf,i l%shd lsÍu
w;a;+mkdhsl O¾u m¾hdhg wkqj l%shd lsÍuls'
flkl= Okj;a fyda W.;a jqj o reje;s fyda l=,e;s jqj o iS,fhka f;dr
jQfha kï Tyqf.a Ôú;h ksIaM, h' tfyhska wms o is,aj;a fjuq'
idrdxYh
fn!oaO wdpdr O¾u w;r iS,hg ysñjkafka m%uqLia:dkhls' iS,h hkak
úúO ;ek úúOd¾:j;a jQ mohls' is,aj;aùu i|yd wjYH jk f,dal md,l O¾u
folls' tkï mjg ìh yd ,Êcdjhs' iS,fhys úr;sh yd iudodkh;a ;%sfldaál
mdßY=oaêh;a wms fuu mdvfuka bf.k .;suq' mdi, ;=< hym;a isiqka f,i o"
iodpdr iïmkak iudchl idudðlhka f,i o ðj;a ùug wms leue;af;uq'
tn÷ iudchla f.dvkÕd .ekSfï j.lSfuka fldgila wm fj; o mejÍ we;'
tys § uQ,sl wjYH;dj is,aj;a ùuhs' ta i|yd wm múka je<lsh hq;= h' mõ lrk
whg lsisÿ wkqn,hla fkd§ yels yeu úfgl u Tjqka mdmfhka j<lajd,Sug
mshjr .; hq;= h' Tjqkag múka je<lSfï wdksYxi wjfndaO lr §ug mshjr
.; hq;= h' fï ish,a,g u moku jkafka mj ms<sl=,a lsÍu yd mjg ìh ùuhs'
tneúka ysß T;a;mam iïmkak Ôú;hla u f.dvkÕd .ekSug wêIaGdkYS,Ssj
lghq;= lruq' túg wm ksji" mdi," m<d; fuka u iuia; foaYh u fid÷re
;ekla jkafka u h'
58
l%shdldrlu
1' iS, hkafkys w¾:h f.kyer olajkak'
2' m%dK>d; YslaId moh weiqre lr .ksñka úr;sh yd iudodkh meyeÈ,s lrkak'
3' ysß T;a;mam fya;= fldg f.k wm is,aj;a jk whqre fmkajd fokak'
mejreu
mo újrKh
1' ojißñ - l,a f.jñ
2' fufuka - fï whqßka
3' ñiyisßksÿ - je/È yeisÍfuka o
4' ore l,e - <ud ld,fha
5' ;=reKqje - ;reK ld,fha §
6' iror i;=áka - ish ìß|f.ka i;=gq ùu
7' ÿuqÿ fkdue fndñ - ÿï o fkdfndñ
60
10 bgq lruq hq;=lï
fiajlhdf.a Yla;s m%udKhg jev mejÍu jvd;a fyd| fiajdjla ,nd .ekSug
uQ,sl jYfhka WmldÍ jkakls' lsishï ld¾hhla fiajlhd ,jd bgq lr .ekSug
l%shd lsÍfï § Bg wod< ldhsl Yla;sh fuka u udkisl Yla;sh o Tyq i;= j we;af;a
±hs fiajHhd úiska ie,lsh hq;= h' ±ßh fkdyels ;rï jev mejÍfuka fiajlhd
w;Dma;shg m;a jk w;r tu`.ska jev u.yer isàug fyda uekúka fkdlsÍug
fyda Tyq fm,fUhs' m<mqreÿ úfYaI{ ±kqu iy mqyqKqj iys; whg ta ta ld¾hh
mejÍfuka th jvd;a M,ÞhS j bgqlrjd .; yels h'
.sys Ôú;hla .; lsÍfï § iEu whl=g u uqo,a wjYH h' iEySug m;aúh
yels" m%udKj;a wd¾Ól Yla;shla Wodlr fok fiajHhd flfrys lemùfuka fiajh
lsÍug fiajlhd fm,fUkq we;' tneúka fiajlhdg Ôj;a ùug m%udKj;a" Y%uhg
iß,k jegqmla iy hemSug m%udKj;a wdydr mdk ,nd§u fiajHhd i;= hq;=luls'
túg jev j¾ck" jev meyer yeÍu" ¥IK" w,a,ia jeks l%shd wju jkq we;'
;udg mejÍ we;s jev fldgi uekúka" wjxl j" lemùfuka" ksis l,g
fõ,djg bgq lsÍug fiajlhd ks;r W;aidyj;a úh hq;= h' th Tyqf.a mru j.lSuls'
th bgq fkdjk l, iajdñ - fiajl in|;dj wdrlaId jkafka ke;'
bgq lruq hq;=lï 63
tfuka u fiajlhd úiska o ;u iajdñhd" wdh;kh yd wdh;k m%Odkshd
w.h lsÍu o b;d fyd| iajdñ fiajl in|;djla mj;ajd .ekSu flfrys WmldÍ
fõ' —ksfodia flfkla fuÈh; WmÈfka ke;˜ hk lshuk wkqj fuf,dj ´kE u
flkl= ;=< l=vd fyda jrola ;sìh yels h' tajd uy;a fldg fkdolajd fyda ta
ms<sn|j muKla u fkdis;d fyda iajdñhd i;= l=vd fyda .=Khla we;akï th w.h
lsÍu fiajlhdf.a hq;=luhs'
Y%S ,dxflah b;sydih foi wjOdkh fhduq lrk l,ays fmkS hk jeo.;a
lreKla kï iudch f,!lsl" f,daflda;a;r wNsjDoaêh Wfoid b;d iqúfYaI
u.fmkaùu ,enqfõ NslaIQka jykafia,df.ka njhs' rcqf.a isg idudkH mqrjeishd
olajd ish,af,da u b;d by< wdOHd;añl iy iodpdrd;aul ÈhqKqjla we;s msßila
njg m;a ùfuys,d o" wyi Wig Èfjk uyd od.eí" uyd id.rh jeks úYd, jeõ
wuqKq ks¾udKh ùug o nqÿ oyñka iqfmdaIs; fY%aIaG l,d ks¾udK ìys ùug o
NslaIQka jykafia,df.ka ,o u. fmkaùu m%uqL ù ;sfí' Y%S ,dxflah ck;dj úiska
b;d ÿ¾oYdiïmkak ld,jdljdkqj, § mjd Ôú; mß;Hd.fhka Wka jykafia,d
wdrlaId lf<a tneúks' is.df,dajdo iQ;%hg wkqj .syshd úiska meúÈ W;=uka flfrys
bgq l< hq;= hq;=lï myls' tajd fufia h'
1' meúÈ W;=uka ms<sn| ffu;%sfhka l%shd lsÍu
2' ffu;%S iy.; j l:d lsÍu
3' ffu;%sfhka is;Su
64
4' Ydiksl wjYH;d i|yd ;u ksjig jevu lsÍug bv ie,iSu
5' isõmifhka Wjgeka lsÍu
meúÈ ixia:dfõ meje;au fjkqfjka .syshd úiska lrkq ,nk ish¨ ld¾hhka
ffu;%S iy.; j bgq lsÍu fuys wjOdrKh flfrk lreKls' nia r:fha § wdikhla
,nd§u" uy u. § mjd .re lsÍu" úydria:dkfha wNsjDoaêh fjkqfjka lghq;= lsÍu
wdÈ ish¨ lghq;= lsisjl=f.a fufyhùu ksid fkdj Ydiksl yeÕSfuka" ffu;%S
iy.;j u l< hq;= h' ffu;%S iy.; ldh l¾u meje;aùu hkq thhs'
NslaIQka jykafia kula ksjig jäk l,ays f.!rjfhka hq;= j wdik mkjd
ms<s.ekSu yd Ydiksl wjYH;d bgq lr.ekSug yels Wmßufhka odhlùu .sys
fn!oaOhdf.a isõjeks hq;=lu fõ'
iajdóka jykafia WmdhYs,S j fyda .syshd mdmfhka j<lajd .; hq;= h' Wka
jykafia ;rï oyñka YslaIKh fkd,o .syshd mõlï ñysß hehs is;kjd úh yels h'
tfy;a iajdóka jykafia O¾udkqYdikd fldg .syshd múka j<lajd .; hq;= h'
uq.,ka ysñhka fuka Roaê m%d;syd¾h fkdmEyels jqj o fldaish isgdKka jeks uiqre
f,daNSka msxlïys ksr; lrùug ;rï Wka jykafia Wmdh l=i,;d iïmkak úh
hq;= h'
nqÿ oyu ms<sn| ukd wjfndaOhla we;s NslaIQka jykafia .syshd flfrys
wkqlïmdfjka" fkdweiQ oyï foaYkd lrñka" Tyq nK oyñka fmdaIKh lsÍu;a
weiQ oyïys iel ;eka wef;d;a tajd myod §u;a lreKd fmr±ßj l< hq;= h' th
NslaIQka jykafiaf.a mru hq;=lu nj nqÿrcdKka jykafia foaYkd lr we;'
66
idrdxYh
l%shdldrlu
1' Tn Tnf.a mdif,a wkOHhk fiajlhl= hehs is;d mdif,a hym;a meje;au
fjkqfjka Tn wkq.ukh lrk ls%hdldrlï ,ehsia;=jla ms<sfh, lrkak'
2' Tnf.a ksjig jevu l< iajdóka jykafia kulg .re nqyquka fmr±ß j lghq;=
lrk wdldrh ms<sn| WoEik /iaùfï § lrk l;djla ,shd olajkak'
mejreu
² l¾udka; Yd,djl fiajH-fiajl w¾nqohla úi|d .ekSug fn!oaO b.ekaùï
wod< lr.; yels wdldrh ms<sn| j ys; ñ;=rka iu. idlÉPdjl ksr; jkak'
68
uj ñh.sh miq orejd wïud ;d;a;d lSfõ hfYdaydñ f,dl= wïudg iy
äx.sßydñ f,dl= ;d;a;dghs' lsßwïud ù fï orejdg lsß fmõfõ ;,ymsárd<,df.a
fudfydÜáydñf.a ìßh jQ mqxÑueKsfla ud;dj h' rkaueKsflaf.a wl,a urKh
ksid is;a fõokdjg m;aj isá uoaÿuydñ .u yer .sfha h' f,dl= ;d;a;d lfâ jev
lrñka ld,h .; lrk w;r jeämqr fï orejd jevqfKa iShdf.a weiqf¾ h' iShd
fï orejdg mqxÑ uy;a;hd hehs weu;=fõ h'
idrdxYh
n,xf.dv jeks ÿIalr .ïudkhl Wm; ,nd l=vd l, u foudmshkaf.a
fifkyi mjd wysñ jqj;a f,dal mQð; ;;a;ajhg m;ajkakg wdkkao ffuf;%ah
ysñmdKka jykafia iu;a jQy' fld;rï lïlfgd¨ yd ÿIalr;d ;snqK;a tajd
chf.k bÈßhg hEu wmg;a wdo¾Yhls' is,aj;a .=Kj;a uyf;r kul f,i
fmr wmr foÈ. NdId lsysmhla bf.kSu;a O¾uOrhl= ùu;a thg fya;= jkakg
we;' Y; j¾Idêl ld,hla f,dal i;a;ajhd fj; lreKdfjka W;=ï fufyjrla
l< w;s.re wdkkao ffuf;%%ah uydkdhl udysñfhda nqoaO mq;%hl= f,i buy;a
fiajhla l<y'
l%shdldrlu
1' wdkkao ffuf;%ah uy kdysñmdKka jykafiag ysñ jQ f.!rj kdu 03la
,shkak'
mejreu
² n,xf.dv wdkkao ffuf;%ah uy kdysñmdKka jykafia úiska rÑ; lD;s 05l kï
fidhd ,shkak'
72
12 wgf,da oyu
fuf,dj Wmka iEu i;a;ajfhla u i;=áka Ôj;a ùug leue;s h' ÿlska
úiSug wleue;s h' lS¾;s m%Yxid ,eîug leue;s h¦ iem ú£ug leue;s h¦ kskaod
wmydi ,eîug fyda ÿla ú£ug wleue;s h' tfy;a wmg Ôú;fha leue;s foa muKla
fkdj wleue;s foag;a uqyqK §ug isÿfjhs' fndfyda fokd ;ud leue;s foa ,eîu
ksid wm%udK i;=gg m;afj;s¦ tfia u wleue;s fohla ,enqK úg fndfyda fia ÿlg
m;afj;s' lr;a;hl frdaohla le/flkjd fia wfma Ôú;;a wgf,da oyug hg;a j
.uka lrhs'
uyd ux., iQ;%fha § wgf,da oyñka lïmd fkdù lghq;= lsÍu ux., lreKla
f,i olajd ;sfí' ux., hkq ÈhqKqjhs' ux., lreKla hkq ÈhqKqj we;slrk
lreKls¦ hym; Wodlrkakls'
MqÜGiai f,dalOïfïys
Ñ;a;x hiai k lïm;s
wfidalx úrcx fÄux
ta;x ux., uq;a;ux
2' hi - whi
hi hkq lS¾;sh iïm; hk wre;a we;s mohls' whi hkq wmlS¾;shhs' lS¾;sh
fuka u wmlS¾;sh o f,dj ldg;a fmdÿfõ ú¢ug isÿfõ' f,dj lsisjl= ieu od lS¾;s
m%Yxid ,nd ke;' lsisjl= wmlS¾;sh o ,nd fkdue;' ñksidg fï fol u udrefjka
udrejg fyda wvq jeä jYfhka ,efí' Tn is,ajf;ls" .=Kjf;ls" hym;a flfkls"
fyd| <ufhls" lSlre flfkls" olaIfhls jeks we.hSï wmg yeu od u wikakg
fkd,efnhs' Tn kmqre flfkls" f,daNfhls" jxpdldrfhls" krl <ufhls" oÕ
<ufhls" lmáfhls" .=Kul=fjls" wyxldr flfkls jeks wmlS¾;su;a jpk o
wikakg ,efnkakg ms<sjk' wm fï fol u tl fia ú| ord.ekSug mqreÿ mqyqKq
úh hq;= h'
74
3' kskaod - m%Yxid
wka whf.a wekqï neKqï .erySïj,g ,laùu kskaodjhs' wka wh úiska ;uka
j¾Kkd lsÍu" .=K lSu m%Yxidjhs' wmg Ôú;fha yeuúg u meiiqï wikakg
fkd,efí' iuyr wjia:dj, kskaod nia o wikag ,efí' je/oaola isÿlr neKqï
wikakg ,efnkafka kï ;udf.a jro ksid tfia fodila weiSug isÿjQjd hehs
ys; yod.; yels h' tfy;a jrola fkdfldg mjd neKqï weiSug isÿjk wjia:d
;sìh yels h' th f,dal iajNdjhhs' wm tu wjia:dj, § l,n, fkdúh hq;= h'
bjid ord isàug mqreÿ mqyqKq úh hq;= h' lsis u jrola fkdl< wm nqÿmshdKka
jykafia fuka u fndfyda ry;ka jykafia,d mjd ksrmrdfoa kskaod wmydi ú| we;'
tfy;a Wka jykafia,d lïmd ù ke;' wmg o Ôú;fha fndfyda m%Yxid fuka u
wmydij,g o f.dÿre jkakg isÿúh yels h' wm ta fol u tlfia ú| ord.ekSug
mqyqKq úh hq;= h' tfia u nqoaOd § W;=fuda ksn|j u foúhkaf.a mjd m%Yxid ,enQy¦
we.hSï .=K jekqï ,oy' tfy;a Wka jykafia,d thska Woaoduhg m;a jQfha o ke;'
4' iem - ÿl
iqL hkq iemhs' ÿlaL hkq ÿlhs' iemh wdldr follg fnÈh yels h' ldhsl
iem yd udkisl iem hkq ta folhs' ÿl o ldhsl yd udkisl jYfhka fohdldr h'
nqÿ" mfianqÿ" uyry;ka jykafia,dg udkisl ÿla fkdue;' tfy;a ldhsl ÿla we;'
ry;a fkdjQ wmg ldhsl ÿla fuka u udkisl ÿla o ú£ug isÿ fõ'
w;sW;=ï ksjka iqjfhka iekiqfKa jqj o" Wiia f,i isjqmih ,enqK o
nqÿrcdKka jykafiag mjd foõo;a ysñhka .,la fmr,Su ksid Y%Smdofha udmg
weÕs,af,a ;=jd,hla we;sù fõokd ú£ug isÿúh' tfia u Wka jykafiag ks;r ks;r
ysfia reodjla o je<¢K' iuyr wjia:dj, msgfldkafoa fõokdjla we;súh' f,days;
mlaLkaÈld kï frda.h je<£ fõokd ú£ug isÿúh' Wka jykafia fï ish¨ ldhsl
fõokdjka bjid ordf.k jevisáhy' wmg;a wikSm ùu ksid fyda ;=jd, isÿùï
wdÈh ksid ldhsl fõokd ú£ug isÿ fõ' tajdg l,n, fkdù bjiSug wm yqremqreÿ
úh hq;= h' udkisl mSvdj,g wmg uqyqK fokakg isÿ fõ' wm tajd ú| ord.ekSug
yqreùu o wjYH h'
by; i|yka l< wgf,da oyu ms<sn| fyd| wjfndaOhla ,nd ;sîu fn!oaO
Ôú;hlg b;d m%fhdackj;a h' bf.k .kakd isiqka f,i wmg o fndfyda .eg¨j,g
uqyqK §ug isÿfõ' úNd.j,g uqyqK § b;d úYsIag f,i iu;a jk isiqka fuka u
wiu;a jk isiqka o we;' iu;a jqK;a wiu;a jqK;a th ú| ord.ekSfï yelshdj
wmg ;ssìh hq;= h' foudmshka" jeäysáhka" .=rejreka iuyr wjia:dj, § lrk
wgf,da oyu 75
m%Yxid we.hSï fuka u ,ndfok wjjdo" o~qjï wdÈh o iuj ord .ekSug mqreÿ
mqyqKq úh hq;= h' tajd WfmalaIdfjka hq;=j bjiSu fyd| .=Khls' wm Ôj;a jk
mßirh wkqj iqkdñ" .xj;=r" kdh hEï" iq<x" wjq jeis wdÈ iajdNdúl úm;a wdÈh
ksid wmg lror we;súh yels h' tajd;a WfmalaIdfjka ú| ord.ekSug wm mqreÿ
mqyqKq úh hq;= h'
idrdxYh
,dN - w,dN" hi - whi" kskaod - mixid" iqL - ÿlaL hkq wgf,da oyuhs'
wx. wglska hq;a ksid wIag hkqfjka mejfia' f,dalhdg n,mdk ksid f,dal
hehs lshkq ,efí' O¾u hkq iajNdjhhs' fuh ieufokdg tlfia n,mdhs' mdi,a
orejka jk wmg o fï O¾u;dj,g uqyqK §ug isÿfõ' tajdg wlïms; j"
bjiSfuka yd wjfndaOfhka hq;= j uqyqK §ug wm mqreÿ úh hq;= h'
76
l%shdldrlu
2' nqÿrcdKka jykaafia ,dN w,dN bÈßfha uqyqK ÿka wdldrh meyeÈ,s lrñka
mka;sh bÈßfha Tn l:djla lrkafka hehs is;d tys idrdxYh ,shkak'
mejreu
² wgf,da oyug wlïms; j uqyqK §ug neßj wkqjK ;SrK .;a wh .ek
jd¾;d lSmhla weiqre lrñka Tjqka nqoaêu;a j .;hq;= j ;snqKq mshjr myeÈ,s
lrñka Wmfoia m;%sldjla ms<sfh, lrkak'
mqyqKqjg
,dfNda w,dfNda whfida hfida p
kskaod mixid p iqLx p ÿlaLx
taf;a wksÉpd ukqfÊiq Oïud
wiiai;d úmßkdu Oïud;s'
—,dNh o" w,dNh o" whi o" hii o" kskaodj o" m%Yxidj o" iem o" ÿl o
hk ñksiqka flfrys mj;akd f,dal O¾u wg wks;H fõ¦ iodld,sl fkdfõ¦
fjkiajk iajNdjfhka hqla; fõ'˜
wgf,da oyu 77
13 jejhs od.enhs
.uhs mkai,hs
78
fn!oaO b.ekaùï wdf,dalh fldg.;a úYsIag ixialD;sh ixfla;j;a lrk
wisßu;a jQ o úêu;a jQ o jdia;=úoHd;aul jYfhka by< w.hla .kakd jQ o jej
yd od.en wmf.a wkkH;dj l=ula ±hs f,djg fy<slsÍfuys ,d fmruqK f.k
;sfí' w;S;fha§ reyqKq" udhd" msysá hk iuia; ;=ka isxy,h u wdjrKh jQfha ù
f.dú;ek uq,afldg .;a lDIsld¾ñl Ôjk l%uhlsks' tys,d úêu;a ie,iqï.; yd
iaÓridr jdß moaO;shl wjYH;dj wfma uq;=ka ñ;af;da ukdj f;areï .;ay' ta wkqj
uyd id.r jeks jeõ bÈjQfha h'
fn!oaO ixialD;sh yd jdms ixialD;sh w;r we;af;a ióm in|;djls' ta fol
tlsfklska fmdaIKh ù ;sfí' fndfyda úg jeõ bÈlrùfuys,d mqfrda.dó jQfjda
isxy, rcorefjda h' fkdtfia kï wud;Hjreka fyda tn÷ ck m%OdkSyq h' id.rh
mrhk jeõ wuqKq bÈlrùfuka Tjqka wfmalaId lf<a m%cd ixj¾Okfhys moku jk
wd¾Ól ixj¾Okhhs' wd¾Ól jYfhka m%udKj;a ixj¾Okhla fkdue;sùu È<s÷luhs'
th mqoa.,hdg uy;a ÿlls' uQ,sl f,!lsl wjYH;d iïmQ¾K fkdjQ ;eke;a;l=g
iodpdrd;aul yd wdOHd;añl jYfhka ixj¾Okh ùug o mrf,dj iq.;sh Wodlr
.ekSug o ksjka uÕ hdug o fkdyels h' tjka ;eke;a;d ÿisß;g fhduq fjhs¦
wmdh.dó fjhs' tneúka ;u hemSug m%udKj;a jQ iïm;a we;slu iem;lehs" nqÿ
oyu W.kajhs' jej flakaø fldg.;a Ôú;h ;=< .eñfhda ±yeñ Èúmeje;afuka oEf;a
ù¾hfhka wjYH;d imqrd .;ay'
Y%S ,dxflah isxy, fn!oaO iudcfha m%Odk Ôjfkdamdh jQ lDIsl¾udka;h
r|d mj;afka jeõ Èhjr u; h' ta wkqj tod mej;s iajhxfmdaIs; lDIs wd¾Ól rgdfõ
moku jQfha jejhs' jej hkq rgjeishka lsisjl=;a ika;l fm!oa.,sl foafmd<la
fkdfõ' tfy;a th ish¨ fokdf.a u Ôú; /l fohs¦ wdrlaId lrhs' mrd¾: p¾hdj
ms<sn| nqÿ oyfï tk b.ekaùï yl=<d olajk ixfla;hla f,i jej ye¢kaúh
yels h' jej yEÍfï § tys lemqKq miska ;ekQ .fvd¿ Wmfhda.S lrf.k jeõ
biau;af;a bÈ l< wyial=i ism.kakd f;acdkaú; iqfoda iqÿ od.en wdOHd;añl
iuDoaêfha fyj;a ks¾jdK ud¾.fha ixfla;h fõ' od.en fn!oaO ixialD;sh ;=<
jeã.sh úYsIag;u jdia;= úoHd;aul yelshdj m%lg lrk ksuejquls¦ tfia u fn!oaO
l,d Ys,amshdf.a ks¾udKYS,S ksmqK;ajh úoydmdkakls' ms<smeÈh hq;= O¾uh;a" mila
l< hq;= ksjk;a" od.en u.ska ixfla;j;a fõ' ie±yej;=ka od.en m%olaIsKd lrñka
u,a myka mQcd lrkqfha nqÿrÿkag lrk W;=ï f.!rjhla f,i h'
80
ix.%y lf<a h' fufia ta ta lDIsld¾ñl ld¾hhka isÿ jQfha iduQysl l%shdldrlïj,
m%;sM,hla f,ihs' ta ;=<ska .fï ish¨ fokdf.a u iqyo;ajh j¾Okh jQjd fia u
Tjqfkdjqkaf.a wd¾Ól Yla;sh o j¾Okh úh' fuu jdms ixialD;sfhka fmdaIKh
,enQ wm rfÜ ck;dj wú wdhqO fjf<|du" ji úi fjf<|du" i;a;aj fjf<|du
jeks wOd¾ñl /lshdj, ksr;fjñka ;udf.a fuka u wkHhkaf.a o ÈúuÕ w÷re
lr.ekSug fm<ö ke;s nj o fmfka' Tjqka fj;ska uekúka uQ¾;su;a jQfha ±yeñ
Èú meje;auhs¦ iu.sh yd iyÔjkhhs'
l%shdldrlu
1' jejhs" od.enhs" .uhs" mkai,hs hk ud;Dldj Tiafia YsIH iñ;sfha l;djla
meje;aùug wjYH f;dr;=re /ialrkak'
mejreu
² wfma ixialD;sl Wreuhka .ek lshfjk mqj;am;a ,sms /iafldg fmd;la
ilia lrkak'
82
14 ksíndk mrux iqLx
iir jik flf,ia iys; mqyqÿka ;eke;a;l=g iißka tf;r flf,ia rys;
jQ ÿlaL ksfrdaOh fyj;a ksjk hkq l=ula ±hs" lshd §u myiq lghq;a;la fkdfõ' th
bÈnqjd ud¿jdg fmdl=fKka tf;r we;s f.dvìu .ek lshd §ug iudk l< yels
h' ksjk hkq nqoaOd§ uy ry;ka jykafiaf.a w;a±lSuhs' Wka jykafia,d iir ÿla
we;s lrk ldu ;Kaydj fyj;a mialï iemf;ys leue;a; we;s" b÷rka mskùfï
reÑh o" Nj ;Kaydj fyj;a uf.a h" uu fjñ" uf.a wd;auh fõ hehs i,ld
.kakd Ydiaj; oDIaáh wkqj Njfhys yels;dla iem ú£ug we;s wdYdj o" úNj
;Kaydj fyj;a ish,a, urKfhka fl<jr fõ" u;= meje;aula mqk¾Njhla ke;
hk WÉfþo oDIaáh uq,a fldg .;a fuf,dj yels;dla iem ú£ug we;s wdYdj o
ÿre l< W;=fuda fj;s' tfia ;=ka jeoEreï hehs m<uq oï foiqfï § nqÿrÿka jod<
;DIaKdj uq¿ukska u ÿre l< nqoaOd§ wd¾h W;=ukaf.a w;a±lSu ksjkhs' th ±k
±l.;a" tys we;s iqjh y÷kd.;a tu ksoyi Ydka;sh Wod lr.;a Wka jykafia,df.a
tu w;a±lSu iir jik ;DIaKdj we;s flf,ia iys; wmg ú|.; fkdyels h¦
84
;Kaydj we;=¿ rd." oafõY" fudayd§ ish¨ flf,ia uq,a fldgf.k ÿla
we;sjk nj wms oksuq' bm§u fyj;a i;a;ajhdf.a yg .ekSu" crdj fyj;a Èrd
hdu tkï uy¨ ùu" jHdêh fyj;a f,v ÿla" frda. mSvd we;s ùu" urKh fyj;a
Ôú;fha wjidkh wd§ jYfhka ÿlaL wd¾h i;H foaYkdfjys fmkajd ÿka" iir
jik i;a;ajhdg ú£ug isÿ ù we;s tlS ÿla fodïkia ish,a, wjika ùu ksjk h'
tneúka ksjk hkq iir ÿflys wka;h hehs olajd ;sfí'
ish¨ ixialdrhka ixis£u" ish¨ ne÷ï w;a yeÍu" ;DIaKdj imqrd ke;s lsÍu"
úrd.h" ksfrdaOh" ks¾jdKhhs' fya;= m%;H we;s l, we;sjk ke;s l, ke;sjk
wks;H jQ" ÿla iys; jQ" wkd;au jQ ish,a, fuys ixialdr hkqfjka olajk ,È' tlS
iir meje;au we;s lrk ialkaO wdÈ ixialdr O¾uhkaf.a ixis£u ksjk h' iir
jik wms ifÉ;ksl-wfÉ;ksl" iÔù-wÔù fndfyda fohg is;ska ne£ isáuq¦ we,S
isáuq' tu ne£ï" we,Sï w;ayeÍu" ke;sùu ksjkhs' tneúka ;DIaKdj imqrd wjika
ùu úrd.h fyj;a fkdwe,Su" ksfrdaO ksjk hehs W.kajk ,È'
86
idrdxYh
l%shdldrlu
3' w,afmaÉP" ir, Ôú;hlg yqremqreÿ ùfï m%fhdack ±lafjk jdlH 03la
,shkak'
mejreu
88
15 ÿlska ñfok u. W.ksuq
i;a;ajhd iir ÿla ú¢k nj;a" tu ÿla ú£ug fya;=jla we;s nj;a" th ke;s
l< yels nj;a wms oksuq' th ke;s lsÍfï ud¾.h o wm W.; hq;= h' ÿla ke;s
lsÍfï ud¾.fha wx. wgla we;s nj nqÿrcdKka jykafia fmkajd ÿka fial' Ndr;Sh
wd.ñl iudch wka;.dó ms<sfj;a wkq.ukh lf<a fuu wx. wglska hq;a ud¾.h
fkdokakdlu ksihs' lduiqL,a,sldkqfhda.hg fyj;a wmuK j iem ú£ug mqyqÿka
mqoa.,hd reÑ lrhs' th wka;jd§ ms<sfj;ls' nqÿjok wkqj lduiqL,a,sldkqfhda.h
my;a ms<sfj;ls ^ySfkda&" th fkdÈhqKq h ^.ïfuda&" mqyqÿka iajNdjh we;af;a h
^fmd:qÊcksflda&" wd¾h meje;aula fkdfõ ^wkßfhda&" wjevodhl h ^wk;a: ixysf;da&'
tu ms<sfj; fiajkh fkdl< hq;= hehs jodrk ,oafoa h' thska úuqla;shla ,eìh
fkdyels h' w;a;ls,u:dkqfhda.h fyj;a isrerg wmuK ÿlaa§u ;=<ska úuqla;sh
fiùu o wka;jd§ ms<sfj;ls' th ÿla iys; h" wkd¾h h" wjevodhl h' thska o
úuqla;sh ,eìh fkdyels h' tu wka; fofla .uka lsÍfuka wmg iir ÿlska tf;r
úh fkdyels neúka uOHu m%;smodj wkq.ukh l< hq;= h' th wd¾h wIagdx.sl
ud¾.h f,iska ye¢kafõ' fuu wx. wglska hq;a m%;smodj iS," iudê" m[a[d hk
;s%YslaIdjg wh;a fõ' th u ks¾jdK ud¾.hhs¦ iir ish¨ ÿlska tf;r ùfï u.hs'
90
1' fklaLïu ixlmam ^ldu jia;+kaf.ka fjkaùfï ixl,amkdj&
2' wjHdmdo ixlmam ^jHdmdofhka fjkaùfï ixl,amkdj&
3' wúysxid ixlmam ^ysxidfjka fjkaùfï ixl,amkdj& hkq ta ;=khs'
92
7' iïud i;s ^ksje/È isysh&
i;sh hkq isyshhs' iïud i;sh ksje/È isysh" fyd| isysh" ukd isysh"
hym;a isysh hkdÈ jYfhka ye¢kaúh yels h' fuys § woyia flfrkqfha i;r
i;smÜGdkfhka hqla; jQ meje;auhs' i;r i;smÜGdkh fufia h'
1' ldhdkqmiaikdj
^YÍrfhaa ls%hdldß;ajh yd iajNdjh ms<sn| isysh&
2' fõokdkqmiaikdj
^lhg ±fkk iem ÿla wd§ fõokd ms<sn| isysfhka lghq;= lsÍu&
3' Ñ;a;dkqmiaikdj
^my<jk is;aj, iajNdjh ms<sn| wjOdkfhka isàu&
4' Oïudkqmiaikdj
^mxp kSjrK wd§ O¾u wkqj isysh fhoùu&
l%shdldrlu
2' —ueÿï ms<sfj; fn!oaOhkag muKla fkdfõ" f,dj ieug th M,Þhl h'˜
fï ms<sn| jdlH rpkhla ,shkak'
mejreu
94
16 fkdlr mõlï lruq mskalï
Ôjl wU jkhg rd;%sh Wod jQfha h' tfy;a i|myka /hla jQ fyhska
jkdka;rh wdf,dalj;a j ;sìKs' mßirh ksy~ h¦ ksial,xl h' wU ;=re
fijfKys uy ry;=ka jykafia,d iudê iqjfhka jev isák o¾Ykh w;sYh
ukialdka; jQfha h' nqÿrcdKka jykafia .|ls<sfhys jev isáfha iudê iqjfhks'
ful, u.Ofhys md,lhd jQfha wcdi;a; ksß÷ h' fyf;u ;ud lrk ,o ms;D
>d;kfhka n,j;a miq;eùug yd fYdalhg m;a j isáfha h' tu ÿl ;=kS lr
.ekSu i|yd Èkla rd;%sfhys fyf;u nqÿrÿka fidhd meñKsfha Ôjl fj±ÿre
iu. h' fuys § we;s jQ idlÉPdfjka wk;=rej" rc.y kqjr jdih lrk Ydia;DDka
yhfokl= ms<sn| j f;dr;=re fy<súh' tkï mQrK liaim" ulaL,sf.daid," ml=O
lÉpdhk" wð;flailïn,s" ixchfn,a,ÜÀmq;a; iy ks.KaGkd:mq;a; hkqfjks'
fuu Ydia;DDka w;ßka mQ¾K liaim Ydia;Djrhd l¾uh fyj;a l%shdj m%;slafIam
lrkafkls' wð;flailïn,s úmdlh m%;slafIam l< w;r ulaL,sf.daid, l¾uh
iy úmdlh hk fol u m%;slafIam lf<a h' ml=O lÉPdhk úiska ish,a, uQ,sl jk
mod¾: y;la b.ekajQ w;r Tyq o l¾u úmdl fkdms<s.;af;a h' l¾uh" úmdlh fyda
mrf,dj hkdÈ ljrla ms<sn| j ljrl= úiska fyda úpd< l,ays iDcqj ms<s;=re fkd§
u.yer hdu ixch fn,a,ÜÀmq;a; Ydia;Djrhdf.a ms<sfj;hs' ffck uydùr ;=ud
l¾ujdÈfhls' fyf;u ish,a, fmr lrk ,o l¾uhg wkqj isÿfõ hk mqífíl;
fya;=jdohla b.ekaù h' tfia u hï l%shdjla isÿ lsÍfï § lh m%Odk jk nj;a
uki oaú;Shsl jk nj;a t;=ud b.ekaù h' fï wdldrhg wE; w;S;fha isg u ish,a,
l¾ufhka isÿ fkdfõ hehs ms<s.;a msßila fuka u ish,a, l¾ufhka isÿ fõ hehs
ms<s.;a msßila o jdih l< nj meyeÈ,s h' nqÿ oyu fya;=M,jd§ h' nqÿrÿka l¾u
úmdl b.ekajQfha o ta wkqjhs' l¾uh ñksidg ÿla fyda iem fyda Wmojk idOl
w;r tlla jk nj nqÿoyu ms<s.kshs'
l¾uh yd úmdlh
96
ta ta mqoa.,hd úiska lrk ,o l=i, wl=i, l¾uj, úmdl iir mqrdjg u
,efí' lsishï Njhl Wm; ,eîfï § wmf.a w;S; l¾u o bjy,a fõ' ksrfhys"
;sßika f,dalfhys" fm%a; f,dalfhys" ukqIH f,dalfhys fyda ÈjH f,dalfhys fyda
wm Wm; ,nkafka;a tu tla tla f,dalhg wod< ÿla fyda iem fyda ú£ug uQ,sl
jkafka;a wm úiska lrk ,o l=i,dl=i, l¾uhka h'
wm%ikak" wl=i, fÉ;kdj,ska hqla; j lrk ls%hd wl=i, fõ' wl=i, ls%hd
whym;a h¦ ;udg yd wkqkag wys;lr h' tajdhska whym;a m%;sM, ,efí' .jhd
miq mi hk .e,a frdaohla fuka wl=i, ls%hd ÿla f.k foñka wm iu. ths' my;
±lafjkafka ta ms<sn| nqÿ jokhs'
m%ikak l=i, fÉ;kdj,ska hqla; j lrk ls%hd l=i, fõ' l=i, ls%hd hym;a h¦
;udg yd wkqkag ys;lr h' tajdhska hym;a m%;sM, ,efí' wm iu. hk fijKe,a,
fuka l=i, ls%hd iem f.k foñka wm iu. ths'
ufkda mqínx.ud Oïud
ufkda fiÜGd ufkdauhd
ukid fÉ mikafkak
Ndi;s jd lfrda;s jd
;f;da kx iqL ukafõ;s
Pdhdj wkmdhsks ^Oïumoh" 2 .d:d&
ta wkqj l=i,dl=i, ish¨ l%shd wm iu. ths' m%Odk jYfhka ;sfodßka isÿ
lrk wl=i, ls%hd oyhla o" l=i, ls%hd oyhla o fõ'
wl=i, ls%hd
1' mrmK keiSu 6' mreI jpk lSu
2' fidrlï lsÍu 7' ysia jpk lSu
3' ldufhys jrojd yeisÍu 8' ±ä f,daNh ^wNsÊ®d&
4' fndre lSu 9' ;ryj ^jHdmdo&
5' fla,dï lSu 10' je/È úYAjdih ^ñ:Hd oDIaá&
fkdlr mõlï lruq mskalï 97
l=i, ls%hd
1' iqkaoÍ mßn%dðldj uq,a fldg.;a isÿ ùfï § nqÿrÿka wmjdohg ,la jQfha fmr
uqk,S kï OQ¾;hl= j bmso isáh § irN+ kï mfia nqÿrÿkag l< wmydih ksihs'
2' ÑxpdudKúldj ms<sn| isÿ ùfï § o Wka jykafia wmjdohg ,la jQfha
fmr iíndNsN+ kï nqÿ rÿkaf.a kkao kï Y%djlhka jykafiag zldufNda.shdZ hehs
fodia keÕSu fya;=fjks'
3' nqÿrcdKka jykafiag úfgka úg je<÷Kq ysfia reodjla ;sìK' thg fya;= jQfha"
fmr uiqka urk mjq,l bmso isáh § ;u {d;Ska uiqka f.dvod ;sfnkq ±l i;=gq
iskd my< l< mdm l¾uhhs'
4' Wka jykafia fmr Njhl ffjoHjrhl=j isáh § ;udf.ka fnfy;a ,nd .;a
isgqjrhl= kshñ; uqo,a fkdf.jQ neúka" ta ms<sn| oafõIfhka tu frda.S isgqjrhdg
úf¾l fnfy;la § uqo,a ,nd .ekSfï mdmfhka f,days;mlaLkaÈld ^f,a w;Sidrh&
kue;s oreKq frda.h je<÷Ks' fï wdldrfhka u fndaêi;ajhka jykafia úiska
98
lrk ,o mqKH l¾uj, wdksYxi ms<sn|j o fn!oaO idys;Hfhys i|yka fõ'
mQcdj,sh ta i|yd ksoiqka fõ'
l%shdldrlu
2'
nqÿrÿka neyer l< l¾ujdo ms<sn| b.ekaùï fudkjd ±hs fmkajd
fokak'
3' l=i,dl=i, l¾u uek ne,sh yels m%Odk ks¾Kdhl ms<sn|j .=re;=ud iu.
idlÉPd lrkak'
mejreu
² mqia;ld,h Ndú;fhka my; i|yka O¾u lreKq /iafldg j.=jla ms<sfh,
lrkak'
104
fuh we;s l,ays
fuh fõ' ^buiañx i;s box fyda;s&
l%shdldrlu
2' Tnf.a Ôú;h yd ne÷Kqq lreKla mokï lrf.k th máÉp iuqmamdo O¾uh
fyj;a fya;=M, oyu wkqj ú.%y lr fmkajkak'
mejreu
106
18 iduldó Ôú;hla .; lruq
—ieje;a kqjrg kqÿre fmfofil tla f.dúfhla Èkla l=Uqre jev lf<a h'
tÈkg fmrÈk rd;%s fydre rxpqjla ieje;a kqjr fmdfydi;a f.hlg we;=¿ ù
rkarejka wdNrK yd oyiska ne¢ msh,a,la o f.k mek f.dia ta l=Uqrg we;=¿ j" tajd
fnod .kakd úg yÈisfha Nhla we;s ù oyiska ne¢ msh,a, wu;l j" wfkla fnod.;a
jia;=j;a /f.k mek .shy' tÈk w¨hu nqÿrcdKka jykafia f,dj n,k l, fï
wysxil f.dúhd lrorhlg uqyqK fok nj ±l" Tyq flfrys lreKdj Wmojd"
wk| uyf;reka o le|jd f.k tu l=Uqrg jeähy' f.dúhd nqÿrÿka ±l <Õg wjq;a
je| kej; iS iEfuys fhÿfKa h' nqÿrcdKka jykafia l=Uqf¾ mfil ;snqKq" tf;la
f.dúhd kqÿgq oyiska ne¢ msh,a, ±l wk| f;reka wu;d ta foig w; È.= fldg" —
wdkkaoh" i¾mhd ÿgqfjys±@˜hs weiQy' —tfia h ÿgqfjñ˜hs wk| f;ryq ms<s;=re ÿkay'
fuh wid isá f.dúhd nqorÿka yd wk| f;reka l=Uqr miq fldg jeäh l,ays i¾mhd
urd ouñhs flúgla f.k <Õg .sh úg i¾mhl= fkd j rka msh,a, ±l" th /f.k
fõ,a, u; ;nd iS idkakg mgka .;af;a h'
fn!oaO .syshl= úiska ks;s /lsh hq;= YS,h" ks;H YS,h" f.ayisl YS,h fyj;a
m[ap YS,hhs' tys m<uq YslaIdj zmK we;s i;=ka ueÍfuka je<lSuZ h' fuhska
fmfkkafka fn!oaOhl= ;=< uQ,sl jYfhka ;sìh hq;= .=Kh wúysxidjd§;ajh nj h'
nqÿrcdKka jykafia yeu wdldrhl u ysxidj fy<d ±laldy' ñksiqkag muKla
fkdj ish¨ i;=kag u ffu;%sh olajk f,i foaYkd l<y' mrmK keiSfuka
f;drj o~q uq.=re wú wdhqO mfilska ;nd ish¨ m%dKSkag ys;j;a j idkqlïms; j
l%shd lsÍug Wmfoia ÿkay'
108
iífí ;ika;s oKaviai - iífíix Ôú;x mshx
w;a;dkx Wmux l;ajd - k yfkhH k >d;fh
ljr lreKla uq,a fldg f.k jqj o isÿjk i;a;aj >d;kh" ysxikh nqÿ
oyu wkqu; fkdlrhs' tod n%dyauKhka úiska ish oyia .Kka ;sßika i;=ka fuka u
ñksiqka o wudkqIsl j >d;kh lrñka ì,s mQcd mj;ajk ,È' tys § i;a;aj >d;kh"
ysxikh muKla fkdj jk úkdYh o isÿúh' hd. N+ñh ilia lsÍfï § úYd,
jYfhka jDlaI,;dfjda úkdYhg m;a fj;s' fï ksid hd.h jkdys ysxidjd§ h¦
mSvdldÍ h' W;a;Í;r jQ udkj .=K O¾u yd jákd iïm;a o úkdY lrk ÿ¾odka;
jQ ksIaM, l%shdjla f,i hd.h nqÿ oyfuys y÷kajd § ;sfí'
110
iudchl mqoa.,fhda úúOdldr fj;s' we;euqkaf.a p¾hd rgd ñksialug ks.d
lrkafka h' Tjqkaf.a Ôúld f.dv ke.S we;af;a iudc úfrdaë l%shdldrlï weiqre
fldg f.k h' i;a;aj >d;kh" ysxikh Tjqkag idudkH h' tfy;a nqÿrcdKka
jykafia foaYkd fldg we;af;a" m%dKSkag ysxid lrkakd o" m%dKSka flfrys ohdjla
fkdue;s mqoa.,hd o" ji,hl= njhs' ;j o .ï kshï.ï úkdY lrkq ,nkakd
o" jg,d myr fokq ,nkakd o" tn÷ le<ô,sldr mqoa.,hl= hehs ck;dj w;r
m%isoaêhg m;a mqoa.,hd o" ji,fhla fõ' fujeks l%shd u.ska iudchg m%pKav;ajh"
NSIKh wdfoaY jk w;r tjeks m%foaY ñksia jdihg kqiqÿiq hehs ie,flhs'
we;eï rgj, cd;Ska w;r fuka u wd.ï w;r o isÿ jkakd jQ .egqï
iïmQ¾Kfhka u nqÿoyñka neyer flf¾' úhÜkdu cd;sl áõ kÜ ydka ysñhkaf.a
m%ldYhla fufia h' —Tn w; ;=jlal=jla we;af;a kï bka tla whl=g" fofokl=g"
;=ka fokl=g y;r fokl=g fyda mia fokl=g jqj;a fjä ;nd urd ±ñh yelshs'
th úkdYhls¦ wmrdOhls' tfy;a Tn hï wka;jd§ oDIaáhl msysgd th fndfyda
fokd w;r m;=rejñka hhs o thska Tn isÿ lrkafka ish oyia .Kkska mqoa.,hska
úkdY lr ±óuls' th uyd u wmrdOh jkafka h'˜ fun÷ m%ldY ;=<ska m%lg jkafka
;ukaf.a j¾.h" wd.u" l=,h muKla fY%aIaG h' wfkla ck j¾. wd.ï my;a
h" Tjqka ñiÈgqjka h" tksid Tjqka úkdY lr ±ñh hq;= h" Tjqkaf.ka rg cd;sh
wdrlaId lr .; hq;= h jeks oDIaáhla u; msysgd udkj j¾.hd úkdY lr ±óu nqÿ
oyug tlÕ fkdjk nj h'
fufia fn!oaO b.ekaùï wkqj ñksiqka úiska fiiq ñksiqkag" ;sßika i;=kag
fuka u .y fld< wdÈh we;=<;a mßirhg o ydkslr fkdjk ms<sfj;l msysgd
lghq;= lsÍu nqÿ oyu wfmalaId lrhs' tys >d;kh" ysxikh ke;' wêl ;DIaKdj"
lEorlu yd iQrdlEu ke;' ys; ñ;=re yeÕSï yd ldreKsl nj msÍ ;sfí' wjfndaOfhka
yd bjiSfuka lghq;= flf¾'
112
idrdxYh
l%shdldrlu
2' mßirhg wÞ< nqoaO foaYkd folla weiqßka Wka jykafiaf.a uyd lre‚l;ajh
meyeÈ,s lrkak'
mejreu
114
19 wdfrda.H mrud,dNd
tod mqIamsld .=re;=ñh o iu. mka;sfha wms ish¨ fokd u ms<sld frda.Skag
m%;sldr lrk uyr.u wfmalaId frday, fj; .sfha frda.Skag wydrmdkdÈfhka ix.%y
lsÍfï msxlulg iyNd.s ùug h' tys fkajdisl j m%;sldr ,enQ frda.Ska ±lSfuka
kSfrda.Slu Ôú;hg fl;rï jdikdjla ±hs wmg yeÕ=Ks' ta ms<sn| miqj mka;sfha
wm l< l;d nyg tla jQ mqIamsld .=re;=ñh kSfrda.S iïm; .ek nqÿrÿka jod< O¾u
lreKq /ila o we;=<;a fldg b.ekajQ mdvu wm is;a ;=< ;Èka u ldjeÿfKa h' tu
mdvfï wdrïNfha isg wjidkh olajd lreKq f.dkq fldg olajk f,i .=re;=ñh
wmg mejreula ÿkakd h' my; ±lafjkafka uúiska l< f.dkq lsÍuhs'
116
² YÍrfha hymeje;au" hemSu
² Wmka l=i.sks fõokd ÿrelr .ekSu
² kQmka l=i.sks fõokd je<elaùu
² wdhqI" j¾Kh" iemh" n,h fuka u kqjK o jeäÈhqKq ùu
fï wkqj ldhsl fi!LHh iq/lSfï w;HjYH mshjrla f,i iqqÿiq wdydr
iqÿiq mßÈ wkqNj lsÍu i|yka l< yels h' m%udKhg jvd wdydr wkqNj lsÍu
ldhsl fi!LHhg lsisfia;a u ys;lr fkdfõ' nqÿrcdKka jykafia muK blaujd
wdydr .;a fldfid,a uy rcqg jod< mßÈ isys nqoaêfhka l%shd lrk ñksiqka" muK
±k wdydr .; hq;= h' túg l=i.skak fuka u ;j;a ldhsl fõokdfjda o ke;s fj;s'
.kakd wdydr iefKlska Èrjhs' wdhq iïm;a jeä ÈhqKq fjhs' wêfmdaIKh isrerg
wys;lr h' fïoh wêlùu fya;=fjka je,f|k frda.S ;;a;ajhka iudch ;=< nyq,j
±lsh yels h' wdydr jeäfhka wkqNj lsÍu;a Bg iß,k mßÈ ldhsl fjfyiSula isÿ
fkdùu;a fuu frda.j,g m%Odk fya;=jls' th md,kh lr.; fkdyels jqjfyd;a
uq¿ Ôú; ld,h u ta ksid u mSvd ú£ug isÿfjhs'
ish Y%djl NslaIQka jykafia,d udkisl fuka u ldhsl jYfhka o kSfrda.S j"
m%fndaOj;a j lghq;= lsÍu nqÿrcdKka jykafia ksr;=rej u wfmalaId l<y' NslaIQka
jykafia,df.a fi!LH iïmkak nj wdrlaId lsÍu msKsi úkh kS;s /ila o mKjd
we;' b;d m%dfhda.sl jQ Wmfoia o ,nd § ;sfí' mdkSh yd mßfNdackSh c,h mú;% j
ksis l<ukdlrKfhka Ndú; lsÍu" mßirh m%sh ukdm f,i fuka u msßisÿ j
wdfrda.H mrud,dNd 117
mj;ajdf.k hdu" meka fmrd mdkh lsÍu" isjqre wdÈh ksis f,i fidaod mßyrKh
lsÍu" NslaIQka jykafia,d jev isák wdjdi msßisÿ j" l%uj;a j ;nd .ekSu"
tf,iska u we| mqgq wdÈh msßisÿ j yd l%uj;a j Ndú; lsÍu úkfhys kSfrda.S NslaIq
iudchla we;s lr .ekSu msKsi wkq±k jod< lreKq iuyrls'
idrdxYh
118
l%shdldrlu
1' u;aøjH" u;a j;=r Ndú;h yd ÿïîu jeks úIu p¾hdj,ska Ôú;hg isÿjk ydksh
ms<sn| lreKq idrdxY fldg olajkak'
3' tÈfkod wdydrmdk j¾. f;dard .ekSfï § wm wkq.ukh l< hq;= ms<sfj;
l=ula o@
mejreu
² —wms lhska iqjm;a fjuq˜ uefhka mdi,a isiqka w;g m;a lsÍug iqÿiq w;a
m;%sldjla ms<sfh, lrkak'
120
ldlKav mq;% hi ysñhka úYd,dfjys pdßldjl ksr; jQfha fï ld,fha h'
tÈk fmdfyda Èkhls' jÊð mq;a;l NslaIQyq úydria:dkhg meñfKk Wmdil
msßfika msßlr ,nd .ekSug hehs lshñka f,dayuh meka Ndckhlg lyjkq ouk
f,i b,a,d isáhy' hi ysñfhda fuu l%shdj,sh ±l th wlem nj odhlhkg fmkajd
ÿkay' tfy;a Wmdiljre fmr mßÈ u n÷kg lyjkq ±uQy' miqj jÊðmq;a;l NslaIQyq
iïudoï l< lyjkqj,ska fldgila hi ysñhkag o ,nd §ug W;aidy l<y' tfy;a
hi ysñfhda th m%;slafIAm l<y' lyjkq iïudoï lsÍfï isoaêh o we;=<;a j úkh
úfrdaë l%shdldrlï oyhla jÊðmq;a;l NslaIQka úiska wkq.ukh lrk ,o nj hi
ysñhkag ±k.kakg ,enqKs' pq,a, j.a. md,sfha ±lafjk mßÈ tu wlem oi jia;=j
fufia h'
1' lmam;s isx.sf,daK lmafmda - wÕl ¨Kq ;ndf.k Ndú; lsÍu lem h'
2' lmam;s oajx.=, lmafmda - ysre wjrg f.dia fijKe,a, oEÕ=,la jk;=re
wdydr wkqNjh lem h'
4' lmam;s wdjdi lmafmda - uyd iSudj ;=< msysá l=vd wdjdihkays fjk
fjk u fmdfydh l¾u lsÍu lem h'
7' lmam;s wuÓ; lmafmda - lsß;a fkdjQ §lsß;a fkdjQ lsß je<£u lem h'
9' lmam;s woilx ksiSokx - jdá fkdueiQ we;sß,s mßyrKh lsÍu lem h'
2' uQ,sl;ajh
ldlKav mq;a; hi ysñhka jÊð mq;a;l NslaIQka ms<s.;a wlem oi jia;=jg tfrysj
iqúYd, ld¾hNdrhla bgq l< o fcHIaG;ajh wkqj ix.dhkdfõ uQ,sl;ajh fynjQfha
iínldó uyry;ka jykafia h'
5' ia:dkh
úYd,d uykqjr jd¨ldrduh
6' jljdkqj
nqoaO mßks¾jdKfhka jir ishhlg miq
7' .; jQ ld,h
udi wgls
8' m%;sM,
1' jÊðmq;a;l NslaIQka úiska ms<s.kakd ,o oi jia;=j úkh úfrdaë hehs
ix> iïuq;sfhka m%;slafIam lsÍu
2' úkh kS;s ,sys,a fkdlsÍug m<uq O¾u ix.dhkdfõ § .kakd ,o ;SrKh ta
whqßka u l%shd;aul lr,Sug tlÕ ùu
3' nqoaO ld,fha mgka jevqKq Ydiksl meje;aug tfrys Wmøj bj;a lr Ydiksl
iïm%odhg ixfYdaOkhla we;s ùu
4' oi jia;=j ms<s.;a úYd, NslaIq msßila jQ w;r Wka jykafia,d úiska uydidx>sl
kñka fjk u ksldhla msysgqjd .ekSu yd t;eka mgka ix.S;shg uQ,sl jQ yd
tlÕ jQ YslaIdldó jQ merKs NslaIQ iïm%odh f:Íh kñka fmkS isàu'
1' fya;=j
,dN m%fhdack wfmalaIdfjka ñ:Hd ,íêl msßia NslaIq fjia .ekSfuka Wmka .eg¨'
2' uQ,sl;ajh
fud.a.,Smq;a;;siai uyry;ka jykafia
3' wkq.%dyl;ajh
O¾udfYdal uy rc;=ud
5' ia:dkh
me,¨makqjr wfYdaldrduh
6' jljdkqj
nqoaO mßks¾jdKfhka jir foish ;sia yhla .sh miq
7' .; jQ ld,h
udi kjhls
8' m%;sM,
1' ÿ¾u;OdÍ NslaIQka jykafia,d yegoyila iiqfkka fkrmd yeÍu
2' fmdfydh l¾u wdÈh iduQysl j isÿ lsÍug NslaIQkag yelshdj ,eîu
3' iiqkg we;=¿ j ;snQ ÿ¾u; mkaiShla y÷kdf.k tajdg ms<s;=re jYfhka olajk
,o O¾u lreKq mkaishhla we;=<;a lr l:dj;a:qmamlrKh kï .%ka:h rpkd
lr wNsO¾u msglhg we;=<;a lsÍu' ta wkqj f:rjdo wNsO¾u msglh m%lrK
i;la njg m;a ùu'
4' nqÿ oyu foaYdka;r jYfhka jHdma; lsÍu - ta hgf;a rgj,a kjhlg my;
i|yka mßÈ O¾u ¥;hka jykafia,d msg;a lr yßk ,È'
126
rg kdhl;ajh
ldYaór .kaOdr uÊ®ka;sl ysñ we;=¿ msßi
uysi uKav,h uydfoaj ysñ we;=¿ msßi
jkjdiS foaYh rlaÅ; ysñ we;=¿ msßi
wmrka; foaYh fhdakl Oïu rlaÅ; ysñ we;¿ msßi
uyd rÜG uyd Oïu rlaÅ; ysñ we;=¿ msßi
fhdakl foaYh uyd rlaÅ; ysñ we;=¿ msßi
ysuj;a fmfoi uʯu ysñ we;=¿ msßi
iaj¾K N+ñh fidaK W;a;r ysñ we;=¿ msßi
;ïnmKaKsh ñys÷ ysñ we;=¿ msßi
l%shdldrlu
128
mejreu
fn!oaO l,dj
fy< l,d fl; ireidr jQfha nqÿ iufha wdNdifhks' th wfma b;sydih
mÍlaId lsÍfï § mila fõ' ñys`ÿ ysñhka ,laÈjg jevu lsÍug fmr foaYSh l,dj
jeä ÈhqKq ù fkd;sìK' mYapd;a uyskao hq.fha § ks¾udKh flreKq
² fndaê>r
² fÉ;sh>r iy od.eí
² m%;sud>r iy nqÿ ms<su
² Ñ;% Ys,amh
² leghï ks¾udK
wdÈ ish¨ l,d Ys,am fmdaIKh ù we;af;a nqÿ iufha wdNdifhks' Y%%S uyd fndaê
frdamKfhka miqld,Sk j we;s jQ fndaê>rh nqÿ oyfï yrj;a mKsúv mokï
lrf.k ks¾udKh jQjls'
nqoaO ld,Skj b;d ir, ks¾udKhla jYfhka werô fn!oaO ia:Qmh wx.
jYfhka fuka u ixfla;d¾: jYfhka o úÑ;%;ajhg m;a jQfha fy< fndÿ ixialD;sh
;=<sks' ta yd ne÷Kq jdy,alv mjd .eUqre ixfla;d¾: iys; b;d ishqï ks¾udKj,ska
iqieÈ nj úoaj;a ms<s.ekSuhs' ia;+mfha wdlD;sh wkqj nqínq,dldr" >gdldr wdÈ úúO
wdlD;s olakg ,efí' tmuKla fkdj ia;+mfha ta ta wx. u.ska .eUqre fn!oaO
ixl,am fi!kao¾hd;aul j ksrEmKh lrk nj uydpd¾h fikr;a mrKú;dk
iQÍkaf.a ms<s.ekSuhs'
130
nqoaO m%;sudj ks¾udKh jQfha §¾> ld,hla ta fjkqjg ixfla; Ndú;fhka
wk;=rej h' l%s'j' 1 jeks ishjfia § muK werô nqoaO m%;sudj wm%dKsl l¿.,lg
lreKdfõ yoj; we;=¿ lsÍug fy< l,dlrejd ±rE W;aidyhls' uyfuõkdfõ
jev isák iudê m%;sud jykafia fuhg idlaIs orhs' f;d¿ú," /iafjfyr" wjqlk
wdÈ ia:dkhkays msysá nqoaO m%;sud fy< l,dlrejdf.a fndÿ ne;sh;a l,dldó
ks¾udKYS,S yelshdj;a m%lg flfrk m%Odk ksoiqka lsysmhls'
uQ,sl jYfhka fuu ;%súO ffp;Hh wruqKq lrf.k ieliqKq i|lv myK"
uqr.," fldrjla., muKla fkdj .,a l=¨kl fldgk ,o leghu mjd fn!oaO
f;audjla /.;a ks¾udKhla lsÍug ;rï fy< l,dlrejd nqÿ oyñka mqnqÿjdÆ
ksjqKq ukila we;s wfhla úh' fn!oaO isoaOia:dkhlg msúiSu i|yd we;s msh.eg
fmf<ys mduq, msysá i|lv myK hkq w¾O ljdldr .,a mähls' tys tlsfkl w¾O
jD;a;dldr ;Sre ;=< ksrEms; uQ¾;s yqfola w,xldrh msKsi u fkdfõ' uydpd¾h
fikr;a mrKú;dk iQÍkag wkqj thska iir .uk ms<sn| fn!oaO b.ekaùï
ksrEmKh flf¾'
fn!oaO idys;Hh
ñys÷ ysñhka ,xldjg jevuùfuka miq fuys m%p,s; jQ n%dyaó wlaIr ud,dj
tjlg wfYdal fi,a,smsj, Ndú; jQ n%dyaó wlaIr ud,dj u nj mqrdúoHd{fhda
úYajdi lr;s' ñyska;,fhys wgiegf,kaj, lgdrï fldgd igyka lr we;s flá
jels ±kg yuq ù we;s uq,a u f,aLk jYfhka ie,fla' miq ld,Sk j ñyska;,d mqjre
,smsh jeks úYd, m%udKfha wNsf,aLk ,sheù we;'
fy<wgqjd
ñys÷ ysñhka m%uqL msßi fy<niska fm< oyu úia;r l< njg yd uq,ska
mej;s md,s wÜGl:d o fy<nig ke.+ njg o idOl we;' ta wkqj l%s'mQ' 3 jeks
Y;j¾Ifha § muK isxy, idys;H mßj¾;k iajrEmfhka werô nj fmfka' tu
fy<wgqjd wo úoHudk fkdùu furgg isÿ jQ uy;a mdvqjls' l%s'mQ' 3 jeks ishjfia
isg l%s'j' 7 jeks ishji olajd ld,h w;r rpkd jQfha hehs ie,flk .%ka:dj,sh
b;d úYd, h' kuq;a wjdikdj jkqfha tajd wog úoHudk fkdùu h' Bg miq hq.fha §
tkï wkqrdOmqr wjidk iufha § rpkd jQ .%ka: ;=kla muKla wog fYaIj mj;s'
tajd fufia h'
1' Oïmshd wgqjd .egmoh
2' isLj,| yd isLj<| úksi
3' ishnia,lr
ishnia,lr
132
fuu WmfoaYh wkqj" isxy, idys;Hlrejkaf.a jia;= úIh úh hq;af;a fn!oaO
f;audjla u hehs ms<s.kakd ,È' tfuka u furg idys;HlrKfhys ksr;jQjka
jeämqr u fn!oaO NslaIQka jykafia,d ùu;a .sys mçjreka mjd nqÿ oyñka YslaIKhla
,eîu;a mokï lrf.k isxy, idys;Hh fn!oaO idys;Hhla jQ nj tys b;sydih
úuid ne,Sfuka ikd: fõ'
134
chisßuy fnda iñ÷kaf.a
isxy, fndaê
ú,a.ïuq, uy f;r b;sydi l:d f.kyer
jxYh
mEu
l=reKE., md,s odGdjxYh isxy,g
o<od mQcdj,sh mßj¾;kh lrñka
l;=jrhd wm%lgh
nqoaO pß;h;a" o<od
b;sydih;a m%ldY lsÍu
t¿w;a;k.¨ md,s w;a;k.¨ jxYh
l;=jrhd wm%lgh
jxYh isxy,hg ke.Su
ksldh ix.%yh foajrlaIs; chndyq ,laÈj b;sydih;a" nqoaO
fyj;a fyj;a fojeks Ydikfha b;sydih;a
Ydikdj;drh O¾ulS¾;s udysñ úia;r lsÍu
.ïfmd<
rijdysksh we;=¿ md,s
foajrlaIs;
ioaO¾ud,xldrh uQ,dY% j, tk l;d
chndyq fyj;a
isxyf,ka olajd ck;dj
fojeks O¾ulS¾;s
;=< Y%oaOd nqoaê j¾Okh
udysñ
lsÍu
fuf;la ,shù ;snqK
md,s - isxy, nK
ioaO¾ur;akdlrh úu,lS¾;s OïuÈkak
fmd;aj, tk lreKq
ysñ
ix.%y lrñka nK l;d
ix.%yhla lsÍu
f,dajev ùod.u uy ir, niska O¾u lreKq
i`.rdj f;reka úia;r lsÍu
fldaÜfÜ nqÿ .=K ùod.u uy nqÿ .=K lúfhka úia;r
w,xldrh f;reka lsÍu
IâNdId mrfïIajr i;a;=N;a; cd;lh
ldjHfYaLrh
f;dg.uqfõ Y%S rdyq, weiqßka fndaêi;aj
udysñ pß;h j¾Kkd lsÍu
.=;a;s, cd;lh weiqßka
jE;a;Efõ
.=;a;s, ldjH fmdÿ isxy, ckhdg
f;reka
ldjHhla ks¾udKh lsÍu
óg miq hq.j, § o fn!oaO f;aud /.;a ks¾udK isxy, idys;Hh ;=< ìys ù
;sfí' mD;=.Sis" ,kafoais" bx.%Sis úfoaYSh wdl%uK ksid Y%S ,xldj fndfyda ÿIalr;dj,g
uqyqK mEj o isxy, .;a l;=jre fn!oaO f;aud mokï lr.ksñka ks¾udKlrKfha
fuu ish¨ lreKq i,ld ne,Sfuka meyeÈ,s jkafka Y%S ,dxflah l,dfl;
fuka u idys;Hh o nqÿ iufha wNdifhka fmdaIKh jQ nj h' ta ms<sn|j jeäÿrg;a
wOHhkh fldg wmf.a cd;sl jákdlï ye¢k .ekSu;a tajd u;= mrmqrg ixrlaIKh
fldg odhdo lsÍu;a wm i;= j.lSuls'
136
idrdxYh
wkqnqÿ ñys÷ ysñhka úiska wmg odhdo lrk ,o nqÿ iuh hq.fhka hq.h
isxy, idys;Hh fkdfhla whqßka fmdaIKh lf<a h' .sys meúÈ m`äjreka fn!oaO
f;aud weiqßka .oH moH lD;s rdYshla ìys lrñka isxy, idys;Hh fn!oaO
idys;Hhla njg m;a lr ;sîfuka th ukdj meyeÈ,s fõ'
l%shdldrlu
1' cd;l l;d mokï lrf.k uykqjr hq.fha ,shjqKq lD;s 2la yd tajdfha
l;=jreka kï lrkak'
mejreu
wm úÿy, bÈßmsg uy u. wi, fyd¢ka w;= m;r úyso .sh úYd, ishU,d
.ila we;' nia kej;=ug o fijK fok tu .i hg uE;la jk ;=re u l=vd fjf<|
i,la ;sìK' ±ka t;ek olakg ,efnkafka flfuka Èrdm;a jk f.dvke.s,a,la
muKls' tl, tu fjf<|if,ys ysñlre wms ±k isáfha ke;' fndfyda úg wfma
mdif,a .=re;=uka,d fuka u wm o tu fjf<|i,ska mEka" mekai,a" wNHdi fmd;a
wdÈh ñ, § .;a ieá ug u;l h' uqo,d,s udud miq lf,l ÿmam;aj isáfha h'
fjf<|if,a o uq, § fuka nvquqÜgq fkd;sìKs' miqj Tyq úiska th jid ouk ,È'
miq.sh i÷od WoEik m<uqjeks ld,mßÉfþofha wm mka;shg jevu l<" wmg nqÿ
oyu W.kajk iajdóka jykafia iu." zuqo,d,s ududg isÿ jQfha l=ula o@ Tyqf.a
fjf<|du wid¾:l jQfha wehs±@Zhs wms idlÉPd lf<uq' tu l:dnfya § wfma .=re
yduqÿrefjda fufia mejiQy'
138
;rdÈfhka nvq lsrd n,kjd jf.a lghq;= lrkak ´kE' talg nqÿ nfKa lshkafka
iuÔúl;dj lsh,d' ta jf.a u Kh fkdù bkak kï" Kh fkdùfï iemh ú| .kak
kï lEï îï we;=¿ tÈfkod úhoï iSudj ±k f.k lrkak ´kE' ñ, uqo,a ;snqKg
ir," pdï Ôú;hla .; lrkak mqreÿ ´kE' fï yeu foalg u wod< l%shd;aul l<
yels m%dfhda.sl Wmfoia nqÿ oyfï ;sfhkjd'
u, fkd;,d frdka .kak nUrl= jf.a iudchg ydks fkdlr" mSvdjla fkdlr
Wmhd Èú meje;aùug nqÿrcdKka jykafia Wmfoia fokjd' wO¾ufhka Ôj;aùuh"
O¾ufhka ñh hduh hk fï foflka fofjks l%shd ud¾.h m<uq jeks tlg jeäh
W;=ï njhs oyfuys i|yka jkafka' O¾u .relj lghq;= lrkakdg O¾ufhka u
/ljrK ,efnkjd' Okh;a thska ,nk ÈhqKqj;a Od¾ñlj u m%d¾:kd l< hq;= nj;a
ta lsisjla wOd¾ñl j fkdm;k ;eke;a;d is,ajf;la yd kqjKe;af;la yeáhg;a
nqÿrcdKka jykafia y÷kajkjd' W;aidyfhka" ù¾hfhka" oEf;a Yla;sfhka" ukd
mqyqKqjlska Okh bmhsh hq;= nj W.kajk nqÿ oyu Od¾ñl l%fudamdhhkaf.ka
Wmhd imhd .;a fNda. iïm;a we;a;l= ùughs .syshdg u. fmkajkafk'˜
140
—Tõ' f.dú;ek b;d u fyd| Od¾ñl Ofkdamdhk ud¾.hla' nqoaO pß;h;a"
nqoaO O¾uh;a" fn!oaO ixialD;sh;a f.dú;ek tlal ne¢,hs ;sfhkafk'˜
fuu idlÉPdj wjika jQfha iajdóka jykafia úiska ,nd ÿka mejreulska' ta
wkqj Od¾ñl Ofkdamdhk ud¾. ,ehsia;=jla ms<sfh, lsÍug isiqkag mjrk ,È' wm
ish¨ fokd ilia l< tu ,ehsia;= w;=ßka jeä u ,l=Kq m%udKhla ysñ jQfha m%idÈks
úiska bÈßm;a l< m;%sldjg h' tys Ofkdamdhk ud¾. fod<yla olajd ;snqKs'
1' f.dú;ek
2' Od¾ñl fjf<|du
3' .=re fiajh
4' kS;S{ jD;a;sh
5' ffjµ jD;a;sh
6' úÿ,s ld¾ñl lghq;=
7' jvq l¾udka;h
8' fmof¾re l¾udka;h
9' bxðfkare jD;a;sh
10' ßhÿre jD;a;sh
11' ,smslre fiajh
12' rdcH fiajh
Kh fkdù if;disk
f.juq Èúu. ±yeñk 141
idrdxYh
l%shdldrlu
1' Khldrhl= ùfuka flkl=g uqyqK §ug isÿjk .eg¨ myla kï lrkak'
3' j¾;udk iudcfha olakg ,efnk wOd¾ñl Ofkdamdhk ud¾. ksid isÿjk
úm;a ms<sn| mqj;a m;lg hefjk ;Sre ,smshla ,shkak'
mejreu
142
mqyqKqjg
Kh fkdù if;disk
f.juq Èúu. ±yeñk 143
23 rdcd Nj;= Oïñflda
ñysß yçka .dhkd l< fuu lúh fuka u thska flfrk m%d¾:kh o ñysß h' —foafjda
jiai;= ldf,ak˜ fn!oaO wmf.a m%isoaO m%d¾:kd .d:dfõ wka;¾.;h fkdìf|k
whqßka ks¾udKh lr we;s fuu lúh fnfyúka u w¾:j;a h' rgl md,lhd ±yeñ
ùfï m%d¾:kdj fuys we;=<;a fõ' ±yeñ md,kh hkq l=ula o hk m%Yakhg ,ndÈh
yels ir, ms<s;=r ck;djg fi; iok i¾j idOdrK md,kh hkakhs' ck;d
ys;jd§ md,khlg WmfoaY /ila nqÿ oyfuys we;=<;a j we;' oirdc O¾uh thska
tlls' cd;l md,sfha we;=<;a uyd yxi cd;lfhys oirdc O¾uh ±lafjkafka fï
whqßks'
1' odkh 2' iS,h 3' mß;Hd.h 4' Rcq nj 5' uDÿ nj
6' ;mi 7' wfl%daOh 8' wúysxidj 9' bjiSu 10' úreoaO fkdùu
144
—ta wid rÊcqrefjda yxi rÊcqrejka jykai" kqU jykafia úiska úpdrk
,oaod jQ ish,af,ys u úfrdaOhla ke;sj mj;sñka isáfhñ' ;jo Y%uK n%dyauKdÈ
W;a;uhka úIfhys odkh o ksrka;r jYfhka m[apYs,dÈ jQ is,a /lSu h" ÿ.Su.S
hdpl mq;% ñ;% l,;% nkaOq j¾.dÈ ish¨ i;a;ajhskag WmfNda. mßfNda.dÈ jia;=
§u h" i,is;a ke;sj Rcq jQ meje;=ï we;s nj h' fmdahla mdid fmfyjia /lSu h'
lsfmk iq¿ fkdùu h' wkqkag ysxid mSvd fkdlsÍu h' iykiS,S nj" i¾j idOdrK
hhs lshk ,o oirdc O¾uhkag úfrdaOhla fkdfldg ud flfrys u msysáhd olsñ'
fï ldrKh fya;=fldg f.k yeu fõf,ys i;=gqj jdih flfrñ ---˜ wfma fmr
rc orejka fuu oirdc O¾uh l%shdjg k.ñka b;d id¾:l ±yeñ md,khla isÿ l<
njg ksoiqka b;sydifhys fndfyda h'
1' odkh
nqÿ oyug wkqj lh jpk foflys ixjr Ndjh iS,hhs' tkï ukd yslaóula
we;=j lghq;= lsÍuhs' ta i|yd .syshka Wfoid ks¾foaYs; m[ap iS,h wdrlaId lsÍu
wjYH h' th md,l msßif.a o iS,h úh hq;= h' idudkH ck;djg jvd lh jpkh
folays ixjr Ndjh md,l msßi ;=< meje;sh hq;= h' tneúka kdhlhd m%dK>d;fhka
wE;aj ñksiqka we;=¿ ish¨ i;a;aj iuQyhdg ;u rdcOdksh ;=< ksoyfia Ôj;aùug
wjYH jgmsgdj ilia lr Èh hq;= h' ysxidldÍ l%shdj,g bv fkd;eìh hq;= h'
ck;djf.ka hefmk md,lhdg l=uk wjia:djlj;a ck;d ika;l foa wksis f,i
mßyrKh lsÍug whs;shla ke;' rdcH n,h fhdodf.k ck;d ika;l foa ;udf.a
iqL úyrKh i|yd muKla fhdod.kafkakï th fidrluls¦ jxpdjls' tneúka
ck;dj ika;l foh úydr ika;l fohla fuka i,ld wdrlaId lsÍug md,lhd
l%shdl< hq;= h' fï wdldrhg md,lhd je/È ldufiajkfhka wE;aj" fndrefjka
jxpdfjka f;drj" u;aøjH Ndú;fhka fjkaj lghq;= lsÍu Tyqg wod< iS,h fõ'
tfia u rgl" wkdÈu;a ld,hl mgka mj;ajdf.k tkq ,nk pdß;% jdß;% we;' tu
ioa pdß;% jdß;% o iS,hg wh;a fõ' ;u md,k ld,h ;=< tajd lvfkdfldg wdrlaId
lsÍu o md,lhdf.a j.lSuls' th o oi rdcO¾uhkays iS,h yd ne£ mj;skakls' fï
wdldrhg iudcfha meje;aug wod< idOq p¾hdjka iudch" fuka u m%cd ys;ldó
foaYmd,k m%;sm;a;s o wdrlaId lrñka md,lhl= l%shdlrk úg rg o ixj¾Okh l<
yels h' ñksiaiq i;=áka ji;s' l,g jeis ,efí' rg ire idr fjhs'
3' mß;Hd.h
4' Rcq nj
5 uDÿ nj
md,lhd Rcq .=Kfhka hqla; whl+ fuka u uDÿ .=Kfhka o hqla; whl= o
úh hq;= h' uDÿ .=Kh hkq yojf;a we;s fudf<dla .;shhs¦ f;;a njhs¦ ldreKsl
.=Khhs' ck;d ys;jd§ md,lhl=g fuh o wjYH u .=Kdx.hls' ck;d .eg¨j, § o
iudc w¾nqohkays § o tjdg fyd¢ka wjOdkh fhduq lsÍug ;rï md,lhd ldreKsl
úh hq;= h' ixfõ§ úh hq;= h' md,khg kS;s Í;s wjYH h' ta ;=<ska ck;dj
je/Èj,g fm,öug ;sfnk bv wvq jkq we;' th rgl ixj¾Okhg o fya;= jkq
we;' kuq;a ck;dj mSvkhg m;ajk whqßka yd rgg úm;a;sodhl f,i .kakd jQ
r¿ ;SrKj,g lsisjl= leue;s ke;' tneúka o~qju o udkqIsl úh hq;= h' t,a, jk
ck;d úfrdaOhkg md,lhd weyqïlka Èh hq;= h' tajdfhys lsishï widOdrK;ajhla
we;akï tu kS;sÍ;s ixfYdaOkh fyda wfydais fyda lsÍu md,lhl= l< hq;= h'
nqÿrÿka úiska NslaIq ixúOdkh fjkqfjka mkjk ,o we;eï úkh kS;s mjd fjkia
lrkq ,enqfõ tajdhska NslaIQka jykafia,dg we;sjk mSvd j<lajd .ekSfï wruqKsks'
rgl kdhlhdg o tfia lsÍfï yelshdjla ;sìh hq;= h' th uDÿ nfõ ,laIKhls'
th m%dfhda.sl h:d¾:hla njg m;ajkqfha md,lhd yd md,s;hka w;r msh mq;=
in|;djg iudk ne£ula meje;=Kfyd;a muKs' wfYdal rc;=ud tfia i,ld l%shd
l< md,lfhls' Tyqf.a fi,a,smsj, i|yka we;eï m%ldYj,ska ta nj meyeÈ,ss fõ'
6' ;mi
7' wfl%daOh
8' wúysxidj
ysxidldÍ l%shdldrlïj,ska f;dr ùu wúysxidjhs' ysxidj fohdldr h' ta
ldhsl ysxikh yd udkisl ysxikh jYfhks' kS;shg wkql+, fkdù" widOdrK
f,i o~q uq.=re wdÈfhka myr§u yd w;a md is¢u wd§ jO nkaOkhkag mqoa.,hd
,lalsÍu ldhsl ysxikhhs' ck;djf.ka widOdrK f,i nÿ wh lsÍu" ck;d
úfrdaë wKmk;a bÈßm;a lsÍu" iudkd;au;dfjka f;dr j lghq;= lsÍu" idOdrK
mokul msysgd /lshd ,nd fkd§u" wdfl%daY mßNj lsÍu wdÈh ;=<ska isÿjkqfha
udkisl ysxikhhs' oro~q ys;=jlaldr md,lfhda fï fowxYfhka u ck;dj mSvkhg
,lalr;s' ñksid we;=¿ iEu i;a;ajfhla u ysxikhg wleue;s h' wúysxidjg
leue;s h' fmr rcorefjda fï wdo¾Yfha msysgd l%shd l<y' wfYdal rc;=ud fn!oaOhl=
ùfuka wk;=rej i;a;aj ysxikfhka yd >d;kfhka je<lS rdcH md,kh l< nj
i|yka h' ,xldfõ wuKav.dñKS wNh jeks md,lhka lsisÿ i;a;ajhl= fkdueßh
hq;= njg ud>d; wd{dj mkjk ,oafoa;a nqoaOodi jeks md,lhska ñksiqkag muKla
fkdj ;sßika.; i;a;ajhskag mjd m%;sldr lsÍug fhduq jQfha;a Tjqka ;=< meje;s
wúysxidjd§ yeÕSu ksid h' úfYaIfhka ta i|yd Tjqkg u. fmkaùu ,enqfKa nqÿ
oyñks'
10' wúfrdaO;dj
idrdxYh
cd;l md,sfha i|yka oirdc O¾u nqÿ oyu ms<s.kakd md,lhl=g muKla
ks¾foaY ù ke;' tajd ´kE u wd.ñl úYajdihla ork md,lhl=g .=refldg
.; yels h' fï oirdc O¾uhg wkq.; j lsishï md,lhl= ;u md,k ;ka;%h
fufyhjkafka kï tu iEu rdcHhla u ixj¾ê; rdcHhla jkq we;' idudkH
ck;dj o fuu .=K O¾uhkays msysgd lghq;= lsÍug fhduq jqjfyd;a fm!oa.,sl j
;udf.a wdOHd;añl ixj¾Okhg;a fmdÿfõ iudc ixj¾Okhg;a u. mEfoa'
1' oirdc O¾u w;ßka Tn ;=< we;ehs Wml,amkh l< yels .=K O¾u
kï lrkak'
mejreu
152
24 ksjka uf.ys îch Y%oaOdjhs
Y%oaOdj
nqÿ oyfï mru ksIaGdj ks¾jdKhhs¦ m%{d m%;s,dNhhs' tkï we;s ;;= we;s
ieáfhka ±lSuhs' tys wdrïNh Y%oaOdj h' m%nqoaO wd.ñl ixfõ§ Ndjhhs' ;%súO
r;akfhys .=K ±k Wmojd.;a m%idohhs' ;%súO r;akh ms<sn| Nla;sh úYajdi ud;%h
fyda weoys,s fkdfõ' tu ksid nqÿ oyfï Y%oaOdj ms<sn| iqúfYaIS wjOdkhla fhduq
flf¾' th úúOdldrfhka úia;r fjhs'
fn!oaOhl= úiska n, myla jeäh hq;= hehs foiQ nqÿrcdKka jykafia" tajd
kï ioaOd n,h" úßh n,h" i;s n,h" iudê n,h yd m[a[d n,h hhs jod<y'
Y%oaOdj bkaøsh O¾uhla f,i o olajd we;' thska tys jeo.;alu meyeÈ,s fõ'
zbkaøZ hkq zkdhlZ zm%OdkZ hk wre;a we;s mohls' Y%oaOdj l=i, O¾u úIhfhys
m%Odk;ajhla Wiq,k fyhska o" l=i, is;sú,sj,g fmrgq jk fyhska o tfia bkaøsh
O¾uhla f,i olajd we;' kj wryd§ nqÿ.=K w;r f;jekak zúÊcdprK iïmkakZ
hkakhs' prK O¾u kï jQ ms<smeÈh hq;= lreKq myf<djla tys ths' Y%oaOdj o tys
we;=<;a fõ' zprKZ hkq mdohg kuls' yeisÍu i|yd" .uka hdu i|yd mdoh wjYH
fõ' ks¾jdK kue;s ksIaGdj lrd hk .ukg prK O¾u WmldÍ fjhs' Y%oaOd" YS,"
Y%e;" ;Hd." m%{d wd§ jeäh hq;= .=K O¾u myla we;ehs jod< ;ekays o uq,g olajd
we;af;a Y%oaOdjhs' nqÿrcdKka jykafia §>cdkqflda,sh mq;%hdg mrf,dj ÈhqKqjg"
fuf,dj § jeäh hq;= iïmod y;rla jod<y' ioaOd iïmod" iS, iïmod" pd. iïmod"
m[a[d iïmod hkqfjks' fuh ÈhqKqj we;s lrk Okhls' .sys Èúhla .; lrk
mqoa.,hd ie±yej;a úh hq;= h' ioaOdj Okhla jkqfha tys we;s w.h ksid h'
Okhla" jia;=jla we;s ;eke;a;d È<skafola fkdfõ' tfiau ioaOd Okh ksid ldhsl"
udkisl jYfhka ÿlla we;s fkdfõ' ioaOdj" YS,h" ysß" T;a;mam" iq;" pd." m%{d
hk ima;d¾h Okh hul= ;=< we;akï Tyq wdOHd;añl jYfhka Okj;a mqoa.,hl=
f,i nqÿ oyfuys olajd ;sfí'
ksjka uf.ys îch Y%oaOdjhs 155
i;a;ajhd iirg ne| ;nk ldu" Nj" ÈÜÀ iy wúÊcd hk ie~ myßka
tf;r ùug o Y%oaOdj ;sìh hq;= h' th mqoa.,hdg fof,dj i,ik is;=ñKls'
irK hEu hkq yqfola weoySula" úYajdihla fyda fkdúuid lrkq ,nk
ms<s.ekSula fkdfõ' tfia u th fkdfmfkk n,hla flfrys Nh ksid we;s jk
Nla;shla o fkdfõ' fn!oaOhl= f;rejka irK hd hq;af;a o ish¨ fn!oaO ms<sfj;a
iïmQ¾K l< hq;af;a o Y%oaOdj fmr±ß fldg f.k h' tys uQ,sl m%fNao folls'
nqoaO Oïu ix> hk ;%súO r;akh ms<sn| úpdrYS,S" mokï iys; m%nqoaO
m%idoh wdldrj;s ioaOdj h' lreKq ±k fya;= hqla;s mokï iys;j f;rejka
ms<s.ekSu h' lreKq ±k Wmojd.;a meye§u ^mido& kï fõ' —wuQ,sld Y%oaOdj˜ neyer
lrk nqÿ iuh w.h lrkafka wdldrj;S Y%oaOdjhs' —wdldr˜ hkqfjka fya;= iy.;
nj lshefjhs' hï mqoa.,fhla Nd.Hj;=ka jykafia iuHla iïnqoaO hehs o O¾uh
uekúka m%ldYs; hehs o ix>hd ksje/È u.g msúi we;ehs o ildrKj my§ kï ta
wdldrj;S Y%oaOdj h' fï Y%oaOd m%;s,dNhg meñfKkafka ioyï weiSfuks' Ydia;DDka
156
jykafia ukd f,i" meyeÈ,sj" m%KS;j" mõ-msx myoñka O¾u foaYkd lrk l,ays
ta O¾ufhys meye§" Nd.Hj;=ka jykafia iuHla iïnqoaO nj" O¾uh iajdlaLd; nj"
ix>hd iqm%;smkak nj ksYaph lr .kshs' Ydia;D m%idohg meñfKhs' fuh wdldrj;S
Y%oaOdj kï fjhs' Y%oaOdj ms<sn| m%fNao ihla fm< wgqjdfhka o; yels h'
iïmidok ,laLK ioaOd hkq wmsßisÿ c,h msßisÿ lsÍug yels ueKslla
fia is; msßisÿ flfrk iajNdjhhs' ilaú;s rcl= i;= Wol m%ido udKslHh" le<ö'
wmsßisÿ jQ c,hlg ±uQ úg tu c,h msßisÿ fõ' tfia u is; myojk iajNdjh
iïmidok ,laLKhhs' meyeÿKq c,h msÍ we;s jejl wjg we;s .iaj, Pdhdj ta
c,fhys msßisÿj jefgkakdla fuka myka is;ays o f;rejka .=K ukdj msysghs'
iïmlalkaOk ,laLK ioaOd hkq mqoa.,hl=g l=i,a isÿ lr .ekaug o l< l=i,a
;j;j;a ÈhqKq lr .ekSug o Wmldr jk Y%oaOdjhs' hïlsis jeo.;a ld¾hhlg
bÈßm;a ùug ìfhka isák msßila ueog meñfKk ùr mqreIfhla tu msßi tu
jeo.;a ld¾hfhys fhdojd id¾:l m%;sM, fmkajd fokakdla fuka hïlsis O¾u;djla
hul=g l=i, O¾u lsÍug;a uki ;=< i;a .=Khka j¾Okh lr .ekSug;a mQ¾jx.uj
mj;S o" th iïmlalkaOk ,laLK Y%oaOdjhs' ioaoyk ioaOd hkq lsisÿ ielhla
ke;sj f;rejka .=K ms<s.ekSu ,laIK fldg we;s Y%oaOdjhs' l¾u M," máÉp
iuqmamdo wd§ O¾u flfrys ielhlska f;dr ms<s.ekSu ioaoyk ,laIKh fõ' nqoaOd§
r;ak;%h ms<sn|j we;s ÈjH" n%yau" udr" ukqIH wdÈ jQ lsisjl=g;a fkdfi,aúh
yelafla Tlalmamk ioaOdj h' hï fohla ms<sn|j we;s wjfndaOh fya;= fldgf.k
ildrKj is;d wkqN+;sfhka we;slr .kakd ksiel nj lsisjl=g;a ì¢h fkdyels h'
ljr fyda fya;=jla ksidj;a hul= f;rejka flfrys we;s lr.;a Y%oaOdj fkdìf|a
kï tn÷ jQ Y%oaOdj zTlmamk Y%oaOdjZ kñka ye¢kafõ' nqoaO;ajh" mfia nqoaO;ajh
fyda uyry;a nj hk ;=ka;rd fndaêfhka tlla wê.u fldg f.k u iir ÿla
kiñZhs hk woyi we;sj l=i,a oyï msÍï jYfhka mj;akd Y%oaOdj wd.u Y%oaOdj h'
wê.u Y%oaOd hkq ud¾. M,dÈh ,nd.;a ufyda;a;uhka jykafia,d ;=< WmÈk
Y%oaOdjhs' úfYaIfhka isõ uÕska l< hq;= ld¾hh ksul< fidajka wdÈ uÕ M,
,enQ wd¾h W;=ukaf.a Y%oaOdj fukñka ye¢kafõ' fn!oaO orejka jYfhka wm o
ie±yej;a úh hq;= h' th fn!oaO Ôú;hl uQ,sl ,laIKh fõ' wkd.; wNsjDoaêhg
wjYH wdYS¾jdoh ,efnkafka o ndOl ch f.k bÈßhg hdug yels jkafka o wm
ie±yej;a jQ úghs' fflrdál" r¿" kmqre .;s mej;=ï yer oud isksÿ is;a we;s
ixfõ§ m%shYS,S orejka ùug o ie±yej;alu wmg WmldÍ fjhs'
ksjka uf.ys îch Y%oaOdjhs 157
idrdxYh
l%shdldrlu
01' Y%oaOdj hkq l=ula ±hs ir,j meyeÈ,s lrkak'
02' wuQ,sld Y%oaOdjg jvd wdldrj;S Y%oaOdfjys ±l.; yels fjki f.kyer
olajkak'
mejreu
mqyqKqjg
—l;udp .ym;s ioaOd iïmod bO .ym;s wßh idjflda ioafOda fyda;s ioaoy;s
;:d.;iai fndaêx b;sms fida N.jd wryx iïud iïnqoafOda úÊcdprK
iïmkafkda iq.f;da f,dalú¥ wkq;a;frda mqßioïu idrÒ i;a:d foajukqiaidkx
nqoafOda N.jdZ;s' whx jqÉp;s .ym;s ioaOd iïmod˜
^wx.=;a;r ksldh" jH.a>mÊc iQ;%h&
158