A IRLIK MERKEZ

Koordinat Sisteminde A ırlık Merkezinin Bulunması

Skaler bir büyüklük olan kütle, madde miktarıyla ilgili bir
özelliktir. A ırlık ise yerin cisme uyguladı ı çekim kuvvetidir.

Birim kütleye etki eden yer çekim kuvvetine yerin çekim

alanı denir ve “ g ” ile gösterilir. Buna göre cismin a ırlı ı,

G = m.g ‘dir.

Bir cismin a ırlık merkezi, cismin a ırlık vektörünün

ba langıç noktası olarak tanımlanır.

Bir cismin a ırlı ı birim kütlelerin a ırlıkları toplamına e ittir.

Noktasal kültlerden olu an bir sistemin a ırlık merkezini

bulmak için önce koordinat sistemi içine yerle tirilir.

Önce a ırlık merkezi vektörünün x eksenini kesti i nokta

a a ıdaki yöntemle hesaplanır.

G1.x 1 + G 2 .x 2 + G 3 .x 3
X Amer =
G1 + G 2 + G 3
m 1.x 1.g + m 2 .x 2 .g + m 3 .x 3 .g
Cisim a ırlık merkezinden iple tavana asıldı ında dü ey X Amer =
dengede kalır. m1.g + m 2 .g + m 3 .g

m 1.x 1 + m 2 .x 2 + m 3 .x 3
X Amer =
m1 + m 2 + m 3

Sonra a ırlık merkezinin y eksenini kesti i nokta a a ıdaki

yöntemle hesaplanır.

Nasıl asarsak asalım ipin uzantısı a ırlık G1.y 1 + G 2 .y 2 + G 3 .y 3

YAmer =
merkezinden geçer. Bir cisim a ırlık merkezinden G1 + G 2 + G 3
asılırsa cisim yatay dengede kalır. m1.y 1.g + m 2 .y 2 .g + m 3 .y 3 .g
YAmer =
m1.g + m 2 .g + m 3 .g
Bir cismin dengede kalabilmesi için a ırlık
merkezinden indirilen dü ey do rultunun taban
düzlemi içerisinde kalması gerekir. m1.y 1 + m 2 .y 2 + m 3 .y 3
YAmer =
m1 + m 2 + m 3

Bu iki de er bize a ırlık merkezinin koordinatlarını verir.

Amer = ( X Amer , YAmer )

Özellikler: 3. Bu paralel kuvvetler arasındaki uzaklıklar hesaplanır
ve moment alınarak bile kenin uygulama noktası
1. A ırlık merkezi problemleri “paralel kuvvet” bulunur. Bu sistemin a ırlık merkezini verir.
yöntemiyle bulunur.

Bir levhaya herhangi bir parça eklenirse eklenen

2. A ırlık merkezi problemlerinde bir cismin a ırlı ı
verilmemi se,
Cisim çember, çubuk veya teli se uzunlu u,
Levha ise alanı,
Hacimli bir cisim ise hacmi ,
parçanın a ırlık merkezinden a a ıya do ru
a ırlı ına e it bir kuvvetin uygulandı ını kabul
ederek i lem yapar ve yeni a ırlık merkezini
buluruz.

a ırlı ı yerine alınabilir.

3. Homojen bir telin ucundan “a” kadarlık parçası

kesilerek atılırsa, a ırlık merkezi ,

x=a/2

kadar yer de i tirir.

4. Homojen bir çubu un bir ucundan “a” kadarı kendi

üzerine katlanırsa, a ırlık merkezi katlanmayan
tarafa do ru G = S = a.b G = S = .r ²

x =a² /
Bir levhadan herhangi bir parça kesilerek
kadar yer de i tirir. çıkarılırsa; çıkarılan parçanın a ırlık merkezinden
yukarıya do ru a ırlı ına e it bir kuvvetin
5. Bir cismin 1 / a ‘lık kısmı çıkarılıp ba ka bir yere uygulandı ını kabul ederek i lem yapar, yeni a ırlık
yapı tırılırsa a ırlık merkezi x do rultusuna paralel merkezini buluruz.
olarak x / a kadar kayar.

6. Bir cismin a ırlı ı, uygun artlarda kütle, uzunluk,

alan, hacim ve yo unlukla do ru orantılıdır.

m=d.V

G = S = a.b G =S = r²

Bir sistemin a ırlık merkezini bulmak için

1. Cismin a ırlık merkezi bilinen geometrik parçaya

ayrılır.

2. Her parçanın a ırlık merkezi ve a ırlık kuvvetleri

paralel kuvvetler olarak çizilir.