LEARNER’S PACKET BILANG 5

KWARTER 1

GAWAING PAGKATUTO SA ARALING PANLIPUNAN 9

Pangalan: __________________________ Antas: __________ Aralin: _4_

Natatalakay and mga salik ng produksyon at ang implikasyon nito sa pang-

araw-araw na pamumuhay

Hindi lahat ng bagay sa kapaligiran ay maaaring ikonsumo agad ng tao.

Minsan kailangan pang idaan sa proseso ang isang bagay upang maging higit na
kapakipakinabang. Ang mga gawain sa bahaging ito ay tutuklas sa kaalaman mo
tungkol sa produksiyon at kung gaano kahalaga ang produksiyon at mga salik nito
sa pang-araw-araw na pamumuhay. Malalaman mo rin ang papel ng entreprenyur sa
proseso ng produksiyon at sa ekonomiya.

KAHULUGAN NG PRODUKSIYON
Ang produksiyon ay proseso ng pagpapalit anyo ng produkto sa pamamagitan
ng pagsasama-sama ng mga salik upang makabuo ng output. Ang mga salik na
ginamit sa pagbuo ng produkto ay tinatawag na input. Halimbawa, ang output ay ang
mesa at silya. Ang mga input ay ang mga bagay na kinailangan upang mabuo ang
produkto. Ang mga input na kahoy, makinarya, kagamitan, at manggagawa na
ginamit sa pagbubuo ng produktong mesa o silya ay mga salik ng produksiyon.
Nagiging posible ang produksiyon sa pagsasama-sama ng mga salik ng produksiyon
na binubuo ng: lupa, paggawa, papital at entrepreneur. Lahat ng produkto tulad ng
ating ipinagmamalaking Pili Nuts ay binubuo ng tinatawag nating input,
ipipinoproseso ito upang mabuo ang produkto o output.

Salik ng Produksiyon
Ang produksiyon ay proseso ng pagpapalit anyo ng produkto sa pamamagitan
ng pagsasama-sama ng mga salik upang makabuo ng output. Hindi lahat ng bagay
ay maaaring ikonsumo agad ng tao bagkus, ito ay kailangang idaan sa proseso

SDO-Cam Sur_AP_Grade 9_Q1_SLP5

1
upang higit na mapakinabangan. Ang mga salik na ginamit sa pagbuo ng produkto
ay tinatawag na input na kung saan ito ay ang mga bagay na kinakailangan para
mabuo ang produkto. Ang mga nabuong produkto gamit ang input ay tinatawag na
output.
Nagiging posible and produksiyon sa pagsasama-sama ng mga salik (Factors
of production) tulad ng lupa, paggawa, kapital, at entrepreneurship. Nasa ibaba ang
mga kahalagahan ng mga sumusunod na salik at ang implikasyon nito sa pang-
araw-araw na pamumuhay.

LUPA
Sa ekonomiks, ang lupa ay hindi lamang
tumutukoy sa pagtatanim ng mga
magsasaka o pinatatayuan ng bahay.
Kasama rin dito ang lahat ng yamang
likas sa ibabaw at ilalim nito, pati
yamang-tubig, yamang-mineral, at
yamang gubat. Ang lupa ay fixed o takda
ang bilang. Samakatuwid mahalaga ang
wastong paggamit ng nito.
PAGGAWA
Ito ay tumutukoy sa lakas ng paggawa na
binubuo ng mga mangagawa na siyang
gumaganap sa pagbuo ng produkto. May
dalawang uri ng lakas sa paggawa: 1.
White collar job - sila ay gumagamit ng
kakayahang mental tulad ng guro, doktor
at iba pa; 2. Blue collar job - sila ay
gumagamit ng lakas ng katawan. Ang
mga mangagawa ay tumutustos sa ating
mga panganailangan.

Produksiyon

KAPITAL ENTREPRENEURSHIP

Ito ay nakatuon hindi lamang sa salapi, Ito ay tumutukoy sa kakayahan at

kundi sa mga imprastraktura, gusali,
kagamitan at makinarya na ginagamit sa
produksiyon. Ang kapital ay isa sa mga
salik sa pagtamo ng pagsulong ng
kaunlaran ng isang bansa.
kagustuhan ng isang tao na magsimula
ng isang negosyo. Ang entrepreneur ay
siyang nagsasama-sama ng mga salik
upang makaubo ng produkto. Mahalaga
ito sa produksiyon dahil ito ang nag-
uugnay sa iba pang salik para magamit at
mapakinabangan.

GAWAIN 1: TUKOY KO NA!

Panuto: Tukuyin ang mga salik ng produksiyon ng mga nabanggit na input (lupa,
paggawa, kapital, at entrepreneurship). Isulat sa sagutang papel ang tamang sagot.
1. Traktora 6. May-ari ng SM
2. May-ari ng Bigasan 7. Klinika
3. Magsasaka 8. Kapintero
4. Mais 9. Gusali ng Pabrika ng gatas
5. Inhinyero 10. Guro
SDO-Cam Sur_AP_Grade 9_Q1_SLP5
2
GAWAIN 2: MAGSIYASAT TAYO!
Panuto: Mangalap ng mga impormasyon sa inyoing komunidad na may kinalaman
sa produksyon at punan ang mga kinakailangan datos sa ibaba. Ilagay sa inyong
sagutang papel ang inyong sagot.

1. Magtala ng limang uri ng manggagawa na makikita sa inyong lugar.

a. ____________________________________________________________
b. ____________________________________________________________
c. ____________________________________________________________
d. ____________________________________________________________
e. ____________________________________________________________
2. Magbigay ng tatlong uri ng produkto na matatagpuan at ipinagmamalaki sa inyong
lugar.
a. ____________________________________________________________
b. ____________________________________________________________
c. ____________________________________________________________
3. Magbigay ng tatlong mungkahi upang mas mapabuti at mapalago ang mga
produkto ng iyong Kominidad.
a. ____________________________________________________________
b. ____________________________________________________________
c. ____________________________________________________________

GAWAIN 3: RAMDAM KO!

Panuto: Isulat sa sagutang papel.
Sa paanong paraan nakatutulong ang mga salik ng produksiyon sa
pagpapabuti ng pang-araw-araw na pamumuhay ng mga mamamayan? Magbigay
ng halimbawa o sitwasyon mula sa inyong pamayanan.

Kraytirya Napakahusay Mahusay Medyo mahusay Nakalilinang

5 puntos 4 puntos 3 puntos 2 puntos
Mahusay na Kompleto at Kompletong Ang mga Nakagawa subalit
paglalahad ng masusing naipahayag ang nailahad ay hindi maraming kulang
mga ideya na nailahad ang mga natutuhan kompletong na impormasyon.
natutuhan sa mga natutuhan sa aralin. impormasyon.
aralin. sa aralin.
Kaangkupan ng Mahusay na Mahusay na Hindi gaanong Hindi maayos
mga salita na gumamit ng mga gumamit ng mga nailahad at ang
ginamit. salita at mahusay salita. naunawaan ang pagkakalahad ng
ang mga nilalaman. mga salita.
pagkakabaybay
ng mga salitang
ginamit.

PAGTATAYA
Panuto: Isulat ang Tama kung ang produksiyon ay matalino at maayos na
ipinapatupad para sa pag-unlad ng pang-araw-araw na pamumuhay, at Mali naman
kung hindi. Isulat sa sagutang papel ang tamang sagot.

1. Itinatapon sa ilog ang mga dumi ng hayop para hindi na gumastos sa

pagpapagawa pa ng sewerage system.

SDO-Cam Sur_AP_Grade 9_Q1_SLP5

3
 2. Nag-aaral ng mabuti ang guro para mas mapabuti pa niya ang pagtuturo sa
mga mag-aaral.
3. Nagpagawa ng computer shop si Gab sa harapan ng paaralan.
4. Ginagawang compost ni Den ang mga pinagbalatan ng gulay at prutas mula
sa kanilang karenderya.
5. Ayaw na ni Dan magtrabaho dahil binibigyan naman siya ng kanyang kapatid.
6. Nag-aalaga ng baboy si Mina sa malayo sa kabahayan para hindi
makaapekto sa mga naninirahan sa kanila.
7. Pag-uwi ni Lanie mula sa ibang bansa ay magpapatayo siya ng tindahan
upang makadagdag sa araw-araw niyang kita.
8. Hindi na ipinagpatuloy ni Niko ang pabrika niya ng plastic dahil nagdudulot ng
masamang epekto sa mga tao at sa kapaligiran.
9. Hindi ginagalingan ni Javy ang pagtatrabaho dahil ayon sa kanya ay
sumasahod naman ng pare-pareho kahit hindi siya gaanong gumagawa ng
may kahusayan.
10. Inaalagaan ni Mang Beny ang kanyang mga gulay upang marami siyang
anihin at magkaroon ng maraming kita.

GAWAIN 1
1. Kapital 5. Lupa 9. Paggawa
2. Entrepreneurship 6. Paggawa 10. Paggawa
3. Paggawa 7. Entrepreneurship
4. Lupa 8. Kapital
Pagtataya
1. Mali 2. Mali 3. Tama 4. Mali 5. Tama
6. Tama 7. Tama 8. Tama 9. Mali 10. Tama

Araling Panlipunan 9, EKONOMIKS, Modyul1, Mga Pangunahing Konsepto ng

Ekonomiks, Yunitl 1- Aralin 1, Kahulugan at kahalagahan ng Ekonomiks
Modyul ng Mag-aaral sa Open High School, Pahina 81-98
Junroy Z. Volante, EKONOMIKS.Self-Learning Module, Araling Panlipunan 9, Unang
Markahan- Modyul 6 Mga Salik ng Produksiyon,

SDO-Cam Sur_AP_Grade 9_Q1_SLP5

4
 Development Team of the Learner’s Packet
Writer : Jeneffer S. Babaran, PhD
Copyright Checker : John Paul T. Dacillo
Content Editor : Rosa S. Registrado
Language Editor : Aljohn P. Tansico
Lay-out editor : Harry John M. Bronzal
Reviewer : Rosemarie R. Miraňa, Division Coordinator-
Araling Panlipunan
Lalaine V. Fabricante, Education Program Supervisor I-
Araling Panlipunan

SDO-Cam Sur_AP_Grade 9_Q1_SLP5

5