Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 54

9.

SINIF
COĞRAFYA
Coğrafya, İnsan ve Doğa
TEST
1
Eğitim
bir sevdadır...

1. Beşerî coğrafya, insanın doğal sistemler içindeki faa- 4. Doğal olaylar, içinde bulunduğu doğal ortama göre
liyetlerini inceler. farklılık gösterir.

Aşağıdakilerden hangisi beşerî coğrafyanın kap- Aşağıda verilen doğal ortam ve bu ortamda ger-
sama alanı içinde yer almaz? çekleşen doğa olayı eşleştirmelerinden hangisi
yanlıştır?
A) Ulaşım coğrafyası
Doğal ortam Doğa olayı
B) Nüfus coğrafyası
A) Atmosfer Sağanak yağış
C) Sanayi coğrafyası
B) Hidrosfer Gelgit
D) Kültür coğrafyası
C) Litosfer Deprem
E) Bitki coğrafyası
D) Biyosfer Azot döngüsü

E) Atmosfer Kayaların parçalanması

2. Aşağıda verilenlerden hangisi coğrafyanın dağılış


ilkesine örnek gösterilemez?

A) Terra rossa toprakları Türkiye’de Akdeniz ve Ege 5. Günümüzde doğal ve beşerî nedenlere bağlı olarak
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

Denizi kıyılarında görülür. dünyanın çeşitli yerlerinde sıcak çatışma bölgeleri


oluşmuştur. Bu bölgelerden biri de Kafkasya’dır.
B) Yeryüzündeki aktif volkanların büyük bir bölümü
Büyük Okyanus çevresinde yer alır. Kafkasya’da yaşanan olayların Türkiye’ye olan etki-
sini coğrafyanın aşağıdaki bölümlerinden hangisi
C) Dağların kıyıya paralel uzanması ılıman iklim özel-
inceler?
liklerinin iç kesimlere sokulmasını önler.
A) Sanayi coğrafyası
D) Yağmur ormanları Amazon ve Kongo havzaları ile
Endonezya, Malezya ve Gine adalarında görülür. B) Ulaşım coğrafyası

E) Dünyanın en zengin petrol yatakları Orta Doğu ve C) Tarım coğrafyası


Hazar Havzası’nda bulunur.
D) Nüfus coğrafyası

E) Siyasi coğrafya

3. Aşağıdakilerden hangisi doğanın insan yaşamı üze-


rindeki etkisine örnek gösterilemez?
6. Mağara, kanyon ve şelale gibi yer şekillerinin olu-
A) Sibirya’da insanların yünlü kıyafetleri tercih etmesi
şum süreçlerini coğrafyanın hangi alt dalı inceler?
B) Uludağ’da kış turizmi yapılması
A) Jeoloji
C) Japonya’da denizin doldurularak yeni yerleşim
B) Klimatoloji
alanları oluşturulması
C) Jeomorfoloji
D) İzlanda’da konutların ısıtılmasında jeotermal sula-
rın kullanılması D) Hidrografya

E) Karadeniz’de kırsal yerleşmelerin dağınık olması E) Biyocoğrafya


TEST 9.SINIF
Coğrafya, İnsan ve Doğa COĞRAFYA
1

7. – Kutuplara yakın bölgelerde yaşayan insanlar için 10. Coğrafyanın karşılıklı ilgi ilkesi, coğrafi olayların birbir-
balıkçılığın tarımdan daha önemli olması leri ile olan bağlantılarını inceler.

– Kurak ve yarı kurak bölgelerde yaşayan insanların I. Volkanik alanlarda nüfus yoğunluğu fazladır.
ince ve açık renkli elbiseler giymesi
II. Sanayinin geliştiği yerlerde çevre kirliliği fazladır.
– Orta kuşakta yaşayan insanların yerleşme için de-
III. Tropikal yağmur ormanları Ekvator çevresinde yer
niz ve akarsu kıyılarını tercih etmesi
alır.
– Ormanlık alanlardaki kırsal yerleşmelerde ahşap
IV. Türkiye’de yayla yerleşmeleri Karadeniz Bölgesi’n-
malzeme kullanılması
de daha yaygındır.
Yukarıda verilen özellikler aşağıdakilerden hangi-
Buna göre, yukarıda verilenlerden hangileri coğ-
sinin insan yaşamı üzerindeki etkisine örnektir?
rafyanın karşılıklı ilgi ilkesiyle açıklanamaz?
A) Yer şekillerinin
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
B) Denize göre konumun
D) II ve IV E) III ve IV
C) Doğal çevrenin

D) Su kaynaklarının

E) Doğal afetlerin
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

8. Aşağıdakilerden hangisi insanın doğaya etkisine 11. Aşağıda bazı doğa olayları ile bu olayları inceleyen
örnek verilemez? coğrafya biliminin alt dalları eşleştirilmiştir.

A) Son yüzyılda hava kirliliğinin artması Buna göre, aşağıda verilen eşleştirmelerden han-
gisi yanlıştır?
B) Bataklıkların kurutularak yerleşme ve tarım alanı
olarak kullanılması Doğa olayı Coğrafya dalı

C) Dağlık ve engebeli alanlarda ulaşımın gelişmemiş A) Cephesel yağış Klimatoloji


olması
B) Deniz akıntıları Hidrografya
D) Orman alanlarının hızla azalması
C) Vadi oluşumu Jeomorfoloji
E) Denizlerdeki kirlenmeye bağlı olarak deniz eko-
D) Heyelan olayı Biyocoğrafya
sistemlerinin zarar görmesi
E) Kasırgalar Klimatoloji

9. Aşağıdakilerden hangisi litosferde yaşanan doğa 12. Bir bölgede etkili olan iklim özelliklerini coğrafya-
olaylarından biri değildir? nın aşağıda verilen hangi alt dalı inceler?

A) Toprak kayması A) Biyocoğrafya

B) Kayaçların ayrışması B) Klimatoloji

C) Toprak oluşumu C) Demografi

D) Dalgalar ve akıntılar D) Hidrografya

E) Volkanik faaliyetler E) Kartoğrafya


9.SINIF
COĞRAFYA
Coğrafya, İnsan ve Doğa
TEST
2
Eğitim
bir sevdadır...

1. Aşağıdakilerden hangisi beşerî coğrafyanın ince- 4. Aşağıdakilerden hangisi coğrafi bilgi değildir?
leme alanı içinde yer almaz?
A) Nemrut Gölü volkanizma sonucu oluşmuş bir göl-
A) Bitki örtüsünün dağılışı dür.

B) Nüfusun dağılışı B) Eşit miktardaki limon, çilekten daha fazla şeker


içerir.
C) Komşu ülkelerin kültürel yapısı
C) Yağışların yetersiz olduğu yerlerde doğal bitki ör-
D) Enerji üretim kaynakları
tüsü kısa boylu otlardır.
E) İnternet hizmetleri
D) Kurak ve yarı kurak bölgelerde erozyonla taşınan
toprak miktarı fazladır.

E) Yatak eğimi fazla olan akarsuların hidroelektrik


potansiyeli fazladır.
2. I. Deniz kıyılarının doldurularak yeni yerleşim alan-
ları kazanılması

II. Yanan orman alanlarının ağaçlandırma ile yeniden


eski görünümünü kazanması 5. “Coğrafya Kılavuzu” adlı eseriyle coğrafyanın geliş-
III. Sulak alanların kurutularak tarım alanlarına dö- mesine büyük katkı sağlayan coğrafyacı aşağıda-
nüştürülmesi kilerden hangisidir?

IV. Yok olma tehlikesi altındaki bazı hayvan türlerinin A) Batlamyus


Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

milli parklarda yeniden çoğalmaya başlaması B) Strabon


İnsanın doğaya müdahâlesi olumsuz sonuçların yanı C) Anaksimender
sıra bazen de olumlu sonuçlar ortaya çıkarır.
D) İbn Hurdazbih
Yukarıda verilenlerden hangileri insanın doğaya
müdahâlesinin olumlu sonuçlarına örnektir? E) Evliya Çelebi

A) I ve II B) I ve IV C) II ve III

D) II ve IV E) III ve IV
6.

3. Coğrafya ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi


söylenemez?

A) Coğrafya, doğal ortam ile insanlar arasındaki


karşılıklı etkileşimi araştırarak sonuçlarını sentez
hâlinde veren bir bilim dalıdır.

B) Beşerî coğrafya, coğrafi çevrenin insan yaşamına


etkisini ve insanın mekânda yaptığı değişiklikleri Yukarıda verilen haritanın çizeri aşağıdakilerden
inceler. hangisidir?
C) Jeoloji ve meteoroloji gibi bilim dalları beşerî coğ- A) Muhammed İdrisi
rafyanın alt dallarına ait yardımcı bilimlerdir.
B) Piri Reis
D) Coğrafya, insanın yakın çevresinden başlayarak
C) Seydi Ali Reis
ülkesini ve dünyayı tanımasını sağlar.
D) Katip Çelebi
E) Nedensellik, karşılıklı ilgi ve dağılış coğrafyanın
temel ilkeleridir. E) Ali Macar Reis
TEST 9.SINIF
Coğrafya, İnsan ve Doğa COĞRAFYA
2

7. I. Küresel ısınma nedeni ile buzulların erimesi 10. (I) Yaylalar, hayvancılıkla uğraşan göçebe aileler tara-
fından kullanılan geçici kırsal yerleşme türüdür. (II)
II. Volkanik alanlarda toprakların verimli olması
Yayla yerleşmeleri Türkiye’de Karadeniz ve Akdeniz
Yukarıda verilen bilgiler coğrafyanın hangi ilkeleri- bölgelerinde yaygındır. (III) Türkiye’deki yayla yer-
ne örnektir? leşmelerinin yarısından fazlası bu iki bölgede yer
almaktadır. (IV) Asıl ekonomik fonksiyonu büyükbaş
I II
hayvancılık olan bu yerleşmeler son yıllarda turizm
A) Dağılış Karşılıklı ilgi faaliyetleri için de kullanılmaktadır. (V) Alternatif turizm
arayışı içinde olan insanlar yaylalar için önemli bir
B) Karşılıklı ilgi Nedensellik
turizm potansiyeli oluşturmaktadır.
C) Nedensellik Karşılıklı ilgi
Yukarıdaki parçada verilen numaralı cümlelerin
D) Dağılış Nedensellik hangilerinde coğrafyanın dağılış ilkesi kullanılmış-
E) Bağlantı Dağılış tır?

A) I ve II B) I ve IV C) II ve III

D) III ve V E) IV ve V

8. Aşağıda verilen doğal sistem ve inceleme alanı 11. Arap Yarımadası’nda yaşayan insanlar hafif ve açık
içinde yer aldığı bilim dalı eşleştirmelerinden han- renkli elbiseler giyerken, İskandinav ülkelerinde
gisi yanlıştır? yaşayan insanların kalın ve yünlü elbiseler giymesi
bu iki bölgenin hangi açıdan farklı olmasından kay-
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

Doğal sistem Bilim dalı


naklanmaktadır?
A) Atmosfer Klimatoloji
A) Kültürel yapı
B) Hidrosfer Hidrografya
B) Toprak yapısı
C) Litosfer Jeomorfoloji
C) İklim koşulları
D) Atmosfer Jeoloji
D) Gelişmişlik düzeyi
E) Biyosfer Biyocoğrafya
E) Ekonomik faaliyetler

9. Aşağıdakilerden hangisi coğrafya eğitiminin amaç- 12. Aşağıda verilenlerden hangisi, doğanın insan yaşa-
larından biri değildir? mı üzerindeki etkisine örnek gösterilemez?

A) Doğal ve beşerî sistemlerin işleyiş ve değişimini A) İstanbul’da nüfus yoğunluğunun ekonomik faali-
kavratmak yetlere bağlı olarak çok yüksek olması

B) Doğal ve beşerî kaynakların kullanımında tasar- B) Akdeniz kıyılarında yaz turizminin Karadeniz kıyı-
ruf bilinci geliştirmek larından önce başlaması

C) Ulusal birlik ve beraberliğin ülke bütünlüğü açısın- C) Çay tarımının Doğu Karadeniz kıyılarında geliş-
dan önemini göstermek miş olması

D) İnsanda yakın çevresinden başlayarak ülkesine ve D) İç Anadolu’daki tarımsal faaliyetlerde sulama ihti-
dünyaya ait mekânsal değerlere sahip çıkma bilinci yacının fazla olması
geliştirmek
E) Güneydoğu Anadolu’daki kırsal yerleşmelerde
E) İnsan ve doğa ilişkisi çerçevesinde coğrafi olayları meskenlerin toprak veya kerpiçten yapılması
sorgulama becerileri kazandırmak
9.SINIF
COĞRAFYA
Coğrafi Koordinat Sistemi
TEST
3
Eğitim
bir sevdadır...

1. Aşağıdakilerden hangisi paralellerin genel özellik- 4. Dünya’yı ortadan iki eşit parçaya bölen çembere Ekva-
lerinden biri değildir? tor denir.

A) Başlangıç paraleli Ekvator’dur. Aşağıdakilerden hangisi Ekvator’un özelliklerinden


biri değildir?
B) İki paralel arası uzaklık sabit olup 111 km’dir.
A) En geniş paralel dairesidir.
C) Ekvator’dan kutuplara doğru gidildikçe boyları kı-
salır. B) Güneş ışınlarını yıl boyu dik açı ile alır.

D) Ekvator’dan kuzeye ve güneye doğru paralel de- C) Yıl boyu gece ve gündüz süresi eşittir.
receleri büyür.
D) Üzerinde iki meridyen arası mesafe 111 km’dir.
E) İki paralel arası zaman farkı 4 dakikadır.
E) Çizgisel hızın en yüksek olduğu paraleldir.

5. 5°10ı 5°20ı 5°30 ı 5°40ı 5°50 ı


9°00 ı

8°50 ı
2. Aynı enlem üzerinde yer alan noktalarda aşağıda-
kilerden hangisinin aynı olduğu söylenemez? 8°40 ı
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

A) Çizgisel hızın 8°30 ı

8°20 ı
B) Gece ve gündüz sürelerinin

C) Yerel saatin Yukarıdaki şekilde matematik konumu gösterilen


D) Güneş ışınlarının geliş açısının bölge ile ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden
hangisi yanlıştır?
E) Ekvator’a uzaklıklarının
A) Kuzey Yarım Küre’de yer alır.

B) Çizgisel hız güneyden kuzeye doğru azalır.

C) Başlangıç boylamının doğusunda yer alır.

D) Doğusu ile en batısı arasında 10 dakikadan fazla


zaman farkı vardır.

E) Türkiye’nin güneybatısında yer alır.

3. Aşağıdakilerden hangisi meridyenlerin özelliklerin-


den biri değildir?

A) Ardışık iki meridyen arasındaki zaman farkı 4 da-


kikadır.
6. Ekvator ile Başlangıç boylamının kesiştiği noktaya
B) Bütün meridyenler kutup noktalarında birleşir. göre, Türkiye hangi yönde yer alır?
C) Aralarındaki uzaklık sadece Ekvator’da 111 km A)  Kuzey
olup kutuplara doğru bu mesafe azalır.
B)  Güney
D) 180 doğuda, 180 batıda toplam 360 tane merid-
yen yayı vardır. C)  Kuzeybatı

E) Meridyenler ülke ve eyalet sınırlarını takip ettiği D)  Güneybatı


için düz uzanmazlar. E)  Kuzeydoğu
TEST 9.SINIF
Coğrafi Koordinat Sistemi COĞRAFYA
3

7. Aşağıda coğrafi koordinatları verilen bölgelerden 10. 25°


hangisinin iz düşüm alanı daha geniştir?
K
A) B) C)
30° 40° 50° 40° 0° 10°
40° 10° 20°

30° 20° 30° L

D) E)
20° 30° 80° 70°
70° 10°
Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki haritada veri-
len K ve L noktaları için yıl boyunca aynıdır?
80° 0° A) Güneş’in doğuş vakti

B) Çizgisel hız

C) Yerel saat

D) Gündüz süresi
8. Türkiye 36° - 42° kuzey paralelleri ile 26° - 45° doğu
E) Sıcaklık ortalaması
meridyenleri arasında yer alır.

Buna göre, Türkiye’nin kuzeydoğu köşesinin coğ-


rafi koordinatları aşağıdakilerin hangisinde doğru
olarak verilmiştir?

A) 36° kuzey – 26° doğu


Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

B) 26° kuzey – 45° doğu


11. Aşağıdakilerden hangisi bir yerin özel konumu hak-
C) 42° kuzey – 26° doğu kında bilgi verir?

D) 36° kuzey – 45° doğu A) Ekvator’a göre konumu

E) 42° kuzey – 45° doğu B) Matematik iklim kuşağı

C) Dağların uzanış yönü

D) Enlem ve boylam dereceleri

9. E) Başlangıç meridyenine göre konumu


26° 45°
42°

36° 12. Bİr ülkenin Başlangıç paraleline ve Başlangıç meridye-


nine göre konumuna matematik (mutlak) konum denir.

Yukarıdaki haritada Türkiye’nin matematik konumu gös- Buna göre, bir yerin matematik (mutlak) konumu-
terilmiştir. na bakarak;

Buna göre, Türkiye ile ilgili olarak aşağıdaki bilgi- I. yükseltisi,


lerden hangisine ulaşılamaz?
II. hakim rüzgâr yönü,
A) Başlangıç boylamına göre konumuna
III. yaz mevsimi başlangıç tarihi
B) Yerel saat farkına
özelliklerinden hangileri hakkında bilgi sahibi olu-
C) Ekvator’a göre konumuna nabilir?

D) Yükseltinin değişimine A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II

E) Hangi saat diliminde yer aldığına D) I ve III E) II ve III


9.SINIF
COĞRAFYA
Coğrafi Koordinat Sistemi
TEST
4
Eğitim
bir sevdadır...

1. Bir merkezde yerel saatin başka bir merkezden ileri 4. Güneş doğmadan önce oluşan aydınlığa tan süresi,
olmasında; Güneş battıktan sonra devam eden aydınlığa da gurub
süresi denir.
I. Dünya’nın dönüş yönü,
Aşağıdaki ülkelerin hangisinde tan ve gurub süre-
II. Ekvator’a yakın olması,
si daha kısadır?
III. daha doğuda yer alması,
A) Norveç B) Türkiye C) Mısır
IV. yüz ölçümünün geniş olması
D) Brezilya E) Japonya
etmenlerinden hangileri etkili olmuştur?

A) I ve II B) I ve III C) II ve III

D) II ve IV E) III ve IV
5.

I. merkez II. merkez


Batı Doğu Batı Doğu

2. 0° 26° Yukarıdaki şekillerde Güneş’in iki merkezde, 23 Eylül


tarihinde ve aynı anda tespit edilen konumu verilmiştir.
I
II Buna göre, I. merkez Başlangıç boylamı üzerinde
III ise, II. merkez hangi boylam üzerinde yer alır?
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

IV A) 60° doğu B) 30° batı C) 90° batı

V D) 75° doğu E) 90° doğu

Yukarıdaki haritada aynı boylam üzerinde yer alan beş


nokta gösterilmiştir.
6.
Verilen noktalardan hangisi Başlangıç meridyeni-
ne daha yakındır?

A) I B) II C) III D) IV E) V


20° doğu
Batı Doğu

21 Mart tarihinde Güneş, 20° doğu boylamı üze-


rindeki bir merkezde yukarıdaki konumda iken 50°
doğu boylamı üzerindeki başka bir merkezde hangi
3. Türkiye’de bir tane ortak saat kullanılırken Kana- konumda görünür?
da’da birden fazla ortak saat kullanılmasında;

I. Ekvator’a daha uzak olması, A) B) C)

II. farklı kıtada yer alması,

III. doğu-batı yönünde geniş olması, Batı Doğu Batı Doğu Batı Doğu

IV. boylam farkının fazla olması


D) E)
etmenlerinden hangileri etkili olmuştur?

A) I ve II B) I ve III C) II ve III

D) II ve IV E) III ve IV Batı Doğu Batı Doğu


TEST 9.SINIF
Coğrafi Koordinat Sistemi COĞRAFYA
4

7. Türkiye’de kullanılan ortak saat dikkate alındığın- 10. Enlem dereceleri aynı olan farklı yarım küredeki iki
da, aşağıdaki illerin hangisinde yerel saat ile ortak merkez için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
saat arasındaki zaman farkı en az olur?
A) Çizgisel hızları eşittir.
A) Manisa B) Ankara
B) Ekvator’a uzaklıkları eşittir.
C) İstanbul D) Kars
C) Gece ve gündüz arası zaman farkları eşittir.
E) Kayseri
D) 21 Mart’ta güneş ışınları aynı açı ile gelir.

E) Aynı anda aynı mevsimi yaşarlar.

8. K kentinde Güneş tam tepe noktasındayken L kentin-


de yerel saat 11:08’dir.
11.
Buna göre, K ve L kentleri için aşağıdakilerden
K
hangisi söylenemez?

A) İki kent arasında 13 boylam fark vardır.


L
B) Her iki kent de başlangıç meridyeninin batısında
yer alır.
M
C) K kenti daha doğudadır.

D) L kentinde Güneş daha geç batar. Yukarıdaki haritada aynı boylam üzerinde bulunan K,
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

E) K ve L kentleri arasında 52 dakikalık zaman farkı L ve M noktaları gösterilmiştir.


vardır. Bu noktalar ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
yanlıştır?

A) K noktası Başlangıç meridyenine daha yakındır.

B) Üç noktada da yerel saat yıl boyu aynıdır.

9. C) Güneş ışınları yıl boyu aynı açı ile gelir.

D) 21 Mart’ta üç noktada da Güneş aynı anda doğar


M ve batar.

E) M noktası Yengeç Dönencesi’ne daha yakındır.


12. Dünya’nın ekseni etrafında batıdan doğuya doğru


Yukarıdaki şekilde verilen enlem ve boylamlar arasın-
olan dönüşü, doğudan batıya doğru olsaydı aşağı-
da 20 derecelik fark vardır.
dakilerden hangisi yaşanırdı?
Buna göre, şekilde matematik konumları verilen
A) Bir gün 12 saat olurdu.
M ve N bölgelerinde aşağıdakilerden hangisi aynı
değildir? B) Gece ve gündüz süreleri arasındaki zaman farkı
artardır.
A) Yerel saat farkları
C) Yıl boyu güneş ışınları Ekvator’a dik düşerdir.
B) İz düşüm alanları
D) Doğuda Güneş geç doğar geç batar, batıda erken
C) İklim kuşakları
doğar erken batardı.
D) Enlem farkları
E) İki meridyen arasındaki yerel saat farkı 8 dakika
E) Gerçek alanları olurdu.
9.SINIF
COĞRAFYA
Coğrafi Koordinat Sistemi
TEST
5
Eğitim
bir sevdadır...

1. 0° 10° 20° 30° 40° 50° 60° 4. Aşağıdakilerden hangisi enlemin etkisine örnek
30° gösterilemez?
V
20° A) Ekvator’da çizgisel hızın Yengeç Dönencesi’nden
IV III fazla olması
10°
B) Aynı boylam üzerindeki merkezlerde yerel saatin
I 0° yıl boyu aynı olması
II
10° C) Akdeniz kıyılarının Karadeniz kıyılarından daha
sıcak olması
Yukarıdaki şekilde verilen taralı alanların hangisin-
D) Ekvator’dan kutuplara doğru denizlerdeki tuzluluk
de iklim ve bitki çeşitliliği daha fazladır?
oranının azalması
A) I B) II C) III D) IV E) V
E) Antalya’da gece ve gündüz süreleri arası farkın
Samsun’dan az olması

2. Türkiye’nin aşağıda verilen özelliklerinden hangisi


5. Aralarında 128 dakika zaman farkı olan iki merkez
mutlak konumunun bir sonucu değildir?
arasında kaç boylam farkı vardır?
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

A) Orta kuşakta yer alması


A) 22 B) 28 C) 32 D) 35 E) 46
B) Dört mevsimin belirgin olarak yaşanması

C) Kuzeyden esen rüzgârların sıcaklığı düşürmesi

D) Yıl içinde güneş ışınlarının dik açı ile gelmemesi

E) Batıdan doğuya doğru yükseltinin artması


6. Türkiye’nin coğrafi koordinatları anlatılırken aşa-
ğıdaki enlem veya boylamlardan hangisine gerek
yoktur?

A) 38° kuzey enlemi

B) 26° doğu boylamı


3. 20° 30° 70° 60° C) 42° kuzey enlemi
40° 50°
D) 45° doğu boylamı

E) 36° kuzey enlemi


50° 40°

Yukarıda mutlak konumları verilen bölgeler için


aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) İz düşüm alanları eşittir.


7. İki paralel arası uzaklık sabit olup 111 km’dir.
B) Farklı yarım kürelerde yer alırlar.
Buna göre, Ekvator ile Türkiye’nin en güneyi arası
C) Yerel saat farkları eşittir. kuş uçumu uzaklık kaç km’dir?

D) Dağların uzanış yönü benzerdir. A) 2775 B) 3996 C) 4440

E) Matematik iklim kuşakları aynıdır. D) 5550 E) 5883


TEST 9.SINIF
Coğrafi Koordinat Sistemi COĞRAFYA
5

8. K noktası 20° doğu meridyeni ile 25° güney paraleli, 12. Aşağıdaki tabloda beş merkezin Başlangıç meridyeni
L noktası 15° batı meridyeni ile 55° kuzey paraleli ile arasındaki zaman farkı ve mesafe verilmiştir.
üzerinde yer alır.

Buna göre, K noktası L noktasına göre hangi yönde Merkezler Zaman (dk) Uzaklık (km)
yer alır?
I 80 1750
A) Güneydoğu B) Doğu C) Kuzeybatı II 80 2000
D) Güneybatı E) Kuzey III 80 2220
IV 80 1580
V 80 1650

Buna göre, hangi merkez Başlangıç paraleli üze-


rinde yer alır?

9. A) I B) II C) III D) IV E) V


I
55°
II
25°

10°
III
IV
45°
V
75°
13. Ekvator’un 5550 km kuzeyinde yer alan bir şehrin ye-
rel saati Başlangıç meridyeninden 60 dakika geridir.
Yukarıdaki şekilde verilen işaretli noktalardan 1000
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

km doğuya doğru gidildiğinde, hangisinde geçilen Buna göre, söz konusu şehrin coğrafi koordinatla-
meridyen sayısı daha fazla olur? rı aşağıdakilerden hangisidir?

A) I B) II C) III D) IV E) V A) 40° kuzey – 20° doğu

B) 50° güney – 25° batı

C) 25° kuzey – 15° doğu

D) 50° kuzey – 15° batı

E) 40° güney – 30° doğu


10. Aşağıdakilerden hangisi bir merkezin bulunduğu
enlem derecesi hakkında bir fikir verir?

A) Cisimlerin gölge yönü

B) Denize göre konumu

C) Ekvator’a olan kuş uçumu uzaklığı


14. D 20°
D) Günlük sıcaklık farkı

E) Boylam derecesi
C B

A
20°
10° 0° 10°

11. Gece süresinin 13 saat 40 dakika olduğu bir günde, Yukarıdaki şekilde verilen A noktasından hareket
33° doğu boylamındaki Ankara’da 07.20’da doğan eden bir araç B ve C’den geçerek D’ye ulaştığında
Güneş, aynı gün saat kaçta batar? toplam kaç km yol almış olur?

A) 17:40 B) 18:10 C) 18:50 A) 111 B) 666 C) 2220

D) 19:00 E) 19:40 D) 4440 E) 6660


9.SINIF
COĞRAFYA
Coğrafi Koordinat Sistemi
TEST
6
Eğitim
bir sevdadır...

1. 11 Mart 2017 Cumartesi günü -10. saat diliminde 4. 21 Mart’ta X kentinde Güneş doğduktan 40 dakika
yer alan San Fransisko’da 15:00’de başlayan NBA sonra Y kentinde Güneş doğmuştur.
maçı, Türkiye’de hangi gün ve saatte başlar?
Buna göre, X ve Y kentleri için aşağıdakilerden
A) Cumartesi 21.00 hangisi kesinlikle doğrudur?

B) Pazar 02:00 A) Aynı yarım kürede yer alırlar.

C) Cumartesi 24:00 B) Aralarında 1110 km mesafe vardır.

D) Pazar 04:00 C) Başlangıç boylamının batısında yer alırlar.

E) Cumartesi 09:00 D) Aralarında 10 boylam fark vardır.

E) Y kenti daha doğudadır.

2. Yerel saati Türkiye’nin ortak saatinden 140 dakika 5. 21 Mart’ta 30° doğu boylamındaki bir merkezde
geri olan bir merkezin boylam derecesi aşağıdaki- Güneş saat 06:40’da doğduğuna göre, 45° doğu
lerden hangisidir? boylamındaki başka bir merkezde saat kaçta ba-
tar?
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

A) 10° batı B) 0° Ekvator


A) 16:40 B) 16:50 C) 17:00
C) 10° doğu D) 15° doğu
D) 17:40 E) 18:00
E) 75° doğu

3. Tür­ki­ye’de yıl boyu 45° doğu meridyeninin ye­rel sa­ati 6. 20° 10° 0° 10° 20°
or­tak sa­at ola­rak kul­la­nıl­mak­ta­dır. 30°

20°

10°
Samsun

Iğdır
İzmir 10°

Antalya Gaziantep
21 Haziran’da, Ekvator ile Başlangıç boylamının
kesiştiği noktadan kuzeye doğru ok yönünde gidil-
diğinde aşağıdakilerin hangisinde değişme olmaz?
Bu­na gö­re, ha­ri­ta­da verilen merkezlerden han­gi-
A) Gündüz süresinde
sinin ye­rel sa­ati ile or­tak sa­at ara­sın­da­ki za­man
far­kı en fazla olur? B) Yerel saatte

A) İz­mir B) Samsun C) Antalya C) Çizgisel hızda

D) Gaziantep E) Iğdır D) Gece süresinde

E) Yer çekiminde
TEST 9.SINIF
Coğrafi Koordinat Sistemi COĞRAFYA
6

7. Aşa­ğı­da­ki şe­kil­ler­de beş farklı merkezde Güneş’in aynı 10. Yer­yü­zün­de bir­bi­rin­den fark­lı ko­num­la­ra sa­hip iki
andaki konumları verilmiştir. merkezde Güneş’in aynı anda tepe noktasına çık-
ması aşağıdakilerden hangisinin bir gös­te­rgesidir?
Buna göre, hangi merkez daha doğudadır?
A) Aynı yarım kürede yer aldıklarının

A) B)
B) Başlangıç paraleline (Ekvator) uzak­lık­la­rı­nın ay­nı
ol­du­ğu­nun

C) Ay­nı boylam üze­rin­de bu­lun­duk­la­rı­nın


Batı Doğu Batı Doğu
D) Gün­düz sürelerinin ay­nı ol­du­ğu­nun
C) D)
E) Yer şekillerinin benzer olduğunun

Batı Doğu Batı Doğu

E)

Batı Doğu 11. Aynı boylam üzerinde yer alan K ve L merkezleri ara-
sındaki uzaklık 5550 km’dir.

K merkezi 15° güney enlemi üzerinde yer aldığına


göre, daha kuzeyde yer alan L merkezi hangi para-
lel üzerinde yer alır?
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

A)  50° kuzey


8. Türkiye’de herhangi bir şehrin yerel saatini bulmak
için aşağıdaki işlemlerden hangisi yapılmalıdır? B)  35° kuzey

A) Gece ve gündüz süresi bilinmelidir. C)  55° güney

B) Güneş’in doğduğu vakit bilinmelidir. D)  65° güney

C) Gün içinde gölge boyunun en kısa olduğu an bilin- E)  65° kuzey
melidir.

D) Güneş ışınlarının en büyük açıyla geldiği gün bi-


linmelidir.

E) Gece ve gündüz süresinin eşit olduğu gün bilin-


melidir.

12. 32° 42°

9. Boy­lam far­kı art­tık­ça ye­rel sa­at far­kı da ar­tar.


II
I. 165° Do­ğu

II. 20° Ba­tı

III. 85° Do­ğu Ar­dı­şık iki me­rid­yen ara­sı za­man far­kı dört da­ki­ka­dır.
IV. 130° Ba­tı Bu­na gö­re, 21 Mart’ta I numaralı merkezde Güneş
Buna göre, yukarıda ve­ri­len boy­lam­lar­dan han­gi­le­ doğduktan kaç saat sonra II numaralı merkezde
ri ara­sın­daki ye­rel sa­at far­kı daha faz­la­dır? batar? (Seçeneklerde saat ve dakika verilmiştir.)

A) I ve II B) I ve IV C) II ve III A) 10:40 B) 11:20 C) 12:00

D) II ve IV E) III ve IV D) 12:40 E) 13:00


9.SINIF
COĞRAFYA
Harita Bilgisi
TEST
7
Eğitim
bir sevdadır...

1. Aşağıdakilerden hangisi renklendirme yönte­miyle 4. Fiziki haritalarda yer şekilleri beş farklı yöntemle gös-
çizilmiş fiziki haritaların özelliklerinden biri de­ğil- terilir.
dir?
Aşağıdakilerden hangisi bu yöntemlerden biri de-
A) Renklendirme, yükselti değerlerine göre yapılır. ğildir?

B) Denizler mavi renk ile gösterilir. A) İzoterm yöntemi

C) 500 m’nin altındaki yerler yeşil renk ile gösterilir. B) Gölgelendirme yöntemi

D) Bu haritalarda dağların uzanışı tespit edilebilir. C) Renklendirme yöntemi

E) Ovalar yeşil, platolar sarı renk ile gösterilir. D) İzohips yöntemi

E) Tarama yöntemi

2. Düzleme aktarılan dünya haritalarında meydana ge- 5. Kabartma yöntemi ile yapılan bir fiziki haritayı di­
len bozulmaların temel nedeni aşağıdakilerden han­ ğer yöntemler ile yapılan fiziki haritalardan ayıran
gisidir? en önemli özellik aşağıdakilerden hangisidir?

A) Dünya’nın şekli A) Büyük ölçek kullanılması


Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

B) Kara ve denizlerin dağılışı B) Renklendirme yapılması

C) Arazinin jeomorfolojik yapısı C) Ayrıntının fazla olması

D) Çizim yöntemi D) Lejant ve yön oku kullanılması

E) Dünya’nın günlük hareketi E) Yer şekillerini üç boyutlu göstermesi

3. I. Ölçek kullanılması 6. Bir çizimin harita olabilmesi için;

II. Kuş bakışı çizilmesi I. ölçek,

III. Geniş alanları göstermesi II. kuş bakışı görünüm,

IV. Düzleme aktarılması III. renklendirme

Yukarıda verilenlerden hangileri harita ve krokinin gibi etmenlerden han­gi­le­ri temel şarttır?
or­tak özelliğidir?
A)  Yal­nız I
A)  I ve II
B)  Yal­nız II
B)  I ve III
C)  Yal­nız III
C)  II ve III
D) I ve II
D)  II ve IV
E) I ve III
E)  III ve IV
TEST 9.SINIF
Harita Bilgisi COĞRAFYA
7

7. Aşağıdakilerden hangisi tarama yönte­miyle çizil- 10. Projeksiyon yöntemleri ile ilgili olarak aşağıdaki-
miş fiziki haritaların özelliklerinden biridir? lerden hangisi söylenemez?

A) Sadece küçük ölçekli haritaların çiziminde kullanı- A) Silindir projeksiyonda Ekvator’dan kutuplara doğru
lır. bozulma artar.

B) Çizgilerin boyu ve kalınlığı eğime göre değişir. B) Projeksiyon yöntemleri kullanılarak çizilen harita-
larda bozulma daha az olur.
C) Sadece beşerî özellikler gösterilir.
C) Düzlemsel projeksiyonda merkezden uzaklaştıkça
D) Üç boyutlu haritalardır.
bozulma artar.
E) Bu haritalarda dağların uzanışı tespit edilemez.
D) Konik projeksiyon ile çizilen dünya haritalarında
orta kuşakta hata payı daha azdır.

E) Projeksiyon yöntemleri sadece fiziki haritaların çi-


ziminde kullanılır.

8. Renklendirme yöntemiyle çizilmiş bir Türkiye fiziki 11. Bir haritada aşağıdakilerden hangisinin bulunması
haritasında, yeşil rengin en geniş orana sahip ol- haritada yer şekillerinin gösterildiğine kanıttır?
duğu il aşağıdakilerden hangisidir?
A) Çizgi ölçek
A) Rize
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

B) Kesir ölçek
B) Kastamonu
C) Yön oku
C) Çanakkale
D) Yükselti basamakları
D) Eskişehir
E) Enlem ve boylam dereceleri
E) Erzurum

12.

I. Harita II. Harita


9. Bir bölgenin fiziki haritasında batıdan doğuya doğru
gidildikçe renklerin yeşil, sarı, turuncu ve kahverengi Yukarıdaki şekillerde aynı boyuttaki kâğıtlara çizilen
şeklinde değiştiği görülmüştür. Dünya ve Türkiye haritası verilmiştir.

Buna göre, bu bölge ile ilgili olarak aşağıdaki yargı- Buna göre, haritalarla ilgili olarak aşağıdaki yargı-
lardan hangisine ulaşılabilir? lardan hangisine ulaşılamaz?

A) Volkanik bir bölgedir. A) I. haritadaki hata payı daha fazladır.

B) Akarsu rejimleri düzenlidir. B) II. haritanın ölçeği daha büyüktür.

C) Akdeniz iklim özellikleri görülür. C) I. haritada ayrıntı daha azdır.

D) Yarımada üzerinde yer alır. D) II. haritada görülen alan daha dardır.

E) Batıdan doğuya doğru yükselti artar. E) I. haritada ölçek paydası daha küçüktür.
9.SINIF
COĞRAFYA
Harita Bilgisi
TEST
8
Eğitim
bir sevdadır...

1. Aşağıdakilerden hangisi fiziki haritaları diğer hari- 4. Bir ha­ri­ta, öl­çe­ği bü­yü­tül­erek tekrar çizildiğinde
talardan ayıran özelliklerden biridir? aşa­ğı­da­ki­ler­den han­­­­­­­­­gi­sin­de bir de­ğiş­me ol­maz?

A) Lejant kullanılması A) Ayrıntıda

B) Kuç uçumu uzunluk hesaplanması B) Ha­ri­ta alanında

C) Alan hesaplanması C) Haritanın boyutlarında

D) Coğrafi koordinat tespit edilmesi D) Ölçeğin paydasında

E) Profil çıkarmaya elverişli olması E) Gerçek alanlarda

2. Bir ha­ri­ta­da iki kent arası uzaklık “K” ola­rak gös­te­ril­ 5. Türkiye’nin coğ­ra­fi böl­ge­le­ri eşit bo­yut­lar­da­ki say­fa­la­ra
irken, başka bir haritada aynı uzaklık “1/2 K” ola­rak say­fa­nın tü­mü­kul­la­nı­la­rak çi­zil­miştir.
gös­te­ril­miş­tir.
Bu­na gö­re, aşağıdaki bölgelerden hangisinin öl-
Bu­na gö­re, ikin­ci ha­ri­ta­nın öl­çe­ği için aşa­ğı­da­ki­ler­ çeği daha küçüktür?
den han­gi­si söy­le­ne­bi­lir?
A)  İç Anadolu
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

A) Ölçek büyümüş­tür.
B)  Akdeniz
B) Öl­çek değişmemiştir.
C)  Güneydoğu Anadolu
C) Ölçek paydası kü­çül­müş­tür.
D)  Do­ğu Ana­do­lu
D) Ölçek kü­çül­müş­tür.
E)  Karadeniz
E) Ölçek 4 kat bü­yü­müş­tür.

3. Aşa­ğı­da­ki çizgi ölçeklerin hangisinde yer şe­killeri 6. Kullanım amacına göre oluşturulan haritalardan biri
daha ayrıntılı gösterilir? olan beşerî haritalar, beşerî özelliklerin haritalara ak-
tarılması ile oluşur.
(Çi­zgi öl­çek­le­rin bo­yu 5’er cm’dir.)
1 0 1 2 3 4 Buna göre, beşerî haritalara bakarak aşağıdakiler-
A) km den hangisi hakkında bir fikir sahibi olunabilir?

5 0 5 10 15 20 A) Fay hatları
B) km
B) Bitki örtüsü
10 0 10 20 30 40
C) km C) Nüfus dağılışı

D) Jeolojik yapı
20 0 20 40 60 80
D) km E) Dağların uzanışı

50 0 50 100 150 200


E) km
TEST 9.SINIF
Harita Bilgisi COĞRAFYA
8

7. Aşağıda verilen kesir ölçeklerden hangisi ile çizi- 10. – Norveç


len haritalarda hata payı daha fazladır?
– Türkiye
A) 1: 25 000
– Brezilya
B) 1: 50 000
Yukarıda verilen ülkeler hangi projeksiyon yönte-
C) 1: 500 000 mi ile düzleme aktarıldığında haritadaki hata oranı
daha az olur?
D) 1: 5 000 000
Norveç Türkiye Brezilya
E) 1: 50 000 000
A) Düzlemsel Konik Silindirik

B) Konik Düzlemsel Silindirik

C) Silindirik Düzlemsel Konik

D) Düzlemsel Silindirik Konik

E) Konik Silindirik Düzlemsel


8. Yer şekillerinin dağlık ve engebeli olduğu yerlerde ger-
çek alan ile iz düşüm alan arasındaki fark fazladır.

Buna göre, aşağıdaki illerin hangisinde gerçek alan


ile iz düşüm alan arasındaki fark daha fazladır?

A) Edirne B) Erzurum C) Manisa

D) İzmir E) Konya 11. Aynı bölgeyi gösteren 1/500 000 ve 1/1 000 000 öl-
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

çekli iki harita;

I. coğrafi koordinatlar,

II. ayrıntıyı gösterme gücü,

III. yükselti değerleri,

IV. kâğıt üzerinde kapladıkları alan

9. gibi özelliklerin hangileri bakımından benzerdir?



I
10° A)  I ve II
II
20°
IV 30°
B)  I ve III
III 40° C)  II ve III
V
50°
D) II ve IV
20° 10° 0° 10° 20° 30°
E) III ve IV
Yukarıda coğrafi koordinatları verilen alanların aynı
büyüklükteki kâğıtlara haritası çiziliyor.

Buna göre, ayrıntısı en fazla olan harita ile en az


olan harita aşağıdakilerin hangisinde doğru veril-
miştir?

En fazla En az
12. Aynı ölçekle düzlem üzerine aktarılan aşağıdaki
A) I V
kıtalardan hangisi, kâğıt üzerinde daha geniş alan
B) II III kaplar?

C) III IV A) Avrupa B) Asya

D) IV III C) Afrka D) Avustralya

E) V I E) Antarktika
9.SINIF
COĞRAFYA
Harita Bilgisi
TEST
9
Eğitim
bir sevdadır...

1. Gerçek alanı 64 km2 olan bir göl, haritada 4 cm2 4. 25 0 25 50 75 100


alan kaplıyor ise, bu haritanın ölçeği aşağıdakiler- km
den hangisidir?
Yukarıdaki çizik ölçeğin kesir ölçek olarak değeri
A) 1 / 200 000 aşağıdakilerden hangisidir? (Çentikler arası 2 cm’dir)

B) 1 / 400 000 A) 1 / 250 000

C) 1 / 800 000 B) 1 / 500 000

D) 1 / 1 000 000 C) 1 / 1 250 000

E) 1 / 10 000 000 D) 1 / 5 000 000

E) 1 / 10 000 000

2. K’dan hareket eden bir araç, L’ye uğradıktan sonra


M’ye ulaşmıştır. Aracın gittiği yol harita üzerinde K - L 5. 1/1 000 000 ölçekli bir haritada 20 cm2 olarak gös­
arası 30 cm, L - M arası 20 cm’dir. terilen bir gölün gerçek alanı aşağıdakilerden han-
gisidir?
Araç bu yolculukta 500 km yol gittiğine göre, hari-
tanın ölçeği aşağıdakilerden hangisidir? A) 250 B) 500 C) 1350
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

A) 1 / 50 000 D) 2000  E) 2250

B) 1 / 200 000

C) 1 / 500 000

D) 1 / 1 000 000

E) 1 / 2 500 000 6. Türkiye 36o - 42o kuzey paralelleri, 26o - 45o doğu me­
ridyenleri arasında yer alır.

Türkiye’nin kuzey ve güney uç noktaları arası uzak-


lığının, 30 cm olarak gösterildiği bir haritanın ölçeği
aşağıdakilerden hangisidir?

A) 1/1 100 000 B) 1/5 550 000


3. 1/5 000 000 ölçekli bir haritada K ile L kentleri arası
uzaklık 10 cm, M ile N kentleri arası uzaklık ise 15 cm C) 1/2 220 000 D) 1/3 330 000
olarak gösterilmiştir.
E) 1/6 660 000
Buna göre, K ile L ve M ile N kentleri arası ger­çek
uzaklıklar aşağıdakilerin hangisinde doğru veril­
miştir?

K ile L M ile N

A) 330 km 150 km 7. Saatteki hızı 110 km olan bir araçla A şehrinden B şeh-
rine 5 saatte gidiliyor.
B) 660 km 500 km
Buna göre, 1/2 000 000 ölçekli bir haritada A ve
C) 400 km 340 km
B şehirleri arasındaki mesafe kaç cm olarak gös­­
D) 700 km 500 km terilir?

E) 500 km 750 km A) 22 B) 27,5 C) 33 D) 44  E) 50


TEST 9.SINIF
Harita Bilgisi COĞRAFYA
9

8. İki nokta arasındaki en kısa mesafeye kuş uçumu uzak- 11. Haritalarda Dünya’nın şeklinden kaynaklanan bozul-
lık denir. ma, görülen alan genişledikçe artar.

Buna göre, aşağıdaki haritaların hangisinde bozul-


L ma oranı daha fazladır?

A) Türkiye siyasi haritasında

B) Dünya fiziki haritasında


K
C) İzmir’in izohips haritasında
Deniz D) Avrupa siyasi haritasında
25 0 25 50 75 100
km E) Marmara Bölgesi turizm haritasında

Buna göre, yu­ka­rı­da­ki ha­ri­ta­da ve­ri­len K ile L nok-


taları ara­sı kuş uçu­mu gerçek uzak­lık kaç km’dir?

A) 25 B) 75 C) 100 D) 125 E) 150

12. Gerçek alan ile iz düşüm alan arasındaki farkın


fazla olduğu bir bölge için aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?

A) Yüksek ve engebelidir.
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

B) Akarsu akış hızları fazladır.


9. 1/1 000 000 ölçekli bir haritada 50 cm olarak gös-
C) Akarsuların hidroelektrik enerji potansiyeli fazla-
terilen bir kara yolu, 1/500 000 ölçekli başka bir
dır.
haritada kaç cm olarak gösterilir?
D) Gece ile gündüz arası sıcaklık değişimi fazladır.
A) 25 B) 50 C) 75 D) 100 E) 200
E) Yağış miktarı yüksek, yağış rejimi düzenlidir.

10. 20° 10° 0° 10° 20° 30° 13. I. Kuş uçu­mu uzak­lık

0° II. Rakım
V
10° III. Yerel saat
IV
20° IV. Gerçek alan
III
30° Bir ha­ri­ta­da yu­ka­rı­da­verilen­ler­den han­gi­le­ri­nin be­
II lir­len­me­si için öl­çek ge­rek­li­değildir?
40°
I A)  I ve II
50°
B)  I ve III
Yukarıdaki şekilde verilen taralı alanlar aynı ölçek-
le kâğıt üzerine aktarıldığında hangisi kâğıt üzerin- C)  II ve III
de daha geniş alan kaplar? D) II ve IV
A) I B) II C) III D) IV E) V E) III ve IV
9.SINIF
COĞRAFYA
Harita Bilgisi (İzohipsler)
TEST
10
Eğitim
bir sevdadır...

1. Aşağıdakilerden hangisi izohipslerin özelliklerin- 4.


den biri değildir?

A) Bir çizgi üzerindeki her noktada yükselti aynıdır.

B) En dıştaki eğrinin yükseltisi en azdır.

C) Eğrilerilerin sıklaştığı yerlerde eğim fazladır.

D) En içteki kapalı eğri volkan kraterini gösterir.


Yukarıdaki izohips haritasında aşağıdaki yeryüzü
E) İzohipsler arası yükselti farkı her yerde aynıdır. şekillerinden hangisi yoktur?

A) Çukur B) Vadi C) Tepe

D) Yamaç E) Delta

2. İzohips haritalarında eğrilerin sık ya da seyrek geçme- 5.


si eğime bağlıdır.

Buna göre, aşağıdaki yerlerin hangisinde izohips K


L
eğrileri daha seyrek geçer?
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

A)  Deltalarda

B)  Falezlerde M Deniz

C)  Şelalelerde
Yukarıdaki izohips haritasında verilen K noktası-
D) Dağlarda nın yükseltisi 50 m olduğuna göre, L ve M nokta-
ları arasındaki yükselti farkı kaç metredir?
E) Kanyon yamaçlarında
A) 50 B) 100 C) 150 D) 200 E) 300

6.
B
3. Eğim Deniz
Yollar (%)
I 6,5
A
II 10
III 45
IV 23,5
Yukarıdaki izohips haritasında verilen A noktasının
V 35
yükseltisi 750 metredir.

Buna göre, B noktası hangi yükselti değerleri ara-


Yukarıdaki tabloda bir dağın zirvesine çıkan beş farklı
sında yer alır?
yolun eğim değerleri verilmiştir.
A) 500 - 750 B) 750 - 1000
Buna göre, dağın hangi yamacında izohips eğrileri
daha sık geçer? C) 1000 - 1250 D) 1250 - 1500

A) I B) II C) III D) IV E) V E) 1500 - 1750


TEST 9.SINIF
Harita Bilgisi (İzohipsler) COĞRAFYA
10

7. Aşağıdaki haritada eş yükselti eğrileri 50 m aralıklarla 10. Eş yükselti eğrilerinin sık geçtiği bir yer için aşa-
çizilmiştir. ğıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Eğim fazladır.
K B) Heyelan riski yüksektir.
B
C) Ulaşım zordur.

D) Bitki örtüsü ormandır.

E) Toprak tabakası incedir.


Deniz

Buna göre, K noktasının yükselti değeri aşağıdaki-


lerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) 50 B) 100 C) 150 D) 200 E) 300

11.
100

125 125
X
8.
100
K
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

250 15 0 15 30 45 60
km

K
Deniz Yukarıdaki izohips haritasına bakarak aşağıdaki yar-
gılardan hangisine ulaşılabilir?

Yukarıda verilen izohips haritasına bakarak aşağı- A) İki akarsu da kuzeyden güneye doğru akar.
daki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
B) X ile gösterilen bölge boyundur.
A) Dağlar denize dik uzanır.
C) Doğuya ve batıya doğru yükselti azalır.
B) Akarsu kuzeyden güneye doğru akar.
D) Akarsuların rejimi düzenlidir.
C) Akarsu ağzında delta oluşmuştur.
E) Yükselti farkı 1000 m’den fazladır.
D) Tepelerin yükseltisi 1000 m’den fazladır.

E) Akarsuyun akımı ve rejimi tespit edilemez.

12. Aşağıda verilen ölçeklerden hangisiyle çizilen izo-


9. Aşağıda verilen ovalardan hangisi, fiziki haritalar- hips haritalarında, iki çizgi arasındaki yükselti farkı
da farklı bir renkle gösterilir? (Eküdistans) daha fazla olur?

A)  Bafra Ovası A)  1/50 000

B)  Çarşamba Ovası B)  1/100 000

C)  Konya Ovası C)  1/250 000

D) Çukurova D)  1/500 000

E) Bakırçay Ovası E)  1/1 000 000


9.SINIF
COĞRAFYA
Harita Bilgisi (İzohipsler)
TEST
11
Eğitim
bir sevdadır...

1. İzohipsler arası yükselti farkı haritanın ölçeğine göre 4. M N P


değişir.
Deniz
L
Buna göre, aşağıda verilen izohips haritalarından
hangisinin ölçeği daha büyüktür?


A) B)
K
Deniz Deniz

40 75
Yukarıdaki izohips haritasında verilen doğrultula-
rın hangisinde yükselti farkı en azdır?

C) D) A) K B) L C) M D) N E) P

Deniz Deniz

100
500

5. İzohips yöntemi ile çizilmiş bir haritada akarsu vadi-


E) si aşağıdaki yerlerin hangisinde yer alır?

Deniz A) İzohipslerin aşağı doğru kıvrıldığı yerlerde


Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

50
B) İzohipslerin sıklaştığı yerlerde

C) İzohipslerin yukarı doğru kıvrıldığı yerlerde

D) İzohipslerin nokta hâlini aldığı yerlerde

E) İzohipslerin seyrekleştiği yerlerde

2. İki merkez arasındaki mesafe 30 km’dir.

Merkezlerden biri deniz kenarında, diğeri 1500 m 6.


yükseltide olduğuna göre, bu iki merkez arasında-
ki eğim yüzde kaçtır?

A) 3 B) 5 C) 10 D) 12 E) 15

200
Deniz
3. Aşağıda verilen ülkelerin izohips yöntemi ile fiziki hari-
tası çiziliyor.
Yukarıdaki izohips haritası renklendirme yöntemi
Buna göre, hangi ülkenin izohips haritasında eğri- ile çizilmiş olsaydı, aşağıdaki renklerden hangisi
ler daha seyrek geçer? kullanılmazdı?

A) Türkiye B) İsviçre C) Norveç A) Yeşil B) Sarı C) Turuncu

D) Hollanda E) İtalya D) Mavi E) Kahverengi


TEST 9.SINIF
Harita Bilgisi (İzohipsler) COĞRAFYA
11

7. I 10. Aşağıdaki izohips haritasında bölgeye yapılacak olan


kara yolunun güzergâhı gösterilmiştir.

II III I
II
III
IV
V
Yukarıdaki izohips haritasında verilen tepenin han- Deniz
gi yamacında toprak tabakası daha incedir? Kara yolu
A) I B) II C) III D) IV E) V
Buna göre, doğrultu üzerindeki işaretli üç bölgede
kara yolunun geçişi için yapılması gereken beşerî
yapılar aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak
verilmiştir?

I II III

A) Köprü Viyadük Tünel

B) Tünel Köprü Viyadük

8. C) Köprü Tünel Viyadük

D) Viyadük Köprü Tünel


250
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

200 E) Viyadük Tünel Köprü


Y

Yukarıdaki izohips haritasında X noktası ile Y noktası


arası uzaklık gerçekte 5 km’dir.

Buna gö­re, X noktası ile Y noktası arası eğim yüz-


de kaç­tır?

A) 6 B) 8 C) 10 D) 15 E) 25 11. Aşağıda bir yerin izohips haritası verilmiştir.

600
400

9. Uludağ’ın iki haritada farklı sayıda izohips ile gös-


terilmesinin temel nedeni aşağıdakilerden hangi- Bu haritaya bakarak aşağıdakilerden hangisi söy-
sidir? lenemez?

A) Ölçeklerinin farklı olması A) Yerleşim alanı 600 ile 700 metre arasında yer alır.

B) Çizim açısının farklı olması B) Akarsuyun rejimi bilinemez.

C) Lejantın farklı olması C) Yerleşim alanı vadi içinde yer alır.

D) Kâğıt boyutlarının farklı olması D) Akarsuyun doğusunda yerleşme daha sıktır.

E) Çizim yönteminin farklı olması E) Bölgenin en yüksek yeri 1000 m’den azdır.
9.SINIF
COĞRAFYA
Harita Bilgisi (Genel)
TEST
12
Eğitim
bir sevdadır...

1. Aynı boyuttaki kâğıtlara çizilen aşağıdaki haritala- 4. Aşağıdakilerden hangisini tespit etmek için çizik
rın han­gisinde ayrıntı daha fazladır? ya da kesir ölçek kullanmaya gerek yoktur?

A) Dünya siyasi haritasında A) Bir gölün alanını hesaplamada

B) Avrupa fiziki haritasında B) Akarsuyun akış yönünü tespit etmede

C) İstanbul ili fiziki haritasında C) İki nokta arasındaki harita uzunluğunu bulmada

D) Türkiye beşerî haritasında D) Bir boğazın gerçek uzunluğunu bulmada

E) Marmara Bölgesi fiziki haritasında E) İki merkez arasındaki kuş uçumu uzaklığı bulmada

2. Aşağıda coğrafi konumları verilen bölgeler silindi- 5. I. Gölgelendirme


rik projeksiyon yöntemi ile kâğıt üzerine aktarıldı-
II. Kabartma
ğında, hangisinde bozulma daha az olur?
III. İzohips

A) B)
IV. Renklendirme

Yukarıda fiziki haritalarda kullanılan çizim yöntemleri
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

verilmiştir.

Bu yöntemlerden hangileri daha yaygın olarak kul­


lanılır?

C) D) A)  I ve II

B)  I ve III

C)  II ve III

D) II ve IV

E) III ve IV

E)

6. Bir çizimi harita yapan en önemli özellik aşağıdaki-


lerden hangisidir?

A) Enlem ve boylam derecelerinin belirtilmiş olması


3. 1/500 000 öl­çek­li bir ha­ri­ta­da iki yer ara­sın­da­ki uzak­­lık
B) Kullanım amacına uygun lejant hazırlanmış olması
10 cm’dir.
C) Alçak yerlerin yeşil ile gösterilmiş olması
Bu iki yer ara­sın­da­ki yük­sel­ti far­kı 2000 m ol­du­ğu­na
gö­re, eğim bin­de kaç­tır? D) Çizimin belli bir ölçeğe göre yapılmış olması

A) 20 B) 40 C) 50 D) 55 E) 70 E) Yer şekillerinin kabartma yapılarak gösterilmesi
TEST 9.SINIF
Harita Bilgisi (Genel) COĞRAFYA
12

7. 10.
II Deniz V

IV
I
III IV

350
II III
300 I
Yukarıda bir adanın izohips haritası verilmiştir.
Yukarıdaki izohips haritasında verilen doğrul­tu­­
Bu adanın kıyısından yaya olarak tepesine çıkmak
lardan hangileri akarsu vadisidir?
isteyen bir grup, hangi rotayı takip etmelidir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
A) I B) II C) III D) IV E) V
D) II ve IV E) III ve IV

11. Aşağıdaki çizgi ölçeklerden hangisi 1/5 000 000


kesir ölçeğini göstermektedir?
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

(Çizik ölçeklerin boyu 5 cm, çentikler arası 1 cm’dir.)


8. Tarama yöntemi ile çizilmiş bir haritada çizgilerin
farklı uzunlukta olması aşağıdakilerden hangisine
1 0 1 2 3 4
bağlıdır? A) km

A) Ekvator’a göre konumun farklı olmasına 5 0 5 10 15 20


B) km
B) Yükseltinin farklı olmasına
10 0 10 20 30 40
C) Toprak yapısının farklı olmasına C) km
D) İklim koşullarının farklı olmasına
20 0 20 40 60 80
E) Eğim koşullarının farklı olmasına D) km

50 0 50 100 150 200


E) km

9. Bir Türkiye fiziki haritasında, aşağıda verilen iller- 12. Haritalardaki hata payı, ölçeğe göre değişir. Büyük
den hangileri arasında çizilen profilde yükselti farkı ölçekli haritalarda bozulma oranı, küçük ölçekli harita-
daha azdır? lardan daha azdır.

A) Antalya – İzmir Buna göre, aşağıda verilen ölçeklerden hangisi ile


çizilen haritada bozulma en az olur?
B) Zonguldak – Konya
A) 1/100 000 B) 1/500 000
C) Edirne – İstanbul
C) 1/1 000 000 D) 1/5 000 000
D) Giresun – Kayseri
E) 1/50 000 000
E) Rize – Erzincan
9.SINIF
COĞRAFYA
Dünya’nın Şekli ve Hareketleri
TEST
13
Eğitim
bir sevdadır...

1. Ekvator’dan kutuplara doğru gidildikçe paralellerin boy- 4.


ları kısalır.
III
Bu durumun nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

A) Dünya’nın yıllık hareketi II


B) Dünya’nın günlük hareketi I
IV
C) Eksen eğikliği

D) Yörünge’nin elips şekli


Yukarıdaki haritada verilen noktalarla ilgili olarak
E) Dünya’nın şekli
aşağıdaki bilgilerden hangisine ulaşılamaz?

A) II ve IV numaralı noktalar güneş ışınlarını yılda bir


defa dik açıyla alır.

B) Yıl içinde gece ile gündüz arasındaki zaman farkı-


nın en fazla olduğu nokta III’tür.

C) Çizgisel hızı en fazla olan nokta I’dir.


2. Ekvator yarı çapı ile kutuplar yarı çapının eşit olma-
masının temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir? D) Yer çekimi III numaralı noktada en azdır.

A) Yer ekseninin eğik olması E) 21 Haziran’da gündüz uzunluğunun en az olduğu


nokta IV’tür.
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

B) Yer’in şeklinin geoit olması

C) Dünya’nın batıdan doğuya doğru dönmesi

D) Yörüngenin elips şeklinde olması

E) Ekvator’da çizgisel hızın fazla olması


5. 90° 90°

Ekv Ekv
ator ator

Gece Gündüz Gündüz Gece

3. I. Doğuda yerel saatin ileri olması
90° 90°
II. Muson rüzgârlarının oluşması
I II
III. Güneş’in batıda geç doğup geç batması
Yukarıdaki şekillerde Dünya’nın iki farklı konumu gös-
IV. Mevsim sürelerinin değişmesi terilmiştir.

V. Paralel boylarının kısalması Buna göre, konumların yaşandığı tarihler aşağıda-


kilerin hangisinde doğru verilmiştir?
Yukarıda verilen sonuçlardan hangileri Dünya’nın
dönüş yönüne bağlı olarak gerçekleşir? I II

A)  I ve III A) 21 Aralık 21 Haziran

B)  I ve V B) 23 Eylül 21 Mart

C)  II ve IV C) 21 Mart 23 Eylül

D) III ve V D) 21 Haziran 21 Aralık

E) IV ve V E) 21 Aralık 23 Eylül
TEST 9.SINIF
Dünya’nın Şekli ve Hareketleri COĞRAFYA
13

6. Ekvator’dan kutuplara doğru gece ve gündüz süreleri 9. I.  Şubat


arasındaki fark artar.
II.  Ekim
Buna göre, aşağıdaki ülkelerin hangisinde gece ve
III.  Nisan
gündüz süreleri arasındaki fark daha azdır?
IV. Temmuz
A) Norveç B) Almanya C) Mısır
Ek­va­tor ile Yengeç Dönencesi ara­sın­da yer alan bir
D) Japonya E) Brezilya
yere, yukarıda ve­ri­len ay­ların han­gi­lerin­de gü­neş
ışın­la­rı dik açı ile dü­şer?

A) I ve II B) I ve IV C) II ve III

D) II ve IV E) III ve IV

7.

I
10.
III I
60°
II IV II
30°
V III

IV
30°
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

V
21 Mart tarihinde yukarıdaki haritada verilen nok- 70°
taların hangilerinde gölge, tam öğle vakti kuzeyi
gösterir?
Cisimlerin gölgesi, güneş ışınlarının geldiği yönün tersi-
A)  I ve II ne düşer.

B)  I ve IV Buna göre, yukarıdaki şekilde verilen noktaların


hangisinde gölge bazen kuzeye bazen de güneye
C)  II ve III
düşer?
D)  II ve V
A) I B) II C) III D) IV E) V
E)  IV ve V

11. Dünya, Güneş etrafındaki hareketini elips şeklindeki


bir yörüngede yapar.
8. Aşağıdakilerden hangisi eksen eğikliğinin sonuç-
larından biri değildir? Aşağıdakilerden hangisi yörüngenin elips şeklin-
de olmasının sonuçlarından biri değildir?
A) Yıl içinde güneş ışınlarının geliş açısının değiş-
mesi A) Şubat ayının 28 gün sürmesi

B) Güneydoğu Asya’da Muson rüzgârları oluşması B) Dünya ile Güneş arasındaki mesafenin değişmesi

C) Aynı anda farklı yarım kürelerde farklı mevsimler C) Aynı anda farklı yarım kürelere farklı mevsimler ya-
yaşanması şanması

D) Matematik iklim kuşakları oluşması D) Mevsim sürelerinin değişmesi

E) Ekvator’dan kutuplara doğru çizgisel hızın değiş- E) Kuzey Yarım Küre’de sonbahar ekinoksunun iki
mesi gün gecikerek 23 Eylül olması
9.SINIF
COĞRAFYA
Dünya’nın Şekli ve Hareketleri
TEST
14
Eğitim
bir sevdadır...

1. Yaklaşan bir geminin önce direğinin sonra tekne- 4. Gündüz uzunluğu (saat)
V
sinin görülmesinin nedeni aşağıdakilerden hangi- 24 G.K.D
IV
sidir? 16
Y.D
III
Ekvator
II
A) Dünya’nın günlük hareketi Y.D
8
I K.K.D
B) Dünya’nın dönüş yönü 21 M 21 H 21 E 21 A

C) Dünya’nın yıllık hareketi


Yukarıdaki şekilde bir yerin yıl içindeki gündüz süresi-
D) Dünya’nın küresel şekli
nin değişim grafiği gösterilmiştir.
E) Dünya’nın eksen eğikliği
Bu grafik, küre üzerinde verilen işaretli noktalar-
dan hangisine aittir?

A) I B) II C) III D) IV E) V

2. 90°

Gece 5.
Gündüz Sinop
İzmit
Y.D Iğdır

Ekvator İzmir
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

O.D
Adana
90°

Dünya yukarıda verilen konumdayken, aşağıdaki


Yukarıda verilen şehirlerin hangilerinde, 21 Hazi-
yerlerden hangisi güneş ışınlarını dik açı ile alır?
ran’daki gündüz süresi en kısa ve en uzundur?
A) Ekvator
En kısa En uzun
B) Yengeç Dönencesi
A) Iğdır İzmit
C) Oğlak Dönencesi
B) Adana Sinop
D) 10. kuzey enlemi
C) Iğdır Adana
E) Kuzey Kutup Dairesi
D) Adana Iğdır

E) İzmir Sinop

3. Aşağıdakilerden hangisi ekinoks tarihlerinin özel- 6. 21 Aralık’da güneş ışınları Oğlak Dönencesi’ne dik
liklerinden biri değildir? düşer.

A) Güneş ışınları Ekvator’a dik düşer. Bu tarihte aşağıda verilen ülkelerin hangisinde
Güneş’in doğuşu ile batışı arasında geçen süre
B) Aydınlanma çizgisi kutup noktalarından geçer.
daha uzundur?
C) Gece ve gündüz süreleri eşittir.
A) Arjantin B) Norveç
D) Kuzey Yarım Küre’de en uzun gece yaşanır.
C) Malezya D) Türkiye
E) Ekvator’daki cisimlerin öğle vakti gölge boyu sıfır
E) Mısır
olur.
TEST 9.SINIF
Dünya’nın Şekli ve Hareketleri COĞRAFYA
14

7. İstanbul, 29° doğu meridyeni ve 41° kuzey parale­li üze- 10. I. Meltem rüzgârları oluşması
rinde yer almaktadır.
II. Kutuplarda yer çekiminin fazla olması
Buna göre, aşağıdaki ülkelerin hangisinde, verilen
Yukarıda verilen sonuçların nedeni aşağıdakilerin
tarihte gündüzler İstanbul’dan daha uzundur?
hangisinde doğru verilmiştir?
A) Almanya, 23 Eylül
I II
B) Brezilya, 21 Haziran
A) Eksen eğikliği Yörüngenin şekli
C) Norveç, 21 Haziran
B) Günlük hareket Dünya’nın geoit şekli
D) Japonya, 23 Eylül
C) Dünya’nın şekli Günlük hareket
E) Arjantin, 21 Mart
D) Yıllık hareket Eksen eğikliği

E) Yörüngenin şekli Dünya’nın şekli

8. İzmir’de otu­ran bir ki­şi, 21 Haziran’da baş­ka bir ken­te 11. Dünya’nın kutuplardan basık, Ekvator’dan şişkin ken-
gi­di­yor. Git­ti­ği yer­de gün­düz sü­re­si­nin İzmir’den da­ha dine has şekline geoit denir.
kısa ol­du­ğu­nu gö­rü­yor.
Dünya’nın geoit şekli aşağıdakilerden hangisi üze-
Buna göre, bu ki­şi­nin git­ti­ği yer İzmir’e gö­re hangi rinde etkili değildir?
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

yönde kalır?
A) Gün süresi
A) Güneydo­ğu­da
B) Ekvator’un uzunluğu
B) Ku­zey­de
C) Yer çekimi
C) Batıda
D) Meridyen boyu
D) Doğuda
E) Kutup yarı çapı
E) Kuzeybatıda

9. Düzleme aktarılan dünya haritalarında bozulmalar 12. İzmir’de yaşayan Gamzenur, gündüz süresinin gece
meydana gelmesine neden olan etmen, aşağıdaki- süresinden uzun olduğunu ve gündüz sürelerinin bir
lerden hangisinin de nedenidir? önceki güne göre, her gün biraz uzadığını gözlemle-
miştir.
A) Aynı anda farklı yarım kürelerde farklı mevsimler
yaşanmasının Buna göre, Gamzenur’un bu gözlemi hangi tarihler
arasında yapılmış olabilir?
B) Yaz mevsiminin Kuzey Yarım Küre’de daha uzun
sürmesinin A) 10 - 20 Mart

C) Ekvator’dan kutuplara doğru çizgisel hızın azal- B) 5 - 15 Aralık


masının
C) 20 - 30 Mayıs
D) Yıl içinde güneş ışınlarının geliş açısının ve gölge
D) 10 - 20 Temmuz
boyunun değişmesinin
E) 5 - 15 Ekim
E) Sürekli rüzgârların yönlerinde sapmalar olmasının
9.SINIF
COĞRAFYA
Dünya’nın Şekli ve Hareketleri
TEST
15
Eğitim
bir sevdadır...

1. K: 21 Haziran’da güneş ışınlarını dik açı ile alır. 4. Dünya’nın kutuplardan basık, Ekvator’dan şişkin şekli-
ne geoit denir.
L: Yıl boyu gece ve gündüz süresi eşittir.
Aşağıdakilerden hangisi Dünya’nın geoit şeklinin
M: 21 Aralık’ta öğle vakti gölge boyu sıfırdır.
sonuçlarından biridir?
Yukarıda bazı özellikleri verilen yerler aşağıdakile-
A) Ekvator’dan kutuplara doğru paralel boylarının kı-
rin hangisinde bir arada verilmiştir?
salması
K L M
B) Ekvator yarı çapının kutuplar yarı çapından uzun
A) Yengeç Dön. Ekvator Oğlak Dön. olması

B) Ekvator Oğlak Dön. Yengeç Dön. C) Ekvator’dan kutuplara doğru çizgisel hızın azal-
ması
C) Oğlak Dön. Ekvator Yengeç Dön.
D) Okyanus akıntıları ve sürekli rüzgârların yönlerin-
D) Ekvator Yengeç Dön. Oğlak Dön.
de sapmalar olması
E) Yengeç Dön. Oğlak Dön. Ekvator
E) Güneş ışınlarının yıl içinde dönenceler arasına
dik düşmesi
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

2. Dönencelerin ve ku­tup dairelerinin sınırını belirle- 5.


yen temel etmen aşağıdakilerden hangisidir?

A) Gündüz süresi I IV

B) Eksen eğikliği Güneş


C) Dünya’nın geoit şekli

D) Yörüngenin elips şekli


II III
E) Dünya’nın yıllık hareketi

Yukarıdaki şekilde Dünya’nın mevsim başlangıç tarih-


lerinde, Güneş çevresindeki konumları verilmiştir.

Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşı-


lamaz?
3. 23° 27I kuzey enlemine Yengeç Dönencesi denir. Dö-
nenceler güneş ışınlarını yıl içinde bir defa dik açı ile A) I. aralıkta Kuzey Yarım Küre’de ilkbahar mevsimi
alır. yaşanır.

Güneş ışınları Yengeç Dönencesi’ne aşağıdaki ta- B) II. aralıkta Güney Yarım Küre’de geceler gündüz-
rihlerin hangisinde dik açı ile gelir? lerden daha uzundur.

A) 21 Haziran C) III. aralıkta Türkiye’de gündüzler gecelerden uzun-


dur.
B) 21 Aralık
D) IV. aralıkta Dünya ile Güneş arasındaki mesafenin
C) 4 Temmuz en kısa olduğu gün yer alır.
D) 23 Eylül E) I. ve II. aralıkta Kuzey Yarım Küre’de gündüz süre-
E) 21 Mart si gece süresinden uzundur.
TEST 9.SINIF
Dünya’nın Şekli ve Hareketleri COĞRAFYA
15

6. Okyanus akıntılarının ve sürekli rüzgârların Ku­zey 9. Güneş ışınlarının Oğlak Dönencesi’ne dik geldiği
Ya­rım­Kü­re’de sa­ğa, Gü­ney Ya­rım­Kü­re’de so­la sap­ tarihte, Türkiye’de aşağıdaki durumlardan hangisi
ma­sı­nın ne­de­ni aşa­ğı­da­ki­ler­den han­gi­si­dir? yaşanmaz?

A) Dün­ya’nın günlük hareketi A) Gece ve gündüz süreleri birbirine eşittir.

B) Eksen eğikliği B) Yıl içindeki en uzun gölge boyu oluşur.

C) Dün­ya’nın yıllık hareketi C) Güneş ışınları en küçük açı ile gelir.

D) Kara ve denizlerin dağılışı D) En uzun gece yaşanır.

E) Dün­ya ile Ay arasındaki çekim etkisi E) Kış başlangıcıdır.

7. Aşağıdaki tarihlerin hangisinde Güneş, aynı boy- 10. Türkiye ve Yeni Zelanda’da aynı anda farklı mev-
lam üzerinde bulunan yerlerde, aynı anda do­ğar ve simler yaşanmasının temel nedeni aşağıdakilerden
aynı anda batar? hangisidir?

A)  4 Temmuz A) Eksen eğikliği

B)  21 Mart B) Dünya’nın küresel şekli


Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

C)  21 Aralık C) Günlük hareket

D) 3 Ocak D) Dünya’nın dönüş yönü

E) 21 Haziran E) Dünya’nın elips şeklindeki yörüngesi

8. 90° 11. I. Kuzey Yarım Küre’de gündüzler gecelerden uzun-


dur.
Gece
Gündüz
II. Güneş ışınları öğle vakti Kuzey Yarım Küre’deki bir
yere dik düşer.
Y.D
Ekvator III. Güney Yarım Küre’de yaz mevsimi yaşanmaktadır.
O.D
IV. Oğlak Dönencesi’nde öğle vakti gölge boyu sıfır
90°
olur.

Dünya ile Güneş arasındaki mesafenin en uzak ol-


Dünya’nın yukarıdaki konumda olduğu gün ile ilgili
duğu gün ile ilgili olarak yukarıda verilen bilgiler-
olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
den hangileri doğrudur?
A) Kuzey Yarım Küre’de yaz başlangıcıdır.
A)  I ve II
B) Aydınlanma çizgisi kutup dairelerinden geçer.
B)  I ve IV
C) Aynı boylam üzerindeki yerlerde Güneş aynı anda
C)  II ve III
doğar, aynı anda batar.
D)  II ve IV
D) Ekvator’da 12 saat gündüz 12 saat gece yaşanır.
E)  III ve IV
E) Güney Yarım Küre’de en uzun gece yaşanır.
9.SINIF
COĞRAFYA
Dünya’nın Şekli ve Hareketleri
TEST
16
Eğitim
bir sevdadır...

1. Aşağıdakilerden hangisi bir merkezin Kuzey Yarım 4. Gölge boyu


Küre’de yer aldığına kanıt olarak gösterilemez?

A) Güneyden kuzeye doğru çizgisel hızın azalması

B) Kuzeyden esen rüzgârların sıcaklığı düşürmesi

C) En sıcak ayın Temmuz olması

D) 21 Haziran’da en uzun gündüz yaşanması

E) Güneş ışınlarının yıl içinde iki defa dik açıyla düş- 21M 21H 23E 21A
mesi
Yukarıdaki şekilde bir cismin mevsim başlangıç tarih-
lerindeki gölge boyu deği­şim grafiği verilmiştir.

Buna göre, cisim aşağıdaki yerlerin han­gi­sin­­de yer


alır?

A) Yengeç Dönencesi’nde

B) Oğlak Dönencesi’nin güneyinde

C) Ekvator üzerinde
2. Haziran ayında yaşadığı şehirden başka bir şehre gi-
den bir kişi, gittiği kentte gündüz süresinin geldiği yer- D) Yengeç Dönencesi’nin kuzeyinde
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

den daha uzun ol­­duğunu fark ediyor. E) Oğlak Dönencesi’nde


Buna göre, bu kişinin gittiği şehir geldiği yere göre
hangi yönde yer alır?

A) Kuzey B) Güney C) Batı

D) Güneybatı E) Doğu

5. Aşağıdaki tabloda K ve L kentlerinin bazı tarihlerdeki


gündüz süreleri verilmiştir.

Tarihler
Kentler 21 Haziran 23 Eylül 21 Aralık 21 Mart
K 16 saat 12 saat 8 saat 12 saat
3. Aşağıdakilerden hangisi eksen eğikliğinin tanımı- L 5 saat 12 saat 19 saat 12 saat
dır?
Buna göre, K ve L kentleriyle ilgili olarak aşa­ğıda­
A) Yer ekseni ile Ekvator düzlemi arasındaki 90° lik
kilerden hangisi söylenemez?
açıdır.
A) K kenti Ekvator’a daha yakındır.
B) Ekvator düzlemi ile Yörünge düzlemi arasındaki
66° 33ı lık açıdır. B) Farklı yarım kürelerde yer alırlar.

C) Ekvator ile Başlangıç boylamı arasındaki 90° lik C) L kentinde çizgisel hız daha yavaştır.
açıdır.
D) K ve L kentlerinde 21 Mart’ta gece ve gündüz eşit-
D) Yörünge düzlemi ile Ekvator düzlemi arasındaki tir.
23° 27ı lık açıdır.
E) L kenti Kuzey Yarım Küre’de, K kenti Güney Yarım
E) Kutup yıldızı ile Yer ekseni arasındaki 90° lik açıdır. Küre’de yer alır.
TEST 9.SINIF
Dünya’nın Şekli ve Hareketleri COĞRAFYA
16

6. Gece ile gündüzü birbirinden ayıran sınıra aydınlanma 9. Dünya’nın ekseni etrafındaki 24 saatlik turuna bir gün
çemberi denir. denir.

I. 21 Mart Gün uzun­lu­ğu­nun 24 sa­atten az olması aşağıdaki-


lerden hangisine bağlıdır?
II. 21 Aralık
A) Dün­ya­’nın ek­se­ni et­ra­fın­da­ki dö­nüş hı­zının artma-
III. 23 Eylül
sına
IV. 21 Haziran
B) Dünya’nın doğudan batıya doğru dönmesine
Aydınlanma çemberi yukarıda verilen tarihlerin
C) Ekvator ile yörünge düzlemi arasındaki 23° 27ı lık
han­gilerinde kutup dairelerine teğet geçer?
açının 30° olmasına
A) I ve II B) I ve IV C) II ve III
D) Dün­ya­’nın Güneş et­ra­fın­da­ki dö­nüş hı­zının sabit
D) II ve IV E) III ve IV olmasına

E) Dün­ya­’nın şeklinin küre olmasına

7. Aşa­ğı­da­ki tarihlerin han­gi­sin­den son­ra, Ku­zey Ya­


rım Küre’ de gece süresi gündüz süresini geç­meye 10. Ekvator yarı çapı, kutuplar yarı çapından 21 km daha
başlar? uzundur.
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

A) 23 Eylül Bu durumun temel nedeni aşağıdakilerden hangi-


B) 21 Aralık sidir?

C) 21 Haziran A) Yer ekseninin eğik olması

D) 21 Mart B) Yörüngenin elips şeklinde olması

E) 1 Ocak C) Yer’in şeklinin geoit olması

D) Dünya’nın batıdan doğuya doğru dönmesi

E) Doğuda yerel saatin daha ileri olması

8. Yaz yaşanan yarım kürelerde Ekvator’dan kutuplara


doğru gidildikçe gündüz süresi uzar, gece süresi kısa-
lır.
11. Sıcak kuşak Kuzey Yarım Küre’de 30° 30ı enlemle-
rinden, Güney Yarım Küre’de ise 27° enlemlerinden
II geçer.
III
Sıcak kuşağın Kuzey Yarım Küre’de daha geniş
I IV alan kaplamasının nedeni aşağıdakilerden hangi-
sidir?

A) İklim çeşitliliğinin fazla olması


V
B) Buzulların daha geniş alan kaplaması
Buna göre, 21 Haziran’da yukarıdaki haritada ve-
C) Nüfus yoğunluğunun fazla olması
rilen taralı alandan hangi yöne gi­dil­diğinde, gece
süresi uzar, gündüz süresi kısalır? D) Karaların daha geniş alan kaplaması

A) I B) II C) III D) IV E) V E) Güneşlenme süresinin daha uzun olması
9.SINIF
COĞRAFYA
İklim Bilgisi (Atmosfer - Tanımlar)
TEST
17
Eğitim
bir sevdadır...

1. Aşağıdakilerden hangisi, iklimin etkilediği faktör- 5. Aşağıdakilerden hangisi atmosferin faydaları ara-
lerden biri değildir? sında gösterilemez?

A) Bitki örtüsü A) İçinde bulundurduğu gazlar sayesinde canlılığın


devamını sağlar.
B) Toprak türleri
B) Güneş ışınlarını yansıtarak gölgelerin tam karan-
C) Tarımsal faaliyetler
lık olmasını önler.
D) Konut tipleri ve kullanılan malzeme
C) Zararlı ışınların süzülmesini sağlar.
E) Dağların uzanışı
D) Ay ile Dünya’nın çarpışmasını önler.

E) Hava hareketleri sayesinde sıcaklığın ve yağışın


dağılmasını sağlar.

2. Aşağıdakilerden hangisi iklim olaylarının görüldü-


ğü atmosfer katıdır?

A) Troposfer B) Termosfer

C) Stratosfer D) Hidrosfer 6. Aşağıda verilen tanımlardan hangisi hava durumu-


na aittir?
E) Mezosfer
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

A) Bir yerdeki hava olaylarının uzun yıllar içindeki or-


talama durumudur.

B) Farklı özelliğe sahip (soğuk-sıcak) hava kütleleri-


nin karşılaşma alanıdır.

C) Atmosferin sıcaklık ve nem bakımından aynı özel-


liğe sahip parçasıdır.
3. I. Oksijen
D) Sık sık değişen, kısa süreli atmosfer olaylarıdır.
II. Azot
E) Hava durumuna bakarak, hava olayları ile ilgili ge-
III. Karbondioksit
lecek günler için tahmin yapılmasıdır.
IV. Su buharı

Yukarıda verilen gazlardan hangilerinin atmosfer


içindeki oranları sabittir?

A) I ve II B) I ve IV C) II ve III

D) II ve IV E) III ve IV

7. Rüzgâr ve yağış gibi atmosfer olaylarının sadece


atmosferin en alt katında görülmesinin nedeni
aşağıda­kilerden hangisidir?

A) Oksijen oranının yüksek olması

B) Yükseldikçe sıcaklığın azalması


4. Aşağıdaki hava olaylarından hangisi, atmosferin
yeryüzüne yakın alt katmanlarında meydana gelir? C) Karbondioksit oranının yüksek olması

A) Dolu B) Sis C) Yağmur D) Ozon tabakasının bu katmanda bulunması

D) Şimşek E) Bulut E) Su buharının tamamının bu katmanda bulunması


TEST 9.SINIF
İklim Bilgisi (Atmosfer - Tanımlar) COĞRAFYA
17

8. Troposferde yükseldikçe sıcaklık 100 m’de 0,5 °C aza­ 11. Aşağıdakilerden hangisi troposferin özellikle­rin­
lır. den biri değildir?

Bu durumun nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Hava olaylarının görüldüğü katmandır.

A) Oksijen oranının yükseldikçe azalması B) Zararlı ışınların süzüldüğü katmandır.

B) Kara ve denizlerin farklı dağılması C) Yükseldikçe yoğunluk ve basınç azalır.

C) Troposferin diğer katmanlardan daha ince olması D) Yükseldikçe sıcaklık 200 m’de 1 °C azalır.

D) Troposferin yerden yansıyan ışınlarla ısınması E) Su buharının tamamı bu katmanda yer alır.

E) Yükseldikçe bitki örtüsünün seyrekleşmesi

9. Sık sık değişen kısa süreli atmosfer olaylarına hava 12. Yer­yü­zün­de Gü­ne­ş’i doğ­ru­dan gör­me­yen yer­le­rin
durumu denir. koyu karanlık ol­ma­sı­nı engelleyen baş­lı­ca et­men
aşa­ğı­da­ki­ler­den han­gi­si­dir?
Aşağıdakilerden hangisi hava durumuna bir ör­
nektir? A) Atmosferin gü­neş ışın­la­rı­nı dağıtıp yeryüzüne yan­
sı­t­ma­sı
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

A) Rize’de kışlar ılık, yazlar serindir.


B) At­mos­fer­deki gaz oranlarının değişmesi
B) Antalya’da yazlar sıcak ve kurak, kışlar ılık ve ya-
ğışlıdır. C) Yeryüzündeki kara ve denizlerin farklı dağılması

C) İstanbul Boğazı’nda sabah başlayan sis öğleye D) Gece ve gündüz süresinin yıl içinde değişmesi
kadar gemi seferlerinin aksamasına neden oldu.
E) Zararlı ışınların atmosferde süzülmesi
D) Akdeniz iklim bölgeleri kış mevsiminde cephesel
sistemlerin etkisi altında bol yağış alır.

E) Doğu Karadeniz kıyılarında yağış rejimi dü­zen­lidir.

10. Aşağıdakilerden hangisi iklimin insan yaşamı üze- 13. Atmosfer katları ile ilgili olarak aşağıda verilen bil-
rindeki etkisine örnek gösterilemez? gilerden hangisi yanlıştır?

A)  Akdeniz kıyılarında yaz turizminin gelişmiş olması A) Zararlı ışınların süzüldüğü ozon tabakası stratos-
ferde bulunur.
B) Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki kırsal alanlar-
da konutların toprak ve kerpiçten yapılması B) Oksijen oranı troposferde daha yüksektir.

C) Doğu Karadeniz kıyılarında pamuk tarımı yapıla- C) Atmosfere giren göktaşları mezosferde parçalanır.
maması
D) Yeryüzünden uzay boşluğuna kadar sıcaklık sürek-
D) İç Anadolu Bölgesi’nde küçükbaş hayvan­cılığın li azalır.
gelişmiş olması
E) Su buharı iklim olaylarının görülmesini sağlar ve
E) Marmara Bölgesi’nde kara ve demir yolu ulaşımın sadece troposferde bulunur.
gelişmiş olması
9.SINIF
COĞRAFYA
İklim Bilgisi (Sıcaklık)
TEST
18
Eğitim
bir sevdadır...

1. Aşağıdakilerden hangisi enlemin sıcaklık üze­rin- 4. Mart ve Eylül aylarında güneş ışınları aynı açıyla
deki etkisine örnek gösterilemez? gel­diği hâlde, Eylül ayının Mart ayından daha sıcak
olmasının nedeni aşa­ğı­da­ki­ler­­den hangisidir?
A) Kutuplardan gelen rüzgârların sıcaklı­ğı düşürmesi
A) Karasallık - denizellik
B) Akdeniz kıyılarının Karadeniz kıyılarından daha
sıcak ve tuz­lu olması B) Nemlilik

C) Ekvator’dan kaynaklanan okyanus akıntılarının sı- C) Güneşlenme süresi


caklığı arttırması
D) Basınç merkezleri
D) Dönenceler çevresindeki kara içlerinin Ekvator’dan
E) Rüzgârlar
daha sıcak olması

E) Ekvator’dan kutuplara doğru kalıcı kar sınırının al-


çalması
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

2. Aşağıdakilerden hangisi sıcaklığın dağılışını etki- 5. Bir dağın güney yamacının yıl boyunca kuzey ya­
leyen faktörlerden biri değildir? macından sıcak olması, aşağıdakilerden hangisi-
nin bir göstergesidir?
A) Matematik konum
A) Kuzey Yarım Küre’de yer aldığının
B) Toprak yapısı
B) Volkanik kökenli olduğunun
C) Yükselti
C) Kıyıya dik uzandığının
D) Okyanus akıntıları
D) Güney Yarım Küre’de yer aldığının
E) Karasallık ve denizellik
E) 5000 m’den yüksek olduğunun

3. Sıcaklığın Ekvator’dan kutuplara doğru gidil­dik­­çe 6. Dağların Güneş’e dönük olan yamaçları bakı etkisi al-
azalmasının temel nedeni aşağıdakilerden han­gi- tındadır.
sidir?
Aşağıdakilerden hangisi bakı etkisindeki yamaç-
A) Nem miktarının azalması larda görülen bir durum değildir?

B) Güneşlenme süresinin azalması A) Sıcaklık daha yüksektir.

C) Buharlaşmanın azalması B) Güneşlenme süresi daha uzundur.

D) Dünya’nın küre şeklinde olması C) Orman örtüsü daha sıktır.

E) Yağış miktarının değişmesi D) Karla örtülü gün sayısı daha azdır.

E) Tarım ürünleri daha çabuk olgunlaşır.


TEST 9.SINIF
İklim Bilgisi (Sıcaklık) COĞRAFYA
18

7. Yıl içinde yağan karın erimeden kaldığı en alt sı­nıra 10. Ocak ayında, dünyanın en soğuk bölgesi Asya’nın ku-
kalıcı kar sınırı denir. zeyindeki Sibirya’dır.

Kalıcı kar sınırının dağların kuzey ve güney ya- En düşük sıcaklıkların Sibirya’da görülmesinde;
maçlarında farklı yükseltiden başlamasının nedeni
I. karasallık,
aşağıdakilerden hangisidir?
II. bitki örtüsü,
A) Enlem
III. enlem
B) Bakı etkisi
gibi etmenlerden hangileri etkilidir?
C) Yükselti
A) Yal­nız I B) Yal­nız II C) I ve II
D) Karasallık
D) I ve III E) II ve III
E) Nemlilik

8. 11. Aynı enlemdeki yerlerde sıcaklıkların farklı olması ya


da Ekvator’a yakın bir yerin uzak bir yerden daha so­
ğuk olması enlem sıcaklık ilişkisiyle çelişir.
II
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi enlem sı­cak­lık
I
ilişkisiyle çelişmez?
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

A)  Kuzey Afrika’nın Ekvator’dan sıcak olması


III
B) Sibirya’nın Kuzey Kutbu’ndan soğuk olması

C) Kuzeybatı Avrupa kıyılarının Orta Avrupa’dan sıcak


Yukarıdaki haritada verilen okya­nus akıntıları git-
olması
tikleri bölgelerin sıcaklığını na­sıl etkiler?
D) İngiltere kıyılarının aynı enlemdeki Kanada kıyıla-
I II III
rından sıcak olması
A) Arttırır Azaltır Arttırır
E) Akdeniz kıyılarının Karadeniz kıyılarından sıcak ol-
B) Azaltır Arttırır Azaltır ması

C) Arttırır Azaltır Azaltır

D) Azaltır Arttırır Arttırır

E) Arttırır Arttırır Azaltır

12. Dünya indirgenmiş izoterm haritasında, izoterm eğ-


rilerinin paraleller gibi düz uzanmayıp salınım yap-
9. Ekvator’dan kaynaklanan okyanus akıntıları etkili oldu-
masında;
ğu bölgelerde sıcaklığı arttırır.
I. kara ve denizlerin farklı ısınması,
Buna göre, aşağıdaki okyanus akıntılarından han-
gisi etkili olduğu bölgelerde sıcaklığı artı­rır? II. okyanus akıntıları,

A)  Labrador III. bitki örtüsü,

B)  Peru IV. yükselti

C)  Kaliforniya etmenlerinden hangileri etkili olmuştur?

D) Benguela A) I ve II B) I ve III C) II ve III

E) Brezilya D) II ve IV E) III ve IV


9.SINIF
COĞRAFYA
İklim Bilgisi (Sıcaklık)
TEST
19
Eğitim
bir sevdadır...

1. Aynı enlem üzerinde yer alan iki merkezde sı­caklık 4. Amazon Havzası, Kuzey Afrika’ya göre Ekvator’a
değerlerinin farklı olması aşağıdaki­ler­den hangisi- daha yakın olduğu hâl­de, sıcaklık ortalamalarının
nin sıcaklık üzerindeki etkisi ile açıklanamaz? daha düşük olmasında;

A)  Okyanus akıntılarının I. yük­sel­ti,

B) Matematik konumun II. enlem,

C) Denize göre konumun III. nemlilik

D) Yükseltinin etmenlerinden han­gi­leri etkili olmuştur?

E) Eğim ve bakı koşullarının A) Yalnız I

B) Yalnız II

C) Yalnız III

D) I ve II

2. Aşa­ğı­da­ki tab­lo­da K, L ve M mer­ke­zlerinin yıl­lık sı­cak­ E) I ve III


lık­or­ta­la­mala­rı, yük­sel­ti­le­ri, enlem dereceleri ve ha­­kim
rüz­gâr yön­le­ri veril­miş­tir.

Sıcaklık Rüzgâr 5. Günlük sıcaklık farkının fazla olduğu bir yer için
ortalaması Yükselti Enlem
yönü aşa­ğıdakilerden hangisi söylenemez?
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

K 23 °C 10 m 10° kuzey Kuzey


A) Yükseltisi fazladır.
L 17 °C 1200 m 10° güney Kuzeybatı
M 8 °C 0m 60° kuzey Kuzey B) Deniz kıyısında yer alır.

C) Mutlak nem miktarı düşüktür.


Buna gö­re, bu mer­kez­le­rde yıl­lık sı­cak­lık or­ta­la­­ma­­
D) Karasal iklim özellikleri görülür.
la­rı­nın fark­lı ol­ma­sında;
E) Kış yağışları kar şeklindedir.
I. yükselti,

II. enlem,

III. rüzgâr yönü


6. Kutuplarda 6 ay gündüz yaşandığı hâl­de sıcaklığın
etmenlerinden hangileri etkili olmuştur?
sıfır derecenin üzerine çıkmama­sında;
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
I. gü­neş ışın­la­rı­nın geliş açısı,
D) I ve II E) I ve III
II. buzulların kapladığı alan,

III. dünyanın küresel şekli,

IV. okyanus akıntıları

etmenlerinden hangileri etkilidir?

3. Yükseldikçe sıcaklık 200 m’de 1 °C azalırken, al­çaldıkça A)  Yalnız II


200 m’de 1 °C artar.
B)  I ve III
Buna göre, gerçek sıcaklığı 13,5 °C olan 1500 met-
C)  II ve III
redeki bir kentin indirgenmiş sıcaklığı kaç de­re­ce
olur? D) II ve IV

A) 12 B) 18 C) 21 D) 25 E) 30 E) III ve IV


TEST 9.SINIF
İklim Bilgisi (Sıcaklık) COĞRAFYA
19

7. Aynı enlemde ve okyanus kıyısında yer alan iki 11. 1500 metredeki bir şehirde sıcaklık 11 °C ise, 900
mer­­kezde sıcaklık değerlerinin farklı olma­sının ne­ metrede yer alan K şehri ile, deniz kıyısında yer
deni aşağıdakilerden hangisidir? alan L şehrinde sıcaklık kaç derece olur?

A) Matematik konum K L

B) Karasallık A) 12 14

C) Yükselti B) 14 10,5

D) Nemlilik C) 10 19

E) Okyanus akıntıları D) 14 18,5

E) 20 9

8. Gerçek sıcaklığı 15 °C, indirgenmiş sıcaklığı 22 °C 12. İndirgenmiş sıcaklığı 30 °C olan 1400 m’deki bir ye-
olan bir merkezin yükseltisi kaç metredir? rin gerçek sıcaklığı kaç derecedir?

A) 600 B) 1050 C) 1200 A) 17 °C B) 20 °C C) 23 °C

D) 1400 E) 1600 D) 27 °C E) 37 °C


Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

9. Ger­çek sı­cak­lığı ile indirgenmiş sıcaklığı ara­sındaki 13. Temmuz ayında dünyanın en sıcak yerleri Yengeç Dö-
farkın az olduğu bir merkez için aşa­ğıdaki­ yargılar- nencesi çev­re­sindeki kara içleridir.
dan hangisine ulaşılabilir?
Aşağıdakilerden hangisi bu yerlerden biri de­ğil­­
A) Yük­sel­ti­si faz­ladır. dir?

B) Yağış miktarı fazladır. A) Arabistan

C) Bitki örtüsü ormandır. B) Kuzey Afrika

D) Ekvator üzerinde yer alır. C) Orta Avustralya

E) Deniz seviyesine yakındır. D) Kuzey Amerika’da Arizona

E) Kongo Havzası

10. Aşağıdakilerden hangisi nemin sıcaklık üze­rin­deki 14. İzoterm eğrilerinin okyanuslar üzerinde Ekvator’a
etkisine örnek gösterilemez? doğru salınım yapmasının nedeni aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Dağlık alanlarda sıcaklık farkının fazla olması
A) Soğuk okyanus akıntılarının etkili olması
B) Deniz kıyılarında kışların ılık geçmesi
B) Tuzluluk oranlarının değişmesi
C) Çöllerde bağıl nemin düşük olması
C) Sürekli rüzgârların okyanuslardan geçmesi
D) Ekvatoral bölgede sıcaklık farkının az olması
D) Okyanusların karalardan geniş alan kaplaması
E) Bulutlu kış günlerinde yerin ısı kaybının az olması
E) Okyanuslar üzerinde nemliliğin değişken olması
9.SINIF
COĞRAFYA
İklim Bilgisi (Sıcaklık)
TEST
20
Eğitim
bir sevdadır...

1. I. İzoterm eğrilerinin okyanuslar üzerinde salınım 4. I. Güneybatı Afrika kıyılarında etkili olan soğuk ok-
yapması yanus akıntısıdır.

II. Ekvatoral bölgedeki dağların yüksek kesimlerinde II. Kuzeybatı Avrupa kıyılarında etkili olan sıcak okya-
buzullar görülmesi nus akıntısıdır.

III. Çöl bölgelerinde günlük sıcaklık farkının fazla ol- III. Güney Amerika’nın batı kıyılarında etkili olan soğuk
ması okyanus akıntısıdır.

IV. Bir yamaç boyunca yükseldikçe bitki örtüsünün Yukarıda etkili oldukları yerler verilen okyanus akın-
farklı kuşaklar oluşturması tıları aşağıdakilerin hangisinde doğru eşleştirilmiş-
tir?
V. Dönenceler çevresindeki karaların Ekvator çevre-
sinden sıcak olması I II III

Yukarıda verilenlerden hangileri yükseltinin sıcak- A) Kanarya Oyoşivo Peru


lık üzerindeki etkisine örnektir?
B) Gulfstream Kuroşivo Labrador
A) I ve II B) I ve V C) II ve III
C) Benguela Kanarya Gulfstream
D) II ve IV E) IV ve V
D) Labrador Agulhas Kuroşivo

E) Benguela Gulfstream Peru


Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

2. Yıl boyu erimeden kalan karlara kalıcı kar, kalıcı karın 5. Aşağıdakilerden hangisi enlem - sıcaklık ilişkisine
başladığı alt sınıra da kalıcı kar sınırı denir. bir örnektir?

Aşağıdaki yerlerden hangisinde kalıcı kar sınırı A) Ekvator’dan kutuplara doğru gidildikçe kalıcı kar
deniz seviyesinden başlar? sınırının deniz seviyesine yaklaşması

A) Kızıldeniz kıyılarında B) Ekvator’da günlük ve yıllık sıcaklık farkının az ol-


ması
B) Karadeniz kıyılarında
C) Kuzey Yarım Küre’nin Güney Yarım Küre’den daha
C) Grönland Adası kıyılarında
sıcak olması
D) Güney Afrika kıyılarında
D) Ovaya yağmur yağarken, yüksek bölgelere kar
E) Akdeniz kıyılarında yağması

E) Yüksek bölgelerde tarım ürünlerinin daha geç ol-


gunlaşması

3. Aşağıdakilerden hangisi bir yerin bulunduğu yarım 6. Aşağıdaki yerlerin hangisinde indirgenmiş ve ger-
küre hakkında bir fikir verir? çek sıcaklık arasındaki fark daha azdır?

A) Günün en sıcak vakti A) Plato alanlarında

B) Günlük sıcaklık farkı B) Dağların zirvesinde

C) Sıcaklığın en yüksek olduğu ay C) Volkanik bölgelerde

D) Yıllık sıcaklık farkı D) Deniz kıyılarında

E) Yıllık sıcaklık ortalaması E) Yaylalarda


TEST 9.SINIF
İklim Bilgisi (Sıcaklık) COĞRAFYA
20

7. Bir bölgenin günlük sıcaklık farkı üzerinde; 10. Ekvator’dan kutuplara doğru okyanuslardaki tuzluluk
oranı azalır.
I. enlem,
Buna göre, tuzluluk oranlarının farklılık gösterme-
II. denizellik,
sinde;
III. yükselti,
I. enlem,
IV. toprak yapısı
II. biyoçeşitlilik,
etmenlerinden hangileri etkilidir?
III. buharlaşma koşulları,
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
IV. nemlilik
D) II ve IV E) III ve IV
etmenlerinden hangileri etkilidir?

A) Yalnız II B) I ve III

C) II ve III D) II ve IV

E) III ve IV
8. Aşağıdaki şekilde Kuzey Yarım Küre’de ve orta kuşak-
ta yer alan bir dağın kuzey ve güney yamacında iki
nokta verilmiştir. Bu noktaların bulutsuz ve rüzgârsız
bir günde ölçülen sıcaklıklarının farklı olduğu görül-
müştür.
11. Gerçek İndirgenmiş

Merkezler sıcaklık (°C) sıcaklık (°C)
11°C
I 22 33
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

II 30 31,5
III 11 25
IV 27 35
K
17°C V 14 20

Bu noktalarda sıcaklıkların farklı olması aşağıda-


Yukarıdaki tabloda gerçek ve indirgenmiş sıcaklık-
kilerden hangisinin sıcaklık üzerindeki etkisiyle
ları verilen merkezlerden hangisi deniz seviyesine
çelişir?
daha yakındır?
A) Karasallık B) Bakı etkisi
A) I B) II C) III D) IV E) V
C) Yükselti D) Denizellik

E) Okyanus akıntıları

12. Türkiye kıyılarında tuzluluk oranlarının Norveç kı-


yılarına göre daha yüksek olmasının nedeni aşağı-
dakilerden hangisidir?
9. Aşağıdakilerden hangisi enlem - sıcaklık ilişkisine
ters düşen durumlardan biri değildir? A) Yükselti B) Enlem C) Bakı

A) Ekvator’dan kutuplara doğru kalıcı kar sınırının D) Mevsim E) Nemlilik


alçalması

B) Güney Afrika’nın doğu kıyılarının batı kıyılarından


sıcak olması

C) Norveç kıyılarının aynı enlemdeki Grönland kıyı-


larında daha sıcak olması 13. Güney Amerika’nın batı kıyılarında etkili olan soğuk
okyanus akıntısı aşağıdakilerden hangisidir?
D) Alize rüzgârlarının gittiği yerde sıcaklığı arttırması
A) Kanarya B) Peru C) Benguela
E) Dünya’nın en sıcak yerlerinin dönenceler çevre-
sindeki kara içleri olması D) Labrador E) Agulhas
9.SINIF
COĞRAFYA
İklim Bilgisi (Sıcaklık)
TEST
21
Eğitim
bir sevdadır...

1. Bir yerdeki atmosfer olaylarının uzun yıllar içindeki 4. I. Denizden esen rüzgârların kışın ılıtıcı, yazın serin-
ortalama durumuna iklim, sık sık değişen kısa süreli letici etki yapması
hava olaylarına ise hava durumu denir. Bazı bölgeler-
II. Ekvator’dan kutuplara doğru orman üst sınırının
de iklim ile hava durumu arasındaki fark daha azdır.
alçalması

III. Dinamik yüksek basınç alanlarında yağış miktarı-
nın az olması
I IV IV. Bir yamaç boyunca yükselen hava kütlesinin yağış
V
bırakması

V. Dağların güney yamaçlarının kuzey yamaçlarından


II
sıcak olması
III
Yukarıda verilenlerden hangisi kara ve deniz dağı-
lışının sıcaklık üzerindeki etkisine örnektir?

Yukarıdaki haritada verilen taralı alanların hangi- A) I B) II C) III D) IV E) V


sinde iklim ile hava durumu arasındaki fark daha
azdır?

A) I B) II C) III D) IV E) V


Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

2. Aşağıdakilerden hangisi güneş ışınlarının geliş 5. Aşağıdakilerden hangisi sıcaklığın dağılışını etki-
açısını etkileyen faktörlerden biri değildir? leyen faktörlerden biri değildir?

A) Matematik konum A) Tuzluluk oranı

B) Günün saati B) Karasallık - denizellik

C) Denizellik C) Okyanus akıntıları

D) Yaşanan mevsim D) Eğim ve bakı koşulları

E) Eğim ve bakı koşulları E) Güneş ışınlarının geliş açısı

3. Güney Afrika ile Güney Amerika’nın doğu kıyıları, batı 6. Aşağıdakilerden hangisi bir bölgede kışın havanın
kıyılarına göre daha sıcaktır. ayaz yapmasını engeller?

Bu durumun nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Havanın açık olması

A) Okyanus akıntıları B) Havanın durgun olması

B) Matematik konum C) Havanın bulutlu olması

C) Denizellik - karasallık D) Rüzgâr esmesi

D) Bitki örtüsü E) Sıcaklık farkının fazla olması

E) Dağların uzanışı
TEST 9.SINIF
İklim Bilgisi (Sıcaklık) COĞRAFYA
21

7. Aşağıdaki şekilde Kuzey Yarım Küre’de ve orta kuşak- 10. Aşa­ğı­da­ki­ler­den han­gi­si de­niz­le­rin ka­ra­la­ra gö­re
ta yer alan bir dağa güneş ışınlarının geldiği yön gös- daha geç ısı­nıp da­ha geç so­ğu­ma­sının bir so­nu­cu­
terilmiştir. dur?

Güneş ışınları A) Ekvator’dan kutuplara doğru orman örtüsünün ku­


şak­lar oluş­tur­ma­sı

B) Yüksek bölgelerdeki tarımsal faaliyetlerde olgun-


laşma süresinin uzun olması
Güney Kuzey
C) Dağların de­ni­ze ba­kan ya­maç­lar­ının daha çok
yağış alması

Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşı- D) Ekvator’a yakın de­niz kı­yı­la­rın­da nem­li­li­ğin faz­la
lamaz? ol­ma­sı

A) Güney yamacı daha sıcaktır. E) En sıcak ayın karalarda Temmuz, denizlerde Ağus-
tos olması
B) Kuzey yamacında yerleşme daha azdır.

C) Güney yamacı daha nemli ve yağışlıdır.

D) Kuzey yamacında tarım ürünleri daha geç olgun-


laşır.

E) Güney yamacında güneşlenme süresi daha uzun-


dur.

11.
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

8. Bir da­ğın ku­zey ya­ma­cı­nda tarım ürünlerinin gü­ney III


ya­ma­cın­dan da­ha önce olgunlaşması, aşağıdaki
IV
yargılardan hangisinin bir göstergesidir?
II I
A) Kuzey Yarım Küre’de yer aldığının

B) Yük­sek olduğunun

C) Gü­ney Yarım Küre’de­yer aldığının Yukarıdaki haritada verilen yerlerden hangisinde


D) Vol­ka­nik kökenli olduğunun yerleşme üst sınırının daha alçak olması beklenir?

E) Deniz kıyısına yakın olduğunun A) I B) II C) III D) IV E) V

9. Aşağıdaki tabloda aynı enlem üzerinde yer alan dört


kentin gece ve gündüz sı­cak­lık ortalamaları ve­ri­lmiş­tir.

12. Kuzey Yarım Küre’de kuzeyden esen rüzgârların


Gece Gündüz
Kentler sıcaklığı (°C) sıcaklığı (°C) sıcaklığı düşürmesinde;

I 12 19 I. enlem,
II 0 14
II. dağların kıyıya uzanışı,
III 18 28
IV 25 27 III. Ekvator’a göre konum,

IV. denizellik
Buna göre, sırasıyla han­gi­sinde nemlilik en az, han-
gisinde en fazladır? etmenlerinden hangileri etkili olmuştur?

A) I ve II B) I ve IV C) II ve IV A) I ve II B) I ve III C) II ve III

D) III ve II E) IV ve I . D) II ve IV E) III ve IV .


9.SINIF
COĞRAFYA
İklim Bilgisi (Basınç ve Rüzgârlar)
TEST
22
Eğitim
bir sevdadır...

1. Aşağıdakilerden hangisi basıncı etkileyen faktör- 4.


lerden biri değildir?
I
II
A) Soğuma III
B) Yükselti
IV
C) Yer çekimi
V
D) Dünya’nın günlük hareketi

E) Bitki örtüsü
Yukarıdaki yüksek basınç merkezinden kaynakla-
nan rüzgârlar, hangi noktada hava sıcaklığını daha
fazla düşürür?

A) I B) II C) III D) IV E) V

2. Atmosferi oluşturan gazların yere uyguladığı ağırlığa


atmosfer basıncı denir.

Atmosfer basıncıyla ilgili olarak aşağıda verilen


bilgilerden hangisi yanlıştır? 5. Aşağıdakilerden hangisi basıncın artmasına neden
olmaz?
A) Yoğunluk arttıkça basınç artar.
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

A) Sıcaklığın artması
B) Sıcaklık ile basınç ters orantılıdır.
B) Havanın alçalması
C) Normal basınç 1013 mb’dır.
C) Yükseltinin azalması
D) Yüksek bölgelerde basınç deniz seviyesinden da-
ha düşüktür. D) Yoğunluğun artması

E) Yükselen havanın yere uyguladığı basınç artar. E) Yer çekiminin artması

3. 6. Rüzgârlar ile ilgili olarak aşağıda verilen bilgiler-


den hangisi yanlıştır?

A) Mistral: Fransa’dan Akdeniz’e doğru esen soğuk


bir rüzgârdır.

B) Krivetz: Romanya’dan Karadeniz’e doğru esen


Yukarıdaki şekilde verilen basınç merkezinin görül-
soğuk bir rüzgârdır.
düğü bir yer için aşağıdakilerden hangisi söylene-
mez? C) Hamsin: Güney Afrika’dan Akdeniz’e doğru esen
kuru ve sıcak bir rüzgârdır.
A) Alçak basınç etkilidir.
D) Bora: Balkanlar’dan Ege Denizi’ne doğru esen sı-
B) Bulutluluk oranı yüksektir.
cak bir rüzgârdır.
C) Yağış olasılığı yüksektir.
E) Föhn rüzgârı: Dağ yamacı boyunca yükselen ha-
D) Bitki örtüsü kurakçıl otlar ve kaktüstür. vanın, dağın arka tarafında alçalmasıyla oluşan
E) Yatay hava hareketi çevreden merkeze doğrudur. sıcak ve kuru rüzgârdır.
TEST 9.SINIF
İklim Bilgisi (Basınç ve Rüzgârlar) COĞRAFYA
22

7. I. Etkili oldukları bölgelere bol yağış getirmeleri 10. – Gün içinde yön değiştirir.

II. Yıl içinde yön değiştirmeleri – Dağlık alanlarda ve kıyılarda etkilidir.

III. Kara ile deniz arasında devirli esmeleri – Günlük sıcaklık ve basınç farkına bağlı oluşur.

IV. Oluşumlarında kara ve denizlerin farklı ısınma Yukarıda bazı özellikleri verilen yerel rüzgâr aşağı-
özelliklerinin etkili olması dakilerden hangisidir?

Yukarıda verilenlerden hangileri, Güneydoğu As- A)  Föhn


ya’da etkili olan Muson rüzgârları ile kıyılarda etkili
B)  Bora
olan meltem rüzgârlarının ortak özellikleridir?
C)  Mistral
A)  I ve II
D) Etezyen
B)  I ve III
E) Meltem
C)  II ve III

D)  II ve IV

E)  III ve IV

11. Aşağıda iki merkezin rüzgâr gülleri verilmiştir.

K KB K
KB
KD KD
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

8. Sürekli rüzgârlar Kuzey Yarım Küre’de sağa, Güney B D B D


Yarım Küre’de sola doğru saparlar. GD G GD
GB G GB
Bu durumun nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
I. merkez 2. merkez
A) Kara ve denizlerin dağılışı
Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşı-
B) Dünya’nın günlük hareketi labilir?
C) Yer şekillerinin uzanışı A) I. merkez Güney Yarım Küre’de yer alır.
D) Orman alanlarının dağılışı B) Her iki merkezde de aynı iklim görülür.
E) Dünya’nın eksen eğikliği C) II. merkez Kuzey Yarım Küre’de yer alır.

D) Her iki merkezde ovalık bir bölgede yer alır.

E) Yüzey şekilleri farklılık gösterir.

9. Aşağıdakilerden hangisi Alize rüzgârlarının özel-


liklerinden biri değildir?
12. Her iki yarım kürede dönenceler çevresindeki yük-
A) 30° enlemlerinden Ekvator’a doğru esen rüzgâr-
sek basınç alanlarından 60° enlemlerine doğru esen
lardır.
rüzgâr aşağıdakilerden hangisidir?
B) Ticaret rüzgârları olarak da bilinir.
A)  Alizeler
C) Yıl içinde sürekli aynı yönden eserler.
B)  Batı rüzgârları
D) Güney Yarım Küre’de sola, Kuzey Yarım Küre’de
C)  Yaz musonları
sağa doğru saparlar.
D) Kutup rüzgârları
E) 60° enlemleri çevresinde Kutup rüzgârları ile kar-
şılaşarak cephesel yağış oluştururlar. E) Jet rüzgârları
9.SINIF
COĞRAFYA
İklim Bilgisi (Basınç ve Rüzgârlar)
TEST
23
Eğitim
bir sevdadır...

1. Basınç merkezleri ile ilgili olarak aşağıda verilen 4. Aşağıdakilerden hangisi Güney Yarım Küre’deki
bilgilerden hangisi yanlıştır? yüksek basınç merkezini gösterir?

A) Yükselici hava hareketleri alçak basınç alanların-


A) B)
da oluşur.

B) Alçak basınç merkezlerinde yatay hava hareketi


çevreden merkeze doğrudur.

C) Yüksek basınç alanlarında hava açıktır.

D) Alçak basınç alanlarında yağış oluşma ihtimali


C) D)
daha yüksektir.

E) Alçalıcı hava hareketlerinin görüldüğü yerlerde


hava bulutludur.

E)

2. 90°
I
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

60°
II
30°
III

IV
30°
V 5. I. Bora
60°

90° II. Föhn

III. Mistral
Yukarıdaki küre üzerinde verilen noktalardan han­
gileri dinamik basınç merkezleri üzerinde yer alır? IV. Hamsin

A) Yal­nız III B) Yal­nız IV C) I ve II Yukarıda verilen yerel rüzgârlardan hangileri etkili


oldukları yerlerde sıcaklığı artırır?
D) I ve IV E) II, III ve V
A) I ve II B) I ve III C) II ve III

D) II ve IV E) III ve IV

3. Aşağıdakilerden hangisi rüzgârın hızını etkileyen 6. İzobar eğrileri arasındaki mesafenin az olması aşa-
faktörlerden biri değildir? ğıdakilerden hangisinin bir göstergesidir?

A) Merkezler arası basınç farkı A)  Eğimin fazla olduğunun

B) Yer şekilleri B) Rüzgârın yavaş estiğinin

C) Yağış rejimi C) Deniz kıyısı olduğunun

D) Dünya’nın günlük hareketi D) Yağışlı bir bölge olduğunun

E) Basınç merkezleri arası mesafe E) Rüzgâr hızının fazla olduğunun


TEST 9.SINIF
İklim Bilgisi (Basınç ve Rüzgârlar) COĞRAFYA
23

7. Aşağıdakilerden hangisi Batı rüzgârlarının genel 10. 1010 mb


özelliklerinden biri değildir? 1012 mb

A) 30° enlemlerinden 60° enlemlerine doğru eser.

B) 60° enlemlerinde cephesel yağış oluşturur.


III
C) Ticaret rüzgârları olarak da bilinir.

D) Kuzey Yarım Küre’de sağa, Güney Yarım Küre’de I


sola doğru sapar. II

E) Kuzey Yarım Küre’de Orta kuşak kıtalarının batı Yukarıdaki şekilde verilen rüzgârların hızına göre
kıyılarını etkiler. fazladan aza doğru sıralaması aşağıdakilerden han-
gisidir?

A) I, II ve III

B) I, III ve II

C) II, I ve III
8.
D) II, III ve I

E) III, II ve I

Kuzey
400 350

Yukarıdaki izohips haritasında verilen taralı bölge-


Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

nin rüzgâr gülü aşağıdakilerden hangisi olabilir? 11.


Yukarıda verilen basınç merkezi ile ilgili olarak aşa-


ğıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Yüksek basınç merkezidir.

B) Güney Yarım Küre’de görülür.

C) Sadece karalar üzerinde oluşur.

D) Alçalıcı hava hareketi görülür.

E) Kış mevsiminde ayaz oluşur.

12. Dinamik basınç merkezlerinin oluşumunun temel


nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

A) Dünya’nın eksen eğikliği

B) Dünya’nın günlük hareketi


9. Aşağıdakilerden hangisi Ege Denizi kıyılarında et-
kili olan soğuk yerel rüzgârdır? C) Kara ve denizlerin dağılışı

A) Krivetz B) Bora C) Etezyen D) Bitki örtüsünün dağılışı

D) Hamsin E) Mistral E) Dünya’nın küresel şekli


9.SINIF
COĞRAFYA
İklim Bilgisi (Basınç ve Rüzgârlar)
TEST
24
Eğitim
bir sevdadır...

1. Aşağıdaki rüzgârlardan hangisi gün içinde birbiri- 4. 30° 30°


ne zıt yönde eser? I II
A) Kutup rüzgârları 60° 0°

B) Batı rüzgârları
60° 60°
C) Alize rüzgârları III IV
30° 90°
D) Muson rüzgârları

E) Meltem rüzgârları 0°

V
30°

Yukarıda verilen taralı alanlardan hangisi Batı rüz-


gârlarının Kuzey Yarım Küre’de etkili olduğu bölge-
2. Aşağıda verilen basınç merkezlerinden hangisi yaz ye aittir?
mevsiminde Kuzey Yarım Küre’deki karalar üzerin- A) I B) II C) III D) IV E) V
de oluşur?

A) B)
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

5. Aşağıdakilerden hangisi Muson rüzgârlarının özel-


likleri arasında gösterilemez?
C) D) A) Kara ve denizin yıl içinde farklı ısınmasına bağlı
olarak oluşur.

B) Kışın karadan denize, yazın denizden karaya doğ-


ru eser.

C) Yaz musonları etkili olduğu bölgelere bol miktarda


E) yağış getirir.

D) Etkili olduğu yerlerin iklim koşulları üzerinde belir-


leyici rol oynar.

E) Amazon ve Kongo havzaları ile Endonezya ve Ma-


lezya adalarında etkilidir.

3. Ekvator’dan kaynaklanan rüzgârlar sıcaklığı düşürür- 6. Tropikal rüzgârlar, dönenceler arasındaki okyanus kıyı-
ken, kutuplardan kaynaklananlar sıcaklığı arttırır. larında etkilidir.

Aşağıdaki yerel rüzgârlardan hangisinin sıcaklık Buna göre, aşağıdaki ülkelerin hangisinde tropikal
üzerindeki etkisi bu bilgi ile açıklanamaz? rüzgârlar görülmez?

A) Mistral B) Sirokko C) Etezyen A) Filipinler B) ABD C) İtalya

D) Föhn E) Hamsin D) Meksika E) Hindistan


TEST 9.SINIF
İklim Bilgisi (Basınç ve Rüzgârlar) COĞRAFYA
24

7. Aşağıda rüzgâr frekans gülleri verilen merkez­ler- 10. – Kuzey Yarım Küre’nin tropikal kuşağında, kıtaların
den hangisinde yer şekilleri daha düzdür? doğu kıyılarını etkiler.

– Dinamik yüksek basınç alanlarından kaynaklanır.


A) B) C)
– Yıl boyunca yön değiştirmeden eser.

Yukarıda bazı özellikleri verilen rüzgâr aşağıdaki-


lerden hangisidir?

A) Föhn rüzgârları

B) Alize rüzgârları
D) E)
C) Tropikal siklonlar

D) Batı rüzgârları

E) Meltem rüzgârları

11. I. Yer şekilleri


8. Bir bölgenin rüzgâr gülüne bakarak; II. Basınç farkı
I. ekvatora göre konumu,
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

III. Dünya’nın günlük hareketi


II. iklim tipi, IV. Basınç merkezlerinin konumu
III. yer şekillerinin uzanışı, Yukarıda verilenlerden hangileri rüzgârın hem hızı
IV. hakim rüzgâr yönü hem de yönü üzerinde etkilidir?

bilgilerinden hangilerine ulaşılabilir? A) I ve II B) I ve III

A)  I ve II C) II ve III D) II ve IV

B)  I ve III E) III ve IV

C)  II ve III

D)  II ve IV

E)  III ve IV

12.

9. Aşa­ğı­da­kilerden hangisi föhn rüzgârlarının genel Yukarıdaki şekilde oluşumu gösterilen rüzgâr aşa-
özel­likle­rinden biri değildir? ğıdakilerden hangisidir?

A) Dağlardan aşağı, sıcak ve kuru olarak eser. A) Föhn rüzgârı

B) Kar erimelerini hızlandırır. B) Kara ve deniz meltemi

C) Sıcaklığı 100 m’de 1°C arttırır. C) Dağ ve vadi meltemi

D) Dağ ve vadi arasında gün içinde yön değiştirir. D) Alize rüzgârı

E) Tarım ürünlerinin olgunlaşma süresini kısaltır. E) Muson rüzgârı


9.SINIF
COĞRAFYA
İklim Bilgisi (Nem ve Yağış)
TEST
25
Eğitim
bir sevdadır...

1. Aşağıdakilerden hangisi mutlak nem miktarını etki- 4. Aşağıdaki tabloda, beş merkezin Ocak ve Temmuz ayı
leyen faktörlerden biri değildir? sıcaklık ortalamaları verilmiştir.

A) Su kaynakları
Ocak ayı Temmuz ayı
Merkezler
sıcaklığı (°C) sıcaklığı (°C)
B) Sıcaklık
I 1,5 19
C) Boylam derecesi II 10 23,5
III 12 21,5
D) Bitki örtüsü
IV 18,5 24
E) Denize göre konum V 24 27

Buna göre, hangi merkezde mutlak nem miktarı


daha fazladır?

A) I B) II C) III D) IV E) V

2. Aşağıdakilerden hangisi bir hava kütlesinin doyma


noktasından uzaklaşmasına neden olur?

A) Yükselmesi

B) Bağıl nemin artması 5. I. Nemli hava kütlelerinin kıyıya paralel uzanan dağ
sıralarının yamaçlarında yükselip soğumasıyla
C) Sıcaklığının artması
oluşan yağış türüdür.
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

D) Maksimum nemin azalması


II. Isınan havanın yükselip soğuması ile oluşan yağış
E) Sıcaklığının düşmesi türüdür. Ekvatoral bölgede yıl boyu görülür.

Yukarıda oluşum koşulları verilen yağış türleri


aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak eşleştiril-
miştir?

I II
3. Aşağıdaki hava hareketlerinden hangisi yağış getir-
mez? A) Konveksiyonel Orografik

B) Cephesel Konveksiyonel
A) B)
C) Orografik Cephesel
Sıcak Soğuk
hava hava D) Cephesel Orografik

E) Orografik Konveksiyonel

C) D)

6. Bir bölgedeki nem miktarı aşağıdakilerden hangisi


üzerinde etkili değildir?

A) Yükselti

E) B) Bağıl nem

C) Sıcaklık farkı
Sıcak Soğuk
hava hava D) Orman alanları

E) Yağış miktarı
TEST 9.SINIF
İklim Bilgisi (Nem ve Yağış) COĞRAFYA
25

7. 10. Belli bir sıcaklıktaki 1 m3 havanın taşıyabileceği en yük-


sek nem miktarına maksimum nem denir. Sıcaklık ile
I IV maksimum nem doğru orantılıdır.
V
Buna göre, aşa­ğı­da­ verilen yerlerin hangisinde
mak­­simum nem daha yüksektir?
II
A) Kuzey Afrika
III
B) Kanada’nın kuzeyi

C) Sibirya
Yukarıdaki haritada verilen taralı alanların hangi-
sinde bağıl nem daha yüksektir? D) Karadeniz kıyıları

A) I B) II C) III D) IV E) V E) Amazon Havzası

11. gr/m³
8. I. Bulut Mutlak nem
25
Maksimum nem
II. Kar
20
III. Yağmur
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

15
IV. Kırç
10
Yukarıda verilen yoğunlaşma ürünlerinden hangi-
5
leri sıcaklığın 0 ºC’nin altına düştüğü zamanlarda
görülür? 0
I II III IV V
A)  I ve II

B)  I ve III Yukarıdaki grafikte 5 bölgedeki havanın mutlak ve mak-


simum nem değerleri verilmiştir.
C)  II ve III
Buna göre, hangi merkezde bağıl nem daha yük-
D) II ve IV
sektir?
E) III ve IV
A) I B) II C) III D) IV E) V

12. I. Bitki örtüsü

9. Bağıl nem sıcaklık ile ters orantılıdır. II. Toprak yapısı

Buna göre, gün içinde bağıl nemin en düşük oldu- III. Sürekli rüzgârlar
ğu vakit aşağıdakilerden hangisidir?
IV. Dağların kıyıya göre konumu
A) Güneş doğmadan az önce
Yukarıda verilen etmenlerden hangileri yağışın yer-
B) Öğle vaktinden 1 saat sonra yüzündeki dağılışı üzerinde etkili değildir?

C) Öğle vakti A) I ve II B) I ve III

D) Güneş battığı an C) II ve III D) II ve IV

E) Öğleden az önce E) III ve IV


9.SINIF
COĞRAFYA
İklim Bilgisi (Nem ve Yağış)
TEST
26
Eğitim
bir sevdadır...

1. 1m3 hava içerisinde bulunan nemin gram cinsinden 5. Dünya’nın en az yağış alan yerleri dönenceler çev­
değerine mutlak nem denir. resindeki kara içleridir.

Aşa­ğı­da­ verilen yerlerin hangisinde mut­­lak nem Bu durumun en önemli nedeni aşağıdakilerden
mik­tarı daha yüksektir? hangisi­dir?

A) Tundra iklim bölgelerinde A) Bitki örtüsünün cılız olması

B) Dağlık alanlarda B) Güneşlenme süresinin uzun olması

C) Ekvator kıyılarında C) Yükseltinin fazla olması

D) Çöl bölgelerinde D) Deniz etkisinden uzak olması

E) Kutup noktalarında E) Dinamik alçalıcı hava hareketlerinin yıl boyu etkili


olması

2. Havadaki nem miktarı aşağıdakilerden han­gi­siy­le 6.


En soğuk ay En sıcak ay
ölçülür? Merkezler ortalaması (°C) ortalaması (°C)

A) Sismometre B) Barometre I 1,5 19


C) Plüviyometre D) Termometre II 10 23,5
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

E) Higrometre III 12 21,5


IV 18,5 24
V 24 27

Yukarıdaki grafikte beş merkezin en soğuk ve en sıcak


ay ortalamaları verilmiştir.
3. Gündüz havanın açık olduğu bir bölgede, akşam
olunca sis oluşmasının nedeni aşağıdakilerden Buna göre, hangi merkezde karasallık şiddeti daha
hangisidir? fazladır?

A) Sıcaklığın artması A) I B) II C) III D) IV E) V

B) Maksimum nemin artması

C) Bağıl nemin düşmesi

D) Havanın alçalması

E) Sıcaklığın azalması 7. Yatay görüş mesafesini 1 km’nin altına düşüren mete-


orolojik bir olaydır. Stratus bulutunun yerde veya yere
yakın seviyede oluşması olarak da bilinir. Yerle temas
eden hava içindeki su buharının yoğuşması veya dona-
rak kristalleşmesi sonucu ortaya çıkan çok küçük su
damlacıkları veya buz kristallerinden meydana gelmek-
tedir.
4. Havadaki su buharının soğuk nesneler üzerinde
su damlacıkları şeklinde yoğunlaşması ile aşağı- Yukarıdaki parçada anlatılan yoğunlaşma ürünü
dakilerden hangisi oluşur? aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kırağı B) Çiy C) Yağmur A) Dolu B) Sis C) Kırç

D) Kırç E) Dolu D) Yağmur E) Kırağı


TEST 9.SINIF
İklim Bilgisi (Nem ve Yağış) COĞRAFYA
26

8. Bağıl nemleri farklı iki hava kütlesi için aşağıdaki- 12. Aşağıdaki şekillerde üç hava kütlesinin hareketi göste-
lerden hangisi söylenemez? rilmiştir.

A) Nem açıkları farklıdır.


Sıcak Soğuk
B) Yağış olasılıkları farklıdır. hava hava

C) Doyma noktasına yakınlıkları farklıdır.


I II III
D) İklim özellikleri farklıdır.
Buna göre, hangi hava kütlelerinde nem açığının
E) Sıcaklıkları farklıdır.
artması beklenir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) II ve III

9. Ekvatoral bölgede yer alan Amazon ve Kongo hav-


zalarında yağış rejimlerinin düzenli ol­ma­sının ne-
deni aşağıdakilerden hangisidir?

A) Akarsu rejimlerinin düzenli olması

B) Yağış miktarının fazla olması 13. Hava kütlesi Bağıl nem (%)

C) Yükselici hava hareketlerinin yıl boyu etkili olması K 25

D) Bitki örtüsünün orman olması L 85


Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

E) Soğuk ve sıcak hava kütlelerinin karşılaşma ala- M 50


nında yer almaları
Yukarıda, mutlak nemleri eşit olan üç hava kütlesinin
bağıl nemleri verilmiştir.

Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşı-


lamaz?

A) K, doyma noktasına en uzaktır.


10. Aşağıdakilerden hangisi havanın maksimum nem
miktarını arttırır? B) L’ de yağış olasılığı daha yüksektir.

A) Sıcaklığın artması C) M’ de nem açığı K’ den daha azdır.

B) Bağıl nemin artması D) L’ de hava yağışlıdır.

C) Havanın yükselmesi E) K’ de bulutluluk oranı daha azdır.

D) Sıcaklığın azalması

E) Güneş’in batması

11. Aşağıdaki ülkelerin hangisinde yükselim (konvek- 14. Birbirine yakın bölgelerden birinde kar, diğerinde
siyonel) yağışları daha fazla görülür? yağmur yağması, bu bölgelerin hangi bakımdan
farklı olduklarını gösterir?
A)  İngiltere
A)  Sıcaklık
B)  Brezilya
B)  Hakim rüzgâr yönü
C)  Almanya
C)  Toprak kalınlığı
D) Türkiye
D) Jeolojik yapı
E) Hindistan
E) Ekvator’a göre konum
9.SINIF
COĞRAFYA
İklim Bilgisi (Nem ve Yağış)
TEST
27
Eğitim
bir sevdadır...

1. Kuzeybatı Avrupa kıyılarının her mevsim yağış al- 4.


masında rol oynayan rüzgâr aşağıdakilerden han- Mutlak nem (g/m³) Sıcaklık (°C)
gisidir? I 5 10,4
A) Batı rüzgârları II 5 28
III 5 2,3
B) Alize rüzgârları
IV 5 5
C) Muson rüzgârları
V 5 16
D) Kutup rüzgârları
Yukarıdaki tabloda bazı merkezlerin sıcaklık değerleri
E) Föhn rüzgârları ile mutlak nemleri verilmiştir.

Buna göre, bağıl nemin en yüksek ve en düşük


olduğu merkezler sırasıyla aşağıdakilerin hangi-
sinde doğru verilmiştir?

A) I ve IV B) II ve V C) III ve II

D) III ve V E) IV ve V
2.
I

IV

III
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

II
V

5. Yüksek basınç alanlarında yağış oluşmama­sı­nın


nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
Yukarıdaki haritada verilen taralı alanlardan hangi-
A) Bulutluluk oranının artması
si dün­­yanın az yağış alan yerlerinden biri de­ğil­dir?
B) Sıcaklığın azalması
A) I B) II C) III D) IV E) V
C) Rüzgâr hızının artması

D) Havanın doyma noktasından uzaklaşması

E) Havadaki oksijen oranının değişmesi

3. Aşağıdakilerden hangisi hava kütlesinin taşıyabi-


leceği nem miktarının sıcaklığa göre değiştiğine
bir örnektir?

A) Ekvator’a yakın deniz kıyılarında günlük ve yıllık


sıcaklık farkının az olması
6. Sis yoğunluğunun, gece ile gündüz arasında farklı
B) Çöllerde mekanik çözülmenin fazla olması olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

C) Sabah oluşan sisin öğleye doğru ortadan kalkma- A) Bulutluluk oranının değişmesi

B) Hava sıcaklığının değişmesi
D) Dağların yüksek kesimlerinde günlük sıcaklık far-
C) Atmosfer basıncının değişmesi
kının fazla olması
D) Rüzgâr yönünün değişmesi
E) Bulutlu gecelerde yerin ısı kaybının, bulutsuz ge-
celerden daha az olması E) Buharlaşma koşullarının değişmesi
TEST 9.SINIF
İklim Bilgisi (Nem ve Yağış) COĞRAFYA
27

7. Bulutluluk oranının yıl boyu yüksek olduğu bir yer 10. Muson rüzgârlarının etkili olduğu bölgede aşağı-
için; daki yağış oluşum şekillerinden hangisi daha fazla
görülür?
I. bitki örtüsü bozkırdır,

II. sıcaklık farkı azdır, A) B)


III. kimyasal çözülme fazladır, Sıcak Soğuk
hava hava
IV. bağıl nem yüksektir

yargılarından hangilerine ulaşılamaz?

A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III

D) II ve IV E) III ve IV C) D)

E)
8. Yamaç (orografik) yağışları aşağıdaki yerlerin han- Sıcak Soğuk
gisinde daha yaygın görülür? hava hava
A) Okyanus kıyılarında
Bulut Eğitim ve Kültür Yayınları

B) Dağların kıyıya dik uzandığı yerlerde

C) Akarsuların denize döküldüğü yerlerde

D) Dağların kıyıya paralel uzandığı yerlerde

E) Dağlarla çevrili çukur alanlarda

11. Bir hava kütlesinde nem açığının kapanması için;

I. bağıl nemin artması,

II. sıcaklığın düşmesi,

III. havanın alçalması,

IV. rüzgâr hızının artması


9. Mutlak nem Maksimum
(g/m³)
Sıcaklık (°C)
nem (g/m³)
gibi etmenlerden hangileri gerçekleşmelidir?

I 10 20 17,32 A) I ve II B) I ve III C) I ve IV


II 10 30 30,40
D) II ve III E) II ve IV
III 10 10 9,42
IV 10 0 4,35
V 10 -10 2,35

Yukarıda verilen tabloya bakarak aşağıdaki yargı- 12. Batı rüzgârları aşağıdaki bölgelerden hangisine bol
lardan hangisine ulaşılamaz? yağış getirir?

A) I’de bağıl nem en düşüktür. A) Kuzeybatı Avrupa kıyılarına

B) IV ve V’te yağış oluşmuştur. B) Güneydoğu Asya kıyılarına

C) En çok yağış V’te oluşur. C) Amazon Havzası’na

D) I’de bağıl nem %50’den fazladır. D) Akdeniz kıyılarına

E) II’de nem açığı en fazladır. E) Kongo Havzası’na

You might also like