1- Cilat jane rolet fondamentare te infermjerit ?

3 rolet fondamentale te infermjerve jane :

1- Roli praktikant

- Nenkupton te gjith veprimet qe infermjeri merr kur u pergjigjet pergjegjesive per te

plotesuar nevoja infermjerore te personave ,familjeve qe kan nevoj

2- Roli I lidershipit

- Perceptohet sin je rol I specializuar duke perfshire vetem ato infermjer me tituj qe kan
pozicione drejtuese e qe jan pergjegjes te gjere te grupeve te infermjereve.

Lidershipi indermjeror is nje process ne te cilin infermjeret perdorin aftesite e tyre per te sjell
ndryshime ne sjelljen e te tjerve

3- Rolin e kerkimit

- Detyra kryesore e kerkimit infermjeror eshte ajo e te bashkpunuarit per te zhvilluar

bazen shkencore te profesionit

2- Dalja nga spitali

Planifikimi I daljes nga spitali

 Is nje process I kordinuar ,I perqendruar dhe me shume rregulla

 I sigurohet pacientit kujdes I vazhdueshem pas daljes nga spitali

 Dalja e tij nga spitali nk duhet te vij papritur.

Per planin e daljes duhet qe te vezhgohet :

- Per cfare trajtimi k anevoj pacienti pas daljes nga spitali

- A ja siguron keto nevoja familja ,a eshte e afte ti ktyej keto trajtime

- A eshte vertet ne gjejndje pacienti te dal nga spitali

Dalja nga spitali

Ne qoftese planifikimi I daljes nga spitali eshte I sukseshem dalja e nje pacienti nga spitali duhet te
jete e zakonshme

Por perpara daljes infermjeri duhet qe te :

- Kontrolloj porosit e fundit nga mjeku per pac

- Te ndihmoj pac per veshjen dhe paketimin e sendeve

- Te pergjigjet per te gjitha sendet me vler te pacientit

 - I siguron pacientit recetat

- Ndihmon pac me prb e transportit ne shtepi

- Dokumenton gjendjen e pacientit ne kohen e daljes nga spitali

Dalja nga spitali kunder keshilles se mjekut

Ndonjeher pacienti deshiron te dal nga spitali kunder keshilles mjeksore dh ekjo ben qe pacienti te
rrezikoj te ket komplikacione .

Ai firmos nje formualr qe I cliron mjeket dhe spitalin nga cdo pergjegjesi ligjore per shendetin e
pacientit.

Pacienti duhet gjithashtu te informohet mbi rreziqet e mundeshme qe do ket pasi te dal nga spitali .

3- Referimet dhe promocioni shendetesore

Referimet per sherbimet e kujdesit shendetesore :

DIETA: dietisti vendos ushqimet qe duhet te marr pacienti

PUNONJSI SOCIAL: ndihmon pacientin ne perballimin e krizave te jetes

TERAPIA FIZIKE: terapisti ndihmon ne reabilitim

TERAPIA PROFESIONALE : mundeson aftesi te reja profesionale ose aktivitete te jetes se perdicme

TERAPIA E TE FOLURIT: ndihmon ne permisimin e crregullimeve qe- ndikojne ne komunikimin

verbal

Promocion shendetesore

Dhenia e kujdesit shendetesor ne shtepi kerkon perfshirjen e pacientit dhe te familjes.Perfshirja e

pacientit ne planifikim dhe mesimdhenie con ne nje arritje me te mire te qellimit.Pacienti is I
detyruar te marr nje rol aktiv .

Kur planifikohet kujdesi shendetesore ne shtepi merren parasysh faktore si ;

 FAKTORE SOCIO-EKONOMIK, KULTUROR DHE MJEDISOR

 FAMILJA DHE BURIMET E KOMUNITETIT

 EDUKIMI I PACIENTIT

 BASHKEPUNIMI NDERDISIPLINOR

Hospices

Jane programe per te semuret rend pa shpres per jeten .

Ato sigurojne mbeshtetje dhe kujdes per personat ne muajt e fundit te jetes ,keshtu ato mund te
jetojne jeten ne nje menyre sa me te qete dhe konforte.
 4- Transferimet Brenda spitalit
Transferimet mund te ndodhin kur pacienti kerkon nje lloj tejter sherbimi infermjeror.Transferimet
ne pavione te ndryshme kerkojne parapergatitje.

 Infermjeret e pavionit ose sherbimit dergues kordinojne punen me infermjeret e pavionit

prites .

 Keto aktivitete perfshijne regjistrimin e te dhenave mjeksore te pacientit ,transportin e

medikamenteve dhe te paisjeve personale.Duke orjentuar pacientin dhe familjaret e tij ne
lidhje me transportin

 Pasi pacienti mberrin ne pavionin e ri, ekipi I kujdesit eshte pergjegjes per vleresimin e
gjendjes se tij.

 Familjaret dhe pacienti informohen vazhdimisht ne menyre qe te minimizohet ankthi dhe

frika

5- Agjensit e kujdesit shendetesor ne shtepi

Keto agjensi, me baze ne spital,
private ose publike sigurojne sherbime te kualifikuara te here
pas hereshme dhe profesionale te ndihmes shendetsore ne shtepi zakonisht njehere 
ose dy here ne dite,deri ne
7 dite ne jave, zakonisht nga infermiere te regjistruara, infermiere praktike te licensu
ara, kujdestare shtepiash. 
Kosto e ketyre sherbimeve eshte e larte. Kompanite e paisjeve mjekesore te qendrue
shme sigurojne pajisje mjekesore tee tilla si: krevate spitalesh,ventilator, oksigjen per 
tu perdorur ne shtepi si dhe pajisje te disponueshme

6- Hocpises

 Hospicies jane programe qe shepesh ekzistojne Brenda agjensive te kujdesit shendetesore

per te semuret rend pa shpres per jeten.Infermjerve qe punojne ne kete specialitet iu
kerkohet njohuri dhe aftesi per te kontrrolluar dhimbjet dhe psikologjia per tu marr vesh me
pacientet qe po vdesin dhe famijen e tyre.

 Kete rol ne shqiperi e kryen sherbimi Paliativ

 Objektivi kryesor I kujdesit paliativ eshte te ofroj me mjete te posacme nje cilesi me te mire
jete.Ne praktik kurat palliative jane :

- Kerkim menyrash te reja trajtimi dhe nje nivel I kenaqshem I kujdesit shendetesore
 7-Vizita shtepiake
Pergatitja per vizitat shtepiake

 Perpara se te bejn viziten shtepiake,infermjerja duhet te ndjek disa hapa:

 HAPI  1- Te kontaktoj me te asistuarin e ti kerkoj lejen per ta vizituar ,te progranmoj daten
dhe oren e vizites.Nese pac nk ka mundesi te prgj ne tel ,mund te bej te njejten gje me
familjaret.

 HAPI 2- Te shpjegoje gjithmon qellimin e konsulences.

Shume agjensi u mundesojn infermjerve canta qe mbajn materialin standart dhe objektet e
nevojshme per vizitat shtepiake .Is e rendesishme qe cant ate paijet mire me matrial shtes qe
mendohet qe mund ti nevoiten gjate vizites.

Masat paraprake per sigurimin e asistences ne shtepi

 Te mesoj e te momerizoj ne telefon numrat telefonike te agjensise dhe sherbimeve te

emergjences.

 Te leje ne agjensi programin e vet te perditshem dhe numrat e pacienteve qe do asistoje ,ne
menyre qe te lokalizohet ne rast se nuk kthehet ne oren e pritur .

 Te dij ku jeton I asistuari e te kete me vete nje bllok te vogel per konsulta te shpejta .

 Te shikoj makinen dhe sasin e naftes.

 Te parkoj makinen afer shtepise se te asistuarit e ta mbylli me celes gjate vizites.

 Mos te vej bizhuteri kur kryen viziten

 Te sjell me vete karten e identifikimit te agjensise e te kete monedha me vete per te

telefonuar.

 Mos te kaloj asnjehere te familja e pacientit pa e lajmeruar me pare

Mbarimi I nje vizite

 Te asistuarit ose familjes se tij duhet ti lihen innstruksionet te shkruara

 Gjuha e perdorur duhet te jete gjuha e folur nga I asistuari dhe me shkronja te medha

 Te caktohet data dhe ora e vizites se ardhshme.

 8- Koncepti holistic
 Fjala ‘HOLISTIC’ vjen nga greqishtja dhe do te thot : te gjitha,I tere, ne total dhe kupton qe
cdo system nuk konceptohet dot I vetem ne pjese te ndara.

 Principi kryesor I holizmit is ‘’ teresia eshte me shum se shuma e pjesve te tij’’.

Holistic health

 Shendeti holistic is nje term I perdorur nga mjeksia e alternuar per te pershkruar kujdesin
shendetesore sin je bashkpunim dhe balancim I te gjitha aspekteve te jetes se njeriut si ato
fizike,mendore dhe shpirterore.

 Qe kur u fut perdorimi I termit holisem ne mjeksi trajtimi mjeksor njohu nje dimension te
ri.Roli I pacientit ndryshon duke filluar me mesimin e efekteve te
trajtimit,zgjedhjeve,veprimeve ,qendrimeve qe ndikojn ne gjendjen prezente te tij.

Shendeti holistic ideal is realizimii potencialit njerezor si qenie ne teresi si dhe deshirat tona per te
jetuar nje jete te kenaqshme dhe plote gjalleri.Synimi nk is vetem nje mirqenie fizike por edhe nje
harmoni e plote me ambjentin dhe veten ne te gjitha nivelet si shpirterore,fizike,mendore etj

9- Faktoret qe ndikojn ne shendetin e njeriut

 NDRYSHIMET GJENETIKE

 PROCESET FIZIOLOGJIKE

 NDRYSHIMET PSIKOLOGJIKE

 VECORITE INTELEKTUALE DHE SHPIRTERORE

 FAKTORET E AMBIENTIT

 STANDARTET EKONOMIKE DHE SOCIALE

 BESIMET DHE NJOHURITE

10- Piramida e nevojave

1- Nevojat fiziologjike : ajer ,uje,drite,ushqim,gjum pushim

Malsow besonte qe shumica e shoqeris I ploteson nevojat fiziologjike dhe

pasi keto plotesohen kalohet ne nevojat per siguri.

Keto nevoja mund te kontrollojne mendimet dhe sjelljet dhe per pasoj
mund te shkaktojne nje gjendje ku njerzit te ndihen te semur ,te ndjejn
dhimje etj.

2- Nevojat e sigurise: mosrrezikimi ,mbrojtja dhe siguria

 Siguria dhe mbrojtja behen primare kur permbushen nevojat
fiziologjike

Te keto ben pjese

 Siguria fizike

 Siguria punonjsit

 Siguria e te ardhurave dhe burimeve

 Siguria morale dhe fiziologjike

 Siguria familjes,

 Sigurimi shendetesore

 Sigurimi I pasuris personale kundra krimit

3- Nevoja sociale :dashuria,pranimi ne shoqeri dhe perkatesia

Pasi jn plotesuar dy nevojat e para vjen nevoja socilae

Ketu lind nevoja te ndjem deshiren per miq,familje, dhe kontakte

shoqerore

Ne nevojat sociale perfshihen :

 Nevoja per shoqeri

 Nevoja per shoqeri te ngushta

 Nevoja per familje te komunikueshme dhe

mbeshtetese

4- Nevoja per vleresim :mirnjohje,respect dhe vleresim

Kur fitojme mirnjohjen e te tjerve ,vemendjen e tyre dhe pozite

plotesojme nevojat per vleresim dhe ndihemi te rendesishem
dhe me besim ne vetvete

5- Veteaktualizimi

Eshte maja e piramides

Kur te gjitha nevojat tjera jane te plotesuara individi eshte I

motivuar per te rritur nevojen e persosjes dhe vetaktualizimit

Kjo ka te bej me realizimin nga individi te potencialit t vet te

vecant me ate qe individi te behet ceshte I afte te behet.

11- Aktivitetet njerzore t individit

1- Frymemarrja normale
 Infermjeri vlereson frymemarrjen e pacientit

Percakton shkakun e veshtiresis ne frymemarrje dhe merr masat e duhura per

te

2- Marrja e lengjeve dhe ushqimit mjaftueshem

Infermjeri vlereson ushqyerjen e pac duke I ber pyetje :

Mban djet ,ka alergji ndaj ndonje ushqimi ,ka qen I dobet ose obes?

Ne baz te ketyre inf percakton prb e pac lidhur me menyren e te

ushqyerit

3- Largimi I mbeturinave trupore

Pyetet pac nese ka prb me jashtqitjen ,me urinimin

Ka ndrsh te ngjyres se urines ose feceve?

Duhet te pyetur pa e ven ne siklet pacientin

4- Levizja dhe marrja e pozicioneve te deshiruara

Shikohet nese ka ndonje shkak qe pengon levizjen e pac,nese ka

ndonje dhimje etj

Duhet te ndihmohet te marr pozicione te caktuara ne te mire te

shendetit te tij

5- Gjumi dhe pushimi

Inf duhet te vezhgoj nese pacienti ben gjum t erehatshem dhe sa or fle

Nese nuk ben gjum sic duhet infer duhet ta ndihmoj ate te ndihet sa me rehat

6- Perzgjedhja dhe veshja e rrobave komode

Duhet qe infermjeri te kujdeset per veshjen e pac qe te jet ne

pershtatje me temperaturat

7- Mbajtja e tem se trupit ne gjendje nrm duke u veshur ne pershtatje me temperature

Inf duhet te mbaj ne vlera nrm tem e pac dhe per kete kur eshte
nxehte duhet te ajros dhomat ,kur eshhte ftoht duhet ne shtoj
mbulesat per paciente

8- Mbajtja e trupit paster dhe higjena personale

Pac duhet te siguroj qe pac po mabn higjenen sic duhet

9- Praktikimi I besimit fetar

Inf duhet t erespektoj besimin fetar tec do pacienti dhe te mos bej
dallime

10- Marrja pjese dhe aktivizimi ne argetime te ndryshme

Inf mer rinformacion se si e kalon kohen e lire pacienti

 Merr informacion q ete kuptoj se cka e ben ate te ndihet mire

Kjo e ndihmon ne sherimin sa me te shpejt

11- Meson sit e udhehiqet per nje shendet nrm duke perfituar nga mundesite shendetesore
te ofruara

Inf duhet te sigurohet qe pac,familja dhe shoqeria kn informacionin e

duhur mbi prb shendetesore shqetesuese per ta si dhe te gjith
individet kan mundesi trajtimi mjeksor.

Detyra kryesore e infermjerit is te ndihmoj individin ne rastet kur nk I ploteson keto nevoja

12- Ceshte shendeti dhe faktoret qe ndikojn

ORGANIZATA BOTERORE E SHENDETIT (OBSH) E PERCAKTON SHENDETIN “ SI NJE GJENDJE
MIREQENIEJE E PLOTE FIZIKE, MENDORE DHE SOCIALE”

Percaktimi I obsh ka karakteristikat e meposhtme :

 Shqetesimi per individin si nje sistem i tere

 Shendeti identifikon mjedisin e jashtem dhe te brendshem

 Njohjen e rendesise se rolit individual ne jete

Faktoret e brendeshem perfshijne :

 Stadet e zhvillimi te nje personi

- Infermjerja duhet te marr ne konsiderat nivelin e rritjes dhe zhvillimit te pacientit

kur perdor besimin shendetesore dhe praktiken e tij per te planifikuar kujdeset
infermjerore

 Biografine intelektuale

- Infermjeria vlerson sfondin intelektual

 Perceptimin e funksioneve

- Menyra se si njerzit perceptojn funksionin e tyre fizik ndikon ne shendet dhe ne

praktiken shendetesore.

 Faktoret emocionale dhe shpirteror

- Shkalla e qetesis dhe stresi I nje pacienti ndikon ne shendet dhe ne pralktiken
shendetesore

Faktoret e jashtem influencojne

 Besimet dhe praktiken shendetesore te nje personi duke pefshire praktiken familjare

- Perceptimi qe kan familjaret e pac ndikojn ne ate se si mendon pac per semundjen
  Faktoret socio-ekonomik

- Faktoret si rrjeti social,niveli ekonomik,dhe psikosocial ndikojn ne menyren se si pac

reagon ndaj semundjes

 Biografite kulturore

- Infulencon besimin,vlerat dhe zakonet.

Parimet e ruajtjes se shendetit

 Ushqyerja 

 Ushtrimet 

 Mos perdorimi i droges dhe alkolit 

 Pergjegjesia ndaj seksit dhe reduktimi i tresit.

13- Ceshte semundja dhe faktoret qe ndikojn

Semundja nuk eshte thjeshte prania e nje procesi patologjik. 
Semundja eshte nje gjendje,ne te cilen funksioni fizik,emocional,intelektual,social, zhvillues dhe shpi
rteror i nje personi eshte demtuar ose ulur krahasuar me eksperiencat e meparshme.

Faktoret qe influencojne ne sjellje te semundshmeris

Faktoret e brendshem: te cilat ndikojne ne mynyren e sjelljes se pacientit kur ata jane te semure duk
e perfshire ketu perceptimin e tyre ndaj semundjes,natyren e semundjes si dhe shtrirjen e simptoma
ve

Faktoret 
e jashtem “ influencojne ne sjelljen e nje pacienti duke perfshire simptomat e dukshme,grupet social
e,biografine kulturore,faktoret ekonomik dhe mbeshtetjen sociale

14- Stadet e semundjes

Stadi l-perjetimi I simptomave

- Gjate kesaj faze pac e kupton se dicka nk po shkon mire ,kupton nje kufizim ne
funksion por nk dyshon per ndonje diagnoz specifike.

- Ai ne kete stad pranon prezencen e problemeve shendetesore

Stadi ll-pranimi I rolit te semurit

- Nese simptomat vazhdojn dhe behen me te ashpra ai person identifikohet si I semur

- Pranimi I rolit si I semur rezulton me ndryshime emocionale

Stadi lll-kontakti me kujdesin mjeksor-

 - Ne kete stad pac kerkon pranimin e nje eksperti te semundjes dhe trajtimin e
saj.,per te njohur shkaqet e semundjes etj

Stadi lV-roli I varur I pacientit

- Ne kete stad pacienti veret nga profesionistet e kujdesit shendetesore per te

qetesuar simptomat e semundjes.

- Pac pranon kujdesin simpatin,mbrojtjen, per te cilen ka nevoj si dhe streset e jetes.

Stadi V -sherimi dhe rehabilitimi

- Sherimi mundte vij ne menyre te papritur ose jo

- Infermjerja e cila kupton keto stade mund te kuptoj ndryshimet ne sjelljen e

pacientit dhe te planifikoj nje plan te efektshem kujdesi.

15- Parimete ruajtjes se shendetit

 Ushqyerja 

 Ushtrimet 

 Mos perdorimi i droges dhe alkolit 

 Pergjegjesia ndaj seksit dhe reduktimi i tresit.

16- Cesht vetkonceptimi

Eshte nje imazh mendor i fortesise dhe dobesise ne te gjithe aspektet e personalitetit. 

Varet pjeserisht ne imazhin e trupit  dhe rolet,
por gjithashtu perfshin aspektet e tjera psikologjike dhe shpirterore. 

Vete-konceptimi eshte i rendesishem ne lidhjen me pjestaret e familjes.

17- Cfare jane diagnozat infermierore sipas Gordon dhe Edel
, si pershkruhen ato?
Diagnoza infermjerore sipas Gordon :

Diagnoza infermierore pershkruan nje permbledhje te shenjave dhe simptomave treguese te

shendetit aktual ose potencial qe infermierja ne baze te formimit dhe ekperiences ka autorizim dhe
pergjegjesi te trajtoje.

Diagnoza infermjerore sipas Edel :

Nje diagnoze infermierore eshte pershkrimi I nje modifikimi aktual ose potencial te gjendjes
shendetsore te pacientit.
 18- Cilat jane teknikat e ekzaminimit fizik? 
Inspeksioni-Eshte ekzaminimi viziv I pacientit,
I ndjekur ne mEnyre metodike dhe te paramenduar. Fillon qe ne kontaktin e pare te infermierit me p
acientin.
Palpacioni-Eshte perdorimi I specializuar I prekjes per te mbledhur te dhena me shume ne krahasim 
me inspeksionin. Nepermjes majave te gishtave dhe te perllembes se dores,infermieri mund te perca
ktoje dimensionet,formen dhe konfirmimin e strukturave trupore themelore.
Perkusioni-Eshte nje teknike ne te cilen nje ose dy duar perdoren per te dhene goditje mbi nje siperf
aqe trupore dhe te prodhojne nje tingull te quajtur shenim i perkusionit. Perdoret per te lokalizuar d
he nivelin e organeve.
auskultacioni-Eshte teknika e degjimit te tingujve  te trupit me nje stetoskop per te identifikuar tingu
jt normale dhe jonormale. Ofron inormacion mbi levizjen e ajrit
Intuita-Intuita eshte e perkufizuar si perdorimi I analizez se vetvetes,te instiktit dhe ekperiences klini
ke per te shprehur nje gjykim klinik mbi pacientin. Eshte nje tip
I specializuar njohjeje qe percakton veprimet infermierore dhe influencojn ne aftesine e infermierit p
er te analizuar te dhenat specifike mbi pacientin.

19- Cilat jane llojet e te dhenave qe mbledh infermieri?

Si pershkruhen ato?
1- Te dhenat subjective jane; Jane pershkrimi inividual i situates sipas veshtrimit tee pacientit,
per ndjenjat, idete dhe gjendjen shendetesore te tij

2- Te dhenat objective : Sigurohen me

ane te komunikimit,observimit dhe perceptimit duke perdorur shqisat. Keto te dhena perfshi
jne : pamjen e jashtme,gjatesine,peshen,ngjyren e lekures etj.

3- Te dhenat historike dhe aktuale

Jane nje informacion mbi gjendjen shendetesore te meparshme personale dhe familjare. Te dhenat 
aktuale i referohen gjendjes shendetsore aktuale si ankesa te ndryshme,shenjat vitale, testet diagno
stikuese,ekzaminuese etj

20- Cfare permbleldh procesi infermieror? Pershkruani hapat e tij. 
21- Ceshte komunikimi ?
• Komunikimi is element baze I bashkveprimit human qe lejon njerzit te themelojne ,ruajn
dhe permisojne kontaktet midis tyre

• Ai i referohet sjelljeve verbale dhe joverbale nën konteksin social.

• Për të komunikuar me efektivitet me pacientët, infermierja duhet të zhvillojë aftësitë teknike

të komunikimit për të arritur zhvillimin e një lidhje pune ose terapeutike.

• Kërkon aftësi, praktikë dhe përdorim të vetëdijshëm të parimeve dhe teknikave.

• Dëmtimi i komunikimit çon në probleme serioze pasi është baza e lidhjes së infermieres/it
me anëtarët e tjerë të kujdesit shëndetsor.

• Knaus zbuloi se: vdekshmëria me e ulur në spitale ishte e lidhur me ndërveprimet e

kordinuara të infermiereve dhe mjekëve.

• Komunikimi është kompleks dhe kërkon praktikë dhe vetëdije.

22- Cilat jane nivelet e komunikimit?

1. Komunikimi intrapersonal(ndodh ndermjet personit dhe vetes)

Ndodh brenda nje individi dhe is menyra me te cilen njerzit konsiderojne mendimet e tyre.Qellimi i
ketij komunikimi is vetedija e cila infulencohet nga konceptet dhe ndjenjat e vetvlersimit

2. Komunikimi interpersonal

Is nderveprimi ndermjet dy njerzve ose nje grup te vogel.Qellimi I kietij komunikimi is ndarja e
ideve,marrja e vendimeve dhe zhvillimi personal.

3. Komunikimi publik

Is nderveprimi me grupe te medha njerzish .Komunikimi public kerkon aftesi speciale te tilla si:
postera dhe ze karakteristik per te komunikuar me efekt mesazhin.

23- Elementet e procesit t komunikimit ?

 Mesazhi

- Is informacioni qe dergohet ose shprehet nga derguesi

- Mund te jete verbal ose joverbal dhe dergohet npm nje kanali komunikimi

 Dërguesi

- Is personi qe inicion komunikimin interpersonal

 Marrësi

- Is personi te cilit I dergohet mesazhi

- Qe komunikimi te jete efektiv marresi duhet te perceptoj ose te jete I kujdeseshem

ndaj mesazhit te derguesit

 Feedback

- Nenkupton nese u kuptua domethenia e mesazhit

- Prgj verbal ose joverbale e marresit I degron nje feedback derguesit

 Kanalet

- Jn mesazhe te derguara npm sensit visual,auditive dhe prekes

- Shprehja faciale ka te bj me anen vizuale

- Fjala udheton npm kanaleve auditive

 - Prekja me ane te te prekurit

 Referenti 

- Motivon nje person per te kominikuar me nje tjeter

- Ai mund te jete nje object, eksperienc,emocion ,ide ose veprim

 Mjedis

- Is atmosfera fizike dhe emocionale ne kohen qe nderveprohet

- Qe komunikimi te jet efektiv mjedisi duhet te jete konfort dhe I pershtacem me

nevojat e pjesmarresve

24- Faktoret qe ndikojn ne procesin e komunikimit ?

 Perceptimi

- Perceptimet jn pikpamje personale e ngjarjeve qe ndodhin ne mjedis

- Ato formohen nga qellimet dhe shpresat

 Vlerat

-reflektojne gjerat qe nje person I konsideron te rendesishme ne jete

 Zhvillimi

- Zhvillimi I shpejt I te folurit ndryshon ndermjet femijeve dhe is I lidhur me

zhvillimin intelektual dhe kompetencen neurologjike

 Hapësira  personale  dhe  teritorialiteti

- Gjate nderveprimeve sociale njerzit rruajn me vetedije nje distanc ndermjet tyre

- Kur kercenohet hapsira personale njerzit kunderpergjigjen dhe komunikimi behet

me pak efektiv

 Gjinia

- Grate dhe burrat kn menyra te ndryshme komunikimi

 Emocionet

- Jn ndjenja subjective rreth ngarjeve dhe influencojne menyren qe nje person

komunikon dhe lidhet me te tjeret

 Begraundi  social-kulturor

- Njerzit kn kultur ate ndryshme

- Infermjerja duhet te pranoj te shkuaren kultureore ten je personi

 Njohuritë
 - Nivelet e ndryshme te njohurive e bjn komunikimin m te veshtir

 Rolet  dhe  lidhjet

- Personat komunikojn me te tjeret ne nje menyre te pershtacme per rolet dhe

lidhjet qe kan me to

- Formaliteti ose jo , I komunikimit varet nga rolet dhe llojet e lidhjes qe nje person
ka me te tjeret.

 Mjedisi

- Komunikimi is me efektiv nese kryhet ne nje mjedis komfort

25- Cilat jane menyrat e komunukimit

 Komunikimi  verbal 

Perfshin fjalet e folura ose te shkruara

Fjalori:

- Kominukimi is I pa sukseseshem nese marresi is I paafte te perkthej fjalet dhe

frazat e derguesit

- Prandaj infermjerja duhet te perdor terma sa me te tjesht e ege kuptueshme per

pacientin

Domethënia  e  kuptimit  dhe  ngjyrimi

- Nje fjale e thjesht mund te ket disa domethenie prsh fjala shok

- Infermjeri duhet te bj kujdes ne fjalet qe perdor

Ritmi

- Komunikimi verbal is me I sukseshem kur shprehet me ritmin ose shpejtesin e

pershtacme

- Te biseduarit me shpejtesi ,berja e pauzave vend e pavend ,ose te folurit me ngadal

mund te transmetoj nje mesazh t egabuar te pacienti

Intonacioni

- Zeri I atij qe flet mund te ndikoj dramatikisht ne domethenien e mesazhit

- Inferm, duhet te jet e ekujdeshsme ne dhenien e mesazhit qe te mos e jap ate ne

menyre te gabur

- Duhet te mos ndikohet nga emocionet sepse kto ben shkak per ndryshimin e tonit
te zerit.
Humori

- Humori mund te perkrah mirqenien

- Humori stimulon prodhimin e 4 hormoneve qe rrisin ndjenjen e

mireqenies ,tolerances ,reduktoj ankthin etj.

Qartësia  dhe  përmbledhja

- Komunikimi duhet te jete sa me I permbledhur dhe I qaer ne menyre qe te mos

behet konfuz marresi I mesazhit

- Qartesi aarrihet kur flitet me ngadal dhe shpjegohet qart.

Koha  dhe  përkatësia

- Koha e papershtatshme e dhenies se mesazhit mund ta bej ate te marr ne menyre

te gabuar

- Shpesh koha m e mire per bashkbisedim is kur pacienti shpreh interes per te folur

Kominikimi joverbal

Is shekmbim mesazhi pa perdorur fjalet

 Metakomunikimi

- Is meszhi me mesazhit qe transporton qendrimin e derguesit ndaj vetes dhe

mesazhit si dhe qendrimet ,ndjenjat dhe vemendjen ne drejtim te derguesit

 Paraqitja

- Paraqitja is nje nga gjerat qe verehet e para qe ne fillim te bashkveprimit.

 Ecja  dhe  qëndrimi

- Qendrimi dhe ecja reflektojn emocionet ,konceptin per veten dhe shkallen e
shendetit

 Shprehja  fytyrës

- Fytyra is nje burim I npasur komunikimi

- Fytura zbulon 6 emocionet e ppara :

surprizen ,nxehjen ,friken,lumturin ,merzin ,nervin

 Kontakti    i    syve

- Kontakti me sy gjate bisedimit tregon respect per personi =n dhe gadicmeri per te
degjuar

- Infermjerja duhet te mbaj kontaktin me sy me pacientin

 Gjestet

- Tregojn me qart mesazhin qe duam te dergojm

 Prekja
 - Is nje pjese e rendesishme e lidhjes infermjerore-pacient

 Zhurmat

- Te qarit ,rendikemt komunikojn ndjenjaq dhe mendime

 Hapësira  dhe  teritorialiteti

- Is drejtimi per te fituar ,ruajtur e mbrojtur nje te drejt ekskluzive

- Hapsira personale is e padukshme ,individuale dhe e palevizeshme

- Territory mund te jete I ndar dhe I dukshem per te tjeret

26- Permasat e lidhjes ndihmuese ?

 Besimi

- Besimi edukon nje komunikim terapeutik te hapur

- Pa bindjen e pacientit se infermjerja deshiron te kujdeset per te plotesuar nevojat e

tij , nk mund te krijohet nje lidhje besimi

- Is shm I rendesishem besimi ne lidhjen infermjer-pacient

 Empatia

- Is aftesia per te kuptuar ,per te pranuar jeten e nje personi tjt dhe per te saktesuar
ndjenjat perceptuese

- Simpatia is prirja per te menduar ose ndjer si nje person tjt

 Kujdesi

- Is te pasurit nje lidhje positive me nje tjeter

- Is baza qe ndihmon lidhjet ndihmuese dhe gjithashtu is baza infermjeris si shkenc

humane

 Autonomia  dhe  reciprociteti

- Autonomia I referohet aftesis per te qen I vetdrejtuar

- Reciprociteti perfshin ndarjen me nje tjeter

27- Teknikat e komunikimit me femijet dhe pacientet

 infantet

- se pari femija komunikon ne menyre joverbale

- infermjerja duhet te shmang zhurmat e forta dhe levizjet e papritura

 Parashkollorët

- Femija komunikon verbalisht dhe joverbalisht

- Inf diskuton me femijen duke e pyetur cfare te bj dhe si ndihet , e lejon qe te

eksploroj mjedisin,
 - Perdor fjal te shkurtra dhe te thjeshte

- Eleminon shprehjet me dy kuptime

 Fëmijët e moshës shkollore

- Komunikimi is verbal

- Femija kerkon shpjegimin e fjaleve

- Inf duhet ti jap shpjegime te thjeshta dhe ta lejoj qe te thot friken apo shqetesimet
nese ka

 Adoleshentët

- Nje adoleshent is me abstract ne mendime ,lekundet ndermjet femijeris dhe sjelljes

te te rriturve

- Infermjerja duhet te shmang imponimin dhe gjykimet dhe I jep koh atij per te
biseduar

Komunikimi me pacintet e rritur dhe te moshuar

28- Ceshte afazia dhe Dizatria

Afazia

Nëse si rezultat i dëmtimit të trurit, një ose disa pjesë të përdorimit të gjuhës ndalon së funksionuari 
siç duhet, kjo quhet afazi. 

Afazia - A (=mos) phasia (=e folura)
do të thotë se dikush nuk mund të thotë më atë që ai ose ajo dëshiron.
Ai ose ajo nuk mund të përdorë më gjuhën. 

 Drejtoi pyetje që kërkojnë përgjigje të shkurtra po ose jo.

 Jepi kohë për të kuptuar dhe përgjigjur

 Përdor mjete vizuale si: piktura dhe objekte, kur është e mundur.

 Mos fol njëkohësisht me personin.

 Mos fol me zë të lartë.

Dizatria

 Personat me disartri kane çrregullime në artikulimin e fjalëve , (dys-çrregullim dhe artry-
artikulim).

 Dëgjo me vëmendje, ji i/e duruar dhe mos e ndërpre;

 Inkurajo pacientin të përgjigjet;

 Referoje pacientin tek një terapist gjuhe sipas nevojës; 
- Vlerësimi .Nëse komunikimi ka qenë terapeutik, vlerësimi përcaktohet nga progresi i pacientit, ose 
mungesa e progresit në drejtim të arritjes së qëllimeve të paracaktuara.

29- Matjet e vlerave vitale kryesore tek nje pacient jane:

1- Rruget e respiracionit

- Qe duhet te jene te lire

- Shenohet -A

2- Ritmi I respiracionit

- Duhet te jete Brenda limiteve normale

- 16-20 /min tek I rriuri

- Tek neonati 30-45/min

- Femija 1-3 vjec 20-22 /min

- Femij I rritur 18/min

- Shenoeht -B

3- Qarkullimi

- Vleresohet me pulsin periferik dhe central

30- Frymemarrja (Respiracioni )

Is procesi per te permbledhur dy procese te ndrsh por te lidhura me njera tjt :

1- Respiracion I jashtem

- Is process I marrjes se O2 ne trup dhe eleminimi I Co2 nga trupi

2- Respiracion I brendeshem

- I referohet perdorimit te O2 ,prodhimit te CO2 dhe ndryshimit te ketyre gazeve

ndermjet qelizave dhe gjakut

Sistemi respirator ka 4 perberes :

1- Mushkerit ,jn pergjegjese per ndryshimin e gazrave

2- Kaviteti torakal ,muret e kraharorit dhe muskujt respirator

3- Qendra e kontrollit respirator ne tru

4- Nervat dhe rruget nervore qe lidhin trurin me muskujt

Frymemarrja nrm is automatike dhe e pavullnecme.Tek personat me system te shendetshem

respirator ,stimulus nrm I frymemarrjes is hiperkarbia rritja e nivelit te CO2.

Faktoret qe ndikojn ne respiracion

Ka disa faktore qe ndikojne ne shpejtesin ,rritmin dhe thellesin respiratore, ato jane :

1- Mosha

- Me rritjen e personit shpejtesia dhe thellesia e repiracionit rritet

2- Medikamentet

- Narkotiket demtojn aftesin per te inspiruar vullnetarisht dhe shpejtesia dhe thellesia
respiratore ulen

3- Stresi

- Stresi shton thellesin dhe shpejtesin respiratore

4- Ushtrimet

- Kur njeriu bn ushtrime trupi ka nevoj per m shm oksigjen si rrjedhoj prodhohet me shm
nxehetsi co2 duhet te eleminohet.

- Trupi prgj duke rritur shpejtesin dhe thellesin respiratore

5- Lartesia

- Ne nivele te larta ulet permbajtja e O2 dhe per te kompesuar kete rritet shpejtesia dhe
thellesia respiratore

6- Gjinia

- Burrat kane shpejtesi respiratore m te ulur se grate sps kn kapacitet m te madh

mushkeror

7- Pozicioni I trupit

- Kur personi perkulet ose rrezohet mund te demtohet shkembimi I gazeve dhe rritet
shpejtesia dhe thellesia respiratore

8- Temperature trupore

- Kur personi ka temperature te larte shpejtesia respiratore rritet sin je mekanizem

mbrojtes ne menyre qe nxehtesia te humbas nga mushkerit

31- Vleresimi I karakteristikave respiratore

Takipnea -frymemarrje jo nrm ,e shpejt

Bradipnea-f. jo nrm e ngadalt

Apnea-munges respiracioni

Raspiracionet biot- respiracione ciklike te cekta qe shoqerohen me nj periudh apneje

Respiracionet Cheyne -Stokes -jn ciklike ,ku perjudha e e rritjes se shpejtesis dhe thellesis
respiratore alternohen me perjuha apneje

Respiracionet Kussmaul –karakterizohet me rritje te shpejtesis dhe thellesis

Respiracionet apneustic -jn inspiracione qe shoqerohen me gulcime te gjata te ndjekura me
ekspiracione te shkurtera

Disnpnea-veshtirsi respiratore qe kerkon sforcim nga ana pacientit

Stridor -is nje inspiracion me zhurme te ashper qe ngjane si klithem dhe mund t tregojn demtime te
siperme te rrugve respiratore

Gulcimi -tingull I larte muzikor si pasoj e ajrit qe leviz n rruget e frymemarrjes , shoqerohet me
demtim te pjeseshem te bronkeve ose bronkiolaqve

32- Pulsi
Is vala e gjakut qe krijohet nga kontraktimi I ventrikulit te majt te zemres.Valet e pulsit
perfaqessojn goditjen e vellimit nxjerre dmth t sasis se gjakut qe hyn n arterie n cdo kontrksion
ventricular si dhe pranimin e arterieve dmth aftesin e tyre per tu kontraktuar dhe shtrir.

Tek nj person I shendetshem pulsi pasqyron rrahjet e zmr dhe shpejtesia e pulsit is ee njejt me ate
te kontraktimeve ventrikulare te zemres.

Pulsi periferik-is nj puls qe gjendet n periferi te trupit :duar,kemb apo qaf

Puls apical-is puls qendror,qe gjendet n apeks te zemres

Faktoret qe ndikojn n shpejtesin e pulsit:

1- Mosha

- Me rritjen e moshes shpejtesia e pulsit ulet

2- Gjinia

- Pas puberitetit tek meshkujt pulsi is m I ulur se te femrat

3- Ushtrimet

-shpejtesia e pulsit rritet gjate nje veprimtariee fizike

4- Tem trupore

- Mund te shtoj shpejtesin e pulsit

- Ritmi pulsit bije kur tem is nen normale

5- Medikametet

-disa shkaktoj rritje disa ulje

6- Hemoragjia

- Humbja e gjakut nga sistemi vascular rrit shpejtesin e pulsit

7- Stresi

- Rrit shpejtesin dhe forcon rrahjet e zmr

8- Ndryshimet e pozicionit
 - Kur nj person is ulur apo n kemb zakonisht gjaku grumbullohet ne enet e sistemit te
poshtem venoz

Vendet per matjen e pulsit

1. Temporal:mbi kocken temporale te kokes,perdoret ne raste kur nk mund te preket pulsi

radial

2. Carotid:anash qafes ,perdoret tek femijet ne rast te arestit kardiak

3. Apical: n apeks te zemres ,perdoret per mosperputhjet me matjet e bera ne pulsin radial tek
femijet mbi 3 vjec

4. Brakial- para berrylit ,perdoret per matjen e presionit te gjakut

5. Radial: perdoret shpesh e preket leht , ne an te gishtit te madh

6. Femoral-pergjat ligamentit inguinal ,per te percaktuar qarkullimin e gjakut te njera kemb

7. Popliteal-prapa gjurit,per te percaktuar presionin e gjakut ne kemb

8. Posterior tibial-ne sip mediale te kaviljes ,per te percaktuar qarkullimin e gjakut ne kemb

9. Pedal :mbi kocken e kembes ,per qarkullimin e gjakut ne kemb

Vleresimet e pulsit

Takikardi –shtim I rrahjeve te zmr /mbi 100 rr ne min

Bradikardi- nen 60 rrahje n min

Puls I rregullt -is kur koha ndermjet dy rahjeve is e njejt

Aritimi -puls me rritem te crregullt

Vellim I pulsit – is cilesia e forces me te cilen gjaku rreh muret e arterieve

Zakonisht vellimi I pulsit is I njejt ne cdo rrahje

Pulsi quhet nrm -kur is I fort dhe me nderprerje te rregullta

Pulsi quhet patologjik kur :

1- Is I dobet ; me rrahje shm t vgl qe jep ne gishterinj ndjesine e nje fije dhe qe zhduket shm
lehte nga shtypja e gishterinjve.

2- Is teper I fort : me nje amplitude te shtuar

Sistola -is perjudha e kohes kur ventrikujt e zemres jane te kontraktuara

Diastole-is prejudha e kohes kur ventrikujt e zmr jn te relaksuar

33- Presioni I gjakut

Presioni arterial -is presioni qe ushtrohet prej gjakut kur ai pulson ne arterie

Kemi dy matje te presionit te gjakut

 1- Presioni sistolik -is presioni I gjakut qe ndodh si rezultat I kontraktimit te ventrikulit te majt
dhe nxjerrjes se gjakut ne qarkullimin e madh

2- Presioni diastolic -is presioni kur ventriculi is ne pushim

Presioni nrm I gjakut- is 120/80 mmHg

Hipertension-is presion gjaku jo nrm , I lart ku presioni sistolik is 140 ose diastolic 90 mmHg

Hypotensioni -is presion gjaku jo nrm I ulet ku presioni sistolik is nen 100 mmHg

Faktoret qe ndikojn ne presionin e gjakut

 Mosha

- Presioni rritet me rritjen e moshes

 Ushtrimet

- Rrisin kapacitetin e zmr si dhe presionin

 Stresi

- E rrit presionin e gjakut

 Gjinia

- Pas puberitetit femrat kn presion m te ulet se meshkujt

- Pas menopazes grat kn presion m te larte se m pare

 Raca

- Meshkujt zezak mbi 35 v kn presion m t lart se te bardhit

 Medikamentet

- Addrenalina e rrit

- Te tjeret e ulin

 Ndryshimet ditore

- M I ulet is ne mengjes

- Rritet gjate dites

- Zvoglohet pasdite

Matja e presionit te gjakut

Presioni I gjakut mund te matet direct ose indirect.

a) Menyra directe nenkupton futjen e nje kateteri ne arteriren brakiale,radiale ose femorale.

b) Per matjen e presionin indirect ka 3 menyra ;

1- Metoda auscultative

- Duhet sfigmomanometer ,manshet ,stetoskop

 2- Metoda palpuese

3- Metoda flush

Vendet e matjes se presionit te gjakut

Krahu

Parakrahu

Kofsha

Kemba

Paisjet qe perdoren per matjen

1- Manshet

- Is e perber nga nje jastek gome

- Ka dy tuba te lidhura me te

- Njeri tub lidh pompen qe sherben per te mbushur me ajer jastekune gomes

2- Sfignomanometer

- Tregon presionin e ajrit Brenda jastekut te gomes

3- Stetoskop

34- Temperatura
Per te pasur temperature nrm prodhimi I nxehtesis duhet te jete I barabart me humbjen e nxehtesis.

Hipertermia is rritje e temperatures mbi 38,5 grad.

Hipotermia is ulja e tem trupore nen 35 grad.

Faktoret qe ndikojn ne tem trupore.

Mosha

- Te porsalindurit e kn te pastabilizuar temperature

- Pas adoleshences kjo tem stabilizohet

- Mosha e vjeter ka tem m te ulet

Mjedisi

-tem e mjedisit nk ndikon shm ne tem e trupit

Por kur ka tem shm te lart apo shm te ulet mjedisi kjo ndikon

Koha e dites

- Is I ndryshem ne pjese te ndrsh te dites

 Ushtrimet fizike

- Rrisin tem sps gjat ushtimeve shkaterrohen karbohidratet dhe yndyrnat per te
prodhuar energji

Hormone

- Sekretimi hormonal ndikon ne tem trupore

Stresi fiziologjik dhe patologjik

- Rrisi tem trupore

- Ngacmimi I nervit simpatik rrit nivelinn e adrenalines dhe noradrenalines n gjak

- Si pasoj shtohet shpejtesia metabolike dhe kjo shton prodhimin e nxehtesis

Vendet e matjes

Matje orale (n goj)

Mendohet se is vendi m I perdorshem ne bote.Duhet te matet tem 15 min pas marrjes se ushqimit
apo lengjeve.Kjo rrug nk perdoer tek njerzit qe nk ndjekin rrugullat per te mbajtur gojen
mbyllur,thyejn temometrin me goj

Matje rektale (ne rektum)

Besohet qe kjo eshte matja m e sakt.Kjo rekomandohet te pac qe nk mund te masin ne rrug
orale.Nuk perdoret te pac qe kan diarre,kan pasur nderyhrje kirurgjikale rektale etj.

Matje timpanike(n vesh)

Ne matjen me kete metod nk ndikojn duhani ,ushqimet ,lengjet.Me kete metod tem matet me
lehtesi tek personat e pavetedishem ,konfus.

Matje aksilare (nen sqetull)

Tem aksilare konsiderhet m pak e sigurt sps tem e matur ne kete rruge mund te infuluencohet nga
nje ser faktoresh

Llojet e termomereve.

1- Thermometer qelqi me merkur

- Is nje tub I holl qelqi ku ne fund ka nje bulb merkuri

 2- Thermometer oral

- Perdoret per matjen e tem aksilare

3- Thermometer elektrik

- Punon me bateri dhe ka nje sod te ndjeshme ndaj tem te lidhur me apparat

- Ky term e mat tem per me pak se 60 sek

- Vendi m I sakt per tu vendosur is gropa sublinguale.

4- Thermometer letre

- Is I perdorimit te thjesht

5- Thermometer I ndjeshem vizor

- Vendoset ne bark ose balllekura duhet te jete e that

- Ngjyra jeshile trg ngjyr nrm ,kafja trg perjudh tranzicioni,blu ne gri rritjen e temperarures

Injeksionet
Perdorimi ose administrimi I barnave behet ne rruge te ndryshme.Ket rruge te futjes se barnave ne
organizme ndahen ne :

1- Rruge natyrale -paprekur teresin indore

Rruget e aparatit tretes

Rruget e aparatit respirator

Lekura

mukozat

2- Rruge artificiale -duke prekur teresin indore

Injeksionet intraderm(per reaksionet e lekures)

Injeksionet subkutan (per thithje te ngadalshme)

Injeksionet intramuscular(per nj thithje te shpejt)

Injeksionet intra vene(per nj thithje shm te shpejte)

Injeksionet spinale (per anestezi locale ose terapi)

Direct ne organ ose me nderhyrje te thella

Injeksion- is futja nen nje presion ne organizem e nje substance medikamentoze te lengshme ,me
nje volum dhe per nj kohe te varjueshme sipas llojit te rruges se zgjedhur

Injeksioni is nje forme administrimi pareteal I medikamenteve kur nk mund te perdoret trakti
digjestiv.Me ane te kesaj rruge barnat thithen m shpejt ose shm me shpejt ne form active , qe do te
thot me kete rruge japin efektin e deshiruar ne nje kohe sa m te shkurter.

Injektimi I medikamente behet kur :

 1- I semuri per shkaqe te nsrsh nk mund te marr nga goja medikamentin

2- Kur I semuri ka humbur vetedijen ai nk mund te gelltis medikamentin

3- Disa barna kur merren nga goja e humbasin vetin e tyre curative,kurse po keto barna kur
merren me injeksion japin efekt shm te shpejt dhe shm te ndjeshem kurativ.

Shiringat

Shiringat jane te volumeve te ndrsh ,ato jn te shkallezuara ne masen 1ml deri ne 100ml.Edhe aget
jan te medhesive te ndryshme qe I pershtaten vellimit te shiringes.Njihen disa lloje shiringash :

 Shiringa qelqi

 Shiringa me piston metalik dhe me cylinder qelzi me becuk metalik

 Shiringa te vellimit 50 ml dhe 100 ml qe perdoren per lavazhe te ndryshme

 Shiringa plastike

 Shiringa te montuara me medikamentin

 Shiringa te amablazhuara sterile

Pergatitja e injeksionit :

Objektivi is qe te pergatis injeksionin ose ampulen sipas kritereve te:

 Sigurise

 Efikasitetit

 Konfortit

 Ekonomis

Per te arritur keto objektiva infermjera duhet et njoh ;

 Qellimin e injeksionit

 Materialin e nevojshem

 Vendin e aplikimit

 Vecorite e medikamentit

 Lamerohet I semuri per terrapin qe duhet te marr

 Lekura ku do behet injeksioni duhet te jete e paster

 Pozicioni I te semurit duhet t jet shtri ose ulur

 Perapa aplikimit duhet te shikohet

 Etiketa e ampules

 Daza
  Emri pacientit

 Data e prodhimit

 Pamja e lengut

 Teresia e paraqitjes se ampules ose flakonit

 Dezinfektohet tapa e ampules ose qafa e flakonit

 Nese perbmbatja is n form pluhuri behet tretja me uj te distiluar ose solvent#

Teknikat baze te injeksioneve :

1- Materiali baze: tabaka,dezinfektatnt,pambuk,shiring dhe age sterile,medikamenti qe duhet

2- Pergatitja e injeksionit :lajm durat ,lex emri pac dhe medikamenti,doza e medik.,data dhe
ora e berjes se medik.behet gati medikl

3- Parandalimi I infeksionit:mos prekim qafen e empules me agen,ms prekni nga Brenda

pistonin

4- Sigurimi I konfortit te pacientit :

5- Administrimi I injeksionit:dezinnfektoni duart dhe vendin ku do te aplikohet med,bejenii

gati med, injektoni ngadal med,,ndihmojeni pact e kthehet ne pozicion nrm

6- Sistemi I materialeve te perdorura:te pastrohet tabakaja,vendi I punes,te lahen duart,te

observohen reaksionet e mevonshme te pac

Injeksionet intradermike

Is futja ne derme ten je solucioni biologjik ose kimik , shpesh shum te koncentruar dhe te
predispozuar per tu futur ne reaksione te forta me ane ten je rruge te lehte thithje.

Materiali specific is :

 Shiring tuberkuline

 Ag te holl dhe shm te shkurter 0,50 * 16ml

 Pambuk me alkol per te pastruar yndyren e lekures

Vendi I aplikimit pjesa ebrendshme e parakrahut ose pjesa e jashtme e krahut

Teknika e palikimit :

- Pastor dhe tendos lekuren lehtesisht

- Injekto ngadal sasin e pershkruar

- Terhiqqeni me delikates agesn

- Rrethoni topthin e formuar me stirolaps

- Ndihmoni pact e mos e prek topthin

Injeksionet subkutane
Is futja nen nje presion te nje substance mediakmentoze ne indin lidhes nen lekure .Thithja is e
ngadalshme sms indi nen lekur im m pak I vaskularizuar se indet e tjera

Vendi I aplikimit :rajoni abdominal,kufiri midis brinjeve,crista iliake.

- Sasi qe duhet is 0,5-1 ml

- Te shpohet me kend 90 grad me age shm te shkurter

- Ose me kend 45 grad me age me gjatsi te mesme

Pergatitja

- Nje shiring 1ml

- 2 age 25 mm te gjata (nj rezer)

- Formo nj pal ne lekur,fut agen shpejt

- Terhiqni pistonin,injektoni produktin

- Terhiqeni agen dhe bejeni mesazh per pak koh vendit te injektimit

Injeksionet intramuskulare

Jan futja nen nje presion e nje substance medikamentoze direct nen muskul.Thithja is m e shpejt sps
indi is I vaskularizuar mire

Produktet qe mund te injektojm jan :

- Isotonike

- Concentrate

- Te evshtira per tu tretur

- Te ngadalshme per tu thither

- Te dhimshme

 Tek te rriturit deri ne 3ml solucion

 Tek femijet jo m shum se 2ml

 Shiringat 2ml-5ml tek te rriturit

 1ml-2ml tek femijet

Vendi I aplikimit :

- Muskujt gluteal

- Muskuli I kofshes

- Muskuli deltoid

Injeksionet intravenoze
Is injeksion I ngadaleshm ,I zgjatur ose I vazhdueshem I likideve izotonike,hipotonike ose
hypertonike, n nje rruge venoze.

Qellimi :

- Mbajtja e organizmit ne ekujliber

- Trajtime medikamentoze

- Furnizimi me likide,me kriora te nevojshme,me vitamina

- Per te siguruar nj lidhje venoze per administrimin e produkteve te gjakut

- Te siguroj glukz per pac qe do t eperdoret si burim energjie

Solucionet intravenoze klasifikohen :

1- Kristaloide(lengje te cilat jane te qarta)

 Izotonik; raporti fiziologjik ndermjet sasise se ujit dhe nr te molekulave

pjesmarrese ne aktivitetin ozmotik.Nje solucion izotonik ka te njejtin
solucion me ate te plazmes

 Hypotonik: ka perqendrim m te paket substancash te tretshme sesa ne

lengjet nrm te trupit

 Hypertonik :ka perqendrim m te madh te substancave te tretshme sesa

ne lengjet trupore normale

2- Coloide (te cilat permbajn molekula proteinike).dy produket jane :

 Produktet e gjakur : bj pjes eritrocite,leukocitet,trom,plazma

 Ushqyerja parenterale: I referohet marrjes se elementve

ushqimore npm rruges intravenoze

Vendi I aplikimit

Vena periferike :v. e shpines se dores, te parakrahut,ne palosje e berrylit ,te krahut

Vena qendrore:vena perifierike (bazilike,cefalike),vena subklavia

Vena jugulare eksterne

Pas pergatitjes inf ben shpimin e venes por duhet kujdesur per te mos pasur komplikacione te
mundshme si :

 Infiltrimi : kur lengjet kalojn ne indet subkutane si pasoj e daljes se ages ose kateterit jasht
venes

 Flebiti :is infemacioni I venes ,nese ai shoqerohet me trashjen e gjakut shfaqet tromboflebiti

 Infeksioni :shfaqet tek vendi I shpimit ose gjate rruges venoze

 Embolizem:is hyrja e ajrit ne systemin e gjakut

 Mbingarkes lengjesh :shfaqet nese pac I merr lengjet me shpejtesi