22 დეკემბერი, 2022

I ვარიანტი

ამოხსნები და სწორი პასუხები

1-37 ამოცანების პასუხები
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

ა ბ დ გ ა დ დ ა გ დ დ ბ ა დ დ ბ ა გ გ ბ

21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37

გ ა დ ა გ ა ა ბ ბ დ გ ა ა ბ ა დ ა

38-41 ამოცანების პასუხები

38 39 40 41
63 √𝟐 < 𝒙 < √𝟑 𝟏 𝟏 4
(𝟐 𝒂𝒓𝒄𝒕𝒈 , 𝟐 𝒂𝒓𝒄𝒄𝒕𝒈 )
𝟐 𝟐
𝟏 𝟏
ან (𝟐 𝒂𝒓𝒄𝒕𝒈 𝟑 , 𝟐 𝒂𝒓𝒄𝒄𝒕𝒈 𝟑)
(3).38.

გამოთვალეთ 2𝛼, სადაც 𝛼 ისეთი რიცხვია, რომლისთვისაც 3𝑎⃗ + 𝛼𝑏⃗⃗ და 𝑎⃗ − 2𝑏⃗⃗ ვექტორები
𝜋
ურთიერთპერპენდიკულარულია, ხოლო |𝑎⃗| = 7√2, |𝑏⃗⃗| = 4 და ∠(𝑎⃗, 𝑏⃗⃗) = .
4

ამოხსნა:
ორი ვექტორის პერპენდიკულარობისთვის აუცილებელია და საკმარისია, რომ მათი სკალარული ნამრავლი იყოს
ნულის ტოლი. ამიტომ ავიღოთ 3𝑎⃗ + 𝛼𝑏⃗⃗ და 𝑎⃗ − 2𝑏⃗⃗ ვექტორების სკალარული ნამრავლი, გავუტოლოთ ის ნულს და
ვიპოვოთ 𝛼:

((3𝑎⃗ + 𝛼𝑏⃗⃗), (𝑎⃗ − 2𝑏⃗⃗)) = 0 (1)

𝜋 𝜋 2
(1) ⇒ 3|𝑎⃗|2 − 6|𝑎⃗| ⋅ |𝑏⃗⃗| 𝑐𝑜𝑠 + 𝛼|𝑎⃗| ⋅ |𝑏⃗⃗| 𝑐𝑜𝑠 − 2𝛼|𝑏⃗⃗| = 0
4 4
𝜋 2
3|𝑎⃗|2 + (𝛼 − 6)|𝑎⃗| ⋅ |𝑏⃗⃗| 𝑐𝑜𝑠 − 2𝑐𝑜𝑠|𝑏⃗⃗| = 0
4
√2
3 ⋅ 49 ⋅ 2 + (𝛼 − 6) ⋅ 7√2 ⋅ 4 − 2𝛼 ⋅ 16 = 0
2
294 + (𝛼 − 6) ⋅ 28 − 32𝛼 = 0
4𝛼 = 126 ⇒ 2𝛼 = 63
პასუხი: 63
(3).39.
ამოხსენით უტოლობა: 𝑙𝑜𝑔√4−𝑥 2 𝑥 > 1
ამოხსნა:

მოცემული უტოლობა გადავწეროთ შემდეგი სახით: 𝑙𝑜𝑔√4−𝑥 2 𝑥 > 𝑙𝑜𝑔√4−𝑥 2 √4 − 𝑥 2 .

ლოგარითმული ფუნქციის არსებობისათვის ლოგარითმქვეშა გამოსახულება და ლოგარითმის ფუძე უნდა იყოს
დადებითი და ფუძე ერთისგან განსხვავებული. ჩვენს მაგალითში ფუძე ცვლადია, ამიტომ უნდა განვიხილოთ ორი
შემთხვევა: ერთი, როცა ფუძე ერთზე მეტია, მეორე როცა ფუძე მოთავსებულია 0-სა და 1-ს შორის: ცნობილია:
1) თუ 𝑎 > 1, მაშინ 𝑙𝑜𝑔𝑎 𝑓(𝑥) > 𝑙𝑜𝑔𝑎 𝑔(𝑥) ⇔ 𝑓(𝑥) > 𝑔(𝑥);
2) თუ 0 < 𝑎 < 1, მაშინ 𝑙𝑜𝑔𝑎 𝑓(𝑥) > 𝑙𝑜𝑔𝑎 𝑔(𝑥) ⇔ 𝑓(𝑥) < 𝑔(𝑥).
ამის გათვალისწინებით მივიღებთ:

𝑥>0 𝑥>0
2 −√3 < 𝑥 < √3
1. { 4 − 𝑥 > 1 ⇒ { ⇒ √2 < 𝑥 < √3
𝑥 > √4 − 𝑥 2 (𝑥 < −√2) ∨ (𝑥 > √2)
𝑥>0 𝑥>0
2. {0 < 4 − 𝑥 2 < 1 ⇒ { √3 < 𝑥 < 2 ⇒ 𝑥∈∅
𝑥 < √4 − 𝑥 2 −√2 < 𝑥 < √2
პასუხი: √𝟐 < 𝒙 < √𝟑
(4).40.
განსაზღვრეთ მართკუთხა სამკუთხედის კუთხეები, თუ მასზე შემოხაზული წრეწირის რადიუსი ისე შეეფარდება
მასში ჩახაზულ წრეწირის რადიუსს, როგორც 5:2.
ამოხსნა:

პირველ რიგში 𝐴𝐵 ≡ 𝑐; 𝐴𝐶 ≡ 𝑏, 𝐵𝐶 ≡ 𝑎. სამკუთხედის კუთხეები აღვნიშნოთ 𝛼 და 𝛽.

სამკუთხედზე შემოხაზული წრეწირის რადიუსი სამკუთხედის გვერდებითა და
ფართობით გამოისახება:
𝑎𝑏𝑐 𝑎𝑏𝑐 𝑐
𝑅= = = (1)
4𝑆 1
4 ⋅ 𝑎𝑏 2
2
ჩახაზული წრეწირის რადიუსი სამკუთხედის ფართობითა და ნახევარპერიმეტრით
გამოისახება:
1
𝑆 𝑎𝑏 𝑎𝑏
𝑟= = 2 = (2)
𝑝 1 (𝑎 + 𝑏 + 𝑐) 𝑎 + 𝑏 + 𝑐
2
(2) და (3) ფარდობით მივიღებთ:
𝑐
𝑅 2 𝑐(𝑎 + 𝑏 + 𝑐) 5
= = = (3)
𝑟 𝑎𝑏 2𝑎𝑏 2
𝑎+𝑏+𝑐
(3) ⇒ 𝑐(𝑎 + 𝑏 + 𝑐) = 5𝑎𝑏 (4)
თუ მე-(4) გამოსახულებაში 𝑎, 𝑏, 𝑐 სამკუთხედის გვერდებს გამოვსახავთ 𝑅-ით, მე-(4) გამოსახულება მიიღებს შემდეგ
სახეს:
2𝑅(2𝑅 𝑠𝑖𝑛 𝛼 + 2𝑅 𝑐𝑜𝑠 𝛼 + 2𝑅) = 5 ⋅ 2 𝑠𝑖𝑛 𝛼 ⋅ 2𝑅 𝑐𝑜𝑠 𝑎 (5)
(5) ⇒ 𝑠𝑖𝑛 𝛼 + 𝑐𝑜𝑠 𝛼 + 1 = 5 𝑠𝑖𝑛 𝛼 𝑐𝑜𝑠 𝛼 (6)
მე-(6) გამოსახულების ორივე მხარე გავყოთ 1 + 𝑐𝑜𝑠 𝛼-ზე; მივიღებთ:
𝑠𝑖𝑛 𝛼 5 𝑠𝑖𝑛 𝛼 𝑐𝑜𝑠 𝛼
+1= (7)
1 + 𝑐𝑜𝑠 𝛼 1 + 𝑐𝑜𝑠 𝛼
𝑠𝑖𝑛 𝛼 𝛼
თუ გავითვალისწინებთ, რომ = 𝑡𝑔 , (7) გამოსახულება მიიღებს სახეს:
1+𝑐𝑜𝑠 𝛼 2
𝛼 𝛼
𝑡𝑔 + 1 = 5 𝑡𝑔 𝑐𝑜𝑠 𝛼(8)
2 2
𝛼
1−𝑡𝑔2 2 𝛼
2
𝛼 1−tg 2
𝛼
𝛼 𝛼
ცნობილია, რომ 𝑐𝑜𝑠 𝛼 = 𝛼 (9) (9) ↦ (8); 𝑡𝑔 + 1 = 5 𝑡𝑔 ( 𝛼) ⇒ 6 𝑡𝑔2 − 5𝑡𝑔 + 1 = 0 (10)
1+𝑡𝑔2 2 2 2 1+tg2
2
2 2

𝛼 1 𝛼 1 1 1
ამოვხსნათ (10) კვადრატული განტოლება; მივიღებთ: (𝑡𝑔 = ) ∨ (𝑡𝑔 = ) ⇒ (𝛼 = 2 𝑎𝑟𝑐𝑡𝑔 ) ∨ (𝛼 = 2 𝑎𝑟𝑐𝑡𝑔 )
2 2 2 3 2 3

𝜋 𝜋 1 1 𝜋 1 1
𝛥𝐴𝐵𝐶 ⇒ 𝛽 = − 𝛼; 𝛽 = − 2 𝑎𝑟𝑐𝑡𝑔 = 2 𝑎𝑟𝑐𝑐𝑡𝑔 ან 𝛽 = − 2 𝑎𝑟𝑐𝑡𝑔 = 2 𝑎𝑟𝑐𝑐𝑡𝑔 ;
2 2 2 2 2 3 3

𝟏 𝟏 𝟏 𝟏
პასუხი:(𝟐 𝐚𝐫𝐜𝐭𝐠 , 𝟐 𝐚𝐫𝐜𝐜𝐭𝒈 ) ან (𝟐 𝐚𝐫𝐜𝐭𝐠 , 𝟐 𝐚𝐫𝐜𝒄𝐭𝒈 )
𝟐 𝟐 𝟑 𝟑
(4).41.
იპოვეთ უდიდესი ნამდვილი რიცხვი 𝑚, რომლისთვისაც სამართლიანია |𝑎 + 𝑏| ≥ 𝑚|𝑐| უტოლობა, ნებისმიერი
𝑎, 𝑏 და 𝑐 რიცხვებისთვის, რომლებიც ერთდროულად აკმაყოფილებენ პირობებს: 𝑎 ≤ 𝑏 ≤ 𝑐, 𝑎𝑏 + 𝑏𝑐 + 𝑐𝑎 = 0 და
𝑎𝑏𝑐 = 1.
ამოხსნა:
პირველ რიგში შევნიშნოთ, რომ 𝑎, 𝑏 და 𝑐 რიცხვები არცერთი არ არის ნული და 𝑐 > 0. ამასთანავე გვაქვს:
1 1
𝑎𝑏 = > 0; 0 = 𝑎𝑏 + 𝑏𝑐 + 𝑐𝑎 = + (𝑎 + 𝑏)𝑐.
𝑐 𝑐
1
მაშასადამე, 𝑎 + 𝑏 = − < 0 და 𝑎 ≤ 𝑏 < 0. ვიეტის თეორემის ძალით გვექნება, რომ 𝑎 და 𝑏 რიცხვები
𝑐2
1 1 1 4 1
𝑥2 + 2
𝑥 + = 0 განტოლების ფესვებია. გვექნება: 𝐷 = 4
− ≥ 0 ⇒ 𝐶3 ≤
𝐶 𝐶 𝐶 𝐶 4
1 3 13
ამავე დროს |𝑎 + 𝑏| = −(𝑎 + 𝑏) = ≥ 4𝑐 = 4|𝑐|, შევნიშნოთ, რომ 𝑎 = 𝑏 = −√2 და 𝑐 = √2.
𝑐2 2

რიცხვები აკმაყოფილებენ ამოცანის პირობებს, ამასთანავე გვ აქვს ტოლობა: |𝑎 + 𝑏| = 4|𝑐|. ე. ი 𝑚 = 4

პასუხი: 4