eczaneler halka ilaç sağlamanın yanı sıra birinci basamak sağlık kuruluşu olmaları nedeniyle büyük önem arz

etmektedirler. Dünya sağlık örgütünün tanımlamasıyla ilaçların hazırlanması, üretimi, kalite kontrolü, ilaçların
temin edilmesi, depolanması ve dağıtımı(hastaya ulaştırılması), ilaçların akılcı kullanımının sağlanması, ilaçların
epidemiyolojisi ve istenmeyen etkilerinin izlenmesi gibi pek çok görevi üstlenmektedirler. Halk sağlığının
korunması amacıyla bu sorumlulukarı eczacı ile birklikte eczane personeli eş güdümlü olarak yürütmektedir.
 Hastalıkların teşhis ve tedavisi ile hastalıklardan korunmada kullanılan tabii ve sentetik kaynaklı ilaç
hammaddelerinden değişik farmasötik tipte ilaçların hazırlanması ve hastaya sunulması; ilacın analizlerinin
yapılması, farmakolojik etkisinin devamlılığı, emniyeti, etkililiği ve maliyeti bakımından gözetimi; ilaçla ilgili
standardizasyon ve kalite güvenliğinin sağlanması ve ilaç kullanımına bağlı sorunlar hakkında hastaların
bilgilendirilmesi ve çıkan sorunların bildiriminin yapılmasına ilişkin faaliyetleri yürüten sağlık hizmetini
Majistral İlaç: Hasta için özel olarak hekim tarafından reçete edilen ve eczanede bu formüle
göre hazırlanan ilaç ya da ilaçları, Majistral ilaç, eczanelerde hazır bulunmayan fakat doktor
tarafından reçeteye yazılmış formüle göre eczanelerde eczacılar tarafından hazırlanan ilaçlara
verilen isimdir. Günümüzde pek çok ilacın müstahzar formları eczanelerde bulunduklarından
giderek yapımı azalmıştır. Majistral ilaçların haricen kullanılanları kırmızı, dahilen kullanılanları
beyaz etiketle etiketlenir. Etikette: içerik, kullanım şekli, son kullanma tarihi gibi bilgilere yer
verilmelidir.
Majistral ilaçlar genellikle etken madde ve yardımcı maddelerden oluşur. Yardımcı maddeler
etken maddeyi taşıyarak rahat uygulanması veya etkisin optimum şekilde olmasını sağlarlar. Bazı
krem, pomat, çözelti, emülsiyon, süspansiyon ve losyonlar hâlâ eczanelerde yapılmaya devam
etmektedir. Eczanelerde hazırlanan bir göz banyosu en fazla 1 hafta kullanılabilir.
Fransız Farmokopesine göre çeşme suyu ile hazırlanan ancak Türkiye'de distile su kullanılması
gereken (aksi halde berrak rengi kaybeder) tek yapma ilaç Eau De Goulard'tır.

1. Müstahzar: Sağlık Bakanlığından alınmış ruhsatla ilaç firmaları veya ilaç

laboratuvarları tarafından hazırlanan ilaçlar.
2.  Kullanıma hazır duruma getirilmiş ve hazırlanmış.
Müstahzar; ilaç etken ve yardımcı maddelerden hareketle
3. üreticisi ve formülü belli
4. olan de
5. ğ
6. i
7. ş
8. ik eczacılık teknikleri kullanılarak farklı farmasötik biçimler
9. de üretilen ve
10. hastaya sunulacak hale getirilen ilaç
11. şeklidir.

12.
13.  - Önceden hazırlanan, eczanede bulunan ticari ilaç
İlaçlara nasıl isim verildiğinin bilinmesi ilacın prospektüsünün anlaşılmasına
yardım eder. Her ilacın en az üç ismi vardır: kimyasal isim, jenerik (şahsi
malvarlığı sayılmayan) isim ve ticari (şahsi malvarlığı sayılan) isim. Orijinal ilaç,
 Uzun araştırmalar ve klinik çalışmala sonucu belli bir hastalık üzerinde olumlu etki
yaptığı kanıtlanmış,
 Temeli, patentli bir moleküle dayanan ve
 Daha önceden benzeri olmayan,
yeni ilaçlar için kullanılan bir uluslararası terimdir.

Orijinal ilaçlar, dünyanın bir çok ülkesinde güçlü yasalarla, patent ve veri koruma hakları
şemsiyesi altında belli bir süre boyunca korunurlar. Bu süre içinde, başka bir ilaç şirketinin,
bu ilacın benzerini üretmesine izin verilmez. Böylece orijinal ilaç üreticileri AR-GE
yatırımlarını karşılayabilmekte ve yeni araştırmalar için kaynak yaratabilmektedirler.

Orijinal ilacın yasal koruma süresinin dolması ile birlikte, ilaç şirketleri, orijinal ilacın
benzerlerini piyasaya sürebilirler. Bu ilaçlar, “Jenerik İlaç” olarak adlandırılır. Jenerik
ilaçları üreten firmaların, bu ilaçları piyasaya sürebilmeleri için bazı kurallara uymaları
zorunludur:

 Jenerik ilaç, orijinal ilaçla aynı etken maddeyi, aynı miktarda içermelidir.
 Aynı formülasyonda ve farmasötik şekilde olmalıdır.
 Orijinal ilaçla biyoeşdeğer olduğunun kanıtlanmış olması gerekmektedir.
 Biyoeşdeğerliliği kanıtlanmış jenerik ilaçlar, yüz milyonlarca dolarlık araştırma
harcaması yapmak zorunda kalmadan, orijinal ilaçların kanıtlanmış etkinlilik ve
güvenlilik profiline dayanılarak piyasaya sunulurlar. Dolayısıyla jenerik ilaç çok
daha ucuza mal edilebilir.
Jenerik ilaç, orijinal bir ilaca eşdeğer bir alternatif olan ilaçtır. Jenerik ilaçlar, orijinal marka
ürünlerle aynı aktif bileşenleri içerir ve orijinalleriyle aynı kuvvetlerde ve dozaj formlarında
bulunur. Jenerik ilaç vücudunuzda aynı şekilde çalışmalı ve orijinal ilaçla aynı tedavi
sonucunu vermelidir1. Tüm marka isimli ilaçların jenerik bir adı vardır. Jenerik ad genellikle
marka adının yanında görünür ve ilaçtaki aktif maddedir. Düzenleyiciler genellikle, karışıklığa
yol açmamak için, jenerik ilaçlara marka ilaçlardan farklı bir ad verilmesini gerektirir. Tipik
olarak, bir ilacın jenerik ismi aktif bileşenlerinin ismine dayanırken, markalı ilaçlara verilen
isimler pazarlama amaçlıdır. Jenerik ilacın etken maddenin yanı sıra başka bir isme sahip
olabileceği birkaç benzersiz durumlar da vardır. Bu konuda s orunuz olursa eczacınıza
sorun.
2.gün
Eczcının görevini kısaca açıklamak gerekirse İlaç sunmanın yanında, sağlığın geliştirilmesi, hastalığın rehabilite
edilmesi noktasındaki tüm görev, yetki, sorumluluk ve işlevlerini yerine getirmesi olarak özetlenebilmektedir.
Eczcılar brinci basamak sağlık kuruluşu olamaları nedeniyle daha pek çok sorumlulukları bulunmaktadır .
bunlardan bazıları şunlardır.

 Reçetenin uygunluğunu ve yasallığını kontrol etmek,

 Doktorlar tarafından reçete edilen ilaçları temin etmek,
 Reçetenin, hastanın aldığı diğer ilaçlarla veya hastanın sahip olduğu herhangi bir tıbbi durumla negatif
etkileşime girip girmeyeceğini kontrol etmek,
 İlaçların; yan etkileri, uygun dozajı ve saklama koşulları hakkında bilgilendirmede bulunmak,
 Hastaların, reçeteli bir ilacı nasıl ve ne zaman almaları gerektiğini açıklamak,
 Reçetelendirilmeyen, tansiyon ölçüm aleti, ateş ölçer gibi tıbbi ürünleri satmak ve hastalara tıbbi
cihazların kullanımı hakkında bilgi vermek,
 Eczane dosyası, hasta profili, stok ve kontrollü ilaç reçetelerini kayıt altında tutmak,
 İlaç siparişi ve tıbbi malzeme siparişi vererek stoğu korumak ve bunları doğru şekilde depolamak,
 Tıbbi ekipman veya sağlık malzemesi seçimi konusunda müşterilere danışmanlık yapmak,
 Hastaların ihtiyaç duydukları ilaçları almasını sağlamak için sigorta şirketleri ile birlikte çalışmak,
 Hasta mahremiyetine sadık kalmak.

 a) Hastalıkların teşhis ve tedavisi ile hastalıklardan korunmada kullanılan tabii ve sentetik kaynaklı ilaç
hammaddelerinin elde edilmesini ve bu hammaddelerden değişik farmasötik tipte ilaçların
hazırlanmasını ve hastaya sunulmasını sağlar.
 b) İlacın analizlerini yapar.
 c) İlacın farmakolojik etkisinin devamlılığı ile emniyeti, etkililiği ve maliyeti bakımından gözetimini
sağlar.
  ç) İlaçla ilgili standardizasyon ve kalite güvenliğini sağlar.
 d) İlaç kullanımına bağlı sorunlar hakkında hastaları bilgilendirir ve çıkan sorunların bildiriminin
yapılmasına ilişkin faaliyetleri yürütür.
 e) Kozmetik imalathanesi, ilaç AR-GE merkezi, ecza deposu gibi müesseseleri açabilir veya bu tür
resmî ya da özel müesseselerde mesul müdürlük yapabili

Eczacı sorumluluklarını yerine getirirken yasal ve etik kurallara uymakla yükümlüdür.

Ecznede eczacının dışında yardımcı personel olarak mesul müdür, yardımcı eczcı, ikinci eczacı, eczne
teknisyeni ve stajyer eczcı da bulunabilmektedir.

Eczacı teknisyeni; eczacının gözetimi doğrultusunda bazı görevleri yerine getirmekle

sorumludur. Eczanede bulunan reçetesiz ve reçeteli ilaçları, kozmetik birtakım ürünleri, tıbbi

malzemeleri ve sağlıkla ilgili diğer ekipmanların depolanması ve kayıt altında tutulması da

eczacı teknisyeninin görevidir. Teknisyenlerin diğer görevleri şöyledir:

 Eczanede bulunan cihazların bakımı yapmak,

 Eczane laboratuvarlarının bakımı yapmak ve işleyişini sağlamak,
 Eczanede bulunan söz konusu ürünlerin son kullanma tarihlerini ve stok kontrollerini yapmak,
 Eczanede bulunan ürünlerin eksikliklerini tespit etmek ve uygun bir şekilde depolanmalarını sağlamak,
 Ürünlerin kayıtlarını tutmak,
 Eczanenin mali ve idari süreçlerini takip etmek ve bu alanda verilen görevleri yerine getirmek,
 Eczaneye gelen müşterileri karşılamak,
 İlaçlar hakkında hastayı bilgilendirmek,
 Kişiye verilen mistral ilaçların hazırlanmasına yardımcı olmak,
 Eczanenin temizliği ve düzeniyle ilgilenmek,
 Reçete kayıtlarını provizyon sistemine girmek.

Mesul müdür eczacı ne iş yapar?

Her Ecza deposunda en az bir eczacı, mesul müdür olarak çalışmak zorundadır. ... Eczacıların

çalıştıkları depolarda yaptıkları işler ve evraksal anlamda takip ettiği işler vardır. Kontrole tabi ilaçların
düzeninin den ve takibinde sorumludurlar.

Mesul müdür, sağlık kuruluşunun faaliyeti ve denetimi ile ilgili her türlü işlemde Müdürlüğün ve Bakanlığın
birinci derecede muhatabıdır. Mesul müdür idari işlerden bizzat, tıbbi işlemlerden ise diğer diş hekimleri ve
ilgili uzman tabipler ile birlikte sorumludur.

Tekniker

Eczanede sunulan ürünlerin temininde, saklanmasında ve sunulmasında görev alır.  Bu ürünlerin miad ve stok
kontrollerini yapar; eksikleri tespit eder ve uygun bir şekilde depolanmaları ile kayıtlarının tutulması, eksiklerin
karşılanması konusunda görev alır.  Eczanede bulunan cihazların bakımını yapar ve işlerliğini sağlar.  Günlük
olarak verilen kırmızı yeşil reçeteye tabi ilaçları psikotrop ve uyuşturucu reçete defterlerine kayıtlarını yapar. 
Yatan hastaların günlük gönderilecek ilaç ihtiyaçlarını hazırlar.  Eczane ve depoların günlük ısı ve nem
takiplerini yapar.  Mini/ara depoların taleplerini karşılar.  Eczaneye gelen ilaçların miatlarını kontrol eder ve
uygun raflara yerl eştirir.  Eczanenin idari ve mali süreçleriyle ilgili eczacı tarafından verilen görevleri yerine
getirir.

Yardımcı eczacı
İlaçla ilgili standardizasyon ve kalite güvenliğinin sağlanması ve ilaç kullanımına bağlı
sorunlar hakkında hastaların bilgilendirilmesi ve çıkan sorunların bildiriminin yapılmasına
ilişkin faaliyetleri yürüten sağlık hizmetidi
Stajyer eczacı
Öğrenciler staj yaptıkları eczane veya kurum/kuruluşların çalışma saatlerine, güvenlik
kurallarına, düzen ve disiplinine uymak, işyerinde kullandığı her türlü mekân, alet, malzeme,
makine, araç ve gereçleri özenle kullanmakla yükümlüdür
İkinci eczacı: Serbest eczanelerde, eczanenin sahip ve mesul müdürü olan eczacının
yanında reçete sayısı ve/veya ciro gibi kriterlere göre çalıştırılması zorunlu olan veya isteğe
bağlı olarak bu kriterlere tâbi olmaksızın da çalışabilecek eczacı veya eczacıları

3.gün
*Üyelerinin eczane açılış, kapanış ve nakil işlemleri, eczane nöbetlerinin hazırlanması, önemli
gelişmelerinin duyurulması ,mesleğimizin kanayan yarası  muvazaa ile mücadele, üyelerinin sorunlarının
çözümü için kurumlarla iletişim gibi rutin görevleri yerine getirmek için çalışır.
*Eczaneler arası ciro uçurumlarını gidermek amacı ile hastane büroları açar. Yatan hasta, kan ürünü ve
diyaliz reçetelerini dağıtır.
*Mesleğimizi tehdit eden veya halk sağlığına olumsuz yansıması söz konusu olan uygulamalar ve eczacılık
mesleğinin saygınlığına zarar veren konular için yasal yollara başvurur.
*Etik kurallara uygun çalışmayan eczanelerin denetimlerini yapar, hatta bu uğurda mahkemelerde aylar
süren  iftira davaları ile uğraşır.
*Eczacının danışmanlık hizmetini layıkıyla sürdürebilmesi için ülkemizde en çok sayıda meslek içi
eğitimini gerçekleştirir.
*Mesleğimizde ve sağlık hizmetlerinde yaşanan sorunların kamuoyu ile paylaşılması için basın
açıklamaları ve afişler yapar.
*Sorunların çözümü için, gazete ilanı, faks çekme, miting gibi eylemliliklerde ön sıralarda yer alır.
*Ülkemizde yaşanan siyasal ve sosyal gelişmelerde tavrını net olarak ifade eder.
*Üyelerinin yaşayacağı sorunları ,zaman kaybını ve bürokrasiyi azaltmak için sözleşmeleri odada toplar,
kuruma teslim görevini üstlenir.
*Meslek örgütünün düzenlediği tüm toplantılara katılır. Meslekte yaşanan sorunları ve çözüm önerilerini bu
platformlara iletme görevini yapar.
*SSK ve Aile Hekimliği gibi önemli uygulamaların başlangıcında aylar önce bilgilendirme toplantıları
yapar.
*Katılımcılık ilkesi gereğince çok sayıda meslektaşımızla birlikte komisyonlarda ve bölge
temsilciliklerinde görev yapar ,bundan onur duyar Eczane- Bölge Eczacı Oda sı İlişkileri:Eczane daima
eczacı odası ile ilişkilerini sürdürür. Eczacı kendini ilgilendiren her konu hakkında oda ile ilişki
içindedir. Bölge Eczacı Odası her ay gelişen olayları bülten halinde eczacıya gönderir ve eczacı
olaylar hakkında bilgilendirilir, eczacı Bölge Eczacı Odası ile başkan ve heyetlerin seçiminde de
ilişki içindedir. İki yılda bir yapılan başkanlık seçimlerinde oy kullanır. Eczane- Ecza Deposu
İlişkileri.Eczanede bulunan ilaçlar ve diğer malların kontrolü belli aralıklarla yapılır ve gelen
reçetelerdeki ilaçlar karşılanarak biten veya azalan ilaçlar tespit edilerek sipariş listesine kaydedilir. Eksik
olan ilaç ve mallar ilaç depoları ve toptancılara sipariş edilir.Bu siparişler her ilaç deposu için
farklı periyotlarda yapılır. Bir gün sonra gelen ilaç ve diğer malzemelerin sayılan ve fiyatları kontrol
edilir. Kullanım süreleri ve saklama koşullarının kontrolü yapılır. Eksik, hatalı, kullanımı dolmuşveya
çok yaklaşmış ilaçlar bildirilir ve geri gönderilir. Kayıt edilmesi gereken ilaçlar kaydedilir. Eczacı kendisi
için ödeme koşulları uygun olan ve istediği zaman ilaç eksiğini giderebileceği depoyu tercih eder.
Vadeli alımlarda; İskonto yapan depoları seçmek eczacının kazanç sağlayabilmesi için önemlidir. Belirli
miktarı geçen ilaç alımlarında, peşin alımlarda veya kampanyalı alımlarda belirli miktarda fazla ilaç
alımı yada fiyat indirimi söz konusudur. Eczane- Diğer Toptancılar Arasındaki ilişkiler:İlaç dışındaki
diğer malları satan toptancılar haftada bir veya birkaç kere sipariş almaya gelir ve ilaç siparişinde
olduğu gibi bu tür ürünlerin sipariş listesi de

önceden hazırlanmalıdır. Bu şirketlerle de vadeli alım Iskonto gibi uygulamalar yapılmaktadır.

Eczacı ve diğer sağlık personeli arasındaki mesleki iletişim ve ilişkiler,

4.gün

Eczane dükkanı için dikkat edilecek durum, SSYB'nin ruhsat verirken şart koyduğu en az 25 m2
büyüklüğündeki mekandır. Dolaplar çok sayıda yani çok stoklu ilaç alabilir olmak yerine çok
çeşit alabilecek, fakat ince ve küçük yapıda olmalıdır. Böylece az yer tutulmasına dikkat
edilir. Dolapların iç ve dışı gösterilmelidir. Bu gibi gerçekler 6197 sayılı kanunun 20.
Maddesi için talimatnamede belirtilmiştir. Eczane yerinin giriş katında olması gerekmektedir.
Zemin kat, birinci ve daha üst katlarda eczane açılamaz. Eczanenin, laboratuar ve nöbet sırasında
yatmak için bir bölüm olacak şekilde ayrılmış olması gerekmektedir. Laboratuar kısmının halkla
ilişkisi kesilmişolmak ve en az iki kişinin çalışabileceği şekilde olmak zorundadır. Her iki bölümde
aydınlık, rutubetsiz ve kolayca ısınır durumda olması; zeminin mermer, beton, fayans gibi
kimyasal maddelerden etkilenmeyen bir malzeme ile kaplanmış olması gerekmektedir. Eczane iki
bölümden oluşmuştur. Biri ilaç dolaplarının bulunduğu, ilaç ve diğer malzemelerin satıldığı ana
bölüm; diğeri laboratuar bölümü. Ana bölümde hastaların reçeteleri karşılanır, reçetelerin kaydı ve
bilgisayarla olan işlemler yapılır ve hastaya ilaçları verilir. Laboratuar bölümünde ise; fazla ilaçların
konulacağı dolaplar, laboratuar tezgahı. buzdolabı ve yatak bulunmaktadır. Bu bölümde esas
olarak majistral ilaçlar hazırlanır ama aynı zamanda eczanenin deposu olarak da kullanılır.
Buzdolabında saklanması gereken ilaçlar burada bulunur ve nöbet saatlerinde istirahat
sağlanması için de bu bölüm kullanılır. Her iki bölümünde aydınlık, rutubetsiz, kolayca ısınır
durumda olması; zeminin mermer, beton, mozaik, fayans gibi kimyasal maddelerden etkilenmeyen
bir malzeme ile kaplı olması gerekir. 4. İLAÇLARIN YERLEŞTİRİLME DÜZENİİlaçlar raflarda ve
dolaplarda düzenlenirken "Farmakologik Yerleştirme Sistemi" kullanılmıştır. Bu sistemle; ilacın
dengeli tüketimi sağlanmış olur. Eczacının bilgisini yenilemesi, her çıkan yeni ilaç hakkında
detaylı bilgi edinmesi ve hastaya ilaç tavsiyesinde daha isabetli seçim yapabilmesi, bu sistemle
mümkündür. Bu yerleştirmede ilaçların etkileri göz önüne alınır. Bunun yanı sıra aynı dozaj
şekilleri de aynı dolaplara

konmuştur. İlaçlar sergileme tarzında düzenlenmemiştir ama kozmetik grubu preperatlar

camlı tezgahlarda müşterinin rahatça seçim yapabileceği şekilde yerleştirilmiştir. Banko üstü
ilaçların satışına da önem verilmektedir. Bu tip, fiyatı çok yüksek olmayan fakat
sürümden kazanç sağlayan ilaçlar hastaya hatırlatacak biçimde sergilenmektedir. Yeşil reçete
ile satışı yapılan ilaçların dolabı hastadan uzak bir bölümde, kilitli olarak
bulundurulmaktadır. İlaçların Teslim Alınması: Satın alınan ilaçlar eczacı tarafından kontrol
edilir. Kontrol sırasında Şartnameye uygunluğu, adet ve miad kontrolü yapılır. Fatura bilgileri
ve sevk irsaliyeleri kontrol edilir. Tam olarak teslim alınarak otomasyon girişi yapılır. 5.3.2.
İlaçların Yerleştirilmesi: Otomasyon girişi yapılan ilaçlar yakın miadlılar öne gelecek şekilde
yerleştirilir. Benzer isimde olup farklı dozda uygulanan ilaçlar karışıklığı önlemek için ayrı
raflarda sıralanır. Tüm ilaçların ve serumların raf yerleri bellidir. Bunun yanında eczane
yerleşim planı bulunmaktadır. İlaçlar özelliklerine göre soğuk zincir olanlar buzdolabına,
uyuşturucu ilaçlar ise çelik kasaya yerleştirilir.

İlaçlar alfabetik olarak , etken maddelerine göre, ve farmakolojik düzene( solunum sistemi
ilaçları gastravaküler ilaçlar ağrı kesiciler kremler şeklinde gruplandırılması) göre
düzenlenebilmektedir.
5.gün

Eczanenin ana bölümünde; baskül, kolonya dolduracağı, yazar kasa, dolaplar. reçetelerde
kullanılmak üzere hazırlanmış kaşeler, bilgisayar ve bilgisayara yardımcı aletler bulunmaktadır.
Eczanenin laboratuar kısmında ise; buzdolabı, yatak, kg ve cg terazileri, toxic ve asepare dolapları,
ocak, vezin kutuları, dara ve kapları, çelik ve porselen spatüller, cam ve porselen havan, mezür, cam
balon, beherler, erlenler, cam huniler, cam bagetler, süzgeç kağıdı, amyant, şişe temizleme
fırçaları, tahta maşa, kırmızı - beyaz etiketler, şişeler, pam kavanozları, kaşeler, temizlik bezleri
bulunmaktadır. Ayrıca laboratuarda kimyasal maddelerde bulunmaktadır. 9. ECZANEDE BULUNAN
KAYNAK KİTAPLAR VE BUNLARIN KULLANIMI: Türk Farmakopesi: Maddelerin reaksiyonlarını,
kullanım şekillerini, dozlarını ve saklama şartlarını bildiren resmi kitaptır. Günümüz eczane
eczacılığında eczacı, özellikle majistral ilaç hazırlanmasında bu kitaptan oldukça fazla
yararlanmaktadır.

Vademecum: Müstahzarlar hakkında detaylı bilgilerin bulunduğu bu kitapta, eczacının özellikle

ilaçların muadilleri konusunda ve ilaç danışıldığında ilaç hakkında detaylı bilgiye ulaşmak için bu kitabı
kullanır. Tıbbi Farmakoloji:İlaç bilimi kitabı olarak bilinen bu kitapta eczacı, ilaçların ana maddeleri
hakkında detaylı bilgi sahibi olmak için kullanır. Eczacı Odası Tarafından Verilen Bültenler: Eczacılık,
ilaç ve eczane eczacılığı ile ilgili değişimlerin, kanunların ve o Eczacı Odasının etkinlikleri ile
eczanenin bulunduğu il hakkında bilgilerin sunulduğu kitapçıklardır. Eczacı bundan
yararlanarak değişikliklerden, kanunlardan ve çevresinden haberdar olur. İlaç Depoları Tarafından
Verilen Fiyat Kitapçığı: Sağlık Bakanlığınca onaylanan, ilaçların yeni fiyatlarının bulunduğu
kitapçıktır. Bu kitapçıkta ilacın adı, üretici firması, yeni fiyatı ve yeni fiyatın Sağlık Bakanlığınca
onaylanma tarihi bulunur. Eczacı bu kitapçığa göre yeni zamlı fiyatları uygulayabilir ve yeni
fiyatlardan haberdar olmuş olur. Eczanede ayrıca çeşitli kurum ve kuruluşların ( özellikle
eczaneyle anlaşması bulunanların ) yayınladığı kitapçıklarda bulunmaktadır. Eczacı bu
kitapçıklardan yararlanarak özellikle ilgili kurumun ilaçlarla olan tüzüğünde değişim olup
olmadığını takip eder. bulunan ölçü ve tartı aletlerinin iki yılda bir Belediye Ayarlar ve

Ölçüler Müdürlüğü'nce, müracaat edilerek ücreti karşılığında ellerinde bulunan standart gram ve
gramajlarla kontrolü yapılarak, kontrol edilmiş olduğuna dair bir form doldurulup eczaneye bırakılır.
Belediye görevlisince verilen bu form tartı aletinin yanına çerçevelenerek asılır.

6. gün

Alışveriş merkezlerindekiler de dahil olmak üzere eczaneler bağlı olduğu bölgedeki

eczane çalışma gün ve açılış kapanış saatlerine uymak zorundadır. Birden fazla
eczane bulunan yerlerde, belirlenen çalışma saatleri dışında ve resmî tatil günlerinde
yalnız nöbetçi eczaneler açık kalır. Nöbetçi eczane dışındaki eczaneler nöbet
saatlerinde faaliyet gösteremezler.

Nöbetçi eczanelerin çalışma düzeni

MADDE 35 – (1) Eczacı odası veya temsilcisi tarafından eczanelerin bulundukları

yerlerin özellikleri ve mevcut eczane kapasitesi göz önüne alınarak eczane çalışma
saatleri, nöbet tutulup tutulmayacağı, nöbet tutulacak ise nöbet tutulacak günler ve
çalışma saatleri ile kaç adet eczanenin nöbetçi kalacağı belirlenir ve bir nöbet listesi
hazırlanır. Bu listeler, hizmette aksaklık yaratmayacak şekilde zamanında ilçe ve il
sağlık müdürlüğüne gönderilir. İlçe ve il sağlık müdürlüğünün kabul ve onayı ile
uygulamaya konulur.

(2) Geceleri kapalı olan alışveriş merkezlerindeki eczaneler nöbetten muaf tutulur.
Uluslararası uçuşa açık olan havaalanları içinde yer alan eczaneler, eczane çalışma
gün ve saatleri dışında da 24 saat açık olabilirler. Bu durumda biri eczanenin sahibi
olmak kaydıyla her 8 saat için bir eczacı bulundurulması zorunludur.

(3) Nöbetçi eczane listeleri, il sağlık müdürlüğü tarafından bölge eczacı odalarına,
Türk Eczacıları Birliğine, il emniyet müdürlüklerine, garnizon komutanlıklarına,
danışma servislerine, yataklı tedavi kurumlarına, mahalli veya ulusal gazetelere ve
ilgili olabilecek diğer kurumlara gönderilir. Ayrıca nöbetçi eczanelerin isim ve
adreslerini gösteren listeler il sağlık müdürlüğünün internet sitesinde ilân edilir.

(4) Nöbetçi eczaneler tarafından, haksız rekabete yol açacak şekilde ilân yapılamaz.

(5) Gece nöbet tutacak eczanelerin gece boyunca kapılarının açık olması zorunlu
değildir. Ancak eczane sahip ve mesul müdürünün veya ikinci eczacının, başvuru
hâlinde gereken hizmeti yerine getirmesi zorunludur.

Nöbetler, Eczacılar ve Eczane Hizmetleri Hakkındaki Yönetmeliğin 29. Maddesine

göre; Bölge Eczacı Odası veya temsilcileri tarafından belirlenir ve bir nöbet listesi
hazırlanır. Bu listeler İl Sağlık Müdürlüğü yetkililerinin kabul ve onayı ile uygulanır.

7. gün

Üç çeşit reçete vardır. Bunlar, normal ( beyaz ) reçete, yeşil reçete ve kırmızı

reçete diye adlandırılır.

Beyaz reçetelere kırmızı ve yeşil reçete kapsamına girmeyen ilaçlar yazılır ve bu

ilaçlar genellikle reçetesiz de satılabilmektedir.

İçinde bağımlılık yapan maddeler bulunduğu için kontrol altında tutulan bir grup

vardır. Bu grup ilaçlara psikotrop ilaçlar denir, içinde belli bir miktarın üzerinde Kodein

bulunan öksürük ilaçları, Dextrametamorfon bulunan soğuk algınlığı ilaçları, bazı

analjezikler psikotrop ilaçlar grubundandır. Bu tür ilaçlar SSYB'nin çıkardığı üç suretli,

kendinden kopyalı, seri numaralı, yeşil renkli reçetelere yazılır. Bu ilaçların, reçeteye

yazılış miktarları uyuşturucularda olduğu gibi sınırlı değildir, istenilen miktarda yazılır.

Yeşil reçete kapsamındaki ilaçlar:

Ativan tablet

Arkodin tablet

Adumbran tablet

Algaphan amp

Algaphan draje
Altecodıne tablet

Arkodin şurup

Asekod tablet

Aparkan tablet

Elibriu drg

Ekivan drg

Equanil tablet

Epizep tablet

Efetal tablet

Efeko şurup

Fenekodin tablet

Frisium 10 mg tablet

Gayakodin şurup

Anksen 5 mg kaps

Anksen 10 mg kaps

Akineton amp

Akineton tablet

Alprazolam 0.5 mg

Balans draje

Bellacodin komprime

Barbinal amp

Benzokodin tablet

Codephal tablet

Culminef tablet

Calcidrine şurup

Coderpin tablet

Codenur tablet

Coveral şurup

Corex şurup

Cafergot pb drg

Contramal 50 amp. caba.

Contramal 100 supn, sst, amp

Dikosan tablet

Dorfan cf kaps

Di-co tablet

Defrol tablet

Doloksen kapsül

Dephedrin şurup

Dionidin komprime

Diocodin tablet

Diazem kap

Diazem amp

Diapam drg

Dormicum amp

Enobrin kap

Mogadon tablet

Meprol tablet

Miltown tablet

Minimal tablet

Minimal amp

Meprosedin tablet

Megal drg

Metekodin drg

Malontin tablet

Mergefor komprime

Nebacodin tablet

Neocodin tablet

Nobral kap

Nobrium kap

Nervium tablet

Nobraksin drg

Nembutal kap
Nembutal na amp

Halcion tablet

Hypuomidate amp

İpnozem tablet

Imovane tablet

Jucodine drg

Klidrax drg

Kodilin tablet

Kodis tablet

Kodulimin tablet

Kodibeksin tablet

Kadineks tablet

Kodipen tablet

Kodinal tablet

Kodiyon tablet

Kodin komprime

Kodis şurup

Koludin tablet

Koden tablet

Librium drg

Librium amp

Lizan kap

Librizan tablet

Luminal tablet

Luminalettin tablet

Luminal amp

Ludicodine tablet

Ludionine komprime

Libertin drg

Libroksil tablet

Lexotan 3 mg tablet
Lexotau 1.5 mg tablet

Ludicodine şurup

Pentotal sodyum 0.5 gr fl.

Pentotal sodyum 1.0 gr fl.

Pental sodyum 0.5 gr fl.

Pental sodyum l .0 gr fl.

Romilar drg

Radyocodin tablet

Rivotril damla

Rivotril amp

Rivotril tablet

Ris-tussin şump

Ris-tussin tablet

Remin 10 mg tablet

Serepax tablet

Secoborbital sert kap

Stilnox 10 mg film tablet

Sintown tablet

Secodin tablet

Sabaljin tablet

(Fentanly Ampul 5 cc)

(Fentanly Ampul 10 cc)

Ritalin Tablet

Rohypnol Tablet

Oxymorphone

Hydromorphone

Poudre D'opium

Teinture D'opium

Codeine

Codeine Phosfat

Oxycodone
Hydrocodone

Dihydrocodone

Dionine

Dextropropoksifen HCL

Diphonoxylate HCL

Methadone

Cocaine

6 Ampul

3 Ampul

1 kutu

1 kutu

25 mg

35 mg

1250 mg

12.5 gr

0.5 gr 5 gün

1400mg 10 gün

50 mg

110 mg

100 mg

375 mg

1000 mg

25 mg

125 mg

225 mg

Yeşil ve kırmızı reçetelerin aşağıdaki bölümleri eczanede eczacının doldurması

gerekmektedir:

- İlacın eczanede veriliş tarihi

- Verilen ilaç miktarı

- Eczacının ve eczanenin adı, adresi

- Eczacının imzası
Kırmızı ve yeşil reçetelerde aşağıdakiler uygulanmalıdır"

- Kontrollerin daha etkin olması amacıyla yeşil ve kırmızı reçeteler daha önce

bildirilen formla gönderilir. Formda istenilen bilgilerin hepsi forma yazıldıktan sonra

form iki nüsha halinde İl Sağlık Müdürlüğüne gönderilir.

- Reçeteler en geç sonraki ayın sonuna kadar Sağlık Müdürlüğü’ne gönderilir.

- Yeşil ve kırmızı reçetelerin ilk nüshaları sağlık Müdürlüğü'ne gönderilir aksi halde

reçeteler iade edilir ve gelmemiş kabul edilir.

- Hastalar eczaneye reçetelerin birinci ve ikinci nüshaları ile müracaat ederler. Birinci

ve ikinci nüshası ile müracaat etmeyen hastaların ilaçları karşılanmaz.

- Yeşil ve kırmızı reçetelere liste muhteviyatı dışında ilaç yazılması yasaktır. Bu

şekilde gelen reçeteler kabul edilmeyip ilaçları verilmez.

- Kırmızı reçeteler psikotrop ilaçlar için kesinlikle kullanılmamalıdır. Böyle yazılan

reçetelerde karşılanmaz.

- Uyuşturucu madde reçetelerinde maximal dozu aşan ilaçlar kesinlikle verilmez.

- Uyuşturucu ve psikotrop ilaç reçeteleri karşılığında eczacı ilacı alan kimsenin

imzasını ve adresim reçetenin ilk nüshasının arkasına almalıda.

- Kontrole tabi olan reçetelerde doktorun ilaç yazdığı bölümün altı eczacıya ait

olduğundan bu kısım eczacı tarafından eksiksiz doldurulur.

- Yeşil ve kırmızı reçetelerde doktorun adı, soyadı, diploma numarası ve imzası

olmayan reçeteler eczanece karşılanmazlar.

- Formda uyarı kısmı Sağlık Müdürlüğünce doldurulur.

Ayrıca hastanelerde yatan kuruma bağlı hastalar için özel hazırlamış yatan hasta

reçeteleri vardır. Bunlar üç nüsha olup, eczaneye gelen iki nüshadan biri sarı diğeri

beyazdır. Bu reçeteler diğer reçetelere göre daha büyüktür. Bu reçetelerden katılım payı

alınmaz. Sadece yatan hasta reçetelerine yazılan bazı ilaçlar;

İntravenöz, inhidasyon anestetik ilaçları

Kavşak bloke edici ilaçları

Eritropoietin

İnerlökin

Muromonab CD3

Streptokinaz
Kırmızı ve yeşil reçete dışında normal reçete ile verilen fakat reçetesiz

satılamayan kontrole tabi olan ilaçlarda vardır. Bu ilaçlar reçete kayıt defterine işlenmek

zorundadır.

Bu ilaçlar:

Apeks kapsül

Anti-Em tablet

Aspasmil draje

Antinozan tablet

Anakod tablet

APC tablet

Aferin kapsül

Actiden şurup

Buspir tablet

Buspon kapsül

Busaprin tablet

Besprou tablet

Benical şurup

Bebikan pediyatrik süpozituar

Bellergal retard dr

Bellergal draje

Difilin süpozituar, tb

Dactil kapsül

Dolo-Adamon tablet

Doladamou P

Dolviran süpozituar

Dolviran tablet

Dramamine ampul, tb

Equauitrate tablet

Eftergan draje

Efetal şurup

Ephetonin Forte pomad

Efranol tablet

Flomek kapsül

Fulpen tablet

Florak kapsül

Fulsac kapsül

Geralgine-K tablet

Bellaginal draje

Benafed şurup

Bronkar-A şurup

Benical Cold tablet

Bella-Sanol draje

Coldeks tablet

Codasel tablet

Cytotec tablet

Diyatab tablet

Dorfan şurup

Danitrin Forte tablet

Danitrin tablet

Defeks şurup

Deksan şurup, dr

Depreks kapsül

Depset kapsül

Natisedin tablet

Neospazmin Forte Süpozituar

Neo-Astmadol şurup

Noral-F süpozituar

Prozac tablet, likit

Pentranquil pediyatrik süpozituar

Piranil tablet

Pedimat süpozituar

Pedidorm süpozituar
Pretuval şurup

Pirofen süpozituar

Radyokodin şurup

Reasec draje

Spazmo Panalgine süpozituar

Spazmo-Vahbrin kapsül

Sedo Carena draje

Tricloryl şurup

İsoptin-S draje

Küramol tablet

Klipaks draje

Loksetin kapsül

Lipkol kapsül

Librax draje

Lomotil Liquıd tb

Latusin şurup

Maliasin draje

Metorfan draje

Mikroaljin süpozituar

Nopiran tablet

Tukodil şurup

Tralen film tablet

Temsaljin tablet

Tylol Cold şurup

Theraflu draje

Tussifed draje

Verepon tablet

Vicks Madinait şurup

Vicks Vapodry şurup

Wintus draje

Xamamine tablet
Zedprex kapsül

8. gün

Yeşil reçete:

 1971 “Psikotrop Maddeler Sözleşmesi” uyarınca bağımlılık ve kötüye kullanma potansiyeli

olan ilaçlar için düzenlenen reçetedir.

Kırmızı reçete:

 1961 “Uyuşturucu Maddeler Tek Sözleşmesi” uyarınca opioidler ve kokain gibi uluslararası
kontrole tabii ajanlar içeren ilaçlar için yazılan reçetelerdir. Bunların dışında sonradan
eklenen flunitrazepam ve metilfenidat bulunmaktadır. Bir hasta için en fazla 5-10 günlük
reçete düzenlenebilir.

 Mor reçete:

Kan ve kan ürünleri için düzenlenen reçetelerdir. Kırmızı, yeşil, mor,

turuncu reçeteler;
Reçete türünde bunların beyan edilmesi SGK
tarafından yeterli kabul edilecektir. Ancak bu
reçeteler Sağlık Bakanlığı mevzuatı doğrultusunda
hekim tarafından manuel olarak yine yazılacak,
eczane yine Sağlık Bakanlığı mevzuatına göre
işlemleri yapmaya devam edecektir. Ancak bu
reçeteler Kuruma faturalandırılırken manuel olarak
gönderilmeyeceklerdir.


Turuncu reçete;

Hemofili Hastaları için bazı kan ürünleri için düzenlenen reçetelerdirFAKTÖR VIII 250 IU 

KOATE HP 250 IU BİEM

KOATE DVI 250 IU BİEM

HEMOFİL-M 250 IU ECZACIBAŞI-BAXTER

KOATE HP 300 IU BİEM DRIED

FACTOR 8Y 250 IU SODHAN  

FAKTÖR VIII 500 IU 

KOATE DVI 500 IU BİEM

KOATE HP 500 IU BİEM

OCTANATE 500 IU BERK

FACTOR VIII LFB 500 IU ER-KİM

HAEMATE P 500 IU FARMA-TEK

UMAN CRY D.I.500 IU ONKO

EMOCLOT 500 IU KOÇSEL

BERIATE 500 IU FARMA-TEK

HAEMOCTIN SDH 500 IU RAK

HEMOFİL-M 500 IU ECZACIBAŞI-BAXTER

DRIED FACTOR 8Y 500 IU SODHAN

FANHDİ 500 IU DEM

IMMUNATE 500 IU ECZACIBAŞI-BAXTER

FEIBA 500 IU ECZACIBAŞI-BAXTER   

FAKTÖR VIII 1000 IU 

UMAN CRY D.I.1000 IU ONKO

KOATE HP 1000 IU BİEM

KOATE DVI 1270 IU BİEM

OCTANATE 1000 IU BERK

FACTOR VIII LFB 1000 IU ER-KİM

EMOCLOT 1000 IU KOÇSEL

HEMOFİL-M 1000 IU ECZACIBAŞI-BAXTER  

FAKTÖR IX 500 IU 

KONYNE 80 500 IU BİEM

OCTANYNE 500 IU BERK

REPLENİNE 500 IU SODHAN

FACTOR IX 500 IU ER-KİM

AİMAFİX 500 IU KOÇSEL

İMMUNINE 600 IU ECZACIBAŞI-BAXTER

BERİNİN-P 600 IU FARMA-TEK  

FAKTÖR IX 250 IU 

KASKADİL 250 IU ER-KİM  

FACTOR Von Willerbrand 

FACTOR Vw lfb 1000 IU ER-KİM

MMÜNOGLOBULİN 0,5 GR. 

TEGELİNE 0,5 GR 10 ML ER-KİM

   

İMMÜNOGLOBULİN 1 GR 

SANDOGLOBULİN 1 GR. NOVARTİS

ISIVEN 1 GR KOÇSEL

BIAVEN 1 GR ONKO

NORDIMMUN 1 GR ONKO

Ig VENA 1GR ONKO

   

İMMÜNOGLOBULİN 2,5 GR 

ISIVEN 2,5 GR KOÇSEL

OCTAGAM 2,5 GR. 50 ML. BERK

BIAVEN 2,5 GR. ONKO

TEGELİNE LFB 2,5 GR.50 ML. ER-KİM

GAMMAGARD 2,5 GR. ECZACIBAŞI-BAXTER

GAMMİMUNE-N %5 2,5 GR.50 ML. BİEM

   

İMMÜNOGLOBULİN 5 GR. 

ISIVEN 5 GR. KOÇSEL

OCTAGAM 5 GR 100 ML. BERK

VİGAM-S 5 GR. SODHAN

VİGAM LİQUİD 5 GR. SODHAN

NORDİMMUN 5 GR. ONKO

BİAVEN 5 GR. ONKO

TEGELİNE LFB 5 GR. 100 ML. ER-KİM

GAMMAGARD 5 GR. ECZACIBAŞI-BAXTER

IgVENA 5 GR. ONKO

FLEBOGAMMA IV %5 5 GR. DEM

GAMMİMUNE-N %5 100 ML. 5 GR. BİEM

   

İMMÜNOGLOBULİN 6 GR. 

SANDOGLOBULIN 6 GR NOVARTIS

   

İMMÜNOGLOBULİN 10 GR. 

FLEBOGAMMA %5 10 GR. DEM

Ig VENA 10 GR. ONKO

OCTAGAM 10 GR.200 ML. BERK

TEGELİNE LFB 10 GR 200 ML. ER-KİM

GAMMİMUNE-N %5 250 ML- 12,5 GR. BİEM

GLOBUMAN BERNA 2 ML YENİ ŞARK

GLOBUMAN BERNA 5 ML. YENİ ŞARK

PENTAGLOBİN 10 ML. RAK

PENTAGLOBİN 50 ML. RAK

PENTAGLOBİN 100 ML. RAK

UMAN GAMMA %16 2 ML. ONKO

   

ANTİ RABİES İMMÜNOGLOBULİN 

İMOGAM RABİES 2 ML. 300 IU AVENTİS

CEALB HUMAN ALBUMİN %20 50 ML. 

   

HUMAN ALBUMİN %20 50 ML. 

HUMAN ALBUMİN %20 50 ML. ODİTAŞ

UMAN ALBUMİN %20 50 ML ONKO

HUMAN ALB.%20 50 ML. FARMA-TEK

BUMİNATE %20 50 ML. ECZACIBAŞI

HUMAN ALBUMİN %20 50 ML. ECZACIBAŞI

HUMAN ALB.%20 50 ML. BERK

ALBUMAN BERNA %20 50 ML. YENİ ŞARK

HUMAN ALBUMİN %20 50 ML. PHARMA DESSAU

ALBUMİN LFB %20 50 ML. ER-KİM

ALBUMİNAR %20 50 ML. FARMA-TEK

ALBUMİN HEMASURE %20 50 ML. ONKO

ZENALB H.ALBUMİN %20 50 ML. SODHAN

ALBUMİNA UMANA ISI %20 50 ML. KOÇSEL

HUMAN ALBUMİN GRİFOLS %20-50 ML. DEM

PLASMUBİN %20 50 ML. BİEM

   

HUMAN ALBUMİN %20 100 ML. 

HUMAN ALBUMİN %20 100 ML. ODİTAŞ

UMAN ALBUMİN %20 100 ML. ONKO

HUMAN ALBUMİN %20 100 ML. FARMA-TEK

HUMAN ALBUMİN %20 100 ML. RAK

ZENALB HUMAN ALBUMİN %20 100 ML. SODHAN

HUMAN ALBUMİN %20 100 ML. BERK

HUMAN ALBUMİN %20 100 ML. PHARMA DESSAU

ALBUMAN BERNA %20 100 ML. YENİ ŞARK

ALBUMAN LFB %20 100 ML. ER-KİM

HUMAN ALBUMİN %20 100 ML. DEM

PLASMUBİN %20 100 ML. BİEM

HUMAN ALBUMİN %20 100 ML. ECZACIBAŞI

   

HUMAN ALBUMİN %25 50 ML. 

PLASMUBİN %25 50 ML. BİEM

ALBUMİNA UMANA ISI %25 50 ML. KOÇSEL

HUMAN ALBUMİN %25 50 ML. BERK

HUMAN ALBUMİN %25 50 ML. ECZACIBAŞI

   

HUMAN ALBUMİN %25 100 ML. 

PLASMUBİN %25 100 ML. BİEM

HUMAN ALBUMİN %25 100 ML. BERK

   

9.gün

Gelen kurum reçetelerindeki ilaçlar karşılandıktan sonra fiyat kupürleri ve barkodlar kesilir. Kesilen bu
kupür ve barkodlar reçetenin arkasına veya beyaz bir kağıda yapıştırılarak reçeteye iliştirilir.
Reçetenin arkasına, hangi kurumun reçetesi ise o kurumla ilgili kaşe basılır ve kaşedeki gerekli
bölgeler hastanın sağlık karnesine göre doldurulur. Gelen reçetenin altında reçetenin yazıldığı
hastanenin mührünün olmasına, reçetenin anlaşmalı kuruma ait olup olmadığına, ilaçların yazıldıktan
sonra üç gün geçip geçmediğine, reçete içindeki ilaçların anlaşmalı kurum tarafından karşılanıp
karşılanmadığına dikkat edilir. Reçetelerde dört kalem ilaç verilir. Yazılan ilaç sayısı bundan fazla ise
sadece ilk dördü verilir, geri kalan verilmez. Hastadan ilaçların tutarının ; emekli ise %10'u, çalışan ise
%20'si alınır. Bazı özel durumlu hastalardan ise katılım payı alınmaz. Eğer hastaya yazılan ilaç yerine
eşdeğer başka ilaç verilirse reçete üzerine eşdeğer kaşesin basmak gerekir. Kesilip, kuruma
gönderilen kupürler başka eczaneye ait olmamalıdır. Gelen reçetelerde hasta veya yakınından imza
alınır. (Örnek reçete ektedir.)

1- Eczanelerimize gelen reçetenin e-reçete olup olmadığı; medula takip numarası veya e-reçete
numarasının reçete üzerinde olması veya hastaya verilen bilgi dokümanında bulunması ile
anlaşılacaktır.

2- E-reçete olarak düzenlenmiş bütün reçeteler aynı zamanda kağıt reçete olarak da düzenlenmiş olsa
bile e-reçete olarak eczanece karşılanmak zorundadır. Medula sisteminin çalışmaması, teknik
sorunlar veya elektrik kesintisi sebebiyle e-reçete oluşturulamaması durumunda, önceden olduğu gibi
kağıt ortamında düzenlenen reçeteler manuel olarak sisteme kaydedilecektir.

3- E-Reçete muhteviyatı, 2012 SGK Protokol hükümlerine göre hastaya/ilaçları alana teslim
edilecektir. Bu işlem, eczaneden ilaçları alan kişinin T.C kimlik numarasının Medula eczane provizyon
sistemine kayıt edilmesi ile tamamlanmış olacaktır. Bu şekilde yapılan işlemlerden sonra eczacı
hastaya ilaçlarını teslim etmiş sayılacaktır.

4- Kağıt reçete olarak düzenlenmiş reçetelerde daha önceki uygulamalarda yapıldığı gibi reçete
arkasında olması gereken eczane kaşesi ve eczacı imzası olması zorunluluğu devam etmektedir.
Ayrıca protokolün 3.2.2. maddesi ‘Reçetelerin arka yüzünde; ilacı/ilaçları alan kişinin adı, soyadı ve
“.... kalem ....kutu ilacı aldım” ibaresi, hastanın veya birinci derece yakınının telefon numarası ve/veya
adresi, imzası, ilacın/ilaçların reçete sahibi veya birinci derece yakını dışındaki kişilerce alınması
halinde ise ayrıca T.C. kimlik numarası, T.C. kimlik numarası olmaması halinde ibraz edilen kimlik
belge numarası yer alacaktır.’ gereği daha önceki uygulama devam edecektir.

5- SUT ve eklerinde, bazı ilaçların kullanımı için düzenlenecek reçetelerin ekinde ibrazı istenilen
belgelerde aranan bilgiler, e-reçete uygulanmasında e-reçete içinde belirtilecek olup ayrıca belge
istenmeyecektir. Ancak Sağlık Müdürlüklerine her ayın 10 una kadar teslim edilmesi gereken yeşil,
kırmızı reçeteler, ilaç izleme formları v.b uygulamalara devam edileceğinden bu evraklar hastalar
tarafından eczanelere ibraz edilmek zorundadır.

6- Şeker ölçüm çubukları, iğne ucu ve karekodu bulunmayan ilaçları ihtiva eden e-reçeteler için reçete
çıktısı alınarak, barkodlar ve varsa fiyat küpürleri reçete çıktısına yapıştırılacaktır.

7- E-reçetelere ait herhangi bir reçete çıktısı fatura ekine konmayacaktır. (Şeker ölçüm çubukları, iğne
uçları ve karekodu bulunmayan ilaçları ihtiva eden e-reçete çıktıları hariç) sadece icmal listeleri
faturaya ilave edilecektir. Protokolün 3.7 maddesi gereği karşılanan reçetelerden e-reçete olanlar için
ise, fatura ekinde bu reçetelere ilişkin Antalya Eczacı Odasınca onaylanmış icmal listesinin bulunması
yeterli olacaktır.

8- Elektronik olarak düzenlenememiş olan raporlar (aile hekimliği uzmanlarının, TSK sağlık hizmet
sunucularının düzenlediği raporlar veya yurtdışı sigortalılar için düzenlenen raporlar) eskiden olduğu
gibi doktor veya eczacı tarafından “aslı gibidir" onayı yapılmak suretiyle fatura paketine ilave
edilecektir.

9- Aşağıdaki ilaçları ihtiva eden ve adı geçen hizmet sunucuları tarafından oluşturulan reçeteler
manuel olarak düzenlenecektir.

a-Majistral ilaç ihtiva eden reçeteler,

b-TSK reçeteleri,

c-İşyeri hekimlerinin düzenleyeceği reçeteler,

d-Aile hekimlerinin mobil uygulama çerçevesinde düzenlediği reçeteler,

-Kan ürünü Reçeteleri’nde sıklıkla karşılaşılan iade - kesinti sebepleri:

1) (REÇETE KONTROL VE TESLİM)
**D80 ve alt ICD 10 kodlarında herhangi bir açıklama istenmeyecektir.
**D81 ve alt ICD10 kodlarında (kombine immün yetmezlik), prospektüs endikasyonları
gereği, “Antikor üretim bozukluğuna bağlı primer immün yetmezlik “ açıklaması aranacaktır
(Privigen hariç)
**Rapordaki tedavi şeması geçilmeyecektir. ( Tedavi şeması ile ilacın pozolojisinde belirtilen
kullanım dozlarının uyumlu olmasına dikkat edilmeli )
**İmmunoglobulinlerin prospektüs endikasyonlarında   Multiple Myelom ve Kronik Lenfositik
Lösemi , Allogenik hematopoetik kök hücre transplantasyonu teşhislerinde  belirlenen
koşullarda kullanımı tanımlıdır. SUT ve Endikasyon bilgilerinde tanımlanan  durumların
dışında, örneğin;  non-hodgkin lenfomada D80 İmmün yetmezlik, antikor bozuklukları
baskın  ICD Kodu ile düzenlenen bir ilaç kullanım raporunda, hastanın non-hodkgin lenfoma
öncesi primer immun yetmezlik tanısı yoksa, immun yetmezliğinin sekonder olabileceği göz
önünde bulundurulmalıdır. Bu hastalarda  Sağlık Uygulama Tebliği ve SUT Hükümlerinde
tanımlı diğer durumların var olup olmadığı sorgulanmalı, yok  ise Sağlık Uygulama Tebliği ve
Prospektüs bilgilerinde  sekonder immun yetmezlik durumu tanımlı olmadığından (Kiovig,
Privigen, Tegeline, Ronsenglop…vs hariç ) Endikasyon Dışı İzin aranmalıdır.
2) Mor ve Turuncu reçetelerde manuel reçete kabul edilmemektedir. Elektronik reçete
zorunludur.

3) Hemofili reçeteleri;
** Hemofili raporlarında rapor sürelerine dikkat edilmelidir.

 Profilaksi raporları 1 yıl

 Ek raporlar 6 ay
 Akut kanama raporları 3 gün
**Tedavide 4500 üniteyi aşan durumlarda ilave rapor gereklidir.
Bu durumlarda ilaçların 418 ile verilmesinde eczanelerin dikkatli olması ve hastanın 6. Ay
sonunda doktor reçetesi ile tedavisine devam edilmesi istenmektedir.

4) NovoSeven RT reçetelerinde ;
**Sağlık uygulama tebliği 4.2.27.A.3 maddesinde geçen ; “…..Kullanılan ünitenin kaç dozluk
olduğu hekim tarafından reçete/tabela üzerinde belirtilir…”  ifadesi gereği  kullanılan
ünitenin kaç doza denk geldiği hekim tarafından muhakkak reçetede belirtilmelidir.
5) Heparin (Oksapar, Enox ,Hibor ) reçetelerinde;
** Kronik böbrek hastalığı olan hastalarda heparin reçetelerinin karşılanmasına dikkat
edilmelidir. Hastanın diyaliz haricinde bu ilacı kullandığına dair bir raporunun olması
gerekmektedir. Diyaliz merkezlerinde yazılan (başka bir tedavi  veya doktor takipli reçeteler
hariç) ya da diyaliz merkezlerinde çıkan raporlarla verilen ilaçlar kesintiye sebep
olabilecektir.  
     [ Sağlık Uygulama Tebliği  2.4.4.D-1 - Hemodiyaliz tedavileri maddesi ".. 3) Tanıya dayalı
işlem kapsamında olan ilaçlar hariç, hastaya kullanılması gerekli görülen ilaçlar, SUT ve eki
listelerde belirtilen esaslara uygun olarak bu merkezlerde görevli hekimlerce reçete
edilebilecektir. "şeklinde  ve 4.2.7-Düşük molekül ağırlıklı heparinlerin kullanım ilkeleri
maddesi  “… 3) Hemodiyaliz tedavilerinde, heparinler tanıya dayalı işlem puanına dahil
olduğundan reçete edilse dahi bedeli ödenmez.. " şeklindedir.  Sağlık Uygulama Tebliği EK-2C
TANIYA DAYALI İŞLEM PUAN LİSTESİ'nde İşlem Kodu P704230 HEMODİYALİZ sütununda "...
serum, antikoagülan olarak kullanılan düşük molekül ağırlıklılar dahil her türlü heparin,
konsantre hemodiyaliz solüsyonu ve her türlü serum dahildir. " yazmaktadır.  ]
 

-Diğer bazı  iade - kesinti sebepleri, uyarılar ;

1. Tıbbi Mamalar (Örn : Aptamil Pregomin AS ) ;

** Kullanımları 4.2.16-Doğuştan metabolik hastalıklar, Gıda alerjileri ile Çölyak

Hastalığı maddesinde iki yaşına kadar inek sütü alerjisi olan bebeklerde  kullanılacağı
tanımlanmıştır, inek sütü alerjisi olan çocuklarda  2 yaş üstünde bedeli karşılanmamaktadır. 
Bu kapsamdaki reçeteler karşılanırken  Medula Eczane Sisteminde Reçete Uyarı Kodu : 344
- İnek sütü alerjisi olan hasta  seçilirse Medula Eczane Sistemi
tarafından Eczane uyarılır.

1.  Endikasyon dışı onayla kullanılan ilaçların 418 devam reçeteleriyle karşılanmasında;

** Endikasyon Dışı Onay belgelerinde  Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu tarafından doktora
endikasyon dışı kullanım izni verilir. Bu itibarla, kişiye özel düzenlenen Endikasyon Dışı Onay
metinlerinde tanımlı  süre boyunca kronik hastalık reçetesi ile ilacı almaya devam eden
hastaların sonrasında  tedaviye devam edip etmeyeceğinin endikasyon dışı onayın verildiği
hekim tarafından belirlenmesi gerekmektedir. Endikasyon dışı onay belgelerinin içeriğinde
belirtilen süre sonunda düzenlenecek ilk reçetenin endikasyon dışı kullanım izni verilen
hekim tarafından düzenlenerek tedavinin devamının belirlenmesi gerekir.
Endikasyon Dışı Onay sürelerinin sonunda doktordan onay alarak veya ulaşılabiliyorsa tekrar
doktora yönlendirilerek tedavisine devam edilmesi hastanın sağlığını tehdit edebilecek
sonuçlarla karşılaşılmaması adına önemlidir. Bu gruplarda sıkıntılı sonuçlar görülmüş olup
yanlış tedaviden eczacı sorumlu tutulmuştur. Bu hususta risk almamak adına endikasyon dışı
onaylı ilaçların bitim sürelerine dikkat edilmelidir.
3) 418 devam reçetelerinde suistimallerin görüldüğü, şu an kurumun bunları elektronik
ortamda takip ettiği, pandemi sonrasında durum değerlendirmesi yapılacağı, uyarı ve fesih
cezalarının gelebileceği yönünde görüş bildirmişlerdir.
Reçete teslimi esnasında eczacılarımızın dikkat etmeleri gereken hususlar:
1) İlaçları teslim alan kişilerin kimlik doğrulaması yapılmalı, bilgileri tam ve eksiksiz
alınmalıdır.
2) Kuruma teslim edilen tüm reçetelerde [sadece örneklemede çıkanlar değil] eczacı imza ve
eczane kaşesi bulunmalıdır.
3) Örneklemede çıkan reçeteler özenle kontrol edilmeli, zarfa eksiksiz koyulmalıdır.
4) Kasım 2021 dönemi itibariyle sıralı dağıtım kapsamındaki ilaçların Farmainbox onayları
medulada yer alan “doküman ekle” butonundan pdf formatında medulaya eklenebilir.
Medulaya ekleme yapan eczacılarımızın farmainbox çıktılarını (kağıt olarak) teslim edilecek
evraklara eklemesine gerek olmayacaktır. İlgili Farmainbox Oda onayını ”yazdır” butonuna
bastıktan sonra yazdırma ekranında “hedef” kısmını “pdf olarak kaydet” olarak seçip
bilgisayarınıza indirebilirsiniz. Daha sonra meduladan “eski fatura sorgu” yaptığınızda
“döküman ekle” butonuna ulaşıp pdf dosyanızı yükleyebilirsiniz.
5) Özellikle fatura, döküm özet gibi evraklarda müsvedde kağıt kullanılmamalıdır.
10. gün

Over The Counter (OTC) yani tezgâh üstü ilaç olarak bilenen ilaç grubu basitçe reçetesiz ilaç olarak
tanımlanmaktadır. Bu gruptaki ilaçlar hekim kontrolü olmaksızın bireyin kendi ihtiyaçları
doğrultusunda kendi kendine tedavisini sağlamak için eczaneden reçetesiz olarak temin edebileceği
ilaçlardır. Bu bağlamda, çalışmada akılcı ilaç kullanımını etkileyen en önemli faktörlerden biri olan
OTC ilaçların yaygınlaşması, kullanımı, avantajları ve dezavantajları üzerinde durulmuştur. Son yıllarda
hükümetler tarafından, başta sağlık harcamalarında tasarruf yapmak gibi çeşitli sebeplerden dolayı
reçeteli ilaçların OTC formlarının piyasaya sürülmesini desteklenmekte ve bu amaçla çeşitli yasal
düzenlemeler yapılmaktadır. OTC ürünlerinin yaygınlaşmasının, ilaca ulaşım rahatlığı ve OTC
piyasasının artışının dolaylı olarak etkileyeceği hastalık bilinç düzeyinin artması gibi avantajlarının yanı
sıra; ilaç suiistimali, ciddi semptomların maskelenmesi ve hasta için artmış tedavi maliyeti gibi
oldukça ciddi dezavantajları bulunmaktadır. Özetle reçeteli statüden OTC ürün statüsüne
dönüştürülen ilaçların sağlık harcamalarına katkısı olacağı düşünülürken bahsedilen durumların daha
fazla sağlık harcamasına sebep olduğu görünmektedir. Bu yüzden, akılcı olmayan ilaç kullanımını
önlemek için bir takım yasal düzenlemelerin yapılması, eczacıların tedavi sürecinde daha işbirlikçi ve
uygulayıcı rol oynaması gerektiği düşünülmektedir

“Ülkemizde 26/5/1928 tarihli 1262 İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu ile

reçetesiz ilaç satışıyasaktır. Reçete mukabili verilmesi gereken ilaçların reçetesiz
satılması, insan sağlığı açısından önemli bir sorun teşkil etmektedir.
 

Özellikle erişkinler tarafından büyüme hormonu ilaçlarının endikasyonu dışında (sporcular

tarafından doping amaçlı veya vücut geliştirmek üzere, yağ eritici özelliğinden dolayı da
kozmetik amaçlı) gittikçe artan oranlarda suistimale açık şekilde bilinçsizce kullanılmakta
olduğu, söz konusu ilaçların kullanıcılar tarafından eczanelerden reçetesiz şekilde temin
edilebildiği anlaşılmıştır. Mutlaka endokrin uzmanı hekimin gözetiminde ve belirlenen
endikasyonlarda uygun görülen dozlarda kullanılması  gereken bu ilaçlar;
kanserojen etki gösterme, kan şekeri dengesini bozma ve tiroid fonksiyonlarını
bozma gibi istenmeyen çok sayıda ve ciddi yan etkiler doğurabilmektedir.

Ayrıca antibiyotikler, antidepresanlar, antihistaminikler v.b. ilaçların reçetesiz

olarak satışı ile hasta tarafından bilinçsizce ve suistimale açık şekilde
kullanılmasının insan sağlığı ve çevre sağlığı açısından tehlike oluşturabileceği
göz önünde bulundurulmalıdır.

Bakanlığımız, vatandaşlarımızın ilaca güvenli şekilde erişimini sağlanmak amacıyla sürekli

çalışmalar yürütmektedir. Uygulamaya geçen İlaç Takip Sistemimiz ile kaliteli ve sağlıklı ilaca
ulaşım ve sahtecilikle mücadele kapsamında büyük başarı yakalanmıştır.

Halkımızın ilacı hekim tavsiyesi ile yalnızca eczanelerden alma konusundaki

hassasiyeti hayati önem taşımaktadır. Bakanlığımız bilinçli ilaç kullanımı
konusunda halkımızı bilgilendirmeye yönelik gerekli tanıtımları yapmaya, eczacı
ve hekimlerimize yönelik eğitim, izleme ve değerlendirme çalışmaları yürütmeye,
halkımızın sağlığı için, insan sağlığını tehdit eden uygulamaları kararlılıkla
denetlemeye devam edecektir.”

Bu ilaçlar arasında en tanıdık isimler ise Tylol

Hot Poşet, Nurofen Cold Tab., Benical Cold Tab., Katarin Fort Tab. ,
İburamin Cold Tab,
Vicks Medinait Şurup, Vicks Vapodry Şurup, Actifed şurup, Actidem
şurup .
11. gün
ECZANEDE BULUNDURULMASI GEREKLİ VEYA ZORUNLU

İLAÇLARIN LİSTESİ:

Asetik asit
Alkol

Amidon

Adi posat sabunu

Afyon tentürü

Acide benzoik

Acide citric

Axonge

Benzocain

Bleu de metilen

Chlorure de sodium

Calcium carbonate

Colludium elastik

Chloroform

Distile su

Dextrose

Esaus de anis

Eau oxygne

Efedrin HCL

Formaldehit

Glycerin

Huile de cade

lodur de sodium

lode

Kodein

Lanolin

Metamizol

Oxyde de zinc

P.A.B.A.

Aseton

Adrenalin

Acide klorhidrik dilue

Acide salisilik

Acide oxalic

Acide borik

Acide loctik

Boraks

Bicarbonate de soude

Beure de cacao

Calcium lactale

Carbonate sodium

Carbon medicinal

Camphre

Dionin

Eau de rose

Eau de mentha

Esans de meuthe

Eter

Formal

Giycose

Hint yağı

lodur de potasium

Ichtiole

Luminal

Luminal sodik

Nitrat de pilocarpin

Peru balsamı

Rivanol

P.A.B.A.

Rezorcin

Sol sous acetate de plomb

Teint de belladone

Thymol
Vazelin

Zeytin yağı

Rivanol

Sol aliminium sous acetate

Soufre

Tumenol

Vadem yağı

Vazilen lipued

Türk Farmakopesi: Maddelerin reaksiyonlarını, kullanım şekillerini, dozlarını ve saklama şartlarını

bildiren resmi kitaptır. Günümüz eczane eczacılığında eczacı, özellikle majistral ilaç hazırlanmasında
bu kitaptan oldukça fazla yararlanmaktadır. Vademecum: Müstahzarlar hakkında detaylı bilgilerin
bulunduğu bu kitapta, eczacının özellikle ilaçların muadilleri konusunda ve ilaç danışıldığında ilaç
hakkında detaylı bilgiye ulaşmak için bu kitabı kullanır. Tıbbi Farmakoloji: İlaç bilimi kitabı olarak
bilinen bu kitapta eczacı, ilaçların ana maddeleri hakkında detaylı bilgi sahibi olmak için kullanır.
Eczacı Odası Tarafından Verilen Bültenler: Eczacılık, ilaç ve eczane eczacılığı ile ilgili değişimlerin,
kanunların ve o Eczacı Odasının etkinlikleri ile eczanenin bulunduğu il hakkında bilgilerin sunulduğu
kitapçıklardır. Eczacı bundan yararlanarak değişikliklerden, kanunlardan ve çevresinden haberdar
olur. İlaç Depoları Tarafından Verilen Fiyat Kitapçığı: Sağlık Bakanlığınca onaylanan, ilaçların yeni
fiyatlarının bulunduğu kitapçıktır. Bu kitapçıkta ilacın adı, üretici firması, yeni fiyatı ve yeni fiyatın
Sağlık Bakanlığınca onaylanma tarihi bulunur. Eczacı bu kitapçığa göre yeni zamlı fiyatları
uygulayabilir ve yeni fiyatlardan haberdar olmuş olur. Eczanede ayrıca çeşitli kurum ve kuruluşların
( özellikle eczaneyle anlaşması bulunanların ) yayınladığı kitapçıklarda bulunmaktadır. Eczacı bu
kitapçıklardan yararlanarak özellikle ilgili kurumun ilaçlarla olan tüzüğünde değişim olup olmadığını
takip eder.

12. gün

13. gün

eçete Kayıt Defteri: Bu defter eczane açma ruhsatı alındıktan sonra bulunulan ilin bağlı olduğu
Eczacılar Odasından belli bir ücret karşılığı alınır ve her sayfası İl Sağlık Müdürlüğü'nden
numaralandırılarak onaylanır. Bu defterin muntazam işlenmesi. Eczacının hastasını tanıması ve geriye
dönük bazı istatistiksel bilgiler alabilmesi bakımından önemlidir. Uyuşturucu Maddelere Ait Kayıt
Defteri: Bu defter de Eczacılar Odasından temin edilir. Eczaneye alınan ve satışı yapılan
uyuşturucuların kaydının yapıldığı defterdir. Psikotrop İlaçlara Ait Kayıt Defteri: Bu defter de Eczacılar
Odası tarafından verilir. Psikotrop grup altında incelenen ilaçların giriş ve çıkışlarının işlendiği
defterdir. Personel Defteri: Bu deftere eczanede, eczacının dışında çalışan kişilerin işe giriş ve ayrılış
tarihleri ve özgeçmişleri kaydedilir. SSK teftişlerinde bu defter kullanılır. Stajyer Öğrenci Defteri:
Eczanede staj yapan öğreticilerin birer resimleri ile staj devam sürelerinin kaydının yapıldığı defterdir.
İşletme Defteri: Bu defter kullanılacak seneden önce her sayfası numaralandırılarak noter tarafından
onaylanır. Bir yıl içinde eczaneye giren ilaç ve diğer malzemelerin fatura tarihi , numaraları ve fatura
tutarları bu deftere işlenir. Ayrıca, eczanede satışı yapılan her şeyin kasa ve fatura tutarları da
işlenerek bir yıl sonundaki kar ve buna bağlı olarak da Gelir vergisi hesaplanır. Envanter Defteri: Bu
defterde noter onayından sonra kullanılan her yıl sonunda eczanede satılmamış olarak kalan ilaç ve
diğer malzemelerin satış fiyatları ve adetleri not edilerek , gelir vergisi ve kar-zarar hesabında
yardımcı olur. Teftiş Defteri: Eczanenin Sağlık Sosyal Yardım Bakanlığı veya 11 sağlık Müdürlüğü
tarafından yürütülen teftişlerinde tutulan zabıtların muhafazasında kullanılır. Alkol Karnesi: Her
eczane için Eczacılar Odası tarafından verilen bu karnede kullanabilecekleri alkol kontenjanı
belirtilmiştir. Bu karne aracılığı ile Tekel satış depolarından alkol sağlayabilirler.

14. gün

. İLAÇLARIN SAKLAMA KOŞULLARI:

Bütün ilaçlar aynı stabilite şartına sahip değildir. Bundan dolayı eczanede

bulunan tüm ilaçlar aynı yerde ve aynı şekilde saklanamaz.

Işık ve nemden bozulabilecek ilaçlar renkli cam şişe ve kavanozda saklanmalıdır.

Sıcaklıktan bozulabilecek ilaçlar ile aşı ve serumlarda buzdolabında saklanmalıdır.

Işıktan ve ısıdan etkilenenler reklam amaçlı olarak vitrine yerleştirilmemelidir. Reklam

olarak içi boşaltılmış ilaç kutuları kullanılabilir. İlaçlara ait olan saklama koşulları

ilaçların üzerinde de yazmaktadır. Bu kurallara uymak eczane şartlarında zor

olmamalıdır.

6. KULLANIMI SÜRELİ OLAN İLAÇLAR İÇİN ALINAN ÖNLEMLER:

Sık sık ilaçların kontrolü ve bazen de ihtiyaca göre miadı kısa olan ilaçların o an

getirtilmesi alınacak ilk önlemlerdir. Eczaneye yeni gelen ilaçlar raflarda ve stoklarda

arka kısma konulmak suretiyle eski ilaçların daha önce tüketilmesi sağlanır. Miadı uzun

olan ilaçlar daha sonraya bırakılmalıdır. Raflarda ilaç kontrolü sonrasında, süresinde

sorun olan ilaçlar bir kağıda yapıştırılarak bulunduğu rafa yapıştırılır böylelikle oradan

her geçiş de o ilaç hatırlanmış olur. Son kullanma tarihi yaklaşan ilaçlar diğer

eczanelerle yapılan çalışma sonunda elden çıkarılır. Eğer süresi geçmiş ilaçlar var ise

hemen imha edilmelidir, imha işlemi yakma yada toprağa gömme şeklinde olabilir.

7. ZEHİRLİ VE AYRI BULUNDURULACAK İLAÇLAR:

Eczanede bulunan bütün zehirli maddeler, kilitli olan bir dolapta muhafaza edilir,

bu maddeler T.K.nin B cetvelinde kayıtlıdır. Bu maddelerin konulduğu dolap kırmızı

boyalı ve üzerinde "Şiddetli Zehir" veya "Toxique" yazılı olmalıdır. Maddelerden toz

olanlar cam kapaklı geniş ağızlı kavanozlarda, sıvı olanlarda cam kapaklı şişelerde

muhafaza edilirler. Kavanoz veya şişeler üzerinde beyaz zemin üzerine kırmızı yazı ile

isimleri yazılmış etiketler bulunmalıdır. Ayrıca her kavanoz veya şişe üzerinde " Şiddetli

Zehir " veya " Toxique " ibaresi bulunan etiketlerde yapıştırılmış olmalıdır.

B cetveli (Toxic)
Acide arsenic

Adrenalin

Apomorphin HCL

Bromofom

Cantharis

Cocaefolium

Cocain Nitrat

Codein

Colchici semen

Emetin HCL

Extractum Hyocyami

Hematropin Hydrobromur

Hydrargyri lodidum

Hyocyani fobum

Morphin HCL

Nitroqlycerin sol.

Opıumphverize

Pilocanpin nitrat

Scopolamin

Strophanthin

Teinture de opium

Yohimbin HCL

Atropinsulfüt

Aethylmorphini HCL

Balladon folıum

Brom

Chloroform

Cocain HC1

Codein Phosphat

Colchicinum

Digitalin
Extractum belladon

Extractum strychni

Hydrargyri axycyanidum

Hydrargyri salisilas

Lobelin HCL

Neosalvarsan

Opıum

Physostigmin Solisilat

Pilocanpin HCL

Sol. Digitalin

Strycihni semen

Teinture de strophanti

Ayrı bulunduracak maddeler ise T.K.nin C cetvelinde kayıtlıdır. Bu maddelerin

konulduğu dolap ise üzeri yeşil boyalı ve üzerinde “ Ayrı Bulundurulacak ” veya

" Aseparer " yazılı olmalıdır. Madde kavanozları ve şişeler cam kapaklı olup, üzerlerine

beyaz zemin üzerine yeşil yazı ile isimleri yazılmış olmalıdır . Ayrıca üzerine “ Ayrı

Bulundurulacak " veya " Aseparer " ibaresi yazılı etiketlerde yapıştırılmış olmalıdır.

C Cetveli (Aseparer)

Acetanilid

Acide agaricinik

Acide hydrocklorid

Acide acetik

Acide chromic

Acide Nitric

Acide Phosphoric

Aethyl bromid

Argenti nitras

Barii Chloridum

Carbon tetracklorid

Chloral hydrat

Cupri sulfase
Ext. Pilicis

Extrafluide ipecacuanha

Gutti

Iodoform

İpecacuanha radix

Oleum croton

Papaverin HC1

Phenacein

Phenol phtalein

Plumbi acetas

Saccharin

Scillae bulbus

Sirop de belladon

Sipor de opıum

Sol. Formaldehid

Sulfonal

Teinture de colchisi

Teinture de hyocyami

Teinture de lobelia

Zinci Chloridum

Acide picric

Agua Lauracerasi

Barbital

Benzocain

Chinidin sulfat

Caffein

Efedrin HCL

Ext. Sicillae

Fillcis Rhizoma

lode

Lobeliae
Natrium Cocaduylat

Oleum sinapis

Paraldehyd

Phenobarbital

Phenol

Potasyum Hydrcoxyde

Santonin

Secale cornohum

Sirop de codein

Sol. adrenalin

Sol. sous acetate de plombe

Teinture de Belladone

Teinture de digitale

Teinture de iode

Teinture de sicillae

Zinci sülfat

15. gün 1. Eczanelerin laboratuvar bölümü, hastalarla irtibatı olmayacak şekilde

ayrılmış olmalıdır.
2. İlaç yapmaya ayrılmış bankonun üzeri cam, fayans, veya mermer olmalıdır.
Miligram/santigram veya kilogram teraziler, ayarları bozulmayacak şekilde banko
üzerinde veya ayrı özel masada bulundurulmalıdır.
3. İlaç yapmaya ayrılan laboratuvar kısmında, majistral ilaç hazırlanmasında
kullanılan kimyasal maddeler ve tıbbi droglar, cam şişelerde, ışıktan bozulabilecek
maddeler ise, renkli şişelerde ayrı bir dolapta bulundurulmalıdır.
4. Eczanelerde majistral ilaç yapımında kullanılan malzemeler bulunmalıdır.
Eczanenin, laboratuar ve nöbet sırasında yatmak için bir bölüm olacak şekilde ayrılmış olması
gerekmektedir. Laboratuar kısmının halkla ilişkisi kesilmiş olmak ve en az iki kişinin çalışabileceği
şekilde olmak zorundadır. Her iki bölümde aydınlık, rutubetsiz ve kolayca ısınır durumda olması;
zeminin mermer, beton, fayans gibi kimyasal maddelerden etkilenmeyen bir malzeme ile kaplanmış
olması gerekmektedir. czane iki bölümden oluşmuştur. Biri ilaç dolaplarının bulunduğu, ilaç ve diğer
malzemelerin satıldığı ana bölüm; diğeri laboratuar bölümü. Ana bölümde hastaların reçeteleri
karşılanır, reçetelerin kaydı ve bilgisayarla olan işlemler yapılır ve hastaya ilaçları verilir. Laboratuar
bölümünde ise; fazla ilaçların konulacağı dolaplar, laboratuar tezgahı. buzdolabı ve yatak
bulunmaktadır. Bu bölümde esas olarak majistral ilaçlar hazırlanır ama aynı zamanda eczanenin
deposu olarak da kullanılır. Buzdolabında saklanması gereken ilaçlar burada bulunur ve nöbet
saatlerinde istirahat sağlanması için de bu bölüm kullanılır
7.1.Eczanelerin laboratuvar bölümü asma kat ya da bodrum katta bulunabilir, ancak kişilerle veya
hastalarla irtibatı ve doğrudan dışarısı ile bağlantısı olmayacak şekilde ayrılır. 7.2. İlaç yapmaya
ayrılmış bankonun üzeri, ısıya dayanıklı cam, mermer ve mikrobiyolojik bulaşma oluşturmayacak
malzemeden yapılır. 7.3.Laboratuvar, potansiyel hataların azaltıldığı, majistral ilaç hazırlanmasını
kolaylaştıracak koşulların sağlandığı, uygun şekilde tasarlanmış temiz bir alan olarak hazırlanır.
7.4.Laboratuvar kontaminasyon ve çapraz kontaminasyona yol açmayacak şekilde tasarlanır.
7.5.Hassas, santigram veya kiloluk teraziler ayarları bozulmayacak şekilde banko üzerinde veya ayrı
özel masada bulundurulur. Teraziler için ilgili kurumdan her iki yılda bir kalibrasyon kontrol belgesi
alınır. Kalibrasyon tarihleri ve bir sonraki kalibrasyon tarihleri cihaz üzerindeki etikette belirtilir.
Eczanede bulunan tüm cihazların kalibrasyon kayıtları denetimlerde sunulmak üzere cihaza ait son
kalibrasyon kaydını içerecek şekilde saklanır. 7 7.6.Majistral ilaç hazırlanmasında kullanılan kimyevi
maddeler, galenik preparatlar ve droglar cam şişelerde ve/veya orjinal ambalajında, ışıktan
bozulabilecek maddeler ise, renkli şişelerde ve etiketlenmiş olarak ayrı bir dolapta bulundurulur. 7.7.
Laboratuvarlarda şehir suyu bulunur. 7.8.Laboratuvarlar başka bir amaç için kullanılmaz, kimyevi
maddelerin bozulmasını engelleyecek uygun nem ve sıcaklık koşulları sağlanır.

Eczanelerde mutlaka olması gereken ekipmanlar eczacıların sorumluluklarına göre de

belirleniyor. Eczacıların sorumlulukları arasında majistral ilaçların hazırlanması da
bulunuyor. Bu tip ilaçların hazırlığı sırasında kimyevi maddelerden, cam şişelere kadar
pek çok malzeme kullanılıyor. Eczanelerde bu ilaçların yapımına ayrılmış bankoların
bulunması gerekiyor. Banko malzemesinin mermer ya da mikrobiyolojik bulaşma imkan
vermeyen farklı materyallerden yapılması önemli oluyor.

Majistral ilaçların hazırlanmasında, doktorların reçete ettiği ölçülere dikkat edilmesi

gerekiyor. Bu sebeple de eczanelerde mutlaka olması gereken ekipmanlar arasında kiloluk
ya da hassas teraziler de yer alıyor. Terazilerin kontrol ve bakımlarının da diğer tüm
cihazlarda olduğu gibi düzenli şekilde yapılması gerekiyor. İlgili kurumların 2 senede bir
yapacağı kontroller sonrası alınan belgenin, eczanede daimi olarak bulunması gerekli.

16. gün

ECZANEDEKİ YASAL DENETİMLER:

- Ölçü ve Tartı Aletlerinin Denetimi;

Eczanede bulunan ölçü ve tartı aletlerinin iki yılda bir Belediye Ayarlar ve

Ölçüler Müdürlüğü'nce, müracaat edilerek ücreti karşılığında ellerinde bulunan

standart gram ve gramajlarla kontrolü yapılarak, kontrol edilmiş olduğuna dair bir

form doldurulup eczaneye bırakılır. Belediye görevlisince verilen bu form tartı

aletinin yanına çerçevelenerek asılır.

-Eczanenin Denetimi;

Eczanelerde Sağlık Bakanlığınca yapılacak denetimler. Bölge Eczacı

Odasının atayacağı eczacılar ile İI Sağlık Müdürlüğü tarafından tensip ve tayin

edilen eczacılar tarafından beraberce yapılır. Denetimler senede en az iki defa

teftişi mecburi olduğu gibi lüzum görüldüğü zamanlarda da teftiş olunur.

Eczanelerin vergi denetimleri Maliye Bakanlığınca, iş ve sigorta denetimi ise

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yapılır.

Bunların dışında kalan herhangi bir kurum veya kuruluşun eczaneleri

denetleme yetkisi yoktur.

Eczane sahip veya sorumlu müdürleri, denetime yetkili kılınan ve

kimliklerini ibraz eden eczacılara denetim konulan ile ilgili olarak har türlü bilgi ve

belgeyi vermeye, araç, gereç ve ilaçları göstermeye zorunludurlar.

Denetimlerden dolayı olabilecek şikayetlerin merci Sağlık Bakanlığı ile

TEB'dir.

Eczane denetimi sırasında aranan hususlar;

- Eczane mesul müdürünün işin başında olması,

- Ruhsat name verildikten sonra eczanede yapılan tadilatlar,

- Tadilat yapılmış ise Sağlık Müdürlüğünce tasdik edilmiş olması,

- Eczanede elektrik, su, telefon varlığı,

- Buzdolabının çalışır durumda olması,

- Temizlik hijyen kaidelerine uyulması,

- Eczane zemini karo, mermer vb. yanmaz maddelerle döşenmiş olması,

- Yangın söndürme cihazının yeterliliği,

- Eczane ve eczacı tabelalarının uygun olması,

- Işıklı nöbet levhasının var olması,

- Kapı nöbet zilinin çalışır olması,

- Eczacının 30x40 ebadında fotoğrafının olması,

- Eczanede bulunan ilaç ve diğer maddeler usulüne uygun saklanması,

- Nöbetlere uyulması,

- Acil vakalar için ilaç bulundurulması,

- Biyolojik serumların olması,

- Türk Kodeksi varlığı,

- Süblemanın olması,

- Majistral tarifelerin olması,

- Zehirli maddelerin kilitli dolapta saklanması,

- Eczanede isim yazılı beyaz önlük giyilmesi,

- İlaçların Bakanlıkça belirlenen fiyatlara uygun olması,

- Eczanede satılması yasak olan maddelerin mevcudiyeti,

- Eczanede bulunması gereken defterlerin varlığı ve uygun tutulup tutulmadığı,

- Defterlerin ilgili yerlerden tasdiği,

- Uyuşturucu ve psikotrop ilaçların giriş ve çıkışları kayıtlara uygunluğu, uygun

değilse tutanakla tespiti,

- Uyuşturucu ve psikotrop ilaçların reçetelerinin saklanması,

- Kırmızı ve yeşil reçetelerin düzenli olarak Sağlık Müdürlüğüne gönderilmesi,

- Çelik kasanın mevcudiyeti,

- Kanun ve yönetmeliklerin var olması,

- Bakanlık tamimlerinin dosyalanması,

- Tamimlerin gereğinin yerine getirmesi,

17. gün

Bütün ilaçlar aynı stabilite şartına sahip değildir. Bundan dolayı eczanede bulunan tüm ilaçlar aynı
yerde ve aynı şekilde saklanamaz. Işık ve nemden bozulabilecek ilaçlar renkli cam şişe ve kavanozda
saklanmalıdır. Sıcaklıktan bozulabilecek ilaçlar ile aşı ve serumlarda buzdolabında saklanmalıdır.
Işıktan ve ısıdan etkilenenler reklam amaçlı olarak vitrine yerleştirilmemelidir. Reklam olarak içi
boşaltılmış ilaç kutuları kullanılabilir. İlaçlara ait olan saklama koşulları ilaçların üzerinde de
yazmaktadır. Bu kurallara uymak eczane şartlarında zor olmamalıdır.

Sık sık ilaçların kontrolü ve bazen de ihtiyaca göre miadı kısa olan ilaçların o an getirtilmesi alınacak ilk
önlemlerdir. Eczaneye yeni gelen ilaçlar raflarda ve stoklarda arka kısma konulmak suretiyle eski
ilaçların daha önce tüketilmesi sağlanır. Miadı uzun olan ilaçlar daha sonraya bırakılmalıdır. Raflarda
ilaç kontrolü sonrasında, süresinde sorun olan ilaçlar bir kağıda yapıştırılarak bulunduğu rafa
yapıştırılır böylelikle oradan her geçiş de o ilaç hatırlanmış olur. Son kullanma tarihi yaklaşan ilaçlar
diğer eczanelerle yapılan çalışma sonunda elden çıkarılır. Eğer süresi geçmiş ilaçlar var ise hemen
imha edilmelidir, imha işlemi yakma yada toprağa gömme şeklinde olabili

Bilindiği üzere İlaçlarının İmalat, Formülasyon ,Tedarik ve Kullanımından (İFTK) Kaynaklanan Atıklar
başlığı altında değerlendirmekte ve tehlikeli atık olarak kabul edilmektedir. Miadı geçmiş ilaçların
imha işlemi tehlikeli atık bertaraf konusunda lisanslı firmalarca gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  

Yine Eczacılar ve Eczaneler Hakkındaki Yönetmenliğin 41.maddesi Miadlı ilaçlar ve sorumluluk (1)

Eczane sahip ve mesul müdürü, ilaçların miadını düzenli olarak kontrol eder. Bozulan ve miadı geçen
ilaçları imha edilmek üzere satıştan kaldırması, ayrı bir alanda saklaması gerekir.(2) (Değişik:RG-
28/3/2016-29667) Miadı geçen veyahut kullanılamaz hâle gelmiş olan ilaçlar, eczane sahip veya
mesul müdürü tarafından listelenir ve bu ilaçların imhası için il sağlık müdürlüğüne başvuru yapılır. İl
sağlık müdürlüğü ve eczacı odası yetkilileri huzurunda tutanak düzenlenerek ilaçların imhası ilgili
mevzuat doğrultusunda yapılır veya yaptırılır ve keyfiyet vergi dairesine bildirilir. Düzenlenen tutanak
istendiğinde ibraz edilmek üzere eczanede muhafaza edilir.
Meslektaşlarımızın herhangi bir mağduriyet yaşamaması ve miadı geçmiş ilaçları vergiden düşümünü
yapması için Odamız Çevreci Eczacılar Kooperatifi (ÇEKKOP) ile  “MİADI DOLAN İLAÇLARIN İMHASI”
için anlaşma yapmıştır. Bu bağlamda eczanelerin;

 Miadı dolan ilaçların İTS (İlaç Takip Sistemi) bildirimini yapacak.

 İTS’ye bildirim yapılan ilaçlardan 2 adet liste çıkarılacak.

 Kırmızı ve Yeşil reçeteye tabi olan ilaçlar için ayrı liste çıkarılacak ve ayrı koliye
konulacaktır.

 İTS’den alınan listeler eczanelerin bağlı bulunduğu İl/İlçe Sağlık Grup Başkanlığı’na
imzalattırılacak. Başvuru dilekçesi için tıklayınız.

 İlaçlar kolilere konulacak ve eczane adı koli üzerine yazılacaktır.

  Ekte bulunan İlaç İmha tutanağı doldurulucak ve İl Sağlık Müdürlüğünde onaylatırılacak.

İlaçla birlikte Odaya getirilecek. 

 Listeler çıkarılıp onaylandıktan sonra EN GEÇ 10.11.2021 tarihine kadar odaya teslim

edilmesi gerekir. (Şırnak'taki meslektaşlarımız Şırnak İl Temsilciliğine teslim edecekler.) 

 Her 1(bir) Kg için 5,00 TL alınacaktır. (İmha bedeli+ kargo +Kdv  )

 İmha edilen liste ve tutanaklar Odamıza geldiğinde eczacıya verilecek

 MİADI GEÇEN İLAÇLAR İLE İLGİLİ YAPILMASI GEREKEN İŞLEMLER HK.

DEĞERLİ MESLEKTAŞLARIMIZ;

Eczanelerimizde Miadı geçen ilaçlarla ilgili İl Sağlık Müdürlüğü’nden odamıza gönderilen  yazıya
istinaden; miadı geçmiş ilaç listelerinin EN GEÇ 28 ŞUBAT 2022 tarihine kadar dilekçe ile İl Sağlık
Müdürlüğü’ne bildirilmesi gerekmektedir.

İŞLEM BASAMAKLARI ŞU ŞEKİLDEDİR.

1)  Miadı geçen ilaçların üzerlerine dikkat çekecek şekilde, miadı geçtiğine/kullanılamaz hale
geldiğine dair etiket yapıştırılır veya kutu üzerine “miadı geçmiş ilaç” veya “kullanılamaz ilaç”
yazılıp  bir koli içerisine ayrılacaktır.

  Kolilerin üzerinde eczane adı mutlaka yazılmalıdır. İlaçlar akmayacak, sızıntı yapmayacak
şekilde kolilenmesi gerekmektedir.

 Birden fazla koli oluşturulmuşsa dilekçede koli adedi belirtilecek ve her kolinin üzerine eczane
adı mutlaka yazılmış olmalıdır.

 ilaçların imhası öncesinde gerekli kontrollerin yapılması ve tutanakların düzenlenmesi için,İl

Sağlık Müdürlüğü ve odamız yetkilileri gelene kadar eczanede uygun bir yerde muhafaza
edilmelidir.

2) Miadı geçen ilaçlar eczanelerimizde kullandığımız paket program üzerinden  İlaç Takip Sistemine
de bildirimi yapılarak 3  nüsha dökümü alınacaktır. (Belgelerin her sayfası kaşeli olmalı).Bu
listelerin 1 tanesi dilekçe ekinde İl Sağlık Müdürlüğü’ne bildirilecek,   2.nüshası eczanede muhafaza
edilecek,  3.nüshası ise atık ilaç kolisinin içerisine eklenecektir.

 Listede ilaçların adı, son kullanma tarihi, imha gerekçesi (bozulma, kullanılamaz hale gelme,
miadın dolması), kutu adedi bilgileri ile listeyi hazırlayan eczacının adı soyadı ve kaşesi
bulunmalıdır.

3) Eczane paket programından alınan Miadı Geçen-Bozulan İlaçlar listesindeki toplam fiyat KDV
hariç olarak maliyet fiyatı olacaktır. (Vergi işlemleri için)

Miadı geçen ilaçlar eczanelerimizde kullandığımız paket program üzerinden İlaç Takip Sistemine de
bildirimi yapılması işlemleri şu şekildedir:

Eczanem programı için;

1.“Diğer" sekmesindeki “miadı dolan/zayi olan ürünlerin çıkışı"na tıklanır.

2.Tarih aralığı seçilir.

3.“Toplu karekod girişi" tıklanıp miadı dolan ilaçların karekodları buraya okutulur.

4.“İts bildirimi yap" butonuna tıklanıp “Tüm listeyi ürünün miadı dolduğu için imha bildir" yapılır.

5. İTS onaylandıktan sonra “Yazdır" butonu tıklanıp “İmha bildirim formu" yazdırılır.

Botanik programı için;

1.“Eczane yardım" sekmesindeki “Miadı geçen karekod imhası" butonu tıklanır.

2.Miadı dolan ürünlerin karekodları okutulur ve “Deaktif et" butonu tıklanır.

3.“Raporlar" sekmesinde “Deaktif edilen karekodlar" tıklanıp tarih aralığı seçilerek listelenir ve
“Yazdır" butonu tıklanıp yazdırılır.

Tebeos programı için;

       1.Ana ekrandaki “Satış" sekmesindeki “Zayi Bildirim" butonu tıklanır.

       2.Çıkan ekranda “Miadı dolan" sekmesi seçilir ve ürünler okutulur ve ürünlerin tümü seçilir.

       3.Alt tarafta “Zayi bildirimi yap" butonu tıklanır.

       4.“Satış" sekmesindeki “Zayi Raporu" tıklanır. Tüm ürünler seçilerek “Seçilenleri Zayi Bildirimine
Gönder" butonuna tıklanır. Aynı sayfanın altında bulunan “Yazdır" seçeneğine tıklanıp yazdırılır
18. gün

YENI BİR ECZANE AÇMAK İÇİN GEREKLİ YASAL İŞLEMLER:

Bu işlemler belirli gruplara ayrılmaktadır.

A. Yeni eczane açılışında yapılacak işlemler;

- Önce bağlı bulundukları Sağlık Grup Başkanlığı’ndan eczane olacak yerle

ilgili eczane açılabilir ön raporu alınır.

- 5 adet eczane olacak yerin röleve planları çizdirilerek Sağlık Grup

Başkalığı'ndan alına ön rapor ile birlikte İl Sağlık Müdürlüğüne başvurulur. Röleve

planları tastiklenir .

-Tastiklenen röleve planları, ön rapor ve eczane açılışında Eczacı Odası

tarafından istenilen belgeler tamamlanarak Eczacı Odası'na başvurulur.

- Eczacı Odası'ndan Onay Belgesi alındıktan sonra bağlı bulunulan Sağlık

Grup Başkanlığı’ndan II. rapor alınır, Eczane açılışında İl Sağlık Müdürlüğü’nün

istediği belgeler tamamlanarak İl Sağlık Müdürlüğü’ne başvurulur. Gerekli ruhsat

harcı yatırıldıktan sonra işlem tamamlanır.

- Ruhsat geldikten sonra bağlı bulunulan Sağlık Grup Başkanlığı’ndan son bir

olur alınır.

- Ruhsat alındıktan sonra ruhsatın fotokopisi ile Eczacı odası veya irtibat

bürolarından eczane için gerekli defterler alınır.

B. Eczacı odası tarafından eczane açılışında istenilen belgeler;

- Oda kaydı,

- Eczane açılış dilekçesi,

- Hükümet tabipliği raporu fotokopisi,

- Bölge temsilcisi raporu aslı,

- Eczanenin İl Sağlık Müdürlüğü’nden tasdikli 5 adet röleve planı,

- Demirbaş faturalarının fotokopisi,

- Elektrik ve su müracaat makbuzlarının fotokopisi,

- Kira kontratı fotokopisi,

- Eczane olacak yerin tapu yada iskan fotokopisi.

C. Eczane açılışında İl Sağlık Müdürlüğü tarafından istenilen belgeler.

- Ön ve arka sayfaları doldurulmuş matbu form,

- Eczacının diploma fotokopisi,

- Yeni tarihli sağlık raporu,

- Yeni tarihli göz raporu,

- Özgeçmiş,

- Eczacı odasından verilmiş ilgili kanunlara uygun olduğu ve muvazaalı

olmadığı konusunda verilmiş değerlendirme raporu ile Eczacı Odası’ndan da

tastiklenmiş krokiler,

- Eczacının dört adet fotoğrafı,

- Savcılıktan alınan sabıka kaydı,

- Eczacı ruhsat harç makbuzu aslı,

- Bağlı bulunduğu Sağlık Grup Başkanlığı raporu aslı,

- Varsa daha önce çalışılan yerden alınmış ayrılış belgesi.

D. Eczane açılış aşamasında ruhsat verilirken aranan hususlar;

- Eczanenin adı ve eczacının isim ve soyadını gösterir levha,

- Kapı zili,

- Işıklı nöbetçi eczane levhası,

- Atatürk'ün fotoğrafı,

- Buzdolabı,

- Eczacının büyük boy fotoğrafı,

- Eczacı odasından temin edilecek eczane için bulundurulması şart olan

defterler,

- Kırmızı reçeteye tabii ilaçlar ve yeşil reçeteye tabii psikotrop ilaçlar,

- Acil serumlar.

- Türk kodeksi,

- Toksik a'separe dolabı,

- Hassas terazi,

- Prodiüler,

- Havan ve diğer laboratuar araçları,

- Eczane dolapları,

- Laboratuar bankosu,

- Majistral tarife,
- Beyaz önlük,

- Çelik kasa.

Bu sıralanan işlemlerin yapılması ve belgeler ile malzemelerin

tamamlanması sonucunda eczane açılabilir.

Eczane dükkanı için dikkat edilecek durum, SSYB'nin ruhsat verirken şart koyduğu en az 25 m2
büyüklüğündeki mekandır. Dolaplar çok sayıda yani çok stoklu ilaç alabilir olmak yerine çok çeşit
alabilecek, fakat ince ve küçük yapıda olmalıdır. Böylece az yer tutulmasına dikkat edilir. Dolapların iç
ve dışı gösterilmelidir. Bu gibi gerçekler 6197 sayılı kanunun 20. Maddesi için talimatnamede
belirtilmiştir. Eczane yerinin giriş katında olması gerekmektedir. Zemin kat, birinci ve daha üst
katlarda eczane açılamaz. Eczanenin, laboratuar ve nöbet sırasında yatmak için bir bölüm olacak
şekilde ayrılmış olması gerekmektedir. Laboratuar kısmının halkla ilişkisi kesilmiş olmak ve en az iki
kişinin çalışabileceği şekilde olmak zorundadır. Her iki bölümde aydınlık, rutubetsiz ve kolayca ısınır
durumda olması; zeminin mermer, beton, fayans gibi kimyasal maddelerden etkilenmeyen bir
malzeme ile kaplanmış olması gerekmektedir.

Eczane olacak yerlerin asgari 35 metrekare olması

Eczane olarak kullanılacak binanın yapı kullanım izin belgesi veya yapı ruhsatının bulunması
gerekir.
Eczanelerin laboratuvar kısımları, müşteriler veya hastalarla irtibat olmayacak şekilde ayrılır
Eczanenin ilgili mercilere bildirilen projesinde belirtilmek kaydıyla birden fazla kapısı olabilir.
Bu kapılardan hiçbiri başka dükkân veya mağaza içine açılamaz. Eczane laboratuvarının
doğrudan dışarısı ile bağlantısı olamaz.
Serbest eczaneler halkın serbestçe girip çıkabildiği yerlerde açılır. cephesinin ve kapılarının
belediyelere ait cadde ve sokak üzerinde bulunması zorunludur.
Eczaneler aydınlık, rutubetsiz ve havadar olur; zeminleri hijyen koşullarına uygun, kolay
temizlenebilir malzeme ile döşenir. Hastaların bekleme yerleri eczanenin giriş katında
bulunur.
Özel saklama koşulu gerektiren veya soğuk zincire tâbi ilaçların saklama koşullarına uygun
olarak eczaneye kabul edilmesi, saklanması ve aynı şartlara uygun olarak hastalara
sunulması gerekir.erken uyarı sisteminin ve geriye dönük hafıza kaydı bulunan
termometrenin bulunması
Majistral ilaç hazırlanmasında kullanılan kimyevi maddeler, galenik preparatlar ve droglar,
cam şişelerde; ışıktan bozulabilecek maddeler ise renkli şişelerde ayrı bir dolapta
bulundurulur.
Laboratuvarlarda şehir suyu bulunması zorunludur.
Bütün zehirli maddeler, Farmakopeye göre ayrılarak ayrı dolaplarda bulundurulur.
Dolaplardan birisinin kapağı kırmızı renkli ve üzerine “şiddetli zehirler” diğeri ise yeşil renkte
ve üzerine “ayrı bulundurulacak zehirler” ibaresi yazılır. Bu dolapların her zaman kilitli
bulundurulması ve anahtarının eczane mesul müdüründe bulunması zorunludur. 

Eczanede mevcut krokide değişiklik oluşturacak nitelikteki tadilatlar eczacı odasının

da görüşü alınarak il sağlık müdürlüğü onayıyla yapılır.Tadilat otuz günü geçemez ve
il sağlık müdürlüğünce eczane hizmetinin sunumu açısından gerekli görülmesi
hâlinde bu sürede ruhsat askıya alınır.

Eczanelerin sadece görülebilir cephelerinden birine ve eczane olarak kullanılacak

yerin sınırları içerisinde kalmak kaydıyla, eczanenin adını gösterir, özellikleri Türk
Eczacıları Birliği tarafından standardize edilmiş ışıklı veya ışıksız levha
konulur.Eczanelerin dış cephesine, asgarî ve azamî ebatları ile renkleri Türk
Eczacıları Birliği tarafından belirlenen standartlarda, iki cepheden kolayca görülecek
yükseklikte olmak kaydıyla “E” logolu ışıklı levha konulur.

Eczanelerin, kapalı olsalar dahi, nöbetçi eczanelerin adı, adresi ve telefon bilgilerini
dışarıdan görülebilir, kolayca okunabilir şekilde ışıklandırılmış veya dijital ortamda
ilân etmeleri gerekir.Eczanelerin gece nöbeti hizmeti verirken kapılarının kapalı
tutulması hâlinde kapılarında zil bulundurması gerekir.

19. gün

MEDULA ECZANE PROVİZYON SİSTEMİNE REÇETE GİRİŞİ VE İLAÇ TAKİP SİSTEMİNE

BİLDİRİM İŞLEMLERİ
16.05.2010 tarihinden itibaren, eczaneler tarafından Medula Eczane Provizyon Sistemine Reçete
Girişi ve İlaç Takip Sistemine bildirim işlemlerinde, aşağıdaki işlem basamaklarının izlenmesi
gerekmektedir:
1.Eczane otomasyon programı açılır ve varsa güncellemeler alınır.
2. Program içerisinde sağ üst köşede yer alan SGK provizyon linkinden Medula Provizyon Sistemi
açılır. (Sistem mutlaka TEBEOS veya kullanılan eczane programı içerisinden açılmalıdır.)
3. Reçete ve eki belgelerin (rapor vb.) Sağlık Uygulama Tebliğine uygunluğu kontrol edilir.
A) Karekodlu İlaç için Reçete Girişi:
MEDULA’DA “REÇETE GİRİŞ” BÖLÜMÜNDE;
4. Hastanın T.C. kimlik numarası girilir.
5. Sigortalı kapsam türü seçilir.
6. Reçete üzerinde Medula takip numarası varsa sisteme girilir, (zorunlu değildir)
7. Reçetenin protokol numarası girilir.
8. Reçete sahibine ait cep telefon numarası varsa sisteme girişi yapılır. (zorunlu değildir)
9. Reçete tarihi girilir.
10. İlaç alım tarihi girilir.
11. Tesis kodu girilir.
12. Reçete türü seçilir.
13. Reçete alt türü seçilir.
14. Hasta türü seçilir.
15. Dr. Tescil Numarasından hekim aratılır.
(İstisnai durumlarda, Dr. Diploma no, Dr. Adı/Soyadı manuel girilir. Gerekli durumlarda (Aile
hekimleri, iş yeri hekimleri…) manuel seçim yapıldıktan sonra, doktorun branşı ve sertifikası da
manuel olarak seçilir.)
İLAÇ BİLGİLERİ BÖLÜMÜNDE;
16. İlacın karekodu, karekod okuyucuyla okutulur.
17. Sırasıyla; adedi, dozu ve periyodu girilerek “Ekle” butonuna basılır.
(Eğer 1 kutu ilaç, 1x1 dozda verilmişse; karekodun okutulup “Ekle” butonuna basılması yeterlidir.
Bu noktada “karekodlu” kutucuğu kendiliğinden işaretlenmiştir.)
Bu aşamada reçeteyi kaydedip, Yazdır” butonuna basıldığında sadece Kurumun provizyon verip
vermediği anlaşılabilir ve bir hasta kopyasıdır. Ama İTS kaydı olmadan ilaç verilmez.
18. “Reçete kaydet” butonuna basılarak reçetenin kaydı tamamlanır. (Ekranın üst kısmında, yeşil
renkle “Kayıt tamamlandı. Reçete numarası: XXX” mesajı çıkar.)
19. Tekrar aşağıda yer alan “İTS Karekod İşlemleri” butonuna basılıp, oraya aktarılan karekodlar
(varsa diğerleri de eklenerek) “Listele” butonuna basılır, listedeki ilaçların uygun olması halinde “İTS
Satış Bildirimi” butonuna basılarak bildirim yapılır,
“Geri dön” butonuna basılarak Reçete Giriş sayfasına geri dönülür.
20. “Karekod sonlandır” butonuna basılarak, sonlandırma yapılır.
21. “Yazdır” butonuna basılarak reçetenin çıktısı alınır.
(ÖNEMLİ NOT: Eğer reçetede yer alan karekodlu ilaçların İTS’ye bildirimi yapılmamışsa, reçetenin
sadece hasta kopyasının çıktısı alınabilir.)
B) Aynı Kalem İlaçtan Birden Çok Adette Karekodlu İlaç Girişi:
Yukarıdaki işlemlerden farklı olarak, 19. basamakta bütün ilaçların tek tek karekodları okutulur ve
hepsinin bir arada İTS kaydı yapılır. Devamında ise 20 ve 21. basamaklar aynı şekilde izlenir.
C) Aynı Reçetede Karekodlu ve Karekodsuz İlaç Girişi:
Yukarıdaki basamaklar aynen takip edilir. Yalnızca; barkodlu olan ilacın barkodu okutulur ve İTS
kaydı yapılmaz. (Barkodlu ilaç otomatik olarak İTS bildirim ekranına gelmez.)
D) Eşdeğer İlaç Girişi
1.İlacın barkodu veya karekodu okutulup, alttaki “Eşdeğer” butonuna basılır.
2. Reçetede yazılı olan ve hastaya verilecek ilaçlar ekranda yer alan listeden seçilir.
Hastaya verilenilaç karekodluise,
“Tamam”butonuna basılarak, eğer hastaya verilecek ilaç karekodlu ise mutlaka karekodlu kutucuğu
işaretlenmelidir.
Sonrasında karekodlu ilaçlar için yukarıda açıklanan basamaklar takip edilir.
Hastaya verilen ilaç barkodluise,
Hastaya verilecek ilacın karekodu yoksa, “Karekodlu” kutucuğundaki işaret kaldırılır ve işlem İTS
bildirimi yapılmadan tamamlanır.
E) Reçete Silme İşlemleri
1. "Reçete sorgu" bölümüne girilip, silinecek reçete numarası yazılarak reçete bulunur.
2. Seçilen reçetede “Karekod sonlandırma iptal” butonuna basılıp, işlem iptal edilir.
3. “İTS işlemleri” butonuna basılıp,“İTS satış bildirimi iptal” butonuna basılır.
4. “Geri dön” butonuna basılıp “Reçete giriş” ekranına dönülür.
5. Bu ekranda “Sil” butonuna basılarak reçete silinir.
F) Yeşil Kartlı Hastalara Ait Reçete Giriş ve Bildirim İşlemleri:
Yeşil Kart reçeteleri eski provizyon sisteminden (Java ekranından) girilmeye devam etmektedir.
İşlem basamakları şu şekildedir:
1.Kurum olarak "Yeşil Kart" seçilir ve hastanın T.C. kimlik numarası girilir.
2.Hastane numarası, Protokol no, Doktor adı-soyadı ile diploma no girilir.
3.Reçete tarihi, ilaç alım tarihi ve Sayfa no girilir.
4.İlaç karekodu veya barkodu okutulur. (Sistem bu aşamada sadece barkod olarak kabul
etmektedir.)
5.İlacın adet, doz bilgileri girildikten sonra, "Karekodlu ilaç" kutucuğu işaretlenir.
6."Kaydet" butonuna basılıp reçete kaydedilir.
TEBEOS Programına Yeşil Kart reçeteleri otomatik olarak aktarılmaktadır.
TEBEOS Programına Yeşil Kart reçeteleri otomatik olarak aktarılmaktadır. TEBEOS\'a aktarılan
reçete, "Tüm satışlar" ekranından ilgili tarih aralığı seçilerek bulunur. İlgili reçete seçilip, sağ üst
kısımdaki "İTS işlemleri" bölümü açılır.
Java ekranında sadece barkod bilgileri aktarıldığı için, bu ekranda ilgili reçetenin içindeki karekodlu
ilaçların, karekodları okutularak ekrana eklenir.
"Reçete Satış Bildirim" butonuna basılarak, İTS\'den gelecek yanıt beklenir. "Eczane satış bildirim
işlemi tamamlandı" mesajı alındığında işlem tamamlanmıştır.
Sonuç, "Son yapılan işlem" bölümünden kontrol edilmelidir. Gelen
ekranda "Hata" bölümünde “Ürün uygun” yazıyorsa işlem başarılıdır.
"Reçete kesinleştir" butonuna basılarak işlem sonlandırılır.

MEDULA ECZANE PROVİZYON SİSTEMİNE REÇETE GİRİŞİ VE İLAÇ TAKİP SİSTEMİNE BİLDİRİM
İŞLEMLERİ DOSYASINI WORD DOKÜMANI OLARAK İNDİRMEK İÇİN TIKLAYINIZ

20. GÜN

İlaç Takip Sistemi, Beşeri tıbbi ürünlerin karekod kullanılarak tekilleştirilmesini, her biriminin geçtiği
noktalardan yapılan bildirimler ile üretim, ithalat, ihracat, alış, satış, devir, tüketim, zayi olma, geri
ödeme gibi tedarik zincirinde gerçekleşen tüm hareketlerini ya da hareket iptallerini gerçek zamanlı
izleyen, geri çekme, bloke etme gibi bu ürünler üzerinde yapılması gereken iş ve işlemlerin
gerçekleştirildiği merkezi kayıt ve takip sistemidir.

Vatandaşlarımızın güvenli ilaca ulaşımının sağlanması amacıyla izlenilebilir olması gerekmektedir. Bu

sistemle; ürünlerin tedarik ve dağıtım süreçlerinde bulunduğu konumun belirlenmesi mümkün
olmaktadır. Karekod teknolojisi sayesinde, beşeri tıbbi ürünlerin, üretim veya ithalatından itibaren
tedarik zincirinde gerçekleştirdiği her hareketi izlemek mümkündür. Buna göre her bir ilaç kutusunun
üzerine basılan karekod ile ürün tekilleştirilmekte ve her ürünün tedarik zincirine girişinden
başlayarak, geçtiği tüm konumlar, zaman ve durum kaydedilerek veri tabanında saklanmaktadır.

Günümüzde, dünyanın birçok yerinde tıbbi ürünlerin izlenebilirliğinin sağlanması açısından çeşitli
çalışmalar yürütülmektedir, diğer birçok ülke de bu çalışmaların sonucunu görmek ve en başarılı
buldukları sistemi kendilerine adapte etmek için beklemektedir. T.C. Sağlık Bakanlığı’nın bir ilke imza
atarak hayata geçirdiği İlaç Takip Sistemi projesinin birçok ülke tarafından ilgiyle takip edildiği bir
gerçektir. Ülkemizde başarıyla hizmet veren İlaç Takip Sistemi’ni uygulamak için söz konusu
ülkelerden çok sayıda destek talebi gelmektedir.

Kapsam
İlaç Takip Sistemi esasları “Beşeri Tıbbi Ürünlerin Ambalaj Bilgileri, Kullanma Talimatı ve Takibi
Yönetmeliği’’nde belirtilmiştir. Ayrıca ilgili yönetmelik 20’nci maddesi gereğince hazırlanan ‘Beşeri
Tıbbi Ürünler Barkod ve Karekod Uygulama Kılavuzu’ da beşeri tıbbi ürünlerin ambalajlarına barkod
ve/veya karekod basma zorunluluğu bulunan gerçek ve tüzel kişileri kurum ve kuruluşları
kapsamaktadır.

İlgili mevzuata dahil olan tüm paydaşlar (eczane ve ecza depoları; sarf merkezleri, ruhsat sahibi
firmalar, ihracata yetkili firmalar, geri ödeme kurumları) İlaç Takip Sistemi’ne kaydolmak ve sistem
üzerinde bildirimlerini yapmakla yükümlüdürler.

Amaçlar

İlaç takip sistemi, insan sağlığını ciddi oranda tehdit eden ilaç sahteciliğini ve kaçakçılığını önleyerek
ilaç tedarik zincirinin güvenliğini sağlar.

Sistemin kuruluş amaçlarından birisi; dünyanın her yerinde olduğu gibi, ülkemizde de sahte ilaçlar ve
ilaçlar üzerinden yapılan yolsuzluğun önlenmesidir. Bu nedenle T.C. Sağlık Bakanlığı İlaç Takip
Sistemi’ni kurarak ülke çapında faaliyete geçirmiş olup sistem dünyada ilk olma özelliğini
taşımaktadır.

İlaçların geçtikleri her noktadan izlenerek, tüm hareket kayıtlarının kaydedilmesi, gerek ilaç
güvenilirliğinin sağlanması gerekse ilaç sahteciliğinin ana kaynaklarının ortaya çıkarılması açısından
son derece önemlidir. Bu nedenle, ilaçların tüm aşamalarda hangi durumda oldukları sürekli kontrol
edilmekte ve izlenmektedir. Böylelikle sahte, kaçak ve her türlü yasadışı ilacın satışının önüne geçmek
mümkün olmaktadır. Ayrıca sistemde ilaçların stok durumları görüntülenebilmekte ve gerektiğinde
Bakanlığımız kararıyla ilaçlar üzerinde geri çekme, blokaj işlemleri uygulanabilmektedir.

İlaç Takip Sistemi’nin en önemli amacı hasta güvenliğinin sağlanmasıdır. Hasta güvenliğini
iyileştirmede önemli bir role sahip olan sistemin topladığı veriler incelenerek gerekli çalışmalar
yapılmakta ve engelleyici faaliyetler devreye alınarak hastaların ilaca güveni korunmaktadır.

İlaç Takip Sistemi verileri Bakanlığımız ilaç politikalarını oluşturmak için son derece kritik olup ilaç
tedarik zinciri ve ilaç piyasası hakkında önemli bir kaynak oluşturmaktadır.

Çalışma Prensipleri

İlaç Takip Sistemi, karekod teknolojisinden faydalanarak ilaçların tedarik ve dağıtım süreçlerindeki
geçmiş ve güncel durum bilgilerinin belirlenmesi esasına dayanmaktadır. Ürün hareketleri,
paydaşların eş zamanlı bildirimleri ile izlenmektedir. Bazı temel bildirim ve servisler aşağıda
açıklanmıştır:
Üretim/İthalat bildirimi: Ruhsat/izin sahipleri tarafından ithal/imal ürünler için kullanılan bildirim
tipidir. Tedarik zincirine dahil edilecek bir ürünün üretim bildirimi yapılması zorunludur.

Satış bildirimi: Tedarik zincirindeki belirli tip paydaşlar tarafından kullanılan bildirim tipidir. Satış
bildirimi aynı zamanda doğrulama yapılmasını sağlamaktadır. Satış veya mal alım bildirimi esnasında
ürünlerin miatları da kontrol edildiğinden miadı geçen bir ürün satılamaz.

Eczane satış bildirimi: Eczacıların, ilaçları hastaya vermeden önce yapmakla yükümlü olduğu
bildirimdir. Bu bildirim aynı zamanda bir doğrulama olup gerektiğinde sistem tarafından paydaşa hata
mesajı iletilmektedir. Söz konusu satış bildirimleri, geri ödeme kurumlarının yapacağı ödemeler için
de esas teşkil etmektedir.

Doğrulama: Paydaşlar tarafından kullanılan, ellerindeki ürünün satılabilir olduğunu doğrulamak için
kullanılan servistir.

Mal alım bildirimi: Mal alım bildirimi, paydaşların ürünleri stokuna kabul ederken kullandıkları,
doğrulama içeren bildirim tipidir.

Deaktivasyon: Kullanılamaz durumdaki ürünlerin sistemden çıkarılması için yapılan bildirimdir.

Örneğin; ürünün imha edilmesi istenmişse bu bildirim kullanılarak sistemdeki kaydı kapatılmaktadır.

Mal İade Bildirimi: Alınan ürünlerin iadesi durumunda o ürünlerin stoktan çıkarılması ve diğer
paydaşın stoklarına geçmesi için bu bildirim yapılmalıdır.

Mal Satış İptali: Satılan malın iadesini kabul edilirken kullanılan, doğrulama içeren bildirim tipidir.

Sarf bildirimi: Sağlık hizmet sunucularında kullanılan, ürünün harcandığını belirten bildirim tipidir.

Takip ve izleme sistemlerinde tedarik zincirinin verimliliğini ve şeffaflığını geliştirmeye yönelik çözüm
ve standartları iyileştirmeyi amaçlayan bir diğer kuruluş olan GS1 ile birlikte, piyasada bulunan
ürünlerin tedarik zincirinde oluşturdukları hareketin nasıl kodlanacağı ve bu kodların ne anlama
geldiğini belirleyen standartları tanımlamıştır. Söz konusu standartlar, şu anda dünyanın her yerinde
ve birçok farklı sektörde başarıyla uygulanmaktadır.

Kazanımlar
Toplum sağlığını ciddi şekilde tehlikeye atan, ölümlere sebebiyet veren ilaç kaçakçılığı ve sahteciliğiyle
başa çıkmak ve halkın sağlığını etkin bir şekilde korumak amacıyla T.C. Sağlık Bakanlığı 2010 yılının
başında İlaç Takip Sistemi’ni kurmuş ve devreye almıştır. Kısa adıyla İTS, piyasadaki yerli, ithal veya
ihraç edilecek tüm ilaçları kutu bazında karekod ile kayıt altına almakta ve daha ilk andan itibaren
ilaçlar hastaya ulaşıncaya kadar, ilaca dair her türlü üretim, satış, sarf, iade gibi işlemleri takip
etmektedir. İlaçların geçtiği her konumdan web servisleri aracılığıyla T.C. Sağlık Bakanlığı’na bildirim
yapılmakta ve izleme gerçekleşmektedir.

Hasta sağlığını koruyan, hastalara güvenilir ve orijinal ilaç ulaşımını garantileyen bir sistem olan İTS
aynı zamanda geri ödeme kurumlarına karşı yapılan yolsuzlukların da önüne geçmektedir.

İTS’nin sağladığı yararlardan bir diğeri de hastaların sağlık ve güvenliği düşünülerek, ruhsatlandırılmış
tıbbi ürünlerin raf ömrünü sürekli gözetim ve denetim imkânıdır. Tüm bunların dışında İTS ayrıca,
ilaçların sebep olduğu herhangi bir yan etki veya rahatsızlık tespit edilmesi durumunda T.C. Sağlık
Bakanlığı’nın, hiç vakit kaybetmeden ilaçları piyasadan geri çekerek duruma müdahale etmesine de
olanak sağlamaktadır.

İlaç Takip Sistemi

Vatandaşların sağlığını tehdit eden sahte ilaçların satışını önler,

Kaçak ilaçların satışını önler,

Gereken ilaçların barkod/parti bazlı geri çekilmesine veya blokajına olanak tanır,

Akılcı ilaç kullanımı sürecini destekler,

İlaç piyasası hakkında veri sağlar,

Geri ödeme kurumları ile eczanelerin ihtilaflarını çözümler,

Farmakovijilans yani ilaç güvenliği açısından hasta güvenliğini iyileştirir,

Hastaya güven verir.

Temel Kavramlar

GTIN (Küresel Ticari Ürün Numarası): GTIN, ticari ürünlerin üzerinde barkodlara basılmış şekilde yer
alan, ürün çeşidini dünya üzerinde özgün (tekrar etmeyen) olarak tanımlayan numaradır. GTIN veri
tabanlarında tutulan ürün bilgisine erişim sağlayan bir anahtar görevi görür ve ADC (Automatic Data
Capture – Otomatik Veri Toplama) uygulamalarında kullanılır. GTIN, ülkemizde “Barkod Numarası”
olarak bilinen 13 rakamdan oluşan numaradır.

Sıra Numarası – SN (Serial Number): GTIN ile tanımlanan ürünün her bir birimini tanımlamak için
kullanılan numaradır. Bir ürün için kullanılan sıra numarası, aynı çeşit üründe bir daha kullanılamaz.

Son Kullanma Tarihi – (Expiration Date): Ürünün güvenli olarak kullanılabileceği son tarihi belirtir.
Parti Numarası – (Batch Number): Üretimde bir partinin diğer partilerden ayırt edilmesi için kullanılan
kayıt numarasıdır.