RADYOAKTivITE 4o@ 00 A A + Kiitle numarasy (proton tniitren sayisi) xX Z: Atom numaras! (proten sayisi) Z Pargacik basina ae Aecoegss: 3 Gekirdekieki pargacik says! 1 arthkga gacls ndkleer kuvvet bu pargaciklar) bir arada tutmalta, zorlarur. ot eee kuvveb boskiy goimeye boaglar, Genellikle katle numaras yukiek atemler,arhk kendini vir ardda, tuhamadigi icin, en ufal bir dig ett’ >» ile paraalanarale rapt male seine e ee qahgir, Bu clay well’ reaksiyan et wate No(A) te geretiene povcn cana at=isimast: Beets sili A A-¥ eee X——>_ Yta *™ Z 2-2 . B igimas: RAPP PLO A ofen-+ nétron sqyist yaai A Ay A ve degismedi.. Ama proton saytsi arth f i n&Sinon , proton ve ena A? $+ @ Reems Ze! f N—> ,pt.et Ve tenegi® + BP igimast: RETO protontnitron sayist degismedi. Ama profes Says! azaldi. peek! proton , ndhen A xX ly A Va ee pontine comets 2 ; eng -3,ne +k + enegi Be us Y tsimasi: PAE LPOPIOOEE 2 2 2 ‘Yani not Yon ve el . B- —- 4 C +e ee ve elebirora. » 6 =? } geveesmdeki letirenlar; daha proten says arthp 1m j yatinna qeth, ¥ sald. 12.¢ 2, \ «° = <6 +1 Hang' atomlac radyoaktftir coats Periyodit fablo%da Pb ‘cen sonrast radyoalttf clement olarak kabul eclilir, Ancak bitle numarasi daha bagak olup kerach yapida clmayan atomlar oa vaedir, (ar. “C izetpu) Yarilanma sGresi, yar! tmur,,..., Ortamda bulunan N ¢ane radyoaktif eatomun dt tanesmin boaunmas! Tam geen scirediv, or Cs-13% atomunun yan Sm 30 yildir, Yeni elimizde 1009 Cs-18% varsa 20 yl soca, 5b4 kalir, i tse $730 yileir, Canlilaria vaicutlanada, Ne yardie, Yagam Sona erdigmde bu ran 4 MC ise ve yillar sonen kalinh Mee = "WC tan yanlanma sures belli bir oranda °C ve a poaulur. Ornegm nermalde lenargmde bu’ eran %o2S'e Inmigse * 4——9 05 ——7 925 demek bi iki her yarilanma olmus, Yani S790X 2e Igéoyil Bneasinde, halma kaliany: ince livery demekhy. (MC yBatemi fle yag hayini) bate® FIZYON: atom gekirdegnin pargalanmas |. yyy Bat 9, v “ut a Ml —> set ack +304 enerji « “~ Zincirleme Reaksjyon * CHirosima ve Nagazati lye alan Q) ortays aikan bu ensyi er. suya yerilivse 6a bunartagir| Ruhar bie Ay qarbin adner! ( 7 east tenet (ute3) (\ es bobmm maryetie akiss dear, ene Cs 2) vuna tepki olarak bobmde = Inddiestyon emkiss (tepti pili) ne olugue. Nakleer Santral | FUZYON S Yeiksek sicakitk Ve basing alhnda atom getindetlerny Rrorrrrr pivieserce baska bir atema aBniismesi olayidir, Gumezieki feaksyon buna Smmektir, ¥ # eneri “b ~—cmte He + , + bes * 4 é 2... OV s gilGerelde atomun kararh olabilmest im 3m olmast gerekir. Ancat bu wladt yeteri’ degildi (Biz. kurguntiden tonrasi) Radyoaktle kenusunda araghrma yapmit en Enemil iki bilm insanr Marie Gurle ye Wilheim Renigenidir. Canit hayahna etkasi bakin dan radyasyen teiye aqypilabeitie: iyi Kota Radyo... Wletisin mor dtesi weseen tsthe radar rates | as Viustest.. on ileteginy isthe Gama Cy) Igth ores ene ayolintanmna, rosenist ,tsthot _lyenlashric: Racyasyen : qarparak e- au koparabilen. lad > ay Bn, pT ve age [ypatae Xve Y onvolayide Lonserti hisereler! bormak Iain kallaaiiv, Ama ine dé zararhdir. z et: proton sayist, nétron saylsindary cok ac gree olan atomlar e yatalayarale ——? iP an 7,0 teprime sini clusturmaya qaltsirlar ki rofen sayisiny azaltarak kararh hale Gelevilsialer.olarak agagidaki ifadelerden hangisi yanlistur? ‘A) Bigimast sonucu kitle numarasi degigmez. B) Elektron yakalandiinda kiile numarest dedismez. ©) Notron yakalandiinda kitle numarasi degismez. D) Poziton yayinimi yaptiginda kitle numarast degigmez. E) aisimast yaptginda kille numarast azalir Sorv 2 Alfa isimast yapan atomlann kiitle numarasi ve atom numarasinda nasil bir degigim gézlenir? Kiitle numarasi Atom qumares! A) 4 attar 2arar B) Zartar 3anar C)3artar 4 azalir 1D) 4 azalir 2azalir E) 2azalir 4 ertar Sonu Gama sgimas ie igi, |.Kitle numarast dogigmez. l1Atom numaras dogigrez ULKGtle numarast azar Atom numarasi azar V.Gekirdek enerjsinin bir kiemt foton olarak yay. yargilarindan hangileri dogrudur? A) ve tl B)ill ve lv CO), llveV D) ti, lve tv E)Ill,Vvev Sonu 4: Yepiian deneyler radyoaktif bir elementin 6zalilerin bilesiklerinde de g6sterdigini ortaya koymugtur, Bu yllzden radyoahtitik Szeligikimyasal veya fiziksel etkllere ve depismelere bagi bir 6zellik degildi. Sadece ‘gekirdek yapisina bagli ve gekirdokte olan bir egigmedir. Sicaklik ve basing gibi cevreselfektérler radyoaktf zeligi dedistimez. Bunlara ek olarak radyoaktf ézelik maddenin kat, sivi veya gaz halinde bulunmasivia da ilgili dog, Bu bilgiler siginda X, Y, Z, T ve W elementterinin ‘olusturdugu bilesiklerdon XY ve XT radyoaktif, ZT ve YW ise radyoaktif degildir. Buna gare X, ¥,Z, T ve W ‘elementlerinden hangileri Kesiniikle radyoaktittir? aT B)x oy oz aw Soru 5: Katie numarasi Radyoaktif A gekirdegi yaptgi bozunma sonucu 8 gekirdegine déntismekted Buna gére A cokirdegi B gekirdegine déntigirken angi igimalart yapmaktadir? Aaa Bay oa e dja, 8 BvySonu 6 @, Bve y tgimatars ie i |. Yakld olduklan igin oloktrik ve manyetk alanda sapma gésteri II, Radyoaktifelementierden yayilan kiteli parcaciktr. I, Ener tag yargilarindan hangileri a, 8 ve y iginlaninin ortake ‘Szelliklerindendir? A) Yalniz | 8) Yalniz i ©) Yalnz tt Dytiveutt E)I,llve I Sonu 7: Bir kararsiz elementin gekirdegi alfa imasi vyaptiginda, LAtom numarast 2 azar 1, Katle numarasi 4 azalr. IILYeni bir olomonte déndgir. yergilarindan hangileri dogrudur? A) Yalnuz 1 B) Yalniz i C) ive tl D)I ve tt EI, veull Sonu 8: Radyoaktif bir element, Lae I.Beta W.Gama sgimalarindan hangilerini yaparsa atom numarast dogismez? A) Yalnuz | 8) Yalniz tt ©) Yalnz tt Dy ve tt E)I vol Soru 8: Fuzyon ile ilgili, LLFazyon topkimelerinde fisyon topkimelerine dre daha 2 ener aciga cikmaktadir ILNOkleer sentrallerde kullaniimamaktedir. iL Sonucunda radyoaktf Grin meydana gelmez. IV.Reaksiyonlan cok yiksek sicakliklarda gerceklesir Hfadelerinden hangileri dogrudur? A) Yalnnz 8)Ivell C)iive i D)Ivelv E)llvelv Sonu 10: Fisyon ile ilgili, L.Gekirdekleri pargalanarek daha klighk kitlell atom akirdeklerine dénugur, IHidrojen bombast fisyona drnek veilebilr. IILNakleer santrallerde fisyon gergeklesir. IV.Gekirdek bélinerek dana kararit hale geli V.Fosil yakrtiara giro gok fazia miktarda ener acigaa eer. ifadelerinden hangileri dogrudur? ADI, Ive tl B)Iil IV vev )L Ih ve Iv D)L i, Wve v E)M Il, Wve ‘Soru 11: Nukleer fisyon ile ili, |LBayik kill bir gekirdek daha KUgiik iki gekirdege bolt. Il.Nokieer santrallerde fisyon olay! ile elektrik ret IiLAtom bombast fsyon tepkimesine Smektir. yargtlanindan hangileri dogrudur? A) Yalniz | 8) Yalniz i C)ive lt Dyitve mt E)L tl voltCEVAPLAR: 1-C E Son 12: Radyasyonun kullanim alantan ile ilgili, | Sagiikta kansorlhuireleri yok etme |1,Baraj ve akarsularda kagak ve suyun debi dled lll.Endustrivel Uranlerin kate analizi lHadelerinden hangileri dogrudur? A) Yatnz | B) Yalniz I ©) ive ll D)tlve it E)|ilve i 2-D 3-¢ 12-E 13-E Soru 13) Radyasyon enerjisinin kullanim alantan ile ilgili |. Tipta, katarakt g6z tedavisinde Il, Senayide, kosme ve delme islemlerinde Ill Tarimda, béceklenmenin énlenmesinde verilenlerden hangileri dogrudur? A) Yalnz | 8)Ivell ©)ivelt D) Ive it E)I,llvem 10-D We