ΘΕΜΑ Δ

Σε συζήτηση που γίνεται στην τάξη σας αναφέρεσαι στο Κείμενο 1, το οποίο πραγματεύεται την
κακεντρέχεια του σύγχρονου ανθρώπου. Να παρουσιάσεις τους λόγους που, κατά την εκτίμησή σου,
οδηγούν τους ανθρώπους στην υιοθέτηση κακεντρεχούς συμπεριφοράς και να προτείνεις τρόπους με
τους οποίους ο άνθρωπος μπορεί να αγαπήσει ξανά τον άνθρωπο. (300-350)

Αγαπημένοι συμμαθητές/τρίες,

Γνωρίζουμε όλοι πως οι διαπροσωπικές σχέσεις στην σύγχρονη εποχή διαφέρουν από την πραγματική
ουσία της φιλίας. Οι σύγχρονοι άνθρωποι διακατέχονται από αισθήματα κακεντρέχειας και
ενδιαφέρονται για την εκπλήρωση των προσωπικών τους συμφερόντων εις βάρος των συνανθρώπων
τους. Πως όμως μπορεί να επανέλθει η αγάπη για τον διπλανό μας;

Συγκεκριμένα, ο σύγχρονος τρόπος ζωής έχει αναγκάσει τον άνθρωπο να βιώνει συνεχή πίεση έτσι
ώστε να φέρει εις πέρας τις πολυάριθμες υποχρεώσεις της καθημερινότητας στις οποίες
περιλαμβάνεται η υπερεργασία, τα πάγια έξοδα, οι οικιακές εργασίες. Αυτή κατάσταση του προκαλεί
άγχος με αποτέλεσμα να συμπεριφέρεται εγωιστικά, αποσκοπώντας μόνο στον εαυτό του, μη
συνερίζοντας την μάλλον παρόμοια κατάσταση των συνανθρώπων του. Επίσης, ο οξύς ανταγωνισμός
που επικρατεί σ’ όλους σχεδόν τους τομείς της ανθρώπινης δράσης δεν επιτρέπει τη διαμόρφωση
υγιών διαπροσωπικών σχέσεων. Προτεραιότητα του σύγχρονου ανθρώπου είναι η προσωπική εξέλιξη,
βλέποντας τους υπόλοιπους ως αντιπάλους. Συνέπεια αυτού είναι η υιοθέτηση εχθρικών και
κακεντρεχών συμπεριφορών προς τον συνάνθρωπο.

Μετά από αυτήν την ύφεση των ηθικών αξιών σε ότι αφορά την συνύπαρξη μας στην κοινωνία, για
μπορέσει ο άνθρωπος να αγαπήσει ξανά τον άνθρωπο, θα πρέπει αρχικά η οικογένεια να καλλιεργήσει
στο παιδί από μικρή ηλικία την ικανότητα της ενδοσκόπησης και της αυτογνωσίας. Δηλαδή να μην το
μεγαλώνει, για παράδειγμα, σε έναν πλασματικό κόσμο όπου τα πάντα κινούνται γύρω από αυτό, για
τον αυτονόητο λόγο πως κατά την ένταξή του στην κοινωνία θα απαιτεί την ίδια αντιμετώπιση από
τους γύρω του. Επιπροσθέτως, το σχολείο μέσα από προγράμματα και δράσεις οφείλει να προωθεί τον
σεβασμό προς όλους τους ανθρώπους, την αλληλεγγύη και την συνειδητοποίηση της αξίας των
ουσιαστικών ανθρωπίνων σχέσεων, ενισχύοντας έτσι την ουσιαστική επαφή με τον συνάνθρωπο.

Συνοψίζοντας, αντιλαμβανόμαστε πως ο σύγχρονος άνθρωπος εξαιτίας των έντονων ρυθμών ζωής και
του συνεχή ανταγωνισμού έχει οδηγηθεί στην διαμόρφωση κακεντρεχών συμπεριφορών απέναντι
στους υπόλοιπους ανθρώπους που αναγκάζεται να συνυπάρξει. Για αυτό λοιπόν, η οικογένεια και το
σχολείο έχει το χρέος να καλλιεργήσει την αγάπη για τον άνθρωπο μέσω της ενδοσκόπησης και του
σεβασμού, για να είμαστε όλοι μέλη μιας ηθικής κοινωνίας.

Ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας,

ΘΕΜΑ Γ

Πώς αντιλαμβάνεται την αγάπη το ποιητικό υποκείμενο στο Κείμενο 2;. Να απαντήσετε κάνοντας
αναφορές στο ποίημα. Ποια είναι η δική σας θέση για την αγάπη στην σύγχρονη εποχή; (150-200)

Η ποιήτρια μέσα από μια συνεχή αντίθεση σε όλη την έκταση του ποιήματος και με συσσώρευση
αρνήσεων, επισημαίνει τα χαρακτηριστικά που δεν αντιπροσωπεύουν την αγάπη («Τι δεν είναι
‘’αγάπη’’…δεν είναι…»). Έτσι, αποσκοπεί στο να προβληματίσει τον αναγνώστη και να τον οδηγήσει
στην αποκωδικοποίηση της λέξης αγάπη ώστε να συμπεράνει το τι ακριβώς είναι η αγάπη. Η αγάπη
λοιπόν, είναι ελεύθερη, αέναη και πανταχού παρούσα («Δεν είναι φυλακή», «δεν είναι επιλεκτική…
όπου κι αν βρίσκεσαι»). Σύμφωνα με την κα. Αρεστή η αγάπη είναι καθησυχαστική και ανιδιοτελής,
χωρίς κανένα ίχνος εγωισμού («δε σου κλέβει τη χαρά ή την ηρεμία του μυαλού σου», « δεν είναι να
έχει πάντα τον τελευταίο λόγο…βλέμμα της αλλού»). Ο βραχυπερίοδος και κοφτός λόγος συντελεί στο
να διαβιβάσει άμεσα τα χαρακτηριστικά μιας φιλειρηνικής αγάπης («Δεν σε χτυπάει. Δεν σε βρίζει. Δεν
σε σκοτώνει»). Στην εποχή μας η αγάπη έχει χάσει την πραγματική της έννοια, καθώς έχει
αντικατασταθεί και εξισωθεί λανθασμένα με τον έρωτα και την σαρκική ολοκλήρωση, γεγονός που
αναιρεί τα βαθύτερα πνευματικά χαρακτηριστικά της. Παράλληλα, η αγάπη στις σύγχρονες κοινωνίες
υποδαυλίζεται και από τον εγωισμό που επικρατεί μεταξύ των ανθρώπινων σχέσεων οι οποίες
δείχνουν να εκλείπουν ανιδιοτέλειας.

ΤΖΑΒΑΡΑΣ
ΘΑΝΑΣΗΣ
ΑΠΘ1