www.nextstepacademy.

vn
30 MÔ HÌNH KINH DOANH
PHỔ BIẾN TRÊN THỊ TRƯỜNG

Nhà sản xuất

Một nhà sản xuất tạo ra thành phẩm từ nguyên liệu thô. Sản phẩm có thể bán trực
tiếp cho khách hàng hoặc được bán cho người trung gian trước khi đến tay khách
hàng. Ví dụ - Ford, 3M, General Electric.

Nhà phân phối

Một nhà phân phối mua sản phẩm từ các nhà sản xuất và bán lại chúng cho các
nhà bán lẻ hoặc khách hàng trực tiếp. Ví dụ - Đại lý ô tô.

Nhà bán lẻ
Nhà bán lẻ bán trực tiếp cho khách hàng sau khi mua sản phẩm từ nhà phân phối
hoặc nhà buôn sỉ. Ví dụ - Amazon, Tesco.

Nhượng quyền thương mại

Bên nhận quyền có thể là nhà sản xuất, nhà phân phối hoặc nhà bán lẻ. Thay vì tạo
ra một sản phẩm mới, bên nhận quyền sử dụng mô hình và thương hiệu của doanh
nghiệp mẹ trong khi trả tiền bản quyền cho sản phẩm đó. Ví dụ - McDonald’s, Pizza
Hut.

Cửa hàng truyền thống

Đây là một mô hình kinh doanh truyền thống trong đó các nhà bán lẻ, nhà bán sỉ và
nhà sản xuất giao dịch trực tiếp với khách hàng tại văn phòng, cửa hàng hoặc cửa
hiệu mà doanh nghiệp sở hữu hoặc cho thuê.

Thương mại điện tử

Đây là một mô hình kinh doanh truyền thống trong đó các nhà bán lẻ, nhà bán sỉ và
Mô hình kinh doanh Thương mại Điện tử là sự nâng cấp của mô hình kinh doanh
truyền thống. Nó tập trung vào việc bán sản phẩm bằng cách tạo một cửa hàng trực

Lưu ý! Đây là tài liệu nội bộ chỉ dành cho học viên tại NSA, vui lòng không lưu hành bên ngoài hoặc sử dụng cho mục đích thương mại.
tuyến trên internet.
 www.nextstepacademy.vn
Mô hình bán lẻ kết hợp online và offline
Một công ty có cả sự hiện diện trực tuyến và ngoại tuyến cho phép khách hàng
nhận sản phẩm từ cửa hàng thực trong khi họ có thể đặt hàng online. Mô hình này
mang lại sự linh hoạt cho doanh nghiệp vì nó tiếp cận khách hàng sống ở những
khu vực họ không có cửa hàng truyền thống. Ví dụ - Hầu hết tất cả các công ty may
mặc ngày nay.

Mô hình giá rẻ
Trong mô hình này, sản phẩm nên được định giá càng thấp càng tốt để cung cấp
cho những khách hàng nhạy cảm về chi phí. Chi phí sẽ được tính thêm đối với mọi
dịch vụ khác đi kèm với sản phẩm. Ví dụ - Tất cả các hãng hàng không giá rẻ.

Freemium (Free + Premium)

Đây là một trong những mô hình kinh doanh phổ biến nhất trên mạng Internet. Các
công ty cung cấp miễn phí các dịch vụ cơ bản cho khách hàng trong khi tính một
khoản phí bảo hiểm nhất định cho các tiện ích bổ sung. Vì vậy, sẽ có nhiều gói với
nhiều lợi ích khác nhau cho các khách hàng khác nhau. Nói chung, dịch vụ cơ bản
đi kèm với một số hạn chế hoặc hạn chế nhất định, chẳng hạn như quảng cáo trong
ứng dụng, giới hạn dung lượng, v.v. mà các gói cao cấp sẽ không có.

Ví dụ, gói miễn phí của Youtube đi kèm với quảng cáo trong khi gói cao cấp không
bị gián đoạn quảng cáo ngoài ra còn có các lợi ích khác.

Mô hình này là một trong những mô hình được áp dụng nhiều nhất cho các công ty
online vì nó không chỉ là một công cụ tiếp thị tuyệt vời mà còn là một cách hiệu quả
về chi phí để mở rộng quy mô và thu hút người dùng mới.

Mô hình kinh doanh thuê bao

Nếu chi phí mua lại khách hàng cao, mô hình kinh doanh này có thể là lựa chọn
phù hợp nhất. Mô hình kinh doanh thuê bao cho phép bạn giữ chân khách hàng
qua hợp đồng dài hạn và nhận doanh thu định kỳ từ họ thông qua các giao dịch
mua lặp lại. Ví dụ - Netflix, Câu lạc bộ cạo râu Dollar.

Lưu ý! Đây là tài liệu nội bộ chỉ dành cho học viên tại NSA, vui lòng không lưu hành bên ngoài hoặc sử dụng cho mục đích thương mại.
 www.nextstepacademy.vn
Mô hình kinh doanh tổng hợp
Là một mô hình được phát triển gần đây. Trong đó, công ty có nhiều nhà cung cấp
dịch vụ khác nhau của một thị trường ngách và bán dịch vụ của họ dưới thương
hiệu riêng. Số tiền kiếm được dưới dạng hoa hồng. Ví dụ - Uber, Airbnb, Oyo.

Sàn thương mại điện tử

Thị trường online tập hợp những người bán khác nhau vào một nền tảng. Sau đó,
họ cạnh tranh với nhau để cung cấp cùng một sản phẩm / dịch vụ với giá cạnh
tranh. Thị trường này xây dựng thương hiệu dựa trên các yếu tố khác nhau như sự
tin cậy, giao hàng tận nhà miễn phí hoặc đúng hạn, người bán chất lượng, v.v. và
kiếm hoa hồng cho mỗi lần bán hàng được thực hiện trên nền tảng của nó. Ví dụ -
Amazon, Alibaba, Shopee, Tiki

Quảng cáo
Các mô hình kinh doanh quảng cáo ngày càng phát triển hơn với sự gia tăng của
nhu cầu về các sản phẩm và dịch vụ miễn phí trên internet. Cũng giống như những
lần trước, các mô hình kinh doanh này phổ biến với các nhà xuất bản truyền thông
như Youtube, Forbes, ... nơi thông tin được cung cấp miễn phí nhưng kèm theo
quảng cáo được trả tiền bởi các nhà tài trợ đã xác định.

Cấp phép dữ liệu / Bán dữ liệu

Nếu chi phí mua lại khách hàng cao, mô hình kinh doanh này có thể là lựa chọn
phù hợp nhất. Mô hình kinh doanh thuê bao cho phép bạn giữ chân khách hàng.
Với sự ra đời của internet, lượng dữ liệu được tạo ra từ các hoạt động của người
dùng trên internet đã tăng lên. Điều này đã dẫn đến sự ra đời của một mô hình kinh
doanh mới - mô hình kinh doanh cấp phép dữ liệu. Nhiều công ty như Twitter và
Onesignal bán hoặc cấp phép dữ liệu của người dùng cho các bên thứ ba, những
người sau đó sử dụng dữ liệu đó để phân tích, quảng cáo và các mục đích khác.

Mô hình Agency
Một đại lý có thể được coi là một công ty đối tác chuyên xử lý các hoạt động kinh
doanh không cốt lõi như quảng cáo, tiếp thị kỹ thuật số, PR, ORM, v.v. Công ty này
hợp tác với một số công ty khác để thuê các nhiệm vụ không cốt lõi của họ và chịu
trách nhiệm để duy trì sự riêng tư và hiệu quả trong công việc. Ví dụ về các đại lý
như vậy là Ogilvy & Mathers, Dentsu Aegis Network, v.v.

Lưu ý! Đây là tài liệu nội bộ chỉ dành cho học viên tại NSA, vui lòng không lưu hành bên ngoài hoặc sử dụng cho mục đích thương mại.
 www.nextstepacademy.vn
Tiếp thị liên kết
Là một mô hình dựa trên hoa hồng, trong đó đơn vị liên kết xây dựng hoạt động
kinh doanh của mình xung quanh việc quảng bá sản phẩm của đối tác và hướng
mọi nỗ lực của mình để thuyết phục những người theo dõi và người dùng mua hàng
của đối tác. Đổi lại, chi nhánh nhận được hoa hồng cho mỗi lần bán hàng được giới
thiệu. Một ví dụ về doanh nghiệp hoạt động theo mô hình kinh doanh tiếp thị liên
kết là lifewire.com.

Kinh doanh Dropshipping

Dropshipping là mô hình cho phép cửa hàng online vận hành mà không cần lưu trữ
hàng tồn kho, hay sở hữu sản phẩm và vận chuyển sản phẩm đến khách hàng. Sau
đó, khi có đơn hàng phát sinh trên trang thương mại điện tử của nhà bán lẻ, nhà
cung cấp sẽ tiến hành xử lí đơn hàng, đóng gói, giao hàng cho người mua dưới
thông tin của nhà bán lẻ.

Kinh doanh theo mạng lưới

Tiếp thị theo mạng hoặc tiếp thị đa cấp liên quan đến một mạng lưới có cấu trúc
hình kim tự tháp gồm những người bán sản phẩm của công ty. Mô hình này chạy
trên cơ sở hoa hồng, trong đó những người tham gia được trả thù lao khi:
Họ bán sản phẩm của công ty.
Những người tuyển dụng của họ bán sản phẩm.

Mô hình kinh doanh tiếp thị theo mạng hoạt động dựa trên việc tiếp thị trực tiếp và
bán hàng trực tiếp, nơi không có cửa hàng bán lẻ nhưng các sản phẩm được tiếp thị
trực tiếp đến thị trường mục tiêu. Thị trường được khai thác bằng cách ngày càng
có nhiều người trở thành một phần của cấu trúc kim tự tháp, nơi họ kiếm tiền bằng
cách bán nhiều hàng hơn và có nhiều người tham gia hơn.

Tìm kiếm nguồn lực từ đám đông

Mô hình kinh doanh Crowdsourcing liên quan đến việc người dùng đóng góp vào
giá trị được cung cấp. Mô hình kinh doanh này thường được kết hợp với các mô
hình kinh doanh và doanh thu khác để tạo ra giải pháp tối ưu cho người dùng và
tối đa việc kiếm tiền. Ví dụ: Wikipedia, reCAPTCHA, Duolingo, v.v.

Lưu ý! Đây là tài liệu nội bộ chỉ dành cho học viên tại NSA, vui lòng không lưu hành bên ngoài hoặc sử dụng cho mục đích thương mại.
 www.nextstepacademy.vn
Mô hình P2P (peer to peer)
Nền kinh tế P2P là nền kinh tế dựa trên internet phi tập trung, nơi hai bên tương tác
trực tiếp với nhau để mua, bán hàng hóa hoặc thực hiện giao dịch mà không có sự
can thiệp của bất kỳ bên thứ ba nào. Đây nền tảng nơi những người dùng gặp nhau.
Ví dụ: Craigslist, OLX, Airbnb, v.v.

Mô hình kinh doanh Blockchain

Blockchain là một 'sổ cái' kỹ thuật số bất biến, phi tập trung. Nó là một cơ sở dữ liệu
kỹ thuật số mà bất kỳ ai cũng có thể đóng góp vào. Nhiều doanh nghiệp đang sử
dụng con đường phi tập trung này để phát triển mô hình kinh doanh của họ. Các
mô hình dựa trên blockchain không được sở hữu hoặc giám sát bởi một thực thể
duy nhất. Thay vào đó, chúng hoạt động dựa trên các tương tác ngang hàng và ghi
lại mọi thứ trên một sổ cái phân cấp kỹ thuật số.

3 mô hình dịch vụ cloud (SAAS, IAAS, PAAS)

Nhiều công ty đã bắt đầu cung cấp phần mềm, nền tảng và cơ sở hạ tầng của họ
như một dịch vụ. Mô hình kinh doanh 'như một dịch vụ' hoạt động trên nguyên tắc
khi khách hàng trả tiền cho việc sử dụng phần mềm, nền tảng và cơ sở hạ tầng đó;
và không trả tiền cho những gì họ chưa sử dụng.

Mô hình High Touch (Nhiều điểm chạm)

Mô hình High Touch là mô hình đòi hỏi nhiều sự tương tác của con người. Mối
quan hệ giữa nhân viên bán hàng và khách hàng có tác động rất lớn đến doanh thu
chung của công ty. Các công ty có mô hình kinh doanh này hoạt động dựa trên sự
tin tưởng và uy tín. Ví dụ - Tiệm làm tóc, công ty tư vấn.

Mô hình Low Touch (Ít điểm chạm)

Ngược lại với mô hình High Toach, mô hình này yêu cầu sự hỗ trợ hoặc can thiệp
tối thiểu của con người trong việc bán sản phẩm hoặc dịch vụ. Vì là một công ty,
bạn không cần phải duy trì một lực lượng bán hàng khổng lồ, chi phí của bạn sẽ
giảm xuống, mặc dù các công ty như vậy cũng tập trung vào việc cải tiến công nghệ
để giảm hơn nữa sự can thiệp của con người đồng thời làm cho trải nghiệm của
khách hàng tốt hơn. Ví dụ - Ikea, SurveyMonkey.

Lưu ý! Đây là tài liệu nội bộ chỉ dành cho học viên tại NSA, vui lòng không lưu hành bên ngoài hoặc sử dụng cho mục đích thương mại.
 www.nextstepacademy.vn
Mô hình đấu giá
Chủ yếu được sử dụng cho các mặt hàng độc đáo không được giao dịch thường
xuyên và không có giá trị thị trường được xác định rõ ràng, như đồ sưu tầm, đồ cổ,
bất động sản và thậm chí cả doanh nghiệp.

Mô hình kinh doanh này liên quan đến việc người bán liệt kê một sản phẩm chào
bán và những người mua đặt giá thầu lặp đi lặp lại để mua sản phẩm đó Việc chào
bán được bán cho người mua cao nhất với nhà môi giới đấu giá tính phí niêm yết và
/ hoặc hoa hồng dựa trên giá trị giao dịch. Ví dụ: eBay

Mô hình đấu giá ngược

Đấu giá ngược là đấu giá trong đó vai trò của người mua và người bán được hoán
đổi, tức là người bán đặt giá thay vì người mua.

Mô hình kinh doanh dựa trên đấu giá ngược thường được sử dụng khi có một số
người bán cùng bán một sản phẩm tương tự cho một người mua. Những người bán
này giảm giá của họ với mọi giá thầu và nói chung người trả giá có giá thầu thấp
nhất sẽ thắng cuộc đấu giá. Tuy nhiên, có những trường hợp khi người đặt giá thầu
với giá cao hơn giá thầu thấp nhất sẽ thắng phiên đấu giá vì người mua thích đề
nghị của họ (cung cấp kèm theo tiện ích bổ sung)

Mô hình 'dao cạo và lưỡi dao'

Mô hình được sử dụng bởi các công ty kinh doanh các sản phẩm bổ sung hoặc đồng
hành như: dao cạo đi kèm lưỡi dao.

Nó liên quan đến việc bán sản phẩm gốc có tỷ suất lợi nhuận cao với giá thấp để
tăng doanh số bán sản phẩm bổ sung hoặc sản phẩm có tỷ suất lợi nhuận thấp liên
quan. Bằng cách sử dụng mô hình này, các doanh nghiệp tạo ra một dòng thu nhập
định kỳ trong suốt vòng đời của sản phẩm gốc.

Ví dụ: các công ty kinh doanh dao cạo râu, máy xông hơi muỗi và các sản phẩm có
thể refill. Ngành công nghiệp game cũng tận dụng mô hình này bằng cách cung cấp
máy chơi game với mức giá rất tiết kiệm và thu lợi nhuận tốt từ việc bán trò chơi.

Lưu ý! Đây là tài liệu nội bộ chỉ dành cho học viên tại NSA, vui lòng không lưu hành bên ngoài hoặc sử dụng cho mục đích thương mại.
 www.nextstepacademy.vn
Mô hình 'dao cạo và lưỡi dao' ngược
Một doanh nghiệp sử dụng mô hình cung cấp mặt hàng có tỷ suất lợi nhuận thấp
với mức giá rất thấp hoặc thấp hơn chi phí để khuyến khích bán sản phẩm có tỷ
suất lợi nhuận cao.

Amazon sử dụng mô hình kinh doanh này để bán máy đọc sách điện tử Kindle của
mình. Nó cung cấp sách điện tử cho Kindle với mức giá thấp hơn chi phí thực tế của
chúng để khiến mọi người coi Kindle như một khoản đầu tư một lần để thưởng
thức những cuốn sách giá rẻ trong suốt cuộc đời của nó.

Mô hình theo yêu cầu

Là mô hình trong đó nhu cầu của khách hàng được đáp ứng bằng cách cung cấp
hàng hóa và dịch vụ theo yêu cầu của họ (thường là ngay lập tức).

Mô hình kinh doanh này được thúc đẩy bởi việc sử dụng internet và điện thoại di
động. Nó hoạt động như sau:
Khách hàng đặt hàng các sản phẩm dịch vụ thông qua một ứng dụng web.
Nhân viên của công ty hoặc một đối tác đáp ứng nhu cầu nhận được yêu cầu.
Nhân viên hoặc đối tác đáp ứng nhu cầu bằng cách cung cấp sản phẩm hoặc
dịch vụ đã đặt hàng ngay lập tức hoặc trong thời gian đã cam kết.

Ví dụ: Uber, Instacart và Postmate

Mô hình cộng đồng người dùng

Được thúc đẩy bởi hiệu ứng mạng, mô hình kinh doanh này liên quan đến việc cấp
quyền truy cập vào cộng đồng hoặc mạng để đổi lại phí thành viên.

Ví dụ: Glassdoor

Lưu ý! Đây là tài liệu nội bộ chỉ dành cho học viên tại NSA, vui lòng không lưu hành bên ngoài hoặc sử dụng cho mục đích thương mại.