4 Document

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 7

අපහාසයේ නිර්වචන

1. නීත්යානුකූල සාධාරණීකරණයක් යහෝ නිදහසට කරුණක් යනාමැතිව යවනත් අයයකු


සම්බන්ධයයන් අපහාසාත්මක කරුණක් ප්රකාශයට පත් කිරීම අපහාස කිරීයම් වරදකි.

2. අපහාසාත්මක ප්රකාශය නිර්වචනය කරනු ලබන්යන් පුද්ගලයයකු ඔහු ගැන අඩුයවන්


සිතීමට සලස්වා ඔහුයේ යසසු සාමාජිකයන් අතර පහත් කිරීමට යපළයෙන එකක් යලසය.

අපහාසයක අංග හතරක් ඇත.

1. අපකීර්තිය ම අපකීර්තියට පත් විය යුතුය

2. එය පැමිණිලිකරු යවත යයාමු විය යුතුය.

3. එය ප්රකාශයට පත් කළ යුතුය.

4. වැරදි යේතනාවක් තිබිය යුතුය.

පළමු මූලද්රව්යය - ප්රකාශය අපහාසාත්මක විය යුතුය

ඒ. අපහාසාත්මක ප්රකාශය යබායහෝ විට පැමිණිලිකරුයේ යපෞද්ගලික ස්වභාවය ප්රකාශ


කරයි.(උදා. වංකකම, දුරාචාරය සහ අඛණ්ඩතාව යනාමැතිකම)

බී. පුද්ගල වෘත්තීය හැකියාව, යවළඳාම යහෝ රැකියාව පිළිබඳ නරක ප්රකාශයන් ද
අපකීර්තියට සමාන යව්.

අප්පුහයි v කිරිහාමි.

රාත්රී යභෝජන සංේරහයක් තිබුණා. විත්තිකරු ප්රකාශ කයේ පළමු පැමිණිලිකරුයේ


දියණිය පහත් යපයේ පුද්ගලයකු සමඟ පැන ගිය නිසා පළමු පැමිණිලිකරු සමඟ එකම
යම්සයක වාඩිවීමට තමන් අකමැති වූ බවයි. සියලුම සහභාගිවන්නන් ඉදිරියේ ප්රකාශය
කරන ලදී. යදවන පැමිණිලිකාරිය ඇයේ සැමියායේ (යවල්ලාල කුලයේ) එකම කුලයේ
කීර්තිමත් බිරිඳකි. විත්තිකරුයේ අපහාසාත්මක ප්රකාශය නිසා රඳවා සිටි පැමිණිලිකරුට
ඔහුයේ කීර්ති නාමය අහිමි විය.

අලස් v සිරිවර්ධන

පැමිණිලිකරු පාසලක මූලධර්මයක් විය. විත්තිකරු තරුණ ගුරුවරියකට පාසයලන් ස්ථාන


මාරුවක් ලබා දීමට යේතුව සඳහන් පත්රිකා කිහිපයක් යබදා හැර තියේ. එය අපහාසාත්මක
ක්රියාවක් යලස සැලකූ අතර විත්තිකරු වග කිව යුතුය. ඉහත සාකේඡායවන් යපන්නුම්
කරන්යන් ප්රකාශය නිර්වචන යදකකට අනුකූලව අපකීර්තියට පත් විය යුතු බවයි.
Ennuendo

ප්රකාශය අපහාසාත්මක විය යුතුය යන මාතෘකාව තුළටද යමය පැමියණ්.

a .මුලින්ම යපයනන අහිංසක

b. ප්රථමයයන් අපකීර්තියට පත් යව්.

ප්රථමයයන් යපයනන නිර්යදෝෂී යන්න එහි වචන වලින් අදහස් කරන්යන්, එය අපහාසයක්
යනායව්.

කැන්්යල් v වැන්ඩර්ස්පාර්

යකයස් යවතත්, සැඟවුණු අර්ථයක් තිබිය හැකිය. A අපරාධයක් සම්බන්ධයයන් යපාලිසිය


විසින් විමර්ශනය කරන බව එක් වාර්තා යව්. යමය අපහාසයක් විය හැකිය.

යම් යක්ස් එකත් යට යනවා. යමහිදී විත්තිකරු ක්යර්සි මහතා යස්වය කළ සමාගමකට
ලිපියක් ලියා ඇත්යත් “ක්යර්සි මහතා යමායහාමඩන් යකයනකු බවට පරිවර්තනය වී
පැමිණිලිකරු සමඟ විවාහ වී ඇත්දැයි අපට දැන ගැනීමට අවශ්යයි” (කැන්්යල්) යනුයවන්
සඳහන් කර ඇත. කැන්්යල් මහත්මිය විවාහක වයස අවුරුදු 55 ක් වූ දරුවන් සිටින
කාන්තාවක් බව අනාවරණය විය. යමම ප්රකාශය ප්රකාශ කිරීම ව්යාජය යටයත්
අපකීර්තියට පත් කිරීමකි.

අපහාසයේ පළමු අංගයේ සාරාංශය

අපහාස කිරීම පැහැදිලිවම අපහාස විය යුතුය. සැඟවුණු අපහාසාත්මක කරුණු පැමිණිලිකරු
විසින් ඔප්පු කළ යුතු බව උපහාසාත්මක අවස්ථාවකදී.

යදවන අංගය - (යයාමු)

අපහාසය හරියටම පැමිණිලිකරු යවත යයාමු විය යුතුය. (වියශ්ෂිත පුද්ගලයයකු යවත යයාමු
කිරීම) පැමිණිලිකරුට හිමිකම් පෑමට හැක්යක් එය ඔහුට පැහැදිලිව යයාමු කර ඇත්නම්
පමණි.

Morgan v Odams මුද්රණාලය


විත්තිකරු පුවත්පතක ලිපියක් මගින් කියා සිටියේ කල්ලියක් විසින් දැරියක් පැහැරයගන
යගාස් ඇති අතර අදාළ අවස්ථායව් දැරිය පැමිණිලිකරු සමඟ රැඳී සිටි බවයි. පැමිණිලිකරුට
සඳහනක් සෑහීමකට පත් විය.

Newstead v London Express පුවත්පත

විත්තිකරු විසින් පුවත්පත් අයිතමයේ සඳහන් කර ඇත්යත් එක්තරා ස්ථානයක


කැම්බර්යවල් නම් 30 හැවිරිදි පුද්ගලයයකු ද්විභාර්යාවකට වරදකරු වූ බවයි. අවුරුදු 30ක්
වයසැති එම රැකියායව්ම තවත් අයයක්ද එම ගයම්ම සිටියේය.

එම ප්රවෘත්තිය මගින් තමාට අපවාදයට ලක් වූ බව ඔහු කියා සිටියේය. යයාමු කිරීම්
යදවැන්නට බලපා ඇති බැවින් ඔහුට වන්දි යගවීමට හිමිකම් ඇති බව උසාවිය තීරණය
කයේය.

කණ්ඩායමකට අපහාස කිරීම

සාමාන්යයයන් කණ්ඩායමකට යහෝ පාර්ශවයකට කරන සඳහනක් නම් පුද්ගලයයකුට


හිමිකම් පෑමට යනාහැකිය. යමහිදී කණ්ඩායයම් එක් අයයකුට සඳහන ඔහු යවත බව ඔප්පු
කළ යනාහැක.

Knupffer v London Express පුවත්පත

ේරිතාන්යයේ ශාඛාවක් තිබූ ජාත්යන්තර පක්ෂයක් පිළිබඳ අයිතමයක් පුවත්පතක පළ විය.


ප්රංශයේ සහ ඇමරිකායව් පක්ෂයේ ක්රියාකාරකම් ගැන ලිපියේ සඳහන් විය. ඔහුට සාර්ථක
වීමට අවශ්ය නම් ඔහු යවත යකලින්ම යයාමු කළ බව ඔප්පු කළ යුතුය. එයස් කිරීමට
අයපායහාසත් වීයමන් අධිකරණය විසින් විත්තිකරු වගකියනු යනාලැයේ.

ෆැනු එදිරිව මැල්යකාම්සන්

කිසියම් සමාගමක් කම්කරුවන්ට කෲර යලස සලකන බවට ලිපියක් පළ විය. සමාගම යයාමු
කර ඇති බවත්, විත්තිකරු වගඋත්තරකරු යලස අධිකරණයට පත් කර ඇති බවත්
පැමිණිලිකරු ඔප්පු කයේය. යම්ක ලිබරල් පාලනය.

තුන්වන අංගය - ප්රකාශනය

යමයින් සිදු වන්යන් එවැනි අපහාසාත්මක කරුණක් ගැන තවත් යකයනකුට දැන ගැනීමට
හැකි වීමයි. A 3වන පාර්ශ්වයට යනාව පැමිණිලිකරුට අපහාසාත්මක කරුණක් පවසන්යන්
නම්. යමන්න එය ප්රකාශනයක් යනායව්. ප්රකාශනය ලිඛිත වාචික යහෝ යවනත් පිළිගත්
ක්රමවලින් විය හැකිය. A පැමිණිලිකරුයවකුට හැර යවනත් පුද්ගලයයකුට පැවසුවයහාත් එය
ප්රකාශනයකි.

බයිර්න් එදිරිව ඩීන්


එහි සමාජ ශාලාවක දැන්වීම් පුවරුවක යම් අපහාසාත්මක දැන්වීමක් තිබුණා. එය
පුවරුයවන් ඉවත් කිරීමට සමාජ ශාලායව් හිමිකරුවන් අසමත් විය. විත්තිකරුවන් වගකිව
යුතුය.

හුත් v හුත්

නිවසක ප්රධාන යස්වකයයක් එම ලිපියේ අන්තර්ගතය දැන ගැනීමට ඉතා උනන්දුයවන්


ලිපියක් විවෘත කයේය. යමහි විත්තිකරු වග කිව යුත්යත් එය ප්රකාශනයක් වූ බැවිනි.

වැදගත් කරුණු

කළමනාකරුයවකු තම යල්කම්වරයාට අපහාසාත්මක ලිපියක් නියම කළයහාත් එය


ප්රකාශනයකි. A විසින් භාර්යාවට විවෘත කිරීමට ලිපියක් එවන්යන් නම් එය ප්රකාශනයකට
සමාන යව්.

ස්වාමිපුරුෂයා තම බිරිඳට අපහාසාත්මක කරුණු මිතුයරකුට ඉදිරිපත් කරන්යන් නම් එය


ප්රකාශනයකි.

හතරවන මූලද්රව්යය

එවැනි ක්රියාවක් සාර්ථක කර ගැනීම සඳහා අපකීර්තිය ක්රියාකාරී තුවාලය තුළට වැය්,
අපහාසාත්මක ස්වභාවය, යයාමු කිරීම, ප්රකාශනය සහ සතුරු ආබාධ ඔප්පු කළ යුතුය.

animus injuriandi

මම. හැසිරීයම් වැරදි ස්වභාවය පිළිබඳ දැනුවත්භාවය පැමිණිලි කර ඇත.

ii තවත් පුද්ගලයයකුට තුවාල කිරීයම් යේතනාව.

Maisel v Van Nairen

විත්තිකරු (බදු යදන්නා) කුලී මණ්ඩලයට ප්රකාශනය කළ යුතු ලිපියක කියා සිටියේ
පැමිණිලිකරුයේ (බදුකරුයේ) සමහර ක්රියාවන් යාබද අයිතිකරුවන්ට කරදරයක් වන බවයි.

බදු යදන්නා (විත්තිකරු) බදුකරු (පැමිණිලිකරු) ඔහුයේ නිවසින් යනරපා හරින යලස කුලී
මණ්ඩලයයන් ඉල්ලා සිටී.

ඔහුට තුවාල කිරීමට ඔහු ක්රියා කර නැත.


යජෝර්ඩින් එදිරිව බිල්යජාන්

පාසල් ගුරුවරියක් අපකීර්තියට පත් කිරීම සඳහා නඩුවක් යගන ආයව් පැමිණිලිකරුයවක්.

විත්තිකරු ඇයව ගුරුවරියක් යලස හැඳින්වීමට එයරහිව යපත්සමක් යබදා හැර ඇති බව
පැමිණිලිකරු පැවසීය. විත්තිකරුට පාසල් කමිටු රැස්වීමක් කැඳවීමට අවශ්ය විය. එය
අපකීර්තියට කරුණක් වුවද එය සිදුවීයම් අවස්ථාව වරප්රසාදයක් වන අතර විත්තිකරු
වගකිව යුතු යනායව්.

ආශ්රිත පුවත්පත් v ගුණයස්කර

ලිපියක ඇති වචන අපහාසාත්මක වූ අතර විත්තිකරු වගකිව යුතු විය.

යල්ඛනය මූලිකවම අපකීර්තියට පත්වන අවස්ථාවකදී, විත්තිකරුට තම ආරක්ෂාව සඳහා


සතුරු ආබාධයක් යනාමැති බව ඔප්පු කළ යුතුය.

අනිමස් ඉන්ුරියන්ඩි ඔප්පු කළ යුත්යත් යහෝ ප්රතික්යේප කළ යුත්යත් කවුද?

යපයර්රා V Pereirs

RDL යටයත් Animus injuriandi සාධනය අත්යවශ්ය අංගයක් බව ඔප්පු විය.

යකාස්තා එදිරිව ටයිම්ස් ඔෆ් සියලෝන්

Animus injuriandi යනු අපහාසාත්මක ලියවිල්යල් යපන්වන මානසික තත්වයකි. සාමාන්යයයන්


පැමිණිලිකරුට ඔහුයේ සහය සඳහා Animus injuriandi ඔප්පු කිරීමට සිදුයව්.

ආරක්ෂක

සත්යය යහෝ සාධාරණීකරණය

විත්තිකරුට අපහාස කිරීයම් කරුණු සත්ය සහ යුක්ති සහගත බව ඔප්පු කළ යුතුය.

යවෝක්යල් v කුක්
විත්තිකරුවන් පැමිණිලිකරු හැඳින්වූයේ “විකාර සහගත මාධ්යයව්දියා” යලසය. ඔවුන්යේ
ආරක්ෂාව යවනුයවන් විත්තිකරුවන් තර්ක කයේ එක් අවස්ථාවකදී අපහාසයක් ප්රකාශයට
පත් කිරීම සම්බන්ධයයන් පැමිණිලිකරු වරදකරු කර ඇති බවයි. ප්රකාශන අපහාසයක්
ඇති බව ඔවුන්ට ඔප්පු කළ හැක්යක් එක් වරක් පමණි. යමය ප්රමාණවත් යනාවන නමුත්
මාධ්යයව්දියයකු යලස බරපතල විෂමාචාරය ඔප්පු කිරීමට විත්තිකරු අසමත් විය. විත්තිකරු
අසාර්ථක විය.

Costa v Time of Ceylon

ප්රකාශනය සත්ය බවත් එය මහජන අවශ්යතාව සඳහා බවත් විත්තිකරුයවෝ ඔප්පු කළහ.
එය විත්තිකරුට ආරක්ෂාවක් වනු ඇත.

වරප්රසාද

විත්තිකරුට එයස් ප්රකාශ කිරීම ඔහුයේ වරප්රසාදයක් බව ඔප්පු කළ හැකි නම්. එය යහාඳ
ආරක්ෂාවක් වනු ඇත. උදා. මන්ත්රීවරයාට කතා කිරීමට වරප්රසාදයක් ඇති අතර එය
උසාවියේදී අභියයෝගයට ලක් කළ යනාහැක.

1. නිරයප්ක්ෂ වරප්රසාද

ඒ. පාර්ලියම්න්තු වරප්රසාද.

බී. B. අධිකරණ වරප්රසාද

අල්විස් එදිරිව යසනවිරත්න

කුලී නිවැසියා ඉවත් කිරීම සඳහා ඉඩම් හිමියා කුලී මණ්ඩලයකට අපහාසාත්මක
ප්රකාශයක් කයේය. එය තමාට අපහාස වන ප්රකාශයක් බවට කුලී නිවැසියා උසාවියේදී
අභියයෝග කයේය. කුලී මණ්ඩල ක්රියාදාමය අධිකරණ ක්රියාවලියට සමාන යලස සලකනු
ලබන අතර එබැවින් විත්තිකරු වගකිව යුතු යනායව්.

Silva v Balasuriyait හිදී පැවැත්වුයණ් අධිකරණ ක්රියාදාමයන්ට පරම වරප්රසාද ඇති බැවින්
අධිකරණයේ කරන ප්රකාශ අභියයෝගයට ලක් කළ යනාහැකි බවයි.

2. වරප්රසාද ක්රියාත්මක කරන්න


නිලධාරියයකු තම රාජකාරිය ඉටු කිරීයම්දී කරන ලද ප්රකාශයකට විධායක වරප්රසාද ඇති
අතර එය අභියයෝගයට ලක් කළ යනාහැක. ආරියරත්න එදිරිව බාර්ලිස් ද තරගයේදී යමය
තීරණය විය. සිල්ව්.

3. සුදුසුකම් සහිත වරප්රසාද

එය මූලික වරප්රසාදයක් වන නමුත් ප්රකාශයේ නරක යේතනාව යවනත් පාර්ශ්වයකට


ඔප්පු කළ හැකිය.

මහජන උනන්දුව

මහජන අවශ්යතා යවනුයවන් කරන ප්රකාශය ආරක්ෂාවයි.

සාධාරණ අදහස්

(ඒ). කරුණු සත්ය විය යුතුය.

(ආ) ප්රකාශය අදහස් ප්රකාශනයක් විය යුතු අතර කරුණු ප්රකාශ කිරීමක් යනාවිය යුතුය.
අදහස් සාධාරණ විය යුතුය.

“අයප් ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථායවන් කතා කිරීයම් සහ ප්රකාශනයේ නිදහස ආරක්ෂා කර


තියබනවා. අපහාසයක් සිදුවුවයහාත් භාෂණයේ නිදහසට බාධාවක් යනාවන පරිදි උසාවි
යමම අයිතිය සීමා කර ඇත. නඩු නීතිය සහ නනතික මූලධර්ම උපුටා දක්වමින් විවිධ
අධිකරණ බල ප්රයද්ශවල ඉහත ප්රකාශය සාකේඡා කරන්න

You might also like

  • 9
    9
    Document14 pages
    9
    sanduni virangika
    No ratings yet
  • 41 Document
    41 Document
    Document12 pages
    41 Document
    sanduni virangika
    No ratings yet
  • Nick Document
    Nick Document
    Document7 pages
    Nick Document
    sanduni virangika
    No ratings yet
  • S Document
    S Document
    Document5 pages
    S Document
    sanduni virangika
    No ratings yet
  • 3
    3
    Document10 pages
    3
    sanduni virangika
    No ratings yet
  • 2
    2
    Document6 pages
    2
    sanduni virangika
    No ratings yet
  • Blyth V Birmingham Co
    Blyth V Birmingham Co
    Document6 pages
    Blyth V Birmingham Co
    sanduni virangika
    No ratings yet