න ොසැලකිලිමත්කම සහ Rylands v Fletcher Rule සඳහො ආරක්ෂක

න ොසැලකිලිමත්කනේ ආරක්ෂොව නෙකක් තිනේ

1. ෙොයක න ොසැලකිල්ල

2. අවෙො ම පිළිබඳ ස්නේච්ඡො උපකල්ප ය

විත්තිකරුනේ න ොසැලකිල්ලක් සිදු වූ පසු, යේ යේ නකොන්නේසිවලට යටත්ව රැකවරණ

රොජකොරි කඩ කිරීමක් සිදුවුවනහොත් ඔහු පැමිණිලිකරුට වගකිව යුතුය. නව ත් වච වලින්
කිවනහොත්, විත්තිකරු පැමිණිලිකරුට රැකවරණය සඳහො යුතුකමක් ඇති විට සහ
පසුකොලී ව සිදු වූ හොනියට නේතුව න ොසැලකිල්ල නිසො, විත්තිකරු එවැනි හොනියක් සඳහො
අනිවොර්යනයන්ම වගකිව යුතු න ොනේ.

ෙොයක න ොසැලකිලිමත්කම සහ අවෙො ේ ස්නේච්ඡොනවන් උපකල්ප ය කිරීම ේ වූ

ආරක්ෂක මොර්ගනයන් ඔහුට ගැලවීනේ මොර්ග විවෘතව ඇත. ඔහු නමම ආරක්ෂොව සඳහො
විනේෂනයන් ආයොච ො කළ යුතු අතර, පැමිණිලිකරුනේ අවෙො ේ උපකල්ප ය සොර්ථකව
ඔප්පු කළ හැකි ේ ඔහුට සේූර්ණනයන් නහෝ අර්ධ වශනයන් වගකීනමන් සහ යක්
ලබොගත හැකිය.

1. ෙොයක න ොසැලකිල්ල

මුල් නපොදු නීතිනේ දී, පැමිණිලිකරුනේ තුවොල විත්තිකරුනේ න ොසැලකිලිමත්කම සහ අර්ධ

වශනයන් ඔහුනේම තුවොල නේතුනවන් සිදු වූ බව තහවුරු වූනේ ේ, ඔහුනේ හිමිකේ පෑම
සේූර්ණනයන්ම අසොර්ථක විය. නමය තීරණය කර මුල් ඩු වලින් එකක් වන්නන්
බටර්ීල්් v න ොනරස්ටර් හි විත්තිකරු පොරක් හරහො කණුවක් ෙමො වැරදි නලස මොර්ගයකට
බොධො කිරීමයි. රොත්රිනේ පොර දිනේ නේගනයන් පැමිණි පැමිණිලිකරු එහි ගැටී තුවොල ලබො ඇත.
කණුව මීටර් 100 ක් දුරින් දිස් විය. විත්තිකරු පැමිණිලිකරුට වගකිව යුතු න ොව බව
තීරණය විය.

Ellenborough C.J සොමිවරයො ප්පරකොශ කනේ “එක් ුේගලනයක් වරෙක් කළනහොත් තවත්
නකන කුනේ සොමොන්ය සැලකිල්නලන් එය ඉවත් න ොකරනු ඇත.” එවැනි හොනි වළක්වො
ගැනීමට පැමිණිලිකරු ෙ සොධොරණ සැලකිල්ලක් ෙැක්විය යුතු බව නමහිදී පැහැදිලි විය. ඔහු
එවැනි සැලකිල්ලක් ෙැක්වීනේ රොජකොරියක් ඉටු න ොකළනහොත් ඔහු යේ ක්රියොවකින් සොර්ථක
න ොවනු ඇත. ඉහත රීතිය අසොධොරණ නමන්ම සෑහීමකට පත් න ොව අතර විත්තිකරුනේ
වරෙට සොනප්පක්ෂව පැමිණිලිකරුනේ වරෙ න ොසැලකිය හැකි විශොල දුෂ්කරතො ඇති කනේය.
නකනස් නවතත්, එකල පැවති සමොජ සන්ෙර්භනේ පසුබිමට එනරහිව බල විට, එය ස්වයං
විේවොසනේ ෙර්ශ ය සහ ුේගලයන් තම ආරක්ෂොව ගැ නසොයො බැලිය යුතුය ය
අනප්පක්ෂොව පිළිබිඹු කර බව නකන කුට නපනන්. නව ත් වච වලින් කිවනහොත්, සමොජනේ
සෑම ුේගලනයකුම තමො ගැ සැලකිලිමත් වීමට වගකිව යුතු බව නපන්නුේ කරයි.
නමම මූලධර්මය පිළිබඳ අතෘප්පතිය වර්ධ ය වූ විට, "අවසො අවස්ථො රීතිය" සකස් කිරීම
මගින් උසොවිය විසින් නිර්මොණය කර ලෙ විෂමතො මග හැරීමට උත්සොහ කර ලදී.
විත්තිකරුට අ තුර වළක්වො ගැනීනේ අවසො අවස්ථොව ඇති බව තහවුරු වූ මුත්
න ොසැලකිලිමත් නලස එය කිරීමට අනපොනහොසත් වූ විට, ඔහුනේම න ොසැලකිල්ල න ොතකො
සේූර්ණ අලොභ අයකර ගැනීමට නමය පැමිණිලිකරුට අවසර දුන්නන්ය. Davies V Mann හි
පැමිණිලිකරු ඔහුනේ බූරුවොනේ නෙපො බැඳ න ොසැලකිලිමත් නලස නපොදු මහො මොර්ගයක මුෙො
හැරිනේය. පොර දිනේ වොහ ය පෙවොනග ආ විත්තිකරු සතො පහළට දුව නගොස් මරො ෙමො
ඇත. සොධොරණ රියදුනරකු නලස සොධොරණ සැලකිල්ලක් ෙැක්වීනමන් අ තුර වළක්වො ගත
හැකිව තිබූ නිසො ඔහුට වගකීම පැවරිණි. විත්තිකරුට අ තුර වළක්වො ගැනීනේ අවසො
අවස්ථොව ඇති බැවින් පැමිණිලිකරු තමොනේම න ොසැලකිලිමත්කම න ොසලකො
සේූර්ණනයන් සුවය ලැබීය.

ේරිතොන්ය නකොනලොේබියොනේ විදුලි දුේරිය එදිරිව නලෝච් හි විත්තිකොර සමොගමට අයත් විදුලි
නමෝටර් රථයකින් දුේරිය හරස් මොර්ගයකදී හැප්පී මිය ගිය ුේගලනයකුනේ පරිපොලක විසින්
ක්රියොවක් නග එ ලදී. නරෝගොතුර වූ ුේගලයො න ොසැලකිලිමත්කම නිසො නමෝටර් රථය
හරහො යොමට නපර නමෝටර් රථය නෙස බැලීමට අනපොනහොසත් විය. නමෝටර් රථනේ රියදුරු
අධික නේගනයන් ධොව ය කිරීම සහ තිරිංග නෙෝෂ සහිතව ධොව ය කිරීම නිසො ඔහුට
නියමිත නේලොවට එය තර කළ හැකි වුවෙ නමෝටර් රථය තර කිරීමට න ොහැකි විය. විය

මුත් ඔහුනේ න ොසැලකිලිමත්කම නිසො ඔහුට අ තුර වැලැක්වීනේ අවසො අවස්ථොව

ලැනබනු ඇති අතර විත්තිකොර සමොගම වගකිව යුතු විය. නමම ක්රියොනේදී උසොවි අවසො
අවස්ථොව නීතිය පිළිගත්නත්ය.

ෙොයක න ොසැලකිල්ල පිළිබඳ ගැටලුවට වඩොත් සතුටුෙොයක විසඳුමක් නසොයමින්, අවසො නේ දී

උසොවිය පිළිතුර නලස නබදීම නවත නයොමු විය. ැේවලට සිදුව හොනිය නහෝ අලොභය පොල ය
කර 1911 සමුේරීය සේමුති ප ත මගින් නබෙො හැරීම ප්පරථම වරට එංගලන්තනේ නීතියට
හඳුන්වො නෙ ලදී.

අේමිරොල්ි නකොමසොරිස්වරුන් එදිරිව එස්.එස්. නවොලූනේ හිදී, 'නවොලූේ' සහ 'රැ්ස්නටොක්' අතර

මුහුනේ ගැටීමක් සිදු විය. එය අ තුරු ඇඟවීමකින් නතොරව ගමන් මග නව ස් කිරීනේ
'නවෝල්නේ' නෙෝෂය සහ 'රැ්ස්නටොක්' වැඩි වීම නිසො ඇති වූ නෙෝෂය නේතු විය. නේගය, 'Volute'
නිසො ඇති ව අ තුර ගැ ෙැනුවත් වීම හරහො. නබදීම නයදිය යුත්නත් නෙපොර්ේවනේම
න ොසැලකිල්ල සමගොමී වූ විට මිස එක පොර්ේවයකට ගැටීම වැලැක්වීමට අවස්ථොවක් ඇති විට
පමණක් න ොව බව ‘නවොලූේ’ නවනුනවන් තර්ක කර ලදී. නකනස් නවතත්, විත්තිකරුනේ
න ොසැලකිල්ල පැමිණිලිකරුනේ න ොසැලකිල්නලන් පසුව සිදු වුවෙ, විත්තිකරුනේ
න ොසැලකිලිමත්කම අ තුරට එකම නේතුව බව ඔප්පු කළ න ොහැකි ේ, විත්තිකරුනේ
න ොසැලකිල්ල තවමත් ගැටුමට ෙොයක ව බව සොමි මණ්ඩලය විසින් නමය ප්පරතික්නෂ්ප
කර ලදී. ෙොයක න ොසැලකිල්ල පිළිගන් ො ලදී.

ෙොයක න ොසැලකිල්ල යනු කුමක්ෙ?

පැමිණිල්නල් ෙොයක න ොසැලකිල්ල විත්තිකරුනේ න ොසැලකිල්ලට සමො න ොව බව

ආරේභනේදීම සටහන් කළ යුතුය. විත්තිකරුනේ න ොසැලකිල්ල තහවුරු කිරීනේදී ඔහු
පැමිණිලිකරුට සැලකිල්ල ෙැක්වීනේ යුතුකමක් කඩ කළ බව නපන්වීම අත්යවේය නේ. නකනස්
නවතත් ෙොයක න ොසැලකිල්ල ඔප්පු කිරීනේදී, රැකවරණය පිළිබඳ රොජකොරිය පිළිබඳ
ප්පරේ ය පැ ගින්නන් ැති අතර අවේය වන්නන් පැමිණිලිකරු තමො ගැ සොධොරණ
සැලකිල්ලක් ෙැක්වීමට අසමත් වූ බව නපන්වීමයි. නබොනහෝ අවස්ථොවන්හිදී සිදු වූ අ තුරට
පැමිණිලිකරුනේ න ොසැලකිල්ල නේතු විය හැකි මුත්, නමය ෙොයක න ොසැලකිලිමත්කනේ
අත්යවේය අංගයක් න ොනේ. ඔහුනේ හැසිරීම ඔහුට සිදු වූ හොනියට ෙොයක වූ බව ඔප්පු කිරීම
පමණක් අවේය නේ. නිෙසු ක් වශනයන්, හිස්වැසුේ න ොමැතිව ගමන් කර
යතුරුපැදිකරුනවකු ඔහුනේම වරෙකින් අ තුරකට ලක් විය හැකිය. එනහත් ඔහුට සිදුවූ
තුවොලවලට නහල්මේ න ොමැතිකම බලපෑ බව ඔප්පු කළ හැකි ේ ඒ අනුව ඔහුට පිරි ැමුණු
වන්දි මුෙලෙ අඩුවනු ඇත.

අන ක් අතට, පැමිණිලිකරුනේ න ොසැලකිලිමත් හැසිරීම, ඇත්ත වශනයන්ම ඔහුට සිදු වූ

විනේෂිත තුවොලයට ඔහුව නිරොවරණය කළ බව ෙ තහවුරු කළ යුතුය. ඉහත සඳහන් කළ
ඩුනේදී

යතුරුපැදි ධොවකයො, හිසට තුවොල වීමට වඩො අත් පො කැඩී ඇත් ේ ඔහුට හිස්වැස්මක්
න ොමැතිකම වැෙගත් න ොව අතර ෙොයක වීනේ ප්පරේ ය මතු න ොවනු ඇත. ෙ ක්නරස්ටර්
නේ. ප්පර ොන්දු v නරෝ්හිදී පැවසූ පරිදි. "පැමිණිලිකරුනේ න ොසැලකිල්ල ඔප්පු වී ඇතැයි ෙැන්
උපකල්ප ය කළනහොත්, විත්තිකරුට ඊළඟට ඔප්පු කිරීමට සිදු වන්නන් අ තුරට
න ොසැලකිලිමත්කම නේතු වූ බව"

“සෑම නමෝටර් රථයක රියදුනරකුම සෑම විටම සොධොරණව හො උ න්දුනවන් තම රොජකොරිය

ඉටුකරයි ය උපකල්ප ය මත ුේගලනයකුට ක්රියො කිරීමට අයිතියක් ඇති බව සොමොන්ය
රීතියක් නලස මට න ොනත්නර්. නමෝටර් රථ රියදුරන් න ොසැලකිලිමත්කම සේබන්ධනයන්
වැරදිකරුවන් වන්නන් කලොතුරකින් න ොව බව නපොදු අත්ෙැකීමක් ේ. එවිට සොධොරණ
මිනිනසක් ඔහුනේ හැසිරීම නමම ෙැනුම මත පෙ ේ නේ. .

(බී). 'උභනතෝනකෝික මූලධර්මය'

විත්තිකරුනේ හැසිරීම නිසො ඇති ව අන්තරොය නිසො පැමිණිලිකරු බියට පත් වී නහෝ කලබල
වී ඇත් ේ, එම තත්වයන් තුළ සිදු කර ලෙ විනිේචනේ නෙෝෂයක් සඳහො ඔහුට ෙඬුවේ
න ොලැනේ. නේ අනුව නජෝන්ස් එදිරිව නබෝයිස් තරගනේ දී ුහුණුකරුනවකු පොල නයන් මිදී
ගිය අවස්ථොවක දී මගිනයකුට පැනීම නහෝ න ොගැනීම නත්රීමට සිදු විය. ඔහු පැ තුවොල විය.
ඇත්ත වශනයන්ම, ඔහු ුහුණුකරු තුළ රැඳී සිිනේ ේ, ඔහු තුවොල වලින් නේරීමට ඉඩ
තිබුණි. නමහිදී පැමිණිලිකරුනේ වැරදි විනිේචය නේතුනවන් තුවොල සිදුවිය. විය

තත්ත්වය යටනත් සොධොරණව කටයුතු කර ඇති බව කියො සිිනේය. ආසන් අ තුරක

ස්ථො යක සිි ුේගලනයකු සන්සුන් හො තර්කොනුකූල තීරණයක් ගනු ඇතැයි අනප්පක්ෂො
කළ න ොහැකි අතර එම නිසො “නේ නමොනහොනත් නේෙ ොව” තුළ ගන් ො ක්රියොමොර්ගය
න ොසැලකිලිමත්කමක් නලස න ොසලකනු ඇත.

නකනස් නවතත්, නමම ධර්මය ෙ අන්තයට නග යො න ොහැකි අතර සුළු අපහසුතොවයක්

වළක්වො ගැනීම සඳහො න ොසැලකිලිමත් නලස ක්රියො කළනහොත් පැමිණිලිකරු වගකීනමන්
නේනරන්නන් ැත. අන ක් අතට, න තික නහෝ සෙොචොරොත්මක රොජකොරියක් යටනත් ක්රියො
කර පැමිණිලිකරුනවකු න ොසැලකිලිමත් යැයි පැවසිය න ොහැක.

(ඇ) ෙරුවන් සහ ආබොධිතයන් ගැ සැලකිලිමත් වීම

ළමුන් සහ ආබොධිත ුේගලයින් සොමොන්ය වැඩිහිිනයකුට සමො සැලකිල්ලක් ෙක්වනු ඇතැයි

අනප්පක්ෂො කළ න ොහැකි බැවින්, ඔවුන්ට අෙොළ ව ප්පරමිතීන් නව ස් නේ. නමම ඩුනේ අෙොළ
ව සේමතය වඩොත් ආත්මීය වනු ඇති අතර පැමිණිලිකරුනේ idiosyncrasies සැලකිල්ලට ගනු
ඇත. සෑම අවස්ථොවකදීම, අෙොළ ෙරුවොනේ ආරක්ෂොව සඳහො ූර්වොරක්ෂොවන් ගැනීමට හැකි
වූනේෙ යන් තීරණය කිරීම විනිසුරුවරයොනේ යුතුකම ව අතර එනස් කිරීනේදී ඔහුනේ වයස
සහ මො සික වර්ධ ය සැලකිල්ලට ගනු ලැනේ.

ඔප්පු කිරීනේ බර

පැමිණිලිකොර පොර්ේවනයන් ෙොයක න ොසැලකිල්ල ඔප්පු කිරීනේ බර සෑම විටම විත්තිකරු මත

පවතී. "විත්තිකරු විසින් තමොට සිදු විය යුතු විට හොනිනයන් ආරක්ෂො වීමට පැමිණිලිකරු
අසමත් වූ බවත්, ඔහු ෙැනුවත්ව නහෝ න ොෙැනුවත්වම හොනිනේ අවෙො මට වැරදි නලස
නිරොවරණය වූ බවත් ඔප්පු කළ යුතුය.

නබදීම.

ෙොයක වූ න ොසැලකිලිමත්කනේ හොනියකදී, "හොනිය සේබන්ධනයන් හිමිකේ පොන් ොනේ වරෙ

නකොනතක් දුරට තිනේෙ යන් සේබන්ධනයන් අධිකරණය සොධොරණ හො සොධොරණ යැයි
හැනඟ පරිදි" අඩු කරනු ලැනේ. පැමිණිලිකරුනේ වරනේ තරම තක්නස්රු කිරීම එක් එක්
සිේධිය සේබන්ධනයන් තීරණය කළ යුතු කරුණකි. අලොභ නබදීම සඳහො ඒකොකොර සූත්රයක්
න ොමැති අතර, එනස් කිරීනේදී අධිකරණය ුළුල් අභිමතය පරිදි කටයුතු කරයි. නකනස්
නවතත්, අවධො ය නයොමු කළ යුතු ඇතැේ සොධක තිනේ.

නබදීනේ අවස්ථො වලදී පැමිණිලිකරුනේ වරෙ පමණක් තක්නස්රු කළ යුතුෙ ැතනහොත්

නෙපොර්ශවනේ වගකීම අතර සැසඳීමක් කළ යුතුෙ යන් පිළිබඳව මතනේෙයක් ඇත.

නකනස් නවතත්, ්නලමින් ප්පරකොශ කරන්නන්, "පොර්ේවනේ වගකීේ සංසන්ෙ ය කිරීම

නබොනහෝ දුරට විේවීය භොවිතයයි."

සිදුව ඇති මුළු හොනිය රු. 100,000.00 B නේ න ොසැලකිලිමත්කම නේතුනවන් A ට නමම හොනිය
සිදු විය. නකනස් නවතත් A ඔහුනේ න ොසැලකිලිමත්කනේ ෙොයකත්වය 10% ක් වූ අතර B හි
ඉතිරි න ොසැලකිලිමත්කම වූ හොනියට A වගකිව යුතුය. එබැවින් A හට රු. 90,000.00 කි.

2. අවෙො ේ ස්නේච්ඡො උපකල්ප ය Volunti න ොගැලනප තුවොල

විත්තිකරුට එනරහිව උපකල්පිත වධහිංසො පමුණුවො ඇති අවස්ථොවක, අවෙො ම පිළිබඳ

ස්නේච්ඡො උපකල්ප ය ආරක්ෂො කිරීම සඳහො ආයොච ො කිරීනමන් ඔහු තම වගකීම
ප්පරතික්නෂ්ප කිරීමට උත්සොහ කළ හැකිය. maxim volunti non-fit injuria හි ප්පරකොශ කර ඇති
නමම ආරක්ෂොව, අවෙො මට එකඟ වූ පැමිණිලිකරුනවකු විත්තිකරු ඒ සඳහො ව සියලු
වගකීේවලින් නිෙහස් කර ඇත ය අෙහස මත පෙ ේ නේ.

නමම ආරක්ෂොව ෙොයක න ොසැලකිල්ලට නබනහවින් සමො ව අතර නෙකම එකනස් අෙොළ
ව අවස්ථො තිනේ. එහි මුල් අවධිනේදී ෙොයක න ොසැලකිල්ල නමන්ම, අවෙො ම පිළිබඳ
ස්නේච්ඡොනවන් උපකල්ප ය කිරීම සේූර්ණ ආරක්ෂොවක් ව අතර, සොර්ථකව ආයොච ො
කළනහොත්, පැමිණිලිකරුනේ ඉල්ලීම සේූර්ණනයන්ම පරොජය කරනු ඇත. නේ නේතුව නිසො,
උසොවිය පහසුනවන් නමම ආරක්ෂොව තහවුරු න ොකර අතර එහි නයදුම නබොනහෝ දුරට සීමො
කර ඇත. අන ක් අතට, Fleming නපන්වො නෙ පරිදි, ඔවුන් එය සේූර්ණනයන්ම අනහෝසි
කිරීමට උත්සොහ කර ැත, මිනිසුන්ට අවේය ේ ඔවුන්නේ නීත්යොනුකූල අයිතිවොසිකේ
අත්හැරීමට නිෙහස තිබිය යුතු යැයි හැනඟ නිසො විය හැකිය.

අවෙො ේ උපකල්ප ය

නමහි සොරය ේ පැමිණිලිකරු ස්නේච්ඡොනවන් හිනස් කැක්කුම ඇතිවීනේ අවෙො ම පිළිගනී.

පැමිණිලිකරු අවෙො මට එකඟ ව බව පැහැදිලිවම ප්පරකොශ කර න ොමැති ේ, අවෙො ම
පිළිබඳ උපකල්ප ය ඔහුනේ හැසිරීම සහ ඩුනේ තත්වයන් අනුව අනුමො කළ යුතුය. නමම
ආරක්ෂොව න ොසැලකිල්ල සඳහො විත්තිකරුනේ වගකීම සේූර්ණනයන්ම ප්පරතික්නෂ්ප
කිරීමට නස්වය කර බැවින්, උසොවියට සොමොන්යනයන් පැමිණිලිකරුනේ කැමැත්ත පිළිබඳ
ෙැඩි සොක්ෂි අවේය නේ.
තමොට ූර්ණ ෙැනුමක් ඇති අවෙො මක් නිෙහනස් සහ ස්නේච්ඡොනවන් ෙරො සිි මිනිනසකුට
එම අවෙො ම ක්රියොත්මක වී ඔහුට හොනියක් වුවනහොත් තුවොලයක් ගැ පැමිණිලි කළ
න ොහැකි බව කිසිනවකු ප්පරතික්නෂ්ප කනේ ැත. මතනේෙයට තුඩු දී ඇත්නත් අවෙො ම
පිළිගැනීමට හැකි වන්නන් (නහෝ අනිවොර්යනයන්) මිනිසො සේබන්ධ අවෙො ම පිළිබඳ ූර්ණ
ෙැනුමක් ඇතිව වැඩ කර හුදු කොරණනයනි.

Smith v Baker හි දීර්ඝ ඩු මොලොවක් ප්පරතිවිරුේධ නලස ප්පරතික්නෂ්ප කර ලදී, අවසො

වශනයන් ෙක්වො ඇත්නත් අවෙො ම පිළිබඳ ස්නේච්ඡො උපකල්ප ය හුනෙක් පැමිණිලිකරු
සේබන්ධ අවෙො ම පිළිබඳව ෙැ සිි නිසො පමණක් අනුමො කළ න ොහැකි බවයි. විත්තිකරු
සොර්ථක වීමට ේ, පැමිණිලිකරු නභෞතික වශනයන් පමණක් න ොව නීතිමය අවෙො ම ෙ
භොර ගත් බව නපන්විය යුතු බව නපනී ගිනේය. නව ත් වච වලින් කිවනහොත්, තුවොල වීනේ
අවෙො මට පමණක් න ොව ඔහුට නීතිනයන් සහ යක් න ොලැනබ තුවොල වීනේ අවෙො මට
ඔහු එකඟ විය යුතුය.

අවෙො ේ ස්නේච්ඡොනවන් උපකල්ප ය කර අවස්ථොවන්හිදී, පැමිණිලිකරු නීතිමය අවෙො ම

භොරනග තිබිය යුතු බව තීරණය කිරීනමන් පසුව, උසොවිය තවමත් මූලික ගැටලුවට මුහුණ දී
සිටී - තත්වයන් කවෙොෙ?

ඩුව ඔහු එනස් කළ බවට නිගම යක් සොධොරණීකරණය කරයිෙ? නච්ත ොන්විත වධ හිංසො
සේබන්ධනයන් නමම ප්පරේ ය කිසිදු දුෂ්කරතොවයක් ඇති න ොකරයි. නිෙසු ක් වශනයන්,
නබොක්සිං නහෝ මල්ලවනපොර තරඟයකට සහභොගිවන්න කු තම ප්පරතිවොදියො ඔහුට පහර
දීමට නහෝ බිම නහළීමට එකඟ ව බව පැහැදිලිය. ඒ හො සමො ව, ශල්යකර්මනේ දී නරෝගියොට
ඇති බව අනුමො කළ හැකිය

ප්පරතිවිපොක ඔහුට ප්පරමොණවත් නලස පැහැදිලි කර න ොමැති බව ඔප්පු කළ න ොහැකි ේ

මිස අවෙො මට එකඟ වූ අතර ඒවො තිනේ ේ ඔහු තම එකඟතොව ලබො න ොනෙනු ඇත.

අවෙො ම පිළිබඳ ෙැනුම

ඉහත ැවත ැවතත් සඳහන් කර ඇති පරිදි, විත්තිකරුනේ න ොසැලකිලිමත්කනේ

අවෙො මට පැමිණිලිකරුනවකු එකඟ වී ඇති බව උසොවියක් විසින් අතිශයින් කල්ප ොකොරී
වනු ඇත. Slater v Clay Cross Co. Ltd හි පැමිණිලිකොරිය විත්තිකරුවන්ට අයත් දුේරිය මොර්ගයක
උමගක් දිනේ නීත්යනුකූලව ගමන් කරමින් සිියදී රියදුරුනේ න ොසැලකිල්ල නේතුනවන් ඇය
දුේරියක ගැටී තුවොල ලබො ඇත, විත්තිකරුවන් වගකිව යුතු විය. නඩනින් එල්.නේ ප්පරකොශ
කනේ, නේ කොන්තොව උමග තුළ ඇවිෙ ය විට, සොමොන්ය සහ ුරුදු ආකොරයට දුේරිය
ධොව නයන් ස්නේච්ඡොනවන් අ තුනර් අවෙො ම ගත් බව පැවසිය හැකි මුත්, ඇය අවෙො ම
න ොගත් බවයි. රියදුරුනේ න ොසැලකිල්ල. බීමත් නහෝ අෙක්ෂ රියදුරන්ට එනරහිව නමෝටර්
රථවල ගමන් කර මගීන්නේ හිමිකේ පෑම තුළ ෙැනුම අෙහස් කරන්නන්ෙ ය ප්පරේ ය පැ
ගී. මගියොට එනරහිව ෙොයක න ොසැලකිලිමත්කමක් ඇති කළ හැකි බවට සැකයක් ැතත්,
අවෙො ේ ස්නේච්ඡොනවන් උපකල්ප ය කිරීම සොර්ථකව ආයොච ො කළ හැකිෙ යන් ඩුනේ
තත්වයන් මත රඳො පවතී.

Dann v Hamilton හි පැමිණිලිකරු හැමිල්ටන් විසින් නසෝපො යක් ලබො දුන් මගිනයකි. ඇය
නමෝටර් රථයට නගොඩ වූ පසු බීමතින් සිි රියදුරො (ඇනේ මිතුනරකු) හඳු ො ගත්තොය. තම
න ොසැලකිල්ල නිසො අ තුරක් සිදුවීනේ අවෙො මක් ඇති බව පැමිණිලිකරු ෙැ සිිනේය.
ඇත්ත වශනයන්ම අ තුරක් සිදු වූ අතර ඇය තුවොල ලැබුවොය. අවෙො ේ ස්නේච්ඡොනවන්
උපකල්ප ය කිරීනේ ආයොච ය අෙොළ න ොව බව තීරණය විය. Asquith J. නපන්වො දුන්නන්ය

“ඕ ෑම අවස්ථොවක අ තුර පිළිබඳ සේූර්ණ ෙැනුමක් අවේය ව මුත් එවැනි ෙැනුමක්

අවේයනයන්ම කැමැත්ත ආ ය ය න ොකරයි. එය තත්වයන් අනුව කැමැත්ත, දුර්වල නහෝ
ශක්තිමත් බවට සොක්ෂියකි."

Nettleship v Weston හිදී පැමිණිලිකරු විත්තිකරුට රිය පැෙවීමට ඉගැන්වීමට එකඟ වූ අතර
පොඩමක් අතරතුර විත්තිකරුනේ අේෙැකීේ අඩුකම නිසො සිදුවූ රිය අ තුරකින් තුවොල ලැබීය.
අවෙො ේ ස්නේච්ඡොනවන් උපකල්ප ය කිරීනේ ආයොච ය ප්පරතික්නෂ්ප කරමින් නඩනිං
සොමිවරයො පැවසීය

විත්තිකරුනේ සොධොරණ සැලකිල්ලක් න ොමැතිකම නිසො නහෝ වඩොත් නිවැරදිව, විත්තිකරු

රැකවරණනේ ප්පරමිතියට මැනීමට අනපොනහොසත් වීම නේතුනවන් ඔහුට වැිය හැකි ඕ ෑම
තුවොලයක් සඳහො ඕ ෑම හිමිකේ පෑමක් අත්හැරීමට පැමිණිලිකරු ප්පරකොශිතව නහෝ
ේයංගනයන් එකඟ විය යුතුය. නීතිය ඔහුට අවේය බව.

කරුණු මත, පැමිණිලිකරු එවැනි ඉල්ලීමක් අත්හැර න ොමැති බව ඩුව ඔප්පු වී ඇත් ේ සහ
ඔහුට වන්දි නගවීමට හිමිකේ ඇත.

අන ක් අතට, ඉේීරියල් නකමිකල් ඉන්ඩස්ේරීස් එදිරි ෂැේනවල්හිදී නමම ආරක්ෂොව කරුණු

මත තහවුරු විය. නමම ඩුනේදී, පැමිණිලිකරු සහ ඔහුනේ නසොනහොයුරො විත්තිකරුනේ ගල්
නකොරියක නස්වය කර ඇත. විත්තිකරුනේ නිනයෝගවලට පටහැනිව සහ ේයවස්ථොපිත
නරගුලොසිවලට පටහැනිව, ඔවුන් අවේය ූර්වොරක්ෂොවන් න ොනග සමහර නඩටනන්ටර්
පරීක්ෂො කළහ. එහි ප්පරතිඵලයක් නලස සිදු වූ පිපිරීනමන් පැමිණිලිකරු තුවොල ලබො ඇති අතර
ඔහුනේ නසොනහොයුරොනේ න ොසැලකිල්ල සේබන්ධනයන් විත්තිකරුවන් වගකිව යුතු බවට පත්
කිරීමට උත්සොහ කනේය.
පැමිණිලිකරු තම සනහෝෙර නස්වකයොනේ අකීකරුකමට ආරොධ ො කළනහොත් නහෝ නිෙහනස්
ආධොර කර අනුබල දුන්නන් ේ, ඔහු පරිූර්ණ අර්ථනයන් නවොනලන්ස් ව අතර වගකීනමන්
ගැලවී ගිනේය. එහි ප්පරතිඵලයක් නලස නස්වකයොට එනරහිව නහෝ ස්වොමියොට එනරහිව ඔහුට
පැමිණිලි කළ න ොහැක. ඔහුනේ නසසු නස්වකයොනේ හැසිරීම සේබන්ධනයන් ඔහුනේ වගකීේ
සහගත වගකීම මත. පැමිණිලිකරුට අවෙො ම පිළිබඳ ෙැනුමක් තිබිය යුතු පමණක් න ොව,
එහි ඇති අන්තරොයන් ෙ ඔහු අගය කළ යුතු බව සැලකිල්ලට ගත යුතුය. නමම අවනබෝධය
සැබෑ විය යුතු අතර පැමිණිලිකරුට ආනරෝපණය කළ න ොහැක. නේ අනුව බීමත් රියදුනරකු
විසින් පෙවොනග යොනේ අ තුරු අගය කිරීමට න ොහැකි තරේ බීමත්ව සිි නමෝටර් රථයක
සිි මගිනයකු, අවෙො මට එකඟ වූ බව පැවසිය න ොහැක.

ප නත් ස්නේච්ඡො ස්වභොවය

Volenti න ොගැලනප තුවොල ඇති ස්ථො යක සොර්ථක වීමට ේ, විත්තිකරු පැමිණිලිකරු

තම නිෙහස් කැමැත්නතන් අවෙො ම භොර ගත් බව නපන්විය යුතුය. නමම කොරණය
සේබන්ධනයන් අධිකරණනේ තීරණ නබොනහෝ දුරට පිළිඹිබු වන්නන්, එම කොලනේ සමොජ
අෙහස් සහ නපොදු ප්පරතිපත්තියයි. ආරක්ෂොනේ මුල් ඉතිහොසනේ, නමම අංගය ඉතො ලිබරල්
නලස අර්ථකථ ය කර ලේනේ, එහි අන්තරොයන් පිළිබඳව ෙැනුවත් වීනමන් පසුව රැකියොනවහි
නිරත වූ නස්වො නයෝජකයො සහ නස්වකයො අතර සිදු වූ ක්රියො වලදී නිෙහස් නත්රීමක් සිදු කළ
බව ය. ඔහුනේ රැකියොව රඳවො ගැනීමට ඔහුට ආර්ික ීඩ යක් ඇති විය හැකි බව
න ොසැලකිලිමත් නලස සැලනක්.

අයි.සී.අයි. v ෂැේනවල් පැමිණිලිකරුට පැහැදිලිවම ඔහු කළ නේ කිරීමට කිසිදු බොධොවක්

න ොතිබූ අතර ඇත්ත වශනයන්ම ඔහුනේ නස්වොනයෝජකයොනේ අණ න ොතකො කටයුතු
කනේය. නකනස් නවතත්, නස්වො නයෝජක-නස්වක සබඳතොවලදී, නස්වකනයකු තම නත්රීනේ
නිෙහස ක්රියොත්මක කිරීනේදී කිසිදු බොධොවකට යටත් න ොවූ බවට උසොවියට ඉතො ෙැඩි සොක්ෂි
අවේය නේ. නතෝරො ගැනීනේ නිෙහස පිළිබඳ ප්පරේ ය දුෂ්කරතොවන්ට තුඩු නෙ තවත්
අවස්ථොවක් වන්නන් ඊනියො 'ගලවො ගැනීනේ ඩු' තුළ ය. නමම අවස්ථො වලදී ෙ මුල් නීතිය එකල
ුේගලවොදී ෙර්ශ යට අනුගත වූ අතර ගලවො ගැනීමට ගිය ඕ ෑම ුේගලනයකුට තවත්
නකන ක් එනස් කනේ ඔහුනේම අවෙො නමනි.

නකනස් නවතත්, ෙැන් පවති වඩො නහොඳ ෙැක්ම ේ, “විත්තිකරුනේ වැරදි විෂමොචොරය
නේතුනවන් පැමිණිලිකරුට අවේයතොවයක් තිනේ ේ, ෙැනුවත්ව සහ හිතොමතොම මරණයට
පවො අවෙො මකට මුහුණ දී, තවත් අනයකු ුේගලික තුවොල සිදුවීනේ අ තුනරන් ගලවො
ගැනීමට විත්තිකරුට අවේය වන්නන් ැත. ැතනහොත් මරණය, වඳවීනේ තර්ජ යට ලක්ව
ඇති ුේගලයො ඔහුනේ පවුනල් සොමොජිකනයකු නලස ආරක්ෂොව සඳහො වගකීමක් ඇති
අනයක්ෙ, ැතනහොත් හුදු ආගන්තුකනයක්ෙ යන් .
Haynes v Harwood හිදී විත්තිකරුවන් තම අේවයන් මඟහැර වීිනේ තබො ඇති අතර ඔවුන්
නබෝල්ේ කර ඇත. ඔවුන්ව ැවැත්වීමට උත්සොහ කළ පැමිණිලිකරු, නපොලිස් නිලධොරියො, එක්
අේවනයකු විසින් තුවොල ලබො ඇත. Volenti non-injuria අෙොළ න ොව බව තීරණය විය. නමම
තීරණය පෙ ේ වී ඇත්නත් විත්තිකරුට ඔහුනේ න ොසැලකිලිමත්කම තවත් නකන කුට
අ තුරක් ව බව සහ තුන්ව ුේගලනයකු ගලවො ගැනීමට උත්සොහ කර බව
ුනරෝකථ ය කළ හැකි ේ, ඔහු සෘජුවම රැකවරණ රොජකොරියක් ගලවො ගත් තැ ැත්තොට
ණයගැතියි. තත්වයන් යටනත්, අවෙො ම ස්නේච්ඡොනවන් උපකල්ප ය කිරීනේ මූලධර්මය
නයදීම යනු රැකවරණය පිළිබඳ රොජකොරිය ප්පරතික්නෂ්ප කිරීමකි.

ඉහත සොකච්ජොනවන් නපනී යන්නන් විත්තිකරුට න ොසැලකිලිමත්කනේ ආරක්ෂොව සේබන්ධ

නීතිය, විත්තිකරුට ඉතො වැෙගත් වූ අතර එහිදී නෙපොර්ේවයම ඇත්ත වශනයන්ම වගකිව යුතු
හොනියකට අසොධොරණ නලස වගකිව යුතු බව නපනන්. නීතිනේ වර්ධ ය සහ නව ස් වීම
නව ස්ව සමොජ තත්ත්වයන් පිළිබිඹු කිරීමක් වූ අතර උසොවිය විසින් නෙ ලෙ තීන්දු පෙ ේ
වූනේ එකල සොධොරණ හො සොධොරණ යැයි සැලකූ නේ මතය. ෙොයක න ොසැලකිල්ල සහ
ස්නේච්ඡොනවන් අවෙො ම උපකල්ප ය කිරීම න ොසැලකිලිමත්කනේ ප්පරධො ආරක්ෂොවයි.

රයිලන්්ස් එදිරිව ්නලචර්

Rylands v Fletcher යනු අධිකරණය විසින් නිර්මොණය කර ලෙ නීති මොලොවකි. නමහිදී නමෝල්
හිමිනයකු තම නමෝලට ජලය ලබො ගැනීනේ මොර්ගයක් නලස ජලොශයක් ඉදිකිරීම සඳහො
ස්වොධී නකොන්ත්රොත්කරුනවකු නයොෙවො ඇත. ඉදිකිරීේ අතරතුර ස්වොධී
නකොන්ත්රොත්කරුට ජලොශනේ භූමිනේ පැරණි පතුවළ කිහිපයක් හමු විය. නේ පතුවළ යොබෙ
ඉඩනේ පතල්වලට ය බව ඔහු ෙැ සිිනේ ැත. ජලොශය පිරවීම නිසො යොබෙ ඉඩම ජලනයන්
යට වුණො.

ස්වොධී නකොන්ත්රොත්කරුනවකු සේබන්ධනයන් නස්වොනයෝජකයො නකොන්ත්රොත්කරුනේ

න ොසැලකිලිමත්කමට වගකිව යුතු න ොව අතර අන ක් අතට නිත්ය නස්වො
නයෝජකනයකුනේ න ොසැලකිල්ල සඳහො නස්වොනයෝජකයො වගකිව යුතුය. නමම සංකල්ප

ය මොතෘකොව යටනත් සොකච්ඡො කරනු ඇත. විත්තිකරු න ොසැලකිලිමත්කමට වගකියනු

න ොලැනබ බවත්, විකොර වගකීේ සේබන්ධනයන් වැරදිකරුනවක් න ොව බවත් නසොයො
ගන් ො ලදී. නකනස් නවතත්, රයිලන්්ස් එදිරිව ්නලචර් ය මූලධර්මය නලස හැඳින්නව
පෙ ම මත භොණ්ඩොගොර සභො ගර්භය ඔහුව වගකීමට පත් කනේය.

ේලැක්බර්න් නේ. පැවසුනේ, “අපි හිතන්නන් සැබෑ නීතිනේ ආධිපත්යය ේ, තමොනේම

අරමුණ සඳහො තම ඉඩම නග ැවිත් එකතු කර එහි තබො ගන් ො ුේගලයො එය ගැලවී
ගියනහොත් අ ර්ථයක් කිරීමට ඉඩ තිනේ ේ, එය ඔහුනේ අ තුනර් තබො ගත යුතුය. ඔහු
එනස් න ොකරන්නන් ේ, එයින් පැ යොනේ ස්වභොවික ප්පරතිවිපොකය ව සියලු හොනි සඳහො
මූලික වශනයන් වගකියනු ලැනේ”.

නේ අනුව, නමම රීතියට අනුව, යනමක් සහජනයන්ම අ තුරුෙොයක යේ වස්තුවක් නහෝ

ේරේයයක් තම ඉඩමට නග එන්නන් ේ, එයින් පැ යොනේදී සිදුවිය හැකි හොනියකට ඔහු
වගකිව යුතු අතර න ොසැලකිලිමත්කමක් න ොමැති විට පවො එවැනි වගකීමක් ප වනු ලැනේ.
ඔහු උපරිම සැලකිල්ලක් ෙැක්වූනේ එය පැ යොම වැළැක්වීම බව ඔප්පු කනේය.

නමම තීරණය සොමි මන්ත්රී මණ්ඩලනේ එක් සැලකිය යුතු නව සක් සහිතව අනුමත කර
ඇත. ේලැක්බර්න් නේ.නේ තීන්දුවට එකඟ නවමින් නක්න් එල්.සී සොමිවරයො තම ඉඩම
"ස්වොභොවික න ොව පරිහරණයක්" කර ඇතැයි ය පෙ ම මත විත්තිකරු වගකිව යුතු විය.
W.V.H.Rogers විසින් නිරීක්ෂණය කර ලෙ පරිදි රීතිනේ අංග නෙකක් තිනේ.

(ඒ). ස්වොභොවික න ොව ඉඩේ භොවිතො කරන් ො.

ේලැක්බර්න් නේ. විසින් රයිලන්්ස් එදිරිව ්නලචර්නේ රීතිය සේපොෙ ය කිරීම, එම ඉඩම
නයෙවූ ප්පරනයෝජ ය “ස්වොභොවික න ොව ” විය යුතුය ය නියමනයන් සොමි මන්ත්රී
මණ්ඩලය විසින් සුදුසුකේ ලබො ඇත.

නේ සේබන්ධනයන් පැ ගි මූලික ප්පරේ ය ේ “ස්වොභොවික න ොව ” මූලේරේයය

හොනියට නේතු ව ේරේය සමුච්චය වීමට නහෝ එවැනි ේරේය නයොෙ භොවිතයට අෙොළ නේෙ
යන් යි. නිෙසු ක් වශනයන්, A තත්ත්වයකදී, “ස්වොභොවික” අරමුණක් සඳහො කෘත්රිමව
නගොඩබිමට ජලය එක්රැස් කර ඇත් ේ සහ B තත්ත්වනේදී, එය “ස්වොභොවිකව” නගොඩබිම
තිබූ මුත් “ස්වොභොවික න ොව ” අරමුණක් සඳහො භොවිතො කනේ ේ, රීතිය අෙොළ නේවිෙ?
අවස්ථො නෙනක්දීම නහෝ එකක් පමණක්ෙ? ්නලමින් පවසන්නන් "නමම අපැහැදිලි භොවය
රිකෝස් එදිරිව නලෝතියේහිදී, ප්පරිවි කවුන්සිලය අධිකොරීමය වශනයන් නෙව පිටවීම සේමත
කර ගත් අතර එමඟින් ෙැඩි වගකීේ සීමොනවන් ුළුල් පරොසයක ක්රියොකොරකේ ඉවත් කර
නතක් නහොඳ ේයොකූලත්වයක් ඇති කනේය".

(බී). රීතිය තුළ "නේවල්"

Rylands v.Fletcher හි මූලධර්මය "එය ගැලවී ගියනහොත් අ ර්ථයක් කිරීමට ඉඩ ඇති ඕ ෑම

නෙයකට" අෙොළ ව බව සලකනු ලැනේ. "නමම නේවල් 'භයො ක' නලස සොරොංශගත න ොකළ
යුතු අතර පසුව සමීකරණය කළ යුතු අතර, න ොසැලකිලිමත්කනේ සන්ෙර්භය තුළ 'භයො ක'
නලස හැඩගස්වො ඇති නේවල් සමඟ පටලවො ගත යුතුය" යනුනවන් සඳහන් කර ඇත.
නව ත් භූමියකට පලො යොනේදී හොනියක් විය හැකි “නේවල්” සඳහො රීතිය අෙොළ විය යුතු
බවත්, නමය ුේගලික අ තුරකට සේබන්ධෙ ැේෙ යන් අෙොළ න ොව බවත් නයෝජ ො විය.
වොයුව වැනි ස්වොධී චල ය සඳහො "නේට" හැකියොව තිබිය යුතුය ය තර්කය සමඟ වීදිය ෙ
එකඟ නේ.

අන ක් අතට, ්නලමින් විේවොස කරන්නන් රීතිනේ අෙොළත්වය හුෙකලො නලස සලකනු ලබ

"නේවල" ස්වභොවයට වඩො "ස්වොභොවික න ොව " පරිශීලකයොනේ ගැටලුව මත රඳො පවති
බවයි. ජලය, ගෑස් සහ විදුලිය වැනි “නේවල්” සේූර්ණනයන්ම සොමොන්ය නේවල් බවත්, නීතියට
යටත් වීමට ේ, භූමිනේ ස්වොභොවික න ොව පරිශීලකනයකු සිිය යුතු බවත්, එම තත්වයන්
යටනත් වස්තුව භයො ක වීමට නේතු ව බවත් ඔහු වැඩිදුරටත් නපන්වො නෙයි. .”

(ඇ) පැ යොම

රී් v ලිනයොන්ස් හි නලෝ්ස් හවුස් ඔ ් නලෝ්ස් ප්පරකොශ කනේ රීතිය ක්රියොත්මක කිරීමට ේ
හොනියට නේතු ව නෙය “පලො යොමක්” තිබිය යුතු බවයි. වයිස්කවුන්ේ සයිමන් ප්පරකොශ
කනේ රයිලන්්ස් එදිරි ්නලචර් හි ප්පරස්තුතය නයදීනේ අරමුණින් “පලො යොම” යන්න න්
අෙහස් වන්නන් විත්තිකරු විසින් ඉඩේ අල්ලොනග සිි නහෝ පොල ය කර ස්ථො යක සිට
ඔහුනේ රැකියොනවන් නහෝ පොල නයන් බැහැර ස්ථො යකට පලො යොමයි.

නමම ඩුනේ පැමිණිලිකරු අධි ුුරණ ේරේය නෂල් නවඩි නිෂ්පොෙ ය කර කර්මොන්ත
ශොලොවක නස්වය කර ඇත. පිපිරීමක් සිදු වූ අතර ඇය ඇතුළු කිහිප නෙන කු තුවොල ලබො ඇත.
අධිබලැති ුුරණ ේරේය උණ්ඩ නීතියට අයත් "නේවල්" බව පිළිගත්තත්, පිපිරුම සිදුවූනේ
ඒවො නගොඩගැසී තිබූ පරිේරනේ බවත්, එම පරිේරනයන් පිටතට නගොඩබැසීමට ගැලවීමක්
න ොමැති නිසොත් ඇයනේ ක්රියොව ඉවත ෙම ලදී. විත්තිකරුවන්නේ පොල ය.

නමම තීරණය ක්රියොනේ විෂය පථය අ වේය නලස සීමො කිරීමක් නලස විනේච යට ලක්ව
ඇත. එය "නේ" නගොඩගැසූ පරිේරය තුළ සහ ඉන් පිටත තුවොල ලබ පැමිණිලිකරුවන් අතර
සොධොරණීකරණය කළ න ොහැකි නව සක් ඇති කර බව නපන්වො දී ඇත.

ආරක්ෂක

මම. පැමිණිලිකරුනේ කැමැත්ත.

විත්තිකරු විසින් යේ නෙයක් රැස්කර ගැනීමට පැමිණිලිකරු එකඟ වූනේ ේ, එය පැ නගොස්

ඔහුට හොනි කළනහොත් ක්රියො කිරීමට නේතුවක් ැත.

ii පැමිණිලිකරුනේ පැහැර හැරීම.

පැමිණිලිකරුනේ පැහැර හැරීනේ එකම නේතුව නිසො හොනියක් සිදුවුවනහොත්. (ඔහුනේ වරදින්
ගැලවී ගිනේය)

iii නෙවියන්නේ ප ත.

මිනිසොට පොල ය කළ න ොහැකි නෙයක්.

iv. ආගන්තුක ක්රියොව.

ආගන්තුකනයකුනේ අ නප්පක්ෂිත ක්රියොවක් නිසො සිදුව හොනිය විත්තිකරුට ආරක්ෂොවකි.