Panitikan ng

Rehiyon II
Bagante, Kimberly Mae G.
Junio, Jade P.
Verzosa, Maica S.
• Ang rehiyong ito ay kilala rin sa tawag na
Cagayan Valley. Ang rehiyon II ay
matatagpuan sa isang malaking lambak sa
hilagang-silangang Luzon, sa pagitan ng
kabundukang Cordilleras at ng Sierra Madre.
Binabagtas ng Ilog Cagayan, ang
pinakamahabang ilog sa bansa, ang gitna ng
rehiyon at dumadaloy patungong Kipot ng
Luzon sa hilaga.
• Ang Lambak ng Cagayan – ay matatagpuan sa
pagitan ng bulubundukin ng Sierra Madre at
Cordillera Sentral sa Hilagang-Silangang Luzon.

• Ang Rehiyon II ay binubuo ng limang lalawigan:

>Batanes >Cagayan
>Nueva Vizcaya >Quirino
>Isabela
• Ang pangunahing wika sa rehiyong ito ay Ilokano.
• Ang Cagayan Valley ay binubuo ng iba’t
ibang mga katutubong grupo, sila ay ang
mga sumusunod:
>Ivatan sa Batanes
>Gaddang at Ibanag sa Cagayan, Isabela
at Nueva Vizcaya
>Dumagat
>Isneg
>Ita
>Igorot
• Pagsasaka ang pangunahing hanapbuhay
rito. Ang mga naninirahan sa rehiyong ito
ay kilala sa kanilang pagiging masisipag,
magagalang, makarelihiyon, matulungin,
matipid at matapat sa kapwa.
BATANES
• Basco­ kabisera ng Batanes
• Ivatan ang tawag sa mga 
naninirahan dito, ito rin ang tawag sa 
kanilang wika.
• Mayroon ding mananalita ng wikang 
Ilokano at Ibanag.
• 75% sa mga Ivatan ay mangingisda at 
magsasaka.
• Isa ito sa unang lalawigan na umiral  
noong panahon ng mga Kastila, 
tinawag itong La Provincia de 
Cagayan.
• Ilan sa mga wikang sinasalita rito ay 
Ilokano, Ibanag, Itawis at Tagalog.
• Ang kabisera nito ay Tugegarao.
ISABELA
• Kilala ito sa mga katawagang: 
Queen Province of the Philippines, 
Rice Bowl of the North at Corn 
Capital of the Philippines.
• Ilagan­ kabisera ng Isabela
• Ang mga wikang sinasalita rito ay 
Ilokano, Ibanag at Gaddang.
NUEVA VIZCAYA
• Ang kabisera ng lalawigang ito ay
Bayombong.
• Ang mga wikang sinasalita rito ay
Ilokano, Pangasinense, Tagalog,
Gaddang at Isinai.
• Cabarroguis­ kabisera ng Quirino
• Ang mga wikang sinasalita rito ay 
Ilokano, Ifugao, Pangasinense, 
Kankana­ey at Tagalog.
• Ang pangalan ng probinsya ay 
nagmula sa pangalan ni dating 
Pangulong Elpidio Quirino.
Mga Tanyag na
Manunulat
Sa Rehiyon II
REYNALDO DUQUE
• Isinilang sa Candon, 
Ilocos Sur.
• Isang manunulat 
ng maikling 
kuwento, tula, nobela 
sanaysay, iskrip 
sa radyo, telebisyon,  
pelikula at komiks.
• Ang Gamugamo sa 
Lampara ni Julio 
Madarang ay mula sa 
kanyang panulat.
MARCELINO FORONDA JR.
• Isang kilalang 
historyador, manunulat 
at propesor.
• Manunulat sa wikang 
Ilokano.
• Ilan sa mga katha niya 
ay : America is in the 
Heart: Ilokano 
Immigration to the 
United States, 1906­
1930, Manila, 1976; 
Kutibeng: Philippine 
Poetry in Iloko, Manila
FLORENTINO HORNEDO
• Isinilang sa 
Savidug, Sabtang, 
Batanes noong 
Oktubre 16, 1938
• Si Dr. Hornedo ay 
manunulat ng 
aklat sa 
Pilosopiya, 
Edukasyon, 
Kultura at 
Kasaysayan. 
FERNANDO MARAMAG
• Siya ay ipinanganak noong Enero 21, 
1893 sa Ilagan, Isabela. 
• Makata at manunulat ng sanaysay.
• Isinalin niya ang mga katutubong 
awiting Ibanag sa Ingles tulad ng 
Cagayanon Labor Song, A Translation of 
an Orphan’s Song at Cagayano Peasant 
Song.
 BENJAMIN PASCUAL
• Ipinanganak sa Laoag, Ilocos Norte.
• Isang kwentista at nobelista.
• Nakapagsulat na siya ng maikling kwento
sa wikang Ilokano tulad ng Ang mga
Lawin na isinalin ni Reynaldo Duque sa
Tagalog, nakapagsulat na rin siya ng
nobela sa wikang ito.
Panitikan ng
Rehiyon II
 MGA BUGTONG
• Ang bugtong ay Halimbawa:
tinatawag na palavvun 1. Lumukag awan tu mata
ng mga Ibanag na na Y lua na, itettena,
ginagamit bilang anyo Y kaguiakku, kagguianna.
ng kasiyahan o isa ring
anyo ng tagis talino. Salin: Lumalakad walang
mata Tumutulo ang
kanyang luha Ang sinasabi
ko’y sinasabi niya.
• 2. Egga’y tadday nga 3. Egga’y babai ta
ulapa Funnuan na Manila Maguinna
kanna’y baggui na toye’y guni na.
Tabbangan Tabbagan
Salin: Mayroon isang Salin: Ang baboy sa
bagay Na kinakain
Manila Kung umiyak ay
niya ang kanyang
naririnig ng sanlibutan.
sarili.
• 4. Furaw yl lauan 5. Egga yb bolsa ni
na, Valauan y unac Judas, Ngo napannu
na. tap perlas.

Salin: It is white
Salin: Judas has a
outside, It is gold
pocket Pearls are
inside
found on it.
Burburtia Dagiti Ilokano (Bugtong ng
mga Ilokano)
     Halimbawa:
1. Ania ti pinarsua ti Dios 2. Langit ngato, tubig
a agbalinsuwek no baba, danum agtinga
maturog. Sungbat: Sungbat:
Salin: Ano ang nilikha ng
Salin: Langit sa itaas,
Dios na patiwarik kung
matulog? langit sa ibaba, tubig
ang nasa gitna.
     3. Idi naparsua toy • Salin: Noong nilikha
lubong, inda met ang mundo, nilikha na
naparsua dagiti uppat rin ang apat na
nga agkakabsat a di pay magkakapatid na di pa
nagkikita. nagkikita.
Unoni ng mga Ibanag (Kasabihan ng mga
Ibanag)
- maaaring isang prosa o
tula. Ito ay paturo at 2. Ariammu ibilang Nu ari
kapupulutan ng aral. paga nakkade ta limam
Halimbawa:
1. Ybaruasi nga inikkaw Nu
Salin: Huwag mong
ari atazzi, alawa nikao bilangin Kung wala pa sa
Salin: Ang barong hiniram, iyong kamay
Kung hindi masikip,
maluwag
3. Kitu nga nepallo y
ugug na Awa tu makaga 4. Awan tu umune
na. ta uton ng ari
umuluk ta davvun.
Salin: Ang asong kahol
ng kahol Ay walang
nakakagat. Salin: Nobody goes
up who does not
come down.
 5. Awat tu serbi na ru 6. Mas napia Y
nga kukua, nu marake mattaddday Anne ta
i pinangngapangngua. mevulun ta marake nga
tolay.
Salin: Wealth is
useless if character is Salin: It is better to be
worthless. alone Than to be with a
bad companion
 AWITING
Manang Biday
BAYAN
Manang Biday, ilukatmo man
'Ta bintana ikalumbabam
Ta kitaem 'toy kinayawan
Ay, matayakon no dinak kaasian
Siasinnoka nga aglabaslabas
Ditoy hardinko pagay-ayamak
Ammom ngarud a balasangak
Sabong ni lirio, di pay nagukrad
Denggem, ading, ta bilinenka
Ta inkanto 'diay sadi daya
Agalakanto't bunga't mangga
Ken lansones pay, adu a kita
No nababa, dimo gaw-aten
No nangato, dika sukdalen
No naregreg, dika piduten
Ngem labaslabasamto met laeng
Daytoy paniok no maregregko
Ti makapidut isublinanto
Ta nagmarka iti naganko
Nabordaan pay ti sinanpuso
Alaem dayta kutsilio
Ta abriem 'toy barukongko
Tapno maipapasmo ti guram
Kaniak ken sentimiento
 AWITING BAYAN
> ang mga awit ay mga kanta para sa
pag-ibig at madalas ang mensaheng
dala nito ay pangako, pagtatapat,
paninigurado, mga pagtuturo at pag-
aalay na maibibigay.
 • Awit ng Pag-ibig (Gaddang)
Abumbu-ca Appatanca O Futug
Salin:
Abumbuca appatanca o futug
You are too much of my heart,
Que annihabiduhat nu sito nonotcu You have tortured my brain,
Que annihabiduhat nu sito angira- You have tortured my thought,
quirac
A thousand times I prefer to
die-
Mittarifuen na lasi no matayac
Ay scuam a macalaca-lacad
For you I dare to test my fate;
Busang in a la ammec a natanam I almost got buried
Se naccuacla si lohownanacam. In pain and grief.
 Anggam a Melamang
Arigcu si gaccurucuringque
No anggamu gampamade appe
Nelolot cung que a nefiya sicuam
Yo angat contodo caruluac.
Cungcu quepay a mimammat
Pinagguannu cacapal-lat
Nangangacacua ca inque si datturattu
I now see you in your action
Contra ammin sicuac yo accuannu
So ino liuat naggabuat sicuam
E siloya malamanucta
Si tacquilalana accatway ta.
Salin
(Forgotten Love)
I thought it to be true-
Your love-but now what?
I have entrusted to you
My life and my soul.
You’ve turned against me
Because the fault is yours
And now let’s shake hands
To mark our parting.
 ALAMAT
-akdang pampanitikan na nagsasaad ng pinagmulan ng mga
bagay-bagay.

• Halimbawa:
Alamat ng Lakay­Lakay

 * Bato na hugis tao.
 EPIKO
Ito ay isang uri ng panitikan na tumatalakay sa mga
kabayanihan at pakikipagtunggali ng isang tao o mga
tao laban sa mga kaaway na halos hindi mapaniwalaan
dahil may mga tagpuang makababalaghan at di-
kapani-paniwala. Kuwento ito ng kabayanihan na
punung-puno ng mga kagila-gilalas na mga pangyayari.
 EPIKO
Ang epiko ay mula sa salitang griyegong "Epos" na
nangangahulungang salawikain o awit. Ito ay isang
mahabang salaysay sa anyong patula na maaaring awitin o
isatono. Hango sa pasalindilang tradisyon tungkol sa mga
pagyayaring mahiwaga o kabayanihan ng mga tauhan.
Layunin nitong pukawin ang isipan ng mga mambabasa sa
pamamagitan ng mga nakapaloob na mga paniniwala,
kaugalian mithiin ng mga tauhan.
BIUAG AT MALANA, EPIKO NG CAGAYAN
Norma S. Miguel
 Ang epiko ng Cagayan ay ang alamat ng dalawang
bundok na matatagpuan sa tabing ilog ng Matalag. Ito
ang kuwento na tanyag sa mga Ibanag at ito ay tungkol
sa dalawanf matitikas na binata noong unang panahon-
sila Biuag at Malana.
 Sa "Nangalautan," doon makikita hanggang sa
ngayon ang dalawang bundok kung saan naglaban ang
dalawa dahil sa pagmamahal ng isang magandang
dalaga.
LUMALINDAW
Isang Epikong Ga'dang
Si Lumalindaw, ang bayani ng Ga'dang na anak ng pinuno ng
Nabbobawan na si Kumalibac at kabiyak niyong si Caricagwat. May
kakaibang kapangyarihan siya sapagkat ilang araw lamang pamatapos
siyang ipinanganak, naging isa siyang malakas na tao. Sa kanyang
sigaw napababagsak niya ang puno ng niyog at nagagawang
mapabagsak din ang anumang iblng lumilipad sa himpapawid.
Mayroon din siyang makapangyarihang kasangkapan at agimat- ang
ayoding, isamg uri ng instrumentong kawayan, na kapag tinugtig ang
mga kuwerdas sa magkabilang dulo ay naghahayag ng mga niloloob
ng sinumang tumugtugtog.
Unang naging asawa nu Lumalindaw si Menalam at
nagkaanak sila ng kambal, sina Yadan at Busilelaw. Sa
kanyang pangalawang asawa, kambal din ang naging
anak, at pinangalanan din na Yadan ang lalaki at
Imugan ang babae. Nagkaroon pa ng tatlong asawa si
Lumalindaw, sina Carinuwan, Caligayan at
Guimbangun at nagkaanak da mga ito ng lalaki na
pinangalanan din niyang Yadan. Sa pagtatapos ng
epiko, magtitipun-tipon ang kanyang mga anak na
pare-pareho ang ngalan at makikilala nila ang isa't isa
bilang magkakapatid.
 

TULA
 Ito  ay  isang  anyo  ng  panitikan  na 
nagpapahayag  ng  damdamin  ng  isang  tao. 
Ito ay binubuo ng mga saknong at ang mga 
saknong ay binubuo ng mga taludtud.
 
 Ito  ay  may  sukat  at  tugma  o  malaya  man 
ay  nararapat  magtaglay  ng  magandang 
diwa at sining ng kariktan.
 Dumheb Ako Dumanis

Itinatago ko ang aking mukha at umiiyak tuwing

makita ko
Ang aking mga kababata
Lahat sila'y tumatangkad at mas malaki pa
Sa mga halamang chipuhu at nunuk
Subalit ako, ang kawawang ako, di man lang
tumangkad
Gaya ng damo sa pastula
Ngayon para akong ligaw
Na kahoy na di man lang tinangkang hanapin
Ng aking mga pinsan at ibalik sa tahanan.
 MEDIKO
ni Benigno Ramos
May isang medikong natapos mamatay
Nagtangkang umakyat sa sangkalangitan,
Siya, na sa lupa ay iginagalang,
Walang salang doo'y may sadyang luklukan.

Yang kaluluwang ngayo'y naglalakad

Walang automobil at resetang hawak,
Sa gitna ng ilang ay iiyak-iyak
Na animo'y batang nat'yanak sa gubat
Nag-iisa siyang bumangon sa hukay
At wakang aliping sa kanya'y nagbantay
Walang konsulteryong siksikan sa dalaw
Walang telepono na nananawagan

Walang taning damit sa kanyang paglakad

Kung hindi ang lambong ng maputing ulap.
Wala ni isa mang taong makausap,
Ang lahat sa kanya ay kasindak-sindak
Tumuktok sa ointo, pagdating sa kangit,
'Huwag kang tumuloy!" ang sigaw ng tinig.
Sa bayan ng Diyos ay walang may sakit,
Dito ay wala kang kwartang mahahapit.