‫بسمه تعالی‬

‫محیط کسب و کار در عصر اطالعات رقابت شدیدی را در جمع‌آوری و فناوری اطالعات ایجاد کرده است‪ .‬این امر سازمان ها‬
‫را ناچار ساخته است تا حد امکان در بخش های مختلف هماهنگی و همکاری ایجاد کنند‪ .‬این رویکرد نیازمند وجود یک سیستم‬
‫یکپارچه است به طوری که بتواند تمامی عملیات سازمانی از مالی و اداری تا خط تولید و انبارها را در کنترل خود داشته باشد‪.‬‬
‫این سیستم یکپارچه در مفهوم مدیریتی ‪ ERP‬یا برنامه ریزی منابع سازمان نام دارد‪.‬‬

‫و اما ‪ ERP‬چیست‪:‬‬
‫‪ ERP‬از سه حرف ابتدایی کلمات (‪ )Enterprise‬سازمان ‪ )Resource( ،‬منابع و (‪ )Planning‬برنامه ریزی‪ ،‬تشکیل شده و به‬
‫معنای برنامه ریزی منابع سازمانی است‪ .‬هدف این برنامه جمع‌آوری تمامی داده‌ها و فرایندهای سازمان در یک سیستم جهت‬
‫بهبود‪ G‬عملکرد سازمان است‪ .‬به بیان دیگر می‌توان گفت ‪ ،ERP‬سامانه‌ای یکپارچه با اهداف‪ ،‬اجزا و محدوده‪  ‬مشخص و معین‬
‫است که از اجزای سخت افزاری و نرم افزاری متعددی تشکیل شده است‪ .‬اما با توجه به اینکه بسیاری از سازمان‌ها در قالب یک‬
‫بسته نرم افزاری با این برنامه آشنا شده‌اند‪ ،‬آن را نوعی نرم افزار می‌دانند‪ G‬که نگرشی اشتباه است و در اصل ‪ ERP‬یک سیستم‬
‫مدیریتی است که میتواند‪ G‬از طریق نرم افزار در سطح سازمان جاری و پیاده سازی گردد‪.‬‬

‫عالوه بر تربیت و رشد سرمایه های انسانی ‪ ERP ،‬مزایای فراوان دیگری نیز دارد که در ذیل‬
‫به چند نمونه مهم آن اشاره میگردد‪:‬‬

‫افزایش حاشیه سود‪:‬‬ ‫‪.1‬‬

‫‪  ERP‬با کنترل بهای تمام شده کاال و خدمات و بررسی گزارشات سریعتر‪ ،‬معتبرتر و دقیق تر از فرآیندها‪ ،‬سازمان‪ ‬قادر‬
‫خواهد بهبود های موثری در کاهش بهای تمام شده کاال و خدمات خود ایجاد و گلوگاه سازمانی را بهبود بخشد‪.‬‬
 ‫ضمنا با استفاده از اطالعات تاریخی‪ ،‬مربوط به میزان مصرف‪ ،‬تامین کنندگان و خرید های قبلی‪ ،‬منجر به کاهش هزینه‬
‫های خرید (ناشی از برنامه ریزی صحیح تر و خرید های بهتر)‪ ،‬سازمان‪ ‬قادر به مدیریت بهتر منابع مالی خود و کاهش هزینه های‬
‫تولید و به تبع آن افزایش حاشیه سود است‪.‬‬

‫افزایش گردش مالی‪:‬‬ ‫‪.2‬‬

‫بسته به قابلیت های موجود در دامنه‪ ‬پیاده سازی‪ ERP ،‬می تواند به برنامه ریزی بهتر برای تولید که منجر به افزایش‬
‫محصول گردد‪ G،‬کمک نماید‪ G،‬نتیجتا سازمان‪ ،‬سفارشات کمتری را از دست داده و یا سطح باالتری از رضایت مشتری را بصورتی‬
‫قابل اندازه گیری بدست آورد‪.‬‬
‫همچنین برنامه ریزی بهتر کمک می کند که از کلیه منابع مرتبط به تولید (مواد اولیه ‪ ،‬قطعات یدکی و ‪ )...‬بشکل موثر و‬
‫با کمترین اتالف استفاده شود که نهایتا با افزایش در تولید باعث افزایش گردش مالی "قابل پایش و مدیریت" در شرکت می‌باشد‪.‬این‬
‫موضوع یکی از بخش های ارزشمند‪ G‬برای سازمان پس از‪ ‬پیاده سازی ‪ ERP‬خواهد بود‪.‬‬

‫استفاده درست منابع مالی و سرمایه‪:‬‬ ‫‪.3‬‬

‫یکی از مهمترین‪ ‬مزایای ‪ ، ERP‬رفع مشکل موجودی انبار‪ ،‬اتالف محصوالت و قطعات‪ ،‬عدم خرید به موقع‪ ،‬برنامه‬
‫ریزی تولید نادقیق و نامناسب که باعث زمین ماندگی و عدم گردش بخش زیادی از منابع مالی ارزشمند در شرکت می گردد میباشد‬
‫منابعی که گاه شرکت ها برای تامین آن مجبور به استقراض از نهادهای مالی می گردند‪ .‬استفاده کامل و درست از‪ ERP‬‬
‫منجر به کاهش موجودی غیر متحرک انبار می گردد و یا به تعریف دیگر‪ ،‬موجودی بر اساس برنامه ریزی دقیق و در زمان‬
‫مناسب خریداری می گردد و با استفاده درست تر از منابع و ایجاد رقابت مثبت بین تامین کنندگان عالوه بر اینکه باعث رشد آنها‬
‫میگردد ‪ ،‬منجر به تامین با بهای بهینه میگردد که کمک شایانی به مدیریت منابع مالی و حفظ سرمایه های مالی سازمان نموده و این‬
‫سرمایه ها میتواند در مسیر گسترش بازار و یا محصول که خود باعث افزایش سود خواهد شد به صورت بهینه استفاده شود‪.‬‬

‫افزایش قدرت تصمیم گیری در قرارداد های کالن و تخفیفات مرتبط‪:‬‬ ‫‪.4‬‬
‫سازمان‪ ‬ها بدون‪ ‬پیاده سازی ‪ ERP‬و امکان شبیه سازی برنامه ریزی تولید و بررسی تاثیرات ناشی از تغییر آن بر قیمت‬
‫تمام شده‪ ،‬قادر به تصمیم دقیق در میزان تخفیف ها و کاهش مبالغ فروش و یا پورسانت ها در قراردادهای بزرگ و یا جشنواره‬
‫های فروش نیستند و صرفا با حس و تجربه تصمیم می گیرند با‪ ‬استقرار ‪ ،ERP‬سازمان ها با امکان شبیه سازی افزایش مقادیر‬
‫ناشی از قرارداد و تاثیر آن بر ‪ MPS‬و بهای تمام شده‪ ،‬می توانند تصمیم درست تری در میزان و نحوه فروش بگیرند که این‬
‫موضوع بسیار برای سازمان های بزرگ می تواند مهم و ارزشمند باشد‪.‬‬

‫تاثیر ‪ ERP‬در حوزه عملیاتی‪:‬‬ ‫‪.5‬‬

‫سیستم ‪ ERP‬با بهینه‪ G‬سازی فرایند سفارش دهی و تولید محصول‪ ،‬موجودی مواد اولیه در جریان ساخت و تولید را کاهش‬
‫می‌دهد‪ .‬بنابراین حجم کاالی ساخته شده در انبارها نیز کاهش پیدا می‌کند‪ .‬در واقع ‪  ERP‬قادر است زنجیره تامین و عرضه‬
‫محصوالت و خدمات را بهینه سازی کند‪ .‬از زمان دریافت سفارش از مشتری تا زمان تحویل محصول به او‪ ،‬کلیه اطالعات به‬
‫صورت کامال یکپارچه در سیستم ‪ ERP‬قبل ثبت و پیگیری است‪.‬‬
‫با این سیستم‪ ،‬کسب و کارها می‌توانند به سادگی کارهای مربوط به سفارشات‪ ،‬فروش و توزیع محصوالت را ردیابی‬
‫کرده و هماهنگی الزم بین واحدها و بخش‌های مختلف را ایجاد کنند‪ .‬با ‪ ، ERP‬تعامل و ارتباط میان مشتریان‪ ،‬تامین کنندگان و تولید‬
‫کنندگان‪ G‬افزایش پیدا می‌کند‪ .‬این سیستم می‌تواند ارتباط دقیقی با سیستم‌های اطالعاتی خارج از سازمان مانند‪ G‬بورس‪ ،‬بانک‪،‬‬
‫سازمان‌های مالیاتی و… برقرار کند‪ .‬همچنین امکان به روز رسانی اطالعات در هر زمانی وجود دارد که این ویژگی سبب افزایش‬
‫کیفیت و سرعت گزارش‌دهی و تصمیم‌گیری می‌شود‪.‬‬
‫راهکار ‪ ERP‬در حوزه عملیاتی این امکان را ایجاد می‌کند تا اطالعات بر مبنای گردش بهینه فعالیت‌ها در جریان باشد و‬
‫مبنایی یکسان و قابل اطمینان برای گزارش‌های مدیریتی فراهم شود‪ .‬به این وسیله امکان جلوگیری از بروز اختالف و مغایرت در‬
‫اطالعات بخش‌های مختلف سازمان نیز فراهم می‌شود‪ .‬همچنین با یکپارچه سازی فرایندهای کسب و کار و پوشش نیاز واحدهای‬
‫عملیاتی و غیرعملیاتی سازمان‪ ،‬کارایی واحدها و فرایندهای کاری مشخص می‌شود‪.‬‬
‫می‌توان گفت ‪ ERP‬در حوزه عملیاتی‪ ،‬باعث سرعت بخشیدن به روند انجام کارها و کاهش فعالیت‌های بیهوده‬
‫می‌شود‪  .‬کاهش هزینه در روند پردازش اطالعات‪ ،‬خرید‪ ،‬فروش‪ ،‬پشتیبانی و… از اثرات مستقیم استفاده از این سیستم به شمار‬
 ‫می‌رود‪ .‬کاهش هزینه‌ها از یک سو و از سوی دیگر‪ ،‬کاهش زمان تحویل کاال‪ ،‬انبارداری‪ ،‬ثبت اطالعات مالی و… باعث افزایش‬
‫بازدهی و بهره‌وری سازمان خواهد شد‪.‬‬

‫‪ ERP‬و مدیریت استراتژیک‪:‬‬ ‫‪.6‬‬

‫استقرار راهکار ‪ ،ERP‬نگرش سازمان را از نگاه جزیره‌ای به نگرش سیستمی فرایند محور تغییر می‌دهد‪ .‬با تغییر‬
‫نگرش‪ ،‬روابط میان‪  ‬واحدها بهبود‪ G‬پیدا کرده و با افزایش هماهنگی در تولید محصول‪ ،‬کیفیت ارائه خدمات افزایش پیدا می‌کند‪.‬‬
‫تهیه گزارشات مالی دقیق و به موقع‪ ،‬افزایش میزان فروش محصوالت و سودآوری‪ ،‬در طوالنی مدت ارزش افزوده‬
‫بیشتری نصیب سازمان خواهد کرد‪ .‬بنابراین ‪ ،ERP‬در حوزه استراتژیک می‌تواند تغییرات مهم و عمده‌ای ایجاد کند‪ .‬در واقع ‪ERP‬‬
‫با ایجاد استانداردهای کارآمد‪ ،‬توان سازمان جهت کنترل فرایندها را بهبود‪ G‬می‌بخشد‪ .‬بنابراین استفاده از یک پایگاه داده یکپارچه و‬
‫متمرکز باعث صرفه جویی در زمان‪ ،‬هزینه‪ ،‬افزایش کارایی سازمان و… می‌شود‪.‬‬
‫از دیگر مزایای ‪ ،ERP‬بهبود زیرساخت‌ها و ایجاد توانایی جهت هماهنگی با تغییرات بیرونی است‪ .‬این ویژگی برای‬
‫ورود به دنیای تجارت الکترونیک‪ ،‬ضروری و اجتناب ناپذیر است‪ .‬با استفاده از ‪ ERP‬سازمان‌ها می‌توانند صاحب مزیت رقابتی‬
‫شوند‪.‬‬

‫‪ ERP‬و هوش تجاری‪:‬‬ ‫‪.7‬‬

‫در تمای کسب و کارها ‪ ،‬الزم است تصمیم‌گیری توسط داده‌های دقیق هدایت شوند‪ ERP ،‬از ابزارهای هوش تجاری (‪)BI‬‬
‫که جهت تجزیه و تحلیل اطالعات با الگوهای خاص استفاده مینمایند پشتیبانی میکند ‪ ،‬در نتیجه سازمان میتواند‪ G‬به صورت لحظه‌ای‬
‫از تغییرات شاخصهای عملکردی(‪ )KPI‬و وضعیت کلی فرآیندها اطالع پیدا کند و تصمیماتی که گرفته میشوند تماما بر پایه‬
‫تحلیلهای صحیح خواهند بود‪.‬‬

‫سخن پایانی‪...‬‬
‫همان طور که اشاره شد‪ ،‬پیاده سازی ‪ ERP‬مزایای زیادی برای سازمان‌ها دارد‪ .‬اما باید توجه داشت این مزایا به سادگی‬
‫قابل دستیابی نیست و فرايند تحول سازماني به سوي تغيير فرآيندها بايد به طور مستمر و از سوي كاركنان انجام شود (رویکرد کار‬
‫تیمی) همچنین‪ ‬پیاده سازی و کاربرد موفق یک سیستم ‪ ،ERP‬به طور مستقیم به راه حل مناسب‪ ،‬انتخاب نرم‌افزار قدرتمند ‪ ،‬آموزش‬
‫صحیح و اصولی کارکنان ‪ ،‬مدل سازی و مهندسی مجدد اصولی فرآیندها ‪ ،‬نحوه بومی سازی نرم افزار در سازمان‪ ،‬کنترل مناسب‬
‫پروژه‌ها‪  ،‬بودجه پیش بینی شده و… بستگی دارد‪.‬‬