Bé GI¸O DôC Vµ §µO T¹O

TR¦êNG §¹I HäC B¸CH KHOA Hµ NéI

----------o0o----------

LUËN V¡N
TH¹C Sü KHOA HäC

Ngµnh: Xö lý Th«ng tin vµ TruyÒn th«ng

Nghiªn cøu vÒ hÖ thèng th«ng tin di ®éng

thÕ hÖ thø 4 (4G)

§ç V¨n Hßa

Hµ Néi – 2007
 Bé GI¸O DôC Vµ §µO T¹O
TR¦êNG §¹I HäC B¸CH KHOA Hµ NéI
----------o0o----------

LUËN V¡N
TH¹C Sü KHOA HäC

Nghiªn cøu vÒ hÖ thèng th«ng tin di ®éng

thÕ hÖ thø 4 (4G)

Ngµnh: Xö lý Th«ng tin vµ TruyÒn th«ng

M· sè:

§ç V¨n Hßa

Ng−êi h−íng dÉn khoa häc: GS.TS. NguyÔn Thóc H¶i

Hµ Néi – 2007
LuËn v¨n tèt nghiÖp 3 Cao häc XLTT-TT 2005-2007

MôC LôC

C¸c h×nh vÏ, b¶ng biÓu trong luËn v¨n ..................................... 5

ThuËt ng÷ tiÕng anh sö dông trong luËn v¨n ....................... 7
Lêi giíi thiÖu............................................................................................ 11
Ch−¬ng 1. më ®Çu ................................................................................... 12
1.1 C¬ së nghiªn cøu vµ môc ®Ých cña luËn v¨n.......................................... 12
1.2 Tæ chøc cña luËn v¨n ............................................................................. 13
Ch−¬ng 2. c¸c thÕ hÖ th«ng tin di ®éng ................................... 14
2.1 LÞch sö vµ xu thÕ ph¸t triÓn cña th«ng tin di ®éng ............................... 14
2.1.1 Toµn c¶nh hÖ thèng th«ng tin di ®éng............................................. 14
2.1.2 Lé tr×nh ph¸t triÓn cña th«ng tin di ®éng......................................... 16
2.2. Tæng kÕt c¸c thÕ hÖ th«ng tin di ®éng .................................................. 19
Ch−¬ng 3. hÖ thèng TH¤NG TIN di ®éng 4G ................................ 20
3.1 Tæng quan vÒ hÖ thèng th«ng tin di ®éng 4G ........................................ 20
3.1.1 Giíi thiÖu chung .............................................................................. 20
3.1.2 C¸c dÞch vô hÖ thèng di ®éng 4G cung cÊp..................................... 22
3.2 M« h×nh tham chiÕu hÖ thèng di ®éng 4G ............................................. 30
3.2.1 Bèn miÒn cña m« h×nh tham chiÕu .................................................. 30
3.2.1.1 MiÒn dÞch vô vµ øng dông......................................................... 31
3.2.1.2 MiÒn nÒn t¶ng dÞch vô............................................................... 31
3.2.1.3 MiÒn m¹ng lâi chuyÓn m¹ch gãi .............................................. 33
3.2.1.4 MiÒn truy cËp v« tuyÕn míi ...................................................... 34
3.2.2 M« h×nh tham chiÕu nh×n tõ nÒn t¶ng dÞch vô................................. 34
3.2.2.1 Sù thuËn tiÖn cho ng−êi sö dông ............................................... 36
3.2.2.2 C¸c dÞch vô tiªn tiÕn.................................................................. 36
3.2.2.3 Qu¶n lý hÖ thèng....................................................................... 41
3.2.3 M« h×nh tham chiÕu c¬ së h¹ tÇng hÖ thèng ................................... 41

Nghiªn cøu vÒ hÖ thèng th«ng tin di ®éng 4G

LuËn v¨n tèt nghiÖp 4 Cao häc XLTT-TT 2005-2007

3.2.3.1 VÝ dô ®iÓn h×nh vµ giao diÖn cho m¹ng truy cËp v« tuyÕn míi 41
3.2.3.2 CÊu h×nh chøc n¨ng cho c¸c nót/thiÕt bÞ ®Çu cuèi trong hÖ thèng
di ®éng 4G............................................................................................. 43
3.3 C¸c c«ng nghÖ øng dông trong hÖ thèng di ®éng 4G ............................ 44
3.3.1 Kü thuËt truyÒn dÉn dung l−îng lín, tèc ®é cao ............................. 44
3.3.1.1 C¸c kü thuËt ®a truy cËp ........................................................... 44
3.3.1.2 Kü thuËt ®iÒu chÕ/gi¶i ®iÒu chÕ hiÖu suÊt cao .......................... 49
3.3.1.3 Kü thuËt ®a sãng mang ............................................................ 53
3.3.1.4 Kü thuËt ¨ngten d·y thÝch nghi tiªn tiÕn .................................. 57
3.3.1.5 Kü thuËt ghÐp kªnh tiªn tiÕn .................................................... 62
3.3.2 Kü thuËt kh«ng d©y ®a hÖ thèng .................................................... 64
3.3.2.1 Kh¶ n¨ng cÊu h×nh l¹i End-to-End ........................................... 64
3.3.2.2 Kü thuËt sãng v« tuyÕn ®−îc ®Þnh nghÜa mÒm ........................ 66
3.3.3 §iÒu khiÓn chuyÓn giao/tÝnh di ®éng .............................................. 69
3.3.3.1 Kü thuËt chuyÓn giao liªn tôc ................................................... 70
3.3.3.2 Kü thuËt ®iÒu khiÓn tÝnh di ®éng .............................................. 71
3.3.3.3 TÝnh di ®éng m¹ng NEMO ...................................................... 74
3.4 M¹ng thÕ hÖ sau NGN vµ hÖ thèng di ®éng 4G..................................... 77
3.4.1 M¹ng thÕ hÖ sau NGN ..................................................................... 77
3.4.1.1 Giíi thiÖu chung........................................................................ 77
3.4.1.2 §Æc ®iÓm m¹ng NGN................................................................ 77
3.4.1.3 CÊu tróc m¹ng NGN ................................................................. 80
3.4.2 HÖ thèng di ®éng 4G trªn h¹ tÇng m¹ng NGN................................ 86
Ch−¬ng 4. triÓn khai hÖ thèng di ®éng 4G ë viÖt nam ...... 88
4.1 HiÖn tr¹ng m¹ng th«ng tin di ®éng ViÖt Nam vµ trªn thÕ giíi .............. 88
4.2 §Ò xuÊt gi¶i ph¸p triÓn khai hÖ thèng 4G ë n−íc ta .............................. 89
KÕt luËn ..................................................................................................... 93
KÕt qu¶ ®¹t ®−îc cña luËn v¨n ..................................................................... 93
H−íng ph¸t triÓn cña ®Ò tµi .......................................................................... 94
Tµi liÖu tham kh¶o............................................................................... 95

Nghiªn cøu vÒ hÖ thèng th«ng tin di ®éng 4G

LuËn v¨n tèt nghiÖp 5 Cao häc XLTT-TT 2005-2007

C¸c h×nh vÏ, b¶ng biÓu trong luËn v¨n

H×nh 2.1. Lé tr×nh ph¸t triÓn cña th«ng tin di ®éng...................................... 17

B¶ng 2.1. Tæng kÕt c¸c thÕ hÖ th«ng tin di ®éng .......................................... 19
H×nh 3.1. DÞch vô th«ng tin y tÕ ................................................................... 22
H×nh 3.2. HÖ thèng cung cÊp néi dung tiªn tiÕn........................................... 24
H×nh 3.3. HÖ thèng ®Þnh vÞ ........................................................................... 25
H×nh 3.4. HÖ thèng ®Æt hµng di ®éng ........................................................... 26
H×nh 3.5. HÖ thèng qu¶n lý thùc phÈm......................................................... 28
H×nh 3.6. HÖ thèng b¶o hiÓm rñi ro.............................................................. 29
H×nh 3.7. HÖ thèng qu¶n lý di ®éng ............................................................. 30
H×nh 3.8. M« h×nh tham chiÕu hÖ thèng di ®éng 4G.................................... 32
H×nh 3.9. M« h×nh tham chiÕu nÒn t¶ng dÞch vô .......................................... 37
H×nh 3.10. M« h×nh tham chiÕu nÒn t¶ng dÞch vô: tiÖn nghi ng−êi dïng..... 38
H×nh 3.11. M« h×nh tham chiÕu nÒn t¶ng dÞch vô: DÞch vô n©ng cao .......... 39
H×nh 3.12. M« h×nh tham chiÕu nÒn t¶ng dÞch vô: qu¶n lý hÖ thèng ........... 40
H×nh 3.13. Giao diÖn v« tuyÕn vµ ng÷ c¶nh thùc tÕ cña truy cËp v«
tuyÕn míi....................................................................................................... 42
H×nh 3.14. VÝ dô vÒ cÊu h×nh chøc n¨ng cho c¸c nót /c¸c thiÕt bÞ
®Çu cuèi trong hÖ thèng di ®éng 4G.............................................................. 43
H×nh 3.15. C¬ b¶n vÒ SCS-MC-CDMA ........................................................ 45
H×nh 3.16. CÊu tróc tÕ bµo tèi −u cña SCS-MC-CDMA ............................... 47
H×nh 3.17. Ph©n bæ kªnh con........................................................................ 48
H×nh 3.18. §iÒu chÕ thÝch nghi sãng mang con ........................................... 50
H×nh 3.19. L−îc ®å ®iÒu chÕ OFDM tèc ®é lËp m· cã thÓ biÕn ®æi ............ 51
B¶ng 3.1. C¸c tham sè lËp m· vµ ®iÒu chÕ ................................................... 52

Nghiªn cøu vÒ hÖ thèng th«ng tin di ®éng 4G

LuËn v¨n tèt nghiÖp 6 Cao häc XLTT-TT 2005-2007

B¶ng 3.2. C¸c tham sè m« pháng ................................................................. 53

H×nh 3.20. S¬ ®å FH-OFDM ........................................................................ 54
H×nh 3.21. CÊu h×nh hÖ thèng....................................................................... 55
H×nh 3.22. Nguyªn lý cña AAA ................................................................... 58
H×nh 3.23. §é t¨ng Ých cña AAA ................................................................ 59
H×nh 3.24. §Þnh h×nh bóp sãng .................................................................... 60
H×nh 3.25. ThuËt to¸n theo dâi bóp sãng ..................................................... 61
H×nh 3.26. SVD based MIMO ...................................................................... 63
H×nh 3.27. CÊu h×nh c¬ b¶n cña thiÕt bÞ SDR............................................... 67
H×nh 3.28. M« h×nh tham chiÕu IEEE 802.21 .............................................. 70
H×nh 3.29. IPv6 di ®éng................................................................................ 72
H×nh 3.30. ChuyÓn giao nhanh cho IPv6 di ®éng......................................... 73
H×nh 3.31. §iÒu khiÓn tÝnh di ®éng m¹ng NEMO ....................................... 75
H×nh 3.32. M¹ng c¸ nh©n PAN (Personal Area Network) ........................... 76
H×nh 3.33. KiÕn tróc m¹ng NGN.................................................................. 79
H×nh 3.34. CÊu tróc logic m¹ng NGN .......................................................... 80
H×nh 3.35. CÊu tróc vËt lý m¹ng NGN ......................................................... 84
H×nh 4.1. KiÕn tróc m¹ng 3G ....................................................................... 90
H×nh 4.2. CÊu tróc m¹ng di ®éng 3G-WCDMA........................................... 91
H×nh 4.3. M« h×nh hÖ thèng 4G.................................................................... 92

Nghiªn cøu vÒ hÖ thèng th«ng tin di ®éng 4G

LuËn v¨n tèt nghiÖp 7 Cao häc XLTT-TT 2005-2007

ThuËt ng÷ tiÕng anh sö dông trong luËn v¨n

2G 2nd Generation ThÕ hÖ 2

3G 3rd Generation ThÕ hÖ 3
4G 4th Generation ThÕ hÖ 4
AAA Adaptive Array Antenna ¨ngten d·y thÝch nghi
AAA Aunthentication, Authorization Chøng thùc, ñy quyÒn vµ
& Accounting thanh to¸n
AMPS Advanced Mobile Phone Service DÞch vô ®iÖn tho¹i di ®éng
tiªn tiÕn
AR Access Router Bé ®Þnh tuyÕn truy cËp
ARQ Automatic Repeat reQuest KÜ thuËt yªu cÇu lÆp tù ®éng
ATM Asynchronous Transfer Mode ChÕ ®é truyÒn dÞ bé
BS Base Station Tr¹m gèc
BSC Base Station Controller Bé ®iÒu khiÓn tr¹m gèc
BSS Base Station System HÖ thèng tr¹m gèc
BTS Base Tranceiver Station Tr¹m thu ph¸t gèc
CDMA Code Division Multiple Access §a th©m nhËp ph©n chia theo
m·
CRC Cyclic Redundancy Code M· vßng d−
CN Core Network M¹ng lâi
CN Correspondent Node Nót trung gian
CNR Carrier-to-Noise-Ratio Tû sè sãng mang trªn t¹p ©m
CoA Care-of Address §Þa chØ t¹m thêi
CRC Cyclic Redundancy Check M· kiÓm tra d− vßng
CTP Context Transfer Protocol Giao thøc truyÒn ng÷ c¶nh
DS Direct Sequence Chuçi trùc tiÕp
DS- Direct Sequence CDMA CDMA chuçi trùc tiÕp
CDMA
DSP Digital Signal Processor Bé xö lý tÝn hiÖu sè
E2R End-to-End Reconfigurability Kh¶ n¨ng cÊu h×nh l¹i tõ ®Çu

Nghiªn cøu vÒ hÖ thèng th«ng tin di ®éng 4G

LuËn v¨n tèt nghiÖp 8 Cao häc XLTT-TT 2005-2007

cuèi ®Õn ®Çu cuèi

EIRP Effective Isotropically Radiated C«ng suÊt ph¸t x¹ ®¼ng h−íng
Power hiÖu dông
EV-DO Evolution Data Optimized
FDD Frequency Division Duplex ghÐp song c«ng ph©n chia theo
tÇn sè
FEC Forward Error Correct M· söa lçi tr−íc
FDMA Frequency Division MultiAccess §a truy cËp ph©n chia theo tÇn
sè
FH- Frequency Hopping Orthogonal OFDM nh¶y tÇn
OFDM Frequency
Division Multiple Access
FMIPv6 Fast Mobile IPv6 IPv6 di ®éng nhanh
FMIPv6 Fast Handovers for Mobile IPv6 ChuyÓn giao nhanh cho IPv6
di ®éng
GPS Global Positioning System HÖ thèng ®Þnh vÞ toµn cÇu
GPRS General Packet Radio System HÖ thèng v« tuyÕn gãi chung
HA Home Agent T¸c nh©n nhµ
HARQ Hybrid Automatic Repeat ARQ (tù ®éng yªu cÇu lÆp) lai
reQuest
HLR Home Location Register Thanh ghi ®Þnh vÞ th−êng tró
HMIPv6 Hierarchical Mobile Internet IPv6 di ®éng cã ph©n cÊp
Protocol Version 6
HoA Home Address §Þa chØ th−êng tró
HSDPA High Speed Downlink Packet HÖ thèng truy cËp gãi ®−êng
Access xuèng tèc ®é cao
HMI Human-Machine Interface Giao diÖn ng−êi – m¸y
IMT- International Mobile Th«ng tin di ®éng toµn cÇu-
2000 Telecommunication - 2000 2000
IP Internet Protocol Giao thøc Internet
IPv6 Internet Protocol Version 6 Giao thøc Internet phiªn b¶n 6
ITU International Telecommunication Liªn minh ViÔn th«ng Quèc tÕ
Union

Nghiªn cøu vÒ hÖ thèng th«ng tin di ®éng 4G

LuËn v¨n tèt nghiÖp 9 Cao häc XLTT-TT 2005-2007

MAC Medium Access Control §iÒu khiÓn th©m nhËp m«i

tr−êng
MAP Mobility Anchor Point §iÓm treo di ®éng
MIH Media Independent Handover ChuyÓn giao ®éc lËp ph−¬ng
tiÖn
MN Mobile Node Nót di ®éng
MNN Mobile Network Node Nót m¹ng di ®éng
MNP Mobile Network Prefix TiÒn tè m¹ng di ®éng
MR Mobile Router Bé ®Þnh tuyÕn di ®éng
MS Mobile Station Tr¹m di ®éng
MSC Mobitily Service Center Trung t©m dÞch vô di ®éng
MIMO Multi Input – Multi Output
¨ngten nhiÒu kªnh vµo –
nhiÒu kªnh ra
MC- Multi Carrier CDMA §a truy cËp ph©n chia theo m·
CDMA ®a sãng mang
NEMO Network Mobility TÝnh di ®éng m¹ng
NGN Next Genaration Network M¹ng thÕ hÖ sau
OSI Open Systems Interconnection M« h×nh t−¬ng kÕt c¸c hÖ
thèng më
OFDM Orthononal Frequency Division GhÐp kªnh ®a truy cËp ph©n
Multiplexing chia theo tÇn sè trùc giao
OFCDM Orthononal Frequency Code GhÐp kªnh ®a truy cËp ph©n
Division Multiplexing chia theo m· tÇn sè trùc giao
PAN Persional Access Network M¹ng truy cËp c¸ nh©n
PAPR Peak to Average Power Ratio Tû sè c«ng suÊt ®Ønh trªn c«ng
suÊt trung b×nh
PHS Personal Handyphone System HÖ thèng ®iÖn tho¹i c¸ nh©n
PKI Public Key Infrastructure Cë së h¹ tÇng khãa chung
QoS Quality of Service ChÊt l−îng dÞch vô
RANAP Radio Access Network PhÇn øng dông m¹ng th©m
Application Part nhËp v« tuyÕn
RNC Radio Network Controller Bé ®iÒu khiÓn m¹ng v« tuyÕn
RNS Radio Network Subsystem HÖ thèng con m¹ng v« tuyÕn

Nghiªn cøu vÒ hÖ thèng th«ng tin di ®éng 4G

LuËn v¨n tèt nghiÖp 10 Cao häc XLTT-TT 2005-2007

RO Route Optimization Tèi −u hãa ®−êng ®i

RR Return Routability Kh¶ n¨ng ®inh tuyÕn ®−êng vÒ
SDR Software Defined Radio Sãng v« tuyÕn ®Þnh nghÜa
mÒm
SINR Signal to Interference and Noise Tû sè c«ng suÊt tÝn hiÖu trªn
Power Ratio nhiÔu vµ t¹p ©m
SMS-SC SMS Service Center Trung t©m dÞch vô tin nh¾n
SMS
SVD Singular Value Decomposition
based based Multiple Input Multiple
MIMO Output
TCP Transmision Control Protocol Giao thøc ®iÒu khiÓn truyÒn
dÉn
TPC Transmission Power Control §iÒu khiÓn c«ng suÊt truyÒn
dÉn
UE User Equypment ThiÕt bÞ ng−êi sö dông
UMTS Universal Mobile HÖ thèng viÔn th«ng di ®éng
Telecommunication System toµn cÇu
UWB Ultra Wide band B¨ng tÇn cùc réng
W- Wideband Code Division §a th©m nhËp v« tuyÕn ph©n
CDMA Multiple Access chia theo m· b¨ng réng
W-LAN Wireless - LAN M¹ng côc bé kh«ng d©y

Nghiªn cøu vÒ hÖ thèng th«ng tin di ®éng 4G