ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ ΑΡΧΑΙΩΝ Α ΕΝΙΑΙΟΥ

ΛΥΚΕΙΟΥ
1. Να βάλετε τα ουσιαστικά στις κατάλληλες πτώσεις:
τῷ (ὁ υἱός) αἱ (ἡ ψῆφος)
τοῖς (ὁ στρατηγός) τὸν (ὁ
καρπός) τῶν (ὁ ἵππος) τὴν (ἡ
κάμηλος) τοὺς (ὁ ἱατρός) τὰς (ἡ
ὁδός)
τοῦ (ὁ ἥλιος) ὦ (ὁ δοῦλος)
τῇ (ἡ ὁδός) τῆς (ἡ
ἔλαφος)
τὰ (τὸ δῶρον) τοῖς (τὸ μῆλον)

2. Να γράψετε τις προτάσεις που ακολουθούν στον άλλο αριθμό:

α) Ἐγὼ μὲν Ἀθηναῖός εἰμι, ὐμεῖς δὲ Θηβαῖοι.
β) Ἀγαθὸς εἶ σὺ καὶ δίκαιος κριτής.
γ) Ὁ στρατηγὸς οὗτος φίλος καὶ σύμμαχός ἐστιν.
δ) Ὁ οἶκος ἡμῶν πλούσιός ἐστιν.
ε) Οἱ διδάσκαλοι δοῦλοί εἰσιν ἐκ Σκυθίας.

3. Να βάλετε τα ουσιαστικά στις κατάλληλες πτώσεις:

τοὺς (ὁ νεανίας) τὴν (ἡ γλῶττα)
τὰς (ἡ αἰχμή) τοῖς (ὁ πολίτης)
ὦ (ὁ δεσπότης) τῆς (ἡ θῆρα)
τῆς (ἡ ἄμυνα) ὦ (ὁ πολίτης)
τὴν (ἡ κομιδή) οἱ (ὁ γυμναστής)

4. Να βάλετε τα ουσιαστικά της γ΄ κλίσης στις κατάλληλες:

οἱ (ὁ λέων) τῶν (ὁ ἱερεύς)
τῶν (ὁ ἄρχων) τὴν (ἡ τέρψις)
τὸν (ὁ γίγας) τοῖς (ὁ μάντις)
τοῖς (ὁ ἰμάς) τῇ (ἡ φύσις)
τὸν (ὁ Ξενοφών) τὰς (ἡ κτῆσις)
τοῦ (ὁ θεράπων) τοῖς (ὁ ἐλέφας)

5. Να μεταφέρετε στον Παρατατικό, Μέλλοντα, Αόριστο και Παρακείμενο τα ρήματα:

πέμπει:
ἐκδιώκει:
ἐκστρατεύετε:
μεταπείθομεν:
ἔσχομεν:

6. Να γράψετε τα απαρέμφατα Ενεργητικής και Μέσης φωνής σε όλους τους χρόνους

των ρημάτων κελεύω, ἔχω, καταλείπω.

7. Να γράψετε τις μετοχές Ενεργητικής και Μέσης φωνής σε όλους τους χρόνους των
ρημάτων ὁδεύω, κωλύω.

8. Να γράψετε τις μετοχές που δίνονται στην κατάλληλη πτώση:

οἱ (ὁ ἐπιμένων) τοῦ (ὁ ὤν)
τοῖς (ὁ γράψας) τῇ (ἡ ἔχουσα)
τῶν (ὁ ἀκούων) τὰ (τὸ ὄν)
τὸν (ὁ διδάσκων) αἱ (ἡ ἔχουσα)
τῶν (ὁ φονεύσας) τὰ (τὸ δεδιωχός)

9. Να συμπληρώσεις στην κατάλληλη πτώση τις λέξεις της παρένθεσης:

Πιστεύω τῷ …………………. (ὁ φίλος). Πιστὸν …………………. (ὁ φίλος) ἐν τοῖς
…………………. (ὁ κίνδυνος) γιγνώσκεις. Τοῖς τῶν φίλων …………………. (ὁ λόγος) ἀεὶ
πιστεύομεν. Οἱ γὰρ ἄπιστοι …………………. (ὁ φίλος) οὐ μετέχουσι τοῦ ………………….
(ὁ κίνδυνος). Τοὺς τῶν ἀνθρώπων ………………….(ὁ τρόπος) γιγνώσκετε. Τῷ γὰρ
…………………. (ὁ θεός) πιστεύουσιν. Ὦ..........................(ὁ φίλος), ὁ θεὸς τοὺς ἀγαθοὺς
…………………. (ὁ ἄνθρωπος) οὐ λείπει. Πολλοὶ ἄνθρωποι τῷ..............................(ὁ
πλοῦτος) μᾶλλον ἤ τῷ...........................(ὁ θεός) πιστεύουσιν.

10. Συμπλήρωσε τις καταλήξεις των ουσιαστικών:

- Ὁ Κῦρος ἀποπέμπει τοὺς δασμ τῷ ἀδελφ .
- Ἐνταῦθά εἰσι μεγάλοι κῆπ πλήρεις ἀγρίων ζῴ .
 ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ ΑΡΧΑΙΩΝ Α ΕΝΙΑΙΟΥ
ΛΥΚΕΙΟΥ
- Ἡμεῖς τῶν ἄκρων ἐσμὲν φρουρ τοῖς τοξ καὶ ἀκοντί .
- Τὰ δένδρ ἄνευ τοῦ ὄμβρ καὶ τοῦ ἡλί οὐ φέρουσι καρπ .
- Ὁ κυνηγὸς τὴν ἔλαφ ἐν τῇ ἀμπέλ εὑρίσκει.
- Οἱ γεωργ τοὺς ἀγρ θεραπεύουσιν.
- Ἀλέξανδρος παρὰ τοῦ διδασκάλ ἐμάνθανε τοξεύειν.
- Δόξα τῷ θε πάντων ἕνεκεν.
- Δίδασκε ὦ διδάσκαλ ταὴν ἀρετήν.
- Ὁ Αἴσωπος τοῖς ζῴ φωνὴν ἔδωκε.

11. Αντικατάστησε την περίφραση με τη στερεότυπη έκφραση σε δοτική:

Π.χ.: Με τη βοήθεια του θεού θα πάμε καλά = σὺν θεῷ.
Κατά ένα μέρος συμφωνώ μαζί σου.
Το έκανε γνωρίζοντας ότι ήταν παράτυπο.
Πήραν διαζύγιο με κοινή συμφωνία.
Κηδεύτηκε με δαπάνη του δημοσίου.
Πιάστηκε πάνω στην πράξη να παραβιάζει την κλειδαριά.

12. Να σχηματίσεις τον Παρατατικό, Μέλλοντα, Αόριστο, Παρακείμενο και

Υπερσυντέλικο της Οριστικής των ρημάτων:
Ενεστώτας Ρηματ. Παρατατικός Μέλλοντας Αόριστος Παρακείμενος Υπερσυντέλικος
θέμα
μηνύω μηνύ-
ἱδρύω ἱδρυ-
φυτεύω φυτευ-
στρατεύω στρατε
ύ-
θύω θύ-
διώκω διώκ-
πράττω πράγ-
φυλάττω φυλάκ-
τάττω τάγ-
βλάπτω βλάβ-
ἀναγκάζω ἀναγκα
δ-
γυμνάζω γυμναδ-
ψεύδω ψεύδ-
σῴζω σῴ-
κόπτω κόπ-
ῥίπτω ῥιπ-
παρασκευάζ σκευάδ-
ω
ἀλλάττω ἀλλάγ-
βασιλεύω βασιλεύ
-
γράφω γράφ-
θηρεύω θηρεύ-
κρύπτω κρύφ-
κομίζω κομίδ-
πείθω πείθ-
κηρύττω κηρυκ-
 ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ ΑΡΧΑΙΩΝ Α ΕΝΙΑΙΟΥ
ΛΥΚΕΙΟΥ

13. Να αντικαταστήσεις τα ρήματα σε όλους τους χρόνους προσέχοντας το πρόσωπο

και τον αριθμό:
Ενεστώτας Παρατατικό Μέλλοντα Αόριστο Παρακείμενο Υπερσυντέλικο
ς ς ς ς ς
βλάπτομαι
πολιτεύῃ/ει
ψεύδεται
πείθομαι
παιδεύεται
λύονται
διώκῃ/ει
γυμνάζεσθε
κρυπτόμεθα
στρατεύομαι
ταράττονται
γράφεται
παρασκευάζῃ/ε
ι
ἀλλάττεται
πράττονται
παύεσθε
πλήττονται
ὁρίζῃ/ει
δεχόμεθα
εὔχομαι

13. Να αντικαταστήσεις τους τύπους της οριστικής στις άλλες εγκλίσεις

προσέχοντας το χρόνο, το πρόσωπο και τον αριθμό:
Οριστική Υποτακτική Ευκτική Προστακτικ Απαρέμφατο Μετοχή
ή
φυλάττεις
διώκει
ἐταράξατε
θύσουσι
ἤλλαξαν
ἐλέγχετε
ἐβλάψαμεν
ἐρρίφατε
ὤρυξας
εἶ
γράφουσι
 ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ ΑΡΧΑΙΩΝ Α ΕΝΙΑΙΟΥ
ΛΥΚΕΙΟΥ

πέπραχας
λέγει
ηὕρισκοΝ
ἐκεκηρύχεσα
Ν

14. Να βάλετε τα ρήματα στοΝ κατάλληλο τύπο της Προστακτικής:

- (εἰμί, β΄ εΝ.) φιλαλήθης, ὦ φίλε, καὶ μὴ πολλὰ (λέγω, εΝεστ.)
ἀλλὰ καλά.
- (προσέχω, γ΄ εΝικό εΝεστ.), ὦ ἆρχοΝ, ἐλευθέρωΝ μέλλεις ἄρχεις καὶ
ἙλλήΝωΝ (ἐξετάζω, β΄ πληθ. αορ.) τὰ ἔργα τοῦ θεοῦ.
- (εἰμί, β΄ πληθ.) ἐγκρατεῖς, ὦ Νέοι, καὶ μηδὲΝ ἄγαΝ (πράττω, β΄
πληθ. εΝεστ.).
- (θαυμάζω, β΄ εΝ. αορίστου) καὶ τοὺς τὴΝ φιλαργυρίαΝ φεύγοΝτας.
- Μὴ γέλωτα προπετῆ (στέργω, β΄ εΝ. εΝεστ.).
- Μηδεὶς (διδάσκω, γ΄ εΝ. εΝεστ.) ὡς πρέπει ἡμᾶς βουλεύεσθαι.
- (ἅπτω, β΄ εΝ. εΝεστ.) παῖ λύχΝοΝ.
- Ὦ στρατηγέ, τοῦ σοῦ στρατεύματος (φροΝτίζω, αόρ.).
- Οἱ λόγοι οὗτοι οὕτως (ἔχω, γ΄πληθ. εΝεστ.).
- Ὑμεῖς (εἰμί) καλοὶ κἀγαθοί.
- ἌΝδρες ἝλληΝες, ὑμεῖς (ἄγω, εΝεστ.) καὶ τὰ δίκαια (πράττω,
αόρ.).

15. Να γράψεις το ίδιο πρόσωπο στηΝ Προστακτική:

ἤκουσας λούουσι
ἀΝεγράψατε ἀΝαβλέπεις
διαλύετε κεκρύφασι
διαπεφύλαχε διεβούλευσαΝ
διδάσκεις κατακαίει

16. Να διαγράψετε τοΝ τύπο της Προστακτικής που είΝαι λάθος:

λυσόΝτωΝ – λυόΝτωΝ σπεύσετε – σπεύσατε
ἑρμήΝευσοΝ - ἑρμηΝεῦσοΝ ἄρξατε - ἄρξετε
βραβευόΝτωσαΝ – βραβευέτωσαΝ φλέγετε – φλέγατε
ἱδρυκὼς ἔστε - ἱδρυκότες ἔστε παιδευσέτω – παιδευσάτω
κεκρυφυῖα ἴσθι – κεκρυφυῖαι ἴσθι φυλαξέτωσαΝ – φυλαξάτωσαΝ
τρεψάτο – τραψάτω ληξέτω – ληξάτω
χάραττε – χάραξε Νόμισε – Νόμιζε
ἴσθι - ἔσθε γεγραφὼς ἴσθω – γεγραφὼς ἔστω

17. Να μετατρέψεις το ρήμα στοΝ κατάλληλο τύπο Προστακτικής εΝεστώτα,

αορίστου και παρακειμέΝου μέσης φωΝής, στο β΄ εΝικό πρόσωπο:
ΕΝεστώτας Αόριστος
ΠαρακείμεΝος διαπράττομαι
βλάπτομαι
στρατεύομαι
διδάσκομαι

18. Να συμπληρώσετε τα κεΝά με τοΝ κατάλληλο τύπο Προστακτικής:

- Ὦ ΝεαΝία, τοὺς πρεσβυτέρους (σέβομαι, β΄ εΝ. εΝεστ.).
- Οὗτος τὸ δίκαιοΝ (ψηφίζομαι, αόρ.).
- ΧρόΝου (φείδομαι, β΄ εΝ. εΝεστ.).
- (τοξεύομαι, γ΄ πλ. αορ.) οἱ πολέμιοι.
- (δέχομαι, β΄ εΝ. αορ.) τὸΝ ἐμὸΝ λόγοΝ, ὦ παῖ.
- (φροΝτίζομαι, β΄ εΝ. εΝεστ.) ἡ πατρίς.
- Μὴ (χαρίζομαι, β΄ πληθ. εΝεστ.) τοῖς προδόταις, ὦ κριταί.
- (διαπράττομαι, γ΄ εΝ. παρκμ.) ἡ εἰρήΝη.
- (βούλομαι, β΄ εΝ. εΝεστ.) ἀεὶ ἀγαθὸς εἶΝαι.
- Μὴ ὑμεῖς (ὁδύρομαι, εΝεστ.) ἀλλὰ (κομίζομαι, εΝεστ.) τὰ οἰκεῖα
καὶ φεύγετε.
- Ὑμεῖς (στρατεύομαι, αόρ.) ἐπὶ τοὺς πολεμίους.
 ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ ΑΡΧΑΙΩΝ Α ΕΝΙΑΙΟΥ
ΛΥΚΕΙΟΥ
- ἌΝδρες ἝλληΝες, ὑμεῖς τοῖς βαρβάροις (ἀΝτιτάττομαι, αόρ.).

19. Να βρείτε τι εκφράζει η Προστακτική (απαγόρευση, προσταγή, ευχή, προτροπή):

- Μὴ πράττε ταῦτα.
- Χαίρετε!
- Φέρετέ μοι αὐτὸΝ ὧδε.
- ὙγιαίΝετε!
- Παύσατε πῦρ!
- Ἄκουε τοῦ διδασκάλου ὦ παῖ.
- ἌκουσοΝ μὲΝ πάταξοΝ δέ.
- ΣῷσοΝ, Κύριε, τὸΝ λαὸΝ σου.
-ἜΝδοΝ σκάπτε.
- ΘεὸΝ σέβου, γοΝέας τίμα.
- ἈΝὴρ ἀχάριστος μὴ Νομιζέσθω φίλος.

20. Να τοποθετήσετε τα επίθετα στις πτώσεις που ζητούΝται:

ὁ ἄφρωΝ: δοτ. εΝ. δοτ. πληθ.
τὸ εὐῶδες: γεΝ. εΝ. γεΝ. πληθ.
ὁ συΝεχής: κλητ. εΝ. κλητ. πληθ.
τὸ ἀγεΝές: αιτ. εΝ. αιτ. πληθ.
ὁ φιλαλήθης: γεΝ. πληθ. δοτ. πληθ.
ὁ βραχύς: αιτ. εΝ. αιτ. πληθ.
ὁ ἐπιμήκης: δοτ. εΝ. κλητ. εΝ.

21. Να συμπληρωθούΝ οι φράσεις με τα επίθετα που δίΝοΝται:

- Ἡ ἀρχὴ τὸ τοῦ παΝτὸς ἐστι (ὁ ἥμισυς, ἡ ἡμίσεια, τὸ ἥμισυ).
- Πᾳρέχω τράπεζαΝ ἐδεσμάτωΝ (ὁ, ἡ πλήρης, τὸ πλῆρες - ὁ, ἡ
πολυτελής, τὸ πολυτελές).
- Ὁ Ἥλιος ἐπὶ ἅρματος τὸΝ οὐραΝὸΝ διελαύΝει (ὁ ταχύς, ἡ ταχεῖα, τὸ ταχύ).
- Πολλάκις τὸ ὠφέλιμοΝ ἐΝαΝτίοΝ ἐστὶ τῷ (ὁ ἡδὺς, ἡ ἡδεῖα, τὸ ἡδύ).
- Οἱ ἈθηΝαῖοι μετεῖχοΝ τῶΝ ἑορτῶΝ (ὁ, ἡ συΝήθης, τὸ σύΝηθες).
- Οἱ στρατηγοὶ ἔσοΝται τῷ δήμῳ (ὁ, ἡ ἐπιεικής, τὸ ἐπιεικές).
- Βάδιζε τὴΝ ὁδόΝ (ὁ εὐθύς, ἡ εὐθεῖα, τὸ εὐθύ).
- Ὁ ἄρχωΝ ἐβοήθησε τοῖς πολίταις (ὁ, ἡ ἐΝδεής, τὸ ἐΝδεές).
- Ὁ παῖς ἦΝ πατρός (ὁ, ἡ ἐπιφαΝής, τὸ ἐπιφαΝές).
- Ἡ χώρα οὐκ ἔχει καὶ ποταμούς (ὁ εὐρύς, ἡ εὐρεῖα, τὸ εὐρύ - ὁ
βαθύς, ἡ βαθεῖα, τὸ βαθύ).
- Ὁ φιλόσοφος ὠΝόμασεΝ αὐτοὺς (ὁ, ἡ εὐδαίμωΝ, τὸ εὔδαιμοΝ).
- Οἱ ἀγροὶ γέμουσιΝ ἀΝθέωΝ (ὁ, ἡ εὐώδης, τὸ εὐῶδες).
- Νοῦς ἐΝ σώματι (ὁ, ἡ ὑγιής, τὸ ὑγιές).
- Οἱ στρατιῶται χιτῶΝας ἐΝεδύοΝτο (ὁ μέλας, ἡ μέλαιΝα, τὸ μέλαΝ).
- Γλῶσσα λαΝθάΝουσα τὰ λέγει (ὁ, ἡ ἀληθής, τὸ ἀληθές).
- θυσίᾳ πράξομεΝ ταῦτα (ὁ πᾶς, ἡ πᾶσα, τὸ πᾶΝ).
- Οἱ Σπαρτιάται ἐτρέφοΝτο ζωμῷ (ὁ μέλας, ἡ μέλαιΝα, τὸ μέλαΝ).

22. Να βάλετε στοΝ κατάλληλο αριθμό, γέΝος και πτώση τα επίθετα που βρίσκοΝται
στηΝ παρέΝθεση:
(ὀξύς) βούλησις (ἀρραγής) ἑΝότητος
(ἥμισυς) εἰσφορᾶς (γλυκύς) ὕπΝου
(δίκαιος) πράξεωΝ (ἀσθεΝής) σῶμα
(ἐμφαΝής) ἔργοις (ἀμελής) τέκΝα
(βραχύς) λόγους (τριήρης) πλοίοις

23. Να μεταφερθούΝ οι προτάσεις στοΝ άλλο αριθμό:

- Οἱ διδάσκαλοι τέρποΝται τοῖς ἐπιμελέσι μαθηταῖς.
…………………………………………………………………………………………… .
- Οἱ Κύκλωπες ἦσαΝ παμμεγέθεις.
…………………………………………………………………………………………… .
- Οὐ πιστεύω τῇ ψευδεῖ βεβαιώσει.
…………………………………………………………………………………………… .
- Ὁ σώφρωΝ ἡγεμὼΝ ἄρχει τῶΝ ΝοημόΝωΝ ἀΝδρῶΝ.
…………………………………………………………………………………………… .
- Οὗτοι ἀκούουσι τῶΝ θρασειῶΝ γυΝαικῶΝ.
 ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ ΑΡΧΑΙΩΝ Α ΕΝΙΑΙΟΥ
ΛΥΚΕΙΟΥ
…………………………………………………………………………………………… .
- Ὁ στρατιώτης ἐπορεύετο ἔχωΝ τὴΝ βαρεῖαΝ ἀσπίδα.
…………………………………………………………………………………………… .
- Ὦ σῶφροΝ ἄΝερ, δεῖξόΝ μοι τὸ ὀρθόΝ.
…………………………………………………………………………………………… .

23. Να συμπληρωθεί ο σωστό τύπος τωΝ ουσιαστικώΝ:

- Σωκράτης χρῆται τῷ (τὸ παράδειγμα).
- Σὺ εἶ καὶ ἡμεῖς οὐ τιμῶμεΝ τοὺς (ὁ κόλαξ).
- Οὗτοι ἔπιπτοΝ εἰς τὰς (ἡ φλόξ).
- Οἱ ἐμάΝθαΝοΝ τὰ (ὁ παῖς, τὸ μάθημα).
- Οἱ Αἰγύπτιοι εἰσέπλευσαΝ σὺΝ τοῖς ποδήρεσιΝ (ἡ ἀσπίς).
- ἘΝταῦθά εἰσι καρποφόροι (ὁ φοῖΝιξ).
- ΠροσεκαλέσαΝτο τὴΝ πρὸς ἄρχοΝτα (ἡ γυΝή).
- Ὁ λέωΝ τοῖς δάκΝει (ὁ ὀδούς).
- Οἱ μάχοΝται τοῖς (ὁ δράκωΝ, ὁ λέωΝ).
- Ἡ τῆς ἑορτῆς φαιδρότης τῇ διαλύεται (ἡ ἔρις).
- Ἡ Ἥρα τῇ τῶΝ ἄλλωΝ θεῶΝ διαφέρει (ἡ σεμΝότης).
- Ὦ ἀρπακτικέ, διατὶ κατατρώγεις τὸ ἧπαρ τοῦ Προμηθέως (ὁ γύψ);
- ἘΝ τῇ Ξέρξου στρατιᾷ Πέρσαι καὶ καὶ εἰσιΝ (ὁ Ἄραψ -ὁ Αἰθίοψ).
- ἘΝ ταῖς αἷμα ῥέει (ἡ φλέψ).
- Περὶ τὰ στέρΝα οἱ στρατιῶται τοὺς ἔχουσιΝ (ὁ θώραξ).
- Ὁ ἀετὸς ἰσχυροὺς ἔχει (ὁ ὄΝυξ).
- Ὁ διδάσκαλος χρῆται τῷ ἵΝα γράφει (ὁ πίΝαξ - τὸ γράμμα).
- Θαυμάζω σε διὰ τὴΝ τοῦ χαρακτῆρος (ἡ πραότης).
- Τούτου τοῦ ἡ μήτηρ Εὔκλεια λέγεται (ὁ παῖς).
- Ἡμεῖς πολλὰς διὰ τὴΝ σωτηρίαΝ ἔχομεΝ (ἡ ἐλπίς).
- Ὁ κόραξ καὶ ὁ γύψ εἰσιΝ (ὁ ὄρΝις).

24. Να διαβάσεις προσεκτικά τις λέξεις και Να διαγράψεις αυτές που είΝαι
λάθος: τὴΝ χάριτα – τὴΝ χάριΝ τῶΝ λαμπάδωΝ – τῶΝ λαμπαδῶΝ
τὴΝ ἐλπίδα – τὴΝ ἐλπίδαΝ ταῖς θυρίδσι – ταῖς
θυρίσι ὦ γίγας - ὦ γίγαΝ τοῖς θεράπουσι – τοῖς
θεράποσι ὦ ἱμάς - ὦ ἱμάΝ τοῖς γέροΝτσι – τοῖς
γέρουσι
ὦ λέοΝ - ὦ λέωΝ αἱ πατρίδαι – αἱ πατρίδες

25. Να μεταφερθούΝ όλες οι κλιτές λέξεις στοΝ άλλοΝ αριθμό:

- ἘΝ ταῖς φάραγξι γῦπες καὶ ἱέρακες διαμέΝουσιΝ.
…………………………………………………………………………………………… .
- Ὁ παῖς θαυμάζει τὴΝ τοῦ στρατιώτου ἀσπίδα καὶ τὸΝ θώρακα.
…………………………………………………………………………………………… .
- Οὗτός ἐστι φύλαξ τῆς πατρίδος.
…………………………………………………………………………………………… .
- Ἡ γυΝὴ ἐΝδύεται τὴΝ ἐσθῆτα.
…………………………………………………………………………………………… .
- Αὗται αἱ γυΝαῖκες ἙλληΝίδες εἰσίΝ.
…………………………………………………………………………………………… .
- Ὁ γέρωΝ γράφει ἐπὶ τοῦ τοίχου γίγαΝτα καὶ λέοΝτα.
…………………………………………………………………………………………… .

26. Να συμπληρωθούΝ τα κεΝά τωΝ προτάσεωΝ με τις λέξεις που δίΝοΝται:

φύλακας, Κρησίν, παίδων, εἵλωτες, γυναῖκα, χρημάτων, παῖδα
- Περὶ ψυχῆς καὶ καὶ καὶ ὅλης τῆς πόλεως μάχοΝται.
- Λάθρα ἐπιπεσόΝτες τοὺς τοῦ φρουρίου ἐκβάλλουσιΝ.
- Γεωργοῦσι τοῖς μὲΝ ΛακεδαιμοΝίοις τοῖς δὲ οἱ περίοικοι.
- Χρὴ περὶ τῶΝ τοιούτωΝ πάΝτα ἄΝδρα καὶ καὶ ἀεὶ διαΝοεῖσθαι.
27. Να αΝτιστοιχίσεις τα ουσιαστικά με τα επίθετα, ώστε Να συμφωΝούΝ στηΝ πτώση
και τοΝ αριθμό:
 ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ ΑΡΧΑΙΩΝ Α ΕΝΙΑΙΟΥ
ΛΥΚΕΙΟΥ
ἀγρίους γέρωΝ
δίκαιοΝ ἐλπὶς
εὐφόρου λέωΝ
ἀφθόΝωΝ κτῆμα
ἀΝθρωπίΝηΝ φύλαξ
πλουσίας κῦμα
διψαλέῳ πατρίς

28. Να συμπληρωθούΝ τα κεΝά με τοΝ κατάλληλο τύπο:

- Τοῦ τῶΝ ΠερσῶΝ Ἀριαῖος ἡγεῖτο (τὸ στῖφος).
- Τοῦ ὁ βίος μεστὸς πόΝωΝ ἐστίΝ (ὁ ποιμήΝ).
- ἘΝ τῷ τῆς θαλάσσης παΝτοῖοι ὀργαΝισμοὶ βιοῦσιΝ (ὁ πυθμήΝ).
- Τὰ πλοῖα εἰς τὸΝ εἰσέπλεοΝ (ὁ λιμήΝ).
- Οἱ Ἀργεῖοι προσέφεροΝ πολλὰ δῶρα τοῖς (ὁ γείτωΝ).
- ἘΝ τῷ τὸ τῆς ἈθηΝᾶς ἄγαλμα ἦΝ (ὁ ΠαρθεΝώΝ).
- Ἀχιλλεὺς ἐμάχετο τῷ (ὁ Ἕκτωρ).
- Οὗτοι οἱ γέροΝτες σώας τὰς ἔχουσιΝ (ἡ φρήΝ).
- Τοῖς ἀπίστοις μὴ πιστεύετε (ὁ ῥήτωρ).
- Ἡμεῖς ὁρῶμεΝ τὴΝ πίπτουσαΝ (ἡ χιώΝ).
- Οἱ θεοὶ ἀμβροσίᾳ καὶ τρέφοΝται (τὸ Νέκταρ).

29. Να διαγράψεις τοΝ τύπο που είΝαι λάθος:

ΜακεδῶΝος – ΜακεδόΝος τοῖς πατέρσι – τοῖς πατράσι
τοῖς κλητήροις – τοῖς κλητήρσι τοῦ αἰῶΝος – τοῦ αἰόΝος
τοῦ Θεμιστοκλέους – τοῦ Θεμιστοκλῆ τῷ ξίφι - τῷ ξίφει
τὸΝ λιμέΝαΝ – τὸΝ λιμέΝα ὦ ῥῆτορ - ὦ ῥήτωρ

30. Να συμπληρωθούΝ οι καταλήξεις:

- ἘΝ τῷ λουτῆρ ἀπέθαΝεΝ ἈγαμέμΝωΝ, ὁ τῶΝ ἙλλήΝ στρατηγός.
- ΠερσεφόΝη τῆς Δήμητρ θυγάτηρ ἦΝ.
- Πείθου τῷ πατρ καὶ τῇ μητρ .
-Πιστεύω εἰς ἕΝα ΘεὸΝ πατέρ παΝτοκράτορ .
- Οἱ ἀστέρ αἴθουσιΝ ἐΝ τοῖς αἰθερ .
- Ἥψατο τῆς χειρ τῆς κόρης καὶ ἀΝέστη.
-Ἡμεῖς ἐσμὲΝ ἝλληΝ τὸ γέΝος.
- Ἐγὼ τιμῶ σε ὦ μῆτερ .
- Τὰ ἄΝθη θάλλουσιΝ ἐΝ τοῖς λειμῶ .
- Οἱ μαθηταὶ ἀΝαγιγΝώσκουσι ταὰ τοῦ Σωκράτ ἔργα.

31. Να αΝτικαταστήσεις τους τύπους της Οριστικής στις άλλες εγκλίσεις

προσέχοΝτας το χρόΝο, το πρόσωπο και τοΝ αριθμό:
Οριστική Υποτακτική Ευκτική Προστακτικ Απαρέμφατο Μετοχή
ή
τεθεράπευσαι
παύοΝται
ἐλύσασθε
πλέξει
θάψεσθε
γράφεται
συΝεπορεύσα
το
ἐδιώξω
πεπολιτεύμεθ
 ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ ΑΡΧΑΙΩΝ Α ΕΝΙΑΙΟΥ
ΛΥΚΕΙΟΥ

α
ἐλύου
τετριμμέΝοι
εἰσί
ἐκεκήρυκτο
ἐπείσαΝτο
μαΝτεύσεται
παρακελεύετ
αι

32. Συμπλήρωσε τα κεΝά με το σωστό τύπο της έγκλισης που δίΝεται στηΝ παρέΝθεση:
- Μὴ (κρίΝω, προστ., εΝεστ.) ἵΝα μὴ κριθῆτε.
- Πορεύεται εἰς το ἱερὸΝ, ἵΝα (εὔχομαι, υποτ., αορ.) τῷ θεῷ.
- ἘὰΝ δύο εὐθεῖαι (τέμΝω, υποτ., εΝεστ.) ἀλλήλας, τὰς κατὰ κορυφὴΝ
γωΝίας ἴσας ποιοῦσιΝ.
- (εἰμί, γ΄ εΝικό, προστ.) δύο εὐθεῖαι παράλληλοι.
- Δερκυλίδας ἠγΝόει ὅτι (λύομαι, ευκτ. παρκμ.) αἱ σποΝδαί.
- Οἱ στρατιῶται τρόπαιοΝ ἐπὶ τοῦ λόφου (ἱδρύω, οριστ. υπερσ.).

33. Να συμπληρωθούΝ τα κεΝά με τοΝ κατάλληλο τύπο του ρήματος στηΝ Υποτακτική
μέσης φωΝής:
- Τί (πράττομαι, αόρ., α΄ πληθ.).
- ἘὰΝ ἡ πόλις, οἱ πολῖται εὐτυχοῦσιΝ (αὐξομαι, εΝεστ.).
- Παρασκευάζομαι, ἵΝα τοὺς φίλους (δέχομαι, αόρ.).
- ἘὰΝ ὁ ἄρχωΝ τῷ λόγῳ , καλῶς διοικεῖ (πείθομαι, εΝεστ.).
- (α΄ πληθ.) τοῖς θεοῖς, ἵΝα καλῶς βαίΝῃ ἡ ἐκστρατεία (θύομαι, αόρ.).
- (α΄ πληθ.) ἀγαθοὶ πολῖται εἶΝαι, ὦ συμπολῖται (βούλομαι, εΝεστ.).
- Ὁ διδάσκαλος εὐτυχὴς ἐστι, ἐὰΝ οἱ μαθηταὶ ὀρθῶς (ἀποκρίΝομαι, εΝεστ.).
- Ὁ ὀκΝηρὸς προφάσεις εὑρίσκει, ἵΝα τὰ δέοΝτα ποιῆσαι (ἀΝαβάλλομαι,
εΝεστ.).
- (α΄ πληθ.) τοὺς πολεμίους, ὦ συμπολῖται (ἀμύΝομαι, εΝεστ.).
- Οὗτοι άκούουσι τῶΝ ἀσμάτωΝ, ἵΝα τῇ μουσικῇ (τέρπομαι, εΝεστ.).
- Οἱ ἀκοΝτισταὶ βάλλουσι τοῖς ἀκοΝτίοις, ἵΝα τοὺς πολεμίους (τρέπομαι,
εΝεστ.).
- Πέρσαι παρασκευάζοΝται, ἵΝα ἐπὶ τοὺς ἕλληΝας (στρατεύομαι, αόρ.).

34. Να γραφούΝ τα ρήματα στηΝ ίδια έγκλιση, στοΝ ίδιο χρόΝο, στο ίδιο πρόσωπο
αλλά στοΝ άλλο αριθμό:
ἁρπάζωμαι
κολάσησθε
δεδιδαγμέΝος ᾖς
διαπορευσώμεθα
ὑβρισμέΝος ὦ
δικάζητε
ψηφίσησθε
μΝημοΝεύωΝται
καταρρίπτῃ
ταράττωΝται
δαΝείζητε
παιδεύσησθε

35. Να συμπληρωθούΝ τα κεΝά στις προτάσεις με τοΝ κατάλληλο τύπο της

αΝτωΝυμίας:
- Ἐπὶ (τίς, αιτ. εΝ.) στρατεύετε, ὦ Νέοι;
- (τί) ζῴα τοῖς κόραξιΝ ἐπιβουλεύουσιΝ;
- Μὴ ἀκούετε (τί, αιτ. εΝ.) λέγει.
 ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ ΑΡΧΑΙΩΝ Α ΕΝΙΑΙΟΥ
ΛΥΚΕΙΟΥ
- Σὺ μὴ θαύμαζε ἐφ’ (ὅ, δοτ. πληθ.) λέγομεΝ.
- (τίς, δοτ. πληθ.) οἱ ΜακεδόΝες ἐπολέμησαΝ;
- ἘΝταῦθα ἦΝ κῆπος πλήρης ἀγρίωΝ θηρίωΝ (ὅ, οΝομ. πληθ.) ἐκεῖΝος
ἐθήρευεΝ ἐφ’ ἵππου.
- (τίς, οΝομ. πληθ.) οὕτω μαίΝοΝται οἵτιΝες (ὅστις, οΝομ. πληθ.) οὐ βούλοΝταί
σοι φίλοι εἶΝαι;
- ΜέμΝησο τῆς εὐεργεσίας (ἥ, γεΝ. εΝ.) σὺ ἔτυχες.
- Οὐ τιμῶμεΝ (ὅστις, αιτ. εΝ.) ὑβρίζει τὴΝ πατρίδα.
- Φοβοῦ τοὺς θεοὺς (ὅσπερ, οΝομ. πληθ.) τιμωροῦσι τοὺς ἀδίκους.
- Κύριος ἀγαπᾷ (ὅς, αιτ. εΝ.) παιδεύει.
- ἮλθοΝ ἐκ τῆς πόλεως πρέσβεις (ὅστις, οΝομ. πληθ.) ἔλεγοΝ ταῦτα.
- Κλέαρχος ἔπραξε καὶ ἄλλα (τὶ, αιτ. πληθ.) ἄτοπα.

36. Να διαγράψεις τοΝ τύπο που είΝαι λάθος:

ᾥτιΝι - ᾧτιΝι αἷστισι – αἷτισι
τιΝά ή ἄττα – τιΝά ή ἅττα οὕς – οὗς
οὕπερ – οὗπερ τιΝί ή τῳ - τίΝι ή τῳ
ὧσπερ - ὧΝπερ ὥΝτιΝωΝ - ὧΝτιΝωΝ
τιΝός ή τοῦ - τίΝος ή τοῦ ἥΝπερ -
ἧΝπερ

37. Να μεταφερθούΝ οι προτάσεις στοΝ άλλο αριθμό:

- Ὅστις σοφός ἐστι διδασκέτω τὸΝ ΝέοΝ.
……………………………………………………………………….. .
- Οὖτοι ἐπιβουλεύοΝται οἷστισιΝ εὐτυχεῖς εἰσιΝ.
……………………………………………………………………….. .
- ΟἵτιΝες μέμφοΝται ἡμῶΝ, ἄδικοί εἰσιΝ.
……………………………………………………………………….. .
- ἌΝθρωπός τις βαδίζωΝ περιέπεσε ληστῇ
……………………………………………………………………….. .
- Λέγε τοῦτο ᾧτιΝι τρόπῳ βούλει.
……………………………………………………………………….. .

38. Να μετατρέψετε τηΝ εΝεργητική σύΝταξη σε παθητική:

- Ὁ βασιλεὺς ἔπεμψε κήρυκας.
……………………………………………………………………….. .
-Οἱ τριάκοΝτα ἐφόΝευσαΝ πολλοὺς πολίτας.
……………………………………………………………………….. .
- Οἱ ἈθηΝαῖοι φιλάξουσι τὸΝ λιμέΝα.
……………………………………………………………………….. .
- Ὁ δικαστὴς κολασάτω τὸΝ φοΝέα.
……………………………………………………………………….. .
- Οἱ ἝλληΝες ἐΝίκησαΝ τοὺς Πέρσας.
……………………………………………………………………….. .
- Οἱ ἈθηΝαῖοι ἐξέλεξαΝ τὸΝ Περικλέα στρατηγόΝ.
……………………………………………………………………….. .
- ΜίΝως ἐπαίδευσε τὸΝ ῬαδάμαΝθυΝ.
……………………………………………………………………….. .

39. Πρόσθεσε τους τύπους που λείπουΝ:

Οριστική Υποτακτική Ευκτική Προστακτική Απαρέμφατο Μετοχή
ἐγὼ ἐλύθηΝ
σὺ ἐσῴθης
οὗτος
ἀχθήσεται
ἡμεῖς
ἐπορεύθημεΝ
 ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ ΑΡΧΑΙΩΝ Α ΕΝΙΑΙΟΥ
ΛΥΚΕΙΟΥ

ὑμεῖς
ἐπαιδεύθητε
οὗτοι
ἐπράχθησαΝ
οὗτοι
ταχθήσοΝται
ὑμεῖς
κολασθήσεσθε

40. Συμπλήρωσε τις προτάσεις με τους τύπους τωΝ παθητικώΝ χρόΝωΝ που ζητούΝται:
- Ὑπὸ Ξέρξου κήρυκες (πέμπομαι, οριστ. αορ.).
- Τὰ ὑπὸ τούτωΝ οὐ δύΝαμαι εἰπεῖΝ (πράττομαι, μτχ. αορ.).
- Ἥδε ἡ τάφρος ὑπὸ στρατιωτῶΝ (ὀρύττομαι, οριστ. αορ.).
- ΕἵλοΝτο στρατηγόΝ, ἵΝα ἡ πόλις (ἀπαλλάττομαι, υποτ. αορ.) τοῦ
κιΝδύΝου.
- Λέγεται δύο λόχους στρατιωτῶΝ (κωλύομαι, απαρμφ. αορ.) ὑπὸ τῶΝ
ἐχθρῶΝ διέρχεσθαι τὸΝ ποταμόΝ.
- ἘβουλεύοΝτο κατὰ γῆΝ ἤ κατὰ θάλατταΝ χρὴ (πορεύομαι, απαρμφ. αορ.).
- ἈρίωΝ ὁ κιθαρῳδὸς ὑπὸ δελφῖΝος (σῴζομαι οριστ. αορ.).
- Οἱ βόες ὑπὸ τῶΝ γεωργῶΝ (λύομαι, οριστ. μελλ.).
- ΕἶπεΝ ὅτι τοῦτο ὑπὸ ΚύλωΝος (πράττομαι, ευκτ. αορ.).
- Οἱ προδόται (κολάζομαι, οριστ. μελλ.) ὑπὸ τῶΝ ΒοιωτῶΝ.

41. Να βρείτε και Να υπογραμμίσετε τους παθητικούς τύπους και Να τους μεταφέρετε
στοΝ άλλο αριθμό:
- ἜλεγοΝ ὅτι οἱ ἀθληταὶ κριθήσοιΝτο ὑπὸ τῶΝ ἙλλαΝοδικῶΝ.
…………………………………………………………………………………………… .
- ΠοίαΝ ἄλληΝ μαρτυρίαΝ θέλετε, ἵΝα πεισθῆτε;
…………………………………………………………………………………………… .
- ΚωλυθέΝτες διαβαίΝειΝ τὸΝ ποταμὸΝ εἰς ἄλληΝ ὁδὸΝ ἐπορεύθησαΝ.
…………………………………………………………………………………………… .
- Πολλοὶ ἐφοΝεύθησαΝ ὑπὸ τῶΝ τοξοτῶΝ.
…………………………………………………………………………………………… .
- Ἐπιστολὴ ἐγράφη ὑπὸ τοῦ παιδὸς.
…………………………………………………………………………………………… .
- ΜΝήσθητί μου, Κύριε.
…………………………………………………………………………………………… .

42. Να συμπληρώσετε τα κεΝά με τα παραθετικά τωΝ επιθέτωΝ και τωΝ επιρρημάτωΝ

που βρίσκοΝται στηΝ παρέΝθεση:
- Τὸ σῴζειΝ τἀγαθὰ τοῦ κτήσασθαι (χαλεπῶς, συγκρ.).
- ΤῶΝ ἀΝδρῶΝ ἐπολέμησαΝ αἱ γυΝαῖκες (ἀΝδρείως, υπερθ.).
- Ἀσεβῶς οἱ φαῦλοι πρὸς τοὺς γοΝέας δὲ καὶ περὶ τοὺς θεοὺς ἔχουσιΝ
(ἀσεβῶς, υπερθ.).
- ἈΝδρῶΝ ἁπάΝτωΝ Σωκράτης (δίκαιος, υπερθ.).
- ΟὐδὲΝ κτῆμά ἐστι ἀρετῆς (σεμΝόΝ, συγκρ.).
- ἈκούειΝ καλῶς ἤ πλουτεῖΝ θέλε (μάλα, συγκρ.).
- Εἴης, ὦ παῖ, πατρὸς (εὐτυχής, συγκρ.).
- Κῦρος ἦΝ παῖς καὶ (φιλομαθής, ἐπιμελής, υπερθ.).
-ΟὐδὲΝ ἐστι τῆς ἀΝάγκης (πικρόΝ, συγκρ.).

43. Βάλε ο ή ω στο συγκριτικό βαθμό τωΝ επιθέτωΝ παίρΝοΝτας υπόψη αΝ προηγείται
μακρά ή βραχεία συλλαβή:
σοφ_τερος ἀΝιαρ_τερος
δικαι_τερος χρησιμ _τερος
πτωχ_ τερος ἡσυχ_ τερος
ξηρ_ τερος ἀκιΝδυΝ_ τερος
 ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ ΑΡΧΑΙΩΝ Α ΕΝΙΑΙΟΥ
ΛΥΚΕΙΟΥ
δυΝατ_ τερος βασιλικ_ τερος

44. ΑΝτικατάστησε τους τύπους στους άλλους βαθμούς:

Θετικός Συγκριτικός Υπερθετικός
τῷ εὐδαίμοΝι
τοὺς εὐτυχεῖς
εὐτυχῶς
τῶΝ σοφῶΝ
ταῖς ποΝηραῖς
τὸ σεμΝοπρεπές
κάτω
διακαῶς
μάλα