SALIDOMMAY

Overview:
Ang Salidummay ay isang genre ng katutubong awit ng hilagang kabundukan ng
Pilipinas. Ito ay kadalasang ginagamit bilang simbolo ng pagkakakilanlan ng mga
katutubo ng rehiyon at itinuturo bilang kanilang tradisyonal na musika.
Salidumay is an indigenous folk song associated with the Igorot and Kalinga natives of
the Cordillera Mountains in the northern part of the Philippines.
Ang Salidommay (o Salidumay) ay isang tradisyonal na awit sa mga tribong etniko ng
bulubunduking rehiyon ng Central Cordillera ng Hilagang Luzon.
Ang bulubunduking rehiyon ng Central Cordillera ng Northern Luzon ay kilala rin sa
terminong "Philippine Skyland." Sa mga taong ito ng Cordillera, ang mga awit at sayaw
ay patuloy na isang pagpapahayag ng buhay sa komunidad na nagbibigay-buhay sa
iba't ibang ritwal at seremonya. Ito ay nagsisilbi para sa pagpapaunlad ng sarili ng mga
gumaganap at libangan para sa mga manonood.
Sila ay umaawit at sumasayaw upang payapain ang kanilang mga ninuno at mga diyos
upang gamutin ang mga karamdaman, upang masiguro ang matagumpay na mga
aktibidad sa pakikipagdigma, o upang itakwil ang malas o natural na mga kalamidad.
Sila ay umawit upang magtipun-tipon at makihalubilo, para sa pangkalahatang
kapakanan at libangan, at bilang isang labasan para sa mga pinipigilang damdamin.
Umawit at sumasayaw din sila upang masiguro ang masaganang ani, magandang
panahon, at markahan ang mga milestone sa ikot ng buhay.
Tradtional Song:
https://www.youtube.com/watch?
v=wVIi_TOnJQc&ab_channel=PHILCLASSICCHANNEL
Salidumay is traditionally not sung in Tagalog; however, in the popular modern
interpretation by Filipina singer Grace Nono, the lyrics are translated into Tagalog.
TAGALOG LYRICS ENGLISH TRANSLATION
Kalikasan Nature
Kayamanan Wealth
Kagandahan Beauty
Kabuhayan Livelihood

Ay, ay salidumay Ay, ay salidumay

Salidumay diway Salidumay diway

Yamang lupa Land riches

Yamang tubig Water riches
TAGALOG LYRICS ENGLISH TRANSLATION
Yamang puno Tree riches
Yamang hangin Wind riches
Yamang tao People riches
Yamang diwa Essence riches
Yamang malay Consciousness riches
Yamang kaluluwa Soul riches

Ay, ay salidumay Ay, ay salidumay

Salidumay diway Salidumay diway

Kalinangan Resources
Kasaysayan History
Sulong, bayan Forward, country
Kalayaan... Freedom...

Salidumay is a word with no direct translation but is widely used in countless Cordilleran
songs that express thanksgiving, worship, and courtship among other positive themes.
The gibberish phrase “dang dang ay si dong ilay, insinali-salidumay” is commonly heard
in songs during festive occasions and celebration.
Sa mga Itneg, ang salidumay ay ang awit ng pagtugon ng mga kabataang babae sa
mga kalkalimusta na awit ng mga lalaki sa panahon ng paghabi. Ang salidumay ay
matatamis na himig at pagpapahayag ng pasasalamat. Nagsisilbing tagapagpahiwatig
ng pagtanggap o pagtanggi, ang mga kanta ay may mahalagang papel sa buhay ng
mga kabataan sa edad ng panliligaw.
Ang awit ay may mahalagang papel sa buhay ng mga kabataang katutubo sa Bundok
Cordillera na umiibig. Bilang bahagi ng tradisyon, ang mga kabataang babae ay
nagpapahayag ng pagtanggap o pagtanggi sa isang mans courting sa kantang ito.
Kinakanta nila ito ng may mga himig na naghahatid ng kanilang tunay na
nararamdaman sa mga lalaking nanliligaw sa kanila.
Grace Nono Version:
https://www.tagaloglang.com/salidumay-lyrics-recordings/
Malaki ang bahagi ng kanta sa buhay ng mga kabataang nagmahal sa Bundok ng
Cordillera. Tinanggap o tinatanggihan ng mga kabataang babae ang isang lalaking
nililigawan ang kantang ito bilang bahagi ng tradisyon. Kumakanta sila gamit ang mga
himig na nagpaparamdam ng tunay nilang nararamdaman sa mga lalaking nanliligaw sa
kanila.
Sa panahon ng paghabi ang Salidumay ang reaksyon ng mga dalaga sa mga awiting
panlalaki.
Kaaya-aya at nagpapasalamat na himig ang salidumay. Ang mga kanta ay nagsisilbing
simbolo ng pagtanggap o pagtanggi sa buhay ng mga kabataan ng isang siglo ng
kagandahang-loob. Ngunit may isa pa sa rehiyon ng Cordillera. Ito ay isang karaniwang
kanta sa mga pangkat etniko.
Ang istilo ng musika nito ay nailalarawan sa pamamagitan ng mga himig na pentatonic,
mga simpleng ritmo na nilagyan ng mga tuldok na nota, quadruple meter, at mga
natatanging refrain na may mga salitang tulad ng "ay ay salidummay, salidummay
diway."
Ang aking etnograpikong pananaliksik mula noong 1990s na sinamahan ng mga pag-
record sa larangan at malawak na pagsusuri sa panitikan ay nagsiwalat, gayunpaman,
na ang salidummay ay isang medyo bagong umusbong na genre; na may kumbinasyon
ng mga liriko ng mas lumang mga awit na ginanap sa iba't ibang okasyon sa tatlo o apat
na tono at ang mga himig na mga pagbabago sa mga sikat na awiting Amerikano na
dinala ng mga sundalong Amerikano noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig.
Noong 2010s ang mga mas lumang recording ng salidummay performances noong
1960s at 1970s ay digitalized at naging accessible sa isang archive ng Unibersidad ng
Pilipinas. Ibinunyag ng archival materials na ang mga kanta ng salidummay noong mga
naunang dekada ay hindi basta-basta inaawit sa mga himig na pentatonic at quadruple
na ritmo tulad ng ngayon. Sa halip ay nailalarawan ang mga ito ng hindi tiyak na mga
pitch at maluwag na ritmo.
Ang papel na ito ay naglalahad ng proseso ng pagbabago ng ilang salidummay na
himig: mula melismatic hanggang pentatonic na nagtatapos hindi sa tonic, sa pentatonic
na nagtatapos sa tonic, at hanggang diatonic. Pinangalanan ang naturang mga
pagbabago bilang "doremmi-nization", ang papel ay higit na sumasalamin sa mga
sosyo-kultural na implikasyon nito bilang modernisasyon/rasyonalisasyon ng mga
pandama sa musika ng mga katutubo at nagtatanong sa kahulugan ng pamana ng
kultura.
Different Instruments:
https://www.youtube.com/watch?v=XlTZUskn918&ab_channel=Musicondalla