Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 66

BİLGİSAYAR DONANIMI VE

MİMARİSİ

MARDİN ARTUKLU
ÜNİVERSİTESİ
HAZIRLAYAN: Öğr.Gör. Hüseyin AHMETOĞLU
2

2 1.HAFTA

Bilgisayara Giriş

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


3 3

Veri
3

 Veri; sayılar, rakamlar, sözcükler, metinler, resimler,


olaylar vb. biçiminde temsil edilen ham
gerçekliklerdir.
 Verinin belli bir amacı, hızı, sıklığı, türü, maliyeti,
MAUZEM

yoğunluğu, vb. özellikleri vardır.


 Bilişimde veri; olgu, kavram veya komutların iletişim,
yorum ve işlem için elverişli biçimde gösterimidir.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


4 4

Enformasyon
4

 Enformasyon veya eskilerin deyimiyle malumat, herhangi bir


konu ile ilgili bir bilinmeyeni (belirsizliği) giderme konusunda
yardımcı olan betimleyici ifadelerdir.
 Bilgi (knowledge) kavramı, ne yazık ki birçok kişi tarafından
MAUZEM

yanlış bir şekilde enformasyon (information) kelimesinin eş


anlamlısı gibi kullanılmaktadır.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


5 5

Bilgi
5

 Bilgi, olguları ve olayları tanıma, anlama ve özellikle


açıklamaya yönelik, eğitim, gözlem, araştırma veya deneyim
yoluyla elde edilen ve bütün bunların insanın zihinsel
değerlendirmesi neticesinde ortaya çıkan olgular veya
fikirlerdir.
MAUZEM

 Bilgiye, bir çeşit işlenmiş enformasyon da diyebiliriz.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


6 6

Veri işlemenin evreleri


6

 Tarihi süreç incelendiğinde veri işlemenin dört evre


geçirdiği görülmektedir. Bunlar; el yordamıyla veri
işleme, mekanik veri işleme, elektromekanik veri
işleme ve son olarak elektronik veri işleme
evreleridir.
MAUZEM

 Bu evreler, kesin tarihler verilerek ayrılamamakta,


ancak ortaya konulan araç ve yöntemlere göre
yorumlanmaktadır.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


7 7

El Yordamıyla Veri İşleme


7

 Mısırlıların papirüs ve parşömen (parchment) adı verilen


sayfalara ve Babil’li tüccarların tablet üzerlerine
kayıtlarını yazmaları ilkel anlamda veri saklama metodu
olarak düşünülebilir.
Tarihsel olarak en eski hesaplama aracı Çin’de
MAUZEM


kullanılmaya başlanan ve basit aritmetiksel işlemleri
yapmakta kullanılan Abaküs’tür.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


8 8

Mekanik Veri İşleme


8

 İlk mekanik hesaplama cihazı 1642 yılında Fransız


bilim adamı Blaise Pascal tarafından geliştirilmiştir.
 Bilgisayar teknolojisine katkısından dolayı daha
sonra modern bir programlama diline onun ismi
MAUZEM

verilmiştir.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


9 9

Mekanik Veri İşleme


9

 Yaklaşık 30 yıl sonra, bir Alman matematikçisi


Gottfried von Leibniz, toplama, çıkarma, çarpma ve
bölme yapabilen bir cihaz geliştirerek Pascal’ ın
icadını daha da ileriye götürmüştür.
MAUZEM

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


10 10

Mekanik Veri İşleme


10

 Charles Xavier Thomas, dört işlem yapabilen ilk


ticari mekanik hesap makinesini 1820’ de
geliştirmiştir.
MAUZEM

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


11 11

Mekanik Veri İşleme


11

 Charles Babbage “Fark Makinesi” adını verdiği otomatik


mekanik hesap makinesinin küçük bir modelini 1822’de
tasarlamış ve bu modelin sabit talimat programıyla kumanda
edilen ve buharla çalışan tam otomatik modelini 1823’de
yapmıştır.
MAUZEM

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


12 12

Elektromekanik Veri İşleme


12

 1880’li yıllarda bile Amerika Birleşik Devletleri’nde


bilgi işlem geleneksel yöntemlerle yapılıyordu. Bu
dönemde kayıt hacmi hızla genişliyor ve el ile
yapılan işlemler bilginin eksik olmasına ve yapılan
işin zamanında yetiştirilememesine sebep
MAUZEM

oluyordu.
 Örneğin, 1880 nüfus sayımı 1890 sayım zamanı
geldiğinde henüz bitirilememişti.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


13 13

Elektromekanik Veri İşleme


13

 Elektromanyetik delikli kart teçhizatının keşfi


verinin daha hızlı işlenmesini sağladı.
 Delikli kartların tarihi, Joseph Marie Jacquard isimli
bir Fransız dokumacının, mekanik dokuma
MAUZEM

tezgahlarını kontrol etmek için bu kartları icat ettiği


1801 yılına kadar uzanır.
 Amerikan nüfus idaresi bir istatistikçi olan Herman
Hollerith’i bu sayım problemine çare bulmak üzere
görevlendirdi.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


14 14

Elektromekanik Veri İşleme


14

 1887 yılında Hollerith, makine tarafından okunabilir


kart kavramını geliştirdi ve “nüfus sayımı makinesi”
diye adlandırılan bir cihaz tasarladı.
MAUZEM

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


15 15

Elektromekanik Veri İşleme


15

 Hollerith’in metoduyla, nüfus sayımı için gerekli


zaman sekizde bire düştü ve böylece bu tekniklerin
1890 sayımında kullanılması benimsendi.
 1880’den sonraki on yıllık dönemde, nüfus 50
MAUZEM

milyondan 63 milyona çıkmış olmasına rağmen, 1890


nüfus sayımı 3 yıldan daha az bir zamanda
tamamlandı.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


16 16

Elektromekanik Veri İşleme


16

 1890 sayımından sonra, Hollerith bu teçhizatı ticari


kullanıma sundu.
 1896’da bu icadını satmak için bir şirket kurdu. Bu
şirket daha sonra diğer bazı firmalarla birleşti ve
IBM (International Business Machines) adını aldı.
MAUZEM

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


17 17

Delikli Kartın Çalışma Prensibi


17

 Delikli kart işlemi, giriş verilerinin kartlarda delik


açmak suretiyle kodlanmış bir şekilde kaydedilmesi
şeklindeki basit bir fikre dayalı idi.
 Daha sonra bu kartlar, işlem adımlarını icra eden
MAUZEM

elektromanyetik makinelerle besleniyordu.


 Delikli kartlarla bilgi işleme metodunun el ile icra
edilen metotlardan çok daha hızlı ve elde edilen
sonuçların daha iyi olmasına rağmen, bu makinelerin
çalıştırılması, beslenmesi ve durdurulması için insan
gücü gerekiyordu.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


18 18

Mark-1
18

 Howard Hathaway Aiken’in yönettiği bir ekip 1937


yılında “Mark-1” adı verilen ilk otomatik dijital
bilgisayarı yapmayı başardı.
MAUZEM

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


19 19

Mark-1
19

 Elektromekanik rölelerle çalışan bu bilgisayarın,


dört işlemin yanı sıra logaritmik ve trigonometrik
fonksiyonları çözen özel programları da vardı.
 Bu bilgisayarla bugünkü anlamda bilgisayar dönemi
MAUZEM

başlamış sayılır.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


20 20

Elektronik Veri İşleme


20

 İlk prototip elektronik bilgisayar, Iowa State


College’da matematik ve fizik profesörü olan Dr.
John Vincent Atanasoff tarafından 1937-38 kışında
tasarlandı.
MAUZEM

 Bu bilgisayar, kaydetme ve aritmetik-mantık


fonksiyonları için vakum tüplerini kullanmaktaydı.
İnşa edilen bu bilgisayara da Atanasoff-Berry
Computer ya da kısaca “ABC” ismi verildi.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


21 21

ABC
21
MAUZEM

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


22 22

Elektronik Veri İşleme


22

 Atanasoff ve Berry, Pennsylvania Üniversitesi Elektrik


Mühendisliği Bölümü’nde çalışan John W. Mauchly
ile tanışarak kendi çalışmalarını gösterdiler.
 ABC, simültane eşitlik sistemlerini çözmek amacıyla
MAUZEM

geliştirilmiş özel amaçlı bir bilgisayardı.


 Mauchly, lisansüstü mühendislik eğitimi yapan
J.Presper Eckert ile birlikte 1940’lı yılların başlarında
ENIAC isimli bilgisayarın inşasını organize etmeye
başladı.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


23 23

ENIAC
23

 ENIAC genel amaçlı ilk elektronik bilgisayardı.


A.B.D. ordusu tarafından finanse edilen ENIAC gizli
bir savaş projesi olarak yapıldı.
 18000 vakum tüpünün kullanıldığı ENIAC’ın ağırlığı
MAUZEM

30 tondu ve yaklaşık 140m2’lik bir alan işgal


ediyordu.
 Saniyede 300 çarpma işlemi yapabilen ENIAC, o
günkü şartlar göz önünde bulundurulduğunda,
mevcut herhangi bir bilgisayardan 300 kez daha
hızlı idi.
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
24 24

ENIAC
24
MAUZEM

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


25 25

İLK BINARY
25

 1940’lı yılların ortalarında matematik alanında bir dahi olan


John Von Neuman, H. H. Goldstine ve A. W. Burks ile işbirliği
içinde çalışarak; bilgisayarların inşasında ikili sayı sisteminin
kullanılabileceği, hem bilgisayar programlarının hem de
verilerin bilgisayarda dahili olarak saklanabileceği konusunda
MAUZEM

bir makale yayınladı.


 Atanasoff’un ABC’sinde daha önce ikili sistem kullanılmıştı
fakat bu makaleyle ikili sayı sistemi kavramı herkese ilan
edilmiş oldu.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


26 26

UNIVAC
26

 Eckert ve Mauchly’nin 1946 yılında kendi


şirketlerini kurdular ve UNIVAC üzerinde
çalışmalara başladılar.
 1951 yılı başlarında ilk UNIVAC-1 nüfus idaresinde
MAUZEM

kullanılmaya başlandı. UNIVAC-1’in nüfus


idaresinde IBM’in delikli kartlarının yerini
almasından sonra IBM’in kurucusunun oğlu olan
Thomas J. Watson, IBM’i hızla bilgisayar çağının
içine taşımaya karar verdi.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


27 27

UNIVAC
27
MAUZEM

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


28 28

UNIVAC-1
28

 Bilgi-işlem ve kayıt tutma amacıyla üretilen ilk


bilgisayar bir başka UNIVAC-1 idi.
 Bu bilgisayar 1954 yılında General Electric
tarafından yapıldı.
MAUZEM

 Bu arada 1954 yılının sonlarında IBM 650 hizmete


sunuldu. Nispeten daha az pahalı olan IBM 650 çok
büyük bir kabul gördü. IBM’in 1955 yılında
bilgisayar imalatında liderliği ele geçirmesinin en
büyük sebebi de bu IBM 650’ler olmuştur
denilebilir.
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
29 29
BİLGİSAYAR KUŞAKLARI VE
SINIFLANDIRILMASI
29

 Bilgisayar teknolojisinin 40’lı yıllardan günümüze


kadarki gelişimi, 4 ana dönemde incelenebilir. Yani
dört farklı “Bilgisayar Kuşağından” söz edilebilir.
MAUZEM

 Birinci kuşak bilgisayarlar (1950-58)


 İkinci kuşak (1958-64)

 Üçüncü kuşak (1965-71)

 Dördüncü kuşak (1971 ve sonrası)

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


30 30

Birinci kuşak bilgisayarlar (1950-58)


30

 Yapımında, lambaların (vakumlu tüpler) kullanıldığı


ilk bilgisayarlardır.
 Kullanılan bu kısa ömürlü lambalar çok yer kaplıyor,
çok enerji tüketiyor ve etrafa oldukça fazla ısı
MAUZEM

yayıyorlardı.
 Her modelinden bir adet üretilebilen bu
bilgisayarların yapımı çok zor ve pahalıydı.
 Bu tür bilgisayarlar devlet kurumları için, özellikle
de askeri amaçlar için kullanılmak üzere
yapılmışlardı.
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
31 31

Birinci kuşak bilgisayarlar (1950-58)


31

 Bu makineler, düşman deniz altılarının kullandığı


şifreleri çözmekte ve uçaktan atılacak bombaların
yörüngelerini hesaplamkta kullanıldılar..
 Birinci kuşak bilgisayarlar sürekli bakım
MAUZEM

gerektiriyorlar, çalıştıklarında çok fazla ısındıkları


için pahalı soğutma sistemlerine ihtiyaç
duyuyorlardı.
 Bu bilgisayarları, sadece makinenin yapısını ve
işleyişini çok iyi bilen uzmanlar kullanabiliyordu.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


32 32

Birinci kuşak bilgisayarlar (1950-58)


32

 Bu tür bilgisayarların kullandığı programlar ve


programlama dilleri de makineye özel idi. Başka bir
makine de çalıştırılamıyordu.
 Programlanmaları çok güç ve karmaşık bir işti,
MAUZEM

tümüyle makine dilleri ile yapılıyordu ve bazen tüm


sistemin kablo bağlantılarını değiştirmeyi
gerektiriyordu.
 Ticari amaçlı ilk bilgisayar aynı teknolojiyle,
UNIVAC-1 adıyla 1952 yılında piyasaya sürüldü

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


33 33

Birinci kuşak bilgisayarlar (1950-58)


33

 Yüksek maliyet ve karmaşık işlemlerinden dolayı


1958’e kadar bilgisayarların kullanımı kamu kurum
ları ve üniversiteler ile sınırlı kaldı.
 Bu birinci kuşak makineler her ne kadar fen bilimleri
MAUZEM

alanında kullanım için tasarlanmışsa da 1954-1959


döneminde çok sayıda işletme, bilgi-işlem amacıyla
bu bilgisayarları kullanmaya başladı.
 Fen bilimleriyle uğraşmayanlar, makineyi bir
muhasebe aracı olarak gördüler ve dolayısıyla ilk
işletme uygulamaları bordro gibi rutin işleri yapmak
için hazırlandı.
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
34 34

İkinci kuşak (1958-64)


34

 Yeni bir teknoloji olarak yarı iletken maddelerin


bulunması ile vakumlu lambaların yaptığı işleri
yapabilen, ısı problemi oluşturmayan, hacim olarak
oldukça az yer tutan Transistör’ün bulunuşu ve
yaygınlaşmasıyla, lambalı bilgisayarlardan çok daha
MAUZEM

hızlı ve güvenilir bilgisayarlar yapmak mümkün oldu.


 Temel saklama işlemi için “Çekirdek Bellek” adı
verilen manyetik ortamlar, yardımcı bellek için de
manyetik teypler geliştirildi. Sonraları, daha kullanışlı
bir ortam olduğu için manyetik diskler tercih edildi.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


35 35

İkinci kuşak (1958-64)


35

 1959 yılında ortaya çıkmaya başlayan ikinci kuşak


bilgisayarlar daha küçük ve hızlı, ayrıca daha
kapasiteli idi.
 Makine dilinde program yazma pratiği yüksek seviyeli
MAUZEM

programlama dillerinin kullanımı yolunu açtı.


 İkinci kuşak bilgisayarların gelişimine paralel olarak,
transistor ve diğer bileşenleri, küçük silikon yongalar
(chip) üzerine yerleştirebilen devreler içerisine
entegre etme fikri etrafında inşa edilen yeni bir
endüstri ortaya çıktı.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


36 36

İkinci kuşak (1958-64)


36

 İkinci kuşak sistemlerde nispeten uzmanlaşılmıştı. Bu


sistemler hem fen bilimleri hem de diğer alanlardaki
uygulamaları çalıştırabilecek şekilde tasarlanmış ancak her iki
çevrede de istenilen düzeye gelinmemişti.
 Bu durum, 1964 yılında IBM tarafından üçüncü kuşak
MAUZEM

bilgisayar donanımının çıkarılmasıyla değişti.


 Yeni sistem, System/360 ana bilgisayar (mainframe) ailesiydi.
Bu bilgisayar sistemleri hem fen bilimleri alanında hem de
diğer alanlarda etkin bir şekilde kullanıldı. Bu yıldan sonra çok
sayıda kaliteli işlemci aileleri ortaya çıktı.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


37 37

Mainframe
37
MAUZEM

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


38 38

Mainframe
38

 1960’lı yılların ilk yarısında inşa edilen bilgisayarlar ana


bilgisayar (mainframe) olarak tabir edilir.
 Ana bilgisayarlar, bir organizasyon tarafından ihtiyaç duyulan
tüm işlem gücünün merkezi bir bilgisayarda toplandığı
bilgisayar sistemleriydi.
MAUZEM

 Bu yaklaşım bazı organizasyonların ihtiyacını karşılamaya


yetiyordu. Fakat bir kısım organizasyonların bu büyük
sistemleri elde etmeye gücü yetmiyordu.
 Ana bilgisayarların bırakmış olduğu boşlukları dolduracak
düşük maliyetli daha küçük bilgisayarlar için bir ihtiyaç
doğmuştu.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


39 39

İkinci kuşak (1958-64)


39

 Çok sayıda yenilikçi kurum ya da kişiler özel


ihtiyaçları görerek 1960’lı yıllarda yeni firmalar
kurdular.
 Minibilgisayar olarak tabir edilen ilk makineler 1965
MAUZEM

yılında Digital Equipment Corporation (DEC)


tarafından geliştirildi ve piyasaya sunuldu.
 İkinci kuşak bilgisayarların en önemli yeniliği,
programlamaya getirdikleri yeni olanaklardı.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


40 40

İkinci kuşak (1958-64)


40

 Önceleri, bilgisayarda yapılan her şey makinenin


yapısına bağımlı iken, ikinci kuşak bilgisayarlarla
birlikte makinenin donanımından bağımsız
kavramsal programlama dilleri ortaya çıktı.
MAUZEM

 Programcının, makinenin yapısını bilmek zorunda


kalmadan program yapabilmesine imkan sağlayan
ve bir ölçüde İngilizce’ye benzeyen üst düzey
programlama dilleri ve donanımlar arasında
iletişim sağlayan “İşletim Sistemi” bu dönemde
geliştirildi.
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
41 41

Üçüncü kuşak (1965-71)


41

 Bilgisayarlarda üçüncü kuşağın, transistörlerin


yerine yüzlerce transistörün işlevini yerine
getirebilen Entegre devrelerin kullanılmasıyla
başladığı kabul edilir.
MAUZEM

 Önceleri programcılar kendi veri ve programlarını


hazırlar ve işlem için bilgisayar merkezine teslim
ederlerdi. Bilgisayar merkezi bu işleri bir araya
getirir ve daha önceden planlanmış aralıklarla
yığınlar halinde bilgisayara verirlerdi.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


42 42

Üçüncü kuşak (1965-71)


42

 Bu yığın işlem yaklaşımından ortaya çıkan


kaçınılmaz gecikme kullanıcılar için rahatsızlık verici
bir durumdu.
 Bu duruma çare bulmak için, Dartmouth College’da
MAUZEM

profesör olarak görev yapan John Kemeny ve


Thomas Kurtz isimli araştırmacılar zaman paylaşımı
(timesharing) kavramı üzerinde çalışmaya
başladılar.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


43 43

Zaman paylaşımı (timesharing)


43

 Zaman paylaşımı, bir sistemin nispeten düşük hızlı da


olsa on-line, birbirinden bağımsız ve aynı anda
kullanılabilen istasyonlarla işletimini ifade etmek için
kullanılan bir terimdir.
Bu tür sistemlerde her bir istasyon, kullanıcıların merkezi
MAUZEM


işlemciye doğrudan erişimini sağlar.
 Kemeny ve Kurtz, işlemci desteğinin bir kullanıcının
istasyonundan diğerininkine değişmesine ve tüm işlem
tamamlanıncaya kadar belirlenmiş bir zaman aralığı
içinde her bir işin bir kısmının yapılmasına imkan veren
özel programlar geliştirdiler.
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
44 44

BASIC
44

 Üzerinde çalıştıkları etkileşimli bilgisayar çevresini daha iyi bir


hale getirebilmek için, tüm bilim dallarındaki öğrencilerin
kolay öğrenebilecekleri bir programlama dili geliştirdiler.
 Bu dil BASIC (Beginner’s All-Purpose Symbolic Instruction
Code) programlama diliydi.
MAUZEM

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


45 45

Üçüncü kuşak (1965-71)


45

 1960’lı yılların ikinci yarısının sonlarına kadar


bilgisayar imalatçıları bilgisayar donanımını ya
satıyor ya da kiraya veriyorlardı.
 Ancak yazılımlar için para almıyorlardı. Bilgisayar
MAUZEM

imalatçılarının ürettiği yazılımlardan daha iyi ve


etkin yazılımlar üretebilen çok az sayıda bağımsız
yazılım üreticisi firma vardı.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


46 46

Yazılım Ticareti
46

 1969 yılında bu durum değişti ve IBM donanım ve


yazılım fiyatlarını ayrı ayrı belirlemeye başladı.
 Bu durum, kullanıcıları piyasadaki en iyi yazılımları
araştırmaya teşvik etti.
MAUZEM

 Böylece çok sayıda yeni yazılım şirketi ortaya


çıkarak daha kaliteli ve ileri seviyeli yazılımlar
üretmeye başladı.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


47 47

Dördüncü kuşak (1971 ve sonrası)


47

 Dördüncü kuşak, mikroişlemcilerin üretilmesiyle


birlikte başlayan kuşaktır.
 O zamanlar Datapoint şirketinde elektronik
mühendisi olarak çalışan Victor Poor özel amaçlı
MAUZEM

bilgisayarlar geliştiriyordu.
 Her siparişte, Poor ve diğer mühendisler tasarım
çalışmasına baştan başlamak zorunda kalıyorlardı.
Bu durum Poor’a çok büyük bir zaman kaybı olarak
görünüyordu.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


48 48

Dördüncü kuşak (1971 ve sonrası)


48

 Poor, aritmetik-mantık ve kontrol birimlerinin tek


bir silikon yonga üzerine yerleştirilmesi durumunda
yonganın yığın üretimine geçilebileceğini ve özel
işleri icra etmek için farklı şekillerde
programlanabileceğini düşünüyordu.
MAUZEM

 Bu düşünceyle, Poor ve Harry Pyle bir mikroişlemci


modeli geliştirdiler.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


49 49

Dördüncü kuşak (1971 ve sonrası)


49

 Datapoint şirketi elektronik parçalar üretmediği


için Poor, “yonga işlemci” modelini, Datapoint
şirketi için üretebilecekleri umuduyla Texas
Instruments ve Intel şirketlerine götürdü.
MAUZEM

 Her ne kadar yapılan görüşmelerden bu


mikroişlemcinin üretilebileceği konusunda bir karar
çıkmadıysa da, söz konusu şirketler mikroişlemci
yonga kavramını kullanmak konusunda serbest
bırakıldılar.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


50 50

Dördüncü kuşak (1971 ve sonrası)


50

 1969 yılının sonlarında Intel’de çalışan Marcian Ted


Hoff isimli mühendis, bir Japon şirketinden gelen
temsilcilere mikroişlemci yonga konusunda kendi
tasarımını anlattı.
MAUZEM

 O zamanlar hesap makineleri sadece tek bir


fonksiyon gören özel yongalardan üretiliyordu.
Fakat Hoff’un yeni yongası değişik hesap makinesi
fonksiyonları icra etmek üzere programlanabilir
nitelikteydi.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


51 51

Dördüncü kuşak (1971 ve sonrası)


51

 Japon şirketi Hoff’un fikirlerini mantıklı görerek yonga


üzerinde fiili çalışma başlattı.
 “The Intel 4004” isimli ilk mikroişlemci yalnızca bir kaç işlemi
icra edebiliyor ve aynı anda çok az miktarda veriyi
işleyebiliyordu.
MAUZEM

 Fakat bu bir başlangıç oldu ve TI ile Intel ardı ardına çok daha
güçlü işlemciler üretmeye başladılar.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


52 52

Dördüncü kuşak (1971 ve sonrası)


52

 Mikroişlemciye dayalı ilk kişisel bilgisayar (Personal


Computer-PC) reklamı QST dergisinin Mart 1974
sayısında çıktı.
 Reklam edilen ürün Scelbi-8H idi. Bu ürün sadece
MAUZEM

200 adet satabildi. Scelbi’nin ardından Altair 8800


geldi.
 Bir Intel işlemcisiyle tasarlanan Altair, bu makine ile
ilgili olarak Popular Electronics isimli magazinin Ocak
1975 sayısında yayınlanan bir makaleyle tanıtıldı. Bu
yayın PC patlamasının başlangıcı oldu.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


53 53

Scelbi-8H ve Altair 8800


53
MAUZEM

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


54 54

Dördüncü kuşak (1971 ve sonrası)


54

 O sıralarda Microsoft firması tarafından PC’lerde


kullanılmak üzere “DOS” (Disk Operating System)
isimli bir işletim sistemi geliştirildi.
 MS-DOS işletim sistemi de denen bu sistem
MAUZEM

PC’lerde standart hale geldi.


 DOS ile başlayan büyümesiyle Microsoft bugün
dünyanın en büyük yazılım üretici firması
konumuna gelmiştir.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


55 55

Dördüncü kuşak (1971 ve sonrası)


55

 Bugün PC endüstrisinde birbirleriyle rekabet eden


ve çok iyi donanımlı geliştirme laboratuarları olan
çok sayıda şirket vardır.
 Fakat PC’lerdeki gelişmenin gerçek öncüleri bu işi
MAUZEM

hobi olarak yapan, kendi kendilerini eğitmiş


mühendislerdi.
 Onlar prototip sistemler yaparak, magazinler
vasıtasıyla bilgisayar endüstrisini keşifleri
konusunda bilgilendirdiler.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


56 56

Dördüncü kuşak (1971 ve sonrası)


56

 Aldıkları siparişlerden elde ettikleri paraları yeni


keşifler için kullandılar.
 Bu anlamda çok sayıda şirket kuruldu. Bu öncü
şirketlerden çok azı bugün hayatta kalsa da
MAUZEM

yaptıkları şey dünyayı değiştirmeye yetti.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


57 57

PC Çağı, Apple ve TRS 80


57

 Artık PC çağı başlamıştı. 1976 yılında genç bir


Hewlett-Packard teknisyeni olan Steve Wozniak,
Apple-I isimli bir bilgisayar yaptı.
 Bunu Apple-II takip etti ve bir anda bilgisayar
MAUZEM

endüstrisinde önemli bir yer elde etti.


 1977 yılı sonuna kadar piyasada baskın olan
makineler Apple-II ve TRS-80 idi.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


58 58

PC Çağı, Apple ve TRS 80


58
MAUZEM

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


59 59

Apple II
59
MAUZEM

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


60 60

TRS 80
60
MAUZEM

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


61 61

Dördüncü kuşak (1971 ve sonrası)


61

 Bu dönemde çoğu uygulama programı Apple-II ve TRS-80


için hazırlandı.
 Örneğin 1978 yılının sonbaharında VisiCalc isimli önemli
bir yazılım piyasaya çıktı.
“İşlem tablosu” yazılımlarının ilki olan VisiCalc satırlar ve
MAUZEM


sütunlar halinde organize edilen verileri işlemek ve analiz
etmek için geliştirilmiş bir yazılımdı.
 VisiCalc’ın Apple-II için yazılmış versiyonuyla Apple
binlerce bilgisayar sattı. VisiCalc’ın başarısıyla birlikte
yeni yazılımlarda da bir patlama başladı.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


62 62

VisiCalc
62
MAUZEM

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


63 63

Dördüncü kuşak (1971 ve sonrası)


63

 1970’li yılların son dönemlerinde PC’ler evlerde,


okullarda ve işyerlerinde kullanılmaya başlandı.
 1980’li yıllar başladığında evlerde kullanım için
Atari ve Commodore şirketleri tarafından düşük
MAUZEM

maliyetli sistemler üretildi.


 IBM şirketi, IBM-PC ailesi bilgisayarlarla piyasaya
girdi ve büyük bir başarı elde etti.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


64 64

Dördüncü kuşak (1971 ve sonrası)


64

 1980’li yıllarda birçok uygulamayı tek bir paket


içerisinde birleştiren yeni ürünler ortaya çıktı.
 Özellikle Windows işletim sisteminin,
geliştirilmesiyle birlikte bilgisayarlar hem
MAUZEM

grafik ara yüzüne kavuştu hem de kullanımı


çok daha kolay bir hale geldi.

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi


65 65

Dördüncü kuşak (1971 ve sonrası)


65

 Günümüzde, bilgisayar yazılım ve donanımındaki


gelişmeler çok büyük bir hızla devam etmektedir.
 Bilgisayar donanımının maliyetleri gittikçe düşme
eğilimi gösterirken, her geçen gün daha kabiliyetli
MAUZEM

bir hal alıp büyüyen yazılımların maliyetleri ise


artmaktadır.
 Bilgisayar teknolojisindeki gelişmeler o denli hızlı
gerçekleşmektedir ki hem yeni yazılımları hem de
donanımları takip etmek günden güne
güçleşmektedir.
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
66 66

Kaynaklar
66

 https://www.ataaof.edu.tr/
MAUZEM

Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

You might also like