3

Edukasyon sa Pagpapakatao
Kwarter 1 – Modyul 5:
Pag-ataman sa Sadili
 Edukasyon sa Pagpapakatao Ikatlong Baitang Unang
Markahan – Modyul 5: Pangangalaga sa Sarili

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring

magkaroon ng karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas.
Gayonpaman, kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng
pamahalaan na naghanda ng akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga
maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang
bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand
name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa aklat na
ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga
ito upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga
tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit
maliban sa aklat na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-
akda ng mga ito.

Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa

anomang paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.

Regional Director: Gilbert T. Sadsad

Assistant Regional Director: Jessie L. Amin

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat: SHERRY LYNNE L. BELTRAN, Lamba ES., Legazpi City

Editor: MA. JOY ADRA A. PINAT, Principal, Buraguis ES, Legazpi City
Tagasuri: PRESYL A. BELLO, EPS – Esp SDO, Legazpi City

Translator: Ma. Eden Evangelista, Celeste Tria

District QA TEAM Chairperson - Elias V.Abundo
Quality Assurance Team - Remy V. Tabilin
Jake S. Sarmiento
Jose Angelo D. Aquino
District LR Coordinator - Maria Cecilia Tatel
Key School Head/MT - Perlita Tatel
Key School Head/MT - Edna Marquez
District IT Coordinator - Jake Sarmiento
Illustrator - Celeste Tria
Layout Artist - Jake Sarmiento, Marichu S. Tabuzo
Schools Division of Catanduanes, Virac North District
 Saĺo sa mga dapat taw-an ning importansiya iyo ang
pagkaigwa ning makusog na ginhawa. Ini magiging posible kung
magibo mo ang mga tamang gawi buda pag-iingat. Kung

mapadanay mo ang marinas na ginhawa, nakasiguro ka na ang

saimong buhay magiging magayon buda mahaĺayo ka sa mga
helang.

Pigagibo ang mga tamang paagi sa pag-ataman ning sadiling

ginhawa buda kaligtasan.

AĹAMON TA: Basahon buda sabuton ang minasunod na sitwasyon.

Ĺag-an ning tsek kung ini saĺong paagi sa pag-ataman ning
satuyang ginhawa.

1. Gakarigos uĺo-aĺdaw.
2. Gasepilyo ning tingo pagkatapos magkaon.
3. Gakatuĺog ning 8-10 na oras.
4. Gaiwas sa mga maasgad na pagkaon aĺog ning sitsirya
buda pag- inom ning softdrinks.
5. Gapapaĺong ning kuko tanganing daing ati na magsuksok
duman.

3
GIBUHON TA: Hilingon ning parinas ang litrato. Simbagan
ang mga minasunod na kahaputan.

https://www.freepik.com/premium-vector/cute-boys-healthy-unhealthy-set_6328600.htm

Pamprosesong Kahaputan
1. Ano ang pigagibo ning enot na aki/ ikaduwang aki?

2. Dapat kaya na aĺugon ang gibo ning enot na aki? Ikaduwang

aki?
Ngata?

3. Ano- ano ang pigagibo mo sa pag-ataman ning

saimong kalusugang pisikal?

4. Kung pirmi mo ining pigagibo, magkaigwa ka daw ning

makusog na ginhawa? Ipariwanag ang simbag.

4
 Ang pag-ataman ning satuyang ginhawa dapat na
gibuhon. Saĺo ining paagi na gapahiling na namot-an ta ang
satuyang buhay. Igwang mga gibo o hiwas sa tamang pag-
ataman ning satuyang kalusugang pisikal aĺog ning pagkarigos
uĺo-aĺdaw, pagsepilyo ning tingo buda pagkatuĺog ning tama sa
oras. Minaresulta ini ning magayon na ginhawa kung ini pirming
pigagibo.

Pagsapuso
Gibohon 1: Namatidan sa modyul
Adaĺan ang litrato. Simbagan ang mga hapot.

https://us.123rf.com/450wm/aleutie/aleutie1505/aleutie150500015/40046591-stock-vector-overweight-teenager-lying-on-a-dirty-torn-couch-with-a-laptop- sitting-
on-his-stomach-junk-food-lying.jpg?ver=6

5
1. Mataĺam mo daw na piga-ataman ning aki sa litrato ang
saiyang kalusugang pisikal? Ngata?

2. Kung ika ang aki duman sa litrato, ano - ano ang gigibuhon
mo tanganing mapangatamanan mo ang saimong kalusugang
pisikal?

Gibohon 2: Nadiskubre sa sadili na konektado sa paksa sa modyul

Gibuhon ang Self-health checklist. Ĺag-an ning tsek ang

ikaduwang kolum kung ini pigagibo mo buda ekis kung dai.

Self-Health Checklist X o √

1. Gakarigos ako uĺo-aĺdaw maski maripot ang tubig.

2. Gainom ako ning waĺong basong tubig o mas

grabe pa uĺo-aĺdaw.

3. Piga-iwasan ko ang pagkawat ning gadget aĺog

ning cellphone tanganing dai mauyag ang
sakuyang mga mata.
4. Pigagibo ko tuĺos ang sakuyang assignment
tanganing agap akong makakatuĺog.
5. Igwa akong sadiling sepilyo.

6
ISABUHAY TA: Basahon buda sabuton ang boot sabihon ning
pangungusap. Simbagan ang hapot.

Ano sa hiling mo ang kagayunan kung gigibuhon mo ang mga

tamang gibo o hiwas sa pag-ataman ning kalusugang pisikal?
Magtao ning harimbawa.

PURBARAN TA: Ĺag-an ning tsek √ ang espasyo kung ang

pahayag gapahiling ning tamang pag-ataman ning kalusugan,
ekis X kung dai.

1. Gahugas ning kamot bago buda pagkatapos magkaon.

2. Makigamit ning sepilyo ning iba kung nawaĺa ang sadiling

sepilyo.

7
 3. Gainom ning waĺong basong tubig buda piga-iwasan ang
pag-inom ning softdrinks.

4. Igwang disiplina sa sadili kung gagamit ning gadgets.

Igwa sana ning limitadong oras sa paggamit kaini.

5. Dai na magkarigos kung maripot ang tubig.

Isurat ang Tama kung ini gaingganyo sa satuya na gibuhon

ang dapat para sa sadiling kalusugan buda kaligtasan, Saĺa
kung dai.

1. Gakaon ning masustansiyang pagkaon buda gakaon

sa tamang oras.
2. Piga-agda ang mga amigo/amiga na
magkaon ning mga junk buda street foods.
3. Mag-ehersisyo uĺo-aĺdaw.
4. Magbali sa mga programa na manungod sa
kalusugan.
5. Magbali sa mga grupo na ang adbokasiya
manungod sa kalusugan buda kaligtasan.

Kasunduan

Magsurat ning nakasanayang gawi sa pag-ataman ning

sadiling kalusugan na dai nasabi sa modyul na ini.

8
 Susi sa Pagwawasto
Aĺamon Ta

1. √ 2. √ 3. √ 4. √ 5. √

Gibuhon Ta

1. Enot na litrato- Gakaon ning masustansiyang pagkaon

Ikaduwang litrato - Gakaon ning bakong masustansiyang
pagkaon

2. Dapat na aĺugon ang gawi ning asa enot na litrato ta

marinas sa ginhawa ang saiyang pigakaon. Dai dapat
aĺugon ang asa ikaduwang litrato ta pwedeng magdaĺa
ning helang ang pagkaon ning bakong masustansiya.

3. (iba-iba ang simbag ning mga aki ta depende ini sa

saindang personal na inagihan/karanasan)

4. (iba-iba ang simbag ning mga aki ta depende ini sa

saindang personal na ideya o opinyon)

Isapuso Ta, Gibuhon 1,

Gibuhon 2, Isabuhay Ta

1. (iba-iba ang simbag ning mga aki ta depende ini

2. sa saindang personal na ideya o opinyon

9
Purbaran Ta:

A. B.

1. √ 1. Tama

2. X 2. Mali

3. √ 3. Tama

4.√ 4. Tama

5. X 5. Tama

10
 Sanggunian
• Edukasyon sa Pagpapakatao 3, Kagamitan ng Mag- aaral, pp. 34-
38

• Daily Lesson Plans in Edukasyon sa Pagpapakatao 3, Unang

Kwarter, pp. 135-147, 166-171 179-202

• Healthy and unhealthy boy clipart. Retrieved on May 20, 2020 from
https://www.freepik.com/premium-vector/cute-boys- healthy-
unhealthy-set_6328600.htm

• Unhealthy habit clipart. Retrieved on May 20, 2020 from

https://us.123rf.com/450wm/aleutie/aleutie1505/aleutie150500015/4
0046591-stock-vector-overweight-teenager-lying-on-a-dirty-torn- couch-
with-a-laptop-sitting-on-his-stomach-junk-food- lying.jpg?ver=6

Cover Page Background

• Healthy habits image. Retrieved on June 4, 2020 from

https://www.freepik.com/premium-vector/little-kid-making- daily-routine-
activities_6555702.htm

• Background icon. Retrieved on June 4, 2020 from

https://www.pngfuel.com/free-png/nmwpe

11