9

Araling Panlipunan
Ikaapat na Markahan - Modyul 7
Gampanin ng Impormal na Sektor at
mga Patakarang Pang-ekonomiyang
Nakatutulong Dito

AIRs - LM
Araling Panlipunan 9
Ikaapat na Markahan - Modyul 7: Gampanin ng Impormal na Sektor at mga
Patakarang Pang- ekonomiyang Nakatutulong Dito
Unang Edisyon, 2021

Karapatang sipi © 2021

La Union Schools Division
Region I

Ang lahat ng karapatan ay ibinibigay sa may akda. Anumang paggamit o

pagkuha ng bahagi ng walang pahintulot ay hindi pinapayagan.

Bumuo sa Pagsulat ng Modyul

Manunulat: Pearl M. Manzano

Editor: SDO La Union, Learning Resource Quality Assurance Team
Tagaguhit: Ernesto F. Ramos Jr., P-II

Tagapamahala:

Atty. Donato D. Balderas, Jr.

Schools Division Superintendent
Vivian Luz S. Pagatpatan, Ph.D
Assistant Schools Division Superintendent

German E. Flora, Ph.D, CID Chief

Virgilio C. Boado, Ph.D, EPS in Charge of LRMS

Mario B. Paneda, Ed.D, EPS in Charge of Araling Panlipunan

Michael Jason D. Morales, PDO I

Claire P. Toluyen, Librarian II

 Sapulin

Ang pagkamit ng pambansang kaunlaran ay hangad ng bawat

mamamayan. Ang hangaring ito ay makakamit lamang kung ang lahat ng
bumubuo sa sektor ng ekonomiya at ang pamahalaan ay magtutulungan
lalo na ngayong pandemya.
Sa nakaraang aralin, iyong napag-aralan ang mga bahaging
ginagampanan ng sektor ng paglilingkod na kaagapay sa pagkamit ng
pambansang kaunlaran.Gayumpanan,ang iba pang sektor ay kailangan
upang matugunan ang pangangailangan ng ekonomiya.
Kaya muli kitang samahan sa pagsusumikap mong mapag-aralan
ang tungkol sa kahalagahan ng ginagampanan ng impormal na sektor at
mga patakarang pang-ekonomiya na nakatutulong dito.
Inaasahan na ikaw ay mahihikayat na pagyamanin ang iyong
kaalaman at maunawaan ang tungkol sa impormal na sektor at
nakapagmumungkahi ng mga paraan upang mapabuti ang pamumuhay ng
mamamayan tungo sa pambansang kaunlaran sa kabila ng pandemya.

Pinakamahalagang Kasanayang Pampagkatuto:

• Nabibigyang-halaga ang mga gampanin ng impormal na sektor at
mga patakarang pang-ekonomiyang nakatutulong dito. (AP9MSP-
IVh-16)

Ang mga mag-aaral ay inaasahang :

• Natutukoy ang mga uri ng trabaho sa impormal na sektor at
kahalagahan nito.
• Natutukoy ang mga programa, proyekto, at mga patakarang pang-
ekonomiya na may kaugnayan sa impormal na sektor.
• Nakapagmumungkahi ng mga paraan na nakatutulong sa
kabuhayan ng mga mamamayan na nasa impormal na sektor sa
panahon ng pandemya sa pamamagitan ng paggawa ng akronim.
 Simulan

Ang panimulang gawain ay naipamamalas ang pag-unawa sa mga

pangunahing kaalaman tungkol sa impormal na sektor . Upang higit
na maging makabuluhan at mapukaw ang iyong interes, halina at
simulan mo munang gawin at sagutin ang inihanda kong gawain.

Gawain 1. PROUD TO BE PINOY!

Panuto: Tukuyin kung anong trabaho ang ipinapakita ng larawan. Punan
ng letra ang kahon.

1.

T O V R

https://www.google.com/search?q=taho+vendor+pictures&sxsrf=ALeKk02VbSdVmjqleBzd9zTEACqAMKal-
g:1613912827209&tbm=isch&source=iu&ictx=1&fir=_HrrMELOAilWrM%252CJLEhFNkzSq-
XOM%252C_&vet=1&usg=AI4_kT7CxRb3_sU8j_DhBIW7nyJG4EgYQ&sa=X&ved=2ahUKEwic9I3mhfvuAhULGaYK
HdXxAEgQ9QF6BAgMEAE&biw=1366&bih=657#imgrc=_HrrMELOAilWrM

2.

L N E

https://www.google.com/search?q=labandera+picture&tbm=isch&ved=2ahUKEwjQvu7shfvuAhWNxIsBHZUsDQU
Q2-
cCegQIABAA&oq=labandera&gs_lcp=CgNpbWcQARgAMgIIADICCAAyAggAMgIIADICCAAyAggAMgIIADICCAAyAggA
MgIIADoECCMQJzoFCAAQsQM6BAgAEEM6BwgAELEDEEM6CAgAELEDEIMBULHTA1iG4wNgg_YDaABwAHgBgA
HQAogBzQSAQcwLjQuMy4ymAEAoAEBqgELZ3dzLXdpei1pbWfAAQE&sclient=img&ei=CVsyYJCWFo2Jr7wPldm0K
A&bih=657&biw=1366#imgrc=pGEBALXccT5ggM

3.
P D B D R R

https://www.google.com/search?q=pidicab+driver+picture&tbm=isch&ved=2ahUKEwj89tuOhvvuAhUMhZQKHVvX
BTwQ2-
cCegQIABAA&oq=pidicab+driver+picture&gs_lcp=CgNpbWcQAzoCCAA6BggAEAcQHjoICAAQCBAHEB5Q9esWWNih
F2DIphdoAHAAeACAAZUEiAHwHZIBCzAuNS41LjQuMC4xmAEAoAEBqgELZ3dzLXdpei1pbWfAAQE&sclient=img&e
i=UFsyYPyOFoyK0gTbrpfgAw&bih=657&biw=1366#imgrc=5EMK9GaMhnUPTM

4.

S W K V E R
https://www.google.com/search?q=sidewalk+vendor+picture&tbm=isch&ved=2ahUKEwj-
iKyCifvuAhUMhZQKHVvXBTwQ2-
cCegQIABAA&oq=sidewalk+vendor+picture&gs_lcp=CgNpbWcQAzoGCAAQBxAeOggIABAHEAUQHjoICAAQCBAHEB
5Q7cJpWNjdaWCu8mloAHAAeACAAZcCiAGODJIBBTAuNi4zmAEAoAEBqgELZ3dzLXdpei1pbWfAAQE&sclient=img
&ei=W14yYL7vK4yK0gTbrpfgAw&bih=657&biw=1366#imgrc=q3O6-VjKsmr6KM
5.

B L T E N O

https://www.google.com/search?q=balut+vendor+picture&tbm=isch&ved=2ahUKEwjai_vFh_vuAhVCYpQKHTUIBc
QQ2-
cCegQIABAA&oq=balut+vendor+picture&gs_lcp=CgNpbWcQAzICCAA6BggAEAcQHjoICAAQCBAHEB46BggAEAUQH
joGCAAQCBAeUJG_F1je6Rdgv_IXaABwAHgAgAHmAogBtxeSAQcwLjQuNy4ymAEAoAEBqgELZ3dzLXdpei1pbWfAA
QE&sclient=img&ei=0FwyYNrjJ8LE0QS1kJSgDA&bih=657&biw=1366#imgrc=eJlwthnWHkgOsM

Pamprosesong tanong:
1. Bakit kailangan nating maging proud sa ganitong uri ng trabaho?
“PROUD TO BE PINOY” dahil
____________________________________________________________________.
2. Alin sa mga larawan ang naranasan mo na sa iyong buhay?
____________________________________________________________________.
3. Anong sektor ng ekonomiya kabilang ang mga nasa larawan?
____________________________________________________________________.

Lakbayin

Matapos mong malaman ang mga paunang impormasyon tungkol sa

paksang-aralin, ngayon naman ay iyong lilinangin ang kaalamang ito
na maging gabay mo sa pagsagot ng mga gawain. Ang layunin nito ay
magkakaroon ng ideya tungkol sa kahalagahan ng impormal na
sektor at mga patakarang pang-ekonomiya na nakatutulong nito.

Impormal na Sektor
• Ito ang sektor ng ekonomiya na salat o walang pormal na
dokumentong kailangan sa pagsasagawa ng mga gawaing pang-
ekonomiya.
• Ang kita ng impormal na sektor ay hindi naisasama sa kabuuang
Gross Domestic Product (GDP) ng bansa.
• Ang impormal na sektor ay paraan ng mga mamamayan upang
magkaroon ng kabuhayan o dagdag na kita sa tuwing panahon ng
pangangailangan at kagipitan.
• Ang paglaganap ng impormal na sektor ay isang global
phenomenon. Gayunpaman, hindi makakaila ang kontribusyon
nito sa pag-unlad ng ekonomiya ng bansa partikular na sa
pagbibigay ng empleyo o hanapbuhay sa mga mamamayan.

Katangian ng Impormal na Sektor

• Hindi nakarehistro sa pamahalaan.
 • Hindi nagbabayad ng buwis mula sa kinikita.
• Hindi nakapaloob sa legal at pormal na balangkas na inilatag ng
pamahalaan para sa pagnenegosyo.

Sidewalk
vendor,paglalako
ng kalakal o
serbisyo at sari-sari
store
Ilegal na Gawaing
gawain tulad maaring
Anyo ng isakatuparan
ng
Impormal sa loob
pagnanakaw,
na Sektor lamang ng
piracy at
prostitutsyon tahanan

Gawaing
pangsebiko,kawang
gawa at panrelihiyon

Kahalagahan ng Impormal na Sektor

• Sinasalo ang mga mamamayan na hindi makapasok bilang mga
regular na empleyado sa isang kompanya.
• Malaki ang naitutulong sa mga konsyumer ang mga kalakal at
serbisyong mula sa impormal na sektor dahil sa mura nitong
halaga.
• Nagbibigay ng pagkakataon sa maraming Pilipino na
makapaghanapbuhay.
• Nagsisilbi itong tagasalo ng mga mamamayan ng may mahigpit na
pangangailangan.

Mga Batas, Programa, at Patakarang Pang-ekonomiya Kaugnay sa

Impormal na Sektor
Ang ilan sa mga batas, programa, at mga patakarang pang-
ekonomiya na may kaugnayan sa impormal na sektor ay ang sumusunod:

1. Republic Act 8425

Ang batas na ito ay kilala din bilang Social Reform and Poverty
Alleviation Act of 1997. Itinatadhana ng batas na ito ang pagkilala sa
impormal na sektor bilang isa sa mga disadvantaged sector ng lipunang
Pilipino na nangangailangan ng tulong sa pamahalaan sa aspektong
panlipunan, pang-ekonomiko, pamamahala, at maging ekolohikal.
Isinulong ng batas na ito ang tinatawag na Social Reform Agenda (SRA)
na naglalayong iahon sa kahirapan ang mga Pilipinong kabilang sa
impormal na sektor. Upang maisakatuparan ang mga probisyon ng batas
na to ay itinatag ang National Anti-Poverty Commission (NAPC) bilang
 ahensiyang tagapag-ugnay at tagapayo tungkol sa mga usaping may
kinalaman sa mga bumubuo sa impormal na sektor. Isa sa mga kasapi ng
NAPC ay mula sa sektor ng mga kababaihan bilang pagkilala sa kanilang
ambag sa ekonomiya ng bansa.
Ang mga bumubuo sa basic at disadvantaged sectors ng lipunang
Pilipino ay ang mga magsasaka, mangingisda, manggagawa sa pormal na
sektor, migrant workers (OFW), kababaihan, senior citizens, kabataan at
mga mag-aaral (15-30 taong gulang), mga bata (minors - 18 taong gulang
pababa), urban poor (mga taong naninirahan sa mga lungsod na ang kita
ay lubhang mababa), mga manggagawa sa impormal na sektor, mga
katutubo, mga may kapansanan (differently-abled persons), non-
governmental organizations (NGO's), at mga kooperatiba.

2. Republic Act 9710

Ang batas na ito ay kinilala bilang Magna Carta of Women. Ang
National Commission on the Role of Filipino Women (NCRFW) ay naging
Philippine Commission on Women (PCW), Ito ay isinabatas bilang
pandaigdigang pakikiisa ng ating bansa para sa layunin ng United
Nations (UN) para sa Convention on the Elimination of all Forms of
Discrimination Against Women's (CEDAW). Kumikilala ito sa ambag at
kakayahan ng kababaihan para itaguyod ang pambansang kaunlaran. Sa
ilalim ng batas na ito ay inaalis ang lahat o anumang uri ng
diskriminasyon laban sa kababaihan, kinikilala at pinangangalagaan ang
kanilang karapatang sibil, politikal, at pang-ekonomiko gaya na lamang
ng karapatan para makapaghanapbuhay at maging bahagi ng lakas-
paggawa, katiyakan para sa kasapatan ng pagkain at mga
pinagkukunang-yaman, abot-kayang pabahay, pagpapanatili ng
kaugalian at pagkakakilanlang kultural (cultural identity) at iba pang
panlipunang aspekto. Ang batas na ito ay malaking tulong sa impormal
na sektor sapagkat ayon sa datos na inilabas ng National Statistics Office
(NSO), halos kalahati ng mga bumubuo sa sektor na ito ay kababaihan.

3. Presidential Decree 442

Ito ay mas kilala bilang Philippine Labor Code. Itinuturing ito bilang
pangunahing batas ng bansa para sa mga manggagawa. Ito ay
naglalaman ng mga probisyon para sa "espesyal na manggagawa"
kabilang ang mga industrial homeworker, kasambahay, batang
manggagawa, at kababaihan na kabilang sa impormal na sektor. Ito ay
may probisyon tungkol sa pagsasanay na dapat ipagkaloob sa mga
manggagawa upang mapaghusay pa ang kanilang mga kasanayan.

4. Republic Act 7796

Ito ay ang Technical Education and Skills Development Act of 1994.
 Layunin ng batas na ito na hikayatin ang kabuuang partisipasyon at
pakikiisa ng iba't ibang sektor ng lipunan gaya ng industriya, paggawa,
lokal na pamahalaan, teknikal, at bokasyonal na mga institusyon upang
mapaghusay ang mga kasanayan para sa pagpapataas o pagpapaibayo ng
kalidad ng yamang tao ng ating bansa. Sa ilalim din nito ay itinalaga ang
Technical Education and Skills Development Authority (TESDA) bilang
ahensiya ng pamahalaang itinatag upang makapagbigay ng edukasyong
teknikal.

5. Republic Act 8282

Ito ay tinatawag din bilang Social Security Act of 1997. Itinatadhana
ng batas na ito na tungkulin ng estado na paunlarin, pangalagaan, at
itaguyod ang kagalingang panlipunan at seguridad ng mga manggagawa.
Higit sa lahat kung sila ay dumanas ng pagkakasakit, kapansanan,
panganganak, pagsapit sa katandaan (old age), at kamatayan. Upang
maisakatuparan ito ipinag-utos na lahat ng mga manggagawa pribadong
sektor maging ang kabilang sa impormal na sektor ay maging bahagi ng
Social Security System (SSS) bilang ahensiya ng pamahalaan na may
tungkulin para itaguyod ang Panseguruhan ng Kapanatagang Panlipunan
ng mga Pilipino. Sa pamamagitan ng mga personal na kontribusyon ng
mga manggagawa ito ay magsisilbi nilang pondo at maaaring magamit sa
oras ng kanilang pangangailangan.

6. Republic Act 7875

Ito ay kilala bilang National Heath Insurance Act of 1995. Sa
pamamagitan nito ay naitatag ang Philippine Health Insurance
Corporation (Philhealth) na naglalayong mapagkalooban ang lahat ng mga
mamamayang Pilipino ng isang maayos at sistematikong kaseguruhang
pangkalusugan. Nakapaloob sa programang ito na ang pamahalaan ay
magkakaloob ng subsidy sa mga mamamayan na walang sapat na
kakayahang pinansiyal sa oras na sila ay magkaroon ng
pangangailangang medikal at pangkalusugan gaya na lamang ng
operasyon at hospitalization program.

Programa at Proyekto ng Pamahalaan sa Impormal na Sektor

1. DOLE Integrated Livelihood Program (DILP)

Ang programang ito ay ipinatutupad ng Department of Labor and
Employment (DOLE) na nauukol sa pangkabuhayang pangkaunlaran sa
pamamagitan ng mga pagsasanay ng mga mamamayan partikular na
para sa mga self-employed at mga walang sapat na hanapbuhay.

2. Self-Employment Assistance Kaunlaran Program (SEA-K)

 Isa sa mga pangkabuhayang programa ng Department of Social
Welfare and Development (DSWD) na nagbibigay ng mga gawain at
pagsasanay upang mapaunlad ng mga mahihirap na pamilya ang
kanilang mga kasanayan at makapagsimula ng sariling negosyong
pangkabuhayan at pagtatayo ng mga samahang panlipunan na maaaring
magpautang sa mga kasapi gaya ng Self-Employment Kauntaran
Associations (SKA's).

3. Integrated Services for Livelihood Advancement of the Fisherfolks

(ISLA)
Ang proyektong ito ay para sa mga munisipalidad o bayan na ang
pangunahing ikinabubuhay ay pangingisda. Tinutulungan ng
pamahalaan ang mga mangingisda sa pamamagitan ng pagkakaloob ng
mga pagsasanay upang mas mapaghusay pa nila ang kanilang
hanapbuhay. Maliban pa rito, nagtatayo ng mga training center para sa
mga mangingisda at kanilang pamilya upang sanayin sa iba pang
alternatibong mga gawaing pangkabuhayan na maaari nilang pagkunan
ng karagdagang kita.
4. Cash-for-Work Program (CWP)
Ito ay programa ng Department of Social Welfare and Development
(DSWD), na kung saan sa ilalim nito, ang mga biktima ng kalamidad o
mga evacuee ay bibigyan ng kabayaran kapalit ng serbisyong kanilang
isasagawa o pagtulong sa panahon ng rehabilitasyon at rekonstruksiyon
ng mga nasalantang lugar. Ang programang ito ay ipinatutupad ng
pamahalaan bilang pansamantala o altematibong mapagkukunan ng
kabuhayan o kita ng mga taong nawalan ng hanapbuhay dulot ng mga
nabanggit na sitwasyon.
Tunay na maganda ang mga batas ,programa, at proyekto ng
pamahalaan para sa impormal na sektor. Ngunit, ang kaukulang
implementasyon nito para sa kapakanan ng mga mamamayan at
kabuuan ng ekonomiya ng bansa ang kinakailangang mabigyan ng
kasiguraduhan. Kinakailangan ang pagtutulungan ng pamahalaan at
mga mamamayan upang makamit natin ang minimithing pambansang
kaunlaran. Nararapat lamang na ang mga mamamayan at pamahalaan ay
magkaisa para sa implementasyon ng mga magagandang batas,
programa, at patakarang pang-ekonomiya para sa kabutihan ng lahat.
 Galugarin

Gawain 1. Mahalaga Ka!

Panuto: Ibigay ang kahalagahan ng impormal na sektor sa panahong
pandemya. Ilagay ang kasagutan sa semantic web.

Gawain 2. Tukuyin Mo Ako!

Panuto: Tukuyin kung anong programa at proyekto ng pamahalaan para sa
mga mamamayan na bumubuo sa impormal na sektor.

1. Anong programa ang nauukol sa pangkabuhayang pangkaunlaran sa

pamamagitan ng mga pagsasanay ng mga mamamayan partikular na
para sa mga self-employed at mga walang sapat na hanapbuhay?
Sagot:_________________________________________________________________

2. Anong programa ang nagbibigay ng mga gawain at pagsasanay upang

mapaunlad ng mga mahihirap na pamilya ang kanilang mga kasanayan
at makapagsimula ng sariling negosyong pangkabuhayan at pagtatayo
ng mga samahang panlipunan na maaaring magpautang sa mga kasapi
gaya ng Self-Employment Kauntaran Associations ?
Sagot:_________________________________________________________________

3. Ano ang tawag sa proyektong inilunsad para sa mga munisipalidad o

bayan na ang pangunahing ikinabubuhay ay pangingisda na
ipinagkakaloob ng mga pagsasanay upang mas mapaghusay pa nila ang
kanilang hanapbuhay?
Sagot:_________________________________________________________________
 Palalimin

Gawain 1: #SulongBuhay
Panuto: Bigyan ng akronim ang salitang ‘SULONGBUHAY’. Ang tema ay
naaayon sa iyong pagkaunawa kung ano ang kahalagahan ng mga
programa, proyekto at mga patakarang pang-ekonomiya kaugnay sa
impormal na sektor. Magmungkahi ng mga paraan na nakatutulong sa
kabuhayan ng mga mamamayan na nasa impormal na sektor sa panahon
ng pandemya.

S-_____________________________________________________________
U-_____________________________________________________________
L-_____________________________________________________________
O-_____________________________________________________________
N-_____________________________________________________________
G-_____________________________________________________________

B-_____________________________________________________________
U-_____________________________________________________________
H-_____________________________________________________________
A-_____________________________________________________________
Y-_____________________________________________________________

Rubrik sa Akronim
Pamantayan Puntos Nakuhang
puntos
Makabuluhan ang nilalaman ng akronim at 15
malinis ang pagkakasulat.
Makabuluhan ang nilalaman ng akronim 10
pero hindi gaanong malinis ang
pagkakasulat.
Walang kabuluhan ang nilalaman at hindi 5
malinis ang pagkakasulat.
 Sukatin

Gawain 1: Pagtataya
Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang bawat pangungusap. Bilugan ang
tamang titik na tumutukoy sa tumpak na kasagutan.

1. Alin sa mga sumusunod na sektor ang hindi nakarehistro sa

pamahalaan, hindi nagbabayad ng buwis mula sa kinikita sa operasyon
ng negosyo, at hindi nakapaloob sa legal at pormal na balangkas na
itinatag ng pamahalaan para sa pagnenegosyo?
A. Agrikultura B. Impormal na Sektor
C. Industriya D. Paglilingkod
2. Ano ang tawag sa programang inilunsad ng Department of Social Welfare
and Development (DSWD) na nagbibigay ng mga gawain at pagsasanay
upang mapaunlad ang mga mahihirap na pamilya ang kanilang mga
kasanayan at makapagsimula ng sariling negosyo?
A. Self-employed Assistance Kaunlaran Program(SEA-K)
B. Pantawid Pamilyang Pilipinono Program(4Ps)
C. Sustainable Livelihood Program (SLP)
D. Supplementary Feeding Program (SFP)
3. Ilan sa mga programa at proyekto ng pamahalaan para sa mga
mamamayan na bumubuo sa impormal na sektor ay ang DOLE
Integrated Livelihood Program na nauukol sa pangkabuhayang
pangkaunlaran. Ano ang ginagampanan nito sa mga mamamayan?
A. Pagsasanay ng mga mamamayan particular sa mga self-employed.
B. Pagsasanay sa mga mag-aaral na gustong pumunta sa ibang bansa.
C. Pagsasanay para sa mga taong-bayan na gustong maghanap-buhay.
D. Pagsasanay para sa mga gustong makilahok.

4. Ang impormal na sektor ay hindi nagbabayad ng buwis,hindi

nakapaloob sa legal at pormal na balangkas na inilatag ng pamahalaan
para sa pagnenegosyo. Ano ang impormal na sektor sa buhay ng mga
tao?
A. Katamaran sa trabaho.
B. Mapangibabawan ng matinding kahirapan.
C. Migrasyon ng mga tao mula sa kanayunan patungo sa siyudad.
D. Makapaghanapbuhay nang hindi nangangailangan ng malaking
kapital.

5. Alin sa mga programa at proyekto ng pamahalaan para sa mga

mamamayan na HINDI bumubuo sa impormal na sektor?
 A. DOLE Integrated Livelihood Program
B. Self-employment Assitance Kaunlaran Program
C. Integrated Services for Livelihood Advancement of the Fisherfolks
D. Agriculture and Fisheries Modernization Act of 1997.

6. Ano ang kahalagahan ng programa at proyektong Cash-For-Work

Program (CWP) na inilunsad ng DSWD para sa mga mamamayan?
A. Ang mga biktima ng kalamidad o evacuee ay bibigyan ng kabayaran
kapalit ng serbisyong kanilang isinagawa.
B. Bibigyan ng cash allowance ang mga batang nag-aaral na walang
hanapbuhay ang mga magulang.
C. Ang mga senior citizen ay bibigyan ng cash allowance para sa
kanilang pagbili ng gamot.
D. Sinasanay ang mga walang trabaho upang makahanapbuhay.

7. Alin sa mga sumusunod ang pangunahing dahilan ng pagkakaroon ng

impormal na sektor?
A. Pagnanais mabuhay.
B. Pagsisikap na makaipon.
C. Paghahangad na magtrabaho
D.Makatulong sa pambansang ekonomiya.

8. Alin sa mga sumusunod ang HINDI katangian ng impormal na sektor?

A. Hindi nakarehistro sa pamahalaan.
B. Hindi legal at pormal para sa pagnenegosyo.
C. Hindi nagbabayad ng buwis mula sa kinikita.
D. Hindi tumatanggap ng kalakal o serbisyo mula sa ibang bansa.

9. Alin sa mga sumusunod ang HINDI kahalagahan ng Magna Carta for

Women (Republic Act 9710) na may kaugnayan sa impormal na sektor?
A. Kinikilala ang ambag at kakayahan ng mga kababaihan para itaguyod
ang pambansang kaunlaran.
B. Kinikilala at pinapangalagaan ang kanilang karapatang sibil,politikal
at pang-ekonomiko.
C. Inaalis ang lahat o anumang uri ng diskriminasyon laban sa
kababaihan.
D. Ipinagtatanggol ang lahat ng kababaihang nagtatrabaho sa pribadong
sektor.

10. Ano ang tawag sa paraan ng mga mamamayan upang magkaroon ng

kabuhayan o dagdag na kita sa tuwing panahon ng pangangailangan at
kagipitan?
A. Agrikultura B. Impormal na Sektor
C. Industriya D. Paglilingkod
11. Ano ang kahalagahan ng programa at proyekto ng pamahalaan para sa
mga mamamayan na bumubuo sa impormal na sektor na Integrated
Services for Livelihood Advancement of the Fisherfolks(ISLA)?
A. Pagkakaloob ng pagsasanay sa mga mangingisda upang mapaghusay
ang hanapbuhay.
B. Tinutulungan ang mga self-employed na magsanay upang makahanap
ng trabaho.
C. Pagkakaloob ng pagsasanay ang mga kabataan upang makahanap ng
trabaho.
D. Tinutulungan ang mga magsasaka na magsanay para sa agrikultura.

12. Ang pagkakaroon ng impormal na sektor ay palatandaan ng kakulangan

ng bansa. Aling paglalahat ang tumutukoy dito?
A. Kung malaking bahagi ng eknomiya ay nabibilang sa impormal na
sektor, maunlad ang bansa.
B. Mahirap ang bansa kung malaking bahagi sa ekonomiya ang
impormal na sektor.
C. Kung maliit ang bahaging impormal na sektor,mahirap ang bansa.
D. Mahirap ang bansa kung walang impormal na sektor.

13. Ano ang kahalagahan ng Republic Act 7796 o tinatawag na TESDA Act
of 1994 sa mga mamamayan na kabilang sa impormal na sektor?
A. Nakapagbibigay ng edukasyong teknikal.
B. Nakapagtataguyod ng kaunlaran ng ekonomiya.
C. Nakapaghihikayat na mag-aral ang mga kabataan.
D. Itinataguyod ang Panseguruhan ng Kapanatagang Panlipunan.

14. Alin sa mga sumusunod ang HINDI kabilang sa anyo ng impormal na

sektor?
A. Gawaing maaring isakatuparan sa loob lamang ng tahanan.
B. Gawaing paglalako ng kalakal sa tabi ng mga kalsada.
C. Gawaing pangsebiko o pangrelihiyon.
D. Gawaing pang-opisina sa bangko.

15. Ang mga sumusunod ay kahalagahan ng impormal na sektor. Alin dito

ang HINDI kabilang?
A. Sinasalo ang mga mamamayan na hindi makapasok bilang mga
regular na empleyado sa isang kompanya.
B. Malaki ang naitutulong sa mga konsyumer ang mga kalakal at
serbisyong mula sa impormal na sektor dahil sa mura nitong halaga.
C. Nagbibigay ng pagkakataon sa maraming Pilipino na
makapaghanapbuhay.
D. Hindi tinutulungan ang mga mamamayang walang trabaho.
PALALIMIN SIMULAN
Gawain 1: (May inilaang Gawain1:Proud to be Pinoy!
‘SULONG rubrik para sa 1. TAHO VENDOR
BUHAY’ gawaing ito) 2. LABANDERA
3. PEDICAB DRIVER
4. SIDEWALK-VENDOR
5. BALUT VENDOR
SUKATIN GALUGARIN
Gawain 1: Mahalaga Ka!
1. B
2. A 1. Makaiwas sa masalimuot na proseso
3. A sa pakikipagtransaksiyon.
4. D 2. Makapaghanapbuhay nang hindi
5. D nangangailangan ng malaking
6. A kapital.
7. A
3. Magkaroon ng kabuhayan o dagdag
8. D
na kita sa tuwing panahon ng
9. D
10. B pangangailangan at kagipitan.
11. A 4. May kontribusyon sa pag-unlad ng
12. B ekonomiya ng bansa lalo na sa
13. A empleo o hanapbuhay sa mga
14. D mamamayan.
15. D
Gawain 2: Tukuyin Mo Ako!
1.DOLEDILP
2.SEA-K
3. ISLA
Susi sa Pagwawawasto
Sanggunian
A. Mga Aklat
Balitao, Bernard, Martiniano Buising, Edward Garcia, Apollo De Guzman, Juanito
Lumibao, Jr., Alex Mateo, & Irene Mondejar, I. Ekonomiks: Araling
Panlipunan Modyul para sa mga Mag-aaral,Unang Edisyon.Pilipinas: Vibal
Group,Inc.,2015
Viloria, Evelina, N., Rillo, J. & Lim, A. Ekonomiks: Batayang Aklat para sa Ikaapat
na Taon City: SD Publication,2000

B. Iba pang Sanggunian

https://www.slideshare.net/sirarnelPHhistory/aralin-24-impormal-na-sektor-
97960522