Analiza Prologu do III cz. "Dziadów".

wstęp - zawiera konteksty historyczne - Aleksander I i jego brat Konstanty, Senator

Nowosilcow, który zainicjował śledztwo i proces przeciwko m.in. Filomatom i
Filaretom. Aresztowanie kilkuset studentów i uczniów oraz ponad 20 nauczycieli
miało na celu przypodobanie się carowi. (chciał, aby car w ramach wdzięczności
ofiarował mu pieniądze, ziemię, pałace)
Nowosilcow - <<<internet>>> cel? ilu zamknął?
- konteksty biblijne (Nowy Testament rzeź niewiniątek)
- informacja o tym, że bezpośrednią inspiracją mickiewicza do napisania utworu był
proces filomatów i prześladowania z tym związane (a także pragnienie rehabilitacji),
chciał, aby utwór został pamiątką - literackim dowodem, aby pamięć o tym
męczeństwie nie zaginęła.

Prolog - walka dobra ze złem o ludzką duszę - psychomachia (łąc. machia - wojna)
duchy z lewej - złe
duchy z prawej - dobre

- motyw fantastyki - pojawienie się Anioła Stróża i duchów

- motyw miłości matczynej (miłość matki do syna) - modlitwa matki za syna (Gustaw
popełnia samobójstwo - grzech)
*L “Treny” - matki do syna (troska matki z zaświatów o syna)
*L “Balladyna” - matki do córki (tragiczna - córka wyrzeka się matki)

- przemiana = ewolucja bohatera

*L “Dżuma” (zmiana światopoglądów pod wpływem śmierci dziecka)
*L “Makbet”
*L “Zbrodnia i kara”

- moc człowieka
*L “Faust”
*L “Zbrodnia i kara” (Sonia zmuszona do prostytucji - moc jej dawałą kara”

- motyw snu - sen Senatora jako literacka wizja człowieka wobec władzy despotycznej
*L Tren XIX (pocieszenie)
*L “Lalka” (objaw lęków bohaterki)
*L “Zbrodnia i kara” (wyparcie wyrzutów sumienia)
A1 Czasem pisarz ukazuje ewolucję bohatera, który postanawia poświęcić się dla ojczyzny i
walczyć o jej wolność. Ilustruje to przemiana opisana w Prologu do III części “Dziadów”. Dotyczy
ona Gustawa, postaci wywodzącej się z IV cz. “Dziadów”, dla którego miłość była sensem życia
w Konrada, patriotę, który poświęca wszystkie swoje myśli i działania ojczyźnie i rodakom
prześladowanym pod zaborami.

Ostateczne przesłanie Prologu - wypowiedź ducha na temat mocy, która drzemie w każdym
człowieku.
“Ludzie! każdy z was mógłby, samotny, więziony,
Myślą i wiarą zwalać i podźwigać trony.