DE CUONG ON TAP HOC KI I MON LICH SU 9
‘au 1:1 Ait ctia cdc nuée A, Phi vA Mi La- tinh 1945- nay.
- Té chire ASEAN ra ddi trong hoan canh nao? myc tiu hoat dong cia
ASEAN.
* Tinh hinh céc nuéc Dong Nam A sau chién tranh thé gidi thir 2
- Trude nim 1945, cde nuée Déng Nam A, trir Thai Lan, déu la thugc dia cita thye din
phuong Tay.
- Sau nim 1945 nhan dan nhiéu nude Déng Nam A da néi day gianh chinh quyén nhu:
In-d6-né-xi-a, Viét Nam va Lao.
gitta nhiing nim 50 thé ki XX, hau hét cdc nude trong khu vue da gianh duge
ge lap,
- Cac nuée trong khu vue bat tay vao xay dung va phat trién kinh té va da dat duge rat
nhiéu thanh tyu.
* Hoan canh ra doi:
- = Sau khi gianh dc lp va dimg truée nhimg yéu cau phat trién kinh té
cia dat nude, nhiéu nuée Déng Nam A chi truong thanh lap mot t6 ch
minh khu vc nhim cing nhau hgp téc phat trién.
- - Dé han ché anh huéng ciia cdc cudng quéc bén ngoai déi vsi khu ve, nhat
la khi cudc chién tranh xim luge cla Mi 6 Déng Duong ngay cng khong
thugn loi.
- - Ngay 8/8/1967, Hi cdc nuée Dong Nam A (vi
thinh lap tai Bang Céc (Thai Lan) véi sy tham gia cia nim nude:
In-d6-né-xi-a, Ma-lai-xi-a, Phi-lip-pin, Xin-ga-po va Thai Lan,
* Muc tiéu hoat dng cla ASEAN: Phit trién kinh té va van héa théng qua nhiing
nd Ive hop tac chung gitra c4c nude thanh vién, trén tinh than duy tri hoa binh va én
dinh khu vue.
xa hoi
lién
tit la ASEAN) duge
Cu 2: Sy phat trién kinh té Mi, Nhat Ban sau chién tranh thé gidi thir hai.
* Su phat trién kinh te ca Mi sau chién tranh thé gidi thir 2
- Tir nam 1945 dén 1950: - Mi vuon lén thanh nude tu ban giau manh nhat, dimg dau
hg thong TBCN.
+ San lugng cong nghiép: Mi chiém hon mét nita sin lugng céng nghiép toan thé
gidi (56,47% - 1948)
+ San lugng néng nghiép: My gdp 2 lan san hrong néng nghiép cua 5 nude Anh,
Phép, Tay Dit, Italia va Nhat Ban cng Jai
+ Nam trong tay 3/4 tri lugng vang thé gidi (24.6 ty USD).
+ Chiém 50% tau thuyén trén bién.
+Vé quan su: My c6 Ive lwgng quan su manh nhat thé gidi tu ban va ddc quyén vi
khi nguyén tir.theo:
- O nhiing thap nién dimg dau the gidi nhung kh6ng con gitt uu the
tuyét doi nhu truée.
-My
* Su phat trién “ than ki” ciia nén kinh té Nhat sau chién tranh thé gidi thir2_
-Trong_nhimg nam 50- 60 cita thé ki XX, nén kinh té Nhat Ban phat trién than ki,
vuon lén dimg thir 2 thé gidi tu ban sau MY.
-Vé téng san phim quéc dan, nam 1950 Nhat Ban chi méi dat 20 ty USD, nhung
dén nam 1968 di dat ti 183 ty USD...
-Nam 1990, thu nh§p binh quan theo du ngudi dat 23796 USD, vugt qua My va
dmg tht hai trén thé gigi.
-Vé cong nghiép, trong nhitng nim 1950-1960, téc d6 tang truéng binh quin hing
nim [a 15%, nhimg nim 1961-1970 la 13,5%...
-Vé néng nghiép, trong nhiing nim 1967-1969, nh’ ap dung nhing thinh tu
khoa hoe - Ki thuat hign dai, da cung cp duge hon 80% nhu cdu long thye trong
- Tir nhimg nam 70 cita thé ki XX, cing véi My va Tay Au, Nhat Ban di tré thanh,
mét trong ba trung tam kinh té - tai chinh ctia thé gidi
* Nguyén nhan din dén sur su phat trién kinh té cia Mi sau chién tranh:
-Nusec Mi 6 xa chién trudng, dugc hai dai duong 14 Dai Tay Duong va Thai Binh
Duong che ché khéng bj chién tranh tan pha.
-Trong chién tranh do duge yén 6n phat trién sin xudt va ban vii khi, hang héa cho
cée nuéc tham chién, thu duge 114 ty USD loi nhugn, tré thanh nuéc tu ban giau manh
nhat thé gidi.
-Do dat nuée khéng c6 chién tranh nén thu hat duge nhiéu nhan tai, nhiéu nha
khoa hoc trén thé gidi vé sinh séng va lim viée.
-Thita huéng nhimg thanh tyu khoa hoc - ki thudt thé gidi. Ap dung nhiing thanh
tyu cita cudc cach mang khoa hoc - ki thuat vao san xudt.
* Neuyén nhan din dén sw phat trién “thin ki” kinh té cua Nhat Ban sau chién
tranh:
-Khach quan:
+Sy phat trién chung ciia nén kinh té thé gidi.
+Nhimg thanh tyu tién b6 cia cach mang khoa hoc - ki thuat hign dai,
hé cuéc chién tranh x4m luge cia MY & Trigu Tién va Viét Nam da mang lai
cho Nhat nhiing nguén Igi khéng 16.
-Chii quan:+Truyén thong van héa, gido duc lau doi cla nguéi Nhat- San sang tiép thu nhitng
gid tri tién bé ciia thé gidi nhung van gitt duge ban sac dan toc.
xi nghiép, céng ty Nhat Ban
@ théng té chite quan ly c6 hiéu qua ci
+Vai trd quan trong cia nha nuée trong viée dé ra cde chién luge phat trién, nm
bat ding thoi co va sy didu tiét cn thiét dé dua nén kinh té lign tyc ting treéng
+Con ngudi Nhat Ban duge dao tao chu déo, c6 ¥ chi vuon Ién, cin cit lao déng,
8 cao ky Int va coi trong tiét kigm.
* Lign hé voi Viét Nam: ;
- Tiép thu, 4p dung nhing thinh tyu tién b6 cia céch mang khoa hoc ~ ki thuat hign
dgi vao cdc nganh kinh té, dic bigt li cong nghiép
- Uu tién dau tr phat trién gido duc, dao tao nhan tai cho dit nude va dim bao chat
lugng nguén lao dng trong qua trinh hdi nhap
- Nha nue luén linh hoat, mém déo, nim bit ding thdi co dé ra chién luge phat trién.
C4u 4: Nhigm vu va vai tra cia t6 chire Lién Hop Quoc.
*Nhiém vu: |
Duy tri hoa binh va an ninh thé gidi
fe dn tc trén co s& t6n trong de lap cha
kinh té, van héa, xa hi va nhin dao.
Phat trién méi quan hé hitu nghi
quyén ciia cdc dan t6c. Hop tac quéc t
*Vai tro ;
Gitt gin hoa binh va an ninh quéc 18 .
Giai quyét cdc vu tranh chap va xung d6t 6 nhiéu khu vue.
Dau tranh xéa bé cha nghia thye dan va chu nghia phan biét ching tc.
Giup dé cdc nude phat trién kinh t8,van hoa, khoa hgc ki thuat
*Lién Hop Quée gitip nhan dan Viét Nam:
Cham séc tré em, cde bi me c6 thai va nudi con nhé, tiém ching phong dic
tao nguén nhan lye, cdc dy an tréng rig, gidp cde ving bj thién tai, ngdn chan dich
AIDS,
Chuong trinh phat trién LHQ (UNDP) vién try khoang 270 trigu USD, quy nhi
déng LHQ (UNICEF) giip khoang 300 trigu USD, quy dan sé thé gidi - UNFPA gitp
86 trigu USD, t6 chite néng lwong thé gidi FAO gitp 76,7 trigu USD...
*Nhiing t6 chirc LHQ hoat déng tai VN:
UNICEF (Quy nhi dong)
FAO (Té chite lvong thye va néng nghiép)
UNESCO (Té chite vin héa, gido duc, khoa hc)
PAM (Chuong trinh long thy)
WHO: Té chite y té thé gidi* Cac xu thé phat trién ciia the gidi ngay nay: i.
MOt la: Xu thé héa hoan va hda diu trong quan hé quéc té
Hai li: Sy tan 13 ciia tr§t ty hai cye lanta va Thé gidi dang tién ti xée lip mot
‘Trat tu thé gidi moi da cuc, nhiéu trung tam.
Ba la: Dui tac déng cia céch mang khoa hoc ki thuat, hau hét cdc nude déu ra
site diéu chinh chién lge phat trién ly kinh té lam trong diém.
Bén la: Tuy hoa binh thé gidi duge cing c6, nhung tir dau nhing nim 90 ciia thé
ki XX, 6 nhiéu khu vue lai xiy ra nhimg vu xung dét quan sy hogc ndi chién gitta cdc
phe phai nhu & Lién bang Nam Tu cii,chau Phi, mét s6 nuée Trung A...
- Xu thé chung cia thé gidi ngdy nay 1a hoa binh hgp tac hitu nghj va phat
Day vira la théi co vita lA thach thite déi véi cdc dan tc
* Théi co va thach thite , nhiém vy cia Vist Nam trudc tinh hinh thé gidi hién
nay.
a.V8 thei co:
Tir sau "chién tranh lanh", béi canh chung ctia thé gidi la én dinh nén cdc nuée cé
co héi thuan lgi trong vigc xay dung va phat trién dat nude.
Tang cudng hop tac va tham gia cdc lin minh kinh té khu ve
Cac nude dang phat trién cé thé tiép thu nhiing tién b6 khoa hoc ki thuat thé gidi
va khai thée cde nguén dau tu ciia nude ngoai dé rat ngén thei gian xy dung va phat
trién dat nude.
b. Vé thach thite:
Cac nuée dang phat trién can nhan thire day di su can thiét tat yéu , va tim
con duéng, cach thite hgp li nhat trong qua trinh hi nhap quéc té, biét phat huy thé
manh cita minh.
Hau hét céc nude dang phat trién cé diém xuat phat vé kinh t6, trinh d6 dan tri va
chat Iugng ngudn lye con nhiéu han ché.
Su canh tranh quyét liét cita thi truéng thé gidi,
Van dé git gin, bio vé ban sic van héa dan tc va su két hop hai hoa giita truyén.
théng va hién dai can duge luu y
* Lign hé Viét Nam:
Tigp tue git ving dn dinh chinh tri kién dinh con duéng XHCN duéi sy lainh dao
cia Dang Céng san Vigt Nam
M6 rong hop tac quéc té vé moi mat, nhat 1d vé kinh té song van gitt dugc ban sic
vin héa dan te
Dén site phat trién Ive long san xuat nang cao trinh d6 khoa hoc ki thuat
Céng nghigp héa hign dai héa nhim dua dat nude thoat khdi nghéo nan lac hu.
Phan dau dén nim 2020 co ban tré thanh nuéc cng nghiépTrong nhiing nim qua, Dang va nha nude ta da c6 nhiing chinh sich, duong
phi hgp, nh dé, dat nude ta timg bude phat trién hda nhdp din vao ddi séng khu ve
va thé gidi
Cf4u 5: Lap dug bang théng ké nhitng thanh twu tiéu biéu trén cdc linh vue, cach
mang khoa hoc ki thuat tir nim 1945 dén nay.
- Khoa hge co bin nhu Todn hoe, Vat li, Héa hoe va Sinh hoc
(3/1997 citu B6-li ra doi bang phuong phap sinh san v6 tinh; 6/2000 céng bd ban dd
gen ngudi (hoan chinh 4/2003).
- Céng cu san xudt méi nhu: May tinh dign tir, may tu d6ng va hé théng may ty dong,
~ Nhiing nguén nang Iugng méi hét ste phong pha nhu: Nang lugng nguyén ti, ning
lugng mit tréi, nang lugng gié, ...
- Nhiing vat ligu moi nhu: Chat Polime (chat déo), nhimg vat ligu siéu bén, siéu nhe,
siéu dan, siéu ctmg, ...
ie “cach mang xanh” trong néng nghiép voi cdc bign phap co gidi héa, dign khi
ha...
- Giao théng van tai va thong tin lién lac (may bay siéu 4m khéng 1d, tau héa téc do
cao, mang Internet, ...).
Chinh phuc vii tru: + V@ tinh nhan tgo (1957).
+ 1961, con ngudi da bay vio vii try.
+ Con ngudi dit chan lén mat trang (1969).DE CUONG ON TAP HOC KII MON KICH SU 9
NAM HOC 2022-2023
Cau 1: Khu vue Déng Nam A cé bao nhiéu nude? Hay ké tén . Té chite
ASEAN ra dai trong hoan canh nao?
* Khu vue Déng Nam A hign nay c6 11 nude. Dé 1a: In-d6-né-xi-a, Ma-lai-xi-a,
Phi-lip-pin, Xin-ga-po, Thai Lan, Bru-nay, Viét Nam, Lao, Campuchia,
Mi-an-ma va Déng Timo.
*Hoan canh ra ddi ciia to chite ASEAN:
+ Sau Chién tranh thé gidi thir hai, cdc nuéc Dong Nam A déu gianh déc 14
sé nude c6 nhu cau hop tac dé cling nhau phat trién kinh té.
ih huéng cua céc cudng quéc bén ngoai déi véi khu vyc
+ Trong béi canh cac t6 chitc khu vuc hoat déng c6 higu qua, tiéu biéu la EEC.
=> Ngly 8 - 8 - 1967, h@i cde quéc gia Dong Nam A (ASEAN) duge thanh
lap tai Bang Céc (Thai Lan) véi sy tham gia cia 5 nude: In-dé-né-xi-a,
Ma-lai-xi-a, Phi-lip-pin, Xin-ga-po va Thai Lan.
Cau 2: Nhiing nét néi bat tinh hinh chung cia cdc nude Dong Nam A truée
va sau nim 1945. Muc tiéu hoat déng ciia ASEAN 1a gi
- Trude nim 1945 cdc nuéc Dong Nam A, trit Thai Lan dau 1a thude dia cua thye
dan phuong Tay
- Sau nim 1945 va kéo dai hau nhw trong ca nira sau thé ki XX, tinh hinh Déng
Nam A dién ra phirc tap va cang thang. uw kién tiéu biéu:
+ Nhan dan nhiéu nuée Déng Nam A da néi day gianh chinh quyén nhw
Indonexia, Viét Nam, Lao tir thang 8 dén thing 10 nam 1945
+ Dén gitta nhimg nim 50 cia thé ki XX, hau hét cdc nude trong khhu vue da
gianh duge d6c
+ Tur nhiing nim 1950, trong béi canh chién tranh lanh, tinh hinh Déng Nam A
tré nén cng thang, chu yéu do su can thiép cua Mi
+ Mi thanh lap khéi quan sy SEATO (1954), nhim day Idi anh huéng cia CNXH
va phong trao giai phéng dan t6c d6i voi Dong Nam A
+ Mi di tién hanh cuéc chién tranh x4m luge Viét Nam kéo dai 20 nam (1954 —
1975)
*Muc tigu hoat dong cia ASEAN: phat trién kinh té va van héa thong qua nhiing
nd Iyc hgp téc chung gitta cae nuée thanh vién, trén tinh than duy tri hoa binh va
6n dinh khu ve
C4u 3: Sw phat trién kinh té Mi, NI
Nhat Ban
1945 — 1950: Thi ky phuc hi kinh té: kinh té phat trién cham chap va phy thudc
chat ché vao kinh té MY.
Tir thang 6-1950, sau khi My phat d6ng chién tranh x4m luge Triéu Tién, kinh té
Nhat phat trién nhanh chéng nhé nhing don dat hang quan sy ciia MY,
Ban sau chién tranh thé giéi thir hai.Tw nhiing nam 60: do My sa lay trong chien tranh xam luge Viét Nam, kinh
Nhat cé co héi phat trién “thin ky”, dudi kip rdi vugt cdc nué u, vuon lén
dimg hang thir 2 sau Mj trong thé gidi TRCN
Tw nhiing nam 70 tré di: Nhat tre thanh mét trong ba trung tam kinh té — tai
chinh cia thé gidi, tré thanh mét siéu cudng kinh té. Nhiéu ngudi goi ld “Than ky
Nhat Ban”.
Mi
Tro thanh nude tu ban gidu manh nhat thé gidi
Vé céng nghiép: chiém hon mét nia san long céng nghiép toan thé gidi
Vé néng nghiép: cé san lugng néng nghiép gap 2 lan cia 5 nuée Anh, Phap, Tay
Bite, Italia, ng lai.
Nam trong tay 3/4 trit long vang thé gidi
‘Vé quan su: cé lye lugng quan sy manh nhat thé gi
nguyén tir
dc quyén vi khi
Cau 4: Phan tich doe nguyén nhan din dén sw phat trién kinh té Mi, Nhat
Ban
Mi
Lanh thé rng én, tai nguyén thién nhién phong pha, nguén nhan lye déi dao, ki
thuat cao, nang d6ng, sang tao
Loi dung chién tranh dé lim giau, thu loi nhudn tir buén ban vii khi
Ap dung thanh twu KH-KT dé nang cao nang suat lao dong
Cac t6 hop céng nghiép — quan sy, cdc céng ty, tap doan tu ban lung doan Mi cé
stte sin xuat, canh tranh Ién va cé higu qua trong va ngoai nuéc
Cc chinh sdch va bién phdp diéu tiét ca nha nude dong vai trd quan trong trong
thc day kinh té Mi phat trién
Nhat Ban
- Truyén théng vin hod, giao duc lau déi cia ngudi Nhat - sin sang tiép thu
nhiing gid tri tién b6 cua thé gidi nhung van gitt duge ban sic dan t6
- Hé théng t6 chitc quan li cé higu qua cia cdc xi nghigp, cng ti Nhat Ban.
- Vai tré quan trong cia Nha nusc trong viée dé ra cdc chién luge phat trién, nam
bat ding théi co va su diéu tiét cdn thiét dé dua nén kinh té lién tue ting truéng.
- Con nguai Nhat Ban duge dao tao chu dao, cé ¥ chi von Ién, can ct lao dong,
48 cao ki luat va coi trong tiét kiém.
* Bai hoc kinh nghiém cho Viét Nam:Cau 5: Nhigm vy va vai tro cia to chire Lién Hop Quoc. Cac xu thé phat
trién ciia thé gidi ngay nay.
* Nhiém vy va vai tro cila t6 chite Lién Hop Quéc
- Nhigm vu: duy tri héa binh Thé gidi, phat trién méi quan hé gitta cae nude da
trén co s6 tén trong chi quyén, déc lap gitta cae quéc gia. Thyc hign sy hgp tac
quéc té vé kinh té, van héa, xa hdi, va nhan dao
- Vai tro:
Git gin hoa binh, an ninh quéc té. Gép phan giai quyét cdc vu tranh chdp, xung
d6t khu vuc.
tranh x6a bé chi nghia thyc din va chi nghia phan biét chiing t6c.- Phat
ic méi quan hé, giao hu.
Gitp dé cdc nuée phat trién kinh té, van hoa, khoa hoc- ki thuat... nhat 1a déi véi
cdc nuée A, Phi, Mi La-tinh.
* Céc xu thé phat trién cua thé gidi ngay nay:
- Xu thé hoa hodn, héa diu trong quan hé quéc té
- X4c lap m6t trat tu thé gidi mdi, da cuc, nhiéu trung tam.
Cac nude déu ra strc diéu chinh chién luge phat trién lay kinh té lam trong
diém.
- Dau nhiing nam 90 cia thé ki XX, 6 nhiéu khu vuc lai xay ra nhimg vu xung
d6t quan su hoac ni chién gitta cde phe phai.
— Xu thé chung ciia thé giéi ngay nay 14 héa binh dn dinh va hop tc phat trién
kinh t&. Day vita 1a thai
Néu nhiing hoat déng Lién hgp quéc da lam dé gitp 46 Vigt Nam?
chite Lién hgp quéc (9 - 1977), quan hé
va Lién hop quéc ngay cang phat tri
- Lién hgp quéc da cé nhiéu viée 1am thiét thuc dé gitp dé nhan dan Viét Nam
trén nhiéu mat: kinh té, gido duc, méi trudng, nhdn dao... thong qua cdc t6 chite
cia Lién hop quéc cé mat & Vist Nam: FAO (Té chite néng - Iwong thyc),
UNICEF (Quy nhi déng Lién hgp qui
- Hign nay, c6 nhiéu co quan chuyén mén ciia Lién hop quéc dang hoat dong cd
higu qua 6 Vigt Nam nhu: Chuong trinh Phat trién Lign hop quéc (UNDP), Té
chife Van héa Khoa hoc Giéo duc (UNESCO), Ngan hang thé gidi (WB), Quy
tién t8 Quéc té (IMF), Té chtre y gidi (WHO),...
Cu 6: Thdi co va thach thie d6i voi Vigt Nam:
co:
+ Mé cita thu hut vén dau tu, hoc hoi kinh nghiém quan ly cia cdc nude tién tién
trén thé gidi, chuyén giao céng nghé => rat ngin khoang cach véi cdc nude trén
thé gidi.
+ Cé co héi tiép cAn, giao liu véi cdc nén van héa, gido duc & cdc quéc gia tién
tién;
+ Chung tay gidi quyét nhing van dé mang tinh toan cau, dam bao én dinh chinh
trj cia quéc gia, khu vue.- Thach thite:
+ Mé cita gia nhdp thi trudng thé gidi, Viét Nam phai déi
quyét liét cua cdc nén kinh té 16n trén thé gidi nhu Mi, E
Quée, NICs...
+ Sy giao liu van héa tiém an nguy co dénh mit ban sac dan téc.
+ Quan hé gitta cdc nuée 1én luén luén an chita nhimg mau thuan bat déng.
Thach thite dit ra cho Viét Nam 1a phai giai quyét hai hoa méi quan hé véi cdc
nuée lén dé dam bao téi da Igi ich quéc gia dan téc.
=> Néu khéng nam duge théi co, vugt qua thach thite thi Viét Nam sé cé nguy co
bj tut hau.
véi sy canh tran
, Nhat Ban, Trung