2
 
 
 
 
 

Determinantes
 
 

 
Determinantes   
 
 
 
 
 

ACTIVIDADES 
1. Página 36 
-3 2
a)  A = = (-3) ⋅ (-4) - 2 ⋅ 5 = 12 - 10 = 2  
5 -4

2 0 5
b)  B = 1 1 -2 = 2 ⋅ 1⋅ 1+ 0 ⋅ (-2) ⋅ (-1) + 5 ⋅ 1⋅ 1- 5 ⋅ 1⋅ (-1) - 0 ⋅ 1⋅ 1- 2 ⋅ (-2) ⋅ 1 = 16  
-1 1 1

 
2. Página 36 
4 2x
a) = 4 ⋅ (-2) - 2 x ⋅ 1 = -8 - 2 x -2 x - 8 = 0 x = -4  
1 -2

3 -2 -3
b) 2 x -5 = 3 ⋅ x ⋅ 2 + (-2) ⋅ (-5) ⋅ 1+ (-3) ⋅ 2 ⋅ 1- (-3) ⋅ x ⋅ 1- (-2) ⋅ 2 ⋅ 2 - 3 ⋅ (-5) ⋅ 1 = 9 x + 27 9 x + 27 = 0 x = -3  
1 1 2

 
3. Página 37 
-1 7 4
2 1 -2 = (-1) ⋅ 1⋅ 1+ 7 ⋅ (-2) ⋅ 2 + 4 ⋅ 2 ⋅ (-1) - 4 ⋅ 1⋅ 2 - 7 ⋅ 2 ⋅ 1- (-1) ⋅ (-2) ⋅ (-1) = -57  
a) 
2 -1 1

b) |A|   |At|    57 

c) |2A|   23 |A|   8 ∙ ( 57)    456 
d) | A|   ( 1)3 |A|    ( 57)   57 
 
4. Página 37 
t
æ a c ö÷ æç a b÷ö a c a b 2
a)  ççç ÷÷ = ç ÷÷  →  = =-  
èçb d ø÷ çèc d ÷ø b d c d 3

a 3b a b
b)  = 3⋅ = -2  
c 3d c d

5b 5d b d a c a b
c)  = 3 ⋅ 5⋅ = 3 ⋅ 5 ⋅ (-1) ⋅ = 3 ⋅ 5 ⋅ (-1) ⋅ = 10  
3 a 3c a c b d c d

 
5. Página 38 
3a b + 2a c - a a b + 2a c - a a b c
3d e + 2d f - d = 3 ⋅ d e + 2d f - d = 3 ⋅ d e f = 3 ⋅ (-2) = -6  
3g h + 2g i - g g h + 2g i - g g h i

 
   

43
   
   
   
   
   
   

Determinantes
Determinantes 2
   
   
   
   
   
   

6. Página 38 
1
F '2 =F2 - F1
2 -2 -6 2 2 -2 -6 2 -2 -6
F '3 =F3 +F1 F '3 =F3 +F2
1 1 -2 = 0 2 1 = 0 2 1 = 2 ⋅ 2 ⋅ (-1) = -4  
-2 0 4 0 -2 -2 0 0 -1
1
F '2 =F2 - F1
4 8 -1 4
8 -1 4 1
F '3 =F3 + F1
2 5
2 1 1 = 0 0 =0  
4
1
-4 -2 0 0 0
2

 
7. Página 39 
a a +1 a + 2 a a a a 1 a a a 2 a 1 2 a 1 2 F'3 =F3 -F2 a 1 2
F'2 =F2 -F1
a a+3 a+4 = a a a + a 3 a + a a 4 + a 3 4 = 0+0+0+ a 3 4 = 0 2 2 =0  
a a+5 a+6 a a a a 5 a a a 6 a 5 6 a 5 6 0 2 2

 
8. Página 39 
æ7 8 0ö÷ æç 0 3 1ö÷ æç-16 21 23ö÷ 7 8 0
çç ÷ç ÷ ç ÷
A ⋅ B = çç0 -7 3÷÷÷ ⋅ çç-2 0 2÷÷÷ = çç 23 12 -14÷÷÷   A = 0 -7 3 = 7 ⋅ (-7) ⋅ 10 + 8 ⋅ 3 ⋅ 1 = -466
çç ÷÷ çç ÷÷ çç ÷÷
èç 1 0 10ø÷ èç 3 4 0ø÷ èç 30 43 1ø÷ 1 0 10
0 3 1
B = -2 0 2 = 3 ⋅ 2 ⋅ 3 + 1⋅ (-2) ⋅ 4 = 10   A ⋅ B = -466 ⋅ 10 = -4 660  
3 4 0

-16 21 23
A⋅ B = 23 12 -14 = (-16) ⋅ 12 ⋅ 1+ 21⋅ (-14) ⋅ 30 + 23 ⋅ 23 ⋅ 43 - 23 ⋅ 12 ⋅ 30 - 21⋅ 23 ⋅ 1- (-16) ⋅ (-14) ⋅ 43 = -4 660  
30 43 1

 
9. Página 40 
1 -1 2 0 1 -1 2 0
1 -1 2 0 F '2 =F2 -2 F1 1 -1 2 0 4
F ''3 = F '3 - F2
F '3 =F3 -3 F1 3 0 3 -1 1 0 3 -1 1
2 1 3 1 F '4 =F4 -2 F1 0 3 -1 1 F ''4 =F '4 -F2 F '''4 =F ''4 +6 F ''3 æ -2 ö
a) = = 2 5 = 2 5 = 1⋅ 3 ⋅ ççç ÷÷÷ ⋅ 9 = -18  
3 1 4 3 0 4 -2 3 0 0 - 0 0 - è 3 ø
3 3 3 3
2 1 7 0 0 3 3 0
0 0 4 -1 0 0 0 9

1 2 3 4
1 2 3 4 F '2 =F2 -2 F1 1 2 3 4
F '3 =F3 -F1 2
F ''4 =F '4 - F '2 0 -3 -4 -7
2 1 2 1 F '4 =F4 -3 F1 0 -3 -4 -7 3
b) = = 0 0 1 1 =0  
1 2 4 5 0 0 1 1
16 16
3 4 1 2 0 -2 -8 -10 0 0 - -
3 3

 
10. Página 40 
1 1 1 2 1 1 1 2 F '2 =F2 -F1 1 1 1 2
F '3 =F3 -F1 F ''3 =F '3 +2 F '2
1 2 -3 8 F3 «F4 1 2 -3 8 F '4 =F4 -aF1 0 1 -4 6 F ''4 =F '4 +(1+a ) F '2
= - = - =  
a - 1 -1 1 1 -1 1 -2 0 -2 0 -4
1 -1 1 -2 a -1 - 1 1 0 -1- a -1- a 1- 2a

   

44
 
 
 
 
 
 

Determinantes 22
 
 
 
 
 
 

1 1 1 2 1 1 1 2
æ 5+5 a ÷ö ''
F '''4 =F ''4 -ççç ÷F
0 1 -4 6 è 8 ÷ø÷ 3 0 1 -4 6
=- = - = -1⋅ 1⋅ (-8) ⋅ (2 - a)  
0 0 -8 8 0 0 -8 8
0 0 -5 - 5a 7 + 4 a 0 0 0 2- a

Por tanto, el determinante será 0 si y solo si a   2. 
 
11. Página 41 
2 6
a) a 21 = 3             b) a 21 = = 14 - 18 = -4  
3 7

 
12. Página 41 
8 2 8 2
a) A12 = (-1)1+2 ⋅ 1 = -1       b) A12 = (-1)1+2 ⋅ =- = -(8 ⋅ (-1) - 2 ⋅ (-2)) = 4  
-2 -1 -2 -1

 
13. Página 42 
5 -4 0
-1 1 4 1
a) 4 -1 1 = 5 A11 + (-4) A12 + 0 A13 = 5 ⋅ (-1)1+1 + (-4)(-1)1+2 = 5(3 - 2) + 4(-12) = -43  
2 -3 0 -3
0 2 -3

5 -4 0
4 -1 1 = 15 - 10 - 48 = -43  
0 2 -3

3 -2 1
4 6 2 6 2 4
b) 2 4 6 = 3 A11 - 2 A12 + 1A13 = 3 ⋅ (-1)1+1 - 2 ⋅ (-1)1+2 + 1⋅ (-1)1+3 = 
-1 2 1 2 1 -1
1 -1 2

  = 3(8 + 6) + 2(4 - 6) + (-2 - 4) = 32  

3 -2 1
2 4 6 = 24 - 12 - 2 - 4 + 18 + 8 = 32  
1 -1 2

 
14. Página 42 
1 0 -1 2
3 2 -2 2 3 -2 2 3 2
2 3 2 -2
a) = 1A11 + (-1) A13 + 2 A14 = (-1)1+1 4 2 1 - (-1)1+3 2 4 1 + 2(-1)1+4 2 4 2 =   
2 4 2 1
1 5 -3 3 1 -3 3 1 5
3 1 5 -3
  = -43 - 21- 2 ⋅ 4 = -72  

-1 3 2 -1
2 -2 1 3
b) = (-1) A11 + 2 A21 + 7 A41 =  
0 -5 10 4
7 -8 9 -2
-2 31 3 2 -1 3 2 -1
               = (-1) ⋅ (-1)1+1 -5 10 4 + 2(-1)2+1 -5 10 4 + 7(-1)4+1 -2 1 3 = 
-8 9 -2 -8 9 -2 -5 10 4
                   = (-1) ⋅ 175 + 2 ⋅ (-1)3 ⋅ (-287) + 7 ⋅ (-1)5 ⋅ (-77) = 938    

45
  
 
 
 
 
 

Determinantes
Determinantes 2
 
 
 
 
 
 

15. Página 43
1 2 3 4 1 2 3 4
1+ a 2 + a 3 + a 4 + a F'2 =F2 -F1 a a a a
= =0
a a a a a a a a
5 6 7 8 5 6 7 8

16. Página 43
1 a 5 7
0 2 a 6
= 1⋅ 2 ⋅ 3 ⋅ 4 = 24
0 0 3 a
0 0 0 4

17. Página 44
1 2 -3 - 4
-1 - 2 3 4
=0
1 0 1 0
0 -1 0 -1

-2 3 4 -1 3 4 -1 -2 4 -1 -2 3
0 1 0 =6 1 1 0 =4 1 0 0 = -6 1 0 1 = -4
-1 0 -1 0 0 -1 0 -1 -1 0 -1 0

2 -3 -4 1 -3 -4 1 2 -4 1 2 -3
0 1 0 = -6 1 1 0 = -4 1 0 0 =6 1 0 1 =4
-1 0 -1 0 0 -1 0 -1 -1 0 -1 0

2 -3 -4 1 -3 -4 1 2 -4 1 2 -3
-2 3 4 =0 -1 3 4 =0 -1 -2 4 =0 -1 -2 3 =0
-1 0 -1 0 0 -1 0 -1 -1 0 -1 0

2 -3 -4 1 -3 -4 1 2 -4 1 2 -3
-2 3 4 =0 -1 3 4 =0 -1 -2 4 =0 -1 -2 3 =0
0 1 0 1 1 0 1 0 0 1 0 1
1 2 1 -3 1 -4 1 2 1 -3
=0 =0 =0 = -2 =4
-1 -2 -1 3 -1 4 1 0 1 1

1 -4 1 2 1 -3 1 -4 -1 - 2
=4 = -1 =0 = -1 =2
1 0 0 -1 0 0 0 -1 1 0

-1 3 -1 4 -1 -2 -1 3 -1 4
= -4 = -4 =1 =0 =1
1 1 1 0 0 -1 0 0 0 -1

1 0 1 1 1 0 2 -3 2 -4
= -1 =0 = -1 =0 =0
0 -1 0 0 0 -1 -2 3 -2 4

2 -3 2 -4 2 -3 2 -4 -2 3
=2 =0 = -3 = -6 = -2
0 1 0 0 -1 0 -1 -1 0 1

-2 3 0 1 -3 - 4 -3 - 4 -3 - 4
=3 =1 =0 =4 =3
-1 0 -1 0 3 4 1 0 0 -1

3 4 3 4 1 0 -2 4 -2 4
= -4 = -3 = -1 =0 =6
1 0 0 -1 0 -1 0 0 -1 -1

0 0
=0 Y cada uno de los elementos de la matriz es un menor de orden 1.
-1 - 1

46
 
 
 
 
 
 

Determinantes 22
 
 
 
 
 
 

18. Página 44 
2 -1
a) = -6 + 4 = -2 ¹ 0 ; por tanto, el rango de A es 2. 
4 -3

1 4
b) = 4 + 4 = 8 ¹ 0 ; por tanto, el rango de B es 2. 
-1 4

 
19. Página 45 
1 1
a) = 1+ 1 = 2 ¹ 0 → Rango ≥ 2 
-1 1

1 1 1 1 1 1
-1 1 1 = 0  y  -1 -1 1 = 0 → Rango   3 
1 -1 -1 1 1 -1

Por tanto, el rango de la matriz A es 2. 
2 -1
b) = 2 + 3 = 5 ¹ 0 → Rango ≥ 2 
3 1

2 -1 1 2 -1 1
3 1 4 = 0 ,  3 1 4 = 0  → Rango   3 
12 4 16 6 2 8

Por tanto, el rango de la matriz B es 2. 
 
20. Página 45 
1 -1
a)  = 1+ 2 = 3 ¹ 0 → Rango ≥ 2 
2 1

1 -1 2
2 1 3 = m - 15 + 4 - 10 + 2m - 3 = 3 m - 24  →  3m- 24 = 0 → m = 8  
5 1 m

1 -1 2
2 1 m = 6 - 5m + 4 - 10 + 12 - m = -6 m + 12  →  -6m + 12 = 0 → m = 2
5 1 6

1 2 2
2 3 m = 18 + 10 m + 4 m - 30 - 24 - m2 = -m2 + 14 m - 36  →  -m2 + 14m - 36 = 0 → m = 7 13  
5 m 6

Ningún valor de m anula los tres menores de orden 3 simultáneamente, luego el rango de A es 3. 
1 2
b)  = 1- 2 = -1 ¹ 0 → Rango ≥ 2 
1 1

1 2 1
1 1 m = 1+ 2m + m - 1- 2 - m2 = -m2 + 3 m - 2  →  -m2 + 3m - 2 = 0 → m = 1 y  m = 2  
1 m 1

11 m ì m = -1
ï
ï
ï
1m 1 = m + m - 1+ m2 - m2 ( m - 1) - 1- m = -m3 + 2m2 + m - 2  →  -m3 + 2 m2 + m - 2 = 0 ï
ím = 1  
ï
ï
m -1 m 1 ïm = 2
ï
î
1 2 1
1 m 1 = m + 2( m - 1) + m - m( m - 1) - 2 - m = -m2 + 4m - 4  →  -m2 + 4m - 4 = 0 → m = 2  
m -1 m 1

   

47
   
   
   
   
   
   

Determinantes
Determinantes 2
   
   
   
   
   
   

1 1 2
ì
ï
ï m=0
1 m = 1+ 2m( m - 1) + m - ( m - 1) - 2 - m2 = m2 - 2m  →  m2 - 2m = 0
1 í  
ï
îm = 2
ï
m -1 m 1

Solo el valor m   2 anula los cuatro menores de orden 3 simultáneamente, luego el rango de B es 3 para todo 
valor m ≠ 2, y para m   2, el rango de B es 2. 
 
21. Página 46 
æ 1 -3÷ö æ 2 -1ö÷ æ -1 3÷ö
a) Adj(A)  ççç ÷÷  
÷
      b) Adj(B)  ççç ÷÷    
÷
    c) Adj(C)  ççç ÷÷  
èç-1 -2ø èç-3 1ø èç-2 -5÷ø

 
22. Página 46 
æ 5 6 4 6 4 5 ö÷
çç - ÷
çç 6 8 8 8 8 6 ÷÷÷
çç ÷÷ æ 4 16 -16÷ö æ 4 2 -3÷ö
ç 2 3 1 3 1 2 ÷÷÷ ççç ÷ çç ÷
Adj(A)  ççç- - ÷÷ = çç 2 -16 10÷÷÷ → Adj( A)t = çç 16 -16
çç
6÷÷÷  
çç 6 8 8 8 8 6 ÷÷ ç ÷÷ ÷÷
çç ÷ çè-3 6 -3÷ø çè-16 10 -3÷ø
çç 2 3 1 3 1 2 ÷÷÷
ç - ÷÷
çè 5 6 4 6 4 5 ø÷

æ 1 2 3÷ö æ 4 2 -3ö÷ æç-12 0 0÷ö

çç ÷ çç ÷ ç ÷
A ⋅ Adj( A)t = çç4 5 6÷÷÷ ⋅ çç 16 -16 6÷÷÷ = çç 0 -12 0÷÷÷  
çç ÷÷ çç ÷÷ çç ÷÷
èç8 6 8÷ø çè-16 10 -3ø÷ èç 0 0 -12÷ø

1 2 3 æ 0÷ö æ ö
çç-12 0
÷ çç 1 0 0÷÷
4 5 6 = 40 + 96 + 72 - 120 - 64 - 36 = -12      A ⋅ Adj( A)t = çç 0 -12 0÷÷÷ = -12 ⋅ çç0 1 0÷÷÷  
çç ÷÷ çç ÷÷
8 6 8 çè 0 0 -12ø÷ èç0 0 1÷ø

 
23. Página 47 
1 1 -1 æ1 0 0 ÷ö æ 1 1 0 ÷ö
çç ÷ çç ÷
a) A = 0 -1 1 = 1  →  Adj( A) = çç 1 1 2 ÷÷÷ → Adj( A)t = çç0 1 -1÷÷÷  
çç ÷÷ çç ÷
0 -2 1 çè0 -1 -1÷ø çè0 2 -1÷÷ø

æ 1 1 0 ÷ö æ 1 1 0 ÷ö
1 1 çç ÷ çç ÷
A-1 = Adj( A)t = ⋅ çç0 1 -1÷÷÷ = çç0 1 -1÷÷÷  
A 1 çç ÷÷ çç ÷÷
èç0 2 -1÷ø çè0 2 -1÷ø

3 5 -1 -7 1 1 0 -1 1 1 0 -1
1 4 3
-1 0 4 4 F4 «F1 -1 0 4 4 0 1 4 3
b) B = =- =- = -1⋅ -1 -1 0 = -(4 + 3 + 6 - 16) = 3  
2 1 -1 -2 2 1 -1 -2 0 - 1 -1 0
2 -1 -4
1 1 0 -1 3 5 -1 -7 0 2 -1 -4

æ 0 -3 3 -3ö÷ æ 4 -4÷ö
çç ÷ çç 0 1
÷
çç 1 -4 4 -3÷÷÷ çç-3 -4 -13 31÷÷÷
Adj( B) = çç ÷  →  Adj( B)t = çç
÷ ÷÷  
çç 4 -13 10 -9÷÷÷ çç 3 4 10 -25÷÷÷
ççç-4 ÷÷ ç
ç 24ø÷
÷
è 31 -25 24ø èç-3 -3 -9

æ 1 4 4ö
çç 0 - ÷÷÷
æ 0 ç
ç 3 3 3 ÷
çç 1 4 -4ö÷ ç ÷÷
÷÷ çç 4 13 31÷÷÷
1 ççç-3 -4 -13 ÷
31÷ çç-1 - - ÷
÷÷ = ç 3 ÷÷÷  
-1
B = ç 3 3  
3 çç 3 4 10 -25÷÷÷ ççç
ç 4 10 25 ÷÷
ççè-3 -3 -9
÷ ç
24÷ø çç 1 - ÷÷÷
çç 3 3 3 ÷÷
çç-1 -1 -3 ÷
è 8÷÷ø

48
 
 
 
 
 
 

Determinantes 22
 
 
 
 
 
 

24. Página 47 
1 0 -1
ì
ï
ï m=1
a) A = 0 m 3 = -m2 + 4 m - 3  →  -m2 + 4m - 3 = 0 í  → A es invertible si y solo si  m ¹ 1  y  m ¹ 3 . 
ï
îm = 3
ï
4 1 -m

2 -1 m
ì
ï
ï m=1
b) B = m 3 4 = 12 - 12 - m2 - 9 m + 2m + 8 = -m2 - 7m + 8  →  -m2 - 7m + 8 = 0 í  → B es invertible si y 
ï
îm = -8
ï
3 -1 2
solo si  m ¹ 1  y  m ¹ -8 . 
 

SABER HACER 
25. Página 48 
1+ x 1 1
ì
ï
ï x = -3
a) 1 1+ x 1 = (1+ x )3 + 1+ 1- (1+ x ) - (1+ x ) - (1+ x ) = x 3 + 3 x 2  →  x 3 + 3 x 2 = 0 í  
ï
îx = 0
ï
1 1 1+ x

x 0 -1
ïìï x = -1
b) -2 1 1 = x 2 - 1  →  x 2 - 1= 0 í
ïïî x = 1
-1 0 x

x 1 0 x -1 0 2
c) 1 x -1 + 1 2 0 = x 2 - 3 + 2( x - 1) + 4 - 4 x = x 2 - 2 x - 1  →  x 2 - 2 x - 1 = -2 → x 2 - 2 x + 1= 0 → x = 1  
2 0 1 x 2 1

 
26. Página 48 
1 1 1
3 3 3 1 1 1 æ 1 1 1 1 1 1 ö÷
2 2 çç ÷ 2 4
a + d b + e c + f = ⋅ a + d b + e c + f = çç a b c + d e f ÷÷÷ = ⋅ (2 + 0) =  
3 3 çç ÷ 3
÷ 3
2d 2e 2f d e f çè d e f d e f ø÷

 
27. Página 49 
-1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1
F'2 =F2 +F1
1 9 -1 -1 -1 F'3 =F3 +F1 0 8 -2 -2 -2
1 1 9 -1 -1 F'n =Fn +F1 0 0 8 -2 -2
= = -1⋅ 8 ⋅ 8 ⋅ ... ⋅ 8 = -8 n-1   

1 1 1 9 -1 0 0 0 8 -2
1 1 1 1 9 0 0 0 0 8
n 1 6 1  
|An|    8  → |A6|    8     32 768 
 
28. Página 49 
m m - 1 m( m - 1)
m 1 m = m( m - 1) + m2 ( m - 1) + m2 ( m - 1) - m2 ( m - 1) - m( m - 1)2 - m2 = m2 - 2m = m( m - 2)   
m 1 m -1
ïìïm = 0
m( m - 2) = 0 í      Si  m ¹ 0  y  m ¹ 2 , el rango de la matriz A es 3. 
ïïîm = 2
æ0 -1 0÷ö æ2 1 2ö÷
çç ÷ çç ÷
Si m   0 →  A = ççç0 1 0÷÷÷ , que tiene rango 2.    Si m   2 →  A = ççç2 1 2÷÷÷ , que tiene rango 2.
çç ÷÷ ÷çç ÷
è0 1 -1÷ø è2 1 1ø÷

49
   
   
   
   
   
   

Determinantes
Determinantes 2
   
   
   
   
   
   

29. Página 50 
3 -1
= 3 ¹ 0 → Rango ≥ 2 
3 0

3 3 1
k 3 -1 = -9 + 3k - 9 + 9 = 3k - 9  →  3k - 9 = 0 → k = 3  
3 3 0

1 3 1
k 3 -1 = 9 + 3k 9 + 3k = 0 k = -3  
-1 3 0

Como no hay ningún valor que anule simultáneamente todos los menores de orden 3, el rango de A es 3. 
 
30. Página 50 
m -1 1 1 ì m = -1
ï
ï
ï
A= 1
2
m - 1 1 = m( m - 1) + 1- m - ( m - 1) = m3 - 2m2 - m + 2  →  m3 - 2m2 - m + 2 = 0 ï
ím = 1  
ï
ï
0 1 m ïm = 2
ï
î

Por tanto, A es invertible si y solo si  m ¹ -1 ,  m ¹ 1  y  m ¹ 2 . 
 
31. Página 50 
æ0 -1 1ö÷ æ1 3 2ö÷
çç ÷ çç ÷
Tomamos  A = ççç 1 3 0÷÷÷  y  B = çç-1 -1 0÷÷÷ . 
çç ÷÷ çç ÷÷
è0 1 0ø÷ èç 0 2 2ø÷

A ⋅ X = B → A-1 ⋅ A ⋅ X = A-1 ⋅ B → X = A-1B  

Vamos a calcular  A-1 : 
0 -1 1 æ0 1 -3÷ö æ0 1 -3÷ö æ 1 3 2ö÷ æç-1 -7 -6ö÷
çç ÷ çç ÷ çç ÷ ç ÷
A = 1 3 0 = 1 ,  A-1 = çç0 0 1÷÷÷  →  X = A-1 ⋅ B = çç0 0 1 ÷÷÷ ⋅ çç-1 -1 0÷÷÷ = çç 0 2 2 ÷÷÷  
çç ÷÷ çç ÷÷ çç ÷÷ çç ÷÷
0 1 0 çè 1 0 1÷ø çè 1 0 1 ø÷ èç 0 2 2ø÷ èç 1 5 4 ø÷

 
32. Página 51 
æ2 0 1ö÷ æ1 0 0÷ö æ ö
çç ÷ çç ÷ çç 1 -3 -2÷÷
Consideramos  A = ççç 1 3 -1÷÷÷ ,  B = ççç3 0 -1÷÷÷  y  C = ççç0 -1 0÷÷÷ . 
ç ÷÷ ç ÷÷ ç ÷÷
èç2 1 0ø÷ èç2 1 3÷ø èç 2 0 2÷ø

AX + B = C2 → AX = C2 - B → A-1 AX = A-1(C 2 - B)  →  X = A-1(C 2 - B)  

æ-1 -1 3 ÷ö
1 çç ÷
A = -3  y  A-1 = çç 2 2 -3÷÷÷  
3 çç ÷÷
çè 5 2 -6÷ø

æ-1 -1 3 ÷ö éêæ 1 -3 -2÷ö æ 1 0 öù

2
0÷ú æ-1 -1 3 ÷ö éæ-3 0 -6÷ö æç 1 0 0ö÷ù
1 ççç ÷÷ êçç ÷ çç
÷ ÷ 1 çç
÷ú ÷ êçç ÷ ç ÷ú
-1 2
X = A ( C - B) = ç 2 ç ç
2 -3÷÷⋅ êç0 -1 0÷÷ - ç3 0 -1÷ú ÷ = çç 2 2 -3÷÷÷ ⋅ êêçç 0 1 0÷÷÷ - çç3 0 -1÷÷÷úú =  
3 çç ÷÷ êçç ÷÷ çç ÷÷ú 3 çç ÷÷ çç ÷÷ çç ÷÷
çè 5 2 -6÷ø êçè 2 0 2÷ø çè2 1 3÷øú èç 5 2 -6÷ø êêëçè 6 -6 0÷ø çè2 1 3ø÷úúû
ë û
æ-1 -1 3 ÷ö æ-4 0 -6÷ö æ 19 -22 -4 ÷ö
1 çç ÷ çç ÷ 1 çç ÷
= çç 2 2 -3÷÷÷ ⋅ çç-3 1 1÷÷÷ = çç-26 23 -1 ÷÷÷    
3 çç ÷÷ çç ÷÷ 3 çç ÷
èç 5 2 -6÷ø èç 4 -7 -3÷ø çè-50 44 -10÷÷ø

50
 
 
 
 
 
 

Determinantes 22
 
 
 
 
 
 

33. Página 51 
AX + X = B → AX + IX = B → ( A + I ) X = B → ( A + I )-1( A + I ) X = ( A + I )-1 B → X = ( A + I )-1 B  
-1
éæ 2 1ö æ 1 0öù æ 5 20ö æ 3 1ö-1 æ 5 20ö 1 æ 1 -1ö æ 5 20ö 1 æ 15 15ö æ 3 3ö
X = ( A + I )-1 B = êêççç ÷÷÷ + çç ÷÷ú ⋅ çç
÷÷ú ç
÷÷ = çç ÷÷ ⋅ çç ÷÷ = çç ÷÷⋅ çç ÷÷ = çç ÷÷ = çç ÷÷  
÷ ç
ëè-2 0ø è0 1øû è-10 5÷÷ø çè-2 1÷÷ø çè-10 5ø÷÷ 5 èç2 3ø÷÷ èç-10 5ø÷÷ 5 èç-20 55ø÷÷ çè-4 11ø÷÷

ACTIVIDADES FINALES 
34. Página 52 
-1 3 - 3 -2
A= = -4           B= = -11  
2 -2 -1 3

æ-1 3ö÷ æ-3 -2ö÷ æ-4 1ö÷ -4 1

A + B = çç ç
÷÷ + ç
ç
÷÷ = ç ÷÷ → A + B = = -5  
èç 2 -2ø÷ èç -1 3ø÷ èç 1 1ø÷ 1 1
æ-1 3ö÷ æ-3 -2ö÷ æ2 5ö÷ 2 5
A - B = ççç ÷÷ -çç ÷÷ = çç ÷÷ → A - B = = -25  
è 2 -2ø÷ èç -1 3ø÷ èç3 -5ø÷ 3 -5
 
35. Página 52 
1 -1 -1 5
A= =5                   B= = -3  
2 3 1 -2

æ 1 -1ö÷ æ-1 5ö÷ æ-2 7 ö÷ -2 7

A ⋅ B = çç ÷⋅ çç ÷ = çç ÷ → A⋅ B = = -15 = A ⋅ B  
çè2 3ø÷÷ èç 1 -2ø÷÷ èç 1 4ø÷÷ 1 4
æ-1 5ö÷ æ 1 -1ö÷ æ 9 16ö÷ 9 16
B ⋅ A = çç ÷÷⋅ çç ÷÷ = çç ÷÷ → B ⋅ A = = -15 = B ⋅ A  
èç 1 -2ø÷ èç2 3ø÷ èç-3 -7 ø÷ -3 -7

 
36. Página 52 
1 -1 a 2 a-4 2
a) =1          c) = -3 a - 2 b       e) = a2 - 7 a  
3 -2 b -3 6 a-3

12 -4 x x2 a + 1 a -1
b) = 0        d) =0           f) = 2 a2 + 2  
-9 3 1 x 1- a a + 1

 
37. Página 52 
4 2
a) = 4 a + 6 ,  4a + 6 = 26 → a = 5        
-3 a

b 4
b) = -15b ,  -15b = 45 → b = -3  
3 b -3

c 3c - 1
= c 2 - 12c + 4 ,  c - 12c + 4 = 32 → c = -2  o  c = 14  
2
c)
4 c

1 -2
14 14
d) d d = ,  = 7 → d = 2  
d d
3 8

e 2
e) = e2 - 6e - 4 ,  e2 - 6e - 4 = 0 → e = 8  
2 e-6

senf cos f 1 1 1
f) = sen2f - cos 2f ,  sen2f - cos2f = - → f = (6pn - p), n Î  o  f = (6pn + p), n Î  
cos f senf 2 6 6

51
   
   
   
   
   
   

Determinantes
Determinantes 2
   
   
   
   
   
   

38. Página 52 
-1 2 -3 1 1 1
A= 0 1 -1 = 1               B = 2 0 2 =0  
3 1 1 0 3 0

æ-1 2 -3ö÷ æ 1 1 1ö÷ æ0 3 -2ö÷ 0 3 -2

çç ÷ çç ÷ çç ÷
A + B = çç 0 1 -1÷÷÷ + çç 2 0 2÷÷÷ = çç 2 1 1÷÷÷ → A + B = 2 1 1 = -7  
ççç ÷÷ çç ÷÷ çç ÷÷
è 3 1 1÷ø èç0 3 0÷ø èç 3 4 1÷ø 3 4 1

æ-1 2 -3÷ö æ 1 1 1÷ö æ-2 1 -4ö÷ -2 1 -4

çç ÷÷ çç ÷÷ çç ÷÷
ç ÷ ç ÷
A - B = ç 0 1 -1÷ - ç 2 0 2÷ = ç-2ç 1 - 3÷ →
÷ A - B = -2 1 -3 = -1  
ççç ÷÷÷ ççç ÷÷÷ ççç ÷÷÷
è 3 1 1ø è0 3 0ø è 3 -2 1ø 3 -2 1

 
39. Página 52 
3 2 -1 -1 4 6 x -1 2 x
a) 4 0 3 = 11        c) 2 -3 1 = 0         e) x + 1 4 3 = 4x  
2 -3 5 -8 17 9 -2 0 -2

3 4 2 a 2 4 -a b c
b) 2 0 -3 = 11       d) 0 b 3 = a ⋅ b ⋅ c         f) -b c a = a3 + b3 + c 3 - 3 ⋅ a ⋅ b ⋅ c  
-1 3 5 0 0 c -c a b

 
40. Página 52 
3 a -1
a) 4 1 1 = 3a - 4 ,  3a- 4 = 2 → a = 2  
2 a -2

-2 b -1
b) b 1 b = b2 + 5b - 1 ,  b2 + 5b -1= 5 → b = -6  o  b = 1  
3 5 2

c -1 c + 2 0
c) c -1 4 = c 2 + 23c + 3 ,  c2 + 23c + 3 = -197 → No tiene solución. 
2 -3 -1

d d2 d -1
= -2d 3 - d ,  -2d - d = -18 → d = 2
3
d) 2 -1 0
d 0 d

41. Página 52 
æa bö÷ æ a bö÷ æç a2 + bc ab + bd ö÷ æ a2 + ad ba + bd ö÷
A2 = ççç ÷÷⋅ çç ÷÷ = ç ÷÷       ( a + d ) A = ççç 2÷
÷ 
èc d ÷ø çèc d ÷ø çèç ac + dc cb + d 2 ø÷ èçca + cd da + d ÷ø

æbc - ad 0 ÷ö
A2 - ( a + d ) A = ççç ÷            A = ad - bc  
è 0 bc - ad ÷÷ø

æbc - ad 0 ÷ö çæad - bc 0 ÷ö çæ0 0÷ö

A2 - ( a + d )⋅ A + A ⋅ I= ççç ÷+ç ÷=ç ÷ 
è 0 bc - ad ÷ø÷ çè 0 ad - bcø÷÷ çè0 0÷÷ø

 
   

52
 
 
 
 
 
 

Determinantes 22
 
 
 
 
 
 

42. Página 52 
æ-1 1ö÷
æ1 -2 1ö÷ ççç ÷ æ 0 -3ö÷ 0 -3
A ⋅ B = çç ÷ ⋅ ç 0 2÷÷÷ = çç
÷ ÷→ = -6  
èç1 0 -1ø÷ çç ÷÷ èç-2 1ø÷÷ -2 1
çè 1 0 ø÷

æ-1 1ö÷ æ0 2 -2ö÷ 0 2 -2

çç ÷ æ1 -2 1÷ö ççç ÷
B ⋅ A = çç 0 2÷÷÷ ⋅ çç ÷ = ç2
÷ 0 -2÷÷÷ → 2 0 -2 = 0  
ççç ÷÷ èç1 0 -1÷ø çç ÷÷
è 1 0ø÷ èç 1 -2 1ø÷ 1 -2 1

 
43. Página 52 
3 5
a) A = = 11 ,  2 A = 22  
-1 2

æ 6 10ö÷ 6 10
2 A = çç ÷ ,  2 A = = 44 → No se cumple. 
çè-2 4ø÷÷ -2 4

æ 3 5ö÷ æ-2 4ö÷ æ 1 9÷ö 1 9

b) A + B = ççç ÷ + çç ÷ = çç ÷ ,  A+ B = = -15  
çè-1 2ø÷÷ èç 3 1ø÷÷ èç2 3÷÷ø 2 3

-2 4
A = 11 ,  B = = -14 ,  A + B = -3 → No se cumple. 
3 1

æ 6 -3ö÷ æ-2 4ö÷ æ 10 -11ö÷ 10 -11

c) C - 2B = ççç ÷ - 2çç ÷ = çç ÷ ,  C - 2B = = -100  
çè-4 3÷÷ø çè 3 1÷÷ø çè-10 1÷÷ø -10 1

6 -3
B = -14 ,  C = = 6 ,  C - 2 B = 34 → No se cumple. 
-4 3

æ 3 5ö÷ æ-2 4ö÷ æ9 17ö÷ 9 17

d) A ⋅ B = ççç ÷⋅ çç ÷ = çç ÷ ,  A ⋅ B = = -154  
çè-1 2ø÷÷ èç 3 1ø÷÷ èç8 -2ø÷÷ 8 -2

A = 11 ,  B = -14 ,  A ⋅ B = -154 → Se cumple por la propiedad 9. 

 
44. Página 52 
1 3 -1
A = 2 -1 1 = -5         At = A = -5          2 A = 23 A = -40  
1 0 1

1 3 1 1 -125
A2 = A⋅ A = A ⋅ A = 25       A = 3 A ⋅ A ⋅ A = (-5)3 =  
2 2 8 8

 
45. Página 52 
3 4 -1
1 2 -1 = 2  
2 5 -2

3 4 -1 3 12 -1
a) F3 + F2 → 1 2 -1 = 2 c) C2 + 3C1 + C3 → 1 4 -1 = 2
3 7 -3 2 9 -2

3 4 2 3 4 -1
b) C3 + C1 → 1 2 0 = 2                 d) F3 - F1 - 2F2 → 1 2 -1 = 2    
2 5 0 -3 -3 1

53
   
   
   
   
   
   

Determinantes
Determinantes 2
   
   
   
   
   
   

46. Página 52 
a 1 -1 2 1 -1 a + 2 1 -1
b 0 - 2 = - 2c - b + 2 a       -3 0 -2 = -3      b - 3 0 - 2 = 2 a - b - 2c - 3  
c 1 0 5 1 0 c+5 1 0

a+2 1 -1 a 1 -1 2 1 -1
Por tanto, se cumple la igualdad:  b - 3 0 -2 = b 0 -2 + -3 0 -2  
c +5 1 0 c 1 0 5 1 0

 
47. Página 52 
A = 3 ,  2 A = 48    

2n A = 48 → 2n ⋅ 3 = 48 → 2n = 16 → n= 4   

La matriz A es de orden 4. 
 
48. Página 52 
3 A = 54 ,  n= 3  

33 A = 54 → A = 2  

 
49. Página 52 

a) Mt = 5
Propiedad 1 
b) 2M = 22 M = 4 ⋅ 5 = 20
Propiedad 3 
c) 5M = 52 M = 25 ⋅ 5 = 125
Propiedad 3 
d) 2M = 23 M = 8 ⋅ 5 = 40
Propiedad 3 
e) 5M = 53 M = 125 ⋅ 5 = 625
Propiedad 3 
f) 2M = 24 M = 16 ⋅ 5 = 80
Propiedad 3 
 
50. Página 53 
a) Propiedad 3 – Propiedad 5 – Propiedad 2 

b) Propiedad 5  (F'1 = F1 - 10F2 )  

c) Propiedad 5  (F'1 = F1 - 10F2 )  y  (F'2 = F2 -10F3 )  

d) Propiedad 8 – Propiedad 6  
 
   

54
 
 
 
 
 
 

Determinantes 22
 
 
 
 
 
 

51. Página 53 
2 -1 1 2 -1 1 2 -1 1
F'3 =F3 +2 F1 ·
a) -3 2 -1 = -3 2 -1 = 5 ⋅ -3 2 -1 = 5  
1 7 3 5 5 5 1 1 1

1 2 5 1 2 125 1 2 5
C'3 =100 C1+10 C2 +C3 ·
b) 3 7 5 = 3 7 375 = 25 ⋅ 3 7 15 = 25  
6 2 5 6 2 625 6 2 25

2 -3 1 6 6 -3 1 6 1 -3 1 6
1 1 -1 5 C'1=C1+C2 +C3 +C4 6 1 -1 5 1 1 -1 5 ·
c) = = 6⋅ =6 
4 -2 7 -3 6 -2 7 -3 1 -2 7 -3
8 -1 0 -1 6 -1 0 -1 1 -1 0 -1

 
52. Página 53 
3 2 4 3 1 4 3 1 4
a) 2 -6 -4 = 2 ⋅ 2 -3 -4 = 2 ⋅ 3 ⋅ 2 -3 -4 = 2 ⋅ 3 ⋅ 5 = 30  
6 0 3 6 0 3 2 0 1

3 2 2 3 1 4
b) 1 -3 0 = 2 -3 -4 = 5  
4 -4 1 2 0 1

8 1 4 3 1 4
C'1=C1-C2 -C3
c) -5 -3 -4 = 2 -3 -4 = 5  
3 0 1 2 0 1

6 4 1 6 1 4 3 1 4
C2 «C3
d) 4 -4 -3 = - 4 -3 -4 = -2 ⋅ 2 -3 -4 = -2 ⋅ 5 = -10  
4 1 0 4 0 1 2 0 1

 
53. Página 53 
2a 3b a 3b a b a - 3b b C'1=C1+3 C3 a b
a) = 2⋅ = 2⋅ 3⋅ = 2 ⋅ 3 ⋅ 8 = 48     c) = =8  
2c 3 d c 3d c d c - 3d d c d

b a a b c d F '2 =F2 -2 F1 c d F1«F2 a b

b) =- = -8                   d) = =- = -8  
d c c d a + 2c b + 2d a b c d

 
54. Página 53 
2d 2f 2e d f e d e f a b c a b c
C2 «C3 F1«F3 F2 «F3
1
2 g 2 i 2 h = 23 g i h = - 23 g h i = 23 g h i = - 23 d e f = -23 ⋅ = -4  
2
2a 2c 2b a c b a b c d e f g h i

 
55. Página 53 
M 3 = M ⋅ M ⋅ M = 63 = 216   

2M = 2(Orden de M ) ⋅ M = 6 ⋅ 2(Orden de M )  

   

55
   
   
   
   
   
   

Determinantes
Determinantes 2
   
   
   
   
   
   

56. Página 53 
3a 3b 15c a b 5c a b c
a) d e 5f = 3 d e 5f = 3 ⋅ 5 ⋅ d e f = 3 ⋅ 5 ⋅ 3 = 45  
g h 5i g h 5i g h i

a + 2b c b a c b a b c
C'1=C1-2 C3 C2 «C3
b) d + 2e f e = d f e = - d e f = -3  
g + 2h i h g i h g h i

 
57. Página 53 
2a 2b 2c a b c
a b c
d e f d e f 2 2
a) =2 = d e f = ⋅6 = 4  
3 3 3 3 3 3 3 3
g h i
g h i g h i

a b c a b c a b c
F'2 =F2 -F1 F '3 =F3 -F2 -F1
b) a+d b+e c+f = d e f = d e f =6  
a+d + g b+e+h c+f +i a+d + g b+e+h c +f +i g h i

a
2b c + 3 a
5 b c + 3a a b c a a c b a b c
C'2 =C2 -3 C3
d 2 2 C1«C3
2 C2 «C3
2 12
c) 2e f + 3d = e f + 3d d = e f d = - d f e = d e f =  
5 5 5 5 5 5
h i + 3g g h i g g i h g h i
g
2h i + 3 g
5

 
58. Página 53 
1
a) C3 = -2C1     b) F3 = F1 + F2       c) C3 = C1 + C2       d) F3 = 3 F2 - 2F1  
2

 
59. Página 53 
a b c a b c a b c
F '2 =F2 -F1 F '3 =F3 +F1
a) a + 2d b + 2e c + 2f = 2 d e f = 2 d e f =0  
d-a e-b f -c d -a e-b f -c d e f

x+y y+z z+x x+y y+z z+x x+y+z x+y+z x+y+z 1 1 1

b) z x y =2 z x y =2 z x y = 2 ⋅ ( x + y + z ) z x y = 0   
2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1

 
60. Página 53 
bc ac ab abc abc abc 1 1 1
1 1
3d 3d 3d = 3 ad 3bd 3cd = 3 ad 3bd 3cd = 0  
abc 2
2 2 2 2 2 2 1 1 1
a b c

El determinante es 0, ya que la primera y la tercera filas son linealmente dependientes. 
   

56
 
 
 
 
 
 

Determinantes 22
 
 
 
 
 
 

61. Página 53 
a d f
0 b e = 8 → a ⋅ b ⋅ c = 8   
0 0 c

a+f d-a f a d-a f

C'1=C1-C3 b c+e 1 c + e F1-F2 0 c
a) c + e b c+e = 0 b c+e = a = ab = ab = ab(-c ) = -8   
b e 1 e 1 e
e b e 0 b e

b) abc = 8 → a⋅ 1⋅ 2 = 8 → a = 4  
 
62. Página 54 
æ-y 2 - z 2 xy xz ÷ö æ1- y 2 - z 2 xy xz ö÷
ççç ÷÷ çç ÷÷
2
M = çç xy 2
-x - z 2
zy ÷÷ ,  P = ççç
÷ xy 1- x 2 - z 2 zy ÷÷  
÷
ççç zx 2 2÷÷
- x - y ÷ø
ç
ç 2÷
1- x - y ÷÷ø
2
è zy èç zx zy

1- y 2 - z 2 xy xz x2 xy xz x y z
x + y + z =1→ P =
2 2 2
xy 2
1- x - z 2
zy = xy y2 zy = ( x ⋅ y ⋅ z ) x y z =0 
zx zy 1- x 2 - y 2 zx zy z2 x y z

 
63. Página 54 
2 2 2
B = 2 ⋅ A2 = 23 ⋅ A ⋅ A = 8 ⋅ A → 8 ⋅ A = -32 → A = -4 No  puede  ser;  por  tanto,  no  es  posible  que  el  valor  del 
determinante de B sea  32. 
 
64. Página 54 
x 1 2
x 1 ì
ï
ï x =1
a) 3 x - 1 1 =  →  3 x 2 - 7 x + 6 = 2 x → 3 x 2 - 9 x + 6 = 0 í
0 2 ï
îx = 2
ï
1 2 3

x x +2 x -1 x 2 -1
b)  x x + 4 x - 3 = -10  →  x 4 -3 = -10  →  -2 x = -10  → x = 5  
x x +6 x -6 x 6 -6

2 x 4 -2 ïìï x = -1
c) x 2 x = 0  →  -6 x 2 - 10 x - 4 = 0 ï  
í
ïï x = - 2
-1 3 2 x ïî 3

x -1 0 x +3
ì
ï
ï x = -2
d) 1 x -2 4 = 1- 7 x  →  x 2 - 4 x + 3 = 1- 7 x  →  x 2 + 3 x + 2 = 0 í  
ï
î x = -1
ï
1 -1 2

 
65. Página 54 
x +a b c F '1=F1-F2 x -x 0 x 0 a x 0 a
F '2 =F2 -F3 F'3 =F1+F2 +F3
a x +b c = 0 x -x = -x x b = -x x b = 
a b x +c a b x +c 0 -x x +c 0 0 x +a+b+c

x 0 a
x 0
= -x x b = ( x - 3) = x 2 ⋅ ( x - 3)  
-x x
0 0 x -3

ì
ï
ï x =0
x 2 ⋅ ( x - 3) = 0 í    
ï
îx = 3
ï

57
   
   
   
   
   
   

Determinantes
Determinantes 2
   
   
   
   
   
   

66. Página 54 
1
F2
C1«C2 2 1
M = 3 → 4 M = 42 M - 42 M - 42 ⋅ M = -24 = P  
2

 
67. Página 54 
F1«F3 -2 C2
M = 5 → 3 M = 33 M - 33 M - 33 ⋅ (-2) M = 270 = P  

 
68. Página 54 
a a+b b a-b a + b b a-b a + b b a-b a b
C '1=C1-C3 F '3 =F3 -F1-F2 C '2 =C2 -C3
b a b = 0 a b = 0 a b = 0 a-b b = ( a - b)3   
2a 3 a a + b a - b 3a a + b 0 a-b a-b 0 0 a-b

 
69. Página 54 
3 7 -1
a) -2 0 1 = 7 + 6 - 84 - 9 = -80    
1 3 -6

3 7 -1
0 1 7 -1 7 -1
b) -2 0 1 = 3⋅ - (-2) ⋅ + 1⋅ = 3 ⋅ (-3) - (-2) ⋅ (-39) + 7 = -80  
3 -6 3 -6 0 1
1 3 -6

 
70. Página 54 
3 1 2
a) 2 4 -3 = 60 - 3 + 24 - 8 - 10 + 54 = 117  
1 6 5

3 1 2 C'2 =C2 -6 C1 3 -17 -13

C'3 =C3 -5 C1 -17 -13
b) 2 4 -3 = 2 -8 -13 = 1⋅ = 117  
-8 -13
1 6 5 1 0 0

 
71. Página 54 
3 3 -1 4
- 1 -5 6 3 3 4
-1 -5 0 6
a) = (-1) ⋅ -2 -4 2 - 1⋅ -1 -5 6 =  
- 2 -4 0 2
-1 2 -2 - 2 -4 2
-1 2 1 -2

= -(-8 + 10 - 24 - 24 + 20 + 4) - (-30 - 36 + 16 - 40 + 6 + 72) = 34  

1 2 3 4
-1 2 5 1 2 4 1 2 4
-1 2 3 5
b) = 3⋅ 2 2 4 -3⋅ 2 2 4 - 1⋅ -1 2 5 =  
2 2 0 4
-3 -2 4 -3 -2 4 2 2 4
-3 -2 1 4

= 3(-8 - 24 - 20 + 30 -16 - 8) - 3(8 - 24 - 16 + 24 -16 + 8) - (8 - 20 + 8 - 16 + 8 - 10) = -92  

 
   

58
 
 
 
 
 
 

Determinantes 22
 
 
 
 
 
 

72. Página 54 
3 2 1 0 -1 3 2 1 0 -1
4 2 0 -2 4 2 0 -2
4 2 0 -2 0 F '3 =F3 +F1 4 2 0 -2 0
F '5 =F5 +F1 4 3 4 1 4 3 4
F '4 =F4 -F2 1 F3 =2 F4
1 1 3 1 1 = 4 3 4 1 0 = (-1) ⋅ = - = 0 
0 2 0 2 0 2 0 2
0 2 0 2 0 0 2 0 2 0
4 4 4 2 0 1 0 1
1 2 3 2 1 4 4 4 2 0

 
73. Página 54 
-a 1 0 1 -a 1 0 1
-a 1 0 1 0 1
1 -a 1 0 C'1=C1-C3 0 -a 1 0
= = (-a) ⋅ 1 -a 1 + a ⋅ -a 1 0 = 
0 1 -a 1 a 1 -a 1
0 1 -a 0 1 -a
1 0 1 -a 0 0 1 -a

= -a(-a3 + a + a) + a(-a - a) = a4 - 4 a2  

 
74. Página 54 
3a a a a 3 1 1 1 C'2 =C2 -C1 3 - 2 - 2 -2
C'3 =C3 -C1
a 3a a a 1 3 1 1 C'4 =C4 -C1 1 2 0 0
= a4 ⋅ = a4 ⋅ = 
a a 3a a 1 1 3 1 1 0 2 0
a a a 3a 1 1 1 3 1 0 0 2

é -2 - 2 -2 3 -2 -2 ù
ê ú
= a4 ⋅ ê-1⋅ 0 2 0 + 2⋅ 1 2 0 ú = a4 [-(-8) + 2(12 + 4 + 4)] = 48 a4  
ê ú
ê 0 0 2 1 0 2 úû
ë

 
75. Página 54 
1 1 1 1 C'2 =C2 -C1 1 0 0 0
C'3 =C3 -C1 2- x -3 - x 4- x
x 2 -3 4 C'4 =C4 -C1 x 2- x -3 - x 4- x
2
= 2 2 2 2
= 4- x2 9- x2 16 - x 2 =  
x 4 9 16 x 4- x 9- x 16 - x
8 - x 3 -27 - x 3 64 - x 3
x3 8 -27 64 x3 8 - x 3 -27 - x 3 64 - x 3

1 1 1
= (2 - x )(-3 - x )(4 - x ) x +2 x -3 x +4  
x2 + 2x + 4 x 2 - 3 x + 9 x 2 + 4 x + 16

Por tanto,  x = 2 ,  x = -3  y  x = 4  son soluciones de la ecuación. 

Como todas las incógnitas están en la primera columna, esto quiere decir que la ecuación es de grado menor o 
igual que tres, luego las tres soluciones halladas son las únicas que tiene. 
 
76. Página 54 
x +2 1 1 1 C'1=C1-C4 x +1 0 0 1
C'2 =C2 -C4 x +1 0 1 0 0 1
1 x +2 1 1 C'3 =C3 -C4 0 x +1 0 1
= = ( x + 1) 0 x + 1 1 - ( x - 3) x + 1 0 1 = 
1 1 x +2 1 0 0 x +1 1
x -3 x -3 3 0 x +1 1
x x x 3 x -3 x -3 x -3 3

= ( x + 1) éëê3( x + 1)2 - ( x + 1)( x - 3) - ( x + 1)( x - 3)ùûú - ( x - 3) éëê( x + 1)2 ùûú = 12 x 2 + 24 x + 12  

12 x 2 + 24 x + 12 = 0 → x = -1  

   

59
   
   
   
   
   
   

Determinantes
Determinantes 2
   
   
   
   
   
   

77. Página 54 
1+ a 1 -2
f (1) = -1 1- a 2a = 5  
a -1 1

1+ a 1 -2 1+ a -1 -2
C'2 =C2 +C3 -1 2a 1+ a -2
-1 1- a 2a = -1 1+ a 2a = + (1+ a) = -1- 2a2 + (1+ a)(1+ a + 2a) = a2 + 4 a  
a 1 a 1
a -1 1 a 0 1

ì
ï
ï a = -5
a2 + 4a = 5 ,  a2 + 4a - 5 = 0 í  → El valor que buscamos es  a = -5 . 
ï
îa = 1
ï
 
78. Página 55 
1 3
a) = 6 ¹ 0 → Rango   2 
-2 0

6 -9 6 -9 -8 12
b) = 0 ,  = 0  y  = 0  → Rango   1 
-8 12 12 -18 12 -18

3 -2
5
3 5
c) 1 4 5 = 0 → Rango   3,  = 7 ¹ 0 → Rango   2 
1 4
8 11 -11

1 -4 0
d) -2 8 3 = -39 ¹ 0 → Rango   3 
3 1 -2

2 6 1 6 1 3
e) -2 3 0 = 0   3 0 5 =0 
2 24 3 24 3 19

2 1 3 2 6 3
-2 0 5 = 0    -2 3 5 = 0 → Rango   3 
2 3 19 2 24 19

2 6
= 18 ¹ 0 → Rango   2 
-2 3

6 3
f) = 78 ¹ 0 → Rango   2 
-24 1

 
79. Página 55 
æ3 - 5 1÷ö 3 -5 1
çç ÷ -5 1
a) ççç4 1 -2÷÷÷ ,   4 1 -2 = = 9 ¹ 0 → Rango   3 
çç ÷
÷ 1 -2
è1 0 0 ÷ø 1 0 0

æ3 - 5 1÷ö 3 -5 1
ççç ÷÷
b) çç4 ÷
1 -2÷ ,   4 1 -2 = 0 → Rango   3 
çç ÷÷
è 7 -4 -1÷ø 7 -4 -1

3 -5
= 23 ¹ 0 → Rango   2 
4 1

   

60
 
 
 
 
 
 

Determinantes 22
 
 
 
 
 
 

80. Página 55 
æ 1 2 1÷ö 1 2 1
çç ÷ -3 2
a) ççç-3 2 0÷÷÷ ,   -3 2 0 = = -3 ¹ 0 → Rango   3 
ç ÷÷ 0 1
çè 0 1 0÷ø 0 1 0

æ 1 2 3ö÷ 1 2 3
çç ÷ 1 2
b) ççç-3 2 -1÷÷÷ ,   -3 2 -1 = 0 → Rango   3,  = 8 ¹ 0 → Rango   2 
çç ÷÷÷ -3 2
è 0 1 1ø÷ 0 1 1

 
81. Página 55 
4 2 -1
3 -1 2 = 5 ¹ 0 → Rango   3 
-1 2 -3

Una combinación sería, por ejemplo:  C4 = C1 - C2 + 2C3  
 

82. Página 55 
-2 -1
a) = -5 ¹ 0 → Rango ≥ 2 
-1 2

1 a 1 ìï
ïïa = - 3
-2 -1 2 = 2a2 - 3a - 9 ,  2 a2 - 3 a - 9 = 0 í 2 
ïï
-1 2 a ïîa = 3

-2 -1 2
-1 2 a = 5a - 15 ,  5a- 15 = 0  →  a = 3  
-1 2 3

El rango es 3 excepto en el caso de que  a = 3 , que es 2. 
 
0 2
b) = -4 ¹ 0 → Rango ≥ 2 
2 0

1 b 0
b + 1 0 2 = 2b - 4 ,  2b- 4 = 0  si  b = 2  
1 2 0

1 0 b
ì
ï
ïb = -2
b + 1 0 2 = 2b2 + 2b - 4 ,  2b2 + 2b - 4 = 0 í  
ï
îb = 1
ï
1 2 0

El rango es 3, pues no hay ningún valor de b que anule simultáneamente a todos los menores de orden 3. 
 

83. Página 55 
a b c a b c a b c
F'2 =F2 +F1 F'3 =F3 -F2
d -a e-b f -c = d e f = d e f = 0 → Rango   3 
2a - d 2b - e 2c - f 2a - d 2b - e 2c - f 2a 2b 2c

æ a b c ö÷
æ a b cö÷ çç ÷
Como  ççç ÷  tiene rango 2 →  çç d - a e - b f - c ÷÷÷  tiene rango 2.  
÷  
çèd e f ø÷ çç ÷
çè2a - d 2b - e 2c - f ø÷÷

61
   
   
   
   
   
   

Determinantes
Determinantes 2
   
   
   
   
   
   

84. Página 55 
m 0 n m 0 n m 0 2
A = m m 4 = m2 ( n- 2)       B m m 4 = m2 ( n- 2)   m m 4 = -m( n- 2)2  
0 m 2 0 m 2 0 m n

a) Una condición necesaria para que R(A) sea 2 es que m   0 o n   2, pero en ambos casos R(B) no puede ser 3. 

m 0
b) Si  n= 2 y  m ¹ 0 → = m2 ¹ 0 ; por tanto, el rango de A es 2. 
m m

æ m 0 2 2÷ö
çç ÷ m 0
B = çç m m 4 4÷÷÷ , todos los menores de orden 3 son cero,  = m2 ¹ 0 → El rango de B es 2. 
ççç ÷÷÷ m m
è 0 m 2 2ø

c) Si  n¹ 2  y  m ¹ 0 → Los menores de orden 3 son distintos de cero; por tanto, los rangos de A y B son 3. 

 
85. Página 55 
a) C4 = 0 ; por tanto, rango X   4 
p q 0
p q
r s 0 =b ¹ 0 si  b ¹ 0 → Rango de X   3 
r s
a 0 b

Si  b = 0  →  a ⋅ d = 0  → Si d   0, el rango de X es 2, y si  d ¹ 0 , el rango de X es 3. 

b) Como el rango de la matriz A es 1, al menos uno de sus elementos es distinto de cero. Supongamos que  c ¹ 0 : 
0 0 a b
0 0 d 0 0 c
0 0 c d p q p q
= a p q 0 - b p q 0 = ad - bc = 0 , ya que  ad = bc ,  
p q 0 0 r s r s
r s 0 r s 0
r s 0 0

0 0 c
a b p q
pues  = 0 → Rango Y   4  p q 0 =c ¹ 0 → Rango Y   3 
c d r s
r s 0

p q
c) F3 = F4 = 0 → Rango Z   3  ¹ 0 → Rango Z   2 
r s

a 0 b 0
c d 0 a b 0
c 0 d 0 p q p q
d)  =0 R(W ) < 4    p 0 q =d   p 0 q =b  
p 0 0 q r s r s
r 0 s r 0 s
r 0 0 s

Si b   d   0 → R(W)   2, y si  b ¹ 0  o  d ¹ 0  → R(W)   3 

 
86. Página 55 
a 1
= a2 + 2a + 1 ,  a2 + 2a + 1= 0  →  a = -1 ; por tanto,  A = 0 → Rango A   1 
-1 a + 2

 
87. Página 55 
æ2 + t 2 ö÷ 2+t 2 ì
ï
ït = -4
A + tI = çç ÷  A + tI = = t 2 + 3t - 4 ,  t 2 + 3t - 4 = 0 í  
èç 3 1+ t ÷÷ø 3 1+ t ï
ît = 1
ï

Por tanto, si  t = -4  o  t = 1  el rango de  A + tI es 1.   

62
 
 
 
 
 
 

Determinantes 22
 
 
 
 
 
 

88. Página 55 
a a2 a3 ì a = -1
ï
ï
ï
a 1 1 = a( a5 - a3 - a2 + 1) ,  a( a5 - a3 - a2 + 1) = 0 ï
ía = 0  
ï
ï
a a2 1 ïa = 1
ï
î
æ1 1 1ö÷
çç ÷
Si  a = 1 → ççç1 1 1÷÷÷ , el rango es 1. 
çç ÷÷
è1 1 1ø÷

æ ö
çç-1 1 -1÷÷ 1 -1
Si  a = -1 → ççç-1 1 1÷÷÷ ,  = 2 ¹ 0 , el rango es 2. 
çç ÷÷ 1 1
è-1 1 1÷ø

æ0 0 0ö÷
çç ÷ 1 1
Si  a = 0 → ççç0 1 1÷÷÷ ,  = 1 ¹ 0 , el rango es 2. 
çç ÷ ÷ 0 1
è0 0 1ø÷

 
89. Página 55 
1 2 3
1 a a + 1 ,  C3 = C1 + C2 → Rango A  3 
a + 1 a - 1 2a

1 a
= -a2 - 1 ,  -a2 -1¹ 0  para cualquier valor de a → Rango A   2 
a + 1 a -1

 
90. Página 55 
-1 2 4
-1 2
a) = -8 ¹ 0 → Rango  ³  2       3 2 a = -16a - 48 ,  -16a - 48 = 0  →  a = -3  
3 2
-5 -6 2

Si  a ¹ -3  → Rango   3 

Si  a = -3  → Rango   2 
3 2
b) = 4 ¹ 0  → Rango ≥ 2 
7 6

b 2 -1 ì
ïb = - 1
ï
ï
3 2 b + 1 = -6b2 + 10 b + 4 ,  -6b2 + 10 b + 4 = 0 í 3 
ï
ï
7 6 1 ï
î b = 2

1 1
Si  b ¹ 2  y  b ¹ -  → Rango   3  Si  b = 2  o  b = -  → Rango   2 
3 3
2 1
c) = -3 ¹ 0  → Rango  ³  2 
1 -1

Como  C1 = -C4 , todos los menores se pueden reducir a uno. 

4 2 1
c 0 -3 = -6 + 3c ,  -6 + 3c = 0  →  c = 2  
3 1 -1

Si  c ¹ 2  → Rango   3 

Si  c = 2  → Rango   2   

63
   
   
   
   
   
   

Determinantes
Determinantes 2
   
   
   
   
   
   

1 -d 3
d) -3 6 -9 = 9d 2 - 36d + 36 ,  9d 2 - 36d + 36 = 0  →  d = 2  
d -4 6

1 -d -2
-3 6 6 = -6d 2 + 24d - 24 ,  -6d 2 + 24d - 24 = 0  →  d = 2  
d -4 -4

1 3 -2 -d 3 -2 æ 1 -2 3 -2ö÷
çç ÷
-3 -9 6 = 0 ,  6 -9 6 = 0   çç-3 6 -9 6÷÷÷  
çç ÷÷
d 6 -4 -4 6 -4 çè 2 -4 6 -4ø÷

Si  d ¹ 2  → Rango   3  Si  d = 2  → Rango   1, ya que todas las filas son proporcionales. 

 
91. Página 55 
1 a 1 ì a = -1
ï
ï
ï
a) 2 1 a = a3 - a ,  a( a2 - 1) = 0 ï
ía = 0  
ï
ï
a 0 0 ï
îa = 1
ï

Si  a ¹ 0 ,  a ¹ 1 ,  a ¹ -1 → Rango   3 

1 1
Si  a = 1  →  = -1 ¹ 0  → Rango   2 
2 1

1 0
Si  a = 0  →  = 1 ¹ 0 → Rango   2 
2 1

1 -1
Si  a = -1  →  = 3 ¹ 0  → Rango   2 
2 1

a +1 1 -2 ì a = -1
ï
ï
ï
b) 2a + 1 a + 1 -1 = a3 - a ,  a( a2 - 1) = 0 ï
ía = 0  
ï
ï
1 1 a ïa = 1
ï
î

Si  a ¹ 0 ,  a ¹ 1 ,  a ¹ -1 → Rango   3 

1 -1
Si  a = 0  →  = 1 ¹ 0  → Rango   2 
1 0

2 1
Si  a = 1  →  = 1 ¹ 0  → Rango   2 
3 2

0 1
Si a = -1  →  = 1 ¹ 0  → Rango   2 
-1 0

1 -1
c) = 4 ¹ 0  → Rango ≥ 2 
3 1

1 a -1
ì
ï
ï a = -4
2a -1 a = a2 + 3a - 4 ,  a2 + 3a - 4 = 0 í  
ï
îa = 1
ï
3 -1 1

1 -1 a
2a a 1 = -a2 - 4 ,  -a2 - 4 = 0  no se cumple para ningún valor de a. 
3 1 0

El rango de la matriz es 3, ya que para cualquier valor de a existe un menor de orden 3 distinto de cero.

64
 
 
 
 
 
 

Determinantes 22
 
 
 
 
 
 

92. Página 56 
m-2 m +1 -1
a) m3 -1 m + 1 = m6 - 4m4 - 2m3 + 7m + 2   
m4 + 1 m 2m + 1

m-2 m +1 m
m3 -1 m = m6 + 3m5 - 7m4 - 8m3 + 3 m2 - 5m + 14  
4
m +1 m 7

m-2 -1 m
m3 m + 1 m = -m6 + m4 + 5m3 + 9 m2 - 7m - 14  
m4 + 1 2m + 1 7

m +1 -1 m ì m = -2
ï
ï
ï
-1 m + 1 m = -3m3 + 12m ,  -3 m3 + 12 m = 0 ï
ím = 0  
ï
ï
m 2m + 1 7 ï
îm = 2
ï

Estudiamos  m = 2 , por ser el único valor de m que hace cero todos los menores de orden 3. 
æ 0 3 -1 2ö÷
çç ÷ 0 3
Si  m ¹ 2 , Rango   3, y si  m = 2  →  ççç 8 -1 3 2÷÷÷ ,  = -24 ¹ 0 → Rango   2 
çç ÷÷ 8 -1
è17 2 5 7ø÷

m 1 m+2
b) -1 -m -1- 2m = 0  
2 2 6

m 1 4 ì
ï m = -4
ï
ï
-1 -m 2m + 6 = -m3 - 4 m2 + m + 4 ,  -m3 - 4 m2 + m + 4 = 0 ï
í m = -1  
ï
ï
2 2 m ï
îm = 1
ï

m m+2 4 ì
ï m = -4
ï
ï
-1 -1- 2m 2m + 6 = -2m3 - 8 m2 + 2m + 8 ,  -2 m3 - 8 m2 + 2 m + 8 = 0 ï
í m = -1  
ï
ï
2 6 m ï
îm = 1
ï

1 m+2 4 ì m = -4
ï
ï
ï
-m -1- 2m 2m + 6 = m3 + 4 m2 - m - 4 , m3 + 4 m2 - m - 4 = 0 ï m = -1  
í
ï
ï
2 6 m ï
îm = 1
ï

Si  m ¹ -1 , m ¹ 1  o  m ¹ -4 → Rango   3 

æ-1 1 1 4÷ö
çç ÷ 1 1
Si  m = -1  →  ççç-1 1 1 4÷÷÷ ,  = 4 ¹ 0 → Rango   2 
çç ÷÷ 2 6
è 2 2 6 -1÷ø

æ 1 1 3 4÷ö
çç ÷ -3 4
Si  m = 1  →  ççç-1 -1 -3 4÷÷÷ ,  = -27 ¹ 0 → Rango   2 
çç ÷ ÷ 6 1
è 2 2 6 1÷ø

æ-4 1 -2 4÷ö
çç ÷ -2 4
Si  m ¹ -4  →  ççç -1 4 7 -2÷÷÷ ,  = -24 ¹ 0 → Rango   2 
çç ÷÷÷ 7 -2
è 2 2 6 -4ø

   

65
   
   
   
   
   
   

Determinantes
Determinantes 2
   
   
   
   
   
   

ïìïa = -1
a + 3 a-3 a +1 ïï
c) 2a - 1 1 a + 1 = -3a3 + 8a2 + 15a + 4 ,  -3 a3 + 8 a2 + 15a + 4 = 0 ïa = - 1  
í
ïï 3
-1 a 2a + 2 ïï
ïîa = 4

a + 3 a-3 a +1 ì a = -1
ï
ï
ï
2a - 1 1 a - 4 = -a3 + 13 a2 + 3 a - 11 , -a3 + 13 a2 + 3 a - 11 = 0 ïa = 7 - 38  
í
ï
ï
-1 a a-2 ï
îa = 7 + 38
ï

a + 3 a +1 a +1 ì
ï a = -5 - 6
ï
ï
ï
ï
2a - 1 a + 1 a - 4 = a3 + 11a2 + 29 a + 19 ,  a3 + 11a2 + 29 a + 19 = 0 í a = -5 + 6  
ï
ï
-1 2a + 2 a - 2 ï a = -1
ï
ï
î

a-3 a +1 a +1
1 a + 1 a - 4 = -a3 + 4 a2 - 9 a - 14 ,  -a3 + 4a2 - 9a -14 = 0 a = -1  
a 2a + 2 a - 2

Estudiamos  a = -1 , ya que para cualquier otro valor de a existe un menor de orden 3 distinto de cero. 
Si  a ¹ -1 → Rango   3 
æ 2 -4 0 0÷ö
çç ÷ 2 -4
Si  a = -1  →  ççç-3 1 0 -5÷÷÷ ,  = -10 ¹ 0 → Rango   2. 
ç ÷
÷ - 3 1
èç -1 -1 0 -3ø÷

 
93. Página 56 
a+2 1 1 1 a +1 1 1 1
a+2 1 1
1 a+2 1 1 C'1=C1-C4 0 a+2 1 1 C'1=C1-C3
= = ( a + 1) 1 a+2 1 =  
1 1 a+2 1 0 1 a+2 1
1 1 1
1 1 1 1 0 1 1 1

a +1 1 1
a+2 1
= ( a + 1) 0 a + 2 1 = ( a + 1)2 = ( a + 1)3 ,  ( a + 1)3 = 0 a = -1  
1 1
0 1 1

æ1 1 1 1ö÷
çç ÷
çç1 1 1 1÷÷÷
Si  a ¹ -1  → Rango   4  Si  a = -1  →  ççç ÷÷  → Rango   1 
çç1 1 1 1÷÷÷
çç1 ÷
è 1 1 1ø÷

 
94. Página 56 
æ 1 3 ö÷
æ
ç 2 -1÷÷
ö ççç- ÷
a) A = 2 ¹ 0 → A = ççç 5 3 ÷÷÷  
-1
      c) C = -20 ¹ 0 → C-1 = ççç 10 10 ÷÷÷  
÷
ç- ÷ çç 1 7 ÷÷÷
çè 2 2 ø÷ ÷
çè 20 20 ÷ ø

æ 11 9 2ö
çç- - - ÷÷÷
çç 10 10 5 ÷÷
æ -1 4 -2ö÷ çç ÷
çç ÷ 9 11 3 ÷÷
b) B = 1 ¹ 0 → B-1 = ççç-2 7 -3÷÷÷       d) D = 10 ¹ 0 → D-1 = ççç- - - ÷÷  
ç ÷
÷ çç 10 10 5 ÷÷÷
èç 1 -2 1ø÷ çç ÷
çç- 3 - 7 - 1÷÷÷
çè 10 10 5 ø÷

   

66
 
 
 
 
 
 

Determinantes 22
 
 
 
 
 
 

95. Página 56 
1 4
a) At = A = 5                     d)  A-1B = A-1 ⋅ B = ⋅B=  
A 5

1 1 1 1 1
b)  B-1 = =                    e)  (BC )-1 = = =  
B 4 BC B⋅C 8

1 1
c)  AB = A ⋅ B = 20                   f)  C-1Bt = ⋅ Bt = ⋅ B = 2  
C C

 
96. Página 56 
æ1 1 7ö
ççç - ÷÷÷ æ 15 7 ÷ö æ 19 7 ÷ö
4 ÷÷ çç- -3 çç- -3
çç 2 2 ÷ ç 2 2 ÷÷÷ ç 2
÷
2 ÷÷÷
çç 5 ÷÷÷ ç
çç ÷÷÷ ç
çç ÷
A = 4 ,  B = -4 ,  B-1 = çç 0 -1 -1
÷ B ⋅ A = çç 9
;  -1
4 -5÷÷ A + B ⋅ A = ç 10
,  5 -5÷÷÷  
çç 2 ÷÷÷ çç ÷÷ ççç ÷
çç çç 2 1 -1÷÷ çç 6 3 -3÷÷÷
çç 0 0 1÷÷÷ ÷
÷ ÷
÷
÷ çè ø çè ø
èç 2 ø÷

1
a) A + B-1 ⋅ A = 0             b) A3 ⋅ B-1 = A3 ⋅ B-1 = A 3 ⋅ = -16  
B

 
97. Página 56 

A2 = I A2 = I = 1 A ⋅ A =1 A = 1¹ 0  → La matriz A es invertible. 

A2 = A ⋅ A = I  → A-1 = A ( A-1 )2 = A-1 ⋅ A-1 = A-1 ⋅ A = I ( A-1 )2 = I  

 
98. Página 56 
æ-1 0 -1÷ö æ-1 0 -1÷ö æ-1 1 0÷ö æ 1 0 1ö÷ æç 1 0 0ö÷ æç 0 0 1÷ö
çç ÷÷ çç ÷÷ çç ÷ çç ÷÷ ç ÷÷ ç ÷
2 ç
A = ç-1 0 ÷ ç
0÷ ⋅ ç-1 0 ÷ ç
0÷ = ç 1 0 1÷÷÷           ç
-A - I = ç 1 0 ÷ ç ÷ ç
0 ÷ - ç 0 1 0 ÷ = ç 1 -1 0÷÷÷  
ççç ÷÷÷ ççç ÷÷÷ ççç ÷÷ ççç ÷÷÷ ççç ÷÷ çç ÷÷
è 2 -1 1ø è 2 -1 1ø è 1 -1 -1÷ø è-2 1 -1ø è0 0 1÷ø çè-2 1 -2÷ø

æ 1 0÷ö çæ-1 0 -1÷ö çæ 0 1÷ö

çç-1 ÷ç ÷ ç
0
÷
A3 = çç 1 0 1÷÷÷ ⋅ çç-1 0 0÷÷÷ = çç 1 -1 0÷÷÷  
çç ÷÷ çç ÷÷ çç ÷÷
èç 1 -1 -1÷ø çè 2 -1 1÷ø çè-2 1 -2÷ø

æ 1 0 0ö÷ æ-1 1 0 ö÷ æç 0 -1 0ö÷

çç ÷ çç ÷ ç ÷
A3 = - A - I I = - A - A3 = A(-I - A2 ) A-1 = -I - A2   A-1 = -çç0 1 0÷÷÷ - çç 1 0 1 ÷÷÷ = çç-1 -1 -1÷÷÷  
çç ÷÷ çç ÷÷ çç ÷÷
çè0 0 1ø÷ çè 1 -1 -1ø÷ çè-1 1 0ø÷

99. Página 56 
ì
ï
ï a=0
M = -a2 + a ,  M = 0  si  -a2 + a = 0 í ; por tanto, la matriz M no tiene inversa para  a = 0  y  a = 1 . 
ï
îa = 1
ï

æ 1 1ö
çç 1 - ÷÷÷
çç 2 2 ÷÷
æ 1 1 0÷ö çç ÷
çç ÷÷ 1 1÷÷÷
ç
Si  a = 2 ,  M = çç2 0 1÷÷ ;  M = -2 → M = çç
-1 ç -1 ÷ 
÷ çç 2 2 ÷÷÷
ççè3 1 2÷÷ø çç
çç-1 -1 1÷÷÷
÷
çè ÷ø

   

67
   
   
   
   
   
   

Determinantes
Determinantes 2
   
   
   
   
   
   

100. Página 56 
A = -m - 1 ,  A = 0  →  -m - 1 = 0  →  m = -1 → La matriz A es singular para  m = -1 . 

æ 1 1 ö÷
çç 1 ÷÷
çç 3
æ2 1 2÷ö ç
3 ÷÷÷
çç ÷ ç 1 4÷
Si  m = 2  →  A = ççç 1 0 -1÷÷÷ ;  A = -3 → A-1 = ççç- -2 - ÷÷÷÷  
çç ÷÷ çç 3 3 ÷÷
è-2 -1 1 ø÷ ççç 1 1 ÷÷÷
çç
è 3
0 ÷÷
3ø

 
101. Página 56 
a) A es invertible si y solo si  A ¹ 0 ;  A = a2 - 2ab + b2 . 

A = 0  →  a2 - 2ab + b2 = 0  →  a = b → A es invertible si y solo si  a ¹ b . 

æ 1 -1÷ö
æ4 4ö÷ ç ÷÷
b)  A = ççç ÷÷ ;  A = 4 → A-1 = ççç 3 ÷ 
çè3 4ø÷ ç-
çè 4 1÷÷÷
ø

 
102. Página 56 
æ2 3 ö÷
ç
æ 1 3÷ö æ15 5÷ö çç 5 - 10 ÷÷÷ æ15 5÷ö æ-3 2÷ö
-1
ç
a)  X = ç ÷ ⋅ç ç ÷ = çç ÷÷ ⋅ çç ÷ = çç ÷ 
çè-2 4÷÷ø çè30 0÷÷ø çç 1 1 ÷÷÷ çè30 0÷÷ø çè 6 1÷÷ø
ççè 5 10
÷ø÷

æ 1 3 ö÷
ç ÷
æ2 -3ö÷ æ 11 10 0 ÷ö çç 8
-1
ç
b)  Y = çç ç
÷÷ ⋅ ç ÷÷ = çç 16 ÷÷÷ çæ 11 10 0 ÷ö÷ çæ 4 2 3÷ö
÷ 
÷⋅ ç =ç
è4 2÷ø çè14 4 16÷ø çç 1 1 ÷÷÷ çè14 4 16÷÷ø çè-1 -2 2÷÷ø
çèç- 4 8
÷ø
÷

 
103. Página 56 
-1
æ 66 14ö÷ æ9 2÷ö æ 66 14÷ö æ-1 2÷ö çæ 4 6÷ö
a)  X = ççç ÷ ⋅ çç ÷ = çç ÷ç ÷ ÷
çè-13 -3÷÷ø ⋅ ççè 5 -9÷÷ø = ççè-2 1÷÷ø  
çè-13 -3÷÷ø çè 5 1÷÷ø

æ17
çç 9÷ö -1 æ
çç17 9÷ö æçç 3 - 2 ö÷÷ çæ3 1÷ö
÷÷ æç5 2ö÷ ÷ç
÷÷ = ç 0 -11÷÷÷⋅ çç 11 11÷÷÷ çç ÷
ç
b)  Y = çç 0 -11÷÷÷⋅ ç ç ÷ = ç 2 -5÷÷÷  
ç ç
÷ è2 3ø ÷ ç
ç ÷
÷ç 2ç ÷
5 ÷÷ ç ç ÷÷
èç 6 9ø÷ èç 6 9ø÷ çèç- ÷ çè0 3÷ø
11 11ø

 
104. Página 56 
æ-1 0 1ö÷
9÷ö çç
-1
æ 3 2 1÷ö çæ 14 ÷÷÷ ççæ 14 9ö÷ æç 3 2÷ö
çç ÷÷ ç ÷÷ çç 3 1 3 ÷÷ ç ÷
ç ÷ ç ÷ ç
a)  X = çç-3 -2 0÷÷ ⋅ çç-17 -10÷÷ = ç - ÷ ç ÷
- ÷÷⋅ ç-17 -10÷ = ç 4 ç 2÷÷÷  
çç ÷÷ çç ÷÷ çç 2 2 2 ÷÷ çç ÷ çç
÷ ÷÷
è 4 2 1ø è 17 11ø çç ÷ ç 17 11ø÷ èç-3 -1ø÷
è 1 1 0÷÷ø è

æ 5 4 1÷ö
æ-3 2 0÷ö
-1
ç ÷÷
éæ 10 -10 -10ö æ 7 -4 -2öù çç
÷ ÷ ÷
÷ æ 3 -6 -8ö÷ ççç 3 ÷÷÷ = çæç-1 0 2ö÷÷  
b)  Y = êêçç ÷÷ - çç ÷÷ú ⋅ çç 4 -2 1÷÷ = çç ÷÷⋅ çç 8 6
çè-10 ÷ ç ÷ ú
10 -10ø è13 -2 -3øû ç ç ÷ ç ÷
è-23 12 -7ø çç 2 ÷÷÷ çè 9 1 2÷ø÷
ë çè 0 -2 -4÷÷ø çç ÷
ç-
è 4 -3 -1ø÷÷

   

68
 
 
 
 
 
 

Determinantes 22
 
 
 
 
 
 

105. Página 56 
æ 7 3 3 ö÷
çç - ÷÷
çç 8 4 8 ÷÷ æ 8÷ö çæ4ö÷
-1
æ2 0 ö éæ ö
3÷ ç 1÷ ç-7÷ ç æ öù ÷
çç ÷÷ êç ÷÷ ç ÷÷ú çç 1 1 3 ÷÷÷ ççç ÷ ç ÷
ç ÷ êç ÷ ç ÷ú
a)  Z = çç 1 -1 3÷ ⋅ êçç 3÷ - çç 8÷ú = ç ç - - ÷⋅ ç -5÷÷÷ = çç9÷÷÷  
÷÷÷ êçç ÷÷÷ çç ÷÷÷ú çç 8 4 8 ÷÷÷ çç ÷ ç ÷
çç
è0 -2 -1ø ëêè-8ø è 10øûú çç 1 ç-18÷ø ççè0÷÷ø
÷
çç- 1 1÷÷÷ è
- ÷÷
èç 4 2 4ø

æ -2 0 3÷ö
æ 1 0 3ö÷
-1
ç ÷
æ4 1÷ö æ32 28 111÷ö çç æ 2 -1÷ö æ32 28 111÷ö ççç 5 1 7 ÷÷÷
-1
÷
÷
b)  T = ççç ÷÷ ⋅ çç ÷÷⋅ çç-2 4 1÷÷ = çç ÷÷⋅ çç ÷÷⋅ çç- ÷÷ =  
è7 2ø÷ èç54 52 194ø÷ ççç ÷÷ èç-7 4ø÷ èç54 52 194ø÷ çç 4 4 4 ÷÷
è 1 0 2÷ø ç
çè 1
÷
0 -1÷÷ø

æ -2 0 3ö÷
ç ÷
æ 10 4 28÷ö ççç 5 1 7 ÷÷÷ æç3 1 9÷ö
ç
=ç ÷⋅ ç- ÷=ç ÷ 
çè-8 12 -1÷ø÷ ççç 4 4 4 ÷÷÷ çè0 3 -2÷ø÷
ç ÷
÷
èç 1 0 -1ø÷

 
106. Página 56 
-1
æ 2 11 12÷ö æ 1 2 3÷ö æ ö æ 9÷ö æç3 1 0ö÷
çç ÷ çç ÷ çç 2 11 12÷÷ 1 çç 35 -23 ÷ ç ÷
C = çç-1 -4 17÷÷÷⋅ çç-1 5 3÷÷÷ = çç-1 -4 17÷÷÷ ⋅ çç-2 10 6÷÷÷ = çç3 0 -2÷÷÷  
çç ÷÷ çç ÷÷ çç ÷÷ 76 çç ÷÷ çç ÷÷
èç 2 12 2÷ø çè 2 5 -4÷ø çè 2 12 2÷ø çè 15 1 -7÷ø èç 1 1 1ø÷

-1
æ 1 2 3ö÷ æç 2 11 12ö÷ æ 1 2 3÷ö æ 212 -122 -235÷ö æ 2 -1 -2÷ö
çç ÷ç ÷ çç ÷ 1 çç ÷ çç ÷
D = çç-1 5 3÷÷÷⋅ çç-1 -4 17÷÷÷ = çç-1 5 3÷÷÷⋅ çç-36 20 46÷÷÷ = çç-5 3 6÷÷÷  
çç ÷÷ çç ÷÷ çç ÷÷ 76 çç ÷÷ çç ÷÷
èç 2 5 -4ø÷ èç 2 12 2ø÷ èç 2 5 -4÷ø çè 4 2 -3÷ø èç 3 -2 -3÷ø

CD = BA-1AB-1 = BIB-1 = BB-1 = I → C  y  D  son inversas,  C = D-1 . 

 
107. Página 57 
a) No existe matriz inversa si  A = 0 . 

A = a2 - 3 ,  A = 0  si  a2 - 3 = 0 , es decir, si  a = 3  

Por tanto, A no tiene inversa si  a = 3 . 
æ2 1÷ö æ 2 -1ö÷ æ2 3÷ö æ7 12÷ö
b)  a = 2 →  A = ççç ÷÷ ,  A = 1 →  A-1 = çç ÷ t ç ÷ t 2 ç ÷
çè-3 2ø÷÷ ,  A = ççè 1 2ø÷÷  y  ( A ) = ççè4 7÷÷ø  
èç3 2÷ø

1 1 æ7 12ö÷ æç7 / 2 3ö÷

B = ⋅ ( At )2 = ⋅ çç ÷=ç ÷ 
2 2 èç4 7ø÷÷ èç 2 7 / 2ø÷÷

æ2 1÷ö
c)  a = 2 → A = ççç ÷÷ ,  X = A ⋅ ( A + A )  
-1 t 2

èç3 2÷ø

æ2 1ö÷ æ2 1ö÷ æ 7 4ö÷

A2 = çç ç
÷÷⋅ ç
ç
÷÷ = ç ÷÷  
èç3 2ø÷ çè3 2ø÷ çè12 7ø÷
-1
æ2 1ö÷ éæ2 3ö÷ æ 7 4ö÷ù æ 2 -1÷ö æ 9 7÷ö æ 5 5ö÷
X = çç ÷÷ ⋅ êçç ÷ + çç ÷ú = çç ÷÷ ⋅ çç ÷ = çç ÷ 
çè3 2ø÷ êèç 1 2ø÷÷ èç12 7ø÷÷ú èç-3 2 ÷ø çè13 9÷÷ø èç-1 -3ø÷÷
ë û

   

69
   
   
   
   
   
   

Determinantes
Determinantes 2
   
   
   
   
   
   

108. Página 57 
a) La ecuación  AX - At = A  tiene solución si existe  A-1 , es decir, si  A ¹ 0  
1 1
A = 1- 7m ,  1- 7m = 0  si  m = ; por tanto, la ecuación tiene solución cuando  m ¹ . 
7 7
æ 1 2 0ö÷ æ -1 -2 2÷ö
çç ÷ çç ÷
b) Si  m = 0 → A = ççç-5 2 1÷÷÷ ,  A = 1 →  A-1 = ççç 1 1 -1÷÷÷  
ç çè-4 3 ÷÷ ç ÷
çè-7 -11 12÷÷ø
1÷ø

-1
æ 1 2 0ö÷ éæ 1 2 0ö÷ æ 1 -5 -4÷öù æ -1 -2 2÷ö çæ 2 -3 -4÷ö æç -4 3 0÷ö
çç ÷÷ êçç ÷ çç ÷ú çç ÷ç ÷ ç ÷
X = ç-5 2 1÷÷ ⋅ êêçç-5 2 1÷÷÷ + çç 2
ç 2 3÷÷÷úú = çç 1 1 -1÷÷÷⋅ çç-3 4 4÷÷÷ = çç 3 -3 -2÷÷÷  
çç ÷÷ çç ÷÷ çç ÷÷ çç ÷÷ çç ÷÷ çç ÷÷
çè-4 3 1÷ø êêçè-4 3 1÷ø çè0 1 1÷øúúû çè-7 -11 12÷ø çè-4 4 2÷ø èç-29 25 8÷ø
ë

 
109. Página 57 
a) La ecuación  AX + 2B = 3C  tiene solución si existe  A-1 , es decir, si  A ¹ 0 . 

A = m → La ecuación tiene solución si y solo si  m ¹ 0 . 

æ1 0 0÷ö æ 1 0 0÷ö
çç ÷ çç ÷
b) Si  m = 1 → A = ççç1 1 0÷÷÷ ,  A = 1 → A-1 = ççç-1 1 0÷÷÷  
ç ÷÷ ç ÷÷
èç1 1 1÷ø èç 0 -1 1ø÷

-1
æ ö é æ ö æ öù æ öæ ö æ ö
çç1 0 0÷÷ ê çç 1 0 0÷÷ çç0 1 1÷÷ú çç 1 0 0÷÷ çç 3 -2 -2÷÷ çç 3 -2 -2÷÷
ç ÷
÷ ê ç ÷
÷ ç ÷
÷ ú ç
X = ç1 1 0÷ ⋅ ê 3 ç0 1 0÷ - 2 ç 1 0 0÷ú = ç-1 ÷
÷ ç
1 0÷⋅ ç-2 3 ÷
÷ ç
0÷ = ç-5 5 2÷÷÷  
ççç ÷÷
ê
çç ÷÷ çç ÷÷ çç
ú ÷÷÷ ççç ÷÷÷ ççç ÷÷
÷ ç ÷ ç ÷ ç
è1 1 1ø ëê è 1 0 1ø è0 0 0øúû è 0 -1 1ø è 3 0 3ø è 5 -3 3ø÷

 
110. Página 57 
a) A es invertible si  A ¹ 0 ,  A = 2a - 1 . 
1 1
A = 0  si  2a - 1 = 0 → a = ; por tanto, A es invertible si y solo si  a ¹ . 
2 2

b)  XA + A = At → X = ( At - A) A-1  

æ2 1 2÷ö æ2 1 3ö÷ æ2 1 2ö÷ æ 0 0 1ö÷ æ 1 2 -1ö÷

çç ÷ çç ÷ çç ÷ çç ÷ çç ÷
Si  a = 0 → A = ççç 1 0 1÷÷÷ ,  AT - A = ççç 1 0 1÷÷÷ - ççç 1 0 1÷÷÷ = ççç 0 0 0÷÷÷ ,  A-1 = ççç 1 -2 0÷÷÷  
çç ÷÷ çç ÷
÷ ç ÷÷ ç ÷
÷ çç ÷÷
è3 1 4÷ø è2 1 4ø÷ èç3 1 4ø÷ èç-1 0 0ø÷ è-1 -1 1÷ø

æ 0 0 1ö÷ æ 1 2 -1÷ö æç-1 -1 1÷ö

çç ÷ çç ÷ ç ÷
X = çç 0 0 0÷÷÷ ⋅ çç 1 -2 0÷÷÷ = çç 0 0 0÷÷÷  
çç ÷÷ çç ÷÷ çç ÷÷
çè-1 0 0÷ø çè-1 -1 1÷ø çè-1 -2 1÷ø

 
111. Página 57 
A no es invertible→ A = 0 ,  A = x + 1 = 0 → x = -1  
æ-1 0 1÷ö æç-1 0 1÷ö æç 2 0 -2÷ö æ-4 0 4ö÷ æç-1 0 1÷ö æç 8 0 -8÷ö
çç ÷ç ÷ ç ÷ çç ÷ç ÷ ç ÷
A2 = çç 0 -1 0÷÷÷ ⋅ çç 0 -1 0÷÷÷ = çç 0 1 0÷÷÷       A4 = çç 0 -1 0 ÷÷÷ ⋅ çç 0 -1 0 ÷÷÷ = çç 0 1 0÷÷÷  
çç ÷÷ çç ÷÷ çç ÷÷ çç ÷÷ çç ÷÷ çç ÷÷
èç 1 0 -1÷ø èç 1 0 -1÷ø èç-2 0 2÷ø èç 4 0 -4ø÷ èç 1 0 -1÷ø èç-8 0 8÷ø

æ öæ 1÷ö çæ-4 4÷ö æ (-1)n 2n-1 0 (-1)n-12n-1ö÷

çç 2 0 -2÷÷ çç-1 0 ÷ ç
0
÷ çç ÷÷
A = çç 0 1
3
0÷÷÷ ⋅ çç 0 -1 0÷÷÷ = çç 0 -1 0÷÷÷     n
  A = ççç 0 (-1) n
0 ÷÷÷    
çç ÷÷ çç ÷÷ çç ÷÷ çç ÷
èç-2 0 2÷ø çè 1 0 -1÷ø çè 4 0 -4ø÷ çè(-1)n-12n-1 0 (-1)n 2n-1 ø÷÷

70
 
 
 
 
 
 

Determinantes 22
 
 
 
 
 
 

112. Página 57 
11
a) A no es invertible si y solo si  A = 0 .  A = -3t 2 + 18t - 16 = 0 t=3 . 
3

æ 0 3 4ö÷
çç ÷
b)  t = 1  → A = ççç 1 -4 -5÷÷÷  
ç ÷÷
èç-1 3 4ø÷

æ 0 3 4÷ö æç 0 3 4÷ö æç-1 0 1ö÷ æ-1 0 1ö÷ æç 0 3 4ö÷ æç-1 0 0ö÷

çç ÷ç ÷ ç ÷ çç ÷ç ÷ ç ÷
A2 = çç 1 -4 -5÷÷÷ ⋅ çç 1 -4 -5÷÷÷ = çç 1 4 4÷÷÷      A3 = çç 1 4 4÷÷÷ ⋅ çç 1 -4 -5÷÷÷ = çç 0 -1 0÷÷÷  
çç ÷÷ çç ÷÷ çç ÷÷ çç ÷÷ çç ÷÷ çç ÷÷
çè-1 3 4÷ø èç-1 3 4÷ø èç-1 -3 -3ø÷ èç-1 -3 -3÷ø èç-1 3 4÷ø èç 0 0 -1÷ø
A4 = (-I ) ⋅ A = - A     A5 = - A ⋅ A = - A2      A6 = A5 ⋅ A = - A2 ⋅ A = -(-I ) ⋅ A = A   

100 4
An = A(Resto de la división n:6) , por ejemplo:  = 16 +  →  A100 = A4 = - A   
6 6
 
113. Página 57 
a) A es invertible si y solo si  A ¹ 0 ,  A = -m3 + 4 m . 

A = 0 → -m3 + 4m = 0  si  m = 0 ,  m = 2  o  m = -2 ; por tanto, A es invertible si y solo si  m ¹ 0  y  m ¹ 2 . 

æ-3 1 0÷ö
çç ÷
b) Si  m = 1 ,  A = ççç -1 0 1÷÷÷ ,  A = 3  
çç ÷÷
è 0 1 0÷ø

1 63
6 ⋅ A-1 = 6 3 ⋅ A-1 = 6 3 ⋅ → 6 ⋅ A-1 = = 72  
A 3

c)  m = 1 ,  XA = B → X = BA-1  
æ-3 1 0÷ö æ-1 0 1÷ö
çç ÷ 1 çç ÷
A = çç -1 0 1÷÷÷ ,  A-1 = çç 0 0 3÷÷÷  
çç ÷÷ 3ç ç ÷
èç 0 1 0÷ø çè-1 3 1÷÷ø

æ-1 0 1÷ö
1 çç ÷
X = (3 0 3) ⋅ çç 0 0 3÷÷÷ = (-2 3 2)  
3 çç ÷
çè-1 3 1÷÷ø

 
114. Página 57 
a)  A = -8 a2 + 10 a + 6  

æa 7 ö÷ æa a ÷ö a a
B - I = ççç ÷÷ ,  (B - I ) = çç
t t
çè7 a - 2÷÷ø ,  ( B - I ) = 7 a - 2 = a - 9a  
÷ 2

è a a - 2ø÷

ìï
t ïïa = - 6
A + (B - I ) = 0 → -8a2 + 10 a + 6 + a2 - 9a = 0 → -7 a2 + a + 6 = 0 í 7 
ïï
ïîa = 1

6
Por tanto, la solución que buscamos es  a = - Ï . 
7

æ 1 1 3ö
ççç- - ÷÷÷
4 8 8 ÷÷
æ-2 1 -1÷ö
çç ççç ÷
ç
÷÷ ç 3 1 11÷÷÷
b) Si  a = 1 → A = çç 1 2 -5÷÷ ,  A = 8 → A = çç
-1
- ÷   
÷ çç 4 8 8 ÷÷÷
ççè -1 0 -1ø÷÷ çç ÷
çç 1 - 1 - 5 ÷÷÷
çè 4 8 8 ÷ø

71
   
   
   
   
   
   

Determinantes
Determinantes 2
   
   
   
   
   
   

115. Página 57 
1 0
a)  A = 0 → Rango   3,  = -1 ¹ 0 → Rango   2 
0 -1

0 2
b)  = 2 ¹ 0 → Rango ≥ 2 
-1 -2

B = -m → B = 0  si  m = 0  

Por tanto, si  m ¹ 0 → B ¹ 0 y el rango es 3, pero si, en cambio,  m = 0 , el rango es 2. 

c) B no es invertible si  B = 0 , es decir, si  m = 0 . 
æ 0 2 1ö÷ æ-4 -3 -2÷ö
çç ÷ çç ÷
d) Si  m = -1 , B = ççç-1 -2 -2÷÷÷ ,  B-1 = ççç -1 -1 -1÷÷÷  
ç ÷ ÷ ÷
çç ÷
èç 1 -1 1ø÷ è 3 2 2÷ø

æ-4 -3 -2ö÷ æ 1 0 -1÷ö æ-4 -3 -2÷ö æ-2 3 2÷ö çæ-4 -3 -2÷ö

çç ÷ çç ÷ çç ÷ çç ÷ç ÷
B ⋅ X ⋅ B = A → X = B-1 ⋅ A ⋅ B-1 X = çç -1 -1 -1÷÷÷ ⋅ çç 0 -1 0÷÷÷ ⋅ çç -1 -1 -1÷÷÷ = çç 0 1 0÷÷÷ ⋅ çç -1 -1 -1÷÷÷ =
çç ÷÷ çç ÷÷ çç ÷÷ çç ÷÷ çç ÷÷
èç 3 2 2÷ø çè-1 0 1÷ø çè 3 2 2÷ø èç 1 -2 -1÷ø çè 3 2 2÷ø
æ 11 7 5ö÷
çç ÷
= çç -1 -1 -1÷÷÷  
çç ÷
çè-5 -3 -2÷÷ø

 
116. Página 57 
a) A tiene inversa si  A ¹ 0 ,  A = a2 ( a - 1) . 

ì
ï
ï a=0
A = 0 → a2 ( a - 1) = 0 í  
ïa = 1
ï
î

Por tanto, A tiene inversa si y solo si  a ¹ 0 y  a ¹ 1 . 
æ 1 2ö
çç- 0 - ÷÷÷
æ 3 0 6 ö÷ ççç 3 3 ÷÷
÷÷
ççç ÷÷ ç 1 ÷
b) Si  a = 3 → A = çç 0 2 0÷÷ ,  A = 18 → A = ççç 0
-1
0÷÷  
÷
ççè-3 0 -3÷÷ø
çç 2 ÷÷÷
çç
çç 1 1 ÷÷÷
0 ÷÷
çè 3 3 ÷ø

æa 0 2 a ö÷ æç 1 -1÷ö æç a 5 a ö÷
çç ÷ç ÷ ç ÷ æ a 2( a - 1) -a ÷ö
c)  AB = ççç 0 a - 1 0 ÷÷÷ ⋅ çç 2 0÷÷÷ = çç2 a - 2 0 ÷÷÷ → ( AB) = çç ÷ 
t

çç ÷
÷ç ç ÷
÷ ç ç ÷
÷ ç
è5a 0 -2aø÷÷
è-a 0 -a÷ø èç0 3÷ø èç -a -2 aø÷

a 2( a - 1) ì
ï
ï a=0
= -10 a( a - 1) ,  -10 a( a - 1) = 0 í  
5a 0 ï
îa = 1
ï

a -a 2
= 3 a2 ,  3a = 0  →  a = 0  
5 a -2 a

2( a - 1) -a ì
ï
ï a=0
= -4 a( a - 1) ,  -4 a( a - 1) = 0 í  
0 -2 a ï
îa = 1
ï

æ0 -4 0ö÷
Si  a = 0 → ( AB)t= ççç ÷  tiene rango 1. 
çè0 0 0÷÷ø

æ 1 0 -1ö÷ 1 -1
Si  a = 1 → ( AB)t= ççç ÷ ,  = 3 ¹ 0  tiene rango 2.   
çè5 0 -2ø÷÷ 5 -2

72
 
 
 
 
 
 

Determinantes 22
 
 
 
 
 
 

117. Página 57 
a) A es invertible si y solo si  A ¹ 0 . 
a -1 -1 0 a - 1 -1 -1 0
a -1 1
-a a -1 1 C'1=C1+C2 0 a -1 1
1 = ( a - 1)( a3 + 1) = = ( a - 1)( a + 1)( a - a + 1)  
2
A= = = ( a - 1) -1 a
1 -1 a 1 0 -1 a 1
-1 0 a
1 -1 0 a 0 -1 0 a

ì
ï
ï a = -1
A = 0 ,  ( a - 1)( a + 1)( a2 - a + 1) = 0 í  
ï
îa = 1
ï

Por tanto, A es invertible si y solo si  a ¹ 1  y  a ¹ -1 . 
æ ö æ-1 1 -1 2÷ö
çç0 -1 -1 0÷÷ çç ÷
çç0 0 -1 1÷÷÷ çç-1 1 -1 1÷÷÷
b) Si  a = 0  → A = ççç ÷÷ ,  A-1 = çç ÷÷  
çç 1 -1 0 1÷÷÷ ççç 0 -1 1 -1÷÷÷
çç 1 -1 0 0÷÷ çç 0 0 1 -1÷ø
÷
è ø è

c)  X ⋅ A = B → X = BA-1  
æ-1 1 -1 2ö÷
çç ÷
æ 1 -1 0 1 ö÷ çç-1 1 -1 1÷÷÷ çæ0 0 1 0÷ö
X = ççç ÷÷⋅ çç ÷ ÷=ç ÷ 
è0 0 1 -1ø÷ çç 0 -1 1 -1÷÷÷ çè0 -1 0 0÷ø÷
çç ÷÷
èç 0 0 1 -1ø

 
118. Página 57 
a a a a 0 a a a
a a a 0 a a
a a a 1 C'1=C1-C2 0 a a 1 C'1=C1-C2
a)  A = = = -( a - 1) a a 1 = - ( a - 1) 0 a 1 = 
a a 1 2 0 a 1 2
a 1 2 a -1 1 2
a 1 2 3 a -1 1 2 3

a a C'1=C1-C2 0 a
= -( a - 1)2 = - ( a - 1)2 = a( a - 1)3  
a 1 a -1 1

3 ì
ï
ï a=0
A = 0 ,  a( a - 1) = 0 í  
ï
îa = 1
ï

æ0 0 0 0ö÷
ççç ÷÷ 0 0 1
ç0 0 0 1÷÷÷
Si  a = 0 → A = ççç ÷ → Rango A   4,  0 1 2 = -1 ¹ 0 → Rango A   3 
çç0 0 1 2÷÷÷
çç0 1 2 3÷ ÷ 1 2 3
è ø

æ1 1 1 1÷ö
çç ÷ 1 1 1
çç1 1 1 1÷÷÷
Si  a = 1 → A = ççç ÷÷÷ → Rango A   4,  1 1 2 = -1 ¹ 0 → Rango A   3 
çç1 1 1 2÷÷
÷ 1 2 3
ççè1 1 2 3÷ø

Si  a ¹ 0 y a ¹ 1  → R(A)   4 

1
b)  A-1 + BBt = + BBt ,  A = 2  para  a = 2  
A

æ-1 1 ö÷ æ2 1 -1 -1÷ö
çç ÷÷ çç ÷
çç 0 ÷ æ ö
1 ÷ ç-1 0 1 0 ÷ ç 1 ç 1 0 -1÷÷÷
B ⋅ Bt = çç ÷÷⋅ ç ÷÷ = çç ÷÷ ,  B ⋅ Bt = 0 → A-1 + BBt = 1 + 0 = 1    
çç 1 0 ÷÷ çè 1 1 0 -1÷ø çç-1 0 1 0 ÷÷÷ 2 2
çç ÷
÷ çç ÷
çè 0 -1÷ø çè-1 -1 0 1 ÷ø

73
 
 
 
 
 
 

Determinantes
Determinantes 2
 
 
 
 
 
 

c)  XA = Bt → X = Bt A-1  
æ 7 ö
æ2
çç 2 2 2÷ö çç- 2 1 1÷÷÷
÷
÷ ç 2
ç ÷÷
çç2 2 2 1÷÷ ç ÷
a = 2 → A = çç ÷÷ ,  A-1 = çç 2 -1 0 -1÷÷÷  
çç2 2 1 2÷÷÷ ççç ÷÷
çç ÷ çç 1 0 -1 0÷÷÷
çè2 1 2 3÷ø çç 1 -1 0 ÷
è 0÷ø

æ 7 ö
ç- 2 1 1 ÷÷÷ æ 9
çç 2
ç ÷÷ çç -2 -2 -1÷÷÷
ö
æ-1 0 1 0 ö÷ çç ÷÷ çç 2 ÷÷  
X =çç ÷ ⋅ ç 2 -1 0 -1÷÷ = ç
çè 1 1 0 -1÷÷ø çç ÷ ç 5 ÷÷÷
çç 1 0 -1 0 ÷÷÷ ççç- 2 1 0÷ ÷
ç ÷ è 2 ø
ççè 1 -1 0 0 ÷÷ø

 
119. Página 57 
1 1
a)  M = 3 M-1 = =   
M 3

b)  M = 3 aM = a4 M = 3 a4  

c) Det(2F1   F4, F3, 7F2, F4)   Det(2F1, F3, 7F2, F4)   Det( F4, F3, 7F2, F4)   Det(2F1, F3, 7F2, F4)    

 2 ∙ 7 ∙ Det(F1, F3, F2, F4)    2 ∙ 7 ∙ Det(F1, F2, F3, F4)    2 ∙ 7 ∙ 3    42 
 

MATEMÁTICAS EN TU VIDA 
1. Página 58 
Porque los lados de los triángulos son líneas rectas. 
 
2. Página 58 
La triangulación no es única, puede haber tantas triangulaciones diferentes como imaginemos. 
 
3. Página 58 
No, porque no hay un triángulo cuya superficie sea nula. 
 
4. Página 58 
Respuesta abierta, puede ser cualquiera. No obstante, se recomienda dibujar la figura irregular sobre la cuadrícula 
previamente dibujada, pues de esa manera haremos coincidir los vértices de la triangulación con puntos de 
coordenadas enteras. 
 

74