Viviana Andrenoiu

Öğrenci No: 2021236040

BATI MÜZİK TARİHİ FİNAL ÖDEVİ-GÜZ 2023

ROMANTİZM

1. Romantizm dönemi kendinden önceki geleneğe kıyasla neyi yıkıp neyi yeni ve farklı olarak inşa
etmeye çalışmıştır?
Romantizm dönemi Klasik döneminin savunduğu akıl ve mantığın önceliğini, kurallığını ve
sınırlandırılmışlığı yıkmaya çalışmıştır. Farklı olarak insanların duygularının önemli olduğu,
herkesin istediği gibi, gerçek kişiliklerini ortaya koyarak kendisini ifade ettiği, kurallardan bağımsız
özgün ve özgür yapılar olduğu bir anlayış inşa etmeye çalışmıştır.

2. Romantizm nasıl bir dönemdir?

1789 Fransız Devrimi ile mutlak monarşinin son bulması ve katolik kilisesinin köklü reformlar
yapmaya zorlanması, ilerleyen yıllarda Romantizm akımının ortaya çıkmasına altyapı oluşturdu ve
bu entelektuel değişim bütün sanat dallarını etkilediği gibi müziği de etkiledi. Romantizm akımı,
sanatta akıl ve mantığın ön planda olması gerektiğini savunan klasisizme karşı bir tepki olarak
ortaya çıktı. Öncülerinden biri Victor Hugo'dur. V. Hugo 1827 yılında çıkan 'Cromwell' oyununda
bu sanat akımının ilkelerini ortaya koydu ve böylece Romantizm akımının güçlenmesine sebep
oldu. Romantizm insanın duygularını, hayallerini, iç dünyasını ön plana koyar. Özgürlük ve
özgünlük çok önem kazanır. Eski günlere duyulan özlemden dolayı milli tarih karakteristik
konulardan biri olur. İnsanlar milli ve dini değerler benimser. İçinde bulundukları ortamdan ve
dönemden uzaklaşmak istedikleri için kaçış psikolojisini yaşarlar. Sürekli memnuniyetsizlik içinde
olurlar. Bu açıdan sanat insanlara kurallardan kaçabildikleri, özgür ve kendi gerçeklerine göre
yaşayabildikleri bir alan olur. Artık sanatçı sosyal bir rol almaya başlar ve 'sanat toplum içindir'
anlayışı gelişir. Duygulara önem veren bu akım sayesinde bir çok alanda gelişmeler ortaya çıkıyor,
dram gibi yeni türler oluşuyor. Tiyatroda olay, zaman ve mekan birliği, yani 3 birlik kuralı yıkılıyor.
Olaylar abartılı ve sürükleyici bir şekilde ele alınıyor.

3. Bu dönemin ruhu müzikte nasıl vücut bulur?

Müzik kiliseden ve saraydan çıkıp halka yayılır. Bununla birlikte müzikteki kalıplar ve düzen
yıkılır, bunun yerine daha özgün bir tarz oluşur. Piyano, bestecilerin duygularını anlatan en iyi çalgı
olur ve metalurji endüstrisinin gelişimiyle günümüzdeki modern halini alır. Orta sınıf müziğe daha
fazla ilgi göstermeye başlar. Orkestralar klasik döneminde yaklaşık 40 kişiden oluşurken Romantik
dönemde 100 kişiyi aşar. Dönemin en önemli türleri senfoni, opera, uvertür ve konçertolar.

4. Estetik deneyim nedir? Neden Romantik Dönemde tartışılmaya başlanmıştır?

Estetik deneyim estetik nesneyle estetiği algılayan arasındaki ilişkinin oluşmasının sürecidir.
Kant’a göre estetik deneyim, bir nesnenin seyredilmesinde hayalgücü ve anlama yetisi arasındaki
uyumdan doğan bir hoşlanmanın hissedilmesidir. Başka bir değişle, bizim güzele tepki verme
yeterliliğimizdir. Estetik deneyimin kaynağı güçlü duygulardır ve aşamalı olarak gerçekleşir. Önce
duyularımızla objeyi algılarız, sonra ona karşı bir duygu hissederiz. Sonra objeye karşı kişiliğimizi
ortaya koyarız; bu aşamada hem zihinsel hem duygusal anlamda bir estetik yaşantı gerçekleşir. Son
aşamasında estetik yargılarımıza göre bir estetik duygusu oluşur. Bu felsefi kavram Romantizme
kadar önemli olmayan duyguları ön plana çıkarıyor. Dolayısıyla sanata insanın sadece mantığı ile
değil, duyguları aracılığıyla yaklaşır. Yani, sanat algılayışı değişmeye başlar. Bundan dolayı
Romantizm döneminde tartışılan konulardan biri olmuştur.

MODERNİZM

1. Modern’in kelime anlamı nedir?

TDK’ye göre 'modern' kelimesinin anlamı çağdaştır, başka değişle içinde yaşanılan çağa, günlere
uygun.

2. Müzik sanatında Modernizm hangi zaman aralığını ifade eder?

Müzik sanatında Modernizmin 1910 yıllarından 1970 yıllarına kadar süreyi ifade ettiği söylenebilir.

3. Bu aralıkta insanlık tarihini etkileyen hangi olaylar olmuştur?

20. yüzyılın ilk yarısında insanlık tarihini etkileyen en önemli olaylar arasında 1.ve 2. Dünya
Savaşı, Rus Devrimi, ardından da birçok ülkede Komünist hükümetinin kurulması, kadınların oy
hakkı tanınması, atom bombaları, Birleşmiş Milletler'in kurulması gibi olaylar sayılabilir.

4. Modernizm neyi yıkmaya çalışmıştır?

Modernizm geleneksel olan her şeyi yıkmaya çalışmıştır. Realizm, aydınlatma düşüncesine ve dini
inançlara karşı çıktı. İnsanlığın akıl ve bilim temelinde gelişmesi gerektiğini savunmuştur.
Modernizm prensiplerine göre etik ve ahlak tüm dünya için aynı olmalıdır.

5. Hangi sosyal-politik gelişmeler sanatçının yaratma dünyasını etkilemiş olabilir, neden?

20.yüzyılın başında batı toplumunda büyük gelişmeler yaşanır. Şehirleşme, sanayileşen ekonomi,
kapitalizm, küreselleşme, daha ölümcül hale gelen savaşlar ve hızlanan teknolojik gelişmeler yeni
koşullarda şekillenmiş bir sanatsal, felsefi ve sosyal düzen kurdu. İnsana ve hayata farklı bakılmaya
başlandı. Artık yaşam insan odaklıdır ve insan haklarına çok önem verilmeye başlandı. İnsan
gücünün teknoloji, pratik bilgi ve bilimsel bilgi sayesinde çevresindeki her şeyi baştan şekillendirip
geliştirmesine fırsat verildi. Bütün bunlar sanatçının yaratma dünyasını etkilemiştir. Ayrıca,
Sigmund Freud'un rüyaların yorumlaması sadece psikolojide değil, sanatta da yepyeni bir bakış
açısı kazandırdı. Artık eserler yorumlanabilen eserlerdi.

6. Modern müziği öne çıkaran tanımlayan özellikler/nitelikler nelerdir?

Modern müziğinin temel özelliği yenilikçiliktir. Bestecilerin çoğu, tınılar, ritimler ve tonaliteler
yoluyla müzikal ses ile deneyler yaparlar. Farklı ses renklerini keşfetmek için tonal uyum kurallarını
çiğnerler, ses politonalitesini organize etmenin yeni yollarını ararlar. Katı ölçüden kaçınırlar, zaman
duygusunu ve ileriye doğru hareketi bozan on altılık notalar, üçlemeler gibi tartı kalıpları
kullanırlar. Modern ritimler, kadanslar ve armoniler ile solo enstrümanların kazanılamasına önem
verilir. Armonik geleneklerden kurtarılması gerektiğine inanan atonal besteciler ortaya çıkar.

7. Müzikte atonalite, serializm, 12-ton müziği, asimetrik ritm, bunlar bu müzikal üretim sürecinde
ne anlam ifade etmiştir?
Atonalite – tonal bir merkezden veya anahtardan yoksun müzik, yani tonalite kurallarını (işlevsel
armoniyi) bir yana bırakan, kromatik gamın 12 sesini kullanan müzik sistemi.
Serializm - bir dizi perde, ritim, dinamik, tını veya diğer müzik öğelerini kullanan bir
kompozisyon yöntemidir. Belli kuralları var. On iki ton tekniği, kromatik ölçeğin on iki notasını
sıralar, bir sıra veya seri oluşturur ve bir kompozisyonun melodisi, uyumu, yapısal ilerlemeleri ve
varyasyonları için birleştirici bir temel sağlar. Diğer serileştirme türleri de kümelerle, nesne
koleksiyonlarıyla çalışır, ancak zorunlu olarak sabit sıralı serilerle çalışmaz ve tekniği süre,
dinamikler ve tını gibi diğer müzikal boyutlara (genellikle "parametreler" olarak adlandırılır)
genişletir.
12-ton müziği – Diğer isimle, dodekafoni, kromatik aralığın on iki sesine aynı önem verilen bir
kompozisyon tekniği. Bu teknikte armonik kurallardan ve tonal yapılardan kaçınılır.
Asimetrik ritm – bir müzik eserinde aynı şekilde devam etmeyen ritm. Heterojen ritmdir.