‫استراتژی آب پاسخگوی واقعیت های محلی است‬

‫اصطالحات‬
‫اصطالحات دری‪/‬پشتو‬

‫رئیس قریه یا اجتماع‬ ‫ارباب ‬

‫ناظر آب (میراب) که در سطح اجتماع روی کانال های درجه سوم کار می نماید (شمال افغانستان)‬ ‫َچک باشی ‬

‫همکاری اجتماع در مراقبت از کانال ها که به حیث جزئی از وجایب اجتماعی آبیاران بدوش شان وگذار است‬ ‫ـشـر ‬
‫َح َ‬

‫یک جریب مساوی است با یک پنجم هکتار یا ‪ 2000‬متر مربع‬ ‫جریب ‬

‫واحد زمین تحت آبیاری‪ :‬جریان‪/‬میزان آب به نسبت ساحه ای که تحت آن حقابه یا نوبت آب به کانال های اصلی اختصاص داده می شود؛ گرفته‬ ‫جفت گاو ‬
‫شده از یک جوره گاو کار بوده و بیانگر ساحه زمینی است که با در نظر داشت انواع مختلف خاک و شیب زمین توسط دو گاو شخم می گردد؛ با ساحۀ زمین تحت‬
‫آبیاری تناسب مستقیم داشته و غالبا با جریب تخمین زده می شود؛ استحقاق هر یک از اجتماعات به اندازۀ مجموع تمامی جفت گاو های آن اجتماع می باشد‪.‬‬

‫سیستم زیرزمینی کانالی که با استفاده از جاذبه زمین و از طریق یک سلسله از معابر و تونل های زیر زمینی به سطح آبخیز راه پیدا می کند؛ غالبا‬ ‫کاریز ‬
‫قبل ازینکه با زمین هم سطح گردد به طول چندین کیلومتر ادامه می یابد و به مقاصد آب آشامیدنی و آبیاری از آن استفاده می گردد‪.‬‬

‫مسوول توزیع آب برای کانال های درجه سوم یا کانال های در سطح اجتماع‬ ‫کوک باشی ‬

‫رئیس طایفه یا قبیله؛ نمایندۀ یک محله‬ ‫ملِک ‬

‫مردی کار میزان کار در اجتماع (حشر کار) که هر فرد به حیث جزئی از وجایب اجتماعی خویش در زمینۀ آبیاری ملزم به اجرای آن است‬

‫معاون میراب باشی‬ ‫میراب ‬

‫رئیس میراب ها‬ ‫میراب باشی ‬

‫جریان‪/‬میزان آب به نسبت ساحه ای که تحت آن حقابه یا نوبت آب به کانال های اصلی اختصاص داده می شود‬ ‫پاو ‬

‫پاداش دینی و مذهبی‪ ،‬یا هر عملی که به خاطر بدست آوردن پاداش مذهبی انجام میگردد‬ ‫ثواب ‬

‫شورای سنتی اجتماع که متشکل از بزرگان و سران آن اجتماع می باشد‬ ‫شورا ‬

‫معاون یا جانشین؛ این اصطالح در هرات برای مسوول کانال های درجه اول آب نیز بکار میرود‬ ‫وکیل ‬

‫ت‬