Professional Documents
Culture Documents
Nhận Định Văn Học
Nhận Định Văn Học
1. “Tác phẩm văn học chân chính bao giờ cũng là sự tôn vinh con người qua những hình thức nghệ thuật độc
đáo” (Một ý kiến)
2. “Khi tình cảm tự tìm cho nó một hình thức để bộc lộ ra ngoài, chúng ta có thơ” (Ra-bin-đra-nat Tago)
3. “thơ là tiếng nói hồn nhiên nhất của tâm hồn con người” (Tố Hữu)
4. “Trót nợ cùng thơ phải chuốt lời” (Nguyễn Công Trứ)
5. “Giá trị của một tác phẩm nghệ thuật trước hết là ở giá trị tư tưởng của nó. Nhưng là tư tưởng đã được
rung lên ở các cung bậc của tình cảm, chứ không phải là cái tư tưởng nằm thẳng đơ trên trang giấy. Có thể
nói tình cảm của người viết là khâu đầu tiên và là khâu sau cùng trong quá trình xây dựng một tác phẩm
nghệ thuật.” (Các nhà văn nói về văn – Nguyễn Khải)
6. Nhà văn Nga Lonit Leonop nói: “Tác phẩm nghệ thuật đích thực là một phát minh về hình thức và một
khám phá về nội dung”
7. Bàn về thơ, nhà phê bình văn học Nga V.Biêlinxki đã viết: “Thơ, trước hết là cuộc đời, sau đó mới là nghệ
thuật”
8. Bàn về truyện ngắn, có ý kiến cho rằng: “Qua một nỗi lòng, một tình huống, một cảnh ngộ của một nhân
vật, nhà văn muốn đối thoại với bạn đọc một vấn đề quan trọng về nhân sinh”
9. “Những chữ xác xơ nhất mà chúng ta nói đến cạn cùng, mất sạch tính chất hình tượng đối với chúng ta,
những chữ ấy trong thơ ca lại sáng lấp lánh, lại kêu giòn và tỏa hương” (Pautopxki)
10. Phải phí tốn ngàn cân quặng chữ
Mới thu về một chữ mà thôi
Những chữ ấy làm cho rung động
Triệu trái tim trong hàng triệu năm dài (Mai-a-cop-xki)
11. “Hễ làm người thì quý thẳng mà làm thơ văn thì quý cong”(Tùy viên thi thoại – Viên Mai – Trung Quốc)
12. “Một nghệ sĩ chân chính phải là một nhà nhân đạo từ trong cốt tủy” (Sêkhop - Nga)
13. “Công phu của thơ là ở ngoài thơ” (Lúc sắp mất, Lục Du trăng trối cho con)
14. “Thơ phát khởi từ trong lòng người ta” (Lê Quý Đôn)
15. “Hãy xúc động hồn thơ cho ngọn bút có thần” (Ngô Thì Nhậm)
16. “Văn chương có hai loại: đáng thờ và không đáng thờ. Loại không đáng thờ là loại chỉ chuyên chú ở văn
chương, loại đáng thờ là loại chuyên chú ở con người.” (Nguyễn Văn Siêu (1799-1872))
17. “Một tác phẩm thật giá trị, phải vượt lên trên tất cả các bờ cõi và giới hạn, phải là một tác phẩm chung cho
cả loài người. Nó phải chứa đựng một cái gì lớn lao, mạnh mẽ, vừa đau đớn lại vừa phấn khởi. Nó ca tụng
lòng thương, tình bác ái, sự công bình… Nó làm người gần người hơn. Như thế mới thật là một tác phẩm
hay,…” (Đời thừa – Nam Cao)
18. “Sự cẩu thả trong bất cứ nghề gì cũng là một sự bất lương rồi.Nhưng sự cẩu thả trong văn chương thì thật
là đê tiện.” (Đời thừa – Nam Cao)
19. “Văn chương không cần đến những người thợ khéo tay, làm theo một vài kiểu mẫu đưa cho. Văn chương
chỉ dung nạp những người biết đào sâu, biết tìm tòi, khơi những nguồn chưa ai khơi và sáng tạo những gì
chưa có…” (Đời thừa – Nam Cao)
1. J.Paul.Sartre: “Tác phẩm văn học như con quay kì lạ, chỉ có thể xuất hiện trong vận đông. Muốn làm cho
nó xuất hiện, cần phải có một hoạt động cụ thể là sự đọc. Và tác phẩm văn học chỉ kéo dài chừng nào sự
đọc còn có thể tiếp tục. Ngoài sự đọc ra, nó chỉ còn là những vệt đen trên giấy trắng”.
2. “Mỗi phút, mỗi lời tình cờ được nói ra và mỗi cái nhìn vô tình ta bắt gặp, mỗi ý nghĩ sâu sắc hoặc vui đùa,
mỗi rung động thầm lặng của con tim, cũng như cả đến một bong xốp của hoa hướng dương… - tất cả
những cái đó đều là những hạt rất nhỏ của bụi vàng. Chúng ta, những nhà văn, chúng ta bòn đãi chúng
trong hàng chục năm, hàng triệu những hạt cát đó, lặng lẽ thu góp lại cho mình, biến chúng thành một hợp
kim và rồi từ hợp kim đó ta đánh “bong hồng vàng” của ta – truyện, tiểu thuyết hay là thơ” (Bụi quý -
Pautopxki)
3. “Nghệ thuật phải bắt nguồn từ đời sống, thoát ly đời sống nghệ thuật nhất định khô héo” (Cố thủ tướng
Phạm Văn Đồng)
4. “Chao ôi! Chao ôi! Nghệ thuật không cần là ánh trăng lừa dối, không nên là ánh trăng lừa dối, nghệ thuật
có thể chỉ là tiếng đau khổ kia, thoát ra từ những kiếp lầm than… đứng trong lao khổ, mở hồn ra đón lấy tất
cả những vang động của đời” (Giăng sáng – Nam Cao)
5. “Các ông muốn tiểu thuyết cứ là tiểu thuyết, tôi và các bạn cùng chí hướng như tôi muốn tiểu thuyết là sự
thực ở đời” (Trong bài bút chiến với nhóm Tự lực văn đoàn, Vũ Trọng Phụng viết, Báo tương lai, 1937)
1. Lênin từng nói: “Trong lĩnh vực nghệ thuật, không có chỗ đứng cho kẻ trung bình”.
2. “Thích một bài thơ, theo tôi nghĩ, trước hết là thích một cách nhìn, một cách nghĩ, một cách cảm xúc, một
cách nói, nghĩa là trước hết là thích một con người.” (Hoài Thanh)
3. “Là người thì không nên có cái tôi… Nhưng làm thơ thì không thể không có cái tôi.” (Tùy viên thi thoại –
Viên Mai – Trung Quốc)
4. “Thế giới được tạo lập không phải một lần mà mỗi lần người nghệ sĩ độc đáo xuất hiện thì lại một lần thế
giới được tạo lập.” (Mac-xen Prut)
1. “Đối với tôi, văn chương không phải là một cách đem đến cho người đọc sự thoát ly trong sự quên, trái lại
văn chương là một thứ khí giới thanh cao và đắc lực mà chúng ta có, để vừa tố cáo vừa thay đổi một thế
giới giả dối và tàn ác, vừa làm cho lòng người thêm trong sạch và phong phú hơn” (Thạch Lam (1910 –
1942))
2. Trong tập tiểu luận Trang giấy trước đèn, Nguyễn Minh Châu có viết đại ý “Nhà văn tồn tại ở trên đời
trước hết để làm công việc giống như kẻ nâng giấc cho những người cùng đường, tuyệt lộ bị cái ác hoặc
số phận đen đủi dồn đến chân tường; bênh vực cho những con người không còn được ai bênh vực.”
3. “Xét đến cùng, ý nghĩa thực sự của văn học là nhân đạo hóa con người” (Một ý kiến)
5. “Thơ sinh ra từ tình yêu và lòng căm thù, từ nụ cười trong sáng hay từ những giọt nước mắt cay đắng”
(Một ý kiến)
6. “Ở đâu có lao động thì ở đó có sự sáng tạo ra ngôn ngữ.. Nhà văn không chỉ học tập ngôn ngữ của nhân
dân mà còn là người phát triển ra ngôn ngữ sáng tạo. Không nên ăn bám vào người khác. Giàu ngôn ngữ
thì văn sẽ hay… Cũng cùng một vốn ngôn ngữ ấy, nhưng sử dụng có sáng tạo thì văn sẽ có bề thế và kích
thước. Có vốn mà không biết sử dụng thì chỉ như nhà giàu giữ của. Dùng chữ như đánh cờ tướng, chữ nào
để chỗ nào phải đúng vị trí của nó. Văn phải linh hoạt. Văn không linh hoạt gọi là văn cứng đơ thấp
khớp.” (Quá trình bồi dưỡng nghề viết văn của tôi, trong Công việc viết văn – Nguyễn Tuân)
1. “Văn học, nghệ thuật là công cụ để hiểu biết, để khám phá, để sáng tạo thực tại xã hội” (Cố Thủ tướng
Phạm Văn Đồng)
1. “Thơ chỉ bật ra khi trong tim ta cuộc sống đã tràn đầy” (Tố Hữu)
2. “Vì thơ là cái nhụy của cuộc sống, nên nhà thơ phải đi hút cho được cái nhụy ấy và phấn đấu làm sao cho
cuộc đời mình cũng có nhụy” (Cố thủ tướng Phạm Văn Đồng)
3. “Không có câu chuyện cổ tích nào đẹp hơn câu chuyện do chính cuộc sống viết ra” (H.Andecxen)
4. “Điều quan trọng hơn hết trong sự nghiệp của những nhà văn vĩ đại ấy lại là cuộc sống, trường đại học
chân chính của thiên tài. Họ đã biết đời sống xã hội của thời đại, đã rung động tận đáy tâm hồn với những
nỗi lo âu, bực bội, tủi hổ và những ước mong tha thiết nhất của loài người. Đó chính là cái hơi thở, cái sức
sống của những tác phẩm vĩ đại.” (Nhà nghiên cứu Đặng Thai Mai)
5. “Nhà thơ như con ong biến trăm hoa thành mật ngọt
Một mật ngọt thành đời vạn chuyến ong bay” (Chế Lan Viên)
Page 3 – GV: Trần Thị Hòa
6. “Cuộc sống đánh vào thơ trăm nghàn lớp sóng
Chớ ngồi trong phòng ăn bọt bể anh ơi” (Chế Lan Viên)
1. Người tạo nên tác phẩm là tác giả nhưng người quyết định số phận của tác phẩm lại là độc giả” (M.Gor-ki)
2. “Ở nước nào cũng thế thôi, sự cảm thông, sẻ chia giữa người đọc và người viết là trên hết” (Nhà văn Bùi
Hiển)
1. “Sáng tác thơ là một việc do cá nhân thi sĩ làm, một thứ sản xuất đặc biệt và cá thể. Anh phải đi sâu vào
tâm hồ cá biệt của anh để nói cái to tát của xã hội, cái tốt đẹp của chế độ, để tránh cái khô khan, nhạt nhẽo,
anh phải có cá tính, anh phải trau giồi cái độc đáo mà công chúng rất đòi hỏi. Nhưng đồng thời, anh phải
đấu tranh để cái việc tự sáng tạo ấy không trở thành anh hung chủ nghĩa” (Trò chuyện với các bạn làm thơ
trẻ - Xuân Diệu)
2. “Nghệ sĩ là con người biết khai thác những ấn tượng riêng – chủ quan – của mình, tìm thấy trong những ấn
tượng đó những cái có giá trị khái quát và biết làm cho những ấn tượng ấy có được hình thức riêng”
(M.Gor-ki)
3. “Giống như ngọn lửa bốc lên từ trong cành khô, tài năng bắt nguồn từ những tình cảm mạng mẽ của con
người” (Raxun Gamzatop)
4. “Thơ sinh ra từ tình yêu và lòng căm thù, từ nụ cười trong sáng hay từ những giọt nước mắt cay đắng”
(Một ý kiến)
5. “Thơ tôi là hợp chất, được làm từ tức giận, tình yêu và xấu hổ” (Mukhamat Khatda)
6. “Nghệ thuật là lĩnh vực của cái độc đáo, vì vậy nó đòi hỏi người sáng tác phải có phong cách nổi bật, tức là
có nét gì đó rất riêng, mới lạ thể hiện trong tác phẩm của mình” (Văn học 12, NXBGD, 1994)
7. “Khi một nhà văn mới bước vào làng văn, điều đầu tiên tôi sẽ hỏi anh ta là anh sẽ mang lại điều gì mới cho
văn học?” (Lep Tonxtoi)