Ang Pagtataguyod ng Wikang Pambansa sa Mas Mataas na Antas ng Edukasyon at Lagpas Pa
Kyle Aris Dayvid D. Roño, MA Fil
Wikang Pambansa • Opisyal na wika. • Ito ang kasangkapang pambuklod ng mga pangkat na may iba’t ibang sosyokultural at linggwistikong background. • Midyum sa pagtuturo sa mga institusyong edukasyonal. • Isang paraan ng komunikasyon sa pambansang lebel para sa implementasyon at development ng administrasyong panggobyerno. Alternative Hybrid Education and Asynchronous Distance Learning Sulyap sa Kasaysayan ng Wikang Pambansa
TAGALOG PILIPINO FILIPINO
Alternative Hybrid Education and Asynchronous Distance Learning
Bilang isang mamamayang Pilipino, paano mo napahahalagahan at nagagamit ang wikang Filipino?
Alternative Hybrid Education and Asynchronous Distance Learning
• Taong 1934, mainit na tinalakay sa Kumbensyong Konstitusyonal ang pagpili sa wikang pambansa. • Nagkaroon ng probisyong pangwika na nakasaad sa Saligang Batas 1935, Artikulo XIV, Seksyon 3 na nagsasabing: “Ang Kongreso ay gagawa ng hakbang tungo sa pagkakaroon ng isang wikang pambansang ibabatay sa isa sa mga umiiral na katutubong wika. Hangga’t hindi itinatakda ng batas, ang wikang Ingles at Kastila ang siyang mananatiling opisyal na wika.”
Alternative Hybrid Education and Asynchronous Distance Learning
• Noong Disyembre 30, 1937 ay iprinoklama ni Pangulong Manuel Luis Quezon na ang wikang Tagalog ang batayan ng Wikang Pambansa base sa rekomendasyon ng Surian ng Wikang Pambansa sa bisa ng Kautusang Tagapagpaganap Blg. 184. a) Wika ng sentro ng pamahalaan b) Wika ng sentro ng edukasyon c) Wika ng sentro ng kalakalan at; d) Wika ng nakararami at pinakadakilang nasusulat na panitikan
Alternative Hybrid Education and Asynchronous Distance Learning
• Noong Agosto 13, 1959 , pinalitan ang tawag sa wikang pambansa. Mula sa Tagalog ay naging Pilipino sa bisa ng Kautusang Pangkagawaran Blg. 7 na ipinalabas ni Jose E. Romero, ang Kalihim ng Edukasyon noon.
Alternative Hybrid Education and Asynchronous Distance Learning
Nakasaad sa Konstitusyon 1987, Artikulo XIV, Seksyon 6 ang probisyong tungkol sa wika na nagsasabing: “Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino. Samantalang nililinang, ito ay dapat payabungin at pagyamanin pa salig sa umiiral na mga wika ng Pilipinas at sa iba pang mga wika.”
Alternative Hybrid Education and Asynchronous Distance Learning
Ano-ano ang mga pagsubok ang kinaharap ng Filipino, bilang wika at bilang asignatura, sa mga nakaraang taon hanggang sa kasalukuyan?
Alternative Hybrid Education and Asynchronous Distance Learning
Ano ang kahalagahan ng wikang Filipino sa larangan ng edukasyon sa Pilipinas?
Alternative Hybrid Education and Asynchronous Distance Learning
Ang Wikang Pambansa at Edukasyon
Alternative Hybrid Education and Asynchronous Distance Learning
BE Circular No. 71, s. 1939 • Ipinag-utos ng noo’y Kalihim Jorge Bocobo ng Paturuang Bayan na gamitin ang mga katutubong dayalekto bilang mga pantulong na wikang panturo sa primarya simula taong panuruan 1939-1940.
Alternative Hybrid Education and Asynchronous Distance Learning
Executive Order No. 10 • Nagsasaad na ang wikang pambansa ay ituturo sa lahat ng mataas na paaralang pampubliko at pribado, kolehiyo at unibersidad na agad magkakabisa simula taong panuruan 1944-1945.
Alternative Hybrid Education and Asynchronous Distance Learning
Kautusang Pangkagawaran Blg. 52, s. 1987 • Ang Filipino at Ingles ay gagamiting mga midyum sa pagtuturo. Ituturo din ang dalawang wika at gagamiting midyum ng pagtuturo sa lahat ng antas ng edukasyon para matamo ang bilingguwal na kahusayan.
Alternative Hybrid Education and Asynchronous Distance Learning
CHED Memorandum Order No. 59, s. 1996 • Sa animnapu’t tatlong (63) minimum na kahingian ng General Education Curriculum (GEC), siyam (9) na yunit ang inilaan sa Filipino at siyam (9) din sa Ingles.
Alternative Hybrid Education and Asynchronous Distance Learning
CHED Memorandum No. 20, s. 2013 • Dahil sa pagbabago ng sistema ng edukasyon, sa seksyon 3 ng kautusang ito, ang GEC ay bumaba sa tatlumpu’t anim (36) na yunit at inalis ang Filipino bilang asignatura. • Ang GEC ay maaaring ituro sa wikang Ingles at Filipino.
Alternative Hybrid Education and Asynchronous Distance Learning
CHED Memorandum No. 57, s. 2017 • Ito ay kautusang pagdaragdag ng asignaturang Filipino sa lahat ng kurso sa kolehiyo bilang bahagi ng GEC.
Alternative Hybrid Education and Asynchronous Distance Learning
Artikulo XIV, Seksyon 6 ng Konstitusyong 1987 “Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino. Samantalang nililinang, ito ay dapat payabungin at pagyamanin pa salig sa umiiral na mga wika ng Pilipinas at sa iba pang mga wika.”
Alternative Hybrid Education and Asynchronous Distance Learning
Komisyon sa Wikang Filipino o KWF • Ang pangunahing ahensiya ng pamahalaan na may katungkulang magsagawa ng mga pananaliksik, paglilinang, pagpapalaganap, at pagpapaunlad ng Filipino at iba pang wika sa bansa.
Alternative Hybrid Education and Asynchronous Distance Learning
Tanggol Wika o Alyansa ng mga Tagapagtanggol ng Wika • Isang organisasyon sa Pilipinas na itinatag noong 2014 sa isang kapulungan ng mahigit 300 propesor, mag-aaral, manunulat at aktibistang pangkultura sa Pamantasang De La Salle- Manila, bilang tugon sa pag-aalis ng mga dating mandatoryong asignaturang wikang Filipino sa mga kolehiyo at unibersidad sa Pilipinas.
Alternative Hybrid Education and Asynchronous Distance Learning
Pambansang Samahan sa Linggwistika at Literaturang Filipino o PSLLF • Isang propesyonal na organisasyong nagtataguyod ng mahusay na paggamit ng wikang Filipino, pangunahin sa edukasyon at pananaliksik.
Alternative Hybrid Education and Asynchronous Distance Learning
• Ang PSLLF ay isa rin sa mga kasaping- organisasyong tagapagtatag ng Alyansa ng mga Tagapagtanggol ng Wikang Filipino (Tanggol Wika) na nanguna sa matagumpay na pakikibaka para mapanatili ang mga asignaturang Filipino at Panitikan sa kolehiyo.
Alternative Hybrid Education and Asynchronous Distance Learning
Sa petisyon ng Tanggol Wika, layunin nito ang mga sumusunod: 1. Panatilihin ang pagtuturo ng asignaturang Filipino sa bagong GEC sa kolehiyo; 2. Kumilos tungo sa pagrerebisa ang CMO 20; 3. Gamitin ang wikang Filipino sa pagtuturo ng iba’t ibang asignatura, at; 4. Isulong ang makabayang edukasyon.
Alternative Hybrid Education and Asynchronous Distance Learning
• Isa rin ang National Commission for Culture and Arts of the Philippines (NCCA) o Pambansang Komisyon Para sa Kultura at mga Sining sa mga organisasyon na nagtataguyod sa kahalagahan ng wikang Filipino.
Alternative Hybrid Education and Asynchronous Distance Learning