Professional Documents
Culture Documents
Bi̇tki̇ Li̇stesi̇
Bi̇tki̇ Li̇stesi̇
İNGİLİZCE İSMİ /
SIRA KULLANILAN
LATİNCE İSİM (1) KULLANILAN KISMI TÜRKÇE İSMİ POZİTİF/NEGATİF (2)
NO (1) KISMI (1)
Adiantum capillus-veneris L.
Southern maidenhair
(Sin.:Adiantum africanum R. Br.,
11 fern, true maidenhair, Baldırıkara, Venüssaçı Toprak üstü N
Adiantum capillus Sw., Adiantum
venus hair fern / Herb
coriandrifolium Lam.)
Marshmallow, leaves,
39 Althea officinalis Hatmi Yaprak, Kök, Çiçek P
root, flowers
40 Althea rosea Holyhock, flowers Gülhatmi Çiçek P
63 Apium graveolens Celery, leaves, root, seeds Kereviz Yaprak, Kök, Tohum P
104 Beta vulgaris var. rubra L. (Sin.: Red Beet /root Kırmızı pancar Kök P (ekstresi hariç)
Beta vulgaris L.)
105 Betonica officinalis Wood Betony, herb Kestere Toprak üstü P
106 Betula sp. Birch, leaves Huş ağacı Yaprak P
İNGİLİZCE İSMİ /
SIRA KULLANILAN
LATİNCE İSİM (1) KULLANILAN KISMI TÜRKÇE İSMİ POZİTİF/NEGATİF (2)
NO (1) KISMI (1)
117 Brassica rapa L. subsp. rapa L. Wild Turnip, turnip, seed Şalgam Tohum P
Cole, colewort,kale,
118 Brassica oleracea L. var. acephala L. Kara lahana Toprak üstü kısmı P
aerial part
Broccoli,kale, Italian
119 Brassica oleracea L. var. italica L. Brokoli Toprak üstü kısmı P
kale, calabrese, aerial part
121 Brassica oleracea var. sabellica L. Curly kale / Leaves Kıvırcık lahana Yaprak P
(Sin.:Brassica oleracea L.)
122 Calendula officinalis Marigold, flowers Nergis / Aynısafa Çiçek P
Funda / Piren / Süpürge Çiçek, Toprak Üstü,
123 Calluna vulgaris Heather, flowers, herb P
Otu Yaprak
Camelina sativa (L.) Crantz (Sin.:
124 False flex /seed oil Ketencik Tohum yağı P
Adyseton dentatum G.Don:)
125 Camellia sinensis Tea plant, leaves Çay / Yeşil Çay Yaprak P
Tohum
[Tohum yağında (hemp
oil), tohum ekstresinde
kannabinoitlerin
129 Cannabis sativa L. Hemp, seeds Kenevir, Kendir bulunup bulunmadığını P
gösteren analizler
yapılmalı ve toplam
kannabinoit miktarının
en çok 5 mg/kg olmalı]
131 Capsella bursa pastoris Shepherd's purse, herb Çoban Çantası Toprak üstü P
İNGİLİZCE İSMİ /
SIRA KULLANILAN
LATİNCE İSİM (1) KULLANILAN KISMI TÜRKÇE İSMİ POZİTİF/NEGATİF (2)
NO (1) KISMI (1)
Hiyarşember,
141 Cassia fistula Purging Cassia tree, fruit Hiyarişember, Meyve P
Hiyarşembe
142 Centaurea cyanus Cornflower, flowers Peygamber Çiçeği Çiçek P
Centaurim minus (Erythraea Küçük kantaron otu,
143 Centaury,herb Toprak üstü P
centaurium) kırmızı kantaron
Centella asiatica (L.) Urb.
144 Centella, Gotu Kola, herb Sentella, Gotu kola Toprak üstü P
(Sin.: Hydrocotyle asiatica L.)
İNGİLİZCE İSMİ /
SIRA KULLANILAN
LATİNCE İSİM (1) KULLANILAN KISMI TÜRKÇE İSMİ POZİTİF/NEGATİF (2)
NO (1) KISMI (1)
Cephalaria syricia L. (Sin.: P (tohumların sulu veya alkollü ekstreleri ile tohum unu sadece “Tahıllar ve
145 Syrian Cephalaria, seed Pelemir Tohum
Asterocephalus dichotomus Lag.) tahıl ürünleri” ile “fırıncılık ürünlerin”de kullanılması koşuluyla)
168 Citrus bergamia Risso & Poit. Bergamot / fruit peel Bergamut Meyve kabuğu P (Sadece çaylarda kullanılmak üzere)
175 Citrus paradisi Grapefruit, whole fruit Greyfurt Bütün meyve P (Kurutulmuş meyve tozu maksimum:% 3)
Butterfly pea,conch
Clitoria ternatea L. (Sin.: Clitoria
flower, blue-pea,
178 albiflora Mattei, Ternatea ternatea Klitoriya Çiçek P (ekstresi/ekstraktı hariç koşulu ile sadece çaylarda kullanılmak üzere)
bluebellvine, cordofan-
(L.) Kuntze)
pea / flower
Cnicus benedictus (Syn.: Carduus Holy Thistle, Blessed Mübarekdikeni,
179 Toprak üstü P
benedictus ) Thistle, herb Şevketibostan
Cochleria armoraci a L.
(Sin.:Armoracia rusticana P. Gaertn.
180 Horse radish /root Bayır turpu, Eşek turpu Kök P
B.Mey. & Scherb, Armoracia
lapathifolia Gilib.)
Rende,
Çiçek durumlarından
elde edilen usarenin
Cocos nucifera L. (Sin.: Calappa Coconut, flakes, coconut işlenmesi sonucu elde
181 Hindistan cevizi bitkisi P
nucifera (L.) Kuntze) sap sugar edilen ürün(Hindistan
cevizi şekeri),
Meyveden elde edilen
sıvı sabit yağ
189 Coriandrum sativum Coriander, leaves, fruit Kişniş Yaprak, Meyve, Tohum P
196 Cuminum cyminum Cumin, fruit, cumin seed Kimyon Meyve, tohum P
199 Curcuma longa (C. domestica) Turmeric, rhizome Zerdeçöp, Zerdeçal Rizom, Kök P
Zalumba Kökü,
Zedoary / White
200 Curcuma zedoaria Zulumba, Cedvar, Rizom P
turmeric, rhizome
Ceduvar
Curcuma xanthorrhiza Roxb. Javanese Turmeric,
201 (Sin.Curcuma xanthorrhiza Temoe Lawak / root, Java zerdeçalı Kök, Rizom P
D.Dietrich) rhizome
207 Cydonia vulgaris Quince, fruit, seed, leaves Ayva Meyve, Tohum, Yaprak P
208 Cymbopogon citratus Lemon Grass, herb Limon Otu Toprak Üstü P
209 Cynara cardunculus Globe Artichoke, leaves Yabani Enginar Yaprak P
210 Cynara scolymus Artichoke, leaves Enginar Yaprak P
211 Cynodon dactylon Couch grass, Rhizome Büyük Ayrık Otu Rizom N
Cyperus esculentus L.
(Sin.:Chlorocyperus aureus (K.Richt.) Tiger nuts, earth almond,
212 Yer bademi Yumru (ekstresi hariç) P
Palla ex Kneuck., Pterocyperus chufa / tuber
esculentus (L.) Opiz)
Nutsedge (nut grass),
213 Cyperus rotundus Kara topalak / Topalak Yumru N
Tuber
214 Daucus carota Carrot, seeds, root Havuç Tohum, Kök P
İNGİLİZCE İSMİ /
SIRA KULLANILAN
LATİNCE İSİM (1) KULLANILAN KISMI TÜRKÇE İSMİ POZİTİF/NEGATİF (2)
NO (1) KISMI (1)
Glycine max (L.) Merr. (Sin.: Glycine Soy bean, fruit, seed P (Meyve ve tohum ekstrelerinin kullanımında toplam izoflavonoit miktarı
270 Soya fasulyesi Meyve, tohum
soja Merr.) (germ) ürün bazında değerlendirilmelidir.)
İNGİLİZCE İSMİ /
SIRA KULLANILAN
LATİNCE İSİM (1) KULLANILAN KISMI TÜRKÇE İSMİ POZİTİF/NEGATİF (2)
NO (1) KISMI (1)
Sudan Bamyası /
Hibiscus, Red Sorrel,
293 Hibiscus sabdariffa Karabamya Çiçeği / Tohum P
seeds
Bamya Çiçeği
294 Hippophae rhamnoides Sea Buckthorn, fruit Kır İğdesi Meyve P
295 Hoodia gordonii N
Hordeum chilense Roem. et Schult x
296 Tritordeum, seed (grain) Tritordeum Tohum (tane) P
Triticum turgidum L.
Meyve, Taze arpa çimi,
Barley / fruit (seed),
Hordeum vulgare L. Taze arpa çimi usaresi ,
grass, fresh grass juice,
297 (Sin.:Hordeum sativum Jess., Arpa Kurutulmuş arpa çimi P
dried grass juice, dried
Hordeum hexastichon L.) usaresi, Kurutulmuş
grass
arpa çimi
Hovenia dulcis Thunb (Sin.:Hovenia
dulcis var. glabra Makino, Hovenia Japanese raisin tree, Meyve, Yalancı meyve,
298 Japon üzümü P
dulcis var. latifolia Nakai ex Y. Oriental raisin tree meyve ekstresi/ekstraktı
Kimura
Hops, flowers (strobile), Çiçek durumu (strobil),
299 Humulus lupulus Şerbetçiotu P
gland Salgı tüyü
358 Matricaria recutita (M. chamomilla) Camomile, flowers,herb Mayıs Papatyası Çiçek, Toprak Üstü P
Moringa, horse-radish
Moringa oleifera Lam. (Sin.:
tree, bem-oil tree, P (Ürünlerin üzerinde “Hamileler tarafından kullanılmamalıdır” uyarısının
376 Guilandina moringa L.) Moringa Yaprak, Tohum
drumstick-tree, leaves, bulunması koşulu ile)
seed
377 Morus alba Mulberry, leaves Dut Yaprak P
378 Morus alba Mulberry, fruit Dut Meyve P
379 Morus nigra Mulberry,leaves,fruits Karadut Yaprak, Meyve P
İNGİLİZCE İSMİ /
SIRA KULLANILAN
LATİNCE İSİM (1) KULLANILAN KISMI TÜRKÇE İSMİ POZİTİF/NEGATİF (2)
NO (1) KISMI (1)
392 Nepeta cataria Catnip, herb Kedi Nanesi, Nezleotu Toprak Üstü P
393 Nigella sativa Black cumin,seed Çörekotu Tohum P
Ocimum basilicum L. (Sin.:
Ocimum odorum Salisb., Ocimum
394 Basil, Sweet basil /herb Fesleğen Toprak Üstü P
album L., Ocimum basilicum var.
album (L.) Benth.)
İNGİLİZCE İSMİ /
SIRA KULLANILAN
LATİNCE İSİM (1) KULLANILAN KISMI TÜRKÇE İSMİ POZİTİF/NEGATİF (2)
NO (1) KISMI (1)
397 Oenothera biensis Evening Primrose Oil Primroz yağı Sabit Yağ P
Olea europea L. (Sin.:Olea alba
398 Lam. ex Steud., Olea gallica Mill., Olive, leaf Zeytin yaprağı Yaprak P
Olea hispanica Mill.)
Olea europea L. (Sin.:Olea alba Meyveden elde edilen
399 Lam. ex Steud., Olea gallica Mill., Olive Zeytin yağ (Natürel sızma P
Olea hispanica Mill.) zeytinyağı)
401 Ononis spinosa L. Spiny Rest Harrow, herb Kayışkıran Toprak Üstü P
430 Petroselinum sp. Parsley, leaves, root, seed Maydanoz Yaprak, Kök, Tohum P
433 Phaseolus vulgaris French Bean, pods, seed Fasulye Meyve Kabuğu, Tohum P
Potentilla tormentilla
469 Tormentil, rhizome Beşparmakotu Rizom P
(Sin.: Potentilla erecta )
Pouteria lucuma (Ruiz&Pav.) Kuntze
(Sin.: Achras lucuma Ruiz&Pav.,
470 Lucuma, fruit Lukuma Meyve P (Ekstresi hariç)
Lucuma bifera Molina, Lucuma
obovata Kunth)
Cowslip, Oxslip,
471 Primula elatior, P. veris Primrose, Primula, Çuhaçiçeği Çiçek P
flowers
Cowslip, Oxslip,
472 Primula elatior, P. veris Çuhaçiçeği Kök P
Primrose, Primula root
Prunus africanum
473 Pygeum Kabuk ekstresi P
(Sin.: Pygeum africana )
474 Prunus amygdalus var. dulcus Sweet Almond, seed Tatlı Badem Tohum P
475 Prunus amygdalus var. amara Bitter Almond, seed Acı Badem Tohum P
476 Prunus armeniaca Apricot, fruit Kayısı Meyve P
İNGİLİZCE İSMİ /
SIRA KULLANILAN
LATİNCE İSİM (1) KULLANILAN KISMI TÜRKÇE İSMİ POZİTİF/NEGATİF (2)
NO (1) KISMI (1)
485 Prunus persica (Sin: Persica vulgaris ) Peach, fruit Şeftali Meyve P
Tohumdan (çekirdek)
496 Punica granatum Pomegranate Nar P
elde edilen sıvı sabit yağı
Rhubarb, Chineese
509 Rheum officinale Baill. Ravent, Çin ravendi Kök, rizom N
rhubarb /Root, rhizome
513 Rhus aromatica Fragrant Sumac, root bark Kokulu Sumak Kök kabuğu P
Tohum ve tohumdan
515 Ribes nigrum Black currant seed oil Frenk Üzümü P
elde edilen yağ
Red currant, fruit, leaves
Meyve, Yaprak
516 Ribes rubrum (Yalnızca Bitkisel P
Çaylarda-Ekstresi Hariç)
Yaprak (Yalnızca
Sweet Blackberry /
524 Rubus suavisimus Tatlı Böğürtlen Yaprağı Bitkisel Çaylarda- P
Leaves
Ekstresi Hariç)
525 Rumex acetosa, Rumex acetosella Sorrel, herb Kuzukulağı Toprak Üstü P
Salvia hispanica L.
P (-katı ve sıvı yağlarda en çok % 10 oranında kullanılmak üzere, -
531 (Sinonim: Kiosmina hispanica (L.) Chia / chia seed oil Kiya Tohum yağı
takviye edici gıdalarda günlük alım miktarının en çok 2 g olması uyarısı ile)
Raf.)
546 Sclerocarya birrea Marula Marula Meyve P (Sadece alkollü içkilerde kullanılmak üzere)
Sisymbrium officinale (L.) Scop. (Sin.: P (Ürünlerin üzerinde "6 yaş ve altı çocuklarda kullanılmamalıdır."
552 Hedge mustard, herb Bülbül otu, Çalgıcı otu Toprak üstü
Erysimum officinale L.) uyarısının bulunması koşulu ile)
Saparna, Çöpçini
553 Smilax sp. Sarsaparilla, root Kök N
(S.china - china root)
554 Solidago ceredensis Goldenrod Altınbaşak N
555 Solidago officinalis Goldenrod Altınbaşak N
556 Solidago serotina Altınbaşak N
557 Solidago virgaurea Goldenrod, European Altınbaşak N
İNGİLİZCE İSMİ /
SIRA KULLANILAN
LATİNCE İSİM (1) KULLANILAN KISMI TÜRKÇE İSMİ POZİTİF/NEGATİF (2)
NO (1) KISMI (1)
Eşekgevreği,
558 Sonchus oleraceus Yaprak P
Eşekmarulu, Sütotu
Sophora japonica L. (Sin.:
559 Japanese pagoda tree _ Çiçek N
Styphnolobium japonicum (L.) Schott )
Spirulina sp., Spirulina platensis Spirulina / Thallus, Mavi-yeşil Alg, Tallus, Bütün alg, Bütün
565 P
(Sin.: Arthrospira platensis ) whole algae, whole plant Spirulina bitki
Yaprak (yaprak ekstresi
566 Stevia rebaudiana Stevia, leaves Stevya P
hariç)
567 Sweertia chirata Chiretta, herb Sivertiya Toprak Üstü P
Tabebuia impetiginosa (Mart. ex DC.) Red Lapacho, Pink
568 Lapaço Ağaç gövde kabuğu P (sadece bitki çaylarında kullanılmak üzere)
Standl. Lapacho / bark
Tagetes erecta
569 (Bilimsel yayınlarda Tagates erecta Kadife çiçeği Çiçek P
ismi de kullanılmaktadır)
570 Tamarindus indica Tamarind, fruit pulp Demirhindi Pulpa P
İNGİLİZCE İSMİ /
SIRA KULLANILAN
LATİNCE İSİM (1) KULLANILAN KISMI TÜRKÇE İSMİ POZİTİF/NEGATİF (2)
NO (1) KISMI (1)
Sandaraca, Thyine
582 Thuja articulata Sandalos Sakızı Oleoresin P
Wood, oleoresin
Zahter, Karabaş Kekik,
583 Thymbra spicata L. Za’aatar, herb Toprak Üstü P
Sater, Zater
584 Thymus serpyllum Creeping Thyme, herb Yabani kekik Toprak Üstü P
585 Thymus sp. Thyme, herb Kekik Toprak Üstü P
586 Tilia sp. Lime, flowers, leaves Ihlamur Çiçek,Yaprak P
Trachyspermum ammi (L.) Sprague
Bishop’s weed, Ajwain /
587 [Syn.: Ammi copticum L., T.coptic Trakispermum Meyve P (ekstresi hariç)
fruit
(L.) Link]
İNGİLİZCE İSMİ /
SIRA KULLANILAN
LATİNCE İSİM (1) KULLANILAN KISMI TÜRKÇE İSMİ POZİTİF/NEGATİF (2)
NO (1) KISMI (1)
Burğı, Kaldirik,
Trachystemon orientalis (L.) G. Don
Kalduruk, Galdirik,
588 [Sin.: Trachystemon orientalis (L.) G. Eastern Borage / Herb Toprak üstü P (ekstresi hariç)
Godani Hodan, Mancar
Don]
otu
Çoban Çökerten,demir
589 Tribulus terrestris (fruit) Meyve P
dikeni
590 Trifolium pratense Red Clover -Flower hads Kırmızı Yonca Çiçek Durumu P
Çiçek durumunun
Trifolum repens L. [Sin.:Amoria
maserasyonu sonucu
repens (L.) C. Presl , Lotodes repens
591 White clover Süs yoncası, Ak üçgül elde edilen maseratın P (Sadece alkollü içkilerin üretiminde kullanılabilir)
Kuntze, Trifolium limonium Phil.,
distilasyonu ile elde
Trifolium stipitatum Clos]
edilen alkol distilatı
Sweet trefoil, Blue
592 Trigonella coarulea Toprak Üstü P
fenugreak, herb
Çemen / Buyotu /
593 Trigonella foenum-graceum Fenugreek, seeds Tohum P
Boyotu
Cordyceps mushroom,
Summer-grass
mushroom, Winter-worm Mantar (miselyum) ve
643 Cordyceps sinensis L. mushroom / Mushroom Kordiseps mantarı mantar ekstresi P
(mycelium) and (miselyum ekstresi)
mushroom extract
(mycelium extract)
Cordyceps mushroom,
Summer-grass
mushroom, Winter-worm Mantar (miselyum) ve
644 Cordyceps militaris mushroom / Mushroom Kordiseps mantarı mantar ekstresi P
(mycelium) and (miselyum ekstresi)
mushroom extract
(mycelium extract)
Coriolus versicolor
Mantar ve mantar
645 Coriolus versicolor mushroom, Mushroom Koriolus mantarı P
ekstresi
and mushroom extract
Yaungji (Reishi)
Bütün veya parçalanmış
mushroom / Mushroom Ganoderma (Reişi)
650 Ganoderma lucidum halde kendisi, sporları P
whole or sliced and Mantarı
ve ekstreleri (6)
mushroom extract
(1)
Bitki Listesinde kullanılan terimler ile ilgili açıklamalar ve uygulamalarda dikkat edilmesi gereken bazı hususlar için "Terimler-Bitki Adı", "Terimler-Bitki Kısımları" ve "Terimler-Bitkisel
Preparatlar" isimli çalışma sayfalarına bakınız!
(2)
Pozitif (P) olan bitkilerden; "ekstreleri hariç" notu bulunan ve "su ekstresi" gibi özel not düşülmüş olanların dışındaki bitki ve bitki kısımlarının (drog), herhangi bir başka ifade aranmadan, ekstreleri de
Pozitif (P) olarak değerlendirilecektir.
(3)
Aloe Vera Jel İçin Özel Şartlar
a) Bileşiminde 5 ppm’e kadar aloin ve/veya 50 ppm’e kadar antrokinon içeren ürünler için “TAKVİYE EDİCİ GIDADIR. HAMİLELERDE DÜŞÜĞE SEBEP OLABİLİR.SÜT EMZİREN ANNELERDE
VE 10 YAŞIN ALTINDAKİ ÇOCUKLARDA KULLANIMI GÜVENLİ DEĞİLDİR. ALOE VERA ÜRÜNLERİNİN DAHİLİ KULLANIMINDA KARACİĞER VE BÖBREK YETMEZLİĞİ GELİŞEN
BAZI VAKALAR BİLDİRİLMİŞTİR.” ifadesi tüketici tarafından kolaylıkla görülebilecek şekilde farklı ve dikkat çekici renkte ve büyüklükte, ambalaj rengiyle kontrast teşkil edecek renkte ve
okunabilecek büyüklükte olacak şekilde etikette yer almalıdır. Eğer ürün "Takviye edici gıda" sınıfına girmiyor ise "Takviye edici gıdadır" ifadesi kullanılmaksızın aynı uyarıya yer verilmelidir.
b) Bileşiminde aloin ve/veya antrokinon bulunmayan ürünler için ise, aloin ve/veya antrakinon içermediğinin bir kamu laboratuvarında yapılmış analiz raporuyla belgelenmesi gerekmektedir. İçeriğinde
aloin ve/veya antrokinon bulunmayan ürünlerin etiketinde “TAKVİYE EDİCİ GIDADIR” ifadesi yer almalıdır. Eğer ürün "Takviye edici gıda" sınıfına girmiyor ise bu ifadenin yer almasına gerek yoktur.
NOT: Aloe vera jel, kullanılan üretim yöntemine göre antrakinon yapısında çeşitli bileşikler içerebilmektedir. Aloin bileşiği de antrakinon grubuna giren bileşiklerden biridir. Total antrakinon miktarına
ilişkin bir analiz raporu sunulması ve ürünün antrakinon içermediğinin bildirilmesi durumunda, ayrıca aloin analizi istenmesine gerek yoktur. Ancak, antrakinon bulunması durumunda hem aloin miktarı hem
de total antrakinon miktarına ilişkin analiz raporları sunulmalıdır.
(4)
Kapari Bitkisi İçin Dikkat Edilecek Hususlar
Kapari (Capparis sp.) çiçek tomurcukları ve meyvesinin; gıda takviyesi (gıda desteği), bitkisel çay, macun, öğütülmüş toz olarak kullanımı NEGATİFTİR. Ancak, kapari (Capparis sp.) çiçek tomurcuklarının;
salamura hazırlama gibi bir kimyasal işlem görme sonucu elde edilen ürünler ile ısı tatbik edilerek elde edilen reçel-marmelat, konserve, sos, ezme gibi ürünlerde gıda olarak kullanılması uygundur.
(5)
Mantarlar İçin Dikkat Edilecek Hususlar
"Bütün veya parçalanmış halde kendisi" ifadesi; mantarın taze veya kurutulmuş olarak gıda halinde kullanılmak üzere piyasaya sürülmesi veya ithal edilmesi durumunu ifade etmektedir.
(6)
Mantarlar İçin Dikkat Edilecek Hususlar
"Bütün veya parçalanmış halde kendisi" ifadesi; mantarın taze veya kurutulmuş olarak gıda halinde kullanılmak üzere piyasaya sürülmesi veya ithal edilmesi durumunu ifade etmektedir. "Ekstre" ifadesiyle
ise bu mantardan elde edilen ekstrenin takviye edici gıdalar için kabul edilmiş formlarda formüle giren ekstre kastedilmektedir.
İNGİLİZCE İSMİ /
SIRA KULLANILAN
LATİNCE İSİM (1) KULLANILAN KISMI TÜRKÇE İSMİ POZİTİF/NEGATİF (2)
NO (1) KISMI (1)
(7)
Renksizleştirilmiş Yaprak Usaresi İçin Özel Şartlar -Bu bitkiyi içeren gıdanın
bileşiminde en fazla 10 ppm toplam antrakinon (aloin üzerinden hesaplanmalı) bulunabilir.
-Bu bitkiyi içeren gıdanın etiketinde; “Hamileler, emzirenler ve 12 yaşın altındaki çocuklar tarafından kullanılmamalıdır. İlaç kullanan bireyler, tüketmeden önce doktora danışmalıdır.” ifadesi yer almalıdır
Bitki Listesi ile ilgili çalışmalar devam etmektedir. Bitki Listesinde değişiklik yapılmasına ilişkin talepler için doğrudan Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğüne başvurulması gerekmektedir. Aşağıda belirtilen
bilgi ve belgeri içeren başvuru dosyası 2 nüsha halinde (ayrı ayrı iki dosya olarak) ve bir adet elektronik kopya olarak hazırlanmalı ve ürün örneği dosya ekinde yer almalıdır. Hazırlanan dosya, aşağıdaki
belge sıralamasına uygun düzende olmalıdır. Başvuru koşullarını karşılamayan dosyalar başvuru sahibine iade edilecektir.
9) Bitkinin takviye edici gıdalar, bitkisel çay, bitkisel karışım vb. amaçlı kullanıldığına dair bilimsel literatür bilgisi
10) Gerektiğinde ürünün AB ülkelerinde satıldığını gösteren serbest satış sertifikası
11) Ürün örneği
BİTKİ LİSTESİNDE KULLANILAN TERİMLER İLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR VE
UYGULAMALARDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN BAZI HUSUSLAR
BÖLÜM 1
Bitkinin Adı İle İlgili Terimler
Bitki Listesinde
Açıklamalar
Kullanılan Terimler
Form, varyeteden daha küçük kalıcı farklılıklar (renk, kültür sonucu elde
edilme vb.) taşıyan taksondur. Formu ifade etmek için ‘f.’ kısaltması
Form/Forma
kullanılır ve italik olarak yazılmaz (Panax ginseng f. angustatus ,
Viola odorata f. odorata gibi).
Hibrit, iki farklı taksonun birleşmesinden ortaya çıkan melezdir. Tür veya
cinsler arasında hibritleşme olabilir. Hibritler, bazen standart isimlendirmeye
Hibrit göre bazen de cins ve tür adının arasına ‘x’ işareti konularak isimlendirilir
(Mentha piperita veya Mentha x piperita, Fragaria ananassa veya
Fragaria x ananassa gibi).
Latince ad, bitkilerin bilimsel olarak geçerli olan adıdır. Genellikle iki
sözcükten oluşur. Bunlardan ilki bitkinin cins adı, ikincisi ise tür adıdır. Cins
adı büyük, tür adı küçük harfle başlar ve her ikisi de italik yazılır (Achillea
millefolium gibi). Tür adı bazen iki kelimeden oluşabilir. Bu durumda iki
kelime arasına ‘-’ konur (Alisma plantago-aquatica gibi).
Bitkinin Latince adı, cins ve türlerin yanında alt tür, varyete, form gibi
Latince ad
taksonomik farklılıkları belirtmek için kullanılan kelimeleri de taşıyabilir
(Cichorium endivia subsp. sativum , Foeniculum vulgare s ubsp. vulgare
var. dulce , Panax ginseng f. angustatus gibi).
Bitki listesinde cins ve tür adından sonra alt tür, varyete veya form adı
verilmemişse, bitki listesindeki durumun bahse konu bitki türünün tüm
alttür, varyete ve formları için de geçerli olduğu anlamına gelir.
Otör, bitkinin Latince adında yer alan cins ve tür adının ardına yazılan şahıs
adıdır. Bu kişi, bitkiye Latince adını ilk defa veren kişidir ve bitkinin otörü
olarak bilinir. Otör bazen tam bazen de kısaltılmış olarak yazılır. İlk harfi
büyük yazılır, italik olarak yazılmaz (Euphrasia officinalis Linnaeus veya
Euphrasia officinalis L., Lavandula cariensis Boissier veya Lavandula
cariensis Boiss. gibi).
Bazı bitkilerin otörü yazılırken kullanılan ‘&’ işareti ‘ve’ anlamına gelir.
Eğer bitkinin Latince adı iki kişi tarafından verilmişse, bitkinin otörü ‘&’
veya Latince karşılığı olan ‘et’ kullanılarak belirtilir (Krameria triandra
Otör Ruiz & Pav., Salvia divinorum Epling et Játiva gibi).
Bir bitkiyi ilk defa tanımlayan kişi eğer bu bilgiyi yayınlamamışsa, daha
sonra bu bitkiyi tekrar isimlendiren ve bu bilgiyi yayınlayan kişinin (otör)
adının arkasından ‘ex’ kelimesi konur ve bitkiyi isimlendiren ancak
yayınlamayan kişinin adı da ‘ex’den sonra yazılır (Artemisia genipi Weber
ex Stechm., Cyclopia genistoides Sieber ex C.Presl. gibi).
Tür Bir cinse ait türlerin tümünü anlatmak için ‘sp.’ veya "spp." veya ‘spec.’
kısaltması kullanılır ve italik olarak yazılmaz. Örneğin, ‘Echinacea sp.’
olarak belirtilmiş ise, bu tanımlama Echinacea cinsine giren tüm türleri ve
dolayısıyla alt türleri, varyeteleri, formları ifade etmektedir (Echinacea
angustifolia, Echinacea pallida, Echinacea atrorubens var. atrorubens vd.).
Varyete, alt türün altında bir taksondur. Alt türden daha az kalıcı özelliklere
sahip fertler için kullanılır. Varyeteyi ifade etmek için ‘var.’ kısaltması
Varyete
kullanılır ve italik olarak yazılmaz (Anthemis tinctonia var. tinctoria , Beta
vulgaris var. vulgaris gibi).
BİTKİ LİSTESİNDE KULLANILAN TERİMLER İLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR VE
UYGULAMALARDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN BAZI HUSUSLAR
BÖLÜM 2
Bitki Kısımları
Bitki kısımları
Açıklamalar
Türkçe İngilizce Latince
Kök kabuğu Root bark Cortex radicis Bitki köklerinin kabuklarının kullanımını ifade eder.
Bitkinin meyvelerinin kullanımını ifade eder. Bitki
listesinde özel bir açıklamaya yer verilmediği sürece,
olgunlaşmış meyve kastedilmektedir. Meyvenin
pozitif olarak değerlendirilmesi, meyve kabuğunun
veya meyvenin içinde bulunan tohumun sadece tek
başına kullanımının da pozitif olduğu anlamına
gelmez. Etli meyveler için, meyve pozitif olarak
değerlendirilmişse meyve püresi de pozitif olarak
kabul edilir. Meyve püresi, taze etli meyvelerin
yenilebilen kısımlarının mekanik yolla ufaltılması ile
elde edilen ezme şeklindeki ürünü ifade etmektedir.
Peel, pericarp Pericarpium Juglans regia (ceviz) gibi bitkiler için ‘meyve
kabuğu’ olarak, meyvenin en dış kısmında bulunan
yeşil renkteki kabuk kastedilmektedir. İngilizce
Meyve ‘hull’ terimi bu kısmı ifade etmektedir.
kabuğu
Bazı bitkiler için kullanılan ‘meyve kabuğu’ terimi,
‘perikarp’ terimine karşılık gelmemektedir. Bu tür
meyve kabukları için İngilizcede farklı terimler
Hull ---
kullanılmaktadır. Örneğin, Vitis vinifera ’nın (üzüm)
meyve kabuğu kısmı İngilizcede ‘grape skin’ olarak
ifade edilmektedir.
Likenin
kendisi
Lichen Lichen ‘Likenin tamamı, bitkinin tamamı’ gibi terimlerle
veya bazı İngilizce kaynaklarda ‘whole plant’ olarak
da belirtilebilmektedir.
BÖLÜM 3
Bitkisel Preparatlar
Bitkisel preparatlar
Açıklamalar
Türkçe İngilizce Latince
Distilasyon: Bir sıvının ısı ile buhar haline geçirilip, uygun bir
sistem kullanılarak soğutulması ve tekrar sıvı hale geçirilmesi
için yapılan işlem. Uçucu yağ taşıyan materyalde distilasyon
çözücüsü olarak su kullanılır. Isıtılma sonucu su kaynar, su
Distilat
buharları uçucu yağı da sürükler, soğutulunca uçucu yağ ve su 2
tabaka halinde birbirinden ayrılır, böylece uçucu yağ elde edilmiş
olur. Alkollü içkilerin hazırlanmasında, materyaldeki alkolle
sürüklenen maddeleri distilasyon ile sürükleyip içkiye aromatik
özellik vermek için kullanılır. Rakı gibi bazı fermente alkollü
içkilerin hazırlanmasında da fermentasyon sıvısından, içkiyi
ayırmak için kullanılmaktadır. Gıda sanayiinde distilasyon sıvısı
olarak su ve alkol kullanılır.
Extract, dry
Ekstre Extractum siccum
extract
Bitkilerin çeşitli kısımlarından elde edilen ekstreler “…. ekstresi”
[tohum ekstresi (seed extract), kök ekstresi (root extract), meyve
kabuğu ekstresi (peel extract) vb.] şeklinde belirtilmektedir.
Gummirezin, bitkilerin gövde ve dal kısımlarına yapılan
yaralamalardan elde edilen veya kendi kendine meydana gelen,
yapısında reçine ve zamklar bulunan maddeleri ifade eder.
‘Reçineli zamk’ olarak da bilinir. Bununla birlikte, bazı
kaynaklarda ve uygulamalarda kısaca ‘reçine/rezin’ olarak veya
Gummirezin Gumresin Gummiresina
yanlış da olsa pratikte ‘oleorezin’ veya ‘oleogummirezin’ olarak
da ifade edilebilmektedir. Bu nedenle, kesin karar vermek için,
gerektiğinde, ‘reçine/rezin/oleorezin/oleogummirezin’ olarak
belirtilen preparatın üretimi ile ilgili veya diğer açıklamalara
dikkat edilmelidir.