Aralin I - Mga Posisyong Papel Hinggil sa Filipino at
Panitikan sa Kolehiyo
Nabuo ang Tanggol Wika sa isang konsultatibong forum
noong Hunyo 21, 2014 sa De La Salle University-Manila
(DLSU). Halos 500 delegado mula sa 40 paaralan, kolehiyo,
unibersidad, organisasyong pangwika at pangkultura ang
lumahok sa nasabing konsultatibong forum.
Dr. Bienvenido Lumbera, Pambansang Alagad ng Sining.
Si Bienvenido Lumbera ay isang makata, tagapuna,
dramatista, at iskolar ng Pilipinas na may maraming
napanalunan.
Siya ay Pambansang Alagad ng Sining ng Pilipinas at
nakatanggap ng Gawad Ramon Magsaysay para sa
Pamamahayag, Panitikan at Malikhaing Komunikasyon.
Nanalo siya ng maraming gawad pampanitikan, kabilang
ang mga Pambansang Gawad sa Aklat mula sa Pambansang
Pundasyon sa Aklat, at ang Gawad Pang-alaala kay Don
Carlos Palanca para sa Panitikan.
Isinilang si Lumbera sa Lipa noong 11 Abril 1932.
Noong 2015, pinangunahan ng Tanggol Wika ang
pagsasampa ng kaso laban sa anti-Filipino ng CHED
Memorandum Order (CMO) No. 20, Series of 2013, sa Korte
Suprema.
Posisyong Papel
Ito ay isang pasulat na gawaing akademiko kung saan
inilalahad ang paninidigan sa isang napapanahong isyu na
tumutukoy sa iba’t ibang larangan tulad ng edukasyon,
politika, batas, at iba.
Kadalasang idinadaan sa pagsulat ng posisyong papel ang
paggaganyak, at pagpapaunawa ng punto ng sumulat
tungkol isang paksa. Karaniwang ginagamit ito ng mga
organisasyon at institusyon upang ipabatid sa publiko ang
kanilang paniniwala at rekomendasyon bilang isang
pangkat.
Aralin II - Filipino Bilang wika ng Komunikasyon sa
Kolehiyo at mas Mataas na Antas
Ang Filipino ay hindi lamang dala ng mga umpakan bagkos
ito ay nagmula sa mas malalim na pundasyon tulad ng
nasasaad sa ikalawang talata ng Artikulo XIV, Seksyon 6 ng
kasalukuyang saligang-batas na:
“Subject to the provisions of law and as the Congress may
deem appropriate, the government shall take steps to
initiate and sustain the use of Filipino as a medium of
official communication and as the language of instruction in
the educational system.”
Ang dating Pangulong Corazon C. Aquino ay nagbigay diin
din sa probisyong ito sa pamamagitan ng Executive Order
No.335, Na nag aatas sa lahat ng mga Kagawaran ng
kawanihan, opisina, instrumentality napamamahalaan na
magsasagawa ng mga hakbang na kailangan para sa
layuning magamit ang Filipino sa opisyal na mga
transaksyon, komunikasyon at korespondensya.
Ayon kay lumbera et.al 2007 ang Filipino ang wikang
ginagamit sa paglinang at pagpapalaganap ng isang
edukasyong na nagtataguyod ng kapakanan ng bansa
nagpapayaman ng diwang Magtatanong at mapanlikha at
umuugat sa buhay at pakikibaka ng nakararami.
Agosto 10, 2014 noong inilathala ni G. David Michael M.
San Juan ang kanyang artikulong 12 reasons to Save the
National Language.
Tamang-tama ang pagkakagawa ng artikulong ito dahil sa
Buwan ng Wika kung kailan binibigay ang pugay at tuon ang
wikang pambansa at isa ay sa panahong ito kainitan ang
pag pakikipaglaban sa pagbabalik ng asignaturang Filipino
at panitikan sa kurikulum ng kolehiyo.
Sa artikulong ito ay inisa-isa niya ang labi ng dalawang
dahilan kung bakit ang Pilipino ay kailangan gamitin wikang
panturo at dapat mapabilang mapabilang sa kurikulum sa
kolehiyo.
Ang unang dahilan na kanyang ibinigay ay ang nasasaad sa
artikulo XIV seksyon 6 nang kontitusyon ng bansa. Anya ay
nakaririmarim na ng mga ahensya ng gobyerno na
gumagamit ng Ingles bilang opisyal na wika ng
komunikasyon at gayundin ay ang mga institusyong tila
sumasalungat sa pagsusulong ng Filipinisasyon.
Sunod niyang binigyan diin ay ideya ng epektibong gamit ng
filipino bilang wikang panturo kung ito ay ituturo rin bilang
isang subject o disiplina.
Batid din ng lahat na hindi kaya ng senior high school
masakop lahat ng content at performance standards na
kasalukuyan ng itinuro sa kolehiyo. Filipino ang wikang
pambansa at sinasalsalita ng nasa 99% na populasyon. Ito
ang kaluluwa ng bansa.
Nakalathala sa akda ni G. Virgilio S. Almario, 2014 na
napakarami pang dapat gawin upang ganap na
magtagumpay ang wikang Filipino Aniya hindi sapat ang
pagdedeklara ng buwan ng wikang pambansa: tuwing
Agosto bilang tugon sa proklamasyon blg.1041 na
Pangulong Fidel V Ramos noong Hulyo 5, 1997 dagdag pa
niyang na ang wikang Filipino ay totoong mabubuhay at
Yayaman sa pamamagitan ng patuloy na paggamit ng araw-
araw na mga mamamayan.
 Proseso ng Komunikasyon

Aralin III - PAG PROSESO NG IMPORMASYON PARA SA Tagapagpadala/Pinanggalingan

KOMUNIKASYON
- pinagmulan ng mensahe, maaring isang tao, isang
Ang pagbabasa ng 6 minuto sa isang araw ay binabawasan institusyon o kaya’y isang organisasyon.
ang stress ng 68 porsyento.
Midyum/tsanel

- ginamit para maipadadala ang mensahe;

PANANALIKSIK makakabagong instrument; salita, galaw o kilos,
ekspresyong mukha.
Ayon Kay Vizcarra (2003), ang Pananaliksik ay isang
sistematiko, kontrolado, empiriko, at kritikal na pag- Tagatanggap
imbestiga sa haypoteknikal na pahayag tungkol sa
- taong pinadalhan ng mensahe; makikilala at
inaakalang relasyon o ugnayan ng mga natural na
mauunawaan ang ipinahihiwatig.
penomenon.
Ingay
Idinagdag nina Atienza (1996), Ang pananaliksik ay
matiyaga, maingat, sistematiko, mapanuri at kritikal na - sagabal sa nag papadala ng mensahe.
pagsisiyasat o pag-aaral tungkol sa isang bagay, konsepto,
kagawian, problema, isyu, o aspekto nh kultura at lipunan. Mensahe

MGA PANIMULANG KONSIDERASYON NA DAPAT - ito ay ang produkto ng pagsasaliksik ito ay may
ISAALANG-ALANG NG ISANG MANANALIKSIK:
dalwang klase:
1. Paglilinang ng Paksa
a. mensaheng pangnilalaman o pang lingwistika
2. Layuning ng Pananaliksik
b. mensaheng relasyunal o mensaheng di verbal
3. Sitwasyong Pang-komunikasyon
Tugon o fidbak

- Maari itong positibo o negatibo na uri tuwirang

KOMUNIKASYON tugon, di tuwirang tugon, naantalang tugon.

Ito ay mula sa salitang Latin na "communis", na Kontext o konteksto

nangangahulugang 'karaniwan' o 'panlahat'
- kabuuang kaligiran ng komunikasyon maaring
Ito ay ginagamit sa pakikipag ugnayan,pakikisalamuha at
pisikal,historical, o kultural.
pakikipag talastasan sa kapuwa ang mga kaalamang
natutunan mula sa Pagoobserba at pagsusuri ng lipunan.

Atienza et. Al 1990 Kahalagahan ng Pakikipag Komunikasyon

Tahasan itong binubuo ng dalawangpanig: isang nagsasalita -Nakakuha ng kaalaman at karanasan

at isangnakikinig na kapwa nakikinabang nangwalang
lamangan. -Nakakatulong sa atin gumawa ng hakbang o desisyon sa
ating buhay
S.S. Stevens
-nakakaaagap at nakakapag bahagi ng impormasyon sa
Ang komunikasyon ay Ang napiling pagtugon at organismo pamamagitan ng ibat-ibang midya.
sa anumang bagay na nangngailangan ng pagkilos o
reaksiyon. -nakakatulong upang mapabilis ang gawain at maging
prodaktibo sa araw-araw.
Green at Perry (Developing Languange Skills)
-nakakatulong upang ma solusyonan problema.
Intensyonal at konsyus na paggamit ng anumang simbolo
upang makapagdala ng katotohanan, ideya, damdamin, -nakakatulong sa pag papatatag ng relasyon.
emosyon, mula sa isang indibidwal tungo sa iba.
Ibat ibang paraan ng pagsagap ng mga kaalaman o PANUNULAD O PLAHIYO
impormasyon
- Ang pag-angkin at paggamit ng gawa o ideya ng iba
ng walang permiso.

PAGPILI NG BATIS SITASYON

- Ang Batis ng Impormasyon ay mga sources ng mga - Kung gagamit ng salita, sulat o ideya ng iba,
impormasyon na nakukuha ng mga nagbabasa at kailangang bigyan ng kredito ang orihinal na may-
nakikinig. ari ng mga ito.

DOKUMENTO IBA'T IBANG URI NG SITASYON

- Mga bagay o usaping nakasulat sa papel. Maaring - APA - AMERICAN PSYCHOLOGICAL ASSOCIATION
pampublikong dokumento o pribadong
Hal.: Pollan, M. (2006). The omnivore's dilemma.New York,
dokumento.
NY: Penguin Group.
PAHAYAGAN
- MLA - MODERN LANGUAGE ASSOCIATION
- Publikasyon na naglalaman ng balita, tampok na
Hal.: Pollan, Michael. The Omnivore's Dilemma. New York:
kwento, komentaryo, anunsyo at iba pa na
Penguin Group, 2006. Print.
inilalathala araw-araw.
- CMS- CHICAGO MANUAL OF STYLE
ANUNSYO/ PATALASTAS
Hal.: Pollan, Michael. The Omnivore's Dilemma. New York:
- May anunsyo na makikita sa pahayagan, radyo,
Penguin Group, 2006.
telebisyon, poster, atpb. na may layuning
maglahad ng mensahe o di kaya ay magbenta ng PAGBASA
produkto o serbisyo.
- Isa sa mga apat na kasanayang pang-wika.
LITRATO - Pagkilala at pagkuha ng mga ideya at mas ibahagi
ng may-akda sa babasa ng kanyang sinulat.
- Larawang likha sa pamamagitan ng potograpiya.
Ama ng Pagbasa – William S. Gray
KASAYSAYANG PASALITA
PROSESO NG PAGBASA
- Pagtatala ng pagkakaalala, salaysay, at
interpretasyon ng isang tao na nabuhay sa - PERSEPSYON, KOMPREHENSYON, ASIMILASYON,
nakaraan at/o nakasaksi sa isang pangyayari REAKSYON
gamit ang pagrecord o pagsulat.
KAHALAGAHAN NG PAGBASA
PANITIKAN
- Nakakapagpalawak ng Pananaw
- Produkto ng sining, kasaysayan at pamumuhay ng - Gamot sa Pagkakabagot
mga sinaunang tao. - Nakakapagbigay-aliw
- Nakakarating sa iba't ibang lugar
HISTORICAL SITES
- Gamot sa Suliraning Personal
- Mga lugar o istruktura na may makasaysayang
Ayon sa website na MIND TOOLS may anim na paraan
kahalagahan o pangyayaring naganap o di kaya ay
upang malaman ang fake news.
naitayo bilang pagdakila sa isang tao o pangyayari.
1. PAGBUO NG KRITIKAL NA PAGTINGIN
DIGITAL
2. MAGING MAPANURI
- Mga tala mula sa Internet o mga kagamitang
digital. 3.KILALANIN ANG PINAGMULAN NG IMPORMASYON

4. SURIIN ANG MGA KATIBAYAN

5.HUWAG MAGPADALA SA "FACE VALUE" NG

IMPORMASYON

6. SURIIN KUNG "TUNOG TAMA" ANG IMPORMASYON

PARAPHRASING

- Ito ay tipikal na nagpapaliwanag o nagbibigay ng

"liwanag" sa teksto ipinapahayag sa pamamagitan
ng iba pang pananalita.