Professional Documents
Culture Documents
II.9. Bộ Thiết Bị Đo Lường Điện
II.9. Bộ Thiết Bị Đo Lường Điện
1
Thanhhung.JSC Bé thiÕt bÞ ®o lêng
®iÖn
PHẦN 1: GIỚI THIỆU BỘ THỰC HÀNH ĐO LƯỜNG ĐIỆN
1. Hình ảnh bộ thực hành
2
Thanhhung.JSC Bé thiÕt bÞ ®o lêng
®iÖn
1- Bảng điều khiển nguồn : tắt bật toàn bộ nguồn điện trong module. Bảng này bao
gồm
- 01 atomat 3 pha 32A 380VAC
- 01 dừng khẩn.
- 02 nút bấm
- 01 Contactor.
2- Bảng cung cấp nguồn 3 pha : Cung cấp nguồn 3 pha 4 dây 380VAC/10A, có đèn
báo và cầu chì bảo vệ cho từng pha. Đầu ra dạng giắc cắm chống giật 4mm.
3- Bảng cung cấp nguồn 1 pha : Cung cấp nguồn 1 pha 2 dây 220VAC/10A, đầu ra
dạng ổ cắm 1 pha 3 chấu.
4- Bảng cung cấp nguồn 1 chiều : Cung cấp nguồn 1 chiều 24VDC/5A và
12VDC/5A, có đèn báo và cầu chì bảo vệ. Đầu ra dạng giắc cắm chống giật 4mm.
5- Bo mạch điều khiển kết nối bàn giáo viên : Giúp cho giáo viên điều khiển và giám
sát quá trình thực hành của học sinh tại bất kỳ vị trí nào. Có đèn báo và chọn chế độ
MANU hay AUTO
b. Module đồng hồ đo điện áp AC
Chức năng: Đo điện áp xoay chiều
Thông số:
- Số lượng: 3 module
- Kích thước module (DxRxC):
300x139x90mm
Hình 2.b. Module đồng hồ đo điện áp
- Kết nối bằng giắc cắm an toàn 4mm.
AC
3
Thanhhung.JSC Bé thiÕt bÞ ®o lêng
®iÖn
c.Module đồng hồ đo dòng điện AC
Chức năng: Đo dòng điện xoay
chiều.
Các thông số:
- Số lượng: 3 module
- Kích thước module (DxRxC):
300x139x90mm Hình 2.c.Module đồng hồ đo dòng
- Kết nối bằng giắc cắm an toàn 4mm. điện AC
4
Thanhhung.JSC Bé thiÕt bÞ ®o lêng
®iÖn
- Số lượng: 1 module
- Kích thước module (DxRxC):
300x139x90mm
- Kết nối bằng giắc cắm an toàn 4mm.
- Số lượng: 1 module
- Kích thước module (DxRxC):
300x139x90mm
- Kết nối bằng giắc cắm an toàn 4mm. Hình 2.f. Module đồng hồ đo tần số
g. Module phụ tải bóng đèn Hình 2.g. Module phụ tải bóng đèn
Chức năng: Dùng để tạo tải cho mô
hình
Các thông số:
- Số đui bóng đèn : 3
- Số lượng :1 module
5
Thanhhung.JSC Bé thiÕt bÞ ®o lêng
®iÖn
- Kết nối bằng giắc cắm an toàn 4mm.
h. Module đồng hồ đo COS phi
Chức năng: Đo hệ số công suất 3 Hình 2.h. Module đồng hồ đo hệ số
pha. công suất
Các thông số:
- Số lượng: 1 module
- Kích thước module (DxRxC):
300x271x90mm
- Kết nối bằng giắc cắm an toàn 4mm.
i. Module đào tạo đồng hồ đo đa năng
Chức năng: Đo điện áp, dòng điện,
tần số, công suất tác dụng, công suất phản
kháng …
Các thông số:
- Nguồn cấp: 100 ~ 240 VAC, 50/60Hz.
- Dải điện áp đầu vào: 19V ~ 519VAC ( L -
L), 11V ~ 300VAC ( L - N).
- Dòng điện định mức: 5A.
- Tần số: 45Hz ~ 65Hz.
- Cấp chính xác: cấp 1. Hình 2.i. Module đồng hồ đo đa năng
- Chuẩn truyền thông Modbus RTU RS485.
- Đầu ra xung: 24VDC - 100mA.
- Số lượng: 1 module
- Kích thước module (DxRxC):
6
Thanhhung.JSC Bé thiÕt bÞ ®o lêng
®iÖn
300x271x90mm
- Kết nối bằng giắc cắm an toàn 4mm.
Hình 2.k. Module đào tạo động cơ xoay chiều có kèm tải
n. Module cầu chỉnh lưu 1 pha
Chức năng: Biến đổi điện áp xoay
chiều thành 1 chiều
Các thông số
- Nguồn cấp đầu vào: 1 pha 0 ~
250VAC/50Hz.
- Nguồn đầu ra: 0 ~ 225VDC.
- Dòng điện định mức: 5A.
- Bảo vệ quá tải, ngắn mạch bằng cầu chì.
- Số lượng: 1 module
- Kích thước module (DxRxC):
300x139x90mm
- Kết nối bằng giắc cắm an toàn 4mm Hình 2.n. Module cầu chỉnh lưu 1 pha
o. Module công tắc
7
Thanhhung.JSC Bé thiÕt bÞ ®o lêng
®iÖn
Chức năng: đóng cắt dòng điện/ điên Hình 2.o. Module công tắc
áp trong mạch điện
Các thông số
- Trạng thái: 2 trạng thái ON/OFF
- Dòng điện chịu đựng: 10A
- Số lượng: 1 module 3 chiếc
- Kích thước module (DxRxC):
300x139x90mm
- Kết nối bằng giắc cắm an toàn 4mm
p. Module phụ tải bóng đèn
Chức năng: Làm tải thuần trở dạng Hình 2.p. Module phụ tải bóng đèn
bóng đèn tròn
Các thông số
- Đui đèn: đui đèn tiêu chuẩn E27 dạng
xoáy.
- Công suất tối đa: 200W/ 1 bóng
- Số lượng: 1 module 3 chiếc
- Kích thước module (DxRxC):
300x139x90mm
- Kết nối bằng giắc cắm an toàn 4mm
8
Thanhhung.JSC Bé thiÕt bÞ ®o lêng
®iÖn
PHẦN 2: CÁC BÀI TẬP THỰC HÀNH
BÀI 1- THỰC HÀNH ĐO ĐIỆN ÁP VÀ DÒNG ĐIỆN
1. Mục đích:
- Tạo các kỹ năng sử dụng đòng hồ volt kế và ampe kế để thực hiện các phép đo
điện áp và dòng điện trong một mạch cụ thể
Các thiết bị sử dụng khi thí nghiệm :
Hình 1.1
9
Thanhhung.JSC Bé thiÕt bÞ ®o lêng
®iÖn
Các bước thực hiện
- CB1 ở vị trí OFF
- Nối mạch điện như sơ đồ hình 1.1
- Kiểm tra ngắn mạch
- Đóng CB1
- Quan sát số chỉ ở các đồng hồ. Ghi kết quả vào bảng 1
- Ngắt điện từ CB1
Bảng 1:
Trường hợp Kết quả đo
Điện áp đo U(V)
Dòng điện I(A)
Công suất P=U.I
- Vẽ đồ thị U-I. Nhận xét:
10
Thanhhung.JSC Bé thiÕt bÞ ®o lêng
®iÖn
5.1.2 Thực hành 2:
- Mắc mạch như hình 1.2
11
Thanhhung.JSC Bé thiÕt bÞ ®o lêng
®iÖn
- Sơ đồ thực hành:
12
Thanhhung.JSC Bé thiÕt bÞ ®o lêng
®iÖn
Dòng điện I(A)
Công suất P=U.I
- Vẽ đồ thị U-I. Nhận xét:
- Lặp lại các bước như trên bằng cách ghép nối tiếp hoặc song song 2 hay nhiều
phụ tải với nhau
- Báo cáo thực hành:
Sau khi thực hiện xong phần thực hành trên, học viên phải báo cáo các kết quả
thực hiện được vào bảng báo cáo thực hành, nhận xét kết quả, trả lời các câu hỏi
báo cáo và nộp cho giáo viên hướng dẫn.
- Câu hỏi báo cáo:
+ Hãy quan sát và ghi lại các ký hiệu ở đồng hồ vôn và ampe. Giải thích các ký
hiệu đó.
+ Cho biết khi lắp đồng hồ vôn và ampe vào trong mạch điện thì chúng ta cần chú
ý những điều gì
13
Thanhhung.JSC Bé thiÕt bÞ ®o lêng
®iÖn
BÀI 2- THỰC HÀNH ĐO MẠCH ĐIỆN NỐI TIẾP, SONG SONG VÀ
HỖN HỢP
1. Mục đích yêu cầu:
Tạo các kỹ năng sử dụng đồng hồ volt kế và ampe kế để thực hiện các phép đo
điện áp và dòng điện trong một mạch cụ thể. Kiểm lại định luật Kirchhoff 1 và 2.
2. Các thiết bị sử dụng khi thí nghiệm:
- Panel đo dòng điện và điện áp.
- Bộ nguồn.
- Module phụ tải bóng đèn
3. Thời gian:
- Hướng dẫn :
- Thực hành :
4. Tóm tắt lý thuyết:
- Định luật Kirchhoff về điện thế: “Tổng đại số tất cả các điện thế trong một mạch
vòng kín là bằng 0” (hoặc “Tổng sụt thế bằng tổng thế nguồn”).
- Định luật Kirchhoff về dòng điện: “Tổng tất cả dòng điện chảy vào điểm nút
bằng tổng dòng điện chảy ra khỏi điểm nút”.
5. Thực hành:
5.1. Đo với mạch nối tiếp và song song:
5.1.1. Thực hành 1:
- Sơ đồ thực hành hình 2.1
14
Thanhhung.JSC Bé thiÕt bÞ ®o lêng
®iÖn
15
Thanhhung.JSC Bé thiÕt bÞ ®o lêng
®iÖn
Hình 2.2
- Đấu sơ đồ thực hành theo sơ đồ 2.2
- Bật aptomat CB
- Quan sát các giá trị trên đồng hồ. Ghi kết quả vào bảng 2.
- Đóng khóa K1. Quan sát các giá trị trên đồng hồ. Ghi kết quả vào bảng 2.
- Đo dòng qua mạch và sụt thế trên mỗi đèn. Tính công suất cho mỗi đèn. Ghi kết
quả vào bảng 2.
Bảng 2:
16
Thanhhung.JSC Bé thiÕt bÞ ®o lêng
®iÖn
Dòng điện
I(A)
Công suất
P=U.I(W)
Hình 2.3
- Đấu sơ đồ thực hành theo sơ đồ 2.3
- Quan sát giá trị trên đồng hồ ghi kết quả vào bảng 4.
- Đóng khóa K2, quan sát giá trị trên đồng hồ và ghi kết quả vào bảng 4
17
Thanhhung.JSC Bé thiÕt bÞ ®o lêng
®iÖn
- Bật aptomat CB.
Bảng 4:
Kết quả đo
K2 OFF K2 ON
D1 D2 D3 D1 D2 D3
Trường hợp
Điện áp U (V)
Dòng điện (A)
18
Thanhhung.JSC Bé thiÕt bÞ ®o lêng
®iÖn
BÀI 3- THỰC HÀNH KHẢO SÁT MẠCH CHỈNH LƯU MỘT PHA
1. Mục đích yêu cầu:
- Giúp sinh viên làm quen với các bộ biến đổi dòng điện xoay chiều thành một
chiều.
- Tạo cho sinh viên kỹ năng thao tác lắp mạch và đo.
2. Các thiết bị sử dụng khi thí nghiệm:
- Module đo điện áp AC, DC
- Module đo dòng điện DC
- Module chỉnh lưu cầu
- Module phụ tải bóng đèn
- Bộ nguồn.
3. Thời gian:
- Hướng dẫn :
- Thực hành :
4. Tóm tắt lý thuyết:
- Ở nửa chu kỳ (+) của dạng sóng AC đầu vào, Diode D1 và D2 sẽ được
phân
cực thuận, D3 và D4 phân cực ngược. Dòng tải lúc này sẽ chạy qua D1 và
D2.
- Ở nửa chu kỳ (-) của dạng sóng AC đầu vào, Diode D3 và D4 sẽ được
phân cực thuận, D1 và D2 phân cực ngược. Dòng tải lúc này sẽ chạy qua
D3 và D4.
- Điện áp chỉnh lưu : = 0,9U hay U= 1,1
19
Thanhhung.JSC Bé thiÕt bÞ ®o lêng
®iÖn
5. Thực hành:
- Sơ đồ mạch chỉnh lưu cầu
20
Thanhhung.JSC Bé thiÕt bÞ ®o lêng
®iÖn
- Kiểm tra lại quan hệ giữa điện áp nguồn và điện áp chỉnh lưu. Nhận xét:
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
21
Thanhhung.JSC Bé thiÕt bÞ ®o lêng
®iÖn
22
Thanhhung.JSC Bé thiÕt bÞ ®o lêng
®iÖn
BÀI 4- THỰC HÀNH ĐO GIÁ TRỊ HỆ SỐ CÔNG SUẤT( COS )
1. Mục đích yêu cầu:
- Giúp sinh viên làm quen với việc đo giá trị hệ số công suất
- Tạo cho sinh viên kỹ năng thao tác lắp mạch và sử dụng các dụng cụ đo.
2. Các thiết bị sử dụng khi thí nghiệm:
- Module động cơ xoay chiều
- Module đồng hồ hệ số công suất
- Bộ nguồn.
3. Thời gian:
- Hướng dẫn :
- Thực hành :
4. Tóm tắt lý thuyết:
- Cos phi còn được gọi là hệ số công suất hay hệ số PF ( Power Factor ). Hệ số
công suất cos phi là một tỉ số giữa công suất tác dụng ( KW ) và công suất phản
kháng ( VAR ). Theo sơ đồ tam giác công suất thì công suất biểu kiến ( KVA ) là
tỗng bình phương của công suất tiêu thụ và công suất phản kháng.
- Nói chính xác hơn cos phi là góc tạo bởi công suất biểu kiến và công suất tác
dụng trong sơ đồ tam giác công suất. Cos phi lớn nhất là bằng 1, cos phi càng lớn
thì giá trị công suất hiệu dụng càng lớn. Người ta tìm mọi cách để nâng hệ số công
suất cos phi để tăng công suất hoạt động của động cơ.
Trong đó :
+ P : công suất hiệu dụng đặc trưng cho cho khả năng sinh công của thiết bị.
Đơn vị tính là W hoặc KW. Công suất tác dụng chính là công suất ghi trên
các motor kéo hoặc động cơ bơm nước.
23
Thanhhung.JSC Bé thiÕt bÞ ®o lêng
®iÖn
+ Q : công suất phản kháng. Mặc dù không sinh ra công nhưng lại đóng một
vai trò quan trọng trong việc khởi động các động cơ có tính cảm. Công suất
phản kháng có thể được hiểu là năng lượng vô công, được sinh ra bởi các
thành phần phản kháng trong trong hệ thống điện xoay chiều. Đơn vị là Var
hoặc Kvar.
+ S : công suất tổng của hai loại công suất trên là công suất biểu kiến. Đơn
vị là VA hoặc KVA. Chúng ta thường thấy công suất biểu kiến trên các
nguồn cung cấp điện như máy phát điện hoặc máy biến áp.
24
Thanhhung.JSC Bé thiÕt bÞ ®o lêng
®iÖn
25
Thanhhung.JSC Bé thiÕt bÞ ®o lêng
®iÖn
Cos 2
Cos 3
+ Nhận xét:
..............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
26
Thanhhung.JSC Bé thiÕt bÞ ®o lêng
®iÖn
BÀI 5- THỰC HÀNH ĐO BẰNG ĐỒNG HỒ ĐA NĂNG
1. Mục đích yêu cầu:
- Giúp sinh viên làm quen với việc đo điện năng và cách mắc đồng hồ điện đa
năng vào trong mạch điện. Tạo cho sinh viên kỹ năng thao tác lắp mạch.
- Thực hành với động cơ ba pha và các dạng nguồn và tải ba pha.
2. Các thiết bị sử dụng khi thí nghiệm:
- Module động cơ xoay chiều
- Module đồng hồ đo đa năng
- Module phụ tải bóng đèn
- Bộ nguồn
3. Thời gian:
- Hướng dẫn :
- Thực hành :
4.1. Thực hành 1: Thí nghiệm với động cơ 3 pha:
a. Kiểm tra sơ bộ chất lượng một động cơ:
Kiểm tra cơ khí:
+ Dùng tay quay trục động cơ xem có bị kẹt trục, ổ bi có bị rơ, mòn hay không:
......................................................................................................................................
Đo điện trở ba cuộn dây stator:
+ Dùng đồng hồ VOM để ở thang đo điện trở để đo điện trở ba cuộn dây AX, BY,
CZ. Ghi các giá trị điện trở của ba cuộn dây stator vào bảng 1:
Bảng 1:
Đo điện trở cuộn dây
27
Thanhhung.JSC Bé thiÕt bÞ ®o lêng
®iÖn
Chú ý:
+ Hai đầu dây của một cuộn có một giá trị điện trở nào đó ( khoảng vài ôm tới vài
chục ôm). Còn hai đầu dây khác cuộn có điện trở bằng ∞. Ví dụ: AY, BX, CX …
có điện trở bằng ∞
b. Đo dòng điện ba pha động cơ bằng đồng hồ đa năng:
+ Mắc mạch điện theo sơ đồ hình vẽ:
28
Thanhhung.JSC Bé thiÕt bÞ ®o lêng
®iÖn
Bảng 2:
Trường Dòng khởi Dòng không tải Điện áp trên các cuộn dây
hợp động
Đấu Y
+ Nếu IA=IB=IC và động cơ quay không có tiếng ù là tốt. Cho phép IA , IB , IC
lệch nhau 15%.
4.2. Thực hành 2: Nguồn và tải 3 pha kiểu đấu dây Y-Y.
+ Mắc mạch như hình 2.8:
+ Dựa vào kết quả đo, kiểm tra quan hệ dòng và áp:
Id = Ip............................................................................................................
Ud = Up...........................................................................................................
Bảng 3:
30
Thanhhung.JSC Bé thiÕt bÞ ®o lêng
®iÖn
Bảng 4:
Điện áp pha Điện áp dây Dòng điện pha Công suất dây CS biểu kiến
UU UV UW UUV UVW UWU IpU IpV IpW
31
Thanhhung.JSC Bé thiÕt bÞ ®o lêng
®iÖn
PHẦN 3: HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG PHẦN MỀM KẾT NỐI MÁY
TÍNH GIAO TIẾP ĐỒNG HỒ ĐA NĂNG
1. Giới thiệu phần mềm
- Phần mềm được lập trình trên nền tảng ngôn ngữ Matlab Guide
- Đi kèm với phần mềm “PMgiaotiep” là ứng dụng “KEPSeverEX6
Configuration”
- Đặc tính phần mềm:
+ Có vẽ đồ thị U,I theo thời gian thực tế
+ Hiển thị đầy đủ thông số đo của đồng hồ như : V, A. Hz, Pf, kW, kVA, kVAr
và đo kWh, KVAh, KVArh,…)
+ Phần mềm:nhỏ gọn chạy trên nền tảng window.
2. Hướng dẫn sử dụng phần mềm
- Bước 1: Mở phần mềm “KEPSeverEX6 Configuration”
32
Thanhhung.JSC Bé thiÕt bÞ ®o lêng
®iÖn
33
Thanhhung.JSC Bé thiÕt bÞ ®o lêng
®iÖn
- Bước 7: Sau khi thực hiện xong quá trình quan sát chọn phím để
đóng phần mềm
34