Download as pdf
Download as pdf
You are on page 1of 333
PHONG THY eb OAT Tung Qube Ly luan va thuc tién Tap 1 | fy | vk mnt nin née BOP uly pad xb cxf re ay NTV it Cong ty TNH 4 | Nhan Tri Viét | xf | Be } [> Re saa Bak woe te a HE a+sm wre sete) ea abe REA Bok my mie PHONG THUY ob DAI TRUNG QUOC Ly luan va thuc tién (Tip ) tee FRR AR AE EE FT Fa (CE )RE IO) Sie eH oh SE HL BAR AMA al WRK fe VE fir FRB EK sO TT OP RHO WHA XUAT BAN TONG HOP ‘THANH PHO HO CHI MINE aS Arh om A Tie git VU HY HIEN (Gi ang in nghidn esi ‘Trang Bat hoe Bac Kinh (Trang Quéel ‘vu nine ‘Tring Dai hac Wiseonsin-Madicen (Mj) Ban gen ten vies ‘Ban bi dich tng Trung Qué (Cong ty TNHH Nhan Trt Viet Higu dint CHU TRONG THU Giang vido Khoa Ng vin ‘Tring Bei pe Sz phem TPC NTV Cong ty TNHH Nhan Tri Viet MAB AMAA) CP RERAKHREARA (EDD Aah CHMOD A 4 PRD 2]2009, HT RECP DERM AGS ELD RGR THE TA SPR AMEE MU, 20064, AS? I-A AAR aE HAR ARA ATA MDS Sy HLH EA LIE GAR ho FR PES ET MA TEP RE AE A RE ARPA DEAT AO BIE T PHONG THUY C6 BAI TRUNG QUOC — Ly ludn va thuctign (Typ 1 Cong ty TNHH Nhan Tri Viet gu hin quyén ban tiéng Vit, 2009. Dich tu nguyén te “Lwin va thye tién eda Phong Thy o6 dai Trang Quée (Tap 1), bin in tiémg Trung Quéc, tae gid Vu Hy Hida ~ Vu Ding, Nha xudt ban Nhat béo Quang Minh, Trang Quée, 2008. Te phdm nay xudt ban tai Viét Nam thoo hop ding. chnyén nhuong han quyén gita Nha xuat bin Nhat bdo Quang Minh, Trung Quéc va ing ty TNHH Nhan Tri Vet, Vist Nam. ‘Khéng phi nao trong xudt bitn phim nay dune phep sao chép, lum gitt, phat tn qua ‘mang hode ec hinh the ihée, ma khong cé su cho phep trie Ing van bin cia chi ‘ban guyén. SO LUQC VE TAC GIA ‘Vu Hy Hién: Gide si ring Dai hoe Bie Kinh, gio sv huting dé nghién ei sink tién si, cin bp Vign Van hia lich si thinh pha Bac Kinh, hie théy Phong Thiy néi tiéng d Trung Quie. Vu Hy Hién sinh vao thang 7 nim 1940 tai thanh phé Con Minh, tinh Van Nam, trong mot gia dinh cé truydn théng hoc tap va nhiéu doi theo nganh Déng y. Ong da c6 may chuc nim tham gia nghién ctu dia ly (Phong Thiy ¢é dai Trung Quée cang goi la “Kham Du” hode “dia ly”), tung nhém chic Uy vien Ban chap hanh chuyén nganh tu tudug dia ly hoc thupe Hoi Dia ly hoe quée t8, git chute Uy vien pho chil nhiém khéa 2, 3, 4 Ban chap hanh chuyén nganh lich sit dia ly thude Hoi Dia ly hoc Trung Quée, phé téng bién tap tap chi Lick Si Dia Ly khéa 2, 3, 4, Uy vién Ban tri sw Hoi Hoe thuat ed dé Trung Quéc, Uy vién Ban tri su khéa 2 Hiép h6i Dia chi Trung Quéc, Uy vien hoe thuat Higp hoi Dia chi Trung Quéc khéa 6. Hign giv chute Hoi phé Hoi Nghién ciiu Tu Ha Khach - Trung Quée; Uy vién Ban chap hanh bién tap tap chi Dia Ly Kink Té. Ong Vu Hy Hién da tap trung hon sn tam nghién edu tm anh hudng va tae dung cia Phong Thdy doi véi vi tri bé cue etia nhting thanh phé ¢6 nhu Bie Kinh, Té Chau, Ham Duong, Lae Duong, Nam Kinh, Toyén Chau, Con Minh v.v. Te nm 1991 - 1995, ong da hai lan dén Moscow, trong budi bao cao hoc thuat duoc 14 chic nhan ngay ky ni¢m thanh lap teutmg Dai hoc Moscow, quyén Quan Niém Vé Sink Thdi Van Hoa Phong Tinly Cé' Dai Trang Quéc do ong bien soan da nhén duge su dénh gid tét tu nhtng dai biéu tham du. Céc truing dai hoc, cde doan thé x4 hdi é Héng Kéng, Dai Loan va Mg, Nga v.v. déu da timg moi ong vé gidng day. Trén khdp moi mién dat nude Trung Quéc, nhung phé 6, phi moi, quin x4, thanh tri ma ong timg dat chan dén nhiéu vo sé ké, ngoai viée cung cép tu vin, thiét ké cho linh vue nghién chu vin mach eink quan Phong Thuy vé vige quy hoach, bé cue, xay dung ... cho hon méy chuc don vj xi nghigp quy mé Idn, cde mudi ném tinh than sie luc, luén chu co quan chinh phii, tredng hoc, khu du lich sinh thai trong nuse, ong con tu van cho ede co quan, xi nghigp lin cia nude ngoai tai Trung Quée nhu P&G, Shell, IBM vv. Cée tac phdm chinh cde ong gém co: L. Dai Cumg Phuong Chi Hoe Trung Quéc (Nha xudt ban Van hda-Lich st-Triét hoe Dai Lean), 2. Ghi Chep Khdo Sat Truimg Thanh Cé O Vén Nam (Nha xudt ban Nhan dan Van Nam); 3. Tuyén Tép Du Ky Van Nam Co’ Dai (Nha xuat bin Nhan din Van Nam); 4, Tie Ha Khdch - Nha Dia Ly Hoc Dai Minh (Nha xust bén Khoa hoc phé cap); 5. Phong Thé Nhdn Tink Non Nuéc Van Nam - Quy Chau (Cong ty xudt ban Cam Tu - Dai Loan); 6. So Luge Vé Lich Siz Dia Ly Hoc Cé Dai Trung Quéc (Nha xuat ban Khoa hoe ky thuat Ha Bac); 7. Cau Da’ Vé Vide Thanh Cat Tw Han Phong Thiting Cho Truong Xun Chan Nhdn (Nha xuat ban Du lich Trung Quée); 8. Lua Chon Kién Tric Va Phong Thiy CO Bai Trung Quéc (Nha xudt ban Khoa hoc ky thugt Ha Béc, Nha xudt ban Van nghé Dai Loan - Ban in chit phén thé tiéng Trung Quéc) cing véi hon mudi bé tac phdm khée. Din nhap Chueng | Phan 1 Phin 2 Phan 3 Phin $ Chuong I Poin 1 Phin 2 Phan 3 Pain 4 Phin 3 Phin & MUC LUC Phong Thiy, nghé thuat vé mdi trung cx tri cia ngudi phuong Bong oT Nhan thee lai Phong Thay Trung Quéc tir lan sing, van héa thé gioi a Nguén géc cia Phong Thiy c6 dai Trung Quéc 8 Hong - Key Yoon cho ring Phong Thuy bat nguén ti vide Iya chon dia diém cong trinh kién truc e Phat hién nguin gée Phong Thiy qua khéo ¢6 ¥ Vige khai quat vin vat “Tw Tuong” va nguda géc cia Phong Thiiy * Tir niumg phat hién khdo co xét nguon géc cua Bat Quai, Lich Phap va Phong Thiy v Nén tang ly luan cia van héa kién tric Phong Thiy 115 Sy khde bigt vé te tudng dia ly git Trung Quée va phuong Tay. Dac diém dia ly Phong Thay cé dai Trung Quée Khai quat vé Kinh Dich Phong Thuy véi hoc thuyét Am Duong Phong Thuy voi Am Duong bin déi, sink si khong ngumg Ls Quan nigm chinh thé tuén hoan hau eg cba he théng Thién, Bia, Sink, Nhan 18 Quan niém kinh lac eda trai dat la mét co thé sing ine Phit Phin & Phind Phin Phin LL Phan 12 Phan 13 Phair: i4 ‘Truong Dai Nien bin vé quan niém *thién nhan hop nha” Hoe thuyét Nga Hanh va ly luan Phong Thiy Quan ni¢m Phong Thiy vé thuyét Ngi Hanh tudn hoan va Dai Cira Chau cia Trau Dién Phong Thiy va quan niém trang hoa Am Duong, Ngd Hanh, Bat Quai va 12 cung Hoang Dao Tu tudng v8 quan hé gita con ngudi va méi trudng dia ly Ty luan he théng Phong Thiiy - Quéch Phac va Tang The Quan niém trai dét 1a vat thé sing va nguyén ly van mach dia phuong cia Phong Thiy Loi tua Con ngudi séng trong tro dat, tig gid tung khac déu khong thé tach rdi mdi trudng xung quanh. Méi trudmg dia ly phan bé trén bé mat qua dat mudn hinh van trang, mang tinh khdng can bang. Do dé, ‘vé mat khdch quan tin tai nhtmg méi trudng déi lap nhau kh tich cue, thich hop véi doi sdng con ngudi, mang dén cho con ngudi van may va an chia trong do su tét lanb, hank phtic. Nhung cing 6 nhiing méi trudng néi mét cach tuong déi thi kha hung hiém, nguy hai, gay ra ning bét tign, khén kho va ri ro cho cude sing. Con ngudi phai chon Iva, xay dung, sang tao méi truomg xmg quanh minh nbu mot thé ban nang, bao gim ca vige xay dumg sang tao thanh phé, lang mac, nha cia, chon Iya va kigén tao mot khong gian “séng tuoi dep, dé chiu, yén Janh, thudn tién cho dai séng. Con nguoi nuong minh vao dé, sinh hoat, sin xudt, lam viée déu cd cdm gide thudn Ii, thoai mai va an foan. Canh quan moj trudng tuoi dep va giau sdc thai ridng con 6 thé am cho tam hén nhan duge sy khich lé va c8 vd, gitip con ngudi luén tran day nhong tinh cdm tét dep va ly tudng cao cd. Lay diéu nay ddn dat tinh thdn, 88 thuc dy su nghiép thanh cong va mang dén tién dé tuoi sing Phic, léc, vinh, tho con nguéi luén hudng dén; gian, nan, nguy, Khdn con nguii ludn tran xa; déi, rét, nghéo, Ithé 1am cho con ngudi khé chju dimg. Tarn ly hudng t6i diéu Toi, tranh xa didu hai la phan ding ban nang cia con nguéi ma ai ai eng ¢6. Cho nén, 6 Trung Quéc + noi khéi phat nén van minh phuong Dong, da hing bude hinh thanh hé théng kign tric va quy hoach cénh quan dua theo ¥ thite x4 hdi cd dai, ding thoi dua vao do dé khdo sdt moi traimg xung quanh, lua chon diéu tit Jan va trénh xa edi hung hiém dé xay dung thanh pho, néng thén, nha 6 vv, Trén thé gidi, dan toc Trung Hoa vn 6 hé thing van héa doc lap va truyén théng van hia lau doi. Cae nu vue song Hoang Ha, ‘Truong Giang, Chan Giang v.v. la nhimg ving dat té dit me cia dan toc Trung Hoa, Ja cai ndi ma trude kia nén van hoa Trung Hoa da dua vao dé sinh soi va phat trién. Nén van héa dan toe Trung Hoa bét nguén Bae e ReA. ol RS ‘Burs Hah 2 ti lu vue cae con séng Jon, ging nhu mot sink ménh vi dai, tir thoi 06 dai xa xdi, ttmg bude tap hop hang tram nhdnh song lén nhé, tao nén hé théng séng agdi ménh mong vo be bén, cudn cudn tung tro, xuyén son pha thach, uén lon ngoiin ngoso, quanh co trée tro dé bang qua nhing canh déng, khu ring ram rap, vugt qua nhong day niii, cao nguyén, ding bang réi dé ra bién cd. Vi sinh ménh nay cé cdi nguén lich st: thuan ménh troi, theo triét ly théinh hién, nén mdi thé hién v6 tinh hé théng va su vi dai cia no. That la cy cao mudn trugng, cing chi mot géc; song bat ngudn tir rat xa, mdi ménh méng vo bi bén; ré sau, géc ving, cay cdi méi tét tuoi, mon mén; con sing lon bat nguén tir rét xa méi cé thé tap trung hang ngan dong chay, dén nhan hang tram con song. Mot dat nude 6 trong tréi dat, chde chan phéti PQ co chd dmg. Vay Yay gi a8 dumg muse? Duy nhat chi e6 thé da vao By tinh thén dan tc. Tinh than dan te bét nguén tir nén van héa dan te dac se, Nén van héa dae sée ciia dan tc Trung Hoa la stte manh tinh than da nudi dudng dan toc, that chat tinh doan két dan téc, bao vé nén doe lap va thong what ciia quéc gia, thuic day sw tién b9, phat trién va phén vinh cia dan toc. Dé ching t8 long yéu nude, chung ta phai giuong cao cét cach van héa dan téc. Neén van héa cia dan toe Trung Hoa, cai gc nim @ su chi cing, phat trién trong su chan that, quy vé nban nghia, thanh cing nhé gang swte thye hién, trong 46 an chita rat nhiéu tri tué sau sie cia nhan loai, ging nhu mét ban nhac tuyét voi ma méi khic that lai tua nh doan may troi nude chay, Su sinh dong hap dan tir nhung am thanh thién nhién cia nén van héa, trai qua thoi gian thi thach hang ngan nam, vin lam rung dong tam hén nguéi Trung Quée tw déi nay sang doi khae, NO vuot trén dan toc, vuot qua ranh gigi quéc gia, vuot qua cd khong gian va thoi gian, né cing da lam cho hoc gid cia rét nhiéu quée gia trén thé gidi kham phuc, rét nhiéu ban bé quéc té nhan duoe su truyén cim, N6 c6 thé khoi goi cho tri tué, trong sach héa tam hon, nang cao phém vi con ngudi. Do do, tu than nén van héa Trung Hoa da 6 mét suc séng doi dao, mot stic cam héa va kéu goi manh mé, aE ahaa St Ame 5G Sm Rt ahs ee G > a z: Lich si Ikhoa hoe la mét b@ phan cau thanh quan trong trong lich sit van hoa. Su vi dai cia van hoa Trung Hoa cing nam @ su sau rong, bén ving va chat ché cia tw tudng khoa hoc. No la hé thing van héa khoa hoe phuong Dong, cing voi hé thong véin héa khoa hoc phuong Tay cé khéi nguén tir Hy Lap ed, La Ma cé va phat trién bién hoa dén Au My ngay nay, soi sang, tham thau lin nhau suét thoi ky dai nhung van phat trién mot cach riéng biét déc lap, va khong thua kém nhau. Chi vi m6t tram nam gan day, dan toe Trung Hoa phai ganh chiu tai hoa nang né, moi lac hau hon phuong Tay vé mat khoa hoc. Vay nén nhin nhan khoa hoc truyén thong cia Trung Quée nh thé nao? Tién si ngudi Anh - Joseph Needham néi: “Con vé nén van minh Vién Dong, trong d6 dae biét la nén van minh Trung Quée via lau doi nhat lai via quan trong nhdt, su cing hién cia nd ddi voi Khoa hoc, tu tuéng khoa hoe va ky thudt, cho dén nay van bj may ma che phi, chua duge con ngudi biét dén”. Song, nhwmg thanh ty trén cae phuong dién thién van, lich phap, vat ly, ha hoe, todn hoe, dia ly, sinh vat, kién tric, gém st, luyén kim, y hoe, nong hoc v.v. cia Trung Quée cd dai déu vo cing phong pht, rue rd nhu ngan sao, nhu bén phat minh lén Jam giau them kho tang van héa nhan loai, thie day tién trinh van minh thé gidi. Trude mat, cde nha khoa hoc nude ngoai dy doan ring: chi cé két hop van héa khoa hoc phuong Dong va phuong Tay voi nhau, méi e6 thé sang lap ra nén khoa hoc thé gidi tuong lai cia thé ky 21. Tinh than cia van hoa Trung Hoa, that giéng voi nha stt hoc vi dai doi Han la Tu Ma Thién da ndi, 1a mét nén van hda “nghién cuu méi quan hé gita troi va nguoi”. Ta viée quan sat nghién cuu “gin thi ‘xem xét ti minh, xa thi xem xét van vat”, “trai dé lai hinh tuong, thanh nhén bat chuée theo”, nhan biét duge tréi dét cé chinh khi; “thue hanh dai dao, thién ha 1a cia chung’, “ngan nm 6m mai ba chung ruou, van méi buén vui tan day long’, lo cho dan ching, chi cng vé tu la nhiimg pham chat dao duc tét dep cua ly tuéng dan toe ‘Trung Hoa, “Trai hanh dong manh mé, nguéi quan ti phai khong aging ty cuong’”, hang hai cé trién vong, cdn ca chiu kho, kién cuong chinh true khéng ngimg vuon lén, bao vé chinh nghia, vig chae déo dai khong nga gue, y chi kién trung, vuot qua moi tré ngai chinh la tinh than eda dan te Trung Hoa. Méi thoi dai déu xuat hién nhing con nguéi nhan di, c6 tiét thdo, lay thién ha lam nhiém vu cia chinh minh, quén minh vi nghia, ctu gitip ngudi doi, 1a tinh hoa cia nén van héa Trung Hoa. Van hoa Trung Hoa cé tinh than khoan dung 46 Jugng, nhan tu. “Khon la thé cia dat, lam ngudi quan ti phai lay dao duie cao day chér che van vat”. Mat dat bao la léy tam long réng mé nhw ti mau dé chia dung van vat. Chting ta song cing véi nhau, déi véi cde dan toc xung quanh va nén van héa ngoai lai cing nén yéu quy nhiing nét gidng nhau va tan trong nang net khdc nhau gita ching. Mai khi nén van héa Trung Hoa phat trién hung thinh dén biéu hién mot khi 46 to lén, tiép nhan va dung héa van héa ngoai lai, “tiéu héa” nhong thanh qua van minh wu tu tu bén ngoai truyén vao. Do dé, né 06 thé thau tom duoc nhigu tinh hoa, chung diic thanh mt ndi ham van héa tinh ty rong lén. Trade mat, chiing ta phai x4y dyng mot cuémg quic hién dai héa mang dae trung riéng cua Trung Quéc, diém co ban cia no vin la khéng thé tach rdi khéi tinh hinh dat nude Trung Quée, ma van ha dan t6c 1a b> phan quan trong cu thanh nén tinh hinh dat nude. Bat ky mot nén vin héa of nao trén thé gidi cing kh6 tranh khéi tinh chat bé hep eda thoi dai. Chung ta “doc sich cd dé hiéu ludn ly cd xua; song trong thé gidi hom nay, khéng lam trai voi nguai hom nay”, phai gan duc khoi trong, bién sy hii bai thanh diéu than ky, dé nén van hoa dan tée Trung Hoa wu tu, phat huy rang ro tu déi nay sang dii khée. Day 1a bén phan vi dao nghia khang thé chéi tir cia tat ca niving ngudi con dan téc Trung Hoa. Van hoa kién tric, quy hoach anh quan céa Trung Quic cé dai la bé phan cau thanh quan trong eda nén van héa Trung Hoa; trong 6, chan chinh, nghién cim vin hoa Phong Thay, xay dung va quy hoach canh quan !a nhumg viée nén lam. Tit xa xua, con ngubi da dya theo y thie xa hoi dung thoi, ting bude hinh thanh phong tuc quan sat méi trudng xung quanh, chon lua diéu tét tranh cai xdu, xay dung nha 6 va lang mac. Kién tric va quy hoach canh quan cia Trung Quée 8 dai la mot he thing dank 4 mai truimg duge chi phot béi quan nigm triét hoc va phong tuc tap quan cia nhan dan hic bay gid, dé Ia chon va kién tgo mai trum séng, lim cho thanh thi, néng thén, nha 6, mé md lun hudng téi g Es xu 3 cs A Fa a s 4 é H Fs aC) diéu loi, tranh xa diéu hai dé phat trian di len. Né la tu tuimg va phuong phap hoc thuat bao ham viée tién hanh phan tich dia hinh, phan tich vi tri vang va phuong hudng quy hoach sap xép méi truéng d6i voi moi trudng tu nhién va méi trudng van hoa xa hai. Trong sinh hoat sin xudt, con ngudi 44 phat hién ra ring noi ho da Iva chon, canh quan 44 sap dat, néu phi hop sé mang dén vgn may cho con. ngudi; con néu Iya chon, sip xép moi trudng khong hop ly, s¢ mang lai cho con ngvii nhing tai wong. Thé nén eon ngudi da tong két nhung kinh nghiém dé, va léy quan ni¢m ¥ thie van héa hic bay gi 4é gidi thich ching Kién trie va quy hoach cdnh quan rat xem trong Phong Thuy. Ly gidi theo phuong dign cha thi “phong” Ja khong khi iu chuyén; “thuy” la huyét mach cia dat, la ché dua cho van vat sinh trodng. * Not e6 gid, ¢6 nude thi sé c6 su séng va sinh khi, van vat 06 thé sinh trudng, lodi ngudi od thé sinh sing. Ving cé Phong Thuy tét thuong la noi cé site song manh mé, phoi phoi vuon lén, Noi e6 Phong Thiy xéu thuong tiém dn cdi xdu, nguy rui, mdi ving hin quanh, ngap day ndi so hai, Phong Thuiy edn goi la “Kham Du’. Véy “Kham Du" ja gi? ‘Trong Sw Kw Ty Ma Thién thoi Tay Han da c6 danh tir chuyén mon 13 “Kham Du gia”. Trong Hen Th — Nghé Van Chi cting 06 thu mue “Kham Du kim quy”. Theo y nghia vén chong cia Trung Quée ¢é dai, “Kham” la thién dao, la ché cao; “Du” la dia dao, 1a noi thay. “Kham Du” nghién cum méi quan hé gita Thién Dao va Dia Dao, dic biét la kién thie vé dia hinh giita cao va thap. No lay thuyét huu co, quan niém tu nhién hic dé lam nén tang, dua cde ndi dung vé thién van, khi hau, qua dat, thiiy van, méi trudng sinh that vw. van trong nghé thudt chon Iya noi cu tri, bé tri xay dung méi truéng, Phong Thiy e6 nguin géc tir Trang Quéc va cé quan hé mat thiét v6i Kink Dich, Kinh Dich la bo sdch ndi tiéng duoc xem la vi dai nhat oda Trung Quée. Mudn nghién edu hee van cia Trung Quéc, ban vé van hoa Trung Quée thi khong thé khang nghién evtu Kink Dich. Su sau sac, ring lon va chat ché ea tw tuéng vin héa Trung Quée, cing tat cd co sé tu tudng triét hoc déu gan bé mat thiét dén ting hoi thé véi Kink Dich. Kink Dich duge wimg dung trong Thién Dao, nhu ‘Thién Can, Dia Chi, Khi Tuong va Tiét Khi; ung dung trong Dia Dao, nhu dat dai, séng nui, ao hé, duong sa, thanh phé thi tran, néng thin va nha cita; ving dung trong Nhan Dao, quan niém ludn ly etia con nguoi, chun mye ca hanb vi v.v. Am Duong, Ngo Hanh la nén tang eta Kink Dich. Kién thuc lua chon, bé tri xay dung mai trving sing cho con ngudi cia bé mén Phorg Thuy, ldy Kinh Dich lam co sé ly luan, sd dung quan nigm cia Kink Dich a6 hudng dan con ngudi lya chon, sdp xép va kién tao moi trudng xung quanh. Voi quan niém con. ngudi phai phéi hop va lim theo dao troi thi moi ¢6 thé phat trién thinh vuong; pham dao trai tinh ngudi, khéng tuan thi luat. tu nhién “at sé gp that bai, tai wong. Cho nén khi chon Iya va sp xép xay dung méi trudng séng theo Phong Thuy, van phai két hop thanh phd, lang mac, nha ca vy. véi ede hign tuong thién nhién. Ding phuong phap quan sat, mé phéng theo céc thién thé trong vd tru dé thiét ke quy hoach kién tric, né luc dé duoc “tdi va ngudi giup a0”, “Van vat sinh sdi nhiéu ma khéng hai lan nhau, dao tién hanh song song ma Khéng trai nguge nhau”, lm cho con ngudi va méi trudng sing xung quanh, khi hau, hién tung thién nhién, déng thye vat, dia hinh vv. dat dén moi quan hé dung hop, tuong tién, tung tro. To do dat dén trinh 46 “thién nhan hop nhat’, “thién nhan tuong tro” va “dat dén su trung hoa, dé 1a vi tri cia troi dat, la noi van vat sini sai”. Vide lua chon vi tri, quy hoach, sap xép thanh phd, lang mac, nha ctia theo truyén théng Trung Quée chti trong bon huring va vi tricia ving dat, con déi véi tt hop vien thi duéng tryc gida thé hién quan nigm triét hoc “trung la chinh dao cua trot”. Ham chia tu tuing triét hoe phong phui nhu vay, cling vat nganh y hoc, chém eit, vin héa quy hoach cdnh quan kién tric ¢6 dai cia 5 g Meat ‘Trung Quée da sém gay cém htmg manh mé cho céc hoc gid phurmg Tay Khodng nim 1986, gidng vién mén Dia ly nhan van cao cap cia truong Dai hoc Auckland, New Zealand — tién si Hong - Key Yoon, ngé ¥ nho toi gidi thigu ong xin hoc bing, déng thei moi ong dén ‘Trung Quéc dé khao sat van héa sinh thai cda kién tric canh quan c6 dai Trung Quée. Hong - Key Yoon 1a mét hoc gid dia ly nhan vin, sinh ra tai Han Quéc va dat duge hoc vi tign si 6 Dai hoc Berkeley danh tiéng trong gidi dia ly My. Ong Ja nghién edu sinh tién si cudi cung do gido su C. O. Sauer — bae thay dia }y nhan van néi tiéng thé gidi - hung dan. Ong cing tung duge theo hoc gido su Clacken khoa Dia ly va giéo su Wolfram Eberbard khoa Dan tée x4 hoi hge cua truing Dai hoe Berkeley. Dusi sy din -dét cia ho, Hong - Key Yoon luc dé da tham gia nghién ctu Phong Thiiy hon 20 nam, hoan thanh luan van tién si Nghién Ciu Phong Thuy Han Oude va nhiéu chuyén khdo khéc, déng théi dang tai nhiéu bai viél vé Phong Thuy trén cdc tap chi dia ly ndi ting thé gi¢i. Nguyén nhan khién 6ng khao khét muén dén Trung Quéc 1a vi ong 44 dua ra mot y tuong hoc thuat, 46 la Phong Thuy bat nguén te viée Iya chon, sp xép nha hém trén cao nguyén hoang thé cia Trung Quéc, ma dé chimg thuc ly thuyét nay, thi phai dén Trung Quéc khdo sat. Toi lién tiép nhan duoc rat nhiéw thw ong géi, va cdm dong sau ste true tinh than say mé nghién cu, van héa Trung Quée mia m@t ngudi nude ngoai. Téi da khéng ngan ngai gidi thiéu dng xin hoc béng, déng théi thong qua nghién ctu vién Duong Van Hoanh thudée Sé Lich sit khoa hoc tr nbién - Vién Khoa hoc Trung Quéc cing moi 6ng dén Trung Quée khao sat. Qua hon mét nam né luc, eudi cing Hong - Key Yoon cing duce toai nguyén dén Trung Quée. Khi chung t6i noi chuyén voi nhau, méi biét rang dau nam 1971, ‘Ong la nghién ctu sinh tién si cda gido su C. 0. Sauer. Lan dau tién bude vao van phong khoa Dia ly cia Dai hoe Berkeley, ong 4a bi hinh vé Phong Thiy trén tudg thu hut. Cé thé thy, Phong Thuy dia ly oé dai Trung Quée chiém mét vi tn rét quan trong trong long cde nha nhan van dia ly hoc ndi tiéng nhat thé gii. Lan do Hong - Key Yoon én Trung Quéc, khi dén Tay Bae khdo sat da duoe gido su Si Niém Hai - nguyén Higu pho tradng Dai hoe Su pham Thiém Tay, nha lich sit dia ly hoc néi ting, dén tiép nhiét tinh va tién hanh trao déi hoc thuat Chi nhin tw nhimg thu thap rét ¢6 han ciia cd nhan t6i, thi thuc 18, hoe gid nude ngoai nghién eu Phong Thiy Trung Quée da hinh thanh mét thi kién thie rét hap dn va dd ¢6 nhiéu céng trinh xuat. ban. Nam 1976, Hong - Key Yoon - ngudi dat duoc hgc vi tién si & Dai hge Berkeley, California, My - bit diu xuat ban quyén sch tiéng Anh Nghién Crtu Phong Thiy Han Quéc - Méi Quan Hé Gitta Van Hoa Vé Tu Nhién Cia Phong Thily, Trong sdch da gidi thigu iy thuyét Am Duong va Phong Thuy; co sé triét hoc cia tu tudmg Phong Thuy; nguyén tic dia hinh lin quan dén Phong Thiy; nguyén tac Phong Thuy cda Phong (gid); nguyén tic Phong Thoy cia Thiy (nude); anh hung cua Phong Thuy déi v6i cho bia, nha 6, lang mac va thanh thj; anh hudng ciia Phong Thiy véi thue vat; méi quan hé gida Phong Thuy va Phat gido, Nho gido, Dao gido v.v. Ngoai ra, nam 1980, bai luan vin Cai Nhin Thaw Ddo Vé Dia Ly Phong Thiy (The Image Of Noture In Geomancy} ding tren Dia Hoc Tap Chi (Gegjournal) n6i ting khap thé gidi 44 trinh bay va phan tich nguyén te co ban cia dia ly Phong Thuy va thye tin Dang A. Nam 1982, trong Dia Hoc Tap Chi néi trén, dng lai phat biéu ludn van Thuyét Mai Truing Quyéi Dinh Va Phony Thiiy, Hai Tit Van Héa, Hai Niém, Nam 1983, E. P. Dutton xudt ban quyén stich Phong Thiy - Nghé Thude Lya Chon Vi Tri Dia Ly Va B6é Cuc 6 New car 5 @ all & York, gidi thigu loan bd dia vat edt tudng va dia vat khong edt tuong lién quan dén vige chon Iya vi tri dia ly Phong Thuy. Nam 1968, Andrew Mach da dang bai Ung Dung Cule Phong Thiy Trang Quéc trén tap chi Nghién Citu Chau A, gidi thigu mot cach hé théng ede Khai nigm “Trgch”, “Thi sinh khi", “Cuc’, “Hinh long”, “Hinh thé”, “Ly khi’, “Dia mach” v.v., bén anh dé con gidi thigu tinh hinh ung dung ede dang Phong Thuy. Nam 1985, Hong - Key Yoon lai dang trén Dia Hoc Tap Chi bai Thuyéi Tudn Hoan Méi Tring - Tu Tuing Phong Thiy Cia Trung Quée Thor Kp Dau. Ngoai ra con 06 Watanabe Kinyuu cia Nhat Ban wéi quyén Tu Tusng Phong Thy Dong A, Dai hoc Musashi da 16 chiic hdi thdo mé ring chuyén dé “Phong Thiy - Canh quan dja ly hoe cia vin thé” va “Phong Thuy vai hinh tuong thanh thi? cia Miura Kunio, Mouna Takehiro, v.v.; Phong Thiiy - Thidi Ké Méi Truomg Cria Trung Quéc cia Quich Trung Thuy. Quyén Phong Thiy - Khoa Hoc Cénh Quan Thiéng Liéng Cia Tray Quic Cé' Dai oda E. J. Bitel nude Anh eang 06 anh hudng rét én. Ngoai ra, ede te bao lon trén thé gidi nhu bdo The Times cia Anh déu thuong cé nhing bai phat bidu vé kign tric cdnh quan va van héa sinh thai cé dai Trung Quée. Tren thue té, he thong tu tuéng ly ludn vé kién trie cdmh quan phuong Tay truyén vao Trung Quée, thanh lap khoa Dia ly hoe trong céc trutmg dai hoe van la chuyen eda nbing ném hai mooi thé ky 20, Truée d6, trong khodng thdi gian dai hon 4.000 nama, Trung Quée 06 dai vén 24 c6 mét hé thong ly ludn vé van hoa sinh thai cia kién tric cdnh quan, ma tu tudng chi dao cia né chinh la Kink Dich. Rat nhigu thanh tyu vi dai vé dia ly hoc, nl vige chon Iya dia diém, bé cuc, quy hoach, xy dumg vo sé thanh phd, chua miu, lang mae, nha dan cia Trung Quée 06 dai, da khién ede nha dia ly hoc phuong Tay het loi khen sagoi. Phai chang trong @é chi ed van dé vé trinh 4 ky thuat? Trong 46 6 kign thie vé hé thing tz tuong khéng? Va nhung kién thie nay nén tim & dau? Cang gidng ahu y hoe gém ¢6 hé thong Tay y - xay dung trén cw 6 hoc thuyét té bao, gidi phéu hoc; va mot hé théng Trung y truyén théng — xdy dung trén ly thuyét chinh thé kiu co cia Am Duong, ‘Nga Hanh, xem viée phan biét va diéu tiét Am Duong, hu thye, trong ngoai, lanh néng cia co thé ngudi Ia digu quan trong, voi muc dich lam hai héa cdc bé phan bén trong co thé ngudi va mai quan hé ghia con ngudi voi mai truong, day la diém déc dao etia Trung y. Dia ly hoc cting c6 hai hé théng, mét hé thong bat ngudn tw hé théng cda phuong Tay; hé thing cin lai la dia ly hoc Trung Quée ed dai truyén théng, cong duoc xay dung trén co 6 ly ludn cda Am Duong, Ned Hanh, c6 quan ni¢m hiru co, tuan hoan cia hé thong Thién, Dia, Sinh, Nhan, cé “thién nhan hop nhat”, “thién nhan eim ung”, nghién ctu ede van db nhu “kbs”, “the”, “ly”, “hink? vv. Thai Nguyén Dinh doi Téng da néu rd rang, Phong Thuy ldy viée phan bit Am Duong, cuong nhu, cao thap, manh yéu cia dia hinh lam trong tam, xem aét dai ma con ngudi dua vao do dé sinh tén 1A mot eo thé sing. Dia ly hoe Trung Quéc truyén théng con goi la “Kham Du” hay “dia ly”, due ting dung vao viéc Ina chon, bé tri quy hoach va xay dung thanh phé, lang mae, nha 6 Dia ly hoe Trung Quée truyén thag va Phong Thuy 6 méi lien hé mat thiét véi nhau. ‘Nam Déng ‘yi tht 6 doi Thanh (1880), trong cudn Dia Ly Cau Chan, Yén Lién Khué noi vé viée nghién atu kién thie dia ly ring: “Dat bam thu khi é trai dé tao nén hinh hai, va edi nguyén ly nim & trong 46, Cho nén khi né dung dug lén thi thanh nui, khi né la chuyén thi thanh séng, ewong nhu, trong duc déu 06 thé dang riéng biét. Nghia 1a lanh di, tét xéu déu hd tmg pho 16 ra. Hinh hai cia nd ai eting 6 thé nhin thay: nguyén ly cia nd ai cing cd thé nhan biét”. Khong nén “not nang vip mo, hanh dong che gidu vung trom, cao ngao noi voi ngudi khde rang ¢6 bi quyét. Véi minh thi noi cd mot ngon den riéng, Gigng hét nhu mét dat ¢6 mét léi di riéng trong vu tru, khong thé xem xét biing cdi lé thuéng tinh”. Cai hoc dia ly, “hay dé déu hudng loi, d6 la viée trén doi it gap”. “Sao lai khéng quan he toi khi linh thiéng 6 troe cia nui s6ng, cho nén At sé ung nghiém!”, Cai hoc dia ly “10 16 ra 6 hind hai, hie nao con nguéi cing ¢6 thé nhin thay. Chua dumg 6 cai ly thi bao gio con ngwoi cting cé thé tri nhan. Chi co mit diéu Ia lam thé nao ngéng Ién cui xudng déu e6 thé quan sit, ce bée thanh bién xua déu gém hét esi hoc cda minh”. “Thau gom nhiéu luan thuyét, bo di e4i nguy tao, gitt lai cai xée déng’, bién sogn thanh sdch, cét tim duoe su chan that. Bd la mét kiéu chinh ly van hoa kién tie Phong Thuy ¢é dai, phuc vy cho tinh than kha tha hién nay. ‘Déi voi nhimg ngudi lam cong tac lich st dia ly, mun nghién cuu tinh hink dat nude Trung Quée, muén nhan thie duge nén vin héa Trung Quée, thi viée nghién eu Phong Thiy Trung Quée la mot viin dé khoa hoc nghiém tic, Nhung nha dia ly hoc phuong Tay a nghién ciiu né thi ngudi lam cong tae dia ly cua Trung Quée cing nen di sau vao nghién cru, Quyén sich nay do Nha suat ban Khoa hoc ky thuat Ha Bac xuat ban each day mudi nam, va sau dé La ban chinh \¥ Lua Chon Dat Dat Theo Phong Thiy Va Kién Tic Cé Dai Trung Quéc bang chtr gitn thé, phén thé cia Nha xudt ban Van Nghé Dai Loan. Né can ct vao thue té, thu thap nhuing kién gidi nghién cu Phong Thiy nhigu nam ctia ba Vu Dting va nhiing tinh hoa thai ¢6 dai déi véi viée nghién ou van héa nay. Lan chinh ly tai ban nay c6 thems bot cdu cha va hinh vé, cé gang dat téi su hoan thién. Day la bé sach van héa kién trie mang tinh bién soan, ting dung mét luong lin thanh qua cia ngudi xua va nay. Déng thai khong phai tat cd nhtmg néi dung quan trong déu la su sing tao cia ngudi bién soan. Nhting néi dung trich dan ta nguyén tae, trong sach da cd gang thuyét minh, chu gidi. Vou Hy Hib —Gido shang dn aghién oh sth ‘Trutng Bai boc Bic Kink Ye De Vigo - Bgi bye Bl Kink, thing 8 ram 260 Hy soe Sao eaMN her nT MChaNcbtoomeunces Mota su tT Igieyertatcopi estate tsa sont Nhén thtic lai Phong Thuy Trung Quéc tU fan séng van héa thé gidi (Trich yéu} Ngay nay ching ta nén nhin nhan thé nao vé Phong ‘Thuy da hu truyén may ngan nam 6 Trung Quéc va vanh dai van hoa Hain git day lai goi lén sw hing thai rong rai trén khdp thé gidi? _ Phong Thuy 1a nghé thuat tham my vé moi truéng cu tri ciia ngudi phuong Dong; an, mac, é, di lai la nhimg nhu cau ban nang cia con ngudi, Trude khi 6 su co xt gitta hai nén van héa Trung - Tay, true khi nganh kién tric hoe, quy hoach hoe phuong Tay truyén vao ‘Trung Quéc, tint hai c6 thanh phé, thon lang, nha dan nao trong may ngan nam qua cia Trung Quéc lai khong duoc xéy dung dudi su chi dao cia tu tuéng Phong Thuy Trung Quéc? Muén xay dung thu 46, thanh phé, nha cia thi phai tién hanh dua trén nguyén téc Phong Thuy, Chinh vi vay ma méy ngan nam tré lai day, Phong Thuy da thiét lap mot nén méng tham can c6 dé trong phong tue tap quan cia nhan dan, thé hién mot sac thai kién tric quy hoach riéng: kinh trong tréi va noi theo t6 tién. Khoang tir nam 1840, sau khi nganh kién trie hoe, quy hoach hoe phuong Tay bat ddu Ii trayén vao, Trung Quéc méi cé Khai niém ly Iudn vé kién trie, quy hoach phuong Tay. Trén dién dan hoe thuat cla tu tuéng kién tric, Phong Thiy mang ban sée van héa kién tric Trung Quée 44 bi nhting hoe gia di du hoe hode tiép thu nén van tiga gido due phuong Tay phé phan, Nhung néu tach ra khdi tam rd a9 Teast ve nhin oda lan song phat trién van héa thé gisi, tach ra khdi traong ky lich sit phat trién vin héa kién tric may ngan nam eda Trung Quéc, dae biét la tach khoi cd mot hé théng van héa kién tric vin 06 va phat trién day du v6i ede truimg phai dua nhau xuét hién ca Trung Quée, thi rét kkhé nhin 6 ban chét cia Phong Thuy. Phong Thay la van héa kign tric phuong Dong, cling voi van héa kién tric khoa hoe thuan ly tinh ti théi van hoc nghé thuat Phuc hung cda phuong Tay phan thanh hai hé théng khoa hoe, hai phuong thiie tu duy, va hai truyén théng vin hoa kién true. Kién trie Phong Thuy thé ky 21 cUng véi vin hoa Trung Quéc hudng ra thé gidi, di lén hign dai hoa la mot xu thé khéng thé dao nguoc. Thé nhumg, cé mét diém can phai chi 6, do la khong nén khuyén khich Phong Thiy Am trach (phan md) trong thai dai mdi, Trong viée giai quyét vin dé vé “6”, may ngan nam nay 6 Trung Quée da cé mét hé théng hoan chinh nhing quan niém ly luan, nguyén te, phuong phap va truyén thdng. Dé chinh la ‘Phong Thuy”. Trong vige xy dung thanh thi, thon Ling va nha cia, Phong Thay Iya chon diéu tét lanh va tranh sw nguy rii. Phong Thiy tap trung phan anh nhan thie vé khong gian cia Trung Quéc cé dai trong méi quan hé vei thai gian. Trong khong gian moi truimg dia ly, con ngudi sur dung, sp xép méi truong cu tri nhu thé nao ¢6 quan he mat thiét tdi sy sinh ton va phat trién cho thay ré su anh hudng cua van héa kién trie méi trutmg déi voi con ngudi. (Anh hudng sdu sie nay cla van héa kiéy trie phuong Dong da duge Té chtic gido duc, khoa hoc va van héa cia Lién Higp Quée (UNESCO) thita nhan. Nam 1995 tae gid Vu Hy Hién duge mai tham dy “Dai hdi hop tae phat trién tinh da dang cia thé gidi” do Lien Higp Quéc trigu tap tai Moscow va Yakutsh. Tai dat hoi, Vu Hy Hién da trinh bay tham ludn bdo cdo vé. Phong Thuy, xem hinh 1 trang sau). pecans mcrae « Moca =a im a. ren Micah TOLERANCE —— ca reno AND wanes x a ee VIOLENCE a i ee CONTEMPORARY omen poe tae eK SOCIETIES ees ema sna 2 mate Path = 7 eet Van hoa kién tric eda Trung Quéc la nén van héa “kinh trong trdi, noi theo t6 tién”, néu thedt ly khéi tm nhin cia lan song phat trién van héa thé gidi, tach roi khéi truong ky lich sw phat trién van hoa kién tric may ngan nam cia Trung Quée, dac biét la tach khdi c& mot hé thong van héa kién tric vin ¢6 va phat trién day du voi cde truong phai dua nhau xudt hién cia Trung Qué, thi rét kché nhin r6 ban chat cia Phong Thuy. (ERS te 6 Lan thant ‘Thor diém ram r0 cia lan song van héa thé giéi Ian thi nbét 1a vao dau thé ky trade. Bo la thai ky cao tro khi hé thong Tay hge du nhap vao Trung Quée, vin héa Trung Quée va phuong Tay tiép xtc, va cham nhau. Van héa khoa hoe can dai va dia ly hoe, kién tric hoc phuong Tay truyén vao Trung Quéc. Theo xu huvmg trao luu lic 46, van héa truyén théng Trung Quée, phan lén dua vao phuong phap ‘Tay hoc dé chén chinh nghién ctiu, Pham la hoc thuat truyén théng ‘Trung Quéc mau thudn voi khéi niém hoe thuat truyén théng phuong Tay, trong dé bao gém Trung y, Trung duge va vin héa kién trie dia ly Phong Thuy, thi thudng bi coi thutmg, tham chi nhat loat bi bai xich mot cach mo hé gidn don la “mé tin”. Trén vo dai hee thuat cba Trung Quéc 44 néu r6 “chi o6 dénh dé tan gic vain hoa od thi mdi ¢6 thé xay dung vin héa méi”, “Tay ha toan dién”, “hoc thuyét Am Duong Nei Hanh 1a mé tin phong kién, cén tré su phat trién cua Ikhoa hoc Trung Quéc’”, “khoa hoc khang biét noi tiéng Trung Quéc’, “Trung Quéc cé dai khdng 06 khoa hoe, eang khang cé tu tudng khoa hoe” v.v., luc dé van 1a nhimg khdu hiéu théi thong thinh hanh mat thai. Lic béy gid, duéi anh huing cia phong khi xa hoi, chinh pha Bac Duong 44 ra lenh ngan cém Trung y, Trung duge va Phong Thy. Phong Thiy - van héa kién trie od xua duor luu truyén may ngan nam ¢ Trung Quéc, bi xem a “mé tin phong kién”, theo “thuyét dinh. ménh” (mot dang ly luda theo chi: nghia duy tam, cho ring su bién éi va phat trién eda su vat, com ngudi sang hén tho yéu hoan toan do ménh troi) va khong duoc ligt vio hang hoc thuat sang trong. Dau biét rang, may ngan nam trude, khi Trung Quée chva phat trién dén “ca hoi phong kién” thi Phong Thiy “Thanh Long, Bach Hé” 4 tin tai (6 hinh 2 [trang 25], hinh trén la hinh Thanh Long, Bach Hé va hinh thé hién quan niém “trai tron dat vudng” cia thei ky van hoa Ngwéng Thiéu khoang 6.500 nam true, hinh bén dui 1a bén linh vat trén dau mai ngéi 6 kinh do Phong thoi Tién Chu). Lay mé thie tr duy va tigu chudn khoa hoc otia Tay hoc 48 danh gia phuong thie tu duy hoc thuat cia Trung Quéc cd dai, ching khae nao “Ma thi vin thong” trong qué khu, da ding nguyén tée ngw phap tiéng Anh dé danh gid cau ch ngon ngtt tiéng Han, cho rang “Han ng khong hop ng phap”, “Han ngt khong thong”, ging nhu mot “ngudi Han hoc duoc my cau cia 1a tré rg Hé réi ra phd quay lai mang ngwoi Han”, Cr Hah Trong phong trao “Cach mang van hoa” true day ldy nhing cu “Cai tao tu nhién”, “Nhan dinh thang thién” lam khau hiéu: khau higu nay hoan ton trai nguoc voi nhing khdu higu “Ton trong ty nhién”, “Tyo sy hai héa gita con nguoi va ty nhién’, tén trong dac tinh tam sinh ly cia con ngudi, theo dudi mue tiéu hai hoa tét dep gia con ngudi va mdi trudng cua Phong Thuy. Voi khdu hiéu “Xoa bé tan gée nén vin héa vat chat cla x4 hoi cui”, mét luong lén cde bie tuong thanh cé, kién tric ob, nha # eda nhing nhan vat néi tiéng trong lich st da bj dé bd. Su tan pha cuc ky to lin nay, ddi véi ede kign tric cd xua cia Trung Quéc, cing nhu dai voi bé day lich si: cua nan van hoa kién trie qua that la diéu khong néi nhung ai cing 16. Phong trao thao dé thanh tri trong cA nude, dién hinh la viée thao dé thanh ca Bae Kinh dién ra ngay cng manh liét. Va bat déu to day trén dat nude Trung Quée, dau dau cing tran lan nhung cong trinh rée rudi mo phong theo kidu nure ngoat, ly “Tay Duong” lam vinh hanh, dem nhimg vat dung nude ngoai dat trén bai vj té tien minh mét cach mi quéng, dén néi hang ngan bie thanh chi mang cing mot vé, thiéu di nhimg cong trinh kién tric mang tinh dia phuomg, die thu dan (dc va néi ham vin béa, déu dav cing vay. Thi ky lan séng vin héa thé gidi thir nhat ao ao tran toi, cong la lie khdo nghiém hoc thuat phuong Dong gdm mét loat: Trung y. ‘Trung duoe, Phong Thriy xay dung trén co sé hoe thuyét Am Duong Negi Hanh khde biét véi khoa hoc thuan ly eta phuong Tay. Ligu hoc thudt cia phuong Dang 06 duoe gidi hoe thuat thé gigi don nhdn, va tré than mt 66 phan trong khu ring vin hda hoc thudt thé gidi muén héng nghin tia hay khong? Néu khong thé, tét nhién no sé bi mat di quyén loi sinh tdn cia chinh minh. Mét lugng lin tde phim vé hoi hoa, nghé thuat danh ca, Trung y, Trung duge, Phong Thy v.v. cia Trung Quéc ¢é dai chi co thé cam chu 86 phan phé mée ngéi im thin thit, phu day byi bam trén gid sach cd trong thu vién, Chinh vao hie nay, gido su La Dung truong Dai hoe Bac Kinh, chi nhiém khoa ‘Trung van truéng Dai hoe Lién hop Tay Nam vao nam 1942 da ndi: “Trong nén van héa Trung Quéc, kién tric Trung Quéc gitt vi tri vo cing quan trong. Gidng nhu khi xem kién trie Tay Duong thai ‘Trung cé trude day (nhu Gido duong La Ma), thug khién nguoi ta cam thay su cao ca cia ton gido va su nhé bé cia chinh minh, con voi kién tric New York edn dai thi lai gay cho con nguéi cdm gide dé nén, Nhung voi kién tric Trung Quéc thi nguge lai. Kign tric Trung Quée cho ta cam gide ldy con nguii lam chi, vat lam khéch. Bat ky cing trinh kién tric nao cing giéng nhu mon dé choi cd thé dat trén tay, dac biét la su hai hoa vé mau sac, sy phong phu vé gia tri nghé thuat, chang han nhu cung dién ctia cdc kinh d6 cu, chan tuéng mau tring, trén la tuong mau dé, trén nia la edt dé ngéi vang, mang lai cho nguéi ta cam gide lung linh tring Ie. Kién trie Trung Quée khong mat di, thi ban thé van héa cia Trung Quée chic chén cing khong bj mat di, ma con di len va sé ¢6 anh hudng dén kién tric ctia ngudi phuong Tay.”"” Gido sw La Dung da lien két su s6ng con cia van héa kién tric Trung Quée véi van ménh eda van héa dan toc Trung Hoa thanh mot chinh thé, xem dé 1a sy ton vong chung; néi cach khée, su ton vong cia van héa kién tric Trung Quéc la thude do sy ton vong ciia vin hoa dan toe Trung Hoa, diéu nay that duing din va sau sie. Doan van trén duoc viét trong théi ky khang chién chéng Nhat each day hon 60 nam, dén nay doe lai vin khién ngudi ta kham phue vi tim nhin xa trong rong cia né. (BRURTSoig a the gid Man the hai Ta thap kj 70 cia thé kj trude mai cho dén hom nay, lan séng toan cau héa van héa thé giéi da bude vao cao trio méi mot cach s6i (¢) La Dung: Tp Kim Dion Ngon, bin ght chip nim 1942 cla Lf Can Cao, =] & = Fs néi, ram 16. Lan séng toan cdu héa van héa thé gidi lin nay hean toan khae voi xu hung cia thoi ky du, bé théng Tay hoe du nhép vao Trung Quée va lam day lén lan song van hoa thé gidi each day hon 108 nam, No cing tuumg phan voi xu hudng cia théi ky “Tay hoa hoan toan”, léy van hoa truyén théng Trung Quéc lam muc tiéu phé phan. Ngay nay trén thé gin, vige nghién edu co cdu hoc thuat cia van héa truyén théng Trung Quée, cdc dn pham hoc thuat nhu ndém moe sau mua, ede nha tu tudmg van hoa Nho gia va Phong Thuy cia Trung Quée cé dai cung nhan duoc hoan nghénh cia rét nhiéu quéc gia va cong chung trén thé gigi. Vao thoi diém ay, rat nhiéu nha khoa hoe néi tiéng bao gém nha han vin dia ly hoc 6 uy tin trén thé gidi, gido su C. O. Sauer va nha nghién euu Phong Thuy do éng bai duéng - tin st Hong - Key Yoon, déu dua ra dinh gid méi cho nhimg cdng hién cia hoe thuat trayén théng phuong Dong ééi vai tién trinh vin minh thé gidi, vi du: 1. ‘én af Hong - Key Yoon trubng Dai hoc Berkeley néu lén tinh chat cia Phong Thiy ‘Theo nghién ctu ca gido se Hong - Key Yoon — tin si Phong ‘Thuy t6t nghiép trudng Dai hoc Berkeley, My - c6 thé nguai ta sé ty hoi ring xét cho cing tinh chat cia Phong Thuy la su mé tin, ton gido hay khoa hoe. Trong 1é nham chu tai Dai hoc Auckland, New Zealand, gido su Hong - Key Yoon néi: “Két Iugn 1a, Phong Thay khéng thude bat. kj dang nao trong s6 46. Phuong Tay khéng o6 khai nigm tuong duong vai Phong Thuy, cing khéng thé dya theo tiéu chudn eda phuong Tay dé quy loai cho né. Phong Thuy la mét hé théng ly fuan téng hop dée dio khai niém héa méi traéng ty nhién, tan chi ciia né 1a thong qua viée huéng din con ngudi lam thé nao dé chon mot moi truéng tét lanh va xay dung thé nao dé thue thé kign tric (nur phan md, phong 6c va thanh thi) hai hoa véi moi trudng, dat duoe muc dich diéu tiét, khéng ché mdi trudng sinh thai ciia loai nguoi.” 2. Trong mat mot sé hoe gid néi tiéng phuong Tay, Phong Thuy la “choa hoe sing’, do 46 nhén duge suv xem trong gép boi Quan niém khoa hoe vé trai dat bat nguén tir phuong Tay cho rang, bau khi quyén, thiy quyén va lép nham thach la vo co khong 06 sy sng. Chi ed Idp sinh vat va tai nang tri tue ctia loai ngudi mdi la gigi hw co 6 su sng. Thé nhung, tu tuing dia ly truyén thong cia Trung Quéc ¢6 dai khong giéng nhu vay, no khong chi cho ring con ngudi va sinh vat c6 sy séng, ma con cho rang gitta cae hé théng lén Thién, Dia, Sinh, Nhén té hop thanh mot gidi te nhién mang tinh chinh thé, edng ¢6 tuan hoan, ludn hoi, e6 hé thong cai cd tan lui mat di va cai moi ra déi thay thé. Déi voi quan niém chinh thé hi eo cua hé thong Thién, Dia, Sinh, Nhan do Am Duong két hop tao thanh nay cia Trung Quéc c6 dai, gigi khoa hoc e6 nhimg quan diém khée nhau. Tién si nguoi Anh - Joseph da ting két ring: “Tyr turing khoa hoe hay khoa hoe nguyén thiy cia ngudi Trung Quée bao ham hai nguyen ly hode hai lue wong eo ban trong va tru, chinh la Am va Duong ... Hau hét ede nha quan sat chau Au déu chi trich né 1a sy mé tin thudn tiy, can tré siz hung khéi tu duy khoa hoe chan chinh ciia ngudi Trung Quée. Khong it ngudi Trung Quée, dic biét 1a cde nha khoa hoe tu nhién hién dai cing thién vé y kién nay. Thé nhung ... theo nhu toi khao sat duge, trén thue té hé théng tu tudng Trung Quéc oé dai va truyén théng, phai chéing chi vin ven la su mé tin hode don thudn chi la mot dang ‘tw tuing nguyén thuy’, hay trong 46 c6 1é cin bao ham mot vai yéu t6 dic trung nado 46 da san sinh ra nén van minh dé, déng thoi 6 tae dung thie ddy nhing nén van minh khéc.” (*) Hong - Key Yoon: Nehin Citu Phomg Thy Hn Oude, bin thio han vin ta 5 zB = oo Nhiing nghi van va suy ngim ma tién si Joseph da dua ra rat dang duge xem trong. Trén thu té, tién si Joseph da tung danh gid rat cao quan niém chinh thé hiu co cia hé théng Thien, Dia, Sinh, Nhan nay cia Trung Quée o6 dai, ong néi: “Khi Hy Lap va An Do phat trién co gidi va thuyét nguyén tir thi Trung Quéc da phét trién nganh triét hoe va try hau co.” Tu tuéng van hoa kién tric cia phuong Tay va phuong Déng cé dai c6 su khde biét r6 rét. Diéu nay that gidng voi ting két cia ong I. Prigogine"’ - ngudi sang lap ra “thuyét két cdu hao tan” duong dai, rang: “Nhtng nha khoa hoc va nha hoc thuat phuong Tay da quen nghién eu hign thye tit géc do phan tich va ede méi quan hé ed thé. Ma mot trong nbting van dé nan giai cia sy phat trién bién adi hién nay chinh la lam thé nao @é te gée do cia chinh thé, ly gidi duge su phat trién mang tinh da dang cia thé gioi. Tu tuéng hoc thuat truyen théng Trung Quée t4p trung nghién citu tinh chinh thé va tinh ty phat, nghién ctru su hai hoa va phéi hgp”. Khi viét loi mé dau “Khoa hge va bién héa” cho quyén Ti Hén Dén Dén Trdt Tu cia Prigogine ~ ngwoi doat giai Nobel héa hoc, Toffler - téc gid cia Lan Séng Tint Ba da noi: “Mot trong nhung ky xdo phat trién cao nhat dat duoc trong nén van minh phuong Tay duong dai chinh la phép phan tan, tric la phan tich gidi thich van dé thanh timg phim nhé dén mite 6 thé”. Dia ly hoc phuong Tay ta gée do phan tich, ding bién phap trou tuong thanh cae b mén, cde khu vue dé nghién citu tinh trang vé trai dét. Con phuong thie te duy truyén théng cia Trung Quéc lai ldy Te Ma ‘Thién lam dai dién, la tir “Nghién ciru ranh gidi gita troi va ngudi, ndi lién sy bién 46i gita xua va nay thanh tiéng néi chung”, bic 1a tt tinh chinh thé va hi co cia “thién nhén hop nhét” dé nhan thie méi quan hé gitta Thién, Dia, Sinh, Nhén. Gido su Lappina - Dai hoc (#01, Prigogine — ngudi doat gat Nobel hia hgc mim 197 vét “thaye ket ct hao tin” (Dissipative Theory). Moseow cho rang, dia ly truyén théng Trung Quéc 1a hoc thuat diéu tiét “Khi” git con nguoi va troi dat dé tao sy hai hoa, Ja khoa hoc song, gan két sinh thai, con nguéi voi mdi truong. Neay nay, Trung Quée a lang lé tri day, Phong Thiy cing voi van hoa Trung Quée buée vao m6t giai doan méi. Triét ly va hiéu qua tuyét digu cia Phong Thiy ed dai Trung Quéc vé méi tong quan gita kién truc voi ba yéu t6 Thién, Dia, Nhan (thidn thoi, dia \oi, nhan hoa) khién n6 nhan duge sy xem trong gap béi, “con sét Phong Thuy” xudt hign trén pham vi thé gidi, thu init su chu ¥ cia moi ngudi. Nhimg nha quy hoach kién tric khap moi noi nhu My, Nhat, Han, Nga, Due, Phap, Anh, New Zealand, Mexico v.v. déu rat hing thu vei Phong Thay Trung Quée. Cac chuyén khdo va Iuan van nghién cuu vé Phong Thuy cing lién tuc due cing bi. Becrunk Mocxonckoro GQ yumBepcuteta “= erpu 1 BOCTOKOBE,/[EHUe Loos kd ny ebay una’, Hh 4 (ith 4 Nam 1995, te gi Vu Hy Hig dae de bgt mat bio cod i “PSomg Thi, vin hia hai bia cia Trung Qué” ti bo ngh Khoa hor ln Lomonosov, Bat hae Moscow, Buns ban che bi mghi gin thi, qua thm dink cia Ban Khoa hoc K9 thuit Dai ye Moscow, kin vn bio co ny 43 dx tag trong Hoe bio, bi 1 Sim 1998 cia Bai hoe Moscow. 1 die ting trang Hoc bio Ba hoc Moscow fi rit higm.) van cia hoe gia Trang Quéc Prof. Yu Xixian Eine der Stade Wien unter damn Geslehuspunkt des engthet Vortrag am tastut fr ‘Ostaslenwissenschaften/Sinologie anit freundlicher Unterstitrang von ‘SINONET Dienstag, den 25.5.2004 38.30h, SEN 1 wanna (Ha hing $ e3m JOU rang Has tere Vienna — Ae min ta tt Vir IW dy icra Ra at Phong Thig thinh phe ng Wi tha hin rnin Sin hin tuyen rin cho cic Bs cio st Phong This + The Mnbassnten ff Cara anal Mes, BG, Wonks pee He Alinsane of he salary of Profesor. Yn Kitinny at Sha La fine “ danske - Mache, 21 © Kedinaduy ) ae ye oe Bah 6 =] i Ey c le woe |e ega,tt > Esreeand ZEST ORG GT 23 ey KH PORK HE aeiass a Rm eK web Ree & RI BRED Erna Re ee a Reb BEDS EBLE RES’ xaee Bt SU REE RR a RED ER ® wast (ih 6 Tho ea a em Canada ~ Drake mot tic git Vu Hy Him dé nit haven vt Phong Thy. Hi 7: Thur gi tic git Vu Hy Hign ei gio su Watanabe, Tokyo, Nit Bin. Trong tht thie dn “Ching toi mudn Khoi phobic ca ching ti, v4 muti Kigm a tinh vidal v4 sing to cia lich sir Trung Qué”. Phong Thiy va vin hoa Trung Quée 4 s€ buon ra the gi) Phong tue tap quan la van hda truyén théng sing dong, phan nh nang lue trye giée va kha nang quan sét thu do, moe mac cia con ngudi déi voi ty nhién. Te truyén théng bao doi nay 06 thé biét duoe méi quan hé chan that gitta con ngudi véi tu nhién, 1a cong eu nghién cau van héa dia ly hoc, kién tric quy hoach hoe rat c6 gid tri. Trung Quéc 06 mot tap tue dupe Iuu trayén qua niu 4di, Dé la mai lin khéi cong xay dmg nba ita, mua dat dai, chon noi chon cét, xy sta cdu duimg, tu sita noi that; chon noi cx tri Jang ban, Ia chon dia diém bé tri xay dung eo si sin xuat, sinh hogt; quan lai hya chon dia diém thanh quéch v.v. déu phai moi thay Phong Thiy dén hién trudng khao sat va quy hoach, ngay cd vua chia khi muén khéi cong xy dung cdng trinh déu moi bée thay Phong Thiiy néi tiéng ca nude vé chi tri su vu. Duong nhién, anh hudng cia méi trung déi v6i con ngudi, that ra khong don gian nhw biéu tuong true quan ma ta nhin thay, n6 cé mat phitc tap va sau xa hon, Phong Thay bao gim ba néi dung dudi day: 1. Mot bo phan n6i dung phi hop voi noi ham Khoa hoc thuan ly tinh cia phuong Tay, duge goi la cdnh quan hoe khoa hoc méi trudng v.v. 2. Mot bo phan ndi dung khac khong giéng voi tw duy thudn ly tinh cia phuong Tay, nhung pha hop véi nhing nguyén tae thong thudng thudc kiéu tu duy phuong Déng. 3. Con mot bo phan noi dung khae ding Huyén hoe - mon hoe ma hién tai khoa hoe cin chura thé gidi thich duge. inh 8 ls aha oon vit hobo hung vt i ee anh, trinh xa dtiém bit anh trén nde oh.) AE edt AE ah May ngan nam nay, Phong Thuy da tré thanh mot kiéu tu duy dac biét cia van héa phuong Dong. No khong chi thé hién trong viée lya chon dia diém va quy heach bé cuc d6 thi, chifa miéu, thon lang, duong sd, mé ma ctia ngudi Trung Quée cé dai, ma cin thém théu, tich ly ling dong thanh khuynh hudng tiép nhan van héa thm my trong tam thwte, tré’ thanh phong tue tap quén duge lu truyén qua bao thé hé cia ngudi Trung Quée. Tham chi Phong Thiy con duge nggi khen la “khoa hoc méi trudng”, tham thau vao trong 1é Idi va phong tue tap quan cia nhan dan. (Hinh 914 din chimg traing Bai hoc céng lip Ble Kink trade kia dua Phong Thiy vio H6i He thust Din gian Trung Qué, tigh hin nghién cin ge that vi bién tip in in thinh matt sich.) 3 Ta bén loai linh vat we M+ i BERee “Thanh Long’, “Bach He, ; Be R et. gee “Chu Tuée’, “Huyén Ve"cia [TEES S RE ER Trung Quéc cb dai dé ~ +B: Re eB “Chiéu Beh”, ‘Ta Mon’, “Gis BR Pee a Song” va “Bat Quai Kink” & ZG, GR F 5 treo tren dau cia cia nhimg ff Bt BS > z ngdi nha ngay nay vv. déu Be gkgk g tung trung cho méiqunhe ; © @ RB ih : mat thit gida Phong Thiy { jg By & ‘ véi hang ty cu dan phuong aoe teie 3 Dang, Vi thé, tin si Hong- Boo Be BS A a Key Yoon=nhanhanvindia mM fw 4% ly hoe néi tiéng thé gici da EBT RT HS * not: “Néu khong higu biétsiu HF RE RR sdc vé Phong Thiy mamuén ; + > “aw HS nghién eu vin hoa Trung j, SG. 2S hE S Quée va phuong Dong laditu ~ gZER SL BE khong thé tuing tuong”. Retie kes BeBe ETB Dén nay, nhimg bic 7g22,42° tuong Phong Thiy, tumg = 2 Mo: A&M chin eéng, ciza léch, cia hong + Bt > By tt hop vien, kinh Bat Qui g BY SE trén dau ctta, chuéng gio, cau fi d6i cia, cau déi, bua cat tudng, bia binh an, than gitt cita, bao cd thach (thuéng chi hai tugng da duge diéu khde, hinh dang tya nhu dang 6m \éy cdi tring dat truée ctta ra vao), su ti da, bia dé Thai Son, tuong c6 day hoa, bich hoa (tranh vé trén tudng), tranh cit gidy cho dén ede vat trang tri edt tuong trong nha ngoai ngé ¢ mét sé ngéi nha, déu la nhing vi du ruc té ching té Phong Thiy da thém thau va dung hoa vao trong di song cing nhu phong tuc tap quan cia nhan dan. Vay Phong Thuy la gi? Trong ghi chép ea Ernest J. Bitel - gido si truyén gido phuong Tay thé ky the 18 ¢6 néi: “Cho du ngudi nude ngoai dé duge phép séng & mot dé quéc ky la nhu Trung Quéc, ho van khéng thé du doan duge rat nhiéu van dé gidng nhau khéng ngimg xudt hién bat ct lic nao, bat cr & dau. Nguni nude ngoai khi mua dat, pha tuong lam san, xay nha, tham chi Khi dung cét ct, bén cang théng thuong déu dung één vo sé vin dé nan gidi vé Phong Thiy. Khi anh dé nghi dung try dién, khi lén ké hoach yéu céu chinh phu Trung Quéc thi cong mgt tuyéa duong sit, hay khi kién nghi xay dumg mét xa 16, quan chic Trung Quée luén sedi chao anh mét cach rat 18 dé, sau do tuyén bé rang xét vé mat Phong Thiy, chuyén nay phai tu tur moi gidi quyét duoc.” “May muoi nam trude, nhimg thuong nhan vat vé cia thude dia Hong Kong timg cé phen déc hét stic vao viée tap trung toan bi hoat, dong thuong nghiép cia thanh pho dén mot noi goi la Hanh Phuie Cée 48 bign noi nay thanh trung tam cia ca thanh phé, nhung khéng ngo Jai gap that bai nang né vi vin dé Phong Thuy. Lue 46 chinh phi Hang Kong da cho khai thang mét tuyén quéc 16 bang ngang qua Hanh Phuc Céc. Viée nay da vi pham tap tuc Phong Thiy cia dia phuong, cudi cing khién cho x4 héi Trung Quéc roi vao con khung hhodng. Cu dan & dia phuong dé cho ring viéc lam nay cé thé da cat dit Long mach, ti dé lam nhiéu loan Phong Thiy cia Hing Kong. Sau dé, mot nhom lon ede ky su xay dung duoc thué dén dé sta duong khong may chét vi bénh s6t cao dt ngbt 6 Héng Kong, nha cia cia ngudi nude ngoai di xay ¢ Hanh Phuc Cée cing do benh s6t rét tran lan nén phai bé di, dén ching Trung Quée ving dia phuong dé H cang tin rang: day chinh 1a bao ung cho viée ngudi Anh da xim pham én Phong Thuy.” “Téng dée Ma Cao - Senhor Amarl, trong qué trinh sta duémg rat xem thuong Phong Thiiy, can thiép va qudy nhiéu dén phan md cia dan dia phuong nén bj dan dia phuong phue kich, chat déu.**’ Nhiing ghi chép cia gido si truyén giéo phuong Tay ni trén cho thay, trong phong tue tap quén cia nhan dan, Phong Thuy cd mot stte anh hudng sau sac. Phong Thuy da tham théu, tich ly ling dong, ché ude khuynh huéng tham my van hda trong tam thie, tro thanh phong tue tap quén duoc lu truyén qua bao thé hé eda nguai Trang Quéc, Nhung khai niém thuat ng Phong Thuy: Hinh, Thé, Mach, Khi, Huyét, Long Ban, Hé Cut, Khéo Son, Thuy Khau, Chiéu Bich v.v. duge luu truyén kha rong rai trong rat nhiéu linh vue van hda khoa hoe cia Trung Quéc. Trong céc \am vién, thanh thi, thon tran, van tho, cau déi, tiéu thuyét, hoi hoa, thu phap, nghé thuat danh c@ cua Trung Quéc cing thuong tim thay y canh va déu tich cia Phong Thiy. Nhu “Thuong khi thuyét” trong van hoe bat nguon tir “Dung thé” trong Phong Thuy chinh la mét vi du. Phong Thuy duge luv trayén lau didi trong dan gian, nhing nuée nhu Nhat Ban, Han Quéc v.v. xép Phong Thuy vao “Dan téc hoc”. Phong Thuy tré thanh phong tuc tap quan thé hién y dan; phong tye tap quan la sw phan anh long dan, ma y dan khong thé utc hiép, long dan khong duoc lam trai; do dé phai nghién cru no mot cach nghiém tric va khach quan. Déng thdi, trong linh vue kién tric xudt hign con sot tim lai cOi ngudn, tim tdi qué cha dat t6, tré vé voi tu nhién va lan séng ly con ngudi lam géc, khién cho céc kién tric su thay déi quan diém, tir kién tnic vat chat, phén cimg, hi hinh chuyén sang xem trong va theo (@) (New Zealend) Hog - Key Yoon: Ta Chi Va'Neub Got Gia Pho Tip Tre Qn ERATOSTHENE - SPHRAGIDE!, 1988, wang 88-102 (ESAR - ROUX. 24 CH - 104 LAUSANNE), dudi cac van dé v6 hinh nhu van mach, méi trudng, sinh thai, nang luong, linh hén cia kién tric v.v. lay Nho gia lam Trung Quée 1a mach chi ctia van hoa phuong Dong, trong céc linh vue déi voi con ngudi, va tre va mOi truing 06 su khae biet voi y thie xa hoi cia phvong Tay, hinh thanh hé thdng sinh théi van héa kién tric Dao, Nho, Phat ciia phuong Ding trong chinh thé théng nhat ede méi lién hé hwu co Thién, Dia, Nhdn cia Trung Quéc cé dai. Nén van héa eta mot dan toe phai o6 tinh thdn cn ban eda né, néu khong, dan the nay eo s@ khong e6 cach nao dé tan tai va phat trién. UAE MS Hon hai ngan nam tro lai day, tuy din toc — “eemeln Giding ao ‘Trung Hoa 4a tri qua rét nhiéu bién 46i, gpa nhung vé dai thé van dua vao tinh than céa Nho gia la chinh (ba thanh phén Nho, Dao, Phat hoan toan khong bai xich nhaw, Phong ‘Thuy tir thoi nha Téng dén nay la vin héa kkién tric Trung Quée ket hop ba thanh phan Nho, Dao, Phat Din cing Mot so nguéi hoan toan phi nhan Trung Quéc c6 nén van héa riéng cia minh, cho ring: ching toi mae quan do cia ngudi Hé, ngit trén giwong cia nguéi H, nghe nhac ciia ngudi Ho. Cai goi la van héa Trung Qué, tir lau da tré thanh mot danh ti rét mo hd. Nhung cai ma 6 day ching tdi goi 14 van héa, hoan toan khong chi mét vai nén van minh cy thé, ma la chi thai do sing ea chinh dan toe d6. Nguoi Trung Quée cd thai do s6ng khong gidng ngudi Tay Duong, 46 chinh 1a van hoa ‘Trung Quéc. Cong trinh kién tric va viée chinh trang, bé tri thuc thé méi tring cia né da bao ham vin héa kién trie, ma van héa tinh than va van héa kién tric luén théng nhét nhip nhang voi nhau. Cin chi cia bop vi Quan sat nén van héa cia mot dan te, trude tién phai hiéu ro nguén gd cua nén van héa dé. Van héa kién tric cia Trung Hoa dat nén méng ti thoi ky Tay Chu, dac biét la Chu Cong = da téng két van héa cia céc triéu dai trude, thém bét 1é nghi chinh tri cia Ha, An, “Dat ra 1é nhac, lay nhén nghia quén ly thién ha, dite héa hinh phat va chinh sy, hu gitt 6 trong tho.”*’ Duoe hoan thanh béi Khéng Ti va duge ede nha Nho sau nay lam sang t, hinh thanh nén ¥ thie dan téc gan 3.000 nim nay, Van héa kién tric cting la két tinh ctia viée theo dudi y thie nay. (*) (Dd Pung) Durmg Quin: Tudn Ti Te, xem Che Td Bach Gia Ting The, Nba xu bin C8 ‘Tich Thong Hii, bin in nim 1990, trang 2 ‘Van hoa kién tric nha Chu la “Nha Chu thau tom ca hai triéu dai, cao sang ryc v¢ thay”, van héa Nho gia phat trién dén Chu Hy doi nha Téng da két hop Phat, Nho, Dao thanh mot thé, tham nhap vao doi séng dan gian, hinh thanh mét thit Nho gia moi. Trong Quan hoe va khoa ctr doi Téng, “Am Duong hoc” bao gim cd noi dung Phong Thuy 1a mét trong nhing noi dung khdo thi trong khoa ci. Trong nhimg dién chuong tam cd quée gia nhu Vink Lac Dai Dién doi Minh, Ti Kho Toan Thu doi Thanh v.v., Phong Thuy la van héa kién truc “Thuat s6”, cling 1a noi dung quan trong trong viéc thu thap va nghién extu. Van héa Nho gia biéu hién thanh ba céip d6: Mét Ya cap dé tinh than, Lay “nhan * (=) lam hat nhan, gitta Thién (X), Dia (24), Nhan (A) (con ngudi) 1a méi lien hé thong qua “khi truémg” dé cam img “nhan ((-)’, theo dudi su hai hoa va nhip nhang cia “nhan (4=)”. Diéu can ban trong van héa Phong Thiy Nho gia la thé hién “nhan (4=)". Déi voi nha @ tét lanh “ding tri dat én, nhung dtc khong thé git duge, tuy la lay duoe nhung citing sé mat di”. “Chi Tong Khing Ti & Khong mig (Hom 2,000 nim trai ay vin bia Nho gi i 6 ctu xét cd 1é trod Min Le mech vin hoa cia Trung Q dat thi dat phat phue at 86 hai boa vedi nd, déng ly = thin van hia Khér lai voi nha gay trong dao “ duc”, “duge ché dat tét la hoan toan dua vao edi dite nay, khong thé vin héa kin treo Sg RA Ed cree gugng ép ma dat toi duge”, Day chinh 1a ly luan Phong Thuy lay die, tri két hop dé muu cau nha 6 cat tuong. Hai Ja cip 46 phong tuc 1é nghi. Lay “Lé, Nhac” lam hat nhan, bao gém cac hoat dong 1é tét, van hoa 4m thue, y phuc trang sue v.v. “Quyét chi quén ca an udng, vui vé dé quén di lo au, khong edn biét gia ca chét chée sé dén khi nao”, né lye theo duéi ly tuémg eda minh, sdng tich ye, hang hai vuon Yen; dé thanh, thi trén, lang mae cho dén kién tric nha dan déu “nhd Nghia ma cd Nhén”, Tir mai hién, cita nha, gian sanh, nha bép, nha vé sinh, nha ngang, phong du héi, hanh lang chay vong quanh, hanh lang dan dén cdc phong, cho téi nhimg trang stic hoa van tinh té cia nghé thuat khac 4, diéu khac tren gach, diéu khdc trén gé, hoanh phi, bién treo cia, cita sb déu tran ngap tinh digu Thi, Thu, Lé, Nhac. Ba la van héa vat cht nha, dp, thon, trén, thanh, thi v.v, Phong Thuy doi héi viée chon Iya dia diém bé cuc cho “nha” phai biéu hién m6t cach hai hoa baw khéng khi moi truimg cia Thi, Nhac, Lé, Higu, Nghia, Trung va Tin. Trong nhing kiét tae Phong Thay cdn lu truyén dén ngay nay c6 v6 6 thanh phé va thén lang van héa lich st néi tiéng, nhing ngéi nha cé tiéng tim déu 1a “nha & cat tudmg. Vé kién triic, tr mdi tradng tu nhién cho dén cae kién tric nhén tao hur cd, dug, dinh, thap, xy tan diye xe bia hin cia vin cita, cira 86, sinh, nha chinh, phing v.v., bit Kag Te) déu cd ging thé hién ly tuéng va nhu cau van hoa cia Nho gia, tat cd déu thé hién van ha kién tric Phong Thuy 1a noi ham duing cai dite Hiah 11 én hoa, mém méng, chan thanh va néng hau. Ba cap do nay cing mét chinh thé théng nhdt 6 méi lién hé hiu co voi nhau. ‘Trong sé thu tich Phong Thuy cia Nho gia khai quat duge tai Dén Hoang c6 tan ban sdch Trach Kink doi Dutmg, liét ké cde sdch tham khdo nhu Khong Tw Tang Kinh, Van Vuong Tang Kinh, trong Dia Ly Tan Thu doi Tong 06 chép Khong Tit Tang Kink, Quan Tu Tang Kink, Mank Ti Tang Kinh, Ma Dung Ting Kinh, Trink Khang Thanh Tang Kink v.v. Phong Thuy la sy phan anh vé ngoai cda van héa tinh than Nho gia, cing la phuong tin chuyén tai van, hoa truyén théng Trung Hoa. To xa xwa Trung Quéc da o6 phong tue té trai, té dat, té mat troi, té mat tring, té mui song, té cd cay, trong a6 quan trong nhat 1a tho cing t6 tien. Nhimg viée nay déu duce hinh thanh va phat trién tir quan niém vat thé cting 06 sur séng “van * vat déu cé linh hén”, Phong Thiy kién trie Trung Quée va quan niém nay thich img voi nhau, nguyén tae co ban cia Nho gia déi voi quy than la van hoa: “Nguéi va than tach roi ra, cat duit mdi lien hé giva trai va dat”. “Thi cing thdn nhu thén dang tén tai", “ton kinh quy thn nhung tranh xa ching”, “chua thé quan hét chuyén con ngudi, lam sao quan duge chuyén ma guj”, “chua biét sinh ra, sao biét chét di”, Doi Thuong ton sung ma quy, dii Chu sting bai 14 tien, kinh thién ton t6, Dén théi cda Thanh Vuong, Khang Vuong nha Tay Chu, tat ca déu quy vé con nguoi, sic théi quy than da gidm bot, Cho nén dat nude Trung Quéc ti: thoi Tay Chu tré di, Phong Thuy kién trie van héa duge xy dung trén quan niém méi trudéng la nhimg vat thé séng, tréi dét c6 linh hin, nguéi va thn tach rdi. Co ngudi danh ding quan niém “van vat ¢é Jinh hén”, troi dat la vat thé séng va su mé tin v6i nhau, diéu nay that khéng théa dang. ‘Néu mét nén van héa cé trinh 46 phat trién rét cao, thi tuéi tho ctia né sé ti 1é thudn véi sy phat trién cao d6 d6. Kién tric cénh quan trén dat nude Trung Quéc vén duge séng tao tit van héa Phong Thuy bat nguén ti “Tt Tuong” Thanh Long, Bach Hé, Chu Tude, Huyén Vii, da xudt hién tir thoi ky Ngudmg Thiéu xa xua cach day khoang hon 6.500 nm trude. Day la nén vin héa két hop hién tuong thién yan Nhi Thap Bat Tu, bon mia Xuan, Ha, Thu, Dong; bén hudng Dong, Tay, Nam, Bac va tam tinh cia con ngudi Nhan, Nghia, Lé, ‘Tri, Tin lai véi nhau. Mat khée, néu pham vi phat trién cia n6 rat rong, thi kha nang bao trim, dong héa cdc nén van héa khde cia n6 cing ti lé thudn véi pham vi rong Ion ctia n6. Dén triéu dai nha Chu, nén van héa Trung Quoc da dat dén trinh do cao vé chiéu rong lan chiéu sau. Vi véy, 46i voi nhimg nén van héa ngoai lai, né hoan toan cé thé théu t6m va dung nap, va hap thu van hoa kién tric ngoai lai, via co thé bao tin dién mao vén 6, ma vo hinh trung lai lam thay déi ban chat ctia né. HERA thing Khoa hoe Khoa hoe va van minh thé gidi 6 su khée nhau tay theo timg kthu vue, trong 46 qua trinh giao lu va dung hop, dao thai va sng tao cai méi dién ra khong ngimg. Dén nay, phuong thie tu duy cia 1n6, xét cho cing eiing khong nim ngoai hai ngon nguén Ién, Mot la van minh phuong Tay, bao gim he théng phuong thuie tu duy duge xay dung trén co’ sé logic nhu phan tich, tréu tuong, quy nap, dién dich v.v. va phvong phép khoa hoc nhu quan sét, thuc nghiém, léy méu, phén tich v.v; mot ngudn gée khée la van minh phuong Dong, bao gm mot hé thong md thite tu duy phn loai so sénh, tam vat cm tng, Tuong, Sé6, Ly, Khi v.v., xudt phat tix quan

You might also like