Jak pisać w głagolicy

glagolica.org

Licencja GPL – rozpowszechnianie, kopiowanie i modyfikacja dla dowolnych celów dozwolona z zachowaniem autorstwa i licencji
Glagolica.org Team
Znaki głagolicy - unicode
●
Rozpoznane znaki głagolicy zostały zapisane w standardzie
unicode
●
Nad znakami w unicode (głagolica i cyrylica) pracowało wielu
specjalistów od slawistyki i duchownych na co dzień obcujących z
głagolicą i językiem staro-cerkiewno-słowiańskim
●
Głagolica w zapisach modlitw i ewangeliach używana jest obecnie
w obrzędach na terenie Chorwacji, Bułgarii i Macedonii
●
Teksty zapisywane w głagolicy najpierw przepisywano w bukwicy
(starej cyrylicy), a dopiero potem w językach narodowych (za
pomocą cyrylicy i łacinicy)
●
Głagolicą można pisać w systemach Windows 10, Linux i MacOS
Ład istnieje w znakach głagolicy
●
Rzeczy dobre posiadają wewnętrzny ład i piękno
●
Cechą zła jest mieszanie pojęć i znaczeń
●
Złem jest świadome wypaczenia i odstępstwo od tradycji

[…] Gromadę błaznów koło siebie mając

●
Na pomieszanie dobrego i złego,
Czesław Miłosz
Wymowa znaków głagolicy

https://www.youtube.com/watch?v=PFAeVf8qCHQ
Głagolica na przykładzie – Ojcze nasz, rok ok 1000 (1)

Zapis w głagolicy, w cyrylicy, jak to czytać, przekład na język polski

Ⱉ҃ⱍⰵ ⱀⰰⱎⱐ ⰺ҅ⰶⰵ ⰵⱄⰻ ⱀⰰ ⱀⰵⰱⰵⱄⰵⱈⱏ

Оч҃е нашь иже ѥси на нбс҃хъ
(oczie nasz jżie jesi na niebiesiech)
Ojcze nasz któryś jest na niebiosach

ⰴⰰ ⱄ҃ⱅⰻⱅⱏ ⱄⱔ ⰺ҅ⰿⱔ ⱅⰲⱁⰵ

да ст҃итьсѧ имѧ твоѥ
(da stit’się imię twoje)
tak święć się imię twoje
Głagolica na przykładzie – Ojcze nasz (2)

Zapis w głagolicy, w cyrylicy, jak to czytać, przekład na język polski

ⰴⰰ ⱂⱃⰻⰴⰵⱅⱏ ⱌ҃ⱃⱄⱅⰲⰻⰵ ⱅⰲⱁⰵ

да придеть црс҃твиѥ твоѥ
(da pridiet crstwije twoje)
tak przyjdzie carstwo twoje

ⰴⰰ ⰱⱘⰴⰵⱅⱏ ⰲⱁⰾ̑ⱑ ⱅⰲⱁⱑ

да бѫдеть волꙗ твоꙗ
(da bądiet wolia twoja)
tak będzie wola twoja
Głagolica na przykładzie – Ojcze nasz (3)

Zapis w głagolicy, w cyrylicy, jak to czytać, przekład na język polski

ⱑⰽⱁ ⱀⰰ ⱀ҃ⰱⱄⰻ ⰺ ⱀⰰ ⰸⰵⰿⰾ̑ⰻ

ꙗко на нб҃си и на ꙁемли
(jako na niebiesi j na ziemli)
jako na niebie i na ziemi

ⱈⰾⱑⰱⱏ ⱀⰰⱎⱐ ⱀⰰⱄⱘⱎⱅⱐⱀⱏⰹ ⰴⰰⰶⰴⱐ ⱀⰰⰿⱏ ⰴⱀⰵⱄⱐ

хлѣбъ нашь насѫщьнꙑи даждь намъ
дьньсь
(chlieb nasz’ nasąszt’ny dażd’ nam dnies’)
chleb nasz sycący daj nam co dnia
Głagolica na przykładzie – Ojcze nasz (4)

Zapis w głagolicy, w cyrylicy, jak to czytać, przekład na język polski

ⰺ ⱁⱅⱏⱂⱆⱄⱅⰻ ⱀⰰⰿⱏ ⰴⰾⱐⰳⱏⰻ ⱀⰰⱎⱔ

и отьпусти намъ дългꙑ нашѧ
(i otpusti nam dl’gy naszę)
i odpuść nam długi nasze

ⱑⰽⱁ ⰺ҅ ⰿⱏⰻ ⱁⱅⱏⱂⱆⱎⱅⰰⰵⰿⱏ ⰴⰾⱐⰶⱐⱀⰻⰽⱁⰿⱏ ⱀⰰⱎⰻⰿⱏ

ꙗко и мꙑ отьпуштаѥмъ длъжъникомъ
нашимъ
(jako j my otpusztajem dl’żnikom naszim)
jako i my odpuszczamy dłużnikom naszym
Głagolica na przykładzie – Ojcze nasz (5)

Zapis w głagolicy, w cyrylicy, jak to czytać, przekład na język polski

ⰺ ⱀⰵ ⰲⱏⰲⰵⰴⰻ ⱀⰰⱄⱏ ⰲⱏ ⱀⰰⱂⰰⱄⱅⱐ

и не въведи насъ въ напасть
(j nie wwiedi nas w napast’)
i nie wwiódź na nas napaści

ⱀⱏ ⰺ҅ⰸⰱⰰⰲⰻ ⱀⱏⰻ ⱁⱅⱏ ⱀⰵⱂⱃⰻⱑⰸⱀⰻ

нъ иꙁбави нꙑ отъ неприꙗꙁни
(n jzbawi ny ot nieprijazni)
ale wybaw nas od nieprzyjaźni
Głagolica na przykładzie – Ojcze nasz (6)

Zapis w głagolicy, w cyrylicy, jak to czytać, przekład na język polski

ⱑⰽⱁ ⱅⰲⱁⰵ ⰵⱄⱅⱏ ⱌ҃ⱃⱄⱅⰲⰻⰵ

ꙗко твоѥ ѥсть црс҃твиѥ
(jako twoje jest crstwije)
jako twoje jest carstwo

ⰺ҅ ⱄⰻⰾⰰ ⰺ҅ ⱄ҃ⰾⰰⰲ ⰲⱏ ⰲⱑⰽ ⰰⰿⰻⱀⱐ

и сила и слава въ вѣкъ амин
(j sila j slaw w wiek amin)
i siła i sława na wieki amen
Jak pisać w głagolicy – podstawa transliteracji

Heinz Miklas
Institute of Slavic Studies, University of Vienna
Zoran Kostić
Foundation of the Holy Monastery Hilandar

Standard of the Old Slavonic Glagolitic Script,

adopted in June 2008, with the necessary
explanations, glyphs and ligatures.
http://www.cirilica.net
http://www.sanu.ac.rs/Cirilica/Cirilica.aspx
głagolica → cyrylica → łacinica (1)
Głagolica Cyrylica Łacińska Polska Rosyjska
cerkiewnosłowiański transliteracja transliteracja transliteracja
Ⰰ А a a а
Ⰱ Б b b б
Ⰲ В v w в
Ⰳ Г g g г
Ⰴ Д d d д
Ⰵ Е ê je, ie е
Ⰶ Ж ž ż ж
Ⰷ Ѕ ẑ dz дз
Ⰸ З z z з
Ⰹ І i i spójnikowe и
Ⰺ Й, Ј j j й/ї
Ⰻ И i i zmiękczające и/і
Ⰼ Џ dž dż дж
głagolica → cyrylica → łacinica (2)
Głagolica Cyrylica Łacińska Polska Rosyjska
cerkiewnosłowiański transliteracja transliteracja transliteracja
Ⰽ К k k к
Ⰾ Л l l л
Ⰿ М m m м
Ⱀ Н n n н
Ⱁ О o o о
Ⱂ П p p п
Ⱃ Р r r р
Ⱄ С s s с
Ⱅ Т t t т
Ⱆ У,Ѹ u u у
Ⱇ Ф f f ф
Ⱈ Х h ch х
Ⱉ Ѡ o o długie о
głagolica → cyrylica → łacinica (3)
Głagolica Cyrylica Łacińska Polska Rosyjska
cerkiewnosłowiański transliteracja transliteracja transliteracja
Ⱊ Ѱ ps ps пс
Ⱋ Щ ŝč szcz щ
Ⱌ Ц c c ц
Ⱍ Ч č cz ч
Ⱎ Ш š sz ш
Ⱏ Ъ „ twardy znak ъ
Ⱐ Ь ‘ miękki znak ь
Ⱑ Ѣ, Ꙗ, Ѥ â ja/je, ia/ie я/е
Ⱒ Гъ h h хъ
Ⱓ Ю û ju/iu ю
Ⱔ Ѧ,Ꙗ ę ę я
Ⱕ Э,Є е e э
Ⱖ Ё,Е ë jo/io ё
głagolica → cyrylica → łacinica (4)
Głagolica Cyrylica Łacińska Polska Rosyjska
cerkiewnosłowiański transliteracja transliteracja transliteracja
Ⱘ Ѫ ą ą у
Ⱗ Ѩ ję ję (и)я
Ⱙ Ѭ ją ją (и)ю
Ⱚ Ѳ f fi фь
Ⱛ Ѵ, Ў jy ji/i йы
ⰍⰔ Ѯ ks ks кс
ⰟⰉ Ы i ii и
ⰟⰊ Ꙑ y y ы
ⰟⰋ Ї ji ji йи
ⰑⰕ Ѿ ot ot от
Głagolica a pisownia polska rz, ż, u, ó, ch, h

Pisownia tych znaków opiera się głównie na historycznych procesach

rozwoju języka.
Zapis graficzny poszczególnych wyrazów, dziś już nie mający
uzasadnienia ani morfologicznego, ani fonetycznego, istnieje dlatego,
że w pewnym określonym historycznym czasie odpowiadał on
wymowie tych wyrazów.
Współcześnie rz wymawiamy identycznie jak ż w wyrazie róża,
samogłoskę ó w wyrazie chór tak jak samogłoskę u w wyrazie kur.
Kiedy ustalały się główne podstawy polskiej ortografii (XV/XVI w.)
spółgłoska rz była wymawiana jak rż z zanikającym r, podobnie jak to
ma miejsce w obecnie w języku czeskim, a samogłoska ó jak dźwięk
pośredni między o/u. Dźwięk ch i h do dzisiaj jest rozróżnialny w
niektórych regionach polski
Głagolica a pisownia polska – transliteracja
RZ – ⰓⰆ – odwołanie do pisowni historycznej, zrozumiałej dla innych Słowian
Ż-Ⰶ
U-Ⱆ
Ó – ⱁ lub Ⱁ́ – odwołanie do pisowni historycznej,
CH - Ⱈ
H–Ⱒ
W głagolicy głoski podstawowe zawsze są pisane jednym znakiem. Głoski
zmiękczane lub utwardzane pisane są z użyciem jerów (Ⱐ miękki znak, Ⱏ
twardy znak).
Głagolica pozwala na zapisanie każdego języka słowiańskiego w sposób
fonetyczny.
W głagolicy dodatkowo można zapisywać akcenty ( ́ ̀ ҅ ҆ ), skrócenia
i przydechy ( ҃ ҇ ) nad wyrazami.
ś,ć,ń,dź,ł – pisanie z użyciem zmiękczenia ⰔⰠ, ⰜⰠ, ⰐⰠ, ⰇⰠ, ⰎⰠ
y – pisanie z użyciem utwardzenia poprzedzającej głoski ⰟⰊ
Głagolica a pisownia polska – przykłady
RZĄD – ⰓⰆⰨⰄ
ŻABY - ⰆⰀⰁⰟⰊ
UWAGA - ⰖⰂⰀⰃⰀ
ÓSEMKA – Ⱁ́ⰔⰥⰏⰍⰀ
CHĘĆ - ⰘⰤⰜⰠ
HIMALAJE – ⰢⰋⰏⰀⰎⰀⰅ
ŚNIEG - ⰔⰠⰐⰅⰃ
JĘDRĘK - ⰧⰄⰓⰥⰍ
DĄB - ⰄⰨⰁ
ĆMA - ⰜⰠⰏⰀ
OBJAWIENIE – ⰑⰁⰟⰡⰂⰅⰐⰅ użycie znaku twardego
WAKACJE – ⰂⰀⰍⰀⰜⰟⰅ użycie znaku twardego
JABŁOŃ – ⰡⰁⰎⰠⰑⰐⰠ
JUTRO – ⰣⰕⰓⰑ
SZCZUPAK – ⰛⰖⰒⰀⰍ
DŻDŻOWNICA - ⰌⰌⰑⰂⰐⰋⰜⰀ
Jak NIE pisać w głagolicy (1)

W I JE C W O L I CH L U D JO

To nie jest znak

głagolicy
WIEC WOLNYCH LUDZI

ⰂⰅⰜ ⰂⰑⰎⰠⰐⰟⰊⰘ ⰎⰣⰇⰋ

Jak NIE pisać w głagolicy (2)

W I JE D Z A W S Z I S T K I C CH JU JE S T C JE L JE M

WIEDZA WSZYSTKICH JEST CELEM

ⰂⰅⰇⰀ ⰂⰞⰟⰊⰔⰕⰍⰋⰘ ⰅⰔⰕ ⰜⰥⰎⰅⰏ

Jak zacząć pisać w głagolicy

●
Użyj pięciolinii dla ćwiczenia w pisaniu znaków głagolicy
●
Zainstaluj na swoim komputerze klawiaturę dla głagolicy
●
Zainstaluj na swoim komputerze dodatkowe czcionki
unicode
pięciolinie ze znakami głagolicy
https://drive.google.com/drive/folders/1Cln_lfAMFClPJPQwfYNY0WjEZtXjKFp-

klawiatura i czcionki dla głagolicy

https://glagolica.org/index.php/pl/technika

automatyczna transliteracja (wersja testowa)

https://glagolica.org/glagolica/
Jak uzyskać dodatkowe informacje lub pomóc?

E-mail: info@glagolica.org