DAILY LESSON LOG FOR Paaralan: Baitang at Antas V-

Guro: Asignatura: ARALING PANLIPUNAN

IN-PERSON CLASSES
Petsa ng Pagtuturo: MARSO 20 – 24, 2023 (WEEK 6) Markahan: IKATLONAG MARKAHAN

LUNES MARTES MIYERKOLES HUWEBES BIYERNES

I.LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa mga pagbabago sa lipunan ng sinaunang Pilipino kabilang ang pagpupunyagi ng ilang pangkat
Pangnilalaman na mapanatili ang kalayaan sa Kolonyalismong Espanyol at ang impluwensya nito sa kasalukuyang panahon.
B. Pamantayan sa Nakakapagpakita ng pagpapahalaga at pagmamalaki sa pagpupunyagi ng mga Pilipino sa panahon ng kolonyalismong Espanyol
Pagganap
C. Mga Kasanayan sa Nasusuri ang kaugnayan ng pakikipaglaban ng mga Pilipino sa pag-usbong ng nasyonalismong Pilipino (AP5KPPK-IIIf-5)
Pagkatuto/Most Essential
Learning Competencies
(MELCs)
Isulat ang code ng bawat
kasanayan.
D. Paksang Layunin a. Natatalakay ang konsepto ng nasyonalismong Pilipino.
b. Nasusuri ang mga dahilan ng pag - usbong ng nasyonalismo.
II.NILALAMAN Ang Pakikipaglaban ng mga Ang Pakikipaglaban ng Ang Pakikipaglaban ng Ang Pakikipaglaban ng LINGGUHANG
Pilipino sa Pag-usbong ng mga Pilipino sa Pag- mga Pilipino sa Pag- mga Pilipino sa Pag- PAGSUSULIT
Nasyonalismong Pilipino usbong ng usbong ng usbong ng
Nasyonalismong Pilipino Nasyonalismong Pilipino Nasyonalismong Pilipino
KAGAMITANG PANTURO
A. Sanggunian
I. Mga pahina sa Gabay ng
Guro
II. Mga pahina sa
Kagamitang Pang-mag-aaral
III. Mga pahina sa Teksbuk
IV. Karagdagang Kagamitan Toledo, E. (2021). Ang Toledo, E. (2021). Ang Toledo, E. (2021). Ang Toledo, E. (2021). Ang Toledo, E. (2021). Ang
mula sa portal ng Learning Pakikipaglaban ng mga Pakikipaglaban ng mga Pakikipaglaban ng mga Pakikipaglaban ng mga Pakikipaglaban ng mga
Resource/SLMs/LASs Pilipino sa Pag-usbong ng Pilipino sa Pag-usbong ng Pilipino sa Pag-usbong ng Pilipino sa Pag-usbong ng Pilipino sa Pag-usbong ng
Nasyonalismong Pilipino Nasyonalismong Pilipino Nasyonalismong Pilipino Nasyonalismong Pilipino Nasyonalismong Pilipino
[Learning Activity Sheet]. [Learning Activity Sheet]. [Learning Activity Sheet]. [Learning Activity Sheet]. [Learning Activity Sheet].
Department of Education Department of Education Department of Education Department of Education Department of Education
B. Iba pang Kagamitang
Panturo
III. PAMAMARAAN
A. Balik-Aral sa nakaraang
aralin at/o pagsisimula
ng bagong aralin.
B. Paghahabi sa layunin ng
aralin
Panuto: Magbigay ng Panuto: Ibigay ang mga Panuto: Paano mo Panuto: Gamit ang
dalawang (2) pagbabago sa dahilan ng pag-usbong ng maipapakita ang iyong graphic organizer,
ating lipunan, pamumuhay nasyonalismo ng mga pagmamahal sa bansa magbigay ng limang
at kultura sa panahon ng Pilipino sa panahon ng tulad ng mga Pilipinong katangian ng isang
pananakop ng mga pananakop ng mga lumaban sa mga Kastila Pilipinong may
Espanyol na hanggang Espanyol. upang makamit ang pagmamahal sa bansa?
ngayon ay tinatangkilik 1. kasarinlan?
natin. 2.
1. 3.
Paliwanag: _____________ 4 .
______________________
5.
2.
Paliwanag: _____________
______________________
PANGKATANG LARO SUBUKAN NATIN! Isulat sa loob ng puso ang
1. Ipapangkat ng guro ang iyong mga ginagawa sa
mga mag-aaral sa apat at Gamit ang salitang paaralan na nagpapakita
guguhitan ang pisara ng Pilipino, magbigay ng ng iyong pagmamahal sa
apat bilang lugar ng isang salita sa bawat letra bansa.
pagsusulat ng mga mag- nito na nagpapakita ng
aaral. Sa loob ng limang ‘Nasyonalismo’.
minuto, kailangang
sagutin ng mga mag-aaral P-
ang tanong na ito: I-
L-
Kapag sinabi ang salitang I-
‘Nasyonalismo’, ano ang P-
salita o simbolo na iyong I-
Sino-sinong mga bayani naiisip? Isulat ito sa N-
ang kilala mo na nasa pisara. O-
larawan? Ano ang kanilang
ginawa upang makamit
natin ang Kalayaan?
C. Pag-uugnay ng mga Ang mga Espanyol ang Ang mga Espanyol ang Ang mga Espanyol ang Ang mga Espanyol ang
halimbawa sa bagong maituturing na maituturing na maituturing na maituturing na
aralin. pinakamatagal na sumakop pinakamatagal na pinakamatagal na pinakamatagal na
sa Pilipinas. Sa simula pa sumakop sa Pilipinas. Sa sumakop sa Pilipinas. Sa sumakop sa Pilipinas. Sa
lamang, ay nagpakita na ng simula pa lamang, ay simula pa lamang, ay simula pa lamang, ay
pagtutol si Lapu-Lapu sa nagpakita na ng pagtutol nagpakita na ng pagtutol nagpakita na ng pagtutol
kanilang pagsakop sa si Lapu-Lapu sa kanilang si Lapu-Lapu sa kanilang si Lapu-Lapu sa kanilang
bansa, itinaas ang unang pagsakop sa bansa, pagsakop sa bansa, pagsakop sa bansa,
labanan sa Mactan na itinaas ang unang labanan itinaas ang unang labanan itinaas ang unang labanan
isinagawa ng mga katutubo sa Mactan na isinagawa sa Mactan na isinagawa sa Mactan na isinagawa
sa pamumuno ni LapuLapu ng mga katutubo sa ng mga katutubo sa ng mga katutubo sa
na nagpakita ng pamumuno ni LapuLapu pamumuno ni LapuLapu pamumuno ni LapuLapu
pagmamahal sa ating na nagpakita ng na nagpakita ng na nagpakita ng
bansa. Pinagbuklod ng pagmamahal sa ating pagmamahal sa ating pagmamahal sa ating
karanasang pagtutol sa bansa. Pinagbuklod ng bansa. Pinagbuklod ng bansa. Pinagbuklod ng
mga dayuhan, mula kay karanasang pagtutol sa karanasang pagtutol sa karanasang pagtutol sa
Lapu-Lapu hanggang sa mga dayuhan, mula kay mga dayuhan, mula kay mga dayuhan, mula kay
himagsikan laban sa Lapu-Lapu hanggang sa Lapu-Lapu hanggang sa Lapu-Lapu hanggang sa
pamamahala ng mga himagsikan laban sa himagsikan laban sa himagsikan laban sa
Espanyol na siyang pamamahala ng mga pamamahala ng mga pamamahala ng mga
gumising at nag-udyok sa Espanyol na siyang Espanyol na siyang Espanyol na siyang
damdaming makabayan ng gumising at nag-udyok sa gumising at nag-udyok sa gumising at nag-udyok sa
mga Pilipino. damdaming makabayan damdaming makabayan damdaming makabayan
ng mga Pilipino. ng mga Pilipino. ng mga Pilipino.
D. Pagtalakay ng bagong Paano naipakita at Paano naipakita at Paano naipakita at Paano naipakita at
konsepto at paglalahad naipamalas ng mga Pilipino naipamalas ng mga naipamalas ng mga naipamalas ng mga
ng bagong kasanayan ang kanilang pagmamahal Pilipino ang kanilang Pilipino ang kanilang Pilipino ang kanilang
#1 sa bansa o nasyonalismo pagmamahal sa bansa o pagmamahal sa bansa o pagmamahal sa bansa o
sa panahon ng pananakop nasyonalismo sa panahon nasyonalismo sa panahon nasyonalismo sa panahon
ng mga Espanyol? ng pananakop ng mga ng pananakop ng mga ng pananakop ng mga
Espanyol? Espanyol? Espanyol?
E. Pagtalakay ng bagong A. Konsepto ng A. Konsepto ng A. Konsepto ng A. Konsepto ng
konsepto at paglalahad Nasyonalismo
ng bagong kasanayan
#2 Ang nasyonalismo ay isang
kamalayan sa lahi na nag-
uugnay sa pagkakaroon ng
isang relihiyon, wika,
kultura, kasaysayan at
pagpapahalaga sa
ikauunlad at ikabubuti. Ito
ay marubdob at mataas na
pag-ibig o pagmamahal sa
bayang sinilangan. Sa
kasaysayan ang pagka-buo
ng ganitong damdamin ay
kaalinsabay ng masidhing
hangaring magkabuklod at
maging malaya sa
pananakop ng Espanya.
Ang ideya ng nasyonalismo
bilang isang ideolohiyang
politikal ay lumaganap sa
England noong ika-18 siglo
kung saan ang
pagkakakilanlan ng isang
tao ay kanyang idinikit o
ibinabahagi sa kanyang
nasyon o lugar na
pinagmulan o
kinabibilangan.
B. Mga Dahilan ng Pag-
usbong ng Nasyonalismo
Nang matapos ang
pamamayagpag ng
kalakalang galyon at
paglipas ng merkantilismo
Nasyonalismo
Ang nasyonalismo ay
isang kamalayan sa lahi
na nag-uugnay sa
pagkakaroon ng isang
relihiyon, wika, kultura,
kasaysayan at
pagpapahalaga sa
ikauunlad at ikabubuti. Ito
ay marubdob at mataas
na pag-ibig o pagmamahal
sa bayang sinilangan. Sa
kasaysayan ang pagka-
buo ng ganitong
damdamin ay kaalinsabay
ng masidhing hangaring
magkabuklod at maging
malaya sa pananakop ng
Espanya. Ang ideya ng
nasyonalismo bilang isang
ideolohiyang politikal ay
lumaganap sa England
noong ika-18 siglo kung
saan ang pagkakakilanlan
ng isang tao ay kanyang
idinikit o ibinabahagi sa
kanyang nasyon o lugar
na pinagmulan o
kinabibilangan.
B. Mga Dahilan ng Pag-
usbong ng Nasyonalismo
Nang matapos ang
pamamayagpag ng
kalakalang galyon at
Nasyonalismo
Ang nasyonalismo ay
isang kamalayan sa lahi
na nag-uugnay sa
pagkakaroon ng isang
relihiyon, wika, kultura,
kasaysayan at
pagpapahalaga sa
ikauunlad at ikabubuti. Ito
ay marubdob at mataas
na pag-ibig o pagmamahal
sa bayang sinilangan. Sa
kasaysayan ang pagka-
buo ng ganitong
damdamin ay kaalinsabay
ng masidhing hangaring
magkabuklod at maging
malaya sa pananakop ng
Espanya. Ang ideya ng
nasyonalismo bilang isang
ideolohiyang politikal ay
lumaganap sa England
noong ika-18 siglo kung
saan ang pagkakakilanlan
ng isang tao ay kanyang
idinikit o ibinabahagi sa
kanyang nasyon o lugar
na pinagmulan o
kinabibilangan.
B. Mga Dahilan ng Pag-
usbong ng Nasyonalismo
Nang matapos ang
pamamayagpag ng
kalakalang galyon at
Nasyonalismo
Ang nasyonalismo ay
isang kamalayan sa lahi
na nag-uugnay sa
pagkakaroon ng isang
relihiyon, wika, kultura,
kasaysayan at
pagpapahalaga sa
ikauunlad at ikabubuti. Ito
ay marubdob at mataas
na pag-ibig o pagmamahal
sa bayang sinilangan. Sa
kasaysayan ang pagka-
buo ng ganitong
damdamin ay kaalinsabay
ng masidhing hangaring
magkabuklod at maging
malaya sa pananakop ng
Espanya. Ang ideya ng
nasyonalismo bilang isang
ideolohiyang politikal ay
lumaganap sa England
noong ika-18 siglo kung
saan ang pagkakakilanlan
ng isang tao ay kanyang
idinikit o ibinabahagi sa
kanyang nasyon o lugar
na pinagmulan o
kinabibilangan.
B. Mga Dahilan ng Pag-
usbong ng Nasyonalismo
Nang matapos ang
pamamayagpag ng
kalakalang galyon at
ang mga pangyayari sa
labas ng Pilipinas ay
naimpluwensyahan ang
mga Pilipino na makibaka at
umusbong ang
nasyonalismo.
Pagbubukas ng Suez
Canal
Binuksan sa pandaigdigang
kalakalan ang Suez Canal
na matatagpuan sa Egpyt
na pinag-uugnay ng
Mediterranean Sea at Red
Sea noong ika-17 ng
Nobyembre 1869. Umaabot
ng isang buwan ang
paglalakbay mula Europa
patungong Maynila.
Dumami ang mga
dayuhang naglakbay sa
Pilipinas gayundin ang mga
Pilipinong nakapaglakbay
palabas ng Pilipinas.
Nakarating ang mga
pahayagan, aklat at mga
babasahing mula sa Europa
at Amerika na naglalaman
ng kaisipang liberal na may
kaugnayan sa kalayaan,
pagkapantaypantay at
pagkakapatiran.
Pag-usbong ng
Panggitnang uri
Lumago ang agrikultura at
nagbukas ang kalakalang
pandaigdigan sa Pilipinas.
paglipas ng merkantilismo paglipas ng merkantilismo paglipas ng merkantilismo
ang mga pangyayari sa ang mga pangyayari sa ang mga pangyayari sa
labas ng Pilipinas ay labas ng Pilipinas ay labas ng Pilipinas ay
naimpluwensyahan ang naimpluwensyahan ang naimpluwensyahan ang
mga Pilipino na makibaka mga Pilipino na makibaka mga Pilipino na makibaka
at umusbong ang at umusbong ang at umusbong ang
nasyonalismo. nasyonalismo. nasyonalismo.
Pagbubukas ng Suez Pagbubukas ng Suez Pagbubukas ng Suez
Canal Canal Canal
Binuksan sa Binuksan sa Binuksan sa
pandaigdigang kalakalan pandaigdigang kalakalan pandaigdigang kalakalan
ang Suez Canal na ang Suez Canal na ang Suez Canal na
matatagpuan sa Egpyt na matatagpuan sa Egpyt na matatagpuan sa Egpyt na
pinag-uugnay ng pinag-uugnay ng pinag-uugnay ng
Mediterranean Sea at Red Mediterranean Sea at Red Mediterranean Sea at Red
Sea noong ika-17 ng Sea noong ika-17 ng Sea noong ika-17 ng
Nobyembre 1869. Nobyembre 1869. Nobyembre 1869.
Umaabot ng isang buwan Umaabot ng isang buwan Umaabot ng isang buwan
ang paglalakbay mula ang paglalakbay mula ang paglalakbay mula
Europa patungong Europa patungong Europa patungong
Maynila. Dumami ang Maynila. Dumami ang Maynila. Dumami ang
mga dayuhang naglakbay mga dayuhang naglakbay mga dayuhang naglakbay
sa Pilipinas gayundin ang sa Pilipinas gayundin ang sa Pilipinas gayundin ang
mga Pilipinong mga Pilipinong mga Pilipinong
nakapaglakbay palabas nakapaglakbay palabas nakapaglakbay palabas
ng Pilipinas. Nakarating ng Pilipinas. Nakarating ng Pilipinas. Nakarating
ang mga pahayagan, aklat ang mga pahayagan, aklat ang mga pahayagan, aklat
at mga babasahing mula at mga babasahing mula at mga babasahing mula
sa Europa at Amerika na sa Europa at Amerika na sa Europa at Amerika na
naglalaman ng kaisipang naglalaman ng kaisipang naglalaman ng kaisipang
liberal na may kaugnayan liberal na may kaugnayan liberal na may kaugnayan
sa kalayaan, sa kalayaan, sa kalayaan,
pagkapantaypantay at pagkapantaypantay at pagkapantaypantay at
pagkakapatiran. pagkakapatiran. pagkakapatiran.
Pag-usbong ng Pag-usbong ng Pag-usbong ng
Panggitnang uri Panggitnang uri Panggitnang uri
May mga ilang
mangangalakal, magsasaka
at propesyunal na umunlad
ang pamumuhay. Sila ang
bumuo sa panggitnang uri
sa lipunan ng Pilipinas.
Kinabibilangan ng mga
Chinese at Spanish mestizo
ang panggitnang uri at
nakamit ang kasaganaan
kaya nag-karoon sila ng
kakayahang mapag-aral
ang kanilang mga anak sa
Maynila o sa Europa,
partikular na sa Espanya.
Nakamit ng mga
“naliwanagang” kabataan, o
illustrados ang liberal na
edukasyon na nagmulat sa
tunay na kalagayan ng
Pilipinas.
Liberal na Pamumuno
Sumiklab ang himagsikan
sa Espanya noong ika-19
ng Setyembre 1868, nag-
ugat ang himagsikan sa
pagpapalit ng pamamahala
ng Espanya mula
konserbatibo tungo sa mga
liberal. Naging gobernador-
heneral sa Pilipinas si
Carlos Maria de la Torre.
Sa pamumuno ni de la
Torre, naranasan ng mga
Pilipino ang kalayaan sa
pamamahayag ng kanilang
Lumago ang agrikultura at
nagbukas ang kalakalang
pandaigdigan sa Pilipinas.
May mga ilang
mangangalakal,
magsasaka at
propesyunal na umunlad
ang pamumuhay. Sila ang
bumuo sa panggitnang uri
sa lipunan ng Pilipinas.
Kinabibilangan ng mga
Chinese at Spanish
mestizo ang panggitnang
uri at nakamit ang
kasaganaan kaya nag-
karoon sila ng
kakayahang mapag-aral
ang kanilang mga anak sa
Maynila o sa Europa,
partikular na sa Espanya.
Nakamit ng mga
“naliwanagang” kabataan,
o illustrados ang liberal na
edukasyon na nagmulat
sa tunay na kalagayan ng
Pilipinas.
Liberal na Pamumuno
Sumiklab ang himagsikan
sa Espanya noong ika-19
ng Setyembre 1868, nag-
ugat ang himagsikan sa
pagpapalit ng
pamamahala ng Espanya
mula konserbatibo tungo
sa mga liberal. Naging
gobernador-heneral sa
Lumago ang agrikultura at
nagbukas ang kalakalang
pandaigdigan sa Pilipinas.
May mga ilang
mangangalakal,
magsasaka at
propesyunal na umunlad
ang pamumuhay. Sila ang
bumuo sa panggitnang uri
sa lipunan ng Pilipinas.
Kinabibilangan ng mga
Chinese at Spanish
mestizo ang panggitnang
uri at nakamit ang
kasaganaan kaya nag-
karoon sila ng
kakayahang mapag-aral
ang kanilang mga anak sa
Maynila o sa Europa,
partikular na sa Espanya.
Nakamit ng mga
“naliwanagang” kabataan,
o illustrados ang liberal na
edukasyon na nagmulat
sa tunay na kalagayan ng
Pilipinas.
Liberal na Pamumuno
Sumiklab ang himagsikan
sa Espanya noong ika-19
ng Setyembre 1868, nag-
ugat ang himagsikan sa
pagpapalit ng
pamamahala ng Espanya
mula konserbatibo tungo
sa mga liberal. Naging
gobernador-heneral sa
Lumago ang agrikultura at
nagbukas ang kalakalang
pandaigdigan sa Pilipinas.
May mga ilang
mangangalakal,
magsasaka at
propesyunal na umunlad
ang pamumuhay. Sila ang
bumuo sa panggitnang uri
sa lipunan ng Pilipinas.
Kinabibilangan ng mga
Chinese at Spanish
mestizo ang panggitnang
uri at nakamit ang
kasaganaan kaya nag-
karoon sila ng
kakayahang mapag-aral
ang kanilang mga anak sa
Maynila o sa Europa,
partikular na sa Espanya.
Nakamit ng mga
“naliwanagang” kabataan,
o illustrados ang liberal na
edukasyon na nagmulat
sa tunay na kalagayan ng
Pilipinas.
Liberal na Pamumuno
Sumiklab ang himagsikan
sa Espanya noong ika-19
ng Setyembre 1868, nag-
ugat ang himagsikan sa
pagpapalit ng
pamamahala ng Espanya
mula konserbatibo tungo
sa mga liberal. Naging
gobernador-heneral sa
sarili, pinatigil din niya ang
pag-eespiya sa mga
pahayagan at ipinagbawal
ang paghahagupit bilang
parusa at siya ay
nakihalubilo sa mga
mamamayan. Naniniwala
siya na pantay-pantay ang
lahat ng mga tao. Umabot
ng dalawang taon ang
panunungkulan ni de la
Torre, pinalitan siya ni
Gobernador-heneral Rafael
de Izquierdo ang pinaka
malupit na namuno sa
Pilipinas na nagbigay daan
sa mga Pilipino ng
pagnanais ng pagbabago at
kasarinlan.
Sekularisasyon at ang
Tatlong Pari
Ang sekularisasyon ay ang
pagbibigay sa mga paring
sekular ng kapangyarihan
na pamunuan ang mga
parokya. Ang mga paring
Espanyol ay mga paring
regular sa mga samahang
relihiyoso tulad ng
Agustinian, Franciscan,
Recollect, Jesuit at
Dominican. Paring sekular
ang tawag sa mga
Pilipinong pari. Tinutulan ng
mga paring regular na
Pilipinas si Carlos Maria
de la Torre. Sa
pamumuno ni de la Torre,
naranasan ng mga Pilipino
ang kalayaan sa
pamamahayag ng
kanilang sarili, pinatigil din
niya ang pag-eespiya sa
mga pahayagan at
ipinagbawal ang
paghahagupit bilang
parusa at siya ay
nakihalubilo sa mga
mamamayan. Naniniwala
siya na pantay-pantay ang
lahat ng mga tao. Umabot
ng dalawang taon ang
panunungkulan ni de la
Torre, pinalitan siya ni
Gobernador-heneral
Rafael de Izquierdo ang
pinaka malupit na namuno
sa Pilipinas na nagbigay
daan sa mga Pilipino ng
pagnanais ng pagbabago
at kasarinlan.
Sekularisasyon at ang
Tatlong Pari
Ang sekularisasyon ay
ang pagbibigay sa mga
paring sekular ng
kapangyarihan na
pamunuan ang mga
parokya. Ang mga paring
Espanyol ay mga paring
Pilipinas si Carlos Maria
de la Torre. Sa
pamumuno ni de la Torre,
naranasan ng mga Pilipino
ang kalayaan sa
pamamahayag ng
kanilang sarili, pinatigil din
niya ang pag-eespiya sa
mga pahayagan at
ipinagbawal ang
paghahagupit bilang
parusa at siya ay
nakihalubilo sa mga
mamamayan. Naniniwala
siya na pantay-pantay ang
lahat ng mga tao. Umabot
ng dalawang taon ang
panunungkulan ni de la
Torre, pinalitan siya ni
Gobernador-heneral
Rafael de Izquierdo ang
pinaka malupit na namuno
sa Pilipinas na nagbigay
daan sa mga Pilipino ng
pagnanais ng pagbabago
at kasarinlan.
Sekularisasyon at ang
Tatlong Pari
Ang sekularisasyon ay
ang pagbibigay sa mga
paring sekular ng
kapangyarihan na
pamunuan ang mga
parokya. Ang mga paring
Espanyol ay mga paring
Pilipinas si Carlos Maria
de la Torre. Sa
pamumuno ni de la Torre,
naranasan ng mga Pilipino
ang kalayaan sa
pamamahayag ng
kanilang sarili, pinatigil din
niya ang pag-eespiya sa
mga pahayagan at
ipinagbawal ang
paghahagupit bilang
parusa at siya ay
nakihalubilo sa mga
mamamayan. Naniniwala
siya na pantay-pantay ang
lahat ng mga tao. Umabot
ng dalawang taon ang
panunungkulan ni de la
Torre, pinalitan siya ni
Gobernador-heneral
Rafael de Izquierdo ang
pinaka malupit na namuno
sa Pilipinas na nagbigay
daan sa mga Pilipino ng
pagnanais ng pagbabago
at kasarinlan.
Sekularisasyon at ang
Tatlong Pari
Ang sekularisasyon ay
ang pagbibigay sa mga
paring sekular ng
kapangyarihan na
pamunuan ang mga
parokya. Ang mga paring
Espanyol ay mga paring
pamunuan ng mga paring
sekular ang mga parokya
sapagkat ang pagiging
pinuno ng parokya ay
kaakibat na malawak
kapangyarihan,
impluwensiya at ang
yamang mula sa kaban ng
simbahan kaya muling
ibinalik ang pamamahala sa
mga pareng regular ang
pamumuno sa mga
parokyang pinamumunuan
ng mga paring sekular. Dito
nagsimula ang kilusan sa
pamumuno ni Padre Pedro
Pelaez dahil sa mga hinaing
ng paring sekular sa
diskriminasyonang ginawa
nilang pagtanggal sa
kanilang tungkulin.
Sumiklab ang pag-aalsa sa
Cavite noong 1872 sa
pamumuno ni Fernando La
Madrid na isang sarhentong
Pilipino dahil tinanggal ang
ilan sa kanilang pribilehiyo
tulad ng hindi pagbabayad
ng buwis at hindi pagsali sa
sapilitang paggawa.
Nasugpo ng mga Espanyol
ang mga nag-aalsa at hinuli
ang tatlong pari na sina
Mariano Gomez, Jose
Burgos, at Jacinto Zamora
kilala sa tawag na
GomBurZa. Sila ay nalitis at
regular sa mga samahang regular sa mga samahang regular sa mga samahang
relihiyoso tulad ng relihiyoso tulad ng relihiyoso tulad ng
Agustinian, Franciscan, Agustinian, Franciscan, Agustinian, Franciscan,
Recollect, Jesuit at Recollect, Jesuit at Recollect, Jesuit at
Dominican. Paring sekular Dominican. Paring sekular Dominican. Paring sekular
ang tawag sa mga ang tawag sa mga ang tawag sa mga
Pilipinong pari. Tinutulan Pilipinong pari. Tinutulan Pilipinong pari. Tinutulan
ng mga paring regular na ng mga paring regular na ng mga paring regular na
pamunuan ng mga paring pamunuan ng mga paring pamunuan ng mga paring
sekular ang mga parokya sekular ang mga parokya sekular ang mga parokya
sapagkat ang pagiging sapagkat ang pagiging sapagkat ang pagiging
pinuno ng parokya ay pinuno ng parokya ay pinuno ng parokya ay
kaakibat na malawak kaakibat na malawak kaakibat na malawak
kapangyarihan, kapangyarihan, kapangyarihan,
impluwensiya at ang impluwensiya at ang impluwensiya at ang
yamang mula sa kaban ng yamang mula sa kaban ng yamang mula sa kaban ng
simbahan kaya muling simbahan kaya muling simbahan kaya muling
ibinalik ang pamamahala ibinalik ang pamamahala ibinalik ang pamamahala
sa mga pareng regular sa mga pareng regular sa mga pareng regular
ang pamumuno sa mga ang pamumuno sa mga ang pamumuno sa mga
parokyang pinamumunuan parokyang parokyang pinamumunuan
ng mga paring sekular. pinamumunuan ng mga ng mga paring sekular.
Dito nagsimula ang paring sekular. Dito Dito nagsimula ang
kilusan sa pamumuno ni nagsimula ang kilusan sa kilusan sa pamumuno ni
Padre Pedro Pelaez dahil pamumuno ni Padre Padre Pedro Pelaez dahil
sa mga hinaing ng paring Pedro Pelaez dahil sa sa mga hinaing ng paring
sekular sa mga hinaing ng paring sekular sa
diskriminasyonang ginawa sekular sa diskriminasyonang ginawa
nilang pagtanggal sa diskriminasyonang ginawa nilang pagtanggal sa
kanilang tungkulin. nilang pagtanggal sa kanilang tungkulin.
Sumiklab ang pag-aalsa kanilang tungkulin. Sumiklab ang pag-aalsa
sa Cavite noong 1872 sa Sumiklab ang pag-aalsa sa Cavite noong 1872 sa
pamumuno ni Fernando sa Cavite noong 1872 sa pamumuno ni Fernando
La Madrid na isang pamumuno ni Fernando La Madrid na isang
sarhentong Pilipino dahil La Madrid na isang sarhentong Pilipino dahil
tinanggal ang ilan sa sarhentong Pilipino dahil tinanggal ang ilan sa
kanilang pribilehiyo tulad tinanggal ang ilan sa kanilang pribilehiyo tulad
 isinakdal ng mga bayarang
testigo, piskal at abogado .
Nahatulan sila ng
kamatayan at ginarote
noong ika-17 ng Pebrero
1872. Sa pagkamatay ng
tatlong pari ay lalong
nagpaigting sa damdaming
makabansa ng mga Pilipino
na ipaglaban ang karapatan
at kalayaan.
ng hindi pagbabayad ng
buwis at hindi pagsali sa
sapilitang paggawa.
Nasugpo ng mga
Espanyol ang mga nag-
aalsa at hinuli ang tatlong
pari na sina Mariano
Gomez, Jose Burgos, at
Jacinto Zamora kilala sa
tawag na GomBurZa. Sila
ay nalitis at isinakdal ng
mga bayarang testigo,
piskal at abogado .
Nahatulan sila ng
kamatayan at ginarote
noong ika-17 ng Pebrero
1872. Sa pagkamatay ng
tatlong pari ay lalong
nagpaigting sa
damdaming makabansa
ng mga Pilipino na
ipaglaban ang karapatan
at kalayaan.
kanilang pribilehiyo tulad
ng hindi pagbabayad ng
buwis at hindi pagsali sa
sapilitang paggawa.
Nasugpo ng mga
Espanyol ang mga nag-
aalsa at hinuli ang tatlong
pari na sina Mariano
Gomez, Jose Burgos, at
Jacinto Zamora kilala sa
tawag na GomBurZa. Sila
ay nalitis at isinakdal ng
mga bayarang testigo,
piskal at abogado .
Nahatulan sila ng
kamatayan at ginarote
noong ika-17 ng Pebrero
1872. Sa pagkamatay ng
tatlong pari ay lalong
nagpaigting sa
damdaming makabansa
ng mga Pilipino na
ipaglaban ang karapatan
at kalayaan.
ng hindi pagbabayad ng
buwis at hindi pagsali sa
sapilitang paggawa.
Nasugpo ng mga
Espanyol ang mga nag-
aalsa at hinuli ang tatlong
pari na sina Mariano
Gomez, Jose Burgos, at
Jacinto Zamora kilala sa
tawag na GomBurZa. Sila
ay nalitis at isinakdal ng
mga bayarang testigo,
piskal at abogado .
Nahatulan sila ng
kamatayan at ginarote
noong ika-17 ng Pebrero
1872. Sa pagkamatay ng
tatlong pari ay lalong
nagpaigting sa
damdaming makabansa
ng mga Pilipino na
ipaglaban ang karapatan
at kalayaan.

F. Paglinang sa Panuto: Isulat ang TAMA
Kabihasaan kung ang pangungusap ay
(Tungo sa Formative wasto at MALI kung ito
Assessment) naman ay hindi. Isulat ang
iyong sagot sa kahon.
1. Ang
nasyonalismo ay isang
kamalayan sa lahi na nag-
uugnay sa pagkakaroon ng
isang relihiyon, wika, kultura
at kasysayan at
Panuto: Basahin at
unawaing mabuti ang
bawat pangungusap.
Bilugan ang titik ng
wastong sagot sa bawat
bilang.
1. Kailan binuksan ang
kalakalang pandaigidig sa
Pilipinas?
a. Nobyembre 15, 1869
b. Nobyembre 16, 1869
Panuto: Panuto: Sagutin PANGKATANG GAWAIN.
ang mga sumusunod na 1. Ipapangkat ng guro ang
tanong. Naglalaman ng mga mag-aaral sa lima.
dalawang puntos ang
bawat bilang. 2. Gumawa ng poster sa
isang ½ crosswise na
1. Sa panahon ng liberal cartolina na nagpapakita
na pamumuno, anong ng mga dahilan ng
pangyayari ang naganap pagusbong ng
na nagpaigting sa nasyonalismo.
damdamin ng mga Pilipino 3. Isa sa mga miyembro
pag[papahalaga sa c. Nobyembre 17, 1869
ikauunlad at ikakabuti ng d. Nobyembre 18, 1869
kanilang bansa.
2. Ano ang kanal na
2. Si Lapu-Lapu ay
binuksan para sa
nakiisa sa pagtanggap sa
kalakalang pandaigdigan?
mga Espanyol sa pagdating
a. Suez Canal
nila sa Pilipinas.
b. Munak Canal
3. Ang bansang c. Western Yamuna Canal
Espanya ang maituturing na d. Conolly Canal
pinakamatagal na bansang
sumakop sa Pilipinas. 3. Ano ang magandang
4. Naganap ang naidulot ng pagbubukas
huling laban sa pulo ng ng Suez Canal sa
Mactan sa pagitan ni Lapu- Pilipinas?
Lapu at ng mga dayuhan. a. Nakapaglakbay palabas
ng bansa ang mga
5. Ang Pilipino.
nasyonalismo ay hindi b. Napadali ang
nagpapakita ng marubdob paglalakbay mula Europa
at mataas na pag-ibig o patungo sa Maynila.
pagmamahal sa bayang c. Nakapasok ang mga
sinilangan. aklat, pahayagan, at ibang
babasahin mula sa
Europa at Amerika na
naglalaman ng kaisipang
liberal.
d. Lahat ng nabanggit ay
tama.
4. Ano ang karapatang
naibigay sa mga
panggitnang uri noong ika
-19 na siglo na lalo
gumising sa damdaming
makabayan ng mga
Filipino?
para sa pagbabago? ng grupo ang maglalahad
_____________________ at magpapaliwanag ng
_____________________ kanilang Gawain.
_____________________
2. Bakit bumuo ng isang
kilusan si Padre Pedro
Pelaez?
_____________________
_____________________
_____________________
3. Ano ang naging bunga
ng pagbubukas ng
kalakalang pandaigdig sa
bansa?
_____________________
_____________________
_____________________
4. Ano ang naging resulta
sa pagpatay sa tatlong
paring martir noong
Pebrero 17, 1872?
_____________________
_____________________
_____________________

G. Paglalapat ng Aralin sa Bilang isang batang Pilipino
pang-araw-araw na buhay sa kasalukuyang panahon
papaano mo maipapakita
ang pagmamahal o
nasyonalismo sa ating
bansang sinilangan?
H. Paglalahat ng Aralin Paano umusbong ang diwa
ng nasyonalismo ng mga
Pilipino sa panahon ng
pananakop ng mga
Espanyol?
I. Pagtataya ng Aralin Panuto: Kulayan ng PULA
ang puso kung ang
pahayag ay wasto, ITIM
naman kung hindi.
1. Nakatulong ang
nasyonalismo upang
maging malaya sa
pananakop ng mga
dayuhan.
a. Makipagkalakalan
b. Makibahagi sa mga
matataas na opisyales
c. Magkaroon ng mataas
na posisyon sa Espanya
d. Makapag-aral sa
Europa
5. Kailan sumiklab ang
himagsikan sa Espanya?
a. Setyembre 20,1868
b. Setyembre 19,1868
c. Setyembre 18,1868
d. Setyembre 17,1868
Bilang isang batang
Pilipino sa kasalukuyang
panahon papaano mo
maipapakita ang
pagmamahal o
nasyonalismo sa ating
bansang sinilangan?
Paano umusbong ang
diwa ng nasyonalismo ng
mga Pilipino sa panahon
ng pananakop ng mga
Espanyol?
Panuto: Basahin sa Hanay
B ang bawat pahayag na
naglalarawan na nakatala
sa Hanay A. Isulat ang titik
tamang sagot sa patlang
bago ang bilang.
Bilang isang batang
Pilipino sa kasalukuyang
panahon papaano mo
maipapakita ang
pagmamahal o
nasyonalismo sa ating
bansang sinilangan?
Paano umusbong ang
diwa ng nasyonalismo ng
mga Pilipino sa panahon
ng pananakop ng mga
Espanyol?
Panuto: Basahin at
unawaing mabuti ang
bawat pangungusap.
Isulat sa bilog ang titik ng
tamang sagot.
1. Sino ang
gobernador-heneral na
naniniwala na ang lahat
ng tao ay pantay-pantay?
a. Miguel Lopez
Bilang isang batang
Pilipino sa kasalukuyang
panahon papaano mo
maipapakita ang
pagmamahal o
nasyonalismo sa ating
bansang sinilangan?
Paano umusbong ang
diwa ng nasyonalismo ng
mga Pilipino sa panahon
ng pananakop ng mga
Espanyol?
Gagamitin ng guro ang
rubrik sa ibaba upang
bigyan ng grado ang mga
mag-aaral.

2. Walang naging
epekto sa mga paring
sekular ang pagtanggal sa
kanila bilang pinuno ng
parokya.
3. Naganap ang
unang labanan sa Mactan
sa pamumuno ni Lapu-
Lapu.
4. Ang ideya ng
nasyonalismo ay
nagsimulang ipalaganap
noon ika -19 na siglo sa
England.
5. Ang nasyonalismo
ay ang pagkakakilanlan ng
isang tao ay kanyang
idinidikit o ibinabahagi sa
kanyang lugar na
pinagmulan.
deLegazpi
b. Carlos Maria de la
Torre
c. Rafael de Izquierdo
d. Ferdinand Magellan
2. Ito ay pagbibigay
sa mga paring sekular na
kapangyarihang
pamunuan ang mga
parokya.
a. Mestizo
b. Enlightenment
c. Sekularisasyon
d. Merkantilismo
3. Mga tinaguriang
umunlad ang kanilang
pamumuhay bunga ng
paglago ng agrikultura at
pagbukas ng kalakalang
pandaigdig.
a. Mestizo
b. Panggitnang uri
c. Paring sekular
d. Paring regular
4. Sino ang namuno
sa kilusan ng mga pari?
a. Padre Pedro Pelaez
b. Padre Mariano Gomez
c. Padre Jose Burgos
d. Padre Jacinto Zamora
5. Ano ang naging
 epekto ng pagkamatay ng
tatlong pari sa ating mga
Pilipino?
a. Nagpaigting sa
damdaming makabansa
ng mga Pilipino na
ipaglaban ang karapatan
at kalayaan.
b. Nanatili silang sunud-
sunuran sa mga
Espanyol.
c. Higit silang natakot na
lumaban sa mga
Espanyol.
d. Hindi na sila nagtangka
pang mag-alsa.
J. Karagdagang Gawain
para sa takdang-aralin
at remediation
IV. Mga Tala
V. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na
nakakuha ng 80% sa
pagtataya.

B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng iba
pang gawain para sa
remediation.
C. Nakatulong ba ang
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin.
D. Bilang ng mga mag-
aaral na magpapatuloy
sa remediation.
E. Alin sa mga
istratehiyang pagtuturo
nakatulong ng lubos?
Paano ito nakatulong?

F. Anong suliranin ang

aking naranasan na
solusyunan sa tulong ng
aking punungguro at
superbisor?

G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais kong
ibahagi sa mga kapwa
ko guro?