‫‪1‬‬

‫ناوی کتێب ‪ :‬ناساندنی مۆمەکان (کاندلەکان)‬

‫ئامادەکردن و وەرگێڕانی ‪:‬‬
‫کوردۆگرافی‬

‫دەستەی هاوکاری ‪:‬‬

‫هەوار یاوەر ‪.‬‬

‫دلدار عەلی ‪.‬‬

‫دیزاین‪ :‬ئەبدولباست‬

‫سەرپەرشتیاری گشتی و تایپ ‪:‬‬

‫پازەند یارسانی ‪.‬‬

 ‫پێشەیک ‪:‬‬

‫گێدراوەتە سەر‬
‫دوای وەر ڕ‬
‫ئەم کتێبە لە الیەن کریس نورساوە ی‬
‫زمانەکای تر ‪ ،‬ئێمەش وەک کوردۆ گر یاف وەری دەگێینە سەر ی‬
‫زمای‬ ‫ی‬
‫ڕ‬
‫کوردی ‪ ،‬دلنیان کە ئەم کتێبە دەبێتە فریادڕەیس تایک کورد بۆ ئەوەی‬
‫ی‬
‫ئاسای تێبگات و ئاراستەی بازاڕ بخوێنێتەوە بۆ‬ ‫لە مۆمەکان بە‬
‫سەرەوە یان خوارەوە ‪ ،‬ئەم کتێبە بۆ فۆڕێکس و کریپتۆ کەڕەنیس‬
‫انج باش‬ ‫ی‬
‫دەبێت و تەواو یارمەتیدەرە بۆ بوارەکای پارە قەرزکردن و قاز ی‬

‫ماف ئەم کتێبە تەنیا بۆکوردۆگر یاف دەگەڕێتەوە کە وەک یەکەم گروپ‬
‫ی‬
‫ی‬
‫زیادکردی شتگەڵێک کە دورتان‬ ‫گێ یای و‬
‫لە کوردستان هەلساون بە وەر ڕ‬
‫دەخاتەوە لە چەواشەکاری ‪......‬‬

‫‪kurdography‬‬ ‫پەیجی فەیسبووک ‪:‬‬

‫‪kurdography vip‬‬ ‫گرووپی تێلیگرام ‪:‬‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪2‬‬

 ‫پێویستە وەک ترەیدەرێک چۆن بیر بکەمەوە ؟‬

‫وای دابنێ تۆ لێکۆلەریت دەتئەوێت کێشەیەکی کوشتن چارەسەر بکەیت ‪ ،‬یەکەم‬

‫هەنگاو تۆ دەبێت چی بکەیت ؟‬
‫لەسەر تۆ پێویستە کە وابکەیت کە لە شوێنی تاوانەکە بەدوای بەلگەی تاوانەکەدا‬
‫بگەڕێت و شایەد حاڵ بدوێنیت ‪ ،‬ئەوە وادەکات کە تۆ وا بیر بکەیتەوە‪ ،‬کە چۆن ؟‬
‫بۆچی ؟ لە کوێ ؟ کێ تاوانەکەی ئەنجام داوە ؟‬
‫بەالم ئەم هۆکارانە نابێتە ئەنجامێکی تەواو بۆ ئەوەی بزانیت کێ تاوانەکەی ئەنجام‬
‫داوە ‪ ،‬تۆش پێت وانیە ؟‬
‫ئەو نمونە ئەوەمان بۆ دەسلمێنێت کە لە دیاری کردنی هەرشتێک تەنیا چەند ڕێگایەک‬
‫یان هۆکارمان بەس نیە بۆ ئەوەی بگەینە ئەنجام ‪.‬‬

‫ئەو نمونەی سەرەوە بۆ کریپتۆ کەڕەنیس بوو ئەی بۆ فۆڕێکس چ؟‬

‫لێرەدا دەلێین لە بازاڕی فۆڕێکس و کریپتۆ پەیوەندی ڕاستەوانە هەیە بۆیە ئەگەر لە‬
‫بکوژەکە بکۆلینەوە هەموو ئەنجامەکەن دەبنە یەک شت ئەوە واتایی چیە ؟‬

‫واتای ئەوەیە کاتێک تۆ شیکاری دەکەیت هەموو ڕێگاکان لەبەر چاو دەگریت ئەو شیکاریەش‬
‫چی بۆ دراوی ئەلیکترۆنی بێت لە کریپتۆ یان بۆ زێڕ و نەوت بێت لە فۆڕێکس هەمان شتە ‪.‬‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪3‬‬

 ‫کوردۆگرافی‬

‫کورتکراوە‬
‫ن‬
‫تێگەشت لە چوار مۆمە سەرەکیەکە ‪.‬‬
‫‪-١‬مۆمە تاکەکان‬

‫ن‬
‫کردن بازاڕن‬ ‫ئاماژەی سەرەیک دیاری‬

‫‪-٢‬مۆیم دوو سەر‬

‫ئەگەر یەک مۆیم دوو سەر بوو ئاراستەی بازاڕ بە ئاسا نن دیاری دەکرێت بۆ خوارەوەیە یان بۆ‬
‫ن‬
‫نیشان دەکەیت ؟‬ ‫سەرەوە ‪ ،‬بەالم ئەگەر چەند مۆمێیک دوسەر بێت چۆن دەست‬

‫‪-٣‬پێکهاتەی مۆیم نرخە بایەخدارەکان‬

‫ئەگەر توانیت تێبگەیت لە هێمایە شاراوەکان ‪ ،‬پاش ئەوەی لێکدانەوە بۆ مۆمە دوو سەرەکان‬
‫ن‬
‫پێشبین گەورەتر ئامادە بکەیت ‪.‬‬ ‫بکەیت کەواتە کان ئەوە هاتووە کە خۆت بۆ‬

‫‪-٤‬مۆیم پەمپ کراو دەمپ کراو‬

‫کۆتان دوو بەش دیاری دەکڕێت ‪ ،‬لە کۆمەلە مۆمە باواڕ پێکراوەکان کە بەشێوازێک‬ ‫ن‬
‫تێگەشتن‬ ‫لە‬
‫ی‬
‫ن‬‫کۆتان ێ‬ ‫ێ‬ ‫باوەڕم بەوە نەکردووە کە خۆم چەندین جار لەسەر یەک قازانجم ێ‬
‫ل کردوە ‪ ،‬رلێدا‬
‫ی‬
‫مەبدەن سەرەیک تێتان دەگەینم کە چۆن ربێۆکەی جوان وەرگرن بۆ ئەوەی چون‬‫ی‬ ‫دێنم کە بە دوو‬
‫ئالوگۆڕ بکەیت بە شێوازی پڕۆفیشنال (کارامە) ‪.‬‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪4‬‬

 ‫مۆیم تاک ‪.‬‬
‫بۆ ئەو کەسانەی تازەن ئێمە پێشەکیەیک ێ‬
‫خێا پێشکەش دەکەین ‪.‬‬‫ر‬

‫مۆمەکان ی‬
‫چی ؟‬

‫ن‬
‫کردن نرخەکان لە بازاڕ بۆ ماوەی دیاری کراو ‪ ،‬ماوەکەش بریتییە‬ ‫مۆمەکان هێلکاریەکە بۆ دیاری‬
‫ێ‬
‫کاتژمێ یان ڕۆژێک یان‬ ‫لە کۆتا ( ‪ ٥‬خولەک یان ‪ ١٥‬خولەک یان ‪ ٣٠‬خولەک یان ‪١‬‬
‫ر‬
‫هەفتەیەک)‬

‫سەری وێنەکەی تەنیشت بکەن ‪.‬‬

‫مۆمەکان بەم شێوازە ناو دەنرێن‬

‫)‪ (top shadow‬واتە سێبەری سەرەوە‬

‫)‪ (bottom shadow‬واتە سێبەری خوارەوە‬

‫)‪ (real body‬واتە جەستەی تەواو‬

‫انت چۆن ئاراستەی بازاڕ دیاری دەکات ‪.‬‬ ‫ن‬

‫ناسین مۆمەکە پێویستە بز ر ن‬ ‫دوان‬
‫ی‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪5‬‬

 ‫پێمان وتن هەر مۆمێک کاتێیک دیاری کراو دیاری دەکات ‪.‬‬

‫ێ‬
‫کاتژمێیە ‪.‬‬ ‫وای ن ێ‬
‫دابن ئەو مۆمەی دەسن ڕاستت مۆمێیک‬
‫ر‬

‫نرچ ئێستای بازاڕ و مۆمە‬ ‫ێ‬

‫کاتژمێی دروست دەبێت ئەوە ن‬ ‫کاتێک مۆمێیک تازە لە‬
‫ر‬
‫کاتژمێەکەیە‬‫ێ‬
‫ر‬
‫کۆتان بازاڕ لە‬ ‫نرچ‬ ‫ن‬
‫بوون ئەوە ن‬ ‫کاتێکیش مۆمەکە تەواو دەبێت لە دروست‬
‫ی‬
‫کاتژمێێکدا دیاری دەکات‬ ‫ێ‬
‫ر‬
‫مەودان‬ ‫نرچ بازاڕمان بۆ دیاری دەکات لە‬ ‫ن‬
‫دروستبوون مۆمەکە ن‬ ‫کۆتان‬ ‫سەرەتاو‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫ێ‬
‫کاتژمێێک‬‫ر‬

‫دەتوانت ر ن‬
‫رن‬ ‫ی‬ ‫ێ‬ ‫ێ‬
‫بلێت لەو‬ ‫کاتژمێێك ڕەنیک سەوز بووە بۆیە‬
‫ر‬ ‫کاتژمێیە وەالیم پرسیاری ئەوەمان دەداتەوە کە لەمەودای‬
‫ر‬ ‫ئەو مۆمە‬
‫واتان بەرزبوونەوەیە ‪.‬‬ ‫کە‬ ‫بووین‬ ‫سەر‬ ‫بەرەو‬ ‫ڕوو‬ ‫ێ‬
‫کاتژمێە‬
‫ی‬ ‫ر‬

‫مۆمە بەرز و نزمەکان ی‬

‫چی ؟‬
‫مۆمە سەوزەکان ی‬
‫نرخ بازاڕ دیاری دەکەن بەرەو سەرەوە ‪.‬‬
‫بریت بوو لە بەرزبوونە لەبەر ئەوەی ی‬
‫نرخ دروست‬ ‫ئەو نمونەی سەرەوە کە باسمان کرد ی‬
‫ی‬
‫داخستت مۆمەکە ‪.‬‬ ‫نرخ‬ ‫ی‬
‫کەمێە لە ی‬ ‫سەرەتای مۆمەکە‬ ‫ی‬
‫بووی‬
‫ی‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪6‬‬

 ‫سەیری وێنەکەی دەستە چەپ بکەن‬

‫ن‬
‫کەنرچ‬ ‫لەم مۆمە سورەدا ئەوەمان بۆ دیاری دەکات‬
‫ن‬
‫داخستن لە بەر‬ ‫ن‬
‫لەنرچ‬ ‫درووست ن‬
‫بون مۆمەکە زیاترە‬
‫ی‬
‫واتان ئەوە دەگەیەنێت کە ئاراستەی‬‫ی‬ ‫سورە‬ ‫ڕەنیک‬ ‫ئەوەی‬
‫بازاڕ بەرەو خوارەوەیە لەو کاتەی کە سەیری دەکەین‬
‫ی‬
‫مەبەست ر ێلن ‪ ١‬خولەیک تا مانیک ‪.‬‬

‫مۆمە تایبەتەکان‬
‫لە هەندێک کاتدا ئەم جۆرە مۆمانە دروست دەبێت کە لە وێنەکە دیارە ئەو مۆمانە زانیاری‬
‫زۆر تایبەتمان بۆ دیاری دەکەن ‪.‬‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪7‬‬

 ‫رێ ن‬
‫هێی پاڵنەر‬

‫کردن مۆمەکان ئەوا تەنیا شتێک هەیە کە‬‫ن‬ ‫ئەگەر تێگەیشتنێیک زۆر گرینگت بوێت لە دیاری‬
‫ێ‬
‫فێی ببیت چۆنیەن خوێندنەوەی ر ن‬
‫هێی پاڵنەرە ‪.‬‬ ‫ڕێنمایت دەکات ێ‬
‫ر‬
‫پالنەر چییە ؟‬
‫بریتیە لە رێ ن‬
‫هێی پالنان بۆ سەرەوە ‪.‬‬
‫کامە لەم دوو مۆمەی کە لەخوارەوەیە رێ ن‬
‫هێی پالنەری ن‬
‫نرچ زیاترە ؟‬

‫وەالمەکەی لەوێنەی خوارترە ‪.‬‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪8‬‬

 ‫ن کە ێ‬
‫ن کلکە کەواتە دەست خۆش‬ ‫ژ‬
‫هەلێارد ێ‬ ‫ئەگەر مۆیم دوەمت‬

‫بەهێترە کە لە هەمان کاتدا هەمان ئاسن بەرز‬ ‫رێ ن‬ ‫لەبەر چ مۆیم دووەم پالنەری بەرەو سەرەوەی‬
‫بوون و نزم بونەوەی هەبووە لەگەڵ مۆیم یەکەم‪ ،‬لەبەر ئەوەی وێنەی یەکەم دوو کلیک پێوەیە‬
‫هێی پالنەری زۆر‬‫کە بەرز و نزیم کردووە بەالم وێنەی دووەم ڕاستەوخۆ بەرز بۆتەوە ‪ ،‬واتە رێ ن‬
‫بووە‬

‫ئەگەر مۆمەکە لەهەر کاتێک وەک مۆیم وێنەی دوەم بێت ئاماژە بۆ سەرەوەیە ئەوایان بەهیچ‬
‫ن‬
‫ئاسان بزانیت بازاڕ ئاراستەی بۆ سەرەوەیە کە ئەم‬ ‫ن‬
‫دەتوان بە‬ ‫شێوازێک هەڵە ناکات بۆیە‬
‫مۆمەت ن‬
‫بین ‪.‬‬

‫واتان ئەوەیە کە هیچ بڕیارێک نادات تا تەواو دەبێت ‪.‬‬

‫هەمیشەن ی‬
‫ی‬ ‫مۆیم وێنەی یەکەمیش بە‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪9‬‬

 ‫بەهێ درووست بووە ‪ ،‬لەپاش ئەوەش سەیر بکەین‬ ‫ی‬ ‫ی‬
‫دەبینی کە مۆمێیک سوری زۆر‬ ‫لێەدا‬
‫ی‬
‫دەبینی زۆر زیاتر دابەزوە ‪ ،‬ئەگەر لەو دابازینەدا تۆ دراوەکەت بفرۆشیت کەواتە قازانجت‬
‫ی‬
‫دابەزیت دووەم فرۆشتوتە ‪ ،‬ئەگەر سەیری ترەیدینگ ڤیوو‬ ‫کردوە ‪ ،‬لەبەر ئەوەی پێش‬
‫بکەیت دەبینت ئەم حالەتانە زۆر دوبارە دەبنەوە ‪ .‬ئەگەر سوری واد روست بوو دەبێت‬
‫انی زیاتر دادەبەزێت ‪ ،‬ئەگەر مۆیم سەوزی بەو شێوازە بوو دەبێت بز ی‬
‫انی زیاتر بەرز‬ ‫بز ی‬
‫دەبێتەوە ‪.‬‬
‫کای سەیری چارتەکان دەکەیت ئەو مۆمانەی کە دابزین و بەرز بونەوەوانە کە پالنەری‬ ‫ی‬
‫انی زیاتر دەچێتە سەرەوە ئەگەر کمێکیش‬ ‫بەهێیان هەیە ئەگەر سەوز بوو دەبێت بز ی‬ ‫ی‬
‫دابەزێت ‪ ،‬ئەگەر سوریش بوو دەبێت بزانیت زیاتر دادەبەزیت ئەگەر کەمێکیش بچەتە‬
‫سەرەوە ‪.‬‬
‫وێنەکای سەرەوە دەبێت بز یای بایس کامە مۆم دەکەین دەبێت بیان ناسیت ‪.‬‬
‫ی‬ ‫بەالم بەپت‬
‫مەبەستمان لە مۆیم پڕە ‪.‬‬

‫دەتوانت بێ ر ن‬
‫ست چ وامان لێدەکات کە بە دلنیاوە بڕیار بدەین ئەو مۆمەی باسمان‬ ‫رن‬ ‫باشە ئێمە‬
‫کرد هەر دەبێت وابێت و هەلەش قبووڵ ناکات ؟‬

‫ی‬
‫بەهێ هەیە بۆ‬ ‫وەالمەکە ئەوەیە کە ئەم جۆرە مۆمانە ئەمە دیاری دەکات کە پالنەری زۆر‬
‫گۆڕانکاری نرخەکان ‪ ،‬نمونەکەمان کە لە الپەڕەی سەرەوە باسمان کرد ‪.‬‬
‫فرۆشیار زۆر زیاترن لە کڕیار بۆیە كریار ناتوانێت ی‬
‫نرخ بەرز بکاتەوە ‪ ،‬ئەگەر فرۆشیار زاڵ‬
‫بێت بەسەر کڕیار ئەوا بازاڕ هەر بۆ خوار دەبێت ‪ ،‬تا کڕیار خۆی ئامادە بکات و نرخەکەی‬
‫بەرز بکاتەوە ‪.‬‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪10‬‬

 ‫ن‬
‫نرخەکان داهاتوو بەشێوازی ‪ ١٠٠%‬؟‬ ‫رن‬
‫ببەستت بۆ‬ ‫رن‬
‫دەتوانت پشت بەمە‬ ‫ئایە‬

‫ی‬
‫دەبی ‪ ،‬لەبەر ئەوە لەوانەیە هەندێک جار‬ ‫نەخێ ئەگەر وابێت هەممومان دەولە مەند‬
‫ڕاستەوخۆ پێچەوانە ببێتەوە ‪ ،‬ئەمەش پشت دەبەستێت بە هەوایل باش و خراپ ‪.‬‬

‫ی‬
‫بەهێ لە بازاڕ ‪ ،‬چەندین ڕێگای تر هەن بۆ دیاری‬ ‫ئەم جورە مۆمانە تاکە ڕێگا ی‬
‫نی بۆ پالنەری‬
‫ی‬
‫باشێین و‬ ‫کردی پالنەری نرخەکان لە بازار لەگەڵئەوشدا ئەم جۆرە مۆمانە یەکێکە لە‬‫ی‬
‫نرخ بازاڕ ‪.‬‬ ‫ی‬
‫کردی ی‬ ‫دڵنیاترین ڕێگاکان بۆ دیاری‬

‫بەالم‬

‫ن‬
‫دەتوان سەتا سەت دلنیا بیت کە ڕاستە بەالم دیسانیش نابێت‬ ‫ئێمە بایس ئەو کاندلەمان کرد‬
‫خێا بدەیت دەبێت سەیری هەموو مۆمەکان بکەیت لە هەموو‬ ‫بەشێوازی کوێرانە بڕیاری ێ‬
‫ر‬
‫خولەکەکان بۆ ئەوەی بەشێوازی گشن بزانیت ئاراستەی بازاڕ بۆ کوێیە ئەگەر ئەمەت کرد‬
‫سەرکەوتوو دەبیت ‪.‬‬

‫لە چ کاتێک مۆمەکە الوازە ؟‬

‫کاتێک مۆمەکە پالنەری زۆر رێ ن‬

‫بەهێە ئەمە کاتێیک گونجاوە بۆ ئەوەی کڕین ئەنجام بدەیت ‪ ،‬ئەی‬
‫کەی کان ئەوە دەبێت دراو بفرۆشیت ؟‬

‫کاتێک مۆمەکە پالنەرەکەی دەست بە کەمبوونەوە دەکات و مۆمەکە وا دەردەکەوێت کە پالنەری‬

‫نەمەوە واتە مۆمەکە دۆچیە وەک لە وێنەکە دیارە‬

‫دۆچ واتە چ ؟‬
‫واتە ن‬
‫نرچ کردنەوەی مۆمەکە لەگەڵ داخستنەکەی هامان نرخە‬

‫دۆچ دەتوانێت دوو ئەگەر دابنێت ‪:‬‬

‫ن‬
‫ئاست‬ ‫‪-١‬کریاری و فرۆشیار لە هەمان‬
‫ی‬
‫‪-٢‬دوو دڵ لە بازاڕدا‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪11‬‬

 ‫ن‬
‫ئاست ‪.‬‬ ‫‪-١‬کڕیار و فرۆشیار لە هەمان‬

‫رێ ن‬
‫بەهێ دان‬ ‫واتان ئەوەیە کڕیار و فرۆشیار لە جەنگێیک‬
‫لەکاتێکدا مۆمەکەمان بەو شێوازە بێت ی‬
‫واتە هەردوکیان ڕێگایەیک داخراوان لە پێشە لە کاتێیک دیاری کراودا ‪.‬‬
‫کان یەکێکیان بەسەر ئەوی تر زال بێت ئەوە مۆمێیک زۆر رێ ن‬
‫بەهێ دروست دەکات یان بۆ‬ ‫لە هەر ێ‬
‫خوارەوە یان بۆ سەرەوە ‪.‬‬

‫ی‬
‫‪-٢‬دوو دڵ لەبازاڕ‬
‫لە هەندێک کاتدا بازاڕەکە زۆر ناجێگێە و بەشێوازێیک چاوەڕوان نەکراو دەبێت ‪.‬‬
‫یی‬
‫فرۆشی ‪.‬‬ ‫چونکە کڕیارە و فرۆشیار دوو دڵن لە ئەوەی کامە ڕێگە بگرنە بەر ‪ ،‬کڕین یان‬
‫دۆخ دروست دەبێت ‪.‬‬
‫لەم کاتە مۆیم ی‬

‫چونیەن ئالوگۆڕ کردن لە حالەت دۆچ ؟‬

‫دۆخ چیە و چۆنە ‪ ،‬وە لە زۆربەی گرووپ و پەیجەکان باس‬ ‫دوای ئەوەی فێ بویت ی‬‫ی‬
‫دەکرێت حالەت بازاڕ نا جێگێە و بڕیاری نەداوە ‪ ،‬ئێمە تۆمان یی گەیاند کە مەبەستە لە‬
‫کوێدایە ‪ ،‬ئایە تۆ هێشتان سوریت لەسەر ئەوەی داخیل بازاڕ بیت و پشت لە ڕاستیانە‬
‫بکەیت ؟‬

‫ناجێگێی بازاڕن‬
‫ر‬ ‫ئەم وێنانەی خوارەوە جگە لە دۆچ ئەوانەش حالەن‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪12‬‬

‫ئەو مۆمانەی تەنیا سێبەرەکانیان درێژ دەکەنەوە کە پێان دەوترێت شادۆ ‪.‬‬

‫ویست ی‬
‫نرخ دراو بەرزبکاتەوە بەالم فرۆشیار بەربەست بوو لە پێش‬ ‫ی‬ ‫واتای ئەوەیە کە کڕیار‬
‫ی‬
‫بەرز بوونەوە ‪ ،‬لەم کاتە ئەو مۆمە دروست دەبێت کە لەوێنەکەی خوارەوە دیارە ‪،‬‬
‫واتای هەیە بەالم بە پێچەوانەوە یەکیان بۆ‬
‫هەرکاتێک شادۆ بەرەو خوارەوەش بێت هەمان ی‬
‫بەرزز بوونەوە یەکیان بۆ دابەزین ‪.‬مۆیم (سور – سەوز)‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪13‬‬

 ‫لەو وێنەی سەرەوە چ ێ‬
‫ن دەگەین ؟‬
‫پێشێ بکە بایس ئەوامان کرد کە‬‫ی‬ ‫ی‬
‫دابەزیت بازاڕە کە رووی داوە ‪ ،‬سەیری الپەڕەی‬ ‫ئەو وێنە‬
‫واتای ئەوەیە هەرکاتێک‬
‫مۆمە سەوزەکە بەس شدۆی فڕێ داواتە سەر ‪ ،‬کە دوو سەرە ‪ ،‬ی‬
‫کۆتای یی هاتوە و دادەبەزێت ‪ .‬بە‬ ‫انی بەرزبوونەوە‬ ‫ئەم حالەتامن ی‬
‫بیت دەبێت بز ی‬
‫ی‬
‫پێچەوانەشەوە ئەگەر حالەتەکە لە دابەزین بوو مەبەستم مۆیم سورە ئەگەر دووسەر بوو‬
‫شادۆی فرێ بداتە خوارەوە کەواتە ی‬
‫کای بەرز بوونەوەیە و کڕیار زیاترە لە فۆشیار ‪.‬‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪14‬‬

 ‫کۆمەلەی سبەرەکان (شادۆکان)‬
‫بە پێچەوانەی تاک شادۆی درێژ ‪،‬‬

‫ئەگەر کۆمەلە شادۆیەک پێکەوە بن ئەوە نیشان دەدات کە‬

‫ی‬
‫بەهێ نیە بۆ بەرگری کردن یان پالنان ‪ ،‬شادۆی درێژ‬ ‫ئاستیان‬
‫ئەگەری ئەوەی هەیە نرخەکان پێچەوانە ببێتەوە وەک ئەوەی‬
‫لە سەرەوە باسمان کرد ‪ ،‬بەالم کۆمەلە شادۆ ‪ ،‬ئەگەری ئەوەی‬
‫هەیە ‪ ،‬ئەگەر لە دابەزین بێت دوبارە داببەزێتەوە ئەگەر‬
‫زۆریش دابەزیبێت ‪.‬هەر وەک لەوێنەکە دیارە ‪ ،‬ئێستە دوو‬
‫دادەنی سەیری بکەن لە مەبەستە دەگەن‬‫ی‬ ‫وێنە‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪15‬‬

 ‫ن‬
‫دابەزین بە‬ ‫ئەوەش وێنەی دوەم کە باسم کرد دوای کۆبونەوەی کۆمەلە شادۆ دوبارە‬
‫خۆیەوە ن‬
‫بین‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪16‬‬

 ‫ڕەتکردنەەوەی پێچەوانە بوونەوە‬

‫لەدوای مۆمێیک سور کە‬

‫ی‬ ‫لەکاتێکدا مۆم بەو شێوازەی کە لە وێنەکە دیارە درووست بوو ‪،‬‬
‫ی‬
‫مۆمەکای تر لەتەنیشت یەکەوە دروست دەبن ‪ ،‬لەوەنەیە وا‬ ‫ئاماژەیە بۆ دابەیزین کە‬
‫بێکەیتەوە کە بەرز دەبێتەوە بەالم بە پێچەوانەوە دادەبەزێت ‪.‬‬
‫‪T‬‬

‫سەرەتای‬ ‫ی‬
‫دەبینی کە بازاڕ بۆ خوارەوە جولە دەکات ‪ ،‬لە کۆتا مۆم دیارە کە لە‬ ‫لێەدە‬
‫ی‬
‫شادۆی زیاد فڕێ بداتە خوارەوە بڕی فرۆشیار کەم دەبێت واتە‬
‫ی‬ ‫الپەڕەکەش باسمان کرد کە‬
‫ی‬
‫مۆمەکە شادۆکە پڕ نەکاتەوە ئاماژەیە کە بڕی فرۆشیار کەم بۆتەوە و دەتوای داخیل بازاڕ‬
‫ببیت ‪.‬‬

‫سەیری وێنەکەی خوارەوە بکەن تەواوکەری وێنەی سەرەوەیە کاتێک ئێمە داخیل بازاڕ‬
‫ی‬
‫دەبینی بازاڕ هەر بۆ خوارەوە دێت وەک لە وێنەکەی خوارەوە دیارە کەواتە‬ ‫بووین ‪،‬‬
‫ی‬
‫پێویستە ئەوکاتە لە بازاڕ دەرچی ‪.‬‬
‫تێبینیەکە ئەوەیە ئەو مۆمانە دەبنە ناسەرەوە بۆیە جوان لە مەبەستەکە تێبگەن ‪.‬‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪17‬‬

 ‫سەیری وێنەکەی خوارتر بکەن بزانم چۆن زیاتر دابەزیوە ‪.‬‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪18‬‬

‫رەتکردنەوەی پێچەوانە کاتێک ڕوو دەدات مەبەستمان لە ڕژ نان بازاڕي بەوە دەیناسینەوە کاتێک‬
‫پڕبون مۆم یان لە ناوەڕاسن مۆمەکە یان خوارتری دروست دەبێت‬ ‫ن‬ ‫مۆمەکان دوو سەر دەبێت و‬
‫‪ .‬بۆ ئەم وتە سەیری وێنەکە بکەن پاشان ترەیدینگ ڤیوو سەتا سەت بۆتان ڕوون دەبێتەوە ‪.‬‬

‫تێگەشت لەوێنەکە قورس نیە بەالم ئەواتان بێ نەچێت ‪ ،‬ێ‬

‫فێبوونتان لە مۆمەکە ئەوەتان بۆ‬ ‫ن‬
‫ر‬ ‫ر‬
‫دەسەلمێنێت کە بە زەرری کەم لەبازاڕ بێنە دەرەوە ‪.‬‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪19‬‬

 ‫مۆمە دوو شادۆکان‬

‫کۆمەلە مۆمێک یارمەتیت دەدەن بۆ‬

‫ن‬
‫بتوان بازاڕ دیاری بکەت ‪ ،‬چۆن‬ ‫ئەوەی‬
‫؟‬

‫وەالمەکەت لە خوارەیە‬

‫سەیری ئەو مۆمەی تەنیشت بکەن ‪.‬‬

‫دەلێین کە ئاماژە بۆ سەرەوەیە لەگەڵ ئەوەش دا ئەگەر هەنگاوێک بگەڕێنە دواوە کە‬
‫لەوێنەکەی خوارەوە دیارە واتە مۆمەکەی پێش ئەو ‪ ،‬پرسیارمان بۆ دروست دەبێت کە ئایە‬
‫ئاماژە بۆ سەرەوەیە یان خوارەوە ؟‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪20‬‬

 ‫لێرەدا دەلێین ناتوانین بڕیار بدەین کە ئایە بازاڕ بەرەو چ ئاراستەیەک دەڕوات ‪ ،‬بۆیە‬
‫پێویستمان بەوەیە کە سەیری هەنگاوەکانی پێشوتر بکەین بۆ ئەو بڕیارە ‪ ،‬دەبێت سەیری‬
‫کاتەکانی تەریدینگ ڤیوو بەگشتی بکەین تا لێی تێ بگەین کە هەنگاوی دواتر چی دەبێت ‪.‬‬

‫پالنەری مۆمە دوو شادۆکان‬

‫بە ربێت دێت چۆن بایس مۆیم پالنەرمان کرد پێشووتر ؟‬

‫ن‬
‫کردن مۆیم دوو شادۆ ‪...‬‬ ‫ن‬
‫دەتوان هەمان کردار ئەنجام بدەیت بۆ دیاری‬

‫وای ن ێ‬
‫دابن ئێمە لە مۆمێیک پالنەر داخیل بازاڕ بووین چ ڕوو دەدات ؟‬

‫ن‬
‫وێنەکان خوارەوە بکە بۆ وەالمەکە ‪.‬‬ ‫سەیری‬

‫لە کاتی درووست بوونی ئەو ئەو مۆمە سەوزە تۆ داخڵ بویت وێنەی‬
‫خوارەوە ئەنجامە ‪.‬‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪21‬‬

 ‫ئێستە وەالمتان دەست کەوت کە لە چ قازانجێکن ؟‬

‫ئێستاش بەرەو سەر دەڕۆین بەالم تەنیشتاو تەنیشت ‪.‬‬

‫دەبینت کە چۆن مۆمەکان ئاسن بەرزبونەوەیان کەم بۆتەوە نیشانەن ئەوەیە کە رێ ن‬

‫هێی‬ ‫رن‬ ‫رێلێەشدا‬
‫ی‬
‫پالنەر کەم بۆتەوە و پێویستە لە بازاڕ دەربچیت قازانج دەرکەیت ‪.‬‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪22‬‬

 ‫رن‬
‫دەبینت‬ ‫ئێستا لەوێنەی تەنیشت‬
‫ن‬
‫دابەزین بازاڕە‪.‬‬ ‫سەرەتان‬
‫ی‬

‫ئەگەر لەو کاتانە ئاگەداری بازاڕ نەبیت‬

‫ئەو قازانجەی کردووتە لە دەستت‬
‫دەچێت و دەکەویتە زەرەر ‪ ،‬بۆیە‬
‫پێوستە پێش وەختە دەر بچیت ‪.‬‬

‫رن‬
‫ببەستت کە بە ڕێژەی سەتا سەت بازاڕ لە‬ ‫رن‬
‫دەتوانت پشت بەوە‬ ‫ئایە‬
‫بەرزبوونەوە دەگۆڕێت بۆ دابەزین ؟‬

‫هێی پالنەر کەم بۆتەوە ‪ ،‬دەبێت رێلێەدا پشت‬‫نەخێ ‪ ،‬لەبەر ئەوەی بازاڕ ئەوەت نیشان نادات کە رێ ن‬
‫ێ‬
‫ر‬
‫ن‬
‫کاتەکان دیکەی ترەیدینگ ڤیوو ببەستیت تا خۆت زیاتر دلنیا بکەیتەوە لەو پێچەوانە بوونەوە‬ ‫بە‬
‫‪.‬‬

‫لەبەر ئەوەی بەڕێژەی نیوە لەوانەیە زۆر زیاتر بەرز بێتەوە لەوانەشە داببەزێت ‪ ،‬لەبەر ئەوە بڕیار‬
‫لەدەست خۆتە کە دەمێنیتەوە لە بازاڕ یان دەر دەچیت‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪23‬‬

 ‫ن ئەوەی وەک یاسایەک‬ ‫خوێندنەوەی مۆمەکان ێ‬
‫لەبەری بکەیت بەلکو ر ێلن تێبگەیت ‪.‬‬

‫ئەگەر هەتا ئێستا لە من تێگەشتبیت ‪ ،‬کەواتە دەبێت بزانیت بازاڕ چ بڕیارێک دەدات‬
‫دەربارەی نرخەکان ؟‬

‫ئەوە پرسیارێکە بۆتۆ ربێی لێبکەوە وێنەکەی سەرەوە چ بڕیارێکە دەربارەی بازاڕ ؟‬

‫ئایە وات ربێکردەوە کە بازاڕ وەستاوە لە دابەزین و دەست بە بەرز بوونەوە دەکات ‪ ،‬ئەگەر وایە‬
‫دەست خۆش ‪ ،‬باسەیر بکەین ‪.‬‬

‫وێنەکە لەخوارەوەیە‬
‫مۆیم یەکەم و دووەم ئەوە نیشان دەدەن بازاڕ بۆ خوارەوەیە‬
‫رێ ن‬
‫بەهێی بۆ‬ ‫بەالم مۆیم یەکەم وانیشان دەدات بازاڕ زۆر بە‬
‫خوارەوەیە‪.‬‬

‫رێ ن‬
‫بەهێە بۆ سەرەوە ‪،‬‬ ‫سەیری مۆیم سێیەم بکەن پالنەری‬
‫بەشێوەیەک مۆیم دووەم دەشارێتەوە ئەوە ئەمە نیشان‬
‫دەدات کە فرۆشیار کەیم کردووە و کڕیار زیادی کردووە ‪.‬‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪24‬‬

 ‫مۆیم درێژخایەن یان کورت خایەن‬

‫لە هەندێک کاتدا مۆمەکان پێچەوانەی پێشبینیەکانن وای ی‬

‫دابت تۆ بێت‬
‫کردۆتەوە بۆسەرەوە دەڕوات بەالم مۆمێک دروست دەکات بۆ خوارەوە‬
‫لەوانەیە ئەوەت ال درووست بێت کە بەشێوازێیک کاتیە بەالم بەپێچەوانەوە‬
‫درێژ خایەن دەبێت ‪ ،‬تەنیا تێبینیەکە ئەوەیە کەتۆ ئەو مۆمە بناسیتەوە و‬
‫نەکەویتە زەرەر ‪.‬‬
‫ی‬
‫وێنەکای خوارە بکەن ئەم حالەتانە زۆرن لە ترەیدینگ ڤیوو ‪ ،‬بۆنمونە‬ ‫سەیری‬
‫‪.‬‬ ‫لەوێنەی دووەم سەیر بکەن‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪25‬‬

 ‫نموونە‪:‬‬

‫لەم حالەتدا سەیری مۆیم دوەم بکەن کە لەتینشن ئاماژەمان بۆ کردوە لە وێنەکەی خوارە ‪،‬‬
‫پێیس خۆی هەمان نرخە ‪ ،‬بایس‬ ‫نرچ مۆمەکەی ژ‬ ‫ن‬
‫بوون مۆیم تازە لەگەڵ ن‬ ‫نرچ دروست‬ ‫کە ن‬
‫ئەوەمان کردبوو واتە چۆن ؟‬
‫مۆمەن ئاماژەمان بۆی کردوە لە وێنەکەی خوارەوە ئەگەر لە ‪ ٥٠‬دۆالر دروست بوبێت مۆیم‬ ‫ی‬ ‫ئەو‬
‫تازە دروست بوش لە ‪ ٥٠‬دۆالرە ‪ ،‬لەوانەیە ئەو مۆمە ڕاگری کان بێت ‪ ،‬لەوانەشە ڕاستەوخۆ بۆ‬
‫خوارەوە دابەزێت ‪.‬‬
‫ن دەدەم جوان لە وێنەکان تێبگەن ‪.‬‬ ‫لە الپەڕەی داهاتوو ئاماژەی ێ‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪26‬‬

 ‫ئەو بابەتەی لەسەرەوە باسمان کرد ئەوەش وەالمەکەی دەبێت ‪ ،‬کە بریتیە لەو‬
‫وەن دروست دەبێت کە ئاماژەم‬ ‫کاتەن بازاڕ بۆ سەرەوەیە ڕاستەوخۆ مۆمێیک بۆما ی‬
‫ی‬
‫ن‬ ‫ن‬
‫پێدە وتمان لەوانەیە بچێتە سەرەوە بەالم بە پێچەوەنەوە دابەزین بەخۆیەوە بین‬
‫ن‬
‫ئاسان‬ ‫ن‬
‫وێنەکان سەرەوە ‪ ،‬ئەو وێنەی خوارەوەش زۆر‬ ‫سەیری وێنەکە بکەن لەگەڵ‬
‫دەکات ر ێلن تێبگەن لەکاتێکدا کتبێبەکە دەخوێنیتەوە سەیری ترەیدینگ ڤیوو بکە بۆ‬
‫ئەوەی بە ئەزموون بیت ‪.‬‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪27‬‬

 ‫ن‬
‫دابەزین بەخۆیەوە بینیوە ئایە ئەمە بابەن‬ ‫ئەو بەرزبوونەوە کە ڕووی داوە‬
‫پێچەوانە نیە کە باسمان کرد ؟ لەوێنەکە دیارە مەبەستمان چیە‬

‫باسەیر بکەین چ ڕووی داوە لە وێنەی خوارتر‪.‬‬

‫ێ‬
‫نەخێ هەلە بوویت سەیری‬ ‫تۆ پێت وابوو کە ئەم دابەزینە زۆر ر ێ ن‬
‫بەهێ دەبێت ؟ بەالم‬
‫ر‬
‫بکە چۆن خۆی ڕێکدەخاتەوە بۆ سەرەوە ‪ .‬سەیری وێنەی خوارتر بکە ؟‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪28‬‬

 ‫ن‬
‫دروستبون مۆمە بۆماوەیەکە کە ئاماژەی پێدراوە لەوێنەکە پێت وابوو بازاڕ زۆر‬ ‫لەدوان‬
‫ی‬
‫لەدوان مۆمە بۆماوەیەکە لە وێنەکە‬
‫ی‬ ‫دادەبەزێنێت بەالم بە پێچەوانەوە سەیر بکە چ ڕوی داوە‬
‫‪.‬‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪29‬‬

 ‫کاریگەریە دەروونیەکان لەکاتی پێچەوانە بوونەوەی بازاڕ‬

‫ئەو مۆمەی خوارە ئەوەمان ێ‬

‫ن دەلێت کە کڕیار زۆرە لە بازاڕ یان کەمە ‪.‬‬

‫بایس ئەو مۆمەی خوارەوەمان کردبوو کە دەبڵ شادۆیە لە حالەن سور یان سەوز‬
‫بێت هەنگاوی دوای ئەوە پێچەوانە دەبێت لە زۆبەی حالەتەکان ‪ ،‬ئەگەر مۆیم دوو‬
‫سەری سەوز بوو مۆیم تازە سور دەبێت ‪ ،‬ئەگەر مۆیم سوری دوسەر بێت تازە‬
‫سەوز دەبێت ‪ ،‬بەشێوازیک گشن وا دەبێت بەالم حالەن تریشمان هەیە کە وانبێت‪.‬‬

‫واتان ئەوەیە کڕیار زیاترە لە فرۆشیار ‪.‬‬

‫ئەو مۆمەش ی‬

‫چون بڕیار لەسەر ئەم مۆمە بدەین ؟‬

‫ی‬
‫وەڵم ‪:‬‬
‫ن‬
‫فرۆشت لەبەر ئەوەش‬ ‫ئەوەمان پێدەلێت کە لە داهاتوو دا فرۆشیاران خۆیان ئامدە کردوە بۆ‬
‫هەنگاوی داهاتوومان سور دەبێت ‪.‬‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪30‬‬

‫کاتەن چەند کاندلێیک زۆری سور درووست دەبێت سەرمایە داران خۆیان ئامادە‬
‫ئەو ی‬
‫کردووە دەست بە کڕین بکەن ‪.‬‬
‫دوان‬ ‫ن نن‬
‫ئەمەش وادەکات فرۆشیار واز لە فرۆشت بێت و دەست بە کڕین بکەن ی‬
‫ئەوەش بازاڕ بۆ سەرەوە دەڕوات لە وێنەی خوارتر دیارە ‪.‬‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪31‬‬

 ‫ئەم وێنانە لە ترەیدینگ ڤیوو زیاتر یارمەن دەر دەبن پێویستیت بە زیرەیک زیاترە‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪32‬‬

 ‫چۆن پێچەوانەی ڕاستەوخۆ ڕوو دەدات‬

‫دەرونیەی لە الپەڕەی پێشوتر باسم کرد لەم وێنە بچوکەی خوارەوە سەت‬
‫ی‬ ‫ئەو کاریەریە‬
‫لەسەت ئارامت دەکاتەوە ‪ ،‬چۆن ؟‬
‫وەالم ‪:‬‬
‫لەدوای کۆمەلە مۆمێیک سەوز درووست بوو‬
‫ی‬ ‫وتمان هەرکاتێک مۆمێیک سەوزی دوو سەر‬
‫دوای ئەوە سور دروست دەبێت ‪ ،‬بە پێچەوانەوە کاتێک مۆمێیک سوری دوسەر دروست‬ ‫ی‬
‫ی‬
‫دوای ئەو سەوزە کە بەرز بونەوەیە ‪ ،‬لەبەر ئەوەی لە سەرەوە بە جوای ڕونم‬
‫بێت هانگاوی ی‬
‫کردەوە کە کاتێک مۆیم دوو شادۆ دروست دەبێت هۆکارەکەی شەڕی نێوان کڕیار و‬
‫هێمای مۆمەکان سورە ئەگەر لە کۆتادا سورێیک دوسەر‬
‫ی‬ ‫فرۆشیارە ‪ ،‬کەواتە لە دابەزین کە‬
‫دروست بوو ئەوا پێچەوانە بوون ڕوو دەدات ‪ ،‬لە سەوز بونیش هەر وایە بەالم مۆمەکان‬
‫دەبێت دەبڵ شادۆ بن ‪.‬‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪33‬‬

 ‫لە وێناکان قسەکات بۆ دەسلمێت ‪.‬‬

‫لەدوان سوری دەبڵ شادۆ‬

‫ی‬ ‫بەرز بوونەوە‬

‫ئەوش نمونە جوان ێلن تێبگەن بۆ ئەوەی ێ‬

‫فێی خوێندنەوەی کاندڵ بن‬‫ر‬ ‫ر‬

‫دوان سەوزی دوو شادۆ‬

‫ئەوەش دابەزین لە ی‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪34‬‬

 ‫شێوازی مۆیم هەلخەلەتێنەر ‪ ،‬کۆ کردنەوەی پارە‬

‫کاتێک ئێوە کڕین و فرۆشن دەکەن لەم حالەتەی بازاڕ کە لە مۆمەکان دیارە ێ‬
‫ن‬
‫ن‬
‫دەرون‬ ‫ن‬
‫لەالیەن‬ ‫ئاگان لەوەی کە ئەمە پالن داڕێژراوە لەالیەن سەرمایەداران و‬
‫کۆنێۆل کراون ‪ ،‬ئەم هانگاوە هەنگاوی زەرەری زۆرینەی ئەندامانە ‪.‬‬
‫ڕ‬

‫مەبەستم چ بوو ؟‬

‫سەیری وێنەکە بکەن ئەم حالەتە بۆیە ڕوو دەدات لەبەر ئەوەی ئێوە‬
‫هەمووتان دەکەونە ن‬
‫پالن سەرمایە داران و ئەوەش دەبێتە هۆکارێک بۆ‬
‫بوون بازاڕ کە خۆی لە ڕاستیدا ن‬
‫پالن ئەوەی نەبووە ‪.‬‬ ‫ن‬ ‫دەمپ‬

‫رن‬
‫دەبینت‬ ‫ئەگەر سەیری مۆمێیک پێش سورەکە بکەین کە‬
‫واتان ئەوەیە کە کڕیار خەریکە‬
‫سەوزێیک دەبڵ شادۆیە ی‬
‫ن‬
‫دابەزین‬ ‫دەکەوێتە نێو ن‬
‫پالن سەرمایە دارانەوە بۆیە سەیری‬
‫ژ‬
‫هۆکارەکەیس هەمووی ترسە ‪.‬‬ ‫بکەن‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪35‬‬

 ‫خوێندنەوەی جولەی نرخ‬

‫ن‬
‫نرخەکان بازاڕ‪:‬‬ ‫چوار ڕێگا بۆ خوێندنەوەی‬

‫نرچ بازاڕ لە ڕابردوو‬ ‫ن‬

‫کردن ن‬ ‫‪-١‬چاودێری‬

‫نرچ ئێستا‬ ‫ن‬

‫کردن ن‬ ‫‪-٢‬چاودێری‬

‫‪-٣‬پێشبینیت بازاڕ بۆ کوێ دەچێت لە بەرز بوونەو‬

‫‪ -٤‬پێشبینیت بازاڕ ناگات بەکوێ لە دابەزین‬

‫ئەوانە بە بەردەوایم سەرەتایەیک گرینگن بۆ تۆ ‪.‬‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪36‬‬

 ‫ئێستا ی‬
‫کای ڕاهێنانە‬

‫یی‬ ‫با سەیری وێنەکەی خوارەوە بکەین بزانم ی‬

‫فرۆشی بەالم لەو حالەتانە هیچ شتێیک دیاری‬ ‫کای کڕینە یان‬
‫کراو نیە تۆ بیکەیت کەواتە ی‬
‫کای هیچیان نیە‬

‫ن‬
‫وێنەکان خوارە دەکەین بزانم چ ڕوو دەدات‬ ‫سەیری‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪37‬‬

 ‫دەبینت فرۆش زیادی کردوە بە شێوازێیک خەیال بۆیە دەبێت بز ر ن‬
‫انت بازاڕ ئێستا ڕوو لە ڕژانە ‪.‬‬ ‫رن‬

‫ئەگەر لەسەری سەرەوە فرۆشتبێتت خۆت نەخستبێتە دوو دل ئەوا دلنیابە‬

‫‪.‬قازانجت کردووە ‪.‬‬

‫من دەزانم کە حالەن فرۆش کەم بۆتەوە چونکە فرۆشیار هێور بۆتەوە بۆیە مۆمێیک‬
‫بارستان کۆتا مۆیم سور کە لەوێنەکە ئامژەم پێداوە ‪.‬‬
‫ی‬ ‫سەوز دروست دەکات بە‬

‫ر ێلێە دا کان قازانج تۆیە بۆیە خەلک و سەرمایە دار دەست دەکەنەوە بە کڕین ‪،‬‬
‫پێویستە تۆش زیرەک بیت بکڕیت‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪38‬‬

 ‫باسەیری وێنەی خوارتر بکەین بزانم لە کڕین چەندت قازانجە؟‬

‫بەرز بوونەوەمان بەخۆمانە ن‬

‫بین بۆیە ئەگەرەکان زیاترن کە دوبارە دەست بە نزم بوونەوە بکەین‬
‫بۆیە پێویستە دوبارە قازانجەکەت دەر کەیت ‪.‬‬

‫تێبینیەیک گرینگ ‪:‬‬

‫کە ئەم حالەتە ڕووی دا پێویستە لە بازاڕ دەرچیت ‪ ،‬لەبەر ئەوەی بازاڕ ئاراستەی دیار نیە ‪ ،‬بۆیە‬
‫بین پێویستە خۆتان لە دوو دل دەرکەن و بێنە دەرەوە‬ ‫کە ئەم مۆمە بچووکە دوو شادۆیەتان ن‬
‫چونکە ئەگەر دابەزێت زۆر دادەبەزێت ‪.‬‬

‫ئەگەر وانەکەیت لەخوارە پێتان دەلێم حال پارەکەت چونە‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪39‬‬

 ‫ها پارەکەت کەیم کرد ؟‬

‫دەزانم ی ێ‬
‫بەڵ چونکە سەیری وێنەکان و ترەیدینگ ڤیوو بکە ئەوەت بۆ دەسەلمێت‬

‫ن‬
‫دابەزین زیاتر بزانم چ‬ ‫کە چەند ڕاستە ‪ .‬ئێستا سەیری مۆمە سەوزەکە بکەن ی‬
‫دوان‬

‫ڕوو دەدات ‪.‬‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪40‬‬

‫سەیر بکەن‬

‫دوان مۆیم سەوز پێمان وابوو بازاڕ بۆ سەرەوەیە بەالم چۆن دابەزی لەبەر ئەوە‬
‫سەیر بکەن ی‬
‫پێویستە لە دەرەوەی بازاڕ بمێنیتەوە هێشتان داخڵ نەبیت‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪41‬‬

 ‫بزانن چ ڕوو دەدات لە وێنەی داهاتوو ‪.‬‬

‫پێویست بوو بازاڕ زیاتر دابەزێت بەالم بەرز بووە ئەمە شتێیک چاوەڕوانکراو بوو بۆیە لەم حالەتە‬
‫دەلت (ڕیتێست) ئێستا دابەزین ڕوو دەدات سەیری هەنگاوی داهاتوو بکەن‬ ‫ر ێپن رێ ن‬

‫وێنەکە لە خوارەوەیە‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪42‬‬

 ‫ی‬ ‫ی‬
‫کردی سەپۆرت بۆیە پارەی خۆتان‬ ‫حالەی درووست‬ ‫لێە دا بازاڕ دابەزی و زیاتریش بەرەو ڕووی دابەزینە تا‬
‫خۆش بوێت بە زیرەیک مامەڵە بکەن‬

‫با سەیری هەنگاوی داهاتوو بکەین ‪.‬‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪43‬‬

 ‫مۆمەکان لە ی‬
‫کای جیاوازدا‬

‫سەیری وێنەکە بکەن مۆمەکان لە کاتە جیاوەزەکان شادۆیان لە خوارەوەیە خەتێک ڕاکێشە لە شادۆی‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫ئاسای‬ ‫حالەی سەپۆرتە وبە‬ ‫خواری خوارەوە بۆ شادۆی سەرەوە لەم کاتە بۆت دەر دەکەوێت کە ئەمە‬
‫نایشکێةێت سەیری وێنکە بکەن و کردارەکەش لە ترەیدینگ ڤیوو ئەنجام بدەن ‪.‬‬

‫شادۆی مۆمە سورە درێژەکان پالنەرن بۆ دابەزین بەالم کریار بەتەواوەن ڕێگرە لەم کردارە‬
‫فێی چ دەبن رێلێە ‪.‬‬‫سەیری خوارەوە کە بزانم ێ‬
‫ر‬

‫لە خوارەوە لەسەر شادۆ نزمەکان کە سورە هێل ڕ ژ‬

‫اکێیس لەسەرەوە لەسەر شادۆ بەرزەکان کە‬
‫سەوزە هێڵ ڕاکێشە ئاراستەی دراو ڕوون دەبێت وەک وێنەکەی خوارەوە‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪44‬‬

 ‫پەیوەندی سەپۆرت چیە شیکاری مۆم؟‬

‫پەیوەندیەیک لێک چوو هەیە لە نێوان هێیل سەپۆرت و مۆم ‪ ،‬کاتێک ئەو دوو‬
‫هێلەمان کێشە دەبێت لە سەر هێلەکەی خوارە بکڕین کە لە هێلەکەی سەرەوەی‬
‫رن‬
‫بفرۆشت کەواتە بە مەودا کورت ئالووگۆڕی خۆمان دەکەین ‪ .‬لەخوارە‬ ‫دا دەبێت‬
‫بایس ئەوە دەکەین گەر لەهێڵ دەرچێت چ ڕوو دەدات‬

‫ر ێلێەدا دووجار لە سێبەری مۆمەکان لە‬

‫هێلیسەپۆرتیان داوە نەیان توانیوە‬
‫نن‬
‫بیشکێت‪.‬‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪45‬‬

‫لەو وێنەش سێجار لت داوە نەی توانیوە بۆ‬
‫خوارەوە بشکێنێت ئەم وێنانە زۆر لە‬
‫ترەیدینگ ڤیوو دروست دەبن بۆیە‬
‫لەوێنەکان یی بگەن قازانجاتان مسۆگەر‬
‫دەبێت‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪46‬‬

 ‫ن‬
‫شکان سەپۆرت‬
‫ی‬
‫بابەی‬ ‫لەم وێنەی خوارەوە ئەوە بزانن کە هەرکاتێک الین بشکێنێت زۆر خراپ دادەبەزێت‬

‫ی‬
‫)‪(breakout‬شکای یی سنورر ‪ ،‬لەهێڵ الیداوە وەک لەوێنەکە دیارە ‪.‬‬

‫ی‬ ‫ی‬
‫شکای سەپۆرت پێویستە یخ بکەم؟‬ ‫لەکای‬
‫انج خەیایل تۆ دەبێت لەوکاتانە ئاگەدار‬
‫لێەدا دیسان دەلێم حوتەکان پالنیان داڕێژاوە بۆ قاز ی‬
‫بیت و لە بازاڕ بێیتە دەرەوە بۆ ئەوەی زەرەر نەکەیت‬

‫ن‬
‫شوێن باش بۆ‬ ‫گێ دراو نەکڕیت تەنیا چاودێری بکە ‪ ،‬بۆ ئەوەی‬ ‫ن‬
‫شکان یەکەیم بازاڕ هەر ر ن‬ ‫لەکان‬
‫داخل بوون بدۆزیتەوە‬
‫ی‬
‫دەوەستی تا بازاڕ‬ ‫باشە چۆن ئەم کارە ئەنجام بدەم بەشێوازی ڕاست ‪ ،‬لێەدا بە عاتیفە ئیش ناکەین ڕاوە‬
‫هێمن دەبێتەوە ئینجا بڕیار بدەن‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪47‬‬

‫پێیس شکانەکەیە کاتێک حالەن وا درووست بوو ئەگەر لە بازاڕیش نەهاتیە‬‫ئەم وێنە ژ‬
‫دەرەوە ستۆپ لووز بەکار بێنە بۆ ئەوەی نەکەویە زەری زۆرەوە ‪.‬‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪48‬‬

 ‫ی‬
‫جوای سەیری وێنەکە بکە‬ ‫ئەگەر تۆ ستۆپ لوزت بەکار هێنابێت کەواتە زەرت نەکردوە بە‬
‫کە ستۆپ لووز چەند گرینگە ‪.‬‬
‫خۆت لە زەرەر و دوو دیل پاراست و نەتهێشت بکەویە ی‬
‫پالی سەرمایەداران‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪49‬‬

 ‫ئەگەر ئیشت بە ستۆپ لوز نەکردبێت ئەوە ئێستا بارودۆخت زۆر خراپە‬
‫سەیری وێنەکە بکە ‪.‬‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪50‬‬

 ‫کۆبونەوەی مۆمەکان لە پاش داڕمان‬

‫بەخ بوو سەیر بکە بزانم یخ ڕوو دەدات ‪.‬‬ ‫ی‬

‫پالی سەرمایە داران یخ ی‬

‫بوون ن‬
‫پالن سەرمایەدارن دەست دەکەن بە کڕین بەالم بە‬ ‫ن‬ ‫ێ‬
‫جێبەچ‬ ‫داوان‬
‫ی‬
‫شێوازی پلیکان سەیری وێنەکە بکەن‬

‫بۆ ئەوەی بەرز بێتەوە دەبێت چوار بۆ پێنج‬

‫جار لە سەپۆرت بداتەوە بۆ ئەوەی بە‬
‫شێوازی پلیکان بەرز ببێتەوە‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪51‬‬

 ‫ئەوەش نمونەکە‬

‫دوای‬
‫ی‬

‫ئەوەی چوار بۆ پێنج جار لە‬

‫سەپۆرتمان داوە سەیر بکەن الین‬
‫چۆن‬ ‫ی‬
‫دەبەزێنی و بەرز دەبینەوە ‪ .‬کە‬
‫ی‬
‫بەهێ بەرز‬ ‫ی‬
‫سەپۆری شکاند زۆر‬
‫دەبێتەوە بۆ بەرز بونەوەو شکان‬
‫هەمان شتە‬

‫ئاگەداری گرینگ ‪:‬‬

‫دەبێت ئەوە بزانیت لە کوێ ستۆپ لوز دادەنێیت بۆ ئەوەی لە قازانج ێ‬

‫ن‬
‫بەش نەبیت ‪.‬‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪52‬‬

 ‫ئەوە لەبێ مەکە‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫سەعای بەرە سەرەوە‬ ‫کاتەکای یەک‬ ‫هەتا مۆمێک دروست نەبێت لە‬
‫نابێت داخڵ بیت کاتێک شیکاریت کرد وەک وێنەکە ‪.‬‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪53‬‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪54‬‬
‫‪.‬‬

‫هیوای سەرکەوتن بۆ هەمووتان‬

‫ی‬

‫بە هیوام سودم گەیاندبێت‬

‫ڕێز و سالوی‬

‫پازەند یارسان‬

‫کوردۆگرافی‬ ‫پازەند یارسانی‬ ‫‪55‬‬