Epoka romantyzmu to wyjątkowy okres w historii kultury i literatury

polskiej. Zdominowało go silne poczucie patriotyzmu, co miało

związek z utraconą niepodległością. Polska znajdowała się pod
zaborami, dlatego w naszym kraju okres ten miał specyficzny
charakter. Stanowił podatny grunt dla ruchów
narodowowyzwoleńczych i idei poświęcenia, mających poprawić
realia życia ludzi. Rozwinął się wówczas pogląd, przypisujący
narodowi polskiemu wyjątkową misję, był to mesjanizm.
Tak tłumaczono między innymi klęskę powstania listopadowego. Jako
ofiarę, która w dalszej perspektywie miał nieść wyzwolenie ludów
Europy.
Adam Mickiewicz tworzył w duchu mesjanizmu. Ukazał go w
dramacie „Dziady”, w trzeciej części.
W oparciu o kontekst religijno-historyczny ukazuje dzieje Konrada
jako zbawcy narodu. Mesjasz zmarł za grzechy ludzkości poprzez
ukrzyżowanie, aby naród ludzki mógł zostać zbawiony. Poświęcił się
dla dobra innych. Z kolei Konrad rezygnuje z osobistego szczęścia oraz
wolności dla dobra narodu. Wierzył, że tylko on posiada moc, która
może zapewnić niepodległość ojczyźnie. Konrad tak bardzo kochał
cały naród, że gotów był zwątpić w Boga a nawet rzucić w jego stronę
bluźnierstwo. Chciał poświecić swoją duszę dla całego narodu, nie
zważając na wieczne konsekwencje
Dramat zamiera mnóstwo aluzji, prowadzących do wniosku, że cały
naród polski został wybrany przez Boga, jako ten, który musi cierpieć,
aby inne kraje miały możliwość doznania zbawienia. Ukazuje to ideę
mesjanizmu w jeszcze innej odsłonie. Polacy poświęcają się dla dobra
innych nacji, tak jak Jezus Chrystus dla wszystkich ludzi na świecie.
Naród pełni funkcję odkupiciela win Europy, a wszelkie cierpienia
zostaną mu wynagrodzone w przyszłości.
Trudna sytuacja Polaków w XIX wieku spowodowała, że idea
mesjanizmu stanowiła bardzo ważny element w ideologii
Romantyzmu, była ludziom potrzebna. Pozwalała przetrwać czas
traumy narodowej i uwierzyć, że Polska nie zniknęła z mapy świata na
zawsze. Dawała nadzieję na lepsze jutro. Ludzkości nie wolno było
jednak zapomnieć o patriotycznych poświęceniach, przeszkodach
jakich doznali rodacy, aby następne pokolenia mogły żyć w pokoju.