INTERPOLASI

INTERPOLASI LINIER TERITRASI

Merupakan penyisipan suatu nilai fungsi jika harga variabel diketahui

x y = f(x) Andai diberikan tabel fungsi y = f(x)

x0 f0
x0, x1, x2 . . . . . xn dengan
x1 f1
x2 f2 f0, f1, f2 . . . . . . fn diketahui
maka diharapkan mencari
x f (x)  ? f (x ) apabila x diketahui

xn f(xn)

Kadang tabel diberikan dalam bentuk

x x0 x1 x2 . . . . xn
f(x) f0 f1 f2 . . . . fn

I. KALKULUS PADA DEFERENSI HINGGA

Pada metode ini hanya bisa dilakukan apabila xi  x i1  h adalah sama dalam tabel

yang diberikan.
Interpolasi dengan tabel deferensi dilakukan dengan langkah
1. Tabel deferensi
x f(x) ∆ f(x) ∆2 f(x) . . . ∆n+1 f(x)
x0 f0 ∆ f0 ∆2 f0
x1 f1 ∆ f1 ∆2 f1
x2 f2

xn fn ∆ fn-1
 Rumus digunakan :
∆k fi (x) = ∆k-1fi-1 (x) – ∆k-1fi (x)
2. Perhatikan letak x̅
Kemudian x0 diambil paling dekat x̅ dan h = xi – xi-1
x  x0
S
h
3. Mencari f (x̅) dengan memandang letak x̅ untuk menentukan metode yang
digunakan
S 
  adalah kombinasi S dan K
K
S S!  S  S S  1S  2  - - - S  (K  1
      
 K  S  K  ! K!  K  K!

Beberapa metode memperoleh f (x̅)

1) NEWTON DEFERENSI MAJU (NDM)
Digunakan apabila x̅ terletak diujung atas pada tabel, maka f (x̅) adalah :
S S S S 
Pk (S)  f 0   Δf 0   Δ 2f 0   Δ 3f 0  ....   Δ k f 0
1   2 3 K
2) NEWTON DEFERENSI MUNDUR (NDD)
Digunakan apabila x̅ terletak diujung bawah pada tabel, maka f (x̅) adalah :
 S  S  1 2 S  2 3  S  (k - 1)  k
Pk (S)  f 0   Δf -1   Δ f - 2   Δ f -3  ....   Δ f f - k
1   2   3   k 
3) GAUSS DEFERENSI MAJU (GDM)
Digunakan apabila x̅ terletak ditengah pada tabel dan dekat dengan xi–1 dibanding
xi dalam (xi-1, xi), maka f (x̅) adalah :
 S  S  S  1 3  S  1 4 S  2 5 S  2 6
P(S)  f0   Δf0   Δ2f-1   Δ f-1     f-2     f-2     f-3....
1   2  3   4   5   6 
4) GAUSS DEFERENSI MUNDUR (GDD)
Digunakan apabila x̅ terletak ditengah tabel diantara (xi-1, xi) dan dekat dengan xi
maka f (x̅) adalah :
 S  S  1 2  S  1 3 S  2 4 S  2 5
P(S)  f 0   Δf -1   Δ f -1   Δ f -2     f -2     f -3  ......
1   2   3   4   5 
x f ∆f ∆2 f ∆3 f ∆4 f ∆5 f

x-2 f-2 NDD

∆ f-2
x-1 f-1 ∆2 f-2 GDD
∆ f-1 ∆3 f-2
x0 f0 ∆2 f-1 ∆4 f-2
∆ f0 ∆3 f-1 ∆5 f-2
x1 f1 ∆2 f0 ∆4 f-1
∆ f1 ∆3 f0 GDM
x2 f2 ∆2 f1
∆ f2 MDM
x3 f3

 S  S S  1S  2  . . S  (K  1) 
Catatan :   
K K!
 0,25 
   0,25
 1 
 0,25  0,25 (0,25  1)
  
 2  2!
 0,25  0,25 (0,25  1) (0,25  2)
  
 3  3!
 0,25  0,25 (0,25  1) (0,25  2) (0,25  3)
  
 4  4!
2!=2.1=2
3!=3.2.1=6
4 ! = 4 . 3 . 2 . 1 = 24
Contoh :
1) Menghitung f (2,175) dari tabel
x 2,0 2,1 2,2 2,3
f (x) 0,7909 0,7875 0,7796 0,7673

Penyelesaian
x f (x) ∆ f (x) ∆2 f (x) ∆3 f (x)

2,0 0,7909
- 0,0034
2,1 0,7875 - 0,0045
- 0,0079 0,0001
2,2 0,7796 - 0,0044
- 0,0123
2,3 0,7673

f (2,75)  x̅ = 2,175 terletak ditengah tabel dan diantara (2,1 ; 2,2)

x̅ dekat x = 2,2  x0 = 2,2 .  GDD
x  x 0 2,175  2,2
h = 0,1 S   0,25
h 0,1
Maka f (2,175) adalah (GDD)
 S  S  1 2  S  1 3
P(S) = f 0   Δf -1   Δ f -1   Δ f - 2
1   2   3 
 - 0,25   0,75   0,75 
= 0,7796    (0,0079)    (0,0044)    (0,0001)
 1   2   3 
= 0,78007
≈ 0,782

Note :
  0,25 
  = – 0,25
 1 
 0,75  0,75 (0,75  1)
  = = – 0,09375
 2  2!
 0,75  0,75 (0,75  1) (0,75  2)
  = = – 0,039062
 3  3!
2) Menghitung
i) f (2,12)
ii) f (2,02)
iii) f (2,28)

Penyelesaian :
i) f (2,12)  x̅ = 2,12 terletak ditengah dan diantara (2,1 ; 2,2)
x̅ dekat x = 2,1  x0 = 2,1 ; h = 0,1
sehingga digunakan GDM
 S  S  S  1 3
P(S) = f0   Δf0   Δ2f-1   Δ f-1
1
  2
   3 
x  x 0 2,12  2,1
S   0,2
h 0,1
 0,2  0,2 1,2
P(S) = 0,7875   (0,0079)    (0,0045)    (0,0001)
 1   2   3
= 0,7875 0,2 (0,0079)  0,08 (0,0045)  0,032 (0,0001)
= 0,7862
f (2,1) > f (2,12) > f (2,2)  0,7875 > 0,7862 > 0,7796
f (2,12) = 0,7862
ii) f (2,02)  x̅ = 2,02 terletak diujung atas
 x0 = 2,0 digunakan GDM
x  x 0 2,02  2,0
S   0,2
h 0,1

 S S  S
Pk (S) = f 0   Δf 0   Δ 2f 0   Δ 3f 0
1   2 3
 0,2   0,2   0,2 
= 0,7909    (0,0034)    (0,0045)    (0,00001)
 1   2   3 
= 0,7909 + (0,2) (-0,0034) + (-0,08) (-0,0045) + (0,048) (0,0001)
= 0,79058

f (2,02) = 0,79058
iii) f (2,28)  x̅ = 2,28 terletak diujung bawah  NDD
x0 = 2,3
x  x 0 2,28  2,3
S   0,2
h 0,1

S  S  1 2 S  2 3
Pk (S) = f 0   Δf -1   Δ f - 2   Δ f -3
1   2   3 
  0,2   0,8  1,8 
= 0,7673    (0,0123)    (0,0044)    (0,0001)
 1   2  3
= 0,7673  0,2 (0,0123)  0,08 (0,0044)  0,048 (0,0001)
= 0,7701

f (2,28) = 0,7701