ALT EKSTREMİTE

KEMİKLERİ
Dr. Merve KÜÇÜKER
İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi Anatomi A.D
GİRİŞ
Bölgesel Sınıflama
1- Aksiyal iskelet
-Neurocranium (kafatası)
-Splanchnocranium
-Kulak kemikçikleri
-Hyoid kemik
-Vertebralar
-Costalar
-Sternum
2- Appendiküler iskelet
Üst Extremite Kemikleri
-Omuz kavşağı kemikleri
-Kol kemikleri
-Ön kol kemikleri
-El kemikleri
Alt Extremite Kemikleri
-Kalça kemikleri
-Uyluk kemikleri
-Bacak kemikleri
-Ayak kemikleri
SKELETON APPENDİCULARE
Alt Ekstremite Kemikleri (ossa membri inferioris)
Cingulum membri inferioris (cingulum pelvicum)
• Os coxae (kalça-leğen kemiği) 1
Pars libera membri inferioris (serbest kısım)
• Os femoris (uyluk kemiği) 1
• Tibia (bacak kemiği) 1
• Fibula (bacak kemiği) 1
• Patella (diz kapağı kemiği) 1
• Ayak Kemikleri
• Ossa tarsi (ayak bileği kemikleri) 7
• Ossa metatarsi (ayak tarağı kemikleri) 5
• Ossa digitorum pedis (ayak parmak kemikleri, phalanx) 14
Cingulum Membri Inferioris

• Os coxae
• Os ilium
• Os pubis
• Os ischium
• Symphysis pubica
• Eklem yaptığı kemikler
• Coxae
• Sacrum
• Femur
• PELVIS
OS COXAE
(KALÇA-LEĞEN KEMİĞİ)
• Yassı bir kemiktir
• Os coxae
• Os ilium
• Os pubis
• Os ischium
OS COXAE

Lateralden Görünüş;
• Os ilium
• Ala ossis ilii
• Corpus ossis ilii
• Os ischii
• Corpus ossis ischii
• Ramus ossis ischii
• Os pubis
• Ramus superior ossis pubis
• Corpus ossis pubis
• Ramus inferior ossis pubis
OS COXAE-OS ILIUM Lateralden Görünüş

• Ala ossis ilii

• Facies glutea
• Crista iliaca (üst kenar)
• Labium externum
• Tuberculum iliacum
• Linea intermedia
• Labium internum
• Spina iliaca anterior superior/inferior
• Spina iliaca posterior superior/inferior
• Linea glutea anterior/posterior/inferior
• Corpus ossis ilii
• Sulcus supraacetabularis
• Limbus acetabuli (margo acetabularis)
 Medialden Görünüş
Fossa iliaca
Facies sacropelvica
Önden Görünüş • Facies auricularis
Os ilium • Tuberositas iliaca
• Fossa iliaca • Pars pelvica
• tuberositas iliaca, • Linea arcuata
• facies auricularis,
OS COXAE-OS ISCHII

Os ischii (arka-alt)

• Corpus ossis ischii

• Spina ischiadica
• Incisura ischiadica minor
• Tuber ischiadicum
• Ramus ossis ischii
OS COXAE-OS ISCHII

• Corpus ossis ischii

• Spina ischiadica (lig. sacrospinale)
• Incisura ischiadica minor
• Tuber ischiadicum
• Tuberculum obturatum posterius

• Ramus ossis ischii

• Ramus ischiopubicus
OS COXAE-OS PUBIS
Önden Görünüş;
• Ramus superior ossis pubis
• Pecten ossis pubis
• Crista obturatoria
• Eminencia iliopubica

• Corpus ossis pubis (ön-arka)

• Tuberculum pubicum (lig. inguinale)
• Crista pubica (tendon conjunctivus,
m. rectus abd., m. pyramidalis)
•
• Ramus inferior ossis pubis
OS COXAE-OS PUBIS
Medialden Görünüş;
• Os pubis
• Sulcus obturatorius
• A.v. obturatoria
• N.obturatorius
• Tuberculum obturatorium anterius
• Facies symphysialis
• Corpus ossis pubis
• Facies symphysialis (medial)

Foramen obturatum
Pubis-ischium
Sulcus obturatorius
Canalis obturatorius
OS COXAE

Acetabulum

2/5 den az ilium, 2/5 den fazla

ischium,1/5 pubis

• Limbus acetabuli (margo

acetabuli)
• İncisura acetabuli
• Fossa acetabuli
• Facies lunata
 PELVİS
Cavitas pelvis
1. Pelvis major Linea terminalis
2. Pelvis minor • Promontorium
• Linea arcuata
• Pecten ossis pubis
• Symphysis pubis
• Apertura pelvis superior • Crista pubica

• Apertura pelvis inferior

The true pelvis vs. the false pelvis.. Located at: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Pelvis_(male)_03_-
_superior_view.png. License: CC BY-SA: Attribution-ShareAlike Retrieved from https://courses.lumenlearning.com/ap1x94x1/chapter/the-pelvis/ . Date retrieved: 20.11.2020
• Apertura pelvis inferior

• Angulus sububicus (Arcus pubis)

• Inc. ischiadica major
• Inc. İschiadica minor
APERTURA PELVİS SUPERİOR ÇAPLARI

1. Diamater transversa: transvers yönde

birbirine en uzak noktalar Ort: 13,5 cm

2. Diamater obliqua: art.sacroiliaca-

eminencia iliopubica. Ort:12,5 cm

3. Conjugata vera: promontorium-symphsis

pubica en kısa mesafe (en dar çapı, Ort:11
cm, doğum açısından önemli)
APERTURA PELVİS SUPERIOR ÇAPLARI
4. Conjugata anatomica: promontorium-
symphsis pubica en üst noktası (12 cm)

5. Conjugata diagonalis: promontorium-

symphsis pubica en alt noktası (12-13 cm,
ölçülebilir)

AXİS PELVİS
https://www.nursingawareness.com/message.php?id=12
APERTURA PELVİS INFERIOR ÇAPLARI

1. Sagittal çap: os. Coccygis tepesi-symphsis

pubica tepesi (9-11,5 cm)
2. Transvers çap: tuber ischiadicumlar arası
(11 cm)
PELVİS TİPLERİ
Kadın ve Erkek Pelvisleri Arasındaki
Farklar
Özellik Kadın Erkek
Pelvis kemikleri Daha ince Daha kalın
Kas ve bağların tutunduğu çıkıntılar Az belirgin Daha belirgin
Ala ossis ilii Yayvan Dik
Angulus subpubicus 80°-90° 50°-60°
Spina iliaca anterior superior'lar Birbirinden daha uzak Daha yakın
Apertura pelvis superior Daire şeklinde, geniş Böbrek şeklinde, dar

Pelvis minor yüksekliği Kısa, geniş Uzun, dar

Os sacrum Kısa, geniş, daha az Uzun, dar, konkav
konkav
Apertura pelvis inferior Daha geniş Dar
For. obturatum Üçgen şeklinde, küçük Yuvarlak
Acetabulum Küçük, dar Çukur, geniş
İncisura ischiadica major ve minor Daha sığ Derin
Pars libera membri inferioris
(serbest kısım)

• Os femoris (uyluk kemiği)

• Patella (diz kapağı kemiği)
• Ossa cruris (Bacak kemikleri)
• Tibia
• Fibula
• Ayak Kemikleri
• Ossa tarsi (ayak bileği kemikleri)
• Ossa metatarsi (ayak tarağı kemikleri)
• Ossa digitorum pedis (ayak parmak kemikleri,
phalanx)
FEMUR
Uyluk Kemiği

Boy/4, 40-45 cm
Uzun kemik

• Extremitas proximalis
• Corpus femoris
• Extremitas distalis
Extremitas proximalis

• Caput femoris
• Fovea capitis femoris (lig capitis
femoris)
• Collum femoris
• Trochanter major
• Fossa trochanterica
• Tuberculum quadratum
• Trochanter minor
• Linea intertrochenterica
• Crista intertrochanterica
• Tuberositas glutea
• Linea pectinea
Corpus femoris

• Linea aspera
• Labium laterale
• Labium mediale
• Tuberositas glutea
• Linea pectinea
Corpus femoris ARKA
• Linea aspera ÖN
• Linea supracondylaris
medialis/lateralis
• Facies poplitea

Extremitas distalis

• Facies patellaris
• Condylus medialis/lateralis
• Epicondylus medialis/lateralis
• Tuberculum adductorium
• Sulcus popliteus
• Linea intercondylaris
• Fossa intercondylaris
Femur boyun şaft açısı – inklinasyon açısı
(NSA): Femur boyun ekseni ile femur
anatomik şaftı arası açı
İnclination (eğim)
Femur boyun anteversiyon açısı –
deklinasyon açısı (sapma) 12-15
Femur boyun ekseni ile femur
kondillerinden geçen transvers
eksen arası açı
PATELLA
M.quadriceps femoris tendonu
içindedir.
İskeletteki en büyük susamsı kemik

• Apex patella
• Basis patella
• Facies anterior
• Facies articularis (femur facies
patellaris)
Sadece femurla eklem yapar.
TİBİA
Kaval Kemiği
Uzun kemiktir
Ayak baş parmak tarafında, medialde (içte)
bulunur.

• Extremitas proximalis
• Corpus tibiae
• Extremitas distalis

Eklem yaptığı kemikler:

• Femur
• Fibula
• Talus
Extremitas proximalis

• Condylus lateralis/medialis
• Facies articularis superior
• Tuberculum intercondylare
mediale/laterale (eminentia
intercondylaris) (femurda fossa
intercondylaris),
• Area intercondylaris
anterior/posterior
Extremitas proximalis ÖN ARKA

• Condylus lateralis/medialis
• Facies articularis fibularis
• Tuberositas tibia

Corpus tibiae
• Margo anterior /
medialis/interosseus
• Facies posterior /
lateralis/medialis
• Linea musculi solei
Extremitas distalis

• Malleolus medialis
• Facies articularis malleoli
medialis (talus ile eklem yapar)
• Sulcus malleolaris (kas kirişleri
geçer)
• Facies articularis inferior (talus)
• İncisura fibularis (fibula)

ÖN ARKA
FİBULA
Kamış Kemik
Uzun kemiktir
Küçük ayak parmağı tarafında, lateralde
(dışta) bulunur.
Tibiaya göre daha distalde
Diz ekleminin yapısına katılmaz!
Ayak bileği eklemine katılır.

• Extremitas proximalis
• Corpus fibulae
• Extremitas distalis

Eklem yaptığı kemikler: Talus, tibia

Extremitas proximalis
• Caput fibulae
• Collum fibulae
• Facies articularis capitis fibulae
• Apex capitis fibulae

Corpus fibulae
• Margo
anterior/posterior/interosseus
• Facies posterior/lateralis/medialis
Extremitas distalis

• Malleolus lateralis
• Facies articularis malleoli
lateralis (talus)
• Fossa malleoli lateralis
• Sulcus malleolaris
OSSA PEDİS
AYAK KEMİKLERİ

26 adet kemik

• Ossa tarsi (ayak bileği kemikleri)

• Ossa metatarsi (ayak tarağı
kemikleri)
• Ossa digitorum pedis (ayak parmak
kemikleri, phalanx)
OSSA TARSİ Üst
AYAK BİLEĞİ KEMİKLERİ

7 adet

A-Proksimal Sıradakiler: Üstten alta;

• Talus
• Calcaneus

B-Distal sıradakiler: Arkadan öne;

• Os naviculare
• Os cuboideum
• Os cuneiforme mediale
• Os cuneiforme intermedium
• Os cuneiforme laterale
OSSA TARSİ
AYAK BİLEĞİ KEMİKLERİ
ALT

A-Proksimal Sıradakiler: Üstten alta;

• Talus
• Calcaneus

B-Distal sıradakiler: Arkadan öne;

• Os naviculare
• Os cuboideum
• Os cuneiforme mediale
• Os cuneiforme intermedium
• Os cuneiforme laterale
OSSA TARSİ
AYAK BİLEĞİ KEMİKLERİ
TALUS
1. Caput tali
2. Collum tali
3. Corpus tali
• Trochlea tali
• Processus posterior
• Sulcus tendinis musculi flexoris hallucis
longi
• Tuberculum laterale ve mediale
• Processus lateralis
• Facies malleolaris medialis
TALUS
• Caput
• Facies articularis navicularis
• Facies art. calcanea ant.
• Collum
• Facies articularis calcanea media
• Sulcus tali
• Corpus
• Facies articularis superior
• Trochlea tali
• Processus posterior tali
• Sulcus tendinis musculi flexoris hallucis
longi
• Tuberculum laterale ve mediale
• Processus lateralis
• Facies malleolaris medialis
CALCANEUS
Sulcus calcanei (ön-arka)
Facies articularis'ler
Sinus tarsi (lig. talocalcaneum interosseum)
Sustentaculum tali
Tuber calcanei (bağlar tutunur)

Bacağın arkatarafındaki sinirler

Sulcus tendinis musculi flexoris hallucis longi
OS NAVICULARE
Medialde prox-distal arasında
Os cuneiforme-talus

OS CUBOIDEUM
4-5. metatarsal
Calcaneus
Os cuneiforme laterale
bazen os naviculare
Tuberositas ossis cuboidei
OS CUNEIFORME

Kama şeklindeki kemiklerdir

Os cuboideum ile birlikte ayağın
transvers arkını destekler.
OSSA METATARSİ
AYAK TARAĞI KEMİKLERİ

• Os metatarsale I (proksimal eklem yüzü

böbrek şeklinde) 2 1
• Os metatarsale II (en uzun) 4 3
5
• Os metatarsale III
• Os metatarsale IV
• Os metatarsale V
• Tuberositas ossis metatarsi quinti

ALTTAN
• Basis ossis metatarsi
(proksimal)
• Caput ossis metatarsi
(distal)
• Corpus metatarsi
OSSA DİGİTORUM PEDİS
AYAK PARMAK KEMİKLERİ, PHALANX
• 14 phalanx bulunur

• Phalanx
distalis/medialis/proximalis

• Basis phalangis (proksimal)

• Caput phalangis (distal)
• Corpus phalangis
Kaynaklar
1. Anatomi, 4. Baskı, Kaplan Arıncı, Alaittin Elhan, Güneş Kitabevi, 2006.
2. Anatomi, Hasan Ozan, Nobel Tıp Kitabevi, 2004.
3. Atlas of Anatomy, Gilroy, Anne M., Brian R. MacPherson, and Lawrence M.
Ross. Thieme, 2008.
4. Gray’s Anatomy, Editor-in-chief: Standring S, 40th ed, 2008, Elsevier, 2008
5. www.anatomicalterms.info
6. www.anatomylearning.com
7. www.anatomystandard.com